Nâng cao hiệu quả hoạt động thu mua và xuất khẩu lạc của Công ty Vilexim trong giai đoạn hiện nay

Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o tr­êng ®¹i häc ngo¹i th­¬ng Hµ Néi khãa luËn tèt nghiÖp §Ò tµi: HIÖN tr¹ng vµ gi¶i ph¸p nh»m N¢NG CAO HIÖU QU¶ ho¹t ®éng thu mua vµ xuÊt khÈu l¹c CñA C«ng ty VILEXIM TRONG GIAI §O¹N HIÖN NAY Gi¸o viªn h­íng dÉn : ThÇy T« Träng NghiÖp Sinh viªn thùc hiÖn : Lý Anh Tó Líp : A2 - CN9 Chuyªn ngµnh : Kinh tÕ ngo¹i th­¬ng Khãa häc : 1999 - 2003 Hµ néi - 2003 Môc lôc Lêi më ®Çu 4 * Giíi thiÖu vµi nÐt vÒ mÆt hµng l¹c 5 Ch­¬ng I: Kh¸i qu¸t qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty VILEXIM 10 1. LÞch sö h×nh thµnh 10 2. C¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn 11 3. C¬ cÊu tæ chøc 11 4. Chøc n¨ng, nhiÖm vô vµ quyÒn h¹n 13 5. C¸c ho¹t ®éng chÝnh cña c«ng ty 15 5.1. Ho¹t ®éng tµi chÝnh 15 5.2. Ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu 17 Ch­¬ng II. T×nh h×nh thu mua vµ kinh doanh xuÊt khÈu l¹c cña C«ng ty Vilexim trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y 23 I. Ho¹t ®éng tæ chøc thu mua l¹c xuÊt khÈu 23 1. Nguån hµng l¹c cña C«ng ty 23 2. C¸c h×nh thøc thu mua l¹c xuÊt khÈu 23 2.1. Mua ®øt b¸n ®o¹n 23 2.2. Ph­¬ng thøc uû th¸c xuÊt khÈu 24 2.3. Ph­¬ng thøc trao ®æi hµng 25 3. C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng thu mua l¹c xuÊt khÈu 25 3.1. §Æc ®iÓm cña s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ ®iÒu kiÖn tù nhiªn 25 3.2. T¸c ®éng cña m«i tr­êng kinh doanh 27 4. C«ng t¸c tæ chøc thu mua l¹c xuÊt khÈu 28 4.1. X©y dùng bé m¸y thu mua vµ ho¹ch ®Þnh chiÕn l­îc thu mua 28 4.2. Tæ chøc thùc hiÖn c«ng t¸c thu mua 30 5. T×nh h×nh thùc hiÖn c«ng t¸c thu mua l¹c xuÊt khÈu 32 II. T×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu mÆt hµng l¹c cña c«ng ty Vilexim trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y 33 1. Kh¸i qu¸t quy tr×nh xuÊt khÈu l¹c 33 2. T×nh h×nh xuÊt khÈu mÆt hµng l¹c cña c«ng ty Vilexim trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y 39 3. ThÞ tr­êng xuÊt khÈu l¹c 40 III. HiÖu qu¶ cña viÖc kinh doanh xuÊt khÈu l¹c 42 1. HiÖu qu¶ kinh tÕ - x· héi 42 2. HiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp 44 IV. NhËn xÐt chung vÒ t×nh h×nh kinh doanh xuÊt khÈu l¹c cña C«ng ty trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y 45 1. Nh÷ng kÕt qu¶ 45 2. Nh÷ng h¹n chÕ 47 Ch­¬ng III : Mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng thu mua vµ xuÊt khÈu l¹c cña C«ng ty Vilexim trong thêi gian tíi 54 I. Dù b¸o t×nh h×nh thÞ tr­êng l¹c trong thêi gian tíi vµ ®Þnh h­íng ph¸t triÓn cña C«ng ty 54 1. Dù b¸o t×nh h×nh thÞ tr­êng l¹c 54 2. §Þnh h­íng ph¸t triÓn cña C«ng ty 57 II. Mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng thu mua vµ xuÊt khÈu l¹c cña C«ng ty Vilexim trong thêi gian tíi 58 1. Nh÷ng gi¶i ph¸p ë tÇm vÜ m« 58 1.1. KhuyÕn khÝch s¶n xuÊt l¹c 58 1.2. Quy ho¹ch c«ng t¸c thu mua 62 1.3. Hç trî xuÊt khÈu 63 2. Nh÷ng gi¶i ph¸p ë tÇm vi m« 66 2.1. T¨ng c­êng ho¹t ®éng marketing, më réng thÞ tr­êng vµ chñ ®éng t×m kiÕm kh¸ch hµng 66 2.2. Chñ ®éng nguån cung trong n­íc 68 2.3. Huy ®éng vµ sö dông vèn cã hiÖu qu¶ 71 2.4. T¨ng c­êng ®Çu t­ c¬ së vËt chÊt vµ trang thiÕt bÞ ho¹t ®éng 71 2.5. §µo t¹o nh©n sù 73 kiÕn nghÞ - ®Ò xuÊt 75 KÕt luËn 79 Tµi liÖu tham kh¶o 81 lêi nãi ®Çu Ngµy nay, ho¹t ®éng xuÊt khÈu ®· trë thµnh mét ho¹t ®éng th­¬ng m¹i quan träng ®èi víi mäi quèc gia, nhÊt lµ ®èi víi mét quèc gia ®ang ph¸t triÓn nh­ ViÖt Nam. Víi ®Æc ®iÓm lµ mét n­íc n«ng nghiÖp víi 80% d©n sè lµm nghÒ n«ng, ViÖt Nam ®· x¸c ®Þnh n«ng s¶n lµ mÆt hµng s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu quan träng trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ, t¹o nguån thu cho ng©n s¸ch vµ thóc ®Èy sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®aÞ ho¸ ®Êt n­íc. L¹c lµ mÆt hµng n«ng s¶n ®­îc nhiÒu ng­êi tiªu dïng biÕt ®Õn vµ tõ l©u nã ®· trë thµnh mét thùc phÈm kh«ng thÓ thiÕu ®­îc. Nhu cÇu vÒ l¹c trªn thÞ tr­êng ngµy cµng cao vµ s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu l¹c còng ngµy cµng t¨ng ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ®ã. Tuy nhiªn, ë n­íc ta hiÖn nay ngµnh l¹c cßn cã nhiÒu h¹n chÕ trong lÜnh vùc s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu l¹c. VËy vÊn ®Ò ®Æt ra lµ lµm thÕ nµo cã thÓ t×m ra c¸c gi¶i ph¸p phï hîp ®Ó kh¾c phôc c¸c h¹n chÕ vµ khai th¸c ®­îc c¸c lîi thÕ trong s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu l¹c, ®Æc biÖt lµ ë kh©u thu mua vµ xuÊt khÈu l¹c, tõ ®ã n©ng cao hiÖu qu¶ cña c¸c ho¹t ®éng nµy. Víi nh÷ng lý do trªn, t¸c gi¶ chän viÕt khãa luËn tèt nghiÖp víi ®Ò tµi: “ HiÖn tr¹ng vµ gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng THU MUA vµ xuÊt khÈu l¹c cña C«ng ty VIlexim trong giai ®o¹n hiÖn nay” Néi dung cña khãa luËn tèt nghiÖp gåm 3 ch­¬ng sau: Ch­¬ng I. kh¸i qu¸t qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty vilexim. Ch­¬ng II: T×nh h×nh THU MUA vµ kinh doanh xuÊt khÈu l¹c cña C«ng ty Vilexim trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y . Ch­¬ng III. Mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng THU MUA vµ xuÊt khÈu l¹c cña C«ng ty Vilexim trong thêi gian tíi. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn néi dung trªn t¸c gi¶ ®· sö dông c¸c ph­¬ng ph¸p sau: duy vËt biÖn chøng, duy vËt lÞch sö , tæng hîp ph©n tÝch, thèng kª, ®èi chiÕu, so s¸nh ®Ó gi¶i quyÕt c¸c yªu cÇu mµ ®Ò tµi ®Æt ra. Qua ®©y t¸c gi¶ xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c ®ång chÝ l·nh ®¹o cïng anh chÞ em c¸n bé c«ng ty Vilexim ®· gióp ®ì cung cÊp c¸c tµi liÖu, sè liÖu cÇn thiÕt, c¸c thÇy c« gi¸o tr­êng §¹i häc Ngo¹i th­¬ng ®· nhiÖt t×nh gi¶ng d¹y truyÒn thô nh÷ng kiÕn thøc chuyªn ngµnh, ®Æc biÖt cã sù gióp ®ì tËn t×nh, trùc tiÕp h­íng dÉn cña thÇy gi¸o T« Träng NghiÖp trong qu¸ tr×nh h×nh thµnh ý t­ëng còng nh­ nghiªn cøu hoµn thµnh khãa luËn tèt nghiÖp nµy. §- giíi thiÖu Vµi nÐt vÒ mÆt hµng l¹c L¹c lµ c©y thùc phÈm rÊt cã gi¸ trÞ trong s¶n xuÊt vµ tiªu dïng, ë n­íc ta nh÷ng n¨m qua c©y l¹c còng ®· cã vÞ trÝ quan träng trong c¬ cÊu c©y trång nhÊt lµ ë c¸c tØnh miÒn Trung vµ Trung du . §Êt n­íc ta n»m ë vïng nhiÖt ®íi cho nªn rÊt phï hîp víi viÖc trång l¹c, c©y l¹c chØ thÝch hîp víi khÝ hËu nhiÖt ®íi , nh÷ng n¬i mµ ®Êt ®ai kh«. H¬n thÕ n÷a c©y l¹c lµ lo¹i c©y c«ng nghiÖp ng¾n ngµy , v× vËy phï hîp víi nh÷ng vïng hay bÞ thiªn tai, h¹n h¸n trong khi ë n­íc ta nãi chung vµ ë c¸c tØnh miÒn trung du nãi riªng hay x¶y ra thiªn tai h¹n h¸n nªn khã cã thÓ trång nh÷ng c©y c«ng nghiÖp dµi ngµy mµ chØ thÝch hîp trång nh÷ng c©y c«ng nghiÖp ng¾n ngµy. Do vËy c©y l¹c ®· ®­îc Nhµ n­íc ta chó ý ®Ó ph¸t triÓn trång ë nh÷ng vïng ®Êt trång xen canh t¨ng vô ®Ó t¨ng thu nhËp cho ng­êi n«ng d©n. L¹c lµ lo¹i c©y cã thêi gian sinh tr­ëng ng¾n, kho¶ng 85 – 90 ngµy, cã thÓ rÊt thÝch hîp cho c¬ cÊu c©y trång 3 vô / n¨m vµ cã thÓ tham gia c¬ cÊu gi÷a hai vô lóa, mét vô mµu, vô hÌ) võa gãp phÇn lµm t¨ng s¶n l­îng võa c¶i t¹o ®Êt . L¹c lµ c©y thuéc d¹ng th©n bß , v× vËy khi trång ph¶i chó ý ®Õn mËt ®é gieo trång vµ ch¨m sãc. Mét sè chØ tiªu h×nh th¸i chñ yÕu: Cµnh cÊp 1 ( Cµnh) ChiÒu dµi cÆp cµnh ®Çu tiªn ( cm) Sè l¸ / th©n chÝnh ChiÒu cao c©y ( cm) 40 45 17,3 41,2 (Nguån : NguyÖt san N«ng th«n ngµy nay - Héi N«ng d©n ViÖt Nam, sè 08 th¸ng 08 / 1998) Dùa vµo chØ tiªu trªn ta thÊy sè l¸/th©n lµ cao vµ cã mµu xanh cho ®Õn khi thu ho¹ch. §Æc tÝnh nµy cã lîi cho viÖc sö dông th©n l¸, lµm thøc ¨n cho gia sóc, hoÆc cã thÓ dïng lµm ph©n c¶i t¹o ®Êt. Ngoµi nh÷ng c©y ngò cèc, nhu cÇu cña con ng­êi ngµy cµng t¨ng ®èi víi s¶n phÈm cña c¸c lo¹i c©y n«ng s¶n kh¸c nh­ c©y hä ®Ëu, chÌ, c©y cµ phª, ca cao, c©y dõa… L¹c lµ lo¹i c©y hä ®Ëu cã vÞ trÝ quan träng trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp còng nh­ trong ®êi sèng hµng ngµy cña ng­êi d©n, ®Æc biÖt lµ ë nh÷ng n­íc nhiÖt ®íi ®ang ph¸t triÓn . Gi¸ trÞ chñ yÕu trong l¹c lµ chÊt bÐo vµ ®¹m, thµnh phÇn lipit chiÕm 50 – 55%, dÇu l¹c chøa c¸c gluxerit cña axit bÐo vµ kh«ng noolic tõ 55 – 30 %, linobic tõ 5 – 20% , paratic 6% steric 407%. Trong thµnh phÇn thøc ¨n l¹c ®ãng vai trß gãp phÇn ®¸ng kÓ vÒ l­îng ®¹m kho¶ng 30% gåm: 1 glubumin, 2 anbumin kh«ng trong n­íc cho c¸c axit amin. Tõ tr­íc tíi nay l¹c nh©n lµ mÆt hµng l­¬ng thùc, thµnh phÇn quan träng trªn thÕ giíi, lµ thùc ¨n kh¸ phæ biÕn trong nhiÒu n­íc ®ang ph¸t triÓn trªn thÕ giíi vµ khu vùc. Tuy nhiªn, viÖc dïng l¹c nh©n lµm thøc ¨n lµ kh«ng phæ biÕn vµ kÐm hiÖu qu¶, c¬ thÓ con ng­êi kh«ng cã ®ñ kh¶ n¨ng hÊp thô tÊt c¶ c¸c chÊt dinh d­ìng chøa trong l¹c, do ®ã xu h­íng ngµy cµng t¨ng lµ ph¸t triÓn ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn l¹c thµnh mÆt hµng kh¸c. NÕu tr­íc ®©y l¹c ®­îc coi lµ thµnh phÈm cña n«ng nghiÖp th× ngµy nay chóng ta dïng l¹c cho c«ng nghÖ Ðp dÇu. DÇu l¹c vµ c¸c lo¹i dÇu thùc vËt kh¸c so víi mì ®éng vËt cã ­u ®iÓm chèng c¸c bÖnh bÐo bÖu, s¬ v÷a ®éng m¹ch; kh« dÇu, b· l¹c sau khi Ðp cßn chøa nhiÒu chÊt dinh d­ìng gåm : ChÊt bÐo : 1 – 90 % ChÊt bét : 20 – 23 % ChÊt ®¹m 10 – 20 % Ngoµi ra l­îng vitamin cßn l¹i trong b· ®­îc ®em sö dông lµm thøc ¨n cho gia sóc, chÕ biÕn kÑo, n­íc chÊm…. Khi chóng ta ®Ò cËp ®Õn tÇm quan träng cña l¹c chóng ta kh«ng thÓ kh«ng nãi tíi nguån Ni t¬ sinh v« tËn gãp phÇn lín trong viÖc t¹o ra vµ duy tr× ®é ph× nhiªu cña ®Êt, gãp phÇn t¨ng n¨ng suÊt cho c¸c lo¹i c©y trång kh¸c ph¸t triÓn. Nh­ chóng ta ®· biÕt l¹c lµ lo¹i c©y hä ®Ëu vµ còng lµ lo¹i c©y trång ng¾n tõ 70 – 100 ngµy lµ cã thÓ thu ho¹ch , do ®ã thuËn tiÖn cho viÖc trång c©y xen vô. MÆt kh¸c ®Êt trång c©y c«ng nghiÖp ë c¸c tØnh nh­ Thanh Ho¸, NghÖ An, Qu¶ng TrÞ th­êng kh« c»n, nghÌo dinh d­ìng, thu ho¹ch ®­îc n¨ng suÊt thÊp th× viÖc trång l¹c ë c¸c khu vùc nµy lµ tèi ­u. §Ó thÊy râ ®iÒu nµy c¸c nhµ nghiªn cøu thuéc Viªn nghiªn cøu n«ng nghiÖp xuèng c¸c tØnh lÊy mÉu vµ thÝ nghiÖm so víi c¸c tØnh l©n cËn ®Ó lµm ®èi chøng víi c¸c ®iÒu kiÖn ch¨m sãc nh­ nhau, kÕt qu¶ cho chóng ta thÊy sù chªnh lÖch gi÷a n¨ng suÊt lóa, n¨ng suÊt l¹c vô míi cña c¸c tØnh nh­ sau: B¶ng 1: So s¸nh n¨ng suÊt lóa vµ n¨ng suÊt l¹c (*) N¨ng suÊt lóa ( TÊn ) N¨ng suÊt l¹c ( TÊn ) Th¸i B×nh 45.893 397 Nam Hµ 39.071 219 H¶i H­ng 36.407 453 NghÖ An 2.853 14.475 Thanh Ho¸ 310 12.010 Qu¶ng TrÞ 2.515 10.894 (* Nguån: NguyÖt san N«ng th«n ngµy nay - Héi N«ng d©n ViÖt Nam, sè 02 th¸ng 02/1999) Tõ nh÷ng kÕt qu¶ trªn nh÷ng ng­êi d©n vïng ®Êt NghÖ An , Thanh Ho¸, Qu¶ng TrÞ cã thÓ yªn t©m ®Çu t­ vµo c©y l¹c. C¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu kh¸c cho chóng ta thÊy lîi nhuËn cña lóa vµ l¹c nh­ sau: Lóa lµ 15%, L¹c lµ 25- 30% hiÖu qu¶ thu håi vèn cña l¹c lµ 3,9 ®¬n vÞ , lóa lµ 2 ®¬n vÞ. KÕt qu¶ nghiªn cøu trªn ®©y cµng cã ý nghÜa v× kh¼ng ®Þnh tÝnh ®óng ®¾n vµ cÇn thiÕt cña viÖc ph¸t triÓn trång l¹c nh­ lµ mét c©y hoa mµu quan träng ®Ó gãp phÇn gi¶i quyÕt vÊn ®Ò l­¬ng thùc vµ xuÊt khÈu thu ngo¹i tÖ, nhÊt lµ ®èi víi mét n­íc n«ng nghiÖp nh­ ViÖt Nam. víi 80% d©n sè tõ x­a tíi nay sèng nb»ng nghÒ n«ng th× n«ng s¶n ®­¬ng nhiªn lµ mÆt hµng xuÊt khÈu chÝnh. Chóng ta ph¶i s¶n xuÊt ra thËt nhiÒu n«ng s¶n ®Ó xuÊt khÈu sang c¸c n­íc, thu ngo¹i tÖ vÒ ph¸t triÓn c¸c ngµnh nghÒ kh¸c. ViÖc t¨ng c­êng xuÊt khÈu l¹c gióp khai th¸c tiÒm n¨ng, lîi thÕ so s¸nh cña ®Êt n­íc, t¹o ra nguån thu ngo¹i tÖ cho ®Êt n­íc ®Ó nhËp khÈu m¸y mãc, c«ng nghÖ, nhiªn nguyªn liÖu s¶n xuÊt phôc vô C«ng nghiÖp hãa hiÖn ®¹i hãa còng nh­ nhËp khÈu hµng hãa phôc vô mét phÇn nhu cÇu tiªu dïng cña nh©n d©n. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu l¹c ®­îc ®Èy m¹nh cßn kÐo theo sù ph¸t triÓn cña c¸c lÜnh vùc ho¹t ®éng kh¸c nh­ trång trät , thu mua, chÕ biÕn, vËn t¶i, ... t¹o ra nhiÒu c«ng ¨n viÖc lµm, t¹o thu nhËp cho nguêi d©n , c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n nhÊt lµ ë c¸c ®Þa ph­¬ng vïng n«ng th«n nghÌo nh­ ë miÒn Trung. Ch­¬ng I kh¸i qu¸t qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty Vilexim LÞch sö h×nh thµnh. C«ng ty xuÊt nhËp khÈu víi Lµo (VILEXIM) ®­îc thµnh lËp c¨n cø vµo QuyÕt ®Þnh sè 82/VNgt – TCCB ngµy 20/02/1987 cña Bé Ngo¹i th­¬ng (nay lµ Bé Th­¬ng m¹i). C«ng ty xuÊt nhËp khÈu víi Lµo ®­îc thµnh lËp ngay sau khi t¸ch tõ Tæng C«ng ty xuÊt nhËp khÈu ViÖt Nam n¨m 1987. C«ng ty lµ mét ®¬n vÞ h¹ch to¸n kinh tÕ ®éc lËp, tù chñ vÒ tµi chÝnh, cã t­ c¸ch ph¸p nh©n, cã tµi kho¶n tiÒn ViÖt vµ ngo¹i tÖ ë ng©n hµng vµ cã con dÊu riªng, ho¹t ®éng theo luËt ph¸p cña n­íc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam. C«ng ty cã nhiÒu quan hÖ hîp t¸c kinh doanh víi c¸c tæ chøc, C«ng ty kinh doanh cña n­íc ngoµi. MÆt kh¸c, th«ng qua ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ®Ó ®Èy m¹nh ph¸t triÓn quan hÖ th­¬ng m¹i vµ c¸c ho¹t ®éng liªn quan. * H×nh thøc C«ng ty: Doanh nghiÖp Nhµ n­íc (Thuéc Bé Th­¬ng m¹i) * Tªn gäi : - Tªn ViÖt Nam : C«ng ty xuÊt nhËp khÈu víi Lµo - Tªn giao dÞch Quèc tÕ : VIETNAM NATIONAL IMPORT – EXPORT CORPORATION WITH LAOS. - Tªn ®iÖn tÝn : VILEXIM C«ng ty Vilexim lµ mét C«ng ty xuÊt nhËp khÈu (XNK) trùc thuéc Bé Th­¬ng m¹i, tiÒn th©n lµ C«ng ty XNK biªn giíi ( FRONTALIMEX) ®­îc thµnh lËp tõ th¸ng 2 n¨m 1967 cã nhiÖm vô tiÕp chuyÓn hµng ho¸ viÖn trî cña c¸c n­íc x· héi chñ nghÜa, vËn t¶i qu¸ c¶nh vµ chi viÖn cho n­íc b¹n Lµo. Th¸ng 7 n¨m 1967, sau khi hoµ b×nh lËp l¹i ®æi tªn thµnh Tæng C«ng ty xuÊt nhËp khÈu ViÖt Nam , sau ®ã l¹i ®æi tªn thµnh Tæng C«ng ty xuÊt nhËp khÈu víi Lµo vµ Campuchia tiÕp tôc thùc hiÖn nhËn hµng viÖn trî ®ång thêi giao dÞch xuÊt nhËp khÈu víi hai n­íc nµy. Sau khi ViÖt Nam chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ tËp trung sang c¬ chÕ thÞ tr­êng th× ®Õn th¸ng 2 n¨m 1987, C«ng ty xuÊt nhËp khÈu víi Lµo vµ C¨mpuchia l¹i t¸ch ra lµm 2 C«ng ty lµ C«ng ty xuÊt nhËp khÈu víi Lµo (VILEXIM) vµ C«ng ty xuÊt nhËp khÈu víi C¨m pu chia (VIKAMEX). Vilexim lµ mét doanh nghiÖp ho¹t ®éng ®éc lËp cã t­ c¸ch ph¸p nh©n trùc thuéc Bé Th­¬ng m¹i. 2. C¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn: Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña C«ng ty chia lµm hai giai ®o¹n : -Giai ®o¹n 1: 1987 – 1993 C«ng ty ®­îc Bé th­¬ng m¹i giao nhiÖm vô tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu víi n­íc CHDC nh©n d©n Lµo. - Giai ®o¹n 2 : tõ 1993 ®Õn nay theo xu thÕ cña c¬ chÕ thÞ tr­êng vµ sù ®æi míi cña ®Êt n­íc ®Ó cã thÓ thÝch øng vµ v­¬n lªn C«ng ty ph¶i cã nh÷ng thay ®æi trong chiÕn l­îc xuÊt nhËp khÈu kinh doanh vµ thÞ tr­êng. Do vËy Bé th­¬ng m¹i ®· cã nh÷ng ®iÒu chØnh ®Ó C«ng ty kh«ng chØ thùc hiÖn kinh doanh xuÊt nhËp khÈu víi Lµo vµ thay mÆt chÝnh phñ nhËn nî cho Nhµ n­íc do ChÝnh phñ Lµo tr¶ mµ cßn ®­îc phÐp tiÕn hµnh ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu víi tÊt c¶ c¸c n­íc trªn thÕ giíi vµ c¶ thÞ tr­êng trong n­íc gãp phÇn vµo ph¸t triÓn chung cña nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc . Tr¶i qua h¬n 10 n¨m ho¹t ®éng C«ng ty VILEXIM ®· cã sù m¹nh mÏ vÒ c¶ l­îng vµ chÊt . §iÒu ®ã ®­îc thÓ hiÖn qua sù lín m¹nh cña C«ng ty vÒ vèn, kü thô©t vµ tr×nh ®é qu¶n lý vµ c¶ sù hoµn thiÖn h¬n vÒ c¬ cÊu tæ chøc. 3. C¬ cÊu tæ chøc C«ng ty VILEXIM lµ mét ®¬n vÞ kinh tÕ quèc doanh trùc thuéc Bé Th­¬ng m¹i thùc hiÖn viÖc kinh doanh xuÊt xuÊt khÈu theo nh÷ng quy ®Þnh trong lÜnh vùc kinh doanh mµ cÊp trªn ®· cho phÐp, nh­ng ®­îc tù chñ trong ho¹t ®éng kinh doanh . §Õn nay, C«ng ty cã tæng sè c¸n bé c«ng nh©n viªn lµ 120 ng­êi vµ c¬ cÊu C«ng ty lµ mét hÖ thèng nhÊt tõ trªn xuèng d­íi. §øng ®Çu C«ng ty lµ Gi¸m ®èc do Bé Th­¬ng m¹i bæ nhiÖm. Gi¸m ®èc trùc tiÕp ®iÒu hµnh C«ng ty theo chÕ ®é mét thñ tr­ëng vµ cã toµn quyÒn quyÕt ®Þnh mäi ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty. Tham m­u cho Gi¸m ®èc C«ng ty cã hai phã gi¸m ®èc: 1 Phã gi¸m ®èc phô tr¸ch c«ng t¸c xuÊt nhËp khÈu hµnh chÝnh qu¶n trÞ, kho Cæ Loa, kho Ph¸p V©n, Liªn doanh ®Çu t­ vµ ch¨m lo ®êi sèng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty, 1 phã Gi¸m ®èc phô tr¸ch chi nh¸nh t¹i Thµnh phè Hå ChÝ Minh, ®¹i diÖn t¹i Viªn Ch¨n – Lµo, l·nh ®¹o toµn diÖn c¸c ho¹t ®éng cña chi nh¸nh vµ chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc gi¸m ®èc C«ng ty. D­íi gi¸m ®èc vµ phã Gi¸m ®èc lµ c¸c phßng ban chøc n¨ng, c¸c chi nh¸nh vµ v¨n phßng ®¹i diÖn . Cô thÓ: - Phßng tæ chøc – hµnh chÝnh: Thùc hiÖn chÕ ®é, chÝnh s¸ch ®èi víi nh©n viªn, qu¶n lý c¸c c«ng t¸c ph¸p chÕ, tuyªn truyÒn, qu¶ng c¸o thi ®ua, thùc hiÖn c«ng t¸c hµnh chÝnh v¨n th­ l­u tr÷, c«ng t¸c qu¶n trÞ C«ng ty, ®¶m b¶o c¸c ®iÒu kiÖn ®Ó gi¸m ®èc vµ bé m¸y ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶. - Phßng kÕ to¸n – tµi vô: §iÒu hµnh c¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh cña C«ng ty x©y dùng kÕ ho¹ch tµi chÝnh hµng n¨m vµ dµi h¹n. §Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p ®iÒu hoµ vèn, trÝch lËp c¸c quü, h­íng dÉn vµ thùc hiÖn kiÓm tra chÕ ®é kÕ to¸n thèng kª cña toµn C«ng ty. - Phßng kÕ ho¹ch – tæng hîp: Phßng cã vai trß tæng hîp, b¸o c¸o lªn ban l·nh ®¹o t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty tõng th¸ng, tõng quý ®ång thêi còng ®­a ra c¸c biÖn ph¸p th¸o gì nh÷ng khã kh¨n cho C«ng ty. Phßng ®Ò xuÊt nh÷ng ph­¬ng ¸n kinh doanh, x©y dùng chiÕn l­îc cho C«ng ty do vËy phßng nµy cã vai trß rÊt quan träng trong C«ng ty. - Phßng dÞch vô vµ ®Çu t­ : Tæ chøc thùc hiÖn b¸n bu«n, b¸n lÎ víi kh¸ch hµng nh÷ng l« hµng nhËp khÈu tõ C«ng ty, cung cÊp nh÷ng th«ng tin vÒ thÞ tr­êng, gi¸ c¶ nguån hµng trong n­íc cho C«ng ty. - C¸c phßng xuÊt nhËp khÈu (I, II, III, IV): C¸c phßng nµy ®­îc coi lµ trô cét cña C«ng ty , ®¶m b¶o tr¸ch nhiÖm c¸c kh©u trong kinh doanh ®èi ngo¹i nh­ kinh doanh hµng xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp hay uû th¸c. Tæ chøc thùc hiÖn qu¸ tr×nh kinh doanh, v¹ch ra nh÷ng kÕ ho¹ch nhËp xuÊt hµng tèi ­u nhÊt, tù t×m kiÕm kh¸ch hµng, nguån hµng vµ më réng thÞ tr­êng nh»m ®¶m b¶o viÖc kinh doanh cã hiÖu qu¶. - Chi nh¸nh vµ v¨n phßng ®¹i diÖn: Tr­ëng chi nh¸nh vµ v¨n phßng ®¹i diÖn cã uû quyÒn cña Gi¸m ®èc, ®­îc quyÒn qu¶n lý vµ quyÕt ®Þnh mäi ho¹t ®éng kinh doanh cña chi nh¸nh. V¨n phßng ®¹i diÖn cã quan hÖ víi c¸c c¬ quan chñ qu¶n cÊp trªn, víi c¸c ngµnh, c¸c ®¬n vÞ kinh doanh trong vµ ngoµi n­íc. §ång thêi chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc gi¸m ®èc, tr­íc ph¸p luËt vµ tËp thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn cña chi nh¸nh vÒ qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña m×nh. B¶ng 2 : S¬ ®å c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty VILEXIM Gi¸m ®èc Phã Gi¸m ®èc Phã Gi¸m ®èc C¸c chi nh¸nh Phãng tæ chøc hµnh chÝnh Phãng KH tæng hîp Phãng XNK 1 PhãngXNK 2 Phãng XNK 3 Phãng XNK 4 Phãng XNK vµ ®Çu t­ Phãng XNK vµ DÞch vô V¨n phßng ®¹i diÖn 4. Chøc n¨ng, nhiÖm vô vµ quyÒn h¹n cña C«ng ty. 4.1. Chøc n¨ng - Trùc tiÕp xuÊt nhËp khÈu theo giÊy phÐp cña Bé Th­¬ng m¹i víi c¸c n­íc trªn thÕ giíi , gãp phÇn thóc ®Èy sù hîp t¸c ph¸t triÓn quan hÖ víi c¸c quèc gia trªn thÕ giíi ®ång thêi ®¸p øng nhu cÇu héi nhËp cña nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc vµo thÞ tr­êng thÕ giíi. - C«ng ty nhËn uû th¸c xuÊt nhËp khÈu, kinh doanh chuyÓn khÈu thuéc ph¹m vi cña C«ng ty, - Liªn doanh, liªn kÕt, hîp t¸c s¶n xuÊt víi c¸c tæ chøc kinh tÕ thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ ë trong vµ ngoµi n­íc. - XuÊt khÈu lao ®éng nh»m t¨ng thu nhËp cho ng­êi lao ®éng ®ång thêi lµm t¨ng nguån thu ngo¹i tÖ ®èi víi Nhµ n­íc . 4.2. NhiÖm vô - Th«ng qua ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu ®Ó ®Èy m¹nh vµ ph¸t triÓn quan hÖ th­¬ng m¹i , hîp t¸c, ®Çu t­ vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c cã liªn quan ®Õn kinh tÕ ®èi ngo¹i víi c¸c tæ chøc kinh tÕ ViÖt Nam vµ n­íc ngoµi. C«ng ty ho¹t ®éng theo ph¸p luËt cña n­íc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam vµ nh÷ng quy ®Þnh riªng cña C«ng ty. -X©y dùng vµ tæ chøc thùc hiÖn c¸c kÕ ho¹ch kinh doanh cña C«ng ty theo quy chÕ hiÖn hµnh ®Ó thùc hiÖn néi dung vµ môc ®Ých ho¹t ®éng cña C«ng ty . -NhËn uû th¸c xuÊt nhËp khÈu vµ lµm c¸c dÞch vô thuéc ph¹m vi kinh doanh cña C«ng ty theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng trong vµ ngoµi n­íc. -S¶n xuÊt gia c«ng c¸c mÆt hµng xuÊt nhËp khÈu . - Qu¶n lý vµ sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c nguån lùc nh»m thùc hiÖn tèt c¸c môc tiªu ho¹t ®éng cña C«ng ty. -Nghiªn cøu vµ thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ c¸c biÖn ph¸p n©ng cao chÊt l­îng hµng ho¸, n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh vµ më réng thÞ tr­êng tiªu thô. - Gãp phÇn t¨ng nguån thu ngo¹i tÖ cho ®Êt n­íc 4.3. QuyÒn h¹n : C«ng ty VILEXIM lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc cã t­ c¸ch ph¸p nh©n nh­ sau: §­îc Nhµ n­íc thµnh lËp Cã tµi s¶n riªng Tù chÞu tr¸ch nhiÖm ®éc lËp vÒ ho¹t ®éng kinh doanh b»ng tµi s¶n riªng cña m×nh. Khi tham gia vµo c¸c quan hÖ kinh tÕ víi t­ c¸ch lµ nguyªn ®¬n hay bÞ ®¬n tr­íc c¬ quan toµ ¸n. §­îc vay vèn kÓ c¶ b»ng ngo¹i tÖ ë trong hoÆc ngoµi n­íc, ®­îc thùc hiÖn liªn doanh liªn kÕt s¶n xuÊt víi c¸c tæ chøc kinh tÕ thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ë trong vµ ngoµi n­íc. Tæ chøc doanh nghiÖp theo h×nh thøc tù chñ ph¸p nh©n , tæ chøc h¹ch to¸n kinh tÕ ®éc lËp, cã tµi kho¶n t¹i ng©n hµng, cã con dÊu riªng theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. 5. C¸c ho¹t ®éng chÝnh cña C«ng ty 5.1. Ho¹t ®éng tµi chÝnh. §èi víi mçi doanh nghiÖp th× ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh yÕu tè ®Çu tiªn cÇn ph¶i cã lµ vèn. Tuú thuéc vµo kh¶ n¨ng tµi chÝnh mµ c¸c chñ thÓ kinh doanh tù chän cho m×nh mét ®èi t­îng s¶n xuÊt kinh doanh . Nguån vèn còng lµ yÕu tè ¶nh h­ëng rÊt nghiªm träng ®Õn viÖc doanh nghiÖp lùa chän vµ ¸p dông lo¹i c«ng nghÖ nµo, quy m« s¶n xuÊt lµ bao nhiªu. Tõ khi thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®æi míi, vèn cña c¸c doanh nghiÖp sÏ trùc tiÕp do c¸c doanh nghiÖp qu¶n lý vµ sö dông nã. Bªn c¹nh nguån vèn do Nhµ n­íc cÊp (®èi víi c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc ) doanh nghiÖp cßn ®­îc phÐp sö dông c¸c biÖn ph¸p huy ®éng vèn nh­ ph¸t hµnh cæ phiÕu ( ®èi víi c¸c C«ng ty cæ phÇn), huy ®éng vèn trong néi bé C«ng ty vµ tù tÝch luü bæ sung vèn trong qu¸ tr×nh kinh doanh. C«ng ty VILEXIM lµ mét ®¬n vÞ kinh tÕ ra ®êi trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ trë thµnh mét chñ thÓ kinh tÕ cã t­ c¸ch ph¸p nh©n ®Çy ®ñ thùc hiÖn h¹ch to¸n ®éc lËp víi sè vèn ban ®Çu lµ 7.370.900.000 VND . Do ®Æc ®iÓm cña C«ng ty kh«ng lÊy träng t©m lµ s¶n xuÊt mµ chñ yÕu lµ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu nªn viÖc ph©n bæ nguån vèn cña C«ng ty chñ yÕu lµ vèn l­u ®éng chiÕm tû lÖ 67,19% ( n¨m 2002). Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn nguån vèn cña C«ng ty lu«n ®­îc më réng vµ bæ sung. B¶ng 3 : Kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña C«ng ty qua tõng n¨m. §¬n vÞ : VND ChØ tiªu n¨m Vèn cè ®Þnh Vèn l­u ®éng Vèn ng©n s¸ch Vèn tù bæ sung 1997 5.757.474.592 3.474.561.408 3.018.292.432 6.213.743.568 1998 5.959.708.207 5.757.474.539 3.018.292.432 8.698.890.314 1999 6.091.580.488 7.798.506.470 3.918.292.432 9.971.794.526 2000 6.156.533.528 8.709.607.600 3.918.292.432 10.947.848.696 2001 6.257.348.588 10.709.607.614 3.918.292.432 13.048.663.770 2002 6.298.793.571 12.898.793.564 3.918.292.432 15.279.294.703 ( Nguån: B¸o c¸o tæng kÕt cña C«ng ty VILEXIM qua c¸c n¨m) Tõ b¶ng 3 ta cã thÓ thÊy nguån vèn cña C«ng ty t¨ng kh¸ nhanh qua tõng n¨m trong 6 n¨m tõ 1997 ®Õn 2002 nhÊt lµ vèn tù bæ sung t¨ng nhanh, ®iÒu ®ã cho thÊy kh¶ n¨ng tÝch luü vèn cña C«ng ty. Nguån vèn cña C«ng ty ®· ®­îc c¶i thiÖn gãp phÇn ®¸ng kÓ trong viÖc gi¶i quyÕt nh­ cÇu vèn cña C«ng ty phôc vô kinh doanh. B¶ng 4: C¸c chØ tiªu tµi chÝnh cña C«ng ty tõ n¨m 1999 – 2002 ChØ tiªu ®¬n vÞ 1999 2000 2001 2002 2002 / 1999 Thùc hiÖn Tû lÖ so víi KH % Thùc hiÖn Tû lÖ so víi KH % Thùc hiÖn Tû lÖ so víi KH % Thùc hiÖn Tû lÖ so víi KH % Chªnh lÖch Tû lÖ (%) Doanh sè tû ®ång 188.57 108 255 139,7 270 110 297 112 108,43 157,5 Lîi nhuËn tû ®ång 598 102 600 113,4 590 95,16 650 110 52 108,7 Nép ng©n s¸ch tû ®ång 28 136,9 30 120 29,5 100,2 30,5 115 2,5 108,93 (Nguån : B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh cña C«ng ty VILEXIM giai ®o¹n 1999-2002) Tõ b¶ng 4 ta thÊy doanh sè cña C«ng ty ®· cã sù gia t¨ng ®¸ng kÓ tõ nh÷ng n¨m 1999 ®Õn n¨m 2002 t¨ng 108, 43 tû ®ång, t­¬ng ®­¬ng víi 57,5% . C«ng ty cã giai ®o¹n khã kh¨n vµo n¨m 2001 do nh÷ng biÕn ®éng phøc t¹p cña t×nh h×nh thÞ tr­êng thÕ giíi , nhÊt lµ sau ngµy 11 th¸ng 9 n¨m 2001 vµ nh÷ng khã kh¨n nh­ sù c¹nh tranh ngµy cµng quyÕt liÖt trªn th­¬ng tr­êng vÒ gi¸ c¶, nguån hµng, kh¸ch b¸n, kh¸ch mua c¶ trong vµ ngoµi n­íc,... Nh÷ng yÕu tè nµy ®· cã nh÷ng t¸c ®éng xÊu ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty, thÓ hiÖn ë sù suy gi¶m trong gi¸ trÞ lîi nhuËn thu ®­îc vµ kho¶n nép ng©n s¸ch Nhµ n­íc trong n¨m 2001. §Æc biÖt lµ lîi nhuËn gi¶m, chØ b»ng 98,66% so víi n¨m 1999 vµ 98,33% so víi n¨m 2000 vµ còng chØ ®¹t kho¶ng 95% so víi kÕ ho¹ch ®Ò ra cho n¨m 2001. Nh­ng trong khi ph¶i ®èi mÆt víi nhiÒu khã kh¨n nh­ vËy trong t×nh h×nh th­¬ng m¹i thÕ giíi vµ ViÖt Nam , ho¹t ®éng cña C«ng ty vÉn thu ®­îc l·i lµ mét kÕt qu¶ rÊt ®¸ng tù hµo cña nh÷ng nç lùc to lín cña toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn cña C«ng ty. Sang n¨m 2002 cïng víi sù håi phôc dÇn cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi vµ nh÷ng cè g¾ng liªn tôc cña c«ng ty trong viÖc th¸o gì nh÷ng khã kh¨n, ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty l¹i ®¹t møc t¨ng tr­ëng kh¸ víi møc doanh sè , lîi nhuËn vµ nép ng©n s¸ch t¨ng v­ît møc kÕ ho¹ch . 5.2. Ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu * C¸c mÆt hµng chÝnh: - XuÊt khÈu : Hµng n«ng s¶n thùc phÈm, hµng l©m s¶n (chÌ, cµ phª, gç, h¹t tiªu) b«ng v¶i sîi may mÆc, hµng vËt liÖu x©y dùng, hµng thñ c«ng mü nghÖ(gèm sø, s¬n mµi,...), d­îc liÖu (sa nh©n, hoa håi..). Trong ®ã c¸c mÆt hµng n«ng s¶n chiÕm tû lÖ. - NhËp khÈu kim lo¹i ®en vµ kim lo¹i mµu (nh«m thái, thÐp tÊm), ®å ®iÖn, ®iÖn tö (tñ l¹nh, ®iÒu hoµ) m¸y mãc, « t«, ho¸ chÊt, chÊt dÎo. * C¸c thÞ tr­êng chÝnh: C«ng ty cã quan hÖ ngo¹i giao víi kho¶ng 40 n­íc, cßn quan hÖ kinh doanh trùc tiÕp víi kho¶ng 23 n­íc, cßn thÞ tr­êng néi ®Þa chñ yÕu lµ kinh doanh uû th¸c vµ lµ nguån cung cÊp hµng cho C«ng ty. ThÞ tr­êng xuÊt khÈu chÝnh cña C«ng ty lµ c¸c quèc gia ë khu vùc ASEAN, Trung Quèc, §µi Loan, NhËt B¶n vµ mét sè thÞ tr­êng míi ë Ch©u ¢u, c¸c n­íc SNG, Angola ...Trong nh÷ng n¨m qua kim ng¹ch bu«n b¸n xuÊt nhËp khÈu C«ng ty t­¬ng ®èi æn ®Þnh. B¶ng 5: Kim ng¹ch xuÊt khÈu cña C«ng ty tõ n¨m 1996 ®Õn 2002. §¬n vÞ : TriÖu USD ChØ tiªu N¨m XuÊt khÈu NhËp khÈu Tæng kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu 1996 7,225 13,604 20,829 1997 6,57 9,334 15,904 1998 6,464 14,835 21,299 1999 10,546 8,752 19,298 2000 11,888 13,406 25,294 2001 11,818 13,273 25,091 2002 13,987 12,505 26,492 (Nguån : B¸o c¸o t×nh h×nh xuÊt nhËp khÈu cña C«ng ty VILEXIM qua c¸c n¨m) Qua b¶ng thèng kª xuÊt nhËp khÈu cña C«ng ty mÊy n¨m võa qua cho thÊy t×nh h×nh kinh doanh xuÊt nhËp khÈu hµng n¨m kh¸ æn ®Þnh, tû lÖ t¨ng gi¶m kho¶ng 10% mÆc dï cho n¨m 1997 cã gi¶m ®¸ng kÓ song kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu ®· t¨ng vµ æn ®Þnh ngay trong n¨m tiÕp theo nh­ng ®iÒu ®¸ng chó ý ë ®©y lµ kim ng¹ch xuÊt khÈu ngµy cµng ®­îc c¶i thiÖn trong c¸n c©n th­¬ng m¹i, ®· cã n¨m kim ng¹ch xuÊt khÈu v­ît qu¸ nhËp khÈu (n¨m 1999 vµ 2002). Trong hoµn c¶nh hiÖn nay, khi ViÖt Nam cßn lµ mét n­íc ®ang ph¸t triÓn , tr×nh ®é khoa häc c«ng nghÖ ch­a ®¸p øng ®­îc víi sù ph¸t triÓn cña thÕ giíi, søc c¹nh tranh cña hµng ho¸ cßn kÐm, c¸n c©n th­¬ng m¹i bÞ th©m hôt vµ trong nh÷ng n¨m qua mÆc dï ViÖt Nam ®· cã cè g¾ng nh­ng viÖc c¶i thiÖn c¸n c©n th­¬ng m¹i còng ch­a ®­îc bao nhiªu, cô thÓ lµ trong h¬n 10 n¨m ®æi míi ViÖt Nam ®· nhËp siªu lµ 16,1 tû USD, th× viÖc C«ng ty c©n b»ng ®­îc c¸n c©n xuÊt nhËp khÈu cña C«ng ty lµ mét ®iÒu rÊt ®¸ng khÝch lÖ vµ chøng tá ®­îc sù lín m¹nh trong ph¸t triÓn thÞ tr­êng xuÊt khÈu. B¶ng 6: ThÞ tr­êng xuÊt khÈu cña C«ng ty tõ 1995 – 2001. (ThÞ phÇn xuÊt khÈu theo tû lÖ %) N¨m ThÞ tr­êng 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 NhËt B¶n 45 30 35 30 40 42 43 41 Singapore 30 25 20 22 27 26 23 23 Hång K«ng 8 10 RÊt Ýt 5,5 4 3 4 5 Lµo RÊt Ýt 5 5,3 8 6 4 3 3 Indonesia RÊt Ýt RÊt Ýt 3 5 5 6 6 7 §µi Loan 4,2 6 10 12,5 6 7 8 8 Ch©u ¢u 7 9,3 14 14 10 10 11 10 ThÞ tr­êng kh¸c 8 14 12 3 2 2 2 3 Tæng 100 100 100 100 100 100 100 100 (Nguån: B¸o c¸o tæng kÕt cña C«ng ty VIEXIM qua c¸c n¨m) Tõ b¶ng trªn chóng ta nhËn xÐt thÞ tr­êng cña C«ng ty chñ yÕu lµ ë c¸c n­íc Ch©u ¸ trong ®ã ®øng ®Çu lµ NhËt B¶n vµ Singapore, hai thÞ tr­êng nµy chiÕm tíi h¬n mét nöa kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cña C«ng ty. MÆc dï C«ng ty cã tªn lµ C«ng ty xuÊt nhËp khÈu víi Lµo nh­ng trong thùc tÕ ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu gi÷a C«ng ty víi n­íc nµy tõ n¨m 1996 ®Õn nay chØ chiÕm d­íi 10 % tæng kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cña C«ng ty. Cã thÓ nãi ®©y lµ sù thay ®æi rÊt lín trong ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cña C«ng ty. Bëi v× tõ nh÷ng n¨m 1996 trë vÒ tr­íc thÞ tr­êng Lµo lµ thÞ tr­êng truyÒn thèng cña C«ng ty, ®ãng vai trß rÊt quan träng trong kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cña C«ng ty, chiÕm tõ 20 – 30% tæng gi¸ trÞ xuÊt cña C«ng ty. Nh­ng trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y kim ng¹ch bu«n b¸n cña C«ng ty víi thÞ tr­êng Lµo cßn khiªm tèn vµ cã sù gi¶m sót v× Lµo lµ mét thÞ tr­êng nhá víi d©n sè gÇn 6 triÖu ng­êi, h¬n n÷a còng gÇn gièng nh­ ViÖt Nam, Lµo còng lµ mét ®Êt n­íc ®ang ph¸t triÓn , kinh tÕ nghÌo nµn, thu nhËp cña ng­êi d©n thÊp, ®iÒu nµy lµm ¶nh h­ëng tíi nhu cÇu nhËp khÈu. H¬n n÷a, c¬ cÊu mÆt hµng s¶n xuÊt t¹i Lµo rÊt nghÌo nµn nªn khã t×m ®­îc lo¹i hµng nµo mµ c«ng ty cã thÓ nhËp vÒ ®Ó kinh doanh. B¶ng 7: Kim ng¹ch xuÊt khÈu mÆt hµng n«ng s¶n cña C«ng ty giai ®o¹n 1997 – 2002. N¨m 1997 1998 1999 2000 2001 2002 Gi¸ trÞ (USD) 5.224.000 3.286.816,2 4.387.264,6 5.695.007 8.740.900 10.892.700 Tèc ®é t¨ng tr­ëng (%) - 37,3% 33,48% 29,8% 53,48% 27,71% (Nguån : B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh cña C«ng ty qua c¸c n¨m) B¶ng trªn cho thÊy gi¸ trÞ xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n cña C«ng ty cã sù gia t¨ng ®¸ng kÓ trong thêi gian gÇn ®©y. NÕu n¨m 1997 gi¸ trÞ xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n cña C«ng ty ®¹t 5.244.000 USD th× gi¸ trÞ xuÊt khÈu n¨m 2002 ®¹t 10.892.700 USD. T¨ng vÒ gi¸ trÞ tuyÖt ®èi lµ 5.648.700 USD t­¬ng ®­¬ng víi 107,72%. Tuy nhiªn nÕu xÐt riªng theo c¸c n¨m th× vÉn cßn cã mét sè vÊn ®Ò l­u ý sau: - N¨m 1998 : lµ mét n¨m ®Çy rÉy nh÷ng khã kh¨n ®èi víi C«ng ty. Kim ng¹ch hµng xuÊt khÈu cña C«ng ty gi¶m sót ®¸ng kÓ. NÕu n¨m 1997 gi¸ trÞ hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu cña C«ng ty ®¹t 5.244.000 USD th× n¨m 1998 chØ ®¹t 3.286.816,2 USD gi¶m 1.957.183,8 USD t­¬ng ®­¬ng gi¶m 37,3% so víi n¨m 1997 (§©y lµ mét con sè kh¸ lín ®èi víi C«ng ty). Nguyªn nh©n chÝnh lµm kim ng¹ch xuÊt khÈu n¨m 1998 gi¶m so víi n¨m 1997 lµ do cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh ë c¸c n­íc ASEAN (lµ nh÷ng thÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm chÝnh cña C«ng ty) ®· lµm cho nhu cÇu hµng n«ng s¶n trªn thÞ tr­êng c¸c n­íc nµy gi¶m nghiªm träng. Do vËy s¶n phÈm cña C«ng ty tiªu thô ë c¸c n­íc nµy rÊt chËm, thËm chÝ trong n¨m C«ng ty ®· ph¶i ngõng xuÊt khÈu mét sè mÆt hµng truyÒn thèng t¹i nh÷ng thÞ tr­êng truyÒn thèng cña C«ng ty. Thªm vµo ®ã cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh ®· lµm ®ång tiÒn cña c¸c n­íc nµy t­¬ng ®èi rÎ so víi ®ång tiÒn ViÖt Nam khi mét sè n­íc tiÕn hµnh ph¸ gi¸ ®ång tiÒn cña hä nªn søc c¹nh tranh vÒ gi¸ s¶n phÈm cïng lo¹i cña nh÷ng n­íc trong khu vùc lín h¬n so víi s¶n phÈm cña C«ng ty. Kh«ng nh÷ng thÕ do thiÕt bÞ c«ng nghÖ l¹c hËu nªn chÊt l­îng l¹c nh©n kÐm h¬n c¸c n­íc kh¸c nªn ph¶i gi¶m gi¸ ®Ó tr¸nh tån ®äng hµng. Còng trong nh÷ng n¨m nµy C«ng ty ph¶i h¹ gi¸ hÇu hÕt c¸c s¶n phÈm cña m×nh song hµng cña C«ng ty vÉn b¸n chËm vµ gi¸ trÞ hµng tån kho lín. N¨m 1997 gi¸ l¹c xuÊt khÈu trung b×nh cña C«ng ty lµ 550 USD/tÊn th× n¨m 1998 gi¶m xuèng 536 USD/tÊn. Gi¸ xuÊt khÈu gi¶m lµm cho kim ng¹ch xuÊt khÈu cµng gi¶m. - Sang n¨m 1999: Cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh trong khu vùc tiÕp tôc t¸c ®éng gay g¾t ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. ThÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm cña C«ng ty tiÕp tôc bÞ thu hÑp, gi¸ mét sè mÆt hµng chñ lùc tiÕp tôc gi¶m m¹nh. Tuy nhiªn rót kinh nghiÖm tõ n¨m 1998, Ban l·nh ®¹o C«ng ty ®· ®Ò ra ph­¬ng h­íng vµ nh÷ng biÖn ph¸p cô thÓ phï hîp víi t×nh h×nh hiÖn t¹i ._.®­a C«ng ty v­ît lªn nh÷ng khã kh¨n ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn. Trªn thùc tÕ kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n cña C«ng ty cã sù c¶i thiÖn râ rÖt. N¨m 1999 kim ng¹ch xuÊt khÈu ®· t¨ng so víi n¨m 1998 lµ 1.100.448,4 USD t­¬ng ®­¬ng víi 33,48 %. Tõ n¨m 2000: cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh trong khu vùc ®· t¹m ngõng, nÒn kinh tÕ cña c¸c quèc gia trong khu vùc b¾t ®Çu håi phôc nªn cÇu vÒ hµng n«ng s¶n cña C«ng ty ®· b¾t ®Çu t¨ng trë l¹i. Do vËy kim ng¹ch xuÊt khÈu cña C«ng ty trong c¸c n¨m 2000 - 2002 tiÕp tôc ®­îc c¶i thiÖn. Mét sè biÖn ph¸p mµ C«ng ty ®· ¸p dông cho phï hîp víi t×nh h×nh míi ®ã lµ : Bæ sung vµ hoµn chØnh c¬ chÕ kho¸n kinh doanh víi møc phÝ phï hîp, ®¶m b¶o vèn kÞp thêi cho ho¹t ®éng kinh doanh th«ng qua viÖc tranh thñ mèi quan hÖ víi ng©n hµng ®Ó vay vèn, ®«n ®èc b¸n hµng tån kho ®Ó vay vèn… Ch­¬ng II T×nh h×nh thu mua vµ kinh doanh xuÊt khÈu l¹c cña C«ng ty VIlEXIM trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y I. Ho¹t ®éng tæ chøc thu mua l¹c xuÊt khÈu C«ng ty VILEXIM lµ C«ng ty kinh doanh kh«ng tù s¶n xuÊt ra ®­îc mÆt hµng xuÊt khÈu mµ muèn xuÊt khÈu ®­îc th× ph¶i thu mua. 1. Nguån hµng l¹c cña C«ng ty Nguån hµng l¹c cña C«ng ty bao gåm c¶ 3 khu vùc : B¾c, Trung, Nam. HiÖn nay nguån l¹c thu mua ë c¸c miÒn nh­ sau: - MiÒn B¾c: Nguån hµng chñ yÕu cña C«ng ty ë B¾c Ninh, VÜnh Phóc, Thanh Ho¸, H¶i Phßng. - MiÒn Trung: Nguån hµng chñ yÕu ë Qu¶ng Nam, NghÖ An, Hµ TÜnh. - MiÒn Nam: Nguån hµng chñ yÕu ë Sãc Tr¨ng, T©y Ninh, Long An… §Æc biÖt ®èi víi hai tØnh T©y Ninh vµ Long An, hµng n¨m C«ng ty thu mua ®­îc víi khèi l­îng t­¬ng ®«Ý lín, chiÕm kho¶ng 45% tû träng hµng thu mua cña toµn miÒn. - C¸c nguån phô kh¸c cña C«ng ty ë Gia Lai, §¾c L¾c, Ninh B×nh… Trung b×nh hµng n¨m C«ng ty thu mua ë c¶ ba miÒn ®­îc kho¶ng 12,5 ngµn tÊn, trong ®ã miÒn B¾c chiÕm kho¶ng 32%, miÒn Trung chiÕm kho¶ng 30% vµ MiÒn Nam chiÕm kho¶ng 38% tæng l­îng thu mua. 2. C¸c h×nh thøc thu mua l¹c. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay C«ng ty sö dông ba h×nh thøc thu mua t¹o nguån l¹c sau ®©y: 2.1. Ph­¬ng thøc mua ®øt b¸n ®o¹n: §©y lµ h×nh thøc thu mua l¹c xuÊt khÈu chñ yÕu cña C«ng ty, nã chiÕm kho¶ng 80% gi¸ trÞ hµng ho¸ thu mua. C«ng ty dùa trªn yªu cÇu cña c¸c ®¬n hµng tõ phÝa kh¸ch hµng n­íc ngoµi ®Ó ®­a ra c¸c ®iÒu kiÖn phï hîp cho hîp ®ång thu mua vÒ chÊt l­îng, sè l­îng, gi¸ c¶, ph­¬ng thøc thanh to¸n, thêi gian giao hµng… Khi c¶ hai bªn C«ng ty vµ ®¬n vÞ s¶n xuÊt cung øng ®· tho¶ thuËn xong th× tiÕn hµnh ký kÕt hîp ®ång. Hîp ®ång chÝnh lµ c¬ së rµng buéc tr¸ch nhiÖm gi÷a c¸c bªn trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång. Th«ng th­êng C«ng ty sÏ tr¶ tiÒn cho ng­êi b¸n sau khi nhËn ®­îc hµng ho¸ theo c¸c ®iÒu kho¶n ghi trong hîp ®ång. Trong nh÷ng tr­êng hîp ký kÕt c¸c hîp ®ång lín víi nh÷ng nhµ cung cÊp ®¸ng tin cËy ®· cã quan hÖ truyÒn thèng víi C«ng ty th× C«ng ty cho øng tr­íc mét tû lÖ nhá theo gi¸ trÞ hîp ®ång. Do sù chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ tõ c¬ chÕ tËp trung bao cÊp sang c¬ chÕ thÞ tr­êng ®· lµm thay ®æi c¬ b¶n c¸c ph­¬ng thøc thu mua. Víi ng­êi b¸n hµng t©m lý chung lµ muèn thu tiÒn nhanh, gän, nªn trong thêi gian võa qua ®Ó ®¹t hiÖu qu¶ kinh doanh cao, C«ng ty ®· t¨ng c­êng l­îng tiÒn mÆt phôc vô thu mua hµng theo ph­¬ng thøc nµy b»ng nhiÒu h×nh thøc huy ®éng vèn. H×nh thøc thu mua nµy nhanh gän, phï hîp víi yªu cÇu cña hai bªn . Mua theo ph­¬ng thøc nµy cã lîi nhuËn tèi ®a v× C«ng ty so s¸nh ®­îc gi¸ mua vµ gi¸ b¸n, còng nh­ gi÷a c¸c gi¸ mua víi nhau. C¸c chi phÝ vÒ l­u th«ng hµng ho¸ ®­îc C«ng ty tÝnh to¸n mét c¸ch chÆt chÏ, chÝnh x¸c. MÆt kh¸c thu mua theo kiÓu nµy kh«ng mua qua trung gian, lµm cho C«ng ty chñ ®éng ®­îc gi¸ mua vµ gi¸ b¸n nªn cã thÓ ®¹t ®­îc lîi nhuËn cao. Qu¸ tr×nh mua b¸n nhanh gän ®ã ®· lµm t¨ng vßng quay cña vèn, t¨ng hiÖu qu¶ kinh doanh. Bªn c¹nh nh÷ng ­u ®iÓm trªn th× h×nh thøc thu mua nµy cã nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh nh­ tÝnh rñi ro cao, nhiÒu khi C«ng ty bÞ thua lç do nh÷ng biÕn ®éng bÊt th­êng trong thÞ tr­êng, do gi¸ c¶ mµ C«ng ty kh«ng kiÓm so¸t ®­îc. MÆt kh¸c thu mua theo h×nh thøc nµy, chÊt l­îng hµng ho¸ kh«ng ®Òu vµ kh«ng cao. Ngoµi ra, sau qu¸ tr×nh mua b¸n, gi÷a C«ng ty vµ ng­êi b¸n kh«ng cßn sù rµng buéc g× víi nhau, do ®ã nh÷ng l« hµng thu mua tiÕp theo, kh¶ n¨ng mua cña C«ng ty gi¶m do sù c¹nh tranh m¹nh mÏ cña nh÷ng ng­êi mua kh¸c. 2.2. Ph­¬ng thøc uû th¸c xuÊt khÈu. Theo ph­¬ng thøc nµy, hµng hãa vÉn thuéc vÒ ng­êi cung øng (kh¸ch néi), c«ng ty kh«ng mua ®øt. C«ng ty chØ dïng danh nghÜa cña m×nh ®Ó giao dÞch víi kh¸ch hµng n­íc ngoµi (kh¸ch ngo¹i) nh»m tho¶ thuËn víi hä vÒ c¸c ®iÒu kho¶n, chÊt l­îng, sè l­îng, gi¸ c¶ , ph­¬ng thøc thanh to¸n…vµ ký kÕt hîp ®ång xuÊt khÈu víi kh¸ch ngo¹i, sau ®ã tiÕn hµnh xuÊt khÈu l« hµng, thu tiÒn hµng tr¶ cho kh¸ch néi sau khi trõ bít mét phÇn phÝ uû th¸c xuÊt khÈu cho c«ng ty theo tû lÖ % gi¸ trÞ hîp ®ång (1 – 2%). Tr­íc ®©y, thu mua theo ph­¬ng thøc nµy ®­îc sö dông th­êng xuyªn trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña C«ng ty, nã lu«n chiÕm tû träng t­¬ng ®èi lín trong tæng gi¸ trÞ kim ng¹ch xuÊt khÈu. Song trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y tû lÖ nµy ®· gi¶m ®i nhiÒu. Nguyªn nh©n lµ do thêi gian gÇn ®©y c¸c ®Þa ph­¬ng vµ c¸c tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh ®Òu cã quyÒn tham gia xuÊt khÈu trùc tiÕp. 2.3. Ph­¬ng thøc trao ®æi hµng. §èi víi ph­¬ng thøc nµy, qu¸ tr×nh mua b¸n l©u dµi nªn cã sù rµng buéc gi÷a ng­êi mua vµ ng­êi b¸n. Do vËy, C«ng ty cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi trong kh©u mua, t¹o ra kh¶ n¨ng nguån l¹c khai th¸c æn ®Þnh , ®ång thêi còng do ng­êi b¸n vµ C«ng ty cã mèi liªn hÖ mËt thiÕt nªn gi¶m bít ®­îc sù c¹nh tranh trong kh©u mua víi nh÷ng l« hµng tiÕp theo. Tuy vËy, ph­¬ng thøc trao ®æi hµng cã nh­îc ®iÓm nh­; Qu¸ tr×nh trao ®æi hµng diÔn ra dµi, nhiÒu khi kh«ng tiÕn hµnh song song , ®ång thêi vßng quay cña vèn chËm , hiÖu qu¶ kh«ng cao, nhiÒu khi C«ng ty cßn bÞ chiÕm dông vèn v× qu¸ tr×nh trao ®æi hµng kh«ng ®Òu . 3. C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng tíi ho¹t ®éng thu mua l¹c. 3.1. §Æc ®iÓm cña s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ ®iÒu kiÖn tù nhiªn. ViÖt Nam lµ mét ®Êt n­íc n«ng nghiÖp víi h¬n 80% d©n sè sèng b»ng nghÒ n«ng nghiÖp, ngoµi c©y lóa lµ lo¹i c©y trång chñ yÕu, sau ®ã ®Õn c¸c lo¹i c©y n«ng s¶n kh¸c nh­ : ng«, khoai, s¾n, l¹c, ®Ëu, võng… nh­ng nh×n chung trong c¸c lo¹i c©y n«ng s¶n th× chØ cã c©y l¹c cã gi¸ trÞ t­¬ng ®èi cao. Nªn trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, diÖn tÝch trång l¹c ngµy cµng t¨ng víi n¨ng suÊt còng t¨ng kh«ng ngõng. N­íc ta lµ mét n­íc cã khÝ hËu nhiÖt ®íi nªn c¸c c©y n«ng nghiÖp vµ c©y l¹c nãi riªng bÞ t¸c ®éng bëi ®iÒu kiÖn tù nhiªn dï c©y l¹c cã kh¶ n¨ng thÝch øng cao víi thêi tiÕt. N¨m nµo m­a thuËn giã hoµ th× c©y trång ph¸t triÓn thuËn lîi vµ cã thu ho¹ch cao. Ng­îc l¹i nÕu n¨m nµo khÝ hËu kh¾c nghiÖt sÏ mÊt mïa hoÆc lµm gi¶m s¶n l­îng, chÊt l­îng c©y trång. §iÒu nµy cã t¸c ®éng lín tíi c«ng t¸c thu mua t¹o nguån vµ ¶nh h­ëng tíi ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu cña C«ng ty. Ngoµi ra do tÝnh chÊt mïa vô cña s¶n xuÊt c©y n«ng nghiÖp, c©y l¹c ®­îc chñ yÕu s¶n xuÊt vµ gieo trång theo mïa vô. Trong mét n¨m chØ cã hai vô s¶n xuÊt l¹c chÝnh lµ vô ®«ng xu©n vµ vô hÌ thu. Vô ®«ng xu©n ë MiÒn B¾c th­êng gieo trång l¹c vµo ®Çu th¸ng 2 vµ thu ho¹ch vµo cuèi th¸ng 6 hoÆc vµo th¸ng 7 d­¬ng lÞch. Vô nµy th­êng gieo trång trong ba th¸ng (gieo vµo th¸ng 8 vµ thu ho¹ch vµo cuèi th¸ng 10 d­¬ng lÞch). TÝnh chÊt s¶n xuÊt theo vô mïa nµy cã ¶nh h­ëng lín tíi ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu l¹c cña C«ng ty, v× c¸c thêi ®iÓm kinh doanh cña C«ng ty còng phô thuéc vµo mïa vô s¶n xuÊt l¹c tøc lµ khi nµo tíi thêi vô thu ho¹ch l¹c th× míi lµ giai ®o¹n lµm ¨n thùc sù cña C«ng ty. C«ng ty cö c¸c c¸n bé ®Õn c¸c ®Þa ®iÓm trong c¶ n­íc ®Ó tiÕn hµnh thu mua. Vµo thêi ®iÓm nµy, c¸c ®¬n hµng tõ n­íc ngoµi còng tíi tÊp, nªn mÆc dï C«ng ty rÊt khÈn tr­¬ng trong viÖc thu mua gom l¹c mµ nhiÒu khi vÉn bá lì c¬ héi b¸n hµng. Song khi kh«ng ph¶i vô mïa cña l¹c th× C«ng ty chØ thu mua ®­îc mét l­îng l¹c xuÊt khÈu Ýt h¬n nhiÒu so víi thêi ®iÓm ®óng mïa vô. ViÖc s¶n xuÊt theo mïa vô lµm cho ho¹t ®éng thu mua l¹c kh«ng diÔn ra ®Òu ®Æn. §©y còng lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n c¬ b¶n lµm cho gi¸ c¶ mÆt hµng nµy lªn xuèng bÊt th­êng. Møc gi¸ cña C«ng ty ®­îc x¸c lËp dùa trªn gi¸ mua hay gi¸ néi ®Þa cña s¶n phÈm , c¸c chi phÝ trong qu¸ tr×nh thu mua vµ xö lý ®Ó s¶n phÈm ®¹t tíi kh¸ch hµng cña C«ng ty, c¸c chi phÝ bao gåm : Chi phÝ tËp hîp th«ng tin vÒ kh¸ch hµng vµ thÞ tr­êng n­íc ngoµi , chi phÝ thu mua, tËp hîp nguån hµng, chi phÝ bao gåm ®ãng gãi, chi phÝ xö lý hîp ®ång… trong ®ã c¸c yÕu tè chi phÝ th­êng æn ®Þnh h¬n, trong khi gi¸ néi cã thÓ biÕn ®éng m¹nh, t¨ng ®ét ngét nhÊt lµ trong t×nh tr¹ng khan hµng. C«ng thøc ®Þnh gi¸ xuÊt khÈu cña VILEXIM : Gi¸ xuÊt khÈu = Gi¸ mua + Chi phÝ trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång + Tû lÖ lîi nhuËn mong ®îi 3.2. T¸c ®éng cña m«i tr­êng kinh doanh. Mçi doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong c¬ chÕ thÞ tr­êng ®Òu cã mét m«i tr­êng kinh doanh nhÊt ®Þnh. M«i tr­êng kinh doanh kh«ng thÓ thiÕu víi mçi doanh nghiÖp. Nh­ng ®ång thêi nã còng cã thÓ cã nh÷ng t¸c ®éng ng­îc trë l¹i. §Æc biÖt ®èi víi mçi doanh nghiÖp ngo¹i th­¬ng m«i tr­êng kinh doanh l¹i ®Æc biÖt quan träng h¬n c¶, bëi kinh doanh th­¬ng m¹i quèc tÕ phøc t¹p vµ phong phó h¬n h¼n th­¬ng m¹i trong n­íc. M«i tr­êng xuÊt khÈu: Sù sôp ®æ cña Liªn X« vµ §«ng ¢u ®· g©y ra sù ®¶o lén ®èi víi nhiÒu mÆt hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam vµ cña c«ng ty Vilexim nãi riªng, trong ®ã lín nhÊt lµ ®èi víi mÆt hµng n«ng s¶n vµ ®Æc biÖt lµ ®èi víi mÆt hµng l¹c, khi kh«ng cßn thÞ tr­êng truyÒn thèng vµ còng lµ thÞ tr­êng xuÊt khÈu m¹nh nhÊt cña C«ng ty. HiÖn nay xuÊt khÈu l¹c sang thÞ tr­êng nµy bÞ h¹n chÕ vµ xu h­íng gi¶m cßn kÐo dµi. §ång thêi thùc tÕ lµ do tr­íc ®©y ViÖt Nam chØ lµm b¹n víi c¸c n­íc thuéc hÖ thèng XHCN, kh«ng t¹o lËp quan hÖ víi c¸c n­íc TBCN nªn nay khi th©m nhËp vµo thÞ tr­êng nµy cßn nhiÒu bì ngì, kh«ng quen víi kiÓu c¸ch b¸n bu«n cña hä, do ®ã rÊt khã t×m ®­îc thÞ tr­êng cã triÓn väng xuÊt khÈu l¹c. Ngoµi ra, c¸n bé xuÊt khÈu cña chóng ta ch­a cã ®ñ tr×nh ®é kinh nghiÖm trong viÖc tiÕn hµnh c¸c biÖn ph¸p Marketing h­íng ra thÞ tr­êng nªn trong khi l¹c thÕ giíi cã khi ®¹t 750 - 820 USD/tÊn th× l¹c ViÖt Nam lu«n bÞ chÌn gi¸, Ðp gi¸ chØ ®¹t 500- 600 USD/tÊn, dÉn ®Õn hiÖu qu¶ xuÊt khÈu thÊp. C«ng ty ph¶i duy tr× mét sè thÞ tr­êng cò kh¸c vµ nç lùc t×m kiÕm nh÷ng thÞ tr­êng míi nh­:T©y ¢u, B¾c ¢u, Ch©u ¸… §©y lµ nh÷ng thÞ tr­êng hÕt søc phong phó ®a d¹ng, song còng hÕt søc phøc t¹p, trªn c¸c thÞ tr­êng nµy, tÝnh c¹nh tranh lµ rÊt cao, ®Æc biÖt lµ vÒ phÈm chÊt, chÊt l­îng, ®ång thêi gi¸ c¶ th­êng xuyªn biÕn ®æi theo quan hÖ cung - cÇu. Tõ ®ã vÊn ®Ò ®Æt ra ®èi víi C«ng ty lµ ph¶i lµm sao ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña kh¸ch hµng. Muèn lµm tèt ®iÒu ®ã C«ng ty ph¶i tæ chøc thËt tèt, c«ng t¸c thu mua t¹o nguån l¹c xuÊt khÈu, chØ cã nh­ vËy C«ng ty míi cã ®­îc nh÷ng mÆt hµng cã chÊt l­îng cao, phÈm chÊt tèt ®Ó phï hîp víi yªu cÇu cña kh¸ch hµng ®Æt ra. MÆt kh¸c, trªn thÞ tr­êng quèc tÕ ®· cã nhiÒu n­íc tham gia xuÊt khÈu l¹c, còng cã nhiÒu trong sè c¸c n­íc ®ã cã tiÒm n¨ng vµ c«ng nghÖ s¶n xuÊt h¬n h¼n ViÖt Nam. §©y còng chÝnh lµ mét nh©n tè t¸c ®éng gi¸n tiÕp ®Õn ho¹t ®éng thu mua t¹o nguån l¹c cña C«ng ty. Bëi v× ®Ó cã thÓ c¹nh tranh ®­îc víi nh÷ng b¹n hµng ®ã, C«ng ty chØ cã c¸ch lµ thu mua t¹o nguån hµng trong n­íc thËt tèt, cã chÊt l­îng cao, gi¸ rÎ. Víi møc gi¸ xuÊt khÈu rÎ nh­ vËy th× yªu cÇu vÒ gi¸ c¶ cho c«ng t¸c thu mua t¹o nguån vµ lµ hÕt søc co hÑp, ®ßi hái ph¶i cã sù cè g¾ng, nç lùc cña c¸c nh©n viªn thu mua. M«i tr­êng trong n­íc: ViÖt Nam ®ang ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ theo c¬ chÕ thÞ tr­êng ®a d¹ng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn. Do vËy viÖc s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng nãi chung vµ mÆt hµng l¹c nãi riªng lµ do nhiÒu tæ chøc kinh doanh kh¸c thùc hiÖn. MÆc dï C«ng ty n»m trong sè c¸c C«ng ty hµng ®Çu vÒ ho¹t ®éng xuÊt khÈu l¹c song còng kh«ng tho¸t khái sù c¹nh tranh gay g¾t. Nh­ vËy ®Ó thu mua t¹o nguån cã kÕt qu¶ tèt lµm tiÒn ®Ò cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu ®¹t hiÖu qu¶ cao th× C«ng ty ph¶i cã nh÷ng chÝnh s¸ch tho¶ ®¸ng, phï hîp sao cho viÖc thu mua t¹o nguån cã hiÖu qu¶ nhÊt vµ cã thÓ c¹nh tranh víi thÞ tr­êng trong n­íc. C¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ cña Nhµ n­íc còng cã nh÷ng t¸c ®éng kh«ng nhá ®Õn ho¹t ®éng thu mua t¹o nguån hµng. ViÖc Nhµ n­íc ho¹ch ®Þnh c¸c vïng kinh tÕ hµng ho¸ hay ®Ò ra c¸c chÝnh s¸ch thuÕ thay ®æi cã thÓ h¹n chÕ hay më réng chøc n¨ng thu mua cña C«ng ty. H¬n n÷a, Nhµ n­íc l¹i kh«ng cã sù qu¶n lý thèng nhÊt vµ ch­a cã ®­îc chiÕn l­îc l©u dµi cho mÆt hµng xuÊt khÈu, do ®ã mµ hiÖn t­îng tranh mua, tranh b¸n vÉn diÔn ra quyÕt liÖt. Sù c¹nh tranh nµy cã t¸c ®éng tiªu cùc rÊt lín ®Õn c«ng t¸c thu mua t¹o nguån. 4. C«ng t¸c tæ chøc thu mua l¹c. 4.1. X©y dùng bé m¸y thu mua vµ ho¹ch ®Þnh chiÕn l­îc thu mua l¹c Dùa vµo ®Æc ®iÓm cña thÞ tr­êng cung cÊp l¹c vµ cña chñng lo¹i l¹c, C«ng ty ph¶i cã nh÷ng c¸n bé thu mua chuyªn tr¸ch ®Ó quen víi thÞ tr­êng, n¾m râ ®Æc ®iÓm cña mÆt hµng. C«ng ty ®· tæ chøc bé m¸y thu mua theo kiÓu chuyªn doanh mµ cô thÓ lµ tæ chøc thµnh c¸c phßng ban xuÊt nhËp khÈu chuyªn vÒ mÆt hµng l¹c.Nhê vËy kh«ng chØ ph¸t huy t¸c dông tÝch cùc ë kh©u thu mua t¹o nguån mµ cßn g¾n liÒn ho¹t ®éng mua b¸n víi nhau ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng tån ®äng hµng ho¸, g©y ø ®äng vèn hoÆc xuèng cÊp vÒ phÈm chÊt mÆt hµng. C¸c phong chuyªn doanh xuÊt khÈu l¹c nh©n trùc tiÕp cö c¸n bé ®i khai th¸c nguån hµng trong ph¹m vi thÞ tr­êng cung cÊp. Cïng víi sù kÕt hîp cña phßng kÕ ho¹ch thÞ tr­êng vµ c¸c phßng xuÊt nhËp khÈu ®Ò ra c¸c chiÕn l­îc thu mua cô thÓ cña m×nh, sao cho cã thÓ ®¶m b¶o hoµn thµnh chØ tiªu kho¸n cña C«ng ty vµ t¨ng lîi nhuËn còng nh­ kinh doanh cña m×nh. Nh×n chung, chiÕn l­îc kinh doanh mÆt hµng ph¶i xÐt ®Õn nh÷ng chØ tiªu sau: * ChØ tiªu vÒ thÞ tr­êng: + Nghiªn cøu dù ®o¸n nhu cÇu trªn thÞ tr­êng ®Ó x¸c ®Þnh chiÕn l­îc thu mua t¹o nguån cô thÓ. + Ph¶i x¸c ®Þnh râ: b¸n hµng ®­îc th× míi mua hµng + Ph¶i n¾m ch¾c nhu cÇu tiÒm n¨ng vµ gi¸ c¶ mÆt hµng l¹c trªn thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc. + Nghiªn cøu, n¾m ch¾c nguån hµng l¹c, kh¶ n¨ng s¶n xuÊt vµ ®Þa bµn s¶n xuÊt cu¶ mÆt hµng nµy. + Ph¶i tËp trung vèn ngay tõ ®Çu mïa vô ®Ó thu mua l¹c ë c¶ ba miÒn ®Êt n­íc. + T×m thÞ tr­êng th­¬ng nh©n tiªu thô lín, ®¸p øng cho viÖc cung cÊp hµng. + Lo ®ñ c¸c thñ tôc cÇn thiÕt cho c«ng viÖc giao hµng tõng th¸ng, tõng quý, tõng mïa vô. * ChØ tiªu vÒ s¶n phÈm. + Tiªu chuÈn ho¸ vÒ chÊt l­îng, phï hîp víi yªu cÇu cña kh¸ch hµng nhËp khÈu, cã sù h­íng dÉn vÒ kü thuËt ®èi víi c¸c c¬ së s¶n xuÊt, cung øng. + Chó ý ®Õn mÉu m·, bao b× ®ãng gãi hµng, ®¸p øng yªu cÇu ®Ñp vÒ h×nh thøc, ®¶m b¶o vÒ yªu cÇu b¶o qu¶n hµng hãa, bao b× ph¶i phï hîp víi c¸c tÝnh chÊt ho¸ häc, sinh häc cña mÆt hµng l¹c… * ChØ tiªu vÒ gi¸ c¶: + ThiÕt lËp mèi quan hÖ v÷ng ch¾c víi b¹n hµng nh»m æn ®Þnh nguån hµng vµ gi¸ c¶. + Chó träng ®Õn c¸c kh©u tæ chøc thu mua sao cho phï hîp ®Ó gi¶m chi phÝ thu mua t¹o nguån hµng vµ tæ chøc ®éng viªn c¸n bé c«ng nh©n viªn chuÈn bÞ tinh thÇn vµ quyÕt t©m hoµn thµnh nhiÖm vô trong mäi thêi ®iÓm mïa vô. + Tæ chøc c¸c kªnh thu mua phï hîp ®Ó tèi thiÓu ho¸ chi phÝ vËn chuyÓn. 4.2. Tæ chøc thùc hiÖn c«ng t¸c thu mua l¹c C«ng t¸c thu mua nguån l¹c xuÊt khÈu ®­îc thùc hiÖn theo tr×nh tù c¸c b­íc sau: B­íc 1: X¸c ®Þnh nhu cÇu: §©y lµ vÊn ®Ò trung t©m, nã quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i trong kinh doanh. ChØ cã n¾m ch¾c nhu cÇu míi cã thÓ thùc hiÖn tèt c«ng t¸c thu mua l¹c xuÊt khÈu. C¨n cø cña viÖc x¸c ®Þnh nhu cÇu lµ dùa trªn c¸c hîp ®ång ngo¹i th­¬ng, dùa trªn c¸c ®¬n ®Æt hµng cña kh¸ch hµng n­íc ngoµi ®Ó x¸c ®Þnh xem C«ng ty cã ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu ®ã kh«ng, tõ ®ã t×m ra c¸c c¬ së nguån hµng phï hîp. B­íc 2: X©y dùng ®¬n hµng. Dùa trªn c¬ së ®· x¸c ®Þnh nhu cÇu, C«ng ty tiÕn hµnh tËp hîp ®¬n hµng bao gåm c¸c ®iÒu kiÖn vÒ sè l­îng, chÊt l­îng, gi¸ c¶,… biÕn ®¬n hµng ngo¹i th­¬ng thµnh c¸c ®¬n hµng cña C«ng ty. Th«ng th­êng tæng cña gi¸ thu mua céng víi c¸c chi phÝ xuÊt khÈu ph¶i thÊp h¬n gi¸ b¸n tõ 2 – 5% gi¸ trÞ ®¬n hµng. B­íc 3: Lùa chän khu vùc thÞ tr­êng vµ nhµ cung øng. Sau khi x©y dùng c¸c ®¬n hµng thu mua, C«ng ty tiÕn hµnh xem xÐt trong c¶ n­íc xem t¹i thêi ®iÓm ®ã th× khu vùc thÞ tr­êng nµo lµ cã kh¶ n¨ng ®¶m b¶o mét c¸ch tèt nhÊt c¸c ®iÒu kiÖn ®Ò ra ®Ó tõ ®ã lùa chän khu vùc thÞ tr­êng cho cã Ých. Th«ng th­êng, ë C«ng ty, chi nh¸nh Thµnh phè Hå ChÝ Minh phô tr¸ch khu vùc phÝa Nam, C«ng ty mÑ phô tr¸ch khu vùc miÒn B¾c vµ miÒn Trung. Do ®iÒu kiÖn ®Þa lý vµ lo¹i h×nh vËn t¶i cña n­íc ta cßn nhiÒu khã kh¨n nªn c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc C«ng ty chØ nghiªn cøu khu vùc thÞ tr­êng mµ m×nh phô tr¸ch. Cßn vÒ nhµ cung øng th× C«ng ty dùa trªn c¬ së ®iÒu kiÖn cña c¸c ®¬n hµng, kh¶ n¨ng, ®é tin cËy cña nhµ cung øng ®ã theo c¸c yÕu tè ®Ó lùa chän sau ®©y: - Quy c¸ch, phÈm chÊt (t¹p chÊt, ®é Èm…) - Sè l­îng. - Gi¸ c¶ - Thêi gian giao hµng. - Bao b×, ký m· hiÖu (lo¹i bao b×, mµu s¾c, träng l­îng bao b× bao nhiªu, kü m· hiÖu nh­ thÕ nµo…) Tõ c¸c néi dung trªn C«ng ty t×m hiÓu kh¶ n¨ng ®¸p øng cña c¸c ®¬n vÞ cung øng, trªn c¬ së so s¸nh gi÷a c¸c ®¬n vÞ víi nhau ®Ó lùa chän ra nh÷ng nhµ cung øng tèt nhÊt. B­íc 4: Tæ chøc ký kÕt hîp ®ång mua b¸n. Sau khi ®· lùa chän nhµ cung øng, b­íc tiÕp theo lµ ký kÕt hîp ®ång trªn c¬ së c¸c ®¬n hµng cña C«ng ty vµ giÊy chµo hµng cña nhµ cung øng. B­íc 5: Tæ chøc tiÕp nhËn, vËn chuyÓn, b¶o qu¶n. C¸c nh©n viªn thu mua ph¶i xuèng c¬ së kiÓm tra chÊt l­îng hµng ho¸ ®ång thêi hä còng ph¶i cã h­íng dÉn vÒ kü thuËt cho c¸c c¬ së ®Ó ®¶m b¶o nguån hµng ®¹t ®óng c¸c quy c¸ch ®Ò ra trong hîp ®ång ngo¹i th­¬ng. Sau ®ã tiÕp nhËn hµng ho¸ t¹i c¸c ®iÓm giao hµng cô thÓ. Tïy tõng hîp ®ång mµ c¸c nh©n viªn tiÕp nhËn hµng t¹i c¸c ®Þa ®iÓm sau: Giao hµng t¹i c¶ng: Giao tËn kho cña C«ng ty. Giao hµng t¹i c¬ së cña c¸c nhµ cung øng. Dï cã giao hµng theo h×nh thøc nµo ®i ch¨ng n÷a th× viÖc b¶o qu¶n hµng ho¸ lµ kh©u tèi quan träng ®èi víi mÆt hµng l¹c. §Æc biÖt lµ ®èi víi ph­¬ng thøc giao hµng tËn kho cña C«ng ty, khi nhËp hµng vµo kho mµ ch­a xuÊt ngay th× kho hµng ph¶i ®¶m b¶o c¸c ®iÒu kiÖn sau: Kho hµng ph¶i th«ng tho¸ng, kh« r¸o. NhiÖt ®é ph¶i phï hîp víi tÝnh chÊt cña mÆt hµng kh«ng ®­îc qu¸ nãng hay qu¸ l¹nh lµm cho s¶n phÈm bÞ biÕn chÊt. VÖ sinh kho hµng th­êng xuyªn ®Ó tr¸nh c¸c lo¹i vi khuÈn, c«n trïng, nÊm mèc…,ho¹t ®éng. B­íc 6: Thanh lý hîp ®ång Thùc chÊt mµ nãi, C«ng ty chØ cã nhiÖm vô thanh to¸n víi nhµ cung øng khi ®· nhËn ®ñ hµng ho¸ theo c¸c ®iÒu kiÖn giao kÌo. Khi c¸c hîp ®ång thu mua ®­îc tÝnh to¸n vÒ tµi chÝnh xong, th× hîp ®ång ®­îc thanh lý. Trong qu¸ tr×nh thanh lý, nÕu cã v­íng m¾c g× th× hai bªn cïng ph¶i xem xÐt ®Ó cïng ®i ®Õn tho¶ thuËn, thèng nhÊt xem tr¸ch nhiÖm thuéc vÒ bªn nµo. NÕu khóc m¾c kh«ng ®­îc gi¶i quyÕt th× ph¶i kiÕn nghÞ ®­a ra träng tµi kinh tÕ cÊp cã thÈm quyÒn ®Ó xem xÐt, gi¶i quyÕt. T×nh h×nh thùc hiÖn c«ng t¸c thu mua l¹c B¶ng 9: T×nh h×nh thu mua l¹c n¨m 2001 – 2002 N¨m DiÔn gi¶i 2001 2002 TrÞ gi¸ (USD) Tû träng % TrÞ gi¸ (USD) Tû träng % Tæng gi¸ trÞ l¹c thu mua 4.464.000 100 5.581.000 100 Thu mua theo ph­¬ng thøc mua ®øt b¸n ®o¹n 3.751.200 80 4.833.140 86,6 Thu mua theo ph­¬ng thøc uû thøc xuÊt khÈu 118.296 2,65 84.830 1,52 Thu mua theo ph­¬ng thøc trao ®æi hµng 771.500 17,35 663.020 11,88 ( Nguån : B¸o c¸o t×nh h×nh XNK cña C«ng ty VILEXIM qua c¸c n¨m) Tõ b¶ng sè liÖu trªn ta thÊy trong ba ph­¬ng thøc thu mua, C«ng ty chñ yÕu mua l¹c theo ph­¬ng thøc mua ®øt b¸n ®o¹n bëi v× tuy rñi ro cao nh­ng l¹i thu ®­îc lîi nhuËn cao, sö dông vèn mét c¸ch hiÖu qu¶. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, lµm ¨n ph¶i chÊp nhËn m¹o hiÓm, chÝnh sù m¹o hiÓm trong kinh doanh ®em l¹i lîi nhuËn cao cho C«ng ty vµ khi ®ã C«ng ty còng ®· tù kh¼ng ®Þnh ®­îc chÝnh m×nh. HiÖn nay, cã mét vÊn ®Ò ®ang næi lªn trong viÖc thùc hiÖn c«ng t¸c thu mua l¹c xuÊt khÈu lµ ®¶m b¶o chÊt l­îng vµ thêi gian thùc hiÖn hîp ®ång. Ch¼ng h¹n nh­ n¨m 1996, cã mét sè tr­êng hîp xuÊt khÈu l¹c kh«ng ®­îc thùc hiÖn. C«ng ty ph¶i chÞu båi th­êng 41.842 USD cho kh¸ch hµng. Nguyªn nh©n g©y ra t×nh tr¹ng nµy lµ do hai yÕu tè chñ yÕu sau: Thø nhÊt: Do nh©n viªn thu mua kh«ng n¾m ®­îc tÝnh ®Æc tr­ng cña mÆt hµng l¹c vµ kh«ng kiÓm tra kü chÊt l­îng s¶n phÈm khi nghiÖm thu hµng ho¸ nªn ®Ó x¶y ra t×nh tr¹ng hµng biÕn chÊt (mèc, mäc mÇm ), bëi vËy mµ C«ng ty ph¶i chÞu ph¹t cho hîp ®ång ngo¹i th­¬ng. Thø hai: VÉn tiÕn hµnh ký hîp ®ång khi kh«ng n¾m râ th«ng tin vÒ nhµ cung øng nh­ kh¶ n¨ng s¶n xuÊt , kh¶ n¨ng tÝn nhiÖm ®Ó ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu cña C«ng ty ®Ò ra. II. t×nh h×nh Ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu mÆt hµng l¹c cña c«ng ty VILEXIM TRONG NH÷NG N¡M GÇN §¢Y. C«ng ty Vilexim thùc hiÖn ho¹t ®éng xuÊt khÈu l¹c qua h×nh thøc xuÊt khÈu trùc tiÕp lµ chñ yÕu. VÒ nguyªn t¾c, xuÊt khÈu trùc tiÕp cã thÓ lµm t¨ng thªm rñi ro trong kinh doanh, song nã l¹i cã nh÷ng ­u ®iÓm næi bËt sau: + Gi¶m bít chi phÝ trung gian do ®ã t¨ng lîi nhuËn doanh nghiÖp + Cã thÓ liªn hÖ trùc tiÕp vµ ®Òu ®Æn víi kh¸ch hµng vµ víi thÞ tr­êng n­íc ngoµi, biÕt ®­îc nhu cÇu cña kh¸ch hµng vµ t×nh h×nh b¸n hµng ë ®ã nªn cã thÓ thay ®æi s¶n phÈm vµ nh÷ng ®iÒu kiÖn b¸n hµng trong nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt. 1. Kh¾i qu¸t quy tr×nh xuÊt khÈu l¹c. §Ó cã ®­îc mét hîp ®ång xuÊt khÈu l¹c, ®Ó viÖc thùc hiÖn hîp ®ång nµy phï hîp víi nh÷ng quy ®Þnh cña giao dÞch ngo¹i th­¬ng vµ ®Ó mét khèi l­îng l¹c lín qua ®­îc biªn giíi quèc gia kh«ng gÆp trë ng¹i vÒ thñ tôc vÒ ®iÒu kiÖn chøng tõ… c¸c ®¬n vÞ kinh doanh ph¶i tiÕn hµnh ®Çy ®ñ c¸c giao dÞch bu«n b¸n. §èi víi C«ng ty VILEXIM, ®Ó kÕt thóc thµnh c«ng mét th­¬ng vô xuÊt khÈu l¹c, c«ng ty ®· v¹ch ra mét quy tr×nh xuÊt khÈu rÊt râ rµng, cô thÓ bao gåm c¸c b­íc: B­íc 1: Qu¶ng c¸o giíi thiÖu s¶n phÈm trªn thÞ tr­êng, chµo hµng theo mÉu víi c¸c ®¬n vÞ liªn doanh n­íc ngoµi, ®ång thêi lËp ph­¬ng ¸n kinh doanh. Sau giai ®o¹n nghiªn cøu tiÕp cËn thÞ tr­êng, ®Ó chuÈn bÞ giao dÞch xuÊt nhËp khÈu, C«ng ty tiÕn hµnh tiÕp xóc víi kh¸ch hµng b»ng biÖn ph¸p qu¶ng c¸o. C«ng ty thùc hiÖn ho¹t ®éng Marketing s¶n phÈm l¹c cña m×nh th«ng qua c¸c c¬ quan th­¬ng vô qua c¸c mèi quen biÕt, qua v¨n phßng ®¹i diÖn cña Bé Th­¬ng m¹i t¹i c¸c n­íc. ViÖc qu¶ng c¸o gióp C«ng ty tiÕp cËn gÇn h¬n c¸c thÞ tr­êng, gióp cho tªn tuæi cña C«ng ty tíi gÇn kh¸ch hµng h¬n. C«ng ty còng trùc tiÕp ®­a c¸c b¶ng chµo hµng tíi c¸c ®¬n vÞ kinh doanh, chµo hµng ®­îc luËt ph¸p coi nh­ lµ lêi ®Ò nghÞ ký hîp ®ång, chµo hµng sÏ thÓ hiÖn râ ý ®Þnh b¸n hµng l¹c nh©n cña C«ng ty trong chµo hµng. C«ng ty ®· ®­a ra c¸c ®iÒu kho¶n rÊt râ rµng vÒ lo¹i l¹c nh©n, chÊt l­îng cña l¹c nh©n, sè l­îng l¹c nh©n xuÊt, tæng gi¸ trÞ l« hµng, ®¬n gi¸ tõng lo¹i l¹c ®iÒu kiÖn thanh to¸n, ph­¬ng thøc giao nhËn hµng. §èi víi b¹n hµng lµ kh¸ch quen cò trong chµo hµng, C«ng ty chØ ®­a ra néi dung cÇn thiÕt cho ®ît giao dÞch míi nh­ tªn hµng, quy c¸ch, phÈm chÊt, sè l­îng, gi¸ c¶, thêi gian giao hµng, cßn c¸c ®iÒu kho¶n kh¸c th­êng ®­îc sù nhÊt trÝ cña hai bªn lµ ¸p dông nh­ nh÷ng hîp ®ång ®· ký tr­íc. B­íc 2: Cïng c¸c ®¬n vÞ b¹n hµng tho¶ thuËn, ®µm ph¸n c¸c ®iÒu kiÖn ®­a ra cho phï hîp víi lîi Ých c¶ hai bªn, lËp ph­¬ng ¸n gi¸ xuÊt khÈu chÝnh x¸c. Khi ng­êi nhËn ®­îc chµo hµng mµ kh«ng chÊp nhËn hoµn toµn lêi chµo hµng sÏ hoµn gi¸, ®­a ra nh÷ng ®Ò nghÞ míi, hai bªn sÏ tiÕn hµnh trao ®æi, th­¬ng l­îng ®Ó ®­a ra c¸c ®iÒu kiÖn cã lîi nhÊt ®èi víi c¶ hai bªn. Khi mäi ®iÒu kho¶n ®­îc tho¶ thuËn, C«ng ty sÏ lËp ph­¬ng ¸n gi¸ xuÊt khÈu chi tiÕt göi lªn ban l·nh ®¹o vµ phßng tµi vô xÐt duyÖt, trong ph­¬ng ¸n gi¸ ghi râ tªn hµng, thÞ tr­êng nhËp, sè l­îng hµng xuÊt, trÞ gi¸ USD , gi¸ mua vµo, sè tiÒn dµnh cho c¸c lo¹i phÝ… NÕu ph­¬ng ¸n ®­îc ban hµnh ®­îc l·nh ®¹o xÐt duyÖt sÏ tiÕn hµnh ký hîp ®ång néi vµ hîp ®ång ngo¹i. B­íc 3: ViÖc ký hîp ®ång néi vµ hîp ®ång ngo¹i diÔn ra theo ®óng quy ®Þnh cña luËt trong n­íc vµ luËt quèc tÕ. Nã ®­îc lËp thµnh v¨n b¶n, ghi râ néi dung mua b¸n c¸c ®iÒu kho¶n giao dÞch ®· ®­îc tho¶ thuËn vµ cã ch÷ ký, con dÊu cña hai bªn. C«ng ty sö dông v¨n b¶n hîp ®ång ký kÕt lµm c¬ së thèng kª, theo dâi kiÓm tra viÖc thùc hiÖn hîp ®ång. B­íc 4: Khi bªn mua më L/C qua ng©n hµng, bªn xuÊt khÈu kiÓm tra l¹i c¸c ®iÒu kho¶n cña L/C, nÕu thÊy kh«ng phï hîp th× yªu cÇu ®iÒu chØnh L/C theo sù tho¶ thuËn gi÷a hai bªn. NÕu mäi tho¶ thuËn ®­îc hai bªn nhÊt trÝ C«ng ty sÏ tiÕn hµnh thu mua l¹c. B­íc 5: Trong qu¸ tr×nh thu mua l¹c x¸c ®Þnh sè l­îng, kiÓm ®Þnh vµ kiÓm tra 1 lÇn nh»m ®¶m b¶o hµng ®ñ sè l­îng, chÊt l­îng xuÊt nhËp khÈu. Khi bªn mua më L/C, C«ng ty b¾t ®Çu thu mua l¹c, xin giÊy phÐp xuÊt khÈu l¹c, thuª tµu, lµm thñ tôc h¶i quan…Tr­íc khi giao hµng C«ng ty thùc hiÖn kiÓm dÞch, kiÓm nghiÖm ë hai cÊp: cÊp c¬ së vµ ë c¸c cöa khÈu. ViÖc kiÓm tra c¬ së cã vai trß quyÕt ®Þnh nhÊt vµ cã t¸c dông triÖt ®Ó nhÊt trong hai lÇn kiÓm tra. KiÓm tra ë cöa khÈu chØ cã t¸c dông thÈm tra l¹i kÕt qu¶ ë c¬ së vµ ®Ó thùc hiÖn thñ tôc quèc tÕ. Trong c¸c lÇn kiÓm tra ®ã cã c¸n bé kiÓm tra cña C«ng ty lµ ng­êi chÞu tr¸ch nhiÖm chÝnh vÒ phÈm chÊt hµng ho¸, bªn c¹nh ®ã lµ nh©n viªn h¶i quan, nh©n viªn cña Vinacontrol, cña c¬ quan gi¸m ®Þnh kiÓm dÞch, c¸c ®¹i diÖn cïng nhau kiÓm tra chñng lo¹i hµng, sè l­îng, chÊt l­îng… trong giÊy chøng nhËn phÈm chÊt hµng ho¸ ph¶i cã ®ñ ch÷ ký cña c¸c thµnh viªn tham gia kiÓm tra . B­íc 6: Lµm tèt c¸c thñ tôc ®Ó hµng qua ®­îc cöa khÈu nh­ : Lµm tê khai h¶i quan, nép thuÕ… Thuª tµu, ®ãng thuÕ, më tê khai h¶i quan lµ nh÷ng c«ng viÖc cuèi cïng ®Ó hµng cã thÓ xuÊt c¶ng. ViÖc thuª tµu chë l¹c th­êng dùa trªn ba c¨n cø: nh÷ng ®iÒu kho¶n ghi trong hîp ®ång, ®Æc ®iÓm cña chÊt l­îng l¹c vµ ®iÒu kiÖn vËn t¶i. ViÖc thuª tµu ®ßi hái ph¶i cã kinh nghiÖm nghiÖp vô, cã th«ng tin vÒ t×nh h×nh thÞ tr­êng tµu biÓn vµ tinh th«ng c¸c ®iÒu kiÖn thuª tµu. C«ng ty VILEXIM th­êng uû th¸c viÖc thuª tµu cho mét C«ng ty hµng h¶i nh­ C«ng ty thuª tµu vµ m«i giíi hµng h¶i (Vietfracht), C«ng ty §¹i lý tµu biÓn (VOSA),… §Ó hµng qua ®­îc biªn giíi quèc gia, C«ng ty ph¶i lµm tèt c¸c thñ tôc h¶i quan. Yªu cÇu cña tê khai h¶i quan lµ trung thùc, râ rµng, chÝnh x¸c thÓ hiÖn ®­îc c¸c néi dung: tªn hµng, sè l­îng tªn ph­¬ng tiÖn vËn t¶i.. Tê khai h¶i quan ph¶i ®­îc xuÊt tr×nh kÌm theo mét sè chøng tõ kh¸c: giÊy phÐp xuÊt nhËp khÈu, ho¸ ®¬n, phiÕu ®ãng gãi,... B­íc 7: §­a hµng ®Õn c¶ng, bèc lªn tµu. Mäi thñ tôc hoµn tÊt nh­ng ®Ó hµng ®­îc bèc lªn tµu C«ng ty ph¶i thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc sau: - C¨n cø vµo chi tiÕt hµng xuÊt khÈu lËp b¶ng ®¨ng ký chuyªn chë cho ng­êi vËn t¶i (®¹i diÖn hµng h¶i, hoÆc thuyÒn tr­ëng, hoÆc C«ng ty ®¹i lý tµu biÓn) ®Ó ®æi lÊy s¬ ®å xÕp hµng. - Trao ®æi víi c¬ quan ®iÒu ®é c¶ng n¾m v÷ng ngµy giê xÕp hµng. - Bè trÝ ph­¬ng tiÖn ®­a hµng vµo c¶ng, xÕp hµng lªn tµu. - LÊy biªn lai thuyÒn phã vµ ®æi biªn lai thuyÒn phã lÊy vËn ®¬n ®­êng biÓn. VËn ®¬n ®­êng biÓn thÓ hiÖn hµng ®· ®­îc bèc xong ®ang ®­a sang thÞ tr­êng nhËp. B­íc 8: Thanh lý hoµn toµn hîp ®ång. Khi b¹n hµng ®· nhËn ®ñ hµng, mäi ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång ®­îc thùc hiÖn, b¹n hµng ®· tr¶ ®ñ tiÒn, ta ®· giao ®ñ hµng, th­¬ng vô xuÊt khÈu l¹c kÕt thóc, hai bªn lµm biªn b¶n thanh lý hîp ®ång, kÕt thóc quy tr×nh xuÊt khÈu. Nh÷ng l­u ý khi xuÊt khÈu l¹c: Trªn thÞ tr­êng thÕ giíi mét sè kh¸ lín c¸c ®iÒu kiÖn ®· ®­îc h×nh thµnh tõ thùc tiÔn cña viÖc giao dÞch, trao ®æi mua b¸n s¶n phÈm , trong ®ã nªu râ nghÜa vô cña ng­êi b¸n vµ ng­êi mua vÒ c¸c mÆt hµng nh­ chÞu tr¸ch nhiÖm giao nhËn ®óng phÈm chÊt, sè l­îng… nh÷ng ®iÒu kiÖn nµy ®· trë thµnh ®iÒu kiÖn giao dÞch ®­îc quèc tÕ chÊp nhËn. Nã ®­îc coi nh­ tËp qu¸n th­¬ng m¹i quèc tÕ ph¶i nhÊt thiÕt tu©n theo. * §iÒu kiÖn phÈm chÊt. PhÈm chÊt lµ ®iÒu kho¶n nãi lªn phÈm chÊt cña hµng ho¸ mua b¸n, nghÜa lµ nãi lªn tÝnh n¨ng lý ho¸, quy c¸ch , kÝch th­íc .. cña hµng ho¸ ®ã. §Ó x¸c ®Þnh phÈm chÊt hµng ho¸ , ng­êi ta th­êng dùa vµo ph©n cÊp tiªu chuÈn , dùa vµo hµm l­îng chÊt chñ yÕu trong hµng ho¸, dùa vµo c¸c chØ tiªu quen dïng. §èi víi mÆt hµng l¹c, ®Ó x¸c ®Þnh chÊt l­îng cña nã th­êng c¸c bªn dùa vµo sù m« t¶ hµng ho¸ kÕt hîp víi tÝnh träng dông cña l¹c. Theo ph­¬ng ph¸p nµy , trªn hîp ®ång ng­êi ta nªu râ ®Æc ®iÓm vÒ mµu s¾c, h×nh d¸ng, kÝch th­íc, träng l­îng tù nhiªn cña l¹c, tû träng t¹p chÊt trong l¹c. Trªn thÞ tr­êng, l¹c dïng ®Ó bu«n b¸n quèc tÕ ph¶i ®Æt c¸c tiªu chuÈn nh­ vá mÇu tù nhiªn, kh«ng nh¨n nheo, kh«ng bong trãc, h¹t mÈy, ®Òu, kh«ng lÐp, kh«ng dËp n¸t, t¹p chÊt tèi ®a kh«ng qu¸ 1%, ®é Èm d­íi 9%,. ®éc tè Aflatoxin cµng thÊp cµng tèt. VÒ träng l­îng th× l¹c cµng cã träng l­îng lín cµng ®­îc ­a chuéng, th«ng th­êng c¸c lo¹i l¹c ®­îc ­a chuéng nhÊt cã träng l­îng tõ 80 – 180 h¹t/ 100 g, l¹c cña Mü cã träng l­îng cao nhÊt ®¹t 150h/100g, l¹c ViÖt Nam thua l¹c c¸c n­íc vÒ tû lÖ h¹t / 100 g v× l¹c ViÖt Nam cã ®é Èm vµ tû lÖ nÊm Aflatoxin cao. V× vËy muèn n©ng cao ®­îc gi¸ th× ph¶i chó ý n©ng cao chÊt l­îng l¹c. * §iÒu kiÖn bao b×: L¹c xuÊt khÈu th­êng ®­îc vËn chuyÓn b»ng ®­êng biÓn nªn ®ßi hái bao b× cã ®é bÒn kh¸ cao phï hîp víi lo¹i vËn t¶i nµy. Bao b× dïng ®Ó ®ùng l¹c th­êng lµ bao b× t¶i ®ay, cã thÓ ®ùng 50kg / bao. Sau ®ã c¸c bao ®ùng l¹c ®­îc ®ãng vµo Contaner . Bao ®ùng l¹c yªu cÇu ph¶i míi, kh«ng r¸ch, kh«ng thñng, th­êng do bªn b¸n cung cÊp, gi¸ bao b× ®­îc tÝnh vµo gi¸ trÞ c¶ l« hµng. * §iÒu kiÖn giao hµng. VÒ ®iÒu kiÖn nµy cã nhiÒu néi dung nh­ thêi gian, ®Þa ®iÓm , ph­¬ng thøc giao hµng… Trªn thÞ tr­êng thÕ giíi, ng­êi ta ¸p dông nhiÒu ®iÒu kiÖn giao hµng kh¸c nhau nh­ng ®èi víi ViÖt Nam , th«ng th­êng kho¶ng 20 ngµy sau khi bªn mua më L/C sÏ tiÕn hµnh giao hµng.ViÖc giao hµng cã thÓ lµ mét lÇn nÕu sè l­îng Ýt hoÆc giao hµng tõng ®ît nÕu sè l­îng l¹c lín, kh«ng thÓ tËp hîp ®ñ ngay ®­îc . * §iÒu kiÖn thanh to¸n. Trong viÖc thanh to¸n tiÒn hµng, c¸c bªn th­êng ph¶i x¸c ®Þnh c¸c vÊn ®Ò vÒ ®ång tiÒn thanh to¸n , thêi h¹n tr¶ tiÒn, ph­¬ng thøc tr¶ tiÒn vµ c¸c ®iÒu kiÖn b¶o ®¶m hèi ®o¸i . §èi víi viÖc xuÊt khÈu l¹c ViÖt Nam , c¸c ®¬n vÞ kinh doanh xuÊt khÈu nãi chung vµ C«ng ty Vilexim nãi riªng do ch­a cã quan hÖ l©u dµi bÒn v÷ng víi th­¬ng nh©n n­íc ngoµi nªn th­êng ph¶i ¸p dông ph­¬ng thøc më L/ C ®Ó ®¶m b¶o giao hµng cho ng­êi mua vµ thanh to¸n cho ng­êi b¸n. §©y lµ ph­¬ng thøc phøc t¹p nªn ®ßi hái ph¶i chó ý khi lËp L/ C vµ chÊp nhËn L/C . Theo tËp qu¸n quèc tÕ, c¸c th­¬ng nh©n mua l¹c ViÖt Nam sÏ më L/C kho¶ng 15 – 20 ngµy tr­íc khi ®Õn thêi h¹n giao hµng ( NÕu kh¸ch hµng ë Ch©u ¸) vµ kho¶ng 20 – 25 ngµy tr­íc thêi h¹n giao hµng ( NÕu kh¸ch hµn._.¨ng c­êng th«ng tin hai chiÒu gi÷a c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc víi c¸c doanh nghiÖp ®Ó t×m ra tiÕng nãi chung gi÷a c¸c bªn. Nhµ n­íc cÇn tiÕp tôc c¶i c¸ch hµnh chÝnh vÒ th­¬ng m¹i theo h­íng tù do ho¸, ®¬n gi¶n vµ minh b¹ch ho¸ c¸c lo¹i thñ tôc xuÊt nhËp khÈu . Nhµ n­íc cã thÓ x©y dùng c¸c trung t©m th­¬ng m¹i xuÊt khÈu mµ ë ®ã cã hµng mÉu, hµng trªn m¹ng th­¬ng m¹i ®iÖn tö n¬i cã thÓ ký kÕt c¸c hîp ®ång, lµm thñ tôc h¶i quan ®èi víi c¸c l« hµng xuÊt khÈu thuËn ®­êng vËn chuyÓn, tiÕn tíi x©y dùng mét vµi khu th­¬ng m¹i chuyªn s¶n xuÊt ®Æt t¹i c¸c cöa khÈu lín do mét sè C«ng ty chuyªn doanh, hµng ho¸ cña c¸c doanh nghiÖp chê ë ®©y sÏ ®­îc ­u ®·i vÒ chÝ phÝ kho, lÖ phÝ... ®Ó c¸c nhµ nhËp khÈu ®Õn mua hµng vµ lµm thñ tôc t¹i ®©y . Nhµ n­íc cÇn cã chÝnh s¸ch miÔn gi¶m thuÕ víi hµng xuÊt khÈu nh­ quy ®Þnh møc thuÕ suÊt VAT 0% ®èi víi c¸c hµng hãa xuÊt khÈu vµ c¸c hµng hãa nµy cßn ®­îc tho¸i VAT ë c¸c kh©u tr­íc. ChÝnh s¸ch thuÕ cÇn tr¸nh trïng lÆp, ®¸nh nhiÒu lÇn hay nhiÒu lo¹i thuÕ vµo mét mÆt hµng. ChÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i cña Nhµ n­íc cã quan hÖ trùc tiÕp ®Õn t¨ng hoÆc gi¶m gi¸ trÞ xuÊt nhËp khÈu cña doanh nghiÖp. Trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu ®ång tiÒn thanh to¸n chñ yÕu lµ ngo¹i tÖ nªn tû gi¸ hèi ®o¸i t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn kÕt qu¶ cña ho¹t ®éng nµy. Khi tû gi¸ hèi ®o¸i gi÷a ®ång ViÖt Nam vµ USD t¨ng lªn th× cã nghÜa lµ hµng ho¸ cña ViÖt Nam trë lªn ®¾t h¬n, do ®ã gi¶m søc c¹nh tranh cña hµng ho¸ ViÖt Nam trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. Nh­ng nÕu tû gi¸ nµy gi¶m th× lîi Ých cña kh¸ch hµng n­íc ngoµi bÞ ¶nh h­ëng, hä sÏ xem xÐt l¹i viÖc tiÕp tôc quan hÖ lµm ¨n víi ViÖt Nam. KÕt qu¶ lµ ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam l¹i thu hÑp. §iÒu nµy gi¶i thÝch t¹i sao c¸c doanh nghiÖp mong muèn cã mét chÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i c©n b»ng, linh ho¹t vµ ®­îc ®iÒu chØnh theo gi¸ thÞ tr­êng. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y tû gi¸ hèi ®o¸i cña ViÖt Nam kh¸ cao vµ rÊt bÊp bªnh nªn c«ng t¸c xuÊt khÈu cµng gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n . Do vËy trong thêi gian tíi Nhµ n­íc cÇn ph¶i cã biÖn ph¸p kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy. Nhµ n­íc còng cÇn cã nh÷ng quy ®Þnh vÒ tiªu chuÈn phÈm chÊt l¹c xuÊt khÈu ë ViÖt Nam . Theo ®ã , c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ph¶i ho¹t ®éng giao dÞch c¨n cø vµo tiªu chuÈn ®· ®­îc qui ®Þnh, c¸c c¬ quan kiÓm tra cã thÈm quyÒn ph¶i gi¸m ®Þnh nghiªm tóc chÊt l­îng s¶n phÈm tr­íc khi xuÊt khÈu, ®¶m b¶o hµng l¹c xuÊt khÈu cña ViÖt Nam cã chÊt l­îng tèt vµ uy tÝn trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. Nhµ n­íc cÇn phèi hîp víi doanh nghiÖp trong viÖc xóc tiÕn th­ong m¹i. TÝch cùc tiÕp xóc víi c¸c b¹n hµng, c¸c th­¬ng gia lµ mét biÖn ph¸p cã ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn viÖc t×m kiÕm , më réng thÞ tr­êng . Nh÷ng cuéc gÆp gì tiÕp xóc nµy lµ nÒn t¶ng v÷ng ch¾c cho mèi quan hÖ th©n thiÕt gi÷a c¸c ®èi t¸c, lµ c¬ héi khai th¸c s©u thªm nh÷ng thÞ tr­êng ®· cã vµ ph¸t hiÖn ra nh÷ng thÞ tr­êng míi, lµ ®iÒu kiÖn tèt nhÊt cho c¸c giao dÞch th­¬ng m¹i kÕ tiÕp. CÇn cè g¾ng t¹o ra nh÷ng mèi quan hÖ ®oµn kÕt , h÷u nghÞ võa mang tÝnh chÊt c¸ nh©n, võa mang tÝnh chÊt c«ng viÖc gi÷a c¸c bªn tõ c¸c cuéc tiÕp xóc nµy . C¸c mèi quan hÖ nµy sÏ gãp phÇn cñng cè thªm sù hiÓu biÕt vÒ tËp qu¸n bu«n b¸n , tËp qu¸n giao dÞch ë tõng n­íc , vÒ t©m lý kinh doanh cña c¸c th­¬ng nh©n trong tõng khu vùc vµ phong c¸ch lµm ¨n cô thÓ cña tõng b¹n hµng. Nh÷ng hiÓu biÕt nµy lµ rÊt quan träng trong qu¸ tr×nh giao dÞch viÖc ®Ó cã thÓ ®¹t ®­îc mét hîp ®ång vµ dÓ dµng thuËn lîi trong c¸c ®iÒu kiÖn bu«n b¸n . Ngoµi ra qua c¸c cuéc tiÕp xóc , qua c¸c th­¬ng nh©n ta cã thÓ n¾m b¾t ®­îc c¸c ®Çu mèi ®ang cã nhu cÇu vÒ l¹c vµ cã thÓ nhê chÝnh nh÷ng th­¬ng nh©n nµy dÉn mèi ta sÏ cã thªm kh¸ch hµng. Muèn më réng quan hÖ víi b¹n hµng, c¸c ®¬n vÞ kinh doanh cã thÓ sö dông c¸c h×nh thøc nh­ : Gäi ®iÖn hái th¨m, göi quµ vµ thiÖp chóc mõng nh©n ngµy lÔ , tÕt, x©y dùng v¨n phßng ®¹i diÖn ë mét sè n­íc tiÒm n¨ng nh»m t¨ng sè l­îng c¸c cuéc giao dÞch trùc tiÕp , tÝch cùc tham gia c¸c héi chî triÓn l·m trong vµ ngoµi n­íc víi môc ®Ých qu¶ng c¸o ®­a tªn tuæi ®¬n vÞ m×nh vµo thÞ tr­êng tham gia c¸c héi th¶o… viÖc t¹o quan hÖ víi c¸c th­¬ng nh©n lµ rÊt cÇn thiÕt vµ cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. 2. Nh÷ng gi¶i ph¸p ë tÇm vi m«. 2.1 . T¨ng c­êng ho¹t ®éng marketing, më réng thÞ tr­êng vµ chñ ®éng t×m kiÕm nguån hµng. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cïng víi xu h­íng quèc tÕ ho¸ ®êi sèng kinh tÕ hiÖn nay trªn thÕ giíi ®ßi hái mçi C«ng ty khi tham gia c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng ph¶i cã cho riªng m×nh nh÷ng chiÕn l­îc marketing hiÖu qu¶. §©y lµ yÕu tè rÊt quan träng dÉn ®Õn thµnh c«ng hay thÊt b¹i trong ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty . Riªng ®èi víi mÆt hµng l¹c, trong nh÷ng n¨m gÇn tíi ®©y, C«ng ty ph¶i ®Æc biÖt chó träng ®Õn ho¹t ®éng tíi ho¹t ®éng marketing th× míi mong ®¹t ®­îc hiªô qu¶ xuÊt khÈu cao. §iÒu nµy cã nghÜa lµ C«ng ty ph¶i tiÕp tôc nghiªn cøu b¸m s¸t thÞ tr­êng , x¸c ®Þnh chÝnh x¸c c¸c ®èi thñ c¹nh tranh, dung l­îng thÞ tr­êng , c¸c mÆt hµng tiÒm n¨ng, ®­a ra c¸c chÝnh s¸ch marketing – Mix hîp lý … Khi ho¹t ®éng marketing ®­îc chó träng th× vÊn ®Ò khã kh¨n trong viÖc t×m kiÕm nguån hµng sÏ ®­îc gi¶i quyÕt, ta kh«ng ®îi kh¸ch hµng ®Õn mét c¸ch bÞ ®éng n÷a mµ sÏ chñ ®éng ®Õn víi kh¸ch hµng , n¾m b¾t ®­îc nhu cÇu cña kh¸ch hµng vµ chñ ®éng ®¸p øng. MÆc dï thÞ tr­êng §«ng ¢u vµ Liªn X« cã nhiÒu biÕn ®éng , h¹n chÕ kh¶ n¨ng xuÊt khÈu cña C«ng ty, song ®©y vÉn lµ thÞ tr­êng cã nhu cÇu l¹c lín. Do vËy trong nh÷ng n¨m tíi, C«ng ty nªn tiÕp tôc cñng cè , duy tr× ho¹t ®éng víi thÞ tr­êng nµy. Quan hÖ víi thÞ tr­êng nµy, C«ng ty cã ®iÓm lîi sau: Cã sù hiÓu biÕt lÉn nhau, tin t­ëng vµo nhau do cã quan hÖ l©u ®êi. Møc ®é ®ßi hái cña thÞ tr­êng vÒ chÊt l­îng, h×nh thøc kh«ng cao l¾m, do ®ã ta dÔ dµng ®¸p øng nhu cÇu. §©y lµ thÞ tr­êng réng lín, kh¶ n¨ng tiªu thô hµng l¹c cao. Bªn c¹nh ®ã lµ viÖc më réng thÞ tr­êng sang c¸c n­íc thuéc khu vùc II. §©y lµ thÞ tr­êng cã tiÒm lùc kinh tÕ lín nªn t¹o ®­îc mèi quan hÖ bu«n b¸n víi c¸c n­íc sÏ cho phÐp C«ng ty t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu . Song khu vùc nµy ®ßi hái chÊt l­îng cao. MÆt hµng l¹c cña C«ng ty ch­a th©m nhËp ®­îc vµo c¸c thÞ tr­êng T©y ¢u vµ B¾c Mü . §©y lµ nh÷ng thÞ tr­êng mµ C«ng ty cã thÓ b¸n ®­îc s¶n phÈm víi gi¸ cao, khèi l­îng lín nh­ng lµ thÞ tr­êng khã tÝnh. Víi thÞ tr­êng T©y ¢u hiÖn nay ViÖt Nam ®ang cã quan hÖ rÊt tèt víi liªn minh kinh tÕ hïng m¹nh EU , khèi n­íc nµy ®· ®ang dµnh cho ViÖt Nam nhiÒu ­u ®·i th­¬ng m¹i nh­ thuÕ quan , h¹n ng¹ch,.. Hµng n¨m kim ng¹ch bu«n b¸n gi÷a ViÖt Nam vµ EU chiÕm tíi 1/3 tæng kim ng¹ch bu«n b¸n cña ViÖt Nam víi c¶ thÕ giíi . Cßn ®èi víi thÞ tr­êng B¾c Mü, ViÖt Nam ®· b×nh th­êng ho¸ quan hÖ víi Hoa Kú vµ ®· ®¹t ®­îc tho¶ thuËn ký kÕt hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i trªn nguyªn t¾c gi÷a hai n­íc ®­îc h¬n hai n¨m. Trong nh÷ng n¨m tíi ®©y , khi hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i gi÷a hai n­íc ®­îc thùc thi th× quan hÖ bu«n b¸n gi÷a ViÖt Nam vµ Hoa Kú còng nh­ c¶ khu vùc thÞ tr­êng B¾c Mü sÏ rÊt thuËn lîi. C«ng ty ph¶i n¾m b¾t ®­îc nh÷ng yÕu tè thuËn lîi trªn ®Ó x¸c lËp mèi quan hÖ bu«n b¸n víi c¸c th­¬ng nh©n trong khu vùc nµy, t¹o tiÒn ®Ò më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu. ViÖc më réng thÞ tr­êng cña C«ng ty ph¶i ®¶m b¶o gi÷ v÷ng vµ ph¸t triÓn khu vùc thÞ tr­êng hiÖn t¹i trong khèi ASEAN . Nhu cÇu l¹c nh©n ë thÞ tr­êng vÉn rÊt lín vµ chóng ta cã nhiÒu ®iÒu kiÖn thuËn lîi khi xuÊt khÈu ®Æc biÖt lµ khi khu vùc thÞ tr­êng tù do AFTA ra ®êi. C¸c n­íc thuéc thÞ tr­êng nµy ®ang ph¸t triÓn rÊt nhanh , søc tiªu thô lín . Quan hÖ víi thÞ tr­êng nµy C«ng ty cã nh÷ng thuËn lîi sau: -VÒ ®Þa lý : Cïng thuéc ch©u ¸ nªn kho¶ng c¸ch vËn chuyÓn kh«ng lín, rót ng¾n ®­îc thêi gian quay vßng vèn. - VÒ phong tôc tËp qu¸n: cã nh÷ng phong tôc tËp qu¸n t­¬ng ®ång, v× vËy thÞ hiÕu vµ nhu cÇu s¶n phÈm l¹c nh©n còng cã nÐt t­¬ng ®ång - Kinh tÕ ®ang ph¸t triÓn , søc tiªu thô lín , muèn më réng ®­îc thÞ tr­êng ®ßi hái Phßng kinh doanh cña C«ng ty ph¶i ph¸t huy ®­îc sù n¨ng ®éng cña m×nh. HiÖn nay, c¸c ho¹t ®éng giao tiÕp khuyÕch tr­¬ng cña C«ng ty ch­a thùc sù ®­îc chó träng. §Ó xóc tiÕn xuÊt khÈu C«ng ty nªn sö dông mét sè h×nh thøc nh­ Qu¶ng c¸o qua Internet , göi c¸c catalogue ra thÞ tr­êng n­íc ngoµi , tham gia héi chî tiªu dïng ë n­íc ngoµi. C«ng ty nªn cè g¾ng cã chi nh¸nh ë n­íc ngoµi. T¹i chi nh¸nh, C«ng ty nªn giµnh riªng mét n¬i tr­ng bµy giíi thiÖu s¶n phÈm hµng mÉu l¹c xuÊt khÈu ®Ó kh¸ch hµng trùc tiÕp tiÕp xóc víi s¶n phÈm. Trong thêi gian tíi nh»m lµm cho mÆt hµng n«ng sÈn cña C«ng ty cã c¬ héi th©m nhËp vµo thÞ tr­êng thÕ giíi , ban l·nh ®¹o cña C«ng ty chñ tr­¬ng t¨ng c­êng tham gia giíi thiÖu s¶n phÈm t¹i c¸c cöa hµng, quÇy hµng, héi chî triÓn l·m trong vµ ngoµi n­íc ®Ó tiÕp xóc gÆp gì víi kh¸ch hµng nh»m giao dÞch ký kÕt hîp ®ång xuÊt khÈu . 2.2. Chñ ®éng nguån cung trong n­íc Nguån cung l¹c ë ViÖt Nam rÊt dåi dµo nh­ng ®Ó ho¹t ®éng xuÊt khÈu ®¹t hiÖu qu¶ cao th× C«ng ty ph¶i chñ ®éng nguån cung Êy. §Ó gi¶i quyÕt ®­îc vÊn ®Ò nµy , trong thêi gian tíi ®©y C«ng ty cÇn ph¶i: -TÝch cùc b¸m s¸t t×nh h×nh s¶n xuÊt l¹c trong n¨m ®Ó cã ®­îc dù b¸o chÝnh x¸c vÒ l­îng cung tõ ®ã ®­a ra c¸c chÝnh s¸ch thu mua hîp lý. -Ký kÕt c¸c hîp ®ång thu mua dµi h¹n víi ng­êi s¶n xuÊt ë vïng l¹c träng ®iÓm nh­ : VÜnh Phóc , Thanh Ho¸, B¾c Ninh . L¹c ë c¸c vïng nµy cã h¹t to, ®Òu , ch¾c h¬n c¸c tØnh kh¸c nªn gi¶m bít ®­îc c«ng viÖc kiÓm tra ,sµng läc. H¬n n÷a , khu vùc nµy cã giao th«ng thuËn tiÖn , ®iÒu kiÖn ®i l¹i dÔ dµng nªn gi¶m bít ®­îc chi phÝ vËn chuyÓn trong n­íc . - Chñ ®éng hîp t¸c víi ng­êi s¶n xuÊt trong viÖc s¶n xuÊt s¶n phÈm xuÊt khÈu. Theo c¸ch nµy th× n«ng d©n c¸c vïng trång l¹c sÏ trång gièng l¹c vµ ch¨m sãc theo qui tr×nh kü thuËt C«ng ty ®Ò ra vµ h­íng dÉn. C«ng ty cã thÓ chñ ®éng ®Çu t­ ban ®Çu cho ng­êi n«ng d©n ®Ó khuyÕn khÝch vµ gióp hä yªn t©m s¶n xuÊt . Thùc tÕ, s¶n phÈm l¹c xuÊt khÈu kh«ng ph¶i lóc nµo còng cÇn lo¹i to, ®Ñp mµ cßn tuú thuéc vµo yªu cÇu cña kh¸ch hµng . Cã nh÷ng kh¸ch hµng khi ®Æt hµng kh«ng ®ßi hái vÒ mÉu m· nh­ng l¹i yªu cÇu hµm l­îng dÇu trong h¹t lín. Do ®ã , viÖc C«ng ty ®Çu t­ gièng vèn ban ®Çu cho ng­êi s¶n xuÊt ®a d¹ng ho¸ ®­îc viÖc trång l¹c ë nh÷ng vïng Ýt cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi. -Liªn kÕt , liªn doanh víi c¸c ®¬n vÞ ®Çu mèi thu mua l¹c vµ c¸c c¬ së chÕ biÕn cã uy tÝn. Thùc tÕ hµng n¨m nh÷ng ®Çu mèi thu mua nµy tËp trung tíi 2/3 l­îng s¶n xuÊt trong d©n. Thu mua tõ c¸c ®Çu mèi nµy tuy cã nh­îc ®iÓm lµ gi¸ thu mua cao ( v× ph¶i mua qua trung gian) nh­ng cã thÓ mua ®­îc khèi l­îng lín , tËp trung, ®ì tèn kÐm thêi gian vµ chi phÝ ®i l¹i cña c¸n bé thu mua. Tuy vËy, trong vÊn ®Ò nµy C«ng ty cÇn chó ý ®Æt quan hÖ tèt víi nh÷ng d¬n vÞ s¶n xuÊt hay ®Çu mèi thu mua ë c¸c ®Þa ph­¬ng ®Ó ®¶m b¶o sè l­îng vµ chÊt l­îng s¶n phÈm xuÊt khÈu. ViÖc xuÊt l¹c tr¸i vô cã thÓ ®em l¹i lîi nhuËn cao tíi 20% so víi xuÊt vô chÝnh nh­ng thùc hiÖn viÖc nµy kh«ng ph¶i dÔ v× l¹c nh©n kh«ng ®Ó ®­îc l©u. BiÖn ph¸p gi¶i quyÕt ®­îc vÊn ®Ò nµy lµ trong mïa thu ho¹ch l¹c ta võa thu ho¹ch l¹c nh©n, võa thu mua l¹c vá. L¹c nh©n dïng ®Ó xuÊt trong chÝnh vô cßn l¹c vá dïng ®Ó xuÊt tr¸i vô. L¹c vá cã thÓ ®Ó tõ 3 – 4 th¸ng mµ kh«ng bÞ háng, nÕu ®Ó ®Õn cuèi vô ®em bãc vá sÏ thu ®­îc l­îng l¹c nh©n lµ 65% - 68% ( l¹c ®ñ tiªu chuÈn), lo¹i l¹c vá tèt cã thÓ ®¹t tû lÖ 70% l¹c nh©n. ViÖc t¹o l¹c nh©n tõ l¹c vá cã nh÷ng ­u ®iÓm sau: + Cã l¹c nh©n xuÊt tr¸i vô, gi¸ cao lîi nhuËn ®Òu + T¹o thªm ®­îc c«ng ¨n viÖc lµm cho x· héi nhê viÖc bá vá l¹c . + Vá l¹c thu ®­îc dïng lµm chÊt ®èt , ñ lµm ph©n bãn XÐt vÒ hiÖu qu¶ , mÆc dï phÇn chi phÝ cho c«ng t¸c bãc l¹c cao h¬n so víi phÇn chªnh lÖch gi÷a mua l¹c nh©n vµ l¹c vá , nh­ng víi lîi nhuËn cã thÓ ®Õn 20% nªn thõa ®ñ bï cho chi phÝ bãc vá l¹c. Ngoµi ra, cßn cã thªm ®­îc kho¶n tiÒn do b¸n vá l¹c . Kh«ng nh÷ng thÕ , chi phÝ b¶o qu¶n vá l¹c Ýt h¬n vµ dÓ h¬n nhiÒu so víi b¶o qu¶n l¹c nh©n. Tuy nhiªn, viÖc mua l¹c vá ®ßi hái c¸n bé thu mua ph¶i cã kinh nghiÖm cao ®Ó mua ®­îc l¹c vá cã ch©t l­îng tèt v× viÖc kiÓm tra chÊt l­îng cña l¹c vá khã h¬n nhiÒu so víi kiÓm tra chÊt l­îng l¹c nh©n. Còng kh«ng nªn qu¸ l¹m dông biÖn ph¸p nµy vµ nÕu mua qu¸ nhiÒu l¹c vá, ph¶i g¨m hµng vµi ba th¸ng sÏ g©y ra c¸c khã kh¨n kh¸c nh­ vèn ®äng, thiÕu kho tµng … c¸c ®¬n vÞ kinh doanh ph¶i tÝnh to¸n hiÖu qña thËt chi tiÕt tr­íc khi quyÕt ®Þnh. C«ng ty nªn kÕt hîp s¶n xuÊt víi xuÊt khÈu th«ng qua h×nh thøc n«ng, trang tr¹i… cô thÓ lµ liªn kÕt víi d©n ®Þa ph­¬ng lËp c¸c n«ng trang trång l¹c. Sù kÕt hîp nµy cho phÐp n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ C«ng ty cã thÓ thu lîi tõ hai phÝa: s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu. §ång thêi sù kÕt hîp nµy cho phÐp t¨ng nhanh kim ng¹ch bëi lý do sau: - §¸p øng tèt, kÞp thêi nhu cÇu thÞ tr­êng: qua ho¹t ®éng xuÊt khÈu, C«ng ty n¾m ®­îc kh¸ch hµng, hiÓu ®­îc nhu cÇu thÞ hiÕu vµ thãi quen tiªu thô cña hä tõ ®ã cã c¬ së ®Ó tæ chøc trång c©y l¹c. - T¹o nguån hµng chÊt l­îng æn ®Þnh, tiªu chuÈn phï hîp víi nhu cÇu thÞ tr­êng. - Chñ ®éng vÒ mÆt hµng: V× trùc tiÕp s¶n xuÊt ra nªn C«ng ty cã thÓ chñ ®éng vÒ sè l­îng, chÊt l­îng, gi¸ c¶. - Gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho c«ng nh©n viªn vµ ng­êi n«ng d©n. Trong khi ®ã viÖc x©y dùng n«ng trang, hîp t¸c x· trång l¹c kh«ng ®ßi hái nhiÒu vÒ chi phÝ c¬ së vËt chÊt, trang thiÕt bÞ. C«ng ty nªn thùc hiÖn tèt viÖc chuÈn bÞ tiÒn mÆt ®Ó thu mua hµng. §©y lµ c«ng viÖc quan träng ¶nh h­ëng lín ®Õn toµn bé qu¸ tr×nh thu mua. BÊt kú mét sù gi¸n ®o¹n nµo x¶y ra trong qu¸ tr×nh thu mua ®Òu rÊt nguy hiÓm trong c¹nh tranh. NÕu c«ng t¸c chuÈn bÞ tiÒn mÆt ®­îc thùc hiÖn tèt sÏ gãp phÇn lµm th«ng suèt qu¸ tr×nh thu mua. NÕu trong qu¸ tr×nh thu mua ®¬n vÞ thiÕu tiÒn th× ngay lËp tøc ®èi thñ c¹nh tranh sÏ thÕ chç, mua sè l¹c mµ ®¬n vÞ ch­a mua ®­îc. Sau ®ã kÓ c¶ khi ®¬n vÞ ®· chuÈn bÞ ®ñ tiÒn mÆt th× n«ng d©n còng ch­a ch¾c ®· muèn b¸n cho hä v× hä ®· cã kh¸ch hµng vµ ®· quen b¸n víi c¸c ®¬n vÞ kh¸c, lóc nµy sù c¹nh tranh sÏ gay g¾t h¬n. ViÖc chuÈn bÞ tiÒn mÆt cÇn giao cho nh÷ng c¸n bé cã n¨ng lùc, cã ®Çu ãc, cã kh¶ n¨ng dù to¸n sù biÕn ®éng gi¸ c¶ trªn thÞ tr­êng l¹c vµ sè l­îng l¹c sÏ thu mua ®Ó x¸c ®Þnh sè l­îng tiÒn mÆt cÇn thiÕt ph¶i dù trï. NÕu thiÕu tiÒn mÆt sÏ g©y gi¸n ®o¹n thu mua, nÕu thõa tiÒn mÆt th× ph¶i chÞu mét phÇn l·i v« Ých (tiÒn ®i vay ng©n hµng). C«ng t¸c chuÈn bÞ tiÒn mÆt ph¶i thùc hiÖn tr­íc vô l¹c sao cho ®Çu vô ®· cã l­îng tiÒn cÇn thiÕt ®Ó thu mua l¹c ngay. Mua vµo ®Çu vô sÏ thu mua ®­îc nhiÒu l¹c, kh«ng nªn ®îi ®Õn lóc gi¸ h¹ tíi møc thÊp nhÊt míi tËp trung mua v× thêi gian gi¸ l¹c rÊt ng¾n, nÕu chØ tËp trung vµo thêi gian nµy sÏ kh«ng kÞp, kh«ng thÓ mua ®­îc khèi l­îng l¹c lín, gi¸ l¹c ch¾c ch¾n sÏ t¨ng lªn sau mét thêi gian ng¾n bëi sù c¹nh tranh trong thu mua vµ liªn tôc biÕn ®éng bëi nhiÒu yÕu tè kh¸c. 2.3. Huy ®éng vµ sö dông vèn cã hiÖu qu¶ Vèn lµ mét c«ng cô rÊt quan träng gãp phÇn chiÕn th¾ng trong c¹nh tranh vµ mang l¹i lîi nhuËn lín. Trong c¬ chÕ míi, C«ng ty kh«ng thÓ tr«ng chê vµo Nhµ n­íc . Vèn kinh doanh cña C«ng ty eo hÑp, cã kho¶ng thêi gian dµi c¸c ng©n hµng ®· yªu cÇu c«ng ty ph¶i cã thÕ chÊp hoÆc cã b¶o l·nh cña Vô kÕ to¸n tµi chÝnh cña Bé Th­¬ng m¹i th× míi ®­îc cho vay. Do vËy C«ng ty ph¶i huy ®éng vèn tõ mäi nguån cã thÓ ®­îc vµ sö dông vèn thËt sù cã hiÖu qu¶. Nguån vèn mµ C«ng ty cã thÓ huy ®éng tõ Ng©n hµng , C¸c tæ chøc tÝn dông, c¸c ®¬n vÞ, tæ chøc kinh tÕ kh¸c vµ tõ c¸n bé c«ng nh©n viªn ë ngay trong C«ng ty. Muèn sö dông vèn cã hiÖu qu¶ C«ng ty gi¶i quyÕt c¸c c«ng viÖc nh­ thu håi c«ng nî , gi¶i phãng hµng tån kho , chèng ph¸t sinh c«ng nî míi vµ hµng tån kho míi , viÖc ®Çu t­ cã träng ®iÓm, chó ý ®Çu t­ chiÒu s©u , ®Çu t­ vµo nh÷ng ho¹t ®éng kinh doanh cã kh¶ n¨ng mang l¹i hiÖu qu¶ vµ thu håi vèn nhanh theo ph­¬ng ch©m lµ lµm nh÷ng l« hµng trÞ gi¸ nhá mµ ®¶m b¶o thu håi vèn vµ lîi nhuËn cao cßn h¬n lµm l« hµng trÞ gi¸ cao nh­ng lîi nhuËn thÊp hoÆc cã nguy c¬ kh«ng b¶o toµn ®­îc vèn . Bªn c¹nh ®ã cÇn ph¶i tiÕt kiÖm chØ tiªu, gi¶m kinh phÝ trong x©y dùng c¬ b¶n, phÝ hµnh chÝnh, phÝ kinh doanh, tËp trung vèn kinh doanh. 2.4. T¨ng c­êng ®Çu t­ c¬ së vËt chÊt, trang thiÕt bÞ ho¹t ®éng kinh doanh. Tr­íc hÕt lµ hÖ thèng kho tµng b¶o qu¶n. C«ng ty cÇn m¹nh d¹n vay vèn ng©n hµng hoÆc ®Ò xuÊt trî cÊp vèn tõ Ng©n s¸ch Nhµ n­íc ®Ó ®Çu t­ hiÖn ®¹i ho¸ hÖ thèng kho chøa nh»m b¶o qu¶n s¶n phÈm ®­îc l©u dµi, kh«ng bÞ gi¶m sót chÊt l­îng. C«ng ty ph¶i chuÈn bÞ s½n sµng kho tµng cã ®ñ ®iÒu kiÖn b¶o qu¶n sè l¹c dù kiÕn mua, ph¶i chuÈn bÞ c¸c ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn ®Ó chuyÓn hµng tõ n¬i mua vÒ n¬i tËp trung. C¸c biÖn ph¸p nµy nh»m triÓn khai thu mua ®­îc nhanh chãng vµ lµm liªn tôc qu¸ tr×nh thu mua. HiÖn nay mét sè kho cña C«ng ty ®· bÞ xuèng cÊp: m¸i dét, nÒn kho Èm. Nh÷ng ®iÒu kiÖn nµy kh«ng ®¶m b¶o an toµn cho chÊt l­îng hµng ho¸. V× vËy C«ng ty cÇn tu söa l¹i hÖ thèng kho tµng nh»m b¶o qu¶n chÊt l­îng hµng ho¸ tèt h¬n. MÆt kh¸c, C«ng ty nªn: - LËp chi nh¸nh t¹i MiÒn Trung ViÖt Nam (t¹i NghÖ An, Hµ TÜnh hoÆc Qu¶ng TrÞ). - X©y dùng hÖ thèng kho tµng tiªu chuÈn ®Ó chøa hµng thu mua xuÊt khÈu gåm : L¹c nh©n, h¹t tiªu, s¾n l¸t, ít qu¶… §ång thêi C«ng ty nªn t¨ng c­êng hîp t¸c víi c¸c ®¬n vÞ nghiªn cøu chÕ t¹o chuyªn ngµnh ®Ó cã ®­îc nh÷ng lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ chÕ biÕn chän läc tiªn tiÕn , thÝch hîp ®¶m b¶o c¸c ®iÒu kiÖn phÈm chÊt theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng n­íc ngoµi. ViÖc chÕ biÕn còng nh­ b¶o qu¶n s¶n phÈm xuÊt khÈu ph¶i do C«ng ty tù ®¶m nhiÖm chø kh«ng ph¶i phô thuéc tuyÖt ®èi vµo c¸c c¬ së chÕ biÕn hiÖn thêi n÷a. VÒ ph­¬ng diÖn th«ng tin liªn l¹c , Ban Gi¸m ®èc C«ng ty cÇn chó träng trang bÞ thªm còng nh­ hiÖn ®¹i ho¸ c¸c thiÕt bÞ th«ng tin hiÖn cã. Ph¶i coi ®©y lµ kho¶n ®Çu t­ s¶n xuÊt v× ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®èi víi mét doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu chÝnh lµ t­ liÖu s¶n xuÊt. Trong giai ®o¹n tíi ®©y , C«ng ty cÇn mua thªm mét sè m¸y vi tÝnh trang bÞ cho c¸c phßng nghiÖp vô, nhÊt lµ bé phËn lµm hµng xuÊt khÈu ®Ó thuËn tiÖn lµm hå s¬ chóng tõ xuÊt khÈu vµ qu¶n lý d÷ liÖu th«ng tin, ®ång thêi tiÕn hµnh nèi m¹ng Internet . Thùc tÕ ®· cho thÊy sù tiÖn dông vµ tÝnh ­u viÖt cña Internet . Khi hÖ thèng m¸y tÝnh cña C«ng ty ®­îc kÕt nèi víi m¹ng th«ng tin toµn cÇu, chóng sÏ ho¹t ®éng thay cho m¸y Fax vµ rÎ h¬n nhiÒu , thùc hiÖn chøc n¨ng göi th­ ®iÖn tö víi chi phÝ rÎ b»ng 1/10 so víi th­ tay qua ®­êng b­u ®iÖn , viÖc t×m kiÕm kh¸ch hµng , th«ng tin thÞ tr­êng , qu¶ng c¸o s¶n phÈm xuÊt khÈu sÏ ®­îc thùc hiÖn rÊt dÔ dµng. Internet ®· vµo ViÖt Nam mét thêi gian vµ nã kh«ng cßn xa l¹ víi chóng ta , ®Çu t­ ban ®Çu cho viÖc kÕt nèi còng kh«ng lín, ­íc tÝnh chØ kho¶ng d­íi 15 triÖu ®ång cho toµn C«ng ty. Trong néi bé c«ng ty còng nªn thiÕt lËp m¹ng Intranet kÕt nèi c¸c m¸y vi tÝnh cña c¸c phßng ban víi nhau rÊt thuËn tiÖn cho trao ®æi th«ng tin. 2.5. §µo t¹o nh©n sù. Con ng­êi lµ chñ thÓ cña mäi ho¹t ®éng, quyÕt ®Þnh hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu. Kinh doanh trong m«i tr­êng quèc tÕ ®Çy biÕn ®éng, th«ng tin thay ®æi tõng ngµy, ®ßi hái c¸c c¸n bé kinh doanh ph¶i n¨ng ®éng s¸ng t¹o, th­êng xuyªn ®­îc båi d­ìng vÒ tr×nh ®é, biÕt tr­íc ®­îc nh÷ng biÕn ®éng cña thÞ tr­êng thÕ giíi vµ cã nh÷ng øng xö linh ho¹t tr­íc nh÷ng biÕn ®éng ®ã. Cïng víi sù tr­ëng thµnh vµ ph¸t triÓn, C«ng ty VILEXIM ®· cã mét ®éi ngò nh©n viªn ®«ng ®¶o. Cïng víi thêi gian chÊt l­îng ho¹t ®éng cña ®éi ngò nµy ®· ®­îc n©ng cao, tr×nh ®é c¸n bé lµ mét trong nh÷ng nguån lùc c¬ b¶n cña C«ng ty. C«ng ty ®i lªn nh­ hiÖn nay lµ nhê cã ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý, c¸n bé nghiÖp vô tinh th«ng vÒ nghÒ nghiÖp, nhiÖt t×nh c«ng t¸c. Tuy nhiªn, ®Ó ph¸t triÓn, C«ng ty ph¶i kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l­îng. Muèn vËy C«ng ty ph¶i cã chÕ ®é ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i ®éi ngò nµy cho phï hîp víi nh÷ng yªu cÇu kh¾t khe cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. C«ng cuéc ®µo t¹o nµy ®­îc tiÕn hµnh theo ®Þnh h­íng: - Nhanh chãng gi¶i quyÕt chÝnh s¸ch h­u trÝ ®èi víi nh÷ng c¸n bé nh©n viªn ®· ®Õn tuæi vÒ h­u , mÊt søc hoÆc kh«ng cã n¨ng lùc lµm viÖc, thiÕt lËp bé m¸y ho¹t ®éng gän nhÑ, hiÖu qu¶, ®Æc biÖt lµ h¹n chÕ bé m¸y hµnh chÝnh cång kÒnh hiÖn nay. - C«ng ty ph¶i th­êng xuyªn göi c¸n bé ®i häc tËp, nghiªn cøu ë c¸c líp ®µo t¹o c¸n bé kinh doanh trong vµ ngoµi n­íc nh­: cö c¸n bé ®i häc c¸c líp do c¸c GS – TS, c¸c chuyªn gia trùc tiÕp gi¶ng d¹y vÒ kü thuËt nghiÖp vô ngo¹i th­¬ng, marketing, nghÖ thuËt ®µm ph¸n quèc tÕ... më c¸c líp häc ®Ó n©ng cao tr×nh ®é ngo¹i ng÷, tin häc. §µo t¹o ®éi ngò kü thuËt viªn cã ®ñ tr×nh ®é kiÓm tra gi¸m ®Þnh hµng hãa, ®¶m b¶o chÊt l­îng hµng hãa theo ®óng yªu cÇu tiªu chuÈn quèc tÕ. Thùc hiÖn tuyÓn lùa nh÷ng nh©n viªn míi víi yªu cÇu lµ cö nh©n chuyªn ngµnh cã tr×nh ®é , n¨ng lùc vµ nhiÖt huyÕt lµm viÖc, ®Æc biÖt quan t©m ph¸t triÓn lùc l­îng trÎ. Bªn c¹nh ®ã, c«ng ty ph¶i x©y dùng ®­îc lßng yªu nghÒ, t¹o sù yªn t©m c«ng t¸c cho mçi c¸n bé, tõ ®ã ph¸t huy tinh thÇn tù gi¸c cña mäi ng­êi trùc tiÕp hoÆc th«ng qua c¸c ®oµn thÓ, ch¨m lo ®êi sèng vËt chÊt tinh thÇn cña c¸n bé c«ng nh©n viªn, ®éng viªn mäi ng­êi tÝch cùc s¸ng t¹o ®Ó gi÷ cho c«ng ty ph¸t triÓn æn ®Þnh. Tr­íc hÕt c«ng ty ph¶i cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch lîi Ých vËt chÊt, t¨ng l­¬ng th­ëng ®èi víi c¸c phßng ban t¨ng doanh thu, lîi nhuËn. TÝch cùc khuyÕn khÝch tÝnh n¨ng ®éng s¸ng t¹o cña c¸ nh©n b»ng c¬ chÕ th­ëng ph¹t hîp lý, VÝ dô: C«ng ty trÝch th­ëng 20% kho¶n lîi tøc thu ®­îc cho phßng xuÊt nhËp khÈu hay nh©n viªn khi thùc hiÖn cã l·i cao th­¬ng vô kinh doanh. KhuyÕn khÝch vÒ tinh thÇn nh­ hµng n¨m tæ chøc cho c¸n bé c«ng nh©n viªn ®i du lÞch tham quan, gi¶i quyÕt c«ng t¸c thi ®ua khen th­ëng kÞp thêi phï hîp quy chÕ, t¹o ®iÒu kiÖn cho ho¹t ®éng®oµn thÓ trªn tinh thÇn hç trî ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, gi÷ g×n ®oµn kÕt néi bé. - Bè trÝ ng­êi ®óng viÖc, rµng buéc tr¸ch nhiÖm cña mçi c¸ nh©n vµo c«ng viÖc ®­îc giao ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng chung. Thùc tÕ cho thÊy nh÷ng n¨m qua c«ng ty ®· gi¶i quyÕt tèt mèi quan hÖ néi bé, t¹o kh«ng khÝ gÇn gòi, hiÓu biÕt lÉn nhau trong toµn c«ng ty còng nh­ sù dung hßa gi÷a c¸c thÕ hÖ. §iÒu nµy gãp phÇn t¹o nªn søc m¹nh ®­a c«ng ty tõng b­íc ®i lªn.  kiÕn nghÞ - ®Ò xuÊt + VÒ phÝa Nhµ n­íc: Sù æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m«, tr­íc hÕt lµ sù æn ®Þnh vÒ c¸c chÝnh s¸ch tµi chÝnh th­¬ng m¹i - ®Çu t­ ... lµ rÊt cÇn thiÕt. §©y lµ mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn t¹o sù an t©m cho c¸c nhµ ®Çu t­ vµ c¸c doanh nghiÖp. KiÓm so¸t l¹m ph¸t vµ cã tû gi¸ hèi ®o¸i c©n b»ng linh ho¹t ®­îc ®iÒu chØnh theo gi¸ thÞ tr­êng ph¶i lµ mét trong nh÷ng môc tiªu quan träng cña chÝnh s¸ch vÜ m«. Nã gãp phÇn t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc thu mua vµ xuÊt khÈu hµng l¹c cã hiÖu qu¶, cã l·i. Nhµ n­íc cÇn æn ®Þnh tû gi¸ hèi ®o¸i cho phï hîp víi søc mua thùc tÕ cña ®ång tiÒn, thóc ®Èy vµ ®iÒu tiÕt xuÊt khÈu. §ång thêi duy tr× vµ æn ®Þnh chÕ ®é kinh tÕ më cöa cña ViÖt Nam, cã sù kiÓm so¸t vµ ®iÒu tiÕt cña Nhµ n­íc. Bªn c¹nh ®ã Nhµ n­íc tiÕp tôc thùc hiÖn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ tr­êng. Nhµ n­íc cÇn chñ tr­¬ng ®a ph­¬ng ho¸ c¸c h×nh thøc hîp t¸c quèc tÕ, chñ tr­¬ng hîp t¸c víi c¸c n­íc cã tr×nh ®é khoa häc c«ng nghÖ ph¸t triÓn, nh»m thu hót c¸c ph­¬ng thøc s¶n xuÊt, chÕ biÕn hµng l¹c víi sè l­îng lín, chÊt l­îng tèt. Tõ ®ã t¹o c¬ cÊu hµng phï hîp vµ thuËn tiÖn cho c«ng t¸c thu mua vµ xuÊt khÈu l¹c nh©n. KhuyÕn khÝch viÖc h×nh thµnh c¸c hiÖp héi nghÒ. HiÖp héi lµ tæ chøc cã lîi cho ng­êi s¶n xuÊt vµ kinh doanh trong viÖc n¾m th«ng tin vÒ thÞ tr­êng l¹c, vÒ kü thuËt trång trät, chÕ biÕn, t¨ng chÊt l­îng s¶n phÈm b¶o vÖ quyÒn lîi chÝnh ®¸ng cho ng­êi lao ®éng. C¸c hiÖp héi ra ®êi sÏ h­íng dÉn c¸c thµnh viªn ho¹t ®éng theo môc ®Ých cña héi, khai th¸c tèt tiÒm n¨ng, t¨ng c­êng kh¶ n¨ng liªn doanh liªn kÕt vµ hîp t¸c s¶n xuÊt nh»m t¹o ra nhiÒu s¶n phÈm, chÊt l­îng cao ®¸p øng c¸c nhu cÇu s¶n xuÊt , t¹o ®iÒu kiÖn hÕt søc thuËn lîi cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu l¹c nh©n cña C«ng ty. + VÒ phÝa C«ng ty Trong nh÷ng n¨m tíi , C«ng ty cÇn tËp trung xuÊt khÈu theo h×nh thøc tù doanh lµ chÝnh, chó träng ph¸t triÓn xuÊt khÈu l¹c nh­ mét mÆt hµng chñ lùc. Ngoµi viÖc kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ng¾n h¹n C«ng ty ph¶i chó träng ®Õn viÖc x©y dùng mÆt hµng æn ®Þnh, l©u dµi, g¾n viÖc xuÊt khÈu n«ng s¶n th« míi qua s¬ chÕ víi viÖc xuÊt khÈu n«ng s¶n ®· qua chÕ biÕn t¹o thÕ ®øng l©u dµi cho C«ng ty trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. §iÒu nµy rÊt quan träng khi c¸c ®Çu mèi xuÊt khÈu ®­îc Nhµ n­íc më réng; khai th¸c mäi kh¶ n¨ng ®Ó t×m c¸c h×nh thøc kinh doanh míi nh­ hîp t¸c s¶n xuÊt , x©y dùng cöa hµng t¹i n­íc ngoµi mµ ë ®ã cã tr­ng bµy hµng mÉu xuÊt khÈu… - §éng viªn cã biÖn ph¸p cô thÓ nh»m n©ng cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, kiÕn thøc chuyªn m«n cña ®éi ngò c¸n bé, gi¶i quyÕt tèt quan hÖ tiÒn hµng còng nh­ xö lý ch¾c vÒ nghiÖp vô xuÊt nhËp khÈu lµ nh÷ng vÊn ®Ò ph¶i ®Æt lªn hµng ®Çu ®Ó ®¶m b¶o kinh doanh an toµn, hiÖu qu¶. - HiÖn nay, c¬ cÊu tæ chøc cña C«ng ty ®· cã nhiÒu thay ®æi, c¶i tiÕn cho phï hîp víi nh÷ng ®ßi hái cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Song trªn thùc tÕ, ®Ó ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu cña C«ng ty ®­îc chñ ®éng vµ hiÖu qu¶ h¬n th× C«ng ty cÇn ph¶i cã nh÷ng sù c¶i tiÕn h¬n n÷a, cô thÓ nh­ C«ng ty cÇn thiÕt lËp phßng Marketing . §Ò xuÊt s¬ ®å bé m¸y tæ chøc cña C«ng ty trong thêi gian tíi : Chi nh¸nh t¹i TP – HCM Phßng Marketing C¸c phßng nghiÖp vô V¨n phßng ®¹i diÖn Phßng kÕ to¸n tµi vô Phßng tæ chøc hµnh chÝnh Phßng KH TH Phã Gi¸m ®èc gi¸m ®èc Phã Gi¸m ®èc Víi bé m¸y tæ chøc cña C«ng ty nh­ m« h×nh ®­a ra sÏ t¹o cho viÖc kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cña C«ng ty diÔn ra mét c¸ch chñ ®éng ®em l¹i hiÖu qu¶ cao. Khi ®ã mçi phßng ban cã chøc n¨ng riªng vµ chuyªn m«n ho¸ vÒ mét lÜnh vùc. Nhê thªm phßng Marketing mµ viÖc tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng nghiªn cøu thÞ tr­êng, t×m kiÕm kh¸ch hµng, ®Ò ra c¸c chÝnh s¸ch Marketing vµ tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng Marketing sÏ ®­îc chó träng h¬n, tõ ®ã ®Èy m¹nh h¬n n÷a ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña C«ng ty trong thêi gian tíi, tr¸nh sù trïng lÆp vÒ chøc n¨ng vµ kiªm nhiÖm qu¸ nhiÒu c«ng viÖc cña c¸c phßng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. Gi¸m ®èc cïng mét Phã Gi¸m ®èc gióp viÖc sÏ ë ngoµi trô së chÝnh cña C«ng ty ë Hµ Néi, mét Phã gi¸m ®èc phô tr¸ch chi nh¸nh ë thµnh phè Hå ChÝ Minh. Ngµy nay nh·n hiÖu cña s¶n phÈm cã vai trß v« cïng quan träng ®èi víi C«ng ty, ®Æc biÖt lµ khi C«ng ty nhËn thÊy s¶n phÈm cña m×nh ph¶i tiÕn gÇn ng­êi tiªu dïng h¬n n÷a. Nh·n hiÖu lµ mét biÓu t­îng ®Ó ng­êi tiªu dïng nh×n vµo ®ã lµ nghÜ ngay tíi C«ng ty . C«ng ty kh«ng thÓ ®Ó cho phÝa n­íc ngoµi quyÕt ®Þnh nh·n hiÖu s¶n phÈm cña m×nh vÒ l©u dµi ®­îc . Ph©n phèi lµ kh©u trung gian quan träng nèi kÕt ng­êi tiªu dïng víi C«ng ty kinh doanh xuÊt khÈu hoÆc doanh nghiÖp s¶n xuÊt . Lµ mét trong 4 giai ®o¹n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt x· héi: s¶n xuÊt - trao ®æi- ph©n phèi - tiªu dïng. Khi thiÕt lËp kªnh ph©n phèi , C«ng ty cÇn ph¶i tr¶ lêi c¸c c©u hái sau: Ai lµ ng­êi ®iÒu khiÓn tæ chøc kªnh ? Cã bao nhiªu kªnh ph©n phèi ®­îc ¸p dông vµo doanh nghiÖp ? C¸c lo¹i trung gian trong kªnh ? Khi thiÕt lËp kªnh ph©n phèi C«ng ty cÇn ph¶i ph©n tÝch nhu cÇu cña ng­êi tiªu dïng xem hä cÇn g×, ë ®©u, ®ång thêi cÇn h¹n chÕ bít sè trung gian th­¬ng m¹i vµ cè g¾ng ®Ó ng­êi tiªu dïng cã thÓ mua s¶n phÈm ®­îc b¸n trùc tiÕp tõ nh©n viªn cña C«ng ty. C¨n cø vµo t×nh h×nh thùc tÕ, C«ng ty nªn sö dông kªnh ph©n phèi sau ®Ó t¨ng c­êng tÝnh n¨ng ®éng trong C«ng ty: Nhµ s¶n xuÊt cung øng trong n­íc C«ng ty VILEXIM Chi nh¸nh n­íc ngoµi Ng­êi NK n­íc ngoµi Ng­êi tiªu dïng cuèi cïng Víi kªnh ph©n phèi nµy, ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty sÏ chñ ®éng vµ n¨ng ®éng h¬n v× th«ng qua chi nh¸nh cña C«ng ty ë n­íc ngoµi, C«ng ty theo dâi mét c¸ch th­êng xuyªn sù biÕn ®éng cña thÞ tr­êng n­íc ngoµi ®ång thêi C«ng ty chñ ®éng h¬n trong vÞªc t×m ®èi t¸c vµ ng­êi tiªu dïng ngoµi n­íc. KÕt luËn Qua nghiªn cøu vÒ t×nh h×nh s¶n xuÊt, xuÊt nhËp khÈu l¹c cña thÕ giíi vµ thùc tr¹ng thu mua vµ xuÊt khÈu l¹c cña ViÖt Nam còng nh­ cña Vilexim, chóng ta thÊy r»ng l¹c lµ mét trong nh÷ng mÆt hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu quan träng cña ViÖt Nam . Nã cã mét vai trß ®¸ng kÓ trong viÖc lµm t¨ng nguån thu ngo¹i tÖ trong n­íc. XÐt vÒ hiÖu qu¶ xuÊt khÈu l¹c hiÖn nay cña ViÖt Nam nãi chung vµ cña C«ng ty Vilexim nãi riªng th× vÉn cßn thÊp v× nhiÒu nguyªn nh©n kh¸ch quan vµ chñ quan vµ ch­a thÓ gi¶i quyÕt nhanh chãng trong mét sím mét chiÒu nh­ng trong thêi gian tíi , c«ng ty sÏ cè g¾ng t×m ra c¸c gi¶i ph¸p h÷u hiÖu ®Ó ®Èy m¹nh h¬n ho¹t ®éng thu mua vµ xuÊt khÈu l¹c víi hiÖu qu¶ cao. ViÖc nghiªn cøu rót ra c¸c gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ thu mua vµ xuÊt khÈu l¹c lµ rÊt cÇn thiÕt v× ®èi víi c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu cña ViÖt Nam trong ®ã cã Vilexim , t¨ng hiÖu qu¶ xuÊt khÈu lµ t¨ng ®­îc lîi nhuËn , t¨ng nguån thu. Thªm n÷a , nÕu c¸c biÖn ph¸p ®­a ra gióp C«ng ty x©m nhËp vµo c¸c thÞ tr­êng míi th× ®ã sÏ lµ ®ßn bÈy ®­a C«ng ty lªn mét b­íc ph¸t triÓn míi. N©ng cao hiÖu qu¶ thu mua vµ xuÊt khÈu l¹c cßn cã ý nghÜa lµ ph¸t huy ®­îc c¸c tiÒm n¨ng , c¸c ­u thÕ cña ®Êt n­íc, gãp phÇn ph¸t triÓn kinh tÕ, dÇn dÇn ®­a ViÖt Nam vµo sù ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ , t¹o ®iÒu kiÖn cho s¶n xuÊt trong n­íc ph¸t triÓn, c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n , gãp phÇn c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i hãa ®Êt n­íc. §èi víi ngµnh l¹c ViÖt Nam , nÕu nh­ c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt vµ kinh doanh cïng víi Nhµ n­íc quan t©m ®Çu t­ n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cao h¬n n÷a th× trong t­¬ng lai kh«ng xa nhÊt ®Þnh ViÖt Nam sÏ trë thµnh mét trong nh÷ng quèc gia dÉn ®Çu trong sè c¸c n­íc xuÊt khÈu l¹c trªn thÕ giíi. Do cßn h¹n chÕ vÒ thêi gian nghiªn cøu , tµi liÖu tæng kÕt vµ thèng kª ch­a nhiÒu, kinh nghiÖm c«ng t¸c vµ sù t×m hiÓu ch­a ®Çy ®ñ nªn khãa luËn nµy kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. T¸c gi¶ rÊt mong nhËn ®­îc nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp cña c¸c thÇy c« gi¸o còng nh­ c¸c b¹n ®äc quan t©m ®Ó kho¸ luËn nµy ®­îc hoµn thiÖn h¬n. Tµi liÖu tham kh¶o Kinh doanh quèc tÕ - PTS . §ç §øc B×nh, NXB Gi¸o dôc - 1997 Kinh tÕ häc quèc tÕ - PGS.PTS T« Xu©n D©n, NXB Gi¸o dôc Hµ Néi – 1997 Gi¸o tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu – Khoa th­¬ng m¹i §¹i häc kinh tÕ quèc d©n C©y l¹c – nhiÒu t¸c gi¶ , NXB N«ng nghiÖp thµnh phè HCM, 1998 Niªn gi¸m thèng kª cña FAO - NXB Thèng kª, 2001 Niªn gi¸m thèng kª cña Tæng côc thèng kª - NXB Thèng kª, 2000, 2001 T¹p chÝ n«ng th«n ngµy nay (nguyÖt san) - Héi N«ng d©n ViÖt Nam, n¨m 1998, 1999, 2000, 2001, 2002 Th«ng tin thÞ tr­êng n¨m 1998, 1999, 2000, 2001 B¸o c¸o t×nh h×nh xuÊt nhËp khÈu cña C«ng ty Vilexim V¨n kiÖn §¹i héi §¶ng lÇn thø VIII - NXB ChÝnh trÞ quèc gia, 1996 V¨n b¶n qu¶n lý xuÊt nhËp khÈu cña Bé Th­¬ng m¹i . ._.