Nâng cao hiệu quả công tác Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực tại Công ty Sông Đà 12 - Tổng Công ty Sông Đà
Tài liệu Nâng cao hiệu quả công tác Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực tại Công ty Sông Đà 12 - Tổng Công ty Sông Đà: ... Ebook Nâng cao hiệu quả công tác Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực tại Công ty Sông Đà 12 - Tổng Công ty Sông Đà
Tóm tắt tài liệu Nâng cao hiệu quả công tác Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực tại Công ty Sông Đà 12 - Tổng Công ty Sông Đà, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lêi nãi ®Çu
Trong thêi ®¹i ngµy nay, ngêi ta ngµy cµng nhËn thøc râ h¬n vÒ vai trß quyÕt ®Þnh cña nguån nh©n lùc, ®Æc biÖt lµ nguån nh©n lùc chÊt lîng cao. Khi chuyÓn sang nÒn kinh tÕ dùa chñ yÕu vµo tri thøc, tri thøc trë thµnh nguån lùc then chèt vµ lµ nguån lùc duy nhÊt khan hiÕm th× vèn con ngêi trë thµnh ®éng lùc cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ bÒn v÷ng.
Kh«ng n»m ngoµi xu thÕ chung cu¶ thÕ giíi, ViÖt Nam còng ®ang ph¶i ®èi mÆt víi nh÷ng th¸ch thøc vµ c¬ héi mµ nÒn kinh tÕ tri thøc cïng víi xu thÕ toµn cÇu ho¸ vµ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ®Æt ra. C¸c doanh nghiÖp muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn kh«ng thÓ kh«ng coi träng nguån nh©n lùc – nguån lùc quan träng nhÊt trong tÊt c¶ c¸c nguån lùc. Thùc tÕ chøng minh r»ng chÊt lîng nguån nh©n lùc hay tri thøc mµ doanh nghiÖp së h÷u chÝnh lµ nh©n tè t¹o ra lîi thÕ c¹nh tranh. Gi¶i ph¸p hµng ®Çu ®Ó doanh nghiÖp cã mét ®éi ngò lao ®éng hïng m¹nh v÷ng vµng vÒ tr×nh ®é chuyªn m«n, thµnh th¹o tay nghÒ, nh¹y bÐn víi sù thay ®æi chÝnh lµ ®Çu t cho §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc. §Çu t cho §µo t¹o vµ ph¸t triÓn lµ ®Çu t cho t¬ng lai, gióp doanh nghiÖp tån t¹i vµ ®i lªn trong c¹nh tranh.
NhËn thøc ®îc tÇm quan träng nµy, C«ng ty S«ng §µ 12 trùc thuéc Tæng c«ng ty S«ng §µ ®· u tiªn ®Çu t cho §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc. Cïng víi c¸c nguån lùc kh¸c vËt lùc vµ tµi lùc, nguån nh©n lùc gãp phÇn quan träng t¹o nªn nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ vµ kh¼ng ®Þnh vÞ thÕ cña cña C«ng ty S«ng §µ 12 trong hÖ thèng c¸c c«ng ty thuéc ngµnh x©y dùng.
Trong qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i c«ng ty, em nhËn thÊy c«ng t¸c §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cña c«ng ty ®· ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh, tuy nhiªn vÉn cßn tån t¹i nhiÒu bÊt cËp. HiÖn nay c«ng ty ®ang trong tiÕn tr×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch cæ phÇn ho¸. Qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ sÏ dÉn ®Õn sù thay ®æi vÒ qu¶n lý, sù s¾p xÕp bè trÝ l¹i lùc lîng lao ®éng. ViÖc ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i ®Ó ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn cã thÓ ®¸p øng nhu cÇu míi trë nªn ®Æc biÖt quan träng vµ cÊp b¸ch hiÖn nay.
Víi tÊt c¶ nh÷ng lý do trªn, em ®· chän ®Ò tµi “N©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc t¹i C«ng ty S«ng §µ 12 – Tæng c«ng ty S«ng §µ” lµm chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp. Trªn c¬ së ph©n tÝch thùc tr¹ng c«ng t¸c §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc t¹i c«ng ty, t×m ra nh÷ng mÆt tÝch cùc vµ nh÷ng mÆt h¹n chÕ , ®Ò tµi nh»m môc ®Ých cïng víi tËp thÓ c¸n bé ®a ra nh÷ng ph¬ng híng n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c, gãp phÇn æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh.
§èi tîng nghiªn cøu cña ®Ò tµi: C«ng t¸c §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc.
Ph¹m vi nghiªn cøu: §Ò tµi ®i s©u nghiªn cøu c«ng t¸c §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc t¹i C«ng ty S«ng §µ 12 n¨m 2004.
Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu: §Ò tµi sö dông c¸c ph¬ng ph¸p nghiªn cøu thèng kÕ, quan s¸t, so s¸nh, ph©n tÝch, tæng hîp…
KÕt cÊu ®Ò tµi: ngoµi Lêi nãi ®Çu vµ phÇn KÕt luËn, néi dung ®Ò tµi bao gåm 3 phÇn chÝnh:
Ch¬ng I : C¬ së lý luËn chung vÒ §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc
Ch¬ng II : Thùc tr¹ng c«ng t¸c §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc t¹i Cty S«ng §µ 12 – Tæng c«ng ty S«ng §µ
Ch¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc t¹i Cty S«ng §µ 12
Ch¬ng i
c¬ së lý luËn chung vÒ §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc
i. kh¸i niÖm, môc ®Ých, t¸c dông cña §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc trong doanh nghiÖp
1. Kh¸i niÖm
Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc (theo nghÜa réng) lµ tæng thÓ c¸c ho¹t ®éng häc tËp cã tæ chøc ®îc diÔn ra trong nh÷ng kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh nh»m t¹o ra sù thay ®æi hµnh vi nghÒ nghiÖp cña ngêi lao ®éng (theo Gi¸o tr×nh Qu¶n trÞ nh©n lùc, trêng §¹i häc kinh tÕ quèc d©n Hµ Néi).
Nh vËy §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc lµ tæng thÓ c¸c ho¹t ®éng häc tËp mµ doanh nghiÖp cung cÊp cho ngêi lao ®éng. C¸c ho¹t ®éng nµy cã thÓ diÔn ra trong vµi giê, vµi ngµy, hoÆc vµi n¨m; cã thÓ trong giê hµnh chÝnh, hoÆc vµo c¸c buæi tèi, c¸c ngµy nghØ… Nh÷ng ho¹t ®éng nµy nh»m trang bÞ cho ngêi lao ®éng nh÷ng kiÕn thøc, kü n¨ng ®Ó thay ®æi hµnh vi nghÒ nghiÖp cña hä theo chiÒu híng ®i lªn.
§µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc bao gåm c¸c néi dung: ®µo t¹o, gi¸o dôc, ph¸t triÓn.
§µo t¹o ®îc hiÓu lµ tæng thÓ c¸c ho¹t ®éng häc tËp cã tæ chøc diÔn ra trong nh÷ng kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh nh»m n©ng cao tr×nh dé häc vÊn, tr×nh ®é chuyªn m«n lµnh nghÒ cña ngêi lao ®éng nh»m gióp hä thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ chøc n¨ng vµ nhiÖm vô hiÖn t¹i cña m×nh.
Gi¸o dôc ®îc hiÓu lµ tæng thÓ c¸c ho¹t ®éng häc tËp nh»m gióp cho ngêi lao ®éng cã thÓ bíc vµo mét nghÒ nghiÖp hoÆc chuyÓn sang mét nghÒ míi, thÝch hîp h¬n trong t¬ng lai.
Ph¸t triÓn lµ toµn bé c¸c ho¹t ®éng häc tËp nh»m ®Þnh híng vµ chuÈn bÞ cho ngêi lao ®éng theo kÞp víi doanh nghiÖp khi nã thay ®æi vµ ph¸t triÓn hoÆc nh»m ph¸t triÓn kü n¨ng nghÒ nghiÖp cña ngêi lao ®éng.
C¸c ho¹t ®éng ®µo t¹o, gi¸o dôc, ph¸t triÓn ®Òu nh»m trang bÞ cho ngêi lao ®éng nh÷ng kiÕn thøc vµ kü n¨ng cÇn thiÕt. §ã cã thÓ lµ nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn chuyªn m«n nghÒ nghiÖp, còng cã thÓ lµ nh÷ng chñ tr¬ng chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, kiÕn thøc ®¹i c¬ng c¬ b¶n… Sù ph©n biÖt gi÷a ®µo t¹o, gi¸o dôc, ph¸t triÓn chØ mang tÝnh t¬ng ®èi. Nhng hiÖn nay quan ®iÓm chung nhÊt lµ ®µo t¹o nh»m kh¾c phôc nh÷ng thiÕu hôt vÒ kiÕn thøc vµ kü n¨ng hiÖn t¹i, gióp ngêi lao ®éng thùc hiÖn c«ng viÖc hiÖn t¹i tèt h¬n; ph¸t triÓn nh»m trang bÞ cho ngêi lao ®éng nh÷ng kü n¨ng, kiÕn thøc chuÈn bÞ cho nh÷ng sù thay ®æi cña doanh nghiÖp trong t¬ng lai.
2. Môc ®Ých cña §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc
Ho¹t ®éng §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc nh»m gióp cho doanh nghiÖp sö dông tèi ®a nguån nh©n lùc hiÖn t¹i vµ n©ng cao tÝnh hiÖu qu¶ cña doanh nghiÖp th«ng qua:
N©ng cao tr×nh ®é cña ngêi lao ®éng gióp hä hiÓu râ h¬n nh÷ng chuyªn m«n nghiÖp vô liªn quan ®Õn c«ng viÖc cña m×nh, n¾m v÷ng nh÷ng tr¸ch nhiÖm mµ m×nh ®¶m nhËn trong doanh nghiÖp.
N©ng cao ý thøc cña ngêi lao ®éng ®Ó hä thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng nhiÖm vô cña m×nh mét c¸ch tù gi¸c h¬n.
Gióp ngêi lao ®éng hiÓu râ h¬n vÒ ®Þnh híng c«ng viÖc trong t¬ng lai ®Ó hä cã thÓ thÝch øng víi sù thay ®æi nµy.
3. ý nghÜa cña §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc
§µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc kh«ng chØ cã ý nghÜa quan träng ®èi víi doanh nghiÖp mµ víi c¶ ngêi lao ®éng.
Víi doanh nghiÖp, §µo t¹o vµ ph¸t triÓn lµ ®iÒu kiÖn quan träng ®Ó doanh nghiÖp cã thÓ tån t¹i vµ ®i lªn trong c¹nh tranh. §Çu t cho §µo t¹o vµ ph¸t triÓn lµ ho¹t ®éng ®Çu t cho t¬ng lai. Nh÷ng lîi Ých mµ §µo t¹o vµ ph¸t triÓn mang l¹i cã thÓ cha nhËn thÊy ngay hoÆc khã ®o lêng ®îc nªn nhiÒu doanh nghiÖp cho r»ng ®Çu t cho §µo t¹o vµ ph¸t triÓn lµ l·ng phÝ thêi gian vµ tiÒn b¹c. Quan ®iÓm nµy hoµn toµn sai lÇm, §µo t¹o vµ ph¸t triÓn lµ mét ho¹t ®éng rÊt cÇn thiÕt vµ ph¶i ®îc thùc hiÖn liªn tôc vµ thêng xuyªn. Nã ®¸p øng yªu cÇu cña doanh nghiÖp, gióp doanh nghiÖp kh¼ng ®Þnh ®îc vÞ trÝ cña m×nh vµ ®i lªn trong trong c¹nh tranh.
Víi ngêi lao ®éng, §µo t¹o vµ ph¸t triÓn gióp hä tho¶ m·n nhu cÇu häc tËp, ph¸t triÓn vµ tù hoµn thiÖn m×nh. Häc thuyÕt nhu cÇu cña Maslow chØ ra r»ng trong mäi con ngêi ®Òu tån t¹i mét hÖ thèng nhu cÇu 5 thø bËc: nhu cÇu sinh lý, nhu cÇu vÒ an toµn, nhu cÇu x· héi, nhu cÇu vÒ danh dù, nhu cÇu tù hoµn thiÖn. Nhu cÇu tù hoµn thiÖn ë thø bËc cao nhÊt, lµ ®iÒu mµ con ngêi lu«n v¬n tíi. Con ngêi lu«n cã nhu cÇu ®îc häc tËp, ®îc n©ng cao kh¶ n¨ng tr×nh ®é cña m×nh ®Ó ®¹t tíi nh÷ng vÞ trÝ m×nh mong ®îi. §µo t¹o vµ ph¸t triÓn ®¸p øng nhu cÇu nµy cña ngêi lao ®éng, mang l¹i cho hä c¬ héi th¨ng tiÕn víi c¸c vÞ trÝ c«ng viÖc mµ hä cã thÓ ph¸t huy hÕt kh¶ n¨ng vµ së trêng cña m×nh.
4. T¸c dông cña §µo t¹o vµ ph¸t triÓn
Víi doanh nghiÖp, §µo t¹o vµ ph¸t triÓn gióp cho doanh nghiÖp:
N©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng
N©ng cao chÊt lîng cña thùc hiÖn c«ng viÖc
Gi¶m bít sù gi¸m s¸t víi ngêi lao ®éng v× ngêi lao ®éng ®îc ®µo t¹o sÏ tù gi¸c thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô, chøc n¨ng cña m×nh.
Gi¶m chi phÝ qu¶n lý, chi phÝ cho nh÷ng s¶n phÈm sai háng…
Gi¶m sù phµn nµn cña kh¸ch hµng.
N©ng cao hiÖu qu¶ cña doanh nghiÖp, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh vµ t¨ng sù thÝch øng víi thÞ trêng.
Duy tr× vµ n©ng cao chÊt lîng nguån nh©n lùc…
Víi ngêi lao ®éng, §µo t¹o vµ ph¸t triÓn cã t¸c dông:
T¹o ra sù thÝch øng gi÷a ngêi lao ®éng vµ c«ng viÖc hiÖn t¹i còng nh trong t¬ng lai.
§¸p øng nhu cÇu vµ nguyÖn väng ph¸t triÓn cña ngêi lao ®éng.
KhuyÕn khÝch ngêi lao ®éng, gióp hä ph¸t huy sù s¸ng t¹o, cèng hiÕn hÕt m×nh vµ g¾n bã víi doanh nghiÖp.
5. C¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc
C«ng t¸c §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc trong doanh nghiÖp chÞu ¶nh hëng bëi rÊt nhiÒu nh©n tè, cã thÓ ph©n thµnh c¸c nh©n tè bªn ngoµi doanh nghiÖp vµ c¸c nh©n tè thuéc vÒ doanh nghiÖp.
C¸c nh©n tè bªn ngoµi doanh nghiÖp bao gåm:
§iÒu kiÖn vÒ kinh tÕ x· héi: Khi nÒn kinh tÕ x· héi ngµy cµng ph¸t triÓn, møc sèng cña ngêi d©n ngµy cµng t¨ng lªn, nh÷ng nhu cÇu thiÕt yÕu cña cuéc sèng ®· ®îc tho¶ m·n, con ngêi sÏ híng tíi nhu cÇu häc tËp ®Ó n©ng cao kiÕn thøc, tù hoµn thiÖn b¶n th©n.
Sù ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt: Sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña khoa häc kü thuËt t¸c ®éng lªn mäi mÆt cña nÒn kinh tÕ x· héi. BÊt cø mét doanh nghiÖp nµo còng ph¶i ®èi mÆt víi sù tiÕn bé kh«ng ngõng cña c«ng nghÖ s¶n xuÊt, trang thiÕt bÞ m¸y mãc. Mét c«ng nghÖ s¶n xuÊt cã thÓ lµ u viÖt ngµy h«m nay nhng ngµy mai cã thÓ trë nªn l¹c hËu. V× thÕ doanh nghiÖp ph¶i lu«n lu«n trang bÞ, cËp nhËt nh÷ng kiÕn thøc míi nhÊt, tiÕn bé nhÊt cho ®éi ngò lao ®éng cña m×nh ®Ó hä cã thÝch øng víi sù thay ®æi nµy vµ lµm chñ trang thiÕt bÞ, m¸y mãc, c«ng nghÖ s¶n xuÊt.
ThÞ trêng vµ ®èi thñ c¹nh tranh: Ngµy nay trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, sù c¹nh tranh diÔn ra ë tÊt c¶ c¸c ngµnh. BÊt cø mét doanh nghiÖp nµo còng ph¶i ®èi mÆt víi sù c¹nh tranh. §iÒu nµy sÏ khiÕn c¸c doanh nghiÖp quan t©m ®Õn c«ng t¸c §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc v× ho¹t ®éng nµy gãp phÇn t¹o ra lîi thÕ c¹nh tranh.
ChÝnh s¸ch cña nhµ níc vÒ §µo t¹o vµ ph¸t triÓn: nh©n tè nµy còng t¸c ®éng kh«ng nhá tíi c«ng t¸c §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc. C¸c chÝnh s¸ch cña nhµ níc cã thÓ c¶n trë hoÆc t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c«ng t¸c §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cña doanh nghiÖp.
C¸c nh©n tè thuéc vÒ doanh nghiÖp:
C¬ cÊu tæ chøc: Mét c¬ cÊu tæ chøc gän nhÑ, hîp lý sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc tæ chøc thùc hiÖn c«ng t¸c §µo t¹o vµ ph¸t triÓn. Ngîc l¹i mét c¬ cÊu chång chÐo, kh«ng cã sù ph©n c«ng tr¸ch nhiÖm râ rµng sÏ g©y khã kh¨n cho viÖc qu¶n lý nãi chung còng nh viÖc thùc hiÖn c«ng t¸c §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nãi riªng.
Ngµnh nghÒ kinh doanh: nh©n tè nµy ¶nh hëng kh«ng nhá tíi ho¹t ®éng §µo t¹o vµ ph¸t triÓn. NÕu s¶n phÈm cña doanh nghiÖp chøa hµm lîng chÊt x¸m cao, ®ßi hái lao ®éng ph¶i qua ®µo t¹o vµ giái vÒ tr×nh ®é chuyªn m«n th× doanh nghiÖp ph¶i ®Æc biÖt quan t©m ®Õn c«ng t¸c §µo t¹o vµ ph¸t triÓn.
§Æc ®iÓm vÒ lao ®éng: Lùc lîng lao ®éng chÝnh lµ ®èi tîng cña §µo t¹o vµ ph¸t triÓn. V× thÕ viÖc ph©n tÝch lùc lîng lao ®éng vÒ qui m«, c¬ cÊu, chÊt lîng chÝnh lµ c¬ së ®Ó tiÕn hµnh §µo t¹o vµ ph¸t triÓn, vµ ®ã còng lµ th«ng tin ph¶n håi vÒ hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c §µo t¹o vµ ph¸t triÓn trong doanh nghiÖp.
Trang thiÕt bÞ, qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt: Nh÷ng yÕu tè nµy chØ ph¸t huy t¸c dông khi ngêi lao ®éng biÕt sö dông nã. V× thÕ ngêi lao ®éng cÇn ph¶i ®îc trang bÞ kiÕn thøc ®Ó sö dông c¸c m¸y mãc, thiÕt bÞ nµy hiÖu qu¶ nhÊt vµ ®¶m b¶o an toµn.
Quan ®iÓm cña c¸c nhµ qu¶n lý trong doanh nghiÖp vÒ §µo t¹o vµ ph¸t triÓn: nh©n tè nµy rÊt quan träng v× khi nh÷ng nhµ qu¶n lý hiÓu ®îc vai trß cña c«ng t¸c §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc, cã nh÷ng chÝnh s¸ch quan t©m ñng hé c«ng t¸c nµy th× sÏ t¹o tiÒn ®Ò cho viÖc thùc hiÖn hiÖu qu¶ c«ng t¸c nµy.
Nh vËy chóng ta ®· t×m hiÒu vÒ kh¸i niÖm, vai trß cña c«ng t¸c §µo t¹o vµ ph¸t triÓn, c¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn c«ng t¸c nµy. §Ó hiÓu râ h¬n vÒ §µo t¹o vµ ph¸t triÓn, díi ®©y sÏ nghiªn cøu c¬ së cña §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc.
ii. c¬ së cña §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc
§µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc lµ mét ho¹t ®éng trong hÖ thèng c¸c ho¹t ®éng qu¶n trÞ nh©n lùc trong doanh nghiÖp. C¸c ho¹t ®éng nµy t¸c ®éng qua l¹i lÉn nhau vµ tÊt c¶ cïng nh»m ®¹t môc tiªu chung cña qu¶n trÞ nh©n lùc: sö dông hiÖu qu¶ nguån lùc con ngêi. C¬ së cña §µo t¹o vµ ph¸t triÓn lµ c¸c ho¹t ®éng: Ph©n tÝch c«ng viÖc; KÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc; §¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc.
1. Ph©n tÝch c«ng viÖc
Ph©n tÝch c«ng viÖc lµ qu¸ tr×nh thu thËp th«ng tin mét c¸ch cã hÖ thèng nh»m lµm râ b¶n chÊt cña c«ng viÖc. Ph©n tÝch c«ng viÖc cho ta kÕt qu¶ lµ c¸c v¨n b¶n: B¶n m« t¶ c«ng viÖc, B¶n tiªu chuÈn thùc hiÖn c«ng viÖc, B¶n yªu cÇu cña c«ng viÖc ®èi víi ngêi thùc hiÖn.
Ph©n tÝch c«ng viÖc lµ c¬ së cña §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc:
Tõ b¶n yªu cÇu cña c«ng viÖc ®èi víi ngêi thùc hiÖn, ta thÊy ®îc kho¶ng c¸ch gi÷a yªu cÇu cña c«ng viÖc víi kh¶ n¨ng thùc tÕ cña ngêi lao ®éng, tõ ®ã x¸c ®Þnh ®îc nh÷ng kü n¨ng cÇn bæ sung cho ngêi lao ®éng.
Tõ b¶n tiªu chuÈn c«ng viÖc, ta ®¸nh gÝa ®îc møc ®é hoµn thµnh c«ng viÖc cña ngêi lao ®éng, thÊy ®îc ®iÓm m¹nh, ®iÓm yÕu cña hä, tõ ®ã cã kÕ ho¹ch ®µo t¹o cho phï hîp ®Ó ph¸t huy ®iÓm m¹nh vµ h¹n chÕ nh÷ng ®iÓm yÕu.
2. KÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc
KÕ ho¹ch ho¸ nguån nh©n lùc lµ qu¸ tr×nh ph©n tÝch thùc tr¹ng nhu cÇu vÒ nh©n lùc cña tæ chøc vµ x©y dùng c¸c gi¶i ph¸p nh»m ®¶m b¶o cã ®Çy ®ñ ngêi lµm viÖc c¶ vÒ sè lîng vµ chÊt lîng.
Tõ b¶n kÕ ho¹ch nh©n lùc ta biÕt ®îc sè lîng lao ®éng cÇn thiÕt ®Ó ®¸p øng nhu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh, tr×nh ®é cô thÓ nh thÕ nµo. Tõ ®ã cã nh÷ng kÕ ho¹ch tuyÓn míi hoÆc ®µo t¹o l¹i ®éi ngò lao ®éng hiÖn cã cho phï hîp.
3. §¸nh gÝa thùc hiÖn c«ng viÖc
§¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc ®îc hiÓu lµ sù ®¸nh gi¸ cã hÖ thèng vµ chÝnh thøc t×nh h×nh thùc hiÖn c«ng viÖc cña ngêi lao ®éng trªn c¬ së so s¸nh thùc tÕ hoµn thµnh c«ng viÖc cña ngêi lao ®éng víi c¸c tiªu chuÈn thùc hiÖn c«ng viÖc ®· ®îc x©y dùng vµ th¶o luËn vÒ sù ®¸nh gi¸ ®ã víi ngêi lao ®éng.
§¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc cho ta biÕt møc ®é hoµn thµnh c«ng viÖc cña tõng ngêi lao ®éng, tõ ®ã cã kÕ ho¹ch ®µo t¹o ®Ó trang bÞ thªm nh÷ng kiÕn thøc vµ kü n¨ng gióp c¶i tiÕn sù thùc hiÖn c«ng viÖc cña hä. Th«ng qua ®¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc ta cßn cã thÓ kiÓm tra tÝnh ®óng ®¾n cña c¸c quyÕt ®Þnh §µo t¹o vµ ph¸t triÓn, tõ ®ã cã nh÷ng ®iÒu chØnh cho phï hîp.
iii. c¸c ph¬ng ph¸p §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc trong doanh nghiÖp
Trªn thùc tÕ cã rÊt nhiÒu ph¬ng ph¸p cã thÓ sö dông ®Ó §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc. Mçi ph¬ng ph¸p cã c¸ch thøc thùc hiÖn kh¸c nhau vµ nh÷ng u ®iÓm, nhîc ®iÓm riªng. Doanh nghiÖp cã thÓ lùa chän ph¬ng ph¸p ®µo t¹o phï hîp víi ®Æc ®iÓm c«ng viÖc, ngêi lao ®éng vµ kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña m×nh. Díi ®©y lµ mét sè ph¬ng ph¸p ®µo t¹o chñ yÕu:
1. C¸c ph¬ng ph¸p ®µo t¹o trong c«ng viÖc
§µo t¹o trong c«ng viÖc lµ ®µo t¹o ngêi lao ®éng trùc tiÕp t¹i n¬i lµm viÖc. Ngêi häc sÏ ®îc häc c¸c kiÕn thøc, kü n¨ng th«ng qua thùc tÕ thùc hiÖn c«ng viÖc díi sù híng dÉn cña nh÷ng ngêi lao ®éng lµnh nghÒ h¬n.
1.1. §µo t¹o theo kiÓu chØ dÉn c«ng viÖc
Ph¬ng ph¸p nµy ®îc ¸p dông phæ biÕn víi c¸c c«ng nh©n s¶n xuÊt. Víi c¸n bé qu¶n lý th× chñ yÕu lµ c¸n bé gi¸m s¸t vµ ®iÒu hµnh kü thuËt. Qu¸ tr×nh ®µo t¹o ®îc chia lµm 2 giai ®o¹n: ®Çu tiªn ngêi d¹y ®a ngêi lao ®éng ®Õn m«i trêng lµm viÖc thùc tÕ vµ chØ cho ngêi lao ®éng c¸c bíc thùc hiÖn c«ng viÖc. Sau ®ã ngêi lao ®éng sÏ lµm thö dùa trªn sù chØ dÉn kÕt hîp víi sù quan s¸t ngêi d¹y hoÆc trao ®æi th«ng tin víi ngêi d¹y cho ®Õn khi thµnh th¹o c«ng viÖc.
1.2. §µo t¹o theo kiÓu häc nghÒ
§èi tîng ¸p dông cña ph¬ng ph¸p nµy lµ c«ng nh©n s¶n xuÊt. Víi ph¬ng ph¸p nµy, ngêi häc ®îc häc lý thuyÕt trªn líp, sau ®ã ®îc lµm viÖc cïng víi ngêi gi¸m s¸t cho ®Õn khi thµnh th¹o c«ng viÖc.
1.3. §µo t¹o theo kiÓu kÌm cÆp vµ chØ b¶o
Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông víi lao ®éng qu¶n lý, gióp hä häc ®îc nh÷ng kiÕn thøc, kü n¨ng cÇn thiÕt cho c«ng viÖc th«ng qua sù kÌm cÆp, chØ b¶o cña nh÷ng ngêi qu¶n lý giái h¬n. Thêng cã 3 c¸ch kÌm cÆp lµ:
KÌm cÆp bëi ngêi qu¶n lý trùc tiÕp
KÌm cÆp bëi mét ®ång nghiÖp cã kinh nghiÖm h¬n
KÌm cÆp bëi mét ngêi cè vÊn.
1.4. §µo t¹o theo kiÓu lu©n chuyÓn vµ thuyªn chuyÓn c«ng viÖc
Lu©n chuyÓn vµ thuyªn chuyÓn c«ng viÖc lµ ph¬ng ph¸p chuyÓn ngêi qu¶n lý tõ c«ng viÖc nµy sang c«ng viÖc kh¸c víi môc ®Ých gióp hä giái mét nghÒ biÕt nhiÒu nghÒ. Sù hiÓu biÕt réng vÒ nhiÒu lÜnh vùc sÏ gióp nhµ qu¶n lý cã thÓ bao qu¸t mäi ho¹t ®éng cña tæ chøc. Cã thÓ tiÕn hµnh lu©n chuyÓn vµ thuyªn chuyÓn theo 3 c¸ch:
ChuyÓn ngêi qu¶n lý tõ bé phËn nµy sang bé phËn kh¸c víi chøc n¨ng vµ quyÒn h¹n nh cò.
ChuyÓn ngêi qu¶n lý ®Õn mét vÞ trÝ míi ngoµi lÜnh vùc chuyªn m«n cña hä.
Lu©n chuyÓn ngêi qu¶n lý trong ph¹m vi mét nghÒ nghiÖp chuyªn m«n.
C¸c ph¬ng ph¸p ®µo t¹o ngoµi c«ng viÖc cã u ®iÓm:
TiÕt kiÖm chi phÝ do tËn dông dông ®îc c¸c trang thiÕt bÞ cã s½n t¹i n¬i lµm viÖc.
DÔ dµng qu¶n lý vµ kiÓm so¸t néi dung vµ ch¬ng tr×nh ®µo t¹o v× qu¸ tr×nh ®µo t¹o diÔn ra t¹i n¬i lµm viÖc.
Ngêi häc cã thÓ nhanh chãng n¾m b¾t c¸c kü n¨ng thùc hiÖn c«ng viÖc do ®ã gi¶m thêi gian ®µo t¹o.
H×nh thµnh kü n¨ng lµm viÖc theo nhãm cho ngêi lao ®éng…
Tuy nhiªn c¸c ph¬ng ph¸p trªn còng cã nhîc ®iÓm:
Lý thuyÕt ®îc trang bÞ kh«ng cã hÖ thèng
ChÊt lîng cña viÖc ®µo t¹o chÞu ¶nh hëng lín bëi ngêi d¹y vµ kh«ng ph¶i ngêi nµo còng cã thÓ truyÒn ®¹t kinh nghiÖm cho ngêi kh¸c.
Ngêi häc cã thÓ häc c¶ nh÷ng kinh nghiÖm, thao t¸c kh«ng ®óng cña ngêi d¹y.
§Ó c¸c ph¬ng ph¸p ®µo t¹o nµy ®îc hiÖu qu¶ th× cÇn lùa chän ngêi d¹y cÈn thËn vµ c¸c ch¬ng tr×nh ®µo t¹o ph¶i ®îc tæ chøc vµ gi¸m s¸t chÆt chÏ.
2. C¸c ph¬ng ph¸p ®µo t¹o ngoµi c«ng viÖc
§µo t¹o ngoµi c«ng viÖc lµ ph¬ng ph¸p ®µo t¹o trong ®ã ngêi häc ®îc t¸ch khái hoµn toµn c«ng viÖc trªn thùc tÕ.
2.1. Tæ chøc c¸c líp c¹nh doanh nghiÖp
Ph¬ng ph¸p nµy thêng ¸p dông víi c«ng nh©n s¶n xuÊt ®Æc biÖt trong nh÷ng nghÒ t¬ng ®èi phøc t¹p hoÆc c¸c c«ng viÖc cã tÝnh ®Æc thï. C¸c doanh nghiÖp tù tæ chøc c¸c líp ®µo t¹o trong khu«n viªn cña doanh nghiÖp m×nh. Ch¬ng tr×nh ®µo t¹o ®îc chia lµm 2 phÇn lý thuyÕt vµ thùc hµnh. PhÇn lý thuyÕt sÏ ®îc gi¶ng trung trªn líp do c¸n bé lµnh nghÒ thùc hiÖn. PhÇn thùc hµnh ®îc triÓn khai t¹i c¸c xëng thùc tËp cña doanh nghiÖp. Theo ph¬ng ph¸p nµy häc viªn sÏ ®îc häc tËp cã hÖ thèng h¬n.
2.2. Cö ®i häc ë c¸c trêng chÝnh qui
Doanh nghiÖp cã thÓ cö ngêi lao ®éng ®Õn c¸c trêng líp chÝnh qui do bé, ngµnh hoÆc trung ¬ng tæ chøc. Víi h×nh thøc nµy, ngêi häc sÏ ®îc trang bÞ t¬ng ®èi ®Çy ®ñ lý thuyÕt lÉn kü n¨ng thùc hµnh. Tuy nhiªn ph¬ng ph¸p nµy tèn thêi gian vµ chi phÝ ®µo t¹o.
2.3. §µo t¹o th«ng qua c¸c bµi gi¶ng, c¸c héi nghÞ, héi th¶o
Doanh nghiÖp cã thÓ tù tæ chøc c¸c buæi héi nghÞ, héi th¶o t¹i doanh nghiÖp hoÆc liªn kÕt víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c. Doanh nghiÖp còng cã thÓ mêi c¸c gi¶ng viªn, c¸c chuyªn gia tõ c¸c trêng ®¹i häc, trung t©m t vÊn vÒ nãi chuyÖn víi nh©n viªn trong doanh nghiÖp. Th«ng qua sù trao ®æi ý kiÕn vµ cïng th¶o luËn, ngêi lao ®éng sÏ tiÕp thu ®îc c¸c kiÕn thøc, kinh nghiÖm cÇn thiÕt. Ph¬ng ph¸p nµy thêng ¸p dông víi c¸c lao ®éng qu¶n lý.
2.4. §µo t¹o theo kiÓu ch¬ng tr×nh ho¸ víi sù trî gióp cña m¸y tÝnh
Ph¬ng ph¸p nµy ®îc ¸p dông víi nh÷ng ngêi th«ng th¹o m¸y tÝnh. C¸c ch¬ng tr×nh ®µo t¹o ®îc viÕt s½n trªn c¸c ®Üa mÒm cña m¸y tÝnh, ngêi häc chØ viÖc lµm theo c¸c híng dÉn cña m¸y tÝnh mµ kh«ng cÇn sù trî gióp nµo cña ngêi d¹y.
2.5. §µo t¹o víi sù trî gióp cña c¸c ph¬ng tiÖn nghe nh×n
Ph¬ng thøc ®µo t¹o nµy cã thÓ ¸p dông víi mäi ®èi tîng. Víi sù trî gióp cña c¸c ph¬ng tiÖn trung gian b¨ng tiÕng, b¨ng h×nh, ®Üa CD, ®Üa VCD c¸c kü n¨ng ®îc minh ho¹ vµ ngêi häc cã thÓ xem hoÆc nghe nhiÒu lÇn cho ®Õn khi häc ®îc c¸c kü n¨ng cÇn thiÕt. ¦u ®iÓm næi bËt cña ph¬ng ph¸p nµy lµ ngêi häc cã thÓ chñ ®éng bè trÝ thêi gian häc tËp ®Ó kh«ng ¶nh hëng ®Õn c«ng viÖc hiÖn t¹i.
2.6. §µo t¹o theo kiÓu phßng thÝ nghiÖm
§©y lµ ph¬ng ph¸p ®µo t¹o th«ng qua viÖc sö dông c¸c bµi tËp t×nh huèng, ®iÓn qu¶n trÞ, diÔn kÞch, m« pháng trªn m¸y tÝnh, trß ch¬i qu¶n lý… Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông víi c¸n bé qu¶n lý, gióp hä thùc tËp gi¶i quyÕt c¸c t×nh huèng gièng nh trªn thùc tÕ.
2.7. §µo t¹o theo kiÓu m« h×nh ho¸ hµnh vi
§©y thùc chÊt còng lµ ph¬ng ph¸p diÔn kÞch nhng c¸c vë kÞch ®îc thiÕt kÕ s½n ®Ó m« h×nh ho¸ c¸c hµnh vi trong c¸c t×nh huèng ®Æc biÖt.
2.8. §µo t¹o kü n¨ng xö lý c«ng v¨n giÊy tê
Häc viªn ®îc giao cho mét lo¹t c¸c tµi liÖu, b¶n ghi nhí, c¸c b¶n têng tr×nh, b¸o c¸o, lêi dÆn dß cña cÊp trªn vµ ®îc yªu cÇu s¾p xÕp c¸c giÊy tê nµy theo nh÷ng tiªu thøc nhÊt ®Þnh nh tÇm quan träng, thêi gian xö lý… Ph¬ng ph¸p nµy gióp cho nhµ qu¶n lý häc c¸ch gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò mang tÝnh thñ tôc mét c¸ch nhanh chãng vµ s¾p xÕp c«ng viÖc hµng ngµy khoa häc h¬n.
§ã lµ mét sè ph¬ng ph¸p ®µo t¹o ngoµi c«ng viÖc. C¸c ph¬ng ph¸p nµy cã u ®iÓm lµ:
Cïng mét lóc cã thÓ ®µo t¹o cho nhiÒu ngêi.
TÝnh hÖ thèng cña ch¬ng tr×nh ®µo t¹o cao h¬n.
Doanh nghiÖp cã c¬ héi lùa chän c¸c dÞch vô ®µo t¹o cã chÊt lîng cao h¬n. Ngêi häc ®îc tiÕp xóc víi c¸c chuyªn gia giái, tõ ®ã n©ng cao hiÖu qu¶ ®µo t¹o.
Bªn c¹nh ®ã c¸c ph¬ng ph¸p ®µo t¹o ngoµi c«ng viÖc còng cã nh÷ng nhîc ®iÓm:
Chi phÝ ®µo t¹o t¬ng ®èi lín: chi phÝ cho c¸c ph¬ng tiÖn gi¶ng d¹y, gi¸o tr×nh ®µo t¹o, chi phÝ thuª gi¸o viªn… vµ c¶ chi phÝ c¬ héi khi cö ngêi lao ®éng ®i häc trong thêi gian lµm viÖc.
Thêi gian ®µo t¹o thêng kÐo dµi
Mét sè néi dung trong ch¬ng tr×nh ®µo t¹o cã thÓ kh«ng ®îc øng dông vµo trong c«ng viÖc thùc tÕ cña ngêi lao ®éng.
Trªn ®©y lµ mét sè ph¬ng ph¸p §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc. Mçi ph¬ng ph¸p cã nh÷ng u ®iÓm, nhîc ®iÓm riªng. Doanh nghiÖp cã thÓ lùa chän mét sè ph¬ng ph¸p thÝch hîp ®Ó ®¶m b¶o ®¹t hiÖu qu¶ ®µo t¹o cao nhÊt.
Víi lao ®éng qu¶n lý th× cã thÓ sö dông c¸c ph¬ng ph¸p:
§µo t¹o theo kiÓu chØ dÉn c«ng viÖc
§µo t¹o theo kiÓu kÌm cÆp vµ chØ b¶o
§µo t¹o theo kiÓu lu©n chuyÓn vµ thuyªn chuyÓn c«ng viÖc
Cö ®i häc t¹i c¸c trêng chÝnh qui
§µo t¹o th«ng qua c¸c bµi gi¶ng, c¸c héi nghÞ, héi th¶o
§µo t¹o theo kiÓu ch¬ng tr×nh ho¸ víi sù trî gióp cña m¸y tÝnh
§µo t¹o theo kiÓu phßng thÝ nghiÖm
§µo t¹o theo kiÓu m« h×nh ho¸ hµnh vi
§µo t¹o kü n¨ng xö lý c«ng v¨n giÊy tê
Víi lao ®éng trùc tiÕp s¶n xuÊt, cã thÓ sö dông c¸c ph¬ng ph¸p:
§µo t¹o theo kiÓu chØ dÉn c«ng viÖc
§µo t¹o theo kiÓu häc nghÒ
Tæ chøc c¸c líp c¹nh doanh nghiÖp
Cö ®i häc t¹i c¸c trêng chÝnh qui
§µo t¹o theo kiÓu ch¬ng tr×nh ho¸ víi sù trî gióp cña m¸y tÝnh
§µo t¹o víi sù trî gióp cña c¸c ph¬ng tiÖn nghe nh×n
iii. tr×nh tù x©y dùng mét ch¬ng tr×nh ®µo t¹o
§µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc nh»m môc ®Ých cuèi cïng lµ sö dông tèi ®a nguån nh©n lùc hiÖn t¹i cña doanh nghiÖp, ®em l¹i lîi Ých l©u dµi cho doanh nghiÖp vµ ngêi lao ®éng. §Ó c«ng t¸c §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc ®îc thùc hiÖn mét c¸ch tèt nhÊt, doanh nghiÖp kh«ng thÓ bá qua viÖc x©y dùng tr×nh tù c¸c bíc thùc hiÖn mét ch¬ng tr×nh ®µo t¹o. Tr×nh tù c¸c bíc thèng nhÊt sÏ gióp cho viÖc thùc hiÖn c«ng t¸c ®µo t¹o dÔ dµng vµ khoa häc nh»m ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt. C¸c bíc cña tiÕn tr×nh x©y dùng mét ch¬ng tr×nh ®µo t¹o ®îc thÓ hiÖn qua s¬ ®å:
S¬ ®å 1: Tr×nh tù x©y dùng mét ch¬ng tr×nh ®µo t¹o
(Nguån: Gi¸o tr×nh Qu¶n trÞ nh©n lùc, trêng §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n Hµ Néi)
ThiÕt lËp qui tr×nh ®¸nh gi¸
Dù tÝnh chi phÝ ®µo t¹o
Lùa chän vµ ®µo t¹o ngêi d¹y
X¸c ®Þnh ch¬ng tr×nh vµ lùa chän ph¬ng ph¸p ®µo t¹o
Lùa chän ®èi tîng ®µo t¹o
X¸c ®Þnh môc tiªu ®µo t¹o
X¸c ®Þnh nhu cÇu ®µo t¹o
§¸nh gi¸ l¹i nÕu cÇn thiÕt
C¸c qui tr×nh ®¸nh gi¸ ®îc x¸c ®Þnh phÇn nµo bëi sù cã thÓ ®o lêng ®îc c¸c môc tiªu
1. X¸c ®Þnh nhu cÇu ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn
X¸c ®Þnh nhu cÇu ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn lµ bíc ®Çu tiªn trong qui tr×nh ®µo t¹o, nh»m tr¶ lêi c¸c c©u hái:
Kü n¨ng nµo cÇn ®îc ®µo t¹o?
Sè lîng c«ng nh©n viªn cÇn ®îc ®µo t¹o, c¬ cÊu häc viªn?
Thêi gian ®µo t¹o?
Nhu cÇu ®µo t¹o thêng ®îc ®Æt ra khi nh©n viªn kh«ng cã ®ñ c¸c kü n¨ng cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn c«ng viÖc mµ nh÷ng dÊu hiÖu ®Ó nhËn biÕt lµ: sù xuÊt hiÖn s¶n phÈm míi, n¨ng suÊt lao ®éng gi¶m, tØ lÖ sai háng t¨ng lªn, sè vô vi ph¹m kû luËt t¨ng, lîi nhuËn gi¶m… §Ó cã thÓ x¸c ®Þnh chÝnh x¸c nhu cÇu ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn cÇn tiÕn hµnh ph©n tÝch doanh nghiÖp, ph©n tÝch t¸c nghiÖp vµ ph©n tÝch ngêi lao ®éng.
ViÖc ph©n tÝch doanh nghiÖp liªn quan ®Õn 3 vÊn ®Ò :
Ph©n tÝch môc tiªu ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp bao gåm môc tiªu ng¾n h¹n, môc tiªu trung h¹n vµ môc tiªu dµi h¹n. §ã lµ nh÷ng nh©n tè ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh trong x¸c ®Þnh nhu cÇu ®µo t¹o tæng thÓ.
Ph©n tÝch nhu cÇu nguån nh©n lùc cña doanh nghiÖp: sè lîng vµ chÊt lîng nguån nh©n lùc mµ doanh nghiÖp cÇn cã ®Ó thùc hiÖn môc tiªu trong thêi gian tíi.
Ph©n tÝch hiÖu suÊt cña doanh nghiÖp: ChØ tiªu cña viÖc ph©n tÝch hiÖu suÊt bao gåm chi phÝ lao ®éng, s¶n lîng vµ chÊt lîng s¶n phÈm, t×nh h×nh sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ, chi phÝ b¶o dìng… nghÜa lµ hiÖu suÊt mµ doanh nghiÖp mong muèn ®îc n©ng cao th«ng qua viÖc ®µo t¹o.
Ph©n tÝch t¸c nghiÖp lµ viÖc x¸c ®Þnh c¸c lo¹i kü n¨ng vµ c¸c hµnh vi cÇn thiÕt cho nh©n viªn thùc hiÖn tèt c«ng viÖc. Ph©n tÝch t¸c nghiÖp gÇn gièng víi ph©n tÝch c«ng viÖc, nã kh¸c ë chç lµ lÊy ngêi lao ®éng lµm trung t©m chø kh«ng ph¶i lµ c«ng viÖc, nã tËp trung vµo xem xÐt xem ngêi lao ®éng ph¶i lµm g× ®Ó thùc hiÖn c«ng viÖc. NÕu nh doanh nghiÖp ®· lËp ra c¸c v¨n b¶n ph©n tÝch c«ng viÖc th× cã thÓ trùc tiÕp sö dông c¸c v¨n b¶n nµy ®Ó ph©n tÝch nhu cÇu ®µo t¹o.
Ph©n tÝch ngêi lao ®éng nghÜa lµ kh¶o s¸t nhu cÇu ®µo t¹o tõ gãc ®é ngêi lao ®éng. Ph©n tÝch nµy ®ái hái ®¸nh gi¸ ®óng kh¶ n¨ng vµ kü n¨ng nghÒ nghiÖp cña nh©n viªn, tõ ®ã x¸c ®Þnh xem ai lµ ngêi cÇn thiÕt ®îc ®µo t¹o vµ nh÷ng kiÕn thøc, kü n¨ng nµo cÇn ®µo t¹o. C¸c ch¬ng tr×nh ®µo t¹o chØ nªn chó träng vµo c¸c ®èi tîng thùc sù cÇn thiÕt ®µo t¹o. §µo t¹o theo kiÓu trµn lan mµ kh«ng xem xÐt ®Õn n¨ng lùc vµ c¸c ®Æc tÝnh c¸ nh©n cña tõng nh©n viªn lµ mét sù l·ng phÝ c¸c nguån lùc cña tæ chøc vµ t¹o ra nh÷ng t×nh huèng kh«ng tho¶i m¸i cho nh©n viªn.
X¸c ®Þnh ®óng nhu cÇu §µo t¹o vµ ph¸t triÓn cã ý nghÜa quan träng: Víi doanh nghiÖp viÖc ®Çu t vµo §µo t¹o vµ ph¸t triÓn sÏ ®óng lóc, ®óng chç gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ cña ®Çu t. Víi ngêi lao ®éng: ngêi lao ®éng ®îc ®¸p øng ®óng nhu cÇu sÏ häc tËp tÝch cùc gãp phÇn n©ng cao chÊt lîng ®µo t¹o; h¬n n÷a ®¸p øng ®óng c¸i mµ ngêi lao ®éng mong muèn còng lµ mét yÕu tè khuyÕn khÝch t¹o ®éng lùc trong c«ng viÖc.
2. X¸c ®Þnh môc tiªu §µo t¹o vµ ph¸t triÓn
X¸c ®Þnh môc tiªu §µo t¹o vµ ph¸t triÓn lµ x¸c ®Þnh nh÷ng kÕt qu¶ mµ mét ch¬ng tr×nh ®µo t¹o cÇn ®¹t ®îc. ViÖc x¸c ®Þnh môc tiªu ph¶i xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu ®µo t¹o, môc tiªu ph¶i râ rµng, chi tiÕt vµ ®¶m b¶o c¸c néi dung sau:
Kü n¨ng cô thÓ cÇn ®îc ®µo t¹o vµ tr×nh ®é cã ®îc sau ®µo t¹o
Sè lîng vµ c¬ cÊu häc viªn
Thêi giµn ®µo t¹o
3. X¸c ®Þnh ®èi tîng §µo t¹o vµ ph¸t triÓn
Trong bíc nµy ta ph¶i lùa chän cô thÓ ngêi ®îc ®µo t¹o, ngêi nµy ph¶i n»m trong nhu cÇu ®µo t¹o. §èi tîng ®µo t¹o ph¶i lµ nh÷ng ngêi cÇn ®îc ®µo t¹o, cã kh¶ n¨ng häc tËp, cã nguyÖn väng häc tËp, cã phÈm chÊt ®¹o ®øc, phôc vô lîi Ých cña doanh nghiÖp. Muèn vËy, doanh nghiÖp cÇn ph¶i nghiªn cøu vµ x¸c ®Þnh nhu cÇu vµ ®éng c¬ cña ngêi lao ®éng, ph©n tÝch c¸c t¸c dông cña ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn ®èi víi ngêi lao ®éng còng nh triÓn väng nghÒ nghiÖp cña hä trªn c¬ së hå s¬ nh©n sù vµ c¸c kÕt qu¶ thùc hiÖn c«ng viÖc cña ngêi lao ®éng ®Ó tiÕn hµnh lùa chän ®èi tîng ®µo t¹o phï hîp.
4. X©y dùng ch¬ng tr×nh vµ lùa chän ph¬ng ph¸p ®µo t¹o
X©y dùng ch¬ng tr×nh ®µo t¹o lµ x¸c ®Þnh sè lîng c¸c bµi häc, m«n häc cÇn ph¶i häc; thêi lîng cña tõng m«n häc, bµi häc; tr×nh tù c¸c m«n häc. ViÖc x©y dùng ch¬ng tr×nh ®µo t¹o lµ rÊt cÇn thiÕt bëi nã cho biÕt cô thÓ c¸c kiÕn thøc, kü n¨ng g× mµ kho¸ häc cÇn cung cÊp cho ngêi häc, thêi lîng cña tõng m«n häc, m«n nµo häc tríc m«n nµo sau. ViÖc nµy sÏ h¹n chÕ t×nh tr¹ng d¹y nh÷ng kiÕn thøc kh«ng cÇn thiÕt cho ngêi häc, thêi lîng m«n häc kh«ng ®ñ ®Ó ngêi lao ®éng lÜnh héi kiÕn thøc…
Trªn c¬ së ch¬ng tr×nh ®µo t¹o vµ ®iÒu kiÖn cña m×nh, doanh nghiÖp lùa chän ph¬ng ph¸p ®µo t¹o phï hîp trong sè c¸c ph¬ng ph¸p ®· tr×nh bµy ë trªn.
5. Dù tÝnh chi phÝ ®µo t¹o
Chi phÝ cho mét ch¬ng tr×nh ®µo t¹o thêng lµ kh«ng nhá nÕu kh«ng nãi lµ kh¸ lín ®èi víi mçi doanh nghiÖp. Dù tÝnh chi phÝ ®µo t¹o nh»m môc ®Ých ®¶m b¶o chi phÝ n»m trong kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp, ®¶m b¶o tÝnh kh¶ thi cña ch¬ng tr×nh ®µo t¹o. Chi phÝ ®µo t¹o bao gåm:
Chi phÝ tµi chÝnh lµ chi phÝ thùc tÕ mµ doanh nghiÖp ph¶i chi tr¶ cho ch¬ng tr×nh ®µo t¹o bao gåm: chi phÝ cho c¸c ph¬ng tiÖn d¹y vµ häc, chi phÝ cho ngêi d¹y, chi phÝ cho ngêi häc, chi phÝ qu¶n lý kho¸ häc…
Chi phÝ c¬ héi lµ nh÷ng tæn thÊt v« h×nh do nguån tµi nguyªn vµ thêi gian dïng vµo viÖc ®µo t¹o nªn kh«ng thÓ sö dông vµo c¸c ho¹t ®éng kh¸c. Chi phÝ nµy thêng khã lîng ho¸ ®îc nªn trong thùc tÕ nhiÒu doanh nghiÖp bá qua chi phÝ nµy.
6. Lùa chän ngêi d¹y vµ ®µo t¹o ngêi d¹y
Ngêi d¹y ¶nh hëng lín ®Õn chÊt lîng §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc. Ngêi d¹y giái th× häc viªn míi giái. Ngêi d¹y cã thÓ lµ ngêi trong doanh nghiÖp hoÆc thuª ngoµi (gi¶ng viªn cña c¸c trêng ®¹i häc, cao ®¼ng, c¸c trung t©m ®µo t¹o…). §Ó néi dung ch¬ng tr×nh ®µo t¹o phï hîp nhÊt víi thùc tÕ t¹i doanh nghiÖp, cã thÓ kÕt hîp gi¸o viªn thuª ngoµi vµ nh÷ng ngêi cã kinh nghiÖm l©u n¨m trong doanh nghiÖp. ViÖc kÕt hîp nµy cho phÐp ngêi häc tiÕp cËn ®îc víi nh÷ng kiÕn thøc míi, ®ång thêi kh«ng xa rêi víi thùc tiÔn t¹i doanh nghiÖp. Sau khi ®îc lùa chän, ngêi d¹y ph¶i ®îc tËp huÊn ®Ó n¾m v÷ng ®îc môc tiªu cña ch¬ng tr×nh ®µo t¹o, hiÓu ®îc ®èi tîng ®µo t¹o cña hä lµ ai, n¾m ®îc mét sè th«ng tin c¬ b¶n vÒ doanh nghiÖp… ViÖc tËp huÊn nµy sÏ gióp ngêi d¹y cã sù chuÈn bÞ tèt nhÊt cho kho¸ häc.
7. §¸nh gi¸ ch¬ng tr×nh §µo t¹o vµ ph¸t triÓn
§©y lµ bíc cuèi cïng trong tr×nh tù mét ch¬ng tr×nh ®µo t¹o. §¸nh gi¸ ch¬ng tr×nh ®µo t¹o nh»m môc ®Ých xem môc tiªu cña ch¬ng tr×nh ®¹t ®îc ®Õn ®©u, ®iÓm m¹nh ®iÓm yÕu cña ch¬ng tr×nh, hiÖu qu¶ kinh tÕ cña ch¬ng tr×nh. Qua ®ã rót ra bµi häc lµm c¬ së ®Ó x©y dùng ch¬ng tr×nh ®µo t¹o sau nµy ®îc tèt h¬n. C¸c ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ ch¬ng tr×nh ®µo t¹o bao gåm:
7.1. §¸nh gi¸ qua ph¶n øng cña häc viªn
Häc viªn víi t c¸ch lµ ngêi trùc tiÕp tham gia kho¸ ®µo t¹o sÏ h×nh thµnh mét sè c¶m nhËn, th¸i ®é vµ ý kiÕn vÒ kho¸ ®µo t¹o. Nh÷ng ph¶n øng nµy cã thÓ coi lµ c¬ së ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ®µo t¹._.o. Hä cã høng thó víi ch¬ng tr×nh ®µo t¹o kh«ng, néi dung ®µo t¹o cã thiÕt thùc kh«ng, ph¬ng ph¸p d¹y häc cã hiÖu qu¶ kh«ng… TÊt c¶ nh÷ng th«ng tin nµy cã thÓ thu thËp dùa trªn ®iÒu tra pháng vÊn trùc tiÕp hoÆc b¶ng hái. Tuy nhiªn ph¬ng ph¸p nµy gÆp ph¶i trë ng¹i lµ c¸c c©u tr¶ lêi thêng mang tÝnh chñ quan cña c¸ nh©n.
7.2. §¸nh gi¸ qua kÕt qu¶ häc tËp
Cã thÓ ®¸nh gi¸ ch¬ng tr×nh ®µo t¹o th«ng qua nh÷ng kiÕn thøc mµ häc viªn thu nhËn ®îc b»ng c¸ch tæ chøc thi kiÓm tra cho häc viªn sau mçi kho¸ ®µo t¹o. KÕt qu¶ ®¸nh gi¸ thÓ hiÖn qua ®iÓm sè mµ häc viªn ®¹t ®îc. Tuy nhiªn kÕt qu¶ nµy kh«ng ®¶m b¶o ch¾c ch¾n r»ng häc viªn sÏ ¸p dông ®îc nh÷ng kiÕn thøc ®· häc ®îc vµo c«ng viÖc sau nµy.
7.3. §¸nh gi¸ qua hµnh vi cña ngêi lao ®éng
Môc ®Ých cña viÖc ®µo t¹o lµ n©ng cao kh¶ n¨ng thc hiÖn c«ng viÖc cña nh©n viªn. Nh÷ng kiÕn thøc vµ kü n¨ng mµ häc viªn cã ®îc qua kho¸ ®µo t¹o cã thÓ øng dông vµo c«ng viÖc thùc tÕ hay kh«ng, cã thÓ chuyÓn ho¸ tõ thµnh qu¶ häc tËp sang øng dông thùc tÕ hay kh«ng. §ã lµ tiªu chuÈn quan träng trong viÖc ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ®µo t¹o. Ngêi ®¸nh gi¸ cÇn quan s¸t sù thay ®æi hµnh vi cña ngêi lao ®éng sau kho¸ ®µo t¹o (sù thay ®æi th¸i ®é lµm viÖc, ®é thµnh th¹o trong kü n¨ng thao t¸c, kh¶ n¨ng gi¶i quyÕt vÊn ®Ò…), ph©n tÝch sù thay ®æi nµy, xem cã ph¶i do ®îc ®µo t¹o hay kh«ng.
7.4. Ph©n tÝch hiÖu qu¶ kinh tÕ cña §µo t¹o vµ ph¸t triÓn
Ph©n tÝch hiÖu qu¶ kinh tÕ cña §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nghÜa lµ so s¸nh chi phÝ ®µo t¹o vµ lîi Ých thu ®îc tõ ch¬ng tr×nh ®µo t¹o. Chi phÝ ®µo t¹o bao gåm chi phÝ tµi chÝnh vµ chi phÝ c¬ héi (nh ®· tr×nh bµy ë trªn). Lîi Ých b»ng tiÒn do ®µo t¹o mang l¹i b»ng kho¶n chªnh lÖch gi÷a lîi Ých hµng n¨m do nh©n viªn mang l¹i cho doanh nghiÖp tríc vµ sau ®µo t¹o.
§Ó ph©n tÝch hiÖu qu¶ kinh tÕ cña §µo t¹o vµ ph¸t triÓn cã thÓ sö dông mét sè chØ tiªu sau:
- Thêi gian thu håi vèn ®Çu t:
Trong ®ã:
T : Thêi gian thu håi chi phÝ ®µo t¹o
Cd : Toµn bé chi phÝ ®µo t¹o
M : thu nhËp thuÇn tuý cña doanh nghiÖp do ngêi lao ®éng sau khi ®µo t¹o ®a l¹i trong mét n¨m.
- Gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng NPV:
Trong ®ã:
NPV: Gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng
Bi : Lîi Ých thu ®îc cña ch¬ng tr×nh ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn thø i
Ci : Chi phÝ bá ra ®Ó tiÕn hµnh ch¬ng tr×nh ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn thø i
R : L·i suÊt chiÕt khÊu.
NÕu NPV > 0 th× doanh nghiÖp nªn ¸p dông ch¬ng tr×nh ®µo t¹o.
- HÖ sè hoµn vèn néi t¹i IRR:
HÖ sè hoµn vèn néi t¹i lµ møc l·i suÊt nÕu dïng nã lµm hÖ sè chiÕt khÊu ®Ó tÝnh chuyÓn ®æi c¸c kho¶n thu, chi vÒ mÆt thêi gian hiÖn t¹i th× tæng thu b»ng tæng chi.
NPV1
IRR =r1 + (r2 - r1)
NPV1- NPV2
Trong ®ã:
IRR: HÖ sè hoµn vèn néi t¹i.
r1 lµ l·i suÊt chiÕt khÊu t¬ng øng víi NPV1 cã gi¸ trÞ d¬ng gÇn b»ng 0
r2 lµ l·i suÊt khÊu t¬ng øng víi NPV2 cã gi¸ trÞ ©m cã gi¸ trÞ ©m gÇn b»ng 0.
NPV1 : gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng ë møc chiÕt khÊu r1
NPV2 : gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng ë møc chiÕt khÊu r2
Ch¬ng tr×nh cã hiÖu qu¶ khi IRR / rgh .(rgh lµ l·i suÊt giíi h¹n ®Ó ®i vay vèn ®Çu t).
Ngoµi ra ta cã thÓ sö dông chØ tiªu Tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng:
Trong ®ã:
Tw : Tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng (%)
W0 : N¨ng suÊt lao ®éng n¨m (n-1)
W1 : N¨ng suÊt lao ®éng n¨m n
Nh vËy lµ chóng ta ®· t×m hiÒu lÇn lît 7 bíc trong tr×nh tù x©y dùng mét ch¬ng tr×nh ®µo t¹o. C¸c bíc nµy cã quan hÖ chÆt chÏ víi nhau, bíc tríc lµ tiÒn ®Ò cho c¸c bíc sau. Khi thùc hiÖn mét ch¬ng tr×nh ®µo t¹o, doanh nghiÖp kh«ng nªn bá qua mét bíc nµo trong tr×nh tù nµy, tuy nhiªn cã thÓ t¨ng gi¶m qui m« cña tõng bíc ®Ó vËn dông lÞnh ho¹t trong tõng hoµn c¶nh cô thÓ.
v. sù cÇn thiÕt ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc t¹i C«ng ty S«ng §µ 12
Nh ®· tr×nh bµy ë trªn, c«ng t¸c §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cã vai trß quan träng ®èi víi mäi doanh nghiÖp nãi chung. §Æc biÖt trong bèi c¶nh cña nÒn kinh tÕ ®Êt níc còng nh nÒn kinh tÕ toµn cÇu hiÖn nay, §µo t¹o vµ ph¸t triÓn cµng trë nªn cÇn thiÕt. Sù ph¸t triÓn nh vò b·o cña khoa häc kü thuËt ®ßi hái mäi doanh nghiÖp ph¶i cã mét lùc lîng lao ®éng ®ñ tr×nh ®é ®Ó n¾m b¾t ®îc nh÷ng tiÕn bé cña c«ng nghÖ, ¸p dông vµo s¶n xuÊt kinh doanh. Sù c¹nh tranh diÔn ra m¹nh mÏ ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i kh«ng ngõng n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm dÞch vô, c¶i tiÕn mÉu m·… §Ó ®¸p øng yªu cÇu nµy th× ®éi ngò lao ®éng ph¶i lu«n ®îc n©ng cao kiÕn thøc, kü n¨ng phï hîp víi c«ng viÖc hiÖn t¹i vµ sù thay ®æi trong t¬ng lai. Xu thÕ héi nhËp khu vùc vµ thÕ giíi t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp më réng quan hÖ víi c¸c ®èi t¸c níc ngoµi. §µo t¹o vµ ph¸t triÓn cµng trë nªn cÇn thiÕt: trang bÞ cho ngêi lao ®éng nh÷ng hiÓu biÕt vÒ phong tôc tËp qu¸n cña ®èi t¸c, nh÷ng ph¬ng ph¸p lµm viÖc tiªn tiÕn, ngo¹i ng÷ ®Ó giao tiÕp víi ®èi t¸c…
Kh«ng n»m ngoµi xu híng chung, c«ng t¸c §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc rÊt cÇn thiÕt ®èi víi C«ng ty S«ng §µ 12. Lµ mét c«ng ty kinh doanh trong lÜnh vùc x©y l¾p, vËt t vËn t¶i, s¶n xuÊt c«ng nghiÖp – lÜnh vùc mµ phÇn lín lao ®éng ph¶i qua ®µo t¹o vµ ph¶i thêng xuyªn n©ng cao tr×nh ®é tay nghÒ, c«ng t¸c §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cµng trë nªn quan träng. H¬n n÷a c«ng ty hiÖn nay ®ang trong tiÕn tr×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch cæ phÇn ho¸ c«ng ty. Cæ phÇn ho¸ sÏ dÉn ®Õn nh÷ng thay ®æi vÒ c¬ cÊu tæ chøc, vÒ lùc lîng lao ®éng… ViÖc s¾p xÕp bè trÝ, tinh gi¶m bé m¸y qu¶n lý còng nh lao ®éng toµn bé c«ng ty sÏ dÉn ®Õn t×nh tr¹ng d«i d lao ®éng, thõa lao ®éng kü n¨ng yÕu kÐm kh«ng phï hîp víi c«ng viÖc, thiÕu lao ®éng thµnh th¹o chuyªn m«n nghiÖp vô. ViÖc ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i lóc nµy lµ rÊt cÇn thiÕt ®Ó ngêi lao ®éng cã ®ñ tr×nh ®é vµ kü n¨ng ®¸p øng ®ßi hái cña c«ng viÖc.
Tuy nhiªn trong thùc tÕ, c«ng t¸c §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc t¹i C«ng ty S«ng §µ 12 cßn tån t¹i nhiÒu bÊt cËp. TÊt c¶ nh÷ng lý do trªn cho thÊy sù cÇn thiÕt ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc t¹i C«ng ty S«ng §µ 12.
Ch¬ng I lµ toµn bé c¬ së lý luËn chung vÒ §µo t¹o vµ ph¸t triÓn. Ch¬ng nµy ®· lµm râ §µo t¹o vµ ph¸t triÓn lµ g×, c¸ch thøc thùc hiÖn c«ng t¸c nµy nh thÕ nµo, vµ t¹i sao ph¶i thùc hiÖn c«ng t¸c nµy. VËy trªn thùc tÕ c«ng t¸c nµy ®¬c thùc hiÖn t¹i C«ng ty S«ng §µ 12 nh thÕ nµo?
Ch¬ng ii
thùc tr¹ng c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc t¹i C«ng ty S«ng §µ 12 - tæng c«ng ty S«ng §µ
i. giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ C«ng ty S«ng §µ 12
Quá trình hình thành và phát triển
- Tên công ty: Sông Đà 12
- Tên giao dịch: Sông Đà 12
- Trụ sở: Tòa nhà Sông Đà - đường Phạm Hùng - Từ Liêm - Hà Nội
C«ng ty (Cty ) Sông Đà 12 là doanh nghiệp nhà nước, đơn vị thành viên của Tổng Cty Sông Đà được thành lập theo quyết định số 135A/BXD-TCLD Ngày 26 tháng 3 năm 1993 của Bộ trưởng Bộ xây dựng theo nghị định số 388/HĐBT ngày 20/11 năm 1991 và nghị định 156/HĐBT ngày 7/5/1993 của Hội đồng bộ trưởng.
Tiền thân Cty Sông Đà 12 là Cty cung ứng vật tư trực thuộc Tổng Cty xây dựng Sông Đà (nay là Tổng Cty Sông Đà) được thành lập theo quyết định số 217 BXD-TCCB ngày 1 tháng 2 năm 1980 của Bộ trưởng Bộ xây dựng trên cơ sở sát nhập các đơn vị xí nghiệp cung ứng vận tải, ban tiếp nhận thiết bị, xí nghiệp gỗ, xí nghiệp khai thác đá, xí nghiệp gạch Yên Mông và công trường sản xuất vật liệu xây dựng Thủy điện Sông Đà (cũ). Trải qua hơn 20 năm xây dựng và phát triển, qua nhiều lần đổi tên, tách nhập, bổ sung chức năng nhiệm vụ, cơ cấu ngành nghề sản phẩm, sản xuất kinh doanh ngày một phát triển với tổng giá trị sản xuất kinh doanh tăng trưởng qua từng năm, đời sống vật chất tinh thần của người lao động ngày càng được nâng cao.
Ngày 2 tháng 1 năm 1995 công ty được đổi tên lần thứ nhất thành Cty xây lắp vật tư vận tải Sông Đà 13 theo quyết định số 04/BXD-TCLĐ.
Năm 1996 bổ sung thêm các ngành nghề: xuất nhập khẩu thiết bị, xe máy, vật liệu xây dựng, sản xuất vỏ bao xi măng, sản xuất kinh doanh xi măng, xây lắp công trình giao thông, thủy điện.
Năm 1997 bổ sung thêm các ngành nghề: xây dựng đường dây tải điện và trạm biến thế, xây dựng hệ thống cấp thoát nước công nghiệp và dân dụng, nhập khẩu phương tiện vận tải, nhập khẩu nguyên liệu, vật liệu.
Năm 1998 bổ sung thêm các ngành nghề: sửa chữa trung đại tu các phương tiện vận tải thủy bộ và máy xây dựng, sản xuất cột điện ly tâm, gia công cơ khí phi tiêu chuẩn và kết cấu thép trong xây dựng, xây dựng các công trình giao thông, kinh doanh dầu mỡ.
Năm 2000 Cty bổ sung ngành nghề xây dựng các công trình thủy lợi.
Năm 2001 Cty bổ sung các ngành nghề sản xuất và kinh doanh thép có chất lượng cao.
Ngày 11 tháng 3 năm 2002 Cty được đổi tên thành Cty Sông Đà 12 theo quyết định số 235/QĐ-BXD.
Năm 2003 Cty đầu tư trực tiếp cho các dự án.
Đến nay Cty Sông Đà 12 đã có 10 đơn vị thành viên và 01 doanh nghiệp sản xuất công nghiệp Cty giữ cổ phần chi phối.
2. §Æc ®iÓm cña C«ng ty S«ng §µ 12 vµ ¶nh hëng cña nã tíi c«ng t¸c §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc
2.1. C¬ cÊu tæ chøc
Bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty ®îc tæ chøc theo m« h×nh trùc tuyÕn chøc n¨ng, tæ chøc h¹ch to¸n kinh doanh ph©n t¸n cho c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc. Ta cã thÓ thÊy râ ®iÒu nµy qua s¬ ®å trang bªn.
S¬ ®å 2: C¬ cÊu tæ chøc c«ng ty s«ng ®µ 12
Gi¸m ®èc
c«ng ty
Phã gi¸m ®èc
kinh tÕ kÕ ho¹ch
Phã gi¸m ®«c
s¶n xuÊt x©y l¾p
Phã gi¸m ®èc
c¬ khÝ c¬ giíi
Phã gi¸m ®èc
qmr
Phßng
tæ chøc hµnh chÝnh
Phßng
tµi chÝnh
kÕ to¸n
Phßng
kinh tÕ kÕ ho¹ch
Phßng
Qu¶n lý
Kü thuËt
Phßng
C¬ khÝ
c¬ giíi
Phßng
§Çu t
Phßng
Kinh doanh
Cty cæ phÇn bao b× S.§µ
XÝ nghiÖp khai th¸c ®¸
XÝ nghiÖp S.§µ 12.10
XÝ nghiÖp S.§µ 12.8
XÝ nghiÖp S.§µ 12.7
XÝ nghiÖp S.§µ 12.5
XÝ nghiÖp S.§µ 12.4
XÝ nghiÖp S.§µ 12.3
XÝ nghiÖp S.§µ 12.2
Ban QLDA Tro bay
Ban QLDA Hoµ B×nh
- Gi¸m ®èc Cty lµ ngêi ®øng ®Çu Cty, ngêi ®¹i diÖn cña Cty tríc ph¸p luËt, chÞu tr¸ch nhiÖm chØ ®¹o ®iÒu hµnh toµn diÖn mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña Cty.
- C¸c phã gi¸m ®èc lµ ngêi gióp viÖc cho Gi¸m ®èc, trùc tiÕp ®iÒu hµnh nh÷ng lÜnh vùc ®îc giao phã vµ chÞu tr¸ch nhiÖm tríc Gi¸m ®èc vÒ nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn lÜnh vùc m×nh ®¶m nhiÖm.
- C¸c phßng ban chøc n¨ng, c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt: cã nhiÖm vô thùc hiÖn c«ng viÖc do Gi¸m ®èc giao phã theo ®Æc ®iÓm, nhiÖm vô tõng phßng, tõng ®¬n vÞ.
C«ng ty cã c¸c phßng chøc n¨ng sau:
+ Phßng tæ chøc hµnh chÝnh: Lµ phßng chøc n¨ng tham mu gióp Gi¸m ®èc Cty trong c«ng t¸c: Tæ chøc thùc hiÖn c¸c ph¬ng ¸n s¾p xÕp c¶i tiÕn tæ chøc s¶n xuÊt, qu¶n lý, ®µo t¹o, båi dìng, tuyÓn dông, qu¶n lý vµ ®iÒu phèi sö dông lao ®éng hîp lý, tæ chøc thùc hiÖn ®óng ®¾n c¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch cña Nhµ níc ®èi víi c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc; Híng dÉn kiÓm tra viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch, ph¸p luËt, c¸c chÕ ®é ®èi víi ngêi lao ®éng; Híng dÉn ho¹t ®éng thanh tra nh©n d©n cho c¸c ®¬n vÞ vµ tæ chøc thanh tra theo nhiÖm vô ®îc giao; Thùc hiÖn c«ng t¸c qu¶n lý b¶o vÖ qu©n sù, gi÷ v÷ng an ninh trËt tù trong toµn ®¬n vÞ; Lµ ®Çu mèi gi¶i quyÕt c«ng viÖc v¨n phßng hµnh chÝnh gióp Gi¸m ®èc ®iÒu hµnh vµ chØ ®¹o nhanh, thèng nhÊt trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh.
+ Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n: Lµ phßng chøc n¨ng gióp Gi¸m ®èc c«ng ty tæ chøc bé m¸y tµi chÝnh kÕ to¸n tõ Cty tíi c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc. Tæ chøc chØ ®¹o toµn bé c«ng t¸c tµi chÝnh kÕ to¸n tÝn dông, th«ng tin kinh tÕ vµ h¹ch to¸n kinh tÕ, h¹ch to¸n kÕ to¸n theo ®óng ®iÒu lÖ tæ chøc kÕ to¸n vµ ph¸p lÖnh kÕ to¸n thèng kª cña nhµ níc ®îc cô thÓ ho¸ b»ng ®iÒu lÖ ho¹t ®éng cña Cty vµ nh÷ng qui ®Þnh cña Tæng Cty vÒ qu¶n kinh tÕ-tµi chÝnh gióp Gi¸m ®èc Cty kiÓm tra, kiÓm so¸t c«ng t¸c tµi chÝnh kÕ to¸n, c«ng t¸c ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ cña c«ng ty vµ c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc.
+ Phßng kinh tÕ kÕ ho¹ch: Lµ phßng chøc n¨ng tham mu gióp Gi¸m ®èc Cty trong c¸c kh©u x©y dùng kÕ ho¹ch, kiÓm tra thùc hiÖn kÕ ho¹ch, tæng hîp b¸o c¸o thèng kª; c«ng t¸c hîp ®ång kinh tÕ, ®Þnh møc ®¬n gi¸, gi¸ thµnh, c«ng t¸c s¶n xuÊt; c«ng t¸c xuÊt nhËp khÈu cña Cty.
+ Phßng qu¶n lý kü thuËt: Lµ phßng chøc n¨ng tham mu gióp Gi¸m ®èc qu¶n lý x©y l¾p, thùc hiÖn ®óng c¸c qui ®Þnh chÝnh s¸ch cña Nhµ níc vÒ x©y dùng c¬ b¶n ®èi víi tÊt c¶ c¸c c«ng tr×nh c«ng ty thi c«ng vµ ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n; ¸p dông c«ng nghÖ, kü thuËt tiªn tiÕn hiÖn ®¹i, s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt trong x©y l¾p.
+ Phßng kinh doanh: Lµ phßng chøc n¨ng tham mu gióp Gi¸m ®èc ho¹ch ®Þnh chiÕn lîc kinh doanh toµn c«ng ty; T×m kiÕm, tiÕp thÞ, më réng thÞ trêng vµ chiÕm lÜnh thÞ phÇn kinh doanh cña c«ng ty trong néi bé Tæng Cty vµ ngoµi Tæng Cty; Tham mu gióp Gi¸m ®èc phèi hîp víi phßng Kinh tÕ-kÕ ho¹ch chñ tr× vµ c¸c phßng liªn quan tæ chøc lËp hå s¬ mêi thÇu, tæ chøc ®Êu thÇu theo qui ®Þnh ®èi víi vËt t phô tïng kinh doanh phôc vô c¸c c«ng trêng, tham gia ®Êu thÇu c¸c hîp ®ång cung cÊp vËt t, phô tïng thiÕt bÞ ngoµi Tæng Cty; Tham gia kiÓm so¸t c«ng t¸c ®Êu thÇu tõ kh©u lËp hå s¬, tæt chøc ®Çu thÇu mua b¸n vËt t thiÕt bÞ theo dù ¸n ®Çu t cña Cty vµ c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc ®¹t hiÖu qu¶ cao vµ theo ®óng qui ®Þnh cña Tæng Cty vµ ph¸p luËt Nhµ níc; Gióp Gi¸m ®èc chØ ®¹o c«ng t¸c kinh doanh vµ ®Þnh kú b¸o c¸o, tæng hîp t×nh h×nh kinh doanh toµn c«ng ty theo qui ®Þnh (tõ c¬ quan c«ng ty ®Õn c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc).
+ Phßng ®Çu t: Lµ phßng chøc n¨ng gióp Gi¸m ®èc Cty vÒ c«ng t¸c ®Çu t c¸c dù ¸n thuéc lÜnh vùc: x©y l¾p, s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, ®Çu t trang thiÕt bÞ m¸y mãc… kÓ c¶ t¸i ®Çu t cña c«ng ty vµ c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc.
+ Phßng c¬ khÝ c¬ giíi: Lµ phßng chøc n¨ng tham mu gióp Gi¸m ®èc Cty qu¶n lý c¸c lo¹i xe m¸y, thiÕt bÞ x©y dùng, thiÕt bÞ d©y truyÒn s¶n xuÊt c«ng nghiÖp; Híng dÉn kiÓm tra c«ng t¸c an toµn lao ®éng, b¶o hé lao ®éng cho ngêi lao ®éng vµ c¸c thiÕt bÞ xe m¸y.
- C¸c ®¬n vÞ thµnh viªn cña c«ng ty
(1) XÝ nghiÖp S«ng §µ 12.2 cã trô së: ThÞ trÊn Nµ Hang, Tuyªn Quang.
(2) XÝ nghiÖp S«ng §µ 12.3 cã trô së: ThÞ x· Hoµ B×nh, tØnh Hoµ B×nh.
(3) XÝ nghiÖp S«ng §µ 12.4 cã trô së: 55 Së DÇu, quËn Hång Bµng, thµnh phè H¶i Phßng
(4) XÝ nghiÖp S«ng §µ 12.5 cã trô së: Ph¸o ®µi L¸ng, Hµ Néi
(5) XÝ nghiÖp S«ng §µ 12.7 t¹i Hßn Gai, Qu¶ng Ninh
(6) XÝ nghiÖp S«ng §µ 12.8 t¹i C«ng trêng thuû ®iÖn Tuyªn Quang
(7) XÝ nghiÖp S«ng §µ 12.10 t¹i C«ng trêng thuû ®iÖn S¬n La, Mêng La, S¬n La
(8) Ban qu¶n lý c¸c dù ¸n khu vùc Hoµ B×nh: Trô së ®Æt t¹i phêng T©n Hoµ-thÞ x· Hoµ B×nh-tØnh Hßa B×nh.
(9) Ban qu¶n lý dù ¸n tro bay: Trô së ®Æt t¹i ChÝ Linh, H¶i D¬ng (10)XÝ nghiÖp khai th¸c chÕ biÕn ®¸: Trô së ®Æt t¹i Hoµng Th¹ch, H¶i D¬ng.
- §¬n vÞ c«ng ty n¾m cæ phÇn chi phèi:
(11) C«ng ty cæ phÇn s¶n xuÊt bao b× S«ng §µ: cã trô së t¹i x· Yªn NghÜa, huyÖn Hoµi §øc, tØnh Hµ T©y.
§ã lµ c¬ cÊu tæ chøc toµn c«ng ty. C¬ cÊu nµy t¬ng ®èi hîp lý, gän nhÑ phï hîp víi qui m«, ®Æc ®iÓm vÒ ngµnh nghÒ kinh doanh cña Cty còng nh yªu cÇu cña thÞ trêng. Mçi bé phËn ®îc ph©n c«ng nh÷ng nhiÖm vô cô thÓ râ rµng kh«ng cã sù chång chÐo lÉn nhau, nhng cã sù phèi hîp gi÷a c¸c bé phËn gióp cho viÖc thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô mét c¸ch nhanh chãng, ®¹t hiÖu qu¶ cao. C¬ cÊu nµy gãp phÇn t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc tæ chøc thùc hiÖn c«ng t¸c §µo t¹o vµ ph¸t triÓn.
Riªng víi Phßng Tæ chøc hµnh chÝnh: ®Ó ®¶m nhËn chøc n¨ng tham mu gióp Gi¸m ®èc Cty trong c«ng t¸c qu¶n trÞ nguån nh©n lùc còng nh c«ng viÖc v¨n phßng hµnh chÝnh, c¸c vÞ trÝ c«ng viÖc ®îc ph©n cÊp râ rµng: phßng cã 1 trêng phßng, 3 phã phßng, c¸c nh©n viªn vµ 2 b¶o vÖ. Mçi c¸n bé nh©n viªn ®îc ph©n c«ng nhiÖm vô cô thÓ. C«ng t¸c §µo t¹o vµ ph¸t triÓn ®îc ph©n c«ng cho mét c¸n bé chuyªn tr¸ch. Tuy nhiªn ngoµi c«ng t¸c nµy, ngêi c¸n bé cßn ph¶i ®¶m nhËn nhiÒu nhiÖm vô kh¸c. V× lý do nµy, hä kh«ng thÓ toµn t©m víi c«ng t¸c §µo t¹o vµ ph¸t triÓn. H¬n n÷a víi mét c«ng ty lín nh C«ng ty S«ng §µ 12, mét c¸n bé sÏ kh«ng thÓ ®¶m nhËn hÕt nh÷ng c«ng viÖc liªn quan ®Õn §µo t¹o vµ ph¸t triÓn.
2.2. Ngµnh nghÒ kinh doanh
Xuất phát từ yêu cầu của thị trường, thực hiện mục tiêu đa dạng hóa sản phẩm, Cty đã đề nghị cơ quan chức năng của Nhà nước bổ sung thêm ngành nghề SXKD và hiện nay Cty có các ngành nghề kinh doanh sau:
Xây dựng công trình công nghiệp, công cộng nhà ở và xây dựng khác
Vận chuyển hàng hóa bằng đường bộ, đường thủy
Sản xuất gạch các loại
Sản xuất phụ tùng, phụ kiện kim loại cho xây dựng
Gia công chế biến gỗ dân dụng và xây dựng
Kinh doạnh vật tư, thiết bị xây dựng
Xuất nhập khẩu thiết bị, xe máy, vật liệu xây dựng
Khai thác nguyên liệu phi quặng
Sản xuất vỏ bao xi măng
Xây lắp công trình giao thông, thủy điện, bưu điện
Hoạt động quản lý kinh doanh nhà
Xây dựng đường dây tải điện và trạm biến thế
Xây lắp hệ thống cấp thoát nước công nghiệp và dân dụng
Chế biến và kinh doanh than mỏ
Nhập khẩu phương tiện vận tải
Nhập khẩu nguyên liệu, vật liệu phục vụ nhu cầu sản xuất của Tổng công ty
Sửa chữa trung đại tu các phương tiện vận tải thủy, bộ và máy xây dựng
Sản xuất cột điện li tâm
Gia công cơ khí phi tiêu chuẩn và kết cấu thép trong xây dựng
Thi công xây lắp hệ thống điện đến 220 KV
Xây lắp các công trình giao thông (đường bộ, cầu, cảng, sân bay)
Kinh doanh xăng, dầu mỡ
Xây dựng các công trình thủy lợi (đê, đập, kênh mương, hồ chứa, trạm bơm)
Sản xuất và kinh doanh thép có chất lượng cao
Đưa lao động và chuyên gia Việt Nam đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài
Quản lý, kinh doanh điện sản xuất và sinh hoạt đến 220 KV
Quản lý, kinh doanh nước phụ vụ cho sản xuất và sinh hoạt
Lắp đặt, vận hành và kinh doanh khí nén cho Tổng Cty
Lắp đặt và vận hành mạng thông tin liên lạc (kể cả hữu tuyến và vô tuyến) để đáp ứng công tác quản lý và điều hành sản xuất kinh doanh của Tổng Cty
Đầu tư, xây dựng, quản lý, vận hành, khai thác và kinh doanh điện của các nhà máy thủy điện vừa và nhỏ
Sản xuất kinh doanh chất phụ gia dùng trong công tác bê tông.
Ta cã thÓ thÊy r»ng ngµnh nghÒ kinh doanh cña c«ng ty rÊt ®a d¹ng, cã thÓ ph©n thµnh 3 m¶ng lín lµ x©y l¾p, vËt t vËn t¶i, s¶n xuÊt c«ng nghiÖp. §©y lµ nh÷ng ngµnh ®ßi hái lao ®éng ph¶i tr¶i qua ®µo t¹o, chñ yÕu lµ c«ng nh©n kü thuËt vµ ph¶i thêng xuyªn ®îc cËp nhËt kiÕn thøc, khoa häc kü thuËt. §iÒu nµy ®ßi hái c«ng t¸c §µo t¹o vµ ph¸t triÓn ph¶i chó ý ®Õn ®Ó kÞp thêi cã kÕ ho¹ch ®µo t¹o ®¸p øng ®óng nhu cÇu. §Æc tÝnh kh«ng æn ®Þnh cña qu¸ tr×nh x©y l¾p còng ¶nh hëng lín tíi viÖc lËp kÕ ho¹ch ®µo t¹o. H¬n n÷a c¸c c«ng tr×nh x©y l¾p n»m r¶i r¸c trªn c¶ níc nªn viÖc huy ®éng ngêi lao ®éng tham gia c¸c kho¸ ®µo t¹o thêng khã kh¨n vµ tèn kÐm.
2.3. Trang thiÕt bÞ, m¸y mãc cña c«ng ty
BiÓu 1: B¶ng tæng hîp xe m¸y C«ng ty S«ng §µ 12
TÝnh ®Õn thêi ®iÓm th¸ng 12 n¨m 2004
STT
Tªn xe m¸y
Sè lîng
(ChiÕc)
T×nh tr¹ng
HD
KHD
« t« kpaz t.poãc
2
2
«t« kia bÖ
1
1
«t« zin 130b1
1
1
®u«i maz s¬ mi
6
6
®u«i maz stec xm
13
13
®Çu kÐo maz 64229
9
9
Sµ lan 100 t
2
2
Sµ lan 200t
22
22
Sµ lan 250t
18
18
Tµu ®Èy
5
5
TÇu kÐo
10
10
Moãc kÐo c¸c lo¹i
18
18
«t« maz ben
10
10
«t« kamaz ben
5
5
M¸y ñi
2
2
M¸y xóc c¸c lo¹i
3
3
CÇn trôc c¸c lo¹i
14
13
1
M¸y b¬m bª t«ng
1
1
Xe con –xe kh¸ch
17
17
20
C¸c m¸y mãc kh¸c
115
Tæng sè
274
273
1
(Nguån: Phßng C¬ khÝ c¬ giíi C«ng ty S«ng §µ 12 )
C«ng ty cã sè lîng xe m¸y nhiÒu, hiÖn ®¹i, nguyªn gi¸ lín, hÇu hÕt cßn ®ang ho¹t ®éng. §iÒu nµy ®ái hái c«ng ty ph¶i tæ chøc c¸c líp huÊn luyÖn ®Ó c«ng nh©n cã thÓ sö dông hiÖu qu¶ c¸c lo¹i xe m¸y nµy, ®Æc biÖt khi cã lo¹i xe m¸y míi. Cïng víi ®ã lµ thêng xuyªn tæ chøc c¸c líp tËp huÊn vÒ an toµn vµ vÖ sinh lao ®éng ®Ó ®¶m b¶o søc khoÎ cho ngêi lao ®éng vµ tr¸nh nh÷ng tæn thÊt kh«ng ®¸ng cã cho doanh nghiÖp.
TÊt c¶ c¸c phßng ban cña c«ng ty ®Òu ®îc trang bÞ m¸y vi tÝnh vµ ®îc nèi m¹ng internet. C¸n bé qu¶n lý cÇn ph¶i cã tr×nh ®é nhÊt ®Þnh vÒ tin häc vµ ngo¹i ng÷ míi cã thÓ sö dông tèt nh÷ng ph¬ng tiÖn nµy ®Ó hç trî cho c«ng viÖc cña m×nh.
2.4. §Æc ®iÓm vÒ lao ®éng
Tríc hÕt vÒ qui m«, C«ng ty S«ng §µ 12 cã sè lîng ngêi lao ®éng rÊt lín. Vµ do ®Æc ®iÓm ngµnh nghÒ kinh doanh kh«ng æn ®Þnh vµ cã tÝnh thêi vô, sè lîng lao ®éng lu«n lu«n thay ®æi. Cã thÓ thÊy râ ®iÒu nµy qua b¶ng sè liÖu díi ®©y:
BiÓu 2: C¬ cÊu lao ®éng theo chøc n¨ng vµ tr×nh ®é chuyªn m«n
Tõ 2001-2004
TT
Chøc danh nghÒ
N¨m 2001
N¨m 2002
N¨m 2003
N¨m 2004
Sè
Ngêi
TØ lÖ
(%)
Sè ngêi
TØ lÖ
(%)
Sè ngêi
TØ lÖ
(%)
Sè ngêi
TØ lÖ
(%)
Tæng sè
2.610
100
1.832
100
2.026
100
2.330
100
I
Lao ®éng gi¸n tiÕp
433
16,59
472
25,76
495
24,43
643
27,60
1
Trªn ®¹i häc
0
0
2
0,11
4
0,20
0
0
2
Kü s, cö nh©n
227
8,69
330
18,01
349
17,23
457
19,61
3
Cao ®¼ng
24
0,92
26
1,42
33
1,63
60
2,58
4
Trung cÊp
162
6,21
100
5,46
94
4,64
126
5,41
5
S¬ cÊp
20
0,77
14
0,76
15
0,74
0
0
II
Lao ®éng trùc tiÕp
2.177
83,41
1360
74,24
1531
75,57
1687
72,40
1
Lao ®éng qua ®µo t¹o
1852
70,96
1232
67,25
1392
68,71
1566
67,21
1.1
C«ng nh©n x©y dùng
64
2,45
89
4,86
253
12,49
285
12,23
1.2
C«ng nh©n c¬ giíi
381
14,60
325
17,74
436
21,52
392
16,82
1.3
C«ng nh©n l¾p m¸y
129
4,94
48
2,62
19
0,94
16
0,69
1.4
C«ng nh©n c¬ khÝ
146
5,60
305
16,65
370
18,26
452
19,40
1.5
C«ng nh©n SX vËt liÖu
1129
43,26
390
21,29
263
12,98
40
1,72
1.6
C«ng nh©n kh¶o s¸t
3
0,11
0
0
0
0
0
0
1.7
C«ng nh©n KT kh¸c
0
0
75
4,09
51
2,52
381
16,35
2
Lao ®éng phæ th«ng
325
12,45
128
6,99
139
6,86
121
5,19
(Nguån: Phßng Tæ chøc hµnh chÝnh C«ng ty S«ng §µ 12)
N¨m 2001 c«ng ty cã tæng sè lao ®éng lµ 2.610 ngêi. Sang n¨m 2002 sè lao ®éng gi¶m ®i 778 ngêi t¬ng øng víi 29,81%. N¨m 2003 sè lao ®éng cã xu híng t¨ng trë l¹i, so víi n¨m 2002 t¨ng 194 ngêi t¬ng øng víi 10,59%. Vµ ®Õn n¨m 2004 tæng sè lao ®éng lµ 2330 ngêi, t¨ng 15% so víi n¨m 2003. Qui m« lao ®éng lín vµ thêng xuyªn biÕn ®éng nh hiÖn nay g©y khã kh¨n cho viÖc x¸c ®Þnh nhu cÇu ®µo t¹o vµ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ch¬ng tr×nh ®µo t¹o.
BiÓu trªn còng cho thÊy c¬ cÊu lao ®éng theo chøc n¨ng cña c«ng ty cha hîp lý. Tû lÖ lao ®éng gi¸n tiÕp trong tæng sè lao ®éng lín: 16,59% (n¨m 2001); 25,76% (2002); 24,43% (2003); 27,60% (2004). TØ lÖ nµy cã xu híng t¨ng theo c¸c n¨m. §©y lµ yÕu tè t¸c ®éng xÊu ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh cña Cty, lµm t¨ng chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh. C«ng t¸c §µo t¹o vµ ph¸t triÓn ph¶i chó ý ®Õn viÖc n©ng cao tr×nh ®é cho lao ®éng gi¸n tiÕp, ®Ó hä hoµn thµnh c«ng viÖc tèt h¬n, tiÕn tíi gi¶m lùc lîng lao ®éng nµy.
VÒ tr×nh ®é, lao ®éng trong c«ng ty chñ yÕu lµ lao ®éng ®· qua ®µo t¹o. Sè lîng c«ng nh©n kü thuËt lín (n¨m 2004 tØ träng c«ng nh©n kü thuËt lµ 67,21% trong tæng sè lao ®éng) ®ßi hái ph¶i thêng xuyªn ®îc båi dìng n©ng cao tay nghÒ, thi n©ng bËc thî. Tr×nh ®é cña khèi lao ®éng gi¸n tiÕp cßn h¹n chÕ: sè lîng c¸n bé nh©n viªn cã tr×nh ®é trªn ®¹i häc rÊt nhá (n¨m 2004 con sè nµy b»ng kh«ng), sè lîng c¸n bé trung cÊp, s¬ cÊp nhiÒu, c«ng ty cÇn cã kÕ ho¹ch ®µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é cho hä.
Tr×nh ®é cña riªng khèi c«ng nh©n kü thuËt ®¬c thÓ hiÖn cô thÓ h¬n qua b¶ng sè liÖu díi ®©y:
BiÓu 3: ChÊt lîng c«ng nh©n kü thuËt
TÝnh ®Õn 31 th¸ng 12 n¨m 2004
TT
Chøc danh nghÒ
Tæng sè
Chia ra c¸c bËc thî
CÊp bËc BQ
1
2
3
4
5
6
7
I
C«ng nh©n kü thuËt
941
39
158
307
166
94
80
5
3,11
1
C«ng nh©n x©y dùng
221
16
89
59
30
27
3,83
2
C«ng nh©n c¬ giíi
258
39
51
84
35
9
6
2,53
3
C«ng nh©n l¾p m¸y
8
1
3
3
1
3,50
4
C«ng nh©n c¬ khÝ
231
40
68
37
39
42
5
3,96
5
C«ng nh©n SX vËt liÖu
217
50
60
30
14
5
2,30
6
C«ng nh©n KT kh¸c
6
3
2
1
3,67
II
Lao ®«ng phæ th«ng
72
Tæng sè
1013
39
158
307
166
94
80
5
(Nguån: Phßng Tæ chøc hµnh chÝnh C«ng ty S«ng §µ 12)
Sè lîng c«ng nh©n kü thuËt t¬ng ®èi lín: 941 ngêi chiÕm 92,89% sè lao ®éng trùc tiÕp. CÊp bËc b×nh qu©n cña c«ng nh©n lµ 3,11. Sè c«ng nh©n bËc 6, bËc 7 t¬ng ®èi thÊp. Víi ®Æc ®iÓm nµy, trong thêi gian tíi c«ng ty cÇn chó träng båi dìng, n©ng cao tay nghÒ, n©ng bËc cho c«ng nh©n kü thuËt ®Ó hä cã ®ñ kh¶ n¨ng ®¸p øng ®ßi hái cña c«ng viÖc.
VÒ giíi tÝnh, c¬ cÊu lao ®éng theo giíi tÝnh thÓ hiÖn qua b¶ng sau:
BiÓu 4: C¬ cÊu lao ®éng theo giíi tÝnh
TÝnh ®Õn 31 th¸ng 12 n¨m 2004
TT
Chøc danh nghÒ
Tæng sè
Riªng n÷
Sè ngêi
TØ lÖ
(%)
I
Lao ®éng gi¸n tiÕp
331
94
28,40
1
Trªn ®¹i häc
0
0
0
2
Kü s, cö nh©n
235
46
19,57
3
Cao ®¼ng
33
16
48,48
4
Trung cÊp
48
25
52,08
5
S¬ cÊp
15
7
46,67
II
Lao ®éng trùc tiÕp
1.013
214
21,13
1
Lao ®éng qua ®µo t¹o
941
192
20,40
1.1
C«ng nh©n x©y dùng
221
22
9,95
1.2
C«ng nh©n c¬ giíi
258
13
5,04
1.3
C«ng nh©n l¾p m¸y
8
1
12,50
1.4
C«ng nh©n c¬ khÝ
231
59
25,54
1.5
C«ng nh©n SX vËt liÖu
217
92
42,40
1.6
C«ng nh©n KT kh¸c
6
5
83,33
2
Lao ®éng phæ th«ng
72
22
30,56
Tæng sè
1.344
308
22,92
(Nguån: Phßng Tæ chøc hµnh chÝnh C«ng ty S«ng §µ 12)
Lao ®éng chñ yÕu lµ nam (chiÕm 77,08% tæng sè lao ®éng toµn c«ng ty), ®Æc biÖt trong khèi lao ®éng trùc tiÕp.Trong tæng sè 1.013 sè lao ®éng trùc tiÕp cña c«ng ty chØ cã 214 ngêi lµ n÷, chiÕm 21,13%, cßn l¹i nam giíi chiÕm 78,87%. Do kh«ng bÞ trë ng¹i vÒ vÊn ®Ò gia ®×nh, nam giíi dÔ dµng tham gia c¸c khãa ®µo t¹o h¬n.
2.5. KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh
C¸c chØ tiªu kh«ng ngõng t¨ng qua c¸c n¨m. Lîi nhuËn hµng n¨m lín lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi gióp c«ng ty cã nguån kinh phÝ æn ®Þnh phôc vô c«ng t¸c §µo t¹o vµ ph¸t triÓn.
BiÓu5: KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh qua c¸c n¨m 2001-2004
TT
Tªn chØ tiªu
§¬n vÞ tÝnh
TH 2001
TH 2002
TH 2003
TH 2004
I
Tæng gi¸ trÞ SXKD
Tr.®
433.981
414.992
945.888
807.994
Tèc ®é t¨ng trëng
%
100
96
228
85
1
Gi¸ trÞ x©y l¾p
Tr.®
80.086
103.055
120.906
107.423
2
Gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp
Tr.®
105.908
110.738
603.286
166.495
3
Gi¸ trÞ KD SP vµ b¸n SP phôc vô XD
Tr.®
7.385
4.176
8.644
7.584
4
Gi¸ trÞ KD vËt t vËn t¶i
Tr.®
240.603
197.022
213.052
526.492
II
Tæng doanh thu
Tr.®
263.410
344.634
1.205.561
893.554
III
Tæng sè nép ng©n s¸ch
Tr.®
6.663
3.867
49.102
34.650
IV
Tæng chi phÝ
Tr.®
263.158
336.498
1.204.401
889.747
V
Lîi nhuËn tríc thuÕ
Tr.®
252
8.136
1.160
3.807
VI
Lao ®éng b×nh qu©n
Ngêi
2610
1.832
2.026
2.330
VII
Thu nhËp b×nh qu©n 1 lao ®éng/th¸ng
1000®
760
1.014
1.387
1.465
VIII
N¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n 1 L§
Tr.®
100,92
188,12
595,05
383,50
(Nguån: Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n C«ng ty S«ng §µ 12)
2.6. ThÞ trêng vµ ®èi thñ c¹nh tranh
ThÞ trêng cña c«ng ty ph©n t¸n kh¾p c¸c miÒn ®Êt níc. Do ®ã ®ßi hái lao ®éng ph¶i thêng xuyªn di chuyÓn theo c¸c c«ng tr×nh, g©y khã kh¨n cho viÖc tËp trung c«ng nh©n tham dù c¸c kho¸ ®µo t¹o…
Sù c¹nh tranh diÔn ra m¹nh mÏ, víi c¶ nh÷ng c«ng ty x©y l¾p, nh÷ng nhµ ®Çu t trong níc vµ níc ngoµi, ®ßi hái c«ng t¸c §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cµng ph¶i ®îc chó träng.
3. Nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n cña C«ng ty S«ng §µ 12
Sau khi t×m hiÓu lÞch sö h×nh thµnh vµ nh÷ng ®Æc ®iÓm cña C«ng ty S«ng §µ 12, chóng ta cã thÓ thÊy r»ng c«ng ty hiÖn t¹i cã rÊt nhiÒu thuËn lîi nhng còng ph¶i ®èi mÆt víi kh«ng Ýt nh÷ng khã kh¨n.
Tr¶i qua lÞch sö h¬n 20 n¨m thµnh lËp vµ ph¸t triÓn c«ng ty ®· kh«ng ngõng lín m¹nh vµ kh¼ng ®Þnh ®îc vÞ thÕ vµ uy tÝn cña m×nh trªn thÞ trêng. Cïng víi sù ph¸t triÓn vµ æn ®Þnh cña nÒn kinh tÕ ®Êt níc nãi chung c«ng ty cã nhiÒu ®iÒu kiÖn thuËn lîi: c¬ chÕ chÝnh s¸ch th«ng tho¸ng, nhu cÇu vÒ x©y dùng d©n dông vµ c«ng nghiÖp ngµy cµng t¨ng cao…Lµ thµnh viªn cña Tæng c«ng ty S«ng §µ, mét trong nh÷ng Tæng c«ng ty lín nhÊt trong ngµnh x©y dùng ViÖt Nam, c«ng ty nhËn ®îc sù chØ ®¹o hç trî cña Tæng C«ng ty vµ sù hîp t¸c cña c¸c ®¬n vÞ b¹n.Th¬ng hiÖu S«ng §µ ngµy cµng ®îc kh¼ng ®Þnh vµ chiÕm u thÕ trªn thÞ trêng trong níc vµ khu vùc. TÊt c¶ nh÷ng ®iÒu kiÖn ®ã cïng víi ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn t©m huyÕt, v÷ng vµng vÒ tr×nh ®é chuyªn m«n, thµnh th¹o vÒ kü n¨ng tay nghÒ, n¨ng ®éng nh¹y bÐn víi c¬ chÕ thÞ trêng sÏ t¹o ®µ cho c«ng ty thùc hiÖn th¾ng lîi mäi môc tiªu.
Bªn c¹nh nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®ã, c«ng ty còng ph¶i ®èi mÆt víi nhiÒu khã kh¨n. Khã kh¨n lín nhÊt lµ søc Ðp m¹nh mÏ cña c¹nh tranh. Xu thÕ toµn c©u ho¸, héi nhËp víi khu vùc vµ thÕ giíi kh«ng chØ mang l¹i nh÷ng c¬ héi ®èi víi c¸c doanh nghiÖp mµ quan träng h¬n lµ buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i ®èi mÆt víi sù c¹nh tranh khèc liÖt. §iÒu nµy ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i kh«ng ngõng c¶i tiÕn n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm dÞch vô nÕu nh muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn. Mét sè nh÷ng h¹n chÕ vÒ qu¶n lý, vÒ tr×nh ®é cña ngêi lao ®éng… còng lµ nh÷ng nh©n tè c¶n trë sù ph¸t triÓn cña c«ng ty.
TÊt c¶ nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi vµ khã kh¨n trªn sÏ t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng cña c«ng ty nãi chung còng nh c«ng t¸c §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc nãi riªng. VÊn ®Ò ®Æt ra ë ®©y lµ trªn c¬ së ph©n tÝch nh÷ng ®Æc ®iÓm nµy ®Ó t×m ra ph¬ng híng hµnh ®éng nh»m tËn dông tèi ®a nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi vµ h¹n chÕ nh÷ng khã kh¨n, bÊt lîi.
ii. c¬ së cña c«ng t¸c §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc t¹i C«ng ty S«ng §µ 12
1. Ph©n tÝch c«ng viÖc
Ho¹t ®éng nµy bíc ®Çu ®îc thùc hiÖn t¹i c«ng ty. Tuy nhiªn kÕt qu¶ chØ lµ v¨n b¶n nªu lªn nhiÖm vô cô thÓ cña mçi nh©n viªn ph¶i hoµn thµnh, cha cã c¸c th«ng tin vÒ ®iÒu kiÖn lµm viÖc, yªu cÇu ®èi víi ngêi thùc hiÖn, tiªu chuÈn thùc hiÖn c«ng viÖc. C¸c v¨n b¶n nµy cha ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó lµm c¬ së cho c«ng t¸c §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc.
2. KÕ ho¹ch hãa nguån nh©n lùc
KÕ ho¹ch vÒ nguån nh©n lùc ®îc ®Þnh kú lËp hµng n¨m, dùa trªn sù ph©n tÝch chiÕn lîc s¶n xuÊt kinh doanh, t×nh h×nh nh©n lùc hiÖn t¹i cña c«ng ty. Dùa trªn b¶n kÕ ho¹ch nµy, c«ng ty cã thÓ x©y dùng kÕ ho¹ch ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn. HiÖn t¹i c«ng ty x©y dùng kÕ ho¹ch nh©n lùc dùa trªn chØ tiªu n¨ng suÊt lao ®éng, theo c«ng thøc:
D = Q/W
Trong ®ã :
D: Nhu cÇu lao ®éng kú kÕ ho¹ch
Q: Tæng gi¸ trÞ s¶n lîng k× kÕ ho¹ch
W: N¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n 1 lao ®éng k× kÕt ho¹ch
Ph¬ng ph¸p nµy trªn thùc tÕ thùc hiÖn rÊt khã v× n¨ng suÊt lao ®éng ®îc tÝnh kh¸c nhau theo mçi lo¹i lao ®éng.
3. §¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc
C«ng t¸c ®¸nh gi¸ thùc hiÖn c«ng viÖc ®îc thùc hiÖn hµng th¸ng, theo ph¬ng ph¸p danh môc kiÓm tra kÕt hîp víi thang ®o ®å ho¹. C¨n cø vµo danh môc c¸c c©u m« t¶ vÒ hµnh vi, th¸i ®é cã thÓ x¶y ra trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn c«ng viÖc cña ngêi lao ®éng ®Ó xem xÐt trªn thùc tÕ._.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
24762.doc
