Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động trong các Doanh nghiệp công nghiệp tại Việt Nam

LỜI MỞ ĐẦU Kinh tế Việt Nam thời gian trước vốn là một nền kinh tế nông nghiệp lạc hậu, đông dân và chậm phát triển, đã từng phải trải qua những cuộc chiến tranh liên tiếp kéo dài. Kể từ năm 1986, Việt Nam thực hiện chính sách đổi mơí, mở cửa, xoá bỏ bao cấp và từng bước chuyển dịch sang nền kinh tế nhiều thành phần theo cơ chế thị trường có sự quản lý của nhà nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Nền kinh tế dần thoát khỏi khủng hoảng và đạt được nhiều thành tựu quan trọng. Sau hơn 20 năm đổi mới, Việt Nam đã thực sự chuyển mình, vươn lên thoát khỏi đói nghèo, trở thành quốc gia có tốc độ tăng trưởng nhanh trong khu vực. Đóng góp một phần không nhỏ vào sự chuyển biến đó chính là các doanh nghiệp Việt Nam. Các doanh nghiệp này đã, đang và sẽ phấn đấu không ngừng phát triển đóng góp cho nền kinh tế ngày một lớn mạnh. Các chủ trương, chính sách của Nhà nước cũng luôn khuyến khích, hỗ trợ cho các doanh nghiệp. Tuy nhiên, những khó khăn mà các doanh nghiệp hiện nay gặp phải là vô cùng phức tạp. Trong đó một vấn đề cốt lõi cho các doanh nghiệp Việt Nam đó là Vốn. Vốn kinh doanh là tiền đề quan trọng nhất khi doanh nghiệp tiến hành các hoạt động sản xuất kinh doanh. Các doanh nghiệp không những phải đảm bảo có đầy đủ về vốn để đầu tư cho hoạt động sản xuất kinh doanh của mình mà còn phải có biện pháp quản lý vốn có hiệu quả và hợp lý nhằm chống thất thoát và lãng phí vốn. Xuất phát từ thực tế các doanh nghiệp hiện nay, việc nâng cao hiệu quả sử dụng vốn mà đặc biệt là vốn lưu động là tất yếu khách quan mà các doanh nghiệp cần phải làm. Nhận thức được tầm quan trọng của vốn lưu động em đã chọn đề tài nghiên cứu : “Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động trong các doanh nghiệp công nghiệp tại Việt Nam”. Ngoài phần mở đầu và kết thúc, đề án môn học được chia thành 3 phần chính: PHẦN I: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ VỐN VÀ HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN LƯU ĐỘNG CỦA CÁC DOANH NGHIỆP PHẦN II: THỰC TRẠNG SỬ DỤNG VỐN LƯU ĐỘNG TẠI CÁC DOANH NGHIỆP CÔNG NGHIỆP HÀ NỘi PHẦN III: GIÁI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN LƯU ĐỘNG TRONG CÁC DOANH NGHIỆP CÔNG NGHIỆP PH ẦN I: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ VỐN VÀ HIỆU QUẢ SỬ DỤNG VỐN LƯU ĐỘNG CỦA CÁC DOANH NGHIỆP Tổng quan về vốn lưu động và vai trò của nó đối với nền kinh tế: Khái niệm vốn lưu động: Các quan niệm về vốn, vốn lưu động của các nhà kinh tế học: Theo quan điểm của ADAM SMITH: Vốn lưu động: vốn có thể được sử dụng để chế tạo sản xuất hoặc mua hàng hoá rồi lại bán đi với một số tiền lãi nào đó. Vốn dùng theo cách nói trên không mang lại lợi tức và lợi nhuận cho người sử dụng, trong khi vốn vẫn thuộc quyền sỡ hữu của người đó hay là lợi tức dưới dạng người vay. Hàng hoá của người lái buôn chỉ mang lại cho người đó lợi tức hay là lợi nhuận sau khi bán hết hàng hoá và sử dụng số tiền bán được đó để đổi lấy hàng hoá khác, người đó sẽ hưởng phần chênh lệch giữa mua và bán. Vậy tiền vốn của người lái buôn tiếp tục chuyển từ dạng này sang dạng khác, thông qua sự lưu thông hay sự trao đổi trực tiếp người lái buôn đó kiếm được lợi nhuận. Loại tiền được sử dụng như vậy gọi là vốn lưu động. Quan ®iÓm cña P.Samuelson Theo P.Samuelson: th× vèn lµ nh÷ng hµng ho¸ ®­îc s¶n xuÊt ra ®Ó s¶n xuÊt ra nh÷ng hµng ho¸ míi, lµ ®Çu vµo cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. 1.1.2 Mét sè c¸ch nh×n nhËn vÒ vèn: - VÒ ph­¬ng diÖn kü thuËt: + Trong ph¹m vi doanh nghiÖp, vèn lµ c¸c lo¹i hµng ho¸ tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cïng víi c¸c nh©n tè kh¸c( nh­ : lao ®éng, tµi nguyªn thiªn nhiªn…) + Trong ph¹m vi nÒn kinh tÕ, vèn bao gåm mäi hµng ho¸ ®­îc s¶n xuÊt ra ®Ó hç trî cho s¶n xuÊt hµng ho¸ vµ dÞch vô kh¸c, lµ mét hµng ho¸ ®Ó s¶n xuÊt hµng ho¸ kh¸c lín h¬n chÝnh nã vÒ mÆt gi¸ trÞ Nh­ vËy, vèn võa lµ nh÷ng hµng ho¸ ®Çu vµo, võa lµ hµng ho¸ ®Çu ra cña nÒn kinh tÕ. -VÒ ph­¬ng diÖn tµi chÝnh + Trong ph¹m vi doanh nghiÖp, vèn lµ tÊt c¶ c¸c tµi s¶n bá ra lóc ®Çu ®­îc biªñ hiÖn b»ng tiÒn dïng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nh»m môc ®Ých sinh lîi. Nh­ vËy, vèn ®­îc biÓu hiÖn b»ng tiÒn nh­ng ph¶i lµ tiÒn ®­îc vËn ®éng vêi môc ®Ých sinh lîi. Trong qu¸ tr×nh vËn ®éng vèn tiÒn tÖ ra ®i råi trë vÒ ®iÓm xuÊt ph¸t cña nã vµ lín lªn sau mét chu kú vËn ®éng. Trªn thùc tÕ, cã 3 ph­¬ng thøc vËn ®éng cña vèn tiÒn tÖ, ®ã lµ T – T’ : Ph­¬ng thøc vËn ®éng cña vèn trong c¸c tæ chøc tµi chÝnh trung gian T – H – T’ : Ph­¬ng thøc vËn ®éng cña vèn trong c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i. T – H – SX – H – T’ : Ph­¬ng thøc vËn ®éng cña vèn trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt. Trong qu¸ tr×nh vËn ®éng vèn tiÒn tÖ, th­êng ph¶i thay ®æi h×nh th¸i vµ nhê ®ã t¹o ra kh¶ n¨ng sinh lîi. Kh¶ n¨ng sinh lîi cña vèn võa lµ môc ®Ých s¶n xuÊt kinh doanh, võa lµ ph­¬ng tiÖn ®Ó vèn ®­îc b¶o tån vµ t¨ng tr­ëng, tiÕp tôc vËn ®éng ë chu kú sau. Qua t×m hiÓu vÒ vèn ta thÊy ®­îc ý nghÜa vµ tÇm quan träng cña vèn ®èi víi doanh nghiÖp. Lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh cho mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, v× vËy mµ c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i qu¶n lý vµ sö dông vèn cã hiÖu qu¶ h¬n. §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy doanh nghiÖp cÇn cã c¸ch nh×n nhËn ®óng h¬n vÒ vèn, vai trß vµ ®Æc tr­ng cña nã. Cã nh­ vËy viÖc qu¶n lý vµ sö dông vèn míi ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ cao. 1.2 §Æc ®iÓm vèn l­u ®éng: Vèn l­u ®éng chØ tham gia vµo mét chu k× s¶n xuÊt kinh doanh vµ kh«ng gi÷ nguyªn h×nh th¸i vËt chÊt ban ®Çu, gi¸ trÞ cña nã ®­îc chuyÓn m«t lÇn toµn bé vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm. Lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña tµi s¶n l­u ®éng nªn ®Æc ®iÓm vËn ®éng cña vèn l­u ®éng phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña tµi s¶n l­u ®éng. Vèn l­u ®éng kh«ng ngõng vËn ®éng qua c¸c giai ®o¹n cña chu k× kinh doanh: dù tr÷ s¶n xuÊt, s¶n xuÊt vµ l­u th«ng. Qua mçi giai ®o¹n, vèn l­u ®éng l¹i thay ®æi h×nh th¸i biÓu hiÖn, tõ h×nh th¸i vèn b»ng tiÒn tÖ ban ®Çu chuyÓn sang vèn vËt t­ hµng ho¸ dù tr÷ vµ vèn s¶n xuÊt, råi cuèi cïng l¹i trë vÒ h×nh th¸i vèn tiÒn tÖ. Sau mçi chu k× t¸i s¶n xuÊt, vèn l­u ®éng hoµn thµnh mét vßng chu chuyÓn. 1.3 Ph©n lo¹i vèn l­u ®éng: 1.3.1 Ph©n lo¹i theo vai trß cña tõng lo¹i vèn l­u ®éng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy vèn l­u ®éng cña doanh nghiªp cã thÓ chia thµnh 3 lo¹i: - Vèn l­u ®éng trong kh©u dù tr÷ s¶n xuÊt bao gåm: gÝa trÞ c¸c kho¶n nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, nhiªn liÖu ®éng lùc, phô tïng thay thÕ, c«ng cô lao ®éng nhá. - Vèn l­u ®éng trong kh©u s¶n xuÊt bao gåm: c¸c kho¶n gi¸ trÞ s¶n xuÊt s¶n phÈm dë dang, b¸n thµnh phÈm, c¸c kho¶n chi phÝ chê kÕt chuyÓn… - Vèn l­u ®éng trong kh©u l­u th«ng: bao gåm c¸c kho¶n gi¸ trÞ thµnh phÈm, vèn b»ng tiÒn, c¸c kho¶n vèn ®Çu t­ ng¾n h¹n ( ®Çu t­ chøng kho¸n ng¾n h¹n, cho vay ng¾n h¹n…), c¸c kho¶n kÝ quü kÝ c­îc ng¾n h¹n, c¸c kho¶n vèn trong thanh to¸n ( c¸c kho¶n ph¶i thu, kho¶n t¹m øng…). C¸ch ph©n lo¹i nµy cho thÊy vai trß cña tõng lo¹i vèn trong c¸c kh©u cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Tõ ®ã sÏ gióp doanh nghiÖp ph©n bæ ®Çu t­ hîp lÝ vµ cã biªn ph¸p qu¶n lÝ phï hîp ®èi víi tõng lo¹i vèn. 1.3.2 Ph©n lo¹i theo h×nh th¸i biÓu hiÖn Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy vèn l­u ®éng cã thÓ chia thµnh 2 lo¹i: Vèn vËt t­ hµng ho¸: lµ c¸c kho¶n vèn l­u ®éng cã h×nh th¸i biÓu hiÖn b»ng hiÖn vËt cô thÓ nh­ nguyªn vËt liÖu, s¶n phÈm dë dang, b¸n thµnh phÈm… Vèn b»ng tiÒn: bao gåm c¸c kho¶n vèn tiÒn tÖ nh­ tiÒn mÆt tån quü, tiÒn göi ng©n hµng, c¸c kho¶n vèn thanh to¸n, c¸c kho¶n ®Çu t­ ng¾n h¹n. C¸ch ph©n lo¹i nµy gióp ta ph©n biÖt ®­¬c c¸c lo¹i vèn l­u ®éng tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Tõ ®ã h×nh thµnh c¬ cÊu vèn l­u ®éng hîp lÝ ®èi víi tõng doanh nghiÖp 1.3.3 Ph©n lo¹i theo quan hÖ së h÷u vÒ vèn Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy ng­êi ta chia vèn l­u ®éng thµnh 2 lo¹i: - Vèn chñ së h÷u: lµ vèn l­u ®«ng thuéc quyÒn së höu cña doanh nghiÖp, doanh nghiªp cã ®Çy ®ñ c¸c quyÒn chiÕm höu, chi phèi vµ ®Þnh ®o¹t kho¶n vèn ®ã. Tuú theo tõng lo¹i h×nh doanh nghiÖp thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c nhau mµ vèn chñ së h÷u cã néi dung cô thÓ riªng nh­: vèn ®Çu t­ tõ ng©n s¸ch nhµ n­íc, vèn do chñ së h÷u doanh nghÞªp bá ra, vèn gãp cæ phÇn… - C¸c kho¶n nî: lµ kho¶n vèn l­u ®éng h×nh thµnh tõ vèn vay cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i hoÆc c¸c tæ chøc tµi chÝnh kh¸c,hoÆc viÖc ph¸t hµnh tr¸i phiÕu, c¸c kho¶n nî ng©n hµng ch­a thanh to¸n. C¸ch ph©n lo¹i nµy cho thÊy kÕt cÊu vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp ®­îc h×nh thµnh b»ng vèn cu¶ b¶n th©n doanh nghiÖp hoÆc tõ c¸c kho¶n nî. Tõ ®ã, doanh nghiÖp cã c¸c biÖn ph¸p huy ®éng vµ qu¶n lý vèn l­u ®éng phï hîp h¬n. 1.3.4 Ph©n lo¹i theo nguån h×nh thµnh Vèn l­u ®éng cã thÓ ®­îc chia thµnh c¸c nguån sau: - Vèn ®iÒu lÖ: ®ã lµ sè vèn l­u ®éng ®­îc h×nh thµnh tõng nguån vèn ®iÒu lÖ ban ®Çu khi doanh nghiÖp míi thµnh lËp hoÆc nguån vèn ®iÒu lÖ bæ sung trong qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp. Nguån vèn nµy cã sù kh¸c biÖt gi÷a c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c nhau. - Nguån vèn tù bæ sung: lµ nguån vèn l­u ®éng mµ doanh nghiÖp tù bæ sung trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh tõ lîi nhuËn cña doanh nghiÖp ®­îc t¸i ®Çu t­. - Nguån vèn liªn doanh, liªn kÕt: lµ sè vèn l­u ®éng h×nh thµnh tõ gãp liªn doanh cña c¸c bªn tham gia liªn doanh. Vèn gãp liªn doanh cã thÓ b»ng tiÒn mÆt hoÆc b»ng hiÖn vËt. - Nguån vèn ®i vay: lµ nguån vèn l­u ®éng ®­îc h×nh thµnh th«ng qua viÖc ®i vay ng©n hµng th­¬ng m¹i, ph¸t hµnh tr¸i phiÕu hoÆc vay c¸c tæ chøc kinh tÕ kh¸c. - ViÖc ph©n lo¹i vèn l­u ®éng theo nguån h×nh thµnh gióp doanh nghiÖp thÊy ®­îc c¬ cÊu nguån vèn trong k× kinh doanh. Dùa vµo c¬ cÊu nµy, doanh nghiÖp cã thÓ t×m nguån tµi trî vèn l­u ®éng phï hîp, cã hiÖu qu¶. KÕt cÊu vèn l­u ®éng vµ c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng 1.4.1 Kh¸i niÖm kÕt cÊu vèn l­u ®éng. Tõ c¸c c¸ch ph©n lo¹i trªn cã thÓ x¸c ®Þnh ®­îc kÕt cÊu vèn l­u ®éng theo nh÷ng tiªu thøc kh¸c nhau. KÕt cÊu vèn l­u ®éng ph¶n ¸nh thµnh phÇn vµ mèi quan hÖ tØ lÖ gi÷a c¸c thµnh phÇn trong tæng sè vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp. ë c¸c doanh nghiÖp kh¸c nhau kÕt cÊu vèn l­u ®éng còng kh¸c nhau. C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn kÕt cÊu vèn l­u ®éng C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn kÕt cÊu vèn l­u ®éng cã thÓ chia thµnh 3 nhãm chÝnh: - Nhãm c¸c nh©n tè vÒ mÆt dù tr÷ vËt t­ nh­: kho¶ng c¸ch gi÷a doanh nghiÖp tíi n¬i cung cÊp, kh¶ n¨ng cung cÊp cña thÞ tr­êng, k× h¹n giao hµng vµ khèi l­îng vËt t­ ®­îc cung cÊp mçi lÇn, ®Æc ®iÓm thêi vô cña chñng lo¹i vËt t­ cung cÊp. - C¸c nh©n tè vÒ mÆt s¶n xuÊt nh­: ®Æc ®iÓm, kÜ thuËt, c«ng nghÖ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp; møc ®é phøc t¹p cña s¶n phÈm chÕ t¹o; ®é dµi cña chu k× s¶n xuÊt; tr×nh ®é tæ chøc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. - C¸c nh©n tè vÒ mÆt thanh to¸n nh­: ph­¬ng thøc thanh to¸n mµ doanh nghiÖp lùa chän; thñ tôc thanh to¸n; viÖc chÊp hµnh kØ luËt thanh to¸n… 2. HiÖu qu¶ sö dông vèn vµ c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn 2.1 Quan ®iÓm hiÖu qu¶ sö dông vèn - HiÖu qu¶ sö dông vèn trong doanh nghiÖp lµ mét ph¹m trï kinh tÕ ph¶n ¸nh tr×nh ®é, n¨ng lùc khai th¸c vµ sö dông vèn cña doanh nghiÖp vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, nh»m môc ®Ých tèi ®a ho¸ lîi Ých vµ t¨ng gi¸ trÞ tµi s¶n chñ së h÷u. -HiÖu qu¶ sö dông vèn còng cÇn ®­îc xem xÐt ë hai mÆt ®ã lµ: + HiÖu qu¶ vÒ mÆt x· héi + HiÖu qu¶ vÒ mÆt kinh tÕ §èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt th× hä quan t©m ®Õn hiÖu qu¶ kinh tÕ h¬n, tuy nhiªn hiÖu qu¶ x· héi còng rÊt quan träng v× nã ¶nh h­ëng ®Õn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Doanh nghiÖp quan t©m ®Õn hiÖu qu¶ kinh tÕ h¬n v× ®iÒu nµy nã liªn quan ®Õn kh¶ n¨ng tån t¹i hay lµ ph¸ s¶n cña doanh nghiÖp. HiÖu qu¶ kinh tÕ còng lµ th­íc ®o ®Ó x¸c ®Þnh vÞ trÝ cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng, lµ c¬ së ®Ó xÕp h¹ng tÝn nhiÖm. V× vËy nã cã ¶nh h­ëng rÊt lín ®èi víi doanh nghiÖp, ®Æc biÖt lµ nh÷ng doanh nghiÖp cã c¬ cÊu vèn thiªn vÒ vèn vay. ChØ tiªu hiÖu qu¶ kinh tÕ lµ mét trong nh÷ng chØ tiªu ®­îc c¸c nhµ ®Çu t­ xem xÐt ®Ó quyÕt ®Þnh cã nªn ®Çu t­ vµo doanh nghiÖp nµy hay kh«ng. 2.2 C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn 2.2.1 Vßng quay hµng dù tr÷ Vßng quay hµng dù tr÷, tån kho = Tæng sè ngµy Tån kho b×nh qu©n trong k× ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh sè lÇn lu©n chuyÓn hµng tån kho trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh, qua chØ tiªu nµy gióp nhµ qu¶n trÞ tµi chÝnh x¸c ®Þnh ®­îc møc d÷ tr÷ vËt t­, hµng ho¸ hîp lý trong kú s¶n xuÊt kinh doanh. 2.2.2 K× thu tiÒn b×nh qu©n K× thu tiÒn b×nh qu©n = Gi¸ vèn hµng b¸n Vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu trong k× Vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu trong k× = Doanh thu b¸n hµng trong k× C¸c kho¶n ph¶i thu b×nh qu©n ChØ tiªu nµy cho biÕt sè ngµy cÇn thiÕt ®Ó thu ®­îc c¸c kho¶n ph¶i thu; chØ tiªu nµy cµng nhá chøng tá hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cµng cao. 2.2.3 Vßng quay tµi s¶n l­u ®éng Vßng quay TSL§ trong k× = Doanh thu thuÇn Tæng TSL§ sö dông b×nh qu©n trong kú ChØ tiªu nµy cho biÕt mçi ®¬n vÞ TSL§ sö dông trong kú ®em l¹i bao nhiªu ®¬n vÞ doanh thu thuÇn. 2.2.4 Vßng quay vèn l­u ®éng Vßng quay VL§ = Doanh thu thuÇn Tæng TSL§ ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh sè vßng quay cña mét tµi s¶n l­u ®éng trong kú, vèn l­u ®éng quay cµng nhiÒu vßng th× hiÖu qu¶ sö dông vèn cµng cao. 2.2.5 HiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n l­u ®éng trong k× HiÖu qu¶ sö dông TSL§ = Lîi nhuËn sau thuÕ Tæng TSL§ ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng sinh lîi cña vèn l­u ®éng. Nã cho biÕt mçi ®¬n vÞ TSL§ cã trong kú ®em l¹i bao nhiªu ®¬n vÞ lîi nhuËn sau thuÕ. 2.2.6 HÖ sè ®¶m nhiÖm vèn l­u ®éng Møc ®¶m nhiÖm TSL§ = TSL§ sö dông b×nh qu©n trong k× Doanh thu thuÇn ChØ tiªu nµy cho biÕt ®Ó ®¹t ®­îc mçi ®¬n vÞ doanh thu, doanh nghiÖp ph¶i sö dông bao nhiªu % ®¬n vÞ TSL§. ChØ tiªu nµy cµng thÊp th× hiÖu qu¶ kinh tÕ cµng cao 2.2.7 K× lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng Kú lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng: ph¶n ¸nh sè ngµy ®Ó thùc hiªn 1 vßng quay vèn l­u ®éng. Kú lu©n chuyÓn cµng nhá th× tr×nh ®é sö dung vèn l­u ®éng cµng cao vµ ng­îc l¹i.C«ng thøc x¸c ®Þnh nh­ sau: K× lu©n chuyÓn VL§ = 360 Sè vßng quay VL§ Trong c¸c c«ng thøc trªn, tæng møc lu©n chuyÓn vèn ph¶n ¸nh tæng gi¸ trÞ lu©n chuyÓn cña doanh nghiÖp thùc hiÖn trong kú. Nã ®­îc x¸c ®inh b»ng tæng doanh thu trõ ®i c¸c kho¶n thuÕ gi¸n thu mµ doanh nghiÖp ph¶i nép cho ng©n s¸ch nhµ n­íc. 2.3 C¸c biÖn ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng trong doanh nghiÖp Vèn l­u ®éng là mét chØ sè liªn quan ®Õn l­îng tiÒn mÆt doanh nghiÖp cÇn ®Ó duy tr× ho¹t ®éng th­êng xuyªn, hay nãi mét c¸ch cô thÓ h¬n ®ã là l­îng tiÒn cÇn thiÕt ®Ó tài trî cho ho¹t ®éng chuyÓn hãa nguyªn liÖu th« thành thành phÈm b¸n ra thÞ tr­êng.Vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp ®­îc t¹o lËp tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau vµ tån t¹i d­íi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau. Nh÷ng thành tè quan träng cña vèn l­u ®éng ®ã là l­îng hàng tån kho, kho¶n ph¶i thu, kho¶n ph¶i tr¶. C¸c nhà ph©n tÝch th­êng xem xÐt c¸c kho¶n môc này ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ và tiÒm lùc tài chÝnh cña mét c«ng ty. V× vËy, ®Ó qu¶n lÝ sö dông vèn l­u ®éng hîp lÝ vµ hiÖu qu¶ c¸c doanh cÇn ph¶i: 2.3.1 Qu¶n lý vèn b»ng tiÒn TiÒn mÆt t¹i quü lµ mét bé phËn quan träng cÊu thµnh vèn b»ng tiÒn cña doanh nghiÖp. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, c¸c doanh nghiÖp lu«n cã nhu cÇu vèn dù tr÷ tiÒn mÆt hay tiÒn mÆt t­¬ng ®­¬ng (c¸c chøng kho¸n cã kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi thµnh tiÒn mÆt dÔ dµng) ë mét møc nhÊt ®Þnh theo quy m« vµ ®Æc ®iÓm kinh doanh cña doanh nghiÖp. Nhu cÇu dù tr÷ tiÒn trong c¸c doanh nghiÖp th«ng th­êng lµ ®Ó ®¸p øng yªu cÇu giao dÞch hµng ngµy nh­: mua s¾m hµng ho¸, v©t liÖu, thanh to¸n c¸c kho¶n chi phÝ cÇn thiÕt. ChÝnh v× vËy doanh nghiÖp cÇn: -X¸c ®Þnh møc vèn b»ng tiÒn hîp lý nh»m ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n cho doanh nghiÖp. -Qu¶n lý chÆt chÏ c¸c kho¶n thu, chi b»ng tiÒn ®Ó tr¸nh viÖc thÊt tho¸t vèn. NÕu doanh nghiÖp cã sè d­ vèn b»ng tiÒn, b»ng ngo¹i tÖ th× cÇn tiÕn hµnh quy ®æi theo tû gi¸ hèi ®o¸i cña liªn ng©n hµng t¹i thêi ®iÓm lËp b¸o c¸o kÕ to¸n vµ thùc hiÖn bót to¸n ®iÒu chØnh l¹i khi cã sù chªnh lÖch vÒ tû gi¸ hèi ®o¸i ë thêi ®iÓm ®Çu n¨m vµ cuèi kú. 2.3.2 Qu¶n lý c¸c kho¶n ph¶i thu: Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng hiÖn nay ®Ó b¸n ®­îc hµng ho¸ c¸c doanh nghiÖp th­êng chÊp nhËn cho kh¸ch hµng nî l¹i. ViÖc quyÕt ®Þnh cho kh¸ch hµng chiÕm dông vèn, doanh nghiÖp cã thÓ xem xÐt tõ c¸c khÝa c¹nh: møc ®é uy tÝn, kh¶ n¨ng thanh to¸n cña kh¸ch hµng, t×nh tr¹ng tµi chÝnh tæng qu¸t cña doanh nghiÖp... Nãi chung ®èi víi mçi chÝnh s¸ch b¸n chÞu doanh nghiÖp cÇn ®¸nh gi¸ kü theo c¸c th«ng sè chñ yÕu sau: + Sè l­îng s¶n phÈm hµng ho¸, dÞch vô dù kiÕn tiªu thô ®­îc. + Gi¸ b¸n s¶n phÈm, hµng ho¸ dÞch vô. + C¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh thªm do viÖc t¨ng c¸c kho¶n nî. + C¸c kho¶n chiÕt khÊu chÊp nhËn + Thêi gian thu håi nî b×nh qu©n ®èi víi c¸c kho¶n nî. §Ó nhanh chãng thu håi c¸c kho¶n nî ph¶i thu, h¹n chÕ viÖc ph¸t sinh c¸c chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt hoÆc rñi ro, doanh nghiÖp cÇn coi träng c¸c biÖn ph¸p sau: C¸c doanh nghiÖp khi øng tiÒn tr­íc hoÆc b¸n chÞu cho kh¸ch hµng ph¶i xem xÐt kü kh¶ n¨ng thanh to¸n trªn c¬ së hîp ®ång kinh tÕ ®· ký kÕt gi÷a c¸c bªn vµ tu©n theo c¸c quy ®Þnh trong bé luËt d©n sù. Cã sù rµng buéc chÆt chÏ trong hîp ®ång b¸n hµng. NÕu v­ît qu¸ thêi h¹n thanh to¸n theo hîp ®ång th× ®­îc thu l·i thuÕ t­¬ng øng nh­ l·i suÊt qu¸ h¹n cña ng©n hµng. C¸c kho¶n c«ng nî ph¸t sinh ph¶i cã chøng tõ hîp lÖ. Doanh nghiÖp ph¶i th­êng xuyªn ®«n ®èc vµ ¸p dông mäi biÖn ph¸p cÇn thiÕt ®Ó thu håi c¸c kho¶n nî ®Õn h¹n ph¶i thu. 2. 3.3 Qu¶n lý hµng tån kho Hµng tån kho dù tr÷ ®èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt lµ NVL, SPDD,TP cßn ®èi víi doanh nghiÖp th­¬ng m¹i chñ yÕu lµ hµng ho¸ ®Ó b¸n. Mçi lo¹i dù tr÷ cã ®Æc ®iÓm riªng.Do ®ã cÇn cã biÖn ph¸p qu¶n lý thÝch hîp ®èi víi tõng lo¹i dù tr÷. ViÖc qu¶n lý vèn dù tr÷ hµng ho¸ ®Ó b¸n trong c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i vÒ c¬ b¶n còng gièng nh­ qu¶n lý vèn dù tr÷ NVL trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt. §Ó qu¶n lý tèt lo¹i vèn nµy cÇn phèi hîp nhiÒu biÖn ph¸p tõ kh©u mua s¾m, vËn chuyÓn vµ dù tr÷ ë kho. X¸c ®Þnh ®óng ®¾n l­îng hµng tån kho cÇn thiÕt theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp: _ X¸c ®Þnh møc dù tr÷ cÇn thiÕt vÒ NVL chÝnh: Dù tr÷ cÇn thiÕt NVL chÝnh trong k× = Sè ngµy dù tr÷ vÒ NVL chÝnh x Møc tiªu dïng bq 1 ngµy vÒ chi phÝ NVL n¨m kÕ ho¹ch. Sè ngµy dù tr÷ cÇn thiÕt vÒ NVL chÝnh lµ sè ngµy kÓ tõ lóc doanh nghiÖp bá tiÒn ra mua cho ®Õn khi ®­a NVL vµo s¶n xuÊt. HoÆc lµ sè ngµy c¸ch nhau gi÷a 2 lÇn nhËp kho NVL vµ sè ngµy dù tr÷ b¶o hiÓm. Møc tiªu dïng vÒ chi phÝ NVL chÝnh b×nh qu©n 1 ngµy n¨m kÕ ho¹ch ®­îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch lÊy tæng chi phÝ NVL chÝnh trong n¨m kÕ ho¹ch chia cho sè ngµy trong n¨m (360 ngµy). - X¸c ®Þnh dù tr÷ vÒ s¶n phÈm dë dang: Ds = Pn ´ Ck ´ Hs Trong ®ã: Ds: Sè ngµy dù tr÷ SPDD Pn: Chi phÝ s¶n xuÊt b×nh qu©n 1 ngµy trong kú Ck: Chu kú s¶n xuÊt s¶n phÈm Hs: HÖ sè s¶n phÈm ®ang chÕ t¹o Tæng chi phÝ SX trong kú (S gi¸ thµnh SP) Chi phÝ s¶n xuÊt = b×nh qu©n 1 ngµy Sè ngµy trong kú (360 ngµy) Chu kú s¶n xuÊt lµ kho¶ng thêi gian kÓ tõ khi ®­a NVL vµo s¶n xuÊt cho ®Õn khi SP ®­îc s¶n xuÊt xong vµ hoµn thµnh c¸c thñ tôc nhËp kho. HÖ sè s¶n phÈm ®ang chÕ t¹o lµ tû lÖ phÇn tr¨m gi÷a gi¸ thµnh b×nh qu©n SP ®ang chÕ t¹o vµ gi¸ thµnh s¶n xuÊt SP. - X¸c ®Þnh dù tr÷ thµnh phÈm cÇn thiÕt: Dtp = Ztp ´ Ntp Trong ®ã: Dtp: sè dù tr÷ cÇn thiÕt vÒ thµnh phÈm trong kú Ztp: gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña s¶n phÈm hµng ho¸ b×nh qu©n mçi ngµy kú kÕ ho¹ch Ntp: Sè ngµy dù tr÷ vÒ TP. Gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña SP hµng ho¸ b×nh qu©n mçi ngµy = S gi¸ thµnh s¶n xuÊt SP hµng ho¸ c¶ n¨m chia cho sè ngµy trong n¨m (360 ngµy). Sè ngµy dù tr÷ TP lµ sè ngµy kÓ tõ lóc TP nhËp kho cho ®Õn khi xuÊt kho ®­a ®i tiªu thô. Ngoµi c¸ch x¸c ®Þnh dù tr÷ HTK nªu trªn, ta cßn cã thÓ x¸c ®Þnh theo ph­¬ng ph¸p gi¸n tiÕp, x¸c ®Þnh theo ®¬n ®Æt hµng. §èi víi doanh nghiÖp cã quy m« nhá, cã thÓ x¸c ®Þnh theo kinh nghiÖm hoÆc theo møc trung b×nh cña ngµnh, hoÆc tÝnh theo tû lÖ trªn doanh thu. X¸c ®Þnh vµ lùa chän ng­êi cung øng thÝch hîp. Doanh nghiÖp cÇn c©n nh¾c c¸c nguån cung øng vµ ng­êi cung øng. Môc tiªu cÇn ®¹t ®­îc trong viÖc lùa chän lµ gi¸ c¶ thÊp, nh÷ng ®iÒu kho¶n th­¬ng l­îng thuËn lîi (thêi gian vµ ®Þa ®iÓm giao hµng, ®iÒu kiÖn ®­îc h­ëng tÝn dông th­¬ng m¹i). Th­êng xuyªn theo dâi sù biÕn ®éng cña thÞ tr­êng vËt t­ hµng ho¸. Tõ ®ã dù ®o¸n vµ quyÕt ®Þnh ®iÒu chØnh kÞp thêi viÖc mua s¾m NVL hoÆc hµng ho¸ cã lîi cho doanh nghiÖp tr­íc sù biÕn ®éng cña thÞ tr­êng. §©y lµ mét biÖn ph¸p rÊt quan träng ®Ó b¶o toµn vèn cho doanh nghiÖp. Lùa chän c¸c ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn thÝch hîp, gi¶m bít chi phÝ vËn chuyÓn, bèc dì. Tæ chøc tèt viÖc dù tr÷, b¶o qu¶n NVL hoÆc hµng ho¸, ¸p dông th­ëng ph¹t vËt chÊt ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng bÞ mÊt m¸t hao hôt qu¸ møc vËt t­ hµng ho¸. Th­êng xuyªn kiÓm tra n¾m v÷ng t×nh h×nh dù tr÷, ph¸t hiÖn kÞp thêi t×nh tr¹ng vËt t­ hµng ho¸ bÞ ø ®äng, cã biÖn ph¸p gi¶i phãng nhanh sè vËt t­ ®ã ®Ó thu håi vèn. TiÕn hµnh lËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho. Theo th«ng t­ sè 64TC/TCDN, doanh nghiÖp ph¶i c¨n cø vµo t×nh h×nh gi¶m gi¸, sè l­îng tån kho thùc tÕ cña tõng lo¹i vËt t­, hµng ho¸ ®Ó x¸c ®Þnh møc dù phßng theo c«ng thøc sau: Møc dù phßng gi¶m gi¸ L­îng vËt t­ tån Gi¸ h¹ch to¸n Gi¸ thùc tÕ trªn VËt t­, HH cho n¨m kÕ = kho gi¶m gi¸ t¹i ´ trªn sæ kÕ - thÞ tr­êng t¹i ho¹ch, n¨m BC t¹i thêi ®iÓm 31/12 to¸n thêi ®iÓm 31/12 Gi¸ thùc tÕ trªn thÞ tr­êng cña c¸c lo¹i vËt t­ hµng ho¸ tån kho bÞ gi¶m gi¸ t¹i thêi ®iÓm 31/12 lµ gi¸ cã thÓ mua hoÆc b¸n trªn thi tr­êng. ViÖc lËp dù phßng ph¶i tiÕn hµnh riªng cho tõng lo¹i vËt t­, hµng ho¸ bÞ gi¶m gi¸ vµ tæng hîp vµo b¶ng kª chi tiÕt kho¶n dù phßng gi¶m gi¸ HTK cña doanh nghiÖp. B¶ng kª lµ c¨n cø ®Ó h¹ch to¸n vµo chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. 2.3.4 Qu¶n lý hµng tån kho Chi phÝ tr¶ tr­íc lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ thùc tÕ ®· ph¸t sinh cã liªn quan ®Õn nhiÒu chu kú kinh doanh nªn ®­îc ph©n bæ vµo gi¸ thµnh SP cña nhiÒu chu kú kinh doanh nh­: Chi phÝ SCL TSC§, chi phÝ c¶i tiÕn kü thuËt... doanh nghiÖp nªn x©y dùng mét ®Þnh møc vÒ chi phÝ tr¶ tr­íc, muèn vËy ph¶i lËp kÕ ho¹ch SCL TSC§. Nhu cÇu vèn vÒ chi phÝ tr¶ tr­íc cã thÓ x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau: Nhu cÇu vèn vÒ chi phÝ tr¶ tr­íc trong k× = Sè chi phÝ tr¶ tr­íc ®Çu k× + Sè chi phÝ tr¶ tr­íc dù kiÕn ph¸t sinh trong k× - Sè chi phÝ tr¶ tr­íc dù kiÕn ph©n bæ vµo gi¸ thµnh SP 2.3.5 c¸ch x¸c ®Þnh nhu cÇu VL§: Theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp: - + Nhu cÇu VL§ = Møc dù tr÷ C¸c kho¶n ph¶i C¸c kho¶n hµng tån kho thu cña kh¸chhµng ph¶i tr¶ Trong ®ã: *) X¸c ®Þnh dù tr÷ HTK (®· tr×nh bµy ë phÇn trªn) *) X¸c ®Þnh c¸c kho¶n nî ph¶i thu cña kh¸ch hµng: Nî ph¶i thu cña Thêi h¹n trung Doanh thu tiªu kh¸ch hµng dù = b×nh cho kh¸ch ´ thô b×nh qu©n kiÕn trong kú hµng nî 1 ngµy *) X¸c ®Þnh kho¶n nî ph¶i tr¶: x = Nî ph¶i tr¶ kú tr¶ tiÒn Gi¸ trÞ NVL hoÆc hµng ho¸ mua vµo ng­êi cung cÊp trung b×nh b×nh qu©n 1 ngµy trong kú(lo¹i mua chÞu) - Theo ph­¬ng ph¸p gi¸n tiÕp: Nhu cÇu VL§ = Tû lÖ nhu cÇu VL§/DTT ´ Doanh thu thuÇn  Møc dù tr÷ HTK C¸c kho¶n ph¶i C¸c kho¶n ph¶i Tû lÖ nhu cÇu b×nh qu©n tr¶ b×nh qu©n thu b×nh qu©n VL§/DTT = + - Doanh thu thuÇn Doanh thu thuÇn Doanh thu thuÇn 3. C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp s¶n xuÊt ViÖc x¸c ®Þnh c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng lµ c¬ së t×m ra nh÷ng biÖn ph¸p cô thÓ nh»m n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ sö dông VL§ trong doanh nghiÖp. C¸c yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ sö dông VL§ rÊt phøc t¹p vµ ®a d¹ng nh­ng chung quy l¹i ng­êi ta ph©n thµnh hai lo¹i: 3.1. Nhãm nh©n tè cã thÓ l­îng ho¸ ®­îc 3.1.1 Doanh thu trong kú: Cïng mét l­îng VL§, nÕu nh­ doanh thu trong kú cµng cao th× hiÖu qu¶ sö dông VL§ lµ tèt vµ ng­îc l¹i. NÕu doanh thu trong kú thÊp th× hiÖu qu¶ sö dông VL§ lµ kÐm. Tõ ®ã cã thÓ thÊy r»ng viÖc t¨ng doanh thu hay t¨ng møc l­u chuyÓn hµng ho¸ lµ môc tiªu ph©n ®Êu cña mäi doanh nghiÖp trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Tuy nhiªn viÖc t¨ng møc l­u chuyÓn hµng ho¸ cã thÓ kÐo theo chi phÝ kinh doanh t¨ng. Nh­ng nÕu tèc ®é t¨ng doanh thu lín h¬n tèc ®é t¨ng chi phÝ th× vÉn ®¶m b¶o cã l·i tøc lµ viÖc sö dông vèn l­u ®éng cã hiÖu qu¶. 3.1.2 Chi phÝ kinh doanh: Cã thÓ hiÓu chi phÝ kinh doanh lµ ®¶m b¶o tèt nhÊt qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, trªn c¬ së sö dông hîp lý tiÕt kiÖm mäi nguån vËt t­, tiÒn vèn, søc lao ®éng cña doanh nghiÖp ®Ó ®¹t ®­îc lîi nhuËn tèi ®a trong khu«n khæ ph¸p luËt, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña doanh nghiÖp. §Ó qu¶n lý tèt chi phÝ kinh doanh, c¸c doanh nghiÖp lËp kÕ ho¹ch chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh, lËp kÕ ho¹ch tµi chÝnh lµ h×nh thøc ho¸ tiÒn tÖ tÝnh to¸n c¸c chØ tiªu vÒ chi phÝ kinh doanh cña doanh nghiÖp, phôc vô cho s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp trong kú kÕ hoÆch, cïng c¸c biÖn ph¸p phÊn ®Êu thùc hiÖn kÕ ho¹ch ®ã, kÕ ho¹ch chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh lµ nh÷ng môc tiªu phÊn ®Êu cña ®¬n vÞ, ®ång thêi còng lµ c¨n cø ®Ó ®¬n vÞ c¶i tiÕn c«ng t¸c qu¶n lý kinh doanh, thùc hiÖn chÕ ®é tiÕt kiÖm trong s¶n xuÊt kinh doanh, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm hµng ho¸, t¨ng lîi nhuËn, t¨ng hiÖu qu¶ kinh tÕ cho doanh nghiÖp trong kú. NÕu tæng sè vèn l­u ®éng sö dông b×nh qu©n trong kú lµ mét sè cè ®Þnh. Khi tæng chi phÝ thùc tÕ ®· chi trong kú t¨ng (gi¶m) sÏ trùc tiÕp lµm cho hÖ sã sinh lêi cña VL§ trong kú ®ã gi¶m (t¨ng) tøc lµ hiÖu qu¶ sö dông VL§ gi¶m (t¨ng). 3.1.3 L­îng tiÒn mÆt tån quü §©y lµ bé phËn VL§ gióp doanh nghiÖp thanh to¸n víi kh¸ch hµng, tËn dông thêi c¬ trong kinh doanh, giao dÞch víi ng©n hµng vµ tæ chøc tÝn dông. NÕu l­îng tiÒn nµy nhá h¬n møc trung b×nh cÇn thiÕt th× kh«ng ®ñ ®Ó doanh nghiÖp chi tiªu trong nh÷ng ngµy kh«ng giao dÞch víi ng©n hµng. Cßn nÕu l­îng tiÒn nµy lín h¬n møc trung b×nh cÇn thiÕt th× sÏ g©y ra thõa tiÒn trong quü, l·ng phÝ vèn. 3.1.4 Møc dù tr÷ hµng ho¸: §Ó ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh kinh doanh ®­îc liªn tôc, th­êng xuyªn, tèc ®é quay vèn nhanh, ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i cã møc dù tr÷ hµng ho¸ phï hîp víi quy m« kinh doanh. NÕu vèn dù tr÷ hµng ho¸ thùc tÕ nhá h¬n møc tèi thiÓu cÇn thiÕt th× doanh nghiÖp sÏ thiÕu hµng ®Ó b¸n ra, ho¹t ®éng b¸n hµng bÞ gi¸n ®o¹n, doanh thu ®¹t ®­îc kh«ng ®­îc tèi ®a, dÉn ®Õn hiÖu qu¶ sö dông VL§ kh«ng tèt. Cßn nÕu dù tr÷ hµng ho¸ thùc tÕ lín h¬n møc dù tr÷ cao nhÊt th× hµng ho¸ bÞ ø ®äng trong kho g©y l·ng phÝ vèn mÆc dï doanh thu cã thÓ ®¹t ®­îc nh­ dù tÝnh. 3.1.5 Tèc ®é lu©n chuyÓn cña VL§: Víi møc lîi nhuËn ®¹t ®­îc ë mçi vßng quay vèn lµ cè ®Þnh. Tæng lîi nhuËn ®¹t ®­îc trong kú sÏ phô thuéc vµo sè vßng quay vèn ë kú kinh doanh ®ã. Nh­ vËy tæng lîi nhuËn trong mçi kú kinh doanh trªn mét l­îng VL§ cho biÕt tr­íc cã quan hÖ t­¬ng quan tû lÖ thuËn víi sè vßng quay cña VL§ trong kú ®ã. 3.2. C¸c nh©n tè kh«ng thÓ l­îng ho¸ ®­îc §ã lµ nh÷ng nh©n tè mang tÝnh ®Þnh tÝnh vµ møc ®é t¸c ®éng cña chóng ®èi víi hiÖu qu¶ sö dông VL§ lµ kh«ng thÓ tÝnh ®­îc. VL§ cña doanh nghiÖp trong cïng mét lóc ®­îc ph©n bè trªn kh¾p c¸c giai ®o¹n lu©n chuyÓn vµ biÓu hiÖn d­íi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau. Trong qu¸ tr×nh vËn dông ®ã VL§ chÞu t¸c ®éng cña nhiÒu nh©n tè lµm ¶nh h­ëng tíi hiÖu qu¶ sö dông VL§ cña doanh nghiÖp. 3.2.1 XÐt vÒ mÆt kh¸ch quan HiÖu qu¶ sö dông VL® cña doanh nghiÖp chÞu ¶nh h­ëng cña mét sè nh©n tè sau: + L¹m ph¸t: Do t¸c ®éng cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cã l¹m ph¸t lµ cho søc mua cña ®ång tiÒn sôt gi¶m hay gi¸ c¶ cña c¸c lo¹i vËt t­ hµng ho¸ t¨ng lªn... V× vËy nÕu doanh nghiÖp kh«ng ®iÒu chØnh kÞp thêi gi¸ trÞ cña c¸c lo¹i tµi s¶n ®ã th× sÏ lµm cho VL§ gi¶m dÇn theo tèc ®é tr­ît gi¸ cña tiÒn tÖ. + Rñi ro: Do rñi ro bÊt th­êng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh mµ c¸c doanh nghiÖp th­êng gÆp ph¶i trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cã sù tham gia cña nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ, cïng c¹nh tranh... Khi kinh tÕ thÞ tr­êng kh«ng æn ®Þnh, søc mua cã h¹n th× cµng lµm t¨ng kh¶ n¨ng rñi ro cña doanh nghiÖp. Ngoµi ra doanh nghiÖp cßn ph¶i gÆp nhiÒu rñi ro do thiªn tai g©y ra nh­: ho¶ ho¹n, b·o lôt... mµ c¸c doanh nghiÖp khã cã thÓ tr¸nh ®­îc. + YÕu tè s¶n xuÊt tiªu dïng: chu kú, tÝnh thêi vô cña s¶n xuÊt vµ tiªu dïng ¶nh h­ëng trùc tiÕp tíi møc l­u chuyÓn hµng ho¸. Nh÷ng hµng ho¸ cã chu kú s¶n xuÊt dµi vèn hµng ho¸ lín sÏ lµm cho tèc ®é chu chuyÓn VL§ chËm vµ ng­îc l¹i bªn c¹nh sù ph©n bæ hµng ho¸ gi÷a n¬i s¶n xuÊt vµ tiªu dïng còng ¶nh h­ëng tíi tèc ®é chu chuyÓn hµng ho¸. NÕu sù ph©n bè nµy lµ hîp lý sÏ t¹o ®iÒu kiÖn rót ng¾n thêi gian l­u th«ng hµng ho¸, t¨ng tèc ®é chu chuyÓn t¨ng hiÖu qu¶ sö dông VL§. + Nhu cÇu thÞ tr­êng, gi¸ c¶ hµng ho¸ dÞch vô. Trong thÞ tr­êng c¹nh tranh hoµn h¶o, nhu cÇu vÒ thÞ tr­êng vµ gi¸ c¶ hµng ho¸ vµ dÞch vô lµ nh÷ng biÕn sè rÊt khã x¸c ®Þnh. Sù thay ®æi cña còng còng ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ viÖc sö dông vèn hay lîi nhuËn thu ®­îc cña doanh nghiÖp. Ch¼ng h¹n, cã sù biÕn ®éng lín vÒ søc mua ®èi víi mét hµng ho¸ nµo ®ã mµ doanh nghiÖp ®ang kinh doanh. NÕu søc mua mÆt hµng nµy gi¶m doanh nghiÖp sÏ ®¹t møc doanh thu vµ lîi nhuËn thÊp lµm cho hiÖu qu¶ sö dông VL§ thÊp. Ng­îc l¹i doanh nghiÖp sÏ ®¹t ®­îc møc doanh thu vÒ lîi nhuËn cao h¬n. + Gi¸ c¶ còng t¸c ®éng t­¬ng tù nh­ vËy, sù thay ®æi gi¸ c¶ cã thÓ cho sù biÕn ®éng ®ét ngét cña nhu cÇu hoÆc sè l­îng cung øng. Gi¸ c¶ thay ®æi sÏ lµm t¨ng lªn hoÆc gi¶m ®i møc ®é l·i mµ doanh nghiÖp thu ®­îc trªn mét ®¬n vÞ hµng ho¸ tiªu thô. + C¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ cña nhµ n­íc: §Ó th­c hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý vÜ m« nÒn kinh tÕ cña nhµ n­íc, nhµ n­íc ®­a ra chÝnh s¸ch kinh tÕ phï hî ®Ó thóc ®Èy t¨ng tr­ëng kinh tÕ phï hîp víi tõng thêi kú, giai do¹n ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ. + C¸c chÝnh s¸ch thuÕ, ®©y lµ c«ng cô ®iÒu tiÕt vÜ m« nÒn kinh tÕ cña nhµ n­íc, thuÕ cã t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. V× ®©y lµ kho¶n chi phÝ b¾t buéc. NÕu nhµ n­íc ®ãng thuÕ thÊp ®èi víi ngµnh kinh doanh cña doanh nghiÖp th× lîi nhuËn thu ®­îc nhiÒu h¬n, doanh nghiÖp cã xu h­íng më réng quy m« kinh doanh. Ng­îc l¹i víi møc thuÕ cao, lîi nhuËn gi¶m, doanh nghiÖp kh«ng muèn më réng quy m« kinh doanh mµ cßn thu hÑp dÇn quy m« ho¹t ®éng. Bªn c¹nh chÝnh s¸ch thuÕ cßn cã c¸c chÝnh s¸ch kh¸c ¶nh h­ëng tíi viÖc kinh doanh nh­ chÝnh s¸ch xuÊt nhËp khÈu, chÝnh s¸ch thuéc tiªu chuÈn... 3.2.2 XÐt vÒ mÆt chñ quan §ã lµ nh÷ng nh©n tè chñ quan cña chÝnh b¶n th©n doanh nghiÖp lµm ¶nh h­ëng tíi hiÖu qu¶ sö dông VL§ còng nh­ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. X¸c ®Þnh nhu cÇu vèn l­u ®éng: Do x¸c ®Þnh nhu cÇu VL§ thiÕu chÝnh x¸c dÉn ®Õn t×nh tr¹ng thõa hoÆc thiÕu vèn trong s¶n xuÊt kinh doanh ®Òu ¶nh h­ëng kh«ng tèt ®Õn hiÖu qu¶ sö dông VL§ cña doanh nghiÖp. ViÖc lùa chän ph­¬ng ¸n ®Çu t­: Lµ mét nh©n tè c¬ b¶n ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn hiÖu qu¶ sö dông VL§ cña doanh nghiÖp. NÕu doanh nghiÖp ®Çu t­ s¶n xuÊt ra nh÷ng s¶n phÈm hµng ho¸, dÞch vô chÊt l­îng cao, mÉu m· phï hîp víi thÞ hiÕu cña ng­êitiªu dïng, ®ång thêi cã gi¸ thµnh h¹ th× doanh nghiÖp thùc hiÖn ®­îc qu¸ tr×nh tiªu thô nhanh, t¨ng vßng quay VL§. Ng­îc l¹i s¶n phÈm hµng ho¸ mµ doanh nghiÖp lµm ra cã chÊt l­îng kÐm, kh«ng phï hîp víi thÞ hiÕu cña kh¸ch hµng dÉn ®Õn hµng ho¸ s¶n xuÊt ra kh«ng tiªu thô ®­îc lµm cho VL§ bÞ ø ®äng, hiÖu qu¶ sö dông ._.