Phân tích dự án đầu tư xây dựng chế biến sản phẩm giả cua tại Cty VISSAN

CHÖÔNG 1: GIÔÙI THIEÄU 1.1- ÑAËT VAÁN ÑEÀ 1.1.1- Lyù do hình thaønh döï aùn Cuøng vôùi söï phaùt trieån kinh teá cuûa ñaát nöôùc, thu nhaäp cuûa ngöôøi daân ngaøy caøng cao, ñôøi soáng vaät chaát ngaøy caøng ñöôïc caûi thieän, nhu caàu thöïc phaåm khoâng chæ ñeå no maø coøn phaûi ngon, ñuû dinh döôõng, hôïp veä sinh, ñoàng thôøi thöïc phaåm cheá bieán saün cuõng phaûi ñaùp öùng söï tieän lôïi cho ngöôøi tieâu duøng, phuø hôïp vôùi loái soáng coâng nghieäp laø ñieàu chaéc chaén phaûi tieán tôùi. Ngaønh coâng nghieäp cheá bieán thöïc phaåm trong caû nöôùc noùi chung vaø thaønh phoá Hoà Chí Minh noùi rieâng ngaøy caøng phaùt trieån maïnh meõ nhaèm ñaùp öùng nhu caàu tieâu thuï thöïc phaåm cheá bieán coù chaát löôïng ngaøy caøng cao. Söï ra ñôøi vaø phaùt trieån lieân tuïc cuûa caùc coâng ty, xí nghieäp cheá bieán thöïc phaåm nhö Vissan, Caàu Tre, Haï Long, Hieán Thaønh, Tuyeàn Kyù, Thuûy Ñaëc Saûn, Agrex Saøi Goøn, Super Chef, Le Gourmet … ñaõ minh chöùng ñieàu ñoù. Qua khaûo saùt thò tröôøng thöïc phaåm ôû moät soá nöôùc Chaâu AÙ nhö Thaùi Lan, Trung Quoác, Nhaät Baûn, Haøn Quoác, coâng ty Vissan nhaän thaáy moät saûn phaåm mang teân “giaû cua” (imitation crab stick) ñöôïc saûn xuaát töø nguyeân lieäu Surimi (caù xay nhuyeãn, taùch xöông, da, taùch caùc thaønh phaàn chaát beùo), saûn phaåm naøy ñöôïc tieâu thuï raát lôùn treân thò tröôøng caùc nöôùc treân. Ñaëc bieät laø ngöôøi Thaùi Lan vaø Trung Quoác coù caùch aên uoáng vaø khaåu vò gioáng ngöôøi Vieät Nam. Do ñoù, coâng ty Vissan nhaän ñònh ñaây laø maët haøng coù theå phaùt trieån maïnh trong nöôùc, neáu thaønh coâng trong ñaàu tö, saûn phaåm naøy seõ cuûng coá theâm cho coâng ty moät theá ñöùng daãn ñaàu trong ngaønh cheá bieán thöïc phaåm (Tröôùc ñaây coâng ty cuõng ñaõ thaønh coâng vôùi saûn phaåm xuùc xích tieät truøng vaø hieän nay coâng ty ñang daãn ñaàu thò tröôøng veà saûn phaåm naøy), taïo lôïi theá caïnh tranh môùi vaø khoâng ngöøng taêng hieäu quaû saûn xuaát kinh doanh cuûa coâng ty. Ñoù laø yù töôûng ban ñaàu cuûa vieäc hình thaønh döï aùn xaây döïng moät phaân xöôûng saûn xuaát loaïi saûn phaåm “giaû cua” taïi Vieät nam. Saûn phaåm “giaû cua” laø moät loaïi thöïc phaåm cheá bieán saün coù dinh döôõng cao, haøm löôïng ñaïm (protein) cao, cholesteron thaáp, raát toát cho ngöôøi coù nguy cô veà beänh tim maïch, traùnh tình traïng beùo phì. Do ñoù khuynh höôùng tieâu duøng cuûa ngöôøi daân coù theå chuyeån sang söû duïng loaïi thöïc phaåm toát cho söùc khoeû vaø ñuû dinh döôõng, ñaëc bieät laø ngöôøi cao tuoåi. Nhö vaäy, döï aùn ñaàu tö xaây döïng phaân xöôûng cheá bieán saûn phaåm “giaû cua” cuûa coâng ty Vissan phuø hôïp vôùi chieán löôïc phaùt trieån saûn xuaát kinh doanh cuûa coâng ty nhö sau: Phuø hôïp vôùi ñònh höôùng phaùt trieån cuûa ngaønh cheá bieán thöïc phaåm. Ña daïng hoaù saûn phaåm, taïo lôïi theá caïnh tranh. Söû duïng hieäu quaû caùc nguoàn löïc saün coù cuûa coâng ty. Taïo theâm coâng aên vieäc laøm cho ngöôøi lao ñoäng. Vôùi nhöõng lyù do neâu treân, döï aùn ñaàu tö xaây döïng phaân xöôûng cheá bieán saûn phaåm giaû cua vôùi coâng ngheä hieän ñaïi treân ñòa baøn thaønh phoá Hoà chí Minh laø caàn thieát. 1.1.2- Muïc tieâu döï aùn Muïc tieâu chính cuûa döï aùn laø xaây döïng phaân xöôûng cheá bieán saûn phaåm “giaû cua”. Ngoaøi ra döï aùn coøn khaûo saùt theâm nhaän thöùc cuûa ngöôøi tieâu duøng veà khuynh höôùng chuyeån ñoåi thöïc phaåm cheá bieán töø thòt sang thöïc phaåm cheá bieán töø caù - laø loaïi thöïc phaåm dinh döôõng vaø toát cho söùc khoeû con ngöôøi-. 1.1.3- Lyù do hình thaønh ñeà taøi Döï aùn xaây döïng phaân xöôûng cheá bieán saûn phaåm giaû cua laø döï aùn thöïc teá cuûa coâng ty Vissan. Nhaèm ñaûm baûo vieäc ñaàu tö cuûa coâng ty vaøo döï aùn thu ñöôïc hieäu quaû, caàn thieát phaûi tieán haønh phaân tích tính khaû thi cuûa döï aùn. Hôn nöõa, noäi dung cuûa döï aùn coù nhöõng vaán ñeà môùi caàn nghieân cöùu nhö: nhu caàu thò tröôøng, giaù caû saûn phaåm, khaû naêng chaáp nhaän saûn phaåm môùi cuûa ngöôøi tieâu duøng. Do ñoù döï aùn naøy ñöôïc ñeà nghò ñeå laøm ñeà taøi toát nghieäp. 1.2- MUÏC TIEÂU ÑEÀ TAØI Muïc tieâu cuûa ñeà taøi laø: Khaûo saùt moái quan taâm cuûa ngöôøi tieâu duøng ñoái vôùi loaïi saûn phaåm traùnh nguy cô veà beänh beùo phì vaø tim maïch cho con ngöôøi, töø ñoù xaùc ñònh chieán löôïc trong vieäc phaùt trieån saûn phaåm môùi cuûa coâng ty Vissan. Phaân tích tính khaû thi cuûa döï aùn ñaàu tö xaây döïng phaân xöôûng cheá bieán saûn phaåm giaû cua nhaèm traû lôøi caùc vaán ñeà cuï theå sau: Nhu caàu tieàm naêng cuûa thò tröôøng, giaù baùn saûn phaåm, chaát löôïng yeâu caàu cuûa saûn phaåm, qui moâ saûn xuaát cuûa döï aùn. Döï aùn coù ñaùng giaù veà maët taøi chính vaø kinh teá khoâng. Caùc nguoàn ruûi ro cuûa döï aùn vaø aûnh höôûng cuûa noù ñeán keát quaû. Taùc ñoäng cuûa laïm phaùt ñeán keát quaû cuûa döï aùn. 1.3- PHAÏM VI ÑEÀ TAØI Ñeà taøi nghieân cöùu ñöôïc giôùi haïn ôû phaïm vi nhö sau: Khaûo saùt nhaän thöùc vaø ñaùnh giaù chaát löôïng saûn phaåm cuûa ngöôøi tieâu duøng thoâng qua vieäc phoûng vaán ngöôøi daân töø ñoä tuoåi 15 ñeán 60 sau khi aên thöû saûn phaåm giaû cua. Phaân tích nhu caàu tieàm naêng theo thôøi gian cuûa thò tröôøng Vieät Nam ñoái vôùi saûn phaåm giaû cua thoâng qua nhu caàu tieâu thuï cuûa thò tröôøng töông ñöông laø Thaùi Lan. Phaân tích döï aùn ôû möùc ñoä tieàn khaû thi. Phaân tích taøi chính vaø kinh teá baèng vieäc xaùc ñònh NPV vaø IRR cuûa doøng ngaân löu taøi chaùnh vaø kinh teá cuûa döï aùn. Xem xeùt aûnh höôûng cuûa laïm phaùt vaø phaân tích ruûi ro theo moät soá bieán nhaïy caûm leân NPV vaø IRR. Keát quaû nghieân cöùu cuûa ñeà taøi laø cô sôû cho vieäc ra quyeát ñònh nghieân cöùu khaû thi cuûa coâng ty Vissan vaø ñònh höôùng veà saûn phaåm môùi trong töông lai. 1.4- PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU Phöông phaùp nghieân cöùu bao goàm caùc phaàn: Nghieân cöùu chaát löôïng saûn phaåm veà maët caûm quan (maøu saéc, muøi vò, caàu truùc saûn phaåm…), giaù baùn saûn phaåm thoâng qua vieäc thu thaäp thoâng tin sô caáp töø thò tröôøng thöïc nghieäm (cho ngöôøi tieâu duøng aên thöû saûn phaåm giaû cua) Döï baùo nhu caàu saûn phaåm giaû cua taïi Vieät Nam theo nhu caàu thöïc teá taïi thò tröôøng Thaùi Lan trong quaù khöù, trong ñoù coù xem xeùt söï cheânh leäch daân soá giöõa hai quoác gia. Döï baùo giaù caùc yeáu toá ñaàu vaøo theo moâ hình hoài qui tuyeán tính theo thôøi gian, ñoàng thôøi döïa vaøo soá lieäu döï baùo coù saün cuûa caùc ban ngaønh chöùc naêng. Phaân tích taøi chaùnh theo chæ tieâu NPV vaø IRR treân quan ñieåm toång ñaàu tö vaø chuû ñaàu tö coù xeùt aûnh höôûng cuûa laïm phaùt leân doøng ngaân löu cuûa döï aùn. Phaân tích ruûi ro ñöôïc thöïc hieän qua phaân tích ñoä nhaïy, phaân tích tình huoáng vaø phaân tích ruûi ro baèng moâ phoûng. Phaân tích kinh teá ñöôïc thöïc hieän qua tính toaùn caùc heä soá chuyeån ñoåi giaù cho caùc nhaäp löôïng vaø xuaát löôïng cuûa döï aùn ñeå tính chi phí vaø lôïi ích kinh teá nhaèm xaùc ñònh giaù trò kinh teá cuûa döï aùn. 1.5- THU THAÄP DÖÕ LIEÄU Döõ lieäu sô caáp ñöôïc thu thaäp töø ngöôøi tieâu duøng thaønh phoá Hoà Chí Minh coù ñoä tuoåi töø 15 ñeán 60 tuoåi vôùi côõ maãu laø 500 phaàn töû. Döõ lieäu thöù caáp veà saûn löôïng tieâu thuï saûn phaåm giaû cua taïi Thaùi Lan töø coâng ty Thai Luxury Foods. Döõ lieäu thöù caáp veà giaù nguyeân lieäu ñöôïc thu thaäp töø coâng ty Vissan, PEJA Vieät Nam, coâng ty Prima Sea - Haøn Quoác, coâng ty Young Nam - Haøn Quoác Döõ lieäu thöù caáp veà daân soá töø Nieân Giaùm Thoáng Keâ 2002, Keát quaû döï baùo daân soá Vieät Nam naêm 1999 ñeán 2024, Thôøi Baùo Kinh Teá Vieät Nam. Soá lieäu coù lieân quan ñeán vieäc ñònh giaù thieát bò, xaùc ñònh coâng suaát thieát bò, ñònh suaát tieâu thuï naêng löôïng ñöôïc thu thaäp töø coâng ty BEHN MEYER - Vieät Nam, coâng ty YANAGIYA - Nhaät Baûn. CHÖÔNG 2: TOÅNG QUAN VAØ PHÖÔNG PHAÙP LUAÄN Phaàn ñaàu cuûa chöông naøy trình baøy caùc phöông phaùp taïo saûn phaåm môùi thöôøng aùp duïng taïi coâng ty Vissan. Phaàn hai laø cô sôû lyù thuyeát goàm caùc noäi dung: giôùi thieäu phöông phaùp döï baùo, caùc phöông phaùp phaân tích taøi chính döï aùn, caùc phöông phaùp phaân tích ruûi ro vaø phöông phaùp phaân tích kinh teá. 2.1- CAÙC PHÖÔNG PHAÙP TAÏO SAÛN PHAÅM MÔÙI ÑÖÔÏC AÙP DUÏNG TAÏI COÂNG TY VISSAN Vissan laø moät coâng ty chuyeân saûn xuaát vaø kinh doanh thöïc phaåm cheá bieán, do ñoù coâng taùc phaùt trieån saûn phaåm môùi luoân luoân laø moät yeâu caàu böùc thieát ñeå taïo naêng löïc chuû ñaïo vaø vò theá caïnh tranh toát treân thò tröôøng. Thaät vaäy, khuynh höôùng thay ñoåi caùch aên uoáng cuõng nhö vieäc ñoøi hoûi luoân coù saûn phaåm môùi trong ngaønh thöïc phaåm cuûa ngöôøi tieâu duøng dieãn ra töông ñoái nhanh, ngaønh cheá bieán thöïc phaåm caàn ñaùp öùng ñöôïc caùc yeâu caàu thieát thöïc naøy, ñoù chính laø yeáu toá ñeå toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa moät coâng ty cheá bieán thöïc phaåm, Vissan cuõng vaäy. Saûn phaåm môùi coù theå laø moät saûn phaåm hoaøn toaøn môùi, saûn phaåm caûi tieán, saûn phaåm söûa ñoåi cho thích hôïp hôn vaø saûn phaåm coù nhaõn haøng môùi. Trong quaù trình phaùt trieån, coâng ty Vissan cuõng ñaõ traûi qua con ñöôøng taïo saûn phaåm môùi nhö vaäy. Tuy nhieân, khoâng phaûi luùc naøo saûn phaåm môùi cuõng thaønh coâng, caùc nguyeân nhaân chính daãn ñeán söï thaát baïi nhö sau: Caùc toå chöùc coù thaåm quyeàn caáp cao coù theå loaïi boû nhöõng yù töôûng toát thay vì caùc yù töôûng xaáu. YÙ töôûng toát nhöng qui moâ thò tröôøng nhoû, naèm ngoaøi döï baùo ban ñaàu. Saûn phaåm thöïc khoâng ñöôïc thieát keá caån thaän. Ñònh vò trí saûn phaåm khoâng ñuùng, quaûng caùo khoâng hieäu quaû hoaëc giaù baùn quaù cao. Chi phí ñeå phaùt trieån saûn phaåm cao hôn nhieàu so vôùi döï ñònh. Do ñoù, vieäc phaùt trieån saûn phaåm môùi phaûi ñöôïc caân nhaéc caån troïng, phaûi phuø hôïp vôùi chieán löôïc phaùt trieån cuûa coâng ty, xem xeùt ñeán voøng ñôøi saûn phaåm hieän coù ñeå xaùc ñònh thôøi ñieåm thích hôïp cho vieäc phaùt trieån saûn phaåm môùi, phaûi xaùc ñònh moái quan heä giöõa saûn phaûm môùi vaø saûn phaåm hieän coù nhaèm traùnh tröôøng hôïp caùc saûn phaåm coù tính thay theá laãn nhau. Qui trình taïo saûn phaåm môùi taïi coâng ty Vissan coù theå toùm löôïc theo caùc böôùc nhö sau: Phaùt trieån yù töôûng Choïn loïc yù töôûng Xaây döïng vaø thöû nghieäm Phaùt trieån chieán löôïc tieáp thò Phaân tích kinh doanh Phaân tích ñaàu tö Phaùt trieån saûn phaåm Tieáp thò thöû nghieäm Thöông maïi hoaù Hình 2.1: Qui trình taïo saûn phaåm môùi taïi coâng ty Vissan Caùc böôùc thöïc hieän cuï theå trong qui trình ñöôïc trình baøy trang sau: Phaùt trieån yù töôûng Ñaây laø böôùc ñaàu tieân trong quaù trình phaùt trieån saûn phaåm môùi, yù töôûng coù theå xuaát phaùt töø khaùch haøng, caùc nhaø khoa hoïc, töø saûn phaåm cuûa ñoái thuû caïnh tranh, löïc löôïng baùn haøng cuûa coâng ty, töø phoøng thí nghieäm, töø nhaø cung öùng hoaëc töø thò tröôøng ôû caùc nöôùc khaùc treân theá giôùi… Laõnh ñaïo coâng ty xaùc ñònh caån thaän muïc tieâu vaø chieán löôïc kinh doanh cho vieäc phaùt trieån saûn phaåm môùi trong moãi thôøi ñoaïn laø moät naêm. Ñoàng thôøi huaán luyeän cho caùc nhaø ñieàu haønh nhöõng kyõ thuaät ñeå tìm ra nhöõng yù töôûng môùi nhö: Phaân tích caùc vaán ñeà cuûa khaùch haøng, phoûng vaán khaùch haøng vaø yeâu caàu hoï neâu ra nhöõng vaán ñeà gaëp phaûi khi söû duïng saûn phaåm. Phaân tích söï thay ñoåi saûn phaåm cho phuø hôïp hôn, xem xeùt caùc ñaëc tính cuûa saûn phaåm vaø suy nghó xem coù theå thay ñoåi, thay theá, saép xeáp laïi hoaëc keát noái moät hai hay nhieàu ñaëc tính vôùi nhau. Xem xeùt yù kieán cuûa khaùch haøng thoâng qua caùc chöông trình ñaïi hoäi khaùch haøng. Khaûo saùt söï vaän haønh cuûa thò tröôøng töông töï (khu vöïc Chaâu AÙ) ñeå tìm saûn phaåm môùi phuø hôïp thò tröôøng trong nöôùc. Ñoäng naõo: 5 ñeán 10 ngöôøi coù kinh nghieäm laøm vieäc vaø quaûn lyù trong lónh vöïc saûn xuaát - kinh doanh ñöôïc giao cho moät vaán ñeà caàn giaûi quyeát. b- Choïn loïc caùc yù töôûng Muïc ñích cuûa böôùc choïn loïc yù töôûng laø xem xeùt ñeå xeáp haïng öu tieân caùc yù töôûng, ñoàng thôøi coâng vieäc choïn loïc naøy phaûi chæ ra vaø loaïi boû caùc yù töôûng xaáu caøng sôùm caøng toát. Trong giai ñoaïn choïn loïc, coâng ty luoân quan taâm ñeán caùc caâu hoûi nhö: Coù boû qua moät yù töôûng toát vì khoâng nhìn thaáy tieàm naêng cuûa noù hay khoâng. Coù choïn moät yù töôûng toài ñeå phaùt trieån vaø thöông maïi hoaù khoâng. Yeáu toá naøo duøng ñeå xeáp loaïi caùc yù töôûng. Töøng yù töôûng cho ra caùc loaïi saûn phaåm naøo phuø hôïp. c- Xaây döïng vaø thöû nghieäm Muïc ñích cuûa vieäc xaây döïng vaø thöû nghieäm laø taïo saûn phaåm maãu gaàn nhaát vôùi caùc yeâu caàu thò tröôøng ñoøi hoûi nhaèm giaûm thieåu chi phí ñieàu chænh saûn phaåm khi ñöa ra thò tröôøng thöông maïi. Quaù trình xaây döïng vaø thöû nghieäm bao goàm moâ taû caùc chöùc naêng, ñaëc tính cuûa saûn phaåm, ñoái töôïng söû duïng saûn phaåm laø ai, khi naøo söû duïng saûn phaåm naøy, söû duïng cho muïc ñích gì, caùc thaønh phaàn nguyeân lieäu caáu thaønh neân saûn phaåm, quy trình coâng ngheä cheá taïo saûn phaåm. Tieán haønh taïo saûn phaåm maãu, sau ñoù laáy yù kieán chuyeân gia noäi boä thoâng qua vieäc duøng thöû saûn phaåm maãu. Böôùc tieáp theo laø söûa ñoåi saûn phaåm, laáy yù kieán taäp theå nhaân vieân cuûa coâng ty, yù kieán chuyeân gia laàn hai vaø söûa ñoåi cuoái cuøng. d- Phaùt trieån chieán löôïc tieáp thò Coâng ty tieán haønh moâ taû qui moâ, caáu truùc vaø haønh vi cuûa thò tröôøng troïng taâm, vò trí döï ñònh treân thò tröôøng cuûa saûn phaåm môùi. Döï ñoaùn doanh thu, thò phaàn vaø muïc tieâu lôïi nhuaän mong muoán trong vaøi naêm ñaàu. Döï ñònh giaù cuûa saûn phaåm theo nguyeân taéc hôùt vaùng (giaù cao ngay töø ban ñaàu) hoaëc giaù thaâm nhaäp (giaù thaáp) tuøy vaøo tính chaát vaø ñaëc ñieåm saûn phaåm. Chieán löôïc veà phaân phoái vaø ngaân saùch tieáp thò cho naêm ñaàu tieân. Öôùc tính doanh thu, lôïi nhuaän, chieán löôïc toå hôïp tieáp thò 4 P (Product, Price, Place, Promotion) trong daøi haïn. e- Phaân tích kinh doanh, phaân tích ñaàu tö vaø phaùt trieån saûn phaåm Ñoái vôùi moät saûn phaåm laø thöïc phaåm, coâng vieäc thieát keá, thay ñoåi hoaëc ñieàu chænh caùc ñaëc tính cuûa noù ñöôïc thöïc hieän töông ñoái nhanh choùng vaø chi phí khoâng cao. Do ñoù, vieäc phaân tích kinh doanh, phaân tích ñaàu tö vaø phaùt trieån saûn phaåm chuû yeáu tuyø thuoäc vaøo voán ñaàu tö ñeå taïo saûn phaåm môùi. Vieäc phaùt trieån saûn phaåm coù theå chia thaønh hai loaïi nhö sau: Ñoái vôùi saûn phaåm môùi coù theå ñöôïc saûn xuaát töø daây chuyeàn thieát bò saün coù: Coâng ty chæ thöïc hieän phaân tích kinh doanh: öôùc löôïng doanh soá baùn ñeå xaùc ñònh doanh thu cuûa saûn phaåm môùi coù ñuû cao ñeå ñaùp öùng suaát thu lôïi kyø voïng cuûa coâng ty, keá ñeán tính chi phí vaø lôïi nhuaän. Saûn phaåm môùi sau khi hoaøn chænh maãu coù theå ñöa ngay ra thò tröôøng thöû nghieäm. Ñoái vôùi saûn phaåm môùi phaûi ñaàu tö lôùn cho thieát bò saûn xuaát: Coâng ty phaûi tieán haønh khaûo saùt thò tröôøng, xaùc ñònh nhu caàu tieâu duøng. Xaùc ñònh qui moâ saûn xuaát vaø laäp döï aùn phaân tích khaû thi cho coâng vieäc ñaàu tö vaøo saûn phaåm môùi. f- Tieáp thò thöû nghieäm Trong giai ñoaïn naøy, saûn phaåm vaø caùc chöông trình tieáp thò ñöôïc giôùi thieäu vôùi nhieàu khaùch haøng ñeå xem xeùt phaûn öùng cuûa hoï trong vieäc mua baùn vaø söû duïng saûn phaåm, vaø cuõng ñeå ñaùnh giaù qui moâ cuûa thò tröôøng chính xaùc hôn. g- Thöông maïi hoaù Coâng ty xaùc ñònh thôøi ñieåm tung saûn phaåm môùi ra thò tröôøng, choïn ñoái töôïng khaùch haøng ñeå xaùc ñònh saûn phaåm ñöôïc giôùi thieäu nhö theá naøo vaø baøy baùn ôû ñaâu, phöông phaùp phaân phoái vaø chieán löôïc tieáp thò tieáp theo. Hieän taïi, heä thoáng phaân phoái cuûa coâng ty taïo thaønh maïng löôùi phuû khaép nöôùc, phaân phoái ñeán caùc ñaïi lyù chính thöùc cuûa coâng ty cuõng nhö phuïc vuï saûn phaåm ñeán taän tay ngöôøi tieâu duøng. Ñoàng thôøi quaûng baù thöông hieäu Vissan ñeán töøng ngöôøi daân. Vôùi moät chi nhaùnh Haø Noäi phuï traùch thò tröôøng mieàn Baéc, moät chi nhaùnh Ñaø Naüng phuï traùch thò tröôøng mieàn Trung, 12 cöûa haøng giôùi thieäu saûn phaåm taïi thaønh phoá Hoà Chí Minh cuøng haøng traêm ñaïi lyù treân toaøn quoác, coâng ty Vissan coù lôïi theá raát lôùn trong vieäc giôùi thieäu saûn phaåm môùi trong giai ñoaïn baét ñaàu thöông maïi hoaù thoâng qua heä thoáng phaân phoái cuûa mình. 2.2- CAÙC PHÖÔNG PHAÙP DÖÏ BAÙO Phöông phaùp ñöôïc söû duïng phoå bieán trong phaân tích döï baùo laø moâ hình nhaân quaû vaø moâ hình chuoãi thôøi gian. Moâ hình nhaân quaû cho bieát keát quaû döï baùo cuûa moät bieán phuï thuoäc vaøo söï thay ñoåi cuûa moät hay nhieàu bieán ñoäc laäp, moâ hình naøy thöôøng duøng ñeå xaùc ñònh moái quan heä giöõa caùc bieán ñoäc laäp vaø phuï thuoäc nhaèm hoaïch ñònh chính saùch. Moâ hình chuoãi thôøi gian thöôøng ñöôïc duøng ñeå döï baùo ngaén haïn veà giaù hoaëc nhu caàu cuûa moät bieán theo thôøi gian. Ngoaøi ra coøn coù theå söû duïng caùc phöông phaùp döï baùo khaùc nhö döï baùo theo toác ñoä taêng tröôûng cuûa caùc chæ tieâu kinh teá vó moâ, caùc phöông phaùp döï baùo döïa vaøo söï so saùnh giöõa thò tröôøng caàn nghieân cöùu vaø caùc thò tröôøng khaùc coù nhöõng yeáu toá töông ñoàng nhau. Caùc phöông phaùp cuï theå nhö sau: Phöông phaùp hoài qui ña bieán Phöông phaùp hoài qui ña bieán ñöôïc söû duïng phoå bieán trong kinh teá löôïng nhaèm xaây döïng moái quan heä tuyeán tính giöõa caùc yeáu toá kinh teá. Phöông phaùp naøy xaùc ñònh giaù trò cuûa bieán caàn nghieân cöùu (bieán phuï thuoäc) döïa vaøo moät hay nhieàu bieán nguyeân nhaân (bieán ñoäc laäp). Moâ hình toaùn : Y = A0 + SAiXi + e Trong ñoù Y : bieán phuï thuoäc X : bieán ñoäc laäp A0 : tung ñoä goác Ai : heä soá ñoä doác et : sai soá ngaãu nhieân Trong phöông phaùp hoài qui ña bieán, neáu bieát ñöôïc giaù trò cuûa caùc bieán ñoäc laäp trong töông lai thì coù theå döï baùo ñöôïc giaù trò cuûa bieán phuï thuoäc. Tuy nhieân trong luaän vaên naøy, do giôùi haïn qui moâ ñeà taøi, phöông phaùp naøy khoâng ñöôïc duøng ñeå döï baùo giaù cuûa caùc yeáu toá ñaàu vaøo. Phöông phaùp chuoãi thôøi gian Phöông phaùp döï baùo döïa vaøo döõ lieäu theo chuoãi thôøi gian trong quaù khöù, duøng ñeå bieåu thò nhöõng thay ñoåi cuûa moät ñaïi löôïng nghieân cöùu theo thôøi gian qua vieäc phaân tích vaø döï ñoaùn xu theá cuûa bieán trong töông lai döïa treân nhöõng döõ lieäu theo thôøi gian trong quaù khöù. Phöông phaùp naøy thöôøng duøng ñeå döï baùo ngaén haïn. 2.2.3- Phöông phaùp döï baùo theo toác ñoä taêng tröôûng cuûa caùc chæ tieâu kinh teá vó moâ Döï baùo naøy caên cöù vaøo döõ lieäu cuûa naêm goác thöôøng choïn laø naêm hieän taïi vaø tyû leä taêng tröôûng döï baùo. Ñeå döï baùo tyû leä taêng tröôûng ngöôøi ta döïa vaøo keát quaû thoáng keâ trong quaù khöù, xu höôùng phaùt trieån vaø yù kieán cuûa caùc chuyeân gia trong ngaønh veà lónh vöïc caàn döï baùo. Keát quaû döï baùo laø soá lieäu cuûa naêm goác coäng vôùi möùc taêng tröôûng ñeán naêm caàn döï baùo. Toùm laïi trong luaän vaên naøy, phöông phaùp döï baùo theo theo toác ñoä taêng tröôûng cuûa caùc chæ tieâu kinh teá vó moâ ñöôïc choïn ñeå döï baùo giaù cuûa caùc yeáu toá ñaàu vaøo trong suoát thôøi kyø phaân tích cuûa döï aùn. Phöông phaùp döï baùo döïa vaøo so saùnh Trong thöïc teá kinh doanh ñoâi khi khoâng theå thu thaäp ñöôïc döõ lieäu quaù khöù, chaúng haïn vôùi moät saûn phaåm hoaøn toaøn môùi, khoâng theå coù döõ lieäu quaù khöù ñeå döï baùo cho töông lai. Tuy nhieân, döï aùn vaãn phaûi tieán haønh döï baùo ñeå ñi ñeán quyeát ñònh trong ñaàu tö, cho neân ngöôøi ta thöôøng duøng phöông phaùp döï baùo döïa vaøo so saùnh. Coù hai phöông phaùp döï baùo so saùnh: phöông phaùp döï baùo döïa vaøo saûn phaåm töông ñöông vaø phöông phaùp döï baùo döïa vaøo thò tröôøng töông ñöông ñöôïc trình baøy sau ñaây: a- Phöông phaùp döï baùo döïa vaøo saûn phaåm töông ñöông Phöông phaùp döï baùo döïa vaøo saûn phaåm töông ñöông söû duïng caùc döõ lieäu veà doanh thu cuûa caùc saûn phaåm töông ñöông vôùi saûn phaåm môùi. Phöông phaùp naøy ñöôïc thöïc hieän theo caùc böôùc sau ñaây: Lieät keâ nhöõng saûn phaåm töông töï vôùi saûn phaåm môùi, cuøng doanh soá baùn haèng naêm cuûa nhöõng saûn phaåm ñoù. Caùc naêm trong ñôøi soáng cuûa saûn phaåm ñöôïc chia thaønh hai giai ñoaïn: Giai ñoaïn trieån khai saûn phaåm vaø giai ñoaïn haäu trieån khai. Tính toaùn tyû leä taêng doanh soá haøng naêm cuûa moãi saûn phaåm. Tyû leä naøy chæ ñöôïc söû duïng sau khi keát thuùc giai ñoaïn trieån khai saûn phaåm, bôûi trong giai ñoaïn naøy tyû leä taêng doanh soá khaù cao. Tính tyû leä taêng trung bình haøng naêm cuûa taát caû caùc saûn phaåm töông ñöông vaø tyû leä naøy ñöôïc aùp duïng ñeå döï baùo nhu caàu cuûa saûn phaåm môùi. Maëc duø phöông phaùp naøy ñöôïc aùp duïng ñeå döï baùo raát phoå bieán cho saûn phaåm môùi, nhöng ñoái vôùi saûn phaåm giaû cua, khoâng thaáy coù caùc loaïi saûn phaåm töông ñöông treân thò tröôøng Vieät Nam ñeå coù theå döï baùo nhu caàu cho saûn phaåm giaû cua. Hôn nöõa, phöông phaùp döï baùo döïa vaøo saûn phaåm töông ñöông chæ aùp duïng döï baùo ngaén haïn. Do ñoù trong luaän vaên naøy khoâng söû duïng phöông phaùp döï baùo döïa vaøo saûn phaåm töông ñöông. b- Phöông phaùp döï baùo döïa vaøo thò tröôøng töông ñöông. Phöông phaùp döï baùo döïa vaøo thò tröôøng töông ñöông duøng ñeå döï baùo nhu caàu, giaù caû cuûa moät loaïi saûn phaåm môùi ñoái vôùi thò tröôøng naøy nhöng noù laïi laø saûn phaåm hieän höõu ñoái vôùi thò tröôøng khaùc coù nhöõng ñieåm töông ñoàng. Döõ lieäu veà nhu caàu thò tröôøng theo thöù töï naêm, baét ñaàu töø naêm thöù nhaát ñeán naêm thöù n trong quaù khöù seõ ñöôïc döï baùo cho nhu caàu cuûa thò tröôøng môùi, trong ñoù coù xem xeùt söï cheânh leäch giöõa hai thò tröôøng nhö daân soá, thu nhaäp… Do tính ñôn giaûn nhöng ñaùng tin caäy cuûa phöông phaùp thò tröôøng töông ñöông, luaän vaên seõ aùp duïng phöông phaùp neâu treân ñeå döï baùo nhu caàu thò tröôøng cuûa saûn phaåm giaû cua thoâng qua thò tröôøng töông ñöông laø Thaùi Lan. Phöông phaùp gia taêng luyõ tieán Moâ hình naøy theå hieän söï gia taêng doanh soá cuûa saûn phaåm môùi tyû leä thuaän vôùi möùc ñoä lan truyeàn thoâng tin veà saûn phaåm trong khaùch haøng tieàm naêng. Moâ hình moâ taû ñöôøng cong chu kyø doanh soá mua laàn ñaàu cuûa saûn phaåm môùi döïa treân moät soá raát ít thoâng soá. Nhöõng döõ lieäu naøy ñöôïc öôùc tính laàn ñaàu döïa vaøo nhöõng döõ lieäu quaù khöù cuûa caùc saûn phaåm töông töï. Toùm laïi, vôùi nhöõng haïn cheá cuûa moâ hình gia taêng tích luyõ (phaûi coù döõ lieäu doanh soá laàn ñaàu cuûa saûn phaåm töông töï vaø döõ lieäu veà möùc ñoä lan truyeàn thoâng tin veà saûn phaåm), cho neân trong luaän vaên naøy phöông phaùp gia taêng tích luyõ seõ khoâng ñöôïc aùp duïng. 2.3- CAÙC QUAN ÑIEÅM PHAÂN TÍCH DÖÏ AÙN Phaân tích döï aùn ñöôïc xaây döïng theo nhöõng quan ñieåm khaùc nhau cuûa caùc toå chöùc, caù nhaân coù lieân quan ñeán caùc döï aùn nhaèm ñaùnh giaù döï aùn coù haáp daãn nhaø ñaàu tö vaø nhöõng ngöôøi tham gia thöïc hieän döï aùn hay khoâng. Do ñoù luaän vaên seõ taäp trung phaân tích taøi chính theo quan ñieåm toång ñaàu tö (quan ñieåm ngaân haøng) vaø quan ñieåm chuû ñaàu tö (quan ñieåm coå ñoâng). 2.3.1- Phaân tích theo quan ñieåm toång ñaàu tö Quan ñieåm toång ñaàu tö coøn ñöôïc goïi laø quan ñieåm ngaân haøng. Theo quan ñieåm naøy, döï aùn ñöôïc xem nhö moät hoaït ñoäng coù khaû naêng taïo ra lôïi ích taøi chính vaø thu huùt nhöõng nguoàn taøi chính roõ raøng. Caùc nhaø phaân tích xem xeùt toaøn boä doøng chi phí, lôïi ích thu ñöôïc trong ñoù coù tính ñeán chi phí cô hoäi cuûa nhöõng thaønh phaàn taøi chính ñoùng goùp vaøo döï aùn. Quan ñieåm toång ñaàu tö duøng xem xeùt nhu caàu vay, khaû naêng traû, boû voán ñaàu tö. Phaân tích theo quan ñieåm toång ñaàu tö ñöôïc trình baøy nhö sau: [A] = Lôïi ích taøi chính tröïc tieáp – Chi phí taøi chính tröïc tieáp – Chi phí cô hoäi cuûa taøi saûn ñaõ coù. Suaát chieát khaáu ñöôïc söû duïng trong phaân tích döï aùn theo quan ñieåm toång ñaàu tö laø giaù söû duïng voán trung bình WACC cuûa döï aùn. Trong ñoù WACC laø trung bình troïng soá cuûa giaù söû duïng voán cuûa chuû ñaàu tö vaø laõi vay. 2.3.2- Phaân tích theo quan ñieåm chuû ñaàu tö Theo quan ñieåm chuû ñaàu tö hay quan ñieåm coå ñoâng trong phaân tích döï aùn, caùc nhaø phaân tích xem xeùt doøng taøi chính chi cho döï aùn vaø caùc lôïi ích thu ñöôïc, ñi keøm vôùi chi phí cô hoäi cuûa voán coå ñoâng goùp vaøo döï aùn, coi voán vay laø khoaûn thu, traû voán vay vaø laõi laø khoaûn chi. [B] = [A] + Voán vay – Traû laõi vaø nôï vay Suaát chieát khaáu ñöôc söû duïng theo quan ñieåm naøy laø giaù söû duïng voán cuûa chuû ñaàu tö. 2.4- CAÙC PHÖÔNG PHAÙP PHAÂN TÍCH TAØI CHÍNH Phaân tích taøi chính laø ñaùnh giaù trieån voïng taøi chính, khaû naêng thaønh coâng vaø hieäu quaû cuûa döï aùn döôùi goùc ñoä cuûa caùc toå chöùc, caù nhaân tham gia vaøo döï aùn. Trong phaân tích tính khaû thi cuûa döï aùn ngöôøi ta thöôøng söû duïng ba nhoùm phöông phaùp phaân tích laø: giaù trò töông ñöông, suaát thu lôïi vaø tyû soá lôïi ích/chi phí. Trong luaän vaên naøy chæ söû duïng hai nhoùm phöông phaùp phoå bieán laø giaù trò töông ñöông vaø suaát thu lôïi. 2.4.1- Nhoùm phöông phaùp giaù trò töông ñöông . Nhoùm phöông phaùp giaù trò töông ñöông goàm ba phöông phaùp laø: Giaù trò hieän taïi roøng NPV (Net Present Value) Chuoãi giaù trò ñeàu haèng naêm AW (Annual Worth) Giaù trò töông lai FW (Future Worth) Noäi dung cuûa nhoùm phöông phaùp naøy laø quy ñoåi toaøn boä doøng tieàn teä thu nhaäp vaø doøng tieàn teä chi phí cuûa döï aùn veà moät giaù trò hieän taïi, hoaëc thaønh moät chuoãi giaù trò ñeàu haèng naêm, hoaëc moät giaù trò töông lai vôùi möùc chieát khaáu ñöôïc choïn. Suaát chieát khaáu ñöôïc choïn thöôøng laø suaát thu lôïi toái thieåu chaáp nhaän ñöôïc MARR (Minimum Attrative Rate of Return). Döï aùn ñöôïc xem laø ñaùng giaù khi NPV, AW, FW ³ 0 Trong luaän vaên naøy, phöông phaùp giaù trò hieän taïi roøng ñöôïc söû duïng ñeå phaân tích hieäu quaû taøi chính cuûa döï aùn, phöông phaùp naøy ñöôïc giôùi thieäu sau ñaây: Giaù trò hieän taïi roøng laø hieäu soá giöõa giaù trò hieän taïi cuûa doøng thu nhaäp vaø giaù trò hieän taïi cuûa doøng chi phí ñaõ ñöôïc chieát khaáu vôùi moät laõi suaát yeâu caàu. NPV ñöôïc tính theo coâng thöùc sau: Trong ñoù: Bt : thu nhaäp ôû naêm thöù t Ct : chi phí ôû naêm thöù t i : suaát chieát khaáu yeâu caàu t : thöù töï naêm hoaït ñoäng cuûa döï aùn N : soá naêm hoaït ñoäng cuûa döï aùn Ñaùnh giaù döï aùn theo NPV: döï aùn ñaùng giaù khi NPV ³ 0 So saùnh nhieàu döï aùn theo NPV: neáu coù nhieàu döï aùn loaïi tröø nhau thì döï aùn coù NPV döông vaø lôùn nhaát seõ ñöôïc choïn. 2.4.2- Nhoùm phöông phaùp suaát thu lôïi Trong nhoùm phöông phaùp suaát thu lôïi coù hai phöông phaùp thöôøng ñöôïc söû duïng laø suaát thu lôïi noäi taïi IRR (Internal Rate of Return) vaø suaát thu lôïi ngoaïi lai ERR (External Rate of Return). Trong luaän vaên naøy, phöông phaùp suaát thu lôïi noäi taïi ñöôïc söû duïng ñeå ñaùnh giaù hieäu quaû taøi chính cuûa döï aùn. Phöông phaùp suaát thu lôïi noäi taïi: Suaát thu lôïi noäi taïi laø möùc chieát khaáu maø neáu ñöôïc söû duïng laøm heä soá chieát khaáu ñeå quy ñoåi doøng tieàn teä cuûa döï aùn thì giaù trò hieän taïi cuûa doøng thu nhaäp seõ caân baèng vôùi giaù trò hieän taïi cuûa doøng chi phí. Coâng thöùc tính IRR: Trong ñoù: Bt : thu nhaäp ôû naêm thöù t Ct : chi phí ôû naêm thöù t t : thöù töï naêm hoaït ñoäng cuûa döï aùn N : soá naêm hoaït ñoäng cuûa döï aùn i : suaát chieát khaáu IRR Ñaùnh giaù döï aùn theo IRR: khi döï aùn coù IRR ³ MARR thì ñöôïc coi laø ñaùng giaù. MARR laø suaát thu lôïi toái thieåu chaáp nhaän ñöôïc cuûa döï aùn. So saùnh caùc döï aùn theo IRR: döïa treân nguyeân taéc so saùnh gia soá voán ñaàu tö . Giaû söû chuùng ta coù hai döï aùn laø A vaø B, trong ñoù B coù voán ñaàu tö lôùn hôn A, döï aùn A ñöôïc xem laø ñaùng giaù, gia soá voán ñaàu tö D töø döï aùn A leân döï aùn B baèng CF(B) tröø CF(A). Döï aùn B ñöôïc coi laø ñaùng giaù khi IRR(D) ³ MARR, neáu nhö IRR(D)£ MARR thì vieäc ñaàu tö vaøo döï aùn B khoâng ñaùng giaù. Do ñoù trong tröôøng hôïp coù nhieàu döï aùn caàn thaåm ñònh, döï aùn coù voán ñaàu tö lôùn hôn seõ ñöôïc coi laø ñaùng giaù hôn neáu nhö suaát thu lôïi cuûa gia soá ñaàu tö laø IRR (D) ³ MARR. 2.5- PHÖÔNG PHAÙP PHAÂN TÍCH TAÙC ÑOÄNG CUÛA LAÏM PHAÙT Laïm phaùt ñöôïc ño baèng tyû leä thay ñoåi giöõa maët baèng giaù hieän taïi vaø maët baèng giaù naêm goác. Laïm phaùt taùc ñoäng tröïc tieáp leân caùc haïng muïc cuûa doøng tieàn vaø taùc ñoäng giaùn tieáp thoâng qua thueá laøm thay ñoåi keát quaû doøng tieàn cuûa döï aùn. Theo lyù thuyeát, laïm phaùt laøm taêng NPV cuûa doøng tieàn thoâng qua caùc khoaûn phaûi traû, khaáu tröø laõi vay vaø laøm giaûm NPV cuûa doøng tieàn thoâng qua caùc khoaûn phaûi thu, khaáu hao, soá dö tieàn maët, toàn kho. Giaù trò naêm goác cuûa doøng tieàn khoâng chòu taùc ñoäng cuûa laïm phaùt. Nhö vaäy, trong luaän vaên coù xem xeùt taùc ñoäng cuûa laïm phaùt ñeán keát quaû phaân tích taøi chính vaø noù cho thaáy möùc ñoä ruûi ro khi ra quyeát ñònh treân cô sôû thay ñoåi laïm phaùt trong töông lai. 2.6- PHÖÔNG PHAÙP PHAÂN TÍCH RUÛI RO Ruûi ro laø söï khaùc bieät giöõa giaù trò kyø voïng hay keá hoaïch so vôùi giaù trò thöïc teá. Trong thöïc tieãn khaû naêng xuaát hieän söï baát oån coù theå xaûy ra hoaëc khoâng xaûy ra, duø cho doanh nghieäp coù xaây döïng keá hoaïch vaø ñaùnh giaù söï phaùt trieån trong töông lai hay khoâng. Vieäc phaân tích ruûi ro nhaèm cung caáp thoâng tin veà caùc khaû naêng coù theå xaûy ra laøm aûnh höôûng ñeán hieäu quaû döï aùn. Nguoàn goác cuûa ruûi ro laø do sai soá döï baùo giaù, löôïng cuûa caùc yeáu toá ñaàu vaøo, cuõng nhö yeáu toá ñaàu ra. Söï baát ñònh naøy lieân quan ñeán nhieàu yeáu toá nhö tình hình kinh teá chính trò xaõ hoäi, söï thay ñoåi coâng ngheä, thieát bò, loaïi hình ñaàu tö…Noùi chung, taát caû caùc döï aùn ñeàu coù ruûi ro nhaát ñònh. Caùc coâng cuï thöôøng ñöôïc duøng ñeå phaân tích ruûi ro laø phaân tích ñoä nhaïy, phaân tích tình huoáng vaø phaân tích ruûi ro baèng moâ phoûng. 2.6.1- Phaân tích ñoä nhaïy Phaân tích ñoä nhaïy laø phaân tích aûnh höôûng cuûa söï thay ñoåi laàn löôït cuûa caùc yeáu toá ñaàu vaøo leân keát quaû cuûa yeáu toá ñaàu ra, phaân tích naøy cho bieát moät löôïng thay ñoåi ñaàu vaøo seõ thay ñoåi moät löôïng ñaàu ra nhö theá naøo. Cuï theå trong luaän vaên naøy._., yeáu toá ñaàu vaøo laø giaù caùc nhaäp löôïng, nhu caàu, yeáu toá ñaàu ra chính laø NPV vaø IRR cuûa döï aùn. Tröôùc heát choïn caùc yeáu toá ñaàu vaøo coù khaû naêng aûnh höôûng ñeán keát quaû döï aùn, sau ñoù tieán haønh phaân tích caùc yeáu toá naøo nhaïy caûm, nghóa laø moät löôïng thay ñoåi nhoû cuõng daãn ñeán moät löôïng thay ñoåi lôùn leân NPV vaø IRR. Khi khaûo saùt söï thay ñoåi cuûa moät yeáu toá ñaàu vaøo thì giaû ñònh raèng caùc yeáu toá ñaàu vaøo coøn laïi seõ khoâng thay ñoåi. 2.6.2- Phaân tích tình huoáng Treân cô sôû phaân tích ñoä nhaïy, caùc yeáu toá quan troïng aûnh höôûng nhieàu ñeán keát quaû döï aùn seõ ñöôïc xaùc ñònh. Sau ñoù choïn ra caùc tình huoáng toát nhaát, trung bình, xaáu nhaát cuûa caùc yeáu toá ñoù ñeå xem xeùt söï taùc ñoäng cuûa noù leân hieäu quaû cuûa döï aùn. Phaân tích tình huoáng nhaèm giuùp cho vieäc ñaùnh giaù taùc ñoäng ñoàng thôøi cuûa nhieàu yeáu toá vaø söï töông taùc cuûa chuùng leân keát quaû caàn nghieân cöùu. 2.6.3 Phaân tích ruûi ro baèng moâ phoûng Coâng cuï moâ phoûng Monte Carlo ñöôïc choïn ñeå phaân tích ruûi ro cuûa döï aùn trong luaän vaên naøy. Vieäc phaân tích baèng moâ phoûng cho pheùp nghieân cöùu ñoàng thôøi aûnh höôûng cuûa caùc tham soá lieân quan ñeán keát quaû döï aùn treân cô sôû phaân phoái xaùc suaát. Ñaàu tieân xaây döïng moâ hình döï aùn, sau ñoù xaùc ñònh phaân phoái xaùc suaát cho caùc tham soá baát ñònh trong moâ hình döïa treân caùc döõ lieäu thu thaäp ñöôïc trong quaù khöù vaø cuoái cuøng laø choïn soá laàn chaïy moâ phoûng ñuû lôùn ñeå keát quaû ñaït ñöôïc coù ñoä tin caäy toát. Keát quaû moâ phoûng cho pheùp xaùc ñònh giaù trò kyø voïng vaø xaùc suaát thaønh coâng cuûa döï aùn, nghóa laø xaùc suaát ñeå NPV ³ 0 vaø IRR ³ MARR. Phaàn meàm @Risk ñöôïc söû duïng ñeå phaân tích ruûi ro trong luaän vaên naøy. 2.7- PHÖÔNG PHAÙP PHAÂN TÍCH KINH TEÁ Vieäc phaân tích kinh teá xaùc ñònh döï aùn coù lôïi cho quoác gia hay khoâng döïa treân quan ñieåm goäp chung lôïi ích vaø chi phí cuûa taát caû caùc thaønh phaàn cuûa quoác gia nhö moät toång theå. Phaân tích kinh teá döïa treân giaù trò kinh teá, phaân tích taøi chính döïa treân giaù trò taøi chính, tuy nhieân giaù trò kinh teá thöôøng khoâng nhaän thaáy, neân noù ñöôïc xaùc ñònh döïa treân giaù trò taøi chính. Giaù trò kinh teá vaø taøi chính khaùc nhau laø do thueá, trôï caáp, vaø caùc yeáu toá ngoaïi lai goïi chung laø yeáu toá bieán daïng cuûa thò tröôøng. Khi thò tröôøng coù nhöõng bieán daïng do caùc yeáu toá ngoaïi lai nhö: caùc loaïi thueá, trôï giaù, giaù traàn, möùc löông toái thieåu…thì giaù cuûa haøng hoaù, giaù ngoaïi teä, tieàn löông, giaù söû duïng voán coù theå bò boùp meùo. 2.7.1- Xaùc ñònh giaù kinh teá Nhöõng kyõ thuaät phaân tích kinh teá chuû yeáu döïa vaøo ba ñònh ñeà caên baûn kinh teá hoïc cuûa Harberger. Theo Harberger, giaù caàu caïnh tranh cuûa moät ñôn vò saûn phaåm tính theo giaù trò ñôn vò cuûa saûn phaåm ñoù treân goùc ñoä ngöôøi tieâu duøng laø giaù maø ngöôøi tieâu duøng saün loøng chi traû. Giaù trò kinh teá (EV) baèng giaù trò taøi chính (FV) coäng vôùi phaàn thaëng dö giaù trò ngöôøi tieâu duøng. Giaù cung caïnh tranh cuûa moät ñôn vò saûn phaåm theo giaù ñôn vò saûn phaåm treân goùc ñoä ngöôøi cung öùng laø chi phí cô hoäi cuûa taøi nguyeân duøng ñeå saûn xuaát ra. Giaù trò kinh teá (EV) baèng giaù trò taøi chính (FV) tröø ñi phaàn giaûm thaëng dö cuûa nhaø saûn xuaát. Khi ñaùnh giaù lôïi ích hay chi phí cuûa döï aùn, ngöôøi ta khoâng quan taâm ñeán ñoái töôïng nhaän chuùng. Giaù trò kinh teá roøng laø toång lôïi ích kinh teá vaø chi phí kinh teá cuûa döï aùn. Ñoái vôùi moät döï aùn saûn xuaát, giaù kinh teá laø vieäc giaûi phoùng caùc nguoàn löïc töø caùc nhaø saûn xuaát cuõ vaø taêng theâm nhu caàu môùi. Ñoái vôùi döï aùn tieâu thuï, giaù kinh teá laø vieäc giaûm nhu caàu cuõ vaø taêng theâm nguoàn löïc ñeå saûn xuaát môùi. Giaù kinh teá ñöôïc tính baèng giaù taøi chính nhaân vôùi heä soá chuyeån ñoåi giaù. Nhö vaäy, phöông phaùp xaùc ñònh giaù kinh teá ñöôïc söû duïng trong luaän vaên laø tính toaùn giaù trò kinh teá caùc nhaäp löôïng vaø xuaát löôïng cuûa döï aùn thoâng qua giaù taøi chính vaø heä soá chuyeån ñoåi giaù. 2.7.2- Heä soá chuyeån ñoåi giaù Heä soá chuyeån ñoåi giaù cuûa maët haøng i: CFi (Conversion Factor) laø tyû soá giöõa giaù kinh teá vaø giaù taøi chính cuûa maët haøng ñoù: CFi = (giaù kinh teá) / (Giaù taøi chính) 2.7.3- Giaù kinh teá cuûa haøng phi ngoaïi thöông Giaù kinh teá cuûa haøng phi ngoaïi thöông laø trung bình coù troïng soá cuûa giaù cung vaø giaù caàu: Pe = WsPs + WdPd Trong ñoù: Pe : giaù kinh teá Ps : giaù cung, laø chi phí cô hoäi duøng ñeå saûn xuaát Pd : giaù caàu, laø giaù maø ngöôøi tieâu duøng saün loøng traû cho haøng hoaù hay dòch vuï Ws: tyû troïng giaù cung Wd: tyû troïng giaù caàu Ws + Wd = 1 ÔÛû caùc döï aùn saûn xuaát, tyû troïng giaù caàu laø tyû soá giöõa söï gia taêng möùc tieâu thuï toång coäng cuûa haøng hoaù do möùc saûn xuaát cuûa döï aùn treân saûn löôïng cuûa döï aùn. Tyû troïng giaù cung laø tyû soá giöõa söï giaûm suùt caùc nguoàn cung caáp khaùc treân saûn löôïng cuûa döï aùn. Khi coù thueá, giaù kinh teá cuûa nhaäp löôïng ñöôïc ñieàu chænh nhö sau: Ps = Pm Þ Ps = Pm = Pd / (1+t) Pm = Pd / (1+t) Trong ñoù: Pm: giaù thò tröôøng chöa coù thueá t : thueá suaát Vaäy: Pe = Ws (Pd /1+t) + WdPd Pe = Pd [ Ws/(1+t) + Wd] 2.7.4- Giaù taøi chính vaø kinh teá cuûa haøng ngoaïi thöông Giaù taøi chính cuûa moät nhaät löôïng ngoaïi thöông cuûa moät döï aùn goàm boán thaønh phaàn chi phí, ñoù laø: giaù CIF, thueá nhaäp khaåu, chi phí vaän chuyeån töø caûng ñeán ñòa ñieåm döï aùn, cheânh leäch giaù baùn buoân. Chi phí taøi chính = giaù CIF + thueá nhaäp khaåu + chi phí vaän chuyeån noäi ñòa + cheânh leäch giaù baùn buoân So vôùi giaù taøi chính, giaù kinh teá cuûa nhaäp löôïng ngoaïi thöông coù nhöõng ñieåm khaùc bieät nhö sau: Thueá nhaäp khaåu laø chi phí taøi chính nhöng khoâng phaûi laø chi phí kinh teá vì chuùng chæ lieân quan ñeán vieäc chuyeån giao thu nhaäp töø ngöôøi tieâu duøng sang chính quyeàn. Chi phí kinh teá cuûa vaän chuyeån noäi ñòa thaáp hôn so vôùi giaù taøi chính cuûa noù. Cheânh leäch giaù baùn buoân laø moät phaàn chi phí kinh teá, nhöng cuõng nhö chi phí vaän chuyeån, chi phí kinh teá cuûa taøi nguyeân söû duïng thöôøng thaáp hôn so vôùi giaù taøi chính cuûa noù. Chi phí kinh teá = giaù CIF + chi phí kinh teá cuûa vaän chuyeån noäi ñòa + chi phí kinh teá cuûa cheânh leäch baùn buoân 2.7.5- Tyû giaù hoái ñoaùi kinh teá Trong thò tröôøng coù taùc ñoäng cuûa thueá xuaát khaåu, thueá nhaäp khaåu vaø trôï giaù xuaát khaåu, giaù kinh teá cuûa ngoaïi teä ñöôïc tính theo coâng thöùc gaàn ñuùng nhö sau: Ee = Wx Em (1 + K) (1 – tx) + Wim Em (1 + tim) Trong ñoù: Ee : giaù kinh teá cuûa ngoaïi teä Em : giaù thò tröôøng cuûa ngoaïi teä K : tyû leä trôï giaù xuaát khaåu trung bình cuûa quoác gia tx : thueá suaát xuaát khaåu trung bình tim : thueá suaát nhaäp khaåu trung bình Wx : tyû troïng giaù trò haøng xuaát khaåu Wim : tyû troïng giaù trò haøng nhaäp khaåu 2.7.6- Phaàn buø ñaép trao ñoåi ngoaïi teä FEP (Foreign Exchange Premium) Phaàn buø ñaép cuûa giaù kinh teá so vôùi giaù thò tröôøng cuûa ngoaïi teä cho bieát phaàn lôïi ích taêng theâm cuûa neàn kinh teá öùng vôùi moãi ñôn vò ngoaïi teä. Ñoái vôùi haøng ngoaïi thöông, phaàn lôïi ích naøy ñöôïc aùp duïng cho thaønh phaàn ngoaïi teä cuûa nhöõng maët haøng maø döï aùn cung caáp hay yeâu caàu. FEP = (Ee/ Em) -1 2.7.7- Caùch tính giaù kinh teá cuûa haøng ngoaïi thöông Theo phöông phaùp heä soá chuyeån ñoåi giaù, giaù kinh teá cuûa haøng ngoaïi thöông ñöôïc tính theo caùc böôùc sau ñaây: Böôùc 1: taùch phaàn thueá xuaát nhaäp khaåu, thueá giaù trò gia taêng (VAT), thueá tieâu thuï ñaëc bieät (TTÑB) vaø caùc khoaûn trôï caáp ra khoûi giaù taøi chính Böôùc 2: chuyeån caùc chi phí taøi chính cuûa xeáp dôõ, vaän chuyeån, baûo quaûn…sang giaù kinh teá chöa ñieàu chænh theo phaàn buø ñaép cuûa ngoaïi teä FEP Böôùc 3: ñieàu chænh theo phaàn buø ñaép cuûa ngoaïi teä FEP Toùm taét quaù trình xaùc ñònh heä soá chuyeån ñoåi giaù cho haøng hoaù ngoaïi thöông ñöôïc trình baøy theo baûng 2.7.7 trang sau: Baûng 2.7.7: Baûng tính heä soá chuyeån ñoåi giaù cho haøng ngoaïi thöông Caùc thaønh phaàn trong giaù taøi chính FV CFunajd EVunadj %T FEP EVadj (1) (2) (3) (4) (5) (6) CIF Thueá nhaäp khaåu Thueá VAT, TTÑB Xeáp dôõ, vaän chuyeån Laép ñaët SFV SEV CFi SEV / SFV Trong ñoù: FV : giaù taøi chính CFunadj : heä soá chuyeån ñoåi chöa ñieàu chænh theo chi phí cô hoäi cuûa ngoaïi teä EVunadj : giaù kinh teá chöa ñieàu chænh theo chi phí cô hoäi cuûa ngoaïi teä %T : % ngoaïi teä trong chi phí taøi chính EVadj : giaù kinh teá sau khi ñieàu chænh Caùc coät trong baûng ñöôïc tính nhö sau: (3) = (1) * (2) nghóa laø: EVunadj = FV * CFunadj (5) = (4) * (1) * %FEP FEP = %T * FV * %FEP (6) = (3) + (5) EVadj = EVunadj + FEP CFi = SEV / SFV Vôùi: %FEP : Tyû leä buø ñaép ngoaïi hoái FEP %FEP = (Ee / Em –1) * 100 2.7.8- Phaân tích tính khaû thi kinh teá Trong phaân tích doøng ngaân löu kinh teá, caàn xaùc ñònh caùc heä soá chuyeån ñoåi giaù kinh teá rieâng CFi cho töøng haïng muïc coù trong doøng ngaân löu cuûa döï aùn. Caùc haïng muïc cuûa doøng ngaân löu kinh teá seõ ñöôïc xaùc ñònh baèng caùch laáy caùc haïng muïc cuûa doøng ngaân löu taøi chính nhaân laàn löôït vôùi caùc heä soá chuyeån ñoåi giaù kinh teá CFi töông öùng. Suaát chieát khaáu kinh teá laø chi phí cô hoäi cuûa coâng quyõ. Hieäu quaû kinh teá cuûa döï aùn seõ ñöôïc ñaùnh giaù thoâng qua giaù trò hieän taïi roøng NPV vaø suaát thu lôïi noäi taïi IRR cuûa doøng ngaân löu kinh teá. CHÖÔNG 3: NGHIEÂN CÖÙU THÒ TRÖÔØNG Noäi dung chính trong chöông naøy trình baøy keát quaû khaûo saùt thò tröôøng thöïc nghieäm veà chaát löôïng saûn phaåm cuûa döï aùn trong töông lai so vôùi saûn phaåm hieän taïi coù saün ôû thò tröôøng nöôùc ngoaøi veà maët caûm quan (muøi vò, maøu saéc, caáu truùc saûn phaåm…), veà giaù baùn cuûa saûn phaåm giaû cua maø ngöôøi tieâu duøng coù theå chaáp nhaän ñöôïc. Ñoàng thôøi khaûo saùt nhu caàu saûn phaåm giaû cua ôû thò tröôøng Thaùi Lan trong quaù khöù, töø ñoù döï baùo nhu caàu cuûa saûn phaåm naøy taïi thò tröôøng Vieät Nam. Ngoaøi ra, trong luaän vaên coøn trình baøy theâm khuynh höôùng phaùt trieån saûn phaåm môùi cuûa coâng ty Vissan ñöôïc ruùt ra töø keát quaû khaûo saùt thò tröôøng. 3.1- MUÏC TIEÂU NGHIEÂN CÖÙU Muïc tieâu nghieân cöùu thò tröôøng nhaèm traû lôøi caùc caâu hoûi sau ñaây: Chaát löôïng yeâu caàu cuûa saûn phaåm giaû cua veà maët caûm quan cuûa döï aùn so vôùi saûn phaåm coù saün ñöôïc nhaäp töø thò tröôøng Thaùi Lan. Giaù baùn cuûa saûn phaåm bao nhieâu laø phuø hôïp. Nhu caàu tieàm naêng cuûa thò tröôøng veà saûn phaåm giaû cua. Chieán löôïc daøi haïn cuûa coâng ty veà phaùt trieån saûn phaåm. 3.2- THIEÁT KEÁ NGHIEÂN CÖÙU 3.2.1- Xaùc ñònh nhu caàu thoâng tin Chaát löôïng cuûa saûn phaåm veà maët caûm quan Veà chaát löôïng cuûa saûn phaåm, do yeâu caàu thöïc teá cuûa döï aùn, trong luaän vaên naøy chæ ñeà caäp chaát löôïng cuûa saûn phaåm veà maët caûm quan nhö muøi thôm, vò maën, ngoït, maøu saéc saûn phaåm, veà ñôn vò khoái löôïng toái thieåu baùn leû, cuõng nhö caáu truùc cuûa saûn phaåm nhö ñoä dai, bôû vaø cuoái cuøng laø ñaùnh giaù chung cuûa ngöôøi tieâu duøng ñoái vôùi saûn phaåm giaû cua. Muïc ñích cuûa thoâng tin naøy laø moät khi döï aùn thaønh coâng, coâng ty Vissan seõ ñieàu chænh chaát löôïng caûm quan cuûa saûn phaåm so vôùi saûn phaåm maãu ñöôïc nhaäp töø thò tröôøng Thaùi Lan sao cho phuø hôïp vôùi khaåu vò chung vaø sôû thích cuûa ngöôøi tieâu duøng Vieät Nam. Giaù baùn saûn phaåm Giaù baùn saûn phaåm laø moät yeáu toá chieán löôïc cuûa coâng ty veà toå hôïp tieáp thò 4P (Product, Price, Place, Promotion). Coâng ty coù theå chuû ñoäng ñònh giaù cho moät saûn phaåm môùi tuøy thuoäc vaøo tính chaát cuûa saûn phaåm cuõng nhö caùc yeáu toá ngoaïi lai khaùc. Vieäc hoaïch ñònh chính saùch giaù raát quan troïng, moät saûn phaåm nhaïy caûm cao vôùi giaù (ñoä co giaõn cao) thì khoâng theå ñöa giaù hôùt vaùng (ñònh giaù cao ngay töø thôøi kyø ñaàu tung saûn phaåm ra thò tröôøng) ñeå aán ñònh cho saûn phaåm. Caùc yeáu toá ngoaïi lai khaùc nhö möùc ñoä raøo caûn gia nhaäp cuûa ñoái thuû caïnh tranh, bí quyeát coâng ngheä saûn xuaát ra saûn phaåm, voán ñaàu tö… Giaù baùn cuûa saûn phaåm laø moät yeáu toá quan troïng caàn phaûi khaûo saùt bôûi vì giaù baùn saûn phaåm seõ aûnh höôûng ñeán nhu caàu cuûa ngöôøi tieâu duøng. Do ñoù luaän vaên ñöôïc ñeà nghò khaûo saùt theâm giaù baùn saûn phaåm thích hôïp laøm cô sôû xaùc ñònh doanh thu trong doøng ngaân löu cuûa döï aùn. Ñeå khaûo saùt giaù saûn phaåm giaû cua, trong quaù trình phoûng vaán, ngöôøi tieâu duøng ñöôïc gôïi yù so saùnh giaù caû cuûa moät soá maët haøng thöïc phaåm thoâng duïng maø coâng ty Vissan ñang saûn xuaát (xuùc xích tieät truøng, chaû gioø, chaû luïa, caù vieân chieân, laïp xöôûng), töø ñoù ñònh ra giaù thích hôïp cho saûn phaåm naøy. Ñoàng thôøi khaûo saùt theâm giaù cuûa saûn phaåm giaû cua coù moái quan heä naøo vôùi thu nhaäp cuûa ngöôøi tieâu duøng hay khoâng. Chieán löôïc daøi haïn cuûa coâng ty veà saûn phaåm môùi Trong thò tröôøng caùc nöôùc phaùt trieån, khuynh höôùng tieâu duøng cuûa ngöôøi daân veà thöïc phaåm coù nhöõng thay ñoåi ñaùng keå. Hieän nay, ngöôøi tieâu duøng thöôøng quan taâm hôn söùc khoeû cuûa mình trong vieäc aên uoáng. Nhö vaäy, saûn phaåm giaû cua (moät saûn phaåm coù dinh döôõng cao, toát cho söùc khoeû moïi ngöôøi, toát cho treû em coù nguy cô beùo phì, toát cho nhöõng ngöôøi coù nguy cô beänh tim maïch) seõù mang laïi söï mong ñôïi cuûa ngöôøi tieâu thuï hay khoâng. Ñeå xaùc ñònh chieán löôïc daøi haïn cuûa coâng ty trong vieäc phaùt trieån saûn phaåm môùi, phaàn nghieân cöùu thò tröôøng khaûo saùt theâm möùc ñoä quan taâm cuûa ngöôøi tieâu duøng ñoái vôùi caùc saûn phaåm mang laïi söùc khoeû cho moïi ngöôøi. Moái quan taâm naøy coù phuï thuoäc vaøo ñoä tuoåi, giôùi tính, thu nhaäp hay khoâng. 3.2.2- Phöông phaùp ño vaø thu thaäp thoâng tin Khung maãu vaø phöông phaùp laáy maãu: Choïn khung maãu laø ngöôøi daân thaønh phoá Hoà Chí Minh. Vieäc laáy thoâng tin seõ ñöôïc thöïc hieän ôû caùc cöûa haøng thöïc phaåm cuûa coâng ty Vissan, choïn phaàn töû laø khaùch haøng vaøo cöûa haøng xem hoaëc mua saûn phaåm cuûa coâng ty ñeå phoûng vaán hoï. Nhö vaäy, moãi phaàn töû laø ngöôøi tieâu duøng khoâng coù cuøng cô hoäi ngang nhau ñeå ñöôïc phoûng vaán trong toång soá ngöôøi tieâu duøng trong caû nöôùc, hay noùi caùch khaùc, caùc phaàn töû trong toång theå ngöôøi tieâu duøng khoâng coù xaùc suaát baèng nhau khi ñöôïc choïn phoûng vaán. Nghóa laø caùch laáy maãu naøy, moät nhoùm caùc ñoái töôïng ñöôïc choïn vaøo maãu nghieân cöùu, trong khi moät nhoùm caùc ñoái töôïng khaùc khoâng bao giôø ñöôïc choïn (xaùc suaát ñöôïc choïn baèng khoâng), do ñoù khung maãu chaéc chaén laø khung maãu khoâng hoaøn chænh, vaø phöông phaùp laáy maãu naøy laø phöông phaùp phi xaùc suaát hay phi ngaãu nhieân. Phöông phaùp choïn maãu phi xaùc suaát coù caùc maët haïn cheá: khoâng theå ño löôøng ñöôïc möùc ñoä chính xaùc cuûa caùc keát quaû thu thaäp vì khoâng theå ño löôøng ñöôïc sai soá do choïn maãu, khoâng theå tính ñöôïc khoaûng tin caäy, cuõng nhö khoâng theå aùp duïng ñöôïc caùc phöông phaùp kieåm ñònh hay traéc nghieäm caùc keát quaû thu thaäp ñöôïc. Tuy nhieân, phöông phaùp laáy maãu phi xaùc suaát vaãn ñöôïc choïn trong luaän vaên naøy vì tính thuaän tieän cuõng nhö chi phí vaø thôøi gian thaáp. Ñeå caûi thieän sai soá maãu, phöông phaùp phi xaùc suaát phaân taàng theo ñoä tuoåi vaø giôùi tính ñöôïc choïn. Vieäc phaân taàng theo ñoä tuoåi vaø giôùi tính ñöôïc thöïc hieän nhö sau: Ñoä tuoåi: Chia ñoä tuoåi ñeå khaûo saùt: töø 15 ñeán 60 tuoåi. ÔÛ tuoåi 15 laø ñoä tuoåi coù theå thöïc hieän haønh vi quyeát ñònh mua haøng tieâu duøng moät caùch ñoäc laäp. ÔÛ ñoä tuoåi treân 60 chieám tyû leä nhoû; ñoàng thôøi nhoùm tuoåi naøy raát ít thöïc hieän coâng vieäc mua haøng hoaù. Toång daân soá thaønh phoá ôû ñoä tuoåi naøy laø 2.297.050. Coù theå chia khoaûng tuoåi nhö baûng 3.2.2A Baûng 3.2.2-A: Baûng phaân chia tyû leä theo ñoä tuoåi Ñoä tuoåi Tyû leä Daân soá 15¸30 50,2% 1.152.350 30¸45 43,0% 987.730 45¸60 6,8% 156.970 (Nieân giaùm thoáng keâ 2001 ) Giôùi tính: Tyû leä Nam, Nöõ ôû thaønh phoá HCM: Nam 48%; Nöõ 52% (Nieân giaùm thoáng keâ 2001). Xem nhö tyû leä naøy ñeàu nhö nhau trong töøng löùa tuoåi. Do ñoù khi choïn maãu ta cuõng seõ laáy theo tyû leä naøy cho caùc khoaûng ñoä tuoåi ñaõ choïn. b- Kích thöôùc maãu Do choïn phöông phaùp laáy maãu phi xaùc suaát neân khoâng coù moät coâng thöùc naøo ñeå tính kích thöôùc maãu. Vôùi côõ maãu nhoû, sai soá seõ lôùn vaø khoâng ñaïi dieän ñöôïc cho taäp hôïp chính. Vôùi côõ maãu lôùn, sai soá seõ nhoû, tuy nhieân chi phí, thôøi gian cho coâng taùc naøy seõ lôùn. Nhö vaäy coù theå xaùc ñònh kích thöôùc maãu döïa vaøo nguoàn löïc maø coâng ty cung caáp ñeå nghieân cöùu thò tröôøng vaø theo kinh nghieäm cuûa caùc chuyeân gia veà thò tröôøng. Coâng ty Vissan ñaõ chaáp nhaän hoã trôï nguoàn löïc ñeå khaûo saùt treân côõ maãu laø 500 phaàn töû. Ñoàng thôøi theo yù kieán cuûa caùc chuyeân gia veà thò tröôøng (tham khaûo yù kieán cuûa 3 ngöôøi coù kinh nghieäm ít nhaát 5 naêm trong coâng taùc quaûn trò tieáp thò ôû moät soá coâng ty vaø giaûng daïy ôû tröôøng ñaïi hoïc) thì côõ maãu 500 phaàn töû laø coù theå chaáp nhaän ñöôïc. Theo coâng thöùc kinh nghieäm cho bieát: Côõ maãu = Soá caâu hoûi * (5¸ 10). Vôùi soá caâu hoûi laø 16 thì vieäc choïn côõ maãu 500 nhö treân laø lôùn hôn côõ maãu kinh nghieäm. Phaân boå soá löôïng naøy theo tyû leä ñoä tuoåi vaø giôùi tính, keát quaû ñöôïc cho trong baûng 3.2.2-B Baûng 3.2.2-B: Baûng côõ maãu theo ñoä tuoåi vaø giôùi tính Ñoä tuoåi Tyû leä n Toång Nam (48%) Nöõ (52% ) 15¸30 50,2% 251 120 131 30¸45 43,0% 215 103 112 45¸60 6,8% 34 16 18 Toång 100,0% 500 239 261 Thu thaäp döõ lieäu Ngöôøi tieâu duøng seõ duøng thöû saûn phaåm giaû cua vaø seõ ñöôïc phoûng vaán tröïc tieáp thoâng qua baûng caâu hoûi. Nôi thöïc hieän phoûng vaán seõ laø caùc cöûa haøng thöïc phaåm cuûa coâng ty Vissan, ñoái töôïng phoûng vaán seõ choïn phaùn ñoaùn theo ñoä tuoåi vôùi soá löôïng töông öùng ñaõ cho. 3.2.3- Xaây döïng baûng caâu hoûi a-Tieán trình Xaây döïng baûng caâu hoûi ñöôïc thöïc hieän nhö sau: Thieát keá sô boä Thaûo luaän goùp yù cuûa ngöôøi coù kinh nghieäm Baûng caâu hoûi chính thöùc Xaùc ñònh thang ño vaø caùc phöông phaùp phaân tích döõ lieäu. Baûng caâu hoûi hay phieáu thaêm doø yù kieán laø moät coâng cuï duøng thu thaäp caùc thoâng tin caàn thieát duøng ñeå giaûi quyeát caùc vaán ñeà caàn nghieân cöùu trong luaän vaên naøy nhö: khaûo saùt chaát löôïng cuûa saûn phaåm giaû cua veà maët caûm quan (muøi vò, maøu saéc, caáu truùc saûn phaåm…), giaù baùn, söï öa chuoäng cuûa saûn phaåm giaû cua so vôùi caùc saûn phaåm khaùc ñang ñöôïc baøy baùn treân thò tröôøng Vieät Nam, möùc ñoä quan taâm cuûa ngöôøi tieâu duøng ñoái vôùi saûn phaåm giaû cua. Noäi dung chi tieát baûng caâu hoûi ñöôïc trình baøy trong phuï luïc A, trang 6-PL. Soá löôïng caâu hoûi ñöôïc xaây döïng ñeå thu thaäp ñuû löôïng thoâng tin neâu treân laø 16 caâu. Vieäc saép xeáp caùc caâu hoûi trong baûng ñöôïc thöïc hieän theo thöù töï töø toång quaùt ñeán chi tieát, coù caâu hoûi phoûng vaán daãn nhaäp ban ñaàu, caâu hoûi mang tính thoâng tin caù nhaân ñöôïc ñaët sau cuøng. Cuï theå ñöôïc phaân chia nhö sau: Caâu Q1, Q2: laø 2 caâu daãn nhaäp cuûa baûng caâu hoûi, ñoàng thôøi hai caâu naøy cho bieát thoâng tin veà söï quan taâm cuûa ngöôøi tieâu duøng ñoái vôùi thöïc phaåm coù lôïi cho söùc khoeû. Caâu Q4 ñeán Q7: thoâng tin veà chaát löôïng caûm quan cuûa saûn phaåm nhö muøi, vò, maøu saéc, caáu truùc saûn phaåm. Caâu Q8: thoâng tin ñaùnh giaù chung veà saûn phaåm. Caâu Q9, Q10: thoâng tin veà giaù vaø khoái löôïng bao bì baùn leû. Caâu Q11, Q12: xeáp haïng thöù töï öu tieân choïn mua saûn phaåm “giaû cua” so vôùi caùc saûn phaåm khaùc. Caâu Q13 ñeán Q16: thoâng tin caù nhaân cuûa ngöôøi ñöôïc phoûng vaán nhö ñoä tuoåi, thu nhaäp caù nhaân. 3.3- XÖÛ LYÙ THOÂNG TIN THU THAÄP ÑÖÔÏC Toång soá baûng caâu hoûi ñöôïc phoûng vaán laø 527 baûng. Sau khi thu thaäp thoâng tin, chænh lyù caùc caâu hoûi, soá baûng caâu hoûi hôïp leä laø 503 baûng. Tyû leä phaân taàng theo ñoä tuoåi vaø giôùi tính phuø hôïp vôùi kích thöôùc maãu ñöôïc ñeà ra ban ñaàu theo baûng 3.2.2-B, trang 24. Söû duïng phaàn meàm SPSS ñeå phaân tích döõ lieäu. Do phöông phaùp laáy maãu laø phi xaùc suaát, ñoàng thôøi do nhu caàu thoâng tin caàn thieát phuïc vuï cho ñeà taøi, trong luaän vaên naøy chæ taäp trung phaân tích thoáng keâ ñôn giaûn bao goàm baûng thoáng keâ taàn soá, tyû leä phaàn traêm, baûng quan heä cheùo (cross tab) vaø caùc giaûn ñoà thanh töông öùng. 3.4- TOÙM LÖÔÏC KEÁT QUAÛ NGHIEÂN CÖÙU Toaøn boä noäi dung chi tieát keát quaû nghieân cöùu thò tröôøng ñöôïc trình baøy trong phuï luïc A, trang 6-PL. Sau ñaây luaän vaên toùm löôïc caùc yù chính cuûa keát quaû nghieân cöùu: 3.4.1- Ñaëc tính caûm quan saûn phaåm giaû cua Ñaëc tính caûm quan cuûa saûn phaåm giaû cua bao goàm caùc ñaëc tính veà muøi thôm, vò maën, vò ngoït, maøu saéc, caáu truùc, vaø ñaùnh giaù chung cuûa ngöôøi ñöôïc phoûng vaán veà saûn phaåm giaû cua ngon hay khoâng. Keát quaû khaûo saùt ñaëc tính caûm quan cuûa saûn phaåm giaû cua ñöôïc toùm löôïc trong baûng 3.4.1 trang sau. Qua keát quaû khaûo saùt, nhìn chung saûn phaåm giaû cua ñöôïc ngöôøi tieâu duøng ñaùnh giaù cao veà caáu truùc, muøi thôm, ngon. Tuy nhieân coøn moät soá ñaëc tính caûm quan chöa phuø hôïp vôùi ngöôøi tieâu duøng, coâng ty caàn phaûi thay ñoåi moät khi döï aùn ñöôïc ñöa vaøo hoaït ñoäng thöïc teá. Tính chaát caàn thay ñoåi laø vò ngoït, coâng ty neân ñieàu chænh laïi theo höôùng giaûm ñoä ngoït cho phuø hôïp vôùi khaåu vò ngöôøi tieâu duøng Vieät Nam. Ñoàng thôøi khaùch haøng ñaùnh giaù maøu saéc cuûa saûn phaåm khaù ñaäm (chieám 65,8%) gaây cho khaùch haøng coù taâm lyù cho raèng ñoù laø maøu giaû, khoâng phuø hôïp cho thöïc phaåm. Veà ñaëc tính naøy, nhaát thieát coâng ty phaûi ñieàu chænh laïi maøu saéc cuûa saûn phaåm cho phuø hôïp hôn. Veà khoái löôïng ñoùng goùi cuûa saûn phaåm giaû cua neân choïn töø 100 ñeán 200 gram ñeå ñöa ra thò tröôøng baùn leû laø hôïp lyù. Baûng 3.4.1: Keát quaû khaûo saùt ñaëc tính caûm quan saûn phaåm giaû cua Ñaëc tính Thang ño Caûm quan Taàn soá Tyû leä % Trung bình (mean) Yeáu vò (mode) Muøi thôm 1 2 3 4 5 Khoâng thôm Ít thôm Trung bình Thôm Raát thôm 9 19 52 404 19 503 1,8 3,8 10,3 80,3 3,8 100,0 3,81 4 Vò maën 1 2 3 4 5 Raát nhaït Nhaït Vöøa Maën Raát maën 0 21 404 77 1 503 0 4,2 80,3 15,3 0,2 100,0 3.12 3 Vò ngoït 1 2 3 4 5 Raát nhaït Nhaït Vöøa Ngoït Raát ngoït 1 9 308 180 5 503 0,2 1,8 61,2 35,8 1,0 100,0 3.36 3 Maøu saéc so vôùi maøu gaïch cua 1 2 3 Nhaït hôn Gioáng Ñaäm hôn 25 147 331 503 5,0 29,2 65,8 100,0 2,61 3 Caáu truùc 1 2 3 Bôû Trung bình Dai 73 216 214 503 14,5 42,9 42,5 100,0 2,28 2 Ñaùnh giaù chung 1 2 3 4 5 Raát dôû Dôû Trung bình Ngon Raát ngon 1 9 182 305 6 503 0,2 1,8 36,2 60,6 1,2 100,0 3,61 4 Khoái löôïng moät bao goùi 1 2 3 4 5 100 gram 200 gram 300 gram 400 gram >400 gram 206 241 25 10 21 503 41,0 47,9 5,0 2,0 4,2 100,0 1,81 2 3.4.2- Khaûo saùt giaù baùn a- Giaù baùn saûn phaåm giaû cua Giaù baùn saûn phaåm giaû cua qua khaûo saùt cho thaáy coù ñoä phaân taùn cao, tuy nhieân khoaûng giaù coù ñieåm yeáu vò laø 50.000 ñoàng/kg ñeán 55.000 ñoàng/kg chieám tyû leä töông ñoái cao 30,4%. Keát quaû khaûo saùt ñöôïc trình baøy ôû baûng 3.4.2-A Baûng 3.4.2-A: Baûng keát quaû khaûo saùt giaù saûn phaåm Giaù baùn (ñoàng/kg) Taàn soá Tyû leä % Trung bình (mean) Yeáu vò (mode) Döôùi 45.000 Töø 45.000 ñeán döôùi 50.000 Töø 50.000 ñeán döôùi 55.000 Töø 55.000 ñeán döôùi 60.000 Töø 60.000 trôû leân 95 98 153 133 24 503 18,9 19,5 30,4 26,4 4,8 100,0 2,79 3 b- Moái quan heä giöõa giaù baùn vaø thu nhaäp Qua thu thaäp thoâng tin, trong toång soá 503 phaàn töû ñöôïc phoûng vaán ñeàu hôïp leä. Tuy nhieân veà thoâng tin thu nhaäp caù nhaân chæ nhaän ñöôïc 443 phaàn töû traû lôøi chieám 88,1%; Coøn laïi 60 phaàn töû khoâng traû lôøi chieám 11,9%. Taát caû caùc tröôøng hôïp khoâng traû lôøi thu nhaäp ñeàu ñöôïc loaïi boû trong thuû tuïc phaân tích moái quan heä giöõa giaù baùn vaø thu nhaäp cuûa khaùch haøng. Keát quaû khaûo saùt moái quan heä giöõa giaù baùn vaø thu nhaäp cuûa ngöôøi ñöôïc phoûng vaán ñöôïc trình baøy trong baûng 3.4.2-B trang sau. Trong toång soá 443 phaàn töû ñöôïc hoûi, chæ coù 5 khaùch haøng (1,1%) coù thu nhaäp döôùi 500 ngaøn ñoàng, 69 khaùch haøng (15,6%) coù thu nhaäp töø 500 ngaøn ñeán 1 trieäu ñoàng, 114 khaùch haøng (25,7%) coù thu nhaäp töø 1 trieäu ñeán 1,5 trieäu ñoàng, 117 khaùch haøng (26,4%) coù thu nhaäp töø 1,5 trieäu ñeán 2 trieäu ñoàng, 138 khaùch haøng (31,2%) coù thu nhaäp treân 2 trieäu ñoàng. Nhö vaäy cho thaáy khaùch haøng hieän taïi vaø tieàm naêng cuûa coâng ty Vissan laø nhöõng ngöôøi coù thu nhaäp khaù. Do soá phaàn töû coù thu nhaäp döôùi 500 ngaøn ñoàng vaø töø 500 ngaøn ñeán 1 trieäu chieám moät tyû leä khaù thaáp trong maãu cho neân keát quaû khaûo saùt moái quan heä giöõa giaù caû vaø thu nhaäp laø khoâng coù yù nghóa. Vôùi soá ñoái töôïng coøn laïi, baûng keát quaû cho thaáy khoâng coù moái quan heä naøo giöõa giaù caû cuûa saûn phaåm vaø thu nhaäp cuûa khaùch haøng. Tuy nhieân, ôû ñoái töôïng naøy, giaù baùn töø 50.000 ñeán 60.000 ñoàng/kg vaãn chieám tyû leä cao nhaát 56,8%. Toùm laïi, qua keát quaû khaûo saùt, khoâng thaáy coù moät moái quan heä naøo giöõa giaù baùn saûn phaåm giaû cua maø ngöôøi ñöôïc phoûng vaán saün loøng chi traû vôùi thu nhaäp cuûa hoï. Baûng 3.4.2-B: Moái quan heä giöõa giaù baùn vaø thu nhaäp Giaù baùn (Ñoàng/kg) Caùc yeáu toá phuï thuoäc Thu nhaäp cuûa khaùch haøng (ngaøn ñoàng/thaùng) Toång <500 ³500 < 1.000 ³1.000 < 1.500 ³1.500 < 2.000 ³2.000 <45.000 Taàn soá % theo giaù baùn % theo thu nhaäp 1 1,3% 20,0% 9 11,7% 13,0% 12 15,6% 10,5% 30 39,0% 25,6% 25 32,5% 18,1% 77 100% 17,4% ³45.000 <50.000 Taàn soá % theo giaù baùn % theo thu nhaäp 2 2,4% 40,0% 18 21,2% 26,1% 20 23,5% 17,5% 21 24,7% 17,9% 24 28,2% 17,4% 85 100% 19,2% ³45.000 <50.000 Taàn soá % theo giaù baùn % theo thu nhaäp 16 12,0% 23,2% 35 26,3% 30,7% 38 28,6% 32,5% 44 33,1% 31,9% 133 100% 30,0% ³45.000 <50.000 Taàn soá % theo giaù baùn % theo thu nhaäp 22 17,3% 31,9% 42 33,1% 36,8% 25 19,7% 21,4% 38 29,9% 27,5% 127 100% 28,7% ³45.000 <50.000 Taàn soá % theo giaù baùn % theo thu nhaäp 2 9,5% 40% 4 19,0% 5,8% 5 23,8% 4,4% 3 14,3% 2,6% 7 33,3% 5,1% 21 100% 4,7% Toång Taàn soá % theo giaù baùn % theo thu nhaäp 5 1,1% 100,0% 69 15,6% 100,0% 114 25,7% 100,0% 117 26,4% 100,0% 138 31,2% 100,0% 443 100% 100% 3.4.3- Vò trí saûn phaåm giaû cua a- Xeáp haïng saûn phaåm Trong phaàn naøy seõ phaân tích ñaùnh giaù cuûa khaùch haøng veà vò trí (thöù haïng) cuûa saûn phaåm giaû cua so vôùi caùc saûn phaåm döôùi ñaây (saûn phaåm hieän nay coâng ty Vissan ñang saûn xuaát vaø kinh doanh) ñöôïc xeáp thöù töï giaûm daàn veà saûn löôïng tieâu thuï treân thò tröôøng hieän taïi: Xuùc xích tieät truøng Chaû gioø Laïp xöôûng Caù vieân chieân Chaû luïa Keát quaû xeáp haïng cho thaáy möùc ñoä öa chuoäng cuûa ngöôøi tieâu duøng ñoái vôùi saûn phaåm giaû cua ôû möùc trung bình so vôùi caùc saûn phaåm keå treân ñöôïc toùm taét trong baûng sau: Baûng 3.4.3-A: Baûng xeáp haïng saûn phaåm giaû cua Thöù haïng Taàn soá Tyû leä % Trung bình (mean) Yeáu vò (mode) 1 2 3 4 5 46 73 142 106 74 441 10,4 16,6 32,2 24 16,8 100 3,2 3 b- Söï höùa heïn mua saûn phaåm Tyû leä khaùch haøng höùa heïn seõ mua khi saûn phaåm giaû cua ñöôïc tung ra thò tröôøng chieám raát lôùn, treân 90% ñöôïc theå hieän trong baûng 3.4.3-B. Baûng 3.4.3-B: Söï höùa heïn mua saûn phaåm giaû cua Söï höùa heïn Taàn soá Tyû leä % Khoâng mua Mua 49 454 503 9,7 90,3 100 Tuy nhieân, thoâng tin naøy chæ mang tính tham khaûo bôûi vì saûn phaåm thaønh coâng hay khoâng coøn tuyø thuoäc vaøo möùc ñoä trung thaønh cuûa khaùch haøng maø yeáu toá naøy khoâng theå hieän trong thoâng tin veà söï höùa heïn. 3.4.4- Nhaäân thöùc cuûa ngöôøi tieâu duøng veà saûn phaåm môùi a- Söï quan taâm cuûa ngöôøi tieâu duøng veà beänh tim maïch vaø beänh beùo phì Trong phaàn naøy khaûo saùt söï quan taâm cuûa khaùch haøng ñeán caùc beänh veà tim maïch vaø beänh beùo phì, laø hai loaïi beänh maø thöïc phaåm laø yeáu toá aûnh höôûng raát lôùn. Keát quaû khaûo saùt cho thaáy khaùch haøng raát quan taâm ñeán ñeán hai loaïi beänh neâu treân, chieám 73,6% theå hieän trong baûng 3.4.4-A. Baûng 3.4.4-A: Söï quan taâm veà beänh tim maïch vaø beùo phì Söï quan taâm Taàn soá Tyû leä % Bieát beänh nhöng khoâng quan taâm Coù quan taâm Khoâng chuù yù 131 370 2 503 26,0 73,6 0,4 100.0 b- Söï quan taâm cuûa ngöôøi tieâu duøng veà saûn phaåm toát cho söùc khoeû Söï quan taâm cuûa khaùch haøng ñeán caùc loaïi saûn phaåm môùi, toát cho söùc khoeû, ñaëc bieät laø traùnh ñöôïc nguy cô cuûa beänh tim maïch vaø beänh beùo phì chieám moät tyû leä khaù cao (80,9%) treân maãu khaûo saùt. Keát quaû baûng 3.4.4-B cho thaáy ñieàu ñoù. Baûng 3.4.4-B: Söï quan taâm veà saûn phaåm môùi Söï quan taâm Taàn soá Tyû leä % % tích luyõ Raát quan taâm Coù quan taâm Khoâng quan taâm 29 378 96 503 5,8 75,1 19,1 100 5,8 80,9 100 c- Moái lieân heä giöõa söï quan taâm saûn phaåm môùi vaø ñoä tuoåi Qua keát quaû thu thaäp ñöôïc xeùt ôû hai tröôøng hôïp: khoâng quan taâm vaø quan taâm Baûng 3.4.4-C cho keát quaû thu thaäp ñöôïc döôùi ñaây. ._. cho caùc sinh hoaït vaø laøm vieäc. Ñôn giaù ñieän ñöôïc döï baùo töø keát quaû hoài qui döõ lieäu giaù ñieän trong quaù khöù töø naêm 1990 ñeán naêm 2003. Baûng E.1- Phuï luïc E theå hieän döï baùo giaù ñieän töø naêm 2005 ñeán 2019. Chi phí ñieän naêng cho moät taán thaønh phaåm giaû cua ñöôïc cho trong baûng F.3- Phuï luïc F, tranh 32-PL. 5.3.3- Chi phí nöôùc Nöôùc trong phaân xöôûng ñöôïc söû duïng cho muïc ñích giaûi nhieät thieát bò maùy moùc, veä sinh maët baèng, thieát bò tröôùc vaø sau ca saûn xuaát, nöôùc cho sinh hoaït caù nhaân… Ñôn giaù nöôùc trong thôøi kyø phaân tích döï aùn ñöôïc söû duïng töø baûng ñôn giaù nöôùc döï tính cuûa coâng ty Caáp Nöôùc thaønh phoá Hoà Chí Minh giai ñoaïn 2004 – 2013. Ñôn giaù caùc naêm sau 2013 seõ ñöôïc döï baùo theo tyû leä taêng giaù töø naêm 2011 ñeán 2013 cuûa soá lieäu trong baûng ñôn giaù döï tính cuûa coâng ty Caáp nöôùc (xem E.3- Phuï luïc E, trang 29-PL). Chi phí nöôùc haøng naêm trong döï aùn ñöôïc trình baøy trong baûng F.2- Phuï luïc F. 5.3.4- Chi phí nhieân lieäu daàu FO Caùc coâng ñoaïn naáu haáp trong qui trình saûn xuaát ñöôïc söû duïng nguoàn nhieät cuûa hôi nöôùc ñöôïc taïo ra töø loø hôi chung cuûa coâng ty. Do ñoù chi phí nhieân lieäu maø döï aùn phaûi chi traû bao goàm chi phí tieâu thuï daàu FO, chi phí nhaân coâng vaän haønh loø hôi, chi phí khaáu hao loø hôi (xem nhö döï aùn mua hôi nöôùc cuûa coâng ty Vissan). Ñeå ñôn giaûn tính toaùn, coâng ty Vissan chaáp nhaän goäp chi phí vaän haønh loø hôi, chi phí khaáu hao thaønh heä soá laø 1,3 cho chi phí daàu FO, nghóa laø: Ñôn giaù FO (Döï aùn chi traû) = 1,3 * Ñôn giaù FO (Thò tröôøng) Döï baùo ñôn giaù daàu FO theo phöông phaùp hoài qui döõ lieäu giaù quaù khöù töø naêm 1993 ñeán naêm 2003 ñöôïc trình baøy trong D.3- Phuï luïc D. Chi phí nhieân lieäu haøng naêm cuûa döï aùn cho trong phuï luïc F, trang 33-PL. 5.3.5- Chi phí bao bì Chi phí bao bì ñöôïc tính toaùn bình quaân laø 2,5 trieäu ñoàng cho moät taán thaønh phaåm (nguoàn Phoøng Kyõ Thuaät Saûn Xuaát - Vissan, naêm 2004). Chi phí bao bì theo töøng thôøi ñoaïn cuûa döï aùn ñöôïc ñeà nghò tính tröôït giaù theo tyû leä laïm phaùt haøng naêm laø 6% (xem baûng F.7- Phuï luïc F, trang 34-PL). 5.3.6- Chi phí xöû lyù nöôùc thaûi Löôïng nöôùc thaûi töø hoaït ñoäng saûn xuaát xem nhö baèng vôùi löôïng nöôùc tieâu thuï taïi phaân xöôûng seõ ñöôïc ñoå vaøo heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi cuûa coâng ty. Chi phí xöû lyù laø 2.000 ñoàng/m3 (nguoàn Phoøng Kyõ Thuaät - Vissan, 2002). Döï baùo ñôn giaù xöû lyù seõ ñöôïc tính tyû leä taêng giaù ñieän haèng naêm trong töøng thôøi ñoaïn cuûa döï aùn. Chi phí xöû lyù nöôùc haøng naêm ñöôïc trình baøy trong baûng F.5- Phuï luïc F. 5.3.5- Chi phí nhaân coâng Vieäc tính toaùn chi phí nhaân coâng treân cô sôû löông bình quaân cho toaøn boä phaân xöôûng laø 2,8 trieäu ñoàng/thaùng, ngöôøi trong naêm 2005. Löông trong caùc thôøi ñoaïn sau seõ tính theo tröôït giaù vôùi tyû leä laïm phaùt haøng naêm laø 6%. Chi phí nhaân coâng ñöôïc trình baøy trong baûng F.6- Phuï luïc F. 5.3.7- Chi phí quaûn lyù chung Chi phí quaûn lyù chung bao goàm chi phí baûo trì, chi phí quaûn lyù, chi phí khaáu hao. Baûng F.8- Phuï luïc F trình baøy chi phí quaûn lyù chung. a- Chi phí baûo trì, söûa chöõa Chi phí baûo trì, söûa chöõa ñöôïc tính baèng 0,5% chi phí ñaàu tö thieát bò theo giaù naêm goác. Chi phí baûo trì ñöôïc giaû ñònh taêng theo tyû leä laïm phaùt haøng naêm. b- Chi phí quaûn lyù Theo qui cheá cuûa coâng ty, chi phí quaûn lyù ñöôïc trích laø 10% chi phí nhaân coâng. 5.3.8- Chi phí khaáu hao Chi phí khaáu hao thieát bò vaø nhaø xöôûng ñöôïc tính theo khaáu hao ñeàu, thôøi gian khaáu hao thieát bò laø 12 naêm, thôøi gian khaáu hao nhaø xöôûng laø 14 naêm, xem chi tieát baûng F.9- Phuï luïc F, trang 35-PL. 5.4- NGAÂN LÖU TAØI CHÍNH CUÛA DÖÏ AÙN Döïa vaøo caùc thoâng soá taøi chính, doanh thu, chi phí ñaõ ñöôïc ñeà caäp treân, trong phaàn naøy luaän vaên seõ trình baøy baùo caùo thu nhaäp, xaây döïng ngaân löu danh nghóa vaø ngaân löu thöïc cuûa döï aùn theo quan ñieåm toång ñaàu tö vaø quan ñieåm chuû ñaàu tö. 5.4.1- Baùo caùo thu nhaäp cuûa döï aùn Baùo caùo thu nhaäp phaûn aùnh keát quaû hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh döï kieán haèng naêm cuûa döï aùn. Baùo caùo thu nhaäp cho thaáy khi phaân xöôûng baét ñaàu hoaït ñoäng, döï aùn ñaõ taïo ra lôïi nhuaän trong suoát thôøi kyø cuûa döï aùn (xem baûng H.6- Phuï luïc H, trang 42-PL). 5.4.2- Phaân tích taøi chính theo quan ñieåm toång ñaàu tö Trong phaân tích taøi chính theo quan ñieåm toång ñaàu tö, luaän vaên trình baøy caû doøng ngaân löu taøi chính danh nghóa vaø doøng ngaân löu taøi chính thöïc sau thueá. Tieâu chuaån ñaùnh giaù tính hieäu quaû cuûa döï aùn laø NPV ³ 0 vaø IRR ³ MARR. Keát quaû chi tieát xem phuï luïc H, trang 44-PL vaø 46-PL, ñöôïc toùm taét trong baûng sau: Baûng 5.4.2: Keát quaû phaân tích NPV vaø IRR theo quan ñieåm toång ñaàu tö Tieâu chuaån Danh nghóa Thöïc MARR (%) 12,38% 6,02% IRR (%) 37% 29% NPV (Trieäu ñoàng) 78.882 78.882 Nhö vaäy phaân tích taøi chính treân quan ñieåm toång ñaàu tö cho thaáy döï aùn ñaùng giaù. 5.4.3- Phaân tích taøi chính theo quan ñieåm chuû ñaàu tö Theo quan ñieåm chuû ñaàu tö, töø doøng ngaân löu taøi chính danh nghóa vaø doøng ngaân löu thöïc ñeàu coù NPV > 0 vaø IRR > MARR. Keát quaû cho trong baûng 5.4.3 (xem phuï luïc H, trang 43-PL vaø 45-PL). Baûng 5.4.3- Keát quaû phaân tích NPV vaø IRR theo quan ñieåm chuû ñaàu tö Tieâu chuaån Danh nghóa Thöïc MARR (%) 18,72% 12% IRR (%) 55% 47% NPV (Trieäu ñoàng) 44.151 44.151 Nhö vaäy döï aùn ñaùng giaù veà maët taøi chính treân quan ñieåm chuû ñaàu tö. 5.4.4- AÛnh höôûng cuûa laïm phaùt ñeán caùc haïng muïc cuûa doøng ngaân löu Trong muïc 5.1.2, luaän vaên ñaõ xaùc ñònh tyû leä laïm phaùt kyø voïng trong suoát thôøi kyø phaân tích döï aùn laø 6% naêm. Tuy nhieân vieäc xaùc ñònh chính xaùc tyû leä laïm phaùt laø moät vieäc heát söùc khoù khaên, do ñoù phaàn naøy seõ xem xeùt theâm bieán ñoäng cuûa laïm phaùt töø khoaûng 0% ñeán 12% aûnh höôûng ñeán keát quaû NPV cuûa caùc haïng muïc vaø cuûa döï aùn nhö theá naøo. Soá lieäu cuï theå trình baøy trong baûng 5.4.4 trang sau. Söï aûnh höôûng cuûa vieäc taêng tyû leä laïm phaùt leân töøng haïng muïc doøng tieàn teä cuûa döï aùn nhö sau: Doøng haïng muïc khoâng ñoåi: doanh thu, toång chi phí saûn xuaát vaø hoaït ñoäng, thueá giaù trò gia taêng. Doøng haïng muïc giaûm: traû laõi vaø voán ngaân haøng. Caùc doøng haïng muïc coøn laïi ñeàu taêng. NPV cuûa döï aùn giaûm töø 47,849 tyû ñoàng xuoáng 40,2 tyû ñoàng. Baûng 5.4.4- Aûnh höôûng cuûa laïm phaùt ñeán caùc hang muïc cuûa doøng ngaân löu (Ñôn vò trieäu ñoàng) Laïm phaùt 0% 2% 4% 6% 8% 10% 12% Ngaân löu vaøo (+) Voán vay 31.344 32.677 34.176 35.858 37.742 39.848 42.196 Doanh thu 526.018 526.018 526.018 526.018 526.018 526.018 526.018 Thay ñoåi khoaûn P.Thu -2.845 -3.721 -4.563 -5.373 -6.153 -6.905 -7.630 Giaù trò thanh lyù thieát bò 4.668 5.362 6.143 7.019 8.000 9.097 10.320 Toång ngaân löu vaøo 550.565 549.565 548.618 547.717 546.859 546.040 545.257 Ngaân löu ra (-) Chi phí ñaàu tö Th.bò 39.181 40.847 42.720 44.823 47.178 49.810 52.745 Voán löu ñoäng ban ñaàu 6.739 6.874 7.008 7.143 7.278 7.413 7.548 Toång chi phí SX & HÑ 387.854 387.854 387.854 387.854 387.854 387.854 387.854 Tieàn laõi vay naêm 04 12.169 11.393 10.699 10.076 9.515 9.008 8.547 Tieàn laõi vay naêm 12 4.367 4.855 5.391 5.980 6.626 7.334 8.109 Traû voán vay naêm 04 12.646 11.566 10.627 9.806 9.086 8.450 7.886 Traû voán vay naêm 12 6.545 7.153 7.815 8.537 9.321 10.174 11.101 Thay ñoåi tieàn maët 910 1.168 1.416 1.654 1.884 2.105 2.319 Thay ñoåi toàn kho NL 3.955 4.972 5.951 6.893 7.800 8.673 9.516 Thay ñoåi toàn kho TP 2.432 3.070 3.683 4.274 4.842 5.389 5.917 Thay ñoåi khoaûn P.Traû -1.582 -1.989 -2.380 -2.757 -3.120 -3.469 -3.806 Toång doøng ngaân löu ra 462.576 462.092 461.801 461.667 461.663 461.767 461.959 Ngaân löu roøng tröôùc thueá 87.989 87.473 86.817 86.050 85.195 84.273 83.298 Thueá VAT 13.778 13.778 13.778 13.778 13.778 13.778 13.778 Thueá TNDN 26.362 27.031 27.612 28.121 28.570 28.966 29.320 NPV sau thueá 47.849 46.664 45.427 44.151 42.848 41.529 40.200 Keát quaû cho thaáy giaù trò hieän taïi roøng cuûa doøng ngaân löu döï aùn luoân döông khi tyû leä laïm phaùt taêng töø 0% naêm ñeán 12% naêm. 5.5- PHAÂN TÍCH RUÛI RO Trong quaù trình xaây döïng ngaân löu taøi chính cuûa döï aùn, luaän vaên ñaõ söû duïng nhieàu giaû ñònh cho caùc thoâng soá ñaàu vaøo. Söï thay ñoåi cuûa caùc thoâng soá naøy seõ laøm thay ñoåi giaù trò NPV - laø tieâu chuaån ñaùnh giaù tính khaû thi cuûa döï aùn -. Do ñoù, ñeå xaùc ñònh möùc ñoä nhaïy caûm cuûa NPV ñoái vôùi söï thay ñoåi cho pheùp cuûa caùc thoâng soá ñaàu vaøo, luaän vaên tieán haønh phaân tích ruûi ro theo caùc phöông phaùp phoå bieán laø: phaân tích ñoä nhaïy, phaân tích tình huoáng, vaø phaân tích moâ phoûng. 5.5.1- Phaân tích ñoä nhaïy Trong phaàn naøy choïn caùc bieán maø khi giaù trò cuûa chuùng thay ñoåi seõ laøm aûnh höôûng nhieàu ñeán giaù trò NPV cuûa döï aùn. Caùc bieán ñöôïc choïn laø löôïng baùn, giaù baùn, giaù nguyeân vaät lieäu, chi phí hoaït ñoäng, suaát chieát khaáu MARR, tyû leä laïm phaùt. Keát quaû phaân tích ñoä nhaïy nhö sau: a- Soá löôïng baùn Ñoä thay ñoåi NPV (tyû ñoàøng) -60% -6,791 -50% 1,070 -40% 10,190 -30% 18,680 -20% 27,170 -10% 35,661 0% 44,151 10% 52,643 20% 61,131 Hình 5.5.1-A: Söï thay ñoåi NPV theo löôïng baùn Nhaän xeùt: löôïng baùn coù taùc ñoäng maïnh ñeán NPV, khi soá löôïng baùn giaûm hoaëc taêng 10% so vôùi möùc döï tính ban ñaàu thì NPV seõ giaûm hoaëc taêng khoaûng 18%. Khi löôïng baùn giaûm döôùi 50% möùc döï tính ban ñaàu thì NPV seõ aâm. b- Giaù baùn Ñoä thay ñoåi NPV (tyû ñoàøng) -20% -23,038 -15% -6,241 -10% 10,556 -5% 27,353 0% 44,151 5% 60,948 10% 77,745 Hình 5.5.1-B: Söï thay ñoåi NPV theo giaù baùn Nhaän xeùt: NPV raát nhaïy caûm vôùi söï thay ñoåi cuûa giaù baùn. Khi giaù baùn taêng hoaëc giaûm 5% so vôùi giaù döï kieán ban ñaàu thì NPV seõ taêng hoaëc giaûm khoaûng 36%. Khi giaù baùn giaûm gaàn 15% thì NPV töø döông chuyeån sang aâm. c- Chi phí hoaït ñoäng Ñoä thay ñoåi NPV (tyû ñoàng) -10% 45,303 0% 44,151 10% 42,998 20% 41,846 30% 40,693 Hình 5.5.1-C: Söï thay ñoåi NPV theo chi phí hoaït ñoäng Nhaän xeùt: Chi phí hoaït ñoäng taêng laøm giaûm NPV cuûa döï aùn, tuy nhieân döõ lieäu cho thaáy NPV thay ñoåi ít khi chi phí hoaït ñoäng thay ñoåi. NPV khoâng nhaïy caûm nhieàu vôùi chi phí hoaït ñoäng. d- Giaù nguyeân lieäu Ñoä thay ñoåi NPV (tyû ñoàøng) -20% 86,825 -15% 76,156 -10% 65,488 -5% 54,819 0% 44,151 5% 33,482 10% 22,814 15% 12,145 20% 1,477 25% -9,191 Hình 5.5.1-D: Söï thay ñoåi NPV theo giaù nguyeân lieäu Nhaän xeùt: NPV cuûa döï aùn khaù nhaïy vôùi söï thay ñoåi cuûa giaù nguyeân lieäu. Khi giaù nguyeân lieäu taêng NPV seõ giaûm vaø ngöôïc laïi. NPV cuûa döï aùn seõ aâm khi giaù nguyeân lieäu taêng hôn 20%. e- Suaát chieát khaáu MARR (%) Ñoä thay ñoài NPV (tyû ñoàng) 9 -25% 57,731 10 -17% 52,729 11 -8% 48,221 12 0% 44,151 13 8% 40,466 14 17% 37,123 15 25% 34,084 Hình 5.5.1-E: Söï thay ñoåi NPV theo suaát chieát khaáu Nhaän xeùt: Khi ñoä thay ñoåi cuûa suaát chieát khaáu thöïc cuûa chuû ñaàu tö laø ±25% thì NPV cuûa döï aùn thay ñoåi khoâng lôùn vaø luoân luoân döông. NPV khoâng nhaïy caûm vôùi söï thay ñoåi cuûa suaát chieát khaáu. f- Keát luaän veà phaân tích ñoä nhaïy Hình 5.5.1-F: Söï thay ñoåi NPV theo caùc bieán Khi ñöa caùc bieán vaøo cuøng ñoà thò, coù theå nhaän thaáy söï thay ñoåi cuûa caùc bieán nhö giaù baùn, giaù nguyeân lieäu vaø löôïng baùn aûnh höôûng raát maïnh ñeán NPV cuûa döï aùn, caùc bieán naøy coù theå laøm cho NPV aâm. Caùc bieán coøn laïi nhö chi phí hoaït ñoäng, tyû leä laïm phaùt (baûng 5.4.4) vaø suaát chieát khaáu aûnh höôûng khoâng nhieàu ñeán NPV cuûa döï aùn, vaø khi caùc bieán naøy thay ñoåi trong khoaûng öôùc tính, NPV luoân cho giaù trò döông. 5.5.2- Phaân tích tình huoáng Trong phaân tích tình huoáng, luaän vaên khaûo saùt giaù trò NPV cuûa döï aùn khi coù söï bieán ñoäng ñoàng thôøi cuûa caùc bieán ñöôïc choïn trong phaàn phaân tích ñoä nhaïy. Giaù trò cuûa caùc bieán ñöôïc tính trong ba tình huoáng laø: baát lôïi nhaát, thöôøng xaûy ra nhaát (trung bình) vaø tình huoáng toát nhaát. Xaùc suaát caùc tình huoáng ñöôïc choïn 30% cho tröôøng hôïp baát lôïi nhaát, 60% thöôøng xaûy ra nhaát vaø 10% cho tröôøng hôïp toát nhaát. Rieâng suaát chieát khaáu MARR thöïc theo quan ñieåm chuû ñaàu tö laø suaát chieát khaáu mong ñôïi cuûa chuû ñaàu tö, vaø trong döï aùn naøy giaù trò yeâu caàu cuûa chuû ñaàu tö laø coá ñònh 12% neân luaän vaên seõ khoâng ñöa soá MARR vaøo ñeå phaân tích tình huoáng cuõng nhö moâ phoûng. Giaù trò cuûa caùc bieán nhö löôïng baùn, giaù baùn, giaù nguyeân lieäu, chi phí hoaït ñoäng, laïm phaùt ñöôïc choïn trong caùc tình huoáng döïa vaøo söï bieán ñoäng treân thò tröôøng vaø tình hình saûn xuaát kinh doanh cuûa coâng ty Vissan trong nhöõng naêm qua ñöôïc trình baøy cuï theå nhö sau: Soá löôïng baùn Möùc ñoä thay ñoåi löôïng baùn cuûa döï aùn ñöôïc caên cöù vaøo möùc ñoä thay ñoåi nhu caàu saûn phaåm giaû cua thöïc teá trong quaù khöù taïi thò tröôøng Thaùi Lan. Ñöôøng bieân toái ña vaø toái thieåu (song song vôùi ñöôøng hoài qui nhu caàu saûn phaåm giaû cua ôû thò tröôøng Thaùi Lan) coù khoaûng caùch laø 800 taán (tính toaùn töø baûng 3.6.1), vaø luaän vaên söû duïng giaù trò naøy cho möùc ñoä dao ñoäng veà löôïng baùn cuûa döï aùn. Töø ñaây xaùc ñònh ñöôïc löôïng baùn toái thieåu baèng 40% vaø löôïng baùn toái ña baèng 160% löôïng baùn döï baùo. Giaù baùn saûn phaåm giaû cua Qua phaân boá xaùc suaát cuûa keát quaû khaûo saùt thò tröôøng veà giaù baùn saûn phaåm maø ngöôøi tieâu duøng coù theå chaáp nhaän ñöôïc (phuï luïc A, trang 12-PL) coù theå laáy giaù baùn leû thaáp nhaát laø 40 ngaøn ñoàng/kg vaø giaù cao nhaát laø 60 ngaøn ñoàng/kg. Nhö vaäy, giaù baùn thaáp nhaát baèng 80% vaø giaù baùn cao nhaát laø 120% giaù baùn döï baùo. Chi phí hoaït ñoäng Caùc khoaûn chi phí nhö ñieän, nöôùc, nhieân lieäu, bao bì, löông coâng nhaân vaø nhöõng khoaûn khaùc ñaõ ñöôïc öôùc tính döïa treân chi phí hoaït ñoäng cuûa coâng ty. Nhöõng khoaûn chi phí naøy treân thöïc teá coù theå cao hôn hoaëc thaáp hôn. Trong luaän vaên, ñoä dao ñoäng cuûa chi phí naøy ñöôïc choïn töø 90% ñeán 130% chi phí tính toaùn. Giaù nguyeân lieäu Nguyeân lieäu chính trong saûn xuaát saûn phaåm giaû cua laø surimi chieám tyû troïng cao nhaát trong toång nguyeân lieäu, do ñoù luaän vaên seõ söû duïng möùc ñoä dao ñoäng cuûa giaù nguyeân lieäu surimi aùp duïng chung cho möùc ñoä dao ñoäng giaù nguyeân lieäu trong döï aùn. Giaù nguyeân lieäu surimi phuï thuoäc nhieàu vaøo muøa ñaùnh baét haûi saûn ôû Vieät Nam, tuy nhieân soá lieäu thoáng keâ taïi coâng ty Vissan trong vaøi naêm qua cho thaáy möùc ñoä dao ñoäng naèm trong khoaûng ± 20%. Vaäy luaän vaên choïn möùc giaù nguyeân lieäu thaáp nhaát laø 80% vaø cao nhaát laø 120% giaù nguyeân lieäu ñaõ tính toaùn. Laïm phaùt Qua keát quaû khaûo saùt aûnh höôûng cuûa laïm phaùt ñeán caùc haïng muïc cuûa doøng ngaân löu trong baûng 5.4.4 cho thaáy khi laïm phaùt taêng thì NPV cuûa döï aùn seõ giaûm. Do ñoù luaän vaên cuõng caàn ñöa theâm bieán laïm phaùt ñeå xem xeùt möùc ñoä ruûi ro trong phaân tích tình huoáng. Vieäc xaùc ñònh tyû leä laïm phaùt vaø döï baùo noù trong töông lai laø ñieàu raát khoù khaên, hôn nöõa qua keát quaû baûng 5.4.4 cho thaáy NPV cuûa döï aùn raát ít nhaïy caûm vôùi tyû leä laïm phaùt, cho neân luaän vaên ñeà nghò moät caùch chuû quan möùc ñoä dao ñoäng cuûa laïm phaùt töø 2% ñeán 12% (xoay quanh giaù trò trung bình 6%). Keát quaû phaân tích tình huoáng ñöôïc toùm taét trong baûng döôùi ñaây: Baûng 5.5.2: Keát quaû phaân tích tình huoáng Caùc bieán Baát lôïi nhaát Trung bình Toát nhaát Löôïng baùn 40% 100% 160% Giaù baùn 80% 100% 120% Chi phí hoaït ñoäng 130% 100% 90% Giaù nguyeân lieäu 120% 100% 80% Laïm phaùt 12% 6% 2% NPV ( trieäu ñoàng) -52.679 44.151 404.700 Xaùc suaát 30% 60% 10% NPV kyø voïng (trieäu ñoàng) 51.157 Keát quaû phaân tích tình huoáng cho thaáy khi xaûy ra tình huoáng baát lôïi nhaát, giaù trò NPV aâm; nhöng giaù trò NPV kyø voïng vaãn döông, ñieàu naøy chöùng toû döï aùn ñaùng giaù. 5.5.3- Phaân tích ruûi ro baèng moâ phoûng Trong phaân tích tình huoáng, caùc bieán aûnh höôûng ñeán giaù trò NPV cuûa döï aùn ñöôïc xeùt ñoàng thôøi, nhöng vieäc xaùc ñònh xaùc suaát xaûy ra cho caùc tình huoáng cuõng nhö söï thay ñoåi ñoàng thôøi cuûa caùc bieán mang yeáu toá chuû quan vaø khoù xaûy ra trong thöïc teá. Vì vaäy caàn tieán haønh theâm phaân tích ruûi ro baèng moâ phoûng. Phaân tích ruûi ro ñöôïc thöïc hieän döïa treân kyõ thuaät moâ phoûng Monte Carlo, trong phaân tích naøy, luaän vaên khaûo saùt söï taùc ñoäng ngaãu nhieân cuûa nhieàu bieán cuøng luùc leân ñoä ño hieäu quaû cuûa döï aùn. Caùc bieán ñöa vaøo ñöôïc ñònh nghóa daïng phaân phoái xaùc suaát cuõng nhö giaù trò bieân, giaù trò trung bình phuø hôïp vôùi baûn chaát thöïc teá cuûa chuùng. Coâng cuï ñöôïc söû duïng laø phaàn meàm @Risk chaïy treân neàn Excel. Choïn bieán phaân tích Caùc bieán ñöôïc choïn ñeå phaân tích ruûi ro cuõng goàm caùc bieán trong phaàn phaân tích tình huoáng: Thay ñoåi soá löôïng baùn Thay ñoåi giaù baùn Thay ñoåi chi phí hoaït ñoäng Thay ñoåi giaù nguyeân lieäu Laïm phaùt Ñaëc tröng cuûa bieán Caùc giaù trò ñaëc tröng cuûa bieán ñöôïc trình baøy trong phaàn 5.2.2, phaân phoái xaùc suaát cuûa caùc bieán ñöôïc giaû ñònh laø phaân phoái chuaån coù giaù trò trung bình laø giaù trò ñaõ döï baùo trong phaân tích taøi chính vaø ñoä leäch chuaån ñöôïc tính theo nguyeân taéc 6sigma (hieäu giöõa giaù trò Max vaø Min chia cho 6), rieâng bieán chi phí hoaït ñoäng coù phaân phoái ñeàu. Baûng sau ñaây toùm taét ñaëc tröng cuûa caùc bieán: Baûng 5.5.3: Ñaëc tröng cuûa bieán Teân bieán Loaïi phaân phoái xaùc suaát Ñaëc tröng Ghi chuù Soá löôïng baùn Phaân phoái chuaån µ = 100%, σ = 20% % cuûa löôïng baùn döï kieán (taán) Giaù baùn Phaân phoái chuaån µ = 100%, σ = 10% % cuûa giaù baùn (trieäu ñoàng) Giaù nguyeân lieäu Phaân phoái chuaån µ = 100%, σ = 6,67% % cuûa giaù nguyeân lieäu (trieäu ñoàng) Chi phí hoaït ñoäng Phaân phoái ñeàu Min = 90%, Max = 130% % cuûa chi phí (trieäu ñoàng) Laïm phaùt Phaân phoái chuaån µ = 6%, σ = 2% (%) c- Keát quaû phaân tích ruûi ro Qua 10.000 laàn chaïy moâ phoûng treân @Risk, keát quaû phaân tích ruûi ro thu ñöôïc nhö sau: NPV trung bình cuûa döï aùn laø 44.110 trieäu ñoàng. Xaùc suaát ñeå NPV aâm laø 23,14%. Ñieàu naøy cho thaáy döï aùn ñöôïc xem laø ñaùng giaù vaø coù möùc ñoä ruûi ro töông ñoái cao. Keát quaû chi tieát cuûa phaân tích ruûi ro ñöôïc trình baøy trong phaàn phuï luïc K, trang 52-PL. CHÖÔNG 6: PHAÂN TÍCH KINH TEÁ Muïc tieâu cuûa phaân tích kinh teá laø ñaùnh giaù döï aùn töø quan ñieåm cuûa toaøn boä neàn kinh teá ñeå xaùc ñònh vieäc thöïc hieän döï aùn coù toát cho lôïi ích kinh teá quoác gia hay khoâng (trong khi phaân tích taøi chính chæ xem xeùt hieäu quaû lieân quan ñeán chuû ñaàu tö). Vieäc ño löôøng lôïi ích vaø chi phí kinh teá ñöôïc xaây döïng treân döõ lieäu coù ñöôïc trong phaân tích taøi chính. Trong phaàn naøy, luaän vaên taäp trung xaây döïng heä soá chuyeån ñoåi giaù, sau ñoù döïa treân doøng ngaân löu thöïc theo quan ñieåm toång ñaàu tö xaùc ñònh caùc lôïi ích vaø chi phí kinh teá, xaây döïng doøng ngaân löu kinh teá cuûa döï aùn vaø phaân tích keát quaû. 6.1- XAÙC ÑÒNH HEÄ SOÁ CHUYEÅN ÑOÅI GIAÙ Ñeå xaùc ñònh giaù trò kinh teá cuûa caùc yeáu toá ñaàu vaøo vaø ñaàu ra cuûa döï aùn töø giaù taøi chính, tröôùc tieân laø xaùc ñònh heä soá chuyeån ñoåi giaù cuûa caùc yeáu toá naøy. Caùc yeáu toá ñaàu vaøo cuûa döï aùn ñöôïc phaân laøm hai loaïi: haøng ngoaïi thöông vaø haøng phi ngoaïi thöông. Haøng ngoaïi thöông bao goàm haøng nhaäp khaåu, haøng xuaát khaåu, vaø caùc loaïi haøng coù khaû naêng xuaát nhaäp khaåu. Haøng phi ngoaïi thöông laø nhöõng loaïi maët haøng khoâng ñöôïc mua baùn treân thò tröôøng quoác teá, chaúng haïn nhö löông coâng nhaân, chi phí quaûn lyù, ñieän nöôùc… Aùp duïng lyù thuyeát tính toaùn heä soá chuyeån ñoåi CFi (Conversion Factor) ñöôïc trình baøy trong chöông hai, phaàn döôùi ñaây seõ tính toaùn CFi cho töøng haïng muïc cuûa doøng ngaân löu döï aùn. 6.1.1- Xaùc ñònh heä soá chuyeån ñoåi giaù cuûa haøng ngoaïi thöông Ñeå tính heä soá chuyeån ñoåi giaù cuûa haøng ngoaïi thöông, caùc thoâng soá cô baûn caàn ñöôïc xaùc ñònh laø: Tyû giaù hoái ñoái kinh teá: Ee Tyû giaù hoái ñoái kinh teá ñöôïc xaùc ñònh theo coâng thöùc: Ee = WxEm (1+K) (1-tx) + WimEm (1+tim) Trong ñoù: Ee, Em : giaù kinh teá vaø giaù taøi chính cuûa ngoaïi teä Wx, Wim : tyû troïng giaù trò haøng xuaát khaåu vaø nhaäp khaåu. Wx= 48%, Wim= 52% tx, tim : thueá suaát xuaát khaåu, nhaäp khaåu trung bình. tx= 1,02%, tim= 14,52% (Xem phaàn tính toaùn phuï luïc J, trang 50-PL). K laø tyû soá trôï giaù cho xuaát khaåu. Khoâng trôï giaù neân K= 0 Em= 15.650 VND/USD (vaøo thôøi ñieåm cuoái naêm 2003) Keát quaû cho Ee= 16.755VND/USD Phaàn buø ñaép trao ñoåi ngoaïi teä FEP Phaàn buø ñaép ngoaïi teä ñöôïc tính nhö sau: Töø caùc heä soá CFunadj vaø FEP, luaän vaên tieán haønh tính heä soá chuyeån ñoåi giaù caùc yeáu toá ñaàu vaøo: Heä soá chuyeån ñoåi giaù cuûa daây chuyeàn thieát bò Thieát bò nhaäp nöôùc ngoaøi Döïa vaøo baûng tính heä soá giaù ñöôïc trình baøy trong chöông hai, heä soá chuyeån ñoåi giaù cho daây chuyeàn thieát bò ñöôïc tính trong baûng 6.1.1 nhö sau: Baûng 6.1.1-A: Heä soá CF cuûa daây chuyeàn thieát bò mua nöôùc ngoaøi (Ñôn vò: trieäu ñoàng) Thieát bò mua trong nöôùc FV CFunadj EVunadj %T FEP EVadj Giaù CIF 22491 1 22491 100% 2361,5 24852,56 Thueá nhaäp khaåu 0 0 0 0% 0 0 Vaän chuyeån 50 1 50 0% 0 50 Toång 22541 14902,56 CF(Thieát bò nhaäp) 1,1048 Thieát bò mua trong nöôùc Thieát bò mua trong nöôùc ñaõ chòu thueá nhaäp khaåu 20%. Heä soá chuyeån ñoåi cuûa thieát bò mua trong nöôùc nhö sau: Baûng 6.1.1-B: Heä soá CF cuûa thieát bò mua trong nöôùc (Ñôn vò: trieäu ñoàng) Thieát bò mua trong nöôùc FV CFunadj EVunadj %T FEP EVadj Giaù CIF 2224,6 1 2224,6 100% 233,58 2458,18 Thueá nhaäp khaåu (20%) 444,92 0 0 0% 0.00 0.00 Phaàn cheânh leäch baùn buoân 508,48 1 508,48 0% 0.00 508,48 Toång 3178 2966,66 CF(thieát bò trong nöôùc) 0,9335 b- Heä soá chuyeån ñoåi cuûa nguyeân lieäu nhaäp Caùc nguyeân lieäu coù nguoàn goác töø nöôùc ngoaøi duøng trong quaù trình saûn xuaát bao goàm moät soá höông lieäu vaø chaát phuï gia ñeàu ñöôïc mua töø caùc coâng ty trong nöôùc. Veà nguyeân taéc, ñaây laø haøng ngoaïi nhaäp caàn phaûi tính heä soá chuyeån ñoåi giaù theo haøng ngoaïi thöông, tuy nhieân chi phí cho nguyeân lieäu naøy chieám moät tyû troïng quaù nhoû trong toång chi phí nguyeân lieäu, vaø ñeå ñôn giaûn tính toaùn maø khoâng aûnh höôûng ñeán keát quaû, luaän vaên ñeà nghò ñöôïc tính heä soá chuyeån ñoåi giaù theo haøng phi ngoaïi thöông cuøng vôùi caùc nguyeân lieäu khaùc. 6.1.2- Xaùc ñònh heä soá chuyeån ñoåi cuûa haøng phi ngoaïi thöông Caùc nhaäp löôïng phi ngoaïi thöông trong döï aùn naøy bao goàm chi phí nguyeân lieäu, bao bì, ñieän, nöôùc, daàu, doanh thu… Nhö ñaõ trình baøy trong chöông hai, giaù kinh teá cuûa haøng phi ngoaïi thöông Pe ñöôïc tính theo coâng thöùc: Trong ñoù: Pd laø giaù ngöôøi tieâu duøng saün loøng chi traû, t laø thueá suaát, Ws, Wd laø tyû troïng giaù cung vaø giaù caàu. Ñoái vôùi haøng phi ngoaïi thöông, Ws, Wd thöôøng ñöôïc choïn baèng nhau, nghóa laø Ws= Wd= 0,5 Do ñoù heä soá chuyeån ñoåi giaù haøng phi ngoaïi thöông ñöôïc tính ñöôïc tính nhö sau: Thueá suaát trong tröôøng hôïp naøy laø thueá giaù trò gia taêng (VAT), bao goàm 2 möùc 5% vaø 10%. Ñoái vôùi chi phí ñieän, daàu, bao bì, nguyeân lieäu, doanh thu, thueá VAT laø 10% Þ CF= 0,9545 Ñoái vôùi chi phí nöôùc, thueá VAT laø 5% Þ CF= 0,9762 6.1.3- Xaùc ñònh heä soá chuyeån ñoåi giaù cuûa chi phí löông coâng nhaân. Trong phaân tích taøi chính, chi phí löông coâng nhaân bình quaân cuûa döï aùn laø 2,8 trieäu ñoàng/thaùng. Löông bình quaân coâng nhaân thaønh phoá Hoà Chí Minh coù tay ngheà cao trong ngaønh thöïc phaåm laø 2,5 trieäu ñoàng/thaùng. Do ñoù heä soá chuyeån ñoåi cuûa chi phí löông coâng nhaân laø: CF = 2,5/2,8 = 0,893 Ñoái vôùi caùc chi phí khaùc, luaän vaên choïn CF = 1 6.1.4- Toång hôïp heä soá chuyeån ñoåi giaù Heä soá chuyeån ñoåi giaù ñaõ xaùc ñònh ôû phaàn treân ñöôïc toång hôïp trong baûng 6.1.4 Baûng 6.1.4: Heä soá chuyeån ñoåi giaù Haïng muïc Heä soá chuyeån ñoåi giaù Thieát bò nhaäp nöôùc ngoaøi 1,1048 Thieát bò mua trong nöôùc 0,9335 Nguyeân lieäu 0,9545 Bao bì 0,9545 Ñieän 0,9545 Daàu FO 0,9545 Nöôùc 0,9762 Löông coâng nhaân 0,8930 Doanh thu 0,9545 Khaùc 1 6.2- PHAÂN TÍCH KINH TEÁ DÖÏ AÙN Phaân tích kinh teá döïa treân cô sôû taøi chính, nhöng thay giaù taøi chính baèng giaù kinh teá cho caùc nhaäp luôïng vaø xuaát löôïng vaø loaïi boû caùc khoaûn muïc thueá. NPV vaø IRR cuûa döï aùn ñöôïc tính treân quan ñieåm toång ñaàu tö, xem toaøn boä ñaàu tö laø chi phí cô hoäi kinh teá cuûa xaõ hoäi, khoâng phaân bieät voán ñaàu tö cuûa coâng ty hay ñöôïc vay töø ngaân haøng. Suaát chieát khaáu kinh teá thöôøng ñöôïc choïn trong phaân tích kinh teá laø 12%. Keát quaû phaân tích kinh teá ñöôïc trình baøy trong phuï luïc I, trang 47-PL vaø ñöôïc toùm taét trong baûng 6.2. Baûng 6.2- Keát quaû phaân tích kinh teá Tieâu chuaån Keát quaû NPV (trieäu ñoàng) 81.922 IRR (%) 41% Döï aùn coù NPV> 0, neân xeùt veà goùc ñoä kinh teá döï aùn ñaùng giaù. CHÖÔNG 7: KEÁT LUAÄN VAØ KIEÁN NGHÒ 7.1- KEÁT LUAÄN Qua nhöõng noäi dung ñaõ thöïc hieän trong caùc chöông treân, luaän vaên ruùt ra moät soá keát luaän nhö sau: Vieäc ñaàu tö xaây döïng phaân xöôûng cheá bieán saûn phaåm giaû cua taïi coâng ty Vissan phuø hôïp vôùi chieán löôïc phaùt trieån cuûa coâng ty, ñoùn ñaàu khuynh höôùng tieâu duøng trong töông lai ôû thò tröôøng Vieät Nam veà caùc saûn phaåm traùnh caùc nguy cô veà beänh tim maïch vaø beùo phì, ña daïng hoaù saûn phaåm, khai thaùc trieät ñeå cô sôû vaät chaát coù saün cuûa coâng ty, ñaây cuõng laø xu höôùng ñaõ vaø ñang xaûy ra ôû caùc nöôùc trong khu vöïc. Qua khaûo saùt thò tröôøng veà chaát löôïng caûm quan cuûa saûn phaåm maãu, coâng ty neân thay ñoåi moät soá tính chaát saûn phaåm nhö vò ngoït, maøu saéc cho phuø hôïp vôùi khaåu vò cuûa ngöôøi tieâu duøng Vieät Nam hôn moät khi döï aùn ñi vaøo hoaït ñoäng. Keát quaû phaân tích taøi chính cho thaáy NPV cuûa döï aùn coù giaù trò döông vaø IRR cuûa döï aùn lôùn hôn soá MARR treân quan ñieåm toång ñaàu tö vaø caû quan ñieåm chuû ñaàu tö. Cuï theå theo quan ñieåm toång ñaàu tö, döï aùn coù NPV baèng 78.882 trieäu ñoàng, IRR(danh nghóa) laø 37%, IRR(thöïc) laø 29%. Theo quan ñieåm chuû ñaàu tö, döï aùn coù NPV baèng 44.151 trieäu ñoàng, IRR(danh nghóa) baèng 55% vaø IRR(thöïc) laø 47%. Keát quaû theå hieän döï aùn ñaùng giaù veà maët taøi chính. Döï aùn khai thaùc moät soá cô sôû vaät chaát coù saün cuûa coâng ty Vissan nhö loø hôi, heä thoáng laïnh tröõ ñoâng saûn phaåm, bieán theá, traïm phaân phoái ñieän, vaø heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi… nhaèm giaûm voán ñaàu tö, ñieàu naøy lyù giaûi taïi sao giaù trò NPV vaø IRR cuûa döï aùn raát cao. Tuy nhieân luaän vaên cuõng ñaõ tính ñaày ñuû caùc chi phí khi söû duïng cô sôû coù saün naøy nhö laø caùc chi phí cô hoäi. Keát quaû phaân tích laïm phaùt chæ ra raèng khi laïm phaùt taêng, giaù trò NPV cuûa döï aùn giaûm. Ñieàu naøy noùi leân söï caàn thieát cuûa vieäc phaân tích laïm phaùt ñöôïc thöïc hieän trong luaän vaên. Tuy nhieân möùc ñoä giaûm giaù trò NPV khoâng lôùn, cuï theå khi tyû leä laïm phaùt taêng töø 0% ñeán 12% thì NPV giaûm töø 47.849 trieäu ñoàng xuoáng coøn 40.200 trieäu ñoàng. Qua phaân tích ñoä nhaïy cho thaáy caùc yeáu toá aûnh höôûng nhieàu ñeán keát quaû cuûa döï aùn laø löôïng baùn, giaù baùn vaø chi phí nguyeân lieäu. Phaân tích tình huoáng vôùi xaùc suaát baát lôïi nhaát 30%, trung bình 60% vaø xaùc suaát toát nhaát 10% cho giaù trò kyø voïng cuûa NPV laø 51.157 trieäu ñoàng. Keát quaû phaân tích ruûi ro baèng moâ phoûng cho thaáy döï aùn coù ruûi ro, qua 10.000 laàn moâ phoûng, xaùc suaát ñeå döï aùn thaát baïi chieám 23,14% maëc duø giaù trò NPV kyø voïng khaù cao 44.110 trieäu ñoàng. Keát quaû phaân tích kinh teá cho thaáy giaù trò NPV cuûa döï aùn laø 81.922 trieäu ñoàng vaø IRR baèng 41% lôùn hôn MARR cuûa coâng quyõ (12%) neân döï aùn ñaùng giaù veà maët kinh teá. Caùc keát quaû treân chöùng toû döï aùn xaây döïng phaân xöôûng cheá bieán saûn phaåm giaû cua laø hoaøn toaøn khaû thi veà maët taøi chính vaø mang laïi lôïi ích cho neàn kinh teá. 7.2- KIEÁN NGHÒ Qua phaân tích cho thaáy döï aùn coù tính khaû thi cao, mang laïi lôïi nhuaän cho chuû ñaàu tö vaø lôïi ích cho neàn kinh teá ñaát nöôùc. Ñeå döï aùn ñöôïc thöïc hieän ñaït keát quaû mong muoán, luaän vaên coù moät soá kieán nghò nhö sau: Kieán nghò laõnh ñaïo coâng ty Vissan tieáp tuïc khaûo saùt kyõ caùc bieán ruûi ro aûnh höôûng lôùn ñeán giaù trò NPV cuûa döï aùn bao goàm caùc bieán nhö saûn löôïng, giaù baùn, chi phí nguyeân lieäu. Kieán nghò coâng ty Vissan thöïc hieän phaân tích khaû thi vôùi thôøi kyø phaân tích ngaén hôn nhaèm giaûm bôùt ruûi ro cuûa döï aùn. Keát quaû phaân tích taøi chính vaø kinh teá cho thaáy tính haáp daãn cuûa döï aùn, vì vaäy coâng ty Vissan neân trieån khai nhanh choùng döï aùn naøy ñeå sôùm coù quyeát ñònh ñaàu tö cuûa sôû Keá Hoaïch - Ñaàu Tö thaønh phoá Hoà Chí Minh. Kieán nghò caùc ban ngaønh chöùc naêng thaønh phoá thöïc hieän chính saùch öu ñaõi veà mieãn giaûm thueá thu nhaäp doanh nghieäp trong hai naêm ñaàu vì ñaây laø saûn phaåm môùi. ._.