Sử dụng máy móc thiết bị trong công tác đào tạo ở trường đại học xây dựng Miền Trung

t bị máy móc hiện đại cho sinh viên Nhà trường trong quá trình học tập. Từ khóa: Thiết bị máy móc, đào tạo chuyên ngành, Trường Đại học Xây dựng Miền Trung.. 1. Đặt vấn đề Máy móc thiết bị phục vụ cho dạy và học là một trong các yếu tố quan trọng của quá trình ―Học đi đôi với hành, lý thuyết gắn liền với thực tiễn‖, nó không thể thiếu đối với hoạt động dạy học, góp phần quan trọng trong việc truyền tải kiến thức từ người dạy đến người học một cách nhanh nhất và hiệu quả nhất, giúp người học nắm chắc nội dung của bài học được gắn với thực tiễn thông qua các nội dung được thực hành, thí nghiệm, góp phần nâng cao nhận thức của người học và lòng say mê ngành nghề mà mình đang theo học Hình 1. Giới thiệu máy móc trước khi thực hành Nói về phương pháp dạy học thì có rất nhiều ý kiến khác nhau. Mỗi ý kiến đều đưa ra những kinh nghiệm quý báu, song việc ―Học đi đôi với hành, lý thuyết gắn liền với thực tiễn‖ là một trong những phương châm cơ bản trong dạy và học ở các trường đại học hiện nay nhằm đáp ứng yêu cầu của xã hội. Học là hoạt động tiếp thu những kiến thức thông qua sự truyền thụ của giảng viên trên giảng đường; ngoài ra người học được thực hành, thí nghiệm, nó không những giúp cho sinh viên nắm chắc bài học mà còn thấy được giữa lý thuyết và thực tế được gắn liền với nhau. Thực hành, thí nghiệm là quá trình vận dụng những kiến thức đã tiếp thu được trong quá trình học ở trên lớp vào thực tế. Do đó việc đưa phương tiện máy móc thiết bị vào thực hành, thí nghiệm là việc làm cần thiết. 2. Thiết bị máy móc thực sự cần thiết trong đào tạo các chuyên ngành. Để đào tạo các chuyên ngành thuộc nhóm ngành kỹ thuật, hỗ trợ công tác giảng dạy và học tập, đảm bảo người học có kỹ năng thực hành, Trường đã đầu tư các phòng thí nghiệm có trang thiết bị đáp ứng nhu cầu đào tạo như thiết bị thí nghiệm Vật liệu xây dựng và Kết cấu công trình, thiết bị thí nghiệm Thông báo Khoa học và Công nghệ * Số 2-2015 27 Cơ học đất, Địa kỹ thuật, thí nghiệm Cầu đường, thí nghiệm Nước, thí nghiệm Hóa. Hiện nay, máy móc thiết bị để phục vụ cho việc giảng dạy, thực hành, thí nghiệm của nhà trường rất đa dạng; với những phương tiện hiện đại, đảm bảo chất lượng phù hợp với nhiều ngành nghề khác nhau. Nhà trường hiện có các phòng thí nghiệm: Cơ học đất- Nền móng, Vật liệu xây dựng, Cầu đường, Nước. Các phòng thí nghiệm được bố trí ở vị trí thuận lợi, đủ diện tích, ánh sáng, điều kiện vệ sinh môi trường các điều kiện khác để có thế đảm bảo đáp ứng tốt cho việc học tập của sinh viên. Sau khi kết thúc phần lý thuyết sinh viên đều được thực hành thí nghiệm trên những máy móc thiết bị phù hợp, không chỉ đảm bảo về nguyên lý chung mà còn đáp ứng được tính ứng dụng thực tế của thiết bị. Các loại máy móc thiết bị chủ yếu như: máy nén bê tông, máy kéo cốt thép, máy đầm, máy nén MARSHALL, các thiết bị xác định các chỉ tiêu cơ lý của nhựa đường và bê tông nhựa đường, thiết bị thí nghiệm phương trình Bernoulli, thiết bị khảo sát tổn thất dọc đường, các máy móc thiết bị xác định các chỉ tiêu hóa lý khác của nước, máy cắt đất, máy nén tam liên xác định chỉ tiêu cơ lý của đất và nhiều thiết bị khác đã được sử dụng thường xuyên trong các học phần thí nghiệm Vật liệu xây dựng, thí nghiệm Cơ học đất, thí nghiệm Địa kỹ thuật, thí nghiệm Nước. Các máy móc thiết bị khác như thiết bị thí nghiệm CBR hiện trường, máy phân tích ăn mòn cốt thép, máy thử độ biến dạng lớn cho cọc, thiết bị đo ứng suất, biến dạng, dao động, độ võng kết cấu công trình, bộ quan trắc vị trí xe thử tải trên kết cấu cầu, thiết bị đo độ nhám khi mặt đường ẩm ướt, thiết bị xác định độ oằn của trụ, máy khoan dò địa chất dùng thủy lực, thiết bị đo chiều dày thép bằng sóng siêu âm, máy siêu âm mối hàn, máy phân tích ăn mòn cốt thép, máy siêu âm cọc khoan nhồi, máy thử độ biến dạng cho cọc, thiết bị thí nghiệm đo ứng suất, biến dạng, dao động, độ võng kết cấu công trình và nhiều máy móc thiết bị khác được sử dụng cho các học phần Thí nghiệm và kiểm định công trình cho sinh viên các ngành kỹ thuật, đặc biệt là 2 ngành Kỹ thuật công trình xây dựng và Kỹ thuật xây dựng công trình giao thông. Hình 2. Chuẩn bị mẫu để xác định modul đàn hồi bê tông Không những phục vụ đáp ứng nhu cầu thí nghiệm của các học phần tại phòng thí nghiệm của nhà trường, nhiều máy móc thiết bị còn được sử dụng để cán bộ, giảng viên nhà trường tham gia kiểm tra, đánh giá chất lượng các kết cấu, công trình xây dựng dân dụng công nghiệp, công trình giao thông trong thực tế. Trong thời gian gần đây phòng thí nghiệm Chuyên ngành LaS XD162 của nhà trường đã tham gia kiểm định chất Thông báo Khoa học và Công nghệ * Số 2-2015 28 lượng một số công trình như: Dự án hầm Đèo Cả, dự án cải tạo quốc Lộ 1A đoạn đi qua tỉnh Phú Yên. Ngoài ra còn có nhiều đơn vị đã đến liên hệ với Trung tâm Bồi dưỡng nghiệp vụ và thí nghiệm để kiểm định chất lượng công trình. Bên cạnh đó máy móc thiết bị thí nghiệm còn được sử dụng kịp thời có hiệu quả trong công tác nghiên cứa khoa học của cán bộ giảng viên nhà trường. Trong quá trình thực hiện các đề tài ―Nghiên cứu chế tạo bê tông cốt sợi‖, ―Nghiên cứu chế tạo bê tông sử dụng vật liệu nhiễm mặn‖ các cán bộ, giảng viên nhà trường đã sử dụng nhiều máy móc thiết bị thí nghiệm nói trên để kiểm tra các chỉ tiêu cơ lý của vật liệu, của kết cấu nghiên cứu trong đề tài, góp phần vào sự thành công của các đề tài nghiên cứu khoa học. Nhờ có phần thí nghiệm thực hành mà sinh viên hiểu rõ những phần lý thuyết thầy cô đã truyền đạt trên lớp. Do được tiếp cận với thực tế nên các em cũng say mê với môn học hơn, thấy được mối liên hệ giữa lý thuyết và thực hành cũng như tập giải quyết các tình huống có thể xảy ra trong quá trình thiết kế thi công sau khi tốt nghiệp ra trường. Qua trao đổi với giảng viên và sinh viên đang tham gia thí nghiệm, chúng tôi được biết mặc dù thực tập thí nghiệm có vất vả, số lượng sinh viên cho một ca của thí nghiệm đông nhưng dưới sự hướng dẫn nhiệt tình của giảng viên nên đã tạo hứng thú học tập cho sinh viên. Em Phan Văn Triển – sinh viên lớp D13X6 cho biết: ―Các môn học chúng em được thí nghiệm trong học kỳ này có Cơ học đất, Vật liệu xây dựng. Đây là những môn học cần nhiều thí nghiệm thực hành vì nó liên quan nhiều đến công tác thiết kế thi công. Do chúng em được sử dụng các máy móc thiết bị, tiếp xúc với những công việc mà sau này khi ra trường sẽ làm nên chúng em sẽ tự tin hơn khi ra ngoài thực tế, để có cơ hội việc làm hơn khi trở thành kỹ sư trong tương lai‖. Em Lê Công Khánh sinhviên lớp D13 CĐ cũng nói ― Mặc dù ngành Kỹ thuật xây dựng công trình Giao thông là ngành còn mới trong công tác đào tạo của nhà trường nhưng hiện nay máy móc, thiết bị dùng cho thí nghiệm chuyên ngành này khá đầy đủ và hiện đại. Ngoài các nội dung thí nghiệm như sinh viên ngành Kỹ thuật công trình xây dựng, chúng em còn được thí nghiệm các phần về nhựa đường và bê tông nhựa, nhờ đó dù chưa học các học phần chuyên môn sâu của ngành Giao thông, Cầu đường nhưng chúng em đã thấy hứng thú với ngành học của mình và tin tưởng quá trình học tập của chúng em sẽ đạt kết quả tốt, đáp ứng được yêu cầu thực tế khi trở thành kỹ sư và ra trường làm việc‖. Hình 3. Thí nghiệm kiểm tra dầm bê tông trên thiết bị máy kéo đa năng Các giảng viên đang hướng dẫn thí nghiệm tại phòng thí nghiệm còn cho Thông báo Khoa học và Công nghệ * Số 2-2015 29 biết: ―Trong thời lượng bố trí cho sinh viên thí nghiệm, ngoài những mẫu các em tự làm để thí nghiệm, chúng tôi còn kết hợp làm thí nghiệm đối với những mẫu do các đơn vị mang đến kiểm tra chất lượng vật liệu và kết cấu công trình. Qua phần kiểm tra thí nghiệm bằng mẫu ở các công trình, sinh viên rất hứng thú khi được so sánh giữa lý thuyết với phần thí nghiệm và mẫu thực tế của công trình đang thi công. Những mẫu không đảm bảo theo các chỉ tiêu của tiêu chuẩn qui phạm thì chúng tôi đặt câu hỏi nêu vấn đề cho các em suy nghĩ đồng thời gợi ý cách giải quyết cho phù hợp với thực tế của sản xuất thi công ‖. 3. Kết luận Trong thời gian vừa qua Lãnh đạo nhà trường rất quan tâm đến việc khai thác và sử dụng các phương tiện dạy học vào quá trình dạy học nói chung và máy móc thiết bị thực hành thí nghiệm nói riêng; nhà trường đã đầu tư trên 20 tỷ đồng mua máy móc thiết bị phục vụ cho giảng dạy, thí nghiệm và nghiên cứu khoa học. Trong cuộc họp đầu năm triển khai kế hoạch, Lãnh đạo nhà trường luôn đề cập đến vấn đề sử dụng phương tiện dạy học của giảng viên trong quá trình giảng dạy lý thuyết và thực hành thí nghiệm. Đây là cơ sở để các cán bộ giảng dạy của nhà trường tăng cường chất lượng công tác giảng dạy nói chung và chất lượng công tác hướng dẫn thí nghiệm thực hành nói riêng. Hình 4. Sinh viên trong giờ thí nghiệm kiểm tra chất lượng bê tông trên máy nén 1000kN Trong sự nghiệp công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước ngày nay, công nghệ kỹ thuật của xã hội ngày càng phát triển thì hơn lúc nào hết chúng ta càng phải đầu tư hơn cho công tác thí nghiệm, thực hành, để phương châm giáo dục ―Học đôi với hành, lý thuyết gắn liền với thực tế‖ trở thành thực tế góp phần nâng cao chất lượng đào tạo nói chung và của trường Đại học Xây dựng Miền Trung nói riêng.