Nghiên cứu các khoản đóng góp của nông dân huyện Kim Thành - Tỉnh Hải Dương

Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o Tr­êng ®¹i häc N«ng nghiÖp hµ néi ---------------  nguyÔn thÞ thuû Nghiªn cøu c¸c kho¶n ®ãng gãp cña n«ng d©n huyÖn Kim Thµnh - tØnh H¶i D­¬ng luËn v¨n th¹c sÜ kinh tÕ Chuyªn ngµnh: Kinh tÕ n«ng nghiÖp M· sè: 60.31.10 Ng­êi h­íng dÉn khoa häc: ts. Bïi b»ng ®oµn Hµ néi – 2008 Lêi cam ®oan T«i xin cam ®oan r»ng, sè liÖu vµ kÕt qu¶ nghiªn cøu trong luËn v¨n nµy lµ trung thùc vµ hoµn toµn ch­a hÒ ®­îc sö dông ®Ó b¶o vÖ mét häc vÞ nµo. T«i cam ®oan r»ng, mäi sù gióp ®ì ®Ó thùc hiÖn luËn v¨n nµy ®· ®­îc c¶m ¬n vµ c¸c th«ng tin trÝch dÉn trong luËn v¨n ®Òu ®­îc chØ râ nguån gèc. T¸c gi¶ luËn v¨n NguyÔn ThÞ Thuû Lêi c¶m ¬n Qu¸ tr×nh häc tËp vµ thùc hiÖn ®Ò tµi t«i ®· nhËn ®­îc sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña nhiÒu c¸ nh©n vµ tËp thÓ. T«i xin ®­îc bµy tá sù c¸m ¬n s©u s¾c nhÊt tíi tÊt c¶ c¸ nh©n vµ tËp thÓ ®· t¹o ®iÒu kiÖn gióp ®ì t«i häc tËp vµ nghiªn cøu. Tr­íc hÕt, víi t×nh c¶m ch©n thµnh vµ lßng biÕt ¬n s©u s¾c, t«i xin c¶m ¬n thÇy TS. Bïi B»ng §oµn ng­êi ®· trùc tiÕp h­íng dÉn vµ gióp ®ì t«i trong suèt qu¸ tr×nh häc tËp, nghiªn cøu hoµn thµnh luËn v¨n nµy. T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c thÇy gi¸o, c« gi¸o Khoa Kinh tÕ vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n, Khoa KÕ to¸n vµ Qu¶n trÞ kinh doanh, Khoa Sau ®¹i häc ®· t¹o ®iÒu kiÖn gióp ®ì t«i vÒ mäi mÆt trong qu¸ tr×nh häc tËp vµ hoµn thµnh luËn v¨n. T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n UBND huyÖn Kim Thµnh, c¸c phßng ban chøc n¨ng huyÖn ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho t«i trong viÖc thu thËp sè liÖu vµ nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt cho viÖc nghiªn cøu luËn v¨n. T«i xin bµy tá sù biÕt ¬n ch©n thµnh tíi gia ®×nh, ®ång nghiÖp vµ b¹n bÌ nh÷ng ng­êi ®· lu«n bªn t«i gióp ®ì vÒ vËt chÊt còng nh­ tinh thÇn trong suèt qu¸ tr×nh häc tËp vµ hoµn thµnh luËn v¨n. Hµ Néi, ngµy ... th¸ng ... n¨m 2008 T¸c gi¶ NguyÔn ThÞ Thñy môc lôc Lêi cam ®oan i Lêi c¶m ¬n ii Môc lôc iii Danh môc c¸c ch÷ viÕt t¾t v Danh môc c¸c b¶ng vi Danh môc c¸c B¶ng ®å vii danh môc c¸c ch÷ viÕt t¾t CP CT KH HTX GTGT MNCD N§ NSNN SVH TB TNTB TT§B UBND XHCN XK & NK ChÝnh phñ C«ng tr×nh KhÊu hao Hîp t¸c x· Gi¸ trÞ gia t¨ng MÆt n­íc chuyªn dïng NghÞ ®Þnh Ng©n s¸ch nhµ n­íc S©n vËn ®éng Trung b×nh Thu nhËp trung b×nh Tiªu thô ®Æc biÖt Uû ban nh©n d©n X· héi chñ nghÜa XuÊt khÈu vµ nhËp khÈu Danh môc b¶ng STT Tªn b¶ng Trang 2.1. Tæng hîp c¸c kho¶n ®ãng gãp cña n«ng d©n trªn ®Þa bµn tØnh, thµnh phè 26 2.2. Tæng hîp c¸c kho¶n phÝ dÞch vô HTX thu cña hé n«ng d©n 28 2.3. Tæng hîp c¸c kho¶n ®ãng gãp cña hé n«ng d©n do x· vµ c¸c tæ chøc thu 30 3.1. T×nh h×nh sö dông ®Êt ®ai cña huyÖn Kim Thµnh 34 3.2. T×nh h×nh d©n sè vµ lao ®éng cña huyÖn Kim Thµnh 36 3.3. C¬ cÊu kinh tÕ c¸c ngµnh kinh tÕ cña huyÖn Kim Thµnh 38 4.1. T×nh h×nh s¶n xuÊt lóa vµ mét sè c©y rau mµu huyÖn Kim Thµnh 46 4.2. T×nh h×nh ch¨n nu«i mét sè lo¹i gia sóc gia cÇm 47 4.3. C¸c v¨n b¶n quy ®Þnh møc ®ãng gãp chung do tØnh quy ®Þnh 52 4.4. C¬ cÊu ®ãng gãp cña n«ng d©n huyÖn Kim Thµnh 53 4.5. T×nh h×nh chung hé ®iÒu tra 54 4.6. C¸c kho¶n ®ãng do tØnh quy ®Þnh t¹i c¸c hé ®iÒu tra 57 4.7. C¸c kho¶n ®ãng gãp do x· quy ®Þnh t¹i c¸c hé ®iÒu tra 60 4.8. C¸c kho¶n ®ãng gãp do HTX quy ®Þnh t¹i c¸c hé ®iÒu tra 63 4.9. C¸c kho¶n ®ãng gãp do th«n, xãm quy ®Þnh t¹i c¸c hé ®iÒu tra 65 4.10. Tæng hîp c¸c kho¶n ®ãng gãp theo tæ chøc thu t¹i c¸c hé ®iÒu tra 65 4.11. C¸c kho¶n ®ãng gãp cña n«ng d©n theo hé ®iÒu tra 68 4.12. C¸c kho¶n ®ãng gãp cña hé ®iÒu tra theo diÖn tÝch 69 4.13. C¸c kho¶n ®ãng gãp cña n«ng d©n theo lao ®éng 70 4.14. C¸c kho¶n ®ãng gãp cña n«ng d©n theo nh©n khÈu 71 4.15. C¸c kho¶n ®ãng gãp kh¸c cña n«ng d©n 72 4.16. Tæng hîp c¸c kho¶n ®ãng gãp cña n«ng d©n 73 4.17. S¶n l­îng mét sè c©y trång, vËt nu«i 75 4.18. Mét sè chØ tiªu vÒ ph¸t triÓn x· héi 75 4.19. ý kiÕn ®Ò xuÊt cña ng­êi n«ng d©n 75 4.20. T×nh h×nh sö dông c¸c kho¶n ®ãng gãp 75 Danh môc BiÓu ®å STT Tªn B¶ng ®å Trang BiÓu ®å 3.1. C¬ cÊu kinh tÕ c¸c ngµnh kinh tÕ cña huyÖn Kim Thµnh 39 BiÓu ®å 4.1. B×nh qu©n c¸c kho¶n thu tõng x·/hé 66 BiÓu ®å 4.2. T×nh h×nh c¸c kho¶n ®ãng gãp b×nh qu©n cña hé n«ng d©n 74 Danh môc hép STT Tªn hép Trang 4.1. C¸c kho¶n thu do tØnh quy ®Þnh..... 1 4.2. C¸c kho¶n thu do x· quy ®Þnh..... 61 4.3. ý kiÕn cña ng­êi d©n vÒ c¸c kho¶n thu do x· quy ®Þnh..... 62 4.4. C¸c kho¶n thu do HTX quy ®Þnh..... 64 4.5. ý kiÕn cña l·nh ®¹o x· Kim §Ýnh vÒ t¸c ®éng cña kho¶n thu 75 4.6. ý kiÕn cña l·nh ®¹o x· Ngò Phóc vÒ t¸c ®éng cña kho¶n thu 75 4.7. ý kiÕn cña ng­êi d©n x· Kim T©n vÒ t¸c ®éng cña kho¶n thu 75 4.8. ý kiÕn cña ng­êi d©n x· Kim §Ýnh vÒ t¸c ®éng cña kho¶n thu 75 1. Më ®Çu 1.1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi Qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa vµ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho ViÖt Nam cã b­íc ph¸t triÓn ®¸ng kÓ, víi tèc ®é t¨ng tr­ëng cao, æn ®Þnh, nh­ng vÒ c¬ b¶n n­íc ta vÉn cßn lµ n­íc n«ng nghiÖp víi 78% n«ng d©n, hä lµ bé phËn cã thu nhËp thÊp nhÊt trong x· héi. Tr¶i qua hµng ngµn n¨m lÞch sö, ng­êi n«ng d©n ®· cã c«ng ®ãng gãp søc ng­êi, søc cña cho sù nghiÖp gi¶i phãng d©n téc. Tõ sau khi ®Êt n­íc ®­îc thèng nhÊt, §¶ng ta ®· ban hµnh nhiÒu chÝnh s¸ch nh»m hç trî, xãa ®ãi gi¶m nghÌo cho ng­êi n«ng d©n, nhiÒu vïng ®· v­ît qua khã kh¨n v­¬n lªn ph¸t triÓn kinh tÕ gãp phÇn thay ®æi bé mÆt n«ng th«n. §Æc biÖt nhê thµnh tùu ph¸t triÓn n«ng nghiÖp vµ kinh tÕ n«ng th«n, thu nhËp cña n«ng d©n ®· t¨ng tõ 2 ®Õn 3 lÇn, tû lÖ ®ãi nghÌo ®· gi¶m tõ 19% n¨m 2000 xuèng cßn 11% n¨m 2004 vµ 8,3% n¨m 2005 [17]. Tuy nhiªn do qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi kinh tÕ cßn chËm, thu nhËp chÝnh cña hé n«ng d©n vÉn tõ s¶n xuÊt n«ng, l©m nghiÖp, nªn ®êi sèng cña n«ng d©n cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n. VËy ngoµi viÖc hç trî, §¶ng vµ Nhµ n­íc cßn miÔn, gi¶m bít c¸c kho¶n ®ãng gãp cho n«ng d©n, nh»m kÐo gÇn kho¶ng c¸ch gi÷a thµnh thÞ vµ n«ng th«n, bít ®i sù nhäc nh»n trªn ®«i vai ng­êi n«ng d©n. Nh­ng mét thùc tÕ ®ang diÔn ra, Nhµ n­íc th× c­¬ng quyÕt miÔn gi¶m, cã kho¶n thu cßn tiÕn tíi xãa bá hoµn toµn, th× ë c¸c ®Þa ph­¬ng, nhÊt lµ cÊp c¬ së l¹i ph¸t sinh qu¸ nhiÒu kho¶n ®ãng gãp ®¸nh trªn từng hộ, từng người n«ng d©n vµ hä d­êng nh­ ph¶i “gång m×nh” g¸nh v¸c, ®Æc biÖt nh÷ng vïng cã thu nhËp thÊp th× tû lÖ c¸c kho¶n ®ãng gãp cña n«ng d©n l¹i cµng cao. §»ng sau viÖc miÔn gi¶m c¸c kho¶n ®ãng gãp th× n¶y sinh c¸c vÊn ®Ò g©y khã kh¨n trong ®êi sèng s¶n xuÊt cña ng­êi n«ng d©n. ChÝnh v× thÕ, mµ ng­êi n«ng d©n kh«ng cßn phÊn khëi trong s¶n xuÊt, cã n¬i ®· xuÊt hiÖn t×nh tr¹ng n«ng d©n tr¶ l¹i ®Êt cho x· ®Ó råi ®æ ra thµnh thÞ, khu c«ng nghiÖp kiÕm viÖc lµm t¨ng thu nhËp, t¹i nhiÒu ®Þa ph­¬ng n«ng d©n ®· cã nh÷ng ph¶n øng bét ph¸t còng cã c¨n nguyªn tõ nh÷ng kho¶n thu nµy. Nh×n nhËn ®­îc thùc tr¹ng trªn, c¸c c¬ quan chøc n¨ng ®· vµo cuéc vµ kÕt qu¶ ®iÒu tra cho thÊy møc kho¶n ®ãng gãp ë c¸c ®Þa ph­¬ng kh«ng ®ång ®Òu mµ cã sù kh¸c nhau, theo b¸o c¸o cña 46 tØnh thµnh, ®iÒu tra ë 135 x· vµ 117 Hîp t¸c x·, b×nh qu©n mçi hé d©n ph¶i ®ãng gãp tíi 28 kho¶n/n¨m víi tæng møc tõ 250.000 ®ång ®Õn 800.000 ®ång. Nh÷ng kho¶n ®ãng gãp nµy chiÕm h¬n 5% thu nhËp ®èi víi n«ng d©n, nhiÒu n¬i con sè nµy cßn cao h¬n n÷a. §iÒu ®ã khã cã thÓ nãi lµm cho chÝnh quyÒn n«ng th«n v÷ng m¹nh, thùc sù “do d©n vµ v× d©n”. [3] Kim Thµnh tØnh H¶i D­¬ng lµ mét huyÖn thuÇn n«ng, tû lÖ n«ng d©n chiÕm ®¹i ®a sè nªn còng ®ang n»m trong t×nh tr¹ng chung ®ã. G¸nh nÆng cña c¸c kho¶n ®ãng gãp cßn ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn ®êi sèng kinh tÕ, v¨n hãa, x· héi huyÖn Kim Thµnh. Nghiªn cøu vÊn ®Ò nµy nh»m ®Ò xuÊt gi¶i ph¸p nhằm huy ®éng vµ sö dông hợp lý các khoản đóng góp của hộ nông dân gãp phÇn vµo sù ph¸t triÓn chung cña c¶ huyÖn. VËy thùc tr¹ng c¸c kho¶n ®ãng gãp cña n«ng d©n c¶ n­íc nãi chung vµ huyÖn Kim Thµnh nãi riªng ®ang diÔn ra nh­ thÕ nµo? Cã nh÷ng bÊt cËp g× vÒ lo¹i, møc, tû lÖ gi÷a c¸c nhãm hé kh¸c nhau kh«ng? Nh÷ng ¶nh h­ëng tÝch cùc vµ tiªu cùc ®Õn tình hình kinh tế xã hội và thu nhËp cña n«ng d©n trên địa bàn huyện nh­ thÕ nµo? XuÊt ph¸t tõ nhu cÇu thùc tÕ trªn chóng t«i lùa chän nghiªn cøu ®Ò tµi: “Nghiªn cøu c¸c kho¶n ®ãng gãp cña n«ng d©n huyÖn Kim Thµnh - tØnh H¶i D­¬ng” 1.2. Môc tiªu nghiªn cøu - Môc tiªu chung Nghiên cứu thùc tr¹ng c¸c kho¶n ®ãng gãp cña n«ng d©n, tõ ®ã ®Ò ra gi¶i ph¸p nh»m huy ®éng vµ sö dông hîp lý c¸c kho¶n ®ãng gãp cña n«ng d©n huyÖn Kim Thµnh - Môc tiªu cô thÓ + C¬ së lý luËn vµ thùc tiÔn vÒ c¸c kho¶n phÝ, lÖ phÝ vµ c¸c kho¶n ®ãng gãp kh¸c cña n«ng d©n. + Đánh giá thùc tr¹ng c¸c kho¶n ®ãng gãp cña n«ng d©n huyÖn Kim Thµnh + §Ò xuÊt gi¶i ph¸p nh»m huy ®éng vµ sö dông hợp lý c¸c kho¶n ®ãng gãp cña n«ng d©n. 1.3. §èi t­îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu 1.3.1. §èi t­îng nghiªn cøu - C¸c kho¶n c¸c ®ãng gãp cña n«ng d©n - Vai trò của c¸c kho¶n ®ãng gãp cña n«ng d©n huyÖn Kim Thµnh. 1.3.2. Ph¹m vi nghiªn cøu - Ph¹m vÞ néi dung: Nghiªn cøu c¸c kho¶n ®ãng gãp cña n«ng d©n huyÖn Kim Thµnh - Ph¹m vÞ kh«ng gian: T¹i ®Þa bµn huyÖn Kim Thµnh tØnh H¶i D­¬ng - Ph¹m vi thêi gian: Tæng quan tµi liÖu ®­îc sö dông c¸c sè liÖu cña n¨m tr­íc, kh¶o s¸t thùc tr¹ng c¸c kho¶n ®ãng gãp cña n«ng d©n n¨m 2007. C¸c gi¶i ph¸p dù kiÕn ®­îc ¸p dông vµo c¸c n¨m tiÕp theo tõ n¨m 2008 2. C¬ së lý luËn vµ thùc tiÔn cña ®Ò tµi 2.1. Mét sè vÊn ®Ò chung vÒ c¸c kho¶n ®ãng gãp 2.1.1. C¬ së h×nh thµnh c¸c kho¶n ®ãng gãp Trong lÞch sö ph¸t triÓn cña x· héi loµi ng­êi, tõ khi cã sù ph©n tÇng x· héi, b¾t ®Çu xuÊt hiÖn tÇng líp thèng trÞ vµ bÞ trÞ, mét sè nhãm ng­êi trong x· héi cã t­ liÖu s¶n xuÊt, cã quyÒn lùc vµ ngµy cµng trë nªn giÇu cã, cßn tÇng líp bÞ trÞ trë thµnh n« lÖ ph¶i ®i lµm thuª cho «ng chñ. Qu¸ tr×nh nµy liªn tôc tiÕp diÔn vµ kÐo dµI, nã kÐo theo sù bãc lét lÉn nhau, n¶y sinh c¸c tæ chøc ®øng ra l·nh ®¹o phôc vô lîi Ých chung cho c¸c tÇng líp trong x· héi, vËy ®Ó c¸c tæ chøc nµy ho¹t ®éng ®ßi hái ph¶i cã nguån kinh phÝ, vÊn ®Ò nµy ®­îc gi¶i quyÕt b»ng c¸ch ®Ò ra c¸c quy ®Þnh ®Ó huy ®éng sù ®ãng gãp cña c¸c tÇng líp trong x· héi. ChÝnh tõ ®ã c¸c kho¶n ®ãng gãp ®· ra ®êi, bÊt kú mäi tÇng líp trong x· héi ®Òu ph¶i ®ãng gãp, nã nh­ lµ nghÜa vô còng nh­ quyÒn lîi cña mäi c«ng d©n. D­íi chÕ ®é x· héi chñ nghÜa th× c¸c kho¶n ®ãng gãp cã vai trß v« cïng quan träng trong viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi, lµm cho d©n giµu n­íc m¹nh x· héi c«ng b»ng d©n chñ vµ v¨n minh. Tuy nhiªn trong mçi giai ®o¹n mçi thêi kú cã c¸c quy ®Þnh kh¸c nhau, vµ trong mçi ®Þa ph­¬ng thËm chÝ mçi th«n b¶n còng cã sù kh¸c nhau vÒ møc, kho¶n ®ãng gãp nh­ng ®ãng gãp ph¶i hîp lý ®Ó võa ®¶m b¶o sù c«ng b»ng vµ t¹o ra nh÷ng ®iÒu kiÖn cho sù ph¸t triÓn. N«ng d©n chÝnh lµ tÇng líp ph¶i thùc hiÖn nghÜa vô vµ ®­îc h­ëng quyÒn lîi tõ chÝnh c¸c kho¶n ®ãng gãp nµy, nh÷ng kho¶n ®ãng gãp cña n«ng d©n bao gåm c¸c kho¶n thuÕ, phÝ, lÖ phÝ vµ c¸c kho¶n ®ãng gãp kh¸c. Cô thÓ tõng lo¹i cã nguån gèc kh¸c nhau. 2.1.1.1. Nguån gèc ra ®êi cña c¸c kho¶n ®ãng gãp - Nguån gèc ra ®êi cña thuÕ: ThuÕ xuÊt hiÖn khi tõ khi cã x· héi loµi ng­êi, cã sù ph©n chia giai cÊp, cïng víi sù xuÊt hiÖn cña Nhµ n­íc mµ Nhµ n­íc lµ bé m¸y quyÒn lùc dïng ®Ó duy tr× sù thèng trÞ cña giai cÊp nµy ®èi víi giai cÊp kh¸c. Theo C¸c M¸c “ thuÕ lµ c¬ së kinh tÕ cña Nhµ n­íc, Nhµ n­íc sö dông thuÕ lµm c«ng cô tËp trung mét phÇn thu nhËp cña x· héi ®Ó h×nh thµnh nªn mét quü ng©n s¸ch nh»m phôc vô cho viÖc thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng, nhiÖm vô cña m×nh”[2]. Trong thêi kú x· héi n« lÖ khi nÒn kinh tÕ cßn kÐm ph¸t triÓn, n¨ng suÊt lao ®éng cßn thÊp, lóc ®ã x· héi ch­a biÕt ®Õn thuÕ, x· héi cµng v¨n minh thuÕ cµng ph¸t triÓn vµ ®Õn ngµy nay c¸c s¾c thuÕ ngµy cµng ®­îc hoµn thiÖn. Ph¸t triÓn cña nhµ n­íc kÐo theo sù xuÊt hiÖn c¸c lo¹i thuÕ. Nhµ n­íc cña giai cÊp bãc lét thu thuÕ ®Ó phôc vô cho cuéc sèng xa hoa cña giai cÊp bãc lét, chØ ®èi víi nhµ n­íc nµo thùc sù cña d©n, v× d©n, nhµ n­íc ®ã thu thuÕ ®Ó phôc vô trë l¹i cuéc sèng cña ng­êi d©n ®­îc c«ng b»ng vµ hîp lý, ®¶m b¶o quyÒn sèng cña con ng­êi ®Çy ®ñ vµ tèt ®Ñp h¬n. Nhµ n­íc ra ®êi lµ tÊt yÕu kh¸ch quan th× thuÕ ra ®êi còng lµ tÊt yÕu kh¸ch quan. ThuÕ lµ ph¹m trï kinh tÕ ®ång thêi còng lµ mét ph¹m trï lÞch sö. Nhµ n­íc tån t¹i tÊt yÕu ph¶i cã thuÕ, thuÕ lµ c¬ së vËt chÊt ®¶m b¶o cho sù tån t¹i, ho¹t ®éng vµ ph¸t triÓn cña Nhµ n­íc, th«ng qua thuÕ Nhµ n­íc thùc hiÖn viÖc qu¶n lý vµ ®iÒu tiÕt vÜ m« nÒn kinh tÕ. VËy thuÕ ra ®êi, tån t¹i vµ ph¸t triÓn cïng víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña Nhµ n­íc, víi chøc n¨ng c¬ b¶n ®Çu tiªn lµ ®¶m b¶o nguån tµi chÝnh cho c¸c nhu cÇu chi tiªu cña Nhµ n­íc. - Nguån gèc ra ®êi cña phÝ, lÖ phÝ vµ c¸c kho¶n ®ãng gãp kh¸c: Cïng víi sù ra ®êi cña thuÕ th× phÝ, lÖ phÝ còng ra ®êi võa nh»m môc ®Ých bï ®¾p nh÷ng chi phÝ phôc vô cho ng­êi nép, võa ®éng viªn mét phÇn ®ãng gãp hîp lý cho Ng©n s¸ch nhµ n­íc ®Ó chi dïng vµo môc ®Ých chung. 2.1.1.2. Kh¸i niÖm c¸c kho¶n ®ãng gãp C¸c kho¶n ®ãng gãp hiÖn nay bao gåm c¸c kho¶n thuÕ, phÝ, lÖ phÝ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép kh¸c. C¸c kho¶n ®ãng gãp nµy do nhiÒu tæ chøc thu vµ d­íi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau. - Kh¸i niÖm thuÕ: Trªn thÕ giíi còng nh­ ë ViÖt Nam ®· cã c«ng tr×nh, ®Ò tµi nghiªn cøu vÒ thuÕ, nh­ng ch­a cã mét ®Þnh nghÜa nµo tuyÖt ®èi vÒ thuÕ. ThuÕ lµ mét ®ßi hái kh¸ch quan ®èi víi sù tån t¹i, ph¸t triÓn cña mçi Nhµ n­íc vµ cã mèi quan hÖ mËt thiÕt ®èi víi mäi ho¹t ®éng cña ®êi sèng x· héi. Cã t¸c gi¶ l¹i cho r»ng thuÕ lµ biÖn ph¸p cña chÝnh phñ ®¸nh trªn thu nhËp cña c¶i vµ vèn nhËn ®­îc cña c¸c c¸ nh©n hay doanh nghiÖp (thuÕ trùc thu), trªn chi tiªu hµng ho¸ dÞch vô (thuÕ gi¸n thu) vµ trªn tµi s¶n. Theo c¸c nhµ kinh tÕ häc th× thuÕ lµ mét kho¶n chuyÓn giao b¾t buéc b»ng tiÒn, hoÆc b»ng hµng ho¸ dÞch vô cña c«ng ty vµ hé gia ®×nh cho chÝnh phñ mµ trong sù trao ®æi ®ã hä kh«ng nhËn ®­îc mét c¸ch trùc tiÕp hµng ho¸ dÞch vô nµo c¶ [14]. Theo lÜnh vùc tµi chÝnh th× thuÕ lµ h×nh thøc ®ãng gãp nghÜa vô theo luËt ®Þnh cña c¸c tæ chøc kinh tÕ vµ d©n c­ cho Nhµ n­íc b»ng mét phÇn thu nhËp cña m×nh. VËy theo kh¸i niÖm trªn cho thÊy viÖc nép thuÕ vµo Ng©n s¸ch Nhµ n­íc lµ nghÜa vô, lµ sù ®ãng gãp c­ìng bøc cña c¸c chñ thÓ, nh÷ng ®èi t­îng nép thuÕ ®ã lµ c¸c doanh nghiÖp vµ d©n c­. ë n­íc ta cho ®Õn nay vÉn ch­a cã mét kh¸i niÖm thèng nhÊt vÒ thuÕ. Theo quan ®iÓm cña mét sè nhµ kinh tÕ häc cho r»ng ®Ó v¹ch râ b¶n chÊt cña thuÕ th× trong ®Þnh nghÜa ph¶i nªu bËt ®­îc c¸c khÝa c¹nh sau ®©y: Néi dung cña thuÕ ®­îc ®Æc tr­ng bëi c¸c quan hÖ gi÷a Nhµ n­íc víi c¸c ph¸p nh©n, nh÷ng mèi quan hÖ d­íi d¹ng tiÒn tÖ nµy ®­îc n¶y sinh mét c¸ch kh¸ch quan cã ý nghÜa x· héi ®Æc biÖt, viÖc chuyÓn giao thu nhËp cã tÝnh chÊt b¾t buéc theo ph¸p lÖnh cña Nhµ n­íc xÐt theo khÝa c¹nh ph¸p luËt. VËy cã thÓ nªu kh¸i niÖm tæng qu¸t vÒ thuÕ nh­ sau: ThuÕ lµ mét kho¶n chuyÓn giao thu nhËp b¾t buéc tõ c¸c thÓ nh©n vµ ph¸p nh©n cho Nhµ n­íc theo møc ®é vµ thêi h¹n quy ®Þnh nh»m sö dông cho môc ®Ých c«ng céng. Nh­ vËy cã thÓ hiÓu ®Çy ®ñ kh¸i niÖm trªn lµ: thuÕ lµ kho¶n ®ãng gãp b¾t buéc mang tÝnh c­ìng chÕ vµ ph¸p lý cao theo quy ®Þnh chÆt chÏ mµ ph¸p luËt ®· ®Ò ra, ®Ó mäi ng­êi d©n vµ c¸c tæ chøc kinh tÕ ph¶i thùc hiÖn nép vµo Ng©n s¸ch nhµ n­íc, ®¸p øng nhu cÇu chi tiªu cña bé m¸y Nhµ n­íc, kho¶n nép thuÕ kh«ng mang tÝnh chÊt hoµn tr¶ trùc tiÕp, mét phÇn ®­îc hoµn tr¶ cho ng­êi nép thuÕ d­íi d¹ng gi¸n tiÕp th«ng qua c¸c trî cÊp x· héi, phóc lîi c«ng céng.... Theo quy ®Þnh cña hiÕn ph¸p n­íc céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam th× chØ cã Quèc héi míi ®­îc ban hµnh, söa ®æi, bæ sung hay b¸c bá mét s¾c thuÕ nµo ®ã. - PhÝ: Lµ mét h×nh thøc ®éng viªn b»ng ph¸p luËt cña Nhµ n­íc, phÝ chØ bï ®¾p mét phÇn chi phÝ vÒ tæ chøc phôc vô trùc tiÕp ng­êi nép phÝ, mang tÝnh hç trî cho Ng©n s¸ch Nhµ n­íc. PhÝ lµ c¸c kho¶n thu râ rµng, kho¶n thu phÝ nµo ®­îc dïng bï ®¾p c¸c kho¶n chi phÝ cña Nhµ n­íc vÒ ho¹t ®éng ®ã vµ giao cho ngµnh chñ qu¶n phôc vô ho¹t ®éng ®ã ®¶m nhiÖm. PhÝ do c¬ quan hµnh ph¸p ban hµnh, theo thñ tôc ®¬n gi¶n.[15] - LÖ phÝ: §©y còng lµ h×nh thøc ®éng viªn b»ng ph¸p luËt cña Nhµ n­íc nh»m bï ®¾p chi phÝ vÒ tæ chøc phôc vô trùc tiÕp ng­êi nép lÖ phÝ vµ cã phÇn ®éng viªn nhá cho Ng©n s¸ch Nhµ n­íc. LÖ phÝ còng do c¬ quan hµnh ph¸p ban hµnh, theo thñ tôc ®¬n gi¶n. - C¸c kho¶n ®ãng gãp kh¸c: Ngoµi c¸c kho¶n thuÕ, phÝ, lÖ phÝ mµ c¸c thÓ nh©n vµ ph¸p nh©n ph¶i nép mang tÝnh b¾t buéc víi h×nh thøc c­ìng chÕ vµ h×nh thøc ®éng viªn b»ng ph¸p luËt cña Nhµ n­íc th× c¸c chñ thÓ ph¶i nép (gåm c¸c doanh nghiÖp vµ d©n c­ ph¶i ®ãng gãp c¸c kho¶n kh¸c nh­ c¸c ®ãng gãp h×nh thµnh c¸c quü héi cô thÓ: quü trÎ th¬, quü vÖ sinh m«i tr­êng, quü , c¸c kho¶n ñng hé, hç trî....). 2.1.1.3. §Æc ®iÓm - ThuÕ: ThuÕ bao gåm c¸c ®Æc ®iÓm c¬ b¶n sau: + ThuÕ lµ h×nh thøc ®éng viªn mang tÝnh b¾t buéc trªn nguyªn t¾c luËt ®Þnh. §ãng thuÕ lµ nghÜa vô b¾t buéc kh«ng ®­îc tõ chèi. Ph©n phèi c¸c kho¶n thu nhËp qua thuÕ g¾n víi quyÒn lùc, søc m¹nh cña Nhµ n­íc. Nhµ n­íc dùa vµo quyÒn lùc to lín cña m×nh ®Ó Ên ®Þnh c¸c thø thuÕ, b¾t buéc ng­êi nép thuÕ ph¶i thùc hiÖn ®Ó Nhµ n­íc cã nguån thu æn ®Þnh, th­êng xuyªn, ®¶m b¶o trang tr¶i c¸c kho¶n chi ho¹t ®éng hµng ngµy cña Nhµ n­íc. + ThuÕ lµ kho¶n ®ãng gãp kh«ng hoµn tr¶ trùc tiÕp cho ng­êi nép. Nã vËn ®éng mét chiÒu, kh«ng ph¶i lµ kho¶n thï lao mµ ng­êi nép thuÕ ph¶i tr¶ cho Nhµ n­íc do ®­îc h­ëng nh÷ng dÞch vô Nhµ n­íc cung cÊp. + ThuÕ lµ mét h×nh thøc ph©n phèi thu nhËp, ®­îc Nhµ n­íc sö dông ®Ó ®éng viªn mét phÇn thu nhËp cña c¸c tæ chøc kinh tÕ vµ c¸ nh©n trong x· héi vµo NSNN nh»m phôc vô nhu cÇu chi tiªu cña Nhµ n­íc. HÇu hÕt c¸c s¾c thuÕ ®Òu mang tÝnh chÊt ph©n phèi l¹i lµ chñ yÕu. - PhÝ: Các khoản phí phục vụ sản xuất và một số phí khác được thu theo diện tích đất nông nghiệp của các hộ, tạo nên sự không công bằng giữa nông dân và các ®ối tượng làm công ăn lương, phi nông nghiệp. Các khoản phí trên tuy là tự nguyện nhưng trong thực tế được thực hiện theo chỉ tiêu hành chính hoá, gần như bắt buộc dân đóng góp. Các khoản chi thực sự là gánh nặng cho người nghèo ở nông thôn. Các khoản phí trả cho dịch vụ phục vụ sản xuất: Thủy lợi phí đầu nguồn, thủy lợi phí nội đồng, dịch vụ bảo vệ thực vật, phí phát triển sản xuất, phí chuyển giao khoa học kĩ thuật, phí diệt chuột, phí quản lí hợp tác xã… Các khoản phí này về nguyên tắc theo thỏa thuận giữa hộ nông dân và HTX, do HTX thu nh­ng có nơi địa phương thu. Nhưng trên thực tế, các khoản này thường do quy định của Hội đồng nhân dân hay UBND xã người dân chỉ chấp hành. Do việc kinh doanh của các HTX yếu kém, vì vậy các khoản thu nhiều nơi đã bị lạm dụng để bù vào họat động các HTX, kể cả UBND xã. Tỷ lệ nộp thủy lợi phí luôn đạt khoảng 90% có nơi 100% [20], nhưng tiền thủy lợi phí thường bị HTX hay UBND xã giữ lại chi vào việc khác. Tuy nhiên do Nhà nước yêu cầu, nên dù hoàn cảnh nào các Công ty thủy nông cũng vẫn phải phôc vô dÞch vô và hình thành các khoản nợ ứ đọng dần của ngành thủy lợi và ngành điện. - LÖ phÝ: Các quỹ đóng góp về nguyên tắc là tự nguyện theo vận động của dòng họ, thôn, xã, huyện, tỉnh: quỹ khuyến học, quỹ xóa nhà tranh tre, ngói hóa, quỹ chữ thập đỏ, quỹ ñng hộ thiên tai, quỹ xóa đói giảm nghèo, quỹ y tế giáo dục, phí vệ sinh môi trường, quỹ chất độc màu da cam. - C¸c kho¶n ®ãng gãp kh¸c: Các khoản đóng góp bắt buộc theo qui định của trung ương và địa phương (tỉnh, huyện, xã): các quỹ an ninh quốc phòng, ®ền ơn đáp nghĩa, quỹ chăm sóc trẻ em (quỹ trẻ thơ), quỹ phòng chống thiên tai, giao thông nông thôn... Các khoản đóng góp này do UBND xã thu. Các khoản đóng góp theo qui định của các đoàn thể: (cả lệ phí và quỹ) bao gồm: hội người cao tuổi, hội cựu chiến binh, hội nông dân, hội phụ nữ, ®oàn thanh niên, Đảng....Ngoài những khoản đóng góp thường xuyên trên mà hầu như tất cả các cư dân nông thôn đều tham gia đóng góp còn có những khoản đóng góp khác tuỳ theo địa phương được đặt ra khá tuỳ tiện ví dụ như quü xãm, quü th«n, quü t×nh nghÜa,....đặc biệt thực sự rất khó khăn cho các gia đình có con cái học nghề chuyên nghiệp hoặc học đại học v× cã mét sè kho¶n phÝ ng­êi n«ng d©n kh«ng ph¶i ®ãng t¹i ®Þa ph­¬ng nh­ng l¹i ph¶i nép cho c¸c tæ chøc kh¸c nh­ c¸c c¬ së gi¸o dôc ®µo t¹o tõ cÊp c¬ së ®Õn phæ th«ng vµ cao h¬n n÷a. Các khoản phí thu cho học sinh từ cấp mẫu giáo ngoài tiền học phí và các khoản được phép tiền xây dựng trường, tiền trả cho người cấp dưỡng,… 2.1.1.4. B¶n chÊt - ThuÕ: Nhµ n­íc sö dông thuÕ lµm c«ng cô thùc hiÖn chøc n¨ng cña m×nh, ®Ó Nhµ n­íc tån t¹i vµ ho¹t ®éng ph¶i cã c¬ së vËt chÊt ®ã lµ ng©n s¸ch, thuÕ lµ nguån thu chñ yÕu ®Ó ®¶m b¶o nhu cÇu chi tiªu cña Nhµ n­íc[13]. Nhµ n­íc dïng quyÒn lùc chÝnh trÞ ®Ó ban hµnh nh÷ng quy ®Þnh ph¸p luËt cÇn thiÕt lµm c«ng cô ph©n phèi l¹i mét phÇn cña c¶i vËt chÊt cña x· héi d­íi h×nh th¸i gi¸ trÞ s¸ng t¹o vµ h×nh thµnh quü tiÒn tÖ tËp trung cña Nhµ n­íc. Sù xuÊt hiÖn s¶n phÈm thÆng d­ trong x· héi lµm c¬ së chñ yÕu t¹o kh¶ n¨ng vµ nguån thu ®Ó thuÕ tån t¹i vµ ph¸t triÓn. NhiÖm vô chÝnh trÞ cña mçi Nhµ n­íc trong tõng giai ®o¹n lÞch sö, ®Æc ®iÓm cña tõng ph­¬ng thøc s¶n xuÊt, kÕt cÊu giai cÊp vµ thµnh phÇn kinh tÕ lµ nh÷ng nh©n tè chñ yÕu ¶nh h­ëng b¶n chÊt, néi dung vµ ®Æc ®iÓm cña thuÕ. Nh­ vËy, thuÕ lµ mét ph¹m trï cã tÝnh chÊt lÞch sö, mét tÊt yÕu kh¸ch quan xuÊt hiÖn vµ ph¸t triÓn víi sù ra ®êi tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña Nhµ n­íc. ThuÕ ®­îc Nhµ n­íc sö dông nh­ mét c«ng cô ®ßn bÈy kinh tÕ quan träng nh»m huy ®éng nguån thu cho Ng©n s¸ch nhµ n­íc, gãp phÇn ®iÒu chØnh kinh tÕ vµ ®iÒu tiÕt thu nhËp cña c¸c tæ chøc kinh tÕ vµ c¸c thµnh viªn trong x· héi ®ãng gãp cho Ng©n s¸ch nhµ n­íc theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. B¶n chÊt thuÕ phô thuéc vµo b¶n chÊt nhµ n­íc: Nhµ n­íc ta lµ Nhµ n­íc cña d©n, do d©n, v× d©n, thuÕ gãp phÇn x©y dùng vµ b¶o vÖ tæ quèc an ninh quèc phßng. Mét phÇn tiÒn thuÕ ®­îc chi cho an ninh x· héi ®Ó ®¶m b¶o cuéc sèng cña x· héi t­¬i ®Ñp vµ Êm no h¬n. C¬ cÊu vµ néi dung cña hÖ thèng vµ tõng s¾c thuÕ ®­îc nghiªn cøu, söa ®æi, bæ sung, c¶i tiÕn cho kÞp thêi ®Ó phï hîp víi t×nh h×nh vµ nhiÖm vô ph¸t triÓn kinh tÕ cña tõng giai ®o¹n. HiÖn nay n­íc ta trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cã sù ®iÒu tiÕt vµ qu¶n lý cña Nhµ n­íc. Nhµ n­íc ph¶i qu¶n lý nÒn kinh tÕ b»ng ph¸p luËt víi c¸c c«ng cô ®ßn bÈy kinh tÕ, t¹o m«i tr­êng vµ hµnh lang ph¸p lý th«ng tho¸ng cho c¸c doanh nghiÖp ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh n¨ng ®éng. Thùc hiÖn ®æi míi toµn diÖn chÝnh s¸ch thuÕ còng ph¶i ®æi míi ®¸p øng qu¸ tr×nh héi nhËp nÒn kinh tÕ n­íc ta víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ thÕ giíi. Cã thÓ nãi b¶n chÊt cña thuÕ thÓ hiÖn ë tÝnh quyÒn lùc Nhµ n­íc dùa trªn c¸c v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt cã tÝnh ph¸p lý vµ c­ìng chÕ cao. - PhÝ: chØ bï ®¾p mét phÇn chi phÝ vÒ tæ chøc phôc vô trùc tiÕp ng­êi nép phÝ, mang tÝnh hç trî cho Ng©n s¸ch Nhµ n­íc. - LÖ phÝ: gåm 2 néi dung bï ®¾p chi phÝ vµ phÇn ®éng viªn nhá cho Ng©n s¸ch Nhµ n­íc. - C¸c kho¶n thu kh¸c: kh«ng cã tÝnh c­ìng chÕ nh­ng mang tÝnh khuyÕn khÝch ng­êi nép ®Ó nh»m mét môc ®Ých nµo ®ã, nh­ c¸c kho¶n ñng hé x©y dùng ®iÖn, ®­êng, tr­êng tr¹m, nhµ v¨n ho¸....Ngoµi ra cßn c¸c kho¶n biÕn t­íng cña thuÕ phÝ. C¸c kho¶n ®ãng gãp bao gåm toµn bé c¸c kho¶n thuÕ, phÝ, lÖ phÝ vµ c¸c kho¶n thu kh¸c. Trong ®ã thuÕ, phÝ, lÖ phÝ ®Òu mang tÝnh chÊt b¾t buéc víi mäi ®èi t­îng ph¶i nép trong diÖn quy ®Þnh cña ph¸p luËt vµ ®Òu ®­îc quy ®Þnh râ trong c¸c v¨n b¶n ph¸p quy cña Nhµ n­íc b»ng tû lÖ (thuÕ suÊt) hay b»ng møc thu nhÊt ®Þnh. C¸c ®èi t­îng trong diÖn ®iÒu chØnh ®Òu cã thÓ biÕt tr­íc møc tiÒn ph¶i nép trong tõng tr­êng hîp cô thÓ. §iÓm næi bËt vÒ thuÕ lµ tÝnh kh«ng hoµn tr¶ trùc tiÕp ngang gi¸. ThuÕ ph¶i ®­îc Quèc héi xem xÐt, ban hµnh b»ng h×nh thøc LuËt hoÆc uû quyÒn Th­êng vô Quèc héi ban hµnh b»ng Ph¸p lÖnh theo nh÷ng tr×nh tù lËp ph¸p chÆt chÏ. 2.1.2. Vai trß cña c¸c kho¶n ®ãng gãp C¸c kho¶n ®ãng gãp cã vai trß trong qu¸ tr×nh t¸i ph©n phèi thu nhËp, duy tr× bé m¸y qu¶n lý, cung cÊp c¸c hµng hãa c«ng céng, huy ®éng nguån lùc cña c¸c tÇng líp trong x· héi… Cô thÓ: - ThuÕ: Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ngµy nay, thuÕ cã vai trß v« cïng to lín trong viÖc qu¶n lý nÒn kinh tÕ cïng nh­ t¹o nguån thu cho Nhµ n­íc, cô thÓ thuÕ cã c¸c vai trß cô thÓ nh­ sau: + T¹o nguån thu chñ yÕu cho Ng©n s¸ch Nhµ n­íc Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ngµy nay, Nhµ n­íc ngµy cµng ph¶i ®¶m nhËn nhiÒu nhiÖm vô h¬n tr­íc. Khi nhiÖm vô, vai trß cña Nhµ n­íc gia t¨ng th× tÊt yÕu nhu cÇu chi tiªu cña Nhµ n­íc còng gia t¨ng. Ph­¬ng thøc c¬ b¶n ®Ó huy ®éng nguån tµi chÝnh cho Ng©n s¸ch Nhµ n­íc lµ thuÕ. Tuy nhiªn, ®Ó t¨ng nguån thu tõ thuÕ ®ßi hái nÒn kinh tÕ ph¶i ph¸t triÓn vµ ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ cao. NÕu nÒn kinh tÕ ho¹t ®éng kh«ng hiÖu qu¶, viÖc t¨ng thu tõ thuÕ chÝnh lµ mét g¸nh nÆng ®èi víi nÒn kinh tÕ. + ThuÕ cßn cã vai trß kÝch thÝch t¨ng tr­ëng vµ ®iÒu chØnh thu nhËp cña d©n c­. ViÖc x©y dùng c¸c s¾c thuÕ kh«ng chØ nh»m t¨ng thu cho NSNN mµ cßn ph¶i c©n nh¾c ®Õn kh¶ n¨ng kÝch thÝch t¨ng tr­ëng vµ ®iÒu chØnh thu nhËp cña d©n c­. XÐt mét c¸ch tæng qu¸t, khi tû lÖ thuÕ trong GDP t¨ng lªn sÏ lµm gi¶m kh¶ n¨ng t¨ng tr­ëng cña c¸c doanh nghiÖp. Tuy nhiªn, mét hÖ thèng thuÕ hîp lý vÉn cã thÓ võa ®¶m b¶o nguån thu cho Ng©n s¸ch Nhµ n­íc l¹i võa kÝch thÝch sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ. + ThuÕ lµ c«ng cô ®Ó thu hót vèn ®Çu t­, c¬ cÊu ®Çu t­ gãp phÇn h×nh thµnh c¬ cÊu kinh tÕ míi hîp lý h¬n. §Ó kÝch thÝch t¨ng tr­ëng kinh tÕ, biÖn ph¸p th­êng ®­îc quan t©m lµ thùc hiÖn c¸c ­u ®·i vÒ thuÕ th«ng qua c¸c quy ®Þnh vÒ thuÕ suÊt, miÔn thuÕ, gi¶m thuÕ. §iÒu ®ã t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn lîi Ých kinh tÕ, ®iÒu chØnh viÖc bá vèn kinh doanh cña c¸c nhµ ®Çu t­, tõ ®ã gãp phÇn h×nh thµnh c¬ cÊu kinh tÕ hiÖn ®¹i, hiÖu qu¶ h¬n cho nÒn kinh tÕ. + ThuÕ cã vai trß trong viÖc kiÓm kª, kiÓm so¸t, qu¶n lý, h­íng dÉn vµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt, më réng l­u th«ng hµng ho¸ ®èi víi tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ theo ®Þnh h­íng XHCN cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc, gãp phÇn tÝch cùc vµo viÖc ®iÒu chØnh c¸c c©n ®èi lín trong nÒn kinh tÕ nh­ cung vµ cÇu, tiÒn vµ hµng, tÝch luü vµ tiªu dïng, ... + ThuÕ cßn cã vai trß quan träng trong viÖc ®iÒu tiÕt thu nhËp, ®¶m b¶o c«ng b»ng, b×nh ®¼ng vÒ nghÜa vô vµ quyÒn lîi gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, gi÷a c¸c tÇng líp d©n c­. HÖ thèng thuÕ ®­îc ¸p dông thèng nhÊt gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, c¸c tÇng líp d©n c­. Sù b×nh ®¼ng, c«ng b»ng ®­îc thÓ hiÖn th«ng qua chÝnh s¸ch ®éng viªn nh­ nhau (thuÕ suÊt) gi÷a c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ cïng ho¹t ®éng trong mét lÜnh vùc. Sù c«ng b»ng trong thuÕ cã nghÜa lµ ng­êi cã thu nhËp cao ph¶i ®ãng thuÕ nhiÒu h¬n ng­êi cã thu nhËp thÊp. Th«ng qua thuÕ, chuyÓn bít mét phÇn thu nhËp cña c¸c tÇng líp giµu cã sang tÇng líp nh÷ng ng­êi nghÌo th«ng qua c¸c chÝnh s¸ch x· héi, ¸p dông nh÷ng thuÕ suÊt kh¸c nhau ®èi víi nh÷ng kho¶n thuÕ ®¸nh vµo ng­êi tiªu dïng. §èi víi nh÷ng hµng tiªu dïng thiÕt yÕu hoÆc nh÷ng mÆt hµng mµ c¶ ng­êi giµu vµ ng­êi nghÌo ®Òu cÇn ®Õn th× thuÕ suÊt thÊp cã lîi cho ng­êi nghÌo do tû träng ng­êi nghÌo cao h¬n ng­êi giµu. Ng­îc l¹i, ®èi víi nh÷ng mÆt hµng xa xØ vµ c¸c lo¹i dÞch vô ®Æc biÖt, thuÕ suÊt cao sÏ gãp phÇn ph©n phèi l¹i mét bé phËn thu nhËp cña ng­êi giµu. - PhÝ: PhÝ cã vai trß v« cïng quan träng trong ho¹t ®éng cña tæ chøc,nã ph¸t huy néi lùc to¹ ®iÒu kiÖn cho c¸c tæ chøc ®ã thùc hiÖn ®­îc môc ®Ých cña m×nh vµ thùc hiÖn môc tiªu cña x· héi - LÖ phÝ: Còng cã vai trß bï ®¾p chi phÝ ho¹t ®éng mµ ng­êi nép lµ ng­êi®­îc h­ëng lîi trùc tiÕp - C¸c kho¶n ®ãng gãp kh¸c: Cã vai trß h×nh thµnh vµ cñng cè ho¹t ®éng cña c¸c tæ chøc c¸c ®¬n vÞ. 2.1.3. Ph©n lo¹i c¸c kho¶n ®ãng gãp Cã nhiÒu c¸ch ph©n lo¹i c¸c kho¶n ®ãng gãp cña ng­êi d©n, tuú tõng c¨n cø kh¸c nhau mµ cã c¸ch ph©n lo¹i kh¸c nhau 2.1.3.1. Ph©n theo ®èi t­îng thu - C¸c kho¶n ®ãng gãp do tØnh, huyện thu: §©y lµ kho¶n ng­êi n«ng d©n ph¶i nép theo quy ®Þnh thèng nhÊt vÒ kho¶n môc møc thu vµ tªn gäi. Các khoản đóng góp này là bắt buộc theo qui định của nhà nước trung ương và tỉnh, huyện: các quỹ an ninh quốc phòng, quỹ đền ơn đáp nghĩa, quỹ chăm sóc trẻ em (quỹ trẻ thơ), quỹ phòng chống thiên tai, giao thông nông thôn... Các khoản đóng góp này do UBND xã thu sau đó nộp cấp trên. - Các khoản đóng góp do UBND xã thu: Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh trình hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định khung mức thu hoặc mức thu tối đa áp dụng thống nhất trong tỉnh về từng khoản phí, lệ phí. Căn cứ vào khung mức thu hoặc mức thu tối đa đã được Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định, UBND tỉnh sẽ quy định mức thu cụ thể cho phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh của từng địa bàn có xuất hiện, phát sinh hoặc cần thiết phải thu phí, lệ phí. Đối với một số khoản phí, lệ phí mà Chính phủ hoặc Bộ Tài chính đã có văn bản quy định, như: phí sử dụng đường bộ, phí qua cầu, phí qua phà, phí dự thi, dự tuyển (lệ phí tuyển sinh), phí đấu giá... thì mức thu được áp dụng theo quy định tại các văn bản đó cho đến khi có hướng dẫn thay thế hoặc sửa đổi, bổ sung thì thực hiện theo văn bản mới. Trường hợp mức thu của khoản phí, lệ phí nào không phù hợp với điều kiện thực tế tại địa phương thì Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh có văn bản trao đổi thống nhất với Bộ Tài chính trước khi trình Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định. - C¸c kho¶n ®ãng gãp cho HTX n«ng nghiÖp: Các khoản phí trả cho dịch vụ phục vụ sản xuất: Thủy lợi phí đầu nguồn, thủy lợi phí nội đồng, dịch vụ Bảo vệ thực vật, phí Phát triển sản xuất, phí Chuyển giao khoa học kĩ thuật, phí diệt chuột, phí quản lí hợp tác xã… dùa trªn nguyên tắc theo thỏa thuận giữa hộ nông dân và Hợp tác xã - C¸c kho¶n ®ãng gãp do c¸c tæ chøc thu: Các khoản đóng góp theo qui định của các đoàn thể: (cả lệ phí và quỹ) bao gồm: người cao tuổi, Hội cựu chiến binh, Hội nông dân, Hội phụ nữ, §oàn thanh niên, Đảng... Các khoản đóng góp này do các ðoàn thể, các tổ chức xã hội thu. Các khoản phí phục vụ sản xuất và một số phí khác quỹ thiên tai dịch bệnh, quỹ chăm sóc trẻ em được thu theo diện tích đất nông nghiệp của các hộ, tạo nên sự không công bằng giữa nông dân và các ®ối tượng làm công ăn lương, phi nông nghiệp. Các khoản phí trên tuy là tự nguyện nhưng trong thực tế được thực hiện theo chỉ tiêu hành chính hoá, gần như bắt buộc dân đóng góp. Các khoản chi thực sự là gánh nặng cho người nghèo ở nông thôn. Ngoài ra cßn c¸c kho¶n ®ãng gãp kh¸c do th«n, xãm tiÕn hµnh thu. 2.1.3.2. Ph©n theo ®èi t­îng nép - C¸c kho¶n ®ãng gãp theo nh©n khÈu: C¸c kho¶n ®ãng gãp theo nh©n khÈu lµ nh÷ng kho¶n thu tÝnh theo ®Çu ng­êi theo sæ hé khÈu ®­îc thu tõ trÎ em ®Õn ng­êi giµ. C¸c kho¶n thu nµy còng kh«ng thèng nhÊt gi÷a c¸c ®Þa ph­¬ng c¸c vïng miÒn, bao gåm c¸c kho¶n ®ãng gãp x©y dùng c¸c c«ng tr×nh phóc lîi, c¸c quü an ninh, quü y tÕ dù phßng..... - C¸c kho¶n ®ãng gãp theo lao ®éng: Lµ c¸c kho¶n thu tÝnh trªn sè lao ®éng cña mçi hé gåm ®ãng gãp kiÕn thiÕt ®Þa ph­¬ng, phßng chèng lôt b·o - C¸c kho¶n ®ãng gãp theo diÖn tÝch: C¸c kho¶n thu theo diÖn tÝch lµ c¸c kho¶n thu tÝnh trªn phÇn diÖn tÝch mçi hé gia ®×nh sö dông bao gåm ®Êt ë, ®Êt canh t¸c, ®Êt c«ng ®iÒn... ngoµi r._.a cßn c¸c kho¶n ®ãng gãp cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp nh­ thuû lîi phÝ, dÞch vô b¶o vÖ thùc vËt,.... - C¸c kho¶n ®ãng gãp theo hé: Lµ c¸c kho¶n thu ®­îc ph©n bæ theo tÝnh chÊt ®ång ®Òu theo tõng hé nh­ quü thiÕu nhi, quü khuyÕn häc, c¸c kho¶n ñng hé mang tÝnh tù nguyÖn.... 2.1.3.3. Ph©n theo tÝnh chÊt cña c¸c kho¶n ®ãng gãp - C¸c kho¶n ®ãng gãp b¾t buéc: C¸c kho¶n thuÕ, phÝ, lÖ phÝ lµ c¸c kho¶n ®ãng gãp mang tÝnh chÊt b¾t buéc víi mäi ®èi t­îng ph¶i nép trong diÖn quy ®Þnh cña Ph¸p luËt vµ ®­îc quy ®Þnh râ trong v¨n b¶n ph¸p quy cña Nhµ n­íc b»ng tû lÖ (thuÕ suÊt) hay b»ng møc thu nhÊt ®Þnh. C¸c ®èi t­îng trong diÖn ®iÒu chØnh ®Òu cã thÓ biÕt tr­íc møc tiÒn ph¶i nép trong tõng tr­êng hîp cô thÓ. Đối với các khoản phí, lệ phí có ý nghĩa quan trọng của tỉnh, có số thu lớn, có thể quy định mức thu cụ thể được, như phí cầu, đường bộ thuộc phạm vi tỉnh quản lý, phí xây dựng... thì việc quyết định mức thu đối với từng khoản phí được phân cấp cho Hội đồng nhân dân cấp tỉnh phải bảo đảm đúng trình tự quy định tại Điều 11 Pháp lệnh phí và lệ phí là Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh trình Hội đồng nhân dân cùng cấp quyết định. Để chính sách ban hành được kịp thời và phù hợp với hoạt động của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh, Bộ Tài chính hướng dẫn một số nguyên tắc cụ thể để địa phương vận dụng. - C¸c kho¶n ®ãng gãp kh«ng b¾t buéc: §©y lµ kho¶n ®ãng gãp kh«ng b¾t buéc mµ mang tÝnh tù nguyÖn ®èi víi c¸c c¸ nh©n, c¸c tæ chøc nh»m thùc hiÖn môc ®Ých nµo ®ã hay ®Ó h×nh thµnh c¸c quü nh»m phôc vô cho ho¹t ®éng cña c¸c tæ chøc chÝnh trÞ, x· héi, ®oµn thÓ.... 2.1.4. HÖ thèng ho¸ c¸c kho¶n ®ãng gãp HÖ thèng v¨n b¶n luËt quy ®Þnh c¸c kho¶n ®ãng gãp bao gåm: - HÖ thèng thuÕ ViÖt Nam lµ tæng hîp c¸c h×nh thøc thuÕ kh¸c nhau, gi÷a chóng cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi nhau vµ x©y dùng c¸c lo¹i thuÕ, ph­¬ng thøc thu nép thuÕ ®­îc thùc hiÖn theo nh÷ng nguyªn t¾c nhÊt ®Þnh. Tuú thuéc vµo kh¶ n¨ng, ý ®å cña Nhµ n­íc trong viÖc ®iÒu chØnh, vËn ®éng cña dßng thu nhËp ë nh÷ng giai ®o¹n kh¸c nhau mµ h×nh thµnh hÖ thèng thuÕ kh¸c nhau [19]. HÖ thèng thuÕ ®· vµ ®ang ®­îc Quèc héi ban hµnh, sö ®æi hoµn thiÖn cho phï hîp víi ®­êng lèi ®æi míi kinh tÕ cña n­íc ta, ®¶m b¶o ®¬n gi¶n, dÔ hiÓu, dÔ thùc hiÖn, dÔ kiÓm tra. HiÖn nay hÖ thèng thuÕ ViÖt Nam cã c¸c lo¹i thuÕ sau: + LuËt thuÕ XK & NK + LuËt thuÕ GTGT + LuËt thuÕ TT§B + LuËt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp + LuËt thuÕ sö dông ®Êt n«ng nghiÖp + LuËt thuÕ chuyÓn quyÒn sö dông ®Êt + LuËt thuÕ nhµ ®Êt + LuËt thuÕ thu nhËp c¸ nh©n - Pháp lệnh Phí và lệ phí ngày 28 tháng 8 năm 2001 ; - Nghị định số 57/2002/NĐ-CP ngày 03/6/2002 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành Pháp lệnh phí và lệ phí; - Nghị định số 24/2006/NĐ-CP ngày 06/3/2006 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 57/2002/NĐ-CP ngày 03/6/2002 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành Pháp lệnh phí và lệ phí; - Th«ng t­ sè 97/2006/TT-BTC ngµy 16/10/2006 cña bé tµi chÝnh h­íng dÉn vÒ phÝ vµ lÖ phÝ thuéc thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh cña héi ®ång nh©n d©n tØnh, thµnh phè thuéc thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh cña héi ®ång nh©n d©n tØnh, thµnh phè trùc thuéc Trung ¦¬ng Như một số khoản thu đối với nông dân cách xác định mức thu như sau: Phí an ninh, trật tự: - Phí an ninh, trật tự là khoản thu đối với các tổ chức, hộ gia đình cư trú trên địa bàn địa phương, là một trong những nguồn kinh phí của quỹ an ninh, trật tự của địa phương, nhằm mục đích hỗ trợ thêm cho hoạt động giữ gìn an ninh, trật tự ở địa phương của công an xã, phường, đội dân phòng, tổ tuần tra. - Mức thu phí: Tuỳ thuộc tình hình cụ thể của từng địa phương như tổ chức hoạt động của đội dân phòng, tổ tuần tra, quy mô, địa bàn của từng phường, xã, mật độ dân cư, điều kiện về thu nhập của các hộ gia đình mà áp dụng mức thu cho phù hợp Phí thẩm định cấp quyền sử dụng đất: - Phí thẩm định cấp quyền sử dụng đất là khoản thu đối với các đối tượng đăng ký, nộp hồ sơ cấp quyền sử dụng đất có nhu cầu hoặc cần phải thẩm định theo quy định, nhằm bù đắp chi phí thẩm định hồ sơ, các điều kiện cần và đủ để cơ quan nhà nước có thẩm quyền giao đất, cho thuê đất như: điều kiện về hiện trạng sử dụng đất, điều kiện về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, điều kiện về sinh hoạt, sản xuất, kinh doanh... Phí thẩm định cấp quyền sử dụng đất áp dụng đối với cả trường hợp chuyển quyền sở hữu nhà gắn liền với quyền sử dụng đất. - Mức thu: Tuỳ thuộc vào diện tích đất cấp quyền sử dụng, tính chất phức tạp của từng loại hồ sơ cấp quyền sử dụng đất, như cấp mới, cấp lại; việc sử dụng đất vào mục đích khác nhau (làm nhà ở, để sản xuất, kinh doanh) và các điều kiện cụ thể của địa phương mà áp dụng mức thu khác nhau cho phù hợp, bảo đảm nguyên tắc mức thu đối với đất sử dụng làm nhà ở thấp hơn đất sử dụng vào mục đích sản xuất, kinh doanh, mức thu cao nhất không quá 5.000.000 đồng/hồ sơ. [13] Phí vệ sinh: - Phí vệ sinh là khoản thu nhằm bù đắp một phần hoặc toàn bộ chi phí đầu tư cho hoạt động thu gom, vận chuyển hà xử lý rác thải trên địa bàn địa phương, như: chi phí cho tổ chức hoạt động của đơn vị thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải theo quy trình kỹ thuật của cơ quan có thẩm quyền quy định (chưa bao gồm chi phí xử lý rác đảm bảo tiêu chuẩn môi trường)... - Mức thu phí có thể được phân biệt theo các loại đối tượng là cá nhân cư trú, hộ gia đình, đơn vị hành chính, sự nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn nơi có tổ chức hoạt động thu gom và xử lý rác thải để quy định cho phù hợp. Đối với các cá nhân, hộ gia đình, mức thu tối đa không quá 3.000 đồng/người/tháng hoặc không quá 20.000 đồng/hộ/tháng n¨m 2007 Phí phòng, chống thiên tai: (n¨m 2007) - Phí phòng, chống thiên tai là khoản thu đối với các cơ sở sản xuất kinh doanh và hộ gia đình (nếu cần thiết) trên địa bàn nhằm phục vụ cho việc phòng, chống thiên tai của địa phương. - Mức thu phí: Đối với các hộ gia đình, mức thu tối đa không quá 5.000 đồng/hộ/năm. - Đối với các khoản lệ phí cũng tuỳ từng loại lệ phí có mức thu khác nhau Việc quyết định thu phí, lệ phí; phạm vi, đối tượng điều chỉnh của từng phí, lệ phí (bao gồm cả đối tượng không thu, đối tượng được miễn, giảm phí, lệ phí) nêu tại Thông tư này do Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định cho phù hợp với điều kiện của từng địa phương. Đối với cơ quan, đơn vị được phép thu phí, lệ phí, do Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh quyết định cho phù hợp nhưng phải bảo đảm theo đúng quy định tại Điều 6 Pháp lệnh phí và lệ phí và Điều 4 của Nghị định số 57/2002/NĐ-CP ngày 03/6/2002 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành Pháp lệnh phí và lệ phí. Mét sè v¨n b¶n ph¸p quy ®Þnh c¸c kho¶n quü, phÝ STT Loại quỹ/phí Văn bản pháp qui Cấp quản lý, sử dụng 1 An ninh trật tự Pháp lệnh Quốc hội về dân quân tự vệ số 19/2004-UBTVQH 10 UBND cấp tỉnh, TP quy định mức thu và quản lý sử dụng 100% Luật Ngân sách số: 01/2002/QH 11, Ngày 16/ 12/ 2002 Quyết định của UBND các tỉnh về việc thu và lập quü Nghị định của chính phủ số 40 /1999/NĐ-CP ngày 23 tháng 6 năm 1999 về công an xã 2 Quốc phòng Pháp lệnh Quốc hội về dân quân tự vệ số 19/2004-UBTVQH 10 Luật Ngân sách số: 01/2002/QH 11, Ngày 16/ 12/ 2002 Quyết định của UBND các tỉnh về việc thu và lập quü 4 Phòng chống thiên tai Pháp lệnh Quốc hội về phòng chống lũ bão số 27/2000/PL-UBTVQH10, ngày 20 tháng 3 năm 1993 Chỉ thị của thủ tướng chính phủ số 12/1998/CT-TTG ngày 21 tháng 3 năm 1998 về công tác phòng, chống lụt, bão, giảm nhẹ thiên tai năm 1998 Chỉ thị của thủ tướng chính phủ số 296/TTG ngày 10 tháng 5 năm 1996 về công tác đê điều, phòng chống lụt bão, giảm nhẹ thiên tai năm 1996 Nghị định của chính phủ số 50/CP, ngày 10 tháng 5 năm 1997 ban hành quy chế thành lập và hoạt động của quỹ phòng, chống lụt, bão của địa phương Quyết định của UBND tỉnh, TP thành lập quỹ này 6 Trẻ thơ NĐ177/1999/NĐ-CP của CP P Về việc ban hành Quy chế Tổ chức và hoạt động của Quỹ xã hội, Quỹ từ thiện Nghị định của Chính phủ số 118-CP ngày 7-9-1994 về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và tổ chức bộ máy của uỷ ban bảo vệ và chăm sóc trẻ em VN. Quyết định của UBND tỉnh, TP thành lập quỹ này 3 Xóa đói giảm nghèo NĐ 177/ 1999/NĐ-CP của CP Về việc ban hành Quy chế Tổ chức và hoạt động của Quỹ xã hội, Quỹ từ thiện. Tổ chức đoàn thể cấp cho phép quy định mức thu và quản lý chi tiêu công khai, minh bạch Quyết định của UBND tỉnh, TP thành lập các quỹ này 5 Lệ phí hành chính Pháp lệnh Quốc hội về lệ phí số 38/2001/PL-UBTVQH10, ngày 01 /1/ 2001 Các cấp thu được bổ sung vào ngân sách địa phương để quản lý sử dụng Thông tư của Bộ Tài chính số 71/2003/TT-BTC ngày 30 tháng 7 năm 2003 Hướng dẫn về phí thuộc thẩm quyền quyết định của Hội đồng nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. 7 Đền ơn đáp nghĩa Nghị định của chính phủ số 91/1998/NĐ-CP ngày 09 tháng 11 năm 1998 ban hành điều lệ xây dựng và quản lý quỹ "đền ơn đáp nghĩa" Ban chỉ đạo xây dựng quỹ ở từng cấp qui định mức thu và quản lý sử dụng 2.2. C¬ së thùc tiÔn 2.2.1. C¸c kho¶n ®ãng gãp cña n«ng d©n trong c¸c giai ®o¹n lÞch sö 2.2.1.1. D­íi c¸c triÒu ®¹i phong kiÕn Ngay từ thời phong kiến, các cấp lãnh đạo dưới chế độ quân chủ đã biết tổ chức hệ thống thu thuế phí và lệ phí các khoản khác có tính chất như thuế để làm nguồn thu cho công quü của nhà Vua. Tuy vậy từ các triều đại nhà Trần trở về sau này, sự tổ chức, cách đánh thuế và thu thuế mới được ghi chép và có hệ thống. Theo sử sách ghi nhận vào thời nhà Trần có 2 loại thuế chính được áp dụng đó là thuế thân và thuế điền: · Thuế ®Êt: căn cứ vào diện tích ®Êt mà đánh thuế. Ai có một, hai mẫu ruộng thì phải đóng 1 quan tiền/1 năm; ai có 4 mẫu thì đóng 2 quan; ai có 5 mẫu trở lên thì đóng 3 quan; ai không có mẫu nào thì không phải đóng thuế [21]. · Thuế điền (thuế ruộng): đóng bằng thóc. Một mẫu ruộng tư thì chủ điền phải đóng 100 thăng thóc. Còn ruộng công thì: đối với ruộng quốc khố thì hạng nhất mỗi mẫu đánh thuế 6 thạch, hạng nhì mỗi mẫu 4 thạch, hạng ba mỗi mẫu 3 thạch; đối với thác điền (ruộng thưởng cho quan lại có công): hạng nhất mỗi mẫu đánh thuế 1 thạch thóc; hạng nhì 3 mẫu lấy 1 thạch; hạng ba 4 mẫu lấy 1 thạch. Với ruộng ao thì mỗi mẫu lấy 3 thăng thóc thuế. Ruộng muối thì phải đóng bằng tiền. [21]. Ngoài ra nông dân phải nộp các khoản phí như phí chợ, phí đường...   Triều đại nhà Lê ngoài thuế ruộng (thuế điền), còn đặt thêm thuế đất (thổ), thuế đất bãi trồng dâu nuôi tằm. Đến đời nhà Trịnh ngoài việc duy trì các loại thuế như trước, Chúa Trịnh ở miền bắc còn đặt ra thêm các loại thuế phí khác đối với nông dân như: Thuế Mỏ (khai thác hầm mỏ), thuế đò (lệ phí giao thông), thuế chợ, thuế thổ sản có thể xem như thuế tài nguyên bây giờ. Thuế tuần tuy: đánh vào các thuyền buôn. Thuế muối: tăng thuế muối cao hơn thời nhà Trần. Thuế thổ sản: như vàng, bạc, đồng, kẽm, tre, gỗ, tơ, lụa... Dưới thời nhà Nguyễn còn đặt ra các loại thuế mới như: Thuế sản vật: đánh vào cây quế (đánh vào việc khai thác cây quế ở rừng), ai đóng thuế sản vật cây quế thì được miễn trừ thuế thân. Thuế Yến: đánh vào khai thác yến sào, ai nộp thuế yến thì được tha việc binh lính. Thuế hương liệu, thuế sâm, thuế gỗ...tất cả nộp bằng tiền hoặc sản vật. Ðịnh lại thuế đánh vào các tàu bè ngoại quốc ra vào buôn bán. Thuế mỏ. Sử sách đã ghi nhận một số triều đại được coi là tiến bộ (Lý, Trần, Lê Sơ): ngoài việc giữ nước, mở mang kinh tế, phát triển dân trí và xây dựng một nền văn hóa có bản sắc dân tộc còn theo đuổi một số chính sách thuế phí hợp lòng dân, nêu được các mẫu mực về việc sử dụng chi tiêu công theo quan điểm phục vụ quốc kế dân sinh, lợi ích nước nhà. Có thể nhận xét rằng, hệ thống thuế và các khoản đóng góp của nông dân trong các triều đại phong kiến ở nước ta có đặc điểm chung là thiếu những chuẩn mực về đạo lý và pháp lý cần thiết, đáp ứng về cơ bản và lâu dài ý chí và lợi ích của nhân dân. Việc thu thuế và sử dụng công quỹ trong rất nhiều trường hợp lại do các bậc Vua chúa toàn quyền quyết định, không phải dựa trên các suy nghĩ chín chắn mà xuất phát từ ý thích hoặc tính khí thay đổi rất thất thường của mình. Bên cạnh chế độ trung ương tập quyền rất gò bó, lịch sử còn ghi nhận tình trạng "phép Vua thua lệ làng" đã hình thành từ rất lâu ở các địa phương mà hậu qủa tất yếu là đẻ ra một chế độ thuế hà khắc, một tầng lớp quan lại nhũng nhiÔu nhân dân trong hàng ngàn năm qua. Kết cục bi thảm nhưng đầy lôgic đã xảy ra như là một tất yếu lịch sử không thể đảo ngược: chế độ phong kiến suy tàn vào cuối thế kỷ XIX, để lại một đất nước kém mở mang rơi vào sự thống trị của chủ nghĩa thực dân Pháp 2.2.1.2. D­íi thêi Thùc d©n Ph¸p Cơ chế tài chính do Pháp thiết lập ở Ðông Dương đầu thế kỷ XX không nằm ngoài mục đích bao trùm là vơ vét của cải của thuộc địa. Dưới thời Pháp thuộc, các khoản thu mà Nhà nước Pháp đặt ra được huy động vào hệ thống ngân sách thuộc địa gồm nhiều tầng nấc, nhưng chúng lại không được chuyển thành nguồn tài trợ cho sự phát triển của xã hội mà lại được chuyển về chính quốc, theo đúng mục tiêu của chủ nghĩa thực dân. Chính phủ thuộc địa Pháp đặt ra các thuế môn bài, thuế thổ trạch, thuế đinh, phí giao thông, phí đò, phí chợ nhằm củng cố nguồn nhân sách bao gồm: Ngân sách Ðông Dương và các ngân sách phụ thuộc của nó là: ngân sách đặc biệt về tiền vay nợ và ngân sách riêng Ngân sách các xứ bên trong liên bang: Bắc kỳ, Trung kỳ, Nam kỳ, Cao miên, Ai lao và Quảng Châu văn. Ngân sách các tỉnh và thành phố. Ngân sách xã ở các làng. Víi hµng lo¹t c¸c lo¹i thuÕ, phÝ cã kho¶n cùc kú v« lý nh­ thuÕ th©n, thuÕ ®inh, s¾c thuÕ ng­êi sèng ph¶i nép cho ng­êi ®· chÕt ®· lµm cho ®êi sèng thường ngày của người nông dân vô cùng đói nghèo cơ cực đến mùa sưu thuế cuộc sống của họ càng nặng nề khủng khiếp hơn vµ thÓ hiÖn trong c¸c t¸c phÈm v¨n häc hiÖn thùc ®· ph¶n ¸nh l¹i toµn c¶nh bøc tranh siu cao thuÕ nÆng mµ ng­êi n«ng d©n mét thêi ph¶i g¸nh chÞu. Trên thực tế các khoản thu của thực dân Pháp đã thể hiện như một hệ thống cực kỳ phản động, mang tính chất bóc lột, vơ vét và người nông dân nói riêng cả dân tộc Việt Nam nói chung phải chiu ách đô hộ của chế độ thực dân Pháp tồn tại gần 100 năm. 2.2.1.3. Sau c¸ch m¹ng th¸ng T¸m Sau khi cách mạng tháng 8 thành công, Chính phủ ta chủ trương bãi bỏ hẳn sắc thuế mang tính chất phi nhân đạo như: thuế thân, thuế thổ trạch ở thôn quê và một số thuế vô lý; miễn thuế điền thổ cho vùng bị lụt và giảm thuế điền 20% trong toàn quốc; đình chỉ thu thuế ở miền Nam. Sau năm 1946, Nhà nước một mặt bắt đầu cải tiến chế độ thuế, tăng thuế suất nhiều loại thuế; mặc khác, vẫn tiếp tục dựa vào những đóng góp mới như: Qũy "tham gia kháng chiến" năm 1949, Qũy "Công lương" và thuế điền thổ. Mặc khác, Chính phủ cũng vận động nhân dân vay dưới hình thức công trái, đồng thời còn dựa vào nguồn phát hành tiền tệ. [19] Ðến năm 1951, bên cạnh việc thống nhất quản lý tài chính Nhà nước, Chính phủ còn ban hành chính sách pháp luật thuế mới được xây dựng trên nguyên tắc: công bằng, thích hợp với hoàn cảnh kinh tế - xã hội và điều kiện chiến tranh. Trong số các loại thuế này thì thuế nông nghiệp giữ vai trò quan trọng.  Từ giữa những năm 1980, cùng với công cuộc đổi mới và mở cửa nền kinh tế, kinh tế đất nước có xu hướng phát triển, đời sống của bà con nông dân được cải thiện và các khoản đóng góp về thuế đối với người nông dân đã giảm đáng kể bên cạnh đó chỉ còn có một số phí và lệ phí có tính chất như thuế như: lệ phí môn bài, lệ phí trước bạ, lệ phí giao thông, thuế sát sinh. Nhưng thuế phí theo danh mục thì giảm mà các khoản biến tướng của thuế phí ở nhiều nơi bắt đầu xuất hiện gây nên nỗi bất bình trong bà con nông dân và thực sự ảnh hưởng đến thu nhập của họ. 2.2.2. Nh÷ng nghiªn cøu vÒ c¸c kho¶n ®ãng gãp cña n«ng d©n hiÖn nay ë mét sè tØnh thµnh Hiện nay chưa có công trình khoa học nào nghiên cứu về các khoản đóng góp của nông dân ngoại trừ báo cáo điều tra một số tỉnh của Cục HTX và phát triển nông thôn - Bộ Nông nghiệp và PTNT về các khoản đóng góp của nông dân. Ngoài ra có các bài báo phản ánh về vÊn đề này trên báo chí và các phương tiện thông tin đại chúng như: - B¸o c¸o cña Bé tr­ëng - Bé N«ng nghiÖp vµ PTNT Cao §øc Ph¸t sè 1845/BC – BNN – HTX ngµy 09/07/2007 về các khoản đóng góp của nông dân và một số chính sách giảm bớt các khoản đóng góp của nông dân - B¸o c¸o cña Côc Tr­ëng Côc HTX Bé NN vµ PTNT L· V¨n Lý vÒ c¸c kho¶n ®ãng gãp cña n«ng d©n sè 138/HTX – NTM ngµy 28/3/2007 vÒ c¸c kho¶n ®ãng gãp cña n«ng d©n - Bài viết “Cần tháo bỏ ngay "ách lệ phí" cho nông dân” trên trang http: www:thuvienphapluat.com.vn cập nhật thứ năm ngày 09/08/2007, bµn vÒ c¸c kho¶n ®ãng gãp cña n«ng d©n - Bµi viÕt “kh«ng tiÒn nép thuÕ, mét thÝ sinh bÞ tõ chèi lµm thñ tôc nhËp tr­êng ®¹i häc” cña Ngäc B×nh trªn b¸o tiÒn phong sè 250 ngµy 7/9/2007, bµn vÒ viÖc mét cËu häc sinh x· Quúnh H­ng huyÖn Quúnh L­u tØnh NghÖ An do gia ®×nh khã kh¨n kh«ng nép thuÕ phÝ nªn UBND x· kh«ng x· nhËn ®Ó em lµm hå s¬ nhËp häc khi tróng tuyÓn ®¹i häc - Bµi viÕt “Ng­êi n«ng d©n ch¹y trêi kh«ng khái n¾ng” trªn trang west http:www.tuoitre.com.vn bµn vÒ thu nhËp cña ng­êi n«ng d©n trong thêi më cöa vµ møc thuÕ, phÝ, lÖ phÝ ng­êi n«ng d©n ph¶i nép cho chÝnh quyÒn c¸c cÊp vµ c¸c tæ chøc trong x· héi - Phãng sù “lo¹i thuÕ phÝ” trªn trang west http:www.tintucdatviet.com.vn - Dù th¶o cña Bé n«ng nghiÖp vµ PTNT tr×nh ChÝnh phñ ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p khoan søc d©n ®· bµn ®Õn vÉn ®Ò phÝ thuÕ trong n«ng th«n ViÖt Nam. Cô thÓ c¸c khoản đóng góp và mức đóng góp ë mét sè tØnh thµnh theo sè liÖu b¸o c¸o cña Côc HTX – Bé N«ng nghiÖp vµ PTNT nh­ sau: B¶ng 2.1: Tæng hîp c¸c kho¶n ®ãng gãp cña n«ng d©n trªn ®Þa bµn tØnh, thµnh phè TT §¬n vÞ Sè kho¶n ®ãng gãp B×nh qu©n hé (®ång) Ghi chó Tæng HTX thu X· thu Tæng HTX thu X· thu MiÒn nói B¾c bé 28 10 18 396.408 221.584 174.825 §b s«ng hång 26 11 15 425.866 284.471 141.396 B¾c trung bé 24 10 14 955.142 657.197 297.945 D.h¶i miÒn trung 28 9 19 685.907 321.066 364.841 T©y Nguyªn 17 7 10 472.118 221.907 250.211 §«ng Nam bé 22 9 13 918.676 493.243 425.434 §B. s«ng cöu long 25 12 13 1.049.166 829.787 219.379 (Nguån sè liÖu b¸o c¸o cña côc HTX ngµy 09/7/2007) Sè liÖu b¶ng 2.1 cho thÊy gi÷a c¸c vïng miÒn kh¸c nhau ng­êi n«ng d©n ph¶i nép c¸c kho¶n ®ãng gãp víi sè kho¶n kh¸c nhau dÉn ®Õn b×nh qu©n møc ®ãng gãp còng kh¸c nhau. Trong ®ã tØnh cã møc ®ãng gãp nhiÒu nhÊt lµ miÒn nói B¾c bé vµ Duyªn h¶i miÒn trung lµ 28 kho¶n vµ thÊp nhÊt lµ T©y nguyªn còng lªn ®Õn 17 kho¶n, víi con sè nµy chøng tá møc ®ãng gãp cña ng­êi d©n lµ ë c¸c vïng miÒn kh¸c nhau ph¶i ®ãng gãp kh¸c nhau vµ do nhiÒu tæ chøc thu, nh­ng nh÷ng vïng kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn l¹i cã møc ®ãng gãp nhiÒu h¬n g©y ¶nh h­ëng ®Õn thu nhËp vµ møc sèng cña vïng nghÌo hé nghÌo. Các khoản phí và lệ phí: theo quy định của Trung ương và Hội đồng nhân dân các tỉnh, thành phố với mức thấp nhất là 2.000 đồng, nhiều nhất là 10.000 đồng [15] Các khoản đóng góp cho xã, các đoàn thể và hợp tác xã: Loại trừ các khoản phí, lệ phí người dân phải nộp theo quy định của nhà nước khi giải quyết các việc hành chính (chỉ liên quan riêng đến cá nhân) thì trên địa bàn thôn, xã, một hộ bình quân một năm phải thường xuyên đóng góp khoảng 28 khoản với mức từ 250.000 đồng đến 800.000 đồng, cá biệt có địa phương đóng tới 2 triệu đồng/hộ/năm (xã Hưng Lam, Hưng Nguyên, Nghệ An). [20] Trong 28 khoản đóng góp nêu trên, có gần 20 khoản đóng góp cho xã và các tổ chức xã hội, với mức từ 300 - 500 ngàn đồng/hộ/năm và khoảng 10 khoản phí chi trả dịch vụ cho hợp tác xã, với mức từ 200 - 300 ngàn đồng/hộ/năm. Số liệu của Bảng 2.1 cho thấy số khoản đóng góp và mức đóng góp của các vùng. Cô thÓ: - Trung du miền núi phía Bắc: có khoảng 28 khoản đóng góp, với mức bình quân hộ là 396,408 ngàn đồng/hộ/năm (trong đó:18 khoản đóng góp cho xã, các tổ chức xã hội và khoảng 10 khoản phí chi trả dịch vụ cho hợp tác xã). - Đồng bằng sông Hồng: có khoảng 26 khoản đóng góp, với mức bình quân 425,866 ngàn đồng/hộ/năm (trong đó: 15 khoản cho xã, các tổ chức xã hội, còn lại các tổ chức xã hội phí dịch vụ cho hợp tác xã). - Bắc Trung bộ: có khoảng 24 khoản thu, với mức bình quân 955,142 ngàn đồng/hộ/năm (trong đó:14 khoản cho xã, các tổ chức xã hội và khoảng 10 khoản phí dịch vụ cho hợp tác xã). - Duyên hải Nam Trung bộ: có khoảng 28 khoản thu, với mức bình quân 685,907 ngàn đồng/hộ/năm (trong đó:19 khoản cho xã, các tổ chức xã hội và khoảng 9 khoản phí dịch vụ cho hợp tác xã). - Tây Nguyên: có khoảng 17 khoản thu, với mức bình quân 472,118 ngàn đồng/hộ/năm (trong đó:10 khoản cho xã, các tổ chức xã hội và khoảng 7 khoản phí dịch vụ cho hợp tác xã). - Đông Nam bộ: Có khoảng 22 khoản thu, với mức trung bình 918,676 ngàn đồng/hộ/năm (trong đó: 13 khoản cho xã, các tổ chức xã hội và khoảng 9 khoản phí dịch vụ cho hợp tác xã). - Đồng bằng sông Cửu Long: Có khoảng 25 khoản thu, với mức 1049,166 ngàn đồng/hộ/năm (trong đó:13 khoản cho xã, các tổ chức xã hội và khoảng 12 khoản phí dịch vụ cho hợp tác xã).[20] Qua số liệu trên chứng tỏ mức thu không đồng nhất giữa các vùng miền trong cả nước và tỷ lệ nghịch với điều kiện phát triển kinh tế xã hội. Những vùng kinh tế khó khăn, thu nhập của người dân thấp thì mức đóng góp có xu hướng cao hơn các vùng thuận lợi: Bắc Trung Bộ và Tây Nguyên cao hơn đồng bằng sông Hồng. Trong các tỉnh đồng bằng sông Hồng thì Hà Nội, Hải Dương, Hưng Yên có mức đóng góp thấp hơn các tỉnh khác. Mức đóng góp đó so với thu nhập của nông dân vùng đồng bằng sông Hồng chiếm 2,6%, Bắc Trung Bộ chiếm 5,2% (chưa tính các loại phí và lệ phí); so với thu nhập của hộ nông dân thì còn cao. Nếu theo mức hiện nay bình quân thu nhập trên đầu người khu vực đồng bằng sông Hồng là 425,866 ngàn đồng/tháng thì chi cho nhu cầu thiết yếu: Ăn, mặc đã chiếm 85 - 90%, chưa kể nhu cầu phương tiện đi lại, xây dựng nhà ở, chữa bệnh, học hành của con cái. Riêng đối với những hộ có mức thu nhập dưới mức bình quân trên thì tình hình còn khó khăn hơn. Dưới đây là tổng hợp các khoản phí dịch vụ HTX thu của hộ nông dân thể hiện qua bảng sau: B¶ng 2.2: Tæng hîp c¸c kho¶n phÝ dÞch vô HTX thu cña hé n«ng d©n TT C¸c kho¶n nép phÝ dÞch vô cña hé x· viªn H×nh thøc thu (%) Sè tiÒn nép BQ 1 hé (đ) Theo Hé Theo diÖn tÝch Theo lao ®éng Kh¸c Tæng sè c¸c kho¶n nép 280.845 1 PhÝ b¶o vÖ ®ång ®iÒn 2,56 94,87 2,56 0,00 12.426 2 PhÝ qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh HTX 10,53 78,95 2,63 7,89 16.873 3 X©y dùng c¬ së h¹ tÇng ®iÖn h¹ thÕ 0,00 0,00 0,00 143 4 DÞch vô b¶o vÖ thùc vËt 11,90 80,95 0,00 7,14 11.626 5 DÞch vô thó y 38,89 33,33 0,00 27,78 3.109 6 DÞch vô khoa häc kü thuËt 7,41 92,59 0,00 0,00 5.588 7 Thuỷ lợi phÝ 1,27 98,73 0,00 0,00 156.755 8 PhÝ dịch vụ thuỷ lợi nội đồng 1,41 97,18 1,41 0,00 67.934 9 C¸c khoản thu phÝ dịch vụ kh¸c 25,00 75,00 0,00 0,00 9.810 10 XD CSHT thuỷ lợi 8,82 88,24 0,00 2,94 26024 (Nguồn báo cáo của cục HTX - Bộ nông nghiệp&PTNT) Cơ cấu các khoản đóng góp trên địa bàn thôn, xã Các khoản phí chi trả dịch vụ cho HTX: chiếm khoảng 20% tổng mức đóng góp của hộ trong 1 năm trong đó các khoản chiếm tỷ trọng lớn là thuỷ lợi phí 80% tổng mức trả dịch vụ và đóng góp cho HTX 55,82% trong đó chủ yếu nộp lên cơ quan cấp trên. Đáng lưu ý là việc chi trả dịch vụ này thường mang tính bình quân, không theo hợp đồng chi tiết đến hộ mà không phụ thuộc vào chất lượng dịch vụ, có tính chất như các khoản đóng góp chung. Các khoản đóng góp cho xã: chiếm khoảng 80% tổng mức đóng góp của hộ trong 1 năm, trong đó khoản đóng góp chiếm tỷ trọng lớn nhất là xây dựng hạ tầng nông thôn 76,83%, các khoản đóng góp khác chiếm tỷ trọng dưới 10% như: Các quỹ phúc lợi chung 7,07%; đóng góp đoàn, hội 2,58%; đóng góp từ thiện 9,98%; các khoản đóng góp khác 3,52%[22] Theo số liÖu thống kê các khoản đóng góp mà các địa phương tỉnh, xã đang tiến hành thu đối với nông dân cho thÊy ®èi víi kho¶n thu quü an ninh quèc phßng, quü ®Òn ¬n ®¸p nghÜa vµ nghÜa vô lao ®éng c«ng Ých cã sè tØnh vµ x· tiÕn hµnh thu lµ lín nhÊt. Bªn c¹nh ®ã còng cã kho¶n thu chØ diÔn ra ë mét sè tØnh, mét sè x· thËm chÝ mét cßn diÔn ra ë mét x·. §iÒu ®ã chøng tá c¸c kho¶n thu ®èi víi n«ng d©n diÔn ra kh«ng ®ång ®Òu gi÷a c¸c ®Þa ph­¬ng. Tr­íc thùc tr¹ng vÒ c¸c kho¶n ®ãng gãp cña n«ng d©n còng víi sù lªn tiÕng cña b¸o chÝ vµ c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng, Quèc héi ®· th¶o luËn bµn vÒ vÊn ®Ò xóa bớt phí, lệ phí để giảm gánh nặng cho nông dân. HiÖn nay Nhµ n­íc ®· ban hµnh mét sè chÝnh s¸ch miÔn gi¶m thuÕ, phÝ, lÖ phÝ vµ c¸c kho¶n ®ãng gãp cho ng­êi d©n nh­ thuû lîi phÝ ®· ®­îc miÔn gi¶m mét sè ®Þa ph­¬ng mét sè diÖn tÝch D­íi ®©y lµ danh môc c¸c kho¶n ®ãng gãp cña vµ sè tØnh, x· hiÖn ®ang tiÕn hµnh thu B¶ng 2.3: Tæng hîp c¸c kho¶n ®ãng gãp cña hé n«ng d©n do x· vµ c¸c tæ chøc thu TT C¸c kho¶n thu Sè ®Þa ph­¬ng thu Ghi chó TØnh X· 1 NghÜa vô lao ®éng c«ng Ých 42 114 2 Quü an ninh Quèc phßng 46 122 3 Quü phßng chèng b·o lôt 43 112 4 Quü phóc lîi vµ x· héi 3 3 5 X©y dùng c¬ së y tÕ 2 3 6 Quü kinh tÕ míi 2 4 7 Quü v¨n ho¸ thÓ thao 1 1 8 Quü Xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo 2 4 9 X©y nhµ theo 134 (xo¸ nhµ t¹m) 3 4 10 X©y dùng n«ng th«n 1 1 11 X©y dùng giao th«ng 31 65 12 X©y dùng tr­êng häc 29 44 13 X©y dùng nhµ v¨n ho¸ th«n, b¶n 5 5 14 X©y dùng kªnh m­¬ng néi ®ång 4 5 15 VÖ sinh m«i tr­êng 2 2 16 X©y dùng nghÜa ®Þa 1 1 17 Quü B¶o vÖ c«ng tr×nh phóc lîi 1 1 18 Quü ®Òn ¬n ®¸p nghÜa 45 112 19 Quü ch¨m sãc ng­êi cao tuæi 6 6 20 Quü khuyÕn häc 36 59 21 Nhµ t×nh th­¬ng 1 1 22 Héi ch÷ thËp ®á 1 1 23 Quü héi n«ng d©n 8 12 24 Héi phô n÷ 7 10 25 Quü b¶o trî trÎ em 35 75 26 Quü v× ng­êi nghÌo 14 20 27 X©y dùng ®iÖn th¾p s¸ng 2 3 28 C¸c kho¶n ®ãng gãp kh¸c 24 34 (Nguồn báo cáo của Cục hợp tác xã - Bộ NN&PTNT) 3. §Æc ®iÓm ®Þa bµn nghiªn cøu vµ ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu 3.1. §Æc ®iÓm ®Þa bµn nghiªn cøu 3.1.1. VÞ trÝ ®Þa lý cña huyÖn Kim Thµnh Kim Thµnh lµ mét huyÖn ®ång b»ng, n»m ë phÝa ®«ng cña tØnh H¶i D­¬ng, tØnh trung t©m ®ång b»ng B¾c Bé, c¸ch trung t©m thµnh phè H¶i D­¬ng 23 km, c¸ch Thµnh phè Hµ Néi 80 km vÒ phÝa T©y vµ thµnh phè H¶i Phßng 24 km vÒ phÝa §«ng, víi diÖn tÝch 112,9 km2, d©n sè 124.439 ng­êi, mËt ®é d©n sè trung b×nh 1.102 ng­êi/km2[11]. Đơn vị hành chính gồm 20 xã và 1 thị trấn. Trung tâm huyện lỵ là thị trấn Phú Thái vµ tiÕp gi¸p víi 4 huyÖn: - PhÝa B¾c gi¸p huyÖn Kim M«n - PhÝa §«ng gi¸p huyÖn An H¶i (thµnh phè H¶i Phßng) - PhÝa Nam gi¸p huyÖn Thanh Hµ - PhÝa T©y B¾c gi¸p huyÖn Nam S¸ch HuyÖn Kim Thµnh cã hÖ thèng m¹ng l­íi giao th«ng ®­êng bé (quèc lé 5, tØnh lé 186, 188), ®­êng s¾t, ®­êng s«ng rÊt thuËn lîi vµ ph©n bè kh¸ ®ång ®Òu gi÷a c¸c vïng trong huyÖn, t¹o thÕ m¹nh trong viÖc giao l­u kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi cña huyÖn víi c¸c ®Þa ph­¬ng kh¸c trong vïng vµ trong c¶ n­íc. Kim Thµnh ®· vµ ®ang lµ mét ®Þa bµn cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn m¹nh trong nh÷ng n¨m tíi, cã nhiÒu khu, côm c«ng nghiÖp tËp trung, khu du lÞch sinh th¸i.... t¹o ®iÒu kiÖn trong viÖc ¸p dông khoa häc c«ng nghÖ míi, kinh nghiÖm s¶n xuÊt tiªn tiÕn, tiÕp nhËn khoa häc kü thuËt vµo s¶n xuÊt, ®ång thêi gÇn c¸c thÞ tr­êng lín ®Ó tiªu thô s¶n phÈm cña n«ng nghiÖp. §©y lµ mét thÕ m¹nh lín ®Ó huyÖn hoµ nhËp vµo khu vùc ph¸t triÓn kinh tÕ n¨ng ®éng phÝa b¾c. 3.1.2. §iÒu kiÖn tù nhiªn huyÖn Kim Thµnh 3.1.2.1. §Þa h×nh ®Þa m¹o - §Þa h×nh ®Êt ®ai cña HuyÖn Kim Thµnh t­¬ng ®èi b»ng ph¼ng, nghiªng dÇn tõ ®«ng b¾c xuèng t©y nam. §Êt ®ai ®­îc h×nh thµnh do sù båi ®¾p phï sa cña hÖ thèng s«ng Th¸i B×nh. Sau nµy lµ phï sa s«ng Hång phñ trªn nÒn phï sa s«ng Th¸i B×nh. Tuy nhiªn do ®Æc ®iÓm tù nhiªn huyÖn Kim Thµnh tån t¹i nhiÒu nh¸nh s«ng ngßi ¨n s©u vµo néi ®ång t¹o thµnh nh÷ng vïng óng côc bé. Cèt ®Êt trung b×nh cña huyÖn dao ®éng tõ 1,6 m ®Õn 2,0 m so víi mÆt n­íc biÓn, cã n¬i ®Þa h×nh cao lªn ®Õn 2,6 m so víi mÆt n­íc biÓn, cã n¬i ®ia h×nh thÊp tròng xuèng tíi 0,6 m so víi mÆt n­íc biÓn. - §Þa m¹o ®Êt ®ai n»m trong vïng ®ång b»ng phï sa, thuéc d¶i ®Êt do c¸c s«ng lín båi ®¾p ®iÓn h×nh lµ s«ng Hång vµ s«ng Th¸i B×nh. §Êt ®ai t­¬ng ®èi ph× nhiªu vµ mÇu mì, ®Êt Ýt chua, thµnh phÇn c¬ giíi chñ yÕu tõ trung b×nh ®Õn nÆng, ®é s©u tÇng canh t¸c tõ 15 ®Õn 18 cm, v× vËy rÊt phï hîp víi viÖc th©m canh lóa n­íc, c©y ¨n qu¶ vµ c¸c lo¹i rau mÇu thùc phÈm kh¸c. 3.1.2.2. Thêi tiÕt khÝ hËu, thuû v¨n - Thêi tiÕt khÝ hËu: Kim Thµnh n»m trong vïng khÝ hËu nhiÖt ®íi giã mïa, nªn khÝ hËu ph©n theo mïa râ rÖt: mïa hÌ nãng Èm, m­a nhiÒu vµ cã giã b·o, mïa ®«ng th­êng l¹nh, kh« hanh, cuèi mïa cã s­¬ng muèi. NhiÖt ®é trung b×nh n¨m kho¶ng 23-2400C, cao nhÊt lµ 37–3800C cã nh÷ng ngµy nhiÖt ®é lªn ®Õn 3900C, thÊp nhÊt xuèng kho¶ng 6-700C tËp trung vµo th¸ng 1 vµ th¸ng 2 hµng n¨m. §é Èm b×nh qu©n hµng n¨m lµ 80-90%, l­îng m­a b×nh qu©n kho¶n 1600mm- 1800mm tËp trung vÇo th¸ng 6,7,8 nªn th­êng g©y t×nh tr¹ng thõa n­íc óng lôt côc bé vµo mïa hÌ. KhÝ hËu thêi tiÕt nh­ vËy ®· t¹o cho HuyÖn cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn c©y trång vËt nu«i ®a d¹ng víi nhiÒu lo¹i s¶n phÈm chÊt l­îng cao nh­ c©y l­¬ng thùc (lóa ng«), c©y thùc phÈm (rau, hµnh tái, d­a, cñ ®Ëu...) nh­ng bªn c¹nh ®ã còng g©y ra khã kh¨n trong nh÷ng giai ®o¹n thêi tiÕt xuèng qu¸ thÊp hay lªn qu¸ cao. - Thuû v¨n mùc n­íc: HuyÖn Kim thµnh cã hÖ thèng s«ng ngßi tù nhiªn dÇy ®Æc, n»m ngoµi khu vùc trÞ thuû cña s«ng Hång. Do chÞu ¶nh h­ëng cña thuû triÒu nªn mùc n­íc cña 3 con s«ng lµ s«ng R¹ng, s«ng Kinh M«n vµ mét phÇn cña s«ng L¹ch Tray lµm chªch lÖch gi÷a ®Çu nguån vµ cuèi nguån rÊt cao kho¶ng 3m, viÖc nµy ngoµi mang lîi cho huyÖn vÒ giao th«ng thuû, nguån n­íc t­íi, nguån n­íc sinh ho¹t cßn ph¶i th­êng xuyªn ®èi phã víi nguy c¬ óng lôt. Ngoµi nguån n­íc cña c¸c con s«ng chÝnh th× hÖ thèng s«ng ngßi, ao, hå, ®Çm rÊt phong phó t¹o nªn mét l­îng n­íc lín phôc vô s¶n xuÊt ®êi sèng d©n sinh vµ nu«i trång thuû s¶n cho nh©n d©n t¹i ®©y. 3.1.3. §iÒu kiÖn kinh tÕ - x· héi cña huyÖn Kim Thµnh 3.1.3.1. T×nh h×nh sö dông ®Êt ®ai cña huyÖn Kim Thµnh Tæng diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn cña huyÖn Kim Thµnh lµ 11364,88 ha, trong ®ã ®Êt n«ng nghiÖp lµ 7384,73 ha chiÕm 64,98%, ®Êt phi n«ng nghiÖp lµ 3925,30 ha chiÕm 34,54%, ®Êt ch­a sö dông 54,85 ha chiÕm 0,48% chñ yÕu lµ diÖn tÝch b·i båi ven ®ª cöa s«ng. §Æc ®iÓm ®Êt ®ai._.óc nµy do miÔn thuû lîi phÝ nªn ®ång ruéng còng ®­îc miÔn lu«n n­íc t­íi vµ bµ con thay b»ng kh«ng ph¶i ®ãng thuû lîi phÝ l¹i phØ bá tiÒn ®Çu t­ t­ liÖu s¶n xuÊt míi, chÊt l­îng dÞch vô cã chiÒu h­íng ®i xuèng.... Ph¶i ch¨ng c¸c cÊp c¸c ngµnh cÇn ph¶i cã nh÷ng viÖc lµm, nh÷ng quy ®Þnh cô thÓ ®Ó kh¾c phôc nh÷ng mÆt tr¸i cña vÊn ®Ò nµy ®Ó thùc sù chÝnh s¸ch ®i vµo thùc hiÖn, ®em l¹i thu nhËp thùc sù cho ng­êi n«ng d©n ®Ó ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n. Qua ®iÒu tra sè hé ý kiÕn ®Ò suÊt cña hä ®èi víi c¸c kho¶n ®ãng gãp nh­ sau: B¶ng 4.19. ý kiÕn ®Ò xuÊt cña ng­êi n«ng d©n (§VT:%) STT C¸c kho¶n ®ãng gãp §Ò xuÊt Xo¸ Gi¶m Gi÷ nguyªn Tuú ®èi t­îng I Do tØnh quy ®Þnh 1 Quü phßng chèng lôt b·o 10 20 70 2 Quü ®Òn ¬n ®¸p nghÜa 5 15 70 10 3 Quü an ninh 15 20 55 5 4 Quü y tÕ dù phßng 12 15 63 10 II Do UBND quy ®Þnh 1 ThuÕ nhµ ®Êt 5 30 65 2 Thu c«ng ®iÒn 3 45 52 3 An ninh ®Þa ph­¬ng 30 40 5 25 4 Quü thiÕt kÕ ®Þa ph­¬ng 10 70 20 5 Quü thiÕu nhi 30 70 6 Quü vÖ sinh m«i tr­êng 10 10 80 7 Quü khuyÕn häc 10 50 40 8 Quü ®ãng gãp x©y dùng 15 80 5 9 ñng hé n¹n nh©n chÊt ®éc mÇu da cam 25 45 30  10 Thu tiÒn l·i tiÒn nî 90 10 III Do HTX quy ®Þnh 1 PhÝ quản lý và điều hành HTX 90 10 2 Dịch vụ Bảo vệ thực vật 10 10 80 3 Dịch vụ thó y 10 20 70 4 Thuỷ lợi phÝ 50 10 40 5 Tu bæ kªnh m­¬ng 70 30 6 PhÝ bảo vệ đồng điền 7 KiÕn thiÕt ®ång ruéng 15 10 75 8 Thu ph¹t tiÒn nî TLP(30%) 90 10 IV Do th«n xãm thu 100 Qua ý kiÕn ph¶n ¸nh cña ng­êi n«ng d©n cho thÊy hä kh«ng ph¶i kh«ng ®ång t×nh víi c¸c kho¶n thu do c¸c tæ chøc c¸c cÊp chÝnh quyÒn ®Ò ra cã nh÷ng kho¶n thu vÉn nªn ph¶i duy tr× vµ thËm chÝ cßn ph¶i t¨ng v× nã phôc vô cho môc ®Ých s¶n xuÊt vµ ®em l¹i lîi Ých cho x· héi, xong cã nhiÒu kho¶n cßn chång chÐo, møc thu cßn cao v× vËy cÇn ph¶i ®iÒu chØnh cho phï hîp vµ cã kho¶n cßn tiÕn tíi ph¶i xo¸ bá ®Ó thùc hiÖn chñ ch­¬ng cña §¶ng ®· ®Ò ra nh»m khoan søc d©n. C¨n cø vµo t×nh h×nh thùc tÕ nghiªn cøu vÒ c¸c kho¶n ®ãng gãp chóng t«i ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p nh»m lµm hîp lý ho¸ c¸c kho¶n ®ãng gãp cña n«ng d©n huyÖn Kim Thµnh tõ ®ã cã h­íng ¸p dông trªn c¸c tØnh thµnh trong c¶ n­íc. 4.3.3. T×nh h×nh sö dông c¸c kho¶n ®ãng gãp cña n«ng d©n Qua sè liÖu ®iÒu tra cho thÊy t×nh h×nh sö dông c¸c kho¶n ®ãng gãp cña n«ng d©n ë ®Þa ph­¬ng lµ vÊn ®Ò cÇn bµn ®Õn vÒ môc ®Ých sö dông c¸c kho¶n thu, phÇn tr¨m c¸c kho¶n thu mµ c¸c x· ®­îc sö dông theo quy ®Þnh ®­îc thÓ hiÖn qua B¶ng sau: B¶ng 4.20. T×nh h×nh sö dông c¸c kho¶n ®ãng gãp C¸c kho¶n ®ãng gãp Sö dông t¹i ®Þa ph­¬ng (%) Nép cÊp trªn (tØnh, huyÖn) X· HTX Th«n, xãm 1. Thu do tØnh quy ®Þnh 63 37 2. Thu do UBND x· 5 95 3. Thu do HTX quy ®Þnh 39.5 60.5 4. Thu do xãm quy ®inh 100 Nguån: sè liÖu ®iÒu tra B¶ng 4.20 cho thÊy chñ yÕu c¸c kho¶n thu ®­îc sö dông t¹i ®Þa ph­¬ng ®Ó thùc hiÖn c¸c môc ®Ých x©y dùng, ho¹t ®éng cña c¸c tæ chøc, chØ cã kho¶n thu do tØnh quy ®Þnh th× tû lÖ nép cÊp trªn cao xong gi¸ trÞ l¹i nhá so víi tæng thu nh­ ®· ph©n tÝch ë trªn cßn xem xÐt cô thÓ viÖc sö dông c¸c kho¶n thu nh­ sau: Các khoản thu đóng góp xây dựng hạ tầng thôn, xã. Đây là khoản thu chiếm tỷ lệ lớn nhất trong các khoản phải góp của người dân kho¶n 60%, phổ biến là xây dựng giao thông liên gia, liên xóm thôn, liên thôn xã; nhà văn hoá và sân vận động thôn, xã; trường học, trạm xá; kiên cố hoá kênh mương nội đồng chợ, hệ thống cấp nước sạch....Đảng uỷ xã ra nghị quyết ;đưa xuống chi bộ bàn; tổ chức cuộc họp để lãnh đạo vµ dân cùng bàn - Hội đồng nhân dân xã ra nghị quyết - UBND xã chỉ đạo thực hiện nh×n vÉn thùc hiÖn theo ®óng quy chÕ nh­ng trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®«i khi do quan liªu nªn nhiÒu n¬i dÉn ®Õn thÊt tho¸t tµi s¶n tiÒn ®ãng gãp cña d©n. Với công trình cấp xã thì thành lập Ban chỉ đạo xã, với công trình cấp thôn thì thành lập Ban chỉ đạo thôn. Ban chỉ đạo công khai các nguồn: huy động tài trợ, chính sách hỗ trợ của nhà nước, phần góp của ngân sách xã và phần dân đóng góp; từ đó công khai mức đóng góp của người dân trên địa bàn. Các khoản thu này tất cả đều không nhập vào ngân sách xã mà thu riêng, chi và quyết toán riêng theo loại công trình; thiếu thì huy động đóng góp bổ sung hoặc từ nguồn tài trợ khác, thừa thì cũng công khai chuyển tiếp cho công trình công cộng khác Các khoản thu của đoàn, hội. Trừ việc đóng góp hội phí theo điều lệ, các khoản đóng góp còn lại chủ yếu phục vụ cho mục đích từ thiện. Các khoản đóng góp thường xuyên và theo hộ là: quỹ xoá đói giảm nghèo, quỹ đền ơn đáp nghĩa, hỗ trợ nạn nhân chất độc màu da cam... Các khoản đóng góp không thường xuyên: hỗ trợ một số hộ khó khăn cụ thể ở địa phương, giúp đỡ vùng bị bão lụt, thiên tai. Các khoản này, địa phương đều chọn giao cho 01 đoàn thể đứng ra thu - chi người dân ít giám sát việc chi tiêu các quỹ. Các khoản chi trả dịch vụ hợp tác xã. Những khoản thu có căn cứ, hướng dẫn từ cơ quan có thẩm quyền: thuỷ lợi phí, bảo vệ thực vật, thú y... Một số khoản thu do thoả thuận giữa hợp tác xã và hộ nông dân như các dịch vụ cung ứng đầu vào cho sản xuất nông nghiệp. Các khoản thu và mức thu đều thông qua Đại hội xã viên đồng tình rồi mới thực hiện; tuy nhiên, các khoản thu này còn mang tính bình quân, không theo hợp đồng chi tiết đến hộ và không theo kết quả, chất lượng dịch vụ. ChÝnh do t×nh h×nh sö dông c¸c kho¶n thu ch­a râ rµng minh b¹ch vµ cã x· cßn sö dông sai môc ®Ých ®· g©y ra nçi bÊt b×nh ®èi víi ng­êi d©n. §©y lµ mét vÉn ®Ò yªu cÇu c¸c cÊp c¸c ngµnh ph¶i chÊn chØnh ®Ó cã c¸c quy ®Þnh râ rµng gãp phÇn sö dông c¸c kho¶n thu cã hiÖu qu¶ ®em l¹i lîi Ých cho ng­êi nép. Qua ®iÒu tra hé cho thÊy sù bøc xóc cña ng­êi d©n trong vÊn ®Ò sö dông c¸c kho¶n thu nh­ viÖc sù dông ch­a cã quy chÕ ch­a theo quy tr×nh xin ý kiÕn cña d©n. C¸c kho¶n thu trªn ng­êi d©n kh«ng ®­îc quyÕt quyÕt ®Þnh viÖc chi tiªu, sö dông…. 4.4. Mét sè ®Ò xuÊt nh»m huy ®éng vµ sö dông hîp lý c¸c kho¶n ®ãng gãp cña n«ng d©n huyÖn Kim Thµnh tØnh H¶i d­¬ng. 4.4.1. Gi¶i ph¸p nh»m huy ®éng vµ sö dông c¸c kho¶n ®ãng gãp cña n«ng d©n Qua kh¶o s¸t chóng t«i thÊy tû lÖ c¸c kho¶n thuÕ phÝ lÖ phÝ ng­êi n«ng d©n huyÖn Kim Thµnh ph¶i ®ãng gãp chiÕm tû lÖ kh«ng ®ång ®Òu trong c¸c nhãm hé, hé cã møc thu nhËp kh¸ th× tû lÖ ®ãng thÊp 1,31% nhãm hé x· Kim §Ýnh, vµ cao nhÊt lµ 6,81% nhãm hé t¹i x· Kim T©n, kho¶n ph¶i nép nµy so víi thu nhËp cña hé n«ng d©n lµ cao nh­ng thùc chÊt l¹i lµ mét kho¶n kh«ng lín trong tæng ng©n s¸ch huyÖn chØ chiÕm 11,27%. VËy c©u hái ®Æt ra cho c¸c cÊp chÝnh quyÒn, c¸c tæ chøc tiÕn hµnh thu phÝ, thuÕ, lÖ phÝ vµ c¸c kho¶n kh¸c ph¶i ch¨ng phÇn lín ®Ó trang tr¶i c¸c ho¹t ®éng cña ®Þa ph­¬ng vµ cña c¸c tæ chøc? ChÝnh v× thÕ viÖc thu cña n«ng d©n ®Ó ®ãng gãp vµo ng©n s¸ch Nhµ n­íc kh«ng ph¶i lµ mÊu chèt mµ vÊn ®Ò ®Æt ra lµ c¸c cÊp chÝnh quyÒn, c¸c tæ chøc x· héi nªn cã kÕ ho¹ch sö dông c¸c kho¶n thu sao cho hîp lý vµ cã quy chÕ chÝnh s¸ch miÔn gi¶m c¸c kho¶n thu cho phï hîp víi tõng vïng, tõng lo¹i hé, vµ tõng ®èi t­îng.... Trªn thùc tÕ c¸c kho¶n ®ãng gãp cña n«ng d©n nh­ nép tiÒn vÖ sinh, phÝ b¶o vÖ m«i tr­êng mµ ®­êng lµng th«n xãm vÉn ®Çy r¸c, nguån n­íc vÉn bÞ « nhiÔm....t¹i sao xuÊt hiÖn c¸c hiÖn t­îng ®ã? Theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt ®¬n vÞ thu phÝ lÖ phÝ th­êng ®­îc trÝch l¹i mét tû lÖ nhÊt ®Þnh ®Ó chi tiªu, cã nh÷ng kho¶n nh­ thuû lîi phÝ, häc phÝ ®¬n vÞ thu ®­îc gi÷ l¹i 100 % sè tiÒn, nh­ng kh«ng cã nghÜa lµ c¸c ®¬n vÞ ®­îc phÐp chi dïng theo ý muèn cña m×nh. ChÝnh v× thÕ khi thùc hiÖn theo ®óng nguyªn t¾c sö dông c¸c kho¶n thu vµ c­¬ng quyÕt xö lý c¸c sai ph¹m khi sö dông kh«ng ®óng môc ®Ých c¸c kho¶n thu sÏ lµ gãp phÇn ®em l¹i lîi Ých thiÕt thùc vµ nã còng gãp phÇn gi¶m g¸nh nÆng ®ãng gãp cho ng­êi n«ng d©n huyÖn Kim Thµnh nãi chung vµ c¸c vïng miÒn kh¸c trong c¶ n­íc. * C¸c kho¶n ®ãng gãp cÇn gi÷ nguyªn §èi víi c¸c kho¶n thuÕ, phÝ, lÖ phÝ vµ c¸c kho¶n ®ãng gãp kh¸c mµ phôc vô cho s¶n xuÊt ®Ò nghÞ ®Þa ph­¬ng nªn gi÷ nguyªn nh»m ph¸t huy tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña ng­êi d©n thùc hiÖn ph­¬ng ch©m nhµ n­íc vµ nh©n d©n cïng lµm, ph¸t huy néi lùc cña d©n nh­ c¸c kho¶n: - ThuÕ nhµ ®Êt do UBND x· thu vµ h×nh thøc thu theo diÖn tÝch lµ hîp lý cÇn gi÷ nguyªn vµ thùc hÞªn thu theo ®óng ph¸p lÖnh thuÕ - C¸c kho¶n tu bæ kªnh m­¬ng, b¶o vÖ ®ång ®iÒn còng lµ kho¶n thu cÇn thiÕt phôc vô cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cÇn ph¶i ®­îc duy tr× ®Ó ng­êi d©n ®­îc nhËn chÊt l­îng dÞch vô tèt. - Quü khuyÕn häc nªn thu theo lao ®éng thay b»ng møc thu theo nh©n khÈu vµ theo hé, bëi møc thu nµy kh«ng lín xong hiÖu qu¶ nã mang l¹i v« cïng to lín lµm gãp phÇn vµo c«ng cuéc x· héi ho¸ gi¸o dôc lµ nguån ®éng viªn tinh thÇn cho nh÷ng em häc sinh biÕt v­ît khã v­¬n lªn trong häc tËp vµ ®ång thêi còng lµ phÇn th­ëng cho häc sinh kh¸c ®Ó cho nh÷ng em kh¸c lÊy ®ã lµm c¸i ®Ých v­¬n lªn trong häc tËp. - PhÝ qu¶n lý HTX nªn vÉn gi÷ møc thu ®Ó duy tr× ho¹t ®éng cña x· viªn nh»m phôc vô s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, xong nªn quy ®Þnh cô thÓ møc thu trong nghÞ quyÕt cña ®¹i héi HTX * C¸c kho¶n thu cÇn ®iÒu chØnh - §iÒu chØnh ®èi t­îng thu: + C¸c kho¶n thu dich vô thó y, phÝ b¶o vÖ ®ång ruéng, dÞch vô b¶o vÖ thùc vËt cÇn quy ®Þnh lµ gi¸ cña dÞch vô ®Ó chØ tiÕn hµnh thu ®èi víi nh÷ng ®èi t­îng sö dông dÞch vô tr¸nh x¶y ra t×nh tr¹ng cµo b»ng nh­ hiÖn nay g©y nªn nçi bÊt b×nh trong d©n chóng: ®èi t­îng ®­îc sö dông còng ph¶i ®ãng gãp nh­ ®èi t­îng sö dông. + Quü m«i tr­êng thùc chÊt ®©y lµ nép phÝ sö dông dÞch vô m«i tr­êng còng nªn quy ®Þnh râ ®èi t­îng sö dông dÞch vô nhiÒu hay Ýt ®Ó quy ®Þnh møc thu tr¸nh thu nh­ hiÖn nay b×nh qu©n theo hé vµ møc thu nµy ®èi víi n«ng d©n lµ h¬i cao. - §iÒu chØnh møc thu: + §èi víi c¸c kho¶n thu x©y dùng c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n ®iÖn ®­êng tr­êng tr¹m nªn vÉn duy tr× thu cÇn ph¶i ®iÒu chØnh møc thu cho hîp lý: X©y dùng tr­êng häc, tr¹m x·, nhµ v¨n ho¸.... cÇn ®iÒu chØnh møc thu vµ nªn thu theo hé tr¸nh thu theo nh©n khÈu nh­ hiÖn nay dÉn ®Õn t×nh tr¹ng hé nghÌo th­êng nhiÒu khÈu dÉn ®Õn møc ®ãng gãp cao, ®ång thêi ph¶i ®iÒu chØnh møc thu cho hîp lý, so s¸nh víi møc thu hiÖn nay lµ kh¸ cao ¶nh h­ëng ®Õn thu nhËp cña n«ng d©n nhÊt lµ n«ng d©n nghÌo. + C¸c kho¶n thu mang tÝnh chÊt chÊt x· héi nh­ c¸c quü tang hiÕu, quü t×nh nghÜa, ñng hé n¹n nh©n chÊt ®éc mÇu da cam, quü ®Òn ¬n ®¸p nghÜa.....®©y lµ kho¶n ®ãng gãp thÓ hiÖn tinh thÇn t­¬ng th©n t­¬ng ¸i cña ®ång bµo ta ®· cã truyÒn thèng tõ ngµn ®êi x­a nªn cã thÓ gi÷ nguyªn, nh­ng nh÷ng kho¶n ®ãng gãp nµy ph¶i ®¶m b¶o ®óng nguyªn t¾c tù nguyÖn tr¸ch trë thµnh tù nguyÖn b¾t buéc vµ chØ nªn tiÕn hµnh thu mét lÇn trªn mét ®èi t­îng, v× thÓ kh«ng nªn thèng nhÊt møc thu, h×nh thøc thu. + C¸c kho¶n thu do tØnh quy ®Þnh: quü phßng chèng lôt b·o, quü an ninh (nép cÊp trªn), quü y tÕ dù phßng lµ kho¶n do x· tiÕn hµnh thu vµ nép nªn ng©n s¸ch cÊp trªn nªn gi¶m ®Ó gi¶m møc thu ®èi víi d©n nh»m t¨ng thu nhËp ®èi víi d©n xong kh«ng ¶nh h­ëng ®Õn ng©n s¸ch x·, sö dông ng©n s¸ch trung ­¬ng ®Ó bï ®¾p kho¶n gi¶m nµy. + Thu c«ng ®iÒn lµ kho¶n thu trªn phÇn diÖn tÝch t¨ng thªm vµ ®ang ®­îc tiÕn hµnh thu theo diÖn tÝch lµ hîp lý nh­ng møc thu cßn cao, theo ®iÒu tra nh÷ng ®èi t­îng ph¶i nép kho¶n thu c«ng ®iÒu th­êng lµ ®èi t­îng nghÌo cÇn t¨ng gia s¶n xuÊt t¨ng thu nhËp v× thÕ kho¶n cÇn ph¶i ®iÒu chØnh ®Ó gãp phÇn gi¶m bít møc ®ãng gãp cho ®èi t­îng nµy. + An ninh ®Þa ph­¬ng nªn quy ®Þnh møc thu thÊp h¬n vµ thèng nhÊt thu hé tr¸nh thu theo khÈu. + §èi víi thuû lîi phÝ: ®©y lµ kho¶n thu chiÕm tû lÖ cao trong tæng sè thu ®èi víi n«ng d©n nh»m môc ®Ých phôc vô cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, miÔn gi¶m thuû lîi phÝ lµ ®iÒu mong muèn cña ng­êi n«ng d©n xong cÇn cã quy ®Þnh miÔn gi¶m cô thÓ tõng phÇn víi tõng ®Þa ph­¬ng ®Ó ng­êi n«ng d©n vÉn ®­îc h­ëng dÞch vô tèt mµ gi¶m møc ®ãng gãp ®Ó t¨ng thu nhËp. Thuû lîi phÝ nªn miÔn gi¶m tõng phÇn vµ Nhµ n­íc nªn miÔn phÇn t¹o nguån cßn vÉn gi÷ kho¶n thu phÝ dÞch vô thuû lîi ®Ó trang tr¶i chi phÝ ho¹t ®éng dÞch vô nh»m n©ng cao chÊt l­îng phôc vô tr¸nh tr­êng hîp n«ng d©n kh«ng ®­îc h­ëng lîi tõ chÝnh s¸ch miÔn gi¶m mµ l¹i ng­îc l¹i tr¸i víi chñ ch­¬ng ®­êng lèi. PhÇn Ng©n s¸ch Nhµ n­íc, ng©n s¸ch tØnh sö dông bï ®¾p miÔn gi¶m thuû lîi phÝ cÇn cÊp trùc tiÕp cho xÝ nghiÖp thuû, chi nh¸nh ®iÖn tr¸nh qua nhiÒu cÊp qu¶n lý g©y thÊt tho¸t, khã trong c¸c kh©u qu¶n lý theo dâi * §Ò nghÞ xo¸ bá c¸c kho¶n thu ChÝnh quyÒn huyÖn, x· ph¶i rµ so¸t l¹i c¸c khoản ®ãng gãp của n«ng d©n để loại bỏ những khoản thu bất hợp lý c­¬ng quyÕt gi¶m c¸c kho¶n thu kh«ng cã trong danh môc thu mµ Nhµ n­íc kh«ng quy ®Þnh, tuyÖt ®èi kh«ng cho phÐp c¸c n¬i thu nh÷ng kho¶n thu v« lý, đồng thời xác định những khoản thu cần thiết phải huy động sự đóng góp của nhân dân để thực hiện phương châm "Nhà nước và nhân dân cùng làm" nhằm tăng cường nội lực cho việc xây dựng nông thôn mới. Theo thực tế công tác điều tra cho thÊy không phải loại phí, lệ phí nào có trong danh mục phí, lệ phí của Pháp lệnh là hoàn toàn phù hợp với thực tiễn. Ngược lại, một số loại phí chưa có trong danh mục, nhưng thực tế cho thấy việc thu là hợp lý. Sở dĩ có tình trạng này, theo lý giải của đại diện một số Bộ, ngành là do hiện nay, chưa phân định được rõ giữa phí- lệ phí- giá dịch vụ, chưa công khai cụ thể danh mục các phí, lệ phí đã bị bãi bỏ... Sự nhập nhèm này là kẽ hở cho một số địa phương núp bóng chuyển sang thu một loại phí khác hoặc trá hình dưới hình thức dân tự nguyện đóng góp. Chính vì thế cần tách phí, lệ phí quản lý Nhà nước và giá dịch vụ... - C¸c kho¶n do ®Þa ph­¬ng tù ®Æt ra ph¶i c­¬ng quyÕt xo¸ bá nh­ quü xãm, thu ph¹t nî ®äng c¸c kho¶n thu, kiÕn thiÕt ®Þa ph­¬ng, c¸c kho¶n thu nµy kh«ng hîp lý ¶nh h­ëng ®Õn thu nhËp cña ng­êi d©n ®ång thêi g©y nhiÒu th¾c m¾c. Hç trî ng©n s¸ch cho ®Þa ph­¬ng vµ c¸c tæ chøc Hç trî ng©n s¸ch cho viÖc ho¹t ®éng cña UBND x·, HTX dÞch vô n«ng nghiÖp vµ c¸c tæ chøc x· héi: Nhµ n­íc cÇn cã c¸c chÝnh s¸ch hç trî nh»m khuyÕn khÝch t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy nhanh viÖc x· héi ho¸ mét sè dÞch vô c«ng nh­ chi nh©n s¸ch cho gi¸o dôc, y tÕ, vÖ sinh m«i tr­êng,.... ®Ó gi¶m bít kho¶n ®ãng gãp cña n«ng d©n vµ dïng Ng©n s¸ch cÊp trªn bï ®¾p c¸c kho¶n miÔn gi¶m. Nhê ®ã c¸c ho¹t ®éng cña chÝnh quyÒn vµ c¸c tæ chøc vÉn ®­îc duy tr× phôc vô cho lîi Ých chung cña x· héi ®ång thêi h¹n chÕ viÖc n«ng d©n ph¶i nép qu¸ nhiÒu g©y ¶nh h­ëng ®Õn thu nhËp vµ ®êi sèng cña ng­êi n«ng d©n. Khi ¸p dông chÝnh s¸ch miÔn gi¶m c¸c kho¶n thu sÏ lµm mÊt c©n ®èi ng©n s¸ch cña c¸c x·, c¸c tæ chøc vµ nhÊt lµ c¸c x· nghÌo. Theo quy ®Þnh c¸c kho¶n ®Çu t­ cho x©y dùng c¬ b¶n hiÖn nay nhµ n­íc yªu cÇu c¸c x· thu bæ sung tõ nh©n d©n ®Ó bï ®¾p kho¶ng 20% tæng chi phÝ ®Çu t­ ë c¬ së, v× thÕ khi ph©n bæ cho n«ng d©n lµ kh¸ cao so víi thu nhËp cña hä nªn ch¨ng ng©n s¸ch huyÖn ph¶i cã kÕ ho¹ch bï ®¾p c¸c kho¶n môc vÒ ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n trong n«ng th«n ®ång thêi kªu gäi c¸c tæ chøc c¸ nh©n tµi trî ®Ó võa ®¶m b¶o thùc hiÖn theo ®óng chñ tr­¬ng ®Ò ra võa hîp lßng d©n Ngoµi ng©n s¸ch x· th× mét tæ chøc cã vai trß trong viÖc phôc vô s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ®ã lµ HTX dÞch vô n«ng nghiÖp mµ trªn toµn huyÖn cã tæng sè 29 HTX võa quy m« toµn x· vµ quy m« th«n. Qua nghiªn cøu chóng t«i thÊy hÇu hÕt c¸c HTX nµy ®Òu trong t×nh tr¹ng thiÕu vèn, thiÕu kinh phÝ ®Ó ho¹t ®éng, hµng n¨m chØ tr«ng chê vµo c¸c kho¶n phÝ lÖ phÝ thu trªn ®Çu sµo cña bµ con n«ng d©n ®Ó ho¹t ®éng phôc vô l¹i cho chÝnh s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cña ng­êi n«ng d©n, v× thÕ gi¶m c¸c kho¶n thu ®ã sÏ ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn ho¹t ®éng cña c¸c HTX dÞch vô n«ng nghiÖp. ChÝnh v× vËy ®i liÒn víi chÝnh s¸ch miÔn gi¶m c¸c kho¶n thu l·nh ®¹o huyÖn ph¶i cã c¸c gi¶i ph¸p ®ång bé ®Ó hç trî c¸c HTX nh­ lµm cÇu nèi gi÷a HTX víi c¸c c«ng ty xÝ nghiÖp cung cÊp gièng, ph©n bãn, thuèc trõ s©u…. b¶o l·nh cho c¸c HTX ®­îc vay vèn tÝn dông, h­íng dÉn vÒ chuyªn m«n qu¶n lý vµ nghiÖp vô…. ®Ó tæ chøc nµy tån t¹i ph¸t triÓn thùc sù ph¸t huy t¸c dông gãp phÇn ®­a sù nghiÖp ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n ngang tÇm víi c¸c huyÖn kh¸c trong toµn tØnh vµ c¸c tØnh b¹n. T¨ng c­êng tÝn dông n«ng d©n T¨ng tÝn dông hç trî ng­êi nghÌo, nh÷ng vïng khã kh¨n, trong viÖc x©y dùng c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n ®Ó gi¶m møc ®ãng gãp cho ng­êi d©n ®Æc biÖt lµ ng­êi d©n nghÌo. Để phát triển thị trường vốn ở nông thôn một cách lành mạnh, tạo điều kiện cho nông dân có vốn đầu tư phát triển sản xuất đồng thời bảo đảm cho ngân hàng vượt qua các khó khăn về chi phí vận hành và rủi ro cao ở nông thôn: Như Ngân hàng Nông nghiệp, Ngân hàng Chính sách nghiên cứu cho vay trung và dài hạn và tăng khối lượng vốn vay để cho nông dân vay mua sắm trang thiết bị chuyển đổi cơ cấu sản xuất. Chuyển dần chi phí trợ cấp từ ngân hàng chính sách sang bù chi phí cho các ngân hàng thương mại hoạt động trên các vùng khó khăn, vùng nghèo một mặt giúp các ngân hàng vượt qua khó khăn về chi phí giao dịch cao ở các vùng này, mặt khác tạo điều kiện cho các đối tượng chính sách được tiếp cận với vốn tín dụng bình đẳng về lãi suất như nông dân ở các vùng thuận lợi. Hình thành các tổ chức dịch vụ hướng dẫn đầu tư để cung cấp thông tin thị trường đáng tin cậy cho người sản xuất, kinh doanh định hướng đầu tư, giúp nông dân xây dựng phương án đầu tư, cung cấp địa chỉ để mua sắm máy móc thiết bị, chuyển đổi công nghệ. ĐÇu t­ cho khu vùc n«ng nghiÖp n«ng th«n HuyÖn nªn cã chñ tr­¬ng ph¸t triÓn dÞch vô, c«ng nghiÖp ®Ó gi¶m tû träng ngµnh n«ng nghiÖp, xong lÊy c«ng nghiÖp, dÞch vô ®Ó ®Çu t­ l¹i cho n«ng nghiÖp tr¸nh ®Ó n«ng d©n ph¶i ®ãng gãp toµn bé cho nh÷ng ho¹t ®éng dÞch vô n«ng nghiÖp. T¨ng c­êng c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp ®Çu t­ vµo khu vùc n«ng th«n nh»m thu hót lao ®éng d­ thõa t¹o ®éng lùc thay ®æi bé mÆt n«ng th«n §Çu t­ cho n«ng nghiÖp, n«ng th«n nh­ chuyÓn giao khoa häc kü thuËt, ®­a gièng c©y con cho n¨ng suÊt vµ chÊt l­îng cao thay thÕ dÇn c©y trång truyÒn thèng, ®Çu t­ x©y dùng c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n, hÖ thèng tÝn dông n«ng th«n 4.4.2. Dù kiÕn kÕt qu¶ miÔn gi¶m c¸c kho¶n ®ãng gãp cña n«ng d©n trong nh÷ng n¨m tíi Tõ khi cã sù vµo cuéc cña c¬ quan b¸o chÝ, th«ng tin ®¹i chóng ®· ®­a ra c«ng luËn nh÷ng n¬i cã møc thu qu¸ lín kh«ng hîp lý g©y nçi bÊt b×nh ®èi víi n«ng d©n, c¸c c¬ quan chøc n¨ng ®· vµo cuéc µa so¸t chÊn chØnh viÖc thu phÝ, lÖ phÝ vµ c¸c kho¶n ®ãng gãp kh¸c v× thÕ cho ®Õn nay nhiÒu n¬i ®· ®­îc miÔn gi¶m ®i phÇn nµo. Trong sè c¸c kho¶n miÔn gi¶m ®iÓn h×nh lµ thuû lîi phÝ ®· ®­îc miÔn gi¶m ë c¸c tØnh nh­ VÜnh Phóc, §µ N½ng, H¶i D­¬ng.....víi h×nh thøc nh÷ng xÝ nghiÖp thuû n«ng lµm trung gian chuyÓn tiÒn qua HTX dÞch vô n«ng nghiÖp ®Ó chi tr¶ cho chi nh¸nh ®iÖn, tiÒn c«ng, tiÒn l­¬ng cho bé phËn vËn hµnh m¸y b¬m tr¹m b¬m. §©y míi lµ h×nh thøc miÔn gi¶m b¾t ®Çu thùc hiÖn nªn còng cßn béc lé mét sè tån t¹i cÇn kh¾c phôc Trong nh÷ng n¨m tíi dù kiÕn c¸c kho¶n ®ãng gãp cña n«ng d©n sÏ ®­îc gi¶m gåm: Quỹ đền ơn đáp nghĩa, quỹ phòng chống thiên tai, quỹ an ninh trật tự quốc phòng, quỹ trẻ thơ. Đối với các loại phí thuộc thẩm quyền của địa phương quy định và quản lý như: vệ sinh môi trường, quỹ kiến thiết, quỹ ủng hộ đồng bào bị thiên tai, dịch bệnh, quỹ người nghèo, quỹ tình nghĩa, quỹ khuyến học, quỹ bảo trợ trẻ sÏ xo¸ bá hoÆc gi¶m møc thu ®Æc biÖt cho c¸c ®èi t­îng hé nghÌo. Thuû lîi phÝ sÏ vÉn ®­îc xem xÐt gi¶m cho tõng vïng tõng ®Þa ph­¬ng vµ tõng diÖn tÝch ®Ó võa ®¶m b¶o hç trî ng­êi d©n s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ®ång thêi d©n vÉn ®­îc h­ëng chÊt l­îng dÞch vô thuû lîi tèt h¬n. 5. KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ 5.1. KÕt luËn Qua qu¸ tr×nh nghiªn cøu vµ ph©n tÝch ®Ò tµi chóng t«i ®· rót ra mét sè kÕt luËn nh­ sau: 1. C¸c kho¶n ®ãng gãp cña n«ng d©n lµ c¸c kho¶n thuÕ, phÝ, lÖ phÝ vµ c¸c kho¶n kh¸c mµ ng­êi n«ng d©n ph¶i nép cho chÝnh quyÒn c¸c cÊp vµ c¸c tæ chøc trong x· héi, cã kho¶n ®ãng gãp d­íi h×nh thøc b¾t buéc cã kho¶n lµ do vËn ®éng tù nguyÖn. Nh÷ng kho¶n ®ãng gãp nµy cã mÆt tÝch cùc, nã gãp phÇn thùc hiÖn ph­¬ng ch©m “nhµ n­íc vµ nh©n d©n cïng lµm” t¹o ra søc m¹nh tËp thÓ gãp phÇn lµm nªn th¾ng lîi chung cña ®Êt n­íc nh­ c¸c kho¶n ®ãng gãp x©y dùng, quü khuyÕn häc, thuÕ nhµ ®Êt..... Bªn c¹nh nh÷ng mÆt tÝch cùc nã còng béc lé nh÷ng tån t¹i t¸c ®éng ®Õn ®êi sèng kinh tÕ x· héi cña tÇng líp n«ng d©n, mét bé phËn chiÕm ®¹i ®a sè trong x· héi nh­ c¸c kho¶n c¸c kho¶n ®ãng gãp quü xãm, c¸c kho¶n mang tÝnh chÊt tù nguyÖn nh­ng thùc tÕ ®­îc c¸c ®Þa ph­¬ng sö dông nh­ mét kho¶n thuÕ c­ìng chÕ ng­êi n«ng d©n ph¶i nép. 2. HiÖn nay trªn hÇu hÕt c¸c tØnh thµnh trong c¶ n­íc ng­êi n«ng d©n cßn ph¶i ®ãng gãp nhiÒu kho¶n vµ chiÕm tû lÖ cao so víi tæng thu nhËp cña bµ con n«ng d©n, nh÷ng vïng miÒn kh¸c nhau h×nh thøc nép vµ møc nép còng kh¸c nhau vµ mét thùc tÕ nh÷ng n¬i cã ®iÒu kiÖn kinh tÕ cµng khã kh¨n, thu nhËp cña n«ng d©n cµng thÊp th× tû lÖ ®ãng gãp l¹i cµng cao, ®iÒu ®ã tr¸i víi chñ tr­¬ng ®­êng lèi cña §¶ng vµ Nhµ n­íc trong qu¸ tr×nh CNH, H§H ®Êt n­íc lµ khoan søc d©n hç trî n«ng d©n ®Çu t­ cho n«ng nghiÖp. 3. Kim Thµnh lµ mét huyÖn thuÇn n«ng tû lÖ n«ng d©n chiÕm ®a sè ®êi sèng cña tÇng líp d©n c­ nµy thu nhËp cßn thÊp chñ yÕu chØ dùa vµo s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, c¸c kho¶n ®ãng gãp ®· lµm k×m h·m sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi huyÖn, trong khi ®ã c¸c kho¶n thuÕ, phÝ, lÖ phÝ vµ c¸c kho¶n biÕn t­íng cña thuÕ phÝ mµ n«ng d©n Kim Thµnh ph¶i nép tõ 496.395 ®Õn 936.565 ®ång/hé/n¨m chiÕm 1.62% ®Õn 6.92% thu nhËp cña hä. 4. Qua ®iÒu tra hé chóng t«i thÊy cã nhiÒu kho¶n thu vµ møc thu kh«ng hîp lý vµ gi÷a c¸c x· trong cïng huyÖn kh«ng thèng nhÊt vÒ møc thu, c¸ch thøc thu, cã kho¶n nªn thu theo hé l¹i ®­îc thu theo nh©n khÈu, theo diÖn tÝch dÉn ®Õn viÖc thu kh«ng ph©n ®Þnh ®­îc ®óng ®èi t­îng thu, v× thÕ mµ c¸c kho¶n thu kh«ng ph¸t huy ®­îc t¸c dông lµ ®éng lùc cho sù ph¸t triÓn, ph¸t huy tinh thÇn tËp thÓ cña ®¹i bé phËn d©n c­ trong x· héi. §Æc biÖt t×nh tr¹ng sö dông c¸c kho¶n thu nµy cña UNND x·, cña c¸c tæ chøc cßn ch­a thùc hiÖn theo ®óng nguyªn t¾c g©y nªn nçi bøc xóc cña bµ con n«ng d©n, ®iÒu nµy lµm ¶nh h­ëng ®Õn lßng tin cña d©n víi §¶ng víi c¸c cÊp chÝnh quyÒn, ®i ng­îc víi chñ chñ ch­¬ng cña §¶ng vµ Nhµ n­íc. 5. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m huy ®éng vµ sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c kho¶n ®ãng gãp cho n«ng d©n Kim Thµnh ®ã lµ: gi¶i ph¸p vÒ sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c kho¶n thu, kho¶n nªn gi¶m, nªn t¨ng vµ c¸c kho¶n ®ãng gãp cÇn xo¸ bá, hé trî ng©n s¸ch cho ®Þa ph­¬ng vµ c¸c tæ chøc, t¨ng c­êng tÝn dông, ®Çu t­ cho khu vùc n«ng nghiÖp n«ng th«n... 5.2. KiÕn nghÞ XuÊt ph¸t tõ vÊn ®Ò tån t¹i vÒ c¸c kho¶n ®ãng gãp cña n«ng d©n huyÖn Kim Thµnh chóng t«i ®Ò xuÊt mét sè kiÕn nghÞ nh­ sau: * §èi víi nhµ n­íc: Nhµ N­íc giao cho c¸c bé Bé N«ng nghiÖp vµ PTNT, Bé Tµi chÝnh rµ so¸t l¹i toµn bé c¸c kho¶n thuÕ, phÝ, lÖ phÝ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép kh¸c cña ng­êi n«ng d©n mµ Uû ban nh©n d©n huyÖn, x·, HTX vµ c¸c tæ chøc ®ang tiÕn hµnh thu, ®Ò xuÊt chÝnh s¸ch, söa ®æi bæ sung v¨n b¶n h­íng dÉn nh»m thùc hiÖn cho phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ: ph¸t huy néi lùc trong x· héi, nh­ng vÉn phï hîp víi chñ tr­¬ng ®­êng lèi cña §¶ng vµ Nhµ n­íc hç trî cho n«ng d©n nghÌo gãp phÇn xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, kÐo gÇn kho¶ng c¸ch gi÷a thµnh thÞ vµ n«ng th«n. Bªn c¹nh ®ã cÇn cã hµnh lang ph¸p lý c­¬ng quyÕt xö ph¹t nh÷ng ®Þa ph­¬ng, nh÷ng tæ chøc thu kh«ng ®óng víi quy ®Þnh vÒ møc, lo¹i, kho¶n môc gãp phÇn gi¶m bít c¸c kho¶n ®ãng gãp cho ng­êi n«ng d©n huyÖn Kim Thµnh nãi riªng vµ c¸c tØnh thµnh trong c¶ n­íc nãi chung * §èi víi UBND huyÖn Quy ho¹ch cô thÓ trong viÖc ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n trªn ®Þa bµn huyÖn. Cã chÝnh s¸ch nh»m khuyÕn khÝch ®Çu t­ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp dÞch vô n«ng th«n ®Ó x©y dùng h¹ tÇng n«ng th«n. CÇn sö dông ng©n s¸ch huyÖn hç trî nh÷ng x· nghÌo ®Ó gi¶m ®ãng gãp cho ng­ên n«ng d©n. T¨ng c­êng c¸c chÝnh s¸ch tÝn dông, khuyÕn n«ng ®Ó gióp n«ng d©n v­¬n nªn lµm giµu trªn chÝnh m¶nh ®Êt quª h­¬ng m×nh, gi¶i quyÕt tèt vÊn dÒ “tam n«ng” ®­a Kim Thµnh trë thµnh ®iÓm s¸ng trªn mÆt trËn ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n. Tµi liÖu tham kh¶o Bé n«ng nghiÖp vµ PTNT “B¸o c¸c vÒ c¸c kho¶n ®ãng gãp cña n«ng d©n”, n¨m 2007 C¸c M¸c – T­ b¶n. NXB sù thËt Hµ Néi & NXB tiÕn bé Maxcova -1985 Côc HTX, Bé N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n “B¸o c¸o tham luËn”, n¨m 2007 C¬ së cho ph¸t triÓn n«ng th«n theo vïng ë ViÖt Nam- Tµi liÖu cÊp quèc gia §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam (1992), V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i B¶ng toµn quèc lÇn thø 5 (tËp 1), NXB Sù thËt §¶ng céng s¶n ViÖt Nam (1998), V¨n kiÖn héi nghÞ lÇn thø VI Ban chÊp hµnh TW kho¸ 8, NXB ChÝnh trÞ quèc gia §¶ng bé x· Kim §Ýnh, 2007, B¸o c¸o tæng kÕt kinh tÕ x· héi n¨m 2007 x· Kim §Ýnh §¶ng bé x· Kim T©n, 2007, B¸o c¸o tæng kÕt kinh tÕ x· héi n¨m 2007 x· Kim T©n §¶ng bé x· Ngò Phóc, 2007, B¸o c¸o tæng kÕt kinh tÕ x· héi n¨m 2007 x· Ngò Phóc Phßng thèng kª huyÖn Kim Thµnh, tØnh H¶i d­¬ng, 2008, Niªn gi¸m thèng kª n¨m 2007 huyÖn Kim Thµnh Së N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n H¶i d­¬ng, Chi côc Hîp t¸c x· vµ ph¸t triÓn n«ng th«n (2007), B¸o c¸o ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh c¸c HTX huyÖn Kim Thµnh tØnh H¶i d­¬ng ThuÕ vµ hÖ thèng thuÕ ViÖt Nam, 1993, Phan TuyÕt H»ng, ViÖn khoa häc gi¸o dôc ViÖt Nam – Tæng côc thuÕ ThuÕ vµ c¶i c¸ch thuÕ ë ViÖt Nam, 1994, Phan ThÞ TuyÕt H»ng, Tr­êng ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n. UBND huyÖn Kim Thµnh B¸o c¸c tæng kÕt t×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi n¨m 2007 UBND huyÖn Kim Thµnh, B¸o c¸o ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ngµnh n«ng nghiÖp huyÖn. Th«ng tin ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n ViÖt Nam/.../... http:// www.toquoc.gov.vn/.... Phô lôc PhiÕu ®iÒu tra Nghiªn cøu c¸c kho¶n ®ãng gãp cña n«ng d©n huyÖn Kim Thµnh - tØnh H¶i D­¬ng T×nh h×nh c¬ b¶n cña hé - Hä vµ tªn chñ hé:..........................................Nam (n÷) Tuæi:............... - Xãm: (§éi)...............Th«n: ...........................X·:................................. - Tr×nh ®é v¨n ho¸:................................................................................. - NghÒ nghiÖp cña chñ hé: + N«ng d©n: ™ + CBCNV ®ang c«ng t¸c: ™ + Thî TTCN: ™ + Th­¬ng nghiÖp, bu«n b¸n: ™ + Chñ doanh nghiÖp: ™ + NghÒ kh¸c: ™ - Thuéc lo¹i hé: ™ - Theo tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ:........................................... - Theo ph­¬ng thøc s¶n xuÊt:.................................................. - Tæng sè nh©n khÈu:.............................................................................. + Tæng sè lao ®éng chÝnh:................................................................ + Tæng sè lao ®éng phô:................................................................... Trong ®ã: Nam:................ ng­êi N÷:...................ng­êi - Sè lao thùc tÕ tham gia s¶n xuÊt n«ng nghiÖp: + Tæng sè lao ®éng chÝnh:................................................................ + Tæng sè lao ®éng:.......................................................................... 2. T×nh h×nh ®Êt canh t¸c cña hé Xin ¤ng (bµ) cho biÕt mét sè th«ng tin vÒ ®Êt canh t¸c gia ®×nh ®ang sö dông? (hái cho tõng lo¹i ®Êt chia theo kh¶ n¨ng t­íi tiªu råi ghi vµo B¶ng sau) B¶ng: T×nh h×nh diÖn tÝch canh t¸c cña hé TT DiÖn tÝch H¹ng ®Êt §iÒu kiÖn t­íi tiªu Bè trÝ c©y trång n¨m 2007 Céng 3. Tæng kÕt c¸c nguån thu cña hé trong n¨m 2007 Tæng thu nhËp cña hé trong n¨m ………………………..triÖu ®ång a. Thu tõ n«ng nghiÖp……………………………………triÖu ®ång - Thu tõ trång trät………………………………………...triÖu ®ång - Thu tõ ch¨n nu«i………………………………………..triÖu ®ång b. Thu tõ ho¹t ®éng ngµnh nghÒ……………………….…triÖu ®ång c. Thu tõ l­¬ng, trî cÊp, cho biÕu, viÖn trî………………triÖu ®ång 4. C©u hái tr¾c nghiÖm 4.1. Gia ®×nh ta cã ph¶i ®ãng gãp c¸c kho¶n cho UBND x·, HTX vµ c¸c tæ chøc x· héi kh«ng? C㠙 Kh«ng ™ 4.2. Gia ®×nh ph¶i nép mçi n¨m? 1 lÇn ™ 2 lÇn ™ Kh¸c ™ 4.3. H×nh thøc nép? Theo hé ™ Theo diÖn tÝch ™ Kh¸c ™ 4.4. NÕu cã th× trong n¨m võa qua gia ®×nh ¤ng (bµ) ph¶i ®ãng gãp lµ bao nhiªu? ChiÕm bao nhiªu phÇn tr¨m thu nhËp? …………………………………………………………………………... 4.5. Hµng n¨m UBND x· cã yªu cÇu gia ®×nh ph¶i ®ãng gãp kh«ng? C㠙 Kh«ng ™ 4.6. NÕu cã th× gia ®×nh ta ph¶i ®ãng gãp c¸c kho¶n g×? ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4.7. Gia ®×nh ph¶i ®ãng gãp nhiÒu nhÊt lµ kho¶n nµo? …………………………………………………………………………… 4.8. ¤ng (bµ) cã kiÕn nghÞ cÇn bá kho¶n ®ãng gãp nµo? …………………………………………………………………………… 4.9. Gia ®×nh ta cã gia nhËp HTX kh«ng? C㠙 Kh«ng ™ 4.10. Gia ®×nh cã ph¶i ®ãng gãp cho HTX kh«ng? C㠙 Kh«ng ™ Cã th× bao gåm c¸c kho¶n nµo? ……………………………………………………………………………. 4.11. ¤ng (bµ) cho r»ng møc ®ãng gãp ®ã lµ: Cao ™ Trung b×nh ™ ThÊp ™ 4.12. Ngoµi c¸c kho¶n ®ãng gãp cho UBND vµ HTX, gia ®×nh cßn ph¶i nép thªm kho¶n g× n÷a? C㠙 Kh«ng ™ Cã th× bao gåm nh÷ng kho¶n g×? cho ai? …………………………………………………………………………….. Th«n ™ x· ™ Tæ chøc kh¸c ™ (nãi râ lµ tæ chøc nµo) …………………………………………………………………………..... 4.13. Sè tiÒn mµ gia ®×nh ta ph¶i nép nhiÒu nhÊt cho? UBND x· ™ HTX Th«n C¸c tæ chøc x· héi 4.14. Theo ¤ng (bµ) kho¶n ®ãng gãp nµo cÇn xo¸ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4.15. Kho¶n nµo cÇn gi¶m ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4.16. Kho¶n nµo cÇn gi÷ nguyªn ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4.17. ¤ng (bµ) cho r»ng miÔn thuû lîi phÝ lµ: RÊt tèt ™ Tèt ™ B×nh th­êng ™ Cã bÊt cÊp ™ (nªu râ lý do) 4.18. Kho¶n ®ãng gãp nµo «ng (bµ) cho r»ng cã Ých kh«ng thÓ bæ ..................................................................................................................... ...................................................................................................................... 4.19. Theo «ng (bµ) c¸c kho¶n ñng hé cã cao vµ nhiÒu qu¸ kh«ng? - NhiÒu ™ - Trung b×nh ™ - Cã thÓ chÊp nhËn ®­îc ™ 4.20. Gia ®×nh ta cã nî ®äng thuÕ, phÝ víi UBND x· kh«ng? C㠙 Kh«ng ™ 4.21. Gia ®×nh ta cã nî ®äng thuÕ, phÝ víi HTX kh«ng? C㠙 Kh«ng ™ 4.22. Gia ®×nh ta cã nî ®äng c¸c kho¶n ph¶i nép cho c¸c tæ chøc x· héi kh«ng? C㠙 Kh«ng ™ 4.23. ¤ng (bµ) cã ph¶i ®ãng quü xãm kh«ng? C㠙 Kh«ng ™ ThØch tho¶ng ™ 4.24. ý kiÕn ®Ò nghÞ cña hé vÒ c¸c kho¶n ph¶i nép cña n«ng d©n: - §Ò nghÞ ®èi víi HTX ……………………………………………………………………………. - §èi víi x· ……………………………………………………………………………. - §èi víi huyÖn ……………………………………………………………………………. - §èi víi nhµ n­íc ……………………………………………………………………………. Kim Thµnh, ngµy th¸ng n¨m §¹i diÖn hé ._.