Nâng cao chất lượng sản phẩm dịch vụ tư vấn lập dự án đầu tư xây dựng

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC XÂY DỰNG VŨ THỊ KIỀU BẮC NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG SẢN PHẨM DỊCH VỤ TƯ VẤN LẬP DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG Chuyên ngành: Kinh tế xây dựng Mã số: 60.31.09 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ CÁN BỘ HƯỚNG DẪN: GVT.TS ĐẶNG VĂN DỰA Hà Nội 2009 PhÇn më ®Çu 1. Sù cÇn thiÕt cña viÖc nghiªn cøu ®Ò tµi Trong sù ph¸t triÓn cña x· héi, ®Çu t­ lµ mét vÊn ®Ò tÊt yÕu. Nh÷ng chØ sè t¨ng tr­ëng, hÖ sè sö dông vèn, chØ sè gia t¨ng tèc ®é §T, sè vèn §T hµng n¨m cïng víi sè l­îng sè dù ¸n ®Çu t­ ®­îc nh×n nhËn xem nh­ ®Ó ®¸nh gi¸ møc ®é t¨ng tr­ëng cña nÒn kinh tÕ. N­íc ta, trung b×nh giai ®o¹n 2000-2008, tèc ®é t¨ng tr­ëng b×nh qu©n 7,5%, chØ sè ICOR 4,5%, tæng vèn ®Çu t­ chiÕm 33,5% GDP. TÝnh riªng n¨m 2008, hÖ sè IOCR lµ xÊp xØ 7%, tæng vèn ®Çu t­ toµn x· héi lµ 43,1% vµ møc t¨ng tr­ëng lµ 6,23%. Nh×n l¹i sè l­îng dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng trong h¬n 20 n¨m ®æi míi, ta thÊy tèc ®é XD ph¸t triÓn rÊt m¹nh víi sè vèn ®Çu t­ x©y dùng khæng lå, ®· lµm thay ®æi bé mÆt ®Êt n­íc, t¹o nhiÒu c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng, c¶i thiÖn vµ n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn cho nh©n d©n, lµm cho nÒn kinh tÕ n­íc ta t¨ng tr­ëng kh«ng ngõng. Ngµnh x©y dùng ®· cã nh÷ng b­íc tiÕn bé kh¸ lín trong kü thuËt, c«ng nghÖ. NhiÒu c©y cÇu, ®­êng giao th«ng, nhµ m¸y hiÖn ®¹i ®· hoµn thµnh víi trÝ tuÖ cña ®éi ngò kü s­, c«ng nh©n ViÖt Nam. B×nh qu©n hµng n¨m cã trªn 6000 dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng c«ng tr×nh ®­îc triÓn khai, trong ®ã dù ¸n nhãm A kho¶ng 5%, dù ¸n nhãm B h¬n 20%, nhãm C h¬n 75% víi quy m« ®a d¹ng: Nhµ ë, bÖnh viÖn, tr­êng häc, cÇu c¶ng, khu ®« thÞ, khu c«ng nghiÖp, thuû ®iÖn. Tuy nhiªn, t×nh h×nh ®Çu t­ còng béc lé nhiÒu nh­îc ®iÓm dÔ dµng nhËn thÊy, ®ã lµ chóng ta ®· thùc hiÖn nhiÒu dù ¸n kh«ng hiÖu qu¶, kÐm chÊt l­îng, ¶nh h­ëng ®Õn m«i tr­êng thiªn nhiªn, nhiÒu vÊn ®Ò ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh ®Çu t­ x©y dùng. NhiÒu dù ¸n ®­îc phª duyÖt theo c¬ chÕ “xin-cho”, chÊt l­îng dù ¸n ®Çu t­ thÊp, g©y thiÖt h¹i vÒ kinh tÕ vµ x· héi. TÇm quan träng ®Æc biÖt cña ®Çu t­ kh«ng chØ do t¸c ®éng tíi sù ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi cña ®Êt n­íc mµ cßn liªn quan chÆt chÏ ®Õn viÖc sö dông vèn vµ hiÖu qu¶ cña vèn §T. Khi ®· bá vèn b»ng tiÒn cho ®Çu t­, C§T kh«ng bao giê thu håi l¹i mét c¸ch trùc tiÕp b»ng tiÒn nÕu dù ¸n ®Çu t­ ®ã kh«ng ®óng. ChÝnh v× vËy, v× sao ph¶i §T vµo mét dù ¸n nµo ®ã, lµ c©u hái cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®èi víi hiÖu qu¶ cña mét DA§T. GÇn ®©y, nÒn kinh tÕ ®· n­íc ta vµ ®ang ph¶i nh¾c ®Õn nhiÒu vÒ viÖc ®Çu t­ dµn tr¶i, ®Çu t­ kÐm hiÖu qu¶, ®Çu t­ sai môc ®Ých, do ®· qu¸ chó ý tíi tèc ®é t¨ng t­ëng, quyÕt t©m ®¹t tèc ®é t¨ng tr­ëng cao nªn ®· dÉn tíi t×nh tr¹ng ®Çu t­ n¨m sau cao h¬n n¨m tr­íc. T×nh tr¹ng ®Çu t­ dµn tr¶i, thÊt tho¸t, l·ng phÝ... ®· vµ ®ang t¸c ®éng m¹nh tíi hiÖu qu¶ ®Çu t­ cña nhiÒu dù ¸n hiÖn nay. Thùc tÕ cho thÊy, hiÖu qu¶ ®Çu t­ cña c¸c dù ¸n hiÖn nay ë ViÖt Nam lµ thÊp, ®Æc biÖt lµ hiÖu qu¶ vèn ®Çu t­ cña khu vùc nhµ n­íc, trong khi ®ã, khu vùc nµy l¹i ®ang chiÕm gÇn nöa tæng ®Çu t­ toµn x· héi (41- 46%). C¸c dù ¸n ph¶i phª duyÖt ®iÒu chØnh nhiÒu lÇn, vèn ®Çu t­ vµ thêi gian triÓn khai dù ¸n th­êng lín h¬n so víi dù ¸n ®­îc duyÖt, nhiÒu dù ¸n ®­îc phª duyÖt chØ mang tÝnh h×nh thøc chê vèn. VËy quyÕt ®Þnh ®Çu t­ c¸i g×? vµo thêi ®iÓm nµo, ®Çu t­ ë ®©u, víi quy m« vµ h×nh thøc ra sao, thêi gian bao l©u.. , nh÷ng néi dung trªn ®­îc thÓ hiÖn trong c¸c quyÕt ®Þnh ®Çu t­ mµ c¬ së cña nã lµ c¸c dù ¸n ®Çu t­ - s¶n phÈm cña c¸c nhµ t­ vÊn lËp dù ¸n. §Ó cã ®­îc nh÷ng dù ¸n ®Çu t­ cã chÊt l­îng gióp chñ ®Çu t­ vµ c¸c nhµ qu¶n lý cã nh÷ng quyÕt s¸ch ®óng ®¾n, mang l¹i lîi Ých cho doanh nghiÖp, cho nÒn kinh tÕ, cÇn ph¶i cã nh÷ng nhµ t­ vÊn ®éc lËp, chuyªn nghiÖp, s¸ng t¹o vµ tr¸ch nhiÖm. HiÖn t¹i, chóng ta míi chó träng t×m c¸c gi¶i ph¸p trong kh©u thùc hiÖn ®Çu t­, xem c¸c dù ¸n ®Çu t­ thÊt tho¸t vèn nh­ thÕ nµo mµ ch­a ®¸nh gi¸ ®óng vai trß, tÇm quan träng vµ t×m c¸c gi¶i ph¸p th¸o gì ®Ó c¶i thiÖn t×nh tr¹ng tõ b­íc lËp dù ¸n ®Çu t­, tiÒn ®Ò cña c¸c quyÕt ®Þnh ®Çu t­. RÊt nhiÒu quyÕt ®Þnh ®Çu t­ kh«ng hîp lý, ®Çu t­ vµo nh÷ng lÜnh vùc kh«ng hiÖu qu¶ lµm l·ng phÝ n¨ng lùc, nguån lùc, qu¸ tr×nh thùc hiÖn ph¶i söa ®æi, ®iÒu chØnh, kiÓm so¸t ®Çu t­ rÊt phøc t¹p, kÐm hiÖu qu¶. Trong qu¶n lý nãi chung còng nh­ qu¶n lý ®Çu t­ x©y dùng nãi riªng, ®Ó ®¹t ®­îc hiÖu qu¶, cÇn cã mét h­íng ®Çu t­ ®óng ®¾n, kÕ ho¹ch hîp lý, chi tiÕt, tøc lµ cÇn qu¶n lý tèt chÊt l­îng tõ kh©u lËp dù ¸n ®Çu t­. DÞch vô t­ vÊn lµ mét phÇn kh«ng thÓ thiÕu cña bÊt kú DA §T XD nµo, v× sù mang l¹i nh÷ng hiÖu qu¶ to lín vÒ mÆt kinh tÕ còng nh­ cung cÊp mét ph­¬ng ph¸p luËn tiªn tiÕn cho lý thuyÕt §T vµ qu¶n lý. §Ó ®¶m b¶o hiÖu qu¶ cña DA §T th× viÖc thõa nhËn hiÖu qu¶ cña dÞch vô t­ vÊn lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan, gióp c¸c nhµ l·nh ®¹o, c¸c nhµ qu¶n lý cã mét chÝnh s¸ch phï hîp ®Ó ph¸t triÓn dÞch vô vÊn. Do vËy, viÖc nghiªn cøu, t×m hiÓu vÒ dÞch vô t­ vÊn lËp dù ¸n ®Çu t­ trªn ph­¬ng diÖn khoa häc vµ thùc tiÔn lµ rÊt cÇn thiÕt ®Æc biÖt trong bèi c¶nh ViÖt Nam thêi gian qua. XuÊt ph¸t tõ tÇm quan träng cña viÖc nghiªn cøu n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô t­ vÊn lËp dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng, t¸c gi¶ chän ®Ò tµi: N©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm dÞch vô t­ vÊn lËp dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng víi mong muèn tõ viÖc lµm s¸ng tá lý luËn vÒ dÞch vô t­ vÊn lËp dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng, ph©n tÝch nh÷ng tån t¹i, t×m hiÓu nguyªn nh©n tõ ®ã ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p nh»m n¨ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm cña dÞch vô nµy. 2. Môc tiªu nghiªn cøu HÖ thèng ho¸ vµ lµm râ c¸c vÊn ®Ò c¬ b¶n liªn quan ®Õn dÞch vô t­ vÊn lËp dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng. T×m ra nh÷ng tån t¹i, bÊt cËp, nguyªn nh©n vµ biÖn ph¸p n©ng cao chÊt l­îng b­íc lËp DA §T. §Ò xuÊt t¹o c¬ chÕ ®Ó c¸c nhµ t­ vÊn lËp dù ¸n ph¸t huy, n©ng cao n¨ng lùc, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ ®Çu t­ x©y dùng. 3. Môc ®Ých nghiªn cøu - N©ng cao chÊt l­îng ®Çu t­ x©y dùng th«ng qua viÖc n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô t­ vÊn lËp dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng nh»m gi¶m t×nh tr¹ng ®Çu t­ kÐm hiÖu qu¶, ®Çu t­ sai môc ®Ých. H¹n chÕ viÖc ph¶i ®iÒu chØnh l¹i dù ¸n, c¸c v­íng m¾c ph¸t sinh trong kh©u thùc hiÖn dù ¸n ®Çu t­ nh­ ®iÒu chØnh thiÕt kÕ, ®iÒu chØnh quy m« ®Çu t­, phª duyÖt l¹i dù ¸n do thay ®æi tæng møc, mµ nguyªn nh©n t­ b­íc lËp dù ¸n ®Çu t­. - N©ng cao chÊt l­îng c«ng tr×nh x©y dùng 4. Ph¹m vi nghiªn cøu - Nh÷ng yÕu tè t¸c ®éng ®Õn chÊt l­îng ®Çu t­ ë giai ®o¹n lËp dù ¸n ®Çu t­. - Thêi gian: T×nh h×nh ®Çu t­ nh÷ng n¨m gÇn ®©y. - §èi t­îng kh¶o s¸t: Mét sè c«ng ty t­ vÊn thuéc Bé X©y dùng, Bé giao th«ng vËn t¶i, TËp ®oµn kinh tÕ Vinashin, nh÷ng dù ¸n ®Çu t­ tõ nguån vèn nhµ n­íc. 5. Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu ViÖc nghiªn cøu dùa trªn c¬ së khoa häc vµ c¬ së thùc tiÔn. C¬ së khoa häc cña ®Ò tµi lµ: c¸c chÝnh s¸ch ph¸p luËt cña nhµ n­íc vÒ qu¶n lý ®Çu t­ x©y dùng vµ viÖc lùa chän nhµ cung cÊp, ®¶m b¶o chÊt l­îng dÞch vô t­ vÊn ®Çu t­ x©y dùng. Sö dông ph­¬ng ph¸p luËn duy vËt biÖn chøng, duy vËt lÞch sö, kÕt hîp nghiªn cøu ®Þnh tÝnh víi nghiªn cøu ®Þnh l­îng, ph©n tÝch logic, ph­¬ng ph¸p kü thuËt cô thÓ nh­ so s¸nh chi tiÕt ho¸ c¸c chØ tiªu ph©n tÝch, tæng hîp vÊn ®Ò. C¬ së thùc tiÔn cña ®Ò tµi lµ c¨n cø vµo sè liÖu ®iÒu tra, sè liÖu thèng kª, c¸c vÊn ®Ò cô thÓ trong thùc tÕ vµ qua c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng, tµi liÖu chuyªn ngµnh cña Bé X©y dùng, Bé Giao th«ng vËn t¶i, Bé KÕ ho¹ch §Çu t­, Tæng côc thèng kª... Ph­¬ng ph¸p ®iÒu tra, thèng kª, ph©n tÝch, c¸c c«ng cô to¸n C¸c ph­¬ng ph¸p kh¸c sö dông trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu. 6. KÕt cÊu cña luËn v¨n Ngoµi phÇn më ®Çu, kÕt luËn vµ tµi liÖu tham kh¶o, luËn v¨n bao gåm 3 ch­¬ng: Ch­¬ng 1: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn liªn quan ®Õn dÞch vô t­ vÊn lËp dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng - Vai trß vµ néi dung cña dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng Ch­¬ng 2:  §¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc tÕ vÒ chÊt l­îng s¶n phÈm dÞch vô t­ vÊn lËp dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng Ch­¬ng 3: Mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm dÞch vô t­ vÊn dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng. Ch­¬ng 1 nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn liªn quan ®Õn dÞch vô t­ vÊn lËp dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng - Vai trß vµ néi dung cña dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng 1.1. DÞch vô t­ vÊn - t­ vÊn lËp dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng 1.1.1. Mét sè kh¸i niÖm 1.1.1.1. T­ vÊn vµ dÞch vô t­ vÊn a. T­ vÊn Theo nghi· réng, víi t­ c¸ch lµ mét ho¹t ®éng hay mét chøc n¨ng, t­ vÊn ®­îc dïng ®Ó chØ viÖc mét tæ chøc hay mét c¸ nh©n cung cÊp lêi khuyªn hoÆc cung cÊp n¨ng lùc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò cho ng­êi ra quyÕt ®Þnh. T­ vÊn cã nhiÒu d¹ng, tõ ®¬n gi¶n ®Õn phøc t¹p vµ ®Ò cËp ®Õn bÊt kú lÜnh vùc ho¹t ®éng hay lîi Ých nµo cña con ng­êi nh­ søc khoÎ, viÖc lµm, §T, mua b¸n nhµ ®Êt, ph¸p lý, lËp chÝnh s¸ch v.v.. Theo nghÜa hÑp, víi t­ c¸ch lµ dÞch vô chuyªn m«n, t­ vÊn ®­îc dïng ®Ó chØ viÖc mét tæ chøc hay mét c¸ nh©n cung cÊp dÞch vô cè vÊn trªn c¬ së hîp ®ång cho kh¸ch hµng, b¸n n¨ng lùc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò, hoÆc tiÕn hµnh chuyÓn giao cho kh¸ch hµng c¸c th«ng tin, tri thøc, gi¶i ph¸p, kü n¨ng ®· ®­îc lùa chän vµ xö lý thÝch nghi ho¸ cho tõng tr­êng hîp T­ vÊn lµ lo¹i h×nh lao ®éng trÝ tôª cã yªu cÇu cao vÒ tÝnh thùc tiÔn, kh¸ch hµng thuª t­ vÊn kh«ng chØ ®Ó t¨ng hiÓu biÕt mµ chñ yÕu lµ ®Ó ®Þnh h­íng hµnh ®éng. T­ vÊn nh»m vµo c¸c tr­êng hîp cô thÓ, ®iÒu kiÖn cô thÓ, mét gi¶i ph¸p cã thÓ thÝch hîp víi mét tæ chøc, mét t×nh huèng nµy nh­ng nµy nh­ng l¹i kh«ng thÝch hîp víi mét tæ chøc hoÆc mét t×nh huèng kh¸c. b. DÞch vô t­ vÊn Lµ viÖc bªn thø ba cung cÊp lêi khuyªn t­ vÊn mang tÝnh chÊt v« t­ vµ ®éc lËp trªn c¬ së mét hîp ®ång nµo ®ã. §éc lËp bëi lêi khuyªn cña ng­êi t­ vÊn kh«ng ph¶i lµ thµnh viªn cña tæ chøc ®­îc t­ vÊn, v« t­ lµ lêi khuyªn cña ng­êi t­ vÊn kh«ng bÞ ¶nh h­ëng bëi bÊt kú ý kiÕn tr¸i ng­îc nµo cña c¸c thµnh viªn trong tæ chøc ®ang cÇn ®­îc t­ vÊn. §éc lËp, kh¸ch quan lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt cña c«ng t¸c t­ vÊn, lµ tiªu chÝ ®­îc kh¸ch hµng rÊt quan t©m, sao cho c¸c gi¶i ph¸p ®­îc c¸c chuyªn gia ®­a ra kh«ng bÞ chi phèi, ¶nh h­ëng bëi c¸c mèi quan hÖ th­êng nhËt, kh«ng dùa vµo c¶m tÝnh chñ quan mµ ph¶i dùa trªn nÒn t¶ng nghiªn cøu khoa häc. c. S¶n phÈm dÞch vô t­ vÊn S¶n phÈm t­ vÊn lµ nh÷ng th«ng tin, ®èi víi nh÷ng dÞch vô t­ vÊn cã tÝnh chÊt thuÇn tuý cung cÊp c¸c lêi khuyªn hoÆc ®­a ra khuyÕn nghÞ th× s¶n phÈm t­ vÊn lµ c¸c th«ng tin ®· qua xö lý, ®ã lµ c¸c luËn cø ra quyÕt ®Þnh, khuyÕn nghÞ, gi¶i ph¸p, kÕ ho¹ch hµnh ®éng, thiÕt kÕ, quy tr×nh, c«ng thøc, sè liÖu, h­íng dÉn kü thuËt thÓ hiÖn trong c¸c b¸o c¸o, Ên phÈm, b¶n vÏ vµ c¸c ph­¬ng tiÖn l­u tr÷ th«ng tin kh¸c. Tr­êng hîp t­ vÊn hç trî trùc tiÕp tham gia vµo qu¸ tr×nh thùc hiÖn th× s¶n phÈm t­ vÊn thÓ hiÖn ë chÊt l­îng ®Çu ra cuèi cïng nh­ mét c«ng tr×nh, mét s¶n phÈm, mét dÞch vô hoÆc thÓ hiÖn ë viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña tæ chøc, doanh nghiÖp, kh¸ch hµng. §Æc ®iÓm c¸c s¶n phÈm cña dÞch vô t­ vÊn lµ c¸c “s¶n phÈm mÒm”, ®ã lµ c¸c b¸o c¸o, c¸c kÕ ho¹ch, c¸c lêi khuyªn, c¸c chØ dÉn thùc hiÖn.. nãi chung ®ã lµ c¸c s¶n phÈm cña dÞch vô trÝ tuÖ. T­ vÊn lµ mét ngµnh nghÒ kinh doanh dùa trªn uy tÝn, do ®ã sù tho¶ m·n cña kh¸ch hµng lµ th­íc ®o quan träng nhÊt cña chÊt l­îng dÞch vô. Tuy nhiªn, t­ vÊn lµ dÞch vô “v« h×nh”, kh¸ch hµng chØ cã thÓ ®¸nh gi¸ ®­îc chÊt l­îng dÞch vô sau khi nhµ t­ vÊn ®· hoµn tÊt c«ng viÖc. Do ®ã, tr­íc khi ký hîp ®ång, kh¸ch hµng lu«n mong muèn x¸c ®Þnh cô thÓ c¸c s¶n phÈm ®Çu ra cña dÞch vô t­ vÊn. S¶n phÈm t­ vÊn chØ ®­îc ®Þnh h×nh trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn vµ phô thuéc rÊt nhiÒu vµo b¶n th©n nhµ t­ vÊn, do ®ã nã cã sù rñi ro t­¬ng ®èi cao. Nhµ t­ vÊn th­êng cam kÕt víi kh¸ch hµng vÒ viÖc ®¶m b¶o chÊt l­îng s¶n phÈm qua viÖc thÓ hiÖn m×nh cã ®ñ kinh nghiÖm, kü n¨ng, nh©n sù ®Ó t×m ra gi¶i ph¸p tèi ­u trong tr­êng hîp ®ã. B¶n lÜnh, n¨ng lùc cña nhµ t­ vÊn thÓ hiÖn ë kh¶ n¨ng s½n sµng thùc hiÖn nh÷ng c«ng viÖc phøc t¹p ®ßi hái sù trau dåi liªn tôc nh÷ng kiÕn thøc vµ nh÷ng kü n¨ng míi. T­ vÊn lu«n lµ sù kÕt hîp gi÷a c¸c vai trß kh¸c nhau nh­: vai trß chuyªn gia, gãp ý, gîi ý, vai trß trung gian hoµ gi¶i hoÆc còng cã thÓ lµ vai trß ph¶n biÖn. §Ó cã thÓ gãp ý, khuyªn gi¶i vÒ nh÷ng vÊn ®Ò kh¸ch hµng tr¨n trë, ®ßi hái nhµ t­ vÊn ph¶i cã uy tÝn, cã kiÕn thøc s©u réng vµ kinh nghiÖm phong phó, ®ång thêi ph¶i cã ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch vÊn ®Ò, nh»m t×m ra gi¶i ph¸p hîp lý, s¸ng t¹o trong mét kho¶ng thêi gian ng¾n. - DÞch vô t­ vÊn lËp DA §T XD lµ mét néi dung cô thÓ trong vÊn ®Ò t­ vÊn §T XD, s¶n phÈm cña dÞch vô t­ vÊn lËp DA §T XD s¶n phÈm “chÊt x¸m” ®­îc thÓ hiÖn trªn c¸c hå s¬ DA §T XD, ®©y lµ c¬ së cña qu¸ tr×nh triÓn khai §T. Do ®ã, chÊt l­îng hå s¬ DA §T quy ®Þnh chÊt l­îng DA §T (hiÓu theo nghÜa lµ qu¸ tr×nh §T). 1.1.1.2. Dù ¸n ®Çu t­ DA lµ tËp hîp c¸c ho¹t ®éng cã liªn quan ®Õn nhau nh»m ®¹t ®­îc mét sè môc tiªu nhÊt ®Þnh, ®­îc thùc hiÖn trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh, dùa trªn nh÷ng nguån lùc x¸c ®Þnh. DA §T lµ DA t¹o dùng nªn nh÷ng n¨ng lùc míi (vÒ l­îng, vÒ chÊt) trong s¶n xuÊt s¶n phÈm hay tiÕn hµnh mét dÞch vô nh»m ®¹t ®­îc mét hoÆc mét sè môc tiªu nhÊt ®Þnh, ®­îc thùc hiÖn trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh, dùa trªn nh÷ng nguån lùc nhÊt ®Þnh. §ã lµ mét tËp hîp c¸c biÖn ph¸p cã c¨n cø khoa häc vµ c¬ së ph¸p lý ®­îc ®Ò xuÊt vÒ c¸c mÆt kü thuËt, c«ng nghÖ, tæ chøc s¶n xuÊt, tµi chÝnh, kinh tÕ vµ x· héi ®Ó lµm c¬ së cho viÖc quyÕt ®Þnh bá vèn §T víi hiÖu qu¶ tµi chÝnh ®em l¹i cho doanh nghiÖp vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ - x· héi ®em l¹i cho quèc gia vµ x· héi lín nhÊt cã thÓ cã ®­îc. XÐt vÒ h×nh thøc: DA §T lµ mét tËp hå s¬ tµi liÖu tr×nh bµy mét c¸ch chi tiÕt vµ cã hÖ thèng c¸c ho¹t ®éng, chi phÝ theo mét kÕ ho¹ch ®Ó ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ vµ thùc hiÖn ®­îc nh÷ng môc tiªu nhÊt ®Þnh trong t­¬ng lai. XÐt vÒ mÆt néi dung: DA §T lµ mét tËp hîp c¸c ho¹t ®éng cã liªn quan víi nhau ®­îc kÕ ho¹ch ho¸ nh»m ®¹t ®­îc c¸c môc tiªu ®· ®Þnh b»ng viÖc t¹o ra c¸c kÕt qu¶ cô thÓ trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh, th«ng qua viÖc sö dông c¸c nguån lùc x¸c ®Þnh XÐt trªn gãc ®é qu¶n lý: DA §T lµ mét c«ng cô qu¶n lý viÖc sö dông vèn, vËt t­, lao ®éng ®Ó t¹o ra c¸c kÕt qu¶ tµi chÝnh, kinh tÕ - x· héi trong mét thêi gian dµi. DA lµ tËp hîp c¸c th«ng tin chØ râ chñ DA ®Þnh lµm g×, lµm nh­ thÕ nµo vµ lµm th× ®­îc c¸i g×? XÐt trªn gãc ®é kÕ ho¹ch ho¸: DA §T lµ kÕ ho¹ch chi tiÕt ®Ó thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh §T XD nh»m ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi lµm c¨n cø cho viÖc ra quyÕt ®Þnh §T vµ sö dông vèn §T. DA §T lµ tÕ bµo cña ho¹t ®éng §T. 1.1.1.3. Dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng PhÇn lín c¸c DA §T ®Òu kÌm theo c¸c CTXD víi c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ, c«ng nghÖ t­¬ng øng. DA§TXD c«ng tr×nh lµ tËp hîp c¸c ®Ò xuÊt cã liªn quan ®Õn viÖc bá vèn ®Ó XD míi, më réng hoÆc c¶i t¹o nh÷ng CTXD nh»m môc ®Ých ph¸t triÓn, duy tr×, n©ng cao chÊt l­îng c«ng tr×nh hoÆc s¶n phÈm, dÞch vô trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh. §©y lµ lo¹i §T phæ biÕn ®Ó t¹o ra c¬ së vËt chÊt cho c¸c ngµnh s¶n xuÊt cña c¸c C§T thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ. §Çu t­ XD c«ng tr×nh lµ ho¹t ®éng cã liªn quan ®Õn viÖc bá vèn ë giai ®o¹n hiÖn t¹i nh»m t¹o dùng tµi s¶n cè ®Þnh lµ CTXD ®Ó sau ®ã tiÕn hµnh khai th¸c c«ng tr×nh, sinh lêi víi mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh nµo ®ã trong t­¬ng lai. Mçi CTXD th­êng lµ kÕt tinh cña nh÷ng thµnh qu¶ khoa häc, c«ng nghÖ, tæ chøc s¶n xuÊt vµ nghÖ thuËt kiÕn tróc cña c¶ mét thêi kú ®ang tån t¹i. Sau khi XD xong vµ ®­a vµo khai th¸c sö dông, c¸c CTXD ®ã l¹i gãp phÇn më ra mét thêi kú ph¸t triÓn míi cña ®Êt n­íc. DA§TXD xÐt vÒ mÆt h×nh thøc, lµ tËp hîp c¸c hå s¬ vµ b¶n vÏ thiÕt kÕ kiÕn tróc, thiÕt kÕ kü thuËt vµ tæ chøc thi c«ng CTXD vµ c¸c tµi liÖu liªn quan kh¸c x¸c ®Þnh chÊt l­îng c«ng tr×nh cÇn ®¹t ®­îc, tæng møc §T cña DA vµ thêi gian thùc hiÖn DA, hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ hiÖu qu¶ x· héi cña DA. DA §T XD cßn cã tªn gäi kh¸c lµ b¸o c¸o nghiªn cøu kh¶ thi FS (Feasibility study). Cã thÓ hiÓu DA §T XD bao gåm hai néi dung lµ §T vµ XD víi mét ®Æc ®iÓm chung lµ yªu cÇu cã mét diÖn tÝch ®Êt, mét ®Þa ®iÓm XD nhÊt ®Þnh (bao gåm ®Êt, kho¶ng kh«ng, mÆt n­íc, mÆt biÓn, thÒm lôc ®Þa). §Æc ®iÓm cña mét DA §T XD bao gåm c¸c vÊn ®Ò sau: a. KÕ ho¹ch: TÝnh kÕ ho¹ch ®­îc thÓ hiÖn râ qua môc ®Ých ®­îc x¸c ®Þnh, c¸c môc ®Ých nµy ph¶i ®­îc cô thÓ ho¸ thµnh c¸c môc tiªu vµ DA chØ hoµn thµnh khi c¸c môc tiªu cô thÓ ®· ®¹t ®­îc. b. TiÒn: §ã lµ vèn bá ra ®Ó XD c«ng tr×nh, mua s¾m l¾p ®Æt m¸y mãc thiÕt bÞ vµ c¸c chi phÝ §T DA. NÕu coi “KÕ ho¹ch cña DA” lµ phÇn tinh thÇn, th× tiÒn vèn ®­îc coi lµ phÇn vËt chÊt cã tÝnh quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh c«ng cña DA. c. Thêi gian: Thêi gian rÊt cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn DA, nh­ng thêi gian cßn ®ång nghÜa víi c¬ héi cña DA, v× vËy ®©y còng lµ mét yÕu tè rÊt quan träng cÇn ®­îc quan t©m. d. §Êt: §Êt còng lµ mét yÕu tè vËt chÊt hÕt søc quan träng. §©y lµ mét tµi nguyªn ®Æc biÖt quý hiÕm. §Êt ngoµi gi¸ trÞ vÒ ®Þa chÊt, cßn cã gi¸ trÞ vÒ ®Þa lý, kinh tÕ, m«i tr­êng, x· héi, chÝnh trÞ.V× vËy, quy ho¹ch, khai th¸c vµ sö dông ®Êt cho c¸c DA XD cã nh÷ng ®Æc ®iÓm vµ yªu cÇu riªng cÇn ph¶i hÕt søc l­u ý. e. S¶n phÈm h×nh thµnh: S¶n phÈm ®­îc h×nh thµnh trong giai ®o¹n thùc hiÖn §T cña DA lµ c¸c CTXD míi, c«ng tr×nh ®­îc më réng, c¶i t¹o, n©ng cÊp. S¶n phÈm nµy mang ®Æc ®iÓm lµ cè ®Þnh vµ chiÕm mét diÖn tÝch nhÊt ®Þnh, vµ cã thÓ ®i kÌm theo ®ã lµ d©y truyÒn m¸y mãc, thiÕt bÞ s¶n xuÊt. Khi nã h×nh thµnh, kh«ng ®¬n thuÇn chØ lµ sù së h÷u cña C§T mµ cßn cã ý nghÜa x· héi s©u s¾c. C¸c CTXD cã t¸c ®éng rÊt lín ®Õn c¶nh quan, m«i tr­êng sinh th¸i vµ vµo cuéc sèng cña céng ®ång d©n c­, c¸c t¸c ®éng vÒ vËt chÊt, tinh thÇn trong mét thêi gian rÊt dµi. 1.1.1.4. C«ng tr×nh x©y dùng CTXD lµ s¶n phÈm cña DA §T XD, ®­îc t¹o thµnh bëi søc lao ®éng cña con ng­êi, vËt liÖu XD, thiÕt bÞ l¾p ®Æt vµo c«ng tr×nh, ®­îc liªn kÕt ®Þnh vÞ víi ®Êt, cã thÓ bao gåm phÇn d­íi mÆt ®Êt, phÇn trªn mÆt n­íc, phÇn d­íi mÆt n­íc, phÇn trªn mÆt n­íc, ®­îc XD theo thiÕt kÕ. CTXD bao gåm CTXD c«ng céng, nhµ ë, c«ng tr×nh c«ng nghiÖp, giao th«ng, thuû lîi, n¨ng l­îng, h¹ tÇng vµ c¸c c«ng tr×nh kh¸c. Mét DA cã thÓ cã mét hoÆc nhiÒu lo¹i c«ng tr×nh, nhiÒu c«ng tr×nh n»m trong d©y truyÒn c«ng nghÖ ®ång bé, hoµn chØnh ®­îc nªu trong DA. CTXD cã thÓ lµ môc tiªu, lµ môc ®Ých cña DA, cã mét ®Æc ®iÓm lµ: - C¸c CTXD lµ môc ®Ých cña cuéc sèng con ng­êi khi nã lµ c¸c CTXD d©n dông nh­: Nhµ ë, kh¸ch s¹n.. - C¸c CTXD lµ ph­¬ng tiÖn cña cuéc sèng khi nã lµ c¸c CTXD ®Ó t¹o ra c¸c s¶n phÈm kh¸c nh­: c«ng tr×nh c«ng nghiÖp, giao th«ng, thuû lîi.. 1.1.1.5. DÞch vô t­ vÊn lËp dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng DÞch vô t­ vÊn lËp DA §T XD: lµ viÖc mét tæ chøc hay mét c¸ nh©n cã n¨ng lùc phï hîp thùc hiÖn c¸c néi dung cña c«ng viÖc lËp DA §T XD ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu ®Æt ra trong hîp ®ång cung cÊp dÞch vô, trªn c¬ së khoa häc, thùc tiÔn vµ tu©n thñ luËt ph¸p hiÖn hµnh. §ã lµ dÞch vô cung cÊp lêi khuyªn, h­íng dÉn vµ ®¸nh gi¸ DA §T XD. Hay dÞch vô t­ vÊn lËp DA§T lµ viÖc tæ chøc lËp DA tiÕn hµnh xem xÐt ®Çy ®ñ c¸c yªu tè cÇn vµ ®ñ ®Ó ®¶m b¶o tÝnh kh¶ khi cña DA giai ®o¹n triÓn khai vµ vËn hµnh, ph©n tÝch c¸c rñi ro vµ ®­a ra c¸c gi¶i ph¸p phßng ngõa, gióp kh¸ch hµng cã ®­îc bøc tranh tæng thÓ vµ chi tiÕt nhÊt vÒ DA §T ®Ó cã quyÕt ®Þnh §T ®óng ®¾n vµ hiÖu qu¶. 1.1.1.6. ChÊt l­îng dù ¸n ®Çu t­ vµ chÊt l­îng chÊt l­îng c«ng tr×nh x©y dùng - ChÊt l­îng DA §T XD HiÓu theo nghÜa hÑp trong b­íc chuÈn bÞ §T lµ qu¸ tr×nh t¹o lËp, h×nh thµnh hå s¬ DA §T XD ®¶m b¶o tÝnh khoa häc, thùc tiÔn, kinh tÕ, lµm c¬ së ®Ó triÓn khai §T hiÖu qu¶, thu ®­îc lîi Ých tèi ­u cho nhµ §T. HiÓu theo nghÜa réng lµ toµn bé chÊt l­îng cña qu¸ tr×nh §T DA, ®Ó h×nh thµnh c¬ së vËt chÊt vµ vËn hµnh DA §T ®¹t hiÖu qu¶. NÕu coi DA §T XD bao gåm hai néi dung lµ §T vµ XD c«ng tr×nh th× chÊt l­îng DA §T XD bao gåm: (1) ViÖc x¸c ®Þnh ®óng nhÊt viÖc cã nªn §T hay kh«ng, nÕu cã th× lËp ph­¬ng ¸n, kÕ ho¹ch §T ®¶m b¶o ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ §T cao nhÊt, (2) ph­¬ng ¸n XD c«ng tr×nh ®¶m b¶o tÝnh bÒn v÷ng, thÈm mü, c«ng n¨ng sö dông phï hîp víi yªu cÇu cña DA vµ c¸c yªu cÇu cña x· héi (nh÷ng yªu cÇu b¾t buéc ph¶i tu©n thñ trong LuËt, NghÞ ®Þnh, Quy chuÈn, tiªu chuÈn, quy ®Þnh vÒ an toµn, an ninh x· héi, an ninh, b¶o vÖ m«i tr­êng, b¶o tån n¨ng l­îng, tµi nguyªn..) - ChÊt l­îng CTXD: XÐt ë gãc ®é b¶n th©n s¶n phÈm XD vµ ng­êi thô h­ëng s¶n phÈm XD, chÊt l­îng c«ng tr×nh ®­îc ®Æc tr­ng bëi c¸c ®Æc tÝnh c¬ b¶n nh­: c«ng n¨ng, ®é tiÖn dông, tu©n thñ c¸c tiªu chuÈn kü thuËt, ®é bÒn v÷ng, tin cËy, tÝnh thÈm mü, an toµn trong khai th¸c sö dông, tÝnh kinh tÕ, tÝnh ®¶m b¶o vÒ thêi gian phôc vô cña c«ng tr×nh. Réng h¬n, chÊt l­îng CTXD cßn cÇn ®­îc xem xÐt trong qu¸ tr×nh h×nh thµnh s¶n phÈm XD, víi c¸c vÊn ®Ò liªn quan c¬ b¶n nh­: TÝnh kinh tÕ kh«ng chØ thÓ hiÖn ë sè tiÒn quyÕt to¸n c«ng tr×nh C§T ph¶i chi tr¶ mµ cßn thÓ hiÖn ë gãc ®é ®¶m b¶o lîi nhuËn cã c¸c nhµ thÇu thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng vµ dÞch vô XD nh­: LËp DA, kh¶o s¸t, thiÕt kÕ, thi c«ng XD. ChÊt l­îng cña nguyªn vËt liÖu, cÊu kiÖn, chÊt l­îng cña c«ng viÖc XD riªng lÎ, cña c¸c bé phËn, h¹ng môc c«ng tr×nh. VÊn ®Ò m«i tr­êng: xÐt tõ hai gãc ®é: t¸c ®éng cña DA tíi c¸c yÕu tè m«i tr­êng vµ t¸c ®éng cña c¸c yÕu tè m«i tr­êng tíi qu¸ tr×nh h×nh thµnh DA. 1.1.2. §Æc ®iÓm cña dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng 1.1.2.1. Dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng cã tÝnh ®a môc tiªu / môc ®Ých Trong mçi DA nãi chung vµ DA§TXD c«ng tr×nh nãi riªng th­êng chøa ®ùng nhiÒu môc tiªu kh¸c nhau, c¸c môc tiªu Êy cã thÓ kh«ng ®ång h­íng thËm chÝ m©u thuÉn nhau. Cã thÓ ph©n biÖt 2 lo¹i môc tiªu cña mét DA: (1) Môc tiªu ngá (c«ng khai) vµ (2) môc tiªu kÝn (bÝ mËt). Môc tiªu ngá lµ nh÷ng môc tiªu cña DA ®­îc x¸c ®Þnh ngay tõ khi cã ý t­ëng §T vµ trong qu¸ tr×nh h×nh thµnh DA, vÝ dô nh­: - Môc tiªu vÒ kü thuËt - c«ng nghÖ: quy m« c«ng tr×nh, cÊp c«ng tr×nh, c¸c yªu cÇu vÒ ®é bÒn ch¾c, vÒ c«ng n¨ng sö dông, vÒ c«ng nghÖ s¶n xuÊt, vÒ mü thuËt, chÊt l­îng,.. - Môc tiªu vÒ kinh tÕ tµi chÝnh: Tèi thiÓu chi phÝ nguån lùc, thêi gian XD ng¾n,.. - Môc tiªu vÒ kinh tÕ x· héi: C¶nh quan, m«i tr­êng sinh th¸i, kh¶ n¨ng thu hót lao ®éng, t¹o viÖc lµm, tiÕt kiÖm ®Êt ®ai,.. - C¸c môc tiªu kh¸c: môc tiªu chÝnh trÞ, an ninh, quèc phßng, trËt tù, an toµn x· héi,... Môc tiªu kÝn lµ nh÷ng môc tiªu kh«ng c«ng khai, ®­îc c¸c ®èi t¸c tham gia DA “ngÇm” x¸c ®Þnh. C¸c môc tiªu kÝn th­êng lµ c¸c môc tiªu lîi Ých c¸ nh©n vµ th­êng m©u thuÉn víi c¸c môc tiªu ngá, vÝ dô nh­: - C§T DA mong muèn cã CTXD chÊt l­îng cao nhÊt, chi phÝ thÊp nhÊt, thêi gian XD ng¾n nhÊt. - Nhµ thÇu XD mong muèn t×m kiÕm ®­îc nhiÒu lîi nhuËn nhÊt trong qu¸ tr×nh thi c«ng x©y l¾p c«ng tr×nh. - Gi¸m ®èc ®iÒu hµnh DA mong muèn c¸c c«ng viÖc cña DA ®­îc tiÕn hµnh mét c¸ch su«n sÎ vµ hoµn thµnh tèt ®Ñp ®Ó n©ng cao uy tÝn c¸ nh©n. - C«ng nh©n XD trùc tiÕp muèn bít xÐn c«ng ®o¹n thi c«ng, lµm Èu, bít xÐn vËt liÖu ®Ó t¨ng thu nhËp c¸ nh©n. - Kü s­ gi¸m s¸t muèn hoµn thµnh hîp ®ång gi¸m s¸t mét c¸ch thuËn lîi nhÊt. - HoÆc lîi dông nh÷ng th«ng tin cã ®­îc tõ DA ®Ó b¸n th«ng tin vÒ quy ho¹ch, mua b¸n bÊt ®éng s¶n,... TÝnh ®a môc tiªu cña DA lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n quan träng g©y nªn sù phøc t¹p trong qu¶n lý DA XD. 1.1.2.2. Dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng c«ng tr×nh cã tÝnh duy nhÊt Mçi CTXD ®Òu cã nh÷ng ®Æc ®iÓm kiÕn tróc, kÕt cÊu, ®Þa ®iÓm XD, kh«ng gian vµ thêi gian XD kh«ng gièng nhau. ®Æc ®iÓm nµy t¹o ra tÝnh duy nhÊt cña DA XD. TÝnh duy nhÊt cña DA XD ph¶n ¸nh tÝnh kh«ng lÆp l¹i cña DA, g©y khã kh¨n kh«ng Ýt cho viÖc tiªn liÖu chi phÝ vµ thêi gian trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn DA còng nh­ cho viÖc tiªn liÖu c¸c rñi ro cã thÓ x¶y ra ®èi víi DA. 1.1.2.3. Dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng c«ng tr×nh chÞu sù rµng buéc vÒ thêi gian vµ chi phÝ nguån lùc Thêi gian thùc hiÖn DA, thêi ®iÓm khëi c«ng vµ kÕt thóc vµ tæng møc chi phÝ cho viÖc thùc hiÖn DA ®· ®­îc x¸c ®Þnh. Th­êng c¸c yªu cÇu vÒ thêi gian vµ chi phÝ thùc hiÖn DA XD lµ h¹n hÑp v× c¸c C§T DA lu«n muèn cã nh÷ng c«ng tr×nh chÊt l­îng cao nh­ng chi phÝ thÊp vµ ®­îc thùc hiÖn trong mét thêi gian ng¾n. Nh÷ng rµng buéc nµy th­êng g©y søc Ðp ®èi víi c¸c nhµ thÇu XD trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn DA, mÆt kh¸c nã th­êng m©u thuÉn víi c¸c môc tiªu kÝn cña nhµ thÇu XD, v× thÕ viÖc hoµn thµnh môc tiªu tæng thÓ (kÕt qu¶, thêi gian, chi phÝ) cña DA XD th­êng rÊt khã kh¨n trong thùc tÕ. 1.1.2.4. Dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng c«ng tr×nh lu«n tån t¹i trong mét m«i tr­êng kh«ng ch¾c ch¾n (tiÒm Èn nhiÒu rñi ro) DA§TXD c«ng tr×nh bao gåm nhiÒu lo¹i c«ng viÖc dù kiÕn ph¶i thùc hiÖn nh­ kh¶o s¸t XD, thiÕt kÕ XD c«ng tr×nh, xin giÊy phÐp XD, gi¶i phãng mÆt b»ng XD c«ng tr×nh, cung øng vËt t­ thiÕt bÞ, thi c«ng XD c«ng tr×nh, gi¸m s¸t thi c«ng XD c«ng tr×nh, lùa chän nhµ nhÇu vµ ký kÕt hîp ®ång,… nh»m biÕn ý t­ëng §T XD c«ng tr×nh thµnh hiÖn thùc. C¸c c«ng viÖc cña DA§TXD c«ng tr×nh, do ®Æc ®iÓm cña s¶n phÈm vµ s¶n xuÊt XD, th­êng ®­îc thùc hiÖn trong mét m«i tr­êng (tù nhiªn, kinh tÕ, x· héi,…) tiÒm Èn nhiÒu rñi ro, bÊt tr¾c. 1.1.3. Vai trß cña t­ vÊn ®èi víi nÒn kinh tÕ 1.1.3.1. Vai trß ®¶m b¶o h¹ tÇng, ph¸t triÓn c«ng nghÖ: Trong mét quèc gia, cã 3 chñ thÓ t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn sù thay ®æi c«ng nghÖ, hîp thµnh “tam gi¸c liªn kÕt s¸ng t¹o”. Mèi quan hÖ gi÷a ba lo¹i chñ thÓ ®ã cµng m¹nh th× c«ng nghÖ cµng ®­îc ®æi míi, ph¸t triÓn. Ba lo¹i chñ thÓ ®ã lµ: C¬ quan s¶n xuÊt - kinh doanh vµ ng­êi thiÕt kÕ kü thuËt, lµ ng­êi sö dông cuèi cïng, t¹o ra hµng ho¸ dÞch vô. C¬ quan nghiªn cøu vµ triÓn khai: t¹o ra c«ng nghÖ C¬ quan ®µo t¹o vµ nghiªn cøu: h×nh thµnh ph­¬ng ph¸p luËn, kü n¨ng, kiÕn thøc c¬ b¶n. - Hç trî cho qu¸ tr×nh t­¬ng t¸c ®ã, cã bèn yÕu tè h¹ tÇng c¬ b¶n lµ: C¬ quan xóc tiÕn vµ tµi trî vèn §T. C¬ quan tiªu chuÈn ®o l­êng. C¬ quan cung cÊp th«ng tin, khoa häc c«ng nghÖ. C¬ quan t­ vÊn, hç trî, chuyÓn giao c«ng nghÖ - T­ vÊn lµ mét trong c¸c yÕu tè h¹ tÇng kh«ng trùc tiÕp t¹o ra c«ng nghÖ, nh­ng cã vai trß xóc tiÕn, h­íng dÉn quan träng. DÞch vô t­ vÊn ph¸t triÓn sÏ gãp phÇn t¹o ra m«i tr­êng lµnh m¹nh cho c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt - kinh doanh, §T vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ. 1.1.3.2. Vai trß thóc ®Èy vµ h÷u hiÖu ho¸ chuyÓn giao c«ng nghÖ N¨ng lùc c«ng nghÖ vÒ thùc chÊt lµ n¨ng lùc qu¶n lý sù thay ®æi c«ng nghÖ. Tr­íc khi cã thÓ ®¹t ®­îc n¨ng lùc s¸ng t¹o c«ng nghÖ (c¶i tiÕn, ®æi míi, s¸ng t¹o), mçi doanh nghiÖp cÇn ph¶i cã n¨ng lùc tiÕp nhËn, vËn hµnh vµ nu«i d­ìng c«ng nghÖ ®Ó cã thÓ tån t¹i, ho¹t ®éng hiÖu qu¶ vµ chiÕm lÜnh vÞ trÝ c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng. Kinh nghiÖm cña c¸c n­íc cho thÊy, víi tr×nh ®é ph¸t triÓn ë ViÖt Nam hiÖn nay, kh¶ n¨ng tù m×nh ph¸t triÓn cßn h¹n chÕ, do ®ã th­êng cã chÝnh s¸ch chuyÓn giao c«ng nghÖ tõ n­íc ngoµi. C¸c ®èi t¸c n­íc ngoµi mÆc dï rÊt m¹nh vÒ vèn, c«ng nghÖ, kh¶ n¨ng qu¶n lý ... nh­ng rÊt cÇn t­ vÊn trong n­íc ®Ó t×m kiÕm vµ lùa chän ®èi t¸c, lùa chän c«ng nghÖ phï hîp víi ph­¬ng ¸n s¶n phÈm - thÞ tr­êng, gi¶i quyÕt c¸c thñ tôc hµnh chÝnh, ®µm ph¸n vÒ chuyÓn giao c«ng nghÖ, “thÝch nghi ho¸” c«ng nghÖ phï hîp víi ®iÒu kiÖn ViÖt nam. Ng­îc l¹i, c¸c doanh nghiÖp ViÖt nam thiÕu kiÕn thøc vµ kinh nghiÖm vÒ §T n­íc ngoµi, vÒ th«ng tin thÞ tr­êng quèc tÕ, t×m kiÕm vµ lùa chän ®èi t¸c, ®¸nh gi¸ c«ng nghÖ, lËp vµ thÈm ®Þnh DA §T, kü n¨ng qu¶n lý, tiÕp thÞ .. do ®ã còng rÊt cÇn t­ vÊn. Trong chuyÓn giao c«ng nghÖ tõ n­íc ngoµi, c¶ bªn giao vµ bªn nhËn ®Òu cÇn ®Õn t­ vÊn, sù thµnh c«ng cña cuéc chuyÓn giao c«ng nghÖ tr­íc hÕt phô thuéc vµo ph­¬ng ¸n thÞ tr­êng, s¶n phÈm, kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh. - Vai trß thóc ®Èy vµ h÷u hiÖu ho¸ chuyÓn giao c«ng nghÖ lu«n ®i cïng víi vai trß hç trî §T, hç trî s¶n xuÊt kinh doanh cho doanh nghiÖp, ®Ó doanh nghiÖp §T ®óng h­íng vµ hiÖu qu¶. Trong qu¸ tr×nh thóc ®Èy vµ h÷u hiÖu ho¸ chuyÓn giao c«ng nghÖ, nhµ t­ vÊn cã vai trß tiªn phong trong viÖc: + N¾m b¾t vµ truyÒn b¸ c¸c ý t­ëng míi, c«ng nghÖ míi. + Hç trî ®¶m b¶o th«ng tin c«ng nghÖ, th«ng tin thÞ tr­êng. + ChuyÓn giao kü n¨ng qu¶n lý phôc vô c¹nh tranh vµ hiÖu qu¶. ë gãc ®é mét c«ng ty t­ vÊn, lîi thÕ c¹nh tranh cña mét c«ng ty tuú thuéc chñ yÕu ë kh¶ n¨ng lu«n v­ît tr­íc kh¸ch hµng vÒ ý t­ëng, c¸ch tiÕp cËn, ph­¬ng ph¸p luËn, kiÕn thøc, kü n¨ng ®Ó ®­a ra ®­îc nh÷ng ®iÒu míi mÎ vµ hiÖu qu¶ cho kh¸ch hµng. Nh­ vËy, ph¸t triÓn nghÒ t­ vÊn kh«ng chØ cã ý nghÜa gióp n©ng cao hiÖu qu¶ tµi chÝnh cña doanh nghiÖp trong mét vô chuyÓn giao c«ng nghÖ cô thÓ, mµ quan träng h¬n, nã gióp cho c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn nh­ ViÖt Nam cã ®­îc ®éi ngò chuyªn gia cã tr×nh ®é ngµy cµng cao, n©ng cao chÊt l­îng nguån lùc, t¹o n¨ng lùc néi sinh, lµ tiÒn ®Ò ®Ó thùc hiÖn chÝnh s¸ch “nh¶y cãc” c«ng nghÖ, phôc vô sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. 1.1.3.3. Vai trß lµ mét ngµnh c«ng nghiÖp trong nÒn kinh tÕ Theo nghÜa réng, mét ngµnh c«ng nghiÖp bao gåm mét tËp hîp c¸c chñ thÓ tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt s¶n phÈm hoÆc cung øng dÞch vô (chÕ biÕn vËt chÊt hoÆc chÕ biÕn th«ng tin) c¹nh tranh trùc tiÕp víi nhau trªn thÞ tr­êng. Cã thÓ coi c¸c dÞch vô t­ vÊn phôc vô c¸c tæ chøc - doanh nghiÖp lµ mét ngµnh c«ng nghiÖp trong ®ã cã c¸c ph©n ngµnh nh­: t­ vÊn kü thuËt, t­ vÊn qu¶n lý, t­ vÊn ph¸p lý, t­ vÊn §T, t­ vÊn tµi chÝnh. T­ vÊn kh«ng chØ cã vai trß lµ yÕu tè h¹ tÇng ph¸t triÓn c«ng nghÖ hay vai trß thóc ®Èy, h÷u hiÖu ho¸ chuyÓn giao c«ng nghÖ mµ cßn hiÖn diÖn nh­ mét ngµnh c«ng nghiÖp cã nh÷ng ®ãng gãp trùc tiÕp vµo sù ph¸t triÓn kinh tÕ. Møc ®é ph¸t triÓn cña c«ng nghiÖp t­ vÊn lµ mét chØ tiªu quan träng ®¸nh gi¸ tr×nh ®é ph¸t triÓn, møc ®é c«ng nghiÖp ho¸ cña mét quèc gia. Nh÷ng quèc gia ph¸t triÓn còng chÝnh lµ n¬i cã nÒn nghÒ t­ vÊn ph¸t triÓn m¹nh nhÊt. Sù ph¸t triÓn cña c«ng nghiÖp t­ vÊn trong n­íc ph¶n ¸nh møc ®é phøc t¹p cña nh÷ng vÊn ®Ò kü thuËt, qu¶n lý mµ doanh nghiÖp, céng ®ång ®ang gÆp ph¶i vµ kh¶ n¨ng huy ®éng nguån lùc trÝ tuÖ trong n­íc ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò ®ã. T­ vÊn lµ mét ngµnh kinh tÕ tri thøc, kh«ng ®ßi hái §T lín vµo phÇn cøng, cã thÓ nãi t­ vÊn lµ mét ngµnh c«ng nghÖ cao. T­ vÊn lµ mét trong sè Ýt ngµnh c«ng nghiÖp mµ ViÖt Nam cã kh¶ n¨ng rót ng¾n kho¶ng c¸ch víi c¸c n­íc trong khu vùc trong mét thêi gian kh«ng dµi mµ kh«ng cÇn vèn §T lín. H¬n n÷a, con ng­êi ViÖt Nam cã thÕ m¹nh vÒ tiÒm n¨ng trÝ tuÖ so víi hÇu hÕt c¸c n­íc trong khu vùc. Do ®ã, chiÕn l­îc ph¸t triÓn khoa häc c«ng nghÖ cña ViÖt Nam cÇn dµnh vÞ trÝ xøng ®¸ng cho viÖc ph¸t triÓn c«ng nghiÖp t­ vÊn, coi t­ vÊn lµ mét trong nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp mòi nhän cña ®Êt n­íc. Vµi nÐt vÒ qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña nghÒ t­ vÊn Cã thÓ nãi, nghÒ t­ vÊn xuÊt hiÖn cïng víi viÖc x· héi loµi ng­êi h×nh thµnh giai cÊp, cã sù ph©n chia lao ®éng, x· héi xuÊt hiÖn nh÷ng ng­êi chuyªn ®i cho, ®i b¸n hoÆc ®æi lêi khuyªn lÊy mét thø g× ®ã. Hä lµ nh÷ng nhµ th«ng th¸i, cã häc vÊn cao, cã trÝ tuÖ h¬n ng­êi ®Ó mang ®Õn cho ng­êi kh¸c nh÷ng lêi khuyªn h÷u Ých. §ã cã thÓ lµ nh÷ng lêi khuyªn trong lÜnh vùc th­êng ngµy cña ®êi sèng nh­ søc khoÎ, kü thuËt, kinh doanh cho nh÷ng ng­êi d©n th­êng, còng cã thÓ lµ nh÷ng m­u l­îc, s¸ch l­îc cña c¸c m­u sü, qu©n s­ gióp c¸c t­íng lÜnh, vua chóa trong chiÕn tranh hoÆc trong viÖc ®¹o trÞ d©n, XD ®Êt n­íc. X· héi ngµy cµng ph¸t triÓn, ë bÊt kú mét lÜnh vùc nµo cña ®êi sèng, ë ®©u cã mèi quan hÖ cung - cÇu th× ë ®ã xuÊt hiÖn thªm mét thµnh ._.phÇn thø ba, ®ã chÝnh lµ t­ vÊn. Bªn thø nhÊt lµ nhµ s¶n xuÊt hoÆc cung cÊp dÞch vô, bªn thø hai lµ kh¸ch hµng, ng­êi tiªu dïng, bªn thø ba chÝnh lµ nhµ t­ vÊn, ®éc lËp vµ kh¸ch quan víi hai thµnh phÇn nãi trªn. Tuy nhiªn, trong mét sè tr­êng hîp nh­ t­ vÊn vÒ søc khoÎ, ph¸p luËt, h«n nh©n gia ®×nh v.v.. t­ vÊn lµ ng­êi cung cÊp dÞch vô trùc tiÕp cho kh¸ch hµng. Ngµy nay, ng­êi ta coi lao ®éng trÝ ãc lµ mét h×nh thøc lao ®éng chÊt l­îng cao, chÊt x¸m trë thµnh mét tµi nguyªn v« gi¸, tõ ®ã cã thÓ XD nªn mét nÒn kinh tÕ tri thøc, ®ã lµ nÒn kinh tÕ XD trªn c¬ së s¶n xuÊt, ph©n phèi vµ sö dông th«ng tin. Trªn thÕ giíi, ban ®Çu c¸c nhµ t­ vÊn xuÊt hiÖn ®¬n lÎ, ho¹t ®éng tù ph¸t, vÒ sau, khi nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, c¸c yªu cÇu vÒ t­ vÊn còng ph¸t triÓn ngµy cµng nhiÒu, v× vËy c¸c nhµ t­ vÊn ®· hîp t¸c l¹i, thµnh lËp nªn c¸c c«ng ty t­ vÊn. Ch©u ¢u ®i ®Çu trong sù ph¸t triÓn nghÒ t­ vÊn, hä ®· thµnh lËp ®­îc “HiÖp héi t­ vÊn Ch©u ¢u” tªn viÕt t¾t lµ EFCA (European Federation of Consultant Asssociations) tËp hîp ®­îc rÊt nhiÒu c¸c c«ng ty t­ vÊn, c¸c chuyªn gia t­ vÊn ®Ò gi¶i quyÕt tÊt c¶ c¸c yªu cÇu vÒ dÞch vô t­ vÊn cho toµn x· héi. ThÕ giíi còng thµnh lËp ®­îc “HiÖp héi quèc tÕ c¸c kü s­ t­ vÊn”, tªn viÕt t¾t theo tiÕng Ph¸p lµ FIDIC. FIDIC ®· tËp hîp ®­îc rÊt nhiÒu c¸c hiÖp héi t­ vÊn thµnh viªn trªn thÕ giíi, ®· so¹n th¶o rÊt nhiÒu tµi liÖu quan träng trong tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc, ®Æc biÖt lµ trong lÜnh vùc XD. FIDIC so¹n th¶o c¸c quy tr×nh vÒ ®Êu thÇu, c¸c hîp ®ång kinh tÕ, c¸c h­íng dÉn ¸p dông tiªu chuÈn. §Æc biÖt lµ cuèn “H­íng dÉn vÒ gi¶i thÝch vµ ¸p dông tiªu chuÈn ISO 9001:1994 cho ngµnh t­ vÊn XD” ®· ®­îc sö dông cã hiÖu qu¶ ë ViÖt Nam. Ngµy nay, th­¬ng m¹i dÞch vô ngµy cµng ph¸t triÓn, chiÕm 20% tæng gi¸ trÞ th­¬ng m¹i toµn cÇu trong nÒn kinh tÕ, dÞch vô t­ vÊn ®ãng mét vai trß ®Æc biÖt quan träng, nã nh­ mét chÊt xóc t¸c gãp phÇn lµm cho kinh tÕ ph¸t triÓn mét c¸ch tèi ­u vµ bÒn v÷ng. Trªn thÕ giíi, sù ph¸t triÓn cña nghÒ t­ vÊn chuyªn nghiÖp ®· b¾t §T nh÷ng n¨m 50 cña thÕ kû XX khi c¸c tËp ®oµn ®a quèc gia nhËn ra mét sù thùc lµ ngÉu nhiªn hä trë thµnh nh÷ng ®éi qu©n tiªn phong chuyÓn giao nh÷ng lý thuyÕt vÒ t­ vÊn XD rÊt cã hiÖu qu¶ khi ®ang tiÕn hµnh vµ më réng viÖc kinh doanh cña hä ë n­íc së t¹i. Khi ph¸t triÓn kinh doanh, më réng thÞ phÇn, ®­¬ng nhiªn hä trë thµnh nh÷ng nhµ t­ vÊn nÕu gÆp c¸c DA §T t­¬ng tù. C¸c dÞch vô t­ vÊn §T XD dÇn trë thµnh lý thuyÕt qu¶n lý DA, yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu cña bÊt kú mét DA §T nµo. Do ®ã, ®· bæ sung thªm vµo lÜnh vùc kinh doanh truyÒn thèng mét lÜnh vùc kinh doanh míi ®ã lµ dÞch vô t­ vÊn XD. DÞch vô t­ vÊn XD chuyªn nghiÖp ®· ®­îc phæ biÕn trªn toµn thÕ giíi vµ tõ ®ã, ng­êi ta b¾t ®Çu nghiªn cøu s©u h¬n vÒ lý thuyÕt còng nh­ viÖc ®µo t¹o c¸c kü s­ t­ vÊn XD chuyªn nghiÖp. §Æc biÖt lµ lý thuyÕt vÒ t­ vÊn qu¶n lý DA ®· ®­îc chÊp nhËn lµ mét ph­¬ng ph¸p luËn khoa häc dïng cho viÖc ho¹ch ®Þnh, thiÕt lËp, gi¸m s¸t kiÓm so¸t viÖc thùc hiÖn DA. T­ vÊn XD ®· trë thµnh mét nghÒ kinh doanh hiÖu qu¶, lîi nhuËn cao, v× vËy ®· vµ ®ang ®­îc §T nghiªn cøu ®Ó ph¸t triÓn. ë Trung Quèc, c¸c nhµ l·nh ®¹o ®Êt n­íc ®· coi t­ vÊn XD nh­ lµ mét nguån tµi nguyªn chÝnh ®Ó tiÕn tíi thùc hiÖn c¸c DA XD trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn cña m×nh. T­ vÊn XD kh«ng chØ n»m trong ®Þnh h­íng, trong kÕ ho¹ch ph¸t triÓn cña quèc gia, ®Ó phôc vô cho sù nghÞªp XD vµ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc mµ cßn xuÊt khÈu, chiÕm lÜnh thÞ tr­êng t­ vÊn XD ë n­íc ngoµi. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, Trung Quèc ®· cã mÆt trong nhiÒu DA §T XD ë ViÖt Nam víi vai trß t­ vÊn. NhËt B¶n lµ mét siªu c­êng kinh tÕ còng ®ang hoµ nhËp víi Ch©u ¸ b»ng mäi c¸ch, tõ §T trùc tiÕp FDI ®Õn viÖn trî ODA, cung cÊp tµi chÝnh vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ. §Õn nay, NhËt B¶n còng coi dÞch vô t­ vÊn XD, ®Æc biÖt lµ dÞch vô qu¶n lý DA nh­ lµ mét c«ng cô ®¾c lùc ®Ó ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ. Trong c¸c nÒn kinh tÕ vµ doanh nghiÖp hiÖn ®¹i, dÞch vô t­ vÊn ®­îc sö dông ngµy mét réng r·i, mang l¹i kiÕn thøc vµ ph­¬ng ph¸p luËn tiªn tiÕn, hiÖu qu¶ nhÊt cho ng­êi sö dông dÞch vô. Trong §T XD, hiÖn nay, ng­êi ta nh×n nhËn t­ vÊn lµ mét phÇn kh«ng thÓ thiÕu cña bÊt kú DA §T nµo. T­ vÊn XD lµ yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu ®­îc trong sù thµnh c«ng cña c¸c DA §T XD trªn thÕ giíi, nã gãp phÇn th¸o gì rµo c¶n vÒ kinh tÕ, chÝnh trÞ, v¨n ho¸, x· héi, vÒ quy chuÈn, tiªu chuÈn XD cho viÖc thùc thi c¸c DA. 1.1.5 Nh÷ng yªu cÇu ®èi nghÒ kü s­ t­ vÊn NghÒ t­ vÊn lµ mét nghÒ nghiÖp cã ®¼ng cÊp cao, chØ sö dông nh÷ng ho¹t ®éng trÝ ãc hay gäi lµ c¸c ho¹t ®éng chÊt x¸m ®Ó cung cÊp c¸c dÞch vô cã trÝ tuÖ. T­ vÊn XD lµ mét nghÒ nghiÖp ®­îc x· héi c«ng nhËn, cã mét vÞ trÝ quan träng trong ngµnh XD vµ ngµy cµng ph¸t triÓn. Do ®Æc thï cña t­ vÊn lµ c¸c s¶n phÈm cña dÞch vô t­ vÊn chñ yÕu lµ c¸c s¶n phÈm mÒm mang tÝnh trÝ tuÖ, cã hµm l­îng chÊt x¸m cao. V× vËy, c¸c kü s­ t­ vÊn ngoµi n¨ng lùc chuyªn m«n, kinh nghiÖm lµm viÖc, b»ng cÊp XD, kinh tÕ, tµi chØnh, luËt ph¸p, qu¶n lý, m«i tr­êng, ®Þa chÊt v.v cßn ®ßi hái nh÷ng phÈm chÊt riªng cÇn cã cña nhµ t­ vÊn ®ã lµ: * Kh¶ n¨ng vÒ trÝ tuÖ: Nh÷ng kiÕn thøc ®­îc ®µo t¹o th­êng lµ nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n, nhËp m«n. TÝnh ®a d¹ng cña c¸c yªu cÇu ®ßi hái trong ®êi sèng kinh tÕ, x· héi ®ßi hái ng­êi kü s­ t­ vÊn ph¶i cã tù häc tËp, më mang kiÕn thøc qua quan s¸t, thu thËp tµi liÖu, tiÕp cËn th«ng tin, lùa chän, ph©n tÝch ®¸nh gi¸ sù kiÖn. Trªn c¬ së ®ã, víi ph­¬ng ph¸p t­ duy khoa häc ®Ó cã nh÷ng ph¸n ®o¸n chuÈn x¸c nhÊt. * Kh¶ n¨ng hiÓu biÕt vÒ con ng­êi: §èi t­îng dÞch vô cña ngµnh t­ vÊn XD lµ ®a d¹ng, hä cã thÓ cã chuyªn m«n vÒ XD, vÒ lÜnh vùc mµ hä cã ý ®Þnh §T, cã thÓ kh«ng, hä mang theo nh÷ng nhu cÇu, ý t­ëng vµ mong muèn rÊt ®a d¹ng. §Ó tiÕp cËn, trao ®æi vµ thùc hiÖn dÞch vô ®¹t hiÖu qu¶, ®ßi hái ng­êi kü s­ t­ vÊn ph¶i cã kh¶ n¨ng giao tiÕp, hiÓu biÕt vÇ t©m lý x· héi, t©m lý con ng­êi, cã c¸ch øng xö c«ng b»ng, b×nh ®¼ng, t«n träng ng­êi kh¸c, dµnh ®­îc niÒm tin vµ sù t«n träng cña mäi ng­êi. * Kh¶ n¨ng giao tiÕp vµ lµm viÖc theo nhãm: PhÇn lín c¸c s¶n phÈm t­ vÊn XD lµ kÕt qu¶ lao ®éng cña mét tËp thÓ, do ®ã, mçi c¸ nh©n cÇn biÕt l¾ng nghe, cã kh¶ n¨ng thuyÕt phôc, giao tiÕp tèt b»ng lêi nãi, b»ng v¨n b¶n vµ c¸c ph­¬ng tiÖn giao tiÕp hiÖn ®¹i øng dông c«ng nghÖ th«ng tin. Cã phong c¸ch lµm viÖc lÞch sù, chuyªn nghiÖp vµ kh¶ n¨ng lµm viÖc víi tËp thÓ vµ víi céng ®ång. * Kh¶ n¨ng vÒ trÝ tuÖ vµ t×nh c¶m, cã kh¶ n¨ng chÞu ®­îc søc Ðp vÒ t©m lý vµ c«ng viÖc, b×nh tÜnh vµ kh¸ch quan, linh ho¹t trong c¸ch øng xö, suy nghÜ ®éc lËp, tù chñ vµ quyÕt ®o¸n trong mäi t×nh huèng c«ng viÖc. * NiÒm say mª c«ng viÖc, cã t×nh yªu vµ t©m huyÕt, tù hµo vÒ nghÒ nghiÖp cña m×nh, ®Ó tõ ®ã cã ®­îc b¶n lÜnh, chÊp nhËn rñi ro, sù tù tÝnh, n¨ng ®éng, s¸ng t¹o. Cã ý thøc häc hái, chÊp nhËn thö th¸ch vµ häc tËp tõ thÊt b¹i. * §¹o ®øc vµ nh©n c¸ch: TÝnh huèng phøc t¹p trong c«ng viÖc xuÊt ph¸t tõ vai trß cña c«ng viÖc, ng­êi kü s­ t­ vÊn dùng lu«n ph¶i ®èi diÖn víi nhiÒu c¸m dç, ®ßi hái ë hä mét lßng trung thùc, trong danh dù. Lµ nh÷ng ng­êi lu«n mong muèn gióp ®ì ng­êi kh¸c, cã kh¶ n¨ng nhËn khuyÕt ®iÓm vµ tù chÞu tr¸ch nhiÖm. * VÒ thÓ lùc: ¸p lùc c«ng viÖc ®ßi hái ng­êi kü s­ t­ vÊn mét søc khoÎ dÎo dai, mét trÝ tuÖ s¸ng suèt, thÝch nghi víi ®iÒu kiÖn sèng, ®iÒu kiÖn ®a d¹ng cña thiªn nhiªn. * VÒ tinh thÇn: B×nh tÜnh, minh mÉn, vui vÎ trong cuéc sèng vµ c«ng viÖc. DÞch vô t­ vÊn lµ dÞch vô cao cÊp, cung cÊp c¸c s¶n phÈm trÝ tuÖ, ®ãng vai trß ph©n tÝch, chØ dÉn cã C§T trong ho¹t ®éng XD, nã ®ßi hái hai vÊn ®Ò chÝnh ®ã lµ chuyªn m«n nghiÖp vô vµ ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp. Chuyªn m«n kh«ng giái th× kh«ng thÓ t×m ra ph­¬ng ¸n §T tèt, ®¶m b¶o chÊt l­îng, gi¸ thµnh, thêi gian, lîi nhuËn, c¸c lîi Ých x· héi vµ ®óng ph¸p luËt. NÕu ®¹o ®øc yÕu kÐm, kh«ng cÇn kiÖm, liªm chÝnh, chÝ c«ng, v« t­ th× rÊt khã cã ®­îc nh÷ng ý t­ëng hay, nh÷ng lêi khuyªn, nh÷ng chØ dÉn chÊt l­îng, s¸ng t¹o vµ hiÖu qu¶ kÕt tinh trong s¶n phÈm t­ vÊn. Ngoµi ra, trong lÜnh vùc t­ vÊn XD cßn ®Æc biÖt dÔ dÉn tíi viÖc sa ng· tr­íc nh÷ng c¸m dç vËt chÊt cña thÞ tr­êng, vi ph¹m vÒ chuyªn m«n, luËt ph¸p. C¸c c«ng ty còng nh­ tõng kü s­ t­ vÊn ph¶i th­êng xuyªn häc hái, tæng kÕt kinh nghiÖm, tÝch luü kiÕn thøc, thu thËp th«ng tin qua c¸c DA §T còng nh­ tõ nhiÒu nguån th«ng tin, kiÕn thøc kh¸c nhau ®Ó cã t­ liÖu. Ngµnh t­ vÊn trong n­íc vµ quèc tÕ lu«n xuÊt hiÖn c¸c vÊn ®Ò míi, kiÕn thøc míi, lý thuyÕt míi, c«ng nghÖ míi, ®ßi hái viÖc ph¶i th­êng xuyªn ®µo t¹o trong ®ã tù ®µo t¹o lµ tèt nhÊt. Vai trß cña c¸c nhµ l·nh ®¹o trong viÖc sö dông vµ ®µo t¹o nh©n tµi còng lµ yÕu tè hÕt søc quan träng ®Ó cã ®­îc c¸c nhµ t­ vÊn giái, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó hä tån t¹i, ph¸t triÓn kh«ng ph¶i chØ lµ song hµnh mµ lµ ®i tr­íc sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ ®Êt n­íc. 1.2. Vai trß cña dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng 1.2.1 Quy tr×nh h×nh thµnh vµ thùc hiÖn dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng Giai ®o¹n tr­íc DA Nguyªn nh©n lµm xuÊt hiÖn c¸c DA. C¸c ý t­ëng ban ®Çu Giai ®o¹n I ChuÈn bÞ §T Giai ®o¹n II Thùc hiÖn §T Giai ®o¹n III KÕt thóc §T Giai ®o¹n sau §T Khai th¸c sö dông VËn hµnh, b¶o tr× KÕt thóc DA HÕt thêi h¹n sö dông Thanh lý tµi s¶n, ph¸ dì Háng, kh«ng sö dông ®­îc Hình 1.1. Quy tr×nh h×nh thµnh vµ thùc hiÖn DAĐTXD Mçi DA §T XD ®Òu cã thêi ®iÓm b¾t ®Çu vµ kÕt thóc, vßng ®êi cña DA (project life cycle) bao gåm nhiÒu giai ®o¹n ph¸t triÓn: Tõ ý t­ëng ®Õn viÖc triÓn khai nh»m ®¹t ®­îc kÕt qu¶ vµ ®Õn khi kÕt thóc DA. Th«ng th­êng, vßng ®êi cña DA cã thÓ ®­îc chinh thµnh c¸c giai ®o¹n: 1.2.1.1 Giai ®o¹n tr­íc ®Çu t­ §©y lµ giai ®o¹n tr­íc khi cã DA, th­êng lµ kh«ng x¸c ®Þnh ®­îc kho¶ng thêi gian vµ kh«ng tÝnh vµo thêi gian qu¶n lý DA, tuy nhiªn, giai ®o¹n nµy cã vai trß hÕt søc quan träng, nã lµ thêi kú lµm xuÊt hiÖn c¸c nguyªn nh©n hµnh thµnh DA, h×nh thµnh c¸c ý t­ëng §T, nh÷ng h¹t gièng cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi. Sù thai nghÐn c¸c DA §T XD ®­îc b¾t nguån tõ m«i tr­êng §T, víi nh÷ng ®Æc ®iÓm cña quèc gia, ®Þa ph­¬ng, vòng l·nh thæ, tØnh, thµnh phè nh­ yÕu tè vÒ ®Þa lý, kinh tÕ, chÝnh s¸ch x· héi, d©n c­, phong tôc tËp qu¸n. C¸c nguyªn nh©n chñ yÕu lµ: Nhu cÇu cña thÞ tr­êng, cña x· héi: XD nhµ ë, kh¸ch s¹n, trô së lµm viÖc, bÖnh viÖn, tr­êng häc, c¸c c«ng tr×nh c«ng céng, chî, siªu thÞ, ®iÖn, ®­êng, cÇu, h¹ tÇng kü thuËt, s©n bay v.v. Yªu cÇu tõ kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi: Nhµ m¸y, nhµ ga, bÕn c¶ng, khu c«ng nghiÖp, khu ®« thÞ. C¸c tr­êng hîp kh¾c phôc sù thiªn tai, ®éng ®Êt, ho¶ ho¹n. DA tõ c¸c nguån vèn viÖn trî nh©n ®¹o, phi chÝnh phñ cña c¸c tæ chøc, c¸ nh©n cã môc ®Ých phôc vô céng ®ång hoÆc tõ thiÖn. §Çu t­ cña c¸c nhµ §T trong n­íc hoÆc n­íc ngoµi nhËn mét sù kiÖn hoÆc lý do nµo ®ã. C¸c nguyªn nh©n h×nh thµnh DA cã thÓ lµ chñ quan, kh¸ch quan ngÉu nhiªn, nÕu xuÊt ph¸t tõ lý do chÝnh ®¸ng, c¸c kÕ ho¹ch §T ®­îc XD tèt, ®¶m b¶o chÊt l­îng sÏ ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu vµ thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña x· héi. Ng­îc l¹i, víi nh÷ng lý do kh«ng chÝnh ®¸ng, §T kh«ng ®­îc nghiªn cøu kü l­ìng, c¸c DA cã thÓ g©y ra nh÷ng thÊt tho¸t, l·ng phÝ lín vÒ tiÒn b¹c, thêi gian, c«ng søc, tµi nguyªn, g©y thiÖt h¹i vÒ kinh tÕ, x· héi, m«i tr­êng sinh th¸i. Do vËy, viÖc nghiªn cøu DA ph¶i ®­îc thùc hiÖn ®¶m b¶o cho viÖc lo¹i bá c¸c DA kÐm hiÖu qu¶, lËp kÕ ho¹ch §T hîp lý. Nhµ n­íc cÇn c¶i thiÖn m«i tr­êng §T b»ng c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch §T, ­u tiªn §T, XD c¸c c¬ së h¹ tÇng kü thuËt: ®­êng s¸, ®iÖn, n­íc, th«ng tin liªn l¹c.. ®Ó thu hót c¸c nhµ §T XD c¸c DA phï hîp vµ cã hiÖu qu¶. C¸c bé, ngµnh, ®Þa ph­¬ng còng cÇn t¹o ra mét m«i tr­êng §T th«ng tho¸ng, hÊp dÉn cho ®Þa ph­¬ng, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c DA §T thuËn lîi, hiÖu qu¶ cao, gãp phÇn ph¸t triÓn ®Êt n­íc. DA §T ph¶i ®­îc XD dùa trªn quy ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, quy ho¹ch ngµnh vµ quy ho¹ch XD ®¶m b¶o tÝnh khoa häc, ®Þnh h­íng vµ thùc tiÔn ®· ®­îc c¬ quan chøc n¨ng phª duyÖt, c«ng bè. 1.2.1.2. Giai ®o¹n chuÈn bÞ ®Çu t­. Giai ®o¹n chuÈn bÞ thùc hiÖn §T l¹i bao gåm giai ®o¹n h×nh thµnh DA vµ giai ®o¹n nghiªn cøu ph¸t triÓn. LËp DA §T chØ lµ mét phÇn viÖc cña qu¸ tr×nh chuÈn bÞ §T hay ®ã chÝnh lµ viÖc kÕt nèi, chuyÓn tiÕp gi÷a giai ®o¹n h×nh thµnh DA víi giai ®o¹n nghiªn cøu ph¸t triÓn, bao gåm c¸c néi dung: LËp b¸o c¸o §T, lËp DA §T, lËp b¸o c¸o kinh tÕ kü thuËt tuú theo quy m«, lo¹i DA øng víi quy ®Þnh hiÖn hµnh cña nhµ n­íc. - Giai ®o¹n h×nh thµnh DA: víi c¸c c«ng viÖc chÝnh: XD ý t­ëng ban ®Çu, x¸c ®Þnh quy m« vµ môc tiªu, ®¸nh gi¸ c¸c kh¶ n¨ng, tÝnh kh¶ thi cña DA (kh¶ n¨ng §T), x¸c ®Þnh c¸c nh©n tè vµ c¬ së thùc hiÖn DA. - Giai ®o¹n nghiªn cøu ph¸t triÓn: XD DA, kÕ ho¹ch thùc hiÖn vµ chuÈn bÞ nguån lùc, kÕ ho¹ch tµi chÝnh vµ kh¶ n¨ng kªu gäi §T, x¸c ®Þnh yªu cÇu chÊt l­îng, phª duyÖt DA. - ChuÈn bÞ §T gåm c¸c b­íc thùc hiÖn nh­ sau: Nghiªn cøu sù cÇn thiÕt ph¶i §T vµ quy m« cña §T c¨n cø vµo nhu cÇu thÞ tr­êng, vµo chiÕn l­îc ph¸t triÓn chung cña ®Êt n­íc vµ cña doanh nghiÖp. Nghiªn cøu thÞ tr­êng ®Ó t×m nguån cung øng ®Çu vµo vµ tiªu thô s¶n phÈm cña DA §T, xem xÐt c¸c kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm ®Þnh s¶n xuÊt, c¸c kh¶ n¨ng huy ®éng c¸c nguån vèn §T vµ lùa chän h×nh thøc §T. TiÕn hµnh ®iÒu tra, kh¶o s¸t vµ lùa chän ®Þa ®iÓm XD trªn quy ho¹ch tæng thÓ sö dông l·nh thæ cã tÝnh chÊt ®Þnh h­íng cña Nhµ n­íc, dùa trªn yªu cÇu cña DA vµ yªu cÇu b¶o vÖ m«i tr­êng. LËp DA §T dùa trªn c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu cña c¸c b­íc ®i tr­íc còng nh­ dùa vµo c¸c kiÕn thøc cña khoa häc lËp DA §T vµ c¸c quy ®Þnh chung cña Nhµ n­íc. Göi hå s¬ vµ v¨n b¶n tr×nh duyÖt §T ®Õn ng­êi cã thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh §T, tæ chøc cho vay vèn vµ c¬ quan thÈm ®Þnh DA §T. §©y lµ giai ®o¹n mµ t­ vÊn lËp DA §T gióp C§T ®iÒu tra kh¶o s¸t c¸c vÊn ®Ò kinh tÕ, x· héi.. nghiªn cø c¬ héi §T, lËp DA tiÒn kh¶ thi, DA kh¶ thi tuú theo quy m«, tÝnh chÊt cña DA. 1.2.1.3 Giai ®o¹n thùc hiÖn vµ qu¶n lý (Giai ®o¹n triÓn khai dù ¸n): Th«ng tin tuyªn truyÒn, thiÕt kÕ quy ho¹ch vµ kiÕn tróc, phª duyÖt c¸c ph­¬ng ¸n thiÕt kÕ, ®Êu thÇu x©y dùng vµ tæ chøc thi c«ng x©y dùng, qu¶n lý vµ kiÓm so¸t. §µm ph¸n ký kÕt hîp ®ång ThiÕt kÕ vµ lËp dù to¸n thi c«ng c«ng tr×nh Thi c«ng x©y l¾p c«ng tr×nh VËn hµnh ch¹y thö nghiÖm thu c«ng tr×nh NghiÖm thu bµn giao, thanh quyÕt to¸n 1.2.1.4 Giai ®o¹n kÕt thóc ®Çu t­ x©y dùng ®­a dù ¸n vµo vËn hµnh, khai th¸c sö dông Hoµn tÊt c«ng viÖc XD, vËn thµnh thö, kiÓm to¸n, quyÕt to¸n.. §©y lµ giai ®o¹n cuèi cïng cña DA §T, thùc chÊt cña giai ®o¹n nµy lµ ®­a c«ng tr×nh ®· ®­îc XD, l¾p ®Æt xong vµo vËn hµnh, khai th¸c. Tøc lµ thùc hiÖn tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh. 1.2.2 Vai trß cña dù ¸n ®Çu t­ Ho¹t ®éng §T lµ ho¹t ®éng bá vèn vµo mét lÜnh vùc s¶n xuÊt, kinh doanh hay dÞch vô nh»m thu ®­îc lîi nhuËn, c¸c ho¹t ®éng nµy chÞu sù t¸c ®éng cña nhiÒu yÕu tè tõ m«i tr­êng §T nh­ chÝnh trÞ, kinh tÕ - x· héi ... MÆt kh¸c, ho¹t ®éng §T lµ c¸c ho¹t ®éng cho t­¬ng lai, do ®ã, nã chøa ®ùng bªn trong rÊt nhiÒu yÕu tè bÊt ®Þnh, yÕu tè rñi ro, kh«ng ch¾c ch¾n, ®ã chÝnh lµ c¸c yÕu tè lµm cho DA cã kh¶ n¨ng thÊt b¹i. C¸c nhµ §T cã thÓ lùa chän h×nh thøc §T gi¸n tiÕp th«ng qua c¸c c¬ quan kinh doanh tiÒn tÖ, mÆc dï l·i suÊt thu ®­îc thÊp h¬n h×nh thøc §T trùc tiÕp. V× vËy, trong ho¹t ®éng §T, viÖc ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ ®Çy ®ñ trªn nhiÒu khÝa c¹nh kh¸c nhau, trªn c¬ së thu nhËn ®Çy ®ñ c¸c th«ng tin vÒ ho¹t ®éng kinh tÕ sÏ tiÕn hµnh §T, vÒ ho¹t ®éng chÝnh trÞ, x· héi, thiªn nhiªn, m«i tr­êng trong qu¸ khø, hiÖn t¹i vµ t­¬ng lai lµ viÖc lµm hÕt søc quan träng. Sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña mét DA §T ®­îc quyÕt ®Þnh tõ viÖc ph©n tÝch cã chÝnh x¸c hay kh«ng, thùc chÊt cña viÖc ph©n tÝch nµy chÝnh lµ lËp DA §T. Cã thÓ nãi, DA §T ®­îc so¹n th¶o tèt lµ c¬ së v÷ng ch¾c cho viÖc thùc hiÖn c¸c c«ng cuéc §T ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ - x· héi mong muèn. - §èi víi C§T: DA §T lµ mét c¨n cø quan träng nhÊt ®Ó nhµ §T quyÕt ®Þnh cã nªn tiÕn hµnh §T DA nµy hay kh«ng. ViÖc nghiªn cøu c¬ héi §T dùa trªn ý t­ëng ban ®Çu ®­îc h×nh thµnh trªn c¬ së c¶m tÝnh trùc quan cña nhµ §T, hoÆc trªn c¬ së quy ho¹ch, ®Þnh h­íng cña vïng, cña khu vùc, cña quèc gia, quy ho¹ch ph¸t triÓn ngµnh. B­íc nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi lµ giai ®o¹n nghiªn cøu s¬ bé vÒ c¸c yÕu tè c¬ b¶n cña DA, s¬ bé lùa chän kh¶ n¨ng §T chñ yÕu t­ c¸c c¬ héi §T, gióp C§T so s¸nh, lùa chän ph­¬ng ¸n §T tèt nhÊt theo yªu cÇu tèi thiÓu chi phÝ ban ®Çu vµ chi phÝ th­êng xuyªn trong qu¸ tr×nh khai th¸c. Giai ®o¹n nghiªn cøu kh¶ thi ®­îc tiÕn hµnh khi b­íc nghiªn cøu kh¶ thi ®¹t nh÷ng kÕt qu¶ tÝch cùc, ®ßi hái sù nghiªn cøu toµn diÖn, s©u s¾c, triÖt ®Ó, cô thÓ trªn c¸c mÆt: qu¶n lý, thÞ tr­êng, kü thuËt, tµi chÝnh, kinh tÕ x· héi, m«i tr­êng cña DA nh»m kÕt luËn cuèi cïng vÒ tÝnh kh¶ thi hay kh«ng cña DA ®Ó cã ®­îc mét bøc tranh toµn c¶nh vÒ mäi ho¹t ®éng cña DA §T trong suèt mét ®êi ho¹t ®éng cña nã. §©y lµ b­íc nghiªn cøu cã tÇm quan träng quyÕt ®Þnh. DA §T lµ c«ng cô ®Ó t×m ®èi t¸c trong vµ ngoµi n­íc liªn doanh bá vèn §T cho DA. DA §T lµ c¬ së ®Ó XD kÕ ho¹ch thùc hiÖn §T, theo dâi, ®«n ®èc vµ kiÓm tra qu¸ tr×nh thùc hiÖn DA. DA §T lµ c¨n cø quan träng ®Ó theo dâi, ®¸nh gi¸ vµ cã ®iÒu chØnh kÞp thêi nh÷ng tån t¹i, v­íng m¾c trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn vµ khai th¸c c«ng tr×nh. DA §T lµ c¨n cø quan träng ®Ó so¹n th¶o hîp ®ång liªn doanh còng nh­ ®Ó gi¶i quyÕt c¸c mèi quan hÖ tranh chÊp gi÷a c¸c ®èi t­îng trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn DA. Ph­¬ng ¸n thiÕt kÕ c¬ së trong DA §T lµ viÖc x¸c lËp c¸c th«ng sè c¬ b¶n vµ quan träng nhÊt cho mçi CTXD: vÒ quy m«, h×nh d¸ng, c«ng n¨ng, chÊt l­îng vµ gi¸ trÞ sö dông, nh÷ng néi dung c¬ b¶n lµm c¬ së cho viÖc ®¶m b¶o chÊt l­îng c«ng tr×nh vÒ tÝnh khoa häc, kinh tÕ, thùc tÕ, ®¶m b¶o m«i tr­êng trong thiÕt kÕ. Ph­¬ng ¸n bè trÝ tæng mÆt b»ng trong thiÕt kÕ c¬ së cña mét DA §T ®¶m nhiÖm vai trß thiÕt kÕ, bè trÝ mét hÖ thèng, d©y truyÒn lµm viÖc ®¶m b¶o tÝnh kinh tÕ, khoa häc, kh¶ thi vµ hiÖu qu¶, lµ tµi liÖu quan träng ®Ó triÓn khai thiÕt kÕ c¸c b­íc tiÕp theo trong qu¸ tr×nh §T XD B­íc thiÕt kÕ kü thuËt vµ thiÕt kÕ b¶n vÏ thi c«ng ®­îc triÓn khai dùa trªn thiÕt kÕ c¬ së. Nh÷ng yªu cÇu cña kiÕn tróc nh­ yªu cÇu thÝch dông, yªu cÇu bÒn v÷ng, yªu cÇu mü quan, yªu cÇu kinh tÕ ®­îc ®¶m b¶o hay kh«ng ®­îc x¸c ®Þnh trong giai ®o¹n thiÕt kÕ c¬ së cña b­íc lËp DA §T XD. Quy m« hîp lý hay kh«ng, c«ng n¨ng sö dông cã ®¶m b¶o tÝnh tèi ­u trong qu¸ tr×nh vËn hµnh khai th¸c hay kh«ng, gi¶i ph¸p kiÕn tróc cã ®¶m b¶o mü quan, th©n thiÖn víi m«i tr­êng, tiÕt kiÖm n¨ng l­îng, sö dông nguyªn vËt liÖu míi vµ hiÖu qu¶ kh«ng, gi¶i ph¸p kÕt cÊu cã ®¶m b¶o tiÕt kiÖm vµ an toµn kh«ng... lµ nh÷ng ®iÒu kiÖn c¬ b¶n ®Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng CTXD ®­îc gi¶i quyÕt ë kh©u thiÕt kÕ c¬ së. Do ®ã cã thÓ nãi, DA ®Çu cã vai trß quan träng trong viÖc ®¶m b¶o chÊt l­îng cña CTXD. Lùa chän c«ng nghÖ trong DA §T: §èi víi c¸c DA §T cho s¶n xuÊt, viÖc lùa chän vµ bè trÝ d©y truyÒn c«ng nghÖ s¶n xuÊt ®­îc thùc hiÖn trong b­íc lËp DA. Mét d©y truyÒn hiÖn ®¹i hay l¹c hËu, phï hîp víi n¨ng lùc s¶n xuÊt, ®iÒu kiÖn khai th¸c vËn hµnh, chi phÝ phï hîp hay kh«ng ®­îc x¸c ®Þnh trong b­íc lËp DA. ViÖc øng dông c¸c c«ng nghÖ míi vµo s¶n xuÊt còng nh­ viÖc tiÕp cËn chuyÓn giao c«ng nghÖ tõ n­íc ngoµi ®ßi hái ®­îc ®Ò xuÊt nghiªn cøa vµ ¸p dông trong b­íc lËp DA §T. ViÖc ®Þnh gi¸ trong b­íc lËp DA §T (x¸c ®Þnh tæng møc §T) dùa trªn thiÕt kÕ c¬ së cho tõng c«ng tr×nh, thiÕt bÞ vµ toµn bé c¸c chi phÝ kh¸c lµ c¨n cø ®Ó qu¶n lý chi phÝ trong qu¸ tr×nh §T XD DA vµ lµ d÷ liÖu quan träng cho viÖc x¸c ®Þnh hiÖu qu¶ §T. Tæng møc §T chÝnh lµ c¬ së, c«ng cô gióp C§T lËp kÕ ho¹ch vµ qu¶n lý vèn §T, x¸c ®Þnh ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña DA §T XD ®ång thêi còng lµ c¨n cø thùc hiÖn §T, ®óc rót vµ tæng kÕt c¸c kinh nghiÖm nh»m chØ ra nh÷ng nguyªn nh©n lµm t¨ng chi phÝ trong qu¸ tr×nh §T XD. DA ®­îc ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ nh­ thÕ nµo, lîi Ých sÏ thu ®­îc do thùc hiÖn DA, nh÷ng môc tiªu ph¸t triÓn cña DA vµ sù ®ãng gãp cña DA vÒ kinh tÕ vµ x· héi. Hå s¬ DA §T cung cÊp cho C§T tÊt c¶ nh÷ng dù kiÕn vÒ mÆt kinh tÕ, tæ chøc s¶n xuÊt, nh÷ng ®¸nh gi¸ s©u s¾c vÒ hiÖu qu¶ §T cña DA trong t­¬ng lai. Nh÷ng tÝnh to¸n hîp lý ë b­íc nµy sÏ gi¶m thiÓu ®­îc nh÷ng ®iÒu chØnh, nh÷ng vÊn ®Ò ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn còng nh­ x¸c ®Þnh gÇn ®óng nhÊt hiÖu qu¶ §T trong qu¸ tr×nh triÓn khai DA. Nguån vèn, kÕ ho¹ch §T: x¸c ®Þnh ®­îc mét c¸ch ®¶m b¶o nhÊt nguån vèn còng nh­ kÕ ho¹ch triÓn khai thùc hiÖn §T lµ c¨n cø ®Ó thùc hiÖn DA mét c¸ch s¸t nhÊt víi nh÷ng dù tÝnh. - §èi víi nhµ tµi trî: (C¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i) DA §T lµ c¨n cø quan träng ®Ó c¸c c¬ quan nµy xem xÐt tÝnh kh¶ thi cña DA, tõ ®ã sÏ ®­a ra quyÕt ®Þnh cã nªn tµi trî cho DA hay kh«ng vµ nÕu tµi trî th× tµi trî ®Õn møc ®é nµo ®Ó ®¶m b¶o rñi ro Ýt nhÊt cho nhµ tµi trî. - §èi víi c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc: DA §T lµ tµi liÖu quan träng ®Ó c¸c cÊp cã thÈm quyÒn xÐt duyÖt, cÊp giÊy phÐp §T. ThÈm ®Þnh DA cÇn ®­îc xem xÐt trªn c¸c mÆt: kü thuËt c«ng nghÖ, XD, m«i tr­êng, kinh tÕ tµi chÝnh, an ninh quèc phßng v.v.. nh»m cã ®­îc mét quyÕt ®Þnh §T ®óng ®¾n, kh¶ thi, mang l¹i lîi Ých tr­íc m¾t vµ l©u dµi cho C§T, cho toµn x· héi, ®¶m b¶o lîi Ých quèc gia. DA §T lµ c¨n cø ph¸p lý ®Ó toµ xem xÐt, gi¶i quyÕt khi cã sù tranh chÊp gi÷a c¸c bªn tham gia §T trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn DA. * Víi vai trß quan träng nh­ vËy, kh«ng thÓ coi viÖc lËp DA §T lµ viÖc lµm chiÕu lÖ, ®¶m b¶o thñ tôc §T, ®Ó ®i t×m ®èi t¸c, xin cÊp vèn, vay vèn, xin giÊy phÐp §T mµ ph¶i coi ®©y lµ mét c«ng viÖc nghiªn cøu vµ ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ DA mét c¸ch nghiªm tóc theo khoa häc lËp DA, chøa ®ùng gi¸ trÞ trÝ tuÖ s¸ng t¹o. §ã thùc sù ph¶i lµ s¶n phÈm lao ®éng khoa häc cña nh÷ng nhµ t­ vÊn cã kinh nghiÖm chuyªn m«n, ch÷ t©m vµ ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp. 1.3. Néi dung cña dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng - Tr×nh tù lËp dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng 1.3.1. Néi dung tæng qu¸t cña mét dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng DA §T bao gåm kÕ ho¹ch chi tiÕt, cô thÓ viÖc triÓn khai thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng §T nh»m ®¹t ®­îc mùc tiªu ®Ò ra trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh. Tr­íc hÕt, DA §T ph¶i thÓ hiÖn râ môc tiªu §T lµ g×, môc tiªu cña DA lµ c¸c môc tiªu cÇn ®¹t ®­îc khi thùc hiÖn DA. Cô thÓ lµ khi thùc hiÖn DA sÏ mang l¹i nh÷ng lîi Ých g× cho ®Êt n­íc nãi chung vµ cho b¶n th©n C§T nãi riªng. Cã thÓ lµ môc tiªu dµi h¹n, trung h¹n, ng¾n h¹n, môc tiªu chiÕn l­îc hay tr­íc m¾t. Môc tiªu tr­íc m¾t ®­îc biÓu hiÖn th«ng qua c¸c chØ tiªu kinh tÕ cô thÓ nh­ n¨ng lùc s¶n xuÊt, quy m« s¶n xuÊt hay hiÖu qu¶ kinh tÕ. Môc tiªu dµi h¹n cã thÓ lµ c¸c lîi Ých kinh tÕ, x· héi do DA mang l¹i. Hai lµ, nguån lùc vµ c¸ch thøc ®Ó ®¹t ®­îc môc tiªu, bao gåm c¶ c¸c ®iÒu kiÖn vµ biÖn ph¸p vËt chÊt ®Ó thùc hiÖn nh­ vèn, nh©n lùc, c«ng nghÖ. C¸c ho¹t ®éng: lµ nh÷ng nhiÖm vô hoÆc hµnh ®éng ®­îc thùc hiÖn trong DA ®Ó t¹o ra c¸c kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh. Nh÷ng nhiÖm vô hoÆc hµnh ®éng nµy cïng víi mét lÞch biÓu vµ tr¸ch nhiÖm cô thÓ cña c¸c bé phËn thùc hiÖn sÏ t¹o thµnh kÕ ho¹ch lµm viÖc cña DA. C¸c nguån lùc: gåm cã vËt chÊt, tµi chÝnh vµ con ng­êi cÇn thiÕt ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng cña DA. Gi¸ trÞ hoÆc chi phÝ cña c¸c nguån lùc nµy chÝnh lµ vèn §T cÇn cho DA. Ba lµ, víi kho¶ng thêi gian bao l©u th× môc tiªu cã thÓ ®¹t ®­îc, vµ c¸c kÕt qu¶ dù kiÕn cña DA. C¸c kÕt qu¶: ®ã lµ nh÷ng kÕt qu¶ cô thÓ, cã thÓ ®Þnh l­îng, ®­îc t¹o ra tõ c¸c ho¹t ®éng kh¸c nhau cña DA. §©y lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn c¸c môc tiªu cña DA. 1.3.2 Néi dung cô thÓ C¸c DA quan träng quèc gia, lËp DA §T bao gåm hai b­íc lµ lËp b¸o c¸o §T XD c«ng tr×nh (B¸o c¸o nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi) vµ lËp DA §T XD c«ng tr×nh (B¸o c¸o nghiªn cøu kh¶ thi) C¸c DA nhãm A, B, C chØ ph¶i lËp DA §T (b¸o c¸o nghiªn cøu kh¶ thi) trõ tr­êng hîp c«ng tr×nh chØ yªu cÇu lËp B¸o c¸o kinh tÕ kü thuËt. §ã lµ: CTXD cho môc ®Ých t«n gi¸o, c¸c c«ng tr×nh x©y míi, c¶i t¹o, söa ch÷a, n©ng cÊp cã tæng møc §T d­íi 15 tû ®ång (kh«ng bao gåm tiÒn sö dông ®Êt) .. trõ tr­êng hîp ng­êi quyÕt ®Þnh §T thÊy cÇn thiÕt vµ yªu cÇu ph¶i lËp DA §T XD c«ng tr×nh. Néi dung cña B¸o c¸o §T vµ DA §T quy ®Þnh trong NghÞ ®Þnh 12/2009/N§ - CP: Qu¸ tr×nh lËp DA §T XD ph¶i nghiªn cøu, gi¶i quyÕt vµ tr×nh bµy c¸c vÊn ®Ò sau: Néi dung cña B¸o c¸o §T XD c«ng tr×nh (B¸o c¸o nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi) bao gåm: (1). Sù cÇn thiÕt ph¶i §T XD c«ng tr×nh, c¸c ®iÒu kiÖn thuËn lîi vµ khã kh¨n, chÕ ®é khai th¸c vµ sù dông tµi nguyªn quèc gia nÕu cã; (2). Dù kiÕn quy m« §T: c«ng suÊt, diÖn tÝch XD; c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh thuéc DA; dù kiÕn vÒ ®Þa ®iÓm XD c«ng tr×nh vµ nhu cÇu sö dông ®Êt. (3). Ph©n tÝch, lùa chän s¬ bé vÒ c«ng nghÖ, th«ng sè kü thuËt, c¸c ®iÒu kiÖn cung cÊp vËt t­ thiÕt bÞ, nguyªn liÖu, n¨ng l­îng, dÞch vô, h¹ tÇng kü thuËt, ph­¬ng ¸n gi¶i phãng mÆt b»ng, t¸i ®Þnh c­ nÕu cã, c¸c ¶nh h­ëng cña DA ®èi víi m«i tr­êng, sinh th¸i, phßng, chèng ch¸y næ, an ninh, quèc phßng; (4). H×nh thøc §T, x¸c ®Þnh s¬ bé tæng møc §T, thêi h¹n thùc hiÖn DA, ph­¬ng ph¸p huy ®éng vèn theo tiÕn ®é vµ hiÖu qu¶ kinh thÕ - x· héi cña DA vµ ph©n kú §T nÕu cã. Néi dung DA §T XD c«ng tr×nh (B¸o c¸o nghiªn cøu kh¶ thi) bao gåm thuyÕt minh vµ phÇn thiÕt kÕ c¬ së. Néi dung phÇn thuyÕt minh cña DA §T XD c«ng tr×nh: (1). Sù cÇn thiÕt vµ môc tiªu §T, ®¸nh gi¸ nhu cÇu thÞ tr­êng, tiªu thu s¶n phÈm ®èi víi DA s¶n xuÊt, kinh doanh, tÝnh c¹nh tranh cña s¶n phÈm, t¸c ®éng x· héi ®èi víi ®i¹ ph­¬ng, khu vùc (nÕu cã); h×nh thøc §T XD c«ng tr×nh, ®Þa ®iÓm XD, nhu cÇu sö dông ®Êt, ®iÒu kiÖn cung cÊp nguyªn liÖu, nhiªn liÖu vµ c¸c yÕu tè ®Çu vµo kh¸c. (2). M« t¶ vÒ quy m« vµ dÞªn tÝch XD c«ng tr×nh, c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh thuéc DA, ph©n tÝch lùa chän ph­¬ng ¸n kü thuËt, c«ng nghÖ vµ c«ng. (3). C¸c gi¶i ph¸p thùc hiÖn bao gåm: - Ph­¬ng ¸n chung vÒ gi¶i phãng mÆt b»ng, t¸i ®Þnh c­ vµ ph­¬ng ¸n hç trî XD h¹ tÇng kü thuËt nÕu cã. - C¸c ph­¬ng ¸n thiÕt kÕ kiÕn tróc ®èi víi c«ng tr×nh trong ®« thÞ vµ c«ng tr×nh cã yªu cÇu kiÕn tróc. - Ph­¬ng ¸n khai th¸c DA vµ sö dùng lao ®éng. - Ph©n ®o¹n thùc hiÖn, tiÕn ®é thùc hiÖn vµ h×nh thøc qu¶n lý DA. (4). §¸nh gi¸ t¸c ®éng m«i tr­êng, c¸c gi¶i ph¸p phßng ch¸y, ch÷a ch¸y vµ c¸c yªu cÇu vÒ an ninh, quèc phßng. (5). Tæng møc §T cña DA, kh¶ n¨ng thu xÕp, nguån vèn vµ kh¶ n¨ng cÊp vèn theo tiÕn ®é, ph­¬ng ¸n hoµn tr¶ vèn ®èi víi DA cã yªu cÇu thu håi vèi vµ ph©n tÝch ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ - tµi chÝnh, hiÖu qu¶ x· héi cña DA. - Néi dung thiÕt kÕ c¬ së cña DA §T XD c«ng tr×nh (1). ThiÕt kÕ c¬ së lµ thiÕt kÕ ®­îc thùc hiÖn trong giai ®o¹n lËp DA §T XD c«ng tr×nh trªn c¬ së ph­¬ng ¸n thiÕt kÕ ®­îc lùa chän, ®¶m b¶o thÓ hiÖn ®­îc c¸c th«ng sè kü thuËt chñ yÕu phï hîp víi c¸c quy chuÈn, tiªu chuÈn ®­îc ¸p dông, lµ c¨n cø ®Ó triÓn khai c¸c b­íc thiÕt kÕ tiÕp theo. ThiÕt kÕ c¬ së bao gåm phÇn thuyÕt minh vµ phÇn b¶n vÏ. (2). PhÇn thuyÕt minh thiÕt kÕ c¬ së bao gåm c¸c néi dung: - Giíi thiÖu tãm t¾t ®Þa ®iÓm XD, ph­¬ng ¸n thiÕt kÕ, tæng mÆt b»ng c«ng tr×nh hoÆc ph­¬ng ¸n tuyÕn c«ng tr×nh ®èi víi CTXD theo tuyÕn, vÞ trÝ, quy m« XD c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh; viÖc kÕt nèi gi÷a c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh thuéc DA vµ víi h¹ tÇng kü thuËt cña khu vùc. - Ph­¬ng ¸n c«ng nghÖ, d©y truyÒn c«ng nghÖ ®èi víi c«ng tr×nh cã yªu cÇu c«ng nghÖ. - Ph­¬ng ¸n kiÕn tróc ®èi víi c«ng tr×nh cã yªu cÇu kiÕn tróc. - Ph­¬ng ¸n kÕt cÊu chÝnh, hÖ thèng kü thuËt, h¹ tÇng kü thuËt chñ yÕu cña c«ng tr×nh. - Ph­¬ng ¸n b¶o vÖ m«i tr­êng, phßng ch¸y, ch÷a ch¸y theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. - Danh môc c¸c quy chuÈn, tiªu chuÈn ®­îc ¸p dông. (3). PhÇn b¶n vÏ thiÕt kÕ c¬ së bao gåm: - B¶n vÏ tæng mÆt b»ng c«ng tr×nh hoÆc b¶n vÏ b×nh ®å ph­¬ng ¸n tuyÕn c«ng tr×nh ®èi víi CTXD theo tuyÕn; - S¬ ®å c«ng nghÖ, b¶n vÏ d©y chuyÒn c«ng nghÖ ®èi víi c«ng tr×nh cã yªu cÇu c«ng nghÖ; - B¶n vÏ ph­¬ng ¸n kiÕn tróc ®èi víi c«ng tr×nh cã yªu cÇu kiÕn tróc; - B¶n vÏ ph­¬ng ¸n kÕt cÊu chÝnh, hÖ thèng kü thuËt, h¹ tÇng kü thuËt chñ yÕu cña c«ng tr×nh kÕt nèi víi ph­¬ng ¸n h¹ tÇng kü thuËt cña khu vùc. Néi dung b¸o c¸o kinh tÕ kü thuËt - theo ®iÒu 35 – LuËt XD. Néi dung DA§T XD Môc tiªu §Þa ®iÓm Quy m«, c«ng suÊt C«ng nghÖ C¸c gi¶i ph¸p k.tÕ - k.thuËt Nguån vèn Tæng møc §T Chñ §T H×nh thøc qu¶n lý DA H×nh thøc §T Thêi h¹n thùc hiÖn HiÖu qu¶ kinh tÕ - x· héi Phßng chèng ch¸y næ §¸nh gi¸ t¸c ®éng MT ThuyÕt minh C¸c b¶n vÏ: gi¶i ph¸p kiÕn tróc, h×nh khèi kÕt cÊu chÝnh, mÆt b»ng, mÆt c¾t, mÆt ®øng C¸c gi¶i ph¸p kü thuËt, gi¶i ph¸p XD Gi¶i ph¸p c«ng nghÖ Trang thiÕt bÞ VËt liÖu XD chñ yÕu PhÇn thuyÕt minh PhÇn thiÕt kÕ c¬ së Hình 1.2 : Néi dung cña DAĐTXD 1.3.3 Tr×nh tù lËp dù ¸n ®Çu t­ ChÊt l­îng cña DA §T phô thuéc vµo c¸ch chia giai ®o¹n lËp DA §T vµ chÊt l­îng cña tõng giai ®o¹n, viÖc lËp DA §T ph¶i tu©n theo tr×nh tù quy ®Þnh. HiÖn nay, tr×nh tù lËp DA §T ®­îc thùc hiÖn theo LuËt XD, néi dung nh­ sau: - Nghiªn cøu vÒ sù cÇn thiÕt ph¶i §T vµ quy m« §T. - TiÕn hµnh tiÕp xóc, th¨m dß thÞ tr­êng trong n­íc, n­íc ngoµi ®Ó x¸c ®Þnh nhu cÇu tiªu thô, kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm, t×m nguån cung øng thiÕt bÞ, vËt t­ cho s¶n xuÊt, xem xÐt kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm, t×m nguån cung øng thiÕt bÞ, vËt t­ cho s¶n xuÊt, xem xÐt kh¶ n¨ng vÒ nguån vèn §T vµ lùa chän h×nh thøc §T. - TiÕn hµnh ®iÒu tra, kh¶o s¸t vµ lùa chän ®Þa ®iÓm XD. - LËp DA §T. - Göi hå s¬ DA vµ v¨n b¶n tr×nh ®Õn ng­êi cã thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh §T, tæ chøc cho vay vèn §T vµ c¬ quan thÈm ®Þnh DA §T. Tr×nh tù lËp DA cña tæ chøc t­ vÊn - Cö chñ nhiÖm DA - LËp nhãm so¹n th¶o - ChuÈn bÞ c¸c ®Ò c­¬ng - TriÓn khai so¹n th¶o DA §T: Ph©n tÝch, xö lý th«ng tin, dù b¸o LËp c¸c ph­¬ng ¸n, so s¸nh ph­¬ng ¸n §óc kÕt viÕt tæng kÕt thuyÕt minh Hoµn chØnh, lËp hå s¬, tr×nh duyÖt 1.4. Yªu cÇn ®èi víi dù ¸n ®Çu t­ 1.4.1 Nh÷ng yªu cÇu c¬ b¶n §Ó ®¶m b¶o tÝnh kh¶ thi, DA §T XD ph¶i ®¸p øng c¸c yªu cÇu c¬ b¶n sau ®©y: 1.4.1.1. TÝnh khoa häc TÝnh khoa häc cña DA thÓ hiÖn trªn c¸c khÝa c¹nh chñ yÕu sau - VÒ sè liÖu th«ng tin: Nh÷ng d÷ liÖu, th«ng tin vÒ XD DA ph¶i ®¶m b¶o tÝnh trung thùc, chÝnh x¸c, tøc lµ ph¶i chøng minh ®­îc nguån gèc vµ xuÊt xø cña nh÷ng th«ng tin vµ nh÷ng sè liÖu ®· thu thËp ®­îc (do c¸c c¬ quan cã tr¸ch nhiÖm cung cÊp, nghiªn cøu t×m hiÓu thùc tÕ). - VÒ ph­¬ng ph¸p lý gi¶i: C¸c néi dung cña DA kh«ng tån t¹i ®éc lËp, riªng rÏ mµ chóng n»m trong mét thÓ thèng nhÊt, ®ång bé. V× vËy, qu¸ tr×nh ph©n tÝch, lý gi¶i c¸c néi dung ®· nªu trong DA ph¶i ®¶m b¶o logic vµ chÆt chÏ. VÊn ®Ò mèi quan hÖ gi÷a c¸c yÕu tè thÞ tr­êng, kü thuËt vµ tµi chÝnh cña DA – quyÕt ®Þnh §T d©y chuyÒn s¶n xuÊt ph¶i phï hîp. - VÒ ph­¬ng ph¸p tÝnh to¸n: Khèi l­îng tÝnh to¸n trong mét DA th­êng rÊt lín. Do ®ã, khi thùc hiÖn tÝnh t._.nh­ chuyªn ngµnh trang bÞ cho sinh viªn kiÕn thøc s©u cña mét kü s­ t­ vÊn. HÇu hÕt c¸c sinh viªn ra tr­êng khi vµo lµm viÖc trong c¸c tæ chøc, c¸c ®¬n vÞ t­ vÊn ®Òu rót kinh nghiÖm vµ hoµn thiÖn, häc hái dÇn qua qu¸ tr×nh lµm viÖc. Trong qu¸ tr×nh ®ã, ®Ó cã thÓ rót ra bµi häc kinh nghiÖm, kh«ng Ýt nh÷ng sai lÇm hä ®· gÆp ph¶i, cã thÓ g©y ra nh÷ng thiÖt h¹i cho c«ng ty, ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng CTXD, hiÖu qu¶ §T cña DA. Víi møc thu nhËp h¹n chÕ trong c¸c ®¬n vÞ t­ vÊn, rÊt Ýt nh÷ng chuyªn gia cã kinh nghiÖm chÊp nhËn lµm viÖc l©u dµi mµ c¸c ®¬n vÞ t­ vÊn th­êng ph¶i tuyÓn c¸c sinh viªn míi ra tr­êng, kinh nghiÖm Ýt, møc chi tr¶ thï lao võa ph¶i. Céng víi viÖc kh«ng ®­îc ®µo t¹o bµi b¶n kiÕn thøc vµ c¸c kü n¨ng cña mét ng­êi kü s­ t­ vÊn, g©y ra rÊt nhiÒu vÊn ®Ò tån t¹i trong mèi quan hÖ gi÷a tæ chøc t­ vÊn C§T, ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ c«ng viÖc. Do vËy, thùc sù cÇn thiÕt ph¶i trang bÞ nh÷ng kiÕn thøc lµm c¬ së cho mét sinh viªn lµm hµnh trang hµnh nghÒ t­ vÊn XD b»ng viÖc bæ xung vµo chuyªn m«n ®µo t¹o nh÷ng m«n häc cã néi dung nµy. Chó träng ®µo t¹o ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp ®èi víi kü s­ t­ vÊn lËp DA §T, ®Æc biÖt lµ c¸n bé thÈm ®Þnh DA §T XD. Bªn c¹nh mét c¬ chÕ tho¶ ®¸ng trong qu¸ tr×nh lµm viÖc, gióp hä an t©m, yªu nghÒ vµ cèng hiÕn, còng cÇn cã nh÷ng bµi häc vÒ ®¹o ®øc, ph­¬ng ph¸p xö lý nh÷ng tÝnh huèng phøc t¹p xÈy ra trong nghÒ nghiÖp cña m×nh, nh÷ng bµi häc tÝch cùc, tiªu cùc trong thùc tÕ cña ngµnh ®Ó t¹o mét nÒn t¶ng ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp tèt h¬n cho c¸n bé. Ngoµi ra, ý thøc cña mçi c¸ nh©n thùc sù lµ yÕu tè quan träng nhÊt, bªn c¹nh tµi n¨ng, mçi ng­êi cÇn cã c¸i t©m víi nghÒ, uy tÝn víi b¹n bÌ, ®ång nghiÖp, víi doanh nghiÖp vµ víi ®Êt n­íc. Tham gia c¸c kho¸ ®µo t¹o ë n­íc ngoµi. HiÖn nay, rÊt Ýt c¸n bé ®­îc ®µo t¹o ë n­íc ngoµi chÊp nhËn vÒ lµm viÖc t¹i c¸c tæ chøc t­ vÊn. ViÖc §T kinh phÝ, cã kÕ ho¹ch liªn kÕt ®µo t¹o, hîp t¸c, chuyÓn giao c«ng nghÖ víi c¸c tr­êng ®µo t¹o cña n­íc ngoµi, c¸c tæ chøc t­ vÊn cã uy tÝn trªn thÕ giíi ®Ó häc hái kinh nghiÖm chuyªn m«n, kinh nghiÖm tæ chøc s¶n xuÊt, qu¶n lý .v.v lµ viÖc lµm cÇn thiÕt ®Ó ®¶m b¶o vai trß cña c¸c ®¬n vÞ t­ vÊn lµ ®i ®Çu trong viÖc ®Þnh h­íng ph¸t triÓn c«ng nghÖ míi. Th«ng qua viÖc hîp t¸c ®µo t¹o, t×m kiÕm c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o cã liªn quan ®Õn nghiÖp vô t­ vÊn theo ph­¬ng thøc hiÖn ®¹i cho c¸c tæ chøc, c¸ nh©n t­ vÊn. Më réng m« h×nh ®µo t¹o chñ nhiÖm lËp DA §T XD. KhuyÕn khÝch tù häc, tù nghiªn cøu: nghÒ t­ vÊn lµ mét trong c¸c nghÒ yÒu mét kiÕn thøc chuyªn m«n v÷ng vµng, mét t­ duy ®æi vµ s¸ng t¹o, do ®ã, ®µo t¹o trong qu¸ tr×nh lµm viÖc, tù häc, c¸c kho¸ ®µo t¹o ng¾n h¹n, häc tËp nghiªn cøu chuyÓn giao c«ng nghÖ míi qua tµi liÖu tham kh¶o, qua c¸c nguån th«ng tin trªn c¸c ph­¬ng tiÖn truyÒn th«ng, c¸c t¹p chÝ khoa häc chuyªn ngµnh v.v lµ nh÷ng viÖc lµm cÇn thiÕt vµ th­êng xuyªn c¸c nh©n, cña c¸c doanh nghiÖp, c¸c ®¬n vÞ lµm c«ng t¸c t­ vÊn. Do ®Æc ®iÓm cña s¶n phÈm dÞch vô t­ vÊn lËp DA §T XD lµ lËp DA t¹o ra c¸c c¬ së vËt chÊt cho c¸c ngµnh s¶n xuÊt kh¸c, tÝnh ®a d¹ng trong viÖc gi¶i quyÕt c¸c yÕu tè c«ng nghÖ cña mçi DA lµ kh¸c nhau. Mçi DA ®ßi hái mét sè l­îng chuyªn gia ®a d¹ng trong c¸c lÜnh vùc. Ch¼ng h¹n ®èi DA XD nhµ m¸y ®ãng tµu, cÇn sù tham gia cña c¸c chuyªn gia nh­: Kinh tÕ, quy ho¹ch, kiÕn tróc, ®iÖn, n­íc, kÕt cÊu, ®Þa chÊt, tù ®éng ho¸, c¶ng ®­êng thuû, ®ãng tµu, cÇu ®­êng, m«i tr­êng, ph©n tÝch rñi ro v.v. Kh«ng ph¶i ®èi víi bÊt kú DA §T nµo, tæ chøc t­ vÊn còng cã ®ñ ®éi ngò chuyªn gia cña c¸c lÜnh vùc chuyªn m«n, gi¶i ph¸p ký hîp ®ång chuyªn gia cho tõng DA còng cã thÓ chÊp nhËn vµ khuyÕn khÝch ¸p dông ®­îc trªn c¬ së cña viÖc kiÓm so¸t chÆt chÏ tÝnh ®¶m b¶o chÊt l­îng nh©n sù lóc triÓn khai DA so víi n¨ng lùc trong hå s¬ dù thÇu t­ vÊn. C¬ quan qu¶n lý: x©y dùng hÖ thèng qu¶n lý, ®¨ng ký vµ c«ng bè danh s¸ch c¸c tæ chøc, c¸ nh©n hµnh nghÒ kü s­ t­ vÊn trong toµn quèc theo h­íng chuÈn ho¸ vµ chuyªn nghiÖp. X©y dùng vµ c«ng bè danh s¸ch ph©n lo¹i c¸c nhµ t­ vÊn lËp dù ¸n ®Çu t­, phèi hîp víi c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc ®Ó qu¶n lý c¸c kü s­, t¹o m«i tr­êng c¹nh tranh b×nh ®¼ng cho c¸c kü s­, th«ng qua ®ã khuyÕn khÝch c¸c kü s­ tù n©ng cao tr×nh ®é ®Ó c¹nh tranh lµnh m¹nh. T¹o lËp hµnh lang ph¸p lý trong lÜnh vùc t­ vÊn x©y dùng mét c¸ch chÆt chÏ, c«ng b»ng, minh b¹ch t¹o sù b×nh ®¼ng cho c¸c doanh nghiÖp tham gia vµ n©ng cao kh¶ n¨ng cung cÊp dÞch vô t­ vÊn mét c¸ch ®éc lËp, cã hiÖu qu¶. CÇn cã chÝnh s¸ch hç trî c¸c doanh nghiÖp t­ vÊn vµ c¸c c¸n bé t­ vÊn trong viÖc n©ng cao tr×nh ®é, xem xÐt l¹i møc chi phÝ cña c¸c dÞch vô t­ vÊn ®Ó ®iÒu chØnh t¨ng, ®¶m b¶o c¸c doanh nghiÖp t­ vÊn cã ®iÒu kiÖn tÝch luü cho c«ng t¸c ®µo t¹o, tham quan, häc hái vµ øng dông c«ng nghÖ míi trong cung cÊp dÞch vô. C¸c tæ chøc nghÒ nghiÖp: CÇn tÝch cùc tuyªn truyÒn ®Ó c¸c c¸n bé t­ vÊn ho¹t ®éng theo ®¹o ®øc hµnh nghÒ, n©ng cao tÝnh ®éc lËp trong cung cÊp dÞch vô. §Êt n­íc ta ®ang b­íc vµo thêi tÝch cùc héi nhËp víi khu vùc vµ trªn thÕ giíi, khèi l­îng XD c¬ së vËt chÊt lµ rÊt lín (tõ nguån ng©n s¸ch nhµ n­íc, vèn n­íc ngoµi, vèn t­ nh©n trong n­íc). ViÖc ®µo t¹o, n©ng cao tr×nh ®é, kü n¨ng cña nguån nh©n lùc trong thêi kú nµy lµ mét c¬ héi rÊt tèt ®Ó lùc l­îng §T XD trong n­íc cã c¬ héi ph¸t triÓn nghÒ nghiÖp, ®Ó ®ång hµnh vµ ®¶m b¶o cho sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc. 3.2.2.2. N©ng cao n¨ng lùc cña c¸c tæ chøc t­ vÊn Vai trß cña ®¬n vÞ t­ vÊn lµ rÊt quan träng trong viÖc thùc hiÖn mét DA §T. Lµ ®¬n vÞ nghiªn cøu, ph©n tÝch, lùa chän DA, ph­¬ng thøc §T, møc vèn, thêi gian §T vµ toµn bé c¸c kÕ ho¹ch cô thÓ, chi tiÕt cho viÖc tiÕn hµnh triÓn khai DA. Do ®ã, n¨ng lùc cña ®¬n vÞ t­ vÊn ¶nh h­ëng lín ®Õn hiÖu qu¶ ®Êu t­, h¹n chÕ nh÷ng ph¸t sinh, v­íng m¾c trong qu¸ tr×nh triÓn khai §T, g©y ra nh÷ng tæn thÊt kh«ng ®¸ng cã. Víi mét ®¬n vÞ t­ vÊn cã n¨ng lùc, tr¸ch nhiÖm vµ hiÖu qu¶, s¶n phÈm t­ vÊn cña hä sÏ lµ nh÷ng DA s¸ng t¹o, khoa häc, thùc tiÔn vµ kinh tÕ, lµ c¬ së mang l¹i hiÖu qu¶ cao trong qu¸ tr×nh bá vèn §T cña c¸c C§T. Trong c¸c v¨n b¶n ph¸p lý hiÖn hµnh quy ®Þnh râ viÖc C§T ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm toµn diÖn vÒ chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ §T tõ c¸c DA, do vËy, C§T cÇn chän c¸c nhµ t­ vÊn cã tr×nh ®é, chuyªn nghiÖp, ®¶m b¶o cho viÖc cung cÊp c¸c gi¶i ph¸p tèi ­u vµ kh¶ thi nhÊt, vµ cÇn thiÕt ph¶i bá ra mét kho¶n chi phÝ xøng ®¸ng cho c«ng viÖc nµy, bëi lÏ, mét ph­¬ng ¸n tèt vµ hîp lý cã thÓ mang l¹i lîi Ých vÒ sau cho qu¸ tr×nh thùc hiÖn §T vµ khai th¸c DA lín h¬n rÊt nhiÒu lÇn so víi chi phÝ nghiªn cøu cho c«ng t¸c chuÈn bÞ ban ®Çu. Víi møc chi tr¶ hîp lý, C§T cÇn cã sù giµng buéc ph¸p lý vÒ quyÒn vµ tr¸ch nhiÖm cña c¸c nhµ thÇu ®èi víi c¸c s¶n phÈm dÞch vô t­ vÊn do ®¬n vÞ m×nh cung cÊp th«ng qua c¸c néi dung cô thÓ trong hå s¬ mêi thÇu, hîp ®ång. §©y sÏ lµ ®éng lùc ®Ó c¸c tæ chøc t­ vÊn kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, n©ng cao hiÖu qu¶ §T cña DA. Ho¹t ®éng t­ vÊn XD kh«ng gièng nh­ c¸c ngµnh nghÒ s¶n xuÊt ra c¸c s¶n phÈm vËt chÊt th«ng th­êng kh¸c, kh«ng cÇn vèn tµi chÝnh nhiÒu mµ cÇn vèn con ng­êi, cÇn cã c¸c chuyªn gia cã uy tÝn, kinh nghiÖm, kh¶ n¨ng tiÕp cËn c¸c c«ng nghÖ míi, cã thÓ ®­a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh, nh÷ng gi¶i ph¸p tiÕn hµnh DA cã tÝnh thuyÕt phôc cao. ViÖc thu hót, båi d­ìng nh©n tµi, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó hä ph¸t huy vµ cèng hiÕn lµ mét trong nh÷ng tiªu chÝ quan träng nhÊt quyÕt ®Þnh ®Õn n¨ng lùc cña mét ®¬n vÞ t­ vÊn. §iÒu quan träng nhÊt ®èi víi lao ®éng trong lÜnh vùc t­ vÊn lµ viÖc ®­îc thõa nhËn nh÷ng cèng hiÕn mét c¸ch c«ng b»ng, ®­îc t¹o c¬ héi ®Ó thÓ hiÖn c¸c kh¶ n¨ng chuyªn m«n. S¶n phÈm t­ vÊn lËp DA §T lµ s¶n phÈm lao ®éng khoa häc cña mét tËp thÓ ®øng ®Çu lµ chñ nhiÖm lËp DA. ViÖc tæ chøc s¶n xuÊt khoa häc, ph©n c«ng nhiÖm vô, tr¸ch nhiÖm râ rµng, phèi hîp tèt gi÷a c¸c kh©u còng nh­ c«ng t¸c néi kiÓm trong qu¸ tr×nh lËp DA lµ yÕu tè quan träng ®Ó ®¶m b¶o hiÖu qu¶, chÊt l­îng, rót ng¾n thêi gian hoµn thµnh. CÇn khuyÕn khÝch c¸c tæ chøc t­ vÊn ¸p dông iso 9000 trong c¸c qu¶n lý tæ chøc s¶n xuÊt. §Ó cã mét ®éi ngò nh©n sù cã chÊt l­îng, cã c¸c chuyªn gia giái cã vai trß chñ chèt, c¸c kü s­ cã n¨ng lùc, cÇn ph¶i cã mét chÝnh s¸ch ®·i ngé tho¶ ®¸ng, c«ng b»ng, minh b¹ch. Ngoµi l­¬ng tr¶ theo thang b¶ng l­¬ng quy ®Þnh cña nhµ n­íc, c¸c ®¬n vÞ t­ vÊn cÇn XD hÖ thèng tr¶ phÝ t­ vÊn theo c«ng viÖc thùc hiÖn, g¾n víi viÖc qu¶n lý theo DA. Qu¶n lý theo DA lµ ph­¬ng ph¸p ho¹t ®éng t­ vÊn theo th«ng lÖ quèc tÕ, cÇn sím ¸p dông thùc hiÖn vµo ViÖt Nam. Song, mét trong nh÷ng ®iÓm mÊu chèt cña ph­¬ng ph¸p qu¶n lý nµy lµ viÖc t«n träng nghiªm tóc c¸c quy ®Þnh thanh to¸n phÝ t­ vÊn cña c¸c C§T ®èi víi c¸c nhµ thÇu t­ vÊn. Qu¶n lý chÆt chÏ n¨ng lùc hµnh nghÒ cña c¸c tæ chøc t­ vÊn lËp DA, c¸c c¸ nh©n lËp DA ph¶i cã chøng chØ hµnh nghÒ theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. C¸c c«ng ty, c¸c tæ chøc t­ vÊn cÇn liªn kÕt víi c¸c tæ chøc t­ vÊn, c¸c nhµ cung cÊp thiÕt bÞ n­íc ngoµi ®Ó häc hái kiÕn thøc, trao ®æi kinh nghiÖm vµ c¸c th«ng tin liªn quan. T¨ng c­êng ®Çu t­ trang thiÕt bÞ, øng dông c«ng nghÖ th«ng tin cho c«ng t¸c nghiªn cøu. 3.2.3 Gi¶i ph¸p hoµn thiÖn néi dung lËp dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng - C¬ quan chuyªn ngµnh cÇn ban hµnh c¸c chØ tiªu kinh tÕ kü thuËt lµm c¬ së ®Ó c¸c tæ chøc t­ vÊn lËp DA so s¸nh, lùa chän ph­¬ng ¸n §T cã c¬ së. - XD nguån th«ng tin: cÇn cã c¬ quan cã thÈm quyÒn c«ng bè c¸c th«ng tin vÒ t×nh h×nh kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi, thèng kª, dù b¸o c¸c lÜnh vùc kinh tÕ mét c¸ch chuyªn nghiÖp, ®¶m b¶o chÊt l­îng. - Ban hµnh tµi liÖu quy ®Þnh vÒ thêi gian XD c«ng tr×nh theo cÊp, lo¹i c«ng tr×nh, thêi gian cho c«ng t¸c t­ vÊn cho tõng lo¹i, quy m« DA. - Thay ®æi néi dung phÇn thuyÕt minh: nghiªn cøu sù cÇn thiÕt ph¶i §T b»ng néi dung: V× sao ph¶i §T vµo DA, ®¸nh gi¸ møc ®é cÇn thiÕt ph¶i §T, ®Ó thay v× trªn quan ®iÓm thuyÕt minh b¶o vÖ môc tiªu ®­a ra lµ §T DA, cÇn cã c¸ch nh×n nhËn kh¸ch quan, bao gåm c¶ yÕu tè ph¶n biÖn dùa trªn kÕt qu¶ ph©n tÝch khoa häc ®Ó gióp C§T, c¸c nhµ qu¶n lý cã c¸i nh×n ®a chiÒu, ®Çy ®ñ tr­íc quan ®iÓm §T cña m×nh. C©u tr¶ lêi ë ®©y cã thÓ lµ: cã cÇn thiÕt ph¶i §T kh«ng? Møc ®é cÇn thiÕt ph¶i §T nh­ thÕ nµo? - T¨ng møc chi phÝ t­ vÊn lËp DA §T vµ chi phÝ thÈm ®Þnh DA. - Bé XD nªn nghiªn cøu ban hµnh dù b¸o chØ sè gi¸ XD trong t­¬ng lai, tuú theo thêi gian cña DA ®Ó c¸c tæ chøc t­ vÊn lËp DA §T XD cã c¨n cø lËp tÝnh chi phÝ dù phßng cho DA. HiÖn nay trong c¸ch tÝnh dù phßng, cã mét yÕu tè ®­îc x¸c ®Þnh dù vµo t×nh h×nh biÕn ®éng cña thÞ tr­êng trong n­íc, khu vùc vµ trªn thÕ giíi, trong qu¸ tr×nh lËp DA §T, yÕu tè nµy hoµn toµn phô thuéc vµo yÕu tè nhËn thøc vµ suy ®o¸n cña ng­êi lËp DA, rÊt khã ®Ó - ®¸nh gi¸ møc ®é hîp lý, c¸n bé thÈm ®Þnh DA còng kh«ng cã c¨n cø ®Ò xem xÐt, ®iÒu chØnh ®­îc yÕu tè nµy, v× víi nhËn thøc cña mçi c¸ nh©n, ®¸nh gi¸ sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶ thÞ tr­êng trong nh÷ng kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh cña t­¬ng lai lµ mét viÖc khã cã thÓ ®ßi hái ®¶m b¶o chÊt l­îng trong mét thêi gian ng¾n. 3.2.4. N©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c thÈm tra, phª duyÖt dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng C«ng t¸c phª duyÖt dù ¸n cã mét vai trß rÊt quan träng ®Ó sµng läc lo¹i bá nh÷ng dù ¸n ®Çu t­ kh«ng ®¶m b¶o chÊt l­îng, chÊp thuËn kÞp thêi c¸c dù ¸n ®Çu t­ mang laÞ hiÖu qu¶ ®Çu t­ cho nÒn kinh tÕ. §Ó ®¶m b¶o thùc hiÖn tèt c¸c néi dung thÈm ®Þnh dù ¸n theo quy ®Þnh hiÖn hµnh mét c¸ch c«ng t©m, cã tr¸ch nhiÖm, ®¶m b¶o chÊt l­îng, ®ßi hái ®éi ngò c¸n bé thÈm ®Þnh dù ¸n ph¶i ®­îc tuyÓn chän lµ nh÷ng ng­êi cã kinh nghiÖm chuyªn m«n s©u. Tæ chøc thÈm ®Þnh dù ¸n ph¶i cã sù tham gia, hîp t¸c lµm viÖc cña c¸c chuyªn gia trong ®Çy ®ñ c¸c lÜnh vùc khoa häc theo néi dung cña dù ¸n. Chñ tr­¬ng cña nhµ n­íc lµ khuyÕn khÝch vµ thu hót ®Çu t­, rót ng¾n thêi gian lµm thñ tôc chuÈn bÞ ®Çu t­, quy ®Þnh vÒ thêi gian thÈm ®Þnh dù ¸n hiÖn nay ®ßi hái ng­êi c¸n bé thÈm ®Þnh dù ¸n kinh nghiÖm vµ ph­¬ng ph¸p lµm viÖc khoa häc, nghiªm tóc, cã l­¬ng t©m vµ tr¸ch nhiÖm. Do ®ã, tæ chøc thÈm ®Þnh dù ¸n cÇn ®­îc ph¶i ®Ò cao, coi träng b»ng c¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch hîp lý vÒ tiÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng. CÇn thay ®æi møc tÝnh chi phÝ thÈm ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ hiÖn hµnh ®Ó c¸c tæ chøc thÈm ®Þnh DA §T cã ®iÒu kiÖn mua s¾m c¸c trang thiÕt bÞ, ®Çu t­ c«ng nghÖ vµ viÖc tuyÓn dông, hîp t¸c víi c¸c chuyªn gia vµo lµm viÖc trong lÜnh vùc nµy. CÇn thiÕt ph¶i cã quy ®Þnh râ nh÷ng yªu cÇu cô thÓ vÒ n¨ng lùc chuyªn m«n cña ng­êi ®¶m tr¸ch c¸c phÇn viÖc trong c«ng t¸c thÈm ®Þnh dù ¸n, vµ ph­¬ng ph¸p ph©n c«ng nhiÖm vô cña c¸c tæ chøc phª duyÖt DA trùc thuéc ®Çu mèi cña ng­êi quyÕt ®Þnh §T. 3.2.5 N©ng cao chÊt l­îng vµ tÝnh phæ biÕn trong c«ng t¸c ®Êu thÇu chän nhµ t­ vÊn lËp dù ¸n ®Çu t­ Theo quy ®Þnh hiÖn hµnh, nh­ ®· ph©n tÝch ë ch­¬ng 2, môc 2.3.2 th× sè dù ¸n ®Çu t­ thuéc diÖn ph¶i lùa chän nhµ thÇu b»ng h×nh thøc ®Êu thÇu t­ vÊn lËp DA§T lµ rÊt Ýt, bëi ®ã lµ nh÷ng dù ¸n cã gi¸ trÞ tæng møc ®Çu t­ > 1000 tû ®èi víi DA c«ng nghiÖp, > 2.500 tû ®èi víi DA d©n dông vµ thuû lîi, > 3000 tû ®èi víi DA h¹ tÇng vµ giao th«ng. Møc gi¸ trÞ nµy th­êng lµ n»m trong dù ¸n nhãm A, trong khi sè dù ¸n nhãm A b×nh trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y cña n­íc lµ chiÕm d­íi 5% tæng sè dù ¸n ®Çu t­ cña c¶ n­íc. §ång thêi víi nh÷ng quy ®Þnh th¾t chÆt h¬n vÒ chÊt l­îng s¶n phÈm dÞch vô t­ vÊn, chi phÝ cña c¸c doanh nghiÖp t­ vÊn sÏ t¨ng lªn, thùc tÕ cho thÊy, søc hÊp dÉn cña nghÒ t­ vÊn XD hiÖn nay lµ rÊt kÐm do chi phÝ t­ vÊn lËp DA§T thÊp, gi¸ gãi thÇu nhá, khèi l­îng c«ng viÖc ph¶i triÓn khai lín, ®Ó cã chÊt l­îng cao, cÇn ph¶i cã sù tham gia cña c¸c chuyªn gia giÇu ®Çu ngµnh, giÇu kinh nghiÖm, c¸c nhµ khoa häc, c¸c doanh nghiÖp kh«ng ®ñ chi phÝ ®Ó ®Çu t­ bµi b¶n, kh«ng chó träng ®Õn viÖc t×m kiÕm c¸c hîp ®ång t­ vÊn lËp DA§T nh»m t¨ng doanh thu vµ lîi nhuËn cña hä. Do vËy, cÇn t¨ng c­êng c«ng t¸c ®Çu thÇu ®Ó t×m ra c¸c tæ chøc cã uy tÝn, n¨ng lùc, kinh nghiÖm, ®éi ngò chuyªn gia ®¸p øng tèt nhÊt viÖc t×m ra ph­¬ng h­íng §T mang l¹i lîi nhuËn tèi ­u cho C§T. §Ó ®Èy m¹nh vai trß cña c«ng t¸c t­ vÊn trong c¸c CTXD, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c ®¬n vÞ t­ vÊn ph¸t huy vµ n©ng cao n¨ng lùc, gãp phÇn n©ng cao chÊt l­îng, hiÖu qu¶ §T XD, cÇn t¹o ra tÝnh phæ biÕn trong viÖc thùc hiÖn c«ng t¸c chän thÇu nhµ t­ vÊn, víi sù nghiªm minh, c¹nh tranh lµnh m¹nh. (1). T¨ng møc chi phÝ cho c«ng t¸c t­ vÊn lËp DA§T: ViÖc ®Þnh gi¸ t­ vÊn - gi¸ chÊt x¸m lµ vÊn ®Ò nh¹y c¶m, t¸c ®éng trùc tiÕp, toµn diÖn vµ s©u s¾c ®Õn chÊt l­îng, tiÕn ®é, gi¸ thµnh cña c¸c DA, c¸c c«ng tr×nh §T XD c¬ b¶n. HiÖn nay, gi¸ t­ vÊn trong nhiÒu tr­êng hîp cßn bÊt hîp lý, kh«ng khuyÕn khÝch ®­îc s¸ng t¹o ®iÒu nµy kh«ng nh÷ng ¶nh h­ëng bÊt lîi cho b¶n th©n doanh nghiÖp t­ vÊn mµ réng h¬n lµ hiÖu qu¶ §T, chÊt l­îng kü thuËt, mü thuËt c«ng tr×nh. HiÖn nay, ®Þnh møc chi phÝ t­ vÊn ®­îc x¸c ®Þnh b»ng tû lÖ% so víi gi¸ trÞ XD, chi phÝ thiÕt bÞ. §iÒu bÊt hîp lý cña c¸ch ®Þnh gi¸ nµy lµ kh«ng khuyÕn khÝch ®­îc s¸ng t¹o, gi¸ chÊt x¸m phô thuéc vµo khèi l­îng c«ng tr×nh x©y l¾p, gi¸ mua s¾m trang thiÕt bÞ chø kh«ng phï thuéc vµo hµm l­îng chÊt x¸m mµ ®¬n vÞ t­ vÊn ®· §T cho s¶n phÈm ®ã. Do ®ã, cïng mét lo¹i c«ng tr×nh, c«ng tr×nh nµo cµng §T nhiÒu c«ng søc ®Ó cã mét s¶n phÈm t­ vÊn tèt víi nhiÒu ph­¬ng ¸n, lùa chän ph­¬ng ¸n tèi ­u, h¹ gi¸ thµnh, mang l¹i hiÖu qu¶ lín h¬n cho C§T th× thu nhËp cho ®¬n vÞ t­ vÊn l¹i cµng thÊp. Do vËy, cÇn t¨ng møc chi phÝ cho c«ng t¸c vÊn ®Çu lËp DA §T XD, ®ång thêi, cÇn quy ®Þnh møc giíi h¹n gi¸ trÞ quy ®Þnh viÖc chØ ®Þnh thÇu hoÆc ®Êu thÇu dÞch vô t­ vÊn riªng cho c«ng t¸c lËp DA §T XD víi c¸c c«ng t¸c t­ vÊn kh¸c, ®Ó gi¸ trÞ tæng møc ®Çu t­ cña c¸c dù ¸n n»m trong diÖn ph¶i ®Êu thÇu lùa chän nhµ thÇu t­ vÊn lËp DADDT gi¶m xuèng, më réng tÝnh phæ biÕn viÖc chän nhµ thÇu t­ vÊn lËp DA §T theo h×nh thøc ®Êu thÇu. Víi møc chi phÝ hîp lý, sÏ n©ng cao ®­îc søc hÊp dÉn, tÝnh c¹nh tranh, t¹o ®éng lùc ®Ó c¸c nhµ t­ vÊn n©ng cao ph¸t huy n¨ng lùc, ®Ó c¸c doanh nghiÖp t­ vÊn cã kh¶ n¨ng §T nh÷ng trang bÞ hç trî cho c«ng viÖc, mua tµi liÖu tham kh¶o, cËp nhËt c¸c phÇn mÒm cña n­íc ngoµi n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm lo¹i h×nh dÞch vô nµy. Gi¸ gãi cã thÓ ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së hao phÝ lao ®éng, gi¸ ®Ò xuÊt cña ®¬n vÞ t­ vÊn hoÆc dùa trªn viÖc c©n ®èi víi gi¸ trÞ hiÖu qu¶ §T mµ ph­¬ng ¸n lùa chän cã thÓ mang l¹i trong sù so s¸nh víi hiÖu qu¶ cña c¸c ph­¬ng ¸n kh¸c ®­îc ®Ò xuÊt trong hå s¬ dù thÇu. (2). N©ng cao n¨ng lùc cña C§T trong c«ng t¸c lùa chän nhµ thÇu. Hå s¬ mêi thÇu dù thÇu t­ vÊn lËp DA §T cã nh÷ng ®Æc thï riªng vÒ môc tiªu cÇn ®¸p øng, do DA ch­a h×nh thµnh, ch­a x¸c ®Þnh ®­îc quy m« §T, nªn c¸c c«ng viÖc ph¶i triÓn khai cña phÝa nhµ thÇu t­ vÊn còng nh­ viÖc x¸c ®Þnh chi phÝ vÒ thêi gian, tiÒn b¹c cña bªn mêi thÇu cã nh÷ng ®Æc thï riªng. Víi môc tiªu lµ t×m ®­îc nhµ thÇu cã kh¶ n¨ng ®¾p øng tèt nhÊt viÖc t×m ra ph­¬ng ¸n, gi¶i ph¸p xem nÕu §T sÏ §T nh­ thÕ nµo. ViÖc dù thÇu lµ dù thÇu kh¶ n¨ng cña hä mµ kh«ng ph¶i lµ dù thÇu ph­¬ng ¸n. VËy, hå s¬ mêi thÇu cÇn nªu nh÷ng vÊn ®Ò g× ®Ó cã c¬ së t×m ®­îc nh÷ng øng viªn tèt nhÊt cho viÖc hîp t¸c triÓn khai c«ng viÖc sau nµy, ®ßi hái C§T cÇn chó träng ®Õn c«ng t¸c lËp hå s¬ mêi thÇu §T. (3). CÇn kiÓm tra, gi¸m s¸t chÆt chÏ tõ kh©u chän thÇu t­ vÊn lËp DA §T, xo¸ bá c¬ chÕ ph©n c«ng, giao nhiÖm vô, c¬ chÕ “xin - cho” mµ thay vµo ®ã lµ h×nh thøc ®Êu thÇu c«ng khai, minh b¹ch. Xö lý nghiªm nh÷ng tr­êng hîp gian lËn trong ®Êu thÇu víi viÖc bæ sung vµo c¸c v¨n b¶n ph¸p lý c¸c chÕ tµi nghiªm minh vµ cô thÓ ®Ó xö lý nh÷ng tr­êng hîp vi ph¹m. Hå s¬ t­ vÊn ®­îc nghiÖm thu ph¶i ®¶m b¶o chÊt l­îng, cã chÕ tµi xö ph¹t ®èi víi ®¬n vÞ t­ vÊn lËp hå s¬ kh«ng ®¶m b¶o chÊt l­îng dÉn ®Õn ph¸t sinh ph¶i xö lý g©y tèn kÐm, l·ng phÝ. C«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm to¸n, thanh tra cÇn chó träng ®Õn c«ng t¸c tuyÓn chän nhµ t­ vÊn lËp DA§T, viÖc thùc hiÖn ®óng vµ ®¶m b¶o chÊt l­îng trong kh©u lùa chän nhµ thÇu ®ñ n¨ng lùc cho c«ng t¸c t­ vÊn lËp DA §T còng nh­ viÖc thùc hiÖn ®óng trong thùc tÕ so víi nh÷ng ®Ò xuÊt nh©n sù, ph­¬ng ph¸p luËn, thêi gian ®· ®Ò xuÊt trong hå s¬ tróng thÇu. Tr¸nh viÖc sai lÖch gi÷a n¨ng lùc trong hå s¬ tróng thÇu víi n¨ng lùc nh©n sù trong qu¸ tr×nh tæ chøc thùc hiÖn. §iÒu kiÖn n¨ng lùc cña tæ chøc, c¸ nh©n tham gia lËp DA §T. C¸c chuyªn gia cña c¸c ngµnh liªn quan ®Õn §T cÇn ®­îc quy ®Þnh cô thÓ trong hå s¬ mêi thÇu. (4). Ban hµnh mÉu nhiÖm vô t­ vÊn lËp DA §T, mÉu ®¸nh gi¸ hå s¬ dù thÇu gãi thÇu dÞch vô t­ vÊn ®Ó c«ng t¸c mêi thÇu, dù thÇu, chÊm thÇu ®­îc chuÈn ho¸, tiÕt kiÖm thêi gian thùc hiÖn, ®¶m b¶o chÊt l­îng vµo hiÖu qu¶ cao, ®¶m b¶o ®éi ngò chuyªn gia c¸c bé m«n ph¶i ®­îc lùa chän cã ®¶m b¶o chÊt l­îng, phï hîp víi chuyªn ngµnh cña tõng DA. HiÖn nay, n¨ng lùc cña C§T rÊt thiÕu ®ång bé, do ®ã, viÖc ban hµnh mÉu trªn lµ cÇn thiÕt ®Ó viÖc qu¶n lý chÊt l­îng lËp DA §T nh»m quy ®Þnh râ rµng tr¸ch nhiÖm viÖc ®¶m b¶o chÊt l­îng néi dung chñ ®Çu t­ cña c¸c ®¬n vÞ t­ vÊn, tr¸nh nh÷ng thay ®æi tuú tiÖn dÉn viÖc c¸c tæ chøc t­ vÊn ph¶i thay ®æi theo mong muèn cña C§T, qu¸ tr×nh triÓn khai c«ng viÖc sÏ thiÕu tÝnh chuyªn nghiÖp. NhiÖm vô lËp DA §T lµ c¬ së ®Ó t­ vÊn lËp DA §T thùc hiÖn theo nh÷ng néi dung ®ã, C§T ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm víi néi dung mµ m×nh ®Æt ra, tõ ®ã, sÏ t¨ng tÝnh tr¸ch nhiÖm trong viÖc c©n nh¾c ý t­ëng, môc tiªu vµ c¸c néi dung liªn quan. Trong hÇu hÕt c¸c v¨n b¶n hiÖn vÒ XD c¬ b¶n ®Òu nh¾c ®Õn tr¸ch nhiÖm toµn diÖn cña C§T vÒ hiÖu qu¶ §T c¸c DA, song song víi ®ã, cÇn quy ®Þnh vµ thùc hiÖn nghiªm tóc quy ®Þnh vÒ n¨ng lùc cña C§T, vÒ ®¶m b¶o thanh to¸n ®óng thêi h¹n víi c¸c nhµ thÇu t­ vÊn ®Ó viÖc ®¶m b¶o hiÖu qu¶ cã tÝnh kh¶ thi cao nhÊt. Trong thùc hiÖn DA, vÊn ®Ò hîp ®ång ph¶i râ rµng, vÒ tr¸ch nhiÖm cung cÊp c¸c d÷ liÖu ®Çu vµo cña C§T. VÒ nh÷ng giµng buéc trong viÖc ®¶m b¶o tÝnh nghiªm tóc, thèng nhÊt gi÷a néi dung trong hå s¬ dù thÇu vµ qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®èi víi nhµ thÇu tróng thÇu. C§T tr¸nh nh÷ng yªu cÇu vµ ®ßi hái bÊt hîp lý, thay ®æi tuú tiÖn theo ý thÝch c¸ nh©n, thËm chÝ lµ Ðp buéc c¸c nhµ thÇu lµm theo mong muèn chñ quan cña m×nh. CÇn t«n träng nh÷ng nghiªn cøu cña c¸c nhµ chuyªn m«n, trªn c¬ së khoa häc vµ thùc tiÔn, ®¶m b¶o lîi Ých l©u dµi vÒ nhiÒu mÆt. (5) Qu¶n lý chÊt l­îng ho¹t ®éng t­ vÊn theo ISO 9000. §Ó khuyÕn khÝch vµ t¹o ®éng lùc cho c¸c doanh nghiÖp t­ vÊn XD nãi chung vµ t­ vÊn lËp DA §T XD nãi riªng n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm th«ng qua m« h×nh qu¶n lý chÊt l­îng theo tiªu chuÈn ISO, tõng b­íc, ®èi víi mét sè gãi thÇu t­ vÊn quan träng, cÇn ®­a tiªu chÝ nµy vµo trong ®iÒu kiÖn ®¸nh gi¸ hå s¬ dù thÇu. 3.2.6 Mét sè gi¶i ph¸p kh¸c Cïng víi viÖc t¨ng møc chi phÝ cho c«ng t¸c t­ vÊn lËp DA §T, t¨ng c­êng c«ng t¸c ®Êu thÇu t­ vÊn lËp DA, cÇn cã nh÷ng gi¶i th­ëng cho s¶n phÈm t­ vÊn lËp DA §T cã chÊt l­îng cao, mang l¹i hiÖu qu¶ §T lín ®Ó khuyÕn khÝch, t«n vinh c¸c c¸ nh©n, tæ chøc ®· ®ãng gãp tµi n¨ng, trÝ tuÖ cho c«ng t¸c nµy. Tæ chøc gi¶i th­ëng vinh danh c¸c tæ chøc, c¸ nh©n cã c¸c dù ¸n ®Çu t­ mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao, sö dông Ýt tµi nguyªn, ®Êt ®ai, lao ®éng rÎ tiÒn h¬n, ®¶m b¶o m«i tr­êng, ®i ®Çu trong c«ng t¸c øng dông khoa häc c«ng nghÖ míi, ph­¬ng ph¸p ®Çu t­ míi. Tæ chøc héi nghÞ, héi th¶o, lÊy ý kiÕn cña c¸c nhµ khoa häc, c¸c chuyªn gia vÒ lÜnh vùc liªn quan cña dù ¸n. XD hÖ thèng d÷ liÖu th«ng tin phôc vô cho qu¸ tr×nh lËp DA, c¸c c¬ quan qu¶n lý cÇn ban hµnh nguån th«ng tin cña c¸c lÜnh vùc chuyªn ngµnh. C¸c ®¬n vÞ t­ vÊn còng cÇn t¹o dùng nguån d÷ liÖu lµm c¬ së cho c«ng t¸c ph©n tÝch, dù b¸o. Ban hµnh quy ®Þnh cô thÓ ®Ó khuyÕn khÝch, t¹o ®iÒu kiÖn cho ho¹t ®éng t­ vÊn, ph¶n biÖn, gi¸m s¸t cña c¸c tæ chøc x· héi, nghÒ nghiÖp. N©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c quy ho¹ch, quy ho¹ch cÇn ®¶m b¶o tÝnh khoa häc, tÝnh ®Þnh h­íng vµ tÝnh thùc tiÔn vµ sù æn ®Þnh, t¹o tiÒn ®Ò cho c«ng t¸c ®Çu t­ nãi chung vµ viÖc lËp dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng nãi riªng ph¸t triÓn cã hiÖu qu¶. Cã quy ®Þnh cô thÓ vÒ viÖc c«ng bè quy ho¹ch ®· ®­îc phª duyÖt. KÕt luËn NÒn kinh tÕ ®Êt n­íc vµ thÕ giíi ®ang cã nh÷ng biÕn ®éng lín, nh÷ng quyÕt ®Þnh ®Çu t­ ®óng ®¾n sÏ mang l¹i lîi Ých cho ®Êt n­íc, cho ®Þa ph­¬ng vµ cho doanh nghiÖp. Sù héi nhËp s©u réng vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi ®· vµ ®ang ®Æt ra cho tõng doanh nghiÖp, tõng ®Þa ph­¬ng, c¸c Bé ngµnh ®øng tr­íc nhiÒu c¬ héi vµ th¸ch thøc lín. Sö dông vèn ®Çu t­ hiÖu qu¶, n¾m b¾t nh÷ng c¬ héi ®Çu t­ tèt víi ph­¬ng ¸n hîp lý, tr¸nh ®Çu t­ vµo nh÷ng lÜnh vùc, nh÷ng DA kÐm hiÖu qu¶, nhiÒu nguy c¬ cho nÒn kinh tÕ, x· héi lµ vÊn ®Ò rÊt cÇn thiÕt ®­îc quan t©m nh»m gãp phÇn vµo sù t¨ng tr­ëng bÒn v÷ng vµ chÊt l­îng cña nÒn kinh tÕ. Víi nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc th«ng qua thùc hiÖn ®Ò tµi “N©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm dÞch vô t­ vÊn lËp dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng”, luËn v¨n ®· 1. Nghiªn cøu vµ lµm s¸ng tá nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ dÞch vô t­ vÊn lËp DA§TXD, vai trß vµ tÇm quan träng cña b­íc lËp DA trong qu¸ tr×nh ®Çu t­ x©y dùng. 2. B»ng nh÷ng sè liÖu, nh÷ng minh chøng cô thÓ, luËn v¨n ®· ®¸nh gi¸ nh÷ng tån t¹i cña chÊt l­îng s¶n phÈm dÞch vô t­ vÊn lËp DA§T, ph©n tÝch vµ t×m ra nh÷ng nguyªn nh©n. §©y lµ c¨n cø, lµ yªu cÇu ®Æt ra cho viÖc ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p ®Ó n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm dÞch vô t­ vÊn lËp DA§T. 3. Trªn c¬ së ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng, luËn v¨n ®· nªu ra nh÷ng vÊn ®Ò tån t¹i chÊt l­îng s¶n phÈm dÞch vô t­ vÊn lËp DA§T ®ã lµ: X¸c ®Þnh sù cÇn thiÕt ph¶i ®Çu t­, nghiªn cøu luËn chøng cßn thiÕu kh¸ch quan vµ khoa häc. LËp dù ¸n kh«ng dùa trªn quy ho¹ch ®· ®­îc phª duyÖt, chÊt l­îng quy ho¹ch ch­a cao. Lùa chän c«ng suÊt, c«ng nghÖ cña dù ¸n ch­a hîp lý. Ph©n tÝch, lùa chän ®Þa ®iÓm dù ¸n cßn mang tÝnh chñ quan. C¸c ph­¬ng ¸n vµ gi¶i ph¸p x©y dùng ch­a ®­îc lùa chän ch­a tèi ­u trªn c¬ së ph©n tÝch, so s¸nh. TiÕn ®é x©y dùng thiÕu tÝnh kh¶ thi trong thùc tiÔn. X¸c ®Þnh tæng møc ®Çu t­ kh«ng s¸t víi gi¸ trÞ thùc tÕ ph¶i triÓn khai. Nghiªn cøu c¸c gi¶i ph¸p b¶o vÖ m«i tr­êng ch­a nghiªm tóc, mang tÝnh ®èi phã. 4. LuËn v¨n ®· ph©n tÝch nguyªn nh©n cña nh÷ng tån t¹i trªn cña s¶n phÈm dÞch vô t­ vÊn lËp DA§T XD ®ã lµ: - Do c¬ chÕ qu¶n lý, chÕ ®é chÝnh s¸ch liªn quan. - Do møc chi phÝ cho c«ng t¸c t­ vÊn lËp DA thÊp, h¹n møc gi¸ trÞ gãi thÇu ph¶i tæ chøc lùa chän nhµ thÇu t­ vÊn lËp DA§T ch­a hîp lý. - ThÞ tr­êng s¶n phÈm dÞch vô t­ vÊn lËp DA §T XD ch­a cã tÝnh c¹nh tranh. - Do n¨ng lùc cña c¸c tæ chøc t­ vÊn lËp DA §T XD vµ tæ chøc thÈm ®Þnh dù ¸n. - ChÊt l­îng sè liÖu ®Çu vµo cho c«ng t¸c lËp luËn chøng, ®Çu t­ cho nghiªn cøu kh¶o s¸t ch­a ®¶m b¶o. - ChÊt l­îng c«ng t¸c quy ho¹ch yÕu kÐm, côc bé, kh«ng g¾n víi quy ho¹ch vèn. 5. Trªn c¬ së lý luËn khoa häc vÒ néi dung, vai trß tÇm quan träng vµ c¸c yªu cÇu ®èi víi s¶n phÈm dÞch vô t­ vÊn lËp DA §T XD, cïng víi nh÷ng nguyªn nh©n ®­îc ph©n tÝch, luËn v¨n ®· ®Ò xuÊt nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm dÞch vô t­ vÊn lËp DA §T dùa trªn hÖ thèng nh÷ng quan ®iÓm c¬ b¶n ®­îc x©y dùng. 6. Néi dung chñ yÕu cña c¸c gi¶i ph¸p ®ã lµ: (1). Gi¶i ph¸p n©ng cao nhËn thøc vÒ tÇm quan träng cña chÊt l­îng s¶n phÈm dÞch vô t­ vÊn lËp DA. (2). N©ng cao chÊt l­îng nguån nh©n lùc, n¨ng lùc cña tæ chøc t­ vÊn lËp dù ¸n th«ng qua ®µo t¹o, khuyÕn khÝch vµ qu¶n lý. (3). Hoµn thiÖn néi dung lËp DA §T XD. (4). N©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c thÈm tra, thÈm ®Þnh dù ¸n. (5). N©ng cao chÊt l­îng vµ tÝnh phæ biÕn trong c«ng t¸c ®Êu thÇu lùa chän nhµ thÇu t­ vÊn lËp DA §T. T¨ng møc chi phÝ cho c«ng t¸c t­ vÊn lËp DA, ®iÒu chØnh h¹n møc gi¸ gãi thÇu ph¶i tæ chøc ®Êu thÇu lùa chän nhµ thÇu t­ vÊn lËp DA. Ban hµnh bæ sung c¸c mÉu v¨n b¶n, t¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm tra gi¸m s¸t, ®¶m b¶o chÊt l­îng c«ng t¸c lùa chän nhµ thÇu t­ vÊn lËp DA §T XD. (6). Mét sè gi¶i ph¸p kh¸c nh­: n©ng cao chÊt l­îng quy ho¹ch, x©y dùng gi¶i th­ëng t«n vinh c¸c tæ chøc, c¸ nh©n cã s¶n phÈm dÞch vô t­ vÊn lËp DA§T chÊt l­îng, hiÖu qu¶, tæ chøc héi nghÞ héi th¶o, lÊy ý kiÕn chuyªn gia vÒ lÜnh vùc ®Çu t­ cña dù ¸n, x©y dùng hÖ thèng th«ng tin d÷ liÖu. N©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm dÞch vô t­ vÊn lËp DA §T lµ mét ®ßi hái kh¸ch quan, thùc tÕ vµ lµ yªu cÇu cÊp thiÕt. ChÊt l­îng s¶n phÈm dÞch vô t­ vÊn lËp DA§T cÇn ®­îc nhËn thøc ®Çy ®ñ vµ ph¶i coi ®ã lµ néi dung quan träng trong qu¸ tr×nh ®æi míi qu¶n lý, n©ng cao hiÖu qu¶ §T XD. ChÊt l­îng s¶n phÈm dÞch vô t­ vÊn lËp DA§T XD ®­îc ®¶m b¶o sÏ gióp cho c¸c tæ chøc lùa chän vµ quyÕt ®Þnh c¸c DA cã hiÖu qu¶, cã c¬ së ®Ó triÓn khai dù ¸n tèt, mang l¹i lîi Ých cho doanh nghiÖp vµ cho toµn x· héi, ®ãng gãp vµo sù ph¸t triÓn chung cña ®Êt n­íc. Víi kh¶ n¨ng vÒ tr×nh ®é, kinh nghiÖm, thêi gian cßn h¹n chÕ, néi dung ®Ò tµi liªn quan ®Õn nhiÒu m¶ng vÊn ®Ò, t¸c gi¶ ®· cè g¾ng thùc hiÖn ®¸p øng môc tiªu ®Æt ra, tuy nhiªn sÏ kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. T¸c gi¶ mong muèn nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp cña c¸c thÇy c« gi¸o, c¸c b¹n bÌ ®ång nghiÖp ®Ó cã nhËn thøc hoµn thiÖn h¬n néi dung luËn v¨n nµy. tµi liÖu tham kh¶o Quèc héi XI (2003), LuËt X©y dùng. Quèc héi XI (2005), LuËt §Çu t­. Quèc héi XII (2009), LuËt sè 38 söa ®æi mét sè ®iÒu liªn quan ®Õn c¸c luËt ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n. ChÝnh phñ (2004), NghÞ ®Þnh sè 209/2004/N§-CP vÒ qu¶n lý chÊt l­îng c«ng tr×nh. ChÝnh phñ (2009), NghÞ ®Þnh sè 12/2009/N§-CP ngµy 12/2/2009 vÒ qu¶n lý dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng. ChÝnh phñ (2009), NghÞ ®Þnh sè 85/2009/N§ -CP ngµy 15/10/2009 vÒ H­íng dÉn thi hµnh luËt §Çu thÇu vµ lùa chän nhµ thÇu theo luËt XD. ChÝnh phñ (2009), NghÞ ®Þnh sè 12/2009/N§ -CP ngµy 12/2/2009 vÒ qu¶n lý dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng. ChÝnh phñ (2007), NghÞ ®Þnh sè 99/2007/N§- CP ngµy 13/6/2007 vÒ Qu¶n lý chi phÝ ®Çu t­ x©y dùng c«ng tr×nh . Tæng côc Thèng kª (2008), Niªn gi¸n thèng kª 2008, NXB Thèng kª. GS. TSKH NguyÔn V¨n Chän (2003), Kinh tÕ ®Çu t­, NXB X©y dùng. TS. Bïi Ngäc Toµn (2008), Qu¶n lý dù ¸n x©y dùng- lËp vµ thÈm ®Þnh dù ¸n, NXB X©y dùng. PGS.TS TrÞnh Quèc Th¾ng, (2009) T­ vÊn dù ¸n vµ t­ vÊn gi¸m s¸t thi c«ng x©y dùng, NXB X©y dùng. Vò Xu©n TiÒn (2009), “Qu¶n lý dù ¸n, bøc xøc tõ thùc tiÔn”. §Ò tµi n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm dÞch vô t­ vÊn lËp dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng Môc lôc Trang Danh môc h×nh vÏ Trang H×nh 1.1: Quy tr×nh h×nh thµnh vµ thùc hiÖn dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng 20 H×nh 1.2: Néi dung cña dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng 30 H×nh 1.3: Yªu cÇu cña dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng 33 H×nh 1.4 : S¬ ®å møc ¶nh h­ëng cña c¸c quyÕt ®Þnh ®Õn chi phÝ, chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ cña c¸c dù ¸n ®Çu t­ qua c¸c giai ®o¹n ®Çu t­ 36 Danh môc b¶ng Trang B¶ng 2.1. Vèn §T cña khu vùc kinh tÕ Nhµ n­íc ph©n theo cÊp qu¶n lý 42 B¶ng 2.2. Vèn §T cña khu vùc kinh tÕ Nhµ n­íc ph©n theo nguån vèn 43 B¶ng 2.3. ChØ sè ICOR cña ViÖt Nam so víi c¸c n­íc trong khu vùc 44 B¶ng 2.4. Nh÷ng bÊt cËp vµ c¸c nguyªn nh©n trong giai ®o¹n khëi ®Çu 47 B¶ng 2.5. Nh÷ng bÊt cËp vµ c¸c nguyªn nh©n trong giai ®o¹n thiÕt kÕ vµ dù to¸n 48 B¶ng 2.6. Sè DA treo trªn c¶ n­íc vµo thêi ®iÓm th¸ng 5-2009 49 B¶ng 2.7. KÕt qu¶ gi¸m s¸t DA §T 6 th¸ng ®Çu n¨m 2009 51 B¶ng 2.8. T×nh h×nh thùc hiÖn dù ¸n ®Çu t­ thêi ®iÓm th¸ng 5-2008 cña TËp ®oµn Vinashin 53 B¶ng 2.9. §Þnh møc chi phÝ lËp dù ¸n 76 B¶ng 2.10. B¶ng gi¸ trÞ chi phÝ lËp DA vµ thiÕt kÕ phÝ cña mét sè DA §T vµ mèi t­¬ng quan gi÷a chóng 84 B¶ng 2.11. Gi¸ trÞ cña c¸c dù ¸n ph¶i tæ chøc ®Êu thÇu lùa chän nhµ thÇu t­ vÊn lËp DADDT (Theo LuËt §Êu thÇu vµ c«ng v¨n sè 1751/2007/VP-BXD) 85 B¶ng 2.12. Møc chi phÝ XD vµ chi phÝ thiÕt bÞ tr­íc thuÕ cña c¸c DA ph¶i tæ chøc ®Çu thÇu lùa chän nhµ thÇu t­ vÊn lËp DA §T theo quy ®Þnh (NghÞ ®Þnh 85/2009/N§ - CP vµ quyÕt ®Þnh 957/2009/Q§-BXD) 86 B¶ng 2.13. B¶ng ­íc tÝnh gi¸ trÞ tæng møc §T ®èi víi c¸c lo¹i DA ph¶i ®Çu thÇu t­ vÊn lËp DA §T theo quy ®Þnh hiÖn hµnh (nghÞ ®Þnh 85/2009/N§-CP vµ quyÕt ®Þnh sè 957/2009/Q§-BXD). 86 B¶ng 2.14. B¶ng ­íc tÝnh møc gi¸ trÞ c¸c c«ng tr×nh x©y dùng ph¶i lùa chän nhµ thÇu t­ vÊn thiÕt kÕ theo h×nh thøc ®Êu thÇu 87 LỜI CẢM ƠN §Ó hoµn thµnh luËn v¨n nµy, em xin tr©n träng c¶m ¬n sù chØ b¶o tËn t×nh và gióp ®ì cña thÇy gi¸o h­íng dÉn - GVC.TS §Æng V¨n Dùa. Xin c¶m ¬n thÇy gi¸o chñ nhiÖm, c¸c thÇy c« gi¸o gi¶ng d¹y trong khoa, trong héi ®ång khoa häc bé m«n ®· truyÒn ®¹t kiÕn thøc, trao ®æi, gãp ý cho b¶n luËn v¨n cña em. C¶m ¬n c¸c anh chÞ vµ c¸c b¹n trong tËp thÓ líp Cao häc KT-2007 v× nh÷ng t×nh c¶m vµ sù hç trî nhau trong qu¸ tr×nh häc tËp vµ thùc hiÖn luËn v¨n. Hµ Néi, th¸ng 11 n¨m 2009 Vò ThÞ KiÒu B¾c Danh môc c¸c ch÷ viÕt t¾t C§T Chñ ®Çu t­ CTXD C«ng tr×nh x©y dùng DA Dù ¸n DA §T XD Dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng §T §Çu t­ DN Doanh nghiÖp Q§§T QuyÕt ®Þnh ®Çu t­ QLNN Qu¶n lý nhµ n­íc XD X©y dùng ._.