Phương hướng phát triển ngành du lịch Việt Nam từ nay đến năm 2008

Lêi më ®Çu Chóng ta ®ang sèng trong thêi ®¹i mµ sù bïng næ vÒ du lÞch diÔn ra trªn ph¹m vÞ toµn thÕ giíi kh«ng chØ bëi mèi quan hÖ giao l­u quèc tÕ ngµy cµng cho phÐp c¸c d©n téc xÝch l¹i gÇn nhau, mµ cßn bëi tèc ®é t¨ng tr­ëng cña nÒn kinh tÕ ®é nghØ ng¬i cña ng­êi lao ®éng nªn gia t¨ng c¸c ho¹t ®éng du lÞch nh­ lµ mét ®ßi hái kh¸ch quan cña ®êi sèng kinh tÕ x· héi. Du lÞch ®· trë thµnh nhu cÇu phæ biÕn ®èi víi moÞ ng­êi d©n vµ lµm mét trong nh÷ng ho¹t ®éng kinh tÕ t¨ng tr­ëng nhanh nhÊt trªn thÐ giíi c¶ vÒ sè l­îng du kh¸ch lÉn møc chi tiªu. Hµng n¨m trªn thÕ giíi cã hµng tr¨m triÖu ng­êi ®i nghØ ng¬i, ®Õn th¨m quan n¬i danh lam th¾ng c¶nh tËn h­ëng gi¸ trÞ tinh hoa cña nh©n lo¹i vÒ v¨n ho¸ ®ång thêi mang l¹i nguån thu hµng tr¨m tû USD. N¨m 1992 cã 531 triÖu ng­êi du lÞch ra n­íc ngoµi vµ tiªu hÕt 341 tû USD.Ngµy nay, gÇn nh­ kh«ng mét n­íc nµo trªn thÕ giíi lµ kh«ng ph¸t huy thÕ m¹nh cña lo¹i h×nh kinh tÕ nµy. N»m ë khu vùc §«ng Nam ¸, vÞ trÝ cöa ngâ cña giao l­u quèc tÕ, ViÖt Nam cã ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn giao th«ng c¶ vÒ ®­êng bé , ®­êng biÓn, ®­êng hµng kh«ng nèi víi c¸c quèc gia trªn thÕ giíi. Tµi nguyªn du lÞch ViÖt Nam ®a d¹ng giµu b¶n s¾c d©n téc, ®a d¹ng c¶ vÒ thiªn nhiªn lÉn nh©n v¨n. Cã thÓ nãi tiÒm n¨ng du lÞch ViÖt Nam ®ang b­íc vµo thêi kú khai ph¸ vµ khai th¸c thÕ m¹nh mçi vïng cña ®Êt n­íc. §Ó ph¸t triÓn ngµnh du lÞch ViÖt Nam v÷ng m¹nh ®­a du lÞch ViÖt Nam ngang tÇm víi c¸c n­íc trªn thÕ giíi lµ mèi quan t©m cña toµn ngµnh hiÖn nay. Muèn thùc hiÖn ®­îc ®iÒu nµy cÇn ph¶i x¸c ®Þnh râ ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn cña ngµnh du lÞch trong thêi gian tíi, vµ c¸c gi¶i ph¸p ®Ó thùc hiÖn ®iÒu ®ã. Trong kh¶ n¨ng cho phÐp em xin ®­îc ®Ò cËp tíi vÊn ®Ò " Ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn ngµnh du lÞch ViÖt Nam tõ nay ®Õn n¨m 2008 " Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n PTS. Ph¹m V¨n VËn - Gi¸o viªn h­íng dÉn vµ C« TrÇn ThÞ Thanh Tïng - C¸c bé Vô Tæng hîp Kinh tÕ Quèc d©n ( Bé KÕ ho¹ch ®Çu t­ ) ®· gióp ®ì, h­íng dÉn em hoµn thµnh bµi viÕt nµy. phÇn Mét Vai trß cña ngµnh du lÞch trong nÒn kinh tÕ quèc d©n I. Vai trß cña Du lÞch ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ Ngµnh Du lÞch cã t¸c ®éng tÝch cùc nªn nÒn kinh tÕ cña ®Êt n­íc, cña vïng hoÆc mét n¬i riªng biÖt th«ng qua viÖc tiªu dïng cña kh¸ch du lÞch. Do vËy dÔ nhËn râ vai trß cña du lÞch trong qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi. Th«ng qua tiªu dïng du lÞch t¸c ®éng m¹nh lªn lÜnh vùc l­u th«ng, do ®ã nã cã ¶nh h­ëng tÝch cùc lªn sù ph¸t triÓn cña nhiÒu ngµnh c«ng nghiÖp vµ n«ng nghiÖp ( Nh­ c«ng nghiÖp s¶n xuÊt vËt liÖu s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng, c«ng nghiÖp thùc phÈm, c«ng nghiÖp gç, c«ng nghiÖp dÖt, ngµnh trång trät, ngµnh ch¨n nu«i v..v .. ) §èi víi c¸c ngµnh nµy viÖc ph¸t triÓn du lÞch lµ më réng thÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm cho c¸c ngµnh ®ã. Du lÞch lu«n ®ßi hái hµng ho¸ cã chÊt l­îng cao, phong phó vÒ chñng lo¹i, cã tÝnh mü thuËt vµ h×nh thøc ®Ñp. Do vËy, du lÞch gãp phÇn ®Þnh h­íng cho sù ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh Êy trªn c¸c mÆt : Sè l­îng, chÊt l­îng , chñng lo¹i s¶n phÈm vµ viÖc chuyªn m«n ho¸ s¶n xuÊt cña c¸c doanh nghiÖp. ¶nh h­ëng cña du lÞch lªn sù ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh kh¸c trong nÒn kinh tÕ quèc d©n còng rÊt lín ( ngµnh th«ng tin x©y dùng, y tÕ, th­¬ng nghiÖp, v¨n ho¸ ..v...v) sù s½n sµng ®ãn tiÕp kh¸ch du lÞch cña mét quèc gia, mét vïng kh«ng chØ thÓ hiÖn ë nh÷ng chç n¬i ®ã cã tµi nguyªn du lÞch mµ bªn c¹nh ®ã chóng ph¶i cã ®ñ c¬ së vËt chÊt kü thuËt : HÖ thèng ®­êng x¸, nhµ ga, s©n bay, b­u ®iÖn, ng©n hµng, m¹ng l­íi l­u th«ng... v.v.. ViÖc tËn dông ®­a nh÷ng n¬i cã tµi nguyªn du lÞch vµo sö dông kinh doanh ®ßi hái ph¶i x©y dùng ë ®ã c¬ së vËt chÊt kü thuËt : HÖ thèng ®­êng x¸, b­u ®iÖn ..v...v.. Qua ®ã còng kÝch thÝch sù ph¸t triÓn t­¬ng øng cña c¸c ngµnh cã liªn quan. Ngoµi ra, du lÞch ph¸t triÓn cßn ®¸nh thøc mét sè ngµnh s¶n xuÊt thñ c«ng cæ truyÒn. Ho¹t ®éng du lÞch quèc tÕ lµ nguån thu ngo¹i tÖ ®¸ng kÓ cho ®Êt n­íc. ë c¸c n­íc du lÞch ph¸t triÓn thu nhËp ngo¹i tÖ tõ du lÞch chiÕm tíi 20% hoÆc h¬n thu nhËp ngo¹i tÖ cña ®Êt n­íc. Ch¼ng h¹n nh­ c¸c n­íc ë khu vùc §«ng Nam ¸ nh­ Th¸i Lan mçi n¨m ®ãn hµng chôc triÖu kh¸ch du lÞch, thu hµng chôc tû ®« la, Malaysia mçi n¨m ®ãn kho¶ng 6 triÖu l­ît kh¸ch thu h¬n 5 tû USD; Singapo cã sè kh¸ch du lÞch quèc tÕ ®«ng gÊp 2,5 lÇn sè d©n, thu ngo¹i tÖ tõ du lÞch hµng n¨m 8 tû USD. Thªm vµo ®ã th«ng qua du lÞch néi ®Þa du lÞch gãp phÇn huy ®éng nguån vèn rçi r·i trong nh©n d©n vµo vßng chu chuyÓn, v× chi phÝ cho hµnh tr×nh du lÞch lµ tõ tiÒn tiÕt kiÖm cña nh©n d©n. Nh­ vËy, th«ng qua viÖc ®em lai ngo¹i tÖ cho ®Êt n­íc vµ huy ®éng nguån vçn rçi r·i trong d©n. Du lÞch gãp phÇn lµm t¨ng vèn ®Çu t­ cho x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, mua s¾m m¸y mãc, thiÕt bÞ ..v..v.. phôc vô cho qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt cña x· héi. Còng nh­ ngo¹i th­¬ng, du lÞch quèc tÕ t¹o ®iÒu kiÖn cho ®Êt n­íc møc ph¸t triÓn du lÞch tiÕt kiÖm ®­îc lao ®éng khi xuÊt nhËp khÈu mét sè mÆt hµng. Nh­ng xuÊt nhËp khÈu theo ®­êng du lÞch cã lîi h¬n nhiÒu so víi xuÊt khÈu ngo¹i th­¬ng. Tr­íc hÕt mét phÇn rÊt lín ®èi t­îng mua b¸n trong du lÞch quèc tÕ lµ c¸c dÞch vô, ®ã lµ ®iÒu ngo¹i th­¬ng kh«ng thùc hiÖn ®­îc. H¬n n÷a, ë ®©y l¹i lµ b¸n lÎ nªn th­êng cao h¬n gi¸ xuÊt khÈu. C¸c nhµ kinh tÕ Hungari ®· tæng kÕt : Gi¸ r­îu, n­íc gi¶i kh¸t b¸n cho kh¸ch du lÞch cao gÊp 1,9 lÇn so víi b¸n qua ngo¹i th­¬ng, thÞt gµ cao gÊp 5 lÇn, thÞt lîn, thÞt bß gÊp 4 lÇn, hoa qu¶ t­¬i gÊp 3 lÇn, ch­a kÓ s¶n phÈm phôc vô theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng trong kh«ng gian vµ thêi gian mµ gi¸ c¶ ®­îc phÐp tho¸t ly gi¸ thÞ tr­êng mét c¸ch cã ý thøc. Nh÷ng s¶n phÈm n«ng nghiÖp, ng­ nghiÖp ho¸ d­íi sù chÕ biÕn cña con ng­êi thµnh nh÷ng mãn ®Æc s¶n cung cÊp cho kh¸ch ch¾c ch¾n gi¸ trÞ sÏ cao gÊp nhiÒu lÇn so víi xuÊt khÈu. Gi¸ trÞ cña viÖc trùc tiÕp b¸n hµng cho kh¸ch hµng du lÞch cã hiÖu qu¶ lín nªn nhiÒu n­íc ®ang ph¸t triÓn còng nh­ khu vùc ®Èy m¹nh ph¸t triÓn ®Ó thùc hiÖn " ChiÕn l­îc xuÊt nhËp khÈu t¹i chç ". Do ®ã cµng thu hót ®­îc nhiÒu kh¸ch du lÞch th× gi¸ trÞ kinh tÕ thu ®­îc cµng lín, t¨ng nhanh nguån kh¸ch còng chÝnh lµ t¨ng nhanh l­îng ng­êi tiªu thô s¶n phÈm vµ hµng ho¸ cña ®i¹ ph­¬ng. Ng­êi ta ®· chøng minh r»ng chØ cÇn l­u 1 to¸n kh¸ch 40 ng­êi t¹i mét ®Þa ph­¬ng trong vßng 2 tiÕng ®ång hå th× Ýt nhÊt còng thu ®­îc 200 USD tõ viÖc b¸n hµng hãa, dÞch vô cho kh¸ch. Trªn c¬ së nµy c¸c n­íc thùc hiÖn kÐo dµi thêi gian thêi gian l­u l¹i cña kh¸ch vµ t¨ng thªm nguån thu tõ kh¸ch b»ng viÖc giíi thiÖu s¶n phÈm hµng ho¸ ®a d¹ng vµ cã nhiÒu kh¶ n¨ng lùa chän. Tõ thùc tiÔn nµy chóng ta thÊy r»ng du lÞch cã vai trß nhÊt ®Þnh trong viÖc thóc ®Èy s¶n xuÊt trong n­íc. Ngoµi ra viÖc xuÊt khÈu b»ng du lÞch quèc tÕ kh«ng tèn chi phÝ vËn chuyÓn quèc tÕ, tèn Ýt chi phÝ ®ãng gãi vµ b¶o qu¶n nh­ xuÊt khÈu ngo¹i th­¬ng v× vËn chuyÓn trong ph¹m vi ®Êt n­íc. Do vËy xuÊt khÈu b»ng du lÞch quèc tÕ tiÕt kiÖm ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn, tiÕt kiÖm chi phÝ vËn hµng vµ sö dông c¸c ph­¬ng tiÖn Êy. Bªn c¹nh ®ã, xuÊt khÈu b»ng du lÞch quèc tÕ kh«ng tèn kÐm chi phÝ b¶o hiÓm vµ tr¸nh ®­îc nhiÒu rñi ro trªn ®­êng vËn chuyÓn. Mét lîi thÕ n÷a khi xuÊt khÈu hµng ho¸ theo con ®­êng nµy kh«ng tçn chi phÝ tr¶ thuÕ xuÊt, nhËp khÈu. Trong ngo¹i th­¬ng cã nhiÒu mÆt hµng khi xuÊt khÈu sang c¸c n­íc kh¸c ph¶i ®ãng thuÕ nªn mÊt nhiÒu chi phÝ. Do ®Æc ®iÓm cña tiªu dïng du lÞch : Kh¸ch hµng ph¶i tù vËn ®éng ®Õn n¬i cã hµng ho¸ vµ dÞch vô chø kh«ng ph¶i vËn chuyÓn hµng ho¸ ®Õn víi kh¸ch hµng, nªn tiÕt kiÖm ®­îc nhiÒu thêi gian vµ lµm t¨ng nhanh vßng quay cña vèn. Do ®ã, thu håi vèn nhanh vµ cã hiÖu qu¶ ( Th«ng th­êng cÇn kho¶ng 4 - 6 n¨m ®Ó thu håi vèn , cã n¬i nhanh h¬n nh­ c¸c kh¸ch s¹n liªn doanh chØ cÇn ®Õn 2 hoÆc 3 n¨m ). Ngoµi ra, khi thu håi vèn ®Çu t­ vµo du lÞch quèc tÕ, thùc chÊt lµ ®· " xuÊt khÈu " ®­îc nguyªn vËt liÖu vµ lao ®éng ®Çu t­ vµo x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt. Nguyªn vËt liÖu ë ®©y th­êng kh«ng ph¶i lµ ®èi t­îng xuÊt khÈu ®­îc theo ngo¹i th­¬ng " Xi m¨ng, c¸t, g¹ch, sái ®¸..v..v....". ViÖc ph¸t triÓn du lÞch sÏ t¹o ra nhiÒu c«ng ¨n viÖc lµm cho nh©n d©n ®Þa ph­¬ng do ngµnh du lÞch ®¸p øng chñ yÕu lµ du lÞch vµ thøc ¨n ®ßi hái nhiÒu lao ®éng sèng vµ trong nhiÒu tr­êng hîp kh«ng thÓ c¬ giíi hãa ®­îc. Mµ gi¸ trÞ mét ngµy c«ng trong ngµnh du lich cao h¬n c¸c ngµnh kh¸c. ViÖc ph¸t triÓn du lÞch lµ t¹o ra thªm nhiÒu chç lµm vµ t¹o ®iÒu kiÖn t¨ng thu nhËp cho nh©n d©n ®Þa ph­¬ng, th«ng th­êng tµi nguyªn du lÞch thiªn nhiªn th­êng cã nhiÒu ë vïng cao, xa x«i, vïng ven biÓn . ViÖc khai th¸c ®­a nh÷ng tµi nguyªn nµy vµo sö dông ®ßi hái ph¶i ®Çu t­ vÒ mäi mÆt : Giao th«ng, b­u ®iÖn, kinh tÕ v..v.. Do ®ã viÖc ph¸t triÓn du lÞch lµm thay ®æi bé mÆt kinh tÕ - x· héi ë nh÷ng vïng ®ã, vµ còng v× vËy mµ gãp phÇn lµm gi¶m sù tËp trung d©n c­ c¨ng th¼ng ë nh÷ng trung t©m d©n c­. Sù ph¸t triÓn cña du lÞch cßn cã ý nghÜa quan träng ®Õn viÖc më réng vµ cñng cè c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ. Ngµy nay sù ph¸t triÓn cña du lÞch quèc tÕ lµm t¨ng c­êng c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ chñ yªó trªn c¸c h­íng, ký kÕt hîp ®ång trao ®æi kh¸ch gi÷a c¸c n­íc, c¸c tæ chøc vµ c¸c h·ng du lÞch, tham gia vµo c¸c tæ chøc quèc tÕ vÒ du lÞch ®Ó thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña ngµnh nµy, hîp t¸c quèc tÕ trong lÜnh vùc l­u th«ng, giao th«ng, vËn chuyÓn hµnh kh¸ch trong du lÞch, hîp t¸c quèc tÕ trong lÜnh vùc vay vèn ®Ó x©y dùng vµ ph¸t triÓn du lÞch, hîp t¸c quèc tÕ trong lÜnh vùc c¶i tiÕn c¸c mèi quan hÖ tiÒn tÖ trong du lÞch quèc tÕ; hîp t¸c quèc tÕ trong lÜnh vùc tuyªn truyÒn vµ qu¶ng c¸o du lÞch. Du lÞch quèc tÕ cßn lµ ph­¬ng tiÖn tuyªn truyÒn qu¶ng c¸o kh«ng mÊt tiÒn cho ®Êt n­íc du lÞch chñ nhµ khi kh¸ch ®Õn khu du lÞch, kh¸ch cã ®iÒu kiÖn lµm quen víi mét sè mÆt hµng ë ®ã. Khi trë vÒ ®Êt n­íc cña m×nh kh¸ch b¾t ®Çu t×m hiÓu nh÷ng thø ®ã ë thÞ tr­êng ®Þa ph­¬ng vµ nÕu kh«ng thÊy, kh¸ch cã thÓ yªu cÇu c¸c doanh nghiÖp ®Þa ph­¬ng nhËp nh÷ng mÆt hµng Êy. Theo c¸ch nµy du lÞch quèc tÕ gãp phÇn tuyªn truyÒn cho nÒn s¶n xuÊt cña n­íc du lÞch chñ nhµ. Thùc tÕ ph¸t triÓn du lÞch ë c¸c n­íc trªn thÕ giíi ®· chØ râ : Du lÞch lµmét trong nh÷ng nguån lín nhÊt ®Ó t¹o ra thu nhËp quèc d©n, t¹o viÖc lµm, lµm ph­¬ng thøc hiÖu qu¶ nhÊt ®Ó ph©n phèi l¹i thu nhËp gi÷a c¸c quèc gia vµ gãp phÇn ®iÒu chØnh c¸n c©n th­¬ng m¹i quèc tÕ, lµ mét ngµnh ®em l¹i tû suÊt tÝch lòy cao nhÊt trong tÊt c¶ c¸c ngµnh kinh tÕ, ®Æc biÖt lµ tÝch lòy ngo¹i tÖ. XÐt vÒ mÆt kinh tÕ th× du lÞch ph¸t triÓn lµm gia t¨ng lîi tøc quèc gia theo béi sè nh©n. HÇu hÕt c¸c quèc gia ®Òu thÊy ë ngµnh kinh tÕ nµy cßn Èn chøa nh÷ng tiÒm n¨ng nÕu kh«ng muèn nãi lµ v« tËn, ®ang ®­îc tËp trung khai th¸c. Ng­êi ta dù tÝnh ®Õn thÕ kû 21 - ThÕ kû con ng­êi ®ua chen phôc vô con ng­êi, du lÞch sÏ trë thµnh ngµnh kinh tÕ dÞch vô quan träng chiÕm vÞ trÝ hµng ®Çu trong c¸c ngµnh kinh tÕ. II. Du lÞch ph¸t triÓn mang l¹i ý nghÜa tÝch cùc vÒ mÆt v¨n ho¸ - x· héi Ngoµi c¸c ý nghÜa to lín vÒ kinh tÕ, du lÞch cßn cã ý nghÜa x· héi quan träng. Th«ng qua du lÞch con ng­êi ®­îc thay ®æi m«i tr­êng, cã Ên t­îng vµ c¶m xóc míi, tho¶ m·n ®­îc trÝ tß mß, ®ång thêi më mang kiÕn thøc, ®¸p øng lßng ham hiÓu biÕt, do ®ã gãp phÇn h×nh thµnh ph­¬ng h­íng ®óng ®¾n trong ­íc m¬ s¸ng t¹o, trong kÕ ho¹ch t­¬ng lai cña con ng­êi - kh¸ch du lÞch Trong thêi gian ®i du lÞch kh¸ch th­êng sö dông c¸c dÞch vô, hµng ho¸ vµ th­êng tiÕp xóc víi d©n ®Þa ph­¬ng. Th«ng qua c¸c cuéc giao tiÕp ®ã v¨n ho¸ cña kh¸ch du lÞch vµ cña ng­êi b¶n xø ®­îc trau dåi vµ n©ng cao : Du lÞch t¹o kh¶ n¨ng cho con ng­êi më mang, hiÓu biÕt lÉn nhau, më mang hiÓu biÕt vÒ lÞch sö, v¨n ho¸, phong tôc tËp qu¸n, ®¹o ®øc, chÕ ®é x· héi, kinh tÕ..v..v.. Du lÞch lµm giµu vµ phong phó thªm kh¶ n¨ng thÈm mü cña con ng­êi khi hä ®­îc tham quan c¸c ®Æc tr­ng riªng biÖt vÒ tù nhiªn, v¨n hãa, lÞch sö, truyÒn thèng cña ®Êt n­íc hä ®Õn dulÞch. Du lÞch cßn lµ ph­¬ng tiÖn gi¸o dôc lßng yªu n­íc, gi÷ g×n vµ n©ng cao truyÒn thèng d©n téc. Th«ng qua c¸c chuyÕn ®i tham quan, nghØ m¸t, v·n c¶nh ..v...v.. mµ nh÷ng ng­êi thªm yªu ®Êt n­íc m×nh. Khi kh¸ch du lÞch vµo n­íc ta, b¶n th©n mçi ng­êi kh¸ch lµ mét tÊm g­¬ng ph¶n ¸nh cho ta tr×nh ®é v¨n minh, phong tôc tËp qu¸n, kiÕn thøc khoa häc kü thuËt, b¶n s¾c v¨n hãa d©n téc, lèi sèng vµ phong c¸ch sèng cña hä, d©n téc hä. Qua ®ã mµ hiÓu biÕt cña chóng ta vÒ n¨m ch©u bèn biÓn trë nªn ®Çy ®ñ vµ phong phó h¬n. VËy lµ ta ®· nhËp khÈu ®­îc nh÷ng gi¸ trÞ v¨n ho¸ tinh thÇn cña n­íc ngoµi mµ kh«ng tèn mét chi phÝ nµo c¶. Ng­îc l¹i khi rêi khái ViÖt Nam du kh¸ch cßn mang theo, ghi l¹i h×nh ¶nh d©n téc ta, mét d©n téc anh hïng víi nh÷ng kiÕn thøc vÒ v¨n ho¸, lÞch sö, phong tôc tËp qu¸n, nh÷ng chñ tr­¬ng chÝnh s¸ch ®æi míi vµ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña nhµ n­íc .. vÒ n­íc hä. Ph¸t triÓn du lÞch quèc tÕ chÝnh lµ t¨ng c­êng viÖc du nhËp nh÷ng tinh hoa v¨n ho¸ thÕ giíi vµ giíi thiÖu víi thÕ giíi vÒ v¨n ho¸ d©n téc m×nh hay nãi c¸ch kh¸c lµ trao ®æi v¨n ho¸ trong mèi quan hÖ giao l­u quèc tÕ. T×nh h×nh còng t­¬ng tù nh­ trªn khi ng­êi ViÖt Nam ®i du lÞch n­íc ngoµi. Khi ®ã hä më mang kiÕn thøc, t×m hiÓu nh×n ra thÕ giíi xung quanh, häc tËp, sµng läc ®­îc nhiÒu kinh nghiÖm, c¶i thiÖn ®­îc ®êi sèng tinh thÇn vµ søc khoÎ n©ng cao ®­îc sö hiÓu biÕt vÒ nhiÒu mÆt. Theo xu thÕ cña thêi ®¹i hiÖn nay, du lÞch cßn lµ con ®Î cña hßa b×nh, lµ ph­¬ng tiÖn cñng cè hoµ b×nh, t¨ng c­êng t×nh h÷u nghÞ vµ hiÓu biÕt gi÷a c¸c d©n téc, thóc ®Èy mèi quan hÖ giao l­u quèc tÕ. Ph¸t triÓn du lÞch kh«ng chØ yªu cÇu d©n téc mµ cßn mang tÝnh thêi ®¹i. Du lÞch chÝnh lµ hé chiÕu ®Ó ®i ®Õn hoµ b×nh. Trong khu«n khæ c¸c quan hÖ quèc tÕ vµ cña sù nghiÖp t×m kiÕm hoµ b×nh trªn c¬ së c«ng b»ng vµ t«n träng nguyÖn väng cña c¸c c¸ nh©n vµ c¸c d©n téc, du lÞch gi÷ vai trß cña mét nh©n tè tÝch cùc vµ l©u bÒn, gióp t¨ng c­êng kiÕn thøc vµ sù hiÓu biÕt lÉn nhau, lµ c¬ së cña sù t«n träng vµ tin cËy cña c¸c d©n téc trªn toµn thÕ giíi. Du lÞch ph¸t triÓn t¹o ®iÒu kiÖn cho mçi ng­êi ë nh÷ng xø së kh¸c nhau, nh÷ng d©n téc kh¸c nhau trªn kh¾p hµnh tinh trë nªn gÇn gòi nhau h¬n. Th«ng qua sù ph¸t triÓn du lÞch, sù hiÓu biÕt vµ mèi quan hÖ gi÷a c¸c d©n téc ngµy cµng ®­îc më réng. N¨m 1979 tæ chøc du lÞch thÕ gi¬Ý ( WTO ) ®· th«ng qua hiÕn ch­¬ng du lÞch vµ chän ngµy 27 - 9 lµm ngµy du lÞch thÕ giíi víi chñ ®Ò cho tõng n¨m, g¾n du lÞch víi t¨ng c­êng sù hiÓu biÕt lÉn nhau gi÷a c¸c d©n téc v× nÒn hoµ b×nh vµ h÷u nghÞ trªn toµn thÕ giíi. Ngµy nay du lÞch mang tÝnh phæ biÕn vµ tÝnh nhËn thøc víi môc tiªu kh«ng ngõng n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cho con ng­êi cñng cè hoµ b×nh vµ h­ò nghÞ gi÷a c¸c d©n téc. Tãm l¹i : Cã thÓ nãi du lÞch lµ ngµnh kinh tÕ mang tÝnh tæng hîp cao, cã t¸c dông gãp phÇn tÝch cùc thùc hiÖn chÝnh s¸ch më cña cña nhµ n­íc, thóc ®Èy sù ph¸t triÓn vµ ®æi míi cña nhiÒu ngµnh kinh tÕ kh¸c, t¹o thªm c«ng ¨n viÖc lµm, ®iÒu chØnh c¸n c©n th­¬ng m¹i quèc tÕ, t¨ng tÝch luü vÒ ngo¹i tÖ, më réng giao l­u v¨n ho¸ vµ x· héi gi÷a c¸c vïng trong mét quèc gia vµ gi÷a c¸c quèc gia víi nhau, t¹o ®iÒu kiÖn t¨ng c­êng t×nh h÷u nghÞ, hoµ b×nh vµ hiÓu biÕt lÉn nhau gi÷a c¸c d©n téc. Nh­ vËylµ nguån lîi tõ du lÞch ®em l¹i râ rµng lµ cã tÝnh luü thõa vµ kh¸ toµn diÖn, ®ñ c¶ trªn c¸c lÜnh vùc v¨n ho¸, x· héi, kinh tÕ , chÝnh trÞ. Ph¸t triÓn du lÞch lµ v× lîi Ých kinh tÕ, chÝnh trÞ, v¨n ho¸, x· héi cña mçi quèc gia ®ång thêi còng lµ ®ßi hái cña qu¶ng ®¹i quÇn chóng.Ph¸t triÓn du lÞch, ®­a du lÞch thµnh nÒn kinh tÕ mòi nhän ®ang lµ chiÕn l­îc kinh tÕ cña nhiÒu quèc gia. Du lÞch thùc sù ®ang Èn chøa mét tiÒm n¨ng v« gi¸, nÕu biÕt khai th¸c, ph¸t huy nh÷ng lîi thÕ du lÞch, h¹n nh÷ng yÕu ®iÓm cña du lÞch th× ph¸t triÓn du lÞch qu¶ lµ mét thÕ m¹nh kinh tÕ cña c¸c n­íc khi b­íc vµo thÕ kû 21. PhÇn II Thùc tr¹ng cña ngµnh du lÞch viÖt nam hiÖn nay I. TiÒm n¨ng du lÞch ViÖt Nam ViÖt Nam lµ mét quèc gia n»m ë §«ng Nam ¸ víi vÞ trÝ danh giíi tiÕp gi¸p hai Ch©u lôc : ¸ vµ óc vµ hai ®¹i d­¬ng Th¸i B×nh D­¬ng vµ Ên §é D­¬ng diÖn tÝch ®Êt liÒn cña ViÖt Nam lµ : 331.041 Km2 víi 3/4 lµ ®åi nói, trung du, phÇn cßn l¹i lµ ®ång b»ng S«ng Hång vµ s«ng Cöu Long. ViÖt Nam cã h¬n 70 triÖu d©n sinh sèng trong mét céng ®ång h¬n 54 d©n téc cã lÞch sö hµng ngh×n n¨m. N»m ë khu vùc §«ng Nam ¸ - Mét khu vùc hiÖn nay ®ang diÔn ra nh÷ng häat du lÞch s«i ®éng - ViÖt Nam cã vÞ trÞ ®Þa lý vµ giao l­u quèc tÕ thuËn tiÖn, dÔ hoµ nhËp vµo trµo l­u ph¸t triÓm cña thÕ giíi. N»m ë cöa ngâ giao l­u quèc tÕ ViÖt Nam cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn giao th«ng kÓ c¶ ®­êng bé, ®­êng s¾t, ®­êng biÓn vµ ®­êng hµng kh«ng nãi ViÖt Nam víi c¸c quèc gia kh¸c trªn thÕ giíi. 1. Tµi nguyªn du lÞch vÒ mÆt thiªn nhiªn ViÖt Nam cã bê biÓn kÐo dµi h¬n 32. 000 km víi nhiÒu c¶nh quan phong phó vµ ®a d¹ng, cã nhiÒu b·i t¾m rÊt ®ang ë d¹ng s¬ khai, m«i tr­êng ch­a bÞ « nhiÔm ®é dèc tõ 2 - 30 lµ mét tiÒm n¨ng rÊt cã gi¸ trÞ cho du lÞch biÓn , nghØ d­ìng vµ vui ch¬i gi¶i trÝ, tËp trung chñ yÕu ë miÒn Trung, hÖ thèng ®¶o ë Hoµng Sa, Tr­êng Sa , C«n ®¶o, Phó Quèc . Cã nh÷ng b·i t¾m ®Ñp cã thÓ so s¸nh víi nh÷ng b·i t¾m næi tiÕng trªn thÕ giíi nh­ SÇm S¬n, Cöa lß, Vòng tµu cïng víi nh÷ng ®Æc s¶n biÓn hÊp dÉn, vµ gi¸ rÎ h¬n thÞ tr­êng c¸c n­íc kh¸c. Bªn c¹nh nh÷ng b·i biÓn th¬ méng vµ nh÷ng hang ®éng ®¸ v«i kú phó, n­íc ta cßn ®­îc thiªn nhiªn ­u ®·i rÊt nhiÒu suèi n­íc nãng, n­íc kho¸ng næi tiÕng nh­ Kim B«i ( Hoµ B×nh ) Kªnh gµ ( Ninh B×nh ); VÜnh H¶o ( ThuËn H¶i ). Nguån n­íc kho¸ng tù nhiªn phong phó ë ViÖt Nam cã ý nghÜa rÊt lín vµ trùc tiÕp ®èi víi viÖc ph¸t triÓn du lÞch . Nãi ®Õn tµi nguyªn du lÞch kh«ng thÓ kh«ng nãi ®Õn tµi nguyªn rõng . DiÖn tÝch rõng cña ViÖt Nam kho¶ng 9,3 triÖu ha tËp trung ë ba vïng B¾c Bé cßn gÇn 1,7 triÖu ha, duyªn h¶i miÒn trung cã 1,7 triÖu ha, T©y Nguyªn cã 3,3 triÖu ha. Rõng ViÖt Nam mang ®Ëm nÐt cña nh÷ng khu rõng giµ nhiÖt ®íi víi nhiÒu gièng thó quý hiÕm vµ th¶m thùc vËt v« cïng phong phó, thu hót nhiÒu nhµ khoa häc vµ kh¸ch du lÞch yªu thiªn nhiªn trªn thÕ giíi ®Õn tham quan, t×m hiÓu, nghiªn cøu khoa häc. KhÝ hËu cña ViÖt Nam thuéc kiÓu khÝ hËu nhiÖt ®íi vµ cã sù ph©n ho¸ râ rÖt theo vÜ tuyÕn, theo mïa vµ theo ®é cao. Nh×n chung lµ khÝ hËu ViÖt Nam t­¬ng ®èi «n hoµ dÔ chÞu ®· t¹o nªn ViÖt Nam bèn mïa hoa tr¸i xinh t­¬i,thuËn lîi cho kh¸ch tham quan du lÞch. Tµi nguyªn du lÞch vÒ mÆt nh©n v¨n : ViÖt Nam lµ n¬i cã thÕ m¹nh v¨n ho¸ truyÒn thèng víi h¬n 4000 n¨m dùng n­íc vµ gi÷ n­íc. Nh÷ng yÕu tè nh©n v¨n giµu b¶n s¾c d©n téc g¾n víi nhiÒu di tÝch v¨n ho¸ lÞch sö, nh÷ng c«ng tr×nh, kiÕn tróc, nghÖ thuËt tr¶i theo däc ®Êt n­íc lµm cho ViÖt Nam cã mét b¶n s¾c riªng thu hót kh¸ch du lÞch. VÝ dô : V¨n MiÕu, Phè cæ Héi An..v..v..cïng hµng tr¨m chïa, th¸p ë c¸c tØnh. Di tÝch triÒu NguyÔn ë HuÕ vµ th¾ng c¶nh VÞnh H¹ Long ®­îc UNESCO c«ng nhËn lµ di s¶n v¨n ho¸ nh©n lo¹i n¨m 1994. Ngoµi ra cßn 7.300 di tÝch ph©n bè á kh¾p 53 tØnh, thµnh trong c¶ n­íc. C¸c lÔ héi cña ta rÊt phong phó vµ ®a d¹ng, cã mÆt kh¾p c¸c ®Þa ph­¬ng vµ r¶i dÇn ®Õn c¸c th¸ng trong n¨m. LÔ héi ë ViÖt Nam lµ s¶n phÈm ®éc ®¸o thu hót kh¸ch du lÞch. C¸c lÔ héi ®iÓn h×nh nh­ : Héi Chïa H­¬ng, LÔ ®©m tr©u, móa xoÌ. S¾c th¸i d©n téc, nÒn v¨n hãa ®Æc thï cña 54 d©n téc ViÖt Nam lµ mét kho tµng v¨n ho¸ v« gi¸ mµ nÕu biÕt khai th¸c tèt sÏ mang l¹i nh÷ng nÐt riªng ®Çy søc hÊp dÉn cho nÒn c«ng nghiÖp du lÞch. ViÖt Nam cã tiÒm n¨ng l©u ®êi vÒ v¨n ho¸ nghÖ thuËt, nÒn kiÕn tróc cã gi¸ trÞ, cã nhiÒu kiÕn tróc t«n gi¸o cã gi¸ trÞ lín. H¬n n÷a, ViÖt Nam cßn cã mét nghÖ thuËt truyÒn thèng d©n gian ph¸t triÓn nh­ nghÖ thuËt s©n khÊu ©m nh¹c, móa... §Æc biÖt nghÖ thuËt Èm thùc víi c¸c mãn ¨n d©n téc ®éc ®¸o g¾n liÒn víi nghÖt thuËt nÊu vµ chÕ biÕn cao. ViÖt Nam cßn cã hµng tr¨m lµng nghÒ truyÒn thèng víi nh÷ng s¶n phÈm ®Æc tr­ng mang tÝnh nghÖ thuËt cao nh­ : ch¹m kh¾c, dÖt t¬ lôa, gèm sµnh sø, mü nghÖ... II. KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña ngµnh Du lÞch ViÖt Nam Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, hoµ nhÞp vµo sù ph¸t triÓn chung cña c¶ n­íc, ngµnh du lÞch ®· cã nh÷ng b­íc tiÕn nhÊt ®Þnh vµ ngµy cµng cã t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn nhiÒu lÜnh vùc trong ®êi sèng kinh tÕ - x· héi cña ®Êt n­íc. Tèc ®é t¨ng tr­ëng kh¸ch du lÞch ( c¶ néi ®Þa vµ quèc tÕ ) trong giai ®o¹n 1994 - 1998 ®¹t kho¶ng 23%/ n¨m. NÕu nh­ n¨m 1994 n­íc ta míi thu hót ®­îc 1.018.000 l­ît kh¸ch du lÞch th× ®Õn n¨m 1998 ®· thu hót ®­îc 1.520.000 l­ît kh¸ch. Tuy kh¸ch vµo ViÖt Nam kh«ng ph¶i hoµn toµn lµ kh¸ch du lÞch thuÇn tóy, nh­ng phÇn lín l­îng kh¸ch trªn ®· ®Õn ¨n, ngñ t¹i c¸c kh¸ch s¹n cña ngµnh. Trong sè kh¸ch du lÞch ®Õn ViÖt Nam kh¸ch vµo b»ng ®­êng hµng kh«ng chiÕm tû lÖ lµ 58,4%, ®­êng bé 30,2%,®­êng biÓn 11,4%.Nguån kh¸ch du lÞch ®Õn ViÖt Nam nhiÒu nhÊt lµ Trung Quèc ( 24,7% ), Mü ( 12,3% ), §µi Loan ( 9,1%), NhËt B¶n ( 6,4% ), Ph¸p ( 5,6% ), Anh (2,1%).... Nh÷ng ®Þa bµn ®ãn ®­îc nhiÒu kh¸ch quèc tÕ lµ Thµnh phè Hå ChÝ Minh, Hµ Néi, Qu¶ng Ninh, H¶i Phßng, HuÕ. Nh×n chung, c¶ n­íc cã tíi 12 tØnh, thµnh phè ®· ®ãn ®­îc l­îng kh¸ch quèc tÕ vµo ®Þa ph­¬ng nhiÒu h¬n n¨m 1997. Mét sè ®¬n vÞ khai th¸c ®­îc nhiÒu kh¸ch du lÞch quèc tÕ nh­ C«ng ty du lÞch thµnh phè Hå ChÝ Minh, c«ng ty du lÞch BÕn Thµnh, c«ng ty du lÞch Hoµ B×nh ( thuéc Trung ­¬ng Héi phô n÷ ). Ngoµi ra cßn cã h¬n 20 c«ng ty, doanh nghiÖp kh¸c ®· ®¹t ®­îc l­îng kh¸ch quèc tÕ cao h¬n n¨m tr­íc. B¶ng 1 : L­îng kh¸ch du lich quèc tÕ vµo ViÖt Nam ( 1994 - 1998 ) N¨m Sã l­îng kh¸ch Tèc ®é t¨ng ( % ) 1994 1.018.000 - 1995 1.350.000 20% 1996 1.460.000 8% 1997 1.620.000 10% 1998 1.520.000 - 6,5% Nguån : B¸o c¸o tæng kÕt 5 n¨m ®æi míi ph¸t triÓn du lÞch - Tæng côc Du lÞch VÒ l­îng kh¸ch du lÞch néi ®Þa cã tèc ®é t¨ng tr­ëng rÊt cao. N¨m 1994 míi cã 3.500.000 l­ît kh¸ch th× ®Õn n¨m 1998 con sè nµy ®· lµ 9.600.000 l­ît kh¸ch. B¶ng 2 : L­îng kh¸ch du lÞch néi ®Þa N¨m Sè l­îng kh¸ch ( l­ît ng­êi ) Tèc ®é t¨ng % 1994 3.500.000 - 1995 5.500.000 57% 1996 7.100.000 29% 1997 8.500.000 20% 1998 9.600.000 10% Nguån : B¸o c¸o tæng kÕt n¨m n¨m ®æi míi ph¸t triÓn du lÞch - Tæng côc du lÞch L­îng kh¸ch ViÖt Nam ®i du lÞch n­íc ngoµi còng t¨ng ®¸ng kÓ tuy sè l­îng cßn rÊt nhá, n¨m 1994 trªn 20.000 l­ît ng­êi ; n¨m 1995 lµ 26.000 l­ît ng­êi; n¨m 1996 lµ 31.500 l­ît ng­êi ®Õn n¨m1997 gi¶m xuèng cßn kho¶ng 17.000 ng­êi. ë ®Çu thËp kû 90, nhiÒu nhµ nghiªn cøu kh¶ n¨ng du lÞch cña céng ®ång ng­êi ViÖt ë n­íc ngoµi vÒ th¨m quª h­¬ng lµ nguånn kh¸ch chñ yÕu. Nh­ng trªn thùc tÕ sè l­îng kh¸ch ViÖt KiÒu chØ chiÕm cã 16,6% tæng sè kh¸ch du lÞch quèc tÕ vµo ViÖt Nam. Theo sè liÖu ®iÒu tra cña ViÖn nghiªn cøu vµ Ph¸t triÓn du lÞch th× mét l­ît kh¸ch quèc tÕ chi tiªu b×nh qu©n kho¶ng 75 USD/ngµy ( thêi ®iÓm 1994) trong ®ã cã 65% cho l­u tró vµ ¨n uèng, 10% cho vËn chuyÓn, ®i l¹i 15% cho mua s¾m hµng ho¸ vµ 10% cho c¸c dÞch vô kh¸c. Thêi gian l­u l¹i trung b×nh cña kh¸ch quèc tÕ lµ 6,4 ngµy/ l­ît kh¸ch. NÕu tÝnh c¶ kh¸ch du lÞch néi ®Þa chi tiªu kho¶ng 300.000 VN§ th× tæng doanh thu x· héi tõ ho¹t ®éng du lÞch n¨m 1994 ®¹t 6.40 tû VND. Trong ®ã doanh thu cña ngµnh ®¹t 4.000 tû VND. §Õn n¨m 1998, doanh thu x· héi tõ du lÞch lµ 14.000tû VND. doanh thu toµn ngµnh lµ 6.400 tû VND. Tèc ®é t¨ng doanh thu x· héi tõ du lÞch ®¹t kho¶ng 35%/ n¨m. Tèc ®é t¨ng doanh thu toµn ngµnh ®¹t kho¶ng 25%/ n¨m. Do doanh thu ®¹t ®­îc con sè cao nªn ngµnh du lÞch ®· t¨ng ®­îc møc ®é ®ãng gãp cña m×nh cho vèn ng©n s¸ch Nhµ n­íc. N¨m 1994 míi nép ®­îc 600 tû VND th× ®Õn n¨m 1997 lµ 840 tû VND, n¨m 1998 do khñng ho¶ng kinh tÕ nªn chØ nép ®­îc cã 580 tû VND. §©y lµ mét nguån thu quan träng, ®Æc biÖt lµ nguån thu ngo¹i tÖ tõ kh¸ch du lÞch quèc tÕ, gãp phÇn t¨ng thªm thu nhËp quèc d©n. B¶ng 3 : Doanh thu cña ngµnh Du lÞch giai ®o¹n 1994 - 1998 ( Bao gåm c¶ doanh thu x· héi vµ doanh thu ngµnh ) N¨m Doanh thu ngµnh Doanh thu x· héi ngµnh 1994 4.000 ( tû - VND ) 6.400 ( tû VND ) 1995 9.000 19.500 1996 7.600 16.800 1997 7.000 16.000 1998 6.400 14.000 Nguån : B¸o c¸o tæng kÕt n¨m n¨m ®æi míi ph¸t triÓn du lÞch - Tæng côc du lÞch B¶ng 4 : Møc nép ng©n s¸ch cña ngµnh ( tû ®ång ) N¨m 1994 1995 1996 1997 1998 Møc nép ( tû VND ) 600 670 747 840 580 Nguån : B¸o c¸o tæng kÕt n¨m n¨m ®æi míi ph¸t triÓn du lÞch - Tæng côc du lÞch III. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña ngµnh Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc a. C¬ chÕ chÝnh s¸ch vÒ du lÞch ®­îc bæ sung, bé m¸y qu¶n lý nhµ n­íc, hÖ thèng kinh doanh du lÞch ®­îc hiÖu toµn vµ s¾p xÕp l¹i. Trong 5 n¨m qua, ngµnh du lÞch ®· tiÕn hµnh c¶i c¸ch thñ tôc hµnh chÝnh, rµ so¸t, söa ®æi vµ ban hµnh míi nhiÒu v¨n b¶n qu¶n lý du lÞch cña ®Þa ph­¬ng, gi¶m bít phiÒn hµ, phï hîp dÇn yªu cÇu qu¶n lý trong n­íc vµ th«ng lÖ quèc tÕ. Ph¸p lÖnh nhËp c¶nh, xuÊt c¶nh, c­ tró, ®i l¹i cña ng­êi n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam vµ c¸c nghÞ ®Þnh h­íng dÉn lµ nh÷ng th¸o gì b­íc ®Çu quan träng ®Ó thu hót kh¸ch hµng du lÞch vµ c¸c nhµ ®Çu t­. Bé m¸y qu¶n lý nhµ n­íc vµ du lÞch tõ Trung ¦¬ng ®Õn ®Þa ph­¬ng ®­îc kiÖn toµn vµ dÇn ®­îc cñng cè, ph¸t huy chøc n¨ng tham m­u, qu¶n lý nhµ n­íc, x©y dùng vµ triÓn khai quy ho¹ch, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn ngµnh, nh»m t¹o m«i tr­êng thuËn lîi cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ tham gia kinh doanh du lÞch. HÖ thèng kinh doanh du lÞch nhiÒu thµnh phÇn ®­îc s¾p xÕp l¹i mét b­íc. §Õn n¨m 1998 c¶ n­íc cã 856 doanh nghiÖp du lÞch, 468 c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, doanh nghiÖp t­ nh©n vµ 114 doanh nghiÖp liªn doanh víi n­íc ngoµi... Ngoµi ra cßn hµng ngh×n hé t­ nh©n vµ nhiÒu doanh nghiÖp thuéc c¸c bé, ngµnh ®oµn thÓ x· héi kÕt hîp kinh doanh du lÞch, kh¸ch s¹n vËn chuyÓn vµ vui ch¬i gi¶i trÝ. Nh×n chung c¸c doanh nghiªp t­ nh©n vµ hé t­ nh©n ®· cè g¾ng ®µo t¹o, båi d­ìng ®éi ngò lao ®éng ph¸t triÓn c¬ së vËt chÊt kü thuËt, t¹o ra nhiÒu s¶n phÈm míi ®Ó thu hót kh¸ch hµng. §ång thêi còng khai th¸c, gi÷ v÷ng vµ më réng thÞ tr­êng, chó träng n©ng cao chÊt l­îng phôc vô, thÝch nghi víi c¬ chÕ míi lµm ¨n cã hiÖu qu¶. b. Gi÷ ®­îc nhÞp ®é t¨ng tr­ëng kh¸ ®èi víi c¸c chØ tiªu c¬ b¶n vÒ kh¸ch du lÞch, doanh thu, nép ng©n s¸ch, vÒ c¬ së vËt chÊt kü thuËt vµ lao ®éng. Th«ng qua kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña ngµnh, ta thÊy ngµnh cã tèc ®é t¨ng tr­ëng kh¸ cao so víi c¸c n­íc kh¸c trong khu vùc vµ thÕ giíi. §Æc biÖt n¨m 1994 ngµnh du lÞch ®· ®ãn ng­êi kh¸ch thø 1 triÖu vÒ tr­íc kÕ ho¹ch 1 n¨m vµ vù¬t dù b¸o cña tæ chøc du lÞch thÕ giíi 6 n¨m. C¬ së vËt chÊt kü thuËt du lÞch trong 5 n¨m qua ph¸t triÓn nhanh, hµng lo¹t kh¸ch s¹n ( c¶ kh¸ch s¹n lín vµ kh¸ch s¹n mini ) nhµ nghØ, c¨n hé cho thuª... khëi c«ng tõ tr­íc ®· ®i vµo sö dông lµm thay ®æi nhanh sè l­îng cña hÖ thèng kh¸ch s¹n ViÖt Nam. N¨m 1994 c¶ n­íc míi cã trªn 34.000 buång kh¸ch s¹n ( cã 17.800 buång phôcvô ®­îc kh¸ch s¹n quèc tÕ ) th× ®Õn n¨m 1998 cã trªn 3000 kh¸ch s¹n víi trªn 50.000 buång phôc vô kh¸ch quèc tÕ . Kh¸ch s¹n nhµ n­íc chiÕm 51% tæng sè kh¸ch s¹n víi 62,3% tæng sè buång, kh¸ch s¹n liªn doanh chiÕm 3,9 tæng sè kh¸ch s¹n víi 10% tæng sè buång. §Õn nay ®· xÕp hµng tõ 1 - 5 sao cho 313 kh¸ch s¹n. Trong nh÷ng n¨m 1994 - 1995 mçi n¨m t¨ng kho¶ng 7000 buång. NhiÒu kh¸ch s¹n sang träng, cao cÊp 4 - 5 sao quy m« tõ 200 - 600 buång liªn doanh víi c¸c kh¸ch s¹n hµng ®Çu thÕ giíi ®­îc ®­a vµo sö dông, khai th¸c ®· lµm thay ®æi c¨n b¶n diÖn m¹o ngµnh kh¸ch s¹n cña n­íc ta, héi nhËp ®­îc hÖ thèng kh¸ch s¹n quèc tÕ. Trong t×nh h×nh kinh tÕ gÆp nhiÒu khã kh¨n, l­îng kh¸ch quèc tÕ gi¶m, nhiÒu kh¸ch s¹n ®· tÝch cùc chñ ®éng t×m mäi biÖn ph¸p kh¾c phôc nh­ tiÕp thÞ, qu¶ng c¸o, khuyÕn m¹i Èm thùc, cung cÊp mét sè dÞch vô miÕn phÝ, n©ng cao chÊt l­îng phôc vô, gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt .v..v.. ®Õn nay ®· xuÊt hiÖn mét nh©n tè tÝch cùc trong ho¹t ®éng kh¸ch s¹n. Nh÷ng kh¸ch s¹n cã chÊt l­îng phôc vô tèt, uy tÝn, n»m ë vÞ trÝ thuËn lîi, cã chÝnh s¸ch tiÕp thÞ, qu¶ng c¸o phï hîp vÉn ®¹t kÕt qu¶ kinh doanh tèt nh­ kh¸ch s¹n Rex, Cöu Long ( thµnh phè HCM ) kh¸ch s¹n H­¬ng Giang ( HuÕ ), kh¸ch s¹n Kim Liªn ( Hµ Néi )..v..v.. thu tõ kinh doanh phôc vô kh¸ch du lÞch néi ®Þa t¨ng. Trong dÞp tÕt Nguyªn §¸n nhiÒukh¸ch s¹n cã kh¸ch quèc tÕ vµo ®©y, c«ng suÊt sö dông buång ®Æt trªn 80%. N¨ng lùc vËn chuyÓn kh¸ch du lÞch t¨ng, chÊt l­îng ®­îc n©ng cao, ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn chuyªn ngµnh kho¶ng 6.000 xe, bµn, thuyÒn c¸c lo¹i. Nh×n tuyÕn du lÞch ®­êng biÓn vµ ®­êng s«ng nh­ H¶i Phßng - Qu¶ng Ninh - Thµnh phè Hå ChÝ Minh - Vòng Tµu, ®ång b»ng s«ng Cöu Long ®· sö dông tÇn sè cao tèc víi trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i. ë c¸c trung t©m du lÞch lín nh­ TP Hå ChÝ Minh, Hµ Néi , H¶i Phßng.. cã c¸c ®éi xe t¾c xi ®¸p øng kÞp thêi nhu cÇu ®i l¹i cña kh¸ch du lÞch. §­êng s¾t ViÖt Nam ®æi míi ph­¬ng tiÖn, c«ng nghÖ vµ phong c¸ch phôc vô, hµng kh«ng ViÖt Nam më nhiÒu ®­êng bay quèc tÕ vµ trong n­íc t¨ng c­êng c¬ së vËt chÊt kü thuËt, trªn 20 h·ng hµng kh«ng n­íc ngoµi bay ®Õn ViÖt Nam nh»m ®¸p øng nhu cÇu cña kh¸ch.Mét sè nhu cÇu kh¸ch du lÞch, khu vui ch¬i gi¶i trÝ ë thµnh phè Hå ChÝ Minh, Bµ RÞa - Vòng Tµu, Hµ Néi, Nha Trang... mÆc dï ch­a ®¹t ®­îc tÇm cì nh­ c¸c khu du lÞch cña n­íc ngoµi nh­ng ®· thu hót hµng triÖu l­ît kh¸ch/ n¨m, ®¸p øng mét phÇn nhu cÇu tham quan gi¶i trÝ cña kh¸ch du lÞch trong n­íc. §· b¾t ®Çu h×nh thµnh vµ cã ®èi t¸c ®Çu t­ cho mét sè khu du lÞch quan träng cã ý nghÜa quèc gia vµ quèc tÕ nh­ khu du lÞch §Çm Sen - Suèi vµng ( §µ L¹t ); Ferilanh ( Vòng Tµu ) khu du lÞch C¸t Bµ - H¶i Phßng .v..v víi sè vèn ®Çu t­ hµng tr¨m triÖu USD. Mét sè kh¸ch du lÞch, khu vui ch¬i gi¶i trÝ s©n GOLF, thÓ thao ®· ®­îc ®­a vµo ho¹t ®éng. C¸c c¬ së vui ch¬i gi¶i trÝ, thÓ thao quy m« nhá còng ph¸t triÓn phÇn nµo ®· ®¸p øng nhu cÇu tr­íc m¾t cho kh¸ch du lÞch vµ nh©n d©n ®Þa ph­¬ng. Cïng víi sù t¨ng nhanh cña khach vµ hÖ thèng c¬ së vËt chÊt kü thuËt du lÞch, lùc l­îng lao ®éng trong ngµnh còng ph¸t triÓn c¶ sè l­îng vµ chÊt l­îng. N¨m 1994 c¶ n­íc cã trªn 52 ngµn lao ®éng trùc tiÕp trong du lÞch ®Õn n¨m 1998 ®· t¨ng lªn 160 ngh×n , t¨ng trungb×nh hµng n¨m 30%. Nh×n chung ®éi ngò lao ®éng cã tr¸ch nhiÖm, yªu nghÒ, g¾n bã víi c«ng viÖc, cã ý thøc b¶o vÖ an ninh quèc gia, trËt tù an toµn x· héi. Mét sè c¸n bé ®· ®­îc ®µo t¹o chÝnh quy hoÆc tù ®µo t¹o, båi d­ìng kiÕn thøc ®Ó hoµn thµnh c«ng viÖc. Lùc l­îng lao ®éng ë mét sè doanh nghiÖp liªn doanh víi n­íc ngoµi, doanh nghiÖp nhµ n­íc quy m« lín ®­îc ®µo t¹o qua c¸c tr­êng hîp, líp båi d­ìng t¹i chç, göi ®i ®µo t¹o ë n­íc ngoµi cã chÊt l­îng tèt. c. S¶n phÈm du lÞch ®a d¹ng h¬n, phong phó h¬n vµ tõng b­íc n©ng cao ®­îc chÊt l­îng §a d¹ng ho¸ c¸c s¶n phÈm theo h­íng ph¸t triÓn du lÞch v¨n ho¸ vµ du lÞch sinh th¸i lµ mét trong nh÷ng nhiÖm vô quan träng trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn du lÞch ViÖt Nam tr­íc m¾t còng nh­ l©u dµi. V× vËy trong 5 n¨m qua ngµnh ®· chó träng chØ ®¹o x©y dùng ph¸t triÓn nhiÒu lo¹i h×nh du lÞch, c¸c chuyÕn du lÞch míi c¶ ®­êng s«ng, ®­êng bé, ®­êng biÓn, c¶ ë miÒn nói, cao nguyªn, ®ång b»n vïng ven biÓn vµ H¶i ®¶o. Ngoµi c¸c lo¹i h×nh du lÞch truyÒn thèng c¸c doanh nghiÖp ®· h×nh thµnh nhiÒu lo¹i h×nh du lÞch míi ®Æc thï nh­ ®i bé, leo nói,l¨n biÓn, hang ®éng... Du lÞch ®­êng bé xuyªn viÖt ._.