Nghiệp vụ bảo hiểm vật chất xe cơ giới ở PJICO & giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác khiếu nại ở PJICO

Lêi më ®Çu Trªn thÕ giíi, b¶o hiÓm lµ mét ngµnh ®· cã tõ rÊt l©u ®êi. T¹i c¸c n­íc ph¸t triÓn b¶o hiÓm ®· cho thÊy ®­îc vµi trß qua träng trong nÒn kinh tÕ vµ c¶ trong ®êi sèng cña mäi ng­êi d©n. B¶o hiÓm kh«ng chØ thùc hiÖn viÖc huy ®éng vèn cho nÒn kinh tÕ mµ nã cßn gãp phÇn ®¶m b¶o æn ®Þnh tµi chÝnh cho c¸c c¸ nh©n, gia ®×nh, cho mäi tæ chøc vµ doanh nghiÖp ®Ó kh«i phôc ®êi sèng vµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh mçi khi gÆp rñi ro. ë ViÖt Nam ngµnh b¶o hiÓm còng ®· cã h¬n 40 n¨m ho¹t ®éng nh­ng vÉn cßn lµ mét ngµnh rÊt míi. Nh­ng theo xu thÕ ph¸t triÓn chung vµ nhu cÇu cña nÒn kinh tÕ, ngµnh b¶o hiÓm ®· ®­îc quan t©m ph¸t triÓn mét c¸ch ®óng ®¾n. ChØ trong kho¶ng 5 n¨m trë l¹i ®©y b¶o hiÓm míi dÇn trë nªn quen thuéc ®èi víi ®a sè ng­êi d©n ViÖt Nam. Vµ ngµnh b¶o hiÓm còng ngµy mét chøng tá ®­îc tÇm quan träng cña m×nh ®èi víi ngµnh kinh tÕ vµ ®ang dÇn ®i vµo cuéc sèng cña mçi ng­êi d©n. HiÖn nay, trong c«ng cuéc x©y dùng vµ ph¸t triÓn ®Êt n­íc, vÊn ®Ò quan träng hµng ®Çu ®­îc ®Æt ra ®ã lµ viÖc ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng giao th«ng vµ vËn t¶i. HÖ thèng c¬ së h¹ tÇng giao th«ng vµ vËn t¶i ë n­íc ta hiÖn nay vÉn cßn thÊp kÐm ch­a ®¸p øng ®­îc sù gia t¨ng cña c¸c ph­¬ng tiÖn giao th«ng. VÊn ®Ò tai n¹n giao th«ng ®ang trë thµnh vÊn ®Ò quan t©m cña tÊt c¶ mäi ng­êi mäi nhµ vµ toµn x· héi. Nhµ n­íc ta ®· cã rÊt nhiÒu nh÷ng biÖn ph¸p nh»m gi¶m thiÓu tæn thÊt do tai n¹n giao th«ng vµ hç trî nh÷ng tr­êng hîp bÞ tai n¹n sím håi phôc søc khoÎ, phôc håi tµi chÝnh hoµ nhËp cuéc sèng céng ®ång. Mét trong sè nh÷ng biÖn ph¸p ®ã lµ viÖc triÓn khai c¸c nghiÖp vô b¶o hiÓm xe c¬ giíi t¹i c¸c doanh nghiÖp b¶o hiÓm, trong ®ã cã nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi. Vµ kh©u quan träng nhÊt trong nghiÖp vô nµy lµ gi¶i quyÕt khiÕu n¹i. Trong thêi gian thùc tËp t¹i PJICO em thÊy c«ng t¸c nµy trong nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi ®­îc c«ng ty thùc hiÖn kh¸ hiÖu qu¶. Gi¶i quyÕt khiÕu n¹i trong nghiÖp vô nµy cã vai trß rÊt lín, kh«ng chØ víi c«ng ty mµ quan träng h¬n lµ víi nh÷ng ng­êi bÞ tai n¹n. C«ng t¸c nµy ®­îc thùc hiÖn cµng hiÖu qu¶ th× t¸c dông cña nã cµng to lín. V× vËy em ®· quyÕt ®Þnh chän ®Ò tµi “NghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi ë PJICO vµ gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c khiÕu n¹i ë PJICO” víi môc ®Ých nghiªn cøu kü h¬n c«ng t¸c gi¶i quyÕt khiÕu n¹i ë ®©y. Sau ®ã, víi nh÷ng kiÕn thøc ®· häc nªu ra mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao c«ng t¸c nµy t¹i c«ng ty, qua ®ã ®¸p øng tèt h¬n nhu cÇu cña x· héi vµ gãp phÇn vµo sù ph¸t triÓn chung cña c«ng ty. PhÇn néi dung chÝnh cña ®Ò tµi gåm 3 phÇn: Ch­¬ng I: Lý luËn chung vÒ nghiÖp vô b¶o hiÓm xe c¬ giíi. Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng triÓn khai nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi vµ c«ng t¸c gi¶i quyÕt khiÕu n¹i nghiÖp vô nµy t¹i PJICO. Ch­¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c gi¶i quyÕt khiÕu n¹i ®èi víi nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi ë PJICO. Néi dung Ch­¬ng I: Lý luËn chung vÒ nghiÖp vô b¶o hiÓm xe c¬ giíi. I - Kh¸i qu¸t chung vÒ nghiÖp vô b¶o hiÓm xe c¬ giíi. 1. Sù cÇn thiÕt kh¸ch quan cña b¶o hiÓm xe c¬ giíi. Trong mét vµi n¨m trë l¹i ®©y, cïng víi sù më cöa, kinh tÕ n­íc ta ®· cã ®­îc t¨ng tr­ëng kh¸. Sù t¨ng tr­ëng ®ã ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho ngµnh giao th«ng vËn t¶i ph¸t triÓn, ®Æc biÖt lµ giao th«ng ®­êng bé. Nh÷ng c©y cÇu, nh÷ng con ®­êng cao tèc, ®­êng nhùa, ®­êng ®¸,… ®­îc x©y dùng víi sè l­îng vµ chÊt l­îng ngµy cµng cao trªn kh¾p mäi miÒn cña ®Êt n­íc. TÝnh tíi n¨m 2002 m¹ng ®­êng bé ViÖt Nam dµi 221.115 km. Trong ®ã quèc lé chiÕm 15.824 km ( 7,16%); ®­êng liªn tØnh vµ tØnh lé lµ 19.916 km ( 9,00%); ®­êng huyÖn lé 37.947 km (17,16%); ®­êng ®Þa ph­¬ng chung 134.463 km (60,8%); ®­êng ®« thÞ 5.944 km (2,69%); ®­êng chuyªn dïng 7021 km (3.18%). Cïng víi ®ã, c¸c ph­¬ng tiÖn giao th«ng vËn t¶i ®­êng bé ngµy cµng nhiÒu ®a d¹ng, phong phó ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ®i l¹i vµ vËn chuyÓn cña con ng­êi. C¸c doanh nghiÖp thµnh lËp míi ngµy cµng nhiÒu vµ sè l­îng « t« ®Ó vËn chuyÓn hµng ho¸ còng t¨ng theo. Mét sè gia ®×nh giµu cã th× cã thÓ mua xe « t« gia ®×nh. Mét sè gia ®×nh kh¸ gi¶ víi sè tiÒn kho¶ng 50 triÖu ®ång tÝch luü céng thªm tiÒn vay ng©n hµng lµ cã thÓ kinh doanh vËn t¶i hµng ho¸ hay hµnh kh¸ch. Cßn nh÷ng gia ®×nh víi thu nhËp trung b×nh còng chØ cÇn 5 – 7 triÖu ®ång lµ cã thÓ mua ®­îc xe m¸y ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ®i l¹i. Do ®ã, sè l­êng xe c¬ giíi ë n­íc ta t¨ng lªn kh«ng ngõng vµ rÊt nhanh chãng. nh­ng bªn c¹nh ®ã sè vô tai n¹n giao th«ng ®­êng bé vµ sè ng­êi chÕt v× tai n¹n còng t¨ng nhanh. Nh­ vËy, tai n¹n giao th«ng x¶y ra ngµy cµng nhiÒu vµ sè vô tai n¹n t¨ng theo sè l­îng xe c¬ tham gia giao th«ng cïng víi sè kil«met ®­êng míi ®­îc ®­a vµo sö dông lµ ®iÒu ch¨c ch¾n. §iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn râ qua sè liÖu thèng kª trong hai b¶ng sau: B¶ng 1: Số lượng xe tham gia giao thông. Năm Tổng số ô tô Mô tô 1992 1.974.261 270.036 1.704.225 1993 2.720.062 292.899 2.427.163 1994 3.330.000 330.000 3.000.000 1995 3.918.935 340.779 3.578.156 1996 4.595.250 386.976 4.208.274 1997 5.244.978 417.768 4.827.210 1998 5.643.000 443.000 5.200.000 1999 6.051.000 465.000 5.586.000 2000 6.965.562 486.608 6.478.954 2001 8.916.134 557.092 8.359.042 2002 10.880.401 607.401 10.273.000 2003 12.054.000 675.000 11.379.000 (Nguån:”Côc §­êng bé”) Qua b¶ng trªn ta thÊy tõ n¨m 1992 ®Õn n¨m 2003 tèc ®é t¨ng l­îng xe c¬ giíi ë n­íc ta lµ rÊt lín. Sè l­îng xe ®· t¨ng h¬n 6 lÇn, trung b×nh mçi n¨m t¨ng h¬n 900.000 xe c¸c lo¹i. §Æc biÖt lµ trong ba n¨m 2000, 2001 vµ 2002, mçi n¨m t¨ng kho¶ng 2 triÖu xe. Trong ®ã, «t« mçi n¨m t¨ng khoang 37.000 xe, gÊp kho¶ng 2.5 lÇn. Cßn xe m¸y t¨ng gÇn 7 lÇn, mçi n¨m t¨ng kho¶ng 880.000 xe.  B¶ng 2:Tình hình tai nạn giao thông ở Việt Nam: Từ năm 1992-2003: Năm Số vụ Số người chết Số người bị thương T/L số người chết trên 10.000 xe 1992 8.165 2.755 9.04 13,9 1993 11.678 4.35 12.59 15,9 1994 13.118 4.533 13.056 13,6 1995 15.376 5.43 16.92 13,8 1996 19.075 5.581 21.556 12,1 1997 19.159 5.68 21.905 10,8 1998 19.975 6.067 22.723 10,7 1999 20.733 6.67 23.911 10,9 2000 22.486 7.5 25.4 10,7 2001 25.04 10.477 29.188 11,7 2002 27.134 12.8 30.733 11,8 2003 19.852 11.319 20.4 9,4 (Nguån:” Côc §­êng bé”) Qua b¶ng trªn ta thÊy, tai nạn giao thông Đường bộ ở Việt Nam liên tục tăng về số vụ, số người bị chết và số người bị thương. Năm 1995, số vụ tai nạn xảy ra hơn 15.000, năm 1996 số vụ tăng khá cao, lên đến hơn 19.000, từ năm 1997 đến năm 2000, tai nạn tiếp tục tăng tới hơn 22.000 vụ làm chết bình quân 6.500 người, riêng năm 2001 tuy số vụ tăng không cao nhưng số người bị chết tăng đột biến (10.866 người). Năm 2003, số người chết về tai nạn giao thông đường bộ đã bước đầu giảm xuống (-9,4%), số người bị thương giảm xuống (-35,2%). Số lượng xe máy tham gia giao thông tăng cao làm tai nạn giao thông đường bộ tăng đột biến. Thể hiện: Số vụ tai nạn do xe máy gây ra chiếm tỷ lệ cao trong tai nạn giao thông đường bộ: + Năm 1993: xe máy tăng 42,42% (tăng 722.938 xe, trước đó mỗi năm chỉ tăng dưới 200.000 xe), số người chết vì TNGT tăng 29,9%. + Năm 2000: xe máy tăng 11,6% và số người bị chết bắt đầu tăng cao: 12,44% + Năm 2001: xe máy tăng 29,61% (1.880.088 xe), số người bị chết vì tai nạn giao thông đường bộ tăng đột biến: 39.69%. Tai n¹n giao th«ng x¶y ra lµ do nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nhau, cã c¶ nh÷ng nguyªn nh©n chñ quan vµ nh÷ng nguyªn nh©n kh¸ch quan. Nh­ng dï cho nguyªn nh©n nµo th× mét ®iÒu ch¾c ch¾n lµ khi tai n¹n x¶y ra th× c¶ ng­êi bÞ n¹n, ng­êi chñ xe, ng­êi th©n cña hä hay doanh nghiÖp ®Òu ph¶i chÞu nh÷ng tæn thÊt nhÊt ®Þnh. Nh÷ng tæn thÊt ®ã ®«i khi rÊt nhá nh­ng cã nh÷ng lóc nã ®Ó l¹i hËu qu¶ rÊt nÆng nÒ, cã thÓ lµ khiÕn cho mét gia ®×nh bÞ l©m vµo t×nh tr¹ng khã kh¨n hay thËm chÝ khiÕn cho mét doanh nghiÖp bÞ l©m vµo t×nh tr¹ng ph¸ s¶n. V× thÕ tham gia b¶o hiÓm xe c¬ giíi lµ hÕt søc cÇn thiÕt. §Ó khi tai n¹n x¶y ra g©y thiÖt h¹i lín vÒ tµi chÝnh, doanh nghiÖp b¶o hiÓm sÏ båi th­êng cho nh÷ng thiÖt h¹i ®ã, ®¶m b¶o cho cuéc sèng gia ®×nh hay ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña chñ xe. 2.T¸c dông cña b¶o hiÓm xe c¬ giíi. B¶o hiÓm xe c¬ giíi ®· ®em l¹i nh÷ng t¸c dông to lín cho mçi c¸ nh©n, mçi tæ chøc kinh tÕ-x· héi. 2.1.§èi víi c¸ nh©n vµ doanh nghiÖp. Chñ ph­¬ng tiÖn giao th«ng vËn t¶i khi tham gia b¶o hiÓm sÏ nép cho nhµ b¶o hiÓm mét kho¶n tiÒn gäi lµ phÝ b¶o hiÓm, c¸c kho¶n phÝ nµy sÏ h×nh thµnh quü tiÒn tÖ tËp trung. C¸c c«ng ty b¶o hiÓm sö dông quü nµy ®Ó chi tr¶ cho ho¹t ®éng qu¶n lý kinh doanh vµ phÇn lín lµ chi båi th­êng cho ng­êi ®­îc b¶o hiÓm khi cã c¸c tæn thÊt x¶y ra thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm. Nh­ vËy, khi cã c¸c tæn thÊt x¶y ra thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm chñ ph­¬ng tiÖn giao th«ng vËn t¶i sÏ ®­îc båi th­êng. Do vËy b¶o hiÓm xe c¬ giíi ra ®êi gãp phÇn æn ®Þnh t¸i chÝnh, kh¾c phôc nh÷ng hËu qu¶ khã kh¨n vÒ vËt chÊt còng nh­ tinh thÇn cho ng­êi bÞ n¹n, gióp hä nhanh chãng kh«i phôc sau rñi ro tai n¹n. 2.2.§èi víi x· héi. B¶o hiÓm xe c¬ giíi gióp cho ng­êi tham gia nhanh chãng kh¾c phôc nh­ng khã kh¨n vÒ tµi chÝnh, gi¶i quyÕt nh­ng tranh chÊp ph¸t sinh gi÷a ng­êi bÞ thiÖt h¹i vµ ng­êi cã tr¸ch nhiÖm tring thiÖt h¹i ®ã.. Qua ®ã gãp phÇn ®¶m b¶o trËt tù an toµn x· héi. Ngoµi ra, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm cßn tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng x· héi gióp n©ng cao nhËn thøc vµ ý thøc chÊp hµnh luËt giao th«ng, x©y dùng nh÷ng c«ng tr×nh ®¶m b¶o an toµn giao th«ng, x©y dùng, mua s¾m trang thiÕt bÞ an toµn nh­ r¶i nhùa, lµm lan can hai bªn ®­êng, x©y dùng ®­êng tr¸nh n¹n trªn c¸c ®Ìo dèc, t¨ng thªm c¸c biÓn b¸o nguy hiÓm … c¸c biÖn ph¸p nµy c¶ chñ xe vµ nhµ b¶o hiÓm ®Òu cã lîi. 2.3.§èi víi Nhµ n­íc. Th«ng qua thuÕ, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm cßn gãp phÇn t¨ng doanh thu cho ng©n s¸ch Nhµ n­íc. Ngoµi ra b¶o hiÓm lµ kªnh huy ®éng vèn quan träng ®èi víi nÒn kinh tÕ vµ gãp phÇn t¹o thªm viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng, gãp phÇn gi¶m g¸nh nÆng vÒ viÖc lµm. II - Nh÷ng néi dung c¬ b¶n cña nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi. 1. §èi t­îng vµ ph¹m vi b¶o hiÓm. 1.1. §èi t­îng b¶o hiÓm. Xe c¬ giíi ®­îc hiÓu lµ tÊt c¶ c¸c lo¹i xe tham gia giao th«ng trªn ®­êng bé vµ chØ cã thÓ chuyÓn ®éng b»ng ®éng c¬ cña chÝnh m×nh. C¸c lo¹i xe c¬ giíi bao gåm «t«, m«t« vµ xe m¸y. B¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi lµ lo¹i h×nh b¶o hiÓm tµi s¶n vµ ®­îc thùc hiÖn d­íi h×nh thøc b¶o hiÓm tù nguyÖn. Qua ®ã, chñ xe tham gia b¶o hiÓm vËt chÊt xe sÏ ®­îc båi th­êng cho nh÷ng thiÖt h¹i vËt chÊt x¶y ra víi xe cña m×nh do nh÷ng rñi ro ®­îc b¶o hiÓm g©y nªn. Nh­ng xe c¬ giíi chØ ®­îc b¶o hiÓm khi cã ®ñ nh÷ng ®iÒu kiÖn c¬ b¶n nh­: xe ph¶i cã gi¸ trÞ sö dông; xe ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc vÒ mÆt gi¸ trÞ hay l­îng ho¸ ®­îc b»ng tiÒn; xe ph¶i ®¸p øng ®Çy ®ñ c¸c yªu cÇu vÒ mÆt kü thuËt vµ an toµn giao th«ng theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt; xe ph¶i lµ mét chØnh thÓ hoµn chØnh. Nh­ vËy, ®èi t­îng b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi lµ b¶n th©n nh÷ng chiÕc xe cßn gi¸ trÞ vµ ®­îc phÐp l­u hµnh trªn l·nh thæ quèc gia. Trªn thùc tÕ, chñ xe cã thÓ tham gia b¶o hiÓm cho toµn bé xe, th­êng lµ víi m«t«, xe m¸y hoÆc chØ tham gia b¶o hiÓm cho mét sè bé phËn cña xe, th­êng lµ víi xe «t«. Bé phËn xe hay tæng thµnh xe, ®èi víi «t« cã c¸c tæng thµnh nh­: th©n vá, ®éng c¬, hép sè, hÖ thèng l¸i,… 1.2. Ph¹m vi b¶o hiÓm. Ph¹m vi b¶o hiÓm lµ ph¹m vi giíi h¹n nh÷ng rñi ro mµ theo tho¶ thuËn nÕu nh÷ng rñi ro ®ã x¶y ra th× nhµ b¶o hiÓm sÏ chÞu tr¸ch nhiÖm båi th­êng cho chñ ph­¬ng tiÖn. Còng nh­ c¸c nghiÖp vô b¶o hiÓm kh¸c, b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi còng chØ nhËn b¶o hiÓm cho nh÷ng rñi ro ngÉu nhiªn, bÊt ngê g©y thiÖt h¹i phÇn vËt chÊt th©n xe. Th«ng th­êng, nh÷ng rñi ro ®­îc b¶o hiÓm bao gåm: + Tai n¹n do ®©m va, lËt ®æ; + Ch¸y, næ, b·o lôt, sÐt ®¸nh, ®éng ®Êt, m­a ®¸; + MÊt c¾p toµn bé xe; + Tai n¹n do rñi ro bÊt ngê kh¸c g©y nªn. Tuy nhiªn, b¶o hiÓm sÏ kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm båi th­êng thiÖt h¹i trong nh÷ng tr­êng hîp sau: + Hao mßn tù nhiªn, mÊt gi¸, gi¶m dÇn chÊt l­îng, háng hãc do khuyÕt tËt hoÆc h­ háng thªm do söa ch÷a; + H­ háng vÒ ®iÖn hoÆc bé phËn m¸y mãc, thiÕt bÞ, s¨m lèp mµ kh«ng do tai n¹n g©y ra; + MÊt c¾p bé phËn xe; + Chñ xe, l¸i xe cè ý g©y thiÖt h¹i; + Chñ xe l¸i xe vi ph¹m c¸c quy ®Þnh vÒ trËt tù an toµn giao th«ng(xe kh«ng cã giÊy phÐp, l¸i xe kh«ng cã b»ng l¸i,…); + Xe kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn kÜ thuËt vµ thiÕt bÞ an toµn ®Ó l­u hµnh theo quy ®Þnh cña luËt an toµn giao th«ng ®­êng bé; + Nh÷ng thiÖt h¹i gi¸n tiÕp nh­: gi¶m gi¸ trÞ th­¬ng m¹i, lµm ®×nh trÖ s¶n xuÊt kinh doanh; + ThiÖt h¹i do chiÕn tranh. Ngoµi ra, còng nh­ c¸c nghiÖp vô b¶o hiÓm kh¸c, b¶o hiÓm cßn chÞu tr¸ch nhiÖm ®èi víi nh÷ng chi phÝ cÇn thiÕt vµ hîp lý nh»m ®Ò phßng vµ h¹n chÕ tæn thÊt x¶y ra thªm, c¸c chi phÝ ph¸t sinh khi ®­a xe vÒ n¬i söa ch÷a, chi phÝ gi¸m ®Þnh nÕu thuéc tr¸ch nhiÖm cña b¶o hiÓm ®· ®­îc quy ®Þnh tr­íc trong hîp ®ång. Trong thêi h¹n b¶o hiÓm, nÕu chñ xe chuyÓn quyÒn së h÷u xe cho chñ xe míi th× quyÒn lîi b¶o hiÓm vÉn cßn hiÖu lùc víi chñ xe míi, nÕu chñ xe cò kh«ng chuyÓn quyÒn lîi b¶o hiÓm cho chò xe míi th× c«ng ty b¶o hiÓm sÏ hoµn l¹i phÝ cho hä. 2. Gi¸ trÞ b¶o hiÓm vµ sè tiÒn b¶o hiÓm. Gi¸ trÞ b¶o hiÓm cña xe c¬ giíi lµ gi¸ trÞ thùc tÕ trªn thÞ tr­êng cña xe t¹i thêi ®iÓm chñ xe tham gia b¶o hiÓm cho xe. ViÖc x¸c ®Þnh ®óng gi¸ trÞ cña xe tham gia b¶o hiÓm lµ rÊt quan träng v× ®©y lµ c¬ së ®Ó båi th­êng. Gi¸ trÞ xe th­êng ®­îc x¸c ®Þnh dùa vµo nh÷n yÕu tè nh­: lo¹i xe, n¨m s¶n xuÊt, møc ®é sö dông xe, … Tuy nhiªn, trªn thùc tÕ, ®Ó ®¬n gi¶n trong viÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ b¶o hiÓm cña xe, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm th­êng tÝnh trªn c¬ së gi¸ mua míi (nguyªn gi¸) vµ khÊu hao cho thêi gian xe ®· sö dông. Gi¸ trÞ b¶o hiÓm = Gi¸ trÞ ban ®Çu(nguyªn gi¸) - KhÊu hao Khi tÝnh khÊu hao ph¶i theo nh÷ng nguyªn t¾c sau: + ChØ sö dông nguyªn t¾c khÊu hao ®Òu; + KhÊu hao tÝnh so víi nguyªn gi¸; + KhÊu hao tÝnh theo th¸ng, nÕu tham gia b¶o hiÓm tõ ngµy 15 trë vÒ ®Çu th¸ng, th¸ng ®ã kh«ng tÝnh khÊu hao, cßn tõ ngµy 16 ®Õn cuèi th¸ng th× th¸ng ®ã ph¶i tÝnh khÊu hao. Gi¸ trÞ b¶o hiÓm lµ c¬ së ®Ó ng­êi tham gia b¶o hiÓm x¸c ®Þnh sè tiÒn b¶o hiÓm. V× ®©y lµ lo¹i h×nh b¶o hiÓm tµi s¶n nªn vÒ nguyªn t¾c, chñ xe cã thÓ tham gia víi sè tiÒn b¶o hiÓm lín nhÊt b»ng gi¸ trÞ b¶o hiÓm. Tuy nhiªn, chñ xe c¬ giíi cã thÓ tham gia víi sè tiÒn b¶o hiÓm lín h¬n gi¸ trÞ b¶o hiÓm theo ®iÒm kho¶n gi¸ trÞ thay thÕ míi nÕu ®­îc c«ng ty b¶o hiÓm chÊp nhËn. Nh­ng c¸c chñ xe th­êng tham gia b¶o hiÓm d­íi gi¸ trÞ d­íi h×nh thøc b¶o hiÓm cho mét sè tæng thµnh cña xe mµ kh«ng b¶o hiÓm cho toµn bé xe. 3. PhÝ b¶o hiÓm. PhÝ b¶o hiÓm lµ nh©n tè ®Çu tiªn quyÕt ®Þnh sù lùa chän cña kh¸ch hµng. V× vËy viÖc x¸c ®Þnh chÝnh x¸c phÝ b¶o hiÓm sÏ b¶o ®¶m cho ho¹t ®éng cña C«ng ty ®ång thêi lµm t¨ng tÝnh c¹nh tranh cho C«ng ty trªn thÞ tr­êng b¶o hiÓm. Khi x¸c ®Þnh phÝ b¶o hiÓm cho tõng ®èi t­îng tham gia b¶o hiÓm cô thÓ, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm th­êng c¨n cø vµo nh÷ng nh©n tè sau: - Lo¹i xe: Do mçi lo¹i xe cã nh÷ng ®Æc ®iÓm kü thuËt kh¸c nhau, x¸c suÊt rñi ro còng kh¸c nhau nªn phÝ b¶o hiÓm vËt chÊt còng sÏ ®­îc tÝnh riªng cho tõng lo¹i xe. Th«ng th­êng, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm ®­a ra c¸c biÓu x¸c ®Þnh phÝ b¶o hiÓm phï hîp cho hÇu hÕt c¸c lo¹i xe th«ng dông th«ng qua viÖc ph©n c¸c lo¹i xe thµnh nhãm. ViÖc ph©n lo¹i nµy dùa trªn c¬ së tèc ®é tèi ®a cña xe, tû lÖ gia tèc, chi phÝ vµ møc ®é khã kh¨n khi söa ch÷a vµ sù khan hiÕm cña phô tïng khi thay thÕ.§èi víi nh÷ng lo¹i xe ho¹t ®éng kh«ng th«ng dông nh­ xe kÐo r¬ moãc, xe chë hµng nÆng, do cã møc ®é rñi ro cao nªn phÝ b¶o hiÓm th­êng ®­îc c«ng thªm mét tû lÖ nhÊt ®Þnh dùa trªn møc phÝ c¬ b¶n. PhÝ b¶o hiÓm ph¶i ®ãng cho mçi ®Çu xe, mçi lo¹i xe ®­îc tÝnh theo c«ng thøc sau: P = f + d Trong ®ã P: PhÝ b¶o hiÓm måi ®Çu xe f: PhÝ thuÇn d: Phô phÝ C¨n cø vµo t×nh h×nh tæn thÊt n¨m tr­íc. C¨n cø vµo sè liÖu thèng kª c«ng ty b¶o hiÓm sÏ thùc hiÖn tÝnh to¸n phÝ thuÇn f cho mçi ®Çu xe nh­ sau: Trong ®ã : Si : Sè vô tai n¹n x¶y ra n¨m thø i Ti : ThiÖt h¹i b×nh qu©n mét vô tai n¹n n¨m i Ci : Sè xe ho¹t ®éng n¨m i Phô phÝ d bao gåm chi phÝ qu¶n lý, phÝ ®Ò phßng h¹n chÕ tæn thÊt. PhÇn phÝ nµy th­êng ®­îc tÝnh b»ng mét tû lÖ phÇn tr¨m nhÊt ®Þnh so víi phÝ båi th­êng. Ngoµi ra, khi tÝnh phÝ b¶o hiÓm c¸c c«ng ty b¶o hiÓm cßn dùa vµo nh÷ng nh©n tè sau : - Khu vùc gi÷ vµ ®Ó xe: Th«ng th­êng th× c¸c c«ng ty b¶o hiÓm Ýt quan t©m ®Õn nh©n tè nµy nh­ng còng cã mét sè c«ng ty b¶o hiÓm l¹i rÊt coi träng nh©n tè nµy. §©y lµ nh©n tè liªn quan ®Õn nh÷ng rñi rjo nh­ ch¸y næ, mÊt c¾p,... - Môc ®Ých sö dông xe: §©y lµ nh©n tè rÊt quan träng khi x¸c ®Þnh phÝ b¶o hiÓm v× nã gióp c«ng ty b¶o hiÓm biÕt ®­îc møc ®é rñi ro cã thÓ x¶y ra. Râ rµng lµ nh÷ng xe chØ phôc vu cho môc ®Ých ®i l¹i th× cã x¸c suÊt rñi ro thÊp h¬n so víi nh÷ng xe dïng vµo môc ®Ých kinh doanh v× xe dïng vµo môc ®Ých kinh doanh th­¬ng ph¶i ®i nhiÒu vµ trªn mét diÖn réng h¬n xe dïng cho môc ®Ých ®i l¹i th«ng th­êng. - Tuæi t¸c kinh nghiÖm l¸i xe cña ng­êi yªu cÇu b¶o hiÓm vµ nh÷ng ng­êi th­êng xuyªn sö dông chiÕc xe ®­îc b¶o hiÓm. Theo sè liÖu thèng kª cho thÊy c¸c l¸i xe trÎ tuæi bÞ tai n¹n nhiÒu h¬n so víi c¸c l¸i xe lín tuæi. Do vËy, th­êng c¸c c«ng ty b¶o hiÓm th­êng ¸p dông gi¶m phÝ cho c¸c l¸i xe trªn 50 hoÆc 55 tuæi. Tuy nhiªn, Víi nh÷ng l¸i xe qu¸ lín tuæi th­êng ph¶i cã giÊy chøng nhËn søc khoÎ phï hîp ®Ó cã thÓ l¸i xe th× c«ng ty b¶o hiÓm míi nhËn b¶o hiÓm. - Gi¶m phÝ b¶o hiÓm: §Ó khuyÕn khÝch c¸c chñ xe cã sè l­îng lín tham gia b¶o hiÓm t¹i c«ng ty m×nh, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm th­êng ¸p dông møc gi¶m phÝ so víi møc phÝ chung theo sè l­îng xe tham gia b¶o hiÓm. Ngoµi ra, hÇu hÕt c¸c c«ng ty b¶o hiÓm cßn ¸p dông c¬ chÕ gi¶m gi¸ cho nh÷ng ng­êi tham gia b¶o hiÓm kh«ng cã khiÕu n¹i vµ gia t¨ng tØ lÖ gi¶m gi¸ nµy cho mét sè n¨m kh«ng cã khiÕu n¹i gia t¨ng. Cã thÓ nãi ®©y lµ biÖn ph¸p phæ biÕn trong b¶o hiÓm xe c¬ giíi. §èi víi nh÷ng xe ho¹t ®éng mang tÝnh chÊt mïa vô, tøc lµ xe chØ ho¹t ®éng mét sè ngµy trong n¨m, th× chñ xe chØ ®ãng phÝ cho nh÷ng ngµy ho¹t ®éng theo c«ng thøc sau: PhÝ b¶o hiÓm = Møc phÝ c¶ n¨m * Sè th¸ng xe ho¹t ®éng trong n¨m 12 th¸ng - BiÓu phÝ ®Æc biÖt: Khi kh¸ch hµng cã sè l­îng xe tham gia b¶o hiÓm nhiÒu, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm cã thÓ ¸p dông biÓu phÝ riªng cho kh¸ch hµng ®ã. ViÖc tÝnh to¸n biÓu phÝ riªng còng t­¬ng tù nh­ c¸ch tÝnh phÝ ®­îc ®Ò cËp ë trªn, chØ kh¸c lµ chØ dùa trªn c¸c sè liÖu thèng kª vÒ b¶n th©n kh¸ch hµng ®ã, cô thÓ: + Sè l­îng xe cña c«ng ty tham gia b¶o hiÓm; + T×nh h×nh båi th­êng tæn thÊt cña c«ng ty b¶o hiÓm cho kh¸ch hµng ë nh÷ng n¨m tr­íc ®ã; + Tû lÖ phÝ theo quy ®Þnh cña c«ng ty. Trong tr­êng hîp møc phÝ ®Æc biÖt thÊp h¬n møc phÝ quy ®Þnh chung, c«ng ty b¶o hiÓm sÏ ¸p dông theo møc phÝ ®Æc biÖt, cßn nÕu cao h¬n (hoÆc b»ng) th× c«ng ty b¶o hiÓm sÏ ¸p dông mÐc phÝ chung. - Hoµn phÝ b¶o hiÓm: Cã nh÷ng tr­êng hîp chñ xe ®· ®ãng phÝ b¶o hiÓm c¶ n¨m, nh­ng trong n¨m xe kh«ng ho¹t ®éng mét thêi gian v× mét lý do nµo ®ã th× th«ng th­êng trong tr­êng hîp nµy c«ng ty b¶o hiÓm sÏ hoµn l¹i phÝ b¶o hiÓm cña nh÷ng th¸ng ngõng ho¹t ®éng ®ã cho chñ xe. Sè phÝ hoµn l¹i ®­îc tÝnh theo c«ng thøc sau: PhÝ PhÝ Sè th¸ng kh«ng ho¹t ®éng Tû lÖ hoµn = c¶ * * hoµn l¹i phÝ l¹i n¨m 12 th¸ng Mçi c«ng ty b¶o hiÓm cã tû lÖ hoµn phÝ kh¸c nhau nh­ng th«ng th­êng tû lÖ nµy lµ 80%. Trong tr­êng hîp chñ xe muèn huû bá hîp ®ång v¶o hiÓm khi ch­a hÕt thêi h¹n hîp ®ång th× th«ng th­êng c«ng ty b¶o hiÓm còng hoµn l¹i phÝ b¶o hiÓm cho thêi gian cßn l¹i ®ã theo c«ng thøc trªn, nh­ng víi ®iÒu kiÖn lµ chñ xe ch­a cã lÇn nµo ®­îc c«ng ty b¶o hiÓm tr¶ tiÒn b¶o hiÓm. 4.Gi¸m ®Þnh vµ båi th­êng. 4.1.Tai n¹n vµ gi¸m ®Þnh. Theo tho¶ thuËn trong hîp ®ång b¶o hiÓm, khi cã c¸c sù kiÖn b¶o hiÓm x¶y ra, c«ng ty b¶o hiÓm ph¶i cã tr¸ch nhiÖm vµ nghÜa vô båi th­êng hoÆc chi tr¶ tiÒn b¶o hiÓm cho ng­êi thô h­ëng quyÒn lîi bao hiÓm. Nh­ng tr­íc khi yÒu cÇu c«ng ty b¶o hiÓm båi th­êng hay chi tr¶ tiÒn b¶o hiÓm th× khi tai n¹n x¶y ra, chñ xe hoÆc l¸I xe ph¶i cã tr¸ch nhiÖm t×m mäi c¸ch cøu ch÷a, h¹n chÕ tæn thÊt, mÆt kh¸c ph¶i nhanh chãng b¸o cho c«ng ty b¶o hiÓm biÕt. Chñ xe kh«ng ®­îc di chuyÓn, th¸o dì hay söa ch÷a xekhi ch­a chã ý kiÕn cña c«ng ty b¶o hiÓm, trõ tr­êng hîp ph¶i thi hµnh chØ thÞ cña c¬ quan cã thÈm quyÒn. §iÒu nµy còng ®­îc tho¶ thuËn gi÷a c«ng ty b¶o hiÓm vµ ng­êi tham gia b¶o hiÓm trong hîp ®ång b¶o hiÓm. Ngay khi cã th«ng b¸o tai n¹n, c«ng ty b¶o hiÓm sÏ tiÕn hµnh gi¸m ®Þnh tæn thÊt víi sù cã mÆt cña chñ xe, l¸i xe hay ng­êi ®¹i diÖn hîp ph¸p nh»m x¸c ®Þnh nguyªn nh©n vµ møc ®é thiÖt h¹i. Trong tr­êng hîp hai bªn kh«ng ®¹t ®­îc sù thèng nhÊt th× gi¸m ®Þnh viªn chuyªn m«n sÏ ®­îc chØ ®Þnh lµm trung gian. 4.2.Hå s¬ båi th­êng. Khi yªu cÇu c«ng ty b¶o hiÓm båi th­êng thiÖt h¹i vËt chÊt xe, chñ xe ph¶i cung cÊp nh÷ng tµi liÖu, chøng tõ theo yªu cÇu cña c«ng ty b¶o hiÓm, th«ng th­êng gåm cã c¸c giÊy tê sau: - Tê khai tai n¹n cña chñ xe; - B¶n sao cña giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm, giÊy chøng nhËn ®¨ng ký xe, giÊy chøng nhËn kiÓm ®Þnh an toµn kü thuËt vµ b¶o vÖ m«I tr­êng ph­¬ng tiÖn xe c¬ giíi ®­êng bé, giÊy phÐp l¸i xe; - KÕt luËn kiÓm tra cña c«ng an hoÆc b¶n sao bé hå s¬ tai n¹n gåm: biªn b¶n kh¸m nghiÖm hiÖn tr­êng, biªn b¶n kh¸m nghiÖm liªn quan ®Õn tai n¹n, biªn b¶n gi¶i quyÕt tai n¹n; - C¸c biªn b¶n x¸c ®Þnh tr¸ch nhiÖm cña ng­êi thø ba; - C¸c chøng tõ x¸c ®Þnh thiÖt h¹i do tai n¹n nh­ chi phÝ sña ch÷a xe, chi phÝ thuª cÈu kÐo, … 4.3.Nguyªn t¾c båi th­êng tæn thÊt. Båi th­¬ng tæn thÊt còng ph¶i tu©n theo mét sè quy t¾c sau: Thø nhÊt: Trong tr­êng hîp xe tham gia b¶o hiÓm b»ng hoÆc d­íi gi¸ trÞ thùc tÕ, sè tiÒn båi th­êng ®­îc tÝnh nh­ sau: Sè tiÒn = ThiÖt h¹i * Sè tiÒn b¶o hiÓm båi th­êng thùc tÕ Gi¸ trÞ thùc tÕ cña xe Thø hai: Xe tham gia b¶o hiÓm trªn gi¸ trÞ thùc tÕ. Theo nguyªn t¾c chung cña b¶o hiÓm, c«ng ty b¶o hiÓm chØ chÊp nhËn sè tiÒn b¶o hiÓm nhá h¬n hoÆc b»ng gi¸ trÞ b¶o hiÓm. Nh­ng nÕu ng­êi tham gia b¶o hiÓm cè t×nh hoÆc v« t×nh tham gia víi sè tiÒn b¶o hiÓm lín h¬n gi¸ trÞ b¶o hiÓm th× khi cã tæn thÊt x¶y ra, c«ng ty b¶o hiÓm chØ båi th­êng sè tiÒn b»ng gia trÞ thùc tÕ vµ lu«n nhá h¬n gi¸ trÞ thùc tÕ cña xe. VÝ dô, mét chiÕc xe «t« cã gi¸ trÞ thùc tÕ t¹i thêi ®iÓm ký hîp ®ång lµ 300 triÖu ®ång nh­ng chñ xe l¹i tham gia b¶o hiÓm víi sè tiÒn lµ 400 triÖu ®ång. Nh­ vËy, khi cã tæn thÊt x¶y ra, gi¶ sö lµ tæn thÊt bé phËn lµ 50 triÖu ®ång th× sè tiÒn båi th­êng ë ®©y còng chØ lµ 50 triÖu ®ång. Hay gi¶ sö lµ tæn thÊt toµn bé th× sè tiÒn båi th­êng còng chØ lµ 300 triÖu ®ång. Trong tr­êng hîp c«ng ty b¶o hiÓm chÊp nhËn b¶o hiÓm trªn gi¸ trÞ, tr­êng hîp nµy gäi lµ b¶o hiÓm theo gi¸ trÞ thay thÕ míi. VÝ dô, mét chiÕc xe «t« cã gi¸ trÞ thùc tÕ lµ 3500 triÖu ®ång nh­ng chñ xe l¹i muèn tham gia b¶o hiÓm víi sè tiÒn lµ 500 triÖu ®ång, ®Ó khi cã tæn thÊt toµn bé x¶y ra th× chñ xe ®ã sÏ nhËn ®­îc sè tiÒn båi th­êng lµ 500 triÖu ®ång ®Ó cã thÓ mua chiÕc xe «t« míi cã gi¸ trÞ lµ 500 triÖu ®ång. Tuy nhiªn, ®Ó ®­îc b¶o hiÓm theo gi¸ trÞ thay thÕ míi th× chñ xe ph¶i chÊp nhËn nh÷ng ®iÒu kiÖn rÊt chÆt chÏ cña c«ng ty b¶o hiÓm vµ ph¶i ®ãng mét møc phÝ cao h¬n. Thø ba: Trong tr­êng hîp tæn thÊt bé phËn. Khi tæn thÊt bé phËn x¶y ra, chñ xe sÏ ®­îc gi¶i quyÕt båi th­êng theo mét trong hai nguyªn t¾c trªn. Tuy nhiªn, c¸c c«ng ty b¶o hiÓm th­êng giíi h¹n møc båi th­êng ®èi víi tæn thÊt bé phËn b»ng tû lÖ gi¸ trÞ tæng thµnh xe. VÝ dô: Chñ xe A tham gia b¶o hiÓm toµn bé theo gi¸ trÞ thùc tÕ mét chiÕc xe «t« gi¸ trÞ thùc tÕ trªn thÞ tr­êng ViÖt Nam lµ 300 triÖu ®ång. Trong thêi h¹n b¶o hiÓm xe bÞ tai n¹n thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm thiÖt h¹i nh­ sau: + Th©n vá: 70 triÖu ®ång + §éng c¬: 50 triÖu ®ång. Theo quy ®Þnh cña c¸c c«ng ty b¶o hiÓm tû lÖ gi¸ trÞ tæng thµnh nh­ sau: Tû lÖ tæng thµnh th©n vá 53,5% ®éng c¬ 15,5%. Nh­ vËy trong tr­êng hîp nµy c«ng ty b¶o hiÓm sÏ båi th­êng nh­ sau: + Th©n vá = 300 * 53% = 170 triÖu ®ång, lín h¬n ph¹m vi b¶o hiÓm nªn sÏ båi th­êng 70 triÖu ®ång + §éng c¬ = 300 * 15,5% = 46,5 triÖu ®ång, båi th­êng 46,5 triÖu ®ång. Thø t­:Tr­êng hîp tæn thÊt toµn bé. Xe ®­îc coi lµ tæn thÊt toµn bé khi bÞ mÊt c¾p, mÊt tÝch hoÆc bÞ thiÖt h¹i nÆng ®Õn møc kh«ng thÓ söa ch÷a ®­îc hoÆc chi phÝ söa ch÷a phôc håi b»ng hoÆc lín h¬n gi¸ trÞ thùc tÕ cña xe. NÕu tæn thÊt toµn bé, chñ xe sÏ ®­îc båi th­êng theo gi¸ trÞ ghi trong ®¬n b¶o hiÓm. VÝ dô: Chñ xe A cã chiÕc xe «t« gi¸ trÞ thùc tÕ 200 triÖu ®ång tham gia b¶o hiÓm toµn bé víi sè tiÒn b¶o hiÓm lµ 200 triÖu ®ång. Theo quy ®Þnh cña c«ng ty chØ ®­îc coi lµ tæn thÊt toµn bé ­íc tÝnh khi gi¸ trÞ thiÖt h¹i b»ng hoÆc lín h¬n 90% gi¸ trÞ thùc tÕ xe. Trong thêi h¹n b¶o hiÓm xe bÞ tai n¹n thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm, chi phÝ söa ch÷a nh­ sau: + Th©n vá thiÖt h¹i 100% chi phÝ söa ch÷a: 100 triÖu ®ång. + §éng c¬ thiÖt h¹i 100% chi phÝ söa ch÷a: 40 triÖu ®ång. Tæng céng thiÖt h¹i: 140 triÖu ®ång Gi¸ trÞ thiÖt h¹i nµy nhá h¬n 90% gi¸ trÞ thùc tÕ xe (140/200=0,7) nªn kh«ng ®­îc båi th­êng toµn bé ­íc tÝnh mµ chØ ®­îc båi th­êng bé phËn nh­ trªn. C¸c c«ng ty b¶o hiÓm th­êng quy ®Þnh khi gi¸ trÞ thiÖt h¹i so víi gi¸ trÞ thùc tÕ cña xe ®¹t tíi hoÆc v­ît qua mét tû lÖ giíi h¹n nhÊt ®Þnh nµo ®ã th× ®­îc coi nh­ lµ tæn thÊt toµn bé ­íc tÝnh tuy nhiªn giíi h¹n bëi b¶ng tû lÖ cÊu thµnh xe. Ngoµi ra, khi tÝnh to¸n sè tiÒn båi th­êng cßn ph¶i tu©n theo nh÷ng nguyªn t¾c sau: - Nh÷ng bé phËn thay thÕ míi, khi båi th­êng ph¶i trõ khÊu hao ®· sö dông hoÆc chØ tÝnh gi¸ trÞ t­¬ng ®­¬ng víi gi¸ trÞ cña bé phËn ®­îc thay thÕ míi ngay tr­íc khi x¶y ra tai n¹n. KhÊu hao theo nguyªn t¾c khÊu hao nh­ ®· nãi ë trªn. - C«ng ty b¶o hiÓm sÏ thu håi nh÷ng bé phËn ®­îc thay thÕ hoÆc ®· båi th­êng toµn bé gi¸ trÞ. - NÕu thiÖt h¹i liªn quan ®Õn tr¸ch nhiÖm cña ng­êi thø ba, c«ng ty b¶o hiÓm båi th­êng cho chñ xe vµ yªu cÇu chñ xe b¶o l­u quyÒn khiÕu n¹i vµ chuyÓn quyÒn ®ßi båi th­êng cho c«ng ty b¶o hiÓm kÌm theo hå s¬, chøng tõ cã liªn quan. B¶o hiÓm trïng: Cã nh÷ng tr­êng hîp chñ xe tham gia b¶o hiÓm vËt chÊt xe theo nhiÒu ®¬n b¶o hiÓm. Trong tr­êng hîp nµy, khi thiÖt h¹i x¶y ra th× tæng sè tiÒn båi th­êng mµ chñ xe nhËn ®­îc chØ ®óng b»ng thiÖt h¹i thùc tÕ. Giíi h¹n tr¸ch nhiÖm cña mçi c«ng ty b¶o hiÓm th«ng th­êng dùa vµo tû lÖ gi÷a sè tiÒn b¶o hiÓm ghi trong GiÊy chøng nhËn b¶o hiÓm cña c«ng ty m×nh so víi tæng sè tiÒn b¶o hiÓm ghi trong tÊt c¶ c¸c ®¬n b¶o hiÓm. III - Gi¶i quyÕt khiÕu n¹i ®èi víi nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi. 1. Vai trß cña c«ng t¸c gi¶i quyÕt khiÕu n¹i. C«ng t¸c gi¶i quyÕt khiÕu n¹i lµ kh©u cuèi cïng vµ quyÕt ®Þnh chÊt l­îng cña mét s¶n phÈm b¶o hiÓm nãi chung vµ b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi nãi riªng. Gi¶i quyÕt khiÕu n¹i mét c¸ch chñ ®éng, nhanh chãng, chÝnh x¸c, hîp lý lµ sù biÓu hiÖn cô thÓ tr¸ch nhiÖm vµ nghÜa vô cña doanh nghiÖp b¶o hiÓm ®èi víi kh¸ch hµng cña m×nh. Gi¶i quyÕt khiÕu n¹i bao gåm hai néi dung chÝnh lµ gi¸m ®Þnh tæn thÊt vµ gi¶i quyÕt båi th­êng. Gi¸m ®Þnh tæn thÊt lµ qu¸ tr×nh xem xÐt ph©n tÝch ®¸nh gi¸ rñi ro x¶y ra dÉn ®Õn tæn thÊt. Tõ ®ã, x¸c ®Þnh nguyªn nh©n vµ møc ®é tæn thÊt ®Ó tõ ®ã ®o l­êng tæn thÊt. KÕt qu¶ gi¸m ®Þnh tæn thÊt lµ c¬ së ®Ó xem xÐt gi¶i quyÕt båi th­êng mét c¸ch chÝnh x¸c vµ tho¶ ®¸ng. Gi¸m ®Þnh ®óng, chÝnh x¸c sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho doanh nghiÖp b¶o hiÓm båi th­êng mét c¸ch chÝnh x¸c vµ tho¶ ®¸ng nhÊt, ®¶m b¶o quyÒn lîi cña kh¸ch hµng. Qua ®ã lµm t¨ng uy tÝn cña doanh nghiÖp ®èi víi kh¸ch hµng, ngoµi ra cßn gióp ng¨n chÆn vµ gi¶m bít ®­îc hiÖn t­îng trôc lîi trong b¶o hiÓm. Gi¶i quyÕt båi th­êng lµ viÖc nhµ b¶o hiÓm sÏ chi tr¶ mét kho¶n tiÒn nhÊt ®Þnh hay hiÖn vËt cho ng­êi tham gia b¶o hiÓm khi cã thiÖt h¹i thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm x¶y ra. Båi th­êng ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch chÝnh x¸c vµ nhanh chãng kh«ng chØ kh¸ch hµng sÏ nhanh chãng v­ît qua ®­îc nh÷ng khã kh¨n vÒ tµi chÝnh mµ cßn gióp doanh nghiÖp b¶o hiÓm n©ng cao uy tÝn cña m×nh ®èi víi kh¸ch hµng, vµ n©ng cao tÝnh c¹nh tranh cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng b¶o hiÓm, lµ c¸ch qu¶ng c¸o tèt nhÊt ®èi víi mét doanh nghiÖp b¶o hiÓm. 2.Gi¸m ®Þnh tæn thÊt. 2.1.Yªu cÇu cña c«ng t¸c gi¸m ®Þnh. C«ng t¸c gi¸m ®Þnh ®­îc thùc hiÖn bëi c¸c chuyªn viªn gi¸m ®Þnh hay gi¸m ®Þnh viªn b¶o hiÓm. C¸c gi¸m ®Þnh viªn b¶o hiÓm do doanh nghiÖp lùa chän nh­ng th­êng lµ chÝnh nh©n viªn cña b¶n th©n c¸c doanh nghiÖp. C«ng viÖc chÝnh cña chuyªn viªn gi¸m ®Þnh bao gåm: + Ghi nhËn thiÖt h¹i:Khi ng­êi tham gia b¶o hiÓm gÆp ph¶i rñi ro thuéc ph¹m vi b¶o hiÓm dÉn ®Õn tæn thÊt hä sÏ th«ng b¸o cho nhµ b¶o hiÓm biÕt. Nhµ b¶o hiÓm sÏ chØ ®Þnh mét gi¸m ®Þnh viªn ®Õn tiÕn hµnh gi¸m ®Þnh, gi¸m ®Þnh viªn sÏ ghi l¹i nh÷ng tæn thÊt, møc ®é tæn thÊt vµ lËp thµnh biªn b¶n . + §Ò xuÊt biÖn ph¸p b¶o qu¶n vµ ®Ò phßng thiÖt h¹i:Khi thiÖt h¹i x¶y ra c¸c gi¸m ®Þnh viªn ph¶i cã nghÜa vô can thiÖp nh»m gi¶m thiÓu tæn thÊt. Ngoµi ra, chuyªn viªn gi¸m ®Þnh cßn ph¶i ph©n tÝch th«ng tin tõ nh÷ng ng­êi cã liªn quan ®Ó kÕt hîp råi ®­a ra nh÷ng kÕt qu¶ gi¸m ®Þnh chÝnh x¸c nhÊt. Chuyªn viªn gi¸m ®Þnh lµ trung gian nªn cã vai trß rÊt quan träng, mét chuyªn viªn gi¸m ®Þnh ph¶i ®¶m b¶o nh÷ng yªu cÇu sau: - Ph¶i c«ng minh, cÈn thËn, hiÓu biÕt thÊu ®¸o vÒ ®èi t­îng ®­îc b¶o hiÓm. - Khi tiÕn hµnh gi¸m ®Þnh, gi¸m ®Þnh viªn ®­îc lùa chän ph¶i ®éc lËp vÒ lîi Ých víi c¸c bªn liªn quan. - Gi¸m ®Þnh viªn do c«ng ty b¶o hiÓm chØ ®Þnh ®­îc uû nhiÖm cã giíi h¹n, sù uû nhiÖm nµy kh«ng ®­îc tù tiÖn trao cho ng­êi kh¸c. Gi¸m ®Þnh viªn ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ nh÷ng th«ng tin do m×nh thu thËp vµ cung cÊp cho c¸c bªn. 2.2.Quy tr×nh gi¸m ®Þnh tæn thÊt. Gi¸m ®Þnh b¶o hiÓm chØ chÊp nhËn yªu cÇu gi¸m ®Þnh khi cã tai n¹n, cã tæn thÊt x¶y ra thuéc pham vi tr¸ch nhiÖm cña b¶o hiÓm. Tuú tõng nghiÖp vô b¶o hiÓm mµ tæ chøc gi¸m ®Þnh tæn thÊt cho phï hîp nh­ng nh×n chung cã thÓ kh¸i qu¸t quy tr×nh gi¸m ®Þnh theo c¸c b­íc: ChuÈn bÞ gi¸m ®Þnh,tiÕn hµnh gi¸m ®Þnh vµ lËp biªn b¶n gi¸m ®Þnh. §èi víi nghiÖp vô b¶o hiÓm vËt chÊt xe c¬ giíi th× quy tr×nh gi¸m ®Þnh th­êng bao gåm c¸c b­íc sau: B­íc 1: TiÕp nhËn vµ xö lý s¬ bé c¸c th«ng tin vÒ tai n¹n: Trong b­íc nµy nhµ b¶o hiÓm sÏ nhËn th«ng tin vÒ tai n¹n tõ phÝa kh¸ch hµng, tõ nh÷ng ng­êi cã liªn quan ®Ó kiÓm tra tÝnh x¸c thùc cña th«ng tin nh»m x¸c ®Þnh s¬ bé vÒ tr¸ch nhiÖm gi¸m ®Þnh vµ néi dung gi¸m ®Þnh. C¸c th«ng tin vÒ tai n¹n bao gåm: - Ngµy, giê, ®Þa ®iÓm x¶y ra tai n¹n C¸c th«ng tin vÒ xe gÆp n¹n : biÓn sè xe, tªn, chñ xe Sè giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm, n¬i cÊp b¶o hiÓm. Thêi h¹n b¶o hiÓm, lo¹i h×nh b¶o hiÓm tham gia. B­íc 2: Dù kiÕn ph­¬ng ¸n vµ chuÈn bÞ gi¸m ®Þnh : C¸c gi¸m ®Þnh viªn sau khi nhËn ®­îc th«ng tin vµ xö lý c¸c th«ng tin sÏ lùa chän c¸c ph­¬ng ¸n gi¸m ®Þnh phï hîp ®Ó chuÈn bÞ cho qu¸ tr×nh tiÕn hµnh gi¸m ®Þnh. §ång thêi nhµ b¶o hiÓm h­íng dÉn gióp ®ì chñ xe thu nhËp vµ hoµn thµnh hå s¬ khiÕu n¹i. B­íc 3: TiÕn hµnh gi¸m ®Þnh: §©y lµ kh©u quan träng._.