Nghiên cứu đổi mới chi trả thu nhập tăng thêm tại trường Đại học nông nghiệp Hà Nội

BỘ GIÁO DỤC VÀ ðÀO TẠO TRƯỜNG ðẠI HỌC NÔNG NGHIỆP HÀ NỘI ---------
--------- CAO ðỨC THÀNH NGHIÊN CỨU ðỔI MỚI CHI TRẢ THU NHẬP TĂNG THÊM TẠI TRƯỜNG ðẠI HỌC NÔNG NGHIỆP HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh Mã số : 60.34.05 Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. BÙI BẰNG ðOÀN HÀ NỘI – 2010 Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... i Lêi cam ®oan T«i cam ®oan r»ng, sè liÖu vµ kÕt qu¶ nghiªn cøu trong luËn v¨n lµ trung thùc vµ ch−a hÒ ®−îc sö dông ®Ó b¶o vÖ mét häc vÞ nµo. T«i xin cam ®oan r»ng, mäi sù gióp ®ì cho viÖc thùc hiÖn luËn v¨n nµy ®2 ®−îc ¶m ¬n vµ th«ng tin trÝch dÉn trong luËn v¨n ®2 ®−îc chØ râ nguån gèc T¸c gi¶ Cao §øc Thµnh Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... ii Lêi c¶m ¬n Trong qu¸ tr×nh häc tËp vµ thùc hiÖn ®Ò tµi, t«i ®2 nhËn ®−îc sù gióp ®ì cña nhiÒu tËp thÓ vµ c¸ nh©n. T«i xin ®−îc bµy tá sù c¶m ¬n s©u s¾c nhÊt tíi tÊt c¶ c¸c tËp thÓ vµ c¸ nh©n ®2 t¹o ®iÒu kiÖn gióp ®ì t«i trong qu¸ tr×nh häc tËp vµ nghiªn cøu. Tr−íc hÕt, víi t×nh c¶m ch©n thµnh vµ biÕt ¬n s©u s¾c, t«i xin göi lêi c¶m ¬n tíi thÇy –PGS.TS Bïi B»ng §oµn – ng−êi ®2 trùc tiÕp h−íng dÉn vµ gióp ®ì t«i trong suèt qu¸ tr×nh häc tËp, nghiªn cøu vµ hoµn thµnh luËn v¨n nµy. T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c thÇy gi¸o, c« gi¸o Bé m«n KÕ to¸n; c¸c thÇy c« gi¸o Khoa KÕ to¸n vµ Qu¶n trÞ kinh doanh; Khoa Kinh tÕ vµ ph¸t triÓn n«ng th«n; ViÖn Sau ®¹i häc; Phßng Tµi chÝnh – KÕ to¸n; Ban Gi¸m hiÖu Tr−êng §¹i häc N«ng nghiÖp Hµ Néi ®2 t¹o ®iÒu kiÖn gióp ®ì t«i mäi mÆt trong qu¸ tr×nh häc tËp vµ hoµn thµnh luËn v¨n. Cuèi cïng, t«i xin bµy tá sù biÕt ¬n ch©n thµnh tíi gia ®×nh, ®ång nghiÖp vµ b¹n bÌ – nh÷ng ng−êi ®2 lu«n bªn t«i, ®éng viªn, gióp ®ì t«i vÒ vËt chÊt còng nh− tinh thÇn trong suèt qu¸ tr×nh häc tËp vµ hoµn thµnh luËn v¨n nµy. Hµ Néi, ngµy 11 th¸ng 11 n¨m 2010 T¸c gi¶ Cao §øc Thµnh Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... iii Danh môc ch÷ viÕt t¾t NSNN Ng©n s¸ch Nhµ n−íc TNTT Thu nhËp t¨ng thªm NCKH Nghiªn cøu khoa häc CBCNV C¸n bé c«ng nh©n viªn XHCN X2 héi chñ nghÜa TP HCM Thµnh Phè Hå ChÝ Minh Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... iv Môc lôc Lêi cam ®oan i Lêi c¶m ¬n ii Môc lôc iii Danh môc ch÷ viÕt t¾t v Danh môc b¶ng vi I Më ®Çu 1 1.1 TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi 1 1.2 Môc tiªu nghiªn cøu cña ®Ò tµi 3 1.2.1 Môc tiªu tæng qu¸t 3 1.2.2 Môc tiªu cô thÓ 3 1.3 §èi t−îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu 4 1.3.1 §èi t−îng nghiªn cøu 4 1.3.2 Ph¹m vi nghiªn cøu 4 II Tæng quan tµi liÖu nghiªn cøu 5 2.1 C¬ së lý luËn 5 2.1.1 Tù chñ tµi chÝnh 5 2.1.2 Ph©n lo¹i ®¬n vÞ HCSN theo tiªu thøc tù chñ tµi chÝnh 10 2.1.3 Mét sè vÊn ®Ò vÒ Quy chÕ chi tiªu néi bé 15 2.1.4 Kh¸i niÖm, nguyÔn t¾c vµ nguån chi tr¶ TNTT 18 2.1.4.1 Kh¸i niÖm 18 2.1.4.2 NguyÔn t¾c chi tr¶ TNTT 19 2.1.4.3 C¨n cø x¸c ®Þnh møc TNTT vµ nguån chi tr¶ 20 2.2 C¬ së thùc tiÔn 22 2.2.1 Kh¸i qu¸t t×nh h×nh chi tr¶ TNTT cña c¸c tr−êng §H c«ng lËp ë ViÖt Nam 22 Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... v 2.2.2 C¸c vÊn ®Ò chñ yÕu ¶nh h−ëng tíi thu nhËp t¨ng thªm cña c¸c tr−êng ®¹i häc c«ng lËp 31 III §Æc ®iÓm ®Þa bµn nghiªn cøu vµ ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu 35 3.1 Tæng quan ®Þa bµn nghiªn cøu 35 3.1.1 §Æc ®iÓm tæ chøc cña Tr−êng §H n«ng nghiÖp Hµ Néi 35 3.1.2 Thùc tr¹ng c¬ cÊu c¸n bé c«ng nh©n viªn cña Tr−êng 38 3.1.3 Thùc tr¹ng sè l−îng sinh viªn qua c¸c n¨m 40 3.1.4 VÒ khoa häc c«ng nghÖ vµ HTQT 42 3.2 Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu 44 3.2.1 Ph−¬ng ph¸p thu thËp sè liÖu 44 3.2.1.1 Sè liÖu thø cÊp 44 3.2.1.2 Sè liÖu s¬ cÊp 44 3.2.2 Ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch 45 3.2.3 Ph−¬ng ph¸p xö lý sè liÖu 45 3.2.4 Ph−¬ng ph¸p chuyªn gia 45 IV KÕt qu¶n nghiªn cøu vµ th¶o luËn 46 4.1 Thùc tr¹ng tµi chÝnh 46 4.1.1 Thùc tr¹ng nguån kinh phÝ ng©n s¸ch nhµ n−íc cÊp vµ nguån thu bæ sung cña tr−êng 46 4.1.2 Thùc tr¹ng chi th−êng xuyªn vµ kh«ng th−êng xuyªn qua c¸c n¨m 53 4.2 Thùc tr¹ng vÒ chi tr¶ thu nhËp t¨ng thªm qua c¸c n¨m 57 4.2.1 C¨n cø tÝnh TNTT 57 4.2.2 Nguån chi tr¶ TNTT 58 4.2.3 C«ng thøc tÝnh TNTT 61 Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... vi 4.2.4 Ph©n phèi TNTT gi÷a c¸c bé phËn trong tr−êng 64 4.2.5 §¸nh gi¸ hiÖn tr¹ng chi tr¶ TNTT 65 4.3 C¸c gi¶i ph¸p nh»m ®æi míi ph−¬ng ph¸p chi tr¶ thu nhËp t¨ng thªm 67 4.3.1 Chi tr¶ TNTT ®èi víi c¸c viÖn, trung t©m, c«ng ty trùc thuéc tr−êng 67 4.3.2 Gi¶i ph¸p vÒ ®æi míi qu¶n lý, xÕp lo¹i c¸n bé 68 4.3.3 Gi¶ ph¸p thay ®æi hÖ sè thu nhËp tÝnh TNTT 74 4.3.4 Gi¶i ph¸p vÒ thay ®æi ph−¬ng ph¸p chi tr¶ vµ nh÷ng ®Þnh h−íng vÒ mÆt l©u dµi 75 4.4 C¸c gi¶i ph¸p nh»m t¨ng c−êng nguån thu vµ tiÕt kiÖm chi 77 4.4.1 T¨ng nguån thu 77 4.4.2 Thùc hiÖn tiÕt kiÖm chi 78 V KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ 79 5.1 KÕt luËn 79 5.2 KiÕn nghÞ 80 Tµi liÖu tham kh¶o 83 Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... vii Danh môc b¶ng TT Tªn b¶ng B¶ng 3.1 C¬ cÊu tæ chøc cña tr−êng B¶ng 3.2 C¬ cÊu ®éi ngò c¸n bé B¶ng 3.3 Thèng kª sè l−îng sinh viªn qua c¸c n¨m B¶ng 4.1 Nguån kinh phÝ NSNN cÊp B¶ng 4.2 Thèng kª nguån thu cña Tr−êng qua c¸c n¨m B¶ng 4.3 Thèng kª t×nh h×nh chi th−êng xuyªn B¶ng 4.4 B¶ng thèng kª chªnh lÖch thu chi qua c¸c n¨m B¶ng 4.5 B¶ng ph©n phèi vµ trÝch lËp c¸c qòy B¶ng 4.6 HÖ sè l−¬ng thu nhËp t¨ng thªm B¶ng 4.7 HÖ sè phô cÊp thu nhËp t¨ng thªm B¶ng 4.8 Tiªu chÝ xÕp lo¹i lao ®éng B¶ng 4.9 Thu nhËp b×nh qu©n n¨m 2009 cña tr−êng Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 1 I. MỞ ðẦU 1.1 Tính cấp thiết của ñề tài ðảng và Nhà nước ta luôn quan tâm và coi trọng công tác giáo dục và ñào tạo. Ngay từ ðại hội ðảng toàn quốc lần thứ VIII, ðảng và Nhà nước ñã xác ñịnh phát triển giáo dục và ñào tạo cùng với khoa học công nghệ ñược xác ñịnh là quốc sách hàng ñầu, ñầu tư cho giáo dục là ñầu tư cho phát triển. ðại hội ðảng toàn quốc lần thứ X tiếp tục khẳng ñịnh giáo dục và ñào tạo là quốc sách hàng ñầu, phát triển giáo dục và ñào tạo là một ñộng lực quan trọng thúc ñẩy sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện ñại hoá là ñiều kiện ñể phát huy nguồn lực con người - yếu tố cơ bản ñể phát triển xã hội, tăng trưởng kinh tế nhanh và bền vững. Thời gian qua, Chính phủ ñã ban hành nhiều quy ñịnh về ñổi mới giáo dục Việt Nam, ñặc biệt là Nghị quyết của Chính phủ số 14/2005/NQ-CP về ñổi mới cơ bản và toàn diện giáo dục ñại học Việt Nam, giai ñoạn 2006-2020. Có thể nói ñây là văn bản pháp lý có tính chất toàn diện, triệt ñể và sâu sắc nhất từ trước ñến nay về ñổi mới giáo dục, tuy nhiên một số vấn ñề nêu trong nghị quyết còn khá chung chung, thiếu lộ trình, thời gian thực hiện và cách thức thực hiện. ðối với vấn ñề tài chính trong các trường ñại học ñược nêu trong nghị quyết số 14/2005/NQ-CP, trong Luật giáo dục sửa ñổi năm 2005 và trong ñiều lệ trường ñại học ban hành năm 2003 ñã có tầm quan trọng chiến lược ñối với việc ñổi mới giáo dục nước nhà. Nghị quyết ghi rõ “chuyển các cơ sở giáo dục công lập sang hoạt ñộng theo cơ chế tự chủ, có pháp nhân ñầy ñủ, có quyền quyết ñịnh và chịu trách nhiệm về ñào tạo, nghiên cứu, tổ chức, nhân sự và tài chính”. Về tự chủ tổ chức và tài chính, Chính phủ ñã ban hành Nghị ñịnh 10/2002/Nð-CP về chế ñộ tự chủ tài chính áp dụng cho các ñơn vị sự nghiệp Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 2 có thu nay thay thế là Nghị ñịnh 43/2006/Nð-CP. Sau 8 năm thực hiện tự chủ tài chính, thu nhập của cán bộ công nhân viên trong các trường nói riêng và toàn ngành giáo dục nói chung ñã ñược cải thiện ñáng kể. Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội là một trường ñại học công lập trực thuộc Bộ Giáo dục và ñào tạo. Trường ñược thành lập vào ngày 12/10/1956. Trước năm 2004, khi chưa thực hiện tự chủ tài chính kinh phí hoạt hoạt ñộng của trường chủ yếu do Ngân sách Nhà nước (NSNN) cấp. Từ năm 2004 ñến nay, thực hiện tự chủ tài chính, NSNN cấp cho Trường một khoản chi thường xuyên có tính chất cố ñịnh, số còn lại Trường chi từ các nguồn thu từ học phí, liên kết ñào tạo và các nguồn thu hợp pháp khác. Theo tinh thần về tự chủ tài chính của Nghị ñịnh 43/2006, các trường ñại học ñược thực hiện chi trả thu nhập nhập tăng thêm bằng nguồn chênh lệch thu chi tài chính trong năm. Tuy nhiên việc chi trả này phụ thuộc vào nguồn kinh phí của từng trường và phương pháp chi trả ñược quy ñịnh trong quy chế chi tiêu nội bộ của mỗi trường. ðồng thời việc chi trả này phải ñược thực hiện trên nguyên tắc người nào có hiệu suất công tác cao, ñóng góp nhiều cho việc tăng thu, tiết kiệm chi thì sẽ ñược hưởng nhiều hơn. Từ năm 2003, Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội ñã tiến hành chi trả thu nhập tăng thêm cho cán bộ công nhân viên công tác tại Trường. Thu nhập tăng thêm góp phần nâng cao thu nhập cho cán bộ công nhân viên trong toàn Trường. Từ 200.000 ñồng/ một hệ số thu nhập tăng thêm vào năm 2004 ñến nay là 300.000 ñồng một hệ số. Nhìn chung thu nhập nhập tăng thêm của cán bộ công nhân viên trong Trường so với lương cơ bản do Nhà nước cấp bình quân tăng 0.3 lần. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, việc chi trả thu nhập tăng thêm cho người lao ñộng chưa ñảm bảo tốt nguyên tắc chi trả theo hiệu suất công việc, theo ñóng góp của người lao ñộng. Phần thu nhập tăng thêm của Trường chi trả cho cán bộ công nhân viên ñang theo hình thức bình Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 3 quân, mọi người, mọi công việc ñều ñược hưởng mức chi trả như nhau, do ñó không khuyến khích ñược thế mạnh của từng tập thể và cá nhân trong trường phát huy hết hiệu suất lao ñộng, không khuyến khích người lao ñộng sáng tạo ñể tạo nguồn thu, tăng cường thu nhập cho bản thân và nhà trường. Ngoài ra hình thức chi trả hiện nay khiến cho Nhà trường rất khó có thể thực hiện tiết kiệm chi ñể có thể gia tăng phần chênh lệch thu chi. Chính vì vậy, ñổi mới phương pháp chi trả thu nhập tăng thêm là việc làm cần thiết, phải duy trì thường xuyên. Xuất phát từ nhu cầu thực tế trên trong quá trình làm luận văn tốt nghiệp, tôi lựa chọn nghiên cứu ñề tài: “Nghiên cứu ñổi mới chi trả thu nhập tăng thêm tại Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội”. 1.2 Mục tiêu nghiên cứu của ñề tài 1.2.1 Mục tiêu tổng quát ðánh giá thực trạng nguồn tài chính của Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội và thực trạng về chi trả thu nhập tăng thêm cho cán bộ công nhân viên trong toàn Trường. ðề xuất phương pháp tính chi trả thu nhập tăng thêm cho cán bộ công nhân viên trong Trường. 1.2.2 Mục tiêu cụ thể + Hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về cơ chế tự chủ tài chính và vấn ñề chi trả thu nhập nhập tăng thêm trong các trường ñại học tại Việt Nam. + Thực trạng chi trả thu nhập tăng thêm cho cán bộ công nhân viên những năm gần ñây của Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội. + ðề xuất giải pháp ñể tăng thu, tiết kiệm chi và ñổi mới chi trả thu nhập tăng thêm nhằm khuyến khích người lao ñộng nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tại Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội. Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 4 1.3 ðối tượng và phạm vi nghiên cứu 1.3.1 ðối tượng nghiên cứu - Thu nhập tăng thêm của cán bộ công nhân viên trong Trường - Giải pháp nhằm tăng thu, tiết kiệm chi ñể tăng nguồn chi trả thu nhập tăng thêm cho cán bộ công nhân viên trong Trường 1.3.2 Phạm vi nghiên cứu - Phạm vi nội dung: Nghiên cứu các phương pháp chi trả thu nhập tăng thêm. - Phạm vi không gian: Tại Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội và tham khảo một số trường ñại học công lập khác tại Việt Nam. - Phạm vi thời gian: Tổng quan tài liệu, khảo sát thực trạng thu nhập tăng thêm của cán bộ công nhân viên từ năm 2007-2009. Các giải pháp dự kiến ñược áp dụng vào các năm tiếp theo từ cuối năm 2010. Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 5 II. TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU 2.1. Cơ sở lý luận 2.1.1 Tự chủ tài chính Các ñơn vị hành chính sự nghiệp (HCSN) có thu là ñơn vị do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp phép thành lập hoạt ñộng trong khuôn khổ giấy phép thành lập, thu chi tài chính tuân theo luật Ngân sách, có tư cách pháp nhân, có tài khoản, có con dấu riêng, thực hiện chức năng cung cấp sản phẩm, dịch vụ công trong các ngành, lĩnh vực theo quy ñịnh của pháp luật, phục vụ cho sự nghiệp phát triển kinh tế xã hội của ñất nước. Ngoài ra ñơn vị này còn ñược Nhà nước ñầu tư cơ sở vật chất, ñảm bảo chi thường xuyên, ñược phép thu một số loại phí, lệ phí, ñược tiến hành hoạt ñộng sản xuất cung ứng dịch vụ ñể bù ñắp chi phí hoạt ñộng, tăng thu nhập cho cán bộ, viên chức. Các ñơn vị HCSN có thu chủ yếu gồm các cơ quan giáo dục quốc dân như hệ thống các trường công lập từ bậc mầm non ñến bậc ðại học – Cao ñẳng; cơ quan quốc phòng các cấp; hệ thống y tế từ Trung Ương ñến ñịa phương và một số các cơ quan cung cấp các dịch vụ công khác. ðối với các ñơn vị sự nghiệp nói chung và khối các trường công lập nói riêng, hàng năm, căn cứ vào dự toán thu chi tài chính do ñơn vị lập, cơ quan chủ quản cấp trên tiến hành giao dự toán thu chi NSNN cho các ñơn vị ñể phục vụ cho các khoản chi trong năm bao gồm chi thường xuyên và chi không thường xuyên. Nguồn kinh phí xây dựng cơ bản tập trung ñược giao riêng cho từng dự án. Nguồn kinh phí này không giống nhau giữa các ñơn vị, ñược phân phối trên cơ sở quy mô, lĩnh vực hoạt ñộng và tình hình thu chi tài chính trong những năm trước ñó của mỗi ñơn vị. Ngoài nguồn kinh phí từ ngân sách cấp, hầu hết các ñơn vị sự nghiệp, ñặc biệt là các trường công lập ñều có các nguồn thu sự nghiệp như thu học phí, lệ phí và một số nguồn thu Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 6 khác từ các hoạt ñộng liên kết, hợp tác với bên ngoài. Các nguồn thu này, tuỳ từng cấp sử dụng ngân sách, ñược ñể lại toàn bộ hay một phần nhằm trang trải cho các khoản chi nhằm duy trì và phát triển hoạt ñộng của ñơn vị sau khi ñã hoàn thành các nghĩa vụ nộp thuế. Tuy nhiên, ñiều này không có nghĩa các ñơn vị ñược tự do thu chi mà các hoạt ñộng này ñều ñược Nhà nước quản lý thông qua sự kiểm soát nghiêm ngặt của Kho bạc nơi ñơn vị mở tài khoản giao dịch ñối với các nguồn thu phí, lệ phí. Kho bạc trở thành nhân vật trung gian theo dõi việc thu và quản lý quá trình sử dụng nguồn thu của ñơn vị theo yêu cầu của cơ quan tài chính cấp trên. Như vậy, chúng ta có thể nhận thấy những ñặc ñiểm cơ bản về tình hình thu chi tài chính của ñơn vị sự nghiệp là mọi nguồn thu, khoản chi phí và lệ phí ñều ñược giám sát một cách hợp lý dưới sự kiểm soát chặt chẽ của các ñại diện cơ quan Nhà nước ñó là Kho bạc, kiểm toán nhà nước và thanh tra tài chính. Với xu thế phát triển như hiện nay, các ñơn vị HCSN hoạt ñộng chủ yếu theo yêu cầu cung cấp các dịch vụ công cho xã hội. Do ñó các ñơn vị này hoàn toàn phụ thuộc vào các chỉ ñạo hoạt ñộng của các ñơn vị cấp trên từ bộ máy quản lý, nhân sự, tài chính... Do ñó yêu cầu tự chủ cho các ñơn vị HCSN bao gồm tự chủ, tự chịu trách nhiệm về mặt tổ chức, biên chế, thực hiện nhiệm vụ tài chính là một ñòi hỏi tất yếu và hợp thời. Nói ñến tự chủ trong các trường ñại học là nói ñến mối quan hệ một bên là sự can thiệp của hệ thống hành chính nhà nước (chính phủ và chính quyền cấp dưới) với một bên là quyền và trách nhiệm của các chủ thể giáo dục ñại học. Nó chủ yếu bao gồm các nhà giáo, sinh viên, những tổ chức hành ñộng của họ là trường và các bộ phận trong trường ñại học. Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 7 Như ñã trình bày, các ñơn vị sự nghiệp và khối các trường công lập hoạt ñộng theo Luật Ngân sách nên ña số mọi khoản thu chi tài chính ñều phải tuân theo hệ thống mục lục NSNN và phải ñược Kho bạc kiểm soát khi chi tiêu. Không chỉ có tài chính mà ngay cả các hoạt ñộng về tổ chức bộ máy, công tác biên chế của ñơn vị cũng chịu sự chi phối của cơ quan cấp trên. Do vậy, mọi hoạt ñộng của ñơn vị ñều ñược diễn ra một cách bị ñộng, máy móc và ngày càng tỏ ra thiếu năng ñộng trước sự trỗi dậy mạnh mẽ của nền kinh tế thị trường, của sự phát triển xã hội. ðã ñến lúc các ñơn vị, ñặc biệt là các trường công lập, nơi ñào tạo ra những mầm xanh, những chủ nhân tương lai của ñất nước cần ñược thoát ra khỏi vỏ bọc cũ kỹ bấy lâu ñể tự ñứng dậy bằng ñôi chân, bằng sức mạnh thực sự của bản thân. ðiều ñó có nghĩa các ñơn vị cần có quyền tự quyết ñịnh trong một phạm vi nhất ñịnh ñối với hoạt ñộng của mình. Trước yêu cầu cấp thiết ñó, ngày 16/01/2002 Chinh phủ ñã ban hành nghị ñịnh 10/2002/ Nð-CP Quy ñịnh chế ñộ tài chính áp dụng cho ñơn vị có thu. ðây có thể ví như một cuộc cách mạng cho các ñơn vị sự nghiệp, nhất là các trường ñại học, phát huy quyền làm chủ của mình. Sau 4 năm thực hiện, ñể chỉnh sửa các bất hợp lý, tồn tại khi triển khai, ngày 25/04/2006, Chính phủ ban hành Nghị ñịnh số 43/2006/Nð-CP quy ñịnh quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm về thực hiện nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, biên chế và tài chính ñối với ñơn vị sự nghiệp công lập thay thế nghị ñịnh 10/2002/Nð-CP. Trong số các quyền ñó thì tự chủ tài chính giữ vị trí quan trọng nhất, thể hiện ñúng nhất sức mạnh của mỗi ñơn vị. Theo tinh thần Nghị ñịnh số 43/2006/Nð-CP, các ñơn vị sự nghiệp ñược thực hiện quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm trong việc xác ñịnh nhiệm vụ, xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện. Cụ thể, ñối với nhiệm vụ ñược Nhà nước giao hoặc ñặt hàng, ñơn vị ñược chủ ñộng quyết ñịnh các biện pháp Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 8 thực hiện ñể ñảm bảo ñúng tiến ñộ, chất lượng công việc ñược giao ñó. Ngoài ra, ñơn vị sự nghiệp còn ñược tự tổ chức hoạt ñộng dịch vụ phù hợp với lĩnh vực chuyên môn; liên doanh, liên kết với các tổ chức, cá nhân ñể hoạt ñộng dịch vụ ñáp ứng nhu cầu xã hội theo quy ñịnh của pháp luật. Việc giao quyền tự chủ về thực hiện nhiệm vụ giúp các ñơn vị linh hoạt triển khai công việc, hạn chế tối ña sự dập khuôn máy móc trước ñây theo quy ñịnh của Nhà nước. ðối với việc tổ chức bộ máy, các ñơn vị sự nghiệp ñược chủ ñộng thành lập các tổ chức sự nghiệp trực thuộc ñể hoạt ñộng dịch vụ phù hợp với chức năng, nhiệm vụ ñược giao, phù hợp với phương án tự chủ, tự chịu trách nhiệm về thực hiện nhiệm vụ. Ngoài ra, ñơn vị cũng ñược linh hoạt sát nhập, giải thể các ñơn vị trực thuộc cho phù hợp với xu hướng phát triển. Theo tinh thần tự chủ, tự chịu trách nhiệm về biên chế và nhân sự, ñơn vị ñược quyết ñịnh việc tuyển dụng cán bộ theo hình thức thi tuyển hoặc xét tuyển; sắp xếp, bố trí và sử dụng cán bộ phải phù hợp giữa nhiệm vụ ñược giao với ngạch viên chức; quyết ñịnh việc ñiều ñộng, nghỉ hưu, thôi việc, khen thưởng, kỷ luật cán bộ viên chức thuộc quyền quản lý và quyết ñịnh việc nâng bậc lương ñúng thời hạn, trước thời hạn trong cùng ngạch. Quyền này giúp các ñơn vị hạn chế ñược hiện tượng xin, cho trong tuyển dụng lao ñộng, có cơ hội thu hút nhiều nhân tài và có ý thức hơn trong việc sử dụng hiệu quả nguồn nhân lực. Cũng như các ñơn vị kinh doanh, những vấn ñề liên quan ñến tài chính luôn giữ vai trò then chốt trong quá trình hoạt ñộng của ñơn vị sự nghiệp. Quy mô nguồn tài chính thể hiện sức mạnh và tiềm năng phát triển của ñơn vị. Tuy nhiên, khác với các doanh nghiệp, ñơn vị HCSN ñược Nhà nước cấp kinh phí hoạt ñộng thông qua việc giao dự toán thu, chi hàng năm. Thực tế nhiều năm cho thấy, cơ chế này ñã và ñang hình thành một lối mòn của những biểu hiện tiêu cực như hiện tượng xin, cho, tính ỷ lại, lãng phí, kém năng ñộng và sự Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 9 thiếu trách nhiệm của người lao ñộng trong quá trình làm việc. Những yếu tố này ñang là rào cản lớn cho sự phát triển của các ñơn vị, ñặc biệt trong nền kinh tế thị trường năng ñộng như hiện nay. Do ñó, Nghị ñịnh 43 ra ñời với việc trao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm về tài chính cho các ñơn vị sự nghiệp ñược ñánh giá là giải pháp ñúng ñắn, thức tỉnh các ñơn vị có trách nhiệm hơn trong việc sử dụng hiệu quả, hợp lý nguồn tài chính của mình. Theo tinh thần Nghị ñịnh 43, tự chủ tài chính trong các ñơn vị công lập ñược hiểu là việc trao quyền cho các ñơn vị trong việc phân phối và sử dụng nguồn lực tài chính trong phạm vi nhất ñịnh ñể duy trì và phát triển hoạt ñộng của mình. Trước ñây, mọi nguồn kinh phí từ ngân sách cấp xuống ñều là kinh phí không tự chủ, có nghĩa các ñơn vị sự nghiệp phải tuyệt ñối tuân theo những quy ñịnh của Nhà nước trong việc sử dụng nguồn kinh phí này. Mọi khoản chi ñều phải khớp ñúng với dự toán ñược giao trên tinh thần nếu số thực chi lớn hơn số kinh phí ñược cấp thì phần chênh lệch ñơn vị phải chịu, ngược lại nếu ñơn vị không chi hết sẽ phải hoàn trả phần chênh lệch cho Nhà nước, nên có thể ảnh hưởng tới quy mô kinh phí ñược giao vào năm sau. ðiều này dẫn ñến tình trạng lãng phí nguồn lực tài chính bởi ñơn giản không ñơn vị nào muốn giảm quy mô kinh phí ñược cấp từ ngân sách. Hiện nay, với chủ trương mới về tự chủ tài chính, nguồn kinh phí từ ngân sách cấp xuống ñược chia thành hai phần: kinh phí thường xuyên (tự chủ) và kinh phí không thường xuyên (không tự chủ). Theo ñó, các ñơn vị sự nghiệp ñược giao quyền tự chủ tài chính trong phạm vi nguồn kinh phí thường xuyên. Nguồn kinh phí này ñược các ñơn vị sử dụng một cách chủ ñộng, tiết kiệm, phù hợp nhưng vẫn ñảm bảo hoàn thành tốt nhiệm vụ ñược giao. Thủ trưởng các ñơn vị ñược trao quyền nhất ñịnh về quy mô của một số khoản chi nhằm ñảm bảo tính hợp lý, linh hoạt trước những biến ñổi liên tục của nền kinh tế. Tuy nhiên, ñể ñảm Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 10 bảo các ñơn vị sử dụng nguồn kinh phí tự chủ một cách ñúng ñắn, tránh lãng phí, các ñơn vị phải tuân thủ những quy ñịnh về quản lý tài chính thông qua việc xây dựng Quy chế chi tiêu nội bộ của ñơn vị mình. Bản quy chế này là căn cứ cho các khoản chi của ñơn vị và phải ñược sự giám sát của các cơ quan quản lý cấp trên. Ngược lại, ñối với việc sử dụng nguồn kinh phí không tự chủ, ñơn vị sự nghiệp phải ñảm bảo thực hiện ñúng mọi quy ñịnh của Nhà nước, mọi khoản chi ñều phải tuân theo dự toán ñược giao. Tóm lại, có thể khẳng ñịnh việc giao quyền tự chủ về tài chính cho các ñơn vị sự nghiệp có thu là ñúng hướng, phù hợp với tiến trình cải cách nền hành chính nhà nước, nâng cao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm của ñơn vị, nâng cao chất lượng phục vụ, cung cấp dịch vụ ngày càng phong phú, ña dạng cho xã hội bên cạnh ñó thu nhập của người lao ñộng ñã từng bước ñược cải thiện. Trong cơ chế tự chủ tài chính, Nhà nước giao quyền tự chủ cao trong hoạt ñộng quản lý lao ñộng và quản lý tài chính cho các ñơn vị sự nghiệp có thu nhằm mục tiêu thực hiện việc quản lý các ñơn vị sự nghiệp tốt hơn cơ chế trước ñây. Cùng với quyền tự chủ tài chính trách nhiệm của các ñơn vị sự nghiệp có thu là phải chủ ñộng trong các mặt quản lý khác nhằm nâng cao chất lượng các hoạt ñộng sự nghiệp. Do ñó cơ chế tự chủ tài chính trong hoạt ñộng quản lý của các ñơn vị sự nghiệp ñã trở thành vấn ñề cấp thiết và có ý nghĩa thực tiễn to lớn cần ñược tiếp tục ñẩy mạnh triển khai thực hiện. 2.1.2 Phân loại ñơn vị HCSN theo tiêu thức tự chủ tài chính Theo Nghị ñịnh 43/2006/Nð-CP, ngoài việc ñược giao quyền tự chủ tài chính trong phạm vi nguồn kinh phí tự chủ, các ñơn vị sự nghiệp ñược khuyến khích tăng các khoản thu sự nghiệp hợp pháp và tiết kiệm chi, ñồng thời nhận thức ñược trách nhiệm nặng nề khi tự ñi trên ñôi chân của mình, ñể thoát dần tình trạng trì trệ, ỷ lại trước ñây do sức ñè của “cái bóng” bao cấp Nhà nước. Theo xu thế ñó, việc phân loại các ñơn vị sự nghiệp công lập cũng Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 11 ñược cụ thể hoá theo tiêu thức khả năng tự ñảm bảo các khoản chi thường xuyên trên số thu sự nghiệp của ñơn vị. Theo thông tư số 71/2006/TT-BTC ñược Bộ Tài chính ban hành nhằm hướng dẫn việc thực hiện Nghị ñịnh 43/2006 của Chính phủ, chỉ tiêu này ñược xác ñịnh qua công thức sau: Mức tự bảo ñảm chi phí Tổng số nguồn thu sự nghiệp hoạt ñộng thường xuyên = -------------------------------------------- x100 % của ñơn vị Tổng số chi hoạt ñộng thường xuyên Trong ñó: - Tổng nguồn thu sự nghiệp bao gồm: Phần ñược ñể lại từ số thu phí, lệ phí cho ñơn vị sử dụng theo quy ñịnh của nhà nước; Thu từ hoạt ñộng dịch vụ phù hợp với lĩnh vực chuyên môn và khả năng của ñơn vị. ðối với sự nghiệp Giáo dục và ðào tạo bao gồm: Thu từ hợp ñồng ñào tạo với các tổ chức trong và ngoài nước; thu từ các hoạt ñộng sản xuất, tiêu thụ sản phẩm thực hành thực tập, sản phẩm thí nghiệm; thu từ các hợp ñồng dịch vụ khoa học và công nghệ và các khoản thu khác theo quy ñịnh của pháp luật. ðối với sự nghiệp Y tế, ðảm bảo xã hội bao gồm: Thu từ các hoạt ñộng dịch vụ về khám, chữa bệnh, phục hồi chức năng, y tế dự phòng, ñào tạo, nghiên cứu khoa học với các tổ chức; cung cấp các chế phẩm từ máu, vắc xin, sinh phẩm; thu từ các hoạt ñộng cung ứng lao vụ (giặt là, ăn uống, phương tiện ñưa ñón bệnh nhân, khác); thu từ các dịch vụ pha chế thuốc, dịch truyền, sàng lọc máu và các khoản thu khác theo quy ñịnh của pháp luật. ðối với sự nghiệp Văn hóa, Thông tin bao gồm: Thu từ bán vé các buổi biểu diễn, vé xem phim, các hợp ñồng biểu diễn với các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước; cung ứng dịch vụ in tráng lồng tiếng, phục hồi phim; thu từ các hoạt ñộng ñăng, phát quảng cáo trên báo, tạp chí, xuất bản, phát thanh Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 12 truyền hình; thu phát hành báo chí, thông tin cổ ñộng và các khoản thu khác theo quy ñịnh của pháp luật. ðối với sự nghiệp Thể dục, thể thao bao gồm: Thu hoạt ñộng dịch vụ sân bãi, quảng cáo, bản quyền phát thanh truyền hình và các khoản thu khác theo quy ñịnh của pháp luật. ðối với sự nghiệp kinh tế bao gồm: Thu tư vấn, thiết kế, quy hoạch, dịch vụ nông lâm, thuỷ lợi, thuỷ sản, giao thông, công nghiệp, xây dựng, ñịa chính, ñịa chất và các ngành khác; các khoản thu khác theo quy ñịnh của pháp luật. - Tổng số chi hoạt ñộng sự nghiệp: Chi hoạt ñộng thường xuyên theo chức năng, nhiệm vụ ñược cấp có thẩm quyền giao, gồm: Tiền lương; tiền công; các khoản phụ cấp lương; các khoản trích nộp bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, kinh phí công ñoàn theo quy ñịnh hiện hành; dịch vụ công cộng; văn phòng phẩm; các khoản chi nghiệp vụ; sửa chữa thường xuyên tài sản cố ñịnh và các khoản chi khác theo chế ñộ quy ñịnh. Chi hoạt ñộng thường xuyên phục vụ cho công tác thu phí và lệ phí, gồm: Tiền lương; tiền công; các khoản phụ cấp lương; các khoản trích nộp bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, kinh phí công ñoàn theo quy ñịnh hiện hành cho số lao ñộng trực tiếp phục vụ công tác thu phí và lệ phí; các khoản chi nghiệp vụ chuyên môn; sửa chữa thường xuyên tài sản cố ñịnh và các khoản chi khác theo chế ñộ quy ñịnh phục vụ cho công tác thu phí và lệ phí. Chi cho các hoạt ñộng dịch vụ; gồm: Tiền lương; tiền công; các khoản phụ cấp lương; các khoản trích nộp bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, kinh phí c«ng ®oµn theo quy ®Þnh hiÖn hµnh; nguyªn, nhiªn, vËt liÖu, lao vô mua ngoµi; khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh; söa ch÷a tµi s¶n cè ®Þnh; chi tr¶ l2i tiÒn vay, l2i tiÒn Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 13 huy ®éng theo h×nh thøc vay cña c¸n bé, viªn chøc; chi c¸c kho¶n thuÕ ph¶i nép theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vµ c¸c kho¶n chi kh¸c (nÕu cã). C¨n cø vµo møc tù b¶o ®¶m chi phÝ ho¹t ®éng th−êng xuyªn, ®¬n vÞ sù nghiÖp ®−îc ph©n lo¹i nh− sau: a - §¬n vÞ sù nghiÖp tù b¶o ®¶m chi phÝ ho¹t ®éng, gåm: + §¬n vÞ sù nghiÖp cã møc tù b¶o ®¶m chi phÝ ho¹t ®éng th−êng xuyªn b»ng hoÆc lín h¬n 100%. + §¬n vÞ sù nghiÖp ®2 tù b¶o ®¶m chi phÝ ho¹t ®éng tõ nguån thu sù nghiÖp, tõ nguån NSNN do c¬ quan cã thÈm quyÒn cña Nhµ n−íc ®Æt hµng. b - §¬n vÞ sù nghiÖp tù b¶o ®¶m mét phÇn chi phÝ ho¹t ®éng: lµ ®¬n vÞ sù nghiÖp cã møc tù b¶o ®¶m chi phÝ ho¹t ®éng th−êng xuyªn tõ trªn 10% ®Õn d−íi 100%. c - §¬n vÞ sù nghiÖp do NSNN b¶o ®¶m toµn bé chi phÝ ho¹t ®éng, gåm: + §¬n vÞ sù nghiÖp cã møc tù b¶o ®¶m chi phÝ ho¹t ®éng th−êng xuyªn tõ 10% trë xuèng. + §¬n vÞ sù nghiÖp kh«ng cã nguån thu. ViÖc ph©n lo¹i ®¬n vÞ sù nghiÖp theo quy ®Þnh trªn, ®−îc æn ®Þnh trong thêi gian 3 n¨m, sau thêi h¹n 3 n¨m sÏ xem xÐt ph©n lo¹i l¹i cho phï hîp. Trong thêi gian æn ®Þnh ph©n lo¹i, tr−êng hîp ®¬n vÞ sù nghiÖp cã thay ®æi chøc n¨ng, nhiÖm vô, tæ chøc th× c¬ quan Nhµ n−íc cã thÈm quyÒn xem xÐt ®iÒu chØnh ph©n lo¹i l¹i cho phï hîp. Cho ®Õn thêi ®iÓm hiÖn nay, côm tõ “tù chñ tµi chÝnh” kh«ng cßn qu¸ xa l¹ ®èi víi c¸c ®¬n vÞ sù nghiÖp. Thùc hiÖn NghÞ ®Þnh 43, c¸c ®¬n vÞ ®2 vµ ®ang hoµn thiÖn qu¸ tr×nh tù chñ tµi chÝnh ®Ó tho¸t dÇn khái sù phô thuéc vµo NSNN. Môc ®Ých cña tù chñ tµi chÝnh ®¬n gi¶n lµ ®Ó thøc tØnh c¸c ®¬n vÞ sù Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 14 nghiÖp cÇn cã tr¸ch nhiÖm h¬n víi c«ng viÖc cña m×nh, cÇn h¹n chÕ tèi ®a sù dùa dÉm bÊy l©u lªn “bµ mÑ” Ng©n s¸ch. Víi quyÒn lùc míi vÒ tµi chÝnh, c¸c ®¬n vÞ cÇn ph¶i qu¶n lý chÆt chÏ mäi ho¹t ®éng thu chi, tiÕn hµnh t¨ng thu, tiÕt kiÖm chi trªn c¬ së vÉn ®¶m b¶o hoµn thµnh tèt nhiÖm vô ®−îc giao. Tuy nhiªn, quyÒn tù chñ ë ®©y chØ ®−îc giíi h¹n trong mét ph¹m vi nhÊt ®Þnh. Tuú thuéc vµo tõng lo¹i h×nh ®¬n vÞ mµ thñ tr−ëng ®¬n vÞ ®−îc linh ho¹t quyÕt ®Þnh ®èi víi mét sè kho¶n chi th−êng xuyªn cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tÕ cña ®¬n vÞ m×nh trªn c¬ së tu©n theo nh÷ng quy ®Þnh trong b¶n quy chÕ chi tiªu néi bé. Cô thÓ nh− sau: - §èi víi ®¬n vÞ sù nghiÖp tù ®¶m b¶o chi phÝ ho¹t ®éng vµ ®¬n vÞ tù ®¶m b¶o mét phÇn chi phÝ ho¹t ®éng: + C¨n cø vµo nhiÖm vô ®−îc giao vµ kh¶ n¨ng nguån tµi chÝnh, ®èi víi mét sè kho¶n chi th−êng xuyªn, thñ tr−ëng c¸c ®¬n vÞ ®−îc quyÕt ®Þnh mét sè møc chi qu¶n lý, chi ho¹t ®éng nghiÖp vô cao hoÆc thÊp h¬n møc chi do c¬ quan Nhµ n−íc cã thÈm quyÒn quy ®Þnh. + C¨n cø vµo tÝnh chÊt c«ng viÖc, thñ tr−ëng ®._.¬n vÞ ®−îc quyÕt ®Þnh ph−¬ng thøc kho¸n chi phÝ cho tõng bé phËn, ®¬n vÞ trùc thuéc vµ quyÕt ®Þnh ®Çu t− x©y dùng, mua s¾m míi vµ söa ch÷a lín tµi s¶n theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. - §èi víi ®¬n vÞ sù nghiÖp do NSNN ®¶m b¶o toµn bé kinh phÝ ho¹t ®éng: + C¨n cø vµo nhiÖm vô ®−îc giao vµ kh¶ n¨ng nguån tµi chÝnh, ®èi víi mét sè kho¶n chi th−êng xuyªn, thñ tr−ëng c¸c ®¬n vÞ ®−îc quyÕt ®Þnh mét sè møc chi qu¶n lý, chi ho¹t ®éng nghiÖp vô nh−ng tèi ®a kh«ng v−ît qu¸ møc chi do c¬ quan Nhµ n−íc cã thÈm quyÒn quy ®Þnh. + C¨n cø vµo tÝnh chÊt c«ng viÖc, thñ tr−ëng ®¬n vÞ ®−îc quyÕt ®Þnh ph−¬ng thøc kho¸n chi phÝ cho tõng bé phËn, ®¬n vÞ trùc thuéc vµ quyÕt ®Þnh Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 15 ®Çu t− x©y dùng, mua s¾m míi vµ söa ch÷a lín tµi s¶n theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. (TrÝch NghÞ ®Þnh 43/2006/N§-CP). §èi víi c¸c ®¬n vÞ sù nghiÖp, thu – chi tµi chÝnh lµ hai m¶ng c«ng viÖc quan träng, ph¶n ¸nh chÝnh x¸c nhÊt quy m« ho¹t ®éng cña ®¬n vÞ. Nguån thu cña khèi HCSN ®−îc h×nh thµnh tõ bèn nguån: nguån kinh phÝ do Nhµ n−íc cÊp; nguån thu sù nghiÖp; nguån vèn viÖn trî, quµ biÕu, cho, tÆng, theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt; vµ nguån kh¸c. Trong ®ã, nguån kinh phÝ tõ ng©n s¸ch vµ thu sù nghiÖp lµ hai nguån thu chÝnh. Theo xu h−íng tù chñ tµi chÝnh, nguån kinh phÝ tõ ng©n s¸ch ®−îc cÊp xuèng æn ®Þnh nªn viÖc t¨ng thu ®−îc c¸c ®¬n vÞ tËp trung chñ yÕu vµo nguån thu sù nghiÖp. §èi víi c¸c kho¶n chi, cïng víi sù ph¸t triÓn cña ®¬n vÞ vÒ c¶ bÒ réng vµ chiÒu s©u, kÕt hîp víi t×nh h×nh biÕn ®éng gi¸ c¶ liªn tôc trªn thÞ tr−êng, quy m« c¸c kho¶n chi ®ang cã xu h−íng t¨ng, do ®ã viÖc qu¶n trÞ chi tiªu trë thµnh bµi to¸n khã ®èi víi c¸c nhµ l2nh ®¹o. Tuy nhiªn, sau khi NghÞ ®Þnh 43/2006/N§-CP ®−îc ban hµnh, c©u hái ®Æt ra cho viÖc sö dông nguån thu ®Ó chi tr¶ cho c¸c ho¹t ®éng nh− thÕ nµo sao cho hiÖu qu¶, hîp lý ®ang dÇn ®−îc th¸o gì, víi gi¶i ph¸p cho c¸c ®¬n vÞ lµ viÖc x©y dùng Quy chÕ chi tiªu néi bé phï hîp. 2.1.3 Mét sè vÊn ®Ò vÒ Quy chÕ chi tiªu néi bé §Ó thùc hiÖn qu¸ tr×nh tù chñ tµi chÝnh, ChÝnh phñ yªu cÇu c¸c ®¬n vÞ sù nghiÖp x©y dùng Quy chÕ chi tiªu néi bé, lµm c¨n cø cho c¸c kho¶n chi vµ lµ c¬ së ®Ó c¬ quan qu¶n lý cÊp trªn theo dâi vµ kiÓm so¸t c¸c kho¶n chi cña ®¬n vÞ. B¶n quy chÕ nµy t¹o quyÒn chñ ®éng trong viÖc qu¶n lý vµ chi tiªu tµi chÝnh cho thñ tr−ëng ®¬n vÞ, khuyÕn khÝch c¸n bé c«ng chøc, viªn chøc trong ®¬n vÞ hoµn thµnh nhiÖm vô ®−îc giao. §ång thêi ®©y còng lµ c¨n cø ®Ó thanh to¸n c¸c kho¶n chi tiªu trong ®¬n vÞ th«ng qua viÖc kiÓm so¸t cña Kho b¹c Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 16 Nhµ n−íc vµ c¸c c¬ quan qu¶n lý, thanh tra, kiÓm to¸n theo quy ®Þnh. ViÖc ¸p dông Quy chÕ chi tiªu néi bé sÏ gióp c¸c ®¬n vÞ sö dông tµi s¶n ®óng môc ®Ých, cã hiÖu qu¶, g¾n tr¸ch nhiÖm cña ng−êi sö dông víi lîi Ých hä ®−îc h−ëng; thùc hµnh tiÕt kiÖm, chèng l2ng phÝ; khuyÕn khÝch t¨ng thu, tiÕt kiÖm chi; gi÷ vµ thu hót ®−îc nhiÒu ng−êi cã n¨ng lùc ®Õn víi ®¬n vÞ. Víi môc tiªu n©ng cao ý thøc tiÕt kiÖm trªn c¬ së hoµn thµnh tèt nhiÖm vô ®−îc giao ®ång thêi linh ho¹t ho¸ c¸c kho¶n chi trong ®¬n vÞ, thñ tr−ëng ®¬n vÞ sù nghiÖp c¨n cø tÝnh chÊt c«ng viÖc, khèi l−îng sö dông, t×nh h×nh thùc hiÖn n¨m tr−íc, quyÕt ®Þnh ph−¬ng thøc kho¸n chi phÝ cho tõng c¸ nh©n, bé phËn, ®¬n vÞ trùc thuéc h¹ch to¸n phô thuéc nh−: sö dông v¨n phßng phÈm, ®iÖn tho¹i, x¨ng xe, ®iÖn, n−íc, c«ng t¸c phÝ. ViÖc x©y dùng Quy chÕ chi tiªu néi bé sÏ ®−îc c¸c ®¬n vÞ ¸p dông c¨n cø trªn tiªu thøc riªng, phï hîp víi ®Æc ®iÓm, lÜnh vùc ho¹t ®éng víi môc tiªu chung n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña ®¬n vÞ. Quy chÕ chi tiªu néi bé do thñ tr−ëng ®¬n vÞ sù nghiÖp ban hµnh sau khi tæ chøc th¶o luËn réng r2i, d©n chñ, c«ng khai trong ®¬n vÞ vµ cã ý kiÕn thèng nhÊt cña tæ chøc C«ng ®oµn ®¬n vÞ. §Ó c¬ quan qu¶n lý cÊp trªn thuËn tiÖn theo dâi vµ kiÓm tra c¸c kho¶n chi, c¸c ®¬n vÞ ph¶i nép b¶n quy chÕ nµy cho c¬ quan qu¶n lý cÊp trªn ®Ó gi¸m s¸t thùc hiÖn; göi Kho b¹c Nhµ n−íc n¬i ®¬n vÞ më tµi kho¶n giao dÞch ®Ó lµm c¨n cø kiÓm so¸t chi. Néi dung Quy chÕ chi tiªu néi bé bao gåm c¸c quy ®Þnh vÒ chÕ ®é, tiªu chuÈn, ®Þnh møc, møc chi thèng nhÊt trong ®¬n vÞ, ®¶m b¶o hoµn thµnh nhiÖm vô ®−îc giao, phï hîp víi ho¹t ®éng ®Æc thï cña ®¬n vÞ, sö dông kinh phÝ tiÕt kiÖm cã hiÖu qu¶ vµ t¨ng c−êng c«ng t¸c qu¶n lý. Theo ®ã, thñ tr−ëng c¸c ®¬n vÞ sù nghiÖp ®−îc quyÒn quyÕt ®Þnh møc chi qu¶n lý vµ chi nghiÖp vô th−êng xuyªn ®èi víi néi dung chi thuéc ph¹m vi x©y dùng Quy chÕ chi tiªu néi bé. Tuy nhiªn, ®èi víi víi mét sè tiªu chuÈn, ®Þnh møc vµ møc chi ®¬n vÞ sù nghiÖp ph¶i thùc hiÖn ®óng c¸c quy ®Þnh cña Nhµ n−íc, vÝ dô: - Tiªu chuÈn, ®Þnh møc sö dông xe c«ng; Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 17 - Tiªu chuÈn, ®Þnh møc vÒ nhµ lµm viÖc; - Tiªu chuÈn, ®Þnh møc trang bÞ ®iÖn tho¹i c«ng vô t¹i nhµ riªng vµ ®iÖn tho¹i di ®éng; - ChÕ ®é c«ng t¸c phÝ n−íc ngoµi; - ChÕ ®é tiÕp kh¸ch n−íc ngoµi vµ héi th¶o quèc tÕ ë ViÖt Nam; - ChÕ ®é qu¶n lý, sö dông kinh phÝ c¸c ch−¬ng tr×nh môc tiªu quèc gia; - ChÕ ®é sö dông kinh phÝ thùc hiÖn nhiÖm vô ®ét xuÊt ®−îc cÊp cã thÈm quyÒn giao; - ChÕ ®é chÝnh s¸ch thùc hiÖn tinh gi¶n biªn chÕ (nÕu cã); - ChÕ ®é qu¶n lý, sö dông vèn ®èi øng dù ¸n, vèn viÖn trî thuéc nguån vèn NSNN; - ChÕ ®é qu¶n lý, sö dông vèn ®Çu t− x©y dùng c¬ b¶n, kinh phÝ mua s¾m, söa ch÷a lín tµi s¶n cè ®Þnh phôc vô ho¹t ®éng sù nghiÖp theo dù ¸n ®−îc cÊp cã thÈm quyÒn phª duyÖt; (TrÝch Th«ng t− 71/2006/TT-BTC) Ngoµi ra mét sè ®Þnh møc chi ®¬n vÞ cã thÓ x©y dùng thÊp h¬n hoÆc cao quy ®Þnh cña Nhµ n−íc, nã phô thuéc vµo t×nh h×nh tµi chÝnh cña mçi ®¬n vÞ cô thÓ nh− sau: - ChÕ ®é c«ng t¸c phÝ trong n−íc: §¬n vÞ cã thÓ c¨n cø vµo th«ng t− h−íng dÉn chÕ ®é c«ng t¸c phÝ, tõ ®ã theo ®Æc ®iÓm cña ®¬n vÞ, ®¬n vÞ cã thÓ kho¸n chÕ ®é c«ng t¸c phÝ nµy cho CBCNV cña m×nh. - ChÕ ®é v¨n phßng phÈm: §¬n vÞ cã thÓ thùc hiÖn møc kho¸n v¨n phßng phÈm cho c¸c c¸n bé cña m×nh b»ng tiÒn hoÆc hiÖn vËt c¨n cø vµo c¸c sè liÖu chi tiªu cña c¸c n¨m tr−íc. - Vµ mét sè ®Þnh møc chi kh¸c ... Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 18 Tãm l¹i, viÖc chi tiªu cña ®¬n vÞ cã ®−îc qu¶n lý vµ thùc hiÖn nghiªm tóc hay kh«ng hoµn toµn phô thuéc vµo ®é chÆt chÏ cña Quy chÕ chi tiªu néi bé. Tõng kho¶n chi sÏ ®−îc kiÓm so¸t trªn c¬ së x©y dùng ®Þnh møc chi tiªu phï hîp víi tõng ®èi t−îng chi, tõng c«ng viÖc vµ ®−îc c«ng khai trong toµn®¬n vÞ. §iÒu nµy gióp c¸c bé phËn, c¸ nh©n nhËn thøc ®−îc tr¸ch nhiÖm cña m×nh vµ cã ý thøc tiÕt kiÖm nh»m thùc hiÖn môc tiªu chung cña ®¬n vÞ. HiÖn nay, hÇu hÕt c¸c ®¬n vÞ sù nghiÖp ®Òu x©y dùng cho m×nh Quy chÕ chi tiªu néi bé riªng, phï hîp víi ®¬n vÞ m×nh vµ ®Òu nhËn thÊy ®©y lµ mét c«ng cô h÷u hiÖu, mét trî thñ ®¾c lùc cho nhµ qu¶n trÞ khèi sù nghiÖp. Nguyªn t¾c c¬ b¶n thùc hiÖn quyÒn tù chñ cña c¸c ®¬n vÞ ph¶i thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c néi dung sau: - Hoµn thµnh nhiÖm vô ®−îc giao. §èi víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt hµng ho¸, cung cÊp dÞch vô (gäi t¾t lµ ho¹t ®éng dÞch vô) ph¶i phï hîp víi chøc n¨ng, nhiÖm vô ®−îc giao, phï hîp víi kh¶ n¨ng chuyªn m«n vµ tµi chÝnh cña ®¬n vÞ. - Thùc hiÖn c«ng khai, d©n chñ theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. - Thùc hiÖn quyÒn tù chñ ph¶i g¾n víi tù chÞu tr¸ch nhiÖm tr−íc c¬ quan qu¶n lý cÊp trªn trùc tiÕp vµ tr−íc ph¸p luËt vÒ nh÷ng quyÕt ®Þnh cña m×nh; ®ång thêi chÞu sù kiÓm tra, gi¸m s¸t cña c¸c c¬ quan nhµ n−íc cã thÈm quyÒn. - B¶o ®¶m lîi Ých cña Nhµ n−íc, quyÒn, nghÜa vô cña tæ chøc, c¸ nh©n theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Còng trong néi dung vÒ quyÒn tù chñ, tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ tµi chÝnh, Nhµ n−íc khuyÕn khÝch c¸c ®¬n vÞ víi lîi thÕ, víi kh¶ n¨ng cña m×nh gia t¨ng nguån thu sù nghiÖp hîp ph¸p, ®ång thêi tiÕt kiÖm chi ®Ó ph¸t triÓn ho¹t ®éng mét c¸ch chñ ®éng trªn kh¶ n¨ng thùc cña m×nh. §iÒu nµy sÏ gióp c¸c ®¬n vÞ linh ho¹t vµ n¨ng ®éng h¬n, tõ tõ tho¸t dÇn khái sù bao cÊp “l¹c hËu” bÊy l©u. Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 19 Cïng víi ®ã, Nhµ n−íc còng yªu cÇu c¸c ®¬n vÞ cÇn quan t©m nhiÒu ®Õn CBCNV, khuyÕn khÝch hä h¨ng h¸i lµm viÖc th«ng qua viÖc ¸p dông chi tr¶ thu nhËp t¨ng thªm (TNTT). Tr−íc ®©y, kh¸i niÖm nµy ch−a ®−îc phæ biÕn réng r2i ë khèi sù nghiÖp c«ng lËp, tuy nhiªn cïng víi xu thÕ tù chñ tµi chÝnh ngµy cµng m¹nh mÏ, TNTT ®ang trë thµnh mèi quan t©m cña nhiÒu nhµ l2nh ®¹o vµ CBCNV. 2.1.4. Kh¸i niÖm, nguyªn t¾c vµ nguån chi tr¶ TNTT 2.1.4.1. Kh¸i niÖm LÞch sö nh©n lo¹i ®2 vµ ®ang tr¶i qua n¨m h×nh th¸i kinh tÕ x2 héi. Trong mçi h×nh th¸i ®ã lu«n tån t¹i mèi quan hÖ chñ yÕu gi÷a mét bªn lµ ng−êi lao ®éng vµ mét bªn lµ nh÷ng «ng chñ. Hai chñ thÓ nµy tù t¹o ra sù rµng buéc chÆt chÏ víi nhau th«ng qua mét thÕ lùc thø ba lµ ®ång tiÒn. §èi víi ng−êi lao ®éng, ®ã lµ thu nhËp hä ®−îc h−ëng dùa trªn c«ng søc lao ®éng ®2 bá ra. Cßn ®èi víi nh÷ng «ng chñ, ®ã lµ kho¶n chi phÝ kh«ng nhá ®−îc kÕt tinh vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm hoÆc c«ng viÖc hoµn thµnh, ®ång thêi còng lµ c«ng cô h÷u hiÖu ®Ó qu¶n lý, kÝch thÝch sù s¸ng t¹o, nhiÖt t×nh cña ng−êi lao ®éng. TiÒn l−¬ng ®−îc coi lµ gi¸ tiÒn c«ng thùc sù theo thÞ tr−êng. X2 héi ngµy mét ph¸t triÓn, ng−êi lao ®éng ngµy cµng kh¼ng ®Þnh ®−îc vÞ trÝ quan träng cña m×nh. Hä ®øng lªn ®Êu tranh ®ßi quyÒn lîi vÒ c¸c mÆt vËt chÊt vµ tinh thÇn trong ®ã yÕu tè tiÒn l−¬ng lu«n gi÷ môc tiªu chñ ®¹o. ChÝnh v× vËy, hiÖn nay ë hÇu hÕt c¸c ®¬n vÞ kinh doanh hay khèi HCSN, tõ trung −¬ng ®Õn ®Þa ph−¬ng, viÖc chi tr¶ tiÒn l−¬ng trë thµnh mèi quan t©m lín cña c¶ hai ®èi t−îng: ng−êi lao ®éng vµ ng−êi sö dông lao ®éng. ë ViÖt Nam, ng−êi lao ®éng trong c¸c c¬ quan sù nghiÖp th−êng cã møc l−¬ng thÊp h¬n so víi c¸c c¬ së kinh doanh. Do ®ã, ®Ó ®¶m b¶o tèt h¬n ®êi sèng cho CBCNV chøc, Nhµ n−íc cho phÐp c¸c ®¬n vÞ sù nghiÖp ®−îc t¨ng c−êng c¸c kho¶n thu sù nghiÖp mét c¸ch hîp ph¸p ®ång thêi thùc hiÖn Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 20 tiÕt kiÖm chi ®Ó chi tr¶ thªm mét phÇn thu nhËp ngoµi tiÒn l−¬ng c¬ b¶n cho c¸n bé viªn chøc, ®ã chÝnh lµ TNTT. Cô thÓ h¬n, theo NghÞ ®Þnh 43/2006/N§-CP, TNTT chÝnh lµ phÇn thu nhËp ngoµi tiÒn l−¬ng chÝnh mµ ng−êi lao ®éng ®−îc h−ëng trªn c¬ së hoµn thµnh nhiÖm vô ®−îc giao vµ ®¶m b¶o nguyªn t¾c ng−êi nµo cã hiÖu suÊt c«ng t¸c cao, ®ãng gãp nhiÒu cho viÖc t¨ng thu, tiÕt kiÖm chi th× ®−îc tr¶ nhiÒu h¬n. Møc thu nhËp nµy cao hay thÊp phô thuéc vµo kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña tõng ®¬n vÞ nh−ng ®Òu nh»m môc tiªu n©ng cao chÊt l−îng cuéc sèng ng−êi lao ®éng, lµ ®éng lùc thóc ®Èy hä hoµn thµnh tèt c«ng viÖc ®−îc giao. 2.1.4.2. Nguyªn t¾c chi tr¶ TNTT Theo tinh thÇn NghÞ ®Þnh, viÖc chi tr¶ TNTT ®−îc ®¬n vÞ c¨n cø trªn tiªu thøc hiÖu suÊt c«ng viÖc. Cô thÓ, ng−êi nµo cã hiÖu suÊt c«ng viÖc lín, cã nhiÒu ®ãng gãp tÝch cùc cho sù ph¸t triÓn cña ®¬n vÞ sÏ ®−îc tr¶ TNTT cao h¬n. VÝ dô trong mét tr−êng c«ng lËp, ®èi víi ®éi ngò gi¶ng viªn, hiÖu qu¶ c«ng viÖc ®−îc thÓ hiÖn th«ng qua quy m« c«ng viÖc hä ®2 lµm nh− sè giê gi¶ng d¹y nhiÒu, cã nhiÒu bµi b¸o ®−îc ®¨ng trªn t¹p chÝ trong n−íc vµ quèc tÕ, cã nhiÒu ®Ò tµi nghiªn cøu khoa häc. Cßn ®èi víi c¸n bé c¸c phßng ban chøc n¨ng, chØ tiªu nµy ®−îc ®¸nh gi¸ trªn møc ®é hoµn thµnh c«ng viÖc cña tõng ng−êi vµ ®Æc biÖt lµ nh÷ng ®ãng gãp hay nh÷ng s¸ng kiÕn thiÕt thùc cña hä cho sù ph¸t triÓn chung cña ®¬n vÞ. ViÖc lùa chän c¸c tiªu chÝ nµy hoµn toµn ®−îc c¸c ®¬n vÞ linh ho¹t sö dông ®Ó chi tr¶ chÝnh x¸c, hîp lý TNTT cho ng−êi lao ®éng, ®¶m b¶o ®óng ý nghÜa cña tinh thÇn “lµm theo n¨ng lùc, h−ëng theo lao ®éng”, g¾n chÆt tÝnh hiÖu qu¶ trong c«ng viÖc cña tõng ng−êi víi møc t¨ng thªm vÒ thu nhËp hä ®−îc h−ëng. Trªn thùc tÕ, c¨n cø kÕt qu¶ ho¹t ®éng tµi chÝnh hµng quý, n¨m cña ®¬n vÞ, nh»m ®éng viªn kÞp thêi ng−êi lao ®éng hoµn thµnh nhiÖm vô ®−îc giao, Thñ tr−ëng c¸c ®¬n vÞ sù nghiÖp cã thÓ t¹m chi tr−íc TNTT cho ng−êi lao Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 21 ®éng. Theo Th«ng t− 113/2007/TT-BTC söa ®æi Th«ng t− 71/2006/TT-BTC, thñ tr−ëng ®¬n vÞ thùc hiÖn chi ®èi víi kho¶n TNTT hµng quý tèi ®a kh«ng qu¸ 60% sè chªnh lÖch thu lín h¬n chi ®−îc x¸c ®Þnh theo quý. KÕt thóc n¨m tµi chÝnh, c¨n cø quyÕt to¸n cña ®¬n vÞ ®−îc cÊp cã thÈm quyÒn phª duyÖt, ®¬n vÞ sÏ tiÕn hµnh ®iÒu chØnh phÇn chi tr¶ TNTT phï hîp víi sè kinh phÝ thùc tÕ dïng ®Ó chi tr¶ TNTT. Cô thÓ, tr−êng hîp sè chªnh lÖch thu lín h¬n chi thùc tÕ cao h¬n sè ®¬n vÞ tù x¸c ®Þnh vµ kinh phÝ chi TNTT cao h¬n sè kinh phÝ ®2 chi tr¶ TNTT cho ng−êi lao ®éng, ®¬n vÞ ®−îc tiÕp tôc chi tr¶ TNTT theo chÕ ®é quy ®Þnh. Tr−êng hîp sè chªnh lÖch thu lín h¬n chi thùc tÕ thÊp h¬n sè ®¬n vÞ tù x¸c ®Þnh vµ kinh phÝ ®2 thanh to¸n TNTT cho ng−êi lao ®éng lín h¬n sè kinh phÝ ®−îc chi tr¶ TNTT th× sè chi v−ît ®¬n vÞ ph¶i sö dông Quü dù phßng æn ®Þnh thu nhËp (nÕu cã) ®Ó bï ®¾p Tr−êng hîp sau khi dïng Quü dù phßng æn ®Þnh thu nhËp ®Ó bï ®¾p vÉn cßn thiÕu hôt th× trõ vµo chªnh lÖch thu, chi dµnh chi tr¶ TNTT cña n¨m sau. Tr−êng hîp n¨m sau kh«ng cã chªnh lÖch thu lín h¬n chi th× trõ vµo Quü tiÒn l−¬ng cña ®¬n vÞ. 2.1.4.3 C¨n cø x¸c ®Þnh møc TNTT vµ nguån chi tr¶ Tr−íc ®©y, viÖc thùc hµnh t¨ng thu, tiÕt kiÖm chi chØ xuÊt hiÖn phæ biÕn ë c¸c doanh nghiÖp, c¸c ®¬n vÞ kinh doanh víi môc tiªu n©ng cao kÕt qu¶ ho¹t ®éng. Mçi ®ång tiÒn hä bá ra ®Òu lµm ph¸t sinh chi phÝ vµ ¶nh h−ëng trùc tiÕp tíi hiÖu qu¶ cña c«ng viÖc. Ng−îc l¹i, c¸c ®¬n vÞ HCSN hÇu nh− ®−îc bao cÊp hoµn toµn bëi Nhµ n−íc, dÉn tíi hiÖn t−îng nhiÒu ®¬n vÞ ph¶i “v¾t ch©n lªn cæ” mµ chi víi nhiÒu kho¶n chi v« lý chØ v× kh«ng muèn gi¶m quy m« cña nguån kinh phÝ tõ NSNN cÊp xuèng. Tuy nhiªn, sau khi c¸c ®¬n vÞ ®−îc giao quyÒn tù chñ tµi chÝnh, côm tõ “t¨ng thu, tiÕt kiÖm chi” ®−îc më réng ph¹m vi vµ “len lái” vµo tõng c¬ quan HCSN. Trªn tinh thÇn NghÞ ®Þnh 43/2006/N§- CP, mçi ®¬n vÞ ph¶i biÕt c¸ch ph¸t huy néi lùc, chñ ®éng t×m kiÕm nguån thu míi vµ dÇn gi¶m sù phô thuéc vµo NSNN. C¸c ®¬n vÞ ph¶i c©n ®èi thu chi, sè chªnh lÖch thu lín h¬n chi ®−îc trÝch lËp vµo c¸c quü vµ thùc hiÖn chi tr¶ Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 22 TNTT cho ng−êi lao ®éng. Do vËy quyÒn lîi t¨ng thªm cña ng−êi lao ®éng vÒ møc thu nhËp phô thuéc hoµn toµn vµo quy m« cña nguån thu, c¸c kho¶n chi vµ kh¶ n¨ng tæ chøc, qu¶n lý tµi chÝnh cña ®¬n vÞ. ViÖc chi tr¶ TNTT ®−îc ®¬n vÞ c¨n cø vµo kÕt qu¶ tµi chÝnh trong n¨m sau khi thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô víi NSNN, cô thÓ nh− sau: - §èi víi ®¬n vÞ sù nghiÖp tù b¶o ®¶m chi phÝ ho¹t ®éng, ®−îc quyÕt ®Þnh tæng møc TNTT trong n¨m theo quy chÕ chi tiªu néi bé cña ®¬n vÞ, sau khi ®2 thùc hiÖn trÝch lËp Quü ph¸t triÓn ho¹t ®éng sù nghiÖp (trÝch tèi thiÓu 25% chªnh lÖch thu lín h¬n chi). - §èi víi ®¬n vÞ sù nghiÖp tù b¶o ®¶m mét phÇn chi phÝ ho¹t ®éng, ®−îc quyÕt ®Þnh tæng møc TNTT trong n¨m, nh−ng tèi ®a kh«ng qu¸ 02 lÇn quü tiÒn l−¬ng cÊp bËc, chøc vô trong n¨m do nhµ n−íc quy ®Þnh, sau khi ®2 thùc hiÖn trÝch lËp Quü ph¸t triÓn ho¹t ®éng sù nghiÖp (trÝch tèi thiÓu 25% chªnh lÖch thu lín h¬n chi). Quü tiÒn l−¬ng cÊp bËc, chøc vô lµm c¬ së ®Ó tÝnh tæng TNTT trong n¨m cña ®¬n vÞ, bao gåm: - TiÒn l−¬ng ng¹ch bËc vµ phô cÊp chøc vô, phô cÊp th©m niªn v−ît khung (nÕu cã): tÝnh trªn c¬ së hÖ sè l−¬ng, hÖ sè phô cÊp chøc vô, phô cÊp th©m niªn v−ît khung (nÕu cã) cña ng−êi lao ®éng trong ®¬n vÞ (lao ®éng trong biªn chÕ vµ lao ®éng hîp ®ång tõ 1 n¨m trë lªn) vµ møc tiÒn l−¬ng tèi thiÓu chung do ChÝnh phñ quy ®Þnh. - TiÒn l−¬ng t¨ng thªm cña ng−êi lao ®éng do n©ng bËc theo niªn h¹n hoÆc n©ng bËc tr−íc thêi h¹n (nÕu cã). Quü tiÒn l−¬ng cÊp bËc, chøc vô trong n¨m cña ®¬n vÞ nªu trªn kh«ng bao gåm kho¶n tiÒn c«ng tr¶ theo hîp ®ång vô viÖc. 2.2 C¬ së thùc tiÔn Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 23 2.2.1 Kh¸i qu¸t t×nh h×nh chi tr¶ TNTT cña c¸c tr−êng ®¹i häc c«ng lËp ë ViÖt Nam. Ngay sau khi NghÞ ®Þnh 10/2002/N§-CP vµ nay lµ NghÞ ®Þnh 43/2006/ N§-CP cña ChÝnh phñ ra ®êi, c¸c c¬ së gi¸o dôc ®¹i häc c«ng lËp vµ cô thÓ lµ hÇu hÕt c¸c tr−êng ®¹i häc c«ng lËp trªn c¶ n−íc ®2 tiÕn hµnh x©y dùng ‘Quy chÕ chi tiªu néi bé” cña m×nh theo ®óng tin thÇn cña NghÞ ®Þnh. Theo ®ã c¸c tr−êng ®2 x¸c ®Þnh vµ chi tr¶ TNTT cho CBCNV cña m×nh trªn c¬ së tiÕt kiÖm chi, t¨ng thªm nguån thu hîp ph¸p ngoµi ng©n s¸ch. Thùc tÕ hiÖn nay cho thÊy, hÇu hÕt c¸c tr−êng ®ang cã xu h−íng t¨ng thªm thu nhËp cho ng−êi lao ®éng, tiÕn tíi tù chñ trong kh©u tuyÓn chän vµ sö dông lao ®éng, chi tr¶ thu nhËp cho ng−êi lao ®éng theo nguyªn t¾c kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ c«ng viÖc ®¹t ®−îc. Nguån kinh phÝ ®Ó chi tr¶ TNTT ®−îc trÝch tõ chªnh lÖch thu chi ho¹t ®éng th−êng xuyªn cña ®¬n vÞ trong n¨m. Ta cã thÓ tham kh¶o mét sè ph−¬ng ph¸p tÝnh chi tr¶ TNTT cña mét sè tr−êng ®¹i häc hiÖn nay. Thµnh phÇn cÊu t¹o thu nhËp cña c¸n bé c«ng nh©n viªn (CBCNV) c¸c tr−êng nh− sau: Thu nhËp cña CBCNV (T) = T1 + T2 Trong ®ã: T1: L−¬ng c¬ b¶n theo hÖ sè ngach bËc cña nhµ n−íc T2 : TNTT cña ng−êi lao ®éng §Ó hiÓu thªm ta thÊy, T1 ë bÊt kú tr−êng ®¹i häc c«ng lËp cña nhµ n−íc ®Òu kh«ng thay ®æi. Trong khi ®ã T2 ®−îc thay ®æi tuú theo ®iÒu kiÖn cña tõng tr−êng. * Tr−êng §¹i häc kü thuËt c«ng nghiÖp Th¸i Nguyªn Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 24 HiÖn nay, Tr−êng §¹i häc kü thuËt c«ng nghiÖp Th¸i Nguyªn chi tr¶ TNTT cho CBCNV cña m×nh nh− sau: (TrÝch Quy chÕ chi tiªu néi bé cña Tr−êng §¹i häc kü thuËt c«ng nghiÖp Th¸i Nguyªn) T2 = (HÖ sè l−¬ng ng¹ch bËc + HÖ sè phô cÊp chøc vô) x L−¬ng c¬ b¶n x HÖ sè t¨ng thªm l−¬ng + Phóc lîi + Phô cÊp Q1 + Phô cÊp Q2 + Phô cÊp GS, PGS, TS – (C«ng ®oµn phÝ + B¶o hiÓm Th©n thÓ) . + HÖ sè t¨ng thªm l−¬ng ®−îc tÝnh nh− sau:  Víi gi¸o viªn, CBVC cã hÖ sè l−¬ng ng¹ch bËc céng víi hÖ sè phô cÊp chøc vô lín h¬n 3,0 ; n¨m häc 2007-2008 ®¹t danh hiÖu lao ®éng tiªn tiÕn trë lªn, ®−îc tÝnh hÖ sè t¨ng thªm l−¬ng lµ 0,5 (Kh«ng phÈy n¨m).  Víi gi¸o viªn, CBVC cã hÖ sè l−¬ng ng¹ch bËc céng víi hÖ sè phô cÊp chøc vô tõ 3,0 trë xuèng; n¨m häc 2007-2008 ®¹t danh hiÖu lao ®éng tiªn tiÕn trë lªn, ®−îc tÝnh hÖ sè t¨ng thªm l−¬ng lµ 0,7 (Kh«ng phÈy b¶y).  Víi gi¸o viªn, CBVC mµ n¨m häc 2007-2008 kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn xÐt thi ®ua (NghØ thai s¶n, nghØ èm, ch−a ®ñ thêi gian c«ng t¸c) ®−îc h−ëng 1/2 (mét phÇn hai) l−¬ng t¨ng thªm. + Phóc lîi : §−îc chi ®ång ®Òu cho mäi CBVC, ®−îc chi vµo b¶ng l−¬ng hµng th¸ng ; + Phô cÊp Q1: Phô cÊp tr¸ch nhiÖm c¸n bé qu¶n lý c¸c cÊp (b¶ng 2.1); + Phô cÊp Q2: Phô cÊp møc ®é tham gia c«ng t¸c phôc vô, qu¶n lý ®µo t¹o (b¶ng 2); + Phô cÊp GS, PGS, TS, thùc hiÖn theo QuyÕt ®Þnh sè 323/Q§-TCCB cña HiÖu tr−ëng vÒ phô cÊp thªm l−¬ng cho Phã gi¸o s−, TiÕn sü, ®−îc chi vµo b¶ng l−¬ng hµng th¸ng : - Phã gi¸o s− : 600.000 ®ång/ th¸ng ; - TiÕn sü : 300.000 ®ång/ th¸ng ; + §èi víi hîp ®ång cã thêi h¹n, møc l−¬ng ®−îc h−ëng theo tho¶ thuËn gi÷a nhµ tr−êng vµ ng−êi lao ®éng. Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 25 B¶ng 2.1: B¶ng hÖ sè Phô cÊp tr¸ch nhiÖm c¸n bé qu¶n lý ( Q1). ®−îc chi vµo b¶ng l−¬ng hµng th¸ng Nhãm Chøc vô ViÕt t¾t HÖ sè Møc chi (®/th¸ng) n¨m 2009 1 2 3 4 5 1 BÝ th− §¶ng uû HiÖu tr−ëng BT§U HT 3,50 700.000 2 Phã BÝ th− §¶ng uû Phã hiÖu tr−ëng PBT§U PHT 3,00 600.000 3 TV §¶ng uû CT C«ng ®oµn tr−êng TV§U CTC§T 2,50 500.000 4 Tr−ëng phßng, BT §oµn tr−êng Tr−ëng khoa cã 40 c¸n bé GV trë lªn,G§ trung t©m cã 40 c¸n bé GV trë lªn,KÕ to¸n tr−ëng TP BT§T TK G§TT KTT 2,00 400.000 5 Phã tr−ëng phßng, Tr−ëng khoa cã d−íi 40 c¸n bé GV, G§ trung t©m cã d−íi 40 c¸n bé GV PTP TK G§TT 1,50 300.000 Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 26 P.Tr−ëng khoa cã 40 c¸n bé GV trë lªn, PG§Trung t©m cã 40c¸n bé GV trë lªn, P.Tr−ëng phßng P. TK P. G§TT P.TP 1,50 300.000 6 P. Tr−ëng khoa cã d−íi 40 c¸n bé GV, PG§ Trung t©m cã d−íi 40 c¸n bé GV P.TK P.G§TT 1,25 250.000 7 Tr−ëng bé m«n, Qu¶n ®èc, TV C«ng ®oµn tr−êng, TV §oµn tr−êng, Ch¸nh v¨n phßng §¶ng uû TBM Q§ TVC§T TV§T VP§U 1,20 240.000 8 P. tr−ëng bé m«n, Phã qu¶n ®èc §¶ng uû viªn, BT chi bé, UVBCH C«ng ®oµn tr−êng, CT C«ng ®oµn bé phËn, Ch¸nh v¨n phßng C«ng ®oµn P.TBM P.Q§ §UV BTCB UVBCHC§ CTC§BP CVPC§ 0,80 160.000 9 Tæ tr−ëng tæ c«ng t¸c, Chi uû viªn UVBCH C«ng ®oµn bé phËn, Tæ tr−ëng C§ trùc thuéc, UVBCH §oµn tr−êng, BÝ th− liªn chi ®oµn (lµ CBCC) TTTCT CUV UVCHC§BP TTC§TT UVBCH§T BTLC§ 0,50 100.000 10 Tæ phã tæ c«ng t¸c, Tæ tr−ëng C§ bé phËn, Tæ phã C§ trùc thuéc, UVBCH Liªn chi ®oµn (lµ CBCC) T.PTCT TTC§BP TPC§TT UVBCHLC§ 0,30 60.000 Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 27 11 Tæ phã C«ng ®oµn bé phËn TP.C§BP 0.15 30.000 Ghi chó: NÕu c¸n bé kiªm nhiÖm nhiÒu chøc vô th× tÝnh 1 chøc vô cao nhÊt cña chÝnh quyÒn hoÆc §¶ng, ®oµn thÓ. B¶ng 2.2: B¶ng hÖ sè phô cÊp kÓ ®Õn møc ®é tham gia c«ng t¸c phôc vô, qu¶n lý ®µo t¹o (Q2) STT §¬n vÞ, Bé phËn HÖ sè Møc chi (®/th¸ng /ng−êi) 1 Ban Gi¸m HiÖu 1 200.000 2 Tr−ëng, phã c¸c phßng, khoa: 0.7 140.000 3 - Tr−ëng bé m«n, Q§ ph©n x−ëng - Phã bé m«n, P.Q§ PX - Viªn chøc, nh©n viªn hµnh chÝnh ë c¸c Phßng, Ban, Khoa, Trung t©m 0.5 100.000 4 Trî lý khoa häc, ®µo t¹o, CT HSSV ë c¸c khoa 0,25 50.000 N¨m 2009, møc chi phô cÊp kÓ ®Õn møc ®é tham gia c«ng t¸c phôc vô, qu¶n lý ®µo t¹o ®−îc chi vµo b¶ng l−¬ng hµng th¸ng. HÖ sè 1 = 2.400.000 ®/n¨m HÖ sè 0,7 = 1.680.000 ®/n¨m HÖ sè 0,5 = 1.200.000 ®/n¨m HÖ sè 0,25 = 600.000 ®/n¨m * Tr−êng §¹i häc ®¹i häc S− ph¹m thÓ dôc thÓ thao TP HCM Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 28 TNTT cña Tr−êng §¹i häc ®¹i häc S− ph¹m thÓ dôc thÓ thao TP HCM ®−îc thùc hiÖn theo c¸c c¬ së sau ®©y: - §èi t−îng ®−îc h−ëng: C¸n bé c«ng chøc cã thêi gian c«ng t¸c tõ 1 n¨m trë lªn cã tªn trong b¶ng l−¬ng b¶o ®¶m ngµy c«ng lao ®éng (kh«ng ¸p dông ®èi víi c¸c hîp ®ång kho¸n c«ng viÖc). - Møc tÝnh TNTT = 40% møc l−¬ng tèi thiÓu x (hÖ sè l−¬ng + hÖ sè chøc vô + hÖ sè phô cÊp th©m niªn v−ît khung). B¶ng 2.3: B¶ng hÖ sè chøc vô TT CH¦C Vô HÖ Sè 1 HiÖu tr−ëng 4.5 2 Phã hiÖu tr−ëng 3.5 3 BÝ th− §¶ng bé 3.5 4 Phã bÝ th− §¶ng bé 3 5 UV Ban th−êng vô §¶ng bé 2.5 6 §¶ng uû viªn c¬ së 2 7 Chñ tÞch c«ng ®oµn tr−êng 3 8 Phã Chñ tÞch c«ng ®oµn tr−êng 2.5 9 Uû viªn BCH C«ng ®oµn tr−êng 2 10 BÝ th− ®oµn tr−êng (lµ CBCC) 3 11 Phã BÝ th− ®oµn tr−êng (lµ CBCC) 2.5 12 Uû viªn BCH ®oµn tr−êng (lµ CBCC) 2 13 Chñ tÞch héi SV (lµ CBCC) 2 14 Phã Chñ tÞch Héi SV (lµ CBCC) 1.5 15 BÝ th− Chi bé bé phËn (lµ CBCC) 2.5 16 Phã BÝ th− Chi bé bé phËn (lµ CBCC) 2 17 UV BCH Chi bé bé phËn 1.5 Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 29 18 Tr−ëng phßng 3 19 Phã tr−ëng phßng, Ban, Chñ nhiÖm Tr−ëng tr¹m 2.5 20 Tr−ëng Bé m«n 2.5 21 Phã tr−ëng Bé m«n 2 22 Thñ quü, v¨n th− 2 23 Nhãm tr−ëng GVCN 1.5 24 Gi¸o viªn chñ nhiÖm 1 25 Tr−ëng ban thanh tra nh©n d©n 1 26 ñy viªn thanh tra nh©n d©n 0.5 27 Tæ tr−ëng C«ng ®oµn 1 28 Tæ phã C«ng ®oµn 0.5 29 ñy viªn c¸c Ban (Bé phËn) chøc n¨ng do tr−êng thµnh lËp (Ban Thanh tra, Ban Ph¸p chÕ) 1 NÕu mét nguêi phô tr¸ch nhiÒu nhiÖm vô th× chØ tÝnh hÖ sè cao nhÊt céng thªm 50% cña c¸c hÖ sè t−¬ng øng víi nhiÖm vô kiªm nhiÖm tiÕp theo. Ngo¹i trõ tr−êng hîp trong cïng mét tæ chøc §¶ng, C«ng ®oµn hoÆc §oµn TNCS th× chØ h−ëng mét chøc vô cã hÖ sè cao nhÊt (vÝ dô: võa lµ Phã BÝ th− Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 30 §¶ng ñy, võa UV Th−êng vô vµ võa BÝ th− Chi bé bé phËn th× chØ h−ëng mét hÖ sè duy nhÊt cña chøc vô nµo cao nhÊt) * Tr−êng §¹i häc Kinh tÕ Thµnh phè Hå ChÝ Minh Thùc hiÖn tù chñ tµi chÝnh, Tr−êng §¹i häc Kinh tÕ Thµnh phè Hå ChÝ Minh ®ang triÓn khai chi tr¶ TNTT cho CBCNV chøc víi tæng møc TNTT toµn Tr−êng ®¹t 40% quü l−¬ng cña ®¬n vÞ (gåm l−¬ng cÊp bËc, phô cÊp chøc vô vµ phô cÊp th©m niªn v−ît khung). Trong n¨m, nh»m n©ng cao tÝnh tr¸ch nhiÖm cña ng−êi lao ®éng vµ ®¶m b¶o chi tr¶ hîp lý, kh¸ch quan TNTT, thñ tr−ëng ®¬n vÞ c¨n cø vµo n¨ng suÊt lao ®éng còng nh− chÊt l−îng c«ng viÖc hoµn thµnh cña tõng c¸n bé c«ng chøc ®Ó xÕp lo¹i vµ thùc hiÖn ph©n phèi TNTT. §¬n vÞ x©y dùng cÊp bËc xÕp lo¹i cã hÖ sè t−¬ng øng nh− sau : - Lo¹i 1 = 1,2 - Lo¹i 2 = 1 - Lo¹i 3 = 0,8 - Lo¹i 4 = 0,4 - Lo¹i 5 = 0 VÝ dô: Th¸ng 12/2009, chuyªn viªn NguyÔn V¨n Anh cã hÖ sè l−¬ng 3,0 (gåm hÖ sè l−¬ng c¬ b¶n, hÖ sè phô cÊp chøc vô vµ phô cÊp th©m niªn v−ît khung). C¨n cø vµo kÕt qu¶ c«ng viÖc «ng Anh thùc hiÖn trong th¸ng, Thñ tr−ëng ®¬n vÞ sÏ xÕp lo¹i «ng Anh vµ sè tiÒn t−¬ng øng mµ «ng Anh sÏ nhËn ®−îc ®èi víi kho¶n TNTT nh− sau : - NÕu xÕp «ng Anh lo¹i 1: 3,0 x 650.000 x 0,4 x 1,2 = 936.000 ®ång - NÕu xÕp «ng Anh lo¹i 2: 3,0 x 650.000 x 0,4 x 1 = 780.000 ®ång - NÕu xÕp «ng Anh lo¹i 3: 3,0 x 650.000 x 0,4 x 0,8 = 624.000 ®ång Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 31 - NÕu xÕp «ng Anh lo¹i 4: 3,0 x 650.000 x 0,4 x 0,4 = 312.000 ®ång - NÕu xÕp «ng Anh lo¹i 5: 3,0 x 650.000 x 0,4 x 0 = 0 ®ång Bªn c¹nh ®ã, tr−êng hîp gi¶ng viªn, c¸n bé viªn chøc gi¶ng d¹y lµm viÖc kh«ng ®ñ ®Þnh møc, c¨n cø theo tû lÖ thêi gian lµm viÖc, thñ tr−ëng ®¬n vÞ xÕp lo¹i ®Ó chi tr¶ TNTT cho phï hîp. VÝ dô: Chuyªn viªn TrÇn ThÞ YÕn cã hÖ sè l−¬ng 2,67 (th¸ng 12/2009). Trong th¸ng, bµ YÕn lµm viÖc nh−ng kh«ng ®ñ thêi gian quy ®Þnh, cô thÓ bµ YÕn chØ lµm viÖc 50% thêi gian quy ®Þnh; nh− vËy sè tiÒn (gèc) dïng ®Ó xÐt tr¶ TNTT cho bµ YÕn lóc nµy chØ cßn: 2,67 x 650.000 x 0,4 x 50% = 347.100 ®ång Sau ®ã, c¨n cø vµo kÕt qu¶ c«ng viÖc bµ YÕn thùc hiÖn trong th¸ng, Thñ tr−ëng ®¬n vÞ sÏ xÕp lo¹i bµ YÕn vµ sè tiÒn t−¬ng øng mµ bµ YÕn sÏ nhËn ®−îc ®èi víi kho¶n TNTT cña th¸ng ®ã nh− sau: - NÕu xÕp bµ YÕn lo¹i 1: 347.100 x 1,2 = 416.520 ®ång - NÕu xÕp bµ YÕn lo¹i 2: 347.100 x 1 = 347.100 ®ång - NÕu xÕp bµ YÕn lo¹i 3: 347.100 x 0,8 = 277.680 ®ång - NÕu xÕp bµ YÕn lo¹i 4: 347.100 x 0,4 = 138.840 ®ång - NÕu xÕp bµ YÕn lo¹i 5: 347.100 x 0 = 0 ®ång Cã thÓ nhËn thÊy, Tr−êng §H Kinh tÕ Tp. HCM ®2 x©y dùng mét c¬ hÕ chi tr¶ TNTT kh¸ tèt trªn c¬ së ®¸nh gi¸, xÕp lo¹i. §©y lµ mét ®éng lùc tèt thóc ®Èy c¸n bé trong ®¬n vÞ h¨ng h¸i n©ng cao n¨ng suÊt c«ng viÖc, t¹o mét m«i tr−êng c¹nh tranh lµnh m¹nh gióp hä ý thøc ®−îc tr¸ch nhiÖm trong c«ng viÖc cña m×nh. Tuy nhiªn, mét c©u hái ®Æt ra, liÖu viÖc ¸p dông c¸c hÖ sè ph©n lo¹i theo chÊt l−îng c«ng viÖc cã ®−îc sö dông mét c¸ch kh¸ch quan hay chØ b×nh bÇu “®¹i kh¸i” ®Ó råi hÇu hÕt c¸n bé ®Òu xÕp lo¹i cao nhÊt víi hÖ sè 1,2? §©y cã lÏ kh«ng ph¶i lµ vÊn ®Ò chØ riªng Tr−êng §H Kinh tÕ TP.HCM ph¶i Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 32 quan t©m mµ lµ vÊn ®Ò mµ hÇu hÕt c¸c ®¬n vÞ sù nghiÖp hiÖn nay ®ang v−íng ph¶i bëi sù ¶nh h−ëng qu¸ l©u cña c¬ chÕ b×nh qu©n, quan liªu. Nh− vËy, tÝnh ®Õn thêi ®iÓm hiÖn nay, thùc hiÖn NghÞ ®Þnh 43/2006/N§-CP cña ChÝnh phñ, hÇu hÕt c¸c Tr−êng c«ng lËp ®2 vµ ®ang triÓn khai tèt viÖc chi tr¶ TNTT cho c¸n bé viªn chøc. Mçi tr−êng víi ®Æc ®iÓm tµi chÝnh kh¸c nhau, tù x©y dùng c«ng thøc riªng ®Ó chi tr¶ phÇn t¨ng thªm vÒ thu nhËp cho ng−êi lao ®éng trªn nh÷ng tiªu thøc ®¸nh gi¸ nhÊt ®Þnh theo nguyªn t¾c hiÖu suÊt c«ng viÖc. Tuy nhiªn, viÖc ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ c«ng viÖc cña c¸n bé viªn chøc ®Ó ph©n phèi TNTT cã thùc sù diÔn ra kh¸ch quan, c«ng b»ng hay kh«ng vÉn cßn lµ bµi to¸n ®ang t×m lêi gi¶i. 2.2.2 C¸c vÊn ®Ò chñ yÕu ¶nh h−ëng tíi TNTT cña c¸c tr−êng ®¹i häc c«ng lËp. 2.2.2.1 Häc phÝ §èi víi c¸c tr−êng ®¹i häc c«ng lËp, nguån thu tõ häc phÝ hiÖn ®ang chiÕm tû träng lín trong tæng thu sù nghiÖp cña ®¬n vÞ. §Æc biÖt khi §Ò ¸n Tµi chÝnh cña Bé Gi¸o dôc vµ §µo tµo t¹o ®2 ®−îc phª duyÖt, häc phÝ hµng n¨m cã xu h−íng tiÕp tôc t¨ng thªm, nguån thu nµy cµng thÓ hiÖn vai trß quan träng h¬n tíi kÕt qu¶ thu chi tµi chÝnh cña ®¬n vÞ. Theo ®ã, c¸c tr−êng cã ®iÒu kiÖn gia t¨ng chªnh lÖch thu lín h¬n chi, gãp phÇn t¨ng chi tr¶ TNTT cho CBCNV chøc. ViÖc t¨ng häc phÝ cã thÓ tiÕp tôc diÔn ra víi quy m« ngµy cµng cao, ®iÒu nµy lµ tÝn hiÖu kh¶ quan cho c¸c tr−êng c«ng lËp nh−ng l¹i lµ g¸nh nÆng ®Ì lªn vai nh÷ng gia ®×nh cã hoµn c¶nh khã kh¨n ®ang cã con em theo häc ®¹i häc. Tuy nhiªn, theo ®Ò ¸n, c¸c gia ®×nh chÝnh s¸ch, khã kh¨n vÉn tiÕp tôc ®−îc miÔn gi¶m häc phÝ, phÇn häc phÝ nµy sÏ ®−îc NSNN cÊp bï cho c¸c tr−êng ®¹i häc, nh−ng hiÖn nay §Ò ¸n nµy vÉn ch−a ®−îc triÓn khai. cho nªn ®©y còng lµ mét vÊn ®Ò khã kh¨n mµ c¸c Tr−êng ®¹i häc ®ang ph¶i ®èi phã. §ång thêi ChÝnh phñ còng cã chÝnh s¸ch cho häc sinh, sinh viªn vay vèn ®Ó ®i Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 33 häc, ®©y lµ chñ tr−¬ng ®óng ®¾n cña ChÝnh phñ gãp phÇn gi¶i quyÕt khã kh¨n cho c¸c gia ®×nh vµ Nhµ tr−êng. Tr−íc ®©y, chóng ta lu«n quan niÖm gi¸o dôc lµ tr¸ch nhiÖm nÆng nÒ cña Nhµ n−íc, cßn gia ®×nh chØ ®ãng gãp phÇn nhá vµo chi phÝ häc tËp cña con em m×nh. XÐt trªn gãc ®é gia ®×nh cã ng−êi ®i häc, chóng ta cã thÓ ñng hé quan ®iÓm nµy bëi nh÷ng kho¶n chi phÝ cao ®Ì nÆng lªn vai hä trong suèt ba, bèn n¨m häc. Tuy nhiªn, nÕu ®Æt m×nh vµo vÞ trÝ mét nhµ l2nh ®¹o ®Êt n−íc, chóng ta kh«ng thÓ m2i sö dông nguån Ng©n s¸ch Ýt ái ®Ó ®µi thä cho nÒn gi¸o dôc. Ng©n s¸ch ChÝnh phñ nh− mét chiÕc b¸nh trßn, ®−îc “xΔ ra vµ ph©n phèi cho tõng ngµnh, lÜnh vùc. NÕu nguån Ng©n s¸ch ®−îc −u tiªn qu¸ nhiÒu cho gi¸o dôc còng ®ång nghÜa víi viÖc mét sè ngµnh, lÜnh vùc._. ®éng dÞch vô, s¶n xuÊt nh−: Trung t©m thùc nghiÖm vµ ®µo t¹o nghÒ, Trung t©m ®µo t¹o ngo¹i ng÷, Trung t©m thÓ thao v¨n ho¸, Trung t©m ph¸t hµnh Ên phÈm. Tr−íc ®©y Nhµ tr−êng giao ®Þnh møc thu hµng n¨m vµ tr¶ TNTT cho c¸n bé cña ®¬n vÞ, nay thay ®æi vµ thùc hiÖn nh− sau: + Nhµ tr−êng kh«ng thu phÇn nghÜa vô giao cho c¸c ®¬n vÞ nh− tr−íc ®©y vµ kh«ng chi tr¶ TNTT cho c¸c CBCNV cña ®¬n vÞ; + C¸c ®¬n vÞ ph¶i tù qu¶n lý nguån thu vµ chi tr¶ TNTT cho CBCNV cña ®¬n vÞ m×nh; + Tr−êng hîp c¸c ®¬n vÞ ®−îc Nhµ tr−êng giao mét l−îng tµi s¶n lín, hoÆc ho¹t ®éng dÞch vô cã thu nhËp th× ngoµi viÖc c¸c ®¬n vÞ tù chi tr¶ TNTT cßn ph¶i cã nghÜa vô ®ãng gãp cho Nhµ tr−êng. Møc ®ãng gãp cô thÓ sÏ ®−îc x¸c ®Þnh cho tõng ®¬n vÞ. C¸c ®¬n vÞ ®Òu ph¶i x©y dùng quy chÕ qu¶n lý nguån thu vµ chi tiªu néi cña ®¬n vÞ m×nh, c¸c quy chÕ nµy ph¶i ®−îc HiÖu tr−ëng phª duyÖt. §ång thêi ph¶i thùc hiÖn nghiªm tóc c¸c quy ®Þnh qu¶n lý tµi chÝnh cña Nhµ n−íc vµ quy chÕ cña Nhµ tr−êng (LuËt thuÕ TNDN, ThuÕ TNCN, ThuÕ GTGT ...) 4.3.2 Gi¶i ph¸p vÒ ®æi míi qu¶n lý xÕp lo¹i c¸n bé Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 71 4.3.2.1 §èi víi c¸c c¸n bé qu¶n lý gi¸o dôc vµ bé phËn phôc vô §Ó ®æi míi ph−¬ng ph¸p chi tr¶ TNTT cho bé phËn nµy, viÖc tr−íc hÕt chóng ta ph¶i thùc hiÖn lµ lµ ®Þnh biªn c¸c bé phËn lµm c«ng t¸c qu¶n lý gi¸o dôc vµ phôc vô. §Ó lµm ®−îc ®iÒu nµy, c¸c ®¬n vÞ c¨n cø vµo chøc n¨ng nhiÖm vô cña m×nh tiÕn hµnh m« t¶ c«ng viÖc vµ ph©n c«ng nhiÖm vô cho c¸c c¸n bé cña m×nh. Trong nh÷ng n¨m qua, nh×n chung ®éi ngò c¸n bé viªn chøc cã ý thøc chÊp hµnh ®óng c¸c quy ®Þnh cña Tr−êng vÒ sö dông thêi giê lµm viÖc. NhiÒu c¸n bé, viªn chøc cÇn cï lµm viÖc víi tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao. Thñ tr−ëng c¸c ®¬n vÞ ®2 chó ý ¸p dông c¸c biÖn ph¸p tæ chøc lao ®éng mét c¸ch khoa häc, sö dông hîp lý thêi giê lµm viÖc cña c¸n bé. Tuy nhiªn, viÖc qu¶n lý lao ®éng trong ®¬n vÞ cßn nhiÒu h¹n chÕ vµ yÕu kÐm, chÊt l−îng hiÖu qu¶ c«ng t¸c kh«ng cao. Mét bé phËn kh«ng nhá c¸n bé, ch−a ®Ò cao tr¸ch nhiÖm trong thùc hiÖn nhiÖm vô, ý thøc kû luËt lao ®éng kÐm, vi ph¹m c¸c quy ®Þnh vÒ sö dông thêi giê lµm viÖc nh− lµm viÖc riªng, ®i muén, vÒ sím, ch¬i games trong giê lµm viÖc, ¶nh h−ëng ®Õn hiÖu qu¶, chÊt l−îng c«ng viÖc vµ t¸c phong, uy tÝn cña c¸n bé. ChÝnh v× vËy thñ tr−ëng ®¬n vÞ ph¶i cã tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn tèt 06 néi dung c«ng viÖc gåm: Qu¶n lý vµ sö dông cã hiÖu qu¶ thêi gian lµm viÖc cña c¸n bé ®¬n vÞ m×nh; Ph©n c«ng lao ®éng hîp lý vµ tæ chøc tèt qu¸ tr×nh lao ®éng cña c¸n bé; X©y dùng ch−¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch c«ng t¸c cô thÓ trªn c¬ së nhiÖm vô ®−îc giao; øng dông c«ng nghÖ th«ng tin vµo c«ng t¸c v¨n phßng; B¶o ®¶m trang thiÕt bÞ, ph−¬ng tiÖn vµ ®iÒu kiÖn lµm viÖc phï hîp víi tÝnh chÊt, ®Æc thï lao ®éng cho c¸n bé cña m×nh; §Ò cao tr¸ch nhiÖm, g−¬ng mÉu thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh vÒ sö dông thêi giê lµm viÖc; cã biÖn ph¸p khuyÕn khÝch, khen th−ëng xøng ®¸ng, kÞp thêi nh÷ng c¸n bé viªn chøc nghiªm tóc chÊp hµnh kû luËt lao ®éng, lµm viÖc cã n¨ng suÊt, chÊt l−îng, hiÖu qu¶, sö dông thêi giê lµm viÖc cao; ®ång thêi th−êng xuyªn kiÓm tra viÖc thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh vÒ sö dông thêi giê lµm viÖc, vÒ kû luËt lao ®éng; xö lý nghiªm Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 72 c¸c tr−êng hîp vi ph¹m; kh«ng xÐt khen th−ëng ®èi víi c¸n bé viªn chøc vi ph¹m thêi giê lµm viÖc. Do ®ã chóng t«i ®Ò xuÊt tiªu chÝ xÕp lo¹i cho bé phËn nµy nh− sau: Lo¹i A: C¸n bé, c«ng chøc xÕp lo¹i A trong th¸ng ph¶i ®¹t nh÷ng tiªu chuÈn sau: 1. Hoµn thµnh tèt nhiÖm vô ®−îc ph©n c«ng. 2. ChÊp hµnh kû luËt lao ®éng theo quy ®Þnh. 3. Tham gia héi häp, sinh ho¹t ®Çy ®ñ, ®óng giê ë ®¬n vÞ vµ cÊp tr−êng. 4. Kh«ng cã buæi nghØ lµm viÖc kh«ng lý do. 5. T¸c phong, th¸i ®é lµm viÖc ®óng mùc. 6. ChÊp hµnh tèt néi quy cña ®¬n vÞ vµ c¸c quy ®Þnh kh¸c cña tr−êng, chÊp hµnh tèt sù ph©n c«ng cña Tr−ëng ®¬n vÞ. Lo¹i B: C¸n bé, c«ng chøc xÕp lo¹i B lµ nh÷ng ng−êi trong th¸ng cã mét trong nh÷ng vi ph¹m sau: 1. Cã 1 lÇn ch−a hoµn thµnh kÕ ho¹ch c«ng t¸c ®−îc giao, hoÆc 2 lÇn thùc hiÖn chËm tiÕn ®é c«ng t¸c ®−îc giao, hoÆc cã 2 sai sãt trong c«ng t¸c. 2. Cã tõ 2 ®Õn 4 lÇn vi ph¹m vÒ giê giÊc lµm viÖc theo quy ®Þnh (®i lµm muén, vÒ sím hoÆc bá chç lµm trong giê lµm viÖc). C¸c bé phËn c«ng t¸c cã tÝnh chÊt lao ®éng ®Æc thï, ®¬n vÞ cã ®Ò nghÞ ®−îc BGH duyÖt, ¸p dông riªng. 3. Cã 1 lÇn kh«ng tham dù héi häp, sinh ho¹t ®¬n vÞ vµ cÊp tr−êng (kh«ng cã lý do). 4. Cã 1 buæi nghØ lµm viÖc kh«ng cã lý do. 5. Cã 1 lÇn l2nh ®¹o ®¬n vÞ nh¾c nhë vÒ t¸c phong, th¸i ®é kh«ng ®óng mùc khi tiÕp xóc gi¶i quyÕt c«ng viÖc. 6. Cã 1 lÇn vi ph¹m quy chÕ, quy ®Þnh cña tr−êng, néi quy cña ®¬n vÞ nh−ng ch−a ®Õn møc bÞ xö lý kû luËt; hoÆc 1 lÇn kh«ng chÊp hµnh sù ph©n c«ng cña Tr−ëng ®¬n vÞ. Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 73 Lo¹i C: C¸n bé, c«ng chøc xÕp lo¹i C lµ nh÷ng ng−êi trong th¸ng cã mét trong nh÷ng vi ph¹m sau: 1. Cã 2 lÇn ch−a hoµn thµnh kÕ ho¹ch c«ng t¸c ®−îc giao, hoÆc 3 lÇn thùc hiÖn chËm tiÕn ®é c«ng t¸c ®−îc giao, hoÆc cã 3 sai sãt trong c«ng t¸c. 2. Cã tõ 5 ®Õn 10 lÇn vi ph¹m vÒ giê giÊc lµm viÖc theo quy ®Þnh. 3. Cã 2 lÇn kh«ng tham dù héi häp, sinh ho¹t ®¬n vÞ vµ cÊp tr−êng (kh«ng cã lý do). 4. Cã 2 buæi nghØ lµm viÖc kh«ng cã lý do. 5. Cã 2 lÇn l2nh ®¹o ®¬n vÞ nh¾c nhë vÒ t¸c phong, th¸i ®é kh«ng ®óng mùc khi tiÕp xóc gi¶i quyÕt c«ng viÖc. 6. Cã 2 lÇn vi ph¹m quy chÕ, quy ®Þnh cña tr−êng, néi quy cña ®¬n vÞ nh−ng ch−a ®Õn møc bÞ xö lý kû luËt; hoÆc 2 lÇn kh«ng chÊp hµnh sù ph©n c«ng cña tr−ëng ®¬n vÞ. 7. Cã tõ 2 vi ph¹m quy ®Þnh ë lo¹i B. Lo¹i D: C¸n bé, c«ng chøc xÕp lo¹i D lµ nh÷ng ng−êi trong th¸ng cã mét trong nh÷ng vi ph¹m sau: 1. Kh«ng hoµn thµnh nhiÖm vô ®−îc giao, hoÆc cã tõ 3 lÇn ch−a hoµn thµnh kÕ ho¹ch, tõ 4 lÇn trë lªn thùc hiÖn chËm tiÕn ®é c«ng t¸c ®−îc giao, hoÆc cã tõ 4 sai sãt trë lªn trong c«ng t¸c. 2. Cã tõ 10 lÇn trë lªn vi ph¹m vÒ giê giÊc lµm viÖc; hoÆc cã tõ 3 lÇn trë lªn kh«ng tham dù héi häp, sinh ho¹t ®¬n vÞ vµ cÊp tr−êng (kh«ng cã lý do). 3. Cã tõ 3 buæi nghØ lµm viÖc kh«ng cã lý do. 4. Cã 3 lÇn l2nh ®¹o ®¬n vÞ nh¾c nhë vÒ t¸c phong, th¸i ®é kh«ng ®óng mùc khi tiÕp xóc gi¶i quyÕt c«ng viÖc nh−ng kh«ng söa ch÷a. 5. Cã tõ 3 lÇn vi ph¹m quy chÕ, quy ®Þnh cña tr−êng, néi quy cña ®¬n vÞ nh−ng ch−a ®Õn møc bÞ xö lý kû luËt; hoÆc 3 lÇn kh«ng chÊp hµnh sù ph©n c«ng cña Tr−ëng ®¬n vÞ. 6. Cã tõ 3 vi ph¹m ë lo¹i C. 7. Lµm mÊt m¸t, h− háng tµi s¶n cã gi¸ trÞ lín. Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 74 C¸n bé, gi¶ng viªn, c«ng nh©n viªn trong thêi gian thi hµnh kû luËt ë møc khiÓn tr¸ch bÞ xÕp lo¹i B, ë møc c¶nh c¸o bÞ xÕp lo¹i C. Hµng th¸ng, c¨n cø vµo theo dâi ho¹t ®éng cña c¸c ®¬n vÞ, thñ tr−ëng ®¬n vÞ tæ chøc häp b×nh bÇu lao ®éng vµ xÕp lo¹i lao ®éng cña ®¬n vÞ m×nh, göi kÕt qu¶ vÒ Phßng Tæ chøc c¸n bé. 4.3.2.2 §èi víi c¸n bé gi¶ng d¹y §éi ngò c¸n bé lµm c«ng t¸c gi¶ng d¹y trong c¸c tr−êng ®¹i häc chiÕm mét vÞ trÝ quan träng, do ®ã chóng ta cÇn ph¶i quan t©m, ch¨m lo ®êi sèng cña ®éi ngò c¸n bé gi¶ng d¹y nhiÒu h¬n. Thùc tÕ c¸c n¨m qua, ®êi sèng cña CBCNV ngµnh Gi¸o dôc nãi chung vµ Tr−êng §¹i häc N«ng nghiÖp nãi riªng cßn nhiÒu h¹n chÕ, ch−a ch¨m lo ®−îc ®Çy ®ñ ®êi sèng cña ng−êi lao ®éng nhÊt lµ sè c¸n bé gi¸o viªn trÎ míi ra tr−êng cßn rÊt nhiÒu khã kh¨n. MÆc dï vËy, ®êi sèng cña ng−êi lao ®éng ®2 ®−îc c¶i thiÖn nhiÒu, tõng b−íc ®¸p øng nhu cÇu cña mçi ng−êi. Qua thùc tÕ thùc hiÖn chi tr¶ TNTT ®èi víi ®éi ngò c¸n bé gi¶ng d¹y chóng t«i ®Ò suÊt l¹i ph−¬ng ¸n xÕp lo¹i nh− sau: Lo¹i A: C¸n bé gi¶ng d¹y xÕp lo¹i A trong n¨m lµ nh÷ng ng−êi hoµn thµnh nhiÖm vô ®−îc giao vµ ph¶i ®¹t nh÷ng tiªu chuÈn sau: 1. ChÊp hµnh tèt c¸c quy ®Þnh vÒ c«ng t¸c gi¶ng d¹y: gi¶ng d¹y ®óng giê; ®óng kÕ ho¹ch, lÞch tr×nh gi¶ng. 2. Cã t¸c phong gi¶ng d¹y nghiªm tóc, g−¬ng mÉu. 3. Nép ®iÓm (kÓ c¶ chuyªn ®Ò, khãa luËn...) ®óng thêi gian quy ®Þnh. 4. Hoµn thµnh nhiÖm vô c«ng t¸c cè vÊn häc tËp (nÕu ®−îc ph©n c«ng). 5. ChÊp hµnh tèt néi quy, quy ®Þnh cña tr−êng, tham gia sinh ho¹t, héi häp t¹i ®¬n vÞ vµ cÊp tr−êng ®Çy ®ñ. §èi víi gi¶ng viªn, c¨n cø kÕ ho¹ch c«ng t¸c vµ ph©n c«ng cña bé m«n, nÕu ®¹t d−íi 80% ®Þnh møc gi¶ng d¹y sÏ kh«ng ®−îc xÕp vµo lo¹i A. Lo¹i B: C¸n bé gi¶ng d¹y xÕp lo¹i B lµ nh÷ng ng−êi trong n¨m cã mét trong nh÷ng vi ph¹m sau: Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 75 1. Cã 1 buæi bá gi¶ng hoÆc bá coi thi kh«ng cã lý do; hoÆc cã 1 ®Õn 2 lÇn vi ph¹m giê giÊc gi¶ng d¹y (lªn líp trÔ, vÒ sím ... so víi giê quy ®Þnh), hoÆc vi ph¹m quy chÕ coi thi 1 lÇn. 2. T¸c phong, th¸i ®é trong gi¶ng d¹y ch−a ®óng quy ®Þnh. 3. Vi ph¹m quy ®Þnh vÒ nép ®iÓm (kÓ c¶ chuyªn ®Ò, khãa luËn …) trÔ tõ 10 ®Õn 15 ngµy. NÕu vi ph¹m nép ®iÓm trÔ tõ 3 líp trë lªn sÏ xÕp lo¹i B 2 th¸ng. 4. Cã tõ 1 ®Õn 2 vi ph¹m vÒ chÊm bµi (chÊm sai, céng sai, vµo ®iÓm sai...). 5. Ch−a hoµn thµnh c«ng t¸c cè vÊn häc tËp 1líp. 6. Cã 1 lÇn vi ph¹m néi quy cña ®¬n vÞ, quy ®Þnh cña tr−êng, nh−ng ch−a ®Õn møc bÞ xö lý kû luËt; hoÆc 1 lÇn kh«ng chÊp hµnh sù ph©n c«ng cña tr−ëng ®¬n vÞ; hoÆc 1 lÇn kh«ng tham gia sinh ho¹t, héi häp t¹i ®¬n vÞ vµ cÊp tr−êng kh«ng cã lý do. Lo¹i C: C¸n bé gi¶ng d¹y xÕp lo¹i C lµ nh÷ng ng−êi trong n¨m cã mét trong nh÷ng vi ph¹m sau: 1. Cã 2 buæi bá gi¶ng hoÆc bá coi thi kh«ng cã lý do; hoÆc cã tõ 3 ®Òn 4 lÇn vi ph¹m giê giÊc gi¶ng d¹y (lªn líp trÔ, vÒ sím ... so víi giê quy ®Þnh), hoÆc vi ph¹m quy chÕ coi thi 2 lÇn. 2. T¸c phong, th¸i ®é trong gi¶ng d¹y ch−a ®óng quy ®Þnh, g©y ¶nh h−ëng kh«ng tèt ®Õn tr−êng. 3. Vi ph¹m quy ®Þnh vÒ nép ®iÓm (kÓ c¶ chuyªn ®Ò, khãa luËn …) trÔ tõ 15 ®Õn 25 ngµy. NÕu vi ph¹m nép ®iÓm trÔ trªn 5 líp sÏ xÕp lo¹i C 2 th¸ng. 4. Cã tõ 4 ®Õn 5 vi ph¹m vÒ chÊm bµi (chÊm sai, céng sai, vµo ®iÓm sai...). 5. Ch−a hoµn thµnh c«ng t¸c cè vÊn häc tËp 2 líp. 6. Cã 2 lÇn vi ph¹m néi quy cña ®¬n vÞ, quy ®Þnh cña tr−êng, nh−ng ch−a ®Õn møc bÞ xö lý kû luËt; hoÆc 2 lÇn kh«ng chÊp hµnh sù ph©n c«ng cña Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 76 tr−ëng ®¬n vÞ; hoÆc 2 lÇn kh«ng tham gia sinh ho¹t, héi häp t¹i ®¬n vÞ vµ cÊp tr−êng kh«ng cã lý do. Lo¹i D: C¸n bé gi¶ng d¹y xÕp lo¹i D lµ nh÷ng ng−êi trong n¨m cã mét trong nh÷ng vi ph¹m sau: 1. Cã tõ 3 buæi trë lªn bá gi¶ng hoÆc bá coi thi kh«ng cã lý do, hoÆc 5 lÇn trë lªn trë lªn vi ph¹m giê giÊc gi¶ng d¹y (lªn líp trÔ, vÒ sím... so víi giê qui ®Þnh), hoÆc vi ph¹m quy chÕ coi thi 3 lÇn trë lªn. 2. T¸c phong, th¸i ®é trong gi¶ng d¹y ch−a ®óng theo quy ®Þnh g©y ¶nh h−ëng xÊu ®Õn uy tÝn cña tr−êng. 3. Vi ph¹m quy ®Þnh vÒ nép ®iÓm (kÓ c¶ chuyªn ®Ò, khãa luËn …) trÔ tõ 26 ngµy trë lªn. NÕu sè ngµy trÔ tõ 41 ngµy trë lªn sÏ tÝnh t¨ng møc ®é vi ph¹m ®Ó xÕp lo¹i. NÕu vi ph¹m nép ®iÓm trÔ trªn 7 líp sÏ xÕp lo¹i D 2 th¸ng. 4. Cã tõ 6 vi ph¹m trë lªn vÒ chÊm bµi (chÊm sai, céng sai, vµo ®iÓm sai...) 5. Kh«ng hoµn thµnh c«ng t¸c cè vÊn häc tËp tõ 3 líp trë lªn. 6. Cã tõ 3 lÇn trë lªn vi ph¹m néi quy cña ®¬n vÞ, quy ®Þnh cña tr−êng, nh−ng ch−a ®Õn møc bÞ xö lý kû luËt; hoÆc 3 lÇn kh«ng chÊp hµnh sù ph©n c«ng cña tr−ëng ®¬n vÞ; hoÆc 3 lÇn kh«ng tham gia sinh ho¹t, héi häp t¹i ®¬n vÞ vµ cÊp tr−êng kh«ng cã lý do. Hµng th¸ng, Tr−ëng Bé m«n trùc tiÕp ®¸nh gi¸ c¸n bé, gi¶ng viªn, c«ng nh©n viªn trong bé m«n, göi danh s¸ch xÕp lo¹i cho Khoa. Tr−ëng khoa, hiÖp ý víi bÝ th− chi bé, chñ tÞch c«ng ®oµn khoa xÐt duyÖt, ký x¸c nhËn vµ chuyÓn cho Phßng Tæ chøc c¸n bé; Tãm l¹i, khi ¸p dông mét sè tiªu thøc ®¸nh gi¸ c¸n bé, viªn chøc trong tr−êng theo c¸ch míi sÏ lµm t¨ng hiÖu lùc qu¶n lý c¸n bé viªn chøc trong toµn tr−êng, tõng b−íc ®−a ng−êi lao ®éng ®i vµo nÒ nÕp, t¸c phong vµ th¸i ®é ®èi víi c«ng viÖc vµ nhiÖm vô sÏ cã sù thay ®æi vµ tiÕn bé h¬n, ®Æc biÖt lµ ®éi ngò c¸n bé phôc vô. Khi ®¸nh gi¸ c¸n bé theo tiªu chÝ nµy, tr¸nh ®−îc viÖc ®¸nh gi¸ theo c¶m tÝnh, ®¸nh gi¸ kh«ng s¸t thùc tÕ nh− thêi gian chóng ta ®ang ¸p Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 77 dông, ng−¬i lµm nhiÒu còng nh− ng−êi lµm Ýt, ng−êi chÊp hµnh tèt giê giÊc lµm viÖc còng nh− ng−êi kh«ng chÊp hµnh. Nh−ng ®Ó thùc hiÖn tèt quy ®Þnh xÕp lo¹i nµy, thñ tr−ëng c¸c ®¬n vÞ ph¶i thùc hiÖn nghiªm tóc, c«ng b»ng, ®¸ng gi¸ s¸t c¸n bé theo ®óng c¸c tiªu chÝ ®2 ®Æt ra, hµng th¸ng ph¶i tæ chøc häp b×nh bÇu c¸n bé cña ®¬n vÞ m×nh. 4.3.3 Gi¶i ph¸p thay ®æi hÖ sè thu nhËp tÝnh TNTT Song song víi viÖc ®æi míi ®¸nh gi¸ c¸n bé c«ng chøc, sau thêi gian nghiªn cøu vµ tham vÊn ý kiÕn cña mét sè chuyªn gia, gi¶ng viªn vµ c¸n bé qu¶n lý chóng t«i ®Ò xuÊt xem xÐt, ®iÒu chØnh l¹i c¸c hÖ sè TNTT theo chøc danh vµ theo chøc vô chÝnh quyÒn ®oµn thÓ. 4.3.3.1 Gi¶i ph¸p thay ®æi hÖ sè thu nhËp tÝnh TNTT theo chøc danh §èi víi hÖ sè TNTT theo chøc danh, hiÖn nay Tr−êng ®ang ph©n chia ra thµnh 7 chøc danh chÝnh nh−ng thùc chÊt lµ 6 chøc danh chÝnh. Nh− chóng ta nhËn thÊy, hiÖn nay ®éi ngò c¸n bé trÎ cã thu nhËp thÊp, kh«ng cã nhiÒu c«ng tr×nh, ®Ò tµi nghiªn cøu khoa häc ®Ó c¶i thiÖn thu nhËp cña m×nh, ®ång thêi ph¶i bá nhiÒu thêi gian vµ tiÒn b¹c ®Ó häc tËp n©ng cao tr×nh ®é. MÆc dï thêi gia qua, ®−îc sù quan t©m cña Tr−êng b»ng nhiÒu chÕ s¸ch ®2i ngé, ®éi ngò c¸n bé nµy ®2 ®−îc c¶i thiÖn ®êi sèng nh−ng vÉn gÆp nhiÒu khã kh¨n. Do ®ã, chóng t«i ®Ò xuÊt ph−¬ng ¸n thay ®æi hÖ sè TNTT theo chøc danh ®èi víi ®èi t−îng nµy (Gi¶ng viªn vµ t−¬ng ®−¬ng gåm: Chuyªn viªn, Kü s−, B¸c sü, Nghiªn cøu viªn, ThÈm kÕ viªn, KÕ to¸n viªn, Th− viÖn viªn) tõ 1,4 lªn hÖ sè 1,5. 4.3.3.2 Gi¶i ph¸p thay ®æi hÖ sè thu nhËp tÝnh TNTT theo chøc vô chÝnh quyÒn ®oµn thÓ §èi víi hÖ sè TNTT theo chøc vô chÝnh quyÒn ®oµn thÓ, Tr−êng §¹i häc N«ng nghiÖp Hµ Néi ®2 x©y dùng chi tiÕt ®Õn tõng chøc danh hiÖn cã, c¸c hÖ sè nµy ®−îc tr¶i dµi tõ hÖ thÊp nhÊt lµ 0,2 (Phã chØ huy tr−ëng qu©n sù) ®Õn hÖ sè cao nhÊt lµ 3,5 (HiÖu tr−ëng, BÝ th− §¶ng uû Tr−êng). Nh×nh chung, hÖ Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 78 sè chøc vô ®oµn thÓ ®−îc x©y dùng kh«ng cã sù kh¸c biÖt qu¸ nhiÒu so víi mét sè tr−êng ®¹i häc c«ng lËp kh¸c. Tuy nhiªn chóng t«i ®Ò xuÊt mét sè thay ®æi, bæ sung nh− sau: - §èi víi nh÷ng c¸n bé lµm c«ng t¸c kiªm nhiÖm t¹i Ban thanh tra Nh©n d©n, Ban thanh tra gi¸o dôc bæ sung vµo ®èi t−îng ®−îc h−ëng hÖ sè TNTT vµ ®−îc h−ëng hÖ sè lµ 0,4. - §èi víi nh÷ng khoa cã sè l−îng häc viªn cao häc vµ nghiªn cøu sinh lín (tõ 100 trë lªn), bæ sung thªm mét trî lý ®µo t¹o sau ®¹i häc víi hÖ sè TNTT lµ 1,5. - §èi víi nh÷ng c¸n bé phô tr¸ch nhiÒu nhiÖm vô th× ®−îc tÝnh hÖ sè TNTT ë hÖ sè cao nhÊt c«ng víi 50% cña hÖ sè t−¬ng øng víi nhiÖm vô kiªm nhiÖm tiÕp theo. Trong tr−êng hîp trong cïng mét tæ chøc §¶ng, C«ng ®oµn hoÆc §oµn thanh niªn th× chØ ®−îc h−ëng hÖ sè TNTT ë møc cao nhÊt. 4.3.4 Gi¶i ph¸p vÒ thay ®æi ph−¬ng ph¸p chi tr¶ vµ nh÷ng ®Þnh h−íng vÒ mÆt l©u dµi. 4.3.4.1 §èi víi ph−¬ng ph¸p chi tr¶ HiÖn nay, TNTT cña ng−êi lao ®éng toµn Tr−êng ®−îc chi tr¶ hµng th¸ng cïng víi l−¬ng ng¹ch bËc, chøc vô theo hÖ thèng thanh b¶ng l−¬ng cña Nhµ n−íc. §Ó ng−êi lao ®éng vµ c¸c nhµ qu¶n lý cã mét c¸ch nh×n toµn diÖn vÒ thu nhËp vµ TNTT cña CBCNV trong toµn Tr−êng, sau khi nghiªn cøu chóng t«i ®Ò xuÊt ph−¬ng ¸n chi tr¶ míi nh− sau: - PhÇn l−¬ng ng¹ch bËc, chøc vô theo hÖ thèng thanh b¶ng l−¬ng cña Nhµ n−íc vÉn ®−îc chi tr¶ b×nh th−êng vµo ngµy 15 hµng th¸ng. - PhÇn TNTT ®−îc t¸ch ra vµ chi tr¶ riªng ®Ó ng−êi lao ®éng cã c¸i nh×n tæng thÓ vÒ TNTT hµng th¸ng cña m×nh ®−îc bao nhiªu, kh«ng nhÇm lÉn víi kho¶n l−¬ng cña Nhµ n−íc vµ ®−îc chi tr¶ vµo ngµy 05 cña th¸ng kÕ tiÕp sau khi c¸c ®¬n vÞ göi b×nh bÇu lao ®éng trong th¸ng vÒ cho phßng Tæ chøc c¸n bé. Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 79 4.3.4.2 C¸c ph−¬ng ¸n thay ®æi ph−¬ng ph¸p chi tr¶ TNTT vÒ mÆt l©u dµi TNTT lµ kho¶n thu nhËp ®−îc h−ëng cña ng−êi lao ®éng do thµnh qu¶ ®ãng gãp cña m×nh vµo c¸c ho¹t ®éng cña Nhµ tr−êng trong n¨m. §Ó viÖc chi tr¶ TNTT cho CBCNV trong Tr−êng c«ng b»ng, theo sù ®ãng gãp cña c¸c c¸ nh©n, ®¬n vÞ chóng t«i ®Ò xuÊt mét sè ®Þnh h−íng sau: a. §èi víi c¸c ®¬n vÞ phßng ban Tr−íc tiªn chóng ta ph¶i thùc hiÖn c¬ chÕ kho¸n TNTT vÒ cho c¸c ®¬n vÞ vµ ph©n phèi thu nhËp theo c¸ch míi, ®Ó thùc hiÖn ®−îc viÖc nµy, c¸c ®¬n vÞ ph¶i ®−îc ®Þnh biªn lao ®éng ®éng cña m×nh. * Phßng §µo t¹o ®¹i häc ChØ tiªu ®Ó kho¸n TNTT cho phßng ®µo t¹o ®¹i häc theo hai tiªu chÝ sau - Sè l−îng sinh viªn ®¹i häc chÝnh quy, t¹i chøc nhËp häc trong n¨m - Tæng sè häc phÝ thu ®−îc trong n¨m cña sinh viªn chÝnh quy, t¹i chøc, liªn th«ng. * ViÖn §µo t¹o sau ®¹i häc ChØ tiªu ®Ó kho¸n TNTT cho ViÖn ®µo t¹o sau ®¹i häc theo hai tiªu chÝ sau - Sè l−îng häc viªn cao häc vµ nghiªn cøu sinh nhËp häc trong n¨m - Tæng sè häc phÝ vµ kinh phÝ hç trî ®µo t¹o thu ®−îc cña häc viªn cao häc vµ nghiªn cøu sinh trong n¨m * Phßng Tµi chÝnh - KÕ to¸n ChØ tiªu ®Ó kho¸n TNTT cho Phßng Tµi chÝnh – KÕ to¸n theo tiªu chÝ sau - Tæng c¸c nguån thu cña tr−êng trong n¨m - Tû lÖ gi¶i ng©n c¸c nguån ng©n s¸ch trong n¨m. * Phßng Khoa häc c«ng nghÖ vµ hîp t¸c quèc tÕ ChØ tiªu ®Ó giao kho¸n TNTT cho phßng lµ Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 80 - Tæng nguån thu qu¶n lý khoa häc c«ng nghÖ trong n¨m - Tæng nguån NSNN cÊp cho ho¹t ®éng khoa häc c«ng nghÖ trong n¨m. * Ban gi¸m hiÖu, Phßng tæ chøc c¸n bé, Phßng Hµnh chÝnh - tæng hîp, Phßng c«ng t¸c chÝnh trÞ vµ C«ng t¸c sinh viªn, Phßng Kh¶o thÝ vµ §¶m b¶o chÊt l−îng, Trung t©m th«ng tin th− viÖn, Phßng Y tÕ, Thanh tra gi¸o dôc, Phßng Qu¶n trÞ thiÕt bÞ ChØ tiªu ®Ó kho¸n TNTT cho c¸c ®¬n vÞ trªn c¨n cø vµo tæng thu vµ møc ®é hoµn thµnh c«ng viÖc c¸c ho¹t ®éng trong n¨m cña tr−êng. b. §èi víi c¸c khoa. Chóng ta còng thùc hiÖn kho¸n TNTT vÒ cho c¸c khoa, ®Ó thùc hiÖn giao kho¸n TNTT dùa vµo mét sè tiªu thøc cô thÓ nh− sau: + Sè l−îng gi¸o viªn trong khoa + Sè l−îng sinh viªn, häc sinh cao häc vµ nghiªn cøu sinh cña khoa + Sè l−îng giê d¹y ®¶m nhiÖm vµ hoµn thµnh trong n¨m + Sè ®Ò tµi nghiªn cøu khoa häc trong n¨m. + Vµ mét sè tiªu chÝ kh¸c 4.4 C¸c gi¶i ph¸p nh»m t¨ng c−êng nguån thu vµ tiÕt kiÖm chi Chi tr¶ TNTT cho CBCNV ®−îc lÊy tõ nguån chªnh lÖch thu chi ho¹t ®éng th−êng xuyªn trong n¨m cña ®¬n vÞ. Do ®ã t¨ng c−êng nguån thu, tiÕt kiÖm chi ®Ó t¨ng chªnh lÖch thu chi lµ mét vÊn ®Ò lín cña c¸c tr−êng ®¹i häc hiÖn nay. §Ò lµm ®−îc ®iÒu nµy, Tr−êng §¹i häc N«ng nghiÖp Hµ Néi ph¶i cã mét sè gi¶i ph¸p t¨ng thu, tiÕt kiÖm chi cô thÓ nh− sau: 4.4.1 T¨ng nguån thu - T¨ng häc phÝ: Häc phÝ chiÕm tû träng lín trong nguån thu cña Tr−êng, do ®ã ®Ó t¨ng nguån thu chóng ta ph¶i t¨ng häc phÝ. HiÖn nay ®Ò ¸n tµi chÝnh cña Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o ®2 ®−îc chÝnh phñ phª duyÖt, v× vËy hµng n¨m häc phÝ hÖ chÝnh quy sÏ ®−îc ®iÒu chØnh t¨ng, Tr−êng ph¶i th−êng xuyªn thay ®æi häc phÝ theo ®óng quy ®Þnh cña Nhµ n−íc. Ngoµi ra c¸c líp Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 81 chÝnh quy thuéc c¸c ch−¬ng tr×nh ®µo t¹o cã yÕu tè n−íc ngoµi, hay c¸c líp liªn kÕt víi n−íc ngoµi ph¶i cã møc häc phÝ cao h¬n. §èi víi c¸c líp thuéc hÖ kh«ng chÝnh quy tuú theo h×nh thøc häc, Tr−êng ph¶i cã c¸c møc thu häc phÝ t−¬ng xøng §ång thêi víi viÖc t¨ng häc phÝ, ®Ó t¨ng nguån thu Tr−êng ph¶i më réng quy m« ®µo t¹o hÖ c¸c hÖ cao ®¼ng, trung häc, d¹y nghÒ, c«ng nh©n kü thuËt cho mét sè khoa cã quy m« ®µo t¹o bËc ®¹i häc, S§H cßn thÊp. Më réng c¸c h×nh thøc ®µo t¹o ng¾n h¹n cña mét sè chuyªn ngµnh theo nhu cÇu x2 héi. - Ngoµi viÖc t¨ng häc phÝ, Tr−êng ph¶i qu¶n lý chÆt chÏ ®èi víi c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc cã con dÊu vµ tµi kho¶n riªng. Hµng n¨m chñ ®éng giao ®Þnh møc, chØ tiªu ®ãng gãp ®èi víi c¸c ®¬n vÞ nµy...trªn c¬ së c¸c ®¬n vÞ ph¶i x©y dùng quy chÕ chi tiªu néi bé vµ thùc hiÖn ®óng chÕ ®é kÕ to¸n tµi chÝnh theo quy ®Þnh cña nhµ n−íc. - T¨ng c−êng c¸c ho¹t ®éng liªn kÕt ®µo t¹o, chuyÓn giao khoa häc kü thuËt víi c¸c ®Þa ph−¬ng, c¸c ®èi t−îng, d−íi nhiÒu h×nh thøc trªn c¬ së t¨ng c−êng tù chñ tµi chÝnh cho c¸c ®¬n vÞ. 4.4.2 Thùc hiÖn tiÕt kiÖm chi Thùc hiÖn tiÕt kiÖm chi lµ biÖn ph¸p rÊt quan träng ®Ó t¨ng nguån thu. Thùc hiÖn t¨ng nguån thu th«ng qua tiÕt kiÖm chi ®−îc thùc hiÖn b»ng c¸c biÖn ph¸p sau: - Hoµn thiÖn vµ më réng ®èi t−îng kho¸n kinh phÝ cho c¸c ®¬n vÞ trong toµn tr−êng; - KiÓm tra gi¸m s¸t chÆt chÏ viÖc sö dông vËt t−, v¨n phßng phÈm, ®iÖn n−íc, x¨ng xe cña c¸c ®¬n vÞ, tæ chøc l¹i vµ ®æi míi c¬ chÕ ho¹t ®éng cña mét sè bé phËn phôc vô (®iÖn n−íc, x¨ng xe...). - Bè trÝ l¹i lùc l−îng lao ®éng hîp lý nh»m gi¶m bít c¸c chi phÝ ph¶i thuª ngoµi (vÖ sinh gi¶ng ®−êng, KTX, c¸n bé phôc vô cña mét sè Trung t©m...). Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 82 V. KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ 5.1 KÕt luËn Thùc hiÖn tù chñ tµi chÝnh trong c¸c n¨m qua cña Tr−êng §¹i häc N«ng nghiÖp Hµ Néi ®2 t¹o ®iÒu kiÖn cho Tr−êng chñ ®éng sö dông nguån lùc tµi chÝnh, lao ®éng, c¬ së vËt chÊt ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô ®−îc giao, chñ ®éng ph©n bæ nguån tµi chÝnh cña ®¬n vÞ theo nhu cÇu chi tiªu ®èi víi tõng lÜnh vùc trªn tinh thÇn tiÕt kiÖm, thiÕt thùc hiÖu qu¶, ®ång thêi më réng c¸c ho¹t ®éng dÞch vô, t¨ng nguån thu. C¬ chÕ tù chñ t¹o ®iÒu kiÖn cho Tr−êng thùc hiÖn viÖc kiÓm so¸t chi tiªu néi bé, ph¸t huy tÝnh d©n chñ, chñ ®éng, s¸ng t¹o, cña ng−êi lao ®éng; n©ng cao kü n¨ng qu¶n lý, chÊt l−îng ho¹t ®éng sù nghiÖp; b−íc ®Çu rµ so¸t l¹i chøc n¨ng nhiÖm vô cña c¬ quan hµnh chÝnh ®èi víi ®¬n vÞ sù nghiÖp, tõng b−íc gi¶m sù can thiÖp cña c¬ quan qu¶n lý cÊp trªn; yªu cÇu vÒ c«ng khai, minh b¹ch trong tæ chøc s¾p xÕp c«ng viÖc, nh©n sù, chi tiªu tµi chÝnh ®−îc thùc hiÖn, t¹o kh«ng khÝ ®oµn kÕt, phÊn khëi trong néi bé ®¬n vÞ. Trong nh÷ng n¨m qua, thùc hiÖn NghÞ ®Þnh 43/2006/N§-CP cña ChÝnh phñ, Nhµ tr−êng ®2 chñ ®éng c©n ®èi nguån kinh phÝ, tõng b−íc t¨ng thu, tiÕt kiÖm chi hµng n¨m ®Ò cã chªnh lÖch thu lín h¬n chi, t¹o nguån kinh phÝ ®Ó c¶i thiÖn ®êi sèng n©ng cao h¬n n÷a thu nhËp cho CBCNV trong Tr−êng. Cïng víi sù l2nh ®¹o cña §¶ng uû, B¸n Gi¸m hiÖu vµ sù ®ång lßng cña toµn thÓ CBCNV trong tr−êng, Tr−êng ®2 x©y dùng ®−îc Quy chÕ chi tiªu néi bé, hµng n¨m c¨n cø vµo t×nh h×nh thùc tÕ vµ sù thay ®æi chÕ ®é chÝnh s¸ch cña Nhµ n−íc, Tr−êng ®2 cã hoµn thiÖn vµ söa ®æi. Quy chÕ ®2 ®−îc x©y dùng theo ®óng tinh thÇn cña NghÞ ®Þnh 43/2006/N§-CP, c¨n cø vµo Quy chÕ chi tiªu néi bé, mäi kho¶n chi tiªu ®Òu ®−îc kiÓm so¸t ®óng chÕ ®é, minh b¹ch, c«ng b»ng gi÷a c¸c bé phËn, t¹o kh«ng khÝ phÊn khëi trong lao ®éng cña tËp thÓ CBCNV trong toµn Tr−êng. Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 83 Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn chi tr¶ TNTT cña Tr−êng §¹i häc N«ng nghiÖp Hµ Néi, mÆc dï ®2 c¶i thiÖn mét phÇn thu nhËp cña ng−êi lao ®éng trong ®¬n vÞ, nh−ng còng ®2 thÓ hiÖn mét sè h¹n chÕ cÇn cã gi¶i ph¸p ®Ó hoµn thiÖn, ®æi míi. V× vËy, luËn v¨n ®2 hoµn thiÖn mét sè néi dung sau: - HÖ thèng ho¸ c¸c c¬ së lý luËn vÒ tù chñ tµi chÝnh ®èi víi c¸c ®¬n vÞ sù nghiÖp cã thu, qua ®ã hÖ thèng ho¸ c¸c lý luËn vÒ TNTT vµ chi tr¶ TNTT trong c¸c tr−êng ®¹i häc c«ng lËp t¹i ViÖt nam. - Ph©n tÝch thùc tr¹ng t×nh h×nh tµi chÝnh, thùc tr¹ng chi tr¶ TNTT cña Tr−êng §¹i häc N«ng nghiÖp Hµ Néi qua c¸c n¨m gÇn ®©y, qua ®ã ®¸nh gi¸ nh÷ng mÆt h¹n chÕ cÇn kh¾c phôc. - §Ò tµi ®2 ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p nh»m t¨ng thu, tiÕt kiÖm chi ®Ó n©ng cao thu nhËp cho ng−êi lao ®éng. - §Ò xuÊt ph−¬ng ph¸p chi tr¶ TNTT míi cho c¸c bé phËn cña tr−êng, g¾n kÕt qu¶ vµ thµnh qu¶ lao ®éng cña CBCNV víi thu nhËp cña m×nh, tõ ®ã t¹o ®éng lùc vµ sù ®ãng gãp cña c¸ nh©n vµ tËp thÓ trong toµn tr−êng tíi sù ph¸t triÓn. ViÖc tÝnh TNTT cho c¸n bé toµn tr−êng kh«ng cßn mang tÝnh cµo b»ng, b×nh qu©n, mµ dùa trªn nguyªn t¾c ng−êi nµo cã hiÖu suÊt c«ng t¸c cao, ®ãng gãp nhiÒu cho viÖc t¨ng thu, tiÕt kiÖm chi th× ®−îc tr¶ nhiÒu h¬n, t¹o sù c«ng b»ng trong toµn thÓ CBCNV trong toµn tr−êng. - §Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p vÒ c¬ chÕ, chÝnh s¸ch ®èi víi c¸c c¬ quan qu¶n lý. C¸c gi¶i ph¸p vµ tiÕn tr×nh thùc hiÖn ph−¬ng ph¸p chi tr¶ míi ®èi víi Tr−êng. 5.2 KiÕn nghÞ Trªn c¬ së nghiªn cøu, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh vµ thùc hiÖn chi tr¶ TNTT qua c¸c n¨m cña Tr−êng §¹i häc N«ng nghiÖp Hµ Néi. ViÖc thùc hiÖn quyÒn tù chñ, tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ thùc hiÖn nhiÖm vô, tæ chøc bé m¸y, biªn chÕ vµ tµi chÝnh ®èi víi ®¬n vÞ sù nghiÖp c«ng lËp. MÆc dï ®éi ngò nhµ gi¸o vµ c¸n bé qu¶n lý gi¸o dôc ®2 ®−îc §¶ng vµ Nhµ n−íc quan t©m, nh−ng ®êi Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 84 sèng cßn nhiÒu khã kh¨n, nhÊt lµ ®éi ngò c¸n bé trÎ. Qua ®©y t«i kiÕn nghÞ mét sè vÊn ®Ò sau : 1 - §Ò nghÞ chÝnh phñ, Bé Gi¸o dôc vµ ®µo t¹o, khi giao quyÒn tù chñ cho c¸c tr−êng ®¹i häc, cÇn ph¶i giao quyÒn thªm quyÒn tù chñ vÒ møc thu häc phÝ, tù chñ vÒ chØ tiªu tuyÓn sinh. V× khi tù chñ tµi chÝnh, NSNN cÊp cho chi th−êng xuyªn bÞ h¹n chÕ, do ®ã tr−êng ph¶i tù c©n ®èi thu chi ®Ó ®¶m b¶o nguån tµi chÝnh cho ho¹t ®éng cña m×nh. 2 - Hµng n¨m, khi cã quyÕt ®Þnh t¨ng l−¬ng cña ChÝnh phñ, ®Ò nghÞ Bé Gi¸o dôc vµ c¸c Bé ngµnh cã liªn quan lªn cã kÕ ho¹ch bè trÝ vµ ph©n bæ nguån kinh phÝ c¶i c¸ch tiÒn l−¬ng kÞp tiÕn ®é, kh«ng nªn ®Ó Tr−êng tù trang tr¶i kho¶n chi nµy mµ kh«ng biÕt m×nh cã ®−îc bæ sung hoÆc nÕu cã th× ®−îc bæ sung bao nhiªu, lµm mÊt c©n b»ng tµi chÝnh cho tr−êng, tr−êng kh«ng chñ ®éng trong c©n ®èi tµi chÝnh hµng n¨m cña m×nh ®−îc. 3 - §èi víi Tr−êng §¹i häc N«ng nghiÖp Hµ Néi, mÆc dï cßn nhiÒu khã kh¨n, nh−ng víi sù quyÕt t©m cña §¶ng uû, Ban Gi¸m hiÖu vµ nhÊt lµ sù ®ång thuËn nhÊt trÝ cña toµn thÓ CBCNV trong Tr−êng, thu nhËp cña c¸n bé ngµy cµng t¨ng cao. Tuy nhiªn t«i ®Ò nghÞ mét sè vÊn ®Ò sau - C¬ cÊu nguån nh©n lùc cña tr−êng cßn ch−a hîp lý, sè l−îng c¸n bé lµm c«ng t¸c gi¶ng d¹y cßn Ýt, trong khi ®ã c¸n bé lµm c«ng t¸c qu¶n lý gi¸o dôc vµ phôc vô vÉn cßn nhiÒu, nhiÒu vÞ trÝ sö dông vÉn ch−a hîp lý, kh«ng hiÖu qu¶. T×nh tr¹ng võa thõa, võa thiÕu c¸n bé vÉn diÔn ra ë nhiÒu bé phËn, mét phÇn do lÞch sö ®Ó l¹i, mét phÇn do c«ng t¸c tuyÓn dông c¸n bé ch−a chÆt chÏ, bè trÝ lao ®éng ch−a hîp lý. - Sè l−îng c¸c ®¬n vÞ lµm dÞch vô, chuyÓn giao khoa häc c«ng nghÖ t¨ng nhanh vµ nhiÒu, trong khÝ ®ã c¸c ®¬n vÞ nµy sö dông nhiÒu c¬ së vËt chÊt, ®Êt ®ai, v¨n phßng, nh©n lùc chÊt l−îng cao nh−ng kh«ng ®ãng gãp ®−îc nhiÒu cho nhµ tr−êng, ®ång thêi c¸c c¸n bé chñ chèt ®−îc h−ëng phô cÊp qu¶n lý, miÔn giê d¹y... HÇu hÕt c¸c ®¬n vÞ ch−a cã ®éi ngò c¸n bé lµm c«ng t¸c tµi chÝnh ®ñ m¹nh, ch−a ®¬n vÞ nµo x©y dùng ®−îc Quy chÕ chi tiªu néi bé Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 85 ®−îc phª duyÖt, do ®ã c«ng t¸c h¹ch to¸n vµ chÊp hµnh chÕ ®é kÕ to¸n ch−a cã nÒ nÕp. - C¬ cÊu c¸n bé vµ sinh viªn c¸c khoa bÞ mÊt cÇn ®èi, nªn khèi l−îng ®¶m nhËn c«ng viÖc gi÷a c¸c ®¬n vÞ cã sù chªnh lÖch. - Thùc hiÖn tèt c¸c gi¶i ph¸p t¨ng thu nh− phÇn gi¶i ph¸p thùc hiÖn ®2 tr×nh bµy. - Thùc hiÖn tiÕt kiÖm chi lµ biÖn ph¸p rÊt quan träng ®Ó t¨ng nguån thu. Thùc hiÖn t¨ng nguån thu th«ng qua tiÕt kiÖm chØ ®−îc thùc hiÖn b»ng c¸c biÖn ph¸p sau: + Hoµn thiÖn vµ më réng ®èi t−îng kho¸n kinh phÝ cho c¸c ®¬n vÞ trong toµn tr−êng; + KiÓm tra gi¸m s¸t chÆt chÏ viÖc sö dông vËt t−, VPP, ®iÖn n−íc, x¨ng xe cña c¸c ®¬n vÞ, tæ chøc l¹i vµ ®æi míi c¬ chÕ ho¹t ®éng cña mét sè bé phËn phôc vô (®iÖn n−íc, x¨ng xe...). + Thùc hiÖn ®Þnh biªn, x¸c ®Þnh râ chøc n¨ng nhiÖm vô tõng bé phËn, tõng chøc danh ®Ó bè trÝ l¹i lùc l−îng lao ®éng hîp lý nh»m gi¶m bít c¸c chi phÝ ph¶i thuª ngoµi (vÖ sinh gi¶ng ®−êng, KTX, c¸n bé phôc vô cña mét sè Trung t©m...). - Rµ so¸t l¹i viÖc tÝnh ®Þnh møc lao ®éng, ®Þnh møc gi¶ng d¹y cho tõng ®èi t−îng ®Ó ®¶m b¶o sù c«ng b»ng vµ hîp lý. Trong khu«n khæ giíi h¹n cña luËn v¨n vµ kh¶ n¨ng tr×nh ®é cña t¸c gi¶, luËn v¨n ch¾c ch¾n kh«ng tr¸nh khái nh÷ng h¹n chÕ, tÇm nh×n nhÊt ®Þnh. Nh−ng hy väng r»ng nh÷ng vÊn ®Ò ®2 ®−îc nªu lªn trong luËn v¨n cã thÓ ®ãng gãp mét phÇn nhá bÐ trong viÖc hoµn thiÖn ph−¬ng ph¸p chØ tr¶ TNTT ®èi víi Tr−êng §¹i häc N«ng nghiÖp Hµ Néi nãi riªng, ®èi víi c¸c tr−êng ®¹i häc c«ng lËp ë ViÖt Nam vµ ®èi víi c¸c ®¬n vÞ sù nghiÖp cã thu nãi chung./. Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 86 Tµi liÖu tham kh¶o 1. B¸o c¸o tµi chÝnh n¨m 2007, 2008, 2009 Tr−êng ®¹i häc N«ng nghiÖp Hµ Néi 2. Bé Tµi chÝnh (2007), B¸o c¸o t×nh h×nh thùc hiÖn NghÞ ®Þnh 43 vÒ chÕ ®é tµi chÝnh ¸p dông cho ®¬n vÞ sù nghiÖp cã thu (2005 - 2007), Hµ Néi. 3. ChÕ ®é tù chñ vÒ tµi chÝnh, biªn chÕ ®èi víi c¬ quan nhµ n−íc, ®¬n vÞ sù nghiÖp c«ng lËp, NXB Tµi chÝnh, Hµ néi - 2007. 4. NghÞ ®Þnh 10/2002/N§-CP ngµy 25/06/2002 cña Thñ t−íng ChÝnh phñ Quy ñịnh chế ñộ tài chính áp dụng cho ñơn vị có thu 5. NghÞ ®Þnh 43/2006/N§-CP ngµy 25/4/2006 cña ChÝnh phñ Quy ®Þnh vÒ QuyÒn tù chñ, tù chÞa tr¸ch nhiÖm vÒ thùc hiÖn nhiÖm vô, tæ chøc bé m¸y, biªn chÕ vµ tµi chÝnh ®èi víi ®¬n vÞ sù nghiÖp c«ng lËp. 6. Th«ng t− 71/2006/TT-BTC ngµy 09/08/2006 h−íng dÉn thùc hiÖn nghÞ ®Þnh 43/2006/N§-CP cña chÝnh phñ quy ®Þnh QuyÒn tù chñ, tù chÞa tr¸ch nhiÖm vÒ thùc hiÖn nhiÖm vô, tæ chøc bé m¸y, biªn chÕ vµ tµi chÝnh ®èi víi ®¬n vÞ sù nghiÖp c«ng lËp. 7. Quy chÕ chi tiªu néi bé, Tr−êng §¹i häc N«ng nghiÖp Hµ Néi 8. Quy chÕ chi tiªu néi bé, Tr−êng §¹i häc kü thuËt c«ng nghiÖp Th¸i Nguyªn 9. Quy chÕ chi tiªu néi bé, Tr−êng §¹i häc S− ph¹m thÓ dôc thÓ thao TP Hå ChÝ Minh Trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ nông nghiệp ........... 87 10. Quy chÕ chi tiªu néi bé, Tr−êng §¹i häc Kinh tÕ TP Hå ChÝ Minh ._.