Nghiên cứu phát triển du lịch sinh thái tỉnh Cà Mau

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HỒ CHÍ MINH Phạm Việt Hưng LUẬN VĂN THẠC SĨ ĐỊA LÍ HỌC Thành phố Hồ Chí Minh - 2008 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HỒ CHÍ MINH Phạm Việt Hưng Chuyên ngành : Địa lí học Mã số : 60 31 95 LUẬN VĂN THẠC SĨ ĐỊA LÍ HỌC NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. ĐÀO NGỌC CẢNH Thành phố Hồ Chí Minh - 2008 LÔØI CAÛM ÔN Taùc giaû , vôùi loøng kính troïng vaø bieát ôn saâu saéc cuûa mình xin ñöôïc göûi lôøi caûm ôn ñeán TS. Ñaøo Ngoïc Caûnh, ngöôøi ñaõ taän tình höôùng daãn, chæ baûo taùc giaû trong suoát quaù trình tìm hieåu, nghieân cöùu vaø hoaøn thaønh luaän vaên. Taùc giaû xin ñöôïc baøy toû loøng bieát ôn saâu saéc ñeán quyù Thaày, Coâ trong khoa Ñòa lí tröôøng Ñaïi hoïc sö phaïm thaønh phoá Hoà Chí Minh ñaõ taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho taùc giaû trong suoát thôøi gian hoïc taäp vaø thöïc hieän ñeà taøi. Taùc giaû cuõng xin traân troïng caûm ôn söï giuùp ñôõ cuûa caùc cô quan: Cuïc thoáng keâ tænh Caø Mau, sôû Ngoaïi vuï - Du lòch tænh Caø Mau vaø caùc khu du lòch trong tænh ñaõ giuùp taùc giaû trong suoát quaù trình thu thaäp soá lieäu, tö lieäu, caùc thoâng tin lieân quan ñeán noäi dung nghieân cöùu. Cuoái cuøng, taùc giaû xin guûi lôøi caûm ôn ñeán baïn beø ñoàng nghieäp ngöôøi thaân ñaõ giuùp ñôõ vaø taïo ñieàu kieän thuaän lôïi trong suoát thôøi gian hoïc taäp vaø hoaøn thaønh luaän vaên. Caø Mau, Ngaøy thaùng naêm 2008 Taùc giaû Phaïm Vieät Höng MUÏC LUÏC Trang phụ bìa Lôøi caùm ôn Muïc luïc Danh muïc caùc chöõ vieát taét Danh muïc caùc baûng, bieåu ñoà, baûn ñoà, hình aûnh MÔÛ ÑAÀU Chöông 1: CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ DU LÒCH SINH THAÙI 1.1. Khaùi nieäm “Du lòch sinh thaùi”.........................................................14 1.2. Ñaëc tröng vaø nguyeân taéc hoaït ñoäng cơ bản cuûa DLST ....................17 1.2.1. Caùc ñaëc tröng cuûa DLST ...........................................................17 1.2.2. Caùc nguyeân taéc hoạt động cô baûn cuûa DLST.............................19 1.3. Taøi nguyeân DLST............................................................................22 1.3.1. Khaùi nieäm taøi nguyeân DLST .....................................................22 1.3.2. Ñaëc ñieåm taøi nguyeân DLST.......................................................23 1.3.3. Phaân loaïi taøi nguyeân DLST .......................................................26 Chöông 2: TIEÀM NAÊNG PHAÙT TRIEÅN DLST TÆNH CAØ MAU 2.1. Khaùi quaùt veà tænh Caø Mau...............................................................29 2.1.1.Vò trí ñòa lyù .................................................................................29 2.1.2. Caùc ñôn vò haønh chính ..............................................................30 2.1.3. Ñaëc ñieåm töï nhieân .....................................................................30 2.1.4. Ñaëc ñieåm kinh teá – xaõ hoäi .........................................................32 2.2. Taøi nguyeân DLST tænh Caø Mau.......................................................34 2.2.1.Taøi nguyeân DLST töï nhieân........................................................34 2.2.2. Taøi nguyeân DLST nhaân vaên .....................................................46 2.3. Caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán DLST tænh Caø Mau .............................48 2.3.1. Keát caáu haï taàng ........................................................................48 2.3.2. Cô sôû vaät chaát - kyõ thuaät...........................................................52 2.3.3. Nguoàn lao ñoäng du lòch cuûa tænh Caø Mau .................................56 2.4. Ñaùnh giaù chung veà tieàm naêng DLST Caø Mau.................................57 Chöông 3: HIEÄN TRAÏNG VAØ ÑÒNH HÖÔÙNG PHAÙT TRIEÅN DU LÒCH SINH THAÙI TÆNH CAØ MAU 3.1. Hieän traïng phaùt trieån DLST tænh Caø Mau .......................................59 3.1.1. Khaùi quaùt veà du lòch tænh Caø Mau .............................................59 3.1.2. Hieän traïng khaùch du lòch tænh Caø Mau.......................................59 3.1.3. Hieän traïng hoaït ñoäng của caùc khu du lòch tỉnh Caø Mau............64 3.1.4. Ñaùnh giaù chung veà hieän traïng phaùt trieån DLST tænh Caø Mau ..70 3.2. Ñònh höôùng phaùt trieån DLST tænh Caø Mau ......................................72 3.2.1. Cô sôû ñeå xaây döïng ñònh höôùng phaùt trieån DLST ôû Caø Mau ......72 3.2.2. Đònh höôùng phaùt trieån DLST tænh Caø Mau ................................77 3.2.3. Caùc giaûi phaùp chuû yeáu ñeå phaùt trieån DLST tænh Caø Mau..........91 3.2.4. YÙ kieán ñeà xuaát...........................................................................92 KEÁT LUAÄN ...........................................................................................94 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO ....................................................................96 PHUÏ LUÏC ..............................................................................................97 DANH MUÏC CAÙC CHÖÕ VIEÁT TAÉT DLST : Du lòch sinh thaùi ÑBSCL : Ñoàng baèng soâng Cöûu long KDL : Khu du lòch IUCN : (International Union for Conservation of Nature and Natural Resources): Lieân minh Quoác teá Baûo toàn Thieân nhieân vaø Taøi nguyeân Thieân nhieân ESCAP : (Economic and Social Commission for Asia and the Pacific): UÛy ban Kinh teá –xaõ hoäi khu vöïc Chaâu AÙ – Thaùi Bình Döông. VQG : Vöôøn quoác gia WTO : (World Trade Organization): Toå chöùc du lich theá giôùi WWF : ( World Wide Fund For Nature ): Quyõ Quoác teá Baûo veä Thieân nhieân DANH MUÏC CAÙC BAÛNG SOÁ LIEÄU Baûng 2.1 : Dieän tích daân soá tænh Caø Mau naêm 2005.........................30 Baûng 2.2 : Danh saùch cô sôû löu truù tænh Caø Mau ..............................54 Baûng 2.3 : Löïc löôïng lao ñoäng trong ngaønh du lòch Caø Mau thôøi kì 1997 – 2007............................................57 Baûng 3.1 : Soá löôïng khaùch ñeán Caø Mau...........................................60 Baûng 3.2 : Doanh thu du lòch Caø Mau ..............................................63 Baûng 3.3 : Ñaëc ñieåm vaø du khaùch taïi moät soá khu du lòch tænh Caø Mau naêm 2007 ................................................................65 Baûng 3.4 : Ñònh höôùng thò tröôøng khaùch noäi ñòa...............................89 Baûng 3.5 : Chieán löôïc thò tröôøng du lòch Caø Mau .............................90 DANH MUÏC CAÙC BIEÅU ÑOÀ Bieåu ñoà 3.1: Toång löôïng khaùch du lòch tænh Caø Mau thôøi kì 2002 – 2007......................................................................60 Bieåu ñoà 3.2: Khaùch du lòch quoác teá vaø noäi ñòa tænh Caø Mau thôøi kì 2002 – 2007......................................................................61 DANH MUÏC CAÙC BAÛN ÑOÀ Baûn ñoà 2.1 : ...................................................Haønh chính tænh Caø Mau Baûn ñoà 2.2 : ....................... Hieän traïng taøi nguyeân DLST tænh Caø Mau Baûn ñoà 3.2 : ................................ Toå chöùc laõnh thoå du lòch tænh Caø Mau DANH MUÏC CAÙC HÌNH AÛNH Hình 2.1 : Vöôøn quoác gia Muõi Caø Mau..........................................35 Hình 2.2 : Vöôøn quoác gia U Minh Haï ............................................37 Hình 2.3 : Ñaàm Thò Töôøng.............................................................39 Hình 2.4 : Coàn OÂng Trang .............................................................40 Hình 2.5 : Khu ña daïng sinh hoïc – Laâm ngö tröôøng 184 ..............41 Hình 2.6 : Ñaûo Hoøn Khoai .............................................................42 Hình 2.7 : Ngoïn Haûi Ñaêng .............................................................43 Hình 2.8 : Hoøn Ñaù Baïc ..................................................................44 Hình 2.9 : Baõi Khai Long ..............................................................45 Hình 2.10 : Saân chim Tö Na – Naêm Caên .........................................46 Hình 2.11 : Saân chim Coâng vieân Vaên hoùa Caø Mau .........................46 Hình 2.12 : Ñua ghe Ngo .................................................................47 Hình 2.13 : Leã hoäi Nghinh OÂng .......................................................60 Hình 2.14 : Chôï noåi Caø Mau...........................................................61 MÔÛ ÑAÀU 1. Tính caáp thieát cuûa ñeà taøi Du lòch hieän nay ñaõ trôû thaønh moät hoaït ñoäng phoå bieán cuûa nhaân loaïi, moät nhu caàu cuûa ñaïi ña soá quaàn chuùng vaø laø moät trong naêm ngaønh kinh teá lôùn nhaát haønh tinh, taùc ñoäng maïnh meõ ñeán ñôøi soáng kinh teá xaõ hoäi. Du lòch goùp phaàn taïo nguoàn thu nhaäp, taïo coâng aên vieäc laøm, naâng cao trình ñoä daân trí… Trong nhöõng thaäp nieân gaàn ñaây, ñi ñoâi vôùi quaù trình phaùt trieån kinh teá laø söï bieán ñoåi moâi tröôøng soáng, nhu caàu du lòch ñaõ thay ñoåi theo höôùng trôû veà vôùi thieân nhieân, taïo ñieàu kieän cho söï phaùt trieån maïnh meõ cuûa loaïi hình DLST treân toaøn theá giôùi. ÔÛ Vieät Nam, vôùi xu theá hoäi nhaäp, hôïp taùc höõu nghò giöõa caùc quoác gia, ñaëc bieät laø sau khi gia nhaäp Toå chöùc thuông maïi theá giôùi (WTO) thì cô hoäi hôïp taùc vaø phaùt trieån neàn kinh teá noùi chung vaø phaùt trieån du lòch, ñaëc bieät laø DLST noùi rieâng ñöôïc naâng leân moät taàm cao môùi. Tröôùc tình hình phaùt trieån maïnh meõ cuûa DLST cuûa ñaát nöôùc, DLST Caø Mau cuõng coù nhöõng böôùc chuyeån mình. Vôùi heä sinh thaùi röøng ngaäp maën, röøng traøm; heä thoáng bieån – ñaûo; saân chim; leã hoäi truyeàn thoáng… ñaõ laøm cho DLST Caø Mau mang moät saéc maøu rieâng. Tuy nhieân, DLST Caø Mau trong thôøi gian vöøa qua vaãn chöa ñöôïc khai thaùc ñuùng tieàm naêng, chöa thöïc söï trôû thaønh theá maïnh chuû löïc cuûa du lòch Caø Mau. Ñöùng tröôùc thöïc traïng treân toâi quyeát ñònh choïn ñeà taøi: “ Nghieân cöùu phaùt trieån DLST tænh Caø Mau” laøm luaän vaên toát nghieäp. 2. Muïc tieâu nhieäm vuï vaø giôùi haïn ñeàø taøi 2.1. Muïc tieâu cuûa ñeà taøi Ñeà taøi naøy nhaèm taäp trung nghieân cöùu phaùt trieån DLST Caø Mau, ñaëc bieät ñi saâu vaøo nghieân cöùu tieàm naêng vaø hieän traïng phaùt trieån DLST tænh Caø Mau. Treân cô sôû ñoù xaây döïng moät soá ñònh höôùng phaùt trieån DLST Caø Mau trong töông lai. 2.2. Nhieäm vuï cuûa ñeà taøi - Toång quan coù choïn loïc nhöõng vaán ñeà lí luaän veà DLST laøm cô sôû cho vieäc thöïc hieän ñeà taøi. - Ñaùnh giaù tieàm naêng DLST cuûa tænh Caø Mau. - Phaân tích thöïc traïng phaùt trieån du lòch sinh thaùi Caø Mau . - Ñeà xuaát caùc ñònh höôùng phaùt trieån DLST Caø Mau nhaèm phaùt huy caùc tieàm naêng cuûa tænh Caø Mau. 2.3.Giôùi haïn cuûa ñeà taøi Veà noäi dung: Troïng taâm nghieân cöùu cuûa ñeà taøi laø vaán ñeà phaùt trieån DLST cuûa tænh Caø Mau. Ñoàng thôøi ñeà taøi coù nghieân cöùu moái lieân heä giöõa DLST vôùi caùc loaïi hình du lòch khaùc. Veà laõnh thoå: Ñeà taøi ñöôïc nghieân cöùu chuû yeáu treân ñòa baøn tænh Caø Mau. Ngoaøi ra ñeà taøi coù tìm hieåu moái quan heä vôùi caùc tænh khaùc trong khu vöïc ÑBSCL, ñaëc bieät caùc tænh tieáp giaùp vôùi Caø Mau. 3. Lòch söû nghieân cöùu cuûa ñeà taøi Ngaøy nay, khi cuoäc caùch maïng khoa hoïc kó thuaät phaùt trieån maïnh meõ, neàn vaên minh coâng nghieäp môû roäng treân toaøn caàu, moâi tröôøng soáng thay ñoåi… thì nhu caàu veà du lòch cuõng ñaõ thay ñoåi. Con ngöôøi muoán ñöôïc veà vôùi thieân nhieân hoang daõ, caùc khu baûo toàn thieân nhieân,caùc laøng vaên hoaù daân toäc… Töø ñoù DLST ñaõ hình thaønh taïo cô sôû cho caùc coâng trình nghieân cöùu veà DLST. 3.1. Treân theá giôùi: Caùc chöông trình nghieân cöùu veà DLST ñaõ trôû neân raát phoå bieán trong thôøi gian gaàn ñaây. Coâng trình nghieân cöùu loaïi hình du lich sinh thaùi cuûa Chöông trình moâi tröôøng Lieân Hieäp Quoác(1979), Hoäi du lòch sinh thaùi (1992), Toå chöùc Du lòch Theá giôùi (WTO 1994). Ñaëc bieät naêm 2002 laø naêm du lòch sinh thaùi quoác teá vôùi Hoäi nghò thöôïng ñænh theá giôùi veà DLST ñöôïc toå chöùc taïi thaønh phoá Quebec cuûa Canada. Hoäi nghò naøy laø saùng kieán cuûa WTO vaø Chöông trình Moâi tröôøng cuûa Lieân hôïp quoác (UNEP). Tieâu bieåu laø caùc coâng trình nghieân cöùu veà cô sôû lí luaän phaùt trieån DLST cuûa Wright(1993) Glaser(1996), Holden(1999). Nhöõng ñeàø taøi nghieân cöùu veà DLST noùi treân laø cô sôû quan troïng cho vieäc ñaùnh giaù, khai thaùc, quaûn lí vaø ñònh höôùng phaùt trieån DLST. 3.2. ÔÛ Vieäât Nam: DLST laø moät khaùi nieäm coøn môùi meû nhöng cuõng ñaõ ñöôïc chuù yù. Trong nhöõng naêm gaàn ñaây khaùch du lòch quoác teá thöôøng nhaém ñeán caùc nöôùc nhieät ñôùi vôùi muïc ñích veà vôùi töï nhieân. Naêm 1995 Vieän Nghieân cöùu phaùt trieån du lòch Vieät Nam ñaõ thöïc hieän ñeà taøi “ Hieän traïng vaø nhöõng ñònh höôùng cho coâng taùc quy hoaïch phaùt trieån du lòch vuøng Ñoàng baèng soâng Cöûu long”. Nghieân cöùu naøy caên cöù vaøo tieàm naêng du lòch ñaõ ñeà xuaát caùc loaïi hình du lòch vuøng ÑBSCL nhö: du lòch soâng nöôùc, tham quan mieät vöôøn, vui chôi giaûi trí vaø du lòch vuøng bieån…. Naêm 1998, coâng trình nghieân cöùu cuûa PGS-TS Phan Huy Xu vaø Ths. Traàn Vaên Thaønh: “ Ñaùnh giaù taøi nguyeân du lòch töï nhieân vaø ñònh höôùng khai thaùc DLST vuøng ÑBSCL” ñaõ xaây döïng cô sôû khoa hoïc cho vieäc thieát keá caùc tuyeán ñieåm vaø cuïm DLST ôû Ñoàng Thaùp Möôøi treân cô sôû xaây döïng caùc saûn phaåm sinh thaùi ñaëc saéc, ña daïng. Naêm 2002, PGS – TS Phaïm Trung Löông vôùi coâng trình nghieân cöùu: “ DLST nhöõng vaán ñeà veà lí luaän vaø thöïc tieån phaùt trieån ôû Vieät Nam” ñaõ ñeà caäp ñeán nhöõng vaán ñeà veà lí luaän veà DLST cuõng nhö ñaùnh giaù tieàm naêng phaùt trieån DLST cuûa Vieät Nam. Ngoaøi ra coøn coù nhieàu coâng trình nghieân cöùu khaùc ñeà caäp ñeán DLST ôû nhöõng möùc ñoä khaùc nhau. 3.3. ÔÛ Caø Mau: Hoaït ñoäng du lòch ñaõ ñöôïc quan taâm vôùi caùc döï aùn cuï theå nhö Döï aùn quy hoaïch khu du lòch Ñaát Muõi, khu du lòch Naêm Caên cuûa Sôû Ngoaïi vuï Du lòch tænh Caø Mau. Trong döï aùn quy hoaïch khu du lòch Ñaát Muõi, Sôû ñaõ laäp döï aùn phaùt trieån Laøng du lòch vôùi quy moâ 150 ha ñöôïc Coâng ty Tö vaán Thieát keá Caø Mau trieån khai thöïc hieän. Rieâng döï aùn thaønh laäp khu du lòch sinh thaùi röøng ngaäp maën Caø Mau naèm trong döï aùn “ Baûo veä vaø phaùt trieån nhöõng vuøng ñaát ngaäp nöôùc ven bieån mieàn Nam Vieät Nam” vôùi muïc tieâu baûo veä röøng ngaäp maën… Nhìn chung, Caø Mau môùi döøng laïi ôû goùc ñoä xaây döïng caùc döï aùn ñeå phaùt trieån du lòch noùi chung, chöa coù nhöõng ñeà taøi naøo ñöôïc coâng boá veà nghieân cöùu phaùt trieån DLST. Tuy nhieân nhöõng vaán ñeà veà du lòch Caø Mau ñöôïc nghieân cöùu ñaõ taïo cô sôû khoa hoïc veà lí luaän vaø thöïc tieãn cho ñeà taøi naøy. 4. Caùc quan ñieåm vaø phöông phaùp nghieân cöùu 4.1. Caùc quan ñieåm nghieân cöùu 4.1.1. Quan ñieåm toång hôïp Ñaây laø quan ñieåm raát quan troïng nhaèm nghieân cöùu moät caùch toång hôïp taát caû caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán DLST Caø Mau, nghieân cöùu moái quan heä taùc ñoäng cuûa caùc ñieàu kieän töï nhieân, taøi nguyeân du lòch, caùc nhaân toá kinh teá xaõ hoäi vaø söï bieán ñoäng cuûa chuùng ñoái vôùi DLST ôû Caø Mau. Töø ñoù coù theå ñöa ra nhöõng ñònh höôùng vaø nhöõng giaûi phaùp ñeå phaùt trieån DLST Caø Mau. 4.1.2. Quan ñieåm lòch söû vieãn caûnh Ñaây laø quan ñieåm xem xeùt phaùt trieån du lòch tænh Caø Mau trong quaù khöù, thöïc traïng phaùt trieån hieän taïi vaø ñeà ra nhöõng ñònh höôùng phaùt trieån trong töông lai. 4.1.3. Quan ñieåm sinh thaùi DLST baûn chaát laø döïa treân moâi tröôøng töï nhieân. Trong quaù trình nghieân cöùu chuùng ta phaûi heát söùc chuù yù ñeán moái töông taùc giöõa hoaït ñoäng cuûa du lòch vaø moâi tröôøng sinh thaùi. Phaûi xem xeùt moät caùch toaøn dieän taùc ñoäng cuûa moâi tröôøng ñeán hoaït ñoäng DLST vaø aûnh höôûng cuûa hoaït ñoäïng du lòch ñeán moâi tröôøng sinh thaùi. Döï baùo ñöôïc nhöõng nguy cô, taùc haïi hoaït ñoäng du lòch coù theå gaây ra cho moâi tröôøng ñeå töø ñoù coù nhöõng bieän phaùp baûo veä moâi tröôøng ñaûm baûo cho hoaït ñoäng du lòch Caø Mau phaùt trieån. 4.1.4. Quan ñieåm phaùt trieån du lòch beàn vöõng Du lòch beàn vöõng thöôøng ñöôïc ñaùnh giaù ngang baèng vôùi DLST. Song ôû ñaây trong quaù trình nghieân cöùu ta phaûi xem du lòch beàn vöõng coøn coù yù nghóa roäng hôn caû vieäc baûo veä moâi tröôøng thieân nhieân ñoù laø ta phaûi xem xeùt moät caùch hôïp lí nhaát thoaû ñaùng nhaát caùc yeáu toá veà con ngöôøi, coäng ñoàng daân cö, vaên hoaù, phong tuïc taäp quaùn, loái soáng…ñaûm baûo du lòch phaùt trieån caû trong hieän taïi vaø töông lai. 4.2. Caùc phöông phaùp nghieân cöùu Ñeà taøi ñaõ ñöôïc thöïc hieän treân cô sôû söû duïng caùc phöông phaùp nghieân cöùu sau: 4.2.1. Phöông phaùp khaûo saùt thöïc ñòa Ñaây laø phöông phaùp mang tính ñaëc tröng vaø truyeàn thoáng cuûa ngaønh ñòa lí. Qua khaûo saùt tröïc tieáp, phoûng vaán, quan saùt, ñieàu tra… ñeå thu thaäp nguoàn tö lieäu veà DLST Caø Mau. 4.2.2. Phöông phaùp thoáng keâ – bieåu ñoà Phöông phaùp thoáng keâ:Khi thu thaäp taøi lieäu lieân quan ñeán du lòch noùi chung, DLST cuûa tænh Caø Mau, nguoàn tö lieäu raát ña daïng vaø phong phuù neân ñaây laø phöông phaùp giuùp toâi löïa choïn, xöû lyù thieát laäp thaønh heä thoáng ñeå phuïc vuï cho vieäc nghieân cöùu. Nguoàn thoâng tin, soá lieäu ñöôïc thu thaäp töø nhieàu nguoàn tö lieäu: cô quan thoáng keâ, saùch baùo, taïp chí, caùc baøi vieát, maïng Internet, ñeå ñaûm baûo khoái löôïng thoâng tin ñaày ñuû, chính xaùc ñaùp öùng cho vieäc thöïc hieän ñeà taøi. Phöông phaùp bieåu ñoà: Töø nguoàn soá lieäu thoáng keâ toâi ñaõ xaây döïng thaønh caùc bieåu ñoà. Ñaây laø phöông phaùp theå hieän caùc con soá moät caùch tröïc quan, sinh ñoäng, deã thaáy vaán ñeà hôn. 4.2.3. Phöông phaùp ñieàu tra xaõ hoäi hoïc Phöông phaùp naøy coù yù nghóa quan troïng trong vieäc nghieân cöùu nhu caàu cuûa du khaùch, naém baét ñöôïc sôû thích thò hieáu cuûa du khaùch qua hình thöùc phoûng vaán hoaëc phieáu ñieàu tra. Phöông phaùp naøy giuùp ta naém baét ñöôïc thò tröôøng tieàm naêng, thò tröôøng muïc tieâu, naém ñöôïc taâm tö nguyeän voïng cuûa ngöôøi laøm coâng taùc phuïc vuï vaø ñieàu haønh trong ngaønh du lòch. 4.2.4. Phöông phaùp baûn ñoà Phaûn aùnh nhöõng ñaëc ñieåm khoâng gian, söï phaân boá caùc nguoàn taøi nguyeân du lòch, cô sôû haï taàng, cô sôû vaät chaát kyõ thuaät phuïc vuï du lòch. Laø cô sôû ñeå phaân tích vaø phaùt hieän quy luaät hoaït ñoäng cuûa heä thoáng laõnh thoå du lòch, treân cô sôû ñoù ñöa ra ñònh höôùng phaùt trieån vaø toå chöùc hoaït ñoäng du lòch trong töông lai. 5. Caáu truùc luaän vaên Ngoaøi phaàn môû ñaàu vaø keát luaän, noäi dung chính cuûa luaän vaên goàm 3 chöông: Chöông 1 : Cô sôû lyù luaän veà DLST. Chöông 2 : Tieàm naêng phaùt trieån DLST cuûa tænh Caø Mau. Chöông 3 : Hieän traïng, ñònh höôùng phaùt trieån DLST tænh Caø Mau. Chöông 1 CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ DU LÒCH SINH THAÙI 1.1. Khaùi nieäm “Du lòch sinh thaùi” Trong nhöõng thaäp nieân gaàn ñaây khaùi nieäm “Du lòch sinh thaùi” (Ecotourism) ñaõ thu huùt ñöôïc söï quan taâm cuûa nhieàu ngöôøi thuoäc caùc lónh vöïc khaùc nhau. Ñaây laø moät khaùi nieäm môùi, roäng ñöôïc hieåu ôû nhieàu goùc ñoä khaùc nhau. Ñoái vôùi moät soá ngöôøi, “Du lòch sinh thaùi” ñôn giaûn ñöôïc hieåu laø söï keát hôïp yù nghóa cuûa hai töø gheùp “du lòch” vaø “sinh thaùi” voán ñaõ quen thuoäc. Song nhìn ôû goùc ñoä roäng hôn, toång quaùt hôn thì DLST laø du lòch döïa vaøo thieân nhieân. Theo taùc giaû Pham Trung Löông, DLST coù theå goïi vôùi nhieàu teân goïi khaùc nhau: [6,tr.5-6 ] - Du lòch thieân nhieân (Nature tourism). - Du lòch döïa vaøo thieân nhieân (Nature Based tourism). - Du lòch moâi tröôøng (Environmental tourism). - Du lòch ñaëc thuø (Partienlar tourism). - Du lòch xanh (Green tourism). - Du lòch thaùm hieåm (Adventure tourism). - Du lòch baûn xöù (Indigenous tourism). - Du lòch coù traùch nhieäm (Responsible tourism). - Du lòch nhaïy caûm (Sensitized tourism). - Du lòch nhaø tranh (Cotage tourism). - Du lòch beàn vöõng (Sustainable tourism). Caùc nhaø nghieân cöùu ñaõ ñöa ra raát nhieàu ñònh nghóa veà DLST. Theo Wood(1991): “DLST laø du lòch ñeán caùc khu vöïc coøn töông ñoái hoang sô vôùi muïc ñích tìm hieåu veà lòch söû moâi tröôøng töï nhieân vaø vaên hoaù maø khoâng laøm thay ñoåi söï toaøn veïn cuûa caùc heä sinh thaùi. Ñoàng thôøi taïo nhöõng cô hoäi veà kinh teá ñeå uûng hoä veà baûo toàn töï nhieân vaø mang laïi lôïi ích veà taøi chính cho ngöôøi daân ñòa phöông” . Theo Allen(1993): “DLST ñöôïc phaân bieät vôùi loaïi hình du lòch töï nhieân khaùc veà möùc ñoä giaùo duïc cao ñoái vôùi moâi tröôøng vaø sinh thaùi, thoâng qua nhöõng höôùng daãn vieân coù nghieäp vuï laønh ngheà. DLST taïo ra moái quan heä giöõa con ngöôøi vaø thieân nhieân hoang daõ cuøng vôùi yù thöùc ñöôïc giaùo duïc ñeå bieán baûn thaân khaùch du lòch thaønh nhöõng ngöôøi ñi ñaàu trong coâng taùc baûo veä moâi tröôøng. Phaùt trieån du lòch sinh thaùi seõ laøm giaûm thieåu taùc ñoäng cuûa khaùch du lòch ñeán vaên hoaù vaø moâi tröôøng, ñaûm baûo cho ñòa phöông ñöôïc höôûng nguoàn lôïi taøi chính do du lòch mang laïi vaø truù troïng ñeán nhöõng ñoùng goùp taøi chính cuûa vieäc baûo toàn thieân nhieân” . Ngoaøi moät soá taùc giaû, nhieàu quoác gia ñaõ ñònh nghóa veà DLST: Theo quoác gia Neâpal:“DLST laø loaïi hình du lòch ñeà cao söï tham gia cuûa nhaân daân vaøo vieäc hoaïch ñònh vaø quaûn lyù caùc taøi nguyeân du lòch ñeå taêng cöôøng phaùt trieån coäng ñoàng, lieân keát giöõa baûo toàn thieân nhieân vaø phaùt trieån du lòch, ñoàng thôøi söû duïng thu nhaäp töø du lòch ñeå baûo veä caùc nguoàn löïc maø ngaønh du lòch phuï thuoäc vaøo”. Theo quoác gia Malaysia:“DLST laø hoaït ñoäng du lòch vaø thaêm vieáng moät caùch coù traùch nhieäm veà maët moâi tröôøng tôùi nhöõng khu thieân nhieân coøn nguyeân veïn, nhaèm taän höôûng vaø traân troïng caùc giaù trò cuûa thieân nhieân (vaø nhöõng ñaëc tính vaên hoaù keøm theo, tröôùc ñaây cuõng nhö hieän nay), maø hoaït ñoäng naøy seõ thuùc ñaåy coâng taùc baûo toàn, coù aûnh höôûng cuûa du khaùch khoâng lôùn, vaø taïo ñieàu kieän cho daân chuùng ñòa phöông ñöôïc tham döï moät caùch tích cöïc coù lôïi veà xaõ hoäi vaø kinh teá” Theo quoác gia Australia:“DLST laø du lòch döïa vaøo thieân nhieân coù lieân quan ñeán söï giaùo duïc vaø dieãn giaûi veà moâi tröôøng thieân nhieân vaø ñöôïc quaûn lyù beàn vöõng veà maët sinh thaùi”. Theo Hieäp hoäi DLST quoác teá: “DLST laø vieäc ñi laïi coù traùch nhieäm tôùi caùc khu vöïc thieân nhieân maø baûo toàn ñöôïc moâi tröôøng vaø caûi thieän phuùc lôïi cho ngöôøi daân ñòa phöông” . ÔÛ Vieät Nam, DLST laø lónh vöïc môùi ñöôïc ñaët ra nghieân cöùu töø giöõa thaäp kyû 90, song ñaõ thu huùt ñöôïc söï quan taâm ñaëc bieät cuûa caùc nhaø nghieân cöùu veà du lòch vaø moâi tröôøng. Do trình ñoä nhaän thöùc khaùc nhau, ôû nhöõng goùc ñoä nhìn nhaän khaùc nhau, khaùi nieäm veà DLST cuõng coøn nhieàu ñieåm chöa thoáng nhaát, vaø ñeåå coù ñöôïc söï thoáng nhaát veà khaùi nieäm laøm cô sôû cho coâng taùc nghieân cöùu vaø hoaït ñoäng thöïc tieãn phaùt trieån du lòch sinh thaùi, toång cuïc du lòch Vieät Nam ñaõ phoái hôïp vôùi nhieàu toå chöùc quoác teá nhö ESCAP, WWF, IUCN,... coù söï tham gia cuûa caùc chuyeân gia, caùc nhaø khoa hoïc quoác teá vaø Vieät Nam veà du lòch sinh thaùi vaø caùc lónh vöïc lieân quan, toå chöùc hoäi thaûo quoác gia veà (xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån du lòch sinh thaùi ôû Vieät Nam) töø ngaøy 07 ñeán ngaøy 09/09/1999. Moät trong nhöõng keát quaû quan troïng cuûa hoäi thaûo laø laàn ñaàu tieân ñaõ ñöa ra ñònh nghóa veà du lòch sinh thaùi ôû Vieät Nam, theo ñoù: “DLST laø loaïi hình du lòch döïa vaøo thieân nhieân vaø vaên hoaù baûn ñòa, gaén vôùi giaùo duïc moâi tröôøng, coù ñoùng goùp cho noã löïc baûo veä vaø phaùt trieån beàn vöõng, vôùi söï tham gia tích cöïc cuûa coäng ñoàng ñòa phöông”. Qua caùc khaùi nieäm treân, chuùng ta coù theå thaáy raèng DLST coù nhöõng neùt noåi baäc nhö sau: - Phaùt trieån döïa vaøo tính haáp daãn cuûa thieân nhieân vaø giaù trò cuûa vaên hoaù baûn ñòa. - Ñöôïc quaûn lí beàn vöõng veà maët moâi tröôøng sinh thaùi. - Coù giaùo duïc veà baûo veä moâi tröôøng. - Taïo ñieàu kieän cho ngöôøi daân ñòa phöông ñöôïc tham döï moät caùch tích cöïc coù lôïi veà xaõ hoäi vaø kinh teá ñeå baûo toàn vaø phaùt trieân coäng ñoàng. Khaùi nieäm DLST coù theå bieåu dieãn baèng sô ñoà sau: DU LÒCH DU LÒCH HOÃ TRÔÏ THIEÂN NHIEÂN BAÛO TOÀN VAØ PHAÙT TRIEÅN COÄNG ÑOÀNG DU LÒCH DU LÒCH GIAÙO DUÏC MOÂI TRÖÔØNG ÑÖÔÏC QUAÛN LÍ BEÀN VÖÕNG Sô ñoà caáu truùc du lòch sinh thaùi [6,tr.8] 1.2. Ñaëc tröng vaø nguyeân taéc cô baûn cuûa hoaït ñoäng DLST 1.2.1. Caùc ñaëc tröng cuûa DLST Theo Phaïm Trung Löông [6,tr.17-19],DLST coù nhöõng ñaëc tröng sau: DLST laø moät daïng cuûa hoaït ñoäng du lòch, vì vaäy noù cuõng bao goàm caû ñaëc tröng cô baûn cuûa hoaït ñoäng du lòch noùi chung, bao goàm: DU LÒCH Khaùi nieäm veà DLST - Tính ña ngaønh: tính ña ngaønh theå hieän ôû ñoái töôïng ñöôïc khai thaùc ñeå phuïc vuï du lòch (söï haáp daãn veà caûnh quan töï nhieân, caùc giaù trò lòch söû, vaên hoaù, cô sôû haï taàng vaø caùc dòch vuï keøm theo,...). Thu nhaäp xaõ hoäi töø du lòch cuõng mang laïi nguoàn dòch vuï cung caáp cho khaùch du lòch (ñieän, nöôùc, noâng saûn, haøng hoaù...) - Tính ña thaønh phaàn: bieån hieän ôû tính ña daïng trong thaønh khaùc du lòch, nhöõng ngöôøi phuïc vuï du lòch, coäng ñoàng ñòa phöông, caùc toå chöùc chính phuû vaø phi chính phuû, caùc toå chöùc tö nhaân tham gia vaøo hoaït ñoäng du lòch. - Tính ña muïc tieâu: bieåu hieän ôû nhöõng lôïi ích ña daïng veà baûo toàn thieân nhieân, caûnh quan lòch söû – vaên hoaù, naâng cao chaát löôïng cuoäc soáng cuûa khaùch du lòch vaø ngöôøi tham gia hoaït ñoäng dòch vuï du lòch, môû roäng söï giao löu vaên hoaù, kinh teá vaø naâng cao yù thöùc traùch nhieäm cuûa moïi thaønh vieân trong xaõ hoäi. - Tính lieân vuøng: bieåu hieän ôû thôøi gian dieãn ra hoaït ñoäng du lòch taäp trung vôùi cöôøng ñoä cao trong naêm. Tính muøa vuï theå hieän roõ nhaát ôû caùc loaïi hình du lòch nghæ bieån, theå thao theo muøa,... (theo tính chaát khí haäu) hoaëc loaïi hình du lòch nghæ cuoái tuaàn, vui chôi giaûi trí,... (theo tính chaát coâng vieäc cuûa nhöõng ngöôøi höôûng thuï saûn phaåm du lòch). - Tính chi phí: Bieåu hieän ôû choã muïc ñích ñi du lòch laø höôûng thuï caùc saûn phaåm du lòch chöù khoâng phaûi vôùi muïc tieâu kieám tieàn. - Tính xaõ hoäi hoaù: Bieåu hieän ôû vieäc thu huùt toaøn boä moïi thaønh phaàn trong xaõ hoäi tham gia (coù theå tröïc tieáp hoaëc giaùn tieáp) vaøo hoaït ñoäng du lòch. Beân caïnh nhöõng ñaëc tröng cuûa ngaønh du lòch noùi chung, DLST cuõng haøm chöùa nhöõng ñaëc tröng rieâng, bao goàm: - Tính giaùo duïc cao veà moâi tröôøng: DLST giuùp con ngöôøi tieáp caän gaàn hôn nöõa vôùi caùc vuøng töï nhieân vaø caùc khu baûo toàn nôi coù giaù trò cao veà ña daïng sinh hoïc vaø raát nhaïy caûm veà maët moâi tröôøng. Hoaït ñoäng du lòch gaây neân nhöõng aùp löïc lôùn ñoái vôùi moâi tröôøng, vaø DLST ñöôïc coi laø chieác chìa khoaù nhaèm caân baèng giöõa muïc tieâu phaùt trieån du lòch vôùi vieäc baûo veä moâi tröôøng. - Goùp phaàn baûo toàn caùc nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân vaø duy trì tính ña daïng sinh hoïc: Hoaït ñoäng DLST coù taùc duïng giaùo duïc con ngöôøi baûo veä taøi nguyeân thieân nhieân vaø moâi tröôøng, qua ñoù hình thaønh yù thöùc baûo veä caùc nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân cuõng nhö thuùc ñaåy caùc hoaït ñoäng baûo toàn, ñaûm baûo yeâu caàu phaùt trieån beàn vöõng. - Thu huùt söï tham gia cuûa coäng ñoàng ñòa phöông: Coäng ñoàng ñòa phöông chính laø nhöõng ngöôøi chuû sôû höõu caùc nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân taïi ñòa phöông mình. Phaùt trieån DLST höôùng con ngöôøi ñeán caùc vuøng töï nhieân hoang sô, coù giaù trò cao veà ña daïng sinh hoïc, ñieàu naøy ñaët ra moät yeâu caàu caáp baùch laø caàn phaûi coù söï tham gia cuûa coäng ñoàng ñòa phöông taïi khu vöïc ñoù, bôûi vì hôn ai heát chính nhöõng ngöôøi ñòa phöông taïi ñaây hieåu roõ nhaát veà caùc nguoàn taøi nguyeân cuûa mình. Söï tham gia cuûa coäng ñoàng ñòa phöông coù taùc duïng to lôùn trong vieäc giaùo duïc du khaùch trong vieäc baûo veä caùc nguoàn taøi nguyeân moâi tröôøng, ñoàng thôøi cuõng goùp phaàn naâng cao hôn nöõa nhaän thöùc cho coäng ñoàng. Quan troïng hôn taêng nguoàn thu nhaäp thaät cao cho coäng ñoàng ñeå du lòch phaùt trieån beàn vöõng. 1.2.2.Caùc nguyeân taéc cô baûn cuûa hoaït ñoäng du lòch sinh thaùi Hoaït ñoäng DLST caàn tuaân theo nhöõng nguyeân taéc sau: 1.2.2.1 Coù hoaït ñoäng giaùo duïc vaø dieãn giaûi nhaèm naâng cao hieåu bieát veà moâi tröôøng, qua ñoù taïo yù thöùc tham gia vaøo caùc noã löïc baûo toàn Ñaây laø moät trong nhöõng nguyeân taéc cô baûn cuûa hoaït ñoäng DLST, taïo ra söï khaùc bieät roõ raøng giöõa DLST vôùi caùc loaïi hình du lòch. Du khaùch khi rôøi khoûi nôi mình ñeán tham quan seõ phaûi coù ñöôïc söï hieåu bieát cao hôn veà caùc giaù trò cuûa moâi tröôøng töï nhieân, veà ñaëc ñieåm sinh thaùi khu vöïc vaø vaên hoaù baûn ñòa. Vôùi nhöõng hieåu bieát ñoù, thaùi ñoä öùng xöû cuûa du khaùch seõ thay ñoåi, ñöôïc theå hieän baèng nhöõng noã löïc tích cöïc hôn trong hoaït ñoäng baûo toàn vaø phaùt trieån nhöõng giaù trò veà töï nhieân, sinh thaùi vaø vaên hoaù khu vöïc. 1.2.2.2. Baûo veä moâi tröôøng vaø duy trì heä sinh thaùi Ñoái vôùi loaïi hình DLST, vaán ñeà baûo veä moâi tröôøng laø moät trong nhöõng nguyeân taéc cô baûn, caàn tuaân thuû, bôøi vì: - Vieäc baûo veä moâi tröôøng vaø duy trì caùc heä sinh thaùi laø muïc tieâu hoaït ñoäng cuûa DLST. - Söï toàn taïi cuûa DLST gaén lieàn vôùi moâi tröôøng töï nhieân vaø caùc heä sinh thaùi ñieån hình nhö: söï xuoáng caáp cuûa moâi tröôøng, söï suy thoaùi cuûa caùc heä sinh thaùi ñoàng nghóa vôùi vieäc ñi xuoáng cuûa hoaït ñoäng sinh thaùi. Vôùi nguyeân taéc naøy, moïi hoaït ñoäng DLST seõ phaûi ñöôïc quaûn lyù chaët cheõ ._.ñeå giaûm thieåu taùc ñoäng tôùi moâi tröôøng, ñoàng thôøi moät phaàn thu nhaäp töø hoaït ñoäng DLST seõ ñöôïc ñaàu tö ñeå thöïc hieän caùc giaûi phaùp baûo veä moâi tröôøng vaø duy trì söï phaùt trieån caùc heä sinh thaùi. 1.2.2.3. Baûo veä vaø phaùt huy baûn saéc vaên hoaù coäng ñoàng Ñaây ñöôïc xem laø moät trong nhöõng nguyeân taéc quan troïng ñoái vôùi hoaït ñoäng DLST, bôûi caùc giaù trò vaên hoùa baûn ñòa laø moät boä phaän höõu cô khoâng theå taùch rôøi caùc giaù trò moâi tröôøng cuûa heä sinh thaùi ôû moät khu vöïc cuï theå. Söï xuoáng caáp hoaëc thay ñoåi taäp tuïc, sinh hoaït vaên hoùa truyeàn thoáng cuûa coäng ñoàng ñòa phöông döôùi taùc ñoäng naøo ñoù seõ laøm maát ñi söï caên baèng sinh thaùi voán coù cuûa khu vöïc vaø vì vaäy seõ laøm thay ñoåi heäu sinh thaùi ñoù. Haäu quaû cuûa quaù trình naøy seõ taùc ñoäng tröïc tieáp ñeán DLST. Chính vì vaäy, vieäc baûo veä vaø phaùt huy baûn saéc vaên hoùa coäâng ñoàng ñòa phöông coù yù nghóa quan troïng vaø laø nguyeân taéc hoaït ñoäng cuûa DLST. 1.2.2.4. Taïo cô hoäi coù vieäc laøm vaø mang laïi lôïi ích cho coäng ñoàng ñòa phöông Ñaây vöøa laø nguyeân taéc vöøa laø muïc tieâu höôùng tôùi cuûa DLST. Neáu nhö caùc loaïi hình du lòch thieân nhieân khaùc ít quan taâm ñeán vaán ñeà naøy vaø phaàn lôùn lôïi nhuaän töø caùc hoaït ñoäng du lòch ñeàu thuoäc veà caùc coâng ty ñieàu haønh thì ngöôïc laïi, DLST seõ daønh moät phaàn ñaùng keå lôïi nhuaän töø hoaït ñoäng cuûa mình ñeå ñoùng goùp nhaèm caûi thieän chaát löôïng cuoäc soáng cuûa coäng ñoàng ñòa phöông. Ngoaøi ra, DLST luoân höôùng tôùi vieäc huy ñoäng toái ña söï tham gia cuûa ngöôøi daân ñòa phöông nhö: ñaûm nhieäm vai troø höôùng daãn vieân, ñaùp öùng choã nghæ cho khaùch, cung öùng caùc nhu caàu veà thöïc phaåm, haøng löu nieäm cho khaùch… Thoâng qua ñoù seõ taïo theâm vieäc laøm, taêng thu nhaäp cho coäng ñoàng ñòa phöông. Keát quaû laø cuoäc soáng cuûa ngöôøi daân seõ ít bò phuï thuoäc hôn vaøo vieäc khai thaùc töï nhieân ñoàng thôøi hoï seõ nhaän thaáy lôïi ích cuûa vieäc baûo veä caùc nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân ñeå phaùt trieån DLST. Söùc eùp cuûa coäng ñoàng ñoái vôùi moâi tröôøng voán ñaõ toàn taïi töø bao ñôøi nay seõ giaûm ñi vaø chính coäng ñoàng ñòa phöông seõ laø nhöõng ngöôøi chuû thaät söï, nhöõng ngöôøi baûo veä trung thaønh caùc giaù trò töï nhieân vaø vaên hoùa baûn ñòa nôi dieãn ra caùc hoaït ñoäng DLST. 1.3. Taøi nguyeân du lòch sinh thaùi 1.3.1. Khaùi nieäm veà taøi nguyeân du lòch sinh thaùi Taøi nguyeân hieåu theo nghóa roäng bao goàm taát caû caùc nguoàn nguyeân lieäu, naêng löôïng vaø thoâng tin coù treân traùi ñaát vaø trong khoâng gian vuõ truï maø con ngöôøi coù theå söû duïng ñeå phuïc vuï cho cuoäc soáng vaø cho söï phaùt trieån cuûa mình. Taøi nguyeân ñöôïc phaân loaïi thaønh taøi nguyeân töï nhieân gaén vôùi caùc yeáu toá töï nhieân vaø taøi nguyeân nhaân vaên gaén lieàn vôùi caùc nhaân toá con ngöôøi vaø xaõ hoäi. Taøi nguyeân du lòch laø moät daïng ñaëc saéc cuûa taøi nguyeân noùi chung. Khaùi nieäm taøi nguyeân du lòch luoân gaén lieàn vôùi khaùi nieäm du lòch. “Taøi nguyeân du lòch laø caûnh quan thieân nhieân, di tích lòch söû, di tích caùch maïng, giaù trò nhaân vaên, coâng trình lao ñoäng saùng taïo cuûa con ngöôøi coù theå ñöôïc söû duïng nhaèm thoûa maõn nhu caàu du lòch; laø yeâu toá cô baûn ñeå hình thaønh caùc ñieåm du lich, khu du lòch nhaèm taïo ra söï haáp daãn du lòch”( Theo phaùp leänh du lòch Vieät Nam - 1999). “Taøi nguyeân du lòch laø caûnh quan töï nhieân, di tích lòch söû, vaên hoaù... laø coâng trình lao ñoäng ñaày saùng taïo cuûa con ngöôøi vaø caùc giaù trò nhaân vaên khaùc coù theå ñöôïc söû duïng nhaèm ñaùp öùng nhu caàu du lòch, laø yeáu toá cô baûn ñeå hình thaønh caùc khu du lòch, ñieåm du lòch, tuyeán du lich, ñoâ thò du lòch”. ( Theo luaät du lòch Vieät Nam – 2005) Döïa vaøo caùc ñaëc tröng vaø nguyeân taéc hoaït ñoäng cuûa DLST taøi nguyeân DLST theo Phaïm Trung Löông [6,tr.36] “Taøi nguyeân DLST laø moät boä phaän cuûa taøi nguyeân du lòch bao goàm caùc giaù trò töï nhieân theå hieän trong moät heä sinh thaùi cuï theå vaø caùc giaù trò vaên hoùa baûn ñòa toàn taïi vaø phaùt trieån khoâng taùch rôøi heä sinh thaùi töï nhieân ñoù”. 1.3.2. Ñaëc ñieåm taøi du lòch sinh thaùi 1.3.2.1. Taøi nguyeân DLST phong phuù vaø ña daïng, trong ñoù coù nhieàu taøi nguyeân ñaëc saéc coù söùc haáp daãn lôùn Laø moät boä phaän quan troïng cuûa taøi nguyeân du lòch chuû yeáu ñöôïc hình thaønh töø töï nhieân, maø baûn thaân töï nhieân laïi raát ña daïng vaø phong phuù, vì theá taøi nguyeân DLST cuõng coù nhöõng ñaëc ñieåm naøy. Coù nhieàu heä sinh thaùi ñaëc bieät, nôi sinh tröôûng, toàn taïi vaø phaùt trieån nhieàu loaïi sinh vaät ñaëc höõu quyù hieám, thaäm chí coù nhöõng loaøi sinh vaät coù nguy cô bò tuyeät chuûng ñöôïc xem laø nhöõng taøi nguyeân du lòch ñaëc saéc, coù söùc haáp daãn lôùn ñoái vôùi khaùch du lòch. 1.3.2.2. Taøi nguyeân DLST thöôøng raát nhaïy caûm vôùi caùc taùc ñoäng So vôùi nhieàu daïng taøi nguyeân du lòch khaùc, taøi nguyeân DLST thöôøng raát nhaïy caûm ñoái vôùi caùc taùc ñoäng cuûa con ngöôøi. Söï thay ñoåi tính chaát cuûa moät soá hôïp phaàn töï nhieân hoaëc söï suy giaûm hay maát ñi cuûa moät soá loaøi sinh vaät caáu thaønh neân heä sinh thaùi naøo ñoù döôùi taùc ñoäng cuûa con ngöôøi seõ laø nguyeân nhaân laøm thay ñoåi, thaäm chí maát ñi heä sinh thaùi ñoù vaø keát quaû laø taøi nguyeân DLST seõ bò aûnh höôûng ôû nhöõng möùc ñoä khaùc nhau. 1.3.2.3. Taøi nguyeân DLST coù thôøi gian khai thaùc khaùc nhau Trong caùc taøi nguyeân DLST, coù loaïi coù theå khai thaùc ñöôïc haàu nhö quanh naêm, song cuõng coù loaïi vieäc khai thaùc phuï thuoäc ít nhieàu vaøo thôøi vuï. Söï leä thuoäc naøy chuû yeáu döïa theo quy luaät dieãn bieán cuûa khí haäu, cuûa muøa di cö, sinh saûn caùc loaïi sinh vaät, ñaëc bieät laø caùc loaøi ñaëc höõu, quyù hieám. Nhö vaäy ñeå khai thaùc coù hieäu quaû taøi nguyeân DLST, caùc nhaø quaûn lí, toå chöùc ñieàu haønh caàn coù nhöõng nghieân cöùu cuï theå veà tính muøa cuûa caùc loaïi taøi nguyeân ñeå laøm caên cöù ñöa ra caùc giaûi phaùp thích hôïp. 1.3.2.4. Taøi nguyeân DLST thöôøng naèm xa caùc khu daân cö vaø ñöôïc khai thaùc taïi choå ñeå taïo ra caùc saûn phaåm du lòch Moät ñaëc ñieåm coù tính ñaëc tröng cuûa taøi nguyeân DLST laø chuùng thöôøng naèm xa caùc khu daân cö bôûi chuùng seõ nhanh choùng bò suy giaûm, bieán ñoåi, thaäm chí khoâng coøn nöõa do taùc ñoäng tröïc tieáp cuûa ngöôøi daân nhö saên baén, chaët caây… nhaèm thoûa maõn nhu caàu cuoäc soáng cuûa mình. Ñieàu naøy giaûi thích taïi sao phaàn lôùn taøi nguyeân DLST laïi naèm trong phaïm vi caùc vöôøn quoác gia, khu baûo toàn thieân nhieân – nôi coù söï quaûn lí chaët cheõ. Khaùc vôùi nhieàu loaïi taøi nguyeân khaùc, sau khi ñöôïc khai thaùc coù theå vaän chuyeån ñi nôi khaùc ñeå cheá bieán taïo ra saûn phaåm roài laïi ñöa ñeán nôi tieâu thuï, taøi nguyeân du lòch noùi chung, taøi nguyeân DLST noùi rieâng thöôøng ñöôïc khai thaùc taïi choåñeå taïo ra caùc saûn phaåm nhaèm thoaû maõn nhu caàu cuûa khaùch. Trong moät soá tröôøng hôïp thöïc teá coù theå taïo ra nhöõng moâi tröôøng gioáng nhö moâi tröôøng töï nhieân vôùi caùc vöôøn thöïc vaät, coâng vieân ñeå du khaùch tham quan nhöng ñaây chöa phaûi laø saûn phaåm cuûa DLST ñích thöïc, thöôøng chuùng ñöôïc taïo ra trong caùc khu ñoâ thò, caùc thaønh phoá lôùn, nhaèm phuïc vuï cho soá ngöôøi daân ít coù ñieàu kieän veà vôùi caùc khu töï nhieân. Do nhöõng ñaëc ñieåm treân neân ñeå khai thaùc coù hieäu quaû taøi nguyeân DLST, caàn phaûi xaây döïng cô sôû haï taàng, ñaëc bieät laø heä thoáng giao thoâng tieáp caän vôùi nhöõng vuøng giaøu taøi nguyeân. 1.3.2.5.Taøi nguyeân du lòch sinh thaùi coù khaû naêng taùi taïo vaø söû duïng laâu daøi Phaàn lôùn caùc taøi nguyeân du lòch, trong ñoù coù taøi nguyeân DLST ñöôïc xeáp vaøo nhoùm taøi nguyeân coù khaû naêng taùi taïo, söû dung laâu daøi. Ñieàu naøy döïa treân khaû naêng töï phuïc hoài, taùi taïo cuûa töï nhieân. Tuy nhieân, thöïc teá cho thaáy coù nhieàu taøi nguyeân DLST ñaëc saéc nhö caùc loaøi sinh vaät quyù hieám hoaøn toaøn coù theå maát ñi do töï nhieân hoaëc do taùc ñoäng cuûa con ngöôøi. Vaán ñeà ñaët ra laø caàn phaûi naém ñöôïc quy luaät cuûa töï nhieân löôøng tröôùc ñöôïc nhöõng taùc ñoäng cuûa con ngöôøi ñoái vôùi töï nhieân noùi chung taøi nguyeân DLST noùi rieâng ñeå coù nhöõng ñònh höôùng, giaûi phaùp cuï theå khai thaùc hôïp lyù, coù hieäu quaû; khoâng ngöøng baûo veä toân taïo vaø phaùt trieån caùc nguoàn taøi nguyeân voâ giaù naøy. Ñaây laø yeâu caàu soáng coøn cuûa du lòch nhaèm goùp phaàn thöïc hieän chieán löôïc phaùt trieån du lòch beàn vöõng. Chæ coù phaùt trieån du lòch beàn vöõng môùi ñaûm baûo cho nguoàn taøi nguyeân du lòch trong ñoù coù taøi nguyeân DLST ít bò toån haïi, nhaèm thoaû maõn nhu caàu phaùt trieån du lòch hieän taïi maø coøn saün saøng ñaùp öùng nhu caàu phaùt trieån du lòch noùi chung, DLST noùi rieâng trong töông lai. 1.3.3. Phaân loaïi taøi nguyeân du lòch sinh thaùi Theo Phaïm Trung Löông [6,tr.43-46] taøi nguyeân DLST coù theå phaân loaïi nhö sau: 1.3.3.1. Caùc heä sinh thaùi ñieån hình vaø ña daïng sinh hoïc - Heä sinh thaùi röøng nhieät ñôùi: + Heä sinh thaùi röøng raäm noäi chí tuyeán. + Heä sinh thaùi röøng raäm gioù muøa aåm thöôøng xanh treân nuùi ñaù voâi. + Heä sinh thaùi xavan noäi chí tuyeán gioù muøa khoâ. + Heä sinh thaùi röøng khoâ haïn. - Heä sinh thaùi nuùi cao. - Heä sinh thaùi ñaát ngaäp nöôùc. + Heä sinh thaùi röøng ngaäp maën ven bieån. + Heä sinh thaùi ñaàm laày noäi ñòa. + Heä sinh thaùi soâng, hoà. + Heä sinh thaùi ñaàm phaù. - Heä sinh thaùi san hoâ, coû bieån. - Heä sinh thaùi vuøng caùt ven bieån. - Heä sinh thaùi bieån ñaûo. - Heä sinh thaùi noâng nghieäp. 1.3.3.2. Caùc taøi nguyeân du lòch sinh thaùi ñaëc thuø * Mieät vöôøn Ñaây laø moät daïng ñaëc bieät cuûa heä sinh thaùi noâng nghieäp. ÔÛ ÑBSCL, mieät vöôøn laø caùc khu chuyeân canh troàng caây aên quaû, troàng hoa caây caûnh… Tính caùch sinh hoaït cuûa coäng ñoàng ngöôøi daân nôi ñaây coù söï pha troän giöõa tính caùch cuûa ngöôøi noâng daân vaø tieåu thöông. Ñaëc ñieåm naøy ñaõ hình thaønh neân nhöõng giaù trò vaên hoaù baûn ñòa rieâng ñöôïc goïi laø “ vaên minh mieät vöôøn” vaø cuøng vôùi caûnh quan vöôøn taïo thaønh moät daïng taøi nguyeân DLST ñaëc saéc. * Saân chim Laø moät heä sinh thaùi ñaëc bieät ôû nhöõng vuøng ñaát roäng töø vaøi ha ñeán haøng traêm ha, heä thöïc vaät töông ñoái phaùt trieån, khí haäu thích hôïp vôùi ñieàu kieän soáng hoaëc di cö theo muøa cuûa moät soá loaøi chim. Thöôøng ñaây cuõng laø nôi cö truù hoaëc di cö cuûa nhieàu loaøi chim ñaëc höõu , quyù hieám coù nguy cô tuyeät chuûng, vì vaäy caùc saân chim cuõng ñöôïc xem laø moät daïng taøi nguyeân cuûa DLST. * Caûnh quan töï nhieân Laø söï keát hôïp toång theå caùc thaønh phaàn töï nhieân, trong ñoù ñòa hình, lôùp phuû thöïc vaät vaø soâng nöôùc ñoùng vai troø quan troïng ñeå taïo neân yeáu toá thaåm myõ haáp daãn khaùch du lòch. 1.3.3.3. Vaên hoaù baûn ñòa Caùc giaù trò vaên hoaù baûn ñòa thöôøng ñöôïc khai thaùc vôùi tö caùch laø taøi nguyeân DLST bao goàm: + Kieán thöùc canh taùc khai thaùc, baûo toàn vaø söû duïng caùc loaøi sinh vaät phuïc vuï cuoäc soáng cuûa coäng ñoàng. + Ñaëc ñieåm sinh hoaït vaên hoaù vôùi caùc leã hoäi truyeàn thoáng. + Kieán truùc daân gian, coâng trình gaén vôùi caùc truyeàn thuyeát , ñaëc ñieåm töï nhieân cuûa khu vöïc. + Caùc saûn phaåm thuû coâng myõ ngheä gaén lieàn vôùi cuoäc soáng cuûa coäng ñoàng. + Caùc di tích lòch söû vaên hoaù, khaûo coå gaén lieàn vôùi lòch söû phaùt trieån, tín ngöôõng cuûa coäng ñoàng. Tuy nhieân, taøi nguyeân DLST coøn coù theå ñöôïc phaân loaïi moät caùch ñôn giaûn nhö sau: - Taøi nguyeân DLST töï nhieân: bao goàm taát caû caùc yeáu toá thuoäc veà töï nhieân phuvj vuï cho caùc hoaït ñoäng DLST. - Taøi nguyeân DLST nhaân vaên: bao goàm caùc giaù trò vaên hoaù baûn ñòa. Chöông 2 TIEÀM NAÊNG PHAÙT TRIEÅN DLST TÆNH CAØ MAU 2.1. Khaùi quaùt veà tænh Caø Mau Tröôùc naêm 1975, tænh Ca Mau coù teân goïi laø tænh An Xuyeân. Sau ngaøy thoáng nhaát ñaát nöôùc, tænh Caø Mau (An Xuyeân) vaø Baïc Lieâu ñöôïc hôïp nhaát thaønh tænh Minh Haûi. Kyø hoïp thöù 10 Quoác hoäi khoaù 9 (ngaøy 6/11/1996) ñaõ pheâ chuaån vieäc taùch tænh Minh Haûi thaønh hai tænh: Caø Mau, Baïc Lieâu vaø vieäc taùch tænh ñöôïc thöïc hieän töø ngaøy 01/01/1997. 2.1.1. Vò trí ñòa lyù Caø Mau laø tænh naèm taän cuøng phía Nam Vòeât Nam coù toaï ñoä ñòa lyù trong khoaûng töø 8033’ ñeán 9034’ vó ñoä Baéc vaø 104032’ ñeán 105024’ kinh ñoä Ñoâng. Tænh Caø Mau coù ba maët giaùp bieån: phía Ñoâng giaùp bieån Ñoâng, phía Nam vaø phía Taây giaùp vònh Thaùi Lan. Phía Baéc cuûa Caø Mau giaùp hai tænh Baïc Lieâu vaø Kieân Giang. Naèm ôû trung taâm khu vöïc Ñoâng Nam AÙ, ñieåm cuoái cuûa quoác loä 1A vaø heä thoáng giao thoâng thuûy phaùt trieån maïnh, Caø Mau coù ñieàu kieän thuaän lôïi trong giao löu, hôïp taùc kinh teá vôùi caùc vuøng trong caûû nöôùc vaø caùc nöôùc trong khu vöïc. Tænh Caø Mau cuõng naèm trong haønh lang kinh teá phía Nam cuûa “Chöông trình hôïp taùc Tieåu vuøng soâng Meâ Koâng môû roäng”(GMS), vôùi truïc giao thoâng xöông soáng töø Haø Tieân (Cöûa khaåu Xaø Xía) – Quoác loä 63 – Caø Mau – Naêm Caên – Ñaát Muõi trong ñoù khu vöïc Muõi Caø Mau laø ñieåm ñeán cuûa tuyeán giao thoâng naøy. Töø ñoù môû ra cho Caø Mau nhöõng khaû naêng phaùt trieån kinh teá noùi chung vaø du lòch noùi rieâng, trong ñoù khaû naêng môû roäng vaø keát noái khai thaùc du lòch laø raát lôùn. 2.1.2. Caùc ñôn vò haønh chính Caø Mau coù toång dieän tích töï nhieân laø 5.210km2, chieám 13,1% dieän tích vuøng Ñoàng baèng soâng Cöûu Long vaø 1,58% dieän tích caû nöôùc. Tænh Caø Mau coù 9 ñôn vò haønh chính. Trong ñoù thaønh phoá Caø Mau laø thaønh phoá loaïi 3, trung taâm haønh chính, kinh teá , vaên hoaù cuûa caû tænh. Baûng2.1: Dieän tích, daân soá tænh Caø Mau naêm 2005 Soá TT Teân ñôn vò haønh chính Dieän tích (km2) Daân soá (ngöôøi) 1 Thaønh phoá Caø Mau 245 195.392 2 Huyeän Thôùi Bình 628 138.763 3 Huyeän U Minh 758 91.438 4 Huyeän Traàn Vaên Thôøi 700 191.718 5 Huyeän Caùi Nöôùc 395 141.131 6 Huyeän Phuù Taân 446 113.435 7 Huyeän Ñaåm Dôi 796 180.918 8 Huyeän Naêm Caên 513 68.769 9 Huyeän Ngoïc Hieån 728 79.546 Toång 5.211 1.201.110 Nguoàn: UBND tænh Caø Mau 2.1.3. Ñaëc ñieåm töï nhieân 2.1.3.1. Ñòa hình Caø Mau laø vuøng coù ñòa hình thaáp vaø khaù baèng phaúng, ñoä cao trung bình chæ töø 0,5 ñeán 1,5 so vôùi maët bieån. Nhìn chung dieän tích töï nhieân cuûa tænh bò ngaäp nöôùc vaøo muøa möa, trong ñoù vuøng ñaát coù dieän tích khaù lôùn thöôøng xuyeân bò ngaäp nöôùc. Toaøn tænh coù 254km ñöôøng bôø bieån, chieám 7,8% chieàu daøi ñöôøng bôø bieån cuûa caû nöôùc. Trong ñoù coù 107km bôø bieån Ñoâng vaø 147km bôø bieån Taây (vònh Thaùi Lan). Vuøng bieån Caø Mau coù moät soá cuïm ñaûo gaàn bôø nhö cuïm ñaûo Hoøn Khoai, cuïm ñaûo Hoøn Chuoái vaø ñaûo Ñaù Baïc… coù vò trí chieán löôïc quan troïng. Caùc ñaûo naøy khoâng nhöõng coù vai troø caàu noái ñeå khai thaùc kinh teá bieån maø coøn laø tieàm naêng voâ giaù trong khai thaùc vaø phaùt trieån DLST cho Caø Mau. 2.1.3.2. Khí haäu Caø Mau coù khí haäu nhieät ñôùi gioù muøa caän xích ñaïo vôùi neàn nhieät trung bình naêm cao. Nhieät ñoä trung bình naêm cuûa tænh vaøo khoaûng 26,50C, ôû möùc trung bình so vôùi toaøn vuøng ñoàng baèng soâng Cöûu Long. Bieân ñoä dao ñoäng nhieät naêm khoaûng hôn 20C. Caø Mau coù khí haäu phaân thaønh hai muøa möa, khoâ roõ reät. Haøng naêm, muøa möa keùo daøi khoaûng 7 thaùng töø thaùng 5 ñeán thaùng 11 vaø muøa khoâ keùo daøi 5 thaùng töø thaùng 12 ñeán thaùng 4 naêm sau. Toång löôïng möa naêm ôû ñaây ñaït xaáp xæ 2.400mm vaø taäp trung chuû yeáu vaøo thôøi gian muøa möa (chieám khoaûng 90% löôïng möa caû naêm). Trung bình treân ñòa baøn tænh coù khoaûng 165 ngaøy möa/naêm. Caø Mau naèm trong khu vöïc ít chòu aûnh höôûng cuûa baõo nhöng thænh thoaûng cuõng coù gioâng hoaëc loác xoaùy. Qua ñoù coù theå thaáy Caø Mau coù moät neàn khí haäu oån ñònh raát thuaän lôïi trong quaù trình khai thaùc du lòch. Tuy nhieân, söï phaân hoùa muøa ñaõ laøm aûnh höôûng khoâng nhoû ñeán hoaït ñoäng du lòch, ñaëc bieät caùc khu DLST vaøo muøa möa. 2.1.3.3. Sinh vaät Vôùi dieän tích 71.000km2 vuøng bieån vaø theàm luïc ñòa thuoäc chuû quyeàn vaø quyeàn taøi phaùn cuûa Vieät Nam do tænh quaûn lyù cuøng hôn 100.000 ha röøng nôi coù ña daïng sinh hoïc cao. Röøng Caø Mau chuû yeáu laø loaïi röøng ngaäp maën ven bieån coù yù nghóa quan troïng ñaëc bieät ôû nöôùc ta hieän nay. Dieän tích röøng ngaäp maën ôû Caø Mau chieám 77% toång dieän tích röøng ngaäp maën vuøng ñoàng baèng soâng Cöûu Long. Beân caïnh röøng ngaäp maën, Caø Mau coøn coù moät dieän tích lôùn (khoaûng 35ha) röøng traøm phaùt trieån treân ñaát pheøn thuoäc ñòa phaän caùc huyeän U Minh, Traàn Vaên Thôøi vaø Thôùi Bình. Röøng ngaäp maën vaø röøng traøm ôû Caø Mau coù naêng suaát sinh hoïc cao nhaát trong taát caû caùc loaøi röøng töï nhieân, khoâng chæ coù giaù trò cao veà kinh teá , phoøng hoä, baûo veä moâi tröôøng maø coøn laø tieàm naêng voâ giaù ñaëc tröng ñeå phaùt trieån DLST cho vuøng ñaát Caø Mau. 2.1.4. Ñaëc ñieåm kinh teá – xaõ hoäi 2.1.4.1. Daân cö - nguoàn lao ñoäng Naêm 2005 daân soá tænh Caø Mau coù hôn 1.200.000 ngöôøi. Maät ñoä daân soá trung bình 230 ngöôøi/km2. Tyû leä nöõ giôùi chieám 50,9% daân soá. Toác ñoä taêng daân soá trung bình 1,6%/naêm. Khu vöïc thaønh thò: 20% daân soá; khu vöïc noâng thoân: 80% daân soá. Tænh Caø Mau coù hôn 20 daân toäc khaùc nhau sinh soáng, goàm ngöôøi Kinh chieám 97,16%, ngöôøi Khô Me chieám 1,86%, coøn laïi laø ngöôøi Hoa vaø caùc daân toäc khaùc. Soá ngöôøi trong ñoä tuoåi lao ñoäng laø 730.000 ngöôøi, chieám 60% daân soá; trong ñoù löïc löôïng lao ñoäng hoaït ñoäng trong neàn kinh teá coù 610.000 ngöôøi, chieám 50,83% daân soá chieám 83,56% lao ñoäng trong ñoä tuoåi. Ñaây laø nguoàn löïc quan troïng trong quaù trình khai thaùc tieàm naêng du lòch Caø Mau. Ưu thế của nguồn lao động Cà Mau thể hiện qua löïc löôïng lao ñoäng coù trình ñoä chuyeân moân nghieäp vuï khoâng ngöøng taêng, soá lao ñoäng giaûn ñôn ngaøy caøng giaûm. Ñaëc bieät löïc löôïng lao ñoäng trong ngaønh du lòch của tỉnh taêng nhanh ñaõ goùp phaàn naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng du lòch cuûa Caø Mau . 2.1.4.2. Kinh teá Toác ñoä taêng tröôûng kinh teá cuûa Caø Mau cao hôn toác ñoä taêng tröôûng trung bình cuûa caû nöôùc. Naêm 2006 taêng 11,9% ñaït 12.664 tyû ñoàng.Thu nhaäp bình quaân ñaàu ngöôøi 10,240 trieäu ñoàng/ naêm, möùc soáng ngöôøi daân khoâng ngöøng ñöôïc naâng leân, tyû leä hoä ngheøo khoâng ngöøng giaûm ñeán cuoái naêm 2006 chæ khoaûng 15 %. Caùc hoaït ñoäng kinh teá chuû löïc cuûa Caø Mau bao goàm: nuoâi troàng vaø ñaùnh baét thuûy haûi saûn, saûn löôïng thuûy saûn: 277.500 taán ñaït 580 trieäu USD; ngaønh troàng luùa, saûn löôïng luùa naêm 2006 ñaït 390.000 taán. Ñaêc bieät trong coâng nghieäp, coâng nghieäp cheá bieán thuûy saûn phaùt trieån raát maïnh, nhieàu doanh nghieäp tö nhaân ñaõ ñaàu tö xaây döïng nhieàu nhaø maùy cheá bieán hieän ñaïi nhö Minh Phuù, Phuù Cöôøng… vaø cuøng vôùi nhaø maùy Khí – Đieän – Đaïm Caø Mau 1 vaø Caø Mau 2 goùp phaàn chuyeån ñoåi nhanh cô caáu kinh teá theo höôùng coâng nghieäp hoùa hieän ñaïi hoùa. Caø Mau trong nhöõng naêm gaàn ñaây kinh teá luoân taêng tröôûng ôû möùc cao, chaát löôïng cuoäc soáng ngöôøi daân khoâng ngöøng ñöôïc naâng cao, nhu cầu vui chơi giải trí, du lịch tăng nhanh vaø ñaëc bieät cô sôû haï taàng ngaøy caøng hoaøn thieän laø tieàn ñeà quan troïng thu huùt voán ñaàu tö, phaùt trieån kinh teá vaø phaùt trieåân du lòch. 2.1.4.3. Giaùo duïc – Y teá Ngaønh giaùo duïc ñaøo taïo cuûa tænh Caø Mau nhöõng naêm gaàn ñaây ñaõ coù böôùc phaùt trieån ñaùng keå. Soá löôïng hoïc sinh caùc ngaønh hoïc, caáp hoïc ñeàu taêng, nhaát laø baäc trung hoïc vaø loaïi hình giaùo duïc thöôøng xuyeân. Sự phát triển giáo dục tạo điều kiện nâng cao trình độ văn hoá và chuyên môn cho đội ngũ lao động tỉnh Cà Mau, trong đố có lao động trong ngành du lịch. Heä thoáng y teá cuûa tænh cuõng coù nhieàu tieán bo. Hieän nay, Caø Mau coù 9 beänh vieän, 17 phoøng khaùm ña khoa khu vöïc. Coâng taùc truyeàn thoâng, giaùo duïc vaø chaêm soùc söùc khoûe ban ñaàu cho nhaân daân thöïc hieän khaù toát. Tænh ñaõ trang bò theâm moät soá thieát bò y teá hieän ñaïi cho caùc beänh vieän, trung taâm y teá vaø traïm y teá xaõ. Ñaây cuõng laø yeáu toá taùc ñoäng tích cöïc ñeán hoaït ñoäng du lòch, goùp phaàn laøm an taâm vaø phục vuï du khaùch khi ñeán du lòch taïi Caø Mau. 2.2. Taøi nguyeân DLST tænh Caø Mau Caø Mau raát giaøu veà taøi nguyeân röøng vaø bieån, laø vuøng ñaát coù nguoàn taøi nguyeân DLST töï nhieân ña daïng vaø ñaëc saéc. Cuøng vôùi caùc leã hoäi, caùc sinh hoaït vaên hoaù, aåm thöïc cuûa ngöôøi daân Caø Mau ñaõ theå hieän tieàm naêng DLST nhaân vaên. 2.2.1. Taøi nguyeân DLST töï nhieân Tænh Caø Mau coù dieän tích röøng töï nhieân khaù lôùn vôùi tính ña daïng sinh hoïc vaø ña daïng sinh thaùi cao. Song coù giaù trò nhaát ñoái vôùi hoaït ñoäng DLST laø caùc heä sinh thaùi ñaát ngaäp nöôùc vaø caùc saân chim ôû ñaây. Caùc heä sinh thaùi ñaát ngaäp maën ñaùng keå nhaát taäp trung trong VQG Ñaát Muõi; ñaàm laày noäi ñòa nhö röøng traøm U Minh haï, caùc saân chim Coâng vieân vaên hoùa Caø Mau, Naêm Caên, Ñaàm Dôi … 2.2.1.1. Heä sinh thaùi röøng ngaäp maën – röøng traøm Heä sinh thaùi röøng ngaäp maën Vieät Nam coù dieän tích 450.000 ha, ñöùng thöù 2 treân theá giôùi sau dieän tích röøng ngaäp maën cuûa soâng Amazoân ôû Nam Myõ. ÔÛ Nam boä laø khu vöïc coù heä sinh thaùi ngaäp maën ñieån hình nhaát vôùi dieän tích treân 300.000 ha trong ñoù chæ rieâng Caø Mau chieám ½ dieän tích. Beân caïnh heä sinh thaùi röøng ngaäp maën coù dieän tích lôùn nhaát caû nöôùc, heä sinh thaùi röøng traøm hình thaønh treân ñaát ngaäp pheøn laø moät loaïi röøng sinh thaùi tieâu bieåu ñaëc bieät cuûa caø Mau. Heä sinh thaùi röøng traøm U Minh vôùi dieäân tích 120.000 ha lôùn nhaát caû nöôùc phaân boá gaàn bieån vaø röøng ngaäp maën taïo neân moät heä thoáng caùc heä sinh thaùi ñaëc tröng cho Caø Mau. Ñaây laø ñieàu kieän quan troïng ñeå phaùt trieån caùc vöôøn quoác gia, khu ña daïng sinh hoïc ñeå baûo veä röøng baûo veä töï nhieân – baûo veä ña daïng sinh hoïc vaø laø tieàm naêng quan troïng ñeå phaùt trieån DLST. 2.2.1.1.1.Vöôøn quoác gia Muõi Caø Mau Hình 2.1: Vöôøn quoác gia Muõi Caø Mau (Aûnh Sôû Du lòch CM) VQG Muõi Caø Mau ñöôïc thaønh laäp naêm 2004, naèm treân ñòa baøn hai huyeän Naêm Caên vaø Ngoïc Hieån, caùch thaønh phoá Caø Mau hôn 100km vôùi toång dieän tích 41.862 ha coù toaï ñoä ñòa lyù töø 8034’ ñeán 8041’ vó ñoä Baéc vaø 104041’ ñeán 104048’ kinh ñoä Ñoâng – Ñaây laø moät vuøng ñaát ngaäp maën vôùi quaàn theå thöïc vaät chieám öu theá laø caây ñöôùc, caây maém. Vôùi heä sinh thaùi röøng ngaäp maën töï nhieân coù giaù trò cao veà ña daïng sinh hoïc, caûnh quan thieân nhieân, moâi tröôøng. Tuy nhieân, hieän nay tình traïng khai thaùc traùi pheùp cuûa ngöôøi daân ñaõ laøm cho VQG bò suy giaûm nhieàu. VQG Muõi Caø Mau laø moät trong nhöõng ñòa ñieåm quan troïng thuoäc chöông trình Quoác gia veà baûo toàn ña daïng sinh hoïc cuûa Vieät Nam, nôi nghieân cöùu veà caùc loaøi chim nöôùc ven bieån cuûa Vieät Nam vaø vuøng chaâu AÙ - Thaùi Bình Döông, coù nhöõng giaù trò ñoäc ñaùo ñaëc bieät veà ñòa lyù töï nhieân vaø ñòa maïo taïo neân moät vuøng sinh thaùi cöûa soâng, ven bieån ñaëc thuø ôû Vieät Nam. Ngoaøi ra nôi ñaây coøn coù nhöõng giaù trò ñaëc bieät noåi baät khaùc ñoù laø “nguoàn gen ñaëc höõu quyù hieám” vôùi 22 loaøi thöïc vaät ngaäp maën ñaõ ñöôïc phaùt hieän. Beân caïnh ñoù, heä ñoäng vaät cuûa VQG cuõng khoâng keùm phaàn phong phuù ñieån hình. Lôùp thuù coù 13 loaøi thuoäc 9 hoï phoå bieán thöôøng gaëp laø raùi caù, soùc, choàn, khæ..., trong ñoù coù hai loaøi trong Saùch Ñoû theá giôùi IUCN laø khæ ñuoâi daøi vaø con caø khu. Lôùp chim ôû VQG Muõi Caø Mau coù 74 loaøi thuoäc 23 hoï, trong ñoù coù 5 loaøi coù trong Saùch Ñoû cuûa IUCN goàm coø Trung Quoác (Egretta eulophotes), boà noâng chaân xaùm (Pelecanus philippinensis), giang sen (Ibis leucocephalus), reõ moû cong hoâng naâu (Numenius madagascariensis) vaø quaém traéng (Threskisonis melanocephalus).Ñaëc bieät haøng naêm vaøo thaùng 8, nhöõng ñaøn chim di cö veà röøng ñöôùc laøm toå, sôùm chieàu theo con nöôùc kieám aên, baàu trôøi röøng ñöôùc laïi roän raõ nhö ngaøy hoäi. VQG Muõi Caø Mau vôùi hôn 40.000 ha dieän tích röøng ngaäp maën doïc theo bôø bieån vaø bôø soâng laø böùc töôøng phoøng hoä, chaén gioù, choáng xoùi lôû. Nhöõng loaøi caây ngaäp maën tieân phong coù taùc duïng thuùc ñaåy quaù trình laéng ñoïng phuø sa, tích tuï môùi ôû bieån. ÔÛ baõi bieån phía taây cuûa VQG, quaàn xaõ thöïc vaät ngaäp maën khoâng ngöøng laán bieån gaàn 100 meùt moãi naêm vaø ngaãu nhieân taïo ra moät moâi tröôøng sinh tröôûng, phaùt trieån lyù töôûng cho caùc loaøi toâm caù vaø nhuyeãn theå. VQG Muõi Caø Mau vôùi söï ña daïng vaø phong phuù cuûa sinh vaät thöïc söï laø nguoàn taøi nguyeân ñaëc saéc cuûa Caø Mau thuaän lôïi phaùt trieån caùc loaïi hình du lòch gaén vôùi töï nhieân – DLST nhö: thaùm hieåm röøng bieån, aåm thöïc, nghieân cöùu…. Tuy nhieân, hieän taïi khu vöïc VQG Muõi Caø Mau vaãn coøn nhieàu haïn cheá ñaëc bieät laø veà giao thoâng. 2.2.1.1.2. Vöôøn quoác gia U Minh Haï Hình 2.2: VQG U Minh Haï (AÛnhSôû Du lòch CM) Laø moät trong hai VQG taïi tænh Caø Mau ñöôïc thaønh laäp theo quyeát ñònh soá 112/QÑ-TTg ngaøy 20 thaùng 01 naêm 2006 cuûa Thuû töôùng Chính phuû, VQG U Minh Haï laø khu vöïc coù heä ñoäng thöïc vaät ñaëc tröng vuøng ñaát ngaäp nöôùc treân lôùp than buøn do xaùc thöïc vaät tích tuï laâu naêm taïo thaønh. Thöïc vaät ñaëc höõu ôû ñaây laø caùc loaøi: traøm, suù, veït, ñöôùc, maém…Ñoäng vaät ñaëc tröng laø ruøa, raén, traên, thoøi loøi, caùc loaïi caù nöôùc ngoït, chim, coân truøng. … VQG U Minh Haï coù toång dieän tích 8.286 ha naèm treân ñòa baøn caùc xaõ Khaùnh Laâm, Khaùnh An thuoäc huyeän U Minh vaø caùc xaõ Traàn Hôïi, Khaùnh Bình Taây Baéc thuoäc huyeän Traàn Vaên Thôøi coù ba phaân khu chính: - Khu baûo toàn sinh thaùi treân ñaát than buøn 2.570ha - Phaân khu phuïc hoài vaø söû duïng beàn vöõng heä sinh thaùi röøng ngaäp nöôùc 4.961ha. - Phaân khu dòch vuï haønh chính 775ha Ngoaøi ra, VQG U Minh Haï coøn coù hôn 25.000ha vuøng ñeäm thuoäc caùc Laâm ngö tröôøng 1, 3, Laâm ngö tröôøng Traàn Vaên Thôøi, Traïi giam K1 Caùi Taøu vaø Trung taâm nghieân cöùu öùng duïng röøng ngaäp nöôùc Minh Haûi. VQG U Minh Haï coù nhieäm vuï baûo toàn vaø phaùt trieån nguoàn gen caùc loaøi ñoäng thöïc vaät quyù, caùc giaù trò vaên hoùa, di tích lòch söû, phuïc vuï coâng taùc nghieân cöùu khoa hoïc, tham quan vaø phaùt trieån du lòch. VQG U Minh Haï vôùi HST nöôùc ngoït, khoâng khí trong laønh, laø theá maïnh lôùn trong quaù trình khai thaùc tieàm naêng du lòch maø ñaëc bieät laø DLST. Tuy nhieân ñeå VQG U Minh Haï trôû thaønh ñieåm saùng treân baûn ñoà du lòch Caø Mau caàn phaûi khaéc phuïc nhöõng haïn cheá nhö: cô sôû löu truù, giao thoâng, caùc dòch vuï hoã trôï… 2.2.1.1.3. Khu ña daïng sinh hoïc Laâm ngö tröôøng 184 Thuoäc aáp Chaø Laø xaõ Tam Giang huyeän Naêm Caên, caùch chôï noåi Caø Mau 60km. Dieän tích röøng cuûa toaøn Laâm ngö tröôøng laø 6.300 ha nôi coù tieàm naêng phaùt trieån nhöõng saûn phaåm DLST haáp daãn. Do ñöôïc thieân nhieân öu ñaõi, Laâm ngö tröôøng 184 coù moät heä ñoäng thöïc vaät phong phuù vaø mang neùt ñaëc tröng cuûa heä thoáng röøng ngaäp maën Muõi Caø Mau. Taïi ñaây, coù Khu baûo toàn ña daïng sinh hoïc röøng ngaäp maën Caø Mau vôùi dieän tích 252ha, bao goàm khu baûo toàn nghieâm ngaët khoaûng 86 ha vaø khu ñeäm sinh thaùi 166 ha. Theo thoáng keâ ban ñaàu cuûa caùc nhaø khoa hoïc, hieän nay taïi Khu baûo toàn ña daïng sinh hoïc röøng ngaäp maën Caø Mau coù 44 loaøi thöïc vaät, trong ñoù coù 22 loaøi ñaëc tröng cho heä sinh thaùi ngaäp maën. Beân caïnh ñoù, khu vöïc naøy coøn coù 6 loaøi chim, 5 loaøi thuù, 2 loaøi boø saùt vaø 2 loaøi löôõng theá. Heä ñoäng vaät, thöïc vaät ôû ñaây raát phong phuù ñang ñöôïc baûo toàn ñeå phuïc vuï coâng taùc nghieân cöùu. Trong ñoù ñaùng chuù yù laø gaàn ñaây raát nhieàu loaøi chim baét ñaàu veà ñaây cö truù. Hieän nay, ban quaûn lyù laâm tröôøng ñaõ quy hoaïch khu vöïc khoaûng 1 ha ñeå chim truù nguï. Vôùi Laâm ngö tröôøng 184 coù theå khaúng ñònh ñaây laø khu vöïc coù nhieàu theá maïnh phaùt trieån du lòch ñaëc bieät laø DLST . Caùc loaïi hình du lòch coù theå khai thaùc nhö ñi xuyeân röøng baèng moät heä thoáng ñöôøng laøm baèng caây luoàn trong nhöõng caùnh röøng ñöôùc, thaùm hieåm röøng ñöôùc vôùi xuoàng ba laù ñi saâu vaøo röøng ngaäp maën, nghæ trong nhöõng ngoâi nhaø Hình 2.3: Laâm ngö tröôøng 184 (Aûnh töø thoaùng maùt saâu trong röøng vaø thöôûng thöùc nhöõng ñaëc saûn cuûa mieàn bieån nhö: caù cheõm, caù döùa, caù boùp… Tuy nhieân, haïn cheá cuûa laâm ngö tröôøng vaãn laø haïn cheá chung cuûa du lòch Caø Mau veà cô sôû haï taàng, ñaëc bieät laø giao thoâng. 2.2.1.2. Heä sinh thaùi bieån – ñaûo Caø Mau coù 80 km chieàu daøi ñöôøng bôø bieån chuû yeáu laø phuø sa laéng tuï, ven bôø coù moät soá ñaûo coù tieàm naêng khai thaùc du lòch, ñaëc bieät laø DLST nhö Hoøn Khoai, Hoøn Ñaù Baïc. 2.2.1.2.1.._.ân tænh +Tuyeán Caø Mau – Raïch Giaù – Haø Tieân (Baèng ñöôøng boä theo quoác loä 63 vaø quoác loä 80 hoaëc ñöôøng thuyû) +Tuyeán Caø Mau – Baïc Lieâu (baèng ñöôøng boä theo quoác loä 1A) +Tuyeán Caø Mau – Raïch Giaù – Phuù Quoác (Baèng ñöôøng boä theo quoác loä 63 vaø ñöôøng thuyû) +Tuyeán Caø Mau – Caàn Thô (baèng ñöôøng boä theo quoác loä 1A) + Tuyeán Caø Mau – Caàn Thô – Thaønh phoá Hoà Chí Minh (baèng ñöôøng boä theo quoác loä 1A) + Tuyeán Caø Mau – Tp. HCM – Ñaø Laït (baèng ñöôøng boä theo quoác loä 1A vaø ñöôøng 20) + Tuyeán Caø Mau – Tp. HCM – Vuõng Taøu (baèng ñöôøng boä hoaëc ñöôøng thuyû) + Tuyeán Caø Mau – Phuù Quoác – Caàn Thô – Tp.HCM (baèng ñöôøng thuyû) Ngoaøi ra coøn coù theå xaây döïng moät soá tuyeán du lòch lieân keát vôùi caùc cuïm ñaûo lôùn cuûa khu vöïc baèng maùy bay tröïc thaêng ñeå ñoùn khaùch khi hình thaønh saân bay tröïc thaêng ôû khu du lòch Muõi Caø Mau. + Tuyeán Coân ñaûo – Muõi Caø Mau. + Tuyeán Phuù Quoác – Muõi Caø Mau. *Tuyeán du lòch lieân vuøng: +Tuyeán Haø Noäi – Hueá – Ñaø Naüng – TP.HCM – Caø Mau (baèng ñöôøng haøng khoâng, ñöôøng boä) +Tuyeán du lòch bieån noái Caø Mau vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc, tröôùc maét môû roäng lieân keát phaùt trieån du lòch vôùi Campuchia, Thaùi lan, Malaysia 3.2.2.2. Ñònh höôùng ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc - Ñaøo taïo naâng cao ñoäi nguõ caùn boä coù trình ñoä cao ñaúng, trung caáp, sô caáp vaø caû nhöõng ngöôøi chöa ñaøo taïo nhaèm phuïc vuï cho hoaït ñoäng du lòch vaø ñaëc bieät cho hoaït ñoâng DLST phuø hôïp vôùi ñaëc ñieåm taøi nguyeân cuûa Tænh. - Thöôøng xuyeân môû caùc lôùp ñaøo taïo ngaén haïn cho nhöõng ngöôøi tham gia tröïc tieáp vaø khoâng tröïc tieáp vaøo hoaït ñoäng du lòch. Ñeå ngöôøi daân hieåu roõ hôn veà baûo veä moâi tröôøng, taøi nguyeân du lòch, caûnh quan thieân nhieân, an ninh xaõ hoäi… ñoàng thôøi cho coäng ñoàng daân cö tham gia vaøo hoaït ñoäng du lòch höôùng ñeán phaùt trieån du lòch beàn vöõng. - Chuû ñoäng giaùo duïc toaøn daân hieåu vaø coù ñöôïc lôïi ích cuûa hoaït ñoäng du lòch, ñaëc bieät laø caùc hoaït ñoäng DLST. - Cöû caùn boä ñi tu nghieäp haèng naêm. Toå chöùc cho caùn boä coâng nhaân vieân du lòch ñi tham quan du lòch ôû caùc vuøng du lòch laân caän, tænh laân caän vaø nöôùc ngoaøi… ñeå giao löu hoïc hoûi kinh nghieäm, nhaèm naâng cao trình ñoä cuøa coâng nhaân vieân. - Coù chính saùch thu huùt chaát xaùm beân ngoaøi baèng nhöõng hình thöùc: môøi goïi caùn boä coù trình ñoä khoa hoïc veà hoaït ñoäng trong du lòch trong thôøi gian 5-10 naêm. Thöôøng xuyeân môøi nhöõng chuyeân gia coù kinh nghieäm trong hoaït ñoäng du lòch. Coù chính saùch môû cho caùc sinh vieân ñang theo hoïc ôû caùc tröôøng ñaïi hoïc, cao ñaúng du lòch veà coâng taùc taïi queâ nhaø sau khi toát nghieäp nhaèm thay daàn löïc löôïng du lòch chöa qua ñaøo taïo. 3.2.2.3. Ñònh höôùng ñaàu tö phaùt trieån DLST Taøi nguyeân du lòch laø yeáu toá cô baûn quyeát ñònh möùc ñoä haáp daãn cuûa moãi ñieåm, khu du lòch cuï theå. Treân cô sôû ñaëc ñieåm cuûa nguoàn taøi nguyeân DLST caàn ñònh höôùng ñaàu tö phaùt trieån, phuø hôïp vôùi caùc ñieàu kieän cuûa Caø Mau. Ñeå DLST Caø Mau phaùt trieån maïnh meõ caàn khai thaùc hôïp lyù vaø coù hieäu quaû giaù trò cuûa taøi nguyeân du lòch, ñoàng thôøi phaùt huy hieäu quaû nguoàn voán ñaàu tö vaøo caùc hoaït ñoäng du lòch. Vì theá, vieäc ñaàu tö phaùt trieån du lòch, ñaëc bieät laø DLST Caø Mau thôøi kyø 2004 – 2020 caàn ñaït ñöôïc nhöõng muïc tieâu cô baûn sau: - Ñaàu tö xaây döïng moät heä thoáng cô sôû vaät chaát coù chaát löôïng, ñoàng boä nhö: cô sôû löu truù, vui chôi giaûi trí – theå thao, phöông tieän giao thoâng, caùc cô sôû dòch vuï du lòch khaùc… taïi caùc ñieåm DLST phuïc vuï nhu caàu ngaøy caøng cao cuûa du khaùch. - Ña daïng hoaù vaø naâng cao chaát löôïng caùc saûn phaåm du lòch vaø saûn phaåm DLST; taïo ra nhöõng saûn phaåm DLST ñaëc thuø cuûa Caø Mau ñeå caïnh tranh treân thò tröôøng, nhaèm haáp daãn kaùhch du lòch, keùo daøi thôøi gian löu truù vaø taêng möùc chi tieâu nhö: nghæ döôõng, du lòch chöõa beänh, du lòch vaên hoaù gaén vôùi caùc hoaït ñoäng leã hoäi, thaùm hieåm röøng - bieån - ñaûo, aåm thöïc . . . - Ñaàu tö ñeå khai thaùc; ñoàng thôøi phaûi baûo veä, toân taïo vaø phaùt trieån nguoàn taøi nguyeân, caûi thieän moâi tröôøng sinh thaùi nhaèm ñaûm baûo cho söï phaùt trieån du lòch beàn vöõng. Tuy nhieân trong quaù trình ñaàu tö phaùt trieån DLST ôû Caø Mau caàn phaûi coù troïng taâm, troïng ñieåm traùnh ñaàu tö daøn traûi, manh muùn, nhoû leû… Taäp trung ñaàu tö vaøo caùc khu DLST then choát ôû caùc ñòa baøn troïng ñieåm (du lòch nghæ döôõng bieån ñaûo Hoøn Khoai, Khai Long, du lòch nghieân cöùu ôû VQG Caø Mau, du lòch ñaàm phaù ôû Ñaàm Thò Töôøng, du lòch vaên hoaù – lòch söû caùch maïng ôû TP Caø Mau, VQG Muõi Caø Mau, . . . ). Treân cô sôû muïc tieâu vaø quan ñieåm ñaàu tö, caùc ñònh höôùng ñaàu tö phaùt trieån DLST ñaõ xaùc ñònh caùc loaïi hình hoaït ñoäng cuûa DLST tænh Caø Mau vöïa treân taøi nguyeân nhaân vaên vaø taøi nguyeân töï nhieân. Vôùi lôïi theá noåi troäi veà phaùt trieån du lòch bieån – ñaûo , röøng tuy nhieân loaïi hình du lòch naøy phuï thuoäc nhieàu vaøo caùc ñieàu kieän khí haäu vaø do vaäy mang tính muøa vuï raát cao.Yeáu toá naøy ñaõ haïn cheá thôøi gian löu truù vaø khaû naêng chi tieâu cuûa khaùch, aûnh höôûng ñeán hieäu quaû söû duïng nguoàn lao ñoäng vaø heä thoáng cô sôû vaät chaát kó thuaät du lòch. Ñeå khaéc phuïc nhöõng haïn cheá naøy, song song vôùi vieäc phaùt trieån di lòch bieån, Caø Mau caàn phaûi khai thaùc caùc lôïi theá khaùc veà taøi nguyeân ñeå phaùt trieån caùc loaïi hình du lòch khaùc maø ít bò taùc ñoäng bôûi caùc yeáu toá khí haäu. Theo höôùng ñoù coù theå ñaåy maïnh khai thaùc caùc loaïi hình DLST sau:  DLST- maïo hieåm ôû VQG U Minh Haï, VQG Ñaát Muõi.  Ñaàu tö toân taïo, khoâi phuïc caùc saân chim, caùc leã hoäi cuûa ñòa phöông…  Phaùt trieån du lòch coâng vuï, toå chöùc caùc hoäi nghò, hoäi thaûo, ñaêng kyù toå chöùc caùc söï kieän vaên hoùa theå thao cuûa caû nöôùc…  Ñaåy maïnh moái lieân keát vôùi caùc ñòa phöông laân caän nhö Baïc Lieâu, Soùc Traêng, Kieân Giang… Trong ñoù ñaùng chuù yù laø tænh Kieân Giang vôùi ñaûo Phuù Quoác ñaõ ñöôïc chính phuû ñoàng cho pheùp ñaàu tö xaây döïng thaønh khu du lòch coù taàm côõ khu vöïc vaø quoác teá. Vieäc lieân keát khai thaùc nguoàn khaùch töø Phuù Quoác ñeán KDL Muõi Caø Mau laø heát söùc thuaän lôïi, goùp phaàn thuùc ñaåy du lòch Caø Mau phaùt trieån. Ñeå naâng cao chaát löôïng phuïc vuï du lòch chieán löôïc phaùt trieån, du lòch beàn vöõng ñoàng thôøi baûo veä taøi nguyeân moâi tröôøng töï nhieân phaûi thöïc hieän moät soá vieäc sau: + Ñaàu tö phaùt trieån du lòch phaûi ñi ñoâi vôùi coâng taùc baûo veä moâi tröôøng sinh thaùi, an toaøn du lòch. + Ñaàu tö xaây döïng heä thoáng cô sôû haï taàng , cô sôû vaät chaát kó thuaät ñaëc bieät laø giao thoâng noái lieàn caùc tuyeán, ñieåm DLST trong toaøn Tænh + Khoâng ngöøng naâng cao trình ñoä nghieäp vuï trong hoaït ñoäng du lòch. Toå chöùc du lòch phaûi coù khoa hoïc mang tính xaõ hoäi hoùa cao. + Ñaàu tö phaùt trieån ña daïng caùc loaïi hình dòch vuï phuïc vuï nhö aên uoáng. Vui chôi giaûi trí ñoàng thôøi xaây döïng chöông trình giaù caû phuø hôïp vôùi töøng ñoái töôïng du khaùch. + Phaûi keát hôïp vôùi caùc ngaønh khaùc coù lieân quan nhö thoâng tin ñaïi chuùng, sôû noâng nghieäp phaùt trieån noâng thoân, baùo ñaøi ñòa phöông, quoác phoøng. 3.2.2.4. Ñònh höôùng thò tröôøng du lòch Caø Mau Toác ñoä taêng tröôûng cuûa khaùch noäi ñòa ñeán Caø Mau thaáp hôn so vôùi toác ñoä taêng tröôûng cuûa khaùch quoác teá vaø chæ tieâu trung bình cuûa moät löôït khaùch noäi ñòa trong ngaøy chæ baèng 0.17 laàn so vôùi chæ tieâu cuûa khaùch quoác teá. Nhöng vôùi löôïng khaùch noäi ñòa chieám ña soá (97,12% thò phaàn) neân thu nhaäp du lòch noäi ñòa laø nguoàn thu nhaäp chính. Nhö vaäy, Caø Mau thu huùt thò tröôøng noäi ñòa laø chuû yeáu. Naèm trong vuøng ñoàng baèng soâng Cöûu Long, Caø Mau cuøng vôùi Beán Tre, Kieân Giang, Traø Vinh… coù nhieàu saûn phaåm du lòch töông ñoàng, nhaát laø loaïi hình DLST, neân ñaây laø nhöõng ñieåm du lòch caïnh tranh cuûa Caø Mau xeùt treân phaïm vi vuøng ñoàng baèng soâng Cöûu Long vaø khía caïnh saûn phaåm du lòch. Caên cöù vaøo löôïng khaùch du lòch bao goàm khaùch quoác teá vaø khaùch noäi ñòa ñoùn haøng naêm vaø doanh thu du lòch cuûa tænh trong vuøng thaáy raèng Kieân Giang, Traø Vinh laø ñieåm du lòch caïnh tranh maïnh nhaát cuûa Caø Mau. Maëc duø Caø Mau coù toác ñoä taêng tröôûng löôïng khaùch quoác teá vaø khaùch noäi ñòa töông ñoái cao nhöng thò phaàn khaùch treân caû toång löôïng khaùch quoác teá vaø khaùch noäi ñòa ñeán vuøng ñoàng baèng soâng Cöûu Long laïi chieám tyû leä raát thaáp do vaäy Caø Mau caàn coù chieán löôùc ñaàu tö thaâm nhaäp thò tröôøng khaùch quoác teá vaø noäi ñòa ñeå thu huùt nhieàu khaùch du lòch ñeán vaø ñem laïi lôïi nhuaän cao cho ngaønh du lòch vaø loaïi hình du lòch sinh thaùi noùi rieâng. Baûng 3.4: Ñònh höôùng thò tröôøng khaùch noäi ñòa Saûn phaåm Khaùch Thöông maïi Nghæ döôõng bieån Tham quan Nghæ cuoái tuaàn Vaên hoaù leã hoäi Löùa tuoåi: - Döôùi 18 tuoåi - Töø 18 – 30 - Töø 31-55 - Treân 55 - ** *** * ** *** *** * ** *** *** ** ** *** *** ** ** * ** *** Trình ñoä vaên hoaù - Thaáp - Trung bình - Cao ** ** *** ** *** * ** *** ** * *** *** ** *** * Thu nhaäp - Thaáp - Trung bình - Cao * ** *** ** *** * ** *** ** * *** *** ** *** * Hoaøn caûnh gia ñình - Ñoäc thaân - Caëp vôï choàng - Gia ñình coù treû con ** ** - ** ** ** *** *** ** ** *** *** *** ** * Hình thöùc du lòch - Ñi leû - Theo tuor, nhoùm *** * ** ** ** *** *** *** ** *** Chuù thích: (***) Möùc ñoä öu tieân ñaàu tö cao nhaát. Nguoàn: Sôû Ngoaïi vuï – Du lòch Caên cöù theo nhu caàu, sôû thích cuûa khaùch du lòch quoác teá vaø noäi ñòa, söï cung caáp caùc saûn phaåm du lòch cuûa Caø Mau, chieán löôïc saûn phaåm – thò tröôøng ñöôïc xaùc ñònh nhö sau: Baûng 3.5: Chieán löôïc thò tröôøng Thò tröôøng Saûn phaåm Khaùch quoác teá Khaùch noäi ñòa Thöông maïi, coâng vuï * * Nghæ döôõng bieån * *** Du lòch Sinh thaùi *** *** Vaên hoaù, leã hoäi ** ** Nghæ cuoái tuaàn ** ** Chuù thích: (*) öu tieân ñaàu tö thaáp nhaát. Nguoàn: Sôû Ngoaïi vuï- Du lòch Caø Mau laø tænh nhoû neân löôïng khaùch vôùi muïc ñích thöông maïi – coâng vuï khoâng nhieàu nhö ôû caùc thaønh phoá lôùn, do vaäy ñoái vôùi thò tröôøng khaùch naøy chæ caàn ñaàu tö ôû möùc thaáp. Caø Mau coù nhieàu ñieàu kieän ñeå khai thaùc thò tröôøng khaùch noäi ñòa neân ñaàu tö vaøo thò tröôøng khaùch noäi ñòa seõ chuù troïng hôn, ñaëc bieät laø vôùi saûn phaåm DLST, du lòch vaên hoaù, du lòch nghæ döôõng bieån. Ñoái vôùi thò tröôøng khaùch quoác teá thì caàn ñaàu tö vaøo caùc saûn phaåm cuûa loaïi hình DLST du lòch vöôøn, saân chim, vöôøn quoác gia…) noái tour vôùi caùc tænh vuøng ñoàng baèng soâng Cöûu Long. Caùc thò tröôøng muïc tieâu vaø chieán löôïc khai thaùc thò tröôøng: thò tröôøng quoác teá caàn quan taâm höôùng tôùi laø thò tröôøng khu vöïc Chaâu AÙ – Thaùi Bình Döông. Trong ñoù chuù troïng moät soá thò tröôøng troïng ñieåm nhö: Nga, Australia, Haøn Quoác, Nhaät Baûn, Trung Quoác vaø moät soá thò tröôøng khaùc trong khu vöïc ASEAN. Thò tröôøng noäi ñòa caàn taäp trung khai thaùc laø caùc thò tröôøng khu vöïc ÑBSCL vaø xa hôn nöõa laø thò tröôøng khu vöïc Ñoâng Nam Boä vôùi taâm ñieåm laø thaønh phoá Hoà Chí Minh. 3.2.3. Caùc giaûi phaùp chuû yeáu ñeå phaùt trieån DLST tænh Caø Mau 3.2.3.1. Naâng cao hieäu quaû quaûn lí trong hoaït ñoäng DLST tænh Caø Mau - Thaønh laäp Ban quaûn lí caùc döï aùn phaùt trieån DLST taïi caùc khu vöïc troïng ñieåm. - Xaây döïng ñoäi nguõ caùn boä du lòch coù naêng löïc phuø hôïp vôùi nhu caàu quaûn lí vaø phaùt trieån du lòch trong tieán trình hoäi nhaäp vôùi khu vöïc vaø quoác teá. - Taêng cöôøng phoái hôïp haønh ñoäng lieân ngaønh vaø lieân vuøng trong vieäc thöïc hieän quy hoaïch toång theå ñeå phaùt trieån du lòch, ñaëc bieät quy hoïch phaùt trieån DLST. - Naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa Ban quaûn lí caùc khu du lòch ñeà baûo veä an ninh traät töï, an toaøn vaø veä sinh moâi tröôøng, xaây döïng thöông hieäu cho caùc saûn phaåm DLST taïi khu vöïc quaûn lí trôû thaønh khu DLST ñaëc tröng cuûa tænh. - Ñoåi môùi moâ hình quaûn lí kinh doanh taïi caùc khu du lòch töø sôû Du lòch, khu du lòch cho ñeán caùc nhaø khai thaùc du lòch ôû Caø Mau. 3.2.3.2 Caùc giaûi phaùp veà voán ñaàu tö phaùt trieån DLST tænh Caø Mau - Taäp trung ñaàu tö töø nguoàn voán ngaân saùch nhaø nöôùc theo höôùng ñoàng boä, coù troïng taâm, troïng ñieåm laøm cô sôû kích thích söï phaùt trieån DLST; öu tieân ñaàu tö phaùt trieån keát caáu haï taàng taïi caùc troïng ñieåm phaùt trieån du lòch, caùc khu DLST toång hôïp… - Thöïc hieân xaõ hoäi hoaù phaùt trieån du lòch, khuyeán khích caùc thaønh phaàn kinh teá tham gia hoaït ñoäng du lòch döôùi caùc hình thöùc khaùc nhau, thöïc hieän xaõ hoäi hoaù ñaàu tö, baûo veä toân taïo di tích, thaéng caûnh , caùc leã hoäi, hoaït ñoäng vaên hoaù daân gian, caùc laøng ngheà phuïc vuï phaùt trieån du lòch. Phaûi hoaøn chænh cô cheá quaûn lí ñaàu tö, taïo moâi tröôøng thoâng thoaùng veà ñaàu tö phaùt trieån DLST, ñôn giaûn hoaù caùc thuû tuïc haønh chính vaø phaùt trieån caùc dòch vuï hoå trôï ñaàu tö ñeå thu huùt caùc nhaø ñaàu tö. Taïo söï bình ñaúng giöûa ñaàu tö trong nöôùc vaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi, giöûa tö nhaân vaø nhaø nöôùc. - Xaây döïng cô cheá chính saùch öu ñaõi veà thueá ñoái vôùi caùc hoaït ñoäng DLST. - Giaùo duïc yù thöùc ngöôøi daân trong vieäc baûo veä moâi tröôøng sinh thaùi, ñaûm baûo quaù trình phaùt trieån du lòch beàn vöõng. -Taêng cöôøng quaûng baù du lòch Caø Mau, ñaëc bieät DLST ñeán vôùi baïn beø caùc nöôùc nhaèm taêng löôït du khaùch quoác teá. 3.2.4. YÙ kieán ñeà xuaát - Trong quaù trình xaây döïng caùc ñònh höôùng phaùt trieån du lòch tænh Caø Mau caàn chuù yù ñeán vieäc xaây döïng caùc ñònh höôùng phaùt trieån DLST nhaèm ñöa du lòch tænh nhaø phaùt trieån töông xöùng vôùi tieàm naêng voán coù laø DLST ñaùp öùng nhu caàu du khaùch, ñaëc bieät laø khaùch quoác teá. - Ñeå du lòch Caø Mau noùi chung, DLST phaùt trieån töông xöùng vôùi tieàm naêng vaø vò trí cuûa mình, ñaåy maïnh xaây döïng vaø caàn naâng caáp keát caáu haï taàng chuû yeáu laø giao thoâng, ñoàng boä vôùi heä thoáng cô sôû vaät chaát kó thuaät phuïc vuï cho caùc hoaït ñoäng taïi caùc khu DLST. - Ñaëc thuø cuûa hoaït ñoäng DLST laø gaén vôùi moâi tröôøng töï nhieân vì theá trong quaù trình khai khai thaùc DLST caàn coù bieän phaùp baûo toàn vaø toân taïo caùc taøi nguyeân du lòch, caùc caûnh quan, moâi tröôøng töï nhieân vaø xaõ hoäi treân ñòa baøn; tuyeân truyeàn giaùo duïc vaø naâng cao nhaän thöùc cuûa toaøn daân trong vieäc taêng cöôøng giöõ gìn vaø baûo veä moâi tröôøng du lòch, ñaûm baûo cho quaù trình khai thaùc DLST trong töông lai höôùng ñeán muïc tieâu phaùt trieån beàn vöõng. Traùnh vieäc ngöôøi daân nôi coù nguoàn taøi nguyeân du lòch thieáu traùch nhieäm baûo veä, khoâng giöõ nguyeân hieän traïng, laán chieám, mua baùn traùi pheùp,… - Trong quaù trình phaùt trieån DLST caàn thu huùt söï tham gia maïnh meõ cuûa coâng ñoàng daân cö taêng thu nhaäp, khi ñoù hôn ai heát chính nhöõng ngöôøi daân seõ baûo veä moâi tröôøng, baûo veä nguoàn taøi nguyeân DLST ôû ñòa phöông. - Caàn taêng cöôøng hoaït ñoäng xuùc tieán, tuyeân truyeàn quaûng baù cho caùc hoaït ñoäng du lòch vaø DLST baèng nhieàu hình thöùc trong ñoù höõu hieäu nhaát laø maïng Internet. - Caàn taêng cöông ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc vôùi nhieàu hình thöùc khaùc nhau cho ngaønh du lòch. Trong giai ñoaïn hoäi nhaäp kinh teá quoác teá nhö hieän nay nguoàn nhaân löïc goùp phaàn khoâng nhoû vaøo quaù trình phaùt trieån cuûa ngaønh. - Caàn lieân keát du lòch Caø Mau vôùi caùc tænh laân caän, treân caû nöôùc vaø quoác teá ñeå Caø Mau trong töông lai trôû thaønh moät ñieåm ñeán khoâng theå thieáu trong caùc chöông trình du lòch cuûa vuøng ÑBSCL, cuûa caû nöôùc vaø theá giôùi. KEÁT LUAÄN 1. Caø Mau coù nhieàu tieàm naêng phaùt trieån du lòch ñaëc bieät laø DLST: coù Muõi Caø Mau, röøng ngaäp maën, röøng traøm, VQG vaø khu baûo toàn thieân nhieân … . Ñaây laø ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå ñaåy maïnh phaùt trieån caùc hoaït ñoäng DLST ñaëc tröng mang neùt rieâng bieät cuûa vuøng ñaát cuoái cuøng cöïc Nam toå quoác. 2. Du lòch Caø Mau hieän nay ñang trong quaù trình phaùt trieån. Hoaït ñoäng du lòch Caø Mau noùi chung vaø loaïi hình DLST trong nhöõng naêm gaàn ñaây coøn chaäm chuyeån bieán, chöa töông xöùng vôùi tieàm naêng voán coù cuûa vaø chöa ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu chung cuûa caû nöôùc trong chieán löôïc phaùt trieån du lòch cuûa vuøng Nam Trung Boä – Nam Boä vaø du lòch caû nöôùc. Trong chieán löôïc phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi cuûa tænh trong thôøi kyø tôùi, du lòch noùi chung vaø DLST noùi rieâng phaûi vöôn leân trôû thaønh moät ngaønh kinh teá quan troïng cuûa tænh Caø Mau. 3. Heä thoáng cô sôû haï taàng vaø cô sôû vaät chaát - kyõ thuaät phuïc vuï du lòch ôû Caø Mau thôøi gian qua ñang ñöôïc naâng caáp tu söûa nhöng toác ñoä phaùt trieån vaãn coøn raát chaäm, chöa ñoàng boä, phaân boá khoâng ñieàu, chaát löôïng trang thieát bò coøn haïn cheá. Vieäc ñaàu tö phaùt trieån caùc cô sôû nhö khaùch saïn, nhaø haøng vaø chôi giaûi trí coøn chöa töông xöùng vôùi yeâu caàu phaùt trieån. Vì vaäy ñeå phaùt trieån du lòch, Tænh caàn phaûi coù söï caûi thieän ñaùng keå keát caáu haï taàng, cô sôû vaät chaát - kyõ thuaät, ñaëc bieät xaây döïng caùc tuyeán giao thoâng boä noái lieàn caùc tuyeán ñieåm du lòch cuûa Caø Mau, DLST caàn ñöôïc ñaàu tö ñuùng vôùi tieàm naêng ñaùp öùng nhu caàu cuûa du khaùch 4. Du khaùch ñeán Caø Mau trong nhöõng naêm gaàn ñaây coù taêng nhöng trong cô caáu khaùch du lòch soá löôïng du khaùch quoác teá coøn quaù ít. Doanh thu du lòch trong GDP coøn thaáp chöa töông xöùng vôùi tieàm naêng du lòch cuûa Caø Mau. 5. Hoaït ñoäng du lòch Caø Mau phaùt trieån chuû yeáu döïa treân taøi nguyeân töï nhieân.nhöng hoaït ñoäng du lòch chöa thöïc söï gaén vôùi DLST, khoâng ñaûm baûo caùc nguyeân taét hoaït ñoäng cuûa DLST. Chính vì theá thôøi gian qua hoaït ñoäng du lòch ñaõ aûnh höôûng khoâng nhoû ñeán moâi tröôøng sinh thaùi, khoâng baûm baûo muïc tieâu phaùt trieån du lòch beàn vöõng. 6.Trong töông lai, du lòch Caø Mau ñaëc bieät laø DLST muoán phaùt trieån moät caùch maïnh meõ töông xöùng vôùi tieàm naêng voán coù cuûa mình caàn phaûi coù nhöõng ñònh höôùng chieán löôïc, ñònh höôùng toå chöùc khoâng gian laõnh thoå du lòch, hoaïch ñònh caùc cuïm – tuyeán – ñieåm du lòch phuø hôïp vôùi nguoàn taøi nguyeân du lòch cuûa Caø Mau. Ñoàng thôøi, tìm ra giaûi phaùp phuø hôïp nhaát trong quaù trình phaùt trieån du lòch Caø Mau, ñaëc bieät laø DLST, ñöa Caø Mau trôû thaønh moät ñòa baøn DLST quan troïng ôû ÑBSCL cuõng nhö caû nöôùc trong thôøi gian nhanh nhaát Caø Mau coù teân treân baûn ñoà du lòch Vieät Nam goùp phaàn to lôùn trong quaù trình phaùt trieån cuûa Caø Mau. TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 1. Nguyeãn Vaên Ñính vaø Traàn Thò Minh Hoøa (2004), Giaùo trình kinh teá du lòch, NXB Lao ñoäng – Xaõ hoäi. 2. Traàn Hoàng Giaùp (2002), Kinh teá du lòch, NXB Treû. 3. Nguyeãn Ñình Hoøe vaø Vuõ Vaên Hieáu (2001), Du lòch beàn vöõng, Ñaïi hoïc quoác gia Haø Noäi. 4. Robert Lanquar vaø Robert Hollier (1992), Marketing du lòch, NXB Theá giôùi. 5. Phaïm Trung Löông (2000), Taøi nguyeân vaø moâi tröôøng du lòch Vieät Nam, NXB Giaùo duïc. 6. Phaïm Trung Löông (2002), DLST nhöõng vaán ñeà veà lí luaän vaø thöïc tieân phaùt trieån ôû Vieät Nam, NXB GD. 7. TS Traàn Nhaïn (1996), Du lòch – Kinh doanh du lòch, NXB Vaên hoaù thoâng tin. 8. Leâ Baù Thaûo (1997), Thieân nhieânVieät Nam, NXB Khoa hoïc vaø Kyõ thuaät. 9. TS Traàn Vaên Thoâng (2006), Toång quan du lòch, Ñaïi hoïc quoác gia TPHCM. 10. Nguyeãn Minh Tuïeâ (1997), Ñòa lí du lòch Vieät Nam, NXB Thaønh phoá Hoà Chí Minh. 11. Caåm nang xuùc tieán du lòch thöông maïi vaø ñaàu tö tænh Caø Mau (2008), NXB Thoâng Taán. 12. Quy hoaïch toång theå phaùt trieån du lòch tænh Caø Mau 2003 – 2010 vaø ñònh höôùng 2020 (2003),Sôû Ngoaïi vuï – Du lòch. 13. H H: Toång cuïc du lòch Vieät Nam. 14. H H: Toång cuïc du lòch Vieät Nam. 15. 15. H Sôû Ngoaïi vuï Du lòch Caø Mau. PHUÏ LUÏC Moät soá döï aùn phaùt trieån DLST tænh Caø Mau Taøi nguyeân du lòch laø yeáu toá cô baûn quyeát ñònh möùc ñoä haáp daãn cuûa moãi ñieåm, khu du lòch cuï theå. Treân cô sôû ñaëc ñieåm cuûa nguoàn taøi nguyeân du lòch caàn ñònh höôùng ñaàu tö phaùt trieån du lòch phuø hôïp vôùi caùc ñieàu kieän cuûa ñòa phöông ñeå khai thaùc hôïp lyù vaø coù hieäu quaû caùc giaù trò cuûa nguoàn taøi nguyeân, ñoàng thôøi phaùt huy hieäu quaû cuûa ñoàng voán ñaàu tö trong boái caûnh ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi vaøo nöôùc ta lieân tuïc giaûm suùt, ñaàu tö trong nöôùc chöa thöïc söï haáp daãn caùc nhaø ñaàu tö. Veà coâng taùc ñaàu tö xaây döïng cô sôû haï taàng du lòch: Naêm 2006 ñaõ toå chöùc thöïc hieän laäp quy hoaïch phaùt trieån du lòch goàm 6 döï aùn cuï theå nhö: quy hoaïch ñieàu chænh KDL Muõi Caø Mau; quy hoaïch phaùt trieån du lòch KDL vuøng U Minh Haï vaø VQG U Minh Haï; quy hoaïch phaùt trieån du lòch KDL Ñaàm Thò Töôøng vaø Cuïm ñaûo Hoøn Khoai. Toång nguoàn voán ñaàu tö caùc coâng trình, döï aùn phuïc vuï du lòch khoaûng 23 tyû ñoàng töø nguoàn voán muïc tieâu cuûa Trung öông hoã trôï vaø ngaân saùch tænh. Vieäc ñaàu tö cô sôû haï taàng du lòch ñaõ taïo taùc ñoäng tích cöïc thu huùt ñaàu tö du lòch töø caùc doanh nghieäp trong vaø ngoaøi tænh, naêm 2006 ngaønh du lòch ñaõ thu huùt ñöôïc 7 döï aùn. Döï aùn ñaàu tö du lòch sinh thaùi taïi VQG U Minh Haï (3 döï aùn); Döï aùn ñaàu tö du lòch sinh thaùi taïi ñaûo Hoøn Khoai (2 döï aùn); Döï aùn phaùt trieån Coâng vieân Vaên hoaù Caø Mau; Döï aùn nhaø nghæ taïi khu du lòch Khai Long. Vôùi toång soá voán ñaàu tö cuûa 7 döï aùn treân khoaûng 200 tyû ñoàng. 1.Döï aùn: Qui hoaïch xaây döïng KDL quoác gia sinh thaùi röøng ngaäp maën Caø Mau Röøng ngaäp maën cuûa Caø Mau coù giaù trò phoøng hoä, moâi tröôøng vaø kinh teá cao. Ñaây laø khu vöïc cuûa heä sinh thaùi röøng ngaäp nöôùc vôùi quaàn theå ñaëc tröng laø ñöôùc, maém, röøng ngaäp maën hoãn giao, chính ñieàu naøy ñaõ goùp phaàn quan troïng trong vieäc hình thaønh caùc saân chim töï nhieân lôùn vôùi nhöõng loaøi chim di cö coù giaù trò cao treân toaøn caàu: ñieâng ñieång coå traéng, giang sen, giaø ñaãy giava, quaém ñaàu ñem, coàng coäc… vaø laø nôi löu giöõ, baûo toàn caùc nguoàn gen quyù hieám. Ngoaøi ra vôùi phaân khu baûo toàn bieån vôùi nhieàu cöûa soâng lôùn, tröõ löôïng haõi saûn cao vaø phong phuù veà chuûng loaïi vôùi khoaûng 33 loaøi toâm bieån, soø huyeát. Vôùi vò trí ñòa lí vaø tieàm naêng taøi nguyeân du lòch ñaëc saéc, phong phuù, röøng ngaäp maën Caø Mau coù nhieàu ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå phaùt trieån du lòch. Chính vì vaäy, röøng ngaäp maën Caø Mau ñöôïc choïn ñeå phaùt trieån thaønh moät trong 22 khu du lòch quoác gia. Söï phaùt trieån cuûa khu du lòch seõ ñoùng goùp tích cöïc vaøo söï nghieäp phaùt trieån kinh teá cuûa ñòa phöông vaø vaøo söï nghieäp phaùt trieån cuûa du lòch caû nöôùc. * Döï kieán caùc haïng muïc coâng trình goàm: - Xaây döïng tuyeán giao thoâng boäï trong tuyeán du lòch: - Xaây döïng tuyeán giao thoâng thuyû trong khu du lòch bao goàm caùc noäi dung nhö naïo veùt, môû roäng vaø ñaøo môùi moät soá tuyeán kinh noái caùc ñieåm du lòch coàn Oâng Trang vôùi muõi Khai Long vaø muõi Caø Mau; xaây döïng caàu taøu vaø beán xe taïi thò traán Naêm Caên. - Xaây döïng moät soá haïng muïc chính nhö ñöôøng keø vaønh ñai bieån, heä thoáng caàu xueân röøng, ñöôøng giao thoâng xuyeân röøng, hoà ñieàu hoaø, baõi ñaäu xe, ñaøi quan saùt. - Khu nhaø nghæ daân daõ, baõi caém traïi. * Thôøi gian: Döï kieán hoaøn thaønh tröôùc naêm 2005 nhöng hieän nay nhieàu haïng muïc coâng trình vaãn chöa hoaøn thaønh, ñang tieáp tuïc keâu goïi ñaàu tö. Toång voán ñaàu tö theo öôùc tính ban ñaàu khoaûng 129.000.000.000. ñoàng. 2.Döï aùn: Xaây döïng KDL Khai long Khai long laø baõi bieån duy nhaát cuûa tænh Caø Mau naèm troïn veïn trong VQG Muõi Caø Mau, baõi Khai Long ñöôïc bao boïc xung quanh laø caùc daûi röøng ngaäp maën xum xueâ. Baõi bieån Khai Long laø baõi bieån boài tuï, baõi noâng, thoaûi , soùng thaáp, nhoû, taàng soá soùng ñeàu ñaëng raát thích hôïp ñeå khai thaùc loaïi hình taém bieån, ñaëc bieät caùt ôû baõi bieån Khai Long laø loaïi caùt khoâng gioáng baát cöù baõi bieån naøo khaùt cuûa Vieät Nam. Caùt coù maøu vaøng oùng, haït nhoû, mòn. Hieän taïi ñaõ hình thaønh khu du lòch Khai Long ñeå phuïc vuï khaùch du lòch, tuy nhieân hieäu quaû khai thaùc con thaáp. * Quy moâ ñaàu tö: 229ha. * Döï kieán caùc haïng muïc coâng trình: - Khu trung taâm chính. - Khu nhaø nghó vaø caùc dòch vuï khaùc. - Khu caém traïi daõ ngoaïi, baõi taém, khu vui chôi treân bieån. - Khu theå thao. - Khu vöôøn caây aên traùi. - Khu baûo toàn ñoäng thöïc vaät hoang giaû, caùc loaïi thuyû saûn quyù hieám vaø baûo toàn heä sinh thaùi röøng ñöôùc, röøng maém töï nhieân. * Toång soá voán ñaàu tö : 10.000.000.000 ñoàng. 3.Döï aùn: Xaây döïng KDL hoøn Ñaù Baïc Hoøn Ñaù Baïc thuoäc huyeän Traàn Vaên Thôøi caùch thò xaõ Caø Mau 50 km ñöôøng thuyû. Dieän tích khoaûn 6,4. Caûnh quan töï nheân, khí haäu ôû ñaây thích hôïp xaây döïng thaønh moät KDL toång hôïp vôùi caùc loaïi hình vui chôi giaûi trí, leo nuùi vaø caùc hoaït ñoâng gaây caûm giaùc maïnh. * Quy moâ xaây döïng: 65,88ha. * Caùc ñònh höôùng chính: - Xaây döïng thaønh ñieåm du lòch bieån toång hôïp. - Phaùt trieån heä thoáng caây xanh chuyeân ñeà vaø khu vöôøn sinh thaùi. -Xaây döïng khu nghæ, nhaø haøng aên uoáng ñaëc saûn treân bieån. * Toång kinh phí döï kieán: 14.000.000.000 ñoàng. 4.Döï aùn: Ñaàm Thò Töôøng Ñaàm Thò Töôøng laø moät ñaàm töï nhieân coù chieàu daøi khoaûng 7km vôùi dieän tích 700 ha. Ñaây khoâng phaûi laø moät ñaàm kheùp kín maø noù ñöôïc thoâng vôùi soâng Oâng Ñoác baèng moät con raïch nhoû, hieän nay ñaàm gaàn nhö laø moät hoà nöôùc maën, caïn vaø laø nôi hoäi tuï cuûa caùc loaøi thuyû saûn phong phuù. Vôùi vò trí khaù thuaän lôïi, gaàn cuûa soâng Myõ Bình, caùch khoâng xa caùc ñieåm du lòch hoøn Ñaù Baïc vaø khu di tích lòch söû Xeûo Ñöôùc. Coù theå thaáy ñaây laø moät ñòa ñieåm hoäi tuï ñaày ñuû caùc ñieàu kieän sinh thaùi töï nhieän ñeå trieån khai xaây döïng moät khu DLST lí töôûng. * Caùc ñònh höôùng chính: - Xaây döïng thaønh ñieåm du lòch sinh thaùi toång hôïp. - Phaùt trieån heä thoáng nhaø nghæ daân daõ. * Toång soá voán ñaàu tö: 45.900.000.000 ñoàng. Ngoaøi ra toång voán cuûa caùc doanh nghieäp ñaàu tö, naâng caáp cô sôû löu truù naêm 2006 khoaûng 120 tyû ñoàng. Töø nhöõng keát quaû treân cho thaáy ngaønh du lòch Caø Mau ñaõ coù nhöõng chuyeån bieán tích cöïc, dieän maïo du lòch ñöôïc khang trang hôn, dòch vuï phong phuù hôn ñaõ taïo laäp ñöôïc tieàn ñeà nhaèm phaùt trieån trong thôøi gian tôùi. Ñeå du lòch Caø Mau phaùt trieån töông xöùng vôùi tieàm naêng hieän coù, ngaønh du lòch Caø Mau ñònh höôùng phaùt trieån ñeán naêm 2012 vôùi nhöõng ñònh höôùng lôùn nhö sau: Hoaøn thieän cô sôû haï taàng, vaät chaát kyõ thuaät du lòch ñeå ñoùn ñöôïc 800.000 löôït khaùch ñeán vôùi Caø Mau. Trong ñoù khaùch quoác teá laø 20.000 löôït khaùch, doanh thu ñaït 200 tyû ñoàng. - Toång soá phoøng löu truù ñaït 1.800 phoøng. Trong ñoù ñaït tieâu chuaån quoác teá laø 1.200 phoøng, coâng suaát söû duïng phoøng ñaït töø 70% trôû leân; lao ñoäng tröïc tieáp trong ngaønh du lòch laø 10.000 lao ñoäng. - Phaán ñaáu ñöa KDL sinh thaùi VQG Muõi Caø Mau vaø KDL VQG U Minh Haï ñöôïc coâng nhaän KDL caáp quoác gia; coù 3 KDL ñöôïc coâng nhaän laø KDL caáp tænh vaø 5 KDL ñöôïc coâng nhaän laø caáp huyeän. - Thöïc hieän theo quy hoaïch toång theå phaùt trieån du lòch Caø Mau ñeán naêm 2012, caùc coâng taùc quy hoaïch – Ñaàu tö thöïc hieän vaø hoaøn thaønh caùc döï aùn nhö sau: - Hoaøn thaønh döï aùn tuyeán ñöôøng giao thoâng boä KDL Quoác gia sinh thaùi röøng ngaäp maën (giai ñoaïn 2006 – 2008). - Döï aùn tuyeán ñöôøng thuyû KDL Quoác gia sinh thaùi röøng ngaäp maën (giai ñoaïn 2006 – 2008). - Döï aùn Coâng vieân Vaên hoaù Muõi Caø Mau goàm caùc haïng muïc nhö: bôø keø vaønh ñai Bieån Ñoâng, Bieåu töôïng Muõi Caø Mau,… (giai ñoaïn 2006 – 2008). - Cô sôû haï taàng KDL Ñaàm Thò Töôøng (giai ñoaïn 2007 – 2009). - Cô sôû haï taàng KDL Cuïm ñaûo Hoøn Khoai (giai ñoaïn 2007 – 2010). - Cô sôû haï taàng VQG U Minh Haï (giai ñoaïn 2007 – 2010). - Cô sôû haï taàng VQG Muõi Caø Mau (giai ñoaïn 2007 – 2010). - Cô sôû haï taàng caùc ñieåm du lòch khaùc (giai ñoaïn 2007 – 2008). Toång soá voán ñaàu tö caùc döï aùn treân khoaûng 500 tyû ñoàng. Phaán ñaáu caùc döï aùn thu huùt ñaàu tö ñöôïc trieån khai thöïc vaø hoaøn thaønh trong naêm 2008; ñoàng thôøi thu huùt ñaàu tö töø 3 – 5 döï aùn môùi taïi caùc khu du lòch troïng ñieåm nhö: VQG U Minh Haï, VQG Muõi Caø Mau; Ñaàm Thò Töôøng… Quy hoaïch phaùt trieån heä thoáng cô sôû löu truù ñaûm baûo ñuû ñieàu kieän ñeå phuïc vuï du khaùch, ñaëc bieät laø caùc söï kieän lôùn nhö: naêm du lòch Caø Mau, Festival Ñoàng baèng soâng Cöûu Long… Trong ñoù khuyeán khích ñaàu tö khaùch saïn ñaït tieâu chuaån töø 3 sao trôû leân. ._.