Tài liệu Rủi ro và một số biện pháp phòng ngừa rủi ro trong hoạt động tín dụng tại Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Bình Chánh: ... Ebook Rủi ro và một số biện pháp phòng ngừa rủi ro trong hoạt động tín dụng tại Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Bình Chánh
68 trang |
Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 1331 | Lượt tải: 0
Tóm tắt tài liệu Rủi ro và một số biện pháp phòng ngừa rủi ro trong hoạt động tín dụng tại Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Bình Chánh, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
PHAÀN MÔÛ ÑAÀU
1. SÖÏ CAÀN THIEÁT CUÛA ÑEÀ TAØI.
Ruûi ro tín duïng nhö moät caên beänh ngaët ngheøo cuûa neàn kinh teá noùi chung vaø boä maùy Ngaân haøng noùi rieâng trôû neân keùm naêng ñoäng. Laøm cho hoaït ñoäng tín duïng suy giaûm chöùc naêng voán coù cuûa mình. Gaây thieät haïi khoâng nhoû cho neàn kinh teá.
Nhöõng côn khuûng hoaûng taøi chính ôû nöôùc Myõ: 1819, 1837, 1857, 1873, 1884, 1893, 1929-1933, suï ñoå vôõ thò tröôøng coå phieáu thaùng 10/1987, cuoäc khuûng hoaûng kinh teá chaâu AÙ 1997… vaãn laø nhöõng baøi hoïc kinh nghieäm cho haàu heát taát caû caùc nöôùc treân theá giôùi. Ngaøy nay, ai cuõng bieát raèng nhöõng söï khuûng hoaûng taøi chính nhö theá ñeàu coù söï tham gia cuûa ruûi ro tín duïng Ngaân haøng vöøa laø nguyeân nhaân vöøa laø keát quaû vaø lan toûa treân phaïm vi raát roäng vôùi qui moâ ngaøy caøng lôùn, caøng nhaïy caûm hôn bao giôø heát.
ÔÛ Vieät Nam trong nhöõng naêm qua, ruûi ro tín duïng lieân tieáp dieãn ra trong nhieàu Ngaân haøng, trong toaøn heä thoáng. Vôùi söï non yeáu veà nghieäp vuï Ngaân haøng, ñoàng thôøi hoaït ñoäng trong moät moâi tröôøng ñaày ruûi ro. Vaán ñeà ruûi ro tín duïng noùi chung vaø ruûi ro trong hoaït ñoäng tín duïng Ngaân haøng noùi rieâng ñaõ vaø ñang laø vaán ñeà caáp baùch trong heä thoáng Ngaân haøng.
Bình Chaùnh (cuõ) laø moät huyeän naèm trong cöûa ngoõ phía taây cuûa TP.HCM tieáp noái caùc tænh ñoàng baèng soâng Cöûu Long theo quoác loä 1A, cô caáu kinh teá ñöôïc xaùc ñònh laø coâng nghieäp _ tieåu thuû coâng nghieäp, thöông nghieäp, thöông maïi dòch vuï noâng nghieäp. Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, Bình Chaùnh ñaõ coù nhöõng böôùc phaùt trieån ñaùng keå. Baèng chöùng laø nhieàu khu coâng nghieäp ñöôïc hình thaønh vaø hoaït ñoäng coù hieäu quaû goùp phaàn giaûi quyeát vieäc laøm cho haøng chuïc ngaøn lao ñoäng trong huyeän vaø nhieàu ñòa baøn laân caän. Ñôøi soáng ngöôøi daân ñöôïc naâng cao roõ reät. Beân caïnh ñoù, nhieàu khu ñoâ thò môùi moïc leân vôùi toác ñoä raát nhanh…
Nhöõng thaønh töïu maø huyeän Bình Chaùnh ñaït ñöôïc nhö ngaøy hoâm nay ñaõ theå hieän söï quan taâm cuûa Ñaûng, Nhaø Nöôùc vaø caùc cô quan TP. HCM trong vieäc ñaàu tö ñuùng möùc. Cuøng vôùi söï phaùt trieån ñoù, NHNO & PTNT Bình Chaùnh cuõng ñaõ ñoùng goùp moät phaàn quan troïng trong vieäc caáp tín duïng cho caùc thaønh phaàn kinh teá, taïo cho hoï coù ñieàu kieän caûi thieän kinh teá, naâng cao möùc soáng, goùp phaàn thöïc hieän muïc tieâu daân giaøu, nöôùc maïnh, xaõ hoäi coâng baèng, daân chuû, vaên minh.
Tuy nhieân trong vieäc caáp tín duïng ñoù coøn tuøy thuoäc vaøo caùc ñoái töôïng vaø chòu taùc ñoäng cuûa nhieàu nhaân toá. Trong ñoù caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán tín duïng, ngoaøi nhöõng nhaân toá Ngaân haøng coù theå ñònh löôïng vaø kieåm soaùt ñöôïc nhö trình ñoä caùn boä tín duïng, chu kyø cho vay, möùc cho vay, … coøn coù nhöõng nhaân toá maø Ngaân haøng khoâng theå kieåm soaùt vaø ñònh löôïng ñöôïc ñoù laø caùc nhaân toá veà töï nhieân nhö thieân tai, ñieàu kieän kinh teá – xaõ hoäi, … Chính nhöõng nhaân toá naøy ñaõ taïo cho Ngaân haøng gaëp nhieàu ruûi ro trong hoaït ñoäng tín duïng cuûa mình.
Nhö vaäy, ñeå hoaït ñoäng Ngaân haøng ngaøy caøng coù hieäu quaû, Ngaân haøng phaûi khoâng ngöøng tìm ra caùc nguyeân nhaân gaây ruûi ro vaø treân cô sôû ñoù ñeà ra caùc bieän phaùp xöû lyù vaø phoøng ngöøa ruûi ro. Chính vì nhöõng lyù do treân, neân toâi ñaõ choïn “ Ruûi ro vaø moät soá bieän phaùp phoøng ngöøa ruûi ro trong hoaït ñoäng tín duïng taïi NHNO & PTNT Bình Chaùnh” laøm ñeà taøi luaän vaên toát nghieäp cuûa mình.
2. MUÏC TIEÂU NGHIEÂN CÖÙU.
Trong nhöõng naêm qua NHNO & PTNT Bình Chaùnh ñaõ khoâng ngöøng tìm hieåu nhöõng chính saùch, bieän phaùp xöû lyù vaø phoøng ngöøa ruûi ro. Nhöng ruûi ro tín duïng vaãn luoân laø vaán ñeà troïng taâm maø Ngaân haøng ñaëc bieät quan taâm do qui moâ, tính chaát vaø söï aûnh höôûng cuûa noù ñeán hoaït ñoäng ngaân haøng. Muïc tieâu nghieân cöùu cuûa ñeà taøi laø nhaèm phaân tích hoaït ñoäng tín duïng cuûa ngaân haøng ñeå tìm ra nguyeân nhaân chuû yeáu gaây ra ruûi ro cho ngaân haøng vaø treân cô sôû ñoù ñeà ra caùc bieän phaùp phoøng ngöøa taïo ñieàu kieän cho hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng an toaøn, hieäu quaû hôn.
3. PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU.
Qua thôøi gian hoïc taäp ôû tröôøng vaø thöïc taäp taïi Ngaân haøng, toâi ñaõ söû duïng nhieàu phöông phaùp ñeå nghieân cöùu ñeà taøi töø vieäc tìm hieåu caùc vaên baûn, quy cheá, cheá ñoä tín duïng, … maø NHNO & PTNT Bình Chaùnh ñang aùp duïng, tìm hieåu saùch baùo, taïp chí Ngaân haøng ñeán thu thaäp soá lieäu, thoâng tin, phöông phaùp thoáng keâ, moâ taû, so saùnh vaø phaân tích, … Beân caïnh ñoù, cuøng vôùi söï giuùp ñôõ nhieät tình cuûa caùc caùn boä Ngaân haøng ñaõ giuùp ñôõ toâi tìm hieåu, quan saùt thöïc teá, ñeå toâi phaân tích, so saùnh ñaùnh giaù vaø hoaøn thieän quyeån luaän vaên naøy.
4. PHAÏM VI NGHIEÂN CÖÙU.
Ñeà taøi chæ nghieân cöùu nhöõng vaán ñeà coù lieân quan ñeán ruûi ro tín duïng maø Ngaân haøng ñang gaëp phaûi. Keát hôïp vôùi thöïc tieãn ñeå ñeà ra nhöõng bieän phaùp phoøng ngöøa ruûi ro cho nhöõng hoaït ñoäng tín duïng maø Ngaân haøng ñaõ ñaàu tö.
Vì thôøi gian vaø kieán thöùc coøn nhieàu haïn cheá neân luaän vaên naøy coøn coù ít nhieàu sai soùt, raát mong ñöôïc söï thoâng caûm, ñoùng goùp yù kieán cuûa quyù thaày coâ vaø baïn ñoïc ñeå quyeån luaän vaên naøy ñöôïc hoaøn chænh hôn.
5. KEÁT CAÁU LUAÄN VAÊN.
Ngoaøi phaàn môû ñaàu vaø keát luaän, luaän vaên ñöôïc trình baøy thaønh ba chöông:
Chöông 1: Cô sôû lyù luaän veà ruûi ro tín duïng Ngaân haøng.
Chöông 2: Khaùi quaùt veà NHNO & PTNT Bình Chaùnh.
Chöông 3: Moät soá bieän phaùp phoøng ngöøa ruûi ro trong hoaït ñoäng tín duïng cuûa ngaân haøng.
PHAÀN NOÄI DUNG
CHÖÔNG 1
CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ RUÛI RO TÍN DUÏNG NGAÂN HAØNG
A.TOÅNG QUAN HOAÏT ÑOÄNG TÍN DUÏNG - CÔ SÔÛ CUÛA NHÖÕNG RUÛI RO TRONG KINH DOANH TÍN DUÏNG NGAÂN HAØNG.
1. KHAÙI NIEÄM TÍN DUÏNG VAØ BAÛN CHAÁT TÍN DUÏNG
1.1. Khaùi nieäm tín duïng.
Tín duïng laø khaùi nieäm phöùc taïp, cho ñeán nay coù nhieàu ñònh nghóa khaùc nhau nhö:
Tín duïng laø söï vaän ñoäng cuûa quyõ cho vay.
Tín duïng laø söï vaän ñoäng cuûa voán tieàn teä treân cô sôû hoaøn traû.
…
Caùc ñònh nghóa tín duïng neâu treân thöôøng ñöôïc hieåu theo nghóa roäng bao goàm taát caû caùc loaïi hình tín duïng: tín duïng Nhaø nöôùc, tín duïng thöông maïi vaø tín duïng Ngaân haøng.
Tuy nhieân, theo ñònh nghóa naøo thì tín duïng ñeàu chöùa ñöïng caùc noäi dung:
* Thöù nhaát: quan heä tín duïng laø moät quan heä giao dòch giöõa hai chuû theå, moät beân chuyeån giao tieàn hoaëc haøng hoùa cho beân kia söû duïng trong thôøi gian nhaát ñònh. Beân chuyeån giao tieàn hoaëc haøng hoùa ñöôïc goïi laø ngöôøi cho vay. Beân nhaän tieàn, haøng hoùa ñöôïc goïi laø ngöôøi ñi vay.
* Thöù hai : ngöôøi ñi vay chæ ñöôïc söû duïng tieàn hay haøng hoùa trong thôøi gian nhaát ñònh, heát thôøi haïn cam keát ngöôøi ñi vay phaûi hoaøn traû löôïng giaù trò neâu treân cho ngöôøi cho vay. Thöôøng giaù trò hoaøn traû lôùn hôn giaù trò khoaûn vay, hay noùi caùch khaùc ngöôøi ñi vay phaûi traû theâm phaàn lôïi töùc.
Trong hoaït ñoäng thöïc tieãn, quan heä tín duïng ñöôïc hình thaønh heát söùc ña daïng vaø coù ñuû caùc chuû theå tham gia nhö sau:
- Quan heä tín duïng giöõa Nhaø nöôùc vôùi caùc doanh nghieäp vaø coâng chuùng theå hieän döôùi hình thöùc Nhaø nöôùc phaùt haønh coâng traùi, traùi phieáu, tín phieáu kho baïc.
- Quan heä tín duïng giöõa caùc doanh nghieäp vôùi coâng chuùng theå hieän döôùi hình thöùc mua baùn chòu haøng hoùa.
- Quan heä tín duïng giöõa caùc doanh nghieäp vôùi coâng chuùng theå hieän döôiù hình thöùc phaùt haønh traùi phieáu coâng ty, baùn haøng traû goùp.
- Quan heä tín duïng giöõa caùc Ngaân haøng, caùc toå chöùc taøi chính vôùi caùc doanh nghieäp vaø coâng chuùng, theå hieän döôùi hình thöùc nhaän tieàn göûi cuûa khaùch haøng vaø cho khaùch haøng vay.
- Quan heä tín duïng giöõa caùc Nhaø nöôùc vôùi caùc toå chöùc taøi chính quoác teá theå hieän döôùi hình thöùc vay nôï.
Döôùi goùc ñoä kinh doanh tín duïng Ngaân haøng, khaùi nieäm tín duïng thöôøng ñöôïc hieåu theo nghóa heïp “tín duïng laø quan heä giao dòch giöõa hai chuû theå, trong ñoù moät beân chuyeån giao voán döôùi hình thöùc tieàn hoaëc taøi saûn cho beân kia söû duïng trong thôøi gian nhaát ñònh, ñoàng thôøi beân nhaän cam keát hoaøn traû voán theo thôøi haïn ñaõ thoaû thuaän”.
Caùc quan heä tín duïng treân ñöôïc theå hieän qua sô ñoà:
Sô ñoà 1: Quan heä tín duïng.
Giaù trò tín duïng
Ngöôøi cho vay Ngöôøi ñi vay
Giaù trò tín duïng + Laõi
1.2. Baûn chaát tín duïng.
- Phaân phoái tín duïng döôùi hình thöùc cho vay: ôû giai ñoaïn naøy, voán tieàn teä hoaëc giaù trò vaät tö haøng hoùa ñöôïc chuyeån töø ngöôøi cho vay sang ngöôøi ñi vay, ñaây laø ñaëc ñieåm cô baûn khaùc vôùi vieäc mua baùn haøng hoùa thoâng thöôøng.
- Söû duïng voán tín duïng trong quaù trình saûn xuaát sau khi nhaän ñöôïc giaù trò voán tín duïng, ngöôøi ñi vay ñöôïc quyeàn söû duïng giaù trò ñoù ñeå thoaû maõn moät muïc ñích nhaát ñònh. Tuy nhieân ngöôøi ñi vay khoâng coù quyeàn sôû höõu veà giaù trò ñoù, maø chæ ñöôïc söû duïng taïm thôøi trong moät thôøi gin nhaát ñònh.
- Söï hoaøn traû tín duïng: ñaây laø giai ñoaïn keát thuùc moät voøng tuaàn hoaøn cuûa tín duïng. Sau khi voán tín duïng ñaõ hoaøn thaønh moät chu kyø saûn xuaát ñeå trôû veà hình thaùi tieàn teä thì ngöôøi ñi vay hoaøn traû ngöôøi cho vay löôïng giaù trò lôùn hôn giaù trò ban ñaàu.
1.3. Hình thöùc tín duïng.
a. Tín duïng tröïc tieáp.
Laø loaïi hình tín duïng nghieäp vuï cuûa Ngaân haøng thöông maïi. Trong ñoù, ngaân haøng seõ cho ngöôøi ñi vay ñöôïc vay moät soá voán ñeå saûn xuaát kinh doanh, ñaàu tö hoaëc tieâu duøng. Khi ñeán haïn, ngöôøi ñi vay phaûi coù traùch nhieäm hoaøn traû voán vaø tieàn laõi. Trong tín duïng tröïc tieáp, ngöôøi ñi vay cuõng chính laø phaûi ngöôøi traû nôï vay cho Ngaân haøng. Ngaân haøng phaûi kieåm soaùt ñöôïc ngöôøi ñi vay, kieåm soaùt ñöôïc quaù trình söû duïng voán vay. Phaàn lôùn ngöôøi ñi vay coù yù thöùc quan taâm ñeán vieäc traû nôï cho neân baét buoäc hoï quan taâm ñeán vieäc söû duïng voán laøm sao cho coù hieäu quaû ñeå hoaøn traû nôï. Hoaït ñoäng cho vay laø hoaït ñoäng chöùa ñöïng nhieàu ruûi ro neân caùc Ngaân haøng phaûi söû duïng caùc bieän phaùp ñaûm baûo nôï vay nhö theá chaáp, caàm coá, baûo laõnh, …
b. Tín duïng giaùn tieáp.
Trong hoaït ñoäng tín duïng giaùn tieáp, ngöôøi ñi vay vaø ngöôøi traû nôï laø hai chuû theå khaùc nhau, theå hieän qua hai nghieäp vuï chuû yeáu sau:
- Chieát khaáu thöông phieáu laø nghieäp vuï tín duïng ngaén haïn ñöôïc thöïc hieän döôùi hình thöùc khaùch haøng chuyeån nhöôïng quyeàn sôû höõu thöông phieáu chöa ñaùo haïn cho Ngaân haøng ñeå nhaän moät soá tieàn baèng meänh giaù cuûa thöông phieáu tröø ñi laõi chieát khaáu vaø hoa hoàng phí. Neùt ñaëc tröng laø ngaân haøng khaáu tröø laõi ngay khi chieát khaáu vaø chæ caáp cho khaùch haøng phaàn tieàn coøn laïi.
Chieát khaáu thöông phieáu laø moät hình thöùc tín duïng ñöôïc aùp duïng phoå bieán bôûi vì noù ñem laïi lôïi ích cho caùc beân lieân heä nhö:
+ Taïo ñieàu kieän cho caùc nhaø kinh doanh löu ñoäng hoùa ñöôïc traùi quyeàn töø ñoù giaûi quyeát ñöôïc nhu caàu voán kòp thôøi.
+ Laø moät phöông thöùc cho vay ít ruûi ro vì thôøi haïn ngaén vaø vaû laïi khi coù bieán coá thì taát caû nhöõng ngöôøi kyù teân treân thöông phieáu chòu traùch nhieäm lieân ñôùi.
+ Taïo ñieàu kieän cho ngaân haøng chieát khaáu coù theå taùi chieát khaáu khi caàn thieát.
- Bao thanh toaùn (Factoring)
Ñaây laø moät dòch vuï do moät coâng ty “Factor” (coâng ty con cuûa Ngaân haøng) cung caáp nhaèm giuùp caùc doanh nghieäp baùn ñi nhöõng khoaûn phaûi thu hieän coù cuûa mình ñeå thu tieàn. Nhöõng khoaûn phaûi thu maø “Factor” phaûi mua thöôøng theo nguyeân taéc mieãn truy ñoøi. “Factor” coù nhieäm vuï kieåm soaùt toaøn boä tín duïng vaø thu hoài nôï. Nhö vaäy, vieäc quaûn lyù cuûa doanh nghieäp coù theå taäp trung ñöôïc vaøo khaâu saûn xuaát vaø baùn haøng maø khoâng phaûi dính daùng ñeán vieäc giaùm saùt nhöõng khoaûn phaûi thu. Ñoái vôùi ñôn vò “Factor” thì cuõng thu ñöôïc nhieàu dòch vuï phí vaø ruûi ro ñöôïc phaân taùn cho nhieàu hoùa ñôn.
2. KHAÙI NIEÄM RUÛI RO TÍN DUÏNG.
Ruûi ro tín duïng laø tình traïng ngöôøi ñi vay khoâng coù khaû naêng hoaøn traû ñöôïc hoaëc laõi hoaëc goác tieàn vay, hoaëc caû laõi vaø goác moät caùch ñaày ñuû, ñuùng haïn theo cam keát trong hôïp ñoàng tín duïng.
Treân phöông dieän quaûn lyù thì ruûi ro tín duïng ñöôïc chia laøm hai loaïi: ruûi ro coù theå kieåm soaùt ñöôïc vaø ruûi ro khoâng theå kieåm soaùt ñöôïc. Ngaân haøng thöôøng taäp trung vaøo ngaên chaën nhöõng ruûi ro coù theå kieåm soaùt ñöôïc, thöôøng xaûy ra nhö:
- Khoâng thu ñöôïc laõi ñeán haïn daãn ñeán phaûi treo laõi, nghóa laø khi ñeán kyø haïn traû laõi maø khaùch haøng khoâng theå traû ñöôïc neân Ngaân haøng ñaønh phaûi treo laïi ñeå chôø thu vaøo kyø sau.
- Khoâng thu ñöôïc nôï goác khi ñeán haïn, daãn ñeán phaùt sinh nôï quaù haïn. Ñieàu naøy seõ laøm aûnh höôûng ñeán keá hoaïch söû duïng voán cuûa Ngaân haøng, gaây thaâm huït voán.
- Khoâng thu ñuû laõi ñeán haïn daãn ñeán laõi treo ñoùng baêng vaø tieáp theo laø mieãn giaûm laõi. Vieäc laõi ñoùng baêng vaø mieãn giaûm laõi seõ gaây aûnh höôûng ñeán thu nhaäp cuûa Ngaân haøng maø ñaây laïi laø nguoàn thu chính cuûa Ngaân haøng.
- Khoâng thu ñuû nôï goác khi ñeán haïn, daãn ñeán nôï goác khoâng coù khaû naêng thu hoài vaø tieáp theo laø giaõn nôï, khoanh nôï, xoaù nôï. Ñaây laø ruûi ro lôùn nhaát cuûa Ngaân haøng, vì Ngaân haøng vöøa bò maát voán vöøa bò maát luoân phaàn lôïi nhuaän.
3. RUÛI RO TÍN DUÏNG LAØ RUÛI RO CÔ BAÛN NHAÁT TRONG HOAÏT ÑOÄNG KINH DOANH NGAÂN HAØNG.
Ngaøy nay duø coù raát nhieàu hình thöùc kinh doanh trong hoaït ñoäng Ngaân haøng ôû nhieàu lónh vöïc khaùc nhau nhöng tín duïng vaãn laø hoaït ñoäng kinh doanh chuû yeáu cuûa Ngaân haøng. ÔÛ caùc nöôùc ñang phaùt trieån, hoaït ñoäng tín duïng chieám ñeán hôn 90% hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng. ÔÛ caùc nöôùc phaùt trieån hoaït ñoäng tín duïng vaãn chieám treân 60% trong caùc hoaït ñoäng Ngaân haøng vaø vaãn laø nguoàn taïo thu nhaäp chuû yeáu. Vì theá, ôû taát caû caùc nöôùc ruûi ro tín duïng laø vaán ñeà ñaëc bieät ñöôïc quan taâm.
Veà maët hình thöùc ruûi ro tín duïng laø khaû naêng coù theå xaûy ra khi khaùch haøng (ngöôøi ñi vay) khoâng traû nôï ñuùng haïn vaø caùc ñieàu kieän cam keát treân hôïp ñoàng tín duïng. Thöôøng ruûi ro tín duïng bieåu hieän ôû hai hình thöùc:
+ Thöù nhaát: Ruûi ro maát voán tín duïng moät phaàn hay toaøn boä do khaùch haøng khoâng coù khaû naêng hoaøn traû.
+ Thöù hai: Ruûi ro khoâng hoaøn traû hôï ñuùng theo thôøi haïn ñaõ cam keát do khaùch haøng taïm thôøi khoù khaên veà taøi chính hoaëc vì lyù do naøo khaùc.
Caùc ruûi ro gaén vôùi töøng hôïp ñoàng tín duïng cuï theå nhö ruûi ro laõi suaát, ruûi ro tyû giaù, ruûi ro taøi saûn theá chaáp, … thöôøng ñöôïc goäp chung vaø xem laø ruûi ro tín duïng.
Ruûi ro tín duïng khoâng giôùi haïn ôû hoaït ñoäng cho vay maø coøn bao goàm nhieàu hoaït ñoäng mang tính chaát tín duïng khaùc cuûa ngaân haøng nhö: caùc hoaït ñoäng baûo laõnh, cam keát, chaáp thuaän taøi trôï thöông maïi, cho vay ôû thò tröôøng lieân ngaân haøng, nhöõng chöùng khoaùn coù giaù (traùi phieáu, coå phieáu) tín duïng thueâ mua, ñoàng taøi trôï…
4. NGUOÀN GOÁC CÔ BAÛN CUÛA CAÙC RUÛI RO TRONG HOAÏT ÑOÄNG KINH DOANH TÍN DUÏNG NGAÂN HAØNG.
Ruûi ro trong hoaït ñoäng kinh doanh laø leõ thöôøng tình xaûy ra. Nhöng laøm theá naøo ñeå haïn cheá ñeán möùc thaáp nhaát laø ñieàu caàn quan taâm cuûa moïi hoaït ñoäng quaûn trò. Hoaït ñoäng kinh doanh trong lónh vöïc Ngaân haøng, möùc ñoä ruûi ro hoaït ñoäng coøn lôùn hôn nhieàu so vôùi caùc lónh vöïc kinh doanh khaùc. Caùc Ngaân haøng thöông maïi trong heä thoáng Ngaân haøng, beân caïnh nhöõng ruûi ro thoâng thöôøng (ruûi ro hoaït ñoäng vaø ruûi ro thò tröôøng), thì coøn phaûi chòu theâm ruûi ro tín duïng do ñaëc ñieåm cuûa loaïi haøng hoùa ñaëc bieät maø noù kinh doanh.
Ruûi ro trong kinh doanh tín duïng Ngaân haøng xuaát phaùt töø 3 nguoàn goác cô baûn: yeáu toá thôøi gian, tính chaát chu chuyeån tieàn teä vaø vaán ñeà thoâng tin khoâng caân xöùng, ruûi ro ñaïo ñöùc.
4.1. Yeáu toá thôøi gian taïo ruûi ro.
Tín duïng Ngaân haøng laø hình thöùc kinh doanh quyeàn söû duïng tieàn teä trong thôøi haïn nhaát ñònh. Noùi caùch khaùc, ñaây laø vieäc ñoåi khoaûn tieàn hieän taïi laáy lôøi höùa heïn hoaøn traû khoaûn tieàn ñoù trong töông lai vôùi moït giaù caû (laõi suaát) nhaát ñònh. Vaø vì töông lai laø khoâng chaéc chaén neân phaûi coù ruûi ro.
4.2. Tính chaát chu chuyeån tieàn teä taïo ruûi ro.
Tín duïng toàn taïi laø do quaù trình tuaàn hoaøn vaø chu chuyeån tieàn teä trong neàn kinh teá, trong saûn xuaát vaø trong tieâu duøng. Moãi ngaønh, moãi lónh vöïc coù chu chuyeån tieàn teä khaùc nhau vaø khoâng aên khôùp vôùi nhau veà thôøi haïn. Vì theá, khi tín duïng laøm coâng vieäc noái keát caùc thôøi haïn khaùc nhau laïi vôùi nhau ñieàu ñoù ñaõ chöùa ñöïng ruûi ro. Hôn nöõa, khaùch haøng cuûa ngaân haøng laø chuû theå chöùa ñöïng ruûi ro vaø hoï tìm ñeán Ngaân haøng laø muoán chia seû ruûi ro ñoù cho Ngaân haøng.
4.3. Vaán ñeà thoâng tin khoâng caân xöùng, ruûi ro ñaïo ñöùc.
Trong kinh doanh tín duïng Ngaân haøng, vai troø cuûa thoâng tin raát quan troïng, vieäc thieáu thoâng tin hoaëc thoâng tin khoâng chính xaùc laø nguoàn goác chuû yeáu daãn ñeán caùc ruûi ro cho vieäc kinh doanh tín duïng cuûa ngaân haøng. Ruûi ro tröôùc quyeát ñònh laø ruûi ro veà vaán ñeà thoâng tin cuûa khaùch haøng khoâng caân xöùng taïo ra tröôùc khi coù giao dòch tín duïng. Khi ngöôøi ñi vay coù nhieàu khaû naêng gaây baát lôïi cho ngaân haøng töùc laø khaû naêng khaùch haøng khoâng traû ñöôïc nôï theo thôøi haïn cuûa hôïp ñoàng tín duïng.
Maët khaùc, ôû khía caïnh khaùc neáu vieäc ñaùnh giaù khoâng chính xaùc thoâng tin do chuû quan cuûa caùn boä thaåm ñònh ñi ñeán quyeát ñònh khoâng cho vay khi nhöõng ngöôøi ñi vay coù khaû naêng hoaøn traû ñöôïc nôï cuõng seõ gaây ra baát lôïi cho ngaân haøng vaø cho chính ngöôøi ñi vay.
Ruûi ro sau quyeát ñònh laø ruûi ro xuaát hieän sau khi vieäc giao dòch tín duïng ñaõ dieãn ra. Ruûi ro sau quyeát ñònh ñöôïc xem laø ruûi ro ñaïo ñöùc vì do ngöôøi vay coá yù muoán thöïc hieän nhöõng haønh ñoäng khoâng toát cho Ngaân haøng (xeùt theo quan ñieåm cuûa Ngaân haøng). Bôûi vì caùc haønh ñoäng treân coù theå daãn ñeán khaû naêng khoaûn vay khoâng ñöôïc hoaøn traû. Ruûi ro ñaïo ñöùc coù theå bieåu hieän ôû nhöõng khía caïnh nhö ngöôøi ñi vay söû duïng tieàn vay sai muïc ñích, coá yù löøa ñaûo, …
5. NGUYEÂN NHAÂN CUÏ THEÅ CUÛA RUÛI RO TÍN DUÏNG.
Caùc yeáu toá taïo ruûi ro tín duïng döôùi goùc ñoä cuï theå coù theå ñöôïc chia laøm 3 nhoùm: nguyeân nhaân töø phía Ngaân haøng, nguyeân nhaân töø phía khaùch haøng vay voán cuûa Ngaân haøng vaø nguyeân nhaân töø moâi tröôøng kinh doanh.
5.1. Nhöõng nguyeân nhaân töø phía Ngaân haøng.
Coù raát nhieàu caùc yeáu toá khaùch quan vaø chuû quan töø phía Ngaân haøng taïo neân caùc ruûi ro tín duïng, thöôøng laø:
- Ngaân haøng quaù say meâ lôïi nhuaän neân chaïy theo caùc khoaûn vay chöùa ñöïng ruûi ro cao.
- Vi phaïm caùc nguyeân taéc cho vay, cho vay coøn sai muïc ñích söû duïng.
- Caùc qui ñònh, thuû tuïc, thôøi haïn, caùc thoûa thuaän, … cuûa moãi khoaûn vay ñöôïc xem laø khoâng ñaày ñuû.
- Do chuû quan trong vieäc thaåm ñònh hoà sô phaùp lyù, hoà sô kinh teá, buoâng loûng vieäc kieåm tra, phaân tích khaùch haøng, chuû quan vì nhöõng khaùch haøng quen, cuõ neân khoâng tuaân thuû chaët cheõ quy trình cho vay.
- Do khoâng thöïc hieän toát vieäc kieåm tra trong vaø sau khi cho vay, trong khi khaùch haøng söû duïng voán sai muïc ñích, phöông aùn cho vay khoâng phaùt huy ñöôïc hieäu quaû hay khaùch haøng coù nhöõng daáu hieäu baát thöôøng maø Ngaân haøng khoâng nhaän bieát hoaëc khi nhaän bieát thì ñaõ quaù muoän, khoâng kòp xöû lyù ñeå caûi thieän tình hình.
- Naêng löïc phaân tích yeáu keùm veà tình hình moâi tröôøng vó moâ, moâi tröôøng caïnh tranh coù lieân quan.
- Cho vay tín chaáp chieám soá löôïng lôùn vôùi dö nôï cao do ñoù khoâng baûo ñaûm ñöôïc moùn vay.
- Do caùn boä tín duïng chöa coù nhieàu kinh nghieäm neân khoâng nhaän bieát ñöôïc nhöõng ruûi ro tieàm aån hay löôøng tröôùc ñöôïc nhöõng ruûi ro coù theå xaûy ra.
- Ñaùnh giaù taøi saûn theá chaáp khoâng chính xaùc, theo höôùng giaù trò thaåm ñònh cao hôn giaù trò thöïc cuûa taøi saûn; khoâng döï ñoaùn ñöôïc giaù trò töông lai cuûa taøi saûn; nhaän theá chaáp nhöõng taøi saûn khoù phaùt maõi, khoâng coù thò tröôøng tieâu thuï.
5.2. Nhöõng nguyeân nhaân töø phía khaùch haøng vay voán cuûa ngaân haøng.
Khaùch haøng vay voán cuûa Ngaân haøng coù 2 loaïi: khaùch haøng vay saûn xuaát vaø khaùch haøng vay tieâu duøng.
a. Khaùch haøng vay saûn xuaát.
Ngöôøi saûn xuaát cuõng laø nhöõng ngöôøi hoaït ñoäng trong caùc moâi tröôøng ñaày ruûi ro. Caùc yeáu toá gaây ruûi ro cho ngöôøi saûn xuaát raát ña daïng vaø phong phuù baét nguoàn töø nhieàu nguoàn goác khaùc nhau vaø khi xaûy ra ruûi ro thì chuùng cuõng chuyeån ruûi ro ñoù ñeán cho Ngaân haøng.
Veà cô baûn chuùng xuaát phaùt töø:
+ Ban quaûn lyù hoaëc chuû caùc doanh nghieäp thieáu kieán thöùc, khaû naêng kinh doanh yeáu keùm, khoâng hoaïch ñònh ñöôïc chieán löôïc, khoâng xaùc ñònh ñöôïc muïc tieâu, ñöa ra quyeát ñònh sai laàm.
+ Cô caáu phaùp lyù vaø cô caáu kinh doanh cuûa doanh nghieäp gaén vôùi nhöõng möùc ñoä ruûi ro khaùc nhau. Ví duï nhö doanh nghieäp tö nhaân thöôøng coù ruûi ro lôùn hôn so vôùi doanh nghieäp Nhaø nöôùc hoaëc coâng ty coå phaàn, doanh nghieäp saûn xuaát noâng nghieäp thöôøng gaëp ruûi ro cao hôn doanh nghieäp thöông maïi hoaëc doanh nghieäp saûn xuaát coâng nghieäp.
+ Caáu truùc saûn phaåm vaø caáu truùc thò tröôøng caïnh tranh cuûa doanh nghieäp cuõng laø nguoàn goác taïo ra ruûi ro theå hieän ôû nhieàu yeáu toá nhö: chu kyø saûn xuaát saûn phaåm daøi hay ngaén cô caáu giaù thaønh nhieàu chi phí hay ít chi phí cho lao ñoäng, thò tröôøng nguyeân lieäu hay tieâu thuï saûn phaåm cuûa doanh nghieäp laø caïnh tranh hay ñoäc quyeàn, tieàm naêng phaùt trieån cuûa doanh nghieäp, heä thoáng phaân phoái, … Vaø cuoái cuøng laø tình hình taøi chính cuûa doanh nghieäp theå hieän ôû qui moâ voán, chaát löôïng voán, cô caáu voán vaø khaû naêng sinh lôøi cuûa voán gaén lieàn vôùi nhöõng ruûi ro cuï theå. Ví duï qui moâ voán cuûa doanh nghieäp caøng lôùn theå hieän khaû naêng ñaûm baûo khoaûn vay caøng cao.
b. Khaùch haøng vay laø ngöôøi tieâu duøng.
Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, vôùi chính saùch kích caàu, chính phuû cho pheùp caùc ngaân haøng thöông maïi cho vay tieâu duøng. Caùc caù nhaân vaø gia ñình sinh hoaït ñaày raãy ruûi ro, do vaäy qua con ñöôøng tín duïng hoï coù theå chuyeån nhöõng ruûi ro ñoù cho Ngaân haøng. Caùc ruûi ro maø khaùch haøng caù nhaân vaø gia ñình cuûa ngaân haøng thöôøng gaëp phaûi laø ruûi ro gaén lieàn vôùi vaán ñeà thu nhaäp vaø coâng aên vieäc laøm, söùc khoûe, tuoåi thoï, hoaøn caûnh gia ñình, … Ví duï nhö bò sa thaûi, ly dò, beänh taät, cheát, … cuûa khaùch haøng ñeàu daãn ñeán khaû naêng khoâng hoaøn traû ñöôïc nôï vay cho ngaân haøng.
5.3. Nguyeân nhaân veà moâi tröôøng kinh doanh.
Nhöõng bieán ñoäng veà töï nhieân nhö thieân tai, luõ luït, hoûa hoaïn, ñoäng ñaát, nhöõng bieán ñoäng cuûa moâi tröôøng vó moâ nhö laïm phaùt laøm cho nguyeân vaät lieäu ñaàu vaøo taêng cao daãn ñeán chi phí cao, giaù thaønh cao, saûn phaåm khoâng tieâu thuï ñöôïc ñeàu aûnh höôûng ñeán ruûi ro tín duïng.
B. LYÙ THUYEÁT VEÀ RUÛI RO TÍN DUÏNG NGAÂN HAØNG.
Kinh doanh tín duïng Ngaân haøng cuõng nhö caùc ngaønh kinh doanh khaùc, quaù trình môû roäng lôïi nhuaän cuõng ñoàng thôøi môû roäng ruûi ro. Nhöng ruûi ro trong kinh doanh tín duïng do ñaëc ñieåm vai troø, baûn chaát cuûa noù daãn ñeán ruûi ro cuõng khaùc bieät hôn so vôùi caùc ngaønh kinh doanh thoâng thöôøng.
Ruûi ro trong kinh doanh tín duïng Ngaân haøng cô baûn coù theå chia laøm hai loaïi: ruûi ro ñaëc thuø vaø ruûi ro thò tröôøng.
1. RUÛI RO ÑAËC THUØ.
Ruûi ro ñaëc thuø laø ruûi ro do baûn chaát cuûa ngaønh hay lónh vöïc kinh doanh taïo ra. Caùc ruûi ro naøy coù theå ñöôïc giaûm thieåu baèng caùch ña daïng hoùa danh muïc cho vay gioáng nhö ña daïng hoùa danh muïc ñaàu tö treân caùc thò tröôøng taøi chính.
Trong lónh vöïc kinh doanh tín duïng Ngaân haøng, ruûi ro ñaëc thuø thöôøng bao goàm caùc yeáu toá:
- Ruûi ro veà quaûn lyù: Ñaây laø ruûi ro do hoaït ñoäng söû duïng nguoàn nhaân löïc beân trong Ngaân haøng taïo ra. Ruûi ro naøy coù theå baét nguoàn töø ban quaûn lyù Ngaân haøng do hoï thieáu kinh nghieäm, thieáu kieán thöùc hoaëc thieáu khaû naêng ñieàu haønh. Noù coù theå xaûy ra do söï yeáu keùm veà naêng löïc ñaïo ñöùc cuûa nhaân vieân Ngaân haøng.
- Ruûi ro thích öùng voán: Ñaây cuõng laø ruûi ro trong quaûn lyù voán cuûa Ngaân haøng, noù theå hieän vaán ñeà Ngaân haøng coù qui moâ nhoû thöôøng ít an toaøn hôn ngaân haøng coù qui moâ lôùn.
- Ruûi ro taøi saûn theá chaáp: Laø ruûi ro do taøi saûn theá chaáp khoâng ñuû giaù trò ñeå buø ñaép thieät haïi cho Ngaân haøng.
2. RUÛI RO THÒ TRÖÔØNG.
Ruûi ro thò tröôøng laø ruûi ro khoâng theå giaûm thieåu baèng caùch ña daïng hoùa neân coøn ñöôïc goïi laø”ruûi ro khoâng theå ña daïng”. Coù theå chia ruûi ro thò tröôøng ra laøm hai loaïi: Ruûi ro moâi tröôøng vó moâ vaø ruûi ro moâi tröôøng caïnh tranh.
2.1. Ruûi ro moâi tröôøng vó moâ.
Moâi tröôøng maø Ngaân haøng hoaït ñoäng ñaày raãy caùc ruûi ro, chuùng taùc ñoäng ñeán Ngaân haøng nhieàu caùch hoaëc laøm suy yeáu khaû naêng chòu ñöïng ruûi ro cuûa Ngaân haøng hoaëc gaây cho Ngaân haøng nhöõng thieät haïi veà taøi chính. Nhöõng ruûi ro naøy raát khoù kieåm soaùt neân chuùng ñöôïc goïi laø “ruûi ro khoâng theå kieåm soaùt ñöôïc”. Trong thöïc teá ngöôøi ta coù theå kieåm soaùt chuùng ôû möùc ñoä haïn cheá treân cô sôû döï baùo. Caùc ruûi ro moâi tröôøng vó moâ Ngaân haøng thöôøng gaëp laø:
- Ruûi ro töï nhieân hay coøn goïi laø ruûi ro baát khaû khaùng: laø ruûi ro do nhöõng yeáu toá töï nhieân gaây ra nhö: luõ luït, haïn haùn, ñoäng ñaát, … Thieät haïi do ruûi ro naøy raát lôùn nhöng thöôøng dieãn ra theo chu kyø neân cuõng coù theå kieåm soaùt ôû möùc ñoä giôùi haïn.
- Ruûi ro veà luaät phaùp lieân quan ñeán vieäc thay ñoåi caùc luaät leä gaây baát lôïi cho ngaân haøng.
- Ruûi ro veà kinh teá lieân quan ñeán söï vaän ñoäng cuûa neàn kinh teá vaø chu kyø kinh doanh. Caùc ruûi ro xaûy ra coù theå do caùc yeáu toá: laïm phaùt, thaát nghòeâp, suy thoaùi kinh teá, khuûng hoaûng, … aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá naøy ñeán ngaân haøng thöôøng raát lôùn.
- Ruûi ro veà ñieàu chænh: Nhaèm thöïc hieän caùc chính saùch vó moâ caùc nhaø quaûn lyù caùc Boä, Ban ngaønh chöùc naêng hoaëc cô quan laäp phaùp ñöa ra caùc chính saùch, caùc quy ñònh ñoâi khi gaây thieät haïi cho Ngaân haøng. Caùc chính saùch ñoù thöôøng laø chính saùch tieàn teä, chính saùch laõi suaát, …
2.2. Ruûi ro moâi tröôøng caïnh tranh.
Moät Ngaân haøng trong hoaït ñoäng kinh doanh thöôøng chòu taùc ñoäng cuûa Ngaân haøng khaùc hoaëc caùc ñoái thuû töø nhieàu phía. Vì theá luoân nhaän raát nhieàu caùc taùc ñoäng ñaày ruûi ro. Caùc ruûi ro ñoù neáu töông ñoái cao coù theå gaây phaù saûn caùc Ngaân haøng. Ruûi ro do khaùch haøng laø ngöôøi kyù thaùc cô baûn laø ruûi ro thanh khoaûn, ruûi ro do khaùch haøng laø ngöôøi ñi vay laø ruûi ro tín duïng, ruûi ro do caùc ñònh cheá taøi chính thay theá laø caùc ñònh cheá taøi chính saép thaønh laäp laø ruûi ro veà caïnh tranh vaø cuoái cuøng laø caùc ruûi ro do bieán ñoäng cuûa thò tröôøng nhö ruûi ro veà laõi suaát, ruûi ro veà tyû giaù.
- Ruûi ro thanh khoaûn:
Ruûi ro thanh khoaûn laø ruûi ro xuaát phaùt töø baûn chaát cuûa hoaït ñoäng taøi chính. Khi Ngaân haøng thöông maïi xuaát hieän vôùi tö caùch laø trung gian moâi giôùi vaø ñaûm baûo an toaøn cho caùc giao dòch tín duïng, Ngaân haøng thöông maïi ñaõ taïo cho mình moät ruûi ro, ñoù laø ruûi ro thanh khoaûn. Ruûi ro thanh khoaûn laø tröôøng hôïp Ngaân haøng khoâng ñaûm baûo ñöôïc khoaûn tieàn thanh toaùn hay ñaùp öùng nhu caàu chi traû ngay cuûa khaùch haøng göûi tieàn. Vieäc khoâng thoûa maõn nhu caàu chi traû coù theå gaây taâm lyù lo ngaïi cho khaùch haøng gôûi tieàn, laøm uy tín cuûa Ngaân haøng veà ñoä an toaøn giaûm suùt. Trong ñieàu kieän kinh teá khoâng oån ñònh coù theå daãn ñeán vieäc khaùch haøng ruùt tieàn oà aït vaø ñöa Ngaân haøng ñeán bôø vöïc phaù saûn.
- Ruûi ro laõi suaát hoaëc giaù:
Ruûi ro laõi suaát laø ruûi ro phaùt sinh khi bieán ñoäng cuûa cheânh leäch laõi suaát thu ñöôïc töø hoaït ñoäng cho vay vôùi laõi suaát phaûi traû cho vieäc ñi vay daãn ñeán giaûm thu nhaäp cuûa Ngaân haøng.
Ruûi ro naøy phaùt sinh do nhöõng thay ñoåi veà laõi suaát trong neàn kinh teá. Laõi suaát laø yeáu toá raát nhaïy caûm ñoái vôùi bieán ñoäng cuûa neàn kinh teá, hôn nöõa noù laø coâng cuï trong vieäc thöïc thi chính saùch tieàn teä – taøi chính cuûa Nhaø nöôùc neân ruûi ro laõi suaát thöôøng xuaát hieän trong hoaït ñoäng kinh doanh Ngaân haøng.
- Ruûi ro tín duïng:
Laø söï xuaát hieän nhöõng bieán coá khoâng bình thöôøng trong quan heä tín duïng, töø ñoù laøm taùc ñoäng xaáu ñeán hoaït ñoäng Ngaân haøng, vaø coù theå laøm cho ngaân haøng phaù saûn. Vieäc ñaùnh giaù ruûi ro laø traùch nhieäm cuûa Ngaân haøng, duø caùc cô quan khoâng tröïc tieáp giaùm saùt hoaït ñoäng naøy nhöng hoï ñaëc bieät coi troïng vieäc theo doõi ruûi ro baèng phöông phaùp laäp heä soá phaân taùn ruûi ro nhö: thöc hieän kieåm tra taïi choå chaát löôïng caùc khoaûn tín duïng caáp ra. Ngoaøi vieäc phaân tích töø beân ngoaøi cho thaáy ruûi ro tín duïng coøn phuï thuoäc vaøo:
+ Tính chaát tín duïng: ví duï chieát khaáu laø hình thöùc tín duïng ít ruûi ro hôn phöông thöùc öùng tröôùc vaøo taøi khoaûn
+ Thôøi haïn tín duïng: Chaúng haïn tín duïng trung vaø daøi haïn ñöôc coi laø ít ruûi ro hôn tín duïng ngaén haïn.
- Ruûi ro tyû giaù:
Ruûi ro tyû giaù phaùt sinh do söï thay ñoåi tyû giaù giöõa ñoàng tieàn trong nöôùc vôùi ñoàng tieàn nöôùc ngoaøi. Ruûi ro naøy xuaát hieän trong haàu heát trong caùc hoaït ñoäng kinh doanh Ngaân haøng ñaëc bieät trong khaâu “ñi vay” vaø” cho vay”. Khi tyû giaù taêng seõ taïo ra laõi veà hoái ñoaùi, tyû giaù giaûm seõ taïo ra loã veà hoái ñoaùi. Nhöõng ñieàu naøy seõ laøm aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán Ngaân haøng cuõng nhö ñoái vôùi khaùch haøng cuûa Ngaân haøng laø nhöõng nhaø kinh doanh xuaát nhaäp khaåu.
CHÖÔNG 2
KHAÙI QUAÙT VEÀ NHNO & PTNT BÌNH CHAÙNH
A. LÒCH SÖÛ HÌNH THAØNH VAØ QUAÙ TRÌNH PHAÙT TRIEÅN.
Chi nhaùnh NHNO & PTNT Bình Chaùnh ñöôïc thaønh laäp._. theo giaáy pheùp soá:198/1998/QÑ-NHNN5, ngaøy 02 thaùng 6 naêm 1998 cuûa Thoáng ñoác Ngaân haøng Nhaø nöôùc Vieät Nam.
Theo quyeát ñònh naøy Chi Nhaùnh NHNO & PTNT Bình Chaùnh laø ñôn vò thaønh vieân tröïc thuoäc NHNO & PTNT Vieät Nam.
Ngaøy 5/11/2003 Quaän Bình Taân ñöôïc thaønh laäp treân cô sôû taùch huyeän Bình Chaùnh (cuõ) thaønh Huyeän Bình Chaùnh vaø Quaän Bình Taân. Keå töø ñoù, NHNO & PTNT Bình Chaùnh hoaït ñoäng treân ñòa baøn Quaän Bình Taân vaø Huyeän Bình Chaùnh.
Sau ñaây laø tình hình hoaït ñoäng cuûa Chi nhaùnh NHNO & PTNT Bình Chaùnh qua caùc thôøi ñieåm gaàn ñaây:
Baûng 1: Tình hình hoaït ñoäng cuûa NHNO & PTNT Bình Chaùnh qua 3 naêm.
Ñôn vò tính: Trieäu ñoàng
CAÙC TIEÂU CHÍ
31/12/2001
31/12/2002
31/12/2003
1/. Toång nguoàn voán huy ñoäng
250.243
312.000
480.434
a). Ngoaïi teä
3.160
b). Noäi teä
250.243
312.000
477.247
Trong ñoù: + Khoâng kyø haïn
107.143
112.606
126.361
+ Coù kyø haïn
107.100
199.394
345.073
2/. Toång dö nôï
83.360
157.000
302.421
a). Dö nôï tín duïng
83.360
157.000
302.421
+ Ngaén haïn
58.059
79.186
168.099
+ Trung vaø daøi haïn
25.301
67.814
134.412
b). Dö nôï baûo laõnh
0
0
0
Trong ñoù: + B/L nöôùc ngoaøi
0
0
0
+ B/L trong nöôùc
0
0
0
3/. Toång thu nhaäp
19.600
20.700
38.000
4/. Toång chi phí
13.200
13.700
26.300
5/. Cheânh leäch thu chi
6.400
7.000
11.700
(Nguoàn: phoøng tín duïng)
B. VAI TROØ, CHÖÙC NAÊNG, NHIEÄM VUÏ.
1. VAI TROØ.
NHNO & PTNT Bình Chaùnh laø moät Ngaân haøng thöông maïi hoaït ñoäng kinh doanh theo quy ñònh phaùp luaät. Phöông chaâm hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng laø “Kinh doanh ñeå phuïc vuï, phuïc vuï ñeå kinh doanh”. Ngaân haøng ñaõ taän duïng moïi khaû naêng vaø naêng löïc ñeå naâng cao chaát löôïng kinh doanh. Ngaân haøng ñaàu tö tín duïng cho caùc lónh vöïc: cho vay ngaén haïn, trung haïn, daøi haïn baèng ñoàng Vieät Nam vaø Ngoaïi teä ñoái vôùi caùc toå chöùc kinh teá, caù nhaân vaø hoä gia ñình. Cho vay uûy thaùc vaø dòch vuï Ngaân haøng chính saùch. cho vay caùc chöông trình uûy thaùc baèng voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi, … Goùp phaàn thuùc ñaåy söï taêng tröôûng kinh teá cuûa ñòa phöông, cuøng thöïc hieän xaây döïng xaõ hoäi theo muïc tieâu daân giaøu, nöôùc maïnh, xaõ hoäi coâng baèng, daân chuû, vaên minh maø Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ta ñaõ ñeà ra.
2. CHÖÙC NAÊNG.
2.1. Huy ñoäng voán.
- Khai thaùc thaùc vaø nhaän tieàn göûi tieát kieäm khoâng kyø haïn, coù kyø haïn, tieàn göûi thanh toaùn cuûa caùc toå chöùc kinh teá, caù nhaân trong nöôùc vaø nöôùc ngoaøi baèng ñoàng Vieät Nam vaø Ngoaïi teä.
- Ñöôïc pheùp vay voán caùc toå chöùc Taøi chính Tín duïng trong nöôùc khi ñöôïc Toång giaùm ñoác NHNO & PTNT Vieät Nam cho pheùp.
- Phaùt haønh kyø phieáu Ngaân haøng coù muïc ñích vôùi caùc thôøi haïn göûi voán döôùi 12 thaùng, treân 12 thaùng.
2.2. Cho vay.
- Cho vay ngaén haïn, trung haïn, daøi haïn baèng ñoàng Vieät Nam vaø ngoaïi teä ñoái vôùi caùc toå chöùc kinh teá, caù nhaân vaø hoä gia ñình.
- Cho vay ngaén haïn, trung haïn, daøi haïn baèng ñoàng Vieät Nam ñoái vôùi hoä saûn xuaát kinh doanh, cho vay tieâu duøng caùn boä coâng nhaân vieân.
- Cho vay uûy thaùc vaø dòch vuï Ngaân haøng chính saùch.
- Cho vay caùc chöông trình uûy thaùc baèng voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi.
2.3. Kinh doanh ngoaïi teä.
Huy ñoäng voán, cho vay, mua baùn ngoaïi teä, thanh toaùn quoác teá vaø caùc dòch vuï khaùc veà ngoaïi hoái theo chính saùch quaûn lyù ngoaïi hoái cuûa Chính phuû, Ngaân haøng Nhaø nöôùc vaø Ngaân haøng NO & PTNT Vieät Nam.
2.4. Kinh doanh caùc loaïi dòch vuï.
Kinh doanh caùc dòch vuï Ngaân haøng theo luaät caùc Toå chöùc Tín duïng bao goàm:
- Thu chi tieàn maët.
- Maùy ruùt tieàn töï ñoäng.
- Dich vuï theû.
- Keùt saét.
- Nhaän baûo quaûn caát giöõ, chieát khaáu caùc loaïi giaáy tôø coù giaù.
- Nhaän uûy thaùc vaø cho vay cuûa caùc Toå chöùc taøi chính, tín duïng, toå chöùc, caù nhaân trong vaø ngoaøi nöôùc.
- Caùc dòch vuï Ngaân haøng khaùc ñöôïc Ngaân haøng Nhaø nöôùc vaø Ngaân haøng NO & PTNT Vieät Nam cho pheùp.
2.5 . Thöïc hieän haïch toaùn kinh doanh vaø phaân phoái thu nhaäp.
Thöïc hieän theo quy ñònh cuûa NHNO & PTNT Vieät Nam.
2.6. Laøm dich vuï Ngaân haøng chính saùch.
2.7. Thöïc hieän nhieäm vuï khaùc maø Ngaân haøng Nhaø nöôùc, Hoäi ñoàng quaûn trò, Toång giaùm ñoác NHNO & PTNT Vieät Nam giao.
3. NHIEÄM VUÏ.
Nhieäm vuï hoaït ñoäng chuû yeáu laø huy ñoäng voán vaø ñaàu tö caùc doanh nghieäp, cô sôû kinh doanh, dòch vuï ñoùng treân ñòa baøn Quaän Bình Taân, Huyeän Bình Chaùnh coù quan heä tín duïng keå caû caùc doanh nghieäp vuøng laân caän theo ñuùng cheá ñoä, theå leä cuûa ngaønh vaø ñònh höôùng phaùt trieån kinh teá cuûa ñòa phöông.
Thu huùt voán nhaøn roãi vaø naâng cao hieäu quaû söû duïngvoán trong daân cö, taïo ñieàu kieän ñeå NHNO & PTNT Vieät Nam chuyeån taûi voán trong daân töø thaønh thò ñeán khu vöïc noâng thoân, ñaùp öùng nhu caàu veà voán cho caùc chöông trình, dö aùn ñaàu tö cuûa Thaønh phoá.
Thöïc hieän giaûi ngaân vaø thu nôï. Thöïc hieän cheá ñoä baùo caùo ñònh kyø, baùo caùo ñoät xuaát theo yeâu caàu cuûa NHNO & PTNT Vieät Nam.
Qua nhieàu naêm hoaït ñoäng taïi ñòa phöông, Ngaân haøng luoân yù thöùc ñöôïc vai troø, chöùc naêng, nhieäm vuï cuûa mình vaø ñaõ ñaït ñöôïc nhieàu thaønh töïu ñaùng keå trong coâng cuoäc phaùt trieån kinh teá, goùp phaàn taêng ngaân saùch nhaø nöôùc, taïo theâm vieäc laøm cho ngöôøi lao ñoäng thoâng qua hoaït ñoäng ñaàu tö tín duïng.
C. TOÅ CHÖÙC VAØ ÑIEÀU HAØNH.
1. CÔ CAÁU TOÅ CHÖÙC.
Cô caáu toå chöùc cuûa NHNO & PTNT Bình Chaùnh goàm 01 giaùm ñoác, 01 phoù giaùm ñoác. Toång soá nhaân vieân 76 ngöôøi.
Baûng 2: Baûng cô caáu toå chöùc caùn boä coâng nhaân vieân.
STT
PHOØNG BAN
SOÁ NHAÂN VIEÂN
1
Ban giaùm ñoác
02
2
Phoøng keá hoaïch - kinh doanh
15
3
Phoøng keá toaùn - ngaân quyõ
16
4
Phoøng haønh chaùnh - nhaân söï
10
5
Phoøng kieåm tra kieåm toaùn noäi boä
02
6
Phoøng giao dòch (03 phoøng)
22
7
Chi nhaùnh phuï thuoäc
09
Toång coäng
76
Sô ñoà 2: Cô caáu toå chöùc cuûa NHNO & PTNT Bình Chaùnh.
GIAÙM ÑOÁC
PHOÙ GIAÙM ÑOÁC
Phoøng KH-KD
Phoøng KT-NQ
Phoøng KTKTNB
Phoøng HC-NS
PGD Soá 1
PGD Soá 2
PGD An Laïc
CN Höng Phuù
2. CHÖÙC NAÊNG HOAÏT ÑOÄNG CUÛA CAÙC PHOØNG.
2.1. Phoøng Haønh chính - Nhaân söï.
- Xaây döïng caùc quy cheá, quy ñònh, saép xeáp boá trí lao ñoäng taïi ñôn vò.
- Nghieân cöùu, ñeà xuaát thöïc hieän ñònh möùc lao ñoäng, quaûn lyù tieàn löông theo cheá ñoä khoaùn taøi chính ñeán ngöôøi lao ñoäng, quaûn lyù quyõ tieàn löông.
- Tham möu saép xeáp, xaây döïng maïng löôùi kinh doanh taïi ñôn vò.
2.2. Phoøng tieáp daân.
Höôùng daãn, giaûi quyeát nhöõng khieáu naïi, toá caùo cuûa khaùch haøng.
2.3. Phoøng Keá hoaïch – Kinh doanh.
- Toång hôïp thoáng keâ, phaân tích thoâng tin soá lieäu ñeà xuaát chieán löôïc kinh doanh, keá hoaïch ñaàu tö mang tính khaû thi, hieäu quaû.
- Thöïc hieän nghieäp vuï huy ñoäng voán vaø cho vay caùc thaønh phaàn kinh teá.
- Xaây döïng chöông trình döï aùn, thaåm ñònh döï aùn ñaàu tö döï aùn, löïa choïn ñaàu tö toái öu nhaát.
- Toång hôïp phaân tích thoâng tin kinh teá, quaûn lyù danh muïc khaùch haøng.
- Toå chöùc chæ ñaïo phoøng ngöøa ruûi ro veà tín duïng.
- Toå chöùc thöïc hieän huy ñoäng voán cuûa moïi toå chöùc vaø daân cö thuoäc caùc thaønh phaàn kinh teá bao goàm caùc loaïi tieàn göûi tieát kieäm khoâng kyø haïn, coù kyø haïn, huy ñoäng kyø phieáu.
- Phaùt haønh chöùng chæ tieàn göûi, kyø phieáu Ngaân haøng coù muïc ñích.
2.4. Phoøng Keá toaùn – Ngaân quyõ.
- Tröïc tieáp haïch toaùn keá toaùn, thanh toaùn theo quy ñònh.
- Tham gia thanh toaùn lieân haøng, chuyeån tieàn ñieän töû.
- Thu thaäp, toång hôïp, xöû lyù, cung caáp vaø löu tröõ thoâng tin.
- Quaûn lyù an toaøn kho quyõ, thöïc hieän caùc quy ñònh, quy cheá veà nghieäp vuï thu, phaùt, vaän chuyeån tieàn.
- Laøm dòch vuï thu, chi tieàn maët, quaûn lyù kho baûo quaûn.
2.5. Phoøng Kieåm tra – Kieåm toaùn – Noäi boä.
Thöïc hieän chöùc naêng kieåm tra, kieåm soaùt caùc hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng.
2.6. Phoøng giao dòch.
- Thöïc hieän caùc nhieäm vuï huy ñoäng voán, cho vay theo quy ñònh.
- Tieán haønh thu nôï vaø thöïc hieän caùc nhieäm vuï khaùc do Giaùm ñoác giao.
2.7. Chi nhaùnh Höng Phuù.
- Huy ñoäng voán, cho vay theo quy ñònh.
- Caân ñoái thu chi tieàn thuoäc quyeàn phaùn quyeát.
D. QUY CHEÁ CHO VAY CUÛA NHNO & PTNT BÌNH CHAÙNH ÑOÁI VÔÙI KHAÙCH HAØNG.
1. NGUYEÂN TAÉC VAY VOÁN.
Khaùch haøng vay voán cuûa NHNO phaûi ñaûm baûo caùc nguyeân taéc sau:
- Söû duïng voán vay ñuùng muïc ñích ñaõ thoaû thuaän trong hôïp ñoàng tín duïng.
- Phaûi hoaøn traû nôï goác vaø laõi tieàn vay ñuùng haïn ñaõ thoaû thuaän trong hôïp ñoàng tín duïng.
- Vieäc ñaûm baûo tieàn vay phaûi ñöôïc thöïc hieän theo quy ñònh:
+ Moùn vay nhoû hôn vaø baèng 10 trieäu ñoàng ñaûm baûo baèng tín chaáp.
+ Moùn vay lôùn hôn 10 trieäu ñoàng phaûi coù theá chaáp, caàm coá hay baûo laõnh hoaëc coù xaùc nhaän phoøng coâng chöùng.
Tröôøng hôïp Ngaân haøng kieåm tra phaùt hieän khaùch haøng söû duïng voán vay sai muïc ñích thì tuøy theo möùc ñoä vi phaïm, Ngaân haøng seõ aùp duïng caùc bieän phaùp:
+ Taïm ngöng cho vay trong caùc tröôøng hôïp khaùch haøng söû duïng voán vay sai muïc ñích nhöng khaùch haøng ñaõ chaáp nhaän khaéc phuïc, söûa chöõa.
+ Chaám döùt cho vay trong tröôøng hôïp khaùch haøng vi phaïm hôïp ñoàng tín duïng ñaõ cam keát nhöng khoâng khaéc phuïc, söûa chöõa, khaùch haøng ngöng saûn xuaát coù theå daãn ñeán phaù saûn.
+ Khôûi kieän tröôùc phaùp luaät khi khaùch haøng vi phaïm hôïp ñoàng tín duïng ñaõ ñöôïc NHNO & PTNT thoâng baùo baèng vaên baûn nhöng khoâng khaéc phuïc.
2. ÑIEÀU KIEÄN VAY VOÁN.
Ngaân haøng xem xeùt vaø quyeát ñònh cho vay khi khaùch haøng coù ñuû caùc ñieàu kieän sau:
w Coù naêng löïc phaùp luaät daân söï, naêng löïc haønh vi daân söï vaø chòu traùch nhieäm daân söï theo quy ñònh cuûa phaùp luaät, cuï theå laø:
- Phaùp nhaân phaûi coù ñuû caùc ñieàu kieän ñöôïc coâng nhaän laø phaùp nhaân vaø naêng löïc phaùp luaät daân söï cuûa phaùp nhaân.
- Hoä gia ñình, caù nhaân:
+ Thöôøng truù taïi ñòa baøn nôi chi nhaùnh NHNO & PTNT ñoùng truï sôû, tröôøng hôïp taïm truù thì phaûi coù xaùc nhaän hoä khaåu hoä khaåu cuûa nôi thöôøng truù vaø coù xaùc nhaän cuûa UBND Xaõ (Phöôøng) nôi cho pheùp hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh.
+ Ñaïi dieän hoä gia ñình ñeå giao dòch vôùi Ngaân haøng laø chuû hoä hoaëc ñaïi dieän chuû hoä coù ñaày ñuû naêng löïc nhö quy ñònh.
+ Ñoái vôùi hoä noâng daân phaûi ñöôïc cô quan coù thaåm quyeàn cho thueâ, giao quyeàn söû duïng ñaát, maët nöôùc.
+ Ñoái vôùi hoä ñaùnh baét thuûy saûn phaûi coù phöông tieän ñaùnh baét vaø ñöôïc cuïc baûo veä nguoàn lôïi thuûy saûn cho pheùp ñaùnh baét.
+ Ñoái vôùi hoä gia ñình, caù nhaân kinh doanh phaûi ñöôïc cô quan coù thaåm quyeàn caáp giaáp pheùp kinh doanh.
+ Ñoái vôùi hoä laøm kinh teá gia ñình vaø hoä khaùc phaûi ñöôïc UBND Xaõ (Phöôøng) xaùc nhaän cho pheùp saûn xuaát, kinh doanh hoaëc laøm kinh teá gia ñình. Rieâng ñoái vôùi hoä laø noâng, laâm tröôøng vieân phaûi coù söï xaùc nhaän cuûa Giaùm ñoác noâng, laâm tröôøng.
- Toå hôïp taùc:
+ Coù hôïp ñoàng hôïp taùc theo quy ñònh.
+ Ñaïi dieän cuûa toå hôïp taùc phaûi coù naêng löïc phaùp luaät daân söï, naêng löïc haønh vi daân söï.
w Coù khaû naêng taøi chính ñaûm baûo traû nôï trong thôøi gian cam keát.
- Coù voán töï coù tham gia vaøo döï aùn, phöông aùn saûn xuaát kinh doanh dòch vuï, ñôøi soáng nhö sau:
+ Ñoái vôùi cho vay ngaén haïn, khaùch haøntg phaûi coù toái thieåu 20% toång nhu caàu voán.
+ Ñoái vôùi cho vay trung vaø daøi haïn, khaùch haøng phaûi coù voán töï coù toái thieåu 30% trong toång nhu caàu voán.
+ Ñoái vôùi cho vay phuïc vuï ñôøi soáng, khaùch haøng phaûi coù voán töï coù toái thieåu laø 40% trong toång nhu caàu voán.
- Kinh doanh coù hieäu quaû, khoâng coù nôï quaù haïn treân 06 thaùng vôùi NHNO & PTNT.
- Ñoái vôùi phaùp nhaân vaø doanh nghieäp tö nhaân phaûi coù coâng nôï laønh maïnh vaø phaûi môû taøi khoaûn tieàn göûi taïi NHNO & PTNT cho vay.
- Ñoái vôùi khaùch haøng vay voán phuïc vuï nhu caáu ñôøi soáng phaûi coù nguoàn thu nhaäp oån ñònh ñeå traû nôï Ngaân haøng.
w Muïc ñích söû duïng voán vay hôïp phaùp, theå hieän ôû caùc maët:
- Khoâng vi phaïm phaùp luaät.
- Phuø hôïp vôùi chöông trình phaùt trieån kinh teá, xaõ hoäi ñòa phöông.
- Phuø hôïp vôùi ñieàu leä, keá hoaïch kinh doanh, giaáy pheùp kinh doanh.
- Phuø hôïp vôùi muïc tieâu ñöôïc giao, thueâ, khoaùn quyeàn söû duïng ñaát, maët nöôùc.
w Coù döï aùn ñaàu tö hoaëc phöông aùn saûn xuaát, kinh doanh khaû thi, coù hieäu quaû.
w Thöïc hieän caùc quy ñònh veà ñaûm baûo tieàn vay theo quy ñònh cuûa Chính phuû, Ngaân haøng Nhaø nöôùc vaø höôùng daãn cuûa NHNO & PTNT.
w Ñoái vôùi caùc doanh nghieäp Nhaø nöôùc laø ñôn vò thaønh vieân haïch toaùn phuï thuoäc cuûa phaùp nhaân, ngoaøi caùc ñieàu kieän neâu treân, phaûi coù theâm ñieàu kieän: ñôn vò phuï thuoäc phaûi coù giaáy uûy quyeàn vay voán cuûa ñôn vò chính. Noäi dung uûy quyeàn phaûi theå hieän roõ möùc tieàn ñöôïc vay cao nhaát, thôøi haïn vay voán vaø cam keát traû nôï thay khi ñôn vò phuï thuoäc khoâng traû ñöôïc nôï.
3. ÑOÁI TÖÔÏNG CHO VAY.
NHNO & PTNT thöïc hieän cho vay caùc ñoái töôïng sau:
- Giaù trò vaät tö, haøng hoùa, maùy moùc, thieát bò bao goàm caû thueá giaù trò gia taêng naèm trong toång loâ haøng vaø caùc khoaûn chi phí ñeå khaùch haøng thöïc hieän caùc döï aùn ñaàu tö, phöông aùn saûn xuaát kinh doanh, dòch vuï hoaëc phöông aùn phuïc vuï ñôøi soáng.
- Caùc nhu caàu taøi chính khaùc cuûa khaùch haøng sau ñaây:
+ Soá tieàn xuaát khaåu, nhaäp khaåu khaùch haøng phaûi noäp ñeå laøm thuû tuïc xuaát, nhaäp khaåu maø giaù trò loâ haøng ñoù NHNO cho vay.
+ Soá laõi tieàn vay traû cho NHNO trong thôøi haïn thi coâng, chöa nghieäm thu baøn giao vaø ñöa taøi saûn coá ñònh vaøo söû duïng (cho vay trung vaø daøi haïn) maø khoaûn laõi ñöôïc tính trong giaù trò taøi saûn coá ñònh ñoù.
+ Soá tieàn khaùch haøng vay ñeå traû cho caùc khoaûn vay taøi chính (baèng tieàn cho nöôùc ngoaøi maø caùc khoaûn vay ñoù ñaõ ñöôïc NHNO baûo laõnh).
NHNO khoâng cho vay caùc ñoái töôïng sau:
- Soá tieàn thueá phaûi noäp tröïc tieáp cho Ngaân saùch nhaø nöôùc.
- Soá laõi tieàn vay traû cho chính NHNO.
- Soá tieàn ñeå traû nôï goác vaø laõi vay cho caùc toå chöùc tín duïng khaùc.
4. PHÖÔNG THÖÙC CHO VAY.
Treân cô sôû nhu caàu söû duïng cuûa töøng khoaûn voán vay cuûa khaùch haøng vaø khaû naêng kieåm tra, giaùm saùt vieäc khaùch haøng söû duïng voán vay cuûa Ngaân haøng. Ngaân haøng thoaû thuaän vôùi khaùch haøng veà vieäc löïa choïn phöông thöùc cho vay theo caùc phöông thöùc cho vay sau:
4.1. Cho vay töøng laàn.
Phöông thöùc cho vay töøng laàn aùp duïng ñoái vôùi khaùch haøng vay voán khoâng thöôøng xuyeân, coù nhu caàu vaø ñeà nghò vay voán töøng laàn. Moãi laàn vay voán khaùch haøng vaø Ngaân haøng laøm thuû tuïc vay voán theo quy ñònh vaø kyù hôïp ñoàng tín duïng.
4.2. Cho vay theo haïn möùc tín duïng.
Phöông thöùc cho vay naøy aùp duïng ñoái vôùi khaùch haøng vay ngaén haïn coù nhu caàu vay voán thöôøng xuyeân, kinh doanh oån ñònh ñöôïc xeáp loaïi khaùch haøng coù tín nhieäm vôùi NHNO.
4.3. Cho vay theo döï aùn ñaàu tö.
NHNO cho khaùch haøng vay voán ñeå thöïc hieän caùc döï aùn ñaàu tö, phaùt trieån saûn xuaát, kinh doanh, dòch vuï vaø caùc döï aùn ñaàu tö phuïc vuï ñôøi soáng. Phöông thöùc cho vay naøy ñöôïc aùp duïng cho caùc tröôøng hôïp cho vay trung vaø daøi haïn.
4.4. Cho vay hôïp voán.
Vieäc cho vay hôïp voán ñöôïc thöïc hieän khi NHNO & PTNT vaø caùc toå chöùc tín duïng khaùc cuøng cho vay ñoái vôùi moät döï aùn, coâng trình, phöông aùn cuûa khaùch haøng.
4.5. Cho vay traû goùp.
Khi cho vay voán, Ngaân haøng vaø khaùch haøng xaùc ñònh, thoaû thuaän soá laõi tieàn vay phaûi traû coäng vôùi soá nôï goác ñöôïc chia ra ñeå traû nôï theo nhieàu kyø haïn trong thôøi haïn cho vay, taøi saûn hình thaønh baèng voán vay chæ thuoäc quyeàn sôû höõu cuûa beân vay khi traû ñuû nôï goác vaø laõi.
4.6. Cho vay theo haïn möùc tín duïng döï phoøng.
Caên cöù nhu caàu vay voán cuûa khaùch haøng, NHNO & PTNT vaø khaùch haøng thoaû thuaän trong hôïp ñoàng tín duïng veà: haïn möùc tín duïng döï phoøng, thôøi haïn hieäu löïc cuûa haïn möùc döï phoøng, NHNO & PTNT cam keát ñaùp öùng nguoàn voán cho khaùch haøng baèng ñoàng Vieät Nam hoaëc ngoaïi teä.
Trong thôøi haïn hieäu löïc cuûa hôïp ñoàng, neáu khaùch haøng khoâng söû duïng hoaëc söû duïng khoâng heát haïn möùc tín duïng döï phoøng, khaùch haøng phaûi traû möùc phí cam keát khi khaùch haøng vay chính thöùc phaàn voán vay ñöôïc tính theo laõi suaát vay hieän haønh.
4.7. Cho vay thoâng qua nghieäp vuï phaùt haønh theû tín duïng.
NHNO & PTNT chaáp thuaän cho khaùch haøng ñöôïc söû duïng soá voán vay trong phaïm vi haïn möùc tín duïng ñeå thanh toaùn tieàn mua haøng hoùa, dòch vuï vaø ruùt tieàn töï ñoäng hoaëc ñieåm öùng tieàn maët laø ñaïi lyù cuûa NHNO & PTNT.
5. LAÕI SUAÁT CHO VAY.
Laõi suaát cho vay do Ngaân haøng vaø khaùch haøng thoaû thuaän phuø hôïp quy ñònh cuûa Toång giaùm ñoác NHNO & PTNT Vieät nam.
- Möùc laõi suaát aùp duïng cho nôï goác quaù haïn khoâng vöôït quaù 150% laõi suaát cho vay aùp duïng trong thôøi haïn cho vay ñaõ ñöôïc kyù keát trong hôïp ñoàng tín duïng.
- Möùc laõi suaát aùp duïng ñoái vôùi caùc khoaûn tieàn vay nhö sau:
+ Cho vay ngaén haïn ñoái vôùi caùc thaønh phaàn kinh teá:
l Möùc vay treân 500 trieäu ñoàng laõi suaát 0,85%/ thaùng.
l Töø 100 trieäu ñoàng ñeán nhoû hôn 500 trieäu ñoàng laõi suaát 0,9%/ thaùng.
l Töø 20 trieäu ñoàng ñeán nhoû hôn 100 trieäu ñoàng laõi suaát 0,95%/ thaùng.
+ Cho vay ngaén haïn ñoái vôùi saûn xuaát noâng nghieäp, cho vay khaùc laõi suaát 1%/ thaùng.
+ Cho vay ngaén haïn hay caàm coá giaáy tôø coù giaù laõi suaát 0,8%/ thaùng.
+ Cho vay trung daøi haïn:
l Kinh doanh xe khaùch, khaùch saïn laõi suaát 0,9%/ thaùng.
l Kinh doanh nhaø troï, mua maùy moùc thieát bò laõi suaát 1%/ thaùng.
l Cho vay saûn xuaát noâng nghieäp, cho vay khaùc laõi suaát 1,15%/ thaùng.
+ Cho vay tieâu duøng phuïc vuï ñôøi soáng laõi suaát 0,9%/ thaùng.
6. ÑIEÀU CHÆNH KYØ HAÏN TRAÛ NÔÏ, GIA HAÏN NÔÏ, CHUYEÅN NÔÏ QUAÙ HAÏN.
6.1. Ñieàu chænh kyø haïn traû nôï, gia haïn nôï.
- Veà nôï goác, laõi: neáu khaùch haøng khoâng traû nôï goác, laõi ñuùng kyø haïn hoaëc khoâng traû heát nôï goác, laõi hoaëc gia haïn nôï. Thôøi haïn gia haïn nôï goác, laõi ñoái vôùi cho vay ngaén haïn toái ña 12 thaùng, ñoái vôùi cho vay trung, daøi haïn laø phaân nöõa thôøi haïn cho vay ñaõ thoaû thuaän trong hôïp ñoàng tín duïng.
- Veà thuû tuïc dieàu chænh kyø haïn traû nôï, gia haïn nôï:
+ Khaùch haøng laäp giaáy ñeà nghò gia haïn nôï, ñieàu chænh kyø haïn traû nôï göûi cho Ngaân haøng tröôùc ngaøy ñeán haïn traû nôï.
+ Caùn boä tín duïng thaåm ñònh roài trình leân Tröôûng phoøng tín duïng vaø Giaùm ñoác.
+ Giaùm ñoác seõ xem xeùt quyeát ñònh cho gia haïn nôï, ñieàu chænh kyø haïn traû nôï.
Tröôøng hôïp cho gia haïn nôï, ñieàu chænh kyø haïn traû nôï thì Ngaân haøng cuøng khaùch haøng thoaû thuaän boå sung vaøo hôïp ñoàng tín duïng.
6.2. Chuyeån nôï quaù haïn.
Ñeán haïn traû nôï ñaõ thoûa thuaän trong hôïp ñoàng maø khaùch haøng khoâng traû ñöôïc nôï ñuùng haïn vaø khoâng ñöôïc Ngaân haøng cho pheùp chuyeån sang kyø haïn tieáp theo, thì Ngaân haøng seõ chuyeån toaøn boä soá dö nôï cuûa hôïp ñoàng tín duïng ñoù sang nôï quaù haïn.
Ñeán thôøi ñieåm cuoái cuøng cuûa thôøi haïn cho vay ñaõ thoûa thuaän, neáu khaùch haøng khoâng traû ñöôïc nôï vaø Ngaân haøng khoâng chaáp thuaän cho gia haïn nôï, thì Ngaân haøng seõ chuyeån toaøn boä soá dö nôï goác cuûa hôïp ñoàng tín duïng sang nôï quaù haïn.
Tröôøng hôïp khaùch haøng söû duïng voán sai muïc ñích, Ngaân haøng phaûi thöïc hieän thu hoài voán tröôùc haïn ñaõ cam keát vaø chuyeån ngay sang nôï quaù haïn.
7. QUY TRÌNH NGHIEÄP VUÏ CHO VAY.
NHNO & PTNT thöôøng xeùt duyeät cho vay theo quy trình sau:
Sô ñoà 3: Quy trình xeùt duyeät cho vay
(7)
Thuû quyõ
Khaùch haøng
(1) (2) (8) (6)
(5)
Keá toaùn
CB. Tín duïng
(3a)
(4a)
(4)
(3)
Giaùm ñoác
TP. Tín duïng
Böôùc (1): Caùn boä tín duïng ñöôïc phaân coâng giao dòch vôùi khaùch haøng coù traùch nhieäm tieáp nhaän, höôùng daãn khaùch haøng laäp hoà sô vay voán, coù traùch nhieäm ñoái chieáu danh muïc hoà sô theo quy ñònh, kieåm tra tính hôïp phaùp, hôïp leä cuûa töøng loaïi hoà sô, baùo caùo tröôûng phoøng tín duïng.
Böôùc (2): Tröôûng phoøng tín duïng phaân coâng caùn boä thaåm ñònh caùc ñieàu kieän vay voán.
Böôùc (3): Tröôûng phoøng tín duïng coù traùch nhieäm kieåm tra hoà sô vay voán, kieåm tra tính hôïp leä hôïp phaùp cuûa hoà sô vaø baùo caùo thaåm ñònh do caùn boä tín duïng trình tieán haønh xem xeùt, taùi thaåm ñònh (neáu caàn thieát thöïc hieän böôùc (3a)) hoaëc tröïc tieáp thaåm ñònh trong tröôøng hôïp kieâm laøm caùn boä tín duïng, ghi yù kieán vaøo baùo caùo thaåm ñònh, taùi thaåm ñònh (neáu coù) vaø trình Giaùm ñoác quyeát ñònh.
Böôùc (4): Giaùm ñoác chi nhaùnh NHNO caên cöù baùo caùo thaåm ñònh, taùi thaåm ñònh (neáu coù thöïc hieän böôùc (4a)) do phoøng tín duïng trình, quyeát ñònh cho vay hoaëc khoâng cho vay vaø giao cho phoøng tín duïng.
Neáu khoâng cho vay thì caùn boä tín duïng thoâng baùo cho khaùch haøng bieát.
Neáu cho vay thì NHNO cuøng khaùch haøng laäp hôïp ñoàng tín duïng, hôïp ñoàng baûo ñaûm tieàn vay (tröôøng hôïp cho vay coù baûo ñaûm baèng taøi saûn).
Khoaûn vay vöôït quyeàn phaùn quyeát thì thöïc hieän theo quy ñònh hieän haønh cuûa NHNO & PTNT Vieät Nam.
Böôùc (5): Neáu khoaûn vay ñöôïc Giaùm ñoác kyù duyeät cho vay thì boä phaän tín duïng chuyeån boä hoà sô cho keá toaùn.
Böôùc (6): Boä phaän keá toaùn tieáp nhaän hoà sô tieán haønh thöïc hieän caùc nghieäp vuï: haïch toaùn keá toaùn, ghi chöùng töø, löu giöõ caùc hoà sô vay voán coù lieân quan vaø chuyeån cho boä phaän kho quyõ.
Böôùc (7): Boä phaän kho quyõ nhaän caùc giaáy tôø chi tieàn maët töø keá toaùn vaø thöïc hieän giaûi ngaân cho khaùch haøng.
Böôùc (8): Sau khi giaûi ngaân khoaûng 20 ngaøy, caùn boä tín duïng phaûi tieán haønh kieåm tra tình hình söû duïng voán vaø traû nôï cuûa khaùch haøng, nhaèm ñoân ñoác khaùch haøng thöïc hieän ñuùng vaø ñaày ñuû nhöõng cam keát ñaõ thoûa thuaän trong hôïp ñoàng tín duïng phuø hôïp vôùi ñaëc ñieåm hoaït ñoäng cuûa chi nhaùnh vaø ñaëc ñieåm kinh doanh, söû duïng voán cuûa khaùch haøng, noäi dung kieåm tra goàm:
- Kieåm tra tröôùc khi cho vay: laø vieäc thaåm ñònh caùc ñieàu kieän vay voán theo quy ñònh.
- Kieåm tra trong vaø sau khi cho vay:
+ Kieåm tra vieäc giaûi ngaân theo tieán ñoä vaø ñoái töôïng cho vay trong döï aùn, phöông aùn.
+ Kieåm tra vieäc söû duïng voán vay theo muïc ñích ñaõ ghi trong hôïp ñoàng tín duïng.
+ Kieåm tra keát quaû thöïc hieän döï aùn, phöông aùn.
+ Kieåm tra hieän traïng taøi saûn ñaûm baûo tieàn vay.
Treân ñaây laø caùc böôùc caàn thieát ñeå Ngaân haøng xeùt duyeät cho vay, tuøy tröôøng hôïp cho vay seõ coù trình töï xeùt duyeät cuï theå nhöng vaãn ñaûm baûo tính thoáng nhaát trong quy trình xeùt duyeät cho vay theo quy ñònh.
E. ÑAÙNH GIAÙ KEÁT QUAÛ THU NHAÄP, CHI PHÍ VAØ LÔÏI NHUAÄN CUÛA NGAÂN HAØNG TRONG NHÖÕNG NAÊM QUA.
Muïc tieâu cuûa Ngaân haøng laø ñaàu tö phaùt trieån tín duïng döôùi moïi hình thöùc, goùp phaàn taïo coâng aên vieäc laøm, thuùc ñaåy saûn xuaát haøng hoaù phaùt trieån, caûi thieän thu nhaäp cho ngöôøi daân, nhaèm ñöa neàn kinh teá taêng tröôûng cuøng vôùi söï phaùt trieån cuûa xaõ hoäi.
Nhöng ñeå thöïc hieän ñöôïc ñieàu naøy thì baûn thaân Ngaân haøng phaûi ñöùng vöõng, coù nghóa laø Ngaân haøng phaûi hoaït ñoäng thaät söï coù hieäu quaû.
Keát quaû hoaït ñoäng cuûa Ngaân haøng phaûi laøm sao trang traõi heát taát caû caùc chi phí phaùt sinh trong quaù trình kinh doanh, ñoàng thôøi coøn coù tích luõy ñeå ñaàu tö môû roäng ñaûm baûo cho hoaït ñoäng kinh doanh cuûa mình.
Baûng 3: Thu nhaäp, chi phí, lôïi nhuaän cuûa Ngaân haøng qua 3 naêm.
Ñôn vò tính: Trieäu ñoàng
Chæ tieâu
Naêm 2001
Naêm 2002
Naêm 2003
1/. Toång thu nhaäp
19.600
20.700
38.000
2/. Toång chi phí
13.200
13.700
26.300
3/. Cheânh leäch thu chi
6.400
7.000
11.700
(Nguoàn: Phoøng tín duïng)
F. NHÖÕNG THUAÄN LÔÏI, KHOÙ KHAÊN TRONG HOAÏT ÑOÄNG NGAÂN HAØNG.
1. THUAÄN LÔÏI.
- Tröôùc heát laø ñöôïc söï quan taâm, chæ ñaïo, hoã trôï kòp thôøi cuûa Thaønh uûy, HÑND, UBND Thaønh phoá, Ngaân haøng Nhaø nöôùc vaø caùc sôû ban ngaønh coù lieân quan ñoái vôùi coâng taùc tín duïng.
- Ñöôïc söï quan taâm chæ ñaïo saùt sao vaø hoã trôï thöôøng xuyeân cuûa NHNO & PTNT Vieät Nam, luoân taïo ñieàu kieän ñeå NHNO & PTNT Bình Chaùnh coù ñöôïc caùc nguoàn voán cho vay, ñaùp öùng nhu caàu voán ngaøy caøng cao cuûa ngöôøi daân, phuïc vuï nhu caàu saûn xuaát vaø ñôøi soáng, goùp phaàn phaùt trieån kinh teá ñòa phöông.
- Ngaân haøng coù moät ñoäi nguõ caùn boä coâng nhaân vieân nhieät tình, phuïc vuï vui veû, taän tình vôùi khaùch haøng. Söï keát hôïp chaët cheõ giöõa caùc phoøng ban vaø ñoaøn keát trong noäi boä cô quan cuõng laø moät thuaän lôïi lôùn cuûa Ngaân haøng.
- Phong traøo thi ñua ñöôïc phaùt ñoäng lieân tuïc ñeàu ñöôïc söï haêng haùi, nhieät tình höôûng öùng cuûa taát caû caùn boä coâng nhaân vieân, töø ñoù caùc nhieäm vuï coâng taùc vaø chæ tieâu keá hoaïch ñôn vò ñeàu hoaøn thaønh toát.
- Hoaït ñoäng coâng ñoaøn ñöôïc duy trì toát, töø ñoù goùp phaàn laõnh ñaïo, giaùo duïc, ñoäng vieân veà chính trò, tö töôûng kòp thôøi ñeán töøng caùn boä coâng nhaân vieân.
- Caùc cheá ñoä quy ñònh cuûa ngaønh ñeàu ñöôïc thöïc hieän toát.
- Vò trí kinh doanh cuûa Ngaân haøng naèm treân truïc ñöôøng chính cuûa Quaän taïo ñieàu kieän cho khaùch haøng deã daøng trong vieäc giao dòch.
- Maïng löôùi trong heä thoáng Ngaân haøng ñöôïc noái lieàn taïo ñieàu kieän thu thaäp vaø xöû lyù thoâng tin kòp thôøi.
- Kinh teá xaõ hoäi vaø an ninh traät töï ñòa phöông oån ñònh, ñôøi soáng ngöôøi daân ngaøy caøng ñöôïc naâng cao.
- Ngaân haøng hoaït ñoäng treân ñòa baøn töông ñoái laâu daøi. Do ñoù, löôïng khaùch haøng truyeàn thoáng töông ñoái oån ñònh, neân möùc ñoä tin caäy vaø söï hieåu bieát giöõa Ngaân haøng vaø khaùch haøng cao.
- Caùc thuû tuïc vay voán ñaõ ñöôïc ñôn giaûn hoùa neân khaùch haøng deã hieåu vaø thuaän lôïi trong giao dòch.
- Nhöõng thuaän lôïi treân goùp phaàn khoâng nhoû trong hoaït ñoäng cuûa Ngaân haøng, giuùp cho Ngaân haøng hoaït ñoäng coù hieäu quaû vaø ñöùng vöõng treân thò tröôøng nhieàu naêm qua.
2. KHOÙ KHAÊN.
Tuy coù nhieàu thuaän lôïi, song trong hoaït ñoäng cuûa Ngaân haøng cuõng khoâng theå traùnh khoûi nhöõng khoù khaên laøm haïn cheá hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa Ngaân haøng vaø ñang laø vaán ñeà maø laõnh ñaïo Ngaân haøng quan taâm, ñoù laø:
- Vaán ñeà quaûn lyù vó moâ cuûa Nhaø nöôùc, nhieàu vaên baûn luaät, döôùi luaät ra ñôøi vaø söûa ñoåi thöôøng xuyeân nhöng ñeán nay vaãn coøn nhieàu vaán ñeà baát caäp, chöa phuø hôïp, chöa nhaát quaùn ñöôïc vôùi nhau, noåi baät hôn heát laø vaán ñeà xöû lyù taøi saûn theá chaáp, caàm coá, giaûi quyeát caùc khoaûn nôï ñoùng baêng, …
- Tình traïng coâng vieäc quaù taûi cuûa caùn boä tín duïng, nhaát laø nhöõng caùn boä phuï traùch ñòa baøn xa, phöùc taïp laøm haïn cheá hieäu quaû tín duïng.
- Thò tröôøng ñaàu ra cuûa nhieàu loaïi saûn phaåm coøn baáp beânh, khoâng oån ñònh, khoâng kích thích ñöôïc ñaàu tö saûn xuaát, kinh doanh phaùt trieån, keùo theo ñaàu tö môû roäng tín duïng gaëp nhieàu khoù khaên.
- Treân ñòa baøn coù nhieàu toå chöùc tín duïng cuøng ñaàu tö cho vay hoä saûn xuaát vaø cho vay doanh nghieäp, neân vieäc caïnh tranh khaùch haøng cuõng heát söùc gay gaét baèng nhieàu hình thöùc nhö: caùn boä tín duïng tieáp thò ñeán töøng hoä, chaøo môøi khaùch haøng ñeå cho vay, ñònh möùc cho vay töøng hoä neáu coù nhu caàu vay, thuû tuïc ñôn giaûn, laõi suaát thaáp, … Hôn nöõa, do caïnh tranh giöõa caùc Ngaân haøng ñaõ laøm phaùt sinh tö töôûng yû laïi, xem nheï nghóa vuï thanh toaùn nôï cuûa moät soá khaùch haøng ñoái vôùi Ngaân haøng.
- Laõi suaát ñaàu vaøo cuûa NHNO & PTNT Vieät Nam quaù cao, ñieàu naøy ñaõ laøm aûnh höôûng raát lôùn ñeán khaû naêng caïnh tranh cuûa chi nhaùnh, nhaát laø ñoái vôùi nhöõng khaùch haøng lôùn, coù yeâu caàu ñaëc bieät khaét khe veà laõi suaát cho vay cuõng nhö caùc loaïi phí dòch vuï khaùc.
- Vieäc môû roäng tín duïng doanh nghieäp coøn bò haïn cheá do ñieàu kieän caùc doanh nghieäp treân ñòa baøn khoâng hoäi ñuû ñieàu kieän ñeå vay voán Ngaân haøng, chuû yeáu laø do caùc doanh nghieäp môùi thaønh laäp chöa coù quan heä maät thieát vôùi Ngaân haøng.
- Caùc hôïp taùc xaõ treân ñòa baøn chöa coù quan heä tín duïng vôùi NHNO & PTNT do khoâng ñaùp öùng ñöôïc ñieàu kieän vay voán. Ngaân haøng chæ môùi ñaàu tö cho caùc hoä xaõ vieân vay caù theå ñeå phuïc vuï nhu caàu saûn xuaát kinh doanh.
- Trình ñoä daân trí chöa cao neân gaây trôû ngaïi trong quan heä tín duïng, yù thöùc chaáp haønh luaät phaùp cuûa ngöôøi daân chöa cao daãn ñeán vieäc xöû lyù caùc moùn nôï quaù haïn cuûa Ngaân haøng bò haïn cheá, keùm hieäu quaû.
- Vieäc kieåm tra söû duïng voán vay chöa ñöôïc toaøn dieän, ñoân ñoác vaø xöû lyù nôï quaù haïn chöa trieät ñeå.
- Vieäc khoaùn tieàn löông cuûa Ngaân haøng caáp treân nhö hieän nay seõ gaây trôû ngaïi cho hoaït ñoäng cuûa Ngaân haøng.
Maëc duø coù nhieàu khoù khaên nhöng vôùi söï noå löïc cuûa Ngaân haøng cuøng vôùi kinh nghieäm tích luõy qua nhieàu naêm hoaït ñoäng, NHNO & PTNT Bình Chaùnh luoân tìm ñöôïc choã ñöùng cho mình trong lónh vöïc tín duïng, tieàn teä.
G. MOÄT SOÁ CHÆ TIEÂU VAØ BIEÄN PHAÙP HOAÏT ÑOÄNG CUÛA NGAÂN HAØNG TRONG NAÊM 2004.
1. ÑÒNH HÖÔÙNG HOAÏT ÑOÄNG KINH DOANH NAÊM 2004.
Chieán löôïc kinh doanh trong naêm 2004 cuûa Chi nhaùnh NHNO & PTNT Bình Chaùnh laø taäp trung phaùt trieån nguoàn voán, ñaåy maïnh kinh doanh dòch vuï vaø saûn phaåm Ngaân haøng, taêng tröôûng tín duïng theo höôùng taäp trung caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoû, caùc doanh nghieäp xuaát khaåu, cho vay theo chu kyø kheùp kín töø saûn xuaát ñeán löu thoâng, ñaëc bieät laø ñaàu tö caùc khu coâng nghieäp, khu daân cö._.ng, theo saùt khaùch haøng ñeå phaùt hieän nhöõng tröôøng hôïp vi phaïm vaø ñöa ra bieän phaùp xöû lyù kòp thôøi ñeå haïn cheá nhöõng ruûi ro coù theå xaûy ra sau naøy. Hôn nöõa, neáu Ngaân haøng coù ñaày ñuû thoâng tin vaø thoâng tin chính xaùc thì nhöõng bieän phaùp ñöa ra seõ chính xaùc, phuø hôïp vôùi hoaït ñoäng cuûa khaùch haøng, daãn ñeán vieäc saûn xuaát kinh doanh hieäu quaû, giaûm thieåu ñöôïc ruûi ro cho Ngaân haøng trong vieäc thu hoài voán.
Phaân tích, ñaùnh giaù chính xaùc khaùch haøng laø moät trong nhöõng bieän phaùp quan troïng quyeát ñònh hieäu quaû ñaàu tö, caàn phaân tích ñaùnh giaù chính xaùc khaùch haøng vay voán ñeå coù quyeát ñònh ñaàu tö voán cho chaéc chaén theå hieän qua caùc noäi dung sau:
a. Ñaùnh giaù veà naêng löïc phaùp lyù cuûa khaùch haøng.
Nhaèm raøng buoäc traùch nhieäm cuûa khaùch haøng tröôùc phaùp luaät vaø ñeå ñaûm baûo quyeàn lôïi hôïp phaùp cuûa Ngaân haøng. Xaùc ñònh tính phaùp lyù cuûa khaùch haøng chính laø cô sôû ñeå kyù keát vaø thöïc hieän hôïp ñoàng tín duïng.
Ñaùnh giaù naêng löïc phaùp lyù cuûa doanh nghieäp treân moät soá maët sau:
- Quyeát ñònh thaønh laäp doanh nghieäp;
- Ñieàu leä toå chöùc vaø hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp;
- Giaáy pheùp kinh doanh (giaáy pheùp haønh ngheà);
- Voán ñieàu leä vaø voán kinh doanh cuûa doanh nghieäp;
- Taøi saûn rieâng ñoäc laäp thuoäc quyeàn sôû höõu cuûa doanh nghieäp, coù truï sôû ñaêng kyù vôùi chính quyeàn sôû taïi;
- Tình hình thöïc hieän vaên baûn quy ñònh cuûa Nhaø nöôùc ñoái vôùi hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp.
b. Ñaùnh giaù khaû naêng ñieàu haønh saûn xuaát kinh doanh cuûa ngöôøi laõnh ñaïo doanh nghieäp.
Vò trí cuûa ngöôøi laõnh ñaïo ñieàu haønh trong doanh nghieäp quyeát ñònh ñeán söï thaønh coâng hay thaát baïi cuûa moät doanh nghieäp, coù theå ñaùnh giaù treân moät soá khía caïnh sau:
- Phaân tích naêng löïc, trình ñoä chuyeân moân, coâng vieäc cuûa ngöôøi laõnh ñaïo ñöôïc phaân coâng coù phuø hôïp vôùi chuyeân moân cuûa hoï khoâng?
- Khaû naêng hoaïch ñònh caùc chính saùch cuûa ngöôøi laõnh ñaïo trong kinh doanh thoâng qua caùc chieán löôïc veà saûn phaåm, veà thò tröôøng, veà chieán löôïc khaùch haøng, veà ñònh höôùng phaùt trieån cuûa doanh nghieäp.
- Phaân tích naêng löïc toå chöùc quaûn lyù ñieàu haønh thoâng qua caùc tieâu chí nhö: toå chöùc saép xeáp lao ñoäng, caùch thöùc haïch toaùn, quyeát toaùn taøi chính haøng naêm; Phaân tích caùc phöông aùn saûn xuaát kinh doanh tieâu thuï saûn phaåm, …
- Ñaùnh giaù xaùc ñònh uy tín, vò trí cuûa ngöôøi laõnh ñaïo ñieàu haønh veà khaû naêng ñieàu haønh doanh nghieäp ñeå töø ñoù Ngaân haøng xaùc ñònh ñöôïc möùc voán ñaàu tö cho doanh nghieäp laø bao nhieâu laø thích hôïp.
c. Ñaùnh giaù naêng löïc taøi chính cuûa doanh nghieäp.
Nhaèm giuùp cho Ngaân haøng naém ñöôïc thöïc traïng trong hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa doanh nghieäp, xaùc ñònh chính xaùc thöïc traïng vaø trieån voïng veà khaû naêng thanh toaùn cuûa doanh nghieäp thoâng qua ñaùnh giaù veà cô caáu voán trong kinh doanh cuûa doanh nghieäp.
Ñaùnh giaù cô caáu taøi saûn vaø voán trong kinh doanh cuûa doanh nghieäp coù ñöôïc saép xeáp, boá trí hôïp lyù khoâng? (tyû leä giöõa voán coá ñònh vaø voán löu ñoäng coù phuø hôïp vôùi tình hình saûn xuaát kinh doanh cuûa doanh nghieäp hay khoâng?) hoaëc voán trong khaâu döï tröõ vôùi voán trong khaâu luaân chuyeån trong kinh doanh coù phuø hôïp khoâng?
Khaû naêng töï chuû veà taøi chính cuûa khaùch haøng xem xeùt treân baûng caân ñoái taøi saûn Coù vaø taøi saûn Nôï cuûa doanh nghieäp ñeå thaáy ñöôïc:
- Taøi saûn cuûa doanh nghieäp ñöôïc hình thaønh baèng nguoàn voán naøo laø chính, neáu chuû yeáu laø nguoàn voán cuûa doanh nghieäp thì khaû naêng töï chuû veà taøi chính cuûa doanh nghieäp laø toát, neáu möùc voán töï coù / voán vay > 1 thì thaáy ñöôïc hieäu quaû voán ñaàu tö cuûa Ngaân haøng laø ñaûm baûo.
- Möùc voán vay / Doanh soá hoaït ñoäng < 1 thì ta thaáy chaát löôïng söû duïng voán cuûa doanh nghieäp ñaït hieäu quaû cao.
Ñaùnh giaù quan heä tín duïng cuûa doanh nghieäp thoâng qua khaû naêng thanh toaùn baèng moät soá chæ tieâu sau:
- Khaû naêng thanh toaùn chung = Toång caùc khoaûn duøng ñeå thanh toaùn / Toång caùc khoaûn nôï > 1 thì ta thaáy ñöôïc khaû naêng thanh toaùn cuûa doanh nghòeâp laø toát.
- Khaû naêng thanh toaùn nhanh = Voán baèng tieàn / Caùc khoaûn nôï ñeán haïn > 1 ta ñaùnh giaù laø toát.
Do vaäy, Ngaân haøng phaûi phaân tích vaø kieåm soaùt caùc nguoàn tieàn ra vaøo cuûa khaùch haøng.
- Ñaùnh giaù tình hình hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh qua caùc chæ soá so saùnh voøng quay luaân chuyeån voán löu ñoäng.
- Ñaùnh giaù veà khaû naêng sinh lôøi veà voán trong hoaït ñoäng kinh doanh thoâng qua caùc chæ tieâu:
+ Lôïi nhuaän roøng / Voán töï coù.
+ Lôïi nhuaän roøng / Toång taøi saûn.
Neáu khaû naêng sinh lôøi veà voán trong hoaït ñoäng kinh doanh ñuû trang traûi caùc chi phí trong kinh doanh vaø coù laõi thì keát luaän khaû naêng thanh toaùn cuûa doanh nghieäp ñöôïc ñaûm baûo vaø ñuû ñoä tin caäy ñeå Ngaân haøng ñaàu tö voán.
4.1.7. Ñaøo taïo ñoäi nguõ nhaân vieân gioûi veà chuyeân moân nghieäp vuï.
Söï phaùt trieån cuûa caùc ngaønh ngheà saûn xuaát cuøng vôùi söï phaùt trieån cuûa coâng ngheä Ngaân haøng ñoøi hoûi caùc nhaân vieân ngaân haøng phaûi ñöôïc ñaøo taïo vaø boài döôõng thoûa caùc muïc tieâu sau:
+ Thoâng hieåu chính saùch tín duïng, chieán löôïc khaùch haøng cuûa Ngaân haøng.
+ Thi haønh höõu hieäu caùc qui ñònh veà quaûn lyù ruûi ro cuûa Ngaân haøng.
+ Coù khaû naêng aùp duïng caùc bieän phaùp phoøng ngöøa ruûi ro tín duïng trong töøng tình huoáng cuï theå, coù thaùi ñoä ñuùng trong hoaït ñoäng Ngaân haøng.
4.1.8. Taêng cöôøng kieåm tra giaùm saùt vieäc söû duïng voán cuûa khaùch haøng.
Veà phía noäi boä Ngaân haøng:
- Thöôøng xuyeân kieåm tra tình hình nguoàn voán vaø söû duïng voán trong quaù trình hoaït ñoäng baèng caùch laäp baùo caùo vaø keá hoaïch haøng thaùng, quí, naêm ñeå toång keát nhöõng coâng vieäc ñaõ thöïc hieän ñöôïc trong kyø vaø ñöa ra phöông höôùng môùi cho ñôn vò. Neâu leân nhöõng maët hoaït ñoäng ñaõ thöïc hieän ñöôïc vaø nhöõng maët hoaït ñoäng caàn ñöôïc chaán chænh ñeå ruùt kinh nghieäm, phaùt huy hieäu quaû coâng taùc tín duïng, ñoàng thôøi coù höôùng ñieàu chænh kòp thôøi ñoái vôùi nhöõng sai leäch xaûy ra trong quaù trình hoaït ñoäng.
- Toå chöùc ñònh kyø ñeå kieåm tra, giaùm saùt, phoå bieán keá hoaïch cho vay, thu nôï, chæ tieâu nôï quaù haïn, … theo ñòa baøn phuï traùch cuûa töøng caùn boä tín duïng. Coâng taùc kieåm tra vaø laäp baùo caùo keá toaùn, quyeát toaùn phaûi phoái hôïp nhòp nhaøng, ñoàng boä, thöïc hieän ñuùng nguyeân taéc chuyeân moân cuûa ngaønh ñeå tieän cho vieäc kieåm tra, giaùm saùt hoaït ñoäng cuûa Ngaân haøng caáp treân.
Ñoái vôùi khaùch haøng:
- Kieåm tra tröôùc khi cho vay: thaåm ñònh caùc ñieàu kieän vay voán, tính chaët cheõ cuûa hoà sô tröôùc khi phaùt tieàn vay.
- Kieåm tra trong khi cho vay. Ñaây laø khaâu quan troïng cuûa coâng taùc kieåm tra. Bôûi bì caùc khaâu tröôùc ñöôïc tieán haønh theo ñuùng quy ñònh nhöng sau khi nhaän ñöôïc tieàn, khaùch haøng laïi söû duïng voán sai muïc ñích seõ daãn ñeán tình traïng thaát thoaùt tieàn vay, gaây aûnh höôûng ñeán khaû naêng traû nôï cuûa khaùch haøng. Noäi dung kieåm tra sau khi cho vay bao goàm:
+ Kieåm tra quaù trình söû duïng tieàn vay theo ñuùng muïc ñích. Ngoaøi vieäc phaùt hieän sai soùt trong quaù trình söû duïng voán ñeå coù höôùng xöû lyù, coøn taïo taâm lyù toân troïng cam keát söû duïng voán vay cuûa khaùch haøng, neáu khaùch haøng toân troïng cam keát thì vieäc traû nôï caøng ñöôïc baûo ñaûm.
+ Kieåm tra keát quaû saûn xuaát kinh doanh, theo doõi thôøi haïn tieâu thuï vaø thanh toaùn saûn phaåm ñeå ñoân ñoác khaùch haøng traû nôï goác vaø laõi.
+ Kieåm tra hieän traïng taøi saûn theá chaáp ñaûm baûo tieàn vay, xem xeùt giaù trò taøi saûn coù giaûm suùt khoâng, ñang ñöôïc söû duïng hay ñem caàm coá theá chaáp nôi khaùc.
Trong quaù trình kieåm tra, giaùm saùt neáu caùn boä tín duïng phaùt hieän khaùch haøng coù bieåu hieän sai soùt thì ñeà nghò uoán naén söûa chöõa kòp thôøi, neáu thaáy caàn thieát seõ trình Giaùm ñoác Ngaân haøng xem xeùt, xöû lyù.
4.1.9. Giaûm thieåu ruûi ro.
Giaûm thieåu ruûi ro baèng caùch ña daïng hoùa caùc hoaït ñoäng tín duïng, Ngaân haøng coù theå phaùt vay theo ñoái töôïng, ngaønh ngheà saûn xuaát kinh doanh, traùnh taäp trung voán vaøo moät ñoái töôïng nhaát ñònh. Ñoái vôùi caùc döï aùn coù soá voán lôùn, hoaït ñoäng trong moâi tröôøng kinh doanh khoâng oån ñònh thì Ngaân haøng coù theå ñoàng taøi trôï vôùi Ngaân haøng khaùc hoaëc mua baûo hieåm khoaûn vay.
4.1.10. Phaân taùn ruûi ro.
Bieän phaùp phaân taùn ruûi ro ñöôïc thöïc hieän theo phöông phaùp chia seû ruûi ro vôùi caùc nhaø ñaàu tö khaùc, khoâng taäp trung voán vay vaøo moät khaùch haøng, hoaëc moät lónh vöïc ñaàu tö, Ngaân haøng phaûi luoân ña daïng hoùa lónh vöïc ñaàu tö. Giôùi haïn cho vay ñoái vôùi moät khaùch haøng khoâng neân vuôït quaù 15% voán töï coù cuûa Ngaân haøng hoaëc bieän phaùp toát nhaát trong giai ñoaïn naøy laø Ngaân haøng coù theå ñoàng taøi trôï treân cuøng moät döï aùn theo tyû leä 50/50.
4.1.11. Baûo hieåm noâng nghieäp.
Ruûi ro tín duïng coù theå phaùt sinh khi gaëp caùc nguyeân nhaân sau:
- Do gaëp ruûi ro thieân tai.
- Do giaø yeáu neo ñôn thieáu lao ñoäng, thieáu kinh nghieäm veà kieán thöùc laøm aên.
- Do khoâng coù keá hoaïch chi tieâu, ñoâng con, nhieàu ngöôøi aên theo, löôøi lao ñoäng, côø baïc, …
Do ñoù, vaán ñeà ñaët ra laø hoaït ñoäng tín duïng phaûi laøm sao ñaûm baûo söï haøi hoøa giöõa vieäc baûo toaøn vaø sinh lôøi cuûa ñoàng voán ñaàu tö vôùi vieäc thöïc hieän caùc chuû tröông chính saùch cuûa Nhaø nöôùc. Ñieàu ñoù chæ coù theå thöïc hieän khi coù söï phoái hôïp chaët cheõ giöõa caùc toå chöùc tín duïng cuõng nhö giöõa caùc toå chöùc tín duïng vôùi caùc caáp chính quyeàn ñòa phöông trong vieäc taêng cöôøng tính daân chuû trong khi xeùt duyeät vay voán.
Ñoàng thôøi coù nhöõng bieän phaùp thích hôïp phaân bieät vôùi töøng tröôøng hôïp ñeå coù bieän phaùp quaûn lyù voán tín duïng.
Saûn xuaát noâng nghieäp laø ngaønh saûn xuaát chòu nhieàu taùc ñoäng cuûa thieân nhieân neân khi tham gia ñaàu tö vaøo saûn xuaát noâng nghieäp thì voán tín duïng cuõng chòu taùc ñoäng cuûa nhöõng ruûi ro ñoù, do ñoù ñoàng thôøi vôùi vieäc ñaàu tö voán tín duïng, Ngaân haøng caàn phoái hôïp vôùi cô quan baûo hieåm ñeå trieån khai caùc hoaït ñoäng veà thieân tai, tai naïn baát ngôø trong noâng nghieäp. Coù baûo hieåm thì khi thieân tai xaûy ra, cô quan baûo hieåm seõ xaùc ñònh nhöõng thieät haïi do khaùch quan vaø loaïi boû caùc thieät haïi do chuû quan cuûa khaùch haøng ñeå boài thöôøng taïo ñieàu kieän cho khaùch haøng traû caùc khoaûn tín duïng nôï vaø coù voán ñeå taùi ñaàu tö saûn xuaát.
Do hình thöùc baûo hieåm vaø söï haïn cheá veà trình ñoä neân hình thöùc naøy chöa thònh haønh. Tuy nhieân, neáu coù söï trôï giaù vaø bao tieâu saûn phaåm noâng nghieäp thì seõ coù ngöôøi tham gia.
4.1.12. Taêng cöôøng coâng taùc kieåm soaùt kieåm toaùn noäi boä.
Coâng taùc kieåm soaùt noäi boä hoaït ñoäng nhaèm muïc ñích ngaên chaën vaø xöû lyù kòp thôøi caùc vi phaïm trong hoaït ñoäng kinh doanh cuûa caùc doanh nghieäp vaø Ngaân haøng. Phaûi kieåm tra chaët cheõ caùc cô sôû phaùp lyù khi thieát laäp quan heä giöõa Ngaân haøng vôùi caùc doanh nghieäp ñeå baûo veä cho chính baûn thaân Ngaân haøng tröôùc phaùp luaät.
Noäi dung kieåm toaùn noäi boä trong hoaït ñoäng kinh doanh bao goàm:
- Kieåm tra vieäc chaáp haønh quaù trình cho vay voán, kieåm tra vieäc thöïc hieän cô cheá ñaûm baûo tieàn vay.
- Kieåm tra hoà sô cho vay ñeå ñaùnh giaù nhöõng khoaûn ñaõ cho vay coù caàn boå sung, chænh söûa gì khoâng?
- Phaân tích ñaùnh giaù chaát löôïng cuûa caùc khoaûn cho vay ñeå laøm cô sôû chaéc chaén cho nhöõng khoaûn vay tieáp theo.
- Tieán haønh phaân loaïi caùc khoaûn nôï, toå chöùc kieåm tra cheùo aùp duïng caùc bieän phaùp cuï theå veà xöû lyù caùc khoaûn nôï coù vaán ñeà, taêng cöôøng kieåm tra vieäc söû duïng voán cuûa doanh nghieäp, giaùm saùt vieäc thöïc hieän quaù trình ñaàu tö voán.
4.1.13. Ngaên chaën nôï quaù haïn phaùt sinh.
- Phaûi xaây döïng chieán löôïc khaùch haøng chi tieát cuï theå, töøng böôùc tröôùc maét vaø laâu daøi, phaân loaïi khaùch haøng ñeå töø ñoù ñeà ra caùc bieän phaùp tieáp caän thò tröôøng vaø khaùch haøng. Trong quaù trình xaây döïng chieán löôïc vaø phaân loaïi khaùch haøng phaûi chuù yù ñeán tình hình kinh teá cuûa ñòa phöông ñeå xaùc ñònh khaùch haøng vaø coù chính saùch phuïc vuï phuø hôïp.
-Taêng cöôøng coâng taùc thaåm ñònh cho vay. Ñaây laø noäi dung coâng taùc quan troïng cuûa caùn boä tín duïng, giöõ vò trí quyeát ñònh ñeán chaát löôïng tín duïng vaø khaû naêng phoøng ngöøa ruûi ro. Ñoái vôùi NHNO & PTNT Bình Chaùnh, caùn boä tín duïng ñöôïc phaân coâng phuï traùch theo töøng ñòa baøn, töøng loaïi hình kinh doanh do ñoù caùn boä tín duïng coù theå naém roõ tình hình saûn xuaát, kinh doanh vaø ñôøi soáng cuûa khaùch haøng. Ñeå thöïc hieän toát noäi dung naøy, caàn taäp trung vaøo caùc ñieåm sau:
+ Tính chaát phaùp lyù cuûa hoà sô vay voán treân caùc ñôn xin vay vaø soå nhaän nôï.
+ Noäi dung kinh teá cuûa vieäc vay voán, tính hieäu quaû, yù nghóa kinh teá vaø khaû naêng hoaøn traû goác, laõi cho Ngaân haøng.
+ Taøi saûn theá chaáp: tính hôïp phaùp cuûa taøi saûn theá chaáp, caùc quyeàn cuûa ngöôøi vay ñoái vôùi taøi saûn theá chaáp, caùc giaáy tôø goác keøm theo, giaù trò tính löu thoâng cuûa taøi saûn theá chaáp.
+ Thöôøng xuyeân tieán haønh kieåm tra, kieåm soaùt tröôùc, trong vaø sau khi phaùt vay, kieåm soaùt cho vay phaûi thöïc hieän töø khaâu baét ñaàu cho ñeán khi khaùch haøng traû heát nôï goác vaø laõi.
4.1.14. Thöïc hieän toát vieäc trích laäp quyõ döï phoøng ruûi ro tín duïng.
Ñeå coù bieän phaùp xöû lyù kòp thôøi nhöõng ruûi ro trong hoaït ñoäng tín duïng xaûy ra, nhaèm ñaûm baûo cho hoaït ñoäng kinh doanh bình thöôøng, Ngaân haøng phaûi trích ñaày ñuû quyõ döï phoøng ruûi ro theo ñuùng tyû leä quy ñònh cuûa Ngaân haøng Nhaø nöôùc, ñöa vaøo chi phí nhaát laø khi coù nhöõng khoaûn nôï quaù haïn phaùt sinh môùi.
Ruûi ro luoân luoân tieàm aån trong moïi lónh vöïc hoaït ñoäng cuûa Ngaân haøng. Nhaän thöùc taùc haïi cuûa ruûi ro, Ngaân haøng caàn phaûi chuû ñoäng trong vieäc thöïc hieän caùc bieän phaùp phoøng ngöøa, phaân taùn ruûi ro, … ñeå haïn cheá ñeán möùc thaáp nhaát taùc haïi cuûa noù.
Tyû leä trích laäp döï phoøng vaø xöû lyù ruûi ro ñöôïc aùp duïng hieän haønh:
- Ñoái vôùi nhöõng khoaûn vay coù ñaûm baûo baèng taøi saûn:
+ Chöa ñeán haïn: 0%.
+ Döôùi 180 ngaøy laø: 20%.
+ Töø 181 ngaøy ñeán 361 ngaøy laø: 50%.
+ Treân 361 ngaøy laø: 100%.
- Ñoái vôùi nhöõng khoaûn vay khoâng coù ñaûm baûo baèng taøi saûn:
+ Chöa ñeán haïn: 0%.
+ Döôùi 91 ngaøy laø: 20%.
+ Töø 91 ngaøy ñeán 181 ngaøy laø: 50%.
+ Treân 181 ngaøy laø: 100%.
Treân ñaây laø nhöõng bieän phaùp mang tính chaát phoøng ngöøa ruûi ro hôn laø xöû lyù ruûi ro tín duïng cuûa Ngaân haøng. Tuy nhieân, hoaït ñoäng cuûa Ngaân haøng vaãn thöôøng coù ruûi ro xaûy ra, vì vaäy ngoaøi caùc bieän phaùp mang tính chaát phoøng ngöøa, Ngaân haøng coøn coù nhöõng bieän phaùp xöû lyù khi ruûi ro xaûy ra.
4.2. Caùc bieän phaùp xöû lyù.
4.2.1. Phaân loaïi nôï quaù haïn.
Caên cöù vaøo thöïc traïng nôï quaù haïn vaø laõi ñoïng ñeå tieán haønh phaân loaïi töøng khoaûn nôï quaù haïn theo thôøi gian, theo khaû naêng thu hoài: thu ñöôïc 100%, thu ñöôïc moät phaàn hay khaû naêng maát traéng.
Phaân tích nguyeân nhaân daãn ñeán nôï quaù haïn: caên cöù vaøo vieäc kieåm tra, kieåm soaùt treân hoà sô vaø ñieàu tra tình hình thöïc teá toaøn boä quaù trình saûn xuaát, kinh doanh cuûa khaùch haøng, gaén lieàn vôùi quaù trình söû duïng voán vay vaø thoâng tin khaùc coù lieân quan ñeå xaùc ñònh nguyeân nhaân gaây ra nôï quaù haïn, do yeáu toá khaùch quan hay chuû quan?
Xaùc ñònh nguoàn thu hoài nôï quaù haïn: nguoàn coù theå thu hoài khoâng chæ laø nguoàn töø moùn vay maø töø taát caû caùc nguoàn khaùc maø ngöôøi vay coù theå duøng traû nôï Ngaân haøng, caùc nguoàn thu ñoù phaûi ñöôïc xaùc ñònh coù caên cöù thöïc teá vaø coù cô sôû phaùp lyù.
4.2.2. Xöû lyù nôï quaù haïn.
Khi ñaõ xaùc ñònh tö lieäu vaø thoâng tin caàn thieát, vieäc ñeà ra bieän phaùp xöû lyù ñaõ roõ raøng, caàn löïa choïn phöông aùn hôïp lyù, hôïp phaùp, töøng böôùc xöû lyù raát cuï theå ñeå ñaït ñöôïc keát quaû toái öu nhaèm thu hoài ñöôïc nôï vaø laõi toàn ñoïng. Cuï theå:
- Khi khaùch haøng gaëp ruûi ro do haïn haùn, dòch beänh gaây thieät haïi 40% giaù trò trôû leân ñöôïc Ngaân haøng xeùt cho gia haïn moät laàn theo moät chu kyø saûn xuaát (ñoái vôùi cho vay ngaén haïn). Neáu hoä bò thieät haïi coù nhu caàu vay voán ñeå khoâi phuïc saûn xuaát seõ ñöôïc xem xeùt vaø cho vay bình thöôøng .
- Tröôøng hôïp ruûi ro do keû gian phaù hoaïi, löøa ñaûo, cöôùp giaät hoaëc chuû vay boû troán, Ngaân haøng laäp baùo caùo cho cô quan phaùp luaät xöû lyù vaø ñoàng thôøi ngöøng ngay quan heä tín duïng cho ñeán khi hoà sô ñöôïc xöû lyù vaø thu hoài ñöôïc nôï. Dö nôï ñöôïc haïch toaùn vaøo taøi khoaûn “nôï chôø xöû lyù”, laõi suaát nôï chôø xöû lyù ñöôïc tính theo laõi suaát nôï quaù haïn keå töø ngaøy phaùt hieän vuï vieäc.
Tröôøng hôïp nôï ñeán haïn maø ngöôøi vay coá yù khoâng traû nôï, söû duïng voán sai muïc ñích, ngaân haøng ra quyeát ñònh ngöøng quan heä tín duïng, chuyeån dö nôï sang nôï quaù haïn vaø tính laõi suaát baèng 150% laõi suaát cuøng loaïi keå töø ngaøy cho vay vaø laäp hoà sô khôûi kieän tröôùc phaùp luaät ñeå buoäc ngöôøi vay hoaøn traû nôï goác vaø laõi.
PHAÀN KIEÁN NGHÒ VAØ KEÁT LUAÄN
1. KIEÁN NGHÒ.
Qua phaân tích hoaït ñoäng cuûa Ngaân haøng, toâi xin trình baøy moät soá kieán nghò nhaèm phoøng ngöøa ruûi ro tín duïng cuõng nhö naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa Ngaân haøng:
- Töø nhöõng phaân tích treân cho thaáy, vieäc ñaùnh giaù khoâng ñuùng vaø khoâng kòp thôøi caùc khoaûn nôï “coù vaán ñeà” thoâng qua vieäc chuyeån nôï quaù haïn laø moät trong nhöõng nguyeân nhaân quan troïng daãn ñeán khoù khaên cho Ngaân haøng trong coâng taùc theo doõi khoaûn vay, thu hoài nôï, cuõng nhö coù khaû naêng laøm gia taêng tyû leä nôï quaù haïn môùi phaùt sinh. Chính vì vaäy, vieäc chuyeån nôï quaù haïn theo ñieåm 2 Ñieàu 13 cuûa Quyeát ñònh soá 1627 khoâng phaûi laø vaán ñeà coát loõi laøm gia taêng nôï quaù haïn cuûa Ngaân haøng, maø chính laø ôû choå chaát löôïng tín duïng cuûa Ngaân haøng vaø ñang ñöôïc caûi thieän nhö theá naøo. Vì vaäy, ñeå chuyeån nôï quaù haïn theo tinh thaàn vaên baûn môùi ñi vaøo cuoäc soáng, goùp phaàn ngaên chaën vaø ñaåy luøi tình traïng nôï xaáu, tröôùc maét Ngaân haøng caàn laøm nhöõng vieäc sau:
+ Ngoaøi vieäc chuyeån nôï quaù haïn theo Ñieàu 13, Quyeát ñònh 1627, NHNN neân ñöa theâm moät soá quy ñònh khaùc mang tính ñònh löôïng ñoái vôùi nôï quaù haïn nhö: tyû leä nôï quaù haïn roøng toái ña maø NHTM ñöôïc pheùp duy trì, phöông phaùp xaùc ñònh nôï quaù haïn roøng, … Hieän taïi chöa coù moät vaên baûn naøo quy ñònh veà caùc noäi dung ñoù.
+ Ngaân haøng caàn nghieân cöùu kyõ caøng hôn veà tính ñuùng ñaén vaø yù nghóa cuûa vieäc chuyeån nôï quaù haïn theo Ñieàu 13, Quyeát ñònh 1627, ñeå qua ñoù, ñeà ra keá hoaïch haønh ñoäng nhaát quaùn phuø hôïp vôùi hoaøn caûnh ñoåi môùi. Ñaëc bieät laø nhanh choùng thay ñoåi tö duy vaø öùng duïng kòp thôøi caùc chuaån möïc vaøo hoaït ñoäng cuûa Ngaân haøng, traùnh tình traïng chaïy ñua veà maët thaønh tích, chaúng haïn nhö tìm moïi caùch ñeå giaûm tyû leä veà nôï quaù haïn caøng thaáp caøng toát, maø boû rôi nhöõng tieàm aån ñang rình raäp vaø ñe doïa Ngaân haøng ñaèng sau nhöõng khoaûn nôï quaù haïn ñoù. Nghóa laø, chuùng ta khoâng neân ñeå ñeán luùc nôï quaù haïn phaùt sinh roài môùi tìm bieän phaùp phoøng ngöøa, xöû lyù maø chuùng ta phaûi coù nhöõng bieän phaùp phoøng ngöøa tröôùc khi chöa thöïc hieän nghieäp vuï tín duïng. Do ñoù, vieäc chuyeån nôï quaù haïn vaø quaûn lyù nôï quaù haïn laø moät nghieäp vuï khoâng theå taùch rôøi trong hoaït ñoäng tín duïng. Neáu nghieäp vuï naøy ñöôïc coi troïng (song song vôùi caùc nghieäp vuï xaûy ra tröôùc noù nhö thaåm ñònh, kieåm tra, giaùm saùt, … ) thì noù khoâng nhöõng goùp phaàn naâng cao chaát löôïng tín duïng, maø coøn goùp phaàn giaûm thieåu ruûi ro.
+ Ñoái vôùi caùn boä taùc nghieäp (ñaëc bieät laø caùn boä tín duïng), tröôùc khi Ngaân haøng vaø khaùch haøng tieán haønh kyù hôïp ñoàng tín duïng, caùn boä tín duïng phaûi daønh thôøi gian ñeå giaûi thích roõ yù nghóa cuûa vieäc chuyeån nôï quaù haïn theo quy ñònh môùi cuûa NHNN ñeå giuùp ngöôøi vay naâng cao yù thöùc töø khaâu xaây döïng phöông aùn saûn xuaát kinh doanh coù hieäu quaû ñeán khaâu xaây döïng lòch traû nôï cho Ngaân haøng mang tính khaû thi vaø khoa hoïc saùt vôùi tình hình saûn xuaát kinh doanh cuûa mình. Traùnh tình traïng hai beân kyù hôïp ñoàng tín duïng maø khoâng coù lôøi giaûi thích caën keõ naøo veà vaán ñeà chuyeån nôï quaù haïn theo quy ñònh môùi laøm cho ngöôøi vay khoâng hieåu, daãn ñeán tình traïng lôïi duïng vieäc gia haïn nôï ñeå keùo daøi thôøi haïn khoaûn vay, qua ñoù laøm cho tình traïng nôï dieãn bieán xaáu ñi.
- Tieán haønh phaân loaïi hoä vay voán, xaây döïng quaûn lyù hoà sô khaùch haøng, xaùc ñònh möùc ñoä tín nhieäm cuûa Ngaân haøng ñoái vôùi töøng khaùch haøng cuï theå theo caùc tieâu chí cuï theå ñeå coù chính saùch, bieän phaùp tín duïng phuø hôïp vôùi töøng loaïi khaùch haøng. Treân cô sôû ñoù goùp phaàn giaûm aùp löïc quaù taûi ñoái vôùi caùn boä tín duïng, ñoàng thôøi ruùt ngaén ñöôïc thôøi gian thaåm ñònh, quyeát ñònh cho vay, môû roäng tín duïng ñi lieàn vôùi naâng cao chaát löôïng tín duïng.
- Coù keá hoaïch giaùo duïc – ñaøo taïo cuï theå töøng böôùc thích hôïp cho CBCNV, neân ñaùnh giaù ñuùng hôn thöïc traïng ñoäi nguõ CBCNV, phaân loaïi theo theo nhieàu caáp ñoä khaùc nhau theo töøng loaïi nghieäp vuï, coù nhöõng heä thoáng goàm nhieàu chæ tieâu ñaùnh giaù ñuùng thöïc traïng veà trình ñoä naêng löïc cuûa CBCNV ôû moãi vò trí coâng taùc. Vieäc ñaùnh giaù naøy coù ñuùng ñaén, khaùch quan seõ giuùp vieäc ñaøo taïo saùt ñuùng ñoái töôïng, ñuùng vôùi trình ñoä moãi nghieäp vuï vaø coù hieäu quaû hôn.
- Trong ñieàu kieän ngaøy nay, khi coâng ngheä, dòch vuï Ngaân haøng ngaøy caøng hieän ñaïi laïi ñoøi hoûi nhöõng nhaân vieân coù kyõ naêng nghieäp vuï phuø hôïp ñeå vaän haønh caùc thieát bò caàn thieát, kieåm tra, kieåm soaùt ôû trình ñoä cao hôn. Do ñoù, caàn löïa choïn nhöõng nhaân vieân treû ñaõ coù kieán thöùc cô baûn ñeå ñaøo taïo ñoùn ñaàu, ñeå chuyeån daàn lao ñoäng giaûn ñôn sang lao ñoäng coù trình ñoä kyõ naêng cao ñaùp öùng yeâu caàu ña daïng dòch vuï Ngaân haøng tieân tieán vaø giaûm bôùt ñöôïc vieäc tuyeån choïn nhaân vieân môùi.
- Moãi phoøng ban trong Ngaân haøng caàn toå chöùc ñeàu ñaën, thöôøng xuyeân caùc buoåi hoïp nghieäp vuï ñònh kyø, taïo ñieàu kieän cho nhöõng caùn boä coù kinh nghieäm truyeàn ñaït nhöõng kieán thöùc, kyõ naêng cho nhöõng ngöôøi ñi sau chöa coù nhieàu kinh nghieäm, hoaëc cuûng coá laïi kieán thöùc, qua ñoù coù theå trao ñoåi nhöõng kinh nghieäm trong thöïc teá sinh ñoäng, phuïc vuï cho coâng taùc hieäu quaû hôn.
- Ñoäng vieân caùn boä tín duïng hoïc hoûi kinh nghieäm, tham khaûo taøi lieäu höôùng daãn kyõ thuaät trong caùc hoaït ñoäng saûn xuaát, am hieåu tính thôøi vuï cuõng nhö chu kyø saûn xuaát ñeå thaåm ñònh, xeùt duyeät cho vay ñuùng ñoái töôïng, ñuùng yeâu caàu, phuø hôïp vôùi chi phí thöïc teá traùnh gaây laõng phí voán cuûa Ngaân haøng, ñoàng thôøi taïo hieäu quaû trong hoaït ñoäng saûn xuùaât kinh doanh cuûa caùc thaønh phaàn kinh teá.
- Hoaït ñoäng tín duïng treân ñòa baøn luoân ñoøi hoûi Ngaân haøng maø ñaëc bieät laø caùn boä tín duïng phuï traùch ñòa baøn phaûi coù quan heä maät thieát vôùi UBND xaõ (phöôøng) vaø caùc toå chöùc ñoaøn theå chính trò xaõ hoäi taïi ñòa phöông. Thöïc teá cho thaáy, taïi nhöõng ñòa baøn maø caùn boä tín duïng thieát laäp ñöôïc moái quan heä toát vôùi caáp uûy, chính quyeàn ñòa phöông thì hoaït ñoäng tín duïng seõ taêng tröôûng toát vaø chaát löôïng tín duïng ñöôïc baûo ñaûm. UBND xaõ (phöôøng) khoâng nhöõng hoã trôï caùn boä tín duïng trong vieäc thaåm ñònh cho vay maø coøn raát ñaéc löïc trong vieäc kieåm tra söû duïng voán vay, ñoân ñoác thu laõi, thu nôï, xöû lyù nôï quaù haïn, nôï coù vaán ñeà, … Do ñoù, caùn boä tín duïng caàn phaûi taïo moái quan heä maät thieát vôùi caùc toå chöùc ñoaøn theå ñòa baøn mình phuï traùch.
- Caàn coù chính saùch ñaõi ngoä ñoái vôùi caùn boä tín duïng ñeå ñoäng vieân, khuyeán khích hoï taïo khoâng khí phaán khôûi haêng sai yeân taâm laøm toát coâng taùc. Cuï theå, heä soá löông kinh doanh, coâng taùc phí, hao moøn phöông tieän, baûo hoä lao ñoäng, …
- Coù theå nghieân cöùu haï thaáp laõi suaát cho vay trong saûn xuaát noâng nghieäp so vôùi caùc ngaønh kinh doanh dòch vuï khaùc.
- Ñeà nghò Ngaân haøng Trung öông höôùng daãn trieån khai thöïc hieän Thoâng tö lieân tòch cuûa Boä Tö phaùp vaø Boä Taøi nguyeân moâi tröôøng soá 03/2003/TTLT – BTP – BTNMT ngaøy 4/7/2003 “höôùng daãn trình töï, thuû tuïc ñaêng kyù vaø cung caáp thoâng tin veà theá chaáp, baûo laõnh baèng quyeàn söû duïng ñaát vaø taøi saûn gaén lieàn vôùi ñaát” vaø Chæ thò cuûa Thuû töôùng Chính phuû soá 21/2003/CT – TTg ngaøy 2/10/2003 “veà taêng cöôøng coâng taùc ñaêng kyù giao dòch ñaûm baûo”. Vì hieän nay vieäc trieån khai thöïc hieän Thoâng tö 03 chöa thoáng nhaát, coù Ngaân haøng thöïc hieän, coù Ngaân haøng chöa thöïc hieän, aûnh höôûng ñeán hoaït ñoäng chung treân ñòa baøn.
- Phoái hôïp vôùi caùc ngaønh, caùc caáp chính quyeàn ñòa phöông, coäng taùc vôùi hoï trong vieäc thaåm ñònh döï aùn vaø cho vay ñuùng ñoái töôïng, ñaûm baûo an toaøn voán. Beân caïnh ñoù, coù theå tuyeân truyeàn, tieáp thò cho khaùch haøng veà caùc quy ñònh cuõng nhö thuû tuïc vay voán cuûa Ngaân haøng.
- Ngoaøi ra ñoái vôùi loaïi ruûi ro do thieáu kinh nghieäm vaø kieán thöùc laøm aên, ñeå baûo toaøn voán thì ñoàng thôøi vôùi vieäc cho vay voán caàn höôùng daãn cho khaùch haøng caùch söû duïng ñoàng voán coù hieäu quaû, song song vôùi vieäc cho vay baèng tieàn caàn toå chöùc cho vay baèng tö lieäu saûn xuaát caàn thieát cho saûn xuaát ñeå toå chöùc cho vay phuø hôïp vôùi yeâu caàu cuûa saûn xuaát.
- Ngaân haøng phaûi hoaïch ñònh moät chieán löôïc huy ñoäng voán khaû thi vaø phuø hôïp vôùi nhu caàu ñaàu tö cuûa kinh teá ñòa phöông trong ñoù ñaëc bieät chuù troïng ñeán nguoàn voán trung, daøi haïn baèng caùc giaûi phaùp tích cöïc vaø khaån tröông vieäc huy ñoäng keå caû ñoái vôùi caùc toå chöùc tín duïng, khaùch haøng khaùc ngoaøi ñòa baøn.
- Ngaân haøng neân tieáp tuïc ña daïng hoùa saûn phaåm huy ñoäng, naâng cao hôn nöõa tính tieän ích thoâng qua chaát löôïng vaø tính ña daïng cuûa saûn phaåm. Veà laâu daøi, Ngaân haøng phaûi ñaït ñöôïc muïc tieâu: baát kyø caù nhaân, toå chöùc naøo coù nguoàn tieàn chöa söû duïng, ñeàu coù theå tìm kieám ôû Ngaân haøng moät loaïi hình naøo ñoù phuø hôïp vôùi mong muoán cuûa hoï. Rieâng ñoái vôùi hình thöùc huy ñoäng tieát kieäm kyø haïn truyeàn thoáng, caàn coù nhöõng söûa chöõa theo höôùng linh hoaït: cho pheùp khaùch haøng ruùt tieàn tröôùc thôøi haïn töøng phaàn, traû laõi ñònh kyø vôùi nhöõng moùn göûi lôùn, khaùch haøng ñöôïc quyeàn löïa choïn kyø haïn baát kyø trong giôùi haïn kyø haïn toái ña cuûa Ngaân haøng.
- Nhaø nöôùc neân coù cheá ñoä baûo hieåm ruûi ro cho ngöôøi saûn xuaát.
- Neáu bò thieân tai, dòch beänh Nhaø nöôùc caàn nhanh choùng khoanh nôï ñeå ngöôøi saûn xuaát oån ñònh cuoäc soáng vaø an taâm saûn xuaát tieáp.
2. KEÁT LUAÄN.
NHNO & PTNT Bình Chaùnh ñoùng treân ñòa baøn maø phaàn lôùn daân cö hoaït ñoäng trong lónh vöïc coâng nghieäp – tieåu thuû coâng nghieäp, thöông nghieäp, thöông maïi dòch vuï noâng nghieäp, maø ñôn vò saûn xuaát chuû yeáu laø caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoû vaø hoä gia ñình, quy moâ saûn xuaát coøn nhoû, naêng suaát chöa cao, vieäc aùp duïng khoa hoïc kyõ thuaät vaøo saûn xuaát coøn nhieàu haïn cheá. Do ñoù caàn coù moät chính saùch phaùt trieån kinh teá moät caùch toaøn dieän vaø laâu daøi, maø vai troø cuûa Ngaân haøng laø khoâng theå thieáu ñöôïc.
Sau khi ra ñôøi vaø chính thöùc ñi vaøo hoaït ñoäng, NHNO & PTNT Bình Chaùnh ñaõ ñoùng goùp moät phaàn to lôùn vaøo söï nghieäp phaùt treån kinh teá cuûa ñòa phöông. Ñoàng voán cuûa Ngaân haøng ñaõ ñeán taän tay cuûa ngöôøi daân giuùp hoï môû roäng saûn xuaát, taêng khaû naêng caïnh tranh, naâng cao trình ñoä saûn xuaát, taïo ra nhieàu saûn phaåm hôn cho xaõ hoäi, laøm taêng thu nhaäp, caûi thieän ñôøi soáng vaät chaát cuûa nhaân daân. Beân caïnh vieäc cung caáp nhieàu saûn phaåm, Ngaân haøng cuõng tranh thuû ñöôïc söï hoã trôï cuûa caùc caáp chính quyeàn ñòa phöông, giuùp ngöôøi daân deã daøng laäp thuû tuïc xin vay vaø xem xeùt laäp danh saùch caùc hoä ngheøo vay voán baèng tín chaáp theo chöông trình xoaù ñoùi giaûm ngheøo, cho vay öu ñaõi hoä ngheøo trong thôøi gian qua cuõng ñaït ñöôïc keát quaû khaû quan.
Tuy nhieân, trong neàn kinh teá thò tröôøng, Ngaân haøng luoân phaûi ñöông ñaàu vôùi aùp löïc caïnh tranh gay gaét giöõa caùc Ngaân haøng hoaït ñoäng treân ñòa baøn vaø tình hình ruûi ro trong hoaït ñoäng tín duïng. Do vaäy, haïn cheá ruûi ro tín duïng luoân laø vaán ñeà ñaëc bieät quan taâm cuûa Ngaân haøng, ñoøi hoûi phaûi coù söï ñaàu tö thoaû ñaùng vaø tìm ra nhöõng giaûi phaùp ngaên ngöøa, xöû lyù vaø haïn cheá ñeán möùc thaáp nhaát khi ruûi ro xaûy ra. Nhö ta ñaõ bieát, ruûi ro tín duïng xaûy ra khoâng chæ gaây thieät haïi cho Ngaân haøng maø coøn aûnh höôûng xaáu cho caû neàn kinh teá. Vì vaäy, ngoaøi vieäc Ngaân haøng phoøng ngöøa ruûi ro trong hoaït ñoäng tín duïng cuûa mình cuõng caàn ñeán söï hoã trôï, giuùp ñôõ cuûa caùc ngaønh caùc caáp chính quyeàn ñòa phöông trong vieäc quaûn lyù caùc khoaûn tín duïng cuûa Ngaân haøng cuõng nhö coù bieän phaùp môû roäng ñaàu tö tín duïng vaø coù nhieàu giaûi phaùp haïn cheá nôï quaù haïn, taïo ñieàu kieän cho hoaït ñoäng cuûa Ngaân haøng ñaït hieäu quaû cao, goùp phaàn trong coâng cuoäc xaây döïng cuoäc soáng môùi cho ngöôøi daân, thuùc ñaåy phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi ñòa phöông.
._.