Nghiên cứu cải tạo hệ thống xử lý nước thải của công ty cổ phần kỹ nghệ thực phẩm Việt Nam-Vifon bằng mô hình keo tụ, tạo bông và mô hình lắng

KHAÙI QUAÙT VEÀ NGAØNH CHEÁ BIEÁN THÖÏC PHAÅM (MÌ AÊN LIEÀN). Töø cuoái theá kæ 18, ngöôøi chaâu Aâu ñaõ baét ñaàu saûn xuaát vaø söû duïng saûn phaåm mì sôïi. Vaø noù trôû thaønh thöïc phaåm truyeàn thoáng cuûa caùc nöôùc chaâu Aâu, ñaëc bieät laø ôû YÙ vaø Phaùp. Sau ñoù, saûn phaåm du nhaäp vaøo chaâu AÙ. Vaø sau ñoù, ñeå tieát kieäm thôøi gian cheá bieán, ngöôøi chaâu AÙ ( ñaàu tieân laø Nhaät ) ñaõ ñöa ra coâng ngheä saûn xuaát mì chuaån bò böõa aên nhanh goïi laø mì aên lieàn. Töø ñoù ñeán nay, mì aên lieàn ñaõ khoâng ngöøng ñöôïc caûi tieán vaø phaùt trieån veà saûn löôïng vaø chaát löôïng. Coâng ngheä saûn xuaát mì aên lieàn luoân ñöôïc naâng cao. Hieän nay, taïi Vieät Nam caùc saûn phaåm mì aên lieàn ñöôïc söû duïng roäng raõi trong moïi taàng lôùp nhaân daân vì tính tieän duïng vaø giaù trò dinh döôõng cuûa chuùng . Coù theå noùi saûn phaåm mì aên lieàn ngaøy nay ñaõ phaàn naøo ñi vaøo ñôøi soáng cuûa ngöôøi daân, trôû thaønh moät saûn phaåm ñöôïc öa thích roäng raõi . Tröôùc nhu caàu to lôùn cuûa thò tröôøng, ngaønh coâng nghieäp mì aên lieàn ñaõ vaø ñang coù nhöõng böôùc phaùt trieån maïnh meõ, ñaëc bieät laø khi neàn kinh teá nöôùc nhaø chuyeån sang cô cheá thò tröôøng. Caùc coâng ty quoác doanh nhö MILIKET, COLUSA, … cuõng nhö caùc lieân doanh nhö VIFON ACECOOK, A-ONE , … ñaõ khoâng ngöøng naâng cao saûn löôïng vaø chaát löôïng saûn phaåm, ña daïng hoùa chuûng loaïi vaø maãu maõ ñeå ñaùp öùng nhu caàu thò hieáu cuûa ngöôøi tieâu duøng. Hieän nay, treân thò tröôøng coù hôn möôøi nhaõn hieäu mì aên lieàn nhö MILIKET, COLUSA, VIFON, A-ONE ,… Ñöùng veà khía caïnh dinh döôõng, ñaây laø loaïi saûn phaåm coù giaù trò dinh döôõng cao do ñöôïc cheá bieán töø boät mì ( laø nguoàn tinh boät toát ) vaø phuï gia coù chöùa caùc chaát dinh döôõng nhö protein, lipit, vitamin, khoaùng. Nhö vaäy, veà cô baûn saûn phaåm mì aên lieàn coù chöùa töông ñoái ñaày ñuû chaát dinh döôõng cô baûn. Trung bình 100 gr mì cung caáp 359 calo . 2.1.1 Coâng ngheä saûn xuaát. Daàu Shortening Loø hôi Chieân Laøm nguoäi Phaân loaïi Ñoùng goùi Goùi boät neâm Goùi daàu Nguyeân lieäu Troän boät Caùn , daùt Caét sôïi Haáp Caét ñònh löôïng Voâ khuoân Phuï gia Nöôùc Quaït raùo Thöù phaåm Chính phaåm Ñoùng goùi Khoùi thaûi NOx, SOx, COx, buïi Nöôùc thaûi ( BOD, SS, daàu môõ) Hôi nhieät Phuï gia Nöôùc Nhuùng nöôùc leøo Hình 2.1: Sô ñoà coâng ngheä toång quaùt saûn xuaát mì aên lieàn. Thieát bò maùy moùc saûn xuaát mì aên lieàn cuûa haàu heát caùc Xí Nghieäp taïi Vieät Nam ñeàu söû duïng nguyeân lyù hoaït ñoäng cuûa cuûa thieát bò do Nhaät Baûn cheá taïo vaø laàn ñaàu tieân laép ñaët taïi Coâng Ty VIFON. Ngoaøi tröø thieát bò cuûa xí nghieäp lieân doanh Saøi Goøn – VeWong do Ñaøi Loan cheá taïo, thieát bò cuûa caùc cô sôû khaùc (quoác doanh cuõng nhö tö nhaân) ñieàu ñöôïc cheá taïo trong nöôùc, hieäu quaû hoaït ñoäng khoâng thua keùm thieát bò cuûa nöôùc ngoaøi. Quy trình coâng ngheä goàm caùc coâng ñoaïn saûn xuaát chuû yeáu sau: ña soá caùc cô sôû saûn xuaát mì aên lieàn ñeàu söû duïng phöông phaùp chieân tröïc tieáp baèng caùch ñöa caùc vaét mì sau khi ñaõ nhuùng suùp voâ chieân vôùi chaûo chieân daàu Shortening soâi noùng ôû 150 ÷ 1700C. Chæ rieâng coù daây chuyeàn saûn xuaát mì aên lieàn nhaõn hieäu A-One cuûa xí nghieäp lieân doanh Saøi Goøn – VeWong söû duïng phöông phaùp chieân giaùn tieáp. Do ñoù goùi mì cuûa A – One coù maøu traéng hôn caùc goùi mì coù nhaõn hieäu khaùc. Tuy nhieân veà maët khaåu vò cuûa loaïi mì chieân tröïc tieáp aên ngon hôn vaø coù muùi vò haáp daãn hôn, nhöng nhöôïc ñieåm cuûa loaïi mì chieân tröïc tieáp nhanh hö hoûng hôn (hoâi daàu). 2.1.2 Nguyeân lieäu saûn xuaát. Nguyeân lieäu chính laø boät luùa mì ñöôïc nhaäp töø caùc nöôùc: Phaùp, Uùc, Canada, Trung Quoác, Aán Ñoä,… ñöôïc phoái lieäu vôùi caùc loaïi phuï lieäu khaùc nhö: Daàu, shortening, boät ngoït, muoái, ñöôøng, toâm cua, thòt boø, thòt heo, tieâu, haønh, toûi, ôùt, … Caùc xí nghieäp mì aên lieàn saûn xuaát nhieàu chuûng loaïi maët haøng khaùc nhau, tuyø theo töøng loaïi mì aên lieàn, caùc cô sôûø saûn xuaát coù theå pha troän caùc thaønh phaàn phuï lieäu khaùc nhau vôùi nhieàu coâng thöùc veà haøm löôïng caùc loaïi nguyeân phuï lieäu ñeå saûn xuaát ra caùc loaïi saûn phaåm khaùc nhau: mì suùp cua, mì thòt gaø, mì gaø quay, mì thòt boø, mì xaøo, mì toâm, mì chay, … 2.1.3 Nhieân lieäu saûn xuaát. Qui trình saûn suaát coù caùc khaâu söû duïng nhieân lieäu nhö sau: Ñoát loø hôi baèng daàu FO deå cung caáp nhieät cho coâng ñoaïn haáp nhuùng suùp. Ñoát daàu FO cung caáp nhieät cho daàu shortening noùng soâi. Ñoát than, cuûi, daàu DO cho coâng ñoaïn naáu suùp, sateá, daàu neâm. Nhieân lieäu chuû yeáu thöôøng söû duïng cho noài hôi laø daàu ñoát FO . Coøn ñoái vôùi chaûo chieân thöôøng caùc cô sôû saûn xuaát cuõng söû duïng nhieân lieäu laø daàu ñoát FO. Ngoaøi caùc khaâu vaän haønh khaùc cuûa thieát bò söû duïng naêng löôïng ñieän. Ñònh möùc söû duïng nguyeân nhieân lieäu cho saûn xuaát mì aên lieàn cho 1 taán thaønh phaåm coù theå tham khaûo caùc soá lieäu sau: Baûng 2.1: Ñònh möùc söû duïng nguyeân lieäu cho 1 taán saûn phaåm mì aên lieàn. Khoaûn muïc Ñôn vò tính Ñònh möùc Nguyeân lieäu chính Boät mì kg 850 Nguyeân lieäu phuï Daàu shortening Boät ngoït Hoaït chaát CMC Ñöôøng Muoái Goùi neâm Goùi rau Vaät lieäu khaùc kg kg kg kg kg kg goùi goùi ñoàng 180 14 1 4 30 17.780 17.780 2.20.000 Bao bì Thuøng carton Giaáy goùi mì Tuùi xoáp Keo daùn thuøng m2 kg lit 395 630 2 1 Nhieân lieäu Daàu FO Daàu DO Ñieän Nöôùc kg kg ñoàng m3 280 20 50.000 20000 (Nguoàn: Ngaønh CBTP 2001-2005 Sôû Noâng Nghieäp vaø PTNT, Theo giaù thöïc teá ) Haàu heát caùc xí nghieäp saûn xuaát mì aên lieàn ñeàu aùp duïng qut trình saûn xuaát töông töï nhau, neân tính chaát oâ nhieãnm cuûa caùc xí nghieäp naøy cuõng töông töï nhau. 2.2 HIEÄN TRAÏNG MOÂI TRÖÔØNG NGAØNH CHEÁ BIEÁN THÖÏC PHAÅM (MÌ AÊN LIEÀN) ÔÛ VIEÄT NAM. Ngoaøi vieäc giaûi quyeát vieäc laøm, goùp phaàn taêng tröôûng kinh teá thì ngaønh saûn xuaát mì aên lieàn cuõng mang laïi nhöõng vaán ñeà nan giaûi ñoái vôùi moâi tröôøng sinh thaùi, söùc khoûe coäâng ñoàng daân cö xung quanh caùc nhaønh maùy, caùc Xí Nghieäp saûn xuaát mì aên lieàn do Nhìn chung caùc ñôn vò naøy chöa coù heä thoáng xöû lyù trieät ñeå vaø coù hieäu quaû theo ñuùng tieâu chuaån moâi tröôøng do luaät phaùp qui ñònh. Haàu heát caùc Xí Nghieäp ñeàu naèm caïnh khu daân cö taäp trung caùc ñoâ thò lôùn: Haø Noäâi,Tp Hoà Chí Minh cho neân nguy cô oâ nhieãm aét seõ gaây ra nhieàu hieäu quaû khoâng löôøng tröôùc ñöôïc. Ñieàu quan troïng laø moät soá nhaø maùy tröïc tieáp xaû thaûi chöa ñöôïc xöû lyù ra heä thoáng keânh raïch laøm cho tình traïng oâ nhieãm lan traøn vôùi dieän tích roäng khoâng löôøng heát ñöôïc nhö tröôøng hôïp Saøi Goøn – VeWong ñôn vò naøy, qua nhieàu laàn kieåm tra cuûa caùc cô quan chöùc naêng TP, Quaän, Huyeän thì khoâng ñaït tieâu chuaån xaû nöôùc thaûi theo qui ñònh. Sau ñaây laø moät soá tình hình oâ nhieãm moät vaøi ñôn vò ñieån hình. 2.2.1 Veà hieän traïng vi khí haäu vaø oâ nhieãm khoâng khí. 2.2.1.1 Taïi coâng ty VIFON. Ñoái vôùi khoâng khí khu vöïc xung quanh trong phaïm vi coâng ty VIFON ñeàu coù chaát löôïng khoâng khí ñaït yeâu caàu tieâu chuaån chaát löôïng khoâng khí xung quanh TCVN 5937 – 1995. Rieâng khu vöïc coång coâng ty vaø khu vöïc baõi ñaäu xe coù chæ tieâu buïi cao hôn tieâu chuaån naøy töø 1,5 – 2 laàn do aûnh höôûng cuûa giao thoâng treân ñöôøng Tröôøng Chinh. Ñoái vôùi khoái thaûi taïi nguoàn – ño taïi 3 loø hôi, keát quaû cho thaáy caùc chæ tieâu oâ nhieãm trong khoùi thaûi ñieàu ñaït tieâu chí thaûi coâng nghieäp ñoái vôùi buïi vaø caùc chaát voâ cô (TCVN 5937 – 1995). 2.2.1.2 Taïi xí nghieäp COLUSA. Saûn löôïng saûn xuaát haøng naêm laø 17.000 taán saûn phaåm/naêm theo keát quaû ño ñaït, khaûo saùt ñaùnh giaù tình traïng oâ nhieãm Baûng 2.2: Keát quaû ño ñaïc vi khí haäu vaø caùc chaát oâ nhieãm khoâng khí Vò trí ño T0C Ñoä aåm (%) Tieáng oàn (dBA) Buïi (mg/m3) NO2 SO2 CO PX 3 daây chuyeàn Ñoùng goùi Chaûo chieân Haáp Saép khuoân Troän boät Loø ñoát Maùy caùn - Giöõa PX 33 38,5 37,5 37,8 37,3 - - - 87,5 80 75,0 75,5 78,3 - - - 79,5 87 83,5 85,7 95 82,2 0,5 1,9 0,26 0,18 2,07 PX 1 daây chuyeàn Ñoùng goùi Chaûo chieân Haáp Saép khuoân Troän boät Loø ñoát Maùy caùn Giöõa PX Thoåi khí 37 382 376 370 373 - - - 79 766 764 755 755 - - - 81,5 87 82 85 92 0,06 0.15 (Baûng 2.2: Keát quaû ño ñaïc vi khí haäu vaø caùc chaát oâ nhieãm khoâng khí) Vò trí ño T0C Ñoä aåm (%) Tieáng oàn (dBA) Buïi (mg/m3) NO2 SO2 CO Khu haønh chaùnh 32 89 0,014 0,01 4,62 Khu daân cö theo höôùng gioù - - Beân hong XN - - 50 0,03 0,14 2,72 Sau XN - - 57 Loø hôi - - 64 (Nguoàn CEFINEA, 05/2004) Keát quûa ño ñaït cho thaáy tieáng oàn vöôït quùa giôùi haïn cho pheùp theo tieâu chuaån boä Khoa Hoïc Coâng Ngheä vaø Moâi Tröôøng, coøn caùc chæ tieâu veà oâ nhieãm khoâng khí döôùi giôùi haïn cho pheùp xaû ra. Qua nhieàu laàn kieåm tra cuûa phoøng Ñoâ Thò Quaän Thuû Ñöùc vaø Sôû Taøi Nguyeân Moâi Tröôøng TP veà tình hình khoái thaûi cuûa xí nghieäp COLUSA baûo ñaûm tieâu chuaån moâi tröôøng do nhaø nöôùc quy ñònh. OÂ nhieãm veà khoùi thaûi ra cao ñieåm nhaát khi noàng ñoä caùc chaát oâ nhieãm cöïc ñaïi vaøo luùc khôûi ñoäng loø ñoát chaûo chieân mì vaø loø hôi (do söû duïng nhieân lieäu ñoát daàu FO). Soá lieäu kieåm tra cuûa phoøng Ñoâ Thò cho thaáy luùc khôûi ñoäng loø ñoát thì noàng ñoä buïi vaø CO cao hôn tieâu chuaån cho pheùp töø 10 ÷ 15 laàn. 2.2.1.3 Taïi xí nghieäp MILIKET. Xí nghieäp MILIKET coù 3 xöôûng saûn xuaát ôû 3 nôi khaùc nhau: Xöôûng Gia Laâm ôû (Haø Noäi), xöôûng Thuû Ñöùc, xöôûng Quaän 12 (TP. Hoà Chí Minh). Trong ñoù xöông MILIKET Quaän 12 laø xöôûng saûn xuaát chính vôùi daây truyeàn keùp kín. Toång saûn löôïng saûn xuaát hieän nay laø 47.250 taán saûn phaåm/naêm. Xöôûng MILIKET Gia Laâm (Haø Noäi) söû duïng nhieân lieäu ñoát baèng than ñaù gaây oâ nhieãm nghieâm troïng veà buïi. Thaùng 3 naêm 1996 vöøa qua, gaëp phaûi thôøi tieát möa xuaân, khoùi thaûi taïo ra quaù trình sa laéng öôùt gaây aûnh höôûng raát nghieâm troïng veá söùc khoûe, myõ quan khu daân cö xung quanh. 2.2.1.4 Taïi xí nghieäp lieân doanh Saøi Goøn – VeWong. Khoùi thaûi coâng nghieäp cuõng khoâng ñöôïc xöû lyù. Caùc chaát oâ nhieãm chæ thò: buïi, SO2, NO2,CO, cuõng nhaø nguoàn oâ nhieãm cho khu vöïc. Saûn löôïng saûn xuaát hieän nay ñoái vôùi mì aên lieàn laø 1500 taán saûn phaåm/naêm. 2.2.2 Hieän traïng oâ nhieãm chaát thaûi raén. Raùc cuûa caùc xí nghieäp mì aên lieàn chuû yeáu caùc thaønh phaàn sau: Giaáy vuïn sinh ra trong quaù trình saûn xuaát bao bì (thuøng carton, giaáy kraft) vaø giaáy vuïn sinh ra trong vieäc vaên phoøng; Bao ni loâng sinh ra trong quaù trình ñoùng goùi saûn phaåm; Xöông, caën trong quaù trình naáu nöôùc suùp; Caùc phaàn boû ñi qua quaø trình gia coâng cheá bieán gia vò: haønh, tieâu toûi, ôùt; Raùc thaûi sinh hoaït töø nhaø aên coâng nhaân vaø veä sinh. Raùc töø cheá bieán boät neâm. Nhìn chung caùc cô sôû saûn xuaát saûn xuaát mì aên lieàn aûnh höôûng khoâng ñaùng keå ñeán moâi tröôøng sinh thaùi khu vöïc xung quanh. Vieäc giaûi quyeát khoâng khoù khaên vaø toán keùm nhieàu. Ñoái vôùi giaáy vuïn vaø bao ni loâng coù theå baùn theo ñònh kyø cho caùc ñôn vò saûn xuaát laøm nguyeân lieäu cho quùa trình taùi cheá. Ñoái vôùi caùc thaønh phaàn raùc thaûi khaùc coù theå thu gom vaø ñoå boû theo heä thoáng thu gom raùc sinh hoaït cuûa ñòa phöông. 2.2.3 Hieän traïng oâ nhieãm nöôùc thaûi –Thaønh phaàn vaø tính chaát nöôùc thaûi. 2.2.3.1 Taïi Coâng Ty VIFON. Ñoái vôùi nöôùc thaûi tröôùc khi ra nguoàn tieáp nhaän (goàm 2 ñieåm taïi coáng thaûi ñöôøng Tröôøng Chinh vaø 2 ñieåm taïi keânh Tham Löông). So saùnh caùc chæ tieâu chính vôùi tieâu chuaån nöôùc thaûi coâng nghieäp (TCVN 5937 – 1995), loaïi B thaáy raèng BOD5 vöôït tieâu chuaån 1,8– 12 laàn; COD vöôït tieâu chuaån 1,2 – 18 laàn; Daàu môû vöôït tieâu chuaån 17 – 136 laàn. Caùc chæ tieâu khaùc nhö pH, toång Nitô, toång Photpho ñeàu ñaït tieâu chuaån. Rieâng chæ tieâu chaát lô löûng (SS) cao hôn tieâu chuaån khoâng nhieàu do ñaõ ñöôïc taùch töø caùc tuùi loïc taïi nguoàn thaûi. Nöôùc thaûi coâng ty VIFON thaûi tröïc tieáp ra keânh Tham Löông laø nguoàn boå caäp cho moät soá keânh raïch chaûy ra soâng Saøi Goøn ñi xuyeân qua caùc khu daân cö ñoâng ñuùc cuûa nhieàu Quaän, Huyeän cuûa TP. HCM cuøng vôùi nöôùc thaûi cuûa nhaø maùy khaùc thuoäc caùc ngaønh coâng nghieäp deät, giaáy, nhuoäm, hoaù chaát, thöïc phaåm, oâ nhieãm nghieâm troïng Keânh Raïch cuûa TP. Dö luaän ñaõ nhieàu naêm phaûn aùnh veà tình hình treân, nhöng chöa ñöôïc caùc ñôn vò saûn xuaát vaø caùc ngaønh chöùc naêng, quan taâm ñuùng möùc. Coâng Ty VIFON caùc ngaønh saûn xuaát caùc saûn phaåm khaùc maø nöôùc thaûi vaø khí thaûi chöa ñöôïc xöû lyù gaây taùc haïi cho moâi tröôøng sinh thaùi nhö: boät ngoït, buùn aên lieàn, chaùo aên lieàn, … 2.2.3.2 Taïi xí nghieäp COLUSA Keát quaû ño ñaïc cho thaáy tình hình nhö sau: Baûng 2.3: Keát quaû phaân tích nöôùc thaûi taïi xí nghieäp COLUSA Chæ tieâu Ñôn vò Keát quaû pH SS COD mg/l mg/l 5,23 170 705 (Nguoàn CEFINEA & ENCO 5/2004) Qua khaûo saùt ta thaáy pH thaáp hôn tieâu chuaån cho pheùp, SS vaø COD vöôït raát xa Tieâu Chuaån Moâi Tröôøng. Ñieàu naøy seõ daãn ñeán tình traïng oâ nhieãm nguoàn nöôùc, do ñoù caàn phaûi ñöôïc xöû lyù nöôùc thaûi cuûa xí nghieäp COLUSA tröôùc khi daãn ra coáng xaû vaøo möông thoaùt nöôùc loä thieân cuûa thò traán Thuû Ñöùc. 2.2.3.3 Taïi xí nghieäp MILIKET. Qua khaûo saùt ño ñaïc ñaùnh giaù cuûa Trung Taâm Baûo Veä Moâi Tröôøng veà oâ nhieãm moâi tröôøng cuûa Xöôûng Quaän 12 nhö sau: Baûng 2.4:Keát quaû phaân tích nöôùc thaûi taïi xí nghieäp MILIKET STT Chæ tieâu phaân tích Ñôn vò Keát quaû phaâ n tích 1 2 3 4 5 pH SS COD BOD5 Daàu môû mg/l mg/l mg/l mg/l 4,6 150 1.224 480 200 (Nguoàn Trung Taâm Baûo Veä Moâi Tröôøng EPC, 2004) Keát quaû phaân tích cho thaáy caùc chæ tieâu oâ nhieãm ñeàu vöôït raát cao tieâu chuaån cuûa Boä Khoa Hoïc Coâng Ngheä Vaø Moâi Tröôøng, do ñoù caàn thieát phaûi xöû lyù ñeå ñaûm baûo moâi tröôøng khu vöïc. 2.2.3.4 Taïi xí nghieäp lieân doanh Saøi Goøn – VeWong Xí nghieäp lieân doanh Saøi Goøn – VeWong laø ñôi vò saûn xuaát 2 maët haøng chính: Boät ngoït vaø mì aên lieàn. Nöôùc thaûi cuûa xí nghieäp chöa ñöôïc xöû lyù maø tröïc tieáp thaûi ra soâng Saøi Goøn gaây oâ nhieãm nghieâm troïng cho soâng. 2.3 TAÙC HAÏI CUÛA CHAÁT OÂ NHIEÃM NGAØNH COÂNG NGHIEÄP SAÛN XUAÁT MÌ AÊN LIEÀN VIEÄT NAM ÑOÁI VÔÙI MOÂI TRÖÔØNG SINH THAÙI. 2.3.1 Taùc haïi cuûa chaát oâ nhieãm khoâng khí. Vôùi tình traïng caùc xí nghieäp saûn xuaát mì aên lieàn söû duïng nhieân lieäu ñoát laø: daàu FO, daàu DO, than, cuûi. Quaù trình ñoát seõ sinh ra caùc chaát oâ nhieãm khoâng khí nhö buïi, CO2, CO, SO2, NO2, … caùc chaát naøy gaây taùc haïi ñoái vôùi söùc khoeû con ngöôøi vaø moâi tröôøng sinh thaùi nhö sau: 2.3.1.1 Ñoái vôùi söùc khoeû con ngöôøi. SOx vaø NOx laø chaát kích thích, khi tieáp xuùc vôùi nieâm maïc aåm öôùt taïo thaønh caùc axit töông öùng (ñaây laø caùc axit voâ cô coù hoaït tính hoaù hoïc raát maïnh) vaøo cô theå qua ñöôøng hoâ haáp hoaëc hoaø tan vaøo nöôùc boït roài vaøo ñöôøng tieâu hoaù roài sau ñoù phaân taùn vaøo heä tuaàn hoaøn maùu SOx vaø NOx keát hôïp vôùi buïi taïo thaønh caùc haït buïi axit lô löûng, neáu kính thöôùt < 2 ÷ 3 µm seõ vaøo tôùi pheá nang, bò ñaïi thöïc baøo phaù huyû hoaëc ñöa ñeán thoáng baïch huyeát. SO2 coù theå nhieãm ñoäc qua da gaây söï chuyeån hoaù toan tính laøm giaûm döï tröõ kieàm trong maùu, ñaøo thaûi amoniac ra nöôùc tieåu. Ñoäc tính chung cuûa SO2 theå hieän ôû söï chuyeån hoaù protein vaø ñöôøng, thieáu vi tamin B vaø C, öùc cheá enzym oxydaza. Söï haáp thu löôïng SO, coù khaû naêng gaây beänh cho heä taïo huyeát vaø taïo ra Methemoglobin taêng cöôøng quaø trình oxy hoaù Fe2+ thaønh Fe3+. 2.3.1.2 Ñoái vôùi thöïc vaät. Caùc khí SOx vaø NOx khi bò oxy hoaù trong khoâng khí vaø keát hôïp vôùi nöôùc möa taïo neân möa axit gaây aûnh höôûng ñeán söï phaùt trieån cuûa caây troàng vaø thaûm thöïc vaät khi noàng ñoä SO2 trong khoâng khí ñaït tôùi giôùi haïn 1 ÷ 2ppm coù theå gaây chaán thöông ñoái vôùi laù caây sau vaøi giôø tieáp xuùc. Moät soá loaøi thöïc vaät nhaïy caûm vôùi giôùi haïn gaây ñoäc haïi ôû möùc ñoä khoaûng 0,15 ÷ 0,3ppm nhaïy caûm nhaát laø caùc loaøi thöïc vaät baäc thaáp. 2.3.1.3 Ñoái vôùi vaät lieäu. Söï coù maët cuûa SOx vaø NOx trong khoâng khí noùng aåm laøm taêng quaù trình aên moøn kim loaïi, phaù huyû vaät lieäu beâ toâng vaø caùc coâng trình xaây döïng nhaø cöûa, vaät kieán truùc. 2.3.2 Taùc haïi cuûa buïi. Buïi vaøo phoåi gaây kích thích cô hoïc vaø phaùt sinh phaûn öùng sô hoaù phoåi, gaây neân nhöõng beänh hoâ haáp. Buïi than taïo thaønh trong quaù trình ñoát nhieân lieäu, coù thaønh phaàn chuû yeáu laø hydrocarbon ña voøng (VD: Benzpyrene) laø chaát oâ nhieãm coù ñoäc tính cao vì khaû naêng gaây ung thö. Moät soá baùo caùo cho thaáy nhöõng coâng nhaân queùt oáng khoùi tyû leä ung thö do nhieãm buïi than raát cao. 2.3.3 Taùc haïi cuûa hydrocarbon. Hydrocarbon thöôøng ít gaây nhieãm ñoäc maõn tính. Caùc trieäu chöùng gaây nhieãm ñoäc caáp tính laø: suy nhöôïc, choùng maët, say, co giaät, ngaït vieâm phoåi, aùp xe phoåi, …khi hít thôû khí hyñrocarbon ôû noàng ñoä 40.000 mg/m3 coù theå bò nhieãm ñoäc caáp tính vôùi trieäu chöùng töùc ngöïc, choùng maët, roái loaïn giaùc quan, taâm thaàn, nhöùc ñaàu, buoàn noân, …. Khi hít thôû hyñrocarbon vôùi noàng ñoä 60.000mg/m3 seõ xuaát hieän caùc côn co giaät, roái loaïn tim vaø hoâ haáp, thaäm chí coù theå töû vong. 2.3.4 Taùc haïi cuûa CO vaø CO2 Caùc khí naøy laø saûn phaåm cuûa quùa trình ñoát chaùy nhieân lieäu nhö: Oxyt cacbon (CO): Deã gaây ñoäc do keát hôïp khaù beàn vöõng vôùi Hemoglobin taïo thaønh cacbonxyhemoglobin daãn ñeán khaû naêng vaän chuyeån oxy trong maùu ñeán caùc toå chöùc, teá baøo cô theå con ngöôøi vaø ñoäng vaät; Khí carbonic (CO2): Gaây roái loaïn heä hoâ haáp vaø teá baøo do chieám maát choå cuûa oxy trong maùu vôùi noàng ñoä 5% CO2 trong khoâng khí gaây khoù thôû, nhöùc ñaàu. Ñeán ngöôõng noàng ñoä 10% coù theå gaây ngaït thôû, choùng maët buoàn noân. Noàng ñoä toái ña voâ haïi cho con ngöôøi vaø ñoäng thöïc vaät trong khoâng khí laø 1%. 2.3.5 Taùc haïi tieáng oàn. Caùc xí nghieäp saûn xuaát mì aên lieàn söû duïng caùc maùy caùn, caét, motor, quaït, baêng chuyeàn neân gaây tieáng oàn, ñoä rung laøm aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán coâng nhaân lao ñoäng vaø khu daân cö xung quanh. Neáu tieáng oàn ñoä rung vöôït tieâu chuaån cho pheùp seõ gaây aûnh höôûng ñeán söùc khoeû nhö maát nguû, meät moûi, tinh thaàn baàn thaàn khoù chòu. Tieáng oàn coøn laøm giaûm naêng suaát lao ñoäng cuûa coâng nhaân trong khu vöïc saûn xuaát, laøm keùm ñi khaû naêng taäp trung tö töôûng coù theå daãn ñeán tay naïn lao ñoäng. Vì vaäy giaûm thieåu tieáng oàn, ñoä rung cuõng laø noäi dung xöû lyù oâ nhieãm baûo veâ moâi tröôøng. 2.3.6 Aûnh höôûng cuûa nöôùc thaûi coâng nghieäp saûn xuaát mì aên lieàn Qua caùc soá lieäu thu thaäp khaûo saùt ôû treân, ta thaáy nöôùc thaûi saûn xuaát cuûa caùc xí nghieäp mì aên lieàn ñeàu vöôït tieâu chuaån cho pheùp xaû vaøo nguoàn do noàng ñoä caùc chaát höõu cô vaø daàu môõ hieän dieän trong nöôùc thaûi quaù cao. Caùc chæ tieâu cô baûn chæ tieâu oâ nhieãm höõu cô nhö: COD, BOD, SS, N –NO3, N-NH4, daàu môõ, … caùc chaát höõu cô laøm giaûm vaø öùc cheá ñeán söï phaùt trieån cuûa caùc loaøi thuyû sinh, söï phaùt trieån cuûa caây troàng vaät nuoâi hieän dieän trong caùc nguoàn nöôùc, chuùng bò phaân huyû sinh hoïc giaûi phoùng ra caùc khí CO2, CH4, H2S, gaây muøi hoâi thoái trong moâi tröôøng. Tình traïng oâ nhieãm höõu cô seõ daãn ñeán söï suy giaûm ñoä hoaø tan oxy trong moâi tröôøng nöôùc do vi sinh vaät söû duïng oxy hoaø tan ñeå phaân huyû chaát höõu cô coù maët trong nöôùc. Oxy hoaø tan giaûm seõ gaây taùc haïi ñeán taøi nguyeân thuyû sinh trong nguoàn nöôùc. Theo tieâu chuaån nuoâi caù cuûa FAO thì noàng ñoä oxy hoaø tan (DO trong nöôùc phaûi cao hôn 50% noàng ñoä baûo hoaø (töùc laø phaûi cao hôn 2mg/l ôû nhieät ñoä 250C). Chaát raén lô löûng (SS) cuõng laø taùc nhaân gaây aûnh höôûng tieâu cöïc ñeán taøi nguyeân thuyû sinh, ñoàng thôøi gaây taùc haïi veà maët caûm quan (taêng ñoä ñuïc cuûa nguoàn nöôùc) vaø gaây boài laéng doøng chaûy tieâu chuaån cuûa Boâ Khoa Hoïc Coâng Ngheä Vaø Moâi Tröôøng: nöôùc thaûi ra nguoàn loaïi A laø < 50mg/l vaø nguoàn loaïi B laø < 100mg/l. Caùc chaát dinh döôõng (N, P) vôùi noàng ñoä cao trong nöôùc thaûi saûn xuaát mì aên lieàn seõ gaây ra hieän töôïng phuù döôõng hoaù nguoàn nöôùc, rong taûo phaùt trieån laøm suy giaûm chaát löôïng nguoàn nöôùc. ._.