Nghiên cứu đề xuất các giải pháp sản xuất sạch hơn cho công ty TNHH Nam Thành, Khu công nghiệp Tân Tạo, Quận Bình Tân, TP. Hồ Chí Minh

BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KYÕ THUAÄT COÂNG NGHEÄ TP. HCM KHOA MOÂI TRÖÔØNG & COÂNG NGHEÄ SINH HOÏC d&c ÑOÀ AÙN TỐT NGHIỆP NGHIEÂN CÖÙU ÑEÀ XUAÁT CAÙC GIAÛI PHAÙP SXSH CHO COÂNG TY TNHH NHUOÄM NAM THAØNH, KCN TAÂN TAÏO, Q. BÌNH TAÂN, TP. HCM CHUYEÂN NGAØNH: KYÕ THUAÄT MOÂI TRÖÔØNG MAÕ SOÁ NGAØNH : 108 GVHD : TS. ĐẶNG VIẾT HÙNG SVTH : NGUYEÃN THÒ KHAÙNH LY MSSV : 08B1080042 TP.HCM, 07/2010 LÔØI CAÙM ÔN @&? Ñeå hoaøn thaønh ñoà aùn toát nghieäp naøy, em ñaõ nhaän ñöôïc nhieàu söï giuùp ñôõ cuûa Quyù Thaày, Coâ cuøng nhieàu ngöôøi thaân vaø baïn beø, Em xin chaân thaønh caûm ôn: - TS. Ñaëng Vieát Huøng – Giaûng vieân Tröôøng Ñaïi hoïc Baùch khoa TP. Hoà Chí Minh, laø ngöôøi tröïc tieáp höôùng daãn vaø giuùp ñôõ em trong suoát quaù trình thöïc hieän ñoà aùn. - Quí Thaày, Coâ Khoa Moâi tröôøng – Tröôøng Ñaïi hoïc Kyõ thuaät Coâng ngheä TP. Hoà Chí Minh, ñaõ truyeàn ñaït nhieàu kieán thöùc quyù baùu cho em trong suoát thôøi gian hoïc taäp taïi tröôøng. - Ban laõnh ñaïo coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh ñaõ taän tình giuùp ñôõ, taïo ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå em coù cô hoäi ñöôïc thöïc hieän ñoà aùn naøy. - Söï ñoäng vieân, giuùp ñôõ veà maët tinh thaàn cuûa cha meï, ngöôøi thaân vaø söï ñoùng goùp yù kieán cuûa baïn beø. Moät laàn nöõa em xin chaân thaønh caûm ôn. TP. HCM, thaùng 07 naêm 2010 Sinh vieân thöïc hieän Nguyeãn Thò Khaùnh Ly MUÏC LUÏC @&? LÔØI CAÙM ÔN DANH MUÏC CAÙC CHÖÕ VIEÁT TAÉT DANH MUÏC CAÙC BAÛNG DANH MUÏC CAÙC HÌNH Chöông 1 – MÔÛ ÑAÀU 1.1. Ñaët vaán ñeà ....................................................................................................... 1 1.2. Lyù do choïn ñeà taøi ............................................................................................. 1 1.3. Muïc tieâu cuûa ñeà taøi .......................................................................................... 2 1.4. Noäi dung nghieân cöùu........................................................................................ 3 1.5. Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghieân cöùu.................................................................... 3 1.5.1. Ñoái töôïng nghieân cöùu ................................................................................. 3 1.5.2. Phaïm vi nghieân cöùu .................................................................................... 3 1.5.3. Phaïm vi thôøi gian........................................................................................ 3 1.6. Phöông phaùp nghieân cöùu.................................................................................. 3 1.6.1. Phöông phaùp luaän ....................................................................................... 3 1.6.2. Phöông phaùp nghieân cöùu ............................................................................ 4 1.7. YÙ nghóa cuûa ñeà taøi............................................................................................ 5 1.7.1. YÙ nghóa khoa hoïc........................................................................................ 5 1.7.2. YÙ nghóa thöïc tieãn ........................................................................................ 6 Chöông 2 – TOÅNG QUAN VEÀ SAÛN XUAÁT SAÏCH HÔN 2.1. Ñònh nghóa SXSH ............................................................................................ 7 2.2. Caùc ñieàu kieän tieân quyeát khi aùp duïng SXSH ................................................... 8 2.3. Phöông phaùp luaän cuûa moät chöông trình SXSH............................................... 9 2.4. Caùc giaûi phaùp SXSH ...................................................................................... 10 2.5. Caùc lôïi ích töø vieäc thöïc hieän SXSH ............................................................... 13 2.5.1. Giaûm chi phí saûn xuaát ............................................................................... 13 2.5.2. Giaûm chi phí xöû lyù chaát thaûi ..................................................................... 13 2.5.3. Cô hoäi thò tröôøng môùi vaø ñöôïc caûi thieän ................................................... 13 2.5.4. Caûi thieän hình aûnh doanh nghieäp ............................................................. 13 2.5.5. Tieáp caän caùc nguoàn taøi chính deã daøng hôn ............................................... 14 2.5.6. Moâi tröôøng laøm vieäc toát hôn ..................................................................... 14 2.5.7. Tuaân thuû caùc quy ñònh, luaät moâi tröôøng toát hôn........................................ 14 2.6. Nhöõng thuaän lôïi vaø khoù khaên khi thöïc hieän SXSH........................................ 14 2.6.1. Thuaän lôïi .................................................................................................. 14 2.6.2. Khoù khaên .................................................................................................. 15 2.7. Tình hình vaø xu theá aùp duïng SXSH treân theá giôùi vaø ôû Vieät Nam .................. 16 2.7.1. Treân theá giôùi ............................................................................................. 16 2.7.2. ÔÛ Vieät Nam .............................................................................................. 19 2.8. Moät soá moâ hình SXSH trong ngaønh deät nhuoäm ñaõ ñöôïc trieån khai taïi Vieät Nam .................................................................................................. 22 Chöông 3 – TOÅNG QUAN VEÀ NGAØNH DEÄT NHUOÄM VAØ COÂNG TY TNHH NAM THAØNH 3.1. Toång quan veà ngaønh deät nhuoäm .................................................................... 25 3.1.1. Hieän traïng ngaønh deät nhuoäm TP. HCM ................................................... 25 3.1.2. Caùc taùc ñoäng tôùi moâi tröôøng cuûa ngaønh deät nhuoäm.................................. 27 3.2. Toång quan veà coâng ty Nam Thaønh ................................................................ 29 3.2.1. Giôùi thieäu sô löôïc veà coâng ty ................................................................... 29 3.2.2. Toång quan veà quaù trình saûn xuaát cuûa coâng ty .......................................... 30 3.2.3. Hieän traïng moâi tröôøng taïi coâng ty ........................................................... 32 3.2.4. Nhu caàu söû duïng ñieän, nöôùc vaø nhieân lieäu taïi coâng ty ............................ 36 3.2.5. Hieän traïng veä sinh coâng nghieäp – an toaøn lao ñoäng taïi coâng ty............... 38 Chöông 4 – NGHIEÂN CÖÙU ÑEÀ XUAÁT CAÙC GIAÛI PHAÙP SXSH CHO COÂNG TY TNHH NHUOÄM NAM THAØNH 4.1. Khôûi ñoäng .......................................................................................................39 4.1.1. Thaønh laäp ñoäi SXSH .................................................................................39 4.1.2. Lieät keâ caùc coâng ñoaïn trong quaù trình nhuoäm vaûi PES vaø cotton .............40 4.1.3. Xaùc ñònh vaø löïa choïn coâng ngheä gaây laõng phí ..........................................46 4.2. Phaân tích caùc böôùc coâng ngheä.........................................................................46 4.2.1. Chuaån bò sô ñoà coâng ngheä chi tieát .............................................................46 4.2.2. Caân baèng vaät chaát – naêng löôïng................................................................48 4.2.3. Tính toaùn chi phí theo doøng thaûi................................................................56 4.2.4. Phaân tích nguyeân nhaân vaø ñeà xuaát caùc giaûi phaùp SXSH ...........................58 4.2.5. Saøng loïc caùc giaûi phaùp SXSH....................................................................63 4.3. Löïa choïn caùc giaûi phaùp SXSH ........................................................................68 4.3.1. Ñaùnh giaù tính khaû thi veà kyõ thuaät ..............................................................68 4.3.2. Ñaùnh giaù tính khaû thi veà kinh teá ................................................................71 4.3.3. Ñaùnh giaù tính khaû thi veà moâi tröôøng..........................................................74 4.3.4. Löïa choïn caùc giaûi phaùp ñeå thöïc hieän.........................................................77 4.4. Leân keá hoaïch chuaån bò thöïc hieän caùc giaûi phaùp SXSH...................................80 Chöông 5 – KEÁT LUAÄN VAØ KIEÁN NGHÒ 5.1. Keát luaän ..........................................................................................................85 5.2. Kieán nghò ........................................................................................................86 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO PHUÏ LUÏC DANH MUÏC CAÙC CHÖÕ VIEÁT TAÉT @&? BVMT : Baûo veä moâi tröôøng BTNMT : Boä Taøi nguyeân Moâi tröôøng BOD : Nhu caàu oxy sinh hoùa COD : Nhu caàu oxy hoùa hoïc CTR : Chaát thaûi raén CTNH : Chaát thaûi nguy haïi OÂN : O nhieãm OÂNKK : O nhieãm khoâng khí OÂNMT : O nhieãm moâi tröôøng PES : Vaûi Polyester QCVT : Quy chuaån Vieät Nam SS : Chaát raén lô löûng SX : Saûn xuaát SXSH : Saûn xuaát saïch hôn TNHH : Traùch nhieäm höõu haïn UNEP : Chöông trình Moâi tröôøng Lieân Hôïp Quoác UNIDO : Toå chöùc phaùt trieån Coâng nghieäp Lieân Hôïp Quoác USD : Ñôn vò tieàn teä cuûa Myõ WHO : Toå chöùc thöông maïi theá giôùi DANH MUÏC CAÙC BAÛNG @&? Baûng 2.1. Keát quaû aùp duïng SXSH taïi moät soá nöôùc treân theá giôùi ........................... 18 Baûng 2.2. Keát quaû aùp duïng SXSH cuûa moät soá ngaønh coâng nghieäp ôû Vieät Nam.... 19 Baûng 2.3. Baûng thoáng keâ soá löôïng caùc doanh nghieäp ñaõ tham gia thöïc hieän SXSH ôû Vieät Nam töø naêm 1998 – 2006................................................................. 22 Baûng 2.4. Toùm taét caùc keát quaû nghieân cöùu veà SXSH trong ngaønh Deät nhuoäm ..... 23 Baûng 3.1. Danh muïc maùy moùc, thieát bò taïi coâng ty................................................ 32 Baûng 3.2. Thaønh phaàn vaø tính chaát nöôùc thaûi deät nhuoäm ...................................... 33 Baûng 3.3. Heä soá oâ nhieãm cuûa caùc chaát trong khí thaûi do ñoát daàu FO .................... 34 Baûng 3.4. Taûi löôïng vaø noàng ñoä caùc chaát oâ nhieãm coù trong khí thaûi do ñoát daàu FO ........................................................................................................ 35 Baûng 4.1. Caùc thaønh phaàn trong ñoäi SXSH cuûa coâng ty ........................................ 39 Baûng 4.2. Baûng caân baèng nguyeân vaät lieäu tính cho moät meû saûn xuaát.................... 49 Baûng 4.3. Baûng caân baèng nöôùc tính cho moät meû saûn xuaát ..................................... 52 Baûng 4.5. Chi phí xöû lyù caùc doøng thaûi (tính cho moät meû saûn xuaát)........................ 57 Baûng 4.6. Keát quaû saøng loïc sô boä caùc giaûi phaùp SXSH ......................................... 64 Baûng 4.7. Toång keát keát quaû saøng loïc caùc giaûi phaùp SXSH .................................... 68 Baûng 4.8. Keát quaû ñaùnh giaù tính khaû thi veà kyõ thuaät cuûa caùc giaûi phaùp SXSH ..... 69 Baûng 4.9. Keát quaû ñaùnh giaù tính khaû thi veà kinh teá cuûa caùc giaûi phaùp SXSH ....... 72 Baûng 4.10. Keát quaû ñaùnh giaù tính khaû thi veà moâi tröôøng cuûa caùc giaûi phaùp SXSH ..................................................................................................... 75 Baûng 4.11. Keát quaû thöù töï öu tieân caùc löïa choïn..................................................... 78 Baûng 4.12. Keá hoaïch thöïc hieän caùc giaûi phaùp SXSH ............................................ 80 Baûng 5.1. Toång keát caùc keát quaû ñaït ñöôïc töø quaù trình nghieân cöùu ........................ 86 DANH MUÏC CAÙC HÌNH @&? Hình 1.1. Sô ñoà phöông phaùp luaän nghieân cöùu ........................................................ 4 Hình 2.1. Sô ñoà caùc böôùc thöïc hieän SXSH .............................................................. 9 Hình 2.2 Sô ñoà phaân loaïi caùc giaûi phaùp SXSH ...................................................... 11 Hình 3.1. Sô ñoà toå chöùc vaø quaûn lyù nhaân söï cuûa coâng ty ....................................... 30 Hình 3.2. Sô ñoà quy trình nhuoäm vaûi PES ............................................................. 30 Hình 3.3. Sô ñoà quy trình nhuoäm vaûi cotton .......................................................... 31 Hình 3.4. Nöôùc chaûy traøn treân saøn khi veä sinh nhaø xöôûng ..................................... 37 Hình 3.5. Coâng nhaân söû duïng nöôùc saïch ñeå veä sinh hoá thu nöôùc thaûi.................... 37 Hình 3.6. Roø ræ hôi taïi caùc van do coâng nhaân vaän haønh loø hôi nguû queân trong khi tröïc.......................................................................................................... 37 Hình 4.1. Sô ñoà töông quan giöõa caùc boä phaän trong ñoäi SXSH cuûa coâng ty.......... 40 Hình 4.2. Maùy nhuoäm Jet ñôn................................................................................ 42 Hình 4.3. Giaûn ñoà nhuoäm vaûi PES maøu trung bình................................................ 42 Hình 4.4. Giaûn ñoà nhuoäm vaûi cotton maøu trung bình............................................. 43 Hình 4.5. Maùy caêng ñònh hình .............................................................................. 45 Hình 4.6. Sô ñoà quy trình nhuoäm vaûi PES keøm theo doøng thaûi ............................. 47 Hình 4.7. Sô ñoà doøng naêng löôïng toång quaùt cuûa loø hôi .......................................... 53 Hình 4.8. Sô ñoà caân baèng nhieät cuûa loø hôi trong moät ngaøy.................................... 56 Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 1 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly Chöông 1 MÔÛ ÑAÀU 1.1. ÑAËT VAÁN ÑEÀ Baûo veä moâi tröôøng (BVMT) vaø phaùt trieån beàn vöõng laø moät trong nhöõng muïc tieâu haøng ñaàu cuûa caùc ngaønh coâng nghieäp hieän nay. Tuy nhieân, moät caâu hoûi ñöôïc ñaët ra cho caùc nhaø doanh nghieäp laø laøm theá naøo ñeå giaûi quyeát caùc vaán ñeà oâ nhieãm moâi tröôøng (OÂNMT) ñoàng thôøi vaãn naâng cao hieäu quaû kinh teá. Caùc giaûi phaùp ñang ñöôïc caùc doanh nghieäp söû duïng hieän nay thöôøng laø xöû lyù cuoái ñöôøng oáng (end-of-pipe). Ñaây laø giaûi phaùp vöøa ñaét tieàn vöøa khoâng mang laïi hieäu quaû laâu daøi, thaäm chí coøn naèm ngoaøi khaû naêng cuûa moät soá doanh nghieäp vöøa vaø nhoû. Saûn xuaát saïch hôn (SXSH) laø moät giaûi phaùp höõu hieäu hôn, vöøa caûi thieän hieän traïng moâi tröôøng, vöøa mang laïi hieäu quaû kinh teá cho caùc doanh nghieäp, naâng cao naâng löïc caïnh tranh cuûa saûn phaåm, ñaëc bieät giaûi phaùp naøy phuø hôïp vôùi khaû naêng taøi chính vaø naêng löïc cuûa caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoû ôû nöôùc ta hieän nay. Beân caïnh ñoù, vieäc thöïc hieän SXSH seõ laø cô sôû ñeå caùc doanh nghieäp xaây döïng heä thoáng quaûn lyù chaát löôïng moâi tröôøng theo tieâu chuaån ISO 14001. Trong boái caûnh Vieät Nam ñaõ gia nhaäp WTO, thì caùc saûn phaåm cuûa Vieät Nam buoäc phaûi ñaùp öùng ñöôïc caùc yeâu caàu ngaøy caøng khaét khe hôn cuûa thò tröôøng theá giôùi. Vì theá, coù theå xem vieäc trieån khai hoaït ñoäng SXSH laø ñoøi hoûi taát yeáu vôùi nöôùc ta hieän nay. 1.2. LYÙ DO CHOÏN ÑEÀ TAØI Cuøng vôùi söï phaùt trieån cuûa xaõ hoäi noùi chung, ngaønh deät nhuoäm cuõng laø moät trong nhöõng ngaønh muõi nhoïn cuûa nöôùc ta. Naêm 2008, saûn löôïng coâng nghieäp ngaønh deät nhuoäm ñaït tôùi 1 tyû meùt vaûi/naêm, kim ngaïch xuaát khaåu ñöùng thöù hai sau ngaønh xuaát khaåu daàu thoâ. Vôùi toác ñoä taêng tröôûng cao trong nhöõng naêm qua töø 11 – Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 2 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly 14%, ngaønh deät nhuoäm ñang ñoùng goùp phaàn lôùn vaøo taêng tröôûng kinh teá cuûa caû nöôùc. Tuy nhieân, ngoaøi nhöõng taùc ñoäng tích cöïc ñeán neàn kinh teá, ngaønh deät nhuoäm cuõng ñang gaây ra nhöõng vaán ñeà veà moâi tröôøng caàn quan taâm. Nöôùc thaûi mang ñoä kieàm/ ñoä axít cao, maøu ñaäm, chöùa nhieàu chaát höõu cô khoù phaân huûy, neáu khoâng ñöôïc xöû lyù toát tröôùc khi thaûi ra moâi tröôøng thì seõ gaây oâ nhieãm nguoàn nöôùc, aûnh höôûng ñeán söùc khoûe daân sinh. Khí thaûi, nhieät töø caùc maùy moùc vaän haønh, loø hôi, loø daàu ñaõ laøm cho baàu khoâng khí noùng leân, gaây oâ nhieãm khoâng khí. Do ñoù, coù theå noùi ngaønh coâng nghieäp naøy ñang chòu söï kieåm soaùt, khoáng cheá veà maët moâi tröôøng ngaøy caøng chaët cheõ. Hieän nay, Coâng ty TNHH Nam Thaønh tuy khoâng naèm trong “Danh saùch Ñen” danh muïc caùc coâng ty gaây oâ nhieãm naëng nhöng cuõng ñang taïo neân moät soá böùc xuùc veà moâi tröôøng. Hôn nöõa, ôû ñaây chöa coù khaùi nieäm gì veà SXSH, hoï luoân cho raèng vieäc tieâu hao nguyeân lieäu vaø naêng löôïng trong saûn xuaát laø ñieàu khoâng theå traùnh khoûi, hoï chæ quan taâm ñeán vaán ñeà laøm sao xöû lyù chaát thaûi khi noù phaùt sinh chöù khoâng nghæ ñeán giaûi phaùp ngaên ngöøa chaát thaûi phaùt sinh. Ñoà aùn toát nghieäp “Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp SXSH cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh” nhaèm giuùp coâng ty coù moät caùi nhìn môùi veà SXSH, veà nhöõng vaø lôïi ích veà maët kinh teá vaø moâi tröôøng maø SXSH ñem laïi, goùp phaàn vaøo söï phaùt trieån beàn vöõng cuûa coâng ty. 1.3. MUÏC TIEÂU CUÛA ÑEÀ TAØI - Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp SXSH, phaân tích, ñaùnh giaù vaø löïa choïn caùc giaûi phaùp khaû thi phuø hôïp vôùi hieän traïng thöïc teá cuûa coâng ty TNHH Nam Thaønh. - Xem ñoà aùn naøy laø cô sôû, taøi lieäu tham khaûo cho coâng ty Nam Thaønh vaø caùc cô quan chöùc naêng coù theå xem xeùt vaøø trieån khai aùp duïng SXSH trong thôøi gian tôùi. Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 3 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly 1.4. NOÄI DUNG NGHIEÂN CÖÙU Ñeå thöïc hieän caùc muïc tieâu neâu treân, ñoà aùn seõ taäp trung nghieân cöùu caùc noäi dung sau: - Toång quan veà SXSH, tình hình aùp duïng SXSH taïi Vieät Nam vaø treân theá giôùi. - Toång quan veà ngaønh nhuoäm. - Tìm hieåu veà quaù trình saûn xuaát vaø hieän traïng moâi tröôøng taïi coâng ty TNHH Nam Thaønh. - Xaùc ñònh caùc doøng thaûi, caùc coâng ñoaïn ñoaïn gaây laõng phí nhaát, caân baèng vaät chaát – naêng löôïng - Phaân tích nguyeân nhaân gaây ra doøng thaûi vaø ñeà xuaát caùc giaûi phaùp SXSH. - Ñaùnh giaù vaø löïa choïn caùc giaûi phaùp SXSH coù tính khaû thi nhaát veà maët kinh teá, kyõ thuaät, moâi tröôøng, phuø hôïp vôùi ñieàu kieän thöïc teá cuûa coâng ty. - Leân keá hoaïch chuaån bò thöïc hieän caùc giaûi phaùp SXSH. 1.5. ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHAÏM VI NGHIEÂN CÖÙU 1.5.1. Ñoái töôïng nghieân cöùu Coâng ty TNHH Nam Thaønh, Ñöôøng soá 09, Loâ soá 02, Khu Coâng nghieäp Taân Taïo, Quaän Bình Taân, TP. Hoà Chí Minh. 1.5.2. Phaïm vi nghieân cöùu Do thôøi gian thöïc hieän ñoà aùn coù haïn neân ñeà taøi chæ döøng laïi ôû vieäc nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp SXSH vaø phaân tích, löïa choïn caùc giaûi phaùp khaû thi, phuø hôïp vôùi hieän traïng thöïc teá cuûa coâng ty ñeå thöïc hieän ñöôïc. 1.5.3. Giôùi haïn thôøi gian Ñoà aùn ñöôïc thöïc hieän töø ngaøy 19/04/2010 ñeán ngaøy 19/07/2010. 1.6. PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU 1.6.1. Phöông phaùp luaän Caùc böôùc nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp SXSH taïi coâng ty Nam Thaønh ñöôïc toùm taét theo sô ñoà sau: Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 4 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly 1.6.2. Phöông phaùp nghieân cöùu a. Phöông phaùp thu thaäp thoâng tin - Thu thaäp thoâng tin töø caùc taøi lieäu, giaùo trình, baøi giaûng ñaõ ñöôïc hoïc vaø tham khaûo, caùc thoâng tin ñöôïc ñaêng taûi treân caùc webside coù lieân quan ñeán SXSH, ñeán ngaønh nhuoäm. - Thu thaäp caùc taøi lieäu lieân quan ñeán ñaëc tröng oâ nhieãm moâi tröôøng cuûa ngaønh nhuoäm. Hình 1.1. Sô ñoà phöông phaùp luaän nghieân cöùu. Khaûo saùt hoaït ñoäng saûn xuaát; caùch thöùc vaän haønh loø hôi vaø caáp hôi cho xöôûng nhuoäm cuûa coâng ty. Thu thaäp taøi lieäu Toång quan veà coâng ty TNHH Nam Thaønh Toång quan veà SXSH vaø ngaønh nhuoäm Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp SXSH cho coâng ty Nam Thaønh - Khaûo saùt hieän traïng söû duïng nguyeân vaät lieäu, naêng löôïng taïi coâng ty. - Löïa choïn troïng taâm ñaùnh giaù SXSH. - Nghieân cöùu, ñeà xuaát caùc giaûi phaùp SXSH. - Phaân tích, löïa choïn caùc giaûi phaùp khaû thi phuø hôïp vôùi hieän traïng thöïc teá cuûa coâng ty. Toång hôïp taøi lieäu Vieát baùo caùo Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 5 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly - Thu thaäp caùc thoâng tin veà quy trình saûn xuaát, nhu caàu söû duïng nguyeân vaät lieäu, naêng löôïng vaø hieän traïng moâi tröôøng taïi coâng ty. b. Phöông phaùp khaûo saùt thöïc teá - Khaûo saùt phöông caùch quaûn lyù vaø xöû lyù chaát thaûi hieän coù taïi coâng ty. - Khaûo saùt quaù trình quaûn lyù, caùch thöùc nhuoäm vaûi, vaän haønh loø hôi, caáp hôi cho quaù trình nhuoäm. c. Toång hôïp vaø phaân tích caùc taøi lieäu thu thaäp ñöôïc - Toång hôïp, phaân tích caùc taøi lieäu veà nhu caàu söû duïng nguyeân vaät lieäu – naêng löôïng taïi coâng ty. - Treân cô sôû phaân tích caùc döõ lieäu ñoù, xaùc ñònh troïng taâm ñaùnh giaù SXSH cho coâng ty. d. Phöông phaùp phaân tích chi phí lôïi ích Ñeå coù theå aùp duïng SXSH thì caàn phaûi chöùng minh raèng khi aùp duïng SXSH coâng ty thu ñöôïc lôïi nhuaän roõ raøng. Ñoàng thôøi xem xeùt tính khaû thi veà maët kinh teá vaø moâi tröôøng cuûa caùc giaûi phaùp. e. Phöông phaùp troïng soá Döïa vaøo heä soá ñeå löïa choïn caùc giaûi phaùp SXSH. f. Phöông phaùp chuyeân gia - Ñoù laø söï chæ daãn vaø hoã trôï cuûa giaùo vieân höôùng daãn, tham khaûo yù kieán cuûa caùc nhoùm SXSH trong quaù trình nghieân cöùu. - Ñeà xuaát vaø löïa choïn caùc cô hoäi SXSH khaû thi ñeå thöïc hieän thoâng qua vieäc trao ñoåi, thoáng nhaát yù kieán vôùi nhoùm SXSH vaø chuyeân gia SXSH. 1.7. YÙ NGHÓA CUÛA ÑEÀ TAØI 1.7.1. YÙ nghóa khoa hoïc Ñeà taøi ñöôïc thöïc hieän döïa treân cô sôû khoa hoïc laø caùc moân hoïc nhö: kyõ thuaät nhuoäm – in hoa, phaân tích heä thoáng, quaûn lyù chaát thaûi raén, chaát thaûi nguy haïi, saûn xuaát saïch hôn. Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 6 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly 1.7.2. YÙ nghóa thöïc tieãn Vaán ñeà oâ nhieãm moâi tröôøng, tieâu thuï ñieän, nöôùc raát cao laø vaán ñeà ñang ñöôïc chuù troïng quan taâm trong nhieàu ngaønh coâng nghieäp noùi chung, trong ñoù coù ngaønh deät nhuoäm. Do ñoù, ñeå taïo ra saûn phaåm thaân thieän vôùi moâi tröôøng thì vieäc aùp duïng SXSH laø moät yeâu caàu caàn thieát trong vieäc giaûm thieåu ñöôïc chaát thaûi vaø giaûm tieâu toán nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân ñang daàn caïn kieät. Giaûi phaùp SXSH ñang ñöôïc thöïc hieän phoå bieán ôû nöôùc ngoaøi vaø hieän nay cuõng ñang ñöôïc nghieân cöùu aùp duïng ôû nöôùc ta moät caùch roäng raõi. Ñaây laø moät caùch tieáp caän môùi trong vieäc thöïc hieän saûn xuaát coù hieäu quaû caû veà kinh teá vaø moâi tröôøng vì quaù trình naøy luoân ñi theo saùt vôùi caùc hoaït ñoäng saûn xuaát thöïc teá cuûa coâng ty. Maët khaùc khi doanh nghieäp aùp duïng SXSH taïo tieàn ñeà cho vieäc ñaït ñöôïc ISO 14001 deã daøng hôn. Thöïc teá cuõng ñaõ coù nhieàu nhieàu cô sôû, doanh nghieäp ñaït ñaït ñöôïc raát nhieàu lôïi ích sau khi aùp duïng SXSH. Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 7 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly Chöông 2 TOÅNG QUAN VEÀ SAÛN XUAÁT SAÏCH HÔN 2.1. ÑÒNH NGHÓA SAÛN XUAÁT SAÏCH HÔN Khaùi nieäm SXSH laàn ñaàu tieân ñöôïc Chöông trình moâi tröôøng Lieân Hôïp Quoác (UNEP) xaây döïng vaø giôùi thieäu töø nhöõng naêm 1990, vôùi ñònh nghóa: “SXSH laø vieäc aùp duïng lieân tuïc chieán löôïc phoøng ngöøa toång hôïp veà moâi tröôøng vaøo caùc quaù trình saûn xuaát, saûn phaåm vaø dòch vuï nhaèm naâng cao hieäu suaát sinh thaùi vaø giaûm thieåu ruûi ro cho con ngöôøi vaø moâi tröôøng”. Ø Ñoái vôùi quaù trình saûn xuaát: SXSH bao goàm baûo ñaûm nguyeân lieäu vaø naêng löôïng; loaïi tröø caùc nguyeân lieäu ñoäc haïi, giaûm löôïng vaø tính ñoäc haïi cuûa taát caû caùc chaát thaûi ngay taïi nguoàn thaûi. Ø Ñoái vôùi saûn phaåm: SXSH chuù troïng giaûm thieåu taùc ñoäng tieâu cöïc cuûa saûn phaåm leân moâi tröôøng, söùc khoûe vaø söï an toaøn: + Trong suoát voøng ñôøi cuûa saûn phaåm; + Töø khaâu khai thaùc nguyeân lieäu qua khaâu saûn xuaát vaø söû duïng, ñeán khaâu thaûi boû cuoái cuøng cuûa saûn phaåm. Ø Ñoái vôùi dòch vu ï: SXSH keát hôïp nhöõng lôïi ích veà moâi tröôøng vaøo thieát keá vaø cung caáp dòch vuï. Beân caïnh ñoù, SXSH coøn coù caùc khaùi nieäm khaùc nhö: Giaûm thieåu chaát thaûi/kieåm toaùn phoøng ngöøa chaát thaûi; phoøng ngöøa oâ nhieãm; hieäu suaát sinh thaùi; saûn xuaát khoâng pheá thaûi; coâng ngheä saïch/saûn xuaát saïch; naêng suaát xanh.v.v… Nhaän xeùt: Nhö vaäy, ñieåm khaùc bieät chính giöõa xöû lyù cuoái ñöôøng oáng (EOP) vaø SXSH laø thôøi ñieåm haønh ñoäng. EOP laø phöông phaùp tieáp caän tieán haønh sau khi vaán ñeà ñaõ phaùt sinh, “phaûn öùng vaø xöû lyù”; trong khi ñoù, SXSH laïi mang tính chuû ñoäng, theo “trieát lyù döï ñoaùn vaø phoøng ngöøa”. Phoøng ngöøa, nhö ñaõ ñöôïc thöøa nhaän Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 8 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly roäng raõi, luoân luoân toát hôn xöû lyù, theo caùch hieåu "phoøng beänh hôn chöõa beänh". Khi vieäc giaûm thieåu chaát thaûi vaø oâ nhieãm thoâng qua SXSH ñöôïc tieán haønh thì möùc tieâu thuï nguyeân lieäu thoâ vaø naêng löôïng cuõng seõ giaûm theo. SXSH luoân höôùng tôùi hieäu quaû söû duïng ñaàu vaøo tieán saùt möùc 100% trong giôùi haïn veà tính khaû thi kinh teá. Moät ñieåm quan troïng caàn nhaán maïnh raèng, SXSH khoâng phaûi chæ ñôn thuaàn laø vaán ñeà thay ñoåi thieát bò maø coøn ñeà caäp tôùi thay ñoåi thaùi ñoä quan ñieåm, aùp duïng caùc bí quyeát vaø caûi tieán quy trình saûn xuaát cuõng nhö caûi tieán saûn phaåm. 2.2. CAÙC ÑIEÀU KIEÄN TIEÂN QUYEÁT KHI AÙP DUÏNG SXSH Ø Töï nguyeän, coù söï cam keát cuûa ban laõnh ñaïo: Moät chöông trình SXSH thaønh coâng laø chöông trình coù söï töï nguyeän vaø cam keát maïnh meõ töø phía laõnh ñaïo. Chöông trình naøy yeâu caàu söï tham gia vaø giaùm saùt tröïc tieáp cuõng nhö thaùi ñoä nghieâm tuùc ñöôïc phaûn aùnh qua haønh ñoäng, chöù khoâng chæ trong lôøi noùi. Ø Coù söï tham gia cuûa coâng nhaân vaän haønh: Nhöõng ngöôøi giaùm saùt vaø vaän haønh caàn phaûi tham gia tích cöïc ngay töø thôøi ñieåm ban ñaàu cuûa chöông trình SXSH. Coâng nhaân vaän haønh laø nhöõng ngöôøi ñoùng goùp ñaùng keå trong vieäc xaùc ñònh vaø thöïc hieän caùc giaûi phaùp SXSH. Ø Laøm vieäc theo nhoùm: Ñeå ñaùnh giaù SXSH thaønh coâng, khoâng theå tieán haønh ñoäc laäp, maø phaûi coù söï ñoùng goùp yù kieán cuûa caùc thaønh vieân trong nhoùm SXSH. Ø Tieáp caän coù heä thoáng: Ñeå SXSH trôû neân coù hieäu quaû vaø beàn vöõng, caàn phaûi xaây döïng vaø ñöa vaøo aùp duïng moät tieáp caän coù heä thoáng. Ban ñaàu, khi laøm vieäc vôùi moät soá phaàn cô baûn coù theå seõ laø haáp daãn vì seõ ñem laïi ngay caùc lôïi ích. Nhöng moái quan taâm naøy cuõng seõ nhanh choùng nguoäi ñi neáu nhö khoâng coù caùc lôïi ích beàn vöõng laâu daøi. Chính vì vaäy, caàn phaûi coù theâm thôøi gian vaø noã löïc ñeå ñaûm baûo tieáp caän ñöôïc thöïc hieän laø coù heä thoáng vaø coù toå chöùc. Ø Phöông phaùp luaän khoa hoïc: Ñeå SXSH beàn vöõng vaø coù hieäu quaû, caàn phaûi aùp duïng vaø tuaân thuû caùc böôùc cuûa phöông phaùp luaän ñaùnh giaù SXSH. Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 9 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly 2.3. PHÖÔNG PHAÙP LUAÄN CUÛA MOÄT CHÖÔNG TRÌNH SXSH Ñaùnh giaù SXSH laø moät quy trình lieân tuïc laëp ñi laëp laïi, bao goàm 6 böôùc cô baûn ñöôïc minh hoïa trong hình 2.1 döôùi ñaây: Œ Böôùc 1. Khôûi ñoäng ( Getting Stared) goàm 3 nhieäm vuï - NV1: Thaønh laäp ñoäi SXSH (Designate CP team) - NV2: Lieät keâ caùc coâng ñoaïn saûn xuaát (List of process step) - NV3: Xaùc ñònh vaø löïa choïn caùc coâng ñoaïn gaây laõng phí (Indentify and select wasteful unit operation)  Böôùc 2. Phaân tích caùc coâng ñoaïn (Analysis of process step ) - NV4: Chuaån bò sô ñoà coâng ngheä chi tieát (Process flow chart) - NV5: Caân baèng vaät lieäu – naêng löôïng (Make meterial - Enerygy balance) - NV6: Tính toaùn chi phí theo doøng thaûi (Assign cost to waste streams) - NV7: Phaân tích nguyeân nhaân gaây ra doøng thaûi (Cause analysis) Böôùc 3 Ñeà xuaát caùc giaûi phaùp SXSH Böôùc 2 Phaân tích caùc coâng ñoaïn SX Böôùc 6 Duy trì SXSH Böôùc 5 Thöïc hieän caùc giaûi phaùp SXSH Böôùc 4 Löïa choïn caùc giaûi phaùp SXSH Böôùc 1 Khôûi ñoäng Hình 2.1. Sô ñoà caùc böôùc thöïc hieän SXSH. Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 10 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly Ž Böôùc 3. Ñeà xuaát caùc giaûi phaùp (SXSH (Development of CP Oppertunities) Döïa treân keát quaû ñaõ laøm ôû caùc böôùc tröôùc, böôùc naøy seõ phaùt trieån, lieät keâ vaø moâ taû caùc giaûi phaùp SXSH coù theå laøm ñöôïc. - NV8: Xaây döïng caùc cô hoäi SXSH (Generating CP options) - NV9: Löïa choïn caùc cô hoäi coù khaû naêng nhaát (Selec workable Opportunities)  Böôùc 4. Löïa choïn caùc giaûi phaùp SXSH ( Selection of CP options ) - NV10: Ñaùnh giaù tính khaû thi veà kyõ thuaät (Technical Feasibility) - NV11: Ñaùnh giaù tính khaû thi veà kinh teá (Financial Viability) - NV12:._. Ñaùnh giaù tính khaû thi veà moâi tröôøng (Environmental Feasibility) - NV13: Löïa choïn caùc giaûi phaùp ñeå thöïc hieän (Select Solutions for Implementation)  Böôùc 5. Thöïc hieän caùc giaûi phaùp SXSH (Implaementation of CP options) - NV14: Chuaån bò thöïc hieän (Prepare for Implementation) - NV15: Thöïc hieän caùc giaûi phaùp SXSH (Implement CP Options) - NV16: Giaùm saùt vaø ñaùnh giaù keát quaû (Monitor and Evaluate results) ‘ Böôùc 6. Duy trì SXSH (Sustainining CP) - NV17: Duy trì caùc giaûi phaùp SXSH (Sustain CP) - NV18: Löïa choïn coâng ñoaïn tieáp theo cho troïng taâm ñaùnh giaù. (Select new focus area for next CPA). (Tieáp theo ñeán nhieäm vuï 3 cuûa böôùc 1) 2.4. CAÙC GIAÛI PHAÙP SXSH Caùc giaûi phaùp SXSH khoâng chæ ñôn thuaàn laø thay ñoåi thieát bò, maø coøn laø caùc thay ñoåi trong vaän haønh vaø quaûn lyù cuûa moät doanh nghieäp. Caùc giaûi phaùp SXSH coù theå ñöôïc chia thaønh 3 nhoùm sau: Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 11 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly Œ Giaûm chaát thaûi taïi nguoàn Ø Quaûn lyù noäi vi: Ñaây laø kyõ thuaät SXSH ñôn giaûn nhaát. Quaûn lyù noäi vi khoâng ñoøi hoûi chi phí ñaàu tö vaø coù theå ñöôïc thöïc hieän ngay sau khi phaùt hieän caùc vaán ñeà thuoäc phaïm vi naøy. Caùc ví duï cuûa quaûn lyù noäi vi coù theå laø quaûn lyù nhaø xöôûng toát, khaéc phuïc caùc ñieåm roø ræ, ñoùng van nöôùc hay taét caùc thieát bò khi khoâng söû duïng ñeå traùnh toån thaát. Maëc duø quaûn lyù noäi vi laø ñôn giaûn nhöng vaãn caàn coù söï quan taâm cuûa ban laõnh daïo cuõng nhö vieäc ñaøo taïo nhaân vieân. Ø Kieåm soaùt quaù trình toát hôn: Ñeå ñaûm baûo caùc ñeàu kieän saûn xuaát ñöôïc toái öu hoùa veà maët tieâu thuï nguyeân lieäu, saûn xuaát vaø phaùt sinh chaát thaûi. Caùc thoâng soá cuûa quaù trình saûn xuaát nhö nhieät ñoä, thôøi gian, aùp suaát, toác ñoä…, caàn ñöôïc giaùm saùt vaø duy trì caøng gaàn vôùi ñieàu kieän toái öu caøng toát. Cuõng nhö ñoái vôùi quaûn lyù noäi vi, vieäc kieåm soaùt quaù trình toát hôn ñoøi hoûi söï quan taâm cuûa ban laõnh ñaïo cuõng nhö vieäc giaùm saùt ngaøy moät hoaøn chænh hôn. Ø Thay ñoåi nguyeân vaät lieäu: Laø vieäc thay theá caùc nguyeân lieäu ñang söû duïng baèng caùc nguyeân lieäu khaùc ít ñoäc haïi, deã taùi taïo vaø thaân thieän vôùi moâi tröôøng hôn. Hình 2.2. Sô ñoà phaân loaïi caùc giaûi phaùp SXSH. PHAÂN LOAÏI CAÙC GIAÛI PHAÙP SXSH Giaûm chaát thaûi taïi nguoàn Coâng ngheä saûn xuaát môùi Caûi tieán thieát bò Thay ñoåi nguyeân lieäu Kieåm soaùt toát quaù trình Quaûn lyù noäi vi Caûi tieán saûn phaåm Tuaàn hoaøn Taän thu, taùi söû duïng taïi choã Taïo ra saûn phaåm phuï Thay ñoåi saûn phaåm Thay ñoåi bao bì Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 12 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly Thay ñoåi nguyeân vaät lieäu cuõng coù theå mua nguyeân lieäu coù chaát löôïng toát hôn ñeå ñaït ñöôïc hieäu suaát söû duïng cao hôn. Ø Caûi tieán thieát bò: Laø vieäc thay ñoåi thieát bò ñaõ coù ñeå nguyeân lieäu toån thaát ít hôn. Vieäc caûi tieán caùc thieát bò coù theå laø ñieàu chænh toác ñoä maùy, laø toái öu kích thöôùc kho chöùa, laø vieäc baûo oân beà maët noùng hay laïnh, hoaëc thieát keá caûi thieän caùc boä phaän caàn thieát trong thieát bò. Ø Söû duïng coâng ngheä saûn xuaát môùi: Laø vieäc laép ñaët caùc thieát bò môùi, hieän ñaïi vaø coù hieäu quaû hôn, giaûi phaùp naøy yeâu caàu chi phí ñaàu tö cao hôn caùc giaûi phaùp SXSH khaùc, do ñoù caàn phaûi ñöôïc nghieân cöùu caån thaän. Maëc duø vaäy, tieàm naêng tieát kieäm vaø caûi thieän chaát löôïng coù theå cao hôn so vôùi caùc giaûi phaùp khaùc.  Tuaàn hoaøn Ø Taän thu vaø taùi söû duïng taïi choã: Laø vieäc thu gom chaát thaûi vaø söû duïng laïi cho quaù trình saûn xuaát (ví duï nhö söû duïng laïi nöôùc giaët töø moät quaù trình cho moät quaù trình khaùc). Ø Taïo ra caùc saûn phaåm phuï: Laø vieäc thu gom vaø xöû lyù caùc doøng thaûi ñeå coù theå trôû thaønh moät saûn phaåm môùi hoaëc ñeå baùn ra cho caùc cô sôû saûn xuaát khaùc (ví duï: löôïng men bia dö thöøa coù theå ñöôïc söû duïng laøm thöùc aên cho lôïn, cho caù hay laøm caùc chaát ñoän thöïc phaåm). Ž Caûi tieán saûn phaåm Ø Thay ñoåi saûn phaåm: Laø vieäc xem xeùt laïi saûn phaåm vaø caùc yeâu caàu ñoái vôùi saûn phaåm ñoù. Caûi thieän thieát keá saûn phaåm coù theå tieát kieäm ñöôïc löôïng nguyeân lieäu vaø hoaù chaát ñoäc haïi söû duïng. Ø Caùc thay ñoåi veà bao bì: Laø vieäc giaûm thieåu löôïng bao bì söû duïng, ñoàng thôøi baûo veä ñöôïc saûn phaåm. Ví duï nhö söû duïng bìa cac-toâng cuõ thay theá cho caùc loaïi xoáp ñeå baûo veä caùc vaät deã vôõ. Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 13 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly 2.5. CAÙC LÔÏI ÍCH TÖØ VIEÄC THÖÏC HIEÄN SXSH SXSH coù yù nghóa ñoái vôùi taát caû caùc doanh nghieäp, khoâng keå qui moâ lôùn hay nhoû. SXSH giuùp caùc doanh nghieäp taêng lôïi nhuaän, giaûm chaát thaûi. Caùc lôïi ích naøy coù theå toùm taét nhö sau: 2.5.1. Giaûm chi phí saûn xuaát SXSH giuùp laøm giaûm vieäc söû duïng laõng phí nguyeân vaät lieäu, naêng löôïng trong quaù trình saûn xuaát, thoâng qua vieäc söû duïng nguyeân vaät lieäu vaø naêng löôïng moät caùch hieäu quaû hôn. Ngoaøi ra, vieäc aùp duïng SXSH coøn coù nhieàu khaû naêng thu hoài vaø taùi söû duïng caùc pheá phaåm, tieát kieäm ñöôïc nguyeân vaät lieäu ñaàu vaøo vaø chi phí xöû lyù. 2.5.2. Giaûm chi phí chi phí xöû lyù chaát thaûi SXSH seõ laøm giaûm khoái löôïng nguyeân vaät lieäu thaát thoaùt ñi vaøo doøng thaûi vaø ngaên ngöøa oâ nhieãm taïi nguoàn, do ñoù seõ laøm giaûm khoái löôïng vaø toác ñoä ñoäc haïi cuûa chaát thaûi cuoái ñöôøng oáng, vì vaäy chi phí lieân quan ñeán xöû lyù chaát thaûi seõ giaûm vaø chaát löôïng moâi tröôøng cuûa coâng ty cuõng ñöôïc caûi thieän. 2.5.3. Cô hoäi thò tröôøng môùi ñöôïc caûi thieän Nhaän thöùc veà caùc vaán ñeà moâi tröôøng cuûa ngöôøi tieâu duøng ngaøy caøng taêng taïo neân nhu caàu veà caùc saûn phaåm xanh treân thò tröôøng quoác teá. Ñieàu naøy môû ra cô hoäi thò tröôøng môùi vaø saûn xuaát ra saûn phaåm coù chaát löôïng cao vôùi giaù thaønh caïnh tranh hôn neáu taäp trung noã löïc vaøo SXSH. SXSH seõ taïo ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå thöïc hieän heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng theo tieâu chuaån ISO 14000, ISO 14001, môû ra moät thò tröôøng môùi vaø khaû naêng tieáp caän thò tröôøng xuaát khaåu toát hôn. 2.5.4. Caûi thieän hình aûnh doanh nghieäp SXSH phaûn aùnh vaø caûi thieän hình aûnh chung veà doanh nghieäp. Moät doanh nghieäp vôùi hình aûnh "xanh" seõ ñöôïc xaõ hoäi vaø caùc cô quan chöùc naêng coù caùi nhìn thieän caûm hôn vì ñaõ quan taâm ñeán vaán ñeà moâi tröôøng. Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 14 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly 2.5.5. Tieáp caän caùc nguoàn taøi chính deã daøng hôn Hieän nay, caùc döï aùn ñaàu tö cho SXSH bao goàm caùc thoâng tin veà tính khaû thi veà kyõ thuaät, kinh teá, moâi tröôøng. Ñaây laø cô sôû cho vieäc tieáp nhaän caùc hoã trôï cuûa ngaân haøng hoaëc caùc quyõ moâi tröôøng. Caùc cô quan taøi chính quoác teá ñaõ nhaän thöùc roõ caùc vaán ñeà BVMT vaø xem xeùt caùc ñeà nghò vay voán töø goùc ñoä moâi tröôøng. Vieäc laäp keá hoaïch haønh ñoäng veà SXSH gaén lieàn vôùi keá hoaïch saûn xuaát kinh doanh cuûa caùc doanh nghieäp seõ mang laïi aán töôïng toát veà yù thöùc BVMT cuûa caùc doanh nghieäp tôùi caùc toå chöùc cho vay voán. Vôùi vieäc laøm naøy, khaû naêng tieáp caän vôùi caùc nguoàn hoã trôï taøi chính cuûa caùc doanh nghieäp seõ trôû neân deã daøng hôn. 2.5.6. Moâi tröôøng laøm vieäc toát hôn Beân caïnh caùc lôïi ích kinh teá vaø moâi tröôøng, SXSH coøn caûi thieän caùc ñieàu kieän an toaøn, söùc khoûe ngheà nghieäp cho nhaân vieân. Caùc ñieàu kieän laøm vieäc thuaän lôïi laøm taêng yù thöùc vaø thuùc ñaåy nhaân vieân quan taâm kieåm soaùt chaát thaûi traùnh laõng phí, gaây oâ nhieãm laøm maát myõ quan, aûnh höôûng ñeán söùc khoeû ngöôøi saûn xuaát. 2.5.7. Tuaân thuû caùc qui ñònh, luaät moâi tröôøng toát hôn SXSH giuùp vieäc xöû lyù chaát thaûi hieäu quaû vaø reû tieàn hôn do löu löôïng vaø taûi löôïng caùc chaát thaûi giaûm hoaëc loaïi boû nguyeân nhaân gaây ra caùc chaát thaûi. Ñieàu naøy coù yù nghóa ñoái vôùi moâi tröôøng ñoàng thôøi deã daøng ñaùp öùng, thoûa maõn caùc tieâu chuaån, qui ñònh cuûa luaät moâi tröôøng ñaõ ban haønh. 2.6. NHÖÕNG THUAÄN LÔÏI VAØ KHOÙ KHAÊN KHI THÖÏC HIEÄN SXSH 2.6.1. Thuaän lôïi - Vieät Nam ñaõ kyù tuyeân ngoân quoác teá veà SXSH vaøo thaùng 9/1999. Quan ñieåm chieán löôïc phaùt trieån kinh teá, xaõ hoäi cuûa Vieät Nam laø taêng tröôûng nhanh, hieäu quaû vaø beàn vöõng. Söï beàn vöõng trong phaùt trieån phaûi döïa treân ba neàn taûng laø kinh teá, xaõ hoäi vaø moâi tröôøng. Caùc neàn taûng naøy phaûi ñöôïc keát hôïp haøi hoøa vôùi nhau. SXSH laø moät caùch tieáp caän lieân keát ñöôïc lôïi ích cuûa caû ba maët ñoù. Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 15 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly - Thuû töôùng chính phuû ñaõ coù quyeát ñònh (4/2003) veà “keá hoaïch xöû lyù trieät ñeå caùc cô sôû gaây oâ nhieãm nghieâm troïng”. Trong ñoù, chính phuû xaùc ñònh phaûi ñaåy maïnh aùp duïng caùc coâng ngheä saïch vaø thaân thieän vôùi moâi tröôøng. - Söï quan taâm cuûa caùc cô quan quaûn lyù, cuûa caùc toå chöùc trong vaø ngoaøi nöôùc. Caùc toå chöùc quoác teá ñaõ taøi trôï tieàn, nhaân löïc vaø cung caáp nhöõng thoâng tin quyù giaù giuùp ta trieån khai thöïc hieän SXSH nhö: Chöông trình moâi tröôøng cuûa Lieân hieäp quoác “Coâng nghieäp vaø moâi tröôøng” (UNEPIE); Toå chöùc ngaân haøng theá giôùi (WB); Toå chöùc phaùt trieån coâng nghieäp cuûa Lieân hieäp quoác (UNIDO); Hoäi ñoàng doanh nghieäp vì söï phaùt trieån beàn vöõng theá giôùi (WBESD).v.v… - Coù caùc döï aùn thöû nghieäm, trình dieãn thaønh coâng vaø thuyeát phuïc. - Vieät Nam ñaõ gia nhaäp WTO neân söùc eùp caïnh tranh saûn phaåm treân thò tröôøng quoác teá gia taêng maïnh. - Nhaän thöùc, kieán thöùc veà SXSH ngaøy caøng trôû neân quen thuoäc ñoái vôùi doanh nghieäp. 2.6.2. Khoù khaên Thöïc hieän SXSH laø moät bieän phaùp tieáp caän tích cöïc ñeå taêng lôïi nhuaän caûi thieän moâi tröôøng laøm vieäc vaø giaûm thieåu OÂNMT. Tuy nhieân trong quaù trình aùp duïng laïi phaùt sinh caùc raøo caûn sau: Œ Raøo caûn trong noäi boä doanh nghieäp Ø Veà nhaän thöùc cuûa caùc doanh nghieäp - Nhaän thöùc cuûa caùc caáp laõnh ñaïo nhaø maùy veà SXSH coøn haïn cheá, hoï nghó SXSH laø vieäc raát khoù thöïc hieän, aùp duïng toán keùm nhieàu neân coøn nhieàu söï trì treä ôû caáp quaûn lyù. - Ngaïi tieát loä thoâng tin ra ngoaøi, khoâng muoán thay ñoåi quaù trình saûn xuaát. - Thöôøng chuù troïng quaù möùc ñoái vôùi saûn xuaát vaø taäp trung vaøo xöû lyù cuoái ñöôøng oáng. - Chöa ñaùnh giaù cao veà giaù trò cuûa taøi nguyeân thieân nhieân. Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 16 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly - Xem SXSH nhö laø moät döï aùn chöù khoâng phaûi laø moät chieán löôïc ñöôïc thöïc hieän lieân tuïc cuûa coâng ty. Ø Veà kyõ thuaät - Thieáu caùc phöông tieän kyõ thuaät ñeå ñaùnh giaù SXSH hieäu quaû. - Naêng löïc kyõ thuaät coøn haïn cheá, hoà sô ghi cheùp veà saûn xuaát coøn ngheøo naøn. - Trong raát nhieàu tröôøng hôïp, caùc coâng ty khoâng coù ñuû caùn boä chuyeân moân vaø kyõ naêng ñeå aùp duïng caùc phöông phaùp SXSH hoaëc khoâng coù ñuû thoâng tin veà coâng ngheä toát nhaát hieän coù vaø coâng ngheä haáp daãn veà maët kinh teá.  Caùc raøo caûn töø beân ngoaøi - Thieáu caùc chuyeân gia tö vaán veà SXSH cho caùc ngaønh coâng nghieäp khaùc nhau. - Vieäc tieáp caän caùc nguoàn taøi chính ñaàu tö cho SXSH coøn nhieàu thuû tuïc phieàn haø, raéc roái. - Luaät moâi tröôøng chöa coù tính nghieâm minh, vieäc cöôõng cheá thöïc hieän luaät chöa chaët cheõ. Caùc qui ñònh veà moâi tröôøng coøn quaù taäp trung vaøo xöû lyù cuoái ñöôøng oáng. 2.7. TÌNH HÌNH VAØ DUÏNG SXSH TREÂN THEÁ GIÔÙI VAØ ÔÛ VIEÄT NAM 2.7.1. Treân theá giôùi - Naêm 1989, chöông trình Moâi tröôøng cuûa Lieân Hôïp Quoác (UNEP) ñaõ ñöa ra saùng kieán veà SXSH, caùc hoaït ñoäng SXSH cuûa UNEP ñaõ daãn ñaàu phong traøo vaø ñoäng vieân caùc ñoái taùc quaûng baù khaùi nieäm SXSH treân toaøn theá giôùi. - Naêm 1990 toå chöùc Hôïp taùc vaø Phaùt trieån kinh teá (OECD) ñaõ xaây döïng caùc höôùng hoaït ñoäng veà SXSH treân cô sôû chöông trình hôïp taùc vôùi UNEP veà “Coâng ngheä vaø Moâi tröôøng”. - Naêm 1994, coù hôn 32 Trung taâm SXSH ñöôïc thaønh laäp, trong ñoù coù Vieät Nam. Naêm 1998, UNEP chuaån bò tuyeân ngoân Quoác teá veà SXSH, chính saùch tuyeân boá cam keát veà chieán löôïc vaø thöïc hieän SXSH. Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 17 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly - SXSH ñaõ ñöôïc aùp duïng thaønh coâng ôû caùc nöôùc nhö Lithuania, Trung Quoác, AÁn Ñoä, Coäng Hoøa Seùc, Tanzania, Meâhico,… Vaø ñang ñöôïc coâng nhaän laø moät caùch tieáp caän chuû ñoäng, toaøn dieän trong quaûn lyù moâi tröôøng coâng nghieäp. · ÔÛ Lithuania, vaøo nhöõng naêm 1950 chæ coù 4% caùc coâng ty trieån khai SXSH, con soá naøy ñaõ taêng leân 30% vaøo nhöõng naêm 1990. · ÔÛ Coäng hoøa Seùc, 24 tröôøng hôïp nghieân cöùu aùp duïng SXSH ñaõ cho thaáy chaát thaûi coâng nghieäp phaùt sinh ñaõ giaûm gaàn 22.000 taán/naêm, bao goàm caû 10.000 taán chaát thaûi nguy haïi. Nöôùc thaûi ñaõ giaûm 12.000 m3/naêm. Lôïi ích kinh teá öôùc tính khoaûng 24 tyû USD/naêm. · ÔÛ Indonesia, baèng caùch aùp duïng SXSH ñaõ tieát kieäm khoaûng 35.000 USD/naêm (ôû nhaø maùy ximaêng). Thôøi gian thu hoài voán ñaàu tö cho SXSH khoâng ñeán moät naêm. · ÔÛ Trung Quoác, caùc döï aùn thöïc nghieäm taïi 51 coâng ty trong 11 ngaønh coâng nghieäp ñaõ cho thaáy SXSH ñaõ giaûm ñöôïc oâ nhieãm töø 15-31% vaø coù hieäu quaû gaáp 5 laàn so vôùi caùc phöông phaùp truyeàn thoáng. · ÔÛ AÁn Ñoä aùp duïng SXSH cuõng raát thaønh coâng, ñieån hình coâng ty lieân doanh HERO HONDA Motors (AÁn Ñoä: 55%, Nhaät:45%) vaø coâng ty Tehri Pulp and Perper Limited (bang Musaffarnagar), sau khi aùp duïng SXSH ñaõ giaûm hôn giaûm hôn 50% nöôùc tieâu thuï, giaûm 26% naêng löôïng tieâu thuï, giaûm 10% löôïng hôi tieâu thuï….Vôùi toång soá tieàn tieát kieäm treân 500.000USD. Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 18 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly Baûng 2.1. Keát quaû aùp duïng SXSH cuûa moät soá nöôùc treân theá giôùi. STT Doanh nghieäp (ngaønh) Quoá gia Tieát kieäm Ñaàu tö (USD) Thôøi gian hoaøn voán 1 Hirsch GmbH (Da) AÙo Tieát kieäm chi phí: 450.000 USD Giaûm: - Da maûnh vuïn thöøa 45% - Acetone 85% 700.000 1,6 naêm 2 Landskrona Galvanoverk (Maï ñieän) Thuïy Ñieån Tieát kieäm chi phí: 80.300 USD Trong ñoù: - Nöôùc: 10.800 USD - Naêng löôïng: 7.100 USD - Hoùa chaát: 24.600 UDS - Dòch vuï: 37.800 USD 421.700 5,5 naêm 4 Robins company (Maï vaø gia coâng kim loaïi) Myõ Tieát kieäm chi phí: 117.000 USD Giaûm chi phí: - Nöôùc söû duïng: 22.000 USD - Hoùa chaát söû duïng: 13.000 USD - Thaûi boû buøn caën vaø chaát thaûi ñoäc haïi: 28.000 USD - Thu nhaäp töø baùn kim loaïi thu hoài töø buøn thaûi: 14.000 USD - Phaân tích taïi phoøng thí nghieäm: 40.000 USD. 240.000 2 naêm 5 Coâng ty saûn xuaát boät giaáy vaø giaáy Ashoka AÁn Ñoä Tieát kieäm chi phí: 118.000 USD 25.000 < 3 thaùng Nguoàn: Saûn xuaát saïch hôn toaøn theá giôùi (Cleaner Production Worldwide), UNEP, 2005. Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 19 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly 2.7.2. ÔÛ Vieät Nam - SXSH ñöôïc bieát ñeán hôn 10 naêm nay, naêm 1998, döôùi söï hoã trôï cuûa UNIDO vaø UNEP, Trung taâm Saûn xuaát saïch quoác gia taïi Vieät Nam ñaõ ñöôïc thaønh laäp. Nhaän thöùc ñöôïc taàm quan troïng cuûa vaán ñeà naøy, ngaøy 22/09/1999, Boä tröôûng Boä Khoa hoïc Coâng ngheä & Moâi tröôøng ñaõ kyù vaøo Tuyeân ngoân quoác teá veà SXSH, theå hieän cam keát cuûa Chính phuû trong vieäc phaùt trieån ñaát nöôùc theo höôùng beàn vöõng. - Theo baùo caùo cuûa Cuïc BVMT (naêm 2002), coù gaàn 28.000 doanh nghieäp hoaït ñoäng trong caùc ngaønh ngheà coù khaû naêng gaây oâ nhieãm moâi tröôøng nhö: saûn xuaát hoùa chaát vaø taåy röûa, saûn xuaát giaáy, deät nhuoäm, thöïc phaåm, thuoäc da, luyeän kim,… ñaõ ñöôïc thoâng baùo veà chöông trình naøy. Nhöng ñeán nay soá löôïng caùc doanh nghieäp tham gia SXSH vaãn coøn nhoû so vôùi soá doanh nghieäp saûn xuaát coâng nghieäp hieän coù ôû nöôùc ta, trong khi tieàm naêng tieát kieäm cho caùc ngaønh coøn raát lôùn. Haàu heát caùc doanh nghieäp khi aùp duïng SXSH ñeàu giaûm ñöôïc töø 20 - 35% löôïng chaát thaûi, tieát kieäm ñöôïc treân 2 - 3 tyû ñoàng/naêm laø phoå bieán. Baûng 2.2. Keát quaû aùp duïng SXSH cuûa moät soá ngaønh coâng nghieäp ôû Vieät Nam. Ngaønh Saûn phaåm Soá löôïng Ñòa ñieåm, Thôøi gian Lôïi nhuaän haøng naêm Deät Chæ, khoùa keùo, sôïi nhuoäm 4 Nam Ñònh, Haø Noäi, TP.HCM, 1999 Tieát kieäm 115.000 USD, giaûm tôùi 14% OÂN KK, 14% caùc khí gaây hieäu öùng nhaø kính (GHG), 20% hoùa chaát söû duïng, 14% ñieän vaø 14% daàu DO. May 1 TP. HCM Tieát kieäm 12,77 tyû ñoàng veà ñieän vaø daàu FO, giaûm thaûi ra moâi tröôøng 10.780 taán CO2. Thöïc phaåm Thaïch traéng, 4 Haûi Phoøng Tieát kieäm 55.000 USD, giaûm tôùi 13% OÂN KK, 78% GHG, 34% chaát thaûi raén, Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 20 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly bia, haûi saûn Ninh Bình, TP.HCM, 1999 40% hoùa chaát söû duïng, 78% tieâu thuï ñieän vaø 13% tieâu thuï than. Mì 1 TP.HCM, 2000 Tieát kieäm 300.000 USD, caùc lôïi ích khaùc chöa ñöôïc ñaùnh giaù. Ñöôøng 1 2001 Tieát kieäm 125.000 USD, caùc lôïi ích khaùc chöa ñöôïc ñaùnh giaù. vaø bia Daàu aên 1 Nhaø maùy daàu Taân Bình - TP. HCM Löôïng nöôùc caàn cho moät taán saûn phaåm giaûm töø 6 - 8 m3 xuoáng coøn 3 - 4 m3; giaûm 700 - 800 m3 nöôùc caàn phaûi xöû lyù trong ngaøy. Löôïng daàu FO söû duïng giaûm khoaûng 1 - 1,5 taán/ngaøy neân löôïng oâ nhieãm khí thaûi ta moâi tröôøng cuõng giaûm. Giaáy in, tissue vaø carton 3 1999 Tieát kieäm 334.000 USD, giaûm 35% OÂN KK, 15% GHG, 20% thaát thoaùt sô sôïi, 30% nöôùc thaûi, 24% tieâu thuï ñieän, 16% daàu, 20% than. Giaáy vaø boät giaáy Boät giaáy 6 Phuù Thoï, TP. HCM Tieát kieäm 370.000 USD, giaûm 42% nöôùc thaûi, 70% taûi löôïng oâ nhieãm COD. Ximaêng 1 Caàn Thô, 2001 Tieát kieäm 249.000 USD, giaûm 14% thaïch cao vaø 7,4% ñieän taám lôïp. Vaät lieäu xaây döïng Taám lôïp amiaêng 1 Coâng ty coå phaàn Baïch Ñaèng Tieát kieäm 252 taán amiaêng/naêm, 350 taán ximaêng/naêm; giaûm tyû leä saûn phaåm hö hoûng töø 1% - 0,3%, giaûm tyû leä saûn phaåm chaát löôïng thaáp töø 5% - 3%; tieát kieäm 247.000 USD/ naêm. Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 21 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly Gaïch 1 Haø Noäi Giaûm phaùt thaûi 344 taán khí CO2/ naêm. Theùp 1 Nam Ñònh Lôùp ræ sau uû moûng hôn khoaûng 50%, giaûm 39% löôïng axit HCl, 39% löôïng saûn phaåm keùm chaát löôïng, tieát kieäm 139 trieäu ñoàng/naêm. Kim loaïi Daây, löôùi oáng theùp 2 Nam Ñònh, 1999 Tieát kieäm 357.000 USD, giaûm 15% OÂNKK, 20% chaát thaûi raén, 5% ñieän, 15% tieâu thuï than. Cao su 1 Cô sôû cheá bieán cao su Taán Thaønh Giaûm löôïng nöôùc thaûi phaûi xöû lyù ôû khaâu taùch taïp chaát vaø thay nöôùc ôû beå laøm saïch nguyeân lieäu laø 23,5 m3/ngaøy, töông ñuông 86.950 VND/ngaøy vaø löôïng nöôùc tieâu thuï giaûm 20%, tieát kieäm chi phí cho ñieän naêng 900.000 VND/thaùng. Giaøy 2 Caàn Thô, 2001 Tieát kieäm 33.000 USD, giaûm 50% tieâu thuï daàu FO, 19% tieâu thuï ñieän. Ngaønh khaùc Thuoác tröø saâu Caàn Thô, 2001 Giaûm 0,1% thaønh phaàn hoaït tính (1.684 kg), caùc lôïi ích khaùc chöa ñöôïc ñaùnh giaù. Nguoàn: Trung taâm saûn xuaát saïch Vieät Nam, 2002. Theo thoáng keâ cuûa Trung taâm saûn xuaát saïch Vieät Nam, töø naêm 1998 cho ñeán ñaàu naêm 2006 coù khoaûng 199 doanh nghieäp ñaõ tham gia SXSH. Haàu heát caùc doanh nghieäp khi aùp duïng SXSH ñeàu giaûm ñöôïc 20 - 30% löôïng chaát thaûi, tieát kieäm döôïc 2 tyû ñoàng/naêm vôùi thôøi gian hoaøn voán döôùi 6 thaùng. Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 22 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly Baûng 2.3. Baûng thoáng keâ soá löôïng caùc doanh nghieäp ñaõ tham gia thöïc hieän SXSH ôû Vieät Nam töø naêm 1998 – 2006. Naêm Soá doanh nghieäp Naêm Soá doanh nghieäp 1998 05 2002 32 1999 08 2003 32 2000 15 2004 40 2001 21 2005 44 2006 02 Nguoàn: Trung taâm saûn xuaát saïch Vieät Nam, 2006. 2.8. MOÄT SOÁ MO HÌNH SXSH TRONG NGAØNH DEÄT NHUOÄM ÑAÕ ÑÖÔÏC TRIEÅN KHAI TAÏI VIEÄT NAM Theo trung taâm Saûn xuaát saïch Vieät Nam, töø naêm 1998 ñeán nay ñaõ coù raát nhieàu ñôn vò, doanh nghieäp trong ngaønh Deät nhuoäm ñaõ trieån khai aùp duïng SXSH vaø cuõng ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng keát quaû khaû quan. Keát quaû cuï theå ñöôïc trình baøy trong baûng sau: Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 23 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly Baûng 2.4. Toùm taét caùc keát quaû nghieân cöùu veà SXSH trong ngaønh Deät nhuoäm. Coâng ty vaø phaïm vi trieån khai Caùc keát quaû Thôøi gian Ñôn vò hoã trôï Coâng ty Deät luïa Nam Ñònh. Vaûi nhuoäm: 13.000 taán/naêm. Ÿ Ñaàu tö: 715 trieäu ñoàng. Ÿ Tieát kieäm: 39 trieäu ñoàng/naêm. Ÿ Taêng 6% saûn phaåm chaát löôïng cao, giaûm 3% tyû leä xöû lyù laïi vaø giaûm 16.208m3 nöôùc/ naêm. 1999 – 2000 Trung taâm Saûn xuaát saïch Vieät Nam Cô sôû nhuoäm Nhaát Trí. Ÿ Nhuoäm khoùa phecmôtuya: 720 taán/naêm. Ÿ Nhuoäm sôïi: 80 taán/naêm. Ÿ Ñaàu tö: 86,44 trieäu ñoàng. Ÿ Tieát kieäm: 1.023 trieäu ñoàng/ naêm. Ÿ Taêng 8% saûn phaåm chaát löôïng cao, giaûm 8% tyû leä xöû lyù laïi, giaûm 63% hoùa chaát söû duïng vaø thuoác nhuoäm, 14,3% nhieân lieäu vaø 13% ñieän. Ÿ Haøng naêm giaûm phaùt thaûi 4 taán thuoác nhuoäm, 88 taán khí nhaø kính vaø 1,2 taán SO2 ra moâi tröôøng. 1999 – 2000 Trung taâm Saûn xuaát saïch Vieät Nam Coâng ty Deät Saøi Goøn. Hoà vaø nhuoäm khaên taém: 144 taán/naêm. Ÿ Ñaàu tö: 20,7 trieäu ñoàng. Ÿ Tieát kieäm: 233 trieäu ñoàng. Ÿ Giaûm 20% hoùa chaát söû duïng, 25% thuoác nhuoäm, 8% ñieän vaø 9% nhieân lieäu tieâu 1999 – 2000 Trung taâm Saûn xuaát saïch Vieät Nam Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 24 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly Nguoàn: Trung taâm saûn xuaát saïch Vieät Nam, 2006. thuï. Ÿ Haøng naêm giaûm phaùt thaûi 514 kg thuoác nhuoäm vaø 10 taán khí nhaø kính ra moâi tröôøng. Coâng ty Deät nhuoäm Trung Thö. Nhuoäm vaûi quaân ñoäi: 150 taán/naêm. Ÿ Ñaàu tö: 25 trieäu ñoàng. Ÿ Tieát kieäm: 80,85 trieäu ñoàng. Ÿ Taêng 17% saûn phaåm chaát löôïng cao (loaïi A), giaûm 17% xöû lyù laïi, giaûm löôïng nguyeân lieäu tieâu thuï (48% xuùt, 34% axit, 46% soña, 15% hydrosunfit vaø caùc hoùa chaát khaùc) 1999 – 2000 Trung taâm Saûn xuaát saïch Vieät Nam Coâng ty Deät Phöôùc Long. Phaân xöôûng nhuoäm B Ÿ Ñaàu tö: 61 trieäu ñoàng. Ÿ Tieát kieäm: 565 trieäu ñoàng/naêm. Ÿ Giaûm 26% nöôùc thaûi, giaûm ñaùng keå khí thaûi vaø taûi löôïng oâ nhieãm. 1998 – 1999 UNIDO TF/VIE/97/01 Cô sôû deät nhuoäm Thuaän Thieân. Naêng löïc gia coâng: 1.000 taán vaûi/naêm (70% vaûi taåy traéng vaø 30% taåy nhuoäm) Ÿ Ñaàu tö: 1.400 trieäu ñoàng. Ÿ Tieát kieäm: 1.000 trieäu ñoàng/naêm. Ÿ Giaûm 34% nöôùc thaûi, 30% taûi löôïng oâ nhieãm, 70% khí thaûi. Ÿ Taêng saûn löôïng leân 30%. 1998 – 1999 UNIDO TF/VIE/97/01 Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 25 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly Chöông 3 TOÅNG QUAN VEÀ NGAØNH DEÄT NHUOÄM VAØ COÂNG TY TNHH NHUOÄM NAM THAØNH 3.1. TOÅNG QUAN VEÀ NGAØNH DEÄT NHUOÄM 3.1.1. Hieän traïng ngaønh deät nhuoäm TP. HCM Ngaønh deät nhuoäm laø moät trong nhöõng ngaønh truyeàn thoáng cuûa nöôùc ta, thu huùt nhieàu lao ñoäng vôùi trình ñoä lao ñoäng thaáp, ñaëc tröng cuûa ngaønh laø tính ña daïng veà saûn phaåm vôùi raát nhieàu chuûng loaïi, quy caùch, chaát lieäu khaùc nhau. Nguyeân lieäu chuû yeáu cuûa ngaønh naøy laø boâng vaø xô sôïi toång hôïp polyeste (PES), tô taèm, len.v.v… Ngoaøi thuoác nhuoäm, ngaønh naøy cuõng söû duïng raát nhieàu nöôùc, naêng löôïng vaø hoùa chaát. Taïi TP. Hoà Chí Minh, ñaây laø moät trong nhöõng ngaønh kinh teá muõi nhoïn cuûa Thaønh phoá, chieám tyû troïng khaù cao so vôùi caùc ngaønh coâng nghieäp khaùc (16,3%), chieám 50% doanh thu cuûa caû nöôùc (Vinatex, 2008). Toång saûn phaåm taïo ra naêm 2008 laø 310 trieäu meùt vaûi thaønh phaåm chuû yeáu laø vaûi thun. Cuõng trong naêm 2008, giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp cuûa ngaønh deät nhuoäm TP. HCM tính theo giaù thöïc teá ñaït 14.689 tyû ñoàng (ngaønh deät), taêng khoaûng 25,2% so vôùi cuøng kyø, ñöùng thöù 2/23 trong soá caùc ngaønh coâng nghieäp cheá bieán ôû thaønh phoá, sau ngaønh coâng nghieäp cheá bieán thöïc phaåm vaø ñoà uoáng, ngoaïi teä thu ñöôïc töø ngaønh laø 703.120.000 USD (haøng may maëc), 4.102.000 USD (haøng deät kim). Theo nieân giaùm thoáng keâ TP. HCM naêm 2008, hieän treân ñòa baøn thaønh phoá coù 8.360 doanh nghieäp deät may. Trong ñoù, doanh nghieäp thuoäc Nhaø nöôùc Trung öông laø 25 doanh nghieäp, doanh nghieäp Nhaø nöôùc ñòa phöông laø 20 doanh nghieäp, coâng ty coå phaàn –Traùch nhieäm höõu haïn laø 432 doanh nghieäp, cô sôû saûn xuaát hôïp taùc xaõ Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 26 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly – tieåu thuû coâng nghieäp laø 22 cô sôû, cô sôû saûn xuaát coâng nghieäp caù theå laø 7.715 cô sôû, cô sôû coâng ngheäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi laø 146 cô sôû. Hieän nay, treân ñòa baøn thaønh phoá ñaõ coù nhöõng doanh nghieäp saûn xuaát ñöôïc saûn phaåm chaát löôïng cao, coù uy tín treân thò tröôøng theá giôùi, ñoàng thôøi ñaõ ñöôïc ngöôøi tieâu duøng trong nöôùc öa thích nhö: Coâng ty deät Thaønh Coâng, deät Vieät Thaéng, coâng ty may Vieät Tieán, may Höõu Nghò, deät Thaùi Tuaán.v.v… v Caùc loaïi phaåm nhuoäm ñöôïc söû duïng trong quaù trình nhuoäm Phaåm nhuoäm tröïc tieáp: nhuoäm vaûi boâng, vaûi haøng deät kim, vaûi töø sôïi visco, luïa tô taèm, cotton. Phaåm nhuoäm Axit: nhuoäm tröïc tieáp cho len, luïa tô taèm vaø polyamit. Chuùng cho caùc maøu raát saùng, maø ñoä beàn maøu thay ñoåi töø thaáp (deã phai maøu) ñeán cao. Phaåm nhuoäm giaùn tieáp hay phaåm nhuoäm caàm maøu: thuoác nhuoäm naøy laø moät hôïp chaát voâ cô hay höõu cô vaø ñöôïc choïn söû duïng sao cho ñieän tích traùi daáu vôùi phaåm maøu. Caùc chaát caàm maøu thöôøng ñöôïc söû duïng nhö oxit nhoâm, crom, saét, ñoâi khi coøn söû duïng muoái cuûa thieác, titan, ñoàng, niken, coban.v.v… Phaåm nhuoäm Bazô: nhuoäm caùc maøu raát saùng cho sôïi boâng vaûi, nhöõng xô toång hôïp nhö acrylic vaø polyeste. Phaåm nhuoäm hoaït tính: nhuoäm haøng deät xenlulo. Coâng thöùc cuûa thuoác nhuoäm phaàn lôùn coù caùc daãn xuaát clorua, nhoùm naøy giuùp taïo khoaûng maøu saùng. Phaåm nhuoäm hoaøn nguyeân: thuoác nhuoäm naøy taïo ra haàu heát caùc aùnh maøu vaø ñaëc bieät quan troïng trong khaâu nhuoäm vaûi coù nguoàn goác xenlulo. · Phaåm nhuoäm hoaøn nguyeân khoâng tan: nhuoäm chæ, sôïi boâng vaûi, sôïi visco, thænh thoaûng duøng ñeå nhuoäm sôïi protein vaø sôïi toång hôïp, moâi tröôøng nhuoäm laø moâi tröôøng kieàm (pH cao). · Thuoác nhuoäm hoaøn nguyeân tan: nhuoäm len vaø tô taèm, ñöôïc thöïc hieän trong moâi tröôøng trung tính, hieän maøu trong moâi tröôøng axit vaø coù maët chaát oxy hoùa. Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 27 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly Phaåm nhuoäm phaân taùn: nhuoäm xô poliamit, polieste, vaø axetat. Phaåm coù daïng boät mòn ñeå coù khaû naêng phaân taùn trong nöôùc. Phaåm nhuoäm sunphua: laø nhöõng hôïp chaát maøu khoâng tan trong nöôùc nhöng tan trong dung dòch kieàm cuûa Na2S. Thuoác nhuoäm naøy coù aùi löïc vôùi xô xenllulo, ñoàng thôøi deã bò thuûy phaân vaø oxy hoùa veà daïng khoâng tan ban ñaàu neân ñöôïc söû duïng chuû yeáu nhaát laø ñeå nhuoäm vaûi cotton vaø vaûi pha cotton-sôïi toång hôïp. Sau khi nhuoäm, thuoác naèm treân vaûi ôû daïng khoâng tan neân coù ñoä meàm cao vaø taïo maøu beàn, ñaäm cho vaûi thaønh phaåm. Thuoác nhuoäm Azo: taïo ra caùc aùnh saãm cuûa maøu xanh._.vaø quaït ñaåy 86,5 79,8 13thaùng 22 Laép coâng taéc baèng teá baøo quang ñieän ñeå maùy töï ngaét khi caàn thieát 4,3 8,6 6 thaùng 24 Söû duïng voøi phun aùp löïc lôùn 1,9 NQ NQ 26 Thay theá CH3COOH baèng HCOOH Khoâng NQ NQ 28 Thay theá NaClO2 baèng H2O2 Khoâng NQ NQ 29 Thay daàu FO baèng daàu DO (S: 0,5%) Khoâng NQ NQ Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 75 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly 30 Laép heä thoáng maùy tính ñeå phoái maøu hôïp lyù 325,9 194,6 20 thaùng 36 Taùi söû duïng hoùa chaát NaOH sau moãi laàn thay ñôn 16,6 99 2 thaùng 37 Taùi söû duïng dòch nhuoäm vaûi PES cuûa meû tröôùc baèng caùch boå sung theâm hoùa chaát 28,5 33,7 10 thaùng 38 Thu hoài nöôùc ngöng töø caùc maùy Jet ñeå taùi söû duïng laøm nöôùc caáp loø hôi 19 25,1 9 thaùng Ghi chuù: “NQ” : chöa theå ñònh löôïng ñöôïc do thieáu döõ lieäu; chuùng seõ ñöôïc ñònh löôïng sau khi thöïc hieän giaûi phaùp SXSH Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 76 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly 4.3.3. Ñaùnh giaù tính khaû thi veà moâi tröôøng Caùc giaûi phaùp SXSH phaûi ñöôïc ñaùnh giaù töø khía caïnh taùc ñoäng tôùi moâi tröôøng. Coù raát nhieàu tröôøng hôïp, lôïi ích moâi tröôøng theå hieän raát roõ raøng: giaûm ñoäc tính vaø/hoaëc löôïng chaát thaûi, giaûm nhieät löôïng. ÔÛ nhöõng giai ñoaïn tröôùc ñaây, khía caïnh moâi tröôøng coù veû nhö khoâng phaûi laø yeáu toá thuùc eùp nhö caùc khía caïnh kinh teá. Tuy nhieân, hieän nay ôû caùc nöôùc ñang phaùt trieån, caùc khía caïnh moâi tröôøng ñaõ trôû thaønh yeáu toá xem xeùt quan troïng nhaát baát keå tính khaû thi kinh teá laø gì. Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 77 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly Baûng 4.10. Keát quaû ñaùnh giaù tính khaû thi veà moâi tröôøng cuûa caùc giaûi phaùp SXSH Taùc ñoäng (+/-) Khoâng khí Nöôùc Chaát thaûi raén Toång taùc ñoäng (*) Soá tham chieáu Giaûi phaùp SXSH Khí thaûi Haït lô löûng Khaùc Chaát höõu cô Toång chaát raén Khaùc 16 Taêng beà daøy lôùp baûo oân cuõ + - - - - - - L 17 Laép van böôùm kieåm soaùt löu löôïng khí + + - - - - - M 18 Laép boä caûm bieán ño O2 tröïc tuyeán + + - - - - - M 19 Laép boä thu hoài nhieät thaûi + + - - - - - M 20 Laép boä phaän gia nhieät ñeå taän duïng nhieät khoùi loø gia nhieät nöôùc caáp cho loø hôi + + - - - - - M 21 Laép boä truyeàn ñoäng voâ caáp cho moâ tô quaït huùt vaø quaït ñaåy + - - - - - - L 22 Laép coâng taéc baèng teá baøo quang ñieän ñeå maùy töï ngaét khi caàn thieát + - - - - - - L Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 78 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly 24 Söû duïng voøi phun aùp löïc lôùn (10 caùi) - - - - - Tieát kieäm nöôùc - L 26 Thay theá CH3COOH baèng HCOOH - - - + - - - L 28 Thay theá NaClO2 baèng H2O2 + - - - - - - M 29 Thay daàu FO baèng daàu DO (S: 0,5%) + + - - - - - M 30 Laép heä thoáng maùy tính ñeå phoái maøu hôïp lyù - + - - - - + L 36 Taùi söû duïng hoùa chaát NaOH sau moãi laàn thay ñôn - - - - - Giaûm OÂN nöôùc - M 37 Taùi söû duïng dòch nhuoäm vaûi PES cuûa meû tröôùc baèng caùch boå sung theâm hoùa chaát - - - + + - - H 38 Thu hoài nöôùc ngöng töø caùc maùy Jet ñeå taùi söû duïng laøm nöôùc caáp loø hôi + + - - - Tieát kieäm nöôùc + H (*) Ghi chuù: (-): Khoâng giaûm (+): Giaûm Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 79 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly 4.3.4. Löïa choïn caùc giaûi phaùp ñeå thöïc hieän Caùc phaàn ñaùnh giaù ñöôïc moâ taû ôû treân giuùp loaïi boû caùc cô hoäi khoâng khaû thi. Caùc cô hoäi coøn laïi baây giôø caàn ñöôïc saép xeáp öu tieân vaø moät soá trong ñoù seõ ñöôïc choïn ñeå thöïc hieän. Phöông phaùp coäng ñieåm coù troïng soá laø moät caùch tham khaûo khi thöïc hieän nhieäm vuï naøy, vaø phöông phaùp mang tính chuû quan cao. Ñieåm ñöôïc cho trong thang töø 0 tôùi 20, ñieåm thaáp nghóa laø hieäu quaû keùm. Caùch cho ñieåm nhö sau: Ÿ Tính khaû thi thaáp: 0 – 5 ñieåm Ÿ Tính khaû thi trung bình: 6 – 14 ñieåm Ÿ Tính khaû thi cao: 15 – 20 ñieåm Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 80 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly Baûng 4.11. Keát quaû thöù töï öu tieân caùc giaûi phaùp löïa choïn. Soá tham chieáu Caùc löïa choïn giaûi phaùp SXSH Khaû thi veà kyõ thuaät Khaû thi veà kinh teá Khaû thi veà moâi tröôøng Toång ñieåm Xeáp haïng 16 Taêng beà daøy lôùp baûo oân cuõ 14 15 13 42 8 17 Laép van böôùm kieåm soaùt löu löôïng khí 17 18 16 51 2 18 Laép boä caûm bieán ño O2 tröïc tuyeán 12 12 16 40 10 19 Laép boä thu hoài nhieät thaûi 13 3 15 31 13 20 Laép boä phaän gia nhieät ñeå taän duïng nhieät khoùi loø gia nhieät nöôùc caáp cho loø hôi 12 11 16 39 11 21 Laép boä truyeàn ñoäng voâ caáp cho moâ tô quaït huùt vaø quaït ñaåy 10 6 11 27 14 22 Laép coâng taéc baèng teá baøo quang ñieän ñeå maùy töï ngaét khi caàn thieát 13 13 10 36 12 24 Söû duïng voøi phun aùp löïc lôùn 18 15 10 43 7 26 Thay theá CH3COOH baèng HCOOH 18 17 6 41 9 28 Thay theá NaClO2 baèng H2O2 19 16 15 49 3 29 Thay daàu FO baèng daàu DO (S: 0,5%) 19 15 18 52 1 Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 81 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly 30 Laép heä thoáng maùy tính ñeå phoái maøu hôïp lyù 12 5 7 24 15 36 Taùi söû duïng hoùa chaát NaOH sau moãi laàn thay ñôn 12 18 16 46 4 37 Taùi söû duïng dòch nhuoäm vaûi PES cuûa meû tröôùc baèng caùch boå sung theâm hoùa chaát 13 13 18 44 6 38 Thu hoài nöôùc ngöng töø caùc maùy Jet ñeå taùi söû duïng laøm nöôùc caáp loø hôi 16 12 17 45 5 Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 82 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly 4.4. LEÂN KEÁ HOAÏCH CHUAÅN BÒ THÖÏC HIEÄN CAÙC GIAÛI PHAÙP SXSH Coâng taùc chuaån bò coù theå bao goàm xin pheâ duyeät taøi chính, yeâu caàu phoái hôïp töø caùc boä phaän coù lieân quan, thieát laäp caùc moái lieân keát trong tröôøng hôïp caùc giaûi phaùp coù lieân quan ñeán nhieàu boä phaän, v.v… Caùc coâng vieäc naøy, ngoaøi khía caïnh kyõ thuaät, coøn caàn phaûi ñöôïc nhöõng ngöôøi lieân quan thöïc hieän caån thaän ñeå ñaûm baûo raèng söï hoã trôï vaø coäng taùc cuûa hoï ñöôïc lieân tuïc suoát giai ñoaïn trieån khai. Lieân keát toát, nhaän thöùc toát vaø trao ñoåi thoâng tin toát raát coù ích cho coâng vieäc thöïc thi caùc giaûi phaùp. Caùc baûng kieåm ñònh coâng vieäc lieân quan, caùc boä phaän phoøng ban caàn phaûi lieân heä, caùc ñòa chæ caàn bieát, v.v… cuõng raát höõu ích. Baûng 4.12. Keá hoaïch thöïc hieän caùc giaûi phaùp SXSH. Nhoùm caùc giaûi phaùp SXSH Thöïc hieän ngay Phaân tích theâm Ngöôøi chòu traùch nhieäm I. QUAÛN LYÙ NOÄI VI 1. Khi nhaän hoùa chaát, nguyeân lieäu phaûi baûo quaûn caån thaän, traùnh hö hao, maát maùt x Nguyeãn Tö Quaûn ñoác xöôûng nhuoäm 2. Nhaéc nhôû coâng nhaân laáy vaø ñoå hoùa chaát vaøo thuøng troän nheï hôn x Nguyeãn Tö Quaûn ñoác xöôûng nhuoäm 3. Phaân nhoùm haøng töông ñöông ñôn coâng ngheä x Nguyeãn Tö Quaûn ñoác xöôûng nhuoäm 4. Giaùo duïc, naâng cao yù thöùc tieát kieäm ñieän, nöôùc, hoùa chaát cho coâng nhaân x Caû ñoäi SXSH 5. Môû caùc khoùa ñaøo taïo naâng cao tay ngheà cho coâng x Caû ñoäi SXSH Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 83 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly nhaân vaän haønh maùy moùc, thieát bò toát hôn 6. Phaân coâng vaø kieåm soaùt coâng nhaân vaän haønh maùy moùc thieát bò, noài hôi chaët cheõ hôn x Nguyeãn Thaønh Nhaân Kyõ sô cô ñieän 7. Bòt taát caû caùc choã roø ræ hôi x Nguyeãn Thaønh Nhaân Kyõ sô cô ñieän 8. Thöôøng xuyeân kieåm tra, baûo döôõng toát maùy moùc, thieát bò, ñöôøng oáng daãn nöôùc, daãn hôi nhaèm haïn cheá söï coá x Nguyeãn Thaønh Nhaân Kyõ sô cô ñieän 9. Söûa chöõa vaø ñieàu chænh laïi caùc choã roø ræ nöôùc vaø hôi x Nguyeãn Thaønh Nhaân Kyõ sô cô ñieän 10. Traùnh chuaån bò dö hoà vaûi baèng caùch öôùc tính tröôùc soá löôïng thöïc teá duøng treân cô sôû thieát keá cuûa quaù trình hoà vaûi x Nguyeãn Nam Toå tröôûng toå hoà vaûi II. KIEÅM SOAÙT TOÁT QUAÙ TRÌNH 11. Boû qua quaù trình taåy traéng khi nhuoäm vaûi maøu ñaäm x Leâ Hoaøng Vuõ Toå tröôûng toå nhuoäm 12. Giaûm dung tyû nhuoäm töø 1 : 15 xuoáng 1 : 10 x Leâ Hoaøng Vuõ Toå tröôûng toå nhuoäm Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 84 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly 13. Xöû lyù vaûi toát, ñaït yeâu caàu töø coâng ñoaïn tieàn xöû lyù ñeå vaûi coù ñoä ngaám cao, taêng ñoä baùm dính thuoác nhuoäm x Leâ Hoaøng Vuõ Toå tröôûng toå nhuoäm 14. Kieåm tra vaûi cuoái moãi coâng ñoaïn tröôùc khi chuyeån qua coâng ñoaïn tieáp theo x Leâ Hoaøng Vuõ Toå tröôûng toå nhuoäm III. CAÛI TIEÁN THIEÁT BÒ 15. Taêng beà daøy lôùp baûo oân cuõ x Nguyeãn Thaønh Nhaân Kyõ sô cô ñieän 16. Laép van böôùm kieåm soaùt löu löôïng khí (giaûm 5% khí dö seõ taêng hieäu suaát loø hôi 1%) x Nguyeãn Thaønh Nhaân Kyõ sô cô ñieän 17. Laép boä caûm bieán ño O2 tröïc tuyeán x Nguyeãn Thaønh Nhaân Kyõ sô cô ñieän 18. Laép boä thu hoài nhieät thaûi x Nguyeãn Thaønh Nhaân Kyõ sô cô ñieän 19. Laép boä phaän gia nhieät ñeå taän duïng nhieät khoùi loø gia nhieät nöôùc caáp cho loø hôi x Nguyeãn Thaønh Nhaân Kyõ sô cô ñieän 20. Laép boä truyeàn ñoäng voâ caáp cho moâ tô quaït huùt vaø quaït ñaåy x Nguyeãn Thaønh Nhaân Kyõ sô cô ñieän 21. Laép coâng taéc baèng teá baøo quang ñieän ñeå maùy töï x Nguyeãn Thaønh Nhaân Kyõ sô cô ñieän Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 85 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly ngaét khi caàn thieát 22. Boå sung cöûa soå söû duïng aùnh saùng maët trôøi ñeå giaûm löôïng ñeøn chieáu saùng caàn thieát vaøo ban ngaøy x Nguyeãn Tö Quaûn ñoác xöôûng nhuoäm 23. Söû duïng voøi phun aùp löïc cao x Nguyeãn Thaønh Nhaân Kyõ sô cô ñieän IV. THAY ÑOÅI NGUYEÂN LIEÄU ÑAÀU VAØO 24. Thay theá CH3COOH baèng HCOOH x Huyønh Tuù Vy Tröôûng phoøng taøi chính - vaät tö 25. Thay theá NaClO2 baèng H2O2 x Huyønh Tuù Vy Tröôûng phoøng taøi chính - vaät tö 26. Thay daàu FO baèng daàu DO (S : 0,5%) x Nguyeãn Thaønh Nhaân Kyõ sô cô ñieän V. THAY ÑOÅI COÂNG NGHEÄ 27. Laép ñaët heä thoáng maùy tính ñeå phoái maøu hôïp lyù x Nguyeãn Thaønh Nhaân Kyõ sô cô ñieän 28. Thay loaïi boùng ñeøn 40W baèng boùng ñeøn 30W tieát kieäm naêng löôïng x Nguyeãn Thaønh Nhaân Kyõ sô cô ñieän VI. TAÄN THU, TAÙI SÖÛ DUÏNG TAÏI CHOà 29. Traûi taám nhöïa taïi khu vöïc laáy hoùa chaát ñeå thu gom, taän duïng löôïng hoùa x Nguyeãn Tö Quaûn ñoác xöôûng nhuoäm Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 86 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly chaát rôi vaõi 30. Giuõ saïch thieát bò chöùa ñeå taän duïng hoùa chaát coøn soùt laïi tröôùc khi veä sinh thieát bò, veä sinh nhaø xöôûng x Nguyeãn Tö Quaûn ñoác xöôûng nhuoäm 31. Taùi söû duïng hoùa chaát NaOH sau moãi laàn thay ñôn x Leâ Hoaøng Vuõ Toå tröôûng toå nhuoäm 32. Taùi söû duïng dòch nhuoäm vaûi PES cuûa meû tröôùc baèng caùch boå sung theâm hoùa chaát x Leâ Hoaøng Vuõ Toå tröôûng toå nhuoäm 33. Thu nöôùc ngöng töø caùc maùy Jet ñeå taùi söû duïng laøm nöôùc caáp cho loø hôi. x Nguyeãn Thaønh Nhaân Kyõ sô cô ñieän 34. Taän duïng nöôùc thaûi ñaõ xöû lyù ñeå veä sinh nhaø xöôûng nhaèm tieát kieäm nöôùc x Nguyeãn Tö Quaûn ñoác xöôûng nhuoäm Ghi chuù: Theo döï tính, neáu ñöôïc coâng ty thoâng qua thì taát caû caùc cô hoäi SXSH coù theå thöïc hieän ngay seõ ñöôïc trieån khai thöïc hieän baét ñaàu töø ngaøy 01 – 09 – 2010. Ñoái vôùi caùc giaûi phaùp caàn phaân tích theâm, tuøy theo thöù töï öu tieân cuûa caùc giaûi phaùp, phaûi chôø ñôïi söï xeùt duyeät cuûa ban laõnh ñaïo, seõ coù thôøi gian trieån khai cuï theå sau. Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 87 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly Chöông 5 KEÁT LUAÄN VAØ KIEÁN NGHÒ 5.1. KEÁT LUAÄN Sau quaù trình tìm hieåu thöïc teá hoaït ñoäng saûn xuaát ngaønh nhuoäm cuõng nhö hieän traïng moâi tröôøng taïi coâng ty, em coù moät soá nhaän xeùt sau: - Coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh laø moät trong nhöõng doanh nghieäp coù qui moâ saûn xuaát vöøa nhöng coù nhu caàu söû duïng nguyeân vaät lieäu – naêng löôïng lôùn, ñaëc bieät laø nhu caàu söû duïng nöôùc, hoùa chaát vaø thuoác nhuoäm cuõng nhö daàu FO raát lôùn. - Coâng ty khoâng kieåm soaùt ñöôïc nhu caàu söû duïng hôi vaø nöôùc, yù thöùc quaûn lyù vaø vaän haønh cuûa coâng nhaân vieân chöa cao, gaây nhieàu thaát thoaùt cho coâng ty. - Vaán ñeà moâi tröôøng taïi coâng ty chöa ñöôïc quan taâm trieät ñeå, chæ quan taâm xöû lyù nöôùc thaûi, vaán ñeà khí thaûi chöa ñöôïc quan taâm nhieàu. Döïa treân vieäc phaân tích caùc tình hình hoaït ñoäng thöïc teá taïi coâng ty, ñeà taøi ñaõ ñöa ra ñöôïc 39 giaûi phaùp SXSH. Sau khi saøng loïc sô boä ñaõ loaïi boû ñöôïc 5 giaûi phaùp khoâng khaû thi. Nhö vaäy coøn laïi 34 giaûi phaùp SXSH, trong ñoù coù theå thöïc hieän ngay 19 giaûi phaùp (chuû yeáu thuoäc veà quaûn lyù noäi vi) vaø coù 15 giaûi phaùp caàn phaân tích theâm. Keát quaû nghieân cöùu ñöôïc trình baøy cuï theå trong baûng sau: Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 88 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly Baûng 5.1. Toång keát caùc keát quaû ñaït ñöôïc töø quaù trình nghieân cöùu. Phaân loaïi caùc giaûi phaùp STT Nhoùm giaûi phaùp Thöïc hieän ngay Phaân tích theâm Toång soá Tyû leä (%) 1 Quaûn lyù noäi vi 10 0 10 29,41 2 Kieåm soaùt toát quaù trình 4 0 4 11,77 3 Caûi tieán thieát bò 1 8 9 26,47 4 Thay ñoåi nguyeân lieäu ñaàu vaøo 0 3 3 8,82 5 Thay ñoåi coâng ngheä 1 1 2 5,88 6 Taän thu, taùi söû duïng taïi choã 3 3 6 17,65 TOÅNG COÄNG 19 15 34 100 Cuõng qua quaù trình nghieân cöùu naøy, ñoà aùn ruùt ra höôùng ñaùnh giaù SXSH chung cho ngaønh deät nhuoäm laø taäp trung vaøo ñaùnh giaù tieàm naêng tieát kieäm nöôùc vaø nhieân lieäu. Ñaây laø hai tieàm naêng tieát kieäm raát lôùn, ñaëc tröng cuûa ngaønh nhuoäm, mang laïi nhieàu lôïi ích kinh teá vaø caûi thieän hieän traïng moâi tröôøng (giaûm taûi löôïng khí thaûi vaø nöôùc thaûi) cho caùc doanh nghieäp khi trieån khai aùp duïng SXSH. 5.2. KIEÁN NGHÒ Do thôøi gian thöïc hieän ñoà aùn coù haïn neân ñeà taøi chæ döøng laïi ôû vieäc nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp SXSH vaø löïa choïn caùc giaûi phaùp khaû thi coù theå thöïc hieän ñöôïc, trong khi ñoù SXSH laïi laø moät chieán löôïc laâu daøi. Bôûi vaäy, höôùng tieáp theo cuûa ñeà taøi laø tieán haønh thöïc hieän caùc giaûi phaùp ñaõ nghieân cöùu, sau ñoù quan traéc vaø ñaùnh giaù keát quaû thöïc hieän cuõng nhö duy trì caùc giaûi phaùp SXSH. Tuy nhieân, ñeå coù theå trieån khai aùp duïng SXSH trong thôøi gian tôùi ñaït ñöôïc nhieàu haønh coâng hôn thì em cuõng coù moät soá kieán nghò nhö sau: Nghieân cöùu ñeà xuaát caùc giaûi phaùp saûn xuaát saïch hôn cho coâng ty TNHH nhuoäm Nam Thaønh GVHD: TS. Ñaëng Vieát Huøng Trang 89 SVTH: Nguyeãn Thò Khaùnh Ly Œ Ñoái vôùi ban laõnh ñaïo coâng ty - Nhanh choùng trieån khai vaø thöïc hieän ngay caùc giaûi phaùp deã thöïc hieän, chuû yeáu laø caùc nhoùm giaûi phaùp thuoäc veà quaûn lyù noäi vi. - Nhanh choùng xem xeùt vaø xeùt duyeät caùc giaûi phaùp caàn phaân tích theâm theo thöù töï öu tieân ñaõ ñöôïc xaùc ñònh. - Tieáp tuïc thöïc hieän caùc nhieäm vuï coøn laïi cuûa chieán löôïc SXSH nhö thöïc hieän caùc giaûi phaùp SXSH, giaùm saùt vaø ñaùnh giaù keát quaû, duy trì SXSH. - Chuû ñoäng tieáp caän vôùi caùc cô quan chöùc naêng ñeå ñöôïc hoã trôï nguoàn voán vaø nhaân löïc giuùp coâng ty trieån khai aùp duïng SXSH hieäu quaû hôn, taïo neàn taûng vaø ñieàu kieän toát cho coâng ty tieáp caän vôùi heä thoáng quaûn lyù moâi tröôøng theo tieâu chuaån ISO 14001 deã daøng hôn.  Ñoái vôùi caùc cô quan chöùc naêng Söï thaønh coâng cuûa moät döï aùn SXSH ñoøi hoûi söï noå löïc töø nhieàu phía, trong ñoù söï noå löïc cuûa caùc doanh nghieäp laø chuû yeáu, nhöng söï hoã trôï vaø khuyeán khích töø phía nhaø nöôùc veà nguoàn voán vaø nhaân löïc cho caùc doanh nghieäp cuõng khoâng keùm phaàn quan troïng. Vì vaäy caùc cô quan chöùc naêng caàn nhanh choùng ban haønh caùc qui ñònh, chính saùch khuyeán khích, chöông trình hoã trôï veà nguoàn voán vaø nhaân löïc ñeå thuùc ñaåy caùc doanh nghieäp töï nguyeän tham gia aùp duïng SXSH ngaøy caøng nhieàu hôn. Ñaëc bieät caàn ban haønh chính saùch khuyeán khích aùp duïng SXSH cuï theå cho ngaønh nhuoäm noùi rieâng vaø cho töøng ngaønh coâng nghieäp noùi chung. TAØI LIEÄU THAM KHAÛO @&? 1. Huyønh Thò Thuùy Haèng (2006), “Nghieân cöùu aùp duïng SXSH cho Coâng ty Coå phaàn Kyõ ngheä Thöïc phaåm Vieät Nam”, Luaän vaên toát nghieäp, Tröôøng Ñaïi hoïc Kyõ thuaät Coâng ngheä TP. Hoà Chí Minh. 2. Th.s. Phaïm Thò Hoàng Phöôïng (2009), “Giaùo trình Kyõ thuaät nhuoäm – in hoa” - Tröôøng Ñaïi hoïc Coâng nghieäp TP. Hoà Chí Minh. 3. Phuøng Ñình Quang (2003) “ Nghieân cöùu giaûi phaùp SXSX cho Xí nghieäp Deät Quaân ñoäi – Coâng ty 28”, Luaän vaên toát nghieäp, Tröôøng Ñaïi hoïc Kyõ thuaät Coâng ngheä TP. Hoà Chí Minh. 4. Nguyeãn Minh Taân (2004), “Nghieân cöùu vaø phaùt trieån phöông phaùp luaän toå hôïp SXSH ñeå aùp duïng cho caùc cô sôû saûn xuaát vöøa vaø nhoû ôû TP. Hoà Chí Minh”, Luaän vaên toát nghieäp, Tröôøng Ñaïi hoïc Kinh teá TP. Hoà Chí Minh. 5. Taøi lieäu höôùng daãn SXSH ngaønh deät nhuoäm, Trung taâm Saûn xuaát saïch Vieät Nam. 6. Taøi lieäu höôùng daãn loàng gheùp SXSH vaø söû duïng naêng löôïng hieäu quaû, Trung taâm Saûn xuaát saïch Vieät Nam. 7. Caùc Webside: - www.google.com.vn - www.vncpc.org.vn PHUÏ LUÏC @&? PL1. DANH MUÏC KIEÅM TRA ÑEÅ TAÊNG HIEÄU SUAÁT VAØ MÖÙC ÑOÄ AN TOAØN Khu vöïc loø hôi vaø phaân xöôûng · Khoaûng thoâng gioù neân ñöôïc giöõ saïch seõ vaø thoâng thoaùng vaø khu vöïc phaûi ñöôïc kieåm tra thöôøng xuyeân. · Nhaø xöôûng khoâng neân duøng ñeå löu tröõ, thoâng khí hay saáy khoâ. · Baûo trì bôm vaø van töï ñoäng coù theo ñuùng chæ daãn cuûa nhaø saûn xuaát khoâng? · Coù thay caùc maùy bôm hoaït ñoäng vaø döï phoøng moãi thaùng moät laàn khoâng? · Caùc van khoùa bôm coù ñöôïc cung caáp khoâng? · Caùc ñieåm kieåm tra hay chæ soá aùp suaát/nhieät coù ñöôïc cung caáp treân thaân maùy bôm khoâng? · Voû bôm coù ñöôïc cung caáp vôùi caùc thieát bò xaû khí khoâng? · Caùc boä phaän thaùo coù ñöôïc troâng coi caån thaän khoâng? · Ñaûm baûo kieåm tra thöôøng xuyeân ñoä chính xaùc cuûa caùc thieát bò. · Kieåm tra taát caû caùc ñöôøng oáng vaø van ñeå phaùt hieän roø ræ. · Kieåm tra taát caû caùc thieát bò an toaøn xem coù vaän haønh toát khoâng. · Kieåm tra taát caû caùc ñieåm tieáp ñieän xem coù saïch seõ vaø an toaøn khoâng. · Ñaûm baûo raèng taát caû caùc voû vaø löôùi chaén thieát bò ñeàu ñöôïc laép ñaët. · Kieåm tra taát caû caùc boä caûm bieán, ñaûm baûo veä sinh saïch seõ, khoâng bò taéc hay tieáp xuùc vôùi caùc ñieàu kieän moâi tröôøng khoâng thích hôïp, chaúng haïn nhö caûm bieán nhieät khoâng ñöôïc tieáp xuùc tröïc tieáp vôùi aùnh saùng maët trôøi hay ñaët gaàn caùc ñöôøng oáng noùng hoaëc caùc xöôûng cheá bieán. · Ñaûm baûo raèng chæ ngöôøi ñöôïc uûy quyeàn môùi ñöôïc pheùp söû duïng caùc thieát bò ñieàu khieån. · Thieát bò theo doõi thôøi gian neân ñöôïc laép ñaët vaø nhaø xöôûng neân ñöôïc vaän haønh töï ñoäng. · Trong nhieàu quy trình laép ñaët loø hôi, loø hôi chöa caàn söû duïng neân ñöôïc ñeå taùch rieâng phía nöôùc vaø neáu coù theå caû phía khí nöõa. Ñaûm baûo raèng loø hôi khoâng theå chaùy noå. · Caùch ly heä thoáng oáng hôi (ñöôïc baûo veä) cuõng laøm giaûm toån thaát nhieät. · Khi laép ñaët nhieàu loø hôi, nuùt ñieàu khieån naép khoâng daãn nhieät neân coù ñaàu troøn xoay. · Neáu caàn, neân giaûm nhieät ñoä vaän haønh cuûa heä thoáng baèng caùc thieát bò beân ngoaøi loø hôi, xöôûng loø hôi vaän haønh trong ñieàu kieän nhieät ñoä bình thöôøng oån ñònh. Nöôùc vaø hôi nöôùc · Nöôùc phaûi phaûi laø nöôùc kieàm tính – trong khoaûng 150 ppm CaCO3 vaø treân 50 ppm CaCO3 ôû pH 8,3. · Tyû leä kieàm neân ít hôn 120. · Löôïng chaát raén neân thaáp hôn möùc coù theå laøm baån hôi nhaèm traùnh hieän töôïng nguoäi ñi vaø keøm theo nguy cô keát tuûa treân thieát bò gia nhieät, oáng hôi vaø ñoäng cô chính. · Photphat khoâng neân vöôït quaù 25 ppm P2O5. · Nöôùc caáp khoâng ñöôïc chöùa silic. Phaûi ít hôn 40ppm trong nöôùc loø hôi vaø 0, 02 ppm trong hôi gioáng nhö SiO2. Löôïng lôùn hôn coù theå ñöôïc daãn tôùi caùc caùnh tuabin. · Caùc xöôûng xöù lyù nöôùc caàn ñöôïc laép ñaët ñeå ñaûm baûo nöôùc saïch vaø cung caáp caùc bieän phaùp xöû lyù hoùa chaát ñeå kieåm soaùt toát hôn nöôùc loø hôi. Xaû ñaùy neân ñöôïc söû duïng khi noàng ñoä taêng quaù giôùi haïn cho pheùp cuûa nhaø saûn xuaát. · Tyû leä kieàm khoâng ñöôïc vöôït quaù 20% toång noàng ñoä. Nöôùc loø hôi neân ñöôïc duy trì ôû möùc ñoä chính xaùc. Thöôøng thì phaûi caàn 2 kính ño ñeå ñaûm baûo ñieàu naøy. · Coâng nhaân vaän haønh neân xaû ñaùy thöôøng xuyeân trong moãi ca hay ít nhaát moãi ca moät ngaøy neáu loø hôi ñöôïc leân hôi ít hôn 24h/ngaøy. PL2. DANH MUÏC KIEÅM TRA LOØ HÔI ÑÒNH KYØ HEÄ THOÁNG HAØNG NGAØY HAØNG TUAÀN HAØNG THAÙNG HAØNG NAÊM Xöû lyù xaû ñaùy vaø nöôùc Kieåm tra van xaû ñaùy khoâng bò roø ræ. Xaû ñaùy khoâng nhieàu quaù Ñaûm baûo raèng khoâng coù chaát raén tích tuï Heä thoáng caáp nöôùc Kieåm tra vaø ñieàu chænh möïc nöôùc. Xaùc ñònhn guyeân nhaân gaây ra möùc nöôùc khoâng oån ñònh, chaát baån baùm treân ñieàu taûi, truïc traëc.v.v… Kieåm tra caùc nuùt ñieàu khieån baèng caùch cho ngöøng bôm nöôùc caáp vaø kieåm soaùt vieäc ngöøng caáp lieäu. Khoâng Thieát bò taän thu nöôùc ngöng, thieát bò bôm heä thoáng loaïi khoâng khí. Khoùi loø Kieåm tra nhieät ñoä ôû hai ñieåm khaùc nhau Ño nhieät ñoä vaø so saùnh caùc thaønh phaàn hoãn hôïp ôû caùc ñieåm ñoát vaø ñieàu chænh van phuø hôïp. Gioáng nhö moïi tuaàn. So saùnh vôùi caùc soá lieäu tröôùc Gioáng nhö moïi tuaàn. Ghi laïi caùc soá lieäu tham khaûo Cung caáp khí ñoát Kieåm tra coù ñuû caùc khe môû trong ñieåm naïp khí khoâng. Queùt doïn caùc loái ñi Loø hôi Kieåm tra caùc nuùt ñieàu khieån xem coù hoaït ñoäng toát khoâng. Coù theå caàn lau saïch vaøi laàn moãi ngaøy. Lau saïch moû ñoát, caùc boä phaän thöû, kieåm tra tình traïng hoaït ñoäng caùc moài löûa cuûa moû ñoát ñieän cöïc Gioáng nhö moïi tuaàn Gioáng nhö moïi tuaàn, lau saïch vaø ñieàu chænh laïi Caùc ñaëc ñieåm vaän haønh cuûa loø hôi Quan saùt hieän töôïng thieáu löûa vaø ñaëc ñieåm cuûa ngoïn löûa Van giaûm aùp Kieåm tra phaùt hieän roø ræ Thaùo vaø chænh söûa AÙp suaát hôi nöôùc Kieåm tra caùc ñieåm quaù taûi coù theå laøm cho aùp suaát bieán ñoäng lôùn Heä thoáng nhieân lieäu Kieåm tra bôm, ñoàng hoà ño aùp, doøng trao ñoåi Lau saïch vaø ñieàu chænh laïi heä thoáng Loã roø khí phía beân nöôùc vaø beân nhieät Lau saïch beà maët theo höôùng daãn cuûa nhaø saûn xuaát Loã roø khí Kieåm tra caùc loã roø quanh caùc khe môû vaø ñieåm ñoát Vaät lieäu chòu löûa phía nhieân lieäu Söûa chöõa Heä thoáng ñieän Lau saïch phaàn beân ngoaøi baûng ñieän Kieåm tra beân trong baûng ñieän Van thuûy löïc vaø van khí Lau saïch thieát bò, traùnh hieän töôïng daàu traøn vaø roø khí Söûa taát caû caùc phaàn hö hoûng vaø kieåm tra vaän haønh chính xaùc PL3. NHÖÕNG VIEÄC NEÂN VAØ KHOÂNG NEÂN AÙP DUÏNG VÔÙI LOØ HÔI NEÂN KHOÂNG NEÂN 1. Thoåi muoäi thöôøng xuyeân. 2. Lau saïch kính ñoàng hoà ño xaû ñaùy moãi ca moät laàn. 3. Kieåm tra van an toaøn moãi tuaàn moät laàn. 4. Xaû ñaùy trong moãi ca theo yeâu caàu. 5. Ñoùng taát caû caùc cöûa ra vaøo loø ñoát. 6. Kieåm soaùt thoâng gioù loø ñoát. 7. Lau saïch vaø thaùo pheãu ñöïng tro moãi ca moät laàn. 8. Theo doõi khoùi trong oáng khoùi vaø kieåm soaùt quaù trình chaùy. 9. Kieåm tra caùc nuùt ñieàu khieån nhieân lieäu töï ñoäng baèng caùch thænh thoaûng cho ngöøng caáp nöôùc. 10. Kieåm tra nhöõng ñieåm roø ræ thöôøng xuyeân. 11. Kieåm tra hoaït ñoäng cuûa taát caû caùc van, van böôùm.v.v… moãi tuaàn moät laàn. 12. Boâi trôn taát caû caùc maùy moùc ñeå vaän haønh trôn tru. 13. Giöõ baûng ñieàu khieån luoân saïch seõ vaø heä thoáng chæ baùo luoân hoaït ñoäng. 14. Giöõ khu vöïc luoân saïch buïi. 15. Luoân phoøng saün thieát bò choáng chaùy. Dieãn taäp phoøng chaùy chöõa chaùy laàn/thaùng 1. Khoâng baät löûa ngay sau khi taét. 2. Khoâng xaû ñaùy neáu khoâng caàn thieát. 3. Khoâng môû cöûa loø neáu khoâng caàn thieát. 4. Khoâng thaùo van an toaøn thöôøng xuyeân (kieåm soaùt vaän haønh). 5. Khoâng ñeå traøn pheãu tro. 6. Khoâng taêng tyû leä ñoát treân möùc cho pheùp. 7. Khoâng caáp nöôùc chöa qua tinh cheá. 8. Khoâng vaän haønh phaàn cong aån cuûa noài hôi. 9. Khoâng laøm quaù taûi noài hôi. 10. Khoâng ñeå nöôùc ôû möùc quaù cao hay quaù thaáp. 11. Khoâng vaän haønh noài hôi bò aùm muoäi ôû taûi troïng cao. 12. Khoâng ñoùng quaït ID trong khi vaän haønh. 13. Khoâng ñöôïc nhìn thaúng vaøo ngoïn löûa trong loø, söû duïng kính maøu. 14. Khoâng ñeå taàng nhieân lieäu quaù daày. 15. Khoâng giao noài hôi cho nhöõng coâng nhaân hay kyõ thuaät vieân chöa coù 16. Taát caû caùc soå nhaät kyù hoaït ñoäng phaûi ñöôïc ghi cheùp ñaày ñuû vaø chính xaùc. 17. Ñoùng quaït FD neáu quaït ID ñoùng. 18. Duïng cuï ghi khí CO2 hay O2 phaûi ñöôïc kieåm tra ba thaùng moät laàn. 19. Caùc baãy phaûi ñöôïc kieåm tra ñònh ky.ø 20. Chaát löôïng nöôùc vaø hôi nöôùc neân ñöôïc kieåm tra moãi ngaøy moät laàn hoaëc moãi ca moät laàn neáu coù the.å 21. Chaát löôïng daàu neân ñöôïc kieåm tra moãi tuaàn moät laàn. 22. Ñeå oáng nhieät phuï môû trong khi khôûi ñoäng. 23. Môû choát khí trong quaù trình ñoùng vaø khôûi ñoäng. kinh nghieäm. 16. Khoâng boû qua nhöõng hieän töôïng baát thöôøng (aâm thanh laï, hieäu suaát thay ñoåi, ñieàu khieån khoù), haõy kieåm tra. 17. Khoâng ñöôïc boû qua giai ñoaïn baûo trì haøng naêm. 18. Khoâng moài löûa noài hôi. 19. Khoâng ñeå hôi hình thaønh trong boä haâm (theo doõi nhieät ñoä). 20. Khoâng ñeå ghi loø tieáp xuùc vôùi aùnh saùng. 21. Khoâng vaän haønh noài hôi khi roø ræ oáng nöôùc. PL4. NGUYEÂN TAÉC CÔ BAÛN ÑEÅ ÑAÙNH GIAÙ NHANH HIEÄU SUAÁT TRONG HEÄ THOÁNG NAÊNG LÖÔÏNG Œ Nhieät löôïng · 5 phaàn traêm khí dö seõ laøm taêng hieäu suaát loø hôi leân 1% (hoaëc giaûm 1% khí oxy thöøa trong khoùi loø seõ laøm taêng hieäu suaát loø hôi leân 1%). · Giaûm 220C trong nhieät ñoä khoùi loø seõ laøm taêng hieäu suaát loø hôi leân 1%. · Taêng 60C trong nhieät ñoä nöôùc caáp töø boä haâm/taän thu nöôùc ngöng seõ tieát kieäm ñöôïc 1% löôïng nhieân lieäu söû duïng trong noài hôi. · Taêng 200C trong nhieät ñoä khí ñoát ñöôïc gia nhieät sô boä baèng taän thu nhieät thaûi seõ tieát kieäm ñöôïc 1% nhieân lieäu. · Neáu ñöôøng kính oáng roäng 3mm daãn ñöôïc 7 kg/cm2 hôi seõ laõng phí 32.650 lít daàu ñoát moãi naêm. · 100 m oáng hôi traàn vôùi ñöôøng kính 150 mm daãn khoaûng 8 kg/cm2 hôi baõo hoøa seõ laõng phí 25.000 lít daàu ñoát moãi naêm. · 70% löôïng nhieät toån thaát coù theå giaûm ñöôïc baèng caùch thaû noåi lôùp boùng (nhöïa) polipropilen ñöôøng kính 45 mm treân beà maët nöôùc ngöng/nöôùc noùng 900C. · Moät taám löôùi khí daøy 0,25 mm seõ coù khaû naêng ngaên vieäc trao ñoåi nhieät töông ñöông vôùi taám ñoàng daøy 330 mm. · Moät lôùp aùm muoäi daøy 3 mm treân beà maët trao ñoåi khí coù theå laøm taêng 2,5% löôïng nhieân lieäu söû duïng. · Lôùp gæ daøy 1mm treân maët nöôùc coù theå taêng löôïng daàu tieâu thuï töø 5 leân 8%.  Ñieän naêng Ñoäng cô ñieän · Ñoäng cô hieäu suaát cao ñaït hieäu suaát cao hôn 4 – 5% so vôùi ñoäng cô thoâng thöôøng. · Nhieät ñoä vaän haønh ñoäng cô taêng 100C treân möùc ñænh seõ laøm giaûm tuoåi thoï cuûa ñoäng cô xuoáng 1 nöûa. · Neáu khoâng cuoän laïi ñuùng, hieäu suaát coù theå giaûm 5 – 8%. · Ñieän aùp caân baèng coù theå giaûm nguoàn ñieän naïp vaøo ñoäng cô 3 – 5%. · Boä bieán toác coù theå giaûm löôïng ñieän naïp vaøo 5 – 15%. Coù theå tieát kieäm tôùi 35% naêng löôïng neáu söû duïng moät soá loaïi bôm/quaït. · Boä khôûi ñoäng meàm/tieát kieäm naêng löôïng giuùp laøm giaûm löôïng ñieän tieâu thuï 3 – 7% kW. Heä thoáng chieáu saùng · Thay theá ñeøn huyønh quang baèng CFL seõ tieát kieäm khoaûng 75 – 80% naêng löôïng. · Thay theá ñeøn tuyùp thoâng thöôøng baèng ñeøn tuyùp söû duïng naêng löôïng môùi vôùi ba laùt ñieän giuùp giaûm löôïng ñieän tieâu thuï 40 – 50%. · Taêng 10% ñieän aùp seõ giaûm tuoåi thoï boùng ñeøn xuoáng 1/3. · Taêng 10% ñieän aùp seõ taêng löôïng ñieän chieáu saùng leân 10%. ._.