Nâng cao năng lực cạnh tranh của BIDV trong xu thế hội nhập

1 MUÏC LUÏC Muïc luïc ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….1 Lôøi noùi ñaàu………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….3 Danh muïc caùc töø vieát taét……………………………………………………………………………………………………………………………………………..5 Danh muïc baûng, bieåu ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…6 Chöông 1: Khaù i nie äm ve à na êng lö ïc ca ïnh tranh cuûa nga ân ha øng thöông maïi trong ñieàu kieän hoäi nhaäp kinh teá quoác teá. ……………………………………………………………………………………………………… ……………….…. .7 1.1.Khaùi quaùt veà naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaân haøng thöông maïi………………………………………………………..………8 1.1.1.Khaùi nieäm caïnh tranh, naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaân haøng thöông maïi…………………………...8 1.1.1.1.Khaùi nieäm caïnh tranh…………………………………………………………………………………………………………………8 1.1.1.2. Khaùi nieäm naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaân haøng thöông maïi………………………………………8 1.1.2.Caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán naêng löïc caïnh tranh cuûa moät ngaân haøng thöông maïi…….……9 1.1.2.1.Caùc nhaân toá thuoäc moâi tröôøng vó moâ………………………………………………………………………………..….9 1.1.2.2. Caùc nhaân toá thuoäc moâi tröôøng vi moâ……………………………………………………………………………..…..11 1.1.3. Caùc tieâu thöùc ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh cuûa moät ngaân haøng thöông maïi…………..…….12 1.1.3.1. Caên cöù vaøo phöông thöùc caïnh tranh………………………………………………………………………………….…13 1.1.3.2. Caên cöù vaøo caùc yeáu toá noäi löïc………………………………………………………………………………..……………14 1.2. Heä thoáng ngaân haøng Vieät Nam vaø vaán ñeà hoäi nhaäp kinh teá quoác teá……………………….……………………..16 1.2.1.Toaøn caàu hoaù vaø vaán ñeà hoäi nhaäp kinh teá quoác teá cuûa Vieät Nam…………………………….………….16 1.2.1.1. Khaùi nieäm, baûn chaát cuûa toaøn caàu hoaù……………………………………………………………………………….16 1.2.1.2. Vaán ñeà hoäi nhaäp kinh teá quoác teá cuûa Vieät Nam…………………………………………………………...17 1.2.2.Heä thoáng ngaân haøng Vieät Nam vaø vaán ñeà hoäi nhaäp kinh teá quoác teá…………………..……………..19 1.2.2.1.Toùm taét thöïc traïng heä thoáng ngaân haøng Vieät Nam………………………………………………………….19 1.2.2.2.Loä trình hoäi nhaäp cuûa heä thoáng ngaân haøng Vieät Nam töø nay ñeán naêm 2010……..…21 1.2.2.3. Caùc cam keát veà môû cöûa khu vöïc ngaân haøng cuûa Vieät Nam vaø taùc ñoäng cuûa chuùng ñeán heä thoáng ngaân haøng Vieät Nam………………………………………………………………………………..22 1.2.2.4. Nhöõng cô hoäi vaø thaùch thöùc ñoái vôùi heä thoáng ngaân haøng Vieät Nam trong quaù trình hoäi nhaäp……………………………………………………………………………………………………………………………………..…….……25 Chöông 2: Thöïc traïng naêng löïc caïnh tranh cuûa BIDV trong xu theá hoäi nhaäp………………………………………28 2.1.Toång quan veà lòch söû hình thaønh vaø phaùt trieån cuûa BIDV………………………………………………………………………………..29 2.1.1.Lòch söû ra ñôøi cuûa Ngaân haøng ñaàu tö vaø phaùt trieån Vieät Nam………………………………………..………..29 2.1.2. Caùc giai ñoaïn phaùt trieån cuûa BIDV……………………………………………………………………………………………….……30 2.2. Thöïc traïng hoaït ñoäng cuûa BIDV…………………………………………………………………………………………………….………….…...31 2.2.1. Keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh naêm 2006…………………………………………………………………………………..….………..31 2.2.2.Ñaùnh giaù caùc chæ tieâu hoaït ñoäng taøi chính…………………………………………………………..…………………………...34 2.3. Naêng löïc caïnh tranh cuûa BIDV trong ñieàu kieän hoäi nhaäp kinh teá quoác teá. …………………………………..…38 2.3.1.Naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc ngaân haøng thöông maïi Vieät Nam trong ñieàu kieän hoäi nhaäp kinh teá quoác teá………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….38 2.3.1.1.Naêng löïc caïnh tranh cuûa töøng ngaân haøng Vieät Nam trong xu theá hoäi nhaäp………..….38 2.3.1.2.Möùc ñoä caïnh tranh trong heä thoáng ngaân haøng Vieät Nam ………………………………………..…….39 2.3.1.3. Caùc xu theá gia taêng caïnh tranh cuûa caùc ngaân haøng taïi Vieät Nam trong xu theá hoäi nhaäp………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……41 2.4. Ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh cuûa BIDV trong xu theá hoäi nhaäp……………………………………..…………………..44 2.4.1.Ñaùnh giaù veà noäi löïc cuûa BIDV baèng moâ hình SWOT……………………………………………………..…………….44 2.4.1.1. Ñieåm maïnh………………………………………………………………………………………………………………….…………………….44 2.4.1.2. Ñieåm yeáu……………………………………………………………………………………………………………………………………..…….44 2.4.1.3. Cô hoäi…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..45 2 2.4.1.4.Thaùch thöùc………………………………………………………………………………………………………………………………….….45 2.4.2.Ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh cuûa BIDV trong söï töông quan vôùi caùc ngaân haøng thöông maïi khaùc……………………………………………………………………………………………………………………………..46 2.4.2.1. Nhaän ñònh ñaëc ñieåm moâi tröôøng coù aûnh höôûng ñeán hoaït ñoäng kinh doanh cuûa ngaønh ngaân haøng trong nhöõng naêm tôùi……………………………………………………………………….….46 2.4.2.2. Phaân tích khaû naêng caïnh tranh cuûa caùc ñoái thuû cuûa BIDV. ……………………………………..47 2.4.2.3. Toùm taét khaû naêng caïnh tranh cuûa BIDV so vôùi caùc ñoái thuû treân thò tröôøng trong caùc lónh vöïc kinh doanh chính……………………………………………………………………………………..…..49 Chöông 3:Moät soá giaûi phaùp naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa BIDV trong xu theá hoäi nhaäp………51 3.1.Ñaùnh giaù chung veà moâi tröôøng kinh doanh vaø kinh teá ngaønh ngaân haøng ñeán naêm 2010…………52 3.1.1. Phaân tích moâi tröôøng kinh doanh……………………………………………………………………………………………………...52 3.1.2. Phaân tích kinh teá ngaønh ngaân haøng………………………………………………………………………………………..………..56 3.1.2.1.Nhaän ñònh ñaëc ñieåm moâi tröôøng coù aûnh höôûng ñeán hoaït ñoäng kinh doanh c u û a ngaønh ngaân haøng trong 4 naêm tôùi…………………………………………………………………………………………….……56 3.1.2.2. Caùc saûn phaåm, dòch vuï ngaân haøng coù trieån voïng phaùt trieån ñeán naêm 2010…….……57 3.2. Ñònh höôùng phaùt trieån cuûa BIDV ñeán naêm 2010…………………………………………………………………………………....58 3.2.1.Caùc caên cöù, chuû tröông laäp keá hoaïch chieán löôïc ñeán naêm 2010…………………………….………………58 3.2.2.Keá hoaïch chieán löôïc cuûa BIDV ñeán naêm 2010……………………………………………...........................59 3.2.2.1. Toân chæ hoaït ñoäng vaø taàm nhìn chieán löôïc………………………………………………………………………..59 3.2.2.2. 10 muïc tieâu öu tieân cuûa BIDV………………………………………………………………………………………………..59 3.2.2.3. Caùc muïc tieâu cuï theå cho töøng lónh vöïc kinh doanh……………………………………………………..….60 3.2.3.Vaän duïng moâ hình SWOT…………………………………………………………………………………………………………………….…60 3.2.3.1. Phaùt huy theá maïnh………………………………………………………………………………………………………………………..60 3.2.3.2.Khaéc phuïc ñieåm yeáu…………………………………………………………………………………………………………………..….61 3.2.3.3. Taän duïng cô hoäi…………………………………………………………………………………………………………………………….…61 3.2.3.4. Vöôït qua thaùch thöùc……………………………………………………………………………………………………………………...62 3.3. Giaûi phaùp naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa BIDV trong xu theá hoäi nhaäp………………………….………….62 3.3.1. Giaûi phaùp veà maët taøi chính………………………………………………………………………………………………………………..…..63 3.3.2. Giaûi phaùp veà quaûn trò taøi saûn nôï – taøi saûn coù………………………………………………………..………………………..64 3.3.3. Giaûi phaùp veà coâng taùc tín duïng ……………………………………………………………………………………..…………………..64 3.3.4. Giaûi phaùp phaùt trieån dòch vuï môùi…………………………………………………………………………….……………………………65 3.3.5. Giaûi phaùp phaùt trieån coâng ngheä thoâng tin………………………………………………………………………………………..65 3.3.6. Giaûi phaùp veà moâ hình toå chöùc maïng löôùi vaø keânh phaân phoái…………………………….…………………...66 3.3.7. Giaûi phaùp veà coâng taùc kieåm toaùn noäi boä. ………………………………………………………………………………………..67 3.3.8. Giaûi phaùp phaùt trieån nguoàn nhaân löïc……………………………………………………………………………………………..….68 Keát luaän……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..………71 Phuï luïc…………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………72 Keá hoaïch coå phaàn hoaù BIDV………………………………………………………………………………………………………..…………………………………….72 Danh muïc taøi lieäu tham khaûo………………………………………………………………………….……………………………………………………………….74 3 LÔØI NOÙI ÑAÀU Theo quan ñieåm kinh teá hoïc hieän ñaïi thì “ñoùng cöûa” coù nghóa laø töï saùt. Lòch söû phaùt trieån kinh teá cuûa moät soá nöôùc nhö Nhaät Baûn, Trung Quoác … vaø keå caû Vieät nam ñaõ chöùng minh tính ñuùng ñaén cuûa quan ñieåm naøy. Chính vì vaäy, hoäi nhaäp, “môû cöûa” neàn kinh teá laø moät xu theá taát yeáu ñeå trieån kinh teá ñaát nöôùc. Hieän nay, ñöôøng loái phaùt trieån kinh teá cuûa Vieät Nam cuõng nhö cuûa haàu heát caùc quoác gia treân theá giôùi ñeàu khoâng ñi ngoaøi xu theá naøy. Beân caïnh ñoù, trong neàn kinh teá thò tröôøng, söï caïnh tranh giöõa caùc chuû theå kinh teá noùi chung cuõng nhö caùc chuû theå kinh teá hoaït ñoäng trong lónh vöïc ngaân haøng noùi rieâng laø moät qui luaät taát yeáu khaùch quan. Coù theå noùi, caïnh tranh laø vaán ñeà soáng coøn cuûa moät doanh nghieäp trong neàn kinh teá thò tröôøng vaø möùc ñoä caïnh tranh seõ tyû leä thuaän vôùi soá löôïng chuû theå kinh teá tham gia trong cuøng moät lónh vöïc. Do vaäy, caïnh tranh seõ caøng theâm gay gaét trong boái caûnh hoäi nhaäp kinh teá quoác teá vôùi nhieàu chuû theå tham gia caïnh tranh ñeán töø nhieàu quoác gia khaùc nhau. Naêm 2006 ñaõ ñaùnh daáu moät böôùc tieán daøi cuûa Vieät Nam vôùi vieäc toå chöùc thaønh coâng hoäi nghò APEC laàn thöù 14, trôû thaønh ñoái taùc bình ñaúng chính thöùc vôùi Hoa Kyø vaø ñaëc bieät vôùi vieäc trôû thaønh thaønh vieân chính thöùc thöù 150 cuûa WTO sau moät quaù trình thöông löôïng gian nan keùo daøi hôn 10 naêm baét ñaàu töø naêm 1995. Nhö vaäy, keå töø ngaøy 17/01/2007 , Vieät Nam chính thöùc gia nhaäp toå chöùc thöông maïi toaøn caàu vaø phaûi chaáp nhaän caùc luaät chung cuûa toå chöùc naøy. Ñieàu naøy ñoàng nghóa vôùi vieäc neàn kinh teá chuùng ta saép tôùi seõ ñoùn nhaän raát nhieàu thôøi cô song cuõng phaûi ñoái maët vôùi khoâng ít thaùch thöùc. Vaø lónh vöïc taøi chính – ngaân haøng cuõng khoâng ngoaïi leä. Töø thöïc teá treân cho thaáy, trong thôøi gian saép tôùi, heä thoáng NHTM Vieät Nam noùi chung vaø Ngaân haøng Ñaàu tö vaø Phaùt trieån Vieät Nam (BIDV) noùi rieâng seõ phaûi ñoái maët vôùi söï caïnh tranh gay gaét chöa töøng coù. Vaø nhö treân ñaõ noùi, caïnh tranh laø vaán ñeà soáng coøn cuûa moät doanh nghieäp trong neàn kinh teá thò tröôøng. Vì vaäy naâng cao naêng löïc caïnh tranh trong boái caûnh hoäi nhaäp ñeå toàn taïi vaø phaùt trieån laø söï quan taâm haøng ñaàu, laø vaán ñeà caàn giaûi quyeát cuûa taát caû caùc chuû theå trong neàn kinh teá, cuûa heä thoáng NHTM Vieät Nam vaø cuûa BIDV. Nhö vaäy laøm theá naøo ñeå “naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa BIDV trong xu theá hoäi nhaäp” ? Muïc ñích nghieân cöùu cuûa luaän vaên nhaèm giaûi quyeát vaán ñeà treân nhöng trong phaïm vi nghieân cöùu veà naêng löïc caïnh tranh cuûa 4 BIDV trong moái töông quan so saùnh vôùi caùc NHTM khaùc hoaït ñoäng treân laõnh thoå Vieät Nam (boû qua caùc ñònh cheá taøi chính phi ngaân haøng trong vaø ngoaøi nöôùc). 5 DANH MUÏC TÖØ VIEÁT TAÉT ™ ADB: ngaân haøng phaùt trieån Chaâu AÙ (Asian Development Bank) ™ AFAS: hieäp ñònh khung veà thöông maïi dòch vuï cuûa ASEAN ™ AFTA: hieäp ñònh thöông maïi töï do khu vöïc ASEAN ™ APEC: Dieãn ñaøn hôïp taùc kinh teá Chaâu AÙ- Thaùi Bình Döông ™ BIDV: Ngaân haøng Ñaàu tö vaø Phaùt trieån Vieät Nam ( Bank for Investerment and Development of Vieät Nam) ™ CAR: heä soá an toaøn voán ™ FDI: ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi ™ GATS: hieäp ñònh chung veà thöông maïi dòch vuï cuûa WTO ™ IAS: chuaån möïc keá toaùn quoác teá. ™ IMF: quó tieàn teä theá giôùi (International Money Fun) ™ IRFS: baùo caùo taøi chính quoác teá ™ NH: ngaân haøng ™ NHNN: ngaân haøng Nhaø nöôùc ™ NHNNg&LD: ngaân haøng nöôùc ngoaøi vaø lieân doanh ™ NHTM: ngaân haøng thöông maïi ™ NHTMCP: ngaân haøng thöông maïi coå phaàn ™ NHTMQD: ngaân haøng thöông maïi quoác doanh ™ NXB: nhaø xuaát baûn ™ ROA: tyû suaát sinh lôøi treân toång taøi saûn (Return on assets) ™ ROE: tyû suaát sinh lôøi treân voán chuû sôû höõu (Return on equity) ™ SWOT: ñieåm maïnh, ñieåm yeáu, cô hoäi, thaùch thöùc ™ TCTD: toå chöùc tín duïng ™ USVNBTA: hieäp ñònh thöông maïi song phöông Vieät Nam – Hoa Kyø ™ VAS: chuaån möïc keá toaùn Vieät Nam. ™ WB: ngaân haøng theá giôùi (World Bank) ™ WEF : dieãn ñaøn kinh teá Theá giôùi ™ WTO: toå chöùc thöông maïi theá giôùi (World Trade Organization) ™ XHCN: xaõ hoäi chuû nghóa 6 DANH MUÏC BAÛNG, BIEÅU ƒ Baûng 1: Nguoàn voán chuû sôû höõu cuûa BIDV ƒ Baûng 2: Heä soá an toaøn voán (CAR) cuûa BIDV ƒ Baûng 3 : Keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh cuûa BIDV ƒ Baûng 4: Ñieåm maïnh, ñieåm yeáu cuûa caùc ngaân haøng ƒ Baûng 5: Caùc ñoái thuû caïnh tranh cuûa caùc ngaân haøng ƒ Baûng 6: Keá hoaïch döï kieán cuûa caùc ngaân haøng trong boái caûnh gia taêng caïnh tranh. ƒ Baûng 7 : Toång hôïp thò phaàn cuûa caùc NHTM ƒ Baûng 8 : Soá lieäu toång quan veà neàn kinh teá Vieät Nam ƒ ñeán naêm 2010 ƒ Baûng 9 :Danh muïc caùc saûn phaåm seõ phaùt trieån vaø saûn phaåm tieàm naêng trong nhöõng naêm tôùi 7 CHÖÔNG 1: KHAÙI QUAÙT VEÀ NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI TRONG ÑIEÀU KIEÄN HOÄI NHAÄP KINH TEÁ QUOÁC TEÁ. 8 1.1.KHAÙI QUAÙT VEÀ NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI 1.1.1.KHAÙI NIEÄM CAÏNH TRANH, NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI. 1.1.1.1.KHAÙI NIEÄM CAÏNH TRANH. Laâu nay, caùc chuyeân gia kinh teá ñaõ nhìn nhaän caïnh tranh laø vaán ñeà troïng taâm cho söï vaän haønh hieäu quaû vaø ñaày ñuû cuûa caùc thò tröôøng. Chính caïnh tranh thuùc ñaåy caùc doanh nghieäp giaûm giaù xuoáng möùc thaáp nhaát coù theå. Vaø cuõng chính caïnh tranh taïo ñoäng löïc cho caùc doanh nghieäp khoâng ngöøng naâng cao chaát löôïng vaø ñoåi môùi veà moïi maët (veà coâng ngheä, phöông thöùc baùn haøng, phong caùch phuïc vuï, cheá ñoä haäu maõi…). Vaäy caïnh tranh laø gì? Caïnh tranh ñöôïc hieåu ñoù laø söï tranh ñua giöõa nhöõng caù nhaân, taäp theå, ñôn vò kinh teá coù chöùc naêng nhö nhau thoâng qua caùc haønh ñoäng, noå löïc vaø caùc bieän phaùp ñeå giaønh phaàn thaéng trong cuoäc ñua, ñeå thoaû maõn muïc tieâu cuûa mình. Caùc muïc tieâu naøy coù theå laø thò phaàn, lôïi nhuaän, hieäu quaû, ñoä an toaøn, danh tieáng… 1.1.1.2. KHAÙI NIEÄM NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI. Dieãn ñaøn kinh teá theá giôùi -WEF - khi tieáp caän vaán ñeà caïnh tranh vôùi tính caùch laø naêng löïc cuûa moät quoác gia thì cho raèng : “naêng löïc caïnh tranh cuûa moät quoác gia laø khaû naêng ñaït, duy trì ñöôïc möùc taêng tröôûng cao treân cô sôû caùc chính saùch, theå cheá beàn vöõng töông ñoái vaø caùc ñaëc tröng kinh teá khaùc” ÔÛ goùc ñoä heïp hôn – naêng löïc caïnh tranh cuûa moät doanh nghieäp thì WEF cho raèng naêng löïc caïnh tranh cuûa moät doanh nghieäp laø “naêng löïc vaø cô hoäi trong hoaøn caûnh rieâng tröôùc maét vaø töông lai cuûa doanh nghieäp coù söùc haáp daãn veà giaù vaø chaát löôïng hôn so vôùi ñoái thuû caïnh tranh trong vaø ngoaøi nöôùc ñeå thieát keá saûn xuaát, tieâu thuï haøng hoaù vaø cung caáp dòch vuï” NHTM cuõng laø moät daïng doanh nghieäp. Theo caùch nhìn chung cuûa nhieàu nhaø kinh teá theá giôùi thì naêng löïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp ñöôïc theå hieän thoâng qua khaû naêng taïo, duy trì lôïi nhuaän vaø thò phaàn treân thò rtröôøng. Ñeå ñaït ñöôïc ñieàu ñoù caùc doanh nghieäp caïnh tranh vôùi nhau thoâng qua vieäc tìm caùc yeáu toá ñaàu vaøo (nguoàn nhaân löïc, voán, coâng ngheä,…) vôùi giaù reû nhaát vaø baùn caùc yeáu toá ñaàu ra cho ngöôøi tieâu duøng vôùi giaù hôïp lyù nhaát vaø chaát löôïng toát nhaát so vôùi caùc doanh nghieäp khaùc treân cuøng moät thò tröôøng” Coøn theo ñònh nghóa veà naêng löïc caïnh tranh cuûa NHTM cuûa caùc chuyeân gia kinh teá trình baøy trong “ Döï aùn hoã trôï Kyõ thuaät Xaây döïng Chieán löôït Hoäi nhaäp kinh teá quoác teá ngaønh ngaân haøng” thì cuï theå hôn: “Naêng löïc caïnh tranh cuûa töøng 9 ngaân haøng ñöôïc phaûn aùnh qua khaû naêng cuûa ngaân haøng ñoù trong vieäc ñaït ñöôïc möùc lôïi nhuaän danh nghóa maø khoâng caàn coù söï trôï giuùp cuûa Chính phuû. Naêng löïc caïnh tranh theo thôøi gian chính laø khaû naêng coù theå ñieàu chænh tröôùc nhöõng thay ñoåi cuûa ñieàu kieän thò tröôøng coù theå duy trì ñöôïc thò phaàn vaø/hoaëc taêng hoaït ñoäng kinh doanh theo söï phaùt trieån thò tröôøng . Ñaëc ñieåm chính cuûa caùc ngaân haøng caïnh tranh ñoù laø khaû naêng cuûa caùc ngaân haøng naøy trong vieäc taän duïng nhöõng thay ñoåi cuûa ñieàu kieän thò tröôøng . Vò theá hieän taïi cuûa caùc ngaân haøng chæ laø vaán ñeà khi maø thò tröôøng khoâng coù söï thay ñoåi . Hoäi nhaäp quoác teá chæ laø ñoäng löïc chính cho söï thay ñoåi treân thò tröôøng khoâng chæ bôûi vì khaû naêng caïnh tranh töø söï tieáp caän thò tröôøng nhieàu hôn cho caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi , maø coøn bôûi söï thay ñoåi veà caàu ñoái vôùi caùc dòch vuï ngaân haøng.” 1.1.2.CAÙC NHAÂN TOÁ AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA MOÄT NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI. 1.1.2.1.CAÙC NHAÂN TOÁ THUOÄC MOÂI TRÖÔØNG VÓ MOÂ. Caùc nhaân toá thuoäc veà moâi tröôøng vó moâ coù aûnh höôûng moät caùch khaùch quan, vaø tröïc tieáp ñeán cô cheá hoaït ñoäng cuûa caùc ngaân haøng. Qua ñoù, caùc nhaân toá thuoäc veà moâi tröôøng vó moâ coù aûnh höôûng moät caùch giaùn tieáp ñeán naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc ngaân haøng. Caùc nhaân toá thuoäc veà moâi tröôøng vó moâ bao goàm: heä thoáng luaät phaùp, moâi tröôøng kinh teá, söï phaùt trieån cuûa coâng ngheä… ☼ Heä thoáng phaùp luaät: Heä thoáng phaùp luaät quy ñònh cô sôû phaùp lyù ñeå caùc NHTM thöïc hieän hoaït ñoäng kinh doanh cuõng nhö caùc chieán löôïc caïnh tranh cuûa mình. Heä thoáng phaùp luaät tröïc tieáp taïo ra moät moâi tröôøng hoaït ñoäng (nhö cho pheùp caùc NHTM , caùc ñònh cheá taøi chính phi ngaân haøng ñöôïc pheùp hoaëc khoâng ñöôïc pheùp toå chöùc hoaït ñoäng kinh doanh moät hoaëc moät soá caùc dòch vuï naøo ñoù hay ñieàu kieän ñeå toå chöùc kinh doanh moät dòch vuï naøo ñoù…). Vì theá, heä thoáng phaùp luaät chi phoái tröïc tieáp ñeán cô cheá hoaït ñoäng cuûa caùc NHTM, aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán vieäc thu heïp hay môû roäng caùc chuû theå caïnh tranh vôùi caùc ngaân haøng treân thò tröôøng taøi chính. Ngoaøi ra, heä thoáng phaùp luaät coøn chi phoái ñeán vieäc môû roäng hoaëc thu heïp quy moâ hoaït ñoäng cuûa caùc ngaân haøng nhaèm duy trì ñoä an toaøn, tính hieäu quaû trong hoaït ñoäng cuûa caùc NHTM. Ngaøy nay, xu theá toaøn caàu hoaù ñaõ thuùc ñaåy Chính phuû taêng daàn möùc ñoä töï do hoaù taøi chính vaø nôùi loûng caùc ñieàu kieän, thuû tuïc gia nhaäp thò tröôøngcho caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi ñaõ taïo aùp löïc buoäc caùc NHTM trong nöôùc phaûi luoân töï naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa mình trong hieän taïi cuõng nhö töông lai. 10 ☼ Moâi tröôøng kinh teá Neáu nhö heä thoáng phaùp luaät quy ñònh moâi tröôøng hoaït ñoäng cho caùc NHTM hoaøn toaøn mang tính chuû quan (phuï thuoäc vaøo yù chí cuûa Chính phuû, caùc nhaø laøm luaät…) thì moâi tröôøng kinh teá laïi aûnh höôûng ñeán hoaït ñoäng cuûa caùc NHTM moät caùch khaùch quan hôn. Moâi tröôøng kinh teá (keå caû moâi tröôøng trong nöôùc vaø ngoaøi nöôùc) coù theå bao goàm caùc yeáu toá sau: ƒ Noäi löïc cuûa neàn kinh teá moät quoác gia ( theå hieän qua quy moâ vaø möùc taêng GDP, döï tröõ ngoaïi hoái…). ƒ Ñoä oån ñònh kinh teá vó moâ (theå hieän qua caùc chæ soá laïm phaùt, laõi suaát, tyû giaù hoái ñoaùi, caùn caân thanh toaùn…). ƒ Ñoä môû cöûa cuûa neàn kinh teá (theå hieän qua caùc raøo caûn, söï gia taêng nguoàn voán ñaàu tö tröïc tieáp- FDI ,söï gia taêng caùc hoaït ñoäng xuaát nhaäp khaåu…). ƒ Tieàm naêng taøi chính , hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp hoaït ñoäng treân ñòa baøn trong nöôùc cuõng nhö xu theá chuyeån höôùng hoaït ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp nöôùc ngoaøi vaøo trong nöôùc. Caùc yeáu toá naøy taùc ñoäng ñeán khaû naêng tích luõy vaø ñaàu tö cuûa coâng chuùng, khaû naêng thu huùt tieàn göûi cuõng nhö caáp tín duïng cuûa caùc NHTM, khaû naêng môû roäng hoaëc thu heïp vieäc söû duïng caùc dòch vuï cuûa ngaân haøng ... Töø ñoù laøm giaûm hay gia taêng nhu caàu môû roäng tín duïng, trieån khai dòch vuï, môû roäng thò phaàn cuûa NHTM. Ñeå ñaït ñöôïc caùc muïc ñích treân, caùc NHTM seõ aùp duïng caùc chieán löôïc caïnh tranh thích hôïp hoaëc thay ñoåi caùc chieán löôïc caïnh tranh laø ñieàu taát yeáu. ☼ Söï phaùt trieån cuûa coâng ngheä Söï phaùt trieån cuûa coâng ngheä ñaëc bieät laø coâng ngheä thoâng tin cho pheùp caùc NHTM noùi rieâng vaø caùc ngaønh thuoäc caùc lónh vöïc khaùc noùi chung coù theå öùng duïng nhaèm phuïc vuï cho caùc hoaït ñoäng kinh doanh cuûa ngaønh mình. Ngaønh ngaân haøng xem vieäc öùng duïng söï tieán boä cuûa coâng ngheä thoâng tin nhö moät giaûi phaùp ñeå phaùt trieån ngaân haøng veà chieàu saâu ( ñoù laø vieäc naâng cao chaát löôïng caùc dòch vuï cuøng vôùi vieäc phaùt trieån theâm nhieàu dòch vuï ngaân haøng môùi nhö dòch vuï home-banking, phaùt haønh theû ña naêng…) vaø phaùt trieån caû veà chieàu roäng do söï phaùt trieån cuûa coâng ngheä thoâng tin laøm thu heïp khoaûng caùch giöõa caùc NHTM vôùi ngöôøi söû duïng dòch vuï töø ñoù giuùp ngaân haøng coù theå tìm hieåu, naém baét ñöôïc nhu caàu cuûa thò tröôøng caû trong vaø ngoaøi nöôùc ñeå töø ñoù coù theå phaùt trieån maïng löôùi ra caùc tænh hay nöôùc ngoaøi moät caùch hôïp lyù vaø coù hieäu quaû. 11 1.1.2.2. CAÙC NHAÂN TOÁ THUOÄC MOÂI TRÖÔØNG VI MOÂ. Ñaây laø caùc nhaân toá thuoäc veà moâi tröôøng kinh doanh vaø vì vaäy noù aûnh höôûng moät caùch tröïc tieáp ñeán naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc NHTM. Thuoäc nhoùm nhaân toá naøy coù theå keå ñeán laø: caùc ñoái thuû caïnh tranh, caùc ñoái thuû caïnh tranh tieàm naêng,khaùch haøng cuûa ngaân haøng, caùc saûn phaåm thay theá… ☼ Caùc ñoái thuû caïnh tranh: Caùc ñoái thuû caïnh tranh ñöôïc hieåu laø caùc ñoái thuû ñang cuøng tham gia cung caáp caùc saûn phaåm, dòch vuï taøi chính maø NHTM ñang cung öùng cho thò tröôøng. Vì theá, caùc ñoái thuû caïnh tranh coù theå keå ñeán caùc toå chöùc tín duïng khaùc, caùc ñònh cheá taøi chính phi ngaân haøng ñöôïc pheùp kinh doanh moät hoaëc moät soá hoaït ñoäng ngaân haøng (caùc coâng ty taøi chính, caùc coâng ty kinh doanh baûo hieåm, tieát kieäm böu ñieän…). Ngoaøi ra, caùc caù nhaân vaø toå chöùc cho vay phi toå chöùc khaùc ñang hoaït ñoäng treân thò tröôøng töï do nhö toå chöùc cho vay naëng laõi, vay traû goùp… cuõng ñöôïc xem nhö laø caùc ñoái thuû caïnh tranh cuûa caùc NHTM. Thöïc teá cho thaáy: soá löôïng caùc ñoái thuû caïnh tranh treân thò tröôøng tyû leä thuaän vôùi cöôøng ñoä caïnh tranh treân thò tröôøng. Noùi caùc khaùc, soá löôïng caùc ñoái thuû caïnh tranh treân thò tröôøng caøng nhieàu thì cöôøng ñoä caïnh tranh caøng cao. Ñieàu naøy taïo aùp löïc cho NHTM ñoái maët vôùi moät ñieàu kieän caïnh tranh gay gaét. Vaø tình hình caïnh tranh seõ thaät söï khoác lieät moät khi chuùng ta hoaø nhaäp hoaøn toaøn vaøo saân chôi chung cuûa theá giôùi. Thaät vaäy, moät khi caùnh cöûa hoäi nhaäp ñaõ môû thì caùc ñoái thuû caïnh tranh nöôùc ngoaøi seõ gia nhaäp vaøo thò tröôøng laøm gia taêng ñaùng keå soá löôïng caùc ñoái thuû caïnh tranh . ☼ Caùc ñoái thuû tieàm naêng: Caùc ñoái thuû tieàm naêng laø caùc ñoái thuû coù theå vaø seõ cuøng kinh doanh moät hoaëc moät soá saûn phaåm, dòch vuï maø NHTM ñang cung caáp cho thò tröôøng. Trong hieän taïi thì caùc ñoái thuû tieàm naêng chöa ñe doïa ñeán naêng löïc caïnh tranh cuûa NHTM. Nhöng trong töông lai thì caùc ñoái thuû tieàm naêng seõ trôû thaønh caùc ñoái thuû caïnh tranh cuûa NHTM. Ñieàu naøy cuõng taïo aùp löïc caïnh tranh cho NHTM töông töï nhö trong tröôøng hôïp caùc ñoái thuû caïnh tranh. Nhöng khoù khaên hôn ôû choã: caùc NHTM moät maët phaûi caïnh tranh vôùi caùc ñoái thuû caïnh tranh hieän taïi, moät maët phaûi ñeà ra chieán löôïc ñoái phoù vôùi caùc ñoái thuû tieàm naêng vaø moät khi caùc ñoái thuû tieàm naêng trôû thaønh ñoái thuû caïnh tranh thì ñieàu ñoù ñoàng nghóa vôùi vieäc soá löôïng caùc ñoái thuû caïnh tranh gia taêng nhanh choùng. Söï gia taêng caùc ñoái thuû caïnh tranh laøm gay gaét hôn tình hình caïnh tranh treân thò tröôøng luùc baáy giôø. 12 Trong thöïc teá tình traïng gia taêng caùc ñoái thuû caïnh tranh treân thò tröôøng laø moät xu höôùng taát yeáu vì caùc lyù do nhö: theo xu höôùng toaøn caàu hoaù, söï phaùt trieån cuûa thöông maïi, ñoä môû cöûa vaø töï do hoaù ngaøy caøng cao daãn ñeán söï gia nhaäp cuûa moät soá coâng ty, taäp ñoaøn taøi chính xuyeân quoác gia; söï lôùn maïnh veà maët taøi chính cuûa caùc chuû theå trong neàn kinh teá seõ thuùc ñaåy vieäc thaønh laäp hoaëc chuyeån sang kinh doanh trong lónh vöïc taøi chính… ☼ Khaùch haøng cuûa ngaân haøng Khaùch haøng cuûa ngaân haøng laø nhöõng caù nhaân, ñôn vò göûi tieàn vaøo ngaân haøng (bao goàm tieàn göûi thanh toaùn, tieàn göûi tieát kieäm) vaø caùc caù nhaân, ñôn vò söû duïng caùc saûn phaåm, dòch vuï cuûa ngaân haøng. ÔÛ goùc ñoä laø ngöôøi mua, caùc khaùch haøng cuûa ngaân haøng coù quyeàn löïa choïn nhöõng ngaân haøng naøo cung öùng saûn phaåm, dòch vuï taøi chính vôùi giaù reû nhaát, tieän ích nhaát, chính xaùc nhaát, giao dòch thuaän tieän nhaát. Ñeå thu huùt khaùch haøng hay noùi caùch khaùc laø ñeå gia taêng naêng löïc caïnh tranh, caùc NHTM tìm hieåu caùc tieâu thöùc nhö: ƒ Taäp quaùn sinh hoaït, thoùi quen, thò hieáu cuûa khaùch haøng ƒ Nieàm tin cuûa khaùch haøng vôùi ngaân haøng ƒ Phaân loaïi khaùch haøng ƒ Caùc saûn phaåm cuûa ngaân haøng ñaõ thoaõ maõn muïc tieâu cuûa khaùng haøng chöa? ƒ Mong muoán, yeâu caàu cuûa khaùch haøng ñoái vôùi ngaân haøng ƒ Xu höôùng tieâu duøng caùc saûn phaåm, dòch vuï taøi chính cuûa khaùch haøng Töø caùc phaân tích treân, caùc NHTM seõ phaûi bieát laøm gì ñeå thu huùt khaùch haøng veà ngaân haøng mình. 1.1.3.CAÙC TIEÂU THÖÙC ÑAÙNH GIAÙ NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA MOÄT NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI. Vieäc ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc NHTM vaãn döïa treân moät soá chæ tieâu nhö caùc doanh nghieäp coù hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh khaùc nhö : tính ña daïng cuûa saûn phaåm, chaát löôïng saûn phaåm, giaù caû…Tuy vaäy, khaùc vôùi saûn phaåm cuûa caùc doanh nghieäp coù toå chöùc hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh, saûn phaåm cuûa ngaønh ngaân haøng laø caùc dòch vuï taøi chính. Maø ñaëc ñieåm cuûa dòch vuï laø voâ hình, khoâng theå caûm nhaän baèng tröïc quan (nhö nhìn thaáy, caàm naém…ñöôïc). Cho neân, khi ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc NHTM, ngöôøi ta duøng caû nhöõng tieâu thöùc ñaùnh giaù nhö caùc doanh nghieäp vaø caû nhöõng tieâu thöùc ñaëc tröng cho ngaønh 13 ngaân haøng. Cuï theå caùc tieâu thöùc ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh cuûa moät NHTM coù theå laø: 1.1.3.1. CAÊN CÖÙ VAØO PHÖÔNG THÖÙC CAÏNH TRANH Neáu caên cöù vaøo caùc phöông thöùc caïnh tranh, ta coù caùc tieâu thöùc ñaùnh giaù sau: * Tính ña daïng cuûa caùc dòch vuï taøi chính Tính ña daïng cuûa caùc dòch vuï taøi chính seõ ñaùp öùng moät caùch toát nhaát nhu caàu cuûa khaùch haøng. Ñaëc bieät neáu dòch vuï cuûa ngaân haøng mang tính chuyeân bieät maø khoâng moät NHTM khaùc naøo coù theå cung caáp ñöôïc thì khaû naêng thu huùt khaùch haøng cuûa ngaân haøng laø raát lôùn. Nhö vaäy, caùc dòch vuï taøi chính cuûa ngaân haøng caøng ña daïng thì naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaân haøng caøng lôùn. Khi xeùt ñeán tính ña daïng cuûa caùc dòch vuï taøi chính, ngöôøi ta thöôøng xeùt 2 tieâu chí laø: soá löôïng danh muïc saûn phaåm dòch vuï vaø chuûng loaïi trong moãi danh muïc maø ngaân haøng cung caáp. * Chaát löôïng dòch vuï Chaát löôïng dòch vuï cuõng laø moät tieâu thöùc ñöôïc duøng ñeå ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh cuûa moät NHTM. Chaát löôïng dòch vuï cuûa ngaân haøng caøng cao thì naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaân haøng caøng lôùn. Khi xem xeùt ñeán chaát löôïng dòch vuï, ta thöôøng xeùt ñeán caùc tieâu thöùc sau: ƒ Tieâu chuaån ñöôïc aùp duïng cho qui trình cung öùng saûn phaåm, chaúng haïn tieâu chuaån ISO… ƒ Thôøi gian cung öùng saûn phaåm so vôùi caùc ngaân haøng khaùc. ƒ Ñoä chính xaùc cuõng nhö tieän ích cuûa saûn phaåm dòch vuï ñöôïc cung caáp. * Giaù caû dòch vuï Giaù caû dòch vuï bao goàm laõi suaát huy ñoäng voán cuûa ngaân haøng, laõi suaát cho vay caùc thaønh phaàn kinh teá, caùc khoaûn phí cung öùng dòch vuï (nhö phí chuyeån tieàn, thanh toaùn quoác teá, baûo laõnh…). Khi söû duïng caùc dòch vuï taøi chính ngaân haøng, khaùch haøng seõ quan taâm ñeán giaù caû caùc dòch vuï maø ngaân haøng cung caáp. Vì theá, NHTM naøo coù giaù caû dòch vuï thaät caïnh tranh thì seõ thu huùt ñöôïc nhieàu khaùch haøng. Tuy nhieân, trong cuoäc chaïy ñua veà giaù, caùc NHTM vaáp phaûi maâu thuaãn giöõa hai muïc tieâu laø lôïi nhuaän cao vaø giaù caû dòch vuï caïnh tranh. Ñeå ñieàu hoøa hai maâu thuaãn treân, caùc NHTM phaûi noå löïc giaûm thieåu caùc chi phí ( nhö chi phí ñaàu vaøo), tieát kieäm nguoàn löïc ñeå vöøa baûo ñaûm muïc tieâu lôïi nhuaän cao vöøa ñaûm baûo duy trì giaù caû dòch vuï ôû möùc caïnh tranh. 14 * Khaû naêng tieáp caän khaùch haøng Ngaøy nay, NHTM naøo taïo ra caøng nhieàu cô hoäi tieáp caän dòch vuï vôùi khaùch haøng thì caøng coù khaû naêng thu huùt khaùch haøng. Coù theå ñaùnh giaù khaû naêng tieáp caän khaùch haøng cuûa ngaân haøng qua caùc tieâu thöùc sau: ƒ Soá löôïng maïng löôùi chi nhaùnh, ñaïi lyù cuûa ngaân haøng caû trong vaø ngoaøi nöôùc. ƒ Hieäu quaû cuûa caùc hoaït ñoäng Marketing cuûa ngaân haøng ( nhö quaûng baù, giôùi thieäu hình aûnh, thoâng tin cuûa ngaân haøng ñeán coâng chuùng vaø khaùch haøng…) ƒ Thôøi gian giao dòch cuûa ngaân haøng (hieän nay ñaõ coù moät soá ngaân haøng treân ñòa baøn TP.HCM trieån khai hoaït ñoäng giao dòch ngoaøi giôø – töø 9h ñeán 20h haøng ngaøy keå caû ngaøy nghæ cuoái tuaàn) ƒ Thaùi ñoä phuïc vuï cuûa nhaân vieân ngaân haøng. ƒ Caùc dòch vuï hoã trôï khaùc nhö: nôi ñeå xe khaùch haøng thuaän tieän, cô sôû vaät chaát cho khaùch haøng ñeán giao dòch… 1.1.3.2. CAÊN CÖÙ VAØO CAÙC YEÁU TOÁ NOÄI LÖÏC * Tieàm löïc taøi chính Tieàm löïc taøi chính cuûa moät NHTM ñöôïc ñaùnh giaù thoâng qua quy moâ voán chuû sôû höõu vaø taøi saûn cuûa NHTM. Ngaøy nay, tieàm löïc taøi chính coù yù nghóa raát lôùn, mang tính quyeát ñònh ñoái vôùi naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaân haøng, vaø noù ñöôïc theå hieän ôû nhöõng ñieåm sau: ƒ Ñoái vôùi chính baûn thaân ngaân haøng, vieäc mô._.û roäng maïng löôùi chi nhaùnh, naâng cao chaát löôïng dòch vuï vaø phaùt trieån dòch vuï môùi ñaõ vaø ñang laø xu höôùng phaùt trieån ngaân haøng maø caùc NHTM quan taâm. Bôûi vì ñaây laø moät trong nhöõng nhaân toá quyeát ñònh naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc NHTM. Nhöng ñeå môû roäng maïng löôùi, phaùt trieån dòch vuï môùi vaø naâng caáp chaát löôïng caùc dòch vuï ñang cung öùng ñoøi hoûi caùc ngaân haøng phaûi coù voán ñeå ñaàu tö theâm trang thieát bò, truï sôû vaên phoøng laøm vieäc. Ñieàu naøy baét buoäc caùc NHTM phaûi coù moät tieàm löïc taøi chính töông öùng bôûi vì haàu heát caùc quoác gia ñeàu quy ñònh caùc NHTM chæ ñöôïc ñaàu tö vaøo taøi saûn coá ñònh theo moät tyû leä töông öùng vôùi moät soá voán nhaát ñònh cuûa NHTM ( chaúng haïn Luaät caùc Toå chöùc tín duïng cuûa Vieät Nam quy ñònh tyû leä naøy laø 50%). ƒ Ñoái vôùi khaùch haøng, khi quyeát ñònh giao dòch vôùi moät ngaân haøng naøo, ñaëc bieät laø giao dòch göûi tieàn tieát kieäm hoï thöôøng nhìn vaøo tieàm löïc taøi chính cuûa ngaân haøng tröôùc khi quyeát ñònh coù göûi tieàn vaøo ngaân haøng naøy hay 15 khoâng. Vaø hoï thöôøng coù xu höôùng choïn giao dòch vôùi nhöõng ngaân haøng coù tieàm löïc taøi chính maïnh. * Chaát löôïng nguoàn nhaân löïc Chaát löôïng nguoàn nhaân löïc cuûa moät ñôn vò thöôøng ñöôïc ñaùnh giaù qua caùc tieâu thöùc sau: ƒ Trình ñoä nhaân vieân ( tyû leä coù baèng Tieán só, Thaïc só, Ñaïi hoïc, Trung hoïc, lao ñoäng phoå thoâng) ƒ Tyû leä nhaân vieân ñöôïc ñaøo taïo kieán thöùc boå trôï ( tin hoïc, ngoaïi ngöõ, kieán thöùc kinh teá, phaùp luaät…) ƒ Naêng löïc quaûn lyù cuûa ñoäi nguõ quaûn lyù trong ngaân haøng. ƒ Kyõ naêng thao taùc nghieäp vuï cuûa nhaân vieân. ƒ Chính saùch tieàn löông, cheá ñoä ñaõi ngoä maø ngaân haøng ñang aùp duïng ñeå giöõ nhaân vieân gioûi, caùc tieâu chuaån tuyeån duïng nhaân vieân môùi… Vì sao chaát löôïng nguoàn nhaân löïc ñöôïc xem laø moät tieâu thöùc ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh cuûa moät NHTM? Vì moät ngaân haøng coù naêng löïc caïnh tranh cao seõ coù khaû naêng thu huùt nguoàn nhaân löïc vaø giöõ chaân ñöôïc nhaân vieân gioûi laøm vieäc laâu daøi taïi ngaân haøng. Vì theá nguoàn nhaân löïc coù chaát löôïng cao laø bieåu hieän cuûa moät ngaân haøng coù söùc caïnh tranh cao. Ngöôïc laïi, chaát löôïng nguoàn nhaân löïc cuõng taùc ñoäng trôû laïi ñoài vôùi naêng löïc caïnh tranh cuûa moät NHTM. Thaät vaäy, moät NHTM coù ñoäi nguõ nhaân vieân gioûi khoâng nhöõng seõ naâng cao chaát löôïng dòch vuï maø coøn phaùt huy khaû naêng saùng taïo, phaùt huy khaû naêng hoaïch ñònh vaø thöïc thi caùc chieán löôïc kinh doanh coù hieäu quaû. Nhö vaäy, giöõa chaát löôïng nguoàn nhaân löïc vaø naêng löïc caïnh tranh cuûa moät ngaân haøng coù taùc ñoäng hoã trôï laãn nhau, quy ñònh laãn nhau. Cho neân chaát löôïng nguoàn nhaân löïc luoân ñöôïc xem laø moät tieâu thöùc quan troïng trong vieäc ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh cuûa moät NHTM. * Khaû naêng sinh lôøi Khaû naêng sinh lôøi cuûa moät doanh nghieäp noùi chung vaø moät NHTM noùi rieâng thöôøng ñöôïc ñaùnh giaù qua hai chæ tieâu cô baûn laø: ƒ Tyû suaát sinh lôøi treân toång taøi saûn , töùc chæ tieâu ROA (return on assets). Tyû suaát naøy laø thöông soá giöõa lôïi nhuaän sau thueá vaø toång taøi saûn coù bình quaân. ƒ Tyû suaát sinh lôøi treân voán chuû sôû höõu , töùc chæ tieâu ROE (return on equity). Tyû suaát naøy laø thöông soá giöõa lôïi nhuaän sau thueá vaø voán chuû sôû höõu vaø caùc quyõ. 16 Neáu tyû soá ROA vaø ROE caøng lôùn chöùng toû khaû naêng sinh lôøi cuûa ngaân haøng caøng cao. Khaû naêng sinh lôøi cao taïo ñieàu kieän cho NHTM coù khaû naêng tích luõy cao vaø coù khaû naêng trang bò, ñaàu tö coâng ngheä naâng cao chaát löôïng dòch vuï cung öùng nhaèm thu huùt khaùch haøng. Thaät vaäy, ñöùng treân goùc ñoä nhaø ñaàu tö, ngöôøi göûi tieàn, khaùch haøng cuûa ngaân haøng seõ löïa choïn nhöõng NHTM coù khaû naêng sinh lôøi cao ñeå giao dòch (vì lyù do an toaøn, taâm lyù…). Nhö vaäy, nhöõng ngaân haøng coù khaû naêng sinh lôøi cao seõ coù öu theá veà caïnh tranh vaø ngöôïc laïi. Ngoaøi caùc chæ tieâu treân, ngöôøi ta coøn duøng moät soá chæ tieâu khaùc nhö: thò phaàn, uy tín, danh tieáng cuûa NHTM…trong vieäc ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh cuûa moät NHTM . 1.2.HEÄ THOÁNG NGAÂN HAØNG VIEÄT NAM VAØ VAÁN ÑEÀ HOÄI NHAÄP KINH TEÁ QUOÁC TEÁ. 1.2.1.TOAØN CAÀU HOAÙ VAØ VAÁN ÑEÀ HOÄI NHAÄP KINH TEÁ QUOÁC TEÁ CUÛA VIEÄT NAM 1.2.1.1. KHAÙI NIEÄM, BAÛN CHAÁT CUÛA TOAØN CAÀU HOAÙ Hieän nay, trong giôùi hoïc thuaät vaø nghieân cöùu cuõng coøn duøng khaù nhieàu khaùi nieäm veà quaù trình toaøn caàu hoaù. Loaïi quan ñieåm thöù nhaát cho raèng, toaøn caàu hoaù laø keát quaû cuûa söï phaùt trieån maïnh meõ cuûa löïc löôïng saûn xuaát, daãn ñeán phaù vôõ söï bieät laäp cuûa caùc quoác gia, taïo söï gaén keát, söï töông tuyø giöõa caùc quoác gia, daân toäc trong söï vaän ñoäng phaùt trieån. Vì theá, toaøn caàu hoaù laø moät xu höôùng bao goàm nhieàu phöông dieän: kinh teá, chính trò, vaên hoaù, xaõ hoäi…, laø söï gia taêng caùc moái quan heä treân caùc maët cuûa ñôøi soáng xaõ hoäi loaøi ngöôøi. Trong ñoù toaøn caàu hoaù veà kinh teá vöøa laø trung taâm, vöøa laø cô sôû vaø cuõng laø ñoäng löïc thuùc ñaåy caùc lónh vöïc khaùc cuûa xu theá toaøn caàu hoaù noùi chung. Loaïi quan ñieåm thöù hai cho raèng, toaøn caàu hoaù kinh teá chæ môùi xuaát hieän nhöõng naêm gaàn ñaây, sau khi cheá ñoä XHCN ôû Lieân Xoâ cuõ vaø Ñoâng Aâu suïp ñoå vaø Myõ trôû thaønh sieâu cöôøng soá moät theá giôùi. Töø ñoù ngöôøi ta ngaàm hieåu raèng toaøn caàu hoaù kinh teá thöïc chaát laø chính saùch cuûa Myõ nhaèm baønh tröôùng quyeàn löïc treân moïi phöông dieän ñeå thoáng trò theá giôùi theo kieåu rieâng cuûa Myõ. Quan ñieåm naøy khoâng chæ toàn taïi ôû caùc nöôùc ñang phaùt trieån maø coøn caû trong loøng caùc nöôùc coâng nghieäp phaùt trieån. Loaïi quan ñieåm thöù ba cho raèng, toaøn caàu hoaù kinh teá coù nguoàn goác töø quoác teá hoaù. Toaøn caàu hoaù kinh teá laø quaù trình quoác teá hoaù ñôøi soáng kinh teá ñaït tôùi ñænh cao ñoøi hoûi phaûi ñöa vaøo löu thoâng quoác teá caùc yeáu toá cuûa quaù trình taùi saûn xuaát xaõ hoäi, döïa treân söï phaân coâng lao ñoäng toaøn caàu, thoâng qua caùc loaïi hình 17 kinh teá khaùc nhau giöõa caùc nöôùc vaø do ñoù khieán cho caùc neàn kinh teá quoác gia xaâm nhaäp vaøo nhau, gaén boù chaët cheõ vôùi nhau, chuyeån hoaù thaønh neàn kinh teá toaøn caàu. Nhö vaäy, coù theå hieåu toaøn caàu hoaù xeùt veà baûn chaát laø quaù trình taêng leân maïnh meõ nhöõng moái lieân heä, söï taùc ñoäng vaø phuï thuoäc laãn nhau cuûa taát caû caùc nöôùc vaø caùc khu vöïc. Toaøn caàu hoaù kinh teá laø keát quaû cuûa söï phaùt trieån cao ñoä cuûa quaù trình quoác teá hoaù saûn xuaát vaø phaân coâng lao ñoäng quoác teá. Thöïc chaát cuûa toaøn caàu hoaù kinh teá laø töï do hoaù kinh teá maø tröôùc heát laø töï do hoaù thöông maïi, ñaàu tö, taøi chính… 1.2.1.2. VAÁN ÑEÀ HOÄI NHAÄP KINH TEÁ QUOÁC TEÁ CUÛA VIEÄT NAM a)Chuû tröông cuûa Ñaûng veà vaán ñeà hoäi nhaäp Chuû tröông hoäi nhaäp kinh teá quoác teá cuûa nöôùc ta gaén boù chaët cheõ vôùi ñöôøng loái ñoåi môùi kinh teá cuûa Ñaûng. Töø Ñaïi hoäi VI (1986) Ñaûng ta ñaõ khaúng ñònh ñöôøng loái ñoåi môùi kinh teá, chuyeån töø neàn kinh teá keá hoaïch hoaù taäp trung bao caáp sang neàn kinh teá haøng hoaù nhieàu thaønh phaàn coù söï quaûn lyù cuûa Nhaø nöôùc. Quaù trình xaây döïng neàn kinh teá thò tröôøng laïi ñoøi hoûi phaûi môû cöûa neàn kinh teá cho neân Ñaïi hoäi VII Ñaûng ta ñaõ khaúng ñònh ñöôøng loái ñoái ngoaïi “ña daïng hoaù, ña phöông hoaù” vaø “Vieät Nam saün saøng laø baïn cuûa taát caû caùc nöôùc trong coäng ñoàng quoác teá, phaán ñaáu vì hoaø bình, ñoäc laäp vaø phaùt trieån”. Töø ñöôøng loái ñoái ngoaïi ñoù nöôùc ta môû cöûa, hoäi nhaäp quoác teá, tröôùc heát laø lónh vöïc kinh teá. Ñeán Ñaïi hoäi IX (2001) chuû tröông hoäi nhaäp ñaõ môû ra con ñöôøng phaùt trieån môùi khi Ñaûng chuû tröông “phaùt huy cao ñoä noäi löïc, ñoàng thôøi tranh thuû nguoàn löïc beân ngoaøi vaø chuû ñoäng hoäi nhaäp kinh teá quoác teá ñeå phaùt trieån nhanh, coù hieäu quaû vaø beàn vöõng” . Ñaïi hoäi X (2006) vöøa qua moät laàn nöõa tieáp tuïc cuûng coá chuû tröông hoäi nhaäp: “môû roäng quan heä ñoái ngoaïi, chuû ñoäng vaø tích cöïc hoäi nhaäp kinh teá quoác teá ñoàng thôøi môû roäng hôïp taùc quoác teá treân caùc lónh vöïc khaùc”. Nhö vaäy, coù theå noùi chuû tröông môû cöûa, hoäi nhaäp kinh teá quoác teá cuûa Ñaûng ñaõ manh nha töø Ñaïi hoäi Ñaûng laàn thöù VI (naêm 1986), ñöôïc khaúng ñònh chính thöùc ôû Ñaïi hoäi Ñaûng laån thöù VII (naêm 1991) vaø tieáp tuïc ñöôïc duy trì, phaùt trieån cho ñeán nay. b)Quan ñieåm chæ ñaïo cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ta trong quaù trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá. Hoäi nhaäp laø ñeå xaây döïng vaø phaùt trieån neàn kinh teá thò tröôøng ñònh höôùng XHCN cuûa nöôùc ta. Ñeå thöïc hieän chuû tröông ñoù Boä Chính trò ñaõ ban haønh Nghò 18 quyeát 07 – NQ/TW (ngaøy 27/11/2001) veà hoäi nhaäp kinh teá quoác teá . Nghò quyeát ñaõ ñeà ra nhöõng quan ñieåm chuû yeáu veà hoäi nhaäp sau: ƒ Chuû ñoäng hoäi nhaäp. Chuùng ta chuû ñoäng hoäi nhaäp vaøo neàn kinh teá theá giôùi töø khi ñoåi môùi, nhöng chöa thaät chuû ñoäng neân Boä Chính trò nhaán maïnh tính chuû ñoäng töø nhaän thöùc ñeán haønh ñoäng ñeå hoäi nhaäp thaønh coâng, tranh thuû ngoaïi löïc, phaùt huy noäi löïc, giöõ gìn baûn saéc daân toäc, baûo ñaûm ñoäc laäp töï chuû trong ñieàu kieän hoäi nhaäp saâu roäng vôùi theá giôùi. ƒ Hoäi nhaäp kinh teá quoác teá laø söï nghieäp toaøn daân, phaùt huy moïi nguoàn löïc cuûa caùc thaønh phaàn kinh teá. ƒ Hoäi nhaäp kinh teá quoác teá laø quaù trình vöøa hôïp taùc, vöøa ñaáu tranh vaø caïnh tranh, coù nhieàu cô hoäi nhöng cuõng khoâng ít thaùch thöùc. Hoäi nhaäp laø traän chieán veà trí tueä, caàn söï tænh taùo, khoân kheùo, choáng giaûn ñôn, noân noùng nhöng cuõng ñeà phoøng tính thuï ñoäng, trì treä, boû lôõ cô hoäi. ƒ Ñeå chuû ñoäng hoäi nhaäp thaønh coâng phaûi xaây döïng loä trình hoäi nhaäp hôïp lyù, vöøa ñaùp öùng ñoøi hoûi cuûa ñaát nöôùc, tranh thuû ñöôïc caùc öu ñaõi maø caùc toå chöùc quoác teá daønh cho caùc nöôùc ñang phaùt trieån. Caàn coù loä trình cuï theå cho töøng ngaønh, töøng lónh vöïc, töøng loaïi haøng hoaù vaø loaïi hình dòch vuï. ƒ Hoäi nhaäp khoâng taùch rôøi nhieäm vuï an ninh, quoác phoøng. c)Tieán trình hoäi nhaäp cuûa nöôùc ta Cho ñeán nay nöôùc ta ñaõ thieát laäp quan heä ngoaïi giao vôùi 167 nöôùc , coù quan heä thöông maïi vôùi gaàn 160 nöôùc vaø vuøng laõnh thoå treân theá giôùi, thu huùt ñaàu tö tröïc tieáp cuûa caùc coâng ty vaø taäp ñoaøn thuoäc 70 nöôùc vaø vuøng laõnh thoå, tranh thuû vieän trôï phaùt trieån cuûa 45 nöôùc vaø caùc ñònh cheá taøi chính quoác teá. Ñaëc bieät naêm 1992 nöôùc ta ñaõ khai thoâng ñöôïc quan heä vôùi caùc toå chöùc taøi chính – tieàn teä quoác teá nhö WB, IMF, ADB. Moät soá moác quan troïng trong quaù trình gia nhaäp caùc toå chöùc kinh teá quoác teá cuûa Vieät Nam: ƒ Ngaøy 25/07/1994 Vieät Nam gia nhaäp ASEAN vaø thöïc hieän CEPT/AFTA. Trong cam keát thöïc hieän, ñoái vôùi AFTA trong naêm 2002 chuùng ta ñaõ caét giaûm 5500/6523 doøng thueá. Töø ngaøy 01/07/2003 ta tieáp tuïc caét giaûm tieáp 755 doøng thueá vôùi möùc thueá giaûm xuoáng chæ coøn baèng hoaëc nhoû hôn 20%. ƒ Thaùng 12/1994 Vieät Nam noäp ñôn xin gia nhaäp WTO ñeán nay ñaõ keát thuùc caùc voøng ñaøm phaùn cô baûn . ƒ Thaùng 03/1996 ta tham gia saùng laäp ASEM. ƒ Thaùng 11/ 1998 gia nhaäp APEC. 19 ƒ Ngaøy 13/07/2000 ta kyù hieäp ñònh thöông maïi Vieät Nam – Hoa Kyø . Hieäp ñònh naøy coù hieäu löïc töø ngaøy 10/12/2001. ƒ Ngaøy 17/01/2007, Vieät Nam ñöôïc chính thöùc trôû thaønh thaønh vieân thöù 150 cuûa WTO 1.2.2.HEÄ THOÁNG NGAÂN HAØNG VIEÄT NAM VAØ VAÁN ÑEÀ HOÄI NHAÄP KINH TEÁ QUOÁC TEÁ. 1.2.2.1.TOÙM TAÉT THÖÏC TRAÏNG HEÄ THOÁNG NGAÂN HAØNG VIEÄT NAM. Naêm 1989 heä thoáng ngaân haøng Vieät Nam chuyeån ñoåi töø heä thoáng ngaân haøng moät caáp, trong ñoù NHNN Vieät Nam laø ngaân haøng thöïc hieän caû chöùc naêng cuûa ngaân haøng thöông maïi vaø ngaân haøng trung öông, sang heä thoáng ngaân haøng hai caáp coù ñònh höôùng thò tröôøng, nhieäm vuï kinh doanh ñöôïc chuyeån cho caùc ngaân haøng thöông maïi. Hieän nay, heä thoáng ngaân haøng Vieät Nam bao goàm NHNN, 05 NHTMQD, 36 NHTMCP, 4NHLD vaø 27 chi nhaùnh ngaân haøng nöôùc ngoaøi. Taøi saûn coù do heä thoáng ngaân haøng naém giöõ töông ñöông vôùi 80% GDP quoác gia. Ngoaøi ra, coøn coù caùc toå chöùc tín duïng phi ngaân haøng, bao goàm caùc coâng ty taøi chính, coâng ty cho thueâ taøi chính vaø heä thoáng quyõ tín duïng nhaân daân . Trong xu theá hoäi nhaäp, nhieàu cô cheá chính saùch lieân quan ñeán lónh vöïc ngaân haøng ñaõ ñöôïc ban haønh. Ngoaøi hai luaät ngaân haøng coù hieäu löïc töø naêm 1998, ñaàu naêm 2001 Vieät Nam baét ñaàu thöïc hieän moät chöông trình caûi caùch ngaân haøng toaøn dieän , aùp duïng caùc tieâu chuaån quoác teá vaøo hoaït ñoäng ngaân haøng . Muïc ñích chính cuûa chöông trình caûi caùch laø naâng cao naêng löïc caïnh tranh cho töøng ngaân haøng ñeå chuaån bò cho hoäi nhaäp quoác teá. Töø khi ñoåi môùi ñeán nay, ngaønh ngaân haøng Vieät Nam thöïc hieän thaønh coâng chính saùch tieàn teä, goùp phaàn ñaåy luøi vaø kieåm soaùt laïm phaùt, oån ñònh kinh teá vó moâ, huy ñoäng vaø cung öùng phaàn lôùn löôïng voán cho phaùt trieån kinh teá trong nöôùc. Song coù theå noùi sau hôn 15 naêm ñoåi môùi, heä thoáng ngaân haøng Vieät Nam vaãn ôû giai ñoaïn phaùt trieån ban ñaàu, naêng löïc taøi chính cuûa nhieàu NHTM Vieät Nam yeáu. Do keá thöøa töø heä thoáng ngaân haøng moät caáp tröôùc ñaây, caùc NHTMQD ñoùng vai troø chi phoái trong khu vöïc ngaân haøng. Boán NHTMQD lôùn nhaát goàm NH Ngoaïi thöông, NH Coâng thöông, NH Noâng nghieäp vaø phaùt trieån noâng thoân, NH Ñaàu tö vaø phaùt trieån chieám gaàn 72% toång taøi saûn coù cuûa toaøn khu vöïc ngaân haøng vaø xaáp xæ 70% thò phaàn tín duïng nhöng voán töï coù ñöôïc ñaùnh giaù laø thaáp, chöa töông xöùng vôùi thò phaàn. Khoái NHTMCP maëc duø gia taêng nhanh choùng veà soá löôïng (hieän nay laø 19 ngaân haøng coå phaàn ñoâ thò vaø 17 ngaân haøng coå phaàn noâng 20 thoân ) nhöng chæ chieám khoaûng 10% taøi saûn vaø 10% thò phaàn tín duïng trong toaøn heä thoáng NHTM. Trong khi ñoù caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi coù tieàm löïc taøi chính khaù maïnh vôùi khoaûng 30% voán chuû sôû höõu trong heä thoáng NHTM ñang hoaït ñoäng taïi Vieät Nam. Sau cuoäc khuûng hoaûng taøi chính Chaâu AÙ, caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi cho vay thaän troïng, taäp trung vaøo moät phaân ñoaïn heïp treân thò tröôøng laø caùc doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaø moät soá caùc doanh nghieäp choïn loïc trong nöôùc neân chæ chieám khoaûng 10% thò phaàn tín duïng. Nhöng nhìn chung hoï coù öu theá hôn caû veà coâng ngheä, loaïi hình dòch vuï, chieán löôïc khaùch haøng, hieäu quaû hoaït ñoäng vaø möùc ñoä an toaøn. Nhöõng trung gian taøi chính khaùc cuûa Vieät Nam coøn yeáu caû veà thò phaàn tín duïng, nguoàn voán, trang thieát bò, trình ñoä chuyeân moân. Cô caáu toå chöùc vaø cô cheá hoaït ñoäng nhìn chung chöa ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu hoäi nhaäp, chöa khai thaùc ñöôïc phaân ñoaïn thò tröôøng ñaëc tröng cuõng nhö boå sung cho hoaït ñoäng cuûa caùc NHTM. Nhìn chung, dòch vuï ngaân haøng coøn ñôn ñieäu. Caùc NHTM Vieät Nam coøn naëng veà caùc nghieäp vuï truyeàn thoáng. Caùc dòch vuï môùi nhö tö vaán döï aùn, moâi giôùi kinh doanh, home-banking… chöa phaùt trieån nhieàu caû veà chieàu saâu vaø chieàu roäng. Veà maûng tín duïng – moät trong nhöõng maûng nghieäp vuï lôùn vaø chuû yeáu cuûa caùc NHTM – thì caùc nguyeân taéc kieåm tra, giaùm saùt hoaït ñoäng ngaân haøng coøn yeáu, heä thoáng phaân loaïi caùc khoaûn vay chöa hôïp lyù, haàu heát vaãn döïa treân thôøi gian phaùt sinh nôï quaù haïn, chöa phaân loaïi treân cô sôû ruûi ro caùc khoaûn vay. Caùc NHTM Vieät Nam vaãn chuû yeáu coi taøi saûn theá chaáp laø cô sôû baûo ñaûm tieàn vay, keå caû tín duïng ngaén haïn. Cho vay theo chæ ñònh Nhaø nöôùc coù xu höôùng giaûm nhöng vaãn chieám moät tyû troïng khoâng nhoû trong cô caáu tín duïng cuûa caùc NHTM Vieät Nam. Vieäc môû roäng tín duïng cho khu vöïc kinh teá ngoaøi quoác doanh ñaõ coù nhöõng chuyeån bieán tích cöïc nhöng vaãn coøn nhieàu vöôùng maéc. Caùc tyû leä veà chi phí nghieäp vuï vaø khaû naêng sinh lôøi cuûa caùc NHTM Vieät Nam ñeàu thua keùm caùc ngaân haøng trong khu vöïc. Khaû naêng thanh toaùn cuûa caùc NHTM Vieät Nam raát thaáp. Tyû leä giöõa taøi saûn Coù coù theå thanh toaùn ngay vaø taøi saûn Nôï phaûi thanh toaùn ngay cuûa nhieàu NHTM Vieät Nam thöôøng nhoû hôn 1. Tyû leä taøi saûn Coù treân moät caùn boä coâng nhaân vieân cuûa caùc NHTM Vieät Nam cuõng thaáp hôn haún so vôùi tyû leä naøy ôû caùc nöôùc khaùc trong khu vöïc. Ngoaøi ra, caùc NHTM Vieät Nam coøn vöôùng maéc moät soá baát caäp. Ñoù laø ñoäi nguõ lao ñoäng cuûa caùc NHTM Vieät Nam tuy ñoâng veà soá löôïng nhöng trình ñoä chuyeân moân nghieäp vuï thaáp, nhaát laø caùn boä quaûn lyù. Maïng löôùi chi nhaùnh roäng nhöng hoaït ñoäng keùm hieäu quaû, aûnh höôûng xaáu ñeán keát quaû kinh doanh vaø khaû naêng caïnh tranh. Coâng taùc keá toaùn, cheá ñoä kieåm toaùn coøn khaùc bieät so vôùi thoâng 21 leä vaø chuaån möïc quoác teá gaây khoù khaên cho nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuõng nhö caùc doanh nghieäp Vieät Nam muoán môû roäng phaïm vi ra nöôùc ngoaøi. 1.2.2.2.LOÄ TRÌNH HOÄI NHAÄP CUÛA HEÄ THOÁNG NGAÂN HAØNG VIEÄT NAM TÖØ NAY ÑEÁN NAÊM 2010. Neùt ñaëc tröng cuûa giai ñoaïn naøy laø tieáp tuïc thöïc thi caùc cam keát trong hieäp ñònh thöông maïi Vieät – Myõ, baét ñaàu thöïc hieän Hieäp ñònh chung veà thöông maïi dòch vuï (GATS) cuûa WTO theo höôùng thöïc hieän caùc hieäp ñònh song phöông ñaõ kyù keát vôùi caùc nöôùc thaønh vieân WTO, ñoàng thôøi baét ñaàu thöïc hieän caùc yeâu caàu ñaõ cam keát trong Hieäp ñònh khung veà thöông maïi dòch vuï (AFAS) cuûa ASEAN. Cuï theå laø: - Tieáp tuïc môû cöûa dòch vuï ngaân haøng vaø hình thöùc phaùp lyù trong hoaït ñoäng ngaân haøng ñoái vôùi caùc trung gian taøi chính Hoa Kyø, ñaûm baûo ñeán naêm 2010 caùc ngaân haøng Hoa Kyø ñöôïc ñoái xöû gaàn nhö bình ñaúng vôùi caùc trung gian taøi chính trong nöôùc. Cuï theå ñeán naêm 2010, thò tröôøng taøi chính trong nöôùc ñaùp öùng veà cô baûn caùc yeâu caàu sau cuûa Hieäp ñònh thöông maïi Vieät – Myõ: ƒ Khoâng haïn cheá soá löôïng nhaø cung caáp dòch vuï ngaân haøng. ƒ Khoâng haïn cheá toång giaù trò caùc giao dòch veà dòch vuï ngaân haøng. ƒ Khoâng haïn cheá toång caùc hoaït ñoäng taùc nghieäp hay toång soá löôïng dòch vuï ngaân haøng. ƒ Khoâng haïn cheá toång soá ngöôøi ñöôïc tuyeån duïng cuûa caùc toå chöùc taøi chính nöôùc ngoaøi. ƒ Khoâng haïn cheá vieäc tham gia goùp voán cuûa beân nöôùc ngoaøi döôùi hình thöùc tyû leä phaàn traêm toái ña soá coå phieáu nöôùc ngoaøi ñöôïc naém giöõ. ƒ Heä thoáng ngaân haøng Vieät Nam baét ñaàu môû roäng hoaït ñoäng treân thò tröôøng taøi chính quoác teá - Ñoái vôùi caùc nöôùc thaønh vieân WTO (khoâng keå Hoa Kyø) vaø caùc nöôùc thaønh vieân ASEAN, loä trình môû cöûa dòch vuï taøi chính – ngaân haøng tieáp tuïc thöïc hieän caùc noäi dung töông töï nhö giai ñoaïn 2001 -2005 . - Trong giai ñoaïn naøy, NHNN seõ tieáp tuïc xaây döïng vaø hoaøn chænh moâi tröôøng phaùp lyù veà hoaït ñoäng ngaân haøng phuø hôïp vôùi thoâng leä vaø chuaån möïc quoác teá . Ñoái vôùi caùc TCTD trong nöôùc, NHNN seõ theo doõi, xuùc tieán vieäc cuûng coá caùc TCTD Vieät Nam veà: ƒ Cô sôû voán vaø döï phoøng ruûi ro. ƒ Cô caáu toå chöùc. ƒ Trình ñoä chuyeân moân nghieäp vuï. ƒ Trang thieát bò, coâng ngheä, kyõ thuaät. ƒ Cô cheá keá toaùn , kieåm toaùn theo qui ñònh cuûa BIS. 22 ƒ Thanh tra, giaùm saùt theo nguyeân taéc BASLE ƒ Naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng (huy ñoäng voán, cho vay, caùc dòch vuï thanh toaùn hieän ñaïi, tö vaán doanh nghieäp vaø tö vaán döï aùn) 1.2.2.3. CAÙC CAM KEÁT VEÀ MÔÛ CÖÛA KHU VÖÏC NGAÂN HAØNG CUÛA VIEÄT NAM VAØ TAÙC ÑOÄNG CUÛA CHUÙNG ÑEÁN HEÄ THOÁNG NGAÂN HAØNG VIEÄT NAM ☼Hieäp ñònh Thöông maïi Song phöông Vieät Nam – Hoa Kyø (USVNBTA) Hieäp ñònh Thöông maïi Song phöông Vieät Nam – Hoa Kyø ñöôïc kyù ngaøy 13/07/2000, trong ñoù coù caùc cam keát veà tieáp caän thò tröôøng vaø ñoái xöû quoác gia ñoái vôùi caùc ngaân haøng Hoa Kyø seõ ñöôïc nôùi loûng daàn trong thôøi gian 9 naêm. Trong ñoù cuõng coù caùc cam keát veà tính minh baïch vaø vieäc tham vaán trong quaù trình xaây döïng chính saùch taøi chính vaø giaûi quyeát tranh chaáp sao cho roõ raøng, coâng baèng vaø kòp thôøi. Caùc cam keát chuû yeáu veà ngaân haøng nhö sau: ƒ Sau 3 naêm, thöïc hieän ñoái xöû quoác gia ñaày ñuû veà vieäc tieáp caän vôùi caùc coâng cuï chieát khaáu, hoaùn ñoåi vaø kyø haïn cuûa ngaân haøng trung öông. ƒ Caùc ngaân haøng Hoa Kyø coù theå hình thaønh caùc lieân doanh vôùi caùc ñoái taùc Vieät Nam vôùi soá löôïng coå phaàn töø 30 ñeán 49%. Sau naêm 2010 seõ cho pheùp caùc coâng ty con (caùc ngaân haøng con cuûa caùc ngaân haøng Hoa Kyø) 100% voán nöôùc ngoaøi. ƒ Trong thôøi gian töø 8 ñeán 10 naêm ñaàu thöïc hieän töøng böôùc ñoái xöû quoác gia moät caùch ñaày ñuû lieân quan ñeán quyeàn cuûa caùc chi nhaùnh ngaân haøng Hoa Kyø trong vieäc nhaän tieàn göûi baèng VND töø caùc khaùch haøng Vieät Nam. Haïn cheá veà tieàn göûi baèng VND ñöôïc taêng leân töø 100% soá voán ñaêng kyù cuûa ngaân haøng (khi kyù keát vaøo thaùng 12/2003) leân 500%. ƒ Caùc ñònh cheá taøi chính do Hoa Kyø ñaàu tö seõ ñöôïc pheùp phaùt haønh theû tín duïng vôùi ñieàu kieän töông töï nhö caùc ngaân haøng cuûa Vieät Nam sau 8 naêm. Veà dòch vuï qua bieân giôùi, ñaõ coù caùc cam keát veà ngöôøi Vieät Nam söû duïng caùc dòch vuï ôû Hoa Kyø bao goàm kieàu hoái vaø cho pheùp caùc caù nhaân vaø caùc coâng ty cuûa Vieät Nam ôû Hoa Kyø ñöôïc vay voán hoaëc thueâ mua taøi chính töø caùc toå chöùc tín duïng ôû Hoa Kyø. Taùc ñoäng cuûa USVNBTA ñeán ngaønh ngaân haøng Vieät Nam: Caùc nhaø cung caáp dòch vuï taøi chính Hoa Kyø ñöôïc pheùp cung caáp 12 phaân ngaønh dòch vuï ngaân haøng theo loä trình 7 moác. Loä trình naøy xaùc ñònh roõ möùc ñoä tham gia caùc loaïi hình dòch vuï ngaân haøng vaø hình thöùc phaùp lyù maø caùc nhaø cung caáp dòch vuï Hoa Kyø ñöôïc pheùp hoaït ñoäng taïi Vieät Nam. Ñieàu naøy ñoàng nghóa vôùi vieäc yeâu caàu caét giaûm baûo hoä veà kinh doanh dòch vuï ngaân haøng ñoái vôùi caùc 23 ngaân haøng thöông maïi trong nöôùc. Theo loä trình naøy, Vieät Nam phaûi loaïi boû daàn nhöõng haïn cheá ñoái vôùi caùc ngaân haøng Hoa Kyø, cho pheùp hoï tham gia vôùi möùc ñoä taêng daàn vaøo moïi hoaït ñoäng ngaân haøng taïi Vieät Nam. Trong soá naøy coù moät soá loaïi hình dòch vuï truøng vôùi lónh vöïc hoaït ñoäng cuûa caùc NHTM Vieät Nam nhö thanh toaùn quoác teá, ñaàu tö döï aùn, taøi trôï thöông maïi…Ngoaøi ra laø haøng loaït caùc nghieäp vuï môùi chöa ñöôïc thöïc hieän taïi Vieät Nam nhö moâi giôùi tieàn teä, kinh doanh caùc saûn phaåm phaùi sinh….Nhìn chung, caùc ngaân haøng Hoa Kyø coù öu theá veà coâng ngheä vaø trình ñoä quaûn lyù hôn haún caùc NHTM Vieät Nam. Do ñoù, söùc eùp veà caïnh tranh ñoái vôùi caùc NHTM Vieät Nam seõ taêng leân cuøng vôùi vieäc nôùi loûng caùc qui ñònh veà hoaït ñoäng cuûa caùc ngaân haøng Hoa Kyø. Beân caïnh ñoù, thò phaàn cuûa caùc NHTM Vieät Nam seõ bò thu heïp daàn, nhaát laø caùc thaønh phoá lôùn vaø caùc khu vöïc kinh teá troïng ñieåm. Ngoaøi ra, caïnh tranh seõ taäp trung chuû yeáu vaøo caùc lónh vöïc sau ñaây: o Thò tröôøng tín duïng (keå caû baùn sæ vaø baùn leû). Caïnh tranh veà cho vay seõ trôû neân gay gaét khi caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi ñaõ hieåu roõ thò tröôøng Vieät Nam vaø moâi tröôøng phaùp lyù ñaûm baûo cho hoï xöû lyù ruûi ro ñeå thu hoài nôï trong tröôøng hôïp caàn thieát. Trong ñoù, vieäc cho pheùp caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi tham gia hoaït ñoäng taùi caáp voán, taùi chieát khaáu, swap, forward töø NHTW (sau 3 naêm keå töø ngaøy Hieäp ñònh coù hieäu löïc) seõ giuùp hoï buø ñaép moät phaàn voán huy ñoäng coøn bò haïn cheá bôûi loä trình. o Giao dòch thanh toaùn vaø chuyeån tieàn. Ñaây laø lónh vöïc coù öu theá cuûa caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi caû veà loaïi hình vaø chaát löôïng dòch vuï. Sau khi coù uy tín, caùc ngaân haøng naøy coù theå seõ thu huùt moät löôïng ñaùng keå khaùch haøng Vieät Nam . o Dòch vuï tö vaán, moâi giôùi kinh doanh tieàn teä, phaùt trieån doanh nghieäp. Ñaây laø nhöõng dòch vuï môùi chöa ñöôïc thöïc hieän taïi Vieät Nam (nhöng seõ ñöôïc caùc ngaân haøng Hoa Kyø trieån khai theo loä trình thöïc hieän Hieäp ñònh) ñang thu huùt söï quan taâm cuûa khaùch haøng Vieät Nam. ☼ Gia nhaäp WTO Vieät Nam ñaõ noäp ñôn xin gia nhaäp WTO vaøo naêm 1995. Trong quaù trình ñaøm phaùn gia nhaäp WTO, Vieät Nam phaûi kyù keát haøng loaït hieäp ñònh song phöông vaø ña phöông vôùi haàu heát caùc nöôùc thaønh vieân WTO theo nguyeân taéc cô baûn vaø loä trình môû cöûa ñöôïc qui ñònh trong Hieäp ñònh chung veà thöông maïi dòch vuï (GATS) cuûa WTO nhö cheá ñoä ñoái xöû quoác gia, qui cheá toái hueä quoác, tính minh baïch cuûa caùc chính saùch lieân quan ñeán hoaït ñoäng thöông maïi dòch vuï. Vieäc tieáp caän khu vöïc ngaân haøng laø do caùc quy ñònh cuûa GATS trong phuï luïc veà dòch vuï taøi chính. Caùc lónh vöïc cam keát laø: 24 ƒ Tieáp caän thò tröôøng Theo qui ñònh veà tieáp caän thò tröôøng, caùc haïn cheá laø khoâng ñöôïc cho pheùp tröø tröôøng hôïp caùc haïn cheá ñoù ñaõ ñöôïc ñöa vaøo cam keát. Caùc loaïi haïn cheá caàn phaûi ñöôïc cam keát laø: o Soá löôïng caùc nhaø cung caáp; toång giaù trò caùc giao dòch dòch vuï hoaëc taøi saûn o Toång soá nhöõng theå nhaân coù theå ñöôïc thueâ o Caùc bieän phaùp haïn cheá hoaëc yeâu caàu caùc loaïi phaùp nhaân hoaëc lieân doanh nhaát ñònh o Vieäc nöôùc ngoaøi tham gia goùp voán ƒ Ñoái xöû quoác gia Nguyeân taéc cuûa WTO veà toái hueä quoác ñoøi hoûi taát caû caùc thaønh vieân phaûi ñöôïc ñoái xöû nhö nhau. Ñieàu naøy khieán cho caùc cam keát trong USVNBTA trôû thaønh möùc toái thieåu cho GATS. Taùc ñoäng cuûa GATS ñeán ngaønh ngaân haøng Vieät Nam: Phuï luïc cuûa GATS qui ñònh caùc ñieàu kieän mieãn tröø baûo ñaûm an toaøn ñeå caùc Chính phuû coù theå baûo veä heä thoáng taøi chính khi caàn thieát baèng caùch aùp duïng caùc tieâu chuaån thaän troïng. Noù cuõng cho pheùp ñöôïc mieãn tröø ñoái vôùi caùc dòch vuï cuûa Chính phuû trong vieäc thöïc thi chính saùch tieàn teä hoaëc chính saùch tyû giaù. Noùi chung caùc chính saùch quaûn lyù kinh teá vó moâ naèm ngoaøi phaïm vi cuûa GATS. Nhöng veà toång theå thì yeâu caàu veà söï nhaát quaùn trong caùc quy ñònh vôùi caùc lónh vöïc khaùc trong hieäp ñònh WTO cuõng coù theå laøm haïn cheá söï töï do trong vieäc hoaïch ñònh chính saùch taøi chính. Caùc quy ñònh khaùc nhö yeâu caàu veà cho vay ñoái vôùi caùc khu vöïc caù nhaân nhaát ñònh, vaø treân cô sôû laõi suaát öu ñaõi cuõng coù theå ñöôïc duy trì. GATS cuõng cho pheùp caùc nöôùc baûo veä khu vöïc taøi chính cuûa mình khoûi söï caïnh tranh quaù möùc töø caùc coâng ty nöôùc ngoaøi. ☼Hieäp ñònh khung cuûa ASEAN veà dòch vuï Hieäp ñònh khung cuûa ASEAN veà dòch vuï (AFAS) ñöôïc xaây döïng vaøo naêm 1995. Vieät Nam gia nhaäp ASEAN vaøo thaùng 7/1995. Caùc thaønh vieân môùi nhö Vieät Nam ñöôïc pheùp coù theâm thôøi gian ñeå thöïc hieän caùc cam keát chung trong hieäp ñònh(thôøi gian mieãn tröø thöïc hieän ñoái xöû toái hueä quoác ñoái vôùi Vieät Nam laø 3 naêm). Vieäc thöïc hieän caùc cam keát cuûa Hieäp ñònh khung veà hôïp taùc thöông maïi dòch vuï cuûa ASEAN (AFAS) cuõng laø nhieäm vuï caáp baùch do caùc nöôùc ASEAN 25 cam keát daønh cho nhau nhöõng öu ñaõi cao hôn WTO trong nhöõng lónh vöïc coù theå vì muïc ñích thaønh laäp khu vöïc maäu dòch töï do ñoái vôùi dòch vuï. Taùc ñoäng cuûa AFAS ñeán ngaønh ngaân haøng Vieät Nam Chöông trình haønh ñoäng Vieân Chaên cuûa ASEAN ñaët ra muïc tieâu xaây döïng moät thò tröôøng chung ñeán naêm 2020, vaø moät ñoàng tieàn chung Chaâu AÙ ñaõ ñöôïc thaûo luaän (nhö laø moät khaû naêng ñi theo moâ hình cuûa EU). Vieäc chuyeån sang moät ñoàng tieàn chung ñoøi hoûi caùc cam keát veà chính saùch taøi khoaù laãn chính saùch tieàn teä cuûa caùc nöôùc thaønh vieân phaûi qui thaønh moät goùi oån ñònh . Nhöõng tieán trieån nhö vaäy coù theå gaây ra nhöõng haïn cheá ñaùng keå trong vieäc hoaïch ñònh caùc chính saùch taøi khoaù laãn tieàn teä ôû Vieät Nam. Moät vaán ñeà ñaùng quan taâm nöõa laø trong khi thöïc hieän caùc cam keát naøy (maëc duø thôøi gian thöïc hieän cam keát coù theå ñöôïc ñieàu chænh linh hoaït hôn so vôùi Hieäp ñònh thöông maïi Vieät – Myõ theo yeâu caàu cuûa phía Vieät Nam) ta cuõng gaëp phaûi söï caïnh tranh gay gaét trong vieäc môû roäng khaùch haøng laø daân cö döôùi hình thöùc huy ñoäng voán (caû baèng VND vaø ngoaïi teä), dòch vuï thu phí nhö thanh toaùn quoác teá (do lôïi theá veà soá löôïng chi nhaùnh vaø ñaïi lyù cuûa caùc ngaân haøng naøy ôû nöôùc ngoaøi), quaûn lyù danh muïc ñaàu tö cuûa khaùch haøng, tö vaán , moâi giôùi … Keát luaän: vieäc thöïc hieän caùc cam keát ñaõ kyù treân ñaõ taïo ñieàu kieän cho caùc NHTM Vieät Nam coù dòp söï coï saùt vôùi caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi vaø taïo ñoäng löïc thuùc ñaåy coâng cuoäc ñoåi môùi vaø caûi caùch ngaân haøng ôû Vieät Nam, nhaát laø trong vieäc naâng cao naêng löïc quaûn lyù ñieàu haønh, thieát laäp caùc qui ñònh an toaøn trong hoaït ñoäng ngaân haøng theo chuaån möïc quoác teá, thuùc ñaåy thò tröôøng taøi chính phaùt trieån ñaày ñuû vaø hieäu quaû hôn. Song, cuõng do thöïc hieän caùc cam keát ñaõ kyù treân caùc NHTM Vieät Nam ._.n coâng ngheä thoâng tin ñeán naêm 2010 trong ñoù taäp trung phaùt trieån phaân heä thoâng tin quaûn lyù , quaûn lyù ruûi ro… 3.3.GIAÛI PHAÙP NAÂNG CAO NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA BIDV TRONG XU THEÁ HOÄI NHAÄP. Töø vieäc phaân tích ñieåm maïnh, ñieåm yeáu, cô hoäi cuõng nhö thaùch thöùc (theo moâ hình SWOT) cuûa BIDV keát hôïp vôùi xu theá cuûa thôøi ñaïi trong thôøi gian tôùi BIDV caàn phaûi noå löïc nhieàu hôn nöõa ñeå giöõ vöõng theá caïnh tranh cuûa mình treân thò tröôøng vaø tieán xa hôn nöõa laø naâng cao khaû naêng caïnh tranh cuûa mình trong xu theá môùi-xu theá hoäi nhaäp kinh teá quoác teá. Vaäy BIDV phaûi trieån khai nhöõng giaûi phaùp naøo ñeå ñaït ñöôïc caùc muïc tieâu noùi treân? Sau ñaây laø moät soá giaûi phaùp ñeà xuaát. 3.3.1. Giaûi phaùp veà maët taøi chính Veà maët taøi chính thì taêng voán laø giaûi phaùp caàn thieát. Taïi sao phaûi taêng voán? Taêng voán giuùp cho BIDV caûi thieän ñöôïc heä soá an toaøn voán – CAR. Theo tieâu chuaån BASEL II thì CAR cuûa moät NHTM khoâng ñöôïc nhoû hôn 8%. Song hieän nay tyû leä naøy cuûa BIDV maëc duø theo chuaån möïc keá toaùn Vieät Nam (VAS) ñaõ ñaït vöôït tyû leä vöôït tieâu chuaån laø 9,1%, song theo chuaån möïc quoác teá (IFRS) thì tyû leä 61 naøy cuûa BIDV môùi chæ döøng ôû con soá 5,9%, nhö vaäy heä soá an toaøn voán – CAR chöa ñaït möùc toái thieåu theo thoâng leä quoác teá. Taêng voán coøn taïo ñieàu kieän cho ngaân haøng trang bò taøi saûn coá ñònh theo höôùng hieän ñaïi hoaù , naâng cao chaát löôïng dòch vuï trong xu theá caïnh tranh do Luaät caùc Toå chöùc tín duïng cuûa nöôùc Coäng hoaø xaõ hoäi chuû nghóa Vieät Nam quy ñònh khoáng cheá giaù trò taøi saûn coá ñònh khoâng vöôït quaù 15% voán chuû sôû höõu cuûa ngaân haøng vaø caùc quy ñònh khaùc lieân quan ñeán nguoàn voán chuû sôû höõu cuûa ngaân haøng nhö quy ñònh veà tyû leä cho vay toái ña ñoái vôùi moät khaùch haøng, tyû leä baûo laõnh toái ña cho moät khaùch haøng …. Töø phaân tích treân ta thaáy raèng taêng voán laø giaûi phaùp caàn thieát. Vaäy BIDV neân taêng voán theo caùch naøo? Thöù nhaát, taêng voán caáp 1, coù theå baèng caùch: ƒ Taêng voán ñieàu leä. Voán ñieàu leä coù theå ñöôïc taêng thoâng qua vieäc xin caáp voán boå sung töø ngaân saùch nhaø nöôùc; thu hoài nôï toàn ñoïng, nôï ñaõ haïch toaùn ngoaïi baûng vaø ñaõ ñöôïc Nhaø nöôùc caáp nguoàn xöû lyù. ƒ Tích cöïc thöïc hieän quaù trình coå phaàn hoaù BIDV , khaån tröông hoaøn thaønh vieäc phaùt haønh coå phieáu laàn ñaàu ra coâng chuùng ñeå taêng voán trong giai ñoaïn 2007-2008. ƒ Taêng caùc quyõ ñöôïc tính vaøo voán caáp 1 nhö : Quyõ döï tröõ boå sung voán ñieàu leä, Quyõ döï phoøng taøi chính, Quyõ ñaàu tö phaùt trieån nghieäp vuï. Thöù hai, taêng voán caáp 2, coù theå baèng caùch: ƒ Tröôùc maét, coù theå thöïc hieän giaûi phaùp phaùt haønh traùi phieáu taêng voán caáp 2 ñeå taêng voán trong naêm 2007. ƒ Taêng trích laäp Quyõ döï phoøng chung. ƒ Toå chöùc ñaùnh giaù laïi taøi saûn coá ñònh. Ñaây laø giaûi phaùp coù theå thöïc hieän moät caùch chuû ñoäng, nhanh choùng maø laïi raát hieäu quaû trong vieäc taêng voán caáp 2 bôûi vì trong soá taøi saûn coá ñònh cuûa ngaân haøng thì taøi saûn coá ñònh döôùi daïng baát ñoäng saûn chieám moät tyû troïng khaù lôùn nhöng laâu nay BIDV laïi ít quan taâm ñeán vieäc ñaùnh giaù laïi. Theo cô cheá giaù thò tröôøng khi thöïc hieän ñaùnh giaù laïi, voán cuûa BIDV coù theå ñöôïc taêng leân ñaùng keå. 3.3.2. Giaûi phaùp veà quaûn trò taøi saûn nôï – taøi saûn coù. Thöù nhaát, BIDV caàn sôùm xaây döïng vaø ñöa vaøo hoaït ñoäng Uyû ban quaûn lyù taøi saûn nôï – taøi saûn coù. Hieän nay, BIDV chöa chính thöùc xaây döïng moät boä phaän naøo quaûn lyù veà maët naøy cuûa ngaân haøng trong khi yeâu caàu quaûn lyù taøi saûn nôï – taøi saûn coù laø moät yeâu caàu lôùn vaø caáp thieát cuûa moïi ngaân haøng noùi chung vaø cuûa BIDV noùi rieâng. 62 Nhieäm vuï cuûa Uyû ban quaûn lyù taøi saûn nôï – taøi saûn coù cuûa BIDV laø tính toaùn vaø ñeà xuaát caùc giôùi haïn veà ñaàu tö, giôùi haïn an toaøn veà khaû naêng thanh khoaûn, cheânh leäch kyø haïn thöïc teá, cheânh leäch laõi suaát, giôùi haïn chòu ruûi ro, giaùm saùt taêng tröôûng veà qui moâ tín duïng…ñeå naâng cao hieäu quaû kinh doanh cuûa toaøn heä thoáng ñoàng thôøi kieåm soaùt ñöôïc caùc ruûi ro coù theå xaûy ra cho ngaân haøng. Thöù hai, coù keá hoaïch cô caáu laïi taøi saûn coù theo höôùng taêng tyû troïng ñaàu tö phi tín duïng, tín duïng ngaén haïn, tín duïng cho vay doanh nghieäp vöøa vaø nhoû, doanh nghieäp FDI, doanh nghieäp saûn xuaát haøng xuaát khaåu; ñoàng thôøi cô caáu laïi taøi saûn nôï theo höôùng taêng tieàn göûi thanh toaùn cuûa caùc toå chöùc (thoâng qua hình thöùc ña daïng hoaù hình thöùc khuyeán maïi thu huùt voán ), taêng huy ñoäng daøi haïn (ñaëc bieät laø traùi phieáu, kyø phieáu ngaân haøng ) ñeå ñaûm baûo cheânh leäch kyø haïn (vôùi tín duïng daøi haïn ) ôû möùc chaáp nhaän ñöôïc. 3.3.3. Giaûi phaùp veà coâng taùc tín duïng Ñoái vôùi coâng taùc tín duïng, caùc giaûi phaùp ñöôïc ñeà ra khoâng ngoaøi muïc tieâu giaûm thieåu ruûi ro tín duïng cho ngaân haøng, naâng cao chaát löôïng tín duïng (ñeå giaûm thaát thoaùt do ruûi ro tín duïng gaây ra, giaûm caùc khoaûn nôï xaáu) ñoàng thôøi kieåm soaùt ñöôïc toác ñoä taêng tröôûng tín duïng (vì xu höôùng hieän nay caùc ngaân haøng caû trong vaø ngoaøi nöôùc ñeàu höôùng ñeán laø taêng daàn tyû troïng dòch vuï vaø caùc saûn phaåm phi tín duïng ) vì xeùt cho cuøng, tuy hoaït ñoäng tín duïng ñem laïi nguoàn thu chuû yeáu cho moät soá ngaân haøng trong ñoù coù BIDV (vôùi tyû troïng thu töø tín duïngï naêm 2006 chieám 76% toång nguoàn thu cuûa caû ngaân haøng) nhöng ñaây laø maûng kinh doanh tieàm aån nhieàu ruûi ro cuûa ngaân haøng . Ñeå ñaït ñöôïc caùc muïc tieâu treân, trong thôøi gian tôùi, BIDV caàn phaûi: ƒ Xaây döïng, raø soaùt danh muïc khaùch haøng (baùn buoân, baùn leû) ñònh kyø vaø xeáp loaïi khaùch haøng doanh nghieäp ñeå ñöa ra chính saùch khaùch haøng hieäu quaû. ƒ BIDV caàn quan taâm xaây döïng neàn khaùch haøng theo höôùng : thu huùt doanh nghieäp vöøa vaø nhoû hieäu quaû (ñaây laø nhoùm khaùch haøng ñaày tieàm naêng nhöng coù leõ BIDV ñaõ “boû queân” trong thôøi gian qua), doanh nghieäp coù voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi - FDI, doanh nghieäp saûn xuaát haøng xuaát khaåu. Coøn ñoái vôùi caùc doanh nghieäp lôùn (ñaây laø maûng khaùch haøng coù theå noùi laø “truyeàn thoáng” cuûa BIDV thì neân choïn loïc laïi nhöõng doanh nghieäp kinh doanh hieäu quaû, cung caáp caùc saûn phaåm thieát yeáu cho neàn kinh teá nhö ñieän, than, vaät lieäu xaây döïng, haøng khoâng… ; haïn cheá cho vay khoái giao thoâng, xaây döïng cô baûn (do thöïc teá cho thaáy tyû leä nôï xaáu töø khoái naøy raát cao, phaûi trích döï phoøng ruûi ro lôùn) 63 ƒ Xaây döïng vaø phaùt trieån heä thoáng baùn leû ( cho vay tieâu duøng, kinh doanh theû) ñeå vöøa phaùt trieån ñöôïc maûng khaùch haøng, vöøa ñaûm baûo taêng taøi saûn coù an toaøn ( vì cho vay caùc khaùch haøng nhoû, leû vaø ña daïng hoaù veà caùc loaïi hình dòch vuï seõ giuùp ngaân haøng phaân taùn ñöôïc ruûi ro tín duïng) ƒ Xaây döïng heä thoáng tính ñieåm tín duïng (credit scoring) ñeå thoáng nhaát tính ñieåm tín duïng tieâu duøng vaø tieát kieäm thôøi gian xöû lyù. Bôûi vì trong thôøi gian qua, tuy BIDV ñaõ xaây döïng cho mình moät heä thoáng tín ñieåm tín duïng (credit scoring) nhöng chæ aùp duïng cho caùc khaùch haøng laø doanh nghieäp, coøn maûng cho vay tieâu duøng chöa hoaëc ít ñöôïc trieån khai neân thöïc söï trong thôøi gian qua , do ñoù ngaân haøng chöa xaây döïng heä thoáng tính ñieåm cho maûng tín duïng naøy. 3.3.4. Giaûi phaùp phaùt trieån dòch vuï môùi ƒ Coù keá hoaïch xaây döïng vaø ñaåy maïnh dòch vuï tö vaán ñaàu tö vì ñaàu tö laø moät trong nhöõng theá maïnh voán coù cuûa BIDV trong thôøi gian qua. ƒ Trieån khai caùc saûn phaåm môùi nhö : xaây döïng trung taâm theû, sôùm cung caáp dòch vuï theû tín duïng cho cho haøng ; khaån tröông cung caáp nhieàu hôn nöõa dòch vuï thanh toaùn taïi caùc sieâu thò, cöûa haøng thoâng qua thieát bò thanh toaùn “taïi ñieåm baùn”-POS (Point of Sales) ƒ Xaây döïng trung taâm dòch vuï ngaân haøng qua ñieän thoaïi (BIDV Call Center 247) ñeå giaûi ñaùp thaéc maéc, tö vaán cho khaùch haøng veà caùc saûn phaåm , dòch vuï môùi vaø cuõ cuûa BIDV. ƒ Trong thôøi gian tôùi caïnh tranh giöõa caùc ngaân haøng ngaøy caøng gia taêng thì BIDV caàn xaùc ñònh cho mình moät höôùng ñi cuï theå, caù bieät hoaù treân cô sôû phaùt huy theá maïnh voán coù cuûa mình vaø ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu cuûa khaùch haøng luùc baáy giôø. Ngay baây giôø BIDV caàn xaây döïng thò tröôøng muïc tieâu, xaây döïng danh muïc saûn phaåm môùi ñaùp öùng kòp thôøi nhu caàu thò tröôøng ñoàng thôøi xaây döïng chieán löôït marketing cuï theå cho khaùch haøng cuûa thò tröôøng muïc tieâu ñoù. 3.3.5. Giaûi phaùp phaùt trieån coâng ngheä thoâng tin Trong thôøi gian tôùi, coâng ngheä thoâng tin tieáp tuïc laø lónh vöïc ñöôïc khai thaùc vaø öùng duïng nhieàu nhaát trong kinh teá. Caùc giaûi phaùp nhaèm hieän ñaïi hoaù vaø öùng duïng coâng ngheä trong caùc ngaønh kinh teá noùi chung vaø trong ngaønh ngaân haøng noùi rieâng khoâng nhöõng trôû thaønh nhu caàu caàn phaùt trieån maø coøn laø giaûi phaùp naâng cao tính caïnh tranh cuõng nhö ñaûm baûo söï toàn taïi cuûa moät doanh nghieäp. Trong quaù trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá, hôn bao giôø heát BIDV caàn xaùc ñònh ñaàu tö phaàn meàm laø quan troïng, mang tính quyeát ñònh ñeán hieäu quaû cuûa ñaàu tö coâng 64 ngheä thoâng tin vaø ñaåy maïnh hôn nöõa caùc giaûi phaùp thuoäc lónh vöïc coâng ngheä thoâng tin ñeå naâng cao khaû naêng caïnh tranh cuûa mình. Cuï theå trong thôøi gian tôùi, BIDV caàn phaùt trieån heä thoáng coâng ngheä thoâng tin theo 3 muïc tieâu cuï theå. Ñoù laø, phaùt trieån coâng ngheä thoâng tin nhaèm: ƒ Taêng naêng löïc cung öùng caùc saûn phaåm, dòch vuï vôùi chaát löôïng cao. ƒ Hoã trôï thoâng tin quaûn lyù kinh doanh lieân tuïc, kòp thôøi cho caùc caáp. ƒ Ñaûm baûo an toaøn cho heä thoáng khi vaän haønh Ñeå ñaït ñöôïc caùc muïc tieâu noùi treân, BIDV caàn trieån khai caùc bieän phaùp sau: Thöù nhaát, chuaån hoaù heä thoáng baùo caùo taïi Hoäi sôû chính vaø caùc chi nhaùnh treân cô sôû khai thaùc toái ña nguoàn thoâng tin taïi kho döõ lieäu. Sau ñoù mua phaàn meàm tính vaø laäp caùc baùo caùo vaøo cuoái moãi ngaøy/thaùng/quyù/naêm. Vì thöïc teá hieän nay cho thaáy soá lieäu cuûa caùc chi nhaùnh ñeàu ñöôïc caäp nhaät töï ñoäng vaøo cuoái ngaøy taïi Hoäi sôû chính. Treân cô sôû ñoù Hoäi sôû chính toå chöùc truyeàn caùc file soá lieäu cuûa caùc chi nhaùnh veà cho töøng chi nhaùnh. Chi nhaùnh laïi duøng soá lieäu cuûa caùc file naøy laøm baùo caùo göûi trôû veà Hoäi sôû chính moät laàn nöõa. Caùch vaän haønh nhö treân vöøa maát thôøi gian vöøa truøng laëp, theâm vieäc cho nhaân vieân, maø thoâng tin laïi khoâng ñöôïc caäp nhaät do thoâng tin phaûi qua quaù nhieàu coâng ñoaïn môùi ñöôïc xöû lyù. Thay vì Hoäi sôû chính chuyeån file veà cho caùc chi nhaùnh, roài laïi yeâu caàu caùc chi nhaùnh laøm baùo caùo göûi trôû laïi cho mình thì Hoäi sôû chính coù theå töï laøm baùo caùo hoaëc thueâ vieát moät phaàn meàm tính vaø laäp caùc baùo caùo ngay taïi Hoäi sôû chính vaøo cuoái moãi ngaøy sau khi ñaõ khoaù soå keá toaùn. Thöù hai, trong thôøi gian tôùi BIDV caàn xem xeùt, pheâ duyeät caùc ñeà aùn trang bò kyõ thuaät caàn thieát ñeå thöïc hieän keát noái caùc moâ ñun nghieäp vuï môùi (taøi khoaûn thaáu chi, thanh toaùn hoä, giao dòch töï ñoäng…) vôùi heä thoáng hieän haønh. Thaät ra caùc nghieäp vuï naøy ñaõ ñöôïc moät soá NHTMCP trieån khai töø laâu nhöng BIDV laïi chöa aùp duïng. Chính söï chaäm treã naøy laøm cho danh muïc caùc saûn phaåm dòch vuï taøi chính cuûa BIDV chöa phong phuù, ña daïng nhö caùc ngaân haøng noùi treân. Thôøi gian qua BIDV cuõng ñaõ xem xeùt vaø laäp ñeà aùn trang bò kyõ thuaät caàn thieát ñeå thöïc hieän caùc nghieäp vuï naøy nhöng ñeán nay caùc ñeà aùn vaãn chöa ñöôïc duyeät. 3.3.6. Giaûi phaùp veà moâ hình toå chöùc maïng löôùi vaø keânh phaân phoái. Hieän nay, BIDV coù 79 chi nhaùnh caáp 1, 03 Sôû giao dòch vôùi hôn 140 ñieåm giao dòch. Trong thôøi gian tôùi, khi Vieät Nam ñaõ gia nhaäp WTO, caùnh cöûa hoäi nhaäp cuûa ta ñaõ roäng theâm thì cô hoäi hoaø nhaäp vôùi neàn kinh teá theá giôùi cuûa nöôùc ta ñaõ tieán theâm moät böôùc. Luùc ñoù, neàn kinh teá chuùng ta thaät söï soâi ñoäng, caùc giao dòch taøi chính dieãn ra trong vaø ngoaøi nöôùc ngaøy moät ña daïng, thanh toaùn quoác teá, 65 hoaït ñoäng chuyeån tieàn ra vaø vaøo nöôùc dieãn ra raát thöôøng xuyeân. Khaùch haøng cuûa ngaân haøng seõ khoâng nhöõng laø caùc khaùch haøng trong nöôùc maø coøn coù boä phaän khaùch quoác teá . Ñeå ñaùp öùng yeâu caàu naøy cuõng nhö ñeå naâng cao khaû naêng caïnh tranh cuûa mình, BIDV caàn phaùt trieån heä thoáng maïng löôùi vaø keânh phaân phoái theo höôùng: ƒ Xaây döïng caùc kios, ñieåm giao dòch töï ñoäng (auto-bank) taïi caùc trung taâm thöông maïi, caùc thaønh phoá lôùn. ƒ Xaây döïng keânh phaân phoái ñieän töû (heä thoáng internet/phone/sms banking) chuyeân nghieäp, hieän ñaïi vaø ñaûm baûo an toaøn taøi khoaûn, baûo maät thoâng tin. ƒ Chuù troïng phaùt trieån heä thoáng keânh phaân phoái nöôùc ngoaøi ( chaúng haïn nhö thieát laäp vaên phoøng ñaïi dieän taïi Myõ, Singapore…) hoaëc coâng ty con taïi Hoa Kyø vaø caùc quoác gia khaùc. Vieäc naøy vöøa mang tính chieán löôït (môû roäng maïng löôùi hoaït ñoäng) vöøa mang tính hoã trôï nhöõng hoaït ñoäng kinh doanh ñaëc bieät laø caùc hoaït ñoäng höôùng ngoaïi cuûa BIDV vì muïc ñích thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaø hoã trôï khaùch haøng doanh nghieäp. 3.3.7. Giaûi phaùp veà coâng taùc kieåm toaùn noäi boä Xuaát phaùt töø thöïc teá coâng taùc kieåm toaùn noäi boä laø khaâu heát söùc quan troïng trong ngaønh ngaân haøng vì noù coù taùc duïng ngaên ngöøa, phaùt hieän vaø xöû lyù kòp thôøi caùc ruûi ro coù theå xaûy ra trong ngaân haøng ( ruûi ro tín duïng, ruûi ro thaát thoaùt taøi saûn cuûa ngaân haøng noùi chung ) moät caùch khaùch quan hay chuû quan (caùc haønh vi truïc lôïi, coá yù laøm traùi, gian laän trong ngaân haøng) ñoàng thôøi coâng taùc kieåm toaùn noäi boä cuõng giuùp ngaân haøng chuaån hoaù ñöôïc chaát löôïng caùc dòch vuï cung caáp theo moät qui trình kieåm soaùt noäi boä nghieâm ngaët. Coâng taùc kieåm toaùn noäi boä vôùi nhöõng chöùc naêng nhieäm vuï noùi treân giuùp ngaân haøng giaûm thaát thoaùt do caùc ruûi ro coù theå xaûy ra, ñieàu naøy ñoàng nghóa vôùi vieäc giaûm chi phí trong quaù trình hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng, giuùp ngaân haøng gia taêng lôïi nhuaän, giaùn tieáp giuùp ngaân haøng naâng cao khaû naêng caïnh tranh cuûa mình. Song trong thöïc teá taïi BIDV, boä phaän kieåm toaùn noäi boä tuy ñaõ ñöôïc thaønh laäp song chöa thöïc hieän ñöôïc caùc chöùc naêng voán coù noùi treân cuûa noù maø chæ döøng laïi ôû vieäc laäp caùc baùo caùo kieåm toaùn noäi boä ñònh kyø theo qui ñònh cuûa Hoäi sôû ; caùn boä kieåm toaùn noäi boä phaûi laø caùc chuyeân gia ngaân haøng gioûi, am töôøng caùc lónh vöïc hoaït ñoäng trong ngaân haøng thì môùi coù theå phaùt huy ñöôïc vai troø laø ngöôøi phaùt hieän vaø xöû lyù kòp thôøi caùc ruûi ro coù theå xaûy ra trong ngaân haøng song hieän taïi cuûa BIDV ñaây chæ laø moät boä phaän nhaân vieân ngaân haøng chöa ñuû “ñoä chín” ñeå laøm coâng taùc naøy. Nhö vaäy, coâng taùc kieåm toaùn noäi boä trong ngaân haøng laø boä phaän coù vai troø quan troïng trong muïc tieâu naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaân haøng . Laøm toát 66 coâng taùc kieåm toaùn noäi boä cuõng giuùp BIDV naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa mình ñaëc bieät laø trong xu theá hoäi nhaäp. Vaäy trong thôøi gian tôùi, BIDV caàn trieån khai giaûi phaùp naøo ñeå ñaït muïc tieâu noùi treân? Döôùi ñaây laø moät soá giaûi phaùp ñeà xuaát: ƒ Tuyeån choïn, boå nhieäm caùn boä ngaân haøng gioûi vaøo vò trí nhaân vieân kieåm toaùn noäi boä vaø coù keá hoaïch cöû caùc nhaân vieân naøy ñi hoïc theâm caùc lôùp kieåm toaùn noäi boä do caùc coâng ty kieåm toaùn ñoäc laäp toå chöùc. ƒ Ñoái vôùi töøng lónh vöïc hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng (nhö tín duïng, dòch vuï, thanh toaùn quoác teá hay thanh toaùn trong nöôùc …) caàn xaây döïng baèng vaên baûn caùc qui trình cuï theå. Trong moãi qui trình naøy keát hôïp kheùo leùo moät hay nhieàu choát kieåm soaùt noäi boä ñeå nhaân vieân kieåm toaùn noäi boä coù theå deã daøng kieåm tra vaø taùc nghieäp. Nhö vaäy, vieäc xaây döïng baèng vaên baûn caùc qui trình cuï theå cho töøng lónh vöïc hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng vöøa chuaån hoaù ñöôïc chaát löôïng caùc saûn phaåm dòch vuï vöøa haïn cheá ñöôïc ruûi ro cho ngaân haøng do khaâu kieåm tra noäi boä ñaõ ñöôïc thieát laäp hieäu quaû. ƒ Xaùc ñònh caùc haïn möùc ruûi ro, caùc giôùi haïn hoaït ñoäng cho toaøn ngaønh, cho töøng lónh vöïc , cho töøng ñôn vò thaønh vieân vaø cho töøng caùn boä nghieäp vuï trong töøng giai ñoaïn töông öùng . ƒ Xaây döïng vaø ban haønh soå tay kieåm toaùn noäi boä, coâng khai caùc coâng taùc kieåm tra, kieåm toaùn noäi boä trong heä thoáng BIDV. ƒ Xaây döïng keá hoaïch kieåm toaùn mang tính baét buoäc, baøi baûn ñoàng thôøi taêng cöôøng coâng taùc kieåm tra, kieåm soaùt noäi boä theo ñònh kyø vaø ñoät xuaát. 3.3.8. Giaûi phaùp phaùt trieån nguoàn nhaân löïc Khoâng phaûi ngaãu nhieân maø laâu nay caùc doanh nghieäp ñaëc bieät laø caùc doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi luoân xem yeáu toá con ngöôøi laø moät nguoàn löïc cuûa doanh nghieäp, coù vai troø quan troïng quyeát ñònh söï phaùt trieån ñi leân hay söï dieät vong cuûa moät doanh nghieäp, moät ñôn vò kinh doanh noùi chung. Vaø ñieàu naøy ñaõ ñöôïc chöùng minh trong moâi tröôøng kinh doanh thöïc tieãn. Do ñoù, coù theå noùi yeáu toá con ngöôøi laø nguoàn löïc heát söùc quan troïng trong doanh nghieäp. Ñaëc bieät trong xu theá hoäi nhaäp, nhaân toá con ngöôøi caøng phaûi xem troïng hôn bao giôø heát. Nhaän thöùc ñöôïc taàm quan troïng cuûa vieäc phaùt trieån nguoàn nhaân löïc, trong thôøi gian tôùi BIDV caàn phaûi laøm gì ñeå naâng cao hôn nöõa chaát löôïng nguoàn nhaân löïc cuõng nhö khai thaùc heát ñöôïc tieàm naêng to lôùn naøy? Xuaát phaùt töø thöïc teá chaát löôïng nguoàn nhaân löïc cuûa BIDV chöa mang tính caïnh tranh so vôùi caùc NHTMCP hoaëc moät soá ngaân haøng khaùc; cô cheá öu ñaõi veà tieàn löông, khen thöôûng ñoái vôùi caùn boä gioûi chöa thoaû ñaùng. Trong thôøi gian tôùi, BIDV caàn xem xeùt vaø trieån khai moät soá giaûi phaùp sau: 67 ƒ Xaùc ñònh nhoùm caùn boä laõnh ñaïo, caùn boä chuû choát göûi ñi ñaøo taïo taïi nöôùc ngoaøi theo caùc chöông trình, noäi dung BIDV ñang thöïc hieän hay caùc chöông trình, noäi dung BIDV caàn ñaåy maïnh. ƒ Ñoái vôùi caùc saûn phaåm môùi BIDV döï ñònh trieån khai trong töông lai ñeå ña daïng hoaù danh muïc saûn phaåm dòch vuï vaø ñaùp öùng kòp thôøi nhu caàu thò tröôøng thì coù phöông aùn thueâ chuyeân gia nöôùc ngoaøi ñeå xaây döïng, quaûn lyù, ñaøo taïo vaø chuyeån giao chöông trình phaàn meàm vaø caùch söû duïng. ƒ Hieän taïi, BIDV ñaõ coù trung taâm ñaøo nhöng trong thôøi gian qua trung taâm chöa phaùt huy ñöôïc vai troø ñaøo taïo vaø ñaøo taïo naâng cao cho caùn boä coâng nhaân vieân trong heä thoáng BIDV. Vì vaäy, vieäc saép xeáp, toå chöùc laïi trung taâm vaø ñaàu tö theâm cho trung taâm trong thôøi gian tôùi laø thaät söï caàn thieát. Ñònh höôùng söï phaùt trieån cuûa trung taâm laø ñaøo taïo vaø ñaøo taïo naâng cao cho caùn boä. Trong ñoù chöông trình ñaøo taïo phaûi ñöôïc xaây döïng caäp nhaät vaø hoaøn thieän, caùn boä ñaøo taïo phaûi laø caùc chuyeân gia ñaàu ngaønh coù kinh nghieäm vaø kyõ naêng truyeàn ñaït nhöng khoâng nhaát thieát phaûi laø caùn boä cuûa ngaân haøng. BIDV coù theå thueâ chuyeân gia trong vaø ngoaøi nöôùc, caùn boä giaûng daïy cuûa moät soá tröôøng ñaïi hoïc chuyeân ngaønh taøi chính- ngaân haøng ñeå ñaûm nhaän nhieäm vuï naøy. ƒ Ñoái vôùi töøng lónh vöïc hoaït ñoäng, töøng saûn phaåm, dòch vuï môùi… ngaân haøng neân trieån khai xaây döïng vaø coù keá hoaïch ñaøo taïo, boài döôõng moät ñoäi nguõ chuyeân gia gioûi xuoáng töøng chi nhaùnh. Ñoäi nguõ chuyeân gia naøy khoâng nhöõng tham gia tröïc tieáp vaøo caùc hoaït ñoäng kinh doanh cuûa ngaân haøng maø coøn coù nhieäm vuï tö vaán, huaán luyeän cho caùc nhaân vieân khaùc , höôùng xöû lyù nhöõng giao dòch phöùc taïp, nhöõng giao dòch gaëp söï coá … ƒ Veà cô cheá ñaõi ngoä nhaân vieân, trong thôøi gian tôùi BIDV caàn coù chính saùch hoã trôï, taïo ñieàu kieän cho nhaân vieân ñi hoïc moät caùch toát nhaát. Ñoái vôùi nhaân vieân gioûi caàn coù caùc cheá ñoä khuyeán khích, khen thöôûng kòp thôøi (veà cheá ñoä tieàn löông, cô hoäi thaêng tieán, quyeàn mua coå phieáu öu ñaõi …) ñeå nhaân vieân ngaøy caøng gaén boù hôn vôùi ngaân haøng vaø ra söùc phaán ñaáu vì muïc tieâu chung cuûa ngaân haøng. Caùc giaûi phaùp ñaõ trình baøy treân ñaây caàn phaûi ñöôïc tieán haønh trieån khai ñoàng boä thì môùi coù theå ñem laïi keát quaû toát nhaát. Bôûi vì trong soá caùc giaûi phaùp treân thì khoâng theå noùi giaûi phaùp naøy quan troïng hôn giaûi phaùp kia, giaûi phaùp naøy caàn phaûi ñöôïc trieån khai tröôùc giaûi phaùp kia…do giöõa chuùng coù moái quan heä höõu cô vôùi nhau, boå sung cho nhau. Ví duï caùc giaûi phaùp veà phaùt trieån maïng löôùi ñeà xuaát vieäc nhö xaây döïng caùc kios, ñieåm giao dòch töï ñoäng (auto-bank) taïi caùc trung taâm thöông maïi, caùc thaønh phoá lôùn hay thaønh laäp caùc keânh phaân phoái ñieän töû (heä thoáng internet/phone/sms banking) chuyeân nghieäp, hieän ñaïi . Nhöng caùc giaûi phaùp naøy chæ ñöôïc thöïc hieän khi ta trieån khai caùc giaûi phaùp veà phaùt trieån coâng 68 ngheä thoâng tin (xem xeùt, pheâ duyeät caùc ñeà aùn trang bò kyõ thuaät caàn thieát ñeå thöïc hieän keát noái caùc moâ ñun nghieäp vuï môùi (theû tín duïng, POS) vôùi heä thoáng hieän haønh…. Trong thôøi gian tôùi, beân caïnh vieäc trieån khai caùc giaûi phaùp noùi treân, BIDV caàn coù keá hoaïch, chieán löôïc nghieân cöùu kyõ ñaëc ñieåm, xu höôùng bieán ñoäng cuûa thò tröôøng , chieán löôïc hoaït ñoäng cuûa caùc ñoái thuû ñeå coù caùc ñieàu chænh kòp thôøi, thích hôïp vôùi tình hình môùi. Töø ñoù xaây döïng hoaëc thay ñoåi phuø hôïp caùc chính saùch caïnh tranh cuûa BIDV trong moái töông quan vôùi caùc ñoái thuû caïnh tranh treân thò tröôøng . Coâng vieäc naøy BIDV neân giao cho Ban Keá hoaïch phaùt trieån cuûa BIDV thöïc hieän ( hieän nay Ban Keá hoaïch phaùt trieån cuûa BIDV ñaõ nghieân cöùu ñeán vaán ñeà naøy ). 69 KEÁT LUAÄN Luaän vaên thaïc só ñeà taøi “Giaûi phaùp naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaân haøng Ñaàu tö vaø Phaùt trieån Vieät Nam trong xu theá hoäi nhaäp” ñaõ thöïc hieän ñöôïc caùc noäi dung cô baûn sau: nghieân cöùu vaán ñeà mang tính lyù thuyeát lieân quan ñeán ñeà taøi nhö khaùi quaùt veà naêng löïc caïnh tranh cuûa NHTM vaø heä thoáng NHTM Vieät nam trong boái caûnh hoäi nhaäp. Sau ñoù, lieân heä phaân tích vôùi tình hình thöïc traïng cuûa BIDV trong xu theá hoäi nhaäp trong moái töông quan so saùnh vôùi caùc NHTM khaùc hoaït ñoäng treân laõnh thoå Vieät Nam . Töø ño,ù ruùt ra ñaâu laø ñieåm maïnh, ñaâu laø ñieåm yeáu cuûa BIDV trong hieän taïi; thôøi kyø hoäi nhaäp ñaõ môû ra cho BIDV nhöõng cô hoäi naøo vaø ñaët BIDV trong nhöõng thaùch thöùc naøo… Töø söï nghieân cöùu vaán ñeà mang tính lyù thuyeát keát hôïp vôùi nhöõng phaân tích cuûa tình hình hieän taïi cuûa BIDV, taùc giaû ñaõ ñeà xuaát moät soá giaûi phaùp nhaèm “naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa BIDV “ trong thôøi kyø hoäi nhaäp treân cô sôû phaùt huy theá maïnh, khaéc phuïc ñieåm yeáu, taän duïng cô hoäi ñeå vöôït qua thaùch thöùc. Vôùi nhöõng noäi dung chính treân, luaän vaên ñaõ cô baûn hoaøn thaønh muïc tieâu nghieân cöùu. Song trong quaù trình thöïc hieän ñeà taøi khoù traùnh khoûi nhöõng thieáu soùt. Taùc giaû mong nhaän ñöôïc söï goùp yù cuûa ñoäc giaû ñeå boå sung cho luaän vaên hoaøn thieän hôn. Cuoái cuøng, taùc giaû xin baøy toû loøng bieát ôn chaân thaønh ñeán taäp theå Quí thaày coâ khoa Sau ñaïi hoïc Tröôøng Ñaïi hoïc Kinh teá TP.HCM giaûng daïy taùc giaû trong suoát thôøi gian qua vaø ñaëc bieät laø thaày giaùo PGS,TS Nguyeãn Ñaêng Dôøn ñaõ taän tình höôùng daãn, giuùp ñôõ taùc giaû hoaøn thaønh luaän vaên treân. Moät laàn nöõa xin chaân thaønh caûm ôn! 70 PHUÏ LUÏC KEÁ HOAÏCH COÅ PHAÀN HOAÙ BIDV 1.Muïc tieâu Muïc tieâu cuûa chöông trình coå phaàn hoaù BIDV laø: Nhaèm xaây döïng BIDV trôû thaønh moät ngaân haøng ña sôû höõu, kinh doanh ña lónh vöïc, coù vò theá haøng ñaàu taïi Vieät Nam, hoaït ñoäng theo thoâng leä quoác teá, chaát löôïng ngang taàm vôùi caùc ngaân haøng tieân tieán trong khu vöïc Ñoâng Nam AÙ. Minh baïch hoaù vaø naâng cao naêng löïc taøi chính , giaûi quyeát trieät ñeå vaán ñeà nôï xaáu, thuùc ñaåy khaû naêng sinh lôøi, phaùt trieån kinh doanh moät caùch beàn vöõng. Taïo ra aùp löïc caûi caùch maïnh meõ trong moïi hoaït ñoäng cuûa BIDV, kieän toaøn moâ hình toå chöùc , taïo ra cô caáu quaûn trò ñieàu haønh hieäu quaû, hieän ñaïi hoaù coâng ngheä, phaùt trieån nguoàn nhaân löïc theo chuaån möïc khu vöïc vaø quoác teá ñeå naâng cao söùc caïnh tranh , ñaùp öùng hoäi nhaäp saâu vaøo neàn kinh teá quoác teá . 2.Yeâu caàu Ña daïng hoaù hình thöùc sôû höõu nhaèm naâng cao naêng löïc quaûn lyù vaø hieäu quaû hoaït ñoäng. Xaùc ñònh giaù trò doanh nghieäp moät caùch ñaàu ñuû, chính xaùc , coù tính caïnh tranh cao theo nguyeân taéc thò tröôøng, ñoàng thôøi ñaûm baûo dieãn ra an toaøn, khoâng gaây bieán ñoäng tieâu cöïc ñeán hoaït ñoäng ngaân haøng noùi chung vaø cuûa BIDV noùi rieâng. Thu huùt söï tham gia goùp voán, taän duïng kinh nghieäm quaûn lyù, öùng duïng coâng ngheä, tieáp caän tieâu chuaån kinh doanh hieän ñaïi cuûa moät soá coå ñoâng chieán löôïc nöôùc ngoaøi cuõng nhö huy ñoäng ñöôïc voán cuûa caùc nhaø ñaàu tö trong nöôùc thuoäc moïi thaønh phaàn kinh teá. Hình thaønh nhoùm chính saùch ñoäng löïc ñoái vôùi ngöôøi lao ñoäng thoâng qua caùc chính saùch öu tieân mua, naém giöõ coå phieáu öu ñaõi , quyeàn mua coå phieáu , chính saùch ñaõi ngoä , tieàn löông , thu nhaäp; chính saùch ñaøo taïo vaø boài döôõng trình ñoä cho ngöôøi lao ñoäng; chính saùch thu huùt nhaân taøi… 3.Hình thöùc, ñoái töôïng mua coå phaàn Giöõ nguyeân voán Nhaø nöôùc hieän coù taïi BIDV, phaùt haønh coå phieáu thu huùt theâm voán. Trong giai ñoaïn ñaàu, tyû leä coå phaàn cuûa Nhaø nöôùc seõ chieám 70% vaø 71 ñeán giai ñoaïn hai, tyû leä coå phaàn cuûa Nhaø nöôùc seõ giaûm xuoáng nhöng khoâng thaáp hôn 51%. Caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi: tuaân thuû qui ñònh hieän haønh veà tyû leä tham gia goùp voán cuûa nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi trong caùc doanh nghieäp coå phaàn.BIDV seõ löïa choïn töø 2 coå ñoâng nöôùc ngoaøi trôû leân, trong ñoù coù moät nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi laø coå ñoâng chieán löôïc. Nhaø ñaàu tö trong nöôùc (phaùp nhaân vaø theå nhaân): sôû höõu phaàn voán coøn laïi theo qui ñònh cuûa Nhaø nöôùc (sau khi tính toaùn xaùc ñònh cuï theå tyû leä goùp voán cuûa Nhaø nöôùc vaø nhaø ñaàu tö chieán löôïc nöôùc ngoaøi) Coå phaàn hoaù gaén vôùi nieâm yeát treân thò tröôøng chöùng khoaùn trong vaø ngoaøi nöôùc. 4.Loä trình coå phaàn hoaù vaø nieâm yeát ƒ Löïa choïn tö vaán coå phaàn hoaù: quí II /2007 ƒ Xaây döïng phöông aùn coå phaàn hoaù, xaùc ñònh giaù trò doanh nghieäp, löïa choïn coå ñoâng chieán löôïc: quí III/2007 ƒ Phaùt haønh coå phieáu laàn ñaàu (IPO): quí IV/2007 ƒ Nieâm yeát coå phieáu treân thò tröôøng chöùng khoaùn Vieät Nam: 6 thaùng ñaàu naêm 2008 ƒ Tích cöïc hoaøn thieän caùc ñieàu kieän ñeå nieâm yeát treân thò tröôøng chöùng khoaùn quoác teávaøo thôøi gian thích hôïp. 72 DANH MUÏC TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 1. BIDV , Baùo caùo thöôøng nieân BIDV naêm 2002, 2003, 2004, 2005, 2006; 2. Boä Thöông maïi ( 2004), Kieán thöùc cô baûn veà hoäi nhaäp kinh teá quoác teá 3. Caùc wedsite:www.sbv.gov.vn, www.mof.gov.vn, www.bidv.com.vn, 4. Frederic . S . Miskhin, Tieàn teä ngaân haøng, thò tröôøng taøi chính, Ñaïi hoïc kinh teá quoác daân (bieân dòch), NXB Khoa hoïc vaø kyõ thuaät, 5. Leâ Ñình Haïc, Luaän aùn tieán só ñeà taøi: “Naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc NHTM Vieät nam trong ñieàu kieän hoäi nhaäp kinh teá quoác teá”, 2003 6. Micheal E.Porter , Chieán löôït caïnh tranh (1996), NXB Khoa hoïc vaø Kyõ thuaät Haø Noäi 7. PGS. TS Nguyeãn Ñaêng Dôøn, 2003, Tín duïng- Ngaân haøng, NXB Thoáng keâ. 8. Qui ñònh soá 493/2005/QÑ-NHNN cuûa Thoáng ñoác Ngaân haøng Nhaø nöôùc Vieät Nam veà phaân loaïi nôï, trích laäp vaø söû duïng 9. Quoác hoäi nöôùc Coäng hoaø XHCN Vieät Nam, 1998, Luaät caùc TCTD , NXB Chính trò Quoác gia. 10. Quyeát ñònh 811 cuûa Toång Giaùm ñoác Ngaân haøng Ñaàu tö vaø Phaùt trieån Vieät Nam veà Quy trình Thaåm ñònh döï aùn ñaàu tö. 11. Taïp chí Ngaân haøng (caùc soá xuaát baûn naêm 2005, 2006) 12. Thôøi baùo kinh teá (caùc soá xuaát baûn naêm 2005, 2006). 13. Trung taâm Kinh teá quoác teá, Coâng ty TNHH Tö vaán Eskinomics vaø Vietbib, Hoäi nhaäp quoác teá cuûa heä thoáng ngaân haøng ( 2005) 14. Trung taâm ñaøo taïo hieäp hoäi ngaân haøng Vieät nam (2006), Kieán thöùc hoäi nhaäp kinh teá quoác teá, 15. TS Hoà Dieäu (chuû bieân), Caùc ñònh cheá taøi chính, 1998, NXB Thoáng keâ, 16. Vaên kieän Ñaïi hoäi Ñaûng laàn thöù IX (2001), laàn thöù X (2006) 17. Vieän nghieân cöùu khoa hoïc ngaân haøng , 2003, Nhöõng thaùch thöùc cuûa NHTM Vieät Nam trong caïnh tranh vaø hoäi nhaäp quoác teá , NXB Thoáng keâ Haø Noäi, 18. Quoác hoäi nöôùc Coäng hoaø XHCN Vieät Nam, Hieäp ñònh thöông maïi Vieät Nam – Hoa Kyø, ._.