Nghiên cứu đề xuất giải pháp xử lý rác thải cho một huyện ngoại thành quy mô 300 tấn/ngày (lấy nhà máy xử lý rác thải huyện Thanh Trì làm ví dụ)

Môc lôc Më ®Çu M«i tr­êng lµ tæng hîp c¸c yÕu tè tù nhiªn vµ nh©n t¹o bao quanh con ng­êi nh­ kh«ng khÝ, ®Êt, n­íc, kho¸ng s¶n, sinh vËt, c¸c khu d©n c­, khu s¶n xuÊt, khu b¶o tån thiªn nhiªn, di tÝch lÞch sö, v¨n ho¸, khu danh lam th¾ng c¶nh... M«i tr­êng th­êng xuyªn t¸c ®éng ®Õn ®êi sèng, s¶n xuÊt vµ sù tån t¹i ph¸t triÓn cña con ng­êi vµ thiªn nhiªn. M«i tr­êng cã tÇm quan träng ®Æc biÖt ®èi víi ®êi sèng cña con ng­êi, c¸c sinh vËt vµ sù ph¸t triÓn kinh tÕ, v¨n ho¸ x· héi cña loµi ng­êi nãi chung, cña tõng quèc gia vµ tõng ®Þa ph­¬ng nãi riªng. ChÝnh v× lÏ ®ã nªn vÊn ®Ò m«i tr­êng vµ sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng ®ang lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña toµn thÕ giíi vµ lµ mét ®Æc tr­ng c¬ b¶n cña thêi ®¹i. Sau mét thêi gian dµi tËp trung ph¸t triÓn kinh tÕ, nh©n lo¹i b¾t ®Çu nhËn ra hËu qu¶ cña viÖc phÝ ph¹m nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn diÔn ra kh«ng chØ trong qu¸ tr×nh khai th¸c mµ ngay c¶ viÖc sö dông chóng trong c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ sinh ho¹t hµng ngµy. HËu qu¶ lµ m«i tr­êng sèng bÞ huû ho¹i do « nhiÔm tõ c¸c chÊt phÕ th¶i, ®Æc biÖt lµ chÊt th¶i r¾n. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, sù ph¸t triÓn nhanh chãng cña c¸c ngµnh c«ng nghiÖp vµ viÖc më réng c¸c khu ®« thÞ cïng víi sù gia t¨ng d©n sè, kÐo theo lµ sù gia t¨ng kh«ng ngõng c¶ vÒ sè l­îng vµ thµnh phÇn cña c¸c lo¹i chÊt th¶i, mµ ®Æc biÖt lµ chÊt th¶i r¾n, chóng ®· g©y ra « nhiÔm m«i tr­êng, ¶nh h­ëng nghiªm träng ®Õn cuéc sèng cña con ng­êi. ChÝnh v× vËy, x· héi cµng ph¸t triÓn, nhiÖm vô b¶o vÖ m«i tr­êng cµng trë thµnh vÊn ®Ò sèng cßn cña loµi ng­êi. B¶o vÖ m«i tr­êng ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng kh«ng cßn lµ vÊn ®Ò riªng cña tõng quèc gia vµ tõng khu vùc mµ ®· trë thµnh nhiÖm vô chiÕn l­îc mang tÝnh toµn cÇu. Héi nghÞ toµn cÇu vÒ m«i tr­êng vµ ph¸t triÓn t¹i Rio de Janero n¨m 1992 ®· ®¹t ®­îc sù cam kÕt hîp t¸c réng lín gi÷a c¸c quèc gia ®Ó cïng gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy. Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n lµ mét trong nh÷ng c«ng t¸c träng t©m cña nhiÖm vô b¶o vÖ m«i tr­êng, thu hót sù quan t©m chó ý vµ c«ng nghÖ cña nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi, víi môc tiªu lµ gi¸m s¸t ®­îc toµn bé qu¸ tr×nh tõ nguån s¶n sinh chÊt th¶i, c«ng t¸c thu gom vµ vËn chuyÓn ®Õn kh©u xö lý chÊt th¶i cuèi cïng. NhiÒu c«ng tr×nh nghiªn cøu trong lÜnh vùc nµy ®· ®­îc thùc hiÖn víi môc ®Ých gi¶m thiÓu vµ thanh to¸n phÕ th¶i. Còng nh­ c¸c n­íc kh¸c trªn thÕ giíi, vÊn ®Ò m«i tr­êng ViÖt Nam g¾n liÒn víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. Víi tèc ®é ph¸t triÓn nh­ hiÖn nay, l­îng r¸c th¶i hµng ngµy ë ViÖt Nam nãi chung vµ Hµ Néi nãi riªng ngµy cµng lín do sù ph¸t triÓn kinh tÕ vµ sù gia t¨ng d©n sè, ë Hµ Néi hµng ngµy th¶i ra kho¶ng 1200 ¸ 1500 tÊn r¸c (Theo sè liÖu c«ng ty m«i tr­êng ®« thÞ Hµ Néi n¨m 2000). R¸c sinh ho¹t ®ang lµ vÊn ®Ò nãng báng trong lÜnh vùc vÖ sinh m«i tr­êng ë nh÷ng khu ®« thÞ, thÞ x· ë ViÖt Nam. Ngµnh vÖ sinh ®« thÞ míi chØ thu gom ®­îc 65 ¸ 77% l­îng r¸c ph¸t sinh, sè cßn l¹i ®Ó l­u c÷u kh«ng ®­îc xö lý, ®©y chÝnh lµ n¬i sinh sèng cña vi sinh vËt g©y bÖnh, lµ n¬i ph¸t sinh mïi h«i thèi, lµm « nhiÔm m«i tr­êng ®Êt, n­íc, kh«ng khÝ. Nã lµ nguyªn nh©n ¶nh h­ëng ®Õn søc khoÎ cña con ng­êi. NhËn thøc ®­îc tÇm quan träng ®Æc biÖt cña viÖc qu¶n lý chÊt th¶i, ngµy 3/4/1997 Thñ t­íng ChÝnh phñ ®· ban hµnh chØ thÞ sè 199 CT-TTg vÒ nh÷ng biÖn ph¸p cÊp b¸ch trong c«ng t¸c qu¶n lý chÊt th¶i r¾n ë c¸c khu ®« thÞ vµ khu c«ng nghiÖp “... Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y cïng víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña n­íc ta, c¸c nghµnh s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô ë c¸c khu ®« thÞ vµ khu c«ng nghiÖp ®­îc më réng mét c¸ch nhanh chãng, mét mÆt ®ãng gãp tÝch cùc cho sù ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc, mÆt kh¸c l¹i t¹o ra mét l­îng lín chÊt th¶i r¾n bao gåm chÊt th¶i sinh ho¹t, chÊt th¶i c«ng nghiÖp, chÊt th¶i bÖnh viÖn. ViÖc th¶i bá mét c¸ch bõa b·i c¸c chÊt th¶i kh«ng hîp vÖ sinh ë c¸c khu ®« thÞ vµ khu c«ng nghiÖp lµ nguån gèc chÝnh g©y « nhiÔm m«i tr­êng, lµm n¶y sinh c¸c bÖnh tËt, ¶nh h­ëng tíi søc khoÎ vµ cuéc sèng con ng­êi...”. §Ó thùc hiÖn chñ tr­¬ng ®­êng lèi cña §¶ng, ë Hµ Néi ®· cã nhiÒu c¬ së xÝ nghiÖp xö lý chÊt th¶i r¾n. HiÖn nay Hµ Néi ®ang ¸p dông c¸c ph­¬ng ph¸p xö lý chÊt th¶i nh­ sau: X©y dùng b·i ch«n lÊp r¸c hîp vÖ sinh ë Nam S¬n víi diÖn tÝch 86 ha. X©y dùng xÝ nghiÖp xö lý r¸c theo ph­¬ng ph¸p vi sinh ë CÇu DiÔn, Nam S¬n. X©y dùng nhµ m¸y ®èt r¸c bÖnh viÖn CÇu DiÔn víi c«ng suÊt 6000 tÊn/n¨m. §Ó h¹n chÕ g¸nh nÆng cho c¸c b·i ch«n lÊp Nam S¬n vµ tiÕt kiÖm qu·ng ®­êng vËn chuyÓn, ChÝnh Phñ ®· chÝnh thøc phª duyÖt dù ¸n x©y dùng nhµ m¸y xö lý r¸c huyÖn Thanh Tr× c«ng suÊt 300 tÊn r¸c/ ngµy, ®¸p øng mét phÇn viÖc xö lý r¸c ë Hµ Néi, chiÕm kho¶ng 25% l­îng r¸c th¶i ë Hµ Néi. Ch­¬ng I hiÖn tr¹ng qu¶n lý chÊt th¶i r¾n t¹i thµnh phè Hµ Néi. I. C¸c th«ng tin vÒ chÊt th¶i r¾n cña thµnh phè Hµ Néi. Thµnh phè Hµ Néi cã tæng diÖn tÝch 927,39 km2, gåm cã 7 quËn néi thµnh (Ba §×nh, Hoµn KiÕm, Hai Bµ Tr­ng, §èng §a, T©y Hå, Thanh Xu©n vµ CÇu GiÊy) vµ 5 huyÖn ngo¹i thµnh (§«ng Anh, Gia L©m, Sãc S¬n, Thanh Tr× vµ Tõ Liªm) cã tæng diÖn tÝch lµ 844,61 Km2. Tæng sè d©n cña thµnh phè Hµ Néi lµ 2.672.125 ng­êi (Theo sè liÖu ®iÒu tra 4/1999). Tèc ®é t¨ng d©n sè lµ 2,0% n¨m, bao gåm t¨ng d©n sè tù nhiªn vµ t¨ng d©n sè c¬ häc. Tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ, c«ng nghiÖp ho¸, ®« thÞ ho¸ nhanh cña Hµ Néi ®· vµ ®ang ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn m«i tr­êng, ®Æc biÖt lµ chÊt th¶i r¾n. I.1. Nguån gèc ph¸t sinh chÊt th¶i r¾n. Cã thÓ nãi nguån gèc ph¸t sinh chÊt th¶i r¾n ë ViÖt Nam nãi chung vµ Hµ Néi nãi riªng cã nhiÒu nguån gèc kh¸c nhau. Sau ®©y lµ mét sè nguån ph¸t sinh c¬ b¶n: Tõ c¸c khu d©n c­ ( chÊt th¶i sinh ho¹t ). Tõ c¸c trung t©m th­¬ng m¹i. Tõ c¸c c«ng së, tr­êng häc, c«ng tr×nh c«ng céng. Tõ c¸c dÞch vô ®« thÞ, s©n bay. Tõ c¸c ho¹t ®éng c«ng nghiÖp. Tõ c¸c ho¹t ®éng x©y dùng ®« thÞ. Tõ c¸c tr¹m xö lý n­íc th¶i vµ tõ c¸c ®­êng èng tho¸t n­íc cña thµnh phè. Ngoµi ra cßn ph©n lo¹i theo b¶n chÊt nguån t¹o thµnh. ChÊt th¶i sinh ho¹t: Lµ nh÷ng chÊt liªn quan ®Õn c¸c ho¹t ®éng cña con ng­êi, nguån t¹o thµnh chñ yÕu tõ c¸c khu d©n c­, c¸c c¬ quan, tr­êng häc, c¸c trung t©m dÞch vô th­¬ng m¹i... ChÊt th¶i c«ng nghiÖp: Lµ chÊt th¶i ph¸t sinh tõ c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt c«ng nghiÖp vµ tiÓu thñ c«ng nghiÖp. ChÊt th¶i x©y dùng: Lµ c¸c phÕ th¶i nh­ ®Êt, ®¸, g¹ch, ngãi, bª t«ng vì do c¸c ho¹t ®éng ph¸ dì, x©y dùng c«ng tr×nh... ChÊt th¶i n«ng nghiÖp: Lµ nh÷ng chÊt th¶i vµ mÈu thõa th¶i tõ c¸c ho¹t ®éng n«ng nghiÖpnh­ trång trät, thu ho¹ch c©y trång... ChÊt th¶i bÖnh viÖn: Lµ c¸c chÊt th¶i ph¸t sinh tõ c¸c ho¹t ®éng chuyªn m«n ë c¸c bÖnh viÖn hay tr¹m y tÕ.. I.2. Khèi l­îng chÊt th¶i. ViÖc x¸c ®Þnh khèi l­îng chÊt th¶i r¾n hiÖn nay dùa vµo c¸c nguån sè liÖu sau: Sè liÖu thèng kª qua c¸c n¨m 1997, 1998, 1999, 2000 cña URENCO vÒ l­îng chÊt th¶i sinh ho¹t vµ chÊt th¶i x©y dùng. C¸c sè liÖu nghiªn cøu cña c¸c c¬ quan trong vµ ngoµi n­íc nh­ sè liÖu cña c«ng ty t­ vÊn X©y Dùng vµ §« thÞ ViÖt Nam, C«ng ty T­ vÊn cÊp tho¸t n­íc vµ M«i tr­êng ViÖt Nam, C«ng ty t­ vÊn m«i tr­êng SODENXEN Canda... Sè liÖu kh¶o s¸t thùc tÕ cña c¸c ®¬n vÞ t­ vÊn. B¶ng I-1. B¶ng tæng hîp xö lý r¸c th¶i Hµ Néi (1999) [4]. Thµnh phÇn Khèi l­îng TÊn/ngµy Khèi l­îng TÊn/n¨m Tû lÖ (%) R¸c th¶i sinh ho¹t 999,4 364.781 75,1 R¸c th¶i c«ng nghiÖp 97,1 35.442 7,3 R¸c th¶i x©y dùng 198 72.270 14,9 R¸c th¶i bÖnh viÖn 36,3 13.250 2,7 Tæng céng 1330,8 485.743 100 B¶ng I-2. Tæng hîp sè l­îng vµ dù b¸o l­îng r¸c th¶i thu gom tõng khu vùc cña Hµ Néi.[4] (Theo sè liÖu dù b¸o, thèng kª cña C«ng ty M«i tr­êng §« thÞ Hµ Néi). Tªn quËn, huyÖn Khèi l­îng r¸c TÊn/ngµy Khèi l­îng r¸c (tÊn/n¨m) 2000 2005 2010 2015 2020 Tû lÖ r¸c th¶i t¨ng/n¨m 4,70% 4,70% 2,35% 2,35% Ba §×nh + CÇu GiÊy 236,8 85248 89254 93499 95645 97893 Hoµn KiÕm 157,2 56520 59176 61957 63416 64903 Hai Bµ Tr­ng 274,4 98920 10359 108436 11094 113592 §èng §a + Thanh Xu©n 343,1 12340 12923 135360 13850 141800 T©y Hå 73,0 26280 27513 28806 29483 30176 Thanh Tr× 112,7 40591 42498 44995 45541 46611 Tæng 1195,2 43628 45672 478219 48947 500959 Ngoµi ra hµng ngµy ë Hµ Néi cßn cã tõ 500 – 700 m3 r¸c th¶i x©y dùng ®· g©y cho thµnh phè rÊt nhiÒu phiÒn phøc. Nh­ vËy qua b¶ng trªn ta thÊy l­îng r¸c th¶i ph¸t sinh lµ do: T¨ng d©n sè hµng n¨m cña c¶ n­íc nãi chung vµ Hµ Néi nãi riªng, kÐo theo lµ l­îng r¸c th¶i t¨ng. Møc sèng cña ng­êi d©n ngµy cµng ®­îc n©ng cao c¶ vÒ vËt chÊt lÉn tinh thÇn nªn nhiÒu chÊt th¶i cã kh¶ n¨ng sö dông vÉn bÞ ng­êi d©n th¶i bá. I-3. Thµnh phÇn chÊt th¶i sinh ho¹t. Thµnh phÇn chÊt th¶i ®« thÞ rÊt ®a d¹ng, nã phô thuéc vµo tr×nh ®å ph¸t triÓn kinh tÕ, v¨n ho¸ vµ tËp qu¸n cña ng­êi d©n ®« thÞ. ViÖc ph©n tÝch chÝnh x¸c vµ khoa häc thµnh phÇn chÊt th¶i sÏ gióp ng­êi qu¶n lý chän ra ®­îc c«ng nghÖ thu gom, vËn chuyÓn vµ xö lý chÊt th¶i mét c¸ch hîp lý, tiÕt kiÖm vµ mang l¹i hiÖu qu¶ c¶ vÒ mÆt m«i tr­êng vµ kinh tÕ. B¶ng I-3. B¶ng tæng hîp c¸c sè liÖu vÒ thµnh phÇn r¸c th¶i cña Hµ Néi [4]. TT C¸c thµnh phÇnc¬ b¶n Sè liÖu URENCO 1997 (%) Sè liÖu JICA1998 (%) Sè liÖu kh¶o s¸t thùc tÕ 6/2000 (%) Tû lÖ trung b×nh (%) C¸ch xö lý 1 ChÊt h÷u c¬ 50,27 47,51 55,40 51,06 S¶n xuÊt ph©n vi sinh + ®iÖn 2 GiÊy 2,72 7,28 3,80 4,60 T¸i chÕ hoÆc ®èt sinh nhiÖt 3 Plastic, nilon, cao su, ®å da 0,71 7.47 9,20 5,79 T¸i chÕ + ®èt 4 Gç vôn, giÎ r¸ch 6,27 1,92 4,06 4,08 S¶n xuÊt ph©n 5 X­¬ng, vá trai, èc 1,06 0,96 1,20 1,07 Ch«n lÊp 6 G¹ch, ®¸, sái 7,43 4,41 9,43 7,09 Ch«n lÊp vµ chÕ biÕn vËt liÖu x©y dùng 7 Thuû tinh 0,31 0,77 2,30 1,12 T¸i chÕ 8 Kim lo¹i +vá ®å hép 1,02 0,38 0,40 0,60 T¸i chÕ 9 C¸c hîp chÊt khã ph©n lo¹i 30,21 29,32 14,21 24,58 Ch«n lÊp + s¶n xuÊt VLXD PHTB = 6,5¸7 §é Èm 60¸67% Tû träng 0,38¸0,416 TÊn/m3 NhËn xÐt: - Qua b¶ng trªn ta thÊy chÊt th¶i sinh ho¹t ë Hµ Néi cã hµm l­îng chÊt h÷u c¬ cao (51,06%), ®é Èm lín (60¸67%), nhiÖt trÞ thÊp (kho¶ng 750¸800 Kcal/kg) rÊt thËn lîi cho viÖc xö lý vi sinh t¹o ph©n compost vµ khÝ sinh häc. - Tû träng chÊt th¶i lµ 0,416 tÊn/m3. V× vËy nªn dïng c¸c bé phËn thu gom cã nÐn, Ðp. Dù b¸o thµnh phÇn r¸c th¶i §Ó dù b¸o thµnh phÇn r¸c th¶i c¨n cø vµo: - Ph©n tÝch c¸c sè liÖu thèng kª vÒ chÊt th¶i r¾n ®« thÞ ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. - Tham kh¶o sè liÖu vÒ chÊt th¶i r¾n ®« thÞ cña c¸c n­íc trong khu vùc, tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ ®« thÞ ho¸ thñ ®«. - Møc sèng d©n c­, xu h­íng thÞ hiÕu cña ng­êi tiªu dïng vµ ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi thµnh phè trong giai ®o¹n tíi víi møc t¨ng tr­ëng b×nh qu©n 7% n¨m. Th«ng qua c¸c c¬ së nµy ta thÊy r»ng: Trong t­¬ng lai cuéc sèng cña ng­êi d©n t¨ng cao do ®ã sÏ xuÊt hiÖn nhiÒu lo¹i chÊt th¶i víi khèi l­îng ngµy cµng lín nªn viÖc xö lý rÊt cÇn thiÕt vµ cÊp b¸ch.  B¶ng I-4. Dù b¸o thµnh phÇn chÊt th¶i r¾n trong t­¬ng lai [4]. (TÝnh theo phÇn tr¨m khèi l­îng) TT Thµnh phÇn chÊt th¶i r¾n Tû lÖ N¨m 2000 N¨m 2005¸ 2010 N¨m 2011¸ 2020 1 ChÊt th¶i h÷u c¬ % 51,06 48 45 2 GiÊy % 4,6 6,8 8,2 3 ChÊt dÎo, cao su % 5,79 6,4 7,8 4 Gç môc, giÎ r¸ch % 4,08 5,5 5,0 5 G¹ch vôn + ®¸ sái % 1,07 4,8 5,8 6 Thuû tinh % 7,09 2,5 3,0 7 X­¬ng, vá trai, vá èc % 1,12 1,0 1,5 8 Kim lo¹i + vá ®å hép % 0,6 3,0 3,7 9 T¹p chÊt % 24,58 22,0 20,0 10 PH % 6¸7 6¸7 6¸7 11 §é Èm % 65¸67 62 60 12 Tû träng T/m3 0,45 0,42 0,4 Nh­ vËy qua ®iÒu tra trªn ta thÊy l­îng r¸c th¶i vµ thµnh phÇn cã nhiÒu biÕn ®éng lín trong t­¬ng lai, do ®ã c«ng t¸c qu¶n lý cÇn ®ßi hái ph¶i phï hîp h¬n. CÇn ph¸t triÓn c¸c khu chÕ biÕn r¸c thµnh c¸c s¶n phÈm cã Ých cho x· héi lµ ph­¬ng ph¸p tèi ­u ho¸ lµm gi¶m « nhiÔm m«i tr­êng. I-4. Thµnh phÇn r¸c th¶i bÖnh viÖn: B¶ng I-5. Thµnh phÇn r¸c th¶i bÖnh viÖn t¹i Hµ Néi [1]. ( Sè liÖu cña trung t©m CEETIA thuéc tr­êng ®¹i häc x©y dùng Hµ Néi 1996) Thµnh phÇn % (khèi l­îng) GiÊy, c¸c t«ng 1,82 Kim lo¹i, vá ®å hép 0,40 Thuû tinh (kÓ c¶ lä thuèc tiªm) 2,30 B«ng b¨ng dÝnh m¸u, v¶i bã bét 9,00 Nilon, hép nhùa 10,80 C¸c phÕ th¶i tõ phÉu thuËt 0,40 Xilanh tiªm 0,20 L¸ c©y, r¸c h÷u c¬ 52,30 §Êt ®¸, sµnh sø vµ c¸c vËt kÝch th­íc lín 22,80 NhËn xÐt: Trong thµnh phÇn chÊt th¶i bÖnh viÖn, l­îng chÊt h÷u c¬ chiÕm tû lÖ kh¸ cao: 52,30%. L­îng h÷u c¬ nµy chñ yÕu lµ chÊt th¶i sinh ho¹t do bÖnh nh©n vµ c¸n bé c«ng nh©n viªn bÖnh viÖn th¶i ra. TiÕp ®ã lµ chÊt th¶i l©t lan ®éc h¹i chiÕm 25% råi ®Õn c¸c giai ®o¹n kh¸c. §èi víi chÊt th¶i ®éc h¹i n»m trong chÊt th¶i bÖnh viÖn: CÇn ®­îc ph©n lo¹i t¹i nguån, ®ùng trong c¸c thïng chøa riªng, vËn chuyÓn b»ng xe ®Æc biÖt vµ cã biÖn ph¸p riªng, vËn chuyÓn b»ng xe ®Æc biÖt vµ cã biÖn ph¸p xö lý riªng ®Ó ®¶m b¶o an toµn cho m«i tr­êng. I-5. Thµnh phÇn chÊt th¶i c«ng nghiÖp. B¶ng I-6. Sè liÖu tãm t¾t vÒ chÊt th¶i c«ng nghiÖp Hµ Néi [1] ( §iÒu tra t¹i 101 c¬ së c«ng nghiÖp 1995 ) Lo¹i nhµ m¸y c«ng nghiÖp Sè l­îng nhµ m¸y Khèi l­îng chÊt th¶i (T/n¨m) Thµnh phÇn chñ yÕu Nhµ m¸y ho¸ chÊt, cao su, d­îc phÈm 25 23575 XØ than, nhùa, ph«i kim lo¹i, bét thuû tinh, bao b×, kiÒm, muèi,axÝt... Nhµ m¸y thùc phÈm, r­îu, bia, thuèc l¸ 15 8825 XØ than, bét, ®­êng, bao b×, l«ng, cÆn b· néi t¹ng gia sóc, bôi c¸m, trÊu, b· bia, chÌ vôn, thuèc l¸ vôn.. Nhµ m¸y dÖt may, tÈy nhuém, giÊy v¶i 14 5080 XØ than, bôi l«ng, bao b×, v¶i vôn, len vôn... Nhµ m¸y ®iÖn c¬, ®iÖn tö 6 300 Vôn kim lo¹i, xØ than, bao b×, cÆn dÇu, sîi c¸ch ®iÖn... Nhµ m¸y c¬, kim khÝ 26 9790 XØ than, vôn kim lo¹i, cÆn sîi, bôi ®¸ mÇu, rØ s¾t... Nhµ m¸y vËt liÖu x©y dùng 15 16610 XØ than, vôn gç, bét cao lanh, cuéi, ®¸, sái, c¸t, t¹p chÊt v« c¬... Nhµ m¸y giÊy in 5 1910 XØ than, cÆn giÊy, bét mµu, mùc in, cÆn sîi... Qua b¶ng trªn ta nhËn thÊy: §èi víi tõng lo¹i nhµ m¸y c«ng nghiÖp sÏ cho ra c¸c chÊt th¶i kh¸c nhau, tÝnh chÊt vµ thµnh phÇn chÊt th¶i phô thuéc vµo ®Æc tr­ng cña tõng nghµnh, lo¹i nguyªn liÖu ®Çu vµo vµ s¶n phÈm ®Çu ra. BiÕt ®­îc ®iÒu nµy sÏ gióp c¸c nhµ s¶n xuÊt vµ c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch cã ý ®Þnh x©y dùng nhµ m¸y, xu h­íng, vÞ trÝ nhµ m¸y vµ h­íng gi¶i quyÕt chÊt th¶i ®Ó kh«ng lµm ¶nh h­ëng ®Õn c¸c khu vùc l©n cËn m«i tr­êng xung quanh. Víi t×nh h×nh chÊt th¶i ë Hµ Néi nh­ vËy ®· ®Æt ra cho Uû ban nh©n d©n thµnh phè, c¸c cÊp uû, chÝnh quyÒn trùc thuéc, c«ng ty m«i tr­êng ®« thÞ, c¸c c¸ nh©n nh÷ng th¸ch thøc cÇn ph¶i ®­îc gi¶i quyÕt ngay, nÕu kh«ng sÏ lµm ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng cuéc sèng vµ mü quan cña thµnh phè. Xö lý chÊt th¶i ®« thÞ Hµ Néi trë thµnh vÊn ®Ò kinh tÕ-x· héi rÊt phøc t¹p ®ßi hái møc ®é quy m« lín vµ tr×nh ®é kü thuËt hiÖn ®¹i ®Ó võa lµm s¹ch ®Ñp thµnh phè, võa mang l¹i hiÖu qu¶ cao vÒ kinh tÕ. Khèi l­îng chÊt th¶i trong thµnh phè t¨ng lªn nÕu kh«ng ®­îc xö lý tèt, sÏ dÉn ®Õn hµng lo¹t c¸c vÊn ®Ò tiªu cùc ®èi víi con ng­êi vµ lµm « nhiÔm m«i tr­êng. MÆt kh¸c trong chÊt th¶i cßn chøa nhiÒu chÊt cã Ých, nÕu xö lý kh«ng tèt sÏ g©y ra sù l·ng phÝ lín vÒ cña c¶i vËt chÊt cña x· héi, bá ®i mét c¸ch phÝ ph¹m c¸c nguyªn liÖu cã thÓ t¸i sinh phôc vô l¹i cho s¶n xuÊt. ë n­íc ta, c¸c ®« thÞ phÇn lín lµ c¸c ®« thÞ cò, d©n c­ ®« thÞ t¨ng nhanh ®ét biÕn, quy ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn ®« thÞ cßn ch¾p v¸ vµ kh«ng ®ång bé, c¸c ngâ phè võa s©u võa nhá, c«ng t¸c c¬i níi cßn x¶y ra phæ biÕn, nhiÒu xÝ nghiÖp cßn duy tr× c«ng nghÖ l¹c hËu... Thùc tr¹ng trªn lµ nguyªn nh©n chñ yÕu sinh ra khèi l­îng chÊt th¶i ngµy cµng t¨ng. II. T×nh h×nh qu¶n lý chÊt th¶i r¾n t¹i thµnh phè Hµ Néi. Qu¶n lý vµ xö lý chÊt th¶i r¾n lµ mét nhiÖm vô hÕt søc phøc t¹p vµ khã kh¨n. §Ó t¨ng c­êng ncho c«ng t¸c qu¶n lý ®¹t hiÖu qu¶, sau khi ban hµnh luËt b¶o vÖ m«i tr­êng vµ nghÞ ®Þnh 175/CP ngµy 18/10/1994 vµ nghÞ ®Þnh sè 26/CP ngµy 6/4/1996 cña ChÝnh Phñ vÒ quy ®Þnh xö ph¹t c¸c vi ph¹m hµnh chÝnh vÒ b¶o vÖ m«i tr­êng, ChÝnh Phñ, UBND thµnh phè Hµ Néi vµ bé khoa häc vµ c«ng nghÖ m«i tr­êng ®· ban hµnh mét lo¹t v¨n b¶n d­íi luËt nh»m cô thÓ ho¸ luËt b¶o vÖ m«i tr­êng nãi chung vµ qu¶n lý r¸c th¶i nãi riªng trong ®iÒu kiÖn cô thÓ cu¶ thñ ®« Hµ Néi. Th«ng t­ h­íng dÉn sè 176/TT-MTg ngµy 6/3/1997 cña bé khoa häc c«ng nghÖ vµ m«i tr­êng vÒ kiÓm so¸t « nhiÔm m«i tr­êng. Quy ®Þnh sè 3008/Q§-UB ngµy 13/9/1996 cña UBND thµnh phè Hµ Néi vÒ b¶o vÖ m«i tr­êng thµnh phè Hµ Néi. Quy ®Þnh sè 3093/Q§-UB ngµy 21/9/1996 cña UBND thµnh phè Hµ Néi vÒ qu¶n lý r¸c th¶i thµnh phè Hµ Néi. Quy ®Þnh 1420/Q§-UB n¨m 1996 vÒ lËp l¹i trËt tù trong x©y dùng. ViÖc ban hµnh c¸c v¨n b¶n nãi trªn thÓ hiÖn sù quan t©m ®Æc biÖt cña ChÝnh Phñ, Thµnh uû, UBND thµnh phè, bé khoa häc c«ng nghÖ vµ m«i tr­êng ®èi víi c«ng t¸c b¶o vÖ m«i tr­êng nãi chung vµ c«ng t¸c qu¶n lý r¸c th¶i nãi riªng. HiÖn nay viÖc qu¶n lý chÊt th¶i r¾n ë Hµ Néi ®· cã nhiÒu cè g¾ng ®¸ng kÓ, thiÕt bÞ ®ång bé vµ hiÖn ®¹i h¬n, song vÉn ch­a ®­îc tiÕn hµnh triÖt ®Ó vµ cßn nhiÒu h¹n chÕ do nhiÒu yÕu tè nh­ kinh phÝ cho qu¶n lý cßn h¹n hÑp, chÊt th¶i n­íc ta cã ®é Èm cao l¹i ch­a ®­îc ph©n lo¹i t¹i nguån, ý thøc ng­êi d©n ch­a cao, trang thiÕt bÞ cßn nhiÒu cò kü l¹c hËu ch­a phï hîp. R¸c th¶i ch­a ®­îc thu gom 100%. HiÖn nay c«ng ty m«i tr­êng ®« thÞ Hµ Néi (URENCO) lµ doanh nghiÖp lµm c«ng Ých víi 8 xÝ nghiÖp thµnh viªn vµ 2 ®oµn xe trùc thuéc c«ng ty chÞu tr¸ch nhiÖm thu gom vµ vËn chuyÓn r¸c th¶i cña thµnh phè Hµ Néi. B¶ng II-1. Kh¸i qu¸t vÒ tæ chøc bé m¸y c«ng ty Tªn S¬ l­îc chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña tõng bé phËn Trô së c«ng ty ChÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý chung toµn bé c¸c xÝ nghiÖp vµ ®oµn xe XN MT§T sè 1 Qu¶n lý vµ thu gom r¸c th¶i quËn Ba §×nh vµ CÇu GiÊy XN MT§T sè 2 Qu¶n lý vµ thu gom r¸c th¶i quËn Hoµn KiÕm XN MT§T sè 3 Qu¶n lý vµ thu gom r¸c th¶i quËn Hai Bµ Tr­ng XN MT§T sè 4 Qu¶n lý vµ thu gom r¸c th¶i quËn §èng §a + Thanh Xu©n §oµn xe c¬ giíi sè 3 Chë n­íc röa ®­êng, thu gom ph©n Hµ Néi §oµn xe c¬ giíi sè 4 Chë r¸c th¶i x©y dùng, sinh ho¹t b»ng xe container, chë r¸c hîp ®ång víi c¸c ®¬n vÞ XN c¬ khÝ dÞch vô m«i tr­êng Chuyªn söa ch÷a, b¶o d­ìng c¸c lo¹i nxe chë r¸c, n­íc, dông cô lao ®éng, chë r¸c hîp ®ång víi c¸c ®¬n vÞ XN chÕ biÕn r¸c CÇu DiÔn ChÕ biÕn r¸c h÷u c¬ thµnh ph©n vi sinh (compost) XN phÕ th¶i Nam S¬n Qu¶n lý, xö lý r¸c t¹i b·i th¶i KÕ ho¹ch thu gom vµ vËn chuyÓn r¸c: §èi víi c¸c quËn néi thµnh: Theo sè liÖu n¨m 1999, URENCO ­íc chõng thu gom ®­îc 1300 T/ng, chiÕm kho¶ng 77% so víi l­îng r¸c sinh ra lµ 1700 T/ng. Môc tiªu lµ sÏ thu gom ®­îc 95% l­îng r¸c ph¸t sinh ®Õn n¨m 2007 vµ duy tr× ë møc nµy cho c¸c n¨m tiÕp theo. B¶ng II-2. Sè l­îng thu gom r¸c th¶i cÇn ®¹t vµ l­îng r¸c th¶i sinh ra trong 7 quËn néi thµnh cña Hµ Néi [6] N¨m L­îng thu gom cÇn ®¹t ®­îc (T/ng) Sè l­îng r¸c th¶i sinh ra (T/ng) Tû lÖ thu gom r¸c th¶i (%) 1999 1317 1708 77 2005 1935 2184 91 2007 2396 2522 95 2010 2763 2908 95 2020 3954 4162 95 §èi víi c¸c huyÖn ngo¹i thµnh: Mäi huyÖn ngo¹i thµnh cã tr¸ch nhiÖm qu¶n lý chÊt th¶i r¾n trong khu vùc huyÖn m×nh, sè l­îng thu gom ®Æt ra vµ tû lÖ thu gom ®¹t ®­îc cho mçi huyÖn ngo¹i thµnh ®­îc nªu ë b¶ng sau: B¶ng II-3. Sè l­îng thu gom r¸c th¶i cÇn ®¹t vµ sè l­îng r¸c th¶i sinh ra trong 5 huyÖn ngo¹i thµnh cña Hµ Néi [6] N¨m L­îng thu gom cÇn ®¹t ®­îc (T/ng) Sè l­îng r¸c th¶i sinh ra (T/ng) Tû lÖ thu gom r¸c th¶i (%) 1999 133 470 28 2005 204 570 36 2010 294 671 44 2020 586 908 65 VËy ®èi víi c¸c huyÖn ngo¹i thµnh môc tiªu thu gom vµ vËn chuyÓn r¸c ®Æt ra lµ 65% cho tíi n¨m 2020 II.1. C«ng t¸c thu gom vµ vËn chuyÓn r¸c th¶i sinh ho¹t. VÊn ®Ò thu gom vµ vËn chuyÓn r¸c lµ lµm sao cho t¨ng møc ®é s¹ch cña thµnh phè. Víi môc ®Ých lµ thu gom 100% l­îng r¸c th¶i cña d©n c­ trong thµnh phè. 1.H×nh thøc thu gom. S¬ ®å thu gom r¸c tæng qu¸t TÝch r¸c t¹i c¸c hé gia ®×nh TÝch r¸c t¹i c¸c thïng r¸c ë c¬ quan TÝch r¸c t¹i c¸c nhµ tËp thÓ Thïng r¸c chung cho nhiÒu hé gia ®×nh ,TT.. Thïng r¸c t¹i ®iÓm tËp kÕt B·i r¸c cña thµnh phè. HiÖn nay hÖ thèng thu gom r¸c th¶i cña thµnh phè gåm: Thu gom r¸c t¹i c¸c bÓ x©y cè ®Þnh cã m¸i che hoÆc c¸c thïng chøa cã n¾p ®Ëy, c¸c dông cô nµy th­êng ®Æt t¹i c¸c khu tËp thÓ, tr­êng häc, c¬ quan. Hä ®em r¸c th¶i ®æ vµo ®©y, sau ®ã theo lÞch ph©n sÏ cã « t« tíi xóc r¸c vµ vËn chuyÓn ®i. Thu gom b»ng container ®­îc t­¬ng ®èi cè ®Þnh ë c¸c ®iÓm d©n c­, c¸c khu chî, ®­êng phè, ng­êi d©n tù nguyÖn ®æ r¸c vµo ®ã ®Õn khi ®Çy xe th× dïng xe chuyªn dïng ®æ ®i. Thu gom b»ng xe ®Èy tay gâ kÎng: Ph­¬ng tiÖn nµy dïng ®Ó thu gom r¸c th¶i ë c¸c hé gia ®×nh trong c¸c ngâ nhá. R¸c ë c¸c hé gia ®×nh ë trong x« cã n¾p hoÆc kh«ng, trong tói nilon..., h×nh thøc tho gom nµy th­êng vµo buæi tèi. Thu gom b»ng hÖ thèng ®­êng èng, ë d­íi cã ®Æt bÓ x©y hoÆc thïng container. H×nh thøc nµy thùc hiÖn ë chung c­ cao tÇng. HiÖn nay h×nh thøc thu gom vµ quÐt dän ®­êng phè chñ yÕu vµo ban ®ªm vµ mét phÇn vµo ban ngµy. 2.VËn chuyÓn r¸c th¶i sinh ho¹t. HiÖn nay c«ng t¸c vËn chuyÓn r¸c th¶i sinh ho¹t th× dïng xe cã hÖ thèng thïng cè ®Þnh hoÆc thïng di ®éng, trªn xe cã trang bÞ hÖ thèng thuû lùc ®Ó nÐn Ðp r¸c, ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn lµ thïng r¸c kÝn hoÆc cã b¹t che ®èi víi thïng hë, tr¸nh hiÖn t­îng r¸c vµ mïi ph¸t t¸n vµo m«i tr­êng trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn, ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn tõ 2,5 tÊn trë lªn. C«ng ty MT§T cã h¬n 70 xe chuyªn dïng cã bé phËn nÐn Ðp r¸c, song trong sè ®ã cã mét sè ®· qua sö dông tõ 5¸10 n¨m vµ hiÖn nay rÊt hay háng hãc do ho¹t ®éng qu¸ t¶i vµ Ýt phô tïng thay thÕ. Thêi gian vËn chuyÓn r¸c th¶i còng ®­îc chi theo ca, mét phÇn vËn chuyÓn vµ ban ngµy cßn ®a sè vËn chuyÓn vµo ban ®ªm. Nh­ng do l­îng xe cã t¶i träng lín cßn Ýt, ®­êng v¹n chuyÓn tõ Hµ Néi ®Õn b·i r¸c Nam S¬n cßn kh¸ xa (60 km) nªn phÝ vËn chuyÓn lín, tèc ®é vËn chuyÓn r¸c chËm lµm ¶nh h­ëng ®Õn c¶nh quan vµ m«i tr­êng thµnh phè C¸c h×nh thøc thu gom r¸c hiÖn nay cña thµnh phè. NhÆt thïng: ®èi víi hÖ thèng trë thïng. §iÓm ®Ó thïng Xe tõ tr¹m xuÊt ph¸t b¾t ®Çu ngµy lµm viÖc Chë thïng r¸c ®i ®æ Chë thïng kh«ng ®Õn vÞ trÝ cò Tr¹m trung chuyÓn, tr¹m xö lý hoÆc b·i th¶i Xe ®i ®Õn ®iÓm xuÊt ph¸t, kÕt thóc ngµy lµm viÖc §Æt thïng ®Ó r¸c ( kh«ng cã r¸c) NhÆt thïng n¹p r¸c C¸c xe ®Õn thïng kÕ cËn S¬ ®å phèi hîp ho¹t ®éng cho hÖ thèng thïng ®­îc trë. §Æt thïng kh«ng lÊy tõ ®iÓm tr­íc vµ nhÆt thïng cã gi¸c §iÓm ®æ r¸c Xe cã thïng kh«ng r¸c ®i tõ tr¹m xuÊt ph¸t b¾t ®Çu chÆng lµm viÖc trong ngµy Chë thïng n¹p r¸c tõ ®Þa ®iÓm 1 Xe trë thïng kh«ng r¸c vÒ tr¹m xuÊt ph¸t, kÕt thóc chÆng ®­êng lµm viÖc trong ngµy Tr¹m trung chuyÓn, tr¹m xö lý hoÆc b·i th¶i Chë thïng kh«ng cã r¸c cña ®Þa ®iÓm 1 ®Õn ®Þa ®iÓm 2 1 2 3 n M« h×nh ho¹t ®éng cña hÖ thèng ®Ó thïng t¹i chç. Xe víi thïng xe cã r¸c xuÊt ph¸t b¾t ®Çu ngµy lµm VÞ trÝ nhÆt r¸c §æ r¸c tõ c¸c thïng r¸c t¹i vÞ trÝ nhÆt r¸c (§æ lªn xe thu r¸c) xe víi thïng xe kh«ng cã r¸c ®Õn tuyÕn thu dän tiÕp theo hoÆc trë vÒ tr¹m xuÊt ph¸t L¸i xe ®Õn ®iÓm nhÆt r¸c tiÕp theo tr¹m trung chuyÓn, tr¹m xö lý hoÆc b¶i th¶i chÆng ®­êng dän r¸c II.2. T×nh h×nh thu gom, vËn chuyÓn vµ xö lý r¸c th¶i bÖnh viÖn vµ r¸c th¶i c«ng nghiÖp. 1.§èi víi r¸c th¶i bÖnh viÖn. HiÖn nay thµnh phè Hµ Néi cã kho¶ng 36 bÖnh viÖn vµ mét sè c¬ së t­ nh©n, hµng ngµy chÊt th¶i bÖnh viÖn ph¸t sinh kho¶ng 12 T/ng, nh­ng míi chØ thu gom ®­îc kho¶ng 8 T/ng, ®¹t møc thu gom 67% thµnh phÇn chÊt th¶i bÖnh viÖn thÓ hiÖn ë b¶ng I-5. ChÊt th¶i bÖnh viÖn hiÖn nay ®­îc ph©n lo¹i t¹i nguån do c¸c b¸c sÜ, y t¸ cho vµo thïng kÝn riªng biÖt cã dung tÝch 100¸200 lÝt. Sau ®ã, c«ng ty MT§T ®Õn vËn chuyÓn ®i theo hîp ®ång kÝ víi bÖnh viÖn. Tuú theo khèi l­îng lín hay bÐ mµ c«ng ty MT§T Hµ Néi vËn chuyÓn hµng ngµy hay 2¸3 ngµy/lÇn, trõ bÖnh viÖn lao ®­îc xö lý riªng. Xe vËn chuyÓn trªn lµ c¸c lo¹i xe chuyªn dïng: kÝn vµ cã hÖ thèng lµm l¹nh (gièng xe ®«ng l¹nh) nh»m h¹n chÕ sù ph¸t th¶i mïi, vi khuÈn vµo m«i tr­êng. Hµ néi hiÖn nay cã mét lß ®èt ®Ó xö lý chÊt th¶i y tÕ t¹i CÇu DiÔn víi c«ng suÊt 3,2 T/ng. NhiÖt ®é ®èt lµ 1150ºC vµ nhiªn liÖu sö dông lµ dÇu Diezel. NhËn xÐt: nh×n chung hiÖn nay r¸c th¶i bÖnh viÖn ®­îc ph©n lo¹i t¹i nguån, rÊt thuËn tiÖn cho viÖc thu gom vµ xö lý, ®èi víi r¸c th¶i sinh ho¹t hµng ngµy th× ®­îc thu gom, vËn chuyÓn vµ xö lý t¹i b·i r¸c chung cña thµnh phè, phÇn ®éc h¹i vµ cã nhiÖt trÞ cao th× ®­îc ®èt t¹i nhµ m¸y xö lý r¸c CÇu DiÔn. Song ®ang cßn mét l­îng r¸c kh«ng ®­îc thu gom tån ®äng l¹i trong m«i tr­êng rÊt nguy hiÓm®èi víi søc khoÎ con ng­êi. MÆt kh¸c, t¹i mét sè bÖnh viÖn th× b«ng b¨ng ®­îc ®èt t¹i chç g©y « nhiÔm m«i tr­êng vµ bÞ ng­êi d©n xung quanh ph¶n ¸nh vµ lªn ¸n. 2.§èi víi r¸c th¶i c«ng nghiÖp. Hµ Néi cã kho¶ng 193 nhµ m¸y chÝnh t¹i 10 khu c«ng nghiÖp víi thµnh phÇn chÊt th¶i ®­îc chia ra theo tõng nhãm ngµnhnh­ ë b¶ngI-6. §èi víi chÊt th¶i c«ng nghiÖp ë Hµ Néi th× phÇn lín do c¸c nhµ m¸y thu gom, xö lý vµ vËn chuyªn ra b·i ch«n lÊp chung cña thµnh phè. C¸c c¬ s¬ xö lý t¹i chç trong nh÷ng n¨m qua ®· ®Çu t­ kinh phÝ tËp trung xö lý chÊt th¶i r¾n hoÆc hoµn thiÖn s¬ bé c«ng nghÖ xö lý nh­ng ch­a ®ång bé nªn vÉn cßn lÉn víi r¸c th¶i sinh ho¹t. Khèi l­îng r¸c th¶i sinh ho¹t ë Hµ Néi mçi ngµy kho¶ng 328 T/ng nh­ng míi chØ thu gom ®¹t 50%. MÆc dï r¸c th¶i cña mét sè xÝ nghiÖp ®· ký hîp ®ång víi URENCO ®Ó thu gom, song l­îng r¸c th¶i tån ®äng l¹i vÉn cßn nhiÒu. Bªn c¹nh ®ã, mét sè c¬ së ë xa trung t©m thµnh phè ®· tù tiÖn gi¶i quyÕt r¸c th¶i cña c¬ së m×nh. MÆt kh¸c phÇn lín c¸c nhµ m¸y ®· x©y dùng tõ 30¸40 n¨m, kho¶ng 70% thiÕt bÞ cã thêi gian sö dông h¬n 20 n¨m, do ®ã r¸c th¶i c«ng nghiÖp ph¸t sinh rÊt lín. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng trªn UBND Thµnh phè ®· quyÕt ®Þnh di dêi c¸c c¬ së s¶n xuÊt « nhiÔm ra khái trung t©m thµnh phè, bè trÝ c¸c khu c«ng nghiÖp tËp trung ®Ó dÔ qu¶n lý vµ xö lý chÊt th¶i c«ng nghiÖp. VÒ xö lý: HiÖn nay ë Hµ Néi chua cã b·i r¸c riªng cho r¸c th¶i c«ng nghiÖp , ch­a cã c«ng nghÖ xö lý riªng cho r¸c c«ng nghiÖp. PhÇn lín ®Ó lÉn víi r¸c sinh ho¹t trõ mét sè c¬ së trong bïn th¶i cã chøa kim lo¹i nÆng URENCO ph¶i thu gom riªng vµ ®ãng chÊt vµo kho råi chë ra khu ch«n lÊp riªng cho r¸c c«ng nghiÖp ë b·i r¸c Nam S¬n. II.3. T×nh h×nh xö lý r¸c th¶i sinh ho¹t. HiÖn nay ë Hµ Néi 96% chÊt th¶i thu gom ®­îc xö lý b»ng c«ng nghÖ ch«n lÊp, kho¶ng 3% ®­îc chÕ biÕn ph©n compost vµ mét sè l­îng nhá r¸c th¶i bÖnh viÖn ®­îc thiªu ®èt. 1. Ph­¬ng ph¸p ch«n lÊp r¸c th¶i. Cã thÓ nãi hiÖn nay ph­¬ng ph¸p xö lý chÊt th¶i r¾n cña thµnh phèhn lµ ch«n lÊp, nh­ng tr­íc ®©y c¸c b·i ®­îc sö dông ®Ó ch«n lÊp ®Òu kh«ng ®¹t tiªu chuÈn “b·i ch«n lÊp hîp vÖ sinh”. B¶ng II-4. Tæng hîp c¸c khu vùc ch«n lÊp r¸c th¶i trªn ®Þa bµn Hµ Néi. Khu vùc xö lý §Þa ®iÓm DiÖn tÝch (ha) Ghi chó B·i ch«n lÊp T©y Mç T©y Mç Tõ Liªm c¸ch trung t©m Hµ Néi 14km 5 N»m c¹nh xÝ nghiÖp chÕ biÕn r¸c th¶i CÇu DiÔn. HiÖn nay ®­îc dïng lµm b·i trung chuyÓn B·i ch«n lÊp L©m Du L©m Du – Gia L©m c¸ch trung t©m Hµ Néi 6km 22 B·i ®­îc ®­a vµo khai th¸c n¨m 1996, b·i nµy chñ yÕu dïng ®Ó ®æ chÊt th¶i x©y dùng B·i ch«n lÊp MÔ Tr× MÔ Tr× - Tõ Liªm c¸ch trung t©m Hµ Néi 12km 8,2 Ho¹t ®éng n¨m 1994 nay ®· ngõng ho¹t ®éng, r¸c th¶i ®æ lÉn lén, kh«ng cã líp chèng thÊm B·i ch«n lÊp Tam HiÖp Tam HiÖp – Thanh Tr×, c¸ch trung t©m Hµ Néi 15km 3,5 Nay ngõng ho¹t ®éng B·i ch«n lÊp Nam S¬n - Sãc S¬n Nam S¬n – Sãc S¬n, c¸ch trung t©m Hµ Néi 15km 83 Ho¹t ®éng tõ n¨m 1999. Thêi gian ho¹t ®éng ®Õn n¨m 2020 B·i ch«n lÊp Kiªu Kþ Kiªu Kþ – Gia L©m B¾t ®Çu x©y dùng giai ®o¹n 1 n¨m1997; giai ®o¹n 2 n¨m 2000 NhËn xÐt chung: Xö lý chÊt th¶i r¾n b»ng ph­¬ng ph¸p ch«n lÊp chiÕm mét tû lÖ rÊt cao so víi c¸c ph­¬ng ph¸p xö lý kh¸c ë ViÖt Nam nãi chung vµ ë Hµ Néi nãi riªng. Tõ n¨m 1998 trë vÒ tr­íc chóng ta ch­a x©y dùng ®­îc b·i ch«n lÊp nµo ®óng quy c¸ch vµ hîp vÖ sinh. Trªn ®Þa bµn toµn quèc cßn tíi 149 b·i r¸c cò kh«ng hîp vÖ sinh, trong ®ã cã 21 b·i r¸c cÊp tØnh, thµnh phè vµ 128 b·i r¸c cÊp huyÖn [8]. C¸c b·i nµy ®Òu ë t×nh tr¹ng b¸o ®éng, nhiÒu b·i g©y « nhiÔm m«i tr­¬ng nghiªm träng vµ cÇn ®­îc xö lý n©ng cÊp c¶i t¹o vµ phÇn lín cÇn ph¶i ®ãng cöa. §Æc biÖtlµ tÊt c¶ c¸c lo¹i r¸c th¶i: c«ng nghiÖp, bÖnh viÖn, sinh ho¹t hay chÊt th¶i ®éc h¹i hÇu nh­ ch­a ®­îc ph©n lo¹i mµ ®­îc ®æ lÉn lén vµo b·i r¸c, kü thuËt ch«n lÊp th× l¹c hËu, hÖ thèng thu gom khÝ r¸c vµ b·i r¸c th× hÇu nh­ kh«ng cã. Nh­ ë Hµ Néi ngo¹i trõ b·i r¸c Nam S¬n lµ ®­îc thiÕt kÕ ®óng kü thuËt b·i ch«n lÊp hîp vÖ sinh, cßn hÇu hÕt lµ b·i ch«n lÊp kh«ng ®¹t tiªu chuÈn. §èi víi b·i r¸c Nam S¬n th× hÖ thèng xö lý n­íc r¸c hiÖn nay ngõng ho¹t ®éng, ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn søc khoÎ cña ng­êi d©n. PhÇn lín c¸c b·i ch«n lÊp r¸c th¶i cña Hµ Néi ®Òu kh«ng ®¹t tiªu chuÈn cña mét “ b·i ch«n lÊp hîp vÖ sinh”. C¸c b·i hÇu hÕt xuÊt ph¸t tõ nguån gèc tù ph¸t, do ®ã kh«ng mang tÝnh quy ho¹ch, kh«ng cã ph­¬ng ¸n lùa chän vÞ trÝ dÉn ®Õn kh«ng ®¹t tiªu chuÈn quy ®Þnh vÒ kho¶ng c¸ch an toµn m«i tr­êng. Kh«ng kh¶o s¸t ®iÒu tra ®iÒu kiÖn tù nhiªn, kinh tÕ x· héi nªn khã x¸c ®Þnh ®óng t¸c ®éng m«i tr­êng cña b·i. C¸c b·i kh«ng ®­îc thiÕt kÕ, x©y dùng ®óng quy c¸ch, kh«ng cã luËn chøng kinh tÕ, kü thuËt, c¸c b¶n vÏ thiÕt kÕ thi c«ng. HÇu hÕt c¸c b·i ®Òu ®æ theo ph­¬ng thøc nöa ch×m nöa næi, xuÊt ph¸t tõ nÒn lµ c¸c hè tròng, ruéng, ao, hå bá hoang dÇn dÇn h×nh thµnh b·i ®æ r¸c. Kh«ng cã c«ng tr×nh phô trî, kh«ng cã quy tr×nh vËn hµnh, nÕu cã còng kh«ng ®óng kü thuËt. HÇu hÕt ch­a cã biÖn ph¸p xö lý hoÆc ng¨n ngõa c¸c qu¸ tr×nh g©y « nhiÔm ®Õn m«i tr­êng xung quanh, ch­a cã hÖ thèng xö lý n­íc r¸c. Víi nh÷ng ®Æc tÝnh ®ã, c¸c b·i nµy lµ nguån g©y « nhiÔm m«i tr­êng vµ ¶nh h­ëng ®Õn ng­êi d©n nghiªm träng. HiÖn nay ë Hµ Néi nãi riªng vµ c¶ n­íc nãi chung, vÊn ®Ò ch«n lÊp r¸c th¶i vÉn lµ chiÕm ­u thÕ. V× vËy thµnh phè ®ang cã nh÷ng dù ¸n x©y dùng b·i ch«n lÊp hîp vÖ sinh. T×m hiÓu b·i ch«n lÊp hîp vÖ sinh. Theo tiªu chuÈn ViÖt Nam 6696:2000, tiªu chuÈn quy ®Þnh c¸c yªu cÇu kü thuËt chung vÒ b¶o vÖ m«i tr­êng trong viÖc lùa chän, thiÕt kÕ, x©y dùng, vËn hµnh, khai th¸c vµ gi¸m s¸t c¸c t¸c ®éng m«i tr­êng sau khi ®ãng b·i ®èi víi ®Þa ®iÓm ch«n lÊp chÊt th¶i r¾n th«ng th­êng ph¸t sinh tõ c¸c khu d©n c­ vµ khu c«ng nghiÖp ( Tiªu chuÈn nµy kh«ng ¸p dông cho c¸c b·i ch«n lÊp chÊt th¶i r¾n nguy h¹i) th× b·i ch«n lÊp hîp vÖ sinh lµ “ Khu vùc ®­îc quy ho¹ch thiÕt kÕ, x©y dùng ®Ó ch«n lÊp chÊt th¶i r¾n th«ng th­êng ph¸t sinh tõ c¸c khu d©n c­ vµ khu c«ng nghiÖp. B·i ch«n lÊp bao gåm c¸c « ch«n lÊp chÊt th¶i, vïng ®Öm, c¸c c«ng tr×nh phô trî nh­ tr¹m xö lý n­íc, tr¹m xö lý khÝ r¸c, tr¹m cung cÊp ®iÖn n­íc, v¨n phßng lµm viÖc vµ c¸c h¹ng môc kh¸c ®Î gi¶m thiÓu tèi ®a c¸c t¸c ®éng tiªu cùc cña b·i ch«n l©ps ®Õn m«i tr­êng xung quanh”. §Ó tiÕn hµnh x©y dùng b·i ch«n lÊp hîp vÖ sinh tõ viÖc lùa chän vÞ trÝ b·i ch«n lÊp vµ thiÕt kÕ b·i lµ ®iÒu v« cïng quan träng. C¸c chØ tiªu ®Ó lùa chän khi x©y dùng b·i ch«n lÊp hîp vÖ sinh: ChØ tiªu vÒ mÆt kü thuËt. + §Þa ®iÓm ®­îc lùa chän x©y dùng b·i ch«n lÊp ph¶i kh«ng n»m trong vïng bÞ lò lôt. + Kh«ng ®­îc ®Æt vÞ trÝ b·i ._.ch«n lÊp chÊt th¶i n¬i cã tiÒm n¨ng vÒ nguån n­íc ngÇm lín. + B·i ch«n lÊp hîp vÖ sinh ph¶i cã mét vïng ®Öm réng Ýt nhÊt 50m c¸ch biÖt víi bªn ngoµi, bao bäc bªn ngoµi vïng ®Öm lµ hµng rµo. + B·i ch«n lÊp hîp vÖ sinh ph¶i hoµ hîp víi c¶nh quan m«i tr­êng xung quanh trong vßng b¸n kÝnh 1000m. + C¸ch s©n bay Ýt nhÊt 2km. + Kh«ng n»m trong vïng chÊn ®éng ®Þa chÊt. + D­íi ®¸y kh«ng cã líp ®¸ v«i. + Kh«ng cã líp ®Þa tÇng bÞ nøt ®Ó tr¸nh lµm « nhiÔm n­íc mÆt, n­íc ngÇm. VÒ mÆt thiÕt kÕ: + Ph¶i cã líp lãt ®¸y ®Ó chèng thÊm, líp lãt trung gian vµ líp phñ. + Ph¶i x©y dùng hÖ thèng thu gom vµ xö lý n­íc r¸c. + Ph¶i x©y dùng hÖ thèng thu gom vµ xö lý khÝ r¸c. VÒ mÆt kinh tÕ: + Lùa chän vÞ trÝ sao cho kho¶ng c¸ch vËn chuyÓn ng¾n. + DiÖn tÝch ®ñ lín ®Ó ho¹t ®éng tõ 10 n¨m trë lªn. V× trong b·i ch«n lÊp cã rÊt nhiÒu h¹ng môc c«ng tr×nh cÇn x©y dùng khi thiÕt kÕ. + Cã ®­êng giao th«ng thuËn lîi. + Cã ý ®Þnh sö dông ®Êt sau khi ®ãng b·i. - VÒ mÆt m«i tr­êng: + H¹n chÕ tèi ®a sù ph¸t sinh chÊt th¶i vµo m«i tr­êng trong qu¸ tr×nh vËn hµnh. + Ph¶i cã vung ®Öm ®Ó gi¶m t¸c ®éng cña b·i r¸c ®Õn vïng d©n c­ xung quanh. 2.ChÕ biÕn ph©n compost. ChÕ biÕn ph©n compost tõ chÊt th¶i h÷u c¬ lµ gi¶i ph¸p xö lý rÊt cã hiÖu qu¶ vÌ mÆt m«i tr­êng sinh th¸i, s¶n phÈm ph©n h÷u c¬ kh«ng cã h¹i cho n«ng s¶n vµ m«i tr­êng ®Êt, cã kh¶ n¨ng tiªu diÖt c¸c vi sinh vËt cã h¹i, cá d¹i, thay thÕ mét l­îng ph©n bãn ho¸ häc mµ kh«ng lµm tæn h¹i ®Õn hÖ sinh th¸i cña sinh vËt nhá sèng trªn ®ång ruéng, cã kh¶ n¨ng c¶i t¹o ®Êt lµm cho ®Êt t¬i xèp. Hµ Néi hiÖn nay cã mét nhµ m¸y s¶n xuÊt ph©n compost t¹i CÇu DiÔn do UNDP tµi trî x©y dùng n¨m 1992. C«ng suÊt thiÕt kÕ cña nhµ m¸y lµ 30.000 m3r¸c th¶i /n¨m (kho¶ng 15.000 TÊn r¸c/n¨m), dù kiÕn chÕ biÕn ®­îc 7500 tÊn ph©n compost. Tren thùc tÕ nhµ m¸y chØ tiÕp nhËn mçi n¨m 10000¸15000 m3 r¸c, tøc chØ ®¹t 30¸50% c«ng suÊt thiÕt kÕ, vµ l­îng ph©n lµm ra chØ ®¹t » 12%.[1]. Nguyªn nh©n chÝnh lµ do chÊt th¶i dïng lµm ph©n kh«ng ®­îc chän läc, cßn lÉn qu¸ nhiÒu c¸c chÊt tr¬ nh­ g¹ch, ®¸, thuû tinh vv... §iÒu nµy ®· g©y ra hËu qu¶ xÊu vÒ nhiÒu mÆt. HiÖn nay, thµnh phè ®ang n©ng cÊp nhµ m¸y ®Ó tËn dông nguån r¸c h÷u c¬, t¨ng c«ng suÊt nhµ m¸y lªn 60.000 TÊn r¸c/n¨m, nhê nguån vèn vay cña T©y Ban Nha, nhµ m¸y sÏ hoµn thµnh ®i vµo vËn hµnh thö cuèi th¸ng 1 n¨m 2002. Vµ thµnh phè cã dù kiÕn x©y dùng thªm mét nhµ m¸y n÷a t¹i khu liªn hîp xö lý r¸c Sãc S¬n víi c«ng suÊt 250.000 TÊn r¸c/n¨m. 3.Thiªu ®èt r¸c bÖnh viÖn. Ta biÕt r»ng r¸c bÖnh viÖn lµ lo¹i r¸c nguy h¹i cã thÓ l©y lan bÖnh tËt. Thµnh phè chñ tr­¬ng r¸c bÖnh viÖn ®Òu ph¶i ®­îc thiªu ®èt. Tr­íc ®©y, mét sè bÖnh viÖn lín ë Hµ Néi cã trang bÞ lß thiªu r¸c. Nh­ng hiÖn nay c¸c lß nµy hoÆc kh«ng ho¹t ®éng hoÆc ho¹t ®éng kh«ng th­êng xuyªn vµ kh«ng cã hiÖu qu¶, kh«ng ®óng kü thuËt g©y « nhiÔm m«i tr­êng. N¨m 1997, thµnh phè ®· ®Çu t­ x©y dùng mét c¬ së ®èt r¸c bÖnh viÖn thÝ ®iÓm c«ng suÊt 3,2 T/ng t¹i CÇu DiÔn. HiÖn nay lß nµy vÉn ®ang ho¹t ®éng tèt. II-4. NhËn xÐt chung vÒ t×nh h×nh qu¶n lý chÊt th¶i r¾n ë Hµ Néi. 1. T×nh h×nh thu gom vµ vËn chuyÓn. HiÖn nay tû lÖ thu gom vµ vËn chuyÓn r¸c th¶i cña thµnh phè Hµ Néi chØ ®¹t kho¶ng 76¸77% bao gåm r¸c th¶i tõ c¸c nhµ d©n, c¬ quan, tr­êng häc, chî... §èi víi r¸c th¶i c«ng nghiÖp: c«ng ty MT§T Hµ Néi míi chØ thu gom ®­îc mét phÇn theo hîp ®ång víi c¸c nhµ m¸y, xÝ nghiÖp, cßn phÇn lín th× do chÝnh nhµ m¸y, xÝ nghiÖp thu gom vËn chuyÓn vµ xö lý ra b·i ch«n lÊp chung cña thµnh phè. §èi víi r¸c th¶i bÖnh viÖn: ë Hµ Néi cã kho¶ng 36 bÖnh viÖn lín vµ mét sè c¬ së t­ nh©n. l­îng r¸c thu gom, vËn chuyÓn do c«ng ty MT§T Hµ Néi ký hîp ®ångvíi c¸c bÖnh viÖn chØ ®¹t 67%, l­îng nµy ®­îc xö lý b»ng ph­¬ng ph¸p thiªu ®èt. Nh×n chung c«ng t¸c thu gom r¸c th¶i ë Hµ Néi trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y cã nhiÒu tiÕn bé: L­îng r¸c thu gom ®­îc mçi n¨m ®Òu cã t¨ng, ®Þa bµn thu gom ngµy cµng ®­îc më réng. Trang thiÕt bÞ ®· cã nhiÒu ®æi míi, ®iÒu kiÖn lao ®éng cña c«ng nh©n ®­îc c¶i thiÖn, ®¶m b¶o søc khoÎ cho c«ng nh©n. §· cã kÕ ho¹ch x©y dùng nh÷ng nhµ m¸y xö lý r¸c th¶i thµnh c¸c s¶n phÈm cã Ých cho x· héi. Thµnh phè ®· ra quyÕt ®Þnh 3093/Q§-UB ngµy 20/6/1996 vÒ xö lý r¸c vµ phong trµo “ phô n÷ vµ nh©n d©n thñ ®« kh«ng vøt r¸c ra ®­êng...” råi tuÇn lÔ “ N­íc s¹ch vÖ sinh m«i tr­êng”, ë mét sè ph­êng vµ c¬ quan ®· ph¸t ®éng l¹i phong trµo vÖ sinh ®­êng phè vµ c¬ quan vµo chiieï thø 7 vµ c¸c ngµy lÔ. C¸c ph­¬ng tiÖn truyÒn th«ng còng ®· ®Ò cËp ®Õn vÊn ®Ò m«i tr­êng vµ qu¶n lý r¸c th¶i th­êng xuyªn h¬n nªn m«i tr­êng ngµy cµng ®­îc c¶i thiÖn. MÆc dï vËy c«ng t¸c thu gom vµ vËn chuyÓn cßn nhiÒu h¹n chÕ: R¸c th¶i ch­a ®­îc tæ chøc ph©n lo¹i t¹i nguån, thu gom ch­a hÕt l­îng r¸c ph¸t sinh, vÉn cßn r¸c th¶i tån ®äng ë c¸c ngâ s©u, vÉn cßn hiÖn t­îng ®æ r¸c vµo ven ®ª, xuèng ao hå, kªnh r¹ch... R¸c th¶i thu gom ch­a ®­îc ph©n lo¹i nªn r¸c ­ít lÉn víi r¸c kh«, r¸c v« c¬ lÉn víi r¸c h÷u c¬, r¸c ®éc h¹i lÉn víi r¸c sinh ho¹t. §iÒu nµy ®Æc biÖt nguy hiÓm ®èi víi r¸c c«ng nghiÖp vµ r¸c bÖnh viÖn. HËu qu¶ lµ g©y « nhiÔm m«i tr­êng, l©y lan bÖnh tËt, ¶nh h­ëng ®Õn søc khoÎ nh©n d©n, ®Æc biÖt lµ nh÷ng c«ng nh©n thu gom vµ ng­êi nhÆt bíi r¸c. ThiÕt bÞ thu gom vµ vËn chuyÓn cßn thiÕu, nhiÒu thiÕt bÞ cò kü vµ l¹c hËu vÉn ®­îc dïng, kh«ng phï hîp víi t×nh h×nh hiÖn t¹i. C«ng t¸c tuyªn truyÒn gi¸o dôc ng­êi d©n tuy cã lµm nh­ng kh«ng th­êng xuyªn vµ liªn tôc. C«ng t¸c xö ph¹t c¸c vi ph¹m vÒ qu¶n lý r¸c ch­a nghiªm. 2. Xö lý vµ chÕ biÕn r¸c th¶i. HiÖn nay t×nh h×nh xö lý chÊt th¶i r¾n hÇu nh­ ch­a tËn dông hÕt nhiÒu chÊt cã Ých trong r¸c th¶i. ViÖc ph©n lo¹i vµ t¸i sö dông hiÖn nay ®Òu mang tÝnh tù ph¸t do mét bé phËn nhá d©n c­ tham gia. R¸c th¶i h÷u c¬ ®­îc tËn dông ®Ó s¶n xuÊt ph©n compost hiÖn nay cßn rÊt h¹n chÕ (3%) nh­ng hiÖn t¹i c«ng suÊt s¶n xuÊt míi chØ ®¹t 1%. HiÖn nay nhµ m¸y ®ang n©ng cÊp lªn c«ng suÊt gÊp ®«i vµ sÏ ch¹y thö vµo cuèi th¸ng 1/2002. C¸c b·i ch«n lÊp r¸c hÇu hÕt ®Òu kh«ng hîp vÖ sinh, b·i r¸c lµ nh÷ng b·i lé thiªn ¶nh h­ëng r¸t lín ®Õn m«i tr­êng . R¸c th¶i ®­îc ®­a vµo thiªu ®èt chñ yÕu lµ r¸c th¶i ®éc h¹i y tÕ, nh­ng lo¹i r¸c nµy thu gom vµ xö lý míi chØ ®¹t kho¶ng 67% l­îng r¸c ph¸t sinh. HiÖn nay thµnh phè ch­a cã b·i ch«n l¸p r¸c th¶i c«ng nghiÖp hîp vÖ sinh. Trªn ®©y lµ nh÷ng vÊn ®Ò chung nhÊt vÒ viÖc qu¶n lý vµ xö lý chÊt th¶i r¾n cña thµnh phè Hµ Néi. §Ó gi¶m g¸nh nÆng cho thµnh phè vÒ l­îng r¸c th¶i ph¶i vËn chuyÓn ®i xa ®Ó xö lý. Thµnh phè ®· ra quyÕt ®Þnh khëi c«ng x©y dùng nhµ m¸y xö lý r¸c th¶i huyÖn Thanh Tr× - Hµ Néi víi c«ng nghÖ hiÖn ®¹i trªn thÕ giíi. Ch­¬ng II: X©y dùng ph­¬ng ¸n xö lý r¸c th¶i cho mét huyÖn ngo¹i thµnh (HuyÖn Thanh Tr×) MÆc dï Hµ Néi ®· cã khu liªn hîp xö lý r¸c th¶i ë Nam S¬n nh­ng do ®­êng vËn chuyÓn qu¸ xa, ta l¹i ch­a x©y dùng ®­îc tr¹m trung chuyÓn nªn ph¶i vËn chuyÓn xe nhá, tèc ®é vËn chuyÓn chËm vµ phÝ vËn chuyÓn cao. ViÖc x©y dùng xÝ nghiÖp xö lý r¸c th¶i cho c¸c huyÖn (Gia L©m, Thanh Tr×...) ngoµi viÖc gi¶m phô t¶i cho b·i r¸c Nam S¬n, kÐo dµi thêi gian sö dông cña b·i r¸c, cßn cã ý nghÜa rÊt quan träng lµ xö lý r¸c nhanh chãng, ®¸p øng yªu cÇu ngµy cµng cao vµ gi¶m ®­îc phÝ vËn chuyÓn, gi¶m ®­îc viÖc x©y dùng tr¹m trung chuyÓn. §èi víi huyÖn Thanh Tr× th× ®©y lµ mét huyÖn phÝa nam cña thµnh phè, lµ cöa ngâ ®i vµo thµnh phè, trong ®Þa bµn cña huyÖn cã rÊt nhiÒu vÞ trÝ vµ c¬ së kinh tÕ, chÝnh trÞ quan träng cña thµnh phè, l­îng r¸c ph¸t sinh hµng ngµy trong toµn huyÖn rÊt lín. L­îng r¸c ph¸t sinh chñ yÕu tõ c¸c hé gia ®×nh, c¸c c¬ quan tr­êng häc, c¸c xÝ nghiÖp, ®×nh, chïa, bÖnh viÖn ... Khèi l­îng r¸c th¶i trong toµn huyÖn ®­îc thÓ hiÖn nh­ sau: Theo b¶ng I-2. Sè l­îng r¸c ph¸t sinh ë trong huyÖn nh­ sau: Khèi l­îng r¸c T/ng L­îng r¸c th¶i tÊn/n¨m 2000 2005 2010 2015 2020 Tû lÖ r¸c t¨ng /n¨m (%) 4,7 4,7 2,35 2,35 112,7 40591 42498 44995 45541 46611 Tr­íc ®©y l­îng r¸c ph¸t sinh cña huyÖn chñ yÕu ®­îc thu gom vµ xö lý theo ph­¬ng ph¸p ch«n lÊp ë b·i ch«n lÊp Tam HiÖp, MÔ Tr× vµ T©y Mç. Nh­ng hiÖn nay c¸c b·i nµy ®Òu ph¶i ngõng ho¹t ®éng, dã ®ã l­îng r¸c ph¶i tËp trung ®­a ®i ch«n lÊp ë b·i r¸c Nam S¬n. Do tuyÕn ®­êng vËn chuyÓn xa nªn l­îng r¸c ph¸t sinh trong huyÖn kh«ng ®­îc thu gom kÞp thêi g©y ra hiÖn t­îng « nhiÔm ë mét sè ®Þa ®iÓm. Do ®ã viÖc x©y dùng nhµ m¸y xö lý r¸c ë huyÖn Thanh Tr× lµ rÊt hiÖu qu¶ v× mét mÆt xö lý ®­îc r¸c th¶icña huyÖn, mét phÇn xö lý r¸c th¶i cña thµnh phè Hµ Néi. I. Môc tiªu ®Çu t­. 1. Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò m«i tr­êng. Gãp phÇn gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nãng báng « nhiÔm m«i tr­êng thµnh phè do r¸c th¶i g©y ra, gi¶m yªu cÇu ®ßi hái vÒ diÖn tÝch ®Êt ch«n lÊp do ®ã gi¶m sù ph¸t t¸n chÊt « nhiÔm vµo m«i tr­êng. Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò vËn chuyÓn ®i qu¸ xa ( Hµ Néi – Nam S¬n gÇn 60 km ) do ®ã gi¶m ®­îc diÖn tÝch ®Êt cÇn ®­îc sö dông lµm tr¹m trung chuyÓn vµ trµnh ddcj hiÖn t­îng vËn chuyÓn r¸c ®i qua thµnh phè , gi¶m qu·ng ®­êng vËn chuyÓn nªn gi¶m l­îng chÊt th¶i ph¸t t¸n vµo m«i tr­êng, gi¶m chi phÝ vËn chuyÓn. Do qu·ng ®­êng vËn chuyÓn ng¾n nªn r¸c th¶i ph¸t sinh ®­îc thu gom kÞp thêi tr¸nh hiÖn t­îng r¸c ø ®äng do kh«ng kÞp vËn chuyÓn, do ®ã gi¶m kh¶ n¨ng « nhiÔm t¹i mét sè ®iÓm trong huyÖn. 1. Lùa chän c«ng nghÖ. - X©y dùng nhµ m¸y xö lý r¸c th¶i b»ng c«ng nghÖ tiÕn tiÕn, h¹n chÕ mïi h«i thèi bèc lªn tõ khu vùc xö lý, gi¶m « nhiÔm m«i tr­êng, xö lý tèi ®a l­îng r¸c ®­a vµo, gi¶m tû lÖ chÊt th¶i ®­îc ch«n lÊp, thu ®­îc nhiÒu s¶n phÈm cã Ých. - Kü thuËt vËn hµnh ®¬n gi¶n, phï hîp víi ®iÒu kiÖn vµ tr×nh ®ä chuyªn m«n t¹i ViÖt Nam. - C«ng nghÖ cña thÕ hÖ míi hiÖn ®¹i, t¹o ®­îc c¶nh quan c«ng nghiÖp, kh«ng bÞ l¹c hËu, vËn hµnh Ýt nhÊt ph¶i ®­îc 20 n¨m. 2.ChØ tiªu kinh tÕ. Møc ®Çu t­ cña nhµ m¸y ph¶i hîp lý, phï hîp víi c¶nh quan kinh tÕ t¹i ViÖt Nam. Chi phÝ vËn hµnh vµ b¶o d­ìng thÊp. TËn dông tèi ®a nguån r¸c h÷u c¬ ®Ó s¶n xuÊt ra s¶n phÈm cã Ých, mang l¹i nguån thu cho hµ m¸y. 3. Lîi Ých x· héi. Ta biÕt r»ng søc khoÎ cña con ng­êi lµ vè quÝ nhÊt nh­ng søc khoÎ hoµn toµn phô thuéc vµo ®iÒu kiÖn sèng hay møc ®é « nhiÔm m«i tr­êng. R¸c th¶i kh«ng ®­îc thu gom xö lý sÏ lµ nguyªn nh©n g©y ra « nhiÔm m«i tr­êng vµ lµm cho søc khoÎ con ng­êi suy gi¶m. Nh­ vËy x©y dùng nhµ m¸y xö lý r¸c ®¹t hiÖu qu¶ sÏ mang l¹i cho m«i tr­êng trong s¹ch, n©ng cao cuéc sèng tinh thÇn cho ng­êi d©n. Nhµ m¸y ra ®êi sÏ thóc ®Èy viÖc n©ng cao nhËn thøc cho céng ®ång, x· héi vµ m«i tr­êng, h¹n chÕ l­îng chÊt th¶i ph¸t sinh. Ngoµi ra nhµ m¸y cßn t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi d©n ®Þa ph­¬ng. II. Lùa chän c«ng suÊt. Theo b¶ng tæng hîp khèi l­îng r¸c th¶i sinh ho¹t cña thµnh phè Hµ Néi vµo kho¶ng 1330 T/ng, tøc lµ vµo kho¶ng 485000 T/n¨m vµ l­îng nµy sÏ t¨ng lªn kho¶ng 500000 T/n¨m vµo n¨m 2005. Trong khi ®ã l­îng r¸c th¶i hµng n¨m ®­îc xö lý b»ng ph­¬ng ph¸p sinh häc chiÕm tû lÖ rÊt thÊp ( kho¶ng 3% ). Trong thêi gian tíi, khi nhµ m¸y xö lý Sãc S¬n ®i vµo ho¹t ®éng víi c«ng suÊt 120000 T/n¨m, CÇu DiÔn víi c«ng suÊt 60000 T/n¨m th× l­îng r¸c cßn l¹i kho¶ng 3000000 T/n¨m. §ã lµ ch­a kÓ l­îng r¸c th¶i t¨ng lªn trong c¸c n¨m. Trong khi ®ã ®Êt giµnh cho viÖc ch«n lÊp r¸c th¶i sÏ kh«ng cßn nhiÒu trong t­¬ng lai vµ tuyÕn ®­êng vËn chuyÓn sÏ xa h¬n nhiÒu so v¬Ý hiÖn nay ( Hµ Néi ®i Nam S¬n-Sãc S¬n 60 km ). C¨n cø vµo l­îng r¸c ph¸t sinh cña thµnh phè, l­äng r¸c th¶i cña huyÖn hµng ngµy theo b¶ng I-2. N¨m 2000 lµ 40591 tÊn, n¨m 2005 lµ 42498 tÊn, n¨m 2010 lµ 44995 tÊn, n¨m 2020 lµ 46611 tÊn. C¨n cø voµ m« h×nh c«ng nghÖ cña c¸c h·ng trªn thÕ giíi, nhµ m¸y xö lý r¸c th¶i cho huyÖn Thanh Tr× ®­îc lùa chän víi c«ng suÊt 300 T/ng (108000 T/n¨m). Nh­ vËy víi c«ng suÊt trªn nhµ m¸y sÏ xö lý ®­îc hÕt l­îng r¸c ph¸t sinh trong huyÖ lµ kho¶ng 40591¸46611 T/n¨m. Ngoµi ra ®Ó ®¶m b¶o c«ng suÊt lµ 108000 T/n¨m, nhµ m¸y sÏ xö lý l­îng r¸c th¶i cña c¸c quËn l©n cËn. ( Thanh Xu©n, CÇu GiÊy ). MÆt kh¸c theo c¸ch tÝnh hiÖn nay th× cø måi ng­êi d©n ®« thÞ hµng ngµy th¶i ra tõ 0,5¸0,8 kg r¸c/ng­êi.ngµy, mµ d©n sè toµn huyÖn kho¶ng 211.000 ng­êi, nh­ vËy l­îng r¸c t­¬ng øng vµo kho¶ng 105¸168,8 T/ng. Qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸, c¸c khu d©n c­ míi ®­îc x©y dùng do ®ã d©n c­ ngµy mét t¨ng lªn. VËy viÖc x©y dùng nhµ m¸y xö lý r¸c th¶i cho huyÖn Thanh Tr× víi c«ng suÊt 300 T/ng sÏ gi¶i quyÕt ®­îc vÊn ®Ò r¸c th¶i cña thµnh phè nh­ ë quËn Thanh Xu©n, CÇu GiÊy, ddamr b¶o l­îng r¸c cho c«ng suÊt cña nhµ m¸y, gi¶m l­îng r¸c th¶i ph¶i vËn chuyÓn ®i xa, do ®ã sÏ gi¶m ®­îc chi phÝ vËn chuyÓn. Ch­¬ng III: Kh¶o s¸t ®iÒu kiÖn tù nhiªn,kinh tÕ , x· héi t¹i khu vùc lùa chän. x©y dùng nhµ m¸y xö lý r¸c th¶i ë x· T¶ Thanh oai - huyÖn Thanh Tr× - Hµ Néi. III.1 §iÒu kiÖn tù nhiªn t¹i khu vùc dù ¸n. III.1.1. §iÒu kiÖn ®Þa h×nh Nhµ m¸y xö lý r¸c th¶i sinh ho¹t huyÖn Thanh Tr× - Hµ Néi cã tæng diÖn tÝch ®· ®­îc phßng Qu¶n Lý Quy Ho¹ch giíi thiÖu vµ ®­îc kiÕn tróc s­ tr­ëng thµnh phè Hµ Néi phª duyÖt lµ 12,7 ha théc x· T¶ Thanh oai, huyÖn Thanh Tr× , thµnh phè Hµ Néi. X· T¶ Thanh Oai cã tæng diÖn tÝch tù nhiªn lµ 816 ha n»m ë phÝa T©y Nam cña huyÖn Thanh Tr×, x· cã h×nh thÓ ch¹y dµi theo h­íng B¾c Nam. PhÝa B¾c giÊp x· Thanh LiÖt vµ x· T©n TriÒu, phÝa Nam gi¸p ruéng x· §¹i ¸ng, phÝa §«ng gi¸p x· VÜnh Quúnh vµ phÝa T©y gi¸p x· H÷u Hoµ - Cù Khuª tØnh Hµ T©y víi gianh giíi lµ s«ng NhuÖ. Do ®Þa ®iÓm gÇn thµnh phè nªn thuËn lîi vÒ giao th«ng, gÇn c¸c nguån ®iÖn, n­íc v× thÕ chi phÝ cho c¸c kh©u chuÈn bÞ c¬ së h¹ tÇng gi¶m ®i ®¸ng kÓ. Nh­ng l¹i t¹o thuËn lîi cho c¸c ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm cïng víi c¸c ho¹t ®éng giao dÞch víi khachs hµng dÔ dµng. §Þa h×nh khu vùc dù kiÕn x©y dùng nhµ m¸y b»ng ph¼ng, phÝa B¾c khu ®Êt gi¸p víi khu ch«n lÊp bïn cÆn cña c«ng ty cÊp tho¸t n­íc Hµ Néi. PhÝa §«ng, T©y vµ B¾c ng¨n c¸ch víi xung quanh lµ c¸c con s«ng nhá. PhÝa Nam liÒn kÒ víi c¸nh ®ång lóa, phÝa T©y khu ®Êt cã mét tæ hîp s¶n xuÊt g¹ch. C¸ch khu ®Êt kho¶ng 500 m vÒ phÝa B¾c lµ tuyÕn ®­êng V¨n §iÓn – CÇu Biªu. C¸c phÝa Nam, §«ng vµ T©y khu d©n c­ ë c¸ch xa kho¶ng 1000¸1500 m. ViÖc bè trÝ nhµ m¸y xö lý r¸c th¶i sinh ho¹t bªn c¹nh khu ch«n lÊp bïn cèng cña c«ng ty cÊp tho¸t n­íc sÏ ®¶m b¶o ®­îc nguån cung cÊp nguyªn liÖu bæ sung cho s¶n xuÊt, tuy nhiªn vÊn ®Ò « nhiÔm m«i tr­êng n­íc, m«i tr­êng ®Êt do khu ch«n lÊp bïn cèng nµy g©y ra còng sÏ ¶nh h­ëng ®Õn m«i tr­êng cña nhµ m¸y.VÊn ®Ò nµy cÇn ph¶i cã biÖn ph¸p xö lý. III.1.2. §Æc ®iÓm khÝ hËu cña khu vùc. §Þa ®iÓm x©y dùng nhµ m¸y xö lý r¸c th¶i sinh ho¹t ë x· T¶ Thanh Oai, huyÖn Thanh Tr× thuéc ®Þa bµn Hµ Néi vµ n»m ë ®ång b»ng B¾c Bé, cã nhiÖt ®íi giã mïa nãng vµ Èm. ChÕ ®é nhiÖt: theo sè liÖu cña tr¹m khÝ t­îng gÇn nhÊt lµ tr¹m L¸ng th× khu vùc Hµ Néi cã tæng nhiÖt ®é hµng n¨m ®¹t 8500¸8700°C, trong ®ã mïa hÒ ®¹t 5300¸5400°C vµ mïa ®«ng ®¹t lµ 3200¸3300°C, nhiÖt ®é kh«ng khÝ lu«n thay ®æi gi÷a c¸c th¸ng trong n¨m.[5]. + NhiÖt ®é trung b×nh n¨m: 27°C + NhiÖt ®é cao nhÊt trong n¨m: 39°C + Th¸ng nãng nhÊt lµ th¸ng 8 víi nhiÖt dé trung b×nh: 29°C §é Èm: +§é Èm trung b×nh n¨m: 85% + §é Èm cao nhÊt trong n¨m: 97,5% (ë c¸c th¸ng 3,4,9,10 ) + §é Èm thÊp nhÊt trong n¨m: 63% (ë c¸c th¸ng 1,11,12) L­îng m­a:[5] + Tæng l­îng m­a hµng n¨m ®¹t 1700mm. M­a tËp trung vµo c¸c th¸ng 7,8, m­a kh«ng ph©n bè ®Òu trong n¨m. + Sè ngµy m­a b×nh qu©n: 143ng/n¨m. + Th¸ng m­a nhiÒu nhÊt: Th¸ng t¸m víi l­îng m­a b×nh qu©n trong kho¶ng tõ 300¸350 mm. + Th¸ng m­a Ýt nhÊt lµ th¸ng 12 L­îng n­íc bèc h¬i: + Tæng l­îng n­íc bay h¬i hµng n¨m kho¶ng: 438 mm + Th¸ng bay h¬i cao nhÊt lµ th¸ng 7 víi l­îng bay h¬i kho¶ng 50¸51 mm Sè giê n¾ng: + Tæng sè ngµy n¾ng: 220 ngµy/n¨m + Sè giê n¾ng: 1640 giê/n¨m Tèc ®é giã trung b×nh trong n¨m + Giã h­íng §«ng Nam: 2,7 m/s + Giã h­íng §«ng B¾c: 3,3m/s III.1.3. §iÒu kiÖn ®Þa chÊt [5] Toµn x· T¶ Thanh Oai n»m trªn ®Þa h×nh thÒm s«ng cÊu t¹o bíi c¸c lo¹i ®Êt phï sa kh«ng ®­îc båi, víi ®é nghiªng tho¶i thÊp dÇn tõ B¾c – T©y B¾c xuèng §«ng Nam. §é cao tuyÖt ®èi trung b×nh tõ 3¸4m, mét sè n¬i ë phÝa B¾c cã ®Þa h×nh cao tíi 7,8m vµ phÝa §«ng cao tíi 6,9m thuéc th«n Th­îng Phóc. PhÇn lín ®Êt ®ai cña x· kh¸ b»ng ph¼ng thuËn lîi cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. III.1.4. §iÒu kiÖn thuû v¨n. X· T¶ Thanh Oai cã s«ng NhuÖ ch¹y däc gianh giíi phÝa T©y, s«ng T« LÞch ë phÝa B¾c, s«ng Hoµ B×nh ë phÝa §«ng vµ hÖ thèng kªnh m­¬ng b¬m n­íc chÝnh ë phÝa Nam. L­u l­îng n­íc ë c¸c con s«ng nµy thay ®æi chñ yÕu theo mïa m­a vµ mïa kh«, trong x· cßn cã mét sè ao hå ph©n bè r¶i r¸c. HÖ thèng thuû lîi trong x· phÇn lín nèi liÒn víi s«ng Hoµ B×nh, s«ng NhuÖ nªn thuËn lîi cho viÖc cÊp tho¸t n­íc. Tuy nhiªn, khi cã m­a lín kÐo dµi viÖc tho¸t n­íc gÆp khã kh¨n v× thêi ®iÓm nµy mùc n­íc s«ng NhuÖ cao h¬n n­íc trong ®ång. III.1.5 VÞ trÝ x©y dùng nhµ m¸y. VÞ trÝ x©y dùng nhµ m¸y thuéc c¸nh ®ång cã diÖn tÝch trªn 20 ha cña x· T¶ Thanh Oai. DiÖn tÝch chän x©y dùng nhµ m¸y réng kho¶ng 13 ha, phÝa B¾c gi¸p phÇn ®Êt x· Tam HiÖp, hiÖn ®ang dïng lµm n¬i ch«n lÊp bïn th¶i cña thµnh phè do c«ng ty tho¸t n­íc Hµ Néi qu¶n lý, phÝa Nam thuéc phÇn ®Êt cña T¶ Thanh Oai, phÝa §«ng gi¸p víi b·i ch«n lÊp cò cña thµnh phè thuéc ®Þa giíi x· Tam HiÖp vµ gÇn nghÜa trang V¨n §iÓn, VÜnh Quúnh, phÝa T©y gi¸p víi s«ng Hoµ B×nh, ®©y lµ con s«ng nhá ch¹y qua c¸nh ®ång T¶ Thanh Oai nèi víi s«ng NhuÖ. §­êng 70 nèi gi÷a thÞ trÊn V¨n §iÓn vµ Hµ §«ng c¸ch khu ®Êt kho¶ng 500m. Nèi gi÷a khu ®Êt vµ ®­êng 70 cã ®­êng nhá chuyªn dïng ®Ó vËn chuyÓn bïn. Ch¹y chÐo qua khu ®Êt cã ®­êng ®iÖn cao thÕ 110 KV vµ däc theo s«ng Hoµ B×nh cã tuyÕn c¸p ®iÖn cao ¸p 10 KV. VÞ trÝ x©y dùng nhµ m¸y c¸ch trung t©m Hµ Néi kho¶ng 13 km, giao l­u thuËn tiÖn víi c¸c qu¹n néi thµnh qua h­íng thÞ trÊn V¨n §iÓn hoÆc CÇu Biªu. III.1.6. §Þa chÊt c«ng tr×nh. Theo sè liÖu cña c«ng ty kh¶o s¸t ®o ®¹c, së ®Þa chÝnh nhµ ®Êt Hµ Néi tiÕn hµnh khoan kh¶o s¸t cho khu ®Êt. Víi sè hè khoan lµ 8 hè vµ ®é s©u lµ 15m. (H×nh III-2) §Æc ®iÓm ®Þa tÇng vµ c¸c chØ tiªu c¬ lý: Líp ®Êt cÊp (1): Líp ®Êt n»m trªn cïng, phñ toµn bé diÖn tÝch khu ®Êt, bÒ dµy tõ 0,4m (k 7,5) tíi 1,8m (k 8). Thµnh phÇn cña líp ®Êt: §Êt ®¾p bê m­¬ng, ®­¬ng ruéng, ®Êt trång lóa. Líp ®©t sÐt (2): Líp ®Êt sÐt n»m d­íi ®Êt lÊp, gÆp c¶ ë 8 lç khoan, bÒ dµy tõ 2m (k1) tíi 3,8m (k5). §Êt sÐt cã mµu n©u hång, n©u vµng, n©u x¸m, x¸m xanh, tr¹ng th¸i nöa cøng, cøng, kh«ng thÊm n­íc. Líp ®Êt than bïn (3): Líp ®Êt nµy n»m ë d­íi líp ®Êt sÐt gÆp ë 8 hè khoan. BÒ dµy lín nhÊt x¸c ®Þnh 6,2m (k6) nhá nhÊt 1,1m (k8). Thµnh phÇn ®Êt gåm: xÐt lÉn h÷u c¬ mµu n©u x¸m, x¸m ®en, tr¹ng th¸i dÎo ch¶y, dÎo mÒm, nöa thÊm n­íc. Líp bïn (4): Líp bïn n»m d­íi líp ®Êt than bïn gÆp ë c¸c hè khoan 4, 5, 6,7, 8 bÒ dµy x¸c ®Þnh õ 5,5m (k6) tíi 9,5m (k8). Líp bïn thµnh phÇn chñ yÕu lµ sÐt lÉn h÷u c¬ mµu x¸m ®en, nöa thÊm n­íc. Líp c¸t (5): N»m ë d­íi líp ®Êt bïn, gÆp ë hè khoan 1,2,3. BÒ dµy x¸c ®Þnh tõ 8,8m (k3) tíi 9,7m (k1). Líp nµy cã thµnh phÇn chñ yÕu lµ h¹t trung b×nh, cã chç lÉn c¸t nhá, mµu x¸m tro, chÆt võa, thÊm n­íc. Cì h¹t cña líp c¸t: H¹t tõ 2¸0,5mm chiÕm 0,9% H¹t tõ 0,5¸0,25mm chiÕm 59,2% H¹t tõ 0,25¸0,1mm chiÕm 37,1% H¹t tõ 0,1¸0.005 mm chiÕm 2,8% B¶ng III-1. §Æc tr­ng chÝnh cña líp ®Êt ®¸ (5) §Æc tr­ng Ký hiÖu Líp ®Êt lÊp (1) Líp ®Êt sÐt (2) Líp ®Êt than bïn (3) Líp bïn (4) Líp c¸t (5) §é Èm tù nhiªn w Líp ®Êt cá 29,8% 74,4% 65,9% Dung träng tù nhiªn gw Thµnh phÇn 1,91 g/cm3 1,52 g/cm3 1,58 g/cm3 Dung träng kho gC Phøc t¹p nÒn 1.47 g/cm3 0.87 g/cm3 0.95 g/cm3 Träng l­îng riªng h¹t ®Êt D Kh«ng lµm thÝ nghiÖm 2,72 g/cm3 2,57 g/cm3 2,62 g/cm3 2,66 g/cm3 Lùc liªn kÕt chÝnh C 0,54 KG/cm3 0,117 KG/cm3 0,094 KG/cm3 HÖ sè nÐn a 0,021 cm2/KG 0,122 cm2/KG 0,125 cm2/KG HÖ sè thÊm K+h 1,26.10-7 cm/s 142310-7 cm/s 49710-7 cm/s 5.10-2 cm/s Modun biÕn d¹ng H 191 KG/cm2 9,7 KG/cm2 8,8 KG/cm2 160 KG/cm2 ¸p lùc tÝnh to¸n quy ­íc R0 1,8 KG/cm2 0,4 KG/cm2 0,2 KG/cm2 1,7 KG/cm2 §Æc ®iÓm ®Þa chÊt thuû v¨n: Qua qu¸ tr×nh kh¶o s¸t ®Þa chÊt, trong chiÒu s©u ®· khoan cho thÊy n­íc d­íi ®Êt ë ®©y chñ yÕu trong c¸c líp: Líp ®Êt lÊp (1), líp ®Êt than bïn (3), líp bïn (4) vµ jíp c¸t (5). Møc n­íc tÝnh ®o ®­îc ë c¸c hè khoan s©u tõ 0,3m tíi 0,8m. KÕt luËn: Qua ph©n tÝch trªn ta thÊy khi x©y dùng nhµ m¸y cÇn ph¶i lo¹i bá líp ®Êt trªn. Mùc n­íc ngÇm phong phó do ®ã khi x©y dùng khu ch«n lÊp chÊt tr¬ ph¶i cã líp chèng thÊm. Tuy nhiªn kÕt cÊu ®Þa chÊt t­¬ng ®èi v÷ng ch¾c thuËn tiÖn cho viÖc x©y dùng nhµ m¸y. III-2. §iÒu kiÖn kinh tÕ – x· héi ë khu x©y dùng nhµ m¸y. III.2.1. D©n sè: Theo sè liÖu cña cuéc ®iÒu tra d©n sè n¨m 1999 vµ theo b¸o c¸o chÝnh thøc cña phßng thèng kª huyÖn Thanh Tr× th× c¬ cÊu cña huyÖn nh­ sau: D©n sè cña huyÖn lµ 211.885 ng­êi. MËt ®é d©n c­ 2075 ng/km2. Nh©n khÈu ho¹t ®éng n«ng nghiÖp lµ 112.761 ng­êi. Nh©n khÈu thuéc c¸c c¬ quan xÝ nghiÖp sèng trªn ®Þa bµn huyÖn lµ 26000 ng­êi. ViÖc n©ng cÊp quèc lé 1A, 70A, 70B vµ vµnh ®ai 3 qua huyÖn sÏ khiÕn tû lÖ t¨ng d©n sè c¬ häc dù kiÕn sÏ cao h¬n trong giai ®o¹n 2000¸2010. N¨m 2000: 211885 ng­êi. N¨m 2025: 247317 ng­êi. N¨m 2010: 282750 ng­êi. §èi víi x· T¶ Thanh Oai tÝnh ®Õn ngµy 24/8/2000 theo b¸o c¸o chÝnh thøc cña x· nh­ sau: Th«n T¶ Thanh Oai: 3850 ng­êi. Th«n Nh©n Hoµ: 1265 ng­êi. Th«n Th­îng Phóc: 2950 ng­êi. Th«n Siªu QuÇn: 2751 ng­êi. Xãm CÇu Biªu: 3134 ng­êi. Sè hé lµm n«ng nghiÖp trong toµn x· lµ 2525 hé, sè hé phi n«ng nghiÖp lµ 725 hé. III.2.2. C¬ së kinh tÕ – x· héi. X· T¶ Thanh Oai s¶n xuÊt n«ng nghiÖp lµ chÝnh, trong ®ã s¶n xuÊt c©y l­¬ng thùc kÕt hîp víi ch¨n nu«i gia sóc, gia cÇm. Trªn ®Þa bµn x· còng cã mét sè c¬ së s¶n xuÊt c«ng nghiÖp cña huyÖn, thµnh phè vµ Trung ­¬ng. Trong x· cã mét sè c¬ së s¶n xuÊt tiÓu thñ c«ng nghiÖp, dÞch vô nh­ng tæng thu nhËp kh«ng cao. HiÖn nay x· cã 4 c¬ së nhµ m¸y, xÝ nghiÖp c«ng nghiÖp Trung ­¬ng. III.2.3. V¨n ho¸ - Gi¸o dôc – Y tÕ. HiÖn nay t¹i x· T¶ Thanh Oai cã 4 líp mÉu gi¸o vµ nhµ trÎ, 5 tr­êng tiÓu häc, 5 tr­êng phæ th«ng c¬ së vµ mét tr­êng trung häc chuyªn nghiÖp. Sè ng­êi biÕt ch÷ trong toµn x· chiÕm kho¶ng 95%, ®©y ®­îc coi lµ x· cã tr×nh ®é v¨n ho¸ cao. VÒ v¨n ho¸, trong x· cã 4 ®×nh, 4 chïa, 5 nhµ thê vµ cã 8 c¬ së lµ di tÝch lÞch sö v¨n ho¸ ( §×nh Tæ ThÞ, Danh nh©n Ng« Th× NhËm, ®×nh Hoµ X¸ - Minh ThÞ L©n, §×nh Nh©m Hoµ, chïa Phóc L©m, Chïa B¶o Th¸p, ®×nh Siªu QuÇn, chïa Kinh øng ). VÒ y tÕ toµn x· cã mét tr¹m x¸. III.3. KÕt luËn vÒ ®Þa ®iÓm x©ydùng nhµ m¸y. HuyÖn Thanh Tr× lµ cña ngâ giao l­u chÝnh cña Hµ Néi víi c¸c tØnh phÝa Nam lµ khu kinh tÕ träng ®iÓm phÝa Nam Hµ Néi. C¸c tuyÕn giao th«ng chÝnh trong n­íc ®Òu tËp trung vÒ ®©y tr­íc khi vµo Hµ Néi. V× vËy, vÊn ®Ò vÖ sinh m«i tr­êng trong khu vùc sÏ ®ãng vai trß quan träng trong sù p¬h¸t triÓn bÒn v÷ng chung cho toµn khu vùc nµy. ViÖc nghiªn cøu ®Çu t­ x©y dùng nhµ m¸y xö lý r¸c th¶i sinh ho¹t cho huyÖn Thanh Tr× vµ Hµ Néi thùc sù sÏ gi¶m bít khã kh¨n cho t×nh tr¹ng r¸c th¶i sinh ho¹t ®« thÞ cña thµnh phè Hµ Néi. VÞ trÝ x©y dùng nhµ m¸y c¸ch trung t©m Hµ Néi kho¶ng 15 km trong ®iÒu kiÖn thµnh phè lín th× ®©y lµ mét cù ly lý t­ëng ®¶m b¶o cho c«ng viÖc thu gom vµ vËn chuyÓn víi gi¸ thµnh thÊp vµ víi cù ly nµy th× kh«ng cÇn x©y dùng tr¹m trung chuyÓn. Ch­¬ng IV: Ph©n tÝch lùa chän c«ng nghÖ xö lý r¸c th¶i sinh ho¹t. IV.1. Tæng quan c¸c ph­¬ng ph¸p xö lý r¸c th¶i. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña tr×nh ®é khoa häc kü thuËt, viÖc xö lý r¸c th¶i còng ®­îc r©t nhiÒu nhµ khoa häc trªn thÕ giíi nghiªn cøu vµ ®­a vµ øng dông trong thùc tÕ. ViÖc lùa chän gi¶i ph¸p ®óng ®¾n trong quy tr×nh xö lý chÊt th¶i r¾n ®« thÞ bsÏ t¹o ra hiÖu qu¶ cao vÒ kinh tÕ vµ kh¶ n¨ng b¶o vÖ m«i tr­êng. Th«ng th­êng gi¶i ph¸p xö lý chÊt th¶i r¾n ®­îc ­u tiªn cho ph­¬ng ph¸p quay vßng t¸i sö dông r¸c th¶i. Do vËy, môc ®Ých cña c¸c quy tr×nh xö lý chÊt th¶i r¾n ph¶i ®¹t c¸c yªu cÇu sau: Gi¶m thiÓu sù ph¸t th¶i trong qu¸ tr×nh xö lý vµ sau xö lý. T¨ng l­îng thu håi c¸c s¶n phÈm cã thÓ sö dông l¹i, mang l¹i lîi Ých cho x· héi. Gi¶m ®­îc thÓ tÝch, sè l­îng r¸c th¶i quay l¹i b·i ch«n lÊp. HiÖn nay trªn thÕ giíi cã rÊt nhiÒu lo¹i c«ng nghÖ xö lý chÊt th¶i r¾n kh¸c nhau tuú thuéc vµo tr×nh ®é c«ng nghÖ vµ sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña mçi n­íc. Sau ®©y lµ giíi thiÖu c¸c ph­¬ng ph¸p xö lý kh¸c nhau vµ ®iÓn h×nh. IV.1.1. C«ng nghÖ thiªu ®èt r¸c: HiÖn nay ë nhiÒu n­íc ph¸t triÓn trªn thÕ giíi c«ng nghÖ ®èt chÊt th¶i gi÷ vai trß chñ ®¹o trong hÖ thèng xö lý chÊt th¶i nh­ NhËt B¶n, Thuþ Sü ®èt tíi 70% l­îng chÊt th¶i chung, c¸c n­íc T©y ¢u kh¸c ®èt 30¸40% trë lªn, ë Mü sè l­îng ®èt thÊp h¬n 5¸10%, mét sè n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn ë Ch©u ¸ ®Æc biÖt lµ nh÷ng n­íc cã diÖn tÝch chËt hÑp nh­ Sinhgapo, §µi Loan, gi¶i ph¸p ®èt chiÕm ­u thÕ h¬n ch«n lÊp. ¦u ®iÓm cña qu¸ tr×nh nµy lµ gi¶m rÊt lín thÓ tÝch ( tíi 90% ) vµ träng l­îng ( tíi 75% ) cña chÊt th¶i, kh«ng lµm « nhiÔm ®Êt vµ n­íc, rÊt thÝch hîp ®Ó xö lý c¸c lo¹i chÊt th¶i cã tÝnh ®éc h¹i hoÆc dÔ l©y nhiÔm nh­ mét sè chÊt th¶i bÖnh viÖn, c¸c chÊt cã nhiÖt trÞ cao, gi¶m thÓ tÝch vµ tiÕt kiÖm kh«ng gian cña b·i ch«n lÊp. Tuy nhiªn ®©y lµ gi¶i ph¸p cã chi phÝ xö lý rÊt cao so víi c«ng nghÖ th«ng th­êng kh¸c. Ngoµi ra cßn ph¶i xö lý khãi th¶i cña qu¸ tr×nh ®èt ®Ó kh«ng g©y « nhiÔm m«i tr­êng, qu¸ tr×nh xö lý nµy rÊt phøc t¹p vµ tèn kÐm. Chi phÝ ®Çu t­ cho qu¸ tr×nh nµy lín ( 20¸30 triÖu USD cho nhµ m¸y c«ng suÊt 100 TÊn/ngµy ),chi phÝ vËn hµnh xö lý r¸c th¶i 30¸40 USD/tÊn r¸c. Víi môc ®Ých n©ng cao hiÖu qu¶ ®èt vµ gi¶m thiÓu « nhiÔm m«i tr­êng, c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn ®· s¶n xuÊt nhiÒu thÕ hÖ lß ®èt tiªn tiÕn h¬n. Nh÷ng lß ®èt nµy ¸p dông qu¸ tr×nh ph©n gi¶i nhiÖt cao víi nhiÒu buång ®èt nèi tiÕp, nhiÖt ®é tèi ®a lªn tíi 1150°C ®Ó ®¶m b¶o «xy ho¸ nhiÖt hoµn toµn chÊt h÷u c¬ trong chÊt th¶i vµ khãi th¶i, tuú theo ®Æc tr­ng cña chÊt th¶i vµ ®iÒu kiÖn cô thÓ cã thÓ sö dông c¸c kiÓu lß kh¸c nhau nh­ lß tÜnh, lß quay, lß cã ghi di ®éng, lß ®èt tÇng s«i..., nhiªn liÖu bæ sung lµ than, dÇu hay khÝ gas. S¬ ®å qu¸ tr×nh ®èt thÓ hiÖn ë h×nh:IV1 Víi nh÷ng ®Æc ®iÓm trªn th× ®èi víi ViÖt Nam nãi chung vµ Hµ Néi nãi riªng th× ph­¬ng ph¸p nµy kh«ng phï hîp v×: R¸c th¶i cña Hµ Néi nãi riªng vµ ViÖt Nam nãi chung cã ®é Èm t­¬ng ®èi cao (65¸70%). Tû lÖ chÊt h÷u c¬ ( l¸ rau, thøc ¨n thõa, c©y cá...) chiÕm tû lÖ rÊt lín trªn 50%. C¸c chÊt cã thÓ ch¸y ®­îc ( giÊy,gç, nhùa...) th× ®­îc ng­êi ®i mua ®ång n¸t mua ngay t¹i nguån, do ®ã kh¶ n¨ng ch¸y qu¸ thÊp. Ta biÕt r»ng ®Ó ®èt chÊt th¶i r¾n th× chÊt th¶i ph¶i cã nhiÖt trÞ cao ³ 1500 kcal/kg, trong khi ®ã r¸c th¶i Hµ Néi cã nhiÖt trÞ tõ 750¸800 kcal/kg. V× vËy kh«ng thÝch hîp cho ph­¬ng ph¸p ®èt, muèn ®èt ®­îc ph¶i cÊp thªm nhiÖt trÞ tõ ngoµi vµo nh­ than, dÇu... do ®ã sÏ lµm cho chi phÝ xö lý r¸c th¶i cao h¬n nhiÒu v× r¸c Hµ Néi nhiÖt trÞ thÊp, ®é Èm cao. MÆt kh¸c c«ng nghÖ ®èt r¸c th¶i ph¶i ®Çu t­ rÊt lín vµo thiÕt bÞ xö lý khÝ th¶i. ChÝnh v× vËy ph­¬ng ph¸p ®èt sÏ kh«ng thÝch hîp xö lý r¸c th¶i ë Hµ Néi nãi riªng vµ ViÖt Nam nèi chung. IV.1.2. C«ng nghÖ cè ®Þnh vµ ®ãng r¾n r¸c th¶i. §©y lµ ph­¬ng ph¸p sö dông mét vµi lo¹i vËt liÖu trén víi chÊt th¶i lµm biÕn ®æi chÊt th¶i sang d¹ng kh¸c hoÆc bao lÊy chÊt th¶i lµm gi¶m b¶n chÊt nguy h¹i cña chÊt th¶i nh­ lµm gi¶m tèc ®é di chuyÓn tíi m«i tr­êng hoÆc lµm gi¶m møc ®é ®éc h¹i, lµm cho nã Ýt bay h¬i, Ýt hoµ tan, Ýt tham gia ph¶n øng ho¸ häc h¬n, lµm cho chÊt th¶i æn ®Þnh h¬n, qu¸ tr×nh nµy ®­îc thùc hiÖn tr­íc khi ch«n lÊp chÊt th¶i. C¸c lo¹i vËt liÖu dïng ®Ó cè ®Þnh vµ ®ãng r¾n chÊt th¶i nh­: Dïng v«i, xi m¨ng, tro lß ®èt, c¸c chÊt nµy rÊt thÝch hîp ®Ó xö lý c¸c chÊt th¶i chøa kim lo¹i nÆng, chÊt th¶i chøa axÝt khi ®ã sÏ t¹o ra c¸c hy®roxÝt kim lo¹i, cacbam¸t hay trung hoµ tÝnh axÝt vµ t¹o khèi r¾n ®em ®i ch«n lÊp. Ph­¬ng ph¸p nµy th­êng dïng ®Ó xö lý chÊt th¶i cã ®é phãng x¹ thÊp. Qu¸ tr×nh bao chÊt th¶i b»ng mµng polime: ChÊt polime ®­îc ®un nãng sau ®ã phun lªn bÒ mÆt thïng chøa chÊt th¶i, sau ®ã cho chÊt th¶i vµo thïng, ®ãng n¾p vµ ch«n lÊp c¶ thïng. Ph­¬ng ph¸p thuû tinh ho¸: Cã mét lo¹i phèi liÖu gièng nh­ thuû tinh ng­êi ta mang trén víi chÊt th¶i nguy h¹i vµ sau ®ã nung tíi nhiÖt ®é b»ng 1600°C vµ ®Ó nguéi vµ t¹o thµnh khèi ®ãng r¾n nh­ thuû tinh. Ph­¬ng ph¸p nµy th­êng dïng ®Ó xö lý chÊt th¶i cã ®é phãng x¹ cao. Nãi chung ph­¬ng ph¸p cè ®Þnh vµ ®ãng r¾n chØ thÝch hîp ®Ó xö lý chÊt th¶i c«ng nghiÖp chø kh«ng dïng ®Ó xö lý chÊt th¶i sinh ho¹t, cho nªn ph­¬ng ph¸p nµy sÏ kh«ng ®Ò cËp ®Õn phÇn sau. IV.1.3. Ph­¬ng ph¸p ch«n lÊp chÊt th¶i. Ch«n lÊp r¸c th¶i võa lµ kh©u xö lý cuèi cïng trong hÖ thèng xö lý chÊt th¶i r¾n ®« thÞ, võa lµ gi¶i ph¸p xö lý trùc tiÕp chÊt th¶i r¾n. Cho ®Õn nay, gi¶i ph¸p nµy vÉn ®­îc chÊp nhËn phæ biÕn trªn thÕ giíi. ­u ®iÓm cña ph­¬ng ph¸p nµy: RÊt dÔ vËn hµnh, l­îng r¸c tiÕp nhËn kh«ng giíi h¹n nÕu b·i cã quy m« ®ñ lín, chi phÝ x©y dùng vµ vËn hµnh thÊp h¬n so víi ph­¬ng ph¸p kh¸c. Nh­îc ®iÓm: DiÖn tÝch cÇn thiÕt ®Ó x©y dùng kh¸ lín. NÕu ch«n lÊp kh«ng cã kiÓm so¸t chÆt chÏ th× khÝ r¸c, n­íc r¸c dÔ ph¸t t¸n ra m«i tr­êng, lµ n¬i ph¸t triÓn rÊt thÝch hîp cho c¸c vi sinh vËt g©y bÖnh. HiÖn nay cã nhiÒu kiÓu b·i ch«n lÊp vµ ph­¬ng ph¸p vËn hµnh, nã tuú thuéc ®Þa h×nh, ®iÒu kiÖn tù nhiªn, lo¹i chÊt th¶i ®­îc ch«n lÊp, môc ®Ých phôc håi sö dông l¹i sau khi ®ãng b·i... Nh­ng nãi chung ®Ó xay dùng mét b·i ch«n lÊp hîp vÖ sinh cÇn ¸p dông c¸c biÖn ph¸p kü thuËt ®Ó gi¶m thiÓu ¶nh h­ëng xÊu cña b·i ®èi víi m«i tr­êng xung quanh, nhÊt lµ nguy c¬ g©y « nhiÔm n­íc ngÇm. C¸c yÕu tè cÇn ®­îc kiÓm so¸t vµ xö lý: thu håi, xö lý n­íc r¸c, khèng chÕ sù l©y lan cña vi trïng, kiÓm so¸t chim mu«ng, ®¶m b¶o c¶nh quan m«i tr­êng...vµ cã ph­¬ng ph¸p phôc håi l¹i sau khi ®ãng b·i. IV.1.4. Xö lý r¸c th¶i b»ng ph­¬ng ph¸p vi sinh. §©y lµ ph­¬ng ph¸p sö dông c¸c vi sinh vËt cã s½n trong r¸c th¶i hoÆc ®­îc bæ sung thªm ®Ó ph©n huû chÊt h÷u c¬ trong r¸c th¶i thµnh c¸c s¶n phÈm cã Ých nh­ ph©n compost vµ n¨ng l­îng. ­u ®iÓm: Gi¶m ®­îc kh¸ lín khèi l­îng r¸c h÷u c¬ cÇn ch«n lÊp (50¸60%) do ®ã h¹n chÕ tèi ®a sù « nhiÔm m«i tr­êng nÕu cã sù kiÓm so¸t chÆt chÏ. Ngoµi ra ph­¬ng ph¸p nµy cßn t¹o ra s¶n phÈm ph©n h÷u c¬ cung cÊp cho n«ng nghiÖp. Nh­îc ®iÓm: HiÖn nay trªn thÕ giíi ph­¬ng ph¸p nµy cßn gÆp khã kh¨n do chÊt l­îng cßn thÊp, gi¸ thµnh cao nªn thÞ tr­êng cßn h¹n chÕ. §èi víi Hµ Néi cã ®iÒu kiÖn ®Ó ¸p dông ph­¬ng ph¸p vi sinh v×: R¸c Hµ Néi hµm l­îng h÷u c¬ cao cã thÓ dïng ®Ó chÕ biÕn ph©n vi sinh. Hµ Néi ph¸t triÓn m¹nh trång c©y xanh vµ rau s¹ch (rau an toµn) nªn yªu cÇu l­îng ph©n vi si._.vµ gi¶i ph¸p xö lý n­íc r¸c t¹i nhµ m¸y xö lý r¸c th¶i Thanh Tr× - hµ Néi. I. Tæng quan vÒ n­íc r¸c. Theo TCVN 6696 – 2000 th× “n­íc r¸c” lµ “n­íc sinh ra tõ c¸c « ch«n lÊp chÊt th¶i trong qu¸ tr×nh ph©n huû tù nhiªn cña chÊt th¶i r¾n’. T¹i hÇu hÕt c¸c b·i r¸c, l­îng n­íc r¸c rß rØ lµ l­îng n­íc sinh ra trong qu¸ tr×nh ph©n huû c¸c chÊt h÷u c¬ vµ n­íc ngÇm qua r¸c tõ nhiÒu nguån nh­ n­íc m­a, n­íc mÆt, n­íc ngÇm. Do ngÊm qua r¸c nªn nã sÏ hoµ tan c¸c chÊt « nhiÔm cã s½n trong r¸c hoÆc tham gia c¸c ph¶n øng sinh häc, ho¸ häc vµ khi ngÊm tíi nguån n­íc ngÇm hoÆc n­íc bÒ mÆt sÏ lµm « nhiÔm nguån n­íc nµy. Sù cã mÆt trong b·i ch«n lÊp r¸c cã c¶ mÆt tÝch cùc lÉn mÆt tiªu cùc cho ho¹t ®éng cña b·i r¸c. N­íc r¸c cÇn cho mét sè qu¸ tr×nh ho¸ häc vµ sinh häc x¶y ra trong b·i ch«n lÊp ®Ó ph©n huû r¸c. MÆt kh¸c, n­íc r¸c cã thÓ t¹o ra xãi mßn trªn tÇng ®Êt nÐn vµ nh÷ng vÊn ®Ò l¾ng ®äng trong dßng n­íc mÆt ch¹y qua. N­íc r¸c cã thÓ ch¶y vµo c¸c tÇng n­íc ngÇm vµ c¸c dßng n­íc s¹ch vµ tõ ®ã g©y « nhiÔm ®Õn nguån n­íc uèng vµ g©y mïi « uÕ chung quanh. V× vËy, vÊn ®Ò cÇn quan t©m khi thiÕt, x©y dùng cho ho¹t ®éng cña mét b·i ch«n lÊp lµ kiÓm so¸t vµ xö lý n­íc r¸c. 1.Thµnh phÇn vµ ®Æc ®iÓm n­íc r¸c. N­íc r¸c cã thµnh phÇn rÊt ®a d¹ng vµ phøc t¹p, nã lu«n biÕn ®éng vµ phô thuéc vµo thµnh phÇn r¸c vµ thêi gian ch«n lÊp, viÖc tæng kÕt vµ ®Æc tr­ng ho¸ thµnh phÇn n­íc r¸c vµ rÊt khã kh¨n v× mét lo¹t c¸c ®iÒu kiÖn t¸c ®éng lªn sù tån t¹i cña n­íc nhê thêi gian ch«n lÊp, lo¹i r¸c, mïa, khÝ hËu, ®é Èm, møc ®é pha lo·ng víi n­íc mÆt vµ n­íc ngÇm, ngoµi ra tØ träng nÐn vµ ®é dµy cña vËt liÖu còng t¸c ®éng ®Õn thµnh phÇn n­íc r¸c. Thµnh phÇn n­íc r¸c xÐt theo khÝa c¹nh « nhiÔm gåm cã: - C¸c chÊt h÷u c¬: Th­êng ®­îc ®¸nh gi¸ qua c¸c th«ng sè COD, BOD. - Nit¬: Thµnh phÇn dinh d­ìng chñ yÕu tån t¹i d­íi d¹ng NH3-N. - Kim lo¹i nµy: nh­ Hg, Cl… chóng th­êng cã nång ®é rÊt thÊp vµ tån t¹i d­íi d¹ng Sulphide. NÕu «xy lät vµo b·i ch«n lÊp c¸c hîp chÊt nµy «xy ho¸ thµnh sulphat t¨ng sù rß rØ cña kim lo¹i. Thµnh phÇn n­íc r¸c thay ®æi theo c¸c giai ®o¹n kh¸c nhau cña qu¸ tr×nh ph©n huû sinh häc. Sau giai ®o¹n hiÕm khÝ (mét vµi tuÇn) lµ hai giai ®o¹n cña qu¸ tr×nh ph©n huû yÕm khÝ gåm: giai ®o¹n t¹o axit vµ giai ®o¹n t¹o CH4. §Æc tr­ng cña n­íc r¸c trong giai ®o¹n axÝt lµ: nång ®é c¸c axit bÐo dÔ bay h¬i cao, pH thÊp, COD, BOD cao, nång ®é NH4 vµ nit¬ cao cßn giai ®o¹n Metan ho¸ nång ®é axÝt bÐo dÔ bay h¬i rÊt thÊp, pH » 6,5 ¸ 7,0, BOD, COD thÊp. Mét trong nh÷ng chØ sè quan träng nhÊt ®èi víi n­íc r¸c lµ tû lÖ BOD/COD nã ®Æc tr­ng cho kh¶ n¨ng ph©n huû c¸c chÊt h÷u c¬ nªn sÏ quyÕt ®Þnh kh¶ n¨ng xö lý n­íc th¶i theo ph­¬ng ph¸p sinh häc. 2. C¬ chÕ h×nh thµnh n­íc th¶i. N­íc r¸c ®­îc h×nh thµnh tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau. - N­íc thÊm vµo b·i r¸c tõ bÒ mÆt v¸ch «: chñ yÕu lµ n­íc m­a, khi n­íc m­a r¬i xuèng bÒ mÆt b·i ch«n lÊp, mét phÇn bèc h¬i trë l¹i khÝ quyÓn, mét phÇn ch¶y trµn nhiÒu lªn bÒ mÆt líp phñ ra xung quanh, cßn mét phÇn ngÊm vµo n­íc r¸c. - Mùc n­íc ngÇm cã thÓ d©ng lªn vµo c¸c « ch«n lÊp. - N­íc cã trong vËt liÖu phñ. - N­íc cã s¾n trong r¸c ®em ch«n lÊp trong qu¸ tr×nh ch«n lËp h¹n chÕ ®­îc Ýt nhÊt n­íc ngÇm ch¶y vµo « r¸c cã nghÜa lµ cµng Ýt n­íc r¸c ph¶i thu gom vµ xö lý. 3. Nguyªn t¾c x¸c ®Þnh l­îng n­íc r¸c t¹o thµnh. N­íc r¸c sinh ra ®­îc x¸c ®Þnh theo c©n b»ng n­íc ®èi víi 1m2 bÒ mÆt. G5 G6 G2* G8 G7 G2 G3 G4 G1 Víi: G1: l­îng n­íc r¸c ®i vµo tõ phÝa trªn G2: l­îng n­íc r¸c ®i vµo cïng mét vËt liÖu phñ. G2*: L­îng n­íc r¸c ®­îc líp vËt liÖu phñ gi÷ l¹i. G3 L­îng n­íc ®i vµo cïng r¸c do cã s½n trong r¸c mang ch«n lÊp. G4 : L­îng n­íc bæ sung vµo do kh©u khö trïng. G5: L­îng n­íc tiªu tèn ®Ó tham gia c¸c ph¶n øng sinh häc t¹o khÝ b·i r¸c. G6: L­îng n­íc r¸c bèc h¬i ®i ra cïng khÝ b·i r¸c. G7: L­îng n­íc r¸c t¹o thµnh ®i xuèng ®¸y. G8: L­îng n­íc r¸c tÝch luü trong chÊt th¶i ch«n lÊp. Tõ ®ã ta cã ph­¬ng tr×nh. åGvµo = åGra + åGtÝch luü . hay G1 + G2 + G3 + G4 = G2* + G5 + G6 + G7  + G8 tõ ®ã suy ra: G7 = (G1 + G2 + G3 + G4) – (G2* + G5 + G6 + G8) Sau ®ã x¸c ®Þnh l­îng n­íc h×nh thµnh ®èi víi 1m2 bÒ mÆt cña mçi líp theo tõng thêi ®iÓm. Tõ ®ã x¸c ®Þnh l­îng n­íc th¶i sinh ra ®èi víi toµn b·i ch«n lÊp vµ sù h×nh thµnh theo thêi gian, t×m ®­îc thêi ®iÓm l­îng n­íc r¸c ph¸t sinh cùc ®¹i. Trªn ®©y lµ c¬ së tÝnh l­îng n­íc r¸c t¹o thµnh ®èi víi b·i ch«n lÊp chÊt th¶i sinh ho¹t bao gåm c¶ chÊt th¶i tr¬ vµ r¸c th¶i t­¬i. II. §èi víi nhµ m¸y xö lý r¸c th¶i huyÖn Thanh Tr×. Do nhµ m¸y xö lý r¸c th¶i huyÖn Thanh Tr×: th× chÊt th¶i h÷u c¬ ®­îc tËn dông hÇu nh­ hoµn toµn ®Ó ®­a vµo ph©n huû yÕm khÝ t¹o khi biogas ®Ó ph¸t hiÖn vµ b· sau khi ph©n huû yÕm khÝ ®­îc thu håi ®Ó s¶n xuÊt ph©n bãn vi sinh. ChÊt th¶i ®em ch«n lÊp ë ®©y chñ yÕu lµ chÊt th¶i tr¬ bao gåm ®Êt, ®¸, c¸t, sái, g¹ch.. do ®ã qu¸ tr×nh ch«n lÊp hÇu nh­ kh«ng t¹o ra n­íc r¸c. N­íc t¹o thµnh trong qu¸ tr×nh ch«n lÊp chñ yÕu lµ n­íc m­a ngÊm xuèng, mÆt kh¸c chÊt ch«n lÊp lµ chÊt r¾n tr¬ nªn nång ®é chÊt « nhiÔm trong n­íc lµ rÊt thÊp. V× vËy t¹i nhµ m¸y chñ yÕu xö lý n­íc m­a ngÊm xuèng vµ h×nh thµnh n­íc r¸c. III. Thu gom vµ xö lý n­íc r¸c. N­íc m­a sau khi ngÊm qua líp chÊt th¶i ch«n lÊp ®­îc thu gom nhê hÖ thèng èng thu gom ®Æt trong b·i ch«n ¸p (c¸c èng nµy thÓ hiÖn ë phÇn kÕt cÊu b·i ch«n lÊp hîp vÖ sinh). 1. C¬ së lùa chän c«ng nghÖ xö lý n­íc th¶i ë nhµ m¸y xö lý r¸c th¶i Thanh Tr×. Mét trong nh÷ng vÊn ®Ò m«i tr­êng khã kh¨n nhÊt hiÖn nay mµ c¸c b·i r¸c ViÖt Nam hay gÆp ph¶i ®ã lµ ch­a cã hÖ thèng xö lý n­íc r¸c hoÆc cã nh­ng ch­a thÝch hîp. C«ng viÖc nghiªn cøu t×m ra ph­¬ng ph¸p xö lý thÝch hîp cho xö lý n­íc rÝc r¸c vÉn ®ang ®­îc c¸c nhµ m«i tr­êng ViÖt Nam tiÕn hµnh nghiªn cøu nh­ng gÇn nh­ míi chØ ®¹t ®­îc kÕt qu¶ t­¬ng ®èi thÝch hîp cho mét sè m« h×nh. ViÖc x©y dùng hÖ thèng xö lý n­íc rß rØ t¹i b·i ch«n lÊp chÊt th¶i tr¬ ë nhµ m¸y xö lý r¸c th¶i huyÖn Thanh Tr× sÏ gi¶m thiÓu møc ®é g©y « nhiÔm, phôc vô cho ho¹t ®éng æn ®Þnh nhµ m¸y vµ còng nh­ b·i ch«n lÊp ®¹t tiªu chuÈn hîp vÖ sinh. Do ®Æc ®iÓm cô thÓ cña nhµ m¸y xö lý r¸c th¶i huyÖn Thanh Tr×, chÊt th¶i ch«n lÊp lµ “vËt liÖu tr¬” nªn khi n­íc r¸c h×nh thµnh cã hµm l­îng chÊt « nhiÔm rÊt thÊp, ®Æc biÖt lµ hµm l­îng chÊt h÷u c¬, BOD ë b·i ch«n lÊp nµy thÊp h¬n rÊt nhiÒu so víi b·i ch«n lÊp chÊt th¶i sinh ho¹t, do n­íc m­a ngÊm xuèng ®i qua líp chÊt tr¬ ch«n lÊp do ®ã sÏ hoµ tan mét são kho¸ng vµ kim lo¹i, lµm cho n­íc r¸c cã hµm l­îng chÊt l¬ löng cao, v× vËy nhµ m¸y xö lý n­íc r¸c chñ yÕu xö lý lo¹i nµy. 2.HÖ thèng xö lý n­íc r¸c t¹i nhµ m¸y. H×nh IV- 15. S¬ ®å c«ng nghÖ cñ ph­¬ng ¸n xö lý n­íc th¶i. N­íc m­a Thu n­íc theo r¶nh thu N­íc m­a N­íc r¸c Trung hoµ, keo tô tuyÓn næi BÓ l¾ng Hå sinh häc BÓ l¾ng ®ît 1 BÓ l¾ng ®ît II Hå bïn Phun t­íi §­a vÒ khu ch«n lÊp §­a vµo nguån x¶ * Nguyªn t¾c lùa chän c«ng nghÖ xö lý. Trong ®iÒu kiÖn thùc tÕ cña nhµ m¸y xö lý r¸c th¶i sinh ho¹t Thanh Tr×, viÖc lùa chän hÖ thèng xö lý n­íc r¸c ph¶i theo c¸c nguyªn t¾c sau. - hÖ thèng xö lý n­íc ph¶i ®¶m b¶o chÊt l­îng n­íc r¸c sau khi xö lý ®¹t tiªu chuÈn x¶ vµo nguån lo¹i B. TCVN- 5942 – 1995 hoÆc sö dông cho trång trät. Theo TCVN- 5942 – 1995 c¸c chØ tiªu chÝnh cÇn ®¹t ®­îc ®èi víi nguån x¶ lo¹i 13: pH = 5,5 ¸ 9. BOD5= £ 25mg/ L. COD < 35mg/L. Oxy hoµ tan ³ 2mg/L. - C«ng nghÖ xö lý ph¶i ®¶m b¶o an tonhiÒu cao trong tr­êng hîp cã sù thay ®æi lín vÒ l­u l­îng vµ nång ®é n­íc r¸c gi÷a mïa kh« vµ mïa m­a. - C«ng nghÖ xö lý ph¶i ®¬n gi¶n, dÔ vËn hµnh, cã tÝnh æn ®Þnh cao vèn ®Çu t­ vµ chi phÝ vËn hµnh ph¶i thÊp nhÊt. - C«ng nghÖ xö lý ph¶i phï hîp víi ®iÒu kiÖn n­íc th¶i t¹i nhµ m¸y vµ phï hîp víi ®iÒu kiÖn ViÖt Nam. * Lùa chän c«ng nghÖ: Ta biÕt r»ng chÊt th¶i ®au ch«n lÊp chñ yÕu lµ c¸c chÊt tr¬, hµm l­îng chÊt h÷u c¬ rÊt Ýt, do n­íc r¸c h×nh thµnh cã thµnh phÇn c¸c chÊt kh«ng hoµ tan d¹ng l¬ löng, c¸c lo¹i muèi v« c¬ hoµ tan t­¬ng ®èi cao. Do ®ã mét l­îng lín n­íc m­a h×nh thµnh trªn diÖn tÝch b·i ch«n lÊp víi thµnh phÇn vµ l­u l­îng thay ®æi rÊt lín gi÷a mïa kh« vµ mïa m­a, kÕt hîp víi nhiÖt ®é xung quanh thay ®æi rÊt lín gi÷a mïa hÌ vµ mïa ®«ng, gi÷a ban ngµy vµ ban ®ªm. V× vËy l­îng n­íc t¹o ra nÕu kh«ng xö lý sÏ g©y « nhiÔm m«i tr­êng trong vµ ngoµi nhµ m¸y. Víi ®Æc ®iÓm trªn vµ tham kh¶o tµi liÖu vµ ®­îc sù gióp ®ì cña c¸c thÇy c« chuyªn m«n. Em lùa chän s¬ ®å c«ng nghÖ xö lý n­íc r¸c h×nh thµnh theo s¬ ®å sau: N­íc m­a qua b·i r¸c Thu gom Keo tô TuyÓn næi BÓ l¾ng Hå sinh häc H×nh IV-16. S¬ ®å hÖ thèng xö lý n­íc r¸c 8 7 6 4 5 2 Ho¸ chÊt Ho¸ chÊt 9 10 X¶ ra s«ng Hoµ B×nh Dµn th¶i 1. Song ch¾n r¸c 7. B×nh khuyÕch t¸n khÝ 2. BÓ tiÕp nhËn n­íc r¸c vµ chuÈn pH 8. BÓ tuyÓn næi 3-5: M¸y b¬m 9. BÓ l¾ng 4. ThiÕt bÞ keo tô 10. Hå sinh häc 6.M¸y nÐn khÝ * Quy tr×nh vËn hµnh hÖ thèng xö lý n­íc r¸c. N­íc r¸c sinh ra trong b·i ch«n lÊp ®i theo hÖ thèng thu gom tËp trung vÒ giÕng thu n­íc ®Æt trong khu xö lý, tr­íc khi vÒ giÕng chøa n­íc r¸c th× n­íc r¸c ®­îc qua bé phËn song ch¾n ®Ó thu gom r¸c r­ëi. - GiÕng thu n­íc: ®¶m nhËn nhiÖm vô thu gom r¸c ë c¸c n¬i ch¶y vÒ, trong giÕng cã bè trÝ bé phËn cÊp ho¸ chÊt ®Ó trung hoµ n­íc r¸c nhê ®ã n­íc r¸c thu vÒ cã l­u l­îng, tÝnh chÊt æn ®Þnh vµ cã Ýt t¹p chÊt. - BÓ keo tô: V× chÊt ch«n lÊp chñ yÕu lµ c¸c chÊt tr¬, nªn khi n­íc r¸c ®­îc h×nh thµnh cã nhiÒu t¹p chÊt v« c¬ vµ c¸c chÊt h÷u l¬ löng. Do ®ã n­íc r¸c ®­îc b¬m lª bÓ keo tô, t¹i ®©y ®­îc cÊp ho¸ chÊt ®Ó kÑo tô c¸c h¹t cã kÝch th­íc nhá, c¸c chÊt ë d¹ng l¬ löng ®Ó thuËn tiÖn cho qu¸ tr×nh xö lý tiÕp theo. ChÊt keo tô sö dông lµ Al2(SO4)3.18H2O, Fe(SO4)3.6H2O. - B×nh khuyÕch t¸n khÝ: Thêi gian l­u n­íc trong b×nh khuyÕch t¸n khÝ tõ 3 ¸ 5 phót vµ thêi gian l­u n­íc trong bÓ tuyÓn næi lµ 20 ¸ 30 phót [5]- N­íc r¸c ®­îc b¬m tõ bÓ chøa vµo b×nh khuyÕch t¸n ®ång thêi m¸y nÐn khÝ cã ¸p lùc lµm viÖc tõ 2,5 ¸ 3,5 atm ®Èy khÝ vµo b×nh. D­íi ¸p lùc cao vµ thêi gian l­u n­íc trong thiÕt bÞ thÝch hîp. V× v©y, mét l­îng lín kh«ng khÝ sÏ hoµ tan vµo trong n­íc. N­íc th¶i ®­îc xö lý nhê tiÕp xóc trùc tiÕp víi oxy trong kh«ng khÝ. N­íc sau khi qua b×nh khuyÕch t¸n khÝ sÏ tiÕp tôc ®i qua van ®iÒu ¸p. Nhê van ®iÒu ¸p mµ cã thÓ ®iÒu chØnh tõ ¸p lùc trong b×nh khuyÕch t¸n khÝ ®Õn ¸p suÊt m«i tr­êng trong bÓ tuyÓn næi. + BÓ tuyÓn næi: Khi hçn hîp n­íc kh«ng khÝ nµy ®­îc gi¶i phãng ®Õn ¸p lùc khÝ quyÓn trong bÓ tuyÓn næi, c¸c bät khÝ nhá li ti sÏ t¹o thµnh, ®Èy c¸c chÊt l¬ löng næi lªn mÆt n­íc vµ chóng ®­îc vít ra ngoµi qua c¸c m¸ng thu chÊt næi. HiÖu qu¶ t¸ch c¸c chÊt l¬ löng ®¹t rÊt cao (90 ¸ 95%) [15] t¹o ®iÒu kiÖn tèi ­u cho qu¸ tr×nh xö lý tiÕp theo. - BÓ l¾ng : n­íc th¶i sau khi qua bÓ tuyÓn næi, c¸c chÊt l¬ löng chøa trong n­íc th¶i ®­îc t¸ch ra, mÆc dï vËy c¸c chÊt cÆn bÈn vÉn ®ang cßn mét l­îng do ®ã, n­íc sau khi qua bÓ keo tô sÏ tiÕp tôc ®­îc dÉn qua bÓ l¾ng ®Ó tiÕp tôc lo¹i bá c¸c chÊt l¬ löng trong n­íc th¶i. N­íc r¸c sau khi qua hÖ thèng xö lý trªn sÏ ®¶m b¶o c¸c chØ sè sau BOD £ 120 ¸150 mg/l; COD £ 150 ¸ 200 mg/l [5] sau ®ã n­íc nµy sÏ ®­îc dÉn vµo hå sinh häc ®Ó tiÕp tôc xö lý. - Hå sinh häc: Hå sinh häc cã thÓ ®­îc sö dông nh­ mét c«ng tr×nh ®éc lËp ®Ó xö lý n­íc th¶i hoÆc xö lý n­íc r¸c sau ®ã qu¸ tr×nh xö lý ho¸, sinh ho¸ kh¸c. Trong c«ng tr×nh ®· lùa chän hå hiÕm khÝ tuú tiÖn nµy sÏ diÔn ra hai qu¸ tr×nh song song. BiÖn ph¸p lµm s¹ch ë hå hiÕm khÝ tuú tiÖn cã hiÖu suÊt BOD: 70 ¸ 95% [5]. N­íc sau khi qua hå sinh häc ®¹t tiªu chuÈn dßng th¶i lo¹i B sau ®ã n­íc ®­îc dÉn qua cèng tho¸t vµ x¶ ra s«ng Hoµ B×nh. HoÆc sö dông cho mét sè lÜnh vùc sau: *) Sö dông cho qu¸ tr×nh lÊp chÊt th¶i tr¬. *) Phun s÷a cho c«ng t¸c vÖ sinh xe ra. *) Phun t­íi cho c©y cèi. Hå sinh häc thùc hiÖn xö lý theo chÕ ®é hiÕm khÝ tuú tiÖn, tõ mÆt n­íc ®Õn ®é s©u kho¶ng 1,5 ¸ 1,7 (m) thùc hiÖn xö lý hiÕm khÝ, phÇn d­íi sÏ thùc hiÖn qu¸ tr×nh ph©n huû hiÕm khÝ. IV-5-6) C¸c biÖn ph¸p gi¶m thiÓu « nhiÔm kh«ng khÝ trong nhµ m¸y. *) HÖ thèng th«ng giã khu vùc tËp kÕt phÕ th¶i. Do r¸c th¶i sinh ho¹t chøa nhiÒu chÊt h÷u c¬ vµ thøc ¨n thõa, khi tËp kÕt thu gom, c¸c chÊt nµy ph©n huû sÏ t¹o ra mïi h«i thèi rÊt khã chÞu, l­îng r¸c nµy thu gom vµ tËp trung trong nhµ chøa r¸c, mïi h«i thèi ph¸t ra nÕu kh«ng cã kÕ ho¹ch thu gom xö lý sÏ g©y « nhiÔm m«i tr­êng kh«ng khÝ trong vµ ngoµi nhµ m¸y. V× vËy, trong nhµ chøa r¸c th¶i sinh ho¹t tËp kÕt cã l¾p ®Æt hÖ thèng hót khÝ ®éc h¹i sau ®ã ®­a chóng vÒ thiÕt bÞ xö lý bôi vµ khÝ ®éc h¹i. KhÝ th¶i ®­a ®i xö lý 3 2 1 Nhµ chøa r¸c sinh ho¹t Chôp hót Qu¹t giã M« h×nh nh­ sau: *) HÖ thèng th«ng giã khu vùc ph©n lo¹i r¸c th¶i sinh ho¹t. Do tÝnh chÊt r¸c th¶i cã thµnh phÇn lu«n thay ®æi nªn viÖc ph©n lo¹i lµ kh©u cÇn thiÕt vµ quan träng nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ xö lý vµ thu håi c¸c s¶n phÈm cßn gi¸ trÞ. Khu ph©n lo¹i còng lµ n¬i cã m«i tr­êng lµm viÖc bÊt lîi nhÊt v× n¬i ®©y c«ng nh©n ph¶i trùc tiÕp tiÕp xóc víi phÕ th¶i. T¹i ®©y, c¸c chÊt khÝ ph¸t t¸n ë tÇng thÊp nªn g©y ¶nh h­ëng trùc tiÕp tíi c«ng nh©n t¹i khu vùc lµm viÖc. Do vËy bªn c¹nh trang bÞ b¶o hé lao ®éng cho c«ng nh©n, cÇn ph¶i cã c¸c biÖn ph¸p lµm s¹ch m«i tr­êng lµm viÖc cho c«ng nh©n t¹i khu vùc ph©n lo¹i b»ng c¸ch l¾p ®Æt hÖ thèng thæi kh«ng khÝ vµ hót khÝ ®éc h¹ik côc bé. Do vËy theo gi¶i ph¸p nµy, trªn c¸c b¨ng th¶i cÇn cã hÖ thèng hót khÝ th¶i ®­a ®Õn thiÕt bÞ xö lý. M« h×nh hÖ thèng ®­îc tr×nh bµy trªn h×nh sau. 1.Qu¹t cÊp kh«ng khÝ s¹ch 2.Chôp thæi kh«ng khÝ s¹ch 3.C«ng nh©n ph©n lo¹i 4. B¨ng t¶i ph©n lo¹i r¸c 5.PhÇn hót khÝ th¶i ®éc h¹i 6.Qu¹t th¶i KhÝ ®i xö lý 6 2 1 5 4 3 H×nh IV – 17. S¬ ®å hÖ thèng th«ng giã khu vùc b¨ng t¶i. - Sau ®©y lµ c¸c m« h×nh thu khÝ cña nhµ ph©n lo¹i r¸c. *) Xö lý mïi vµ khÝ th¶i: Mïi h«i thèi sinh ra trong qu¸ tr×nh ph©n huû r¸c trong khu vùc chøa x¸c, khÝ th¶i tõ bé phËn thu gom khÝ cña khu chøa r¸c còng nh­ khÝ th¶i cña toµn bé c¸c thiÕt bÞ ph©n lo¹i b¨ng t¶i… ®Òu ®­îc b¬m hót thu vÒ khu vùc xö lý khÝ th¶i. ë ®©y d©y chuyÒn thiÕt bÞ c«ng nghÖ thiÕt bÞ cã l¾p ®Æt c¸c thiÕt bÞ ®o nång ®é c¸c khÝ th¶i nh­: H2S, NOx, Sox, tæng c¸c chÊt bay h¬i h÷u c¬. C¸c lo¹i khÝ trªn sÏ ®­îc dÉn vµo c¸c côm thiÕt bÞ xö lý. Do tÝnh chÊt cña khÝ th¶i ®éc h¹i chñ yÕu lµ mïi h«i thèi nh­ H2S.., c¸c khÝ nµy ph©n huû tõ chÊt h÷u c¬ dÔ ph©n huû vµ c¸c lo¹i thùc phÈm thõa, v× vËy c¸c lo¹i khÝ nµy cÇn ®­îc xö lý tr­íc khi th¶i vµo m«i tr­êng. KhÝ th¶i sau khi ®­îc thu gom vµ tËp trung l¹i sau ®ã dÉn qua thiÕt bÞ cyclon ­ít ®Ó khö bôi råi sau ®ã cho qua thiÕt bÞ hÊp thô. §©y lµ ph­¬ng ph¸p dùa trªn c¬ së hÊp thô khÝ vµ h¬i ®éc h¹i víi sù tham gia cña chÊt hÊp phô r¾n nh­ than ho¹t tÝnh, than x¬ dõa, silicagen, Zeolit… ë ®©y lîi dông tÝnh chÊt vËt lý cña mét sè vËt liÖu r¾n nhiÒu lç rçng víi c¸c cÊu tróc siÓu hiÓn vi, cÊu tróc ®ã cã t¸c dông chÊt läc h¬i, khÝ ®éc h¹i trong hån hîp khÝ th¶i vµ gi÷ chóng trªn bÒ mÆt cña m×nh. ë ®©y chÊt hÊp thô khÝ b»ng ph­¬ng ph¸p nµy cã thÓ ®¹t tíi 98% vµ chÊt « nhiÔm gi¶m ®i tíi 90%. Tr­êng hîp nång ®é khÝ th¶i kh«ng v­ît qu¸ tiªu chuÈn cho phÐp th× khÝ th¶i chØ cÇn qua cyclon ­ít ®Ó khö l¹i råi ®­a th¼ng vµo èng th¶i. H×nh IV-18. S¬ ®å hÖ thèng xö lý khÝ th¶i: 2 1 KhÝ th¶i ®­îc Thu gom Bµn 2 1 3 N­íc bæ sung 4 KhÝ th¶i nång ®é kh«ng v­ît qu¸ giíi h¹n cho phÐp 1: Cyclon ­ít 2: B¬m n­íc bæ sung 3: thiÕt bÞ hÊp thô 4: èng th¶i - §­êng 1: khÝ th¶i sau khi qua Cyclon ­ít ®Ó khö bôi råi ®­îc dÉn qua hÖ thèng thiÕt bÞ hÊp thô ®Ó khö c¸c chÊt ®éc h¹i tr­íc khi ®­a ra èng th¶i ®Ó phãng vµo khÝ quyÓn. Tr­êng hîp nµy sö dông khi nång ®é chÊt th¶i v­ît qu¸ tiªu chuÈn cho phÐp. - §­êng 2: KhÝ th¶i sau khi qua Cyclon ­ít ®Ó khö bôi råi dÉn trùc tiÕp ra èng th¶i vµ phãng kh«ng. Tr­êng hîp nµy sö dông khi hÖ thèng hÊp thô gÆp sù cè hoÆc hµm l­îng chÊt ®éc h¹i trong khÝ th¶i kh«ng v­ît qu¸ tiªu chuÈn cho phÐp: Ch­¬ng V tÝnh kinh tÕ vµ ph©n tÝch hiÖu qu¶ kinh tÕ – x· héi m«i tr­êng cña dù ¸n. V-1. Kh¸i to¸n vÒ kinh tÕ: Qu¸ tr×nh tÝnh to¸n kinh tÕ dùa trªn c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh x©y l¾p, thiÕt bÞ vµ c¸c kho¶n chi phÝ kh¸c trong qu¸ tr×nh x©y dùng vµ vËn hµnh sau nµy cña nhµ m¸y. Tæng vèn ®Çu t­ x©y dùng nhµ m¸y kho¶ng. 10.882.000.000 ®ång (» 12.475.000 USD) Bao gåm: 1. Tæng vèn ®Çu t­ thiÕt bÞ vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ: 10.500.000 USD » 152.250.000 ®ång. Bao gåm c¸c h¹ng môc thiÕt bÞ: B¶ng V-1. ThiÕt bÞ khu vùc tiÕp nhËn vµ ph©n lo¹i TT Tªn thiÕt bÞ Sè l­îng 1 Tr¹m c©n 2 2 B¨ng t¶i 2 HÇm tiÕp nhËn vµ c¸c thiÕt bÞ tiÕp nhËn 1 ThiÕt bÞ xÐ tói ni loa 1 Thïng ®ùng nguyªn vËt liÖu t¸i chÕ 40 Sµng quay 2 B¨ng ph©n lo¹i thñ c«ng 2 HÖ thèng th«ng giã ®iÒu hoµ cho khu ph©n lo¹i 1 M¸y xóc 1 Xe n©ng 1 B¨ng t¶i t¸ch kim lo¹i kiªn tõ tÝnh 1 M¸y Ðp nguyªn vËt liÖu t¸i chÕ 2 HÖ thèng ®iÒu khiÓn 1 B¶ng V-2 thiÕt bÞ ®iÒu xö lý vµ lªn men sinh häc. TT Tªn thiÕt bÞ Sè l­îng 1 M¸y nghiÒn 1 2 HÖ thèng b¬m 1 3 Thïng phèi trén t¸ch t¹p chÊt 1 4 HÖ thèng ®¶o, trén, t¸ch, lo¹i vËt liÖu nÆng 1 5 BÓ ph©n huû yÕm khÝ 16 6 ThiÕt bÞ ®¶o trén 17 7 Phô kiÖn ®Ó ph©n hñy 16 8 BÓ chøa s¶n phÈm bïn, b¶ sau khi ph©n huû (lªn men) 2 9 ThiÕt bÞ ®¶o cña bÓ chøa 2 10 Tr¹m b¬m trung t©m vµ ®­êng èng dÉn 1 11 ThiÕt bÞ ®iÒu khiÓn 1 B¶ng V-3. C¸c thiÕt bÞ s¶n xuÊt ph©n h÷u c¬ TT Tªn thiÕt bÞ Sè l­îng 1 HÖ thèng b¬m vµ ®­êng èng 2 2 BÓ chøa bïn, b· láng 1 3 ThiÕt bÞ t¸ch n­íc 1 4 Xe xóc víi thiÕt bÞ ®¶o trén ®Æc biÖt 1 5 ThiÕt bÞ phôc vô lµm ph©n h÷u c¬ (hÖ thèng cung cÊp kh«ng khÝ, thiÕt bÞ ®o ) 2 6 HÖ thèng ®iÒu khiÓn kiÓm so¸t ph©n h÷u c¬ 1 B¶ng V-4. HÖ thèng ®ãng gãi vµ hoµn thiÖn s¶n phÈm TT Tªn thiÕt bÞ Sè l­îng 1 HÖ thèng èng dÇu khÝ sinh häc 1 2 BÓ chøa khÝ sinh häc 1 3 HÖ thèng lµm s¹ch khÝ sinh häc vµ khö l­u huúnh, khö Èm 1 4 M¸y ph¸t ®iÖn 3 5 Tr¹m biÕn ¸p 1 6 ThiÕt bÞ ®èt khÝ sinh häc trong tr­êng hîp khÈn cÊp 1 B¶ng V-5. HÖ thèng ®ãng gãi vµ hoµn thiÖn s¶n phÈm TT Tªn thiÕt bÞ Sè l­îng 1 HÖ thèng ®ãng bao s¶n phÈm 1 2 M¸y lµm viªn ph©n 1 3 M¸y Ðp c¸c nguyªn liÖu t¸i chÕ 1 4 HÖ thèng m¸y Ðp ®ãng gãi mét phÇn vËt chÊt ®em ch«n lÊp 1 Víi vèn chi phÝ ®Çu t­ thiÕt bÞ + c«ng nghÖ 10.500.000 USD. Trong ®ã riªng d©y chuyÒn tiÕp nhËn vµ ph© lo¹i chiÕm kho¶ng 20% vèn ®Çu t­. 2. Chi phÝ x©y dùng c¸c c«ng tr×nh c¬ b¶n Tæng vèn x©y dùng ®Ó x©y dùng c¸c h¹ng môc c¬ b¶n cña nhµ m¸y trong giai ®o¹n 2 kho¶ng 16.090.000.000 ®ång. (M­êi s¸u tØ kh«ng tr¨m chÝnh m­¬i triÖu ®ång) B¶ng khÝ to¸n kinh phÝ x©y dùng c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh thÓ hiÖn ë phô lôc I. 3. Chi phÝ kiÕn thiÕt kh¸c vµ dù phßng. Kho¶ng 12.542.000.000 ®ång. Chi phÝ bï mÆt b»ng khu vùc x©y dùng nhµ m¸y. a. TiÒn ®Òn bï thu håi ®Êt ®Ó sö dông x©y dùng nhµ m¸y. C¨n cø theo ®iÒu 23 c«ng v¨n sè 22/1998/ N§-CP vÒ ®Òn bï thiÖt h¹i vÒ hoa mµu vµ thñy s¶n nu«i trång. Theo ®¬n gi¸ hiÖn hµnh lµ 19.944,8 ®/m2. VËy chi phÝ ®Òn bï thu håi ®Êt. 19.994,8 x 120.000 m2 = 2.399.376.000 (®). b. Må m¶ cã trong diÖn tÝch ®Êt thu håi (­íc tÝnh 65 ng«i) M¶ x©y: 19 ng«i x 900.000 ® = 17.100.000 ®ång. M¶ ®Êt: 30 ng«i x 600.000 ® = 18.000.000 ®ång. M¶ v« chñ: 26 ng«i x 500.000 ® = 13.000.000 ®ång. Tæng céng = 48.100.000 ®ång. c. §Òn bï hé n«ng d©n chuyÓn ®æi nghÒ nghiÖp, bæ trî do ®Êt canh t¸c bÞ thu håi (t¹m thêi ®Òn bï lµ 15.000®/m2). Sè tiÒn ®Òn bï sÏ lµ: 15.000 ®/m2 x 120.000 m2 = 1.800.000.000 ®ång. d. §Òn bï cho c¸c hé gia ®×nh cã c«ng víi c¸ch m¹ng, th­¬ng binh, liÖt sÜ, bµ mÑ ViÖt nam anh hïng. - Gia ®×nh cã c«ng víi c¸ch m¹ng, bµ mÑ ViÖt Nam anh hïng: 15.000.000®. - Th­¬ng binh + Lo¹i 1 (81%): = 9 ng­êi x 4.000.000 ® = 36.000.000 ®. + Lo¹i 2 (61%) = 7 ng­êi x 3.000.000 ® = 21.000.000 ®. + Lo¹i 3 (41%) = 26 ng­êi x 2.000.000 ® = 52.000.000 ®. + Lo¹i kh¸c = 20 ng­êi x 1.000.000 ® = 20.000.000 ®. Tæng céng = 144.000.000 ®. e. Hç trî ®Þa ph­¬ng (dù kiÕn) - X©y dùng 3 nhµ m¸y n­íc sinh ho¹t víi c«ng suÊt = 600m3/ ngµy sè tiÒn hç trî lµ: 2.610.000 ®ång. - N©ng cÊp x©y dùng tr­êng häc cÊp I míi cho ®Þa ph­¬ng Sè tiÒn lµ 912.000.000 ®ång. VËy tæng céng hç trî ®Þa ph­¬ng lµ 2.610.000.000 + 912.000.000 = 3.522.000.000 ®. f. C¸c chi phÝ phôc vô c«ng t¸c tæ chøc héi ®ång ®Òn bï Dù tÝnh: 600.000.000 ®ång. VËy tæng chi phÝ ®Òn bï: §Òn bï thu håi ®Êt 2.399.376.000 ®. Må m¶ cã trong diÖn tÝch ®Êt thu håi 48.100.000 ®. §Òn bï hé n«ng d©n chuyÓn ®æi nghÒ nghiÖp 1.800.000.000 ®. §Òn bï cho c¸c hé gia ®×nh cã c«ng víi c¸ch m¹ng 144.000.000 ®. Hå trî ®Þa ph­¬ng 3.522.000.000 ®. Chi phÝ héi ®ång gi¶i phãng mÆt b»ng 600.000.000 ®. Tæng céng 8.513.476.000 ®. 4. Dù kiÕn chi phÝ hµng n¨m Bao gåm c¸c kho¶n sau: A. §Þnh phÝ gåm - Chi phÝ qu¶n lý nhµ m¸y. - Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh - Chi phÝ tr¶ l·i vay vèn ®Çu t­. - Chi phÝ söa ch÷a b¶o d­ìng. B. BiÕn phÝ - L­¬ng c«ng nh©n lao ®éng trùc tiÕp . - Chi phÝ phô gia ph©n bãn bao gåm phô gia s¶n xuÊt. - Chi phÝ n­íc: gåm n­íc sinh ho¹t vµ n­íc cÊp s¶n xuÊt. - Chi phÝ x¨ng dÇu: (dù tÝnh) - Chi phÝ bao b×: Dù kiÕn ®ãng bao 50% s¶n phÈm. Dïng bao PE lo¹i 50kg/bao víi gi¸ 2000®/chiÕc. - Qu¶ng c¸o xóc tiÕn b¸n hµng (kho¶ng 1% doanh thu) - Hoa hång ®¹i lý: Dùa trªn c¬ së kho¶ng 50% s¶n phÈm ph©n b¸n qua ®¹i lý víi hoa hång lµ 5%. B¶ng chi phÝ hµng n¨m ®­îc thÓ hiÖn ë phô lôc II. *. Qua b¶ng chi phÝ hµng n¨m cña nhµ m¸y qu¶n lý r¸c th¶i Thanh Tr×, ta tÝnh ®­îc chi phÝ ®Ó xö lý mét tÊn r¸c th¶i sinh ho¹t trung b×nh lµ 128.000 ®ång/ tÊn r¸c th¶i. V-2. HiÖu qu¶ kinh tÕ – x· héi- m«i tr­êng cña dù ¸n. 1. HiÖu qu¶ x· héi vµ ý nghÜa m«i tr­êng. §Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña c¸c dù ¸n vÒ xö lý r¸c th¶i tr­íc tiªn ph¶i xem xÐt ë khÝa c¹nh m«i tr­êng víi nh÷ng lîi Ých to lín mµ dù ¸n mang l¹i. §èi víi nhµ m¸y sö lý r¸c th¶i HuyÖn Thanh Tr× ®Ó x¶n xuÊt khÝ sinh häc ph¸t ®iÖn vµ chÕ biÕn ph©n h÷u c¬ th× nh÷ng lîi Ých m«i tr­êng ®¹t ®­îc gåm: -Víi c«ng suÊt xö lý 300 tÊn r¸c th¶i /ngµy,chiÕm kho¶ng ¼ l­îng r¸c th¶i cña Thµnh Phè Hµ Néi , ®­îc ¸p dông c«ng nghÖ hiÖn ®¹i , khÐp kÝn , gi¶m ®¸ng kÓ « nhiÔm m«i tr­êng nh­ m«i tr­êng n­íc vµ m«i tr­êng kh«ng khÝ .Nhµ m¸y sö lý r¸c th¶i Thanh Tr× ra ®êi sÏ lµ mét gi¶i ph¸p tèt ®Ó gi¶m nh÷ng khã kh¨n ®èi víi vÊn ®Ò b·i ch«n r¸c, gãp phÇn quan träng gi¶i quyÕt triÖt ®Ó vÊn ®Ò r¸c « nhiÔm, c¶i thiÖn m«i tr­êng sinh th¸i, gi¶m diÖn tÝch ®Êt cÇn sö dông vµ ch«n lÊp r¸c th¶i cña thµnh phè. - Gi¶i quyÕt g¸nh nÆng qu¸ t¶i ®èi víi vÊn ®Ò v·i ch«n r¸c. Thay v× ph¶i ch«n lÊp 100% l­îng r¸c th¶i (c¶ v« c¬ lÉn h÷u c¬) rÊt tèn diÖn tÝch ®Êt sö dông ®Êt sö dông vµ dÔ g©y « nhiÔm m«i tr­êng n­íc vµ kh«ng khÝ, khi xö lý theo ph­¬ng ph¸p nµy (ph­¬ng ph¸p kþ khÝ s¶n xuÊt khÝ sinh häc ®Ó ph¸t ®iÖn vµ s¶n xuÊt ph©n h÷u c¬) th× l­îng chÊt ph¶i ch«n lÊp chØ chiÕm 32 ¸ 34%, chñ yÕu lµ chÊt tr¬ kh«ng g©y « nhiÔm , do ®ã gi¶m ®­îc trªn 60% diÖn tÝch ®Êt cÇn ch«n lÊp, tiÕt kiÖm ®­îc quü ®Êt cho thµnh phè trong ®iÒu kiÖn ®Êt chËt ng­êi ®«ng hiÖn nay. - Gãp phÇn lµm gi¶m nh÷ng « nhiÔm m«i tr­êng nÆng nÒ mµ nhµ n­íc vÉn ph¶i bËn t©m ®èi víi c¸c b·i ch«n lÊp. HiÖn nay nhµ n­íc ®ang ph¶i gi¶i quyÕt nh÷ng hËu qu¶, bëi v× khu vùc ch«n lÊp r¸c th¶i sinh ho¹t bao giê còng chøa nguån gèc g©y « nhiÔm nghiªm träng ®ã lµ r¸c th¶i sinh ho¹t bao giê còng chøa nguån h÷u c¬, c¸c chÊt ®éc h¹i, c¸c kim lo¹i nÆng kh«ng ®­îc ph©n lo¹i do ®ã chóng lµ nguyªn nh©n g©y « nhiÔm ®Êt, n­íc ngÇm vµ n­íc mÆt. - Lµm gi¶m mét c¸ch ®¸ng kÓ kho¶ng c¸ch vËn chuyÓn r¸c th¶i, h¹n chÕ ®i qua trung t©m g©y mÊt vÖ sinh vµ c¶nh quan thµnh phè. - Nhµ m¸y ®­îc ¸p dông c«ng nghÖ tiªn tiÕn, h¹n chÕ tèi ®a « nhiÔm m«i tr­êng, ®¶m b¶o mü quan. Trong t­¬ng lai khi ®« thÞ ph¸t triÓn, nhµ m¸y vÉn kh«ng ph¶i dêi ®i v× kh«ng ¶nh h­ëng ®Õn c¶nh quan khu vùc xung quanh, gi¶m ®­îc sù l·ng phÝ sau ®Çu t­. - N©ng cao søc khoÎ céng ®ång: m«i tr­êng trong lµnh ®em l¹i søc khoÎ cho mäi ng­êi, Ýt bÖnh tËt sÏ cã ®êi sèng h¹nh phóc, ®ì tèn kÐm thuèc thang, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, gi¶m chi phÝ cho b¶o hiÓm x· héi vµ kÐo dµi tuæi thä con ng­êi. 2. HiÖu qu¶ kinh tÕ Ttr­íc kia, khi xö lý r¸c th¶i thµnh phè vÉn ph¶i cÊp 100% vèn ®Çu t­ vµ chi phÝ vËn hµnh cho c¸c dù ¸n xö lý r¸c th¶i. Nay víi dù ¸n nhµ m¸y xö lý r¸c th¶i Thanh Tr×, thµnh phè chØ ph¶i cÊp 30% tæng sè vèn ®Çu t­, cßn 70% do doanh nghiÖp tù huy ®éng. Nh­ vËy doanh nghiÖp sÏ cã tr¸ch nhiÖm ®èi víi ®ång vèn vµ hiÖu qu¶ ®Çu t­ sÏ cao h¬n. §Ó nhµ m¸y ho¹t ®éng mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ hoµn tr¶ vèn vµ ®¶m b¶o s¶n xuÊt æn ®Þnh, khi ®ã nhµ n­íc ph¶i cã mét sè chÝnh s¸ch ®Ó hç trî nhµ m¸y nh­: - Nhµ n­íc cho doanh nghiÖp h­ëng phÇn chªnh lÖch gi¸ vËn chuyÓn r¸c th¶i tõ Thanh Tr× lªn Nam S¬n ®Ó bï vµo chi phÝ s¶n xuÊt. - PhÝ b¸n ®iÖn, ph©n ®­îc sö dông cho nhµ m¸y ®Ó bï vµo c¸c chi phÝ bá ra. - §­îc l­ìng chÕ ®é ­u ®·i, kh«ng ph¶i chÞu thuÕ vÒ mÆt hµng nµy. - T¹o kinh doanh cho doanh nghiÖp tiªu thô s¶n phÈm lµm ra. *Bªn c¹nh ý nghÜa xö lý r¸c th¶i b¶o vÖ m«i tr­êng, nhµ m¸y cßn tËn dông ®­îc nguån r¸c h÷u c¬ phong phó trong r¸c th¶i thµnh phè ®Ó s¶n xuÊt ®iÖn vµ ph©n bãn vi sinh cung cÊp cho n«ng nghiÖp, n©ng cao n¨ng suÊt c©y trång, gãp phÇn c©n b»ng sinh th¸i m«i tr­êng. C¶i thiÖn ®Æc tÝnh lý ho¸ cña ®Êt, gãp phÇn trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn ngµnh n«ng – l©m nghiÖp bÒn v÷ng cña n­íc ta trong nh÷ng n¨m tíi, t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm n«ng nghiÖp s¹ch cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao phôc vô ®êi sèng vµ xuÊt khÈu, gi¶m nguån ngo¹i tÖ nhËp khÈu ph©n bãn ho¸ häc. Theo tÝnh to¸n cña c¸c nhµ khoa häc, hiÖu qu¶ gi¸ trÞ c©y trång sÏ t¨ng 5 ¸ 10% do bãn ph©n vi sinh. - ThiÕt lËp nªn mét tuyÕn vËn chuyÓn r¸c míi kh«ng ph¶i ®i qua trung t©m thµnh phè, g©y mÊt vÖ sinh vµ c¶nh quan, lµm gi¶m ®¸ng kÓ kho¶ng c¸ch vËn chuyÓn (tõ 63km ®i Nam S¬n xuèng cßn kho¶ng 14 ¸ 15km ®i nµh m¸y xö lý r¸c th¶i Thanh Tr×). Do ®ã gi¶m ®­îc ®¸ng kÓ chi phÝ vËn chuyÓn, l­îng r¸c ®­îc vËn chuyÓn nhanh, kÞp thêi.V× vËy, sÏ lµm gi¶m sù ïn t¾c r¸c th¶i trong thµnh phè do kh«ng ®­îc vËn chuyÓn kÞp thêi. MÆg kh¸c do tuyÕn ®­êng vËn chuyÓn sÏ kh«ng cÇn ph¶i x©y dùng tr¹m trung chuyÓn. - Ngoµi ra nhµ m¸y cßn s¶n xuÊt ra mét l­îng ®iÖn kh¸ lín phôc vô cho ho¹t ®éng cña nhµ m¸y vµ cung cÊp ®iÖn cho nh©n d©n quang khu vùc. Theo tÝnh to¸n l­îng ®iÖn t¹o ra lµ 1050 KW/h. T¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho hµng tr¨m c«ng nh©n lao ®éng trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp t¹i ®Þa ph­¬ng, gãp phÇn lµm phån vinh kinh tÕ mét vïng ngo¹i thµnh Hµ Néi. KÕt luËn Qua qu¸ tr×nh t×m hiÓu, nghiªn cøu ®Ò tµi “Nghiªn cøu ®Ò xuÊt gi¶i ph¸p xö lý r¸c th¶i cho mét huyÖn ngo¹i thµnh quy m« 300T/ngµy (lÊy nhµ m¸y xö lý r¸c th¶i cho huyÖn Thanh Tr× lµm vÝ dô)”. Cho thÊy sù cÇn thiÕt vµ ý nghÜa cña viÖc t×m ra gi¶i ph¸p xö lý r¸c th¶i hîp lý, mang l¹i hiÖu qu¶ vÒ mÆt m«i tr­êng, kinh tÕ chÝnh trÞ, x· héi nhÊt lµ ®èi víi thñ ®« Hµ Néi.Víi nhiÖm vô nghiªn cøu ®Ò xuÊt gi¶i ph¸p xö lý r¸c th¶i cho mét huyÖn ngo¹i thµnh, lÊy c¸c ®iÒu kiÖn cña Thanh Tr×. §Ò tµi ®· thùc hiÖn ®­îc viÖc, x¸c ®Þnh l­îng, thµnh phÇn vµ nguån gèc ph¸t sinh cña chÊt th¶i r¾n ®ång thêi ®iÒu tra kh¶o s¸t, t×m tßi vµ ph©n tÝch c¸c sè liÖu vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn t¹i khu vùc x©y dùng nhµ m¸y. Trªn c¬ së c¸c sè liÖu nµy ®Ò tµi ®· ®i vµo ph©n tÝch c¸c ph­¬ng ph¸p xö lý r¸c th¶i hiÖn cã trªn thÕ giíi vµ viÖt nam. øng dông vµo ®iÒu kiÖn ë ViÖt Nam ®Ò tµi ®· lùa chän mét ph­¬ng ph¸p xö lý r¸c th¶i theo ph­¬ng ph¸p “kþ khÝ s¶n sinh khÝ gas ®Ó ph¸t ®iÖn vµ s¶n xuÊt ph©n bãn vi sinh vµ kÕt hîp víi ch«n lÊp chÊt tr¬”. Qua t×m hiÓu c«ng nghÖ xö lý r¸c nhËn thÊy: S¬ ®å d©y chuyÒn c«ng nghÖ ®­îc bè trÝ khoa häc, khÐp kÝn nªn h¹n chÕ tèi ®a sù ph¸t th¶i bôi vµ khÝ ®éc h¹i ra m«i tr­êng xung quanh. VÒ b¶n chÊt c«ng nghÖ s¶n xuÊt khÝ sinh häc ®· ®­îc ¸p dông kh«ng phøc t¹p, dÔ vËn hµnh, ®©y còng lµ mét c«ng nghÖ tiªn tiÕn vµ ®ang ®­îc ¸p dông ë nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi. Víi kÕt qu¶ ®¹t ®­îc ®Ò tµi ®· ®­a ra ®­îc mét m« h×nh xö lý r¸c th¶i thoe ph­¬ng ph¸p ph©n huû yÕm khÝ, t¹o ra c¸c s¶n phÈm cã Ých, ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ. Hy väng r»ng víi ph­¬ng ph¸p nµy sÏ ®­îc ¸p dông ë nhiÒu thµnh phè trong c¶ n­íc. V× ®©y lµ ph­¬ng ph¸p rÊt phï hîp víi tÝnh chÊt vµ ®Æc ®iÓm r¸c th¶i t¹i ViÖt Nam. §Æc biÖt lµ qu¸ tr×nh xö lý kh¶ n¨ng g©y ra « nhiÔm ®­îc h¹n chÕ tèi ®a do ®ã sÏ gãp phÇn vµo c«ng cuéc b¶o vÖ m«i tr­êng ph¸t triÓn bÒn v÷ng. Tµi liÖu tham kh¶o X©y dùng ph­¬ng ¸n xö lý r¸c th¶i thµnh phè Hµ Néi nãi chung – Së giao th«ng c«ng chÝnh Hµ Néi – 1998. 2. Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n ®« thÞ – NXB x©y dùng GS. TS: TrÇn HiÕu NhuÖ. 3- Bµi gi¶ng Qu¶n lý vµ xö lý chÊt th¶i r¾n. TS. T­ëng ThÞ Héi. 4- B¸o c¸o nghiªn cøu khoa häc dù ¸n nhµ m¸y xö lý r¸c th¶i Thanh Tr×. 5- B¸o c¸o §GT§MT nhµ m¸y xö lý r¸c th¶i Thanh Tr×. 6- Nghiªn cøu c¶i thiÖn m«i tr­êng TP – HN. QuyÓn 3: Quy ho¹ch m«i tr­êng tæng thÓ – nh÷ng ®Ò xuÊt qui ho¹ch tæng thÓ vµ nh÷ng ®iÒu kiÖn m«i tr­êng t­¬ng lai. 7- Gi¶i ph¸p c«ng nghÖ cho nhµ m¸y xö lý r¸c th¶i Thanh Tr× Hµ Néi – ViÖt Nam. + C«ng nghÖ §øc do: Krupp Uhde ®Ö tr×nh. + C«ng nghÖ óc: do: Agrenu ®Ö tr×nh. + C«ng nghÖ Ph¸p do: Vinci ®Ö tr×nh. + C«ng nghÖ BØ do: Menart ®Ö tr×nh. + C«ng nghÖ NhËt B¶n do EBHRA CORPORATION ®Ö tr×nh. 8- §Æng Ngäc Minh – b¸o c¸o nhu cÇu cÊp b¸ch vÒ xö lý chÊt th¶i ë thñ ®« Hµ Néi C«ng ty m«i tr­êng ®« thÞ Hµ Néi – 5/2000. 9- Qu¶n lý chÊt th¶i r¾n – TS. TrÇn Yªm. 10- Tchobanoglous – Integrated Solid Waste Manegement 1993. 11- Tr­êng ®¹i häc n«ng nghiÖp I H¶ Néi- Trung t©m ph¸t triÓn c«ng nghÖ ViÖt NhËt. - B¸o c¸o khoa häc ®Ò t¶i “Nghiªn cøu thö nghiÖm vµ tiÕp thu c«ng nghÖ EM trong lÜnh vùc n«ng nghiÖp vµ vÖ sinh m«i tr­êng”. 12- M«i tr­êng kh«ng khÝ. GS. TS. Ph¹m Ngäc §¨ng – NXB khoa häc kü thuËt 13- Kü thuËt m«i tr­êng. T¨ng V¨n §oµn – TrÇn §øc H¹ - NXB Gi¸o dôc. 14- Dù ¸n: Hoµn thiÖn dßng chuyÒn c«ng nghÖ tr¹m xö lý n­íc r¸c giai ®o¹n II. B·i ch«n lÊp Nam S¬n – Sãc S¬n – Hµ Néi – 2/2001. 15- B¸o c¸o: Kh¶o s¸t, x©y dùng m« h×nh, chän s¬ ®å d©y chuyÒn c«ng nghÖ xö lý thÝch hîp n­íc rß rØ tõ b·i ch«n lÊp r¸c t¹i Nam S¬n – Sãc S¬n. Hµ Néi – 9/1998. 16- Qu¶n lý m«i tr­êng. PGS- TS. NguyÔn §øc KhiÓn. 17- Hoµng H¶i Nam. ThiÕt kÕ x©y dùng b·i ch«n lÊp hîp vÖ sinh cho thµnh phè Hµ Néi. 18- TrÇn V¨n Nh©n – Ng« ThÞ Nga. Gi¸o tr×nh c«ng nghÖ xö lý n­íc th¶i. Nhµ xuÊt b¶n KHKT – Hµ Néi 1999. 19- TrÇn HiÕu NhuÖ: Xö lý n­íc th¶i b»ng ph­¬ng ph¸p sinh häc. Tr­êng ®¹i häc x©y dùng – hµ néi 1990. phô lôc ._.