Tài liệu Quan hệ kinh tế thương mại Việt Nam-Thái Lan, thực trạng và triển vọng: ... Ebook Quan hệ kinh tế thương mại Việt Nam-Thái Lan, thực trạng và triển vọng
87 trang |
Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 1518 | Lượt tải: 0
Tóm tắt tài liệu Quan hệ kinh tế thương mại Việt Nam-Thái Lan, thực trạng và triển vọng, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Më ®Çu
§«ng Nam ¸ lµ mét khu vùc cã lÞch sö ph¸t triÓn l©u dµi vµ trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña m×nh ®· ®ãng gãp ®¸ng kÓ cho sù ph¸t triÓn cña nÒn v¨n minh nh©n lo¹i. C¸c quèc gia trong khu vùc lµ nh÷ng ®Êt níc cã sù t¬ng ®ång trªn nhiÒu lÜnh vùc v¨n ho¸ - x· héi còng nh tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ. ChÝnh v× vËy, nhu cÇu hîp t¸c, liªn kÕt c¸c quèc gia trong khu vùc lu«n ®îc ®Æt ra ë c¸c thêi ®iÓm lÞch sö. ®Æc biÖt trong bèi c¶nh hiÖn nay, thÕ giíi ®ang cã nhiÒu biÕn ®æi, xu thÕ toµn cÇu ho¸ vµ ®a cùc ho¸ thÕ giíi ®ang diÔn ra nhanh chãng, nhu cÇu vÒ sù liªn kÕt gi÷a c¸c quèc gia trong khu vùc §«ng Nam ¸ nãi chung vµ gi÷a tõng quèc gia víi nhau nãi riªng ®ang trë nªn rÊt cÇn thiÕt cho sù ph¸t triÓn cña mçi quèc gia.
ViÖt Nam ®ang trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc nhËn thÊy râ lîi Ých to lín trong quan hÖ bu«n b¸n víi c¸c níc trong khu vùc, ®Æc biÖt lµ víi Th¸i Lan. Trong thêi gian qua, kÓ tõ n¨m 1992, quan hÖ kinh tÕ th¬ng m¹i gi÷a ViÖt nam víi Th¸i Lan ®· ®îc c¶i thiªn râ rÖt. XÐt vÒ kim ng¹ch th¬ng m¹i, Th¸i Lan ®øng thø 2 , vµ ®øng thø 3 vÒ ®Çu t trong sè c¸c níc ASEAN lµm ¨n víi ViÖt nam. Cïng víi sù ph¸t triÓn tèt ®Ñp vÒ quan hÖ chÝnh trÞ gi÷a ViÖt Nam vµ Th¸i Lan, quan hÖ kinh tÕ th¬ng m¹i song ph¬ng ®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ. H×nh thøc hîp t¸c song ph¬ng theo ph¬ng thøc chuyÓn ®èi ®Çu sang ®èi tho¹i, chuyÓn c¹ng tranh sang hîp t¸c…®· cho thÊy quan hÖ kinh tÕ th¬ng m¹i gi÷a hai níc ®· bíc lªn tÇm cao míi.
Nh»m nghiªn cøu s©u h¬n n÷a vÒ sù ph¸t triÓn kinh tÕ th¬ng m¹i song ph¬ng ViÖt Nam – Th¸i Lan vµ t×m ra nh÷ng biÖn ph¸p míi thóc ®Èy h¬n n÷a mèi quan hÖ nµy, em ®· chän ®Ò tµi tèt nghiÖp : “Quan hÖ kinh tÕ th¬ng m¹i ViÖt Nam-Th¸i Lan, thùc tr¹ng vµ triÓn väng”
§Ò tµi nµy gåm 3 ch¬ng:
Ch¬ng 1: Tæng quan nÒn kinh tÕ Th¸i Lan vµ nh÷ng thuËn lîi, khã kh¨n ®èi víi ViÖt Nam trong viÖc ph¸t triÓn quan hÖ kinh tÕ th¬ng m¹i víi Th¸i Lan.
Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng vµ triÓn väng quan hÖ kinh tÕ th¬ng m¹i ViÖt Nam – Th¸i Lan.
Ch¬ng 3: Mét sè gi¶i ph¸p ®Ó ph¸t triÓn quan hÖ kinh tÕ th¬ng m¹i ViÖt Nam – Th¸i Lan trong thêi gian tíi.
Trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu ®Ò tµi em ®· sö dông nh÷ng kiÕn thøc ®· häc t¹i trêng ®¹i häc Ngo¹i Th¬ng víi sù híng dÉn tËn t×nh cña c¸c Thµy, C« gi¸o trong trêng, ®Æc biÖt lµ c« gi¸o Vò ThÞ HiÒn, chó NguyÔn Thµnh Hng, Th¹c sü, ®ang phô tr¸ch quan hÖ th¬ng m¹i ViÖt Nam – Th¸i Lan t¹i Bé Th¬ng m¹i.
Nh©n dÞp nµy, em xin ch©n thµnh c¶m ¬n s©u s¾c c« Vò ThÞ HiÒn, c¸c thÇy c« gi¸o khoa Kinh tÕ ngo¹i th¬ng ®· truyÒn ®¹t nh÷ng kiÕn thøc quý b¸u lµm nÒn t¶ng ®Ó em hoµn thµnh ®Ò tµi nµy. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c c«, chó ®Æc biÖt lµ chó NguyÔn Thµnh Hng c«ng t¸c t¹i Vô Ch©u ¸-Th¸i B×nh D¬ng, Bé Th¬ng m¹i ®· gióp ®ì em trong thêi gian thùc tËp vµ thu thËp tµi liÖu t¹i Bé Th¬ng m¹i.
V× kiÕn thøc cßn h¹n chÕ vµ thêi gian cã h¹n nªn ®Ò tµi Kho¸ luËn tèt nghiÖp nµy kh«ng tr¸nh khái nh÷ng sai sãt, xin tr©n träng biÕt ¬n vµ tiÕp nhËn sù gãp ý ch©n thµnh cña thÇy c« vµ toµn thÓ c¸c b¹n.
Hµ Néi, th¸ng 12 n¨m 2002
Sinh viªn thùc hiÖn:
NguyÔn thÞ hång hoa
Ch¬ng I: Tæng quan nÒn kinh tÕ th¸i lan vµ nh÷ng thuËn lîi, khã kh¨n ®èi víi viÖt nam trong viÖc ph¸t triÓn quan hÖ kinh tÕ th¬ng m¹i víi th¸i lan
*******************************
I .Tæng quan nÒn kinh tÕ Th¸i Lan.
§Æc ®iÓm cña nÒn kinh tÕ Th¸i Lan.
V¬ng quèc Th¸i Lan víi diÖn tÝch 513.115 km2 vµ d©n sè lµ 61,231 triÖu ngêi (tÝnh ®Õn 7/2000), tû lÖ t¨ng d©n sè lµ 1,3%, n»m ë trung t©m §«ng Nam ¸. Sù ®a d¹ng vÒ ®Þa h×nh ®· t¹o nªn mét ®Êt níc Th¸i Lan cã bèn vïng kinh tÕ víi nh÷ng ®Æc ®iÓm tù nhiªn kh¸c biÖt.
Vïng kinh tÕ phÝa B¾c cã thÕ m¹nh lµ ngµnh du lÞch.
Vïng kinh tÕ phÝa §«ng B¾c nghÌo nµn cã ho¹t ®éng chÝnh lµ ch¨n nu«i gia sóc.
Vïng kinh tÕ ®ång b»ng miÒn Trung cã vùa lóa næi tiÕng vµ lµ trung t©m c«ng, th¬ng nghiÖp cña c¶ níc.
Vïng kinh tÕ phÝa Nam cã u thÕ vÒ xuÊt khÈu víi sè lîng thiÕc tõ 8% - 12% lîng thiÕc cña §«ng Nam ¸ vµ c¸c lo¹i c©y c«ng nghiÖp.
Trong sè 30 d©n téc kh¸c nhau, ngêi Th¸i lµ d©n téc ®«ng nhÊt; ngêi Lµo ®øng thø hai lÊy nghÒ n«ng lµm ho¹t ®éng chÝnh; tiÕp ®ã lµ ngêi Hoa (kho¶ng 5 triÖu ngêi) ho¹t ®éng chñ yÕu trong c¸c lÜnh vùc c«ng th¬ng nghiÖp; ngêi M· Lai ( kho¶ng 1 triÖu ngêi) chuyªn trång c©y c«ng nghiÖp, khai th¸c má vµ ®¸nh b¾t, nu«i trång h¶i s¶n .
ë ®Êt nµy, ®¹o PhËt TiÓu Thõa ®îc coi lµ quèc gi¸o vµ tiÕng Th¸i vïng trung t©m trë thµnh ng«n ng÷ chÝnh. Víi ®êng lèi ngo¹i giao kh«n khÐo, quèc gia ra ®êi vµo thÕ kû 13 nµy lµ trêng hîp duy nhÊt trong khu vùc §«ng Nam ¸ kh«ng trë thµnh thuéc ®Þa cña c¸c níc t b¶n ph¬ng T©y.
2.ChiÕn lîc vµ c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ - x· héi
2.1.ChiÕn lîc, chÝnh s¸ch
Cho ®Õn n¨m 1996 , Th¸i Lan ®· tr¶i qua 7 kÕ ho¹ch 5 n¨m víi 2 giai ®o¹n chiÕn lîc kinh tÕ gièng nh hÇu hÕt c¸c níc §«ng Nam ¸. Khëi ®Çu lµ chiÕn lîc c«ng nghiÖp ho¸ thay thÕ nhËp khÈu ®îc ¸p dông víi môc ®Ých ph¸t triÓn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp néi ®Þa ®¸p øng nhu cÇu c«ng nghÖ phÈm trong níc lóc ®ã ®ang ph¶i nhËp khÈu. Nh÷ng ngêi chñ tr¬ng chiÕn lîc nµy muèn t¹o ra nhiÒu viÖc lµm trong khu vùc chÕ t¹o, gi¶m bít th©m hôt c¸n c©n th¬ng m¹i quèc tÕ ®ång thêi ph¸t triÓn c«ng nghiÖp d©n téc ®éc lËp. Tuy nhiªn, nh÷ng ý ®å nµy kh«ng ®îc thùc hiÖn nh mong ®îi v× nã ®i liÒn víi viÖc t¹o lËp nÒn kinh tÕ ®ãng cöa.
§Õn ®Çu kÕ ho¹ch 5 n¨m lÇn thø 3 (1970 - 1976), Th¸i Lan nhËn râ h¹n chÕ cña chiÕn lîc thay thÕ nhËp khÈu, nhanh chãng híng sang chiÕn lîc c«ng nghiÖp ho¸ híng vÒ xuÊt khÈu - mét m« h×nh chiÕn lîc ®îc ¸p dông phæ biÕn ë hÇu hÕt c¸c quèc gia ASEAN. Thùc chÊt cña chiÕn lîc nµy lµ t¹o lËp nÒn kinh tÕ më, s¶n xuÊt vËt chÊt trong níc kh«ng bÞ bã hÑp trong thÞ trêng néi ®Þa mµ cßn tiÕp cËn víi thÞ trêng níc ngoµi hÕt søc réng lín vµ cßn Èn chøa nhiÒu c«ng ¨n viÖc lµm, giao lu kinh tÕ quèc tÕ ph¸t triÓn, cñng cè søc m¹nh vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c ngµnh s¶n xuÊt trong níc. HiÖn nay, Th¸i Lan vÉn kh«ng ngõng thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn theo híng më víi niÒm tin ch¾c ch¾n r»ng ®©y lµ c¸ch duy nhÊt ®a ®Êt níc theo kÞp c¸c quèc gia c«ng nghiÖp trong khu vùc Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D¬ng.
§Ó phï hîp víi xu thÕ chung trong khu vùc, ®ång thêi ®¸p øng nhu cÇu chuyÓn híng nÒn kinh tÕ, c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m« cña Th¸i Lan trong kho¶ng h¬n mét thËp kû qua ®îc ban hµnh míi hoÆc ®iÒu chØnh theo híng ngµy cµng níi láng h¹n chÕ vµ tù do ho¸.
ChÝnh s¸ch th¬ng m¹i.
ThÝch øng víi nÒn kinh tÕ më, chÝnh s¸ch th¬ng m¹i Th¸i Lan thÓ hiÖn xu híng tù do râ nÐt. Khi cßn theo ®uæi chÝnh s¸ch thay thÕ nhËp khÈu, chÝnh phñ duy tr× chÕ ®é th¬ng m¹i chÆt chÏ, th«ng qua nh÷ng biÖn ph¸p h¹n chÕ nhËp khÈu, kiÓm so¸t xuÊt khÈu. Nhng tõ thËp kû 80 ®Õn nay, chÝnh phñ duy tr× tû suÊt b¶o hé thùc tÕ hîp lý vµ t¬ng ®èi æn ®Þnh ®ång thêi ®iÒu chØnh thuÕ suÊt khuyÕn khÝch hµng xuÊt nhËp khÈu. N¨m 1992, Th¸i Lan lµ mét trong nh÷ng quèc gia khëi xíng thµnh lËp khu vùc mËu dÞch tù do ASEAN (AFTA) víi HiÖp ®Þnh chung vÒ c¾t gi¶m thuÕ quan (CEPT) lµm trô cét nh»m triÖt tho¸i nh÷ng hµng rµo phi quan thuÕ vµ gi¶m thuÕ quan (tõ 0% - 5%) ®èi víi 95% - 97% tæng sè hµng nhËp khÈu. Mét lÇn n÷a tù do ho¸ vµ phi ®iÒu tiÕt ®îc nhÊn m¹nh trong chÝnh s¸ch th¬ng m¹i.
Tõ 1/1995, ph©n lo¹i thuÕ quan còng ®îc thùc hiÖn theo híng ®¬n gi¶n ho¸, chuyÓn tõ 39 nhãm hµng nhËp xuèng cßn 6 nhãm hµng vµ thuÕ suÊt tèi ®a nh sau:
ThiÕt bÞ y tÕ (phi thuÕ quan)
CÊu kiÖn ®iÖn tö ( thuÕ suÊt tèi ®a 1%)
M¸y mãc vµ nguyªn vËt liÖu cha chÕ biÕn(5%)
§Çu t vµo trung gian (10%)
Thµnh phÈm 20%)
C¸c hµng ho¸ cÇn b¶o hé (30%)
Tõ 5/1996 chÝnh phñ tiÕp tôc c«ng bè gi¶m thuÕ quan ®èi víi c¸c hµng xa xØ cao cÊp víi tû suÊt thuÕ míi nh sau:
Mü phÈm vµ níc hoa 10%
Da vµ ®ång hå cao cÊp 20%
M¸y ¶nh vµ m¸y quay b¨ng h×nh 5%
§ång hå 5%
ChÝnh s¸ch ®Çu t.
Th¸i Lan khuyÕn khÝch ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi (FDI) nhng kh«ng cã quy ®Þnh ph©n biÖt ®èi xö gi÷a c«ng ty trong níc vµ c«ng ty níc ngoµi. Ngay tõ n¨m 1962 chÝnh phñ th«ng qua luËt khuyÕn khÝch ®Çu t, ( n¨m 1997 cã söa ®æi l¹i theo híng ®Èy m¹nh thu hót FDI ). FDI kh«ng chØ ®¸p øng nhu cÇu vèn cho c«ng nghiÖp ho¸ mµ cßn mang theo c¶ kü thuËt, kiÕn thøc qu¶n lý kinh doanh s¶n xuÊt vµ t¹o ra nhiÒu thay ®æi kinh tÕ - x· héi ë níc nµy.
Vô ®Çu t (BOT) thêng dµnh u tiªn 100% vèn së h÷u cho níc ngoµi vµo c¸c dù ¸n lín nh»m t¹o ra nhiÒu viÖc lµm, chuyÓn giao c«ng nghÖ tiªn tiÕn, t¹o ra nhiÒu ®Çu vµo hoÆc ®Çu ra, tiÕt kiÖm n¨ng lîng hoÆc nh÷ng dù ¸n chÕ t¹o s¶n phÈm xuÊt khÈu. Trong khi ®ã, ®a sè së h÷u cña t b¶n ®Þa ph¬ng ®îc khuyÕn khÝch trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp chÕ t¹o phôc vô thÞ trêng néi ®Þa (cã thÓ chiÕm tíi 51%) hoÆc c¸c ngµnh n«ng nghiÖp, ch¨n nu«i gia sóc, ®¸nh c¸, khai th¸c vµ dÞch vô (cã thÓ chiÕm tíi 60%).ChÝnh phñ ®· dµnh nhiÒu khuyÕn khÝch ®Çu t th«ng qua miÔn gi¶m thuÕ thu nhËp c«ng ty, thuÕ nhËp khÈu, thuÕ kinh doanh. §¹o luËt khuyÕn khÝch xuÊt khÈu n¨m 1972 cho phÐp miÔm gi¶m thuÕ hoµn toµn ®èi víi ®Çu vµo nhËp khÈu vµ hoµn tr¶ l¹i tÊt c¶ c¸c lo¹i thuÕ ®· nép trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt xuÊt khÈu. Ngoµi ra c¸c c«ng ty cßn nhËn ®îc nh÷ng khuyÕn khÝch phô thªm n÷a nÕu c«ng ty thiÕt lËp c¬ së s¶n xuÊt ë ngoµi khu vùc trung t©m Bangkok. ChÝnh phñ coi phi tËp trung ho¸ lµ mét trong nh÷ng môc tiªu then chèt trong chÝnh s¸ch ®Çu t. Mét danh s¸ch c¸c khu vùc khuyÕn khÝch ®Çu t ®îc chÝnh phñ th«ng qua nh»m thóc ®Èy t¨ng trëng ®ång ®Òu h¬n n÷a gi÷a c¸c vïng vµ gi¶i to¶ t×nh tr¹ng qu¸ t¶i ë Bangkok vµ vïng phô cËn.
ChÝnh s¸ch tµi chÝnh: ChÝnh phñ ®· ¸p dông chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch tµi chÝnh tõ n¨m 1999 vµ nã ®· trë thµnh mét c«ng cô chÝnh ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt níc. N¨m 2001, chÝnh s¸ch tµi chÝnh nµy ®· ®¹t ®îc nhiÒu hiÖu qu¶, tËp trung vµo nh÷ng dù ¸n chÝnh sau:
Dù ¸n t¨ng thu nhËp cña nÒn kinh tÕ
T¨ng chi ng©n s¸ch ®Ó ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ
Duy tr× VAT ë møc 7% ®Õn th¸ng 9/2003 nh»m duy tr× søc mua cña nh©n d©n.
Thóc ®Èy xuÊt khÈu th«ng qua viÖc më réng thÞ trêng vµ viÖc t¹o thuËn lîi trong ®µm ph¸n th¬ng m¹i b»ng c¸ch bæ nhiÖm ®¹i diÖn th¬ng m¹i ë níc ngoµi.
X©y dùng nhiÒu biÖn ph¸p thóc ®Èy du lÞch
T¨ng thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt ®èi víi hµng xa xØ nh rîu, bia vµ thuèc l¸.
ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ: ChÝnh phñ Th¸i Lan ®· thµnh c«ng trong viÖc lµm gi¶m tû lÖ l¹m ph¸t vµ ®· duy tr× tû gi¸ hèi ®o¸i theo híng ph¸t triÓn c¸c dù ¸n cã träng ®iÓm. ChÝnh phñ còng gióp cho c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i gi¶m chi phÝ ho¹t ®éng ®Ó gióp c¸c ng©n hµng gi¶m l·i suÊt. L¹m ph¸t thÊp ®i cho phÐp ng©n hµng ë Th¸i Lan sö dông chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ®iÒu tiÕt ®Ó hç trî phôc håi kinh tÕ. §Ó gi¶m viÖc vît qu¸ tµi s¶n cÇm cè trong hÖ thèng ng©n hµng, chÝnh phñ ®· ¸p dông biÖn ph¸p nh»m thóc ®Èy viÖc vay ng©n hµng, nh:
Thµnh lËp ng©n hµng nh©n d©n nh»m gióp ngêi nghÌo.
Thµnh lËp ng©n hµng cho c¸c xÝ nghiÖp võa vµ nhá nh»m t¹o thuËn lîi trong hÖ thèng ng©n hµng cho c¸c xÝ nghiÖp nµy.
Më réng c¸c tæ chøc tµi chÝnh c«ng céng ®Ó më réng tÝn dông cho c¸c xÝ nghiÖp võa vµ nhá.
T¨ng c¸c ho¹t ®éng cña c«ng ty b¶o hiÓm tµi chÝnh cho c¸c xÝ nghiÖp võa vµ nhá ®Ó t¹o viÖc cho vay cña ng©n hµng.
KÕt qu¶ ®¹t ®îc.
MÆc dï ®· cè g¾ng thùc hiÖn mét sè ch¬ng tr×nh x©y dùng nÒn c«ng nghiÖp d©n téc, nhng ®Õn ®Çu thËp kû 60, Th¸i Lan vÉn lµ níc n«ng nghiÖp kÐm ph¸t triÓn. N¨m 1960, tû träng ngµnh n«ng nghiÖp chiÕm tíi 38% GDP, cã 82% lao ®éng toµn x· héi ho¹t ®éng trong khu vùc n«ng nghiÖp, b×nh qu©n GNP ®¹t møc thÊp nhÊt 94 USD/ ngêi. N«ng nghiÖp vµ c«ng nghiÖp khai th¸c (chñ yÕu lµ khai th¸c thiÕc) lµ hai ngµnh kinh tÕ chñ ®¹o víi s¶n phÈm n«ng nghiÖp vµ khai th¸c s¬ chÕ chiÕm tíi 85% tæng gi¸ trÞ xuÊt nhËp khÈu hµng n¨m giai ®o¹n 1960 - 1966. ChØ riªng 3 mÆt hµng xuÊt nhËp khÈu chñ lùc gåm thiÕc, cao su vµ lóa g¹o ®· chiÕm tû träng 60% tæng gi¸ trÞ xuÊt nhËp khÈu hµng n¨m cïng kú trªn. Trong khi ®ã, c«ng nghiÖp chØ chiÕm 13% GDP vµ thu hót 4% lao ®éng x· héi n¨m 1960.
Tuy vËy chØ sau 3 thËp kû tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸, nÒn kinh tÕ Th¸i Lan ®· c¬ b¶n thay ®æi diÖn m¹o. Th¸i Lan ngµy nay ®ang chuÈn bÞ tham gia nhãm c¸c nÒn kinh tÕ c«ng nghiÖp míi b»ng thµnh tùu ph¸t triÓn kinh tÕ ®¸ng kÓ. C¬ cÊu kinh tÕ thay ®æi c¬ b¶n víi sù lªn ng«i cña c«ng nghiÖp chÕ t¹o (chiÕm 39,2% n¨m 1994) vµ sù tho¸t lui cña khu vùc n«ng nghiÖp (chiÕm 10% cïng n¨m). Cho dï hiÖn nay, Th¸i Lan vÉn lµ níc xuÊt khÈu g¹o lín thø hai trªn thÕ giíi (sau Mü) nhng c¸c s¶n phÈm s¬ chÕ tõ n«ng nghiÖp vµ khai th¸c kh«ng cßn ®ãng vai trß chñ yÕu mµ thay vµo ®ã h¬n 70% gi¸ trÞ xuÊt khÈu do c¸c ngµnh c«ng nghiÖp chÕ t¹o ®¶m nhiÖm. Mét ®Æc trng trong xuÊt khÈu cña Th¸i Lan lµ hµng xuÊt khÈu kh«ng cßn chØ tËp trung vµo mét nhãm hµng nhá mµ më réng ra tíi 10 mÆt hµng bao gåm: lóa g¹o, cao su, s¾n, t«m, ®êng, m¸y tÝnh vµ cÊu kiÖn m¸y tÝnh, m¹ng IC, quÇn ¸o, ®å trang søc. N¨m 1993, tÊt c¶ c¸c mÆt hµng nµy chiÕm tíi gÇn 50% tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu cña Th¸i Lan. C¸c s¶n phÈm xuÊt khÈu truyÒn thèng nh: dÖt, g¹o, ®å trang søc vµ c¸c s¶n phÈm l¬ng thùc qua chÕ biÕn tuy vÉn tiÕp tôc chiÕm vÞ trÝ quan träng trong th¬ng m¹i quèc tÕ nhng nh÷ng s¶n phÈm c«ng nghiÖp chÕ t¹o cã gi¸ trÞ gia t¨ng cao ®ang ngµy cµng cã xu híng dÉn ®Çu. VÒ gi¸ trÞ, n¨m 1994, m¸y tÝnh vµ c¸c cÊu kiÖn m¸y tÝnh xuÊt khÈu ®¹t gi¸ trÞ tíi 2,2 tû USD, ®øng hµng thø hai sau quÇn ¸o vµ dÖt, m¹ch IC vµ ®å ®iÖn thuéc 5 hµng ho¸ thu ngo¹i tÖ lín nhÊt cña Th¸i Lan. Trong kho¶ng tõ n¨m 1993 ®Õn n¨m 1996 Th¸i Lan cã tèc ®é t¨ng xuÊt khÈu hµng n¨m tíi 22% (vît xa con sè 8,6% cña Brunei, hay15% cña Indonesia). NÒn kinh tÕ Th¸i Lan trong vßng nöa thËp kû qua ®· ph¸t triÓn v÷ng m¹nh. Tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ hµng n¨m ®¹t møc cao vµ æn ®Þnh (%).
B¶ng I.1: Mét sè sè liÖu vÒ kinh tÕ Th¸i Lan
1995
1996
1997
1998
1999
2000
GDP vµ c¸c thµnh phÇn chÝnh(% thay ®æi qua c¸c n¨m)
GDP danh nghÜa (Tû USD)
164,8
183,26
150,23
112,22
121,92
124,44
GDP thùc tÕ
8,6
5,9
-1,4
-10,8
4,2
4,4
§Çu t t nh©n
10,3
3,4
-31,7
-52,4
-6,5
14,2
§Çu t chÝnh phñ
19,18
28,93
16,12
26,52
-16,37
-7
XuÊt khÈu(Tû USD)
23,6
-0,2
29,8
21,9
-1,4
27,1
NhËp khÈu(Tû USD)
30,5
2,3
4,3
-10,5
7,3
39,6
C¸c c¸n c©n tµi chÝnh vµ ®èi ngo¹i (% thay ®æi qua c¸c n¨m )
C¸n c©n ng©n s¸ch
2,7
2,3
-0,7
-2,5
-2,9
-2,4
C¸n c©n mËu dÞch
-4,9
-9,1
-1,8
10,9
7,6
4,4
C¸n c©n tµi kho¶n v·ng lai
-8,1
-14,4
-3,1
14,3
12,5
7,5
C¸n c©n vèn
12,97
19,5
-4,3
-9,8
-7,9
-9,5
C¸c chØ sè kinh tÕ (% thay ®æi qua c¸c n¨m)
Tû gi¸ hèi ®o¸i hiÖu qu¶ thùc tÕ (lÊy gèc n¨m 1997 = 100)
109,2
102,4
90
93,5
86,9
Tû lÖ thÊt nghiÖp (%)
1,7
1,5
1,2
4,4
4,2
3,6
Nguån: Tµi liÖu c¬ b¶n cña V¬ng quèc Th¸i Lan
Toµn bé nÒn kinh tÕ ®îc cÊu thµnh bëi 3 khu vùc:
N«ng nghiÖp gåm: ch¨n nu«i, trång trät, l©m nghiÖp vµ thuû h¶i s¶n.
Th¸i Lan lµ mét níc cã tiÒm n¨ng n«ng nghiÖp t¬ng ®èi lín. MÆc dï diÖn tÝch canh t¸c kh«ng nhiÒu, tr×nh ®é th©m canh t¨ng n¨ng suÊt cha cao nhng Th¸i Lan l¹i ®¹t ®îc thµnh c«ng lín trong c¬ cÊu l¹i s¶n xuÊt theo híng ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm xuÊt khÈu. Mét sè lo¹i c©y trång chñ yÕu: lóa, ng«, s¾n, mÝa...ngoµi ra cßn më réng mét sè lo¹i c©y trång lÊy s¶n phÈm xuÊt khÈu nh: døa, thuèc l¸, ®Ëu t¬ng...
DiÖn tÝch rõng chiÕm kho¶ng 26,6% diÖn tÝch l·nh thæ. ChÝnh phñ cÊm hoµn toµn viÖc xuÊt khÈu gç vµ ®a ra ch¬ng tr×nh phñ xanh ®Êt trèng ®åi träc.
Th¸i Lan cã diÖn tÝch ng trêng lín thø 3 trong khu vùc Ch©u ¸, sau NhËt B¶n, Trung Quèc. S¶n lîng ®¸nh b¾t c¸ hµng n¨m ®¹t xÊp xØ 3 triÖu tÊn/n¨m.
C«ng nghiÖp gåm 4 ngµnh: c«ng nghiÖp chÕ biÕn l©m h¶i s¶n, c«ng nghiÖp dÖt, c«ng nghiÖp ®iÖn tö vµ ®iÖn d©n dông, c«ng nghiÖp s¶n xuÊt xi m¨ng, trong ®ã ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn chiÕm tû träng cao nhÊt.
DÞch vô gåm: ng©n hµng, du lÞch, kh¸ch s¹n... Trong ®ã, ngµnh du lÞch chiÕm tû träng cao nhÊt.
Cïng víi c«ng nghiÖp ho¸, c¬ cÊu c¸c ngµnh trong GDP ®· thay ®æi c¨n b¶n.
B¶ng I.2: Tû lÖ c¸c ngµnh trong nÒn kinh tÕ Th¸i Lan (%).
N¨m
N«ng nghiÖp
C«ng nghiÖp
DÞch vô
1970
30,2
30,7
44,1
1980
32,2
28,7
48,1
1990
12,7
37,1
50,2
1994
10,0
39,2
50,8
Nguån: T liÖu kinh tÕ níc thµnh viªn ASEAN, NXB Thèng Kª, 1996.
2.2. Nh÷ng tån t¹i trong nÒn kinh tÕ Th¸i Lan
Tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ nhanh ®· béc lé nh÷ng bÊt cËp trong nÒn kinh tÕ. HiÖn nay Th¸i Lan ®ang gÆp ph¶i nh÷ng vÊn ®Ò sau:
C¬ së h¹ tÇng yÕu kÐm, kh«ng theo kÞp sù ph¸t triÓn kinh tÕ, ®Æc biÖt lµ h¹ tÇng vÒ giao th«ng vËn t¶i vµ s¶n xuÊt ®iÖn.
§Ó ph¸t triÓn theo híng c«ng nghiÖp ho¸, Th¸i Lan cÇn cã mét lùc lîng lao ®éng ®îc ®µo t¹o vµ cã kü n¨ng cao nhng thùc tÕ hiÖn nay Th¸i Lan ®ang thiÕu hôt trÇm träng. PhÇn lín d©n sè cña Th¸i Lan tËp trung ë n«ng th«n. Theo thèng kª h¬n 98% d©n sè t¹i c¸c vïng nµy míi chØ ®îc phæ cËp gi¸o dôc ë bËc tiÓu häc, ®©y lµ h¹n chÕ lín trong viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ t¹i c¸c vïng n«ng th«n.
Nguån ®Çu t bªn ngoµi ®ang cã xu híng gi¶m sót nhanh do viÖc c¹nh tranh gay g¾t cña thÞ trêng míi nh Trung Quèc, Mü La Tinh vµ ngay c¶ nh÷ng níc trong khu vùc.
¤ nhiÔm m«i trêng ®ang cã xu híng t¨ng nhanh do kÕt qña cña chÝnh s¸ch c«ng nghiÖp tõ nhiÒu n¨m tríc.
TÖ n¹n x· héi do chÝnh s¸ch më cöa tõ nh÷ng n¨m tríc.
§¨c biÖt lµ mét sù kiÖn khiÕn nÒn kinh tÕ Th¸i Lan ph¶i dõng l¹i trong mét thêi gian dµi ®ã lµ cuéc khñng ho¶ng tiÒn tÖ ë §«ng Nam ¸ mµ b¾t ®Çu tõ Th¸i Lan. ChÝnh nh÷ng sù ph¸t triÓn qu¸ nãng vµ cßn nhiÒu chç lÖch l¹c trong nÒn kinh tÕ Th¸i Lan ®· lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n chñ yÕu g©y ra cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ ë níc nµy n¨m 1997.
2.3 C¸c tæ chøc xóc tiÕn ®èi ngo¹i cña Th¸i Lan
Nh»m n©ng cao vÞ thÕ vµ uy tÝn cña Th¸i Lan trªn trêng quèc tÕ vµ khu vùc, còng nh phôc vô cho c«ng cuéc ph¸t triÓn ë trong níc, biÕn Th¸i Lan thµnh trung t©m chÝnh trÞ , kinh tÕ, tµi chÝnh trong khu vùc, Th¸i Lan lu«n duy tr× vµ cñng cè quan hÖ víi c¸c ®ång minh chiÕn lîc vµ c¸c b¹n hµng lín, ®ång thêi coi träng vµ thóc ®Èy quan hÖ víi c¸c níc l¸ng giÒng trong khu vùc , tÝch cùc vµ t¨ng cêng më réng quan hÖ víi c¸c níc trong c¸c khu vùc kh¸c trªn thÕ giíi, chñ yÕu t×m kiÕm b¹n hµng.
Th¸i Lan cã 5 thÞ trêng xuÊt nhËp khÈu quan träng nhÊt ®ã lµ: Mü, Ec, NhËt, ASEAN, HongKong. HiÖn nay Th¸i Lan hÕt søc chó träng tíi thÞ trêng ASEAN kim ng¹ch xuÊt khÈu vµo ASEAN 12,82 tû USD trong khi ®ã kim ng¹ch xuÊt khÈu vµo Mü lµ 12,71 tû USD.
HiÖn nay ë Th¸i Lan cã ba tæ chøc ®ãng vai trß xóc t¸c quan träng ®èi víi quan hÖ ®èi ngo¹i cña Th¸i Lan lµ Liªn ®oµn c«ng nghiÖp (FTI), Côc xóc tiÕn xuÊt nhËp khÈu (DEP) vµ Côc ®Çu t (BOI).
*Liªn ®oµn c«ng nghiÖp (FTI).
FTI ®îc lËp ra vµ ®¨ng ký víi t c¸ch lµ mét tæ chøc phi chÝnh phñ kh«ng lîi nhuËn, ®îc chÝnh phñ Th¸i Lan, c¸c phßng th¬ng m¹i níc ngoµi c«ng nhËn trong gÇn 25 n¨m qua. Ngµy nay Liªn ®oµn cã thµnh viªn bao gåm h¬n 2000 c«ng ty c«ng nghiÖp hµng ®Çu cña Th¸i Lan.
Vai trß cña FTI lµ nh»m thóc ®Èy c¸c lÜnh vùc c«ng nghiÖp, kinh tÕ vµ th¬ng m¹i cña nÒn kinh tÕ Th¸i Lan. FTI còng ho¹t ®éng nh lµ mét tæ chøc ®ãng vai trß t vÊn cho chÝnh phñ Th¸i Lan. nã ®îc chÝnh phñ uû quyÒn cÊp c¸c chøng chØ gèc hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu. Nã còng tiÕn hµnh nghiªn cøu vµ ®a ra nh÷ng khuyÕn nghÞ ®èi víi chÝnh phñ vÒ c¸c vÊn ®Ò nh c¸c tiªu chuÈn c«ng nghiÖp, thuÕ, chÝnh s¸ch c«ng nghiÖp, c¸c vÊn ®Ò m«i trêng vµ chÝnh s¸ch ®Çu t...
Liªn ®oµn C«ng nghiÖp Th¸i Lan ®· t¹o nªn mét diÔn ®µn träng tµi vµ th¶o luËn c¸c vÊn ®Ò vµ c¸c mèi quan t©m cña c¸c thµnh viªn. MÆc dï thµnh viªn cña nã kh«ng ph¶i lµ bÞ b¾t buéc, Liªn ®oµn lµ mét tæ chøc h÷u Ých cho c¸c c«ng ty, c¸c nhµ m¸y trong khu vùc c«ng nghiÖp tham gia v× nã cã thÓ t¹o nªn mét kªnh chÝnh thøc ®Ó khuyÕn nghÞ vµ thØnh cÇu c¸c c¬ quan chÝnh phñ cã liªn quan.
*Côc xóc tiÕn xuÊt khÈu (DEP).
Môc ®Ých cña DEP lµ s¾p xÕp cho c¸c nhµ nhËp khÈu níc ngoµi liªn hÖ víi c¸c nhµ xuÊt khÈu Th¸i Lan. Cïng víi v¨n phßng chÝnh cña DEP ë Bangkok vµ ba v¨n phßng chi nh¸nh ë Chiang Mai, Khon Khen vµ Songkla, DEP ®· thiÕt lËp mét m¹ng líi quèc tÕ cè g¾ng gióp c¸c nhµ nhËp khÈu tiÒm tµng trªn toµn thÕ giíi. C¸c trung t©m th¬ng m¹i Th¸i Lan ®îc ®Æt t¹i c¸c trung t©m kinh doanh quèc tÕ nh: Sydney, Vancouver, Milan, Osaka, Potterdam, Madrid, Taipei, Dubai, Manchester, Atlanta, Los Angeles, New York, Frankfurt, Hamburg ...Chøc n¨ng chÝnh cña c¸c Trung t©m th¬ng m¹i Th¸i Lan lµ tiÕn hµnh c¸c nhiÖm vô cña DEP, tiÕp thÞ vµ b¸n hµng, giíi thiÖu c¸c s¶n phÈm cña Th¸i Lan vµ gi¶i ®¸p c¸c c©u hái t×m hiÓu vÒ c¸c mÆt hµng cña Th¸i Lan vµ tiÕn hµnh nghiªn cøu thÞ trêng.
T¹i Thñ ®« c¸c níc trªn thÕ giíi, DEP lµm viÖc phèi hîp víi v¨n phßng cña tham t¸n th¬ng m¹i vµ c¸c c¬ quan chÝnh phñ kh¸c. HiÖn nay, cã kho¶ng 29 v¨n phßng ë Thñ ®« Th¸i Lan ë níc ngoµi, c¸c v¨n phßng nµy bªn c¹nh viÖc thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng cña c¸c trung t©m th¬ng m¹i Th¸i, nã còng tham gia th¬ng lîng c¸c HiÖp ®Þnh tay ®«i víi bªn níc ngoµi vµ gi÷a chÝnh phñ liªn quan ®Õn th¬ng m¹i.
*Côc ®Çu t (BOI) : Víi chøc n¨ng nghiªn cøu vµ tham mu cho chÝnh phñ vÒ chÝnh s¸ch ®Çu t ë Th¸i Lan, BOI ®· thùc sù trë thµnh mét tæ chøc nhµ níc so¹n th¶o tr×nh chÝnh phñ nh÷ng chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch c¸c nhµ ®Çu t më réng ®Çu t ë Th¸i Lan. Cïng víi ®Þnh híng ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ cña chÝnh phñ, BOI ®· tham mu nh÷ng vïng ®Çu t vµ nh÷ng dù ¸n ®Çu t trong tõng giai ®o¹n ph¸t triÓn cô thÓ.
3.T×nh h×nh kinh tÕ Th¸i Lan nh÷ng n¨m gÇn ®©y
Th¸i Lan lµ mét trong sè Ýt níc bÞ thiÖt h¹i nÆng nÒ nhÊt cña cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ vµ tµi chÝnh n¨m 1997. Tõ n¨m 1999 Th¸i Lan ra khái cuéc khñng ho¶ng, kinh tÕ dÇn dÇn ®îc phôc håi. NÒn kinh tÕ Th¸i Lan phô thuéc nhiÒu vµo viÖc xuÊt khÈu. Hai thÞ trêng lín nhÊt cña Th¸i Lan lµ Mü vµ NhËt B¶n, tû träng xuÊt khÈu sang Mü lµ 20% vµ sang NhËt lµ 15% bu«n b¸n cña Th¸i Lan ®èi víi thÕ giíi. Nhng do t¸c ®éng m¹nh mÏ cña sù suy gi¶m nÒn kinh tÕ thÕ giíi ®Æc biÖt lµ ë hai nÒn kinh tÕ Mü vµ NhËt B¶n cïng víi sù gi¶m gi¸ m¹nh cña nhiÒu mÆt hµng n«ng s¶n trªn thÞ trêng quèc tÕ, nhÊt lµ gi¸ g¹o ®· lµm cho xuÊt khÈu cña Th¸i Lan suy yÕu. Sau sù kiÖn 11/9, sù phôc håi kinh tÕ Mü cµng chËm, dù kiÕn n¨m 2001 kinh tÕ Mü chØ ®¹t møc t¨ng trëng díi 1,5 % vµ kinh tÕ thÕ giíi còng chØ ®¹t 2,7%. N¨m 2001 kinh tÕ Th¸i Lan còng chØ t¨ng tõ 1,3 – 1,8%.
Do t¸c ®éng cña kinh tÕ Mü, Ch©u ¢u vµ NhËt B¶n, chÝnh phñ ®· ®iÒu chØnh kinh tÕ híng vµo néi lùc, nh»m ph¸t huy tèi ®a søc m¹nh tæng hîp cña d©n. ChÝnh phñ ®· ®Ò ra hµng lo¹t chÝnh s¸ch, biÖn ph¸p nh: t¨ng tiªu dïng chÝnh phñ; duy tr× thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng lµ 7% ®Õn th¸ng 12-2003 ®Ó ®¶m b¶o søc mua cña ngêi d©n; ho·n nî cho n«ng d©n; g©y quü lµng b¶n b»ng c¸ch cho vay mçi lµng b¶n 1 TriÖu Baht; chÝnh s¸ch ®Èy m¹nh xuÊt khÈu – mçi lµng mét s¶n phÈm; ®Èy m¹nh du lÞch vµ ®¸nh thuÕ cao ®èi víi mét sè mÆt hµng xa xØ nh rîu bia, thuèc l¸ v.v...
KÕt qu¶ lµ tõ ®Çu n¨m 2002 kinh tÕ Th¸i Lan ®· cã dÊu hiÖu phôc håi.
B¶ng I. 3: Tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ 5 n¨m trë l¹i ®©y (1997 – 2002)
N¨m
1997
1998
1999
2000
2001
2002
Tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ(%)
-1,7
-10,8
4,2
4,3
1,7
3,0
Nguån: B¸o c¸o t×nh h×nh thÞ trêng Th¸i Lan n¨m 2001 cña Th¬ng vô ViÖt Nam.
Tuy nhiªn, ®Ó thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ c¸c chÝnh s¸ch quan träng do chÝnh phñ ®Ò ra võa qua néi c¸c Th¸i Lan ®· xem xÐt l¹i kÕ hoach tæng thÓ 5 n¨m 2001 – 2006 vµ ®iÒu chØnh tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ h»ng n¨m nh sau:
B¶ng I.4: Tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ tõ n¨m 2001-2006(%)
N¨m 2001
N¨m 2002
N¨m 2003
N¨m 2004
N¨m 2005
N¨m 2006
1,3 – 2 %
3 %
4 %
5 %
5 %
5,5 %
Nguån: B¸o c¸o t×nh h×nh thÞ trêng Th¸i Lan 6 th¸ng ®Çu n¨m 2002 cña Th¬ng vô ViÖt Nam.
VÒ c«ng nghiÖp:
Sau 5 n¨m tõ kÓ cuéc khñng ho¶ng 1997, c«ng nghiÖp Th¸i Lan cã dÊu hiÖu phôc håi. Quý 1 – 2002 chØ sè c«ng nghiÖp t¨ng lªn 117,9 (thêi ®iÓm thÊp nhÊt quý 3 –1998 lµ 95,8) tæng c«ng suÊt n¨m 2001 lµ 53,3 % do søc mua gi¶m vµ xuÊt khÈu khã kh¨n.Tæng s¶n lîng c«ng nghiÖp n¨m 2001 xÊp xØ møc n¨m khñng ho¶ng 1,97. Hµng c«ng nghiÖp xuÊt khÈu gi¶m 7%, chØ ®¹t 40,3 tû USD. DÇu khÝ gi¶m 11,5 % ®¹t 1,7 tûUSD. §å ®iÖn vµ ®iÖn tö chiÕm 20 % trÞ gi¸ xuÊt khÈu. Sang n¨m 2002 t×nh h×nh xuÊt khÈu s¸ng sña h¬n, 5 ngµnh c«ng nghiÖp chiÕm 1/3 tæng trÞ gi¸ xuÊt khÈu t¨ng n¨m 2002 lµ: c«ng nghiÖp «t«, chÕ biÕn thùc phÈm, ®iÖn tö, cao su vµ s¶n phÈm cao su, hµng dÖt may.
VÒ n«ng nghiÖp:
LÜnh vùc n«ng nghiÖp ®îc coi lµ cét sèng cña nÒn kinh tÕ Th¸i Lan, thu hót h¬n mét nöa d©n sè vµ chiÕm 42 % lùc lîng lao ®éng x· héi. ChÝnh s¸ch n«ng nghiÖp ®îc chÝnh phñ ®Æc biÖt quan t©m. Tõ khi thñ tíng Thaksin lªn cÇm quyÒn, ChÝnh phñ ®· can thiÖp gi¸ thu mua thãc nh»m n©ng gi¸ g¹o xuÊt khÈu bªn c¹nh viÖc hîp t¸c víi c¸c níc xuÊt khÈu g¹o nh ViÖt Nam, Ên §é, Pakistan vµ MiÕn §iÖn v.v...XuÊt khÈu g¹o n¨m 2001 ®¹t 7,52 triÖu tÊn trÞ gi¸ 1,538 tû USD t¨ng 13,9 % so víi møc 6,6 triÖu tÊn n¨m 2000. N¨m 2002 Th¸i Lan dù kiÕn lîng g¹o xuÊt khÈu lµ 7 triÖu tÊn.Tuy nhiªn theo ®¸nh gi¸ cña FAO,Th¸i Lan cã thÓ xuÊt khÈu t¨ng so víi n¨m 2001 gÇn 100 ngh×n tÊn. ChÝnh phñ ®Ò ra nhiÒu ch¬ng tr×nh ®Çy tham väng nh»m rót ng¾n møc chªnh lÖch gi÷a thµnh thÞ vµ n«ng th«n, n©ng ®ì n«ng d©n nh chÝnh s¸ch: “ Mçi lµng 1 s¶n phÈm”, “Quü lµng 1 triÖu Bath”, “Ng©n hµng nh©n d©n”, vµ hµng lo¹t c¸c biÖn ph¸p kh¸c nh trî gi¸, mua t¹m tr÷ n«ng s¶n, ho·n nî cho n«ng d©n. Tuy nhiªn nh÷ng khã kh¨n do sù khñng ho¶ng kinh tÕ ®· h¹n chÕ ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm n«ng nghiÖp ,nhÊt lµ viÖc thiÕu vèn ®Ó më réng s¶n xuÊt. Do vËy Th¸i Lan vÉn dõng l¹i ë xuÊt khÈu n«ng s¶n th« lµ chÝnh nh g¹o, cao su, s¾n l¸t, t«m ®«ng l¹nh vµ gµ ®«ng l¹nh.
VÒ th¬ng m¹i:
Th¸i Lan lu«n coi xuÊt khÈu lµ träng t©m cña ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i .
B¶ng I.5: C¸c mÆt hµng xuÊt khÈu chÝnh cña Th¸i Lan 3 n¨m gÇn ®©y
N¨m
MÆt hµng
1999
2000
2001
TriÖu tÊn
Tr. USD
TriÖu tÊn
Tr. USD
TriÖu tÊn
Tr. USD
G¹o
6,84
1949
6,12
1641
7,52
1583
Cao su
2,03
1159
2,54
1525
2,55
1326
H¶i s¶n hép
0,55
2010
0,53
2067
0,57
2015
T«m
0,14
1283
0,14
1510
1,15
1244
S¾n
5,31
609
4,62
513
5,97
577
Gµ
0,26
560
0,31
615
0,4
800
§êng
560
4,09
658
3,24
692
Nguån: Vô ngo¹i th¬ng- Bé Th¬ng m¹i Th¸i Lan
B¶ng I.6 : Kim ng¹ch bu«n b¸n cña Th¸i Lan : (Tû USD)
N¨m
XuÊt khÈu
NhËp khÈu
1999
68,24
65,79
2000
69,87
67,86
2001
63,203
61,081
5 th¸ng ®Çu n¨m 2002
22,55
24,6
Nguån : Vô Ngo¹i th¬ng Bé Th¬ng m¹i – Th¸i Lan
Trong ®ã:
Th¸i Lan xuÊt khÈu sang Mü lµ 12,2 tû USD. N¨m 2001, gi¶m 11% so víi n¨m 2001. Dù kiÕn n¨m 2002 xuÊt khÈu sang Mü ®¹t 14 tû USD t¨ng 5,8 %.
XuÊt khÈu cña Th¸i Lan sang EU n¨m 2001lµ 10,5tû USD gi¶m 4,1 % so víi n¨m 2000.Dù kiÕn n¨m 2002 xuÊt khÈu sang EU t¨ng 6,9 %.
XuÊt sang NhËt n¨m 2001 lµ 10 tû USD gi¶m 2,5 % so víi n¨m 2000. Dù kiÕn xuÊt khÈu sang NhËt n¨m 2002 t¨ng trë l¹i 2,5%.
XuÊt khÈu sang ASEAN n¨m 2001 lµ 10,5 tû USD gi¶m 7,5 %. N¨m 2002 dù kiÕn 11,1 tû USD t¨ng 5,3 %.
XuÊt khÈu sang Trung §«ng n¨m 2001 ®¹t gÇn 2 tû USD .
VÒ ®Çu t:
N¨m 2001 cã kho¶ng 842 dù ¸n ®Çu t trÞ gi¸ 4,21 tû USD, gi¶m so víi 1142 dù ¸n trÞ gi¸ 10,59 tû USD n¨m 2000. Nöa ®Çu n¨m 2001 Th¸i Lan cÊp giÊy phÐp cho 295 d ¸n ®Çu t trÞ gi¸ gÇn 2 tû USD. Côc qu¶n lý ®Çu t BOI ®· tõ chèi kh«ng cÊp giÊy phÐp cho 4 dù ¸n s¶n xuÊt xe m¸y cña Trung Quèc nh»m b¶o hé s¶n xuÊt trong níc ®èi v¬i 7 nhµ m¸y cña Th¸i Lan. Côc qu¶n lý ®Çu t ®· quyÕt ®Þnh miÔn thuÕ nhËp khÈu m¸y mãc cho dù ¸n s¶n xuÊt «t« ®Ó khuyÕn khÝch xuÊt khÈu. ChÝnh phñ Th¸i Lan cßn khuyÕn khÝch ®Çu t níc ngoµi th«ng qua viÖc cho nø¬c ngoµi mua ®Êt 99 n¨m vµ ngêi níc ngßai gãp cæ phÇn 49 % thay cho tèi ®a 25 % quy ®Þnh tríc ®©y trong kinh doanh viÔn th«ng. ChÝnh phñ sÏ cho thµnh lËp 1 uû ban qu¶n lý míi nh»m thu hót ®Çu t trong thÞ trêng Chøng kho¸n (SET) Th¸i Lan sÏ ¸p dông viÖc miÔn gi¶m thuÕ ®èi víi c«ng ty níc ngoµi nh»m biÕn Th¸i Lan thµnh trung t©m th¬ng m¹i ë §«ng Nam ¸ thay thÕ Singapore. Tríc ®©y Th¸i Lan ®¸nh thuÕ cao nhÊt vïng 30% nay gi¶m xuèng cßn 10%.
VÒ du lÞch:
Th¸i Lan lµ mét “®iÓm ®Õn” hÕt søc hÊp dÉn víi du kh¸ch thÕ giíi. Sù kiÖn 11/9 lµm cho ngµnh hµng kh«ng vµ du lÞch nhiÒu níc bÞ tæn h¹i nÆng. Riªng Th¸i Lan sè du kh¸ch dù kiÕn n¨m 2001 lµ t¨ng 8,4% so víi 10,3 triÖu du kh¸ch n¨m 2000, nhng Côc du lÞch Th¸i Lan ®· ph¶i ®iÒu chØnh con sè nµy xuèng cßn 2 % .Trong 5 th¸ng ®Çu n¨m 2002 sè du kh¸ch ®Õn Th¸i Lan ®¹t 4,6 triÖu ngêi. Dù kiÕn sè du kh¸ch ®Õn Th¸i Lan ®¹t 10,86 triÖu ngêi .
Theo dù b¸o cña tæng côc du lÞch Th¸i Lan n¨m 2003 sè lîng du kh¸ch ®Õn Th¸i Lan sÏ ®¹t 11,13 triÖu ngêi, doanh thu ®¹t 8,4 tû USD. N¨m 2003 phÊn ®Êu trë thµnh “ thñ ®« du lÞch cña Ch©u ¸” nh»m thu hót sè lîng lín du kh¸ch tõ Trung Quèc, NhËt B¶n vµ Trung §«ng.
C¸c lÜnh vùc kh¸c nh Ng©n hµng Tµi chÝnh t¬ng ®èi æn ®Þnh, c¸c kho¶n vay khèng gi¶m l·i suÊt t¨ng vµ tû gi¸ ®ång Baht so víi §«La Mü còng t¨ng lªn chót Ýt. Dù tr÷ ngo¹i tÖ tÝnh ®Õn th¸ng 6/2002 lµ 36,3 tû USD. Nî níc ngoµi 64,4 tû USD, tû lÖ l¹m ph¸t lµ 1,5 %, thÊt nghiÖp chØ kho¶ng 2,9 %.
4.Vai trß cña Th¸i Lan ®èi víi sù ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ ViÖt nam
4.1 T¹o hoµ b×nh, æn ®Þnh trong khu vùc.
Sau khi Mü thÊt b¹i cuéc chiÕn tranh s©m lîc ViÖt nam (4/1975) Th¸i Lan còng nh mét sè c¸c níc kh¸c trong khu vùc ®· b¾t ®Çu cã nh÷ng chuyÓn híng vÒ chÝnh trÞ ®èi ngo¹i. Cùu Thñ tíng Th¸i Lan ®· tuyªn bè chuyÓn quan hÖ chÝnh trÞ víi ViÖt nam tõ ®èi ®Çu sang ®èi tho¹i, tõ chiÕn trêng sang thÞ trêng. Tõ ®ã quan hÖ chÝnh trÞ gi÷a ViÖt Nam vµ Th¸i Lan ®· dÇn dÇn ®îc c¶i thiÖn. §Æc biÖt kÓ tõ n¨m 1995 ViÖt nam trë thµnh thµnh viªn chÝnh thøc cña HiÖp héi c¸c quèc gia §«ng nam ¸ (ASEAN) quan hÖ gi÷a ViÖt nam víi c¸c níc trong khu vùc nãi chung vµ víi Th¸i Lan nãi riªng ®· ®îc c¶i thiÖn râ rÖt. Quan hÖ gi÷a ViÖt Nam – Th¸i Lan tÊt yÕu ®îc coi träng, lµ mét trong nh÷ng viÖc mµ ViÖt Nam còng nh Th¸i Lan ®Òu nhËn thÊy cã lîi cho c¶ hai bªn. Së dÜ nh vËy lµ v× ViÖt Nam còng nh Th¸i Lan ®Òu nhËn thÊy lµ nã kh«ng chØ ®em l¹i lîi Ých cho mçi níc mµ cßn lµ nh©n tè gãp phÇn t¹o nªn hoµ b×nh vµ æn ®Þnh §«ng Nam ¸. Hoµ b×nh vµ æn ®Þnh lµ ®iÒu kiÖn kh«ng thÓ thiÕu cho sù thµnh c«ng khi ViÖt Nam bíc vµo thêi kú ®æi míi. Ngoµi ra ®Ó héi nhËp vµo thÕ giíi th× tríc hÕt ViÖt Nam ph¶i héi nhËp vµo khu vùc hay nãi chÝnh x¸c h¬n lµ ph¶i héi nhËp vµo tæ chøc khu vùc c¸c níc §«ng Nam ¸.
4.2 Më réng ®Çu t vµ th¬ng m¹i.
N¨m 1986 §¹i héi §¶ng Céng s¶n ViÖt nam lÇn thø 6 ®· quyÕt ®Þnh ®êng lèi ®æi míi ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt níc, n¨m 1986 còng lµ n¨m Th¸i Lan võa kÕt thóc mét c¸ch th¾ng lîi kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ-x· h«i lÇn thø V cña m×nh. Trªn ®µ th¾ng lîi ®ã Th¸i Lan tiÕp tôc thùc hiÖn ph¸t triiÓn kinh tÕ x· héi lÇn thø VI (1986-1991) nh»m ®Æt c¬ së cho Th¸i Lan thµnh mét níc c«ng nghiÖp míi. GÇn 10 n¨m phÊn ®Êu nÒn kinh tÕ Th¸i Lan ph¸t triÓn víi tèc ®é cha tõng thÊy, trung b×nh lµ._. 9%. Tõ mét níc kªu gäi ®Çu t n¨m 1980 Th¸i Lan b¾t ®Çu trë thµnh mét níc xuÊt vèn ®Çu t ra níc ngoµi, vÊn ®Ò t×m kiÕm thÞ trêng ®Ó ®Çu t vµ tiªu thô hµng ho¸ ngµy cµng trë nªn cÊp thiÕt. Th¸i Lan nhËn thÊy §«ng D¬ng lµ mét tiÒm n¨ng réng më cã h¬n 100 triÖu d©n víi nguån lao ®éng rÎ, tµi nguyªn dåi dµo. NÕu Th¸i Lan vµo ®îc thÞ trêng §«ng D¬ng th× cã nghÜa lµ Th¸i Lan sÏ cã mét thÞ trêng tiªu thô c¸c mÆt hµng cña m×nh vµ bæ sung nh÷ng mÆt hµng mµ Th¸i Lan khan hiÕm. NÕu kh«ng nhanh ch©n th× sÏ cã nguy c¬ NhËt B¶n, Singapore vµ §µi Loan giµnh mÊt thÞ trêng nµy. ChÝnh v× lÏ ®ã mµ Th¸i Lan ngµy cµng ®ßi hái chÝnh phñ ph¶i thi hµnh chÝnh s¸ch mÒm dÎo ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn bu«n b¸n vµ ®Çu t vµo §«ng D¬ng. Trong cuéc häp b¸o ë B¨ng Cèc ngµy 22-12-1998 thñ tíng Ch¹tChai ®· nãi “ViÖc nhÝch l¹i gÇn víi ViÖt Nam lµ mét trong nh÷ng u tiªn hµng ®Çu cña t«i”. §iÒu nµy chøng tá Th¸i Lan muèn t¨ng cêng quan hÖ víi ViÖt Nam, §«ng D¬ng vµ ASEAN 6 níc trë thµnh mét tæ chøc khu vùc §«ng Nam ¸ thèng nhÊt, v÷ng m¹nh, ®oµn kÕt cïng tiÕn lªn ph¸t triÓn kinh tÕ.
4.3 Hç trî cho môc tiªu héi nhËp kinh tÕ cña ViÖt Nam.
Quan hÖ chÝnh trÞ gi÷a hai níc b¾t ®Çu khëi s¾c tõ n¨m 1992 ®Õn n¨m 1998 quan hÖ cña hai níc Êm dÇn lªn chÊm døt thêi kú “®«ng l¹nh”, hµng lo¹t c¸c tæ chøc kinh tÕ vµ c¸c nhµ kinh doanh Th¸i Lan ®· ®Æt ch©n tíi ViÖt Nam ®Ó t×m hiÓu thÞ trêng ®ång thêi ®Æt c¬ së hîp t¸c ®Çu tiªn víi c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam. Hµng lo¹t c¸c cuéc th¨m quan t×m hiÓu thÞ trêng ViÖt Nam cña c¸c nhµ kinh doanh Th¸i Lan ®· t¹o ra kh«ng khÝ s«i næi khÈn tr¬ng trong giíi doanh nghiÖp Th¸i Lan muèn tiÕn vµo lµm ¨n t¹i ViÖt Nam. Së dÜ nh vËy v× hä thÊy r»ng mÆc dï ViÖt Nam ®ang bÞ cÊm vËn nhng ®· b¾t ®Çu cã mét lo¹t doanh nghiÖp cña nhiÒu níc t b¶n ®· cã mÆt t¹i ViÖt Nam. Cßn vÒ phÝa ViÖt Nam, trong khi chê ®îi Mü huû bá lÖnh cÊm vËn th× ViÖt Nam cÇn dùa vµo sù hîp t¸c cña c¸c níc kh¸c trªn thÕ giíi ®Ó t×m kiÕm sù hç trî cho môc tiªu héi nhËp nÒn kinh tÕ cña m×nh vµo nÒn kinh tÕ Ch©u ¸. Th¸i Lan lµ mét níc mµ ViÖt Nam cã thÓ hy väng t×m kiÕm ®îc sù hç trî ®ã.
4.4 Cung cÊp c¸c mÆt hµng c«ng nghiÖp vµ kü thuËt cÊp trung .
Trong hai n¨m 1988 – 1989, t¹i ViÖt Nam ®· h×nh thµnh 5 c«ng ty liªn doanh ViÖt Nam – Th¸i Lan. Nh÷ng c«ng ty nµy tËp trung vµo kinh doanh c¸c nghµnh: nu«i t«m ®«ng l¹nh xuÊt khÈu, khai th¸c vµ gia c«ng ®¸ quý, s¶n xuÊt l¾p r¸p xe m¸y vµ xe bèn b¸nh vËn t¶i hµnh kh¸ch víi tæng vèn ®Çu t cña 5 c«ng ty nµy lµ 7.242.000 USD .
Vµo n¨m 1990 cã thªm 5 c«ng ty liªn doanh n÷a ®îc thµnh lËp t¹i ViÖt Nam kinh doanh c¸c nghµnh: nu«i t«m thö nghiÖm, khai th¸c ®¸nh b¾t vµ chÕ biÕn h¶i s¶n, thuéc da xuÊt khÈu, x©y kh¸ch s¹n vµ nhµ ë víi tæng sè vèn ®Çu t lµ 8.100.092 USD, tiÕp ®ã ®Õn gi÷a n¨m 1991 cã thªm 10 c«ng ty liªn doanh ®îc thµnh lËp n©ng tæng sè c«ng ty liªn doanh lªn con sè 20. 10 c«ng ty nµy chuyªn kinh doanh c¸c nghµnh: khai th¸c, dÞch vô vµ chÕ biÕn h¶i s¶n, chÕ biÕn c¸ ®ãng hép, s¶n xuÊt da hép vµ níc chuèi, nu«i t«m xuÊt khÈu, x©y kh¸ch s¹n vµ nhµ ë, dÞch vô nhµ hµng víi t«ng sè vèn lµ 23.290.664 USD.
TÝnh ®Õn th¸ng 7 – 1991 th× tæng sè vèn ®Çu t cña 20 dù ¸n lµ 38,6 triÖu USD mét con sè cßn qu¸ khiªm tèn, chØ ë møc cuèi danh s¸ch trong tæng sè c¸c nhµ ®Çu t t¹i ViÖt Nam trong ®ã §µi Loan ®øng ®Çu víi tæng sè vèn lµ 439 triÖu USD , tiÕp ®ã lµ Asutalia, Ph¸p, Hång K«ng v.v...
Tríc t×nh h×nh ®ã chÝnh phñ hai bªn ®· ®µm ph¸n, ®i ®Õn ký kÕt HiÖp ®Þnh “Thµnh lËp uû ban hçn hîp vÒ hîp t¸c kinh tÕ ViÖt Nam – Th¸i Lan” vµ HiÖp ®Þnh “KhuyÕn khÝch vµ b¶o hé ®Çu t vèn” .
HiÖp ®Þnh thµnh lËp uû ban hçn hîp vÒ kinh tÕ Viªt Nam – Th¸i Lan chøng tá hai níc muèn t¹o thªm ®iÒu kiÖn cho c¸c nhµ kinh doanh ViÖt Nam vµ Th¸i Lan. B¶n hiÖp ®Þnh nµy sÏ cã lîi cho c¶ hai bªn v× khi mét uû ban hçn hîp ®îc thµnh lËp th× nã sÏ cã chøc n¨ng nh mét diÔn ®µn t vÊn cÊp cao víi nhiÖm vô híng dÉn c¸c vÊn ®Ò bu«n b¸n ,®Çu t vµ thóc ®Èy sù hîp t¸c kinh tÕ réng r·i h¬n n÷a.
B¶n hiÖp ®Þnh khuyÕn khÝch vµ b¶o hé ®Çu t vèn lµ sù ®¶m b¶o cho c¸c nhµ kinh doanh Th¸i Lan khi lµm ¨n t¹i ViÖt Nam vµ trªn c¬ së ®ã hä cã thÓ sö dông ViÖt Nam nh mét bµn ®¹p tiÕn vµo thÞ trêng kh¸c ë §«ng D¬ng. ViÖt Nam còng cã thÓ thu ®îc lîi Ých tõ hiÖp ®Þnh nµy v× kh«ng nh÷ng thu hót c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi vµo nÒn kinh tÕ cßn non yÕu cña m×nh mµ cßn cã thÓ cã ®îc c¸c mÆt hµng c«ng nghiÖp vµ nh÷ng kü thuËt cÊp trung rÊt phï hîp víi ®iÒu kiÖn hiÖn t¹i cña ViÖt Nam th«ng qua viÖc chuyÓn híng ®Çu t l©u dµi vµo ViÖt Nam cña Th¸i Lan.
VÒ quan hÖ trong lÜnh vùc khoa häc kü thuËt th× tõ n¨m 1993 ®· b¾t ®Çu cã sù hîp t¸c díi h×nh thøc viÖn trî song ph¬ng.
Tõ khi gia nhËp ASEAN mèi quan hÖ ViÖt Nam – Th¸i Lan më réng sang nhiÒu lÜnh vùc, ViÖt Nam vµ Th¸i Lan ®· cïng hîp t¸c ®a ph¬ng trong nhiÒu ch¬ng tr×nh, nhiÒu dù ¸n trong khu«n khæ ASEAN vµ khu«n khæ tiÓu vïng. §Æc biÖt lµ ViÖt Nam vµ Th¸i Lan ®· tham dù vµo AFFA vµ nh÷ng quy ®Þnh vÒ hîp t¸c kinh tÕ trong khu«n khæ AFFA sÏ lµm cho ViÖt Nam vµ Th¸i Lan cã c¬ héi t¨ng s¶n lîng hµng ho¸ gi÷a hai níc vµ cã thÓ t¨ng s¶n lîng hµng ho¸ trao ®æi víi c¸c níc kh¸c trong khu vùc.
ViÖt Nam nhËn thÊy vai trß quan träng cña Th¸i Lan trong vÊn ®Ò hîp t¸c ph¸t triÓn kinh tÕ. Nh÷ng thµnh tùu kinh tÕ mµ Th¸i Lan ®· ®¹t ®îc trong nhiÒu n¨m qua ®· ®ñ ®Ó Th¸i Lan gióp ®ì ViÖt Nam vÒ kinh nghiÖm ph¸t triÓn ®Êt níc còng nh vÒ kü thuËt hiÖn ®¹i phï hîp víi hoµn c¶nh vµ tr×nh ®é cña ViÖt Nam.
II.Nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n ®èi víi ViÖt Nam trong viÖc ph¸t triÓn quan hÖ kinh tÕ th¬ng m¹i víi Th¸i Lan
1.ThuËn lîi
1.1. Qu¸ tr×nh quèc tÕ ho¸ nÒn kinh tÕ thÕ giíi
Quèc tÕ hãa ®êi sèng kinh tÕ lµ xu thÕ kh¸ch quan mang tÝnh quy luËt ®èi víi mäi quèc gia. Xu híng quèc tÕ ho¸ ®êi sèng kinh tÕ do sù ph¸t triÓn cña lîng s¶n xuÊt vµ ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ quy ®Þnh. Ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ tÊt yÕu dÉn ®Õn sù chuyªn m«n ho¸, hîp t¸c ho¸ quèc tÕ. Gi÷a c¸c níc h×nh thµnh sù phô thuéc lÉn nhau, võa c¹nh tranh, võa hîp t¸c ®Ó cïng ph¸t triÓn. Sù phô thuéc nµy kh«ng ®ång nghÜa víi sù lÖ thuéc mét chiÒu, tr¸i l¹i, nã g¾n víi ®éc lËp chñ quyÒn trong mét chØnh thÓ thèng nhÊt, ®ång thêi lµ ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn vµ æn ®Þnh kinh tÕ - chÝnh trÞ cña mçi níc. B¶n th©n ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ lµ sù phñ ®Þnh quan ®iÓm tù cÊp tù tóc vµ chÝnh s¸ch khÐp kÝn nÒn kinh tÕ. Mçi quèc gia ph¶i më cöa ra thÞ trêng thÕ giíi, chñ ®éng tham gia ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ, tham gia c¸c tæ chøc quèc tÕ vµ khu vùc ®Ó cã khu«n khæ phï hîp cho sù ph¸t triÓn.
Qu¸ tr×nh quèc tÕ ho¸ tiÕp tôc diÔn ra víi quy m« ngµy cµng lín vµ tèc ®é ngµy cµng cao trong tÊt c¶ lÜnh vùc cña ®êi sèng kinh tÕ thÕ giíi nh: trao ®æi th¬ng m¹i, tæ chøc s¶n xuÊt, nghiªn cøu khoa häc c«ng nghÖ, gi¸o dôc ®µo t¹o...§iÒu ®ã lµm cho nÒn kinh tÕ thÕ giíi trë thµnh mét chØnh thÓ thèng nhÊt, trong ®ã mçi quèc gia lµ mét chñ thÓ, gi÷a chóng cã mèi quan hÖ phô thuéc lÉn nhau.
Còng nh Th¸i Lan, ViÖt Nam nhËn thøc ®îc xu híng nµy nªn ®· tÝch cùc tham gia c¸c tæ chøc khu vùc còng nh thÕ giíi, thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®a ph¬ng ho¸, ®a d¹ng ho¸ c¸c quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ. Quan hÖ ViÖt Nam vµ Th¸i Lan còng kh«ng n»m ngoµi xu híng nµy.
1.2. ThÕ giíi chuyÓn tõ ®èi ®Çu sang ®èi tho¹i
Víi xu híng quèc tÕ ho¸ nÒn kinh tÕ, mçi quèc gia kh«ng thÓ t¸ch dêi khái hÖ thèng kinh tÕ thÕ giíi chung. Dï quèc gia ®ã cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ, nhng vÉn tån t¹i nhiÒu vÊn ®Ò mµ mét quèc gia kh«ng thÓ gi¶i quyÕt nh: vÊn ®Ò chiÕn tranh vµ hoµ b×nh, vÊn ®Ò m«i trêng, d©n sè, khñng bè quèc tÕ, bÖnh tËt cña x· héi hiÖn ®¹i... §iÒu nµy ®ßi hái c¸c quèc gia ph¶i cïng hîp t¸c víi nhau ®Ó gi¶i quyÕt. HiÖn tîng tù cung cÊp, ®ãng cöa nÒn kinh tÕ ®ang dÇn bÞ xo¸ bá, nhng sù ®èi ®Çu vÒ ph¬ng thøc s¶n xuÊt chØ bÞ lo¹i bá sau chiÕn tranh l¹nh. HiÖn nay, do kh«ng tån t¹i hai hÖ t tëng trong ph¸t triÓn kinh tÕ nªn thÕ giíi chuyÓn tõ hai cùc sang ®a cùc, thÓ hiÖn tÝnh ®a d¹ng trong quan hÖ quèc tÕ, vËn dông c¸c biÖn ph¸p kinh tÕ ®Ó dung hoµ lîi Ých víi ph¬ng ch©m hîp t¸c víi nhau ®Ó gi¶i quyÕt víi nhau vÒ c¸c vÊn ®Ò quèc tÕ. Sù c¹nh tranh ph¸t triÓn gay g¾t ®Òu v× môc ®Ých ph¸t triÓn c¶ vÒ chiÒu réng còng nh chiÒu s©u. C¸c níc ®Òu nhËn biÕt ®îc nh÷ng tæn thÊt to lín nÕu sö dông c¸c biÖn ph¸p trõng ph¹t khi chiÕn tranh kinh tÕ x¶y ra, nªn c¸c quèc gia ®Òu t×m c¸ch gi¶i quyÕt c¸c bÊt ®ång th«ng qua ®èi tho¹i. C¸c níc ý thøc ®îc r»ng chØ cã hîp t¸c quèc tÕ míi thùc hiÖn c¸c lîi Ých quèc gia.
ViÖt Nam nhËn thøc ®îc xu híng nµy trong viÖc gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò quèc tÕ, nªn sau chiÕn tranh l¹nh, ViÖt Nam ®· thùc hiÖn ®a ph¬ng ho¸ ®a d¹ng ho¸ c¸c quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ, thiÕt lËp quan hÖ kinh tÕ víi tÊt c¶ c¸c níc kh«ng quan t©m ®Õn sù kh¸c biÖt vÒ hÖ thèng chÝnh trÞ. ViÖt Nam - Th¸i Lan kh«ng nh÷ng kh¸c biÖt vÒ hÖ thèng chÝnh trÞ mµ tríc ®©y cßn ®èi ®Çu víi nhau, nhng nay qu¸ khø ®· qua, hai níc xÝch l¹i gÇn nhau vµ mèi quan hÖ nµy ®Õn nay ngµy cµng ph¸t triÓn, cïng hîp t¸c nh»m ®¹t ®îc nh÷ng lîi Ých kinh tÕ, nhÊt lµ tõ khi ViÖt Nam tham gia vµo ASEAN, ViÖt Nam vµ Th¸i Lan ®· cïng mét nhµ nªn hai bªn cïng nhau hîp t¸c ®Ó ph¸t triÓn, cïng t¹o m«i trêng hoµ b×nh, æn ®Þnh trong khu vùc còng nh trªn thÕ giíi.
1.3.Khoa häc c«ng nghÖ ph¸t triÓn
Ngµy nay cuéc c¸ch m¹ng khoa häc - c«ng nghÖ ®ang ph¸t triÓn víi tèc ®é nh vò b·o ®a ®Õn mét sù ®ét biÕn trong t¨ng trëng kinh tÕ, t¹o ra nh÷ng biÕn ®æi s©u s¾c vÒ c¬ cÊu kinh tÕ cña mçi quèc gia vµ ®a x· héi loµi ngêi bíc sang mét kû nguyªn míi, ®ã lµ nÒn v¨n minh “ trÝ tuÖ”. Kh¸c víi c¸c cuéc c¸ch m¹ng khoa häc vµ c¸ch m¹ng kü thuËt tríc ®©y, c¸ch m¹ng khoa häc ngµy nay mang ®Æc trng bëi c¸c ph¸t minh khoa häc dÉn ®Õn h×nh thµnh nguyªn lý, c«ng nghÖ míi lµm thay ®æi ph¬ng thøc s¶n xuÊt, chø kh«ng ph¶i ®¬n thuÇn lµ sù c¶i tiÕn c«ng cô s¶n xuÊt. C¸ch m¹ng khoa häc c«ng nghÖ míi ®a nÒn kinh tÕ thÕ giíi ®¹t tíi mét c¬ së c«ng nghÖ cao vµ t¹o ra khèi lîng vËt chÊt khæng lå. Ngµy nay, tµi nguyªn quý nhÊt cho sù ph¸t triÓn cña mét quèc gia kh«ng cßn lµ kho¸ng s¶n, ®Êt ®ai, tµi nguyªn biÓn mµ chÝnh lµ chÊt x¸m cña mçi ngêi d©n trong quèc gia ®ã. Ph¸t triÓn khoa häc kh«ng ph¶i lµ nhiÖm vô cña mét c¸ nh©n, mét tæ chøc hay mét quèc gia mµ lµ tr¸ch nhiÖm cña c¶ céng ®ång quèc tÕ. NÒn v¨n minh trÝ tuÖ võa t¹o c¬ së míi cho sù ph¸t triÓn võa ®Æt ra nh÷ng th¸ch thøc míi cho c¸c quèc gia chËm ph¸t triÓn. HÖ qu¶ cña xu híng nµy lµ t¹o ra con ®êng ph¸t triÓn míi cho mçi quèc gia vµ ®a tíi mét quan niÖm míi vÒ nguån lùc cho sù ph¸t triÓn víi tèc ®é cao, æn ®Þnh trong vµi ba thËp kû cã thÓ ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu mµ tríc ®©y quèc gia ®ã biÕt khai th¸c søc m¹nh cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc c«ng nghÖ.
ViÖt Nam ®ang trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, nhng xuÊt ph¸t ®iÓm l¹i thÊp, tr×nh ®é c«ng nghiÖp l¹c hËu rÊt nhiÒu so víi thÕ giíi. Do vËy nhËp khÈu c«ng nghÖ hiÖn ®¹i tõ níc ngoµi, nhÊt lµ c¸c c«ng nghÖ nguån tõ Mü, NhËt, T©y ¢u th× nÒn c«ng nghÖ trong níc ch¾c ch¾n sÏ ®îc c¶i thiÖn.ViÖt Nam cha cã nh÷ng ch¬ng tr×nh nghiªn cøu øng dông cã hiÖu qu¶ nªn nÕu biÕt tËn dông c¸c thµnh tùu khoa häc c«ng nghÖ cña thÕ giíi th× sÏ rót ng¾n ®îc sù tôt hËu vÒ kinh tÕ nãi chung vµ c«ng nghÖ nãi riªng. T¨ng cêng quan hÖ víi c¸c níc trong khu vùc còng nh trªn thÕ giíi, nhÊt lµ víi chóng ta sÏ cã ®îc nh÷ng kinh nghiÖm quÝ b¸u, c«ng nghÖ tiªn tiÕn, phï hîp víi ®iÒu kiÖn hiÖn t¹i. ViÖc ¸p dông c¸c c«ng nghÖ s¶n xuÊt tiªn tiÕn lµ mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn quan träng ®Ó ViÖt Nam ph¸t triÓn nhanh nÒn kinh tÕ cña m×nh.
1.4. Sù ph¸t triÓn cña vßng cung Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D¬ng
Vßng cung Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D¬ng bao gåm c¸c quèc gia cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn rÊt n¨ng ®éng víi tèc ®é ph¸t triÓn cao vµ liªn tôc trong nhiÒu n¨m qua. Khu vùc nµy cã trªn 2 tû ngêi, chiÕm gÇn 50% tæng s¶n phÈm x· héi vµ 41% tæng kim ng¹ch mËu dÞch cña toµn thÕ giíi. C¸c níc trong khu vùc ®· tËp hîp nhau trong DiÔn ®µn kinh tÕ Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D¬ng (APEC), víi môc tiªu thùc hiÖn hÖ thèng th¬ng m¹i, ®Çu t tù do, hç trî nhau cïng ph¸t triÓn kinh tÕ.Tuyªn c¸o chung Bogor, 1994 nªu râ: “APEC tho¶ thuËn phÊn ®Êu chao môc tiªu l©u dµi vÒ t¨ng trëng th¬ng m¹i vµ ®Çu t tù do, më cöa nÒn kinh tÕ quèc gia t¹i khu vùc Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D¬ng. Môc tiªu nµy sÏ ®îc thùc hiÖn cïng víi viÖc gi¶m bít trë ng¹i trong bu«n b¸n vµ ®Çu t, thóc ®Èy lu th«ng hµng ho¸, dÞch vô vµ tiÒn tÖ gi÷a c¸c khu vùc trong níc” .
HiÖn nay vµ trong t¬ng lai gÇn, vßng cung Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D¬ng sÏ vÉn lµ nh÷ng nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn n¨ng ®éng nhÊt trªn thÕ giíi. Theo quü tiÒn tÖ quèc tÕ (IMF), tèc ®é t¨ng trëng cña nÒn kinh tÕ Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D¬ng vît xa c¸c khu vùc kh¸c. Kinh tÕ c¸c níc thµnh viªn APEC t¨ng trëng trung b×nh 5% (1997) trong khi tèc ®é t¨ng trung b×nh cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi lµ 4.3% (1997). Næi bËt lµ tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ cña c¸c níc §«ng ¸( Trung Quèc, Hµn Quèc, HångK«ng, §µi Loan) sÏ ®¹t tíi 8,8% (1997), tèc ®é nµy cña c¸c níc §«ng Nam ¸( Thuéc APEC) t¨ng 7,4%. Ngêi ta dù b¸o thÕ kû XXI lµ kû nguyªn Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D¬ng ®îc ®¸nh dÊu b»ng sù chuyÓn dÞch trung t©m kinh tÕ thÕ giíi vÒ khu vùc nµy. Tríc sù t¨ng trëng m¹nh mÏ cña khu vùc ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc h×nh thµnh c¸c quan hÖ quèc tÕ míi, t¹o nªn nh÷ng kh¶ n¨ng míi cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ nhng ®ång thêi còng ®Æt ra nh÷ng thö th¸ch míi ®èi víi tÊt c¶ c¸c quèc gia. Sù ph¸t triÓn cña vßng cung Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D¬ng ®ßi hái mçi níc ph¶i cã chiÕn lîc ph¸t triÓn hîp lý nh»m sö dông tèt c¸c lîi thÕ.
ViÖt Nam vµ Th¸i Lan lµ hai níc n»m trong vßng cung Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D¬ng, c¶ hai ®Òu cã nh÷ng lîi Ých to lín trong khu vùc. Th«ng qua quan hÖ th¬ng m¹i víi Th¸i Lan vµ víi c¸c níc trong khu vùc VÖt Nam cã thÓ t¨ng cêng xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸, thu hót vèn ®Çu t vµ qua ®ã häc hái ®îc nh÷ng kinh nghiÖm vÒ quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ. §©y lµ yÕu tè quan träng ®Ó thóc ®Èy qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ cña ViÖt Nam trong thêi gian tíi.
1.5.Nh÷ng lîi thÕ so s¸nh kh¸c
ViÖt Nam cã mét vÞ trÝ ®Þa lý thuËn lîi, n»m trªn tuyÕn giao th«ng quèc tÕ quan träng vµ nhÊt lµ nèi liÒn §«ng B¾c ¸ víi khu vùc §«ng Nam ¸ lµ nh÷ng n¬i ®ang ph¸t triÓn nhanh vµ n¨ng ®éng nhÊt thÕ giíi. Bªn c¹nh ®ã ViÖt Nam cã nhiÒu nguån lùc tµi nguyªn tù nhiªn ®Ó ph¸t triÓn m¹nh nÒn kinh tÕ më, ®¶m b¶o sù t¨ng trëng nhanh. §ã lµ nguån lao ®éng dåi dµo, cã truyÒn thèng cÇn cï lao ®éng, mÆt b»ng d©n trÝ cao h¬n ë Th¸i Lan, do ®ã sù tiÕp thu vÒ c«ng nghÖ nhanh h¬n.
ViÖt Nam cã mét chÕ ®é chÝnh trÞ vµ x· héi æn ®Þnh ®· tËp hîp ®îc søc m¹nh cña toµn d©n téc, t¹o ra m«i trêng vÜ m« æn ®Þnh vµ thuËn lîi cho c¸c nhµ ®Çu t Th¸i Lan
2.Khã kh¨n
2.1. C¬ cÊu ph¸t triÓn kinh tÕ gÇn gièng nhau
C¬ cÊu mÆt hµng xuÊt khÈu cña hai níc t¬ng ®èi gièng nhau vÒ chñng lo¹i, mÉu m· kiÓu d¸ng..C¸c mÆt hµng mµ Th¸i Lan cã thÕ xuÊt khÈu m¹nh ra bªn ngoµi nh ®iÖn tö, giµy da, chÕ biÕn n«ng s¶n...còng lµ nh÷ng mÆt hµng ViÖt Nam ®ang cã u thÕ. Do ®ã c¹nh tranh giµnh giËt thÞ trêng gi÷a 2 níc lµ rÊt quyÕt liÖt.ViÖt Nam ®ang tËn dông cao ®é gi¸ lao ®éng rÎ trong khi Th¸i Lan víi tr×nh ®é c«ng nghÖ cao h¬n, chÊt lîng mÉu m·, kiÓu d¸ng tèt h¬n.. ®ang gi¸n tiÕp lo¹i trõ, triÖt tiªu lÉn nhau trªn c¸c thÞ trêng vµ theo ®ã, Trung Quèc sÏ giµnh ®îc nh÷ng ng¸ch thÞ trêng khu vùc vµ quèc tÕ mµ c¶ 2 cïng ®¸nh mÊt.
2.2. Tr×nh ®é kü thuËt cha cã sù kh¸c biÖt nhau nhiÒu
C¸c dù ¸n ®Çu t cña Th¸i Lan cã qui m« nhá, tr×nh ®é c«ng nghÖ trung b×nh. §©y lµ vÊn ®Ò kh¸ch quan cña c¸c nÒn kinh tÕ ®ang ph¸t triÓn vµ vÒ nguyªn t¾c, c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia cña hä thêng chØ chuyÓn giao nh÷ng c«ng nghÖ Ýt tiªn tiÕn h¬n vµ kh«ng trän gãi. V× vËy, ViÖt Nam cha tËn dông ®îc mÊy c«ng nghÖ tõ Th¸i Lan khi tiÕp nhËn c¸c dù ¸n ®Çu t ®Ó ph¸t huy lîi thÕ so s¸nh cña m×nh.
2.3. TiÒm lùc kinh tÕ cßn non yÕu
NÒn kinh tÕ ViÖt Nam ®· ®ang thùc hiÖn chiÕn lîc më cöa vµ héi nhËp víi bªn ngoµi. Héi nhËp vµ më cöa lµ mét yÕu tè kh¸ch quan nhng ®èi víi hiÖn nay cßn lµ mét th¸ch ®è v× nh÷ng thÞ trêng muèn v¬n tíi th× nhiÒu níc còng ®ang ®Õn, thËm chÝ ngêi ta ®· cã mÆt; nh÷ng hµng hãa ViÖt Nam s¶n xuÊt ®îc th× nhiÒu níc còng ®· s¶n xuÊt vµ nh×n chung sè lîng nhiÒu h¬n, chÊt lîng tèt h¬n vµ gi¸ b¸n rÎ h¬n; nh÷ng lÜnh vùc kh¸c nh thu hót vèn ®Çu t, xuÊt khÈu lao ®éng ViÖt Nam b¾t ®Çu quan t©m ®Õn th× c¸c níc còng ®ang giµnh giËt. MÆt kh¸c, sau nhiÒu n¨m x©y dùng vµ ph¸t triÓn, quy m« cña nÒn kinh tÕ tuy ®· t¨ng lªn nhng nh×n chung vÉn cßn nhá bÐ.
C¬ së h¹ tÇng vµ dÞch vô hiÖn cã ë díi møc trung b×nh cña c¸c níc ®ang ph¸t triÓn, cha ®¸p øng ®îc yªu cÇu hiÖn t¹i chø cha nãi ®Õn kinh tÕ ph¸t triÓn trong t¬ng lai.
Trong c¸c doanh nghiÖp, tr×nh ®é thiÕt bÞ m¸y mãc vµ c«ng nghÖ vÉn cßn trong t×nh tr¹ng l¹c hËu, n¨ng suÊt lao ®éng vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ rÊt thÊp, m¸y mãc thiÕt bÞ vÝ nh chiÕc ®òa thÇn t¹o ra s¶n phÈm hµng hãa, dÞch vô nhng sè lîng rÊt Ýt ái, l¹c hËu thuéc nhiÒu thÕ hÖ vµ pha trén cña nhiÒu níc, ch¾p v¸ kh«ng ®ång bé.
Nh÷ng khã kh¨n vÒ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, x©y dùng c¬ së h¹ tÇng vµ dÞch vô, n©ng cao tr×nh ®é c«ng nghÖ s¶n xuÊt cã thÓ kh¾c phôc nhanh nÕu cã vèn ®Çu t. Nhng ViÖt Nam hiÖn nay, viÖc huy ®éng vèn ®ang lµ mét trong nh÷ng khã kh¨n lín nhÊt v× nguån vèn trong níc qu¸ nhá bÐ, n¨ng suÊt lao ®éng thÊp. Nguån vèn tõ bªn ngoµi còng kh«ng ph¶i dÔ dµng cã ®îc v× hÇu hÕt nh÷ng níc hiÖn ®ang ®Çu t nhiÒu vµo ViÖt Nam ®ång thêi l¹i lµ nh÷ng níc còng cã chiÕn lîc thu hót vèn ®Çu t níc ngoµi.
2.4. HiÖu qu¶ sö dông c¸c nguån lùc cña ®Êt níc thÊp
ViÖt Nam cã tiÒm n¨ng nhÊt ®Þnh vÒ ®Êt ®ai, tµi nguyªn vµ lao ®éng. Tuy nhiªn, viÖc sö dông c¸c nguån lùc nµy hiÖu qu¶ cßn rÊt thÊp.
Dùa vµo ®Æc ®iÓm ®iÒu kiÖn tù nhiªn vµ theo c¸ch ph©n chia truyÒn thèng th× c¶ níc cã 7 vïng kinh tÕ kh¸c nhau. Tuy nhiªn, cho ®Õn nay tiÒm n¨ng vµ lîi thÕ so s¸nh cña mçi vïng vÉn cha ®îc ph¸t huy. Trong thêi gian qua ®· x¸c ®Þnh nguyªn t¾c x©y dùng c¸c vïng ®éng lùc t¨ng trëng kinh tÕ vµ c¸c khu c«ng nghiÖp tËp trung, khu chÕ xuÊt nhng ®Õn nay hÇu hÕt trong giai ®o¹n x©y dùng ®Ò ¸n quy ho¹ch, x©y dùng c¬ b¶n.
Sù ph¸t triÓn cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, ®a d¹ng ho¸ h×nh thøc së h÷u lµ mét trong nh÷ng chñ tr¬ng lín trong ®êng lèi ®æi míi kinh tÕ nãi chung vµ ®æi míi c¬ cÊu thµnh phÇn kinh tÕ nãi riªng, nhng viÖc triÓn khai thiÕu ®ång bé vµ cha cã biÖn ph¸p ®ñ m¹nh nªn kÕt qu¶ còng rÊt h¹n chÕ.
Ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i tuy ®· cã nhiÒu tiÕn bé nhng vÉn cha t¬ng xøng víi tiÒm n¨ng. Kim ng¹ch xuÊt khÈu nhá bÐ, tû lÖ xuÊt khÈu s¶n phÈm th« cßn lín. Cha cã biÖn ph¸p thèng nhÊt qu¶n lý ngo¹i tÖ, nªn khèi lîng ngo¹i tÖ tr«i næi trªn thÞ trêng víi khèi lîng lín.
2.5 . Nh÷ng mÆt bÊt cËp trong yÕu tè con ngêi
Trong nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ®ang cã nhiÒu khã kh¨n nh sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ chËm ch¹p, c¬ chÕ qu¶n lý cha theo kÞp tiÕn tr×nh ®æi míi, n¨ng suÊt lao ®éng vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ thÊp, t×nh tr¹ng vi ph¹m kû c¬ng phÐp níc cã chiÒu híng gia t¨ng... TÊt c¶ nh÷ng biÓu hiÖn ®ã ®Òu cã chung mét nguyªn nh©n s©u xa, ®ã lµ sù thiÕu hôt trong nh©n tè con ngêi.
Do tríc ®©y chóng ta ¸p dông m« h×nh kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung nªn ®· ®Ó l¹i hËu qu¶ nÆng nÒ vÒ ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý, ®iÒu hµnh còng nh ®éi ngò ngêi lao ®éng. Trong nh÷ng n¨m võa qua, ViÖt Nam ®· tÝch cùc thùc hiÖn tinh gi¶m biªn chÕ gi¸n tiÕp, ®æi míi bé m¸y tæ chøc, thùc hiÖn c¶i c¸ch bé m¸y hµnh chÝnh nhng kÕt qu¶ cha ®îc lµ bao.
Trong qu¸ tr×nh ®æi míi chóng ta kh«ng thÓ tr¸nh ®îc nh÷ng sai sãt, còng nh trong hÖ thèng ph¸p luËt cßn cã nhiÒu kÏ hë nªn kh«ng Ýt ngêi ®· lîi dông nh÷ng s¬ hë nµy ®Ó trôc lîi tham nhòng, bu«n lËu. §©y lµ nh÷ng nguy c¬ lµm biÕn d¹ng nhiÒu ho¹t ®éng kinh tÕ cña ®Êt níc, lµm sãi mßn lßng tin cña nh©n d©n ®èi víi l·nh ®¹o cña §¶ng còng nh ®èi víi kh¶ n¨ng qu¶n lý ®iÒu hµnh cña Nhµ níc.
Trong ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i, kh«ng Ýt c¸n bé tá ra cha th«ng hiÓu “ luËt ch¬i” quèc tÕ, lµm n¶n lßng ngêi níc ngoµi khi hîp t¸c víi ViÖt Nam, ®Ó x¶y ra s¬ hë g©y thiÖt h¹i cho ®Êt níc.
Nh vËy nh÷ng thiÕu hôt trong nh©n tè con ngêi cã lÏ lµ trë ng¹i lín nhÊt trªn con ®êng ph¸t triÓn. Nh©n tè con ngêi cµng quan träng bao nhiªu th× sù kÐm trong nh©n tè con ngêi l¹i cµng g©y hËu qu¶ tiªu cùc bÊy nhiªu. NÕu kh«ng sím kh¾c phôc ®îc sù yÕu kÐm nµy th× nÒn kinh tÕ chØ ph¸t triÓn rÇm ré lóc ban ®Çu, cßn sau ®ã mäi nguån lùc sÏ tuét khái tay vµ nÒn kinh tÕ kh«ng tr¸nh khái r¬i vµo t×nh tr¹ng tr× trÖ.
ch¬ng II: Thùc tr¹ng vµ triÓn väng quan hÖ kinh tÕ th¬ng m¹i ViÖt Nam - Th¸i Lan
*****************************
I. Quan hÖ kinh tÕ th¬ng m¹i ViÖt Nam - Th¸i Lan
ViÖt Nam vµ Th¸i Lan ®· cã mèi quan hÖ tõ l©u. Trong lÞch sö hiÖn ®¹i, mèi quan hÖ ®ã ngµy cµng ph¸t triÓn m¹nh mÏ vµ ®¹t tíi nh÷ng tÇm cao míi. Sù phï hîp vÒ lîi Ých cña hai níc trªn nhiÒu mÆt: kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi, an ninh, quèc phßng... lµ c¬ së v÷ng ch¾c cho sù ph¸t triÓn quan hÖ kinh tÕ gi÷a hai níc. Tuy nhiªn, trong thêi gian qua quan hÖ ViÖt Nam - Th¸i Lan cã nh÷ng lóc ®Ëm, nh¹t kh¸c nhau.
TÝnh ®Õn nay ViÖt Nam vµ Th¸i Lan ®· ký 8 hiÖp ®Þnh ®Æt nÒn mãng ph¸p lý cho sù hîp t¸c cïng cã lîi. Cã nh÷ng hiÖp ®Þnh ®· ®îc ký rÊt sím, ngay sau khi hai níc thiÕt lËp quan hÖ ngo¹i giao, ®ã lµ HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i, hîp t¸c kinh tÕ vµ kü thuËt, HiÖp ®Þnh vËn chuyÓn hµng kh«ng (1-1978). MÆc dï thêi kú ®ã quan hÖ bu«n b¸n cha nhiÒu, song tõ khi ®êng hµng kh«ng hai níc ®îc më, viÖc giao lu gi÷a hai níc còng nh gi÷a ViÖt Nam vµ thÕ giíi t¨ng nhanh.
Bíc vµo nh÷ng n¨m cuèi thËp kû 80 ®Çu thËp kû 90, hai níc lÇn lît ký hoÆc söa ®æi bæ sung nhiÒu hiÖp ®Þnh quan träng kh¸c nh HiÖp ®Þnh khuyÕn khÝch vµ b¶o hé ®Çu t (10-1989), HiÖp ®Þnh tr¸nh thuÕ hai lÇn vµ HiÖp ®Þnh tÝn dông (12-1992) HiÖp ®Þnh hîp t¸c du lÞch (3-1994) vµ NghÞ ®Þnh th söa ®æi hiÖp ®Þnh th¬ng m¹i, hîp t¸c kinh tÕ kü thuËt ký tríc ®©y (1- 1992).
Bªn c¹nh ®ã c¬ chÕ hîp t¸c vµ phèi hîp còng tõng bíc ®îc h×nh thµnh: Uû ban hçn hîp vÒ hîp t¸c kinh tÕ kü thuËt ( theo hiÖp ®Þnh cïng tªn ký 9- 1991; Uû ban vÒ nghÒ c¸ vµ trËt tù trªn biÓn (12 -194). Bªn díi uû ban hçn hîp vÒ hîp t¸c kinh tÕ kü thuËt cßn cã c¸c tiÓu ban chuyªn ngµnh ®i s©u tõng lÜnh vùc hîp t¸c nh kü thuËt dÇu khÝ (JTC), khoa häc kü thuËt (1993), th¬ng m¹i tµi chÝnh (1995), giao th«ng vËn t¶i (1996).
1. Thêi kú tríc n¨m 1975
Thêi kú nµy lµ thêi kú kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p cña nh©n d©n ta. Ngay tõ nh÷ng ngµy ®Çu cña cuéc kh¸ng chiÕn, nh©n d©n vµ chÝnh phñ ViÖt Nam do Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®øng ®Çu ®· nhËn ®îc sù ñng hé vµ gióp ®ì cña ChÝnh phñ Th¸i Lan do Thñ tíng Luong Pardit ®øng ®Çu. Còng chÝnh v× thÕ ViÖt Nam ®· ®îc chÝnh quyÒn yªu níc cña Thñ tíng Luong Pardit chÊp nhËn cho ViÖt Nam lËp c¬ quan ®¹i diÖn chÝnh phñ t¹i Bangkok.
T×nh c¶m cña nh©n d©n vµ chÝnh phñ ViÖt Nam dµnh cho nh©n d©n vµ chÝnh phñ Th¸i Lan ®· ®îc ph¶n ¸nh trong c©u tr¶ lêi cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh víi b¸o Praxathi Patay (Th¸i Lan ) ngµy 2/9/2949: “ Bao giê ViÖt Nam còng cÇn th©n thiÖn víi níc Th¸i vµ Th¸i th©n thiÖn víi ViÖt Nam, v× chóng ta lµ bµ con l¸ng giÒng.”
Tuy nhiªn, trong bèi c¶nh lÞch sö lóc ®ã, còng nh t×nh h×nh chÝnh trÞ cña Th¸i Lan lóc ®ã cã sù thay ®æi, viÖc Mü viÖn trî kinh tÕ, ®Çu t trùc tiÕp còng nh x©y dùng c¨n cø qu©n sù trªn ®Êt níc Th¸i Lan lµm cho nÒn kinh tÕ Th¸i Lan phô thuéc nhiÒu h¬n vµo Mü, vµ víi ý ®Þnh biÕn MiÒn nam ViÖt Nam thµnh thuéc ®Þa kiÓu míi cña Mü dÉn ®Õn quan hÖ gi÷a ViÖt Nam vµ Th¸i Lan trong thêi kú nµy trë nªn tåi tÖ vµ Th¸i Lan chØ cßn quan hÖ víi MiÒn nam ViÖt Nam. Quan hÖ kinh tÕ th¬ng m¹i ViÖt Nam - Th¸i Lan diÔn ra kh«ng ®¸ng kÓ, chñ yÕu lµ víi miÒn Nam ViÖt Nam.
B¶ng II- 7: Kim ng¹ch XNK ViÖt Nam - Th¸i Lan ( thêi kú 1972 –1975)
1972
1973
1974
1975
Tæng kim ng¹ch XNK (tr USD)
15,7
14,7
5,5
3,0
Nguån: Héi th¶o ViÖt Nam -Th¸i Lan truyÒn thèng vµ hiÖn ®¹i( Hµ néi 21 - 23/1/1991)
2.Thêi kú tõ 1976 -1989.
Trong thêi gian nµy ChÝnh quyÒn Th¸i Lan còng cã nhiÒu thay ®æi ®Æc biÖt lµ Thñ tíng míi M.R. Seni Pramoj ®· lªn ng«i. Thñ tíng míi nµy ®· cã mét ®êng lèi ®èi ngo¹i giao mÒm dÎo h¬n, nhÊt lµ chó ý ®Õn ®Æt quan hÖ ngo¹i giao víi c¸c níc l¸ng giÒng céng s¶n, chñ yÕu víi ViÖt Nam.
Ngay sau khi ViÖt Nam thèng nhÊt (1975), ngµy 6/8/1976 quan hÖ ngo¹i giao gi÷a ViÖt Nam vµ Th¸i Lan ®îc thiÕt lËp. §©y lµ mét trong nh÷ng sù kiÖn quan träng trong quan hÖ hai níc. Trong thêi gian nµy quan hÖ hai níc ®· tr¶i qua nh÷ng giai ®o¹n c¨ng th¼ng vµ xÝch l¹i gÇn nhau. Cã thÓ nãi ®©y lµ mét mèc lÞch sö më ra mét thêi kú míi nhiÒu triÓn väng trong quan hÖ ngo¹i giao gi÷a hai níc Th¸i Lan - ViÖt Nam.
Tuy nhiªn, quan hÖ gi÷a ViÖt Nam vµ Th¸i Lan trong giai ®o¹n nµy cã thÓ chia lµm hai thêi kú:
2.1. Thêi kú tõ n¨m 1976 -1979
Thêi kú nµy ®îc gäi lµ thêi kú ®iÒu chØnh quan hÖ, Th¸i Lan thùc hiÖn tiÕn tr×nh ®iÒu chØnh ®êng lèi ngo¹i giao cña m×nh. Nhng quan hÖ ViÖt Nam -Th¸i Lan chØ tån t¹i trong thêi gian ng¾n v× ë Th¸i Lan ®· diÔn ra cuéc ®¶o chÝnh (6/10/1976). M·i tíi tËn ngµy 20/10/1977 khi cuéc ®¶o chÝnh do Tíng Kriangsak Chammanand cÇm ®Çu th¾ng lîi, quan hÖ ViÖt Nam - Th¸i Lan míi ®îc c¶i thiÖn. ChÝnh trong thêi kú nµy Phã thñ tíng kiªm Bé trëng Bé Ngo¹i giao ViÖt Nam NguyÔn Duy Trinh vµ Thñ tíng Ph¹m V¨n §ång ®· ®Õn th¨m chÝnh thøc Th¸i Lan n¨m 1978. Hai bªn ®· ký tho¶ thuËn vÒ hµng kh«ng, mËu dÞch, hîp t¸c kinh tÕ vµ kü thuËt. §iÒu nµy thÓ hiÖn râ quan ®iÓm cña chÝnh phñ ViÖt Nam lµ muèn thiÕt lËp vµ t¨ng cêng h¬n n÷a mèi quan hÖ h÷u nghÞ víi c¸c níc trong khu vùc nãi chung vµ Th¸i Lan nãi riªng.
Sau khi ký kÕt ngo¹i, giao ho¹t ®éng XNK gi÷a ViÖt Nam - Th¸i Lan ®· t¨ng lªn ®¸ng kÓ.
B¶ng II - 8: Kim ng¹ch XNK ViÖt Nam -Th¸i Lan ( Tõ 1976 –1979 )
(§¬nvÞ: TriÖu USD)
1976
1977
1978
1979
Tæng kim ng¹ch XNK
1,61
9,91
9,96
17,9
Nguån: Héi th¶o ViÖt Nam - Th¸i Lan truyÒn thèng vµ hiÖn ®¹i (1991)
Qua b¶ng trªn ta thÊy b×nh qu©n trong 3 n¨m 1976-1979 kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu ViÖt Nam - Th¸i Lan ®· t¨ng h¬n 3 lÇn. §ã lµ kÕt qu¶ bíc ®Çu cña sù kiÖn thiÕt lËp quan hÖ ngo¹i giao chÝnh thøc gi÷a hai níc n¨m 1976.
2.2. Tõ n¨m 1980 -1989
Trong thêi kú 1980 - 1985, do t¸c ®éng cña nhiÒu yÕu tè chÝnh trÞ, x· héi phøc t¹p. T×nh h×nh bÊt æn ®Þnh trong khu vùc Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D¬ng, Mü ¸p ®Æt cÊm vËn chèng ViÖt Nam .... ®· lµm cho quan hÖ th¬ng m¹i gi÷a ViÖt Nam vµ Th¸i Lan hÇu nh bÞ gi¸n ®o¹n hoµn toµn.
Kim ng¹ch bu«n b¸n hai chiÒu gi÷a hai níc chØ cã 18 triÖu Baht, trong ®ã c¸c c«ng ty Th¸i Lan xuÊt sang ViÖt Nam sè hµng trÞ gi¸ 9,5 triÖu Baht cßn gi¸ trÞ hµng mua vÒ lµ 8,5 triÖu Baht.
§¹i héi lÇn thø VI cña §¶ng céng s¶n ViÖt Nam (12/86) ®· quyÕt ®Þnh chÝnh s¸ch ®æi míi toµn diÖn ®Êt níc, tríc hÕt lµ ®æi míi trong lÜnh vùc kinh tÕ. Trong lÜnh vùc kinh tÕ ®èi ngo¹i., ViÖt Nam chñ tr¬ng ®a ph¬ng ho¸, ®a d¹ng ho¸ ho¹t ®éng, më cöa réng r·i ®èi víi bªn ngoµi. KhÈu hiÖu ViÖt Nam “muèn lµ b¹n cña tÊt c¶ c¸c níc, c¸c d©n téc ” trë thµnh ph¬ng ch©m hµnh ®éng cña §¶ng vµ ChÝnh phñ ViÖt Nam trong mäi ho¹t ®éng cña quan hÖ ®èi ngo¹i, trong ®ã cã kinh tÕ ®èi ngo¹i.
§èi ngo¹i Th¸i Lan trong thêi gian nµy còng ®· cã nh÷ng thay ®æi quan träng trong nhËn thøc vÒ ®êng lèi ®èi ngo¹i.
Mét thùc tÕ khiÕn chÝnh phñ Th¸i Lan ph¶i tÝnh to¸n lµ trong lóc quan hÖ Th¸i Lan - ViÖt Nam cha ®îc c¶i thiÖn nhiÒu, cha cã mËu dÞch hai chiÒu th× trªn thÞ trêng ViÖt Nam, hµng ho¸ Th¸i Lan trµn ngËp, nhng kh«ng ph¶i tõ Th¸i Lan mµ tõ Singapore.
B¶ng II- 9: Bu«n b¸n cña Th¸i Lan víi ViÖt Nam
(§¬n vÞ: TriÖu USD)
1980
1981
1982
1983
1984
XuÊt khÈu
1,323
1,944
0,945
2,515
1,719
NhËp khÈu
0,486
0,351
567
0,891
1,323
Tæng kim ng¹ch bu«n b¸n
1,809
2,295
1,512
2,106
3,240
Nguån: B¶n tin VNTTX 25/1/1986
VÊn ®Ò ®Æt ra cho ChÝnh phñ Th¸i Lan lµ ph¶i nhanh chãng chiÕm lÜnh thÞ trêng ViÖt Nam. V× vËy, ngay tõ n¨m 1988, Thñ tíng Th¸i Lan lóc ®ã ®· ®a ra mét chiÕn lîc næi tiÕng lµ “BiÕn §«ng D¬ng tõ chiÕn trêng thµnh thÞ trêng”.
Thêi kú nh÷ng n¨m 1987-1989 còng lµ thêi kú kinh tÕ Th¸i Lan ph¸t triÓn nhanh chãng, t¨ng trëng GDP hµng n¨m ®¹t con sè 10%, kim ng¹ch xuÊt khÈu t¨ng vät. XuÊt hiÖn t×nh tr¹ng lµ Th¸i Lan cÇn nhËp khÈu nguyªn liÖu ®Ó bæ xung cho nguån nguyªn liÖu trong níc ®· b¾t ®Çu thiÕu hôt.
Nh vËy, c¶ chÝnh s¸ch ®æi míi kinh tÕ cña ViÖt Nam, c¶ thùc tr¹ng ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña Th¸i Lan ®· thóc ®Èy sù xuÊt hiÖn mét ®éng th¸i míi trong quan hÖ ngo¹i th¬ng gi÷a Th¸i Lan vµ ViÖt Nam.
Khèi lîng trao ®æi hµng ho¸ gi÷a hai níc t¨ng theo nhÞp ®é chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng vµ møc ®é më cöa cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam. B¾t ®Çu tõ n¨m 1989, khi nÒn kinh tÕ ViÖt Nam thùc sù chuyÓn m¹nh sang c¬ chÕ thÞ trêng, quan hÖ bu«n b¸n gi÷a hai níc cã bíc nh¶y vät, møc t¨ng trëng mËu dÞch n¨m 1989 t¨ng 389,2% so víi n¨m 1988.
B¶ng II - 10: Kim ng¹ch XNK ViÖt Nam- Th¸i Lan (1986-1989).
(§¬n vÞ: triÖu USD)
1986
1987
1988
1989
Tæng kim ng¹ch
4,7
7,5
13,0
63,3
Møc t¨ng trëng (%)
-
59,6
73,3
389,2
Nguån:Vô CA-TBD Bé Th¬ng m¹i
3.Tõ n¨m 1990 ®Õn nay
§Õn nh÷ng n¨m ®Çu thËp kû 90, mèi quan hÖ hîp t¸c ViÖt Nam - Th¸i Lan ®· thùc sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ trªn nhiÒu mÆt trong ®ã lÜnh vùc kinh tÕ th¬ng m¹i ph¸t triÓn mét c¸ch râ rÖt nhÊt.
Bíc vµo thËp kû 90, xu híng toµn cÇu ho¸ vµ khu vùc ho¸ ®· trë thµnh xu thÕ chñ ®¹o trªn ph¹m vi toµn thÕ giíi. Trong khu vùc §«ng Nam ¸, xu híng ®èi tho¹i ®· tõng bíc thay thÕ cho ®èi ®Çu. C¸c níc ASEAN ®· tõng bíc kh¾c phôc nh÷ng khuyÕt tËt cña m×nh ®Ó ®¶m b¶o t¨ng trëng cao, gi¶i quyÕt cã hiÖu qu¶ mèi quan hÖ gi÷a ph¸t triÓn kinh tÕ vµ c«ng b»ng x· héi.
ChÝnh trong bèi c¶nh thÕ giíi vµ khu vùc nh vËy, ViÖt Nam ®· tÝch cùc më cöa nÒn kinh tÕ, c¶i c¸ch chÝnh s¸ch vµ thÓ chÕ, tõng bíc tham gia vµo khu vùc vµ gi¶i quyÕt tèt c¸c mèi quan hÖ víi c¸c níc trong khu vùc trong ®ã cã Th¸i Lan. Th¸ng 7/1995, ViÖt Nam ®· trë thµnh thµnh viªn chÝnh thøc cña ASEAN. NÒn kinh tÕ ViÖt nam tiÕp tôc héi nhËp tÝch cùc vµo nÒn kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi, ®iÓn h×nh lµ n¨m 1995, ViÖt Nam ®· lµ quan s¸t viªn cña tæ chøc Th¬ng m¹i ThÕ giíi, gia nhËp ASEM n¨m 1996 vµ APEC n¨m 1998. ViÖt Nam còng lµ thµnh viªn cña c¸c Tæ chøc tµi chÝnh tiÒn tÖ khu vùc vµ thÕ giíi nh WB, IMF, ADB ... §©y ._.n söa ®æi, bæ sung thuÕ theo híng sau:
- T¨ng cêng sö dông c¸c c«ng cô phi thuÕ ‘hîp lÖ’ nh hµng rµo kü thuËt, h¹n ng¹ch, thuÕ quan, thuÕ tuyÖt ®èi, thuÕ mïa vô, thuÕ chèng b¸n ph¸ gi¸, thuÕ chèng trî cÊp. Gi¶m dÇn tû träng cña thuÕ nhËp khÈu trong c¬ cÊu nguån thu ng©n s¸ch. Kh¾c phôc triÖt ®Ó nh÷ng bÊt hîp lý trong chÝnh s¸ch b¶o hé, c©n ®èi l¹i ®èi tîng b¶o hé theo híng chó träng b¶o hé n«ng s¶n. Söa ®æi biÓu thuÕ vµ c¶i c¸ch c«ng t¸c thu thuÕ ®Ó gi¶m dÇn, tiÕn tíi xo¸ bá chÕ ®é tÝnh thuÕ theo gi¸ tèi thiÓu. Víi ph¬ng thøc qu¶n lý nhËp khÈu hîp lý, chóng ta cã thÓ ®Èy m¹nh nhËp khÈu c«ng nghÖ nguån tõ c¸c níc c«ng nghiÖp tiªn tiÕn.
- ChÝnh s¸ch thuÕ ®èi víi tæ chøc tÝn dông ph¶i ®îc söa ®æi, b·i bá thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh ngo¹i hèi, dÞch vô thanh to¸n, bá thuÕ thu nhËp bæ sung cho c¸c tæ chøc tÝn dông; cã nh vËy c¸c tæ chøc tÝn dông míi cã l·i ®Ó ®Çu t vµo viÖc ®µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é cho c¸n bé nh©n viªn, cËp nhËt ph¬ng tiÖn, khoa häc hiÖn ®¹i (th¬ng m¹i ®iÖn tö ), kÞp hoµ nhËp víi ng©n hµng khu vùc vµ thÕ giíi.
5. Qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh tû gi¸ hèi ®o¸i
Nh÷ng n¨m th¸ng gÇn ®©y ®ång néi tÖ ®· dÇn dÇn kh¼ng ®Þnh sù æn ®Þnh trong søc mua ®èi néi, tû gi¸ hèi ®o¸i cña ®ång ViÖt Nam hiÖn ®ang cã lîi cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu. Tuy nhiªn viÖc tû gi¸ t¨ng lµ do cÇu ngo¹i tÖ cña ta lín h¬n thùc tÕ mét c¸ch gi¶ t¹o trong khi chóng ta vÉn duy tr× kh¸ l©u l·i suÊt ngo¹i tÖ t¬ng ®èi cao vµ gi¶m m¹nh l·i suÊt néi tÖ cïng víi rÊt nhiÒu kªnh tÝn dông u ®·i b»ng ®ång néi tÖ ®Ó kÝch cÇu. VÊn ®Ò tû gi¸ b©y giê kh«ng cßn lµ vÊn ®Ò s¸ch lîc mµ lµ vÊn ®Ò chiÕn lîc cÊp b¸ch. V× vËy, vÒ phÝa c¸c ng©n hµng, cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch qu¶n lý tiÒn tÖ hîp lý h¬n nh:
- KiÓm so¸t chÆt chÏ tiÕn tíi triÖt tiªu hoµn toµn chøc n¨ng lµm ph¬ng tiÖn lu th«ng cña ngo¹i tÖ trªn l·nh thæ ®Êt níc gãp phÇn x¸c ®Þnh “cÇu” thùc vÒ ngo¹i tÖ trªn l·nh thæ qua tõng thêi ®iÓm vËn ®éng cña nÒn kinh tÕ.
- VËn dông quy luËt tiÒn tÖ ®Ó t¸c ®éng trùc tiÕp vµo mèi quan hÖ gi÷a l·i suÊt ®ång néi tÖ víi l·i suÊt ®ång ngo¹i tÖ theo híng u tiªn sù t«n träng tÝnh æn ®Þnh gi¸ trÞ cña ®ång néi tÖ.
- C¬ chÕ x¸c ®Þnh vµ c«ng bè tû gi¸ cña Ng©n hµng Trung ¬ng ®îc thùc hiÖn theo ph¬ng ph¸p g¾n víi thÞ trêng ngo¹i tÖ nh hiÖn nay nãi chung lµ tèt. Tuy nhiªn cÇn bæ sung thªm c¸c thµnh viªn tham gia vµo thÞ trêng ngo¹i tÖ vµo viÖc tÝnh tû gi¸ b×nh qu©n cuèi giê ngµy h«m tríc vµ më réng biªn ®é cho phÐp tõ 0,1 lªn 0,3%.
6. Hç trî tÝn dông cho doanh nghiÖp xuÊt khÈu
§¹i bé phËn c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt vµ kinh doanh hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang Th¸i Lan ®Òu cã quy m« võa vµ nhá, nªn kh¶ n¨ng c¹nh tranh vµ hiÖu qu¶ xuÊt khÈu kh«ng cao; v× thÕ ®Ó ®Èy m¹nh, më réng quy m« vµ n©ng cao hiÖu qu¶ xuÊt khÈu sang thÞ trêng nµy, Nhµ níc cÇn cã sù hç trî c¸c doanh nghiÖp vÒ vèn th«ng qua hÖ thèng ng©n hµng. §Ó triÓn khai ho¹t ®éng hç trî nµy, Nhµ níc ViÖt Nam nªn thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p sau ®©y:
Sö dông cã hiÖu qu¶ quü hç trî xuÊt khÈu ®Ó c¸c doanh nghiÖp ®îc vay vèn víi l·i suÊt thÊp, gi¶i quyÕt ®îc khã kh¨n vÒ vèn lu ®éng vµ vèn ®Çu t ®æi míi trang thiÕt bÞ. B¶o l·nh tÝn dông xuÊt khÈu, t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp th©m nhËp ®îc thÞ trêng.
§¶m b¶o sù b×nh ®¼ng thùc sù trong quan hÖ tÝn dông ng©n hµng trªn c¬ së ph¸p luËt gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ (hiÖn nay c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá thuéc khu vùc t nh©n kh«ng ®îc lÊy gi¸ trÞ quyÒn sö dông ®Êt ®ai ®Ó thÕ chÊp khi vay vèn). Më réng kh¶ n¨ng tiÕp cËn nguån tÝn dông tõ c¸c ng©n hµng còng nh c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh. §¬n gi¶n ho¸ thñ tôc vay vèn vµ yªu cÇu thÕ chÊp tµi s¶n cña ng©n hµng vµ c¸c tæ chøc tÝn dông.
- Xóc tiÕn thµnh lËp ng©n hµng chuyªn doanh cña khu vùc doanh nghiÖp võa vµ nhá, thu hót sù tham gia cña c¸c doanh nghiÖp kÓ c¶ doanh nghiÖp lín víi sù hç trî cña Nhµ níc vµ c¸c tæ chøc quèc tÕ.
- Më réng kh¶ n¨ng tiÕp cËn c¸c nguån vèn cho doanh nghiÖp võa vµ nhá. Nhµ níc cÇn thµnh lËp Quü b¶o l·nh tÝn dông. Quü nµy thùc hiÖn b¶o l·nh cho c¸c doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn nhng kh«ng cã ®ñ tµi s¶n ®Ó thÕ chÊp vay vèn. Quü ®îc thµnh lËp díi h×nh thøc lµ mét tæ chøc tµi chÝnh cña Nhµ níc, ho¹t ®éng kh«ng v× môc tiªu lîi nhuËn, cho phÐp c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá s¶n xuÊt, kinh doanh xuÊt khÈu cã hiÖu qu¶ ®îc vay vèn theo ph¬ng thøc tù vay, tù tr¶.
- Thùc hiÖn l·i suÊt u ®·i cho doanh nghiÖp võa vµ nhá s¶n xuÊt, kinh doanh xuÊt khÈu cã hiÖu qu¶, s¶n xuÊt s¶n phÈm míi hoÆc nghiªn cøu øng dông khoa häc c«ng nghÖ míi.
- Th«ng qua ng©n hµng, linh ho¹t h¹ møc l·i suÊt chiÕt khÊu ®Ó ®Èy m¹nh xuÊt khÈu sang Th¸i Lan còng nh sang thÞ trêng kh¸c . Ng©n hµng thùc hiÖn chiÕt khÊu c¸c kú phiÕu vµ hèi phiÕu cha ®Õn h¹n thanh to¸n trong trêng hîp c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam xuÊt khÈu mµ bÞ thiÕu vèn . NÕu l·i suÊt chiÕt khÊu h¹ th× gi¸ hµng ho¸ xuÊt khÈu còng h¹, do ®ã kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng xuÊt khÈu VN t¨ng lªn vµ chóng ta më réng ®îc xuÊt khÈu.
7. Ph¸t triÓn c¸c ngµnh hµng xuÊt khÈu chñ lùc
Nhµ níc cÇn cã chÝnh s¸ch cô thÓ ®Ó ph¸t triÓn c¸c ngµnh hµng xuÊt khÈu chñ lùc. Th«ng qua sù hç trî vÒ vèn, u ®·i vÒ thuÕ vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi trong s¶n xuÊt kinh doanh cho c¸c doanh nghiÖp, ViÖt Nam cã thÓ ph¸t triÓn ®îc nÒn s¶n xuÊt néi ®Þa, ®ång thêi n©ng cao ®îc kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng ho¸ vµ doanh nghiÖp ViÖt Nam trªn thÞ trêng Th¸i Lan.
§èi víi mét sè mÆt hµng n«ng s¶n cã kh¶ n¨ng xuÊt khÈu sang thÞ trêng Th¸i Lan nh cµ phª, rau, qu¶,v.v... Nhµ níc cÇn x©y dùng quy ho¹ch, chän lùa vµ cã chÝnh s¸ch cô thÓ khuyÕn khÝch ®Çu t vèn t¹o ra c¸c vïng s¶n xuÊt chuyªn canh øng dông c¸c kü thuËt tiªn tiÕn, c«ng nghÖ sau thu ho¹ch ®Ó ®¶m b¶o s¶n phÈm lµm ra cã n¨ng suÊt cao, chÊt lîng tèt, ®ång ®Òu, gi¸ thµnh h¹ vµ khèi lîng lín. ViÖc t¹o ra vïng s¶n xuÊt chuyªn canh cho xuÊt khÈu sÏ gióp cho c«ng t¸c qu¶n lý chÊt lîng ®îc thùc hiÖn tèt tõ kh©u tuyÓn chän gièng, kü thuËt th©m canh, ch¨m sãc ®Õn lùa chän, ®¶m b¶o chÊt lîng, kh¾c phôc ®îc t×nh tr¹ng chÊt lîng kÐm, kh«ng æn ®Þnh vµ nguån cung cÊp nhá. Víi chÝnh s¸ch nµy hµng n«ng s¶n cña ta cã thÓ x©m nhËp ®îc thÞ trêng.
Chóng ta ®ang thùc hiÖn tiÕn tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ vµ ph¬ng híng ®Õn n¨m 2020 ViÖt Nam sÏ trë thµnh níc c«ng nghiÖp. Nh vËy, 10-20 n¨m tíi c¬ cÊu hµng xuÊt khÈu ViÖt Nam sÏ chuyÓn m¹nh theo híng: t¨ng nhanh tû träng hµng chÕ biÕn, chÕ t¹o vµ gi¶m m¹nh tû träng hµng nguyªn liÖu th«. §Ó cã c¬ cÊu hµng xuÊt khÈu nh trªn trong t¬ng lai, nhµ níc cÇn cã mét chÝnh s¸ch cô thÓ khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp thuéc c¸c ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn vµ chÕ t¹o (thùc phÈm chÕ biÕn, ®å ®iÖn, ®iÖn tö gia dông, ®iÖn tö- tin häc (phÇn mÒm), c«ng nghÖ viÔn th«ng,v.v. ®Çu t theo chiÒu s©u ®Ó n©ng cao chÊt lîng, gi¸ trÞ gia t¨ng vµ tÝnh ®éc ®¸o cña s¶n phÈm, ®a d¹ng ho¸ mÆt hµng nh»m t¨ng nhanh khèi lîng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ xuÊt khÈu sang thÞ trêng Th¸i Lan. Riªng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp lín cña nhµ níc thuéc ngµnh ®iÖn tö-tin häc, c«ng nghÖ viÔn th«ng,v.v. (c¸c ngµnh c«ng nghiÖp cã hµm lîng c«ng nghÖ cao), nhµ níc cÇn cã sù hç trî vÒ vèn vµ khuyÕn khÝch hä tËp trung cho nghiªn cøu c¬ b¶n ®Ó t¹o ra c¸c s¶n phÈm c«ng nghÖ cao. §èi tîng ¸p dông cña chÝnh s¸ch lµ nh÷ng doanh nghiÖp chÕ biÕn vµ chÕ t¹o cã uy tÝn trªn trêng quèc tÕ.
Cµ phª
Cµ phª lµ nhãm hµng cã kim ng¹ch xuÊt khÈu lín thø ba cña VN sang thÞ trêng Th¸i Lan, nhng hiÖn nay xuÊt khÈu mÆt hµng nµy vµo thÞ trêng Th¸i Lan ®ang cã xu híng ch÷ng l¹i. Nguyªn nh©n lµ do s¶n lîng cµ phª thÕ giíi t¨ng do ®îc mïa, gi¸ c¶ h¹, chÊt lîng cµ phª cña ta l¹i cha tèt vµ cha æn ®Þnh. §Ó ®Èy m¹nh vµ n©ng cao hiÖu qu¶ xuÊt khÈu nhãm hµng nµy sang Th¸i Lan, ta cÇn ph¶i cã chÝnh s¸ch ph¸t triÓn nh÷ng vïng trång chuyªn canh ®Ó ®¶m b¶o nguån s¶n lîng æn ®Þnh vµ chó träng ®Çu t c«ng nghÖ sau thu ho¹ch ®Ó n©ng cao chÊt lîng vµ gi¸ trÞ gia t¨ng cña s¶n phÈm:
- §Çu t ®æi míi c«ng nghÖ chÕ biÕn ®Ó n©ng cao tû träng cµ phª cÊp ®é cao v× lo¹i cµ phª nµy ®îc thÞ trêng Th¸i Lan a chuéng h¬n vµ cã khuynh híng tiªu dïng t¨ng, h¬n n÷a xuÊt khÈu lo¹i nµy thu ®îc lîi nhuËn cao h¬n;
- §æi míi tiªu chuÈn chÊt lîng vµ hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý, kiÓm tra chÊt lîng ®Ó võa n©ng cao uy tÝn cµ phª ViÖt Nam trªn thÞ trêng Th¸i Lan, võa gãp phÇn t¨ng thªm kim ng¹ch xuÊt khÈu;
- N©ng cao vai trß cña HiÖp héi Cµ phª ViÖt Nam;
Cã chÝnh s¸ch ®óng ®¾n trong thu hót ®Çu t níc ngoµi vµo lÜnh vùc chÕ biÕn cµ phª.
G¹o
MÆc dï ®©y lµ mÆt hµng chñ lùc cña Th¸i Lan song g¹o ViÖt Nam vÉn ®îc xuÊt sang Th¸i Lan nhê gi¸ c¶ hîp lý. Hµng n¨m Th¸i Lan nhËp khÈu g¹o tõ ViÖt Nam víi gi¸ trÞ kho¶ng 17 triÖu USD. Con sè nµy cßn rÊt khiªm tèn so víi sè lîng g¹o xuÊt khÈu hµng n¨m cña ViÖt Nam. §Ó xuÊt khÈu g¹o ®îc cho Th¸i Lan (n¬i ®îc coi lµ vùa lóa §«ng ¸) th× ViÖt Nam cÇn x©y dùng ®îc mèi quan hÖ l©u dµi víi c¸c b¹n hµng b»ng c¸ch ký c¸c hîp ®ång dµi h¹n hay thµnh lËp liªn doanh s¶n xuÊt chÕ biÕn g¹o ®Ó xuÊt khÈu. G¹o xuÊt khÈu cña Th¸i Lan cã chÊt lîng rÊt cao nªn g¹o nhËp khÈu tõ ViÖt Nam chñ yÕu qua chÕ biÕn ®Ó t¸i xuÊt. ViÖt Nam muèn xuÊt khÈu g¹o sang Th¸i Lan nhiÒu h¬n ph¶i chó ý tríc hÕt tíi gi¸ c¶ vµ chÊt lîng.
Hµng thuû s¶n
Tuy kim ng¹ch xuÊt khÈu thuû s¶n cña ViÖt Nam sang Th¸i Lan t¨ng kh¸ nhanh trong vµi n¨m gÇn ®©y, nhng tèc ®é t¨ng trëng kh«ng æn ®Þnh vµ cßn c¸ch xa tiÒm n¨ng xuÊt khÈu cña ta. Nguyªn nh©n lµ do nguån nguyªn liÖu cha æn ®Þnh, hµng thuû h¶i s¶n cha ®¸p øng tèt tiªu chuÈn chÊt lîng vµ vÖ sinh thùc phÈm. Thêi gian qua ta chñ yÕu xuÊt nguyªn liÖu vµ s¶n phÈm s¬ chÕ nªn hiÖu qu¶ xuÊt khÈu cßn thÊp. CÇn ph¶i cã c¸c biÖn ph¸p kh¾c phôc thùc tr¹ng nµy ®Ó ®Èy m¹nh xuÊt khÈu thuû h¶i s¶n vµo thÞ trêng Th¸i Lan.
- CÇn thµnh lËp mét hiÖp héi c¸c nhµ s¶n xuÊt quèc tÕ ®Ó kiÓm so¸t cung cÇu thÞ trêng.
- Nªn thµnh lËp mét tæ chøc b¸n hµng duy nhÊt. Tæ chøc nµy ®¹i diÖn cho c¶ quèc gia, b¸n hµng cho tÊt c¶ c¸c nhµ xuÊt khÈu víi môc ®Ých thèng nhÊt gi¸ ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng ph¸ gi¸.
- Cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp chÕ biÕn thuû s¶n xuÊt khÈu ®Ó thu hót vèn, n©ng cao hiÖu qu¶ ®Çu t vµ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh, ph¸t huy tÝnh n¨ng ®éng trong viÖc ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm vµ t×m hiÓu thÞ trêng tiªu thô;
- T¨ng cêng c«ng t¸c tiÕp thÞ ®Ó n¾m b¾t kÞp thêi nh÷ng thay ®æi vÒ së thÝch tiªu dïng trªn thÞ trêng Th¸i Lan nh»m cung cÊp ®óng nh÷ng s¶n phÈm theo c¸c tiªu chuÈn mµ thÞ trêng nµy cã nhu cÇu t¹i c¸c thêi ®iÓm trong n¨m.
- C¸c c¬ së ngµnh cÇn ph¶i ph¸t huy néi lùc, tiÕp tôc x©y dùng vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ truyÒn thèng nh»m t¨ng lîng thuû s¶n ®· qua chÕ biÕn hoÆc b¶o qu¶n t¬i ®Ó phôc vô cho xuÊt khÈu vµ tiªu thô trong níc.VÒ l©u dµi cÇn ph¶i ®Çu t trang thiÕt bÞ, ph¬ng tiÖn b¶o qu¶n vµ ph¬ng tiÖn chÕ biÕn hiÖn ®¹i ®Ó mang l¹i hiÖu qu¶ tèt nh: m¸y sÊy t«m c¸, kho tr÷ l¹nh mini. Ngoµi ra, ®Ó t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu mÆt hµng nµy cßn ph¶i chó ý c¶i tiÕn kiÓu d¸ng, mÉu m· bao b×, th¬ng hiÖu...Doanh nghiÖp nªn linh ®éng víi bÊt cø møc gi¸ nµo.
Thêi gian tíi, chóng ta cÇn ph¶i chó träng ph¸t triÓn mÆt hµng c¸ xuÊt khÈu. HiÖn nay, chóng ta chñ yÕu xuÊt khÈu t«m, trong khi ®ã nhu cÇu vÒ c¸ trªn thÞ trêng rÊt lín mµ vÉn cha khai th¸c ®îc v× tõ tríc tíi nay ta thêng ®¸nh b¾t c¸ b»ng thñ c«ng, b¶o qu¶n kh«ng tèt, chÊt lîng kÐm nªn b¹n hµng Ýt mua. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy, chóng ta ph¶i ®¸nh c¸ xa bê vµ dïng ph¬ng tiÖn ®¸nh b¾t vµ b¶o qu¶n hiÖn ®¹i th× míi ®¶m b¶o chÊt lîng, ®¸p øng ®îc yªu cÇu cña ngêi tiªu dïng.
Rau qu¶
ViÖt Nam cÇn khai th¸c m¹nh h¬n n÷a u ®iÓm cña mét níc vïng nhiÖt ®íi rÊt phï hîp cho viÖc ph¸t triÓn c¸c loaÞ rau qu¶ cã chÊt lîng cao. Hµng n¨m gi¸ trÞ kim ng¹ch xuÊt khÈu mÆt hµng nµy sang thÞ trêng Th¸i Lan còng chiÕm tõ 1,5 - 1,8 triÖu USD. MÆt hµng nµy cña ViÖt Nam cã chÊt lîng kh¸ tèt gi¸ c¶ ph¶i ch¨ng nªn rÊt ®îc a chuéng t¹i thÞ trêng Th¸i Lan vµ thÞ trêng ThÕ giíi. HiÖn nay, sè lîng rau qu¶ chñ yÕu lµ do s¶n xuÊt tõ ngêi d©n nªn kh«ng ®ång bé vÒ chÊt lîng, chñng lo¹i vµ thêi gian. Khã cã thÓ tËp trung trong mét kho¶ng thêi gian ng¾n, ®iÒu ®ã ®· lµm gi¶m ®i rÊt nhiÒu gi¸ trÞ kim ng¹ch xuÊt khÈu nªn chóng ta cÇn ph¶i cã biÖn ph¸p ®Ó n©ng cao søc c¹nh tranh trªn thÞ trêng Th¸i Lan vµ thÞ trêng ThÕ giíi. Nh:
- CÇn ph¶i ¸p dông c«ng nghÖ s¶n xuÊt tói, bao b×, thïng ®ùng tr¸i... nh»m n©ng cao chÊt lîng vµ c¶ h×nh thøc mÉu m·, ®¶m b¶o cho viÖc vËn chuyÓn xa, ®¸p øng thÞ hiÕu trong níc vµ xuÊt khÈu.
- CÇn ph¶i t¨ng cêng c¸c biÖn ph¸p khuyÕn n«ng , phæ biÕn khoa häc kü thuËt, hç trî vèn cho n«ng d©n, tuyªn truyÒn s©u réng quy tr×nh s¶n xuÊt s¹ch, kh«ng dïng ph©n bãn ho¸ häc, thuèc trõ s©u, thuèc diÖt cá nh»m t¨ng tû träng c¸c s¶n phÈm n«ng s¶n s¹ch, n©ng cao gi¸ b¸n s¶n phÈm vµ më réng thÞ trêng tiªu thô.V× t¹i Ch©u ¸, ngoµi NhËt B¶n, hiÖn nay thÞ trêng mét sè níc trong khu vùc nh §µi Loan, Singapore, Th¸i Lan...còng b¾t ®Çu ®ßi hái n«ng s¶n s¹ch.
Hµng dÖt may
Th¸i Lan lµ mét thÞ trêng víi quÇn ¸o thuéc lo¹i mèt nhÊt thÕ giíi, lo¹i hµng nµy rÊt phong phó vÒ sè lîng, chñng lo¹i còng nh mÉu m· song ViÖt Nam vÉn xuÊt khÈu ®îc sang thÞ trêng nµy do gi¸ rÎ bëi gi¸ nh©n c«ng rÎ.
Hµng may mÆc ViÖt Nam vµ hµng t¬ t»m, mét lo¹i hµng ®Æc biÖt cña ViÖt Nam xuÊt khÈu sang thÞ trêng Th¸i Lan cã gi¸ trÞ kho¶ng 2 triÖu USD/ n¨m so víi tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu lo¹i hµng nµy lµ 1 tû USD th× cßn qu¸ nhá bÐ, cha thùc sù khai th¸c ®îc thÞ trêng Th¸i Lan. Hµng dÖt may ViÖt Nam chñ yÕu lµ hµng gia c«ng vµ ph¶i sö dông nguyªn liÖu phô nªn g©y ra nh÷ng bÊt lîi nh gi¸ thµnh ph¶i t¨ng lªn cao. HiÖn nay, mÆt hµng nµy cña ta ®ang ph¶i c¹nh tranh rÊt gay g¾t víi s¶n phÈm cña Trung Quèc vµ Indonesia. Do ®ã, kh¶ n¨ng xuÊt khÈu trùc tiÕp hµng dÖt may sang Th¸i Lan lµ rÊt khã kh¨n. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy, duy tr× chç ®øng hiÖn cã vµ më ra triÓn väng ph¸t triÓn trªn thÞ trêng nµy, Nhµ níc ViÖt Nam cÇn ph¶i thùc hiÖn mét sè biÖn ph¸p sau:
- §æi míi ph¬ng thøc qu¶n lý h¹n ng¹ch, ®iÒu chØnh l¹i c¬ chÕ ph©n bæ h¹n ng¹ch ®Ó thóc ®Èy c¸c doanh nghiÖp sö dông nhiÒu h¬n n÷a nguyªn liÖu s¶n xuÊt trong níc, biÖn ph¸p ®Êu thÇu h¹n ng¹ch cha ph¶i lµ biÖn ph¸p tèt nhÊt;
- C¸c doanh nghiÖp cÇn nghiªn cøu biÖn ph¸p chuyÓn dÇn sang ph¬ng thøc b¸n trùc tiÕp ®Ó thu ®îc hiÖu qu¶ cao h¬n vµ æn ®Þnh h¬n, vµ ph¶i cã nh÷ng nç lùc cÇn thiÕt ®Ó n©ng cao vµ æn ®Þnh chÊt lîng s¶n phÈm, ®a d¹ng ho¸ mÉu m·, t¨ng nhanh tû träng xuÊt khÈu trùc tiÕp theo híng mua nguyªn liÖu- b¸n thµnh phÈm vµ xuÊt khÈu s¶n phÈm cã tû lÖ néi ®Þa ho¸ cao, gi¶m tû träng gia c«ng vµ xuÊt khÈu qua níc thø ba, tõng bíc t¹o lËp tªn tuæi vµ kh¼ng ®Þnh uy tÝn cña s¶n phÈm trªn thÞ trêng Th¸i Lan, hîp lý ho¸ quy tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh theo híng gi¶m chi phÝ vµ n©ng cao hiÖu qu¶.
Hµng ®iÖn tö- tin häc
§©y lµ hµng míi, cã triÓn väng xuÊt khÈu sang Th¸i Lan. HiÖn nay, chóng ta chñ yÕu nhËp linh kiÖn vÒ l¾p r¸p vµ xuÊt khÈu. V× vËy, hiÖu qu¶ xuÊt khÈu thÊp. Do ®ã, ®Ó ®Èy m¹nh vµ n©ng cao hiÖu qu¶ xuÊt khÈu mÆt hµng nµy, ta ph¶i t¨ng tû lÖ néi ®Þa ho¸ cña s¶n phÈm. Theo dù b¸o cña c¸c chuyªn gia kinh tÕ, nhu cÇu hµng ®iÖn tö- tin häc trªn thÞ trêng thÕ giíi sÏ håi phôc vµ ph¸t triÓn m¹nh trong giai ®o¹n 2001-2010. §©y lµ mét thuËn lîi cho ngµnh ®iÖn tö- tin häc ViÖt Nam vµ cho xuÊt khÈu hµng ®iÖn tö- tin häc cña ta sang thÞ trêng Th¸i Lan trong giai ®o¹n tíi.
8. G¾n nhËp khÈu c«ng nghÖ víi xuÊt khÈu
M¸y mãc thiÕt bÞ tèt sÏ s¶n xuÊt ra hµng ho¸ chÊt lîng cao, c¹nh tranh ®îc trªn thÞ trêng. Trong bu«n b¸n víi Th¸i Lan, chóng ta nhËp siªu kh¸ lín. NÕu chóng ta t¨ng cêng nhËp khÈu c«ng nghÖ nguån tõ Th¸i Lan phôc vô cho s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu gióp thay ®æi c¬ cÊu hµng xuÊt khÈu n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh vµ hiÖu qu¶ xuÊt khÈu nãi chung, sang thÞ trêng Th¸i Lan nãi riªng, th× sÏ c¶i thiÖn ®uîc c¸n c©n th¬ng m¹i. §©y sÏ lµ mét ph¬ng ph¸p h÷u hiÖu hç trî vµ ®Èy m¹nh xuÊt khÈu.
NhËp khÈu c«ng nghÖ nguån tõ Th¸i Lan cã thÓ ®îc thùc hiÖn b»ng hai biÖn ph¸p sau ®©y: (1) §Çu t cña ChÝnh phñ; (2) Thu hót c¸c nhµ ®Çu t Th¸i Lan tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu t¹i ViÖt Nam.
“§Çu t cña ChÝnh phñ” lµ biÖn ph¸p u viÖt ®Ó nhËp khÈu ®îc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i mét c¸ch nhanh nhÊt vµ ®óng theo yªu cÇu ®Æt ra. Nhng ®©y kh«ng ph¶i lµ biÖn ph¸p tèi u ®èi víi chóng ta hiÖn nay v× ViÖt Nam lµ níc nghÌo nªn kinh phÝ dµnh cho ®Çu t cña chÝnh phñ cßn rÊt h¹n hÑp vµ chØ u tiªn cho nh÷ng ngµnh träng ®iÓm cña ®Êt níc. §ã chÝnh lµ mÆt h¹n chÕ cña biÖn ph¸p nµy.
“Thu hót c¸c nhµ ®Çu t Th¸i Lan tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu t¹i ViÖt Nam” lµ biÖn ph¸p tèi u ®Ó ViÖt Nam nhËp khÈu ®îc c«ng nghÖ nguån tõ Th¸i Lan vµ sö dông c«ng nghÖ nµy ®¹t hiÖu qu¶ cao trong ®iÒu kiÖn chóng ta rÊt thiÕu vèn vµ tr×nh ®é hiÓu biÕt cßn h¹n chÕ. §Ó thùc hiÖn ®îc biÖn ph¸p nµy, Nhµ níc ViÖt Nam cÇn ph¶i cã nh÷ng u ®·i dµnh riªng cho c¸c nhµ ®Çu t Th¸i Lan ngoµi nh÷ng u ®·i vµ quyÒn lîi mµ hä sÏ ®îc hëng theo luËt ®Çu t níc ngoµi cña ViÖt Nam nh c¸c nhµ ®Çu t thuéc c¸c khu vùc kh¸c. Nh÷ng u ®·i nµy cã thÓ lµ nh÷ng u ®·i vÒ thuÕ nhËp khÈu c«ng nghÖ nguån tõ Th¸i Lan, thuÕ suÊt lîi tøc, thuÕ chuyÓn lîi nhuËn.
Thùc hiÖn biÖn ph¸p nµy, ViÖt Nam võa thu hót ®îc c«ng nghÖ nguån tõ Th¸i Lan l¹i võa n©ng cao vµ tiªu chuÈn ho¸ chÊt lîng hµng xuÊt khÈu sang thÞ trêng ThÕ giíi nãi chung vµ sang thÞ trêng Th¸i Lan nãi riªng. Víi sù gãp mÆt cña c¸c nhµ ®Çu t Th¸i Lan trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu, ch¾c ch¾n hµng thuû s¶n ViÖt Nam sÏ ®¹t tiªu chuÈn HACCP v× hä cã kinh nghiÖm trong lÜnh vùc nµy. Hµng ViÖt Nam sÏ cã thÓ ®¸p øng tèt nhÊt c¸c yªu cÇu cña c¸c thÞ trêng trªn thÕ giíi, kÓ c¶ thÞ trêng khã tÝnh nhÊt vÒ chÊt lîng, vÖ sinh, b¶o vÖ m«i trêng, kiÓu d¸ng ®Ñp vµ chñng lo¹i phong phó. NÕu thùc hiÖn ®îc biÖn ph¸p nµy th× sè doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t cña Th¸i Lan t¹i ViÖt Nam sÏ t¨ng lªn rÊt nhanh.
9. §Èy m¹nh c«ng t¸c xóc tiÕn xuÊt khÈu sang thÞ trêng Th¸i Lan
CÇn t¨ng cêng th«ng tin cho c¸c doanh nghiÖp th«ng qua kh¶o s¸t thÞ trêng trùc tiÕp hoÆc qua c¸c h×nh thøc Marketing kh¸c nhau. Sù hiÓu biÕt vµ tin cËy lÉn nhau gi÷a c¸c ®ång doanh nghiÖp cña hai níc lµ mét yÕu tè hÕt søc quan träng ®Ó thóc ®Èy bu«n b¸n gi÷a hai níc.
Th¸i Lan lµ thÞ trêng xuÊt khÈu tiÒm n¨ng ®èi víi chóng ta.ThÕ nhng, cho ®Õn nay hµng ViÖt Nam vµo Th¸i Lan míi chØ chiÕm mét thÞ phÇn rÊt nhá trªn thÞ trêng nµy. Ngoµi nguyªn nh©n lµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng ho¸ ViÖt Nam cha cao, cßn ph¶i kÓ tíi mét nguyªn nh©n quan träng lµ c«ng t¸c xóc tiÕn xuÊt khÈu cña ta cßn yÕu cha hç trî nhiÒu cho c¸c doanh nghiÖp trong viÖc th©m nhËp vµ chiÕm lÜnh thÞ trêng Th¸i Lan.
C¬ héi më réng thÞ trêng xuÊt khÈu cña hµng ho¸ VN t¹i Th¸i Lan lµ rÊt lín, thÕ nhng t¹i thêi ®iÓm nµy do cã nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh (chÊt lîng cßn kÐm, chñng lo¹i vµ kiÓu d¸ng ®¬n ®iÖu,...) nªn hµng cña ta chØ cã thÓ th©m nhËp ®îc vµo thÞ trêng nµy mét c¸ch su«n sÎ nÕu nh chóng ta cã ho¹t ®éng xóc tiÕn xuÊt khÈu m¹nh. Ho¹t ®éng xóc tiÕn xuÊt khÈu cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cßn yÕu do nhiÒu doanh nghiÖp cßn cha coi träng c«ng t¸c xóc tiÕn xuÊt khÈu. Mét sè doanh nghiÖp chó träng tíi c«ng t¸c nµy, nhng nguån kinh phÝ cßn h¹n chÕ do kh¶ n¨ng tµi chÝnh h¹n hÑp. Mét sè doanh nghiÖp kh¸c th× ®Çu t kh¸ lín cho ho¹t ®éng nµy, nhng hiÖu qu¶ thu ®îc cßn thÊp, nguyªn nh©n lµ do thiÕu th«ng tin vµ kinh nghiÖm. Do vËy, Nhµ níc cÇn tµi trî mét phÇn kinh phÝ vµ hç trî trong c«ng t¸c xóc tiÕn xuÊt khÈu ®Ó gióp cho c¸c doanh nghiÖp cã thÓ tiÕp cËn, x©m nhËp dÔ dµng vµ ®øng v÷ng trªn thÞ trêng Th¸i Lan.
§Ó hç trî cho c¸c doanh nghiÖp vµ hµng ho¸ ViÖt Nam th©m nhËp dÔ dµng vµ cã chç ®øng v÷ng ch¾c trªn thÞ trêng Th¸i Lan, Nhµ níc nªn thùc hiÖn mét sè ho¹t ®éng trî gióp sau:
- §Èy m¹nh x©y dùng chiÕn lîc ph¸t triÓn thÞ trêng Th¸i Lan th«ng qua viÖc ®µm ph¸n, ký kÕt c¸c HiÖp ®Þnh, tho¶ thuËn th¬ng m¹i nh»m t¹o ra c¸c tiÒn ®Ò, hµnh lang ph¸p lý thuËn lîi ®Ó ®Èy m¹nh xuÊt khÈu.
- Th¶o luËn ë cÊp ChÝnh phñ vÒ më cöa thÞ trêng, tríc hÕt lµ ®èi víi nh÷ng mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc cña ViÖt Nam.
- Thµnh lËp tæ t vÊn cÊp cao cña Bé Th¬ng m¹i hai ChÝnh phñ nh»m t×m hiÓu nh÷ng vÊn ®Ò ph¸p lý cßn thiÕu cho doanh nghiÖp hai bªn. CËp nhËt thêng xuyªn th«ng tin vÒ thÞ trêng ®Ó th«ng b¸o cho doanh nghiÖp. §iÒu chØnh hoÆc kh¾c phôc nh÷ng víng m¾c cho c¸c doanh nghiÖp khi thùc hiÖn dÞch vô kinh doanh. Gióp c¸c doanh nghiÖp t×m nh÷ng ®èi t¸c trùc tiÕp, tin cËy l©u dµi.
- Nhµ níc ViÖt Nam cÇn cã chÝnh s¸ch hç trî c¸c doanh nghiÖp tham gia héi chî, triÓn l·m hoÆc héi th¶o chuyªn ®Ò thÞ trêng, gióp c¸c doanh nghiÖp trùc tiÕp tiÕp cËn thÞ trêng, trùc tiÕp t×m hiÓu nhu cÇu thÞ hiÕu cña thÞ trêng vµ trùc tiÕp giao dÞch víi c¸c nhµ nhËp khÈu chÝnh cña thÞ trêng Th¸i Lan.
- Cho phÐp thµnh lËp mét Trung t©m xóc tiÕn th¬ng m¹i VN t¹i Th¸i Lan ®Ó hç trî xuÊt khÈu cho c¸c doanh nghiÖp. ViÖc lµm nµy cã thÓ thu hót ®îc c¸c doanh nghiÖp vµ céng ®ång ngêi ViÖt thuª diÖn tÝch t¹i trung t©m ®Ó giíi thiÖu s¶n phÈm, b¸n hµng, giao dÞch mua hµng cña Th¸i Lan, t¹o ®Çu mèi, xóc tiÕn cho c¸c doanh nghiÖp trong níc triÓn khai quan hÖ bu«n b¸n víi c¸c b¹n hµng Th¸i Lan.
- Më réng h×nh thøc chî xóc tiÕn xuÊt khÈu ®èi víi c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc. HiÖn nay ë ViÖt Nam míi cã chî xóc tiÕn n«ng s¶n xuÊt khÈu. Chî cã sù tham gia cña c¸c nhµ kinh doanh, c¸c nhµ s¶n xuÊt, c¸c ng©n hµng, c¸c c«ng ty giao nhËn, c¸c h·ng b¶o hiÓm, c¸c c¬ quan gi¸m ®Þnh. Hµng ngµy chî cung cÊp th«ng tin miÔn phÝ vÒ gi¸ c¶, s¶n lîng n«ng s¶n trªn thÕ giíi. T¹i ®©y cßn ®îc xem truyÒn h×nh trùc tiÕp thÞ trêng mua b¸n n«ng s¶n h¹n ng¹ch ë London vµ New York. Chî cßn cung cÊp c¸c th«ng tin b»ng fax vµ email theo yªu cÇu. NÕu c¸c mÆt hµng kh¸c nh rau qu¶, thuû h¶i s¶n,v.v... còng cã chî xóc tiÕn xuÊt khÈu nh mÆt hµng n«ng s¶n th× triÓn väng xuÊt khÈu nh÷ng n¨m tíi sÏ rÊt kh¶ quan.
- §Èy m¹nh c«ng t¸c trî cÊp xuÊt khÈu díi h×nh thøc thëng xuÊt khÈu, tû gi¸ khuyÕn khÝch ®èi víi ngo¹i tÖ thu ®îc nhê xuÊt khÈu, hoÆc gi¸n tiÕp dïng ng©n s¸ch Nhµ níc tuyªn truyÒn xóc tiÕn th¬ng m¹i. Më réng trî cÊp ®èi víi nhiÒu mÆt hµng ViÖt Nam cã lîi thÕ, kh«ng nªn chØ bã gän dµnh cho c¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp.
10. Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc
Con ngêi lµ yÕu tè quan träng cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. §Ó t¹o ra s¶n phÈm cã chÊt lîng cao vµ ®¸p øng tèt nhu cÇu thÞ hiÕu cña ngêi tiªu dïng, ngoµi viÖc trang bÞ m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i ph¶i cã nh÷ng c¸n bé kü thuËt giái vµ c«ng nh©n lµnh nghÒ. HiÖn nay, níc ta rÊt thiÕu c¸n bé kü thuËt vµ c«ng nh©n kü thuËt cã tay nghÒ cao. Cho nªn dÉn tíi t×nh tr¹ng s¶n xuÊt hµng ho¸: chÊt lîng hµng kÐm, kh«ng ®ång ®Òu vµ kiÓu d¸ng cßn ®¬n ®iÖu, thiÕu tÝnh s¸ng t¹o. V× thÕ mµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh quèc tÕ cña hµng ho¸ rÊt thÊp. Do vËy, ®Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy chóng ta cÇn ph¶i chó träng tæ chøc nhiÒu ch¬ng tr×nh ®µo t¹o chuyªn s©u cho c¸c c¸n bé kü thuËt vµ c«ng nh©n kü thuËt thuéc c¸c lÜnh vùc, c¸c ngµnh kinh tÕ ®Ó t¹o ra mét ®éi ngò c¸n bé kü thuËt giái vµ c«ng nh©n lµnh nghÒ trong c¸c ngµnh chÕ t¹o, s¶n xuÊt, chÕ biÕn. §ång thêi, chóng ta nªn phèi hîp víi c¸c níc vµ c¸c tæ chøc quèc tÕ ®Ó göi c¸c c¸n bé kü thuËt vµ c«ng nh©n kü thuËt trÎ cã triÓn väng cña ta ra níc ngoµi ®µo t¹o. NÕu chØ chó träng ®µo t¹o c¸n bé kü thuËt vµ c«ng nh©n kü thuËt th× cha ®ñ mµ ph¶i cã mét ®éi ngò c¸n bé th¬ng m¹i giái n÷a th× míi cã thÓ ®a nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt lîng cao tíi ®îc ngêi tiªu dïng Th¸i Lan. Nh thÕ còng vÉn cha ®ñ mµ ph¶i cã c¶ mét ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý giái th× míi ®a doanh nghiÖp ph¸t triÓn lªn ®îc.
VÒ phÝa Nhµ níc:
- Nhµ níc cÇn chó träng tæ chøc c¸c ch¬ng tr×nh ®µo t¹o chuyªn s©u vÒ th¬ng m¹i cho c¸n bé l·nh ®¹o vµ chuyªn viªn cña c¸c c«ng ty th¬ng m¹i cã tham gia vµo mËu dÞch quèc tÕ. CÇn cã chÝnh s¸ch vµ chÕ ®é båi dìng, ®µo t¹o, ®µo t¹o l¹i vµ tuyÓn chän l¹i c¸n bé th¬ng m¹i mét c¸ch chÆt chÏ vµ nghiªm tóc c¶ vÒ phÈm chÊt ®¹o ®øc, n¨ng lùc chuyªn m«n vµ tr×nh ®é ngo¹i ng÷.
- Bªn c¹nh ®ã, Nhµ níc cÇn ph¶i t¨ng cêng tæ chøc c¸c ch¬ng tr×nh ®µo t¹o chuyªn s©u vÒ kü thuËt cho c¸c c¸n bé kü thuËt vµ c«ng nh©n kü thuËt.
VÒ phÝa doanh nghiÖp:
C¸c doanh nghiÖp ph¶i chó träng c«ng t¸c ®µo t¹o ®Ó n©ng cao n¨ng lùc c¸n bé vµ c«ng nh©n kü thuËt v× hä lµ nh©n tè quan träng vµ kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong viÖc n©ng cao søc c¹nh tranh cña hµng ho¸ trªn thÞ trêng C¸c doanh nghiÖp ph¶i lu«n n©ng cao tr×nh ®é c¸n bé vµ c«ng nh©n kü thuËt, ph¸t huy tÝnh n¨ng ®éng, nhËy bÐn, häc háiv.v... Tõng doanh nghiÖp ph¶i dµnh mét kho¶n kinh phÝ nhÊt ®Þnh cho ho¹t ®éng nµy vµ ph¶i biÕt tËn dông c¸c ch¬ng tr×nh ®µo t¹o c¸n bé, c«ng nh©n kü thuËt cña ChÝnh phñ ®Ó cö c¸n bé cña m×nh tham gia. §èi víi c¸n bé th¬ng m¹i, c¸c doanh nghiÖp kh«ng chØ chó träng n©ng cao nghiÖp vô chuyªn m«n mµ ph¶i n©ng cao c¶ ngo¹i ng÷ v× ngo¹i ng÷ kÐm sÏ khã thµnh c«ng trong ®µm ph¸n vµ thêng bÞ ë thÕ bÊt lîi trong giao dÞch kinh doanh.
11. §Èy m¹nh ¸p dông th¬ng m¹i ®iÖn tö trong kinh doanh
C¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam nªn ®Èy m¹nh viÖc ¸p dông th¬ng m¹i ®iÖn tö v× th¬ng m¹i ®iÖn tö ®em l¹i cho doanh nghiÖp nh÷ng lîi Ých to lín. C¸c Website cña doanh nghiÖp ®îc vÝ nh lµ nh÷ng Trung t©m th«ng tin, v¨n phßng ®¹i diÖn vµ cöa hµng b¸n lÎ cña doanh nghiÖp ®ã ë mäi n¬i, mäi lóc trªn mäi ph¬ng diÖn.
§Ó ¸p dông th¬ng m¹i ®iÖn tö, mçi doanh nghiÖp cÇn tiÕn hµnh theo ba bíc: so¹n th¶o, thiÕt kÕ, triÓn khai. ë giai ®o¹n so¹n th¶o chiÕn lîc, vÊn ®Ò quan träng lµ lµm thÕ nµo ®Ó kh¸ch hµng mua hµng cña doanh nghiÖp m×nh chø kh«ng ph¶i cña c¸c ®èi thñ vµ x¸c ®Þnh kh¸ch hµng cña doanh nghiÖp trong hiÖn t¹i vµ t¬ng lai. §ång thêi, doanh nghiÖp cÇn x¸c ®Þnh cô thÓ s¶n phÈm g×, thÞ trêng nµo, ®èi tîng kh¸ch hµng, môc tiªu... ®Ó sÏ b¸n trªn m¹ng. Bíc tiÕp theo lµ thiÕt kÕ trang web. Ph¶i thiÕt kÕ lµm sao trang web cã søc hÊp dÉn, tiÖn dông. Muèn vËy, doanh nghiÖp nªn t×m ®Õn c¸c nhµ thiÕt kÕ trang web chuyªn nghiÖp. Bíc cuèi cïng lµ ph¶i lu ký trang web. VÒ nguyªn t¾c, nÕu doanh nghiÖp ®· cã m¹ng riªng, cã ®êng kÕt nèi tèc ®é, th× cã thÓ lu ký trªn m¸y chñ.
Ngoµi ra, c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i n¾m v÷ng ®îc c¸c nguyªn t¾c th©m nhËp thÞ trêng Th¸i Lan, ®ã lµ:
(1) N¾m b¾t ®îc thÞ hiÕu cña ngêi tiªu dïng
TÝnh ®a d¹ng cña thÞ trêng (mïa, løa tuæi, khu vùc,v.v.) S¶n xuÊt cµng gÇn víi thÞ trêng cµng tèt (market - in). §iÒu quan träng lµ ph¶i cã ph¶n øng nhanh nhËy víi khuynh híng cña ngêi tiªu dïng. Khi tung ra mÆt hµng míi ph¶i chó ý ®Õn ph¶n øng cña ngêi tiªu dïng ®Ó xem cã nªn tiÕp tôc hay kh«ng viÖc s¶n xuÊt mÆt hµng dã.
ChuÈn bÞ nhiÒu chñng lo¹i sao cho phong phó cho dï chØ mét mÆt hµng. Ngêi tiªu dïng muèn chän lo¹i nµo còng cã (vÝ dô: to, nhá, nhiÒu chøc n¨ng, h×nh th¸i, v.v.). Hµng ho¸ ph¶i ®¸p øng ®îc nhu cÇu thÞ hiÕu cña ngêi tiªu dïng.
(2) H¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm
§èi thñ c¹nh tranh cña ta vÒ c¸c hµng ho¸ xuÊt khÈu sang thÞ trêng Th¸i Lan lµ Trung Quèc vµ c¸c níc ASEAN. Nªn khi xuÊt khÈu ph¶i tÝnh ®Õn cíc phÝ vËn chuyÓn lµm sao cíc phÝ nµy lµ nhá nhÊt.V× cho dï gi¸ s¶n xuÊt rÎ h¬n so víi c¸c níc kh¸c nhng gi¸ vËn chuyÓn, lu kho...mµ lín th× còng kh«ng c¹nh tranh ®îc.
(3) §¶m b¶o thêi gian giao hµng
§iÒu tèi quan träng lµ ph¶i b¶o ®¶m thêi h¹n mµ bªn mua yªu cÇu. NÕu giao hµng chËm kh«ng b¶o ®¶m ®îc thêi h¹n giao hµng sÏ lµm mÊt ®i uy tÝn kinh doanh vµ c¬ héi b¸n hµng, v× hµng th«ng thêng tiªu thô theo mïa vô. Kh«ng ®¶m b¶o thêi h¹n giao hµng khiÕn cho bªn mua sÏ kh«ng ®Æt hµng lÇn sau.
(4) Duy tr× chÊt lîng s¶n phÈm
Kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i lµ hµng ho¸ cã chÊt lîng cao. §iÒu quan träng lµ chÊt lîng hµng ph¶i æn ®Þnh mµ thÞ trêng chÊp nhËn.
Tr¸nh nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt lîng vît qu¸ yªu cÇu kh«ng cÇn thiÕt. Nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt lîng vît qu¸ yªu cÇu cña ngêi sö dông sÏ khiÕn cho gi¸ thµnh cao lªn vµ ngêi tiªu dïng sÏ kh«ng mua n÷a.
Trªn ®©y lµ nh÷ng biÖn ph¸p mµ Nhµ níc vµ doanh nghiÖp cÇn thùc hiÖn ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt, ®Èy m¹nh xuÊt khÈu tiÕn lªn thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc.
KÕt luËn
Nh×n nhËn l¹i thùc tr¹ng quan hÖ kinh tÕ th¬ng m¹i ViÖt Nam-Th¸i Lan ta thÊy râ sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ ®Çu t cña Th¸i Lan, râ rµng lµ th«ng qua viÖc bu«n b¸n víi Th¸i Lan, ViÖt Nam ®· gÆt h¸i ®îc nhiÒu thµnh c«ng phï hîp víi ®êng lèi më cöa mµ chÝnh phñ ViÖt Nam ®· ®Ò xíng. Tuy nhiªn, gi¸ trÞ xuÊt khÈu sang thÞ trêng Th¸i Lan chØ chiÕm 1,5-2,5% tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu hµng n¨m cña ViÖt Nam. Do vËy, ®Ó cã thÓ th©m nhËp thµnh c«ng vµo thÞ trêng nµy, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cÇn ph¶i cã nh÷ng hiÓu biÕt s©u s¾c vÒ thÞ trêng, kh¸ch hµng vµ c¸c quy ®Þnh vÒ hµng ho¸ trªn thÞ trêng nµy ®Ó tõ ®ã ®a ra c¸c biÖn ph¸p phï hîp ®Ó c¶i tiÕn vµ ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm, kh«ng ngõng n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña m×nh. V× vËy, viÖc xóc tiÕn th©m nhËp hµng ho¸ vµo thÞ trêng nµy kh«ng chØ ®ßi hái nh÷ng nç lùc kh«ng ngõng tõ phÝa doanh nghiÖp mµ cßn cÇn cã sù hç trî tõ c¸c c¬ quan nhµ níc còng nh cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. VÒ phÝa c¸c nhµ lµm luËt nªn x©y dùng luËt th«ng tho¸ng, hÊp dÉn c¸c nhµ ®Çu t h¬n, ph¶i söa ®æi bæ sung luËt sao cho phï hîp . Cã nh vËy míi t¹o cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam chiÕm lÜnh ®îc thÞ trêng nµy vµ thu hót ®îc c¸c nhµ ®Çu t nhiÒu h¬n.
Tµi liÖu tham kh¶o
NghÞ quyÕt ®¹i héi §¶ng Céng S¶n ViÖt Nam lÇn thø IX.
Côc diÖn kinh tÕ thÕ giíi 2000 vµ dù b¸o th¬ng m¹i 2001.- Bé Th¬ng M¹i, Hµ Néi, 12-2000.
VÒ c¬ chÕ qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh tû gi¸ hèi ®o¸i ë ViÖt Nam.- ThÞ trêng tµi chÝnh tiÒn tÖ, 2001, sè24, tr 8.
NguyÔn Xu©n Minh. N©ng cao gi¸ trÞ tr¸i c©y vµ thuû s¶n.-Th¬ng nghiÖp-thÞ trêng ViÖt Nam, sè th¸ng 12.2001, tr10.
NguyÔn T¬ng Lai. Quan hÖ ViÖt Nam-Th¸i Lan trong nh÷ng n¨m 90. Nhµ xuÊt b¶n khoa häc x· héi, Hµ Néi, 2001.
Hoµng ThÞ ChÝnh. Tõ cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh ë Th¸i Lan ®Õn biÕn ®éng tiÒn tÖ ë §«ng Nam ¸.-T¹p chÝ Ph¸t triÓn kinh tÕ, 1997, sè 83, tr. 25-30.
ViÖt Nam-ASEAN. Nhµ xuÊt b¶n khoa häc x· héi, Hµ Néi, 1996.
Kinh tÕ Th¸i Lan nöa ®Çu n¨m 1995.- T¹p chÝ Ngo¹i th¬ng, 1995, sè 35, tr.16-17.
Huy Thµnh. Quan hÖ kinh tÕ ViÖt Nam-Th¸i Lan: 20 n¨m ph¸t triÓn.- Nghiªn cøu kinh tÕ, Hµ Néi 1997, sè 1, tr. 33-37.
NguyÔn ThÞ Trang. 20 n¨m quan hÖ ViÖt Nam-Th¸i Lan.- TuÇn tin tøc, ngµy 6/2/1996.
T¹p chÝ nghiªn cøu §«ng Nam ¸, sè 2/2001
Th«ng tin cña Bé Th¬ng M¹i
._.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Quan he kinh te thuong mai Viet Nam-Thai Lan,thuc trang va .doc