Phân tích thiết kế hệ thống thông tin và xây dựng chương trình thi trắc nghiệm môn Toán tại trường trung học phổ thông (C Sharp (Ngôn ngữ lập trình máy tính) - SQL server (Ngôn ngữ truy vấn cơ sở dữ liệu)

CHÖÔNG I: GIÔÙI THIEÄU ÑEÀ TAØI Cuøng vôùi söï phaùt trieån cuûa khoa hoïc kyõ thuaät, maùy tính ñang coù maët trong moïi lónh vöïc cuûa cuoäc soáng nhö: y teá, quoác phoøng, truyeàn thoâng,... Ngaønh giaùo duïc cuõng khoâng ngoaïi leä. Coâng ngheä thoâng tin ñang ñöôïc aùp duïng ñeå quaûn lyù hoïc sinh, quaûn lyù ñieåm, saép xeáp thôøi khoaù bieåu,... Ñaëc bieät, hieän nay hình thöùc thi traéc nghieäm ñang ñöôïc Boä Giaùo Duïc vaø Ñaøo Taïo khuyeán khích ñöa vaøo söû duïng trong caùc tröôøng, lôùp. Thi traéc nghieäm laø hình thöùc thi ñöôïc aùp duïng ôû nhieàu quoác gia treân theá giôùi. Vieäc toå chöùc thi traéc nghieäm coù theå giuùp chuùng ta ñaùnh giaù ñuùng khaû naêng vaø kieán thöùc cuûa hoïc sinh, ñoàng thôøi giaùo vieân coù theå ruùt kinh nghieäm trong giaûng daïy. Tuy nhieân vieäc toå chöùc thi treân giaáy laø raát toán keùm veà kinh phí vaø phaûi huy ñoäng nhieàu giaùo vieân coi thi laãn chaám thi maø möùc doä chính xaùc khoâng cao do khoái löôïng hoïc sinh taïi tröôøng phoå thoâng lôùn, ñeà thi ñöôïc laáy töø ngaân haøng ñeà neân caùc hoïc sinh deã quay coùp vaø xem baøi laãn nhau trong khi thi, chöa ñaûm baûo tính chính xaùc vaø coâng baèng cuûa cuoäc thi. Vôùi nhöõng nhöôïc ñieåm cuûa thi traéc nghieäm treân giaáy thì tieán haønh thi traéc nghieäm treân maùy seõ chính xaùc vaø ít toán chi phí hôn, ñoàng thôøi cuõng taän duïng ñöôïc cô sôû vaät chaát cuûa tröôøng (tröôøng coù moät phoøng maùy vi tính). Ñeå ñaûm baûo ñöôïc tính coâng baèng cuûa cuoäc thi, baøi thi cuûa hoïc sinh seõ töï ñoäng löu laïi trong cô sôû döõ lieäu, caùc caâu hoûi trong khi thi seõ ñöôïc laáy ngaãu nhieân trong boä ñeà thi. Vieäc in danh saùch lôùp, baûng ñieåm cuûa taát caû caùc hoïc sinh trong moät kyø thi chæ baèng moät thao taùc nhaán chuoät ñôn giaûn. CHÖÔNG II: MOÂ TAÛ BAØI TOAÙN THI TRAÉC NGHIEÄM Chöông trình ñöôïc thieát keá ñeå thöïc thi treân heä thoáng maùy vi tính cuûa nhaø tröôøng, bao goàm caùc ñaëc ñieåm chính sau: Haøng naêm vaøo ñaàu moãi naêm hoïc sau khi oån ñònh neà neáp veà maët toå chöùc, Ban giaùm hieäu phaân coâng giaùo vieân quaûn lyù phoøng maùy nhaäp danh saùch hoïc sinh cuûa caùc lôùp vaøo cô sôû döõ lieäu. Ñeå toå chöùc thi traéc nghieäm caàn phaûi coù boä ñeà thi (ngaân haøng ñeà thi), caùc giaùo vieân ñöôïc söï phaân coâng cuûa Toå Tröôûng boä moân seõ tieán haønh soaïn caùc caâu hoûi thi traéc nghieäm treân giaáy, caùc ñeà thi traéc nghieäm seõ ñöôïc Toå Tröôûng caùc boä moân xem qua, chænh söûa ñeà thi vaø ñaùp aùn, sau ñoù trình Ban Giaùm Hieäu duyeät. Ban Giaùm Hieäu sau khi ñoàng yù vôùi caâu hoûi thi traéc nghieäm seõ chuyeån veà giaùo vieân quaûn lyù heä thoáng yeâu caàu nhaäp boä ñeà thi vaøo ngaân haøng caâu hoûi. Ñeán kyø thi, Ban Giaùm Hieäu soaïn lòch thi vaø yeâu caàu quaûn lyù heä thoáng löu vaøo maùy ñeå tieán haønh thi. Ñeán khi thi moãi hoïc sinh seõ ngoài vaøo moät maùy vaø tieán haønh ñaêng nhaäp vaøo chöông trình theo User name vaø Password cho tröôùc. Khi vaøo chöông trình hoïc sinh seõ khai baùo maõ hoïc sinh vaø lôùp, khi ñoù maùy seõ ñoái chieáu vôùi kho döõ lieäu kieåm tra xem hoïc sinh ñoù coù ñöôïc döï thi hay khoâng? Hoïc sinh sau khi ñöôïc kieåm tra tính hôïp leä seõ tieán haønh thi traéc nghieäm treân maùy theo moät thôøi gian nhaát ñònh, caùc ñeà thi ñeå cho hoïc sinh thi ñöôïc laáy moät caùch ngaãu nhieân töø ngaân haøng ñeà thi. Moãi hoïc sinh coù ñeà thi khaùc nhau nhaèm traùnh tình traïng xem baøi cuûa nhau. Sau khi laøm baøi xong, hoïc sinh löu baøi thi laïi vaø thoaùt khoûi chöông trình, chöông trình seõ tính toaùn ñeå coù ñöôïc ñieåm thi, sau ñoù caäp nhaät ñieåm thi vaø baøi laøm cuûa hoïc sinh vaøo cô sôû döõ lieäu. Neáu hoïc sinh laøm baøi chöa xong maø heát giôø laøm baøi thì maùy seõ ñöa moät thoâng baùo heát giôø vaø baét buoäc hoïc sinh phaûi löu laïi baøi laøm vaø thoaùt khoûi chöông trình. Baøi laøm cuûa hoïc sinh seõ ñöôïc löu vaøo kho döõ lieäu vaø hoïc sinh ñoù seõ khoâng ñöôïc pheùp thi laïi kyø thi maø mình ñaõ thi, ngoaïi tröø coù söï can thieäp cuûa giaùo vieân coù thaåm quyeàn (coù söï chaáp thuaän cuûa Ban Giaùm Hieäu). Ngoaøi ra chöông trình coøn coù caùc chöùc naêng in danh saùch lôùp, in ñieåm thi cuûa caùc hoïc sinh trong moät kyø thi. CHÖÔNG I: PHAÂN TÍCH VAØ THIEÁT KEÁ THAØNH PHAÀN HEÄ THOÁNG THOÂNG TIN ÔÛ MÖÙC QUAN NIEÄM XÖÛ LYÙ I. SÔ ÑOÀ CHÖÙC NAÊNG – BFD: CHÖÔNG TRÌNH THI TRAÉC NGHIEÄM MOÂN TOAÙN TAÏI TRÖÔØNG THPT Thi traéc nghieäm Caäp nhaät In baùo caùo Trôï giuùp Login Nhaäp danh saùch lôùp Nhaäp danh saùch hoïc sinh Ngaân haøng ñeà thi Nhaäp ñeà thi Nhaäp caâu hoûi Phaân coâng lòch thi In danh saùch lôùp In ñieåm hoïc sinh SÔ ÑOÀ CHÖÙC NAÊNG II. SÔ ÑOÀ DOØNG DÖÕ LIEÄU – DFD (Data Flow Diagram): 1. Sô ñoà doøng döõ lieäu ôû möùc 0 (Level 0): Quaù trình söû lyù töø luùc soaïn ñeà thi cho ñeán thi 0 Giaùo vieân Hoïc sinh Ngaân haøng ñeà thi Baøi laøm Keát quaû Ñeà thi Thoâng tin ñaêng kyù thi 2. Sô ñoà doøng döõ lieäu ôû möùc 1 (Level 1): a. Sô ñoà doøng döõ lieäu theo tieán trình caäp nhaät ñeà thi, danh saùch hoïc sinh, lòch thi: Quaûn lyù heä thoáng Caùc toå boä moân Caäp nhaät USER vaø quyeàn truy caäp 2 Soaïn lòch thi 3 Tieán haønh ra ñeà, caäp nhaät ñeà thi 4 (1) (7) (5) Phoøng TC - HC Caäp nhaät danh saùch lôùp vaø danh saùch hoïc sinh 1 (3) Danh saùch lôùp vaø danh saùch hoïc sinh D1 Danh saùch USER vaø phaân quyeàn D2 D3 Lòch thi D4 Ngaân haøng ñeà thi (4) (2) (8) (6) Ghi chuù: 1. Quaûn lyù heä thoáng caäp nhaät danh saùch User vaø quyeàn truy caäp vaøo chöông trình. 2. User vaø quyeàn ñaêng nhaäp ñöôïc löu vaøo kho döõ lieäu. 3. Phoøng Toå chöùc - Haønh chaùnh caäp nhaät danh saùch lôùp vaø danh saùch hoïc sinh 4. Löu danh saùch lôùp vaø danh saùch hoïc sinh vaøo kho döõ lieäu. 5. Caùc toå tröôûng boä moân phaân coâng giaùo vieân ra ñeà thi vaø ñaùp aùn cuûa ñeà thi. Giaùo vieân ra ñeà thi xong seõ noäp ñeà thi veà toå tröôûng boä moân. Caùc toå tröôûng boä moân sau khi xem xeùt, chænh söûa ñeà thi vaø ñaùp aùn roài chuyeån veà Ban giaùm hieäu duyeät. 6. Ñeà thi sau khi ñöôïc duyeät seõ ñöôïc caäp nhaät vaø löu vaøo kho döõ lieäu. 7. Ban giaùm hieäu soaïn lòch thi vaø yeâu caàu quaûn lyù heä thoáng nhaäp vaøo maùy. 8. Quaûn lyù heä thoáng tieán haønh caäp nhaät lòch thi vaø löu vaøo kho döõ lieäu. b.Sô doà doøng döõ lieäu theo tieán trình thi traéc nghieäm: Lòch thi D3 Giao ñeà thi vaø coi thi 5 Hoïc sinh Danh saùch lôùp vaø danh saùch hoïc sinh D1 Danh saùch USER vaø phaân quyeàn D2 Tieán haønh thi 6 (1) (2) (8) (3) (4) Ñaùp aùn (5) Caâu hoûi Ñeà thi Hoïc sinh (7) (9) (10) (6) Ghi chuù: 1. Danh saùch USER vaø phaân quyeàn ñöôïc laáy töø kho döõ lieäu ñeå kieåm tra ngöôøi ñaêng nhaäp vaøo chöông trình coù goõ ñuùng Password khoâng? 2. Laáy töø kho döõ lieäu danh saùch lôùp vaø danh saùch hoïc sinh, ñeå hoïc sinh ñaêng kyù döï thi. 3. Lòch thi ñöôïc ñöa vaøo ñeå caáp phaùt ñeà thi, soá caâu hoûi maø hoïc sinh phaûi laøm, thôøi gian laøm baøi vaø soá ñieåm cho moãi caâu traû lôøi ñuùng ñeå chaám ñieåm. 4. Hoïc sinh thöïc hieän ñaêng kyù thi. 5. Sau khi kieåm tra tính hôïp leä, giaùo vieân cho hoïc sinh tieán haønh thi vaø coi thi. 6. Hoïc sinh nhaän ñeà thi treân maùy vaø tieán haønh thi, sau ñoù löu baøi thi vaøo maùy. 7. Ñeà thi ñöôïc laáy töø ngaân haøng ñeà thi ñeå cho hoïc sinh tieán haønh thi. 8. Laáy caâu hoûi töø kho cô sôû döõ lieäu cho hoïc sinh thi. 9. Ñöa ñaùp aùn vaøo ñeå so khôùp vôùi baøi laøm cuûa hoïc sinh. 10. Traû keát quaû thi cho hoïc sinh. III. BIEÅU ÑOÀ USE CASE: 1. Bieåu ñoà: 2. Ñaëc taû haønh vi: 2.1. USE CASE – Nhaäp danh saùch lôùp: STT TAÙC NHAÂN HEÄ THOÁNG 1 Ngöôøi duøng nhaán nuùt Theâm ñeå nhaäp danh saùch lôùp, sau ñoù nhaán nuùt Löu ñeå löu Kieåm tra maõ lôùp, neáu truøng maõ lôùp thì thoâng baùo nhaäp laïi. Ngöôïc laïi, heä thoáng löu thoâng tin vöøa nhaäp vaøo cô sôû döõ lieäu (CSDL) 2 Ngöôøi duøng xem laïi danh saùch lôùp vöøa nhaäp Hieån thò caùc thoâng tin ñaõ nhaäp 3 Ngöôøi duøng söûa caùc thoâng tin veà danh saùch lôùp Löu caùc thoâng tin vöøa hieäu chænh vaøo CSDL 4 Ngöôøi duøng tìm ñeán caùc lôùp caàn xoùa vaø nhaán nuùt Xoùa Heä thoáng kieåm tra coù chaéc chaén xoùa hay khoâng, neáu choïn Yes heä thoáng cho pheùp xoùa thoâng tin trong CSDL 2..2. USE CASE – Nhaäp danh saùch hoïc sinh: STT TAÙC NHAÂN HEÄ THOÁNG 1 Ngöôøi duøng nhaán nuùt Theâm ñeå nhaäp danh saùch hoïc sinh Ghi nhaän caùc thoâng tin do ngöôøi duøng nhaäp vaøo. 2 Ngöôøi duøng nhaán nuùt Löu ñeå löu Kieåm tra maõ hoïc sinh, neáu truøng maõ hoïc sinh thì thoâng baùo cho ngöôøi duøng bieát ñeå nhaäp laïi. Ngöôïc laïi ghi nhöõng thoâng tin vöøa nhaäp vaøo CSDL 3 Ngöôøi duøng xem laïi danh saùch hoïc sinh vöøa nhaäp. Hieån thò caùc thoâng tin trong CSDL 4 Ngöôøi duøng xoùa, söûa caùc thoâng tin veà hoïc sinh. Heä thoáng cho pheùp xoùa, söûa thoâng tin vaø löu caùc thoâng tin vöøa hieäu chænh vaøo CSDL. 2..3. USE CASE – Nhaäp ngaân haøng ñeà thi: STT TAÙC NHAÂN HEÄ THOÁNG 1 Ngöôøi duøng choïn Ngaân haøng ñeà thi -> Nhaäp ñeà thi. Heä thoáng cho pheùp caäp nhaät caùc thoâng tin veà ñeà thi. 2 Ngöôøi duøng nhaán nuùt Theâm ñeå theâm ñeà thi vaø nhaán nuùt Löu ñeå löu. - Kieåm tra maõ ñeà thi, neáu truøng thì thoâng baùo nhaäp laïi. - Löu caùc thoâng tin vöøa nhaäp vaøo CSDL. 3 Ngöôøi duøng xem, xoùa, söûa thoâng tin. Heä thoáng cho pheùp hieäu chænh thoâng tin vaø löu vaøo CSDL. 4 Ngöôøi duøng choïn Ngaân haøng ñeà thi -> Nhaäp caâu hoûi. Cho pheùp caäp nhaät caùc thoâng tin veà caâu hoûi 5 Ngöôøi duøng nhaán nuùt Theâm ñeå theâm caâu hoûi vaø nhaán nuùt Löu ñeå löu. - Kieåm tra söï toàn taïi cuûa maõ caâu hoûi, neáu truøng thì thoâng baùo nhaäp laïi. - Löu caùc thoâng tin vöøa nhaäp vaøo CSDL. 6 Ngöôøi duøng xem, xoùa, söûa thoâng tin. Heä thoáng cho pheùp hieäu chænh thoâng tin vaø löu vaøo CSDL. 2..4. USE CASE – Phaân coâng lòch thi: STT TAÙC NHAÂN HEÄ THOÁNG 1 Ngöôøi duøng nhaán nuùt Theâm ñeå phaân coâng lòch thi Ghi nhaän caùc thoâng tin nhaäp vaøo. 2 Ngöôøi duøng nhaán nuùt Löu ñeå löu caùc thoâng tin vöøa nhaäp Kieåm tra caùc thoâng tin vöøa nhaäp vaøo, neáu truøng maõ kyø thi thì thoâng baùo nhaäp laïi. Ngöôïc laïi löu nhöõng thoâng tin vöøa nhaäp vaøo CSDL 3 Ngöôøi duøng xoùa, söûa caùc thoâng tin Heä thoáng cho pheùp hieäu chænh caùc thoâng tin vaøo CSDL. 2..5. USE CASE – Thi traéc nghieäm: STT TAÙC NHAÂN HEÄ THOÁNG 1 Ngöôøi duøng nhaán nuùt Thi traéc nghieäm ñeå ñaêng kyù thi. Cho pheùp hoïc sinh choïn caùc thoâng tin nhö: maõ kyø thi, maõ lôùp, maõ hoïc sinh ñeå ñaêng kyù döï thi. 2 Ngöôøi duøng nhaán vaøo nuùt Ñaêng kyù ñeå ñaêng kyù thi Kieåm tra caùc thoâng tin vöøa ñaêng kyù, neáu sai hoaëc hoïc sinh ñaõ thi kyø thi naøy roài thì thoâng baùo nhaäp laïi. Ngöôïc laïi, cho pheùp hoïc sinh tieán haønh thi. 3 Ngöôøi duøng tieán haønh thi - Hieån thò caùc caâu hoûi, kieåm tra caùc caâu traû lôøi cuûa hoïc sinh, sau ñoù chaám ñieåm cho hoïc sinh. - Löu caùc caâu traû lôøi cuûa hoïc sinh vaøo CSDL - Kieåm tra thôøi gian laøm baøi, neáu heát thôøi gian laøm baøi quy ñònh seõ thoâng baùo yeâu caàu ngöôøi duøng noäp baøi vaø khoâng cho pheùp hoïc sinh laøm baøi thi nöõa. 2.6. USE CASE – In danh saùch lôùp: STT TAÙC NHAÂN HEÄ THOÁNG 1 Ngöôøi duøng choïn lôùp caàn in vaø nhaán nuùt In danh saùch ñeå xem Hieån thò Report danh saùch hoïc sinh cuûa lôùp caàn in. 2 Ngöôøi duøng nhaán vaøo “maùy in” ñeå in danh saùch Hieån thò danh saùch hoïc sinh cuûa lôùp caàn in 2.7. USE CASE – In ñieåm hoïc sinh: STT TAÙC NHAÂN HEÄ THOÁNG 1 Ngöôøi duøng choïn lôùp caàn in baûng ñieåm, nhaán nuùt Xem ñieåm ñeå xem Hieån thò Report ñieåm cuûa lôùp caàn xem. 2 Ngöôøi duøng nhaán vaøo “maùy in” ñeå in danh saùch Hieån thò baûng ñieåm cuûa hoïc sinh. 3. Bieåu ñoà hoaït ñoäng: CHÖÔNG II: PHAÂN TÍCH VAØ THIEÁT KEÁ THAØNH PHAÀN HEÄ THOÁNG THOÂNG TIN ÔÛ MÖÙC QUAN NIEÄM DÖÕ LIEÄU I. SÔ ÑOÀ QUAN HEÄ THÖÏC THEÅ KEÁT HÔÏP - ERD (MÖÙC QUAN NIEÄM): MAKYTHI TENKYTHI NGAYTHI SOCAUHOI THOIGIAN DIEM Caâu hoûi MACAUHOI NOIDUNG CAUA CAUB CAUC CAUD CAUE DAPAN HINHVEMH Thuoäc 1 Hoïc sinh MAHS TENHS NGAYSINH PHAI DIACHI GHI CHU HINHANH Danh saùch lôùp MALOP TENLOP Ñeà thi MADETHI TENDETHI Kyø thi Chi tieát ñeà thi TRALOI Baøi laøm Cuûa1 Cuûa 2 (1,1) (1,n) (1,n) (1,1) (1,n) (1,n) (1,n) (1,n) Thuoäc 2 (1,1) (1,n) HOCSINH mahs nvarchar (10) tenhs nvarchar (100) malop nvarchar (10) ngaysinh nvarchar (10) phai bit (1) diachi nvarchar (1000) ghichu nvarchar (300) hinhanh nvarchar (4000) DSLOP malop nvarchar (10) tenlop nvarchar (50) CAUHOI macauhoi nvarchar (10) noidung nvarchar (4000) caua nvarchar (3000) caub nvarchar (3000) cauc nvarchar (3000) caud nvarchar (3000) caue nvarchar (3000) dapan nvarchar (3000) hinhvemh nvarchar (4000) CHITIETDETHI madethi nvarchar (10) macauhoi nvarchar (10) KYTHI makythi nvarchar (10) tenkythi nvarchar (100) Ngaythi nvarchar (10) Socauhoi int (4) Thoigian int (4) Diem float (8) BAILAM Mahs nvarchar (10) makythi nvarchar (10) macauhoi nvarchar (10) traloi char (1) BANGDIEM makythi nvarchar (10) mahs nvarchar (10) diemthi int (4) mahs = mahs malop = malop DETHI madethi nvarchar (10) tendethi nvarchar (50) makythi = makythi makythi = makythi macauhoi = macauhoi mahs = mahs macauhoi = macauhoi madethi = madethi II. SƠ ĐỒ THỰC THỂ KẾT HỢP (MỨC VẬT LÝ) III. TAÄP THÖÏC THEÅ: Sau khi thu nhaäp thoâng tin vaø phaân tích heä thoáng ta nhaän thaáy caàn coù nhöõng ñoái töôïng (thöïc theå) sau: Phaân quyeàn, danh saùch lôùp, hoïc sinh, ñeà thi, caâu hoûi, chi tieát ñeà thi, kyø thi, baøi laøm, baûng ñieåm, traéc nghieäm. Caùc taäp thöïc theå naøy coù nhöõng ñaëc tính rieâng goïi laø thuoäc tính thöïc theå. 1. PHANQUYEN Taäp thöïc theå phaân quyeàn USER Maõ USER, Khoùa PASSWORD Password ñeå ñaêng nhaäp 2. DSLOP Taäp thöïc theå Danh saùch lôùp MALOP Maõ lôùp, Khoùa TENLOP Teân lôùp 3. HOCSINH Taäp thöïc theå hoïc sinh MAHS Maõ hoïc sinh, Khoùa TENHS Hoï vaø teân hoïc sinh NGAYSINH Ngaøy sinh cuûa hoïc sinh MALOP Maõ lôùp PHAI Phaùi cuûa hoïc sinh DIACHI Ñòa chæ cuûa hoïc sinh GHICHU Ghi chuù HINHANH Hình aûnh 4. DETHI Taäp thöïc theå ñeà thi MADETHI Maõ ñeà thi, Khoùa TENDETHI Teân ñeà thi 5. CAUHOI Taäp thöïc theå caâu hoûi MACAUHOI Maõ caâu hoûi, Khoùa NOIDUNG Noäi dung CAUA Traû lôøi caâu a CAUB Traû lôøi caâu b CAUC Traû lôøi caâu c CAUD Traû lôøi caâu d CAUE Traû lôøi caâu e DAPAN Ñaùp aùn HINHVEMH Hình aûnh minh hoïa 6. CHITIETDETHI Taäp thöïc theå chi tieát caâu hoûi MADETHI Maõ ñeà thi, Khoùa MACAUHOI Maõ caâu hoûi, Khoùa 7. KYTHI Taäp thöïc theå kyø thi MAKYTHI Maõ kyø thi, Khoùa TENKYTHI Teân kyø thi NGAYTHI Ngaøy thi SOCAUHOI Soá caâu hoûi trong ñeà thi THOIGIAN Thôøi gian laøm baøi DIEM Ñieåm cho moãi caâu traû lôøi ñuùng 8. BAILAM Taäp thöïc theå baøi laøm MAHS Maõ hoïc sinh, Khoùa MAKYTHI Maõ kyø thi, Khoùa MACAUHOI Maõ caâu hoûi, Khoùa TRALOI Traû lôøi 9. BANGDIEM Taäp thöïc theå baûng ñieåm MAKYTHI Maõ kyø thi, Khoùa MAHS Maõ hoïc sinh, Khoùa DIEMTHI Ñieåm thi hoïc sinh IV. MOÁI LIEÂN KEÁT GIÖÕA CAÙC THÖÏC THEÅ: HOCSINH BAILAM Coù 1 (1,n) (1,1) 1. Moät hoïc sinh coù moät hoaëc nhieàu baøi laøm. Moät baøi laøm coù moät hoïc sinh laøm duy nhaát. HOCSINH DSLOP Thuoäc 1 (1,1) (1,n) 2. Moät hoïc sinh thuoäc moät danh saùch lôùp duy nhaát. Moät danh saùch lôùp coù moät hoaëc nhieàu hoïc sinh. BAILAM CAUHOI Coù 2 (1,n) (1,n) 3. Moät baøi laøm coù moät hoaëc nhieàu caâu hoûi. Moät caâu hoûi coù moät hoaëc nhieàu baøi laøm. CAUHOI DETHI CTDT (1,n) (1,n) 4. Moät caâu hoûi ñöôïc soaïn moät hoaëc nhieàu ñeà thi. Moät ñeà thi goàm moät hoaëc nhieàu caâu hoûi khaùc nhau. BAILAM KYTHI Thuoäc 2 (1,1) (1,n) 5. Moät baøi laøm thuoäc moät kyø thi duy nhaát. Moät kyø thi thuoäc moät hoaëc nhieàu baøi laøm. V. MOÂ HÌNH QUAN HEÄ: 1. PHANQUYEN(USER, PASSWORD) ÖÙng vôùi phaân quyeàn coù moät user duy nhaát (USER) ñeå phaân bieät vôùi user khaùc. Þ Quan heä ñaït daïng chuaån BCNF (Boyce cold normal form). 2. DSLOP(MALOP, TENLOP) ÖÙng vôùi moãi danh saùch lôùp coù moät maõ lôùp (MALOP) duy nhaát ñeå phaân bieät vôùi caùc lôùp khaùc. Moãi lôùp coù teân lôùp (TENLOP). Þ Quan heä ñaït daïng chuaån BCNF (Boyce cold normal form). 3. HOCSINH(MAHS, TENHS, MALOP, NGAYSINH, PHAI, DIACHI, GHICHU, HINHANH) ÖÙng vôùi moãi hoïc sinh coù maõ hoïc sinh (MAHS) ñeå phaân bieät vôùi caùc hoïc sinh khaùc. Moãi hoïc sinh coù teân hoïc sinh (TENHS), ngaøy sinh (NGAYSINH), phaùi (PHAI), ñòa chæ (DIACHI), ghi chuù (GHICHU), hình aûnh (HINHANH). Þ Quan heä ñaït daïng chuaån BCNF (Boyce cold normal form). 4. DETHI(MADETHI, TENDETHI) ÖÙng vôùi moãi ñeà thi coù maõ ñeà thi (MADETHI) ñeå phaân bieät vôùi caùc ñeà thi khaùc. Moãi ñeà thi coù teân ñeà thi (TENDETHI). Þ Quan heä ñaït daïng chuaån BCNF (Boyce cold normal form). 5. CAUHOI(MACAUHOI, NOIDUNG, CAUA, CAUB, CAUC, CAUD, CAUE, DAPAN, HINHVEMH) ÖÙng vôùi moãi caâu hoûi coù maõ caâu hoûi (MACAUHOI) ñeå phaân bieät vôùi caâu hoûi khaùc. Moãi caâu hoûi coù noäi dung caâu hoûi (NOIDUNG), traû lôøi caâu a (CAUA), traû lôøi caâu b (CAUB), traû lôøi caâu c (CAUC), traû lôøi caâu d (CAUD), traû lôøi caâu e (CAUE), ñaùp aùn (DAPAN), hình veõ minh hoïa cho caâu hoûi (HINHVEMH). Þ Quan heä ñaït daïng chuaån BCNF (Boyce cold normal form). 6. CHITIETDETHI(MADETHI, MACAUHOI) Ñoái vôùi chi tieát ñeà thi coù moät boä maõ ñeà thi (MADETHI), maõ caâu hoûi (MACAUHOI). Þ Quan heä ñaït daïng chuaån BCNF (Boyce cold normal form). 7. KYTHI(MAKYTHI, TENKYTHI, NGAYTHI, SOCAUHOI, THOIGIAN, DIEM) Ñoái vôùi moãi kyø thi coù moät boä maõ kyø thi (MAKYTHI), teân kyø thi (TENKYTHI) ñeå phaân bieät vôùi caùc kyø thi khaùc. Moãi kyø thi coù ngaøy thi (NGAYTHI), soá caâu hoûi (SOCAUHOI), thôøi gian (THOIGIAN), ñieåm (DIEM). Þ Quan heä ñaït daïng chuaån BCNF (Boyce cold normal form). 8. BAILAM(MAHS, MAKYTHI, MACAUHOI, TRALOI) ÖÙng vôùi moãi baøi laøm coù moät boä maõ hoïc sinh (MAHS), maõ kyø thi (MAKYTHI), maõ caâu hoûi (MACAUHOI) ñeå phaân bieät vôùi caùc baøi laøm khaùc. Moãi baøi laøm coù traû lôøi (TRALOI). Þ Quan heä ñaït daïng chuaån BCNF (Boyce cold normal form). 9. BANGDIEM(MAKYTHI, MAHS, DIEMTHI) Ñoái vôùi moãi baûng ñieåm coù moät boä maõ kyø thi (MAKYTHI), maõ hoïc sinh (MAHS) ñeå phaân bieät ñieåm cuûa hoïc sinh. Moãi baûng ñieåm ñeàu coù ñieåm (DIEM) cuûa hoïc sinh thi. Þ Quan heä ñaït daïng chuaån BCNF (Boyce cold normal form). Keát luaän: Cô sôû döõ lieäu ñaït daïng chuaån BCNF (Boyce cold normal form). Ghi chuù: Ñònh nghóa daïng chuaån - Moät thuoäc tính ñöôïc goïi laø thuoäc tính neáu giaù trò cuûa noù khoâng phaûi laø söï keát hôïp bôûi nhieàu thoâng tin coù yù nghóa khaùc nhau vaø heä thoáng luoân truy xuaát treân toaøn boä giaù trò cuûa noù, ít khi truy xuaát ñeán töøng thaønh phaàn döõ lieäu. - Daïng chuaån 1 (First normal form): Moät quan heä ôû daïng chuaån 1 khi maø taát caû caùc thuoäc tính ñeàu mang giaù trò cô baûn töùc giaù trò ñôn. - Daïng chuaån 2 (Second normal form): Moät quan heä R ôû daïng chuaån 2 khi: + Noù ôû daïng chuaån 1. + Moïi thuoäc tính khoâng khoùa ñeàu phuï thuoäc ñaày ñuû vaøo caùc khoùa cuûa R. - Daïng chuaån 3 (Third normal form): Moät quan heä R ôû daïng chuaån 3 khi: + Noù ôû daïng chuaån 2. + Moïi thuoäc tính khoâng khoùa R ñeàu khoâng phuï thuoäc baéc caàu vaøo moät khoùa naøo cuûa R. - Daïng chuaån BCK (Boyce Cold Kent – Coøn goïi BC): Moät quan heä R ôû daïng chuaån BCK thì moïi veá traùi cuûa phuï thuoäc haøm khoâng hieån nhieân ñeàu coù veá traùi chöùa khoùa. - Daïng chuaån 4 (Fourth Cold normal form): Moät quan heä R ôû daïng chuaån 4 khi vaø chæ khi R ôû daïng chuaån BCK vaø moïi phuï thuoäc ña trò khoâng hieån nhieân X -->>Y ñöôïc ñònh nghóa treân R thì veá traùi X phaûi chöùa moät khoùa cuûa R, nghóa laø "A Î Q+ \ Y thì X ® A Î F+. Daïng chuaån cuûa cô sôû döõ lieäu laø daïng chuaån thaáp nhaát trong caùc daïng chuaån cuûa quan heä. VI. TÖØ ÑIEÅN DÖÕ LIEÄU: 1. PHANQUYEN (Baûng phaân quyeàn) SoáTT Teân tröôøng Dieãn giaûi Kieåu döõ lieäu Ñoä lôùn Ghi chuù 1 USER Maõ USER Nvarchar 50 Khoùa 2 PASSWORD Password cuûa USER Nvarchar 50 2. DSLOP (Baûng danh saùch lôùp) SoáTT Teân tröôøng Dieãn giaûi Kieåu döõ lieäu Ñoä lôùn Ghi chuù 1 MALOP Maõ lôùp Nvarchar 10 Khoùa 2 TENLOP Teân lôùp Nvarchar 50 3. HOCSINH (Baûng hoïc sinh) SoáTT Teân tröôøng Dieãn giaûi Kieåu döõ lieäu Ñoä lôùn Ghi chuù 1 MAHS Maõ hoïc sinh Nvarchar 10 Khoùa 2 TENHS Teân hoïc sinh Nvarchar 50 3 MALOP Maõ lôùp Nvarchar 10 4 NGAYSINH Ngaøy sinh cuûa hoïc sinh Datatime 8 5 PHAI Phaùi cuûa hoïc sinh Bit 1 6 DIACHI Ñòa chæ cuûa hoïc sinh Nvarchar 100 7 GHICHU Ghi chuù Nvarchar 300 8 HINHANH Hình aûnh Nvarchar 40000 4. DETHI (Baûng ñeà thi) SoáTT Teân tröôøng Dieãn giaûi Kieåu döõ lieäu Ñoä lôùn Ghi chuù 1 MADETHI Maõ ñeà thi Nvarchar 10 Khoùa 2 TENDETHI Teân ñeà thi Nvarchar 100 5. CAUHOI (Baûng caâu hoûi) SoáTT Teân tröôøng Dieãn giaûi Kieåu döõ lieäu Ñoä lôùn Ghi chuù 1 MACAUHOI Maõ caâu hoûi Nvarchar 10 Khoùa 2 NOIDUNG Noäi dung caâuhoûi Nvarchar 4000 3 CAUA Noäi dung traû lôøi caâu a Nvarchar 3000 4 CAUB Noäi dung traû lôøi caâu b Nvarchar 3000 5 CAUC Noäi dung traû lôøi caâu c Nvarchar 3000 6 CAUD Noäi dung traû lôøi caâu d Nvarchar 3000 7 CAUE Noäi dung traû lôøi caâu e Nvarchar 3000 8 DAPAN Ñaùp aùn cuûa caâu hoûi Char 1 9 HINHVEMH Hình veõ minh hoaï Nvarchar 4000 6. CHITIETDETHI (Baûng chi tieát ñeà thi) SoáTT Teân tröôøng Dieãn giaûi Kieåu döõ lieäu Ñoä lôùn Ghi chuù 1 MADETHI Maõ ñeà thi Nvarchar 10 Khoùa 2 MACAUHOI Maõ caâu hoûi Nvarchar 10 Khoùa 7. KYTHI (Baûng kyø thi) SoáTT Teân tröôøng Dieãn giaûi Kieåu döõ lieäu Ñoä lôùn Ghi chuù 1 MAKYTHI Maõ kyø thi Nvarchar 10 Khoùa 2 TENKYTHI Teân kyø thi Nvarchar 300 3 NGAYTHI Ngaøy thi Nvarchar 10 4 SOCAUHOI Soá caâu hoûi trong ñeà thi Int 4 5 THOIGIAN Thôøi gian laøm baøi Int 4 6 DIEM Ñieåm cho moãi caâu traû lôøi ñuùng Float 8 8. BAILAM (Baûng baøi laøm) SoáTT Teân tröôøng Dieãn giaûi Kieåu döõ lieäu Ñoä lôùn Ghi chuù 1 MAHS Maõ hoïc sinh Nvarchar 10 Khoùa 2 MAKYTHI Maõ kyø thi Nvarchar 10 Khoùa 3 MACAUHOI Maõ caâu hoûi Nvarchar 10 Khoùa 4 TRALOI Traû lôøi Char 1 9. BANGDIEM (Baûng ñieåm) SoáTT Teân tröôøng Dieãn giaûi Kieåu döõ lieäu Ñoä lôùn Ghi chuù 1 MAKYTHI Maõ kyø thi Nvarchar 10 Khoùa 2 MAHS Maõ hoïc sinh Nvarchar 10 Khoùa 3 DIEMTHI Ñieåm thi cuûa hoïc sinh Float 8 CHÖÔNG III: CAÙC RAØNG BUOÄC TOAØN VEÏN I. RAØNG BUOÄC TOAØN VEÏN TREÂN MIEÀN GIAÙ TRÒ CUÛA THUOÄC TÍNH: 1. HOCSINH(MAHS, TENHS, NGAYSINH, MALOP, PHAI, DIACHI, GHICHU, HINHANH) Boái caûnh: HOCSINH Ñieàu kieän: "q Î THOCSINH [q.NAMSINH > 1984] And [q.NAMSINH < 1990] And [q.PHAI = 1] Or [q.PHAI = 0]. 2. KYTHI(MAKYTHI, TENKYTHI, NGAY THI, SOCAUHOI, THOIGIAN, DIEM) Boái caûnh: KYTHI Ñieàu kieän: "q Î TKYTHI [q.NGAYTHI > q.Now()] And [q.DIEM < 10] And [q.THOIGIAN <q.SOCAUHOI*3] 3. BANGDIEM(MAKYTHI, MAHS, DIEMTHI) Boái caûnh: BANGDIEM Ñieàu kieän: "q Î TBANGDIEM [q.DIEM ³ 0 ] And [q.DIEM £ 10] 4. CAUHOI(MACAUHOI, NOIDUNG, CAUA, CAUB, CAUC, CAUD, CAUE, DAPAN, HINHVEMH) Boái caûnh: CAUHOI Ñieàu kieän: "q Î TCAUHOI [q.DAPAN = “a” ] OR [q.DAPAN = “b” ] OR[q.DAPAN = “c” ] OR [q.DAPAN = “d” ] OR [q.DAPAN = “e” ] 5. BAILAM(MAKYTHI, MAHS, MACAUHOI, TRALOI) Boái caûnh: BAILAM Ñieàu kieän: "q Î TBAILAM [q.TRALOI = “a” ] OR [q.TRALOI = “b” ] OR[q.TRALOI = “c” ] OR [q.TRALOI = “d” ] OR [q.TRALOI = “e” ] II. RAØNG BUOÄC TOAØN VEÏN LIEÂN BOÄ: 1. PHANQUYEN(USER, PASSWORD) Boái caûnh: PHANQUYEN Ñieàu kieän: "q1, q2 Î TPHANQUYEN q1.USER q2.USER Taàm aûnh höôûng: Theâm Xoùa Söûa PHANQUYEN + USER - + USER 2. DSLOP(MALOP, TENLOP) Boái caûnh: DSLOP Ñieàu kieän: "q1, q2 Î TDSLOP q1.MALOP q2.MALOP Taàm aûnh höôûng: Theâm Xoùa Söûa DSLOP + MALOP - + MALOP 3. HOCSINH(MAHS, TENHS, NGAYSINH, MALOP, PHAI, DIACHI, GHICHU, HINHANH) Boái caûnh: HOCSINH Ñieàu kieän: "q1, q2 Î THOCSINH q1.MAHS q2.MAHS Taàm aûnh höôûng: Theâm Xoùa Söûa HOCSINH + MAHS - + MAHS 4. DETHI(MADETHI, TENDETHI) Boái caûnh: DETHI Ñieàu kieän: "q1, q2 Î TDETHI q1.MADETHI q2.MADETHI Taàm aûnh höôûng: Theâm Xoùa Söûa DETHI + MADETHI - + MADETHI 5. CAUHOI(MACAUHOI, NOIDUNG, CAUA, CAUB, CAUC, CAUD, CAUE, DAPAN, HINHVEMH) Boái caûnh: CAUHOI Ñieàu kieän: "q1, q2 Î TCAUHOI q1.MACAUHOI q2.MACAUHOI Taàm aûnh höôûng: Theâm Xoùa Söûa CAUHOI + MACAUHOI - + MACAUHOI 6. CHITIETDETHI(MADETHI, MACAUHOI) Boái caûnh: CHITIETDETHI Ñieàu kieän: "q1, q2 Î TCHITIETDETHI q1.MADETHI q2.MADETHI Or q1.MACAUHOI q2.MACAUHOI Taàm aûnh höôûng: Theâm Xoùa Söûa CHITIETDETHI + MADETHI, MACAUHOI - + MADETHI, MACAUHOI 7. KYTHI(MAKYTHI, TENKYTHI, NGAYTHI, SOCAUHOI, THOIGIAN, DIEM) Boái caûnh: KYTHI Ñieàu kieän: "q1, q2 Î TKYTHI q1.MAKYTHI q2.MAKYTHI Taàm aûnh höôûng: Theâm Xoùa Söûa KYTHI + MAKYTHI - + MAKYTHI 8. BAILAM(MAHS, MAKYTHI, MACAUHOI, TRALOI) Boái caûnh: BAILAM Ñieàu kieän: "q1, q2 Î TBAILAM q1.MAHS q2.MAHS Or q1.MAKYTHI q2.MAKYTHI Or q1.MACAUHOI q2.MACAUHOI Taàm aûnh höôûng: Theâm Xoùa Söûa BAILAM + MAHS, MAKYTHI, MACAUHOI - + MAHS, MAKYTHI, MACAUHOI 9. BANGDIEM(MAKYTHI, MAHS, DIEM) Boái caûnh: BANGDIEM Ñieàu kieän: "q1, q2 Î TBANGDIEM q1.MAHS q2.MAHS Or q1.MAKYTHI q2.MAKYTHI Taàm aûnh höôûng: Theâm Xoùa Söûa BANGDIEM + MAKYTHI, MAHS - + MAKYTHI, MAHS III. RAØNG BUOÄC TOAØN VEÏN VEÀ PHUÏ THUOÄC TOÀN TAÏI: 1. DSLOP (MADETHI, TENDETHI) HOCSINH (MAHS, TENHS, MALOP, NGAYSINH, PHAI, DIACHI, GHICHU, HINHANH) Boái caûnh: DSLOP, HOCSINH Ñieàu kieän: DSLOP[MALOP] É HOCSINH[MALOP] Taàm aûnh höôûng: Theâm Xoùa Söûa DSLOP - + MALOP + MALOP HOCSINH + MALOP - + MALOP 2. CHITIETDETHI (MACAUHOI, MACAUHOI) CAUHOI (MACAUHOI, NOIDUNG, CAUA, CAUB, CAUC, CAUD, CAUE, DAPAN, HINHVEMH) Boái caûnh: CHITIETDETHI, CAUHOI Ñieàu kieän: CAUHOI[MACAUHOI] É CHITIETDETHI[MACAUHOI] Taàm aûnh höôûng: Theâm Xoùa Söûa DSLOP - + MACAUHOI + MACAUHOI HOCSINH + MACAUHOI - + MACAUHOI 3. CHITIETDETHI (MACAUHOI, MACAUHOI) DETHI (MADETHI, TENDETHI) Boái caûnh: CHITIETDETHI, DETHI Ñieàu kieän: DETHI[MADETHI] É CHITIETDETHI[MADETHI] Taàm aûnh höôûng: Theâm Xoùa Söûa DETHI - + MADETHI + MADETHI CHITIETDETHI + MADETHI - + MADETHI 4. KYTHI (MAKYTHI, TENKYTHI, NGAYTHI, SOCAUHOI, THOIGIAN, DIEM) BAILAM (MAKYTHI,MAHS, MACAUHOI, TRALOI) Boái caûnh: KYTHI, BAILAM Ñieàu kieän: KYTHI[MAKYTHI] É BAILAM[MAKYTHI] Taàm aûnh höôûng: Theâm Xoùa Söûa KYTHI - + MAKYTHI + MAKYTHI BAILAM + MAKYTHI - + MAKYTHI 5. HOCSINH (MAHS, TENHS, MALOP, NGAYSINH, PHAI, DIACHI, GHICHU, HINHANH) BAILAM (MAKYTHI,MAHS, MACAUHOI, TRALOI) Boái caûnh: HOCSINH, BAILAM Ñieàu kieän: HOCSINH[MAHS] É BAILAM[MAHS] Taàm aûnh höôûng: Theâm Xoùa Söûa HOCSINH - + MAHS + MAHS BAILAM + MAHS - + MAHS 6. CAUHOI (MACAUHOI, NOIDUNG, CAUA, CAUB, CAUC, CAUD, CAUE, DAPAN, HINHVEMH) BAILAM (MAKYTHI,MAHS, MACAUHOI, TRALOI) Boái caûnh: CAUHOI, BAILAM Ñieàu kieän: CAUHOI[MACAUHOI] É BAILAM[MACAUHOI] Taàm aûnh höôûng: Theâm Xoùa Söûa CAUHOI - + MACAUHOI + MACAUHOI BAILAM + MACAUHOI - + MACAUHOI 7. KYTHI (MAKYTHI, TENKYTHI, NGAYTHI, SOCAUHOI, THOIGIAN, DIEM) BANGDIEM (MAKYTHI,MAHS, DIEMTHI) Boái caûnh: KYTHI, BAILAM Ñieàu kieän: KYTHI[MAKYTHI] É BAILAM[MAKYTHI] Taàm aûnh höôûng: Theâm Xoùa Söûa KYTHI - + MAKYTHI + MAKYTHI BAILAM + MAKYTHI - + MAKYTHI 8. HOCSINH (MAHS, TENHS, MALOP, NGAYSINH, PHAI, DIACHI, GHICHU, HINHANH) BANGDIEM (MAKYTHI,MAHS, DIEMTHI) Boái caûnh: HOCSINH, BANGDIEM Ñieàu kieän: HOCSINH[MAHS] É BANGDIEM[MAHS] Taàm aûnh höôûng: Theâm Xoùa Söûa HOCSINH - + MAHS + MAHS BANGDIEM + MAHS - + MAHS A. TÌM HIEÅU VEÀ COÂNG NGHEÄ C#.NET I. SÔ LÖÔÏC VEÀ C#.Net: Boä Visual Studio.Net ra ñôøi laø moät böôùc nhaûy voït cuûa coâng ngheä laäp trình, noù cung caáp cho nhaø laäp trình nhöõng phöông phaùp, coâng cuï cuøng vôùi nhöõng ñaëc ñieåm môùi maø caùc phieân baûn cuûa ngoân ngöõ laäp trình tröôùc ñaây coøn thieáu soùt. Ngoân ngöõ laäp trình C# (hay coøn goïi C Shap) laø moät ngoân ngöõ laäp trình treân moâi tröôøng windows, cho pheùp laäp trình phaùt trieån veà phaàn cöùng, kyõ thuaät truyeàn thoâng, toái öu hoaù, giao tieáp vôùi Internet… vaø laø phieân baûn ñaàu tieân vöøa ñöôïc haõng Microsoft giôùi thieäu trong boä Visual Studio.Net 2003. Khôûi ñaàu vôùi teân goïi laø Cool vaøo khoaûng naêm 2000, C# ñaõ taïo ra moät cuoäc tranh luaän lôùn treân neàn .NET. Töø caùc lôøi ñoàn ñaïi, caùc öôùc ñoaùn, C# ñaõ trôû thaønh moät ngoân ngöõ ñôn giaûn vaø hoaøn toaøn höôùng ñoái töôïng laøm haøi loøng giôùi laäp trình C++. Nhö chuùng ta ñaõ bieát C++ baét nguoàn töø C: tröôùc heát laø moät boå sung phöùc hôïp cho C, sau ñoù laø moät coá gaéng thöïc söï cuûa ñònh höôùng ñoái töôïng. Ñeå toát hôn C, C++ phaûi giöõ laïi moät soá ñaëc ñieåm cuûa ngoân ngöõ khoâng höôùng ñoái töôïng: ñoù laø nhöõng haøm ñoäc laäp vaø caùc bieán toaøn cuïc. C# thì khaùc, noù tuyeät giao hoaøn toaøn vôùi caùc ñaëc tính nhö theá. Moïi kieåu bieán, keå caû kieåu giaù trò ñôn giaûn, ñeàu ñöôïc xem xeùt nhö laø moät ñoái töôïng. Moïi haøm ñeàu phaûi thuoäc moät lôùp, khoâng coøn ñöôïc duøng caùc bieán toaøn cuïc. Tuy theá, caùc lôùp chöùa caùc haøm tónh hay bieán tónh coù theå ñöôïc xem vaø haønh ñoäng nhö caùc haøm ñoäc laäp vaø caùc bieán toaøn cuïc. II. MOÄT SOÁ KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN TRONG C#: 1. Khoâng gian teân (namespace): Hoã trôï cho söï coâ laäp vaø ñoùng goùi caùc lôùp (class), caùc giao dieän, vaø caùc struct coù lieân quaân thaønh moät ñôn vò (unit). Cuù phaùp cho vieäc khai baùo moät khoâng gian teân nhö sau: namespace some-namespace-name{ // caùc lôùp (class), caùc giao dieän, caùc struct… } Coù nhieàu khoâng gian teân trong .NET Framework khi töông taùc vôùi cô sôû döõ lieäu, baïn caàn khai baùo using trong maõ nguoàn cuûa chöông trình. 2. Toaùn töû trong C#: Toaùn töû laø pheùp toaùn ñöôïc aùp duïng cho caùc kieåu cô sôû hay kieåu ñoái töôïng object. Toaùn töû moät ngoâi laø toaùn töû thöïc hieän treâ._.