Tài liệu Phát triển Kinh tế Tư Nhân trong thời kì qua độ lên Chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, lí luận Thực trạng & Giải pháp: ... Ebook Phát triển Kinh tế Tư Nhân trong thời kì qua độ lên Chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, lí luận Thực trạng & Giải pháp
18 trang |
Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 1339 | Lượt tải: 0
Tóm tắt tài liệu Phát triển Kinh tế Tư Nhân trong thời kì qua độ lên Chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, lí luận Thực trạng & Giải pháp, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
LêI Më §ÇU
Sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña x· héi loµi ngêi tõ xa ®Õn nay ®· cho thÊy lîi Ých cña mçi c¸ nh©n lµ ®éng lùc tríc hÕt thóc ®Èy x· héi ph¸t triÓn. §iÒu cèt yÕu lµ ph¶i t¹o ra vµ sö dông ®éng lùc ®ã phï hîp, phôc vô cho lîi Ých chung cña toµn x· héi. ViÖc ho¹ch ®Þnh chiÕn lîc t¨ng trëng thÝch hîp víi mäi hoµn c¶nh cô thÓ cña ®Êt níc m×nh ®ang dîc xem lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®èi víi mäi quèc gia. Trong hoµn c¶nh ®ã, ph¸t triÓn Kinh TÕ t Nh©n (KTTN) hay ph¸t triÓn t nh©n ho¸ ®îc nh×n nhËn nh mét ®éng th¸i tÝch cùc ®îc chÝnh phñ c¸c níc thóc ®Èy, nh×n nhËn nh mét ph¬ng tiÖn thøc thêi ®Ó nhiÒu níc chuyÓn ®æi vµ ®ang ph¸t triÓn thùc hiÖn c¸c cuéc c¶i c¸ch nh»m ®Èy nhanh t¨ng trëng kinh tÕ.
Trong ®iÒu kiÖn toµn cÇu ho¸ diÔn ra m¹nh mÏ hiÖn nay, KTTN ngµy cµng thÓ hiÖn râ vai trß tÝch cùc cña nã trong qu¸ tr×nh t¨ng trëng kinh tÕ. §Æc biÖt lµ vµo hai thËp kØ cuèi ThÕ kØ XX, khi thuyÕt tù do ho¸ ®îc vËn dông réng r·i ë nhiÒu níc ph¸t triÓn vµ trµo lu c¶i c¸ch, më cöa, thóc ®Èy Kinh TÕ ThÞ Trêng trë thµnh ph¬ng thøc chÝnh thøc thóc ®Èy t¨ng trëng cña nhiÒu níc ®ang ph¸t triÓn vµ chuyÓn ®æi th× KTTN mét lÇn n÷a kh»ng ®Þnh lµ mét trong nh÷n cÊu thµnh quan träng cña nÒn kinh tÕ quèc d©n.
Níc ViÖt Nam còng kh«ng n»m ngoµi quy luËt chung ®ã. Më cöa vµ héi nhËp Kinh TÕ Quèc TÕ lµ mét tÊt yÕu trong xu thÕ toµn cÇu ho¸ híng tíi sù ph¸t triÓn cña mçi quèc gia. ViÖt Nam ®ang trong thêi k× qu¸ ®é tõ mét nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn chËm, muèn thùc hiÖn C«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸, héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ th× viÖc khuyÕn khÝch ph¸t triÓn KTTN cµng trë thµnh mét tÊt yÕu l©u dµi vµ cµng ®îc coi nh mét c¸c thøc, ph¬ng tiÖn tÊt yÕu ®Ó ®i lªn Chñ NghÜa X· Héi.
Lµ mét sinh viªn kinh tÕ em cÇn cã c¸i nh×n toµn diÖn h¬n vÒ nÒn kinh tÕ cu¶ ®Êt níc ®Æc biÖt lµ vai trß cu¶ kinh tÕ t nh©n trong giai ®o¹n hiÖn nay.V× vËy em ®· chän ®Ò tµi: “ Ph¸t triÓn Kinh tÕ T Nh©n trong thêi k× qua ®é lªn Chñ NghÜa X· Héi ë ViÖt Nam ,lÝ luËn thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p’’ Do thêi gian nghiªn cøu ®Ò tµi cßn h¹n chÕ nªn bµi viÕt cu¶ em cßn nhiÒu thiÕu sãt vµ h¹n chÕ.Em mong ®îc s gãp ý cu¶ c« gi¸o vµ c¸c b¹n.Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« gi¸o §AO PH¦¥NG LI£N ®· gióp em t×m hiÓu m«n häc vµ thùc hiÖn ®Ò tµi nµy
NéI DUNG
I. C¬ së lý luËn vµ c¬ së thùc tiÔn vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ t nh©n trong thêi kú qu¸ ®é lªn Chñ NghÜa X· Héi ë ViÖt Nam.
1 Kinh TÕ T Nh©n - tÝnh tÊt yÕu tån t¹i vµ ph¸t triÓn KTTN trong thêi kú qu¸ ®é lªn Chñ NghÜa X· Héi ë ViÖt Nam.
1.1_ Quan niÖm vÒ Kinh TÕ T Nh©n.
- Kinh TÕ T Nh©n lµ khu vùc kinh tÕ ®îc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn dùa trªn nÒn t¶ng chñ yÕu lµ së h÷u t nh©n vÒ t liÖu s¶n xuÊt vµ lîi Ých c¸ nh©n. Trong lÞch sö ph¸t triÓn kinh tÕ, KTTN ®· ra ®êi tõ rÊt sím, g¾n liÒn víi sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn Kinh tÕ hµng ho¸ vµ ngîc l¹i sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña Kinh tÕ hµng ho¸ lÖ thuéc vµo sù ph¸t triÓn cña KTTN.
- ë níc ta hiÖn nay, KTTN kh«ng ph¶i lµ mét thµnh phÇn kinh tÕ mµ lµ mét khu vùc kinh tÕ gåm hai thµnh phÇn kinh tÕ: thµnh phÇn kinh tÕ c¸ thÓ, tiÓu chñ vµ thµnh phÇn kinh tÕ t b¶n t nh©n. Héi nghÞ lÇn thø V Ban chÊp hµnh TW §¶ng kho¸ IX ®· ra nghÞ quyÕt sè 14/ NQ- TN ngµy 18-3-2002 vÒ t tëng ®æi míi c¬ chÕ, chÝnh s¸ch, khuyÕn khÝch vµ t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn KTTN nªu râ: “KTTN gåm kinh tÕ c¸ thÓ, tiÓu chñ vµ kinh tÕ t b¶n t nh©n ho¹t ®éng díi h×nh thøc hé kinh doanh c¸ thÓ vµ c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp cña t nh©n ®· ph¸t triÓn réng kh¾p trong c¶ níc…”.
1.2 _ §Æc ®iÓm cña Kinh tÕ T Nh©n ë níc ta hiÖn nay.
Kinh tÕ t nh©n ë níc ta ®ang tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong nh÷ng ®iÒu kiÖn chñ yÕu sau:
Mét lµ, kinh tÕ t nh©n míi ®îc phôc håi vµ ph¸t triÓn nhê c«ng cuéc ®æi míi do §¶ng ta khëi xíng vµ l·nh ®¹o.
Hai lµ, kinh tÕ t nh©n h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn trong ®iÒu kiÖn cã Nha níc XHCN díi sù l·nh ®¹o tuyÖt ®èi cña §¶ng Céng S¶n.
Ba lµ, kinh tÕ t nh©n ë níc ta ra ®êi vµ ph¸t triÓn trong ®iÒu kiÖn quan hÖ s¶n xuÊt thèng trÞ trong x· héi kh«ng ph¶i lµ quan hÖ s¶n xuÊt t b¶n chñ nghÜa
Bèn lµ, kinh tÕ t nh©n ë níc ta ra ®êi vµ ph¸t triÓn ë mét níc qu¸ ®é lªn CNXH tõ mét nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn chËm, trong bèi c¶nh thùc hiªn c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸
1.3_ Sù tån t¹i, ph¸t triÓn Kinh TÕ T Nh©n ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa ë ViÖt Nam lµ tÊt yÕu kh¸ch quan vµ l©u dµi.
Theo quan ®iÓm cña Mac - Lªnin: “ chÕ ®é quan hÖ së h÷u t nh©n ra ®êi lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn l©u dµi cña lùc lîng s¶n xuÊt vµ ph©n c«ng lao ®éng x· héi, lµ c¬ së lµm n¶y sinh, tån t¹i vµ ph¸t triÓn kinh tÕ t nh©n. Sù tån t¹i l©u dµi vµ ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña kinh tÕ t nh©n trong lÞch sö ®· chøng tá kinh tÕ t nh©n mang trong nã mét ®éng lùc c¸ nh©n m¹nh mÏ, thuéc tÝnh tån t¹i l©u dµi cña con ngêi vµ c¶ x· héi loµi ngêi ’’.
Thêi kú nguyªn thuû cha cã së h÷u t nh©n do ®ã cha cã KTTN. Khi chÕ ®é c«ng x· nguyªn thuû tan r· th× b¾t ®Çu xuÊt hiÖn së h÷u t nh©n vµ h×nh thµnh KTTN. X· héi dÇn ph¸t triÓn tõ nÒn kinh tÕ s¶n xuÊt hµng ho¸ nhá, kh«ng cã gi¸ trÞ thÆng d sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng hiÖn ®¹i. Kinh tÕ thÞ trêng lµ ph¬ng tiÖn ®Ó ®¹t ®Õn mét nÒn s¶n xuÊt lín, hiÖn ®¹i. Sù sôp ®æ cña Liªn X« vµ mét sè níc X· Héi Chñ NghÜa ë §«ng ¢u ®· cho chóng ta thÊy r»ng c¸c quèc gia, dï víi chÕ ®é chÝnh trÞ kh¸c nhau ®Òu kh«ng thÓ kh«ng sö dông c¬ chÕ thÞ trêng. Ngîc l¹i, Kinh TÕ ThÞ Trêng khã cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn nÕu kh«ng cã së h÷u t nh©n vµ KTTN. Nãi c¸ch kh¸c, c¬ chÕ thÞ trêng hiÖn ®¹i vµ KTTN ph¶i song hµnh vµ bæ xung cho nhau. ë ViÖt Nam, muèn ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng XHCN th× ph¶i ph¸t triÓn kinh tÕ t nh©n nãi chung vµ m« h×nh tæ chøc doanh nghiÖp nãi riªng. §ã chÝnh lµ tÊt yÕu kh¸ch quan tån t¹i kinh tÕ t nh©n trong thêi kú qu¸ ®é lªn CNXH ë níc ta, vµ còng chÝnh lµ ®éng lùc thóc ®Èy kinh tÕ t¨ng trëng.
2_ Quan niÖm cña §¶ng ta vÒ m« h×nh Kinh TÕ T Nh©n trong thêi k× qu¸ ®é lªn CNXH ë ViÖt Nam.
2.1_ Quan niÖm cña §¶ng vµ Nhµ níc ta vÒ ph¸t triÓn khu vùc Kinh TÕ T Nh©n
§¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VI cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam (th¸ng 12-1986) ®· ®¸nh mét dÊu mèc quan träng trong c«ng cuéc ®æi míi ®Êt níc, tríc hÕt lµ ®æi míi kinh tÕ. Th«ng qua c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ míi cña §¶ng vµ Nhµ níc, khu vùc kinh tÕ t nh©n ®îc håi sinh vµ ph¸t triÓn trong mét nÒn kinh tÕ ho¹t ®éng theo c¬ chÕ thÞ trêng ®Þnh híng XHCN cã sù qu¶n lý cña Nhµ níc .Quan niÖm vÒ kinh tÕ t nh©n còng tõng bíc ®îc thÓ hiÖn râ h¬n qua c¸c ®¹i héi cña §¶ng. §¹i héi §¶ng Bé toµn quèc lÇn thø IX cña §¶ng x¸c ®Þnh nÒm kinh tÕ níc ta cã 6 thµnh phÇn kinh tÕ: Kinh tÕ Nhµ níc, kinh tÕ tËp thÓ, kinh tÕ c¸ thÓ, tiÓu chñ, kinh tÕ t b¶n t nh©n, kinh tÕ t b¶n nhµ níc vµ kinh tÕ cã vèn ®Çu t níc ngoµi. B¸o c¸o chÝnh trÞ §¹i héi IX cña §¶ng ghi râ: “ Kinh tÕ c¸ thÓ, tiÓu chñ c¶ ë n«ng th«n vµ thµnh thÞ cã vÞ trÝ quan träng l©u dµi. Nhµ níc t¹o ®iÒu kiÖn vµ gióp ®ì ®Ó ph¸t triÓn; khuyÕn khÝch c¸c h×nh thøc tæ chøc hîp t¸c tù nguyÖn, lµm vÖ tinh cho c¸c doanh nghiÖp hoÆc ph¸t triÓn lín h¬n. KhuyÕn khÝch ph¸t triÓn kinh tÕ t b¶n t nh©n réng r·i trong nh÷ng ngµnh nghÒ s¶n xuÊt, kinh doanh mµ ph¸p luËt kh«ng cÊm. T¹o m«i trêng kinh doanh thuËn lîi vÒ chÝnh s¸ch, ph¸p lý, ph¸p lý ®Ó kinh tÕ t b¶n t nh©n ph¸t triÓn trªn nh÷ng ®Þnh híng u tiªn cña Nhµ níc, kÓ c¶ ®Çu t ra níc ngoµi…”. TÊt c¶ hîp thµnh khu vùc Kinh tÕ t nh©n.
Nh vËy, ®êng lèi chÝnh s¸ch vµ c¬ së ph¸p lý thuËn lîi sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c h×nh thøc kinh tÕ thuéc khu vùc kinh tÕ t nh©n ph¸t triÓn. Thóc ®Èy t¨ng trëng kinh tÕ thùc hiÖn qu¸ tr×nh CNH-H§H
2.2_ Nh÷ng ®Æc trng cña Kinh tÕ t nh©n trong thêi k× qu¸ ®é lªn CNXH ë níc ta hiÖn nay.
- Kinh tÕ t nh©n cã mét sè ®Æc trng c¬ b¶n sau:
Mét lµ, kinh tÕ t nh©n g¾n liÒn víi lîi Ých c¸ nh©n - mét trong nh÷ng ®éng lùc thóc ®Èy x· héi ph¸t triÓn. Trong thêi kú chuyÓn ®æi sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng, víi viÖc t«n träng lîi Ých c¸ nh©n, ®· t¹o ra mét ®éng lùc m¹nh mÏ thóc ®Èy lùc lîng s¶n xuÊt ph¸t triÓn. Do g»n liÒn víi lîi Ých c¸ nh©n nªn kinh tÕ t nh©n cã søc sèng m·nh liÖt. Trong mét thêi gian dµi, kinh tÕ t nh©n, c¸ thÓ bÞ ng¨n cÊm bëi c¸c mÖnh lÖnh cña nhµ níc nhng vÉn tån t¹i nh mét tÊt yÕu kh¸ch quan.
Hai lµ, kinh tÕ t nh©n mµ tiªu biÓu lµ doanh nghiÖp cña t nh©n, lµ m« h×nh tæ chøc kinh doanh cña nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸. Ho¹t ®éng s¶n xuÊt trao ®æi hµng ho¸ ra ®êi g¾n liÒn víi sù ph©n c«ng lao ®éng x· héi. Víi h×nh thøc tæ chøc s¶n xuÊt doanh nghiÖp, n¨ng suÊt lao ®éng vµ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt t¨ng lªn nhiÒu , tr×nh ®é x· héi ho¸ còng ®îc ph¸t triÓn nhanh chãng. Kinh tÕ thÞ trêng lµ giai ®o¹n ph¸t triÓn cao cña kinh tÕ hµng ho¸. Trong ®ã, c¬ cÊu cña kinh tÕ thÞ trêng chñ yÕu dùa trªn c¬ së cña m« h×nh tæ chøc doanh nghiÖp cã môc tiªu cao nhÊt. Trong lÞch sö ph¸t triÓn cña x· héi loµi ngêi cho ®Õn nay, ®ã lµ m« h×nh tæ chøc kinh doanh cã hiÖu qu¶ nhÊt, cã vai trß thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt. LÞch sö ph¸t triÓn kinh tÕ cho thÊy, m« h×nh tæ chøc doanh nghiÖp ®·, ®ang vµ cßn tiÕp tôc lµ mét m« h×nh tæ chøc kinh tÕ cã hiÖu qu¶, phï hîp víi c¬ chÕ thÞ trêng hiÖn ®¹i.
Ba lµ, kinh tÕ t nh©n lµ bé phËn quan träng cña kinh tÕ thÞ trêng. C¬ chÕ thÞ trêng lµ c¸ch thøc tèt nhÊt vµ duy nhÊt ®Ó mét nÒn kinh tÕ vËn hµnh cã hiÖu qu¶ cao, vµ lµ ph¬ng tiÖn ®Ó ®¹t ®Õn mét nÒn s¶n xuÊt lín, hiÖn ®¹i. Ngîc l¹i, kinh tÕ thÞ trêng khã cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn nÕu kh«ng cã së h÷u t nh©n vµ kinh tÕ t nh©n. Nãi c¸ch kh¸c, c¬ chÕ thÞ trêng hiÖn ®¹i chÝnh lµ d¹ng thøc sinh tån cña kinh tÕ t nh©n mµ ®iÓn h×nh lµ m« h×nh tæ chøc doanh nghiÖp. H×nh thøc tæ chøc s¶n xuÊt nµy lµ s¶n phÈm tù nhiªn cña c¬ chÕ thÞ trêng vµ tù nã lín lªn trong c¬ chÕ thÞ trêng.
3_ C¬ së thùc tiÔn vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ t nh©n trong thêi kú qu¸ ®é lªn CNXH ë níc ta hiÖn nay.
Së h÷u t nh©n vµ khu vùc kinh tÕ t nh©n lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò chñ yÕu trong chuyÓn ®æi kinh tÕ rÊt nh¹y c¶m ë ViÖt Nam. Sau n¨m 1978, nÒn kinh tÕ VN r¬i vµo khã kh¨n, thËm chÝ khñng ho¶ng khu vùc kinh tÕ t nh©n kh«ng cã ®iªï kiÖn tån t¹i vµ ph¸t triÓn nã bÞ coi la loaÞ h×nh kinh tÕ xÊu v× nã lµ tµn d cña chÕ ®é cò.Trong c«ng cuéc ®æi míi (1986), §¶ng ta chñ tr¬ng x©y dùng vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn. Quan hÖ thÞ trêng ®· tõng bíc mÖt nhäc vît qua c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung ®Ó h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn mét quan hÖ míi, ®ã lµ doanh nghiÖp nhµ níc. Bªn c¹nh ®ã, c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ t nh©n ngµy cµng t¨ng lªn vµ gi÷ vai trß quan träng.
Trong thêi k× qu¸ ®é, nÒn kinh tÕ níc ta ®ang rÊt khã kh¨n: viÖn trî tõ níc ngoµi bÞ c¾t, dù tr÷ tõ thêi kú chiÕn tranh gi¶m m¹nh, nÒn kinh tÕ bÞ bao v©y, cÊm vËn…n¨ng suÊt lao ®éng nhµ níc vµ d©n téc b¸t ®Çu suy yÕu.Tríc t×nh h×nh ®ã cÇn cã chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ mét c¸ch phï hîp viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ t nh©n ho¸ ®îc xem nh mét c«ng cô n©ng cao tinh hiÖu qu¶ cña toµn bé nÒn kinh tÕ. Kinh tÕ t nh©n lµ mét nh©n tè quan träng thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ph¸t triÓn, ®Æc biÖt trong giai ®o¹n qu¸ ®é lªn CNXH.
II_ Thùc tr¹ng ph¸t triÓn Kinh TÕ T Nh©n ë ViÖt Nam trong thêi kú qu¸ ®é.
1_ Nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®îc cña Kinh tÕ t nh©n.
1.1_ Sù ph¸t triÓn vÒ sè lîng cña khu vùc Kinh tÕ t nh©n.
- VÒ hé kinh doanh c¸ thÓ, tiÓu chñ. Hé kinh doanh c¸ thÓ cã sè lîng lín vµ t¨ng nhanh. TÝnh ®Õn cuèi n¨m 2003, c¶ níc cã 2,7 triÖu hé kinh doanh c¸ thÓ c«ng th¬ng nghiÖp, 130.000 trang tr¹i vµ trªn 10 triÖu hé n«ng d©n s¶n xuÊt hµng ho¸. NÕu tÝnh ë thêi ®iÓm n¨m 2000, th× sè hé kinh doanh th¬ng m¹i, dÞch vô chiÕm 51,89%, sè hé s¶n xuÊt c«ng nghiÖp chiÕm 30,21%, giao th«ng vËn t¶i chiÕm 11,63%, x©y dùng chiÕm 0,81%, c¸c ho¹t ®éng kh¸c chiÕm 5,64%. Sè hé kinh doanh trong lÜnh vùc tiÓu thñ c«ng nghiÖp th¬ng m¹i vµ dÞch vô t¨ng lªn 3 triÖu hé n¨m 2005.
- VÒ doanh nghiÖp thuéc khu vùc kinh tÕ t nh©n:
N¨m 1991, c¶ níc chØ cã 414 doanh nghiÖp th× ®Õn n¨m 1992 cã 5.189 doanh nghiÖp, n¨m 1995 cã 15.276 doanh nghiÖp, n¨m 1999 cã 28.700 doanh nghiÖp. Trong giai ®o¹n 1991- 1999, b×nh qu©n mçi n¨m t¨ng thªm 5.000 doanh nghiÖp.®Õn cuèi n¨m 2003 ®· cã gÇn 73.000 doanh nghiÖp míi ®¨ng kÝ, ®a tæng sè doanh nghiÖp ®¨ng kÝ lªn gÇn 120.000 doanh nghiÖp. Sau gÇn 5 n¨m thi hµnh luËt doanh nghiÖp ®Õn cuèi n¨m 2005, c¶ níc cã h¬n 108.300 doanh nghiÖp míi ®¨ng kÝ ®a tæng doanh nghiÖp ®¨ng ký lªn 150.000 doanh nghiÖp. Trong 10 th¸ng ®Çu n¨m 2005, cã 28.003 doanh nghiÖp míi ®¨ng kÝ víi møc vèn lµ 54.000 tØ ®ång t¨ng thªm 368 vÒ sè lîng doanh nghiÖp vµ trªn 29% vÒ vèn ®¨ng kÝ c¸ biÖt so víi cïng k× n¨m tríc.
- Sè doanh nghiÖp ®¨ng kÝ trung b×nh hµng n¨m cña thêi k× 2000-2005 gÊp 3.76 lÇn so víi trung b×nh cña thêi k× 1991-1999. Tû träng c«ng ty trÊch nhiÖm h÷u h¹n vµ c«ng ty cæ phÇn t¨ng tõ 36% lªn 60% n¨m 2003; 67,9% n¨m 2004 vµ 68,5% n¨m 2005. Lo¹i h×nh c«ng ty cæ phÇn t¨ng tõ 1,1% lªn ®Õn 14,2% n¨m 2004 Theo sè liÖu cña tæ c«ng t¸c thi hµnh LuËt doanh nghiÖp, trªn ph¹m vi c¶ níc, sè doanh nghiÖp ®ang ho¹t ®éng chiÕm kho¶ng 80- 85% sè doanh nghiÖp ®¨ng ký häat ®éng
1.2_ VÒ quy m« vèn, lao ®éng vµ lÜnh vùc, ®Þa bµn kinh doanh.
Cho ®Õn nay, khu vùc kinh tÕ t nh©n ®· thu hót mét lîng lín vèn ®Çu t vµ x· héi. Vèn ®Çu t c¸c doanh nghiÖp d©n doanh vµ hé kinh doanh c¸ thÓ ®ang trë thµnh nguån vèn ®Çu t chñ yÕu ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ ë nhiÒu ®Þa ph¬ng. Tû trong ®Çu t cña c¸c hé kinh doanh c¸ thÓ vµ c¸c doanh nghiÖp d©n doanh trong tæng sè vèn ®Çu t toµn x· héi ®· t¨ng tõ 20% n¨m 2000 lªn 23% n¨m 2001 vµ 28,8% n¨m 2002.
Møc vèn ®¨ng ký trung b×nh/doanh nghiÖp còng cã xu híng t¨ng lªn. Theo b¸o c¸o tæng kÕt 4 n¨m thi hµnh LuËt doanh nghiÖp, thêi kú 1991- 1999 vèn ®¨ng ký b×nh qu©n/ doanh nghiÖp lµ gÇn 0, 57 tû ®ång, n¨m 2000 lµ 0,96 tû ®ång, n¨m 2002 lµ 2,8 tû ®ång, 3 th¸ng ®Çu n¨m 2003 lµ 2,6 tû ®ång. TÝnh chung, møc vèn ®¨ng ký trung b×nh cña doanh nghiÖp lµ kho¶ng 1,25 tû ®ång.
Khu vùc kinh tÕ t nh©n, chñ yÕu lµ c¸c doanh nghiÖp ®· më réng c¸c ho¹t ®éng kinh doanh trong hÇu hÕt c¸c ngµnh vµ lÜnh vùc mµ ph¸p luËt kh«ng cÊm. Kinh tÕ t nh©n kh«ng chØ cßn ho¹t ®éng trong lÜnh vùc n«ng nghiÖp, th¬ng m¹i, mµ ®· më réng ho¹t ®éng trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, dÞch vô cao cÊp nh c«ng nghiÖp s¶n xuÊt t liÖu s¶n xuÊt, chÕ biÕn, c«ng nghÖ th«ng tin, ng©n hµng, tµi chÝnh, b¶o hiÓm ,t vÊn…
1.3_ §ãng gãp cña khu vùc Kinh tÕ t nh©n.
Khu vùc kinh tÕ t nh©n ®ang thùc sù trë thµnh mét ®éng lùc m¹nh mÏ cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi ë níc ta.
- §ãng gãp lín nhÊt vµ quan träng nhÊt cña khu vùc Kinh tÕ t nh©n lµ t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho ngêi lao ®éng chiÕm 89% tæng sè lao ®éng trong níc. C¸c doanh nghiÖp vµ hé kinh doanh c¸ thÓ (phi n«ng nghiÖp) ®· sö dông kho¶ng 16% lùc lîng lao ®éng x· héi víi kho¶ng h¬n 6 triÖu ngêi. Trong 3 n¨m (2000-2002), c¸c doanh nghiÖp d©n doanh vµ hé c¸ thÓ míi thµnh lËp ®· t¹o ra kho¶ng 1,5 triÖu chç lµm viÖc míi. HÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp còng gãp phÇn chñ yÕu ®µo t¹o vµ n©ng cao tay nghÒ cho ngêi lao ®éng vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc. Mét bé phËn lín lao ®«ng n«ng nghiÖp ®· ®îc thu hót vµo c¸c doanh nghiÖp vµ thÝch øng víi ph¬ng thøc s¶n xuÊt c«ng nghiÖp. Sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ t nh©n kh«ng chØ gãp phÇn t¹o viÖc lµm, mµ cßn cã t¸c dông ®Èy nhanh sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu lao ®éng vèn ®ang rÊt mÊt c©n ®èi ë níc ta hiÖn nay.
- Khu vùc Kinh tÕ t nh©n ®· ®ãng gãp quan träng vµo GDP vµ thóc ®Èy t¨ng tr¬ng kinh tÕ. N¨m 2005 khu vùc nµy chiÕm 38,9%GDP cña toµn x· héi xÊp xØ tØ träng kinh tÕ nha níc (33,22) gÊp 5,4 lÇn khu vùc kinh tÕ tËp thÓ,2,5 lÇn khu vùc kinh tÕ cã vèn ®Çu t níc ngoµi.N¨m 2001 khu vùc doanh nghiÖp t nh©n nép vao ng©n s¸ch trªn 11075 tû ®ång chiÕm 14,8% tæng thu nh©n s¸ch n¨m 2003, kinh tÕ t nh©n ®ãng gãp kho¶ng 8%. Trong 4 n¨m (200-2003), tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ cña khu vôc kinh tÕ t nh©n trong c«ng nghiÖp ®¹t møc 20%/n¨m. trong n«ng nghiÖp, khu vùc knh tÕ t nh©n ®· cã ®ãng gãp ®¸ng kÓ trong trång trät, ch¨n nu«i vµ ®Æc biÖt lµ trong c¸c ngµnh chÕ biÕn, xuÊt khÈu. Nhê sù ph¸t triÓn cña khu vùc kinh tÕ t nh©n, c¬ cÊu kinh tÕ n«ng nghiÖp ®· cã sù chuyÓn dÞch quan träng theo híng s¶n xuÊt hµng ho¸, ®Èy nhanh qu¸ tr×nh CNH- H§H n«ng nghiÖp n«ng th«n. §ãng gãp vÒ xuÊt khÈu vµ t¨ng nguån thu ng©n s¸ch. §Õn n¨m 2002, khu vùc kinh tÕ t nh©n trong níc ®ãng gãp kho¶ng 48% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ViÖt Nam. Kinh tÕ t nh©n lµ nguån lùc chñ yÕu ph¸t triÓn c¸c mÆt hµng míi, më réng thÞ trêng xuÊt khÈu. Mét sè doanh nghiÖp t nh©n ®· v¬n lªn chiÕm lÜnh thÞ trêng xuÊt khÈu vÒ mét sè mÆt hµng quan träng. ë mét sè ®Þa ph¬ng, kinh tÕ t nh©n lµ khu vùc ®ãng gãp chñ yÕu vÒ xuÊt khÈu (Hµ Giang: 60%, B×nh ThuËn: 45%, Qu¶ng Ng·i: 34%).
- Khu vùc kinh tÕ t nh©n ®· cã ®ãng gãp rÊt lín trong viÖc thu hót c¸c vèn ®Çu t x· héi. TÝnh ®Õn cuèi n¨m 2003, ®Çu t cña khu vùc kinh tÕ t nh©n chiÕm 27% tæng ®Çu t x· héi cña ViÖt Nam (kho¶ng 10 tû USD), cao h¬n tû träng ®Çu t cña doanh nghiÖp nhµ níc.Vèn ®Çu t cña c¸c doanh nghiÖp d©n doanh ®· ®ãng vai trß lµ nguån vèn ®Çu t chñ yÕu ®èi víi ph¸t triÓn kinh tÕ ®Þa ph¬ng
- Khu vùc kinh tÕ t nh©n gãp phÇn quan träng t¹o m«i trêng kinh doanh, thóc ®Èy ph¸t triÓn c¬ chÕ kinh tÕ thi trêng ®Þnh híng XHCN, ®Èy nhanh tiÕn tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo.
Sù ph¸t triÓn cña khu vùc kinh tÕ t nh©n lµ nh©n tè chñ yÕu t¹o m«i trêng c¹nh tranh gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, ph¸ bá dÇn tÝnh ®éc quyÒn cña mét sè doanh nghiÖp nhµ níc. C¸c lo¹i thÞ trêng b¾t ®Çu h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn (thÞ trêng hµng ho¸ - dÞch vô, thÞ trêng lao ®éng, thÞ trêng vèn, thÞ trêng bÊt ®éng s¶n, thÞ trêng khoa häc vµ c«ng nghÖ). Qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ cña níc ta sÏ kh«ng thÓ thùc hiÖn nÕu kh«ng cã sù tham gia cña khu vùc kinh tÕ t nh©n.
2_ Mét sè h¹n chÕ cña khu vùc kinh tÕ t nh©n.
Mét lµ, hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp thuéc khu vùc kinh tÕ t nh©n ë níc ta míi ®îc thµnh lËp, h¬n 90% lµ doanh nghiÖp quy m« võa vµ nhá, kinh nghiÖm vµ n¨ng lùc c¹nh tranh thÊp nªn dÔ bÞ tæn th¬ng. Theo sè liÖu cña phßng Th¬ng m¹i vµ C«ng nghiÖp ViÖt Nam, h¬n 61% doanh nghiÖp míi thµnh lËp thiÕu nguån lùc c¬ b¶n nh vèn, n¨ng lùc qu¶n lý, thÞ trêng, ®Êt ®ai, khã tiÕp cËn víi nguån cung øng hç trî.
Hai lµ, khu vùc kinh tÕ t nh©n ë níc ta nh×n chung n¨ng lùc c¹nh tranh thÊp, tr×nh ®é c«ng nghÖ vµ n¨ng lùc qu¶n lý kÐm.
Ba lµ, c¸c doanh nghiÖp t nh©n míi chñ yÕu tËp trung kinh doanh trong c¸c ngµnh th¬ng m¹i vµ dÞch vô s¬ cÊp. Sè lîng doanh nghiÖp trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn vµ dÞch vô cao cÊp cßn rÊt Ýt.
Bèn lµ, kinh tÕ t nh©n, nhÊt lµ c¸c doanh nghiÖp míi chØ tËp trung ph¸t triÓn ë mét sè thµnh phè lín. Trong khi ®ã, ë nhiÒu vïng n«ng th«n, miÒn nói…hÇu nh cã rÊt Ýt c¸c doanh nghiÖp thuéc khu vùc kinh tÕ t nh©n.
N¨m lµ, nhiÒu ®¬n vÞ kinh tÕ t nh©n cha thùc hiÖn tèt nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ lao ®éng, hîp ®ång lao ®éng, chÕ ®é b¶o hiÓm, tiÒn c«ng, tiÒn l¬ng, b¶o hé lao ®éng, giê lµm viÖc… ®èi víi ngêi lao ®«ng.
S¸u lµ, mét sè doanh nghiÖp, hé kinh doanh c¸ thÓ vi ph¹m ph¸p luËt, trèn lËu thuÕ, kinh doanh tr¸i phÐp, cha thùc hiÖn ®óng luËt doanh nghiÖp vµ c¸c quy ®Þnh kh¸c vÒ d¨ng ký kinh doanh.
B¶y lµ, qu¶n trÞ néi bé cña nhiÒu doanh nghiÖp cßn yÕu kÐm, bÊt cËp nh: thiÕu chiÕn lîc vµ kÕ ho¹ch kinh doanh, cha thùc hiÖn ®Çy ®ñ chÕ ®é b¸o c¸o tµi chÝnh theo quy ®Þnh.
3_ Nh÷ng rµo c¶n ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ t nh©n.
Kinh tÕ t nh©n níc ta míi ®îc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn trong mét thêi gian ng¾n vµ ®ang gÆp nhiÒu th¸ch thøc.
Mét lµ, mét bé phËn c¸n bé, c«ng chøc vµ d luËn x· héi cha thùc sù cã c¸ch nh×n ®ång thuËn vÒ vai trß, vÞ trÝ cña kinh tÕ t nh©n còng nh c¸c doanh nh©n trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng XHCN ë níc ta,vÉn cã nhiÒu ý kiÕn cho r»ng kinh tÕ t nh©n lµ ®èi lËp víi ®Þnh híng XHCN. T©m lý dÌ dÆt, e ng¹i ®èi víi kinh tÕ t nh©n ®ang lµ rµo c¶n cho sù ph¸t triÓn cña khu vùc kinh tÕ nµy. V× vËy, cÇn ph¶i kh¾c phôc c¸ch nh×n tr¸i víi ®êng lèi cña §¶ng vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ t nh©n, ®ång thêi cÇn qu¸n triÖt quan ®iÓm ph¸t triÓn kinh tÕ t nh©n lµ vÊn ®Ì chiÕn lîc l©u dµi trong ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn ë níc ta.
Hai lµ, rµo c¶n do hÖ thèng c¬ chÕ, chÝnh s¸ch cha ®Çy ®ñ, thiÕu ®ång bé, cha minh b¹ch. C«ng cuéc c¶i c¸ch hµnh chÝnh cßn nhiÒu mÆt cha theo kÞp víi yªu cÇu cña ®æi míi kinh tÕ.
- Tæ chøc bé m¸y nhµ níc võa cång kÒnh, võa kÐm hiÖu lùc.
- Mét bé phËn kh«ng nhá c¸n bé, c«ng chøc cha ®ñ n¨ng lùc, tr×nh ®é, chËm ®æi míi t duy; coi viÖc thùc hiÖn tr¸ch nhiÖm vµ nghÜa vô cña m×nh, cña c¬ quan m×nh ®èi víi khu vùc kinh tÕ t nh©n lµ “ban ¬n”, “ph¸t léc”.
- Thñ tôc hµnh chÝnh rêm rµ lµm cho c¸c doanh nghiÖp mÊt nhiÒu thêi gian, tiÒn b¹c vµ mÊt thêi c¬ kinh doanh
Ba lµ, m«i trêng ph¸p lý còng ®ang lµ rµo c¶n ®èi víi kinh tÕ t nh©n; thÓ hiÖn ë hÖ thèng luËt, chÝnh s¸ch cha ®Çy ®ñ, chång chÐo. Mét sè v¨n b¶n cha theo kÞp víi c¸c chÕ tµi quy ®Þnh trong LuËt doanh nghiÖp.ViÖc thi hµnh LuËt doanh nghiÖp cha nghiªm tóc. Mét sè Bé, ngµnh vµ ®Þa ph¬ng lóng tóng trong c«ng t¸c qu¶n lý, cha thùc hiÖn tèt chøc n¨ng híng dÉn, th«ng tin vµ hç trî doanh nghiÖp. Mét sè c¸n bé, c«ng chøc do n¨ng lùc yÕu kÐm; do lîi Ých c¸ nh©n, côc bé hoÆc do t duy cò ®· g©y khã kh¨n, phiÒn hµ cho doanh nghiÖp
Bèn lµ, m«i trêng kinh doanh trong níc cßn bÊt cËp cho kinh tÕ t nh©n do cã sù ph©n biÖt gi· c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. Ngoµi ra, c¸c doanh nghiÖp cßn ph¶i ®ãng nhiÒu lo¹i phÝ, lÖ phÝ kh¸c ®iÒu ®ã ®· t¸c ®éng ®Õn gi¸ thµnh s¶n phÈm lµm cho khu vùc kinh tÕ t nh©n khã cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ trêng néi ®Þa vµ h¹n chÕ v¬n ra chiÕm lÜnh thÞ trêng khu vùc vµ thÕ giíi. T×nh tr¹ng ®éc quyÒn cña doanh nghiÖp nhµ níc trong mét sè ngµnh còng cã t¸c ®éng tiªu cùc ®Õn m«i trêng kinh doanh cña khu vùc kinh tÕ t nh©n. Kinh tÕ t nh©n ®ang ë vÞ thÕ bÊt lîi trong viÖc tiÕp cËn c¸c nguån lùc, trong ®ã bøc xóc nhÊt lµ mÆt hµng s¶n xuÊt vµ vèn tÝn dông.
N¨m lµ, tiÒm lùc vÒ vèn còng nh n¨ng lôc qu¶n lý cña khu vùc d©n doanh cã h¹n; c¸c ®iÒu kiÖn vËt chÊt, kü thuËt (kÕt cÊu h¹ tÇng kü thuËt, nguån nh©n lùc…) cßn nhiÒu h¹n chÕ. §iÒu ®ã h¹n chÕ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn quy m« lín cña khu vùc kinh tÕ t nh©n.
III_ Mét sè ph¬ng híng, chÝnh s¸ch vµ gi¶i ph¸p ph¸t triÓn khu vùc kinh tÕ t nh©n trong thêi kú qu¸ ®é lªn CNXH ë níc ta hiÖn nay.
1_ Ph¬ng híng ph¸t triÓn khu vùc kinh tÕ t nh©n.
Thùc hiÖn nhiÖm vô CNH-H§H ®Êt níc cã nghÜa lµ chuyÓn dÞch nÒn kinh tÕ ®Êt níc tõ n«ng nghiÖp sang c«ng nghiÖp, n©ng cao tû träng c¸c ngµnh s¶n xuÊt c«ng nghiÖp theo c¸c chØ tiªu vÒ gi¸ trÞ s¶n xuÊt, vÒ tû träng lao ®éng c«ng nghiÖp. XuÊt ph¸t tõ c¸c môc tiªu, nhiÖm vô ®Æt ra trong giai ®o¹n hiÖn nay, ®ång thêi tÝnh ®Õn c¸c ®Æc ®iÓm vÒ quy m« võa vµ nhá cña c¸c c¬ së cña khu vùc kinh tÕ t nh©n, cÇn khuyÕn khÝch kinh tÕ t nh©n ®Çu t vµo c¸c khu vùc vµ lÜnh vùc sau ®©y:
- §Çu t ph¸t triÓn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp phôc vô ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, n«ng th«n ®Èy m¹nh xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng chÕ biÕn n«ng s¶n, chuyÓn tõ xuÊt khÈu s¶n phÈm s¬ chÕ sang s¶n phÈm tinh chÕ võa t¹o viÖc lµm thu hót lao ®éng võa gia t¨ng ®îc gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, gi¸ trÞ hµng xuÊt khÈu.
- Ph¸t triÓn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp thu hót nhiÒu lao ®éng nh ngµnh dÖt, may, giµy da phôc vô nhu cÇu tiªu dïng trong níc vµ xuÊt khÈu
- Ph¸t tiÓn c¸c ngµnh c¬ khÝ chÕ t¹o phôc vô s¶n xuÊt n«ng, ng nghiÖp nh s¶n xuÊt m¸y cµy, m¸y kÐo, m¸y xay x¸t, m¸y tuèt lóa, c¸c lo¹i tµu thuyÒn ®¸nh c¸, c¸c s¶n phÈm c¬ khÝ gia c«ng l¾p r¸p kh¸c phôc vô cho c¸c ngµnh x©y dùng d©n dông, c«ng nghiÖp vµ giao th«ng n«ng th«n… §©y chÝnh lµ nh÷ng ngµnh cung cÊp t liÖu s¶n xuÊt cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp.
- Ph¸t triÓn c¸c ngµnh tiÓu thñ c«ng mü nghÖ truyÒn thèng phôc vô xuÊt khÈu vµ c¸c ngµnh hµng tiªu dïng kh¸c phôc vô nhu cÇu tiªu dïng trong níc còng nh nhu cÇu xuÊt khÈu.
2_ Mét sè chÝnh s¸ch cô thÓ khuyÕn khÝch ph¸t triÓn kinh tÕ t nh©n ë ViÖt Nam.
* ChÝnh s¸ch ®Çu t:
N¨m 1987, Quèc héi ®· ban hµnh LuËt ®Çu t níc ngoµi vµ n¨m 1994 ban hµnh LuËt khuyÕn khÝch ®Çu t trong níc. §ång thêi chÝnh phñ ®· ban hµnh NghÞ ®Þnh 29/CP ngµy 12-5-1995 quy ®Þnh chi tiÕt thi hµnh LuËt khuyÕn khÝch ®Çu t trong níc. ChÝnh s¸ch ®Çu t ®· gãp phÇn t¹o m«i trêng ®Çu t cho khu vùc kinh tÕ t nh©n trªn c¸c mÆt sau:
- TiÕp cËn c¸c nguån lùc ®îc thuËn tiÖn h¬n, giao ®Êt, cho thuª ®Êt theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng, vay vèn tÝn dông.
- Hç trî ®Çu t trªn c¸c mÆt: cho thuª mÆt b»ng trong c¸c khu c«ng nghiÖp, lËp vµ khuyÕn khÝch c¸c quü hç trî ®Çu t ®Ó cho vay trung h¹n vµ dµi h¹n; më réng diÖn khuyÕn khÝch, u ®·i ®Çu t vµ t¨ng møc ®é khuyÕn khÝch u ®·i ®Çu t theo chiÒu réng vµ theo chiÒu s©u, s¶n xuÊt ®Ó xuÊt khÈu, b¶o ®¶m c«ng b»ng h¬n trong khuyÕn khÝch vµ u ®·i ®Çu t gi÷a c¸c doanh nghiÖp trong níc vµ doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi
- B¶o ®¶m an toµn cho ho¹t ®éng ®Çu t, xóc tiÕn h×nh thµnh b¶o l·nh tÝn dông ®Çu t, b¶o hé ®Çu t, b¶o ®¶m tµi s¶n, lîi Ých hîp ph¸p cña nhµ ®Çu t.
* ChÝnh s¸ch thuÕ:
Nhµ níc ban hµnh nhiÒu s¾c thuÕ vµ ®· nhiÒu lÇn söa ®æi, ®iÒu chØnh, bæ xung cho phï hîp víi sù thay ®æi cña nÒn kinh tÕ. C¸c s¾c th¸i thuÕ hiÖn hµnh cã liªn quan tíi kinh tÕ t nh©n gåm: thuÕ VAT; thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp; thuÕ sö dông ®Êt n«ng nghiÖp; thuÕ nhµ ®Êt; thuÕ chuyÓn quyÒn sö dông ®Êt; thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt; thuÕ m«n bµi; thuÕ thu nhËp ®èi víi ngêi cã thu nhËp cao. HÖ thèng thuÕ ngµy cµng hoµn chØnh h¬n, môc ®Ých c¸c s¾c th¸i thuÕ râ rµng h¬n; thuÕ suÊt ¸p dông cho c¸c ®èi tîng vµ ®¬n gi¶n ho¸; cã nhiÒu u ®·i thuÕ cho c¸c c¬ së kinh tÕ.
* ChÝnh s¸ch ®Êt ®ai:
ChÝnh s¸ch ®Êt ®ai ®· t¹o ®iÒu kiÖn bíc ®Çu cho c¸c c¬ së s¶n xuÊt – kinh doanh t nh©n trong viÖc t¹o lËp mÆt b»ng vµ x©y dùng c¸c c«ng tr×nh phôc vô s¶n xuÊt – kinh doanh.
* ChÝnh s¸ch vèn, tÝn dông:
- T¹o m«i trêng vµ ®iÒu kiÖn cho khu vùc knih tÕ t nh©n huy ®éng vµ sö dông vèn, chuyÓn tõ cÊp ph¸t vèn qua ng©n s¸ch c¸c cho c¸c doanh nghiÖp nhµ níc. T¹o m«i trêng thuËn lîi cho tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ®Òu cã thÓ tiÕp cËn c¸c nguån vèn, th«ng qua viÖc c¶i c¸ch hÖ thèng ng©n hµng, më réng vµ ph¸t triÓn hÖ thèng thu hót vµ cung øng vèn cña c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i, ng©n hµng cæ phÇn, c¸c hîp t¸c x· tÝn dông, ng©n hµng níc ngoµi. Më réng ®èi tîng cho vay, ban hµnh thÓ lÖ tÝn dông ®èi víi kinh tÕ t nh©n.Xóc tiÕn h×nh thµnh thÞ trêng vèn trung h¹n, dµi h¹n, thÞ trêng chøng kho¸n. ChÊn chØnh ho¹t ®éng cña hÖ thèng tµi chÝnh phi chÝnh thøc nh hôi hä, më réng ®iÒu kiÖn cÇm cè, h¹n chÕ cho vay nÆng l·i. Cho phÐp c¸c doanh nghiÖp huy ®éng vèn b»ng ph¸t hµnh tr¸i phiÕu, cæ phiÕu.
- Hç trî vèn ®èi víi c¸c doanh nghiÖp: Thµnh lËp mét sè tæ chøc nh quü hç trî ®Çu t quèc gia, quü b¶o l·nh tÝn dông ®Þa ph¬ng, quü cho vay theo c¸c ch¬ng tr×nh hç trî ph¸t triÓn.TriÓn khai mét sè ch¬ng tr×nh tÝn dông hç trî gi¶i quyÕt viÖc lµm cho khu vùc kinh tÕ t nh©n, triÓn khai c¸c ch¬ng tr×nh cho vay tÝn dông tõ c¸c nguån tµi trî cña c¸c níc ®èi víi mét sè ®èi tîng ®Æc biÖt
* ChÝnh s¸ch th¬ng m¹i:
ChÝnh s¸ch th¬ng m¹i ®îc ®ái míi trªn c¸c mÆt: tô do ho¸ th¬ng m¹i, ®æi míi chÝnh s¸ch xuÊt nhËp khÈu, ®æi míi hÖ thèng thuÕ quan, gi¶m bít c¸c quy ®Þnh vÒ h¹n ng¹ch, h¹n chÕ vµ cÊm ®o¸n.
- Tù do ho¸ th¬ng m¹i bao gåm tù do ho¸ gi¸ c¶, tù do kinh doanh, b¶o ®¶m sù b×nh ®¼ng gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, thóc ®Èy h×nh thµnh hÖ thèng thÞ trêng ®ång bé, thèng nhÊt.
- §æi míi chÝnh s¸ch xuÊt, nhËp khÈu: chuyÓn tõ ®éc quyÒn ngo¹i th¬ng do mét sè c«ng ty ngo¹i th¬ng cña Nhµ níc n¾m gi÷ sang khuyÕn khÝch tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ cïng tham gia.§ång thêi nhµ níc còng ®· th¸o gì nh÷ng víng m¾c trong ho¹t ®éng th¬ng m¹i, xo¸ bá viÖc quy ®Þnh ®óng møc vèn tèi thiÓu ®Ó ®îc ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu.
- §æi míi hÖ thèng thuÕ quan: gi¶m møc thuÕ vµ hîp lý ho¸ thuÕ xuÊt, nhËp khÈu. §èi víi thñ tôc hµnh chÝnh: bæ giÊy phÐp xuÊt nhËp khÈu tõng chuyÕn, b·i bá viÖc duyÖt kÕ ho¹ch xuÊt khÈu, bá giÊy phÐp xuÊt khÈu ®èi víi c«ng ty tù s¶n xuÊt s¶n phÈm, thay ®æi quy chÕ ®èi víi xuÊt khÈu mét sè mÆt hµng nh g¹o, më c¸c ®Þa ®iÓm kiÓm tra ngoµi cöa khÈu, c¸c doanh nghiÖp ®îc tù do lùa chän ®Þa ®iÓm xuÊt khÈu.
- C¬ chÕ qu¶n lý xuÊt, nhËp khÈu: chuyÓn tõ qu¶n lý b»ng ph¬ng ph¸p hµnh chÝnh lµ chñ yÕu sang qu¶n lý b»ng ph¬ng ph¸p kinh tÕ, th«ng qua hÖ thèng thuÕ quan.
* ChÝnh s¸ch lao ®éng vµ ®µo t¹o nguån nh©n lùc:
ChÝnh s¸ch lao ®éng vµ ®µo t¹o nguån nh©n lùc nh»m gãp phÇn t¹o ra mét thÞ trêng cung cÊp vµ sö dông lao ®éng cã sè lîng vµ chÊt lîng cao, ®¸p øng nhu cÇu cña c¸c doanh nghiÖp vµ t¹o viÖc lµm cho ngêi lao ®éng. Néi dung c¬ b¶n bao gåm:
- C¸c chñ doanh nghiÖp t nh©n ®îc quyÒn huy ®éng vµ sö dông lao ®éng kh«ng h¹n chÕ vÒ sè lîng theo ®iÒu kiÖn vÒ sö dông lao ®éng vµ an toµn lao ®éng theo luËt ®Þnh. Quy ®Þnh vÒ møc l¬ng tèi thiÓu nh»m ®¶m b¶o quyÒn lîi cho ngêi lao ®éng.
- Hoµn thiÖn vµ hç trî cho hÖ thèng gi¸o dôc vµ ®µo t¹o nghÒ. KhuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp ®µo t¹o vµ n©ng cao tay nghÒ cho ngêi c«ng nh©n. §µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý cho chñ doanh nghiÖp.
* ChÝnh s¸ch khoa häc - c«ng nghÖ:
Trong thêi gian qua, Nhµ níc ®· cã nhiÒu nç lùc trong viÖc ®æi míi chÝnh s¸ch khoa häc c«ng nghÖ víi c¸c néi dung: x¸c ®Þnh ph¬ng thøc nhËp c«ng nghÖ hîp lý (th«ng qua ®Çu t cña níc ngoµi, mua b»ng ph¸t minh, s¸ng chÕ), khuyÕn khÝch ®Çu t níc ngoµi cã c«ng nghÖ tiªn tiÕn, c¸c u ®·i vÒ c«ng nghÖ míi, chuyÓn giao c«ng nghÖ, thóc ®Èy ho¹t ®éng nghiªn cøu vµ triÓn khai, khuyÕn khÝch vµ hç trî c¸c ho¹t ®éng ®µo t¹o kü n¨ng vµ x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng khoa häc c«ng nghÖ, t¹o m«i trêng thÞ trêng vµ th«ng tin khoa häc c«ng nghÖ thuËn lîi cho khu vùc kinh tÕ t nh©n ho¹t ®éng.
3_ Mét sè gi¶i ph¸p ph¸t triÓn kinh tÕ t nh©n ë ViÖt Nam hiÖn nay.
ViÖt Nam ®ang thùc hiÖn ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, phÊn ®Êu ®Õn n¨m 2020 c¬ b¶n trë thµnh níc c«ng nghiÖp theo híng hiÖn ®¹i. Do vËy cÇn cã chÝnh s¸ch ph¸t triÓn mét c¸ch hî lý:
Tríc hÕt, cÇn t¹o lËp m«i trêng kinh doanh thuËn lîi cho kinh tÕ t nh©n ph¸t triÓn. Tuyªn truyÒn, phæ biÕn réng r·i quan ®iÓm, ®êng lèi, chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ níc vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ t nh©n. CÇn x©y dùng vµ hoµn thiÖn ®ång bé luËt ph¸p, chÝnh s¸ch ®¶m b¶o tÝnh nhÊt qu¸n vµ æn ®Þnh. Thóc ®Èy nhanh viÖc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn thÞ trêng bÊt ®éng s¶n bao gåm c¶ quyÒn sö dông ®Êt ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi h¬n n÷a vÒ mÆt b»ng s¶n xuÊt kinh doanh cho khu vùc kinh tÕ t nh©n.
Thø hai, ph¶i t¹o lËp sù b×nh ®¼ng thùc sù gi÷a kinh tÕ t nh©n víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c ®Ó c¸c doanh nghiÖp thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ cã m«i trêng c¹nh tranh lµnh m¹nh.
Thø ba, thóc ®Èy nhanh viÖc h×nh thµnh c¸c lo¹i thÞ trê._.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 11361.doc