Nâng cao hiệu quả kinh doanh của các ngân hàng thương mại trên địa bàn tỉnh Long An

1 PHAÀN MÔÛ ÑAÀU 1.YÙ nghóa nghieân cöùu vaø tính caáp thieát cuûa ñeà taøi . Coâng cuoäc ñoåi môùi ñaát nöôùc ñöôïc khôûi xöôùng töø sau Ñaïi hoäi VI cuûa Ñaûng Coäng saûn Vieät Nam ñeán nay, neàn kinh teá nöôùc ta ñaõ vaø ñang chuyeån maïnh sang neàn kinh teá thò tröôøng ñònh höôùng XHCN. Hoaït ñoäng Ngaân haøng cuõng ñaõ coù söï ñoåi môùi moät caùch caên baûn, saâu saéc. Ñoù laø, töø ngaân haøng moät caáp, heä thoáng Ngaân haøng Vieät Nam ñaõ chuyeån thaønh hai caáp: Ngaân haøng Nhaø nöôùc (NHNN) thöïc hieän chöùc naêng quaûn lyù Nhaø nöôùc veà tieàn teä- tín duïng- ngaân haøng vaø heä thoáng caùc Ngaân haøng thöông maïi (NHTM) tröïc tieáp kinh doanh tieàn teä – tín duïng vaø laøm caùc dòch vuï Ngaân haøng theo cô cheá thò tröôøng. Vôùi söï phaân caáp ñoù, heä thoáng caùc NHTM ñöôïc ña daïng hoaù loaïi hình, sôû höõu, khoâng ngöøng hieän ñaïi hoaù caùc khaâu nghieäp vuï, môû roäng caùc loaïi hình dòch vuï nhaèm naâng cao naêng löïc caïnh tranh trong hoaït ñoäng kinh doanh cuûa mình. Thöïc tieãn hôn 10 naêm qua cho thaáy hoaït ñoäng cuûa heä thoáng NHTM ôû nöôùc ta ñaõ goùp phaàn to lôùn trong vieäc thuùc ñaåy taêng tröôûng neàn kinh teá, oån ñònh vaø naâng cao ñôøi soáng nhaân daân. Tuy nhieân, nhìn chung quy moâ hoaït ñoäng vaãn coøn nhoû beù, maïng löôùi toå chöùc chöa roäng khaép, hieäu quaû tín duïng Ngaân haøng chöa cao, hình thöùc khai thaùc vaãn coøn ñôn ñieäu, trình ñoä tö vaán kinh teá – kyõ thuaät ñoái vôùi töøng döï aùn vaø töøng doanh nghieäp coøn thaáp. Ñaùng chuù yù hôn coøn coù moät soá toå chöùc tín duïng (TCTD) ngoaøi quoác doanh chaïy theo lôïi nhuaän ñôn thuaàn neân thöôøng va vaáp trong hoaït ñoäng kinh doanh, ñaõ rôi vaøo nguy cô phaù saûn, maát khaû naêng thanh toaùn. Ngaøy nay, lónh vöïc kinh doanh tieàn teä-tín duïng-ngaân haøng ñang ngaøy caøng soâi ñoäng vaø quyeát lieät nhaèm ñeå phaân chia thò phaàn laãn nhau, khoâng coøn giôùi haïn trong phaïm vi quoác gia maø lan roäng sang phaïm vi khu vöïc vaø quoác teá. Ñieàu ñoù ñoøi hoûi caùc NHTM caøng phaûi 2 nhaän thöïc roõ hôn tính hieäu quaû vaø hieäu naêng trong hoaït ñoäng cuûa mình ñeå caïnh tranh thaønh coâng. Xuaát phaùt töø nhöõng noäi dung treân, cuøng vôùi quaù trình nghieân cöùu lyù luaän khoa hoïc vaø thöïc traïng hoaït ñoäng kinh doanh cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An, nghieân cöùu sinh quyeát ñònh choïn ñeà taøi nghieân cöùu: “Giaûi phaùp naâng cao hieäu quaû kinh doanh cuûa caùc Ngaân haøng thöông maïi treân ñòa baøn tænh Long An” nhaèm phaùt trieån theâm luaän cöù khoa hoïc veà chöùc naêng laãn nghieäp vuï cuï theå trong hoaït ñoäng kinh doanh cuûa caùc NHTM theo cô cheá thò tröôøng, ñònh höôùng XHCN; ñaëc bieät laø trong giai ñoaïn hieän nay, thöïc hieän Hieäp ñònh thöông maïi Vieät Nam-Hoa Kyø, tieán tôùi hoäi nhaäp kinh teá khu vöïc vaø quoác teá. Hy voïng ñeà taøi nghieân cöùu naøy seõ ñoùng goùp moät phaàn vaøo vieäc giaûi quyeát nhöõng ñoøi hoûi cuûa thöïc tieãn caàn naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng kinh doanh cuûa caùc NHTM ôû nöôùc ta noùi chung vaø caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An noùi rieâng. 2. Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghieân cöùu cuûa luaän aùn: Ñeå hình thaønh neân ñeà taøi nghieân cöùu, nghieân cöùu sinh ñaõ traûi qua moät thôøi gian nghieân cöùu lyù thuyeát khoa hoïc, tích luõy kieán thöùc veà hoaït ñoäng cuûa Ngaønh ngaân haøng, keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh cuûa caùc NHTM tænh Long An qua coâng taùc toång keát, sô keát baùo caùo hoaït ñoäng nieân ñoä vaø caùc cuoäc hoäi nghò chuyeân ñeà veà hieäu quaû hoaït ñoäng kinh doanh, khaûo saùt thöïc teá moät soá NHTM cô sôû. Ñaëc bieät laø thoâng qua vai troø quaûn lyù nhaø nöôùc veà tieàn teä-tín duïng-Ngaân haøng taïi ñòa phöông, töø ñoù nghieân cöùu sinh quyeát ñònh nghieân cöùu: “Giaûi phaùp naâng cao hieäu quaû kinh doanh cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An”. 3. Nhöõng noäi dung nghieân cöùu trong luaän aùn: Xuaát phaùt töø nhöõng lyù luaän khoa hoïc veà NHTM, ñeà taøi nghieân cöùu seõ laøm roõ vaø phaùt trieån theâm moät soá luaän cöù khoa hoïc veà söï caàn thieát khaùch quan cuûa NHTM trong neàn kinh teá thò tröôøng; caùc chöùc naêng hoaït ñoäng vaø hieäu quaû trong kinh doanh 3 cuûa caùc NHTM. Ñoàng thôøi qua nghieân cöùu thöïc traïng hoaït ñoäng kinh doanh cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An ñaët trong moái quan heä so saùnh vôùi NHTM cuûa hai tænh trong vuøng Ñoàng baèng Soâng Cöûu Long, töø ñoù phaân tích nhöõng maët tích cöïc, toàn taïi vaø nguyeân nhaân cuûa noù. Treân cô sôû ñoù nghieân cöùu sinh seõ ñöa ra moät soá giaûi phaùp chuû yeáu nhaèm naâng cao hieäu quaû kinh doanh cuûa caùc NHTM noùi chung, caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An noùi rieâng. 4. Phöông phaùp nghieân cöùu: Vôùi phöông phaùp bieän chöùng; söû duïng lyù thuyeát cô baûn veà tieàn teä, tín duïng, kinh teá vó moâ vaø kinh teá vi moâ; Söû duïng caùc phöông phaùp dieãn giaûi, qui naïp, coù phaân tích so saùnh ñoái chieáu vaø khaûo saùt thöïc teá. Qua ñoù phaân tích ñaùnh giaù nhöõng toàn taïi, nguyeân nhaân vaø baøi hoïc kinh nghieäm töø thöïc tieãn. Treân cô sôû ñoù, nghieân cöùu sinh maïnh daïn ñöa ra moät soá giaûi phaùp chuû yeáu nhaèm naâng cao hieäu quaû kinh doanh cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An. 5. Keát caáu luaän aùn: Luaän aùn coù khoái löôïng 187 trang, 15 baûng, 7 bieåu ñoà, ngoaøi phaàn môû ñaàu, keát luaän, luaän aùn coù keát caáu 3 chöông: Chöông 1: Toång quan lyù luaän veà NHTM vaø caùc hoaït ñoäng cuûa NHTM. Chöông 2:Thöïc traïng hoaït ñoäng kinh doanh cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An. Chöông 3: Caùc giaûi phaùp chuû yeáu nhaèm naâng cao hieäu quaû kinh doanh cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An. 4 CHÖÔNG 1 TOÅNG QUAN LYÙ LUAÄN VEÀ NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI VAØ CAÙC HOAÏT ÑOÄNG CUÛA NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI 1.1. Söï caàn thieát khaùch quan cuûa NHTM trong neàn kinh teá thò tröôøng: 1.1.1- Khaùi nieäm veà NHTM . Ngaân haøng thöông maïi laø loaïi hình toå chöùc tín duïng ñöôïc thöïc hieän toaøn boä hoaït ñoäng ngaân haøng vaø caùc hoaït ñoäng khaùc coù lieân quan. Neáu xeùt veà baûn chaát kinh teá – xaõ hoäi cuûa NHTM theo goác ñoä phaïm truø kinh teá, thì thöïc chaát: NHTM laø heä thoáng quan heä tieàn teä hoaït ñoäng döôùi hình thaùi tín duïng( vay, cho vay, traû laõi tieàn vay) nhaèm huy ñoäng vaø cung öùng voán tieàn teä töø nôi coù voán cung caáp ñeán nôi coù nhu caàu veà voán vôùi muïc ñích ñaàu tö phaùt trieån vaø caùc nhu caàu xaõ hoäi khaùc. Ngaân haøng thöông maïi laø toå chöùc taøi chính trung gian coù vò trí troïng yeáu trong heä thoáng Ngaân haøng. Toång taøi saûn coù cuûa Ngaân haøng thöông maïi luoân luoân coù khoái löôïng lôùn nhaát trong toaøn boä heä thoáng Ngaân haøng. Maëc khaùc, khoái löôïng seùc hay taøi khoaûn tieàn göûi khoâng kyø haïn maø noù coù theå taïo ra chieám tyû troïng lôùn trong toång cung tieàn teä cuûa caû neàn kinh teá. Theo Phaùp leänh Ngaân haøng ngaøy 23/05/1990 cuûa Hoäi ñoàng Nhaø nöôùc xaùc ñònh: “Ngaân haøng thöông maïi laø toå chöùc kinh doanh tieàn teä maø hoaït ñoäng chuû yeáu vaø thöôøng xuyeân laø nhaän tieàn göûi töø khaùch haøng vôùi traùch nhieäm hoaøn traû vaø söû duïng soá tieàn ñoù ñeå cho vay, thöïc hieän nghieäp vuï chieát khaáu vaø laøm phöông tieän thanh toaùn”. Theo Luaät caùc TCTD ngaøy 12/12/1997: Toå chöùc tín duïng laø doanh nghieäp ñöôïc thaønh laäp theo qui ñònh cuûa luaät naøy vaø caùc qui ñònh khaùc cuûa phaùp luaät ñeå hoaït ñoäng kinh doanh tieàn teä, laøm dòch vuï 5 ngaân haøng vôùi noäi dung chuû yeáu nhaän tieàn göûi vaø söû duïng tieàn göûi ñeå cung caáp tín duïng, cung öùng caùc dòch vuï thanh toaùn. Ñeå laøm roõ khaùi nieäm treân caàn phaân tích saâu hôn veà noäi dung quan heä tieàn teä vaø tính chaát tín duïng cuûa NHTM: Veà noäi dung quan heä tieàn teä cuûa NHTM : Ñöôïc theå hieän treân boán phöông dieän chuû yeáu: Thöù nhaát, quan heä giöõa NHTM vôùi Nhaø nöôùc: Thoâng qua vieäc vay voán vaø tieàn döï tröõ baét buoäc ôû Ngaân haøng Nhaø nöôùc (NHNN), vay voán Kho baïc Nhaø nöôùc; phoái hôïp vôùi Ngaân saùch Nhaø nöôùc vaø NHNN ñieàu hoaø tieàn maët trong löu thoâng, oån ñònh tieàn teä, oån ñònh söùc mua, thuùc ñaåy taêng tröôûng kinh teá. Thöù hai, quan heä giöõa NHTM vôùi caùc doanh nghieäp (toå chöùc kinh teá ) baèng vieäc huy ñoäng voán vaø cho vay voán phuïc vuï hoaït ñoäng kinh doanh; hoaëc phaùt haønh chöùng khoaùn (chöùng khoaùn nôï, chöùng khoaùn voán) ñeå huy ñoäng voán; caùc quan heä tín duïng lieân Ngaân haøng vaø caùc quan heä thanh toaùn ñeå laøm khai thoâng caùc nguoàn voán tín duïng trong quaù trình kinh doanh. Thöù ba, quan heä giöõa NHTM vôùi caùc taàng lôùp daân cö: Quan heä naøy theå hieän ôû vieäc NHTM huy ñoäng tieàn nhaøn roãi trong caùc taàng lôùp daân cö ñeå taêng voán tín duïng hoaëc cho vay theá chaáp vaø tín chaáp cho nhu caàu saûn xuaát kinh doanh cuûa theå nhaân vaø caù nhaân trong caùc tröôøng hôïp caàn thieát. Thöù tö, quan heä giöõa NHTM vaø thò tröôøng taøi chính (TTTC): Caáu thaønh cuûa TTTC goàm thò tröôøng tieàn teä (ngaén haïn) vaø thò tröôøng voán (trung daøi haïn). Caùc thaønh phaàn tham gia treân TTTC goàm: coâng ty coå phaàn, thò tröôøng chöùng khoaùn, NHTM, caùc TCTD phi Ngaân haøng, caùc Coâng ty taøi chính, Quyõ ñaàu tö, Baûo hieåm… Trong ñoù, NHTM giöõ vai troø quan troïng, chieám tyû phaàn khaù lôùn vaø taùc ñoäng maïnh meõ ñeán caû thò tröôøng tieàn teä vaø thò tröôøng voán thoâng qua tín duïng ngaén haïn, trung haïn vaø daøi haïn. 6 Veà tính chaát cuûa tín duïng NHTM:Tín duïng cuûa NHTM coù caùc ñaëc tính sau: Thöù nhaát, tín duïng laø nghieäp vuï chuû yeáu trong hoaït ñoäng kinh doanh tieàn teä, döôùi hình thöùc phaân phoái laïi thu nhaäp quoác daân vaø vì muïc ñích sinh lôøi. Thöù hai, tín duïng laø nghieäp vuï cuûa NHTM coù chöùc naêng chuû yeáu laø chuyeån taûi hay laø caàu noái giöõa nôi cung voán vaø nôi caàu voán, goùp phaàn quan troïng baûo ñaûm thoâng suoát qui trình saûn xuaát, phaân phoái, trao ñoåi vaø tieâu duøng xaõ hoäi. Thöù ba, hoaït ñoäng tín duïng NHTM mang tính chaát hoaøn traû vaø coù lôïi töùc. Ñieàu naøy ñoøi hoûi hoaït ñoäng tín duïng phaûi tính toaùn hieäu quaû vaø luoân thích öùng vôùi ñaëc ñieåm hoaït ñoäng cuûa thò tröôøng taøi chính trong vaø ngoaøi nöôùc. Töø phaân tích treân, coù theå thaáy, quan heä tín duïng NHTM coù phaïm vi hoaït ñoäng roäng, coù taùc ñoäng tröïc tieáp hoaëc giaùn tieáp ñeán taát caû caùc khaâu vaø caùc caáp ñoä hoaït ñoäng cuûa neàn kinh teá quoác daân. 1.1.2. Söï caàn thieát khaùch quan cuûa NHTM trong neàn kinh teá thò tröôøng: Neàn saûn xuaát haøng hoaù ngaøy caøng phaùt trieån thì quy luaät cung caàu ngaøy caøng theå hieän roõ neùt, nhaát laø trong neàn kinh teá thò tröôøng naûy sinh ra nhieàu moái quan heä veà cung caàu trong ñoù cung caàu veà voán ñoùng vai troø quan troïng nhaèm thuùc ñaåy caùc moái quan heä khaùc phaùt trieån. Caàu veà voán trong neàn kinh teá naûy sinh do: caùc doanh nghieäp, caù nhaân coù nhu caàu voán ñeå saûn xuaát kinh doanh; caù nhaân coù nhu caàu tieâu duøng vaø Nhaø nöôùc coù nhu caàu voán do thieáu huït ngaân saùch. Cung veà voán trong neàn kinh teá naûy sinh do: Cung veà voán cuûa caùc toå chöùc cho vay; caùc khoaûn tieát kieäm trong daân dö vaø tieàn cung öùng cuûa NHNN. Do yeâu caàu ñieàu tieát caùc moái quan heä cung caàu veà voán trong neàn kinh teá ñoøi hoûi phaûi coù moät toå chöùc trung gian ñeå nhaän khoaûn cung veà voán vaø phaân phoái khoaûn caàu veà voán. Chính vì theá trong neàn kinh teá thò tröôøng xuaát hieän moät ngaønh kinh 7 doanh ñaëc bieät ñoù laø ngaønh kinh doanh tieàn teä do nhöõng doanh nghieäp chuyeân hoaït ñoäng lónh vöïc naøy laø caùc ngaân haøng thöông maïi. Ngaân haøng thöông maïi coù hoaït ñoäng gaàn guõi nhaát vôùi nhaân daân vaø neàn kinh teá. Caùc nöôùc phaùt trieån, haàu nhö khoâng coù coâng daân naøo khoâng coù quan heä giao dòch vôùi moät ngaân haøng. Neàn kinh teá caøng phaùt trieån, hoaït ñoäng vaø dòch vuï cuûa ngaân haøng thöông maïi caøng ñi vaøo taän cuøng ngoõ ngaùch cuûa neàn kinh teá vaø ñôøi soáng cuûa con ngöôøi. Moïi coâng daân ñeàu chòu taùc ñoäng cuûa ngaân haøng, duø hoï laø khaùch haøng göûi, moät ngöôøi vay, hay ñôn giaûn laø ngöôøi ñang laøm vieäc cho moät doanh nghieäp coù vay voán vaø söû duïng caùc dòch vuï ngaân haøng. Töø laâu, ngaân haøng thöông maïi laø moät ñònh cheá taøi chính quen thuoäc trong ñôøi soáng kinh teá. Chính vì theá Ngaân haøng thöông maïi ra ñôøi, toàn taïi vaø phaùt trieån cuøng vôùi neàn kinh teá thò tröôøng laø moät thöïc teá khaùch quan. 1.2. Caùc chöùc naêng cuûa NHTM: 1.2.1 – Chöùc naêng trung gian tín duïng: Ñaây laø chöùc naêng ñaëc tröng vaø cô baûn nhaát cuûa Ngaân haøng thöông maïi vaø coù yù nghóa ñaëc bieät trong vieäc thuùc ñaåy neàn kinh teá phaùt trieån. Quan heä tín duïng tröïc tieáp giöõa chuû theå coù tieàn chöa söû duïng vaø chuû theå coù nhu caàu tieàn teä caàn boå sung gaëp phaûi nhieàu haïn cheá. Hoaït ñoäng tín duïng cuûa Ngaân haøng thöông maïi ñaõ goùp phaàn khaéc phuïc haïn cheá ñoù. Thöïc hieän chöùc naêng naøy, moät maët NHTM huy ñoäng taäp trung caùc nguoàn voán tieàn teä taïm thôøi nhaøn roãi cuûa caùc chuû theå trong neàn kinh teá hình thaønh nguoàn voán cho vay; maëc khaùc, treân cô sôû soá voán ñaõ huy ñoäng ñöôïc, Ngaân haøng cho vay ñeå ñaùp öùng nhu caàu voán saûn xuaát, kinh doanh, tieâu duøng ….. cuûa caùc chuû theå kinh teá, goùp phaàn ñaûm baûo söï vaän ñoäng lieân tuïc cuûa guoàng maùy kinh teá- xaõ hoäi, thuùc ñaåy taêng tröôûng kinh teá. Nhö vaäy, Ngaân haøng thöông maïi vöøa laø ngöôøi ñi vay vöøa laø ngöôøi cho vay, 8 hay noùi caùch khaùc, nghieäp vuï tín duïng cuûa Ngaân haøng thöông maïi laø ñi vay ñeå cho vay. Trong quaù trình saûn xuaát kinh doanh, voán cuûa caùc chuû theå trong neàn kinh teá vaän ñoäng lieân tuïc vaø bieåu hieän caùc hình thaùi khaùc nhau qua moãi giai ñoaïn cuûa quaù trình saûn xuaát, töø ñoù xaûy ra hieän töôïng thöøa vaø thieáu voán taïm thôøi: taïi moät thôøi ñieåm nhaát ñònh, coù nhöõng ñôn vò kinh teá coù voán tieàn teä taïm thôøi nhaøn roãi (thöøa voán) vaø coù nhöõng ñôn vò khaùc taïm thôøi thieáu voán. Ñaây laø hieän töôïng mang tính chaát taïm thôøi nhöng xaûy ra thöôøng xuyeân vaø phoå bieán trong baát kyø neàn kinh teá naøo, laøm naåy sinh yeâu caàu ngaøy caøng böùc thieát phaûi giaûi quyeát cho ñöôïc vaán ñeà ñieàu hoaø voán. Ngaân haøng thöông maïi vôùi vai troø laø trung gian tín duïng ñöùng ra taäp trung vaø phaân phoái laïi voán tieàn teä, ñieàu hoaø cung vaø caàu voán trong caùc doanh nghieäp, ñaõ goùp phaàn ñieàu tieát caùc nguoàn voán, taïo ñieàu kieän cho quaù trình saûn xuaát kinh doanh cuûa caùc doanh nghieäp khoâng bò giaùn ñoaïn. Ñeå môû roäng saûn xuaát, ñoái vôùi töøng doanh nghieäp yeâu caàu veà voán laø moät trong nhöõng moái quan taâm haøng ñaàu ñöôïc ñaët ra. Caùc doanh nghieäp khoâng theå troâng chôø vaøo voán töï coù, maø coøn phaûi bieát döïa vaøo voán cuûa nhieàu nguoàn khaùc nhau trong xaõ hoäi. Ngaân haøng thöông maïi vôùi tö caùch laø nôi taäp trung ñaïi boä phaän voán nhaøn roãi, seõ laø trung taâm ñaùp öùng nhu caàu voán boå sung cho ñaàu tö phaùt trieån. Nhö vaäy, tín duïng ngaân haøng vöøa giuùp cho doanh nghieäp ruùt ngaén ñöôïc thôøi gian tích luyõ voán nhanh choùng cho ñaàu tö môû roäng saûn xuaát, goùp phaàn thuùc ñaåy nhanh toác ñoä taäp trung vaø tích luyõ voán cho neàn kinh teá. Ngaân haøng thöông maïi taäp hôïp nguoàn voán cuûa khaùch haøng naøy ñem chuyeån cho ngöôøi khaùc söû duïng theo phöông thöùc kinh doanh “vay ñeå cho vay”. Ñoù chính laø vai troø trung gian cuûa Ngaân haøng. Nhö vaäy xuaát hieän moät neùt ñaëc thuø chính cuûa Ngaân haøng khi ñoùng vai troø trung gian: thu thaäp nhöõng ñoàng tieàn ñaõ coù saún (nhö nhaän tieàn göûi; tieàn tieát kieäm) vaø ñem cho vay ñoái vôùi ngöôøi caàn tieàn ñeå söû duïng cho 9 nhu caàu saûn xuaát kinh doanh, sinh hoaït vaø ñôøi soáng. Vai troø trung gian naøy trôû neân phong phuù hôn khi vieäc phaùt haønh theâm coåâ phieáu, traùi phieáu, phaùt haønh chöùng chæ tieàn göûi vaø hieän nay phoå bieán laø tieàn göûi tieát kieäm coù xoå soá,….. cuõng ñöôïc coi laø nhöõng hình thöùc thu thaäp nguoàn voán. Ngaøy nay, söï phaùt trieån cuûa thò tröôøng taøi chính laøm xuaát hieän nhöõng khía caïnh khaùc cuûa chöùc naêng trung gian tín duïng Ngaân haøng. Ngaân haøng coù theå ñöùng ra laøm trung gian giöõa coâng ty (khi phaùt haønh coå phieáu) vôùi nhöõng nhaø ñaàu tö: chuyeån giao caùc meänh leänh treân thò tröôøng chöùng khoaùn; ñaûm nhaän vieäc mua baùn traùi phieáu coâng ty theo caùch naøy Ngaân haøng laøm trung gian giöõa ngöôøi ñaàu tö vaø ngöôøi caàn vay voán treân thò tröôøng. Do ñoù, Ngaân haøng khoâng chæ laøm trung gian giöõa ngöôøi göûi tieàn vaø ngöôøi vay tieàn, maø coøn laøm trung gian giöõa ngöôøi ñaàu tö vaø ngöôøi vay voán treân thò tröôøng. Nhöõng trung gian taøi chính laøm vieäc naøy ñeå kieám lôøi baèng vieäc ñaët moät laõi suaát cao hôn cho caùc moùn vay so vôùi moùn laõi hoï thanh toaùn cho ngöôøi cho vay (ngöôøi tieát kieäm). Nhö vaäy, do hoaït ñoäng trong quaù trình taøi chính giaùn tieáp, nhöõng trung gian taøi chính coù theå ñem laïi cho hoï thu nhaäp tieàn laõi cao vaø coù theå giuùp nhöõng ngöôøi vay caùc moùn tieàn nhoû, nay coù theå vay ñöôïc tieàn voán maø hoï khoâng coù caùch naøo ñeå coù ñöôïc. Ngoaøi ra, ñoái vôùi ngöôøi vay moùn tieàn lôùn cuõng höôûng lôïi, bôûi vì quaù trình trung gian taøi chính taäp trung ñöôïc nhieàu voán hôn cho ngöôøi vay trong thò tröôøng taøi chính. Taùc duïng cuûa trung gian taøi chính laø giaûm thieåu nhöõng chi phí thoâng tin vaø chi phí giao dòch trong neàn kinh teá. Hôn nöõa, tín duïng Ngaân haøng coøn laø moät trong nhöõng nguoàn hình thaønh voán löu ñoäng vaø voán coá ñònh cuûa doanh nghieäp. Vì vaäy, tín duïng Ngaân haøng ñaõ goùp phaàn ñieàu hoaø voán trong neàn kinh teá, ñaûm baûo cho quaù trình saûn xuaát kinh doanh ñöôïc lieân tuïc, laø caàu noái giöõa tieát kieäm, tích luyõ, ñaàu tö, ñoäng vieân vaät tö haøng hoaù ñöa vaøo saûn xuaát löu thoâng, môû roäng nguoàn voán thuùc ñaåy tieán boä kyõ thuaät, ñaåy nhanh quaù trình taùi saûn xuaát. 10 Ngaøy nay, thoâng qua chöùc naêng trung gian tín duïng, Ngaân haøng thöông maïi ñaõ vaø ñang thöïc hieän chöùc naêng xaõ hoäi cuûa mình, laøm cho saûn phaåm xaõ hoäi ñöôïc taêng leân, voán ñaàu tö ñöôïc môû roäng vaø töø ñoù goùp phaàn thuùc ñaåy phaùt trieån kinh teá vaø caûi thieän ñôøi soáng nhaân daân. 1.2.2- Chöùc naêng trung gian thanh toaùn vaø quaûn lyù caùc phöông tieän thanh toaùn: Chöùc naêng naøy laø söï keá thöøa vaø phaùt trieån chöùc naêng Ngaân haøng laø thuû quyõ cuûa caùc doanh nghieäp, töùc laø Ngaân haøng tieán haønh nhaäp tieàn vaøo taøi khoaûn hay chi traû theo leänh cuûa chuû taøi khoaûn. Coâng vieäc cuûa ngöôøi thuû quyõ chính laø ôû choå laøm trung gian thanh toaùn. Hoaït ñoäng thanh toaùn cuûa Ngaân haøng laø cô sôû hoaït ñoäng tín duïng ngaøy nay. Khi moät khaùch haøng thieáu tieàn ñeå thanh toaùn, Ngaân haøng seõ traû hoä vaø khoaûn traû hoä ñoù seõ trôû thaønh khoaûn vay cuûa khaùch haøng. Trong Ngaân haøng thöông maïi, chöùc naêng trung gian thanh toaùn gaén boù chaët cheõ vaø höõu cô vôùi chöùc naêng trung gian tín duïng: Ngaân haøng duøng soá tieàn göûi thanh toaùn cuûa ngöôøi naøy ñeå cho ngöôøi khaùc vay. Xuaát phaùt töø chöùc naêng laø ngöôøi thuû quyõ cuûa caùc doanh nghieäp, Ngaân haøng coù ñuû ñieàu kieän ñeå thöïc hieän caùc dòch vuï thanh toaùn theo söï uyû nhieäm cuûa khaùch haøng. Khi caùc khaùch haøng göûi tieàn vaøo Ngaân haøng, hoï seõ ñöôïc ñaûm baûo an toaøn trong vieäc caát giöõ tieàn vaø thöïc hieän thu chi moät caùch nhanh choùng, tieän lôïi, nhaát laø ñoái vôùi caùc khoaûn thanh toaùn coù giaù trò lôùn, ôû moïi ñòa phöông, neáu khaùch haøng töï laøm seõ raát toán keùm, khoù khaên vaø khoâng an toaøn. Khi Ngaân haøng thöông maïi ra ñôøi vaø phaùt trieån, haàu heát caùc khoaûn thanh toaùn chi traû veà haøng hoaù, dòch vuï giöõa caùc chuû theå kinh teá (doanh nghieäp vaø caù nhaân) ñeàu ñöôïc chuyeån giao cho Ngaân haøng thöïc hieän, vieäc thanh toaùn trôû neân tieän lôïi, tieát kieäm ñöôïc nhieàu chi phí, moïi quan heä thanh toaùn ñöôïc thöïc hieän baèng caùch caùc chuû theå môû taøi khoaûn taïi Ngaân haøng vaø yeâu caàu Ngaân haøng thöïc hieän caùc khoaûn chi traû hoaëc uyû nhieäm cho Ngaân haøng thöïc hieän vieäc thu nhaän caùc khoaûn tieàn vaøo taøi khoaûn cuûa mình. 11 Trong khi laøm trung gian thanh toaùn, Ngaân haøng taïo ra nhöõng coâng cuï löu thoâng tín duïng vaø ñoäc quyeàn quaûn lyù caùc coâng cuï ñoù (seùc, giaáy chuyeån ngaân, theû thanh toaùn) ñaõ tieát kieäm cho xaõ hoäi raát nhieàu chi phí löu thoâng, ñaåy nhanh toác ñoä löu chuyeån voán, thuùc ñaåy quaù trình löu thoâng haøng hoaù. Ban ñaàu Ngaân haøng ñaõ söû duïng tieàn Ngaân haøng thay cho tieàn vaøng trong löu thoâng tieát kieäm ñöôïc chi phí ñuùc tieàn, vaän chuyeån, baûo quaûn vaø hao moøn tieàn vaøng trong löu thoâng. Keá tieáp, Ngaân haøng söû duïng caùc coâng cuï löu thoâng tín duïng nhö: seùc, theû thanh toaùn ñeå thay theá cho tieàn maët, ñaõ tieát kieäm ñöôïc chi phí trong vieäc in, ñeám vaø vaän chuyeån tieàn. Töø caùc phöông tieän thanh toaùn, khaùch haøng cuûa Ngaân haøng khoâng phaûi chi traû vôùi nhau baèng tieàn maët, maø chæ caàn ra leänh Ngaân haøng thöông maïi thoâng qua caùc phöông tieän, Ngaân haøng seõ ghi nôï cho taøi khoaûn ngöôøi naøy vaø ghi coù taøi khoaûn ngöôøi kia moät caùch kòp thôøi. Vieäc laøm trung gian thanh toaùn cuûa Ngaân haøng ngaøy nay ñaõ phaùt trieån ñeán taàm möùc raát ña daïng, khoâng chæ laø trung gian thanh toaùn truyeàn thoáng nhö tröôùc maø coøn quaûn lyù caùc phöông tieän thanh toaùn. Ñaây laø vai troø ngaøy caøng chieám vò trí raát quan troïng, phuø hôïp vôùi söï phaùt trieån vaø tieán boä cuûa khoa hoïc kyõ thuaät. ÔÛ caùc nöôùc phaùt trieån, phaàn lôùn coâng taùc thanh toaùn ñöôïc thöïc hieän thoâng qua seùc vaø phaàn lôùn seùc thanh toaùn trong nöôùc ñöôïc thöïc hieän baèng thanh toaùn buø tröø thoâng qua heä thoáng Ngaân haøng thöông maïi. Neáu vieäc phaùt haønh seùc ñeå ruùt tieàn töø taøi khoaûn tieàn göûi vaø thanh toaùn trong cuøng moät Ngaân haøng, thì chæ laø moät ñoäng taùc chuyeån dòch voán töø taøi khoaûn naøy sang taøi khoaûn khaùc vaø neáu seùc thanh toaùn trong cuøng ñòa baøn thì phaûi thoâng qua thanh toaùn buø tröø. Khoa hoïc coâng ngheä ngaøy caøng hieän ñaïi, caùc Ngaân haøng thöông maïi töøng böôùc trang bò ñaày ñuû maùy vi tính vaø caùc phöông tieän kyõ thuaät khaùc, taïo ñieàu kieän thanh toaùn buø tröø ñöôïc nhanh choùng, ñoä chính xaùc cao vaø giaûm bôùt chi phí Hieän nay, vieäc söû duïng hình thöùc chuyeån tieàn baèng ñieän töû ñöa ñeán vieäc haïn cheá söû duïng seùc 12 Ngaân haøng maø duøng theû nhö theû tín duïng. Hoï thanh toaùn baèng caùch noái maïng maùy vi tính cuûa caùc Ngaân haøng thöông maïi trong nöôùc, nhaèm thöïc hieän chuyeån voán töø taøi khoaûn ngöôøi mua sang taøi khoaûn ngöôøi baùn moät caùch nhanh choùng. Quaù trình löu thoâng chuyeån voán töø taøi khoaûn ngöôøi mua sang taøi khoaûn ngöôøi baùn coù moät ñaëc ñieåm phi vaät chaát, vì khoâng gioáng nhö ñoàng tieàn giaáy ñöôïc chuyeån trao tay thöïc söï töø ngöôøi naøy sang ngöôøi khaùc, maø noù chính laø ñoàng tieàn ghi soå, raát thích öùng vôùi töøng nhu caàu cuûa giao dòch. Cuøng vôùi söï phaùt trieån cuûa ñoàng tieàn ghi soå, tieàn teä noùi chung ñaõ trôû thaønh moät coâng cuï heát söùc meàm deõo, noù khoâng toàn taïi döôùi daïng vaät chaát. Seùc vaø chuyeån khoaûn chæ laø caùch thöïc hieän, noù cho pheùp löu thoâng ñoàng tieàn ghi soå. Cô sôû cuûa vieäc phaùt haønh seùc hay thanh toaùn qua chuyeån khoaûn ñoù chính laø taøi khoaûn taïi Ngaân haøng. 1.2.3 – Chöùc naêng taïo “ buùt teä” theo caáp soá nhaân: Töø khi Ngaân haøng ra ñôøi, hoaït ñoäng kinh doanh tieàn teä coù ñöôïc böôùc phaùt trieån môùi. Trong quaù trình kinh doanh tieàn teä, caùc Ngaân haøng nhaän thaáy khaùch haøng ñaõ söû duïng giaáy chöùng nhaän tieàn göûi maø Ngaân haøng ñaõ caáp cho hoï ñeå chi traû caùc khoaûn nôï. Vì theá, caùc Ngaân haøng ñöa vaøo löu thoâng caùc loaïi tieàn giaáy Ngaân haøng ñöôïc chuyeån ñoåi ra vaøng qua nghieäp vuï tín duïng thay theá cho tieàn vaøng. Ñaây chính laø moät phaùt minh coù giaù trò trong lòch söû hoaït ñoäng cuûa tieàn teä. Vaøo cuoái theá kyû 19, heä thoáng Ngaân haøng hai caáp ñöôïc hình thaønh, caùc Ngaân haøng khoâng coøn hoaït ñoäng rieâng leõ maø ñaõ taïo ra moät heä thoáng, trong ñoù Ngaân haøng Nhaø nöôùc laø cô quan quaûn lyù veà tieàn teä- tín duïng, laø ngaân haøng cuûa caùc ngaân haøng. Caùc Ngaân haøng coøn laïi chuyeân kinh doanh tieàn teä, nhôø hoaït ñoäng trong heä thoáng caùc Ngaân haøng thöông maïi ñaõ taïo ra “ buùt teä” thay theá cho tieàn maët. Ñaây laø saùng kieán quan troïng thöù hai trong lòch söû hoaït ñoäng ngaân haøng. Chính nhôø phöông thöùc taïo 13 tieàn naøy maø Ngaân haøng chaúng nhöõng baûo ñaûm cho söï phaùt trieån cuûa mình, maø coøn trôû thaønh trung taâm tieàn teä cuûa ñôøi soáng kinh teá hieän ñaïi. Quaù trình taïo tieàn cuûa Ngaân haøng thöông maïi ñöôïc thöïc hieän thoâng qua hoaït ñoäng tín duïng vaø thanh toaùn trong heä thoáng Ngaân haøng trong moái lieân heä chaët cheõ vôùi heä thoáng Ngaân haøng Nhaø nöôùc. Chuùng ta giaû ñònh raèng taát caû caùc Ngaân haøng thöông maïi ñeàu khoâng giöõ laïi tieàn döï tröõ quaù möùc qui ñònh, caùc tôø seùc khoâng chuyeån thaønh tieàn maët vaø caùc yeáu toá phöùc taïp khaùc ñöôïc boû qua thì tieàn “ buùt teä” do caùc Ngaân haøng thöông maïi taïo ra baèng caùch bieán möùc tieàn göûi ban ñaàu taïi moät Ngaân haøng ñaàu tieân nhaän tieàn göûi thaønh moät khoaûn tieàn lôùn hôn gaáp nhieàu laàn khi thöïc hieän caùc nghieäp vuï tín duïng thanh toaùn qua nhieàu Ngaân haøng. Moät Ngaân haøng cho vay xong thì soá voán ñoù laïi chuyeån sang Ngaân haøng khaùc vaø seõ trôû thaønh voán tieàn göûi cuûa caùc Ngaân haøng khaùc. Ngaøy nay, tieàn cuûa heä thoáng NHTM chieám boä phaän lôùn trong toång khoái tieàn teä ôû caùc nöôùc coù neàn kinh teá phaùt trieån. Moät neàn kinh teá caøng ñi daàn vaøo hieän ñaïi, caøng phaùt trieån bao nhieâu, neàn kinh teá aáy caøng söû duïng nhieàu hôn tieàn do caùc Ngaân haøng thöông maïi taïo ra. Caùc coâng cuï taïo ra tieàn cuûa Ngaân haøng thöông maïi thaät söï thuùc ñaåy vieäc taêng tröôûng neàn kinh teá. Vì vaäy, söï taïo tieàn cuûa caùc Ngaân haøng thöông maïi coù yù nghóa to lôùn vaø toaøn dieän: moät heä thoáng tín duïng naêng ñoäng coù vai troø cöïc kyø quan troïng nhö laø ngöôøi môû ñaàu, ngöôøi tham gia vaø laø ngöôøi quyeát ñònh ñoái vôùi moïi quaù trình saûn xuaát. Nhôø tín duïng taïo tieàn maø quaù trình saûn xuaát troâi chaûy, treân cô sôû ñoù taïo nguoàn tích luyõ cho baûn thaân Ngaân haøng thöông maïi vaø neàn kinh teá. Ñoàng thôøi coù vai troø quan troïng trong vieäc thöïc hieän chính saùch tieàn teä quoác gia, vì tín duïng Ngaân haøng thöïc hieän vai troø cuûa noù nhö laø moät keânh ñeå thoâng qua ñoù, tieàn cung öùng ñöôïc taêng leân hoaëc giaûm xuoáng phuø hôïp vôùi nhu caàu phaùt trieån kinh teá. Ngaân haøng thöông maïi taïo ra buùt teä xuaát phaùt töø tieàn cuûa Ngaân haøng Nhaø nöôùc. Neáu khoâng coù söï raøng buoäc naøo, thì khaû naêng taïo ra buùt teä laø voâ haïn. Tuy 14 nhieân döôùi söï kieåm soaùt cuûa Ngaân haøng Nhaø nöôùc, Ngaân haøng thöông maïi chæ taïo tieàn “buùt teä” trong moät giôùi haïn nhaát ñònh. Chöùc naêng taïo tieàn cuûa Ngaân haøng thöông maïi chæ thöïc hieän ñöôïc khi Ngaân haøng thöông maïi huy ñoäng ñaõ cho vay vaø soá tieàn vay ñoù phaûi luaân chuyeån trong heä thoáng Ngaân haøng thöông maïi. Do vaäy, neáu Ngaân haøng thöông maïi khoâng taïo ñöôïc tieàn coù nghóa laø Ngaân haøng thöông maïi ñaõ khoâng khoâng taïo ra ñieàu kieän thuaän lôïi cho quaù trình saûn xuaát. Trong thôøi kyø kinh teá keá hoaïch taäp trung , Ngaân haøng Vieät Nam khoâng môû roäng vieäc thu nhaän tieàn göûi vaøo taøi khoaûn seùc, vieäc thanh toaùn baèng seùc trong daân cö khoâng ñöôïc phoå bieán. Ngaân haøng ít cung caáp tín duïng qua taøi khoaûn tieàn göûi vaø taøi khoaûn vaõng lai , neân khaû naêng saùng taïo buùt teä cuûa Ngaân haøng raát haïn heïp, khoâng taïo ra ñöôïc boäi soá cuûa tieàn göûi ban ñaàu, maø chæ coù moät tyû leä phaàn traêm nhoû cuûa soá tieàn göûi aáy trôû laïi Ngaân haøng döôùi daïng gia taêng kyù thaùc öùng laäp. Muoán taïo ra buùt teä phaûi söû duïng caû heä thoáng Ngaân haøng. Moät Ngaân haøng ñôn ñoäc khoù coù khaû naêng taïo tieàn, hoaëc vieäc taïo tieàn dieãn ra ôû moät Ngaân haøng thöông maïi chæ laø taïm thôøi trong moät luùc naøo ñoù. Moät Ngaân haøng thöông maïi duy nhaát khoâng theå taïo döïng böùc tranh toaøn caûnh veà quaù trình taïo tieàn. Hay noùi caùch khaùc, quaù trình taïo tieàn laø heä quaû toång hôïp cuûa hoaït ñoäng nhaän tieàn göûi, thanh toaùn hoä vaø cho vay cuûa caùc Ngaân haøng thöông maïi vaø luoân coù söï trôï giuùp cuûa Ngaân haøng Nhaø nöôùc. (Ngaân haøng Nhaø nöôùc söû duïng caùc coâng cuï chính saùch tieàn teä ñeå gia taêng hay khoáng cheá khaû naêng taïo tieàn cuûa Ngaân haøng thöông maïi theo yù ñoà cuûa mình). Vieäc taïo tieàn cuûa Ngaân haøng thöông maïi ñeán luùc naøo ñoù, giôùi haïn naøo ñoù seõ loâi cuoán vieäc phaùt haønh theâm tieàn cuûa Ngaân haøng Nhaø nöôùc, bôûi vì vieäc taïo tieàn coù khaû naêng laø cho caùc Ngaân haøng thöông maïi maát khaû naêng chi traû tieàn maët vaø luùc ñoù Ngaân haøng Nhaø nöôùc phaûi cho caùc Ngaân haøng thöông maïi vay ñeå buø ñaép thieáu huït thanh khoaûn; trong khi ñoù, Ngaân haøng Nhaø nöôùc khoâng cho vay caùc toå chöùc taøi chính phi ngaân haøng vì chuùng khoâng taïo ra tieàn. 15 1.3. Hoaït ñoäng kinh doanh Ngaân haøng thöông maïi: 1.3.1. Huy ñoäng voán. Huy ñoäng voán laø hoaït ñoäng chuû yeáu vaø thöôøng xuyeân cuûa Ngaân haøng thöông maïi, laø moái quan taâm haøng ñaàu cuûa caùc Ngaân haøng. Nguoàn voán huy ñoäng chieám tyû troïng lôùn nhaát trong toång nguoàn voán hoaït ñoäng cuûa Ngaân haøng. Veà phöông dieän phaùp lyù, ngöôøi göûi tieàn coù quyeàn löïa choïn caùc loaïi tieàn göûi theo yeâu caàu vaø ñöôïc höôûng caùc dòch vuï ngaân quyõ ._.do Ngaân haøng Nhaø nöôùc cung öùng hoaëc ñöôïc höôûng laõi suaát, ñoàng thôøi Ngaân haøng tuøy nghi söû duïng tieàn göûi ñoù vaøo hoaït ñoäng kinh doanh cuûa Ngaân haøng vôùi cam keát thöïc hieän vieäc hoaøn traû vaøo thôøi ñieåm maø ngöôøi göûi yeâu caàu ñoái vôùi töøng loaïi tieàn göûi. Luaät phaùp cuõng qui ñònh roû traùch nhieäm vaø quyeàn lôïi cuûa Ngaân haøng khi nhaän tieàn göûi cuûa khaùch haøng, vaø chính nghieäp vuï göûi tieàn laø moät tieâu chuaån ñeå phaân bieät giöõa Ngaân haøng thöông maïi vaø caùc toå chöùc taøi chính trung gian khaùc. Ngaân haøng thöông maïi trôû thaønh ngöôøi baûo quaûn caùc soá tieàn ñoù, ñöôïc pheùp söû duïng vaøo hoaït ñoäng chuyeân moân cuûa mình, nhöng ñoàng thôøi cuõng coù traùch nhieäm hoaøn laïi voán trong caùc ñieàu kieän ñaõ ñöôïc qui ñònh. Ngaân haøng thöông maïi huy ñoäng voán döôùi caùc hình thöùc sau: -Tieàn göûi thanh toaùn : Laø loaïi tieàn göûi ñöôïc caùc toå chöùc kinh teá, caù nhaân göûi vaøo Ngaân haøng ñeå thöïc hieän caùc khoaûn chi traû trong hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh vaø tieâu duøng. Ñaây laø moät boä phaän tieàn ñang chôø thanh toaùn, khaùch haøng göûi tieàn khoâng maát quyeàn söû duïng soá tieàn aáy. Hoï coù theå ruùt ra, chuyeån nhöôïng hoaëc chi traû trong thanh toaùn baát kyø luùc naøo theo yeâu caàu. Tieàn göûi thanh toaùn ñöôïc theå hieän ôû Ngaân haøng thöông maïi treân hai loaïi taøi khoaûn: 16 * Taøi khoaûn tieàn göûi thanh toaùn ( taøi khoaûn giao dòch hay taøi khoaûn seùc), taøi khoaûn naøy coù soá dö coù, khaùch haøng chæ ñöôïc söû duïng trong phaïm vi tieàn göûi cuûa mình. *Taøi khoaûn vaõng lai : taøi khoaûn naøy coù theå dö coù hoaëc dö nôï, nghóa laø khaùch haøng ngoaøi vieäc söû duïng voán tieàn göûi cuûa mình coøn ñöôïc duøng khoaûn tieàn do Ngaân haøng cho vay theo söï thoûa thuaän tröôùc giöõa Ngaân haøng vaø khaùch haøng. Tieàn göûi cuûa caùc toå chöùc kinh teá : Laø loaïi tieàn göûi maø caùc toå chöùc, doanh nghieäp thöôøng xuyeân göûi taïi NHTM. Tieàn göûi caùc toå chöùc kinh teá coù theå chia ra : tieàn göûi coù kyø haïn vaø khoâng kyø haïn: *Tieàn göûi khoâng kyø haïn: Ñaây laø loaïi tieàn göûi theå hieän khoaûn tieàn taïm thôøi nhaøn roåi, hoï göûi tieàn vaøo Ngaân haøng khoâng chuù troïng muïc ñích sinh lôøi , maø vì muïc ñích an toaøn taøi saûn, khi caàn coù theå ruùt ra moät caùch deå daøng. *Tieàn göûi coù kyø haïn: Laø loaïi tieàn göûi ñöôïc uûy thaùc vaøo Ngaân haøng , coù söï thoûa thuaän veà thôøi gian ruùt tieàn giöõa Ngaân haøng vôùi khaùch haøng. Tieàn göûi coù kyø haïn ñöôïc höôûng laõi suaát coá ñònh. Tuy nhieân, giöõa caùc loaïi tieàn göûi coù kyø haïn khaùc nhau thì laõi suaát seõ khaùc nhau, thôøi haïn göûi caøng daøi thì laõi suaát caøng cao bôûi vì Ngaân haøng coù theå duøng tieàn göûi naøy ñeå ñaàu tö vaøo nhöõng dòch vuï hoaëc saûn xuaát laâu daøi, lôïi töùc cao vaø oån ñònh hôn. -Tieàn göûi tieát kieäm: chuû yeáu laø tieát kieäm cuûa daân cö, goàm caùc loaïi sau: +Tieát kieäm khoâng kyø haïn: Laø khoaûn tieàn göûi maø chuû taøi khoaûn coù theå ruùt tieàn ra baát kyø luùc naøo maø khoâng phaûi baùo tröôùc. Soá dö taøi khoaûn naøy thöôøng khoâng lôùn , nhöng coù öu ñieåm hôn so vôùi tieàn göûi thanh toaùn vì soá dö cuûa loaïi tieàn göûi naøy ít bieán ñoäng. + Tieát kieäm coù kyø haïn: 17 Ngaân haøng thöông maïi thöôøng huy ñoäng tieát kieäm vôùi kyø haïn töø ba thaùng ñeán moät naêm. Veà nguyeân taéc, moät khi khaùch haøng ñaõ göûi tieàn vaøo taøi khoaûn naøy, seõ khoâng ñöôïc ruùt ra tröôùc haïn. Ñeå taêng söùc caïnh tranh trong thu huùt tieàn göûi , moät soá Ngaân haøng thöông maïi vaãn cho khaùch haøng ruùt tieàn tröôùc haïn, nhöng trong tröôøng hôïp naøy tieàn göûi cuûa khaùch haøng chæ ñöôïc tính theo laõi suaát khoâng kyø haïn. +Tieát kieäm daøi haïn: ñoái vôùi taøi khoaûn naøy, baát kyø luùc naøo chuû taøi khoaûn cuõng coù theå göûi tieàn vaøo taøi khoaûn vôùi soá löôïng khoâng haïn cheá, nhöng chæ ñöôïc ruùt ra khi ñeán haïn. Ñaây laø loaïi hình tieát kieäm maø Ngaân haøng caàn taän duïng nhaèm taïo caùc nguoàn voán coù tính oån ñònh cao phuïc vuï cho hoaït ñoäng caáp tín duïng daøi haïn . Ngoaøi caùc hình thöùc tieàn göûi, caùc Ngaân haøng thöông maïi coøn huy ñoäng voán döôùi caùc hình thöùc khaùc ñeå thu huùt caùc khoaûn tieàn nhaøn roåi cuûa caùc chuû theå trong neàn kinh teá baèng caùch phaùt haønh chöùng chæ tieàn göûi vaø traùi phieáu. Caû hai hình thöùc huy ñoäng naøy ñeàu phaùt haønh töøng ñôït vaø moåi laàn phaùt haønh phaûi ñöôïc pheùp cuûa Ngaân haøng Nhaø nöôùc hoaëc cuûa Uûy ban chöùng khoaùn quoác gia. -Phaùt haønh chöùng chæ tieàn göûi coù meänh giaù lôùn: Vieäc huy ñoäng caùc chöùng chæ tieàn göûi thuoäc loaïi naøy coù yù nghóa quan troïng trong vieäc quaûn lyù taøi saûn nôï hôn laø bieän phaùp ñeå caùc Ngaân haøng thöông maïi huy ñoäng voán vì noù chæ ñöôïc söû duïng khi caàn thieát. Möùc laõi ñöôïc traû cho caùc chöùng chæ tieàn göûi do söï thoûa thuaän tröïc tieáp giöõa Ngaân haøng vaø ngöôøi göûi tieàn hoaëc ôû möùc maø ngöôøi göûi tieàn coù theå chaáp nhaän ñöôïc. Xuaát phaùt töø thöïc teá khaùch quan : nhöõng ngöôøi mua chöùng chæ tieàn göûi naøy raát nhaïy caûm vôùi söï thay ñoåi cuûa laõi suaát. Ñeå huy ñoäng ñöôïc voán nhaèm ñaùp öùng caùc nhu caàu thanh toaùn hay nhu caàu tín duïng, caùc Ngaân haøng thöông maïi coù theå ñöa ra caùc möùc laõi suaát cao hôn so vôùi caùc chöùng chæ tieàn göûi khaùc. - Phaùt haønh traùi phieáu: Traùi phieáu Ngaân haøng laø moät coâng cuï vay nôï daøi haïn treân thò tröôøng voán döôùi hình thöùc giaáy nhaän nôï do caùc toå chöùc tín duïng phaùt haønh 18 ñeå huy ñoäng voán, trong ñoù cam keát traû laõi vaø goác cho ngöôøi mua (hoaëc ngöôøi sôû höõu) sau moät thôøi gian nhaát ñònh. Veà phía ngöôøi mua, traùi phieáu Ngaân haøng laø giaáy chöùng nhaän vieäc ñaàu tö voán vaø quyeàn ñöôïc höôûng thu nhaäp cuûa ngöôøi mua treân soá tieàn mua traùi phieáu Ngaân haøng. Thöïc chaát, hình thöùc taïo voán naøy ñaõ giuùp cho caùc Ngaân haøng thöông maïi chuû ñoäng trong vieäc huy ñoäng voán ñeå thöïc hieän caùc döï aùn ñaàu tö daøi haïn vì nguoàn voán naøy coù tính oån ñònh cao veà thôøi gian söû duïng vaø laõi suaát. 1.3.2. Hoaït ñoäng tín duïng. Chuùng ta bieát raèng: Tín duïng laø moät phaïm truø kinh teá, noù ñaõ toàn taïi vaø phaùt trieån qua nhieàu hình thaùi kinh teá-xaõ hoäi. Neáu hieåu theo nghóa heïp thì tín duïng laø söï vay möôïn trong ñoù hai chuû theå ngöôøi ñi vay vaø ngöôøi cho vay , seõ thoûa thuaän moät thôøi haïn nôï vaø möùc laõi suaát cuï theå. Neáu hieåu theo nghóa roäng thì tín duïng laø söï vaän ñoäng cuûa caùc nguoàn voán töø nôi thöøa ñeán nôi thieáu. Töø tín duïng ñöôïc söû duïng ngaøy nay (tieáng Anh: Credit, Phaùp: Creùdit) xuaát phaùt töø goác Latin Creditum laø loøng tin vaø söï tín nhieäm. ÔÛ ñaây muoán noùi veà nieàm tin maø ngöôøi cho vay höôùng veà ngöôøi ñi vay khi ñem tieàn baïc, taøi saûn ra cho vay, hoï phaûi coù cô sôû tin raèng ngöôøi ñi vay seõ hoaøn traû nôï ñuùng haïn vaø ngöôïc laïi ngöôøi ñi vay cuõng tin töôûng vaøo Ngaân haøng khi ñem taøi saûn cuûa mình theá chaáp, caàm coá vaøo Ngaân haøng. Noùi caùch khaùc ñeå quan heä tín duïng toàn taïi ñoøi hoûi phaûi taïo laäp ñöôïc nieàm tin vaø ñaây laø cô sôû quan troïng cho quan heä tín duïng hình thaønh. Nhö vaäy khaùi nieäm toång quaùt veà tín duïng coù theå ñöa ra laø: tín duïng laø moät quan heä vay möôïn döïa treân nguyeân taéc coù hoaøn traû (caûø voán vaø laõi) sau moät thôøi gian nhaát ñònh. Töø khaùi nieäm treân cho thaáy trong quan heä tín duïng ngöôøi cho vay chæ nhöôïng laïi quyeàn söû duïng voán cho ngöôøi ñi vay trong moät thôøi gian nhaát ñònh. Tuy nhieân, ngöôøi ñi vay khoâng coù quyeàn sôû höõu treân soá voán aáy neân phaûi hoaøn traû laïi cho ngöôøi ñi vay khi ñeán thôøi haïn ñaõ thoaû thuaän. Söï hoaøn traû naøy khoâng chæ laø söï baûo toàn veà 19 maët giaù trò maø voán tín duïng coøn ñöôïc taêng theâm döôùi hình thöùc lôïi töùc. ÔÛ ñaây, quaù trình vaän ñoäng mang tính chaát hoaøn traû cuûa tín duïng laø bieåu hieän ñaëc tröng nhaát veà söï khaùc bieät giöõa quan heä tín duïng vaø caùc moái quan heä khaùc. Quan heä tín duïng duø vaän ñoäng ôû phöông thöùc saûn xuaát naøo, ñoái töôïng vay möôïn laø haøng hoaù hay tieàn teä thì tín duïng cuõng mang ba ñaëc ñieåm cô baûn: - Ngöôøi cho vay chuyeån giao moät löôïng taøi saûn do mình sôû höõu cho ngöôøi ñi vay ñöôïc quyeàn söû duïng trong moät thôøi gian nhaát ñònh. - Thôøi haïn tín duïng ñöôïc xaùc ñònh do thoaû thuaän giöõa ngöôøi cho vay vaø ngöôøi ñi vay. - Ngöôøi sôû höõu tín duïng ñöôïc nhaän moät phaàn thu nhaäp döôùi hình thöùc lôïi töùc. 1.3.2.1- Chöùc naêng cuûa tín duïng: trong neàn kinh teá haøng hoaù, tín duïng theå hieän 2 chöùc naêng cô baûn sau: a/ Taäp trung vaø phaân phoái laïi voán tieàn teä laø 2 quaù trình thoáng nhaát trong söï vaän haønh cuûa heä thoáng tín duïng. ÔÛ ñaây söï coù maët cuûa tín duïng ñöôïc xem nhö chieác caàu noái giöõa caùc nguoàn cung – caàu veà voán tieàn teä trong neàn kinh teá. Thoâng qua chöùc naêng naøy, tín duïng ñaõ tröïc tieáp tham gia ñieàu tieát caùc nguoàn voán taïm thôøi thöøa töø caùc caù nhaân, caùc toå chöùc kinh teá ñeå boå sung kòp thôøi cho nhöõng doanh nghieäp, nhaø nöôùc hay caù nhaân ñang gaëp thieáu huït veà voán. Noùi caùch khaùc: - Khaâu taäp trung, tín duïng laø nôi taäp hôïp nhöõng nguoàn voán taïm thôøi nhaøn roãi trong xaõ hoäi. - Khaâu phaân phoái laïi voán tieàn teä, tín duïng laø nôi ñaùp öùng nhu caàu voán cho doanh nghieäp, caùc caù nhaân vaø cho caû ngaân saùch. Khaùc vôùi phöông phaùp ngaân saùch, vieäc phaân phoái mang tính chaát caáp phaùt khoâng hoaøn traû phuïc vuï chuû yeáu cho lónh vöïc phi saûn xuaát; phaân phoái voán qua heä thoáng tín duïng treân cô sôû hoaøn traû, phuïc vuï chuû yeáu cho nhu caàu saûn xuaát löu thoâng 20 vaø dòch vuï. Qua ñoù, goùp phaàn ñaùng keå vaøo nhòp ñoä taêng tröôûng cuûa neàn kinh teá trong töøng thôøi kyø nhaát ñònh. Treân thöïc teá, vaän duïng chöùc naêng cuûa tín duïng ñöôïc theå hieän thoâng qua hoaït ñoäng cuûa heä thoáng caùc toå chöùc tín duïng. Ñaây laø loaïi hình tín duïng giaùn tieáp cuûa xaõ hoäi, nghóa laø quaù trình taäp trung vaø phaân phoái phaûi qua caùc toå chöùc trung gian. Ngoaøi ra, trong ñieàu kieän kinh teá thò tröôøng tín duïng coøn theå hieän baèng loaïi hình tín duïng tröïc tieáp nhö: mua baùn chòu haøng hoaù giöõa caùc doanh nghieäp, caùc doanh nghieäp hay nhaø nöôùc seõ töï huy ñoäng voán thoâng qua phaùt haønh traùi phieáu treân thò tröôøng chöùng khoaùn. Nhö vaäy, neáu trong ñieàu kieän cô cheá quaûn lyù kinh teá theo keá hoaïch chöùc naêng taäp trung vaø phaân phoái laïi voán cuûa tín duïng chæ ñöôïc thöïc hieän haàu heát qua caùc toå chöùc trung gian, thì trong ñieàu kieän cô cheá thò tröôøng cuøng vôùi söï ña daïng caùc hình thöùc tín duïng, vieäc toå chöùc phaân phoái voán tín duïng cuõng ñöôïc phong phuù hôn, taïo ñieàu kieän ñieàu phoái voán linh hoaït vaø hieäu quaû hôn. Thöïc hieän chöùc naêng naøy, tín duïng coøn goùp phaàn tieát kieäm tieàn maët vaø caùc chi phí löu thoâng cho xaõ hoäi, bieåu hieän cuï theå qua nhöõng ñieåm sau: Qua quaù trình huy ñoäng kòp thôøi nhöõng nguoàn voán nhaøn roãi trong xaõ hoäi, nhöõng khoaûn voán naøy ñang taïm thôøi ñöùng yeân seõ ñöôïc ñöa vaøo chu chuyeån, nghóa laø tín duïng ñaõ taêng nhòp ñoä voøng quay cuûa ñoàng tieàn, giaûm ñoàng tieàn dö thöøa nhaèm oån ñònh löu thoâng tieàn teä. Hôn nöõa, trong ñieàu kieän heä thoáng Ngaân haøng phaùt trieån thì song song vôùi quaù trình toå chöùc nghieäp vuï tín duïng seõ laø vieäc môû roäng nghieäp vuï thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët, taïo ñieàu kieän cho söï ra ñôøi cuûa buùt teä, ñieàu naøy laøm giaûm nhu caàu tieàn maët trong löu thoâng, ñoàng thôøi giaûm nhöõng chi phí in aán giaáy baïc, chi phí baûo quaûn tieàn, vaän chuyeån tieàn,…. Toùm laïi, chöùc naêng taäp trung vaø phaân phoái laïi voán laø chöùc naêng cô baûn vaø quan troïng nhaát cuûa tín duïng: ngoaøi taùc duïng chuû yeáu laø thuùc ñaåy neàn kinh teá taêng 21 tröôûng, söï vaän duïng chöùc naêng treân thöïc teá coøn goùp phaàn tieát kieäm tieàn maët vaø chi phí löu thoâng cho xaõ hoäi. b/ Phaûn aùnh caùc hoaït ñoäng kinh teá: Chöùc naêng naøy ñöôïc phaùt huy taùc duïng phuï thuoäc vaøo söï phaùt trieån cuûa chöùc naêng taäp trung vaø phaân phoái laïi voán tieàn teä treân cô sôû coù hoaøn traû neâu treân, cuï theå laø: Thoâng qua quaù trình taäp trung vaø phaân phoái laïi voán, tín duïng goùp phaàn phaûn aùnh ñöôïc möùc ñoä phaùt trieån cuûa neàn kinh teá veà caùc maët nhö: khoái löôïng tieàn nhaøn roãi trong xaõ hoäi, nhu caàu voán trong töøng thôøi kyø…. töø ñoù giuùp chuùng ta coù caùi nhìn toång quaùt veà nhöõng quan heä caân ñoái lôùn trong neàn kinh teá ñaëc bieät laø quan heä giöõa tích luyõ vaø tieâu duøng nhö: trong toång nguoàn voán tích luyõ thì keát caáu goàm nhöõng khoaûn naøo, ñöôïc huy ñoäng töø nhöõng thaønh phaàn vaø ñoái töôïng naøo, vôùi khoái löôïng vaø söï bieán ñoäng qua töøng thôøi kyø laø bao nhieâu…. hoaëc vôùi nguoàn voán giaønh cho tieâu duøng thì tieâu duøng coâng coäng, tieâu duøng cho caù nhaân laø bao nhieâu… Ñaëc bieät trong hoaït ñoäng cho vay cuûa Ngaân haøng ñeå goùp phaàn ñaûm baûo an toaøn veà nguoàn voán, Ngaân haøng luoân thöïc hieän quaù trình kieåm tra tình hình taøi chính cuûa ñôn vò qua ñoù giuùp cho caùc cô quan chöùc naêng phaùt hieän kòp thôøi nhöõng tröôøng hôïp vi phaïm cheá ñoä quaûn lyù kinh teá cuûa Nhaø nöôùc. Beân caïnh ñoù, treân cô sôû thöïc hieän nguyeân taéc cho vay coù hoaøn traû, tín duïng ngaân haøng coøn phaûn aùnh kòp thôøi tình hình quaûn lyù vaø söû duïng voán cuûa caùc ñôn vò coù hieäu quaû hay khoâng. Ngoaøi ra, thoâng qua vieäc toå chöùc coâng taùc thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët coøn taïo ñieàu kieän ñeå Ngaân haøng taêng cöôøng vai troø kieåm soaùt baèng ñoàng tieàn ñoái vôùi caùc ñôn vò kinh teá, vì moïi quaù trình hình thaønh vaø söû duïng voán cuûa doanh nghieäp ñeàu ñöôïc phaûn aùnh vaø löu giöõ qua soá lieäu treân taøi khoaûn tieàn göûi. Töø ñoù, Ngaân haøng coù caùi nhìn töông ñoái toång quaùt veà caáu truùc taøi chính cuûa caùc ñôn vò. Nhö vaäy, vôùi chöùc naêng phaûn aùnh vaø kieåm soaùt caùc hoaït ñoäng kinh teá seõ goùp phaàn giaûi quyeát tình traïng maát caân ñoái cuïc boä cuûa neàn kinh teá vôùi nhöõng giaûi phaùp 22 khaéc phuïc kòp thôøi, nhaèm phaùt huy vai troø quaûn lyù vaø ñieàu tieát vó moâ cuûa nhaø nöôùc. Ñieàu naøy cuõng coù nghóa laø tín duïng caàn phaûi ñöôïc vaän duïng nhö moät trong nhöõng ñoøn baåy kích thích kinh teá khoâng theå thieáu trong quaù trình toå chöùc quaûn lyù kinh teá- taøi chính, kieåm soaùt vaø thuùc ñaåy caùc hoaït ñoäng kinh teá quoác daân. 1.3.2.2 – Vai troø cuûa tín duïng: Noùi ñeán vai troø tín duïng, nghóa laø noùi ñeán söï taùc ñoäng cuûa tín duïng ñoái vôùi neàn kinh teá – xaõ hoäi. Vai troø cuûa tín duïng bao goàm hai maët: maët tích cöïc vaø maët tieâu cöïc. Chaúng haïn neáu ñeå tín duïng phaùt trieån traøn lan khoâng kieåm soaùt, thì khoâng nhöõng khoâng laøm cho neàn kinh teá phaùt trieån maø coøn laøm cho laïm phaùt coù theå gia taêng, gaây aûnh höôûng ñeán ñôøi soáng kinh teá – xaõ hoäi. Maët tích cöïc, tín duïng coù vai troø to lôùn sau ñaây: . Thöù nhaát : Tín duïng goùp phaàn thuùc ñaåy saûn xuaát löu thoâng haøng hoaù. - Tín duïng, tröôùc heát laø nguoàn cung öùng voán cho caùc doanh ngieäp, caùc toå chöùc kinh teá . - Tín duïng laø moät trong nhöõng coâng cuï ñeå taäp trung voán moät caùch höõu hieäu trong neàn kinh teá. - Tín duïng khoâng nhöõng laø coâng cuï taäp trung voán maø coøn laø coâng cuï thuùc ñaåy tích tuï voán cho xí nghieäp, toå chöùc kinh teâá. Coù theå noùi, trong neàn kinh teá –xaõ hoäi, tín duïng ñeàu phaùt huy vai troø to lôùn noùi treân cuûa noù. + Ñoái vôùi doanh nghieäp: Tín duïng goùp phaàn cung öùng voán bao goàm voán coá ñònh vaø voán löu ñoäng. + Ñoái vôùi daân chuùng: Tín duïng laø caàu noái giöõa tieát kieäm vaø ñaàu tö. + Ñoái vôùi toaøn xaõ hoäi: Tín duïng laøm taêng hieäu suaát söû duïng ñoàng voán. Taát caû ñeàu hôïp löïc taùc ñoäng leân ñôøi soáng kinh teá – xaõ hoäi kieán taïo ra ñoäng löïc phaùt trieån raát maïnh meõ maø khoâng coù coâng cuï taøi chính naøo coù theå thay theá ñöôïc. 23 Thöïc hieän vai troø naøy, tín duïng luoân laø ngöôøi trôï thuû ñaéc löïc cho caùc doanh nghieäp vaø laø ngöôøi baïn ñoàng haønh trong quaù trình phaùt trieån kinh teá. . Thöù hai : Tín duïng goùp phaàn oån ñònh tieàn teä, oån ñònh giaù caû: Vôùi chöùc naêng taäp trung vaø taän duïng nguoàn voán nhaøn roãi trong xaõ hoäi, tín duïng ñaõ tröïc tieáp giaõm khoái löôïng tieàn maët toàn ñoïng trong löu thoâng. Löôïng tieàn doâi thöøa naàøy neáu khoâng ñöôïc huy ñoäng vaø söû duïng kòp thôøi coù theå gaây aûnh höôûng xaáu ñeán tình hình löu thoâng tieàn teä daãn tôùi maát caân ñoái trong quan heä haøng – tieàn vaø heä thoáng giaù caû bò bieán ñoäng laø ñieàu khoâng theå traùnh khoûi. Do ñoù, trong ñieàu kieän neàn kinh teá bò laïm phaùt, tín duïng ñöôïc xem nhö laø moät trong nhöõng bieän phaùp höõu hieäu goùp phaàn giaõm laïm phaùt. Maët khaùc, tín duïng coøn taïo ñieàu kieän môû roäng coâng taùc thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët. Ñaây laø moät trong nhöõng nhaân toá tích cöïc tieát giaûm vieäc söû duïng löôïng tieàn maët trong neàn kinh teá. Trong nhöõng thaäp nieân gaàn ñaây, ôû haàu heát caùc nöôùc coù neàn kinh teá phaùt trieån, trong caùc coâng cuï ñieàu tieát vó moâ cuûa nhaø nöôùc nhaèm thöïc hieän muïc tieâu cuûa chính saùch tieàn teä trong töøng thôøi kyø, thì laõi suaát tín duïng ñaõ trôû thaønh coâng cuï ñieàu tieát linh hoaït vaø nhaïy beùn cuûa neàn kinh teá. .Thöù ba: Tín duïng goùp phaàn oån ñònh ñôøi soáng, taïo coâng aên vieäc laøm vaø oån ñònh traät töï – xaõ hoäi. Vai troø naøy cuûa tín duïng coù theå noùi laø heä quaû taát yeáu cuûa 2 vai troø neâu treân. Moät maët, do tín duïng coù taùc duïng thuùc ñaåy neàn kinh teá phaùt trieån, saûn xuaát haøng hoaù vaø dòch vuï ngaøy caøng gia taêng goùp phaàn thoaû maõn nhu caàu ñôøi soáng cuûa ngöôøi lao ñoäng. Maët khaùc, do voán tín duïng cung öùng ñaõ taïo ra khaû naêng trong vieäc khai thaùc caùc tieàm naêng saün coù trong xaõ hoäi veà taøi nguyeân thieân nhieân, veà lao ñoäng, ñaát ñai… Do ñoù coù theå thu huùt nhieàu löïc löôïng lao ñoäng cuûa xaõ hoäi ñeå taïo ra löïc löôïng saûn xuaát môùi thuùc ñaåy taêng tröôûng kinh teá. 24 Hoaït ñoäng tín duïng khoâng chæ ñaùp öùng nhu caàu cuûa caùc doanh nghieäp maø coøn phuïc vuï cho caùc taàng lôùp daân cö. Trong neàn kinh teá, beân caïnh caùc Ngaân haøng coøn coù heä thoáng caùc toå chöùc tín duïng daân cö saün saøng cung öùng nhu caàu vay voán hôïp lyù cuûa caù nhaân nhö: phaùt trieån kinh teá gia ñình, mua saém nhaø cöûa, tö lieäu sinh hoaït…. Naém baét tình hình ñoù, ngoaøi vieäc phaùt trieån caùc loaïi hình nhö : Ngaân haøng phuïc vuï ngöôøi ngheøo ( nay laø Ngaân haøng Chính saùch xaõ hoäi), Quyõ xoùa ñoùi giaûm ngheøo…. … nhaèm muïc ñích caûi thieän töøng böôùc ñôøi soáng cuûa nhaân daân taïo coâng aên vieäc laøm, giaõm tyû leä thaát nghieäp, qua ñoù, goùp phaàn oån ñònh traät töï xaõ hoäi. Ngoaøi ra, tín duïng coøn coù vai troø quan troïng ñeå môû roäng, phaùt trieån caùc moái quan heä kinh teá ñoái ngoaïi vaø môû roäng giao löu quoác teá . Söï phaùt trieån cuûa tín duïng khoâng nhöõng ôû phaïm vi quoác noäi maø coøn môû roäng ra caû phaïm vi quoác teá, nhôø ñoù noù thuùc ñaåy môû roäng vaø phaùt trieån caùc quan heä kinh teá ñoái ngoaïi; nhaèm giuùp ñôõ vaø giaûi quyeát caùc nhu caàu laãn nhau trong quaù trình phaùt trieån ñi leân cuûa moãi nöôùc, laøm cho caùc nöôùc coù ñieàu kieän xích laïi gaàn nhau hôn vaø cuøng nhau phaùt trieån. 1.3.2.3. Caùc hình thöùc cuûa tín duïng trong neàn kinh teá thò tröôøng: Trong neàn kinh teá thò tröôøng, tín duïng hoaït ñoäng raát ña daïng vaø phong phuù. Trong quaûn lyù tín duïng tuyø theo caùc tieâu thöùc khaùc nhau maø coù caùch phaân loaïi khaùc nhau. 1.3.2.3.1. Caên cöù theo thôøi haïn : - Tín duïng ngaén haïn: laø loaïi tín duïng coù thôøi haïn ñeán 12 thaùng, ñöôïc söû duïng ñeå buø ñaép söï thieáu huït voán löu ñoäng cho caùc doanh nghieäp, caùc nhu caàu chi tieâu ngaén haïn cuûa caù nhaân . - Tín duïng trung haïn: laø loaïi tín duïng coù thôøi haïn treân 12 thaùng ñeán 5 naêm, ñöôïc söû duïng ñeå mua saém taøi saûn coá ñònh, caûi tieán hoaëc ñoåi môùi thieát bò coâng ngheä, môû roäng saûn xuaát kinh doanh … 25 - Tín duïng daøi haïn: laø loaïi tín duïng coù thôøi haïn töø 5 naêm trôû leân. Ñaây laø loaïi hình tín duïng ñöôïc cung caáp ñeå ñaùp öùng nhu caàu daøi haïn: xaây döïng nhaø ôû, caùc thieát bò, phöông tieän vaän taûi coù qui moâ, xaây döïng caùc xí nghieäp môùi… 1.3.2.3.2. Caên cöù vaøo tính chaát söû duïng voán vay . a* Tín duïng saûn xuaát: Laø loaïi cho vay ñeå ñaùp öùng nhu caàu saûn xuaát kinh doanh, ñöôïc theå hieän döôùi nhöõng hình thöùc: - Cho vay baát ñoäng saûn: laø loaïi cho vay lieân quan ñeán vieäc mua saém vaø xaây döïng nhaø ôû, ñaát ñai, baát ñoäng saûn trong lónh vöïc coâng nghieäp, thöông maïi vaø dòch vuï. - Cho vay coâng nghieäp vaø thöông maïi: laø loaïi cho vay ngaén haïn ñeå boå sung voán löu ñoäng cho caùc thaønh phaàn kinh teá hoaït ñoäng trong lónh vöïc coâng nghieäp thöông maïi dòch vuï. - Cho vay noâng nghieäp: laø loaïi cho vay ñeå trang traûi caùc chi phí saûn xuaát nhö : phaân boùn, thuoác tröø saâu, gioáng caây troàng, lao ñoäng, nhieân lieäu … - Cho vay caùc ñònh cheá taøi chính: bao goàm cho vay caùc ngaân haøng, coâng ty taøi chính, coâng ty cho thueâ taøi chaùnh, coâng ty baûo hieåm, quyõ tín duïng vaø caùc ñònh cheá taøi chaùnh khaùc . b*- Tín duïng tieâu duøng: laø loaïi cho vay ñeå ñaùp öùng nhu caàu mua saém, tieâu duøng, ñaàu tö caùc cô sôû haï taàng: traïm xaù, ñieän, nöôùc saïch, tröôøng hoïc, ñöôøng giao thoâng noâng thoân … phuïc vuï cho saûn xuaát sinh hoaït trong moät khu vöïc daân cö . Muïc ñích cuûa tín duïng tieâu duøng nhaèm töøng böôùc caûi thieän ñôøi soáng vaät chaát vaø sinh hoaït cuûa caùc thaønh vieân trong xaõ hoäi. Maët khaùc , khuyeán khích nhaân daân tieâu thuï haøng hoùa trong ñieàu kieän naêng suaát lao ñoäng taêng cao. 1.3.2.3.3. Caên cöù vaøo tính chaát ñaûm baûo : a- Cho vay coù ñaûm baûo baèng taøi saûn laø loaïi cho vay döïa treân cô sôû caùc baûo ñaûm nhö : theá chaáp, caàm coá hoaëc baûo laõnh baèng taøi saûn cuûa ngöôøi thöù ba, cho vay baûo ñaûm baèng taøi saûn hình thaønh töø voán vay. 26 b- Cho vay khoâng ñaûm baûo baèng taøi saûn laø loaïi cho vay khoâng coù taøi saûn theá chaáp, caàm coá hoaëc baûo laõnh cuûa beân thöù ba; maø vieäc cho vay naày do chính caùc toå chöùc tín duïng (TCTD) chuû ñoäng löïa choïn treân cô sôû caùc phöông aùn vay voán hieäu quaû, khaû thi vaø ñoä tín nhieäm, uy tín trong quan heä tín duïng cuûa khaùch haøng. 1.3.2.3.4. Caên cöù vaøo chuû theå: Trong neàn kinh teá thò tröôøng toàn taïi ba hình thaùi tín duïng chuû yeáu ñoù laø: tín duïng thöông maïi, tín duïng nhaø nöôùc, tín duïng ngaân haøng. * Tín duïng thöông maïi (tín duïng haøng hoùa) : Ñaây laø quan heä tín duïng giöõa caùc toå chöùc kinh teá, caùc coâng ty xí nghieäp vôùi nhau ñöôïc thöïc hieän döôùi hình thöùc mua baùn chòu haøng hoùa cho nhau, loaïi tín duïng naày, ngöôøi baùn coù theå ñaåy nhanh quaù trình tieâu thuï haøng hoùa giuùp giaûm chi phí löu kho, chi phí baûo quaûn … Ngöôøi mua sôùm coù ñöôïc haøng ñeå saûn xuaát kinh doanh, ñaûm baûo quaù trình saûn xuaát kinh doanh ñöôïc lieân tuïc . Ñoái töôïng cuûa tín duïng thöông maïi(TDTM ) laø haøng hoùa chôù khoâng phaûi laø tieàn. Söï vaän ñoâng vaø phaùt trieån cuûa TDTM gaén vôùi söï phaùt trieån cuûa saûn xuaát vaø trao ñoåi haøng hoùa; Khi saûn xuaát haøng hoùa ñöôïc phaùt trieån vaø môû roäng thì TDTM cuõng ñöôïc môû roäng vaø ngöôïc laïi khi saûn xuaát bò thu heïp thì TDTM cuõng bò thu heïp. TDTM goùp phaàn vaøo vieäc giaûi quyeát nhu caàu voán cho neàn kinh teá, nhôø ñoù ñaûm baûo saûn xuaát kinh doanh khoâng chæ duy trì moät caùch thöôøng xuyeân maø coøn coù ñieàu kieän môû roäng. Do TDTM ñöôïc hình thaønh treân cô sôû tín nhieäm laãn nhau giöõa hai chuû theå mua vaø baùn, vôùi nhöõng giôùi haïn nhaát ñònh neân TDTM khoâng theå ñaùp öùng moïi nhu caàu cuûa taùi saûn xuaát trong neàn kinh teá. Söï haïn cheá naày ñöôïc khaéc phuïc boå sung ôû caùc theá maïnh cuûa caùc loaïi tín duïng khaùc . * Tín duïng ngaân haøng: 27 Ñaây laø quan heä tín duïng chuû yeáu giöõa ngaân haøng vôùi caùc doanh nghieäp, caùc caù nhaân. Laø hình thöùc maø caùc quan heä tín duïng ñöôïc thöïc hieän thoâng qua vai troø trung taâm cuûa ngaân haøng. Theo caùc nhaø kinh teá cho raèng :“ Tín duïng ngaân haøng laø söï giao dòch veà taøi saûn, trong ñoù ngaân haøng cho vay voán ñoái vôùi caùc chuû theå caàn voán trong neàn kinh teá, caùc chuû theå naøy cam keát hoaøn traû voán cuøng laõi cho ngaân haøng theo ñuùng thôøi haïn nhö ñaõ thoûa thuaän”. Ñieàu 20, Luaät caùc toå chöùc tín duïng Vieät Nam neâu : “Caáp tín duïng laø vieäc toå chöùc tín duïng thoûa thuaän ñeå khaùch haøng söû duïng moät khoaûn tieàn vôùi nguyeân taéc coù hoaøn traû baèng caùc nghieäp vuï cho vay chieát khaáu, cho thueâ taøi chính, baûo laõnh ngaân haøng vaø caùc nghieäp vuï khaùc...” * Tín duïng nhaø nöôùc (TDNN): Ñaây laø quan heä tín duïng giöõa nhaø nöôùc bao goàm nhaø nöôùc trung öông vaø nhaø nöôùc ñòa phöông vôùi caùc toå chöùc kinh teá, caùc caù nhaân trong vaø ngoaøi nöôùc; Trong ñoù nhaø nöôùc ñöùng ra huy ñoäng voán baèng caùch phaùt haønh traùi phieáu ñeå söû duïng vì muïc ñích kinh teá, chính trò cuõng nhö muïc ñích mang laïi lôïi ích cho toaøn xaõ hoäi. TDNN hoaït ñoäng baèng coâng cuï truyeàn thoáng vaø phoå bieán cuûa noù laø traùi phieáu . - Caên cöù vaøo thôøi haïn, coù 3 loaïi : Traùi phieáu ngaén haïn ( < 1naêm ), traùi phieáu trung haïn ( 1 – 3 naêm ) vaø traùi phieáu daøi haïn ( > 3 naêm ) . - Caên cöù vaøo caùch tính vaø traû laõi coù 3 loaïi : Traùi phieáu laõi suaát coá ñònh, traùi phieáu chieát khaáu, traùi phieáu traû laõi vaøo cuoái kyø . TDNN coù chöùc naêng buø ñaép thieáu huït ngaân saùch nhaø nöôùc nhaèm giaûi quyeát nhöõng thieáu huït trong chi tieâu vaø cao hôn laø buø ñaép thieáu huït trong ñaàu tö phaùt trieån kinh teá, cuõng nhö ñeå taêng cöôøng nguoàn löïc taøi chính nhaèm thu thi caùc chính saùch quaûn lyù vó moâ ñoái vôùi neàn kinh teá –xaõ hoäi. 28 TDNN laø loaïi hình tín duïng phaùt trieån maïnh trong thôøi ñaïi ngaøy nay, ñaëc bieät laø caùc nöôùc phaùt trieån coù thò tröôøng taøi chính hoaït ñoäng höõu hieäu. 1.3.3. Hoaït ñoäng ñaàu tö. Hoaït ñoäng cho vay ñem laïi phaàn lôùn lôïi töùc cho ngaân haøng, nhöng nguoàn lôïi quan troïng thöù hai, sau cho vay laø caùc khoaûn ñaàu tö. Trong caùc loaïi hình ñaàu tö cuûa ngaân haøng, ñaàu tö vaøo chöùng khoaùn laø loïai hình phoå bieán nhaát trong taøi saûn coù cuûa caùc NHTM taïi caùc nöôùc phaùt trieån. Ngoaøi ra, caùc ngaân haøng coøn ñaàu tö vaøo caùc loïai taøi saûn nhö: baát ñoäng saûn, cô sôû haï taàng, trang thieát bò… Caùc ngaân haøng thöông maïi mua chöùng khoaùn vì caùc muïc ñích thanh khoaûn vaø ña daïng hoùa hoaït ñoäng, ñeå naâng cao lôïi töùc vaø phuïc vuï nhö laø vaät kyù quyõ cho caùc taøi saûn nôï kyù thaùc. Tyû leä lôùn nhaát cuûa ñaàu tö chöùng khoaùn laø traùi phieáu nhaø nöôùc. Ñaàu tö ngaén haïn vaøo caùc chöùng khoaùn Chính phuû thöôøng coù möùc laõi haïn cheá nhöng linh hoaït, khoâng coù ruûi ro tín duïng vaø ít ruûi ro veà laõi suaát so vôùi caùc traùi phieáu daøi haïn. Caùc ngaân haøng cuõng mua caùc chöùng khoaùn khaùc vôùi soá löôïng nhoû, chuû yeáu laø caùc chöùng khoaùn nhaèm cung caáp thanh khoaûn nhö: hoái phieáu chaáp nhaän thanh toaùn, thöông phieáu thò tröôøng môû, tieàn vay cuûa ngöôøi moâi giôùi vaø giaáy chöùng nhaän tieàn laõi cuûa coâng ty tín duïng haøng hoùa thöông maïi. Ñeå gia taêng lôïi töùc, caùc khoaûn ñaàu tö cuõng höôùng vaøo caùc traùi phieáu do moät soá cô quan nhaø nöôùc phaùt haønh vaø trong moät giôùi haïn, cho caùc traùi phieáu coâng ty. Caùc ngaân haøng lôùn, tyû leä ñaàu tö chöùng khoaùn so vôùi toång taøi saûn coù ít hôn nhieàu so vôùi caùc ngaân haøng nhoû. Moãi ngaân haøng thöông maïi ñeàu coù moät chính saùch ñaàu tö rieâng. Caùc yeáu toá cô baûn quyeát ñònh caùc muïc tieâu chính cuûa chính saùch ñaàu tö cuûa ngaân haøng laø lôïi töùc, nhu caàu thanh khoaûn vaø söï saün saøng chaáp nhaän ruûi ro cuûa nhaø quaûn trò. 29 1.3.4. Hoaït ñoäng kinh doanh ngoaïi teä. Moät soá nghieäp vuï cô baûn veà kinh doanh ngoaïi teä cuûa ngaân haøng thöông maïi bao goàm: - Huy ñoäng voán baèng ngoïai teä trong vaø ngoaøi nöôùc (nghieäp vuï taøi saûn nôï). - Cho vay baèng ngoaïi teä ñoái vôùi caùc doanh nghieäp töø nguoàn voán töï coù vaø huy ñoäng (nghieäp vuï taøi saûn coù). - Nghieäp vuï hoái ñoaùi - mua baùn ngoaïi teä döôùi caùc hình thöùc khaùc nhau. Nghieäp vuï naøy thöôøng ñöôïc thöïc hieän döôùi daïng trao ngay hoaëc coù thôøi haïn. - Moät soá dòch vuï ngoaïi teä khaùc: Môû taøi khoaûn ngoaïi teä vaø phaùt trieån quan heä ñaïi lyù vôùi ngaân haøng nöôùc ngoaøi; thöïc hieän chuyeån tieàn thanh toaùn baèng ngoaïi teä cho caùc toå chöùc, caù nhaân trong vaø ngoaøi nöôùc; baûo laõnh caùc khoaûn vay cho caùc doanh nghieäp trong nöôùc vay voán nöôùc ngoaøi döôùi caùc hình thöùc: môû thö tín duïng mua haøng traû chaäm, kyù baûo laõnh treân caùc thöông phieáu vôùi nöôùc ngoaøi, phaùt haønh thö baûo laõnh, laäp giaáy chöùng nhaän kyø haïn nôï vôùi nöôùc ngoaøi, taùi baûo laõnh caùc khoaûn vay voán nöôùc ngoaøi ñoái vôùi caùc Ngaân haøng thö._.m 2003, coù hieäu löïc töø 01/7/2003 qui ñònh : Ngöôøi söû duïng ñaát thöïc hieän quyeàn theá chaáp baûo laõnh baèng quyeàn söû duïng ñaát phaûi ñaêng kyù taïi vaên phoøng ñaêng kyù quyeàn söû duïng ñaát vaø baét buoäc phaûi coâng chöùng hôïp ñoàng theá chaáp, hôïp ñoàng baûo laõnh baèng quyeàn söû duïng ñaát . Kieán nghò: Theá chaáp, baûo laõnh baèng quyeàn söû duïng ñaát phaûi ñöôïc coâng chöùng chöùng thöïc vaø ñeå ñaûm baûo tính phaùp lyù veà vieäc chöùng thöïc hôïp ñoàng theá chaáp, hôïp ñoàng baûo laõnh baèng quyeàn söû duïng ñaát theo quy ñònh. Kieán nghò: Ô Chính phuû chæ ñaïo caùc ngaønh xaây döïng boå sung Nghò ñònh, Thoâng tö … treân cô sôû thoáng nhaát theo Luaät ñaát ñai môùi ñaõ qui ñònh . Ô Ngaân haøng Nhaø nöôùc neân coù vaên baûn chæ ñaïo höôùng daãn caùc NHTM thöïc hieän cho vay theá chaáp, baûo laõnh phaûi ñöôïc coâng chöùng– chöùng thöïc treân hôïp ñoàng theá chaáp, hôïp ñoàng baûo laõnh . + Maët khaùc theo quy ñònh taïi ñieàu 41, 42 cuûa Nghò ñònh 75 thì hôïp ñoàng yeâu caàu coâng chöùng coù theå laø hôïp ñoàng coù soaïn thaûo saün ñöôïc hôïp ñoàng do ngöôøi thöïc hieän coâng chöùng soaïn theo ñeà nghò cuûa ngöôøi yeâu caàu coâng chöùng hoaëc theo maãu ngöôøi thöïc hieän coâng chöùng khoâng ñöôïc pheùp baét buoäc ngöôøi yeâu caàu coâng chöùng phaûi duøng maãu hôïp ñoàng cuûa cô quan coâng chöùng. Do ñoù, vieäc moät soá phoøng Coâng chöùng khoâng chaáp nhaän maãu cuûa Ngaân haøng laø traùi vôùi quy ñònh cuûa phaùp luaät. Nhö vaäy, ñeå ñaûm baûo quyeàn lôïi cuûa caùc NHTM, cuûa khaùch haøng vay trong vieäc xöû lyù taøi saûn laøm baûo ñaûm tieàn vay nhaèm thu ñöôïc nôï töø nguoàn taøi saûn ñaõ theá chaáp, baûo laõnh. Kieán nghò : Maãu hôïp ñoàng theá chaáp, hôïp ñoàng baûo laõnh phaûi ñaït ñöôïc yeâu caàu laø ñôn giaûn, vieäc laäp hôïp ñoàng naøy phaûi do NHTM vaø khaùch haøng vay soaïn thaûo, phuø hôïp 158 vôùi töøng loaïi taøi saûn nhöng khoâng traùi phaùp luaät, khoâng traùi vôùi maãu Thoâng tö 03 ban haønh vaø ñöôïc aùp duïng thoáng nhaát trong phaïm vi caû nöôùc . Thöù hai : Vöôùng maéc veà vieäc trieån khai thöïc hieän Thoâng tö 03 +Taïi nhieàu ñòa phöông, UBND caùc huyeän chöa laøm toát coâng taùc chæ ñaïo trieån khai thöïc hieän Thoâng tö 03 neân moät soá UBND xaõ, phöôøng, thò traán coøn luùng tuùng, chöa thöïc hieän ñöôïc vieäc ñaêng kyù giao dòch vôùi hôïp ñoàng baûo laõnh, hôïp ñoàng theá chaáp baèng Quyeàn söû duïng ñaát , taøi saûn gaén lieàn vôùi ñaát. Kieán nghò : Ô UBND tænh coù vaên baûn chæ ñaïo vaø höôùng daãn caùc ngaønh lieân quan nhö Sôû Taøi nguyeân vaø Moâi tröôøng, Sôû Tö Phaùp, Ngaân haøng vaø caùc UBND huyeän, thò, thöïc hieän theo qui ñònh nhaèm taïo ñieàu kieän cho caùc chi nhaùnh NHTM Long An laøm toát coâng taùc ñaêng kyù giao dòch baûo ñaûm tieàn vay vì ñoù laø cô sôû ñeå baûo ñaûm thöù töï öu tieân trong thanh toaùn cho ngaân haøng vaø laø cô sôû ñeå naâng cao chaát löôïng tín duïng. Ô Ñeà nghò Sôû Taøi nguyeân vaø Moâi tröôøng taäp huaán cho caùn boäâ laøm coâng taùc ñaêng kyù naém ñöôïc muïc ñích, vai troø, cuõng nhö veà hoà sô thuû tuïc, qui trình cuûa coâng taùc ñaêng kyù theá chaáp theo Thoâng tö 03. Ô Ñeà nghò caùc UBND huyeän, thò chæ ñaïo Phoøng Ñòa chính vaø UBND caáp xaõ, phöôøng laøm toát coâng taùc trích luïc baûn ñoà ñòa chính . * Giaûi phaùp veà vieäc ñaêng kyù vaø xoaù ñaêng kyù giao dòch baûo ñaûm tieàn vay taïi caùc chi nhaùnh NHTM Tænh Long An: Qua phaân tích veà khoù khaên trong vieäc ñaêng kyù vaø xoùa ñaêng kyù giao dòch baûo ñaûm tieàn vay ôû chöông 2. Ñeå vieäc ñaêng kyù vaø xoùa ñaêng kyù ñöôïc thuaän tieän cho NHTM vaø cho khaùch haøng, Kieán nghò : 159 + Ngay sau khi khaùch haøng hoaøn thanh nghóa vuï traû nôï, NHTM laøm vaên baûn ñeà nghò xoùa ñaêng kyù vaø giao cho beân khaùch haøng gôûi hoà sô theo yeâu caàu ñeán cô quan ñaêng kyù ñeå xoùa ñaêng kyù giao dòch baûo ñaûm tieàn vay. + Cô quan ñaêng kyù khoâng ñöôïc xoùa ñaêng kyù baûo ñaûm tieàn vay trong tröôøng hôïp khoâng coù vaên baûn ñeà nghò xoùa ñaêng kyù cuûa NHTM . + Trung taâm ñaêng kyù neân giaûm leä phí ñaêng kyù vaø xoùa ñaêng kyù giao dòch baûo ñaûm tieàn vay. *Moät soá kieán nghò nhaèm khaéc phuïc caùc vöôùng maéc trong vieäc thöïc thi theå leä tín duïng: + Ñoái vôùi hoä noâng daân: - Hoä noâng daân nöôùc ta coù trình ñoä daân trí thaáp neân gaëp raát nhieàu khoù khaên trong vieäc laäp hoà sô vay voán, do vaäy khi muoán vay voán ngaân haøng, khoâng ít ngöôøi phaûi nhôø ngöôøi khaùc vieát hoä, thaäm chí phaûi thueâ möôùn vieát hoà sô vay töø 5 ñeán 10 ngaøn. Ñoâi khi hoà sô vieát ñi vieát laïi, vieát thieáu phaûi söûa chöõa nhieàu laàn vöøa toán chi phí vöøa toán thôøi gian… Ñoâi luùc caùn boä ngaân haøng söûa chöõa, taåy xoùa hoaêc vieát boå sung thay… nhö vaäy veà maët phaùp lyù hoà sô chöa ñaûm baûo vì vieát 2 tuoàng chöõ, vì taåy xoaù.. tieàm aån ruûi ro khi khaùch haøng khoâng traû ñöôïc nôï. Kieán nghò: Thöôøng xuyeân hoïp khaùch haøng , höôùng daãn caùch laøm hoà sô thuû tuïc vay voán ñoàng thôùi tieáp tuïc nghieân cöùu ñôn giaûn hoùa thuû tuïc nhöng vaãn ñaûm baûo tính phaùp lyù cao. + Ñoái vôùi caùc doanh nghieäp : Hieän nay, caùc chi nhaùnh NHTM treân ñòa baøn Tænh Long An ñang môû roäng ñaàu tö moïi thaønh phaàn kinh teá, ñaëc bieät laø doanh nghieäp tö nhaân vaø coâng ty traùch nhieäm höûu haïn Khi môû roäng cho vay ñoái töôïng naøy, caàn löu yù : 160 Caùc doanh nghieäp muoán vay voán cuûa NHTM, caàn phaûi coù : Baûng phaân tích taøi chính veà : Qui moâ hoaït ñoäng, naêng löïc kinh doanh, keát quaû hoaït ñoäng taøi chính vaø tính hình coâng nôï cuûa ñôn vò… Tuy nhieân, caùc baùo caùo taøi chính cuûa caùc coâng ty, doanh nghieäp thöôøng chöa ñöôïc kieåm toaùn neân caùc baûng soá lieäu chöa ñaûm baûo ñoä tin caäy . Kieán nghò : Cho vay khoâng coù taøi saûn laøm baûo ñaûm tieàn vay ñoái vôùi nhöõng khaùch haøng ñaõ ñöôïc kieåm toaùn ñoäc laäp. Bôûi vì trong thöïc teá duø döï aùn coù tính khaû thi cao, nhöng tình hình taøi chính doanh nghieäp baáp beânh khoâng oån ñònh, thì moät ñieàu khoâng traùnh khoûi laø ngaân haøng cho vay ôû daïng nôï ñoåi nôï hoaëc doanh nghieäp seõ maát khaû naêng thanh toaùn. Nhöng ñeå ñaùnh giaù ñöôïc naêng löïc thöïc cuûa doanh nghieäp laø moät ñieàu khoù. Do ñoù, ngaân haøng cho vay khoâng coù taøi saûn laøm ñaûm baûo tieàn vay ñoái vôùi doanh nghieäp coù thöïc hieän vieäc kieåm toaùn ñoäc laäp vì qua kieåm toaùn ñoäc laäp, ngaân haøng môùi ñaùnh giaù ñöôïc naêng löïc thöïc cuûa doanh nghieäp. * Ñoái vôùi caùc coâng ty traùch nhieäm höõu haïn chæ chòu traùch nhieäm coù giôùi haïn trong soá voán vaø taøi saûn cuûa doanh nghieäp khi tuyeân boá phaù saûn. Ñeå ñaûm baûo hieäu quaû cao trong cho vay ñoái vôùi ñoái töôïng naày, NHTM caàn yeâu caàu ñôn vò cung caáp ñuû baùo caùo taøi chaùnh vaø caùc hoà sô phaùp lyù veà voán vaø taøi saûn cuûa coâng ty. *Ñoái vôùi Doanh nghieäp tö nhaân chòu traùch nhieäm voâ haïn veà keát quaû hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa mình. Vì vaäy ñoái töôïng naày khi ñaët quan heä tín duïng vôùi ngaân haøng, NHTM moät maët yeâu caàu cung caáp baùo caùo taøi chính, maët khaùc caàn chuù troïng vaøo phöông aùn saûn xuaát kinh doanh coù hieäu quaû cuûa doanh nghieäp vaø nhaát thieát phaûi coù taøi saûn laøm baûo ñaûm tieàn vay . * Giaûi phaùp veà vieäc xöû lyù taøi saûn ñaûm baûo tieàn vay qua Trung taâm baùn ñaáu giaù Nhö phaân tích toàn taïi ôû chöông 2, ta thaáy vieäc xöû lyù taøi saûn qua trung taâm baùn ñaáu giaù vaø khôûi kieän ra toøa ñaõ laøm maát nhieàu thôøi gian, toán keùm theâm chi phí …. 161 Thöïc teá, vieäc xöû lyù taøi saûn ñaûm baûo chæ laø moät giaûi phaùp thöù yeáu, khoâng phaûi laø giaûi phaùp then choát ñeå naâng cao chaát löôïng tín duïng cuûa NHTM. Kieán nghò: Chính phuû caàn taïo quyeàn chuû ñoäng cho caùc NHTM, cho pheùp caùc NHTM ñöôïc töï löïa choïn caùch phaùt maõi taøi saûn ñeå thu hoài nôï ñöôïc nhanh choùng. 3.4.6. 2. Giaûi phaùp xöû lyù nôï xaáu, nôï toàn ñoïng trong thôøi gian qua: Caùc NHTM tænh Long An caàn tieán haønh phaân loaïi, phaân tích tình hình nôï xaáu, treân cô sôû tìm ra nguyeân nhaân daãn ñeán nôï xaáu, khaû naêng thu hoài ñeå coù bieän phaùp xöû lyù. * Phaân loaïi nôï xaáu: Muïc ñích cuûa vieäc phaân loaïi nôï xaáu laø ñeå xaùc ñònh ñöôïc thöïc chaát cuûa chaát löôïng tín duïng, töø ñoù ñeå coù giaûi phaùp xöû lyù nôï xaáu moät caùch thích hôïp. - Phaân loaïi nôï xaáu theo khaû naêng thu hoài : + Nôï xaáu ñoái vôùi nhöõng khaùch haøng coøn naêng löïc hoaït ñoäng nhöng taïm thôøi gaëp khoù khaên, ngaân haøng caàn giaûi quyeát baèng bieän phaùp veà kinh teá nhö : Xeùt duyeät cho vay tieáp, thu hoài goác tröôùc laõi sau, hay baùn nôï cho coâng ty quaûn lyù nôï vaø khai thaùc taøi saûn hoaëc cöû caùn boä ngaân haøng theo doõi vaø ñoân ñoác thu nôï . + Nôï xaáu cuûa khaùch haøng coøn toàn taïi nhöng khoâng coøn khaû naêng traû nôï do thieân tai, dòch beänh … NHTM xöû lyù baèng caùch cho giaõn nôï, cho khoanh nôï, cho vay môùi nhaèm taïo ñieàu kieän cho khaùch haøng taùi saûn xuaát ñeå traû daàn nôï. Tröôøng hôïp khaùch haøng khoâng coøn khaû naêng traû nôï do khoâng coøn taøi saûn, bò toøa aùn keát aùn tuø, bò taâm thaàn … Ngaân haøng toång hôïp ñöa vaøo ñeà aùn xöû lyù nôï toàn ñoïng trình Ban chæ ñaïo cô caáu laïi taøi chính NHTM xem xeùt, baùo caùo Thuû töôùng Chính phuû quyeát ñònh. + Nôï xaáu cuûa khaùch haøng khoâng coøn toàn taïi (cheát, boû troán, caùc doanh nghieäp ñaõ giaûi theå nhöng khoâng coøn taøi saûn ñeå traû nôï…) ngaân haøng toång hôïp trình Toång giaùm ñoác cho xöû lyù töø quyõ döï phoøng ruûi ro cuûa heä thoáng Ngaân haøng mình . 162 + Nôï xaáu ñoái vôùi khaùch haøng vay voán coá yù laøm traùi qui ñònh, söû duïng voán sai muïc ñích, coá tình chaây lì, löøa ñaûo giöït nôï ngaân haøng; caàn phaûi ñöôïc ñöa ra phaùp luaät ñeå xöû lyù: Phaùt maõi taøi saûn caàm coá, theá chaáp, baûo laõnh ñeå thu hoài nôï hoaëc yeâu caàu Trung taâm baùn ñaáu giaù taøi saûn baùn ñaáu giaù hoaëc khôûi kieän ra Toøa aùn ñeå thu hoài nôï.. - Phaân loaïi nôï xaáu do nguyeân nhaân baát khaû khaùng: Thieân tai, dòch beänh, luõ luït, haïn haùn … treân dieän roäng, ñeà nghò Chính phuû cho khoanh nôï vaø xuaát ra khoûi noäi baûng ñeå theo doõi treân taøi khoaûn ngoaïi baûng, hoaëc NHTM seõ xöû lyù töø quyõ döï phoøng ruûi ro . - Phaân loaïi nôï xaáu theo hình thöùc baûo ñaûm tieàn vay: Nôï quaù haïn coù baûo ñaûm tieàn vay, Nôï quaù haïn khoâng coù baûo ñaûm tieàn vay. Ñoái vôùi nôï quaù haïn coù baûo ñaûm tieàn vay thì phaùt maõi taøi saûn ñeå thu hoài . * Xöû lyù nôï xaáu : NHTM caàn toå chöùc hoïp ñònh kyø ñeå ñaùnh giaù vieäc thöïc hieän keá hoaïch nôï xaáu cuûa quùi tröôùc, ñeà ra keá hoaïch thu nôï xaáu cuûa quùi sau. Beân caïnh vieäc phaân tích thöïc traïng nôï xaáu, Chi nhaùnh coøn ñeà ra bieän phaùp ñeå xöû lyù nôï xaáu treân cô sôû xöû lyù taøi saûn laøm ñaûm baûo tieàn vay, giao chæ tieâu cuï theå gaén vôùi keá hoaïch taøi chính , gaén vôùi cô cheá tieàn löông tieàn thöôûng, xeáp haïng thi ñua cho cô sôû. Kieán nghò : + NHTM ñöôïc quyeàn xöû lyù taøi saûn laøm baûo ñaûm tieàn vay theo thoûa thuaän ghi trong hôïp ñoàng caàm coá, theá chaáp, baõo laõnh ; Tröôøng hôïp khoâng xöû lyù ñuôïc theo thoûa thuaän ñaõ ghi trong hôïp ñoàng thì NHTM ñöôïc quyeàn phaùt maõi taøi saûn laøm ñaûm baûo tieàn vay ñeå thu nôï . Nôï khoanh cuûa caùc chi nhaùnh NHTM Tænh Long An chuû yeáu laø nôï do nguyeân nhaân baát khaû khaùng ( thieân tai, luõ luït, dòch beänh , maát muøa…); Ñeán nay nôï khoanh cuûa caùc NHTM Long An ñaõ ñöôïc Lieân Boä kieåm tra vaø Chính phuû thoâng baùo cho 163 khoanh nôï töø 3- 5 naêm. Ñaây laø nhöõng moùn nôï khoù thu vaø chuû yeáu laø hoä chính saùch vaø hoä ngheøo soáng ôû vuøng luõ. Do vaäy, chi nhaùnh NHTM toång hôïp trình Toång giaùm ñoác heä thoáng xöû lyù töø quyõ döï phoøng ruûi ro ñoàng thôøi theo doõi ngoaïi baûng ñeå taän thu khi coù ñieàu kieän. * Thaønh laäp toå xöû lyù nôï xaáu : NHTM neân thaønh laäp toå xöû lyù nôï xaáu, nôï toàn ñoïng töø naêm ñeán baûy ngöôøi, trong ñoù coù moät thaønh vieân trong Ban Giaùm ñoác laøm toå tröôûng. Toå naøy coù nhieäm vuï chuyeân traùch chæ ñaïo thöïc hieän nhieäm vuï xöû lyù nôï xaáu. Toå xöû lyù caàn ñaët döôùi söï laõnh chæ ñaïo cuûa caáp uûy chính quyeàn ñòa phöông, coù söï phoái keát hôïp vôùi ban ngaønh ñoaøn theå nhaát laø tranh thuû cô quan tö phaùp, phaùp luaät ñeå coù keá hoaïch cuï theå töøng moùn nôï vôùi bieän phaùp vaø thôøi gian xöû lyù thích hôïp nhaát. Taát caû caùc giaûi phaùp vaø kieán nghò ñeà xuaát ñöôïc keát hôïp moät caùch coù heä thoáng vaø ñoàng boä giöõa caùc caáp ñoä quaûn lyù vaø giöõa caùc giaûi phaùp coù tính chaát tröïc tieáp hoaëc giaùn tieáp, nhaèm höôùng vaøo muïc tieâu cuoái cuøng laø naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng kinh doanh tieàn teä cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An. Keát luaän chöông 3: Nhaèm ñöa ra nhöõng giaûi phaùp kieán nghò coù tính khaû thi ñeå naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc chi nhaùnh Ngaân haøng thöông maïi Long An. Luaän aùn maïnh daïn neâu leân quan ñieåm cuï theå veà vieäc naâng cao hieäu quaû kinh doanh cuûa caùc chi nhaùnh NHTM Long An, ñaëc bieät laø naâng cao chaát löôïng tín duïng vaø ñeà ra moät soá giaûi phaùp nhaèm baûo ñaûm vieäc taêng tröôûng tín duïng ñi ñoâi vôùi taêng tröôûng kinh teá. Nhöõng giaûi phaùp kieán nghò neâu treân ñöôïc caên cöù treân cô sôû thöïc tieån trong quaù trình hoaït ñoäng cuûa caùc chi nhaùnh NHTM Tænh Long An, coù tham khaûo so saùnh moät soá chi tieâu chuû yeáu cuûa caùc NHTM Thaønh phoá Caàn Thô vaø tænh Tieàn Giang. Hy voïng nhöõng giaûi phaùp treân seõ goùp phaàn thieát thöïc cho vieäc naâng cao hieäu quaû kinh doanh 164 cuûa caùc chi nhaùnh NHTM Long An trong vieäc thöïc hieän chính saùch tieàn teä, taêng voøng quay tín duïng nhaèm phuïc vuï cho söï phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäi cuûa caû nöôùc noùi chung, cuûa Long An noùi rieâng ñeå vöõng böôùc tieán vaøo con ñöôøng hoäi nhaäp kinh teá khu vöïc vaø quoác teá. 165 KEÁT LUAÄN Naâng cao hieäu quaû kinh doanh cuûa caùc NHTM trong ñieàu kieän neàn kinh teá thò tröôøng ñaày bieán ñoäng vaø ruûi ro laø moät baøi toaùn khoù maø caùc nhaø khoa hoïc noùi chung, caùc nhaø laõnh ñaïo ngaân haøng noùi rieâng luoân ñaëc bieät quan taâm, nghieân cöùu ñeå tìm ra phöông phaùp giaûi toái öu nhaát, hieäu quaû nhaát. Qua nghieân cöùu thöïc traïng hoaït ñoäng cuûa caùc NHTM Long An, ñaùnh giaù nhöõng maët ñöôïc, chöa ñöôïc ñeå ruùt ra nhöõng nguyeân nhaân toàn taïi laøm cô sôû ñeå ñeà xuaát “GIAÛI PHAÙP ÑEÅ NAÂNG CAO HIEÄU QUAÛ KINH DOANH CUÛA CAÙC NHTM TREÂN ÑÒA BAØN TÆNH LONG AN”. Hy voïng caùc giaûi phaùp neâu treân seõ goùp phaàn vaøo söï phaùt trieån cuûa caùc NHTM ôû nöôùc ta nhaèm taïo ñieàu kieän ñeå caùc ngaân haøng hoaït ñoäng an toaøn, hieäu quaû vaø beàn vöõng . Baèng söï lao ñoäng nghieâm tuùc cuûa baûn thaân trong nghieân cöùu lyù luaän khoa hoïc veà tieàn teä-tín duïng-ngaân haøng töø taàm vó moâ ñeán vi moâ, khaûo saùt thöïc teá taïi caùc NHTM cô sôû taän nhöõng vuøng saâu, vuøng xa treân ñòa baøn tænh Long An vaø phaân tích, so saùnh kinh teá löôïng vôùi NHTM Thaønh phoá Caàn Thô, NHTM chi nhaùnh tænh Tieàn Giang trong vuøng Ñoàng baèng Soâng Cöûu Long; söï keá thöøa kieán thöùc cuûa nhöõng ngöôøi ñi tröôùc, luaän aùn ñaõ hoaøn thaønh vôùi ñaày ñuû 3 chöông: + Nghieân cöùu lyù luaän veà ngaân haøng thöông maïi; + Phaân tích thöïc traïng hoaït ñoäng kinh doanh ñeå ruùt ra ñöôïc nhöõng maët tích cöïc cuõng nhö maët toàn taïi, yeáu keùm cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn tænh Long An ; + Ñeà xuaát moät soá giaûi phaùp chuû yeáu nhaèm naâng cao hieäu quaû kinh doanh cuûa caùc chi nhaùnh NHTM treân ñòa baøn tænh Long An. Luaän aùn ñaõ ñi ñeán keát luaän: Hoaït ñoäng cuûa caùc chi nhaùnh NHTM Long An coù moät vò trí raát quan troïng trong vieäc thu huùt caùc nguoàn voán tieàn teä trong neàn kinh teá ñeå chuyeån ñeán nhöõng nhaø 166 saûn xuaát kinh doanh, nhöõng ngöôøi coù nhu caàu voán. Ngoaøi ra, hoaït ñoäng cuûa NHTM Long An tham gia vaøo heä thoáng thanh toaùn chung cuûa neàn kinh teá, taïo ra nhöõng saûn phaåm tieän ích trong lónh vöïc thanh toaùn treân ñòa baøn. Qua hoaït ñoäng kinh doanh, caùc chi nhaùnh NHTM Long An goùp phaàn thuùc ñaåy löu thoâng haøng hoaù, oån ñònh tieàn teä, thuùc ñaåy kinh teá ñòa phöông cuõng nhö kinh teá vuøng Ñoàng baèng Soâng Cöûu Long phaùt trieån. Tuy nhieân, hoaït ñoäng NHTM laø hoaït ñoäng ñaëc bieät “kinh doanh tieàn teä”, chöùa ñöïng nhieàu ruûi ro nhaát trong moïi hoaït ñoäng. Do vaäy, caùc NHTM Long An caàn phaûi coù nhöõng giaûi phaùp nhaèm haïn cheá ruûi ro, naâng cao hieäu quaû kinh doanh maø ñaëc bieät laø naâng cao chaát löôïng tín duïng thì môùi coù theå oån ñònh vaø phaùt trieån . Qua nghieân cöùu thöïc traïng hoaït ñoäng cuûa caùc chi nhaùnh NHTM Long An, hoïc taäp kinh nghieäm cuûa NHTM Thaønh phoá Caàn Thô vaø NHTM tænh Tieàn Giang trong vuøng ÑBSCL, luaän aùn ñeà xuaát moät soá giaûi phaùp ñeå haïn cheá ruûi ro, nhaèm naâng cao hieäu quaû kinh doanh cuûa caùc NHTM treân ñòa baøn Tænh Long An: + Nhaø nöôùc caàn hoaøn thieän heä thoáng luaät phaùp nhaèm taïo moâi tröôøng phaùp lyù cho hoaït ñoäng kinh doanh cuûa caùc ngaân haøng thöông maïi noùi chung vaø heä thoáng ngaân haøng Long An noùi rieâng. + Ñeå ñaûm baûo hoaït ñoäng an toaøn hieäu quaû, caùc chi nhaùnh NHTM Long An raát caàn söï phoái hôïp cuûa caùc ngaønh, caùc caáp, caùc cô quan quaûn lyù nhaø nöôùc ôû ñòa phöôngï. + Baûn thaân caùc NHTM treân ñòa baøn phaûi töï hoaøn thieän veà moïi maët: tuaân theo ñuùng qui ñònh phaùp luaät vaø cô cheá cuûa ngaønh Ngaân haøng trong hoaït ñoäng kinh doanh, naâng cao naêng löïc quaûn trò ñieàu haønh, trình ñoä nghieäp vuï chuyeân moân, ñaïo ñöùc ngheà nghieäp…. nhaèm ñaùp öùng nhu caàu ngaøy caøng phuïc vuï toát hôn, quan taâm nhieàu hôn ñeán khaùch haøng. Trong hoaït ñoäng, caùc NHTM phaûi ñaëc bieät chuù yù: taïo ra nhieàu saûn phaåm môùi tieän ích nhaèm naâng cao khaû naêng phuïc vuï khaùch haøng, quan taâm ñeán lôïi ích cuûa 167 ngöôøi göûi tieàn vaø ngöôøi vay tieàn, coù bieän phaùp höõu hieäu ñeå phoøng ngöøa vaø giaûm thieåu ruûi ro cuûa caùc NHTM. Nhöõng noäi dung ñeà caäp trong luaän aùn chaéc chaén seõ khoâng ñaày ñuû, nhöõng giaûi phaùp ñeà xuaát taát yeáu coøn toàn taïi nhöõng vaán ñeà caàn tieáp tuïc nghieân cöùu. Vôùi nhöõng suy nghó treân, raát mong ñöôïc söï ñoùng goùp, trao ñoåi, chæ daãn,... cuûa caùc Thaày, Coâ vaø caùc baïn ñoàng nghieäp ñeå luaän aùn naâng cao tính khaû thi hôn. 168 (1)Phuï luïc trang 129: Trong quaù trình nghieân cöùu, luaän aùn ñaõ ñeà caäp ñeán caùc vaên baûn maø caùc chi nhaùnh NHTM Tænh Long An ñang aùp duïng hoaëc coù vaán ñeà caàn kieán nghò, ñeà xuaát bao goàm: D Caùc vaên baûn quy ñònh veà cho vay: - Luaät ngaân haøng nhaø nöôùc Vieät Nam vaø Luaät caùc Toå chöùc tín duïng ngaøy 12/12/1997. - Quyeát ñònh 67/99/QÑ – TTg Chính saùch tín duïng phuïc vuï phaùt trieån noâng nghieäp cuûa Thuû töôùng Chính phuû ngaøy 30/03/1999. - Quyeát ñònh soá 1627/2001/QÑ-NHNN ngaøy 31/12/2001 cuûa Thoáng ñoác NHNN Vieät Nam v/v ban haønh quy cheá cho vay cuûa caùc Toå chöùc tín duïng ñoái vôùi khaùch haøng. D Caùc vaên baûn qui ñònh vieäc thöïc hieään caùc bieän phaùp baûo ñaûm tieàn vay: - Nghò ñònh soá 178/1999/NÑ-CP ngaøy 29/12/1999 cuûa Chính phuû veà baûo ñaûm tieàn vay cuûa caùc Toå chöùc tín duïng. - Nghò ñònh soá 85/2002/NÑ-CP ngaøy 25/10/2002 cuûa Chính phuû veà söûa ñoåi, boå sung Nghò ñònh soá 178/1999-NÑ-CP ngaøy 29/12/1999 cuûa Chính phuû veà baûo ñaûm tieàn vay cuûa caùc Toå chöùc tín duïng. -Thoâng tö soá 07/2003/TT-NHNN ngaøy 19/5/2003 cuûa Thoáng ñoác NHNN Vieät Nam v/v höôùng daãn thöïc hieän moät soá quy ñònh veà baûo ñaûm tieàn vay cuûa caùc Toå chöùc tín duïng. D Caùc vaên baûn quy ñònh veà Giao dòch baûo ñaûm tieàn vay: - Nghò ñònh soá 165/1999/NÑ-CP ngaøy 19/11/1999 cuûa Chính phuû veà Giao dòch baûo ñaûm. - Nghò ñònh soá 08/2000/NÑ-CP ngaøy 10/3/2000 cuûa Chính phuû veà Ñaêng kyù giao dòch baûo ñaûm. - Thoâng tö soá 03/2003/TTLT/BTP-BTNMT ngaøy 04/7/2003 cuûa Boä Tö phaùp, Boä Taøi nguyeân vaø Moâi tröôøng v/v höôùng daãn trình töï, thuû tuïc ñaêng kyù vaø cung caáp thoâng tin veà theá chaáp, baûo laõnh baèng QSDÑ vaø taøi saûn gaén lieàn vôùi ñaát. D Caùc vaên baûn khaùc : - Quyeát ñònh 297/1999/QÑ-NHNN5 ngaøy 25/08/1999 cuûa Thoáng ñoác NHNN Vieät Nam veà vieäc qui ñònh caùc tyû leä ñaûm baûo an toaøn trong hoaït ñoäng cuûa TCTD. - Quyeát ñònh 488/2001/ QÑ-NHNN veà vieäc phaân loaïi taøi saûn coù vaø trích laäp döï phoøng ruûi ro cuûa caùc TCTD. 169 Baûng 2.13 HIEÄU QUAÛ KINH DOANH CUÛA CAÙC NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI TÆNH LONG AN NAÊM 2004 SO VÔÙI NAÊM 2003, 2002 Ñ/v tính: tyû ñoàng CHÆ TIEÂU NH Coâng Thöông NH Noâng nghieäp&PTNT NH PT Nhaø Ñoàng Baèng SCL NH Ñaàu Tö vaø Phaùt trieån NHTM C phaàn I. VOÁN HUY ÑOÄNG TAÏI ÑÒA PHÖÔNG 358,612 1.417,301 280,537 253,437 187,72 -Tieàn göûi cuûa caùc Toå chöùc Kinh teá 159,591 489,953 208,166 87,946 14,62 -Tieàn göûi cuûa daân cö 179,004 837,231 64,994 155,937 168,08 * So saùnh nguoàn voán huy ñoäng taïi ñòa phöông taêng(+), giaûm (-) vôùi naêm 2003 -41,412 (-10,35%) +359,038 (+33,9%) +43,509 (+18,4%) -139,352 (-35%) +118,84 (+172% * So saùnh nguoàn voán huy ñoäng taïi ñòa phöông, taêng(+),giaûm(-) vôùi naêm 2002 +8,2% +61,2% +315,6% +14,2% +413,8% II. DOANH SOÁ CHO VAY 982,367 4.015,840 856,676 524,600 316,40 * So saùnh Doanh soá cho vay, taêng(+) giaûm (-) so vôùi naêm 2003 +191,000 (+24%) +577,290 (+16,78%) +339,592 (+65,67%) +90,888 (+20,9%) +144,40 (+83% * So saùnh Doanh soá cho vay, taêng(+), giaûm (-) so vôùi naêm 2002 +16,67% +62,7% +316,9% +27% +174,2% III. DÖ NÔÏ CHO VAY 759,320 2.907,845 582,626 343,028 180,96 - Cho vay ngaén haïn 501,318 1.851,525 313,459 250,590 127,22 *So saùnh dö nôï cho vay ngaén haïn, taêng(+), giaûm(-) so vôùi naêm 2003 +51,702 (+11,5%) +258,657 (+16,2%) +202,731 (+183%) +39,295 (+185%) +29,80 (+30,6% *So saùnh dö nôï cho vay ngaén haïn, taêng(+), Giaûm(-) so vôùi naêm 2002 +12,4% +57,5% +1.638,9% +28,5% +96,3% -Cho vay Trung daøi haïn 258,002 1.056,320 269,167 92,438 53,73 *So saùnh dö nôï cho vay Trung daøi haïn taêng(+), giaûm(-) vôùi naêm 2003 +8,959 (+3,6%) +201,960 (+23,6%) +5,180 (+1,96%) -7,074 (-7,1%) +46,53 (+645,8% *So saùnh dö nôï cho vay Trung daøi haïn taêng(+), giaûm(-) so vôùi naêm 2002 +1,7% +93% +119,2% +18,5% +729% -Nôï quaù haïn 92,124 15,443 4,267 18,793 0,88 -Tyû leä Nôï quaù haïn (%) 12% 0,53% 0,73% 5,4% 0,49% *So saùnh Nôï quaù haïn, taêng(+), giaûm(-) vôùi naêm 2003 +8,322 -0,695 +1,000 -1,410 +0,2 -LÔÏI NHUAÄN TRÖÔÙC THUEÁ 0,259 58,146 8,009 3,637 2,18 *So saùnh taêng (+),giaûm (-) Lôïi nhuaän so naêm 2003 -2,241 +23,6 +6,109 +1,537 +0,8 *So saùnh Lôïi nhuaän, taêng(+), giaûm(-) so naêm 2002 -8,66 +41,751 +9,660 +3,109 +0,2 (Nguoàn: Baùo caùo hoaït ñoäng NH Long An 2002-2004) [27] 170 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 1. Ban chaáp haønh Trung öông Ñaûng Khoaù VIII (2000), Baùo caùo chính trò trình Ñaïi Hoäi ñaïi bieäu toaøn quoác laàn thöù IX cuûa Ñaûng. 2. Ban chaáp haønh Trung öông Ñaûng Khoaù VIII (2000), Baùo caùo Ñaïi Hoäi IX cuûa Ñaûng veà chieán löôïc phaùt trieån kinh teá, xaõ hoäi 2001-2010. 3. Ban chaáp haønh Trung öông Ñaûng Khoaù VIII (2000), Baùo caùo trình Ñaïi Hoäi IX cuûa Ñaûng veà phöông höôùng, nhieäm vuï keá hoaïch phaùt trieån kinh teá, xaõ hoäi 5 naêm 2001- 2005. 4. Boä chính trò (2000), Chæ thò soá 33-CT/TW ngaøy 08.5.1998 – Veà taêng cöôøng söï laõnh ñaïo cuûa Ñaûng trong hoaït ñoäng ngaân haøng. 5. Boä chính trò (2000), Chæ thò soá 58-CT/TW ngaøy 17.10.2000 – Veà ñaåy maïnh öùng duïng vaø phaùt trieån coâng ngheä thoâng tin phuïc vuï söï nghieäp coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù. 6. Boä taøi chính (2000), Thoâng tö soá 92/2000/TT-BTC ngaøy 14.9.2000 – Höôùng daãn thöïc hieän Nghò ñònh soá 166/1999/NÑ-CP ngaøy 19.11.1999 cuûa chính phuû veà cheá ñoä taøi chính ñoái vôùi caùc toå chöùc tín duïng. 7. Chính phuû (1998), Nghò ñònh soá 82/1998/NÑ-CP ngaøy 03.10.1998 – Veà danh muïc möùc voán phaùp ñònh cuûa caùc toå chöùc tín duïng. 8. Chính phuû (1999), Nghò ñònh soá 166/1999/NÑ-CP ngaøy 19.11.1999 – Veà cheá ñoä taøi chính ñoái vôùi caùc toå chöùc tín duïng. 9. Chính phuû (1999), Nghò ñònh soá 178/1999/NÑ-CP ngaøy 29.12.1999 – Veà baûo ñaûm tieàn vay cuûa caùc toå chöùc tín duïng. 10. Chính phuû (2000), Nghò ñònh soá 08/2000/NÑ-CP ngaøy 10.03.2000 – Veà ñaêng kyù giao dòch baûo ñaûm. 171 11. Chính phuû (2000), Nghò ñònh soá 49/2000/NÑ-CP ngaøy 12.9.2000 – Veà toå chöùc vaø hoaït ñoäng cuûa caùc ngaân haøng thöông maïi. 12. Leâ Vinh Danh (1996), Tieàn teä vaø hoaït ñoäng ngaân haøng, Nhaø xuaát baûn chính trò quoác gia. 13. TS. Hoà Dieäu (2001), Tín duïng ngaân haøng, Nhaø xuaát baûn Thoáng Keâ, Thaønh phoá Hoà Chí Minh. 14. TS. Hoà Dieäu (2002), Quaûn trò ngaân haøng, Nhaø xuaát baûn Thoáng Keâ, Thaønh phoá Hoà Chí Minh. 15. PTS. Hoà Dieäu, Hoà Vaên Hieäp, Hoà Trung Bieåu, Buøi Taán Taøi, Phan Taán Lôïi (1997), Caùc ñònh cheá taøi chính, Nhaø xuaát baûn Thoáng Keâ, Thaønh phoá Hoà Chí Minh. 16. PTS. Hoà Dieäu, Nguyeãn Vaên Tieán, Thaïc syõ. Leâ Phan Dieäu Thaûo, Nguyeãn Hoà Phöông Chi, Toâ Kim Ngoïc, Cöû nhaân. Cung Traàn Vieät, Ñoã Thò Thu Haèng, Hoà Trung Böûu, Phan Taán Lôïi (1999),Taøi chính Quoác teá, Nhaø xuaát baûn Thoáng Keâ, Thaønh phoá Hoà Chí Minh. 17. PTS. Nguyeãn Ñaêng Dôøn (1998), Tieàn teä-Ngaân haøng, Nhaø xuaát baûn Thaønh phoá Hoà Chí Minh. 18. Edward W. Reed vaø Edward K. Gill, Ngaân haøng thöông maïi, Nhaø xuaát baûn Thaønh phoá Hoà Chí Minh. 19. PTS. Cao Só Kieâm (1995), Ñoåi môùi chính saùch tieàn teä-tín duïng- ngaân haøng trong giai ñoaïn chuyeån sang kinh teá thò tröôøng ôû nöôùc ta, Nhaø xuaát baûn chính trò quoác gia. 20. Hoaøng Kim (1998), Tieàn teä ngaân haøng, Nhaø xuaát baûn chính trò quoác gia. 21. Vuõ Ngoïc Nhung(1998), Nhöõng vaán ñeà veà tieàn teä vaø ngaân haøng, Nhaø xuaát baûn Thaønh phoá Hoà Chí Minh. 22. Luaät Ngaân haøng nhaø nöôùc ( ñaõ ñöôïc boå sung, söûa ñoåi ngaøy 17/06/2003) 23. Luaät caùc toå chöùc tín duïng ( ñaõ ñöôïc boå sung, söûa ñoåi ngaøy 15/06/2004) 172 24. PTS. Traàn Hoaøng Ngaân, PGS - PTS. Leâ Vaên Teà, Voõ Thò Tuyeát Anh, Tröông Thò Hoàng (1996), Tieàn teä - ngaân haøng vaø thanh toaùn quoác teá, Nhaø xuaát baûn Thoáng Keâ, Thaønh phoá Hoà Chí Minh. 25. Ngaân haøng Nhaø nöôùc Vieät Nam (2004), Taêng cöôøng söï gaén keát giöõa ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc vaø hoaït ñoäng cuûa caùc Toå chöùc tín duïng ôû Vieät Nam,Haø Noäi. 26. Ngaân haøng nhaø nöôùc tænh Long An (1998), Baùo caùo toång keát 10 naêm ñoåi môùi hoaït ñoäng ngaân haøng (1988-1998), Long An. 27. Ngaân haøng nhaø nöôùc tænh Long An, Baùo caùo toång keát hoaït ñoäng ngaân haøng Long An 1998, 1999, 2000, 2001, 2002, 2003,2004, Long An. 28. Ngaân haøng Nhaø nöôùc Tænh Caàn Thô, Baùo caùo soá lieäu toång hôïp hoaït ñoäng ngaân haøng Tænh Caàn Thô 2002,2003,2004, Caàn Thô. 29. Ngaân haøng Nhaø nöôùc Tænh Tieàn Giang, Baùo caùo soá lieäu toång hôïp hoaït ñoäng ngaân haøng Tænh Tieàn Giang 2002,2003,2004, Tieàn Giang. 30. Trung taâm thoâng tin vaø chuyeån giao tieán boä sinh hoïc Vieät Nam, Ñoàng Baèng Soâng Cöûu Long ñoùn chaøo theá kyõ 21(2000),Nhaø xuaát baûn vaên ngheä Thaønh phoá Hoà Chí Minh. 31. Taïp chí Ngaân haøng (5/2002) 32. Taïp chí Ngaân haøng (8/2003) 33. Taïp chí Khoa hoïc ñaøo taïo Ngaân haøng (9,10/2002) 34. Taïp chí Khoa hoïc ñaøo taïo Ngaân haøng (5,6/2003) 35. Taïp chí phaùt trieån kinh teá (1/2003) 36. Taïp chí Thò tröôøng taøi chính tieàn teä (5/2002) 37. Taïp chí Thò tröôøng taøi chính tieàn teä (6/2002) 38. Taïp chí Khoa hoïc vaø Ñaøo taïo Ngaân haøng ( 8/2003) 39. Taïp chí Khoa hoïc vaø Ñaøo taïo Ngaân haøng ( 6/2004) 173 40. TS. Nguyeãn Vaên Tieán (2003), Ñaùnh giaù vaø phoøng ngöøa ruûi ro trong kinh doanh ngaân haøng, Nhaø xuaát baûn Thoáng Keâ, Thaønh phoá Hoà Chí Minh. 41. GS-TS. Leâ Vaên Tö, Leâ Tuyù Vaân, Leâ Nam Haûi (2000), Ngaân haøng thöông maïi, Nhaø xuaát baûn Thoáng Keâ, Thaønh phoá Hoà Chí Minh. 42. Trung taâm ñaøo taïo vaø nghieân cöùu khoa hoïc ngaân haøng (1994), Nhöõng vaán ñeà cô baûn veà ngaân haøng trong neàn kinh teá thò tröôøng taäp I, II vaø III. 43. Trung taâm ñaøo taïo vaø nghieân cöùu khoa hoïc ngaân haøng (1998), Ngaân haøng trung öông. 44. UÛy Ban nhaân daân tænh Long An (1995), Keá hoaïch kinh teá - xaõ hoäi naêm 1996- 2010. 45. UÛy Ban nhaân daân tænh Long An (2001), Keá hoaïch phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi tænh Long An giai ñoaïn 2001-2005. 46. PTS. Nguyeãn Quoác Vieät (1995), Ngaân haøng vôùi quaù trình phaùt trieån xaõ hoäi ôû Vieät nam, Nhaø xuaát baûn chính trò quoác gia. 47. Vieän nghieân cöùu khoa hoïc Ngaân haøng,(2003), Hoaøn thieän cô cheá chính saùch nhaèm ñoåi môùi hoaït ñoäng Ngaân haøng trong ñieàu kieän hoäi nhaäp Quoác teá, Nhaø xuaát baûn Thoáng keâ Haø Noäi 48. Vieän nghieân cöùu khoa hoïc Ngaân haøng,(2003), Giaûi phaùp xöû lyù nôï xaáu trong tieán trình taùi cô caáu caùc NHTM Vieät Nam, Nhaø xuaát baûn Thoáng keâ Haø Noäi. 49. Vieän nghieân cöùu khoa hoïc Ngaân haøng,(2003), Ngaân haøng vôùi neàn kinh teá tri thöùc, Nhaø xuaát baûn Thoáng keâ Haø Noäi. 50. Vieän nghieân cöùu khoa hoïc Ngaân haøng,(2001), Kyû yeáu khoa hoïc ngaønh Ngaân haøng , Nhaø xuaát baûn Thoáng keâ Haø Noäi. 51. Vieän nghieân cöùu khoa hoïc Ngaân haøng,(2003),Nhöõng thaùch thöùc cuûa Ngaân haøng thöông maïi Vieät Nam trong caïnh tranh vaø Hoäi nhaäp quoác teá, Nhaø xuaát baûn Thoáng keâ Haø Noäi. 174 ._.