Phát triển du lịch bền vững tỉnh Bình Thuận

Phaùt trieån du lòch beàn vöõng tænh Bình Thuaän La Nöõ AÙnh Vaân PHAÀN MÔÛ ÑAÀU 1. Tính caáp thieát cuûa vaán ñeà Nhöõng böôùc nhaûy voït veà khoa hoïc coâng ngheä vaø xu theá toaøn caàu hoaù ñaõ vaø ñang taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho du lòch treân phaïm vi toaøn caàu phaùt trieån nhanh vaø trôû thaønh moät trong nhöõng ngaønh kinh teá haøng ñaàu cuûa theá giôùi. Du lòch phaùt trieån vôùi toác ñoä cao, ñem laïi nhieàu lôïi ích cho caùc quoác gia, ñoàng thôøi cuõng ñang laøm cho moâi tröôøng thieân nhieân bò oâ nhieãm, nhieàu heä sinh thaùi bò huyû hoaïi, trong khoâng ít tröôøng hôïp du lòch coøn laø thuû phaïm cuûa söï maát oån ñònh vaø suy thoaùi veà vaên hoaù, xaõ hoäi. Töø cuoái nhöõng naêm 80 cuûa theá kyû XX nhôø coù chính saùch caûi caùch vaø môû cöûa cuûa nhaø nöôùc, du lòch Vieät Nam ñaõ phaùt trieån maïnh, gaët haùi ñöôïc nhieàu thaønh coâng. Tuy nhieân, nhöõng taùc ñoäng tieâu cöïc cuûa du lòch ñoái vôùi moâi tröôøng töï nhieân vaø ñôøi soáng vaên hoaù xaõ hoäi cuûa nhaân daân ñòa phöông taïi nhieàu khu du lòch cuõng ñaõ xuaát hieän. Phaùt trieån du lòch beàn vöõng trôû thaønh moät ñeà taøi noùng hoåi vaø thu huùt ñöôïc söï chuù yù cuûa nhieàu ngöôøi trong vaø ngoaøi ngaønh du lòch. Naèm trong vuøng du lòch Nam Trung Boä vaø Nam Boä, Bình Thuaän laø tænh giaøu tieàm naêng du lòch. Nhöõng naêm gaàn ñaây, soá löôïng khaùch du lòch ñeán Bình Thuaän gia taêng nhanh, du lòch ñoùng goùp ngaøy caøng lôùn vaøo söï taêng tröôûng kinh teá ñòa phöông. Nhöng, neáu chæ chuù yù phaùt trieån du lòch vôùi muïc ñích ñôn thuaàn veà kinh teá, khoâng quan taâm ñeán nhöõng taùc ñoäng nhieàu maët cuûa du lòch ñeán moâi tröôøng, seõ ñe doaï huyû hoaïi moâi tröôøng sinh thaùi vaø vaên hoaù baûn ñòa, aûnh höôûng xaáu ñeán söï phaùt trieån laâu daøi cuûa du lòch. Laøm theá naøo ñeå vöøa phaùt trieån du lòch phuø hôïp vôùi xu theá chung cuûa thôøi ñaïi, vöøa haïn cheá caùc taùc ñoäng tieâu cöïc cuûa hoaït ñoäng du lòch, ñaûm baûo söï phaùt trieån laâu daøi, beàn vöõng laø muïc tieâu maø du lòch Bình Thuaän caàn ñaït tôùi. Xuaát phaùt töø cô sôû lyù luaän vaø baøi hoïc kinh nghieäm veà phaùt trieån du lòch beàn vöõng treân theá giôùi, töø thöïc tieãn phaùt trieån du lòch Vieät Nam vaø tænh Bình Thuaän vaø tính caáp thieát cuûa vaán ñeà, chuùng toâi choïn ñeà taøi Phaùt trieån du lòch beàn vöõng tænh Bình Thuaän. 2. Lòch söû vaán ñeà nghieân cöùu 2.1. Treân theá giôùi Trong vaøi chuïc naêm gaàn ñaây, du lòch treân theá giôùi phaùt trieån roäng raõi vaø baét ñaàu naûy sinh nhöõng aûnh höôûng tieâu cöïc ñeán kinh teá, vaên hoaù – xaõ hoäi vaø moâi tröôøng cuûa laõnh thoå ñoùn khaùch. Vì theá, caùc nhaø du lòch theá giôùi quan taâm nhieàu tôùi vieäc nghieân cöùu nhöõng taùc ñoäng xaáu do du lòch gaây ra ñoái vôùi moâi tröôøng vaø ñeà xuaát moät chieán löôïc phaùt trieån du lòch môùi toân troïng moâi tröôøng. Ngay töø nhöõng naêm 1980, khi caùc vaán ñeà veà phaùt trieån beàn vöõng baét ñaàu ñöôïc ñeà caäp ñaõ coù nhieàu nghieân cöùu khoa hoïc ñöôïc thöïc hieän nhaèm phaân tích nhöõng aûnh höôûng cuûa du lòch ñeán söï phaùt trieån beàn vöõng. Troïng taâm cuûa caùc nghieân cöùu naøy nhaèm giaûi thích cho söï caàn thieát phaûi ñaûm baûo tính toaøn veïn cuûa moâi tröôøng sinh thaùi trong khi tieán haønh caùc hoaït ñoäng khai thaùc taøi nguyeân phuïc vuï phaùt trieån du lòch taïo neàn taûng cho söï phaùt trieån beàn vöõng. Krippendorf (1975) vaø Jungk (1980) laø nhöõng nhaø khoa hoïc ñaàu tieân treân theá giôùi caûnh baùo veà nhöõng suy thoaùi do hoaït ñoäng du lòch gaây ra vaø ñöa ra khaùi nieäm veà loaïi “du lòch raén - hard tourism” ñeå chæ loaïi hình du lòch oà aït vaø “du lòch meàm - soft tourism” ñeå chæ moät chieán löôïc du lòch môùi toân troïng moâi tröôøng. [11] Ngaøy 14/6/1992, taïi Hoäi nghò cuûa Lieân hôïp quoác veà Moâi tröôøng vaø Phaùt trieån (UNCED) ñaõ dieãn ra Hoäi nghò Thöôïng ñænh veà Traùi ñaát (Earth Summit). Taïi hoäi nghò naøy, 182 Chính phuû ñaõ thoâng qua Chöông trình Nghò söï 21 (Agenda 21), moät chöông trình haønh ñoäng toaøn dieän nhaèm ñaûm baûo moät töông lai beàn vöõng cho nhaân loaïi böôùc vaøo theá kyû XXI. Chöông trình Nghò söï 21 ñaõ neâu ra caùc vaán ñeà lieân quan ñeán moâi tröôøng vaø phaùt trieån coù nguy cô gaây ra nhöõng taùc ñoäng nguy haïi veà kinh teá vaø sinh thaùi, töø ñoù ñeà ra chieán löôïc nhaèm höôùng tôùi caùc hoaït ñoäng mang tính beàn vöõng hôn. Töø ñaàu nhöõng naêm 1990 nhieàu nghieân cöùu veà Phaùt trieån du lòch beàn vöõng nhaèm haïn cheá caùc taùc ñoäng tieâu cöïc cuûa hoaït ñoäng du lòch, ñaûm baûo söï phaùt trieån laâu daøi ñaõ ñöôïc tieán haønh. Moät soá loaïi hình du lòch quan taâm ñeán moâi tröôøng ñaõ baét ñaàu xuaát hieän nhö “Du lòch sinh thaùi”, “Du lòch gaén vôùi thieân nhieân”, “Du lòch khaùm phaù”, “Du lòch thay theá”, “Du lòch maïo hieåm”… ñaõ goùp phaàn naâng cao hình aûnh veà moät loaïi hình du lòch coù traùch nhieäm, ñaûm baûo söï phaùt trieån beàn vöõng. Naêm 1996, höôûng öùng Earth Summit, ngaønh du lòch toaøn caàu ñaïi dieän bôûi ba toå chöùc quoác teá goàm Hoäi ñoàng Löõ haønh Du lòch Theá giôùi (WTTC), Toå chöùc Du lòch Theá giôùi (WTO) vaø Hoäi ñoàng Traùi ñaát (Earth Council), ñaõ öùng duïng nhöõng nguyeân taéc cuûa Agenda 21 vaøo du lòch, phoái hôïp xaây döïng moät chöông trình haønh ñoäng vôùi teân goïi “Chöông trình Nghò söï 21 veà Du lòch: Höôùng tôùi phaùt trieån beàn vöõng veà moâi tröôøng”. Chöông trình naøy coù yù nghóa ñaëc bieät quan troïng ñoái vôùi caùc doanh nghieäp du lòch, caùc Chính phuû, caùc cô quan du lòch quoác gia, caùc toå chöùc thöông maïi vaø ngöôøi ñi du lòch. Chöông trình Nghò söï 21 veà Du lòch ñaõ ñöa ra caùc lónh vöïc öu tieân haønh ñoäng vôùi muïc ñích xaùc ñònh vaø döï kieán caùc böôùc tieán haønh. Chöông trình naøy nhaán maïnh söï caàn thieát phaûi phoái hôïp haønh ñoäng giöõa caùc Chính phuû, ngaønh du lòch vaø caùc toå chöùc phi Chính phuû, phaân tích taàm quan troïng veà chieán löôïc vaø kinh teá cuûa ngaønh du lòch, ñoàng thôøi neâu baät nhöõng lôïi ích to lôùn cuûa vieäc phaùt trieån du lòch theo höôùng beàn vöõng[49] 2.1. ÔÛ Vieät Nam Caùc coâng trình nghieân cöùu veà du lòch ñöôïc quan taâm nhieàu töø thaäp nieân 90 cuûa theá kyû XX trôû laïi ñaây cuøng vôùi söï khôûi saéc cuûa ngaønh du lòch cuûa nöôùc ta. Caùc coâng trình noåi baät nhö: Toå chöùc laõnh thoå du lòch Vieät Nam, Quy hoaïch toång theå phaùt trieån du lòch Vieät Nam 1995 – 2000, Cô sôû ñòa lyù du lòch, Ñòa lyù du lòch, Toång quan du lòch, Quy hoaïch du lòch nhöõng vaán ñeà lyù luaän vaø thöïc tieãn vaø nhieàu coâng trình khaùc, taäp trung nghieân cöùu caû lyù luaän vaø thöïc teá, vôùi quy moâ vaø phaïm vi laõnh thoå khaùc nhau. Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, caùc taùc ñoäng cuûa du lòch ñeán moâi tröôøng töï nhieân vaø xaõ hoäi ñang laø moái quan taâm lôùn cuûa nhieàu nhaø nghieân cöùu. Ñieàu naøy cho thaáy söï quan taâm ñeán moâi tröôøng trong hoaït ñoäng du lòch ñang ngaøy caøng trôû neân böùc thieát. Caùc cuoäc hoäi thaûo nhö Hoäi thaûo Quoác teá veà Phaùt trieån du lòch beàn vöõng ôû Vieät Nam do Toång cuïc Du lòch Vieät Nam keát hôïp vôùi Quyõ Hanns Seidel (CHLB Ñöùc) toå chöùc taïi Hueá (thaùng 5/1997), Hoäi thaûo veà Du lòch sinh thaùi vôùi phaùt trieån beàn vöõng ôû Vieät Nam (taïi Haø Noäi, thaùng 4/1998)… du lòch beàn vöõng ñöôïc nhieàu nhaø nghieân cöùu trong nöôùc vaø quoác teá ñeà caäp, thaûo luaän. [11] Töø naêm 1991 ñeán nay tænh Bình thuaän ñaëc bieät quan taâm phaùt trieån du lòch. Moät soá ñeà taøi khoa hoïc nghieân cöùu veà du lòch tænh Bình thuaän ñaõ ñöôïc thöïc hieän nhö: “Du lòch Bình Thuaän- tieàm naêng ñang ñöôïc ñaùnh thöùc” cuûa Ñaøi Truyeàn hình Bình Thuaän (naêm 2001), “Khu du lòch sinh thaùi Haøm Thuaän Nam- tænh Bình Thuaän” cuûa Ñaøi Truyeàn hình Tp. Hoà Chí Minh (naêm 2003)… Gaàn ñaây, moät soá ñeà taøi khoaù luaän toát nghieäp cuûa sinh vieân khoa Ñòa lyù, khoa Du lòch cuûa caùc tröôøng ñaïi hoïc ñaõ ñeà caäp ñeán moät soá vaán ñeà veà du lòch tænh Bình Thuaän nhö caùc ñeà taøi: Ñònh höôùng khai thaùc Du lòch sinh thaùi tænh Bình Thuaän, Du lòch sinh thaùi tænh Bình Thuaän - hieän traïng vaø höôùng phaùt trieån, Ñieåm heïn tieàm naêng vaø ñònh höôùng phaùt trieån laøng du lòch Thuî Syõ, Xaây döïng ñònh höôùng quy hoaïch phaùt trieån du lòch tænh Bình Thuaän thôøi kyø 2001 – 2010… Tuy nhieân, caùc ñeà taøi veà du lòch tænh Bình thuaän noùi chung chöa nhieàu, ñaëc bieät laø du lòch beàn vöõng tænh Bình Thuaän coù theå noùi laø chöa ñöôïc nhieàu ngöôøi quan taâm. Qua sô löôïc lòch söû caùc nghieân cöùu caùc vaán ñeà lieân quan ñeán phaùt trieån du lòch beàn vöõng, coù theå khaùi quaùt laïi moät soá nhaän xeùt sau: - Treân theá giôùi, lónh vöïc du lòch vaø du lòch beàn vöõng ñaõ ñöôïc nhieàu nhaø khoa hoïc vaø caùc toå chöùc quoác teá quan taâm nghieân cöùu. Caùc aán phaåm veà lyù luaän vaø thöïc tieãn veà vaán ñeà phaùt trieån du lòch beàn vöõng laø nhöõng taøi lieäu boå ích trong vieäc nghieân cöùu vaø vaän duïng cho caùc quoác gia baét ñaàu quan taâm phaùt trieån loaïi hình du lòch naøy. - ÔÛ Vieät Nam, du lòch beàn vöõng laø moät lónh vöïc coøn môùi meû, caùc vaán ñeà veà lyù luaän cuûa du lòch beàn vöõng ñang tieáp tuïc ñöôïc thaûo luaän ñeå ñi ñeán thoáng nhaát veà nhaän thöùc vaø quan ñieåm trong caùc nhaø nghieân cöùu, ñieàu haønh du lòch. - Vieäc ñaùnh giaù tieàm naêng vaø thöïc traïng phaùt trieån du lòch tænh Bình Thuaän treân quan ñieåm phaùt trieån beàn vöõng cuõng nhö nhöõng nghieân cöùu cuï theå veà vaán ñeà phaùt trieån du lòch beàn vöõng tænh Bình Thuaän chöa nhieàu. Tieáp thu caùc nghieân cöùu ñi tröôùc, taùc giaû maïnh daïn choïn höôùng nghieân cöùu coøn ñang môùi meû vaø caàn ñöôïc quan taâm ôû Vieät Nam noùi chung vaø Bình Thuaän noùi rieâng. Mong muoán cuûa taùc giaû laø ñöôïc ñoùng goùp moät phaàn vaøo kho taøng caùc taøi lieäu nghieân cöùu veà vaán ñeà phaùt trieån du lòch beàn vöõng vaøo moät ñòa baøn cuï theå - tænh Bình Thuaän, hy voïng keát quaû nghieân cöùu cuûa luaän vaên mang laïi tính thöïc tieãn, coù theå laø taøi lieäu tham khaûo, goùp theâm caên cöù khoa hoïc cho vieäc quy hoaïch phaùt trieån du lòch beàn vöõng tænh Bình thuaän, goùp phaàn phaùt trieån beàn vöõng kinh teá – xaõ hoäi tænh Bình Thuaän. 3. Muïc tieâu vaø nhieäm vuï cuûa ñeà taøi: 3.1. Muïc tieâu: Ñeà taøi taäp trung vaøo vieäc vaän duïng nhöõng vaán ñeà lyù luaän vaø thöïc tieãn veà phaùt trieån du lòch beàn vöõng cuûa theá giôùi vaø Vieät Nam soi saùng cho vieäc ñaùnh giaù khaû naêng phaùt trieån loaïi hình du lòch naøy taïi tænh Bình Thuaän, goùp phaàn phaùt trieån du lòch tænh Bình Thuaän theo höôùng beàn vöõng. 3.2. Nhieäm vuï: Ñeà taøi taäp trung giaûi quyeát caùc vaán ñeà cô baûn sau: - Toång quan moät soá vaán ñeà lyù luaän vaø thöïc tieãn veà phaùt trieån du lòch beàn vöõng treân theá giôùi vaø Vieät Nam vaän duïng vaøo thöïc teá phaùt trieån du lòch tænh Bình Thuaän. - Phaân tích tieàm naêng, hieän traïng phaùt trieån du lòch tænh Bình Thuaän treân quan ñieåm phaùt trieån beàn vöõng. - Treân cô sôû lyù luaän veà phaùt trieån du lòch beàn vöõng, caùc ñònh höôùng chieán löôïc phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi cuûa quoác gia, cuûa Tænh, kieán nghò moät soá giaûi phaùp phaùt trieån du lòch beàn vöõng tænh Bình Thuaän. 4. Giôùi haïn noäi dung vaø phaïm vi nghieân cöùu: 4.1. Giôùi haïn noäi dung nghieân cöùu: Luaän vaên taäp trung vaøo vieäc toång quan caùc cô sôû lyù luaän cho vieäc phaùt trieån du lòch beàn vöõng tænh Bình Thuaän. Phaân tích tieàm naêng vaø hieän traïng phaùt trieån du lòch beàn vöõng tænh Bình Thuaän vaø ñeà xuaát moät soá giaûi phaùp phaùt trieån du lòch beàn vöõng tænh Bình Thuaän. 4.2. Giôùi haïn phaïm vi nghieân cöùu: Luaän vaên taäp trung nghieân cöùu vaán ñeà du lòch treân ñòa baøn tænh Bình thuaän trong giai ñoaïn töø naêm 1991 (naêm taùch tænh Thuaän Haûi cuõ thaønh hai tænh Bình Thuaän vaø Ninh Thuaän) ñeán naêm 2004 treân quan ñieåm phaùt trieån beàn vöõng. 5. Caùc quan ñieåm vaø phöông phaùp nghieân cöùu: 5.1. Caùc quan ñieåm nghieân cöùu: 5.1.1. Quan ñieåm heä thoáng Heä thoáng laõnh thoå du lòch ñöôïc caáu thaønh bôûi nhieàu phaân heä khaùc nhau veà baûn chaát, nhöng coù moái quan heä maät thieát vôùi nhau. Quan ñieåm heä thoáng giuùp chuùng ta naém baét vaø ñieàu khieån ñöôïc hoaït ñoäng cuûa moãi phaân heä noùi rieâng vaø toaøn boä heä thoáng du lòch noùi chung. Heä thoáng laõnh thoå du lòch laø moät heä thoáng môû phöùc taïp goàm nhieàu thaønh phaàn coù moái lieân heä chaët cheõ vôùi nhau. Ñaây laø moät daïng ñaëc bieät cuûa ñòa heä mang tính chaát hoãn hôïp, coù ñuû caùc thaønh phaàn: töï nhieân, kinh teá, xaõ hoäi vaø chòu söï chi phoái cuûa nhieàu quy luaät cô baûn. Vì vaäy, quan ñieåm heä thoáng luoân ñöôïc quaùn trieät trong nghieân cöùu cuûa luaän vaên. 5.1.2. Quan ñieåm toång hôïp laõnh thoå Caùc ñoái töôïng nghieân cöùu cuûa ñòa lyù khoâng theå taùch rôøi moät laõnh thoå cuï theå vôùi nhöõng ñaëc tröng rieâng. Laõnh thoå du lòch ñöôïc toå chöùc nhö laø moät heä thoáng lieân keát khoâng gian cuûa caùc ñoái töôïng du lòch vaø treân cô sôû cuûa caùc nguoàn taøi nguyeân, caùc dòch vuï cho du lòch. Quan ñieåm naøy ñöôïc vaän duïng vaøo luaän vaên thoâng qua vieäc phaân tích caùc tieàm naêng vaø caùc taùc ñoäng nhieàu maët cho söï phaùt trieån beàn vöõng du lòch tænh Bình Thuaän. 5.1.3. Quan ñieåm sinh thaùi beàn vöõng Phaùt trieån du lòch ñi ñoâi vôùi baûo veä moâi tröôøng laø moät boä phaän khoâng theå thieáu cuûa chính saùch sinh thaùi toaøn veïn. Muïc tieâu cuûa du lòch beàn vöõng laø baûo veä taøi nguyeân vaø moâi tröôøng, taêng cöôøng baûo toàn vaø ñoùng goùp lôïi ích cho coäng ñoàng, baûo ñaûm söï phaùt trieån kinh teá beàn vöõng. Vaän duïng quan ñieåm naøy, tính toaøn veïn laõnh thoå cuûa heä sinh thaùi phaûi ñöôïc coi troïng, trong ñoù caùc taùc ñoäng cuûa du lòch ñeán khaû naêng chòu ñöïng cuûa heä sinh thaùi caàn ñöôïc tính ñeán, ñaûm baûo söï phaùt trieån du lòch treân cô sôû moâi tröôøng ñöôïc baûo toàn moät caùch coù hieäu quaû vaø beàn vöõng. Quan ñieåm sinh thaùi beàn vöõng ñöôïc quaùn trieät nhö laø moät quan ñieåm chuû ñaïo trong nghieân cöùu cuûa luaän vaên. 5.1.4. Quan ñieåm lòch söû – vieãn caûnh Moïi söï vaät, hieän töôïng ñeàu coù söï vaän ñoäng, bieán ñoåi hay phaùt trieån theo quaù trình cuûa noù. Nghieân cöùu quaù khöù ñeå coù ñöôïc nhöõng ñaùnh giaù ñuùng ñaén hieän taïi, phaân tích nguoàn goác phaùt sinh, phaùt trieån vaø coù cô sôû ñeå ñöa ra caùc döï baùo veà xu höôùng phaùt trieån. Quan ñieåm naøy ñöôïc vaän duïng trong quaù trình phaân tích caùc giai ñoaïn chuû yeáu cuûa quaù trình hình thaønh, phaùt trieån heä thoáng du lòch, caùc phaân heä cuõng nhö xu höôùng phaùt trieån cuûa heä thoáng laõnh thoå. 5.2. Caùc phöông phaùp nghieân cöùu Trong quaù trình nghieân cöùu, luaän vaên ñaõ söû duïng caùc phöông phaùp khaùc nhau, boå sung cho nhau taïo ñieàu kieän ñeå luaän vaên ñaït ñöôïc nhöõng keát quaû moät caùch coù cô sôû khoa hoïc. 5.2.1. Phöông phaùp thoáng keâ, phaân tích, toång hôïp Caùc taøi lieäu thoáng keâ ñöôïc khai thaùc töø nhieàu nguoàn khaùc nhau: taøi lieäu löu tröõ quoác gia vaø trung öông, taøi lieäu cuûa caùc cô quan caáp tænh, cuûa ngaønh du lòch, caùc taøi lieäu khaùc coù lieân quan. Caùc taøi lieäu thoáng keâ luoân ñöôïc boå sung, caäp nhaät, vaø ñöôïc taùc giaû choïn loïc, toång hôïp vaø phaân tích lieân hôïp caùc yeáu toá trong moái töông quan, aûnh höôûng laãn nhau laøm cô sôû cho muïc ñích nghieân cöùu cuûa luaän vaên. 5.2.2. Phöông phaùp baûn ñoà, bieåu ñoà Ñaây laø phöông phaùp ñaëc thuø cuûa nghieân cöùu ñòa lyù noùi chung vaø ñòa lyù du lòch noùi rieâng. Phöông phaùp naøy ñöôïc söû duïng töø khaâu ñaàu tieân cho ñeán khaâu cuoái cuûa quaù trình tìm hieåu, khaûo saùt, nghieân cöùu. Caùc moái lieân heä veà thôøi gian, khoâng gian, soá löôïng, chaát löôïng cuûa caùc ñoái töôïng ñòa lyù du lòch ñöôïc theå hieän trong luaän vaên thaät khoù coù theå dieãn taû moät caùch ngaén goïn baèng lôøi neáu khoâng coù söï hoã trôï cuûa caùc baûn ñoà, bieåu ñoà. 5.2.3. Phöông phaùp thöïc ñòa Phöông phaùp thöïc ñòa laø moät phöông phaùp truyeàn thoáng cuûa ñòa lyù hoïc, ñöôïc söû duïng roäng raõi trong ñòa lyù du lòch nhaèm tích luyõ taøi lieäu thöïc teá veà söï hình thaønh, phaùt trieån vaø ñaëc ñieåm cuûa toå chöùc laõnh thoå du lòch. Trong quaù trình nghieân cöùu ñeà taøi, phöông phaùp naøy luoân ñöôïc coi troïng nhaèm coù ñöôïc caùi nhìn thöïc teá veà ñaëc tröng laõnh thoå nghieân cöùu. Phöông phaùp naøy coøn ñöôïc thöïc hieän keát hôïp vôùi phöông phaùp ñieàu tra xaõ hoäi hoïc. 5.2.4. Phöông phaùp ñieàu tra xaõ hoäi hoïc Phöông phaùp naøy ñöôïc coi laø phöông phaùp quan troïng trong nghieân cöùu khoa hoïc hieän ñaïi. Trong nghieân cöùu du lòch, caùc thoâng tin thu thaäp ñöôïc qua ñieàu tra giuùp caùc nhaø nghieân cöùu toång hôïp ñöôïc caùc yù kieán, caùc quan ñieåm ña daïng töø du khaùch, cö daân, caùc nhaø quaûn lyù moät caùch khaùch quan maø quan saùt cuûa moät ngöôøi khoâng theå coù ñöôïc. Cuøng vôùi phöông phaùp thöïc ñòa, phöông phaùp naøy coù yù nghóa quan troïng trong vieäc phaân tích caùc hieän töôïng thöïc teá. 5.2.5. Phöông phaùp khai thaùc phaàn meàm cuûa heä thoáng thoâng tin Caùc chöông trình phaàn meàm xöû lyù caùc thoâng tin thu ñöôïc qua ñieàu tra nhö Excel, Windows, Word, MapInfor… ñöôïc söû duïng ñeå xöû lyù, phaân tích keát quaû ñieàu tra vaø theå hieän qua caùc baûng thoáng keâ, caùc baûn ñoà, bieåu ñoà, sô ñoà… 5.2.6. Phöông phaùp chuyeân gia: Trong quaù trình nghieân cöùu ñeà taøi, taùc giaû luoân ñöôïc söï höôùng daãn taän tình cuûa PGS.TS. Nguyeãn Kim Hoàng. Ngoaøi ra, trong quaù trình ñi khaûo saùt nghieân cöùu thöïc teá taùc giaû ñaõ tieán haønh tham khaûo yù kieán cuûa caùc chuyeân gia veà du lòch, caùc nhaø ñieàu haønh du lòch cuûa tænh. 6. Nhöõng ñoùng goùp môùi cuûa luaän vaên - Toång quan moät soá vaán ñeà lyù luaän vaø thöïc tieãn veà phaùt trieån du lòch beàn vöõng treân theá giôùi vaø Vieät Nam, soi saùng vaøo thöïc teá phaùt trieån du lòch tænh Bình Thuaän. - Phaân tích tieàm naêng vaø thöïc traïng phaùt trieån du lòch tænh Bình Thuaän treân quan ñieåm phaùt trieån beàn vöõng. - Kieán nghò moät soá giaûi phaùp phaùt trieån du lòch beàn vöõng tænh Bình Thuaän. 7. Caáu truùc cuûa luaän vaên Ngoaøi phaàn môû ñaàu vaø keát luaän, danh muïc taøi lieäu tham khaûo vaø phuï luïc, noäi dung chuû yeáu cuûa luaän vaên ñöôïc trình baøy trong 3 chöông: Chöông 1: Cô sôû lyù luaän veà phaùt trieån du lòch beàn vöõng. Chöông 2: Tieàm naêng vaø thöïc traïng phaùt trieån du lòch beàn vöõng tænh Bình Thuaän. Chöông 3: Kieán nghò moät soá giaûi phaùp phaùt trieån du lòch beàn vöõng tænh Bình Thuaän PHAÀN NOÄI DUNG CHÖÔNG I: CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ PHAÙT TRIEÅN DU LÒCH BEÀN VÖÕNG 1.1. Quan nieäm veà phaùt trieån du lòch beàn vöõng 1.1.1. Khaùi nieäm veà du lòch Keå töø khi thaønh laäp Hieäp hoäi quoác teá caùc toå chöùc du lòch IUOTO (International of Union Officical Travel Organization) naêm 1925 taïi Haø Lan, khaùi nieäm du lòch luoân luoân ñöôïc baøn luaän raát nhieàu vôùi caùc quan nieäm khaùc nhau. Ñaàu tieân, du lòch ñöôïc hieåu laø vieäc ñi laïi cuûa töøng caù nhaân hoaëc moät nhoùm ngöôøi rôøi khoûi choã ôû cuûa mình trong khoaûng thôøi gian ngaén ñeán caùc vuøng xung quanh ñeå nghæ ngôi, giaûi trí hay chöõa beänh. Ngaøy nay, ngöôøi ta cho raèng veà cô baûn, taát caû caùc hoaït ñoäng di chuyeån cuûa con ngöôøi ôû trong hay ngoaøi nöôùc tröø vieäc ñi cö truù chính trò, tìm vieäc laøm vaø xaâm löôïc, ñeàu mang yù nghóa du lòch. Theo I.I. Piroâgiônic, 1985: du lòch laø moät daïng hoaït ñoäng cuûa daân cö trong thôøi gian roãi lieân quan vôùi söï di chuyeån vaø löu laïi taïm thôøi beân ngoaøi nôi cö truù thöôøng xuyeân nhaèm nghæ ngôi, chöõa beänh, phaùt trieån theå chaát vaø tinh thaàn, naâng cao trình ñoä nhaän thöùc – vaên hoaù theå thao keøm theo vieäc tieâu thuï nhöõng giaù trò töï nhieân, kinh teá vaø vaên hoaù. [30] Phaùp leänh du lòch Vieät nam naêm 1999 khaúng ñònh: Du lòch laø hoạt động của con người ngoaøi nơi cư truù thường xuyeân của mình nhằm thỏa maõn nhu cầu tham quan, giải trí, nghỉ dưỡng trong một khoảng thời gian nhất định. Du lòch lieân quan ñeán nhieàu thaønh phaàn nhö khaùch du lòch, phöông tieän giao thoâng vaän taûi, ñòa baøn ñoùn khaùch, caùc hoaït ñoäng kinh teá – xaõ hoäi coù lieân quan. Taùc ñoäng cuûa hoaït ñoäng du lòch ñeán laõnh thoå ñoùn khaùch laø khaù roäng raõi ôû moïi khía caïnh vaø tuyø thuoäc vaøo loaïi hình du lòch. 1.1.2. Khaùi nieäm veà phaùt trieån du lòch beàn vöõng Phaùt trieån ñöôïc hieåu laø moät quaù trình taêng tröôûng bao goàm nhieàu yeáu toá caáu thaønh khaùc nhau veà kinh teá, chính trò, xaõ hoäi, kyõ thuaät, vaên hoaù… Phaùt trieån laø xu höôùng töï nhieân taát yeáu cuûa theá giôùi vaät chaát noùi chung, cuûa xaõ hoäi loaøi ngöôøi noùi rieâng. Phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi laø quaù trình naâng cao ñieàu kieän soáng veà vaät chaát vaø tinh thaàn cuûa con ngöôøi baèng phaùt trieån löïc löôïng saûn xuaát, quan heä saûn xuaát, naâng cao caùc giaù trò vaên hoaù coäng ñoàng. Söï chuyeån ñoåi cuûa caùc hình thaùi xaõ hoäi töø xaõ hoäi coâng xaõ nguyeân thuyû leân chieám höõu noâ leä leân phong kieán roài ñeán xaõ hoäi tö baûn… ñöôïc coi laø moät quaù trình phaùt trieån. Khaùi nieäm beàn vöõng ôû ñaây ñöôïc hieåu laø tyû leä söû duïng moät taøi nguyeân khoâng vöôït quaù tyû leä boå sung taøi nguyeân ñoù. Söû duïng beàn vöõng toàn taïi khi nhu caàu veà moät taøi nguyeân thaáp hôn cung caáp môùi hay söï phaân phoái vaø tieâu duøng moät taøi nguyeân ñöôïc giöõ ôû möùc thaáp hôn saûn löôïng beàn vöõng toái ña. Lyù thuyeát veà phaùt trieån beàn vöõng môùi xuaát hieän khoaûng giöõa nhöõng naêm 80 cuûa theá kyû XX. Theo quan ñieåm cuûa Toå chöùc Baûo toàn Thieân nhieân Theá giôùi (IUCN) ñöa ra naêm 1980, phaùt trieån beàn vöõng phaûi caân nhaéc ñeán hieän töôïng khai thaùc caùc nguoàn taøi nguyeân taùi taïo vaø khoâng taùi taïo, ñeán caùc ñieàu kieän thuaän lôïi cuõng nhö khoù khaên trong vieäc toå chöùc caùc keá hoaïch haønh ñoäng ngaén haïn vaø daøi haïn ñan xen nhau. Maëc duø coøn nhieàu tranh luaän xung quanh khaùi nieäm veà phaùt trieån beàn vöõng ôû nhöõng goùc ñoä khaùc nhau, nhöng coù theå nhaän thaáy raèng cho ñeán nay khaùi nieäm maø Uyû ban Theá giôùi veà Phaùt trieån vaø Moâi tröôøng (WCED), noåi tieáng vôùi teân goïi Uyû ban Brundtlant, ñöa ra naêm 1987 ñöôïc söû duïng roäng raõi hôn caû laøm chuaån möïc ñeå so saùnh caùc hoaït ñoäng coù traùch nhieäm vôùi moâi tröôøng soáng cuûa con ngöôøi. Trong ñònh nghóa Brundtlant thì “Phaùt trieån beàn vöõng ñöôïc hieåu laø hoaït ñoäng phaùt trieån kinh teá nhaèm ñaùp öùng caùc nhu caàu cuûa theá heä hieän taïi maø khoâng laøm toån haïi ñeán khaû naêng ñaùp öùng caùc nhu caàu cuûa theá heä mai sau”. Phaùt trieån beàn vöõng lieân quan ñeán vieäc söû duïng daøi haïn vaø khaû naêng coù theå baûo toàn ñöôïc cuûa nguoàn taøi nguyeân. Tuy nhieân, noäi dung chuû yeáu cuûa ñònh nghóa naøy xoay quanh vaán ñeà phaùt trieån kinh teá. Taïi Hoäi nghò veà Moâi tröôøng toaøn caàu RIO – 92 vaø RIO – 92+5, quan nieäm veà phaùt trieån beàn vöõng ñöôïc caùc nhaø khoa hoïc boå sung, theo ñoù “Phaùt trieån beàn vöõng ñöôïc hình thaønh trong söï hoaø nhaäp, xen caøi vaø thoaû hieäp cuûa 3 heä thoáng töông taùc laø heä töï nhieân, heä kinh teá vaø heä xaõ hoäi”. (Hình 1) Hình 1.1. Quan nieäm veà phaùt trieån beàn vöõng Döôùi quan ñieåm phaùt trieån naøy, Jacob vaø Sadler (1992) cho raèng phaùt trieån beàn vöõng laø keát quaû töông taùc qua laïi vaø phuï thuoäc laãn nhau cuûa ba heä thoáng noùi treân, ñoàng thôøi hoï xaùc ñònh phaùt trieån beàn vöõng khoâng cho pheùp con ngöôøi vì söï öu tieân phaùt trieån cuûa heä naøy maø gaây ra söï suy thoaùi vaø taøn phaù ñoái vôùi caùc heä khaùc, hay noùi cuï theå hôn thì phaùt trieån beàn vöõng laø söï dung hoaø caùc töông taùc vaø söï thoaû hieäp giöõa ba heä thoáng noùi treân nhaèm ñöa ra caùc muïc tieâu heïp hôn cho söï phaùt trieån beàn vöõng, bao goàm: - Söï tham gia coù hieäu quaû cuûa coäng ñoàng vaøo nhöõng quyeát ñònh mang tính chaát chính trò. Heä xaõ hoäi Heä kinh teá Heä töï nhieân Phaùt trieån beàn vöõng - Khaû naêng taïo ra caùc taêng tröôûng kinh teá maø khoâng laøm suy thoaùi taøi nguyeân thoâng qua vieäc aùp duïng nhöõng thaønh töïu môùi veà khoa hoïc kyõ thuaät. - Giaûi quyeát caùc xung ñoät trong xaõ hoäi do phaùt trieån khoâng coâng baèng. ÔÛ Vieät Nam, lyù luaän veà phaùt trieån beàn vöõng cuõng ñaõ ñöôïc caùc nhaø khoa hoïc, lyù luaän quan taâm nghieân cöùu trong thôøi gian gaàn ñaây treân cô sôû tieáp thu nhöõng keát quaû nghieân cöùu veà lyù luaän, kinh nghieäm quoác teá veà phaùt trieån beàn vöõng vaø ñoái chieáu vôùi hoaøn caûnh cuï theå ôû Vieät Nam. Chæ thò soá 36/CT cuûa Boä Chính trò BCHTW Ñaûng ngaøy 25/6/1998 ñaõ xaùc ñònh “muïc tieâu vaø caùc quan ñieåm cô baûn cho phaùt trieån beàn vöõng döïa chuû yeáu vaøo hoaït ñoäng baûo veä moâi tröôøng”. Ñoàng thôøi, trong Baùo caùo chính trò taïi Ñaïi hoäi Ñaûng VIII (naêm 1996) cuõng ñaõ chính thöùc ñeà caäp ñeán khía caïnh “baûo veä moâi tröôøng sinh thaùi, söû duïng hôïp lyù taøi nguyeân nhö moät caáu thaønh khoâng theå taùch rôøi cuûa phaùt trieån beàn vöõng”. Vaán ñeà phaùt trieån beàn vöõng ôû Vieät Nam ñang ñöôïc Ñaûng vaø Nhaø nöôùc cuõng nhö caùc caáp chính quyeàn raát quan taâm, nhaèm khai thaùc coù hieäu quaû vaø laâu daøi caùc tieàm naêng to lôùn veà taøi nguyeân, moâi tröôøng phuïc vuï cho muïc tieâu xaây döïng moät nöôùc Vieät Nam coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù, ñôøi soáng ngöôøi daân khoâng ngöøng ñöôïc caûi thieän vôùi neàn vaên hoaù mang ñaäm baûn saéc daân toäc. Du lòch laø moät ngaønh kinh teá toång hôïp, vì vaäy baûn thaân söï phaùt trieån cuûa du lòch ñoøi hoûi phaûi coù söï phaùt trieån beàn vöõng chung cuûa xaõ hoäi vaø ngöôïc laïi. Khaùi nieäm du lòch beàn vöõng môùi xuaát hieän gaàn ñaây. Theo ñònh nghóa cuûa Toå chöùc Du lòch Theá giôùi – WTO ñöa ra taïi Hoäi nghò veà Moâi tröôøng vaø Phaùt trieån cuûa Lieân hôïp quoác taïi Rio de Janeiro naêm 1992 “Du lòch beàn vöõng laø vieäc phaùt trieån caùc hoaït ñoäng du lòch nhaèm ñaùp öùng caùc nhu caàu hieän taïi cuûa khaùch du lòch vaø ngöôøi daân baûn ñòa trong khi vaãn quan taâm ñeán vieäc baûo toàn vaø toân taïo caùc nguoàn taøi nguyeân cho vieäc phaùt trieån hoaït ñoäng du lòch trong töông lai. Du lòch beàn vöõng seõ coù keá hoaïch quaûn lyù caùc nguoàn taøi nguyeân nhaèm thoaû maõn caùc nhu caàu veà kinh teá, xaõ hoäi, thaåm myõ cuûa con ngöôøi trong khi ñoù vaãn duy trì ñöôïc söï toaøn veïn veà vaên hoaù, ña daïng sinh hoïc, söï phaùt trieån cuûa caùc heä sinh thaùi vaø caùc heä thoáng hoã trôï cho cuoäc soáng cuûa con ngöôøi”. Theo Hoäi ñoàng Du lòch vaø Löõ haønh quoác teá WTTC, 1996 thì “ Du lòch beàn vöõng laø vieäc ñaùp öùng caùc nhu caàu hieän ñaïi cuûa du khaùch vaø vuøng du lòch maø vaãn baûo ñaûm nhöõng khaû naêng ñaùp öùng nhu caàu cho caùc theá heä du lòch töông lai”. Theo TS. Traàn vaên Thoâng trong cuoán Toång quan du lòch (trang 231) thì “Du lòch beàn vöõng laø quaù trình ñieàu haønh quaûn lyù caùc hoaït ñoäng du lòch vôùi muïc ñích xaùc ñònh vaø taêng cöôøng caùc nguoàn haáp daãn du khaùch tôùi caùc vuøng vaø caùc quoác gia du lòch. Quaù trình quaûn lyù naøy luoân höôùng tôùi vieäc haïn cheá lôïi ích tröôùc maét ñeå ñaït ñöôïc lôïi ích laâu daøi do caùc hoaït ñoäng du lòch ñöa laïi”. Naêm 1996, “Chöông trình Nghò söï 21 veà Du lòch: Höôùng tôùi phaùt trieån beàn vöõng veà moâi tröôøng” cuûa Hoäi ñoàng Löõ haønh Du lòch Theá giôùi (WTTC), Toå chöùc Du lòch Theá giôùi (WTO) vaø Hoäi ñoàng Traùi ñaát (Earth Council) ñaõ ñeà ra 10 nguyeân taéc chuû ñaïo cho toaøn ngaønh nhaèm ñaûo baûo phaùt trieån du lòch beàn vöõng goàm: - Du lòch phaûi hoã trôï nhaân daân soáng moät caùch laønh maïnh, höõu ích vaø haøi hoaø vôùi thieân nhieân. - Du lòch phaûi goùp phaàn giöõ gìn, baûo veä vaø khoâi phuïc heä sinh thaùi cuûa Traùi ñaát. - Du lòch phaûi döïa treân söï beàn vöõng veà saûn xuaát vaø tieâu duøng. - Phaûi loaïi boû hoaëc haïn cheá vieäc baûo hoä kinh doanh dòch vuï du lòch. - Baûo veä moâi tröôøng khoâng theå taùch rôøi vôùi quaù trình phaùt trieån du lòch. - Caàn coù söï tham gia cuûa coäng ñoàng ñòa phöông cuøng söï nghieân cöùu kyõ löôõng veà baûn saéc vaø vaên hoaù baûn ñòa khi ñöa ra caùc quyeát ñònh lieân quan ñeán phaùt trieån du lòch. - Du lòch phaûi tranh thuû moïi khaû naêng ñeå taïo vieäc laøm cho phuï nöõ vaø ngöôøi daân baûn xöù. - Phaùt trieån du lòch phaûi gaén lieàn vôùi vieäc thöøa nhaän vaø uûng hoä baûn saéc vaên hoaù cuõng nhö nhu caàu cuûa ngöôøi daân baûn xöù. - Phaûi toân troïng caùc ñieàu luaät quoác teá veà baûo veä moâi tröôøng. - Caùc nöôùc caàn thoâng baùo cho nhau veà nhöõng thieân tai coù theå gaây aûnh höôûng xaáu cho du khaùch hoaëc ñieåm du lòch. Ña soá cho raèng du lòch beàn vöõng ñöôïc hieåu laø hoaït ñoäng khai thaùc moâi tröôøng töï nhieân vaø vaên hoaù nhaèm thoaû maõn caùc nhu caàu ña daïng cuûa khaùch du lòch, coù quan taâm ñeán caùc lôïi ích kinh teá daøi haïn, ñoàng thôøi tieáp tuïc duy trì caùc khoaûn ñoùng goùp cho coâng taùc baûo veä moâi tröôøng vaø goùp phaàn naâng cao möùc soáng cuûa coäng ñoàng ñòa phöông. Hieän nay trong quaù trình thoáng nhaát veà nhaän thöùc, quan nieäm veà phaùt trieån du lòch beàn vöõng vaãn coøn nhöõng baát ñoàng, ñaëc bieät giöõa nhöõng ngöôøi coi phaùt trieån du lòch beàn vöõng caàn ñaûm baûo nguyeân taéc chính laø baûo toàn taøi nguyeân moâi tröôøng vaø vaên hoaù vôùi nhöõng ngöôøi xem nguyeân taéc haøng ñaàu cuûa phaùt trieån du lòch beàn vöõng laø söï taêng tröôûng veà kinh teá do du lòch ñem laïi. Du lòch beàn vöõng laø moät nhaùnh cuûa phaùt trieån beàn vöõng ñaõ ñöôïc Hoäi nghò cuûa Uyû ban Theá giôùi veà Phaùt trieån vaø Moâi tröôøng (hay Uyû ban Brundtlant) xaùc ñònh naêm 1987. Hoaït ñoäng phaùt trieån du lòch beàn vöõng laø hoaït ñoäng phaùt trieån ôû moät khu vöïc cuï theå sao cho noäi dung, hình thöùc, vaø quy moâ laø thích hôïp vaø beàn vöõng theo thôøi gian, khoâng laøm suy thoaùi moâi tröôøng, laøm aû._.nh höôûng ñeán khaû naêng hoã trôï caùc hoaït ñoäng phaùt trieån khaùc. Ngöôïc laïi, tính beàn vöõng cuûa hoaït ñoäng phaùt trieån du lòch ñöôïc xaây döïng treân neàn taûng söï thaønh coâng trong phaùt trieån cuûa caùc ngaønh khaùc, söï phaùt trieån beàn vöõng chung cuûa khu vöïc. Troïng taâm cuûa phaùt trieån du lòch beàn vöõng laø ñaáu tranh cho söï caân baèng giöõa caùc muïc tieâu veà kinh teá xaõ hoäi baûo toàn taøi nguyeân moâi tröôøng vaø vaên hoaù coäng ñoàng trong khi phaûi taêng cöôøng söï thoaû maõn nhu caàu ngaøy caøng cao vaø ña daïng cuûa du khaùch. Söï caân baèng naøy coù theå thay ñoåi theo thôøi gian, khi coù söï thay ñoåi veà caùc quy taéc xaõ hoäi, caùc ñieàu kieän ñaûm baûo moâi tröôøng sinh thaùi vaø söï phaùt trieån cuûa khoa hoïc coâng ngheä. Ñaëc tröng cô baûn cuûa du lòch beàn vöõng laø noù coå vuõ cho loaïi hoaït ñoäng du lòch ít gaây taùc haïi cho moâi tröôøng. Phaùt trieån du lòch beàn vöõng nhaèm höôùng tôùi vieäc ñaùp öùng caùc nhu caàu phaùt trieån du lòch cuûa theá heä hieän taïi maø khoâng laøm toån haïi ñeán khaû naêng ñaùp öùng caùc nhu caàu phaùt trieån du lòch cuûa caùc theá heä mai sau. [49] Du lòch beàn vöõng tuy coøn raát môùi meû nhöng noù coù giaù trò raát lôùn veà maët khoa hoïc vaø thöïc tieãn, ñang thu huùt söï quan taâm cuûa caùc nhaø nghieân cöùu veà du lòch vaø moâi tröôøng. 1.2. Caùc yeâu caàu phaùt trieån du lòch beàn vöõng: Phaùt trieån du lòch beàn vöõng phaûi tieáp caän vaø thöïc hieän moät caùch toaøn dieän, haøi hoaø caùc yeâu caàu sau: 1.2.1. Heä sinh thaùi: Phaùt trieån du lòch phaûi chuù yù ñeán vieäc duy trì caùc heä thoáng trôï giuùp cuoäc soáng (ñaát, nöôùc, khoâng khí vaø caây xanh), baûo veä söï ña daïng vaø oån ñònh cuûa caùc loaøi vaø caùc heä sinh thaùi. Cô sôû haï taàng, cô sôû vaät chaát – kyõ thuaät phaûi ñöôïc thieát keá, toå chöùc phuø hôïp vôùi ñieàu kieän cho pheùp (giôùi haïn) cuûa moâi tröôøng. Vì ñieàu kieän cuûa moâi tröôøng thay ñoåi theo khoâng gian vaø thôøi gian, phaùt trieån du lòch phaûi phuø hôïp vôùi ñieàu kieän moâi tröôøng ôû moãi vuøng khaùc nhau. 1.2.2. Hieäu quaû: Söû duïng coù hieäu quaû nguoàn voán vaø lao ñoäng boû ra trong hoaït ñoäng kinh doanh du lòch. Hieäu quaû lieân quan ñeán vieäc ñaùnh giaù caùc phöông thöùc, bieän phaùp ño löôøng chi phí, thôøi gian, lôïi ích cuûa caù nhaân xaõ hoäi thu ñöôïc thoâng qua hoaït ñoäng du lòch. Vieäc naøy ñoøi hoûi quy moâ vaø söï oån ñònh thích hôïp cuûa caùc thò tröôøng du lòch. 1.2.3. Coâng baèng: Bình ñaúng vaø thöøa nhaän caùc nhu caàu caù nhaân, hoä gia ñình, caùc nhoùm xaõ hoäi, giöõa theá heä hieän taïi vaø theá heä töông lai, giöõa con ngöôøi vaø thieân nhieân. 1.2.4. Baûn saéc vaên hoaù: Baûo veä vaø duy trì chaát löôïng cuoäc soáng, caùc truyeàn thoáng vaên hoaù ñaëc saéc nhö toân giaùo, ngheä thuaät vaø theå cheá. Du lòch phaûi taêng cöôøng baûo veä vaên hoaù thoâng qua chính saùch du lòch vaên hoaù. 1.2.5. Coäng ñoàng: Coäng ñoàng ñòa phöông tham gia vaøo quaù trình du lòch moät caùch tröïc tieáp hoaëc giaùn tieáp thoâng qua hoaït ñoäng ñaàu tö kinh doanh du lòch vaø caùc hoaït ñoäng khaùc coù lieân quan nhö coâng nghieäp, thuû coâng myõ, noâng nghieäp… 1.2.6. Caân baèng: Phaùt trieån du lòch phaûi taïo ñöôïc söï lieân keát, caân ñoái vaø haøi hoaø giöõa kinh teá vaø moâi tröôøng, giöõa noâng nghieäp vaø du lòch, giöõa caùc loaïi hình du lòch lieân ngaønh ñeå taïo hieäu quaû toång hôïp. 1.2.7. Phaùt trieån: Khai thaùc caùc tieàm naêng laøm taêng khaû naêng caûi thieän chaát löôïng cuoäc soáng. Taêng tröôûng laø keát quaû cuûa söï phaùt trieån, nhöng khoâng ñoàng nghóa vôùi söï khai thaùc trieät ñeå vaø phaù huyû moâi tröôøng. [27] 1.3. Nhöõng nguyeân taéc ñaûm baûo cho phaùt trieån du lòch beàn vöõng 1.3.1. Khai thaùc söû duïng caùc nguoàn taøi nguyeân moät caùch beàn vöõng Phaùt trieån du lòch beàn vöõng caàn ñaûm baûo löu laïi cho caùc theá heä töông lai nguoàn taøi nguyeân khoâng keùm hôn so vôùi nhöõng gì maø caùc theá heä tröôùc ñöôïc höôûng. Vì vaäy, trong quaù trình khai thaùc söû duïng caùc nguoàn taøi nguyeân caàn phaûi tính ñeán caùc giaûi phaùp nhaèm ngaên chaën söï maát ñi cuûa caùc loaïi sinh vaät, söï suy giaûm nhöõng chöùc naêng thieát yeáu cuûa caùc heä sinh thaùi coù giaù trò du lòch nhö caùc röøng nguyeân sinh, caùc raïn san hoâ…; Ngaên chaën söï phaù hoaïi caùc giaù trò vaên hoaù lòch söû, truyeàn thoáng daân toäc; Phaùt trieån vaø thöïc thi caùc chính saùch moâi tröôøng hôïp lyù trong moïi lónh vöïc cuûa du lòch; Baûo veä vaø uûng hoä vieäc thöøa höôûng caùc di saûn vaên hoaù vaø lòch söû cuûa caùc daân toäc, toân troïng caùc quyeàn lôïi cuûa ngöôøi daân ñòa phöông trong vieäc khai thaùc caùc taøi nguyeân du lòch. Hoaït ñoäng du lòch caàn ñöôïc duy trì trong giôùi haïn “söùc chöùa” (Carrying Capacity) ñöôïc xaùc ñònh. “Söùc chöùa” cuûa moät ñieåm du lòch coù theå hieåu laø möùc ñoä söû duïng cuûa khaùch tham quan maø moät khu vöïc coù theå cung caáp, ñaùp öùng ôû möùc ñoä cao cho du khaùch vaø ñeå laïi raát ít taùc ñoäng vaøo nguoàn taøi nguyeân. Hay noùi moät caùch khaùc, vieäc söû duïng laõnh thoå du lòch chæ coù giôùi haïn, neáu vöôït quaù seõ laøm giaûm söï haøi loøng cuûa khaùch vaø/hoaëc mang laïi nhöõng taùc ñoäng ngöôïc laïi veà maët xaõ hoäi, kinh teá, vaên hoaù, moâi tröôøng cuûa khu vöïc. 1.3.2. Haïn cheá vieäc söû duïng quaù möùc taøi nguyeân vaø giaûm thieåu chaát thaûi Tieâu thuï quaù möùc caùc nguoàn taøi nguyeân daãn ñeán söï huyû hoaïi moâi tröôøng ñòa phöông, ñi ngöôïc laïi söï phaùt trieån beàn vöõng laâu daøi cuûa ngaønh coâng nghieäp du lòch. Giaûm tieâu thuï quaù möùc vaø giaûm chaát thaûi seõ traùnh ñöôïc nhöõng chi phí toán keùm cho vieäc hoài phuïc toån haïi veà moâi tröôøng vaø ñoùng goùp cho chaát löôïng cuûa du lòch. Vieäc khai thaùc söû duïng quaù möùc taøi nguyeân vaø khoâng kieåm soaùt ñöôïc löôïng chaát thaûi töø hoaït ñoäng du lòch seõ goùp phaàn daãn ñeán söï suy thoaùi moâi tröôøng maø haäu quaû cuûa noù laø söï phaùt trieån khoâng beàn vöõng cuûa du lòch noùi rieâng vaø kinh teá – xaõ hoäi noùi chung. 1.3.3. Phaùt trieån du lòch gaén lieàn vôùi vieäc baûo toàn tính ña daïng Tính ña daïng veà thieân nhieân, veà vaên hoaù vaø xaõ hoäi laø nhaân toá ñaëc bieät quan troïng taïo neân söï haáp daãn cuûa du lòch, laøm thoaû maõn nhu caàu ña daïng cuûa du khaùch, taêng cöôøng söï phong phuù veà saûn phaåm du lòch. Söï ña daïng cuûa moâi tröôøng töï nhieân, vaên hoaù vaø xaõ hoäi laø moät theá maïnh traùnh vieäc quaù phuï thuoäc vaøo moät hay moät vaøi nguoàn hoã trôï sinh toàn. Ña daïng laø truï coät chính cuûa ngaønh coâng nghieäp du lòch. Ña daïng laø moät nhaân toá quan troïng quyeát ñònh söï löïa choïn nôi tham quan cuûa du khaùch, laø moái quan taâm, laø nguoàn lôïi cuûa caùc nhaø ñieàu haønh du lòch. Nôi naøo coù tính ña daïng cao veà thieân nhieân, vaên hoaù vaø xaõ hoäi, nôi ñoù seõ coù khaû naêng caïnh tranh cao veà du lòch vaø coù söùc haáp daãn lôùn, ñaûm baûo cho söï phaùt trieån. Vieäc duy trì vaø phaùt trieån tính ña daïng cuûa thieân nhieân, vaên hoaù vaø xaõ hoäi laø raát quan troïng ñoái vôùi du lòch beàn vöõng, laø choã döïa sinh toàn cuûa ngaønh coâng nghieäp du lòch. 1.3.4. Phaùt trieån phaûi phuø hôïp vôùi quy hoaïch toång theå kinh teá – xaõ hoäi Du lòch laø ngaønh kinh teá toång hôïp coù tính lieân ngaønh, lieân vuøng cao vì vaäy moïi phöông aùn khai thaùc taøi nguyeân ñeå phaùt trieån phaûi phuø hôïp vôùi caùc quy hoaïch chuyeân ngaønh noùi rieâng vaø quy hoaïch toång theå kinh teá – xaõ hoäi noùi chung ôû phaïm vi quoác gia, vuøng vaø ñòa phöông. Ngoaøi ra, ñoái vôùi moãi phöông aùn phaùt trieån caàn tieán haønh ñaùnh giaù taùc ñoäng moâi tröôøng nhaèm haïn cheá caùc taùc ñoäng tieâu cöïc ñeán taøi nguyeân vaø moâi tröôøng. Ñieàu naøy seõ goùp phaàn ñaûm baûo cho söï phaùt trieån beàn vöõng cuûa du lòch trong moái quan heä vôùi caùc ngaønh kinh teá khaùc cuõng nhö vôùi vieäc söû duïng coù hieäu quaû taøi nguyeân, ñaûm baûo moâi tröôøng. 1.3.5. Chia seû lôïi ích vôùi coäng ñoàng ñòa phöông Ñeå phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi noùi chung vaø töøng ngaønh kinh teá noùi rieâng vieäc khai thaùc caùc tieàm naêng taøi nguyeân laø taát yeáu. Tuy nhieân, thöïc teá cho thaáy treân moät ñòa baøn laõnh thoå neáu moãi ngaønh chæ bieát ñeán lôïi ích cuûa mình khoâng coù söï hoã trôï ñoái vôùi söï phaùt trieån kinh teá vaø chia seû quyeàn lôïi vôùi coäng ñoàng ñòa phöông thì seõ laøm cho kinh teá vaø cuoäc soáng ngöôøi daân ñòa phöông gaëp nhieàu khoù khaên. Ñieàu naøy buoäc coäng ñoàng ñòa phöông phaûi khai thaùc toái ña caùc tieàm naêng taøi nguyeân cuûa mình laøm ñaåy nhanh quaù trình caïn kieät taøi nguyeân vaø toån haïi ñeán moâi tröôøng sinh thaùi. Keát quaû caùc quaù trình ñoù seõ gaây nhöõng taùc ñoäng tieâu cöïc ñeán söï phaùt trieån beàn vöõng cuûa ngaønh du lòch noùi rieâng vaø kinh teá – xaõ hoäi noùi chung. Ngaønh du lòch hoã trôï tích cöïc caùc hoaït ñoäng kinh teá ñòa phöông vaø coù tính ñeán caùc giaù trò vaø chi phí veà maët moâi tröôøng thì môùi baûo veä ñöôïc caùc neàn kinh teá ñòa phöông. Chia seû lôïi ích vôùi coäng ñoàng ñòa phöông laø moät nguyeân taéc quan troïng trong phaùt trieån du lòch beàn vöõng. 1.3.6. Khuyeán khích söï tham gia cuûa coäng ñoàng ñòa phöông Cö daân ñòa phöông, neàn vaên hoaù, loái soáng vaø truyeàn thoáng cuûa ñòa phöông laø nhöõng nhaân toá quan troïng thu huùt khaùch du lòch tôùi ñieåm du lòch. Khi coäng ñoàng ñöôïc tham gia chæ ñaïo phaùt trieån du lòch thì seõ taïo ra ñöôïc nhöõng ñieàu kieän ñaëc bieät thuaän lôïi cho du lòch bôûi coäng ñoàng laø chuû nhaân vaø laø ngöôøi coù traùch nhieäm chính vôùi taøi nguyeân vaø moâi tröôøng khu vöïc. Ñieàu naøy seõ taïo ra khaû naêng phaùt trieån laâu daøi cuûa du lòch. 1.3.7. Thöôøng xuyeân trao ñoåi tham khaûo yù kieán vôùi coäng ñoàng ñòa phöông vaø caùc ñoái töôïng coù lieân quan Trao ñoåi tham khaûo yù kieán quaàn chuùng laø moät quaù trình nhaèm dung hoaø giöõa phaùt trieån kinh teá vôùi nhöõng moái quan taâm lôùn hôn cuûa coäng ñoàng ñòa phöông, vôùi nhöõng taùc ñoäng tieàm aån cuûa söï phaùt trieån leân moâi tröôøng töï nhieân, vaên hoaù – xaõ hoäi. Quaù trình tham khaûo yù kieán trong tröôøng hôïp naøy coù yù nghóa ñaëc bieät quan troïng bôûi noù bao haøm vieäc trao ñoåi thoâng tin, yù kieán, ñaùnh giaù vaø haønh ñoäng döïa vaøo kyõ naêng, kieán thöùc vaø caùc nguoàn löïc ñòa phöông. Vieäc tham khaûo yù kieán treân dieän roäng vì lôïi ích cuûa caû coäng ñoàng ñòa phöông, du khaùch, vaø caùc ngaønh coâng nghieäp laø vieäc laøm heát söùc caàn thieát ñoái vôùi muïc tieâu phaùt trieån du lòch beàn vöõng. 1.3.8. Chuù troïng vieäc ñaøo taïo naâng cao nhaän thöùc veà taøi nguyeân moâi tröôøng Ñoái vôùi baát kyø söï phaùt trieån naøo, con ngöôøi luoân ñoùng vai troø quyeát ñònh. Moät löïc löôïng lao ñoäng ñöôïc ñaøo taïo coù trình ñoä nghieäp vuï khoâng nhöõng ñem laïi lôïi ích veà kinh teá cho ngaønh maø coøn naâng cao chaát löôïng saûn phaåm du lòch. Moät ñoäi nguõ caùn boä nhaân vieân coù trình ñoä nghieäp vuï, coù hieåu bieát cao veà vaên hoaù, moâi tröôøng laø yeáu toá quan troïng neáu khoâng noùi laø quyeát ñònh ñeå ñaûm baûo cho chaát löôïng cuûa saûn phaåm du lòch, laø moät trong nhöõng nguyeân taéc then choát ñoái vôùi söï phaùt trieån du lòch beàn vöõng. 1.3.9. Taêng cöôøng quaûng baù tieáp thò moät caùch coù traùch nhieäm Quaûng baù tieáp thò luoân laø moät hoaït ñoäng quan troïng ñoái vôùi phaùt trieån du lòch, ñaûm baûo söï thu huùt khaùch, taêng cöôøng khaû naêng caïnh tranh cuûa caùc saûn phaåm du lòch. Chieán löôïc tieáp thò du lòch beàn vöõng bao goàm vieäc xaùc ñònh, ñaùnh giaù vaø luoân raø soaùt laïi maët cung cuûa taøi nguyeân thieân nhieân vaø nhaân vaên. Vieäc quaûng caùo, tieáp thò cung caáp cho khaùch du lòch nhöõng thoâng tin ñaày ñuû vaø coù traùch nhieäm coù theå naâng cao nhaän thöùc hieåu bieát, söï caûm kích, loøng toân troïng cuûa du khaùch ñoái vôùi moâi tröôøng thieân nhieân, xaõ hoäi vaø caùc giaù trò nhaân vaên nôi tham quan, ñoàng thôøi seõ laøm taêng ñaùng keå söï thoaû maõn cuûa khaùch ñoái vôùi caùc saûn phaåm du lòch. Ñieàu naøy seõ goùp phaàn laøm giaûm nhöõng taùc ñoäng tieâu cöïc töø hoaït ñoäng thu huùt khaùch, ñaûm baûo cho tính beàn vöõng trong phaùt trieån du lòch. 1.3.10. Thöôøng xuyeân tieán haønh coâng taùc nghieân cöùu Ñeå ñaûm baûo cho söï phaùt trieån beàn vöõng caàn coù nhöõng caên cöù khoa hoïc vöõng chaéc döïa treân vieäc nghieân cöùu caùc vaán ñeà coù lieân quan. Trong quaù trình phaùt trieån nhieàu yeáu toá chuû quan vaø khaùch quan naûy sinh seõ coù nhöõng taùc ñoäng caàn phaûi nghieân cöùu ñeå coù nhöõng giaûi phaùp phuø hôïp ñieàu chænh söï phaùt trieån. Nhö vaäy, vieäc thöôøng xuyeân caäp nhaät caùc thoâng tin, nghieân cöùu vaø phaân tích chuùng laø caàn thieát, khoâng chæ ñaûm baûo cho hieäu quaû cuûa hoaït ñoäng kinh doanh maø coøn ñaûm baûo cho söï phaùt trieån beàn vöõng trong moái quan heä vôùi cô cheá chính saùch, vôùi vieäc baûo veä taøi nguyeân vaø moâi tröôøng… Coâng taùc nghieân cöùu laø yeáu toá ñaëc bieät quan troïng ñoái vôùi söï phaùt trieån cuûa baát cöù ngaønh kinh teá naøo, ñaëc bieät laø nhöõng ngaønh coù nhieàu moái quan heä trong phaùt trieån vaø phuï thuoäc nhieàu vaøo ñieàu kieän töï nhieân, moâi tröôøng vaø vaên hoaù – xaõ hoäi nhö ngaønh du lòch. Nhöõng nguyeân taéc cô baûn treân ñaây neáu ñöôïc thöïc hieän ñaày ñuû seõ laø ñaûm baûo chaéc chaén cho söï phaùt trieån beàn vöõng, laø chìa khoaù cho söï thaønh coâng laâu daøi cuûa ngaønh du lòch. [1][4][27][49] 1.4. Nhöõng daáu hieäu nhaän bieát cuûa phaùt trieån du lòch beàn vöõng 1.4.1. Soá löôïng caùc khu, ñieåm du lòch ñöôïc baûo veä Soá löôïng caùc khu, ñieåm du lòch ñöôïc ñöa vaøo danh saùch baûo veä, toân taïo ñöôïc coi laø moät trong soá caùc tieâu chí ñaùnh giaù söï phaùt trieån beàn vöõng cuûa ngaønh du lòch. Khu vöïc naøo, quoác gia naøo caøng coù nhieàu caùc khu, ñieåm du lòch ñöôïc baûo toàn, toân taïo chöùng toû raèng chieán löôïc phaùt trieån du lòch cuûa quoác gia ñoù caøng gaàn vôùi muïc tieâu phaùt trieån beàn vöõng. 1.4.2. Aùp löïc leân moâi tröôøng taïi caùc ñieåm du lòch Vieäc quaûn lyù aùp löïc töø hoaït ñoäng du lòch leân moâi tröôøng laø vieäc xaùc ñònh nhöõng giôùi haïn bieán ñoåi coù theå chaáp nhaän ñöôïc veà moâi tröôøng. Vieäc thöïc hieän caùc thuû tuïc ñaùnh giaù taùc ñoäng moâi tröôøng caøng nghieâm tuùc thì vieäc thöïc thi noäi dung cuûa phaùt trieån beàn vöõng caøng coù hieäu quaû. 1.4.3. Cöôøng ñoä hoaït ñoäng taïi caùc ñieåm du lòch Phaùt trieån du lòch beàn vöõng phaûi ñaûm baûo xaùc ñònh ñöôïc cöôøng ñoä hoaït ñoäng cuûa caùc ñieåm du lòch sao cho khoâng vöôït quaù ngöôõng tieâu chuaån veà moâi tröôøng, tieâu thuï naêng löôïng vaø “söùc chöùa”. Vieäc giôùi haïn löôïng khaùch ñeán trong moät chu kyø phaùt trieån laø moät vaán ñeà quan troïng vaø caàn thieát, ñieàu naøy seõ giuùp cho vieäc duy trì vaø baûo veä söï ña daïng sinh hoïc, ñaûm baûo cung caáp ñuû nguoàn naêng löôïng vöøa phuïc vuï sinh hoaït cuûa coäng ñoàng vöøa ñaûm baûo phuïc vuï nhu caàu du khaùch. 1.4.4. Taùc ñoäng xaõ hoäi töø hoaït ñoäng du lòch Caùc taùc ñoäng xaõ hoäi töø hoaït ñoäng du lòch theå hieän treân 2 khía caïnh, taùc ñoäng ñeán ñôøi soáng xaõ hoäi, vaø taùc ñoäng ñeán moâi tröôøng vaên hoaù. Thöôùc ño caùc aûnh höôûng naøy döïa treân vieäc nghieân cöùu toác ñoä taêng tröôûng doøng khaùch du lòch, yeáu toá muøa vuï du lòch, tyû leä du khaùch treân soá löôïng cö daân ñòa phöông, khaû naêng töï phuïc hoài veà vaên hoaù xaõ hoäi cuûa coäng ñoàng ñòa phöông. Moät trong nhöõng taùc ñoäng töø hoaït ñoäng du lòch ñeán ñôøi soáng xaõ hoäi ñoù laø tyû leä toäi phaïm treân soá löôïng khaùch du lòch. Soá löôïng du khaùch gia taêng laø moät trong nhöõng nguyeân nhaân naûy sinh ra caùc loaïi toäi phaïm xaõ hoäi nhö moùc tuùi, cöôùp giaät, maïi daâm, ma tuyù… Caùc bieän phaùp veà xöû phaït haønh chính, traät töï an ninh xaõ hoäi ñöôïc ban haønh laø thöôùc ño tính beàn vöõng töø caùc taùc ñoäng xaõ hoäi cuûa hoaït ñoäng du lòch. Ñeå phaùt trieån du lòch beàn vöõng döôùi goùc ñoä vaên hoaù, vieäc thöïc hieän quy hoaïch du lòch phaûi ñaûm baûo sao cho caùc saûn phaåm vaên hoaù truyeàn thoáng, caùc ngaønh ngheà thuû coâng vaø ngheä thuaät daân gian tieáp tuïc toàn taïi vaø höng thònh maø khoâng bò mai moät ñi. 1.4.5. Quaù trình thöïc hieän quy hoaïch Vieäc xaây döïng keá hoaïch vaø thöïc thi caùc döï aùn quy hoaïch du lòch ñoùng moät vai troø quan troïng. Taïi moät khu du lòch, söï toàn taïi cuûa moät döï aùn quy hoaïch ñöôïc toå chöùc thöïc hieän nghieâm tuùc seõ laø neàn taûng quan troïng cho vieäc duy trì söï beàn vöõng veà maët kieán truùc cuûa moät ñieåm du lòch. Beân caïnh ñoù, caàn thieát phaûi coù söï phoái hôïp ñoàng boä veà quan ñieåm vaø caùc hoã trôï kyõ thuaät töông öùng giöõa Chính phuû vaø caùc ban ngaønh cuûa ñòa phöông trong vieäc toå chöùc vaø giaùm saùt thöïc hieän caùc döï aùn quy hoaïch du lòch nhaèm höôùng tôùi muïc tieâu phaùt trieån beàn vöõng. 1.4.6. Söï haøi loøng cuûa du khaùch vaø coäng ñoàng ñòa phöông Vieäc ñaùnh giaù möùc ñoä thoaû maõn cuûa ngöôøi daân ñòa phöông vaø cuûa du khaùch laø cô sôû ñaùnh giaù vieäc thöïc thi noäi dung cuûa phaùt trieån beàn vöõng. Ñeå ñaûm baûo cho vieäc thöïc hieän noäi dung naøy, ngaønh du lòch raát caàn thieát phaûi tieán haønh caùc hoaït ñoäng ñieàu tra phoûng vaán caùc ñoái töôïng du khaùch vaø coäng ñoàng ñòa phöông. Keát quaû ñieàu tra, nghieân cöùu seõ cho chuùng ta nhöõng cô sôû, caên cöù chính xaùc trong vieäc ñaùnh giaù khaû naêng phaùt trieån beàn vöõng cuûa hoaït ñoäng du lòch. 1.4.7. Möùc ñoä ñoùng goùp cuûa du lòch vaøo söï phaùt trieån cuûa kinh teá ñòa phöông Moät döï aùn phaùt trieån du lòch ñöôïc hình thaønh seõ laø tieàn ñeà cho vieäc thu huùt caùc nguoàn voán ñaàu tö trong nöôùc vaø quoác teá thoâng qua caùc döï aùn phaùt trieån cô sôû haï taàng, caùc döï aùn baûo toàn toân taïo caùc nguoàn taøi nguyeân, caùc döï aùn ñaàu tö cho giaùo duïc… vieäc phaùt trieån du lòch phaûi ñaûm baûo thuùc ñaåy söï phaùt trieån kinh teá cuûa caùc ñòa phöông coù dieãn ra hoaït ñoäng du lòch. 1.4.8. Coâng taùc ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc du lòch theo höôùng beàn vöõng Coâng taùc ñaøo taïo ñoäi nguõ caùn boä phuïc vuï du lòch theo höôùng beàn vöõng veà maët chuyeân moân beân caïnh nhöõng kyõ naêng ngheà nghieäp gioûi, khaû naêng giao tieáp toát, thoâng thaïo ngoaïi ngöõ, caàn trang bò nhöõng kieán thöùc veà sinh thaùi hoïc, quaûn lyù moâi tröôøng, kinh teá moâi tröôøng, luaät moâi tröôøng vaø heä thoáng kieán thöùc saâu roäng veà xaõ hoäi. Veà maët kyõ thuaät, ñaøo taïo ñoäi nguõ caùn boä ngaønh trôû thaønh caùc chuyeân gia thuoäc nhieàu lónh vöïc khaùc nhau hieåu ñöôïc nhöõng moái quan heä sinh thaùi vaø coù theå giuùp ñôõ moïi ngöôøi ñaëc bieät laø du khaùch trong vieäc söû duïng caùc nguoàn taøi nguyeân toát hôn. 1.4.9. Naâng cao tính traùch nhieäm trong coâng taùc tuyeân truyeàn quaûng baù du lòch Ñoái vôùi phaùt trieån du lòch beàn vöõng, hoaït ñoäng tuyeân truyeàn, quaûng baù laïi quan troïng. Taêng cöôøng tính traùch nhieäm trong coâng taùc tuyeân truyeàn, quaûng baù ñoái vôùi caû khaùch du lòch vaø caùc coäng ñoàng ñòa phöông, seõ goùp phaàn haïn cheá nhöõng aûnh höôûng tieâu cöïc leân taâm lyù cuûa du khaùch khi tham gia vaøo caùc haønh trình du lòch cuõng nhö vieäc taïo taâm lyù thoaûi maùi hôn cho coäng ñoàng ñòa phöông maïnh daïn tham gia kinh doanh du lòch. [49] 1.5. Sô löôïc veà phaùt trieån du lòch beàn vöõng treân theá giôùi vaø Vieät Nam 1.5.1. Du lòch beàn vöõng treân theá giôùi 1.5.1.1. Kinh nghieäm quoác teá ñoái vôùi phaùt trieån du lòch beàn vöõng Trieån khai “Chöông trình Nghò söï 21 veà Du lòch: Höôùng tôùi phaùt trieån beàn vöõng veà moâi tröôøng”, cuøng vôùi vieäc coâng boá roäng raõi tôùi caùc Chính phuû, ngaønh du lòch toaøn caàu, caùc toå chöùc phi Chính phuû, caùc cô quan thoâng taán baùo chí, Hoäi ñoàng Löõ haønh Du lòch Theá giôùi, Toå chöùc Du lòch Theá giôùi vaø Hoäi ñoàng Traùi ñaát ñaõ tieán haønh haøng loaït caùc buoåi hoäi thaûo khu vöïc nhaèm naâng cao nhaän thöùc vaø höôùng daãn ñeå chöông trình coù theå aùp duïng trieån khai roäng raõi treân khaép theá giôùi. Nhieàu nöôùc treân theá giôùi vaø trong khu vöïc chaâu AÙ – Thaùi Bình Döông ñaõ xaây döïng vaø ban haønh nhöõng chính saùch, chieán löôïc veà phaùt trieån du lòch beàn vöõng ñeå ñaûm baûo cho söï phaùt trieån trong töông lai laâu daøi cuûa ngaønh du lòch. Nhöõng cam keát cuûa caùc Chính phuû caùc nöôùc veà baûo veä moâi tröôøng vaø phaùt trieån du lòch beàn vöõng ñaõ khaúng ñònh moái quan taâm cao cuûa caùc nöôùc ñeán vaán ñeà moâi tröôøng, taøi nguyeân vaø söï soáng coøn cuûa ngaønh du lòch. Taïi Ecuaño, döï aùn Du lòch Sinh thaùi baûn ñòa ôû Ryo Blanco ñaõ coù bieän phaùp ñeå giaûm bôùt maät ñoä xaây döïng nhaø troï taïi khu vöïc trung taâm nhaèm haïn cheá taùc ñoäng tieâu cöïc xaûy ra giöõa khaùch du lòch vaø ngöôøi daân ñòa phöông. Caùc ñieåm ñoùn khaùch ôû ñaây xaây döïng caùch trung taâm coäng ñoàng khoaûng 1 km. Taïi Senegan, döï aùn Du lòch Noâng thoân toång hôïp Haï Casamance laïi chuù yù ñeán vaán ñeà haïn cheá coâng suaát phuïc vuï cuûa nhaø troï, “khoáng cheá coâng suaát ñöôïc ñoùn toái ña 20-40 khaùch/laàn vaø chæ ñöôïc xaây döïng ôû caùc laøng coù daân soá baèng hoaëc lôùn hôn 1000 ngöôøi” chöù khoâng cho pheùp taêng coâng suaát caùc nhaø troï cuõ. Caùc nhaø troï vaø caùc khu du lòch ôû Nepal ñöôïc Nhaø nöôùc “cho vay öu ñaõi ñeå xaây döïng caùc nhaø veä sinh saïch seõ”. Caùc ñieåm thu raùc ñöôïc boá trí hôïp lyù vaø coù chæ daãn cuï theå. Caùc chuû nhaø nghæ ñaõ ñöôïc döï aùn hoã trôï veà taøi chính nhö caáp voán vay vôùi laõi suaát thaáp vaø kyõ thuaät ñeå quaûn lyù vaø xöû lyù caùc chaát raén naøy moät caùch thích hôïp. Trong döï aùn ACAP cuûa Nepal, nhieàu chöôùng trình giaùo duïc ñaõ ñöôïc xaây döïng vaø nhaân roäng ñeå naâng cao nhaän thöùc cho du khaùch. Ngöôøi ta ñaõ thoâng tin veà “ñieàu caàn vaø nhöõng ñieàu khoâng neân laøm” cho khaùch du lòch tôùi ñòa ñieåm naøy. Chính phuû vaø caùc cô quan höõu quan Thaùi Lan phaùt ñoäng phong traøo phaùt trieån du lòch sinh thaùi, gaén du lòch vôùi baûo veä moâi tröôøng, caûnh quan vaø caùc giaù trò truyeàn thoáng cuûa ñaát nöôùc. Chính phuû Thaùi Lan ñaõ keâu goïi caùc khu laøng maïc ôû vuøng noâng thoân haõy giöõ nguyeân veû ñeïp nguyeân sô cuûa mình, baûo veä caây coái vaø giaûm tieáng oàn. Caùc ngoâi nhaø coå cuøng loái kieán truùc truyeàn thoáng ñöôïc yeâu caàu baûo veä, ôû caùc khu nghæ maùt vaø caùc ñòa ñieåm du lòch ngaøy caøng coù nhieàu caùc khu nhaø tranh, nhaø goã ñöôïc döïng leân thay vì caùc nhaø cao taàng, khaùch saïn kieåu Taây AÂu ñaét tieàn. Caùc baõi bieån ñöôïc laøm veä sinh saïch seõ, khu nghæ coù thieát keá xaây döïng baûo ñaûm trung thöïc nhaát vôùi truyeàn thoáng vaên hoaù Thaùi Lan. OÂng Ho Kwan Ping, chuû tòch khu du lòch lôùn ôû Phuket noùi: “Söï haáp daãn cuûa Thaùi Lan laø ñaëc tröng vaên hoaù ñoäc ñaùo cuûa ñaát nöôùc, chöù khoâng phaûi laø söï lai caêng caùc neùt vaên hoaù Taây Aâu. Chính vì vaäy, phaûi laøm cho caùc khu du lòch Thaùi Lan mang nhieàu daùng daáp cuûa neàn vaên hoaù Thaùi Lan hôn, töø khaùch saïn cho tôùi caùc moùn aên. Khaùch du lòch tôùi moät nöôùc vì hoï muoán coù ñöôïc nhöõng kinh nghieäm thöïc teá mang ñaäm maøu saéc cuûa nöôùc ñoù, chöù khoâng phaûi laø ñeán ñeå thaáy laïi nhöõng gì ñaõ coù ôû nöôùc hoï”. Phong traøo giöõ gìn baûn saéc vaên hoaù Thaùi ñöôïc thöïc hieän töø caáp vó moâ tôùi vi moâ, töø caáp ngaønh du lòch cho ñeán töøng khu du lòch, töøng caù nhaân tham gia trong hoaït ñoäng du lòch. Khoâng chæ nhö theá maø trong chieán dòch tieáp thò Amazing Thaùi Lan naêm 1999, TAT (cô quan Du lòch Quoác gia Thaùi Lan) coøn phaùt haønh nhöõng aán phaåm quaûng caùo rieâng bieät ñaëc tröng cho vaên hoaù daân toäc Thaùi, aåm thöïc Thaùi nhaèm thu huùt khaùch du lòch ñeán nöôùc naøy vaø nhaán maïnh taàm quan troïng cuûa vieäc giöõ gìn baûn saéc daân toäc. Taïi Malaysia, chöông trình du lòch nghæ taïi nhaø daân ñöôïc tieán haønh ôû 5 laøng: Desa Murni Sangang, Desa Murni Sonsang, Desa Murni Kerdau, Desa Murni Ketam, Desa Murni Perangap. Chæ 90 phuùt ñi oâ toâ töø trung taâm Kuala Lumpur laø du khaùch coù theå tieáp caän ñöôïc vôùi khu laøng naøy. Muïc ñích chính cuûa chöông trình du lòch nghæ taïi nhaø daân giuùp cho du khaùch ñöôïc tieáp xuùc, trao ñoåi vaø tröïc tieáp tham gia vaøo ñôøi soáng sinh hoaït cuûa coäng ñoàng ngöôøi Malaysia baûn ñòa vaø nhaèm taïo ñieàu kieän duy trì vaø phaùt huy baûn saéc vaên hoaù truyeàn thoáng cuûa ngöôøi Malay cuõng nhö goùp phaàn naâng cao möùc soáng cho ngöôøi daân ñòa phöông. Taïi ñaây, du khaùch coù theå tham gia tröïc tieáp vaøo leã cöôùi coå truyeàn cuûa ngöôøi baûn xöù trong vai troø cuûa ngöôøi laøm chöùng hoaëc chuû hoân, tham gia vaøo caùc chöông trình daõ ngoaïi ngoaøi trôøi nhö caâu caù, caém traïi… cuûa hoïc sinh phoå thoâng, tham gia vaøo caùc troø chôi coå truyeàn cuûa ngöôøi baûn xöù, hoaëc tham gia vaøo cheá bieán caùc moùn aên cho caùc thaønh vieân trong gia ñình. Nhìn chung, nhieàu nöôùc treân theá giôùi vaø caùc nöôùc trong khu vöïc chaâu AÙ-Thaùi Bình Döông ít nhieàu ñeàu ñaõ coù moät vaøi kinh nghieäm phaùt trieån du lòch beàn vöõng döïa treân ba muïc tieâu cô baûn laø: Ñaùp öùng nhu caàu cuûa coäng ñoàng ñòa phöông trong vieäc naâng cao möùc soáng trong töông lai gaàn vaø xa. Thoaû maõn caùc nhu caàu cuûa soá löôïng khaùch du lòch ñang ngaøy caøng taêng leân vaø tieáp tuïc haáp daãn hoï ñaït ñöôïc söï thoaû maõn ñoù. Baûo veä vaø giöõ gìn moâi tröôøng thieân nhieân, vaên hoaù, xaõ hoäi ñeå ñaït ñöôïc hai muïc tieâu treân. [49] 1.5.1.2. Moät soá baøi hoïc phaùt trieån du lòch keùm beàn vöõng Söï phaùt trieån keùm beàn vöõng ôû Philippine: Maëc duø Philippine coù nhieàu söï haáp daãn khaùch du lòch, coù theå caïnh tranh ñöôïc vôùi caùc nöôùc khaùc nhöng haøng naêm, Philippine chæ ñoùn ñöôïc hai trieäu löôït khaùch quoác teá vôùi toác ñoä taêng tröôûng du lòch laø 9,5%/naêm, thaáp hôn caùc nöôùc trong khu vöïc nhö Thaùi Lan, Malaysia, Singapore… do nhieàu nguyeân nhaân. Caûm giaùc veà an toaøn, an ninh cuûa khaùch du lòch thaáp, ñaây laø nguyeân nhaân haøng ñaàu daãn ñeán hieäu öùng maát khaùch. Cô sôû haï taàng keùm chaát löôïng; hình aûnh ñaát nöôùc khoâng maáy ñaëc thuø, keùm haáp daãn; ít chuù yù tieáp thò du lòch; giaù veù maùy bay vaø giaù phoøng khaùch saïn cao. Nhoùm caùc nguyeân nhaân naøy coù theå coi laø nhoùm nguyeân nhaân mang tính quyeát ñònh ñeán söï phaùt trieån du lòch thieáu beàn vöõng. Söï phoái hôïp giöõa ngaønh du lòch vôùi caùc ngaønh xaây döïng, giao thoâng raát loûng leûo. Ngaønh du lòch ít coù taùc ñoäng ñeán vieäc xaây döïng cô sôû haï taàng, saân bay. Söï nhaän thöùc veà giaù trò kinh teá cuûa ngaønh du lòch cuûa moïi ngaønh khaùc khoâng cao cuõng laøm aûnh höôûng ñeán caùc hoaït ñoäng phaùt trieån du lòch. Nhoùm nguyeân nhaân naøy laøm cho caùc ñieàu kieän ñaûm baûo söï phaùt trieån beàn vöõng cuûa du lòch Philippine voán chöa cao laïi khoâng ñöôïc duy tu thöôøng xuyeân. Vieäc tieáp thò cuûa Philippine cuõng keùm hieäu quaû ñaëc bieät laø ñoái vôùi thò tröôøng Ñoâng Baéc AÙ nhö Nhaät Baûn, Trung Quoác, Haøn Quoác, Ñaøi Loan, nôi chieám 45% thò phaàn khaùch. Khaùch ñeán Philippine chæ taäp trung ôû moät soá ñoâ thò vaø khu nghæ döôõng maø ít daøn traûi veà caùc vuøng noâng thoân, nôi coù veû ñeïp töï nhieân vaø vaên hoaù ñòa phöông coù theå laøm taêng chaát löôïng saûn phaåm du lòch. Ôû caùc khu nghæ döôõng taäp trung khaùch nhö ñaûo Mactan, Cebu, maëc duø coù cô sôû vaät chaát töông ñoái toát, tieáp caän giao thoâng deã daøng, nhöng vaán ñeà nghieâm troïng noåi leân laø raùc vaø moâi tröôøng. Taát caû, ñaõ laøm giaûm söùc haáp daãn ñeán Philippine, giaûm lôïi ích kinh teá töø hoaït ñoäng du lòch, khieán cho du lòch ôû ñaây phaùt trieån thieáu beàn vöõng. Söï phaùt trieån keùm beàn vöõng ôû Thaùi Lan – du lòch sex tour: Thaùi Lan laø nöôùc ñieån hình trong vuøng ñaõ töø laâu naêm ñöôïc gaén vôùi maùc du lòch sex tour. Trong xaõ hoäi Thaùi Lan töø nhieàu naêm ñaõ chaáp nhaän hieän töôïng maïi daâm vaø cheá ñoä theâ thieáp. Maëc duø naêm 1960, ñaïo luaät maïi daâm ñaõ cho raèng caùc hoaït ñoäng maïi daâm laø baát hôïp phaùp nhöng söï ñaêng kyù cuûa caùc nhaø thoå, dòch vuï maùt xa vaø caùc hieän töôïng traû tieàn cho caùc vieân chöùc Chính phuû, caûnh saùt coù traùch nhieäm choáng hieän töôïng naøy ñaõ chöùng toû ñaïo luaät naøy keùm hieäu quaû. Nhöõng naêm cuoái thaäp kyû 80 cuûa theá kyû 20, dòch AIDS ñaõ lan traøn treân ñaát Thaùi Lan vaø thöôøng xuyeân lieân quan ñeán caùc hoaït ñoäng kinh doanh maïi daâm, ma tuyù. Kinh doanh sex tour ñaõ gaây khoù xöû cho chính quyeàn Thaùi Lan. Nguyeân nhaân phaùp cheá keùm hieäu löïc, thöïc hieän khoâng nghieâm laø nguyeân nhaân cô baûn, khôûi nguoàn cho phaùt trieån thieáu beàn vöõng. Tuy raèng hoaït ñoäng sex tour vaãn laø söï haáp daãn, laø nguoàn thu ngoaïi teä nöôùc ngoaøi cao nhöng ñaõ taêng moái lo ngaïi cho Thaùi Lan vaø ñem laïi cho Thaùi Lan moät hình aûnh tai tieáng laø thuû ñoâ sex cuûa chaâu AÙ, tai tieáng seõ khoù maø ngaên noåi söï suy giaûm hình aûnh du lòch laønh maïnh, vaø caàn thôøi gian daøi môùi khoâi phuïc ñöôïc. [49] 1.5.2. Du lòch beàn vöõng ôû Vieät Nam: 1.5.2.1. Sô löôïc tình hình phaùt trieån du lòch Vieät Nam Vieät Nam laø ñaát nöôùc naèm ôû khu vöïc Ñoâng Nam AÙ coù laõnh thoå roäng 329.560 km2, daân soá ñoâng tôùi hôn 80 trieäu ngöôøi vaø coù moät tieàm naêng to lôùn ñeå phaùt trieån du lòch. Veû ñeïp ñoäc ñaùo vaø söï ña daïng cuûa caûnh quan töï nhieân, giaù trò ñaëc bieät ._., haøng noâng saûn, haûi ñaëc saûn…) ñeå coù keá hoaïch phoái hôïp caùc ngaønh vaø ñòa phöông lieân quan khoâi phuïc, phaùt trieån laøng ngheà, hình thaønh caùc ñieåm tham quan du lòch, taïo saûn phaåm du lòch vaên hoaù ñoäc ñaùo cuûa Bình Thuaän, thuùc ñaåy saûn xuaát vaø xuaát khaåu taïi choã haøng thuû coâng myõ ngheä coå truyeàn, goùp phaàn thuùc ñaåy coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù noâng nghieäp, noâng thoân. Daãn yù kieán ngöôøi trong cuoäc, baø Jacqueline Williams, chuû tòch chi hoäi löõ haønh quoác teá Nam California noùi “Du lòch mieàn Trung Vieät Nam ñöøng neân taäp trung nghó ñeán vieäc caïnh tranh veà chaát löôïng dòch vuï, ñaëc bieät laø khi muoán tieáp caän thò tröôøng Myõ. Haõy taäp trung vaøo caùc chuû ñeà truyeàn thoáng, vaên hoaù vaø lòch söû. Chính ñoù môùi laø söùc haáp daãn cuûa du lòch mieàn Trung”. [8] Ñeå khai thaùc theá maïnh veà vaên hoaù ñaëc saéc cuûa caùc daân toäc phuïc vuï du lòch, caàn quan taâm ñeán nhöõng neùt ñoäc ñaùo rieâng veà phong tuïc, taäp quaùn, loái soáng, kieán truùc, vaên hoaù… Hoaït ñoäng leã hoäi ôû Bình Thuaän khaù phong phuù vôùi nhieàu loaïi hình khaùc nhau, dieãn ra khaù raàm roä trong nhöõng naêm gaàn ñaây, song chuû yeáu mang tính töï phaùt, chöa coù söï nghieân cöùu kyõ caùc taäp tuïc tín ngöôõng, chöa toå chöùc khai thaùc nhö moät tieàm naêng vaên hoaù cho hoaït ñoäng du lòch. Caàn tieán haønh nghieân cöùu vaø quy hoaïch ñeå coù moät chöông trình du lòch leã hoäi, giôùi thieäu lòch söû, ñaëc ñieåm, muïc ñích, yù nghóa… cuûa caùc leã hoäi. Ñoù laø hoaït ñoäng thu huùt khaùch du lòch, ñoàng thôøi cuõng laø traùch nhieäm bieåu döông vaên hoaù daân toäc moät caùch nghieâm tuùc. Caàn coù keá hoaïch ñaàu tö ñeå toå chöùc toát moät soá chöông trình leã hoäi tieâu bieåu goùp phaàn naâng cao hình aûnh du lòch tænh Bình Thuaän. Thoân K’Ho taïi xaõ La Daï doïc tuyeán ñöôøng töø Ñoâng Tieán ñi Ña My coù khaû naêng cao veà thu huùt du khaùch vì neùt ñoäc ñaùo veà vaên hoaù cuûa moät vuøng daân toäc ít ngöôøi soáng trong khu vöïc thieân nhieân sôn cöôùc hoang sô, huøng vó, höõu tình. Quaù trình ñònh canh, ñònh cö vaø ñeàn buø giaûi toaû khu loøng hoà thuyû ñieän, phaàn naøo ñang laøm mai moät ñi baûn saéc rieâng cuûa daân toäc. Caàn ñaàu tö phuïc hoài moät laøng K’Ho coå, moät laøng K’Ho ñuùng vôùi kieán truùc daân toäc, vaên hoaù vaø leã hoäi daân toäc K’Ho. 3.2.4. Ñaøo taïo phaùt trieån nguoàn nhaân löïc Ñoái vôùi baát kyø söï phaùt trieån naøo, con ngöôøi luoân ñoùng vai troø quyeát ñònh. Chuù troïng ñaøo taïo phaùt trieån nguoàn nhaân löïc coù trình ñoä laø moät trong nhöõng nguyeân taéc then choát ñoái vôùi söï phaùt trieån beàn vöõng cuûa du lòch. Du lòch laø moät ngaønh kinh teá ñoøi hoûi coù söï giao tieáp roäng vaø tröïc tieáp hôn ñoái vôùi khaùch, ñoøi hoûi trình ñoä nghieäp vuï, phong caùch vaø thaùi ñoä giao tieáp cuûa caùn boä, nhaân vieân trong ngaønh heát söùc cao. Trong ñieàu kieän Bình Thuaän cuøng caû nöôùc ñang vöôn tôùi hoäi nhaäp vôùi du lòch cuûa caùc nöôùc trong khu vöïc vaø treân theá giôùi, trình ñoä nghieäp vuï cuûa ñoäi nguõ caùn boä, nhaân vieân trong ngaønh caàn phaûi ñöôïc naâng leân ñeå ñaït nhöõng chuaån möïc qui ñònh cuûa quoác gia vaø quoác teá. Hoaït ñoäng du lòch coøn laø lónh vöïc môùi meû ñoái vôùi Bình Thuaän neân ñoäi nguõ caùn boä quaûn lyù, kinh doanh vaø löïc löôïng lao ñoäng tröïc tieáp coøn thieáu kinh nghieäm veà lyù luaän vaø thöïc tieãn. Trong nhöõng naêm vöøa qua do söï böùc xuùc trong phaùt trieån, cuõng nhö do nhöõng toàn taïi cuûa thôøi kyø bao caáp ñeå laïi, ñaõ phaûi taïm thôøi chaáp nhaän moät ñoäi nguõ caùn boä, nhaân vieân vôùi trình ñoä nghieäp vuï chöa töông xöùng vôùi yeâu caàu phaùt trieån. Ñeå ñaùp öùng yeâu caàu veà trình ñoä nghieäp vuï chuyeân moân cuûa ñoäi nguõ trong hoaït ñoäng du lòch, caàn thieát phaûi coù moät chöông trình ñaøo taïo toaøn dieän vôùi nhöõng keá hoaïch cuï theå nhaèm naâng cao kieán thöùc vaø trình ñoä nghieäp vuï cho ñoäi nguõ ñang coâng taùc trong du lòch thuoäc nhaø nöôùc, lieân doanh vaø caùc thaønh phaàn kinh teá khaùc. Tieán haønh ñieàu tra, phaân loaïi trình ñoä nghieäp vuï cuûa toaøn löïc löôïng lao ñoäng trong du lòch laøm cô sôû cho vieäc xaây döïng keá hoaïch ñaøo taïo cuï theå cho töøng loaïi ñoái töôïng. Tröôùc maét phaàn ñaáu giaûi quyeát tình traïng lao ñoäng chöa qua ñaøo taïo, chaát löôïng thaáp, cô caáu baát hôïp lyù hieän nay. Thöïc hieän chöông trình ñaøo taïo laïi lao ñoäng du lòch cuûa tænh ôû caùc caáp coù trình ñoä khaùc nhau, chuyeân ngaønh khaùc nhau thoâng qua vieäc toå chöùc caùc lôùp hoïc taïi Bình Thuaän hoaëc gôûi ñi ñaøo taïo taïi caùc tröôøng thuoäc Toång cuïc du lòch. Ñoàng thôøi caàn coù chính saùch thu huùt löïc löôïng lao ñoäng coù chuyeân moân, nghieäp vuï chuyeân ngaønh, caùc chuyeân gia veà laøm vieäc taïi Bình Thuaän vôùi nhieàu hình thöùc thích hôïp. [21] Caàn gaáp ruùt tieán haønh xaây döïng moät chöông trình ñaëc bieät nhaèm ñaøo taïo vaø boài döôõng caùc caùn boä coâng nhaân vieân, maø nhaát laø caùc höôùng daãn vieân du lòch. Ñeå ñaûm baûo lôïi ích laâu daøi cuûa ngaønh du lòch vieäc söû duïng vaø ñaøo taïo caùn boä nhaân vieân ngöôøi ñòa phöông laø caàn thieát bôûi hoï coù nhöõng hieåu bieát saâu saéc hôn veà töï nhieân, vaên hoaù baûn ñòa cuõng nhö moái quan taâm nhieàu hôn tôùi coäng ñoàng ñòa phöông. Coù keá hoaïch cöû caùn boä trong quaûn lyù ñi ñaøo taïo theâm veà nghieäp vuï ôû trong vaø ngoaøi nöôùc ñaëc bieät laø caùc nöôùc coù hoaït ñoäng du lòch phaùt trieån nhö Myõ, OÂxtraâylia, Niudilaân,... ñeå naâng cao trình ñoä quaûn lyù du lòch. Caàn loàng gheùp giaùo duïc taøi nguyeân, moâi tröôøng vaøo chöông trình ñaøo taïo caùc caáp veà du lòch; chuù troïng naâng cao nhaän thöùc veà moâi tröôøng cho ñoäi nguõ caùn boä nhaân vieân, du khaùch vaø coäng ñoàng daân cö. Vieäc ñaøo taïo ñuùng höôùng seõ taïo cho ñoäi nguõ caùn boä, nhaân vieân thaùi ñoä ñuùng, traùch nhieäm cao ñoái vôùi ñaát nöôùc, ñoái vôùi daân toäc. Moät ñoäi nguõ caùn boä nhaân vieân coù trình ñoä nghieäp vuï, coù hieåu bieát saâu saéc veà vaên hoaù, moâi tröôøng laø yeáu toá quan troïng neáu khoâng noùi laø quyeát ñònh ñeå ñaûm baûo phaùt trieån du lòch beàn vöõng. Caàn khuyeán khích ñaøo taïo chính quy veà du lòch ôû caùc trung taâm ñaøo taïo lôùn ñeå ñaøo taïo moät ñoäi nguõ coù trình ñoä ñaïi hoïc vaø treân ñaïi hoïc veà nghieäp vuï du lòch. Ñaây seõ laø löïc löôïng lao ñoäng noøng coát goùp phaàn quan troïng vaøo söï nghieäp ñoåi môùi theo höôùng coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù ngaønh du lòch Bình Thuaän trong töông lai. Töøng böôùc tieán tôùi xaây döïng ñoäi nguõ caùn boä du lòch coù phaåm chaát toát, kyõ naêng nghieäp vuï cao, thaønh thaïo veà ngoaïi ngöõ vaø khaû naêng giao tieáp toát ñaùp öùng yeâu caàu phaùt trieån cuûa ngaønh trong tieán trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá. [49][50[51] 3.2.5. Tieáp thò, tuyeân truyeàn, quaûng baù du lòch Quaûng baù tieáp thò luoân laø moät hoaït ñoäng quan troïng ñoái vôùi phaùt trieån du lòch. Khaùch du lòch khoâng theå khaûo saùt vaø kieåm tra ñieåm tham quan tröôùc khi mua, ngöôøi tieâu thuï ñeán vôùi saûn phaåm vaø “tieâu thuï” noù ngay taïi nguoàn, chöù khoâng phaûi ngöôïc laïi. Vì vaäy, caàn coù keá hoaïch ñaàu tö, xuaát baûn nhöõng aán phaåm nghe nhìn nhö ñóa CD - ROM, VCD , saùch, baùo, tranh, aûnh ñeå tuyeân truyeàn vaø giôùi thieäu veà lòch söû caùc di tích vaên hoaù, danh lam thaéng caûnh, tieàm naêng du lòch Bình Thuaän; caäp nhaät vaø laøm phong phuù thoâng tin treân caùc trang website veà du lòch Bình Thuaän nhaèm thu huùt söï chuù yù cuûa du khaùch. Quaûng baù du lòch caàn chuù yù vieäc cung caáp thoâng tin chính xaùc, roõ raøng veà nhöõng vaán ñeà thöïc tieãn ñang dieãn ra töø giaù caû, phöông tieän vaän chuyeån, aên, ôû cho ñeán nhöõng yeâu caàu veà thò thöïc ñeå taêng söï thoaû maõn cuûa khaùch, giuùp hoï naâng cao theâm söï hieåu bieát, taêng theâm söï caûm kích vaø loøng toân troïng vaên hoaù vaø moâi tröôøng ñòa phöông. Nhöõng thoâng tin khoâng ñaày ñuû vaø thieáu chính xaùc seõ taïo cho khaùch nhöõng söï hieåu laàm vaø thaát voïng. Ñieàu naøy coù theå daãn ñeán vieäc chæ trích vaø khoâng löôïng thöù ñoái vôùi coäng ñoàng ñòa phöông vaø ñoâi khi ñoái vôùi toaøn boä saûn phaåm du lòch. Ñoái vôùi thò tröôøng quoác teá: caàn cô caáu vaø heä thoáng laïi caùc toå chöùc chuyeân traùch veà thoâng tin, tuyeân truyeàn, quaûng baù du lòch. Taäp trung tieáp thò vaø quaûng baù vaøo moät soá thò tröôøng troïng ñieåm nhö khu vöïc chaâu AÙ – Thaùi Bình Döông, Taây AÂu, Baéc Myõ… vaø caùc thò tröôøng tieàm naêng. Thaønh laäp moät soá vaên phoøng (cô quan) ñaïi dieän cuûa ngaønh du lòch tröôùc heát ôû caùc thò tröôøng quoác teá troïng ñieåm ñeå khaùch hieåu roõ vaø ñeán vôùi du lòch Bình Thuaän, du lòch Vieät Nam. Tham gia (hoaëc toå chöùc) hoäi chôï, trieån laõm, hoäi thaûo… veà du lòch ñeå tranh thuû quaûng baù, tieáp thò du lòch ôû thò tröôøng quoác teá. Ñoái vôùi thò tröôøng trong nöôùc: Tæ leä khaùch noäi ñòa chieám 80 – 90% toång soá löôït khaùch du lòch ñeán Bình Thuaän haøng naêm, ñieàu naøy cho thaáy khaû naêng tieâu thuï du lòch trong nöôùc laø raát lôùn, laø ñoái töôïng cuûa chieán löôïc phaùt trieån du lòch laâu daøi vaø beàn vöõng. Treân theá giôùi, ñaëc bieät laø caùc nöôùc phöông Taây ñeàu coù chieán löôïc tieáp thò haáp daãn cho ngöôøi daân trong nöôùc vôùi nhöõng chöông trình du lòch phong phuù vaø giaù reû. Moät khi neàn kinh teá xaõ hoäi phaùt trieån thì nhu caàu ñi du lòch, tham quan, giaûi trí cuûa ngöôøi daân taêng leân. ÔÛ Vieät Nam, nhôø nhöõng caûi caùch veà thôøi gian lao ñoäng vaø cheá ñoä tieàn löông, thu nhaäp cuûa ngöôøi daân ngaøy caøng cao, thôøi gian lao ñoäng trong naêm giaûm, quyõ thôøi gian roãi taêng, ngöôøi Vieät Nam ñaõ baét ñaàu tham gia vaøo caùc chöông trình du lòch cuoái tuaàn beân caïnh caùc haønh trình du lòch daøi ngaøy tröôùc ñaây. Beân caïnh vieäc ñaåy maïnh quaûng baù du lòch ra thò tröôøng theá giôùi, thaät sai laàm khi hoaït ñoäng tieáp thò du lòch khoâng thuùc ñaåy hôn nöõa vieäc xuùc tieán vaø ñaùp öùng du lòch cho thò tröôøng taïi choã. Caàn taäp trung tuyeân truyeàn giôùi thieäu hình aûnh du lòch Bình Thuaän treân caùc keânh truyeàn hình trung öông vaø ñòa phöông coù soá löôïng ngöôøi xem ñoâng nhaát nhö VTV1, VTV3, HTV7, HTV9, BTV... hoaëc treân caùc tôø baùo coù nhieàu ñoäc giaû nhö baùo Lao Ñoäng, Tieàn Phong, Tuoåi Treû, Thanh Nieân, tuaàn baùo Du Lòch; treân caùc keânh ñaøi tieáng noùi Vieät Nam vaø caùc ñaøi ñòa phöông tænh Bình Thuaän. Ngoaøi ra caàn chuù yù in aán caùc tôø gaáp, bieån quaûng caùo, caùc baûn ñoà du lòch coù noäi dung thuyeát minh höôùng daãn roõ raøng; ñoàng thôøi caàn quan taâm ñaøo taïo ñoäi nguõ bieân taäp vieân soaïn thaûo noäi dung tuyeân truyeàn coù khaû naêng thuyeát phuïc vaø taùc ñoäng cao ñoái vôùi du khaùch nhaèm thu huùt ngaøy caøng nhieàu du khaùch ñeán Bình Thuaän. 3.2.6. Giaûi phaùp veà cô cheá chính saùch Caàn phaûi coù nhöõng cô cheá, chính saùch khuyeán khích khai thaùc taøi nguyeân vaø moâi tröôøng ñeå phaùt trieån du lòch moät caùch hôïp lyù vöøa phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi vöøa ñaûm baûo veà söï beàn vöõng cuûa thieân nhieân moâi tröôøng. Choáng caû hai khuynh höôùng: khai thaùc quaù möùc vaø caám khoâng ñöôïc khai thaùc. Caàn thieát phaûi coù cô cheá, chính saùch thöôûng phaït ñoái vôùi vieäc vieäc söû duïng khai thaùc taøi nguyeân thieân nhieân moâi tröôøng vaøo muïc ñích du lòch ôû nhöõng caù nhaân, taäp theå laøm toát vaø ngöôïc laïi. Phaûi xaây döïng cô cheá chính saùch ñoàng boä, khuyeán khích vieäc khai thaùc caùc tieàm naêng du lòch; taïo moâi tröôøng thuaän lôïi ñeå moïi thaønh phaàn kinh teá coù theå ñaàu tö phaùt trieån du lòch treân nguyeân taéc Nhaø nöôùc phaûi kieåm soaùt ñöôïc, khoâng thaû noåi. Cô cheá vaø chính saùch ñaàu tö: treân cô sôû luaät phaùp vaø tình hình thöïc teá cuûa tænh, taïo ñieàu kieän cho caùc thaønh phaàn kinh teá trong vaø ngoaøi nöôùc, caùc chuû theå ñòa lyù haønh chính, chuû theå coù quyeàn söû duïng ñaát, taøi nguyeân du lòch ñöôïc tröïc tieáp hoaëc cuøng phoái hôïp khai thaùc, ñaàu tö kinh doanh du lòch khoâng giôùi haïn ôû caùc ngaønh ngheà chuyeân moân. Caàn coù chính saùch khuyeán khích ñaûm baûo an toaøn veà voán cho ngöôøi ñaàu tö vaø ñôn giaûn hoaù caùc thuû tuïc haønh chính ñeå thu huùt ñöôïc caùc nhaø ñaàu tö nhö: Chính saùch öu tieân, hoã trôï veà voán ñaàu tö cho töøng ñoái töôïng, quy moâ döï aùn vaø khu vöïc caàn ñaàu tö cuï theå. Chính saùch öu tieân mieãn giaûm veà thueá cho caùc döï aùn, caùc khu vöïc caàn khuyeán khích ñaàu tö phaùt trieån du lòch. Chính saùch ñeàn buø giaûi toaû, giaûi phoùng maët baèng cho caùc döï aùn ñaàu tö du lòch trong caùc khu ñaõ ñöôïc quy hoaïch cho muïc tieâu phaùt trieån du lòch. Moät trong nhöõng noäi dung quan troïng cuûa cô cheá chính saùch naøy laø ñaûm baûo ñöôïc söï coâng baèng vaø ñieàu hoaø quyeàn lôïi trong quaù trình ñaàu tö khai thaùc kinh doanh giöõa caùc chuû ñaàu tö, chuû theå quaûn lyù laõnh thoå haønh chính, chuû theå coù quyeàn lyù söû duïng taøi nguyeân du lòch, taøi nguyeân ñaát, röøng,… vaø coäng ñoàng daân cö ñòa phöông ñaûm baûo söï thoáng nhaát veà quaûn lyù khai thaùc taøi nguyeân du lòch theo quy hoaïch. Ngoaøi ra caàn sôùm nghieân cöùu vaø ban haønh cô cheá chính saùch söû duïng khai thaùc caùc vuøng laõnh thoå vaø taøi nguyeân du lòch chöa coù chuû theå quaûn lyù, chính saùch ñaàu tö, taùi taïo ñaàu tö cho ngaønh du lòch. Cô cheá chính saùch veà thò tröôøng: Toân troïng nguyeân taéc vaø cô cheá vaän haønh khaùch quan cuûa thò tröôøng; giaûm ñeán möùc toái ña söï can thieäp haønh chính cuûa caùc cô quan quaûn lyù nhaø nöôùc vaøo hoaït ñoäng kinh doanh cuûa doanh nghieäp. Cô quan quaûn lyù Nhaø nöôùc coù chöông trình vaø keá hoaïch thöôøng xuyeân cung caáp nhöõng thoâng tin, döï baùo caàn thieát veà tình hình thò tröôøng du lòch nhaèm taïo cho doanh nghieäp chuû ñoäng trong quaù trình toå chöùc hoaït ñoäng kinh doanh. Treân cô sôû caùc nghieân cöùu veà thò tröôøng du lòch Vieät Nam bao goàm caû thò tröôøng trong nöôùc vaø ngoaøi nöôùc ñeå coù cô cheá vaø chính saùch thích hôïp nhaèm khai thaùc toái ña tieàm naêng cuûa caùc thò tröôøng, tröôùc maét laø thò tröôøng Phaùp, YÙ, Nhaät vaø caùc nöôùc trong khu vöïc ASEAN. Ñoái vôùi thò tröôøng noäi ñòa cuõng caàn coù cô cheá chính saùch phuø hôïp nhaèm khai thaùc toái ña thò tröôøng khaùch ôû Thaønh phoá Hoà Chí Minh, Khu Coâng nghieäp taäp trung Ñoàng Nai vaø caùc tænh Khu vöïc mieàn Ñoâng Nam Boä. Nôi ngöôøi daân coù thu nhaäp cao hôn vaø thôøi gian nhaøn roãi nhieàu hôn. [42][50] 3.2.7. Taêng cöôøng coâng taùc quaûn lyù Nhaø nöôùc veà du lòch Caàn coù nhaän thöùc moät caùch ñaày ñuû veà vai troø cuûa coâng taùc quaûn lyù du lòch. Neáu chæ quan taâm ñeán vieäc toå chöùc phaùt trieån du lòch maø thieáu söï quaûn lyù thì ñoù laø sai laàm vaø thieáu haún moät veá quan troïng maø haäu quaû cuûa noù laø khoâng ñuû caùc ñieàu kieän taïo ra caùc tieàn ñeà ñeå phaùt trieån beàn vöõng. Quaûn lyù thöïc chaát laø moät söï ñieàu chænh caùc hoaït ñoäng vaø caùc haønh vi trong quaù trình toå chöùc saûn xuaát kinh doanh theo ñuùng ñònh höôùng, muïc tieâu vaø quyõ ñaïo cuûa noù. Toå chöùc phaùt trieån vaø quaûn lyù söï phaùt trieån ñoù tuy coù khaùc nhau veà chöùc naêng nhöng khoâng heà coù maâu thuaãn, choáng ñoái laãn nhau vaø ñeàu höôùng tôùi muïc ñích chung, ñoù laø söï phaùt trieån vaø phaùt trieån beàn vöõng. Quaûn lyù du lòch khoâng chæ daønh rieâng cho caùc cô quan heä thoáng vó moâ maø coøn laø traùch nhieäm, nghóa vuï ngay ôû chính caùc toå chöùc kinh teá du lòch thuoäc heä thoáng vi moâ. Kieän toaøn boä maùy Sôû Du lòch ñeå naâng cao hieäu quaû quaûn lyù nhaø nöôùc ñoái vôùi moïi hoaït ñoäng du lòch, bao goàm caû coâng taùc tö vaán giuùp UBND tænh xeùt duyeät caùc döï aùn ñaàu tö du lòch treân ñòa baøn toaøn tænh. Thaønh laäp Trung taâm thoâng tin vaø tö vaán ñaàu tö phaùt trieån du lòch. Tieán haønh raø soaùt vaø toå chöùc laïi heä thoáng caùc Ban quaûn lyù caùc khu du lòch ñeå giuùp Tænh, UBND huyeän vaø Thaønh phoá quaûn lyù chaët cheõ caùc hoaït ñoäng ñaàu tö, khai thaùc kinh doanh du lòch theo quy hoaïch, quaûn lyù baûo veä moâi tröôøng, traät töï an toaøn xaõ hoäi, höôùng daãn giôùi thieäu quy hoaïch nhöõng khu du lòch lôùn taàm côõ quoác gia vaø khu vöïc. Xaây döïng vaø ban haønh chöùc naêng nhieäm vuï, moái quan heä coâng taùc thoáng nhaát cuûa caùc Ban quaûn lyù khu du lòch, ñieàu chænh, boå sung quy cheá quaûn lyù caùc khu du lòch phuø hôïp vôùi yeâu caàu thöïc teá. [21][46] Quaûn lyù theo quy hoaïch: Quy hoaïch phaùt trieån du lòch beàn vöõng caàn coù söï phoái hôïp cuûa caùc nhaø chuyeân gia veà sinh thaùi, baûo toàn, caùc nhaø hoaïch ñònh du lòch, caùc caáp laõnh ñaïo ñòa phöông. Vieäc quaûn lyù, giaùm saùt hoaït ñoäng du lòch theo quy hoaïch nhaèm ñaûm baûo caùc hoaït ñoäng ñoù khoâng vi phaïm caùc nguyeân taéc phaùt trieån du lòch beàn vöõng vaø khoâng ñi quaù giôùi haïn cho pheùp. Vieäc quaûn lyù, giaùm saùt nhaát thieát phaûi coù ñaày ñuû caùc ñaïi dieän cuûa nhöõng thaønh phaàn coù lieân quan nhö caùc nhaø quaûn lyù du lòch, caùc nhaø ñieàu haønh du lòch, ñaïi dieän cuûa coäng ñoàng. Quaûn lyù khaùch: “Söùc chöùa” cuûa moät ñieåm du lòch chæ coù giôùi haïn, neáu vöôït quaù seõ laøm giaûm söï haøi loøng cuûa khaùch mang laïi nhöõng taùc ñoäng ngöôïc laïi veà maët xaõ hoäi, kinh teá, vaên hoaù, moâi tröôøng cuûa khu vöïc. Caàn coù caùc bieän phaùp ñieàu chænh löôïng khaùch treân cô sôû caùc nguyeân taéc nghieâm ngaët, ñaûm baûo hoaït ñoäng du lòch ñöôïc duy trì trong giôùi haïn “söùc chöùa” ñöôïc xaùc ñònh. 3.2.8. Giaûi phaùp veà ñaàu tö phaùt trieån du lòch Söû duïng hieäu quaû nguoàn voán ñaàu tö töø ngaân saùch nhaø nöôùc laøm “voán moài” ñeå huy ñoäng vaø söû duïng nguoàn voán caùc thaønh phaàn kinh teá trong vaø ngoaøi nöôùc. Yeáu toá ñoàng boä trong ñaàu tö phaùt trieån du lòch caàn ñöôïc chuù troïng hôn nöõa, ñaàu tö phaùt trieån haï taàng ñi lieàn vôùi ñaàu tö cô sôû vaät chaát – kyõ thuaät ngaønh du lòch, theo phöông chaâm coù troïng taâm, troïng ñieåm ñeå khai thaùc, phaùt huy ngay hieäu quaû vaø chuù troïng nôi coù tieàm naêng ôû vuøng saâu, vuøng xa ñeå taêng söùc lan toaû, goùp phaàn xoaù ñoùi, giaûm ngheøo. Ñaàu tö xaây döïng keát caáu haï taàng giao thoâng, taêng cöôøng naêng löïc ñoùn nhaän caùc luoàng khaùch du lòch. Seõ laø thieáu soùt khi khoâng löu yù raèng löôïng khaùch quoác teá vaø khaùch noäi ñòa ñeán Bình Thuaän baèng ñöôøng saét ñang ngaøy caøng gia taêng. Du lòch ñöôøng saét thích öùng vôùi hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi treân quaõng ñöôøng daøi, khaùch coù ñieàu kieän ngaém caûnh doïc ñöôøng, coù ñieàu kieän aên, nghæ thoaûi maùi hôn vaø an toaøn hôn ñöôøng boä, coù theå quan saùt vaø tieáp xuùc ñöôïc nhieàu hôn vôùi coäng ñoàng ñòa phöông. Vieäc du haønh baèng ñöôøng saét thaät söï laø nhöõng chuyeán du ngoaïn lyù töôûng. Do ñoù nhöõng coâng taùc toå chöùc, haäu caàn khi ñoùn tieáp khaùch du lòch ñöôøng saét thaät söï caàn thieát. Neáu khaùch phaûi töï tìm vaø traû giaù xe oâm, ñi moät chaëng khaù xa treân con ñöôøng vaéng veû môùi ñeán ñöôïc ñòa ñieåm löu truù, hoï seõ coù caûm giaùc thieáu an toaøn, hôn nöõa hoï thöôøng ñi theo nhoùm, theo ñoaøn, ít ñi ñôn leû. Vì vaäy tænh caàn khaån tröông ñaàu tö hieän ñaïi hoaù nhaø ga Möông Maùn vaø caùc nhaø ga trong tænh, naâng caáp caùc tuyeán ñöôøng boä noái caùc ga vôùi caùc trung taâm daân cö, khu du lòch ñeå ñoùn khaùch du lòch thaät troïng thò vaø chu ñaùo. Caàn toå chöùc toát caùc tuyeán ñöôøng bieån noái caùc ñieåm du lòch ven bieån cuûa tænh vôùi caùc ñaûo, vôùi caùc tænh ven bieån cuûa caû nöôùc ñeå taêng theâm khaû naêng ñoùn khaùch tham quan baèng ñöôøng bieån, du ngoaïn treân bieån. Ñoái vôùi caùc nguoàn voán huy ñoäng trong nöôùc, caàn chuù troïng vaøo moät soá giaûi phaùp: Naâng cao möùc ñoä khuyeán khích vaø öu ñaõi caùc nguoàn voán ñaàu tö trong nöôùc cho ngang baèng vôùi caùc nguoàn voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi, ñaëc bieät laø caùc chính saùch veà thueá. Khuyeán khích caùc doanh nghieäp tö nhaân, caùc hoä kinh doanh caù theå goùp voán cho phaùt trieån du lòch trong ñoù Nhaø nöôùc hoã trôï moät phaàn voán öu ñaõi vaø thoâng qua moät soá coâng ngheä hieän ñaïi. Taêng cöôøng möùc öu ñaõi veà voán ñoái vôùi caùc döï aùn ñaàu tö phaùt trieån môû roäng caû veà quy moâ vaø hình thöùc hoaït ñoäng. Taêng thôøi haïn cho vay ñaàu tö, giaûm nheï thuû tuïc theá chaáp taøi saûn cho caùc doanh nghieäp nhoû. Vay ngaân haøng trong nöôùc vaø voán nhaøn roãi trong daân. Tình hình chung hieän nay toaøn boä löôïng voán ODA vaøo Vieät Nam noùi chung vaø vaøo lónh vöïc du lòch noùi rieâng coù chieàu höôùng giaûm caû veà quy moâ laãn möùc ñoä öu ñaõi, ñieàu kieän cho vay khaét khe, ruûi ro cuûa bieán ñoäng tyû giaù ngaøy caøng cao. Do vaäy, cuøng vôùi vieäc phaán ñaáu huy ñoäng ôû möùc ñoä cao nhaát caùc nguoàn voán trong nöôùc, huy ñoäng toái ña noäi löïc, phaûi xaây döïng vaø thöïc hieän moät heä thoáng caùc giaûi phaùp ñoàng boä nhaèm thu huùt vaø söû duïng hieäu quaû nguoàn voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Caàn xaây döïng moät chieán löôïc ñuùng ñaén coù tính khaû thi ñeå thu huùt voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi (FDI) hoaëc lieân doanh vôùi nöôùc ngoaøi. Khuyeán khích vaø öu tieân nhöõng döï aùn ñaàu tö phaùt trieån caùc khu du lòch toång hôïp ñaït tieâu chuaån quoác teá, coù söùc caïnh tranh, söû duïng nhieàu lao ñoäng. Taïo ñieàu kieän thuaän lôïi thu huùt caùc döï aùn ñaàu tö FDI söû duïng coâng ngheä du lòch tieân tieán, naâng cao chaát löôïng dòch vuï vaø haïn cheá caùc taùc ñoäng ñeán moâi tröôøng. Khuyeán khích döï aùn ñaàu tö vaøo caùc khu vui chôi giaûi trí, taïo caùc saûn phaåm du lòch ñaëc saéc coù chaát löôïng cao. Caùc dòch vuï vui chôi giaûi trí laø ñieåm yeáu keùm nhaát cuûa du lòch Vieät Nam noùi chung. Töø xöa ñeán nay, caùc ñòa phöông, caùc doanh nghieäp chæ taäp trung ñaàu tö vaøo caùc dòch vuï chính laø aên uoáng vaø löu truù. Ñeå loaïi hình dòch vuï naøy thöïc söï boå sung vaø trôï giuùp cho caùc dòch vuï chính, caàn ña daïng hoaù caùc loaïi hình vui chôi giaûi trí, traùnh ñôn ñieäu nhaøm chaùn baèng caùch keâu goïi voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi döôùi daïng caùc thieát bò. [2][29][49] Keát luaän chöông 3 Du lòch laø moät ngaønh kinh teá toång hôïp, vì vaäy baûn thaân söï phaùt trieån cuûa du lòch ñoøi hoûi phaûi coù söï phaùt trieån beàn vöõng chung cuûa xaõ hoäi vaø ngöôïc laïi. Nhaèm söû duïng hôïp lyù laõnh thoå cho hoaït ñoäng du lòch, caùc ñònh höôùng phaùt trieån du lòch cuûa tænh ñöôïc döïa treân caùc cô sôû khoa hoïc, phuø hôïp vôùi ñònh höôùng phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi cuûa tænh, ñònh höôùng phaùt trieån du lòch cuûa caû nöôùc, cuûa vuøng; ñoàng thôøi ñaûm baûo caùc yeâu caàu vaø caùc nguyeân taéc phaùt trieån du lòch beàn vöõng. Ñeå du lòch tænh Bình Thuaän thöïc söï phaùt trieån beàn vöõng, trôû thaønh moät ngaønh kinh teá muõi nhoïn cuûa tænh, trong thôøi gian tôùi caàn taäp trung thöïc hieän ñoàng boä nhieàu giaûi phaùp nhaèm boå sung, hoã trôï nhau ñaït hieäu quaû cao veà kinh teá, chính trò, vaên hoaù – xaõ hoäi, an ninh quoác phoøng, traät töï an toaøn xaõ hoäi, baûo veä moâi tröôøng sinh thaùi, giöõ gìn vaø phaùt huy truyeàn thoáng baûn saéc vaên hoaù daân toäc, tieáp thu coù choïn loïc kinh nghieäm phaùt trieån du lòch cuûa theá giôùi, goùp phaàn thöïc hieän chính saùch ñoái ngoaïi cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc. KEÁT LUAÄN Söï phaùt trieån cuûa du lòch toaøn caàu vôùi toác ñoä cao, ñem laïi nhieàu lôïi ích cho caùc quoác gia ñoàng thôøi ñang laøm cho moâi tröôøng thieân nhieân vaø vaên hoaù, xaõ hoäi ôû nhieàu nôi bò bieán ñoåi ñaùng lo ngaïi. Phaùt trieån du lòch beàn vöõng ñang ñöôïc nhieàu nhaø khoa hoïc vaø caùc toå chöùc quoác teá quan taâm nghieân cöùu, laø höôùng chieán löôïc quan troïng trong ñöôøng loái phaùt trieån du lòch cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc Vieät Nam, laø muïc tieâu maø du lòch Bình Thuaän caàn ñaït tôùi. Vieät Nam coù laõnh thoå roäng vaø daân soá ñoâng, coù veû ñeïp ñoäc ñaùo cuûa caûnh quan töï nhieân vaø truyeàn thoáng lòch söû choáng ngoaïi xaâm haøo huøng, coù neàn vaên hoaù phong phuù, ñaëc saéc vaø loøng nhaân aùi, côûi môû, hieáu khaùch ñaõ taïo neân nhöõng haáp daãn to lôùn ñoái vôùi du khaùch quoác teá. Töø cuoái nhöõng naêm 80 cuûa theá kyû XX nhôø coù chính saùch caûi caùch vaø môû cöûa cuûa nhaø nöôùc, du lòch Vieät Nam ñaõ phaùt trieån maïnh, gaët haùi ñöôïc nhieàu thaønh coâng. Naèm trong vuøng du lòch Nam Trung Boä vaø Nam Boä, Bình Thuaän laø tænh coù tieàm naêng du lòch khaù ña daïng, phong phuù. Nhöõng thaéng caûnh thieân nhieân ñoäc ñaùo cuøng caùc caûnh quan vaên hoaù, lòch söû, tín ngöôõng, toân giaùo vaø taäp tuïc cuûa nhieàu thaønh phaàn daân toäc chung soáng treân ñòa baøn tænh ñaõ boå sung cho nhau taïo thaønh höông saéc ñaëc thuø cuûa Bình Thuaän. Ñaëc bieät, taøi nguyeân du lòch bieån coù lôïi theá heát söùc quan troïng trong vieäc taïo neân caùc tieàn ñeà phaùt trieån nhieàu loaïi hình du lòch, thuùc ñaåy phaùt trieån du lòch beàn vöõng cuûa Bình Thuaän hieän taïi vaø töông lai. Treân cô sôû toång quan coù choïn loïc nhöõng lyù luaän veà du lòch beàn vöõng vaø khaûo saùt, nghieân cöùu, ñaùnh giaù thöïc tieãn hoaït ñoäng du lòch tænh Bình Thuaän cho thaáy du lòch Bình Thuaän ñang ñoùng goùp tích cöïc vaøo söï taêng tröôûng kinh teá ñòa phöông, coù xu höôùng trôû thaønh ngaønh kinh teá muõi nhoïn cuûa tænh. Söï phaùt trieån cuûa ngaønh du lòch ñaõ goùp phaàn giaûi quyeát vieäc laøm cho ngöôøi lao ñoäng taïi ñòa phöông, thuùc ñaåy caùc ngaønh kinh teá phaùt trieån, laøm chuyeån ñoåi cô caáu kinh teá - xaõ hoäi cuûa tænh theo höôùng tích cöïc, nhieàu coâng trình du lòch ñaõ goùp phaàn laøm ñeïp theâm caûnh quan vaø caûi thieän moâi tröôøng goùp phaàn phaùt trieån beàn vöõng neàn kinh teá cuûa tænh. Tuy nhieân, söï phaùt trieån nhanh cuûa du lòch Bình Thuaän trong nhöõng naêm gaàn ñaây cuõng ñang naûy sinh nhieàu baát caäp trong vieäc baûo veä taøi nguyeân, moâi tröôøng vaø ñaõ xuaát hieän nhöõng daáu hieäu cuûa söï phaùt trieån khoâng beàn vöõng, aûnh höôûng ñeán söï phaùt trieån laâu daøi cuûa du lòch. Nguy cô bò phaù vôõ caân baèng nöôùc vaø hieåm hoaï sa maïc hoaù thaät söï trôû thaønh moái ñe doaï ñeán moâi tröôøng sinh thaùi cuûa tænh. Nhaän thöùc chung veà vai troø, vò trí, yù nghóa cuûa ngaønh du lòch trong xaõ hoäi, trong daân, trong caùc ngaønh, caùc caáp chöa ñaày ñuû, chöa taïo ñöôïc chuyeån bieán saâu roäng trong xaõ hoäi yù thöùc traùch nhieäm tham gia phaùt trieån du lòch beàn vöõng. Cô cheá phoái hôïp giöõa caùc caáp, caùc ngaønh vaø ñòa phöông trong vieäc quaûn lyù, baûo toàn, toân taïo taøi nguyeân du lòch khoâng roõ raøng chöa taïo ra söùc maïnh toång hôïp trong vieäc phaùt trieån ngaønh du lòch. Nhöõng vaán ñeà lyù luaän ñöôïc soi saùng vaøo thöïc teá tænh Bình Thuaän laø cô sôû khoa hoïc khaúng ñònh vieäc nghieân cöùu phaùt trieån du lòch beàn vöõng tænh Bình Thuaän laø caàn thieát vaø caáp baùch nhaèm ñaùp öùng caùc nhu caàu phaùt trieån du lòch cuûa theá heä hieän taïi maø khoâng laøm toån haïi ñeán khaû naêng ñaùp öùng caùc nhu caàu phaùt trieån du lòch cuûa caùc theá heä mai sau. Ñeå goùp phaàn thaùo gôõ nhöõng baát caäp ñang naåy sinh trong vaán ñeà phaùt trieån du lòch tænh Bình Thuaän, luaän vaên ñaõ ñeà xuaát nhöõng ñònh höôùng vaø giaûi phaùp phaùt trieån du lòch treân cô sôû ñaûm baûo caùc nguyeân taéc vaø yeâu caàu phaùt trieån du lòch beàn vöõng. Caùc giaûi phaùp taäp trung vaøo vieäc: khai thaùc hôïp lyù taøi nguyeân du lòch; ña daïng hoaù saûn phaåm du lòch; naâng cao chaát löôïng saûn phaåm du lòch; taêng cöôøng coâng taùc quaûn lyù nhaø nöôùc veà du lòch; khuyeán khích söï tham gia cuûa coäng ñoàng ñòa phöông vaøo hoaït ñoäng du lòch; taêng cöôøng ñaøo taïo naâng cao chaát löôïng ñoäi nguõ caùn boä quaûn lyù, nhaân vieân phuïc vuï du lòch; taêng cöôøng coâng taùc xaõ hoäi hoaù giaùo duïc moâi tröôøng. Beân caïnh nhöõng keát quaû vaø nhöõng ñoùng goùp treân, luaän vaên coøn moät soá vaán ñeà toàn taïi maø trong giôùi haïn nghieân cöùu, chöa coù ñieàu kieän khaéc phuïc. Vieäc öôùc tính söùc chöùa cho moät soá tuyeán, ñieåm tham quan phuï thuoäc vaøo moái quan heä töông taùc cuûa nhieàu thaønh phaàn. Vieäc ñaùnh giaù nhöõng taùc ñoäng cuûa du lòch leân moâi tröôøng chöa ñònh löôïng ñöôïc vôùi caùc chæ tieâu cuï theå. Ñieàu naøy ñoøi hoûi moät quaù trình nghieân cöùu coâng phu vôùi caùc chuyeân gia chuyeân ngaønh trong khi du lòch beàn vöõng laø vaán ñeà môùi ôû Vieät Nam vaø du lòch Bình Thuaän môùi thöïc söï phaùt trieån maïnh töø naêm 1995 ñeán nay vaø laïi khoâng phaûi trong phaïm vi nghieân cöùu chính cuûa ñeà taøi. Vì vaäy, luaän vaên chæ döøng laïi ôû möùc ñoä nghieân cöùu böôùc ñaàu, vaän duïng nhöõng cô sôû lyù luaän veà phaùt trieån du lòch beàn vöõng vaøo ñòa baøn cuï theå tænh Bình Thuaän. Ñeå khaéc phuïc nhöõng toàn taïi treân, vieäc ñònh höôùng phaùt trieån du lòch tænh Bình Thuaän caàn coù nhöõng nghieân cöùu saâu theâm ñeå ñaûm baûo coù tính thuyeát phuïc hôn, goùp phaàn cung caáp caùc taøi lieäu coù cô sôû khoa hoïc cho vieäc hoaøn chænh coâng taùc ñieàu tra, quy hoaïch phaùt trieån du lòch beàn vöõng tænh Bình Thuaän. Tieáp thu caùc nghieân cöùu ñi tröôùc, taùc giaû luaän vaên Phaùt trieån du lòch beàn vöõng tænh Bình Thuaän mong muoán ñöôïc ñoùng goùp moät phaàn vaøo kho taøng caùc taøi lieäu nghieân cöùu veà phaùt trieån du lòch beàn vöõng cuûa tænh. Hy voïng keát quaû nghieân cöùu cuûa luaän vaên mang laïi tính thöïc tieãn, coù theå laø taøi lieäu tham khaûo, goùp theâm caên cöù khoa hoïc cho vieäc quy hoaïch phaùt trieån du lòch vaø kinh teá – xaõ hoäi tænh Bình thuaän. ._.