Nâng cao khả năng tiếp cận tín dụng Ngân hàng Phát triển khu vực kinh tế tư nhân trên địa bàn TP.HCM

Tài liệu Nâng cao khả năng tiếp cận tín dụng Ngân hàng Phát triển khu vực kinh tế tư nhân trên địa bàn TP.HCM: ... Ebook Nâng cao khả năng tiếp cận tín dụng Ngân hàng Phát triển khu vực kinh tế tư nhân trên địa bàn TP.HCM

pdf112 trang | Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 1170 | Lượt tải: 0download
Tóm tắt tài liệu Nâng cao khả năng tiếp cận tín dụng Ngân hàng Phát triển khu vực kinh tế tư nhân trên địa bàn TP.HCM, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
1 MUÏC LUÏC Lôøi môû ñaàu Chöông I: LYÙ LUAÄN CHUNG VEÀ KINH TEÁ TÖ NHAÂN VAØ VAÁN ÑEÀ TÍN DUÏNG NGAÂN HAØNG ÑOÁI VÔÙI SÖÏ PHAÙT TRIEÅN KHU VÖÏC KINH TEÁ TÖ NHAÂN I.1 Toång quan veà khu vöïc kinh teá tö nhaân .................................................... 1 I.1.1 Khaùi nieäm chung veà doanh nghieäp .................................................... 1 I.1.2 Khaùi nieäm chung veà doanh nghieäp ngoaøi quoác doanh ...................... 2 I.1.3 Söï caàn thieát phaùt trieån khu vöïc kinh teá tö nhaân trong neàn kinh teá thò tröôøng ñònh huôùng XHCN ôû Vieät Nam............................................ 4 I.2 Toång quan veà tín duïng ngaân haøng ........................................................... 9 I.2.1 Söï caàn thieát phaûi naâng cao khaû naêng tieáp caän tín duïng ngaân haøng ñoái vôùi khu vöïc kinh teá tö nhaân................................................................ 9 I.2.2 Ngaân haøng thöông maïi......................................................................12 I.2.2.1 Khaùi nieäm NHTM..................................................................12 I.2.2.2 Nghieäp vuï cuûa NHTM ...........................................................13 I.2.3 Tín duïng ngaân haøng thöông maïi .......................................................16 I.2.3.1 Khaùi nieäm ..............................................................................16 I.2.3.2 Vai troø ....................................................................................17ø I.2.3.3 Phaân loaïi ................................................................................18 I.2.3.4 Taêng tröôûng tín duïng vaø chaát löôïng tín duïng.........................19 2 Chöông II: THÖÏC TRAÏNG PHAÙT TRIEÅN KINH TEÁ TÖ NHAÂN VAØ TÌNH HÌNH TIEÁP CAÄN NGUOÀN VOÁN TÍN DUÏNG NGAÂN HAØNG TREÂN ÑÒA BAØN TP.HCM II.1 Thöïc traïng hoaït ñoäng cuûa khu vöïc kinh teá tö nhaân ........................... 22 II.1.1 Nhöõng thaønh töïu ñaït ñöôïc trong thôøi gian qua ................................22 II.1.1.1 Ñoùng goùp vaøo taêng tröôûng GDP vaø chuyeån dòch cô caáu kinh teá cuûa thaønh phoá .................................................................22 II.1.1.2 Huy ñoäng moïi nguoàn voán ñaàu tö phaùt trieån .........................25 II.1.1.3 Ñoùng goùp to lôùn cho ngaân saùch ............................................28 II.1.1.4 Taïo vieäc laøm cho ngöôøi lao ñoäng .........................................29 II.1.1.5 Phaùt trieån kinh teá ñoái ngoaïi .................................................30 II.1.1.6 Quan heä saûn xuaát phuø hôïp vôùi löïc löôïng saûn xuaát ..............30 II.1.2 Nhöõng haïn cheá chuû yeáu cuûa khu vöïc kinh teá tö nhaân treân ñòa baøn Thaønh phoá Hoà Chí Minh ...........................................................................31 II.2 Tình hình tieáp caän nguoàn voán tín duïng ngaân haøng cuûa khu vöïc kinh teá tö nhaân .................................................................................................. 37 II.2.1 Nhöõng keát quaû ñaït ñöôïc trong thôøi gian qua ...................................37 II.2.1.1 Vaán ñeà huy ñoäng voán cuûa heä thoáng ngaân haøng thöông maïi 37 II.2.1.2 Vaán ñeà cho vay tín duïng ñoái vôùi khu vöïc kinh teá ngoaøi quoác doanh................................................................................................. 38 II.2.1.2.1 Cô cheá cho vay ngaøy caøng thoâng thoaùng .............38 II.2.1.2.2 Khaû naêng tieáp caän tín duïng ngaân haøng ngaøy caøng cao........................................................................................44 II.2.2 Nhöõng haïn cheá cuûa tín duïng ngaân haøng ñoái vôùi söï phaùt trieån kinh teá ngoaøi quoác doanh ..............................................................................49 3 II.2.3 Nguyeân nhaân toàn tai ........................................................................54 II.2.3.1 Veà phía doanh nghieäp...........................................................54 II.2.3.2 Veà phía ngaân haøng ...............................................................58 II.2.3.3 Veà phía Nhaø nöôùc.................................................................64 Chöông III: GIAÛI PHAÙP NAÂNG CAO KHAÛ NAÊNG TIEÁP CAÄN TÍN DUÏNG NGAÂN HAØNG PHAÙT TRIEÅN KINH TEÁ TÖ NHAÂN TREÂN ÑÒA BAØN TP.HCM III.1 Caùc vaán ñeà ñaët ra khi phaùt trieån khu vöïc kinh teá tö nhaân .............. 66 III.2 Giaûi phaùp naâng cao khaû naêng tieáp caän tín duïng ngaân haøng ñoái vôùi khu vöïc kinh teá tö nhaân ........................................................................ 69 III.2.1 Giaûi phaùp töø phía doanh nghieäp .....................................................70 III.2.2 Giaûi phaùp töø phía ngaân haøng ..........................................................76 II.2.2.1 Naâng cao khaû naêng huy ñoäng voán ........................................76 II.2.2.2 Môû roäng TDNH ñoái vôùi DNNQD.........................................77 III.2.3 Giaûi phaùp töø phía Nhaø nöôùc ..........................................................91 Keát luaän Taøi lieäu tham khaûo. 4 LÔØI MÔÛ ÑAÀU 1. Söï caàn thieát cuûa ñeà taøi Ñeå tieán haønh nhanh söï nghieäp coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù caàn huy ñoäng toái ña caùc thaønh phaàn kinh teá tham gia, trong ñoù coù thaønh phaàn kinh teá ngoaøi quoác doanh laø moät taát yeáu khaùch quan vaø ñaây laø moät boä phaän caáu thaønh khoâng theå thieáu ñöôïc trong neàn kinh teá nöôùc ta cuõng nhö caùc nöôùc treân theá giôùi. Phaùt trieån kinh teá tö nhaân goùp phaàn giaûi phoùng moïi löïc löôïng saûn xuaát, huy ñoäng khai thaùc caùc tieàm löïc doài daøo veà voán, kinh nghieäm quaûn lyù, ngaønh ngheà truyeàn thoáng... thuùc daåy taêng tröôûng kinh teá, phaùt trieån ñaát nöôùc. Nhöõng noã löïc cuûa khu vöïc kinh teá tö nhaân trong thôøi gian qua ôû nöôùc ta ñaõ vaø ñang goùp phaàn xaây döïng quan heä saûn xuaát môùi phuø hôïp, thuùc ñaåy löïc löôïng saûn xuaát phaùt trieån, thöïc hieän coâng baèng xaõ hoäi. Tuy vaäy caùc doanh nghieäp ngoaøi quoác doanh hieän nay gaëp raát nhieàu khoù khaên vaø khoù khaên lôùn nhaát laø vaán ñeà veà voán. Vaán ñeà thieáu voán ñeå saûn xuaát vaø môû roäng saûn xuaát kinh doanh laø hieän töôïng phoå bieán ñoái vôùi toaøn boä caùc DNNQD hieän nay vaø ñöôïc coi laø moät trong nhöõng raøo caûn lôùn nhaát ñeán söï phaùt trieån doanh nghieäp. Caùc NHTM vôùi khaû naêng cung öùng voán tín duïng oån ñònh, maïnh vaø möùc laõi suaát phuø hôïp luoân laø nôi maø caùc doanh nghieäp mong ñôïi nhaän ñöôïc söï hoã trôï. Song, treân thöïc teá khoâng phaûi doanh nghieäp naøo cuõng ñöôïc taøi trôï ñuû nguoàn voán tín duïng töø caùc NHTM ñeå ñaùp öùng nhu caàu kinh doanh cuûa mình. Chính vì vaäy, nhu caàu voán tín duïng cuûa caùc DNNQD ñang trôû thaønh vaán ñeà maø nhieàu ngöôøi vaø xaõ hoäi quan taâm trong gian ñoaïn hieän nay. Vôùi mong muoán tìm hieåu nguyeân nhaân daãn ñeán vieäc khoù tieáp caän nguoàn voán tín duïng töø caùc NHTM vaø vieäc ñöa ra giaûi phaùp nhaèm thuùc ñaåy caùc NHTM môû roäng cho vay voán tín duïng maø vaãn ñaûm baûo naâng cao chaát löôïng 5 tín duïng ñoái vôùi caùc DNNQD, hoïc vieân maïnh daïn choïn ñeà taøi “ Phaùt trieån kinh teá tö nhaân töø giaûi phaùp naâng cao khaû naêng tieáp caän nguoàn voán ngaân haøng treân ñòa baøn Thaønh phoá Hoà Chí Minh” ñeå nghieân cöùu. 2. Muïc ñích cuûa luaän vaên Luaän vaên nhaèm ñeán caùc muïc ñích sau: Thöù nhaát: nghieân cöùu lyù luaän chung veà caùc loaïi hình kinh teá thuoäc khu vöïc kinh teá tö nhaân vaø caùc lyù luaän cô baûn veà tín duïng ngaân haøng. Töù ñoù thaáy ñöôïc söï caàn thieát phaùt trieån kinh teá tö nhaân töø giaûi phaùp naâng cao khaû naêng tieáp caän nguoàn voán ngaân haøng. Thöù hai: phaân tích vaø daùnh giaù thöïc traïng phaùt trieån kinh teá tö nhaân ôû Tp.HCM vaø khaû naêng cung öùng voán cho DNNQD cuûa heä thoáng caùc NHTM trong thôøi gian qua. Thaáy ñöôïc nhöõng öu ñieåm, toàn taïi vaø nguyeân nhaân cuûa nhöõng toàn taïi trong vieäc vay voán caùc NHTM. Thöù ba: ñeà xuaát moät soá giaûi phaùp cô baûn ñeå naâng cao khaû naêng tieáp caän nguoàn voán ñoái vôùi caùc DNNQD taïi caùc NHTM treân ñòa baøn TP. HCM. 3. Phaïm vi nghieân cöùu Nhaèm ñaït ñöôïc muïc tieâu nghieân cöùu, noäi dung cuûa luaän vaên höôùng taäp trung vaøo caùc vaán ñeà lyù thuyeát vaø thöïc tieãn cuûa caùc doanh nghieäp thuoäc khu vöïc kinh teá tö nhaân treân ñòa baøn Tp.HCM, khoâng ñi saâu vaøo vaøo moät ngaønh hay noät soá ngaønh cuï theå. Luaän vaên söû duïng soá lieäu toång hôïp coù nguoàn goác ñaùng tin caäy töø naêm 2000 ñeán naêm 2004 ñeå phaân tích vaø ñaùnh giaù thöïc traïng vaø kieán nghò caùc giaûi phaùp naâng cao khaû naêng tieáp caän tín duïng ngaân haøng cuûa khu vöïc kinh teá ngoaøi quoác doanh. 6 Tuy nhieân duø taùc giaû ñaõ raát coá gaéng trong vieäc thu thaäp soá lieäu, song keát quaû cuõng chæ döøng laïi ôû möùc ñoä maø luaän vaên ñaït ñöôïc. 4. Phöông phaùp nghieân cöùu Phöông phaùp nghieân cöùu chuû yeáu cuûa luaän vaên laø phöông phaùp phaân tích vaø toång hôïp. Nhôø phöông phaùp naøy coù theå nghieân cöùu ñöôïc quaù trình phaùt trieån cuõng nhö thaáy ñöôïc nhöõng haïn cheá trong quaù trình phaùt trieån cuûa kinh teá tö nhaân vaø khaû naêng tieáp caän voán tín duïng ngaân haøng cuûa khu vöïc naøy. Töø ñoù ñeà xuaát nhöõng giaûi phaùp cô baûn môû roäng vaø naâng cao chaát löôïng tín duïng ñoái vôùi khu vöïc kinh teá ngoaøi quoác doanh ôû Tp. HCM. Ngoaøi ra, luaän vaên coøn söû duïng caùc phöông phaùp khaùc nhö: phöông phaùp thoáng keâ, phöông phaùp dieãn giaûi vaø qui naïp, phöông phaùp so saùnh…. 5. Keát caáu cuûa ñeà taøi Ngoaøi phaàn môû ñaàu, keát luaän, danh muïc caùc baûng, chöõ vieát taét, luaän vaên coù 96 trang vôùi keát caáu nhö sau: Chöôùng I: Lyù luaän chung veà kinh teá tö nhaân vaø vaán ñeà tín duïng ngaân haøng ñoái vôùi söï phaùt trieån khu vöïc kinh teá tö nhaân. Chöông II: Thöïc traïng phaùt trieån khu vöïc kinh teá tö nhaân ôû Tp.HCM vaø tình hình tieáp caän nguoàn voán tín duïng ngaân haøng. Chöông III: Giaûi phaùp naâng cao khaû naêng tieáp caän tín duïng ngaân haøng phaùt trieån khu vöïc kinh teá tö nhaân treân ñòa baøn Tp.HCM. 7 Chöông I: LYÙ LUAÄN CHUNG VEÀ KINH TEÁ TÖ NHAÂN VAØ VAÁN ÑEÀ TÍN DUÏNG NGAÂN HAØNG ÑOÁI VÔÙI SÖÏ PHAÙT TRIEÅN KHU VÖÏC KINH TEÁ TÖ NHAÂN I.1 Toång quan veà khu vöïc kinh teá tö nhaân I.1.1 Khaùi nieäm chung veà doanh nghieäp Trong neàn kinh teá thò tröôøng ôû nöôùc ta toàn taïi nhieàu hình thöùc sôû höõu khaùc nhau, töông öùng vôùi moãi hình thöùc sôû höõu coù theå chia caáu truùc neàn kinh teá thaønh ba khu vöïc chính: ñoù laø khu vöïc kinh teá nhaø nöôùc (coøn goïi laø kinh teá quoác doanh), khu vöïc kinh teá tö nhaân (ngoaøi quoác doanh) vaø khu vöïc ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Coøn moät khu vöïc kinh teá khaùc ñoù laø khu vöïc kinh teá hoãn hôïp giöõa quoác doanh vaø ngoaøi quoác doanh. Khu vöïc naøy khi xeùt voán ñaàu tö cuûa beân naøo chieám tyû leä khoáng cheá thì coù theå xeáp vaøo khu vöïc quoác doanh hay khu vöïc ngoaøi quoác doanh. Caùch chia cô caáu kinh teá nhö vaäy chæ mang tính töông ñoái vaø töông öùng vôùi moãi khu vöïc kinh teá coù caùc loaïi hình doanh nghieäp khaùc nhau. Doanh nghieäp theo Luaät doanh nghieäp ñöôïc hieåu laø toå chöùc kinh teá coù teân rieâng, coù taøi saûn, coù truï sôû giao dòch oån ñònh, ñöôïc ñaêng kyù kinh doanh theo qui ñònh cuûa phaùp luaät nhaèm muïc ñích thöïc hieän caùc hoaït ñoäng kinh doanh. Caùc doanh nghieäp thuoäc khu vöïc kinh teá nhaø nöôùc goïi laø DNNN. Ñaây laø caùc toå chöùc kinh teá do Nhaø nöôùc sôû höõu toaøn boä voán ñieàu leä hoaëc coù coå phaàn, voán goùp chi phoái vaø hoaït ñoäng kinh doanh hay hoaït ñoäng coâng ích nhaèm thöïc hieän caùc muïc tieâu kinh teá-xaõ hoäi do Nhaø nöôùc giao. Doanh nghieäp thuoäc khu vöïc coù voán nöôùc ngoaøi bao goàm doanh nghieäp lieân doanh vaø doanh nghieäp 100% voán nöôùc ngoaøi. Doanh nghieäp lieân doanh 8 laø doanh nghieäp do hai beân hay nhieàu beân hôïp taùc thaønh laäp taïi Vieät Nam treân cô sôû hôïp ñoàng lieân doanh hoaëc hieäp ñònh kyù keát giöõa Chính phuû Vieät Nam vaø Chính phuû nöôùc ngoaøi, hoaëc laø doanh nghieäp do doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi hôïp taùc vôùi doanh nghieäp Vieät Nam, hoaëc do doanh nghieäp lieân doanh hôïp taùc vôùi nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi treân cô sôû hôïp ñoàng lieân doanh. Doanh nghieäp 100% voán nöôùc ngoaøi laø doanh nghieäp do nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñaàu tö 100% voán taïi Vieät Nam. Doanh nghieäp thuoäc khu vöïc kinh teá tö nhaân laø caùc doanh nghieäp do caù nhaân laøm chuû vaø töï chòu traùch nhieäm baèng toaøn boä taøi saûn cuûa mình veà moïi hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp. Doanh nghieäp thuoäc khu vöïc kinh teá tö nhaân toàn taïi döôùi caùc hình thöùc toå chöùc kinh teá ñöôïc thaønh laäp hôïp phaùp, coù tö caùch phaùp nhaân nhö: coâng ty coå phaàn, coâng ty TNHH, coâng ty hôïp danh, doanh nghieäp tö nhaân vaø caùc hoä, caù nhaân hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh. I.1.2 Khaùi nieäm doanh nghieäp ngoaøi quoác doanh Tröôùc heát ta tìm hieåu khaùi nieäm sôû höõu tö nhaân. Sôû höõu tö nhaân laø hình thöùc chieám höõu, trong ñoù tö lieäu saûn xuaát vaø vaät phaåm tieâu duøng laø cuûa rieâng caù nhaân. Sôû höõu tö nhaân veà tö lieäu saûn xuaát laø cô sôû naûy sinh kinh teá tö nhaân. Xuaát phaùt töø baûn chaát cuûa cheá ñoä sôû höõu tö nhaân, coù theå hieåu kinh teá tö nhaân laø toång theå caùc doanh nghieäp, toå chöùc kinh teá ra ñôøi vaø toàn taïi treân cô sôû sôû höõu tö nhaân veà voán vaø tö lieäu saûn xuaát vaø ñöôïc goïi laø khu vöïc kinh teá tö nhaân hay khu vöïc kinh teá ngoaøi quoác doanh. Kinh teá tö nhaân hoaøn toaøn töï chuû, töï chòu traùch nhieäm veà toaøn boä hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh dòch vuï. Cuï theå nhö töï chuû veà voán, qui moâ hoaït ñoäng, töï chuû löïa choïn phöông thöùc saûn xuaát kinh doanh, hình thöùc toå chöùc quaûn lyù… vaø töï chòu traùch nhieäm tröôùc phaùp luaät veà keát quaû hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa mình. 9 Caùc ñôn vò kinh doanh thuoäc khu vöïc kinh teá ngoaøi quoác doanh bao goàm: coâng ty TNHH, coâng ty coå phaàn, coâng ty hôïp danh, doanh nghieäp tö nhaân vaø caùc nhoùm, caù theå kinh doanh. Sau ñaây ta tìm hieåu moät soá ñaëc ñieåm cuûa caùc ñôn vò kinh doanh naøy: Theo Luaät Doanh nghieäp nhaø nöôùc 2003 vaø Luaät Doanh nghieäp, ta coù theå hieåu Coâng ty TNHH laø doanh nghieäp trong ñoù: thaønh vieân chòu traùch nhieäm veà caùc khoaûn nôï vaø caùc nghóa vuï taøi saûn khaùc cuûa doanh nghieäp trong phaïm vi soá voán ñaõ cam keát goùp vaøo doanh nghieäp. Phaàn voán goùp cuûa thaønh vieân chæ ñöôïc chuyeån nhöôïng theo qui ñònh. Thaønh vieân coù theå laø toå chöùc, caù nhaân, soá löôïng thaønh vieân khoâng ñöôïc vöôït quaù 50. Coâng ty TNHH khoâng ñöôïc quyeàn phaùt haønh coå phieáu. Coâng ty coå phaàn laø doanh nghieäp trong ñoù voán ñieàu leä ñöôïc chia thaønh nhieàu phaàn baèng nhau goïi laø coå phaàn. Coå ñoâng chæ chòu traùch nhieäm veà nôï vaø caùc nghóa vuï taøi saûn khaùc cuûa doanh nghieäp trong phaïm vi soá voán ñaõ goùp vaøo doanh nghieäp. Coå ñoâng coù quyeàn töï do chuyeån nhöôïng coå phaàn cuûa mình cho ngöôøi khaùc, tröø tröôøng hôïp qui ñònh khoâng ñöôïc chuyeån nhöôïng trong Luaät naøy. Coå ñoâng coù theå laø toå chöùc, caù nhaân, soá löôïng coå ñoâng toái thieåu laø ba vaø khoâng haïn cheá soá löôïng toái ña. Coù quyeàn phaùt haønh chöùng khoaùn ra coâng chuùng theo qui ñònh cuûa phaùp luaät veà chöùng khoaùn. Coâng ty hôïp danh laø doanh nghieäp trong ñoù phaûi coù ít nhaát hai thaønh vieân hôïp danh, ngoaøi caùc thaønh vieân hôïp danh coù theå coù caùc thaønh vieân goùp voán. Thaønh vieân hôïp danh phaûi laø caù nhaân coù trình ñoä chuyeân moân vaø uy tín ngheà nghieäp vaø phaûi chòu traùch nhieäm baèng toaøn boä taøi saûn cuûa mình veà caùc nghóa vuï cuûa coâng ty. Caùc thaønh vieân goùp voán chæ chòu traùch nhieäm veà caùc 10 khoaûn nôï cuûa coâng ty trong phaïm vi soá voán ñaõ goùp vaøo coâng ty. Coâng ty hôïp danh khoâng ñöôïc phaùt haønh baát kyø loaïi chöùng khoaùn naøo. Doanh nghieäp tö nhaân laø doanh nghieäp do moät caù nhaân laøm chuû vaø töï chòu traùch nhieäm baèng toaøn boä taøi saûn cuûa mình veà moïi hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp. Ngoaøi caùc hình thöùc toå chöùc treân cuûa khu vöïc kinh teá ngoaøi quoác doanh coøn bao goàm caùc caù theå kinh doanh vaø caùc nhoùm kinh doanh. Söï khaùc nhau cô baûn vôùi chuû doanh nghieäp tö nhaân, coâng ty laø caù theå kinh doanh vaø caùc nhoùm kinh doanh khoâng caàn voán phaùp ñònh. I.1.3 Söï caàn thieát phaùt trieån kinh teá tö nhaân trong neàn kinh teá thò tröôøng ñònh huôùng XHCN ôû Vieät Nam Nöôùc ta tieán haønh coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù ñaát nöôùc trong ñieàu kieän tieàm löïc vaø khaû naêng cuûa kinh teá nhaø nöôùc, kinh teá taäp theå chöa ñuû maïnh ñeå coù theå ñaûm ñöông ñöôïc vieäc ñaùp öùng nhu caàu cuûa xaõ hoäi, trong khi ñoù caùc thaønh phaàn kinh teá tö nhaân, kinh teá caù theå, tieåu chuû… coù khaû naêng phaùt trieån maïnh, söï coù maët cuûa khu vöïc kinh teá tö nhaân taïo ñoäng löïc môùi trong neàn kinh teá, tieáp tuïc giaûi phoùng moïi löïc löôïng saûn xuaát, huy ñoäng khai thaùc caùc tieàm löïc doài daøo veà voán, kinh nghieäm quaûn lyù, ngaønh ngheà truyeàn thoáng... thuùc daåy taêng tröôûng kinh teá, phaùt trieãn ñaát nöôùc. Vì vaäy, khuyeán khích phaùt trieån kinh teá ngoaøi quoác doanh laø noäi dung quan troïng cuûa ñoåi môùi kinh teá ôû nöôùc ta. Vaäy, ñeå tieán haønh nhanh söï nghieäp coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù caàn huy ñoäng toái ña caùc thaønh phaàn kinh teá tham gia, trong ñoù coù thaønh phaàn kinh teá ngoaøi quoác doanh laø moät taát yeáu khaùch quan, laø boä phaän caáu thaønh khoâng theå thieáu ñöôïc trong neàn kinh teá nöôùc ta cuõng nhö caùc nöôùc khaùc treân theá 11 giôùi. Söï caàn thieát phaùt trieån kinh teá tö nhaân boäc loä roõ hôn ôû vai troø cuûa noù ñöôïc theå hieän ôû nhöõng maët cuï theå sau: Thöù nhaát huy ñoäng moïi nguoàn löïc trong daân ñeå phaùt trieån kinh teá Moät trong nhöõng muïc tieâu cuûa neàn kinh teá thò tröôøng ñònh höôùng XHCN maø Ñaûng, Nhaø nöôùc vaø nhaân daân chuû tröông thöïc hieän trong thôøi kyø quaù ñoä leân CNXH laø giaûi phoùng moïi söùc saûn xuaát ñeå laøm ra nhieàu cuûa caûi vaät chaát vaø tinh thaàn nhaèm caûi thieän khoâng ngöøng ñôøi soáng cuûa nhaân daân. Muïc tieâu aáy chæ coù theå thöïc hieän khi huy ñoäng ñöôïc caùc nguoàn löïc trong nöôùc, khai thaùc coù hieäu quaû taøi nguyeân thieân nhieân, söùc lao ñoäng tieàn voán ñeå môû roäng saûn xuaát. Phaùt trieån kinh teá tö nhaân laø moät trong nhöõng giaûi phaùp quan troïng ñeå thöïc hieän muïc tieâu naøy laø vì cho pheùp khai thaùc coù hieäu quaû moïi nguoàn löïc cuûa ñaát nöôùc. Kinh teá ngoaøi quoác doanh coù vai troø to lôùn trong vieäc huy ñoäng voán ñaàu tö roäng raõi trong nhaân daân cho phaùt trieån saûn xuaát, taïo ñoäng löïc vaø moâi tröôøng caïnh tranh soáng ñoäng, linh hoaït, saùng taïo cho söï phaùt trieån, naâng cao hieäu quaû saûn xuaát kinh doanh, taïo ra nhieàu cuûa caûi haøng hoaù cho xaõ hoäi, ñoùng goùp vaøo ngaân saùch nhaø nöôùc, goùp phaàn thuùc ñaåy quaù trình coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù caùc ngaønh saûn xuaát. Theo öôc tính cuûa caùc chuyeân gia taøi chính ngaân haøng thì nguoàn voán döôùi caùc daïng trong daân coøn raát lôùn khoaûng treân 20 tyû USD, vì theá phaùt trieån kinh teá ngoaøi quoác doanh môùi coù theå khai thaùc toát ñöôïc nguoàn voán trong daân. Vaäy, söï toàn taïi kinh teá tö nhaân ôû nöôùc ta laø moät ñoøi hoûi böùc thieát cuûa thöïc tieãn xaây döïng, phaùt trieån ñaát nöôùc nhaèm khôi daäy vaø phaùt huy caùc tieàm naêng veà voán, söùc lao ñoäng, cô sôû vaät chaát, kyõ thuaät, kinh nghieäm quaûn lyù, tính naêng ñoäng, nhaïy beùn linh hoaït, saùng taïo cuûa kinh teá tö nhaân. Goùp phaàn giaûi 12 phoùng ñaùng keå löïc löôïng saûn xuaát xaõ hoäi, taêng tröôûng kinh teá, töøng böôùc khaéc phuïc söï ngheøo ñoùi, caûi thieän ñôøi soáng nhaân daân. Thöù hai taïo söï phuø hôïp giöõa quan heä saûn xuaát vaø löïc löôïng saûn xuaát Khu vöïc kinh teá tö nhaân phaùt trieån veà hình thöùc sôû höõu, veà quaûn lyù vaø veà phaân phoái taïo neân söï phuø hôïp vôùi trình ñoä phaùt trieån cuûa löïc löôïng saûn xuaát ôû caùc ngaønh, caùc lónh vöïc saûn xuaát, töø ñoù taïo khaû naêng huy ñoäng roäng raõi tieàm naêng nguoàn löïc trong toaøn xaõ hoäi ñeå ñaåy maïnh saûn xuaát, taïo ra nhieàu cuûa caûi laøm giaøu cho mình vaø cho ñaát nöôùc. Caùc loaïi hình toå chöùc cuûa kinh teá tö nhaân ñöôïc töï do phaùt trieån, Nhaø nöôùc taïo ñieàu kieän vaø khuyeán khích ñaàu tö saûn xuaát kinh doanh, ñöôïc luaät phaùp baûo hoä vaø laø bieåu hieän daân chuû hoaù ñôøi soáng kinh teá trong xaõ hoäi ta. Töø ñoù khôi daäy vaø phaùt huy tính naêng ñoäng, nhaïy beùn.caàn cuø saùng taïo cuûa quaàn chuùng nhaân daân trong lao ñoäng vaø saûn xuaát, thuùc ñaåy neàn kinh teá haøng hoaù phaùt trieån, goùp phaàn to lôùn vaøo söï nghieäp ñaåy maïnh coâng nghieäp hoaù hieän ñaïi hoaù. Maët khaùc quaù trình daân chuû hoaù ñôøi soáng kinh teá ñöôïc môû roäng noùi treân seõ taùc ñoäng vaø ñoøi hoûi söï caûi tieán veà toå chöùc, quaûn lyù cuûa nhaø nöôùc theo höôùng hieän ñaïi, vaên minh, tieán boä cuõng nhö thuùc ñaåy naâng cao ñôøi soáng vaên hoaù daân trí vaø tinh thaàn trong toaøn xaõ hoäi. Phaùt trieån khu vöïc kinh teá tö nhaân ñaët ra yeâu caàu ñoái vôùi boä maùy quaûn lyù nhaø nöôùc phaûi chuyeån ñoåi vaø thích nghi. Söï chuyeån ñoåi boä maùy vaø chöùc naêng quaûn lyù cuûa nhaø nöôùc phaûi theo höôùng taêng cöôøng quaûn lyù vó moâ vaø giaûm thieåu toái ña söï can thieäp cuûa nhaø nöôùc vaøo hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp. Söï coù maët cuûa khu vöïc kinh teá tö nhaân ñoøi hoûi phaøi coù söï hoaøn chænh heä thoáng luaät phaùp, tröôùc heát laø heä thoáng phaùp luaät veà kinh teá. Heä thoáng luaät phaùp vöøa ñaùp öùng yeâu caàu cuûa neàn kinh teá thò tröôøng ñònh höôùng XHCN vöøa phaûi phuø hôïp vôùi thoâng leä quoác teá hieän chöa coù ñaày ñuû ôû nöôùc ta. Söï toàn taïi 13 khu vöïc kinh teá tö nhaân buoäc nhaø nöôùc phaûi xaây döïng heä thoáng luaät phaùp hoaøn chænh, ñoàng boä, moät yeâu caàu caáp baùch cuûa quaûn lyù vó moâ cuûa nhaø nöôùc. Thöù ba taïo ñoäng löïc cho caùc thaønh phaàn kinh teá khaùc phaùt trieån Phaùt trieån khu vöïc kinh teá tö nhaân theo cô cheá thò tröôøng döôùi söï quaûn lyù cuûa nhaø nöôùc seõ thuùc ñaåy moïi thaønh vieân trong xaõ hoäi noã löïc ñaàu tö naêng ñoäng trong vieäc khai thaùc moïi nguoàn löïc laøm ra cuûa caûi ñaùp öùng nhu caàu cho mình vaø ñoùng goùp cho xaõ hoäi. Taùc ñoäng tích cöïc naøy taùc ñoäng nhieàu ñeán khu vöïc kinh teá nhaø nöôùc. Giaù thaønh saûn phaåm reû, maãu maõ haøng hoaù ña daïng vaø luoân luoân ñoåi môùi cuûa khu vöïc saûn xuaát tö nhaân coù söùc caïnh tranh maïnh meõ vaø laø ñoäng löïc thuùc ñaåy kinh teá nhaø nöôùc naêng ñoäng leân. Vaäy, söï hôïp taùc lieân doanh cuûa kinh teá tö nhaân vôùi kinh teá nhaø nöôùc vaø kinh teá taäp theå nhö moät taát yeáu naûy sinh, khi phaùt trieån kinh teá tö nhaân seõ taïo theâm ñoäng löïc cho hai thaønh phaàn kinh teá naøy phaùt trieån vöôït qua naêng löïc cuûa noù, khaéc phuïc nhöõng haïn cheá cuûa khu vöïc quoác doanh, nhôø ñoù seõ phaùt huy heát tieàm naêng. Thöù tö goùp phaàn tích cöïc vaøo söï chuyeån dòch cô caáu kinh teá Phaùt trieån kinh teá tö nhaân goùp phaøn tích cöïc vaøo söï chuyeån dòch theo höôùng hôïp lyù, hieäu quaû, hieän ñaïi. Öu theá noåi troäi cuûa doanh nghieäp ngoaøi quoác doanh laø naêng ñoäng, nhaïy beùn, linh hoaït trong ñaàu tö saûn xuaát kinh doanh, naém baét vaø ñaùp öùng nhanh nhaïy nhu caàu thò tröôøng ñeå tìm kieám hieäu quaû, lôïi nhuaän. Do vaäy hoï luoân tìm kieám phaùt hieän ngaønh, lónh vöïc maët haøng xaõ hoäi ñang thieáu, ñang caàn ñaàu tö saûn xuaát, ñoàng thôøi khoâng ngöøng caûi tieán kyõ thuaät, naâng cao naêng suaát lao ñoäng vaø chaát löôïng saûn phaåm ñeå coù öu theá trong caïnh tranh vaø thu ñöôïc lôïi nhuaän, töø ñoù thuùc ñaåy söï dòch chuyeån cô caáu kinh teá theo höôùng hôïp lyù, ngaøy caøng hieän ñaïi. 14 Ngoaøi ra phaùt trieån kinh teá tö nhaân seõ taïo ra moät ñoäi nguõ nhöõng nhaø doanh nghieäp naêng ñoäng, nhaïy beùn daùm nghó, daùm laøm, chaáp nhaän thaùch thöùc cuûa thò tröôøng. Goùp phaàn ñoàng boä vaø hoaøn thieän nhöõng tieàn ñeà, ñieàu kieän cho söï phaùt trieån kinh teá thò tröôøng ñònh höôùng XHCN. Thöù naêm giaûi quyeát vieäc laøm, chuyeån dòch cô caáu lao ñoäng vaø phaùt trieån nguoàn nhaân löïc Khu vöïc kinh teá tö nhaân phaùt trieån khaép caùc vuøng cuûa ñaát nöôùc taïo khaû naêng to lôùn trong giaûi quyeát vieäc laøm vaø ñôøi soáng cuûa ngöôøi lao ñoäng. Trong cô cheá caïnh tranh thò tröôøng, ñeå naâng cao chaát löôïng saûn phaåm, hieäu quaû kinh doanh, kinh teá tö nhaân phaûi tìm moïi caùch tuyeån choïn, boài döôõng, ñaøo taïo, naâng cao trình ñoä, naêng löïc, tay ngheà cuûa ngöôøi lao ñoäng, cuõng nhö boá trí söû duïng hôïp lyù, khoa hoïc… töø ñoù goùp phaàn to lôùn vaøo söï phaùt trieån löïc löôïng lao ñoäng xaõ hoäi, ñaùp öùng yeâu caàu kinh teá thò tröôøng hoäi nhaäp kinh teá quoác teá. Caùc doanh nghieäp ngoaøi quoác doanh ñoâng ñaûo vôùi nhieàu qui moâ, nhieàu ngaønh ngheà khoâng nhöõng thu huùt nhieàu lao ñoäng, giaûi quyeát nhieàu vieäc laøm maø coøn laø loø luyeän ñoäi nguõ caùc nhaø doanh nghieäp sau khi hoï toát nghieäp caùc tröôøng cao ñaúng, ñaïi hoïc vaø caùc tröôøng khaùc. Thöù saùu phaùt trieån kinh teá ñoái ngoaïi Söï toàn taïi khaùch quan cuûa kinh teá haøng hoaù cuøng vôùi xu theá vaø ñaëc ñieåm thôøi ñaïi veà môû roäng quan heä kinh teá quoác teá laø moâi tröôøng vaø ñieàu kieän cho kinh teá tö nhaân phaùt huy caùc öu theá, hieäu quaû cuûa mình cho neàn kinh teá. Kinh teá tö nhaân goùp phaàn môû roäng quan heä kinh teá ñoái ngoaïi, hieän ñaïi hoaù saûn xuaát: söï phaùt trieån cuûa kinh teá tö nhaân taïo ra khoái löôïng lôùn veà haøng xuaát khaåu ñoàng thôøi môû roäng khaû naêng vaø laø ñoái taùc thu huùt caùc nguoàn voán ñaàu tö töø nöôùc ngoaøi vaøo Vieät Nam, nhaäp veà maùy moùc thieát bò coâng ngheä tieân tieán… 15 qua ñoù taïo tieàn ñeà khai thaùc, taän duïng caùc tieàm naêng, nguoàn löc roäng lôùn trong nhaân daân cho phaùt trieån saûn xuaát, goùp phaàn hieän ñaïi hoaù neàn kinh teá. Vaäy, phaùt trieån kinh teá tö nhaân seõ taïo ra moâi tröôøng kinh teá thuaän lôïi cho vieäc thöïc hieän chieán löôïc kinh teá môû cöûa cuûa ñaát nöôùc. Toùm laïi, chính saùch phaùt trieån kinh teá ngoaøi quoác doanh nhaèm vaøo vieäc thu huùt voán nhaøn roãi, löïc löôïng lao ñoäng vaø tay ngheà ña daïng trong daân chuùng. Caùc DNNQD co ùnhieàu thuaän lôïi vaø linh hoaït trong vieäc tieáp nhaän soá lao ñoäng khoâng ngöøng taêng leân haøng naêm, giaûi quyeát coâng aên vieäc laøm cho moät boä phaän lôùn lao ñoäng vaø ngaøy caøng khaúng ñònh vai troø quan troïng cuûa mình trong vieäc gia taêng söï ñoùng goùp vaøo GDP vaø ngaân saùch chung cuûa caû nöôùc. I.2 Toång quan veà tín duïng ngaân haøng I.2.1 Söï caàn thieát phaûi naâng cao khaû naêng tieáp caän tín duïng ngaân haøng ñoái vôùi khu vöïc kinh teá tö nhaân Khu vöïc kinh teá tö nhaân coù nhieàu tieàm naêng vaø trieån voïng phaùt trieån, ñoùng goùp vaøo söï phaùt trieån chung cuûa neàn kinh teá nhö ñaõ ñeà caäp ôû phaàn tröôùc veà vai troø quan troïng cuûa kinh teá tö nhaân. Kinh nghieäm cuûa moät soá nöôùc chæ ra raèng thaønh coâng trong phaùt trieån kinh teá laø do phaàn lôùn ñoùng goùp cuûa khu vöïc kinh teá tö nhaân, vì vaäy Vieät Nam caàn coù moät khu vöïc kinh teá tö nhaân naêng ñoäng vaø phaùt trieån ñeå ñaûm baûo caïnh tranh, tính oån ñònh vaø phaùt trieån kinh teá. Khoù khaên lôùn nhaát hieän nay cuûa khu vöïc kinh teá tö nhaân laø thieáu voán ñeå phuïc vuï saûn xuaát kinh doanh. Theo ñaùnh giaù cuûa cuûa Phoøng Coâng nghieäp vaø Thöông maïi Vieät Nam, tình traïng thieáu voán laø khoù khaên lôùn nhaát ñoái vôùi khu vöïc naøy vaø haàu heát caùc doanh nghieäp noùi raèng hoï luoân trong tình traïng 16 thieáu voán ñeå môû roäng saûn xuaát kinh doanh. Caùc nguoàn voán maø doanh nghieäp coù theå tieáp caän vaø söû duïng coù theå laø voán cuûa baûn thaân chuû doanh nghieäp, keâu goïi goùp voán döôùi hình thöùc hôïp doanh, vay möôïn cuûa gia ñình vaø baïn beø, vay cuûa nhöõng ngöôøi cho vay tö nhaân, söû duïng tín duïng thöông maïi, phaùt haønh nôï ra thò tröôøng thoâng qua caùc coâng cuï taøi chính nhö coå phieáu, traùi phieáu vaø vay tieàn töø caùc TCTD maø tieâu bieåu laø caùc NHTM. Maëc duø nguoàn voán raát ña daïng nhöng laïi coù raát nhieàu khoù khaên khi tieáp caän nhö: vay voán cuûa nhöõng ngöôøi cho vay tö nhaân, lôïi theá laø ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu voán caáp baùch, khoâng caàn phaûi ñi qua nhieàu thuû tuïc phöùc taïp vaø phieàn haø, tuy nhieân laõi suaát cuûa caùc khoaûn vay naøy thöôøng raát cao, caùc haønh vi baïo löïc coù theå xaûy ra trong tröôøng hôïp doanh nghieäp khoâng traû nôï ñuùng haïn. Hình thöùc goùp voán lieân keát cuõng gaëp nhieàu khoù khaên do vieäc baát caân xöùng thoâng tin cuûa ngöôøi beân trong vaø beân ngoaøi doanh nghieäp, ñieàu naøy gaây ra khaû naêng taøi saûn cuûa doanh nghieäp bò ñaùnh giaù thaáp vaø do ñoù laøm giaûm nhu caàu goïi voán lieân keát cuûa baûn thaân doanh nghieäp. Doanh nghieäp coù theå söû duïng loaïi hình tín duïng thöông maïi, nhöng loaïi hình naøy thöôøng coù thôøi haïn raát ngaén vaø thöôøng coù laõi suaát ngaàm aån cao hôn raát nhieàu so vôùi laõi suaát coù kyø haïn töông ñöông cuûa voán vay töø caùc NHTM. Laõi suaát ngaàm aån theå hieän ôû möùc cheânh leäch giöõa giaù caû ñöôïc chieát khaáu (neáu traû ngay) vaø giaù caû traû chaäm. Beân caïnh ñoù, caùc DNNQD vôùi hôn 90% laø caùc doanh nghieäp coù qui moâ nhoû, thì khaû naêng phaùt haønh coå phieáu vaø traùi phieáu haàu nhö khoâng theå ñaït ñöôïc. Vì ñeå coù ñuû tö caùch phaùt haønh nôï, doanh nghieäp phaûi ñaùp öùng ñuû caùc tieâu chuaån khaét khe cuûa caùc cô quan quaûn lyù thò tröôøng voán. Theo Baûng 1 döôùi ñaây ta thaáy, ñeå khaéc phuïc tình traïng thieáu voán, caùc DNNQD thöôøng döïa vaøo söï giuùp ñôõ cuûa ngöôøi thaân, ._.baïn beø. Tyû leä doanh 17 nghieäp thöû tieáp caän vaø thaønh coâng vôùi nguoàn voán naøy laø cao nhaát. Tuy vaäy nguoàn voán naøy raát haïn cheá neân khoâng theå ñaùp öùng ñaày ñuû nhu caàu voán ngaøy caøng taêng cuûa doanh nghieäp. Nguoàn voán thöù hai maø caùc doanh nghieäp tìm ñeán laø nguoàn voán vay ngaân haøng. Tyû leä caùc doanh nghieäp thöû tieáp caän vôùi nguoàn voán tín duïng ngaân haøng khaù cao, chæ sau nguoàn voán töø baïn beø vaø gia ñình coù theå hieàu ñaây laø nguoàn voán ñaùng tin caäy vaø mong ñôïi nhaát cuûa caùc doanh nghieäp. Chæ khi tieáp caän khoâng thaønh coâng vôùi nguoàn voán naøy, caùc doanh nghieäp môùi phaûi tìm ñeán nguoàn voán vay “noùng” (caù nhaân cho vay laáy laõi). Vì theá caùc NHTM vôùi khaû naêng cung öùng voán tín duïng oån ñònh, maïnh vaø möùc laõi suaát phuø hôïp cuûa mình luoân laø nôi maø caùc doanh nghieäp mong ñôïi nhaän ñöôïc söï hoã trôï. Baûng 1: KHAÛ NAÊNG TIEÁP CAÄN CAÙC NGUOÀN VOÁN TÍN DUÏNG Ñôn vò tính: %soá doanh nghieäp Caùc nguoàn voán tín duïng Tyû leä doanh Nghieäp thöû tieáp caän Tyû leä thaønh coâng khi tieáp caän Caùc nguoàn voán noùi chung 54,5 Khoâng coù Trong ñoù: -Ngaân haøng nhaø nöôùc vaø tö nhaân -Quyõ tín duïng cuûa Chính phuû -Döï aùn quoác teá -Baïn beø vaø gia ñình -Caù nhaân cho vay laáy laõi -Caùc nguoàn khaùc 24,7 8,7 1,9 38,8 11,2 2,6 20,2 7,1 1,3 38,5 10,6 1,9 Nguoàn: Thôøi baùo kinh teá Saøi goøn 29/7/2004 18 Gia taêng tín duïng ngaân haøng ñoái vôùi khu vöïc kinh teá tö nhaân seõ giuùp khu vöïc naøy môû roäng nguoàn voán vôùi chi phí veà voán giaûm, töø ñoù thuùc ñaåy saûn xuaát cuûa doanh nghieäp vaø goùp phaàn thuùc ñaåy saûn xuaát kinh doanh cho toaøn boä neàn kinh teá. Toác ñoä taêng tröôûng tín duïng coù quan heä maät thieát vôùi toác ñoä taêng GDP, toác ñoä taêng tröôûng ñaàu tö, toác ñoä taêng tieát kieäm. Vì vaäy NHTM caàn phaûi taêng cöôøng ñaåy maïnh cho vay voán tín duïng ñoái vôùi khu vöïc kinh teá tö nhaân nhaèm thaùo gôõ vaán ñeà veà voán cho khu vöïc naøy. Vieäc môû roäng tín duïng ñoái vôùi khu vöïc kinh teá tö nhaân seõ ñem ñeán cho NHTM nhieàu lôïi nhuaän hôn ñoái vôùi nhöõng khoaûn cho vay oån ñònh vaø an toaøn. Töø ñoù gia taêng thò phaàn tín duïng vaø söùc caïnh tranh cuûa ngaân haøng, naâng cao uy tín vò theá, thöông hieäu vaø aûnh höôûng cuûa ngaân haøng treân thò tröôøng. Vaäy môû roäng nguoàn voán tín duïng ngaân haøng cho khu vöïc kinh teá ngoaøi quoác doanh laø raát caàn thieát. Vôùi nguoàn voán tín duïng maïnh, oån ñònh vaø möùc laõi suaát phuø hôïp seõ ñaùp öùng ñaày ñuû nhu caàu voán cho caùc DNNQD, giaûi quyeát vaán ñeà nan giaûi nhaát ñeå taïo ñieàu kieän cho khu vöïc naøy ngaøy caøng phaùt trieån. I.2.2 Ngaân haøng thöông maïi I.2.2.1 Khaùi nieäm NHTM Ngaân haøng thöông maïi (NHTM) laø ngaân haøng giao dòch tröïc tieáp vôùi caùc coâng ty, xí nghieäp, toå chöùc kinh teá vaø caù nhaân, baèng caùch nhaän tieàn göûi, tieát kieäm, roài söû duïng soá voán ñoù ñeå cho vay, chieát khaáu, cung caáp caùc phöông tieän thanh toaùn vaø cung öùng dòch vuï ngaân haøng cho caùc ñoái töôïng noùi treân. Nghò ñònh cuûa chính phuû soá 49/2000/NÑ-CP ngaøy 12/9/2000 ñònh nghóa: “Ngaân haøng thöông maïi laø ngaân haøng ñöôïc thöïc hieän toaøn boä hoaït ñoäng ngaân haøng vaø caùc hoaït ñoäng kinh doanh khaùc coù lieân quan vì muïc tieâu lôïi nhuaän, goùp phaàn thöïc hieän caùc muïc tieâu kinh teá khaùc cuûa nhaø nöôùc”. 19 Vaäy, coù theå hieåu NHTM laø moät ñònh cheá taøi chính trung gian quan troïng vaøo loaïi baäc nhaát trong neàn kinh teá thò tröôøng. Nhôø ñònh cheá trung gian naøy maø caùc nguoàn tieàn nhaøn roãi naèm raûi raùc trong xaõ hoäi seõ ñöôïc huy ñoäng, taäp trung ñoàng thôøi söû duïng soá voán ñoù ñeå caáp tín duïng cho caùc toå chöùc kinh teá. NHTM laø loaïi ngaân haøng coù soá löôïng lôùn vaø phoå bieán trong neàn kinh teá. ÔÛ ñaâu coù moät heä thoáng ngaân haøng thöông maïi phaùt trieån thì ôû ñoù seõ coù söï phaùt trieån vôùi toác ñoä cao cuûa neàn kinh teá. Toùm laïi, NHTM laø toå chöùc kinh teá ñaëc bieät, coù voán, coù boä maùy ñieàu haønh, coù ñoäi nguõ nhaân vieân, coù giao dòch tröïc tieáp vôùi coâng ty, doanh nghieäp, caùc toå chöùc kinh teá vaø caù nhaân… baèng caùch nhaän tieàn göûi vaø söû duïng nguoàn voán naøy ñeå cho vay, chieát khaáu vaø cung öùng caùc dòch vuï ngaân haøng cho caùc ñoái töôïng treân. Hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng vì muïc ñích lôïi nhuaän. Tuy nhieân lónh vöïc kinh doanh cuûa NHTM laø tieàn teä, maø tieàn teä laø coâng cuï ñieàu tieát vó moâ neàn kinh teá cuûa nhaø nöôùc, noù coù taùc ñoäng saâu roäng ñeán ñôøi soáng kinh teá xaõ hoäi. Do ñoù ñoâi khi caùc NHTM phaûi hy sinh moät phaàn lôïi nhuaän ñeå thöïc hieän caùc nghieäp vuï nhaèm kieåm soaùt laïm phaùt vaø ñaùp öùng yeâu caàu cuûa neàn kinh teá goùp phaàn thöïc thi chính saùch tieàn teä quoác gia. I.2.2.2 Nghieäp vuï NHTM Nhìn moät caùch toång theå, thì caùc NHTM hoaït ñoäng kinh doanh vôùi ba maûng nghieäp vuï lôùn: nghieäp vuï nguoàn voán, nghieäp vuï tín duïng, ñaàu tö vaø nghieäp vuï kinh doanh dòch vuï ngaân haøng. Moãi nghieäp vuï ñeàu coù vò trí vaø taùc duïng khaùc nhau nhöng ñeàu höôùng tôùi muïc tieâu chung laø ñaùp öùng nhu caàu cuûa khaùch haøng vôùi hieäu quaû cao nhaát. 20 Thöù nhaát nghieäp vuï nguoàn voán Ñöôïc goïi laø nghieäp vuï Nôï vaø laø nghieäp vuï tieàn ñeà, nghieäp vuï cô baûn cuûa ngaân haøng. Ñaây laø nghieäp vuï nhaèm taïo laäp nguoàn voán hoaït ñoäng cuûa NHTM. Ngaân haøng taïo laäp ñöôïc nhieàu nguoàn voán thì caøng coù ñieàu kieän môû roäng cho vay, môû roäng tín duïng cho neàn kinh teá. Nguoàn voán cuûa ngaân haøng bao goàm caùc nguoàn voán sau: - Voán ñieàu leä cuûa ngaân haøng ñöôïc hình thaønh luùc môùi ñi vaøo hoaït ñoäng. Neáu laø NHTMQD thì voán ñieàu leä do ngaân saùch caáp 100%. Neáu laø NHTM coå phaàn thì do coå ñoâng goùp döôùi hình thöùc voán coå phaàn. Caùc quyõ cuûa ngaân haøng bao goàm: quyõ döï tröõ, quyõ ñaàu tö phaùt trieån, quyõ döï phoøng taøi chính, quyõ döï phoøng trôï caáp maát vieäc, quyõ khen thöôûng phuùc lôïi. Caùc quyõ naøy ñöôïc hình thaønh töø lôïi nhuaän ngaân haøng. Ngoaøi ra coøn coù caùc quyõ khoâng hình thaønh töø lôïi nhuaän ngaân haøng nhö quyõ khaáu hao, quyõ döï phoøng ruûi ro. - Voán huy ñoäng laø nguoàn voán chuû yeáu chieám tyû troïng lôùn trong toång nguoàn voán cuûa NHTM. Laø nguoàn voán do ngaân haøng huy ñoäng ñöôïc töø caùc khoaûn tieàn göûi khoâng kyø haïn, tieàn göûi coù kyø haïn cuûa caù nhaân vaø caùc toå chöùc. Ngoaøi ra caùc NHTM coøn phaùt haønh chöùng töø coù giaù bao goàm kyø phieáu, chöùng chæ tieàn göûi, traùi phieái nhaèm boå sung vaøo nguoàn voán hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng khi voán töï coù vaø voán tieàn göûi khoâng ñaùp öùng yeâu caàu kinh doanh. - Voán ñi vay laø nguoàn voán maø ngaân haøng coù ñöôïc töø söï hoã trôï töø caùc TCTD khaùc thoâng qua thò tröôøng lieân ngaân haøng hay töø NHTW khi gaëp söï thieáu huït veà khaû naêng thanh toaùn thoâng qua bieän phaùp chieát khaáu, taùi chieát khaáu. 21 - Ngaân haøng coøn coù nguoàn voán ñöôïc hình thaønh qua vieäc tieáp nhaän töø caùc toå chöùc taøi chính-tieàn teä quoác teá, NHTW… ñeå taøi trôï theo chöông trình, döï aùn veà phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi. Nguoàn voán naøy chæ ñöôïc söû duïng theo ñuùng ñoái töôïng vaø muïc tieâu xaùc ñònh. - Ngoaøi ra, ngaân haøng coøn coù caùc nguoàn voán khaùc phaùt sinh trong quaù trình hoaït ñoäng kinh doanh cuûa ngaân haøng nhö laøm ñaïi lyù, chuyeån tieàn, môû taøi khoaûn löu kyù. Thöù hai nghieäp vuï söû duïng voán Ñaây laø nghieäp vuï Coù, nghieäp vuï naøy söû duïng nguoàn voán ñaõ hình thaønh cuûa ngaân haøng. Bao goàm caùc nghieäp vuï sau: - Nghieäp vuï tín duïng : ñaây laø ngheäp vuï trong ñoù NHTM thoaû thuaän vôùi khaùch haøng (qua Hôïp ñoàng tín duïng) ñeå khaùch haøng söû duïng moät khoaûn tieàn nhaát ñònh, trong moät thôøi gian nhaát ñònh, coù laõi suaát vaø phaûi hoaøn traû. Baèng nghieäp vuï tín duïng, NHTM cung öùng cho neàn kinh teá thuoäc caùc ngaønh, caùc thaønh phaàn kinh teá coù ñuû voán ñeå saûn xuaát kinh doanh, coù voán ñeå thöïc hieän caùc döï aùn ñaàu tö. Ñaây laø nghieäp vuï söû duïng phaàn lôùn nguoàn voán hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng. Nghieäp vuï tín duïng bao goàm cho vay, chieát khaáu, cho thueâ taøi chính, baûo laõnh ngaân haøng vaø caùc hình thöùc khaùc. - Nghieäp vuï ñaàu tö: caùc ngaân haøng coù theå söû duïng nguoàn voán cuûa mình ñeå ñaàu tö döôùi caùc hình thöùc lieân doanh, lieân keát, mua coå phieáu caùc coâng ty, traùi phieáu chính phuû. Khi thöïc hieän ñaàu tö, caùc ngaân haøng cuõng phaøi tuaân theo nhöõng qui ñònh veà khoáng cheá vaø khoái löôïng tham gia. Ngoaøi ra caùc ngaân haøng kinh doanh treân thò tröôøng tieàn teä, thò tröôøng ngoaïi hoái nhaèm kieám lôøi taêng lôïi nhuaän. 22 Thöù ba nghieäp vuï kinh doanh dòch vuï ngaân haøng: Ñöôïc coi laø nghieäp vuï trung gian, khoâng aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán nguoàn voán vaø ñeán nghieäp vuï tín duïng vaø ñaàu tö. Caùc dòch vuï ngaân haøng cung caáp bao goàm: dòch vuï ngaân quyõ, chuyeån tieàn, thanh toaùn, thu hoä, mua baùn hoä, dòch vuï uûy thaùc, tö vaán taøi chính, kinh doanh ngoaïi teä, vaøng baïc, ñaù quyù, thanh toaùn theû tín duïng quoác teá, nhaän vaø chi traû kieàu hoái, thu ñoåi ngoaïi teä… Nghieäp vuï naøy cho pheùp hoã trôï ñaùng keå cho nghieäp vuï khai thaùc nguoàn voán, môû roäng tín duïng vaø ñaàu tö. Dòch vuï ngaân haøng raát ña daïng vaø phong phuù, baát kyø moät lónh vöïc naøo coù lieân quan ñeán hoaït ñoäng ngaân haøng, caùc ngaân haøng ñeàu saün saøng cung caáp dòch vuï theo yeâu caàu cuûa khaùch haøng. I.2.3 Tín duïng ngaân haøng I.2.3.1 Khaùi nieäm Tín duïng phaûn aùnh quan heä vay möôïn, quan heä söû duïng voán laãn nhau giöõa ngöôøi ñi vay vaø ngöôøi cho vay döïa treân nguyeân taéc hoaøn traû, coù thôøi haïn vaø coù laõi. Tín duïng bao goàm nhieàu hình thöùc song trong ñoù tín duïng ngaân haøng giöõ vò trí chuû yeáu trong heä thoáng tín duïng. Tín duïng ngaân haøng laø quan heä giöõa caùc ngaân haøng thöông maïi vôùi caùc xí nghieäp, toå chöùc kinh teá, caùc toå chöùc vaø caù nhaân. Ñoái töôïng cuûa TDNH laø voán tieàn teä, nghóa laø ngaân haøng huy ñoäng voán vaø cho vay baèng tieàn. Caùc chuû theå trong TDNH ñöôïc xaùc ñònh moät caùch roõ raøng, trong ñoù ngaân haøng laø ngöôøi cho vay, coøn caùc doanh nghieäp, caùc toå chöùc kinh teá, caù nhaân… laø ngöôøi ñi vay. Tín duïng ngaân haøng laø hình thöùc tín duïng chuû yeáu, chieám vò trí ñaëc bieät quan troïng trong neàn kinh teá, hoaït ñoäng cuûa noù heát söùc ña daïng vaø phong phuù. Ñeå taäp trung caùc nguoàn voán tieàn teä trong xaõ hoäi, ngaân haøng söû duïng caùc coâng cuï nhö kyø phieáu ngaân haøng, chöùng chæ tieàn göûi, caùc soå tieát kieäm ñònh 23 möùc hay khoâng ñònh möùc… Coøn ñeå cung öùng tín duïng cho caùc doanh nghieäp, ngaân haøng söû duïng coâng cuï chuû yeáu laø kheá öôùc cho vay (hay Hôïp ñoàng tín duïng), vôùi kheá öôùc naøy cho pheùp ngaân haøng thu hoài ñaày ñuû soá voán goác vaø tieàn laõi theo thôøi gian ñaõ xaùc ñònh. I.2.3.2 Vai troø cuûa tín duïng ngaân haøng Thöù nhaát tín duïng goùp phaàn thuùc ñaåy kinh teá phaùt trieån TDNH coù theå môû roäng cho moïi ñoái töôïng trong xaõ hoäi, noù coù theå xaâm nhaäp vaøo caùc ngaønh, vôùi nhieàu loaïi hình vaø qui moâ hoaït ñoäng lôùn, vöøa, nhoû, khoâng nhöõng xaâm nhaäp vaøo lónh vöïc saûn xuaát kinh doanh maø coøn xaâm nhaäp vaøo nhieàu lónh vöïc nhö dòch vuï, ñôøi soáng. Nhö vaäy coù theå khaúng ñònh vai troø to lôùn cuûa TDNH trong vieäc thuùc ñaåy söï phaùt trieån cuûa neàn kinh teá xaõ hoäi. TDNH coù theå cung öùng voán cho neàn kinh teá vôi soá löôïng raát lôùn, vôùi nhieàu thôøi haïn khaùc nhau nhôø ñoù giuùp caùc doanh nghieäp khoâng nhöõng coù voán ñeå kinh doanh maø coøn coù voán ñeå môû roäng saûn xuaát, ñoåi môùi thieát bò, nhaèm naâng cao naêng löïc saûn xuaát, nhö vaäy TDNH coù taùc duïng thuùc ñaåy nhanh toác ñoä phaùt treåin cuûa neàn kinh teá. Thöù hai goùp phaàn oån ñònh tieàn teä, oån ñònh giaù caû Trong khi thöïc hieän chöùc naêng taäp trung vaø phaân phoái laïi voán tieàn teä, tín duïng goùp phaàn laøm giaûm khoái löôïng tieàn löu thoâng trong neàn kinh teá, ñaëc bieät laø tieàn maët trong tay caùc taàng lôùp daân cö, laøm giaûm aùp löïc laïm phaùt nhôø ñoù goùp phaàn oån ñònh tieàn teä. Maët khaùc, cung öùng voán tín duïng cho neàn kinh teá, taïo ñieàu kieän cho caùc doanh nghieäp phaùt trieån saûn xuaát kinh doanh, haøng hoaù dòch vuï ngaøy caøng nhieàu hôn veà soá löôïng vaø chaát löôïng, ñaùp öùng nhu caàu ngaøy caøng taêng cuûa xaõ hoäi, chính nhôø ñoù maø tín duïng goùp phaàn laøm oån ñònh giaù caû trong nöôùc. 24 Vaäy, hoaït ñoäng cuûa TDNH coù taùc ñoäng vaø aûnh höôûng lôùn ñoái vôùi tình hình löu thoâng tieàn teä ñaát nöôùc. Nhôø hoaït ñoäng cuûa TDNH maø voán tieàn teä cuûa xaõ hoäi ñöôïc huy ñoäng vaø söû duïng toái ña cho nhu caàu phaùt trieån kinh teá, noù vöøa coù taùc duïng ñaåy nhanh toác ñoä chu chuyeån voán, vöøa laøm cho caùc chu chuyeån tieàn teä ñöôïc taäp trung phaàn lôùn qua heä thoáng ngaân haøng. Ñoù laø nhöõng ñieàu kieän quan troïng ñeå oån ñònh löu thoâng tieàn teä, oån ñònh giaù caû thò tröôøng. Thöù ba goùp phaàn oån ñònh ñôøi soáng, taïo coâng aên vieäc laøm vaø oån ñònh traät töï xaõ hoäi Tín duïng coù taùc duïng thuùc ñaåy neàn kinh teá phaùt trieån, saûn xuaát haøng hoaù vaø dòch vuï ngaøy caøng gia taêng coù theå thoaû maõn nhu caàu ñôøi soáng cuûa ngöôøi lao ñoäng. Voán tín duïng cung öùng taïo ra khaû naêng khai thaùc caùc tieàm naêng saün coù trong xaõ hoäi vaø trong thieân nhieân, veà lao ñoäng… do ñoù coù theå thu huùt nhieàu löïc löôïng lao ñoäng cuûa xaõ hoäi nhaèm taïo ra löïc löôïng saûn xuaát môùi ñeå thuùc ñaåy taêng tröôûng kinh teá. Thöù tö taïo ñieàu kieän ñeå phaùt trieån moái quan heä kinh teá vôùi nöôùc ngoaøi Söï phaùt trieån tín duïng khoâng chæ ôû phaïm vi trong nöôùc maø coøn môû roäng ra phaïm vi quoác teá, nhôø ñoù noù thuùc ñaåy môû roäng vaø phaùt trieån caùc moái quan heä kinh teá ñoái ngoaïi, nhaèm giuùp ñôõ vaø giaûi quyeát caùc nhu caàu laãn nhau trong quaù trình phaùt trieån hoäi nhaäp. Vaäy tín duïng coù vai troø quan troïng ñeå môû roäng vaø phaùt trieån caùc moái quan heä kinh teá ñoái ngoaïi vaø môû roäng giao löu quoác teá. I.2.2.3 Phaân loaïi cho vay TDNH: - Caên cöù vaøo thôøi haïn: coù cho vay ngaén haïn, cho vay trung vaø daøi haïn. - Caên cöù vaøo tính chaát luaân chuyeån cuûa voán: cho vay voán löu ñoäng, cho vay coá ñònh. 25 - Caên cöù vaøo tính chaát ñaûm baûo: cho vay baèng tín chaáp, cho vay coù ñaûm baûo tröïc tieáp (theá chaáp, caàm coá, baûo laõnh). - Caên cöù vaøo moái quan heä giöõa caùc chuû theå: cho vay tröïc tieáp, cho vay giaùn tieáp - Caên cöù vaøo phöông phaùp caáp tieàn vay vaø thu nôï: cho vay luaân chuyeån, cho vay töøng phaàn. - Neáu döïa vaøo muïc ñích söû duïng voán: cho vay SXKD, cho vay tieâu duøng. I.2.3.4 Taêng tröôûng tín duïng vaø chaát löôïng tín duïng Thöù nhaát taêng tröôûng tín duïng Laø vieäc NHTM söû duïng moïi bieän phaùp, chính saùch vaø nghieäp vuï cuûa mình nhaèm gia taêng nguoàn voán huy ñoäng ñöôïc vaøo hoaït ñoäng cho vay, chieát khaáu caùc ñoái töôïng laø caù nhaân, caùc toå chöùc kinh teá… coù nhu caàu voán tín duïng nhaèm töøng böôùc naâng cao lôïi nhuaän, thò phaàn vaø aûnh höôûng cuûa mình treân thò tröôøng. Taêng tröôûng tín duïng ñöôïc hieåu laø söï gia taêng ñôn thuaàn veà maët khoái löôïng trong moät thôøi kyø nhaát ñònh. Möùc taêng tröôûng tín duïng coù theå ñöôïc theå hieän baèng nhòp ñoä gia taêng toång dö nôï tín duïng naêm sau so vôùi naêm tröôùc. Toác ñoä taêng dö nôï tín duïng chöùng toû ngaân haøng ñaõ giaûi quyeát voán cho neàn kinh teá phuø hôïp vôùi xu höôùng taêng tröôûng kinh teá. Khoâng phaûi moïi söï taêng tröôûng tín duïng ñeàu luoân ñöôïc coi laø toát vì ñeán quaù moät giôùi haïn naøo ñoù, söï taêng tröôûng maïnh trong kyø xem xeùt seõ coù nguy cô gaây ra ruûi ro lôùn vaø tyû leä nôï quaù haïn cao ôû thôøi kyø sau. Taêng tröôûng tín duïng coù moái quan heä maät thieát vôùi toác ñoä taêng tröôûng GDP, toác ñoä taêng tröôûng ñaàu tö, toác ñoä taêng tieát kieäm. Khi toác ñoä taêng tröôûng tín duïng taùch rôøi caùc moái quan heä cuûa noù thì noù seõ maát ñi tính beàn vöõng vaø trôû thaønh nhaân toá 26 gaây baát oån cho söï phaùt trieån kinh teá vaø oån ñònh xaõ hoäi. Vì vaäy, taêng tröôûng tín duïng phaûi gaén lieàn vôùi nhu caàu veà voán tín duïng cuûa neàn kinh teá, neáu khoâng seõ daãn ñeán laïm phaùt, gaây baát oån vó moâ cho neàn kinh teá. Taêng tröôûng tín duïng phaûi phuø hôïp vôùi chieán löôïc ñaõ hoaïch ñònh vaø nguoàn voán cuûa ngaân haøng vaø taêng tröôûng tín duïng phaûi döïa treân cô sôû chaát löôïng tín duïng neáu khoâng ruûi ro trong hoaït ñoäng kinh doanh noùi chung vaø ruûi ro tín duïng noùi rieâng seõ xaûy ra vaø gaây nhieàu haäu quaû khoù löôøng. Vieäc môû roäng tín duïng mang ñeán cho caùc NHTM söï gia taêng veà lôïi nhuaän, gia taêng thò phaàn tín duïng vaø söùc caïnh tranh cuûa ngaân haøng ñoái vôùi caùc ngaân haøng khaùc. Naâng cao uy tín, vò theá, thöông hieäu vaø aûnh höôûng cuûa ngaân haøng treân thò tröôøng. Coøn ñoái vôùi neàn kinh teá, vieäc môû roäng tín duïng daãn ñeán chi phí veà voán seõ giaûm, töø ñoù thuùc ñaåy saûn xuaát, goùp phaàn phaùt trieån kinh teá, naâng cao ñôøi soáng ngöôøi daân. Thöù hai chaát löôïng tín duïng Hieåu moät caùch ñôn giaûn laø hieäu quaû cuûa vieäc cho vay, ñaàu tö, baûo laõnh mang laïi, laø khaû naêng thu hoài voán ñaàu tö caû voán goác vaø laõi theo döï kieán. Hieäu quaû vaø khaû naêng thu hoài nôï caøng lôùn thì chaát löôïng tín duïng caøng cao vaø ngöôïc laïi. Ñieàu ñoù ñoàng nghóa vôùi vieäc muoán naâng cao chaát löôïng tín duïng thì phaûi giaûm thieåu ruûi ro tín duïng. Ruûi ro tín duïng laø ruûi ro cuûa ngaân haøng trong quaù trình cho vay vaø noù phuï thuoäc vaøo khaû naêng traû nôï cuûa khaùch haøng. Noù bieåu hieän döôùi daïng khaùch haøng vay voán khoâng traû ñöôïc nôï hay traû nôï khoâng ñuùng haïn qui ñònh. Chaát löôïng tín duïng laø moät phaïm truø roäng, bao haøm nhieàu noäi dung trong ñoù coù noäi dung quan troïng theå hieän ôû tyû leä nôï quaù haïn treân toång dö nôï. Neáu tyû leä naøy ngaøy caøng cao coù nghóa chaát löôïng tín duïng thay ñoåi theo chieàu 27 höôùng khoâng toát vaø ngöôïc laïi. Theo thoâng leä quoác teá, neáu tyû leä nôï quaù haïn döôùi 5% toång dö nôï haøng naêm, trong ñoù tyû leä nôï khoù ñoøi trong toång soá nôï quaù haïn thaáp thì ñöôïc coi laø tín duïng coù chaát löôïng toát, treân möùc naøy laø coù vaán ñeà. Vì vaäy ngaân haøng caàn phaûi giaùm saùt khaùch haøng ñeå naém baét ñöôïc vieäc môû roäng hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh, gia taêng lôïi nhuaän vaø tình hình oån ñònh taøi chính cuûa doanh nghieäp. Toùm laïi, trong quaù trình coâng nghieäp hoaù hieän ñaïi hoaù ôû nöôùc ta hieän nay, vieäc phaùt trieån khu vöïc kinh teá ngoaøi quoác doanh laø raát caàn thieát nhaèm huy ñoäng moïi nguoàn löïc trong daân ñeå thuùc ñaåy taêng tröôûng kinh teá, phaùt trieån ñaát nöôùc. Vôùi vai troø quan troïng nhö vaäy, phaùt trieån khu vöïc kinh teá ngoaøi quoác doanh laø chuû tröông cuûa Nhaø nöôùc vaø vaán ñeà giaûi quyeát nhu caàu caáp baùch nhaát cuûa khu vöïc naøy laø nhu caàu voán luoân ñöôïc ñaët leân haøng ñaàu trong caùc chính saùch cuûa Nhaø nöôùc, cuûa baûn thaân caùc doanh nghieäp. Söï caàn thieát phaûi môû roäng nguoàn voán tín duïng ngaân haøng ñoái vôùi khu vöïc naøy chính laø ñaùp aùn ñeå giaûi quyeát vaán ñeà thieát yeáu nhaát cuûa doanh nghieäp laø vaán ñeà voán vaø cuõng laø lyù do nghieân cöùu cuûa ñeà taøi ñeå töø ñoù khaúng ñònh theâm vò trí cuûa khu vöïc naøy trong söï phaùt trieån kinh teá. Trong toång soá caùc ñôn vò kinh doanh thuoäc khu vöïc kinh teá ngoaøi quoác doanh thì loaïi hình doanh nghieäp (coâng ty TNHH, coâng ty coå phaàn, DNTN) chieám tyû troïng lôùn vaø coù vai troø quan troïng, do ñoù nhaèm ñaït muïc ñich nghieân cöùu cuûa ñeà taøi ñoái vôùi khu vöïc kinh teá ngoaøi quoác doanh, toâi söû duïng khaùi nieäm khu vöïc kinh teá ngoaøi quoác doanh vaø ñaïi bieåu laø doanh nghieäp ngoaøi quoác doanh. 28 Chöông II: THÖÏC TRAÏNG PHAÙT TRIEÅN KHU VÖÏC KINH TEÁ TÖ NHAÂN VAØ TÌNH HÌNH TIEÁP CAÄN VOÁN TÍN DUÏNG NGAÂN HAØNG TREÂN ÑÒA BAØN TP.HCM II.1 Thöïc traïng hoaït ñoäng cuûa khu vöïc kinh teá tö nhaân II.1.1 Nhöõng keát quaû ñaït ñöôïc trong thôøi gian qua II.1.1.1 Ñoùng goùp vaøo taêng tröôûng GDP vaø chuyeån dòch cô caáu kinh teá cuûa thaønh phoá Thaønh phoá Hoà Chí Minh naèm ôû mieàn Ñoâng Nam Boä giaøu coù vaø nhieàu tieàm naêng, tröôùc giaûi phoùng (30/4/1975) ñöôïc ví laø “Hoøn Ngoïc Vieãn Ñoâng”. Dieän tích töï nhieân laø 2.095 km2, daân soá naêm 2000 laø 5.226.100 ngöôøi vôùi khoaûng 65% daân soá soáng ôû noäi thaønh, 35% soáng ôû ngoaïi thaønh. Daân soá taêng khaù nhanh vaø taêng qua caùc naêm, ñeán naêm 2004 ñaõ laø 6.117.000 ngöôøi. Thaønh phoá tieáp nhaän moät löôïng khaù lôùn ngöôøi nhaäp cö töø caùc vuøng khaùc ñeán boå sung vaøo nguoàn lao ñoäng doài daøo. Baûng 2 : TOÅNG SAÛN PHAÅM TRONG NÖÔÙC (GDP) CUÛA TP HCM SO VÔÙI CAÛ NÖÔÙC Ñôn vò tính: tyû ñoàng Naêm 2000 2001 2002 2003 2004 GDP caû nöôùc 441.646 481.295 535.762 605.586 722.150 GDP Tp.HCM 75.862 84.852 96.403 113.326 136.488 Cô caáu (%) 17,1 17,6 17,9 18,7 18,9 Nguoàn: Nieân giaùm Thoáng keâ 2004 Theo Baûng 2 ta thaáy, hieän traïng kinh teá- xaõ hoäi Thaønh phoá Hoà Chí Minh ñaõ coù nhieàu chuyeån bieán vaø ngaøy caøng coù nhieàu ñoùng goùp tích cöïc vaøo söï phaùt trieån chung cuûa ñaát nöôùc. GDP cuûa Tp. Hoà Chí Minh ñoùng goùp vaøo GDP cuûa caû nöôùc taêng qua caùc naêm vaø chieám tyû troïng khaù cao. Toác ñoä phaùt 29 trieån GDP cuûa thaønh phoá moãi naêm trong giai ñoaïn töø 2000 ñeán 2004 laø 15,8%. Baûng 3 : GDP TREÂN ÑÒA BAØN TP.HCM PHAÂN THEO KHU VÖÏC KINH TEÁ Ñôn vò tính: tyû ñoàng Naêm 2000 2001 2002 2003 2004 GDP Tp.HCM 75.862 84.852 96.403 113.326 136.488 100% 100% 100% 100% 100% Trong ñoù:Kinh teá nhaø nöôc 32.621 35.892 40.137 45.539 57.849 43% 42,2% 41,6% 40,1% 42,3% Kinh teá tö nhaân 28.524 31.480 35.967 41.865 53.120 37,6% 37,1% 37,3% 36,9% 38,9% Kinh teá coù voán nöôùc ngoaøi 14.717 17.480 20.299 23.940 25.519 19,4% 20,7% 21,1% 23% 18,8% Nguoàn: Nieân giaùm Thoáng keâ 2004 Bieåu soá 1: TAÊNG TRÖÔÛNG GDP ÔÛ TP. HCM 31480 35967 41865 53120 28524 0 10000 20000 30000 40000 50000 60000 70000 Naêm 2000 Naêm 2001 Naêm 2002 Naêm 2003 Naêm 2004 Tyû ñoàng DNNN DNNQD LD&ÑTNN 30 Theo Baûng 3 vaø Bieåu soá 1 ta thaáy, trong toång saûn phaåm noäi ñòa cuûa Tp. Hoà Chí Minh ñaït ñöôïc trong thôøi gian qua coù söï ñoùng goùp ñaùng keå cuûa khu vöïc kinh teá ngoaøi quoác doanh. GDP cuûa khu vöïc kinh teá ngoaøi quoác doanh taêng maïnh qua caùc naêm vaø chieám tyû troïng khaù cao trong toång GDP cuûa thaønh phoá. Toác ñoä taêng tröôûng moãi naêm cuûa khu vöïc kinh teá ngoaøi quoác doanh trong giai ñoaïn töø 2000 ñeán 2004 laøeâ16,8% cao hôn toác ñoä taêng tröôûng cuûa khu vöïc quoác doanh (15,3%) vaø khu vöïc coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøiø (14,6%). Veà giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp, khu vöïc kinh teá ngoaøi quoác doanh ñoùng goùp vaøo giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp treân ñòa baøn töông ñoái cao vaø taêng nhanh qua caùc naêm (Baûng 4). Toác ñoä phaùt trieån giaù trò saûn xuaát coâng nghieäp töông ñoái cao, trung bình moãi naêm taêng laø 28,4%, cao hôn caû khu vöïc kinh teá nhaø nöôùc (15,06%) vaø doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi (22,5%). Baûng 4 : GIAÙ TRÒ SAÛN XUAÁT COÂNG NGHIEÄP TREÂN ÑÒA BAØN TP. HCM Ñôn vò tính: tyû ñoàng Naêm 2000 2001 2002 2003 2004 Toång soá 94.272 114.887 137.324 168.481 203.633 Kinh teá nhaø nöôc 39.822 46.742 53.439 61.354 69.806 Kinh teá tö nhaân 23.796 30.503 36.620 49.871 64.604 K.teá coù voán nöôùc ngoaøi 30.654 37.642 47.265 57.256 69.223 Nguoàn: Nieân giaùm thoáng keâ 2004 Qua ñoù cho thaáy khu vöïc kinh teá ngoaøi quoác doanh coù möùc ñoùng goùp ñaùng keå vaøo söï taêng tröôûng kinh teá chung cuûa thaønh phoá vaø caû nöôùc. Trong ñieàu kieän ñang ôû giai ñoaïn môùi ñöôïc taùi laäp vaø phaùt trieån coøn khoù khaên veà nhieàu maët maø möùc taêng tröôûng cuûa khu vöïc kinh teá tö nhaân ñaõ ñaït ñöôïc nhö 31 vaäy laø khaù nhanh vaø beàn vöõng, goùp phaàn khoâng nhoû vaøo vieäc thuùc ñaåy taêng tröôûng neàn kinh teá vaø chuyeån dòch cô caáu kinh teá. II.1.1.2 Huy ñoäng moïi nguoàn voán ñaàu tö phaùt trieån Ñeå ñoùng goùp tích cöïc vaøo GDP cuûa thaønh phoá, caùc doanh nghieäp ngoaøi quoác doanh khoâng chæ gia taêng veà maët giaù trò ñoùng goùp cuûa doanh nghieäp hieän coù maø coøn coù söï ñoùng goùp ñaùng keå cuûa ñoäi nguõ caùc DNNQD ñöôïc thaønh laäp haøng naêm. Theo Baûng 5, Bieåu soá 2, 3, 4 döôùi ñaây ta thaáy, soá doanh nghieäp ngoaøi quoác doanh coù ñeán 31/12 moãi naêm chieám phaàn lôùn trong toång soá doanh nghieäp treân ñòa baøn thaønh phoá (91%) vaø taêng maïnh qua caùc naêm laø do Luaät doanh nghieäp baét ñaàu coù hieäu löïc, taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho doanh nghieäp thaønh laäp vaø hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh. Trong ñoù, loaïi hình coâng ty TNHH chieám ñeán 65% toång soá doanh nghieäp ngoaøi quoác doanh Baûng 5: SOÁ DOANH NGHIEÄP HOAÏT ÑOÄNG SAÛN XUAÁT KINH DOANH COÙ ÑEÁN 31/12 Ñôn vò tính: soá doanh nghieäp Naêm 2000 2001 2002 2003 Toång soá doanh nghieäp 8.616 11.572 14.508 17.377 Doanh nghieäp nhaø nöôùc 690 718 767 696 DN coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi 541 703 805 826 Doanh nghieäp ngoaøi quoác doanh: 7.385 10.151 12.936 15.855 Trong ñoù: DN taäp theå 232 265 284 296 DN tö nhaân 2.900 3.489 4.073 4.554 Coâng ty TNHH 4.139 6.101 8.110 10.396 Coâng ty coå phaàn 114 296 469 609 Nguoàn: Nieân giaùm Thoáng keâ 2004 32 Bieåu soá 2: CÔ CAÁU DOANH NGHIEÄP COÙ ÑEÁN 31/12/2003 LD&ÑT NN 5% DNNQD 91% DNNN 4% Bieåu soá 3: CÔ CAÁU DNNQD COÙ ÑEÁN 31/12/2003 Cty TNHH 65% DNTN 29% Cty coå phaàn 4% DN taäp theå 2% Bieåu soá 4: TAÊNG TRÖÔÛNG DOANH NGHIEÄP ÔÛ TP.HCM 7385 10151 12936 15855 0 5000 10000 15000 20000 Naêm 2000 Naêm 2001 Naêm 2002 Naêm 2003 Doanh nghieäp DNNN DNNQD LD&ÑTNN Töø khi coù Luaät Doanh nghieäp ra ñôøi, caùc nhaø ñaàu tö thuoäc DNNQD ñaõ yeân taâm boû voán ñaàu tö vaøo saûn xuaát kinh doanh, ñieàu naøy theå hieän ôû soá doanh nghieäp taêng leân moãi naêm vaø nguoàn voán cuûa doanh nghieäp thoáng keâ ñöôïc ñeán 31/12 taêng leân moãi naêm. Theo Baûng 6,7 vaø Bieåu soá 5 döôùi ñaây ta thaáy, maëc duø tyû troïng voán trong toång nguoàn voán cuûa khu vöïc ngoaøi quoác doanh nhoû hôn khu vöïc quoác doanh vaø khu vöïc coù voán nöôùc ngoaøi nhöng toác ñoä taêng nguoàn voán trung bình 33 moãi naêm ñaït ñöôïc raát cao 34,5%, cao hôn toác ñoä taêng trung bình cuûa khu vöïc coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi (15,5%) vaø khu vöïc doanh nghieäp nhaø nöôùc (17,1%), trong ñoù, loaïi hình coâng ty TNHH soá voán cao nhaát. Ñieàu naøy chöùng toû khu vöïc doanh nghieäp ngoaøi quoác doanh ñang coù söùc taêng tröôûng veà voán raát lôùn. Baûng 6: NGUOÀN VOÁN CUÛA DOANH NGHIEÄP COÙ ÑEÁN 31/12 Ñôn vò tính: trieäu ñoàng Naêm 2000 2001 2002 2003 Toång soá 196.834 232.960 297.926 348.538 Khu vöïc DNNN 78.125 94.033 125.469 125.568 Khu vöïc DNNQD 44.875 50.736 71.592 109.236 Trong ñoù : DN taäp theå 1.664 1.767 1.215 1.393 DN tö nhaân 3.006 4.143 5.633 17.274 Coâng ty TNHH 24.468 33.548 50.183 66.685 Coâng ty coå phaàn 15.736 11.277 14.559 23.882 KV coù voán nöôùc ngoaøi 73.833 88.190 100.864 113.734 Nguoàn: Nieân giaùm Thoáng keâ 2004 Baûng 7: CÔ CAÁU NGUOÀN VOÁN CUÛA DOANH NGHIEÄP COÙ ÑEÁN 31/12 Ñôn vò tính: % Naêm 2000 2001 2002 2003 Khu vöïc DNNN 39,6 40,3 42,1 36,1 Khu vöïc DNNQD 22,8 21,8 24,0 31,3 KV coù voán nöôùc ngoaøi 37,6 37,9 33,9 32,6 Nguoàn: Nieân giaùm Thoáng keâ 2004 34 Bieåu soá 5: TAÊNG TRÖÔÛNG NGUOÀN VOÁN DOANH NGHIEÄP 0 20000 40000 60000 80000 100000 120000 140000 Naêm 2000 Naêm 2001 Naêm 2002 Naêm 2003 Trieäu ñoàng DNNN DNNQD LD&ÑTNN II.1.1.3 Ñoùng goùp to lôùn cho ngaân saùch Theo Baûng 8, ta thaáy caùc DNNQD maëc duø ñoùng goùp vaøo ngaân saùch coøn raát haïn cheáâ vì coøn nhieàu hieän töôïng tieâu cöïc trong noäp thueá nhöng trong thôøi gian qua toác ñoä ñoùng goùp vaøo ngaân saùch thaønh phoá cuûa khu vöïc kinh teá ngoaøi quoác doanh ñaõ taêng leân ñaùng keå, trung bình moãi naêm laø 19,9% cao hôn toác ñoä taêng trung bình moãi naêm cuûa khu vöïc kinh teá nhaø nöôùc (11,2%). Baûng 8:THU NGAÂN SAÙCH NHAØ NÖÔÙC TREÂN ÑÒA BAØN TP HCM Ñôn vò tính: tyû ñoàng Naêm 2000 2001 2002 2003 2004 Thu noäi ñòa 15.024 17.432 20.265 24.839 27.701 Trong ñoù:Kinh teá nhaø nöôùc 5.675 6.659 7.223 8.367 8.704 Kinh teá ngoaøi nhaø nöôùc 2.209 2.559 2.872 3.727 4.579 Kinh teá coù voán nöôùc ngoaøi 1.833 2.021 2.621 3.555 5.137 Caùc khoaûn thu khaùc 5.307 6191 7547 9283 9279 Nguoàn: Nieân giaùm Thoáng keâ 2004 35 II.1.1.4 Taïo vieäc laøm cho ngöôøi lao ñoäng Theo Baûng 9, Bieåu soá 6 ta thaáy, DNNQD treân ñòa baøn thaønh phoá thu huùt ñöôïc nhieàu lao ñoäng nhaát, tyû troïng chieám ñeán 44%. Khu vöïc naøy haøng naêm taïo ra haøng traêm nghìn coâng aên vieäc laøm môùi, laø moät trong nhöõng khu vöïc taïo ra nhieàu coâng aên vieäc laøm nhaát goùp phaàn oån ñònh vaø taêng thu nhaäp cho ngöôøi lao ñoäng, goùp phaàn xoaù ñoùi giaûm ngheøo vaø oån ñònh xaõ hoäi. Baûng 9: SOÁ LAO ÑOÄNG TRONG DOANH NGHIEÄP COÙ ÑEÁN 31/12 Ñôn vò tính: ngöôøi Naêm 2000 2001 2002 2003 Toång soá 788.832 898.031 1.090.309 1.186.662 Khu vöïc DNNN 334.680 342.535 392.817 371.172 Khu vöïc DNNQD 286.166 362.088 432.401 515.089 Tron._.h haøng toát, döï aùn coù hieäu quaû ñeå cho vay. Phaûi xaây döïng chieán löôïc marketing vaø ñöa ra caùc bieän phaùp trieån khai thöïc hieän chöù khoâng neân coù tö töôûng laø khaùch haøng caàn ñeán ngaân haøng thì töï ñeán vì caùc DNNQD hieän nay vaãn coøn taâm lyù ngaïi tieáp xuùc vôùi ngaân haøng do nghó laø khoù coù theå ñöôïc vay voán töø caùc ngaân haøng. 97 Thöù möôøi, giaûi phaùp töø phía NHNN NHNN caàn chæ ñaïo caùc NHTM ñaåy maïnh coâng taùc tuyeân truyeàn phoå bieán ñeán caùc DNNQD veà cô cheá, chính saùch tín duïng, laõi suaát ñeå caùc doanh nghieäp hieåu roõ hôn veà ngaân haøng vaø hai beân gaàn guõi hieåu nhu caàu cuûa nhau nhaèm thaùo gôõ khoù khaên vöôùng maéc trong vieäc caáp tín duïng. Treân cô sôû raø soaùt laïi caùc vaên baûn hieän haønh, NHNN caàn hoaøn thieän heä thoáng vaên baûn phaùp lyù trong lónh vöïc tieàn teä vaø hoaït ñoäng ngaân haøng phuø hôïp vôùi yeâu caàu thöïc tieãn vaø phaùt trieån cuûa heä thoáng ngaân haøng phuø hôïp vôùi loä trình thöïc hieän hieäp ñònh quoác teá veà hoäi nhaäp. Caàn chaán chænh vaø ñaåy maïnh coâng taùc thanh tra caùc NHTM nhaèm giaùm saùt caùc NHTM thöïc hieän nghieâm tuùc caùc qui ñònh cuûa phaùp luaät veà hoaït ñoäng cuûa NHTM ñeå ñaûm baûo an toaøn cho caùc NHTM trong cho vay, haïn cheá ñeán möùc toái thieåu ruûi ro xaûy ra. NHNN hoaøn thieän daàn moâi tröôøng phaùp lyù ñeå thöông phieáu thaät söï laø moät loaïi chöùng töø coù giaù ñöôïc thöøa nhaän trong neàn kinh teá, ngaønh ngaân haøng caàn môû roäng trieån khai hoaït ñoäng tín duïng noùi treân, moät nghieäp vuï tín duïng ñaõ toàn taïi vaø phaùt trieån treân theá giôùi töø nhieàu theá kyû song vaãn coøn chöa phoå bieán trong hoaït ñoäng tín duïng cuûa caùc NHTM Vieät Nam. Nhaø nöôùc chöa coù luaät hay qui ñònh veà quan heä trao ñoåi thoâng tin vôùi nhau, caùc NHTM chöa quan taâm ñuùng möùc ñeán cung caáp thoâng tin veà khaùch haøng cho CIC. Do ñoù, trong thôøi gian tôùi NHNN caàn naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa CIC ñeå CIC thaät söï laø trung taâm cung caáp thoâng tin ñaày ñuû, chính xaùc vaø kòp thôøi veà khaùch haøng cho caùc NHTM. Toùm laïi, thò phaàn caáp tín duïng cho DNNQD coøn raát roäng lôùn, NHTM caàn phaûi chuû ñoäng hôn trong vieäc tìm kieám khaùch haøng. Caùc ngaân haøng caàn coù keá hoaïch laâu daøi veà huy ñoäng nhöõng nguoàn voán trung vaø daøi haïn, tieáp tuïc 98 ñoåi môùi cô cheá ñaàu tö naâng tyû troïng cho vay trung vaø daøi haïn ñoái vôùi DNNQD, caàn xaây döïng nhöõng cô cheá tín duïng mang neùt ñaëc thuø phuø hôïp vôi ñaëc ñieåm cuûa DNNQD treân nguyeân taéc vöøa ñaûm baûo an toaøn voán cho ngaân haøng vöøa ñaùp öùng nhu caàu voán kòp thôøi cho doanh nghieäp. Cuøng vôùi söï coá gaéng, noã löïc cuûa caùc doanh nghieäp, nhöõng hoã trôï tích cöïc cuûa ngaân haøng chaéc chaén seõ giuùp doanh nghieäp töøng böôùc vöõng maïnh, ñuû söùc vöôn leân tham gia caïnh tranh vaø hoäi nhaäp moät caùch coù hieäu quaû trong thôøi gian tôùi. III.2.3 Giaûi phaùp töø phía Nhaø nöôùc Caùc doanh nghieäp noùi chung vaø DNNQD noùi rieâng chæ coù theå phaùt huy heát tieàm naêng vaø theá maïnh cuûa mình trong moät moâi tröôøng oån ñònh, laønh maïnh, thuaän lôïi cho hoaït ñoäng kinh doanh. Muoán taïo laäp moät moâi tröôøng nhö vaäy, caàn nghieân cöùu moät soá giaûi phaùp cô baûn sau: Thöù nhaát, hoaøn thieän cô sôû phaùp lyù cho moâi tröôøng hoaït ñoäng kinh doanh oån ñònh, laønh maïnh vaø bình ñaúng giöõa caùc thaønh phaàn kinh teá Ñeå taïo moâi tröôøng kinh teá vó moâ oån ñònh thì caùc Boä, ngaønh phoái hôïp raø soaùt laïi luaät nhö Luaät doanh nghieäp, Luaät khuyeán khích ñaàu tö trong nöôùc, Luaät thueá, luaät haûi quan, luaät caùc toå chöùc tín duïng… vaø caùc vaên baûn höôùng daãn thi haønh caùc luaät naøy ñeå ñaûm baûo tính ñoàng boä, tính thoáng nhaát, phuø hôïp vôùi ñieàu kieän thöïc teá cuûa neàn kinh teá- xaõ hoäi Vieät Nam vaø thoâng leä quoác teá. Tieán haønh kieåm tra thöôøng xuyeân veà ñieàu kieän ñaêng kyù kinh doanh, xöû lyù nghieâm caùc tröôøng hôïp ñaêng kyù kinh doanh khoâng ñuùng thöïc teá ñeå taïo söï laønh maïnh cho moâi tröôøng kinh doanh. Chính phuû caàn phaûi thaät söï taïo ra moät moâi tröôøng kinh doanh bình ñaúng cho taát caû caùc thaønh phaàn kinh teá, caàn xoaù boû tình traïng phaân bieät ñoái xöû giöõa caùc loaïi hình doanh nghieäp veà tín duïng, thueá, ñaát ñai vaø caùc öu ñaõi 99 khaùc vaø ban haønh luaät caïnh tranh vaø kieåm soaùt ñoäc quyeàn nhaèm xoaù boû ñoäc quyeàn nhaø nöôùc. Khoâng phaân bieät ñoái xöû vôùi caùc doanh nghieäp daân doanh, ngöôïc laïi caàn khuyeán khích, öu ñaõi, ñoäng vieân hoï kòp thôøi ñeå coù theå phaùt huy toát naêng löïc, voán, kinh nghieäm cuûa thaønh phaàn naøy phuïc vuï cho phaùt trieån kinh teá- xaõ hoäi. Thöïc hieän toát coâng taùc tuyeân truyeàn, giaùo duïc, xoaù boû taâm lyù kyø thò, maëc caûm kinh teá tö nhaân caû trong chính saùch cuõng nhö ñôøi soáng. Vaäy, giaûi phaùp tröôùc heát ñoù laø xaây döïng cô cheá, caùc chính saùch vó moâ oån ñònh thoâng thoaùng, minh baïch, bình ñaúng nhaèm giaûi phoùng phaùt trieån söùc saûn xuaát cuûa doanh nghieäp thuoäc moïi thaønh phaàn kinh teá. Nghieân cöùu söûa ñoåi, boå sung chính saùch vaø caùc vaên baûn phaùp luaät theo höôùng nhaát quaùn nhaèm hoaøn thieän moâi tröôøng phaùp lyù taïo saân chôi thaät söï bình ñaúng cho caùc doanh nghieäp trong vieäc tieáp caän nguoàn voán, ñaát ñai, coâng ngheä… Thöù hai, caûi caùch thuû tuïc haønh chính vaø caùc chính saùch hoã trôï vieäc vay voán cuûa caùc DNNQD Ñeå giuùp KTTN ngaøy caøng phaùt trieån lôùn maïnh, thaønh phoá caàn tieáp tuïc ñaåy maïnh quaù trình caûi caùch haønh chính, thuû tuïc haønh chính trong caùc cô quan quaûn lyù Nhaø nöôùc theo höôùng khuyeán khích ñaàu tö kinh doanh laønh maïnh, giaûm chi phí giao dòch, thôøi gian cho caùc chuû theå, taïo ñieàu kieän thuaän lôïi hôn nöõa cho hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa caùc DNNQD. Caûi caùch haønh chính caàn höôùng tôùi ñôn giaûn hoaù caùc thuû tuïc haønh chính, kieân quyeát khaéc phuïc vaø xoaù boû tình traïng nhuõng nhieãu, gaây phieàn haø cho doanh nghieäp cuûa moät boä phaän caùn boä, coâng chöùc nhaø nöôùc, ñöa chính saùch cuûa Ñaûng vaø nhaø nöôùc thöïc söï ñeán vôùi coäng ñoàng doanh nghieäp. Cô quan coâng chöùng caàn nghieân cöùu caûi tieán ruùt ngaén thôøi gian laøm thuû tuïc coâng chöùng, chöùng thöïc, ñaêng kyù giao dòch baûo ñaûm, thuû tuïc phaùt maõi vaø caùc vaán ñeà phaùp lyù khaùc coù 100 lieân quan nhaèm ñaûm baûo cho caùc ngaân haøng hoaøn thieän thuû tuïc hoà sô tín duïng ñöôïc nhanh choùng, taïo ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå phaùt trieån tín duïng ngaân haøng- khaùch haøng. Chính phuû taïo ñieàu kieän hôn nöõa cho caùc doanh nghieäp coù cô hoäi tieáp caän vôùi nguoàn voán tín duïng: giaûm nhöõng ñieàu kieän troùi buoäc khi cho vay nhö yeâu caàu veà taøi saûn theá chaáp, thôøi haïn vay, löôïng vay, ñôn giaûn hoaù caùc thuû tuïc cho vay, ña daïng hoaù caùc hình thöùc cho vay… Chæ ñaïo caùc Boä, ngaønh khaån tröông raø soaùt, thoáng nhaát hoaù caùc vaên baûn hieän haønh veà cô cheá cho vay, baûo ñaûm tieàn vay, boå sung söûa ñoåi moät soá quyeát ñònh taïo thuaän lôïi cho vieäc xöû lyù taøi saûn theá chaáp khi ngöôøi vay khoâng traû ñöôïc nôï ñeán haïn. Khi doanh nghieäp phaù saûn hay ñình chæ hoaït ñoäng neân öu tieân thanh toaùn voán vay cho caùc TCTD ñeå hoaøn thaønh traû voán huy ñoäng cuûa daân, coù nhö vaäy môùi taïo ñöôïc söï yeân taâm cho TCTD khi ñaàu tö vaøo caùc DNNQD vaø ban haønh quy cheá veà ñaêng kyù taøi saûn, taïo cô sôû phaùp lyù cho hoaït ñoäng kinh doanh. Ña soá caùc doanh nghieäp ñeàu thieáu maët baèng saûn xuaát kinh doanh, neân phaûi duøng moät phaàn dieän tích nhaø ôû cuûa mình trong khu daân cö ñeå toå chöùc saûn xuaát. Ñieàu naøy ñaõ laøm aûnh höôûng xaáu ñeán moâi tröôøng soáng nhö tieáng oàn, nhieãm nguoàn nöôùc, oâ nhieãm khoâng khí. Nhieàu doanh nghieäp ñi thueâ maët baèng ñeå saûn xuaát, laøm chi phí saûn xuaát cao, khoù caïnh tranh, lôïi nhuaän thaáp. Vì vaäy thaønh phoá caàn duøng quyõ ñaát hieän coù cho DNNQD thueâ vôùi giaù caû vaø thôøi gian hôïp lyù giuùp doanh nghieäp yeân taâm ñaàu tö, xaây döïng nhaø xöôûng, phaùt trieån saûn xuaát kinh doanh. Beân caïnh hoã trôï taïo laäp maët baèng saûn xuaát kinh doanh, Chính phuû caàn ñaåy nhanh coâng taùc hôïp lyù hoaù vieäc caáp giaáy chöùng nhaän Quyeàn söû duïng ñaát thuoäc quyeàn söû duïng kinh doanh cuûa doanh nghieäp ñeå taïo ñieàu kieän cho caùc doanh nghieäp tieáp caän ñöôïc voán vay cuûa ngaân haøng. 101 Ngoaøi ra chính phuû caàn kieân quyeát hôn nöõa trong vieäc saép xeáp caûi caùch laïi caùc DNNN, choáng bao caáp, baûo hoä quaù möùc cho caùc DNNN ñeå töø ñoù caùc NHTM khoâng coøn öu tieân caùc ñieàu kieän cuõng nhö chuù troïng vaøo vieäc taøi trôï voán tín duïng cho caùc DNNN. Khoâng hình söï hoaù quan heä kinh teá- daân söï trong quan heä vay voán giöõa caùc NHTM vôùi caùc DNNQD khi xaûy ra caùc tranh chaáp trong tröôøng hôïp doanh nghieäp khoâng traû ñöôïc nôï ngaân haøng. Chính töø vieäc hình söï hoaù caùc quan heä kinh teá giöõa ngaân haøng vaø khaùch haøng ñaõ laøm cho caùn boä tín duïng khoâng daùm cho vay voán ñoái vôùi caùc doanh nghieäp naøy. Ñaåy nhanh vaø maïnh tieán trình taùi cô caáu heä thoáng NHTM baèng vieäc taêng voán cho caùc NHTMQD, saùp nhaäp hay taêng voán ñieàu leä cuûa caùc NHHTCP ñeå naâng cao naêng löïc caïnh tranh, môû roäng cho vay ñoái vôùi moïi thaønh phaàn kinh teá. Chính phuû nhanh choùng ban haønh quy cheá thanh toaùn baèng tieàn maët, theo ñoù thuùc ñaåy hoaït ñoäng thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët trong neàn kinh teá, thanh toaùn qua ngaân haøng phaùt trieån, giaûm chi phí cho neàn kinh teá taêng huy ñoäng voán cho caùc NHTM töø ñoù môû roäng hoaït ñoäng cho vay. Giuùp caùc NHTM kieåm soaùt ñöôïc doøng tieàn töø hoaït ñoäng kinh doanh cuûa caùc doanh nghieäp, qua ñoù naém baét ñöôïc tình hình hoaït ñoäng kinh doanh cuõng nhö naêng löïc taøi chính cuûa doanh nghieäp ñeå ñi ñeán quyeát ñònh tín duïng Boä taøi chính caàn ban haønh cô cheá quaûn lyù vaø kieåm soaùt thích hôïp, baét buoäc caùc doanh nghieäp, nhaát laø caùc DNNQD ghi cheùp, caäp nhaät soå saùch, phaûn aùnh ñuùng tình hình taøi chính, tuaân thuû nghieâm tuùc, coù hieäu quaû caùc qui ñònh veà thöïc hieän cheá ñoä soå saùch keá toaùn, caùc baùo caùo ñònh kyø giuùp caùc toå chöùc tín duïng ruùt ngaén thôøi gian trong coâng taùc thaåm ñònh khi doanh nghieäp coù nhu caàu vay voán. Caàn coù caùc qui ñònh yeâu caàu baét buoäc caùc doanh nghieäp phaûi coâng khai baùo caùo taøi chính ñaõ ñöôïc kieåm toaùn ñoäc laäp nhaèm taïo döïng nieàm 102 tin cho caùc nhaø ñaàu tö. taïo neân moät cô cheá bình ñaúng, laønh maïnh giöõa caùc doanh. Toùm laïi, caàn laøm maïnh meõ hôn caûi caùch haønh chính theo höôùng dôn giaûn hoaù thuû tuïc ñeå caùc ñoái töôïng coù theå vay voán moät caùch nhanh choùng, kòp thôøi. Ñeå naâng cao khaû naêng cung öùng voán tín duïng cho caùc doanh nghieäp, Chính phuû neân thieát laäp caùc chính saùch phuø hôïp vôùi ñieàu kieän vó moâ, ñaëc bieät taïo söï tin caäy cho heä thoáng ngaân haøng, Chính phuû caàn duy trì tính oån ñònh cuûa chính saùch taøi chính tieàn teä ñeå caùc doanh nghieäp vaø ngay caû caùc ngaân haøng yeân taâm hoaït ñoäng. Caùc chính saùch phaùp luaät nhaø nöôùc lieân quan ñeán vieäc vay voán cuûa caùc doanh nghieäp daân doanh nhö ñaát ñai, baûo ñaûm tieàn vay, pheâ duyeät döï aùn ñaàu tö, giao dòch baûo ñaûm vaãn chöa ñöôïc ñoàng boä vaø thöïc thi chöa ñuùng, chaäm ñöôïc trieån khai, vì vaäy Nhaø nöôùc caàn nghieân cöùu hoaøn thieän vaø ñoác thuùc thöïc hieän taïo cô sôû phaùp lyù phaùt trieån moái quan heä tín duïng giöõa ngaân haøng vaø khaùch haøng. Thöù ba, taêng cöôøng caùc dòch vuï hoã trôï phaùt trieån DNNQD Ñeå naâng cao naêng löïc kinh doanh caàn thaønh laäp dòch vuï hoã trôï phaùt trieån kinh doanh. Caùc dòch vuï naøy bao goàm caùc dòch vuï veà ñaøo taïo, nghieân cöùu thò tröôøng, coâng ngheä... vaø keát noái vôùi vieäc khuyeán khích thaønh laäp caùc dòch vuï taøi chính hoã trôï caùc doanh nghieäp nhö phaùt trieån caùc dòch vuï hoã trôï thoâng tin tö vaán taøi chính doanh nghieäp nhaèm laønh maïnh hoaù tình hình taøi chính cuûa caùc doanh nghieäp. Vieäc phaùt trieån caùc dòch vuï taøi chính vaø dòch vuï hoã trôï phaùt trieån kinh doanh seõ laøm cho thò tröôøng tín duïng vaän haønh thuaän lôïi hôn ñoái vôi caùc DNNQD. Vì qui moâ caùc DNNQD phaàn lôùn laø nhoû neân khaû naêng tieáp caän, naém baét thoâng tin vaø xöû lyù thoâng tin thò tröôøng, nhaát laø thoâng tin thò tröôøng hieän 103 ñaïi coøn raát haïn cheá. Bôûi vaäy thaønh phoá caàn coù chính saùch hoã trôï trong vieäc cung caáp thoâng tin cho saûn xuaát kinh doanh nhö chính saùch thieát laäp cô cheá hoaït ñoäng cuûa caùc trung taâm thoâng tin doanh nghieäp, hình thaønh caùc trung taâm thu thaäp, phaân tích thoâng tin veà thò tröôøng saûn phaåm, thoâng tin veà phaùp luaät, keânh phaân phoái, thò hieáu, xu höôùng, dieãn bieán thò tröôøng trong nöôùc vaø nöôùc ngoaøi vaø caùc dòch vuï tö vaán hoã trôï kyõ thuaät, hoã trôï xuùc tieán thöông maïi bao goàm: hoã trôï môû roäng thò tröôøng, nhaát laø thò tröôøng nöôùc ngoaøi thoâng qua hoã trôï cho caùc doanh nghieäp tham gia caùc hoäi chôï, trieån laõm quoác teá… vaø caùc dòch vuï tö vaán khaùc. Maïnh daïn ñaàu tö NSNN ñeå taêng cöôøng caùc hoaït ñoäng nghieân cöùu vaø cung caáp cho doanh nghieäp nhöõng hieåu bieát ñaày ñuû, saâu saéc, caäp nhaät caùc tình hình xu höôùng phaùt trieån cuûa thò tröôøng haøng hoaù, dòch vuï. Maïnh daïn chi NSNN hoã trôï tröïc tieáp vieäc thoâng tin quaûng caùo, keâu goïi ñaàu tö qua nhieàu keânh vaø nhieàu phöông tieän, ñaëc bieät treân internet. Ñoàng thôøi luoân tìm hieåu nhöõng khoù khaên, vöôùng maéc cuûa caùc doanh nghieäp thoâng qua caùc cuoäc ñoái thoaïi ñeå hoã trôï vaø giuùp ñôõ cho DNNQD phaùt trieån, khuyeán khích phong traøo laøm giaøu cho xaõ hoäi, ñaát nöôùc, toân vinh nhöõng doanh nghieäp kinh doanh taøi naêng, naêng ñoäng. Nhaø nöôùc caàn coù caùc chöông trình, lôùp ñaøo taïo trình ñoä chuyeân moân quaûn lyù cho caùc chuû doanh nghieäp, caùc caùn boä quaûn lyù vaø ñaøo taïo naâng cao tay ngheà coâng nhaân. Taêng chi ngaân saùch ñeå xaây döïng vaø trieån khai caùc chöông trình ñaøo taïo nhaèm naâng cao trình ñoä vaø naêng löïc chuyeân moân cuûa ñoäi nguõ caùn boä quaûn lyù, ngöôøi lao ñoäng. Noäi dung ñaøo taïo phaûi thieát thöïc vöøa trang bò ñöôïc kieán thöùc cô baûn vöøa hoaøn thieän vaø naâng cao kieán thöùc veà kyõ thuaät cuõng nhö kyõ naêng kinh doanh cuûa doanh nhaân. Ngoaøi ra nhaø nöôùc caàn coù chính saùch hoã trôï caùc DNNQD ñaøo taïo chuyeân gia tö vaán veà lónh vöïc xaây 104 döïng döï aùn, keá hoaïch, chieán löôïc kinh doanh ñeå taïo cô hoäi tieáp caän voán tín duïng thuaän lôïi, hoã trôï NHTM ñaøo taïo vaø naâng cao naêng löïc caùn boä tín duïng ñeå tö vaán cho doanh nghieäp xaây döïng döï aùn kinh doanh, thöïc hieän thaåm ñònh döï aùn vay voán cuûa doanh nghieäp ñeå doanh nghieäp vay voán saûn xuaát kinh doanh ñaït hieäu quaû, ngaân haøng thu hoài ñuû voán ñuùng thôøi haïn. Do haïn cheá veà voán neân khaû naêng ñaàu tö raát thaáp, do vaäy caàn öu tieân duøng NSNN ñeå nhaäp khaåu trang thieát bò vaø bí quyeát coâng ngheä môùi coù theå trieån khai ngay. Thaønh laäp vaø duy trì hoaït ñoäng theo höôùng phi lôïi nhuaän caùc trung taâm tö vaán vaø tieáp thò saûn phaåm, dòch vuï khoa hoïc-coâng ngheä hoã trôï tröïc tieáp caùc DNNQD. Ngoaøi ra Nhaø nöôùc neân daønh moät tyû leä thích hôïp chi NSNN haøng naêm ñeå xeùt hoã trôï ruûi ro trong kinh doanh cho caùc DNNQD tieâu bieåu vaø caùc khoaûn ruûi ro tín duïng cuûa caùc NHTM do khu vöïc naøy gaây ra cuõng nhö khen thöôûng coù giaù trò caùc NHTM coù doanh soá vay lôùn ñoái vôùi khu vöïc naøy. Nhaø nöôùc coù chính saùch khuyeán khích vaø khen thöôûng caùc DNNN söû duïng nguyeân vaät lieäu coù chaát löôïng do caùc DNNQD saûn xuaát vaø thaønh laäp trung taâm phi lôïi nhuaän laø caàu noái giöõa DNNN va DNNQD. Vaäy, Nhaø nöôùc neân maïnh daïn ñaàu tö NSNN ñeå phaùt trieån caùc dòch vuï taøi chính vaø dòch vuï hoã trôï phaùt trieån kinh doanh, taïo ñieàu kieän cho caùc DNNQD thuaän lôïi hôn trong vieäc tieáp caän thò tröôøng tín duïng. Ñoàng thôøi luoân tìm hieåu nhöõng khoù khaên, vöôùng maéc cuûa doanh nghieäp thoâng qua cac cuoäc ñoái thoaïi ñeå hoã trôï vaø giuùp ñôõ cho doanh ngieäp phaùt trieån. Khuyeán khích phong traøo laøm giaøu cho xaõ hoäi, toân vinh nhöõng doanh nghieäp taøi naêng, naêng ñoäng. 105 Thöù tö, thuùc ñaåy hoaït ñoäng Quyõ baûo laõnh tín duïng, tín duïng thueâ mua vaø caùc hieäp hoäi Ngaøy 20/12/2001 Chính phhuû ñaõ coù quyeát ñònh soá 193/QÑ-TTg ban haønh qui cheá thaønh laäp vaø toå chöùc hoaït ñoäng cuûa Quyõ baûo laõnh tín duïng cho DNVVN trong ñoù coù caùc DNNQD. Quyõ naøy ñöùng ra baûo laõnh cho caùc DNNVV vay voán tín duïng taïo cô hoäi cho doanh nghieäp coù theâm cô hoäi khi vay voán tín duïng, vôùi tieän ích laø vaäy nhöng cho ñeán nay vaãn chöa thöïc söï hoã trôï ñöôïc cho doanh nghieäp, do vöôùng maéc ôû moät soá qui ñònh veà vieäc thaønh laäp, toå chöùc vaø hoaït ñoäng cuûa quyõ baûo laõnh tín duïng. Nhö vaäy, Boä Taøi chính caàn söûa ñoåi vaø boå sung qui cheá thaønh laäp, toå chöùc vaø hoaït ñoäng cuûa quyõ baûo laõnh tín duïng cho saùt vôùi thöïc teá. UBND TP.HCM caàn phoái hôïp vôi NHNN TP.HCM trong vieäc thoáng nhaát vaø hoaøn chænh caùc noäi dung coøn vöôùng maéc chöa roõ raøng trong ñeà aùn xaây döïng ñieàu leä vaø quy cheá baûo laõnh, qui trình baûo laõnh ñeå caùc DNVVN trong ñoù coù DNNQD thuaän lôïi trong vieäc tieáp caän voán tín duïng töø caùc NHTM. Veà möùc baûo laõnh tín duïng chæ qui ñònh caáp baûo laõnh toái ña baèng 80% phaàn cheânh leäch giöõa giaù trò khoaûn vay vaø giaù trò taøi saûn theá chaáp, caàm coá cuûa khaùch haøng taïi TCTD, vôùi möùc ñoù daãn ñeán tình traïng hoaëc laø khaùch haøng khoâng thöïc hieän döï aùn ñaàu tö hoaëc laø phaûi tìm caùc bieän phaùp ñaûm baûo tieàn vay khaùc, aûnh höôûng ñeán chi phí vaø cô hoäi kinh doanh. Neân chaêng, Quyõ caáp baûo laõnh tín duïng cho phaàn cheânh leäch giöõa toång giaù trò khoaûn vay vaø phaàn khoaûn vay ñaõ ñöôïc baûo ñaûm baèng giaù trò taøi saûn theá chaáp caàm coá taïi TCTD. Tröôùc tình hình kyõ thuaät coâng ngheä, trang thieát bò maùy moùc laïc haäu cuûa caùc DNNQD, thì tín duïng thueâ mua laø giaûi phaùp cung caáp voán thích hôïp vaø coù hieäu quaû. Vì vaäy, Nhaø nöôùc caàn hoã trôï taøi chính cho caùc DNNQD thoâng qua 106 maïng löôùi caùc coâng ty cho thueâ taøi chính. Ñeå phaùt trieån vaø môû roäng tín duïng thueâ mua, nhaø nöôùc neân mieãn giaûm thueá thu nhaäp doanh nghieäp cho caùc coâng ty cho thueâ taøi chính vaø mieãn thueá nhaäp khaåu ñoái vôùi maùy moùc, thieát bò nhaäp khaåu duøng cho hoaït ñoäng thueâ mua. Vieäc thaønh laäp caùc coâng ty kinh doanh vaø khai thaùc nôï laø heát söùc caàn thieát. Caùc coâng ty naøy seõ chuyeân mua laïi nôï cuûa caùc doanh nghieäp, toå chöùc thu nôï hay chia nhoû thaønh caùc coå phaàn ñaàu tö vaøo doanh nghieäp. Hoaït ñoäng cuûa loaïi hình doanh nghieäp taøi chính naøy seõ giuùp caùc doanh nghieäp giaûm ñöôïc gaùnh naëng nôï naàn, nhaát laø caùc khoaûn nôï khoù ñoøi hay taøi saûn theá chaáp khoù thanh lyù. Vì vaäy, Nhaø nöôùc neân hoaøn thieän caùc vaên baûn phaùp lyù taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho loaïi hình coâng ty naøy ñöôïc thaønh laäp. Ngoaøi ra, Nhaø nöôùc caàn coù cô cheá khuyeán khích vaø giuùp caùc nhaø doanh nghieäp toå chöùc caùc nghieäp ñoaøn, hieäp hoäi nhaèm giuùp ñôõ nhau trong hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh vaø khuyeán khích phaùt trieån Quyõ ñaàu tö ruûi ro ñeå hình thaønh moät keânh hoã trôï voán phaùt trieån cho doanh nghieäp. Thöù naêm phaùt trieån thò tröôøng chöùng khoaùn vaø cô sôû haï taàng Moät trong nhöõng yeáu toá quan troïng giuùp doanh nghieäp tieáp caän ñöôïc vôùi caùc nguoàn voán trung vaø daøi haïn ñoù laø vieäc huy ñoäng treân thò tröôøng chöùng khoaùn. Do ñoù Chính phuû caàn phaûi coù bieän phaùp maïnh meõ ñeå thuùc ñaåy thò tröôøng chöùng khoaùn thaønh moät keânh huy ñoäng voán trung vaø daøi haïn cuûa caùc doanh nghieäp. Caùc qui ñònh veà nieâm yeát neân ñöôïc ñôn giaûn hoaù taïo ñieàu kieän cho nhöõng coâng ty coù voán nhoû (döôùi 10 tyû ñoàng) ñöôïc nieâm yeát, taïo ra nhieàu haønh hoaù treân thò tröôøng chöùng khoaùn ñeå giuùp caùc chuû doanh nghieäp huy ñoäng nguoàn voán trung vaø daøi haïn vôùi chi phí thaáp. Môû roäng hôn nöõa caùc ñieàu kieän öu ñaõi ñeå khuyeán khích caùc doanh nghieäp tham gia thò tröôøng chöùng 107 khoaùn. Chaúng haïn chính saùch öu ñaõi veà thueá nhö mieãn thueá thu nhaäp doanh nghieäp trong hai naêm ñaàu vaø giaûm 50% cho hai naêm tieáp theo ñoái vôùi caùc doanh nghieäp tham gia thò tröôøng chöùng khoaùn. Beân caïnh ñoù, ñeå doanh nghieäp coù ñöôïc vò theá vöõng chaéc treân thöông tröôøng, nhaø nöôùc caàn phaûi hoã trôï moät caùch giaùn tieáp cho doanh nghieäp. Hoã trôï thoâng qua phaùt trieån cô sôû haï taàng kyõ thuaät, ña daïng hoaù caùc hình thöùc ñaàu tö phaùt trieån cô sôû haï taàng, xoaù boû söï phaân bieät ñoái xöû giöõa caùc nhaø ñaàu tö trong nöôùc vaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Naâng caáp cô sôû haï taàng nhaèm giaûm bôùt nhöõng chi phí lieân quan ñeán cô sôû haï taàng: chi phí ñieän, nöôùc, cöôùc ñieän toaïi, internet, phí caûng taïo ñieàu kieän vaø hoã trôï doanh nghieäp taêng hieäu quaû saûn xuaát kinh doanh vaø naâng cao naêng löïc caïnh tranh. Vaäy, Chính phuû caàn phaûi thaät söï taïo ra moät moâi tröôøng kinh doanh bình ñaúng, xaây döïng cô cheá, caùc chính saùch vó moâ nhaát laø chính saùch taøi chính doanh nghieäp oån ñònh thoâng thoaùng nhaèm taïo ñieàu kieän giaûi phoùng phaùt trieån söùc saûn xuaát cuûa caùc DNNQD. Toùm laïi, vai troø cuûa caùc doanh nghieäp thuoäc khu vöïc ngoaøi quoác doanh ñoái vôùi neàn kinh teá ñaõ vaø ñang ñöôïc khaúng ñònh, hoaït ñoäng ngaân haøng cuõng coù nhöõng chuyeån bieán tích cöïc trong quan heä tín duïng vôùi khu vöïc naøy. Nhöõng khoù khaên do cô cheá, chính saùch cuûa Nhaø nöôùc chæ laø taïm thôøi cuøng vôùi söï noã löïc giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà vöôùng maéc trong quan heä giöõa ngaân haøng vaø doanh nghieäp, hy voïng seõ taïo ñieàu kieän ñeå cô cheá hoã trôï taøi chính cuûa caùc NHTM vôùi caùc DNQD ñöôïc môû roäng, ñaùp öùng ngaøy caøng kòp thôøi hôn nhu caàu voán cuûa caùc DNNQD trong quaù trình coâng nghieäp hoaù hieän ñaïi hoaù ñaát nöôùc. 108 KEÁT LUAÄN Khu vöïc kinh teá tö nhaân ñaõ vaø ñang phaùt trieån maïnh meõ, ngaøy caøng khaúng ñònh ñöôïc vò trí cuûa mình trong toång theå neàn kinh teá quoác daân vaø trôû thaønh moät loaïi hình kinh teá caàn ñöôïc ñaåy maïnh nhaèm thöïc hieän chieán löôïc phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc. Trong thôøi gian qua, Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ñaõ coù nhöõng chuû tröông chính saùch taïo ñieàu kieän cho caùc DNNQD phaùt trieån caû veà soá löôïng vaø qui moâ hoaït ñoäng. Tuy vaäy, khu vöïc naøy hieän nay gaëp raát nhieàu khoù khaên vaø noåi coäm laø khoù khaên veà voán. Vaán ñeà thieáu voán laø moät trong nhöõng raøo caûn lôùn nhaát ñeán söï phaùt trieån saûn xuaát kinh doanh cuûa doanh nghieäp. Ñeå khu vöïc kinh teá ngoaøi quoác doanh phaùt huy vai troø quan troïng trong neàn kinh teá thì giaûi quyeát nhu caàu voán, trong ñoù vieäc môû roäng nguoàn voán tín duïng ngaân haøng ñoái vôùi khu vöïc naøy laø vaán ñeà ñöôïc ñaët leân haøng ñaàu trong caùc chính saùch cuûa Nhaø nöôùc, cuûa caùc ngaân haøng vaø baûn thaân caùc doanh nghieäp. Coù nhieàu nguyeân nhaân khaùch quan laãn chuû quan laøm cho quaù trình cho vay tín duïng cuûa caùc NHTM ñoái vôùi khu vöïc naøy thôøi gian qua coøn nhieàu haïn cheá, song cuøng vôùi söï hoaøn thieän cuûa moâi tröôøng phaùp lyù, söï noã löïc töø phía caùc doanh nghieäp, caùc NHTM töøng böôùc ñang vaø seõ ñaåy maïnh cuõng nhö naâng cao chaát löôïng cho vay tín duïng ñeán caùc DNNQD. Ñeå naâng cao hôn nöõa khaû naêng tieáp caän voán tín duïng cuûa caùc doanh nghieäp ngoaøi quoác doanh, luaän vaên ñaõ maïnh daïn ñöa ra moät soá giaûi phaùp cô baûn nhöng vì thôøi gian vaø trình ñoä cuûa taùc giaû coù haïn, chaéc chaén luaän vaên khoâng traùnh khoûi nhöõng sai soùt. Taùc giaû kính mong caùc thaày coâ trong Hoäi ñoàng giaùm khaûo vaø caùc baïn goùp yù ñeå luaän vaên ñöôïc hoaøn thieän hôn vaø göûi lôøi traân troïng caùm ôn ñeán coâ Hoaøng Thò Thu Hoàng ñaõ taän tình höôùng daãn. 109 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 1. Ths. Hoaøng Thò Minh Chaâu (2005), “Moät soá giaûi phaùp phaùt trieån kinh teá tö nhaân”, Taøi chính doanh nghieäp, (4), trang 22-23. 2. Luaät gia Quoác Cöôøng, Thanh Thaûo (2004), Luaät doanh nghieäp nhaø nöôùc 2003 vaø Luaät doanh nghieäp, Nhaø xuaát baûn Toång hôïp Tp. HCM. 3. Luaät gia Quoác Cöôøng (2004), Luaät caùc toå chöùc tín duïng, Nhaø xuaát baûn Toång hôïp Tp. HCM. 4. Chuû bieân PGS.TS Nguyeãn Ñaêng Dôøn-Tröôøng Ñaïi hoïc kinh teá Tp.HCM (2004), Tieàn teä ngaân haøng, Nhaø xuaát baûn Thoáng keâ Tp.HCM. 5. Ths. Nguyeãn Anh Duõng (2004), “Phaùt trieån kinh teá tö nhaân-thöïc traïng, nguyeân nhaân vaø giaûi phaùp”, Nghieân cöùu kinh teá (319), trang 16-20. 6. Nguyeãn Ñieån (2004), “Quaûn lyù nhaø nöôùc ñoái vôùi kinh teá tö nhaân treân ñòa baøn Tp.HCM-hieän traïng vaø nhöõng vaán ñeà ñaët ra”, Nghieân cöùu kinh teá,(313), trang 66-70. 7. Luaät sö Tröông Thanh Ñöùc (2005), “Nhöõng khoù khaên cuûa ngaân haøng trong vieäc thu hoài nôï thoâng qua thi haønh aùn”, Thò tröôøng taøi chính tieàn teä, (12), trang 16-17. 8. PGS.TS Hoaøng Vaên Hoa (2005) “Moät soá yù kieán veà phaùt trieån kinh teá tö nhaân ôû vieät Nam naêm 2004”, Taïp chí Kinh teá vaø phaùt trieån (93), trang 3-5. 110 9. Phaïm Thò Thanh Hoaø (2004), “Doanh nghieäp thuoäc thaønh phaàn kinh teá tö nhaân Vieät Nam: thöïc traïng vaø kieán nghò”, Taøi chính doanh nghieäp, (5), trang 24-25. 10. Ts. Traàn Huy Hoaøng-Tröôøng Ñaïi hoïc kinh teá Tp.HCM (2003), Quaûn trò ngaân haøng thöông maïi, Nhaø xuaát baûn Thoáng keâ Tp.HCM. 11. PGS.TS Ñinh Xuaân Haï (2004), “Phaùt trieån kinh teá tö nhaân töø caùc giaûi phaùp tín duïng ngaân haøng”, Nghieân cöùu kinh teá, (313), trang 16-22. 12. Ts. Ñaøo Vaên Huøng (2005 ), “Môû roäng cung caáp tín duïng cho caùc doanh nghieäp nhoû vaø vöøa ôû Vieät Nam”, Taïp chí Kinh teá vaø phaùt trieån, (92 ), trang 20-22. 13. Nguyeãn Vaên Hieäp (2004), ‘Naâng cao naêng löïc hieäu quaû saûn xuaát kinh doanh cuûa DNVVN”, Thò tröôøng taøi chính tieàn teä, (14), trang 35-36. 14. Ñoã Haûi (2004), “Thò tröôøng chöùng khoaùn Vieät Nam: keânh huy ñoäng voán trung vaø daøi haïn”, Taøi chính doanh nghieäp, (11), trang 9-11. 15. Höõu Haïnh (2004), “Ngaønh ngaân haøng ñaõ tích cöïc ñoåi môùi cô cheá quaûn lyù ñaùp öùng yeâu caàu phaùt trieån cuûa caùc doanh nghieäp daân doanh”, Taïp chí ngaân haøng, (1 ), trang 81-83. 16. Nguyeãn Ñöùc Leänh (2004), “Giaûi phaùp naâng cao hieäu quaû tín duïng treân ñòa baøn Tp.HCM”, Taïp chí Ngaân haøng, (8), trang 51-53. 17. Phöông Linh (2004), “Caûi caùch haønh chính ñeå taïo thuaän lôïi hôn cho doanh nghieäp”, Taøi chính doanh nghieäp, (9), trang 7-8. 18. Ts. Hoaøng Thò Lieãu (2005) “Hoaøn chænh cô cheá chính saùch taïo ñaø cho kinh teá tö nhaân phaùt trieån”, Taøi chính doanh nghieäp, (3), trang 17-18. 111 19. Ngaân haøng nhaø nöôùc Vieät Nam-Chi nhaùnh Tp.HCM, Baùo caùo toång keát hoaït ñoäng ngaân haøng treân ñòa baøn Tp.HCM caùc naêm 2000, 2001, 2002, 2003, 2004. 20. PGS.TS. Nguyeãn Huy Oaùnh (2005) “Phaùt trieån kinh teá tö nhaân trong neàn kinh teá thò tröôøng ñònh höôùng XHCN ôû Vieät Nam, Taïp chí Kinh teá vaø phaùt trieån, (91), trang 10-12. 21. Lan Phöông (2005), “Quyõ baûo laõnh tín duïng cho doanh nghieäp vöøa vaø nhoû”, Taøi chính doanh nghieäp, (5), trang 28-29. 22. Tröông Ñình Song (2005), “Naâng cao naêng löïc tieáp caän voán tín duïng ngaân haøng ñoái vôùi doanh nghieäp nhoû vaø vöûa”, Thò tröôøng taøi chính tieàn teä (9), trang 21-22. 23. GS.TS. Nguyeãn Thanh Tuyeàn, PGS.TS Nguyeãn Quoác Teá, TS. Löông Minh Cöø (2003), Sôû höõu tö nhaân vaø kinh teá tö nhaân trong neàn kinh teá thò tröôøng ñònh höôùng XHCN, Nhaø xuaát baûn Toång hôïp Tp.HCM. 24. Cuïc Thoáng keâ Tp.HCM (2004), Nieân giaùm thoáng keâ Tp. HCM, Nhaø xuaát baûn Thoáng keâ. 25. Nguyeãn Kim Troïng (2004), Moät soá giaûi phaùp môû roäng vaø naâng cao chaát löôïng tín duïng ñoái vôùi caùc doanh nghieäp ngoaøi quoác doanh taïi caùc NHTM treân ñòa baøn Tp. HCM, Luaän vaên thaïc só kinh teá, Tröôøng Ñaïi hoïc Kinh teá Tp. HCM. 26. PGS.TS Hoaøng Coâng Thi (2000), Taïo laäp moâi tröôøng taøi chính bình ñaúng giöõa caùc loaïi hình doanh nghieäp taïi Vieät Nam, Nhaø xuaát baûn Taøi chính Haø Noäi. 27. Ts. Leâ Khaéc Trí (2004), “Giaûi phaùp taøi chính naâng cao söùc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp”, Taøi chính doanh nghieäp, (4), trang 12-14. 112 28. GS.TS Hoà Vaên Vónh (2003), Kinh teá tö nhaân vaø quaûn lyù nhaø nöôùc ñoái vôùi kinh teá tö nhaân ôû nöôùc ta hieän nay, Nhaø xuaát baûn Chính trò quoác gia Haø Noäi. 29. Traàn Vieät (2005), “Khoù khaên trong vieäc tieáp caän caùc nguoàn voán tín duïng”, Taøi chính doanh nghieäp, (1), trang 33-35. 30. Haø Troïng Vieän (2004), “Kinh teá tö nhaân trong neàn kinh teá thò tröôøng ñònh höôùng XHCN Vieät Nam”, Nghieân cöùu kinh teá, (318), trang 11- 20. 31. Nguyeãn Hoaøng Xanh (2005), “Môû roäng voán tín duïng cho kinh teá daân doanh”, Thò tröôøng taøi chính tieàn teä, (1), trang 25-26. 32. Nguyeãn Hoaøng Xanh (2004), “Môû roäng vaø naâng cao chaát löôïng tín duïng ngaân haøng, Thò tröôøng taøi chính tieàn teä, (14), trang 58-59. Caùc website: www.google.com.vn www.vinaseek.com www.sbv.gov.vn www.hochiminhcity.gov.vn ._.

Các file đính kèm theo tài liệu này:

  • pdfLA0866.pdf
Tài liệu liên quan