Phát triển dịch vụ ngân hàng cá nhân tại Ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại Thương (VietcomBank) VN, thực trạng và giải pháp

Lêi më ®Çu TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi Ng©n hµng lµ huyÕt m¹ch cña nÒn kinh tÕ, liªn tôc ph¶i cËp nhËt kiÕn thøc míi, th«ng tin míi ®Ó ho¹t ®én g tèt h¬n, tho¶ m·n tèt nhÊt nhu cÇu kh¸ch hµng, tõ ®ã thùc hiÖn môc tiªu lîi nhuËn vµ c¸c môc tiªu kinh tÕ-x· héi. Trong ®iÒu kiÖn héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, víi sù nç lùc ra nhËp WTO, ViÖt Nam sÏ ph¶i më cöa thÞ tr­êng tµi chÝnh nãi chung vµ thÞ tr­êng dÞch vô ng©n hµng sÏ trë thµnh lÜnh vùc c¹nh tranh gay g¾t. C¸c ng©n hµng ViÖt Nam sÏ ph¶i c¶i c¸ch ho¹t ®éng ®Ó cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng. Trong c«ng cuéc c¶i c¸ch ®ã, c¸c NHTMQD vµ NHNTVN ®ang nç lùc hoµn thµnh ®Ò ¸n t¸i c¬ cÊu vµ thùc hiÖn hµng lo¹t c¸c dù ¸n hiÖn ®¹i ho¸, h­íng tíi ho¹t ®éng lµnh m¹nh, an toµn, hiÖu qu¶, thu hót ngµy cµng nhiÒu kh¸ch hµng -c¬ së ®Ó ng©n hµng tån t¹i tån t¹i vvµ ph¸t triÓn. cña kh«ng chØ riªng ngµnh ng©n hµng. Nh÷ng kh¸ch hµng ngay tõ buæi s¬ khai vµ sÏ vÉn lµ bé phËn kh¸ch hµng kh«ng thÓ thiÕu cña ng©n hµng lµ nh÷ng kh¸ch hµng c¸ nh©n. DÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n t¹i ViÖt nam nãi chung, t¹i NHNT nãi riªng hiÖn ch­a ph¸t triÓn t­¬ng xøng víi tiÒm n¨ng-khi thÞ tr­êng nµy ®­îc ®¸nh gi¸ lµ sÏ “nãng lªn” trong thêi gian tíi, vµ ®©y lµ bé phËn thÞ tr­êng ®­îc c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi rÊt quan t©m. Trong giai ®o¹n hiÖn nay, NHNTVN x¸c ®Þnh gi÷ v÷ng vÞ trÝ dÉn ®Çu.Víi dù ¸n Ng©n hµng b¸n lÎ, chiÕm lÜnh thÞ tr­êng dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n ®Çy tiÒm n¨ng nh­ng míi mÎ trong giai ®o¹n ng¾n nhÊt ®­îc coi lµ nhiÖm vô cÊp b¸ch cña NHNTVN trong thêi gian tíi. §Ó ®¹t môc tiªu trªn, con ®­êng duy nhÊt lµ t×m ra nh÷ng tån t¹i, v­íng m¾c ®Ótõ ®ã ®Ò ra nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn s¶n phÈm dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n hiÖn cã vµ më réng ph¸t triÓn c¸c s¶n phÈm dÞch vô nµy ®Ó t¹o b­íc ®ét ph¸ giµnh thÕ chñ ®éng. XuÊt ph¸t tõ thùc tÕ trªn, nªn vÊn ®Òem chän ®Ò tµi “Ph¸t triÓn dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n t¹i NHNTVN, thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p” ®­îc chän lµm ®Ò tµi cña kho¸ luËn.®Ó nghiªn cøu. 2. §èi t­îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu.Môc ®Ých nghiªn cøu Nghiªn cøu hÖ thèng ho¸ nh÷ng s¶n phÈm dÞch vô cña NHTM. Nghiªn cøu dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n d­íi gãc ®é: kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm, kªnh ph©n phèi, vai trß vµ c¸c yÕu tè t¸c ®éng. Ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng cña viÖc ph¸t triÓn dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n t¹i NHNTHN trong thêi gian qua. §Ò xuÊt gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m ph¸t triÓn dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n t¹i NHNTVN. 3. §èi t­îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu Kho¸ luËn tËp trung vµo mét sè néi dung c¬ b¶n sau: C¬ së liªn quan ®Õn dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n vµ thùc tr¹ng ph¸t triÓn dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n t¹i NHNTVN. Nghiªn cøu vai trß cña ng©n hµng th­¬ng m¹i, c¸c dÞch vô cña ng©n hµng Nghiªn cøu vÒ dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n víi nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng . Nghiªn cøu vÒ thùc tr¹ng ph¸t triÓn dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n t¹i NHNTVN.4. Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu. §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò trªn, theo truyÒn thèng, kho¸ luËn sö dông tæng hîp ph­¬ng ph¸p duy vËt biÖn chøng vµ duy vËt lÞch sö, kÕt hîp chÆt chÏ viÖc nghiªn cøu lý luËn víi thùc tiÔn, kÕt hîp sö dông c¸c ph­¬ng ph¸p thèng kª, ph©n tÝch so s¸nh, ®èi chiÕu vµ c¸c ph­¬ng ph¸p kh¸c cña khoa häc qu¶n lý Kinh tÕ-tµi chÝnh. 5. §ãng gãp cña kho¸ luËn Ph©n tÝch hÖ thèng ho¸ nh÷ng s¶n phÈm dÞch vô cña ng©n hµng th­¬ng m¹i. Ph©n tÝch dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n d­íi gãc ®é: kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm, kªnh ph©n phèi, vai trß, c¸c yÕu tè t¸c ®éng. Thu thËp, ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng cña viÖc ph¸t triÓn dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n t¹i NHNTHN trong thêi gian qua. §Ò xuÊt gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m ph¸t triÓn dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n t¹i NHNTVN. Bè côc cña kho¸ luËn Ngoµi phÇn më ®Çu, kÕt luËn vµ danh môc tµi liÖu tham kh¶o, kho¸ luËn ®­îc chia lµm 3 phÇn chÝnh: Ch­¬ng I :Ph¸t triÓn dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n-nh÷ng vÊn ®Ò mang tÝnh lý luËn Ch­¬ng II :Thùc tr¹ng ph¸t triÓn dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n t¹i NHNTVN. Ch­¬ngIII :Nh÷ng gi¶i ph¸p ph¸t triÓn dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n t¹i NHNTVN. Ch­¬ng I Ph¸t triÓn dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n Nh÷ng vÊn ®Ò mang tÝnh lý luËn 1.1. Ng©n hµng th­¬ng m¹ii-vai trß vµ c¸c dÞch vôNHTM vµ c¸c dÞch vô chñ yÕu cña NHTM. 1.1.1. Kh¸i niÖm ng©n hµng th­¬ng m¹i. Ng©n hµng th­¬ng m¹i lµ mét trong nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp l©u ®êi nhÊt. ThuËt ng÷ “ng©n hµng” ®· cã tõ rÊt l©u, b¾t nguån tõ thuËt ng÷ “Trapiza”-Hy L¹p vµ “Banco” - ý. HÇu hÕt c¸c ng©n hµng ®Çu tiªn ®Òu xuÊt hiÖn ë Hy L¹p tõ h¬n 2000 n¨m vÒ tr­íc. Sau ®ã c«ng nghiÖp ng©n hµng lan réng tõ nÒn v¨n minh Hy L¹p cæ ®¹i vµ La M· sang nÒn v¨n minh B¾c ¢u vµ T©y ¢u. Sù ph¸t triÓn cña con ®­êng th­¬ng m¹i xuyªn lôc ®Þa míi vµ nh÷ng ph¸t triÓn cña ngµnh hµng h¶i vµo c¸c thÕ kû 15, 16 ®· chuyÓn dÇn trung t©m th­¬ng m¹i thÕ giíi tõ §Þa Trung H¶i sang Ch©u ©u vµ quÇn ®¶o Anh, n¬i Ng©n hµng trë thµnh ngµnh c«ng nghiÖp hµng ®Çu. Khi c¸c thuéc ®Þa ®­îc thiÕt lËp ë B¾c Mü, ho¹t ®éng NH ë cùu thÕ giíi chuyÓn sang t©n thÕ giíi (Ch©u Mü). Tõ gi÷a thÕ kû 19 lµ sù ra ®êi c¸c ng©n hµng ë c¸c n­íc phong kiÕn, thuéc ®Þa, nöa thuéc ®Þa. MÆc dï chØ cã mét biªn giíi rÊt máng manh gi÷a NHTM víi c¸c ng©n hµng trung gian kh¸c, ng­êi ta vÉn thÝch t¸ch NHTM ra mét nhãm riªng víi nh÷ng lý do ®Æc biÖt cña nã. Kh¸i niÖm NHTM Cã nhiÒu ý kiÕn cho r»ng: NHTM lµ lµ lo¹i h×nh ng©n hµng ho¹t ®éng v× môc ®Ých lîi nhuËn th«ng qua viÖc kinh doanh c¸c kho¶n vèn ng¾n h¹n lµ chñ yÕu. Tuy nhiªn, ho¹t ®éng cña NHTM ®ang ngµy cµng thay ®æi do viÖc më réng c¸c dÞch vô, ®a n¨ng ho¸ trong ho¹t ®éng cña NHTM. NÕu xem xÐt c¸c tæ chøc nµy trªn ph­¬ng diÖn nh÷ng dÞch vô mµ nã cung cÊp, t¸c gi¶ Peter S. Rose trong cuèn “Qu¶n trÞ ng©n hµng th­¬ng m¹i” ®Þnh nghÜa: “Ng©n hµng lµ lo¹i h×nh tæ chøc tµi chÝnh cung cÊp mét danh môc c¸c dÞch vô tµi chÝnh ®a d¹ng nhÊt- ®Æc biÖt lµ tÝn dông, tiÕt kiÖm vµ dÞch vô thanh to¸n- vµ thùc hiÖn nhiÒu chøc n¨ng tµi chÝnh nhÊt so víi bÊt kú mét tæ chøc kinh doanh nµo trong nÒn kinh tÕ”. LuËt c¸c tæ chøc tÝn dông cña ViÖt Nam nªu râ: NHTM ®­îc coi lµ mét lo¹i h×nh ng©n hµng ®­îc thùc hiÖn toµn bé ho¹t ®éng ng©n hµng vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c cã liªn quan. Ho¹t ®éng ng©n hµng lµ ho¹t ®éng kinh doanh tiÒn tÖ vµ dÞch vô ng©n hµng víi néi dung th­êng xuyªn lµ nhËn tiÒn göi, sö dông sè tiÒn nµy ®Ó cÊp tÝn dông vµ cung øng c¸c dÞch vô thanh to¸n. Tõ ®ã cã thÓ ®Þnh nghÜa: NHTM lµ mét lo¹i h×nh ng©n hµng ho¹t ®éng v× môc ®Ých lîi nhuËn th«ng qua viÖc kinh doanh tiÒn tÖ vµ dÞch vô ng©n hµng víi néi dung th­êng xuyªn lµ nhËn tiÒn göi, cÊp tÝn dông, thanh to¸n vµ c¸c dÞch vô tµi chÝnh kh¸c. .1.1.12.Vai trß cña ng©n hµng th­¬ng m¹i .. Ng©n hµng th­¬ng m¹i lµ mét trong nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp l©u ®êi nhÊt.ThuËt ng÷ “ng©n hµng” ®· cã tõ rÊt l©u, b¾t nguån tõ thuËt ng÷ “Trapiza”-Hy l¹p vµ “banco”-ý. HÇu hÕt c¸c ng©n hµng ®Çu tiªn ®Òu xuÊt hiÖn ë Hy L¹p tõ h¬n 2000 n¨m vÒ tr­íc.Sau ®ã c«ng nghiÖp ng©n hµng lan réng tõ nÒn v¨n minh Hy L¹p cæ ®¹i vµ La M· sang nÒn v¨n minh B¾c ¢u vµ T©y ¢u. Sù ph¸t triÓn cña con ®­êng th­¬ng m¹i xuyªn lôc ®Þa míi vµ nh÷ng ph¸t triÓn cña ngµnh hµng h¶i vµo c¸c thÕ kû 15,16 ®· chuyÓn dÇn trung t©m th­¬ng m¹i thÕ giíi tõ §Þa Trung H¶i sang Ch©u ©u vµ quÇn ®¶o Anh, n¬i Ng©n hµng trë thµnh ngµnh c«ng nghiÖp hµng ®Çu. Khi c¸c thuéc ®Þa ®­îc thiÕt lËp ë B¾c Mü, ho¹t ®éng NH ë cùu thÕ giíi chuyÓn sang t©n thÕ giíi(Ch©u Mü). Tõ gi÷a thÕ kû 19 lµ sù ra ®êi c¸c ng©n hµng ë c¸c n­íc phong kiÕn, thuéc ®Þa, nöa thuéc ®Þa. §­îc ra ®êi tõ rÊt l©u,Tõ khi xuÊt hiÖn ®Õn nay cho ®Õn nay NH vÉn lµ mét trong nh÷ng tæ chøc tµi chÝnh cã vai trß quan träng ®èi víi nÒn kinh tÕ nãi chung vµ víi tõng céng ®ång ®Þa ph­¬ng nãi riªng. Ng©n hµng thu¬ng m¹i- trung gian tµi chÝnh. §èi víi mét nÒn kinh tÕ, xÐt tæng thÓ lu«n tån t¹i mét ®¼ng thøc: TiÕt kiÖm = ®Çu t­. §¼ng thøc nµy kh«ng c©n b»ng trong tõng khu vùc tµi chÝnh cô thÓ, nªn cã thÆng d­ hoÆc th©m hôt vèn. Ng©n hµng cã vai trß huy ®éng mäi nguån tiÒn nhµn rçi tõ c¸c thµnh viªn trong x· héi: c¸c c¸ nh©n, hé gia ®×nh, tõ c¸c tæ chøc kinh tÕ x· héi. Tõ nh÷ng kho¶n tiÒn huy ®éng rÊt ®a d¹ng vÒ kú h¹n, sè l­îng, NHTM chuyÓn ho¸ c¸c kho¶n tiÒn nµy vÒ thêi gian, sè l­îng ®¸p øng nhu cÇu vèn mäi mÆt cña nÒn kinh tÕ: tõ nhu cÇu vèn ng¾n h¹n ®Õn nhu cÇu vèn trung dµi h¹n, nhu cÇu vèn cho s¶n xó©txuÊt kinh doanh hay tiªu dïng, tµi trî… cña doanh nghiÖp vµ c¸ nh©n. Vai trß nµyLµ trung gian tµi chÝnh, NHTM gióp cho c¸c chñ thÓ trong nÒn kinh tÕ sö dông mét c¸ch tèt nhÊt nguån vèn, ®¸p øng nhu cÇu cña hä ®ång thêi gãp phÇn lu©n chuyÓn vèn hiÖu qu¶, ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. NHTM- trung t©m vËn hµnh hiÖu qu¶ hÖ thèng thanh to¸n. Thanh to¸n lµ mét h×nh thøc trao ®æi gi¸ trÞ xuÊt hiÖn cïng lóc víi sù h×nh thµnh ®íi®êi sèng kinh tÕ-x· héi. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña c¸c ph­¬ng tiÖn thanh to¸n, c¸c h×nh thøc thanh to¸n còng ngµy cµng ph¸t triÓn, trong ®ã tû lÖ thanh to¸n qua ng©n hµng ngµy cµng cao, ®Æc biÖt ®èi víi c¸c n­íc ph¸t triÓn. Thanh to¸n qua ng©n hµng cã hai h×nh thøc: thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt vµ thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt. Ng©n hµng thay mÆt kh¸ch hµng thùc hiÖn thanh to¸n th«ng qua c¸c c«ng cô l­u th«ng tÝn dông vµ ®éc quyÒn qu¶n lý c¸c céng cô ®ã (SÐc, thÎ, giÊy chuyÓn ng©n, lÖnh chuyÓn tiÒn…) ®ång thêi qu¶n lý m¹ng l­íi thanh to¸n ®iÖn tö, hÖ thèng thanh to¸n bïó trõ, hÖ thèng tµi kho¶n… Tû lÖ thanh to¸n qua ng©n hµng chiÕm tû täng ngµy cµng cao, ®Æc biÖt h×nh thøc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt ®· gãp phÇn gi¶m chi phÝ l­u th«ng x· héi nh­ in, chuyÓn, b¶o qu¶n tiÒn; t¨ng tèc ®é l­u th«ng tiÒn theo l·nh thæ; qu¶n lý ®­îc thu nhËp, chi phÝ cña doanh nghiÖp, c¸ nh©n. NHTM gãp phÇn t¨ng c­êng thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi vµ ®Èy m¹nh ®Çu t­ ra n­íc ngoµi. M«i tr­êng tµi chÝnh lµ vÊn ®Ò mµ c¸c nhµ ®Ç©u t­ quan t©m. NHTM lµ huyÕt m¹ch cña nÒn kinh tÕ, cã vai trß quan träng víi thÞ tr­êng tµi chÝnh, cã thÓ gãp phÇn ph¸t triÓn hoÆc k×m h·m sù ph¸t triÓn kinh tÕ. Khi c¸c dÞch vô ng©n hµng tµi chÝnh ph¸t triÓn t¹o c¬ së h¹ tÇng tµi chÝnh tèt, cã kh¶ n¨ng thu hót vèn hoÆc ®Èy m¹nh ®Çu t­ ra n­íc ngoµi. C¸c dÞch vô NHTM cã thÓ cung cÊp nh­: t­ vÊn, thuª tµi chÝnh, b¶o l·nh, ®¹i lý… NHTM gãp phÇn thùc thi chÝnh s¸ch tiÒn tÖ. NHTW lµ c¬ quan ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, víi c¸c c«ng cô nh­ l·i suÊt, dù tr÷ b¾t buéc, chiÕt khÊu, thÞ tr­êng më, h¹n møc tÝn dông…NHTM chÞu sù t¸c ®éng trùc tiÕp cña nh÷ng c«ng cô trªn ®ång thêi lµ cÇu nèi trong viÖc chuyÓn tiÕp c¸c t¸c ®éng cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ®Õn lÜnh vùc phi ng©n hµng vµ ®Õn nÒn kinh tÕ. §Ó thùc hiÖn nh÷ng vai trß trªnnhiÖm vô nµy, NHTM ph¶i thùc hiÖn tèt viÖc cung cÊp c¸c dÞch vô ng©n hµng-lÜnh vùc ®ang ngµy cµng ®­îc ®æi míi cho phï hîp víi xu thÕ thÞ tr­êng: toµn cÇu ho¸, khu vùc ho¸, hiÖn ®¹i ho¸. C¸c ng©n hµng hiÖn ®ang chó träng ®a d¹ng ho¸ dÞch vô ®i ®«i víi n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô, v× thÕ danh môc dÞch vô ngµy cµng phong phó víi chÊt luîng cao. 1.1.32. C¸c dÞch vô ng©n hµng th­¬ng m¹i vµ xu thÕ ph¸t triÓn.chñ yÕu cña NHTM. 1.1.3.1. Kh¸i niÖm dÞch vô ng©n hµng. DÞch vô ng©n hµng, theo WTO lµ bé phËn cÊu thµnh cña dÞch vô tµi chÝnh, ®­îc ®Æt trong néi hµm cña dÞch vô tµi chÝnh. §Ó hiÓu dÞch vô ng©n hµng, tr­íc hÕt t×m hiÓu kh¸i niÖm dÞch vô vµ dÞch vô tµi chÝnh. Theo quan ®iÓm cña Phillip Kotler th× “DÞch vô lµ mäi biÖn ph¸p hay lîi Ých mµ mét bªn cã thÓ cung cÊp cho bªn kia vµ chñ yÕu lµ kh«ng sê thÊy ®­îc vµ kh«ng dÉn ®Õn sù chiÕm ®o¹t mét c¸i g× ®ã. ViÖc thùc hiÖn cã thÓ cã vµ còng cã thÓ kh«ng liªn quan ®Õn hµng ho¸ d­íi d¹ng vËt chÊt cña nã.” [ 28 - tr. 478] Quan ®iÓm Marketting dÞch vô th× cho r»ng “DÞch vô lµ mét lo¹i s¶n phÈm ®Æc biÖt ®­îc cung øng cho kh¸ch hµng môc tiªu mµ khi mua hoÆc khi nhËn ng­êi ta kh«ng thÓ nh×n thÊy chóng”. Nh­ vËy, cã thÓ hiÓu dÞch vô lµ ho¹t ®éng kinh tÕ t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm v« h×nh, ®ãng gãp trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp vµo viÖc tho¶ m·n nhu cÇu cña con ng­êi, th­êng kh«ng thÓ chuyÓn nh­îng ®­îc do ®ã kh«ng thÓ ®Çu c¬ ®­îc. DÞch vô tµi chÝnh, theo Tæ chøc Th­¬ng m¹i thÕ giíi (WTO), lµ bÊt kú dÞch vô nµo cã tÝnh chÊt tµi chÝnh ®­îc cung cÊp bëi nhµ cung cÊp dÞch vô tµi chÝnh. DÞch vô tµi chÝnh bao gåm dÞch vô b¶o hiÓm, dÞch vô ng©n hµng, dÞch vô chøng kho¸n vµ c¸c dÞch vô tµi chÝnh kh¸c. VËy dÞch vô ng©n hµng còng lµ mét lo¹i h×nh dÞch vô tµi chÝnh. HiÖn nay ch­a cã mét kh¸i niÖm thèng nhÊt vÒ dÞch vô ng©n hµng.WTO còng chØ ®­a ra mét danh môc c¸c dÞch vô mµ NHTM cung cÊp, kh«ng cã cã ®Þnh nghÜa cô thÓ vÒ dÞch vô ng©n hµng. ë n­íc ta lÜnh vùc dÞch vô ng©n hµng ®­îc LuËt c¸c tæ chøc tÝn dông quy ®Þnh, nh­ng kh«ng cã ®Þnh nghÜa vµ gi¶i thÝch. Côm tõ “ho¹t ®éng kinh doanh tiÒn tÖ vµ dÞch vô ng©n hµng” ®­îc bao hµm c¶ ba néi dung: nhËn tiÒn göi, cÊp tÝn dông, cung øng dÞch vô thanh to¸n, t¹i kho¶n 1 vµ kho¶n 7 ®iÒu 20. Tuy nhiªn ®©u lµ kinh doanh tiÒn tÖ vµ ®©u lµ dÞch vô ng©n hµng th× ch­a ph©n ®Þnh râ rµng. ë n­íc ta nhiÒu ý kiÕn cho r»ng dÞch vô ng©n hµng kh«ng bao gåm c¸c nghiÖp vô liªn quan ®Õn kinh doanh tiÒn tÖ nh­ mét trung gian tµi chÝnh cña ng©n hµng. Tuy nhiªn, quan niÖm vÒ dÞch vô ng©n hµng ®ang ngµy cµng thay ®æi cho phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ, ®Æc biÖt phï hîp víi quy ®Þnh cña WTO vµ hiÖp ®Þnh song ph­¬ng ViÖt-Mü. ë hÇu hÕt c¸c n­íc trªn thÕ giíi, c¸c nghiÖp vô cña NHTM ®Òu ®­îc gäi lµ dÞch vô ng©n hµng hoÆc lµ c¬ së, ®iÒu kiÖn ®Ó më réng, ph¸t triÓn dÞch vô ng©n hµng. Cã thÓ ®Þnh nghÜa dÞch vô ng©n hµng: DÞch vô ng©n hµng lµ s¶n phÈm lao ®éng cña ngµnh ng©n hµng trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn c¸c uû nhiÖm cña kh¸ch hµng, mang ®Çy ®ñ c¸c ®Æc ®iÓm cña dÞch vô tµi chÝnh. Cïng víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ, dÞch vô ng©n hµng ngµy cµng ®a d¹ng. C¸c ng©n hµng hiÖn ®¹i trªn thÕ giíi hiÖn nay cã thÓ ®­îc gäi nh­ nh÷ng “b¸ch ho¸ tµi chÝnh” bëi kh¶ n¨ng cung cÊp ®a d¹ng c¸c dÞch vô tµi chÝnh. Bªn c¹nh c¸c dÞch vô ng©n hµng truyÒn thèng, c¸c NHTM ®· ph¸t triÓn c¸c dÞch vô ng©n hµng hiÖn ®¹i. 1.1.3.2. C¸c dÞch vô ng©n hµng truyÒn thèng vµ hiÖn ®¹i. * C¸c dÞch vô ng©n hµng truyÒn thèng Thùc hiÖn trao ®æi ngo¹i tÖ: ®©y lµ mét trong nh÷ng dÞch vô ng©n hµng ®Çu tiªn ®­îc thùc hiÖn, ban ®Çu nh»m phôc vô c¸c kh¸ch du lÞch lµ chñ yÕu. Trong thÞ tr­êng tµi chÝnh ngµy nay, mua b¸n ngo¹i tÖ th­êng chØ do c¸c ng©n hµng lín thùc hiÖn bëi c¸c giao dÞch cã rñi ro cao, yªu cÇu tr×nh ®é chuyªn m«n cao. ChiÕt khÊu th­¬ng phiÕu vµ cho vay th­¬ng m¹i: h×nh thøc ®Çu tiªn cña chiÕt khÊu th­¬ng phiÕu lµ cho vay c¸c doanh nh©n ®Þa ph­¬ng, nh÷ng ng­êi b¸n c¸c kho¶n nî cho ng©n hµng ®Ó lÊy tiÒn mÆt. §ã lµ chuyÓn tiÕp tõ chiÕt khÊu th­¬ng phiÕu sang cho vay trùc tiÕp kh¸ch hµng. NhËn tiÒn göi: cho vay ®­îc coi lµ ho¹t ®éng sinh lêi cao, do ®ã c¸c ng©n hµng ®· t×m kiÕm mäi c¸ch ®Ó huy ®éng nguån vèn ®Ó cho vay. Mét trong nh÷ng nguån vèn quan träng lµ c¸c kho¶n tiÒn göi cña kh¸ch hµng d­íi d¹ng tiÒn göi tiÕt kiÖm hoÆc tiÒn göi ®Þnh kú, tiÒn göi kh«ng kú h¹n. B¶o qu¶n vËt cã gi¸: ngay tõ thêi Trung Cæ, c¸c ng©n hµng ®· b¾t ®Çu thùc hiÖn l­u gi÷ vµng vµ c¸c vËt cã gi¸ kh¸c cho kh¸ch hµng trong kho b¶o qu¶n. Ngµy nay, nghiÖp vô b¶o qu¶n vËt cã gi¸ th­êng do phßng “b¶o qu¶n” cña ng©n hµng thùc hiÖn. Tµi trî c¸c ho¹t ®éng cña ChÝnh phñ: trong thêi Trung cæ vµ vµo nh÷ng n¨m ®Çu cña c¸ch m¹ng c«ng nghiÖp, c¸c ng©n hµng ë ¢u-Mü ®­îc phÐp thµnh lËp víi ®iÒu kiÖn ph¶i mua tr¸i phiÕu ChÝnh phñ. Trong mét sè thêi kú, mét sè ng©n hµng trªn mét sè n­íc ph¶i thµnh lËp quü phôc vô chiÕn tranh. * C¸c dÞch vô ng©n hµng hiÖn ®¹i Cho vay tiªu dïng: trong lÞch sö, c¸c ng©n hµng kh«ng tÝch cùc cho vay ®èi víi c¸c c¸ nh©n vµ hé gia ®×nh do hä cho r»ng c¸c kho¶n vay tiªu dïng cã quy m« nhá víi rñi ro vì nî t­¬ng ®èi cao do ®ã chóng cã møc sinh lêi thÊp. Tuy nhiªn, do yªu cÇu dùa vµo tiÒn göi cña kh¸ch hµng ®Ó tµi trî c¸c kho¶n vay th­¬ng m¹i, do c¹nh tranh, do sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ, c¸c ng©n hµng ph¶i h­íng tíi ng­êi tiªu dïng nh­ nh÷ng kh¸ch hµng trung t©m. Ng­êi tiªu dïng vÉn cung cÊp nh÷ng nguån vèn chñ yÕu cña ng©n hµng vµ t¹o ra nh÷ng nguån thu quan träng. T­ vÊn tµi chÝnh: Ng©n hµng cung cÊp nhiÒu dÞch vô t­ vÊn tµi chÝnh ®a d¹ng, tõ chuÈn bÞ vÒ thuÕ vµ kÕ ho¹ch tµi chÝnh cho c¸c kh¸ch hµng c¸ nh©n ®Õn t­ vÊn vÒ c¬ héi thÞ tr­êng cho c¸c kh¸ch hµng kinh doanh cña hä. Qu¶n lý danh môc ®Çu t­: ng©n hµng thay mÆt kh¸ch hµng thùc hiÖn ®Çu t­ cho kh¸ch hµng nh÷ng kho¶n tiÒn mÆt hoÆc chøng kho¸n. Cho thuª tµi chÝnh: ng©n hµng thùc hiÖn viÖc mua c¸c tµi s¶n thiÕt bÞ, m¸y mãc sau ®ã cho kh¸ch hµng thuª l¹i trong mét thêi gian t­¬ng ®èi dµi víi møc l·i suÊt nhÊt ®Þnh. HÕt thêi h¹n thuª, tµi s¶n vÉn thuéc së h÷u cña ng©n hµng hoÆc ®­îc bµn giao cho kh¸ch hµng víi gi¸ thÊp hoÆc miÔn phÝ tuú thuéc gi¸ trÞ cßn l¹i cña tµi s¶n hoÆc sè tiÒn mµ ng©n hµng ®· thu vÒ tõ ho¹t ®éng cho thuª. Cho vay tµi trî dù ¸n: c¸c ng©n hµng tµi trî cho chi phÝ x©y dùng nhµ m¸y hoÆc c¸c c«ng tr×nh víi quy m« t­¬ng ®èi lín, th­êng rñi ro cao vµ thêi gian cho vay dµi nªn ng©n hµng th­êng thùc hiÖn qua mét c¬ quan ®Çu t­ hoÆc ®ång tµi trî. DÞch vô b¶o l·nh: ng©n hµng b»ng uy tÝn vµ n¨ng lùc tµi chÝnh ®øng ra b¶o l·nh cho c¸c c¸ nh©n, doanh nghiÖp thùc hiÖn c¸c kho¶n vay hoÆc thùc hiÖn c¸c hîp ®ång. Cho vay th«ng qua chiÕt khÊu, bao thanh to¸n. DÞch vô thanh to¸n: ng©n hµng ®· ph¸t triÓn c¸c h×nh thøc thanh to¸n nh­ thanh to¸n SÐc, thanh to¸n thÎ, thanh to¸n b»ng hèi phiÕu, thanh to¸n b»ng th­ tÝn dông… B¸n c¸c dÞch vô b¶o hiÓm: c¸c ng©n hµng th­êng b¸n b¶o hiÓm cho kh¸ch hµng th«ng qua c¸c liªn doanh hoÆc c¸c tho¶ thuËn ®¹i lý kinh doanh ®éc quyÒn cho c¸c c«ng ty b¶o hiÓm, tuy nhiªn quy m« kinh doanh b¶o hiÓm cña c¸c ng©n hµng t­¬ng ®èi nhá bÐ. Cung cÊp c¸c kÕ ho¹ch h­u trÝ: ng©n hµng thùc hiÖn ®Çu t­ vèn vµ ph¸t l­¬ng h­u cho nh÷ng ng­êi ®· nghØ h­u hoÆc tµn phÕ. C¸c ng©n hµng còng b¸n c¸c kÕ ho¹ch tiÒn göi h­u trÝ cho c¸c c¸ nh©n vµ gi÷ nguån tiÒn göi cho ®Õn khi ng­êi së h÷u c¸c kÕ ho¹ch nµy cÇn ®Õn. DÞch vô m«i giíi ®Çu t­ chøng kho¸n: kh¸ch hµng th«ng qua ng©n hµng mua chøng kho¸n mµ kh«ng cÇn ®Õn ng­êi kinh doanh chøng kho¸n. DÞch vô t­ vÊn: ng©n hµng ®¸p øng nhu cÇu t­ vÊn tµi chÝnh vµ qu¶n lý cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá vÒ c¸c vÊn ®Ò c¬ b¶n nh­ thuÕ, ng©n s¸ch, chi phÝ, thu nhËp, ®Çu t­, chiÕn l­îc kinh doanh… Cã thÓ thÊy c¸c dÞch vô ng©n hµng ngµy cµng ph¸t triÓn phong phó ®a d¹ng. C¬ së ®Ó c¸c ng©n hµng ph¸t triÓn dÞch vô lµ kh¸ch hµng. DÞch vô ng©n hµng chØ cã thÓ ph¸t triÓn trªn c¬ së sè l­îng kh¸ch hµng ngµy cµng t¨ng. C¸c ng©n hµng ®· b¾t ®Çu h­íng tíi m¶ng dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n víi néi dung phôc vô kh¸ch hµng lµ c¸c c¸ nh©n, hé gia ®×nh. §©y lµ ®èi t­îng kh¸ch hµng kh«ng ngõng më réng, ®em l¹i cho ng©n hµng nguån vèn vµ thu nhËp ®¸ng kÓ. M¶ng dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n cã nh÷ng ®Æc ®iÓm kh¸c víi dÞch vô ng©n hµng dµnh cho doanh nghiÖp vµ ®Þnh chÕ tµi chÝnh. C¸c NHTM ho¹t ®éng víi ba chøc n¨ng c¬ b¶n. Thø nhÊt, ng©n hµng lµm nhiÖm vô huy ®éng vèn qua nghiÖp vô tµi s¶n nî. §©y lµ nghiÖp vô cã tÇm quan trong quyÕt ®Þnh thµnh c«ng cña mét ng©n hµng. Thø hai, ng©n hµng sö dông vèn cho vay th«ng qua nghiÖp vô tµi s¶n cã. Thø ba, NHTM thùc hiÖn cung cÊp c¸c dÞch vô kh¸c cho kh¸ch hµng. Tõ c¸c nghiÖp vô tµi s¶n nî, ng©n hµng cã nguån ®Ó thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô tµi s¶n cã, t¹o ®iÒu kiÖn cho ng©n hµng cã thÓ më réng cung cÊp c¸c dÞch vô ng©n hµng cho kh¸ch hµng. Ng­îc l¹i, khi c¸c dÞch vô ngoµi tÝn dông ph¸t triÓn gãp phÇn ph©n t¸n rñi ro cho ng©n hµng, t¹o thu nhËp cho ng©n hµng.Thùc tÕ, ë c¸c n­íc ph¸t triÓn, nguån thu ngoµi tÝn dông cña c¸c NHTM chiÕm tû trong rÊt cao (60-70% thu nhËp cña ng©n hµng). Víi 3 chøc n¨ng chñ yÕu trªn, c¸c NHTM ®· ph¸t triÓn rÊt nhiÒu dÞch vô. FC¸c dÞch vô ng©n hµng truyÒn thèng: üThùc hiÖn trao ®æi ngo¹i tÖ. üChiÕt khÊu th­¬ng phiÕu vµ cho vay th­¬ng m¹i üNhËn tiÒn göi üB¶o qu¶n vËt cã gi¸. üTµi trî c¸c ho¹t ®éng cña chÝnh phñ. üCung cÊp c¸c tµi kho¶n giao dÞch üCung cÊp dÞch vô uû th¸c FC¸c dÞch vô ng©n hµng hiÖn ®¹i: üCho vay tiªu dïng üT­ vÊn tµi chÝnh üQu¶n lý tiÒn mÆt üQu¶n lý danh môc ®Çu t­ üCho vay tµi trî dù ¸n üDich vô thuª mua thiÕt bÞ üB¸n c¸c dÞch vô b¶o hiÓm üCung cÊp c¸c dÞch vô NH ®Çu t­ vµ NH b¸n bu«n. V× sù ®a d¹ng vµ phong phó cña c¸c DVNH, c¸c NHTM hiÖn nay ®Òu qu¶n lý dÞch vô theo ®Þnh h­íng kh¸ch hµng- ng­êi cung cÊp yÕu tè ®Çu vµo ®ång thêi sö dông dÞch vô cña NH. HiÖn nay, cho dï phong phó ®a d¹ng ®Õn ®©u, c¸c DVNH ®Òu ®­îc c¸c ng©n hµng chia lµm 2 lo¹i chÝnh: DÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n (Private services) vµ dÞch vô ng©n hµng doanh nghiÖp( Co-operates and Institutions services). Trong ®ã kh¸ch hµng c¸ nh©n bao gåm c¸c tÇng líp d©n c­ vµ hé gia ®×nh. §©y lµ lùc l­îng kh¸ch hµng ®«ng ®¶o vµ lu«n s½n sµng. Kh«ng chØ ®ãng vai trß lín trong huy ®éng vèn ®èi víi c¸c NHTM, kh¸ch hµng c¸ nh©n cã nhiÒu ¶nh h­ëng tíi ho¹t ®éng cña ng©n hµng, bëi c¸c c¸ nh©n kh«ng chØ lµ ng­êi trùc tiÕp sö dông DVNH mµ hä cßn chÝnh lµ nh÷ng thµnh viªn cña c¸c tæ chøc, thËm chÝ la ng­êi ®øng ®Çu c¸c tæ chøc, nªn hä cã tiÕng nãi quan träng víi c¸c quyÕt ®Þnh cña mét tæ chøc, vÝ dô quyÕt ®Þnh lùa chän ng©n hµng ®èi t¸c cña c¬ quan tæ chøc ®ã. DÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n ®ang ngµy cµng ph¸t triÓn. 1.2. Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n.. 1.2.1.Kh¸i niÖm vµ Cc¸c dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n.. DVNHCN tr­íc hÕt lµ dÞch vô ng©n hµng, nªn còng mang b¶n chÊt cña dÞch vô vµ do ng©n hµng cung cÊp. Cã thÓ hiÓu DVNHCN lµ s¶n phÈm lao ®éng cña ngµnh ng©n hµng dµnh cho ®èi t­îng kh¸ch hµng c¸ nh©n. 1.2.1.1. DÞch vô tiÒn göi Nguån vèn huy ®éng tiÒn göi chiÕm tû träng lín trong tæng nguån vèn cña NHTM. H¬n thÕ, vèn huy ®éng tõ d©n c­ l¹i chiÕm tû träng lín trong vèn huy ®éng cña ng©n hµng, v× trong d©n c­ lu«n cã sù chªnh lÖch lín gi÷a tiªu dïng, ®Çu t­ vµ tiÕt kiÖm. C¸c NHTM ngµy cµng ®a d¹ng c¸c lo¹i h×nh tiÒn göi vÒ thêi gian, ph­¬ng thøc huy ®éng, l·i suÊt… nh»m thu hót nguån vèn dåi dµo nµy víi c¸ch thøc phï hîp víi kh¸ch hµng thuéc mäi tÇng líp d©n c­, mäi løa tuæi, nghÒ nghiÖp, tr×nh ®é. Theo c¸ch ph©n lo¹i th«ng th­êng, dÞch vô tiÒn göi gåm c¸c s¶n phÈm: (1) TiÒn göi kh«ng kú h¹n TiÒn göi kh«ng kú h¹n lµ lo¹i ký th¸c hoµn toµn theo nguyªn t¾c kh¶ dông, nghÜa lµ ng­êi göi tiÒn cã quyÒn rót tiÒn bÊt kú khi nµo hä muèn vµ c¸c kho¶n tiÒn ®­îc göi víi thêi h¹n kh«ng x¸c ®Þnh. TiÒn göi kh«ng kú h¹n dµnh cho kh¸ch hµng c¸ nh©n gåm : TiÒn göi kh«ng kú h¹n thuÇn tuý TiÒn göi giao dÞch ( tiÒn göi thanh to¸n) TiÒn göi giao dÞch Kh¸ch hµng kh«ng cã ý ®Þnh ®Ó dµnh vµ còng kh«ng chó träng ®Õn tiÒn l·i, mµ nh»m môc ®Ých tiÖn lîi. TiÒn göi thanh to¸n th­êng ®­îc b¶o qu¶n t¹i ng©n hµng trªn hai lo¹i tµi kho¶n: tµi kho¶n tiÒn göi thanh to¸n vµ tµi kho¶n v·ng lai. Tµi kho¶n ®­îc sö dung dông cho tÒn tiÒn göi thanh to¸n ®­îc gäi lµ tµi kho¶n giao dÞch hay cßn gäi lµ tµi kho¶n SÐc, v× r»ng phÇn lín c¸c kho¶n giao dÞch th«ng qua tµi kho¶n nµy ®­îc thùc hiÖn th«ng qua SÐc, mÆc dï ngµy nay viÖc chuyÓn tiÒn qua m¹ng vi tÝnh vµ thÎ thanh to¸n ®· trë thµnh phæ biÕn. ë ViÖt Nam hiÖn nay tµi kho¶n sÐc ®­îc gäi lµ tµi kho¶n thanh to¸n vµ tµi kho¶n thanh to¸n dïng cho c¸ nh©n ®­îc ng©n hµng tr¶ l·i thÊp h¬n l·i suÊt tiÒn göi ®Þnh kú. Theo NghÞ ®Þnhcho phÐp më theo NghÞ ®Þnh 91/CP ngµy 25-11-1993 cña thñ Thñ t­íng chÝnh phñ vµ Q§ uyÕt ®Þnh 22/Q§ - NH ngµy 21-11-1994 cña Thèng ®èc ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt Nam, mäi c¸ nh©n ®Òu ®­îc quyÒn më tµi kho¶n thanh to¸n ë ng©n hµng vµ ®­îc sö dông SÐc ®Ó thùc hiÖn c¸c kho¶n chi tr¶. Nh­ vËy, tõ n¨m 1994, ®èi t­îng ®­îc göi tiÒn thanh to¸n vµ sö dông SÐc ®­îc më réng thªm cho c¸ nh©n.. Tµi kho¶n thanh to¸n dïng cho c¸ nh©n ®­îc ng©n hµng tr¶ l·i , nhung l·i suÊt th­êng thÊp h¬n l·i suÊt tiÒn göi ®Þnh kú. (2) TiÒn göi tiÕt kiÖm TiÕt kiÖm lµ kho¶n thu nhËp ch­a sö dông cho tiªu dïng hiÖn t¹i cña c¸c c¸ nh©n, hé gia ®×nh. Ng­êi göi tiÒn mong muèn sù an toµn, h­ëng lîi tõ sè tiÒn tiÕt kiÖm. TiÒn göi tiÕt kiÖm phô thuéc vµo quy m« t¨ng lªn cña thu nhËp b»ng tiÒn cña kh¸ch hµng. Kh¸ch hµng quan t©m ®Õn møc sinh lêi cña kho¶n tiÒn tiÕt kiÖm thÓ hiÖn ë l·i suÊt. Tuy nhiªn, sù so s¸nh gi÷a chi phÝ c¬ héi vµ thu nhËp mang l¹i d­íi h×nh thøc l·i suÊt cã ®iÒu chØnh bëi tû lÖ l¹m ph¸t, mèi quan hÖ gi÷a l·i suÊt vµ tû gi¸ cã thÓ lµ c¨n cø ®Ó kh¸ch hµng lùa chän h×nh thøc ®Çu t­: göi tiÕt kiÖm, ®Çu t­ mua vµng, mua bÊt ®éng s¶n hay ®Çu t­ vµo thÞ tr­êng chøng kho¸n… Nh­îc ®iÓm cña tiÒn göi tiÕt kiÖm lµ kh¸ch hµng kh«ng ®­îc dïng ®Ó phôc vô môc ®Ých thanh to¸n nh­ ph¸t hµnh SÐc, thÎ thanh to¸n, … kh«ng cã hoÆc rÊt Ýt kh¶ n¨ng chuyÓn nh­îng. VÒ h×nh thøc, theo truyÒn thèng, ng­êi göi tiÒn ®­îc cÊp mét quyÓn sæ gäi lµ sæ tiÕt kiÖm ghi tÊt c¶ c¸c kho¶n tiÒn göi vµo, rót ra vµ l·i suÊt. Ngµy nay, nhiÒu ng©n hµng ®· bá sæ tiÕt kiÖm vµ thay vµo ®ã cung cÊp cho kh¸ch hµng b¶n kª lóc göi tiÒn ®Çu tiªn vµ theo ®Þnh kú hµng th¸ng ®Ó ®Ó ph¶n ¸nh tÊt c¶ c¸c sè ph¸t sinh. Mét c¸ch phæ biÕn, tiÒn göi tiÕt kiÖm dµnh cho c¸ nh©n ®­îc chia thµnh hai c¸c lo¹i: tiÒn göi tiÕt kiÖm cã môc ®Ých, tiÒn göi tiÕt kiÖm cã kú h¹n vµ tiÒn göi tiÕt kiÖm kh«ng kú h¹n. TiÒn göi tiÕt kiÖm cã môc ®Ých: ng­êi göi ký th¸c ë ng©n hµng ®Ó sö dông vµo mét môc ®Ých nhÊt ®Þnh, nh­ mua nhµ hay trang tr¶i c¸c kho¶n chi phÝ häc tËp cho con c¸i… Ng©n hµng th­êng bï ®¾p thªm phÇn thiÕu hôt khi sö dông theo môc ®Ých cña ng­êi göi tiÒn. TiÒn göi tiÕt kiÖm kh«ng kú h¹n. Víi tiÒn göi tiÕt kiÖm kh«ng kú h¹n, kh¸ch hµng cã thÓ rót tiÒn bÊt kú lóc nµo, kh«ng ®­îc sö dông cho môc ®Ých thanh to¸n, ®­îc tr¶ l·i thÊp h¬n tiÒn göi cã kú h¹n, thÝch hîp víi c¸ nh©n kh«ng x¸c ®Þnh ®­îc thêi ®iÓm sö dông vèn. Víi ng©n hµng, ®©y lµ kho¶n vèn huy ®éng víi gi¸ rÎ nh­ng ng©n hµng bi bÞ ®éng v× kh¸ch hµng cã thÓ rót bÊt kú lóc nµo kh«ng cÇn th«ng b¸o. TiÒn göi tiÕt kiÖm cã kú h¹n. Kh¸c víi TGTK kh«ng kú h¹n, kh¸ch hµng göi cã kú h¹n tho¶ thuËn víi ng©n hµng vÒ thêi h¹n göi tiÒn, nÕu ng©n hµng cho phÐp rót tr­íc kú h¹n th× ph¶i chÞu l·i suÊt ph¹t. L·i suÊt cña TGTK cã kú h¹n cao h¬n l·i suÊt TGTK kh«ng kú h¹n v× ng©n hµng cã thÓ sö dông t­¬ng ®èi æn ®Þnh. Cã tÝnh æn ®Þnh cao h¬n TGTK kh«ng kú h¹n, tiÒn göi TKTGTK cã kú h¹n ®­îc ng©n hµng quan t©m ®a d¹ng ho¸ vÒ ph­¬ng thøc huy ®éng: tiÕt kiÖm mua nhµ, mua « t«, tiÕt kiÖm cho con du häc, tiÕt kiÖm h­u trÝ, tiÕt kiÖm dµnh cho du lÞch…Thêi h¹n göi tiÒn ®a d¹ng tõ 7 ngµy ®Õn 1 th¸ng, nhiÒu th¸ng, nhiÒu n¨m. L·i cã thÓ tr¶ tr­íc, tr¶ sau hay tr¶ lµm nhiÒu kú…Quy m« tiÒn göi ®a d¹ng, víi møc tèi thiÓu cã thÓ chØ lµ 5 ®«la. (3) TiÒn göi cã kú h¹n.. C¸ nh©n cã thu nhËp t¹m thêi ch­a sö dông trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh cã thÓ göi vµo ng©n hµng d­íi h×nh thøc tiÒn göi cã kú h¹n. Theo nguyªn t¾c, ®èi víi lo¹i tiÒn göi nµyy, ng­êi göi chØ ®­îc rót ra khi ®¸o h¹n. Tuy nhiªn, do c¹nh tranh mµ c¸c ng©n hµng hco cho phÐp kh¸ch hµng rót tr­íc h¹n víi l·i suÊt thÊp h¬n hoÆc l·i suÊt ph¹t. Kh¸c víi tiÒn göi thanh to¸n, tiÒn göi ®Þnh kú lµ tiÒn t¹m thêi ch­a sö dông hoÆc lµ tiÌn tiÒn ®Ó dµnh cña c¸ nh©n, v× vËy môc ®Ých göi tiÒn lµ kiÕm lîi tøc. Ng©n hµng lu«n khuyÕn khÝch kh¸ch hµng göi tiÒn, nªn ®­a ra nhiÒu h×nh thøc khuyÕn khÝch. §©y lµ nguån vèn æn ®Þnh trong kinh doanh, nªn ng©n hµng tr¶ l·i cao h¬n tiÒn göit thanh to¸n. Kú h¹n cµng dµi l·i suÊt cµng cao, l·i cã thÓ cè ®Þnh hoÆc th¶ næi, tr¶ tr­íc hoÆc tr¶ sau. T¹i ViÖt Nam cã hai lo¹i tiÒn göi ®Þnh kú: - TiÒn göi ®Þnh kú theo tµi kho¶n. - TiÒn göi ®Þnh kú d­íi h×nh thøc ph¸t hµnh kú phiÕu ng©n hµng ( ë Mü gäi lµ chøng chØ tiÒn göi = : Certificate of Deposit hay CDs).CDs) Ngoµi ra ng©n hµng c¸c n­íc ph¸t triÓn cßn ph¸t hµnh mét lo¹i giÊy nî cã mÖnh gi¸ cao ®­îc gäi lµ chøng chØ tiÒn göi ®­îc chuyÓn nh­îng (Negotiable Certificate of Deposit). Lo¹i chøng chØ nµy cã mÖnh gi¸ rÊt cao, nh­ ë Ph¸p tèi thiÓu lµ 1 triÖu FRF vµ ë Mü lµ 1 triÖu USD. 1.2.1.1. DÞch vô cho vay Trong hai nhãm chÝnh kh¸ch hµng cña ng©n hµng th× kh¸ch hµng c¸ nh©n ngµy cµng cã nhu cÇu vay m­în cao h¬n kh«ng chØ nh­ mét ph­¬ng tiÖn gi¶i quyÕt nhu cÇu c¸p b¸ch, mµ cßn lµ ph­¬ng tiÖn nh»m c¶i thiÖn møc sèng cña hä khi hä ch­a cã kh¶ n¨ng chi tr¶. C¸c ng©n hµng ®· ®¸p øng ®­îc mét thÞ tr­êng réng lín khi mµ hÇu hÕtngµy cµng nhiÒu ng­êi tiªu dïng mua s¾m tr­íc, sau ®ã míi dµn xÕp nguån tµi trî. Cho vay ®èi víi kh¸ch hµng c¸ nh©n lµ nh÷ng kho¶n cho vay tiªu dïng - hay cßn gäi lµ tÝn dông tiªu dïng. §èi t­îng cña tÝn dông tiªu dïng lµ nhu cÇu vay cña c¸ nh©n tuú thuéc vµo t×nh h×nh tµi chÝnh cña hä. §èi víi nh÷ng c¸ nh©n cã thu nhËp thÊp, nhu cÇu tÝn dông th­êng kh«ng cao, chØ nh»m tho¶ m·n nhu cÇu giao dÞch t¹o ra sù c©n ®èi gi÷a thu nhËp vµ chi tiªu. §èi víi c¸ nh©n cã thu nhËp trung b×nh, nhu cÇu tÝn dông tiªu dïng cã xu h­íng t¨ng m¹nh. Ë ë nh÷ng c¸ nh©n coã thu nhËp cao, nhu cÇu tÝn dông n¶y sinh nh»m t¨ng thªm kh¶ n¨ng thanh to¸n hoÆc lµ mét kho¶n tµi trî rÊt linh ho¹t trong chi tiªu, nhÊt lµ khi vèn cña hä ®· n»m trong ®Çu t­ dµi h¹n. XÐt vÒ sè tuyÖt ®èi, nhu cÇu cña nhãm ng­êi nµy th­êng lín. Nhu cÇu tÝn dông thÓ hiÖn qua c¸c môc ®Ých chñ yÕu: mua, söa ch÷a, c¶i t¹o, n©ng cÊp nhµ ë; c¸c chuyÓn ®éng s¶n: xe h¬i, xe m¸y,……; c¸c ®å dïng sinh ho¹t: ®å gç, ph­¬ng tiÖn th«ng tin vµ c¸c dông cô sinh ho¹t kh¸c; c¸c chi phÝ h«n lÔ; nghØ ng¬idu lÞch vµ chi phÝ phôc vô viÖc ; häc tËp cña sinh viªn… Ph©n lo¹i tÝn dông tiªu dïng cã nhiÒu c¸ch, c¨n cø vµo nguån gèc kho¶n nî gåm tÝn dông trùc tiÕp vµ tÝn dông gi¸n tiÕp, xuÊt ph¸t tõ viÖc ng©n hµng th­¬ng m¹i cã thÓ cho vay kh¸ch hµng trùc tiÕp víi kh¸ch hµng xin vay t¹i ng©n hµng hoÆc d­íi h×nh thøc gi¸n tiÕp b»ng c¸ch mua c¸c tr¸i phiÕu tiªu dïng tõ nh÷ng ng­êi b¸n hµng hãa hoÆc cung cÊp dÞch vô tiªu dïng. * TÝn dông tiªu dïng trùc tiÕp. Cho vay mua nhµ C¸c kho¶n vay dïng ®Ó mua nhµ hoÆc tu söa n¬i c­ tró ®­îc xÕp vµo c¸c kho¶n vay mua nhµ thÕ chÊp vµ c¸c kho¶n vay ®­îc thÕ chÊp b»ng chÝnh bÊt ®éng s¶n ®ã. Cho vay thÊu chi Lµ nghiÖp vô cho phÐp mét c¸ nh©n rót tiÒn tõ tµi kho¶n v·ng lai v­ît qu¸ sè d­ cã, tíi mét h¹n møc ®· ®­îc tho¶ thuËn . §Ó ®­îc h­ëng dÞch vô cho vay thÊu chi tµi kho¶n, chñ tµi kho¶n ph¶i ký hîp ®ång cung øng dÞch vô víi ng©n hµng. H¹n møc thÊu chi ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së dßng tiÒn, uy tÝn vµ kh¶ n¨ng chi tr¶ cña kh¸ch hµng. Kh¸ch hµng ®­îc sö dông tiÒn vay cña ng©n hµng kh«ng ph¶i thÕ chÊp hay ký quü, còng kh«ng ph¶i ra ng©n hµng lµm c¸c thñ tôc tr¶ nî gèc hay l·i mµ ng©n hµng sÏ chñ ®éng thùc hiÖn thuk thu nî tõ c¸c kho¶n thu trªn tµi kho¶n kh¸ch hµng. Cho vay theo thÎ tÝn dông Lµ nghiÖp vô tÝn dông trong ®ã ng©n hµng cÊp thÎ vµ Ên ®Þnh møc giíi h¹n tèi ®a mµ ng­êi cã thÎ d®­îc phÐp sö dông. Møc tÝn dông kh¸c nhau víi mçi thÎ vµ møc nµy cã thÓ thay ®æi tuú nhu cÇu kh¸ch hµng vµ møc ®é tÝn nhiÖm cña kh¸ch hµng, kh¶ n¨ng ®¶m b¶o chi tr¶ cña chñ thÎ. Kh¶ n¨ng ®¶m b¶o chi tr¶ ®­îc x¸c ®Þnh dùa trªn viÖc x¸c ®Þnh tæng hîp c¸c th«ng tin kh¸c nhau: thu nhËp, t×nh h×nh chi tiªu, mèi quan hÖ, ®Þa vÞ x· héi cña kh¸ch hµng, …Tõ thÈm ®Þnh vµ ph©n lo¹i kh¸ch hµng, c¸c tæ chøc tµi chÝnh ®­a ra nhiÒu s¶n phÈm thÎ ®a d¹ng: vÝ dô nh­ ThÎ TÝn dô._.ng vµng (Gold) vµ ThÎ ChuÈn (Classical/Standard). Nh÷ng ng­êi së h÷u thÎ tÝn dông cã thÓ vay tr¶ dÇn hoÆc tr¶ mét lÇn v× hä cã thÓ tÝnh tiÒn hÕt tr­íc khi ho¸ ®¬n ®Õn ng©n hµng vµ do ®ã kh«ng ph¶i tr¶ chi phÝ tµi chÝnh hoÆc cã thÓ tr¶ dÇn tiÒn hµng nh­ng hä sÏ chÞu mét møc phÝ tµi chÝnh hµng th¸ng dùa theo l·i suÊt cña ng©n hµng. Khi toµn bé sè tiÒn ph¸t sinh ®­îc hoµn tr¶ cho ng©n hµng, h¹n møc tÝn dông cña chñ thÎ ®­îc kh«i phôc nh­ ban ®Çu. .§©y lµ tÝnh chÊt tuÇn hoµn cña thÎ tÝn dông. Cho vay theo thÎ tÝn dông nãi chung chñ yÕu sö dông ë ph¹m vi b¸n lÎ, kh«ng thÝch hîp víi nh÷ng ho¸ ®¬n cã mÖnh gi¸ lín ( xe h¬i, tµu thuyÒn…) C¸c tiªu chuÈn ®­a ra ë c¸c ng©n hµng nhiÒu khi kh«ng phï hîp víi c¸c nhµ b¸n hµng, nªn nhiÒu khi quan hÖ tay ba: ng©n hµng- ng­êi bn¸b¸n hµng- chñ thÎ kh«ng ®­îc x¸c lËp. Cho vay tr¶ gãp Lµ c¸c kho¶n cho vay ng¾n h¹n hoÆc trungïn dµi h¹n ®­îc thanh to¸n lµm nhiÒu lÇn liªn tiÕp. Nh÷ng kho¶n vay nµy th­êng ®­îc dïng ®Ó mua nh÷ng vËt dông ®¾t tiÒn (« t«, xe m¸y, m¸y tÝnh, c¸c thiÕt bÞ gia dông kh¸c…) hoÆc trang tr¶i c¸c kho¶n nî cña c¸c hé gia ®×nh. Cho vay tr¶ mét lÇn. Lµ c¸c kho¶n vay cña c¸c c¸ nh©n hoÆc hé gia ®×nh ®Ó ®¸p øng nhu cÇu tiÒn mÆt tøc thêi vµ ®­îc thanh to¸n mét lÇn khi c¸c kho¶n vay ®¸o h¹n. Quy m« cña c¸c kho¶n vay nµy t­¬ng ®èi nhá vµ th­êng lµ c¸c kho¶n vay ng¾n h¹n. Cho vay tr¶ theo ®Þnh kú Lµ ph­¬ng thøc tÝn dông, trong ®ã kh¸ch hµng vay vµ tr¶ trùc tiÕp víi møc vay vµ thêi h¹n tr¶ ®­îc quy ®Þnh khi cho vay. * TÝn dông tiªu dïng gi¸n tiÕp §­îc hiÓu lµ c¸c ho¹t ®éng tÝn dông tiªu dïng th«ng qua viÖc ng©n hµng mua c¸c phiÕu b¸n hµng tõ nh÷ng ng­êi b¸n lÎ hµng ho¸ vµ do vËy nã chÝnh lµ h×nh thøc tµi trî b¸n tr¶ gãp cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i. 1.2.1.2. DÞch vô thanh to¸n Thanh to¸n qua ng©n hµng tån t¹i d­íi hai h×nh thøc: - Thanh to¸n dïng tiÒn mÆt - Thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt §Ó ph¸t triÓn ho¹t ®éng thanh to¸n qua ng©n hµng cÇn nhiÒu ®iÒu kiÖn: sù ph¸t triÓn kinh tÕ, sù ph¸t triÓn tr×nh ®é d©n trÝ, sù ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ, ssù ®ång bé vµ hoµn thiÖn cña hÖ thèng ph¸p lý… Nh÷ng ®iÒu kiÖn trªn ®ang ngµy cµng ®­îc c¶i thiÖn vµ ®· t¹o thuËn lîi cho ho¹t ®éng thanh to¸n qua ng©n hµng ph¸t triÓn. Thanh to¸n qua ng©n hµng ®­îc thùc hiÖn qua m¹ng thanh to¸n liªn ng©n hµng, m¹ng thanh to¸n bï trõ liªn ng©n hµng, m¹ng thanh to¸n quèc tÕ SWIFT. C¸c c«ng cô thanh to¸n, h×nh thøc thanh to¸n la lµ ®iÒu kiÖn quyÕt ®Þnh tr×nh ®é thanh to¸n qua ng©n hµng. Thanh to¸n qua ng©n hµng dµnh cho c¸ nh©n ®­îc thùc hiÖn qua c¸c c«ng cô thanh to¸n chñ yÕu sau: Thanh to¸n SÐc Theo nghÞ ®Þnh sè 159/2003/N§-CP 10.12.2003 cña chÝnh ChÝnh phñ n­íc CHXHCNVN vÒ cung øng vµ sö dông SÐc ®Þnh nghÜa vÒ SÐc : SÐc lµ ph­¬ng tiÖn thanh to¸n do ng­êi ký ph¸t lËp d­íi h×nh thøc chøng tõ theo mÉu in s½n lÖnh cho ng­êi thùc hiÖn chi tr¶ kh«ng ®iÒu kiÖn mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh cho ng­êi cã tªn trªn SÐc hoÆc ng­êi cÇm SÐc. C¸c chñ thÓ tham gia thanh to¸n SÐc bao gåm: - Ng­êi ký ph¸t - Ng­êi thô h­ëng - §¬n vÞ thùc hiÖn thanh to¸n ng­¬i - Trung t©m thanh to¸n bï trõ SÐc SÐc cã thÓ ®­îc thanh to¸n th«ng qua tr¶ tiÒn vµo tµi kho¶n hoÆc tr¶ tiÒn mÆt. Kh¸c víi thanh to¸n UNT hay UNC, SÐc lµ thanh to¸n trùc tiÕp gi÷a ng­êi mua vµ ng­êi b¸n , ng­êi mua trùc tiÕp trao SÐc cho ng­êi b¸n, ng©n hµng ®¶m b¶o thanh to¸n trªn c¬ së tµi kho¶n thanh to¸n cña ng­êi ký ph¸t. Uû nhiÖm thu Thùc chÊt cña UNT lµ ho¹t ®éng nhê thu thùc hiÖn qua giÊy tê thanh to¸n do ng­êi b¸n lËp ®Ó uû th¸c cho tæ chøc cung øng dÞch vô thanh to¸n thu hé mét sè tiÒn ë ng­êi mua t­¬ng øng víi gi¸ trÞ hµng ho¸, dÞch vô ®· cung cÊp. Nhê thu hoÆc UNT ®­îc ¸p dông trong giao dÞch thanh to¸n gi÷a nh÷ng ng­êi sö dông dÞch vô thanh to¸n cã tµi kho¶n më trong néi bé tæ chøc cung øng dÞch vô thanh to¸n hoÆc gi÷a c¸c tæ chøc cung øng dÞch vô thanh to¸n, trªn c¬ së tho¶ thuËn hoÆc hîp ®ång vÒ ®iÒu kiÖn thu hé gi÷a bªn tr¶ tiÒn vµ bªn thô h­ëng. Ng­ßiêi b¸n v× thÕ cã thÓ trùc tiÕp göi ho¸ ®¬n, chøng tõ ®Õn ng©n hµng cña ng­êi mua ®Ó nhê thu hé hoÆc göi ®Õn ng©n hµng m×nh ®Ó nhê thu hé. Tuy nhiªn, viÖc tù ®éng lËp nhê thu hay UNT cã thÓ dÉn tíi ng­êi b¸n lËp nhê thu hay UNT ®Ó thu khèng, thu thõa tiÒn cña ng­êi mua, do ®ã nhê thu hay UNT chØ ®­îc sö dông ®Ó thanh to¸n nh÷ng hµng ho¸, dÞch vô cã dông cô ghi ®o chÝnh x¸c nh­ ®iÖn, ®iÖn tho¹i, n­íc… Uû nhiÖm chi LÖnh chi hay UNC lµ lÖnh cña chñ tµi kho¶n uû nhiÖm cho tæ chøc cung øng dÞch vô thanh to¸n phôc vô m×nh trÝch mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh tõ tµi kho¶n tiÒn göi cña m×nh ®Ó chuyÓn cho ng­êi cã tµi kho¶n ë cïng tæ chøc thanh to¸n hoÆc kh¸c tæ chøc cung øng dÞch vô thanh to¸n. LÖnh chi hay UNC cã thÓ ®­îc sö dông ®Ó thanh to¸n tiÒn hµng ho¸ dÞch vô, ®Ó chuyÓn tiÒn b»ng c¸ch chuyÓn th¼ng vµo tµi kho¶n hoÆc ph¸t hµnh SÐc. Thanh to¸n thÎ Thanh to¸n b»ng thÎ lµ h×nh thøc thnah anh to¸n hiÖn ®¹i, ra ®êi tõ ®Çu thÕ kû 20. ThÎ thanh to¸n ra ®êi ®· thay thÕ mét phÇn thanh to¸n SÐc ®Ó thùc hiÖn thanh to¸n c¸c mãn tiÒn nhá nh­ chi tr¶ tiÒn hµng ho¸ dÞch vô, rót tiÒn mÆt vµ mét sè lÜnh vùc kh¸c g¾n liÒn víi viÖc øng dông c«ng nghÖ tin häc trong lÜnh vùc tµi chÝnh ng©n hµng. ThÎ do ng©n hµng ph¸t hµnh cÊp cho kh¸ch hµng sö dông ®Ó thanh to¸n hoÆc rót tiÒn mÆt trong ph¹m vi sè d­ tµi kho¶n tiÒn göi hoÆc trong h¹n møc tÝn dông ®­îc cÊp. ThÎ ®­îc lµm b»ng plastic theo kÝch cì vµ tiªu chuÈn quèc tÕ vµ bao gåm Ýt nhÊt c¸c yÕu tè: nh·n hiÖu th­¬ng m¹i cña thÎ, tªn vµ logo cña nhµ ph¸t hµnh, sè thÎ, ngµy hiÖu lùc vµ tªn chñ thÎ. §Ó ®¶m b¶o an toµn khi sö dông thÎ, mçi thÎ ®Òu cã m· sè c¸ nh©n-PIN (Personal Indentification Number). Cã rÊt nhiÒu lo¹i thÎ nh­ thÎ ATM, thÎ ghi nî ( Debit card ), thÎ tÝn dông ( Credit card), thÎ thanh to¸n (Charge card ). ThÎ ghi nî ThÎ ghi nî lµ lo¹i thÎ cã quan hÖ trùc tiÕp vµ g¾n víi tµi kho¶n tµi kho¶n TGTTtiÒn göi thanh to¸n cña chñ thÎ. §Ó sö dông lo¹i thÎ nµy, chñ thÎ ph¶i cã tµi kho¶n ho¹t ®éng th­êng xuyªn t¹i ng©n hµng. Lo¹i thÎ nµy khi dïng rót tiÒn t¹i c¸c m¸y rót tiÒn tù ®éng ( ATM ) hay mua hµng ho¸ dÞch vô t¹i c¸c ®¬n vÞ chÊp nhËn thÎ, gi¸ trÞ giao dÞch sÏ ®­îc trõ ngay lËp tøc vµo tµi kho¶n cña chñ thÎ. C¨n cø ®Ó thanh to¸n lµ sè d­ tµi kho¶n tiÒn göi cña chñ së h÷u thÎ vµ h¹n møc thanh to¸n tèi ®a cña thÎ do ng©n hµng quy ®Þnh. ThÎ ATM Trong sè c¸c lo¹i thÎ ghi nî, thÎ ATM lµ h×nh thøc ph¸t triÓn ®Çu tiªn, cho phÐp kh¸ch hµng tiÕp cËn víi tµi kho¶n cña m×nh t¹i ng©n hµng tõ m¸y rót tiÒn tù ®éng. Chñ thÎ cã thÓ thùc hiÖn nhiÒu giao dÞch kh¸c nhau t¹i m¸y rót tiÒn tù ®éng ATM, bao gåm: xem sè d­ tµi kho¶n, chuyÓn kho¶n, rót tiÒn, in sao kª, xem c¸c th«ng tin qu¶ng c¸o, … HÖ thèng ATM hiÖn ®¹i cßn cho phÐp kh¸ch hµng göi tiÒn vµo tµi kho¶n cña m×nh ngay t¹i c¸c m¸y ATM. Sù tiÖn lîi lµ ®Æc ®iÓm quan träng nhÊt cña thÎ ATM: ChØ cÇn nhËp m· PIN, kh¸ch hµng cã thÓ tiÕp cËn tµi kho¶n c¸ nh©n cña m×nh t¹i c¸c m¸y rót tiÒn tù ®éng 24/24h/ngµy vµ 7ngµy/tuÇn. §iÒu nµy cã nghÜa c¸c giao dÞch cã thÓ ®­îc thùc hiÖn ngoµi giê lµm viÖc cña c¸c ng©n hµng vµ ngµy nghØ. Tuy nhiªn, sö dông thÎ ATM chñ thÎ chØ cã thÓ tiÕp cËn tµi kho¶n cña m×nh tõ nh÷ng m¸y rót tiÒn tù ®éng. §©y lµ mét h¹n chÕ bëi tµi kho¶n c¸ nh©n ch­a ®­îc sö dông triÖt ®Ó trong thanh to¸n hµng ho¸, dÞch vô t¹i c¸c ®¬n vÞ chÊp nhËn thÎ. §Ó thuËn tiÖn cho thanh to¸n tiÒn hµng ho¸ dÞch vô, ng©n hµng ph¸t hµnh thÎ tÝn dông vµ thÎ tr¶ tr­íc. ThÎ tr¶ tr­íc §©y lµ lo¹i thÎ míi ®­îc ph¸t triÓn trªn thÕ giíi, kh¸ch hµng kh«ng cÇn ph¶i thùc hiÖn c¸c thñ tôc ph¸t hµnh thÎ theo yªu cÇu cña ng©n hµng nh­ ®iÒn vµo yªu cÇu ph¸t hµnh thÎ, chøng minh tµi chÝnh…, hä chØ cÇn tr¶ cho ng©n hµng mét sè tiÒn sÏ ®­îc ng©n hµng b¸n cho mét tÊm thÎ víi mÖnh gi¸ t­¬ng ®­¬ng. §Æc tÝnh cña lo¹i thÎ nµy gièng nh­ mäi thÎ b×nh th­êng kh¸c, chØ cã ®iÒu thÎ nµy giíi h¹n sè tiÒn vµ thêi h¹n chi tiªu trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh tuú vµo quy ®Þnh cña mçi ng©n hµng, tøc lµ h¹n møc thÎ kh«ng cã tÝnh chÊt tuÇn hoµn. §ã lµ nh­îc ®iÓm cña thÎ tr¶ tr­íc, kh«ng duy tr× ®­îc quan hÖ l©u dµi gi÷a kh¸ch hµng vµ ng©n hµng. ThÎ tÝn dông §©y lµ lo¹i thÎ sö dông phæ biÕn nhÊt, theo ®ã kh¸ch hµng ®­îc sö dông mét kho¶n tÝn dông kh«ng ph¶i tr¶ l·i nÕu hoµn tr¶ sè tiÒn ®· sö dông ®óng kú h¹n ®Ó mua s¾m hµng ho¸ dÞch vô t¹i nh÷ng c¬ së chÊp nhËn lo¹i thÎ nµy. §©y lµ h×nh thøc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt cho phÐp ng­êi sö dông kh¶ n¨ng chi tiªu tr­íc, tr¶ tiÒn sau. Kho¶ng thêi gian tõ khi thÎ ®­îc dïng ®Ó thanh to¸n hµng ho¸, dÞch vô tíi lóc chñ thÎ ph¶i tr¶ tiÒn cho ng©n hµng cã ®é dµi phô thuéc vµo tõng lo¹i thÎ cña c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c nhau. NÕu hÕt thêi gian miÔn l·i nµy mµ toµn bé sè tiÒn ph¸t sinh ch­a ®­îc thanh to¸n cho ng©n hµng th× chñ thÎ sÏ chÞu nh÷ng kho¶n phÝ vµ l·i chËm tr¶. Khi toµn bé sè tiÒn ph¸t sinh ®­îc thanh to¸n hÕt, h¹n møc tÝn dông cña chñ thÎ ®­îc kh«i phôc nh­ ban ®Çu. §©y gäi lµ tÝnh chÊt tuÇn hoµn cña thÎ tÝn dông. 1.2.1.3. DÞch vô b¶o qu¶n vËt cã gi¸ vµ cho thuª kÐt s¾t. Ngay tõ thêi Trung cæ, c¸c ng©n hµng ®· b¾t ®Çu thùc hiÖn viÖc l­u gi÷ vµng vµ vËt cã gi¸ kh¸c cho kh¸ch hµng trong kho b¶o qu¶n. X· héi cµng v¨n minh, c¸c nhu cÇu cña con ng­êi cµng trë nªn phøc t¹p, ®a d¹ng, trong ®ã nhu cÇu b¶o qu¶n an toµn tµi s¶n vµ bÝ mËt riªng t­ ngµy cµng trë nªn cÇn thiÕt. ChÝnh v× vËy, dÞch vô b¶o qu¶n vµ ký göi, cho thuª kÐt s¾t lµ mét dÞch vô phæ biÕn t¹i c¸c n­íc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn vµ c¶ ë nh÷ng n­íc ®ang ph¸t triÓn. NghiÖp vô b¶o qu¶n vµ ký göi ngµy cµng ®­îc hoµn thiÖn h¬n vÒ quy tr×nh nghiÖp vô vµ thñ tôc. Ng©n hµng b¶o qu¶n c¸c ®å quý gi¸, c¸c cæ phiÕu, chøng chØ quü ®Çu t­, c¸c hîp ®ång b¶o hiÓm, c¸c chøng th­ tµi s¶n, di chóc… Nh÷ng thø nµy cã thÓ ®­îc b¶o qu¶n theo ph­¬ng thøc “më” trong ®ã biªn lai sÏ ghi chi tiÕt nh÷ng g× ®­îc l­u gi÷ hoÆc theo ph­¬ng thøc “kÝn”, ®­îc l­u gi÷ trong nh÷ng chiÕc hép kho¸ hay mét phong b× g¾n kÝn. Ngµy nay c¸c ng©n hµng th­êng chän ph­¬ng thøc “kÝn” trong ®ã ng©n hµng cho kh¸ch hµng thuª kÐt vµ kh«ng cÇn biÕt bªn trong kÐt kh¸ch hµng göi ®å vËt g×. 1.2.1.4. Qu¶n lý tµi s¶n®Çu t­ cho kh¸ch hµng. DÞch vô nµy ®Æc biÖt cho nh÷ng kh¸ch hµng t­ nh©n ®· cã ®Çu t­ vµo thÞ tr­êng chøng kho¸n, hoÆc ai muèn ®Çu t­ theo c¸ch nµy. Ng©n hµng chØ chÊp nhËn qu¶n lý ®Çu t­ tõ mét møc tèi thiÓu. Khi nhËn uû th¸c ®Çu t­ tµi s¶n cña kh¸ch hµng nh­ qu¶n lý tr¸i phiÕu, cæ phiÕu, tiÒn göi cña kh¸ch hµng t¹i ng©n hµng,…ng©n hµng cã thÓ thùc hiÖn qu¶n lý d­íi h×nh thøc qu¶n lý theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng hoÆc thay mÆt kh¸ch hµng ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh cô thÓ, thÝ dô nh­ lùa chän thêi ®iÓm mua, b¸n chøng kho¸n,… lo¹i tiÒn göi,… Qu¶n lý tµi s¶n cho c¸ nh©n bao gåm viÖc qu¶n lý c¸c tµi s¶n theo uû quyÒn cña kh¸ch hµng, qu¶n lý di s¶n, qu¶n lý c¸c tµi s¶n thõa kÕ. Khi nhËn uû th¸c qu¶n lý tµi s¶n cña kh¸ch hµng nh­ qu¶n lý tr¸i phiÕu, cæ phiÕu, tiÒn göi cña kh¸ch hµng t¹i ng©n hµng,…ng©n hµng cã thÓ thùc hiÖn qu¶n lý d­íi h×nh thøc qu¶n lý theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng hoÆc thay mÆt kh¸ch hµng ®­a ra c¸c quyÕt ®Þng cô thÓ, thÝ dô nh­ lùa chän thêi ®iÓm mua, b¸n chøng kho¸n,… lo¹i tiÒn göi,… Ngoµi viÖc thùc hiÖn qu¶n lý danh môc ®Çu t­, ng©n hµng cßn cã thÓ thùc hiÖn viÖc qu¶n lý di chóc, tµi s¶n thõa kÕ, quü h­u trÝ cho c¸ nh©n hoÆc b¶o vÖ tµi s¶n cho trÎ em, ng­êi vÞ thµnh niªn… 1.2.1.5. .T­ vÊn vµ cung cÊp th«ng tin. Ng©n hµng cã mét kho d÷ liÖu vÒ kh¸ch hµng do cã quan hÖ réng víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, c¸c kh¸ch hµng kh¸c nhau. §ång thêi, ng©n hµng lµ ng­êi am hiÓu s©u s¾c nghiÖp vô ng©n hµng, tµi chÝnh tiÒn tÖ, c¸c th«ng sè kinh tÕ v× vËy cã lîi thÕ trong t­ vÊn cho kh¸ch hµng. TËn dông lîi thÕ nµy, tõ nhiÒu n¨m nay, c¸c ng©n hµng ®· thùc hiÖn viÖc t­ vÊn kh«ng chØ cho kh¸ch hµng doanh nghiÖp mµ cßn cho kh¸ch hµng c¸ nh©n. Ngoµi t­ vÊn vÒ tµi chÝnh, c¸c ng©n hµng cßn t­ vÊn cho kh¸ch hµng vÒ ®Çu t­, luËt… Hoat o¹t ®éng nµy cña ng©n hµng gióp kh¸ch hµng thªm tin tuëng vµo n¨ng lùc cña ng©n hµng vµ t¹o mèi quan hÖ gi÷a ng©n hµng vµ kh¸ch hµng. 1.2.1.6. DÞch vô l÷ hµnh. C¸c ng©n hµng ph¸t hµnh c¸c lo¸ilo¹i SÐc nh­ SÐc du lÞch, SÐc Ch©u ¢u vµ c¸c dÞch vô ®æi tiÒn, ph¸t hµnh vµ thanh to¸n c¸c lo¹i thÎ quèc tÕ gióp cho kh¸ch hµng cã thÓ thuËn tiÖn khi ra n­íc ngoµi hoÆc phôc vô kh¸ch n­íc ngoµi t¹i n­íc m×nh. 1.2.1.7. DÞch vô b¶o hiÓm. C¸c ng©n hµng cung cÊp dÞch vô b¶o hiÓm cho tÊt c¶ c¸c kh¸ch hµng cña hä th«ng qua C«ng ty con, hoÆc th«ng qua c¸c nhµ m«i giíi b¶o hiÓm cña m×nh. §èi víi c¸ nh©n cã b¶o hiÓm nh©n thä, c¸c hîp ®ång b¶o hiÓm thÕ chÊp cho ai mua nhµ th«ng qua thÕ chÊp, b¶o hiÓm l÷ hµnh, b¶o hiÓm nh÷ng ®å ®¹c trong nhµ, xe h¬i, xe kÐo, thuyÒn… 1.2.1.8. DÞch vô qu¶n lý tÝn th¸c. Qu¶n lý tÝn th¸c cho c¸ nh©n bao gåm viÖc qu¶n lý c¸c tµi s¶n theo uû quyÒn cña kh¸ch hµng, qu¶n lý di s¶n, qu¶n lý c¸c tµi s¶n thõa kÕ. Ngoµi ra, ng©n hµng cßn thùc hiÖn qu¶n lý quü h­u trÝ cho c¸ nh©n hoÆc b¶o vÖ tµi s¶n cho trÎ em, ng­êi vÞ thµnh niªn… 1.2.2. C¸c kªnh ph©n phèi dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n. DÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n do ®¸p øng nhu cÇu cña tõng c¸ nh©n trong x· héi nªn ngoµi nh÷ng ®Æc ®iÓm cña dÞch vô ng©n hµng, dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n cßn mang tÝnh phong phó ®a d¹ng. C¸ nh©n ng­êi tiªu dïng lµ bé phËn ®«ng ®¶o, cã sù kh¸c biÖt lín vÒ tr×nh ®é, thu nhËp, së thÝch, phong c¸ch. V× thÕ c¸ch tiÕp cËn vµ sö dông dÞch vô dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n cña kh¸ch hµng c¸ nh©n còng hÕt søc phong phó ®a d¹ng. §Ó c¸c s¶n phÈm dÞch vô ng©n hµng ®Õn tay ng­êi tiªu dïng mét c¸ch nhanh vµ thuËn tiÖn, NHTM lu«n ph¶i ®a d¹ng kªnh ph©n phèi. HiÖn nay, víi sù ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ, bªn c¹nh c¸c kªnh ph©n phèi truyÒn thèng, ®· ph¸t triÓn c¸c kªnh ph©n phèi hiÖn ®¹i víi sù øng dông c«ng nghÖ. HÖ thèng kªnh ph©n phèi quan träng vµ ®· cã tõ l©u cïng víi sù ph¸t triÓn cña ng©n hµng lµ m¹ng l­íi chi nh¸nh. Bªn c¹nh chi nh¸nh, ng©n hµng cßn sö dông hÖ thèng ph©n phèi qua ng©n hµng ®¹i lý. Trªn c¬ së tiÕn bé cña KHKT, ®Æc biÖt lµ c¸c thµnh tùu cña øng dông th«ng tin trong lÜnh vùc ng©n hµng vµ ®Æc biÖt víi sè l­îng kh¸ch hµng c¸ nh©n nhá lÎ nh­ng sè l­îng lín, c¸c ng©n hµng ®· ph¸t triÓn c¸c kªnh ph©n phèi hiÖn ®¹i nh­ c¸c chi nh¸nh tù ®éng hoµn toµn, c¸c ng©n hµng ®iÖn tö, m¸y rót tiÒn tù ®éng, m¸y b¸n hµng t¹i ®iÓm b¸n hµng. 1.2.2.1. Chi nh¸nh. Chi nh¸nh lµ kªnh truyÒn thèng g¾n víi c¸c trô së vµ hÖ thèng c¬ së vËt chÊt t¹i nh÷ng ®Þa ®iÓm nhÊt ®Þnh, ®Æc biÖt khi viÖc cung øng s¶n phÈm dÞch vô ng©n hµng chñ yÕu qua lao ®éng thñ c«ng cña ®éi ngò nh©n viªn ng©n hµng. Chi nh¸nh cña ng©n hµng cã thÓ ®­îc tæ chøc theo hai kiÓu: chi nh¸nh cung cÊp ®Çy ®ñ mäi dÞch vô ng©n hµng, chi nh¸nh chØ cung cÊp mét sè lo¹i s¶n phÈm dÞch vô cô thÓ. Ngoµi ra cã lo¹i chi nh¸nh chØ cung cÊp mét lo¹i dÞch vô cô thÓ nh­ c¸c bµn thu ®æi ngo¹i tÖ, c¸c quü tiÕt kiÖm. Chi nh¸nh cã lîi thÕ vÒ mÆt qu¶ng b¸ th­¬ng hiÖu mét c¸ch trùc quan t¹i thÞ tr­êng cã ¸p lùc c¹nh tranh cao. Th«ng qua m¹ng l­íi chi nh¸nh, h×nh ¶nh vµ th­¬ng hiÖu cña ng©n hµng sÏ t¸c ®éng vÒ mÆt t©m lý ®èi víi kh¸ch hµng. HiÖn nay, m¹ng l­íi chi nh¸nh vÉn lµ kªnh giao dÞch mang tÝnh chñ lùc vµ chiÕm tû träng cao nhÊt trong nh÷ng kªnh giao dÞch vµ tæng sè l­îng c¸c giao dÞch còng chiÕm tû träng cao nhÊt. Tuy nhiªn, viÖc thiÕt lËp chi nh¸nh ®ßi hái chi phÝ ®Çu t­ vµ nh©n sù cao. Chi nh¸nh cã mét sè bÊt lîi nh­ phô théc vµo vÞ trÝ ®Þa lý, rµng buéc vÒ thêi gian trong khi kh¸ch hµng c¸ nh©n cã nhu cÇu giao dÞch lín mäi lóc mäi n¬i. Ngµy nay, víi sù ph¸t triÓn cña khoa häc c«ng nghÖ vµ tr×nh ®é d©n trÝ, ng©n hµng ®· cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn c¸c kªnh ph©n phèi hiÖn ®¹i. 1.2.2.2. Kªnh cung øng dÞch vô ng©n hµng hiÖn ®¹i. - Ng©n hµng ®iÖn tö (E-Banking). Mét trong nh÷ng øng dông cã hiÖu qu¶ cña CNTT vµo lÜnh vùc ph©n phèi ng©n hµng lµ ng©n hµng ®iÖn tö - h×nh thøc ph©n phèi c¸c s¶n phÈm dÞch vô tµi chÝnh vµ thanh to¸n th«ng qua ®­êng ®iÖn tho¹i hoÆc m¸y tÝnh. M¹ng l­íi m¸y rót tiÒn tù ®éng (ATM) ATM lµ mét kªnh giao dÞch rÊt quan träng, cã ý nghÜa b­íc ®Öm ®Ó ng©n hµng qu¶ng b¸ th­¬ng hiÖu vµ ph¸t triÓn c¸c kªnh giao dÞch kh¸c víi øng dông cña c«ng nghÖ th«ng tin hiÖn ®¹i nh­ kªnh giao dÞch Internet. ATM víi mét lîi thÕ vÒ thêi gian phôc vô ®óng c«ng thøc 24*7. HÖ thèng ATM cã thÓ lµm ®­îc nhiÒu h¬n lµ mét dÞch vô rót tiÒn. HÖ thèng ATM cã kh¶ n¨ng cung cÊp nhiÒu tiÖn Ých tíi kh¸ch hµng nh­: rót tiÒn mÆt, thanh to¸n c¸c ho¸ ®¬n dÞch vô nh­ b¶o hiÓm, ®iÖn n­íc, ®iÖn tho¹i, nhËn th«ng tin vÒ ng©n hµng, nhËn c¸c qu¶ng c¸o tõ mµn h×nh, mua c¸c thÎ dÞch vô tr¶ tr­íc, göi tiÒn vµo tµi kho¶n… So víi viÖc më réng m¹ng l­íi chi nh¸nh th× viÖc ®Çu t­ vµo hÖ thèng ATM cã hiÖu qu¶ h¬n, nhÊt lµ chi phÝ cho nh©n sù. Theo thèng kª t¹i Mü, chi phÝ b×nh qu©n 1 n¨m cho 1 chi nh¸nh thùc hiÖn nh÷ng nghiÖp vô mµ kh«ng trang bÞ m¸y ATM hÕt 1.000.000 USD, cßn c¸c chi nh¸nh cã trang bÞ m¸y ATM, chi phÝ lµ 30.000 USD. ViÖc më mua hµng chuyÓn tiÒn tõ tµi kho¶n cña m×nh tíi tµi kho¶n cña ng­êi b¸n t¹i ng©n hµng khi mua hµng. HÖ thèng POS sö dông thÎ ghi nî ®Ó khëi ®éng qu¸ tr×nh chuyÓn tiÒn ®iÖn tö. C¸c dÞch vô POS tiÕp theo cho ng­êi b¸n lµ cÊp thÎ tÝn dông, kiÓm tra hiÖu lùc vµ kh¶ n¨ng ®¶m b¶o cña SÐc. CÊp phÐp ®iÖn tö POS ®­îc thiÕt kÕ ®Ó gi¶m nh÷ng vÊn ®Ò vÒ gi¶ m¹o, lo¹i bá hÖ thèng xö lý giÊy tê thñ c«ng. POS sÏ thªm thuËn lîi cho kh¸ch hµng trong giao dÞch, t¹o nÐt v¨n minh trong thanh to¸n chi tr¶, t¹o thªm nguån thu hót kh¸ch hµng cho POS vµ c¶ ng©n hµng. DÞch vô Nng©n hµng qua ®iÖn tho¹i Kªnh cung øng dÞch vô ng©n hµng qua ®iÖn tho¹i ( Telephone Banking, MobilePhone Banking). Kªnh cung øng dÞch vô ng©n hµng qua ®iÖn tho¹i cho phÐp kh¸ch hµng cã thÓ sö dông ®iÖn tho¹i cè ®Þnh hoÆc ®iÖn tho¹i di ®éng ®Ó gäi ®Õn ng©n hµng truy vÊn c¸c th«ng tin nh­ sè d­, sao kª tµi kho¶n, tû gi¸…, ®­îc t­ vÊn c¸c dÞch vô ng©n hµng vµ thùc hiÖn c¸c giao dÞch chuyÓn tiÒn, thanh to¸n ho¸ ®¬n, mua b¸n chøng kho¸n…Telephone Banking ®ang trë nªn phæ biÕn ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn, n¬i mµ ®iÖn tho¹i lµ ph­¬ng tiÖn phæ biÕn. §©y lµ kªnh cung øng dÞch vô ng©n hµng tiÖn lîi cho c¶ kh¸ch hµng vµ ng©n hµng, kh«ng yªu cÇu kh¸ch hµng ph¶i cã m¸y tÝnh c¸ nh©n, kh¸ch hµng cã thÓ tiÕp cËn víi ng©n hµng yt¹i bÊt cõ thêi ®iÓm nµo. - Ng©n hµng qua m¸y tÝnh (( PC Banking hay Home Banking ) DÞch vô ng©n hµng qua m¸y tÝnh ( Home Banking) xuÊt ph¸t tõ kh¶ n¨ng vµ sù phæ cËp cña m¸y tÝnh c¸ nh©n vµ vÒ sau nµy lµ kh¶ n¨ng ®¸p øng cña Internet. Cho ®Õn nay, dÞhc ch vô Home Banking ®­îc chia lµm hai lo¹i kh¸c nhau: Lo¹iDÞch vô Home Banking qua m¹ng néi bé thùc hiÖn bëi c¸c c«ng cô riªng do ng©n hµng cung cÊp cho kh¸ch hµng. HÖ thèng nµy ho¹t ®éng trªn c¬ së kh¸ch hµng cã tµi kho¶n t¹i ng©n hµng, cã m¸y tÝnh c¸ nh©n nèi m¹ng víi ng©n hµng vµ ®¨ng ký thuª bao víi ng©n hµng ®Ó ®­îc cÊp m· sè truy cËp vµ mËt khÈu. Kh¸ch hµng cã thÓ truy cËp vµo m¸y chñ cña ng©n hµng ®Ó thùc hiÖn c¸c giao dÞch: trÝch chuyÓn tiÒn vµo tµi kho¶n, vay, chi tr¶, hèi phiÕu, m«i giíi, b¶o hiÓm mua hµng, thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô víi ng­êi ®Æt hµng . Ngoµi ra kh¸ch hµng cßn ®­îc cung cÊp th«ng tin ®Çy ®ñ vÒ sè d­, viÖc sö dông tµi kho¶n. Tuy nhiªn, víi ®èi t­îng kh¸ch hµng c¸ nh©n, viÖc sö dông sö dông s¶n phÈm nµy kh«ng tiÖn lîi do sè l­îng kh¸ch hµng c¸ nh©n lín, viÖc l¾p ®Æt thiÕt bÞ, ch­¬ng tr×nh riªng cña ng©n hµng g©y tèn kÐm chi phÝ. Lo¹iDÞch vô Home Banking qua Internet: Ng©n hµng th«ng qua m«i tr­êng Internet ®Ó cung cÊp c¸c s¶n phÈm, dÞch vô ®Õn kh¸ch hµng. C¸ch thøc thùc hiÖn cã thÓ lµ truy xuÊt trùc tiÕp ho¨c truy xuÊt theo c¸c mèi liªn kÕt tõ trang WEB ®Ó chuyÓn h­íng ®Õn ng©n hµng trùc tuyÕn. Home Banking ®­îc sö dông theo ph­¬ng thøc nµy thuËn tiÖn cho kh¸ch hµng c¸ nh©n v× chØ cÇn cã m¸y tÝnh c¸ nh©n kÕt nèi víi Internet lµ cã thÓ sö dông ®­îc. Kh¸ch hµng chñ ®éng truy cËp, ng©n hµng kh«ng cÇn ph¶i ph¸t triÓn hÖ thèng øng dông cho kh¸ch hµng.. Ngoµi chøc n¨ng kiÓm tra tµi kho¶n, kh¸ch hµng cã thÓ sö dông hµng lo¹t dÞch vô trùc tuyÕn kh¸c nh­ vay, mua hîp ®ång b¶o hiÓm, ®Çu t­ chøng kho¸n, chuyÓn tiÒn tµi kho¶n nµy sang tµi kh¶ono¶n kh¸c, më t×aµi kho¶n míi… Kh¸ch hµng cã thÓ thùc hiÖn tõ bÊt kú quèc gia nµo trªn thÕ giíi, vµo bÊt kú thêi ®iÓm nµo, thÓ hiÖn râ h¬n ý nghÜa cña ng©n hµng ®a quèc gia. 1.2.3. Vai trß cña dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, khu vùc kinh tÕ t­ nh©n, trong ®ã cã c¸c ®èi t¸c lµ c¸ nh©n, hé gia ®×nh ®ãng vai trß ®Æc biÖt quan träng. Kh¸ch hµng c¸ nh©n trë thµnh ®èi t­îng ph¸t triÓn dÞch vô ng©n hµng ®Ó khai th¸c tiÒm n¨ng réng lín vÒ vèn ®Ó phôc vô cho nÒn kinh tÕ vµ c¸c dÞch vô kh¸c ®Ó c¶i thiÖn dêi sèng vËt chÊt vµ v¨n ho¸ cña nh©n d©n. Cã thÓ tãm l­îc vai trß cña dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n trªn nh÷ng gi¸c ®é sau: 1.2.3.1. §èi víi nÒn kinh tÕ TËn dông tiÒm n¨ng to lín vÒ vèn ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ: DÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n ®a d¹ng, phong phó, thuËn tiÖn gióp thu hót nguån vèn tiÒm n¨ng tõ d©n c­ ®Ó ®Çu t­ ph¸t triÓn kinh tÕ, nhÊt lµ trong ®iÒu kiÖn thÞ tr­êng chøng kho¸n ch­a ph¸t triÓn. Khi dÞch vô cña ng©n hµng trë nªn tiÖn lîi th× lîi Ých cña viÖc më tµi kho¶n, göi tiÒn vµ sö dông c¸c dÞch vô thanh to¸n,…thóc ®Èy c¸ nh©n, hé gia ®×nh göi tiÒn nhµn rçi vµo hÖ thèng ng©n hµng, t¹o m«i tr­êng ®Çu t­ ph¸t triÓn kinh tÕ cho mäi tÇng líp d©n c­, gi¶m bít viÖc gi÷ tiÒn mÆt hoÆc ®Çu t­ vµo bÊt ®éng s¶n kh«ng mang l¹i lîi Ých cho toµn x· héi. §Æc biÖt víi c¸c nø¬cn­íc ®ang ph¸t triÓn, viÖc ph¸t huy néi lùc cña nÒn kinh tÕ th«ng qua tËp trung mäi nguån vèn tõ nhá lÎ tiÒm tµng trong d©n c­ thµnh nguån vèn lín cã mét ý nghÜa v« cïng quan träng. §Èy nhanh qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn tiÒn tÖ, tiÕt kiÖm chi phÝ x· héi DÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n ph¸t triÓn ®ång nghÜa víi viÖc c¸ nh©n më tµi kho¶n vµ sö dông dÞch vô thanh to¸n cña ng©n hµng nhiÒu h¬n. §iÒu nµy gióp t¨ng c­êng l­u th«ng tiÒn tÖ trong nÒn kinh tÕ, t¨ng vßng quay cña ®ång tiÒn, kh¬i th«ng c¸c luång vèn kh¸c nhau. DÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n thuËn tiÖn gióp cho gi¶m tû träng tiÒn mÆt l­u th«ng trong nÒn kinh tÕ, gi¶m c¸c chi phÝ l­u th«ng tiÒn tÖ, gióp Nhµ n­íc cã thÓ kiÓm so¸t ®­îc giao dÞch cña d©n c­ vµ cña nÒn kinh tÕ, gióp cho viÖc ng¨n chÆn c¸c tÖ n¹n kinh tÕ, x· héi nh­ trèn thuÕ, röa tiÒn,…®ång thêi gãp phÇn dÔ dµng cho NHTW trong ®iªu®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ. 1.2.3.2. §èi víi kh¸ch hµng. DÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n ph¸t triÓn mang l¹i sù an toµn, tiÕt kiÖm, thuËn tiÖn vµ nhanh chãng cho kh¸ch hµng trong qu¸ tr×nh sö dông. Ng©n hµng mang l¹i sù an toµn cho kh¸ch hµng th«ng qua vai trß thñ quü cho c¸c c¸ nh©n.Víi hÖ thèng kho kÐt vµ c¸c quy tr×nh kü thuËt nghiÖp vô chÆt chÏ, víi kinh nghiÖm vµ tr×nh ®é nghiÖp vô cïng víi nguån th«ng tin ®Çy ®ñ, ng©n hµng lµ n¬i an toµn nhÊt ®Ó c¸c c¸ thÓ, hé gia ®×nh tin t­ëng göi tiÒn, göi tµi s¶n, hoÆc uû th¸c qu¶n lý tµi s¶n. ViÖc ph¸t triÓn c¸c dÞch vô ng©n hµng ®a d¹ng, tiÖn Ých gióp cho mäi c¸ nh©n trong x· héi dÔ dµng tiÕp cËn víi ng©n hµng, t¨ng tiÖn Ých tiÕt kiÖm ®ång thêi mang l¹i lîi nhuËn cho chÝnh m×nh. DÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n gióp kh¸ch hµng tiÕt kiÖm do ®Çu t­ vµo n¬i cã l·i suÊt hîp lý, Ýt rñi ro nhÊt víi chi phÝ, thêi hianh¹n thÊp nhÊt. Mäi kho¶n tiÒn göi vµo ng©n hµng kh«ng nh÷ng mang l¹i thu nhËp cho kh¸ch hµng tõ l·i suÊt mµ cßn cho phÐp tiÕt kiÖm thêi gian, chi phÝ… §ång thêi, dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n gióp cho c¸ nh©n, hé gia ®×nh cã nguån vèn víi l·i suÊt rÎ ®Ó c¶i thiÖn ®êi sèng, ®Çu t­ s¶n xuÊt kinh doanh th«ng qua nguån vèn vay cña ng©n hµng thay v× ph¶i vay l·i suÊt cao ë ngoµi thÞ tr­êng. ViÖc chó träng ®Çu t­ thÝch ®¸ng n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô cña c¸c ng©n hµng, kh¸ch hµng ®­îc h­ëng lîi Ých tèi ®a: c¸c h×mnh thøc göi tiÒn, cho vay ®a d¹ng, s¶n phÈm míi hÊp dÉn, cung øng dÞch vô thuËn tiÑnÖn, nhanh chãng, mäi lóc mäi n¬i. 1.2.3.3. §èi víi ng©n hµng. Ph¸t triÓn m¹nh mÏ dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n trong kho¶ng 3 thËp kû qua ®· mang ®Õn cuéc c¸ch m¹ng trong ho¹t ®éng ng©n hµng vÒ m¶ng thÞ tr­êng vµ b¹n hµng cña NHTM trªn thÕ giíi. Theo xu thÕ ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi, kh¸ch hµng c¸ nh©n ®ang lµ mét thÞ tr­êng ®Çy tiÒm n¨ng thóc ®Èy c¹nh tranh tr­íc hÕt v× môc tiªu lîi nhuËn cña c¸c ng©n hµng víi c¸c ý nghÜa quan trong sau: + Gi÷ vai trß quan träng trong viÖc më réng kh¸ch hµng, më réng thÞ phÇn, n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cho ng©n hµng. Kh¸ch hµng lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh thµnh c«ng cña mét ng©n hµng. Më réng ®èi t­îng kh¸ch hµng lµ môc tiªu cña bÊt kú ng©n hµng nµo. Ph¸t triÓn dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n gióp ng©n hµng thu hót kh¸ch hµng míi, gi÷ l¹i kh¸ch hµng cò tõ ®ã n©ng cao n©mg cao vÞ thÕ h×nh ¶nh cña m×nh. Së dÜ nh­ vËy lµ v× nh÷ng lý do sau: - C¸ nh©n lµ ®èi t­îng kh¸ch hµng ®«ng ®¶o nhÊt vµ kh«ng ngõng t¨ng tr­ëng. Víi sè l­îng lín, chiÕm ®a sè trong danh s¸ch kh¸ch hµng cña mét ng©n hµng. C¸c kh¸ch hµng c¸ nh©n lµ cÇu nèi trong tiÕn tr×nh x©m nhËp thÞ tr­êng th«ng qua kh¶ n¨ng truyÒn th«ng tin nhanh vµ réng. Theo kÕt qu¶ ®iÒu tra cña c¸c nhµ nghiªn cøu, mét kh¸ch hµng hµi lßng víi dÞch vô cña ng©n hµng cã thÓ mang ®Õn Ýt nhÊt 15 kh¸ch hµng míi cho ng©n hµng. KÕt qu¶ lµ ng©n hµng kh«ng tèn chi phÝ qu¶ng c¸o mµ vÉn më réng ®­îc sè l­îng kh¸ch hµng th«ng qua viÖc phôc vô tèt nhãm kh¸ch hµng c¸ nh©n hiÖn cã. - §Æc biÖt, c¸c kh¸ch hµng c¸ nh©n chÝnh lµ nh÷ng thµnh viªn cña c¸c tæ chøc, ®Þnh chÕ tµi chÝnh nªn hä cã thÓ gióp ng©n hµng më réng ®­îc c¶ dÞch vô ®èi víi nh÷ng ®èi t­îng kh¸ch hµng nµy. + T¹o nguån vèn chñ ®¹o cho ng©n hµng, t¹o nguån thu æn ®Þnh vµ t¨ng doanh sè ho¹t ®éng cho ng©n hµng. Nh÷ng biÕn ®æi s©u s¾c cña ngµnh ng©n hµng nhiÒu thÕ kû qua ®· cho thÊy, chÝnh c¸c c¸ nh©n lµ ®éng lùc thóc ®Èy ngµnh ng©n hµng ph¸t triÓn m¹nh mÏ ®ång thêi nguån vèn cña c¸ nh©n gãp phÇn thóc ®Èy ho¹t ®éng cña ng©n hµng v­ît qua giai ®o¹n thiÕu vèn ®Ó phôc vô qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸. Cho ®Õn nay, nguån huy ®éng tõ d©n c­ lu«n chiÕm tû träng lín trong tæng nguån vèn huy ®éng cña ng©n hµng. Cho vay kh¸ch hµng c¸ nh©n ®ang ngµy mét gia t¨ng víi tû träng ®¸ng kÓ trong danh môc ®Çu t­ cña c¸c NHTM lín trªn thÕ giíi hiÖn nay. T¹i Mü, n¨m 1996, cho vay tiªu dïng cña c¸c NHTM chiÕm 19,9 % tæng tµi s¶n vµ 32,4% tæng d­ nî cho vay. D­ nî cho vay c¸ nh©n cña c¸c NHTM Mü lín nhÊt ( tæng tµi s¶n trªn 1 tû USD) chiÕm tíi 20,7 % tæng d­ nî cho vay. N¨m 2002, cho vay c¸ nh©n cña ng©n hµng ANZ chiÕm 12,68% tæng d­ nî cho vay. + Gãp phÇn ®a d¹ng ho¸ ho¹t ®éng ng©n hµng, tËn dông khai th¸c mäi tiÒm n¨ng cña ng©n hµng. B¶n th©n viÖc phôc vô kh¸ch hµng c¸ nh©n sÏ thóc ®Èy ng©n hµng c¶i tiÕn vµ ®Çu t­ ®Ó n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô, ®a d¹ng ho¸ c¸c dÞch vô, ph¸t triÓn thªm dÞch vô míi nh»m tho¶ m·n nhu cÇu nhãm kh¸ch hµng nµy tõ ®ã n©ng cao vÞ thÕ cña chÝnh ng©n hµng. §ång thêi ph¸t triÓn c¸c dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n sÏ gióp ng©n hµng khai th¸c c¸c lîi thÕ vÒ kinh nghiÖm, tr×nh ®é, c¸c mèi quan hÖ s½n cã ®Ó phôc vô t«t nhÊt mäi thµnh phÇn trong x· héi. + Gi¶m rñi ro cho ng©n hµng: Ph¸t triÓn dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n, ng©n hµng sÏ t¨ng thu phÝ dÞch vô. Lîi nhuËn tõ c¸c nguån thu dÞch vô kh¸c nhau sÏ bæ sung cho cho nhau khi thÞ tr­êng cã biÕn ®éng m¹nh, gióp ng©n hµng kh«ng ph¶i lÖ thuéc vµo biÕn ®éng vÒ tû gi¸ vµ v× thÕ æn ®Þnh ho¹t ®éng. H¬n thÕ viÖc huy ®éng vèn vµ cho vay ®èi t­îng kh¸ch hµng c¸ nh©n gióp ng©n hµng tr¸nh ®­îc bÞ déng do phô thuéc vµo kh¸ch hµng lín. 1.3. Sù ph¸t triÓn cña dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n. 1.3.1. Nh÷ng tiªu chÝ ®¸nh gi¸ sù ph¸t triÓn cña dÞch vô ng©nn hµng c¸ nh©n. Sù ph¸t triÓn cña dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n kh«ng cã mét chØ tiªu tæng hîp nµo cã thÓ ph¶n ¸nh mét c¸ch chÝnh x¸c. Mçi quan ®iÓm cã mét c¸ch ®¸nh gi¸ riªng b»ng c¸ch tæng hîp nh÷nh chØ tiªu kh«ng hoµn toµn gièng nhau, nh­ng th«ng th­êng lµ c¸c chØ tiªu sau: 1.3.1.1. Sè l­îng kh¸ch hµng vµ thÞ phÇn. §©y lµ tiªu chÝ chung ®Ó ®¸nh gi¸ bÊt kú ho¹t ®éng kinh doanh nµo. Mét ng©n hµng cµng ho¹t ®éng tèt bao nhiªu cµng thu hót ®­îc nhiÒu kh¸ch hµng bÊy nhiªu, ®Æc biÖt trong dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n ®èi t­îng kh¸ch hµng lµ sè ®«ng qu¶ng ®¹i quÇn chóng, mçi giao dÞch cã gi¸ trÞ nhá th× viÖc thu hót thËt nhiÒu kh¸ch hµng rÊt quan träng. Kh¸ch hµng c¸ nh©n dÔ bÞ t¸c ®éng bëi c¸c yÕu tè: chÊt l­îng dÞch vô, l·i suÊt…Trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh, c¸c ng©n hµng cÇn n©ng cao vÞ thÕ, ®Æc biÖt c¹nh tranh b»ng chÊt l­îng dÞch vô. DÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n cÇn ®­îc ®a d¹ng vÒ chñng lo¹i s¶n phÈm dÞch vô vµ n©ng cao chÊt l­îng. 1.3.1.2. TÝnh ®a d¹ng cña s¶n phÈm dÞch vô. V× nhu cÇu cña kh¸ch hµng ngµy cµng ®a d¹ng vµ kh¾t khe h¬n nªn c¸c ng©n hµng còng ph¶i kh«ng ngõng c¶i tiÕn, ph¸t triÓn s¶n phÈm dÞch vô còng nh­ t¨ng c­êng cung cÊp cho kh¸ch hµng nh÷ng dÞch vô tèt nhÊt, ®Æc biÖt xu h­íng liªn kÕt nh÷ng s¶n phÈm thµnh gãi hµng ®a d¹ng. Thø hai, v× nhu cÇu ph©n t¸n rñi ro, t¨ng thu nhËp c¸c ng©n hµng còng t¨ng c­êng më réng danh môc s¶n phÈm dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n. C¸c ng©n hµng kh«ng chØ ®¸p øng c¸c dÞch vô vÒ tiÒn göi, tiÒn vay, c¸c dÞch vô ng©n hµng truyÒn thèng mµ cßn t¨ng c­êng c¶ c¸c dÞch vô míi nh­ b¶o hiÓm, m«i giíi, t­ vÊn ®Çu t­. C¸c ng©n hµng hiÖn ®¹i ®· ph¸t triÓn hµng tr¨m s¶n phÈm dÞch vô dµnh cho kh¸ch hµng c¸ nh©n víi nhiÒu tiÖn Ých . 1.3.1.3. HÖ thèng chi nh¸nh vµ kªnh ph©n phèi. HÖ thèng chi nh¸nh vµ kªnh ph©n phèi gióp kh¸ch hµng tiÕp cËn vµ sö dung dÞch vô ®­îc dÔ dµng. ChÊt l­îng cña dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n kh«ng thÓ kh«ng kÓ ®Õn kªnh ph©n phèi vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng. 1.3.1.4. T¨ng tÝnh tiÖn Ých cho s¶n phÈm dÞch vô. ViÖc øng dông c¸c thµnh tùu cña khoa häc c«ng nghÖ cho phÐp ho¹t ®éng kinh doanh kh«ng chØ ph¸t triÓn theo chiÒu réng mµ cßn ph¸t triÓn theo chiÒu s©u, ®ã lµ n©ng cao hµm l­îng c«ng nghÖ trong mét s¶n phÈm ®Ó t¨ng tÝnh tiÖn Ých cho s¶n phÈm ®ã . C¸c s¶n phÈm ng©n hµng ®a tiÖn Ých cã thÓ kÓ ®Õn nh­ ng©n hµng trùc tuyÕn, s¶n phÈm thÎ… 1.3.1.5. TÝnh an toµn Ho¹t ®éng kinh doanh tiÒn tÖ lµ ho¹t ®éng hµm chøa rÊt nhiÒu rñi ro, nªn ®Ó ®¸nh gi¸ sù ph¸t triÓn cña m¶ng ho¹t ®éng nµo ®ã, ng­êi ta lu«n quan t©m tíi tÝnh an toµn. TÝnh an toµn trong viÖc cung cÊp c¸c dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n thÓ hiÖn ë an toµn ng©n quü, an toµn tÝn dông, b¶o mËt c¸c th«ng tin kh¸ch hµng, an toµn trong viÖc øng dông c¸c c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. §Æc biÖt ngµy nay víi viÖc ph¸t triÓn c¸c kªnh ph©n phèi hiÖn ®¹i vÊn ®Ò b¶o mËt ®­îc ®Æc biÖt quan t©m. M«i tr­êng m¹ng lu«n tiÒm Èn nh÷ng nguy c¬ kh«ng thÓ l­êng tr­íc, nÕu kh«ng kiÓm so¸t ®­îc th× cã thÓ bÞ x©m nhËp, ph¸ háng d÷ liÖu, thËm chÝ tÊn c«ng c¶ tµi kho¶n cña kh¸ch hµng dÉn ®Õn thÊt tho¸t. C¸c._.ña kh¸ch hµng qu¶n lý vèn d­íi c¸c h×nh thøc: qu¶n lý luång tiÒn ra vµo, göi tiÒn d­íi c¸c h×nh thøc, c¸c lo¹i ngo¹i tÖ kh¸c nhau, mua b¸n chøng kho¸n, cæ phiÕu… B¶o qu¶n tµi s¶n vµ cho thuª kÐt s¾t: t¹i Hµ Néi míi chØ cã ng©n hµng ANZ cã cung cÊp dÞch vô nµy cho kh¸ch hµng víi møc phÝ rÊt cao. T¹i TP Hå ChÝ Minh cã Sacombank cung cÊp dÞch vô víi møc gÝagi¸ t­¬ng ®èi b×nh d©n. Trong khi dÞch vô nµy rÊt ph¸t triÓn ë c¸c n­íc ph¸t triÓn vµ c¸c n­íc trong khu vùc mang l¹i nguån thu cho ng©n hµng. Víi mét diÖn tÝch rÊt nhá, sè l­îng c¸n bé kh«ng nhiÒu, NHNTVN cã thÓ tËn dông ®­îc hÖ thèng kho kÐt ®· x©y dùng ®Ó triÓn khai dÞch vô trong mét thêi gian ng¾n. §èi t­îng kh¸ch hµng cã thÓ lµ c¸c kh¸ch hµng th­êng xuyªn, cã thu nhËp cao ®Ó h¹n chÕ rñi ro do ch­a cã kinh nghiÖm vµ ch­a cã chuyªn m«n nghiÖp vô. 3.2.4. Hoµn thiÖn m«i tr­êng ph¸p chÕc¸c quy chÕ nghiÖp vô cho viÖc cung øng dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n.. Ng©n hµng th­¬ng m¹i cã thÈm quyÒn ban hµnh c¸c quy chÕ, quy ®Þnh, quy tr×nh nghiÖp vô dùa trªn c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt do nhiÒu cÊp ban hµnh nh­ ChÝnh phñ, NHNN…®Ó t¹o thuËn lîi, phï hîp cho nh÷ng ho¹t ®éng cña ng©n hµng m×nh. §Ó t¹o thuËn lîi vµ thèng nhÊt h¬n n÷a trong qu¸ tr×nh xö lý nghiÖp vô, n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô, NHNTVN cÇn sím nghiªn cøu vµ ban hµnh mét sè quy chÕ, quy tr×nh nghiÖp vô sau: - Quy tr×nh thanh to¸n sÐc: cÇn cã quy tr×nh h­íng dÉn nghiÖp vô thanh to¸n SÐc trong néi bé NHNTVN, t¸ch riªng phÇn h­íng dÉn ®èi víi c¸ nh©n, c¸c h×nh thøc thanh to¸n… ®Ó thuËn lîi cho c¸n bé giao dÞch hiÓu vµ t­ vÊn khuyÕn khÝch kh¸ch hµng sö dông sÐc trong giao dÞch phï hîp víi th«ng t­ h­íng dÉn sè 05/2004/TT-NHNN ngµy 15/9/2004 cña NHNN. - Hoµn thiÖn vµ ¸p dông hÖ thèng tÝnh ®iÓm tÝn dông c¸ nh©n vµ hÖ thèng d÷ liÖu th«ng tin kh¸ch hµng c¸ nh©n: viÖc nµy rÊt cÇn thiÕt ®Ó gióp c¸n bé tÝn dông xö lý nhanh chãng yªu cÇu vay vèn cña kh¸ch hµng víi ®é rñi ro thÊp do cã sù hç trî cña hÖ thèng d÷ liÖu th«ng tin tõ ®ã t¨ng doanh sè cho vay c¸ nh©n, ®¸p øng nhanh chãng yªu cÇu cña kh¸ch hµng. - X©y dùng cÈm nang giao dÞch cho giao dÞch viªn: §Ó t¹o thuËn tiÖn cho kh¸ch hµng, c¬ chÕ giao dÞch mét cöa cÇn ®­îc thùc hiÖn theo ®óng nghÜa trong ®ã kh¸ch hµng ®Õn ng©n hµng chØ cÇn giao dÞch t¹i mét quÇy. §Ó lµm ®­îc ®iÒu ®ã, c¸c giao dÞch viªn ph¶i n¾m v÷ng ®Çy ®ñ c¸c s¶n phÈm dÞch vô ng©n hµng cung cÊp ®ång thêi n¾m v÷ng thao t¸c nghiÖp vô trªn mµn h×nh ®Ó ®¸p øng mäi yªu cÇu cña kh¸ch hµng. Do tÝnh chÊt phøc t¹p cña c¸c giao dÞch, NHNTVN cÇn ban hµnh mét CÈm nang giao dÞch cho c¸c giao dÞch viªn. CÈm nang cÇn quy ®Þnh râ c¸c c«ng viÖc mµ mét giao dÞch viªn ph¶i lµm, c¸c quy ®Þnh ph¶i tu©n thñ. Khi ®ã c¸c giao dÞch viªn dÔ dµng n¾m ®­îc chøc n¨ng, nhiÖm vô quyÒn h¹n cña m×nh, do ®ã cã ®iÒu kiÖn tËp trung thêi gian cho viÖc bæ sung kiÕn thøc vÒ s¶n phÈm, phôc vô kh¸ch hµng tèt h¬n. - C¶i tiÕn c¸c thñ tôc tÝn dông tiªu dïng: c¸c quy ®Þnh vÒ b¶o ®¶m tiÒn vay, c¸c thñ tôc giÊy tê cßn cøng nh¾c, cång kÒnh, thiªn vÒ ®¶m b¶o an toµn cho ng©n hµng, kh«ng phï hîp víi c¸ nh©n. ChÕ ®é l­u gi÷ chøng tõ ®ßi hái kh¸ch hµng ph¶i ®iÒn qu¸ nhiÒu giÊy tê víi néi dung gièng nhau, ký nhiÒu bé hîp ®ång cho mét kho¶n vay. C¸c thoaao t¸c cña nh©n viªn trªn m¸y tÝnh vµ quy tr×nh lu©n chuyÓn chøng tõ chËm ch¹p khiÕn cho thêi gian chê ®îi cña kh¸ch hµng l©ukÐo dµi… ThÈm ®Þnh ngußnån tr¶ nî, kiÓm so¸t viÖc sö dông vèn khã kh¨n do c¸c kho¶n vay nhá lÎ, l­îng kh¸ch hµng lín. VËy, NHNTVN cÇn c¶i tiÕn quy tr×nh cho vay, thiÕt kÕ l¹i mÉu biÓu cho ®¬n gi¶n, tuú møc ®é an toµn vÒ lo¹i h×nh cho vay cã thÓ gi¶m bít c¸c quy ®Þnh vÒ kiÓm tra kiÓm so¸t. Ng©n hµng cã thÓ tËp trung vµo nhãm kh¸ch hµng cã kh¶ n¨ng tr¶ nî tèt h¬n ®Ó gi¶m bít c¸c yÒu cÇu vÒ thñ tôc mµ vÉn an toµn cho ng©n hµng. - Më réng ®èi t­îng ®­îc göi tiÕt kiÖm, mua giÊy tê cã gi¸ Trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh gay g¾t hiÖn nay, nhÊt lµ c¸c tæ chøc phi ng©n hµng nh­ c¸c c«ng ty b¶o hiÓm, b­u ®iÖn,… còng gia nhËp giíi tµi chÝnh ng©n hµng víi c¸c s¶n phÈm dÞch vô ®a d¹ng, thñ tôc ®¬n gi¶n, thuËn tiÖn nhanh gän th× NHNTVN nªn më réng ®èi t­îng ®­îc phÐp göi tiÕt kiÖm ®Õn mäi c¸ nh©n thµnh niªn hay ch­a thµnh niªn, v× theo “Quy chÕ tiÕt kiÖm” hiÖn hµnh cña NHNTVN sè 76/Q§-NHNT.H§QT ngµy 7/4/2003 chØ cho phÐp c¸c c¸ nh©n cã chøng minh th­ hoÆc hé chiÕu ®­îc göi tiÕt kiÖm. Nh­ vËy, ®· giíi h¹n ®èi t­îng kh¸ch hµng trong khi hiÖn nay, khi ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cña con ng­êi ngµy cµng cao, kh¸ch hµng cã nhu cÇu göi tiÒn cho con ch¸u nh­ mét h×nh thøc tÆng quµ hay tÝch luü. ViÖc söa ®æi nµy lµ phï hîp víi “Quy chÕ tiÒn göi tiÕt kiÖm” ®­îc ban hµnh theo quyÕt ®Þnh sè 1160/2004/Q§-NHNN ngµy 13.09.2003 cña thèng ®èc NHNN cã hiÖu lùc tõ ngµy 1/1/2005 quy ®Þnh ®èi t­îng göi tiÒn tiÕt kiÖm tiÒn ®ång lµ c¸c c¸ nh©n ViÖt Nam vµ c¸ nh©n n­íc ngoµi, ®èi t­îng göi tiÕt kiÖm ngo¹i tÖ lµ c¸ nh©n ng­êi c­ tró ®ång thêi cho phÐp c¸ nh©n ch­a thµnh niªn ®­îc thùc hiÖn c¸c giao dÞch liªn quan ®Õn tiÕt kiÖm th«ng qua ng­êi gi¸m hé hoÆc ng­êi ®¹i diÖn theo ph¸p luËt. §Ó ®¶m b¶o chÆt chÏ, an toµn cho ng©n hµng cã thÓ quy ®Þnh thñ tôc göi, rót tiÒn hîp lÝ, kh«ng nªn h¹n chÕ ®èi t­îng göi nh­ hiÖn nay. §èi t­îng ®­îc mua tr¸i phiÕu , kú phiÕu còng ®­îc më réng h¬n n÷a ®Õn c¶ c¸ nh©n ng­êi kh«ng c­ tró. HiÖn t¹i “Quy chÕ ph¸t hµnh tr¸i phiÕu kú phiÕu” cña NHNTVN quy ®Þnh ®èi t­îng ®­îc mua kú phiÕu, tr¸i phiÕu lµ c¸ nh©n vµ ph¸p nh©n ng­êi c­ tró. QuyÕt ®Þnh cña tThèng ®èc NHNNVN sè 02/2004/QD§- NHNN ngµy 04/01/2005 vÒ viÖc ban hµnh quy chÕ ph¸t hµnh giÊy tê cã gi¸ cña tæ chøc tÝn dông ®Ó huy ®éng vèn trong n­íc còng ®· quy ®Þnh ng­êi mua giÊy tê cã gi¸ gåm tæ chøc , c¸ nh©n ViÖt Nam vµ c¸c tæ chøc c¸ nh©n n­íc ngoµi ®ang sinh sèng vµ ho¹t ®éng hîp ph¸p t¹i VN. Nh­ vËy NHNT cÇn chØnh söa quy chÕ hiÖn hµnh vµ bæ sung ®èi t­îng ®­îc phÐp mua giÊy tê cã gi¸ ®Ó t¨ng c­êng thu hót vèn tõ c¸c c¸ nh©n n­íc ngoµi sinh sèng t¹i VN. - CÇn söa l¹i quy tr×nh nghiÖp vô ph¸t hµnh thÎ ban hµnh kÌm theo quyÕt ®Þnh 72/Q§/NHNT/QLT ngµy 21/8/2000 trong ®ã chØnh söa nhiÒu ®iÓm kh«ng hîp lÝ nh­ hå s¬ ph¸t hµnh thÎ yªu cÇu ph¶i cã chøng nhËn c­ tró ngay c¶ khi kh¸ch hµng cã ký quü b¶o ®¶m, thêi h¹n hiÖu lùc thÎ kh«ng qu¸ 1 n¨m kÓ tõ ngµy ph¸t hµnh. 3.2.5. Hoµn thiÖn c¬ së kü thuËt h¹ tÇng vµ c«ng nghÖ xö lÝ cung cÊp dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n. §Ó chÊt l­îng dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n cã thÓ ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu chuÈn mùc quèc tÕ ®ßi hái c«ng nghÖ ph¶i kh«ng ngõng c¶i tiÕn vµ n©ng cÊp, thùc sù trë thµnh mét c«ng cô hç trî ®¾c lùc cho c¸c nh©n viªn ng©n hµng. Tr­íc tiªn NHNTVN th­¬ng cÇn ph¶i hoµn thiÖn, kh¾c phôc nhanh chãng c¸c khuyÕt ®iÓm cña c¸c modul trong phÇn mÒm VCB-SVL, c¶i tiÕn nh÷ng qui tr×nh, thao t¸c cßn ch­a hîp lÝ ®Ó t¨ng c­êng thu¹Ën lîi cho ng­êi sö dông. Hoµn chØnh m¹ng chuyÓn t¶i th«ng tin trùc tuyÕn ®Ó më réng ph¹m vi cung cÊp dÞch vô vµ n©ng cao tèc ®é xö lý. T¨ng c­êng kü thuËt xö lý tù ®éng trong tÊt c¶ quy tr×nh: tiÕp nhËn yªu cÇu kh¸ch hµng, thÈm ®Þnh th«ng tin, xö lý nghiÖp vô, n©ng cao chÊt l­îng nghiÖp vô, thay thÕ c¸c gi¶i ph¸p qu¶n lý hµnh chÝnh. Hoµn thiÖn, ph¸t triÓn c¸c tr¹m giao dÞch tù ®éng ATM ®a n¨ng ®Ó t¨ng c­êng c¬ héi kh¸ch hµng tù phôc vô, gi¶m dÇn t×nh tr¹ng tiÕp cËn trùc tiÕp cña kh¸ch hµng, nhÊt lµ xÕp hµng chê ®îi. Nªn nghiªn cøu ®Ó cã thÓ ®Çu t­ l¾p ®Æt nh÷ng m¸y ATM thÕ hÖ míi cho phÐp n¹p tiÒn qua m¸y, tr¸nh bÞ l¹c hËu khi c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi vµo cuéc. §Ó hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ, ng©n hµng cÇn ®Çu t­ thªm vèn ®Ó n©ng cÊp nÒn t¶ng c«ng nghÖ, hoµn thiÖn c¸c ch­¬ng tr×nh hiÖn cã, mua thªm phÇn mÒm míi t¹o tiÖn Ých, t¨ng c­êng chèng rñi ro nh­ ®Çu t­ thay thÕ thÎ tõ b»ng thÎ chip, n©ng cÊp ch­¬ng tr×nh b¶o mËt, tÝch cùc ®µo t¹o c¸n bé ®Ó sö dông c«ng nghÖ hiÖu qu¶. 3.2.6. X©y dùng chiÕn l­îc nguån nh©n lùc cho dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n. Nh©n lùc lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh thµnh c«ng trong bÊt kú lÜnh vùc ho¹t ®éng nµo, ®Æc biÖt ng©n hµng lµ lÜnh vùc kinh doanh trªn c¬ së c¸c mèi quan hÖ. §æi míi bé m¸y tæ chøc ®ßi hái mét ®éi ngò c¸n bé nhiÖt t×nh, n¨ng ®éng, s¸ng t¹o vµ kh«ng ng¹i khã ®Ó mang tíi søc bËt v­ît qua t©m lý ng¹i thay ®æi vµ t­ t­ëng vcò cßn tån t¹i. Kinh doanh dichiÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n còng ®ßi hái c¸n bé cã nh÷ng phÈm chÊt khac¸c víi kinh doanh dÞch vô b¸n bu«n hoÆc khèi doanh nghiÖp nh­ ®é nh¹y c¶m cao, thÝch øng nhanh, cã kiÕn thøc x· héi vµ t©m lý cao h¬n. Nguån nh©n lùc cho dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n ®­îc ph¸t triÓn theo hai h­íng: Nh÷ng c¸n bé qu¶n lý, ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch ®ßi hái ph¶i cã kiÕn thøc vÒ ®¸nh gi¸ n¨ng lùc tµi chÝnh c¸ nh©n, cã phÈm chÊt ®¹o ®øc tèt, cã tr×nh ®äé chuyªn m«n cao vµ th­êng xuyªn ®ù¬c ®µo t¹o l¹i kiÕn thøc chuyªn m«n, cã hiÓu biÕt vÒ v¨n ho¸ x· héi ph¸p luËt vµ n¾m b¾t ®­îc c¸c th«ng tin vÒ ph¸t triÓn c«ng nghÖ. C¸c c¸n bé giao dÞch trùc tiÕp víi kh¸ch hµng ngoµi tr×nh ®é nghiÖp vô ph¶i cã kü n¨ng giao tiÕp, kü n¨ng b¸n hµng, kiÕn thøc vÒ s¶n phÈm. Ngoµi ra ph¶i cã kiÕn thøc t©m lý, x· héi, cã ®é nh¹y bÐn cao trong viÖc thuýetuyÕt phôc kh¸ch hµng c¸ nh©n mua s¶n phÈm. Tr­íc con m¾t cña kh¸ch hµng , hä chÝnh lµ “bé mÆt” “cña ng©n hµng nªn cÇn ph¶i ®­îc ®µo t¹o kü n¨ng b¸n hµng. §Ó cã thÓ sö dông tèt nguån nh©n lùc, NHNTVN nªn bè trÝ c¸c nh©n viªn ë vÞ trÝ phï hîp víi tr×nh ®é vµ kh¶ n¨ng cña hä, thùc hiÖn ®¸nh gi¸ nghiªm tóc vÒ kÕt qu¶ b¸n hµng ®Ó cã chÕ ®é l­¬ng , th­ëng cho phï hîp. 3.2.7. T¨ng c­êng ho¹t ®éng marketing. Do ®Æc ®iÓm trõu t­îng cña dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n còng nh­ ®èi t­îng kh¸ch hµng lµ ®«ng ®¶o thuéc mäi tÇng líp d©n c­ víi møc thu nhËp, t©m lý vµ së thÝch kh¸c nhau nªn viÖc øng dông c¸c nguyªn t¾c cña marketing trong qu¶n lý quan hÖ kh¸ch hµng cã mét ý nghÜa quan träng. - CÇn ph¶i t¨ng c­êng c«ng t¸c tuyªn truyÒn, qu¶ng c¸o réng r·i vÒ c¸c s¶n phÈm dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n cña NHNTVN. Cho ®Õn nay, nh×n h chung dÞch vô ng©n hµng nãi chung vµ c¸c s¶n phÈm dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n nãi riªng cña NHNTVN ch­a ®­îc qu¶ng b¸ réng r·i tíi mäi ng­êi d©n, v× vËy ®Ó mäi ng­êi d©n biÕt vµ sö dông dÞch vô th× cÇn ph¶i t¨ng c­êng c«ng t¸c giíi thiÖu trªn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng, c¸c ph­¬ng tiÖn truyÒn thanh truyÒn h×nh, c¸c qu¶ng c¸o trªn ®­êng phè vÒ c¸ch sö dông, vÒ nh÷ng tiÖn Ých cña c¸c dÞch vô mµ ng©n hµng hiÖn ®ang cung cÊp nh­ tµi kho¶n c¸ nh©n, thÎ, sÐc chuyÓn tiÒn, c¸c s¶n phÈm ng©n hµng hiÖn ®¹i…CÇn phèi hîp víi truyÒn h×nh, ®µi ph¸t thanh vµ b¸o chÝ tæ chøc c¸c ch­¬ng tr×nh t×m hiÓu s¶n phÈm dÞch vô cña ng©n hµng d­íi d¹ng phãng sù hay hái ®¸p kinh tÕ x· héi.. Nh÷ng ch­¬ng tr×nh nµy nh»m gióp ®a sè c«ng chóng cã sù hiÓu biÕt vÒ s¶n phÈm ng©n hµng, n¾m ®­îc c¸c ®Æc tÝnh cña s¶n phÈm. GÇn ®©y, NHNTVN ®· lµm ®­îc mét b­íc tiÐÕn trong ho¹t ®éng “ “xÝch gÇnm h¬n víi c«ng chóng” víi sù kiÖn tæng gi¸m dèc NHNTVN giao l­u trùc tuyÕn víi kh¸ch hµng qua m¹ng vµo chiÒu thø hai hµng tuÇn trong vßng mét th¸ng (th¸ng 3- th¸ng 4/2006)t­). Tr­íc m¾t nªn cã nh÷ng tê r¬i, s¸ch giíi thiÖu ®Ó s½n phÝa ngoµi quÇy giao dÞch ®Ó kh¸ch hµng cã thÓ ®äc khi ®Õn giao dÞch . - TÝch cùc ®Èy m¹nh viÖc ph©n nhãm kh¸ch hµng ®Ó cã ®iÒu kiÖn giíi thiÖu s¶n phÈm, qu¶ng b¸ dÞch vô ®Õn c¸c ®èi t­îng kh¸ch hµng cã tiÒm n¨ng sö dông c¸c dÞch vô hiÖn cã qua tiÕp xóc trùc tiÕp, göi th­ thóøc ®Èy kh¸ch hµng sö dông c¸c ph­¬ng tiÖn thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt nh­ sÐc, thÎ… - §µo t¹o kiÕn thøc s¶n phÈm cho nh©n viªn ng©n hµng rÊt cÇn thiÕt bëi v× tõng nh©n viªn ng©n hµng sÏ lµ nh÷ng ng­êi tuyªn truyÒn vµ qu¶ng c¸o tèt nhÊt, Ýt tèn kÐm chi phÝ nhÊt cho NHNTVN. C¸c s¶n phÈm míi cÇn d®­îc khuyÕn m¹i ngay cho nh©n viªn ng©n hµng ®Ó hä hiÓu vµ sö dông s¶n phÈm, tõ ®ã giíi thiÖu cho ng­êi kh¸c. - ChuÈn ho¸ “h×nh thøc bªn ngoµi” cña c¸c ng©n hµng chi nh¸nh NHNTVN tõ kiÕn tróc ®Õn l«g«, mµu s¾c. §èi víi dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n, th­¬ng hiÖu g¾n víi c¸c ®Þa ®iÓm b¸n hµng lµ vÊn ®Ò cÇn ®Æc biÖt quan t©m v× nã ¶nh h­ëng ®Õn Ên t­îng cña kh¸ch hµng. CÇn x©y dùng mét m« tÝp ®Æc tr­ng VCB ®Ó ë bÊt kú ®©u kh¸ch hµng còng nhËn ra ng­êi cung cÊp dÞch vô tµi chÝnh quen thuéc cña m×nh. N©ng cao chÊt l­îng trang wWeb giíi thiÖu s¶n phÈm dÞch vô - Tæ chøc bé phËn th¨m dß ý kiÕn, ch¨m sãc kh¸ch hµng…®Ó t×m hiÓu nhu cÇu, ý kiÕn kh¸ch hµng tõ ®ã cã ph­¬ng ph¸p phôc vô hiÖu qu¶, chØnh söa nh÷ng ®iÓm thiÕu sãt, ph¸t triÓn c¸c s¶n phÈm míi cho phï hîp víi nhu cÇu kh¸ch hµng. Ngoµi ra cÇn cã bé phËn ch¨m sãc kh¸ch hµng víi chøc n¨ng h­íng dÉn kh¸ch hµng lÇn ®Çu giao dÞch, tr¶ lêi c¸c th¾c m¾c cña kh¸ch hµng, t­ vÊn, giíi thiÖu c¸c s¶n phÈm cña ng©n hµng. - Nghiªn cøu triÓn khai c¸c h×nh thøc khuyÕn khÝch sö dông dÞch vô s¶n phÈm cña ng©n hµng nh­ tæ chøc c¸c ®ît khuyÕn m¹i, gi¶m phÝ hoÆc miÔn phÝ. - T¨ng c­êng ho¹t ®éng quan hÖ c«ng chóng nh­ tæ chøc héi chî triÓn l·m dÞch vô ng©n hµng, häp b¸o, tµi trî …®Ó kh¸ch hµng biÕt ®Õn ng©n hµng sau ®ã lµ biÕt ®Õn c¸c dÞch vô cña ng©n hµng. - X©y dùng v¨n ho¸ giao dÞch VCB. NÐt v¨n ho¸ thÓ hiÖn qua phong c¸ch, th¸i ®é v¨n minh , lÞch sù cña ®éi ngò nh©n viªn, c¸ch trang phôc riªng mang nÐt ®Æc tr­ng cña NHNTVN . 3.2.8. T¨ng c­êng tÝnh an toµn b¶o mËt cho c¸c giao dÞch. C¸c dÞch vô ng©n hµng liªn quan trùc tiÕp ®Õn tiÒn, ®Õn tµi s¶n c¸ nh©n cña kh¸ch hµng nªn yÕu tè an toµn ph¶i ®Æt lªn hµng ®Çu. HiÖn t¹i, viÖc qu¶n lý d÷ liÖu ®­îc thùc hiªn tËp chtrung trªn toµn hÖ thèng nªn viÖc quy ®Þnh ph©n cÊp ph©n quyÒn sö dông ph¶i ®­îc gi¸m s¸t chÆt chÏ. CÇn qu¸n triÖt cho c¸c nh©n viªn vÒ tÇm quan träng cña viÖc tu©n thñ c¸c quy tr×nh t¸c nghiÖp liªn quan ®Õn giao dÞch tiÒn mÆt, thay ®æi th«ng tin kh¸ch hµng, c¸c giao dÞch trùc tuyÕn. §Ó ®¶m b¶o giao dÞch cho c¸c ng©n hµng ®iÖn tö, cÇn nghiªn cøu hÖ thèng phÇn mÒm t­êng löa, cËp nhËp kÞp thêi c¸c c b¶n v¸phÇn mÒm söa lçi ch­¬ng tr×nh ®Ó kiÓm so¸t th«ng tin nh»m ng¨n chÆn c¸c x©m nhËp bÊt hîp ph¸p, cµi ®Æt vµ cËp nhËt c¸c ch­¬ng tr×nh chèng virus m¸y tÝnh, h¹n chÕ tèi ®a sù ph¸ ho¹i cña virus, m· ho¸ th«ng tin trªn ®­êng truyÒn vµ c¸c giao dÞch ch÷ ký ®iÖn tö nh»m b¶o vÖ d÷ liÖu. §èi víi s¶n phÈm thÎÓ, song song víi viÖc n©ng cÊp c«ng nghÖ chuyÓn sang dïng thÎ chÝip nh­ ®Ò nghÞ ë trªn, cÇn rµ so¸t l¹i c¸c ®iÓm l¾p ®Æt m¸y ATM ®Ó nghiªn cøu, ¸p dông mét tiªu chuÈn chung vÒ vÞ trÝ ®Æt m¸y, c¸ch bè trÝ ®­êng d©y m¹ng tr¸nh sù lîi dông cña kÎ gian. §Ó tr¸nh nh÷ng rñi ro cã nguyªn nh©n tõ phÝa kh¸ch hµng, khi cung cÊp s¶n phÈm thÎ cÇn qu¸n triÖt cho kh¸ch hµng ý thøc tù b¶o vÖ th«ng tin thÎ nh­ kh«ng dïng chung thÎ, cµi ®Æt sè PinIN bÝ mËt vµ qu¶n lý sè PinIN ®ã mét c¸ch chÆt chÏ, chó ý nh÷ng dÊu hiÖu l¹ khi giao dÞch trªn m¸y ATM. 3.3. KiÕn nghÞ. 3.3.1. KiÕn nghÞ víi CchÝnh phñ. Sù quan t©m cña cChÝnh phñ ®ãng vai trß quan träng ®èi víi mäi ngµnh, mäi cÊp v× cChÝnh phñ cã thÓ t¹o ra sù hç trî tæng hîp vÒ thuÕ, c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt, chÝnh s¸ch kinh tÕ ph¸p luËt. 3.3.1.1. Hoµn thiÖn m«i tr­êng ph¸p lý M«i tr­êng ph¸p lý lµ nÒn t¶ng, ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh ®èi víi viÖc ph¸t triÓn c¸c dÞch vô ng©n hµng hiÖn ®¹i. V× vËy, ®Ó t¹o m«i tr­êng thuËn lîi cho NHNTVN vµ c¸c NHTMVN hoµn thiÖn c¸c dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n, ChÝnh phñ cÇn cã sù ®iÒu chØnh, ban hµnh c¸c v¨n b¶n: - Nghiªn cøu ban hµnh luËt SÐc, luËt thÎ - CÇn sím ban hµnh luËt thanh to¸n ®Ó xö lÝ tæng thÓ ph¹m vi vµ vµ ®èi t­îng thanh to¸n, c¸c chñ thÓ tham gia thanh to¸n, c¸c hÖ thèng thanh to¸n, c¸c kÝch thÝch mang tÝnh ®ßn bÈy, khuyÕn khÝch thanh to¸n KDTMkh«ng dïng tiÒn mÆt, øng dông c«ng nghÖ thanh to¸n hiÖn ®¹i tËp chung. - Nghiªn cøu më réng lèi ®i cho quyÕt ®Þnh 44/2002/Q§-TTg vÒ chøng tõ ®iÖn tö vµ ch÷ kÝ ®iÖn tö nh­ quy ®Þnh chÞu tr¸ch nhiÖm l­u gi÷ chøng tõ ®iÖn tö, quy ®Þnh c¬ së møc ®é quy chuÈn ph¸p lý cho bé m· ho¸ sö dông trong hÖ thèng ng©n hµng. - §ång thêi, cÇn ph¶i cã quy ®Þnh téi danh vµ khung h×nh ph¹t trong Bé luËt h×nh sù cho lo¹i téi ph¹m sö dông thÎ gi¶, sÐc gi¶ vµ cÊu kÕt lõa ®¶o gi¶ m¹o giao dÞch sÐc, thÎ…nh»m ng¨n chÆn vµ phßng ngõa rñi ro. ChÝnh phñ cÇn ph¶i cã c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt trùc tiÕp ®Õn c¸c hµnh vi liªn quan ®Ó lµm c¬ sö xö lý khi x¶y ra c¸c tranh chÊp, rñi ro. 3.3.1.2. æn ®Þnh m«i tr­êng kinh tÕ- x· héi æn ®Þnh m«i tr­êng kinh tÕ vÜ m« t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n ph¸t triÓn. T©m lý vµ thãi quen cña ng­êi d©n cã thÓ thay ®æi theo thu nhËp vµ ®iÒu kiÖn kinh tÕ. Khi kinh tÕ ph¸t triÓn, ®êi sèng x· héi ®­îc c¶i thiÖn, d©n trÝ n©ng cao sÏ khiÕn cho ®¹i sè d©n chóng cã ®iÒu kiÖn tiÕp cËn c¸c dÞch vô ng©n hµng hiÖn ®¹i. Duy tr× æn ®Þnh kinh tÕ chÝnh trÞ, duy tr× sè l¹m ph¸t hîp lý, khuyÕn khÝch ®Çu t­ n­íc ngoµi, ph¸t triÓn ngµnh dÞch vô, c«ng nghiÖp t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng, c«ng chøc nµhnhµ n­íc lµ nh÷ng vÊn ®Ò mµ qua ®ã ChÝnh phñ khuyÕn khÝch sù ph¸t triÓn cña dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n. Ngoµi ra, ChÝnh phñ cÇn cã chÝnh s¸ch ®Èy m¹nh thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt nh­ quy ®Þnh tr¶ l­¬ng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn th«gnng qua tµi kho¶n ng©n hµng, ph¸t triÓn hÖ thèng m¸y b¸n hµng tù ®éng. Ngoµi ra, ChÝnh phñ còng cÇn cã chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p ®Ó hç trî m¹nh mÏ vÒ thuÕ, vÒ quy ®Þnh ph¸p luËt ®èi víi c¸c dÞch vô ng©n hµng míi ®Ó c¸c NHTMVN cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn dÞch vô, mang l¹i lîi Ých cho nÒn kinh tÕ. 3.3.1.3. T¹o ra m«i truêng c«ng nghÖ-kü thuËt hiÖn ®¹i. MÆt b»ng c«ng nghÖ cña ViÖt nam cßn thÊp so víi c¸c n­íc trªn thÕ giíi, v× vËy cChÝnh phñ cÇn ph¸t triÓn h¹ tÇng kü thuËt - c«ng nghÖ. T¨ng c­êng chuyÓn giao c«ng nghÖ ®iÖn tö cña c¸c n­íc tiªn tiÕn trªn c¬ së tiÕp thu vµ lµm chñ c«ng nghhÖ ®ã. Bªn c¹nh ®ã, cã chiÕn l­îc ®µo t¹o nh÷ng chuyªn gia cã kü thuËt giái, ®Æc biÖt lµ trong lÜnh vùc c«ng nghÖ th«ng tin. Sù ph¸t triÓn cña ngµnh b­u chÝnh viÔn th«ng lµ tiÒn ®Ò, c¬ së ®Ó NHTM hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ vµ ph¸t triÓn c¸c dÞch vô NH míi. VÒ phÝa c¸c kh¸ch hµng c¸ nh©n, phÝ thuª bao, sö dông Internet vµ c­íc ®iÖn tho¹i cßn qu¸ ®¾t, kh«ng khuyÕn khÝch ng­êi d©n sö dông c¸c dÞch vô qua m¹ng. VËy viÖc ph¸t triÓn b­u chÝnh viÔn th«ng lµ mét néi dung quan träng cÇn ®­îc Nhµ n­íc ®Æc biÖt quan t©m trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt n­íc. 3.3.2. KiÕn nghÞ víi Nng©n hµng nhµ n­íc. Ng©n hµng nhµ n­íc lµ ng©n hµng cña c¸c ng©n hµng, ng©n hµng nhµ n­íc ViÖt nam ®ãng vai trß quan träng ®Þnh h­íng chiÕn l­îc trong viÖc ph¸t triÓn c¸c dÞch vô míi cña ng©n hµng th­¬ng m¹i. Quy ®Þnh b¾t buéc c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i chia sÎ c¸c th«ng tin tÝn dông: nh»m gi¶m thiÓu chi phÝ vµ rñi ro cho toµn hÖ thèng ng©n hµng, tõ ®ã mang l¹i lîi Ých chung cho ph¸t triÓn ng©n hµng c¸ nh©n. Trong thêi gian qua, trung t©m th«ng tin tÝn dông thuéc NHNNVN ®· ph¸t huy vai trß lµ mét th­ viÖn l­u tr÷ th«ng tin tÝn dông cña c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n cã quan hÖ tÝn dông víi c¸c tæ chøc tÝn dông. C¸c th«ng tin thu thËp tõ c¸c tæ chøc tÝn dông vµ mét sè c¬ quan h÷u quan kh¸c gãp phÇn kh«ng nhá trong viÖc n©ng cao chÊt l­îng ®æi míi tÝn dông, phßng ngõa rñi ro cña hÖ thèng NHNTVN ViÖt nam. Tuy nhiªn hiÖu qu¶ cña trung t©m th«ng tin tÝn dông hiÖn nay cßn gÆp ph¶i nhiÒu h¹n chÕ do nh÷ng vÊn ®Ò tõ phÝa trung t©m còng nh­ c¸c NHTMVN. ViÖc yªu cÇu c¸c kh¸ch hµng cung cÊp th«ng tin cho ng©n hµng gÆp khã kh¨n v× th«ng th­êng kh¸ch hµng kh«ng muèn tiÕt lé th«ng tin thùc cho ng©n hµng vÒ thu nhËp, t×nh tr¹ng kinh tÕ trong khi kh«ng cã quy ®Þnh nµo b¾t buéc. §iÒu nµy g©y phÝ tæn cho c¸c NHTM vµ cho toµn x· héi do thiÕu th«ng tin nªn rñi ro cao. §Ó kh¾c phôc ®iÒu nµy cÇn ph¶i cã sù phèi hîp cña phÝa ng©n hµng nhµ n­íc,NHNN, cña cChÝnh phñ trong viÖc quy ®Þnh b¾t buéc ph¶i cã th«ng tin kh¸ch hµng ®èi víi c¸c ng©n hµng NHTM, t¹o thãi quen cña kh¸ch hµng trong giao dÞch ng©n hµng. - Duy tr× vai trß ®Þnh h­íng chiÕn l­îc vµ chñ ®éng ban hµnh c¸c v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt ®iÒu chØnh c¸c dÞch vô míi ph¸t sinh hoÆc khuyÕn khÝch ph¸t triÓn §Ó c¸c dÞch vô ng©n hµng hiÖn ®¹i ®i vµo ®êi sèng d©n c­, t¹o thãi quen giao dÞch qua ng©n hµng cho toµn x· héi th× tõng ng©n hµng th­¬ng m¹i riªng lÎ kh«ng thÓ lµm ®­îc mµ ph¶i cã chÝnh s¸ch tæng thÓ cña NHNN. NHTNN cÇn kiÓm so¸t chiÕn l­îc ph¸t triÓn dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n chung cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ë tÇm vÜ m«, ®¶m b¶o kiÕn tróc tææng thÓ hµi hoµ trong toµn ngµnh, tr¸nh t×nh tr¹ng “m¹nh ai nÊy lµm” nh­ng vÉn ®¶m b¶o lîi Ých chung cho mçi ng©n hµng vµ t¹o ra m«i tr­êng c¹nh tranh lµnh m¹nh, vÝ dô giao quyÒn cho c¸c NHTM quyÕt ®Þnh c¸c lo¹i dÞch vô cÇn thu phÝ theo nguyªn t¾c th­¬ng m¹i chø NHNN kh«ng nªn ban hµnh biÓu phÝ dÞch vô. Sù ®Þnh h­íng chung cña NHNN sÏ gióp c¸c NHTM cËp nhËt nh÷ng th«ng tin tµi chÝnh nhanh nhÊt, cïng kÕt hîp víi nhau trong mét sè lÜnh vùc chèng l·ng phÝ, trïng lÆp. - Bæ sung, hoµn thiÖn c¸c chÝnh s¸ch, c¬ chÕ, thóc ®Èy øng dông vµ triÓn khai c¸c nghiÖp vô ng©n hµng míi trªn c¬ së c¸c bé luËt cña nhµ n­íc,. cCÇn nhanh chãng x©y dùng hoµn chØnh, ®ång bé hÖ thèng c¸c v¨n b¶n d­íi luËt h­íng dÉn c¸c NHTM thùc hiÖn võa kh«ng tr¸i ph¸p luËt, võa t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c NHTM ho¹t ®éng trong xu h­íng héi nhËp quèc tÕ. V¨n b¶n chÕ ®é cÇn ®i trø¬ctr­íc c«ng nghÖ mét b­íc, t¹o ®Þnh h­íng cho ph¸t triÓn c«ng nghÖ, hoÆc Ýt nhÊt ph¶i ®­îc söa ®æi kÞp thêi cho phï hîp tèc ®é ph¸t triÓn c«ng nghÖ, ®¶m b¶o an toµn cho viÖc triÓn khai c¸c dÞch vô ng©n hµng. - HiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ ng©n hµng. NHNN cÇn ®i tr­íc mét b­íc trong viÖc hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ ng©n hµng. TËp trung ®Çu tiªn, m¹nh mÏ trong c«ng t¸c thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt. Cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch, hç trî c¸c NHTM tù ®Çu t­, hîp t¸c liªn kÕt vµ vay vèn ®Çu t­ cho c¬ së h¹ tÇng, hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ ng©n hµng. Trong lÜnh vùc nµy, côc C«ng nghÖ tin häc ng©n hµng cã vai trß quan träng trong viÖc nghiªn cøu vµ lùa chän c¸c c«ng nghÖ vµ s¶n phÈm phÇn mÒm tiªn tiÕn trªn thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc ®Ó t­ vÊn, ®Þnh h­íng cho c¸c NHTM. KÕt luËn ch­¬ng III Trªn c¬ së ®¸nh gi¸ nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc còng nh­ nh÷ng h¹n chÕ vµ nguyªn nh©n, t×m hiÓu môc tiªu vµ ®Þnh h­íng chiÕn l­îc cña NHNTVN trong thêi gian tíi, ch­¬ng III ®· nªu lªn nh÷ng gi¶i ph¸p cô thÓ ®Ó gi¶i quyÕt c¸c h¹n chÕ vµ thùc hiÖn c¸c môc tiªu chiÕn l­îc. Bªn c¹nh nh÷ng gi¶i ph¸p mµ b¶n th©n NHNTVN cã thÓ vËn dông, triÓn khai, nh÷ng kiÕn nghÞ ®èi víi ChÝnh phñ vµ NHNN ®­îc nªu lªn ®Ó gãp phÇn khai th¸c sù gióp ®ì cña cÊp trªn trong viÖc ph¸t triÓn dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n cña c¸c NHTM nãi chung vµ cña NHNTVN nãi riªng. kÕt vµ vay vèn ®Çu t­ cho c¬ së h¹ tÇng, hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ ng©n hµng. Trong lÜnh vùc nµy, côc c«ng nghÖ tin häc ng©n hµng cã vai trß quan träng trong viÖc nghiªn cøu vµ lùa chon c¸c c«ng nghÖ vµ s¶n phÈm phÇn mÒm tiªn tiÕn trªn thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc ®Ó t­ vÊn, ®Þnh h­íng cho c¸c NHTM. KÕt luËn C¸c dÞch vô ng©n hµng cña c¸c NHTM ®ang ngµy cµng ph¸t triÓn do yªu cÇu ngµy cµng t¨ng cña c¸c chñ thÓ trong nÒn kinh tÕ. Sù ph¸t triÓn kinh tÕ võa lµ ®éng lùc võa lµ kÕt qu¶ cña viÖc ph¸t triÓn c¸c dÞch vô ng©n hµng. Trong ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn nh­ vò b·o cña c«ng nghÖ th«ng tin, khoa häc kü thuËt, c¸c dÞch vô ng©n hµng ®ßi hái ph¶i ®­îc ph¸t triÓn vÒ c¶ chiÒu réng lÉn chiÒu s©u. Sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ- x· héi theo xu h­íng héi nhËp, kinh tÕ tri thøc ngµy cµng ph¸t triÓn còng ®Æt ra yªu cÇu c¸c dÞch vô ng©n hµng ph¶i cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh. Muèn lµm ®­îc ®iÒu ®ã, c¸c ng©n hµng ph¶i x©y dùng mét hÖ thèng dÞch vô ng©n hµng hiÖn ®¹i, theo chuÈn mùc quèc tÕ. Ph¶i kh«ng ngõng më réng ®èi t­îng kh¸ch hµng, quan t©m thÝch ®¸ng ®Õn ®èi t­îng kh¸ch hµng c¸ nh©n v× ®©y lµ thÞ tr­êng ®Çy tiÒm n¨ng. NHNTVN víi môc tiªu trë thµnh ng©n hµng th­¬ng m¹i ®a n¨ng theo m« h×nh tËp ®oµn tµi chÝnh ®· cã nh÷ng chuyÓn m×nh m¹nh mÏ, phÊn ®Êu trë thµnh ng©n hµng tÇm cì trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. Ban l·nh ®¹o NHNTVN ®· x¸c ®Þnh dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n lµ mét bé phËn quan träng trong ®Þnh h­íng ph¸t triÓn. Víi ®Þnh h­íng chiÕn l­îc ®óng ®¾n, víi nÒn t¶ng c«ng nghÖ tiªn tiÕn so víi c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i trong n­íc, nh÷ng n¨m qua NHNTVN ®· b­íc ®Çu chiÕm lÜnh mét sè m¶ng thÞ tr­êng dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n. M«i tr­êng kinh doanh vµ nh÷ng yÕu tè cña b¶n th©n ng©n hµng ®· vµ ®ang ®Æt ra c¶ c¬ héi vµ th¸ch thøc, thuËn lîi vµ khã kh¨n cho ng©n hµng trong viÖc ph¸t triÓn dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n. T×m ra nh÷ng gi¶i ph¸p ®Ó ph¸t triÓn h¬n n÷a thÞ tr­êng nµy lµ ®iÒu cã ý nghÜa thiÕt thùc hiÖn nay. Víi 3 ch­¬ng, luËn v¨n ®· gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n sau: i) HÖ thèng ho¸ c¬ së lý luËn vÒ ph¸t triÓn dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n cña mét ng©n hµng th­¬ng m¹i bao gåm: c¸c dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n c¬ b¶n. c¸ch thøc ph©n phèi dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n, c¸c tiªu chÝ ®¸nh gi¸ sù ph¸t triÓn cña dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n vµ c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng. ii) Nghiªn cøu thùc tr¹ng ph¸t triÓn dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n t¹i NHNTVN tËp trung vµo c¸c néi dung chÝnh nh­: c¸c s¶n phÈm dÞch vô, c¸c kªnk ph©n phèi, c«ng nghÖ. iii) Dùa vµo nh÷ng chØ tiªu ®¸nh gi¸ viÖc ph¸t triÓn dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n ®¸nh gi¸ nh÷ng thµnh tùu mµ NHNTVN ®· ®¹t ®­îc trong lÜnh vùc nµy, ®ång thêi nªu ra nh÷ng h¹n chÕ vµ nguyªn nh©n cña nh÷ng h¹n chÕ trªn. iv) §­a ra nh÷ng gi¶i ph¸p cã tÝnh thùc tiÔn nh»m ph¸t triÓn dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n t¹i NHNTVN ®ång thêi kiÕn nghÞ mét sè gi¶i ph¸p nh»m t¹o m«i tr­êng thuËn lîi cho dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n ph¸t triÓn t¹i ViÖt Nam. Trong ph¹m vi kiÕn thøc vµ tr×nh ®é lý luËn cßn h¹n chÕ, l¹i tiÕp cËn víi thùc tÕ ch­a nhiÒu, kho¸ luËn kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Tuy nhiªn , em hy väng nh÷ng kiÕn thøc ®­îc tr×nh bµy trong kho¸ luËn còng cã ý nghÜa ®ãng gãp vµo qu¸ tr×nh t×m hiÓu thùc tÕ kinh doanh dÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n cña c¸c NHTM ViÖt Nam nãi chung vµ cña NHNTVN nãi riªng. Lêi Cam ®oan Em xin cam ®oan ®©y lµ c«ng tr×nh nghiªn cøu cña riªng em. C¸c sè liÖu nªu trong luËn v¨n lµ hoµn toµn trung thùc vµ cã nguån gèc râ rµng. Sinh viªn NguyÔn ThÞ Anh Th¬ Lêi c¶m ¬n §Ó hoµn thµnh kho¸ luËn, ngoµi sù cè g¾ng cña b¶n th©n em, cßn cã sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña nhiÒu c¸ nh©n vµ tËp thÓ. Tr­íc hÕt, em xin göi lêi c¶m ¬n ch©n thµnh tíi c« gi¸o NguyÔn Thanh S¬n- ng­êi ®· trùc tiÕp h­íng dÉn em viÕt kho¸ luËn. TiÕp ®ã, em xin ch©n thµnh c¶m ¬n tËp thÓ c¸n bé NHNTVN – n¬i em thùc tËp ®· cung cÊp sè liÖu vµ gióp em hoµn thµnh kho¸ luËn. Cuèi cïng em xin göi lêi c¶m ¬n ch©n thµnh tíi c¸c thÇy c« gi¸o trong khoa Ng©n hµng, c¸c thÇy c« thuéc c¸c khoa cña Häc viÖn ng©n hµng ®· gi¶ng d¹y gióp em cã kiÕn thøc vÒ kinh tÕ nãi chung vµ vÒ tµi chÝnh ng©n hµng nãi riªng ®Ó hoµn thµnh kho¸ luËn nµy. Sinh viªn NguyÔn ThÞ Anh Th¬ Danh môc c¸c ký hiÖu, ch÷ viÕt t¾t. ACB : Ng©n hµng th­¬ng m¹i cæ phÇn ¸ Ch©u. ANZ : Ng©n hµng Australia Newzeland. ATM : Automatic Teller Machine. CNTT : C«ng nghÖ th«ng tin. DMDN : §æi míi doanh nghiÖp. DN : Doanh nghiÖp. DNNN : Doanh nghiÖp nhµ n­íc. DSTT : Doanh sè thanh to¸n. H§QT : Héi ®ång qu¶n trÞ. KHCN : Khoa häc c«ng nghÖ. NHNN : Ng©n hµng nhµ n­íc. NHNTVN : Ng©n hµng ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam. NHNT : Ng©n hµng ngo¹i th­¬ng. NHPH : Ng©n hµng ph¸t hµnh. NHTMCP : Ng©n hµng th­¬ng m¹i cæ phÇn. NHTMNN : Ng©n hµng th­¬ng m¹i nhµ n­íc. NQTW : NghÞ quyÕt Trung ­¬ng POS : Point of Sales. TCKT : Tæ chøc kinh tÕ. TCTD : Tæ chøc tÝn dông. TD : TÝn dông. TK : TiÕt kiÖm. TNHH : Tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n. XNK : XuÊt nhËp khÈu. VND : ViÖt nam ®ång. VCB : NHNTVN VCB-P : Thanh to¸n Vietcombank. Danh môc b¶ng biÓu. B¶ng 2.1: Tû träng vèn huy ®éng 39 B¶ng 2.2 : Tû träng nî qu¸ h¹n 40 B¶ng 2.3 : Tû träng doanh sè thanh to¸n XNK 40 B¶ng 2.4 : Sè liÖu huy ®éng t­ d©n c­ 49 B¶ng 2.5 : T×nh h×nh cho vay c¸ nh©n 50 B¶ng 2.6 : Sè l­îng thÎ 53 B¶ng 2.7 : T×nh h×nh thanh to¸n thÎ 54 BiÓu 2.1 : BiÕn ®éng nguån vèn NHNTVN 2002-2005 38 BiÓu 2.2 : Sè l­îng tµi kho¶n c¸ nh©n 48 BiÓu 2.3 : Sè l­îng thÎ Connect 24 51 BiÓu 2.4 : Doanh sè chuyÓn kiÒu hèi 55 Danh môc tµi liÖu tham kh¶o 1. B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh NHNTVN n¨m 2002, 2003, 2004, 2005. 2. Qu¶n trÞ ng©n hµng th­¬ng m¹i Peter S. Rose- NXB Tµi chÝnh n¨m 2004. 3. Marketting c¨n b¶n Phillip Kotller- NXB Thèng kª. 4. NghiÖp vô ng©n hµng th­¬ng m¹i- Chñ biªn PGS- TS Lª V¨n TÒ- NXB Thèng kª n¨m 2004. 5. Ng©n hµng th­¬ng m¹i GS-TS Lª V¨n TÒ- NXB Tµi chÝnh n¨m 2004. 6. Ng©n hµng th­¬ng m¹i Edward W. Reed Ph. D& Edward K. Gill Ph.D. 7. Gi¸o tr×nh KÕ to¸n ng©n hµng – Häc viÖn ng©n hµng- NXB Thèng kª n¨m 2005. 8. Gi¸o tr×nh Lý thuyÕt tiÒn tÖ- Häc viÖn ng©n hµng- NXB Thèng kª n¨m 2004. 9. Gi¸o tr×nh Marketing- Häc viÖn Ng©n hµng. 10. Gi¸o tr×nh Marketing DÞch vô tµi chÝnh- Häc viÖn ng©n hµng- NXB Thèng kª n¨m 1999. 11. Tµi liÖu héi th¶o X©y d­ng chiÕn l­îc ph¸t triÓn dÞch vô ng©n hµng ®Õn n¨m 2010 vµ tÇm nh×n ®Õn n¨m 2020- Vô chiÕn l­îc ph¸t triÓn - NHNN th¸ng 5/2005. 12. Quy chÕ ph¸t hµnh, sö dông vµ thanh to¸n thÎ ban hµnh theo quyÕt ®Þnh cña Thèng ®èc NHNN n¨m 1999. 13. Quy chÕ cho vay cña ng©n hµng nhµ n­íc. 14. Quy chÕ tiÕt kiÖm- NHNTVN. 15. T¹p chÝ ng©n hµng 2002, 2003, 2004, 2005. 16. T¹p chÝ thÞ tr­êng tµi chÝnh tiÒn tÖ n¨m 2002, 2003, 2004, 2005. 17. T¹p chÝ c«ng nghÖ ng©n hµng n¨m 2004, 2005 18. T¹p chÝ NHNTVN n¨m 2003, 2004, 2005. 19. Website: Danh môc tµi liÖu tham kh¶o 1. B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh NHNTVN n¨m 2002, 2003, 2004, 2005. 2. Qu¶n trÞ ng©n hµng th­¬ng m¹i Peter S. Rose- NXB Tµi chÝnh n¨m 2004. 3. Marketting c¨n b¶n Phillip Kotller- NXB Thèng kª. 4. NghiÖp vô ng©n hµng th­¬ng m¹i- Chñ biªn PGS- TS Lª V¨n TÒ- NXB Thèng kª n¨m 2004. 5. Ng©n hµng th­¬ng m¹i GS-TS Lª V¨n TÒ- NXB Tµi chÝnh n¨m 2004. 6. Ng©n hµng th­¬ng m¹i Edward W. Reed Ph. D& Edward K. Gill Ph.D. 7. Gi¸o tr×nh KÕ to¸n ng©n hµng – Häc viÖn ng©n hµng- NXB Thèng kª n¨m 2005. 8. Gi¸o tr×nh Lý thuyÕt tiÒn tÖ- Häc viÖn ng©n hµng- NXB Thèng kª n¨m 2004. 9. Gi¸o tr×nh Marketing- Häc viÖn Ng©n hµng- NXB Thèng kª- 2004. 10.Gi¸o tr×nh Marketing DÞch vô tµi chÝnh- Häc viÖn ng©n hµng- NXB Thèng kª n¨m 1999. 11. Gi¸o tr×nh tÝn dông ng©n hµng. NXB Thèng kª- 2001. 12.Tµi liÖu héi th¶o X©y d­ng chiÕn l­îc ph¸t triÓn dÞch vô ng©n hµng ®Õn n¨m 2010 vµ tÇm nh×n ®Õn n¨m 2020-Vô chiÕn l­îc ph¸t triÓn-NHNN th¸ng 5/2005. 13. Quy chÕ ph¸t hµnh, sö dông vµ thanh to¸n thÎ ban hµnh theo quyÕt ®Þnh cña Thèng ®èc NHNN n¨m 1999. 14. Quy chÕ cho vay cña ng©n hµng nhµ n­íc. 15. Quy chÕ tiÕt kiÖm- NHNTVN. 16. T¹p chÝ ng©n hµng 2002, 2003, 2004, 2005. 17. T¹p chÝ thÞ tr­êng tµi chÝnh tiÒn tÖ n¨m 2002, 2003, 2004, 2005. 18. T¹p chÝ c«ng nghÖ ng©n hµng n¨m 2004, 2005 19. T¹p chÝ NHNTVN n¨m 2003, 2004, 2005. 20. Website: môc lôc ._.