Quản lý hệ thống cửa hàng sách

KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ---------------------&----------------------- §Ò Tµi QUẢN LÍ HỆ THỐNG CỬA HÀNG SÁCH §¬n vÞ thực hiện : Líp cvk4s_08_01 Phạm Văn Thanh(NT) §¨ng ThÞ Loan Phïng ThÞ Th¶o NguyÔn Thi H»ng NguyÔn ThÞ Thu H¹nh Gi¸o viªn h­íng dÉn: §Æng §øc Th¶o Hµ Néi ngµy 30/06/2005 Lêi Më §Çu Chóng ta ®ang hoµ m×nh vµo thÕ giíi c«ng nghÖ th«ng tin, thÕ giíi cña kû nguyªn c«ng nghÖ míi, khoa häc vµ hiÖn ®¹i. Sèng trong m«i tr­êng s«i ®éng cña c«ng nghÖ ch¾c h¼n mçi chóng ta ai còng muèn trang bÞ cho m×nh vèn kiÕn thøc hiÓu biÕt vÒ lÜnh vùc c«ng nghÖ th«ng tin. C«ng nghÖ th«ng tin kh«ng nh÷ng gióp chóng ta theo kÞp víi thêi ®¹i, cËp nhËt th«ng tin mét c¸ch nhanh nhÊt, an toµn vµ hiÖu qu¶ mµ nã cßn gióp chóng ta gi¶i quyÕt c«ng viÖc ®¹t møc hiÖu qu¶ tèi ­u, hoµn thµnh c«ng viÖc mét c¸ch ®¸ng kÓ kh«ng ngoaÞ trõ mét lÜnh vùc nµo trong cuéc sèng, bÊt kÓ tõ c«ng viÖc ®¬n gi¶n nhÊt nh­ truy cËp th«ng tin ®Õn nh÷ng c«ng viÖc phøc t¹p h¬n nh­ ®iÒu hµnh c«ng ty, qu¶n lý mét ph©n x­ëng trong c«ng ty hay ch¼ng h¹n nh­ qu¶n lý mét cöa hµng s¸ch, b¸o, t¹p ho¸, mü phÈm, .v.v. TÊt c¶ nh÷ng c«ng viÖc ®ã d­íi sù trî gióp cña c«ng nghÖ tin häc ®· gióp chóng ta tiÕt kiÖm thêi gian, tiÕt kiÖm kinh phÝ, tiÕt kiÖm søc lùc vµ ®Æc biÖt h¬n c¶ lµ nã mang tÝnh khoa häc lµm cho bé mÆt x· héi trë lªn hiÖn ®¹i h¬n, tinh tÕ h¬n vµ tri thøc h¬n. T«i tin vµ hy väng r»ng víi sù cã mÆt cña c«ng nghÖ tin häc sÏ lµ thay ®æi c¸ch nh×n nhËn cña nh÷ng nhµ qu¶n lý ®èi víi doanh nghiÖp lín, doanh nghiÖp võa vµ doanh nghiÖp nhá vÒ khèi l­îng lín c«ng viÖc mµ hä ph¶i thùc thi trong suèt qu¸ tr×nh qu¶n lý, ®iÒu hµnh c«ng ty. Trong t­¬ng lai, viÖc ¸p dông ngµnh tin häc vµo ®êi sèng lµ viÖc lµm cÇn thiÕt vµ cÊp b¸ch ®èi víi tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp, c¸c c¬ quan, c¸c ngµnh vµ trong toµn x· héi. Thêi gian ®Æt ra cho ch­¬ng tr×nh qu¶n lý cöa hµng s¸ch cña chung em nh­ sau: PhÇn I : §Æc T¶ yªu cÇu 1.VÒ mÆt thêi gian: Thời gian: •Phân tích thiết kế hệ thống:1 tháng •Xây dựng hệ thống: 1.5 tháng - Viết mã: 1 tháng - Thiết kế giao diện : 0.5 tháng •Thử nghiệm: 0.5 tháng •Tổng thời gian: 3 tháng Chi phí: •Các chi phí phát triển: 20 triệu •Phần cứng: đã có •Phần mềm: -Xây dựng cơ sở dữ liệu: 6 triệu -Bảo trì phần mềm: 5 triệu •Đào tạo người dùng: 3 triệu •Vật dụng: 2 triệu •­íc tÝnh tæng chi phÝ : 36 triÖu LÞch biÓu Bắt đầu từ ngày 30-6-2005 đến ngày 30-9-2005 STT Tên công việc Thời hạn(ngày) 1 Nghiên cứu tổ chức 3 2 Lập kế hoạch dự án 5 3 Phân tích 10 4 Xác định yêu cầu 7 5 Lập mô hình dữ liệu quan niệm 15 6 Thiết kế giao diện và đối thoại 14 7 Thiết kế file và CSDL 15 8 Triển khai 25 Nh©n lùc ph©n chia c«ng viÖc : Ch­¬ng tr×nh qu¶n lý cöa hµng s¸ch do nhãm 8 tr×nh bÇy ®· phÇn nµo thµnh c«ng vµ ®¹t ®­îc nhiÒu kh¶ thi. C¸c thµnh viªn tham gia: 1. Ph¹m v¨n Thanh (Nhãm tr­ëng) - ThiÕt kÕ vµ viÕt ch­¬ng tr×nh. 2. §¨ng thÞ Loan - §Æc t¶ yªu cÇu vµ Ph©n tÝch ch­¬ng tr×nh. 3. Phïng thÞ Th¶o – Test thö vµ thùc thi hÖ thèng ch­¬ng tr×nh. 4. NguyÔn thÞ H¹nh - Ph©n tÝch tÝnh rñi ro cho ch­¬ng tr×nh. 5. NguyÔn thÞ H»ng - KiÓm thö vµ qu¶ng c¸o phÇn mÒm nµy . Mäi chi tiÕt xin liªn hÖ víi chóng t«i: §T:(04)7681135 D§ :0912914666. Email:Ngotrantienthanh_nb84@yahoo.com 2. VÒ mÆt yªu cÇu: TÊt c¶ chóng ta h·y thö h×nh dung xem ch¼ng h¹n nh­ qu¶n lý mét cöa hµng s¸ch, víi mét khèi l­îng c«ng viÖc rÊt lín tõ kh©u nhËp c¸c lo¹i s¸ch, b¸n s¸ch, c¸c lo¹i s¸ch bÞ tån kho ®Õn qu¶n lý kh¸ch hµng, qu¶n lý nhµ cung cÊp, qu¶n lý ho¸ ®¬n, chøng tõ xuÊt, nhËp, råi b¸o c¸o hµng th¸ng th«ng tin vÒ t×nh h×nh chung cña cöa hµng … NÕu chóng ta xö lý nh÷ng c«ng viÖc ®ã b»ng thñ c«ng th× ­íc chõng chØ trong mét kho¶ng thêi gian rÊt ng¾n th«i trong kho l­u tr÷ cña cöa hµng s¸ch ®ã sÏ chËt cøng c¸c lo¹i chøng tõ, sæ s¸ch, ho¸ ®¬n thu, chi, råi c¸c lo¹i ho¸ ®¬n kh¸c n÷a… Doanh nghiÖp nµo còng vËy, dï doanh nghiÖp ®ã lµ lín hay nhá, hay chØ ®¬n gi¶n lµ mét cöa hµng th× viÖc gi¶m t¶i c«ng nh©n viªn ®Ó gi¶m bít kinh phÝ nh­ng kh«ng ¶nh h­ëng tíi chÊt l­îng c«ng viÖc chung lµ nhu cÇu thiÕt yÕu cña tÊt c¶ c¸c nhµ qu¶n lý. Nh­ vËy, mét c©u hái ®­îc ®Æt ra cña c¸c nhµ qu¶n lý (manager): liÖu cã ph­¬ng ph¸p nµo ®ã ®Ó ®¬n gi¶n ho¸ c«ng viÖc cho doanh nghiÖp hay kh«ng? Cã c¸ch nµo ®ã ®Ó nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp cã thÓ qu¶n lý ®­îc tÊt c¶ c¸c c«ng viÖc cña c«ng nh©n viªn, l¾m b¾t ®­îc mäi t×nh h×nh, cËp nhËt ®­îc th­êng xuyªn mäi c«ng viÖc mµ kh«ng cÇn ph¶i th«ng qua tõng nh©n viªn qu¶n lý cña tõng bé phËn trong doanh nghiÖp vµ kh«ng ph¶i mÊt nhiÒu thêi gian ®Ó lËt xem tõng trang trªn ho¸ ®¬n, chøng tõ viÕt tay cña nh©n viªn hay kh«ng? Råi cßn rÊt nhiÒu c©u hái t­¬ng tù kh¸c ®­îc ®Æt ra. yêu cầu: • Quản lí được thông tin về CH_QLS và Khách hàng trong CH_QLS một cách đầy đủ, chính xác. Lưu giữ hoá đơn, tài liệu …một cách dễ dàng, thuận tiện. Lập và in các báo cáo. Có tính bảo mật cao. Phải có giao diện thân thiện và dễ sử dụng. Có khả năng nâng cấp và phát triển trong tương lai. Các giải pháp: Giảm tối thiểu các công việc phải xử lý bằng tay. üLưu dữ liệu trên máy tính dễ dàng tìm kiếm và tiết kiệm chi phí bảo quản. Hệ thống QL_CHS có sự hỗ trợ của hệ thống máy tính sẽ giúp Khách hàng có thể tự tìm hiểu và giải quyết thắc mắc Nếu hệ thống được kết nối Internet, Khách hàng có thể xem các thông tin trực tiếp ở bất cứ đâu. Tr­íc kia, ®Ó ®¸p øng ®­îc nhu cÇu ®ã cña nhµ qu¶n lý nãi chung lµ mét th¸ch thøc lín ®èi víi nh÷ng nhµ lËp tr×nh phÇn mÒm. Nh­ng trªn con ®­êng ph¸t triÓn cña x· héi hiÖn nay th× ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ®ã chØ lµ trong tÇm tay cña nhµ lËp tr×nh nãi chung, vÊn ®Ò ë ®©y lµ chóng ta sö dông chóng nh­ thÕ nµo mµ th«i. Mét bµi to¸n ®­îc ®Æt ra lµ: §Ó qu¶n lý mét cöa hµng s¸ch c«ng viÖc ®Çu tiªn chóng ta ph¶i lµm lµ trang bÞ ®Çy ®ñ c¸c thiÕt bÞ cÇn thiÕt cho cöa hµng ®Ó phôc vô cho viÖc qu¶n lý nh­ c¸c thiÕt bÞ truyÒn th«ng, c¸c lo¹i mÆt hµng s¸ch ®Ó phôc vô cho viÖc b¸n s¸ch cña cöa hµng, råi nh©n viªn qu¶n lý cña tõng bé phËn, c¸n bé kiÓm tra nh©n viªn b¸n hµng, nh©n viªn b¶o vÖ, nh©n viªn m«i tr­êng… Do nhu cÇu cña nhµ qu¶n lý s¸ch vÒ viÖc ¸p dông c«ng nghÖ th«ng tin vµo qu¸ tr×nh qu¶n lý nh­ cËp nhËt th«ng tin, truy xuÊt th«ng tin d÷ liÖu, viÖc b¶o mËt th«ng tin d÷ liÖu còng hÕt søc quan träng ®èi víi nhµ qu¶n lý à Ta sÏ thiÕt kÕ mét ch­¬ng tr×nh phÇn mÒm ®Ó phôc vô, ®¸p øng yªu cÇu ®ã cã tªn lµ: “ Dù ¸n qu¶n lý cöa hµng s¸ch cña sinh viªn nhãm 08_Líp CVK4S_01”. Bµi to¸n qu¶n lý cña chóng ta sÏ bao gåm c¸c Table CSDL nh­ sau: T_ Khachhang T_ Nhacungcap T_ Sach T_ Nhaquanly T_ Nhasach T_ ThuChi è C¸c Table nµy dïng ®Ó Cung cÊp CSDL truy xuÊt, cËp nhËt th«ng tin vÒ s¸ch, vÒ nhµ cung cÊp, vÒ nhµ qu¶n lý, vÒ nhµ s¸ch, vÒ kh¸ch hµng,vÒ c¸c kho¶n thu chi … Phần II : Phân tích 1. Nền tảng phân tích. Các cửa hàng sách trªn thÞ tr­êng ngày nay phần lớn còn dùng các phương pháp thủ công để lưu trữ và quản lí. Việc này sÏ rất tốn thời gian và mÊt nhiÒu công sức cho c¶ nhµ qu¶n lý, nhµ cung cÊp vµ nh©n viªn b¸n hµng cña tõng bé phËn, trong khi đó các cửa hµng th× ngµy mét ®­îc ph¸t triÓn réng h¬n lªn, l­îng hµng ho¸ cung cÊp cho thÞ tr­êng còng ngµy mét gia t¨ng. NÕu nh­ chóng ta kh«ng ®æi míi ph­¬ng ph¸p qu¶n lý th× víi sè l­îng lín c«ng viÖc mµ chóng ta ph¶i lµm hµng ngµy sÏ trë nªn v« cïng vÊt v¶ vµ ch¾c ch¾n r»ng chóng ta sÏ gÆp rÊt nhiÒu vÊn ®Ò khã kh¨n n¶y sinh trong qu¸ tr×nh qu¶n lý mét c¸ch thñ c«ng nh­ vËy. ChÝnh v× nh÷ng lý do ®ã mµ yêu cầu cÇn phải có các phương pháp thÝch hîp ®Ó mµ quản lí cửa hàng nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh cũng như phục vụ khách hàng được tốt hơn. Để giải quyết bài toán này, yêu cầu cần xây dựng một phần mềm giúp tạo điều kiện cho khách hàng dễ dàng hơn trong việc mua sách, tìm kiÕm nh÷ng thông tin vÒ s¸ch. Cã nh­ vËy th× míi l«i kÐo, t¹o ®­îc sù tin cËy cña kh¸ch hµng ®èi víi cöa hµng vµ míi cã thÓ t¹o ®­îc niÒm tin trªn thÞ tr­êng ®èi víi c¸c cöa hµng kh¸c. Các khó khăn: Khác biệt giữa hệ thống thực và hệ thống mong muốn Sự khác nhau về trình độ của mỗi thành viên tham gia xây dựng phần mềm Đáp ứng các yêu cầu của người sử dụng có thể thay đổi thường xuyên Đạt được những mục tiêu đề ra Khó khăn trong việc ước lượng Các rủi ro: Rủi ro về mặt kỹ thuật: trục trặc máy móc… Không đạt được mục tiêu như ban đầu Không đáp ứng yêu cầu người dùng Giao diện không thân thiện, khó sử dụng Không hoàn thành công việc đúng thời hạn Thiếu nhân lực có đủ trình độ chuyên môn Ý nghĩa kinh tế: Tăng doanh thu Giảm chi phí Nâng cao chất lượng dịch vụ Về lâu dài, có thể mở rộng, phát triển cao hơn nữa Được thị trường người dùng ưa thích 2. Phân tích và nắm bắt các yêu cầu. Qua khảo sát, em nhận thấy các cửa hàng đều tiến hành lưu trữ bằng các loại sổ sách, với số lượng lớn sổ sách sẽ khiến khó khăn rất nhiều trong việc quản lí. Bởi vậy nhu cầu tin học hóa các cửa hàng là rất cần thiết, nên các yêu cầu chủ yếu của phần mềm quản lí cửa hàng sách là: - Tự động thực hiện một số các tác nghiệp của hệ thống như: tự động quản lí các loại sách, các cửa hàng, các công việc tính toán như các hóa đơn, các báo cáo hàng tháng,… - Dữ liệu đưa vào được chuẩn hóa, đảm bảo sự đúng đắn và chặt chẽ. - Cung cấp đầy đủ và chính xác các thông tin về cửa hàng như: các loại sách hiện có, số lượng lưu trữ từng cửa hàng, các loại sách bán chạy,… - Tự động việc mua bán sách với nhà cung cấp và khách hàng thông qua giao diện của hệ thống. - Dễ dàng trong việc tạo ra các báo cáo, phân tích về các hoạt động kinh doanh của cửa hàng * Một số yêu cầu khác: - Hệ thống tin cậy và chính xác, giao diện thân thiện, dễ sử dụng, hệ thống linh động, dữ liệu truy cập nhanh. - Hệ thống bảo mật cho người sử dụng đảm bảo người dùng sử dụng đúng phạm vi chức năng. * Bµi to¸n ®­îc ®Æt ra víi môc tiªu lµ ®Ó gióp cho nhµ qu¶n lý cã thÓ dÔ dµng qu¶n lý cöa hµng mét c¸ch khoa häc nhÊt, nhanh gän, chÝnh x¸c, vµ h¬n n÷a ch­¬ng tr×nh qu¶n lý nµy cßn rÊt th©n thiÖn víi bÊt kú mét ng­êi dïng nµo. §èi víi ch­¬ng tr×nh qu¶n lý hÖ thèng cöa hµng s¸ch nµy b¹n cã thÓ ch¹y nã ë trªn mäi hÖ ®iÒu hµnh. Với những yêu cầu đặt ra, em đã lựa chọn những công cụ và phương pháp để phát triển hệ thống được trình bầy ë phÇn dưới đây. Phần III : Thiết kế I/ Thiết kế kiến trúc. 1. Biểu đồ ngữ cảnh của hệ thống Biểu đồ ngữ cảnh của hệ thống Quản lí cửa hàng cho ta khái quát về công việc cần làm của hệ thống.Biểu đồ này gồm 3 phần: + Một tiến trình là: Hệ thống quản lí cửa hàng sách + Các tác nhân là : Khách hàng và nhà cung cấp Hệ thống quản lí cửa hàng sách Khách hàng Đơn hàng Nhà cung cấp Hàng Phiếu thanh toán Yêu cầu Không có Hóa đơn Người quản lí Báo cáo 0 H1.Biểu đồ ngữ cảnh 2. Biểu đồ phân rã chức năng: Quản lí cửa hàng sách 1.Giải quyết khách hàng 2.Nhập hàng 3.Lập báo cáo 1.2. Kiểm tra hàng 1.1. Nhận yêu cầu 1.3. Tạo hóa đơn 3.2. Kiểm tra hóa đơn 3.1. Kiểm tra hàng 3.3. Lập báo cáo 2.2. Nhập hàng 2.1. Tạo đơn hàng 2.3. Tạo hóa đơn H2.Biểu đồ phân rã chức năng 3.Ma trận thực thể chức năng r r c u u u r r r Các thực thể a.Bảng giá b.Bán hàng c.Bảng hàng d.Báo cáo b a 1.Giải quyết khách hàng c d 2.Nhập hàng 3.Lập báo cáo H3.Ma trận thực thể chức năng 4.Biểu đồ luồng dữ liệu : Hóa đơn thu 1.0 Giải quyết KH 2.0 Nhà Sách 3.0 Lập báo cáo Khách hàng Hóa đơn b Bảng hàng c Bảng giá a Báo cáo d Hóa đơn thu Yêu cầu Nhà cung cấp Đơn hàng Hàng Hóa đơn chi Nhà quản lý Báo cáo H4.Biểu đồ luồng dữ liệu 5.Mô Hình E-R C«ng viÖc ®Çu tiªn trong phÇn nµy lµ ph¶i x¸c ®Þnh c¸c thùc thÓ . §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy, ta cÇn ph¶i n¾m ®­îc kh¸i niÖm vÒ thùc thÓ : Thùc thÓ lµ mét ®èi t­îng tån t¹i kh¸ch quan, kh«ng phô thuéc vµo hÖ thèng th«ng tin. Mçi thùc thÓ ph¶i ®­îc x¸c ®Þnh duy nhÊt. Thùc thÓ lµ ®¹i diÖn cho mét tËp hîp c¸c ®èi t­îng cã cïng tÝnh chÊt. VÝ dô thùc thÓ Khachhang ®¹i diÖn cho c¸c th«ng tin vÒ kh¸ch hµng nh­ : M· kh¸ch hµng, tªn kh¸ch hµng, ®Þa chØ, m· s¸ch, m· nhµ s¸ch, . . . Nh­ vËy, thùc thÓ m« t¶ lo¹i ®èi t­îng chø kh«ng ph¶i riªng mét ®èi t­îng cô thÓ nµo. §Ó x¸c ®Þnh thùc thÓ lµ duy nhÊt th× c«ng viÖc tiÕp theo lµ x¸c ®Þnh c¸c thuéc tÝnh cña thùc thÓ. Thuéc tÝnh lµ c¸c tÝnh chÊt riªng biÖt cña mét ®èi t­îng. Mçi thùc thÓ cã mét tËp c¸c thuéc tÝnh, mçi thuéc tÝnh lµ mét ®Æc tr­ng cña thùc thÓ ®ã. V× vËy, thuéc tÝnh ph¶i lµ duy nhÊt trong mét thùc thÓ, kh«ng thÓ cã hai thuéc tÝnh trïng nhau. Ph¶i x¸c ®Þnh thuéc tÝnh nµo lµ kho¸ chÝnh ( Primary Key). Kho¸ chÝnh lµ mét thuéc tÝnh ( tËp hîp c¸c thuéc tÝnh ) mµ tÊt c¶ c¸c thuéc tÝnh cßn l¹i ®Òu phô thuéc vµo nã. Từ việc phân tích hệ thống ta xác định các thực thể và thuộc tính của hệ thống như sau: - Nhà quản lí: + Mã quản lí + Tên quản lí + Địa chỉ người quản lí - Nhà sách : + Mã nhà sách + Tên nhà sách + Địa điểm nhà sách - Quầy hàng : + Mã quầy + Tên quầy - Hàng : + Mã hàng + Tên hàng + Giá hàng + Số lượng - Nhà cung cấp: + Mã nhà cung cấp + Tên nhà cung cấp + Địa chỉ nhà cung cấp - Khách hàng: + Mã khách hàng +Tên khách hàng - Thu chi : + Mã thu chi + Ngày thu chi + Mã khách hàng + Tên khách hàng + Giá trị *. Mô hình E-R NQL Quản lí Nhà sách Cung cấp Nhà cung cấp Thuộc Quầy hàng Có Sách Mua Khách hàng Số lượng Mã hàng Tên hàng Mã quầy Tên quầy Mã nhà NCC Tên NCC Địa chi NCC Mã nhà sách Tên nhà sách Địa chỉ Mã NQL Tên NQL Địa chỉ NQL H5.Mô hình E-R Mã khách hàng Tên khách hàng Địa chỉ Mô Hình Quan Hệ: Chuyển các thực thể và các liên kết thành các quan hệ ta có mô hình quan hệ như sau: H6.M« h×nh quan hÖ 6.Chi tiết các bảng dữ liệu của hệ thống *Các trường đặc biệt: Null = Yes: cho phép nhập giá trị rỗng Null = No : không cho phép nhập giá trị rỗng Khóa =PK :khóa chính Khóa =FK :khóa ngoài 6.1 Bảng dữ liệu Nhà Quản Lí: Tên trường Kiểu dữ liệu Null? Khóa Manhaquanly Text No PK Tennhaquanly Text No Ngayquanly Date/ Time Yes Diachi Text Yes Sodienthoai NumBer No Manhasach Text No 6.2 Bảng dữ liệu hàng sách: Tên trường Kiểu dữ liệu Null? Khóa Manhasach Text No PK Tennhasach Text No Giasach Text Yes Soluongsach Number No PF Manhasach Text No PF 6.3 Bảng dữ liệu nhµ sách: Tên trường Kiểu dữ liệu Null? Khóa Manhasach Text No PK Tennhasach Text No Diachi Text No Makhachhang Text No FK Manhacungcap Text No Manhaquanly Text No 6.4 Bảng dữ liệu khách hàng: Tên trường Kiểu dữ liệu Null? Khóa Makhachhang Text No PK Tenkhachhang Text No Diachi Text No Masach Text No PF Manhasach Text No 6.5 B¶ng d÷ liÖu nhµ cung cÊp: Tên trường Kiểu dữ liệu Null? Khóa Manhacungcap Text No PK Tennhacungcap Text No Diachi Text No Sodienthoai Number No 6.6 Bảng dữ liệu thu chi. Tên trường Kiểu dữ liệu Null? Khóa Manthuchi Text No PK Ngaythuchi Datatime No Makhachhang Text No Tenkhachhang Text No Giatri Text No -> Để quản lí các cửa hàng sách ta phải xây dựng các cơ sở dữ liệu riêng cho từng cửa hàng sách và một cơ sở quản lí chóng thông qua Mã cửa hàng. Trong các cửa hàng, có các cơ sở dữ liệu riêng cho từng gian hàng và được liên kết bằng Mã gian hàng. II/ Thiết kế Giao diện 1/ Giíi thiÖu s¬ l­îc vÒ ng«n ng÷ lËp tr×nh Visual Basic 6.0 Visual Basic lµ s¶n phÈm cña h·ng Microsoft, nã ®· tr¶i qua nhiÒu phiªn b¶n vµ hiÖn nay lµ Visual Basic 6.0. Visual Basic lµ mét ng«n ng÷ lËp tr×nh sö dông c¸c ®èi t­îng ®· cã s½n. Chóng ta cã thÓ ph©n tÝch mçi yÕu tè trong ch­¬ng tr×nh thµnh mét ®èi t­îng vµ viÕt c¸ch øng xö riªng cho tõng ®èi t­îng cô thÓ ®ã. 2/ T×m hiÓu ®èi t­îng vµ c¸ch sö dông ®èi t­îng Form còng lµ mét ®èi t­îng cña ch­¬ng tr×nh phÇn mÒm cho dï phÇn mÒm ®ã lµ ®¬n gi¶n hay phøc t¹p. Th«ng th­êng th× khi thiÕt kÕ mét ch­¬ng tr×nh nµo ®ã chóng ta sÏ ph¶i dïng ®Õn c¸c Form (biÓu mÉu). Mét ®èi t­îng cô thÓ ch¼ng h¹n nh­ mét chiÕc xe h¬i, mét con mÌo, hay mét con ng­êi sÏ cã nh÷ng thuéc tÝnh riªng vµ cã c¸c ho¹t ®éng riªng. T­¬ng tù nh­ vËy, c¸c ®èi t­îng trong Visual Basic còng cã nh÷ng thuéc tÝnh vµ cã nh÷ng ho¹t ®éng riªng cña tõng lo¹i ®èi t­îng. C¸c thuéc tÝnh trong VB 6.0 ®­îc gäi lµ c¸c Property, cßn c¸c ho¹t ®éng ®­îc gäi lµ c¸c Methods (ph­¬ng thøc cña nã). Mçi mét ®èi t­îng trong VB 6.0 ®Òu cã mét c¸i tªn ®Ó ph©n biÖt víi c¸c ®èi t­îng kh¸c. Bëi v× mçi ®èi t­îng sÏ thùc hiÖn ®iÒu g× ®ã khi chóng ta kÝch ho¹t vµo nã (viÖc thùc thi nµy do chóng ta viÕt Code cho nã). NÕu nh­ c¸c ®èi t­îng kh«ng cã tªn ®Ó ph©n biÖt víi c¸c ®èi t­îng kh¸c th× nã cã thÓ rÊt dÔ g©y ra nhÇm lÉn gi÷a c¸c ®èi t­îng víi nhau trong ch­¬ng tr×nh ®ã. Nh­ vËy, mçi ®èi t­îng cßn ph¶i nhËn nh÷ng t¸c ®éng tõ phÝa ng­êi dïng nh­ Click, Double Click nót tr¸i cña Mouse. Vµ c¸c sù kiÖn mµ c¸c ®èi t­îng sÏ cã ph¶n øng ®èi víi nã ®­îc gäi lµ Event. Nãi tãm l¹i, khi t¹o ra mét ®èi t­îng trong ch­¬ng tr×nh chóng ta cÇn ph¶i ®Æt cho chóng mét c¸i tªn (x¸c lËp ë phÇn thuéc tÝnh Name cña ®èi t­îng ®­îc t¹o ra). X¸c lËp mét sè thuéc tÝnh cÇn thiÕt, sau ®ã chóng ta viÕt Code cho ®èi t­îng nµy (trong ®ã chóng ta cã thÓ dïng ®Õn c¸c ph­¬ng thøc). Chóng ta chän mét biÕn cè cô thÓ nµo ®ã lªn ®èi t­îng (th«ng th­êng lµ biÕn cè Click) ®Ó khi ta t¸c ®éng lªn nã th× nã sÏ thùc thi theo nh­ phÇn Code mµ chóng ta ®· viÕt cho nã. Ch¼ng h¹n, ®Ó truy xuÊt mét ®èi t­îng nµo ®ã b¹n chØ cÇn thùc hiÖn theo c¸ch thøc sau: . §èi t­îng Data Control trong Visual Basic 6.0 khi tham gia vµo ch­¬ng tr×nh th× nã sÏ cho phÐp chóng ta liªn kÕt c¬ së d÷ liÖu víi csdl ®· t¹o trong qu¶n lý c¬ së d÷ liÖu Access, FoxPro,… Nh­ vËy, tr­íc tiªn chóng ta ph¶i cã c¬ së d÷ liÖu trong access hoÆc trong Expro v× hiÖn nay nã ®­îc sö dông kh¸ réng r·i ë n­íc ta. §Ó b¾t tay vµo c«ng viÖc chÝnh cña ch­¬ng tr×nh chóng ta ph¶i t¹o c¬ së d÷ liÖu trong Access cã tªn lµ: “Quanlycuahangsach.mdb” (trong Access phÇn ®u«i më réng cña nã lu«n lµ *.mdb). Trong c¬ së d÷ liÖu nµy chóng ta l¹i t¹o c¸c b¶ng (table) cã tªn lµ: T_Thu_chi T_Nha _sach T_Sach T_Nha_quan_ly T_Nha_cung_cap T_Khach_hang CÊu tróc cña c¸c b¶ng trong c¬ së d÷ liÖu Quanlycuahangsach.mdb cã c¸c tr­êng gièng nh­ chóng ta ®· thiÕt kÕ ë phÇn trªn. §Ó t¹o c¬ së d÷ liÖu trong Access, kÝch ph¶i chuét vµo biÓu t­îng Microsoft Access, hoÆc lµ chóng ta cã thÓ vµo Start/ Program/ Microsoft Access. Khi cöa sæ Access ®­îc më th× ta kÝch vµo File, sau ®ã chän New Database, sÏ xuÊt hiÖn cöa sæ lµm viÖc cña Data, ta sÏ nhÊp vµo OK à chän æ ®Üa E:\.... ®Ó l­u l¹i c¬ së d÷ liÖu mµ ta võa t¹o xong. Sau khi cµi ®Æt xong tªn vµ vÞ trÝ cÇn l­u cho Data, ta Click chuét vµo nót lÖnh Create ®Ó t¹o b¶ng T_Nha_quan_ly, th«ng th­êng chóng ta chän View Design ®Ó t¹o b¶ng. Chóng ta khai b¸o c¸c tr­êng nh­ ë phÇn trªn. Sau khi thùc hiÖn xong c¸c thao t¸c trªn à ®ãng cöa sæ lµm viÖc l¹i (kÝch chuét vµo dÊu nh©n ë gãc trªn ph¶i mµn h×nh). Mét hép tho¹i sÏ hiÖn ra víi th«ng b¸o hái xem ta cã muèn Save nã l¹i hay kh«ng? Ta nhÊn Yes, råi gâ tªn b¶ng lµ T_Nha_quan_ly vµo hép tho¹i à Click OK. VËy lµ ta ®· hoµn thµnh viÖc khai b¸o cÊu tróc cho tËp tin T_Nha_quan_ly. T­¬ng tù nh­ vËy, ®èi víi c¸c b¶ng T_Khach_hang, T_Nha_cung_cap, T_Nha_sach, T_Sach. Khi chóng ta muèn nhËp th«ng tin cho c¸c Field, ta më Access ra, click chän Database cã tªn lµ “Quanlycuahangsach.mdb”, tiÕp ®ã, ta kÝch chän vµo b¶ng T_Nha-quan_ly à Open à nhËp th«ng tin cÇn thiÕt vµo trong b¶ng (nÕu muèn söa l¹i cÊu tróc cña b¶ng T_Nha_quan_ly th× chän nót lÖnh Design thay v× nhÊn lÖnh Open). §èi víi c¸c b¶ng cßn l¹i chóng ta còng lµm t­¬ng tù nh­ vËy nh­ng ph¶i thay ®æi mét sè thuéc tÝnh sao cho phï hîp víi mçi b¶ng mµ ta ®· t¹o ra trong Access. *. T¹o kÕt nèi c¬ së d÷ liÖu: Chóng ta ph¶i thùc hiÖn c«ng viÖc kÕt nèi nµy ®Ó kÕt nèi c¸c b¶ng d÷ liÖu víi nhau khi ®­a ra th«ng tin chi tiÕt vÒ mét ®èi t­îng nµo ®ã trong hÖ thèng. §Ó kÕt nèi b¹n më c¬ së d÷ liÖu Microsoft Access ra, sau ®ã vµo Menu Tools à Database Utilities à Convert Database à To Access database Version. 3/ Giao diÖn lµm viÖc cña ch­¬ng tr×nh qu¶n lý cöa hµng s¸ch a/ Form_Khachhang: B¶ng c¸c thuéc tÝnh cña c¸c ®èi t­îng trong ch­¬ng tr×nh qu¶n lý cöa hµng s¸ch. STT §èi t­îng C¸c thuéc tÝnh Gi¸ trÞ 1 Form Name Caption WindowState FrmKhachhang Khachhang 2- none 2 Data Name Captions Connect Database name RecordSource Dtquanlykhachhang Ch­¬ng tr×nh qu¶n lý cöa hµng s¸ch Access E:\...\QL_CHS.mdb T_Khach_hang 3 Label1 Name Caption Label1 Quan ly khach hang 4 Label2 Name Caption Label2 Makhachhang 5 Label3 Name Caption Label3 Tenkhachhang 6 Label4 Name Caption Label4 Diachi 7 Label5 Name Caption Label5 Masach 8 Label6 Name Caption Label6 Manhasach 9 Textbox Name Datafield Datasource Text Txtmakhachhang Makhach Dtquanlykhachhang §Ó trèng 10 Textbox Name Datafield Datasource Text Txttenkhachhang Tenkhachhang dtquanlykhachhang §Ó trèng 11 Text Name Datafield Datasource Text Txtdiachi Diachi Dtquanlykhachhang §Ó trèng 12 Text Name Datafield Datasource Text Txtmasach Masach dtquanlykhachhang §Ó trèng 13 Text Name Datafield Datasource Text Txtmanhasach Manhasach Dtquanlykhachhang §Ó trèng 14 Command Button1 Name Caption cmdxoa Xoa 15 Command Button2 Name Caption cmdthem Them 16 Command Button3 Name Caption Cmdthoat Thoat 17 Command Button4 Name Caption Cmdtimkiem Timkiem b/ Form_Sach: B¶ng c¸c thuéc tÝnh cña c¸c ®èi t­îng trong ch­¬ng tr×nh qu¶n lý cöa hµng s¸ch. STT §èi t­îng C¸c thuéc tÝnh Gi¸ trÞ 1 Form Name Caption WindowState F_Sach Sach 2- none 2 Data Name Caption Connect Databasename Recordsource dtquanlysach Ch­¬ng tr×nh qu¶n lý cöa hµng s¸ch Access E:\...\QL_CHS.mdb T_Sach 3 Label1 Name Caption Label1 Quan ly sach 4 Label2 Name Caption Label2 Masach 5 Label3 Name Caption Label3 Tensach 6 Label4 Name Caption Label4 Giasach 7 Label5 Name Caption Label5 Tongtien 8 Label6 Name Caption Label6 Manhasach 10 Command Buuton2 Name Caption cmdxoa Xoa 11 Command Button3 Name Caption cmdthem Them 12 Command Button4 Name Caption cmdtimkiem Timkiem 15 Command Button7 Name Caption Cmdthoat Thoat c/ Form_Nha_cung_cap: B¶ng c¸c thuéc tÝnh cña c¸c ®èi t­îng trong ch­¬ng tr×nh qu¶n lý cöa hµng s¸ch. STT §èi t­îng C¸c thuéc tÝnh Gi¸ trÞ 1 Form Name Caption WindowState F_Nhacungcap Nhacungcap 2-None 2 Data Name Caption Connect DataBaseName RecordSource dtnhacungcap Ch­¬ng tr×nh qu¶n lý nhµ s¸ch Access E:\..\QL_CHS.mdb T_Nha_cung_cap 3 Label1 Name Caption Label1 Nha cung cap 4 Label2 Name Caption Label2 Manhacungcap 5 Label3 Name Caption Label3 Tennhacuncap 6 Label4 Name Caption Label4 Diachi 7 Label5 Name Caption Label5 Sodienthoai 8 Command Buuton2 Name Caption cmdxoa Xoa 9 Command Button3 Name Caption cmdthem Them 10 Command Button4 Name Caption cmdtimkiem Timkiem 11 Command Button7 Name Caption Cmdthoat Thoat d/ Form_Nha_sach: B¶ng c¸c thuéc tÝnh cña c¸c ®èi t­îng trong ch­¬ng tr×nh qu¶n lý cöa hµng s¸ch. STT §èi t­îng C¸c thuéc tÝnh Gi¸ trÞ 1 Form Name Caption WindowState F_Nhacungcap Nhacungcap 2-None 2 Data Name Caption Connect DataBaseName RecordSource dtnhasach Ch­¬ng tr×nh qu¶n lý cöa hµng s¸ch Access E:\..\QL_CHS.mdb T_Nha_sach 3 Label1 Name Caption Label1 Quan ly nha sach 4 Label2 Name Caption Label2 Manhasach 5 Label3 Name Caption Label3 Tennhasach 6 Label4 Name Caption Label4 Diachi 7 Label5 Name Caption Label5 Makhachhang 8 Label6 Name Caption Label7 Manhacungcap 9 Label7 Name Caption Label7 Maquanly 10 Label8 Name Caption Label8 Masach 11 Command Button1 Name Caption Cmdtimkiem Timkiem 12 Command Button2 Name Caption Cmdxoa Xoa 13 Command Button3 Name Caption Cmdthem Them 14 Command Button7 Name Caption Cmdthoat Thoat e/ Form_NhaQuanly B¶ng c¸c thuéc tÝnh cña c¸c ®èi t­îng trong ch­¬ng tr×nh qu¶n lý cöa hµng s¸ch. STT §èi t­îng C¸c thuéc tÝnh Gi¸ trÞ 1 Form Name Caption WindowState F_Nhaquanly Nhaquanly 2-None 2 Data Name Caption Connect DataBaseName RecordSource dtnhaquanly Ch­¬ng tr×nh qu¶n lý cöa hµng s¸ch Access E:\..\QL_CHS.mdb T_quan_ly 3 Label1 Name Caption Label1 Nhµ qu¶n lý 4 Label2 Name Caption Label2 Manhaquanly 5 Label3 Name Caption Label3 Tenquanly 6 Label4 Name Caption Label4 Diachi 7 Label5 Name Caption Label5 Maquanly 8 Label6 Name Caption Label7 Manhaquanly 9 Label7 Name Caption Label7 Manhasach 10 Label8 Name Caption Label8 Masach 11 Command Button1 Name Caption Cmdtimkiem Timkiem 12 Command Button2 Name Caption Cmdxoa Xoa 13 Command Button3 Name Caption Cmdthem Them 14 Command Button7 Name Caption Cmdthoat Thoat g/ Form_Thu chi STT §èi t­îng C¸c thuéc tÝnh Gi¸ trÞ 1 Form Name Caption WindowState F_Thuchi Thuchi 2-None 2 Data Name Caption Connect DataBaseName RecordSource dtthuchi Ch­¬ng tr×nh qu¶n lý cöa hµng s¸ch Access E:\..\QL_CHS.mdb T_Thu_chi 3 Label1 Name Caption Label1 Thu chi 4 Label2 Name Caption Mathuchi 5 Label3 Name Caption Label3 Ngaythuchi 6 Label4 Name Caption Label4 Makhachhang 7 Label5 Name Caption Label5 Tenkhachhang 8 Command Button1 Name Caption Cmdtimkiem Timkiem 9 Command Button2 Name Caption Cmdxoa Xoa 10 Command Button3 Name Caption Cmdthem Them 11 Command Button7 Name Caption Cmdthoat Thoat Sau khi thiÕt kÕ xong giao diÖn cña c¸c Form, chóng ta ph¶i t¹o kÕt nèi DAO 3.6 b»ng c¸ch: Project à Reference à Chän Microsoft DAO 3.6 à OK. 4/ ViÕt Code cho ch­¬ng tr×nh thiÕt kÕ Trong ch­¬ng tr×nh qu¶n lý hÖ thèng cöa hµng s¸ch nµy, khi b¹n muèn xem chi tiÕt th«ng tin d÷ liÖu cña mét ®èi t­îng cô thÓ nµo ®ã th× b¹n cã thÓ nhÊn chuét vµo mòi tªn sang tr¸i, sang ph¶i, vÒ ®Çu danh s¸ch hoÆc vÒ cuèi danh s¸ch cña Thuéc tÝnh Data ®Ó xem. H¬n n÷a trªn mçi Form thiÕt kÕ cña mçi b¶ng thuéc tÝnh ®Òu cã chøc n¨ng ®Ó “thªm” mét ®èi t­îng míi vµo trong b¶ng hÖ thèng, “xo¸” ®i ®èi t­îng kh«ng thuéc vïng qu¶n lý, hay “t×m kiÕm” nh÷ng ®èi t­îng nµo ®ã ®Ó b¹n cã thÓ biÕt ®­îc r»ng ®èi t­îng ®ã cã tån t¹i trong danh s¸ch qu¶n lý cña hÖ thèng hay kh«ng? §Ó c¸c nót lÖnh trªn Form cã thÓ thùc thi ®­îc theo nh­ yªu cÇu mµ ng­êi dïng sö dông øng víi c¸c chøc n¨ng mµ nã ®­îc hiÓn thÞ trªn c¸c nót lÖnh th× chóng ta ph¶i viÕt phÇn Code cho chóng nh­ sau: PhÇn View Code cña Form_Khachhang: Private Sub cmdthem_Click() dtquanlykhachang.Recordset.AddNew txtmakhachhang.SetFocus cmdxoa.Enabled = True End Sub Private Sub cmdthoat_Click() Unload Me End Sub Private Sub cmdtimkiem_Click() Dim Tenkhachhang As String Dim i As Boolean Dim n As Long Tenkhachhang = InputBox("Nhap vao ho ten khach hang can tim ?") If Tenkhachhang = " " Then txttenkhachhang.SetFocus Exit Sub End If Tenkhachhang = Trim(Tenkhachhang) i = False For n = 1 To mautincuoi Get #i, makhach, Tenkhach If Tenkhachhang = Trim(Tenkhach.Tenkhachhang) Then i = True Exit For End If Next If i Then mautinhh = i Else MsgBox "Tenkhachhang" & timten & "Khong thay?" End If txtmakhachhang.SetFocus End Sub Private Sub cmdxoa_Click() dtquanlykhachang.Recordset.Delete dtquanlykhachang.Recordset.MoveNext End Sub Private Sub Form_Load() cmdxoa.Enabled = False End Sub PhÇn View Code cña Form_Nhaquanly Private Sub cmdthem_Click() dtnhaquanly.Recordset.AddNew txtmanhaquanly.SetFocus cmdxoa.Enabled = True End Sub Private Sub cmdthoat_Click() Unload Me End Sub Private Sub cmdxoa_Click() dtnhaquanly.Recordset.Delete dtnhaquanly.Recordset.MoveNext End Sub Private Sub Form_Load() cmdxoa.Enabled = False End Sub PhÇn View Code cña Form_Nhacungcap Private Sub cmdthem_Click() dtnhacungcap.Recordset.AddNew txtmanhacungcap.SetFocus cmdxoa.Enabled = True End Sub Private Sub cmdtimkiem_Click() Dim Tennhacungcap As String Dim i As Boolean Dim n As Long Tenkhachhang = InputBox("Nhap vao ho ten nha cung cap can tim ?") If Tennhacungcap = " " Then txttennhacungcap.SetFocus Exit Sub End If Tennhacungcap = Trim(Tennhacungcap) i = False For n = 1 To mautincuoi Get #i, makhach, Tencungcap If Tennhacungcap = Trim(Tencungcap.Tennhacungcap) Then i = True Exit For End If Next If i Then mautinhh = i Else MsgBox "Tennhacungcap" & timten & "Khong thay?" End If txttennhacungcap.SetFocus End Sub Private Sub cmdxoa_Click() dtnhacungcap.Recordset.Delete dtnhacungcap.Recordset.MoveNext End Sub Private Sub cmnthoat_Click() Unload Me End Sub Private Sub Form_Load() cmdxoa.Enabled = False End Sub PhÇn View Code cña Form_Nhasach Private Sub cmdthem_Click() dtquanlynhasach.Recordset.AddNew txtmanhasach.SetFocus cmdxoa.Enabled = True End Sub Private Sub cmdthoat_Click() Unload Me End Sub Private Sub cmdtimkiem_Click() Dim Tennhasach As String Dim i As Boolean Dim n As Long Tennhasach = InputBox("Nhap vao ho ten nha sach can tim ?") If Tennhasach = " " Then txttennhasach.SetFocus Exit Sub End If Tennhasach = Trim(Tensach) i = False For n = 1 To mautincuoi Get #i, makhach, Tenquanly If Tennhasach = Trim(Tensach.Tennhasach) Then i = True Exit For End If Next If i Then mautinhh = i Else MsgBox "Tennhasach" & timten & "Khong thay?" End If txttennhasach.SetFocus End Sub Private Sub cmdxoa_Click() dtquanlynhasach.Recordset.Delete dtquanlynhasach.Recordset.MoveNext End Sub Private Sub Form_Load() cmdxoa.Enabled = False End Sub PhÇn View Code cña Form_Sach Private Sub cmdxoa_Click() dtquanlysach.Recordset.Delete dtquanlysach.Recordset.MoveNext End Sub Private Sub cmdthem_Click() dtquanlysach.Recordset.AddNew txtmasach.SetFocus cmdxoa.Enabled = True End Sub Private Sub cmdthoat_Click() Unload Me End Sub Private Sub cmdtimkiem_Click() Dim Tensach As String Dim i As Boolean Dim n As Long Tensach = InputBox("Nhap vao ho ten nha sach can tim ?") If Tensach = " " Then txttensach.SetFocus Exit Sub End If Tensach = Trim(Tensach) i = False For n = 1 To mautincuoi Get #i, makhach, Ten If Tensach = Trim(Ten.Tensach) Then i = True Exit For End If Next If i Then mautinhh = i Else MsgBox "Tensach" & timten & "Khong thay?" End If txttensach.SetFocus End Sub Private Sub cmdtinh_Click(Index As Integer) Dim a, b, c As Double txttinh.Text = "" a = Val(txtgiasach.Text) b = Val(txtsoluong.Text) c = a * b If (a = 0) Or (b = 0) Then MsgBox "Nhap vao gia sach or so luo._.