Nâng cao hiệu quả lập kế hoạch tài chính tại các doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam

1 BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ Tp. HCM ........................ LEÂ ÑÌNH DINH GIAÛÛI PHAÙÙP NAÂÂNG CAO HIEÄÄU QUAÛÛ COÂÂNG TAÙÙC LAÄÄP KEÁÁ HOAÏÏCH TAØØI CHÍNH TAÏÏI CAÙÙC DOANH NGHIEÄÄP VÖØØA VAØØ NHOÛÛ ÔÛÛ VIEÄÄT NAM LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ KINH TEÁ TP. Hoà Chí Minh - Naêm 2008 2 BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ Tp. HCM ........................ LEÂ ÑÌNH DINH GIAÛÛI PHAÙÙP NAÂÂNG CAO HIEÄÄU QUAÛÛ COÂÂNG TAÙÙC LAÄÄP KEÁÁ HOAÏÏCH TAØØI CHÍNH TAÏÏI CAÙÙC DOANH NGHIEÄÄP VÖØØA VAØØ NHOÛÛ ÔÛÛ VIEÄÄT NAM Chuyeân ngaønh : Kinh teá Taøi Chính - Ngaân haøng Maõ soá : 60.31.12 LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ KINH TEÁ NGÖÔØI HÖÔÙNG DAÃN KHOA HOÏC : TIEÁN SÓ BUØI HÖÕU PHÖÔÙC TP. Hoà Chí Minh - Naêm 2008 3 LÔØØI CAÛÛM ÔN Ñeå hoaøn thaønh luaän vaên naøy, ngoaøi söï coá gaéng raát nhieàu trong nghieân cöùu cuûa baûn thaân toâi coøn coù söï hoã trôï heát mình cuûa caùc thaày coâ vaø caùc ñoàng nghieäp taïi coâng ty toâi ñang coâng taùc. Toâi xin baøy toû loøng bieát ôn : - Caùc thaày coâ Tröôøng Ñaïi hoïc Kinh teá Tp HCM ñaõ truyeàn ñaït kieán thöùc chuyeân saâu veà chuyeân ngaønh Kinh teá - Taøi chính - Ngaân haøng trong suoát 3 naêm ñaøo taïo Cao hoïc K15, nieân khoaù 2005-2008. - Thaày Buøi Höõu Phöôùc ñaõ taän tình höôùng daãn, giuùp ñôõ toâi thöïc hieän vaø hoaøn thaønh toát luaän vaên toát nghieäp naøy. - OÂng Leâ Baù Quang, Giaùm ñoác Coâng ty Coå phaàn Tin hoïc Khaû Thi ñaõ taïo ñieàu kieän cho toâi ñöôïc tieáp caän, keá thöøa saûn phaåm hieän coù cuûa coâng ty ñeå phaùt trieån öùng duïng môùi trong luaän vaên. - Ñoäi nguõ laäp trình vieân taïi Coâng ty Coå phaàn Tin hoïc Khaû Thi ñaõ taän tình giuùp ñôõ toâi veà maët kyõ thuaät tin hoïc trong vieäc saûn xuaát phieân baûn Demo KT-FMS. Toâi xin chaân thaønh caûm ôn vaø göûi ñeán caùc thaày coâ, caùc anh chò nhöõng lôøi chuùc toát ñeïp trong coâng vieäc vaø trong cuoäc soáng. Hoïc vieân. Leâ Ñình Dinh 4 LÔØØI CAM ÑOAN Toâi xin cam ñoan ñaây laø phaàn nghieân cöùu vaø theå hieän luaän vaên toát nghieäp cuûa rieâng toâi, khoâng sao cheùp caùc luaän vaên khaùc. Caùc nguoàn soá lieäu, caùc phaàn keá thöøa kieán thöùc ñöôïc ghi nhaän trung thöïc vaø roõ raøng nguoàn goác xuaát xöù . Toâi xin chòu hoaøn toaøn traùch nhieäm vaø chòu moïi kyû luaät cuûa khoa vaø nhaø tröôøng ñeà ra. Hoïc vieân Leâ Ñình Dinh 5 DANH MUÏC CAÙC CHÖÕ VIEÁT TAÉT BOUNDARY Ñöôøng bieân giôùi, ranh giôùi CÑTS Caân ñoái taøi saûn CNTT-TT Coâng ngheä thoâng tin - truyeàn thoâng CPBH Chi phí baùn haøng CPHÑ Chi phí hoaït ñoäng CPQL Chi phí quaûn lyù Cty CP Coâng ty coå phaàn Cty TNHH Coâng ty traùch nhieäm höõu haïn DN Doanh nghieäp DN KHAC Doanh nghieäp khaùc DNTN Doanh nghieäp tö nhaân DNVVN Doanh nghieäp vöøa vaø nhoû ÑHV Ñieåm hoaø voán ÑTDH Ñaàu tö taøi chính daøi haïn ÑTNH Ñaàu tö taøi chính ngaén haïn GTGT Giaù trò gia taêng GVHB Giaù voán haøng baùn HÑKD Hoaït ñoäng kinh doanh HÑTC Hoaït ñoäng taøi chính KHTCDN Keá hoaïch taøi chính doanh nghieäp KQKD Keát quaû kinh doanh LCTT Löu chuyeån tieàn teä NVCSH Nguoàn voán chuû sôû höõu NVL Nguyeân vaät lieäu PTTCDN Phaân tích taøi chính doanh nghieäp QLTCDN Quaûn lyù taøi chính doanh nghieäp SP Saûn phaåm SXKD Saûn xuaát kinh doanh TSCÑ Taøi saûn coá ñònh TSLÑ Taøi saûn löu ñoäng TSTB Taøi saûn thieát bò VLÑ Voán löu ñoäng VCÑ Voán coá ñònh 6 DANH MUÏC CAÙC BAÛNG BIEÅU Baûng 1.1 Lieät keâ caùc vaán ñeà ñöôïc giaûi quyeát töø RUP ..........................................22 Baûng 2.1 : Tình hình DNVVN ôû Vieät nam ...........................................................27 Baûng 3.1 : Toång hôïp nhöõng hieäu quaû chính töø öùng duïng .....................................68 DANH MUÏC CAÙC HÌNH VEÕ, ÑOÀ THÒ Hình 1.1 : Caáu truùc baûng caân ñoái keá toaùn ............................................................10 Hình 1.2 : Caáu truùc baûng keát quaû kinh doanh ......................................................11 Hình 1.3 Giôùi thieäu giaûi phaùp RUP ......................................................................21 Hình 1.4 Hieäu quaû cuûa vieäc öùng duïng RUP .........................................................22 Hình 3.1 Sô ñoà toå chöùc taïi DNNVV hieän nay ......................................................45 Hình 3.2 Sô ñoà toå chöùc môùi taïi DNNVV .............................................................46 Hình 3.3 : Sô ñoà giaûi phaùp KT-FMS ....................................................................51 Hình 3.4 : Sô ñoà giaûi phaùp toång theå KT-VAS ......................................................53 Hình 3.5 Giao dieän chính cuûa KT-FMS ...............................................................54 Hình 3.6 Baùo caùo taøi chính cuûa KT-FMS ............................................................55 Hình 3.7 Phaân tích taøi chính cuûa KT-FMS ...........................................................56 Hình 3.8 : Sô ñoà nghieäp vuï phaân tích khaùi quaùt tình hình taøi chính .....................56 Hình 3.9 : Sô ñoà nghieäp vuï phaân tích tình hình, khaû naêng thanh toaùn .................59 Hình 3.10 : Sô ñoà nghieäp vuï phaân tích khaû naêng sinh lôøi ....................................60 Hình 3.11 : Sô ñoà nghieäp vuï phaân tích khaû naêng luaân chuyeån voán ......................61 Hình 3.12 : Sô ñoà nghieäp vuï phaân tích hieäu quaû hoaït ñoäng kinh doanh ..............63 Hình 3.13 Döï baùo taøi chính cuûa KT-FMS ............................................................64 Hình 3.14 Keá hoaïch taøi chính cuûa KT-FMS ........................................................67 7 Hình 3.15 Thieát laäp chæ tieâu cuûa KT-FMS ...........................................................68 Ñoà thò 2.1 : Thaønh phaàn DNVVN ........................................................................28 Ñoà thò 2.2 : Tyû leä ñoùng goùp cuûa DNVVN ............................................................28 8 MUÏÏC LUÏÏC Trang phuï bìa Lôøi caûm ôn Lôøi cam ñoan Muïc luïc Danh muïc caùc kyù hieäu, chöõ vieát taét Danh muïc caùc baûng, bieåu Danh muïc caùc hình veõ,ñoà thò PHAÀÀN MÔÛÛ ÑAÀÀU ...........................................................................................1 1. Cô sôû nghieân cöùu cuûa ñeà taøi ................................................................................... 10 2. Muïc ñích nghieân cöùu cuûa ñeà taøi ............................................................................. 11 3. Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghieân cöùu .......................................................................... 12 4. Phöông phaùp nghieân cöùu ........................................................................................ 12 5. YÙ nghóa khoa hoïc vaø thöïc tieãn cuûa ñeà taøi nghieân cöùu ............................................ 13 PHAÀÀN NOÄÄI DUNG......................................................................................14 CHÖÔNG I : LYÙ LUAÄN VEÀ COÂNG TAÙC PHAÂN TÍCH, DÖÏ BAÙO, LAÄP KEÁ HOAÏCH TAØI CHÍNH VAØ VAI TROØ CUÛA TIN HOÏC ............................................................... 14 1.1. Lyù luaän veà phaân tích taøi chính ..................................................................... 14 1.1.1. Baûn chaát cuûa taøi chính doanh nghieäp....................................................... 14 1.1.2. Vai troø cuûa taøi chính doanh nghieäp.......................................................... 15 1.1.3. Khaùi nieäm veà phaân tích taøi chính doanh nghieäp ...................................... 16 1.1.4. YÙ nghóa cuûa phaân tích taøi chính doanh nghieäp......................................... 17 1.1.5. Muïc tieâu cuûa phaân tích taøi chính doanh nghieäp ....................................... 17 1.1.6. Coâng taùc phaân tích taøi chính doanh nghieäp.............................................. 19 1.1.6.1. Taøi lieäu phaân tích taøi chính .................................................................. 19 1.1.6.2. Phöông phaùp phaân tích taøi chính .......................................................... 21 1.1.6.3. Noäi dung cô baûn phaân tích taøi chính .................................................... 23 1.2. Lyù luaän veà döï baùo taøi chính ......................................................................... 24 1.2.1. Khaùi nieäm veà döï baùo taøi chính................................................................. 24 1.2.2. Phöông phaùp döï baùo ................................................................................ 25 1.3. Lyù luaän veà laäp keá hoaïch taøi chính ............................................................... 26 1.3.1. Khaùi nieäm veà keá hoaïch taøi chính ............................................................. 26 1.3.2. YÙ nghóa cuûa vieäc laäp keá hoaïch taøi chính.................................................. 27 1.3.3. Noäi dung cô baûn cuûa vieäc laäp keá hoaïch taøi chính .................................... 27 1.4. Vai troø cuûa tin hoïc phuïc vuï cho coâng taùc quaûn trò taøi chính......................... 28 1.4.1. Vai troø cuûa tin hoïc hoaù phuïc vuï coâng taùc quaûn lyù doanh nghieäp ............. 28 1.4.2. Giaûi phaùp tin hoïc RUP, caùch thöùc tieáp caän tin hoïc cho doanh nghieäp ..... 29 Keát luaän chöông I.................................................................................................... 34 9 CHÖÔNG II : THÖÏC TRAÏNG COÂNG TAÙC PHAÂN TÍCH, ÑAÙNH GIAÙ TÌNH HÌNH TAØI CHÍNH, LAÄP KEÁ HOAÏCH TAØI CHÍNH TAÏI CAÙC DOANH NGHIEÄP NHOÛ VAØ VÖØA TRONG THÔØI GIAN QUA ............................................................................... 35 2.1. Giôùi thieäu veà doanh nghieäp nhoû vaø vöøa taïi Vieät Nam ................................. 35 2.1.1. Tình hình doanh nghieäp nhoû vaø vöøa taïi Vieät Nam................................... 35 2.1.2. Vai troø cuûa doanh nghieäp nhoû vaø vöøa ...................................................... 38 2.1.3. Nhöõng khoù khaên chung cuûa doanh nghieäp nhoû vaø vöøa taïi Vieät nam ....... 38 2.2. Coâng taùc laäp keá hoaïch taøi chính cuûa caùc DN trong thôøi kyø bao caáp ............ 40 2.2.1. Sô löôïc veà tình hình kinh teá Vieät Nam giai ñoaïn 1975 - 1986................. 40 2.2.2. Coâng taùc laäp keá hoaïch taïi caùc doanh nghieäp giai ñoaïn 1975 - 1986........ 42 2.3. Coâng taùc laäp keá hoaïch giai ñoaïn 1986 - nay ............................................... 44 2.3.1. Giai ñoaïn ñoåi môùi kinh teá ........................................................................ 44 2.3.2. Thöïc traïng vieäc phaân tích taøi chính vaø laäp keá hoaïch taøi chính hieän nay.. 46 2.4. Vaän duïng tin hoïc trong coâng taùc quaûn lyù taøi chính ...................................... 49 2.4.1. Giôùi thieäu sô löôïc veà coâng taùc öùng duïng tin hoïc taïi Vieät Nam ................ 49 2.4.2. Öu nhöôïc ñieåm cuûa vieäc öùng duïng tin hoïc trong taøi chính....................... 49 Keát luaän chöông II : ................................................................................................ 53 CHÖÔNG III : GIAÛI PHAÙP NAÂNG CAO HIEÄU QUAÛ COÂNG TAÙC LAÄP KEÁ HOAÏCH TAØI CHÍNH TAÏI CAÙC DOANH NGHIEÄP NHOÛ VAØ VÖØA ÔÛ VIEÄT NAM ................ 54 3.1. Kieán nghò veà coâng taùc toå chöùc phoøng quaûn trò taøi chính taïi doanh nghieäp... 54 3.2. Coâng taùc ñaøo taïo, boài döôõng vaø söû duïng caùn boä, nhaân vieân quaûn lyù TCDN:55 3.3. Kieán nghò veà chính saùch quaûn trò taøi chính ôû taàm vó moâ .............................. 56 3.4. Giaûi phaùp öùng duïng phaàn meàm KT-FMS .................................................... 57 3.4.1. Giôùi thieäu khaùi quaùt phaàn meàm KT-FMS................................................ 57 3.4.1.1. Muïc ñích vaø phaïm vi cuûa phaàn meàm ................................................... 57 3.4.1.2. Giôùi thieäu heä thoáng chöùc naêng cuûa phaàn meàm .................................... 58 3.4.1.3. Ñieàu kieän ñeå aùp duïng phaàn meàm KT-FMS ......................................... 61 3.4.2. Giôùi thieäu khaùi quaùt quy trình thöïc hieän coâng taùc laäp keá hoaïch taøi chính treân phaàn meàm KT-FMS......................................................................................... 63 3.4.2.1. Phoái caûnh toång theå phaàn meàm KT-FMS .............................................. 63 3.4.2.2. Heä thoáng döõ lieäu cô sôû ......................................................................... 64 3.4.2.3. Heä thoáng phaân tích taøi chính................................................................ 64 3.4.2.4. Heä thoáng döï baùo taøi chính.................................................................... 73 3.4.2.5. Heä thoáng laäp keá hoaïch taøi chính .......................................................... 76 3.4.2.6. Coâng cuï xaây döïng chæ tieâu ................................................................... 76 3.4.3. Hieäu quaû mang laïi töø phaàn meàm KT-FMS .............................................. 77 Keát luaän chöông III :............................................................................................... 82 PHAÀÀN KEÁÁT LUAÄÄN......................................................................................83 1. Toùm taét ñeà taøi :....................................................................................................... 83 2. Höôùng phaùt trieån, môû roäng cuûa ñeà taøi : .................................................................. 84 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO ........................................................................... 85 10 PHAÀÀN MÔÛÛ ÑAÀÀU 1. Cô sôû nghieân cöùu cuûa ñeà taøi Töø nhöõng naêm 90 cuûa theá kyû tröôùc, Vieät Nam ñaõ thöïc hieän chính saùch chuyeån ñoåi neàn kinh teá töø neàn kinh teá keá hoaïch taäp trung sang neàn kinh teá thò tröôøng ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa, vaø ñaëc bieät hôn nöõa khi Vieät Nam gia nhaäp Toå chöùc thöông maïi theá giôùi WTO vaøo naêm 2006, töø moät neàn kinh teá döïa vaøo noâng nghieäp laø chuû yeáu ñaõ chuyeån daàn sang neàn kinh teá coù tyû troïng coâng nghieäp vaø dòch vuï ngaøy moät cao hôn, ngaøy caøng döïa vaøo neàn taûng cuûa kinh teá tri thöùc vaø xu höôùng gaén lieàn vôùi neàn kinh teá toaøn caàu. Nhöõng söï kieän mang taàm vó moâ naøy ñaõ, ñang vaø seõ taïo ra nhöõng xung löïc maïnh meõ vôùi nhöõng cô hoäi vaø ñieàu kieän raát thuaän lôïi cho toaøn boä caùc ngaønh ngheà trong neàn kinh teá phaùt trieån. Song nhö moät quy luaät taát yeáu cuûa quaù trình phaùt trieån, haøng loaït vaán ñeà phöùc taïp ñaët ra cho neàn kinh teá thò tröôøng voán coøn non treû cuûa Vieät Nam, maø noùi cuï theå hôn laø ñaët ra cho caùc doanh nghieäp nhöõng thaùch thöùc raát lôùn mang tính chaát soáng coøn. Noù ñoøi hoûi caùc doanh nghieäp phaûi töï thaân vaän ñoäng, vöôn leân ñeå vöôït qua nhöõng thöû thaùch, traùnh nguy cô ñaøo thaûi bôûi quy luaät caïnh tranh voâ cuøng coâng baèng nhöng cuõng ñaày khaéc nghieät cuûa cô cheá thò tröôøng. Khi khoâng coøn ôû trong caùi "ao laøng" nhoû beù vôùi söï "ñaûm baûo, baûo hoä" cuûa nhaø nöôùc, khoâng coøn haøng ngaøy ñoái dieän vôùi nhöõng göông maët caïnh tranh quen thuoäc, hoaø nhaõ maø giôø ñaây caùc doanh nghieäp seõ phaûi ñoái maët vôùi nhöõng göông maët caïnh tranh laï laãm vaø huøng maïnh ñeán töø nhieàu neàn kinh teá phaùt trieån hôn haún chuùng ta. Do ñoù neáu coù moät söï chuaån bò chu ñaùo trong toå chöùc vaø chuyeân nghieäp 11 trong coâng vieäc seõ giuùp cho caùc doanh nghieäp khai thaùc vaø phaùt huy ñeán möùc cao nhaát noäi löïc cuûa baûn thaân ñeå saün saøng "xung traän". Moät doanh nghieäp phaùt trieån vaø thaønh coâng trong kinh doanh bao giôø cuõng phaûi ñi keøm vôùi tình hình taøi chính vöõng maïnh vaø hieäu quaû, bôûi leõ ñeå hoaït ñoäng kinh doanh cuûa doanh nghieäp ñaït hieäu quaû thì nhaø quaûn lyù caàn nhanh choùng naém baét nhöõng tín hieäu cuûa thò tröôøng, xaùc ñònh ñuùng nhu caàu veà voán, tìm kieám vaø huy ñoäng nguoàn voán ñaùp öùng kòp thôøi nhu caàu, vaø söû duïng voán hôïp lyù ñaït hieäu quaû cao nhaát. Vaø nhöõng ñieàu thieát yeáu ñoù chæ coù ñöôïc trong coâng taùc quaûn lyù taøi chính doanh nghieäp. Trong khi ñoù taïi Vieät Nam, "Khoaûng troáng veà quaûn trò taøi chính" laïi laø moät vaán ñeà ñaùng baùo ñoäng khi maø ngoaïi tröø moät soá doanh nghieäp lieân doanh, doanh nghieäp coù 100% voán nöôùc ngoaøi coøn laïi ñaïi ña soá doanh nghieäp ñeàu chöa hình thaønh boä phaän quaûn trò taøi chính. Do ñoù chöùc naêng quaûn lyù taøi chính ñöôïc kieâm nhieäm vaø khoâng thöïc söï phaùt huy ñöôïc vai troø quan troïng cuûa noù. Ñeå nhaèm phaân tích nhöõng nguyeân nhaân daãn ñeán thöïc traïng treân vaø ñöa ra giaûi phaùp mang tính khaû thi, toâi quyeát ñònh nghieân cöùu veà vaán ñeà naøy thoâng qua ñeà taøi : "GIAÛÛI PHAÙÙP NAÂÂNG CAO HIEÄÄU QUAÛÛ COÂÂNG TAÙÙC LAÄÄP KEÁÁ HOAÏÏCH TAØØI CHÍNH TAÏÏI CAÙÙC DOANH NGHIEÄÄP NHOÛÛ VAØØ VÖØØA ÔÛÛ VIEÄÄT NAM" 2. Muïc ñích nghieân cöùu cuûa ñeà taøi Noäi dung ñeà taøi taäp trung nghieân cöùu coâng taùc phaân tích taøi chính, döï baùo vaø laäp keá hoaïch taøi chính cuûa doanh nghieäp. Treân cô sôû ñoù ñeà taøi ñöa ra höôùng 12 giaûi phaùp thöïc hieän tin hoïc hoaù coâng taùc laäp keá hoaïch taøi chính phuïc vuï quaûn lyù taøi chính nhaèm muïc ñích giaûi quyeát ñöôïc nhöõng khoù khaên, vöôùng maéc maø doanh nghieäp ñang gaëp phaûi trong vieäc quaûn lyù taøi chính. 3. Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghieân cöùu Ñeà taøi ñöôïc phaùt trieån döïa treân neàn taûng öùng duïng tin hoïc cuûa Coâng ty coå phaàn tin hoïc Khaû Thi, phaàn meàm KT-VAS. Phaàn meàm KT-VAS laø moät öùng duïng tin hoïc quaûn lyù taøi chính keá toaùn môû roäng vôùi goùi keá toaùn taøi chính laøm trung taâm vaø caùc goùi nghieäp vuï hoaït ñoäng lieân quan. Phaïm vi nghieân cöùu cuûa ñeà taøi ñöôïc giôùi haïn trong 3 goùi öùng duïng :  Heä thoáng phaân tích taøi chính doanh nghieäp  Heä thoáng döï baùo taøi chính doanh nghieäp  Heä thoáng laäp keá hoaïch taøi chính doanh nghieäp Ñoái töôïng höôùng ñeán cuûa ñeà taøi laø khu vöïc doanh nghieäp nhoû vaø vöøa, vì nhöõng lyù do sau :  Ñaây laø loaïi hình doanh nghieäp gaëp nhieàu khoù khaên nhaát trong vieäc quaûn lyù taøi chính.  Ñaây laø höôùng kinh doanh chieán löôïc cuûa Coâng ty, maûng doanh nghieäp naøy laø thò tröôøng raát tieàm naêng vaø raát lôùn vì khu vöïc naøy khoâng theå öùng duïng moät phaàn meàm nöôùc ngoaøi vôùi giaù quaù cao ñoàng thôøi mang laïi cho Coâng ty lôïi theá caïnh tranh lôùn treân thò tröôøng.  Phuø hôïp vaø khaû thi vôùi phaïm vi öùng duïng cuûa ñeà taøi trong giai ñoaïn ñaàu phaùt trieån. 4. Phöông phaùp nghieân cöùu  Phöông phaùp nghieân cöùu toång theå : öùng duïng tö duy "Töø tröïc quan sinh ñoäng ñeán tö duy tröøu töôïng, töø tö duy tröøu töôïng ñeán thöïc tieãn", trong ñoù : 13  Tröïc quan sinh ñoäng : phaân tích chi tieát töøng quy trình nghieäp vuï trong phaïm vi ñeà taøi ñaõ ñeà caäp.  Tö duy tröøu töôïng : tröøu töôïng hoaù taát caû quy trình nghieäp vuï chi tieát ñeå ñöa veà nhöõng khaùi nieäm chung nhaát, ñôn giaûn nhaát bao haøm taát caû nghieäp vuï chuyeân moân trong ñoù. Tieán haønh chuaån hoaù thoâng tin vaø xaây döïng moâ hình giaûi phaùp quaûn lyù.  Thöïc tieãn : trieån khai moâ hình thoâng tin quaûn lyù thaønh öùng duïng tin hoïc cuï theå, ñoái chieáu keát quaû cuûa öùng duïng vôùi muïc tieâu ñeà taøi ñaõ ñeà ra ñeå xem xeùt vaø ñaùnh giaù hieäu quaû cuûa öùng duïng.  Caùc phöông phaùp nghieân cöùu veà nghieäp vuï chuyeân moân : phöông phaùp so saùnh, toång hôïp soá lieäu, phöông phaùp phaân tích tyû soá, phöông phaùp lieân heä caân ñoái ...  Caùc phöông phaùp nghieân cöùu veà öùng duïng tin hoïc : phöông phaùp moâ hình hoaù heä thoáng, phöông phaùp phaân tích thieát keá höôùng ñoái töôïng, phöông phaùp öùng duïng töï phaùt trieãn moâ phoûng theo hoïc thuyeát tieán hoaù cuûa Ñaéc-uyn. 5. YÙ nghóa khoa hoïc vaø thöïc tieãn cuûa ñeà taøi nghieân cöùu  Keá thöøa neàn taûng tri thöùc veà quaûn lyù taøi chính, vaän duïng saùng taïo vaøo ñieàu kieän cuûa caùc doanh nghieäp ôû Vieät Nam.  Phaân tích, phaân loaïi, keát caáu vaø moâ hình hoaù nghieäp vuï chuyeân moân trôû thaønh moät heä thoáng coù caáu truùc, hoaït ñoäng nhòp nhaøng, mang laïi hieäu quaû.  AÙp duïng khaû thi coâng ngheä cuûa thôøi ñaïi, coâng ngheä tin hoïc vaøo hoaït ñoäng kinh doanh cuûa doanh nghieäp mang laïi nhöõng böôùc ñoät phaù lôùn.  Kieåm chöùng vaø hoaøn thieän muïc tieâu tin hoïc hoaù doanh nghieäp. 14 PHAÀÀN NOÄÄI DUNG CHÖÔNG I : LYÙ LUAÄN VEÀ COÂNG TAÙC PHAÂN TÍCH, DÖÏ BAÙO, LAÄP KEÁ HOAÏCH TAØI CHÍNH VAØ VAI TROØ CUÛA TIN HOÏC 1.1. Lyù luaän veà phaân tích taøi chính 1.1.1. Baûn chaát cuûa taøi chính doanh nghieäp Taøi chính doanh nghieäp laø nhöõng quan heä kinh teá bieåu hieän döôùi hình thöùc giaù trò, phaùt sinh trong quaù trình hình thaønh vaø phaùt trieån caùc quyõ tieàn teä nhaèm phuïc vuï quaù trình saûn xuaát vaø taùi saûn xuaát trong moãi doanh nghieäp vaø goùp phaàn tích luyõ voán. Noäi dung cuûa nhöõng quan heä kinh teá thuoäc phaïm vi taøi chính doanh nghieäp bao goàm :  Quan heä kinh teá giöõa doanh nghieäp vaø ngaân saùch nhaø nöôùc : Moái quan heä kinh teá naøy ñöôïc theå hieän trong quaù trình hoaït ñoäng kinh doanh, caùc doanh nghieäp phaûi coù nghóa vuï noäp thueá cho nhaø nöôùc theo luaät ñònh vaø ngöôïc laïi nhaø nöôùc cuõng coù söï taøi trôï veà maët taøi chính cho caùc doanh nghieäp ñeå thöïc hieän chính saùch kinh teá vó moâ cuûa mình.  Quan heä kinh teá giöõa doanh nghieäp vaø thò tröôøng : Kinh teá thò tröôøng coù ñaëc tröng cô baûn laø moïi quan heä kinh teá ñeàu ñöôïc thöïc thi thoâng qua heä thoáng thò tröôøng : thò tröôøng haøng hoaù, thò tröôøng tieàn teä, … vaø doanh nghieäp laø ngöôøi kinh doanh, hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp khoâng theå taùch rôøi hoaït ñoäng cuûa thò tröôøng. Doanh nghieäp vöøa laø ngöôøi mua caùc yeáu toá ñaàu vaøo töø thò tröôøng ñeå phuïc vuï cho vieäc saûn xuaát kinh doanh cuûa mình, 15 ñoàng thôøi cuõng laø ngöôøi baùn nhöõng saûn phaåm haøng hoaù do mình taïo ra treân thò tröôøng. Ngoaøi ra doanh nghieäp cuõng tham gia huy ñoäng, mua baùn caùc nguoàn taøi chính nhaøn roãi cuûa xaõ hoäi.  Quan heä kinh teá trong noäi boä doanh nghieäp goàm : Quan heä kinh teá giöõa doanh nghieäp vôùi phoøng ban, phaân xöôûng, ñoäi nhoùm saûn xuaát trong caùc vieäc nhö thanh toaùn, taïm öùng … . Quan heä giöõa doanh nghieäp vaø caùn boä coâng nhaân vieân trong quaù trình phaân phoái thu nhaäp cho ngöôøi lao ñoäng döôùi hình thöùc tieàn löông, tieàn thöôûng, tieàn phaït. Quan heä thanh toaùn, caáp phaùt, ñieàu hoaø voán giöõa caùc ñôn vò tröïc thuoäc vôùi toång coâng ty. 1.1.2. Vai troø cuûa taøi chính doanh nghieäp Taøi chính doanh nghieäp coù 3 vai troø sau :  Vai troø huy ñoäng, khai thaùc nguoàn taøi chính nhaèm ñaûm baûo nhu caàu kinh doanh cuûa doanh nghieäp vaø toå chöùc söû duïng voán mang laïi hieäu quaû cao nhaát.  Vai troø ñoøn baåy kích thích vaø ñieàu tieát hoaït ñoäng kinh doanh. Thu nhaäp baèng tieàn cuûa doanh nghieäp ñöôïc taøi chính doanh nghieäp phaân phoái, buø ñaép caùc khoaûn chi phí boû ra nhö hao moøn taøi saûn thieát bò, traû löông nhaân coâng, mua nguyeân vaät lieäu ñeå tieáp tuïc chu kyø saûn xuaát môùi, thöïc hieän nghóa vuï ñoái vôùi nhaø nöôùc. Phaàn coøn laïi doanh nghieäp duøng ñeå hình thaønh caùc quyõ cuûa doanh nghieäp, thöïc hieän baûo toaøn voán hoaëc chi traû coå töùc. Chöùc naêng phaân phoái cuûa taøi chính doanh nghieäp laø quaù trình phaân phoái thu nhaäp baèng tieàn cuûa doanh nghieäp vaø quaù trình phaân phoái ñoù luoân gaén lieàn vôùi nhöõng ñaëc ñieåm ñaëc thuø cuûa hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuõng nhö hình thöùc sôû höõu cuûa doanh nghieäp. 16 Ngoaøi ra neáu bieát vaän duïng saùng taïo caùc chöùc naêng phaân phoái cuûa taøi chính doanh nghieäp seõ laøm cho taøi chính doanh nghieäp trôû thaønh ñoøn baåy kinh teá coù taùc duïng trong vieäc taïo ra nhöõng ñoäng löïc kinh teá kích thích nguoàn voán tích luyõ cuõng nhö ñaàu tö vaø kích thích tieâu duøng xaõ hoäi.  Vai troø laø coâng cuï kieåm tra caùc hoaït ñoäng kinh doanh cuûa doanh nghieäp. Coâng vieäc kieåm tra ñöôïc thöïc hieän baèng tieàn vaø tieán haønh thöôøng xuyeân, lieân tuïc thoâng qua vieäc phaân tích caùc chæ tieâu taøi chính nhö chæ tieâu veà keát caáu taøi chính, chæ tieâu veà khaû naêng thanh toaùn, chæ tieâu veà caùc nguoàn taøi chính … Vôùi keát quaû töø vieäc phaân tích treân, doanh nghieäp coù ñöôïc moät nguoàn tö lieäu voâ cuøng coù giaù trò ñeå ñöa ra caùc quyeát ñònh, giaûi phaùp kòp thôøi nhaèm giaûi quyeát caùc vaán ñeà phaùt sinh cuõng nhö laøm hieäu quaû hôn trong quaù trình saûn xuaát kinh doanh cuûa doanh nghieäp. 1.1.3. Khaùi nieäm veà phaân tích taøi chính doanh nghieäp Phaân tích taøi chính laø quaù trình tìm hieåu, phaân tích, ñaùnh giaù caùc keát quaû cuûa söï quaûn lyù vaø ñieàu haønh taøi chính cuûa doanh nghieäp ñöôïc phaûn aûnh treân caùc baùo caùo taøi chính ñoàng thôøi döï kieán nhöõng gì coù theå xaûy ra. Treân cô sôû ñoù ñöa ra caùc kieán nghò, giaûi phaùp ñeå khaéc phuïc nhöõng ñieåm yeáu vaø taän duïng trieät ñeå nhöõng ñieåm maïnh. Moät caùch töôøng minh hôn, coâng vieäc phaân tích taøi chính laø "ñoïc caùc con soá treân caùc baùo caùo taøi chính baèng chöõ" giuùp ngöôøi chuû doanh nghieäp coù theå naém baét bao quaùt ñöôïc tình hình taøi chính cuûa mình vaø caùc aûnh höôûng, taùc ñoäng coù theå xaûy ra trong chu kyø hoaït ñoäng kinh doanh saép tôùi cuûa mình. 17 1.1.4. YÙ nghóa cuûa phaân tích taøi chính doanh nghieäp Hoaït ñoäng taøi chính coù moái quan heä tröïc tieáp vôùi hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa doanh nghieäp, vaø coù yù nghóa quyeát ñònh trong vieäc hình thaønh, toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa doanh nghieäp. Do ñoù taát caû caùc hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh ñeàu taùc ñoäng ñeán taøi chính cuûa doanh nghieäp, vaø ngöôïc laïi tình hình taøi chính toát hay xaáu cuõng ñeàu coù taùc ñoäng thuùc ñaåy hay kìm haõm ñoái vôùi quaù trình saûn xuaát kinh doanh. Vì theá coâng taùc phaân tích taøi chính giöõ vai troø ñaëc bieät quan troïng vaø coù yù nghóa :  Qua phaân tích tình hình taøi chính môùi ñaùnh giaù, chính xaùc tình hình phaân phoái, söû duïng vaø quaûn lyù caùc loaïi voán, nguoàn voán. Töø ñoù ñeà ra caùc bieän phaùp nhaèm naâng cao hôn nöõa hieäu quaû söû duïng voán, giuùp doanh nghieäp ngaøy caøng vöõng maïnh trong hoaït ñoäng taøi chính cuûa mình.  Phaân tích taøi chính laø coâng cuï khoâng theå thieáu ñeå phuïc vuï cho coâng taùc quaûn lyù cuûa caáp treân, caùc cô quan nhaø nöôùc, taøi chính, ngaân haøng … nhö ñaùnh giaù tình hình thöïc hieän caùc cheá ñoä, chính saùch, xem xeùt vieäc cho vay voán … . 1.1.5. Muïc tieâu cuûa phaân tích taøi chính doanh nghieäp Ngoaøi yù nghóa kieåm tra, ñaùnh giaù vaø döï kieán caùc vaán ñeà veà taøi chính cuûa doanh nghieäp, Phaân tích taøi chính doanh nghieäp coøn ñeå ñaùp öùng nhu caàu veà thoâng tin cuûa nhieàu ñoái töôïng khaùc nhau quan taâm ñeán nhieàu khía caïnh khaùc nhau veà taøi chính cuûa doanh nghieäp ñeå phuïc vuï cho nhöõng muïc ñích cuûa mình.  Ñoái vôùi nhaø quaûn trò doanh nghieäp: phaân tích taøi chính nhaèm caùc muïc tieâu  Taïo thaønh caùc chu kyø ñaùnh giaù lieân tuïc veà caùc hoaït ñoäng kinh doanh trong quaù khöù, tieán haønh caân ñoái taøi chính, khaû naêng sinh lôøi, khaû naêng thanh toaùn, traû nôï, ruûi ro taøi chính … cuûa doanh nghieäp. 18  Ñònh höôùng caùc quyeát ñònh cuûa Ban giaùm ñoác: quyeát ñònh ñaàu tö, taøi trôï, phaân chia lôïi töùc, coå phaàn, ... .  Laø cô sôû cho caùc döï baùo taøi chính.  Laø coâng cuï kieåm soaùt caùc hoaït ñoäng quaûn lyù.  Ñoái vôùi chuû sôû höõu : quan taâm ñeán lôïi nhuaän vaø khaû naêng traû nôï, möùc ñoä ñaûm baûo cuûa tieàn voán boû ra. Thoâng qua keát quaû cuûa vieäc phaân tích ñaùnh giaù tình hình taøi chính giuùp hoï naém ñöôïc hieäu quaû cuûa hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh, khaû naêng ñieàu haønh hoaït ñoäng cuûa caùc nhaø quaûn lyù ñeå coù nhöõng quyeát ñònh veà nhaân söï cuõng nhö veà phaân phoái caùc nguoàn voán kinh doanh.  Ñoái vôùi chuû nôï : ñieàu hoï quan taâm laø khaû naêng traû nôï cuûa doanh nghieäp. Vì vaäy hoï chuù yù ñeán tình hình thanh toaùn vaø khaû naêng thanh toaùn cuûa doanh nghieäp cuõng nhö löôïng voán chuû sôû höõu, khaû naêng sinh lôøi ñeå ñaùnh giaù doanh nghieäp coù khaû naêng traû nôï ñöôïc khoâng tröôùc khi tieán haønh caùc phöông aùn cho vay.  Ñoái vôùi nhaø ñaàu tö tieàm naêng : hoï quan taâm ñeán söï an toaøn cuûa voán ñaàu tö, khaû naêng sinh lôøi, thôøi gian hoaøn voán. Ñeå coù ñöôïc nhöõng thoâng tin ñoù, hoï caàn coù keát quaû phaân tích veà taøi chính, tình hình hoaït ñoäng, keát quaû kinh doanh vaø tieàm naêng taêng tröôûng cuûa doanh nghieäp. Khi ñoù hoï môùi coù quyeát ñònh ñaàu töø vaøo doanh nghieäp hay khoâng, phöông aùn ñaàu tö nhö theá naøo.  Ñoái vôùi cô quan chöùc naêng : thoâng qua thoâng tin treân caùc baùo caùo taøi chính ñeå xaùc ñònh caùc khoaûn nghóa vuï cuûa doanh nghieäp ñoái vôùi nhaø nöôùc. Ngoaøi ra nhöõng keát quaû cuûa phaân tích taøi chính cuõng phuïc vuï cho coâng taùc thoáng keâ, toång hôïp, phaân tích caùc chæ tieâu ngaønh, lieân ngaønh. 19 1.1.6. Coâng taùc phaân tích taøi chính doanh nghieäp 1.1.6.1. Taøi lieäu phaân tích taøi chính  Baûng caân ñoái keá toaùn : laø moät baùo caùo taøi chính toång hôïp, phaûn aùnh toång quaùt toaøn boä giaù trò taøi saûn vaø nguoàn hình thaønh taøi saûn cuûa doanh nghieäp döôùi hình thöùc tieàn teä vaøo moät thôøi ñieåm nhaát ñònh.  Caên cöù theo quy ñònh taïi chuaån möïc soá 21 "Trình baøy baùo caùo taøi chính" vaø keát caáu ñöôïc qui ñònh theo maãu soá B 01 - DN keøm theo quyeát ñònh soá 15/2006/QÑ-BTC, ngaøy 20/03/2006. Baûng caân ñoái keá toaùn phaûn aùnh 2 phaàn thoâng tin : phaàn taøi saûn vaø phaàn nguoàn voán. Hình 1.1 : Caáu truùc baûng caân ñoái keá toaùn (tham khảo mẫu chi tiết tại phụ lục 1) (Toång hôïp theo caáu truùc cuûa baûng caân ñoái._. keá toaùn, maãu soá B 01 - DN, QÑ soá 15/2006/QÑ-BTC).  Beân taøi saûn phaûn aùnh quy moâ, keát caáu caùc taøi saûn cuûa doanh nghieäp ñang toàn taïi döôùi moïi hình thöùc, noù cho bieát taøi saûn cuûa doanh nghieäp ñöôïc taøi trôï töø nguoàn naøo.  Beân nguoàn voán phaûn aùnh nguoàn voán, cô caáu nguoàn voán hình thaønh neân taøi saûn cuûa doanh nghieäp, noù cho bieát töø nhöõng nguoàn voán naøo doanh nghieäp coù ñöôïc nhöõng taøi saûn ñaõ trình baøy trong phaàn taøi saûn.  Baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh : laø baùo caùo taøi chính toång hôïp, phaûn aùnh toång quaùt tình hình vaø keát quaû kinh doanh cuûa doanh nghieäp trong moät thôøi kyø, chi tieát theo hoaït ñoäng.  Caên cöù theo quy ñònh taïi chuaån möïc soá 21 "Trình baøy baùo caùo taøi chính", Baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh ñöôïc saép xeáp theo keát caáu qui ñònh taïi maãu soá B 02 - DN keøm theo quyeát ñònh soá 15/2006/QÑ-BTC, ngaøy 20 20/03/2006. Baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh phaûn aùnh caùc phaàn thoâng tin sau : hoaït ñoäng kinh doanh, hoaït ñoäng taøi chính, hoaït ñoäng khaùc, lôïi nhuaän keá toaùn, thueá thu nhaäp doanh nghieäp. Hình 1.2 : Caáu truùc baûng keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh goàm caùc phaàn chính sau : (tham khảo mẫu chi tiết tại phụ lục 2) (Toång hôïp theo caáu truùc cuûa baûng keát quaû kinh doanh, maãu soá B 02-DN,QÑ soá 15/2006/QÑ -BTC)  Phaàn 1 : phaûn aùnh keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh chính cuûa doanh nghieäp. Taát caû caùc chæ tieâu trong phaàn naøy ñeàu trình baøy soá lieäu cuûa kyø tröôùc, phaùt sinh cuûa kyø baùo caùo vaø soá luyõ keá töø ñaàu naêm ñeán kyø baùo caùo.  Phaàn 2 : phaûn aùnh keát quaû hoaït ñoäng taøi chính cuûa doanh nghieäp  Phaàn 3 : phaûn aùnh keát quaû hoaït ñoäng baát thöôøng cuûa doanh nghieäp  Phaàn 4 : phaûn aùnh keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh toaøn doanh nghieäp, nghóa vuï noäp thueá thu nhaäp vaø lôïi nhuaän coøn laïi.  Phaàn 5 : phaûn aùnh laõi treân coå phieáu maø moãi coå ñoâng nhaän ñöôïc trong kyø hoaït ñoäng kinh doanh cuûa doanh nghieäp  Baùo caùo löu chuyeån tieàn teä : laø baùo caùo taøi chính toång hôïp, phaûn aùnh vieäc hình thaønh vaø söû duïng tieàn phaùt sinh trong kyø baùo caùo cuûa doanh nghieäp. 21  Baùo caùo löu chuyeån tieàn teä phaûn aùnh ñaày ñuû caùc doøng thu vaø chi tieàn vaø töông ñöông tieàn cuûa doanh nghieäp trong moät nieân ñoä keá toaùn. Noù cung caáp thoâng tin veà nhöõng doøng tieàn vaøo, ra cuûa doanh nghieäp trong moät thôøi kyø nhaát ñònh.  Caên cöù theo qui ñònh quyeát ñònh soá 15/2006/QÑ-BTC, ngaøy 20/03/2006 cuûa Boä taøi chính. Baùo caùo löu chuyeån tieàn teä ñöôïc caáu truùc theo maãu soá B 03-DN bao goàm 3 phaàn thoâng tin chính : o Löu chuyeån tieàn töø hoaït ñoäng kinh doanh o Löu chuyeån tieàn töø hoaït ñoäng ñaàu tö o Löu chuyeån tieàn töø hoaït ñoäng taøi chính (tham khảo mẫu chi tiết tại phụ lục 3) 1.1.6.2. Phöông phaùp phaân tích taøi chính  Phaân tích theo chieàu ngang : phaân tích chieàu ngang caùc baùo caùo taøi chính seõ laøm noåi baät bieán ñoäng cuûa moät khoaûn muïc naøo ñoù qua thôøi gian vaø noù cuõng laøm noåi baät tình hình ñaëc ñieåm veà löôïng vaø tyû leä caùc khoaûn muïc theo thôøi gian.  Phaân tích theo thôøi gian giuùp ñaùnh giaù khaùi quaùt tình hình bieán ñoäng cuûa caùc chæ tieâu taøi chính, töø ñoù ñaùnh giaù tình hình taøi chính. Ñaùnh giaù ñi töø toång quaùt ñeán chi tieát, sau khi ñaùnh giaù ta lieân keát caùc thoâng tin ñeå ñaùnh giaù, döï kieán caùc khaû naêng vaø ruûi ro coù theå xaûy ra, nhaän ra nhöõng khoaûn muïc naøo coù bieán ñoäng ñeå taäp trung phaân tích nguyeân nhaân.  Söû duïng phöông phaùp so saùnh baèng soá tuyeät ñoái hoaëc baèng soá töông ñöông. o Soá tuyeät ñoái : Y = Y1 - Y0 Y1 : giaù trò cuûa chæ tieâu phaân tích 22 Y0 : giaù trò cuûa chæ tieâu goác o Soá töông ñoái : T = Y1/Y0 * 100%  Phaân tích xu höôùng : phöông phaùp naøy cho pheùp xem xeùt xu höôùng bieán ñoäng qua thôøi gian ñeå ñaùnh giaù caùc tyû soá trôû neân xaáu ñi hay ñang phaùt trieån theo chieàu höôùng toát ñeïp. Phöông phaùp naøy ñöôïc duøng ñeå so saùnh moät söï kieän keùo daøi trong nhieàu naêm. Ñaây laø thoâng tin raát caàn thieát cho nhaø quaûn lyù cuõng nhö nhaø ñaàu tö.  Phaân tích theo chieàu doïc (theo qui moâ chung) : vôùi baùo caùo qui moâ chung, töøng khoaûn muïc treân baùo caùo ñöôïc theå hieän baèng moät tyû leä keát caáu so vôùi moät khoaûn muïc ñöôïc choïn laøm goác coù tyû leä laø 100%.  Söû duïng phöông phaùp so saùnh soá töông ñoái keát caáu phaân tích theo chieàu doïc giuùp chuùng ta ñöa taát caû caùc khoaûn muïc veà moät ñieàu kieän so saùnh. Töø ñoù ta deã daøng nhaän xeùt ñöôïc keát caáu cuûa töøng chæ tieâu boä phaän so vôùi chæ tieâu toång theå taêng giaûm nhö theá naøo.  Phaân tích caùc chæ soá taøi chính : vieäc phaân tích naøy cho bieát moái quan heä giöõa caùc chæ tieâu treân baùo caùo taøi chính, giuùp chuùng ta hieåu roõ hôn baûn chaát vaø khuynh höôùng taøi chính cuûa doanh nghieäp. Caùc nhoùm chæ soá taøi chính bao goàm :  Nhoùm chæ tieâu veà cô caáu taøi chính  Nhoùm chæ tieâu veà tình hình thanh toaùn vaø khaû naêng thanh toaùn cuûa doanh nghieäp  Nhoùm chæ tieâu veà khaû naêng luaân chuyeån voán cuûa doanh nghieäp  Nhoùm chæ tieâu veà khaû naêng sinh lôøi  Nhoùm chæ tieâu veà giaù thò tröôøng  Phöông phaùp lieân heä caân ñoái : khi tieán haønh phaân tích chuùng ta caàn chuù yù ñeán nhöõng moái quan heä, tính caân ñoái caàn thieát trong quaûn lyù taøi chính ôû 23 töøng thôøi kyø, töøng doanh nghieäp, töøng hoaøn caûnh kinh teá cuï theå, khoâng neân quaù chuù troïng vaøo lyù thuyeát laøm cho vieäc phaân tích trôû neân taûn maïn vaø khoâng höõu ích. 1.1.6.3. Noäi dung cô baûn phaân tích taøi chính  Phaân tích khaùi quaùt tình hình taøi chính : seõ cung caáp moät caùch toång quaùt veà tình hình taøi chính trong kyø kinh doanh laø khaû quan hay khoâng khaû quan. Keát quaû phaân tích naøy cho pheùp nhaø quaûn lyù thaáy ñöôïc hieäu quaû cuûa quaù trình hoaït ñoäng kinh doanh. Coâng taùc naøy phaân tích caùc khía caïnh sau :  Phaân tích khaùi quaùt söï bieán ñoäng cuûa taøi saûn vaø nguoàn voán  Phaân tích moái quan heä caân ñoái giöõa taøi saûn vaø nguoàn voán  Phaân tích keát caáu taøi saûn vaø nguoàn voán  Phaân tích tình hình thanh toaùn vaø khaû naêng thanh toaùn : muïc ñích cuûa vieäc phaân tích naøy laø ñeå ñaùnh giaù tính hôïp lyù veà bieán ñoäng cuûa khoaûn phaûi thu vaø phaûi traû giuùp nhaø quaûn lyù coù nhöõng nhaän ñònh chính xaùc hôn veà thöïc traïng taøi chính. Töø keát quaû ñoù, tìm ra nhöõng nguyeân nhaân cuûa vaán ñeà laøm ngöng treä caùc khoaûn thanh toaùn hoaëc coù theå khai thaùc ñöôïc khaû naêng tieàm taøng giuùp doanh nghieäp laøm chuû tình hình taøi chính, noù coù moät yù nghóa ñaëc bieät quan troïng ñoái vôùi söï toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa doanh nghieäp. Thoâng qua caùc tyû soá phaûn aùnh tình hình bieán ñoäng khoaûn phaûi thu, khoaûn phaûi traû, khaû naêng thanh toaùn trong ngaén daøi haïn seõ cung caáp thoâng tin veà khaû naêng trang traûi caùc khoaûn nôï hay khoâng vaø möùc ñoä ñaûm baûo khaû naêng thanh toaùn cuûa doanh nghieäp nhö theá naøo.  Phaân tích khaû naêng sinh lôøi : ñoái vôùi doanh nghieäp muïc tieâu cuoái cuøng laø lôïi nhuaän. Lôïi nhuaän laø chæ tieâu taøi chính toång hôïp, phaûn aùnh hieäu quaû cuûa toaøn boä quaù trình ñaàu tö, saûn xuaát, tieâu thuï vaø nhöõng giaûi phaùp kyõ 24 thuaät, quaûn lyù kinh teá taïi doanh nghieäp. Do vaäy lôïi nhuaän luoân laø chæ tieâu ñöôïc quan taâm haøng ñaàu cuûa moïi ñoái töôïng coù moái quan heä vôùi doanh nghieäp.  Phaân tích khaû naêng luaân chuyeån voán : luaân chuyeån voán laø moät vaán ñeà raát quan troïng gaén lieàn vôùi söï toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa doanh nghieäp. Vieäc phaân tích khaû naêng luaân chuyeån voán giuùp nhaø quaûn lyù ñaùnh giaù ñöôïc chaát löôïng coâng taùc quaûn lyù voán coù hieäu quaû hay khoâng, töø ñoù ñeà ra caùc bieän phaùp naâng cao hieäu quaû söû duïng voán taïi coâng ty.  Phaân tích hieäu quaû hoaït ñoäng kinh doanh : thoâng qua caùc chæ tieâu phaân tích sau ñeå ñaùnh giaù nhöõng moái töông quan trong vieäc taïo ra lôïi nhuaän, xaùc ñònh töø heä soá aûnh höôûng cuûa töøng nhaân toá, nhaèm ñaùnh giaù chính saùch taøi chính ñaõ aùp duïng mang laïi hieäu quaû nhö theá naøo, caàn khaéc phuïc vaø caûi tieán gì trong kyø hoaït ñoäng kinh doanh tieáp theo :  Tình hình bieán ñoäng cuûa giaù voán, chi phí baùn haøng, chi phí quaûn lyù doanh nghieäp  Hieäu quaû söû duïng chi phí  Aûnh höôûng cuûa hoaït ñoäng taøi chính leân toång lôïi nhuaän  Aûnh höôûng cuûa hoaït ñoäng khaùc leân toång lôïi nhuaän 1.2. Lyù luaän veà döï baùo taøi chính 1.2.1. Khaùi nieäm veà döï baùo taøi chính Đaây laø giai ñoaïn cuoái cuøng cuûa coâng taùc phaân tích taøi chính vaø tieàn keá hoaïch taøi chính. Döï baùo taøi chính döïa treân 2 nguoàn thoâng tin chính, thoâng tin tích luyõ töø heä thoáng vaø thoâng tin bieán ñoäng cuûa thò tröôøng trong töông lai maø nhaø quaûn lyù coù theå caûm nhaän ñöôïc. Coâng vieäc döï baùo khoâng coù moät quy taéc chuaån hoaù naøo, noù hoaøn toaøn phuï thuoäc vaøo ñaëc ñieåm ngaønh ngheà kinh doanh cuûa doanh nghieäp 25 cuõng nhö khaû naêng kinh nghieäm cuûa nhaø quaûn lyù. Thoâng thöôøng thì döï baùo taøi chính taäp trung vaøo caùc vaán ñeà sau :  Döï baùo veà doanh thu : döï baùo tình hình bieán ñoäng cuûa caùc nhaân toá taùc ñoäng ñeán doanh thu baùn haøng cuûa doanh nghieäp trong töông lai.  Döï baùo veà giaù voán haøng baùn : döï baùo tình hình bieán ñoäng cuûa caùc nhaân toá ñaàu vaøo taùc ñoäng ñeán giaù voán haøng baùn.  Döï baùo veà chi phí hoaït ñoäng : döï baùo tình hình bieán ñoäng cuûa caùc nhaân toá taùc ñoäng ñeán caùc khoaûn chi phí phuïc vuï hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp.  Döï baùo nguoàn taøi chính : döï baùo tình hình bieán ñoäng cuûa caùc nhaân toá ñeán caáu truùc cuûa nguoàn taøi chính cuûa doanh nghieäp.  Döï baùo veà nguoàn nhaân löïc : döï baùo tình hình bieán ñoäng cuûa caùc nhaân toá taùc ñoäng ñeán nguoàn nhaân löïc.  Ngoaøi ra, moãi doanh nghieäp hoaøn toaøn coù theå töï thieát laäp cho rieâng mình nhöõng tieâu chí döï baùo phuø hôïp vaø chính xaùc vôùi tình hình hoaït ñoäng cuûa mình hôn. 1.2.2. Phöông phaùp döï baùo  Moâ hình hoài qui theo phöông phaùp bình phöông beù nhaát : ñaây laø phöông phaùp toaùn hoïc vaän duïng trong phaân tích kinh teá, giuùp chuùng ta bieát ñöôïc xu höôùng bieán ñoäng cuûa caùc khoaûn muïc, chæ soá qua caùc naêm vaø ñoàng thôøi noù coøn phuïc vuï cho coâng taùc döï baùo soá lieäu töông lai.  Döï baùo theo tyû leä phaàn traêm so vôùi doanh thu : ñaët nhöõng döï baùo trong moái quan heä vôùi doanh thu döï kieán trong töông lai. Ñaây laø phöông phaùp ñôn giaûn cho pheùp döï baùo haàu heát caùc bieán soá taøi chính quan troïng. 26  Döï baùo caûm tính : caên cöù vaøo nhöõng döï baùo veà nhöõng thay ñoåi cuûa thò tröôøng trong töông lai vaø baèng caûm tính, kinh nghieäm ta öôùc ñoaùn möùc ñoä thay ñoåi cuûa caùc khoaûn muïc trong nhöõng naêm tieáp theo. 1.3. Lyù luaän veà laäp keá hoaïch taøi chính 1.3.1. Khaùi nieäm veà keá hoaïch taøi chính Keá hoaïch taøi chính laø moät phaàn khoâng theå thieáu vaø mang tính then choát trong moät Baûn keá hoaïch kinh doanh ñöôïc thieát keá goàm caùc muïc sau : Keá hoaïch kinh doanh - Business Plan :  Phaàn A. Phaùt bieåu veà söù meänh (Mission Statement)  Phaàn B. Ñoäi nguõ ñieàu haønh (The Team)  Phaàn C. Toùm löôïc veà thò tröôøng (Market Summary)  Phaàn D. Cô hoäi (Opportunities)  Phaàn E. Quan ñieåm kinh doanh (Business Concept)  Phaàn F. Caïnh tranh (Competition)  Phaàn G. Muïc ñích vaø muïc tieâu (Goals & Objectives)  Phaàn H. Keá hoaïch taøi chính (Financial Plan)  Phaàn I. Caùc yeâu caàu veà nguoàn löïc (Resource Requirements)  Phaàn J. Ruûi ro vaø töôûng thöôûng (Risk & Rewards)  Phaàn K. Nhöõng vaán ñeà chính (Key Issues) Keá hoaïch taøi chính laø moät quaù trình chuyeån hoaù nhöõng chieán löôïc, nhöõng tham voïng kinh doanh, nhöõng cô hoäi vaø thaùch thöùc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp thaønh nhöõng con soá cuï theå vaø ñöa ra moät boä hoà sô toång hôïp caùc döï kieán veà tình hình taøi chính cuûa doanh nghieäp trong töông lai. 27 1.3.2. YÙ nghóa cuûa vieäc laäp keá hoaïch taøi chính  Keá hoaïch taøi chính giuùp nhaø quaûn lyù toång hôïp toaøn boä keá hoaïch kinh doanh maø hoï ñaõ phaùc thaûo ra, treân cô sôû ñoù cuï theå hoaù cho nhöõng naêm hoaït ñoäng tieáp theo cuûa doanh nghieäp döôùi daïng tieàn trong moät thôøi kyø.  Moät baûn keá hoaïch taøi chính hieäu quaû seõ taùc ñoäng tröïc tieáp ñeán bieän phaùp vaø phöông thöùc doanh nghieäp thu huùt voán ñaàu tö ñeå phaùt trieån moät döï aùn kinh doanh ñoàng thôøi quyeát ñònh moïi chieán löôïc hoaït ñoäng cuûa coâng ty trong saûn xuaát, phaân phoái saûn phaåm vaø lónh vöïc quaûn lyù nhaân löïc.  Laäp keá hoaïch taøi chính cho pheùp quyeát ñònh löôïng nguyeân lieäu thoâ doanh nghieäp coù theå mua, saûn phaåm coâng ty coù theå saûn xuaát, khaû naêng coâng ty coù theå tieáp thò, quaûng baù vaø baùn ra thò tröôøng.  Khi coù keá hoaïch taøi chính, nhaø quaûn lyù seõ xaùc ñònh ñöôïc nguoàn taøi nguyeân maø doanh nghieäp caàn nhö nguoàn nhaân löïc, nguoàn voán, taøi saûn thieát bò ... . 1.3.3. Noäi dung cô baûn cuûa vieäc laäp keá hoaïch taøi chính  Xaùc laäp caùc giaû thuyeát : thieát laäp caùc giaû ñònh cho moät hoaëc nhieàu caùc chæ tieâu trong heä thoáng chæ tieâu taøi chính taïo neân keá hoaïch taøi chính. Ñaây laø coâng vieäc ngöôøi laäp keá hoaïch caàn löu yù vaø thöïc hieän nhaèm taïo ra moät phaïm vi ñònh khung cho moät keá hoaïch taøi chính ñöôïc töôøng minh. Khi caùc giaû thuyeát thay ñoåi thì keát quaû cuûa keá hoaïch taøi chính cuõng thay ñoåi theo, neáu khoâng thöïc hieän laäp 'haøng raøo' thì coù theå coù nhöõng thay ñoåi cuûa nhieàu tieâu chí khaùc nhau aûnh höôûng ñeán keá hoaïch taøi chính maø ta khoâng kieåm soaùt ñöôïc.  Xaùc ñònh muïc tieâu : xaùc laäp muïc tieâu cuûa doanh nghieäp trong töông lai. Kyø voïng cuûa doanh nghieäp laø lôïi nhuaän, laø doanh thu, laø chi phí, laø voán ngaén haïn, laø nôï ngaén haïn hoaëc laø moät taäp hôïp caùc chæ tieâu. Doanh nghieäp phaûi xaùc ñònh moät cô caáu kyø voïng taïo neân moät taäp hôïp chæ tieâu hình thaønh muïc tieâu cuûa doanh 28 nghieäp. Muïc tieâu cuûa doanh nghieäp ñöôïc chia laøm hai loaïi, muïc tieâu baát bieán vaø muïc tieâu khaû bieán.  Xaây döïng keá hoaïch : döïa vaøo keát quaû cuûa phaân tích taøi chính, döï baùo taøi chính, coäng vôùi boä khung giôùi haïn cuûa caùc chæ tieâu ñöôïc xaùc laäp. Moâ hình keá hoaïch taøi chính seõ ñöôïc thaønh laäp bao goàm caùc phaàn sau :  Keá hoaïch doanh thu.  Kế hoaïch chi phí toång theå  Keá hoaïch tieàn löông  Keá hoaïch mua trang thieát bò taøi saûn  Baûng keát quaû kinh doanh  Baûng caân ñoái keá toaùn  Baûng luaân chuyeån tieàn maët  Baûng toång hôïp keá hoaïch taøi chính giai ñoaïn (... - ...)  Ñieàu chænh keá hoaïch : keá hoaïch taøi chính döïa treân nhöõng döï baùo khoa hoïc, tuy nhieân thöïc teá xaûy ra coù theå khaùc nhieàu so vôùi döï baùo, ñaëc bieät laø caùc döï baùo daøi haïn. Vì theá khi nhöõng döï baùo xa rôøi thöïc teá ñoøi hoûi phaûi ñieàu chænh keá hoaïch theo tình hình môùi. Ngöôøi laäp coù theå linh hoaït hieäu chænh caùc giaû thuyeát, caùc muïc tieâu khaû bieán, vieäc hieäu chænh naøy seõ laøm thay ñoåi moät phaàn hoaëc toaøn boä keá hoaïch vaø taïo ra moät phieân baûn keá hoaïch taøi chính môùi. Coâng vieäc laäp keá hoaïch coù theå dieãn ra lieân tuïc theo voøng laëp cho tôùi khi ngöôøi laäp keá hoaïch thoaû maõn caùc keát quaû cuûa phieân baûn keá hoaïch cuoái cuøng. 1.4. Vai troø cuûa tin hoïc phuïc vuï cho coâng taùc quaûn trò taøi chính 1.4.1. Vai troø cuûa tin hoïc hoaù phuïc vuï coâng taùc quaûn lyù doanh nghieäp Taïi hoäi thaûo öùng duïng CNTT - TT trong doanh nghieäp nhoû vaø vöøa laàn thöù nhaát ñöôïc toå chöùc taïi Tp HCM, oâng Robert C. Gray, Phoù chuû tòch nghieân cöùu, 29 Coâng ty döõ lieäu quoác teá IDC nhaän xeùt : "ÖÙng duïng CNTT seõ taïo ra moät saân chôi bình ñaúng vôùi caùc cô hoäi kinh doanh nhö nhau laø nhö nhau giöõa doanh nghieäp, khoâng phaân bieät lôùn nhoû."  Tröôùc ñaây caùch maïng coâng nhieäp dieãn ra do nhöõng bieán ñoåi veà saûn xuaát vaø kinh teá giao thoâng, coøn baây giôø laø cuoäc caùch maïng ñöôïc taïo ra bôûi nhöõng thay ñoåi veà ñieàu phoái. Vaø vì öùng duïng quan troïng nhaát cuûa tin hoïc hoaù laø thöïc hieän nhieäm vuï ñieàu phoái, do ñoù vai troø trung taâm cuûa CNTT-TT laø ñieàu phoái, ñieàu phoái laø chöùc naêng cô baûn cuûa quaûn lyù.  Vôùi CNTT-TT, coâng ty vaø caùc toå chöùc coù theå ñöôïc keát noái töø nhöõng ñôn vò rôøi raïc veà ñòa lyù hoaëc töø nhöõng coâng ñoaïn saûn xuaát taïi caùc vò trí khaùc nhau. Caùc coâng ñoaïn saûn xuaát hoaëc caùc ñôn vò cuûa coâng ty seõ deã daøng ñöôïc boá trí ôû nhöõng nôi coù ñieàu kieän thuaän lôïi veà lao ñoäng.  CNTT-TT giuùp caùc doanh nghieäp ñaït ñöôïc caùc muïc tieâu kinh doanh deã daøng hôn töø vieäc thieát keá saûn phaåm cho ñeán saûn xuaát, taêng lôïi nhuaän, taêng khaû naêng keát noái vôùi caùc nhaø cung caáp cuõng nhö giöõ vaø môû roäng coâng vieäc tìm kieám khaùch haøng môùi. Vieäc hoã trôï 24x7 vaø cung caáp thoâng tin moïi luùc moïi nôi seõ caûi thieän raát ñaùng keå keát quaû kinh doanh cuûa doanh nghieäp.  ÖÙng duïng CNTT-TT giuùp giaûm chi phí giao dòch, tieát kieäm thôøi gian chæ laø moät phaàn nhoû trong lôïi ích cuûa noù maø vaán ñeà lôùn hôn noù coù theå mang laïi laø noù cho pheùp caäp nhaät thoâng tin lieân tuïc giuùp caùc caáp laõnh ñaïo coù ñaày ñuû thoâng tin laø cô sôû ñeå ra quyeát ñònh ñuùng ñaén, taêng hieäu quaû kinh doanh. 1.4.2. Giaûi phaùp tin hoïc RUP, caùch thöùc tieáp caän tin hoïc cho doanh nghieäp RUP laø kyù hieäu vieát taét cuûa giaûi phaùp Rational Unified Process, laø qui trình phaàn meàm ñöôïc phaùt trieån bôûi haõng Rational, laø chi nhaùnh thöù naêm cuûa IBM sau Websphere, Tivoli, DB2 vaø Lotus. 30 Hình 1.3 Giôùi thieäu giaûi phaùp RUP  Öu ñieåm cuûa RUP :  Laø moät qui trình coâng ngheä phaàn meàm hoaøn chænh.  Laø moät saûn phaåm tieán trình.  Hoã trôï taêng naêng suaát laøm vieäc nhoùm.  Taïo, duy trì vaø quaûn lyù caùc loaïi moâ hình.  Ñöôïc hoã trôï bôûi nhieàu coâng cuï phaùt trieån phaàn meàm.  Laø moät tieán trình coù theå tuyø bieán.  Naém baét nhieàu kinh nghieäm thöïc teá toát nhaát ("best practises").  Ñieåm khaùc bieät cuûa RUP so vôùi caùc caùch thöùc phaùt trieån khaùc :  RUP laø qui trình höôùng chöùc naêng heä thoáng.  RUP taäp trung vaøo kieán truùc phaàn meàm.  RUP laø qui trình laëp vaø taêng tröôûng töøng böôùc. 31  Hieäu quaû cuûa vieäc öùng duïng giaûp phaùp RUP Hình 1.4 Hieäu quaû cuûa vieäc öùng duïng RUP Baûng 1.1 Lieät keâ caùc vaán ñeà ñöôïc giaûi quyeát töø RUP ÖÙng duïng RUP Vaán ñeà Caùch giaûi quyeát Khoâng ñuû caùc yeâu caàu Nhaän vaø khuyeán khích caùc feedback töø ngöôøi duøng Trao ñoåi thoâng tin mô hoà Caùc hieåu laàm nghieâm ñöôïc laøm roõ sôùm Ñoä phöùc taïp quaù cao Taäp trung phaùt trieån caùc khaùi nieäm chöùa nhieàu ruûi ro tröôùc Ñaùnh giaù chuû quan Ñaùnh giaù khaùch quan thoâng qua qui trình kieåm tra (testing) Caùc maâu thuaån khoâng ñöôïc phaùt hieän Maâu thuaån ñöôïc phaùt hieän sôùm Kieåm chöùng keùm Baét ñaàu kieåm tra sôùm seõ naâng cao hieäu quaû kieåm chöùng Qui trình laëp Qui trình thaùc nöôùc Caùc ruûi ro ñöôïc xaùc ñònh vaø giaûi quyeát sôùm 32 Thieát keá caùc yeâu caàu Xaây döïng trong quaûn lyù yeâu caàu caùch tieáp caän kyû luaät Trao ñoåi thoâng tin mô hoà Trao ñoåi thoâng tin döïa treân caùc yeâu caàu ñaõ xaùc ñònh Ñoä phöùc taïp quaù cao Ñaët ñoä öu tieân, loïc vaø theo doõi caùc yeâu caàu Ñaùnh giaù chuû quan Ñaùnh giaù khaùch quan caùc chöùc naêng vaø hieän naêng Caùc maâu thuaån khoâng ñöôïc phaùt hieän Maâu thuaån deã phaùt hieän Quaûn trò caùc yeâu caàu Kieåm chöùng keùm Ñaùnh giaù khaùch quan caùc chöùc naêng vaø hieäu naêng Kieán truùc keùm beàn Caùc thaønh phaàn deã taïo ra caùc kieán truùc ñaøn hoài Quaù phöùc taïp Taùi söû duïng caùc quy chuaån trong öùng duïng, tính ñôn theå cho pheùp phaân tích vaán ñeà phöùc taïp thaønh caùc vaán ñeà ñôn giaûn hôn Kieán truùc phaân taùn Caùc thay ñoåi khoâng theå kieåm soaùt Caùc thaønh phaàn cung caáp neàn taûng töï nhieân cho quaûn lyù caáu hình öùng duïng Thieát keá caùc yeâu caàu Caùc use-case vaø scenario ñaëc taû haønh vi roõ raøng Trao ñoåi thoâng tin mô hoà Caùc moâ hình naém baét töôøng minh caùc thieát keá Moâ hình hoaù tröïc quan Kieán truùc keùm beàn Caùc kieán truùc khoâng ñôn theå vaø cöùng nhaéc bò phôi baøy 33 Quaù phöùc taïp Caùc chi tieát khoâng caàn thieát ñöôïc che daáu khi caàn Caùc maâu thuaån khoâng ñöôïc phaùt hieän Caùc thieát keá töôøng minh chæ ra caùc maâu thuaån deã daøng Ñaùnh giaù chuû quan Testing ñaùnh giaù khaùch quan veà traïng thaùi döï aùn Caùc maâu thuaån khoâng ñöôïc phaùt hieän Ñaùnh giaù khaùch quan trieät tieâu caùc maâu thuaån sôùm Kieåm ñònh chaát löôïng Test keùm Tìm thaáy sai soùt kòp thôøi vaø chi phí söûa chöõa thaáp Thieáu yeâu caàu Sô ñoà caùc thay ñoåi yeâu caàu ñöôïc xaùc ñònh vaø laëp ñi laëp laïi Thoâng tin mô hoà Caùc yeâu caàu thay ñoåi laøm cho thoâng tin trao ñoåi roõ raøng Quaù phöùc taïp Vuøng laøm vieäc bieät laäp giaûm trôû ngaïi do laøm vieäc song song Ñaùnh giaù chuû quan Thoáng keâ veà möùc ñoä thay ñoåi laø ñoä ño toát nhaát cho caùc ñaùnh giaù khaùch quan veà traïng thaùi döï aùn Maâu thuaån chöa ñöôïc xaùc ñònh Vuøng laøm vieäc chöùa taát caû coâng cuï ñeå taïo söï nhaát quaùn Kieåm soaùt caùc thay ñoåi trong heä thoáng Thay ñoåi vöôït kieåm soaùt Kieåm soaùt söï lan truyeàn caùc thay ñoåi 34 Toång keát caùc hieäu quaû töø RUP seõ giuùp doanh nghieäp öùng duïng giaûi phaùp tin hoïc ñaùp öùng caùc muïc tieâu sau :  Ñuùng thôøi haïn  Baûo ñaûm ngaân saùch  Thoaû maõn nhu caàu ngöôøi duøng Keát luaän chöông I Trong chöông I, luaän vaên ñaõ trình baøy khaùi quaùt nhöõng lyù luaän veà coâng taùc phaân tích taøi chính, laäp keá hoaïch taøi chính, coâng taùc tin hoïc hoaù phuïc vuï cho vieäc thöïc haønh nghieäp vuï quaûn lyù taøi chính taïi doanh nghieäp. Phaàn thöïc traïng veà quaûn lyù taøi chính taïi DNNVV vaø nhöõng khoù khaên vöôùng maéc khi öùng duïng CNTT seõ ñöôïc trình baøy trong chöông II. 35 CHÖÔNG II : THÖÏC TRAÏNG COÂNG TAÙC PHAÂN TÍCH, ÑAÙNH GIAÙ TÌNH HÌNH TAØI CHÍNH, LAÄP KEÁ HOAÏCH TAØI CHÍNH TAÏI CAÙC DOANH NGHIEÄP NHOÛ VAØ VÖØA TRONG THÔØI GIAN QUA 2.1. Giôùi thieäu veà doanh nghieäp nhoû vaø vöøa taïi Vieät Nam 2.1.1. Tình hình doanh nghieäp nhoû vaø vöøa taïi Vieät Nam Doanh nghieäp nhoû vaø vöøa laø nhöõng doanh nghieäp coù quy moâ nhoû veà voán, lao ñoäng vaø doanh thu. Theo tieâu chí cuûa Ngaân haøng theá giôùi (World Bank,WB) thì doanh nghieäp nhoû vaø vöøa ñöôïc chia thaønh 3 loaïi döïa vaøo quy moâ hoaït ñoäng :  Doanh nghieäp sieâu nhoû : laø doanh nghieäp coù soá lao ñoäng döôùi 10 ngöôøi.  Doanh nghieäp nhoû : laø doanh nghieäp coù soá lao ñoäng töø 10 ñeán döôùi 50 ngöôøi.  Doanh nghieäp vöøa : laø doanh nghieäp coù soá lao ñoäng töø 50 ñeán döôùi 300 lao ñoäng. Taïi Vieät Nam, doanh nghieäp nhoû vaø vöøa laø cô sôû saûn xuaát, kinh doanh ñoäc laäp, ñaõ ñaêng kyù kinh doanh theo phaùp luaät hieän haønh, coù soá voán ñaêng kyù khoâng quaù 10 tyû ñoàng hoaëc soá löôïng lao ñoäng trung bình haèng naêm khoâng quaù 300 ngöôøi. (Nguoàn : Ñieàu 3, Ñònh nghóa doanh nghieäp nhoû vaø vöøa, Nghò ñònh 90/2001/NÑ-CP, ngaøy 23/11/2001). Nghò ñònh 90/2001/CP ra ñôøi nhö moät luoàng gioù môùi laøm thöùc tænh hoaït ñoäng cuûa DNNVV, caùc doanh nghieäp naøy ñaõ phaùt trieån moät caùch nhanh choùng, töøng böôùc khaúng ñònh vai troø vaø vò trí cuûa mình trong neàn kinh teá ñaát nöôùc. 36 Baûng 2.1 sẽ cho chuùng ta thaáy thöïc traïng veà soá löôïng DNNVV ñang hoaït ñoäng taïi thôøi ñieåm 31/12 haèng naêm. Đvt : Doanh nghiệp Loaïi hình doanh nghieäp 2001 2002 2003 2004 2005 Doanh nghieäp nhaø nöôùc 5.355 5.364 4.845 4.596 4.086 Doanh nghieäp ngoaøi nhaø nöôùc 44.314 55.236 64.526 84.003 105.169 Doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi 2.001 2.308 2.641 3.256 3.697 Coäng 51.680 62.908 72.012 91.755 112.952 (Nguoàn : Toång cuïc thoáng keâ)  Xeùt theo soá löôïng :  DNNN trung bình moãi naêm giaûm hôn 300 doanh nghieäp, töông ñöông 5.76%/naêm.  DN ngoaøi nhaø nöôùc trung bình moãi naêm taêng gaàn 19.500 doanh nghieäp, töông ñöông 18.15%/naêm.  DN coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi trung bình moãi naêm taêng gaàn 490 doanh nghieäp, töông ñöông 12.72%/naêm.  Xeùt theo cô caáu :  DNNN coù tyû troïng giaûm töø 10.36% trong naêm 2001 xuoáng coøn 3.6% trong naêm 2005.  DN ngoaøi nhaø nöôùc coù tyû troïng taêng töø 85.76% trong naêm 2001 leân tôùi 93.11% trong naêm 2005.  DN coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi coù tyû troïng giaûm töø 3.88% trong naêm 2001 xuoáng coøn 3.29% trong naêm 2005. 37 Ñoà thò 2.1 : bieåu dieãn thaønh phaàn cuûa DNNVV naêm 2001 vaø 2005 Xeùt toång theå :  DNNVV chieám 99% trong toång soá doanh nghieäp.  DNNVV chieám 25% toång ñaàu tö xaõ hoäi.  DNNVV chieám 77% löïc löôïng lao ñoäng phi noâng nghieäp.  Ngoaøi ra caùc DNNVV coøn ñoùng goùp ñaùng keå vaøo nguoàn thu ngaân saùch quoác gia vaø chi phoái haàu heát cuûa hoaït ñoäng phaân phoái cuûa caû nöôùc, chieám tyû troïng khoaûng 70 - 80%. Ñoà thò 2.2 : bieåu dieãn tyû leä ñoùng goùp cuûa DNNVV Tyû leä ñoùng goùp cuûa DNVVN Tong, 100%So luong, 99 %Dau tu , 25 %Lao dong, 77 0 20 40 60 80 100 120 Tong %So luong %Dau tu %Lao dong (Nguoàn : keát quaû ñieàu tra cuûa Toång cuïc thoáng keâ) Nam 2001 DNNN DN ngoai NN DN DTNN Nam 2005 DNNN DN ngoai NN DN DTNN 38 2.1.2. Vai troø cuûa doanh nghieäp nhoû vaø vöøa  Giöõ vai troø quan troïng trong neàn kinh teá : caùc doanh nghieäp nhoû vaø vöøa thöôøng chieám tyû troïng lôùn trong toång soá doanh nghieäp vì theá doanh nghieäp nhoû vaø vöøa coù ñoùng goùp ñaùng keå trong toång saûn löôïng vaø taïo coâng aên vieäc laøm cho ngöôøi lao ñoäng.  Giöõ vai troø oån ñònh neàn kinh teá : ôû phaàn lôùn caùc neàn kinh teá, caùc doanh nghieäp nhoû vaø vöøa laø nhöõng nhaø thaàu phuï cho caùc doanh nghieäp lôùn. Söï ñieàu chænh hôïp ñoàng thaàu phuï taïi caùc thôøi ñieåm cho pheùp neàn kinh teá coù ñöôïc söï oån ñònh. Vì theá doanh nghieäp nhoû vaø vöøa ñöôïc ví laø thanh giaûm soác cho neàn kinh teá.  Laøm cho neàn kinh teá naêng ñoäng : doanh nghieäp nhoû vaø vöøa coù quy moâ nhoû neân deã ñieàu chænh hoaït ñoäng (xeùt veà maët lyù thuyeát).  Taïo neân ngaønh coâng nghieäp vaø dòch vuï phuï trôï quan troïng : doanh nghieäp nhoû vaø vöøa thöôøng chuyeân moân hoùa vaøo saûn xuaát moät vaøi chi tieát ñöôïc duøng ñeå laép raùp thaønh moät saûn phaåm hoaøn chænh.  Laø truï coät cuûa neàn kinh teá ñòa phöông : neáu nhö doanh nghieäp lôùn thöôøng ñaët cô sôû ôû nhöõng trung taâm kinh teá cuûa ñaát nöôùc thì doanh nghieäp nhoû vaø vöøa laïi coù maët ôû khaép caùc ñòa phöông vaø laø ngöôøi ñoùng goùp quan troïng vaøo thu ngaân saùch, vaøo saûn löôïng vaø taïo coâng aên vieäc laøm taïi caùc ñòa phöông. 2.1.3. Nhöõng khoù khaên chung cuûa doanh nghieäp nhoû vaø vöøa taïi Vieät nam Duø ñoùng moät vai troø khaù quan troïng trong neàn kinh teá nhöng thöïc traïng trong caùc doanh nghieäp naøy thì mang laïi nhieàu ñieàu lo laéng vaø baát caäp trong heä thoáng toå chöùc cuõng nhö coâng taùc thöïc hieän taïi caùc doanh nghieäp. Theo quy ñònh cuûa WTO, Vieät Nam phaûi môû cöûa thò tröôøng baùn leû cho caùc nhaø phaân phoái nöôùc ngoaøi, khi ñoù vôùi quy moâ lôùn, maïng löôùi phaân phoái toaøn caàu vaø tính chuyeân 39 nghieäp cao, caùc coâng ty nöôøc ngoaøi seõ laø ñoái thuû lôùn, ñe doïa söï toàn taïi cuûa nhieàu DNNVV cuûa Vieät Nam. Caùc doanh nghieäp khi môùi thaønh laäp haàu heát ñeàu coù quy moâ nhoû, sau moät thôøi gian hoaït ñoäng coù theå seõ phaùt trieån vaø lôùn daàn leân nhöôøng choã cho caùc doanh nghieäp nhoû môùi thaønh laäp khaùc, quaù trình cöù theá tieáp dieãn. Tuy nhieân hieän nay, caùc doanh nghieäp nhoû vaø vöøa ôû Vieät Nam ñang gaëp raát nhieàu khoù khaên ñeå phaùt trieån, nhaát laø khi Vieät Nam gia nhaäp WTO. Moät soá vaán ñeà khoù khaên chung taïi DNNVV :  Vaán ñeà tröôùc tieân ñöôïc ñaët ra laø caùc doanh nghieäp nhoû vaø vöøa ñang raát khoù khaên trong vieäc tieáp caän caùc nguoàn voán do phaàn lôùn caùc doanh nghieäp nhoû vaø vöøa chöa hieåu roõ cô cheá tín duïng cuûa Ngaân haøng thöông maïi, taâm lyù sôï thuû tuïc röôøm raø khoù khaên.  Caùc doanh nghieäp nhoû vaø vöøa cuõng ñang raát khoù khaên trong vieäc tieáp caän caùc nguoàn löïc khaùc nhö ñaát ñai, coâng ngheä vaø caùc dòch vuï hoã trôï phaùt trieån. Cuøng vôùi ñoù laø nhöõng trôû ngaïi trong quaù trình caïnh tranh treân thò tröôøng trong boái caûnh hoäi nhaäp kinh teá quoác teá ngaøy caøng saâu roäng vôùi nhieàu raøo caûn thueá quan vaø phi thueá quan cuûa caùc thò tröôøng lôùn.  Phaàn lôùn caùc doanh nghieäp nhoû vaø vöøa thöôøng thieáu caùc keânh marketing neân haàu heát caùc doanh nghieäp nhoû vaø vöøa mua nguyeân lieäu vaø tieâu thuï saûn phaåm treân thò tröôøng ñòa phöông döïa vaøo maïng löôùi caùc moái quan heä caù nhaân.  Heä thoáng maùy moùc thieát bò laïc haäu, khoaûng 20 naêm trong ngaønh ñieän töû, cô khí, deät may. Tyû leä ñoåi môùi trang thieát bò cuûa Vieät nam chæ ôû ._.ûn lyù trong thôøi gian ngaén nhaát. Ñaây laø phöông tieän raát tieän lôïi phuïc vuï ngay töùc khaéc nhöõng nhu caàu veà thoâng tin cho vieäc quaûn lyù kieåm soaùt hoaït ñoäng saûn xuaát cuõng nhö nhöõng quyeát ñònh trong hoaït ñoäng kinh doanh. 85 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO Tieáng Vieät 1. Huyønh Thaùi Baûo (2002), Quaûn trò taøi chính doanh nghieäp 2. Cheá ñoä keá toaùn doanh nghieäp, Boä taøi chính (2006), Quyeån 2 - Baùo caùo taøi chính, chöùng töø vaø soå keá toaùn, sô ñoà keá toaùn 3. Döông Anh Ñöùc (2001), Giôùi thieäu Rational Unified Process 4. Vöông Quaân Hoaøng, Khung keá hoaïch taøi chính 5. Nguyeãn Minh Kieàu (2003), Phaân tích taøi chính 6. Buøi Höõu Phöôùc, Leâ Thò Lanh, Laïi Tieán Dónh, Phan Thò Nhi Hieáu (2008), Taøi chính doanh nghieäp 7. Traàn Ngoïc Thô (2007), Taøi chính doanh nghieäp hieän ñaïi 8. Traàn Ngoïc Thô, Vuõ Vieät Quaûng (2007), Laäp moâ hình taøi chính, Moâ hình laäp keá hoaïch taøi chính vaø ñònh giaù doanh nghieäp, pp. 231-253 Tieáng Anh 1. Baker Sue, Huyton Jeremy, Bradley Pam (2000), Principles of Hotel Front Office Operations, Front office accounting, pp. 163-185 2. Cooper DR, Schindler PS (2003), Business Research Method, Analysis and Presentation Data, pp 452-703 3. Hilton RW, Maher MW, Selto FH (2006), Cost Management, Budgeting and Financial Planning, pp. 594-645 4. Jagels MG, Coltman MM, Hospitality Management Accounting, Eight Edition. 5. Norman RJ (1996), Object-Oriented System Analysis and Design 86 PHUÏ LUÏC 1. Maãu baùo caùo taøi chính - Baûng caân keá toaùn Đơn vị báo cáo:……………….. Mẫu số B 01 – DN Địa chỉ:………………………… (Ban hành theo QĐ số 15/2006/QĐ-BTC Ngày 20/03/2006 của Bộ trưởng BTC) BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁN Tại ngày ... tháng ... năm ...(1) Đơn vị tính:............. TÀI SẢN Mã số Thuyết minh Số cuối năm (3) Số đầu năm (3) 1 2 3 4 5 A - Tài sản ngắn hạn (100=110+120+130+140+150) 100 I. Tiền và các khoản tương đương tiền 110 1.Tiền 111 V.01 2. Các khoản tương đương tiền 112 II. Các khoản đầu tư tài chính ngắn hạn 120 V.02 1. Đầu tư ngắn hạn 121 2. Dự phòng giảm giá đầu tư ngắn hạn (*) (2) 129 (…) (…) III. Các khoản phải thu ngắn hạn 130 1. Phải thu khách hàng 131 2. Trả trước cho người bán 132 3. Phải thu nội bộ ngắn hạn 133 4. Phải thu theo tiến độ kế hoạch hợp đồng xây dựng 134 5. Các khoản phải thu khác 135 V.03 6. Dự phòng phải thu ngắn hạn khó đòi (*) 139 (…) (…) IV. Hàng tồn kho 140 1. Hàng tồn kho 141 V.04 2. Dự phòng giảm giá hàng tồn kho (*) 149 (…) (…) V. Tài sản ngắn hạn khác 150 1. Chi phí trả trước ngắn hạn 151 2. Thuế GTGT được khấu trừ 152 3. Thuế và các khoản khác phải thu Nhà nước 154 V.05 4. Tài sản ngắn hạn khác 158 B - TÀI SẢN DÀI HẠN (200 = 210 + 220 + 240 + 250 + 260) 200 I- Các khoản phải thu dài hạn 210 1. Phải thu dài hạn của khách hàng 211 2. Vốn kinh doanh ở đơn vị trực thuộc 212 3. Phải thu dài hạn nội bộ 213 V.06 4. Phải thu dài hạn khác 218 V.07 87 5. Dự phòng phải thu dài hạn khó đòi (*) 219 (...) (...) II. Tài sản cố định 220 1. Tài sản cố định hữu hình 221 V.08 - Nguyên giá 222 - Giá trị hao mòn luỹ kế (*) 223 (…) (…) 2. Tài sản cố định thuê tài chính 224 V.09 - Nguyên giá 225 - Giá trị hao mòn luỹ kế (*) 226 (…) (…) 3. Tài sản cố định vô hình 227 V.10 - Nguyên giá 228 - Giá trị hao mòn luỹ kế (*) 229 (…) (…) 4. Chi phí xây dựng cơ bản dở dang 230 V.11 III. Bất động sản đầu tư 240 V.12 - Nguyên giá 241 - Giá trị hao mòn luỹ kế (*) 242 (…) (…) IV. Các khoản đầu tư tài chính dài hạn 250 1. Đầu tư vào công ty con 251 2. Đầu tư vào công ty liên kết, liên doanh 252 3. Đầu tư dài hạn khác 258 V.13 4. Dự phòng giảm giá đầu tư tài chính dài hạn (*) 259 (…) (…) V. Tài sản dài hạn khác 260 1. Chi phí trả trước dài hạn 261 V.14 2. Tài sản thuế thu nhập hoãn lại 262 V.21 3. Tài sản dài hạn khác 268 Tổng cộng tài sản (270 = 100 + 200) 270 NGUỒN VỐN A - Nợ phải trả (300 = 310 + 330) 300 I. Nợ ngắn hạn 310 1. Vay và nợ ngắn hạn 311 V.15 2. Phải trả người bán 312 3. Người mua trả tiền trước 313 4. Thuế và các khoản phải nộp Nhà nước 314 V.16 5. Phải trả người lao động 315 6. Chi phí phải trả 316 V.17 7. Phải trả nội bộ 317 8. Phải trả theo tiến độ kế hoạch hợp đồng xây dựng 318 9. Các khoản phải trả, phải nộp ngắn hạn khác 319 V.18 10. Dự phòng phải trả ngắn hạn 320 II. Nợ dài hạn 330 1. Phải trả dài hạn người bán 331 2. Phải trả dài hạn nội bộ 332 V.19 3. Phải trả dài hạn khác 333 4. Vay và nợ dài hạn 334 V.20 5. Thuế thu nhập hoãn lại phải trả 335 V.21 6. Dự phòng trợ cấp mất việc làm 336 7.Dự phòng phải trả dài hạn 337 88 B - VỐN CHỦ SỞ HỮU (400 = 410 + 430) 400 I. Vốn chủ sở hữu 410 V.22 1. Vốn đầu tư của chủ sở hữu 411 2. Thặng dư vốn cổ phần 412 3. Vốn khác của chủ sở hữu 413 4. Cổ phiếu quỹ (*) 414 (...) (...) 5. Chênh lệch đánh giá lại tài sản 415 6. Chênh lệch tỷ giá hối đoái 416 7. Quỹ đầu tư phát triển 417 8. Quỹ dự phòng tài chính 418 9. Quỹ khác thuộc vốn chủ sở hữu 419 10. Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối 420 11. Nguồn vốn đầu tư XDCB 421 II. Nguồn kinh phí và quỹ khác 430 1. Quỹ khen thưởng, phúc lợi 431 2. Nguồn kinh phí 432 V.23 3. Nguồn kinh phí đã hình thành TSCĐ 433 Tổng cộng nguồn vốn (440 = 300 + 400) 440 CÁC CHỈ TIÊU NGOÀI BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁN CHỈ TIÊU Thuyết minh Số cuối năm (3) Số đầu năm (3) 1. Tài sản thuê ngoài 24 2. Vật tư, hàng hóa nhận giữ hộ, nhận gia công 3. Hàng hóa nhận bán hộ, nhận ký gửi, ký cược 4. Nợ khó đòi đã xử lý 5. Ngoại tệ các loại 6. Dự toán chi sự nghiệp, dự án Lập, ngày ... tháng ... năm ...... Người lập biểu Kế toán trưởng Giám đốc (Ký, họ tên) (Ký, họ tên) (Ký, họ tên, đóng dấu) Ghi chú: (1) Những chỉ tiêu không có số liệu có thể không phải trình bày nhưng không được đánh lại số thứ tự chỉ tiêu và “Mã số“. (2) Số liệu trong các chỉ tiêu có dấu (*) được ghi bằng số âm dưới hình thức ghi trong ngoặc đơn (...). (3) Đối với doanh nghiệp có kỳ kế toán năm là năm dương lịch (X) thì “Số cuối năm“ có thể ghi là “31.12.X“; “Số đầu năm“ có thể ghi là “01.01.X“. 89 2. Maãu baùo caùo taøi chính - Baûng keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh Đơn vị báo cáo: ................. Mẫu số B 02 – DN Địa chỉ:…………............... (Ban hành theo QĐ số 15/2006/QĐ-BTC Ngày 20/03/2006 của Bộ trưởng BTC) BÁO CÁO KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH Năm……… Đơn vị tính:............ CHỈ TIÊU Mã số Thuyết minh Năm nay Năm trước 1 2 3 4 5 1. Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ 01 VI.25 2. Các khoản giảm trừ doanh thu 02 3. Doanh thu thuần về bán hàng và cung cấp dịch vụ (10 = 01 - 02) 10 4. Giá vốn hàng bán 11 VI.27 5. Lợi nhuận gộp về bán hàng và cung cấp dịch vụ (20 = 10 - 11) 20 6. Doanh thu hoạt động tài chính 21 VI.26 7. Chi phí tài chính 22 VI.28 - Trong đó: Chi phí lãi vay 23 8. Chi phí bán hàng 24 9. Chi phí quản lý doanh nghiệp 25 10 Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh {30 = 20 + (21 - 22) - (24 + 25)} 30 11. Thu nhập khác 31 12. Chi phí khác 32 13. Lợi nhuận khác (40 = 31 - 32) 40 14. Tổng lợi nhuận kế toán trước thuế (50 = 30 + 40) 50 15. Chi phí thuế TNDN hiện hành 16. Chi phí thuế TNDN hoãn lại 51 52 VI.30 VI.30 17. Lợi nhuận sau thuế thu nhập doanh nghiệp (60 = 50 – 51 - 52) 60 18. Lãi cơ bản trên cổ phiếu (*) 70 Lập, ngày ... tháng ... năm ...... Người lập biểu Kế toán trưởng Giám đốc (Ký, họ tên) (Ký, họ tên) (Ký, họ tên, đóng dấu) Ghi chú: (*) Chỉ tiêu này chỉ áp dụng đối với công ty cổ phần. 90 3. Maãu baùo caùo taøi chính - Baûng löu chuyeån tieàn teä Đơn vị báo cáo:...................... Mẫu số B 03 – DN Địa chỉ:…………................... (Ban hành theo QĐ số 15/2006/QĐ-BTC Ngày 20/03/2006 của Bộ trưởng BTC) BÁO CÁO LƯU CHUYỂN TIỀN TỆ (Theo phương pháp trực tiếp) (*) Năm…. Đơn vị tính: ........... Chỉ tiêu Mã số Thuyết minh Năm nay Năm trước 1 2 3 4 5 I. Lưu chuyển tiền từ hoạt động kinh doanh 1. Tiền thu từ bán hàng, cung cấp dịch vụ và doanh thu khác 01 2. Tiền chi trả cho người cung cấp hàng hóa và dịch vụ 02 3. Tiền chi trả cho người lao động 03 4. Tiền chi trả lãi vay 04 5. Tiền chi nộp thuế thu nhập doanh nghiệp 05 6. Tiền thu khác từ hoạt động kinh doanh 06 7. Tiền chi khác cho hoạt động kinh doanh 07 Lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động kinh doanh 20 II. Lưu chuyển tiền từ hoạt động đầu tư 1.Tiền chi để mua sắm, xây dựng TSCĐ và các tài sản dài hạn khác 21 2.Tiền thu từ thanh lý, nhượng bán TSCĐ và các tài sản dài hạn khác 22 3.Tiền chi cho vay, mua các công cụ nợ của đơn vị khác 23 4.Tiền thu hồi cho vay, bán lại các công cụ nợ của đơn vị khác 24 5.Tiền chi đầu tư góp vốn vào đơn vị khác 25 6.Tiền thu hồi đầu tư góp vốn vào đơn vị khác 26 7.Tiền thu lãi cho vay, cổ tức và lợi nhuận được chia 27 Lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động đầu tư 30 III. Lưu chuyển tiền từ hoạt động tài chính 1.Tiền thu từ phát hành cổ phiếu, nhận vốn góp của chủ sở hữu 31 2.Tiền chi trả vốn góp cho các chủ sở hữu, mua lại cổ phiếu của doanh nghiệp đã phát hành 32 3.Tiền vay ngắn hạn, dài hạn nhận được 33 4.Tiền chi trả nợ gốc vay 34 5.Tiền chi trả nợ thuê tài chính 35 6. Cổ tức, lợi nhuận đã trả cho chủ sở hữu 36 Lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động tài chính 40 91 Lưu chuyển tiền thuần trong kỳ (50 = 20+30+40) 50 Tiền và tương đương tiền đầu kỳ 60 Ảnh hưởng của thay đổi tỷ giá hối đoái quy đổi ngoại tệ 61 Tiền và tương đương tiền cuối kỳ (70 = 50+60+61) 70 VII.34 Lập, ngày ... tháng ... năm ... Người lập biểu Kế toán trưởng Giám đốc (Ký, họ tên) (Ký, họ tên) (Ký, họ tên, đóng dấu) Ghi chú: Những chỉ tiêu không có số liệu có thể không phải trình bày nhưng không được đánh lại số thứ tự chỉ tiêu và “Mã số”. Đơn vị báo cáo:................... Mẫu số B 03 – DN Địa chỉ:…………................ (Ban hành theo QĐ số 15/2006/QĐ-BTC Ngày 20/03/2006 của Bộ trưởng BTC) BÁO CÁO LƯU CHUYỂN TIỀN TỆ (Theo phương pháp gián tiếp) (*) Năm….. Đơn vị tính: ........... Chỉ tiêu Mã số Thuyết minh Năm nay Năm trước 1 2 3 4 5 I. Lưu chuyển tiền từ hoạt động kinh doanh 1. Lợi nhuận trước thuế 01 2. Điều chỉnh cho các khoản - Khấu hao TSCĐ 02 - Các khoản dự phòng 03 - Lãi, lỗ chênh lệch tỷ giá hối đoái chưa thực hiện 04 - Lãi, lỗ từ hoạt động đầu tư 05 - Chi phí lãi vay 06 3. Lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh trước thay đổi vốn lưu động 08 - Tăng, giảm các khoản phải thu 09 - Tăng, giảm hàng tồn kho 10 - Tăng, giảm các khoản phải trả (Không kể lãi vay phải trả, thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp) 11 - Tăng, giảm chi phí trả trước 12 - Tiền lãi vay đã trả 13 - Thuế thu nhập doanh nghiệp đã nộp 14 - Tiền thu khác từ hoạt động kinh doanh 15 - Tiền chi khác cho hoạt động kinh doanh 16 92 Lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động kinh doanh 20 II. Lưu chuyển tiền từ hoạt động đầu tư 1.Tiền chi để mua sắm, xây dựng TSCĐ và các tài sản dài hạn khác 21 2.Tiền thu từ thanh lý, nhượng bán TSCĐ và các tài sản dài hạn khác 22 3.Tiền chi cho vay, mua các công cụ nợ của đơn vị khác 23 4.Tiền thu hồi cho vay, bán lại các công cụ nợ của đơn vị khác 24 5.Tiền chi đầu tư góp vốn vào đơn vị khác 25 6.Tiền thu hồi đầu tư góp vốn vào đơn vị khác 26 7.Tiền thu lãi cho vay, cổ tức và lợi nhuận được chia 27 Lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động đầu tư 30 III. Lưu chuyển tiền từ hoạt động tài chính 1.Tiền thu từ phát hành cổ phiếu, nhận vốn góp của chủ sở hữu 31 2.Tiền chi trả vốn góp cho các chủ sở hữu, mua lại cổ phiếu của doanh nghiệp đã phát hành 32 3.Tiền vay ngắn hạn, dài hạn nhận được 3 3 4.Tiền chi trả nợ gốc vay 34 5.Tiền chi trả nợ thuê tài chính 35 6. Cổ tức, lợi nhuận đã trả cho chủ sở hữu 36 Lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động tài chính 40 Lưu chuyển tiền thuần trong kỳ (50 = 20+30+40) 50 Tiền và tương đương tiền đầu kỳ 60 Ảnh hưởng của thay đổi tỷ giá hối đoái quy đổi ngoại tệ 61 Tiền và tương đương tiền cuối kỳ (70 = 50+60+61) 70 31 Lập, ngày ... tháng ... năm ...... Người lập biểu Kế toán trưởng Giám đốc (Ký, họ tên) (Ký, họ tên) (Ký, họ tên, đóng dấu) Ghi chú (*): Những chỉ tiêu không có số liệu có thể không phải trình bày nhưng không được đánh lại số thứ tự chỉ tiêu và “Mã số”. 4. Phuï luïc veà thieát keá xaây döïng chöùc naêng Phaân tích vaø ñaùnh giaù khaùi quaùt tình hình taøi chính - Nghieäp vuï Phaân tích bieán ñoäng taøi saûn vaø nguoàn voán  Nguoàn döõ lieäu phaân tích : baûng caân ñoái keá toaùn 93  Phaân tích theo quy moâ trong töøng kyø, theo möùc cheânh leäch giöõa caùc kyø :  Theo quy moâ trong kyø :  Chæ tieâu laø taøi saûn : Tyû troïng töøng taøi saûn = saûn taøi Toång saûn Taøi x 100  Chæ tieâu laø nguoàn voán : Tyû troïng töøng nguoàn voán = voán nguoàn Toång voán Nguoàn x 100  Cheânh leäch giöõa caùc kyø :  Cheânh leäch tuyeät ñoái : Cuoái kyø - Ñaàu kyø  Cheânh leäch töông ñoái : [ kyøÑaàu kyøCuoái - 1] x 100 - Nghieäp vuï Phaân tích quan heä caân ñoái keá toaùn vôùi nguoàn voán  Nguoàn döõ lieäu phaân tích : baûng caân ñoái keá toaùn  Phaân tích theo caùc moái quan heä caân ñoái giöõa taøi saûn vaø nguoàn voán :  Quan heä caân ñoái 1 : Nguoàn voán chuû sôû höõu vôùi taøi saûn phaûn aùnh nhöõng hoaït ñoäng cô baûn cuûa doanh nghieäp  Taøi saûn phaûn aùnh nhöõng hoaït ñoäng cô baûn cuûa doanh nghieäp bao goàm : tieàn + caùc khoaûn ñaàu tö ngaén haïn + haøng toàn kho + taøi saûn löu ñoäng khaùc + chi söï nghieäp  Quan heä caân ñoái 2 : Nguoàn voán chuû sôû höõu vaø voán vay vôùi nhöõng hoaït ñoäng cô baûn cuûa doanh nghieäp  Quan heä caân ñoái 3 : Taøi saûn löu ñoäng vaø ñaàu tö ngaén haïn vôùi nôï ngaén haïn; taøi saûn coá ñònh vaø ñaàu tö daøi haïn vôùi nôï daøi haïn - Nghieäp vuï Phaân tích keát caáu taøi saûn vaø nguoàn voán  Nguoàn döõ lieäu phaân tích : baûng caân ñoái keá toaùn 94  Phaân tích keát caáu cuûa taøi saûn, cuûa nguoàn voán :  Tyû troïng taøi saûn löu ñoäng vaø ñaàu tö ngaén haïn trong toång taøi saûn :  Coâng thöùc tính toaùn : saûn taøi Toång haïnngaén tö ñaàuvaø ñoäng löu saûn Taøi x 100  Tyû suaát ñaàu tö daøi haïn :  Coâng thöùc tính toaùn : saûn taøi Toång haïndaøi tö ñaàuvaø ñònh coá saûn Taøi x 100  Tyû suaát ñaàu tö Tscñ : saûn taøi Toång ñònh coá saûn Taøi x 100  Tyû suaát ñaàu tö taøi chính daøi haïn : saûn taøi Toång haïndaøi tö Ñaàu x 100  Tyû suaát nôï = voán nguoàn Toång traû Nôï phaûi x 100  Tyû suaát töï taøi trôï = voán nguoàn Toång sôû höõuchuû voán Nguoàn x 100 - Nghieäp vuï : Phaân tích keát quaû caùc maët hoaït ñoäng  Nguoàn döõ lieäu phaân tích : baûng keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh - Nghieäp vuï Phaân tích keát quaû hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh chính  Nguoàn döõ lieäu phaân tích : baûng keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh  Phaân tích theo quy moâ trong töøng kyø, theo möùc cheânh leäch giöõa caùc kyø :  Theo quy moâ trong kyø :  Coâng thöùc tính toaùn : thuaàn thu Doanh tieâu Chæ x 100  Cheânh leäch giöõa caùc kyø :  Cheânh leäch tuyeät ñoái : Cuoái kyø - Ñaàu kyø 95  Cheânh leäch töông ñoái : [ kyø Cuoái kyø Ñaàu - 1] x 100 - Nghieäp vuï Phaân tích toác ñoä taêng tröôûng cuûa saûn xuaát kinh doanh  Nguoàn döõ lieäu phaân tích : baûng keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh  Phaân tích theo 2 loaïi toác ñoä taêng tröôûng :  Toác ñoä taêng tröôûng lieân hoaøn :  Coâng thöùc tính toaùn : tröôùcKyø naøyKyø x 100  Toác ñoä taêng tröôûng goác :  Coâng thöùc tính toaùn : goácKyø naøyKyø x 100 5. Phuï luïc veà thieát keá xaây döïng chöùc naêng Phaân tích tình hình thanh toaùn vaø khaû naêng thanh toaùn - Nghieäp vuï Phaân tích khoaûn phaûi thu  Nguoàn döõ lieäu phaân tích : baûng caân ñoái keá toaùn  Phaân tích khoaûn phaûi thu theo caùc chæ tieâu sau :  Tình hình bieán ñoäng khoaûn phaûi thu :  Tyû leä khoaûn phaûi thu = tröôùcKyø naøyKyø x 100  Tyû troïng khoaûn phaûi thu treân toång taøi saûn : saûn taøi Toång thu phaûiKhoaûn x 100  Tyû soá khoaûn phaûi thu treân taøi saûn löu ñoäng :  Coâng thöùc tính toaùn : ñoäng löu saûn Taøi thu phaûiKhoaûn x 100  Tyû soá khoaûn phaûi thu treân khoaûn phaûi traû : 96  Coâng thöùc tính toaùn : traû phaûiKhoaûn thu phaûiKhoaûn x 100 - Nghieäp vuï Phaân tích khoaûn phaûi traû  Nguoàn döõ lieäu phaân tích : baûng caân ñoái keá toaùn  Phaân tích khoaûn phaûi traû theo caùc chæ tieâu sau :  Tình hình bieán ñoäng khoaûn phaûi traû : tröôùcKyø naøyKyø x 100  Tyû soá khoaûn phaûi traû treân taøi saûn löu ñoäng :  Coâng thöùc tính toaùn : ñoäng löu saûn Taøi traû phaûiKhoaûn x 100 - Nghieäp vuï Phaân tích khaû naêng thanh toaùn trong ngaén haïn  Nguoàn döõ lieäu phaân tích : baûng caân ñoái keá toaùn  Phaân tích khaû naêng thanh toaùn trong ngaén haïn theo caùc chæ tieâu sau :  Voán luaân chuyeån = Taøi saûn ngaén haïn - Nôï ngaén haïn  Heä soá thanh toaùn hieän haønh= haïnngaénNôï haïnngaén saûn Taøi  Heä soá thanh toaùn nhanh = haïnngaénNôï cao khoaûnthanh naêng khaû coù saûn Taøi Taøi saûn coù khaû naêng thanh khoaûn cao = Taøi saûn ngaén haïn - Chi phí traû tröôùc - Chi phí chôø keát chuyeån - Haøng toàn kho Heä soá khaû naêng thanh toaùn baèng tieàn haïnngaénNôï haïnngaén tö ÑaàuTieàn   - Nghieäp vuï Phaân tích khaû naêng thanh toaùn trong daøi haïn 97  Nguoàn döõ lieäu phaân tích : baûng caân ñoái keá toaùn  Phaân tích khaû naêng thanh toaùn trong daøi haïn theo caùc chæ tieâu sau :  Heä soá khaû naêng thanh toaùn laõi vay = vaynôï Laõi HÑKD thuaàn nhuaän Lôïi 6. Phuï luïc veà thieát keá xaây döïng chöùc naêng Phaân tích khaû naêng sinh lôøi - Nghieäp vuï Phaân tích doanh lôïi tieâu thuï (ROS : Return On Sales)  Nguoàn döõ lieäu phaân tích : baûng keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh  ROS = thuaàn thu Doanh roøngLaõi - Nghieäp vuï Phaân tích doanh lôïi taøi saûn (ROA : Return On Assets)  Nguoàn döõ lieäu phaân tích : baûng keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh, baûng caân ñoái keá toaùn  Phaân tích doanh lôïi taøi saûn theo caùc chæ tieâu sau :  Doanh lôïi tieâu thuï ROS = thuaàn thu Doanh roøngLaõi  Soá voøng quay taøi saûn AST (Asset Turnover) = quaân bìnhduïngsöû saûn Taøi thuaàn thu Doanh  ROA = quaân bìnhduïngsaûnsöû Taøi roøngLaõi = thuaàn thu Doanh roøngLaõi x quaân bìnhduïngsöû saûn Taøi thuaàn thu Doanh = ROS x AST - Nghieäp vuï Phaân tích doanh lôïi coå phaàn thöôøng (ROE : Return On Equity)  Nguoàn döõ lieäu phaân tích : baûng keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh, baûng caân ñoái keá toaùn 98  Phaân tích doanh lôïi coå phaàn thöôøng theo caùc chæ tieâu sau :  Doanh lôïi tieâu thuï ROS = thuaàn thu Doanh roøngLaõi  Soá voøng quay taøi saûn AST (Asset Turnover) = quaân bìnhduïngsöû saûn Taøi thuaàn thu Doanh  Ñoøn caân taøi chính (ÑCTC) = quaân bìnhsôû höõuchuû Voán saûn Taøi  ROE = quaân bìnhsôû höõuchuû Voán roøngLaõi = thuaàn thu Doanh roøngLaõi x quaân bìnhduïngsöû saûn Taøi thuaàn thu Doanh x quaân bìnhsôû höõuchuû Voán saûn Taøi = ROS x AST x ÑCTC 7. Phuï luïc veà thieát keá xaây döïng chöùc naêng Phaân tích khaû naêng luaân chuyeån voán - Nghieäp vuï Phaân tích khaû naêng luaân chuyeån haøng toàn kho  Nguoàn döõ lieäu phaân tích : baûng keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh, baûng caân ñoái keá toaùn  Phaân tích luaân chuyeån haøng toàn kho theo caùc chæ tieâu sau :  Soá voøng quay haøng toàn kho = quaân bình khotoàn haønggiaù Trò baùn haøngvoán Giaù  Thôøi gian toàn kho bình quaân = khotoàn haøngquay voøng Soá kyøtrong ngaøy Soá - Nghieäp vuï Phaân tích khaû naêng luaân chuyeån khoaûn phaûi thu  Nguoàn döõ lieäu phaân tích : baûng keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh, baûng caân ñoái keá toaùn  Phaân tích luaân chuyeån khoaûn phaûi thu theo caùc chæ tieâu sau 99  Soá voøng quay khoaûn phaûi thu = thu nôï phaûi quaân bìnhdö Soá chòu baùnthu doanh Toång  Kyø thu tieàn bình quaân = thu phaûi khoaûnquay voøng Soá kyøtrong ngaøy Soá - Nghieäp vuï Phaân tích khaû naêng luaân chuyeån voán löu ñoäng  Nguoàn döõ lieäu phaân tích : baûng keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh, baûng caân ñoái keá toaùn  Phaân tích luaân chuyeån voán löu ñoäng theo caùc chæ tieâu sau :  Soá voøng quay voán löu ñoäng = quaân bìnhduïngsöû ñoäng löu Voán thu doanh Toång  Soá ngaøy cuûa moät voøng quay = ñoäng löu voán quay voøng Soá kyøtrong ngaøy Soá  Heä soá ñaûm nhieäm cuûa voán löu ñoäng = ñoäng löu voán quay voøng Soá 1 - Nghieäp vuï Phaân tích khaû naêng luaân chuyeån voán coá ñònh  Nguoàn döõ lieäu phaân tích : baûng keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh, baûng caân ñoái keá toaùn  Phaân tích luaân chuyeån voán coá ñònh theo caùc chæ tieâu sau :  Soá voøng quay voán coá ñònh = quaân bìnhduïngsöû ñònh coá Voán thu doanh Toång  Soá ngaøy cuûa moät voøng quay = ñònh coá voán quay voøng Soá kyøtrong ngaøy Soá - Nghieäp vuï Phaân tích khaû naêng luaân chuyeån voán chuû sôû höõu 100  Nguoàn döõ lieäu phaân tích : baûng keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh, baûng caân ñoái keá toaùn.  Phaân tích luaân chuyeån voán chuû sôû höõu theo caùc chæ tieâu sau :  Soá voøng quay voán chuû sôû höõu = quaân bìnhduïngsöû sôû höõuchuû Voán thu doanh Toång  Soá ngaøy cuûa moät voøng quay = sôû höõuchuû voán quay voøng Soá kyøtrong ngaøy Soá - Nghieäp vuï Phaân tích khaû naêng luaân chuyeån toaøn boä voán  Nguoàn döõ lieäu phaân tích : baûng keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh, baûng caân ñoái keá toaùn  Phaân tích luaân chuyeån toaøn boä voán theo caùc chæ tieâu sau :  Soá voøng quay toaøn boä voán = quaân bìnhduïngsöû voán Toång thu doanh Toång  Soá ngaøy cuûa moät voøng quay = voán toång quay voøng Soá kyøtrong ngaøy Soá 8. Phuï luïc veà thieát keá xaây döïng chöùc naêng Phaân tích hieäu quaû hoaït ñoäng kinh doanh - Nghieäp vuï Phaân tích giaù voán haøng baùn, chi phí baùn haøng, chi phí quaûn lyù  Nguoàn döõ lieäu phaân tích : baûng keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh  Phaân tích theo caùc chæ tieâu sau :  Tyû leä giaù voán haøng baùn = thuaàn thu Doanh baùn haøngvoán Giaù x 100  Tyû leä chi phí baùn haøng = thuaàn thu Doanh haøng baùn phíChi x 100  Tyû leä chi phí quaûn lyù doanh nghieäp = thuaàn thu Doanh nghieäp doanh lyù quaûn phíChi x 100 101 - Nghieäp vuï Phaân tích hieäu quaû söû duïng chi phí  Nguoàn döõ lieäu phaân tích : baûng keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh  Phaân tích hieäu quaû söû duïng chi phí theo caùc chæ tieâu sau :  Hieäu suaát söû duïng chi phí = phíchi Toång thuaàn thu Doanh - Nghieäp vuï Phaân tích aûnh höôûng cuûa hoaït ñoäng taøi chính  Nguoàn döõ lieäu phaân tích : baûng keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh  Phaân tích aûnh höôûng cuûa hoaït ñoäng taøi chính theo caùc chæ tieâu sau :  Thu nhaäp hoaït ñoäng taøi chính  Chi phí hoaït ñoäng taøi chính  Lôïi nhuaän töø hoaït ñoäng taøi chính  Lôïi nhuaän thuaàn töø hoaït ñoäng kinh doanh  Lôïi nhuaän thuaàn töø hoaït ñoäng kinh doanh vaø hoaït ñoäng taøi chính - Nghieäp vuï Phaân tích aûnh höôûng cuûa hoaït ñoäng khaùc  Nguoàn döõ lieäu phaân tích : baûng keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh  Phaân tích aûnh höôûng cuûa hoaït ñoäng khaùc theo caùc chæ tieâu sau :  Thu nhaäp khaùc  Chi phí khaùc  Lôïi nhuaän töø khaùc  Lôïi nhuaän thuaàn töø hoaït ñoäng kinh doanh  Lôïi nhuaän thuaàn töø hoaït ñoäng kinh doanh vaø hoaït ñoäng khaùc 102 9. Phuï luïc veà thieát keá xaây döïng chöùc naêng Laäp keá hoaïch doanh thu Keát caáu baûng keá hoaïch doanh thu :  Chæ tieâu baûng keá hoaïch veà doanh thu goàm :  Soá löôïng baùn theo töøng saûn phaåm döï kieán  Ñôn giaù baùn/ñôn vò theo töøng saûn phaåm döï kieán  Doanh thu baùn haøng theo töøng saûn phaåm= phaåmsaûn theo baùngiaù Ñôn phaåmsaûn theo baùnlöôïng Soá  Soá löôïng baùn theo töøng dòch vuï döï kieán  Ñôn giaù baùn/ñôn vò theo töøng dòch vuï döï kieán  Doanh thu baùn haøng theo töøng dòch vuï = vuï dòch theo baùngiaù Ñôn vuï dòch theo baùnlöôïng Soá  Toång doanh thu =  vuï dòch phaåm,saûn töøng theo haøng baùnthu Doanh  Doanh thu theo thaùng = Toång doanh thu * Tyû leä baùn haøng theo thaùng  Doanh thu theo quyù =  quyù theo thaùng cuûa haøng baùnthu Doanh  Doanh thu theo naêm =  quyù theo haøng baùnthu Doanh  Doanh thu trung bình theo thaùng = 12 thu doanh Toång  Doanh thu trung bình theo quyù = 4 thu doanh Toång 10. Phuï luïc veà thieát keá xaây döïng chöùc naêng Laäp keá hoaïch chi phí  Giaù voán haøng baùn :  Chæ tieâu phaàn keá hoaïch veà giaù voán haøng baùn goàm :  Doanh thu thuaàn : laáy töø baûng döï baùo doanh thu  Chi phí nguyeân vaät lieäu chính döï kieán treân 1 ñôn vò SP  Chi phí nguyeân vaät lieäu phuï döï kieán treân 1 ñôn vò SP 103  Toång chi phí Nvl tröïc tieáp treân 1 ñôn vò SP = Chi phí Nvl chính treân 1 ñôn vò SP + Chi phí Nvl phuï treân 1 ñôn vò SP  Soá löôïng baùn haøng theo saûn phaåm döï kieán : laáy töø baûng döï baùo veà doanh thu  Toång chi phí Nvl tröïc tieáp = Toång chi phí Nvl tröïc tieáp treân 1 ñôn vò SP x Soá löôïng baùn haøng theo saûn phaåm  Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp döï kieán : laáy töø baûng döï baùo veà nhaân coâng  Toång chi phí tröïc tieáp = Toång chi phí Nvl tröïc tieáp x Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp  Chi phí khaùc : Tieàn löông (baûng döï baùo veà nhaân coâng); chi phí khaùc  Giaù voán haøng baùn = toång chi phí tröïc tieáp + chi phí khaùc  Tyû leä % treân doanh thu thuaàn  Phaân boå giaù voán haøng baùn : bieán phí, ñònh phí  Giaù voán haøng baùn theo thaùng = Doanh thu theo thaùng x Tyû leä % treân doanh thu thuaàn  Giaù voán haøng baùn theo quyù =  quyù theo thaùng cuûa baùn haøngvoán Giaù  Giaù voán haøng baùn theo naêm =  quyù theo baùn haøngvoán Giaù  Chi phí hoaït ñoäng :  Chæ tieâu phaàn keá hoaïch veà chi phí hoaït ñoäng goàm :  Toång doanh thu : laáy töø baûng keá hoaïch doanh thu  Nhoùm chi phí baùn haøng, tieáp thò : löông, % hoa hoàng, …  Tyû leä % nhoùm chi phí baùn haøng, tieáp thò treân toång doanh thu  Nhoùm chi phí nghieân cöùu vaø phaùt trieån : löông, …  Tyû leä % nhoùm chi phí nghieân cöùu vaø phaùt trieån treân toång doanh thu  Nhoùm chi phí chung : löông, … 104  Tyû leä % nhoùm chi phí chung treân toång doanh thu  Toång chi phí hoaït ñoäng = Nhoùm chi phí baùn haøng, tieáp thò + Nhoùm chi phí nghieân cöùu vaø phaùt trieån + Nhoùm chi phí chung  Tyû leä % toång chi phí hoaït ñoäng treân toång doanh thu  Phaân boå toång chi phí hoaït ñoäng : bieán phí, ñònh phí  Chi phí hoaït ñoäng theo thaùng = Doanh thu theo thaùng x Tyû leä % treân toång doanh thu  Chi phí hoaït ñoäng theo quyù =  quyùù cuûa thaùng theo ñoäng hoaït phíChi  Chi phí hoaït ñoäng theo naêm =  quyùù theo ñoäng hoaït phíChi 11. Phuï luïc veà thieát keá xaây döïng chöùc naêng Laäp keá hoaïch löông, thöôûng  Chæ tieâu baûng Keá hoaïch tieàn löông goàm :  Doanh thu thuaàn : laáy töø baûng döï baùo doanh thu  Chi phí löông,thöôûng baùn haøng vaø tieáp thò quaûng caùo  Chi phí löông,thöôûng nghieân cöùu vaø phaùt trieån  Chi phí löông,thöôûng quaûn lyù doanh nghieäp  Chi phí löông,thöôûng nhaân coâng saûn xuaát 12. Phuï luïc veà thieát keá xaây döïng chöùc naêng Laäp keá hoaïch mua saém taøi saûn  Chæ tieâu baûng keá hoaïch mua saém taøi saûn goàm :  Doanh thu thuaàn : laáy töø baûng döï baùo doanh thu  Chi ñaàu tö mua saém taøi saûn thieát bò o Ñaát ñai, trang thieát bò saûn xuaát o Taøi saûn, thieát bò vaên phoøng o Taøi saûn thieát bò khaùc 105 o Toång chi ñaàu tö = Ñaát ñai, trang thieát bò saûn xuaát + Taøi saûn, thieát bò vaên phoøng + Taøi saûn thieát bò khaùc o Tyû leä treân doanh thu = thu doanh Toång tö ñaàu chi Toång x 100  Chi phí khaáu hao cho taøi saûn, thieát bò vaên phoøng (phaân boå vaøo chi phí quaûn lyù doanh nghieäp) o Tyû leä khaáu hao bình quaân theo naêm : laáy töø soá lieäu chi tieát taøi saûn o Chi phí khaáu hao naêm 0 o Chi phí khaáu hao naêm i. i+1 =Giaù trò taøi saûn i x naêm quaân bình hao khaáuleäTyû 1  Chi phí khaáu hao cho ñaát ñai, trang thieát bò saûn xuaát (phaân boå vaøo giaù voán haøng baùn) o Tyû leä khaáu hao bình quaân theo naêm : laáy töø soá lieäu chi tieát taøi saûn o Chi phí khaáu hao naêm 0 o Chi phí khaáu hao naêm i. i+1 =Giaù trò taøi saûn i x naêm quaân bình hao khaáuleäTyû 1  Chi phí khaáu hao cho taøi saûn khaùc (phaân boå vaøo giaù voán haøng baùn) o Tyû leä khaáu hao bình quaân theo naêm : laáy töø soá lieäu chi tieát taøi saûn o Chi phí khaáu hao naêm 0 o Chi phí khaáu hao naêm i. i+1 =Giaù trò taøi saûn i x naêm quaân bình hao khaáuleäTyû 1  Toång chi phí khaáu hao = Chi phí khaáu hao cho TS vaên phoøng + Chi phí khaáu hao cho TSTB saûn xuaát + Chi phí khaáu hao cho taøi saûn khaùc o Tyû leä treân doanh thu = thu doanh Toång hao khaáu phíchi Toång x 100 106  Giaù trò taøi saûn goäp naêm i = Chi ñaàu tö mua saém taøi saûn thieát bò i + Giaù trò taøi saûn goäp naêm i-1  Khaáu hao luyõ keá naêm i = Khaáu hao naêm i + Khaáu hao luyõ keá naêm i-1  Giaù trò taøi saûn thuaàn = Giaù trò taøi saûn goäp naêm i - Khaáu hao luyõ keá naêm i o Tyû leä treân doanh thu = thu doanh Toång thuaàn saûn taøi trò Giaù x 100 ._.