Quy trình đấu thầu mua sắm thiết bị của Tổng Công ty Dầu khí Việt Nam

Lêi nãi ®Çu Tõ khi §¶ng vµ Nhµ n­íc thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®æi míi toµn diÖn, nÒn kinh tÕ ViÖt Nam më cöa hoµ nhËp víi thÕ giíi vµ khu vùc. ChÝnh s¸ch nµy gióp ViÖt Nam thu ®­îc nhiÒu lîi Ých kinh tÕ - x· héi, kinh nghiÖm qu¶n lý, tr×nh ®é khoa häc, kü thuËt vµ c«ng nghÖ tiªn tiÕn trªn thÕ giíi. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc, Tæng c«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam (DKVN) ®· kh«ng ngõng lín m¹nh, cã nh÷ng b­íc tiÕn v÷ng ch¾c vµ trë thµnh mét TCT m¹nh cña Nhµ n­íc ViÖt Nam, ®ãng gãp ®¸ng kÓ cho sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Víi môc ®Ých t¨ng c­êng hiÖu qu¶ ho¹t ®éng, ngµy cµng hiÖn ®¹i c¬ së h¹ tÇng, ®Çu t­ c¸c thiÕt bÞ c«ng nghÖ tiªn tiÕn theo tiªu chuÈn quèc tÕ ®¸p øng ®ßi hái cao trong khai th¸c, chÕ biÕn dÇu khÝ, TCT rÊt coi träng viÖc mua s¾m trang thiÕt bÞ. §©y lµ nh÷ng thiÕt bÞ chuyªn dông kh«ng thÓ thiÕu ®èi víi ngµnh dÇu khÝ mµ ®a sè ph¶i nhËp khÈu tõ n­íc ngoµi víi tr×nh ®é c«ng nghÖ tiªn tiÕn. Trong c«ng t¸c ®Çu t­ mua s¾m thiÕt bÞ, TCT lu«n cã chñ tr­¬ng, kÕ ho¹ch vµ ph­¬ng ph¸p tiÕn hµnh cô thÓ ®Ó ®¹t hiÖu qu¶ cao. Ph­¬ng ph¸p ®Êu thÇu theo nguyªn t¾c chuÈn mùc quèc tÕ cã nhiÒu ­u ®iÓm vµ ®­îc ¸p dông mét c¸ch réng r·i. §Æc biÖt lµ ®èi víi c¸c dù ¸n phøc t¹p ®ßi hái kü thuËt cao, c¸c dù ¸n thuéc sù tµi trî cña Nhµ n­íc, cña ®Þnh chÕ tµi chÝnh quèc tÕ, viÖc mua s¾m thiÕt bÞ qua ®Êu thÇu quèc tÕ lµ ph­¬ng thøc tèt nhÊt ®Ó tr¸nh sai lÇm g©y tæn h¹i tíi vËt chÊt còng nh­ uy tÝn cña c«ng ty. Th«ng qua ph­¬ng thøc ®Êu thÇu, TCT DÇu khÝ ViÖt Nam ®· tiÕt kiÖm cho ng©n s¸ch Nhµ n­íc hµng chôc triÖu USD so víi dù to¸n ban ®Çu. ViÖc ¸p dông ph­¬ng thøc ®Êu thÇu ®· trë nªn g¾n bã víi ngµnh DÇu khÝ. §Êu thÇu lµ mét h×nh thøc c¹nh tranh lµnh m¹nh vµ mang l¹i hiÖu qu¶ cao trong ®Çu t­. ThÊy ®­îc tÇm quan träng cña ho¹t ®éng ®Êu thÇu, Nhµ n­íc ®· ra quy chÕ ®Êu thÇu. Quy chÕ ®Êu thÇu ®­îc ban hµnh nh»m thèng nhÊt qu¶n lý tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng ®Êu thÇu trong c¶ n­íc ®¶m b¶o tÝnh kh¸ch quan, ®óng ®¾n vµ hiÖu qu¶. §Ó hoµn thiÖn m«i tr­êng ph¸p lý cho ho¹t ®éng ®Êu thÇu, ngµy 1/9/1999, ChÝnh phñ ®· ra NghÞ ®Þnh 88/CP (ban hµnh kÌm theo quy chÕ ®Êu thÇu) thay thÕ cho quy chÕ ®Êu thÇu tr­íc ®ã. NghÞ ®Þnh sè 14/CP ngµy 5/5/2000 ra ®êi nh»m söa ch÷a, bæ sung mét sè ®iÒu cña quy chÕ ®Êu thÇu ban hµnh kÌm theo NghÞ ®Þnh 88/CP. Tuy v¨n b¶n ph¸p quy cã nhiÒu thay ®æi, bæ sung cho phï hîp song viÖc ¸p dông quy chÕ ®Êu thÇu ë Tæng c«ng ty DKVN vÉn cßn mét sè nh­îc ®iÓm cÇn kh¾c phôc. V× vËy, ®Ò tµi “Quy tr×nh ®Êu thÇu mua s¾m thiÕt bÞ cña Tæng C«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam” ®­îc lùa chän nghiªn cøu ®Ó Ýt nhÊt còng cã thÓ rót ra mét vµi ý kiÕn tr¶ lêi cho c©u hái : Lµm thÕ nµo ®Ó ho¹t ®éng ®Êu thÇu mua s¾m thiÕt bÞ ®¹t hiÖu qu¶ cao, phï hîp víi ®Æc ®iÓm riªng cña ngµnh dÇu khÝ, ®¸p øng ®ßi hái tr­íc m¾t vµ sù ph¸t triÓn trong t­¬ng lai cña ngµnh dÇu khÝ ?. Môc ®Ých nghiªn cøu cña ®Ò tµi lµ: trªn c¬ së ph©n tÝch thùc tr¹ng quy tr×nh ®Êu thÇu quèc tÕ mua s¾m thiÕt bÞ ë Tæng c«ng ty DKVN, thÊy ®­îc tån t¹i ®Ó tõ ®ã ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng ®Êu thÇu quèc tÕ phï hîp víi ®Æc ®iÓm riªng cña ngµnh. Ph¹m vi nghiªn cøu cña kho¸ luËn chñ yÕu nªu mét sè lý luËn chung vÒ ®Êu thÇu quèc tÕ, quy tr×nh ®Êu thÇu quèc tÕ mua s¾m thiÕt bÞ ë Tæng c«ng ty DKVN trong 3 n¨m gÇn ®©y (1999-2001), nh÷ng thuËn lîi vµ tån t¹i cña quy tr×nh nµy. Nªu ra ph­¬ng h­íng cña Tæng c«ng ty trong nh÷ng n¨m tíi vµ c¸c biÖn ph¸p nh»m hoµn thiÖn quy tr×nh ®Êu thÇu quèc tÕ cña Tæng c«ng ty. Kho¸ luËn ®­îc thùc hiÖn trªn c¬ së ph­¬ng ph¸p diÔn gi¶i vµ ph©n tÝch. KÕt cÊu cña Kho¸ luËn: Ngoµi phÇn më ®Çu, kÕt luËn vµ tµi liÖu tham kh¶o, kho¸ luËn gåm ba ch­¬ng c¬ b¶n sau : Ch­¬ng I: Lý luËn chung vÒ ®Êu thÇu quèc tÕ. Ch­¬ng II: Quy tr×nh ®Êu thÇu quèc tÕ mua s¾m thiÕt bÞ ë Tæng c«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam. Ch­¬ng III: Nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ quy tr×nh ®Êu thÇu mua s¾m thiÕt bÞ ë Tæng c«ng ty DKVN. Ch­¬ng I Lý luËn chung vÒ ®Êu thÇu quèc tÕ I. Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm cña ®Êu thÇu quèc tÕ 1. Kh¸i niÖm §Êu thÇu quèc tÕ lµ mét ph­¬ng thøc giao dÞch ®Æc biÖt, trong ®ã ng­êi mua (ng­êi gäi thÇu) c«ng bè tr­íc c¸c ®iÒu kiÖn mua hµng ®Ó ng­êi b¸n (tøc ng­êi dù thÇu) b¸o gi¸ c¶ vµ c¸c ®iÒu kiÖn thanh to¸n. Sau ®ã, ng­êi mua sÏ chän mua cña ng­êi b¸n nµo ®¸p øng tèt nhÊt c¸c yªu cÇu cña m×nh. Theo quy chÕ ®Êu thÇu do ChÝnh phñ n­íc CHXHCN ViÖt Nam ban hµnh kÌm theo NghÞ ®Þnh 88/CP ngµy1/9/1999, môc tiªu cña c«ng t¸c ®Êu thÇu lµ nh»m thùc hiÖn tÝnh c¹nh tranh, c«ng b»ng vµ minh b¹ch trong qu¸ tr×nh ®Êu thÇu ®Ó lùa chän nhµ thÇu phï hîp, b¶o ®¶m hiÖu qu¶ kinh tÕ cña dù ¸n. §Êu thÇu quèc tÕ lµ mét trong nh÷ng h×nh thøc giao dÞch cã hiÖu qu¶ trong th­¬ng m¹i quèc tÕ. Ho¹t ®éng ®Êu thÇu quèc tÕ th­êng ®­îc diÔn ra trong mét sè lÜnh vùc nh­ x©y dùng, x©y l¾p, mua s¾m vËt t­, nhËp khÈu thiÕt bÞ cña c¸c c¬ quan Nhµ n­íc, c¸c tæ chøc thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ... Trong kinh doanh quèc tÕ hiÖn ®¹i, ho¹t ®éng ®Êu thÇu quèc tÕ ngµy cµng ®­îc ¸p dông phæ biÕn bëi tÝnh hiÖu qu¶ cao cña nã. §Êu thÇu quèc tÕ ®­îc nh×n nhËn lµ mét c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, mét ®iÒu kiÖn thiÕt yÕu ®¶m b¶o thµnh c«ng cho c¸c nhµ ®Çu t­ (chñ dù ¸n), dï lµ ho¹t ®éng ®Çu t­ trong n­íc hay ë n­íc ngoµi. TÝnh quèc tÕ cña nã ®­îc thÓ hiÖn ë sù kh¸c nhau vÒ quèc tÞch gi÷a nh÷ng ng­êi tham gia, cã thÓ lµ c¸c nhµ thÇu trong n­íc vµ nhµ thÇu quèc tÕ, hoÆc chñ ®Çu t­ n­íc ngoµi, chñ dù ¸n vµ c¸c nhµ thÇu trong n­íc... Ho¹t ®éng ®Êu thÇu quèc tÕ ®­îc xem lµ mét ph­¬ng thøc giao dÞch ®Æc biÖt cña th­¬ng m¹i quèc tÕ. Giao dÞch nµy chØ cã mét ng­êi mua ®­a ra yªu cÇu cña m×nh cho nhiÒu ng­êi b¸n c¹nh tranh b×nh ®¼ng víi nhau ®Ó lµm sao b¸n ®­îc hµng cña m×nh. §Ó th¾ng thÇu nhµ thÇu kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i ®­a ra gi¸ rÎ nhÊt (thÊp nhÊt) mµ lµ gi¸ hîp lý nhÊt. Møc gi¸ hîp lý ph¶i t­¬ng øng víi c¸c ®iÒu kiÖn kh¸c vÒ kü thuËt, chÊt l­îng... tho¶ m·n tèt nhÊt yªu cÇu cña ng­êi gäi thÇu. Víi tÝnh chÊt lµ mét ph­¬ng ph¸p phæ biÕn vµ cã hiÖu qu¶ cao, ®Êu thÇu ngµy cµng ®­îc nh×n nhËn lµ mét c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, mét ®iÒu kiÖn thiÕt yÕu ®Ó b¶o ®¶m thµnh c«ng cho nhµ ®Çu t­. XÐt theo quan ®iÓm tæng thÓ ho¹t ®éng ®Êu thÇu ph¶i ®¶m b¶o: + Tèi ®a vÒ chÊt l­îng, kü thuËt vµ tiÕn ®é. + Tèi ­u vÒ tµi chÝnh. + H¹n chÕ ®­îc c¸c diÔn biÕn c¨ng th¼ng gi÷a c¸c bªn h÷u quan. 2. §Æc ®iÓm cña ®Êu thÇu quèc tÕ 2.1- §Êu thÇu lµ mét ph­¬ng thøc giao dÞch ®Æc biÖt, chØ diÔn ra ë mét ®Þa ®iÓm, trong mét thêi gian x¸c ®Þnh tr­íc Thêi gian vµ ®Þa ®iÓm cña mçi cuéc ®Êu thÇu ®­îc nªu râ trong c¸c th«ng b¸o mêi thÇu trªn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng nh­ b¸o chÝ, ph¸t thanh, truyÒn h×nh... vµ trong th­ mêi thÇu. 2.2- §èi t­îng mua b¸n kh«ng nhÊt thiÕt lµ hµng ho¸ cã s½n mµ mua b¸n dùa vµo tiªu chuÈn kü thuËt, cã thÓ lµ hµng ho¸ h÷u h×nh hay dÞch vô... Nhµ thÇu cã thÓ biÕt tiªu chuÈn vÒ kü thuËt cña hµng ho¸ mµ bªn mêi thÇu yªu cÇu khi nhËn ®­îc hå s¬ mêi thÇu. C¸c yªu cÇu vÒ kü thuËt cña hµng ho¸ trong th­ mêi thÇu th­êng rÊt chi tiÕt thÓ hiÖn râ mÆt hµng trong ®Êu thÇu th­êng cã quy c¸ch phÈm chÊt phøc t¹p, gi¸ trÞ cao. §Êu thÇu kh«ng chØ ¸p dông trong mua s¾m hµng ho¸ h÷u h×nh mµ cßn trong lÜnh vùc cung øng dÞch vô. Trong ngµnh dÇu khÝ, do ®Æc ®iÓm riªng cña ngµnh nªn lÜnh vùc nµy rÊt ®­îc quan t©m. C«ng ty dÞch vô kü thuËt dÇu khÝ thuéc Tæng c«ng ty DKVN chuyªn cung cÊp c¸c dÞch vô kh¸c nhau tõ ®¬n gi¶n ®Õn phøc t¹p nh­ dÞch vô tµu thuyÒn, dÞch vô trùc th¨ng, b¶o hiÓm, dÞch vô chèng dÇu trµn, cung cÊp lao ®éng kü thuËt cao, cho thuª v¨n phßng... 2.3- Trong ®Êu thÇu chØ cã mét ng­êi mua nh­ng cã nhiÒu ng­êi b¸n vµ gi¸ thµnh lµ gi¸ thÊp nhÊt (gi¸ sµn) §©y lµ ®Æc ®iÓm næi bËt nhÊt cña ho¹t ®éng ®Êu thÇu. §Êu thÇu thùc sù ®em l¹i lîi Ých cho ng­êi mua v× nã t¹o ra sù c¹nh tranh quyÕt liÖt, kh¸ch quan vµ c«ng khai gi÷a c¸c nhµ thÇu cã n¨ng lùc. C¸c nhµ thÇu muèn tróng thÇu th× ph¶i tÝnh to¸n ®­a ra gi¸ thÊp nhÊt. TÊt nhiªn gi¸ c¶ kh«ng ph¶i lµ yÕu tè duy nhÊt quyÕt ®Þnh th¾ng thÇu v× cßn nhiÒu yÕu tè kh¸c nh­ tiªu chuÈn kü thuËt, chÊt l­îng, quan hÖ lµm ¨n gi÷a hai bªn. Thùc tÕ, ng­êi th¾ng thÇu kh«ng ph¶i lµ ng­êi ®­a ra gi¸ thÊp nhÊt mµ lµ ng­êi cã uy tÝn trong c¸c lÇn quan hÖ lµm ¨n tr­íc ®©y. 2.4- Mäi ®iÒu kiÖn ®Òu ®­îc quy ®Þnh s½n trõ gi¸ c¶ Trong bÊt cø th­ mêi thÇu nµo, bªn mêi thÇu th­êng ®­a ra c¸c ®iÒu kiÖn vÒ mÆt hµng, sè l­îng, quy c¸ch, phÈm chÊt, thêi gian giao hµng vµ ngay c¶ Hîp ®ång kinh tÕ còng ®­îc nªu ra tr­íc. Tuy nhiªn, gi¸ c¶ lµ lµ ®iÒu kiÖn quan träng nhÊt ®Ó lùa chän ng­êi th¾ng thÇu nªn ®­îc quyÕt ®Þnh cuèi cïng. 2.5- §Êu thÇu th­êng bÞ chi phèi tõ c¬ quan qu¶n lý nguån vèn ®Çu t­ vÒ mét sè c¸c ®iÒu kiÖn còng nh­ c¸c thñ tôc ph¸p lý C¸c tæ chøc tµi chÝnh Quèc tÕ nh­ WTO, IMF... th­êng cã c¸c quy chÕ ®Êu thÇu h­íng dÉn c¸c n­íc vay khi sö dông vèn vay. Riªng nguån vèn ODA th× c¸c c«ng ty cña n­íc cÊp ODA th­êng th¾ng thÇu trong c¸c cuéc ®Êu thÇu sö dông vèn nµy v× hÇu hÕt c¸c n­íc cung cÊp ODA ®Òu quy ®Þnh c¸c n­íc vay ph¶i sö dông ODA ®Ó mua hµng ho¸ vµ dÞch vô cung cÊp bëi n­íc cÊp ODA. 3. Vai trß cña ®Êu thÇu quèc tÕ 3.1- Sù cÇn thiÕt cña ®Êu thÇu quèc tÕ §Êu thÇu quèc tÕ ngµy cµng ®­îc ¸p dông réng r·i t¹i ViÖt Nam. Thùc tÕ cho thÊy, ®Êu thÇu ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch ®óng ®¾n th× tiÕt kiÖm ®­îc vèn ®Çu t­ v× khi ®ã nã cã t¸c dông lµm c¸c chñ ®Çu t­, c¸c nhµ dù thÇu ph¶i tÝnh ®Õn hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng tr­íc khi tiÕn hµnh ký kÕt hîp ®ång. C«ng t¸c ®Êu thÇu lµ mét ®ßi hái thiÕt yÕu ®Ó ®¶m b¶o thµnh c«ng cho c¸c nhµ ®Çu t­ dï ®ã lµ ®Çu t­ trong n­íc hay ®Çu t­ n­íc ngoµi. Do tÝnh chÊt c«ng b»ng vµ c¹nh tranh c«ng khai nªn ®Êu thÇu quèc tÕ t¹o ra mét m«i tr­êng b×nh ®¼ng cho c¸c nhµ kinh doanh tõ c¸c quèc gia kh¸c nhau trong viÖc tæ chøc, thùc hiÖn hîp ®ång. §ång thêi, ®Êu thÇu quèc tÕ còng gióp cho c¸c nhµ ®Çu t­ mua ®­îc nh÷ng thiÕt bÞ víi gi¸ rÎ, ®¹t yªu cÇu vÒ chÊt l­îng, kü thuËt vµ c¸c ®iÒu kiÖn kh¸c. Nh­ vËy, ®Êu thÇu quèc tÕ ®em l¹i lîi Ých cho c¸c bªn tham gia. Tõ khi ViÖt Nam më cöa ho¹t ®éng ra thÞ tr­êng quèc tÕ, ®Çu t­ vµo n­íc ta t¨ng lªn, xuÊt hiÖn ®ßi hái ph¶i x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, mua s¾m thiÕt bÞ... Trong khi ®ã n­íc ta lµ mét n­íc ®ang ph¸t triÓn, nhu cÇu ®Çu t­ nhiÒu mµ nguån vèn l¹i cã h¹n. Nh­ vËy, nÕu ¸p dông h×nh thøc ®Êu thÇu th× chóng ta cã thÓ tiÕt kiÖm trong s¶n xuÊt, ®Çu t­. H¬n n÷a, n­íc ta ®ang thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc, viÖc tiÕt kiÖm vèn vµ ®Çu t­ cã hiÖu qu¶ lµ mét ®ßi hái thiÕt yÕu. KÓ tõ khi n­íc ta chñ tr­¬ng x©y dùng mét kinh tÕ thÞ tr­êng cã khuynh h­íng XHCN th× viÖc ¸p dông ph­¬ng thøc ®Êu thÇu ngµy cµng phæ biÕn vµ tá ra rÊt phï hîp víi nh÷ng ®ßi hái thùc tÕ. Kh«ng nh÷ng thÕ, ®Êu thÇu cßn kh¼ng ®Þnh tÝnh ­u viÖt cña c¬ chÕ thÞ tr­êng. Tr­íc kia, trong c¬ chÕ qu¶n lý tËp trung chØ cã duy nhÊt h×nh thøc chØ ®Þnh thÇu tån t¹i. B¶n chÊt cña chØ ®Þnh thÇu lµ doanh nghiÖp ph¶i thùc hiÖn c«ng viÖc Nhµ n­íc giao. §iÒu nµy dÉn tíi doanh nghiÖp gÆp khã kh¨n khi thùc hiÖn c«ng viÖc ®ã hoÆc sù ®éc quyÒn cña doanh nghiÖp. KÓ tõ khi nÒn kinh tÕ n­íc ta vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ tr­êng, c¬ chÕ qu¶n lý míi ®· thóc ®Èy sù t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn cña mäi thµnh phÇn kinh tÕ, c¹nh tranh trë nªn gay g¾t h¬n. C¹nh tranh lµ mét trong nh÷ng ®Æc tr­ng cña c¬ chÕ thÞ tr­êng. Kh«ng cã c¹nh tranh sÏ kh«ng cã nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. NÒn kinh tÕ thÞ tr­êng vËn hµnh ph¶i tu©n thñ theo nh÷ng quy luËt kh¸ch quan riªng, trong ®ã cã quy luËt c¹nh tranh. Theo quy luËt nµy, c¸c doanh nghiÖp ph¶i lu«n c¶i tiÕn m¸y mãc thiÕt bÞ, c«ng nghÖ, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng vµ chÊt l­îng s¶n phÈm, dÞch vô ®Ó giµnh ­u thÕ so víi ®èi thñ c¹nh tranh. NÕu môc tiªu cña kinh doanh lµ v× lîi nhuËn th× môc tiªu th«i thóc c¸c nhµ ®Çu t­ qu¶n lý, ®iÒu hµnh ho¹t ®éng kinh doanh cã hiÖu qu¶ lµ ®Ó giµnh chiÕn th¾ng trong c¹nh tranh. Nh­ vËy, c¹nh tranh lµ ®éng lùc kÝch thÝch ph¸t triÓn thÞ tr­êng, lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ®Êu thÇu tån t¹i. Nhê c¹nh tranh mµ chñ ®Çu t­ cã thÓ lùa chän ®­îc c¸c nhµ thÇu ®¹t yªu cÇu cao nhÊt : gi¸ bá thÇu thÊp, ph­¬ng thøc vµ ®iÒu kiÖn tÝn dông phï hîp ®¶m b¶o yªu cÇu vÒ kü thuËt, chÊt l­îng, dÞch vô, b¶o hµnh... MÆt kh¸c, th«ng qua c¹nh tranh, ®Êu thÇu thÓ hiÖn sù c«ng b»ng, b×nh ®¼ng ®èi víi tÊt c¶ c¸c nhµ cung cÊp tiÒm n¨ng. Cho nªn ®Êu thÇu quèc tÕ lµ mét ho¹t ®éng kh«ng thÓ thiÕu trong c¬ chÕ thÞ tr­êng, nã kh¼ng ®Þnh tÝnh ­u viÖt cña c¬ chÕ thÞ tr­êng. C¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc khi tiÕn hµnh mua s¾m thiÕt bÞ cã nhiÖm vô ®¶m b¶o sö dông vèn cña Nhµ n­íc mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nhÊt, tr¸nh l·ng phÝ vèn. Kinh nghiÖm cña c¸c n­íc ®i tr­íc cho thÊy ®Ó thùc hiÖn ®­îc tr¸ch nhiÖm ®ã, doanh nghiÖp thùc hiÖn mua s¾m thiÕt bÞ b»ng ph­¬ng thøc ®Êu thÇu. 3.2- ý nghÜa cña ®Êu thÇu §Êu thÇu quèc tÕ ngµy cµng ®ãng vai trß quan träng ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña mçi quèc gia ®Æc biÖt lµ víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn nh­ ViÖt Nam bëi tÝnh h÷u Ých ®èi víi chñ ®Çu t­, víi c¸c nhµ thÇu vµ ChÝnh phñ. v §èi víi Nhµ n­íc: Thùc hiÖn ®Êu thÇu quèc tÕ lµ biÖn ph¸p qu¶n lý tµi chÝnh cã hiÖu qu¶ vµ t¨ng c­êng c¸c lîi Ých kinh tÕ x· héi kh¸c. §Êu thÇu quèc tÕ lµ c¬ së ®Ó ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng cña c¸c ®¬n vÞ c¬ së, c¸c ®èi t¸c n­íc ngoµi, ng¨n chÆn ®­îc c¸c biÓu hiÖn tiªu cùc, sù thiªn vÞ, mãc ngoÆc riªng lµm mÊt ®i tÝnh c¹nh tranh trong kinh doanh. §ång thêi, th«ng qua ®Êu thÇu quèc tÕ mµ ®Êt n­íc thu ®­îc nh÷ng c«ng nghÖ míi, hÖ thèng trang thiÕt bÞ, m¸y mãc hiÖn ®¹i, häc hái kinh nghiÖm qu¶n lý tiªn tiÕn, nh÷ng kiÕn thøc vÒ kü thuËt, t­ vÊn cña c¸c chuyªn gia, ®éi ngò c¸n bé, c«ng nh©n lµnh nghÒ... phôc vô cho sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸- hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. v §èi víi chñ ®Çu t­: ¸p dông ®Êu thÇu quèc tÕ lµ ph­¬ng thøc thÝch hîp ®Ó lùa chän c¸c nhµ thÇu cã n¨ng lùc nhÊt ®¸p øng c¸c yªu cÇu vÒ kü thuËt ®Æt ra ®ång thêi còng cã ®­îc gi¸ thµnh vµ ®iÒu kiÖn tÝn dông hîp lý nhÊt. §Êu thÇu chèng t×nh tr¹ng ®éc quyÒn cña c¸c nhµ thÇu. Chñ ®Çu t­ gi¶m ®­îc gi¸ vèn ®Çu t­ do cã sù c¹nh tranh gi÷a c¸c nhµ thÇu. Thùc tÕ, gi¸ chµo thÇu cña c¸c nhµ thÇu chªnh nhau tõ 30-40% trªn cïng mét mÆt b»ng kü thuËt. Do vËy, c¸c ®¬n vÞ tróng thÇu cã gi¸ tróng thÇu gi¶m tõ 20-30% so víi c¸c ®¬n vÞ chµo thÇu cao nhÊt vµ gi¶m tõ 10-15% so víi gi¸ chµo ban ®Çu cña chÝnh ®¬n vÞ tróng thÇu. Th«ng qua ®Êu thÇu, chñ ®Çu t­ cã thÓ chän ®­îc thiÕt bÞ c«ng nghÖ tiªn tiÕn, ®¶m b¶o yªu cÇu kü thuËt. C«ng nghÖ vµ kü thuËt lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®¶m b¶o kh¶ n¨ng tróng thÇu cho c¸c nhµ thÇu. Ngoµi ra, th«ng qua viÖc tham kh¶o ý kiÕn cña c¸c nhµ thÇu, c¸c chñ ®Çu t­ cßn thu ®­îc nh÷ng th«ng tin h÷u Ých cho viÖc ®Çu t­, x©y dùng c¸c tiªu chuÈn tèi ­u trong hå s¬ mêi thÇu. v §èi víi nhµ thÇu: ®Êu thÇu quèc tÕ lµ h×nh thøc b¶o ®¶m c«ng b»ng vµ c¬ héi t­¬ng ®èi cho tÊt c¶ c¸c nhµ cung øng tiÒm n¨ng. §Êu thÇu quèc tÕ kÝch thÝch c¸c nhµ thÇu n©ng cao tr×nh ®é kü thuËt, c«ng nghÖ ®Ó ®¸p øng c¸c yªu cÇu cña chñ ®Çu t­ nh»m t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh. Th«ng qua ®Êu thÇu quèc tÕ, c¸c nhµ thÇu trong n­íc cã thÓ tiÕp cËn ®­îc nh÷ng kü thuËt c«ng nghÖ tiªn tiÕn, häc hái kinh nghiÖm qu¶n lý ®Ó n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh trªn tr­êng quèc tÕ. C¸c nhµ thÇu ViÖt Nam giê ®©y ®· cã nhiÒu tiÕn bé. Sù tiÕn bé nµy thÓ hiÖn râ nÐt nhÊt trong ®Êu thÇu c«ng tr×nh cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi, mét lÜnh vùc tr­íc ®©y sè l­îng c¸c ®¬n vÞ tù ®øng ra thÇu ®éc lËp rÊt Ýt, tû lÖ tróng thÇu thÊp. Ngµy nay, c¸c tiªu chÝ trªn cã xu h­íng ng­îc l¹i, sè l­îng ®¬n vÞ tham gia ®Êu thÇu ®éc lËp kh¸ nhiÒu, tû lÖ tróng thÇu cao. Theo b¸o c¸o t×nh h×nh thùc hiÖn c«ng t¸c ®Êu thÇu n¨m 1999, C«ng ty X©y dùng DÇu khÝ Vòng Tµu tham gia ®Êu thÇu 15 c«ng tr×nh, tróng thÇu 10 c«ng tr×nh, chiÕm tû lÖ 66,6%. II. Nguyªn t¾c vµ ph­¬ng thøc ®Êu thÇu quèc tÕ 1. Nguyªn t¾c chung cña ®Êu thÇu quèc tÕ §Êu thÇu quèc tÕ kh«ng ph¶i lµ mét thñ tôc thuÇn tuý h×nh thøc, thùc tÕ ®©y lµ mét hÖ thèng gi¶i ph¸p cho nh÷ng vÊn ®Ò kh«ng thÓ bá qua trong sù phèi hîp gi÷a c¸c chñ thÓ trùc tiÕp liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh ®Çu t­ mµ môc ®Ých lµ ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh nµy ®¹t kÕt qu¶ tèi ­u. Ph­¬ng ph¸p ®Êu thÇu xo¸ bá nh÷ng nh­îc ®iÓm cña hai ph­¬ng ph¸p tù lµm vµ giao thÇu tr­íc ®©y v× nã ph¶i tu©n thñ nghiªm tóc c¸c nguyªn t¾c th­êng bÞ bá qua hoÆc xem nhÑ ë hai h×nh thøc trªn. HiÖn nay trªn thÕ giíi ®ang tån t¹i nhiÒu quy chÕ ®Êu thÇu kh¸c nhau nh­ quy chÕ ®Êu thÇu cña FIDIC, WB, ADB... Mçi b¶n quy chÕ ®Êu thÇu ®Òu cã nh÷ng nguyªn t¾c riªng phï hîp víi môc ®Ých cña m×nh. Nh­ng nh×n chung c¸c nguyªn t¾c ®Êu thÇu quèc tÕ chñ yÕu nh­ sau: 1.1- Nguyªn t¾c c¹nh tranh c«ng khai víi ®iÒu kiÖn ngang nhau Mçi cuéc ®Êu thÇu ®Òu ph¶i ®­îc thùc hiÖn víi sù tham gia cña mét sè nhµ thÇu cã ®ñ n¨ng lùc ®Ó h×nh thµnh mét cuéc c¹nh tranh m¹nh mÏ. §iÒu kiÖn ®Æt ra víi c¸c ®¬n vÞ øng thÇu (dù thÇu) vµ th«ng tin cung cÊp cho hä ph¶i ngang nhau, nhÊt thiÕt kh«ng cã sù ph©n biÖt ®èi xö. 1.2- Nguyªn t¾c d÷ liÖu ®Çy ®ñ C¸c nhµ thÇu ph¶i nhËn ®­îc ®Çy ®ñ tµi liÖu ®Êu thÇu víi c¸c th«ng tin chi tiÕt râ rµng vµ cã hÖ thèng vÒ quy m«, khèi l­îng, quy c¸ch, yªu cÇu chÊt l­îng, tiÕn ®é vµ ®iÒu kiÖn thùc hiÖn c«ng tr×nh. §iÒu nµy cã nghÜa lµ chñ c«ng tr×nh ph¶i nghiªn cøu, tÝnh to¸n vµ c©n nh¾c kü l­ìng ®Ó tiªn liÖu chÝnh x¸c vÒ mäi yÕu tè cã liªn quan ®Õn c«ng tr×nh, tr¸nh t×nh tr¹ng chuÈn bÞ s¬ sµi, t¾c tr¸ch. 1.3- Nguyªn t¾c ®¸nh gi¸ c«ng b»ng C¸c hå s¬ dù thÇu ph¶i ®­îc ®¸nh gi¸ mét c¸ch kh«ng thiªn vÞ theo cïng mét chuÈn mùc vµ ®­îc ®¸nh gi¸ bëi mét Héi ®ång xÐt thÇu cã ®ñ t­ c¸ch vµ n¨ng lùc. Lý do ®Ó "®­îc chän" hay "bÞ lo¹i" ®Òu ®­îc gi¶i thÝch ®Çy ®ñ tr¸nh sù ngê vùc. 1.4- Nguyªn t¾c tr¸ch nhiÖm ph©n minh Kh«ng chØ c¸c nghÜa vô vµ quyÒn lîi cña c¸c bªn liªn quan ®­îc ®Ò cËp vµ chi tiÕt ho¸ trong hîp ®ång mµ ph¹m vi tr¸ch nhiÖm cña mçi bªn ë tõng phÇn viÖc ®Òu ®­îc ph©n minh, r¹ch rßi ®Ó kh«ng mét sai sãt nµo kh«ng cã ng­êi chÞu tr¸ch nhiÖm. Mçi bªn cã liªn quan ®Òu biÕt râ m×nh ph¶i g¸nh chÞu nh÷ng hËu qu¶ g× nÕu cã s¬ suÊt vµ sai ph¹m vµ do ®ã mçi bªn ph¶i nç lùc tèi ®a trong viÖc kiÓm so¸t bÊt tr¾c vµ phßng ngõa rñi ro. 1.5- Nguyªn t¾c "ba chñ thÓ" Thùc hiÖn dù ¸n theo thÓ thøc ®Êu thÇu quèc tÕ lu«n cã sù hiÖn diÖn ®ång thêi cña ba chñ thÓ: bªn mêi thÇu, nhµ thÇu vµ c¸c nhµ t­ vÊn. Trong ®ã, kü s­ t­ vÊn hiÖn diÖn nh­ mét nh©n tè b¶o ®¶m cho hîp ®ång lu«n thùc hiÖn nghiªm tóc ®Õn tõng chi tiÕt, mäi sù bÊt cËp vÒ kü thuËt hoÆc tiÕn ®é ®Òu ®­îc ph¸t hiÖn kÞp thêi, nh÷ng biÖn ph¸p ®iÒu chØnh ®Òu ®­îc ®­a ra ®óng lóc. §ång thêi, kü s­ t­ vÊn còng chÝnh lµ nh©n tè h¹n chÕ tèi ®a nh÷ng m­u toan th«ng ®ång hoÆc tho¶ hiÖp g©y thiÖt h¹i cho nh÷ng ng­êi chñ ®Ých thùc cña dù ¸n. Cã nhiÒu ®iÒu kho¶n ®­îc thi hµnh ®Ó buéc c¸c kü s­ t­ vÊn ph¶i lµ nh÷ng chuyªn gia cã ®ñ tr×nh ®é, n¨ng lùc, phÈm chÊt vµ ph¶i lµm ®óng vai trß cña nh÷ng nhµ träng tµi c«ng minh ®­îc cö ®Õn tõ mét c«ng ty t­ vÊn chuyªn ngµnh, c«ng ty nµy còng ph¶i ®­îc lùa chän th«ng qua qu¸ tr×nh ®Êu thÇu theo mét quy tr×nh chÆt chÏ. 1.6- Nguyªn t¾c b¶o l·nh, b¶o hµnh vµ b¶o hiÓm chÝnh ®¸ng C¸c kho¶n môc vÒ b¶o l·nh, b¶o hµnh, b¶o hiÓm ... còng ®­îc ®Ò cËp trong hå s¬ mêi thÇu hay hå s¬ dù thÇu mét c¸ch râ rµng ®Ó c¸c bªn liªn quan cïng hiÓu râ. ChÝnh sù tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c nµy ®· nãi lªn ý nghÜa, t¸c dông tÝch cùc cña ph­¬ng thøc ®Êu thÇu. §Êu thÇu nh»m kÝch thÝch nç lùc cña c¸c bªn vµ thóc ®Èy sù hîp t¸c gi÷a c¸c bªn ®Ó ®¸p øng tèt nhÊt c¸c yªu cÇu vÒ chÊt l­îng, tiÕn ®é, tµi chÝnh cña dù ¸n vµ do ®ã b¶o ®¶m lîi Ých chÝnh ®¸ng cho c¶ bªn mêi thÇu vµ nhµ thÇu, gãp phÇn tiÕt kiÖm c¸c nguån lùc x· héi. Tr­íc hÕt ®èi víi chñ ®Çu t­, c¨n cø vµo kÕt qu¶ ®Êu thÇu, chñ thÇu chän lùa nhµ thÇu cã ®ñ n¨ng lùc ®¸p øng c¸c yªu cÇu cña m×nh vÒ kü thuËt, tr×nh ®é thi c«ng, b¶o ®¶m kÕ ho¹ch tiÕn ®é vµ gi¸ c¶ hîp lý. §èi víi nhµ thÇu, ®Êu thÇu ®¶m b¶o tÝnh c«ng b»ng gi÷a c¸c nhµ thÇu ë mäi thµnh phÇn kinh tÕ. Do ph¶i c¹nh tranh víi nhau cho nªn mçi nhµ thÇu ®Òu ph¶i cè g¾ng t×m tßi vµ ®æi míi nh÷ng kü thuËt c«ng nghÖ tiªn tiÕn, cã tr¸ch nhiÖm cao víi dù ¸n, c¸c lo¹i vËt t­ thiÕt bÞ ®­îc ®em chµo víi møc gi¸ cã tÝnh c¹nh tranh cao h¬n. * B¶o l·nh dù thÇu (®Æt cäc dù thÇu) Nhµ thÇu ph¶i nép tiÒn b¶o l·nh dù thÇu cïng víi hå s¬ dù thÇu. TiÒn b¶o l·nh dù thÇu b»ng tõ 1-3% tæng trÞ gi¸ ­íc tÝnh gi¸ bá thÇu. Trong mét sè tr­êng hîp, bªn mêi thÇu cã thÓ quy ®Þnh møc nép tiÒn b¶o l·nh thèng nhÊt ®Ó b¶o ®¶m bÝ mËt vÒ møc gi¸ dù thÇu cho c¸c nhµ thÇu. Bªn mêi thÇu quy ®Þnh h×nh thøc, ®iÒu kiÖn vµ ng©n hµng b¶o l·nh dù thÇu. TiÒn b¶o l·nh dù thÇu ®­îc tr¶ l¹i cho c¸c nhµ thÇu kh«ng ®¹t kÕt qu¶ sau khi c«ng bè tróng thÇu kh«ng qu¸ 30 ngµy kÓ tõ ngµy c«ng bè. Nhµ thÇu kh«ng ®­îc nhËn l¹i tiÒn b¶o l·nh dù thÇu trong c¸c tr­êng hîp: +Tróng thÇu nh­ng tõ chèi thùc hiÖn hîp ®ång. +Rót ®¬n thÇu sau thêi gian nép thÇu. +Do vi ph¹m nghiªm träng c¸c quy ®Þnh trong quy chÕ ®Êu thÇu. Sau khi nép b¶o l·nh thùc hiÖn hîp ®ång, ®¬n vÞ tróng thÇu ®­îc hoµn tr¶ tiÒn b¶o l·nh dù thÇu. * B¶o l·nh thùc hiÖn hîp ®ång (®Æt cäc thùc hiÖn hîp ®ång) B¶o l·nh thùc hiÖn hîp ®ång lµ cam kÕt cña nhµ thÇu thùc hiÖn hîp ®ång. Tuú lo¹i h×nh vµ quy m« cña hîp ®ång, tiÒn b¶o l·nh thùc hiÖn hîp ®ång tõ 10-15% tæng gi¸ trÞ hîp ®ång. Trong tr­êng hîp ®Æc biÖt møc b¶o l·nh thùc hiÖn hîp ®ång cã thÓ trªn 15%, nh­ng ph¶i ®­îc ng­êi cã thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh ®Çu t­ chÊp thuËn. B¶o l·nh thùc hiÖn hîp ®ång cã hiÖu lùc cho ®Õn khi thêi gian b¶o hµnh cña hîp ®ång hÕt h¹n. V¨n b¶n b¶o l·nh thùc hiÖn hîp ®ång bao gåm: +Thêi h¹n nép tiÒn b¶o l·nh thùc hiÖn hîp ®ång kh«ng qu¸ 30 ngµy kÓ tõ ngµy nhµ thÇu nhËn ®­îc th«ng b¸o tróng thÇu. +§iÒu kiÖn b¶o l·nh thùc hiÖn hîp ®ång. +Thêi h¹n hiÖu lùc cña b¶o l·nh thùc hiÖn hîp ®ång. +Lo¹i tiÒn b¶o l·nh thùc hiÖn hîp ®ång. 2. Ph©n lo¹i c¸c h×nh thøc ®Êu thÇu quèc tÕ 2.1- C¨n cø vµo ®èi t­îng ®Êu thÇu : 2.1.1- §Êu thÇu mua s¾m hµng ho¸ (Tender for Procurement goods) Theo quy ®Þnh t¹i ®iÒu 3 NghÞ ®Þnh 88/1999/N§-CP th× “hµng ho¸” ë ®©y ®­îc hiÓu lµ m¸y mãc, ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn, thiÕt bÞ (toµn bé, ®ång bé hoÆc thiÕt bÞ lÎ), b¶n quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp, b¶n quyÒn së h÷u c«ng nghÖ, nguyªn liÖu, nhiªn liÖu, vËt liÖu, hµng tiªu dïng (thµnh phÈm, b¸n thµnh phÈm). Bªn mêi thÇu cã thÓ so¹n th¶o c¸c ®iÒu kiÖn ®Êu thÇu kÌm víi th­ mêi thÇu göi cho c¸c h·ng (c¸c c«ng ty) ®· ®­îc lùa chän. Dùa vµo ®¬n chµo hµng cña c¸c h·ng nµy bªn mêi thÇu sÏ lùa chän nhµ thÇu thÝch hîp nhÊt cho m×nh. ViÖc mua s¾m thiÕt bÞ cña Tæng C«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam ®ang ®­îc tiÕn hµnh theo h×nh thøc nµy. 2.1.2- §Êu thÇu x©y dùng c«ng tr×nh (Tender for Works) Lµ h×nh thøc ®Êu thÇu thùc hiÖn nh÷ng c«ng viÖc thuéc qu¸ tr×nh x©y dùng vµ l¾p ®Æt thiÕt bÞ c¸c c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh. Trong lo¹i h×nh ®Êu thÇu nµy c¸c tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ hå s¬ dù thÇu (gi¸ c¶, kü thuËt, tiÕn ®é, uy tÝn) ®­îc coi träng h¬n c¶, ng­êi cã gi¸ chµo thÊp nhÊt ch­a ch¾c ®· lµ ng­êi giµnh ®­îc hîp ®ång. Còng trong lo¹i h×nh ®Êu thÇu nãi trªn ng­êi ta ®Ò cao vai trß cña ng­êi t­ vÊn, cña vÊn ®Ò b¶o l·nh thùc hiÖn hîp ®ång, b¶o hµnh c«ng tr×nh. Do c¸c c«ng tr×nh x©y dùng cã thÓ cã gi¸ trÞ rÊt lín, v× thÕ viÖc qu¶n lý còng chÆt chÏ h¬n, tæ chøc tèt ho¹t ®éng ®Êu thÇu quèc tÕ sÏ mang l¹i mét kho¶n tiÒn tiÕt kiÖm rÊt ®¸ng kÓ cho chñ ®Çu t­. 2.1.3- §Êu thÇu tuyÓn chän t­ vÊn (Tender for Consulting Services) Lµ h×nh thøc ®Êu thÇu nh»m môc ®Ých ®¸p øng c¸c yªu cÇu vÒ kiÕn thøc, kinh nghiÖm chuyªn m«n cho Bªn mêi thÇu trong viÖc xem xÐt, quyÕt ®Þnh, kiÓm tra qu¸ tr×nh chuÈn bÞ vµ thùc hiÖn dù ¸n. Trong mét sè c«ng tr×nh, dù ¸n, c¸c dÞch vô t­ vÊn ®­îc tÝnh chung vµo gi¸ c«ng tr×nh, cßn ®¹i bé phËn chóng ®­îc t¸ch thµnh c¸c hîp ®ång riªng biÖt (hîp ®ång thiÕt kÕ, hîp ®ång thuª chuyªn gia...). Do tÝnh chÊt ®Æc biÖt cña dÞch vô t­ vÊn nªn ng­êi ta th­êng coi träng kinh nghiÖm vµ n¨ng lùc nhµ thÇu h¬n lµ gi¸ c¶. ®iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn râ trong ®iÒu 20 môc 8 vµ 9 cña Quy chÕ ®Êu thÇu 88/1999. 2.1.4- §Êu thÇu dù ¸n hoÆc ®Êu thÇu lùa chän ®èi t¸c thùc hiÖn dù ¸n (Tender for project) Lo¹i ®Êu thÇu nµy còng rÊt hay gÆp ë ViÖt Nam vµ c¸c n­íc trªn thÕ giíi. Khi mét dù ¸n cã tõ hai ®èi t¸c trë lªn th× viÖc lùa chän ai lµ ng­êi thùc hiÖn dù ¸n sÏ lµ ®iÒu kh«ng dÔ dµng. §iÓn h×nh cña lo¹i hîp ®ång nãi trªn ®èi víi ngµnh dÇu khÝ ViÖt Nam ®ã lµ c¸c hîp ®ång ph©n chia s¶n phÈm mµ Tæng c«ng ty DKVN ký víi rÊt nhiÒu h·ng dÇu khÝ n­íc ngoµi nh­ Shell (Hµ Lan), Mobil, Unocal (Mü)... 2.2- C¨n cø vµo h×nh thøc lùa chän nhµ thÇu Theo ®iÒu 4 nghÞ ®Þnh 88/CP ra ngµy 1/9/1999 ban hµnh quy chÕ ®Êu thÇu cã quy ®Þnh vÒ h×nh thøc chän nhµ thÇu. 2.2.1- §Êu thÇu më réng (open bidding hay international competitive) Lµ h×nh thøc kh«ng h¹n chÕ sè l­îng c¸c nhµ thÇu tham gia, chñ ®Çu t­ th«ng b¸o réng r·i trªn ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng vµ ghi râ c¸c ®iÒu kiÖn ®èi víi c¸c ®¬n vÞ dù thÇu tèi thiÓu 10 ngµy tr­íc khi ph¸t hµnh hå s¬ mêi thÇu. §èi víi nh÷ng gãi thÇu lín, phøc t¹p vÒ mÆt c«ng nghÖ vµ kü thuËt, bªn mêi thÇu ph¶i tiÕn hµnh s¬ tuyÓn nhµ thÇu ®ñ n¨ng lùc tham gia ®Êu thÇu. Nh÷ng ng­êi tham gia cã thÓ dù thÇu b»ng c¸ch göi b¸o gi¸ cña m×nh ®Õn ban tæ chøc. H×nh thøc nµy cã ­u ®iÓm lµ khuyÕn khÝch tÝnh c¹nh tranh gi÷a c¸c nhµ thÇu. C¸c nhµ thÇu lu«n ®­a ra c¸c gi¶i ph¸p tiªu chuÈn ®¹t chÊt l­îng cao víi chi phÝ tµi chÝnh thÊp nhÊt. Tuy nhiªn do sè l­îng nhµ thÇu kh«ng h¹n chÕ nªn cã thÓ cã nhµ thÇu ch­a ®ñ n¨ng lùc vÉn tham gia dù thÇu. §ång thêi, do sè l­îng nhµ thÇu lín nªn mÊt nhiÒu thêi gian vµ chi phÝ cho viÖc tæ chøc ®Êu thÇu. 2.2.2- §Êu thÇu h¹n chÕ (limited bidding) Lµ h×nh thøc ®Êu thÇu mµ bªn mêi thÇu chØ mêi mét sè nhµ thÇu (tèi thiÓu lµ 5) cã kh¶ n¨ng ®¸p øng c¸c yªu cÇu cña ng­êi gäi thÇu. H×nh thøc nµy ¸p dông víi c¸c c«ng tr×nh cã quy m« lín, yªu cÇu kü thuËt phøc t¹p, danh s¸ch nhµ thÇu tham dù ph¶i ®­îc cÊp cã thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh. H×nh thøc nµy chØ ®­îc xem xÐt ¸p dông khi cã mét trong c¸c ®iÒu kiÖn sau: +ChØ cã mét sè nhµ thÇu cã kh¶ n¨ng ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña gãi thÇu. +C¸c nguån vèn sö dông yªu cÇu ph¶i tiÕn hµnh ®Êu thÇu h¹n chÕ. +Do t×nh h×nh cô thÓ cña gãi thÇu mµ viÖc ®Êu thÇu h¹n chÕ cã lîi thÕ. H×nh thøc nµy cã ­u ®iÓm lµ c¸c nhµ thÇu tham gia ®Êu thÇu lµ nh÷ng ng­êi thùc sù cã ®ñ n¨ng lùc vÒ mäi mÆt, ®¸p øng ®Çy ®ñ c¸c yªu cÇu cña chñ ®Çu t­. C«ng t¸c tæ chøc ®Êu thÇu còng tèn Ýt thêi gian vµ chi phÝ h¬n so víi tæ chøc ®Êu thÇu réng r·i. Tuy nhiªn, do h¹n chÕ sè l­îng nhµ thÇu nªn còng h¹n chÕ mét phÇn sù ®a d¹ng trong c¹nh tranh gi÷a c¸c nhµ thÇu. §©y lµ h×nh thøc ®­îc ¸p dông ë nhiÒu ngµnh, ®Þa ph­¬ng do vËy hiÖu qu¶ ®¹t ®­îc kh«ng cao, ®©y còng lµ kÏ hë dÔ t¹o ra hiÖn t­îng tiªu cùc. Trong 6 th¸ng ®Çu n¨m 2000, Thµnh phè Hå ChÝ Minh thùc hiÖn tæng sè 213 gãi thÇu trong ®ã cã 54 gãi thÇu h¹n chÕ, 156 gãi thÇu chØ ®Þnh thÇu, 3 gãi tù thùc hiÖn. 2.2.3- ChØ ®Þnh thÇu (single bidding) ChØ ®Þnh thÇu lµ h×nh thøc chän trùc tiÕp nhµ thÇu ®¸p øng yªu cÇu cña gãi thÇu ®Ó th­¬ng th¶o hîp ®ång. Bªn mêi thÇu chØ th­¬ng th¶o hîp ®ång víi mét sè nhµ thÇu do ng­êi cã thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh ®Çu t­ chØ ®Þnh. H×nh thøc nµy chØ ®­îc ¸p dông trong c¸c tr­êng hîp ®Æc biÖt sau ®©y: +Tr­êng hîp bÊt kh¶ kh¸ng do thiªn tai dÞch ho¹, ®­îc phÐp chØ ®Þnh ngay ®¬n vÞ cã ®ñ n¨ng lùc ®Ó thùc hiÖn c«ng viÖc kÞp thêi. Sau ®ã ph¶i b¸o c¸o Thñ t­íng ChÝnh phñ vÒ néi dung chØ ®Þnh thÇu ®Ó xem xÐt phª duyÖt. +Gãi thÇu cã tÝnh chÊt nghiªn cøu thö nghiÖm, bÝ mËt quèc gia, bÝ mËt an ninh, quèc phßng do Thñ t­íng ChÝnh phñ quyÕt ®Þnh. +Gãi thÇu ®Æc biÖt do Thñ t­íng ChÝnh phñ quyÕt ®Þnh, trªn c¬ së b¸o c¸o thÈm ®Þnh cña bé KÕ ho¹ch vµ ®Çu t­, ý kiÕn b»ng v¨n b¶n cña c¬ quan tµi trî vèn vµ c¸c c¬ quan cã liªn quan. Trong b¸o c¸o ®Ò nghÞ chØ ®Þnh thÇu ph¶i x¸c ®Þnh râ ba néi dung sau: +Lý do chØ ®Þnh thÇu. +Kinh nghiÖm vµ n¨ng lùc vÒ mÆt kü thuËt, tµi chÝnh cña nhµ thÇu ®­îc ®Ò nghÞ chØ ®Þnh thÇu. +Gi¸ trÞ vµ khèi l­îng ®· ®­îc ng­êi cã thÈm quyÒn hoÆc cÊp cã thÈm quyÒn phª duyÖt lµm c¨n cø chØ ®Þnh thÇu. 2.2.4- Chµo hµng c¹nh tranh H×nh thøc nµy ®­îc ¸p dông cho nh÷ng gãi thÇu mua s¾m hµng ho¸ cã gi¸ trÞ d­íi 2 tû ®ång. Mçi gãi thÇu ph¶i cã Ýt nhÊt 3 chµo hµng cña 3 nhµ thÇu kh¸c nhau trªn c¬ së yªu cÇu chµo hµng cña bªn mêi thÇu. ViÖc göi chµo hµng cã thÓ ®­îc thùc hiÖn b»ng c¸ch göi trùc tiÕp b»ng fax, b»ng ®­êng b­u ®iÖn hoÆc b»ng c¸c ph­¬ng tiÖn kh¸c. 2.2.5- Mua s¾m trùc tiÕp Trªn c¬ së tu©n thñ quy ®Þnh t¹i kho¶n 3 ®iÒu 4 (chØ ®Þnh thÇu) cña quy chÕ ®Êu thÇu, h×nh thøc mua s¾m trùc tiÕp ®­îc ¸p dông trong tr­êng hîp bæ sung hîp ®ång cò ®· thùc hiÖn xong (d­íi 1 n¨m) hoÆc hîp ®ång ®ang thùc hiÖn víi ®iÒu kiÖn chñ ®Çu t­ cã nhu cÇu t¨ng thªm sè l­îng hµng ho¸ hoÆc khèi l­îng c«ng viÖc mµ tr­íc ®ã ®· tiÕn hµnh ®Êu thÇu, nh­ng ph¶i ®¶m b¶o kh«ng ®­îc v­ît møc gi¸ hoÆc ®¬n gi¸ trong hîp ®ång ®· ký tr­íc ®ã. 2.2.6- Tù thùc hiÖn H×nh thøc nµy chØ ®­îc ¸p dông víi c¸c gãi thÇu mµ chñ ®Çu t­ cã ®ñ n¨ng lùc thùc hiÖn trªn c¬ së tu©n thñ quy ®Þnh t¹i kho¶n 3, ®iÒu 4 cña quy chÕ ®Êu thÇu ban hµnh kÌm theo NghÞ ®Þnh 88/CP (ngoµi ph¹m vi quy ®Þnh t¹i ®iÒu 63 cña quy chÕ Qu¶n lý ®Çu t­ vµ x©y dùng). 2.2.7- Mua s¾m ®Æc biÖt H×nh thøc nµy ®­îc ¸p dông ®èi víi c¸c ngµnh hÕt søc ®Æc biÖt mµ nÕu kh«ng cã nh÷ng quy ®Þnh riªng th× kh«ng thÓ ®Êu thÇu ®­îc. C¬ quan qu¶n lý ngµnh ph¶i x©y dùng quy tr×nh thùc hiÖn ®¶m b¶o c¸c môc tiªu cña Quy chÕ ®Êu thÇu vµ cã ý kiÕn tho¶ thuËn cña Bé KÕ ho¹ch vµ ®Çu t­ ®Ó tr×nh Thñ t­íng ChÝnh phñ quyÕt ®Þnh. 2.3- C¨n cø vµo ph­¬ng thøc ¸p dông Theo ®iÒu 5 quy chÕ ®Êu thÇu ban hµnh kÌm theo NghÞ ®Þnh 88/CP (1/9/1999) bao gåm 3 ph­¬ng thøc ®Êu thÇu. 2.3.1- §Êu thÇu mét tói hå s¬ (mét phong b× ) Khi dù thÇu theo ph­¬ng thøc nµy, nhµ thÇu cÇn nép c¸c ®Ò xuÊt vÒ kü thuËt, tµi chÝnh, gi¸ bá thÇu vµ nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¸c trong mét tói hå s¬ chung. Ph­¬ng thøc nµy ®­îc ¸p dông víi ®Êu thÇu mua s¾m hµng ho¸ vµ x©y l¾p. 2.3.2- §Êu thÇu hai tói hå s¬ (2 phong b×) Khi dù thÇu theo ph­¬ng thøc nµy, nhµ thÇu cÇn nép nh÷ng ®Ò xuÊt vÒ kü thuËt vµ ®Ò xuÊt vÒ tµi chÝnh trong tõng tói hå s¬ riªng vµo cïng mét thêi ®iÓm. Tói hå s¬ ®Ò xuÊt vÒ kü thuËt sÏ ®­îc xem xÐt tr­íc ®Ó ®¸nh gi¸, xÕp h¹ng. C¸c nhµ thÇu ®¹t sè ®iÓm kü thuËt tõ 70% trë lªn sÏ ®­îc më tiÕp tói hå s¬ ®Ò xuÊt vÒ gi¸ ®Ó ®¸nh gi¸. Ph­¬ng thøc nµy chØ ¸p dông ®èi víi ®Êu thÇu tuyÓn chän t­ vÊn. 2.3.3- §Êu thÇu hai giai ®o¹n Ph­¬ng thøc nµy ¸p dông cho c¸c tr­êng hîp sau: +C¸c gãi thÇu mua s¾m hµng ho¸ vµ x©y l¾p cã gi¸ trÞ tõ 500 tû ®ång trë lªn. +C¸c gãi thÇu mua s¾m hµng ho¸ cã tÝnh chÊt lùa chän c«ng nghÖ thiÕt bÞ toµn bé, phøc t¹p vÒ c«ng nghÖ vµ kü thuËt hoÆc gãi thÇu x©y l¾p ®Æc biÖt phøc t¹p. +Dù ¸n thùc hiÖn theo hîp ®ång ch×a kho¸ trao tay. Qu¸ tr×nh thùc hiÖn ph­¬ng thøc nµy nh­ sau: v Giai ®o¹n thø nhÊt: c¸c nhµ thÇu nép hå s¬ dù thÇu gåm ®Ò xuÊt vÒ kü thuËt vµ ph­¬ng ¸n tµi chÝnh (ch­a cã gi¸) ®Ó Bªn mêi thÇu xem xÐt vµ th¶o luËn cô thÓ víi tõng nhµ thÇu, nh»m thèng nhÊt vÒ yªu cÇu vµ tiªu chuÈn ._.kü thuËt ®Ó nhµ thÇu chuÈn bÞ vµ nép hå s¬ dù thÇu chÝnh thøc cña m×nh. v Giai ®o¹n thø hai: Bªn mêi thÇu mêi c¸c nhµ thÇu tham gia trong giai ®o¹n thø nhÊt nép hå s¬ dù thÇu chÝnh thøc víi ®Ò xuÊt kü thuËt ®· ®­îc bæ sung hoµn chØnh trªn cïng mét mÆt b»ng kü thuËt vµ ®Ò xuÊt chi tiÕt vÒ tµi chÝnh víi ®Çy ®ñ néi dung vÒ tiÕn ®é thùc hiÖn, ®iÒu kiÖn hîp ®ång, gi¸ dù thÇu. III. Quy tr×nh thùc hiÖn ®Êu thÇu quèc tÕ mua s¾m thiÕt bÞ 1. Thµnh lËp tæ chuyªn gia gióp viÖc ®Êu thÇu 1.1- Nguyªn t¾c ChØ thµnh lËp tæ chuyªn gia hoÆc t­ vÊn gióp viÖc cho bªn mêi thÇu ®èi víi c¸c dù ¸n kh«ng cã ®Êu thÇu tuyÓn chän t­ vÊn. Tr­êng hîp cã yªu cÇu thuª t­ vÊn (thay cho chØ ®Þnh chuyªn gia gióp viÖc), nÕu cã chi phÝ tõ 500 triÖu trë lªn, bªn mêi thÇu ph¶i tæ chøc ®Êu thÇu. 1.2- ChØ ®Þnh tæ chuyªn gia hoÆc thuª t­ vÊn Tæ chuyªn gia hoÆc t­ vÊn gióp viÖc cho bªn mêi thÇu ®­îc thµnh lËp hoÆc thuª cã nhiÖm vô sau: +ChuÈn bÞ c¸c tµi liÖu ph¸p lý, so¹n th¶o hå s¬ mêi thÇu; +TiÕp nhËn vµ qu¶n lý hå s¬ dù thÇu; +Ph©n tÝch, ®¸nh gi¸, so s¸nh, xÕp h¹ng c¸c hå s¬ dù thÇu theo ®óng tiªu chuÈn chuyªn m«n vµ c¸c yªu cÇu ®Æt ra trong hå s¬ mêi thÇu; +Tæng hîp, chuÈn bÞ hå s¬ kÕt qu¶ ®Êu thÇu, b¸o c¸o chñ ®Çu t­ xem xÐt. 1.3- C¬ cÊu chuyªn gia hoÆc t­ vÊn +Thµnh viªn hoÆc nhãm thµnh viªn chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c¸c vÊn ®Ò c«ng nghÖ kü thuËt. +Thµnh viªn hoÆc nhãm thµnh viªn chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c¸c vÊn ®Ò kinh tÕ, tµi chÝnh. +Thµnh viªn hoÆc nhãm thµnh viªn chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c¸c vÊn ®Ò ph¸p lý (nÕu cã) vµ c¸c vÊn ®Ò kh¸c. 1.4- N¨ng lùc chuyªn gia +Cã tr×nh ®é chuyªn m«n liªn quan tíi gãi thÇu +Am hiÓu néi dung cô thÓ cña gãi thÇu +Cã kinh nghiÖm trong c«ng t¸c qu¶n lý thùc tÕ vµ nghiªn cøu +Am hiÓu quy tr×nh tæ chøc ®¸nh gi¸, xÐt chän kÕt qu¶ ®Êu thÇu. 1.5- Tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn h¹n cña tæ chuyªn gia hoÆc t­ vÊn +Tham gia toµn bé qu¸ tr×nh ®Êu thÇu +Trung thùc, kh¸ch quan +B¶o mËt th«ng tin +Kh«ng ®­îc c«ng t¸c víi nhµ thÇu +Kh«ng ®­îc tham gia thÈm ®Þnh kÕt qu¶ ®Êu thÇu. 2. LËp kÕ ho¹ch ®Êu thÇu KÕ ho¹ch ®Êu thÇu cña dù ¸n do bªn mêi thÇu lËp theo Quy chÕ ®Êu thÇu vµ ph¶i ®­îc ng­êi cã thÈm quyÒn phª duyÖt. Tr­êng hîp ch­a ®ñ ®iÒu kiÖn lËp kÕ ho¹ch ®Êu thÇu cña toµn bé dù ¸n, Bªn mêi thÇu cã thÓ lËp kÕ ho¹ch ®Êu thÇu cho tõng phÇn cña dù ¸n theo giai ®o¹n thùc hiÖn nh­ng ph¶i ®­îc ng­êi cã thÈm quyÒn cho phÐp. 2.1- Néi dung cña kÕ ho¹ch ®Êu thÇu mua s¾m thiÕt bÞ 2.1.1- Ph©n chia dù ¸n thµnh c¸c gãi thÇu Trõ c¸c h×nh thøc ®Êu thÇu dù ¸n, c¸c h×nh thøc kh¸c ®Òu ®ßi hái ph¶i ph©n chia dù ¸n thµnh c¸c gãi thÇu. Gãi thÇu lµ mét phÇn c«ng viÖc cña dù ¸n ®­îc ph©n chia theo tÝnh chÊt hoÆc tr×nh tù thùc hiÖn dù ¸n cã quy m« hîp lý vµ ®¶m b¶o tÝnh ®ång bé cña dù ¸n ®Ó tæ chøc lùa chän nhµ thÇu. ViÖc ph©n chia gãi thÇu ph¶i hîp lý, tr­íc hÕt ph¶i c¨n cø vµo c«ng nghÖ, tÝnh chÊt hoÆc tr×nh tù thùc hiÖn dù ¸n. Gãi thÇu ph¶i ph©n chia theo nguyªn t¾c: +Cã quy m« vµ tr×nh tù hîp lý vµ ®¶m b¶o tÝnh ®ång bé cña dù ¸n. +Phï hîp víi c«ng nghÖ, tÝnh chÊt hoÆc tr×nh tù thùc hiÖn dù ¸n +Chñ ®Çu t­ kh«ng ph©n chia dù ¸n thµnh c¸c gãi thÇu qu¸ nhá lµm t¨ng chi phÝ ®Êu thÇu. 2.1.2- Gi¸ gãi thÇu vµ nguån tµi chÝnh Khi x¸c ®Þnh gi¸ cña tõng gãi thÇu, chñ ®Çu t­ ®Æt m×nh vµo vÞ trÝ cña nhµ thÇu vµ dÔ dµng t×m hiÓu, ®µm ph¸n víi c¸c nhµ thÇu vÒ c¸c ph­¬ng ¸n do nhµ thÇu kiÕn nghÞ. Gi¸ dù kiÕn cña bªn mêi thÇu cã thÓ ®­îc th«ng b¸o tr­íc hoÆc gi÷ kÝn tuú theo thñ tôc xÐt chän cña bªn mêi thÇu. Gi¸ dù kiÕn cña tõng gãi thÇu kh«ng ®­îc v­ît qu¸ gi¸ dù to¸n (nÕu gãi thÇu lµ mét h¹ng môc) vµ tæng gi¸ trÞ c¸c gãi thÇu kh«ng ®­îc v­ît tæng møc ®Çu t­ hoÆc tæng møc dù to¸n ®· ®­îc phª duyÖt. 2.1.3- H×nh thøc lùa chän nhµ thÇu vµ ph­¬ng thøc ®Êu thÇu ¸p dông ®èi víi tõng gãi thÇu H×nh thøc ®Êu thÇu më réng ®ang ®­îc khuyÕn khÝch ¸p dông. H×nh thøc ®Êu thÇu h¹n chÕ chØ ®­îc ¸p dông trong mét sè tr­êng hîp ®Æc biÖt. Bªn mêi thÇu ph¶i gi¶i thÝch lý do vµ ®Ò xuÊt danh s¸ch c¸c nhµ thÇu cã kh¶ n¨ng tham gia. §èi víi c¸c gãi thÇu nhá, ®¬n gi¶n nªn vËn dông theo c¸c ph­¬ng thøc thÝch hîp nh­ ®Êu thÇu mét tói hå s¬, chµo hµng c¹nh tranh, mua s¾m trùc tiÕp... 2.1.4- Thêi gian tæ chøc ®Êu thÇu cho tõng gãi thÇu Thêi h¹n nép thÇu cÇn ®­îc quy ®Þnh hîp lý nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c nhµ thÇu kÞp chuÈn bÞ hå s¬ dù thÇu. 2.1.5- Lo¹i hîp ®ång cho tõng gãi thÇu Th«ng th­êng cã ba ph­¬ng thøc thùc hiÖn hîp ®ång trong ®Êu thÇu. ViÖc lùa chän ®Ó thùc hiÖn mét trong ba ph­¬ng thøc nµy c¨n cø vµo tÝnh chÊt, quy m« vµ thêi gian thùc hiÖn cña tõng gãi thÇu. +Hîp ®ång trän gãi: lµ hîp ®ång thùc hiÖn theo gi¸ kho¸n gän. §èi víi c¸c gãi thÇu cã ®iÒu kiÖn x¸c ®Þnh râ khèi l­îng, sè l­îng, thêi gian th× ¸p dông theo ph­¬ng thøc nµy. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång kh«ng ®­îc thay ®æi gi¸ c¶ ®· tho¶ thuËn, tøc gi¸ tróng thÇu lµ gi¸ thanh to¸n hîp ®ång. §èi víi dù ¸n Nhµ n­íc ph¶i ®­îc ng­êi cã thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh ®Çu t­ phª duyÖt b»ng v¨n b¶n. Tr­êng hîp cã nh÷ng ph¸t sinh ngoµi hîp ®ång nh­ng kh«ng do nhµ thÇu g©y ra th× sÏ ®­îc ng­êi cã thÈm quyÒn xem xÐt, quyÕt ®Þnh. +Hîp ®ång ch×a kho¸ trao tay: lµ hîp ®ång bao gåm toµn bé c¸c c«ng viÖc thiÕt kÕ, cung cÊp thiÕt bÞ vµ x©y l¾p cña mét gãi thÇu ®­îc thøc hiÖn th«ng qua mét nhµ thÇu. Chñ ®Çu t­ cã tr¸ch nhiÖm tham gia gi¸m s¸t qu¸ tr×nh thùc hiÖn, nghiÖm thu vµ nhËn bµn giao khi nhµ thÇu hoµn thµnh toµn bé c«ng tr×nh theo hîp ®ång ®· ký. Ph­¬ng thøc nµy ¸p dông ®èi víi nh÷ng dù ¸n thùc hiÖn theo h×nh thøc ®Êu thÇu toµn bé dù ¸n, chñ ®Çu t­ kh«ng cã kh¶ n¨ng qu¶n lý. +Hîp ®ång cã ®iÒu chØnh gi¸: lµ hîp ®ång ¸p dông cho nh÷ng gãi thÇu mµ t¹i thêi ®iÓm ký kÕt hîp ®ång kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn x¸c ®Þnh chÝnh x¸c vÒ sè l­îng vµ khèi l­îng hoÆc cã biÕn ®éng lín vÒ gi¸ c¶ do chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc thay ®æi vµ hîp ®ång cã thêi gian thùc hiÖn trªn 12 th¸ng. ViÖc thùc hiÖn hîp ®ång cã ®iÒu chØnh gi¸ ph¶i tu©n theo quy ®Þnh t¹i ®iÒu 7 cña quy chÕ ®Êu thÇu ban hµnh kÌm theo NghÞ ®Þnh 88/CP (1/9/1999). 2.1.6- Thêi gian thùc hiÖn hîp ®ång Thêi gian thùc hiÖn gãi thÇu lµ thêi gian hoµn thµnh c«ng viÖc cña gãi thÇu. Thêi gian thùc hiÖn hîp ®ång ®­îc x¸c ®Þnh dùa trªn c¬ së kÕ ho¹ch tiÕn ®é cña dù ¸n. Thêi gian thùc hiÖn hîp ®ång tÝnh tõ ngµy hîp ®ång ®­îc hai bªn ký kÕt cho ®Õn khi ký kÕt hoµn thµnh bµn giao. 2.2- Mét sè yªu cÇu vÒ quy m« vµ chia gãi hîp ®ång +Trong ®Êu thÇu quèc tÕ, quy m« cña hîp ®ång ph¶i thu hót c¹nh tranh quèc tÕ. + ChØ ¸p dông víi hîp ®ång ch×a kho¸ trao tay nÕu cÇn thiÕt. +C¸c gãi thÇu ph¶i phï hîp víi c¸c yªu cÇu vÒ thêi gian biÓu cña dù ¸n. 3. Mêi thÇu ViÖc mêi thÇu gióp c¸c nhµ thÇu tham gia quyÕt ®Þnh xem cã nªn tham gia hay kh«ng vµ ph¶i ®­îc ph©n phèi víi néi dung cña c¸c hå s¬ ®Êu thÇu. Môc ®Ých cña viÖc mêi thÇu lµ nh»m b¶o ®¶m c¹nh tranh tèi ®a vµ c¬ héi b×nh ®¼ng cho tÊt c¶ c¸c nhµ thÇu. Mêi thÇu bao gåm nh÷ng néi dung sau: + X¸c ®Þnh chÝnh thøc c¬ quan ®Êu thÇu. + Nguån tµi trî. + M« t¶ c¸c lo¹i hµng ho¸, gãi thÇu sÏ ®­îc ®Êu thÇu. + §Þa chØ c¬ quan ®Êu thÇu. + Th«ng tin vÒ c¸ch nhËn hå s¬ dù thÇu vµ chi phÝ cña tËp hå s¬. + Lo¹i vÒ l­îng tiÒn b¶o l·nh cÇn cã. + N¬i vµ h¹n cuèi cïng nép hå s¬ dù thÇu. + Yªu cÇu chÊt l­îng tèi thiÓu. + N¬i vµ thêi gian më thÇu víi tuyªn bè r»ng c¸c ®¹i diÖn ®¬n vÞ dù thÇu cã thÓ dù më thÇu. 3.1- Hå s¬ mêi thÇu Hå s¬ mêi thÇu lµ tËp tµi liÖu do bªn mêi thÇu chuÈn bÞ ®Ó göi ®Õn c¸c nhµ thÇu. §èi víi ®Êu thÇu mua s¾m thiÕt bÞ vËt t­, hå s¬ ®Êu thÇu bao gåm: th«ng b¸o mêi thÇu, chØ dÉn víi nhµ thÇu, c¸c yªu cÇu vÒ c«ng nghÖ, vËt t­ thiÕt bÞ, tÝnh n¨ng kü thuËt, biÓu gi¸, ®iÒu kiÖn chung vµ ®iÒu kiÖn cô thÓ cña hîp ®ång, b¶o l·nh dù thÇu, mÉu tho¶ thuËn hîp ®ång, b¶o l·nh thùc hiÖn hîp ®ång. * Th­ mêi thÇu: lµ mét v¨n b¶n trong tËp hå s¬ mêi thÇu.Trong th­ mêi thÇu, bªn mêi thÇu cÇn lµm râ nh÷ng néi dung sau: + Giíi thiÖu vÒ môc ®Ých ®Êu thÇu + Néi dung hå s¬ ®Êu thÇu + Quy ®Þnh vÒ nép hå s¬ ®Êu thÇu + Quy ®Þnh më thÇu + Quy ®Þnh ®¸nh gi¸ hå s¬ ®Êu thÇu + Quy ®Þnh th­¬ng th¶o hîp ®ång. * ChØ dÉn víi nhµ thÇu: víi môc ®Ých lµ cung cÊp cho c¸c nhµ thÇu nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt vÒ tÝnh chÊt cña vËt t­ thiÕt bÞ ®Êu thÇu còng nh­ c¸ch chuÈn bÞ vµ nép hå s¬ dù thÇu. Nh÷ng th«ng tin chñ yÕu trong qu¸ tr×nh ®Êu thÇu bao gåm: + Yªu cÇu vÒ n¨ng lùc cña nhµ thÇu + MÉu ®¬n dù thÇu vµ thêi gian nép hå s¬ dù thÇu + Thñ tôc ®¸nh gi¸ hå s¬ dù thÇu + §iÒu kiÖn trao ®æi hîp ®ång + Nh÷ng th«ng tin kh¸c cã liªn quan: Ph¹m vi ®Êu thÇu, chi phÝ tham gia ®Êu thÇu, yªu cÇu chÊt l­îng thiÕt bÞ, ®iÒu kiÖn vÒ gi¸ thÇu, thêi h¹n hiÖu lùc cña hå s¬ dù thÇu, thñ tôc trao hîp ®ång... * BiÓu gi¸: lµ mét v¨n b¶n trong hå s¬ mêi thÇu mµ bªn mêi thÇu göi cho c¸c nhµ thÇu. Trong biÓu gi¸ cÇn lµm râ: c¬ cÊu gi¸ trÞ, gi¸ ®¬n vÞ, gi¸ ®Êu thÇu toµn bé, xuÊt xø hµng ho¸ mµ c¸c nhµ thÇu xin cung øng theo hîp ®ång. C¬ cÊu gi¸ bao gåm: gi¸ xuÊt x­ëng, gi¸ cung øng t¹i n¬i tiªu thô, thuÕ doanh thu vµ c¸c lo¹i thuÕ kh¸c nÕu tróng thÇu. Gi¸ do ng­êi thÇu b¸o lµ gi¸ cè ®Þnh trong suèt thêi kú ®Êu thÇu thùc hiÖn hîp ®ång vµ sÏ kh«ng thay ®æi. * C¸c ®iÒu kiÖn chung vµ ®iÒu kiÖn cô thÓ cña hîp ®ång: nÕu ®­îc ¸p dông tuú theo tÝnh chÊt cña tõng dù ¸n. * B¶o l·nh dù thÇu: lµ mét kho¶n tiÒn mµ ng­êi ®Êu thÇu ph¶i nép cho c¸c bªn mêi thÇu nh»m b¶o vÖ ng­êi mua chèng rñi ro vÒ øng xö cña ng­êi ®Êu thÇu, ®ång thêi t¨ng c­êng tr¸ch nhiÖm cña ng­êi ®Êu thÇu. Theo quy ®Þnh hiÖn nay, tiÒn b¶o l·nh dù thÇu b»ng 1- 3% tæng gi¸ trÞ ­íc tÝnh gi¸ thÇu. Cßn theo th«ng lÖ quèc tÕ lµ 2- 5% gi¸ thÇu. Trong mét sè tr­êng hîp, bªn mêi thÇu cã thÓ quy ®Þnh møc nép tiÒn b¶o l·nh thèng nhÊt ®Ó ®¶m b¶o vÒ møc gi¸ dù thÇu cho c¸c nhµ thÇu. B¶o l·nh dù thÇu ®­îc x¸c ®Þnh b»ng ®ång tiÒn trong hå s¬ ®Êu thÇu hoÆc theo h×nh thøc kh¸c. B¶o l·nh dù thÇu cña ng­êi kh«ng tróng thÇu sÏ ®­îc tr¶ l¹i trong thêi gian kh«ng qu¸ 30 ngµy, kÓ tõ ngµy c«ng bè kÕt qu¶. Tuy nhiªn, nã kh«ng ®­îc tr¶ l¹i cho c¸c nhµ thÇu trong c¸c tr­êng hîp sau: + Nhµ thÇu rót ®¬n thÇu trong thêi gian cã hiÖu lùc cña hå s¬ dù thÇu + Nhµ thÇu tróng thÇu nh­ng kh«ng chÞu ký kÕt hîp ®ång, kh«ng chÞu nép b¶o l·nh thùc hiÖn hîp ®ång + Vi ph¹m Quy chÕ ®Êu thÇu ®­îc quy ®Þnh t¹i ®iÒu 60 cña Quy chÕ ban hµnh kÌm theo NghÞ ®Þnh 88/CP. NÕu nhµ thÇu kh«ng chÞu nép b¶o l·nh dù thÇu nh­ quy ®Þnh trong hå s¬ mêi thÇu th× hå s¬ dù thÇu sÏ bÞ lo¹i. B¶o l·nh dù thÇu kh«ng ¸p dông trong tr­êng hîp chØ ®Þnh thÇu. * B¶o l·nh thùc hiÖn hîp ®ång (®Æt cäc): lµ cam kÕt cña nhµ thÇu thùc hiÖn hîp ®ång tuú theo lo¹i h×nh vµ quy m« cña hîp ®ång, tiÒn b¶o l·nh thùc hiÖn hîp ®ång th­¬ng tõ 10- 15% tæng gi¸ trÞ hîp ®ång. Trong mét sè tr­êng hîp sè tiÒn nµy cã thÓ quy ®Þnh lín h¬n. B¶o l·nh thùc hiÖn hîp ®ång cã hiÖu lùc cho ®Õn khi thêi gian b¶o l·nh cña hîp ®ång hÕt h¹n. Néi dung cña v¨n b¶n b¶o l·nh gåm: + Thêi h¹n nép tiÒn b¶o l·nh thùc hiÖn hîp ®ång kÓ tõ ngµy nhµ thÇu nhËn ®­îc th«ng b¸o tróng thÇu vµ tr­íc khi ký hîp ®ång. + H×nh thøc b¶o l·nh d­íi d¹ng tiÒn mÆt, sÐc, b¶o l·nh cña ng©n hµng hoÆc h×nh thøc t­¬ng ®­¬ng. + Thêi h¹n hiÖu lùc cña b¶o l·nh thùc hiÖn hîp ®ång + Lo¹i tiÒn b¶o l·nh thùc hiÖn hîp ®ång NÕu ng­êi th¾ng thÇu kh«ng tu©n thñ viÖc ký kÕt hîp ®ång vµ nép b¶o l·nh thùc hiÖn hîp ®ång, ng­êi mua cã quyÒn huû bá hîp ®ång vµ trao hîp ®ång cho ng­êi ®Êu thÇu kÕ cËn hoÆc më cuéc ®Êu thÇu míi. 3.2- Th«ng b¸o mêi thÇu Th«ng b¸o mêi thÇu chØ ®­îc ¸p dông trong tr­êng hîp ®Êu thÇu réng r·i. Néi dung th«ng b¸o mêi thÇu ®­îc ph¸t hµnh réng r·i nh»m cung cÊp th«ng tin ban ®Çu cho c¸c nhµ chuÈn bÞ tham gia ®Êu thÇu. Bªn mêi thÇu ph¶i tiÕn hµnh th«ng b¸o trªn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng tèi thiÓu lµ ba kú liªn tôc. Tr­êng hîp ®Êu thÇu quèc tÕ, bªn mêi thÇu ph¶i th«ng b¸o Ýt nhÊt trªn mét tê b¸o tiÕng Anh ®­îc ph¸t hµnh réng r·i ë ViÖt Nam. 3.3- Göi th­ mêi thÇu §èi víi ®Êu thÇu h¹n chÕ, bªn mêi thÇu cÇn göi th­ mêi thÇu trùc tiÕp ®Õn tõng nhµ thÇu trong danh s¸ch mêi thÇu ®· ®­îc duyÖt. 3.4- Söa ®æi néi dung hå s¬ mêi thÇu Bªn mêi thÇu cã thÓ thay ®æi néi dung hå s¬ mêi thÇu víi ®iÒu kiÖn ph¶i th«ng b¸o tr­íc 10 ngµy tíi tÊt c¶ c¸c nhµ thÇu b»ng v¨n b¶n vÒ néi dung thay ®æi trong hå s¬ mêi thÇu ®· ph¸t hµnh. 4. S¬ tuyÓn nhµ thÇu Tuú theo tõng lo¹i ®Êu thÇu, bªn mêi thÇu ph¶i t×m ®­îc mét sè nhµ thÇu hîp lý sao cho võa ®¶m b¶o tÝnh c¹nh tranh trong ®Êu thÇu mµ vÉn chän ®­îc nhµ thÇu cã n¨ng lùc, phÈm chÊt tèt nhÊt. S¬ tuyÓn nhµ thÇu ®­îc ¸p dông chñ yÕu ®èi víi nh÷ng c«ng tr×nh hîp ®ång ch×a kho¸ trao tay vµ nh÷ng hîp ®ång phøc t¹p vÒ mÆt kü thuËt, ®èi víi c¸c gãi thÇu mua s¾m vËt t­ thiÕt bÞ trªn 300 tû VN§. Bªn mêi thÇu ph¶i lµm c¸c c«ng viÖc sau: 4.1- Mêi c¸c nhµ thÇu dù s¬ tuyÓn ViÖc s¬ tuyÓn nhµ thÇu ®­îc th«ng b¸o réng r·i, h¹n chÕ trªn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng hoÆc qua c¸c ®¹i sø qu¸n... trong th«ng b¸o s¬ tuyÓn cã néi dung: tªn bªn mêi thÇu, kh¸i qu¸t vÒ dù ¸n (quy m«, ®Þa ®iÓm, c«ng tr×nh), ngµy ph¸t tµi liÖu ®Êu thÇu, chØ dÉn lµm ®¬n tù khai n¨ng lùc dù s¬ tuyÓn, ngµy nhµ thÇu nép b¶n khai n¨ng lùc dù s¬ tuyÓn. 4.2- Ph¸t vµ nép c¸c v¨n kiÖn s¬ tuyÓn Bªn mêi thÇu ph¸t hµnh c¸c chØ dÉn dù s¬ tuyÓn vµ c¸c c©u hái ®Õn mçi nhµ thÇu. C¸c c©u hái s¬ tuyÓn bao gåm: tæ chøc vµ c¬ cÊu; kinh nghiÖm trong lo¹i h×nh c«ng t¸c dù kiÕn; nguån lùc vÒ qu¶n lý- kü thuËt, lao ®éng, nhµ m¸y; t×nh tr¹ng tµi chÝnh. 4.3- Ph©n tÝch c¸c sè liÖu dù s¬ tuyÓn vµ lùa chän th«ng b¸o danh s¸ch c¸c nhµ thÇu ®­îc lùa chän Ph©n tÝch vÒ: c«ng ty, kinh nghiÖm, nguån lùc, tÝnh æn ®Þnh vÒ tµi chÝnh, tÝnh phï hîp chung. HÇu hÕt c¸c dù ¸n cã vèn ®Çu t­ tõ c¸c nguån tµi trî ODA, nguån vèn vay tõ c¸c tæ chøc tµi chÝnh nh­: WB, ADB, OECF.. ®Òu cã b­íc s¬ tuyÓn nhµ thÇu do ph¶i thùc hiÖn theo quy chÕ ®Êu thÇu cña chÝnh c¸c tæ chøc nµy vµ do c¸c tæ chøc nµy theo dâi. S¬ tuyÓn nhµ thÇu ®¶m b¶o r»ng chØ cã nh÷ng nhµ thÇu cã ®ñ n¨ng lùc tµi chÝnh vµ kü thuËt ®­îc mêi nép hå s¬ dù thÇu vµ ®Ó tiÕt kiÖm chi phÝ chuÈn bÞ hå s¬ dù thÇu. §ång thêi, x¸c ®Þnh ®­îc ph¹m vi ®Êu thÇu vµ tr¸nh nh÷ng sai lÖch ®èi víi hå s¬ dù thÇu chµo gi¸ thÊp nhÊt. 5. ChuÈn bÞ tµi liÖu ®Êu thÇu Tµi liÖu ®Êu thÇu mµ bªn mêi thÇu chuÈn bÞ ph¶i ®¹t c¸c yªu cÇu sau: + Th«ng b¸o cho c¸c nhµ thÇu vÒ dù ¸n sÏ thùc hiÖn vµ nh÷ng hµng ho¸ sÏ ®­îc cung cÊp, h­íng dÉn cho c¸c nhµ thÇu vÒ thñ tôc nép hå s¬ dù thÇu, nªu ra c¸c ®iÒu kiÖn chung cña hîp ®ång, th«ng b¸o cho c¸c nhµ thÇu vÒ tiªu chuÈn xÐt thÇu. + Tµi liÖu gåm cã: th«ng b¸o mêi thÇu, h­íng dÉn cho c¸c nhµ thÇu vµ c¸c ®iÒu kiÖn ®Êu thÇu, mÉu ®¬n dù thÇu, c¸c ®iÒu kiÖn cña hîp ®ång, c¸c ®Æc tÝnh kü thuËt, b¶n tiªn l­îng, mÉu ®¬n dù thÇu vµ biÓu gi¸, mÉu b¶o l·nh dù thÇu vµ b¶o l·nh thùc hiÖn hîp ®ång. + H­íng dÉn cho c¸c nhµ thÇu, m« t¶ tÝnh hîp lÖ cña c¸c nhµ thÇu, ng«n ng÷ cña ®¬n thÇu, thñ tôc nép hå s¬ dù thÇu, ngµy ®ãng thÇu, ngµy më thÇu, thêi gian, ®Þa ®iÓm, yªu cÇu b¶o l·nh dù thÇu, hiÖu lùc cña hå s¬ dù thÇu, tiªu chuÈn xÐt thÇu, lo¹i tiÒn bá thÇu... + §Æc tÝnh kü thuËt ph¶i nªu râ rµng vµ ®Çy ®ñ chi tiÕt, kh«ng h¹n chÕ, kh«ng ph©n biÖt. NÕu cho phÐp sö dông c¸c hå s¬ dù thÇu thay thÕ th× ®iÒu nµy ph¶i ®­îc ghi râ trong b¶ng tÝnh kü thuËt. 6. Nép hå s¬ dù thÇu Khi nhËn ®­îc th«ng b¸o mêi thÇu hay th­ mêi thÇu, c¸c c«ng ty, c¸c tæ chøc nÕu ®ñ ®iÒu kiÖn vµ muèn tham dù th× tham kh¶o hå s¬ mêi thÇu, chuÈn bÞ hoµn tÊt hå s¬ dù thÇu vµ göi ®Õn cho bªn mêi thÇu theo thêi gian vµ ®Þa chØ ®· ghi trong th«ng b¸o mêi thÇu hay th­ mêi thÇu. C¨n cø vµo quy m« vµ sù phøc t¹p cña gãi thÇu, thêi gian chuÈn bÞ hå s¬ dù thÇu tèi thiÓu lµ 15 ngµy ®èi víi ®Êu thÇu trong n­íc vµ 30 ngµy víi ®Êu thÇu quèc tÕ, kÓ tõ ngµy ph¸t hµnh hå s¬ mêi thÇu. 6.1- Thñ tôc nép hå s¬ dù thÇu Nhµ thÇu ph¶i niªm phong b¶n gèc vµ mçi b¶n sao cña hå s¬ dù thÇu vµo c¸c phong b× riªng, ®¸nh dÊu ®Çy ®ñ vµo c¸c phong b× ®Ó ph©n biÖt "b¶n gèc" vµ "b¶n sao". Sau ®ã c¸c phong b× sÏ ®­îc niªm phong vµo c¸c phong b× chung. Phong b× trong vµ phong b× ngoµi ph¶i: + Göi cho bªn mêi thÇu theo ®Þa chØ ®· th«ng b¸o trong b¶ng d÷ liÖu ®Êu thÇu th«ng qua b­u ®iÖn hoÆc trùc tiÕp. + Mang tªn cña dù ¸n, tiªu ®Ò cña th«ng b¸o mêi thÇu nªu trong b¶ng dù liÖu ®Êu thÇu, vµ dßng ch÷ "kh«ng ®­îc më tr­íc", cïng víi ngµy giê ®· quy ®Þnh. Phong b× ngoµi ph¶i ghi râ tªn, ®Þa chØ cña nhµ thÇu ®Ó hå s¬ cã thÓ ®­îc tr¶ l¹i trong tr­êng hîp hå s¬ ®­îc coi lµ nép muén. 6.2- Thêi h¹n nép hå s¬ + Hå s¬ dù thÇu ph¶i ®­îc bªn mêi thÇu nhËn t¹i ®Þa chØ ®· quy ®Þnh, kh«ng chËm qu¸ ngµy giê ®· quy ®Þnh. Thêi h¹n nép thÇu sÏ phô thuéc quy m« vµ sù phøc t¹p cña tõng gãi thÇu nh­ng tèi ®a kh«ng qu¸ 60 ngµy ®èi víi ®Êu thÇu mua s¾m thiÕt bÞ. + Bªn mêi thÇu cã thÓ chñ ®éng më réng thêi h¹n nép hå s¬ dù thÇu b»ng c¸ch söa ®æi tµi liÖu ®Êu thÇu. ViÖc gia h¹n thêi gian nép hå s¬ dù thÇu ph¶i ®­îc th«ng b¸o cho tÊt c¶ c¸c bªn nhËn tµi liÖu ®Êu thÇu. Trong tr­êng hîp nµy, mäi quyÒn lîi vµ nghÜa vô cña bªn mêi thÇu vµ nhµ thÇu tr­íc ®©y bÞ phô thuéc vµo thêi h¹n cò sÏ theo thêi gian ®· ®­îc gia h¹n. 6.3- Hå s¬ dù thÇu nép muén Nh÷ng hå s¬ dù thÇu nép sau ngµy ®· quy ®Þnh trong hå s¬ dù thÇu lµ kh«ng hîp lÖ sÏ bÞ tõ chèi vµ ®­îc hoµn tr¶ nhµ thÇu d­íi d¹ng ch­a më trõ tr­êng hîp bÊt kh¶ kh¸ng. 6.4- Thay ®æi vµ rót hå s¬ dù thÇu + Nhµ thÇu cã thÓ thay ®æi hoÆc rót hå s¬ dù thÇu sau khi nép. Nh­ng hä ph¶i göi th«ng b¸o b»ng v¨n b¶n vÒ sù söa ®æi ®ã, bao gåm viÖc thay thÕ hoÆc rót hå s¬ víi ®iÒu kiÖn cã yªu cÇu tr­íc thêi h¹n nép cuèi cïng ®· quy ®Þnh. + Th«ng b¸o thay ®æi hoÆc rót hå s¬ cña nhµ thÇu sÏ ®­îc chuÈn bÞ, niªm phong, ®¸nh dÊu vµ göi ®i ®óng quy ®Þnh. Th«ng b¸o rót hå s¬ cã thÓ göi b»ng telex, fax hoÆc th­ b¶o ®¶m tíi bªn mêi thÇu. + Kh«ng ®­îc thay ®æi hå s¬ dù thÇu sau thêi h¹n nép hå s¬. + Kh«ng ®­îc rót hå s¬ trong kho¶ng thêi gian gi÷a thêi h¹n nép hå s¬ vµ thêi h¹n kÕt thóc hiÖu lùc cña hå s¬ mµ nhµ thÇu ®· ghi trong mÉu ®¬n xin dù thÇu. ViÖc rót hå s¬ trong thêi gian nµy nhµ thÇu cã thÓ bÞ t­íc b¶o l·nh dù thÇu. 6.5- Néi dung hå s¬ dù thÇu + §¬n dù thÇu: trong ®ã ghi râ thêi h¹n hiÖu lùc cña ®¬n dù thÇu, cam kÕt sÏ tiÕn hµnh thùc hiÖn ngay c«ng viÖc khi nhËn ®­îc th«ng b¸o tróng thÇu vµ hoµn thµnh bµn giao toµn bé c«ng viÖc ®óng thêi h¹n nªu trong hîp ®ång. + B¶n sao giÊy ®¨ng ký kinh doanh vµ chøng chØ hµnh nghÒ nh»m cung cÊp th«ng tin chung vÒ ph¸p lý, chøng tá tÝnh hîp ph¸p cña bªn mêi thÇu. + Tµi liÖu giíi thiÖu n¨ng lùc nhµ thÇu: gåm cã n¨ng lùc tµi chÝnh cña doanh nghiÖp, n¨ng lùc c«ng t¸c cña c¸n bé ®iÒu hµnh, danh s¸ch c¸c hîp ®ång ®· thùc hiÖn, kinh nghiÖm trong c«ng viÖc... §©y lµ mét trong nh÷ng kh©u quan träng ®èi víi nhµ thÇu. Nã gãp phÇn quyÕt ®Þnh nhµ thÇu cã th¾ng thÇu hay kh«ng nhÊt lµ trong tr­êng hîp cã nhiÒu nhµ thÇu cã gi¸ dù thÇu gÇn nh­ ngang nhau ®Ó chñ ®Çu t­ lùa chän. + BiÖn ph¸p tiÕn hµnh c«ng viÖc cô thÓ, chi tiÕt trong tõng h¹ng môc. + Tæ chøc tiÕn hµnh thùc hiÖn hîp ®ång. + B¶n dù to¸n gi¸ thÇu: ph¶i ®­a ra møc gi¸ hîp lý ®Ó chi phÝ bá ra lµ thÊp nhÊt nh­ng vÉn ®¶m b¶o chÊt l­îng thiÕt bÞ vµ ®em l¹i lîi nhuËn cho nhµ thÇu. + B¶o l·nh dù thÇu: lµ sè tiÒn bªn dù thÇu göi cho bªn mêi thÇu cã gi¸ trÞ tõ 1-3% tæng gi¸ trÞ ­íc tÝnh dù thÇu ®Ó b¶o l·nh cho nhµ thÇu tham dù ®Êu thÇu. Trong mét sè tr­êng hîp, møc b¶o l·nh dù thÇu ®­îc bªn mêi thÇu quy ®Þnh mét møc thèng nhÊt trong hå s¬ mêi thÇu. 7. Më thÇu vµ ®¸nh gi¸ hå s¬ dù thÇu 7.1- Më hå s¬ dù thÇu * Nguyªn t¾c chung: viÖc më thÇu ®­îc tiÕn hµnh c«ng khai. Trong mét sè tr­êng hîp ®Æc biÖt chØ mêi mét sè h¹n chÕ c¸c nhµ thÇu tham gia vµo c¸c ngµy giê vµ ®Þa ®iÓm quy ®Þnh. KhuyÕn khÝch më thÇu ngay sau khi ®ãng thÇu nh­ng kh«ng qu¸ 48 giê kÓ tõ thêi ®iÓm hÕt h¹n nép thÇu. Thùc tÕ, dù ¸n nhµ m¸y xi m¨ng NghÖ An gãi thÇu sè 4 më thÇu sau 39 ngµy vµ gãi thÇu sè 12 më thÇu sau 36 ngµy kÓ tõ khi ®ãng thÇu. * ChuÈn bÞ më thÇu: +Mêi ®¹i biÓu ®Ó tham dù chøng kiÕn gåm: ®¹i diÖn c¬ quan qu¶n lý ngµnh cã liªn quan, ®¹i diÖn c¬ quan tµi trî vµ ®¹i diÖn cña tõng nhµ thÇu. + ChuÈn bÞ c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng b¸o cÇn thiÕt + ChuÈn bÞ c¸c hå s¬ dù thÇu ®Ó më theo thø tù. * Tr×nh tù më thÇu + Th«ng b¸o thµnh phÇn tham dù +Th«ng b¸o sè l­îng vµ tªn nhµ thÇu cã hå s¬ dù thÇu ®· nép + KiÓm tra niªm phong c¸c hå s¬ dù thÇu + Më lÇn l­ît c¸c hå s¬, ®äc vµ ghi l¹i nh÷ng th«ng tin chñ yÕu: tªn c¸c nhµ thÇu, sù thay ®æi hoÆc rót hå s¬ dù thÇu, sè l­îng c¸c b¶n chÝnh, b¶n sao, tæng gi¸ dù thÇu, tû lÖ gi¶m gi¸ vµ c¸c chi tiÕt t­¬ng tù kh¸c sÏ ®­îc bªn mêi thÇu chñ ®éng xem xÐt ®¸nh gi¸ bÊt kÓ trong tr­êng hîp nµo. ViÖc ®¸nh gi¸ nµy chØ mang tÝnh thñ tôc kh«ng mÊt nhiÒu thêi gian vµ c«ng søc. + Bªn mêi thÇu ph¶i chuÈn bÞ biªn b¶n cña buæi më thÇu. * Ký x¸c nhËn hå s¬ dù thÇu * Ký x¸c nhËn vµo biªn b¶n mêi thÇu: c¸c ®¹i diÖn cã mÆt cña c¸c nhµ thÇu ph¶i ký vµo biªn b¶n më thÇu ®Ó x¸c nhËn sù cã mÆt cña m×nh. * Qu¶n lý c¸c hå s¬ dù thÇu theo quy chÕ b¶o mËt cña Nhµ n­íc. 7.2- §¸nh gi¸ hå s¬ dù thÇu Sau khi më thÇu, bªn mêi thÇu dµnh kho¶ng thêi gian tõ 1-3 th¸ng ®Ó xem xÐt ®¸nh gi¸ ®¬n thÇu. ViÖc ®¸nh gi¸ ®¬n thÇu ®­îc tiÕn hµnh thËn träng theo c¸c ®iÒu kiÖn tiªu chuÈn ®· ®­îc quy ®Þnh s½n (kü thuËt, tµi chÝnh, n¨ng lùc, kinh nghiÖm...). C¸c thay ®æi tuú thuéc vµo tõng cuéc ®Êu thÇu vµ ph¶i phô thuéc vµo tÝnh chÊt cña ®èi t­îng cña cuéc ®Êu thÇu. NÕu trong ®Êu thÇu mua s¾m thiÕt bÞ víi ®Æc ®iÓm kü thuËt ®­îc tiªu chuÈn ho¸ vµ t­¬ng ®èi ®¬n gi¶n th× viÖc ®¸nh gi¸ chØ dùa trªn gi¸ c¶ lµ biÖn ph¸p thÝch hîp nhÊt. Khi ®Êu thÇu mua s¾m thiÕt bÞ cã ®Æc tÝnh phøc t¹p h¬n nh­ ®é bÒn, møc tiªu thô n¨ng l­îng... th× cÇn thªm c¸c tiªu chuÈn kh¸c. Trong c¸c cuéc ®Êu thÇu, bªn mêi thÇu cã thÓ x©y dùng c¸c thang ®iÓm ®Ó thuËn tiÖn ®¸nh gi¸. Nh÷ng ®¬n thÇu cã sè ®iÓm cao nhÊt vµ ®¸p øng ®­îc c¸c tiªu chuÈn ®Ò ra ®­îc coi lµ th¾ng thÇu. Mét sè dù ¸n cã thêi gian xÐt thÇu v­ît qu¸ thêi h¹n quy ®Þnh lµ 60 ngµy nh­ gãi thÇu sè 1 dù ¸n cÊp n­íc vµ vÖ sinh 7 thµnh phè, thÞ x· sau khi më thÇu 2 th¸ng th× tæ chuyªn gia míi ®¸nh gi¸, 10 th¸ng sau Bé x©y dùng míi tr×nh TTg ChÝnh phñ phª duyÖt. 7.2.1- §¸nh gi¸ s¬ bé hå s¬ dù thÇu + §¸nh gi¸ tÝnh phï hîp cña hå s¬ dù thÇu: tr­íc hÕt bªn mêi thÇu ph¶i xem xÐt tÝnh phï hîp vÒ mÆt hµnh chÝnh cña tõng hå s¬ dù thÇu ®èi víi c¸c quy ®Þnh trong hå s¬ mêi thÇu nh»m x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng ®¸p øng cña tõng hå s¬ dù thÇu. Xem xÐt tÝnh hoµn thiÖn cña hå s¬ dù thÇu, kÓ c¶ c¸c th«ng tin cÇn thiÕt nh­ c¸c phôc lôc, tµi liÖu kÌm theo, tiªu chuÈn kinh nghiÖm, tiÕn ®é thùc hiÖn, yªu cÇu nép hå s¬ dù thÇu... + Lµm râ hå s¬ dù thÇu: ®Ó gióp qu¸ tr×nh kiÓm tra, ®¸nh gi¸ vµ so s¸nh c¸c hå s¬ dù thÇu, bªn mêi thÇu cã thÓ yªu cÇu c¸c nhµ thÇu lµm râ h¬n hå s¬ dù thÇu ®· nép. ViÖc lµm râ hå s¬ kh«ng ®­îc lµm thay ®æi néi dung c¬ b¶n cña hå s¬ dù thÇu trõ tr­êng hîp sai lçi sè häc. Nh÷ng hå s¬ dù thÇu kh«ng thùc hiÖn ®óng c¸c yªu cÇu trong hå s¬ mêi thÇu ®­îc coi lµ nh÷ng hå s¬ dù thÇu kh«ng phï hîp vµ cã thÓ bÞ lo¹i nh­ng ph¶i b¸o c¸o víi ng­êi cã thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh ®Çu t­ xem xÐt. 7.2.2- §¸nh gi¸ chi tiÕt hå s¬ dù thÇu + Xem xÐt gi¸ dù thÇu ®Ó ®iÒu chØnh: bªn mêi thÇu xem xÐt hå s¬ dù thÇu ®Ó söa lçi sè häc vµ ®iÒu chØnh gi¸ dù thÇu. +ChuyÓn ®æi gi¸ sang mét lo¹i tiÒn chung ®Ó ®¸nh gi¸ hå s¬ dù thÇu. Tû gi¸ hèi ®o¸i dïng chuyÓn ®æi lµ tû gi¸ cña ngµy më thÇu theo ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt Nam. + Xem xÐt tÝnh phï hîp cña hå s¬ dù thÇu vÒ mÆt kü thuËt bao gåm c¸c yÕu tè kü thuËt chñ yÕu nh­: quy m« c«ng tr×nh, thiÕt bÞ hoÆc vËt liÖu ®· quy ®Þnh, tiÕn ®é giao hµng thùc hiÖn... X¸c ®Þnh nh÷ng kh¸c biÖt víi tiªu chuÈn kü thuËt ®· quy ®Þnh ®Ó ®iÒu chØnh vÒ mÆt tµi chÝnh. + §iÒu chØnh nh÷ng sai lÖch: nÕu hå s¬ dù thÇu cã nh÷ng sai lÖch kh«ng qu¸ 10% tæng gi¸ trÞ dù thÇu vµ kh«ng c¬ b¶n so víi c¸c yªu cÇu cña hå s¬ mêi thÇu, bªn mêi thÇu ph¶i ®iÒu chØnh gi¸ dù thÇu ®Ó cã thÓ so s¸nh c¸c hå s¬ dù thÇu trªn cïng mét mÆt b»ng. + §¸nh gi¸ theo tiªu chuÈn ®· ®­îc phª duyÖt: n¨ng lùc kinh nghiÖm cña nhµ thÇu, kh¶ n¨ng kü thuËt, kh¶ n¨ng tµi chÝnh vµ gi¸ c¶, thêi gian thùc hiÖn hîp ®ång, kh¶ n¨ng chuyÓn giao c«ng nghÖ dù ¸n, kÕ ho¹ch ®µo t¹o c¸n bé c«ng nh©n ViÖt Nam, c¸c chØ tiªu cÇn thiÕt kh¸c. 7.2.3- §¸nh gi¸ tæng hîp vµ xÕp h¹ng nhµ thÇu Khi c¸c hå s¬ dù thÇu ®­îc kiÓm tra lµ ®¸p øng vÒ tæng thÓ, bªn mêi thÇu sÏ tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ chung vµ xÕp h¹ng c¸c hå s¬ dù thÇu theo tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ nªu trªn. ViÖc ®¸nh gi¸ tæng hîp trªn c¬ së gi¸ quy ®æi trªn cïng mét mÆt b»ng vµ theo hÖ thèng ®iÓm ®· phª duyÖt. 8. §µm ph¸n vµ ký kÕt hîp ®ång Bªn mêi thÇu sÏ ký hîp ®ång víi nhµ thÇu ®­îc coi lµ ®¸p øng vÒ c¬ b¶n c¸c yªu cÇu cña bªn mêi thÇu, gi¸ bá thÇu hîp lý. Sau khi cã quyÕt ®Þnh phª duyÖt kÕt qu¶ ®Êu thÇu, bªn mêi thÇu ph¶i göi th«ng b¸o tróng thÇu b»ng v¨n b¶n tíi ng­êi tróng thÇu kÌm theo dù th¶o hîp ®ång cã l­u ý tíi nh÷ng ®iÓm cÇn bæ sung. Bªn mêi thÇu göi cho nhµ thÇu lÞch biÓu nªu râ yªu cÇu vÒ thêi gian th­¬ng th¶o, nép b¶o l·nh hîp ®ång vµ ký kÕt hîp ®ång. Khi nhËn ®­îc th«ng b¸o tróng thÇu, trong kho¶ng thêi gian ®· quy ®Þnh trong tµi liÖu ®Êu thÇu mµ nhµ thÇu kh«ng göi chÊp nhËn tíi bªn mêi thÇu th× coi nh­ nhµ thÇu kh«ng chÊp nhËn ký vµ thùc hiÖn hîp ®ång. Trong tr­êng hîp nµy, bªn mêi thÇu tÞch thu b¶o l·nh dù thÇu vµ cã thÓ trao hîp ®ång cho nhµ thÇu cã gi¸ bá thÇu ®­îc ®¸nh gi¸ lµ thÊp nhÊt tiÕp theo hoÆc th«ng b¸o ®Êu thÇu l¹i. Theo lÞch biÓu ®· thèng nhÊt, hai bªn sÏ tiÕn hµnh th­¬ng th¶o hîp ®ång vµ ký kÕt hîp ®ång chÝnh thøc. §èi víi c¸c hîp ®ång nhá, ®¬n gi¶n, khi nhËn ®­îc th«ng b¸o tróng thÇu vµ dù th¶o hîp ®ång, nhµ thÇu vµ chñ ®Çu t­ cã thÓ ký ngay hîp ®ång ®Ó cã thÓ triÓn khai thùc hiÖn. Trong ®Êu thÇu mua s¾m thiÕt bÞ, bªn mêi thÇu cã quyÒn t¹i thêi ®iÓm trao hîp ®ång t¨ng hoÆc gi¶m, theo tû lÖ phÇn tr¨m ®· ®­a ra trong b¶ng dù liÖu ®Êu thÇu, khèi l­îng c¸c thiÕt bÞ hµng ho¸ vµ dÞch vô ®· ®­îc quy ®Þnh tr­íc trong b¶ng lÞch biÓu c¸c yªu cÇu nh­ng kh«ng cã bÊt kú sù thay ®æi nµo. Cïng víi viÖc ®µm ph¸n ký hîp ®ång, nhµ dù thÇu ph¶i nép b¶o l·nh thùc hiÖn hîp ®ång t¹i mét ng©n hµng. TrÞ gi¸ cña kho¶n tiÒn nµy dao ®éng tõ 10- 15% trÞ gi¸ cña hîp ®ång. C«ng t¸c ®Êu thÇu lµ mét lÜnh vùc phøc t¹p vµ rÊt nhËy c¶m, nh»m kh¾c phôc nh÷ng v­íng m¾c còng nh­ nh÷ng tån t¹i trong c«ng t¸c ®Êu thÇu, ChÝnh phñ ®· ban hµnh Quy chÕ ®Êu thÇu kÌm theo NghÞ ®Þnh 88/1999/ N§-CP ngµy 1/9/1999 vµ NghÞ ®Þnh 14/2000/N§-CP söa ®æi mét sè ®iÒu cña quy chÕ ®Êu thÇu ban hµnh kÌm theo NghÞ ®Þnh 88/CP ngµy 5/5/2000 thay thÕ cho quy chÕ cò ®Ó phï hîp h¬n víi t×nh h×nh thùc tÕ cña ho¹t ®éng ®Êu thÇu. Tæng c«ng ty DKVN trªn tinh thÇn qu¸n triÖt c¸c v¨n b¶n ph¸p lý cña Nhµ n­íc, ®· ban hµnh mét sè v¨n b¶n nh»m cô thÓ ho¸ ®­êng lèi chÝnh s¸ch, ph¸p luËt cña §¶ng vµ Nhµ n­íc trong c¸c ho¹t ®éng mua s¾m thiÕt bÞ cho ngµnh dÇu khÝ. Tuy nhiªn, do n¨ng lùc, tr×nh ®é cßn mét sè h¹n chÕ nhÊt ®Þnh, vai trß qu¶n lý Nhµ n­íc cßn ch­a ®­îc ph¸t huy ®óng møc, thÓ hiÖn viÖc ban hµnh c¸c v¨n b¶n ph¸p quy h­íng dÉn cô thÓ cña ngµnh cßn thiÕu tÝnh hÖ thèng, cßn nhiÒu thiÕu sãt vµ thay ®æi th­êng xuyªn khiÕn cho viÖc thùc hiÖn gÆp nhiÒu khã kh¨n. Ch­¬ng II quy tr×nh ®Êu thÇu quèc tÕ mua s¾m thiÕt bÞ ë Tæng c«ng ty DKVN I. Tæng quan vÒ Tæng c«ng ty DKVN vµ ho¹t ®éng ®Êu thÇu quèc tÕ mua s¾m thiÕt bÞ cña c«ng ty 1. Tæng quan vÒ Tæng C«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam 1.1- Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô chñ yÕu cña Tæng c«ng ty DKVN Thùc hiÖn chñ tr­¬ng cña Nhµ n­íc tiÕp tôc viÖc ®æi míi tæ chøc vµ c¬ chÕ qu¶n lý, Q§ 91/TTg cña Thñ t­íng ChÝnh phñ vÒ viÖc thÝ ®iÓm thµnh lËp tËp ®oµn kinh doanh, ngµy 30/5/1995 Thñ t­íng chÝnh phñ ®· quyÕt ®Þnh thµnh lËp Tæng c«ng ty dÇu khÝ ViÖt Nam theo m« h×nh Tæng c«ng ty 91, ban hµnh NghÞ ®Þnh sè 38/CP phª chuÈn §iÒu lÖ tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña Tæng c«ng ty DKVN. Tæng c«ng ty DKVN cã tªn giao dÞch quèc tÕ lµ Vietnam Oil and Gas Corporation, viÕt t¾t lµ PetroVietnam (PV). Trô së chÝnh cña Tæng c«ng ty t¹i 22- Ng« QuyÒn- Hµ Néi. Tr¶i qua 36 n¨m h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn, Tæng c«ng ty DKVN ®· kh«ng ngõng lín m¹nh vµ ph¸t triÓn. Chøc n¨ng cña Tæng c«ng ty DKVN Tæng c«ng ty DKVN lµ mét tæ chøc kinh tÕ cña Nhµ n­íc, cã t­ c¸ch ph¸p nh©n, ho¹t ®éng theo nguyªn t¾c h¹ch to¸n kinh tÕ toµn ngµnh. Tæng c«ng ty cã chøc n¨ng vÒ ho¹t ®éng kinh doanh dùa trªn c¬ së c¸c ho¹t ®éng Nhµ n­íc giao. TCT cã quyÒn chñ ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh, ®Çu t­ më réng s¶n xuÊt kinh doanh, tæ chøc XNK thiÕt bÞ, vËt t­ dÇu khÝ, khÝ thiªn nhiªn, c¸c s¶n phÈm khÝ vµ dÇu má, dÞch vô dÇu khÝ vµ lµ ®Çu mèi dÞch vô cho c¸c c«ng ty, tæ chøc liªn doanh dÇu khÝ trong vµ ngoµi n­íc. Tæng c«ng ty thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý Nhµ n­íc vÒ ho¹t ®éng liªn quan ®Õn c«ng viÖc Nhµ n­íc giao. TCT ph¶i qu¶n lý vµ chÞu mäi tr¸ch nhiÖm tr­íc Nhµ n­íc vÒ hiÖu qu¶ sö dông tµi nguyªn dÇu khÝ, vèn vµ tµi s¶n cña tÊt c¶ c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn vµ c¬ quan Tæng c«ng ty. NhiÖm vô cña Tæng c«ng ty DKVN Tæng c«ng ty cã c¸c nhiÖm vô chÝnh nh­ : nghiªn cøu, t×m kiÕm, th¨m dß, khai th¸c, chÕ biÕn, tµng tr÷, vËn chuyÓn, lµm dÞch vô dÇu khÝ; xuÊt nhËp khÈu vËt t­, thiÕt bÞ dÇu khÝ, dÇu th«, c¸c s¶n phÈm dÇu khÝ; l­u th«ng c¸c s¶n phÈm dÇu khÝ vµ tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng kinh doanh kh¸c theo ph¸p luËt. Ngoµi ra, TCT cßn thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô kh¸c do Nhµ n­íc giao, liªn doanh, liªn kÕt víi c¸c tæ chøc trong vµ ngoµi n­íc. Tæng c«ng ty nhËn vµ sö dông cã hiÖu qu¶, b¶o toµn, ph¸t triÓn vèn bao gåm c¶ vèn ®Çu t­ vµo c¸c doanh nghiÖp kh¸c. TCT nhËn vµ sö dông cã hiÖu qu¶ tµi nguyªn, ®Êt ®ai, vïng biÓn vµ c¸c nguån lùc kh¸c do Nhµ n­íc giao ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô SXKD vµ nh÷ng nhiÖm vô kh¸c ®­îc giao. Tæng c«ng ty tæ chøc, qu¶n lý c«ng t¸c nghiªn cøu vµ øng dông tiÕn bé khoa häc- c«ng nghÖ (KH-CN), c«ng t¸c ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé, chuyªn gia, c«ng nh©n trong TCT. 1.1.3- C¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh cña Tæng c«ng ty S¬ ®å C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y tæng c«ng ty dÇu khÝ viÖt nam Thñ t­íng Héi ®ång qu¶n trÞ Tæng G§ vµ c¸c P.TG§ Ban Th¨m dß Khai th¸c V¨n phßng Ban ChÕ biÕn DÇu khÝ Ban KhÝ - §iÖn Ban LuËt Ban C«ng nghÖ – An toµn vµ m«i tr­êng Ban KÕ ho¹ch Ban Th­¬ng m¹i Ban Tµi chÝnh – KÕ to¸n Ban KiÓm to¸n néi bé Ban Hîp t¸c quèc tÕ vµ qu¶n lý Hîp ®ång ph©n chia s¶n phÈm Ban Tæ chøc nh©n sù - §µo t¹o Ban Thanh tra b¶o vÖ C¸c ®¬n vÞ thµnh viªn Ban §Çu t­ Ph¸t triÓn Ban C«ng nghÖ th«ng tin V¨n phßng ThÈm ®Þnh thÇu Ban Lao ®é._.ùa chän ®­îc nhµ thÇu tèt nhÊt. 1-X©y dùng chØ tiªu xÐt thÇu cho phï hîp ViÖc x©y dùng c¸c chØ tiªu xÐt thÇu lµ cÇn thiÕt, cã ý nghÜa hÕt søc quan träng trong c«ng t¸c ®Êu thÇu mua s¾m thiÕt bÞ. C¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh hÖ thèng chØ tiªu xÐt thÇu gåm: yªu cÇu lùa chän ®óng thiÕt bÞ mua s¾m vµ ®¶m b¶o c«ng b»ng. ViÖc më gãi thÇu liªn quan ®Õn 3 néi dung thÈm ®Þnh tµi chÝnh, kü thuËt, thêi gian. Khi x©y dùng tiªu chuÈn chØ tiªu xÐt thÇu cÇn l­u ý mét sè ®iÓm sau: + C¸c yÕu tè c©n nh¾c ph¶i ®­îc l­îng ho¸ ch¼ng h¹n nh­ yÕu tè b¹n hµng l©u n¨m, c«ng ty thµnh viªn. NÕu nh­ ban tæ chøc quyÕt ®Þnh ­u tiªn cho b¹n hµng quen th× sÏ ­u tiªn b»ng c¸ch céng thªm mét sè ®iÓm nhÊt ®Þnh nµo ®ã. Nh­ vËy, kÕt qu¶ cuèi cïng sÏ ®¶m b¶o tÝnh c«ng b»ng, ®¶m b¶o tÝnh ­u tiªn. Ch¼ng h¹n trong vÝ dô ë phÇn thùc tr¹ng, nhµ thÇu VSP/B&R (liªn doanh víi c«ng ty thµnh viªn cña TCT) nªn khi xÐt thÇu ®­îc céng thªm 20 ®iÓm ­u tiªn. + ChØ tiªu xÐt thÇu ®­îc x©y dùng cho tõng dù ¸n lµ kh¸c nhau. Bëi vËy, hÖ thèng thang ®iÓm ph¶i ®­îc x©y dùng cho nh÷ng nhãm dù ¸n riªng biÖt. TCT cÇn x©y dùng hÖ thèng thang ®iÓm cho nh÷ng nhãm dù ¸n cã nh÷ng ®iÓm t­¬ng ®ång nh­ dù ¸n vÒ thiÕt bÞ cho c«ng t¸c khai th¸c giÕng khoan, dù ¸n vÒ thuª tµu, dù ¸n vÒ mua thiÕt bÞ cho c«ng t¸c dÞch vô... Muèn thµnh lËp hÖ thèng chØ tiªu xÐt thÇu cÇn tu©n thñ c¸c ®iÒu kiÖn: - Tæng c«ng ty cã v¨n b¶n h­íng dÉn lËp mét hÖ thèng chØ tiªu xÐt thÇu chung cho toµn ngµnh. - TËp huÊn c¸n bé lµm c«ng t¸c xÐt thÇu - C¸c ®¬n vÞ lªn kÕ ho¹ch NK tõ ®ã cã thÓ lùa chän c¸c chØ tiªu vµ cho ®iÓm tr­íc khi më gãi thÇu. 2- VÊn ®Ò cho ®iÓm Quy chÕ ®Êu thÇu chØ ®­a ra ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ tiªu chuÈn trong hå s¬ dù thÇu lµ c¸ch cho ®iÓm nh­ng l¹i kh«ng quy ®Þnh cô thÓ c¸ch chÊm ®iÓm nh­ thÕ nµo. T¹i Tæng c«ng ty DKVN ph­¬ng thøc chÊm ®iÓm d­íi hai h×nh thøc: cho ®iÓm b×nh qu©n vµ cho ®iÓm theo th¶o luËn. Tuy nhiªn c¶ hai h×nh thøc ®Òu cã nh÷ng mÆt h¹n chÕ. + H×nh thøc cho ®iÓm b×nh qu©n: kho¶ng c¸ch cho ®iÓm chªnh lÖch nhau do c¸ch ®¸nh gi¸ cña c¸c thµnh viªn kh¸c nhau dÉn ®Õn kÕt qu¶ chªnh lÖch rÊt lín vÒ tæng sè ®iÓm cña c¸c thµnh viªn vµ viÖc ®¸nh gi¸ ch­a ®­îc chÝnh x¸c. + H×nh thøc cho ®iÓm theo th¶o luËn: vÒ thùc chÊt, h×nh thøc nµy cã nh÷ng ­u ®iÓm nhÊt ®Þnh nh­ tÝnh c«ng khai, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c thµnh viªn cña Héi ®ång xÐt thÇu nªu c¸c ý kiÕn cña m×nh vµ nh÷ng diÔn gi¶i hîp lý sÏ ®­îc c«ng nhËn vµ nghe theo. Tuy nhiªn trªn thùc tÕ l¹i kh«ng hoµn toµn ®óng nh­ vËy. Trong c¸c cuéc ®Êu thÇu ë c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn nÕu gi¸ trÞ ®Êu thÇu lín vµ cã thµnh phÇn ®¹i diÖn cÊp trªn tham gia th× viÖc ®¸nh gi¸ c¸c tiªu chuÈn còng nh­ kÕt qu¶ ®Êu thÇu sau nµy phô thuéc vµo c¸c ý kiÕn cña c¸n bé cÊp trªn. C¶ hai h×nh thøc nµy ®Òu cã nh­îc ®iÓm. ViÖc t×m ra mét h×nh thøc cho ®iÓm phï hîp cßn phô thuéc vµo tÝnh chÊt quan träng cña cuéc ®Êu thÇu, sù cÇn thiÕt cña dù ¸n. 3- §¸nh gi¸ kinh nghiÖm cña c¸c nhµ thÇu ViÖc ®¸nh gi¸ kinh nghiÖm cña nhµ thÇu rÊt quan träng bëi kh«ng chØ dùa vµo hå s¬ dù thÇu mµ Héi ®ång xÐt thÇu cßn dùa vµo thùc tr¹ng ho¹t ®éng tµi chÝnh, n¨ng lùc chuyªn m«n hiÖn t¹i cña nhµ thÇu. Nh÷ng th«ng tin x¸c thùc, cËp nhËt vÒ nhµ thÇu cã ¶nh h­ëng lín nh­ thiÕt bÞ cña nhµ thÇu ®ang phôc vô tèt cho mét c«ng ty nµo ®ã vµ ®­îc c«ng ty ®ã ®¸nh gi¸ cao. Nh­ trong cuéc ®Êu thÇu cung cÊp dung dÞch khoan cho c«ng ty MJC Co. Ldt, Dowell lµ nhµ thÇu ®­a ra gi¸ chµo thÇu thÊp nhÊt (328.239 USD) nh­ng c«ng ty MJC vÉn quyÕt ®Þnh trao thÇu cho Baker v× hä thÊy r»ng Baker ®· lµm viÖc tèt cho hä trong chiÕn dÞch khoan tr­íc ®©y ®ång thêi gi¸ chØ cao h¬n gi¸ chµo thÇu thÊp nhÊt 600 USD. NÕu chØ dùa trªn uy tÝn cña nhµ thÇu th× khã cã thÓ ®¸nh gi¸ ®­îc thùc tr¹ng hiÖn nay cña nhµ thÇu nh­ thÕ nµo, v× ®©y lµ chØ tiªu ®¸nh gi¸ trõu t­îng. NhiÒu tr­êng hîp cho thÊy danh tiÕng cña nhµ thÇu cung cÊp nhiÒu khi kh«ng ®¶m b¶o r»ng ng­êi mua cã thÓ tr¸nh ®­îc rñi ro. 2. C«ng t¸c ®µo t¹o chuyªn gia, c¸n bé ®Êu thÇu 2.1- Sù cÇn thiÕt ph¶i ®µo t¹o c¸n bé Trong thêi ®¹i mµ khoa häc vµ c«ng nghÖ ph¸t triÓn nhanh, doanh nghiÖp muèn thµnh ®¹t th× mét ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt lµ ph¶i ®µo t¹o nguån nh©n lùc cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao. ViÖc ®µo t¹o, trang bÞ kiÕn thøc trong bÊt kú tr­êng hîp nµo ®Òu kh«ng ph¶i lµ thõa vµ cã thÓ coi ®©y lµ mét lo¹i h×nh ®Çu t­ cã hiÖu qu¶ nhÊt. Tuy nhiªn, viÖc ®µo t¹o vÉn cßn nh÷ng kho¶ng c¸ch nhÊt ®Þnh gi÷a lý thuyÕt vµ thùc tÕ. C¸n bé chuyªn m«n cµng ph¶i ®­îc ®µo t¹o cã hÖ thèng ®¶m b¶o ho¹t ®éng chuyªn s©u cã hiÖu suÊt cao. Thùc hiÖn dù ¸n ®Êu thÇu quèc tÕ cã sù hiÖn diÖn cña nhiÒu chñ thÓ kinh tÕ: nhµ thÇu, kü s­ t­ vÊn, chñ ®Çu t­. Trong ®ã kü s­ t­ vÊn nh­ mét nh©n tè ®¶m b¶o cho hîp ®ång thùc hiÖn chÝnh x¸c, mäi sù bÊt cËp vÒ kü thuËt hoÆc tiÕn ®é ®­îc ph¸t hiÖn kÞp thêi ®Ó cã nh÷ng biÖn ph¸p ®iÒu chØnh. Kü s­ t­ vÊn còng gãp phÇn h¹n chÕ hiÖn t­îng th«ng ®ång, tho¶ hiÖp g©y thiÖt h¹i cho ng­êi chñ ®Ých thùc cña ®¬n vÞ. Bëi vËy, nh÷ng chuyªn gia vÒ kü thuËt- c«ng nghÖ ph¶i ®­îc ®µo t¹o cã hÖ thèng cËp nhËt theo ®Þnh kú c¸c kiÕn thøc chuyªn ngµnh cÇn thiÕt. 2.2- C«ng t¸c ®µo t¹o ChÊt l­îng c¸c nhµ qu¶n lý, c¸c kü s­ cã ®ñ n¨ng lùc trong viÖc thùc hiÖn vai trß cña hä lµ yÕu tè then chèt trong viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. Tæng c«ng ty DKVN lu«n n©ng cao chÊt l­îng ®éi ngò c¸n bé cña m×nh b»ng c¸ch: + TCT tuyÓn chän c¸c nhµ qu¶n lý giái, cã ®ñ n¨ng lùc tho¶ m·n nhu cÇu ph¸t triÓn cña ngµnh. + Kh«ng ngõng båi d­ìng, n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý cña c¸c c¸n bé qu¶n lý DN th«ng qua c¸c kho¸ huÊn luyÖn trong trung t©m cung øng nh©n lùc dÇu khÝ vµ ®µo t¹o n©ng cao ë n­íc ngoµi. Riªng ®èi víi c¸n bé ho¹t ®éng trong c«ng t¸c ®Êu thÇu, TCT cÇn dµnh sù quan t©m ®Æc biÖt v× nh÷ng c¸n bé nµy kh«ng nh÷ng ho¹t ®éng trong lÜnh vùc ®ßi hái chuyªn m«n vµ ngo¹i ng÷ cao mµ cßn ®¹i diÖn cho Nhµ n­íc lµm viÖc víi n­íc ngoµi. HiÖn nay hÇu hÕt sè c¸n bé nµy ®· ®­îc ®µo t¹o qua ®¹i häc nh­ng chñ yÕu lµ c¸c ngµnh nghÒ kü thuËt. Nh­ ë phÇn tån t¹i vÊn ®Ò nh©n sù ®· cã ®Ò cËp tíi sù yÕu kÐm vÒ chuyªn m«n, ngo¹i ng÷, kü thuËt ®Êu thÇu. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy, trong ng¾n h¹n, TCT cÇn cö c¸n bé chuyªn tr¸ch vÒ ®Êu thÇu tham gia líp ®µo t¹o: - NghiÖp vô ®Êu thÇu quèc tÕ - LuËt ®Êu thÇu trong n­íc vµ quèc tÕ, luËt ®Çu t­. - Qu¶n trÞ kinh doanh quèc tÕ, thanh to¸n quèc tÕ - Ngo¹i ng÷ vÒ ®Êu thÇu quèc tÕ, kü n¨ng ®µm ph¸n th­¬ng m¹i ®Æc biÖt lµ trong lÜnh vùc ®Êu thÇu, ký kÕt hîp ®ång. - H­íng dÉn ®Êu thÇu mua s¾m thiÕt bÞ theo thÓ thøc hiÖp héi quèc tÕ kü s­ t­ vÊn (FIDIC), ng©n hµng thÕ giíi (WB)... - Tæ chøc líp ®µo t¹o, h­íng dÉn thùc hiÖn ®Êu thÇu quèc tÕ theo N§ 88/CP, më c¸c héi th¶o vÒ kinh nghiÖm ho¹t ®éng ®Êu thÇu cho c¸n bé cña m×nh. *Ph­¬ng thøc tæ chøc ®µo t¹o cña Tæng c«ng ty lµ: Cö c¸n bé chuyªn viªn cña m×nh, tuyÓn chän sinh viªn ®i nghiªn cøu, kh¶o s¸t ng¾n h¹n, dµi h¹n t¹i c¸c n­íc ph¸t triÓn nh­ T©y ©u, B¾c Mü... Tæ chøc c¸c líp nghiÖp vô nh»m bæ sung nh÷ng kiÕn thøc míi cho c¸n bé l·nh ®¹o, kü s­, chuyªn viªn. T¨ng c­êng c¸c tµi liÖu tham kh¶o còng nh­ trang thiÕt bÞ cÇn thiÕt cho viÖc ®µo t¹o. ViÖc t¨ng c­êng ®µo t¹o chuyªn m«n nghiÖp vô còng chÝnh lµ ph¸t huy néi lùc rÊt quan träng trong vÊn ®Ò ph¸t triÓn con ng­êi cña TCT. Bªn c¹nh ph¸t huy néi lùc vÒ tµi chÝnh, ph¸t huy néi lùc b»ng viÖc ®µo t¹o con ng­êi sÏ ®­a c«ng ty ph¸t triÓn mét c¸ch v÷ng ch¾c. 3. Quy ®Þnh chÆt chÏ cho viÖc thùc hiÖn quy chÕ ®Êu thÇu Tæng c«ng ty chØ ®¹o c¸c c«ng ty thµnh viªn tu©n thñ c¸c quy ®Þnh hiÖn hµnh cña Nhµ n­íc trong viÖc ký kÕt, thùc hiÖn hîp ®ång kinh tÕ, chÊp hµnh nghiªm chØnh Quy chÕ ®Êu thÇu ban hµnh kÌm theo NghÞ ®Þnh 88/CP vµ 14/CP cña ChÝnh phñ, ®¶m b¶o cung cÊp kÞp thêi phÇn lín vËt t­, thiÕt bÞ, dÞch vô theo yªu cÇu s¶n xuÊt. Trªn c¬ së c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn ®Êu thÇu ®· ban hµnh, TCT cÇn xem xÐt nhu cÇu cña ngµnh, thùc tr¹ng quy tr×nh ®Êu thÇu t¹i c«ng ty ®Ó tiÕn hµnh ban hµnh c¸c v¨n b¶n néi bé cho phï hîp, cô thÓ cho tõng nhãm c«ng ty nh­ c«ng ty liªn doanh, c«ng ty h¹ch to¸n ®éc lËp, c«ng ty h¹ch to¸n phô thuéc. MÆc dï, TCT ®· cã nh÷ng v¨n b¶n kh¸ cô thÓ cho ho¹t ®éng cña c«ng ty liªn doanh Vietsovpetro (vÒ c¸c dù ¸n cÇn th«ng qua ý kiÕn cña TCT) song vÉn cÇn ®æi míi cho phï hîp víi thùc tÕ, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc thùc hiÖn ®Êu thÇu. N§ 88/CP ¸p dông chung cho ®Êu thÇu trªn l·nh thæ ViÖt Nam nh­ng ngµnh dÇu khÝ cã nh÷ng ®Æc thï riªng nªn TCT cè g¾ng vËn dông mét c¸ch linh ho¹t N§ 88/CP mµ vÉn ®¶m b¶o theo tËp tôc c«ng nghiÖp dÇu khÝ quèc tÕ. TCT ph©n ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm, quyÒn h¹n cña ng­êi cã thÈm quyÒn ®èi víi c¸c dù ¸n chuyªn ngµnh ®Çu khÝ, thÈm quyÒn phª duyÖt kÕt qu¶ ®Êu thÇu vµ thêi h¹n phª duyÖt kÕt qu¶ nh»m t¨ng c­êng h¬n n÷a c«ng t¸c qu¶n lý ®Êu thÇu. HÖ thèng quy ®Þnh cÇn ®­îc kh«ng ngõng bæ sung vµ hoµn thiÖn. H­íng ®i chÝnh trong thêi gian tíi lµ cè g¾ng cô thÓ ho¸ tíi møc cao nhÊt quyÒn h¹n, tr¸ch nhiÖm cña mçi phßng ban, c¸ nh©n t¹o ra b­íc ®ét ph¸ tho¸t khái t×nh tr¹ng tr× trÖ. HÖ thèng quy ®Þnh ®­îc x©y dùng trªn c¬ së t­¬ng xøng gi÷a quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm lµm nÒn t¶ng cho ph©n c«ng c«ng t¸c, ch¾c ch¾n sÏ gióp cho toµn bé guång m¸y ho¹t ®éng nhÞp nhµng, hiÖu qu¶. §ång thêi, cÇn cã nh÷ng quy ®Þnh chÆt chÏ trong viÖc xö lý vi ph¹m, chÕ ®é khen th­ëng hîp lý th«ng qua c«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra thùc hiÖn ho¹t ®éng ®Êu thÇu. TCT chó träng tæ chøc chÆt chÏ c¸c cuéc ®Êu thÇu t¹i ViÖt Nam. C¸c cuéc ®Êu thÇu ®­îc diÔn ra trong khu biÖt lËp, c¸n bé chÊm thÇu kh«ng ®­îc phÐp ra khái khu vùc, kh«ng ®­îc liªn l¹c víi bÊt cø ng­êi ngoµi nµo cho ®Õn khi kÕt thóc toµn bé c«ng viÖc liªn quan tíi chÊm thÇu. TCT qu¶n lý th«ng tin theo chÕ ®é b¶o mËt (cã quy ®Þnh cô thÓ). Th«ng qua viÖc tæ chøc ®Êu thÇu chÆt chÏ TCT tr¸nh ®­îc c¸c ¸p lùc tõ c¸c nhµ thÇu, tr¸nh ®­îc ¸p lùc tõ c¸c mèi quan hÖ x· héi t¸c ®éng tíi kÕt qu¶ chÊm thÇu. C¸c dù ¸n lín ®­îc tæ chøc xÐt thÇu nghiªm tóc vµ cã hiÖu qu¶ cao nh­: dù ¸n tµu dÇu Vietsovpetro 1. 4. B¶o ®¶m ®iÒu kiÖn th«ng tin vµ më réng mèi quan hÖ ®èi ngo¹i 4.1. B¶o ®¶m ®iÒu kiÖn th«ng tin Th«ng tin cã mét ý nghÜa ®Æc biÖt quan träng trong tæ chøc ®Êu thÇu nãi chung vµ mua s¾m thiÕt bÞ chuyªn ngµnh dÇu khÝ nãi riªng. ViÖc n¾m b¾t ®­îc th«ng tin ®Çy ®ñ vÒ c¸c nhµ cung øng tiÒm n¨ng cã thÓ h¹n chÕ ®­îc rÊt nhiÒu thêi gian vµ c«ng søc trong xÐt chän thÇu vµ v× thÕ ®Êu thÇu cã hiÖu qu¶ cao h¬n, tr¸nh t×nh tr¹ng chÞu thiÖt thßi vÒ møc gi¸ thÇu, ®¶m b¶o thêi gian thùc hiÖn hîp ®ång nh­ ®· ®Ò cËp ®Õn ë phÇn "nh÷ng tån t¹i trong quy tr×nh ®Êu thÇu". Nh­ng th«ng tin lÊy ë ®©u? Nh­ thÕ nµo? Xö lý nh­ thÕ nµo? Trong c«ng t¸c ®Êu thÇu mua s¾m thiÕt bÞ ngµnh dÇu khÝ, TCT còng ph¶i tiÕn hµnh nghiªn cøu thÞ tr­êng th«ng qua nghiªn cøu b¹n hµng vÒ kh¶ n¨ng tµi chÝnh, kinh nghiÖm, thêi h¹n chuyÓn giao... nh»m kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i nªu ë phÇn trªn vµ do ®ã: +Chän ®­îc ®óng thiÕt bÞ v× chuyªn ngµnh dÇu khÝ ®ßi hái ®é chÝnh x¸c cao, kh¶ n¨ng xö lý, c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµ ®é an toµn cao. +VËn chuyÓn thiÕt bÞ ®óng thêi h¹n quy ®Þnh vµ ®óng tiÕn ®é c«ng tr×nh. +Chän ®óng øng thÇu tiÒm n¨ng. +Mua ®óng gi¸ vµ ®iÒu kiÖn tËn dông phï hîp h¬n. Tæng c«ng ty DKVN cÇn x©y dùng mét bé phËn cung cÊp th«ng tin vÒ ho¹t ®éng mua s¾m quèc tÕ, ®Æc biÖt lµ viÖc mua s¾m thiÕt bÞ chuyªn ngµnh dÇu khÝ. ViÖc cã ®ñ c¸c th«ng tin vÒ nhµ cung cÊp tiÒm n¨ng t¹o ra nhiÒu thuËn lîi cho c«ng t¸c tæ chøc ®Êu thÇu, xÐt thÇu, lùa chän c¸c nhµ øng thÇu ®ñ n¨ng lùc. C¸c th«ng tin sau khi ®­îc thu thËp cÇn ®­îc xö lý theo tõng môc tiªu kh¸c nhau: xö lý th«ng tin ®Ó lËp kÕ ho¹ch NK thiÕt bÞ, xö lý theo ®¬n ®Æt hµng... Thùc tÕ, TCT th­êng ¸p dông c¸ch thøc thu thËp th«ng tin nh­: trùc tiÕp mua l¹i c¸c th«ng tin ®· thu thËp vµ xö lý tõ c¸c øng thÇu tiÒm n¨ng hoÆc tæ chøc khai th¸c th«ng tin trªn b¸o, t¹p chÝ vµ c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng, th«ng qua c¸c cuéc héi chî triÓn l·m vÒ c¸c thiÕt bÞ chuyªn ngµnh dÇu khÝ do ®éi ngò c¸n bé, phßng ban chuyªn tr¸ch. Th«ng qua viÖc thu thËp th«ng tin th× t¨ng c­êng søc m¹nh trong vßng ®µm ph¸n, tiÕt kiÖm ®­îc chi phÝ cho viÖc tæ chøc ®Êu thÇu, xÐt thÇu cã hiÖu qu¶, ®ãn ®Çu ®­îc c¸c c¬ héi ph¸t triÓn trong t­¬ng lai nhê viÖc kiÓm so¸t ®­îc hÖ thèng th«ng tin. 4.2. Më réng quan hÖ ®èi ngo¹i Quan hÖ ®èi ngo¹i gåm: quan hÖ tíi ng­êi cÊp vèn, quan hÖ víi c¸c c¬ quan Nhµ n­íc ®Æc biÖt lµ quan hÖ víi c¸c nhµ thÇu. Danh s¸ch c¸c nhµ thÇu ®­îc mêi tham dù s¬ tuyÓn dùa trªn 3 nguån chñ yÕu: nguån tù cã hay c¸c c«ng ty vèn s½n quan t©m ®Õn dù ¸n, danh s¸ch tõ c«ng ty t­ vÊn vµ hiÓu biÕt tõ c¸c thµnh viªn trong V¨n phßng ThÈm ®Þnh thÇu, trong Tæ chuyªn gia gióp viÖc ®Êu thÇu. Trong t­¬ng lai, c¸c bªn mêi thÇu sÏ cÇn quan t©m ®Õn c¸c c«ng ty lín trong ngµnh dÇu khÝ trªn kh¾p thÕ giíi. Qua viÖc theo dâi ho¹t ®éng cña mçi c«ng ty míi cã thÓ cã mét danh s¸ch mêi thÇu toµn diÖn, phong phó, an toµn vµ kh¸ch quan. Tõ ®ã sÏ tr¸nh ®­îc t×nh tr¹ng bÞ ®éng trong thêi gian xÐt thÇu. §ång thêi ®Ó gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng kÕt qu¶ bÞ bãp mÐo, chØ ®¹o tõ trªn xuèng, c¸c c¬ quan lµm c«ng t¸c ®Êu thÇu quèc tÕ cÇn cã quan hÖ tèt víi c¸c tæ chøc cung cÊp nguån vèn ®Ó lo¹i bá c¸c trung gian g©y l·ng phÝ tiÒn cña. Song song víi viÖc më réng quan hÖ ngo¹i giao th× chóng ta ®ãn ®­îc c¸c nguån vèn ®Çu t­ trùc tiÕp tõ n­íc ngoµi ngµy cµng nhiÒu. Víi c¸c nguån viÖn trî tõ n­íc ngoµi th× khi thùc hiÖn ®Êu thÇu c¸c nhµ thÇu ViÖt Nam khã cã thÓ tham gia. Do ®ã, khi hîp t¸c víi n­íc ngoµi ta cÇn t¨ng c­êng sù lµm chñ cña m×nh, t¨ng c­êng ho¹t ®éng ®Êu thÇu víi nguån vèn n­íc ngoµi. §Ó t¨ng kh¶ n¨ng thùc tÕ cña c¸c nhµ thÇu ViÖt Nam trong lÜnh vùc dÇu khÝ ngoµi nh÷ng chÝnh s¸ch ­u tiªn cña Nhµ n­íc, TCT ®· thu hót ®Çu t­, lËp c¸c liªn doanh víi n­íc ngoµi nh»m cung cÊp c¸c dÞch vô chÊt l­îng cao, chuyÓn giao c«ng nghÖ. Tõ n¨m 1991 ®Õn nay TCT ®· liªn doanh trªn rÊt nhiÒu lÜnh vùc nh­: liªn doanh xö lý sè liÖu ®Þa chÊn Petrovietnam- Golden, liªn doanh VLG ho¸ chÊt, liªn doanh nhùa vµ ho¸ chÊt Phó Mü, liªn doanh dÇu khÝ Mª K«ng, liªn doanh Barit-Tuyªn Quang-DMC, liªn doanh s¶n xuÊt- söa ch÷a cÇn khoan èng chèng Viettubes... 5. LËp kÕ ho¹ch mua s¾m thiÕt bÞ NK . Tæng c«ng ty DKVN cã nhiÖm vô trùc tiÕp XNK c¸c trang thiÕt bÞ trong d©y chuyÒn c«ng nghÖ, qu¶n lý khai th¸c dÇu khÝ vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c cã liªn quan. §Ó kh¾c phôc tÝnh thiÕu thèng nhÊt cña c¸c chØ tiªu trong mua s¾m thiÕt bÞ, TCT cÇn lËp kÕ ho¹ch mua s¾m thiÕt bÞ trong dµi h¹n. Mua s¾m thiÕt bÞ NK lµ mét ho¹t ®éng phøc t¹p cÇn lµm râ c¸c néi dung sau: + KÕ ho¹ch nµy ®­îc x©y dùng trong thêi gian nµo. + Nh÷ng c¨n cø ®Ó lËp kÕ ho¹ch: nhu cÇu cña ngµnh, sù ph¸t triÓn c«ng nghÖ ngµnh dÇu khÝ thÕ giíi, kh¶ n¨ng vèn cña ngµnh, kh¶ n¨ng héi nhËp quèc tÕ. + C¸c ph­¬ng ¸n thay thÕ vµ bæ sung nÕu nh÷ng c¨n cø trªn thay ®æi. + Danh môc thiÕt bÞ mua s¾m, c¸c nguån cung cÊp thiÕt bÞ: uy tÝn, n¨ng lùc cña c¸c nhµ cung cÊp. + Dù kiÕn nh©n sù tham gia vµo c«ng t¸c ®Êu thÇu quèc tÕ ë mçi dù ¸n. Tæng c«ng ty còng ph¶i ®Ò ra kÕ ho¹ch cô thÓ cho tõng b­íc trong qu¸ tr×nh mua s¾m ®Ó cã thÓ chñ ®éng gi¶i quyÕt khi cã t×nh huèng bÊt ngê x¶y ra. Tõ yªu cÇu chÊt l­îng, sè l­îng ®Õn viÖc lùa chän c¸c nguån cung cÊp, c¸c ®iÒu kho¶n mua vµ giao hµng, ®iÒu kho¶n mua b¸n tÝn dông, hîp ®ång vµ gi¸m s¸t thùc hiÖn hîp ®ång. Víi yªu cÇu vÒ chÊt l­îng: c«ng ty cÇn ®Æt ra tõng tiªu chuÈn kü thuËt vÒ mÆt lîi Ých kinh tÕ vµ hiÖu qu¶. Theo ®ã cã thÓ ®­a ra mét sù ®¸nh gi¸ vÒ c¸c yªu cÇu nguyªn liÖu trªn c¬ së gi¸, kh¶ n¨ng thay thÕ s½n cã, c¸c ®ßi hái tiªu chuÈn ho¸, vËn t¶i quèc tÕ... VÊn ®Ò lùa chän nguån cung cÊp: c«ng ty cÇn tr¸nh sù lÖ thuéc vµo mét ng­êi cung cÊp ®éc quyÒn mµ nªn më réng c¸c nguån cung øng c¹nh tranh nh»m b¶o ®¶m c¸c ®iÒu kiÖn cã lîi h¬n cña th­¬ng vô còng nh­ t¨ng kh¶ n¨ng mÆc c¶. Yªu cÇu ®èi víi c¸c ®iÒu kho¶n mua vµ giao hµng: gi¸ lµ mét yÕu tè quan träng nhÊt. Gi¸ ®óng kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i lµ gi¸ thÊp nhÊt mµ lµ gi¸ hîp lý g¾n liÒn víi chÊt l­îng. C¸c ®iÒu kho¶n mua b¸n tÝn dông: khi tµi chÝnh khan hiÕm, c¸c ph­¬ng tiÖn tÝn dông cã thÓ lµ lîi thÕ. Tuy nhiªn viÖc mua b¸n dùa trªn c¸c ®iÒu kho¶n tÝn dông còng liªn quan tíi sù t¨ng chi phÝ. Do vËy, c¸c lîi thÕ vµ bÊt lîi cña c¸c ®iÒu kiÖn tÝn dông ph¶i ®­îc ®¸nh gi¸ cÈn thËn. Trong ho¹t ®éng NK, c¸c ®iÒu kiÖn giao hµng cã tÝnh chÊt nhÊt ®Þnh. TÝnh kinh tÕ cña c¸c ph­¬ng thøc vËn t¶i còng ®­îc ph©n tÝch. Yªu cÇu víi hîp ®ång mua s¾m thiÕt bÞ cÇn ®­a vµo hîp ®ång c¸c ®iÒu kho¶n cã ®ñ hiÖu lùc ph¸p lý ®èi víi c¸c nhµ cung cÊp n­íc ngoµi nh»m b¶o vÖ ng­êi mua trong tr­êng hîp cã tranh chÊp. ViÖc gi¸m s¸t vµ ®iÒu hµnh hîp ®ång: c¸c hîp ®ång NK yªu cÇu cã sù gi¸m s¸t liªn tôc. C¸c ®iÒu kiÖn vÒ chÊt l­îng, lÞch giao hµng, c¸c yªu cÇu vÒ chøng tõ... gi¸m s¸t hîp ®ång sÏ liªn quan chÆt chÏ víi c¸c ®¹i lý giao nhËn vµ thanh to¸n, c¸c bé phËn ®Æt hµng, c¬ quan gi¸m ®Þnh tµi chÝnh vµ bÊt cø c¬ quan nµo cã liªn quan tíi mua s¾m NK. 6. Mét sè kiÕn nghÞ ®èi víi Nhµ n­íc 6.1- Bæ sung vµ ban hµnh thªm mét sè v¨n b¶n phôc vô cho viÖc ®Êu thÇu Mét m«i tr­êng ph¸p lý lµnh m¹nh lµ v« cïng cÇn thiÕt v× cã nh­ thÕ th× ho¹t ®éng ®Êu thÇu quèc tÕ nãi riªng vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c nãi chung míi ®i theo ®óng h­íng, ®¶m b¶o lîi Ých cña c¸c bªn tham gia. Nh­ng nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng chÞu nhiÒu t¸c ®éng vµ lu«n vËn ®éng kh«ng ngõng, do ®ã m«i tr­êng ph¸p lý còng ph¶i thay ®æi cho phï hîp víi tõng thêi kú kh¸c nhau. Dï m«i tr­êng ph¸p lý thèng nhÊt th× vÉn ph¶i bæ sung, hoµn thiÖn h¬n. Quy chÕ ®Êu thÇu míi ®Ò cËp tíi mét sè lÜnh vùc nh­ mua s¾m thiÕt bÞ, t­ vÊn, x©y l¾p, dù ¸n trong khi ®ã cã nh÷ng ®èi t­îng ch­a ®­îc ®Ò cËp tíi. §Êu thÇu c¸c ®èi t­îng cã tÝnh chÊt chuyÓn giao c«ng nghÖ, phÇn mÒm tin häc øng dông, thuª mua tµi s¶n, vËt t­ tiªu hao cã gi¸ trÞ lín. Khi thùc hiÖn ®Êu thÇu c¸c chñ ®Çu t­ ph¶i theo quy chÕ cña c¸c tæ chøc quèc tÕ. Ho¹t ®éng kinh doanh b¶o hiÓm ngµy cµng ph¸t triÓn. Nh­ng trong quy chÕ ®Êu thÇu ch­a ®Ò cËp tíi lÜnh vùc b¶o hiÓm. Khi mµ nÒn kinh tÕ ®ang ph¸t triÓn, c¸c c«ng ty, c¸c c¸ nh©n muèn mua b¶o hiÓm ë c«ng ty nµo cã phÝ b¶o hiÓm thÊp mµ gi¸ trÞ nhËn b¶o hiÓm cao. §©y lµ vÊn ®Ò thiÕt thùc cho nh÷ng c«ng ty lín cã nhu cÇu b¶o hiÓm song c¸c c«ng ty trong n­íc ch­a ®¸p øng ®­îc, ph¶i cÇn ®Õn c¸c c«ng ty b¶o hiÓm quèc tÕ. Nh­ vËy, Nhµ n­íc cÇn ban hµnh quy chÕ ®Êu thÇu trong lÜnh vùc b¶o hiÓm (®Æc biÖt lµ ho¹t ®éng t¸i b¶o hiÓm) ®Ó c¸c c«ng ty ViÖt Nam kh«ng bÞ thiÖt thßi khi ¸p dông quy chÕ quèc tÕ. VÊn ®Ò ­u ®·i nhµ thÇu trong n­íc ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c nhµ thÇu trong n­íc vÉn ch­a cã mét quy ®Þnh cô thÓ nµo. Khi tham dù ®Êu thÇu quèc tÕ ë trong n­íc c¸c c«ng ty ViÖt Nam, liªn doanh víi ViÖt Nam chÞu kh«ng Ýt khã kh¨n. Nhµ n­íc cÇn cã quy ®Þnh cô thÓ cho vÊn ®Ò nµy ®Ó khuyÕn khÝch c¸c c«ng ty ViÖt Nam t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c nhµ thÇu trong n­íc vµ ®em l¹i lîi Ých cho ®Êt n­íc. Trong c«ng t¸c ®Êu thÇu ë ViÖt Nam hiÖn nay, víi c¸c c«ng tr×nh cÇn vèn øng thÇu hay c¸c ®iÒu kiÖn kh¸c mµ nhµ thÇu ViÖt Nam kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn, c¸c nhµ thÇu n­íc ngoµi th­êng th¾ng thÇu råi kho¸n thÇu cho c¸c nhµ thÇu ViÖt Nam ®Ó h­ëng chªnh lÖch gi¸. VÊn ®Ò nµy ®· g©y ¶nh h­ëng tiªu cùc tíi hiÖu qu¶ c«ng tr×nh vµ bÊt c«ng ®èi víi c¸c nhµ thÇu ViÖt Nam mµ vÉn ch­a cã ®iÒu kho¶n nµo ®iÒu chØnh vÊn ®Ò nµy. Cã mét sè c«ng ty m¹nh cßn gäi lµ c«ng ty 91 thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh cña ChÝnh phñ), cã xu h­íng ph¸t triÓn thµnh c¸c tËp ®oµn kinh tÕ trong ®ã cã TCT dÇu khÝ ViÖt Nam. HÇu hÕt c¸c TCT nµy ®Òu ®Ò nghÞ ChÝnh phñ vµ c¸c Bé cã quy ®Þnh thèng nhÊt viÖc ¸p dông quy chÕ ®Êu thÇu trong néi bé ®Ó viÖc kÕt hîp gi÷a ®Êu thÇu réng r·i vµ chØ ®Þnh thÇu trong néi bé c¸c tæng c«ng ty 91. NÕu thiªn qu¸ vÒ ®Êu thÇu réng r·i kh«ng cã sù ph©n biÖt th× mèi liªn kÕt cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn bÞ h¹n chÕ, kh«ng ph¸t huy ®­îc ­u thÕ cña m« h×nh c¹nh tranh cña tËp ®oµn kinh tÕ. V× TCT th­êng cã nhiÒu thµnh viªn cã mèi quan hÖ trao ®æi s¶n phÈm dÞch vô cho nhau, chiÕm tû träng kh¸ lín trong tæng khèi l­îng s¶n phÈm dÞch vô cña TCT, cã c¸c ®¬n vÞ x©y l¾p vµ t­ vÊn chuyªn ngµnh. VÝ dô, Tæng c«ng ty DKVN cã c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn lµ c«ng ty x©y l¾p, c«ng ty b¶o hiÓm dÇu khÝ, c«ng ty t­ vÊn ®Çu t­ x©y dùng dÇu khÝ... TCT th­êng cã c¬ chÕ ­u tiªn tiªu dïng s¶n phÈm, dÞch vô néi ngµnh. TCT dÇu khÝ ViÖt Nam chØ ®Þnh c¸c c«ng ty sö dông c¸c lo¹i vËt t­, dÞch vô mµ c¸c ®¬n vÞ trong n­íc, trong ngµnh cã thÓ cung cÊp nh­ Barit, Bentonit vµ mét sè ho¸ phÈm cña DMC, tÇu thuyÒn cña PTSC, b¶o hiÓm th«ng qua PVIC, mua èng khai th¸c t¹i Viettube...ChÝnh v× vËy c¸c TCT nµy ®Òu ®Ò nghÞ ChÝnh phñ cã quy ®Þnh thèng nhÊt viÖc ¸p dông quy chÕ ®Êu thÇu trong néi bé TCT 91. Mét thùc tr¹ng th­êng thÊy gi¸ tróng thÇu trong mét sè tr­êng hîp thÊp h¬n nhiÒu so víi møc ­íc tÝnh. §iÒu nµy lµ do c¹nh tranh b¾t buéc nhµ thÇu nh»m h¹ gi¸ thµnh tèi ®a, mong cã viÖc lµm...HËu qu¶ lµ chÊt l­îng c«ng tr×nh kh«ng ®¶m b¶o, tiÕn ®é thùc hiÖn chËm, g©y tè kÐm chi phÝ. Nh»m gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng bá gi¸ qu¸ thÊp trong ®Êu thÇu g©y hËu qu¶ xÊu cho dù ¸n, Nhµ n­íc cÇn bæ sung c¸c v¨n b¶n quy ®Þnh cô thÓ vÒ "chèng ph¸ gi¸" trong ®Êu thÇu vµ xö lý vi ph¹m Quy chÕ ®Êu thÇu. Do viÖc vi ph¹m Quy chÕ ®Êu thÇu dÉn tíi khiÕu kiÖn gi÷a c¸c nhµ thÇu hoÆc cã sù bÊt ®ång ý kiÕn gi÷a TCT vµ c¸c c«ng ty thµnh viªn. §iÒu nµy dÉn tíi t×nh tr¹ng kÐo dµi thêi gian xem xÐt phª duyÖt, g©y l·ng phÝ c«ng søc, kinh phÝ kiÓm tra, lµm lì c¬ héi thùc hiÖn dù ¸n. 6.2- Hoµn thiÖn kh©u tæ chøc vµ qu¶n lý cña Nhµ n­íc vÒ ®Êu thÇu C¸c nguyªn nh©n chñ quan vµ kh¸ch quan ®· g©y ra thùc tr¹ng lµ ho¹t ®éng ®Êu thÇu bÞ bãp mÐo ®i trong thêi gian qua kh«ng chØ ë Tæng c«ng ty DKVN mµ cßn lµ vÊn ®Ò chung ë c¸c c«ng ty kh¸c. Trong mét sè tr­êng hîp, kh«ng Ýt cuéc ®Êu thÇu chØ mang tÝnh h×nh thøc, thiÕu hiÖu qu¶: c¸c bªn mêi thÇu t¹o ra nh÷ng kÏ hë hay thiÕu kh¸ch quan ®Ó nh»m môc ®Ých cho nhµ thÇu nµo ®ã tróng thÇu, tr×nh ®é h¹n chÕ cña c¸c chuyªn gia xÐt thÇu, sù phô thuéc vµo c¸c ®èi t¸c n­íc ngoµi trong c¸c dù ¸n cã vèn cña hä...®· lµm tiªu tèn c¸c nguån lùc ®Çu t­, gi¶m chÊt l­îng c«ng tr×nh, hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kh«ng cao...§Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy, Nhµ n­íc cÇn ban hµnh c¸c v¨n b¶n ph¸p lý nªu râ quyÒn lîi vµ tr¸ch nhiÖm gi÷a c¸c bªn tham gia vµo thùc hiÖn hîp ®ång. C¸c quy ®Þnh nªu râ rµng, chi tiÕt ®èi víi c¸c hµnh vi tiªu cùc lµm gi¶m ®i hiÖu qu¶ vèn cã cña ho¹t ®éng ®Êu thÇu. §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy ®ßi hái cã sù kÕt hîp chÆt chÏ, thèng nhÊt gi÷a c¸c Bé, ngµnh, c¸c c«ng ty cã liªn quan. ChÝnh phñ nªn ®Ò nghÞ c¸c Bé, ngµnh, c¸c Tæng c«ng ty lín thµnh lËp ban thanh tra trong ®ã cã thanh tra ho¹t ®éng ®Êu thÇu. 6.3- §¬n gi¶n ho¸ thñ tôc hµnh chÝnh trong tæ chøc ®Êu thÇu quèc tÕ Th­íc ®o hiÖu qu¶ viÖc mua s¾m trong c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ lµ lîi nhuËn. Do cã sù phô thuéc vµo ng©n s¸ch, c¸c c¬ quan mua s¾m ë trung ­¬ng ph¶i tu©n thñ c¸c thñ tôc ®Æt ra trong khu«n khæ luËt ph¸p vµ quy chÕ cho phÐp. Tr¸ch nhiÖm ®èi víi Nhµ n­íc lµ ®Æc tr­ng næi bËt cña viÖc mua s¾m t¹i c¸c c¬ quan nµy. §Ó ®¶m b¶o lîi Ých chung, c¸c quy ®Þnh ph¸p lý ®­îc tu©n thñ. Tuy nhiªn, viÖc tu©n thñ qu¸ cøng nh¾c trong mua s¾m c«ng céng kiÓu nµy cã thÓ kh«ng ®¶m b¶o hiÖu qu¶ cao. Do vËy, cÇn cã sù chuyÓn dÞch tíi mét ph­¬ng thøc mÒm dÎo h¬n ®­îc chÊp nhËn víi c¸c tæ chøc mµ ë ®ã c¸c cÊu tróc thÞ tr­êng quèc tÕ vµ c¸c ®iÒu kiÖn ®­îc n©ng cao trong qu¸ tr×nh mua s¾m h¬n lµ c¸c yªu cÇu mang tÝnh thñ tôc. Lý do cña viÖc ®¬n gi¶n ho¸ thñ tôc hµnh chÝnh trong c«ng t¸c ®Êu thÇu quèc tÕ vµ xÐt chän thÇu lµ: + Thñ tôc hµnh chÝnh cµng ®¬n gi¶n cµng t¹o ®iÒu kiÖn n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c ®Êu thÇu quèc tÕ. + Thñ tôc hµnh chÝnh ®¬n gi¶n sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho tÊt c¶ c¸c bªn tham gia, tõ ®ã sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho ®Êu thÇu quèc tÕ b¾t rÔ s©u vµo nÒn kinh tÕ, t¹o thµnh thãi quen, t¨ng kinh nghiÖm khi mua s¾m quèc tÕ. Néi dung cña viÖc ®¬n gi¶n ho¸ c¸c thñ tôc hµnh chÝnh trong c«ng t¸c ®Êu thÇu vµ xÐt chän thÇu lµ gi¶m thñ tôc còng nh­ sù can thiÖp cña Nhµ n­íc vµo c«ng t¸c ®Êu thÇu cña TCT. C«ng viÖc cña Nhµ n­íc chØ nªn dõng l¹i ë møc ®é ®Þnh h­íng c¸c quy chÕ, ban hµnh c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn vµ h­íng dÉn cô thÓ viÖc thùc hiÖn c¸c quy chÕ ®ã. §ång thêi víi viÖc ®¬n gi¶n ho¸ thñ tôc hµnh chÝnh, ®Ó n©ng cao tÝnh hiÖu qu¶ c«ng t¸c qu¶n lý Nhµ n­íc, ChÝnh phñ nªn lËp mét ban kiÓm tra c«ng t¸c xÐt thÇu ho¹t ®éng ®éc lËp nh»m kiÓm tra, thanh tra c¸c ho¹t ®éng ®Êu thÇu quèc tÕ vÒ mua s¾m thiÕt bÞ cã nguån vèn tõ ng©n s¸ch Nhµ n­íc. Ban nµy sÏ nghiªn cøu hå s¬ vµ thùc tÕ ®Êu thÇu ë c¸c ®¬n vÞ vµ b¸o c¸o l¹i ChÝnh phñ. Song sù ho¹t ®éng cña ban nµy ph¶i lµm sao kh«ng lµm chËm qu¸ tr×nh ®Çu t­ cña c«ng ty. §Êu thÇu kh«ng ph¶i lµ mét thñ tôc thuÇn tuý. Trªn thùc tÕ ®©y lµ mét c«ng nghÖ hiÖn ®¹i mµ môc ®Ých lµ ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®­îc thùc hiÖn tèi ­u. Bëi vËy cÇn hoµn thiÖn m«i tr­êng kinh doanh trªn mäi khÝa c¹nh nh­ kinh tÕ, x· héi, hµnh chÝnh vµ c¶ ®¹o ®øc. Mét sè khÝa c¹nh cÇn chó ý: + §¬n gi¶n ho¸ thñ tôc hµnh chÝnh trong qu¶n lý, phª duyÖt qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Êu thÇu mua s¾m thiÕt bÞ hµng ho¸ quèc tÕ. + X©y dùng hÖ thèng chØ tiªu ph¸p lÖnh hîp lý. + Gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò cÊp b¸ch vÒ chÝnh s¸ch x· héi phï hîp víi c«ng t¸c qu¶n lý ®Êu thÇu quèc tÕ. Ngoµi ra còng cÇn chuÈn ho¸ hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p quy, cã h­íng dÉn cô thÓ râ rµng, chi tiÕt cho viÖc gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò nhÊt ®Þnh. Thªm vµo ®ã, Nhµ n­íc vµ c¸c c¬ quan chñ qu¶n cÇn quan t©m ®Õn nh÷ng nguån th«ng tin trong vµ ngoµi n­íc lµm c¬ së ®¸nh gi¸ khoa häc, chÝnh x¸c, gióp cho tæ chøc ®Êu thÇu quèc tÕ ®¹t hiÖu qu¶ cao h¬n. 6.4- Xin phÐp ChÝnh phñ cho x©y dùng mét quy chÕ ®Êu thÇu riªng ¸p dông cho Tæng c«ng ty DKVN Trong lÜnh vùc dÇu khÝ, phÇn lín c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ cña dù ¸n ®Òu tõ vµi triÖu ®Õn hµng chôc triÖu USD nªn ho¹t ®éng ®Êu thÇu lµ rÊt phæ biÕn. V× Tæng c«ng ty DKVN lµ mét TCT m¹nh cña ViÖt Nam, cã ®Æc thï riªng nªn mÆc dï Nhµ n­íc ban hµnh "LuËt dÇu khÝ" nh­ng còng ch­a ®¸p øng ®­îc hÕt c¸c yªu cÇu cña TCT trong thùc tÕ thùc hiÖn. Tæng c«ng ty DKVN ho¹t ®éng trong c¸c lÜnh vùc t×m kiÕm, th¨m dß, khai th¸c dÇu khÝ, kinh doanh vµ dÞch vô kÌm theo ®Òu mang nh÷ng nÐt kh¸c biÖt víi c¸c ngµnh kh¸c. Quy chÕ ®Êu thÇu ban hµnh kÌm theo nghÞ ®Þnh 88/CP vµ quy chÕ bæ sung 14/CP quy ®Þnh kh¸ râ mét sè lÜnh vùc mua s¾m thiÕt bÞ, x©y l¾p, t­ vÊn dù ¸n. ViÖc ¸p dông quy chÕ ®Êu thÇu mang l¹i nhiÒu lîi Ých cho Tæng c«ng ty DKVN song do ®Æc thï riªng cña ngµnh dÇu khÝ mµ cã nhiÒu lÜnh vùc ®Êu thÇu cña Tæng c«ng ty DKVN kh«ng cã trong quy ®Þnh cña Nhµ n­íc. Ho¹t ®éng ®Êu thÇu trong lÜnh vùc b¶o hiÓm. Tæng c«ng ty DKVN ho¹t ®éng trong m«i tr­êng, ®iÒu kiÖn thiªn nhiªn khã kh¨n ph¶i chÞu rñi ro cao. ChÝnh v× vËy, TCT cã nhu cÇu mua b¶o hiÓm cho c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nh­ b¶o hiÓm tai n¹n, b¶o hiÓm c¸c c«ng tr×nh, b¶o hiÓm tµu thuyÒn vËn t¶i...Nh­ phÇn trªn ®· nãi, ®Êu thÇu b¶o hiÓm lµ mét viÖc chÝnh ®¸ng ®Ó TCT tiÕt kiÖm ®­îc vèn cña m×nh song ch­a cã v¨n b¶n Nhµ n­íc quy ®Þnh. Do ®ã, TCT ph¶i thùc hiÖn theo quy chÕ ®Êu thÇu cña c¸c tæ chøc quèc tÕ, ®iÒu nµy g©y kh«ng Ýt khã kh¨n, bÊt lîi cho TCT. Ch¼ng h¹n nh­ dÞch vô ®Ò phßng cho ®Ò ¸n 3 triÖu m3 khÝ ë TCT ®· ph¶i ¸p dông theo quy chÕ ®Êu thÇu cña FIDIC, g©y bÊt lîi cho c«ng ty. Ho¹t ®éng ®Êu thÇu vÒ thuª, mua thiÕt bÞ hµng ho¸, dÞch vô lµ rÊt phæ biÕn ë TCT. §ã lµ ®Êu thÇu thuª m¸y mãc, tµu bÌ... hay ®Êu thÇu vÒ ®µo t¹o n¨ng lùc chuyªn m«n cña c¸n bé. Bªn c¹nh nh÷ng thiÕu sãt vÒ c¸c lÜnh vùc ®Êu thÇu kh«ng ®­îc nªu trong quy chÕ ®Êu thÇu th× TCT cßn gÆp khã kh¨n trong sù ph©n cÊp qu¶n lý gi¸ trÞ cña dù ¸n ®Çu t­. Ngµnh c«ng nghiÖp dÇu khÝ lµ mét ngµnh c«ng nghiÖp kü thuËt cao, s¶n xuÊt kinh doanh lín do ®ã gi¸ trÞ cña hµng ho¸ dÞch vô th­êng lín so víi c¸c ngµnh kh¸c. Song quy chÕ ®Êu thÇu ph©n cÊp qu¶n lý gi¸ trÞ cña dù ¸n ®Êu t­ ®Òu ngang b»ng nhau nªn TCT th­êng ph¶i chÞu sù phª duyÖt cña cÊp trªn ngay c¶ víi nh÷ng dù ¸n mµ TCT cã thÓ tù quyÕt ®Þnh ®­îc. §iÒu nµy g©y tèn kÐm vÒ thêi gian lµm chËm c¸c b­íc ®i trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, ¶nh h­ëng tíi kÕt qu¶ kinh doanh nãi chung. Tæng c«ng ty DKVN kiÕn nghÞ víi ChÝnh phñ cho phÐp x©y dùng mét quy chÕ ®Êu thÇu riªng cho ngµnh, kh«ng ¸p dông chung cho c¸c ngµnh kh¸c ®Ó gióp cho TCT cã thÓ thùc hiÖn c¸c dù ¸n mét c¸ch dÔ dµng. HiÖn nay, TCT ®ang tham gia gãp ý vµ x©y dùng quy chÕ ®Êu thÇu ®Æc thï cho ngµnh dÇu khÝ tr×nh ChÝnh phñ. Qua ®©y, ta thÊy c¸c v¨n b¶n ph¸p quy tõ lý thuyÕt ®Õn thùc tÕ cßn cã nh÷ng kho¶ng c¸ch nhÊt ®Þnh. H¬n n÷a, c¸c c«ng ty còng cßn nh÷ng v­íng m¾c trong thùc hiÖn. Tæng c«ng ty DKVN còng kh«ng n»m ngoµi ®iÒu ®ã vµ cÇn ph¶i cã nh÷ng c¶i tiÕn, söa ®æi, bæ sung ®Ó ho¹t ®éng nµy thùc sù ®em l¹i lîi Ých cho TCT. KÕt luËn Ngµy nay, ph­¬ng thøc ®Êu thÇu quèc tÕ ®· ®­îc ¸p dông réng r·i vµ ®­îc coi nh­ mét c«ng cô ®¾c lùc cho ho¹t ®éng kinh tÕ. Nã gióp c¸c nhµ kinh doanh tr­ëng thµnh, tÝch luü kinh nghiÖm, t¨ng c­êng n¨ng lùc c¹nh tranh nh»m ®em l¹i hiÖu qu¶ cao trong kinh doanh. §Êu thÇu lµ mét ho¹t ®éng rÊt quan träng trong ngµnh dÇu khÝ v× hÇu nh­ mäi vÊn ®Ò liªn quan ®Õn c¸c dù ¸n dÇu khÝ ®Òu ph¶i ®Êu thÇu. H¬n n÷a, tõng b­íc ®i cña ho¹t ®éng ®Êu thÇu ®Òu ph¶i ®­îc c«ng ty n­íc ngoµi (lµ nh÷ng c«ng ty ký hîp ®ång th¨m dß, khai th¸c dÇu khÝ ngoµi kh¬i ViÖt Nam víi Tæng c«ng ty DKVN) tr×nh lªn TCT phª duyÖt. Thùc tÕ, ho¹t ®éng ®Êu thÇu ë Tæng c«ng ty DKVN ®· thu ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ song vÉn cßn nh÷ng tån t¹i. Nh÷ng nguyªn nh©n chñ quan nh­: c¬ chÕ, tæ chøc, thùc thi... còng nh­ nh÷ng nguyªn nh©n kh¸ch quan nh­ thiÕu sãt trong quy chÕ ®Êu thÇu ®· lµm cho ho¹t ®éng ®Êu thÇu thiÕu tÝnh hiÖu qu¶. Qua ph©n tÝch, chóng ta còng thÊy còng cßn nhiÒu vÊn ®Ò ph¶i söa ®æi trong qu¸ tr×nh ®Êu thÇu do ®Æc thï cña ngµnh dÇu khÝ, gióp cho c¸c dù ¸n dÇu khÝ triÓn khai ®óng tiÕn ®é, kh«ng bÞ ¸ch t¾c l¹i v× c¸c thñ tôc qu¸ r­êm rµ. Cã nh­ thÕ míi n©ng cao hiÖu qu¶ ®Êu thÇu quèc tÕ ë c¸c ngµnh nãi chung vµ ngµnh dÇu khÝ nãi riªng. Cïng víi sù ®æi thay cña ®Êt n­íc, cña c¸c ngµnh kü thuËt kh¸c, ngµnh dÇu khÝ thùc sù trë thµnh mét bé phËn cña nÒn kinh tÕ quèc d©n, ngµy cµng ®ãng gãp nhiÒu h¬n cho ®Êt n­íc vµ cã mét vÞ trÝ xøng ®¸ng trong céng ®ång c¸c n­íc cã dÇu má. Tuy nhiªn, bµi viÕt cã thÓ cßn nhiÒu thiÕu sãt do nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh vÒ tr×nh ®é hiÓu biÕt vµ kinh nghiÖm thùc tÕ, v× vËy t«i rÊt mong nhËn ®­îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c thÇy c« vµ c¸c b¹n. ._.