Nâng cao hiệu quả hoạt động phân tích tín dụng tại Sở Giao dịch 1 - Ngân hàng thương mại cổ phần Công Thương (VietinBank)

Chương I: Tổng quan về hoạt động kinh doanh của Ngân hàng thương mại I . Ngân hàng thương mại và các hoạt động I.1.Ngân hàng thương mại là gì ? §èi víi bÊt kú mét quèc gia nµo, ®Ó cã sù ph¸t triÓn toµn diÖn vµ bÒn v÷ng th× kh«ng thÓ thiÕu sù cã mÆt cña Ng©n hµng th­¬ng m¹i cïng víi c¸c ho¹t ®éng, c¸c dÞch vô mµ Ng©n hµng cung cÊp cho nÒn kinh tÕ . Ng©n hµng lµ mét tæ chøc trung gian tµi chÝnh quan träng nhÊt cña nÒn kinh tÕ, Ng©n hµng thu hót tiÒn göi tiÕt kiÖm lín nhÊt cña hµng triÖu c¸ nh©n, hé gia ®×nh, c¸c doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc kinh tÕ x· héi. Ng©n hµng ®­îc xem lµ ng­êi thñ quü cña toµn x· héi. Víi sè vèn thu hót ®­îc Ng©n hµng tiÕn hµnh cho vay ®èi víi toµn thÓ nÒn kinh tÕ th«ng qua c¸c kho¶n tÝn dông ng©n hµng. Ng©n hµng cã vai trß lín nh­ thÕ, vËy th× Ng©n hµng th­¬ng m¹i lµ g× ? Ngân hàng thương mại là một loại hình tổ chức tài chính cung cấp một danh mục các dịch vụ tài chính đa dạng nhất - đặc biệt là tín dụng, tiết kiệm và dịch vụ thanh toán; thực hiện nhiều chức năng tài chính nhất so với bất kỳ một tổ chức kinh doanh nào trong nền kinh tế. Ng©n hµng th­¬ng m¹i ®­îc ph©n biÖt víi c¸c tæ chøc trung gian tµi chÝnh kh¸c bëi c¸c ho¹t ®éng tiªu biÓu cña Ng©n hµng lµ cho vay ®èi víi c¸c tæ chøc kinh doanh, cho vay th­¬ng m¹i, cho vay ®èi víi c¸ nh©n hé gia ®×nh, cung cÊp tµi kho¶n tiÒn göi cho phÐp kh¸ch hµng rót tiÒn theo yªu cÇu. Nh÷ng chøc n¨ng c¬ b¶n cña Ng©n hµng th­¬ng m¹i lµ : I.1.1.Chức năng më réng tín dụng : §©y lµ chøc n¨ng chñ yÕu vµ quan träng bËc nhÊt cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i, Ng©n hµng th­¬ng m¹i tiÕn hµnh cho vay theo ®óng nguyªn t¾c vµ c¸c ®iÒu kiÖn tÝn dông vµ cho vay ®èi víi c¸c kh¸ch hµng ®¸ng tin cËy. Th«ng qua chøc n¨ng cung cÊp tÝn dông cña m×nh c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i ®· lµm cho l­îng vèn ®Çu t­ cña x· héi ®­îc më réng tõ ®ã s¶n phÈm x· héi ®­îc t¨ng lªn gãp phÇn thóc ®Èy sù ph¸t triÓn kinh tÕ. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nãi chung, tõ ng­êi s¶n xuÊt ®Õn ng­êi b¸n bu«n, ®Õn ng­êi b¸n lÎ vµ cuèi cïng ®Õn ng­êi tiªu dïng, tÝn dông ng©n hµng ®· t¹o kh¶ n¨ng thùc hiÖn toµn bé qu¸ tr×nh kinh tÕ cho ®Õn khi s¶n phÈm ®Õn tay ng­êi tiªu dïng: tÝn dông ng©n hµng t¹o ®iÒu kiÖn mäi ng­êi ho¹t ®éng ë tÊt c¶ c¸c ngµnh cã thÓ mua s¾m vµ trang bÞ nh÷ng thø cÇn thiªt ®Ó tiªu dïng, ®Ó kinh doanh, ®Ó s¶n xuÊt … Ng©n hµng cßn cung cÊp tÝn dông cho chÝnh phñ trong nh÷ng tr­êng hîp nh­ Ng©n s¸ch Nhµ n­íc thiÕu hôt th«ng qua viÖc nua c¸c chøng kho¸n do chÝnh phñ ph¸t hµnh. I.1.2.Chức năng quản lý tiền mặt Chøc n¨ng nµy ®­îc thÓ hiÖn th«ng qua dÞch vô qu¶n lý ng©n quü cho kh¸ch hµng lµ c¸c c«ng ty kinh doanh: ng©n hµng qu¶n lý c¸c kho¶n thu chi cho c«ng ty, khi ng©n quü thÆng d­ hay khi cã tiÒn mÆt nhµn rçi t¹m thêi ng©n hµng sÏ tiÕn hµnh ®Çu t­ nh­ mua chøng kho¸n ng¾n h¹n, hoÆc cho vay ng¾n h¹n cho ®Õn khi c«ng ty cÇn ng©n hµng sÏ tr¶ l¹i tiÒn cho c«ng ty. Th­êng th× ë c¸c n­íc ph¸t triÓn chøc n¨ng nµy cña Ng©n hµng th­¬ng m¹i míi ®­îc ph¸t huy, ë ViÖt nam c¸c c«ng ty vµ c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ch­a cã ®iÒu kiÖn ®Ó chó träng vµo ho¹t ®éng qu¶n lý ng©n quü v× nhiÒu nguyªn nh©n trong ®ã cã nguyªn nh©n: do thÞ tr­êng tµi chÝnh cña ViÖt nam ch­a ph¸t triÓn cho nªn ph­¬ng ¸n ®Çu t­ chøng kho¸n ng¾n h¹n ch­a ®­îc sö dông nhiÒu, chÝnh v× vËy mµ hiÖu qu¶ ®ång vèn ë n­íc ta cßn ch­a cao, nh÷ng n¬i cÇn vèn th× kh«ng cã, nh÷ng n¬i thõa vèn th× ®Ó ø ®äng. I.1.3.Chức năng trung gian thanh toán Ng©n hµng th­¬ng m¹i cã chøc n¨ng t¹o ph­¬ng tiÖn thanh to¸n, ®­a ra c¬ chÕ thanh to¸n vµ lµ trung gian thanh to¸n cho nÒn kinh tÕ. ë c¸c n­íc ph¸t triÓn n¬i mµ hÖ thèng c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ®· ®­îc liªn kÕt víi nhau b»ng m¹ng m¸y vi tÝnh vµ c¸c phÇn mÒm tiªn tiÕn th× chøc n¨ng trung gian thanh to¸n l¹i cµng ®­îc thÓ hiÖn râ: c«ng t¸c thanh to¸n ®­îc thùc hiÖn th«ng qua sÐc, th«ng qua tiÒn ®iÖn tö, qua thÎ ng©n hµng… vµ ®­îc bï trõ ngay, tõ ®ã lµm gi¶m c¸c chi phÝ vµ thêi gian giao dÞch cho nÒn kinh tÕ. Chøc n¨ng trung gian thanh to¸n ®­îc thÓ hiÖn b»ng viÖc ng©n hµng thay mÆt kh¸ch hµng thanh to¸n c¸c kho¶n chi tiªu cña kh¸ch hµng ®Ó mua s¾m hàng ho¸ dÞch vô víi ®iÒu kiÖn kh¸ch hµng cã tµi kho¶n tiÒn göi t¹i ng©n hµng. Chøc n¨ng trung gian thanh to¸n cña ng©n hµng gióp cho ®ång vèn cña nÒ kinh tÕ trë nªn hiÖu qu¶ h¬n t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn tæng thÓ nÒn kinh tÕ . I.1.4.Chức năng tiết kiệm Huy ®éng tiÒn tiÕt kiÖm lµ mét chøc n¨ng quan träng cña ng©n hµng th­¬ng m¹i: ng©n hµng t¹o ®iÒu kiÖn t¨ng thu nhËp cho nh÷ng c¸ nh©n hay tæ chøc cã tiÒn kh«ng sö dông ®Õn th«ng qua c¸c møc l·i suÊt mµ ng©n hµng tr¶ cho c¸c c¸c kho¶n tiÒn göi tiÕt kiÖm, nh­ vËy tµi s¶n cña mäi ng­êi ®Òu cã thÓ sinh lîi mµ còng rÊt an toµn vµ thanh kho¶n còng cao. Víi sè vèn huy ®éng ®­îc ng©n hµng ®¸p øng nhu cÇu vèn cho c¸c doanh nghiÖp vµ c¸ nh©n nh»m thùc hiÖn c¸c môc ®Ých cña hä . I.1.5.Chức năng bảo hiểm MÆc dï c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i kh«ng ®­îc trùc tiÕp b¸n c¸c dÞch vô b¶o hiÓm tuy nhiªn ng©n hµng còng cã thÓ gi¸n tiÕp b¸n c¸c dÞch vô b¶o hiÓm th«ng qua c«ng ty b¶o hiÓm thuéc ng©n hµng hoÆc c¸c chi nh¸nh ®Æc biÖt, së dÜ ng©n hµng ph¸t triÓn thªm dÞch vô b¶o hiÓm lµ v× b¶n chÊt ng©n hµng chÝnh lµ mét “b¸ch ho¸ tµi chÝnh cña nÒn kinh tÕ” . I.1.6.Chức năng môi giới Ng©n hµng cßn thùc hiÖn chøc n¨ng m«i giíi th«ng qua ho¹t ®éng cung cÊp c¸c dÞch vô m«i giíi nh­: m«i giíi chøng kho¸n, m«i giíi ®Çu t­,… Ng©n hµng ®­a ra ph­¬ng ¸n sö dông vèn tèt nhÊt cho kh¸ch hµng mµ ng©n hµng ®· ph©n tÝch t×m hiÓu kü t×nh h×nh thÞ tr­êng vµ sµng läc th«ng tin. Chøc n¨ng nµy cña ng©n hµng th­¬ng m¹i ®· gióp nh÷ng ®ång vèn ®Çu t­ cu¶ nÒn kinh tÕ trë nªn hiÖu qu¶ h¬n sinh lêi cao h¬n. I.1.7.Chức năng uỷ thác Chøc n¨ng nµy ®­îc thÓ hiÖn râ nhÊt khi kinh tÕ ph¸t triÓn vµ t¨ng tr­ëng m¹nh, thu nhËp cña mäi tÇng líp d©n c­ t¨ng lªn, t¹o kh¶ n¨ng tÝch luü lµnh m¹nh, mçi c¸ nh©n cã thÓ tÝch luü mét khèi l­îng tµi s¶n lín h¬n, ®Ó tµi s¶n cña m×nh ®­îc sö dông nh­ mong muèn, cho nªn hä sÏ uû th¸c cho ng©n hµng th­¬ng m¹i thùc hiÖn yªu cÇu cña m×nh . I.1.8.Chức năng lập kế hoạch đầu tư Ng©n hµng dùa trªn lîi thÕ lµ tÝnh chuyªn nghiÖp trong viÖc ph©n tÝch thÞ tr­êng vµ nh÷ng biÕn ®éng cña thÞ tr­êng lËp ra kÕ ho¹ch ®Çu t­ cho chÝnh m×nh (trong khu«n khæ quy ®Þnh ®èi víi ngµng ng©n hµng) vµ cho kh¸ch hµng. Ng©n hµng cã kh¶ n¨ng thÈm ®Þnh th«ng tin hiÖu qu¶ h¬n bÊt cø tæ chøc c¸c tæ chøc trung gian tµi chÝnh kh¸c v× ng©n hµng n¾m râ t×nh h×nh cña ng­êi ®i vay vµ ng­êi cho vay chÝnh v× thÕ ng©n hµng cã kinh nghiÖm còng nh­ chuyªn m«n ®¸nh gi¸ c¸c cô tµi chÝnh vµ cã kh¶ n¨ng kùa chän nh÷ng c«ng cô víi yªu cÇu rñi ro thÊp vµ lîi nhuËn hÊp dÉn nhÊt. Tõ ®ã ng©n hµng lËp kÕ ho¹ch ®Çu t­ vµ sö dông vèn hiÖu qu¶. I.1.9.Chức năng ngân hàng đầu tư và bảo lãnh NÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, thÞ tr­êng tµi chÝnh còng ph¸t triÓn, c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn còng trë nªn phong phó h¬n, c¸c c«ng ty cã thÓ huy ®éng vèn th«ng qua kªnh thÞ tr­êng chøng kho¸n, c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i cã thªm ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn chøc n¨ng ng©n hµng ®Çu t­ vµ b¶o l·nh chøng kho¸n cho kh¸ch hµng. Chøc n¨ng ng©n hµng b¶o l·nh ph¸t hµnh chøng kho¸n cña ng©n hµng ®­îc thùc hiÖn trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n ®· gióp cho viÖc huy ®éng vèn cña c¸c c«ng ty trë nªn nhanh chãng h¬n tiÕt kiÖm h¬n vµ ®¸p øng nhu cÇu vèn cña c«ng ty . I.2. Vai trò của Ngân hàng thương mại trong nền kinh tế Ngân hàng thương mại có vai trò rất quan trọng h¬n bÊt kú mét tæ chøc nµo trong nền kinh tế đặc biệt là trong nền kinh tế thị trường phát triển khi mµ nhu cÇu sö dông c¸c dÞch vô cña ng©n hµng ngµy cµng lín, vai trò quan träng ®ã cña ng©n hµng ®­îc thể hiện ở: I.2.1.Vai trò trung gian : Ng©n hµng th­¬ng m¹i tù ®Æt m×nh gi÷a nh÷ng ng­êi ®i vay vµ cho vay, ng©n hµng chuyển các khoản tiền nhàn rỗi từ mọi người dân trong nền kinh tế thành những khoản tín dụng cho những người có nhu cầu về vốn. Vai trß trung gian cßn ®­îc thõa nhËn bëi mét dÞch vô kh¸c cña ng©n hµng lµ lµm chøc n¨ng m«i giíi, víi vai trß nµy cña ng©n hµng ®· gióp gi¶m chi phÝ t×m kiÕm vèn vµ chi phÝ c¬ héi cña vèn thóc ®Èy kinh tÕ ph¸t triÓn . I.2.2.Vai trò thanh toán : Ngân hàng thay mặt khách hàng của mình thực hiện thanh toán cho việc mua sắm hàng hoá và dịch vụ th«ng qua ph¸t hµnh vµ sö dông sÐc hoÆc cung cÊp m¹ng l­íi thanh to¸n ®iÖn tö … Vai trß thanh to¸n cña ng©n hµng th­¬ng m¹i ®· gióp qu¸ tr×nh giao dÞch cña mäi ng­êi trë nªn thuËn tiÖn h¬n, an toµn h¬n, tiÕt kiÖm h¬n . I.2.3.Vai trò người bảo lãnh : Ng©n hµng nhận nghĩa vụ thanh toán, trả nợ thay cho khách hàng trong trường hợp khách hàng mất khả năng thanh toán. B»ng ho¹t ®éng b¶o l·nh cña m×nh ng©n hµng ®· ®¸p øng nhu cÇu vèn cña nÒn kinh tÕ ®Ó ph¸t triÓn më réng s¶n xuÊt kinh doanh. §èi víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn cÇn vèn th× c¸c ho¹t ®éng b¶o l·nh vay vèn n­íc ngoµi, mua m¸y mãc vËt t­ thiÕt bÞ s¶n xuÊt theo ph­¬ng thøc tr¶ chËm cã b¶o l·nh cña ng©n hµng cßn t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c n­íc nµy øng dông c«ng nghÖ tiªn tiÕn cña n­íc ngoµi t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng . I.2.4.Vai trò đại lý : Giữ gìn và bảo quản tài sản cho khách hàng vừa đảm bảo tính sinh lợi của tài sản của khách hàng . Ng©n hµng nh­ mét ®¹i lý cña ng­êi göi tiÒn vµ ng­êi göi tµi s¶n, ng©n hµng kiÓm tra ®iÒu kiÖn tµi chÝnh cña ng­êi cho vay hoÆc cña kiÓm tra t×nh h×nh thÞ tr­êng ®Ó ®¶m b¶o tÝnh sinh lêi vµ b¶o ®¶m an toµn cho tµi s¶n cña ng­êi göi tiÒn. I.2.5.Vai trò thực hiện chính sách : Thông qua hoạt động của ngân hàng, chính phủ điều tiết lượng cung tiền, thực hiện chính sách tỷ giá. Nh­ vËy mét c¸ch gi¸n tiÕp c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ®· thùc hiÖn chÝnh s¸ch cña chÝnh phñ . Khi Ng©n hµng Nhµ n­íc muèn t¨ng hay gi¶m l­îng cung tiÒn cña nÒn kinh tÕ th× chØ cÇn ®iÒu chØnh : tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc, hoÆc ®iÒu chØnh l·i suÊt t¸i chiÕt khÊu, mua b¸n c¸c chøng kho¸n do chÝnh phñ ph¸t hµnh, theo ®ã c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i sÏ ®iÒu chØnh ho¹t ®éng, ®iÒu chØnh l·i suÊt cho vay hay ®i vay cña m×nh chÝnh c¸c hµnh ®éng ®ã ®· t¸c ®éng tíi l­îng tiÒn cña nÒn kinh tÕ . Hay khi Nhµ n­íc muèn kiÒm chÕ sù bÊt lîi cña tû gi¸ th× sÏ thùc hiÖn chÝnh s¸ch qu¶n lý ngo¹i hèi th¾t chÆt, yªu cÇu c¸c ng©n hµng còng ph¶i thùc hiÖn b»ng c¸ch thùc hiÖn khung tû gi¸ do Ng©n hµng nhµ n­íc quy ®Þnh. Nh­ vËy mét c¸ch gi¸n tiÕp c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ®· thùc hiÖn chÝnh s¸ch cña chÝnh phñ. II. Các dịch vụ của Ngân hàng thương mại II.1. Nhận tiền gửi Thực chất đây là hoạt động tạo nguồn vốn để tiến hành các hoạt động của Ngân hàng thương mại và ngân hàng trả lãi cho khách hàng gửi tiền theo mức lãi suất của ngân hàng .Ng©n hµng më dÞch vô nhËn tiÒn göi ®Ó b¶o qu¶n hé ng­êi cã tiÒn víi cam kÕt tr¶ l·i vµ gèc ®óng h¹n, nguån vèn tiÒn göi cña kh¸ch hµng lµ mét trong nh÷ng nguån vèn quan träng cña ng©n hµng, chÝnh v× vËy mµ c¸c ng©n hµng rÊt chó träng viÖc huy ®éng nguån vèn nµy th«ng qua c¸c h×nh thøc tiÕp thÞ réng r·i cho c¸c tÇng líp d©n c­ trªn mäi ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng vµ c¸c h×nh thøc göi tiÒn hÊp dÉn ®èi víi kh¸ch hµng. II.2. Cho vay Cho vay lµ ho¹t ®éng sinh lêi cao cña ng©n hµng th­¬ng m¹i nguån vèn chñ yÕu lµ nguån tiÒn göi cña kh¸ch hµng. Ngân hàng sử dụng nguồn vốn huy động nµy để cho các cá nhân tổ chức vay để tiêu dùng hoặc để kinh doanh và thu lãi từ hoạt động cho vay này. MÆc dï cung cÊp tÝn dông lµ ho¹t ®éng mang l¹i lîi nhuËn cao( chiÕm tíi 60-70% lîi nhuËn cña ng©n hµng ) song nã còng chøa ®ùng nhiÒu rñi ro cho nªn song song víi viÖc më réng tÝn dông th× c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i còng rÊt chó träng ®Õn viÖc ®¶m b¶o an toµn cho c¸c kho¶n tÝn dông ®· cÊp cña m×nh b»ng c¸c biÖn ph¸p nh­ chÊp hµnh luËt c¸c tæ chøc tÝn dông hay chÊp hµnh ®óng quy tr×nh ph©n tÝch tÝn dông … Chiết khấu thương phiếu và giấy tờ có giá khác cũng là hoạt động cung cấp tín dụng của Ngân hàng thương mại. Khi kh¸ch hµng ®em th­¬ng phiÕu hoÆc giÊy tê cã gi¸ ®Õn ng©n hµng chiÕt khÊu tr­íc thêi ®iÓm ®¸o h¹n cña chóng, ng©n hµng sÏ ®­a cho kh¸ch hµng mét kho¶n tiÒn nhá h¬n gi¸ trÞ cña giÊy tê cã gi¸ ®ã, sè tiÒn chiÕt khÊu mµ ng©n hµng gi÷ l¹i bao gåm sè tiÒn l·i cña kho¶n tÝn dông mµ ng©n hµng ®· cÊp cho kh¸ch hµng vµ c¸c kho¶n phÝ kh¸c. C¸c h×nh thøc cho vay bao gåm : cho vay th­¬ng m¹i, cho vay tiªu dïng, cho vay tµi trî dù ¸n . II.3. Cung cấp các tài khoản giao dịch cho khách hàng Nền kinh tế phát triển, nhu cầu sử dụng dịch vụ thanh toán của Ngân hàng ngày càng lớn, trong đó nhu cầu mở tài khoản là bắt buộc đối với khách hàng khi họ cần giao dịch để đạt hiệu quả, an toàn, tiết kiệm thời gian cho công việc của khách hàng. Khi kh¸ch hµng mang tiÒn ®Õn ng©n hµng göi tiÒn, ng©n hµng sÏ t¹o cho kh¸ch hµng mét tµi kho¶n cã thÓ lµ tµi kho¶n tiÒn göi giao dÞch, ng©n hµng b¸n cho kh¸ch hµng mét quyÓn sÐc ®Ó kh¸ch hµng cã thÓ sö dông sè tiÒn trong tµi kho¶n tiÒn göi ph¸t sÐc cña m×nh, ®ång thêi kh¸ch hµng cã thÓ göi thªm hoÆc rót ra tuú ý. DÞch vô nµy cña ng©n hµng gióp cho qu¸ tr×nh thanh to¸n, giao dÞch an toµn h¬n, nhanh chãng, chÝnh x¸c tiÕt kiÖm chi phÝ gãp phÇn rót ng¾n thêi gian kinh doanh n©ng cao thu nhËp cho c¸c nhµ doanh nghiÖp cã nhu cÇu thanh to¸n qua ng©n hµng lín. Ngµy nay víi sù ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ th«ng tin c¸c ng©n hµng ®­îc kÕt nèi víi nhau b»ng m¹ng m¸y vi tÝnh hiÖn ®¹i lµm cho quy tr×nh thanh to¸n trë nªn thuËn tiÖn h¬n vµ ngµy cµng tho¶ m·n tèt h¬n nhu cÇu giao dÞch cña con ng­êi. II.4. Thực hiện mua bán trao đổi ngoại tệ Qóa tr×nh quèc tÕ ho¸ vµ khu vùc ho¸ nÒn kinh tÕ lµm cho nhu cÇu ngo¹i tÖ ngµy cµng lín, ®ång thêi nhu cÇu giao l­u víi n­íc ngoµi còng lín, ng©n hµng cã ®iÒu kiÖn kinh doanh mua b¸n c¸c lo¹i ngo¹i tÖ theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng . Khi khách hàng có nhu cầu về bất cứ một loại ngoại tệ nào, Ngân hàng sẽ bán cho khách hàng với tỷ giá bán, ngược lại khi khách hàng muốn bán ngoại tệ, Ngân hàng sẽ mua lại của khách hàng theo tỷ giá mua ngoại tệ. Tuú tõng quèc gia thùc hiÖn theo chÝnh s¸ch tû gi¸ ra sao th× c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i cña n­íc ®ã sÏ thùc hiÖn mua b¸n ngo¹i tÖ theo tû gi¸ quy ®Þnh. ë viÖt nam, c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i thùc hiÖn kinh doanh ngo¹i hèi theo khung tû gi¸ vµ biªn ®é tû gi¸ do Ng©n hµng Nhµ n­íc quy ®Þnh vµ tû gi¸ giao dÞch cña Ng©n hµng Nhµ n­íc còng ®­îc ®­a ra hµng ngµy ®Ó c¸c ng©n hµng ¸p dông . II.5. Bảo quản vật có giá Ngân hàng lưu giữ và bảo quản vật có giá cho khách hàng khi họ có nhu cầu, trong nền kinh tế hiện đại đó là dịch vụ cho thuê két sắt của Ngân hàng thương mại, ng©n hµng viÕt biªn nhËn cho kh¸ch hµng vµ thu phÝ b¶o qu¶n. §©y lµ lo¹i h×nh dÞch vô ra ®êi rÊt sím g¾n liÒn víi sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña ngµnh ng©n hµng . II.6. Tài trợ các hoạt động của chính phủ Ngân hàng cho chính phủ vay bằng cách mua trái phiếu do chính phủ phát hành, khi ng©n hµng cÇn vèn sÏ ®em c¸c tr¸i phiÕu ®ã ®Õn Ng©n hµng Nhµ n­íc ®Ó chiÕt khÊu. Ng©n hµng ®· gióp cho chÝnh phñ cã ®iÒu kiÖn thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng khi Ng©n s¸ch Nhµ n­íc h¹n hÑp . II.7. Cung cấp dịch vụ uỷ thác Từ những khoản tiền tiết kiệm của người dân, Ngân hàng sẽ quản lý và đầu tư cho đến khi khách hàng cần. Thực chất của loại hình dịch vụ này là khách hàng trao cho Ngân hàng quyền sử dụng tài sản của mình trong một thời gian. Trong ng©n hµng cã nhiÒu chuyªn gia tµi chÝnh giµu kinh nghiÖm ph©n tÝch ®¸nh gi¸ thÞ tr­êng, chÝnh v× lîi thÕ nh­ vËy cho nªn c¸c ng©n hµng ®­îc kh¸ch hµng cña m×nh tin t­ëng giao tµi s¶n cho vµ nhê ng©n hµng qu¶n lý hé . ë c¸c n­íc ph¸t triÓn ng©n hµng th­¬ng m¹i cßn më c¸c phßng uû th¸c, t¹i ®©y ng©n hµng cã thÓ qu¶n lý danh môc ®Çu t­ chøng kho¸n, kÕ ho¹ch tiÒn l­¬ng cho c«ng nh©n, lµm ®¹i lý cho ho¹t ®éng ph¸t hµnh cæ phiÕu, tr¸i phiÕu chi tr¶ cæ tøc cho c¸c cæ ®«ng cña c«ng ty; hoÆc ng©n hµng cã thÓ ®ãng vai trß lµ ng­êi ®­îc uû th¸c trong di chóc, qu¶n lý tµi s¶n cho kh¸ch hµng ®· qua ®êi b»ng c¸ch c«ng bè tµi s¶n vµ b¶o qu¶ c¸c tµi s¶n thõa kÕ khi ng­êi ®­îc thõa kÕ ch­a cã ®iÒu kiÖn sö dông tµi s¶n ®ã … II.8. Tư vấn tài chính Víi lîi thÕ lµ n¾m b¾t th«ng tin vµ t×nh h×nh thÞ tr­êng tµi chÝnh, nh÷ng nguån lîi nhuËn còng nh­ nh÷ng rñi ro chÝnh v× vËy mµ ng©n hµng th­¬ng m¹i ®· ®­îc kh¸ch hµng yªu cÇu thùc hiÖn ho¹t ®éng t­ vÊn tµi chÝnh, cô thÓ lµ ho¹t ®éng ®Çu t­ trong n­íc vµ ngoµi n­íc cña c¸ nh©n hay c¸c doanh nghiÖp. Khi kh¸ch hµng yªu cÇu t­ vÊn, ng©n hµng sÏ t×m hiÓu m«i tr­êng ®Çu t­ sau ®ã lùa chän c¸c ph­¬ng ¸n tèt, sau ®ã ng©n hµng t­ vÊn lËp kÕ ho¹ch tµi chÝnh hoÆc t­ vÊn c¸c c¬ héi cña thÞ tr­êng cho kh¸ch hµng. Ng©n hµng sÏ thu phÝ t­ vÊn cña kh¸ch hµng . II.9. Quản lý tiền mặt Qu¶n lý tiÒn mÆt hay qu¶n lý ng©n quü cña kh¸ch hµng, thùc chÊt cña dÞch vô nµy lµ ng©n hµng ®­îc thuª ®Ó qu¶n lý c¸c kho¶n thu chi, c¸c dßng tiÒn ra, c¸c dßng tiÒn vµo sao cho kh«ng ®Ó t×nh t×nh thÆng d­ tiÒn mÆt mµ kh«ng sinh lîi, tøc lµ ng©n hµng ph¶i lu«n cã ph­¬ng ¸n sö dông sè tiÒn mÆt t¹m thêi d­ thõa trong ng©n quü cña kh¸ch hµng; ®ång thêi ng©n hµng cã biÖn ph¸p t¨ng tiÒn mÆt trong tr­êng hîp ng©n quü bÞ thiÕu hôt . II.10. Dịch vụ thuê mua thiết bị Nh»m ®Ó b¸n ®­îc thiÕt bÞ, ®Æc biÖt lµ c¸c thiÕt bÞ cã gi¸ trÞ lín ®èi víi c¸c doanh nghiÖp cÇn sö dông, c¸c h·ng s¶n xuÊt ®· cho thuª thay v× b¸n c¸c thiÕt bÞ ®ã, ®Õn khi kÕt thóc hîp ®ång thuª kh¸ch hµng cã thÓ mua l¹i thiÕt bÞ víi gi¸ rÎ h¬n gi¸ ban ®Çu cña thiÕt bÞ. C¸c ng©n hµng ®· cho kh¸ch hµng thuª c¸c thiÕt bÞ m¸y mãc do chÝnh ng©n hµng mua vµ yªu cÇu tiÒn thuª th­êng lµ 60-70% gi¸ trÞ tµi s¶n. Cho thuª thiÕt bÞ còng lµ mét h×nh thøc cña tÝn dông trung vµ dµi h¹n . II.11. Bán dịch vụ bảo hiểm Ng©n hµng b¸n c¸c hîp ®ång b¶o hiÓm cho kh¸ch hµng th«ng qua c«ng ty con thuéc ng©n hµng hoÆc ng©n hµng nhËn lµm ®¹i lý cho c¸c c«ng ty b¶o hiÓm, ng©n hµng sÏ cã tr¸ch nhiÖm hoµn tr¶ sè tiÒn b¶o hiÓm cho kh¸ch hµng khi hä gÆp nh÷ng rñi ro . II.12. Môi giới đầu tư chứng khoán Th«ng qua c¸c c«ng ty m«i giíi chøng kho¸n thuéc ng©n hµng, ng©n hµng cung cÊp dÞch vô m«i giíi chøng kho¸n cho kh¸ch hµng lµ c¸c nhµ ®Çu t­ chøng kho¸n, ng©n hµng t×m hiÓu vµ cung cÊp cho kh¸ch hµng c¸c c¬ héi mua c¸c lo¹i chøng kho¸n cã triÓn väng cao, ng©n hµng sÏ ®­îc h­ëng hoa hång vµ phÝ dÞch vô . ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn nh­ ViÖt nam th× dÞch vô m«i giíi chøng kho¸n cña ng©n hµng cã vai trß rÊt quan träng, v× chÝnh c¸c dÞch vô nµy cña ng©n hµng t¹o c¬ héi cho thÞ tr­êng chøng kho¸n ph¸t triÓn nhÊt lµ thÞ tr­êng OTC, thÞ tr­êng OTC ph¸t triÓn t¹o ®iÒu kiÖn t¨ng vèn cho c¸c c«ng ty . II.13. Tµi trî ngo¹i th­¬ng Tµi trî ngo¹i th­¬ng lµ h×nh thøc ng©n hµng th­¬ng m¹i cho c¸c nhµ xuÊt nhËp khÈu vay vèn th«ng qua c¸c h×nh thøc: chiÕt khÊu hèi phiÕu, mua l¹i bé chøng tõ thanh to¸n (tÝn dông øng tr­íc ), cho vay më th­ tÝn dông, chÊp nh©n hèi phiÕu . II.14. Thanh to¸n quèc tÕ C¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i còng tham gia vµo qu¸ tr×nh thanh to¸n c¸c hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu quèc tÕ, trong ®ã ng©n hµng cã thÓ ®ãng vai trß lµ ng©n hµng më L/C, ng©n hµng thanh to¸n, ng©n hµng chuyÓn tiÒn, ng©n hµng th«ng b¸o …tuú theo c¸c ph­¬ng thøc thanh to¸n . II.15. Một số dịch vụ Ngân hàng ở các nước phát triển . ë c¸c n­íc ph¸t triÓn c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i cßn cung cÊp mét sè dÞch vô nh­ : cung cÊp dÞch vô t­¬ng hç vµ trî cÊp, cung cÊp kÕ ho¹ch h­u trÝ … III . Hoạt động tín dụng của Ngân hàng thương mại III.1. Hoạt động tín dụng nói chung Tín dụng là hoạt động vay mượn theo nguyên tắc hoàn trả cả gốc lẫn lãi đúng thời hạn quy định do hai bên cho vay và đi vay đã thoả thuận . TÝn dông bao gåm c¸c lo¹i: tÝn dông ng©n hµng, tÝn dông th­¬ng m¹i, tÝn dông tiÒn tÖ, tÝn dông xuÊt nhËp khÈu, tÝn dông kh«ng kú h¹n, tÝn dông ng¾n h¹n; dµi h¹n; trung h¹n… Người ta quan tâm đến 4 yếu tố của Tín dụng là : Điều kiện cấp tín dụng : lµ nh÷ng ®iÒu b¾t buéc ph¶i cã ®Ó ng­êi vay cã thÓ vay ®­îc sè vèn mong muèn, tr­íc khi cho vay, ng­êi cho vay sÏ ph¶i kiÓm tra hay thÈm ®Þnh c¸c ®iÒu kiÖn tÝn dông råi míi cÊp tÝn dông cho ng­êi vay . Số tiền gốc : lµ sè vèn vay yªu cÇu cña ng­êi ®i vay mµ ng­êi vay cã thÓ ®¸p øng ®­îc, sè tiÒn gèc ®­îc tho¶ thuËn vµ ghi râ trong hîp ®ång tÝn dông ký gi÷a c¸c bªn . Số tiền lãi : ®­îc tÝnh to¸n trªn c¬ së l·i suÊt cña kho¶n tÝn dông vµ thêi h¹n tÝn dông, l·i suÊt ®­îc tho¶ thuËn hoÆc còng ph¶i ®­îc ghi râ trong hîp ®ång tÝn dông . Thời hạn tÝn dông : bao gåm thêi gian gi¶i ng©n( ng­êi cho vay chuyÓn sè tiÒn vay cho ng­êi ®i vay ); thêi gian ©n h¹n (ng­êi vay ®­îc sö dông vèn 100%); thêi gian hoµn tr¶ vèn vay vµ l·i. Thêi h¹n tÝn dông cã thÓ lµ ng¾n h¹n, trung h¹n, dµi h¹n, ®­îc quy ®Þnh râ trong hîp ®ång tÝn dông . III.2. Tín dụng Ngân hàng Hoạt động tín dụng trong Ngân hàng là việc ngân hàng cho khách hàng vay vốn khi khách hàng đáp ứng đủ các điều kiện vay theo quy định chung vµ c¸c nguyªn t¾c cho vay cña ng©n hµng, đồng thời khách hàng cam kết trả gốc và lãi phát sinh trên số tiền gốc đã vay đúng thời hạn quy định trong hợp đồng ký giữa ngân hàng và khách hàng. III.2.1.Nguyªn t¾c tÝn dông cña ng©n hµng lµ : Kh¸ch hµng ph¶i cam kÕt hoµn tr¶ gèc vµ l·i ®óng thêi h¹n ®· quy ®Þnh trong hîp ®ång tÝn dông. Kh¸ch hµng ph¶i cam kÕt sö dông vèn theo môc ®Ých ®· tho¶ thuËn víi ng©n hµng, kh«ng tr¸i víi qui ®Þng cña ph¸p luËt vµ qui ®Þnh cña ng©n hµng cÊp trªn . Ng©n hµng chØ tµi trî cho nh÷ng ph­¬ng ¸n cã hiÖu qu¶ ®Ó ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thu håi vèn mµ ng©n hµng ®· cÊp . III.2.2.Điều kiện cấp tín dụng : Bao gồm các yếu tố mà ngân hàng tiến hành phân tích trước khi ra quyết định có cho khách hàng vay vốn hay không. Hiện nay các ngân hàng thường áp dụng nguyên tắc 6C để đánh giá điều kiện vay của khách hàng : 1/ Tư cách vay vốn của khách hàng (character) Khách hàng phải có đầy đủ năng lực pháp luật và có thể chịu trách nhiệm về hành vi của mình theo quy định trong luật của từng nước, ở Việt nam khách hàng phải có đầy đủ điều kiện được quy định trong Nghị định 1627 của Ngân hàng Nhà nước Việt nam. Điều kiện về công việc, mục đích và phương án sử dụng vốn vay của khách hàng : không vi phạm pháp luật và trong phạm vi cho vay của ngân hàng . Lịch sử vay mượn của khách hàng nguån th«ng tin nµy cã thÓ t×m hiÓu ë c¸c ng©n hµng mµ tr­íc ®©y kh¸ch hµng cã quan hÖ tÝn dông. Người bảo lãnh của khách hàng cã thÓ lµ mét ng©n hµng kh¸c hoÆc mét tæ chøc cã ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn cã thÎ b¶o l·nh kho¶n vay cho kh¸ch hµng. 2/ Năng lực của khách hàng ( Capacity) Ngân hàng chỉ cho khách hàng vay khi ngân hàng chắc chắn rằng khách hàng có đủ khả năng trả nợ cho ngân hàng: Tình hình thu nhập của khách hàng . Tình hình hoạt động . Năng lực của người bảo lãnh. 3/ Tài sản (Capital) hoÆc tiÒn mÆt (Cash) Các tài sản hiện có vµ c¸c dßng tiÒn của người vay vốn cã ®ñ lín ®Ó ®¸p øng yªu cÇu hoµn tr¶ cho ng©n hµng mãn vay kh«ng ? . 4/ Tài sản thế chấp (Collateral) Quyền sở hữu tài sản : ph¶i hîp ph¸p vµ lµ cña kh¸ch hµng vay vèn hoÆc cña ng­êi b¶o l·nh . GÝa trị tài sản : yªu cÇu ng©n hµng ph¶i thÈm ®Þnh, ®Þnh gi¸ tµi s¶n tr­íc khi cho vay, th­êng th× c¸c ng©n hµng chØ cho kh¸ch hµng vay víi 60-70% gi¸ trÞ tµi s¶n ®¶m b¶o. Tính lỏng của tài sản : kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi thanh tiÒn cña tµi s¶n (dÔ b¸n, dÔ thanh lý ) khi cã nhu cÇu thanh to¸n. Các điều kiện bảo hiểm tài sản . 5/ Điều kiện (Conditions) M«i tr­êng c¹nh tranh, thÞ phÇn kh¸ch hµng ®ang n¾m gi÷ vµ c¸c nh©n tè cã thÓ lµm gi¶m thÞ phÇn, sù nh¹y c¶m cña kh¸ch hµng khi cã sù thay ®æi vÒ thÞ tr­êng c¸c yÕu tè ®Çu vµo, sù thay ®æi c«ng nghÖ, ¶nh h­ëng cña l¹m ph¸t tíi t×nh h×nh kinh doanh cña kh¸ch hµng … Xã hội : sù thay ®æi cña c¸c xu h­íng tiªu dïng … Sù thay ®æi cña chÝnh s¸ch tíi ho¹t ®éng cña kh¸ch hµng, ®Æc biÖt lµ chÝnh s¸ch thuÕ, chÝnh s¸ch tû gi¸ . 6/ Kiểm soát các nhân tố có thể ảnh hưởng tíi chất lượng đặc điểm của khoản vay (Control). Ng©n hµng ph¶i cã biÖn ph¸p chñ ®éng ®èi phã víi c¸c yÕu tè cã thÓ ¶nh h­ëng tíi, muèn vËy ng©n hµng ph¶i n¾m râ c¸c yÕu tè nµy vµ yªu cÇu kh¸ch hµng ph¶i tu©n thñ ®óng hîp ®ång tÝn dông bÊt kÓ khi cã c¸c yÕu tè nµy x¶y ra.. III.3.C¸c lo¹i tÝn dông ng©n hµng th­¬ng m¹i III.3.1.Ph©n lo¹i theo thêi h¹n bao gåm: TÝn dông ng¾n h¹n: d­íi 12 th¸ng Trung h¹n: tõ 1 dÕn 3 n¨m Dµi h¹n: trªn 3 n¨m III.3.2.Ph©n lo¹i theo môc ®Ých bao gåm: Cho vay tiªu dïng Cho vay kinh doanh : kinh doanh bÊt ®éng s¶n, kinh doanh hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu .... III.3.3.Ph©n lo¹i theo tµi s¶n ®¶m b¶o : Cã tµi s¶n ®¶m b¶o Kh«ng cã tµi s¶n ®¶m b¶o III.3.4.Ph©n lo¹i theo ngµnh: Cho vay n«ng nghiÖp Cho vay c«ng nghiÖp Cho vay th­¬ng nghiÖp... III.3.5.Ph©n lo¹i theo h×nh thøc : ChiÕt khÊu giÊy tê cã gi¸ B¶o l·nh Cho thuª tµi chÝnh Cho vay III.4. Phân tích tín dụng tại các ngân hàng thương mại III.4.1. Sù cÇn thiÕt ph¶i ph©n tÝch tÝn dông trong c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i Nguån vèn cho vay cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i chñ yÕu lµ nguån vèn huy ®éng, nÕu cã rñi ro x¶y ra th× sÏ ¶nh h­ëng tíi tr­íc hÕt lµ b¶n th©n ng©n hµng: lµm gi¶m lîi nhuËn hoÆc cã thÓ dÉn ®Õn ph¸ s¶n ng©n hµng; sau ®ã lµ lµm mÊt tµi s¶n cña nh÷ng ng­êi göi tiÒn; hËu qu¶ kÕ tiÕp cña viÖc nµy cã thÓ dÉn ®Õn sù sôp ®æ cña c¶ hÖ thèng ng©n hµng th­¬ng m¹i vµ ¶nh h­ëng tíi sù ph¸t triÓn cña toµn bé nÒn kinh tÕ. Ho¹t ®éng tÝn dông lµ ho¹t ®éng chøa ®ùng nhiÒu rñi ro trong c¸c ho¹t ®éng cña ng©n hµng th­¬ng m¹i, rñi ro cã thÓ gÆp ph¶i ë ®©y lµ rñi ro tÝn dông . Rñi ro tÝn dông lµ kh¶ n¨ng kh¸ch hµng kh«ng tr¶ ®­îc, hoÆc kh«ng tr¶ ®óng h¹n, hoÆc kh«ng tr¶ ®Çy ®ñ gèc vµ l·i cho ng©n hµng, rñi ro tÝn dông lµ biÕn cè mµ c¸c ng©n hµng th­êng kh«ng thÓ dù ®o¸n tr­íc ®­îc. Rñi ro tÝn dông cã thÓ x¶y ra do nhiÒu nguyªn nh©n : Nguyªn nh©n bÊt kh¶ kh¸ng lµ nh÷ng nguyªn nh©n t¸c ®éng tíi ng­êi vay lµm gi¶m kh¶ n¨ng thanh to¸n cña hä cho ng©n hµng nh­ : thiªn tai, chiÕn tranh, nh÷ng thay ®æi cña chÝnh s¸ch (nhÊt lµ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu khi cã sù thay ®æi cña chÝnh s¸ch thuÕ quan hoÆc b¶o hé )…ng©n hµng vµ c¶ kh¸ch hµng kh«ng thÓ kiÓm so¸t ®­îc c¸c sù kiÖn nµy . Nguyªn nh©n chñ quan thuéc vÒ ng©n hµng lµ sù sai sãt cña c¸n bé tÝn dông trong khi thÈm ®Þnh kh¸ch hµng vµ ph­¬ng ¸n sö dông vèn . Nguyªn nh©n thuéc vÒ ng­êi ®i vay, hä cè t×nh kh«ng thùc hiÖn ®óng hîp ®ång hoÆc do tr×nh ®é kinh doanh vµ qu¶n lý yÕu kÐm dÉn ®Õn thÊt tho¸t vèn cho nªn kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n cho ng©n hµng. §Ó h¹n chÕ rñi ro tÝn dông cã thÓ x¶y ra, ng©n hµng ph¶i kiÓm so¸t c¸c yÕu tè g©y nªn rñi ro trong kh¶ n¨ng cho phÐp, mét trong nh÷ng biÖn ph¸p h÷u hiÖu chÝnh lµ ng©n hµng ph¶i ph©n tÝch thËt kü l­ìng nh÷ng yÕu tã cña ng­êi vay vµ viÖc ph©n tÝch tÝn dông khi cÊp tÝn dông cho kh¸ch hµng lµ rÊt cÇn thiÕt rÊt quan träng, kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh ph©n tÝch tÝn dông cã ¶nh rÊt lín tíi chÊt l­îng cña kho¶n tÝn dông . HiÖn nay c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i cña ViÖt nam ®ang ¸p dông nhiÒu biÖn ph¸p ®Ó h¹n chÕ rñi ro tÝn dông cã thÓ x¶y ra trong ®ã cã biÖn ph¸p hoµn thiÖn quy tr×nh ph©n tÝch tÝn dông, cô thÓ lµ c¸c ng©n hµng ®Òu cho l­u hµnh néi bé cuèn Sæ tay tÝn dông cña ng©n hµng m×nh, Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt nam ®Çu n¨m 2004 còng ®· hoµn thiÖn cuèn Sæ tay tÝn dông - Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt nam. Ng©n hµng C«ng th­¬ng ®· yªu cÇu tÊt c¶ c¸c c¸n bé tÝn dông ph¶i ¸p dông quy tr×nh ph©n tÝch tÝn dông quy ®Þnh ®Ó h¹n chÕ c¸c sai sãt, h¹n chÕ rñi ro tÝn dông cã thÓ x¶y ra. III.4.2. Quy tr×nh ph©n tÝch tÝn dông t¹i c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i Bước 1: Phân tích trước khi cấp tín dụng Đây là bước quan trọng quyết định chất lượng của phân tích tín dụng, néi dung chñ yÕu cña b­íc 1 lµ thu thËp vµ xö lý c¸c th«ng tin liªn quan ®Õn kh¸ch hµng bao gåm t­ c¸ch, n¨ng lùc ph¸p lý, n¨ng lùc sö dông vèn, uy tÝn, kh¶ n¨ng t¹o lîi nhuËn, ng©n quü, c¸c tµi s¶n,… 1.Thu thËp th«ng tin : C¸c th«ng tin vÒ kh¸ch hµng cã thÓ thu thËp b»ng c¸ch : Pháng vÊn trùc tiÕp bao gåm gÆp gì trùc tiÕp víi c¸n bé qu¶n lý ng­êi lao ®éng cña doanh nghiÖp, th¨m quan nhµ x­ëng, v¨n phßng, … Mua hoÆc t×m kiÕm c¸c th«ng tin th«ng qua c¸c c¬ quan qu¶n lý, qua b¹n hµng cña kh¸ch hµng, qua chñ nî, hoÆc qua c¸c tæ chøc chuyªn cung cÊp th«ng tin . Th«ng qua c¸c b¸o c¸o do chÝnh ng­êi vay cung cÊp cho ng©n hµng: b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh, b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n, b¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ ... 2. Xö lý c¸c th«ng tin : 2.1.§¸nh gi¸ tµi s¶n cña kh¸ch hµng : Th«ng tin lÊy chñ yÕu tõ b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n , b¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ, c¸c th«ng tin nµy rÊt quan träng ®Ó cã thÓ ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi s¶n cña kh¸ch hµng, nã cho biÕt qui m«, kh¶ n¨ng qu¶n lý cña kh¸ch hµng, cho biÕt c¸c tµi s¶n cã thÓ dïng ®Ó ®¶m b¶o cho kho¶n vay . C¸c sè liÖu cÇn quan t©m lµ : Ng©n quü bao gåm tiÒn mÆt trong kÐt, tiÒn göi t¹i ng©n hµng, c¸c chøng kho¸n dÔ b¸n. Xem xÐt kho¶n nµy ®Ó ng©n hµng tÝnh to¸n thêi h¹n cña kho¶n vay, ®Æc biÖt lµ c¸c kho¶n vay ng¾n h¹n . Hµng tån kho: ng©n hµng xem xÐt sè l­îng, gi¸ c¶, mÉu m·, chÊt l­îng, b¶o hiÓm, møc ®é rñi ro cña hµng tån kho khi thÞ tr­êng biÕn ®éng. Cã nhiÒu kho¶n vay ng¾n h¹n víi môc ®Ých dù tr÷ hµng ho¸ chÝnh v× vËy mµ ng©n hµng buéc ph¶i kiÓm tra thËt kü hµng tån kho cña kh¸ch hµng tr­íc khi quyÕt ®Þnh cho vay. Tµi s¶n cè ®Þnh bao gåm nhµ, x­ëng, v¨n phßng, bÕn b·i, trang thiÕt bÞ m¸y mãc, ph­¬ng tiÖn ®i l¹i, vËn chuyÓn, ...tµi s¶n cè ®Þnh th­êng cã nguån vèn tµi trî lµ nguån trung vµ dµi h¹n, ®ång thêi tµi s¶n cè ®Þnh còng sÏ lµ tµi s¶n ®¶m b¶o cho kho¶n vay, v× vËy mµ ng©n hµng ph¶i xem xÐt vµ ®Þnh gi¸ tr­íc khi cho vay. 2.2.§¸nh gi¸ c¸c kho¶n nî cña kh¸ch hµng Th«ng tin lÊy tõ b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n, b¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ, b¸o c¸o thu nhËp, c¸c nguån th«ng tin kh¸c . §¸nh gi¸ c¸c kho¶n nî trªn c¸c gãc ®é sau: Thêi h¹n bao gåm nî ng¾n h¹n, trung h¹n, dµi han, c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n lµ nguån tµi trî chÝnh cho vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp. NhiÒu doanh nghiÖp kh«ng thÓ thanh to¸n nî ®óng h¹n cho ng©n hµng bëi nguyªn nh©n c¬ cÊu tµi trî kh«ng hîp lý dÉn ®Õn hËu qu¶ ho¹t ®éng kh«ng hiÖu qu¶. C¸c chñ nî ®Ó ®¸nh gi¸ vÞ trÝ cña ng©n hµng trong danh s¸ch chñ nî, nÕu ng©n hµng lµ nhµ tµi trî quan träng ®èi víi kh¸ch hµng th× kh¶ n¨ng thu håi vèn cña ng©n hµng lµ nhanh h¬n c¸c chñ nî kh¸c . 2.3.Ph©n tÝch luång tiÒn T×nh h×nh thÆng d­ hay thiÕu hôt ng©n quü cña kh¸ch hµng cã ¶nh h­ëng lín ®Õn kh¶ n¨ng thanh to¸n cho ng©n hµng cña kh¸ch hµng, dßng tiÒn ra vµ dßng tiÒn vµo quyÕt ®Þnh ®Õn t×nh tr¹ng cña ng©n quü, ®ång thêi dßng tiÒn còng lµ chØ tiªu quan träng nhÊt ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng ®øng trªn gi¸c ®é tµi chÝnh, vµ viÖc dù kiÕn c¸c dßng tiÒn trong t­¬ng lai cã ¶nh h­ëng lín tíi quyÕt ®Þnh cho vay hay kh«ng. 2.4.Sö dông c¸c chØ tiªu tµi chÝnh 2.4.1.Tû lÖ thanh kho¶n Tû lÖ thanh kho¶n dïng ®Ó ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña kh¸ch hµng bao gåm: Kh¶ n¨ng thanh to¸n ng¾n h¹n Tµi s¶n l­u ®éng Nî ng¾n h¹n Tû sè nµy ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng thanh to¸n chung cña doanh nghiÖp: NÕu tû sè nµy qu¸ cao cã thÓ do: doanh nghiÖp cã qu¸ nhiÒu tiÒn nhµn rçi, hoÆc cã qu¸ nhiÒu kho¶n ph¶i thu, qua nhiÒu hµng t._.ån kho . Ng­îc l¹i nÕu tû sè nµy nhá h¬n 1 cã thÓ lµ do: doanh nghiÖp tr¶ chËm c¸c nhµ cung øng hoÆc dïng c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n ®Ó mua TSC§ hoÆc tr¶ c¸c kho¶n nî thay v× dïng l·i trong ho¹t ®éng kinh doanh ®Ó chi tr¶. NÕu tû lÖ nµy cã xu h­íng t¨ng lªn còng cã thÓ lµ do; doanh sè b¸n hµng gi¶m, hµng tån kho lçi thêi, hoÆc tån ®äng, do kÕ ho¹ch s¶n xuÊt bÊt hîp lý hay thiÕu chÆt chÏ, trong viÖc kiÓm so¸t hµng tån kho, hoÆc do doanh nghiÖp tr× ho·n thu håi c«ng nî . V× vËy c¸n bé tÝn dông cÇn ph¶i n¾m b¾t bao qu¸t c¸c nh©n tè cã thÓ g©y ra sù t¨ng hoÆc gi¶m tû sè nµy ®Ó nhËn xÐt ®¸nh gi¸ ®óng vÒ t×nh h×nh thanh to¸n chung cña doanh doanh nghiÖp. Kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh TSL§-Tån kho Nî ng¾n h¹n §©y lµ chØ sè ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh, tµi s¶n cã tÝnh láng cao lµ hiÖu sè gi÷a tµi s¶n l­u ®éng vµ hµng tån kho. HÖ sè nµy cã thÓ ®¸nh gi¸ t×nh tr¹ng tµi s¶n chÆt chÏ h¬n tû lÖ thanh to¸n ng¾n h¹n . Kh¶ n¨ng thanh to¸n tøc thêi TiÒn mÆt Nî ®Õn h¹n ph¶i tr¶ 2.4.2.Nhãm tû lÖ ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng sinh lêi §o l­êng kh¶ n¨ng t¹o lîi nhuËn cña kh¸ch hµng tõ ®ã ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng hoµn tr¶ gèc vµ l·i cho ng©n hµng, bao gåm c¸c chØ tiªu : HÖ sè sinh lîi cña doanh thu Lîi nhuËn sau thuÕ Doanh thu thuÇn HÖ sè nµy thÓ hiÖn 1 ®ång doanh thu cã thÓ t¹o ra ®­îc bao nhiªu ®ång lîi nhuËn rßng trong mét kú kinh doanh, ®©y lµ tû lÖ quan träng nhÊt trong viÖc ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng sinh lêi chung. HÖ sè sinh lîi trªn tæng tµi s¶n (ROA) Lîi nhuËn sau thuÕ Tæng tµi s¶n ROA ®o l­êng kÕt qu¶ sö dông tµi s¶n cña doanh nghiÖp ®Ó t¹o ra lîi nhuËn, kh«ng ph©n biÖt tµi s¶n nµy ®­îc h×nh thµnh bëi vèn chñ së h÷u hay vèn vay, hÖ sè nµy cho biÕt mét ®ång tµi s¶n t¹o ra ®­îc bao nhiªu ®ång lîi nhuËn rßng v× vËy hÖ sè nµy cµng cao biÓu hiÖn viÖc sö dông vµ qu¶nlý tµi s¶n cµng hîp lý, hiÖu qu¶ . HÖ sè sinh lîi trªn vèn chñ së h÷u(ROE) Lîi nhuËn sau thuÕ Vèn chñ së h÷u ROE cho thÊy mét ®ång vèn chñ së h÷u t¹o ra bao nhiªu ®ång lîi nhuËn rßng cho chñ së h÷u, ROE cao thÓ hiÖn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cao vµ ng­îc l¹i. Tuy nhiªn ®èi víi mçi doanh nghiÖp míi cho ra s¶n phÈm, cã chi phÝ ban ®Çu lín lµm cho ROE thÊp ch­a thÓ kh¼ng ®Þnh doanh nghiÖp kinh doanh kÐm hiÖu qu¶ mµ ë ®©y doanh nghiÖp ®ang trong chiÕn l­îc më réng s¶n xuÊt, më réng thÞ tr­êng nh»m ®¹t ®­îc mét lîi nhuËn æn ®Þnh trong t­¬ng lai. 2.4.3.Nhãm tû lÖ ph¶n ¸nh c¬ cÊu tµi trî HÖ sè nî trªn vèn chñ së h÷u Nî ph¶i tr¶ Vèn chñ së h÷u HÖ sè nî trªn tæng tµi s¶n Nî ph¶i tr¶ Tæng tµi s¶n NÕu 2 hÖ sè nµy cao: doanh nghiÖp ®ang trong m«i tr­êng kinh doanh thuËn lîi, s¶n phÈm tiªu thô tèt, Ýt c¹nh tranh th× c¬ cÊu tµi chÝnh nµy sÏ mang l¹i tû suÊt lîi nhuËn cao, ®ång thêi nÕu hÖ sè nµy cao khi doanh nghiÖp l©m vµo t×nh tr¹ng kinh doanh khã kh¨n, thua lç th× c¬ cÊu tµi chÝnh nµy sÏ ®­a doanh nghiÖp ®Õn chç thua lç nhanh h¬n. Ng­îc l¹i hÖ sè nµy thÊp møc ®é an toµn sÏ cao h¬n, ng©n hµng chØ muèn hÖ sè nµy thÊp. 3. HÖ sè tù tµi trî Vèn chñ së h÷u Tæng tµi s¶n HÖ sè nµy cho thÊy møc ®é tù chñ tµi chÝnh cña daonh nghiÖp, tû suÊt cao thÓ hiÖn n¨ng lùc tù chñ tµi chÝnh cao vµ ng­îc l¹i, ng©n hµng chØ muèn tû lÖ nµy cao v× nh­ vËy míi an toµn cho vèn vay, ®¸nh gi¸ tû lÖ nµy cßn tuú thuéc vµo m«i tr­êng kinh doanh mµ doanh nghiÖp ®ang ho¹t ®éng. 2.4.4.Nhãm chØ tiªu ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng hoµn tr¶ l·i vay Kh¶ n¨ng trang tr¶i l·i vay Lîi nhuËn tr­íc thuÕ vµ l·i vay L·i vay ChØ sè nµy xem xÐt kh¶ n¨ng cña doanh nghiÖp khi tr¶ l·i vay tõ lîi nhuËn thu ®­îc tõ ho¹t ®éng kinh doanh. ChØ tiªu nµy lín h¬n 1 lµ tèt . Kh¶ n¨ng tr¶ nî(gèc+l·i) Lîi nhuËn tr­íc thuÕ vµ l·i vay L·i vay + PhÇn tr¶ nî gèc 1 - tû lÖ thuÕ thu nhËp ChØ tiªu nµy cµng cao cµng tèt v× kh¶ n¨ng tr¶ nî gèc vµ l·i cao vµ kh¶ n¨ng chèng chäi víi c¸c biÕn ®éng trong l·i suÊt vµ dßng tiÒn cµng cao. 2.4.5.Nhãm chØ tiªu ph¶n ¸nh n¨ng lùc ho¹t ®éng 1. Vßng quay hµng tån kho GÝa vèn hµng b¸n Hµng tån kho ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh møc ®é qu¶n lý hµng tån kho cã tèt hay kh«ng, v× dù tr÷ hµng qu¸ l©u sÏ chÞu chi phÝ l­u gi÷ vµ b¶o qu¶n vµ rñi ro còng sÏ t¨ng ¶nh h­ëng tíi lîi nhuËn cña doanh nghiÖp . 2. Vßng quay vèn l­u ®éng Doanh thu thuÇn TSL§ ChØ tiªu nµy cho biÕt tèc ®é quay vßng cña vèn l­u ®éng, mét ®ång vèn l­u ®éng sau mét kú kinh doanh sÏ t¹o ra bao nhiªu ®ång doanh thu . 3. HiÖu suÊt sö dông tµi s¶n cè ®Þnh Doanh thu thuÇn Tµi s¶n C§ HÖ sè nµy cho biÕt mét ®ång tµi s¶n cè ®Þnh sÏ t¹o ra bao nhiªu ®ång doanh thu, hÖ sè nµy cao thÓ hiÖn hiÖu qu¶ ®Çu t­ vµo tµi s¶n cè ®Þnh cña doanh nghiÖp cao. 4. HiÖu suÊt sö dông tæng tµi s¶n Doanh thu thuÇn Tæng tµi s¶n 5. Kú thu tiÒn b×nh qu©n C¸c kho¶n ph¶i thu Doanh thu b×nh qu©n 1 ngµy C¸c chØ tiªu nµy cµng cao cµng tèt 2.4.6.Nhãm tû lÖ rñi ro 1. Rñi ro trong s¶n xuÊt bao gåm c¸c biÕn cè cã thÓ g©y ra mÊt m¸t tµi s¶n cña doanh nghiÖp, nh÷ng biÕn cè nµy cã thÓ lµ sù thay dæi c¸c yÕu tè ®Çu vµo, thay ®æi cña kü thuËt, thay ®æi cña c«ng nghÖ... lµm thay ®æi chi phÝ s¶n xuÊt mµ doanh nghiÖp kh«ng l­êng tr­íc ®­îc. 2. Rñi ro trong viÖc b¸n hµng vµ xóc tiÕn b¸n bao gåm c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng tíi viÖc b¸n hµng nh­: cÇu thÞ tr­êng, c¸c s¶n phÈm thay thÕ, ®èi thñ c¹nh tranh, chÝnh s¸ch ... 3. Rñi ro thuéc vÒ tµi chÝnh bao gåm c¸c yÕu tè ¶nh h­ëng tíi t×nh h×nh tµi chÝnh cña kh¸ch hµng nh­ sù t¨ng lªn cña l·i suÊt thÞ tr­êng, sù thay ®æi cña thÞ tr­êng tµi chÝnh, nhÊt lµ thÞ tr­êng tiÒn tÖ ... 2.5.C¸c ®iÒu kiÖn cña m«i tr­êng kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi cã ¶nh h­ëng tíi c«ng viÖc kinh doanh cña kh¸ch hµng vÝ dô nh­ l¹m ph¸t cã ¶nh h­ëng ra sao tíi kh¶ n¨ng tiªu thô s¶n phÈm cña doanh nghiÖp, qu¸ tr×nh héi nhËp hay ra nhËp vµo c¸c tæ chøc kinh tÕ thÕ giíi cã t¸c ®éng ra sao tíi t×nh h×nh s¶n xuÊt, kinh doanh cña kh¸ch hµng.... Bước 2: Xây dựng và ký kết hợp đồng tín dụng Hîp ®ång tÝn dông lµ v¨n b¶n tho¶ thuËn gi÷a ng©n hµng víi kh¸ch hµng vÒ tÊt c¶ c¸c vÊn ®Ò cã liªn quan tíi kho¶n tÝn dông mµ ng©n hµng ®· cÊp cho kh¸ch hµng . Hîp ®ång tÝn dông ®­îc x©y dùng trªn c¬ së cã sù bµn b¹c gi÷a hai ®èi t­îng: ng©n hµng vµ kh¸ch hµng; c¸n bé tÝn dông cña ng©n hµng cã tr¸ch nhiÖm h­íng dÉn kh¸ch hµng lµm c¸c c«ng viÖc cÇn thiÕt. Néi dung c¬ b¶n b¾t buéc trong mçi hîp ®ång tÝn dông bao gåm: 1. C¸c th«ng tin vÒ kh¸ch hµng: Hä tªn, ®Þa chØ, t­ c¸ch ph¸p nh©n . 2. C¸c th«ng tin vÒ ng©n hµng cho vay 3. Môc ®Ých sö dông vèn vay 4. Sè tiÒn gèc 5. L·i suÊt 6. PhÝ 7. Thêi h¹n tÝn dông 8. C¸c lo¹i ®¶m b¶o 9. Qu¸ tr×nh gi¶i ng©n 10. §iÒu kiÖn thanh to¸n 11. C¸c ®iÒu kiÖn kh¸c tuú theo hai bªn tho¶ thuËn Bước 3: Giải ngân và kiểm soát trong khi cấp tín dụng Sau khi ký kÕt hîp ®ång tÝn dông, ng©n hµng cã nghÜa vô gi¶i ng©n ®Çy ®ñ sè vèn ®· ghi trong hîp ®ång, c¸ch thøc gi¶i ng©n do hai bªn ®· tho¶ thuËn . Cïng víi viÖc cÊp tÝn dông ng©n hµng ph¶i kiÓm so¸t qu¸ tr×nh sö dông vèn vay cña kh¸ch hµng, ng©n hµng xem xÐt hiÖu qu¶ sö dông vèn vay, c¸ch thøc sö dông vèn cã ®óng víi hîp ®ång ®· ký kÕt hay kh«ng ?...ViÖc kiÓm so¸t khi cÊp tÝn dông gióp ng©n hµng chñ ®éng ®èi phã víi c¸c t×nh huèng cã thÓ lµm tæn h¹i ®Õn tµi s¶n cña ng©n hµng vÝ dô nh­ nÕu ph¸t hiÖn nh÷ng sù viÖc kh«ng tèt ng©n hµng cã thÓ sÏ ngõng gi¶i ng©n cÊp tÝn dông . Bước 4: Thu nợ và ra quyết định tín dụng mới . Khi thêi h¹n hîp ®ång kÕt thóc ng©n hµng thu hÕt nî bao gåm nî gèc vµ nî l·i. NÕu kh¸ch hµng thanh to¸n ®Çy ®ñ cho ng©n hµng th× quan hÖ tÝn dông cña ng©n hµng víi kh¸ch hµng kÕt thóc tèt ®Ñp. Ng­îc l¹i nÕu kh¸ch hµng kh«ng thanh to¸n ®óng vµ ®ñ nh­ ®· tho¶ thuËn, ng©n hµng cÇn ph¶i cã biÖn ph¸p thu håi nî, nÕu: Kh¸ch hµng cè t×nh ch©y ×, lõa ®¶o ng©n hµng, ng©n hµng cã thÓ xö lý tµi s¶n thÕ chÊp, t­íc ®o¹t c¸c kho¶n tiÒn göi, ... Kh¸ch hµng gÆp khã kh¨n trong kinh doanh dÉn tíi kh«ng tr¶ nî ®­îc cho ng©n hµng, ng©n hµng cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p hç trî kh¸ch hµng nh­ gia h¹n nî, gi¶m l·i hoÆc cho vay thªm, hoÆc ng©n hµng cã thÓ t­ vÊn c¸ch gi¶i quyÕt t×nh h×nh cña kh¸ch hµng ®Ó kh¸ch hµng cã thÓ thanh to¸n cho ng©n hµng. Chương II: Thực trạng ph©n tÝch tÝn dông tại Sở giao dịch I Ngân hàng Công thương Việt nam I. Sở giao dịch I NHCTVN I.1.LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn Ngân hàng Công thương là một trong năm Ngân hàng thương mại quốc doanh của Việt nam với thị phần chiếm gần ¼ tổng thị phần của các NHTM ở Việt nam. Sở giao dịch I NHCT là một trong hai đơn vị lớn nhất của NHCTVN, SGDI được đặt tại số 10 Lê Lai –Hoàn Kiếm –Hà Nội, là đơn vị hạch toán phụ thuộc vào NHCTVN, là nơi thí điểm để cung cấp các sản phẩm dịch vụ mới của NHCT. SGDI được hình thành và phát triển như sau : Giai đoạn I- từ năm 1988 trở về trước, SGDI là Ngân hàng Hoàn Kiếm, thực hiện cung cấp các sản phẩm đơn giản, chủ yếu là cho vay và nhận tiền gửi, khi đó doanh số của Ngân hàng rất thấp . Giai đoạn II-từ năm 1988 đến tháng 4/1993, SGDI là Ngân hàng Công thương Hà nội. Thời kỳ này các sản phẩm dịch vụ vẫn còn rất đơn điệu, cơ sở vật chất còn rất nghèo nàn, đội ngũ cán bộ còn được đào tạo theo cơ chế cũ lạc hậu, Ngân hàng chủ yếu chỉ giao dịch với những khách hàng trong nước, quy mô và doanh số khi này của Ngân hàng cũng rất thấp. Giai đoạn III - Từ tháng 4/1993 đến tháng 12/1998, Ngân hàng Công thương Hà nội được sáp nhập vào Ngân hàng Công thương Việt nam, khi này SGDI là Hội sở chính của NHCTVN . Giai đoạn từ ngày 1/1/1999, Hội sở được chuyển thành Sở giao dịch I Ngân hàng Công thương Việt nam cho đến nay. I.2.NhiÖm vô vµ quyÒn h¹n Sở giao dịch I là đại diện theo uỷ quyền của NHCTVN, có quyền tự chủ kinh doanh theo các chức năng nhiệm vụ được quy định và chịu sự ràng buộc về nghĩa vụ và quyền lợi đối với NHCTVN . Sở giao dịch I hoạt động có con dấu riêng, được mở tài khoản tại NHNN và các Tổ chức tín dụng theo quy định của Pháp luật, thực hiện chế độ hạch toán kinh tế nội bộ theo quy định của NHNN và NHCTVN. Së giao dÞch I cã nghÜa vô sö dông hiÖu qu¶, b¶o toµn, ph¸t triÓn vènvµ c¸c nguån lùc cña NHCTVN; tæ chøc thùc hiÖn ho¹t ®éng kinh doanh ®¶m b¶o an toµn, hiÖu qu¶ phôc vô ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Êt n­íc; thùc hiÖn c¸c nghÜa vô vÒ tµi chÝnh theo quy ®Þnh cña Ph¸p luËt vµ cña NHCTVN. SGDI cã quyÒn thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô: NhËn tiªn göi, ph¸t hµnh c¸c chøng chØ tiÒn göi, cho vay, chiÕt khÊu giÊy tê cã gi¸, thanh to¸n quèc tÕ, kinh doanh vµng b¹c, ngo¹i tÖ, cung cÊp c¸c dÞch vô t­ vÊn, kinh doanh, m«i giíi chøng kho¸n, lµ ®Çu mèi cho c¸c chi nh¸nh cña NHCTVN phÝa b¾c trong mét sè nghiÖp vô ...vµ thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô kh¸c do NHCTVN giao cho. I.3.C¬ cÊu tæ chøc Bộ máy quản lý của Sở giao dịch I gồm: 1 Giám đốc, 4 phó Giám đốc và 11 phòng ban nghiÖp vô thùc hiÖn chøc n¨ng nhiªm vô do Tæng Gi¸m ®èc NHCTVN giao cho ®¬n vÞ bao gåm: Phßng KÕ to¸n giao dÞch, Phßng tµi trî th­¬ng m¹i, Phßng kh¸ch hµng sè 1, Phßng kh¸ch hµng sè 2, phßng kh¸ch hµng c¸ nh©n, phßng tæng hîp tiÕp thÞ, phßng kÕ to¸n tµi chÝnh, phßng kiÓm tra néi bé, phßng tiÒn tÖ kho quü, phßng th«ng tin ®iÖn to¸n, phßng tæ chøc hµnh chÝnh . I.4.Các ho¹t ®éng của Sở giao dịch I NHCTVN N¨m 2004, kinh tÕ c¶ n­íc nãi chung vµ thñ ®« nãi riªng tiÕp tôc ph¸t triÓn v÷ng ch¾c, hÇu hÕt c¸c chØ tiªu kinh tÕ – x· héi cña Thµnh phè ®Òu ®¹t vµ v­ît kÕ ho¹ch, GDP t¨ng 11.2%, thu ng©n s¸ch t¨ng 8.5%, c¶i c¸ch hµnh chÝnh cã nh÷ng chuyÓn biÕn tÝch cùc, an ninh chÝnh trÞ ®­îc gi÷ v÷ng. Quan hÖ hîp t¸c trong n­íc vµ quèc tÕ ®­îc më réng, vÞ thÕ vña ViÖt nam ®ang dÇn ®­îc n©ng lªn. Trong lÜnh vùc ng©n hµng còng cã nh÷ng ®æi míi quan träng nh­ : §æi míi vÒ m«i tr­êng ph¸p lý; tiÕp tôc hoµn thiÖn ®Ò ¸n t¸i c¬ cÊu c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i, trong ®ã chó träng xö lý nî tån ®äng vµ t¨ng vèn cho c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i quèc doanh ...C¸c chÝnh s¸ch ®æi míi ®· ®em l¹i cho hÖ thèng ng©n hµng th­¬ng m¹i tiÒm lùc m¹nh, chñ ®éng trong kinh doanh, ®øng v÷ng trong c¹nh tranh, tiÕn nhanh tíi héi nhËp kinh tÕ khu vùc vµ quèc tÕ . Bªn c¹nh nh÷ng thuËn lîi cßn cã nh÷ng khã kh¨n th¸ch thøc cho ho¹t ®éng kinh doanh Ng©n hµng nh­ thiªn tai, lò lôt, dÞch bÖnh gia cÇm diÔn ra trªn diÖn réng, chØ sè gi¸ tiªu dïng t¨ng (9.5%) cao nhÊt trong 8 n¨m qua, tû gi¸ ngo¹i tÖ, gi¸ vµng vµ mét sè mÆt hµng nguyªn vËt liÖu thiÕt yÕu biÕn ®éng t¨ng, sù c¹nh tranh gay g¾t cña c¸c tæ chøc tÝn dông trªn tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc huy ®éng vèn, cho vay, vµ ph¸t triÓn dÞch vô ... ®· ¶nh h­ëng trùc tiÕp, t¹o ¸p lùc kh«ng nhá cho ngµnh ng©n hµng. Ho¹t ®éng kinh doanh cña Së giao dÞch I NHCTVN trong n¨m qua ®· cã nhiÒu cè g¾ng, víi tinh thÇn ®oµn kÕt nhÊt trÝ trong §¶ng uû, Ban gi¸m ®èc vµ toµn thÓ c¸n bé nh©n viªn Së giao dÞch I, ®­îc sù quan t©m chØ ®¹o cña NHCTVN, NHNN thµnh phè, sù ñng hé cña c¸c c¬ quan h÷u quan vµ sù hîp t¸c cã hiÖu qu¶ cña kh¸ch hµng, t¹o ®iÒu kiÖn cho Së giao dÞch I v­ît qua khã kh¨n ®Ó hoµn thµnh nhiÖm vô kinh doanh n¨m 2004. I.4.1.Ho¹t ®éng huy ®éng vèn Nằm ë trung t©m thành phố Hà nội là đầu mối quan trọng của cả nước, Sở giao dịch I có nhiều lợi thế trong kinh doanh, đặc biệt là hoạt động huy động vốn, SGDI luôn có nguồn vốn lớn nhất toàn hệ thống (khoảng 20% nguồn vốn của toàn hệ thống NHCTVN),cùng với hoạt động cho vay, SGDI cũng là đơn vị có lợi nhuận hạch toán cao nhất của toàn hệ thống(khoảng 270 tỷ đồng ). Sở giao dịch I là địa điểm được chọn để thực hiện thí điểm các sản phẩm dịch vụ mới của NHCTVN, cho đến nay Sở giao dịch có khoảng 8000 khách hàng tin tưởng tới mở tài khoản để giao dịch tại đây và có nhiều khách hàng tới gửi tiền tiết kiệm cả ngoại tệ và nội tệ(cã h¬n 75000 khách hàng) góp phần nhiều vào việc tăng uy tín của NHCT. Tæng nguån vèn huy ®éng ®­îc tÝnh tíi ngµy 31/12/2004 lµ 14025 tû ®ång, chØ ®¹t 95% kÕ ho¹ch ®­îc giao. Trong ®ã, nguån vèn VND ®¹t 11950 tû ®ång, nguån vèn ngo¹i tÖ ®¹t 2075 tû ®ång chiÕm tû träng 14%. TiÒn göi d©n c­ ®¹t 3397 tû ®ång, chiÕm tû träng 24%, nguån vèn huy ®éng kh¸c ®¹t 710 tû ®ång chiÕm 5%. Së giao dÞch I vÉn duy tr× lµ ®¬n vÞ cã nguån vèn huy ®éng lín nhÊt trong toµn hÖ thèng NHCTVN, lu«n chñ ®éng ®¸p øng nhu cÇu vèn ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh cña mäi ®èi t­îng kh¸ch hµng, ®ång thêi nép vèn vÒ NHCTVN theo chØ tiªu kÕ ho¹ch ®­îc giao . Bảng1 C¬ cÊu nguån vèn cña Së giao dÞch I - NHCTVN §¬n vÞ : Tû VND N¨m ChØ tiªu 2002 2003 2004 Tæng sè Tû träng Tæng sè Tû träng Tæng sè Tû träng Tæng NV 14605 100% 15158 100% 14025 100% 1.Ph©n theo ®èi t­îng TiÒn göi DN 10817 74% 11530 70% 9948 70.5% TiÒn göi d©n c­ 3728 25.5% 3628 30% 3397 24.5% TiÒn göi kh¸c 60 0.5% 0 0% 670 5% 2.Ph©n theo kú h¹n Kh«ng kú h¹n 9518 65.2% 9396 60% 8392 60% Cã kú h¹n 5087 4.8% 5762 40% 5633 40% 3.Ph©n theo lo¹i tiÒn tÖ Néi tÖ 11934 81.7% 12958 86% 11950 85% Ngo¹i tÖ 2671 18.3% 2200 14% 2075 15% Nguån : B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh cña SGDI- NHCTVN I.4.2.Ho¹t ®éng ®Çu t­ vµ cho vay Các loại hình cho vay chủ yếu của Sở giao dịch I là cho vay cá nhân và cho vay doanh nghiệp. Nếu cá nhân vay vốn với mục đích sản xuất kinh doanh, tiêu dùng, các mục đích khác thì phải có đủ các điều kiện vay vốn theo quy định, có tài sản đảm bảo, chuẩn bị hồ sơ vay vốn, vay với số tiền theo nhu cầu và khả năng tài chính của khách hàng trong thời hạn ( ngắn hạn: dưới 12 tháng; trung hạn: từ 12 tháng đến 5 năm; dài hạn: trên 5 năm). Nếu doanh nghiệp vay vốn cũng cần phải có đầy đủ các điều kiện vay vốn hợp pháp và theo quy định; Doanh nghiệp có thể vay vốn theo nhiều phương thức vay như : vay từng lần ( doanh nghiệp và Ngân hàng ký hợp đồng tín dụng, Ngân hàng giải ngân vốn cho khách hàng từng lần hoặc nhiều lần không vượt quá số tiền cho vay trên hợp đồng tín dụng. Gốc và lãi thoả thuận; Vay theo hạn mức tín dụng ( Ngân hàng cấp cho doanh nghiệp một hạn mức tín dụng theo đó doanh nghiệp được rút vốn và trả nợ trong hạn mức đó ); hoặc doanh nghiệp và Ngân hàng có thể thoả thuận phương thức cho vay. Lãi suất cho vay là lãi suất cạnh tranh, thủ tục cho vay thuận tiện, nhanh chóng, dịch vụ hỗ trợ phong phú hiệu quả và được hưởng các dịch vụ ưu đãi khác . Bên cạnh hoạt động cho vay Sở giao dịch I còn tham gia nhiều dự án đầu tư theo các chương trình kinh tế trọng điểm của Nhà nước như các dự án phát triển của Tổng công ty bưu chính viễn thông; Tổng công ty đường sắt; Tổng công ty Điện lực Việt nam; các doanh nghiệp có 100% vốn nước ngoài như Công ty TNHH United Moto Việt nam, Viko Glowin Việt nam trong năm 2003, kết quả mang lại không chỉ là lợi nhuận cho vay của Sở giao dịch I mà còn góp phần giải quyết việc làm cho hàng ngàn người lao động Việt nam . Ngoài các hình thức cho vay thông thường Sở giao dịch I còn tăng cường nghiệp vụ bảo lãnh ( bảo lãnh dự thầu, thực hiện hợp đồng, bảo lãnh công trình ) doanh số bảo lãnh hàng năm tăng 15% . Đối tượng bảo lãnh là các doanh nghiệp, các tổ chức kinh tế xã hội có đầy đủ tư cách vay vốn; hình thức bảo lãnh: phát hành thư bảo lãnh, các hình thức khác; Phí bảo lãnh không quá 2%/năm tính trên giá trị còn lại của nghĩa vụ bảo lãnh . Cùng với việc mở rộng đối tượng cho vay nhằm đần lại cơ cấu lại khách hàng, công tác xử lý nợ xấu và nợ khó đòi cũng được quan tâm thường xuyên bằng nhiều biện pháp như phân công cụ thể từng doanh nghiệp cho từng cán bộ tín dụng, kèm theo cán bộ kiểm soát và Giám đốc hoặc phó Giám đốc bám sát doanh nghiệp để đòi nợ; các khoản nợ khó đòi và nợ xấu năm 2004 đã giảm so với năm 2003, tuy nhiên kết quả xử lý nợ xấu còn chưa như mong muốn của Ban lãnh đạo Sở giao dịch I . Bảng2 T×nh h×nh cho vay cña Së giao dÞch I - NHCTVN §¬n vÞ : Tû ®ång N¨m ChØ tiªu 2002 2003 2004 Tæng sè Tû träng Tæng sè Tû träng Tæng sè Tû träng Tæng d­ nî 2060 100% 2346 100% 2484 100% I.Phân theo kỳ hạn 1. Ng¾n h¹n 772 35% 882 35% 935 38% 2.Trung vµ dµi h¹n 1288 65% 1524 65% 1546 62% II. Ph©n theo tpktÕ 1.Ngoµi QD 324 16% 352 15% 497 20% 2.Quèc doanh 1736 84% 1994 85% 1987 80% III.Ph©n theo tiÒn tÖ 1.Néi tÖ 1524 74% 1568 80% 1706 71% 2.Ngo¹i tÖ 536 26% 778 20% 778 29% Nguồn: B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh 2002, 2003 và 2004 SGDI-NHCTVN I.4.4.Ho¹t ®éng ®iÒu chuyÓn vèn Tỷ trọng điều chuyển vốn của Sở giao dịch I Ngân hàng Công thương Việt nam chiếm tới hơn 70% tổng tài sản của Sở giao dịch I trong đó bao gồm các hoạt động: Điều chuyển vốn theo kế hoạch; điều chuyển vốn ngoại tệ; điều chuyển vốn cho vay theo mục đích chỉ định; điều chuyển vốn cho vay các dự án; điều chuyển vốn ngoại tệ bắt buộc và thanh toán khác . Bảng3 T×nh h×nh ®iÒu chuyÓn vèn cña Së giao dÞch I- NHCTVN §¬n vÞ: Tû ®ång 2003 2004 Néi tÖ 10090 9351 Ngo¹i tÖ 1579 1388 Nguån : B¶ng c©n ®èi vèn kinh doanh cña SGDI n¨m2003 vµ 2004 I.4.5.Ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ Từ năm 1991 Sở giao dịch I Ngân hàng Công thương Việt nam đã chính thức hoạt động thanh toán quốc tế, hiện nay nghiệp vụ này đã được triển khai và phát triển nhanh chóng tại Sở giao dịch I, doanh số do hoạt động này mang lại cũng chiếm một phần lớn trong tổng doanh số hoạt động của Sở giao dịch I, hàng năm có nhiều L/C được mở tại đây với tổng giá trị quy ra tiền rất lớn . Hoạt động thanh toán quốc tế bao gồm : +Chuyển tiền ra nước ngoài . +Thanh toán nhờ thu: nhờ thu D/P –giao chứng từ trên cơ sở thanh toán; nhờ thu D/A – giao chứng từ trên cơ sở chấp nhận thanh toán; các loại nhờ thu khác +Thư tín dụng nhập khẩu: Thư tín dụng không thể huỷ ngang, có thể huỷ ngang; trả ngay; trả chậm; tuần hoàn; đối ứng; chuyển nhượng; giáp lưng; dự phòng; xác nhận; điều khoản đỏ . +Thư tín dụng xuất khẩu . N¨m 2004 SGDI ®· më ®­îc 732 L/C, trÞ gi¸ 89 triÖu USD, t¨ng 49% so víi n¨m 2003; Thanh to¸n 1058 L/C trÞ gi¸ 78.7 triÖu ®«, t¨ng 39% so víi n¨m 2003. Tæng kim ng¹ch XNK ®¹t 154 triÖu ®«la Mü, t¨ng 29.3% so víi n¨m 2003, t×nh h×nh cô thÓ ®­îc tr×nh bµy d­íi b¶ng sau: Bảng4 T×nh h×nh thanh to¸n quèc tÕ cña SGDI- NHCTVN §¬n vÞ : TriÖu USD N¨m ChØ tiªu 2003 2004 Tæng sè T¨ng Tæng sè T¨ng 1.Sè L/C 636 L/C 40% 732 L/C 49% 2.TrÞ gi¸ 60 89 3.Sè L/C thanh to¸n 767L/C 36% 1058 39% 4.TrÞ gi¸ 56.5 7837 5.Tæng kim ng¹ch XNK 119 10.4% 154 29.3% 6.Tæng thu phÝ 6500 8.3% 6800 5% Nguån : B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh cña Së giao dÞch I- NHCTVN ( Cét 3 vµ 5 thÓ hiÖn phÇn tr¨m cña c¸c chØ tiªu so víi n¨m liÒn tr­íc ) I.4.6.KÕt qu¶ kinh doanh n¨m 2004 cña Së giao dÞch I Lîi nhuËn h¹ch to¸n néi bé cña Së giao dÞch I n¨m 2004 ®¹t 265.4 tû ®ång v­ît 33% so víi n¨m 2003 vµ v­ît 6% so víi kÕ ho¹ch lîi nhuËn do NHCTVN giao cho, tiÕp tôc gi÷ v÷ng danh hiÖu lµ ®¬n vÞ dÉn ®Çu vÒ kÕt qu¶ kinh doanh, ®­îc NHCTVN xÕp thµnh tÝch thi ®ua xuÊt s¾c trong toµn hÖ thèng ng©n hµng C«ng th­¬ng vµ ®­îc Chñ tÞch Héi ®ång qu¶n trÞ-NHCTVN th­ëng 200 triÖu ®ång. §©y lµ kÕt qu¶ cña sù ®oµn kÕt nhÊt trÝ cao cña tËp thÓ c¸n bé nh©n viªn cña SDGI trong c«ng t¸c ®Ó thùc hÞªn tèt nhiÖm vô ®­îc giao. I.5. §Æc ®iÓm ®èi t­îng kh¸ch hµng cña SGDI- NHCTVN §èi t­îng kh¸ch hµng cña Së giao dÞch I rÊt ®a d¹ng thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c nhau: c¸c c¸ nh©n, hé gia ®×nh, c¸c hîp t¸c x·, c¸c doanh nghiÖp nhá ngoµi quèc doanh ®Õn c¸c tæng c«ng ty Nhµ n­íc, trong ®ã tû träng cho vay chñ yÕu vay vÉn lµ cho vay ®èi víi c¸c doanh nghiÖp thuéc së h÷u Nhµ n­íc( c¸c Tæng c«ng ty lín ) nh­: Tæng c«ng ty §iÖn lùc ViÖt nam, Tæng c«ng ty B­u chÝnh ViÔn th«ng ViÖt nam, Tæng c«ng ty th­¬ng m¹i vµ x©y dùng, Tæng c«ng ty §­êng s¾t ViÖt Nam… Trong b¶ng d­íi ®©y ta thÊy r»ng tû träng cho vay ®èi víi c¸c thµnh phÇn cã sù kh¸c nhau râ rÖt: C¸c doanh nghiÖp quèc doanh lu«n chiÕm tû träng vay lín h¬n nhiÒu so víi c¸c doanh nghiÖp quèc doanh, cô thÓ: n¨m 2002 doanh sè vay cña c¸c DNNN lµ 84% trong khi ®ã c¸c DN ngoµi quèc doanh chØ cã 16%; n¨m 2003 lµ 85% vµ 15%, n¨m 2004 lµ 80% vµ 20%. Nhãm kh¸ch hµng Tæng c«ng ty Nhµ n­íc th­êng vay vèn cña Së giao dÞch I víi khèi l­îng rÊt lín, chiÕm tû träng lín trªn tæng d­ nî cho vay ®èi víi c¸c doanh nghiÖp quèc doanh ( B¶ng sè liÖu d­íi ®©y) Trong b¶ng sè liÖu vÒ t×nh h×nh cho vay cña Së giao dÞch I ta thÊy d­ nî cho vay ®èi víi c¸c Tæng c«ng ty ®Çu kú chiÕm tû träng rÊt lín, cô thÓ lµ : Tæng c«ng ty §iÖn lùc cã d­ nî ®Çu kú lµ 280560 triÖu VND chiÕm 22.3% so víi d­ nî cho vay ®Çu kú cña c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc; Tæng c«ng ty BCVTVN cã d­ nî ®Çu kú lµ 261284 triÖu VND, vµ 5093082 USD chiÕm tû träng lµ 20.7% vµ 13.3%. B¶ng 5: T×nh h×nh vay vèn n¨m 2004 cña c¸c TCT §¬n vÞ : TriÖu ®ång/ USD Tªn ®¬n vÞ D­ nî ®Çu n¨m Cho vay trong n¨m VND USD VND USD DNNN 1256393 38294104 158929 34560800 1.TCT §iÖn lùc 280560 0 0 0 2.TCT BCVT 261284 5093082 0 0 3.TCT §­êng s¾t 303528 0 0 0 4.TCT TM vµ XD 7013 77462 0 0 5.NXB GD 32986 0 37413 0 (Nguån: B¸o c¸o cho vay thu nî th¸ng 12/2004 cña SGDI) Së giao dÞch I lu«n cã chÝnh s¸ch ­u ®·i ®èi víi c¸c Tæng c«ng ty Nhµ n­íc v× ®©y lµ nhãm kh¸ch hµng truyÒn thèng, vµ còng la nhãm kh¸ch hµng ®­îc Së giao dÞch I cho vay víi môc tiªu lîi nhuËn vµ còng v× môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc. PhÇn lín c¸c tæng c«ng ty ®Òu lµm ¨n cã l·i, vµ l·i ®ñ ®Ó tr¶ nî cho Së giao dÞch, ®ång thêi c¸c Tæng c«ng ty khi vay vèn ®­îc ChÝnh phñ b¶o l·nh, v× vËy mµ Së giao dÞch I cã quan hÖ tÝn dông g¾n bã víi c¸c Tæng c«ng ty vµ cho vay trªn c¬ së uy tÝn lµ chÝnh. MÆc dï tû träng cho vay ®èi víi thµnh phÇn kinh tÕ quèc doanh cao song kh«ng ph¶i Së giao dÞch I chØ ­u tiªn cho vay ®èi víi thµnh phÇn kinh tÕ nµy mµ trong nh÷ng n¨m gÇn ®Çy Së giao dÞch I ®· cã nh÷ng biÖn ph¸p thay ®æi c¬ cÊu cho vay lµ t¨ng tû träng cho vay ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh b»ng c¸c biÖn ph¸p nh­ tiÕp thÞ, giíi thiÖu c¸c lo¹i h×nh cho vay míi phï hîp víi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá, n¨m 2004 tû träng cho vay ®èi víi thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh ®· t¨ng thµnh 20% trªn tæng d­ nî( n¨m 2003 lµ 15%) ®óng theo h­íng chØ ®¹o cña Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt nam lµ ®Èy m¹nh cho vay c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá, c¸c hé s¶n xuÊt… II. Thực trạng phân tích tín dụng tại SGDI II.1. Quy tr×nh ph©n tÝch tÝn dông II.1.1.TiÕp nhËn vµ h­íng dÉn kh¸ch hµng lËp hå s¬ vay vèn Khi kh¸ch hµng ®Õn vay vèn t¹i Së giao dÞch I c¸n bé tÝn dông cã tr¸ch nhiÖm h­íng dÉn kh¸ch hµng lËp hå s¬ vay vèn. §èi víi kh¸ch hµng vay vèn lÇn ®Çu t¹i Së giao dÞch I, c¸n bé tÝn dông h­íng dÉn kh¸ch hµng cung cÊp nh÷ng th«ng tin vÒ kh¸ch hµng, CBTD còng truyÒn ®¹t nh÷ng quy ®Þnh cña Ng©n hµng CT cho kh¸ch hµng vÒ nh÷ng ®iÒu kiÖn vay vèn . §èi víi kh¸ch hµng ®· cã quan hÖ tÝn dông, CBTD h­íng dÉn kh¸ch hµng hoµn thiÖn hå s¬, ®èi chiÕu vµ tiÕp nhËn hå s¬. Sau khi tiÕp nhËn hå s¬, CBTD kiÓm tra tÝnh ®Çy ®ñ cña hå s¬, hå s¬ ph¶i cã ®Çy ®ñ c¸c lo¹i giÊy tê v¨n b¶n b¾t buéc. Danh môc hå s¬ vay vèn bao gåm hå s¬ vÒ kh¸ch hµng vµ hå s¬ vÒ kho¶n vay : Danh môc hå s¬ kh¸ch hµng bao gåm: QuyÕt ®Þnh thµnh lËp cña c¬ quan nhµ n­íc cã thÈm quyÒn( ®èi víi kh¸ch hµng ho¹t ®éng theo LuËt doanh nghiÖp Nhµ n­íc, kh¸ch hµng lµ c¸c tæ chøc kh¸c ) GiÊy phÐp ®Çu t­ cña cÊp cã thÈm quyÒn cÊp(®èi víi doanh nghiÖp ho¹t ®éng theo luËt ®Çu t­ n­íc ngoµi ) QuyÕt ®Þnh thµnh lËp ®èi víi c«ng ty TNHH 1 thµnh viªn (®èi víi kh¸ch hµng ho¹t ®éng theo LuËt doanh nghiÖp ) GiÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh (®èi víi kh¸ch hµng ho¹t ®éng theo luËt doanh nghiÖp vµ luËt hîp t¸c x·) GiÊy phÐp hµnh nghÒ ®èi víi ngµng nghÒ cÇn cÊp giÊy phÐp( ®èi víi kh¸ch hµng chÞu ®iÒu chØnh cña LuËt doanh nghiÖp vµ LuËt Hîp t¸c x·) Biªn b¶n gãp vèn, danh s¸ch thµnh viªn s¸ng lËp C¸c tµi liÖu liªn quan ®Õn qu¶n lý tµi s¶n vµ vèn GiÊy phÐp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, hoÆc ®¨ng ký m· sè xuÊt nhËp khÈu ( ®èi víi doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong lÜnh vùc xuÊt nhËp khÈu) Hîp ®ång liªn doanh (®èi víi doanh nghiÖp liªn doanh ) §iÒu lÖ cña tæ chøc (nÕu cã ) C¸c v¨n b¶n trªn khi tr×nh cho ng©n hµng cã thÓ lµ b¶n sao cã c«ng chøng NghÞ quyÕt Héi ®ång qu¶n trÞ, §¹i héi cæ ®«ng ... vÒ viÖc vay vèn hoÆc x¸c nhËn vÒ thÈm quyÒn trong viÖc vay vèn do ng­êi cã thÈm quyÒn ký. Quy chÕ qu¶n lý tµi chÝnh ®èi víi doanh nghiÖp ho¹t ®éng cã ph©n cÊp V¨n b¶n uû quyÒn vay vèn cña c¬ quan cÊp trªn cã thÈm quyÒn( ®èi víi ®¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc ). Néi dung uû quyÒn ph¶i thÓ hiÖn râ møc d­ nî cao nhÊt, thêi h¹n vay vèn, môc ®Ých vay, cam kÕt tr¶ nî thay khi ®¬n vÞ phô thuéc kh«ng thÓ tr¶ nî ®­îc). C¸c v¨n b¶n gåm tõ sè 11 ®Õn 13 Së giao dÞch yªu cÇu ph¶i lµ c¸c b¶n chÝnh Danh môc hå s¬ kho¶n vay bao gåm: GiÊy ®Ò nghÞ vay vèn, ®¬n xin më L/C (trong tr­êng hîp kh«ng ký quü ®ñ 100%), hoÆc ®¬n xin chiÕt khÊu bé chøng tõ . KÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh C¸c b¸o c¸o tµi chÝnh 3 n¨m gÇn ®©y nhÊt ( ®· ®­îc kiÓm to¸n ) vµ quý gÇn nhÊt : B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh B¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ ThuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh §èi víi ph¸p nh©n ch­a ho¹t ®éng ®­îc 2 n¨m, th× cã thÓ göi b¸o c¸o tµi chÝnh ë thêi ®iÓm gÇn nhÊt Trong tr­êng hîp b¸o c¸o tµi chÝnh ch­a ®­îc kiÓm to¸n, ph¶i cã b¸o c¸o quyÕt to¸n thuÕ cña hai n¨m gÇn ®©y nhÊt ( ®­îc c¬ quan ThuÕ x¸c nhËn ) vµ ph¶i ®­îc kh¸ch hµng gi¶i tr×nh cô thÓ tr­íc khi xem xÐt kho¶n vay. C¸c giÊy tê kh¸c bao gåm: ph­¬ng ¸n kh¾c phôc lç ( ®èi víi kh¸ch hµng cã lç luü kÕ ); b¶ng kª c¸c lo¹i c«ng nî, t¹i c¸c ng©n hµng trong vµ ngoµi n­íc bao gåm: d­ nî, d­ nî tr¶ thay, ...; hîp ®ång mua b¸n víi n­íc ngoµi; c¸c hîp ®ång kinh tÕ kh¸c; ph­¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh, kh¶ n¨ng vay tr¶ ... NÕu kho¶n vay lµ trung vµ dµi h¹n kh¸ch hµng cÇn cung cÊp thªm c¸c tµi liÖu sau: B¸o c¸o nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi (nÕu cã); b¸o c¸o nghiªn cøu kh¶ thi hoÆc b¸o c¸o ®Çu t­ QuyÕt ®Þnh phª duyÖt dù ¸n ®Çu t­ cña cÊp cã thÈm quyÒn ThiÕt kÕ kü thuËt vµ tæng dù to¸n, quyÕt ®Þnh phª duyÖt thiÕt kÕ kü thuËt, tæng dù to¸n cña cÊp cã thÈm quyÒn C¸c v¨n b¶n kh¸c Danh môc hå s¬ b¶o ®¶m tiÒn vay Tr­êng hîp cho vay kh«ng cã tµi s¶n b¶o ®¶m, Së giao dÞch yªu cÇu kh¸ch hµng ph¶i cung cÊp c¸c lo¹i giÊy tê sau: GiÊy cam kÕt cña kh¸ch hµng vÒ viÖc thùc hiÖn b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n khi ®­îc Së giao dÞch yªu cÇu, néi dung cam kÕt nµy ®· cã trong hîp ®ång . ChØ thÞ cña ChÝnh phñ vÒ viÖc cho vay kh«ng cã tµi s¶n ®¶m b¶o ®èi víi kh¸ch hµng (nÕu viÖc cho vay kh«ng cã b¶o ®¶m theo chØ thÞ cña ChÝnh phñ ) Tr­êng hîp b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n cña kh¸ch hµng, b¶o l·nh b»ng tµi s¶n cña bªn thø ba : Hîp ®ång b¶o ®¶m tiÒn vay C¸c giÊy tê chøng minh quyÒn së h÷u, quyÒn sö dông TSB§ : giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt, hîp ®ång thuª ®Êt nÕu lµ ®Êt thuª; tr­êng hîp cã ®¨ng ký quyÒn së h÷u tµi s¶n ph¶i cã giÊy chøng nhËn quyÒn së h÷u tµi s¶n . Tr­êng hîp b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay, Së giao dÞch yªu cÇu ph¶i cã : GiÊy cam kÕt thÕ chÊp tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay trong ®ã nªu râ qu¸ tr×nh h×nh thµnh tµi s¶n vµ bµn giao ngay c¸c giÊy tê liªn quan khi tµi s¶n b¶o ®¶m ®­îc h×nh thµnh. C«ng v¨n cña chÝnh phñ cho phÐp ®­îc b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay (nÕu viÖc b¶o ®¶m b»ng tµi s¶n h×nh thµnh tõ vèn vay theo chØ thÞ cña chØ ®Þnh cña ChÝnh phñ ) Hîp ®ång mua b¸n tµi s¶n, quyÕt ®Þnh phª duyÖt tæng ®Çu t­ dù ¸n . Tr­êng hîp b¶o l·nh b»ng tµi s¶n cña bªn thø ba: Ngoµi c¸c giÊy tê nh­ cña tr­êng hîp 2, SDGI cßn yªu cÇu ph¶i cã cam kÕt b¶o l·nh b»ng tµi s¶n cña bªn thø ba ®Ó kh¸ch hµng vay vèn. II.1.2.ThÈm ®Þnh c¸c ®iÒu kiÖn vay vèn II.1.2.1.KiÓm tra hå s¬ vay vèn nµ môc ®Ých vay vèn a, KiÓm tra hå s¬ kh¸ch hµng C¸n bé tÝn dông kiÓm tra tÝnh x¸c thùc, hîp ph¸p, hîp lÖ cña c¸c giÊy tê v¨n b¶n trong danh môc hå s¬ kh¸ch hµng ®· liÖt kª ë trªn. Ngoµi ra c¸n bé tÝn dông cßn kiÓm tra thªm c¸c vÊn ®Ò nh­: X¸c minh quyÒn h¹n, tr¸ch nhiÖm cña c¸c bªn qua biªn b¶n/ hîp ®ång liªn doanh ®èi víi doanh nghiÖp liªn doanh( nÕu cã ); x¸c minh quyÒn h¹n, tr¸ch nhiÖm cña c¸c chøc danh trong doanh nghiÖp; quyÕt ®Þnh bæ nhiÖm ng­êi ®¹i diÖn tr­íc ph¸p luËt cña doanh nghiÖp; thêi h¹n ho¹t ®éng cßn l¹i cña doanh nghiÖp, ngµnh nghÒ ®­îc phÐp kinh doanh ... b, KiÓm tra hå s¬ kho¶n vay vµ hå s¬ b¶o ®¶m tiÒn vay C¸n bé tÝn dông kiÓm tra tÝnh x¸c thùc, hîp ph¸p, hîp lÖ, cña tõng lo¹i hå s¬ kho¶n vay vµ hå s¬ b¶o ®¶m tiÒn vay ®· liÖt kª ë trªn . c, KiÓm tra môc ®Ých vay vèn KiÓm tra xem nhu cÇu vay vèn cã thuéc ®èi t­îng cho vay hay kh«ng . KiÓm tra tÝnh hîp ph¸p cña môc ®Ých vay vèn ( ®èi chiÕu nhu cÇu xin vay víi danh môc nh÷ng hµng ho¸ cÊm l­u th«ng, dÞch vô th­¬ng m¹i cÊm thùc hiÖn tho quy ®Þnh c._.