Nghiệp vụ thị trường mở Việt Nam- Thực trạng và giải pháp

Tr­êng ®¹i häc ngo¹i th­¬ng Khoa kinh tÕ ngo¹i th­¬ng Kho¸ luËn tèt nghiÖp §Ò tµi: NghiÖp vô thÞ tr­êng më ViÖt Nam thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p Gi¸o viªn h­íng dÉn: Th.S. Mai Thu HiÒn Sinh viªn thùc hiÖn: NguyÔn ThÞ Thu Trang Líp: A7-K37 B Hµ Néi - th¸ng 12/2002 Môc lôc Lêi nãi ®Çu 1 Ch­¬ng 1. Nh÷ng lý luËn chung vÒ NghiÖp vô thÞ tr­êng më 3 I.Ng©n hµng trung ­¬ng vµ c¸c c«ng cô ®iÒu hµnh 3 chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cña Ng©n hµng Trung ­¬ng 1. Ng©n hµng trung ­¬ng 3 1.1. Kh¸i niÖm Ng©n hµng trung ­¬ng 3 1.2. Chøc n¨ng cña Ng©n hµng trung ­¬ng 4 2. ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ vµ c¸c c«ng cô cña ®iÒu hµnh CSTT cña NHT¦ 8 2.1. L­îng cung tiÒn vµ c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng tíi l­îng cung tiÒn 8 2.2. ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ vµ c¸c c«ng cô cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ 10 2.2.1 ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ vµ môc tiªu cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ 10 2.2.2 C«ng cô cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ 11 II. Mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ NghiÖp vô thÞ tr­êng më 17 1. Kh¸i niÖm NghiÖp vô thÞ tr­êng më 17 2. C¸c ph­¬ng thøc giao dÞch trong NghiÖp vô thÞ tr­êng më 18 2.1 C¸c giao dÞch mua b¸n h¼n 18 2. 2 C¸c giao dÞch cã hoµn l¹i 19 3. Hµng ho¸ sö dông trong NgiÖp vô thÞ tr­êng më 23 4. H×nh thøc giao dÞch 25 4.1 §Êu thÇu 25 4.2 Giao dÞch song ph­¬ng 29 5. Thµnh viªn tham gia trong NghiÖp vô thÞ tr­êng më 30 6. C¬ chÕ t¸c ®éng cña NghiÖp vô thÞ tr­ßng më 32 6.1 Qua kªnh l·i suÊt 32 6.2 Qua kªnh gi¸ tµi s¶n 35 6.3 Qua kªnh tÝn dông 37 Ch­¬ng 2. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng NVTTM ë viÖt Nam 39 I. Bèi c¶nh ra ®êi NghiÖp vô thÞ tr­êng më viÖt nam 39 1. Bèi c¶nh ra ®êi 39 2. C¬ së ph¸p lý cña ho¹t ®éng NVTTM ë ViÖt Nam 41 II. thùc tr¹ng NVTTM ViÖt Nam sau hai n¨m ho¹t ®éng 42 1. Thùc tr¹ng nghiÖp vô thÞ tr­êng më ViÖt Nam 42 1.1. VÒ kÕt qu¶ giao dÞch 42 1.2. H×nh thøc ®Êu thÇu trªn thÞ tr­êng më 46 1.3. Hµng ho¸ giao dÞch trªn thÞ tr­êng më 47 1.4. §èi t¸c giao dÞch cña Ng©n hµng Nhµ n­íc trªn thÞ tr­êng më 48 1.5. VÒ ph­¬ng thøc giao dÞch 50 1.6. VÒ kü thuËt giao dÞch 52 2. §¸nh gi¸ ho¹t ®éng nghiÖp vô thÞ tr­êng më 2 n¨m qua 52 2.1 Nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®­îc 52 2.2 Nh÷ng tån t¹i, h¹n chÕ 53 2.3 Mét sè nguyªn nh©n cña nh÷ng mÆt cßn tån t¹i 54 2.3.1. VÒ hµng ho¸ 54 2.3.2. VÒ chñ thÓ 56 2.3.3. VÒ ph­¬ng thøc giao dÞch 57 2.3.4. VÒ thÞ tr­êng tiÒn tÖ liªn ng©n hµng 61 2.3.5. Kh¶ n¨ng dù b¸o nhu cÇu vèn kh¶ dông cña HTNH 63 2.3.6. Kh¶ n¨ng ph¸t huy hiÖu qu¶ c¸c kªnh dÉn truyÒn t¸c ®éng cña NVTTM 64 2.3.7. Tr×nh ®é C«ng nghÖ th«ng tin 65 Ch­¬ng 3. Gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng Nvttm ë viÖt nam 65 I. Mét sè bµi häc kinh nghiÖm tõ c¸c n­íc. 67 1. Kinh nghiÖm tõ Ng©n hµng trung ­¬ng mét sè n­íc ®iÓn h×nh 67 1.1. NHT¦ Ch©u ¢u 67 1.2. NHT¦ NhËt B¶n 71 1.3. Côc dù tr÷ liªn bang Mü 74 2. Nh÷ng nhËn xÐt chung vÒ NVTTM c¸c n­íc 76 3. Kh¶ n¨ng vËn dông hiÖu qu¶ NVTTM ë ViÖt Nam 79 II. gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ nvttm viÖt nam 84 1. T¨ng nhanh chñng lo¹i hµng ho¸ giao dÞch 85 2. Më réng ph¹m vi ®èi t¸c trong ho¹t ®éng NVTTM 85 3. T¨ng c­êng hiÖu qu¶ sö dông ph­¬ng thøc giao dÞch hîp ®ång mua l¹i 85 4. N©ng cao kh¶ n¨ng dù b¸o vèn kh¶ dông 87 5. X©y dùng thÞ tr­êng tiÒn tÖ n¨ng ®éng ®Æc biÖt lµ ThÞ tr­êng tiÒn tÖ liªn ng©n hµng 87 6. C¸c biÖn ph¸p liªn quan kh¸c 88 III. Mét sè kiÕn nghÞ 89 1. VÒ phÝa chÝnh phñ 89 2. VÒ phÝa Ng©n hµng nhµ n­íc 89 3. VÒ phÝa bé tµi chÝnh, kho b¹c nhµ n­íc 91 4. VÒ phÝa c¸c tæ chøc tÝn dông 92 KÕt luËn 94 Danh môc tµi liÖu tham kh¶o Phô lôc Lêi nãi ®Çu Lý do lùa chän ®Ò tµi NghiÖp vô thÞ tr­êng më ViÖt Nam chÝnh thøc b­íc vµo ho¹t ®éng tõ 11/7/2000 ®¸nh dÊu mét b­íc tiÕn quan träng trong ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cña ViÖt Nam, lÇn ®Çu tiªn chóng ta cã ®­îc ®Çy ®ñ c¸c c«ng cô ®iÒu hµnh s¸ch tiÒn tÖ trong tay, ®Æc biÖt lµ c¸c c«ng cô gi¸n tiÕp. Sù ra ®êi cña thÞ tr­êng më lµ mét tÊt yÕu phï hîp víi qu¸ tr×nh c¶i c¸ch hÖ thèng ng©n hµng ViÖt Nam vµ ®¸p øng nhu cÇu hoµn thiÖn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ trong giai ®o¹n míi. Trªn thùc tÕ sau h¬n 2 n¨m ho¹t ®éng Ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt Nam ®· cã mét c«ng cô ®Ó hÊp thô vµ cung øng vèn cho nÒn kinh tÕ mét c¸ch linh ho¹t. Tuy nhiªn hiÖn nay cßn nhiÒu v­íng m¾c vÒ c¸c vÊn ®Ò sè l­îng, chñng lo¹i hµng ho¸, søc hÊp dÉn cña nghiÖp vô thÞ tr­êng më…do nghiÖp vô nµy cßn qu¸ míi mÎ ë ViÖt Nam vµ cßn ch­a thu hót ®­îc sù quan t©m cña mäi ng­êi. V× vËy ®Ó gãp mét c¸i nh×n ®Çy ®ñ, míi mÎ vÒ ho¹t ®éng nµy, em m¹nh d¹n chän ®Ò tµi "NghiÖp vô thÞ tr­êng më ViÖt Nam- thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p" hy väng phÇn nµo lµm s¸ng tá nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn viÖc sö dông vµ ph¸t huy hiÖu qu¶ cña nghiÖp vô nµy ë ViÖt Nam. 2. Môc ®Ých nghiªn cøu: Do nghiÖp vô thÞ tr­êng më cßn rÊt míi mÎ ®èi víi ViÖt Nam nªn kho¸ luËn chñ yÕu tËp trung vµo tÝnh kü thuËt cña nghiÖp vô nµy nh»m mang ®Õn mét hiÓu biÕt ®Çy ®ñ vÒ nã t¹o c¬ së ®Ó cã thÓ ®¸nh gi¸ vµ ®­a ra nh÷ng gi¶i ph¸p cho ho¹t ®éng thùc tÕ cña chóng ta. §ång thêi trªn c¬ së lý thuyÕt vµ kinh nghiÖm cña c¸c n­íc cã thÞ tr­êng tµi chÝnh ph¸t triÓn sÏ cã nhiÒu bµi häc ®­îc rót ra gióp chóng ta cã c¸i nh×n thùc tÕ vÒ vÊn ®Ò nµy vµ cã h­íng ®i riªng cña m×nh §èi t­îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu: Kho¸ luËn nghiªn cøu nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ nghiÖp vô thÞ tr­êng më ®· ®­îc ®óc kÕt thµnh lý thuyÕt chung nh­ kh¸i niÖm, c¬ chÕ t¸c ®éng, ®iÒu kiÖn ph¸t huy hiÖu qu¶ mµ kh«ng nghiªn cøu s©u vÒ c¸ch ra quyÕt ®Þnh cña ng©n hµng trung ­¬ng trong nghiÖp vô nµy. VÒ thùc tiÔn kho¸ luËn chØ nghiªn cøu nh÷ng nÐt tæng qu¸t vÒ thÞ tr­êng më mét sè n­íc ®iÓn h×nh nh­ Mü, NhËt B¶n vµ liªn minh Ch©u ¢u vµ nh÷ng kÕt qu¶ cña 2 n¨m ®Çu ho¹t ®éng cña thÞ tr­êng më ViÖt Nam. 4. Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu: Kho¸ luËn chñ yÕu dïng ph­¬ng ph¸p tæng hîp, ph©n tÝch, thèng kª, so s¸nh vµ ph­¬ng ph¸p l« gic Néi dung nghiªn cøu: Ngoµi phÇn më ®Çu, kÕt luËn, danh môc tµi liÖu tham kh¶o, ®Ò tµi bao gåm 3 ch­¬ng . Ch­¬ng I : Nh÷ng lý luËn chung vÒ NghiÖp vô thÞ tr­êng më . Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng vËn dông NghiÖp vô thÞ tr­êng më ë ViÖt Nam. Ch­¬ng III. C¸c gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ cña NghiÖp vô thÞ tr­êng më ViÖt Nam Do nh÷ng h¹n chÕ vÒ tr×nh ®é, kinh nghiÖm còng nh­ thêi gian vµ viÖc s­u tÇm tµi liÖu nªn kho¸ luËn kh«ng tr¸nh ®uîc nhiÒu thiÕu sãt. Em rÊt mong nhËn ®­îc ý kiÕn ®¸nh gi¸ gãp ý cña c¸c thÇy c« vµ c¸c b¹n sinh viªn. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù gióp ®ì cña c« gi¸o Mai Thu HiÒn - ng­êi trùc tiÕp h­íng dÉn vµ c¸c b¹n ®· nhiÖt t×nh gióp ®ì trong viÖc t×m tµi liÖu ®Ó em hoµn thµnh kho¸ luËn nµy. Ch­¬ng I Nh÷ng lý luËn chung vÒ nghiÖp vô thÞ tr­êng më. I. Ng©n Hµng Trung ¦¬ng vµ c¸c c«ng cô ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cña Ng©n Hµng Trung ¦¬ng 1. Ng©n hµng trung ­¬ng 1.1. Kh¸i niÖm Ng©n hµng trung ­¬ng Ng©n hµng trung ­¬ng (NHT¦) lµ c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc trªn lÜnh vùc tiÒn tÖ tÝn dông ng©n hµng, ®­îc ®éc quyÒn ph¸t hµnh tiÒn vµ ®ãng vai trß lµ ng©n hµng cña c¸c ng©n hµng trong mét n­íc. §Ó hiÓu vÒ b¶n chÊt cña NHT¦ chóng ta cÇn t×m hiÓu vÒ sù ra ®êi cña nã. HÖ thèng ng©n hµng lµ mét phÇn quan träng cña nÒn kinh tÕ, nã ®­îc vÝ nh­ m¹ch m¸u mang vèn cho c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Cho tíi thÕ kû 18, hÖ thèng ng©n hµng bao gåm c¸c ng©n hµng ®éc lËp víi nhau c¸c ng©n hµng nµy ®Òu cã thÓ ph¸t hµnh tiÒn. Khi l­u th«ng hµnh ho¸ ph¸t triÓn h¬n do c¸c ng©n hµng ph¸t hµnh tiÒn å ¹t g©y nªn l¹m ph¸t vµ sù sôp ®æ hµng lo¹t ng©n hµng g©y hËu qu¶ nghiªm träng cho nÒn kinh tÕ, nªn nhµ n­íc ph¶i ra c¸c ®¹o luËt h¹n chÕ c¸c ng©n hµng ®­îc phÐp ph¸t hµnh tiÒn, dÇn dÇn quyÒn ®­îc ph¸t hµnh tiÒn ®­îc giao cho mét ng©n hµng vµ nhµ n­íc n¾m lÊy ng©n hµng ph¸t hµnh nh»m cã thÓ trùc tiÕp t¸c ®éng tíi nÒn kinh tÕ th«ng qua t¸c ®éng cña tiÒn tÖ. Cho tíi sau chiÕn tranh thÕ giíi thø hai c¸c n­íc lÇn l­ît quèc h÷u ho¸ hoÆc thµnh lËp míi c¸c ng©n hµng ph¸t hµnh, ch¼ng h¹n nh­ Anh, Ph¸p ®· mua l¹i cæ phiÕu cña c¸c ng©n hµng ph¸t hµnh vµ bæ nhiÖm ng­êi ®iÒu hµnh. Mét sè quèc gia th× thµnh lËp c¸c ng©n hµng ph¸t hµnh thuéc së h÷u nhµ n­íc. Cã ng©n hµng l¹i t­ nh©n hoµn toµn nh­ hÖ thèng dù tr÷ liªn bang Mü gåm 12 thµnh viªn. C¸c ng©n hµng nµy ®Òu ®­îc phÐp ph¸t hµnh tiÒn vµ ®Òu thu«c së h÷u t­ nh©n. Cßn ë ViÖt Nam sù ®êi cña NHT¦ l¹i kh«ng gièng lÞch sö h×nh thµnh c¸c NHT¦ trªn thÕ giíi. NHT¦ ViÖt Nam (NHNN) ®­îc t¸ch ra tõ hÖ thèng ng©n hµng mét cÊp ®Ó chuyªn tr¸ch vÒ thùc hiÖn qu¶n lý nhµ n­íc. MÆc dï cã tªn gäi, quyÒn h¹n kh¸c nhau tuú tõng n­íc, nh­ng c¸c NHT¦ ®Òu cã nhiÖm vô c¬ b¶n gièng nhau, ®ã lµ kiÓm so¸t l­îng tiÒn cung øng vµ ®iÒu tiÕt l­u th«ng tiÒn tÖ ®ång thêi thùc hiÖn viÖc qu¶n lý ®iÒu tiÕt ho¹t ®éng cña hÖ thèng ng©n hµng nh»m ®¶m b¶o sù æn ®Þnh vµ an toµn cho toµn hÖ thèng. Bëi dï h×nh thµnh theo c¸ch nµo NHT¦ vÉn mang tÝnh chÊt chung lµ c¬ quan qu¶n lý cña nhµ n­íc. VÝ dô NHT¦ NhËt B¶n cã 45% vèn thuéc së h÷u t­ nh©n, 55% vèn thuéc së h÷u nhµ nø¬c nh­ng nhµ n­íc vÉn n¾m quyÒn ®iÒu hµnh th«ng qua viÖc bæ nhiÖm 7 thµnh viªn héi ®ång chÝnh s¸ch. Cßn Mü mÆc dï c¶ 12 ng©n hµng thµnh viªn cña FED ®Òu thuéc së h÷u t­ nh©n nh­ng tÊt c¶ 7 thµnh viªn cña héi ®ång thèng ®èc ®Òu do tæng thèng chØ ®Þnh vµ quèc héi phª chuÈn. Nh­ vËy NHT¦ kh¸c c¬ b¶n víi c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i (NHTM) ë chç nã lµ ng©n hµng duy nhÊt ®­îc ph¸t hµnh tiÒn vµ ho¹t ®éng v× c¸c môc tiªu kinh tÕ vÜ m«, cßn c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ho¹t ®éng v× môc tiªu lîi nhuËn. 1.2. Chøc n¨ng cña Ng©n hµng trung ­¬ng 1.2.1 NHT¦ lµ ng©n hµng ph¸t hµnh tiÒn NHT¦ lµ ng­êi duy nhÊt ®­îc phÐp ph¸t hµnh tiÒn theo c¸c quy ®Þnh trong luËt hoÆc ®­îc chÝnh phñ phª duyÖt (vÒ mÖnh gi¸ tiÒn, lo¹i tiÒn, møc ph¸t hµnh...) nh»m ®¶m b¶o thèng nhÊt vµ an toµn cho hÖ thèng l­u th«ng tiÒn tÖ quèc gia. Chøc n¨ng nµy cßn lµ c¬ së ®Ó NHT¦ cã thÓ thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng kh¸c. TiÒn do NHT¦ ph¸t hµnh cã quyÒn lùc m¹nh vµ lµ c¬ së t¹o tiÒn göi cña c¸c ng©n hµng trung gian do ®ã mµ mäi ho¹t ®éng cung øng tiÒn cña NHT¦ sÏ ¶nh h­ëng ®Õn tæng ph­¬ng tiÖn thanh to¸n trong x· héi vµ do ®ã ¶nh h­ëng ®Õn toµn bé nÒn kinh tÕ. NHT¦ ph¶i ph¸t hµnh tiÒn víi sè l­îng, thêi diÓm, ph­¬ng thøc ®óng ®¾n nh»m ®¶m b¶o sù æn ®Þnh tiÒn tÖ vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. ViÖc ph¸t hµnh tiÒn cña NHT¦ th­êng c¨n cø vµo nhu cÇu tiÒn cña nÒn kinh tÕ trong mét giai ®o¹n nhÊt ®Þnh. Nã phô thuéc vµo tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ, tû lÖ l¹m ph¸t, l·i suÊt. Ch¼ng h¹n khi s¶n l­îng t¨ng th× l­îng cung tiÒn còng ph¶i t¨ng theo nh»m ®Èm b¶o ®ñ ph­¬ng tiÖn thanh to¸n. Ngoµi ra NHT¦ cßn ph¸t hµnh tiÒn nh»m bï ®¾p nh÷ng thiÕu hôt cña ng©n s¸ch Nhµ n­íc hay th©m hôt c¸n c©n thanh to¸n. 1.2.2 NHT¦ lµ ng©n hµng cña c¸c ng©n hµng. Thùc hiÖn chøc n¨ng nµy NHT¦ cung cÊp ®Çy ®ñ c¸c dÞch vô cña mét ng©n hµng cho c¸c ng©n hµng trung gian. Thø nhÊt NHT¦ më tµi kho¶n vµ nhËn tiÒn göi cña c¸c ng©n hµng trung gian. §Ó ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n cña hÖ thèng ng©n hµng tr­íc nhu rót tiÒn cña kh¸ch hµng, c¸c ng©n hµng buéc ph¶i dù tr÷ mét tû lÖ nhÊt ®Þnh trªn sè tiÒn huy ®éng vµ göi t¹i NHT¦ gäi lµ dù tr÷ b¾t buéc. Ch¼ng h¹n nh­ ë ViÖt Nam tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc trong n¨m 98 lµ 10%, n¨m 99 lµ 5% cña c¸c kho¶n tiÒn göi kh«ng kú h¹n. Ngoµi dù tr÷ b¾t buéc c¸c ng©n hµng cã thÓ dù tr÷ v­ît møc khi nã cã c¸c kho¶n tiÒn nhµn rçi. Ngoµi ra c¸c ng©n hµng trung gian ph¶i duy tr× th­êng xuyªn mét l­îng tiÒn göi trªn tµi kho¶n thanh to¸n t¹i NHT¦ ®ñ ®Ó thùc hiÖn c¸c nhu cÇu chi tr¶ trong thanh to¸n víi c¸c ng©n hµng kh¸c hoÆc ®¸p øng c¸c nhu cÇu giao dÞch víi NHT¦. Thø hai, NHT¦ lµ trung t©m thanh to¸n bï trõ cña hÖ thèng ng©n hµng. C¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i cã thÓ thanh to¸n víi nhau th«ng qua NHT¦ thay v× thanh to¸n trùc tiÕp do cã tµi kho¶n tiÒn göi thanh to¸n t¹i NHT¦. NHT¦ thùc hiÖn thanh to¸n bï trõ cho c¸c ng©n hµng vµ chØ ghi chÐp vµo tµi kho¶n sè chªnh lÖch sau khi bï trõ. VD: gi¶ sö hÖ thèng gåm 3 ng©n hµng A, B. C. T¹i thêi ®iÓm t sè d­ cã cña 3 ng©n hµng nµy lÇn l­ît lµ 100, 150, 200. T¹i thêi ®iÓm t+1, c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh nh­ sau: (1). Kh¸ch hµng ng©n hµng A chuyÓn sÐc tr¶ cho kh¸ch hµng ng©n hµng B sè tiÒn 20 (2). Kh¸ch hµng ng©n hµng C chuyÓn sÐc tr¶ cho kh¸ch hµng ng©n hµng A sè tiÒn 30 (3). Kh¸ch hµng ng©n hµng B chuyÓn sÐc tr¶ cho kh¸ch hµng ng©n hµng C sè tiÒn 25 Ng©n hµng trung ­¬ng sÏ sö dông tµi kho¶n thanh to¸n bï trõ, tÝnh ra sè ph¶i thu, ph¶i tr¶ vµ sÏ ghi nh­ sau: Nî tµi kho¶n ng©n hµng C: 5; Nî tµi kho¶n ng©n hµng B: 5; Cã tµi kho¶n ng©n hµng A :10 vµ sè d­ cã cña 3 ng©n hµng sÏ lµ 95, 145 vµ 260 Nhê cã dÞch vô nµy, NHT¦ gãp phÇn gi¶m chi phÝ thanh to¸n cña x· héi, ®¶m b¶o vèn lu©n chuyÓn nhanh chãng trong hÖ thèng ng©n hµng vµ ph¶n ¸nh chÝnh x¸c quan hÖ thanh to¸n gi÷a c¸c chñ thÓ kinh tÐ trong x· héi. Thø ba, NHT¦ cÊp tÝn dông ng¾n h¹n cho c¸c ng©n hµng d­íi c¸c h×nh thøc: chiÕt khÊu c¸c th­¬ng phiÕu, cho vay cã thÕ chÊp b»ng c¸c chøng kho¸n cã gi¸, cÊp tÝn dông theo hå s¬ tÝn dông. ViÖc cÊp tÝn dông nµy nh»m cung øng thªm vèn kh¶ dông cho c¸c ng©n hµng, lµm t¨ng tÝnh thanh kho¶n vµ linh ho¹t cho c¶ hÖ thèng, t¨ng hiÖu qu¶ sö dông vèn. Trong tr­êng hîp ®Æc biÖt, NHT¦ cßn thùc hiÖn chøc n¨ng ng­êi cho vay cuèi cïng nh»m tr¸nh sù ®æ bÓ cña mét ng©n hµng khi mµ sù sôp ®æ ®ã cã ¶nh h­ëng lín ®Õn sù an toµn cña c¶ hÖ thèng. 1.2.3 NHT¦ lµ ng©n hµng cña chÝnh phñ. Víi chøc n¨ng nµy, NHT¦ qu¶n lý quü ng©n s¸ch nhµ n­íc, cã tr¸ch nhiÖm theo dâi, chi tr¶ l·i, thùc hiÖn thanh to¸n vµ cÊp vèn theo yªu cÇu cña kho b¹c vµ sö dông sè d­ khi nhµn dçi t­¬ng tù nh­ tµi kho¶n cña kh¸ch hµng t¹i NHTM. §ång thêi NHT¦ b¶o qu¶n vµ dù tr÷ quèc gia vÒ ngo¹i tÖ vµ vµng. Bªn c¹nh viÖc gi÷ vµ qu¶n lý tµi kho¶n cho kho b¹c nhµ n­íc, NHT¦ cßn thùc hiÖn vai trß ®¹i lý vµ cÊp tÝn dông cho chÝnh phñ khi cÇn thiÕt. NHT¦ ®øng ra tæ chøc vµ ph¸t hµnh chøng kho¸n cho chÝnh phñ, ®¹i diÖn cho chÝnh phñ t¹i c¸c tæ chøc tiÒn tÖ quèc tÕ, ký kÕt c¸c ®iÒu ­íc quèc tÕ vÒ tiÒn tÖ vµ ho¹t ®éng ng©n hµng, thay mÆt chÝnh phñ ban hµnh c¸c chÝnh s¸ch vÒ tiÒn tÖ tÝn dông vµ tæ chøc thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch ®ã. 1.2.4 Chøc n¨ng qu¶n lý nhµ n­íc cña NHT¦. §©y lµ chøc n¨ng quan träng nhÊt cña NHT¦, nã quyÕt ®Þnh b¶n chÊt cña NHT¦ lµ c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc. NHT¦ cã tr¸ch nhiÖm x©y dùng vµ thùc hiÖn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia, thanh tra gi¸m s¸t ho¹t ®éng cña hÖ thèng ng©n hµng. C¸c chøc n¨ng nµy ®­îc thùc hiÖn g¾n liÒn víi c¸c nghiÖp vô cô thÓ cña NHT¦. NhiÖm vô thùc thi chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia g¾n chÆt chÏ víi viÖc kiÓm so¸t vµ ®iÒu tiÕt l­îng tiÒn cung øng cña NHT¦. Mèi liªn hÖ gi÷a khèi l­îng tiÒn vµ c¸c biÕn sè kinh tÕ vÜ m« nh­ s¶n l­îng, gi¸ c¶, viÖc lµm... ®· ®­îc Milton Friedman, nhµ kinh tÕ häc ng­êi Mü t×m hiÓu vµ chøng minh qua thùc tiÔn hµng tr¨m n¨m ph¸t triÓn cu¶ Mü. Mçi sù t¨ng lªn hay gi¶m ®i cña l­îng tiÒn cung øng cã t¸c ®éng s©u s¾c ®Õn ho¹t ®éng kinh tÕ vÜ m« th«ng qua c¸c kªnh truyÒn dÉn tÝn dông tû gi¸, l·i suÊt, gi¸ tµi s¶n. V× thÕ viÖc chñ ®éng kiÓm so¸t vµ ®iÒu tiÕt l­îng tiÒn trong nÒn kinh tÕ lµ néi dung quan träng nhÊt cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ. Víi t­ c¸ch lµ ng©n hµng cña c¸c ng©n hµng, NHT¦ kh«ng chØ cung øng c¸c dÞch vô ng©n hµng thuÇn tuý mµ th«ng qua ho¹t ®éng kinh doanh ®ã, NHT¦ thùc hiÖn vai trß ®iÒu tiÕt, gi¸m s¸t th­êng xuyªn ho¹t ®éng cña c¸c ng©n hµng nh»m b¶o ®¶m sù æn ®Þnh hiÖu qu¶ cña toµn hÖ thèng, b¶o vÖ lîi Ých cña kh¸ch hµng. 2. ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ vµ c¸c c«ng cô ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cña ng©n hµng trung ­¬ng 2.1. L­îng cung tiÒn vµ c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng tíi l­îng cung tiÒn: 2.1.1.L­îng cung tiÒn Nhµ kinh tÕ häc Mü F.S. Mishkin (§¹i häc Columbia) ®· ®­a ra mét c«ng thøc tÝnh l­îng tiÒn cung øng theo phÐp ®o l­îng tiÒn M1 (gåm tiÒn mÆt vµ tiÒn göi cã thÓ ph¸t sÐc - ph­¬ng tiÖn thanh to¸n chñ yÕu cña x· héi). Ký hiÖu l­îng tiÒn cung øng lµ MS (M1), l­îng tiÒn mÆt trong l­u th«ng lµ C, l­îng tiÒn tÝn dông hay tiÒn göi kh«ng kú h¹n lµ D. Ta cã MS = C+D Khi NHT¦ ph¸t hµnh mét l­îng tiÒn - gäi lµ tiÒn c¬ së - ký hiÖu lµ MB, th× mét phÇn l­îng tiÒn nµy ®­îc l­u hµnh trªn thÞ tr­êng (C) vµ mét phÇn n»m t¹i c¸c ng©n hµng d­íi d¹ng tiÒn dù tr÷ (ký hiÖu lµ R) MB =C+R Gäi s lµ tû lÖ gi÷a tiÒn mÆt trong l­u th«ng vµ tiÒn göi ng©n hµng: s=C/Dr lµ tû lÖ dù tr÷ thùc tÕ: r = R/D (gåm dù tr÷ b¾t buéc rr vµ dù tr÷ qu¸ møc re) MB = C + R = r x D + s x D => ®­îc gäi lµ sè nh©n tiÒn tÖ, nã cho biÕt l­îng tiÒn cung øng sÏ thay ®æi bao nhiªu ®èi víi mét thay ®æi ®· cho cña c¬ sè tiÒn tÖ MB. V× tû lÖ dù tr÷ th­êng rÊt nhá so víi 1 nªn sè nh©n tiÒn tÖ lµ mét sè rÊt lín. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ l­îng cung tiÒn sÏ lín h¬n rÊt nhiÒu so víi l­îng tiÒn thùc tÕ ph¸t hµnh vµ phô thuéc vµo sè nh©n tiÒn. Ta cã b¶ng biÕn thiªn cña l­îng cung tiÒn theo c¸c nh©n tè trong c«ng thøc: MB t¨ng => MS t¨ng rr t¨ng => MS gi¶m re t¨ng => MS gi¶m s t¨ng => MS gi¶m (do mM <1 nªn s tû lÖ nghÞch víi mM) 2.1.2. C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng tíi l­îng cung tiÒn Tõ c«ng thøc trªn ta thÊy l­îng cung tiÒn phô thuéc c¸c nh©n tè: - L­îng tiÒn ph¸t hµnh MB. Theo c«ng thøc trªn, l­îng tiÒn cung øng sÏ t¨ng khi l­îng tiÒn c¬ së t¨ng vµ ng­îc l¹i. L­îng tiÒn c¬ së nµy hoµn toµn do NHT¦ quyÕt ®Þnh. - Sè nh©n tiÒn tÖ. §Õn l­ît nã sè nh©n tiÒn tÖ phô thuéc vµo tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc do NHT¦ quy ®Þnh trong tõng thêi kú, tû lÖ dù tr÷ v­ît møc vµ tû lÖ gi÷a tiÒn mÆt trong l­u th«ng vµ tiÒn göi ng©n hµng. Tû lÖ dù tr÷ v­ît møc cã quan hÖ cïng chiÒu víi tÝnh kh«ng æn ®Þnh cña l­îng tiÒn mÆt vµo ra cña ng©n hµng, cïng chiÒu víi thiÖt h¹i khi ph¶i tr¶ l·i suÊt nÕu ph¶i ®i vay tiÒn khi thiÕu hôt dù tr÷. ChÝnh v× vËy NHT¦ cã thÓ n©ng l·i suÊt t¸i chiÕt khÊu ®Ó buéc c¸c ng©n hµng ph¶i dù tr÷ nhiÒu h¬n tõ ®ã t¸c ®éng ®Õn sè nh©n tiÒn tÖ. Cßn tû lÖ dù tr÷ tiÒn mÆt so víi tiÒn göi ng©n hµng tr­íc hÕt phô thuéc thãi quen thanh to¸n cña x· héi, ch¼ng h¹n nh­ ë ViÖt Nam chñ yÕu dïng tiÒn mÆt th× tû lÖ nµy kh¸ cao, phô thuéc tèc ®é t¨ng cña tiªu dïng (nÕu tiªu dïng t¨ng th× nhu cÇu gi÷ tiÒn cho tu¬ng lai t¨ng). Ngoµi ra tû lÖ nµy cßn phô thuéc kh¶ n¨ng s½n sµng ®¸p øng tiÒn mÆt cña c¸c NHTM, khi kh¶ n¨ng nµy cao sÏ khuyÕn khÝch d©n chóng göi tiÒn ng©n hµng nhiÒu h¬n. Qua ph©n tÝch trªn cã thÓ thÊy kh¶ n¨ng kiÓm so¸t vµ t¸c ®éng ®Õn l­îng tiÒn cung øng cña NHT¦ lµ kh¸ cao, NHT¦ võa cã thÓ chñ ®éng trong viÖc ph¸t hµnh l­îng tiÒn c¬ së, võa cã thÓ t¸c ®éng tíi sè nh©n tiÒn th«ng qua tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc, l·i suÊt t¸i chiÕt khÊu vµ c¸c ®iÒu kiÖn cho vay chiÕt khÊu vµ cho vay cã thÕ chÊp. 2.2. ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ vµ c¸c c«ng cô cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ 2.2.1. ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ vµ môc tiªu cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ lµ chÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m« mµ trong ®ã NHT¦ sö dông c¸c c«ng cô cña m×nh ®Ó ®iÒu tiÕt vµ kiÓm so¸t l­îng tiÒn trong l­u th«ng nh»m ®¶m b¶o sù æn ®Þnh gi¸ trÞ tiÒn tÖ ®ång thêi thóc ®Èy sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ ®¶m b¶o c«ng ¨n viÖc lµm. Theo ®iÒu 2- LuËt Ng©n hµng nhµ n­íc ViÖt Nam ®­îc quèc héi th«ng qua ngµy 26/12/1997 vµ cã hiÖu lùc tõ ngµy 1/10/1998 - chÝnh s¸ch tiÒn tÖ lµ mét bé phËn cña chÝnh s¸ch kinh tÕ-tµi chÝnh cña Nhµ n­íc nh»m æn ®Þnh gi¸ trÞ cña ®ång tiÒn, kiÒm chÕ l¹m ph¸t, gãp phÇn thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi, b¶o ®¶m quèc phßng an ninh vµ n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n. Mçi quèc gia ®Òu cã chÝnh s¸ch tiÒn tÖ riªng phï hîp vãi nÒn kinh tÕ vµ ®Æc thï cña m×nh. Nh­ng tÊt c¶ c¸c CSTT ®Òu h­íng vµo c¸c môc tiªu gièng nhau, ®ã lµ: - æn ®Þnh vµ b¶o vÖ søc mua ®èi néi cña ®ång tiÒn th«ng qua viÖc æn ®Þnh gi¸ c¶ thÞ tr­êng - æn ®Þnh søc mua ®èi ngo¹i cña ®ång tiÒn trªn c¬ së c©n b»ng c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ vµ æn ®Þnh tû gi¸ hèi ®o¸i. - æn ®Þnh l·i suÊt - Phôc vô môc tiªu t¨ng tr­ëng kinh tÕ. - T¹o thªm nhiÒu c«ng ¨n viÖc lµm Së dÜ NHT¦ cã thÓ sö dông c¸c nghiÖp vô cña m×nh ®Ó t¸c ®éng ®Õn c¸c môc tiªu kinh tÕ vÜ m« lµ v× gi÷a chóng cã mèi quan hÖ chÆt chÏ. Mét sù më réng l­îng tiÒn cung øng sÏ lµm l·i suÊt gi¶m, do ®ã lµm ®Çu t­ vµ tiªu dïng t¨ng khuyÕn khÝch s¶n xuÊt vµ do vËy t¹o c«ng ¨n viÖc lµm, t¨ng tr­ëng kinh tÕ. Trong t×nh h×nh s¶n suÊt tr× trÖ NHT¦ muèn kÝch thÝch s¶n xuÊt th× sÏ thùc chÝnh s¸ch tiÒn tÖ níi láng nh»m b¬m thªm tiÒn vµo l­u th«ng b»ng nhiÒu biÖn ph¸p kh¸c nhau nh­ h¹ l·i suÊt, mua c¸c chøng kho¸n trªn thÞ tr­êng më... Ng­îc l¹i khi nÒn kinh tÕ ®ang qu¸ nãng, nguy c¬ l¹m ph¸t cao cÇn chÊn chØnh ngay th× NHT¦ thùc hiÖn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ th¾t chÆt, nghÜa lµ gi¶m l­îng tiÒn trong l­u th«ng, nh»m h¹ nhiÖt nÒn kinh tÕ, æn ®Þnh thÞ tr­êng. C¸c biÖn ph¸p th­êng ®­îc sö dông lµ b¸n giÊy tê cã gi¸ trªn thÞ tr­êng më, t¨ng l·i suÊt chiÕt khÊu, t¨ng tØ lÖ dù tr÷ b¾t buéc hay qui ®Þnh h¹n møc tÝn dông. 2.2.2. C«ng cô cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ §Ó ®¹t ®­îc c¸c môc tiªu cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, NHT¦ cã thÓ sö dông c¸c c«ng cô nh»m ¶nh h­ëng trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp ®Õn khèi l­îng tiÒn trong l­u th«ng vµ l·i suÊt. * C«ng cô trùc tiÕp. §©y lµ c¸c ho¹t ®éng t¸c ®éng trùc tiÕp vµo khèi l­îng tiÒn trong l­u th«ng hoÆc c¸c møc l·i suÊt trung vµ dµi h¹n. C¸c c«ng cô trùc tiÕp th­êng ®­îc sö dông lµ h¹n møc tÝn dông, Ên ®Þnh l·i suÊt. - H¹n møc tÝn dông H¹n møc tÝn dông lµ møc d­ nî tèi ®a mµ NHT¦ buéc c¸c tæ chøc tÝn dông (TCTD) ph¶i t«n träng khi cÊp tÝn dông cho nÒn kinh tÕ. H¹n møc tÝn dông ®­îc qui ®Þnh cho tõng ng©n hµng c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm kinh doanh cña tõng ng©n hµng (c¬ cÊu kh¸ch hµng, møc rñi ro), tæng d­ nî dù tÝnh cña toµn bé nÒn kinh tÕ trong mét giai ®o¹n. C«ng cô nµy th­êng ®­îc sö dông trong tr­êng hîp l¹m ph¸t cao nh»m khèng chÕ trùc tiÕp vµ ngay lËp tøc l­îng tÝn dông cung øng, hoÆc trong tr­êng hîp thÞ tr­êng tiÒn tÖ ch­a ph¸t triÓn, c¸c c«ng cô gi¸n tiÕp kh«ng ph¸t huy hiÖu qu¶, hay møc cÇu vÒ tiÒn tÖ kh«ng nh¹y c¶m víi biÕn ®éng cña l·i suÊt hoÆc NHT¦ kh«ng kiÓm so¸t ®­îc sù biÕn ®éng cña l­îng vèn kh¶ dông trong hÖ thèng NHTM. - Ên ®Þnh l·i suÊt. NHT¦ x¸c ®inh mét møc l·i suÊt c¬ b¶n vµ buéc c¸c NHTM ph¶i cÊp tÝn dông cho nÒn kinh tÕ víi møc l·i suÊt ®ã, hoÆc qui ®Þnh møc l·i suÊt trÇn, l·i suÊt sµn, hay qui ®Þnh biªn ®é dao ®éng cho phÐp cña l·i suÊt so víi l·i suÊt c¬ b¶n. BiÖn ph¸p nµy gióp NHT¦ æn ®Þnh vµ khèng chÕ ®­îc l·i suÊt ë møc mong muèn. Ngoµi ra, NHT¦ cßn cã c¸c biÖn ph¸p kh¸c nh­ Ên ®Þnh tØ gi¸, hay cÊp tÝn dông theo chØ ®Þnh... Tuy nhiªn, c¸c c«ng cô trùc tiÕp thiÕu tÝnh linh ho¹t, kh«ng mang tÝnh thÞ tr­êng nªn ®«i khi ®i ng­îc l¹i víi chiÒu h­íng biÕn ®éng cña thÞ tr­êng tÝn dông, lµm gi¶m kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c ng©n hµng. Mét h¹n møc tÝn dông hay mét møc l·i suÊt cè ®Þnh, bÞ khèng chÕ kh«ng thÓ ph¶n ¸nh chÝnh x¸c quan hÖ cung cÇu vÒ tiÒn tÖ cña nÒn kinh tÕ. Do vËy c¸c c«ng cô trùc tiÕp hÇu nh­ Ýt ®­îc sö dông trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ph¸t triÓn. * C«ng cô gi¸n tiÕp Lµ c¸c c«ng cô th«ng qua c¬ chÕ thÞ tr­êng mµ truyÒn ®Õn c¸c môc tiªu trung gian cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ lµ khèi l­îng tiÒn cung øng vµ l·i suÊt. §ã lµ c¸c c«ng cô dù tr÷ b¾t buéc, l·i suÊt t¸i chiÕt khÊu, nghiÖp vô thÞ tr­êng më, chÝnh s¸ch qu¶n lÝ ngo¹i hèi vµ tØ gi¸ hèi ®o¸i. - Dù tr÷ b¾t buéc Dù tr÷ b¾t buéc lµ sè tiÒn mµ c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i buéc ph¶i duy tr× trªn mét tµi kho¶n göi t¹i NHT¦. Nã ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së tû lÖ phÇn tr¨m nhÊt ®Þnh trªn tæng sè l­îng tiÒn göi t¹i mét kho¶ng thêi gian nµo ®ã vµ ®­îc quy ®Þnh trong luËt. Ch¼ng h¹n theo ®iÒu 20 luËt Ng©n hµng nhµ n­íc VN th× dù tr÷ b¾t buéc lµ tõ 0% ®Õn 20% tæng sè d­ tiÒn göi trong tõng thêi kú. Møc dù tr÷ b¾t buéc cô thÓ ®­îc qui ®Þnh kh¸c nhau tuú vµo thêi h¹n tiÒn göi, vµo qui m« vµ tÝnh chÊt ho¹t ®éng cña ng©n hµng th­¬ng m¹i. Khi NHT¦ muèn thùc thi chÝnh s¸ch tiÒn tÖ th¾t chÆt, nã cã thÓ t¨ng dù tr÷ b¾t buéc do ®ã lµm tû lÖ dù tr÷ thùc tÕ r t¨ng vµ l­îng cung tiÒn MS gi¶m. Ng­îc l¹i khi muèn t¨ng l­îng tiÒn cung øng th× NHT¦ cã thÓ gi¶m tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc. Tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc cã liªn quan chÆt chÏ ®Õn sè nh©n tiÒn tÖ. ChØ mét sù thay ®æi nhá trong tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc cã thÓ t¹o ra sù thay ®æi rÊt lín trong cung øng tiÒn. ¦u ®iÓm chÝnh cña dù tr÷ b¾t buéc lµ nã cã thÓ t¸c ®éng ®Õn c¸c ng©n hµng mét c¸ch b×nh ®¼ng vµ cã t¸c ®éng ®Çy quyÒn lùc ®Õn cung øng tiÒn tÖ. Tuy nhiªn, chÝnh t¸c ®éng lín cña dù tr÷ b¾t buéc ®Õn l­îng cung tiÒn lµm cho c«ng cô dù tr÷ b¾t buéc trë nªn kÐm linh ho¹t. Chóng ta cã thÓ t¹o ra nh÷ng thay ®æi víi qui m« nhá cung øng tiÒn b»ng nh÷ng thay ®æi cùc kú nhá trong tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc, nh­ng bëi v× qu¸ tèn kÐm ®Ó qu¶n lý nh÷ng thay ®æi th­êng xuyªn trong dù tr÷ b¾t buéc nªn chÝnh s¸ch nh­ vËy lµ kh«ng thùc tÕ ®ång thêi sù thay ®æi th­êng xuyªn sÏ g©y ra sù mÊt æn ®Þnh trong ho¹t ®éng cña c¸c ng©n hµng. H¬n n÷a nÕu dïng c«ng cô nµy th× th­êng ph¶i ®i kÌm víi c¸c c«ng cô kh¸c ch¼ng h¹n t¨ng tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc cã thÓ kÌm gi¶m l·i suÊt chiÕt khÊu hay mua vµo c¸c chøng kho¸n trªn thÞ truêng më, ®Ó tr¸nh sèc cho thÞ tr­êng do sù thay ®æi qu¸ lín. ChÝnh v× vËy, c«ng cô dù tr÷ b¾t buéc Ýt ®­îc sö dông ë c¸c n­íc ph¸t triÓn. - L·i suÊt t¸i chiÕt khÊu ChÝnh s¸ch t¸i chiÕt khÊu lµ chÝnh s¸ch mµ NHT¦ dïng c¸c c¸c qui ®Þnh vÒ l·i suÊt vµ ®iÒu kiÖn cho vay cña m×nh ®èi víi c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ®Ó t¸c ®éng lªn khèi l­îng ®i vay vµ gi¸ cho vay cña c¸c ng©n hµng, do ®ã lµm thay ®æi l­îng tiÒn cung øng. NHT¦ do n¾m trong tay quü dù tr÷ b¾t buéc, n¾m trong tay tiÒn cña kho b¹c vµ ng©n s¸ch, sö dông tËp trung c¸c nguån tÝn dông quèc tÕ nªn nã cã ®Çy ®ñ kh¶ n¨ng tµi chÝnh nh»m t¸c ®éng ®Õn l­u th«ng tiÒn tÖ, tÝn dông qua møc l·i suÊt t¸i chiÕt khÊu vµ l·i suÊt t¸i cÊp vèn khi c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ®i vay NHT¦ nh»m bï ®¾p hoÆc bæ sung nhu cÇu vèn kh¶ dông vµ h×nh thµnh nªn bé phËn dù tr÷ ®i vay. NÕu NHT¦ t¨ng l·i suÊt t¸i chiÕt khÊu th× tr­íc hÕt l·i suÊt cho vay cña ng©n hµng còng ph¶i t¨ng theo, do ®ã lµm gi¶m nhu cÇu tÝn dông. §ång thêi khi l·i suÊt t¸i chiÕt khÊu t¨ng lªn c¸c NHTM kh«ng thÓ vay NHT¦ mét c¸ch dÔ dµng ®iÒu nµy buéc c¸c NHTM ph¶i dù tr÷ nhiÒu h¬n do vËy gi¶m l­îng tiÒn cung øng. Ng­îc l¹i khi NHT¦ níi réng c¸c ®iÒu kiÖn cho vay th× cung øng tiÒn sÏ t¨ng lªn. ¦u ®iÓm cña c«ng cô l·i suÊt t¸i chiÕt khÊu lµ nã cã hiÖu øng th«ng b¸o vµ h­íng dÉn hµnh vi cña thÞ tr­êng theo ®Þnh h­íng cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, bëi sù thay ®æi l·i suÊt t¸i chiÕt khÊu ®­îc coi nh­ dÊu hiÖu ®Þnh h­íng chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cña NHT¦. Ch¼ng h¹n khi NHT¦ tuyªn bè t¨ng l·i suÊt t¸i chiÕt khÊu th× c«ng chóng hiÓu ngay ®©y sÏ b¾t ®Çu mét giai ®o¹n th¾t chÆt tiÒn tÖ. Tuy nhiªn ®©y lµ c«ng cô thiÕu tÝnh chñ ®éng do møc ®é ph¸t huy hiÖu qu¶ phô thuéc vµo møc ®é phô thuéc vÒ vèn gi÷a NHTM vµ NHT¦, do vËy nã th­êng ph¶i ®­îc sö dông kÌm c«ng cô dù tr÷ b¾t buéc. NHT¦ cã thÓ t¸c ®éng ®Õn gi¸ cña c¸c kho¶n vay nh­ng l¹i kh«ng thÓ t¸c ®éng ®Õn quyÕt ®Þnh ®i vay hay cho vay cña c¸c NHTM ®Æc biÖt lµ nh÷ng n­íc cã thÞ tr­êng tµi chÝnh ph¸t triÓn Ngoµi ®©y lµ c«ng cô mang tÝnh chÊt hµnh chÝnh nªn khã ®¶o ng­îc vµ mÊt thêi gian do vËy kh«ng hiÖu qu¶. - NghiÖp vô thÞ tr­êng më. NghiÖp vô thÞ tr­êng më lµ ho¹t ®éng cña NHT¦ trªn thÞ tr­êng më th«ng qua viÖc mua b¸n c¸c chøng kho¸n cã gi¸ ®Ó thay ®æi cung øng tiÒn tÖ. C¸c ho¹t ®éng nµy cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn dù tr÷ cña c¸c NHTM vµ ¶nh huëng gi¸n tiÕp ®Õn l·i suÊt. NHT¦ muèn t¨ng cung tiÒn tÖ th× sÏ mua c¸c chøng kho¸n vµo vµ c¸c NHTM b¸n chøng kho¸n ra do vËy sÏ t¨ng dù tr÷ cña c¸c NHTM vµ lµm cung tiÒn t¨ng. NghiÖp vô thÞ tr­êng më cã nh÷ng ­u ®iÓm h¬n h¼n c¸c c«ng cô kh¸c: Thø nhÊt, NHT¦ cã thÓ kiÓm so¸t ®­îc hoµn toµn l­îng nghiÖp vô thÞ tr­ßng më do NHT¦ biÕt chÝnh x¸c khèi l­îng mua b¸n vµ thêi h¹n mua b¸n giÊy tê cã gi¸ cña m×nh, ®iÒu kh«ng thÓ cã víi c¸c c«ng cô kh¸c. Thø hai, nghiÖp vô thÞ tr­êng më linh ho¹t vµ chÝnh x¸c, cã thÓ sö dông ë bÊt cø møc ®é nµo. NHT¦ cã thÓ ®iÒu chØnh vèn kh¶ dông cña c¸c ng©n hµng ë qui m« lín hay nhá víi thêi h¹n ng¾n hay dµi tuú theo quyÕt ®Þnh mua b¸n nhiÒu hay Ýt giÊy tê cã gi¸ vµ thêi h¹n mua b¸n dµi hay ng¾n. Thø ba, nghiÖp vô thÞ tr­êng më dÔ dµng ®¶o ng­îc. Khi NHT¦ cã mét sai lÇm ch¼ng h¹n b¸n chøng kho¸n ra th× nã cã thÓ ngay lËp tøc ®¶o ng­îc t×nh huèng b»ng c¸ch mua chøng kho¸n vµo mµ kh«ng cÇn ph¶i söa ®æi bÊt cø v¨n b¶n ph¸p lý nµo. NghiÖp vô thÞ tr­êng më cã thÓ diÔn ra hµng ngµy kh«ng g©y nh÷ng chËm chÔ vÒ mÆt hµnh chÝnh. Víi nh÷ng ­u ®iÓm nh­ thÕ ngµy nay nghiÖp vô thÞ t­êng më lµ c«ng cô h÷u hiÖu nhÊt trong ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cña c¸c n­íc ph¸t triÓn. - ChÝnh s¸ch qu¶n lý ngo¹i hèi. Ngo¹i hèi lµ kh¸i niÖm dïng ®Ó chØ c¸c ph­¬ng tiÖn cã gi¸ trÞ ®­îc dïng ®Ó thanh to¸n gi÷a c¸c quèc gia, bao gåm ngo¹i tÖ, hèi phiÕu, kú phiÕu, sÐc ...ghi b»ng ngo¹i tÖ, c¸c chøng kho¸n cã gi¸ ghi b»ng ngo¹i tÖ, vµng b¹c. HiÖn nay t×nh h×nh th©m hôt c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ v·ng lai lµ hiÖn t­îng phæ biÕn vµ th­êng xuyªn ë c¸c n­ícc ®ang ph¸t triÓn. §iÒu ®ã ®ßi hái c¸c quèc gia ph¶i cã chÝnh s¸ch qu¶n lÝ ngo¹i hèi riªng cña m×nh ®Æc biÖt lµ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn víi nguån cung ngo¹i hèi cã h¹n. ChÝnh s¸ch qu¶n lÝ ngo¹i hèi chÝnh lµ viÖc qu¶n lÝ cña nhµ n­íc ®èi víi sù di chuyÓn vµo ra cña nguån ngo¹i hèi, khèng chÕ ngo¹i hèi ch¶y ra n­íc ngoµi, thu hót ngo¹i hèi vµo dù tr÷, kiÕm so¸t chÆt chÏ c¸c lo¹i ngo¹i hèi dù tr÷ nh­ vµng, ngo¹i tÖ tù do chuyÓn ®æi vµ m¹nh, qu¶n lÝ viÖc më tµi kho¶n ngo¹i tÖ ë n­íc ngoµi cña c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i, s¶n xuÊt. Møc ®é nghiªm ngÆt cña chÝnh s¸ch qu¶n lÝ ngo¹i hèi tuú thuéc vµo tõng n­íc. Ch¼ng h¹n nh­ Anh, MÜ, NhËt...thùc hiÖn chÝnh s¸ch tù do ngo¹i hèi trong khi ViÖt Nam th× buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i thùc hiÖn tØ lÖ kÕt hèi b¾t buéc. - ChÝnh s¸ch tØ gi¸ hèi ®o¸i TØ gi¸ hèi ®o¸i lµ gi¸ c¶ cña mét ®¬n vÞ tiÒn tÖ n­íc ngoµi tÝnh b»ng ®¬n vÞ tiÒn tÖ trong n­íc. Ngµy nay hÇu hÕt c¸c n­íc tØ gi¸ hèi ®o¸i lµ tØ gi¸ th¶ næi, tuy nhiªn møc ®é th¶ næi kh¸c nhau tuú theo tõng n­íc. Qu¶n lÝ sù th¶ næi nh­ thÕ nµo vµ thùc hiÖn møc ®é th¶ næi nh­ thÕ nµo ®Ó nh»m phôc vô cho chÝnh s¸ch kinh tÕ chÝnh lµ thùc hiÖn chÝnh s¸ch tØ gi¸ hèi ®o¸i. C¸c n­íc cã chÝnh s¸ch qu¶n lÝ ngo¹i hèi tù do th× t¸c ®éng rÊt Ýt vµo tØ gi¸ cßn c¸c n­íc cã chÝnh s¸ch qu¶n lÝ ngo¹i hèi nghiªm ngÆt th× chØ cho phÐp tØ gi¸ ®­îc th¶ næi trong mét biªn ®é cho phÐp hoÆc th¶ næi cã sù ®iÒu chØnh cña nhµ n­íc cho phï hîp víi tØ gi¸ thÞ tr­êng. II. Mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ nghiÖp vô thÞ tr­êng më. 1. Kh¸i niÖm vÒ nghiÖp vô thÞ tr­êng më. 1.1. NghiÖp vô thÞ tr­êng më lµ g×: NghiÖp vô thÞ tr­êng më ngµy nay ®­îc ®¸nh gi¸ lµ mét c«ng cô hiÖu qu¶ cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ khi nã gióp NHT¦ cã thÓ ®iÒu tiÕt c¸c môc tiªu trung gian cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ mét c¸ch chñ ®éng, linh ho¹t vµ ®Çy quyÒn lùc. §Ó ®­a ra kh¸i niÖm NghiÖp vô thÞ tr­êng më, tr­íc hÕt cÇn ph©n biÖt 2 kh¸i niÖm: ThÞ tr­êng më (TTM) vµ nghiÖp vô ThÞ tr­êng më (NVTTM). ThÞ tr­êng më, khi xÐt vÒ h×nh thøc, lµ thÞ tr­êng giao dÞch c¸c chøng kho¸n nî ng¾n h¹n vµ dµi h¹n. Cßn NVTTM nãi chung lµ chØ c¸c ho¹t ®éng giao dÞch chøng kho¸n cña NHT¦ trªn thÞ tr­êng më. NghiÖp vô nµy t¸c ®éng tíi l·i suÊt thÞ tr­êng vµ l­îng tiÒn cung øng th«ng qua t¸c ®éng c¶ vÒ mÆt l­îng vµ gi¸. Khi NHT¦ b¸n chøng kho¸n trªn thÞ tr­êng tøc lµ nã ®ang hó._.t tiÒn ra khái l­u th«ng. Ng­îc l¹i, khi NHT¦ mua th× nã l¹i b¬m tiÒn vµo l­u th«ng. §èi t­îng giao dÞch cña NHT¦ lµ c¸c chøng kho¸n: cña ChÝnh phñ (chñ yÕu), cña doanh nghiÖp hoÆc ng©n hµng ph¸t hµnh, c¶ ng¾n h¹n vµ dµi h¹n. §èi t¸c giao dÞch NVTTM lµ ng©n hµng, doanh nghiÖp hoÆc c¸c tæ chøc phi tµi chÝnh kh¸c. Tuy nhiªn, kh¸c víi c¸c kh¸i niÖm vÒ thÞ tr­êng cã ph¹m vi vµ lo¹i h×nh c«ng cô giao dÞch râ rµng nh­ thÞ tr­êng chøng kho¸n hay thÞ tr­êng tiÒn tÖ, thÞ tr­êng më c¸c n­íc kh¸c nhau vÒ ph¹m vi, vÒ lo¹i h×nh c«ng cô, ®èi t­îng vµ ®èi t¸c giao dÞch. VÝ dô nh­ ë NhËt B¶n chØ c¸c chøng kho¸n nî ng¾n h¹n vµ c¸c tæ chøc tÝn dông míi tham gia trªn thÞ tr­êng më vµ do ®ã thÞ tr­êng më lµ mét bé phËn cña thÞ tr­êng tiÒn tÖ. Trong khi ®ã, Mü hay §øc l¹i cho phÐp c¸c chøng kho¸n dµi h¹n ®­îc giao dÞch trªn thÞ tr­êng më, xÐt thêi h¹n cña chøng kho¸n th× thÞ tr­¬ng më ë nh÷ng n­íc nµy bao gåm c¶ mét phÇn cña thÞ tr­êng chøng kho¸n. T¹i ViÖt Nam, theo §iÒu 9- LuËt ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt Nam, “nghiÖp vô thÞ tr­êng më lµ nghiÖp vô mua b¸n c¸c giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n do NHNN thùc hiÖn trªn thÞ tr­êng tiÒn tÖ nh»m thùc hiÖn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia”. Nh­ vËy, c¸c giíi h¹n kh¸c nhau vÒ ph¹m vi ®èi t­îng vµ ®èi t¸c tham gia trªn thÞ tr­êng më quyÕt ®Þnh kh¸i niÖm cô thÓ vÒ thÞ tr­êng më ë tõng n­íc. 1.2. Ph©n lo¹i nghiÖp vô thÞ tr­êng më: Ng­êi ta ph©n biÖt thµnh hai lo¹i NVTTM: Lo¹i thø nhÊt lµ NVTTM chñ ®éng nh»m ®Ó thay ®æi møc dù tr÷ vµ c¬ sè tiÒn tÖ. Lo¹i thø hai lµ NVTTM thô ®éng nh»m bï l¹i nh÷ng chuyÓn ®éng cña c¸c nh©n tè kh¸c ®· ¶nh h­ëng ®Õn dù tr÷ vµ c¬ sè tiÒn tÖ, ch¼ng h¹n nh­ sù thay ®æi tiÒn göi cña kho b¹c t¹i NHT¦. ViÖc lùa chän NVTTM chñ ®éng hay thô ®éng lµ tuú thuéc vµo NHT¦ sÏ quyÕt ®Þnh thay ®æi chØ tiªu chÝnh s¸ch tiÒn tÖ hay chØ duy tr× nã. 2. C¸c ph­¬ng thøc giao dÞch trong nghiÖp vô thÞ tr­êng më: Tuú thuéc vµo t×nh h×nh dù tr÷ cña c¸c ng©n hµng mµ NHT¦ thùc hiÖn mét trong hai c¸ch nh­ sau: 2.1. C¸c giao dÞch mua b¸n h¼n (mua ®øt b¸n ®o¹n): Lµ c¸c nghiÖp vô mua b¸n chøng kho¸n cña NHT¦ theo ph­¬ng thøc mua ®øt, b¸n ®o¹n trªn c¬ së gi¸ thÞ tr­êng. Theo ph­¬ng thøc giao dÞch nµy ®èi tuîng giao dÞch lµ c¸c giÊy tê cã gi¸ ®­îc chuyÓn h¼n quyÒn së h÷u sang cho NHT¦ hoÆc cho c¸c ®èi t¸c tham gia thÞ tr­êng më. Do ®ã, ¶nh h­ëng cña nã ®èi víi dù tr÷ cña c¸c ng©n hµng lµ dµi h¹n. ¦u thÕ næi bËt cña ph­¬ng thøc giao dÞch nµy lµ: ®Ó thay ®æi chØ tiªu cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, mua b¸n h¼n cho t¸c dông râ rµng vµ m¹nh mÏ. Tuy nhiªn, viÖc mua b¸n h¼n lµm cho tÝnh linh ho¹t cña NHT¦ trong viÖc ®iÒu tiÕt l­îng tiÒn cung øng cã nhiÒu kh¶ n¨ng bÞ suy gi¶m mµ nhÊt lµ giai ®o¹n ®Çu khi mµ thÞ tr­êng míi chØ ho¹t ®éng mang tÝnh cÇm chõng th× viÖc mua b¸n h¼n qu¶ lµ rÊt nguy hiÓm (mua vµo ®Õn lóc cÇn b¸n rÊt cã thÓ kh«ng b¸n ra ®­îc). V× vËy, NHT¦ sÏ thùc hiÖn giao dÞch mua b¸n h¼n khi dù b¸o vÒ c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn dù tr÷ cho thÊy cÇn ®iÒu chØnh trong møc cung vÒ dù tr÷ hoÆc c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn cung dù tr÷ lµ t­¬ng ®èi dµi h¹n. 2.2. C¸c giao dÞch cã hoµn l¹i (giao dÞch cã k× h¹n): Ph­¬ng thøc giao dÞch nµy chñ yÕu ®­îc sö dông cho môc ®Ých giao dÞch t¹m thêi th«ng qua c¸c hîp ®ång mua l¹i (Repos) hoÆc hîp ®ång mua l¹i ®¶o ng­îc (Reverse Repos). Hîp ®ång mua l¹i lµ viÖc NHT¦ mua chøng kho¸n trªn thÞ tr­êng vµ ng­êi b¸n cam kÕt sÏ mua l¹i chøng kho¸n ®ã vµo mét ngµy x¸c ®Þnh trong t­¬ng lai. Hîp ®ång mua l¹i ®¶o ng­îc ®­îc ¸p dông khi NHT¦ muèn rót bít dù tr÷ tõ hÖ thèng ng©n hµng; khi ®ã NHT¦ b¸n chøng kho¸n cho ®èi t¸c vµ ng­êi nµy cam kÕt sÏ b¸n l¹i vµo mét ngµy x¸c ®Þnh trong t­¬ng lai. Th«ng th­êng, giao dÞch cã hoµn l¹i ®­îc sö dông trong thêi gian rÊt ng¾n, th­êng lµ qua ®ªm. Thêi h¹n hîp ®ång mua l¹i còng cã khi dµi h¬n 1 ngµy, ®­îc gäi lµ Repos cã thêi h¹n. Còng cã lo¹i Repos mµ thêi h¹n kh«ng ®­îc x¸c ®Þnh tr­íc, hai bªn sÏ tho¶ thuËn l¹i vµo mçi ngµy, ®ã lµ Repos më. Thùc chÊt, Repos lµ giao dÞch cã k× h¹n ®­îc ®¶m b¶o b»ng giÊy tê cã gi¸ lµm vËt thÕ chÊp tuú thuéc vµo môc ®Ých ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cña NHT¦. * ¦u ®iÓm cña c¸c giao dÞch theo hîp ®ång Repos so víi hîp ®ång mua b¸n h¼n. Nh­ ®· ph©n tÝch ë trªn, chóng ta ®· biÕt trong tr­êng hîp nµo NHT¦ sö dông hîp ®ång mua l¹i tr­êng hîp nµo sö dông mua b¸n h¼n. Nh­ng thùc tÕ cho thÊy tØ träng mua b¸n h¼n lµ rÊt nhá trong NVTTM. Së dÜ nh­ vËy v× so víi mua b¸n h¼n, hîp ®ång mua l¹i cã nh÷ng ­u ®iÓm sau: - Chi phÝ thÊp Hîp ®ång mua l¹i ®Æc biÖt cã Ých khi NHT¦ bï ®¾p nh÷ng hËu qu¶ do kh«ng dù tÝnh tr­íc nh÷ng t¸c ®éng tíi dù tr÷ cña hÖ thèng ng©n hµng - vÝ dô nh­ sù t¨ng lªn cña nhu cÇu tiÒn tÖ trong c«ng chóng, sù chi tiªu cña chÝnh phñ hay sù biÕn ®éng cña ngo¹i tÖ. Khi ®ã NHT¦ cã thÓ chän giao dÞch hîp ®ång mua l¹i ®Ó bï ®¾p vèn kh¶ dông cña ng©n hµng. Hîp ®ång mua l¹i lµ c«ng cô cã hiÖu qu¶ nhÊt lµm gi¶m ¸p lùc ®èi víi nhu cÇu dù tr÷ ng¾n h¹n. Trong khi ®ã, víi mua b¸n h¼n sù t¸c ®éng tíi dù tr÷ lµ l©u dµi. ChÝnh v× thÕ, so víi mua b¸n h¼n, hîp ®ång mua l¹i sÏ Ýt tèn kÐm ®èi víi NHT¦ ®Ó ®iÒu chØnh møc dù tr÷ cña c¸c ng©n hµng. Thªm vµo ®ã, mua b¸n h¼n phøc t¹p h¬n do v× sù chuyÓn giao h¼n quan hÖ së h÷u. ChÝnh v× thÕ, viÖc mua b¸n h¼n ®ßi hái kü l­ìng h¬n vÒ giÊy tê, vÒ c¸c thñ tôc hµnh chÝnh, lªn sÏ tèn kÐm h¬n lµ giao dÞch hîp ®ång mua l¹i. - §¶o ng­îc ®­îc giao dÞch. Hîp ®ång mua l¹i rÊt linh ho¹t, ph¸t huy cao ®é tÝnh chñ ®éng cña NHT¦ v× kh¶ n¨ng dÔ dµng ®¶o ngù¬c l¹i. Khi cã mét sai lÇm x¶y ra trong lóc tiÕn hµnh NVTTM, NHT¦ cã thÓ lËp tøc ®¶o ng­îc l¹i viÖc sö dông c«ng cô ®ã. VÝ dô: nÕu NHT¦ thÊy r»ng cung øng tiÒn tÖ qu¸ nhanh do nã mua trªn thÞ tr­êng më qu¸ nhiÒu th× nã cã thÓ söa ch÷a ngay lËp tøc b»ng c¸ch tiÕn hµnh nghiÖp vô b¸n chøng kho¸n trªn thÞ tr­êng sau ®ã. C¸c giao dÞch cã thêi h¹n cho phÐp ®iÒu chØnh c¸c biÕn ®éng kh«ng dù ®o¸n tr­íc cã ¶nh h­ëng ®Õn dù tr÷ cña c¸c ng©n hµng hoÆc c¸c biÕn ®éng qu¸ møc dù tÝnh víi chi phÝ thÊp vµ hiÖu qu¶ cao. Nh­ vËy, NHT¦ lu«n lu«n chñ ®éng trong c¸c s¸ng kiÕn cña m×nh vÒ nh÷ng ®iÒu kiÖn cÊp vèn nh­ thêi h¹n, l·i suÊt vµ tæng gi¸ trÞ cÊp - tuú thuéc vµo tõng t×nh h×nh vèn kh¶ dông mµ cã thÓ thay ®æi cho phï hîp. §ång thêi, NHT¦ cã thÓ ®iÒu chØnh dÔ dµng ho¹t ®éng cña thÞ tr­êng më khi nã nhËn ®­îc nh÷ng th«ng tin míi vÒ t×nh h×nh kinh tÕ. Hîp ®ång mua l¹i ®· lµ c«ng cô hiÖu qu¶ nhÊt ®Ó bï ®¾p hoÆc triÖt tiªu nh÷ng ¶nh h­ëng kh«ng dù tÝnh tr­íc ®Õn dù tr÷ cña c¸c ng©n hµng. - CÇn Ýt th«ng tin. Khi sö dông hîp ®ång mua l¹i, NHT¦ cã thÓ “söa sai” b»ng c¸ch thùc hiÖn nh÷ng giao dÞch ®¶o ng­îc. Kh¶ n¨ng nµy râ rµng lµ rÊt khã ®èi víi mua b¸n h¼n. Do khi thùc hiÖn giao dÞch mua b¸n h¼n kh¸ tèn kÐm, t¸c ®éng l¹i m¹nh vµ triÖt ®Ó, nªn NHT¦ ph¶i thËn träng h¬n khi ra quyÕt ®Þnh. NHT¦ sÏ ph¶i thu thËp ph©n tÝch nhiÒu th«ng tin tõ nhiÒu nguån, ®Ó ®¶m b¶o sè l­îng mua b¸n h¼n lµ chuÈn x¸c ®¶m b¶o thùc hiÖn ®­îc môc tiªu ®Ò ra. Do ®ã, so víi hîp ®ång mua b¸n h¼n, hîp ®ång mua l¹i cÇn Ýt th«ng tin h¬n. - Kh«ng x¸o trén c©n b»ng trong gi¸ c¶. NÕu NHT¦ muèn kÝch thÝch nÒn kinh tÕ b»ng c¸ch thùc hiÖn mét chÝnh s¸ch tiÒn tÖ níi láng, nã cã thÓ cung cÊp thªm tiÒn vµo hÖ thèng ng©n hµng víi môc tiªu t¨ng l­îng tiÒn cung øng. Trong tr­êng hîp chØ sau mét kho¶ng thêi gian ng¾n, môc tiªu chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ph¶i thay ®æi v× nh÷ng th«ng tin míi nhËn ®­îc cho thÊy cßn nhiÒu nghi ngê trong viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ níi láng. Tr­íc ®ã, nÕu mua b¸n h¼n ®­îc thùc hiÖn ®Ó b¬m tiÒn vµo l­u th«ng, th× sau ®ã NHT¦ sÏ ph¶i thùc hiÖn mét giao dÞch ®Ó th¾t chÆt tiÒn tÖ nh»m rót vèn ra khái hÖ thèng ng©n hµng. §iÒu nµy cã thÓ lµm rèi lo¹n thÞ tr­êng vµ ®­a ra nh÷ng tÝn hiÖu sai lÖch vÒ chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cña NHT¦ trong t­¬ng lai. Trong khi ®ã, nÕu giao dÞch hîp ®ång mua l¹i ®­îc sö dông ngay tõ ®Çu ®Ó thùc hiÖn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ níi láng, nã sÏ tù ®éng thu tiÒn vÒ, nh­ vËy NHT¦ kh«ng cÇn ph¶i thùc hiÖn mét giao dÞch ng­îc l¹i n÷a. MÆt kh¸c, hîp ®ång mua l¹i kh«ng lµm x¸o trén hay “ph¸ vì” dßng chøng kho¸n trªn thÞ tr­êng tiÒn tÖ. Nãi c¸ch kh¸c, hîp ®ång mua l¹i kh«ng ¶nh h­ëng trùc tiÕp tíi qu¸ tr×nh h×nh thµnh gi¸ c¶ trªn thÞ tr­êng tr¸i phiÕu. Nã chØ phôc vô ®Ých ®iÒu tiÕt thÞ tr­êng tiÒn tÖ vµ th«ng qua thÞ tr­êng tiÒn tÖ míi ph¸t huy ®­îc ¶nh h­ëng tíi thÞ tr­êng vèn nh­ tÊt c¶ c¸c biÖn ph¸p kh¸c vÒ vèn kh¶ dông. Giao dÞch hîp ®ång mua l¹i còng lµm gi¶m “thêi gian th«ng b¸o”, do ®ã mµ gi¶m bít biÕn ®éng cña thÞ tr­êng tíi c¸c quyÕt ®Þnh hµng ngµy cña NHT¦. Nh­ vËy NHT¦ cã thÓ sö dông c¶ hai ph­¬ng thøc giao dÞch. Ph­¬ng thøc giao dÞch mua b¸n h¼n giÊy tê cã gi¸ nh»m t¹o ra mét sù chuyÓn ®éng tiÒn tÖ ban ®Çu cÇn thiÕt khi dù b¸o cho thÊy vèn kh¶ dông kh«ng thay ®æi, biÓu hiÖn mét sù tr× trÖ trong l­u th«ng tiÒn tÖ. Tr¸i l¹i, khi dù b¸o cho thÊy vèn kh¶ dông thay ®æi thÊt th­êng do nhiÒu nguyªn nh©n nh­ thêi vô, thiªn tai hoÆc dù ®o¸n t×nh h×nh khã chÝnh x¸c..., ®Ó b¶o ®¶m h¹n chÕ sai sãt trong viÖc cung øng tiÒn, ph­¬ng thøc giao dÞch ®­îc ¸p dông sÏ lµ ph­¬ng ph¸p giao dÞch hîp ®ång mua l¹i. Tr­êng hîp cÇn t¨ng t¹m thêi vèn trong mét thêi gian NHT¦ chØ cÇn mua trong mét thêi gian b»ng dù ®o¸n b»ng mét hîp ®ång mua l¹i. KÕt thóc thêi h¹n hîp ®ång, vèn kh¶ dông còng ®ång thêi tù ®éng gi¶m xuèng. Tr­êng hîp cÇn gi¶m t¹m thêi vèn kh¶ dông, th× NHT¦ chØ viÖc b¸n trong mét thêi gian b»ng thêi h¹n hîp ®ång mua l¹i cña chÝnh m×nh. KÕt thóc thêi h¹n hîp ®ång, vèn kh¶ dông ®ång thêi ®­îc tù ®éng t¨ng lªn. B»ng nh÷ng ­u ®iÓm næi bËt h¬n h¼n so víi ph­¬ng thøc giao dÞch mua b¸n h¼n, giao dÞch hîp ®ång mua l¹i lµ mét ph­¬ng thøc ®¸ng ®­îc lùa chän vµ sö dông phæ biÕn nhÊt trong ho¹t ®éng NVTTM. 3. Hµng ho¸ sö dông trong nghiÖp vô thÞ tr­êng më Hµng ho¸ trong NVTTM lµ c¸c giÊy tê cã gi¸ tho¶ m·n nh÷ng ®iÒu kiÖn t¸c ®éng mµ c¸c NHT¦ ®­a ra trong tõng thêi k×. C¸c giÊy tê cã gi¸ cã thÓ ng¾n h¹n, trung hoÆc dµi h¹n. ViÖc lùa chän thêi h¹n cña giÊy tê cã gi¸ do kh¶ n¨ng kiÓm so¸t, tÝnh thanh kho¶n cña lo¹i hµng ho¸ ®ã vµ cuèi cïng lµ c¬ chÕ ®¶m b¶o an toµn cho c¸c bªn tham gia lu«n lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó bÊt cø mét thÞ tr­êng giao dÞch trong NVTTM. Nãi chung, c¸c giÊy tê cã gi¸ ®­îc sö dông phæ biÕn trong NVTTM lµ c¸c chøng kho¸n sau (xÕp theo thø tù tÝnh rñi ro t¨ng dÇn) Chøng kho¸n nî ng¾n h¹n - TÝn phiÕu kho b¹c (Treasure Bills) Lµ giÊy nhËn nî ng¾n h¹n cña chÝnh phñ do Kho b¹c Nhµ n­íc ph¸t hµnh nh»m bï ®¾p thiÕu hôt t¹m thêi cña ng©n s¸ch, tÝnh láng rÊt cao, hÇu nh­ kh«ng x¶y ra t×nh tr¹ng vì nî, cã thêi h¹n tõ 15 ngµy ®Õn 1n¨m. TÝn phiÕu Kho b¹c chñ yÕu do c¸c Ng©n hµng n¾m gi÷, lµ c«ng cô cã tÇn suÊt xuÊt hiÖn cao nhÊt trªn TTM - TÝn phiÕu NHT¦ (Central bank bills) ChØ ®­îc ph¸t hµnh ë mét sè n­íc ®ang ph¸t triÓn vµo tõng thêi k× nhÊt ®Þnh, th­êng vµo thêi k× ng©n hµng trung gian ®ang d­ thõa vèn kh¶ dông. Khi nh÷ng ho¹t ®éng nµy kh«ng thóc ®Èy c¸c giao dÞch trªn thÞ tr­êng thø cÊp th× NHT¦ dõng ph¸t hµnh lo¹i tÝn phiÕu nµy. - Chøng chØ tiÒn göi (Certificate of Deposit) Lµ c«ng cô vay nî do NHTM b¸n cho ng­êi göi tiÒn víi l·i suÊt ®­îc quy ®Þnh tr­íc cho tõng thêi h¹n nhÊt ®Þnh, ®­îc thanh to¸n l·i hµng n¨m trªn c¬ së 360 ngµy/n¨m. So víi c¸c c«ng cô kh¸c, chøng chØ tiÒn göi th­êng cã mÖnh gi¸ lín nh»m t¹o nguån bæ sung ®¸p øng nhu cÇu vay cña kh¸ch hµng vµ ®èi phã víi viÖc rót tiÒn mÆt. Kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi cña chøng chØ tiÒn göi lín nªn nã ®­îc sö dông réng r·i ë nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi. - Th­¬ng phiÕu (Commercial Paper) Th­¬ng phiÕu lµ chøng chØ cã gi¸ ghi nhËn lÖnh yªu cÇu thanh to¸n hoÆc cam kÕt thanh to¸n kh«ng ®iÒu kiÖn mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh do c¸c c«ng ty ph¸t hµnh, ngoµi nghÜa lµ mét ph­¬ng tiÖn thanh to¸n cßn lµ mét c«ng cô tÝn dông khi mang ®Õn chiÕt khÊu t¹i ng©n hµng th­¬ng m¹i ®Ó thu vèn vÒ cho ng­êi së h÷u tr­íc k× h¹n thanh to¸n. Th­¬ng phiÕu cã thêi h¹n tõ 1, 2 ngµy ®Õn 270 ngµy nh­ng th­êng cã thêi h¹n ng¾n h¬n 30 ngµy. Th­¬ng phiÕu lµ tµi s¶n cã ®èi víi ng­êi së h÷u nªn viÖc mua b¸n th­¬ng phiÕu sÏ thùc sù ¶nh h­ëng m¹nh ®Õn dù tr÷ cña ng©n hµng hay tiÒn göi cña kh¸ch hµng t¹i ng©n hµng th­¬ng m¹i. Chøng kho¸n nî dµi h¹n. - Tr¸i phiÕu chÝnh phñ (Government Bonds) Th­êng cã thêi h¹n tõ 1 n¨m trë lªn, l·i suÊt cè ®Þnh vµ cao h¬n l·i suÊt chiÕt khÊu cña tiÒn kho b¹c. Qua qu¸ tr×nh mua b¸n trªn thÞ tr­êng, nÕu cã sù chªnh lÖch gi¸ th× lîi tøc thùc sù cña tr¸i phiÕu cã thÓ t¨ng lªn. Môc ®Ých cña viÖc ph¸t hµnh tr¸i phiÕu chÝnh phñ lµ ®Ó bï ®¾p thiÕu hôt ng©n s¸ch, ®ång thêi phôc vô cho c¸c ch­¬ng tr×nh ®Çu t­ dµi h¹n mang tÝnh chiÕn l­îc. Ng­êi n¾m gi÷ chñ yÕu cña lo¹i hµng ho¸ nµy lµ NHT¦, NHTM, hé gia ®×nh, ng­êi n­íc ngoµi... - Tr¸i phiÕu chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng (Municipal Bonds) ChÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng ®­îc ph¸p luËt cho phÐp ph¸t hµnh chøng kho¸n nî ®Ó huy ®éng tiÒn cho c¸c môc tiªu kiÕn thiÕt vµ ph¸t triÓn ®Þa ph­¬ng. §Æc ®iÓm næi bËt cña lo¹i tr¸i phiÕu nµy lµ tiÒn thanh to¸n l·i cña chóng kh«ng ph¶i ®ãng thuÕ thu nhËp. §©y còng lµ lo¹i chøng kho¸n hÊp dÉn c¸c nhµ ®Çu t­ do chóng th­êng ®­îc ®¶m b¶o b»ng c¸c kho¶n thu tõ c¸c c«ng tr×nh cô thÓ hay nguån thu thuÕ cña ®Þa ph­¬ng. Tuy nhiªn, sè l­îng, chñng lo¹i hµng ho¸ ®­îc sö dông trong NVTTM sÏ kh¸c nhau ®èi víi tõng n­íc. Khi møc ®é më cña cña thÞ tr­êng cµng cao, ®Æc biÖt khi ¸p dông c¸c kÜ thuËt giao dÞch hiÖn ®¹i th× yªu cÇu ®èi víi tÝnh láng cña hµng ho¸ ®­îc gi¶m bít mµ vÉn kh«ng ¶nh h­ëng ®Õn kÕt qu¶ ®iÒu tiÕt chÝnh s¸ch tiÒn tÖ. 4. H×nh thøc giao dÞch: C¸c giao dÞch trªn thÞ tr­êng më cã thÓ thùc hiÖn th«ng qua ph­¬ng thøc ®Êu thÇu hoÆc giao dÞch song ph­¬ng. 4.1. §Êu thÇu ViÖc mua hoÆc b¸n c¸c lo¹i giÊy tê cã gi¸ gi÷a NHT¦ víi c¸c NHTM ®­îc thùc hiÖn th«ng qua ph­¬ng thøc ®Êu thÇu khèi l­îng hoÆc ®Êu thÇu l·i suÊt. Gi¸ cña giÊy tê cã gi¸ hoÆc l·i suÊt giao dÞch trªn thÞ tr­êng më lµ yÕu tè quan träng ¶nh h­ëng ®Õn mÆt b»ng l·i suÊt trªn thÞ tr­êng nãi chung. V× vËy, l·i suÊt còng lµ mét môc tiªu mµ NHT¦ cÇn quan t©m khi quyÕt ®Þnh ph­¬ng thøc ®Êu thÇu trªn NVTTM. §Êu thÇu l·i suÊt hay ®Êu thÇu khèi l­îng trªn nghiÖp vô nµy tuú thuéc vµo môc tiªu cña NHT¦. §Ó cã thÓ can thiÖp trùc tiÕp vµo l·i suÊt th× thùc hiÖn ®Êu thÇu khèi l­îng, ë ®ã l·i suÊt cè ®Þnh do NHT¦ chØ ®¹o. Khi môc tiªu cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ nghiªng vÒ gi¸c ®é b¬m hoÆc rót tiÒn ra theo mét khèi l­îng mong muèn th× thùc hiÖn ®Êu thÇu l·i suÊt ë ®ã l·i suÊt ®­îc th¶ næi theo cung cÇu thÞ tr­êng, cßn l·i suÊt tróng thÇu sÏ ®­îc x¸c ®Þnh t¹i ®iÓm ®¹t ®­îc khèi l­îng cÇn b¬m hoÆc rót tiÒn khái l­u th«ng. L·i suÊt chØ ®¹o ®èi víi ®Êu thÇu khèi l­îng hoÆc l·i suÊt tróng thÇu ®èi víi ®Êu thÇu l·i suÊt lµ c¬ së ®Ó tÝnh gi¸ cña giÊy tê cã gi¸. 4.1.1. §Êu thÇu khèi l­îng: NHT¦ c«ng bè møc l·i suÊt vµ khèi l­îng c¸c lo¹i giÊy tê cã gi¸ cÇn mua hoÆc b¸n. C¸c ng©n hµng dù thÇu khèi l­îng c¸c lo¹i giÊy tê cã gi¸ ®ã theo møc l·i suÊt niªm yÕt tr­íc. - Tr­êng hîp tæng khèi l­îng dù thÇu cña c¸c ng©n hµng b»ng hoÆc thÊp h¬n khèi l­îng NHT¦ cÇn mua hoÆc b¸n th× khèi l­îng tróng thÇu cña tõng ng©n hµng lµ khèi l­îng dù thÇu cña tõng ng©n hµng ®ã. - Tr­êng hîp tæng khèi l­îng dù thÇu v­ît qu¸ khèi l­îng NHT¦ cÇn mua hoÆc b¸n, khèi l­îng giÊy tê cã gi¸ tróng thÇu ®­îc ph©n bæ theo c«ng thøc sau: Sè l­îng tróng thÇu cña tæ chøc i: Ti = . ai (i = 1, n) Trong ®ã: A: sè l­îng ®Êu thÇu ®­îc ph©n phèi n: tæng sè c¸c tæ chøc tham gia dù thÇu ai: tæng sè l­îng ®Æt thÇu cña tæ chøc i VD 2: NHT¦ muèn b¬m thªm 500 tØ ®ång vèn kh¶ dông cho c¸c NHTM b»ng c¸ch mua c¸c giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n th«ng qua ph­¬ng thøc ®Êu thÇu khèi l­îng, l·i suÊt ®­îc c«ng bè tr­íc lµ 4,8%/n¨m. Cã 4 NHTM tham gia ®Êu thÇu víi sè l­îng dù thÇu nh­ sau: ng©n hµng A: 250 tØ ®ång, ng©n hµng B 150 tØ ®ång, ng©n hµng C 200 tØ, ng©n hµng D 200 tØ ®ång. Tæng khèi l­îng dù thÇu lµ 800 tØ, nh­ vËy tØ lÖ tróng thÇu cña mçi ng©n hµng lµ 500/ 800 = 0, 625.Khèi l­îng tróng thÇu cña ng©n hµng A lµ: 0, 625 x 250 tØ = 156, 25 tØKhèi l­îng tróng thÇu cña ng©n hµng B lµ: 0, 625 x 150 tØ = 93, 75 tØKhèi l­îng tróng thÇu cña ng©n hµng C lµ: 0, 625 x 200 tØ = 125 tØKhèi l­îng tróng thÇu cña ng©n hµng D lµ: 0, 625 x 200 tØ = 125 tØ Tæng khèi l­îng tróng thÇu: 500 tØ ®ång 4.1.2. §Êu thÇu l·i suÊt NHT¦ c«ng bè khèi l­îng giÊy tê cã gi¸ cÇn mua hoÆc b¸n. C¸c ng©n hµng tù ®¨ng ký sè tiÒn øng víi mçi møc l·i suÊt do m×nh chän. C¸c ®¬n dù thÇu ®­îc xÕp theo thø tù l·i suÊt dù thÇu gi¶m dÇn trong tr­êng hîp NHT¦ cÇn mua hoÆc l·i suÊt dù thÇu t¨ng dÇn nÕu NHT¦ cÇn b¸n. NghÜa lµ khi NHT¦ mua th× nh÷ng ®¬n dù thÇu øng víi l·i suÊt cao sÏ ®­îc ph©n bæ tr­íc cho ®Õn khi khèi l­îng ph©n phèi ®­îc sö dông hÕt vµ ng­îc l¹i. L·i suÊt tróng thÇu lµ l·i suÊt dù thÇu thÊp nhÊt trong tr­êng hîp NHT¦ cÇn mua hoÆc lµ l·i suÊt dù thÇu cao nhÊt nÕu NHT¦ cÇn b¸n mµ t¹i møc l·i suÊt ®ã ®¹t ®­îc khèi l­îng giÊy tê cã gi¸ NHT¦ cÇn mua hoÆc cÇn b¸n. Khèi l­îng tróng thÇu cña c¸c ng©n hµng lµ khèi l­îng cña c¸c møc dù thÇu cã l·i suÊt b»ng vµ cao h¬n møc l·i suÊt tróng thÇu víi tr­êng hîp NHT¦ mua giÊy tê cã gi¸ hoÆc l·i suÊt dù thÇu b»ng vµ thÊp h¬n l·i suÊt tróng thÇu nÕu NHT¦ b¸n giÊy tê cã gi¸. Tr­êng hîp t¹i møc l·i suÊt tróng thÇu, tæng khèi l­îng dù thÇu cña c¸c tæ chøc tÝn dông v­ît qu¸ khèi l­îng giÊy tê cã gi¸ NHT¦ cÇn mua hoÆc cÇn b¸n, ch¼ng h¹n tr­êng hîp NHT¦ mua giÊy tê cã gi¸, th× khèi l­îng giÊy tê cã gi¸ tróng thÇu cña c¸c tæ chøc tÝn dông ®­îc tÝnh theo c«ng thøc: Gäi: rs lµ møc l·i suÊt thø s ®­îc ®¨ng kÝ A: Tæng khèi l­îng giÊy tê cã gi¸ NHT¦ chµo mua A(rs)i lµ sè l­îng ®Æt thÇu øng víi møc l·i suÊt rs cña thµnh viªn i A(rs) lµ tæng sè tiÒn ®Æt thÇu víi møc l·i suÊt rs cña tÊt c¶ c¸c thµnh viªn rm lµ møc l·i suÊt cuèi cïng ®­îc chÊp nhËn §èi víi ®Êu thÇu ®Ó b¬m thªm vèn kh¶ dông: r1 ³ rs ³ rm TØ lÖ % tróng thÇu ®­îc ph©n phèi t¹i møc l·i suÊt cuèi cïng K(rm) lµ: Sè l­îng tróng thÇu ph©n phèi cho tæ chøc i t¹i møc l·i suÊt rm: T(rm) = K(rm). A(rm) §èi víi NHT¦ b¸n giÊy tê cã gi¸ th× c¸c qui tr×nh diÔn ra theo chiÒu h­íng ng­îc l¹i. VD 3: NHT¦ cÇn b¸n 500 tØ ®ång giÊy tê cã gi¸ b»ng ph­¬ng thøc ®¸u thÇu l·i suÊt. C¸c ng©n hµng ®Æt thÇu (xÕp theo thø tù l·i suÊt t¨ng dÇn) nh­ sau:Ng©n hµng A: 200 tØ, l·i suÊt 4,3%/n¨mNg©n hµng B: 150 tØ, l·i suÊt 4,5% /n¨mNg©n hµng C: 300 tØ, l·i suÊt 4,5%/n¨mNg©n hµng D: 100 tØ, l·i suÊt 4,7%/n¨mL·i suÊt tróng thÇu lµ 4,5%/n¨m vµ c¸c ng©n hµng tróng thÇu lµ A, B, C . Khèi l­îng tróng thÇu cña c¸c ng©n hµng nh­ sau: ng©n hµng A: 200tØ ng©n hµng B: 150 tØ x (500 - 200)/(150 + 300) = 100 tØng©n hµng C: 300 tØ x (500 - 200)/(150 + 300) = 200 tØ Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸: Sau khi ®· x¸c ®Þnh ®­îc khèi l­îng tróng thÇu cña tæ chøc tÝn dông, NHT¦ ph¶i x¸c ®Þnh l·i suÊt ¸p dông tõng møc tróng thÇu cho tæ chøc tÝn dông lµm c¬ së x¸c ®Þnh gi¸ b¸n hoÆc mua gi©ý tê cã gi¸. Cã 2 ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh nh­ sau:- Ph­¬ng ph¸p tÝnh theo l·i suÊt thèng nhÊt (hay ph­¬ng ph¸p cña Hµ Lan): Toµn bé khèi khèi l­îng giÊy tê cã gi¸ tróng thÇu ®­îc tÝnh thèng nhÊt theo møc l·i suÊt tróng thÇu. Tæ chøc tÝn dông dï ®Æt thÇu ë møc l·i suÊt nµo nh­ng khi ®· tróng thÇu th× ®Òu ®­îc ¸p dông l·i suÊt tróng thÇu (l·i suÊt cã lîi nhÊt cho tæ chøc tÝn dông) lµm c¬ së x¸c ®Þnh gi¸ b¸n gi¸ mua. Ch¼ng h¹n theo VD 3 ë trªn, ng©n hµng A ®Æt thÇu mua 200 tØ giÊy tê cã gi¸ víi l·i suÊt 4,3 %/n¨m. L·i suÊt tróng thÇu lµ 4,5%/n¨m. Nh­ vËy, ng©n hµng A tróng thÇu 200 tØ vµ vÉn ®­îc tÝnh gi¸ mua theo l·i suÊt 4,5%/n¨m- Ph­¬ng ph¸p tÝnh theo l·i suÊt riªng lÎ (hay ph­¬ng ph¸p cña Mü): Theo ph­¬ng ph¸p nµy tæ chøc tÝn dông khi ®Æt thÇu ë møc l·i suÊt nµo th× khi tróng thÇu, møc l·i suÊt dù thÇu ®ã sÏ ®­îc ¸p dông ®Ó tÝnh gi¸ mua, gi¸ b¸n c¸c giÊy tê cã gi¸. C¸ch tÝnh nµy ®ßi hái c¸c tæ chøc tÝn dông tr­íc khi göi ®¬n dù thÇu ph¶i tÝnh to¸n, c©n nh¾c kÜ ®Ó ®¶m b¶o võa tróng thÇu vµ l·i suÊt dù thÇu s¸t víi l·i suÊt tróng thÇu nhÊt. VÝ dô trªn, l·i suÊt ®Ó tÝnh gi¸ mua cña ng©n hµng A sÏ lµ 4,3%/n¨m 4.2. Giao dÞch song ph­¬ng Thñ tôc giao dÞch song ph­¬ng ®­îc ®Þnh nghÜa theo nghÜa réng lµ bÊt cø thñ tôc giao dÞch nµo mµ NHT¦ trùc tiÕp giao dÞch víi mét hoÆc mét sè Ýt c¸c tæ chøc kh«ng th«ng qua thñ tôc ®Êu thÇu. XuÊt ph¸t tõ ®Þnh nghÜa nµy, cã hai lo¹i thñ tôc song ph­¬ng lµ: 4.2.1. C¸c giao dÞch cña NHT¦ trùc tiÕp víi c¸c ®èi t¸c Lµ h×nh thøc giao dÞch mµ NHT¦ trùc tiÕp giao dÞch víi mét hoÆc mét sè Ýt ®èi t¸c trong n­íc. C¸c ®èi t¸c nµy ®­îc lùa chän theo tiªu chÝ chung vÒ t­ c¸ch ®èi t¸c. C¸c giao dÞch song ph­¬ng trùc tiÕp víi c¸c ®èi t¸c cã thÓ ®­îc ¸p dông ®èi víi c¸c giao dÞch cã hoµn l¹i, giao dÞch kh«ng hoµn l¹i vµ giao dÞch ho¸n ®æi ngo¹i tÖ. 4.2.2. Giao dÞch cña NHT¦ th«ng qua së giao dÞch chøng kho¸n vµ c¸c ®¹i lÝ thÞ tr­êng §èi víi c¸c giao dÞch nµy, c¸c ®èi t¸c tham gia giao dÞch víi NHT¦ lµ kh«ng bÞ giíi h¹n vµ thñ tôc giao dÞch c¸c c«ng cô nî ®­îc ®iÒu chØnh theo tËp qu¸n thÞ tr­êng. H×nh thøc giao dÞch song ph­¬ng ®­îc ¸p dông khi cã nh÷ng sù biÕn ®éng tiÒn tÖ côc bé ë tõng ®èi t¸c cña NHT¦ trong NVTTM 5. Thµnh viªn cña nghiÖp vô thÞ tr­êng më Trong NVTTM, NHT¦ lµ ng­êi chñ ®éng lùa chän ng­êi tham gia trªn thÞ tr­êng. C¸c ®èi t¸c nµy ph¶i tho¶ m·n hai ®iÒu kiÖn c¬ b¶n: cã t×nh h×nh tµi chÝnh lµnh m¹nh vµ viÖc giao dÞch víi c¸c ®èi t¸c ®ã mang l¹i hiÖu qu¶ tÝch cùc ®èi víi NHT¦ trong viÖc ®iÒu hµnh CSTT. C¨n cø vµo hai ®iÒu kiÖn ®ã, møc ®é quan träng cña c¸c ®èi t¸c ®­îc xÕp theo trËt tù lµ : C¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i vµ c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c C¸c tæ chøc tµi chÝnh phi ng©n hµng. C¸c kh¸ch hµng lín. Møc ®é giao dÞch cña NHT¦ víi c¸c ®èi t¸c trªn thÓ hiÖn trong h×nh sau: NHT¦ NHTM Tæ chøc tµi chÝnh C¸c kh¸ch hµng lín phi NH : Giao dÞch th­êng xuyªn nhÊt : Giao dÞch th­êng xuyªn sau NHTM : Ýt giao dÞch - C¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i: lµ mét trung gian tµi chÝnh ®Æc biÖt quan träng ®øng ra nhËn tiÒn göi cña c¸c tæ chøc kinh tÕ, trªn c¬ së ®ã cÊp tÝn dông cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ cã nhu cÇu. TÝnh chÊt ®Æc biÖt cña NHTM lµ mèi liªn hÖ mang tÝnh hÖ thèng gi÷a c¸c Ng©n hµng vµ kh¶ n¨ng t¹o tiÒn göi thanh to¸n. ViÖc mua b¸n giÊy tê cã gi¸ cña ®èi t¸c nµy sÏ cã t¸c ®éng lan truyÒn m¹nh mÏ tíi c¶ hÖ thèng. Trong ®iÒu kiÖn nguån vèn tÝn dông lµ chñ yÕu, nh÷ng ¶nh h­ëng nµy cßn chi phèi hµnh vi cña c¸c kh¸ch hµng cña b¶n th©n ng©n hµng, tõ ®ã mµ t¸c ®éng tíi c¸c ho¹t ®éng cña toµn bé nÒn kinh tÕ.  - C¸c tæ chøc tµi chÝnh phi ng©n hµng: Sau NHTM, NHT¦ th­êng giao dÞch víi c¸c tæ chøc tµi chÝnh phi Ng©n hµng (c«ng ti b¶o hiÓm, c«ng ti tµi chÝnh, quÜ ®Çu t­....). §éng c¬ chñ yÕu cña hä khi tham gia thÞ tr­êng më lµ sö dông vèn nhµn rçi ®Ó mua b¸n chøng kho¸n cã gi¸ ng¾n, dµi h¹n; duy tr× kh¶ n¨ng thanh to¸n; ®i vay nguån vèn cÇn thiÕt; cho vay c¸c kho¶n vèn d­ thõa ®Ó kiÕm l·i. Sù cã mÆt cña tæ chøc tµi chÝnh phi ng©n hµng lµ rÊt cÇn thiÕt bëi chóng cã kh¶ n¨ng thu hót c¸c nguån vèn tiÕt kiÖm khæng lå cho nÒn kinh tÕ, thóc ®Èy sù t¨ng tr­ëng trong ®Çu t­ vµ cïng c¹nh tranh víi c¸c NHTM. Cho nªn, nÕu NHT¦ muèn ®iÒu chØnh l­îng tiÒn trong l­u th«ng th× rÊt cÇn quan t©m tíi bé phËn ®èi t¸c nµy. Tuy vËy, gi÷a c¸c tæ chøc tµi chÝnh phi ng©n hµng kh«ng cã sù g¾n kÕt mËt thiÕt nh­ hÖ thèng NHTM, kh«ng tham gia vµo qu¸ tr×nh t¹o tiÒn bëi nã kh«ng ®­îc nhËn tiÒn göi kh«ng k× h¹n, kh«ng lµm dÞch vô thanh to¸n, do ®ã, c¸c tæ chøc nµy kh«ng chÞu sù chi phèi vµ ®iÒu hµnh cña NHT¦. - C¸c kh¸ch hµng lín: §èi t¸c thø ba cã møc ®é giao dÞch Ýt h¬n c¶ ®èi víi NHT¦ lµ bé phËn c¸c kh¸ch hµng lín nh­ng riªng lÎ, d©n c­ cã n¾m gi÷ chøng kho¸n...ChÝnh v× tÝnh nhá lÎ, kh«ng cã sù liªn kÕt vµ khã kiÓm so¸t cña bé phËn nµy nªn sù tham gia cña chóng bÞ h¹n chÕ ë nhiÒu n­íc. Nh­ vËy, xÐt cho cïng, viÖc më réng ®èi t¸c lµ quan träng bëi nã t¹o ra mét h×nh ¶nh s«i ®éng trªn thÞ tr­êng më nh­ng ®iÒu quan träng h¬n lµ c¸c ®èi t¸c ®ã cã gióp NHT¦ thùc hiÖn ®­îc môc tiªu ®iÒu hµnh CSTT hay kh«ng. T¹i c¸c nÒn kinh tÕ vay nî, vèn cña nÒn kinh tÕ chñ yÕu do NHTM n¾m gi÷ th× viÖc giíi h¹n ®èi t¸c trong ph¹m vi hÖ thèng ng©n hµng còng kh«ng lµm gi¶m ®i tÝnh hiÖu qu¶ cña c¸c t¸c ®éng do NHT¦ t¹o ra. Ng­îc l¹i, víi nh÷ng nÒn kinh tÕ mang ®Ëm nÐt thÞ tr­êng, ®èi t¸c cµng nhiÒu (mµ NHT¦ cã thÓ kiÓm so¸t ®­îc) th× hiÖu qu¶ ®iÒu tiÕt cµng lín. Do ®ã, ta thÊy r»ng, hiÖu qu¶ cña NVTTM m¹nh hay yÕu phô thuéc vµo c¸c kªnh truyÒn dÉn t¸c ®éng, kh¶ n¨ng kiÓm tra gi¸m s¸t cña NHT¦, chÊt l­îng cña ®èi t¸c h¬n lµ sè l­îng ®èi t¸c Ýt hay nhiÒu. 6. C¬ chÕ t¸c ®éng cña nghiÖp vô thÞ tr­êng më Hµnh vi mua b¸n c¸c chøng kho¸n trªn thÞ tr­êng më cã kh¶ n¨ng ¶nh h­ëng ngay lËp tøc ®Õn t×nh tr¹ng dù tr÷ cña c¸c NHTM vµ gi¸n tiÕp ®Õn c¸c môc tiªu trung gian cña CSTT: l·i suÊt thÞ tr­êng vµ l­îng tiÒn cung øng. Trong ®ã, c¸c kªnh dÉn truyÒn ®a ph­¬ng cña NVTTM sÏ truyÒn t¸c ®éng cña CSTT mét c¸ch nhanh chãng vµ hiÖu qu¶ tíi c¸c biÕn sè kinh tÕ vÜ m« th«ng qua c¸c môc tiªu trung gian. Cã thÓ thÊy râ ®iÒu nµy qua ph©n tÝch 3 kªnh t¸c ®éng hiÖn nay cña CSTT mµ NVTTM cã thÓ lîi dông nh­ sau: 6.1. Qua kªnh l·i suÊt Trªn thùc tÕ, khi NHT¦ cung øng thªm tiÒn c¬ së MB qua NVTTM (mua chøng kho¸n trªn thÞ tr­êng më) th× dù tr÷ cña c¸c NHTM tham gia thÞ tr­êng më t¨ng lªn. Sù thay ®æi l­îng dù tr÷ d­ thõa cña mét ng©n hµng nµo ®ã th«ng qua ho¹t ®éng vay göi lÉn nhau th«ng qua thÞ tr­êng tiÒn tÖ liªn ng©n hµng, n¬i c¸c TCTD mua b¸n vèn kh¶ dông, sÏ lan truyÒn ¶nh h­ëng tíi møc dù tr÷ cña c¸c ng©n hµng kh¸c vµ toµn hÖ thèng, tõ ®ã sÏ ¶nh h­ëng ®Õn l·i suÊt cho vay trªn thÞ tr­êng nµy, ®Æc biÖt lµ l·i suÊt qua ®ªm. Møc cung tiÒn trung ­¬ng trªn thÞ tr­êng tiÒn tÖ liªn ng©n hµng t¨ng, trong ®iÒu kiÖn c¸c nh©n tè kh¸c kh«ng thay ®æi sÏ lµm l·i suÊt qua ®ªm gi¶m. Møc l·i suÊt nµy sÏ truyÒn t¸c ®éng tíi c¸c møc l·i suÊt kh¸c. Tr­íc hÕt, nã lµm gi¶m l·i suÊt cho vay ng¾n h¹n ®èi víi nÒn kinh tÕ cña c¸c NHTM, tõ ®ã ¶nh h­ëng ®Õn mÆt b»ng l·i suÊt trªn thÞ tr­êng th«ng qua cÊu tróc k× h¹n cña l·i suÊt (l·i suÊt dµi h¹n cña mét c«ng cô nî b»ng trung b×nh cña nh÷ng l·i suÊt ng¾n h¹n t­¬ng lai ®­îc tr«ng ®îi trong suèt thêi gian tån t¹i cña nh÷ng c«ng cô nî dµi h¹n ®ã). S¬ ®å1: Tãm t¾t c¬ chÕ t¸c ®éng cña NVTTM tíi c¸c môc tiªu kinh tÕ vÜ m«.(Gi¶ sö NHT¦ mua chøng kho¸n trªn TTM) NHTW MB­ MS ­ Kªnh l·i suÊt Kªnh gi¸ TS Kªnh tÝn dông i qua ®ªm trªn TT tiÒn tÖ LNH i thÞ tr­êng ¯ Gi¸ cæ phiÕu ­ TiÒn göi Ng©n hµng ­ §iÒu chØnh b¶ng TK TS cña KH i thÞ tr­êng ¯ (C¸c møc i trung, dµi h¹n) Tû gi¸ E ¯ Gi¸ CP ­ TÝn dông Ng©n hµng­ Thu nhËp th­êng xuyªn cña d©n c­ I ­, C ­ XK ­, NK ¯ I ­, C­ I ­ Tæng cÇu AD Gi¸ c¶ S¶n l­îng ViÖc lµm  Sù truyÒn t¸c ®éng cña l·i suÊt thÞ tr­êng tiÒn tÖ liªn ng©n hµng ®Õn c¸c møc l·i suÊt kh¸c cña nÒn kinh tÕ lµ do ho¹t ®éng Arbitrage vÒ l·i suÊt t¹o nªn. Trong ®iÒu kiÖn kh¶ n¨ng di chuyÓn vèn gi÷a c¸c thêi h¹n ®Çu t­ kh¸c nhau lµ hoµn h¶o, ho¹t ®éng Arbitrage sÏ lµm cho c¸c møc l·i suÊt dµi h¹n h¬n biÕn ®éng theo c¸c møc l·i suÊt ng¾n h¹n dù tÝnh nh»m ®¶m b¶o møc sinh lêi nh­ nhau cho c¸c c«ng cô ®Çu t­ víi thêi h¹n kh¸c nhau. L·i suÊt thay ®æi sÏ ¶nh h­ëng tíi ®Çu t­ vµ tiªu dïng vµ do ®ã sÏ ¶nh h­ëng tíi c¸c biÕn sè kinh tÕ vÜ m« s¶n l­îng, viÖc lµm... Tõ c¬ chÕ t¸c ®éng cña NVTTM th«ng qua kªnh l·i suÊt ta thÊy: Thø nhÊt: HiÖu qu¶ cña kªnh l·i suÊt phô thuéc rÊt lín vµo ®Æc ®iÓm tæ chøc cña thÞ tr­êng tµi chÝnh.T¹i nh÷ng n­íc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn cao, tù do ho¸ toµn diÖn th× qu¸ tr×nh ®iÒu chØnh l·i suÊt diÔn ra rÊt nhanh, ngay sau khi NHT¦ quyÕt ®Þnh t¨ng MB. Tuy vËy, ë mét sè n­íc kÐm ph¸t triÓn h¬n, qu¸ tr×nh ®ã cã thÓ ®ßi hái thêi gian dµi, thËm chÝ diÔn biÕn mÐo mã theo nhiÒu xu h­íng kh¸c nhau. Mét chÝnh s¸ch ®«ng cøng l·i suÊt sÏ lµm t¾c nghÏn kªnh dÉn truyÒn vµ lµm CSTT trë nªn kÐm hiÖu lùc. Bªn c¹nh ®ã cßn ph¶i ®Ò cËp ®Õn ho¹t ®éng cña ThÞ tr­êng tiÒn tÖ liªn ng©n hµng. Mét ThÞ tr­êng tiÒn tÖ liªn ng©n hµng non yÕu, kÐm s«i ®éng sÏ thùc sù lµm c¶n trë cho t¸c ®éng cña kªnh dÉn truyÒn nµy. Thø hai : HiÖu qu¶ cña kªnh cßn phô thuéc vµo møc ®é tr«ng ®îi cña thÞ tr­êng. QuyÕt ®Þnh gia t¨ng cung tiÒn sÏ dÉn tíi l·i suÊt gi¶m chØ lµ biÓu hiÖn cña t¸c dông tÝnh láng...Trªn thùc tÕ, më réng cung tiÒn cßn g©y ra nhiÒu t¸c ®éng kh¸c. Khi khèi l­îng tiÒn cung øng t¨ng lªn, d©n chóng dù tÝnh r»ng møc gi¸ c¶ chung trong nÒn kinh tÕ sÏ t¨ng lªn trong t­¬ng lai dÉn ®Õn l¹m ph¸t dù tÝnh còng t¨ng HiÖu øng Fisher chØ ra r»ng: ®iÒu ®ã lµm cho cung tr¸i kho¸n t¨ng, gi¶m cÇu tr¸i kho¸n vµ l·i suÊt sÏ t¨ng lªn. T¸c dông thø hai ®ã cã thÓ triÖt tiªu t¸c dông tÝnh láng vµ lµm l·i suÊt thÞ tr­êng t¨ng. Do vËy NHT¦ ph¶i t¹o ®­îc ®é tin cËy cña c«ng chóng b»ng n¨ng lùc ®iÒu hµnh, tõ ®ã ®­a ra mét môc tiªu t¨ng khèi l­îng tiÒn hîp lÝ, cã t¸c dông ®Þnh h­íng c«ng chóng nh­ mong ®îi. 6.2. Qua kªnh gi¸ tµi s¶n. Gi¸ tµi s¶n lµ thuËt ng÷ míi do nh÷ng nhµ nghiªn cøu thuéc ph¸i träng tiÒn ®­a ra. ë ®©y, kªnh gi¸ tµi s¶n bao gåm tØ gi¸ hèi ®o¸i vµ gi¸ cæ phiÕu. 6.2.1. C¬ chÕ truyÒn dÉn t¸c ®éng qua tØ gi¸ Trong xu h­íng toµn cÇu ho¸ kinh tÕ thÕ giíi cïng víi viÖc ¸p dông phæ biÕn c¬ chÕ tØ gi¸ linh ho¹t th× c¬ chÕ ¶nh h­ëng cña CSTT tíi tû gi¸ vµ do ®ã tíi xuÊt khÈu rßng vµ tæng s¶n l­îng ngµy cµng ®­îc quan t©m. Qu¸ tr×nh ph©n tÝch sù vËn hµnh cña kªnh l·i suÊt cho thÊy cho thÊy khi NHT¦ mua chøng kho¸n trªn thÞ tr­êng më, l·i suÊt thÞ tr­êng sÏ gi¶m xuèng. Lîi tøc dù tÝnh vÒ néi tÖ chÝnh lµ l·i suÊt vÒ sè tiÒn göi ®ã. L·i suÊt néi tÖ gi¶m (l¹m ph¸t dù tÝnh kh«ng thay ®æi) lµm gi¶m lîi tøc dù tÝnh vÒ néi tÖ, tiÒn göi trong n­íc trë nªn kÐm hÊp dÉn h¬n so víi tiÒn göi b»ng ngo¹i tÖ. KÕt qu¶ lµ, gi¸ trÞ tiÒn göi b»ng néi tÖ gi¶m xuèng so víi tiÒn göi b»ng c¸c ®ång tiÒn kh¸c, nghÜa lµ tØ gi¸ gi¶m. Tû gi¸ (USD/VN§) RET®2 RET®1 RET$2 E1 E2 i®2 i®1 L·i suÊt §å thÞ 1 : Di chuyÓn trong ®­êng biÓu diÔn lîi tøc vÒ tiÒn göi trong n­íc RET (Mét sù t¨ng lªn trong lîi tøc dù tÝnh vÒ tiÒn göi vÒ VND (i®1) di chuyÓn lîi tøc dù tÝnh vÒ tiÒn göi trong n­íc (VND) tõ RET 1 ®Õn RET2 vµ tØ gi¸ tõ E1 ® E2.) Gi¸ trÞ thÊp h¬n cña néi tÖ lµm cho hµng néi tÖ rÎ h¬n hµng ngo¹i, do ®ã lµm xuÊt khÈu rßng t¨ng lªn vµ v× vËy, tæng s¶n phÈm t¨ng lªn. HiÖu qu¶ cña kªnh nµy phô thuéc vµo : Mét lµ: Sù di chuyÓn vèn gi÷a c¸c quèc gia ph¶i hoµn toµn tù do, ®iÒu nµy cho phÐp c¸c chñ thÓ linh ho¹t trong ho¹t ®éng tr­íc nh÷ng quyÕt ®Þnh thay ®æi cña l·i suÊt ®ång néi tÖ. §iÒu nµy trªn thùc tÕ lµ rÊt khã, ®Æc biÖt lµ nh÷ng n­íc ®ang ph¸t triÓn nh­ ._.u nh÷ng diÔn biÕn thùc tÕ. V× lÏ ®ã, sù chÝnh x¸c khèi l­îng vèn kh¶ dông cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®Õn tÝnh hiÖu qu¶ cña hµnh vi can thiÖp thÞ tr­êng (b¬m thªm hay hót bít vèn kh¶ dông tõ ng©n hµng). Tuy nhiªn, nÕu ®iÒu kiÖn thÞ tr­êng tµi chÝnh ch­a ph¸t riÓn, møc ®é chøng chØ ho¸ c¸c ho¹t ®éng huy ®éng vèn vµ cho vay cña c¸c tæ chøc tÝn dông thÊp, sö dông hÖ thèng c«ng cô ®iÒu tiÕt trùc tiÕp lµ chñ yÕu, kÜ thuËt dù b¸o kÐm... th× viÖc kh«ng qu¶n lÝ tèt vèn kh¶ dông lµ ®iÒu tÊt yÕu. Râ rµng, viÖc dù b¸o sÏ cµng chÝnh x¸c trong ®iÒu kiÖn m«i tr­êng ¶nh h­ëng æn ®Þnh. NÕu m«i tr­êng cã sù biÕn ®éng th× tÝnh chÝnh x¸c cña dù b¸o l¹i phô thuéc vµo viÖc x¸c ®Þnh tØ lÖ sai sè. Nh»m gi¶m thiÓu sù t¸c ®éng cña nh÷ng sai lÖch trong dù b¸o, giao dÞch cã k× h¹n lµ mét ph­¬ng thøc cã hiÖu qu¶ cao bëi tù nã cã thÓ ®¶o ng­îc ®Ó trë vÒ vÞ trÝ ban ®Çu sau thêi h¹n cam kÕt. - Tr¹ng th¸i can thiÖp cña NHT¦ Sau khi ®· lªn kÕ ho¹ch thùc hiÖn CSTT, dù b¸o chÝnh x¸c l­îng vèn kh¶ dông cÇn ®iÒu chØnh, NHT¦ sÏ quyÕt ®Þnh tr¹ng th¸i can thiÖp cña NVTTM. Cã thÓ NHT¦ sÏ ph¶i thay ®æi h¼n c¬ sè tiÒn tÖ (t¨ng hoÆc gi¶m MB) nh»m më réng hay níi láng CSTT song còng cã thÓ NHT¦ chØ muèn duy tr× chØ tiªu tiÒn tÖ nh­ cò, tøc lµ bï l¹i nh÷ng chuyÓn ®éng cña c¸c nh©n tè ®· ¶nh h­ëng ®Õn c¬ sè tiÒn tÖ. Nãi c¸ch kh¸c, khi nÒn kinh tÕ ®ang ph¸t triÓn æn ®Þnh, kh«ng cã dÊu hiÖu l¹m ph¸t hoÆc suy tho¸i, NHT¦ lu«n ®Æt môc tiªu duy tr× mét ®iÒu kiÖn tiÒn tÖ nh­ cò. Trong tr­êng hîp t¸c ®éng lµm biÕn ®æi h¼n c¬ sè tiÒn tÖ (tøc lµ khi nÒn kinh tÕ cÇn cã nh÷ng thay ®æi thùc sù), ­u ®iÓm cña Repos ch­a ®­îc thÓ hiÖn râ bëi NHT¦ cã thÓ lùa chän hoÆc ph­¬ng thøc mua b¸n h¼n hoÆc giao dÞch cã k× h¹n.Tuy nhiªn trong tr­êng hîp duy tr× ®iÒu kiÖn tiÒn tÖ, giao dÞch k× h¹n, ®Æc biÖt lµ hîp ®ång mua l¹i qua ®ªm l¹i cã t¸c dông h¬n c¶. - Sù ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng liªn ng©n hµng. Xem xÐt qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña thùc hiÖn NVTTM c¸c n­íc, ta cã thÓ thÊy ho¹t ®éng cña nghiÖp vô trªn thÞ tr­êng nµy chÝnh lµ ho¹t ®éng cña thÞ tr­êng tiÒn tÖ liªn ng©n hµng néi tÖ vµ ngo¹i tÖ. ThÞ tr­êng tiÒn tÖ liªn ng©n hµng lµ n¬i c¸c ng©n hµng vay, göi lÉn nhau. Khi thÞ tr­êng nµy cµng s«i ®éng th× mèi quan hÖ t­¬ng t¸c vµ sù phô thuéc gi÷a c¸c ng©n hµng cµng lín. ChÝnh v× vËy, tõ sù thay ®æi l­îng dù tr÷ cña mét ng©n hµng mµ lan truyÒn ¶nh h­ëng ®Õn c¸c ng©n hµng kh¸c vµ toµn hÖ thèng. §­¬ng nhiªn, nÕu thÞ tr­êng vèn ng¾n h¹n, th­êng xuyªn gi÷a c¸c ng©n hµng kh«ng ph¸t triÓn th× quyÒn lùc t¸c ®éng cña NVTTM tíi khèi tiÒn cung øng sÏ bÞ h¹n chÕ. KÕt luËn: Nh­ vËy chóng ta ®· t×m hiÓu mét c¸ch tæng qu¸t vÒ NVTTM, trong ®ã ®i s©u ph©n tÝch hiÖu qu¶ vµ kh¶ n¨ng ¸p dông ph­¬ng thøc hîp ®ång mua l¹i (giao dÞch cã k× h¹n), mét ph­¬ng thøc giao dÞch cã rÊt nhiÒu ­u viÖt vµ ®ang ®­îc ¸p dông phæ biÕn t¹i nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi. Tuy nhiªn, ®èi víi ViÖt Nam, NVTTM míi ra ®êi vµ Repos thËm chÝ vÉn cßn lµ mét thuËt ng÷ rÊt míi, g©y nhiÒu lóng tóng trong c¸ch hiÓu vµ thùc hiÖn. ChÝnh v× vËy, viÖc nghiªn cøu kinh nghiÖm sö dông ph­¬ng thøc giao dÞch hîp ®ång mua l¹i trong ®iÒu hµnh CSTT ë c¸c n­íc nh»m rót ra nh÷ng bµi häc cho ViÖt Nam trong b­íc ®Çu cña ho¹t ®éng NVTTM. II. Gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ NghiÖp vô thÞ tr­êng më ViÖt Nam Nh­ chóng ta ®· biÕt, ChÝnh phñ ViÖt Nam ®ang theo ®uæi mét chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ víi tèc ®é t¨ng tr­ëng æn ®Þnh. Do ®ã, chÝnh s¸ch tiÒn tÖ níi láng ®ang ®­îc ¸p dông. C«ng cô chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ®­îc lùa chän chñ yÕu sÏ lµ NVTTM do tÝnh chÊt linh ho¹t vµ chñ ®éng cña nã. Do ®ã ®Ó ®Èy m¹nh vµ hoµn thiÖn nghiÖp vô nµy, t¹o ®iÒu kiÖn cho thÞ tr­êng ho¹t ®éng æn ®Þnh, s«i ®éng ®Ó tõng b­íc ®­a NVTTM trë thµnh c«ng cô chñ yÕu linh ho¹t vµ hiÖu qu¶ trong chÝnh s¸ch thÞ tr­êng vµ mang l¹i lîi Ých cho c¸c tæ chøc tÝn dông, trong thêi gian tíi cÇn ph¶i thùc hiÖn mét sè gi¶i ph¸p sau: 1. T¨ng nhanh chñng lo¹i hµng ho¸ giao dÞch Muèn t¨ng c­êng chñng lo¹i hµng ho¸ vèn dÜ ®ang rÊt nghÌo nµn hiÖn nay: - CÇn ®­a vµo sö dông nh÷ng gi¸y tê cã gi¸ chÊt l­îng tèt ®· ®­îc l­u hµnh nh­: th­¬ng phiÕu, chøng chØ tiÒn göi, k× phiÕu Ng©n hµng. Kinh nghiÖm cho thÊy ®©y lµ nh÷ng hµng ho¸ ®­îc mua b¸n rÊt phæ biÕn trong NVTTM ë c¸c n­íc ph¸t triÓn . - Më réng h¬n ®iÒu kiÖn ®Ó giÊy tê cã gi¸ ®­îc tham gia giao dÞch NVTTM, ch¼ng h¹n quy ®Þnh vÒ thêi h¹n cña chøng kho¸n cÇn bao gåm lo¹i trung dµi h¹n ...bªn c¹nh nh÷ng giÊy tê ng¾n h¹n nh­ tr­íc ®©y. - T¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c lo¹i hµng ho¸ míi ra ®êi b»ng viÖc ban hµnh khung luËt ph¸p vÒ viÖc ph¸t hµnh vµ l­u th«ng giÊy tê cã gi¸ . 2. Më réng ph¹m vi ®èi t¸c trong ho¹t ®éng NVTTM Víi nh÷ng ®èi t¸c ®· ®­îc lùa chän, tøc lµ c¸c TCTD ®ñ tiªu chuÈn, hiÖn chØ cã kho¶ng 30% trªn tæng sè tham gia NVTTM. §Ó NVTTM trë nªn hÊp dÉn h¬n ví c¸c ®èi t¸c th× b¶n th©n l·i suÊt trong c¸c phiªn ®Êu thÇu cÇn phï hîp víi thÞ tr­êng vµ dÔ chÊp nhËn h¬n. Ngay c¶ vÊn ®Ò thñ tôc thanh to¸n cÇn ®­îc ®¬n gi¶n ho¸, ®¶m b¶o nhanh gän, an toµn, chÝnh x¸c. 3. T¨ng c­êng hiÖu qu¶ sö dông ph­¬ng thøc giao dÞch hîp ®ång mua l¹i 3.1. VÒ ®Þnh gi¸ chøng kho¸n Tr­íc m¾t, cã thÓ t¹m chÊp nhËn c«ng thøc tÝnh gi¸ cña hîp ®ång mua l¹i ch­a tÝnh ®Õn yÕu tè ®¶m b¶o rñi ro nh­ng vÒ l©u dµi cÇn ph¶i sö dông c«ng thøc tÝnh to¸n chÝnh x¸c ®Ó ®¶m b¶o an toµn cho NHT¦ nh­ ë c¸c n­íc ph¸t triÓn. Muèn vËy, NHNN cÇn cã ®éi ngò c¸n bé dÇn dÇn x©y dùng vµ hoµn thiÖn kÜ thuËt giao dÞch . 3.2. VÒ h×nh thøc ®Êu thÇu VÒ lÝ thuyÕt, h×nh thøc ®Êu thÇu gåm cã ®Êu thÇu l·i suÊt vµ ®Êu thÇu khèi l­îng. Tuy nhiªn, khi chñ thÓ tham gia ®· ph¸t triÓn c¶ vÒ sè l­îng vµ c¶ chÊt l­îng th× NHNN nªn lùa chän ®Çu thÇu l·i suÊt ®Ó ®¶m b¶o tÝnh thÞ tr­êng cña NVTTM. Cßn trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, khi sè l­îng chñ thÓ cßn Ýt vµ c¹nh tranh kÐm, NHNN ®· vµ ®ang sö dông kh¸ nhiÒu lÇn h×nh thøc ®Êu thÇu khèi l­îng ®Ó gi÷ cho l·i suÊt tiÒn tÖ æn ®Þnh th× vai trß quan träng cña NHT¦ lµ ®Þnh ra c¸c møc l·i suÊt hîp lÝ ®Ó c¸c phiªn giao dÞch ®¹t hiÖu qu¶. NHNN cÇn ph¶i thùc hiÖn linh ho¹t c¬ chÕ mua b¸n t¹i thÞ tr­êng më. NÕu träng t©m c¸c biÖn ph¸p cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ h­íng vµo viÖc kiÓm so¸t chÆt chÏ khèi tiÒn tÖ th× ¸p dông ph­¬ng ph¸p gi¸ cè ®Þnh lµ kh«ng thÝch hîp. Trong tr­êng hîp nµy NHNN ph¶i thùc hiÖn ph­¬ng thøc ®Êu thÇu nh»m nhanh chãng ®¹t ®­îc mét khèi l­îng mua b¸n cÇn thiÕt. NÕu chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ®Æt träng t©m vµo viÖc ®iÒu tiÕt l·i suÊt th× NHNN nªn ¸p dông ph­¬ng ph¸p gi¸ cè ®Þnh. Ban ®iÒu hµnh NVTTM ph¶i nghiªn cøu, x¸c ®Þnh l·i suÊt ph¸t hµnh vµ l·i suÊt ®ã lµ l·i suÊt thÊp tõ th«ng tin tiÒn tÖ, nh»m gi¶m l·i suÊt tiÒn tÖ theo môc tiªu ®· ®Þnh. Ng­îc l¹i khi cÇn t¨ng l·i suÊt tiÒn tÖ khèng chÕ khèi l­îng tiÒu tÖ trong l­u th«ng, NHNN ®Æt mua l¹i c¸c tiÕn phiÕu trªn thÞ tr­êng më víi møc l·i suÊt Ên ®Þnh cao, møc l·i suÊt ®ã sÏ t¸c ®éng ®Õn l·i suÊt thÞ tr­êng nãi chung, ®ång thêi gióp NHNN nhanh chãng thu hÑp ®­îc khèi tiÒn tÖ ngoµi l­u th«ng nh­ dù ®Þnh. 3.3. VÒ lo¹i hîp ®ång mua l¹i Muèn sö dông ®a d¹ng c¸chîp ®ång mua l¹i, NHNN cÇn n©ng cao kÜ n¨ng dù ®o¸n vèn kh¶ dông ®Ó c¸c phiªn giao dÞch ®­îc th­êng xuyªn h¬n. Thªm vµo ®ã, NHNN cÇn h¹n chÕ sö dông c¸c h×nh thøc cÊp vèn kh¸c cho TCTD nh­: t¸i cÊp vèn, cÊp vèn theo chØ ®Þnh ..., ®Ó c¸c TCTD thÊy cÇn thiÕt vµ tÝch cùc tham gia giao dÞch NVTTM. CÇn tiÕn tíi c¸c phiªn giao dÞch hµng ngµy vµ sö dông nhiÒu lo¹i hîp ®ång mua l¹i. 3.4. VÒ c¸c ®iÒu kiÖn sö dông hîp ®ång mua l¹i. NHNN cÇn cã v¨n b¶n quy ®Þnh râ trong tr­êng hîp nµo sö dông hîp ®ång mua l¹i, mµ chñ yÕu lµ trong nh÷ng giao dÞch nh»m duy tr× chØ tiªu tiÒn tÖ hay ë nh÷ng tr­êng hîp dù b¸o kh«ng chÝnh x¸c.Trong khi ®ã, mua b¸n h¼n chØ nªn ®­îc sö dông trong nh÷ng giao dÞch thay ®æi chØ tiªu tiÒn tÖ mét c¸ch t­¬ng ®èi dµi h¹n . 4. N©ng cao kh¶ n¨ng dù b¸o vèn kh¶ dông Trong mçi phiªn giao dÞch, khèi l­îng tróng thÇu dù kiÕn th­êng c¸ch xa víi khèi l­îng tróng thÇu thùc tÕ. §ã chÝnh lµ hËu qu¶ cña kh¶ n¨ng dù b¸o vèn kh¶ dông cña NHNN ch­a cao. HiÖn nay, vèn kh¶ dông cña ng©n hµng biÕn ®éng th­êng xuyªn víi biªn ®é m¹nh xuÊt ph¸t tõ sù biÕn ®éng trong tµi s¶n cã ngo¹i tÖ còng nh­ chi tiªu ng©n s¸ch Nhµ n­íc. V× thÕ, ®Ó dù b¸o mang tÝnh khoa häc, chÝnh x¸c h¬n so víi viÖc dù b¸o cßn thiªn vÒ c¶m tÝnh nh­ hiÖn nay, cÇn: - Thu thËp vµ xö lÝ th«ng tin tõ nhiÒu nguån ®ång thêi ph¶i lu«n cËp nhËt nh÷ng th«ng tin míi, chÝnh x¸c nhÊt . - N©ng cao tÇn sè dù b¸o h¬n so víi 10 ngµy nh­ tr­íc ®©y. 5. X©y dùng mét thÞ tr­êng tiÒn tÖ n¨ng ®éng, ®Æc biÖt lµ thÞ tr­êng tiÒn tÖ liªn ng©n hµng Cñng cè, ph¸t triÓn thÞ tr­êng tiÒn tÖ (thÞ tr­êng tiÒn tÖ liªn ng©n hµng,...), lµm c¬ së cho NVTTM ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶. §Ó lµm ®iÒu nµy cÇn tiÕp tôc ®Èy m¹nh tiÕn ®é hiÖn ®¹i ho¸ hÖ thèng thanh to¸n liªn ng©n hµng trong n­íc nh»m môc ®Ých t¨ng c­êng kh¶ n¨ng ®iÒu chuyÓn vèn trong hÖ thèng c¸c ng©n hµng. ViÖc vay vèn theo c¸c h×nh thøc t¸i cÊp vèn, t¸i chiÕt khÊu chØ nªn thùc hiÖn khi NHNN thùc sù ®ãng vai trß "Ng­êi cho vay cuèi cïng" ®Ó ®¶m b¶o an toµn hÖ thèng. Nãi mét c¸ch kh¸c, NHNN cÇn khuyÕn khÝch c¸c ng©n hµng vay m­în lÉn nhau,vµ chØ can thiÖp vµo thÞ tr­êng ®Ó ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n cho c¸c ng©n hµng, sau khi c¸c ng©n hµng ®· thùc hiÖn vay m­în lÉn nhau. §©y lµ nhiÖm vô träng t©m trong ®Ò ¸n c¶i c¸ch hÖ thèng ng©n hµng, ®Æc biÖt lµ c¶i thiÖn t×nh h×nh tµi chÝnh vµ tØ lÖ an toµn cña c¸c ng©n hµng. §èi víi kh¶ n¨ng ph¸t huy hiÖu qu¶ cña NVTTM, vÊn ®Ò quan träng lµ kh¾c phôc t×nh tr¹ng d­ thõa vèn trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng, tÝnh to¸n vµ qu¶n lý vèn kh¶ dông cña c¸c ng©n hµng, x¸c lËp hÖ thèng th«ng tin hai chiÒu gi÷a NHNN vµ NHTM. C¸c gi¶i ph¸p xö lÝ nî qu¸ h¹n, n©ng cao quy m« vèn ®iÒu lÖ cña c¸c NHTM cæ phÇn, c¸c yªu cÇu tæ chøc l¹i hÖ thèng ng©n hµng,... lµ nh÷ng vÊn ®Ò mµ NHNN cÇn chó träng. 6. C¸c biÖn ph¸p liªn quan kh¸c Qu¸ tr×nh thu thËp d÷ liÖu (kÓ c¶ sè liÖu hµng ngµy) cÇn ®­îc tiÕn hµnh ngay tõ giai ®o¹n ®Çu cña thÞ tr­êng më. C¸c sè liÖu nµy cung cÊp c¬ së cho sù gi¸m s¸t vµ ra quyÕt ®Þnh vÒ NVTTM. V× vËy ®Ó gãp phÇn cho thÞ tr­êng më ho¹t ®éng tèt còng nh­ t¹o ®iÒu kiÖn c¶i c¸ch hÖ thèng Ng©n hµng, NHNN cÇn c¶i tiÕn c«ng t¸c thèng kª, thu thËp th«ng tin tõ NHTM vµ TCTD. ViÖc gi÷ g×n hay c«ng bè th«ng tin nªn sím tu©n theo c¸c tæ chøc quèc tÕ, nªn cã sù ®ång bé, thèng nhÊt gi÷a c¸c Bé, ngµnh cã liªn quan. C¸c th«ng tin vÒ vßng quay tiÒn, tiÒn göi chÝnh phñ, tØ gi¸ hèi ®o¸i,... cÇn ®­îc liªn tôc tiÕp cËn víi thÞ tr­êng. NÕu nh­ NHNN kh«ng c¶i tiÕn vµ cô thÓ ho¸ c«ng t¸c th«ng tin th× NVTTM còng nh­ nhiÒu ho¹t ®éng chuyªn m«n kh¸c sÏ kh«ng chÝnh x¸c, kh«ng cËp nhËt, g©y c¶n trë cho viÖc ra quy ®Þnh tøc thêi vµ kh¶ n¨ng ®iÒu chØnh cña NHNN III. Mét sè kiÕn nghÞ 1. VÒ phÝa ChÝnh phñ Trong thêi gian tíi, ChÝnh phñ nªn th«ng qua vµ söa ®æi mét sè ®iÒu qui ®Þnh vÒ NVTTM (®iÒu 9, ®iÒu 21...) trong luËt Ng©n hµng Nhµ n­íc theo ®Ò nghÞ cña NHNN ®Ó t¹o c¬ së ph¸p lÝ më réng chñng lo¹i hµng ho¸ ®­îc phÐp giao dÞch trªn thÞ tr­ßng më. 2. VÒ phÝa Ng©n hµng Nhµ n­íc 2.1. T¨ng nhanh chñng lo¹i hµng ho¸ giao dÞch Ng©n hµng Nhµ n­íc cÇn nghiªn cøu ®Ó më réng thªm nhiÒu lo¹i hµng ho¸ cã thÓ giao dÞch cho NVTTM. Ng©n hµng Nhµ n­íc nªn ®Ò nghÞ ChÝnh phñ tr×nh quèc héi söa luËt ng©n hµng Nhµ n­íc (§iÒu 9, §iÒu 4 vµ §iÒu 21) ®Ó Ng©n hµng Nhµ n­íc cã thÓ thùc hiÖn NVTTM víi c¸c giÊy tê cã gi¸ nãi chung, chø kh«ng ph¶i chØ lµ c¸c giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n nh­ ®· quy ®Þnh. Ngoµi giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n ®­îc phÐp l­u hµnh trªn thÞ tr­êng më, Ng©n hµng Nhµ n­íc nªn sö dông c¶ c¸c lo¹i chøng kho¸n dµi h¹n cã thêi h¹n cßn l¹i d­íi mét n¨m vµ cã tÝnh thanh qu¶n cao nh­ c¸c lo¹i chøng kho¸n ChÝnh phñ kh¸c. Nh­ vËy c«ng cô l­u hµnh trªn thÞ tr­êng më sÏ ®a d¹ng h¬n vµ còng phï hîp víi quy ®Þnh cña c¸c n­íc kh¸c. Trªn thùc tÕ, l­îng tr¸i phiÕu kho b¹c cã thêi h¹n mét n¨m hiÖn nay kh¸ lín, nÕu ®­îc sö dông lµm hµng ho¸ cho thÞ tr­êng më th× sÏ gãp phÇn gi¶i quyÕt khã kh¨n vÒ thiÕu hµng ho¸ hiÖn nay. §Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho vÊn ®Ò chuyÓn nh­îng mua b¸n c¸c chøng tõ cã gi¸ h×nh thµnh c¸c giao dÞch hîp ph¸p trªn thÞ tr­êng më, Ng©n hµng Nhµ n­íc cÇn sím ban hµnh khung luËt ph¸p vÒ viÖc ph¸t hµnh vµ l­u th«ng c¸c chøng tõ cã gi¸; nghiªn cøu kh¶ n¨ng sö dông c¸c chøng kho¸n do c¸c tæ chøc tÝn dông Nhµ n­íc ph¸t hµnh (nh­ tr¸i phiÕu ng©n hµng vµ ph¸t triÓn ViÖt Nam) lµm c«ng cô cho NVTTM, ®ång thêi lµm l­u ®éng ho¸ ®­îc c¸c kho¶n tiÒn göi tiÕt kiÖm. 2.2. Më réng ph¹m vi ®èi t¸c ho¹t ®éng NVTTM §Ó më réng c¸c ®èi t¸c tham gia trªn thÞ tr­êng më, Ng©n hµng Nhµ n­íc cÇn rµ so¸t l¹i c¸c v¨n b¶n ph¸p lý, c¬ chÕ, quy chÕ liªn quan ®Õn NVTTM ®Ó kÞp thêi ®iÒu chØnh, söa ®æi theo h­íng t¹o ®iÒu kiÖn thu hót thµnh viªn tham gia thÞ tr­êng, x©y dùng thÞ tr­êng ho¹t ®éng linh ho¹t, hiÖu qu¶. NÕu ph¹m vi ®èi t­îng tham gia thÞ tr­êng më chñ yÕu gåm c¸c NHTM vµ c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c th× khi Ng©n hµng Nhµ n­íc cã biÖn ph¸p mua, b¸n c¸c chøng kho¸n trªn thÞ tr­êng më, sÏ chØ t¸c ®éng ®Õn khèi l­îng c¸c ph­¬ng tiÖn thanh to¸n qua c¸c NHTM, tæ chøc tÝn dông, sau ®ã míi t¸c ®éng ®Õn khu vùc phi ng©n hµng vµ toµn x· héi. Khi Ng©n hµng Nhµ n­íc thùc hiÖn mua b¸n th¼ng víi c¸c khu vùc phi ng©n hµng sÏ t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn khèi tiÒn tÖ, trùc tiÕp tíi M1, t¸c dông sÏ nhanh chãng vµ ch¾c ch¾n h¬n. Do vËy ®Ó c«ng cô NVTTM cã thÓ thùc hiÖn tèt chøc n¨ng ®iÒu tiÕt møc cung øng tiÒn tÖ, ®Ò nghÞ nªn quy ®Þnh tham gia thÞ tr­êng më kh«ng chØ cã Ng©n hµng Nhµ n­íc vµ kho b¹c Nhµ n­íc, c¸c NHTM, tæ chøc tÝn dông mµ cßn ph¶i cã c¸c chñ thÓ kinh tÕ kh¸c. Bªn c¹nh ®ã Ng©n hµng Nhµ n­íc cÇn tiÕp tôc tuyªn truyÒn vµ båi d­ìng kiÕn thøc vÒ NVTTM cho c¸c tæ chøc tÝn dông ®Ó khuyÕn khÝch c¸c tæ chøc tÝn dông ®ñ ®iÒu kiÖn tÝch cùc tham gia NVTTM. 2.3. N©ng cao kh¶ n¨ng dù b¸o vèn kh¶ dông cña hÖ thèng ng©n hµng Ng©n hµng Nhµ n­íc cÇn tËp trung n©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c ®iÒu hµnh tiÒn tÖ më: t¨ng c­êng c¸n bé dù b¸o vèn kh¶ dông, n©ng cao tr×nh ®é, nghiÖp vô, c¶i tiÕn chÕ ®é cung cÊp th«ng tin trong ngoµi ngµnh víi sù phèi hîp chÆt chÏ c¸c vô, côc Ng©n hµng Nhµ n­íc, gi÷a Ng©n hµng Nhµ n­íc vµ c¸c tæ chøc tÝn dông, gi÷a Ng©n hµng Nhµ n­íc vµ Bé tµi chÝnh, kho b¹c nhµ n­íc. Tõng b­íc chuÈn bÞ c¸c ®iÒu kiÖn ®Ó n©ng cao chÊt l­îng ho¹t ®éng cña thÞ tr­êng, tiÕn tíi môc tiªu thùc hiÖn NVTTM hµng ngµy ®Ó kÞp thêi ®iÒu tiÕt vèn kh¶ dông cho c¸c tæ chøc tÝn dông §ång thêi Ng©n hµng Nhµ n­íc cÇn sö dông tÝch cùc h¬n nghiÖp vô Swap cho môc ®Ých ®iÒu tiÕt vèn kh¶ dông kh«ng chØ coi nghiÖp vô nµy phôc vô ®iÒu hoµ thÞ tr­êng ngo¹i hèi. 2.4 X©y dùng thÞ tr­êng tiÒn tÖ n¨ng ®éng, ®Æc biÖt lµ thÞ tr­êng tiÒn tÖ liªn ng©n hµng. Tr­íc m¾t Ng©n hµng Nhµ n­íc cÇn khÈn tr­¬ng ban hµnh quy chÕ t¸i cÊp vèn cña Ng©n hµng Nhµ n­íc ®èi víi c¸c tæ chøc tÝn dông phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tiÔn hiÖn nay. Ng©n hµng Nhµ n­íc cÇn h¹n chÕ viÖc cung øng tÝn dông cña m×nh cho c¸c NHTM th«ng qua cöa sæ chiÕt khÊu. NÕu kh«ng cã nh÷ng h¹n chÕ nµy, th× NVTTM kh«ng thÓ sö dông nh­ mét c«ng vô tiÒn tÖ chñ yÕu ®Ó kiÓm so¸t tiÒn dù tr÷ cña c¸c ng©n hµng vµ c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh nãi chung. §Ó h¹n chÕ cung øng tÝn dông, NHT¦ c¸c n­íc th­êng thùc hiÖn t¨ng l·i suÊt t¸i cÊp vèn hoÆc ®Æt ra c¸c quy ®Þnh h¹n chÕ khi NHTM muèn vay tiÒn t¹i cöa sæ chiÕt khÊu. §iÒu nµy sÏ lµm gi¶m tÝnh hÊp dÉn nguån tÝn dông qua NHT¦, tõ ®ã, khuyÕn khÝch c¸c ng©n hµng ph¶i t×m nguån bæ sung tõ NVTTM. 2.5. Ph¸t huy hiÖu qu¶ ph­¬ng thøc giao dÞch hîp ®ång mua l¹i Ng©n hµng Nhµ n­íc cÇn sím nghiªn cøu vµ ban hµnh nh÷ng v¨n b¶n nh­: - §Þnh gi¸ chøng kho¸n lµm ®¶m b¶o. - C¸c ®iÒu kiÖn sö dông giao dÞch hîp ®ång mua l¹i - Lo¹i hµng ho¸ ®Æc tr­ng trong hîp ®ång mua l¹i. - C¸c chÕ tµi kiÓm so¸t rñi ro trong hîp ®ång mua l¹i 3. VÒ phÝa Bé tµi chÝnh, Kho b¹c Nhµ n­íc 3.1. T¨ng nhanh chñng lo¹i hµng ho¸ giao dÞch Bé tµi chÝnh, Kho b¹c Nhµ n­íc cÇn phèi hîp víi Ng©n hµng Nhµ n­íc nghiªn cøu ®Ó cñng cè vµ ph¸t triÓn thÞ tr­êng ®Êu thÇu tÝn phiÕu kho b¹c lµm c¬ së cung cÊp nguån hµng ho¸ chñ yÕu cho thÞ tr­êng më. Tr­íc m¾t, ®Ò nghÞ Bé tµi chÝnh h¹n chÕ dÇn viÖc ph¸t hµnh tr¸i phiÕu b¸n lÎ ra c«ng chóng, tËp trung vµo viÖc ph¸t hµnh qua c¸c h×nh thøc ®Êu thÇu trong ®ã cã ®Êu thÇu qua Ng©n hµng Nhµ n­íc ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c tæ chøc tÝn dông n¾m gi÷ thªm l­îng hµng ho¸ cã thÓ giao dÞch NVTTM. §Æc biÖt, nªn ph¸t hµnh c¸c lo¹i tÝn phiÕu kho b¹c Nhµ n­íc víi thêi h¹n ng¾n h¬n 3 th¸ng, 6 th¸ng, 9 th¸ng ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho ho¹t ®éng NVTTM s«i ®éng h¬n. §ång thêi, nghiªn cøu ®Ó cã c¬ chÕ sao cho Ng©n hµng nhµ n­íc cã thÓ n¾m gi÷ tr¸i phiÕu ChÝnh phñ, tÝn phiÕu kho b¹c Nhµ n­íc (mua s¬ cÊp hoÆc mua h¼n trªn thÞ tr­êng thø cÊp), tõ ®ã cã c«ng cô chñ ®éng ®iÒu hµnh thÞ tr­êng tiÒn tÖ. 3.2. Më réng ph¹m vi ®èi t¸c cña NVTTM §Ó thu hót thªm thµnh viªn tham gia thÞ tr­êng ®Êu thÇu tÝn phiÕu kho b¹c, ®Ò nghÞ Bé tµi chÝnh bá viÖc khèng chÕ l·i suÊt ®Êu thÇu d­íi h×nh thøc l·i suÊt chØ ®¹o. L·i suÊt ®Êu thÇu cÇn ®Ó cho thÞ tr­êng quyÕt ®Þnh. 3.3. N©ng cao kh¶ n¨ng dù ®o¸n vèn kh¶ dông Bé tµi chÝnh vµ Kho b¹c nhµ n­íc cÇn cung cÊp sè liÖu mét c¸ch chÝnh x¸c, cËp nhËt vµ th­êng xuyªn cho Ng©n hµng nhµ n­íc ®Ó phôc vô c«ng t¸c tæng hîp, ph©n tÝch th«ng tin vµ dù b¸o vèn kh¶ dông cña Ng©n hµng nhµ n­íc. 4. VÒ phÝa c¸c tæ chøc tÝn dông C¸c tæ chøc tÝn dông cÇn nhËn thøc ®­îc tÇm quan träng cña NVTTM ®Ó tÝch cùc tham gia. Do NVTTM ®­îc thùc hiÖn trªn c¬ së hÖ thèng, m¸y tÝnh, ®iÖn tho¹i, telex, fax... hiÖn ®¹i. V× vËy, c¸c tæ chøc tÝn dông cÇn trang bÞ m¸y tÝnh cÇn thiÕt vµ nèi m¹ng víi m¸y tÝnh trung t©m còng nh­ trong néi bé hÖ thèng tæ chøc tÝn dông ®Ó tiÕp nhËn, cung cÊp vµ xö lý th«ng tin kÞp thêi. Sù trî gióp cña Nhµ n­íc vµ Ng©n hµng Nhµ n­íc lóc nµy lµ cÇn thiÕt. Ngoµi ra cÇn quan t©m t¹o c¬ së vËt chÊt, bè trÝ c¸c c¸n bé chuyªn tr¸ch, tham gia tËp huÊn... vµ cã sù phèi hîp cung cÊp thÞ tr­êng kÞp thêi phôc vô c«ng t¸c ®iÒu hµnh NVTTM cña NHNN, t¨ng c­êng c«ng t¸c hiÖn ®¹i ho¸ hÖ thèng thanh to¸n trong néi bé tæ chøc tÝn dông. HÖ thèng NHTM cÇn tiÕp tôc ®æi míi c«ng nghÖ thanh to¸n, tiÕn tíi thùc hiÖn x· héi ho¸ viÖc më tµi kho¶n thanh to¸n cho c¸c chñ thÓ trong x· héi, cã nh­ vËy khi c¸c chñ thÓ nµy tham gia mua b¸n tÝn phiÕu trªn thÞ tr­êng më, nã sÏ nhanh chãng t¸c ®éng ngay ®Õn kh¶ n¨ng tÝn dông cña c¸c NHTM vµ c«ng cô NVTTM míi cã thÓ ph¸t huy hÕt c¸c ­u thÕ vèn cã cña nã. 5. VÒ phÝa Bé kÕ ho¹ch vµ §Çu t­, tæng côc thèng kª vµ c¸c bé ngµnh kh¸c cã liªn quan Bé kÕ ho¹ch vµ ®Çu t­, tæng côc thèng kª vµ c¸c b«l ngµnh cã liªn quan cÇn cung cÊp th«ng tin, sè liÖu chÝnh x¸c, th­êng xuyªn, phèi kÕt hîp víi NHNN còng nh­ c¸c NHTM ®Ó gióp cho qu¸ tr×nh ®iÒu hµnh NVTTM ®¹t ®­îc kÕt qu¶ cao . kÕt luËn NVTTM lµ mét c«ng cô gi¸n tiÕp linh ho¹t vµ h÷u hiÖu cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ. ë c¸c n­íc ph¸t triÓn, NVTTM cã ý nghÜa v« cïng quan träng, nhiÒu n­íc chØ sö dông nghiÖp vô nµy trong viÖc ®iÒu tiÕt l­îng tiÒn cung øng, æn ®Þnh gi¸ trÞ ®ång tiÒn. §èi víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn, NVTTM ngµy cµng trë nªn cÇn thiÕt vµ quan träng khi c¸c ®iÒu kiÖn cho nã ®· vµ ®ang chÝn muåi. ë ViÖt Nam, qua h¬n 2 n¨m ®i vµo ho¹t ®éng, NVTTM ®· Ýt nhiÒu ph¸t huy ®­îc t¸c dông trong viÖc ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ. Trong ®ã ph­¬ng thøc giao dÞch chñ yÕu ®­îc sö dông lµ mua b¸n cã kú h¹n d­íi h×nh thøc hîp ®ång mua l¹i. Tuy nhiªn do nh÷ng nguyªn nh©n c¶ vÒ mÆt chñ quan lÉn kh¸ch quan, nghiÖp vô nµy ch­a ph¸t huy ®­îc hÕt hiÖu qu¶ cña nã. Trªn c¬ së lý luËn vÒ NVTTM, kh¸i qu¸t kinh nghiÖm ho¹t ®éng cña mét sè n­íc vµ ph©n tÝch thùc tr¹ng vËn dông ë ViÖt Nam, kho¸ luËn nµy ®· ®­a ra mét sè gi¶i ph¸p ®Ó hoµn thiÖn h¬n vµ n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña nghiÖp vô nµy sao cho phï hîp víi t×nh h×nh nÒn kinh tÕ ViÖt Nam trong thêi gian tíi. NVTTM lµ vÊn ®Ò t­¬ng ®èi míi mÎ, ch­a cã nhiÒu kinh nghiÖm ë ViÖt Nam. V× vËy n©ng cao hiÓu biÕt vÒ kü thuËt vµ tÇm quan träng cña nã ë ViÖt Nam lµ rÊt cÇn thiÕt trong thêi ®iÓm nµy. Do cßn nhiÒu h¹n chÕ trong nhËn thøc vµ t×m hiÓu thùc tiÔn, kho¸luËn sÏ kh«ng tr¸nh khái nh÷ng khiÕm khuyÕt vµ sai sãt, em rÊt mong nhËn ®­îc sù chØ b¶o, quan t©m cña c¸c thÇy c«. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n. Danh môc tµi liÖu tham kh¶o 1. Häc viÖn ng©n hµng, TS. Ng« H­íng, ThS T« Kim Ngäc “Gi¸o tr×nh Lý thuyÕt tiÒn tÖ vµ ng©n hµng” - NXB Thèng kª 2001 2. §¹i häc Ngo¹i th­¬ng, GS - PTS §inh Xu©n Tr×nh, PTS. NguyÔn ThÞ Quy, §Æng ThÞ Nhµn, Lª ThÞ Thanh “Gi¸o tr×nh Lý thuyÕt tµi chÝnh tiÒn tÖ”- tËp 1 - NXB Gi¸o dôc 1998 3. Häc viÖn Ng©n hµng, PTS. NguyÔn DuÖ, NguyÔn V¨n TiÕn, THS.T« Kim Ngäc “§ång tiÒn chung ch©u ¢u vµ chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cña NHTW Ch©u ¢u” - NXB Thèng kª 1999 4. Frederic S. Mishkin “TiÒn tÖ, ng©n hµng vµ thÞ tr­êng tµi chÝnh” - NXB Khoa häc vµ kü thuËt 2001 5. Ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt Nam “T×m hiÓu vÒ nghiÖp vô thÞ tr­êng më” NHNN - 2002 6. Ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt Nam “B¸o c¸o s¬ kÕt ho¹t ®éng NVTTM sau 1 n¨m ho¹t ®éng” - n¨m 7. 2001Finacial Markets Department - Bank of Japan. “A guide to Bank of Japan’s Market Operations.” - 4/2000 T¹p chÝ Ng©n hµng c¸c sè n¨m 2001 vµ 2002. T¹p chÝ ThÞ tr­êng tµi chÝnh c¸c sè n¨m 2001, 2002. Thêi b¸o Ng©n hµng c¸c sè 2001, 2002. 11. Thêi b¸o kinh tÕ ViÖt Nam 2002 Phô lôc phô lôc 01 : GiÊy ®¨ng kÝ tham gia nvTTM Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam §éc lËp - Tù do - H¹nh phóc ----o0o---- Ngµy........th¸ng.........n¨m........ GiÊy ®¨ng kÝ tham gia nghiÖp vô thÞ tr­êng më KÝnh göi : Ng©n hµng nhµ n­íc ViÖt Nam Tªn tæ chøc tÝn dông: ................................................... §Þa chØ : ............................................................................................................ §iÖn tho¹i : ................................... Fax ......................................... Telex: ....................................... Tµi kho¶n tiÒn göi VND ......................... t¹i ............................................ Xin ®¨ng kÝ tham gia nghiÖp vô thÞ tr­êng më t¹i NHNN vµ cam kÕt chÊp hµnh ®Çy ®ñ c¸c quy ®Þnh t¹i Qui chÕ nghiÖp vô thÞ tr­êng më. Chóng t«i xin giíi thiÖu ch÷ kÝ vµ xin cÊp m· sè ch÷ kÝ cho nh÷ng ng­êi cã tªn sau ®©y tham gia giao dÞch nghiÖp vô thÞ tr­êng më: Ng­êi cã thÈm quyÒn Chøc vô Ch÷ kÝ 1 Ch÷ kÝ 2 - Ng­êi thø nhÊt: - Ng­êi thø hai: Ng­êi kiÓm so¸t -Ng­êi thø nhÊt: - Ng­êi thø hai: Ng­êi giao dÞch lËp biÓu - Ng­êi thø nhÊt: - Ng­êi thø hai : Gi¸m ®èc tæ chøc tÝn dông (Ký tªn, ®ãng dÊu) Phô lôc 02: Hîp ®ång b¸n vµ mua l¹i GTCG NH Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam §éc lËp - Tù do - H¹nh phóc ----o0o---- Hîp ®ång b¸n vµ mua l¹i giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n C¨n cø vµo quyÕt ®Þnh sè 85/2000/Q§-NHNN14 cña Thèng ®èc NHNN vÒ viÖc ban hµnh Qui chÕ nghiÖp vô thÞ tr­êng më vµ th«ng b¸o kÕt qu¶ tróng thÇu ngµy.............cña Së giao dÞch Ng©n hµng Nhµ n­íc Bªn b¸n : Ng©n hµng..... Sau ®©y gäi lµ bªn A §Þa chØ : ...................................................................................................................... §iÖn tho¹i : ...................................... Fax................................. Sè tµi kho¶n : ............................ Bªn mua : Ban ®iÒu hµnh Sau ®©y gäi lµ bªn B §Þa chØ: .......................................................................................................................... §iÖn tho¹i : ..................................... Fax................................. Sè tµi kho¶n : ............................ Hai bªn tho¶ thuËn c¸c néi dung cña Hîp ®ång nh­ sau: (kÌm theo mÉu biÓu) 1. Bªn A ®ång ý b¸n c¸c giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n cho bªn B víi gi¸ lµ.......®ång trong trêi h¹n..........ngµy. Bªn A cã tr¸ch nhiÖm giao c¸c giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n trªn co bªn B, ®ång thêi bªn B cã tr¸ch nhiÖm thanh to¸n ®Çy ®ñ tiÒn mua l¹i c¸c giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n cho bªn A vµo ngµy.......... 2. Bªn A cam kÕt mua l¹i c¸c giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n trªn víi gi¸ mua l¹i lµ...................®ång khi kÕt thóc hîp ®ång. Bªn B cã tr¸ch nhiÖm giao l¹i c¸c giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n trªn cho bªn A, ®ång thêi bªn A cã tr¸ch nhiÖm thanh to¸n ®Çy ®ñ tiÒn mua l¹i c¸c giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n nµy vµo ngµy...... Hîp ®ång nµy cã hiÖu lùc kÓ tõ ngµy............ hai bªn cam kÕt thùc hiÖn theo ®óng c¸c néi dung tho¶ thuËn cña Hîp ®ång nµy vµ c¸c quy ®Þnh t¹i Quy chÕ nghiÖp vô thÞ tr­êng më ban hµnh kÌm theo quyÕt ®Þnh sè 85/2000/Q§-NHNN14 ngµy 9/3/2000 cña Thèng ®èc NHNN. §¹i diÖn bªn b¸n (bªn A) §¹i diÖn bªn mua (bªn B) BiÓu kÌm theo phô lôc sè 02 Tªn giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n Kú h¹n giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n H×nh thøc giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n Khèi l­îng giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n tÝnh theo gi¸ trÞ khi ®Õn h¹n thanh to¸n (TriÖu ®ång) Thêi h¹n cña giao dÞch cã kú h¹n L·i suÊt thèng nhÊt hoÆc l·i suÊt riªng lÎ, hoÆc l·i suÊt do NHNN th«ng b¸o Gi¸ mua Gi¸ b¸n l¹i Ngµy giao nhËn vµ thanh to¸n khi kÕt thóc hîp ®ång b¸n vµ mua l¹i Phô lôc 03: B¸o c¸o kÕt qu¶ ®Êu thÇu Ng©n hµng nhµ n­íc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt nam ViÖt Nam §éc lËp - Tù do - H¹nh phóc Sè : --------------------------- Hµ néi, ngµy.............. B¸o c¸o KÕt qu¶ ®Êu thÇu TTM KÝnh göi : .......................................... Ngµy ®Êu thÇu : Ngµy thanh to¸n : Ph­¬ng thøc ®Êu thÇu : Ph­¬ng thøc xÐt thÇu : Ph­¬ng thøc mua b¸n : Thêi h¹n mua b¸n : Khèi l­îng dù kiÕn : L·i suÊt th«ng b¸o : 1. Sè thµnh viªn tham dù: 2. Sè thµnh viªn tróng thÇu : 3. L·i suÊt ®¨ng kÝ thÊp nhÊt : 4. L·i suÊt ®¨ng kÝ cao nhÊt : 5. L·i suÊt tróng thÇu : 6. Tæng sè tiÒn ®¨ng kÝ hîp lÖ : 7. Khèi l­îng tróng thÇu : 8. Tæng sè tiÒn thanh to¸n tróng thÇu : N¬i nhËn : T/L Thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ n­íc - Ban l·nh ®¹o NHNN Gi¸m ®èc së giao dÞch - Ban ®iÒu hµnh NVTTM. - Vô CSTT,TD,KTTC,VP. - C¸c b¸o. - Chi nh¸nh NHNN tØnh, TP liªn quan - L­u SGD. phô lôc sè 04: Ng©n hµng nhµ n­íc ViÖt Nam MÉu sè : B¶ng kª tæng hîp ®¨ng kÝ ®Êu thÇu b¸n GTCGNH Ngµy më thÇu : Thêi h¹n mua (b¸n):....... Sè dù kiÕn...... (triÖu ®ång) STT Tæ chøc tÝn dông vµ giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n H×nh thøc GTCG NH K× h¹n GTCG ng¾n h¹n L·i suÊt dù thÇu (%n¨m) Khèi l­îng GTCG ng¾n h¹n khi ®Õn h¹n TT (triÖu VN§) Ngµy ®Õn h¹n cña GTCG Thêi h¹n cßn l¹i cña GTC (Ngµy) Gi¸ mua (b¸n) Tæng sè §¹i diÖn B§HTTM LËp biÓu KiÓm so¸t Gi¸m ®èc së giao dÞch NHNN Phô lôc 05: Th«ng b¸o b¸n giÊy tê cã gi¸ Ng©n hµng nhµ n­íc ViÖt Nam Së giao dÞch Sè : Th«ng b¸o b¸n giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n Ngµy,............................ KÝnh göi ....................................................... C¨n cø vµo th«ng b¸o sè............. ngµy............cña Ban ®iÒu hµnh NghiÖp vô TTM, Së giao dÞch Ng©n hµng Nhµ n­íc th«ng b¸o b¸n giÊy tê cã gi¸ theo c¸c néi dung sau : Ngµy ®Êu thÇu :.............. Ph­¬ng thøc ®Êu thÇu : ...................... Ph­¬ng thøc xÐt thÇu :.......................... Ngµy thanh to¸n : ......................... Thêi h¹n giao dÞch :....................... Tªn giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n K× h¹n giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n H×nh thøc giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n Khèi l­îng giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n tÝnh theo gi¸ trÞ ®Õn h¹n thanh to¸n (triÖu VN§) L·i suÊt b¸n giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n(1) (%/n¨m) Ngµy ®Õn h¹n thanh to¸n cua giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n Ph­¬ng thøc b¸n B¸n h¼n (Thêi h¹n cßn l¹i cña giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n (ngµy) B¸n cã k× h¹n (thêi h¹n b¸n) (ngµy) Tæng céng Gi¸m ®èc së giao dÞch ng©n hµng nhµ n­íc ___________ (1): L·i suÊt do NHNN th«ng b¸o trong tr­êng hîp ®Êu thÇu khèi l­îng Phô lôc 06: Th«ng b¸o mua giÊy tê cã gi¸ Ng©n hµng nhµ n­íc ViÖt Nam Së giao dÞch Sè : Th«ng b¸o mua giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n Ngµy,............................ KÝnh göi ....................................................... C¨n cø vµo th«ng b¸o sè............. ngµy............cña Ban ®iÒu hµnh NghiÖp vô TTM, Së giao dÞch Ng©n hµng Nhµ n­íc th«ng b¸o mua giÊy tê cã gi¸ theo c¸c néi dung sau: Ngµy ®Êu thÇu :.............. Ph­¬ng thøc ®Êu thÇu : ...................... Ph­¬ng thøc xÐt thÇu :.......................... Ngµy thanh to¸n : ......................... Thêi h¹n giao dÞch :....................... Tªn giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n K× h¹n giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n H×nh thøc giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n Khèi l­îng giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n tÝnh theo gi¸ trÞ ®Õn h¹n thanh to¸n (triÖu VN§) L·i suÊt mua giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n(1) (%/n¨m) Ngµy ®Õn h¹n thanh to¸n cua giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n Ph­¬ng thøc mua Mua h¼n (Thêi h¹n cßn l¹i cña giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n (ngµy) Mua cã k× h¹n (thêi h¹n mua) (ngµy) Tæng céng Gi¸m ®èc së giao dÞch ng©n hµng nhµ n­íc (1): L·i suÊt do NHNN th«ng b¸o trong tr­êng hîp ®Êu thÇu khèi l­îng Phô lôc 07: §¨ng ký mua giÊy tê cã gi¸ céng hoµ x· héi chñ nghÜa viÖt nam Ng©n hµng …. ®éc lËp - tù do - h¹nh phóc M· Sè : -------***------ §¨ng ký mua giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n Ngµy,........th¸ng...........n¨m......... KÝnh göi: Së giao dÞch Ng©n hµng Nhµ n­íc C¨n cø vµo th«ng b¸o b¸n giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n sè..... ngµy........cña Së giao dÞch Ng©n hµng Nhµ n­íc ,………®¨ng ký mua giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n nh­ sau : Tªn giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n K× h¹n giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n H×nh thøc giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n Khèi l­îng giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n tÝnh theo gi¸ trÞ ®Õn h¹n thanh to¸n (triÖu VN§) L·i suÊt dù thÇu(1) (%/n¨m) Ngµy ®Õn h¹n thanh to¸n cua giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n Ph­¬ng thøc mua Gi¸ mua(2) Mua h¼n (Thêi h¹n cßn l¹i cña giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n (ngµy) Mua cã k× h¹n (thêi h¹n mua) (ngµy) B»ng sè B»ng ch÷ Ng­êi giao dÞch ng­êi kiÓm so¸t gi¸m ®èc (Ký tªn) (Ký tªn) (ký tªn) Phô lôc 08: §¨ng ký b¸n giÊy tê cã gi¸ Ng©n hµng …. M· Sè : §¨ng ký b¸n giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n Ngµy........th¸ng...........n¨m......... KÝnh göi: Së giao dÞch Ng©n hµng Nhµ n­íc C¨n cø vµo th«ng b¸o muagiÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n sè..... ngµy........cña Së giao dÞch Ng©n hµng Nhµ n­íc ,………®¨ng ký mua giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n nh­ sau : Tªn giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n K× h¹n giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n H×nh thøc giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n Khèi l­îng giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n tÝnh theo gi¸ trÞ ®Õn h¹n thanh to¸n (triÖu VN§) L·i suÊt dù thÇu(1) (%/n¨m) Ngµy ®Õn h¹n thanh to¸n cua giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n Ph­¬ng thøc b¸n Gi¸ b¸n (2) B¸n h¼n (Thêi h¹n cßn l¹i cña giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n (ngµy) B¸n cã k× h¹n (thêi h¹n b¸n) (ngµy) B»ng sè B»ng ch÷ Ng­êi giao dÞch ng­êi kiÓm so¸t gi¸m ®èc (Ký tªn) (Ký tªn) (ký tªn) ._.