Nghiên cứu ngôn ngữ Đồ hoạ trong thiết kế bao bì”

........................................................7 Các hình thức của Bao bì.........................................................................9 Những giá trị thực dụng và giá trị thẩm mỹ của Bao bì sản phẩm đối với con người...............................................................................................10 Vai trò của Bao bì với hệ thống sản phẩm.............................................11 Bao bì với vai trò quảng cáo và phát triển thương hiệu.........................11 Chương 2. Ngôn ngữ đồ hoạ trong nghệ thuật thiết kế Bao bì. 2.1. Quan niệm về thiết kế đồ hoạ Bao bì.....................................................13 2.1.1. Cách hiểu về đồ hoạ và ứng dụng của nó trong cuộc sống 2.1.2. Quan niệm về thiết kế đồ hoạ Bao bì. 2.2 Yếu tố màu sắc trong thiết kế đồ hoạ Bao bì. 2.2.1. Sự biểu cảm của màu sắc. .....................................................................15 2.2.2. Màu sắc trong thiết kế Bao bì................................................................18 2.3. Yếu tố chữ trong thiết kế đồ hoạ Bao bì................................................22 2.3.1. Chữ với vai trò thông tin sản phẩm, thể hiện hình ảnh, truyền cảm làm nên bố cục..............................................................................................23 2.3.2. Chữ kết hợp với màu sắc trên Bao bì.....................................................25 2.3.3. Chữ trên Bao bì với vai trò quảng cáo và khuyếch trương thương hiệu.26 Yếu tố hình ảnh trong thiết kế đồ hoạ Bao bì và các hình thức thể hiện hình ảnh.................................................................................................28 Chất liệu sử dụng trong Bao bì và sự biểu cảm của nó..........................32 Chương 3. Những tiêu chí chuẩn mực của một thiết kế đồ hoạ Bao bì và đánh giá về hiện trạng bao bì ở Việt Nam. 3.1. Những tiêu chí chuẩn mực của một thiết kế đồ hoạ Bao bì. 3.1.1. Tính thẩm mỹ........................................................................................35 3.1.2. Tính công năng và kết cấu khoa học của Bao bì...................................37 3.1.3. Tính kinh tế...........................................................................................41 3.2. Đánh giá hiện trạng Bao bì ở Việt Nam................................................42 Chương 4. Kết quả nghiên cứu sáng tạo. Tổng hợp quá trình nghiên cứu.............................................................46 Tính hệ thống và đồng bộ trong quá trình thiết kế................................46 Nội dung bài thực hiện..........................................................................47 PHẦN III. PHẦN KẾT LUẬN. Tài liệu tham khảo......................................................................................55 B. ĐỒ HỌA NGHỆ THUẬT PHẦN I. PHẦN MỞ ĐẦU Lời nói đầu.................................................................................................57 Giới thiệu chung........................................................................................ 57 PHẦN II. SƠ LƯỢC VỀ LỊCH SỬ NGHỆ THUẬT VIỆT NAM VÀ ĐỀ TÀI TRANH SƠN KHẮC. 1.Sơ lược vỀ lỊch sỬ nghỆ thuẬt ViỆt Nam……………………………….58 2.Lý do chỌn thỂ loẠi sơn khẮc…………………………………………...61 3.Phân tích đề tài tranh sơn khẮc Sinh hoạt vùng cao……………………64 C. PHẦN KINH TẾ GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT……………………………………………….68 Lợi nhuận của tranh sơn khắc.....................................................................69 Lợi nhuận của thiết kế và quảng cáo bao bì của một thương hiệu, một sản phẩm…………...........................................................................................71 A. ĐỒ HỌA ỨNG DỤNG PHẦN I. PHẦN MỞ ĐẦU 1.Lời nói đầu. Goorki đã khẳng định : “Con người bao giờ cũng gắn liền với cái đẹp, gắn liền với nhu cầu thẩm mỹ”. Từ khi xã hội loài người được hình thành, con người đã không ngừng tìm tòi, sáng tạo và lý giải cái đẹp. Nó được thể hiện bằng sự toàn vẹn, hài hoà giữa hình thức và nội dung, nó luôn tồn tại trong cuộc sống của con người, ẩn chứa trong các sự vật hiện tượng. Người nghệ sỹ sáng tạo ra nó thông qua các hình thức nghệ thuật như : Văn học , thơ ca, hội hoạ... cùng với sự phát triển của xã hội nhu cầu về cái đẹp và sự sáng tạo cũng không ngừng đựơc nâng cao chính vì điều này ngành Mỹ thuật công nghiệp ra đời nhằm giải quyết những nhu cầu bức thiết đó và ngày càng khẳng định vai trò của mình trong đời sống xã hội và trong sản xuất. Trong sự phát triển chung của MTCN, đồ hoạ ứng dụng có vị trí rất quan trọng, nó bao trùm lên phần lớn các hoạt động thiết kế, quảng cáo ... đưa ra những định hướng thẩm mỹ cho từng lĩnh vực nhằm hoà nhập với xu thế chung của toàn nhân loại. Đồ hoạ bao bì chính là một trong những hoạt động đó đã góp phần không nhỏ phục vụ cho nhu cầu về thưởng thức cái đẹp của con người. Đây là lĩnh vực khá lý thú nhưng nó lại mới mẻ đối với ngành đồ hoạ nước nhà bởi nền kinh tế Việt Nam còn non trẻ so với Thế giới. Vì thế, trong thời buổi kinh tế thị trường cạnh tranh gay gắt như hiện nay, sản phẩm hàng hoá của Việt Nam muốn tới được tay người tiêu dùng và có được tiếng nói chung với kinh tế Thế giới thì sản phẩm đó ngoài chất lượng tốt còn phải mang giá trị thẩm mỹ cao, tính thẩm mỹ của một sản phẩm ở đây thông qua bao bì chứa đựng nó. Đây cũng chính là một trong những yếu tố tiếp thị có hiệu quả cao nhất đưa sản phẩm đến với người tiêu dùng, với vai trò đó bao bì thực sự có vị trí quan trọng trong việc xây dựng và phát triển thương hiệu hàng hoá của đất nước nói chung và của một đơn vị sản xuất nói riêng. Luận văn nghiên cứu về Ngôn ngữ đồ hoạ trong thiết kế bao bì là kết quả tìm tòi, niềm say mê, ham hiểu biết của sinh viên với mong muốn đóng góp một phần nào đó về quan niệm thiết kế đồ hoạ tới sự nhận thức về giá trị thẩm mỹ của mỗi người. 2. Lý do chọn đề tài. Sau một thời gian tìm hiểu và thâm nhập thực tế sinh viên nhận thấy : Việc trang trí, làm đẹp cho các bao bì sản phẩm của hoạ sĩ thiết kế đồ hoạ là đóng vai trò lớn trong việc tiêu thụ hàng hoá và phát triển thương hiệu. Bao bì ra đời không chỉ đóng vai trò là bảo vệ sản phẩm mà nó còn mang giá trị thẩm mỹ cao, với những ý tưởng sáng tạo mới mẻ của hoạ sĩ thiết kế mà sản phẩm bao bì đang ngày càng được hoàn thiện và trở thành một lĩnh vực nghệ thuật trong thiết kế đồ hoạ. Một trong những mục đích chính của đồ hoạ là quảng cáo và ở đó bao bì là hình thức tiếp thị nhanh nhất đến người tiêu dùng về hình ảnh và nhãn hiệu của doanh nghiệp. Khi sản phẩm đến tay người tiêu dùng, những yếu tố tác động trực tiếp đến họ là màu sắc, là chữ viết, là hình ảnh, là chất liệu … được sử dụng trong quá trình thiết kế, từ đó họ có thể cảm nhận được nội dung của sản phẩm thông qua những yếu tố trên hay còn gọi đó là Ngôn ngữ đồ hoạ trong thiết kế bao bì. Ý thức được điều đó, là một sinh viên Mỹ Thuật Tạo Dáng Công Nghiệp, chuyên ngành Đồ hoạ người viết nhận thấy việc đề cao vai trò và giá trị của những yếu tố đồ hoạ đã tạo nên giá trị thẩm mỹ trong mỗi sản phẩm bao bì cũng như vai trò của nó trong việc quảng cáo và tiêu thụ sản phẩm. Chính vì vậy sinh viên đã chọn“ Nghiên cứu ngôn ngữ Đồ hoạ trong thiết kế bao bì” làm đề tài luận văn của mình. Mong muốn của luận văn là đóng góp và làm phong phú hơn quan niệm về bao bì, bổ sung khả năng thẩm mỹ đồng thời giúp cho người tiêu dùng nhận thức được tầm quan trọng của bao bì đối với sự phát triển hiện nay của kinh tế Việt Nam, hơn thế nữa là sự tìm tòi học hỏi muốn đưa vốn kiến thức đã học, đã được đào tạo để trở thành một nhà thiết kế đồ hoạ trong tương lai. 3. Mục đích, nhiệm vụ và giới hạn của đề tài. Trong khuôn khổ một bài khoá luận với một chừng mực nào đó, luận văn cố gắng đi vào nghiên cứu Ngôn ngữ đồ hoạ trong thiết kế bao bì bằng những yếu tố đặc trưng nhất đó là : màu sắc, chữ viết, hình ảnh, chất liệu được sử dụng trong thiết kế bao bì sản phẩm. Bên cạnh đó, luận văn đưa ra những vấn đề liên quan tới sự ra đời và phát triển cũng như vai trò, quan niệm, những yếu tố đã tạo nên một thiết kế bao bì mang giá trị thẩm mỹ cao. Sau khi chọn được đề tài tâm đắc, nhiệm vụ tiếp theo của mỗi sinh viên là phải suy nghĩ để đưa ra những giải pháp tốt nhất cho đề tài nhằm giải quyết một cách hợp lý và hiệu quả. Nêu rõ được quan niệm chung về bao bì, vai trò ứng dụng và giá trị thẩm mỹ của nó đồng thời đưa ra được những yếu tố đồ hoạ góp phần tạo nên sự thành công của một thiết kế bao bì. Qua đó nhằm đem đến cho người đọc nhận định mới về bao bì nước ta trong giai đoạn hiện nay. Đồng thời nêu lên được tầm quan trọng và mối liên hệ mật thiết của bao bì với sản phẩm hàng hoá. PHẦN II . NỘI DUNG NGHIÊN CỨU. CHƯƠNG 1. KHÁI QUÁT VỀ SỰ RA ĐỜI VÀ PHÁT TRIỂN CỦA BAO BÌ. 1.1. Tìm hiểu chung về Bao bì. Trong suy nghĩ của mỗi người, Bao bì có thể hiểu nôm na là “cái vỏ bọc” bên ngoài có nhiệm vụ bảo vệ, cất giữ sản phẩm nằm bên trong, tránh va đập, trầy xước khi vận chuyển. Trước đây, khi xã hội loài người chưa phát triển, cuộc sống của người nguyên thuỷ chỉ là săn bắt, hái lượm nên nhu cầu cần “ một thứ” để chứa đựng chưa nhiều, khái niệm về bao bì đối với họ còn mơ hồ, chưa rõ ràng. Những tài liệu nghiên cứu cho thấy, thời nguyên thuỷ, con người đã mang trái cây về hang được bọc trong những tấm da thú hay giỏ được đan bằng cây cỏ. Sau dần khi xã hội phát triển hơn một chút thì con người bắt đầu chú trọng hơn đến bao bì và sự bọc gói. Lúc này, họ đã biết sử dụng các vật bằng đồng, gốm, gỗ để làm vật đựng trong bao bì, sách lịch sử có ghi lại rằng : Tám nghìn năm trước đây người Trung Quốc đã sáng tạo ra những lọ gốm nung đủ các loại để bảo quản các vật thể rắn và lỏng, người Ai Cập làm ra những bình thuỷ tinh để làm đồ đựng. Thời Trung Kỷ đã xuất hiện các vật liệu để bọc gói như : da, vải, gỗ, thuỷ tinh và gốm. Như thế, bao bì ở thời kỳ này đã bắt đầu có những hình khối rõ ràng hơn trước. Trong suốt nhiều thế kỷ, bao bì chỉ đảm bảo được tính thực dụng tức là vai trò bảo vệ, bảo quản và vận chuyển sản phẩm.Nhưng vào thời gian đó bao bì cũng chỉ dừng lại ở kết cấu, hình khối vững chắc mà không hề quan tâm tới hình thức thẩm mỹ của nó. Khi xã hội phát triển hơn, các sản phẩm nông nghiệp, đặc biệt là các sản phẩm thủ công đã trở nên tinh xảo, lý tưởng hơn thì bao bì cũng tiến theo một bước dài cùng với những tiến bộ đó.Vào khoảng chế độ phong kiến bao bì đã thực sự phát triển, bằng sự khéo léo của người thợ thủ công mà các sản phẩm đồ hộp trở nên rất đẹp, cầu kỳ và tinh tế. Các đồ hộp này cũng thường chỉ để dành cho tầng lớp trên của xã hội như vua chúa, quan lại, các giới quý tộc...Thời kỳ này ở Châu Âu, bao bì phát triển rất mạnh với những sản phẩm đặc trưng và rõ nét như bao bì cho súng, đồ hộp đựng trang sức... Còn ở Châu Á thời kỳ này, đồ hộp – bao bì thường làm bằng gỗ, đồng, gốm đựng trầm hương và những vật quý báu, linh thiêng ... Đồ hộp được các thợ thủ công dồn rất nhiều tâm huyết mà tạo nên nó, vì thế mà bao bì, đồ hộp được xem là quý và chỉ dành để đựng những đồ vật quý giá, đắt tiền. Bước tiến đáng lưu ý của bao bì - đồ hộp là bao bì đã có khối vuông hình chữ nhật hay tròn ... đều rất rõ ràng ngay ngắn nếu không nói là rất tinh tế, cầu kỳ. Khoảng thế kỷ 17, khi nền công nghiệp đã bắt đầu xuất hiện thì cũng kéo theo cả một cuộc cách mạng về phương diện mỹ thuật công nghiệp mà trong đó có bao bì - đồ hộp . Đồ hộp và bao bì bắt đầu được thiết kế với chủ yếu là về kiểu dáng nhằm phục vụ cho việc mang vác vận chuyển. Cho tới nay thì bao bì - đồ hộp đạt được những thành tựu đáng kinh ngạc bởi nó đã tạo cho con người một tiềm thức : khi có sản phẩm đòi hỏi phải có đồ hộp và bao bì kèm theo. Sự đòi hỏi này khiến cho vị trí của việc thiết kế bao bì- đồ hộp trở nên hết sức quan trọng trong việc quảng cáo – tiếp thị cho một hãng, một thương hiệu. Không chỉ vậy, với sự phát triển mạnh về mặt công nghệ khoa học kỹ thuật, sự cạnh tranh kinh tế thị trường đã buộc các nhà doanh nghiệp phải đưa ra những chiến lược kinh doanh mới để làm tăng thị phần của mình và chiếm được cảm tình của khách hàng. Khi xã hội phát triển mạnh về mặt kinh tế, đời sống vật chất của con người được nâng cao thì một tất yếu nữa là được đáp ứng đầy đủ nhu cầu về mặt tinh thần nên xu hướng của người tiêu dùng hiện nay là quan tâm đến những hàng hoá có hình thức đẹp đi đôi với chất lượng sản phẩm. Chính những nhu cầu tất yếu đó đòi hỏi những thiết kế bao bì sản phẩm vừa phải mang đầy đủ chức năng thông tin về sản phẩm, vừa làm đẹp không gian sống mang lại sự phong phú trong đời sống tinh thần của con người. Trong xu thế cạnh tranh hiện nay, hàng ngoại nhập có mặt tại Việt Nam rất phong phú, đa dạng về chủng loại và mẫu mã với chất lượng tốt buộc các doanh nghiệp Việt Nam phải tìm ra những giải pháp mới để tạo được chỗ đứng trong thị trường . Muốn làm được điều đó, bên cạnh sự đầu tư về trang thiết bị máy móc công nghệ phải có một đội ngũ hoạ sĩ thiết kế đồ hoạ tốt và họ phải có cái nhìn đúng đắn đối với vai trò của bao bì trong việc quảng cáo và khuyếch trương hình ảnh của công ty. 1.2. Các hình thức của Bao bì. Bao bì hiện nay trên thị trường rất đa dạng về mọi mặt từ hình dáng tới chất liệu và các kết cấu đóng mở : từ khối lập phương, chữ nhật, tròn, tam giác... Nhưng dù ở hình dáng nào đi chăng nữa thì bao bì vẫn phải mang tính công năng cao, phù hợp với sản phẩm mà nó chứa đựng . Sau đây là một số bao bì với dạng thức thường gặp : Dạng hộp đựng. Dạng chai lọ. Dạng túi xách. Dạng giấy gói hàng. Đối với bao bì thông thường được chia ra làm một số loại sau: Bao bì sản phẩm : là bao bì gắn trực tiếp vào hàng hóa và được bày bán kèm theo. Ở đây bao bì sản phẩm được chia ra làm 2 loại : bao bì sơ cấp và bao bì thứ cấp. Bao bì sơ cấp là loại bao bì trực tiếp chứa đựng sản phẩm ví dụ như các chai nước ngọt, bia, rượu ... Bao bì thứ cấp phục vụ cho việc vận chuyển , lưu giữ và bảo quản hàng hoá trên các phương tiện và trong các kho hàng. Ví dụ như các thùng hàng trên xe congtainer, các két đựng nước ngọt ... Bao bì ngoài : là loại bao bì chứa đựng một hoặc một số bao bì chứa một số lượng hàng hoá nhiều. Với những sản phẩm nhỏ gọn, người ta thường dùng cách thức trổ thủng cho cả bao bì chứa đựng và bao bì ngoài để tăng thêm sự sinh động cho sản phẩm, người tiêu dùng có thể nhìn thấy sản phẩm bên trong và kiểm định được phần nào về chất lượng của chúng. Dựa vào tính chất từng loại hàng hoá, người ta có thể phân chia bao bì theo cách thức khác là bao bì đóng và bao bì mở : Bao bì đóng đựoc sử dụng cho các sản phẩm khó bảo quản như đồ uống, đồ dễ vỡ. Bao bì mở thích hợp cho các mặt hàng khô, thô, dễ vận chuyển... Và cuối cùng, một bộ phận không thể tách rời của bao bì là ghi nhãn và thông tin mô tả hàng hoá ngay trên bao gói. Lớp này chính là hình thức của bao bì - đây là lớp quan trọng và quyết định sự thành công của sản phẩm. Tuỳ vào tính chất của sản phẩm mà chất liệu đi kèm với nó sẽ phù hợp. Vì chất liệu cũng nói nên nội dung của sản phẩm và chất liệu cũng có sức biểu cảm của nó nên người viết đã đưa yếu tố chất liệu sử dụng trong bao bì vào phần Nghiên cứu Ngôn ngữ đồ hoạ trong thiết kế Bao bì. Bên đây là một số minh hoạ về các sản phẩm bao bì với các hình thức khác nhau. 1.3. Những giá trị thực dụng và giá trị thẩm mỹ của Bao bì sản phẩm đối với con người. Sự ra đời và phát triển của bao bì phù hợp với sự nhìn nhận sự vật của con người qua từng thời kỳ, từng giai đoạn lịch sử. Như đã nói ở phần trước, thời nguyên thuỷ khái niệm bao bì chỉ đơn thuần là “ cái vỏ” vẫn còn mơ hồ chưa rõ ràng, con người thời đó thường lấy những vật liệu có sẵn trong thiên nhiên như vỏ cây, lá cây... để làm vật chứa đựng. Khi con người biết làm ra của cải vật chất thì nhu cầu cần “dụng cụ” để đựng, bảo vệ, cất giữ và buôn bán giao thương hàng hoá được coi trọng hơn, các sản phẩm giờ đây được sản xuất trên dây chuyền công nghệ hàng loạt từ đó đã nảy sinh nhu cầu thưởng thức cái đẹp. Giờ đây sản phẩm làm ra không chỉ có chất lượng tốt mà còn phải có hình thức phù hợp với nhu cầu thẩm mỹ của con người. họ sẵn sàng bỏ nhiều tiền để mua một sản phẩm có bao bì, mẫu mã đẹp và có sự thu hút tốt. Chính điều này đã thúc đẩy các nhà doanh nghiệp có những chiến lược mới trong kinh doanh đó là chú trọng nhiều hơn vào hình thức bao bì của sản phẩm. Khi sản phẩm được bày bán, các mẫu mã bao bì không những bảo quản, bảo vệ cho sản phẩm mà còn tạo nên sự phong phú cho gian hàng. Những người bán hàng thường bày lên trước những hàng hoá có mẫu mã, màu sắc đẹp nhằm thu hút khách hàng. Trên thực tế, một sản phẩm sẽ tạo được nhiều thiện cảm cho người tiêu dùng nếu nó có một bao bì đẹp, phù hợp và tiện dụng thể hiện sự nghiêm túc trong thiết kế. Bao bì đẹp cũng góp phần làm phong phú thêm đời sống tinh thần, nâng cao khả năng tri giác, làm cho con người có được sự nhạy bén, tinh tế và có thị hiếu thẩm mỹ lành mạnh. Tiếp xúc với một mẫu mã bao bì đẹp là con người đã tiếp xúc với một sản phẩm có giá trị cao, định hướng được cho mình về ý thức thẩm mỹ một cách đúng đắn. Với vai trò của mình, hình dáng của bao bì sẽ luôn tồn tại với cuộc sống của con người, với sự phát triển của xã hội. 1.4. Vai trò của bao bì đối với sản phẩm. Như đã nói ở trên, cùng với sự phát triển không ngừng của xã hội, sản phẩm làm ra không chỉ dừng lại ở chất lượng tốt mà phải có mẫu mã bao bì đẹp mới đáp ứng được những yêu cầu khắt khe của xã hội. Qua đó ta có thể thấy rõ vai trò của bao bì đối với việc sản xuất hàng hoá. Sản phẩm đó bán chạy hay không bán chạy, hấp dẫn hay không hấp dẫn đối với khách hàng phần lớn tuỳ thuộc vào hình thức thẩm mỹ của bao bì. Các sản phẩm hàng hoá được bán ra thị trường nhất thiết phải được bao gói bởi nó không những mang ý nghĩa thực dụng là bao bọc, bảo vệ và mà nó còn làm đẹp sản phẩm, làm tăng giá trị chất lượng sản phẩm. 1.5. Bao bì với vai trò quảng cáo và phát triển thương hiệu. Nhiều nhà hoạt động thị trường gọi “ bao bì là bước cơ bản thứ năm của marketing” bổ xung cho giá cả, phân phối và khuyến mại sản phẩm. Đối với mỗi một thương hiệu bao bì được coi là “người bán hàng thầm lặng” nó trực tiếp tiếp cận với khách hàng đồng thời nó quảng cáo luôn hình ảnh của thương hiệu đó. Để đáp ứng được nhu cầu của thị trường có tính cạnh tranh gay gắt như hiện nay, các thương hiệu lúc nào cũng phải tính đến phần hơn của mình so với các đối thủ. Có nghĩa là bao bì càng phù hợp, càng đáp ứng được nhu cầu tiêu thụ của con người bao nhiêu thì càng chiếm được lòng tin của họ bấy nhiêu. Lúc này bao bì không đơn thuần là thứ để bảo vệ sản phẩm mà nó phải mang yếu tố thẩm mỹ và có tính công năng cao, thuận tiện cho chiến lược marketing của nhà sản xuất thu lại lợi nhuận cho doanh nghiệp.Với những điều này, bao bì nghiễm nhiên trở thành công cụ đắc lực của marketing trong việc khuyếch trương thương hiệu sản phẩm. Với một xã hội phát triển, cuộc sống của người dân ngày càng được nâng cao, hàng hoá giờ đây được sản xuất nhiều và có mặt ở khắp nơi với các hình thức bán hàng khác nhau, đặc biệt là hình thức bán hàng tự chọn ở trong các siêu thị. Trong điều kiện ấy, bao bì đã phát huy hết khả năng là “người bán hàng thầm lặng” để thu hút sự chú ý của người tiêu dùng, tạo cho họ niềm tin vào sản phẩm ấy. Khi nhu cầu thẩm mỹ của con người nảy sinh, họ sẵn sàng trả tiền nhiều hơn một chút cho sự tiện lợi, hình thức bên ngoài, độ tin cậy và vẻ lịch sự của sản phẩm. Chính vì điều này, bao bì đã làm tăng mức giàu sang cho người tiêu dùng. Một bao bì đẹp sẽ kích thích tâm lý “muốn khám phá, muốn dùng thử” của khách hàng. Nói cách khác, hình thức sản phẩm có thể kích thích túi tiền của người dân, đó chính là một trong những nghệ thuật bán hàng của các doanh nghiệp góp phần dẫn tới sự thành đạt của họ. Thấy được tầm quan trọng của bao bì, các nhà sản xuất đã đưa ra những cải tiến mẫu mã sao cho phù hợp với tiến trình phát triển chung của xã hội và nhu cầu của con người. Chẳng hạn như công ty bánh kẹo Kinh Đô năm 2003 vừa qua đã đưa ra những mẫu mã bao bì mới cho mặt hàng bánh Trung thu đem lại sự thích thú cho khách hàng, sản phẩm được tiêu thụ rất nhanh, vượt qua các đối thủ cạnh tranh. Đạt đựoc điều đó bởi công ty này đã đưa ra được hình thức bao bì sản phẩm khác hẳn với mặt hàng cùng loại của các công ty khác. Với sắc đỏ ấn tượng, những thay đổi trong mẫu mã bao bì cùng các yếu tố khác trong quá trình thiết kế được đầu tư đã đem lại sự thành công cho họ. Chính sự cải tiến này mà một lần nữa hình ảnh của thương hiệu được tạo dựng trong tâm lý khách hàng giúp cho các sản phẩm khác của công ty được tiêu thụ mạnh hơn. CHƯƠNG 2 . NGHIÊN CỨU NGÔN NGỮ ĐỒ HOẠ TRONG THIẾT KẾ BAO BÌ. 2.1. Quan niệm về thiết kế đồ hoạ Bao bì. 2.1.1 Cách hiểu về đồ hoạ và ứng dụng của nó trong cuộc sống. Theo tiếng HiLạp, đồ hoạ bắt nguồn từ chữ “ Graphik” có nghĩa là víêt. Bên cạnh hội hoạ và điêu khắc, đồ hoạ là một bộ phận quan trọng thứ ba của nghệ thuật tạo hình. Có thể nói đồ hoạ là một bộ phận xưa cũ nhất trong lịch sử văn hoá nói chung và trong nghệ thuật tạo hình nói riêng. Các yếu tố đồ hoạ xuất hiện đầu tiên trong lịch sử loài người là các nét khắc trên đá, trong các hang động, các hoạ tiết trên đồ đất nung… của người cổ đại. Đồ hoạ là phương tiện thông tin thị giác đầu tiên truyền đạt các khái niệm về tình cảm và tạo vật của những người sống cách chúng ta hàng nghìn năm về trước. Các hoạ sĩ thời đó đã tìm ra trong đó cái đẹp tinh tế của đường nét; sự giản dị, cô đọng về màu sắc; tính khoẻ mạnh về nét bút và dao khắc... Ngày nay, các hoạ sĩ không chỉ phát huy những yếu tố này mà cùng với công nghệ khoa học kỹ thuật hiện đại, nghệ thuật đồ hoạ được ứng dụng ở mọi lĩnh vực và ngày càng đi sâu vào cuộc sống của xã hội. Những ứng dụng của đồ hoạ trong cuộc sống rất phong phú và đa dạng: từ việc trình bày bìa sách, tạp chí, vẽ truyện thiếu nhi, vẽ tem, các thiết kế biểu trưng, các áp phích quảng cáo, tranh cổ động, thiết kế mẫu mã bao bì sản phẩm ... đến các hình thức quảng cáo trên báo, trên truyền hình... Sự xuất hiện của đồ hoạ trong mọi lĩnh vực đã mang lại một lượng thông tin lớn tác động trực tiếp vào tiềm thức của con người giúp cho sự nhận thức về giá trị thẩm mỹ trong mỗi thiết kế tốt hơn để từ đó thúc đẩy nền Mỹ thuật công nghiệp nước nhà ngày càng phát triển. 2.1.2. Quan niệm về thiết kế đồ hoạ Bao bì. Thiết kế bao bì khác với sáng tác hội hoạ thông thường. Nó thuộc lĩnh vực thương phẩm nên được thiết kế dựa trên những yếu tố đặc trưng, giá trị sử dụng của sản phẩm và cũng chịu sự hạn chế của công nghệ in ấn. Người thiết kế buộc phải có sự hiểu biết về nhiều mặt như văn hoá - xã hội, phong tục tập quán, phải có sức sáng tạo, năng động trong công việc, đồng thời họ phải hiểu được ý đồ kinh doanh của công ty, thị hiếu của người tiêu dùng và am hiểu được cả nghệ thuật tạo hình đến những công nghệ khoa học kỹ thuật hiện đại. Với vai trò quan trọng trong việc sản xuất kinh doanh hàng hoá nên việc xây dựng một quan niệm về thiết kế đồ hoạ là rất cần thiết nhằm xác định rõ khi thiết kế bao bì phải tuân theo nguyên tắc nàovà nó có ý nghĩa như thế nào với từng loại mặt hàng cụ thể. Trước tiên, ngôn ngữ sử dụng trong quá trình thiết kế phải đơn giản để nhằm mục đích thông tin tới người tiêu dùng một cách nhanh nhất, rõ ràng nhất. Sự đơn giản ở đây là lượng thông tin, là màu sắc là hình ảnh... ở từng mặt của bao bì . Bao bì nào cũng có ngôn ngữ riêng của nó từ một bao bì chỉ nhỏ trong lòng bàn tay đến những bao bì chứa đựng những mặt hàng cồng kềnh, đồ sộ. Một thiết kế có thông điệp rõ ràng sẽ có khả năng đặc biệt gợi ấn tượng tốt trong tâm lý người tiêu dùng về sản phẩm, niềm tin tưởng vào cơ sở sản xuất. Bên cạnh đó, ngôn ngữ thiết kế phải phù hợp và tạo cảm giác gần gũi với lối sống của người tiêu dùng. Các sản phẩm Việt Nam nhằm phục vụ người Việt Nam, từ những nhà khoa học đến người nông dân chất phác, từ người được đào tạo năng lực thẩm mỹ đến những người chưa qua đào tạo, từ trẻ em đến người cao tuổi đều phải cảm nhận được ý đồ sáng tạo của thiết kế và hiểu được nội dung của sản phẩm. Tính phù hợp của hình thức bao bì còn phụ thuộc vào thị hiếu thẩm mỹ từng vùng miền, quốc gia. Ở Việt Nam, người miền Bắc có thị hiếu khác với người miền Nam, người nông thôn có thị hiếu khác với người thành phố, thị hiếu của người miền xuôi khác với người miền ngược. Chính vì thế mà yêu cầu đặt ra với mỗi nhà thiết kế là phải hiểu được tâm lý khách hàng để đưa ra các thiết kế cho phù hợp. Một thiết kế thành công không chỉ đáp ứng về mặt mỹ thuật mà còn phải quan tâm đến tính ứng dụng của nó, mỗi thiết kế đưa ra phải có sự thể nghiệm để xem thiết kế đó có thuận tiện trong quá trình sử dụng, vận chuyển và sản xuất hay không. Như vậy, việc xây dựng một quan niệm về thiết kế đồ hoạ bao bì đóng vai trò quan trọng trong việc đưa sản phẩm đến với người tiêu dùng, từ đó có thể thúc đẩy sản xuất của các doanh nghiệp. Đối với một sản phẩm hàng hoá để xây dựng được ấn tượng tốt trong tâm lý khách hàng, đánh bại được đối thủ cạnh tranh thì sản phẩm đó phải có sự hấp dẫn về cả chất lượng lẫn hình thức. Tất cả được ấn định trong 4 yếu tố : màu, chữ, hình ảnh và chất liệu mà người viết gọi đó là ngôn ngữ đồ hoạ , các yếu tố này sẽ tạo cho người tiêu dùng cảm nhận về chất lượng sản phẩm thông qua sự biểu cảm của chúng. 2.2. Màu sắc trong thiết kế đồ hoạ Bao bì. Khi cảm nhận cái đẹp của một tác phẩm hội hoạ, trước hết người ta cảm nhận vẻ đẹp của nó thông qua màu sắc. Chính màu sắc đã tạo nên phần hồn của tác phẩm.Trong tác phẩm đồ hoạ cũng vậy, màu sắc là yếu tố mạnh nhất tạo nên sự thành công của thiết kế . Bằng ánh sáng con người đã cảm nhận được vẻ đẹp muôn màu của Thế giới xung quanh. Tự bản thân nó đã bộc lộ ý tưởng hay cảm xúc cần truyền tải của tác giả mà không sử dụng đến âm thanh hay bất kỳ ngôn ngữ nào khác. Đối với hoạ sĩ nói chung và hoạ sĩ thiết kế đồ hoạ nói riêng, màu sắc là đối tượng sử dụng quan trọng trong tác phẩm của mình. Để đem lại hiệu quả thẩm mỹ cao trong sáng tác đòi hỏi người sử dụng phải có sự cảm nhận tốt, ứng dụng một cách hợp lý và sáng tạo để mang lại sự thành công của tác phẩm và truyền đạt được mong muốn của chính mình thông qua tác phẩm đó. 2.2.1. Sự biểu cảm của màu sắc. Màu sắc có sức hút thị giác rất lớn, nó là hiện tượng vật lý mà mắt ta nhìn thấy thông qua ánh sáng, cảm nhận được bằng chính tình cảm của mình đối với sự vật hiện tượng đang diễn ra. Ánh sáng tác động tới các vật thể, các vật thể đó hấp thụ hoặc phản xạ lại sóng ánh sáng kích thích vào cơ quan thị giác cho ta cảm nhận về màu. Tuy vậy, màu sắc không chỉ phụ thuộc vào vật thể và ánh sáng, nó là sự cảm nhận phức tạp và bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như : nghệ thuật , tâm sinh lý con người, các đặc trưng về văn hoá của mỗi vùng miền, mỗi quốc gia... khiến cho sự cảm nhận về ngôn ngữ của màu sắc cũng khác nhau. Trong quá trình sáng tác một tác phẩm hội hoạ hay một thiết kế về đồ hoạ thì những liên tưởng, sự biểu cảm của màu sắc giúp cho người sáng tác chủ động hơn trong quá trình sáng tạo tác phẩm của mình. Dưới đây là một số sự liên tưởng đặc trưng thông qua màu sắc : Thứ nhất đó là sự liên tưởng về âm thanh : Những màu rực như :màu xanh nõn chuối, xanh cobal, màu vàng... thường gợi tiếng vang lớn còn các màu sẫm lại gợi âm thanh trầm đục. Những màu nhã hoặc sáng nhẹ êm mang lại cảm giác về vùng âm thanh dịu êm. Sự liên tưởng về mùi vị : Sự biểu cảm này chỉ mang tính chất tương đối. Màu vàng chanh làm ta liên tưởng tới vị chua, màu đỏ, màu cam gợi vị ngọt; màu lục xám cho ta cảm giác đắng chát và những tông màu trầm cho cảm giác sang tr ... Sự liên tưởng về kích thước : Cùng một diện tích hoặc một thể tích thì những màu sáng có kích thước và không gian lớn hơn các màu tối, màu đậm nhất là các màu vàng, lam nhạt gợi sự biểu cảm về không gian rộng hơn các màu khác. Sự liên tưởng về nhiệt độ : Màu đỏ , cam, vàng cho ta cảm giác nóng do gần với màu lửa và màu mặt trời. Còn màu lam tím, màu lục do gần với màu sắc của cây cỏ, bầu trời, mặt nước gợi cho ta cảm giác mát lạnh, nhẹ nhàng. Sự liên tưởng về tình cảm : Các màu đỏ, màu da cam và các màu chói được coi là những màu tích cực, kích thích sự hưng phấn , lòng say mê. Các màu lạnh , trầm gây cảm giác buồn lặng, các màu mát , nhã gắn liền với sự cao sang, tâm lý nhàn hạ thanh cảnh .. Ngoài ra, màu sắc tác động vào giác quan của con người tạo nên cảm giác về độ xa, gần, tính động, tĩnh của sự vật. Thực tế cho thấy những màu nóng và sắc độ của chúng thường gây cho ta cảm giác đến gần mắt nhìn, còn những màu lạnh thì gợi cảm giác chạy lùi ra phía sau, phía xa. Bên cạnh đó, màu sắc có sự liên quan nhất định đối với hình khối. Các hình khối động thường mang màu nóng như đỏ, vàng, cam ... sẽ gây sự va đập thị giác mạnh . Ngược lại những màu lạnh hoặc trầm lại có khả năng nhấn mạnh tính ổn định, vững chãi của hình khối . Màu sắc có khả năng hoàn thiện hình khối rõ rệt, nó tạo cho hình khối có sự đa dạng về sức biểu cảm, chất liệu phong phú của bề mặt. Khi cần thiết có thể sử dụng nhiều quan hệ màu trên cùng một bề mặt làm gia tăng hoặc giảm nhẹ sự chú ý của thị giác với từng bộ phận của hình khối riêng lẻ thống nhất và khái quát . Với những liên tưởng về màu sắc như đã nói ở trên, ta thấy màu sắc đã có sự liên hệ tất yếu với đời sống con người. Mỗi người đều tin rằng, bất kỳ một màu nào đó cũng có mối liên hệ gần gũi trong mọi lĩnh vực như : văn hoá, sự kiện , tâm lý ...của mỗi vùng miền, mỗi quốc gia. Chẳng hạn, đối với người phương Đông thì màu sắc cũng chứa nhiều ý nghĩa cụ thể : Màu đỏ tượng trưng cho phúc lộc, màu vàng dành cho vương quyền và sự lỗi lạc. Màu xanh lá cây cho sự trường thọ và tuổi trẻ; màu xanh dương biểu thị cho chủ nghĩa duy linh và thiên phúc... Màu đen biểu hiện cho sự buồn bã, ảm đạm; màu trắng là dấu hiệu tang tóc và sự tinh khiết... Đối với người phương Tây thì gần như ngược lại : Màu trắng biểu hiện cho sự tinh khôi, vui vẻ luôn được dùng trong lễ cưới còn màu vàng biểu hiện cho sự đố kỵ, ốm yếu ... Qua một số những liên tưởng của màu sắc đã nêu ở trên ta có thể khẳng định : Màu sắc luôn tác động đến đời sống văn hoá con người, nó hầu như chi phối tất cả ngành nghề trong xã hội. Các ngành nghề của Mỹ thuật Công nghiệp nói chung và ngành Đồ hoạ nói riêng cần có sự tìm hiểu kỹ ._.về màu cho phù hợp với chuyên ngành của mình. Để dung hoà được sự chi phối của màu trong từng lĩnh vực khác nhau thì việc trau dồi những kiến thức văn hoá - xã hội, tìm ra những khái niệm chung nhất để ứng dụng vào thiết kế đồ hoạ quảng cáo là vô cùng cần thiết. 2.2.2. Màu sắc trong thiết kế đồ hoạ Bao bì. Một nhãn hiệu muốn có chỗ đứng trên thị trường ngoài sự đảm bảo về chất lượng thì giá trị thẩm mỹ của sản phẩm cũng phải được đề cao.Tính thẩm mỹ biểu hiện ở từng yếu tố cụ thể đó là bố cục, là kết cấu, là tạo hình của bao bì sản phẩm đó. Khi tiếp nhận một sản phẩm, yếu tố đầu tiên tác động tới tâm lý khách hàng chính là màu sắc của bao bì chứa đựng nó, bằng sự cảm nhận riêng về màu trong mỗi người mà họ quyết định lựa chọn hay không lựa chọn, thích hay không thích sản phẩm ấy. Chính vì ưu thế của mình mà yếu tố màu sắc đã trở thành đối tượng sử dụng quan trọng trong quá trình thiết kế bao bì của người hoạ sĩ. Nhận thức được tầm quan trọng của màu sắc đối với việc đáp ứng nhu cầu thẩm mỹ của người tiêu dùng và tác động của nó trong việc tiêu thụ hàng hoá các doanh nghiệp đã coi đây như một chính sách đầu tư trong sản xuất kinh doanh. Hiện nay do sức cạnh tranh hàng hoá trên thị trường diễn ra gay gắt nhiều sản phẩm mới ra đời cùng với sự đa dạng phong phú về chủng loại mẫu mã và màu sắc vì thế mà đã xuất hiện nhiều bao bì có màu sắc thể hiện sản phẩm riêng và gần như là độc quyền về màu của nhãn hiệu ấy. Chẳng hạn như màu vàng của phim Kodak, màu xanh lá cây của phim Fuji, màu đỏ của Dunhill, màu xanh của Pepsi ... sự riêng biệt về màu này đã tạo cho khách hàng có ấn tượng tốt đối với nhãn hiệu mà họ dự định sử dụng như thế lượng sản phẩm tiêu thụ của các hãng đó sẽ tăng cao. Đơn cử một ví dụ điển hình đó là bao bì sản phẩm của hãng YvesSantLaurent trong từng mặt hàng kinh doanh như : thuốc lá, mỹ phẩm,... đã thực sự gây ấn tượng tốt đối với người tiêu dùng bởi màu gam nóng trầm vừa sang trọng vừa quý phái mà hãng đã xây dựng và ấn định nó. Chính yếu tố này đã giúp cho YvesSantLaurent là một trong những nhãn hiệu có mức doanh thu cao nhất trong các mặt hàng kinh doanh thời trang, mỹ phẩm trên Thế giới. Màu sắc của bao bì cũng tuỳ thuộc vào đặc trưng của sản phẩm mà nó chứa đựng bên trong. Đối với hàng mỹ phẩm dành cho phái nữ thì sự quyến rũ, tính sang trọng là yếu tố hàng đầu được đặt ra vì thế màu sắc được các nhà thiết kế thường dùng ở loại sản phẩm này là những tông màu nhẹ nhàng như hồng, xanh, tím ... để gợi sự uyển chuyển, nữ tính hay sắc đỏ rực rỡ, ấn tượng, quyến rũ để tạo cảm hứng cho khách hàng là nữ giới. Với hàng mỹ phẩm của nam giới thì những tông màu ghi, hay xanh... được dùng nhiều hơn cả với mục đích tạo sự mạnh mẽ, lôi cuốn Đối với bao bì dành cho thực phẩm, một yêu cầu tất yếu đối với người thiết kế là màu sắc dành cho loại sản phẩm này phải dùng như thế nào để phù hợp với đặc trưng của sản phẩm? Phải dùng màu như thế nào để mang lại cảm giác ngon miệng cho khách hàng? Qua sự tìm hiểu về sự biểu cảm của màu sắc và tìm hiểu thị hiếu tiêu dùng của khách hàng mà người viết cho rằng tông màu nóng như đỏ, cam, vàng ... được sử dụng nhiều hơn cả. Chẳng hạn như sản phẩm nước hoa quả của hãng Suntory... đã sử dụng gam màu này trên bao bì tạo cảm giác ngon miệng cho khách hàng. Màu sắc có ngôn ngữ riêng, sức thu hút riêng của mình vì thế đối với từng đối tượng hướng tới của sản phẩm mà người thiết kế sử dụng sao cho phù hợp. Đối với khách hàng là trẻ em, thì bao bì của sản phẩm dành cho đối tượng này phải có sự đơn giản trong cách sử dụng màu mà vẫn sinh động tạo sự cuốn hút cho trẻ, phù hợp với tâm sinh lý của lứa tuổi. Với các sản phẩm công nghiệp như ti vi, tủ lạnh ... việc sử dụng những màu ghi, xanh, đen, đỏ trong quá trình thiết kế bao bì cũng tạo được những hiệu quả bất ngờ cho sản phẩm đồng thời thông tin cho người tiêu dùng về nội dung sản phẩm một cách nhanh nhất, rõ ràng nhất. Việc sử dụng những màu ghi kết hợp với màu của chất liệu bao bì sẽ tạo sự thuận lợi trong quá trình in ấn và gia công sản phẩm. Chính việc sử dụng những tông màu ấy sẽ tạo cho người tiêu dùng tránh được cảm giác nặng nề bởi tính chất của sản phẩm hơn là dùng những màu sắc rực rỡ. Màu sắc của bao bì cũng có nhịp điệu, trạng thái của nó nên đôi khi ở từng thiết kế màu sắc có chỗ chói chang, rực rỡ song cũng có những khoảng màu lặng được coi là khoảng nghỉ mắt, những màu êm dịu hoặc các mảng màu đen trắng được sử dụng nhiều hơn cả. Đây cũng được coi là một yếu tố thu hút sự chú ý của khách hàng đòi hỏi người thiết kế phải đặt được dấu ấn thẩm mỹ của màu sắc lên trên sản phẩm. Khi được bày trên cùng một quầy hàng có nhiều bao bì sản phẩm đa dạng về kết cấu, phong phú về màu sắc trong không gian như vậy nếu sản phẩm nào đạt được sự tinh tế sẽ chiến thắng trong sự lựa chọn của khách hàng. Một số bao bì chất liệu là thuỷ tinh, với sự hấp thụ của ánh sáng đã đem lại sự lôi cuốn về thị giác; hiệu quả bất ngờ của nó đã tạo sự thích thú cho người sử dụng. Với đặc tính trong suốt, tông màu xanh nhạt, trắng, ghi ...có thể nhìn được trực tiếp sản phẩm, loại bao bì này được sử dụng nhiều hơn cả trong sản phẩm rượu, bia, mỹ phẩm ... Đôi khi để làm tăng giá trị của sản phẩm, nhà thiết kế cũng dùng chính những mặt trong của bao bì để đưa ý đồ sáng tác của mình tạo tính độc đáo của bao bì sản phẩm. Màu phần này thường mang tính chất tĩnh hơn so với mặt ngoài để đảm bảo được yếu tố chính phụ trong mỗi thiết kế. Trong quá trình thiết kế, đòi hỏi người hoạ sỹ phải có những phương pháp sử dụng màu thật tinh tế tránh những hiểu nhầm nơi khách hàng. Chẳng hạn đối với bao bì dành cho dược phẩm của phương Tây phải phân biệt được tính chất của từng loại thuốc, màu sắc sử dụng trên bao bì thuốc bổ khác với màu bao bì của độc dược như thế nào, đây chính là sự thách thức đối với người thiết kế. Đối với thuốc bổ màu sắc được dùng nhẹ nhàng hơn màu của độc dược bởi tính chất của nó nên việc gợi được sự an toàn, ổn định cho người tiêu dùng chính là cái đích mà thiết kế hướng tới. Hay bao bì dành cho thực phẩm, màu sắc dùng ở đây cần hạn chế màu đen, màu chàm ... bởi những màu này không gây được cảm giác ngon miệng nơi khách hàng mà trái lại còn mang lại cho họ những hiểu lầm đáng tiếc gây tổn thất về kinh tế cho hãng sản xuất. Màu sắc trên bao bì còn phụ thuộc vào tính chất của sản phẩm, vào tiêu chí của nhà sản xuất đặt ra trong từng lĩnh vực nên đòi hỏi người thiết kế có sự năng động trong cách sử dụng màu. Trong quá trình thiết kế những câu hỏi thường xuyên được đặt ra là : đối tượng của thiết kế là loại sản phẩm gì? sản phẩm đó dành cho đối tượng nào? màu sắc của thiết kế có thích hợp bày bán ở quầy hàng và có dễ làm cho khách hàng thấy được sức hấp dẫn của sản phẩm không? Một thiết kế bao bì đạt được những câu hỏi trên là một thiết kế có giá trị về mọi mặt ứng dụng và tính thẩm mỹ. Màu sắc trên bao bì khi được ứng dụng cho sản phẩm nào cũng phải đạt được sức căng của màu, tạo được nhịp điệu và ấn định được nó trong tổng thể chung và phải có sự liên kết đồng bộ với chữ và hình ảnh trên cùng một thiết kế. Với vai trò như vậy người viết cho rằng màu sắc chính là phần hồn sáng tạo nên cái đẹp trong thiết kế bao bì sản phẩm. 2.3. Yếu tố chữ trong thiết kế đồ hoạ Bao bì. Trong lịch sử phát triển của xã hội, chữ viết được coi là thành tựu lớn nhất của văn minh nhân loại. Ngoài việc lưu giữ thông tin, sử dụng trong giao tiếp hàng ngày nó còn là yếu tố quan trọng để tạo nên vẻ đep của một tác phẩm đồ hoạ ứng dụng. Nếu màu sắc được coi là linh hồn tạo nên vẻ đẹp của sản phẩm đồ hoạ thì người viết cho rằng chữ viết chính là phần nội dung truyền tải vẻ đẹp đó. Chữ trong thiết kế đồ hoạ được quan niệm như một hình giống với bất cứ hình ảnh nào để có thể gây được sự chú ý từ người xem; nó cũng là ngôn ngữ để diễn tả tư tưởng, tình cảm cũng như ước muốn của con người.Với sự sáng tạo của nhà thiết kế, chữ không chỉ đóng vai trò thông tin đơn thuần mà nó còn sử dụng để truyền tải những cảm xúc khác nhau trong tiếp thị và hỗ trợ cho hình ảnh quảng cáo. Chính sự thăng hoa trong quá trình sáng tạo của hoạ sỹ thiết kế đã tạo cho chữ viết mang tính biểu cảm và diễn đạt được đầy đủ nội dung mà nó cần thông tin. Giống như một diễn viên có thể thay đổi ý nghĩa của từ ngữ bằng cách điều chỉnh ngữ điệu, người thiết kế cũng có thể kiểm soát ý nghĩa của từ ngữ bằng cách thay đổi kiểu chữ khác nhau để truyền đạt ý tưởng của mình. Tính biểu cảm của chữ nằm ngay trong sự phối hợp hài hoà giữa các con chữ, font chữ. Một cụm chữ mang tính biểu cảm cũng mang tới cho người đối diện những cảm nhận thú vị. Chữ sử dụng trong quá trình thiết kế bao bì cũng có ý nghĩa tương tự, chữ trên bao bì không chỉ mang vai trò thông tin nội dung của sản phẩm nó chứa đựng mà tự thân nó còn thể hiện hình ảnh truyền cảm nội dung làm nên bố cục độc đáo, kết hợp với màu sắc tạo hiệu quả thẩm mỹ cao; đối với thương hiệu nó còn đóng vai trò quảng cáo và khuyếch trương thương hiệu đó. 2.3.1. Chữ với vai trò thông tin sản phẩm, thể hiện hình ảnh, truyền cảm làm nên bố cục. Trong thiết kế bao bì, việc sử dụng chữ với mục đích truyền đạt nội dung sản phẩm là một vai trò tất yếu, điều này vô cùng quan trọng bởi khi mua hàng, sự quan tâm đầu tiên của khách hàng là công dụng và cách sử dụng của sản phẩm ấy như thế nào? Chính điều này đòi hỏi những thông tin trên đó phải đơn giản, dễ hiểu vì vậy việc tạo ra bố cục chữ giản dị, rõ ràng mà vẫn đạt hiệu quả thẩm mỹ là vấn đề được đặt ra với mỗi thiết kế. Đặc biệt đối với các mặt hàng dược phẩm, thực phẩm... thì hiệu quả thông tin nhanh là yếu tố hàng đầu mà các thiết kế cần hướng tới. Tuy nhiên để nâng cao tính thẩm mỹ và tạo được hiệu quả tốt thì việc lựa chọn kiểu chữ và sắp xếp hợp lý là rất cần thiết, không những thế mà giá trị của sản phẩm sẽ được đề cao hơn. Ở ví dụ trên ta thấy nội dung của sản phẩm phụ thuộc vào phần thông tin nên việc lựa chọn hình thức thể hiện rất được chú trọng. Cùng một sản phẩm sữa nhưng dành cho đối tượng khác nhau là vận động viên thể thao và người hoạt động bình thường, font chữ trên bao bì sản phẩm dành cho vận động viên thể thao thì động hơn, mang nét khoẻ khoắn, năng động hơn font chữ trên sản phẩm dành người hoạt động bình thường thì đơn giản, nhẹ nhàng hơn. Trong quá trình thiết kế bao bì, việc dùng font chữ để truyền tải thông tin đến người tiêu dùng là rất quan trọng, vì thế người thiết kế luôn phải tâm niệm rằng mình đang thiết kế cho sản phẩm gì? Cho ai? Và cách thức sử dụng chữ như thế nào cho phù hợp với đối tượng ấy? Việc dùng chữ trên bao bì cũng có quy tắc riêng trong từng sản phẩm, từng đối tượng cụ thể; với sản phẩm dành cho người già thì thông tin phải dễ đọc, rõ ràng, ngay ngắn, còn với đối tượng phục vụ là trẻ em thì chữ phải dễ hiểu, ngắn gọn và logic vì tư duy của trẻ không có sự liền mạch như ở người lớn. Để đạt được điều này không phải dễ chính vì thế sự hiểu biết lẫn kinh nghiệm phong phú của nhà thiết kế sẽ tạo nên một sản phẩm hội tụ những yếu tố này. Ngoài nhiệm vụ thông tin tới người tiêu dùng nội dung của sản phẩm, chữ trên bao bì còn mang giá trị thẩm mỹ sâu sắc thông qua vẻ đẹp của việc sắp xếp bố cục chữ. Có nhiều bao bì sản phẩm chữ được thiết kế với vai trò chủ đạo thể hiện hình ảnh mà không cần minh hoạ, đó chính là những ưu thế của chữ đem lại trong quá trình thiết kế. Chẳng hạn như sản phẩm điện tử UVU của hãng RCA được nhà thiết kế Paula Scher và Ron Louie sử dụng những font chữ chắc khoẻ , bố cục liền mạch đã tạo cho sản phẩm mang nét độc đáo, truyền cảm cho người tiêu dùng nội dung mà nó chứa đựng mà không cần bất cứ hình ảnh nào. Tuy nhiên để đạt được thành công như trên đòi hỏi một tư duy tốt, sự tìm tòi, sáng tạo không ngừng của các nhà thiết kế. Nhà thơ gọi chữ là trang phục của lời nói, các nhà triết học gọi chữ là phương tiện biểu hiện của tư duy, có ý kiến khác cho rằng: chữ là ngôn ngữ được thị giác hoá nhưng trong nghệ thuật thiết kế đồ hoạ chữ sẽ chỉ đơn giản là “chữ” nếu không có nghệ thuật trình bày. Trong quá trình thiết kế bao bì sản phẩm, việc sắp xếp và trình bày chữ sao cho phù hợp đáp ứng cả yêu cầu về thông tin và giá trị thẩm mỹ là đòi hỏi tất yếu của mọi thể loại hàng hoá, chính vì thế, sự cảm thụ về nghệ thuật trong mỗi hoạ sĩ thiết kế rất cần thiết. Ngoài việc truyền đạt thông tin sản phẩm, chữ trên bao bì còn đóng vai trò làm hình ảnh minh hoạ, đồng thời kết hợp với màu sắc chữ sẽ tạo nên một bố cục độc đáo thu hút sự chú ý của các đối tượng tiêu dùng. Việc dùng chữ thay thế hình ảnh sẽ mang giá trị nghệ thuật cao hơn, mới mẻ hơn bất cứ một ngôn ngữ nào khác. Bên cạnh đó, chữ được sử dụng trên bao bì còn tạo sự thống nhất trong hệ thống sản phẩm tạo nên sự liên tưởng tốt trong tâm lý người tiêu dùng về các mặt hàng khác nhau của nhãn hiệu đó. Đây chính là mong muốn của nhà sản xuất đặt ra với mỗi thiết kế, từ đó tạo nên hình ảnh của thương hiệu trong tâm lý người tiêu dùng. 2.3.2. Chữ kết hợp với màu sắc trên bao bì. Khi kết hợp với màu sắc, chữ trên bao bì trở thành một đối tượng thiết kế hoàn hảo. Nhà thiết kế có thể sử dụng những chức năng đa dạng của chữ trong một thương hiệu với những đặc tính phong phú của màu để truyền tải ý đồ sáng tác một cách có hiệu quả nhất . Mỗi sản phẩm đều có đặc tính, công dụng và đối tượng sử dụng khác nhau vì thế màu sắc dùng trong chữ trên bao bì phải được thiết kế phù hợp với từng loại sản phẩm. Chẳng hạn như ở bao bì sữa dành cho hai đối tượng sử dụng khác nhau người lớn và trẻ em. Kiểu chữ trên bao bì sữa dành cho trẻ em thì ngộ nghĩnh kết hợp với màu sắc rực rỡ tạo một cảm giác động, vui tươi phù hợp với độ tuổi và có sức hút thị giác lớn đối với trẻ con. Còn kiểu chữ ở bao bì sữa dành cho người lớn thì nghiêm túc, đơn giản hơn và tạo một cảm giác tĩnh. Trên bao bì của sản phẩm thời trang, người ta thường sử dụng những kiểu chữ kinh điển, tạo sự tin cậy và cảm giác thanh lịch, quý phái; chữ màu thường gây hiệu quả tâm lý cho người xem cao hơn chữ đen trắng. Cùng với màu, chữ tạo nên bố cục độc đáo, cuốn hút thị giác người tiêu dùng. Khi kết hợp với màu của chính sản phẩm, chữ đã tạo nên hiệu quả bất ngờ cho người sử dụng. Trường hợp này thường gặp ở những sản phẩm như rượu, bia, nước ngọt, hay mỹ phẩm là nước hoa. 2.3.3. Chữ trên Bao bì với vai trò quảng cáo và khuyếch trương thương hiệu. Một sản phẩm khi đến tay người tiêu dùng, bao bì của nó, ngoài nhiệm vụ thông tin tới người mua nội dung của sản phẩm còn đem lại giá trị thẩm mỹ họ bằng các yếu tố đồ hoạ được các nhà thiết kế đưa vào để thuyết phục người mua. Khi sản phẩm ấy được lựa chọn có nghĩa là nhãn hiệu của công ty sản xuất ra nó đã đến được người tiêu dùng, như thế doanh nghiệp đó đã thành công trong chiến lựơc marketing, chính bao bì của sản phẩm là một trong những nhân tố đóng góp vào sự thành công đó. Tất nhiên, để quảng cáo được thương hiệu của mình đến với người tiêu dùng các doanh nghiệp phải thông qua ngôn ngữ giao tiếp đó là chữ được sử dụng trên bao bì. Khi chữ được thiết kế làm thương hiệu cho một công ty hay một tập đoàn nó được đánh giá là hình thức thể hiện cao nhất, nhu cầu hoàn thiện và vươn tới cái đẹp của nó ngày càng mãnh liệt. Ngày nay chúng ta đã quá quen thuộc với các thương hiệu như SAMSUNG, SONY, CANON, LG... trong ngành công nghiệp điện tử ; và KENZO, CK ... trong lĩnh vực công nghệ thời trang và mỹ phẩm, hay President, Walls ... trong ngành công nghiệp thực phẩm, để đạt được thành quả đó là cả một quá trình tìm tòi sáng tạo của đội ngũ thiết kế, sự thử thách trong thương trường và rất nhiều các yếu tố khác tạo nên sức mạnh cho thương hiệu. Trong thiết kế chữ cho thương hiệu, đầu tiên người thiết kế phải đưa ra được một kiểu chữ đặc trưng, chuẩn mực, phải thoả mãn đựoc tính đơn giản trong cấu trúc hình mới làm nên một thương hiệu ấn tượng với mọi người, đây chính là mục tiêu chiến lược của các nhà quảng cáo và tiếp thị. Thương hiệu đó đựơc áp dụng trong tất cả các hình thức khác nhau như trên poster, catalog, sản phẩm văn phòng (tờ rơi, tờ gấp, ...) đến các phương tiện truyền thông khác như : truyền hình, báo chí, Internet ... để làm công việc marketing cho sản phẩm của mình. Hình thức tiếp thị nhanh nhất cho điều này chính là tự sản phẩm tiếp thị cho sản phẩm thông qua bao bì của nó. Người ta đã đưa ra nhận định “ một thương hiệu muốn tồn tại được phải phát âm đựơc” như thế có nghĩa là thương hiệu xuất hiện trên bao bì cũng giống như bất cứ một ngôn ngữ truyền tải thông tin nào khác đều đòi hỏi phải lập được “cảm giác rõ ràng” những gì cần truyền đạt. Khả năng điều chỉnh, kiểm soát cảm xúc là một trong những yếu tố quan trọng trong việc quyết định mua sản phẩm đó của khách hàng. Vì vậy, để có thể gây được ấn tượng vào tâm trí người tiêu dùng, thương hiệu hay bất cứ một thông tin bằng chữ nào trên bao bì cũng phải có một ý nghĩa xác định, rõ ràng. Tức là, khi một sản phẩm hàng hoá tới tay người tiêu dùng, chữ trên bao bì phải có tính chất mô tả như gợi cho người đọc một đặc tính nổi bật nào đó của sản phẩm, những lợi ích mà sản phẩm đó đem lại vừa rõ ràng, vừa có sức biểu cảm. Nếu điều đó đạt đựơc thì cùng với các yếu tố khác sẽ gắn chặt với hàng hoá, ấn tượng với khách hàng và mạnh hơn nữa là cảm giác của họ về sản phẩm. Điển hình như sản phẩm NIVEA, chữ trên bao bì của sản phẩm rất ít, chỉ có tên thương hiệu NIVEA và tên của loại sản phẩm cụ thể, không cần đọc thông tin chi tiết người ta cũng có thể hiểu đó là mỹ phẩm bởi chính kiểu chữ của nó. Với kiểu dáng chắc khoẻ của font chữ NIVEA kết hợp với chữ thể hiện loại sản phẩm đặc trưng cùng màu trắng với nét chữ thanh mảnh đưa đến một sự tương phản mạnh về hình khối ( vững chãi và mềm mại) nhưng lại tạo nên một thể thống nhất, sự quyến rũ, niềm tin tưởng vững chắc mà font chữ đem lại. Với yếu tố này đã mang lại sự thành công lớn cho hãng trong thị trường mỹ phẩm Thế giới. Việc trình bày bố cục chữ trên bất kỳ một sản phẩm nào của thiết kế đồ hoạ cũng như trên bao bì sản phẩm góp phần to lớn trong việc tiếp thị và quảng cáo hình ảnh của một thương hiệu. Chính điều này đã làm thay đổi tư duy của các nhà sản xuất, ngày nay người tiêu dùng quan tâm tới nhãn hiệu nhiều hơn là hình ảnh của công ty sản xuất ra nó, thương hiệu mạnh thì thu hút sự quan tâm của khách hàng vượt qua sự cạnh tranh của các đối thủ khác. Ví dụ như một số người tiêu dùng quen sử dụng sản phẩm sữa của công ty sữa Vinamilk và họ chỉ thích mua sản phẩm này khi có nhu cầu tiêu dùng mà thôi. Qua đây ta có thể thấy nhãn hiệu sản phẩm là yếu tố đầu tiên thu hút khách mua hàng, yếu tố này đã tạo nên khả năng nhận biết, gợi nhớ, phân biệt và định hướng cho khách hàng tiêu dùng sản phẩm. Từng câu, từng chữ khi đưa lên bao bì sản phẩm dù chỉ là một thông tin bình thường, người thiết kế cũng phải cân nhắc và đặc biệt, chữ khi đó được đặt tên làm thương hiệu cho hàng hoá, phải được chắt lọc một cách tối đa, cách sắp xếp từng chữ từng ký tự phải tạo nên một tổng thể hài hoà, bộc lộ những nét mới mẻ, độc đáo làm nổi bật đặc tính sản phẩm thông qua vẻ đẹp của chữ. Với vai trò trong việc quảng cáo sản phẩm và khuyếch trương thương hiệu, vì thế chữ cũng được coi là “tín hiệu thương phẩm thứ ba” hay là một đại diện lớn cho hãng sản xuất. Trong quá trình thiết kế chữ trên bao bì, để quảng cáo sản phẩm và khuyếch trương thương hiệu hay bất kỳ mục đích nào thì vai trò của nhà thiết kế cũng vô cùng quan trọng. Chính vì thế nó đòi hỏi trong hoạ sỹ tố chất sáng tạo, sự năng động, ham học hỏi và sự hiểu biết về nhiều lĩnh vực. 2.4. Yếu tố hình ảnh trên bao bì và các hình thức thể hiện hình ảnh. Cùng với yếu tố chữ vào màu sắc thì việc đưa yếu tố hình ảnh lên bao bì cũng đóng vai trò quan trọng đối với các giá trị về thẩm mỹ và công năng sử dụng của sản phẩm. Hình ảnh được sử dụng trên bao bì cũng mang mục đích thông tin tới khách hàng về nội dung của sản phẩm để định hướng người tiêu dùng trong việc lựa chọn sản phẩm. Bao bì thường được các hoạ sĩ rất quan tâm về phần trang trí trên các mặt của nó, vì thế mà yếu tố hình ảnh được sử dụng nhiều trong các thiết kế. Hình ảnh có thể là chụp ảnh, tranh vẽ ( màu nước, sơn dầu...), ảnh đã qua xử lý vi tính hay bằng những hình thức đồ hoạ khác ( mảng, nét, khắc, trổ ...) nhằm thông tin cho người tiêu dùng về sản phẩm. Nhưng hình ảnh trên bao bì không phải để cố tình minh hoạ cho sản phẩm mà hình ảnh ở đây chính là tín hiệu của thẩm mỹ, cho dù hình ảnh được đưa vào là tự nhiên hay hình minh hoạ thì chúng vẫn phải được nhìn nhận dưới góc độ của một thủ pháp đồ hoạ. Việc dùng hình ảnh để minh hoạ cần phải trung thực, dùng hình ảnh đẹp không có nghĩa là dùng sai với chất lượng sản phẩm. Điều này rất quan trọng đối với tất cả các loại hàng hoá, vì thế người hoạ sỹ thiết kế phải biết lựa chọn hình ảnh cho phù hợp với sản phẩm mà bao bì chứa đựng. Tuỳ vào tính chất của sản phẩm mà quyết định hình ảnh trên bao bì có xuất hiện hay không. Chẳng hạn, nếu bao bì của sản phẩm với chất liệu là nilon, nhựa trong, thuỷ tinh thì việc đưa hình ảnh sản phẩm lên đó là không cần thiết vì tự sản phẩm đó đã thể hiện nội dung của nó rồi. Nhưng đối với chất liệu bao bì là giấy, bìa hoặc những bao bì được đóng gói kín thì việc đưa hình ảnh sản phẩm vào là rất cần thiết bởi như thế khách hàng khi mua sản phẩm sẽ dễ dàng nhận biết từng loại hàng để sử dụng phù hợp. Để chứng minh cho quan điểm trên, người viết xin đưa ra ví dụ về sản phẩm sữa dành cho đối tượng là vận động viên thể thao nhưng mỗi loại lại phục vụ cho các vận động viên ở các bộ môn khác nhau, để nhận biết được điều này người ta có thể thấy ở hình ảnh thể hiện trên bao bì. Mong muốn của người thiết kế là đưa hình ảnh giúp cho khách hàng dễ nhận biết về nội dung sản phẩm mặt khác thông qua hình ảnh người ta còn cảm nhận được hương vị của nó nữa. Đơn cử một số sản phẩm nước hoa quả, người thiết kế đã sử dụng hình ảnh của các loại trái cây đã làm ra loại nước này để người tiêu dùng dễ dàng nhận biết và lựa chọn cho mình loại nước uống phù hợp nhất. Để làm tăng tính thẩm mỹ cho bao bì sản phẩm, ngoài việc lựa chọn hình ảnh cho phù hợp với nội dung, người thiết kế còn phải biết kết hợp hình thức thể hiện hình ảnh đó bằng các phương pháp khác nhau. Trong khuôn khổ một bài khoá luận có nhiều hạn chế người viết xin đưa ra một số hình thức thể hiện hình ảnh thường gặp trên các bao bì sản phẩm hiện nay: Hình thức thể hiện hình ảnh bằng nhiếp ảnh : đây là hình thức thường gặp nhất trên các bao bì sản phẩm nhằm mục đích làm rõ nhất nội dung cần thông tin, tạo cho người tiêu dùng có những nội dung đích thực nhất, rõ ràng nhất. Hình thức thể hiện hình ảnh bằng thủ pháp đồ hoạ mảng: đây là hình thức thể hiện hình ảnh khá độc đáo, tạo cho bao bì sản phẩm có giá trị nghệ thuật cao. Thông qua hình thức thể hiện này mà người thiết kế có thể truyền đạt được mong muốn của mình về nội dung sản phẩm và ý đồ biểu hiện đến với khách hàng. Hình thức thể hiện hình ảnh bằng nét cũng được các nhà thiết kế đưa vào gợi ấn tượng về sản phẩm. Công năng cơ bản nhất của nét là bao ngoài để xác định giới hạn của hình ảnh, hình ảnh ở đây có thể cụ thể hoặc mang tính gợi mở về một đối tượng mà nó định diễn tả. Đối với thiết kế đồ hoạ nói chung hay trong thiết kế bao bì thì minh hoạ hình ảnh bằng nét có tầm quan trọng như nhiếp ảnh để gợi sự thể hiện nội dung của sản phẩm. Phương pháp thể hiện hình ảnh bằng nét có nhiều thuận lợi hơn là dùng phương pháp nhiếp ảnh, dùng nét có thể diễn tả bất cứ điều gì mà người hoạ sỹ có thể tưởng tượng trong tâm trí mình. Hình thức thể hiện hình ảnh bằng các modul kết hợp với nhau tạo ra bố cục hài hoà, làm nên sự độc đáo riêng cho sản phẩm. Cách thức này ta thường gặp ở một số bao bì có kết cấu đơn giản như các hộp vuông, chữ nhật, túi xách tay... Bên cạnh đó, một số cách thể hiện hình ảnh bằng các phương khác như vẽ tranh, khắc trổ để tạo hiệu quả thẩm mỹ đồng thời làm tăng giá trị sản phẩm. Ngoài những hình thức thể hiện hình ảnh đã nói như trên, để tăng thêm phần hấp dẫn cho sản phẩm, người thiết kế cũng có thể trang trí bao bì bằng những đường diềm chạy quanh tạo thành một chuỗi hoa văn hình ảnh kéo dài nhằm lôi cuốn thị giác người tiêu dùng. Những bao bì sử dụng hình thức này thường dành cho các sản phẩm có tính chất quý hiếm như : các hộp rượu, hộp chè ... hiện nay một số bao bì sản phẩm của bánh kẹo, mỹ phẩm cũng rất ưa chuộng hình thức thể hiện này. Việc sử dụng hình ảnh bằng chính logo của hãng sản xuất trên bao bì cũng đang là xu hướng hiện nay của nhiều nhà thiết kế : Trên bao bì hình ảnh logo có thể để nguyên, ghép hay xén bớt đều tuỳ thuộc vào chủ ý của hoạ sỹ thiết kế. Thông thường, khi dùng hình ảnh logo để trang trí thì màu sắc trên bao bì lúc này thường nhẹ nhàng hoặc ngược lại để nhấn mạnh hình ảnh của logo trên đó. Như thế, việc sử dụng hình ảnh trên bao bì là yếu tố thẩm mỹ khá độc đáo đem lại thành công cho thiết kế. Với vai trò quan trọng của việc đưa hình ảnh vào bao bì, đòi hỏi nhà thiết kế phải sử dụng hình ảnh thật tinh tế, hợp lý mà vẫn độc đáo, gây ấn tượng tốt đối với khách hàng. Nhưng đôi khi, việc sử dụng hình ảnh trên bao bì một cách quá tuỳ tiện, không phù hợp, không thông tin được nội dung của sản phẩm sẽ gây những hậu quả không tốt ảnh hưởng tới việc tiêu thụ hàng hoá và tâm lý khách hàng. Dưới đây là một số minh hoạ bao bì có các hình thức thể hiện hình ảnh bằng nhiều phương pháp khác nhau tạo nên những hiệu quả thẩm mỹ bất ngờ. 2.5. Chất liệu sử dụng trong Bao bì và sự biểu cảm của nó. Nếu như trước kia, bao bì chỉ là lá sen, lá khoai bọc gói vụng về thì ngày nay, với sự phát triển của khoa học kỹ thuật hàng loạt các chất liệu mới được ra đời tạo nhiều hiệu quả tốt về mặt kinh tế, ứng dụng, cũng như đáp ứng được nhu cầu thẩm mỹ của con người. Các chất liệu dùng cho bao bì như : giấy bìa, kim loại, gỗ, nilon, nhựa, da ... đã làm cho hình dáng của bao bì phong phú hơn, độc đáo hơn rất nhiều. Chất liệu sử dụng cho bao bì rất phong phú, được sử dụng nhiều hơn cả là chất liệu giấy bìa các loại. Giấy bìa có nhiều ưu điểm: dễ bao gói, kinh tế thuận tiện trong in ấn và vận chuyển ; không gây ô nhiễm môi trường và có thể tái tạo được. Giấy bìa được sử dụng rất nhiều trong các lĩnh vực cuộc sống: có thể làm vở viết cho học sinh, làm nhãn mác, tem thư, sách báo ... khi sử dụng trên bao bì cùng với chữ, nó không chỉ là phương tiện truyền đạt thông tin như ban đầu mà nó còn là một yếu tố vật liệu mạnh trong mọi lĩnh vực bởi giá trị sử dụng cao Hiện nay, trên thị trường nước ta có rất nhiều loại giấy bìa phục vụ cho công việc thiết kế bao bì. Một số loại giấy bìa được ưa chuộng nhiều như : Duplex, giấy tráng, PP,PE,OPP, các loại giấy có bề mặt bằng màng nhôm, màng P.E.T ...(minh hoạ) Loại bìa carton sóng được sử dụng nhiều trong sản phẩm công nghiệp vì loại bìa này có sức chịu lực tốt ; hay những sản phẩm là bánh kẹo thì thường sử dụng loại bìa Duplex có bề mặt trơn nhẵn, tạo hiệu quả cao khi in ấn và rất dễ gập, có thể tạo nhiều hình dáng phong phú cho bao bì . Bên cạnh đó, cũng có nhiều loại giấy khác với màu sắc phong phú phục vụ tốt nhất cho từng mục đích riêng trong các lĩnh vực khác nhau. Trong trang trí, bọc gói quà vào những dịp lễ tết, người ta còn sử dụng giấy tráng kim màu ánh bạc, vàng rực rỡ tươi sáng, tạo không khí vui tươi, hấp dẫn. Bên cạnh đó còn các loại giấy cao cấp khác của Nhật, Đức ... với sự phong phú của bề mặt gồ ghề, thô ráp, sần bóng ... cùng những màu sắc từ đen tới trắng, từ độ ghi tới sáng có thể đáp ứng đầy đủ mục đích của người thiết kế và thị hiếu của người tiêu dùng. Các sản phẩm bia, rượu, nước ngọt ... bao bì của nó sử dụng chất liệu thuỷ tinh đựơc ưa chuộng nhiều hơn cả. Đặc trưng chủ yếu của thuỷ tinh là trong, sáng và khả năng tạo hình phong phú của nó nên đã đem lại ấn tượng rõ ràng về nội dung sản phẩm, đạt được nhiều hiệu quả thẩm mỹ cao, truyền đạt được ý tưởng của người thiết kế. Bao bì kim loại có tác dụng chủ yếu trongviệc bảo vệ sản phẩm chống những va đập từ phía ngoài trong quá trình vận chuyển và sự xâm nhập hoá học gây lên men làm hỏng chất lượng sản phẩm ( trong công nghiệp thực phẩm). Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều bao bì sản phẩm đặc biệt là hàng thực phẩm, ở lớp trong người ta tráng thêm một lớp màng kim loại thường là màng nhôm hoặc là màng P.E.T. có tác dụng chống lại sự xâm nhập sinh học, tránh tác hại lên men cho sản phẩm. Chất dẻo tiêu biểu là nilon, nhựa đang ngày càng thịnh hành với nhiều tính năng, tiện dụng, được sử dụng rộng rãi trên nhiều hình thức. Giá thành của loại chất liệu này rất rẻ, gọn nhẹ, dễ đóng gói, không gây ẩm mốc ... hầu hết các sản phẩm hàng hoá hiện nay đều sử dụng nilon làm lớp bảo quản từ gói tăm, gói muối cho đến những sản phẩm to lớn hơn như tivi, tủ lạnh,... đều sử dụng chất liệu này để bảo quản hàng hoá. Nilon có mặt ở rất nhiều nơi : trong chợ, siêu thị, các cửa hàng kinh doanh sản phẩm đều sử dụng nó để đựng hàng hoá. Song mặt trái của nó là ảnh hưởng tới vệ sinh môi trường vì chất liệu này rất khó tiêu huỷ, do đó các nhà khoa học đang cố gắng tìm kiếm một chất liệu thay thế để đảm bảo an toàn cho môi trường. Ngoài ra, cũng có nhiều bao bì sản phẩm sử dụng chất liệu là gỗ, vải, mây tre... tuỳ thuộc vào ý tưởng của nhà thiết kế. Đặc biệt, có một số bao bì (thường là bao bì hàng mỹ phẩm) làm bằng chất liệu nhựa sau đó được bao ngoài bằng hộp bìa carton mềm. Chất liệu da cũng được sử dụng trong thiết kế hòm đựng, túi xách tạo sự sang trọng và lịch sự ; đơn cử như hãng Louis Vuitton ( LV ) chuyên sản xuất các sản phẩm về đồ da tạo được uy tín của mình trên thị trường Thế giới, nhắc tới chất liệu da người ta nhớ tới nhãn hiệu LV như thế người viết cho rằng chất liệu cũng là một yếu tố marketing thương hiệu. Trong quá trình tìm kiếm chất liệu cho công việc thiết kế bao bì, vai trò của người thiết kế cũng đựoc đánh giá cao bởi những hiểu biết, những kinh nghiệm của họ trong quá trình tìm kiếm. Chất liệu nào sử dụng cho bao bì phù hợp với sản phẩm, đạt đựơc những tiêu chuẩn về đảm bảo an toàn, kinh tế mà vẫn tạo được vẻ đẹp của sản phẩm? Đó là câu hỏi luôn luôn đặt ra cho người thiết kế. Chất liệu cũng là yếu tố mang tính biểu cảm cao, nếu bao bì sử dụng chất liệu sần sùi thì tạo cho người ta cảm giác gai góc, gồ ghề. Còn chất liệu mà tr._.