Một số giải pháp thu hút đầu tư nước ngoài vào tỉnh Champasack (CHDCND Lào) đến năm 2020

1 MUÏC LUÏC LÔØI CAM ÑOAN LÔØI CAÛM ÔN DANH MUÏC TÖØ VIEÁT TAÉT DANH MUÏC BAÛNG VAØ ÑOÀ THÒ PHAÀN MÔÛ ÑAÀU CHÖÔNG 1 : CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ THU HUÙT ÑAÀU TÖ NÖÔÙC NGOAØI TRONG PHAÙT TRIEÅN KINH TEÁ TAÏI LAØO. 1.1. KHAÙI NIEÄM VAØ HÌNH THÖÙC CUÛA ÑAÀU TÖ NÖÔÙC NGOAØI. ............. 01 1.1.1. Khaùi nieäm veà ñaàu tö nöôùc ngoaøi ................................................................... 01 1.1.2. Caùc hình thöùc cuûa ñaàu tö nöôùc ngoaøi............................................................. 01 1.1.2.1. Ñaàu tö tröïc tieáp FDI .................................................................................................................. 02 1. Ñònh nghóa .................................................................................................................................. 02 2. Öu ñieåm .................................................................................................................................. 02 3. Haïn cheá .................................................................................................................................. 03 2 4. Caùc hình thöùc cuûa ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi .................................................................................................................................. 04 1.1.2.2. Ñaàu tö giaùn tieáp .................................................................................................................. 05 1. Ñònh nghóa .................................................................................................................................. 05 2. Öu ñieåm .................................................................................................................................. 05 3. Haïn cheá .................................................................................................................................. 06 1.1.2.3. Tín duïng quoác teá .................................................................................................................. 06 1.2. VAI TROØ CUÛA ÑAÀU TÖ NÖÔÙC NGOAØI TRONG TRONG PHAÙT TRIEÅN KINH TEÁ TAÏI LAØO ....................................................................... 06 1.2.1. Ñoái vôùi nöôùc xuaát khaåu voán ñaàu tö ............................................................... 07 1.2.2. Ñoái vôùi nöôùc tieáp nhaän ñaàu tö ....................................................................... 08 1.2.3. Vai troø cuûa ñaàu tö nöôùc ngoaøi trong phaùt trieån kinh teá taïi Laøo..................... 10 1.3. MOÄT SOÁ YEÁU TOÁ AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN THU HUÙT ÑAÀU TÖ NÖÔÙC NGOAØI TAÏI LAØO......................................................................................... 11 1.3.1. Yeáu toá töï nhieân - vò trí ñòa lyù ......................................................................... 11 3 1.3.2. Yeáu toá veà Chính trò - Xaõ hoäi.......................................................................... 12 1.3.3. Yeáu toá veà Cô sôû haï taàng................................................................................ 12 1.3.4. Yeáu toá kinh teá vó moâ...................................................................................... 13 1.3.5. Chính saùch tieàn teä vaø taøi chính ngaân haøng .................................................... 15 1.3.6. Thöông maïi vaø Dòch vuï ................................................................................. 16 1.3.7. Khoa hoïc coâng ngheä ...................................................................................... 19 1.3.8. Nguoàn nhaân löïc.............................................................................................. 19 1.3.9. Phaùp lyù vaø Quaûn lyù haønh chính ..................................................................... 20 Toùm taét Chöông 1..................................................................................................... 22 CHÖÔNG 2 : THÖÏC TRAÏNG THU HUÙT ÑAÀU TÖ NÖÔÙC NGOAØI VAØO TÆNH CHAMPASACK THÔØI GIAN QUA. 2.1. ÑAËC ÑIEÅM TÖÏ NHIEÂN, KINH TEÁ - XAÕ HOÄI CUÛA TÆNH CHAMPASACK........................................................................................... 23 2.1.1. Ñaëc ñieåm töï nhieân cuûa tænh Champasack .............................................................23 2.1.2. Ñaëc ñieåm Kinh teá – Xaõ hoäi cuûa tænh Champasack ....................................... 25 2.1.3. AÛnh höôûng cuûa ñieàu kieän töï nhieân, kinh teá - xaõ hoäi cuûa tænh CHAMPASACK ñoái vôùi thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi ...................................... 28 2.2. PHAÂN TÍCH THÖÏC TRAÏNG THU HUÙT ÑAÀU TÖ NÖÔÙC NGOAØI TAÏI TÆNH CHAMPASACK. ............................................................................... 29 2.2.1. Toång voán vaø döï aùn ñaàu tö nöôùc ngoaøi qua caùc naêm...................................... 29 2.2.2. Cô caáu voán ñaàu tö vaøo caùc ngaønh cuûa tænh Champasack .............................. 29 2.2.3. Cô caáu voán ñaàu tö vaøo caùc ñòa phöông cuûa tænh Champasack ...................... 30 2.2.4. Cô caáu nöôùc ngoaøi, laõnh thoå ñaàu tö vaøo tænh Champasack ........................... 31 2.2.5. Saûn phaåm töø ñaàu tö nöôùc ngoaøi ..................................................................... 32 2.2.6. Coâng ngheä haáp thuï töø nöôùc ngoaøi ................................................................. 33 2.2.7. Trình ñoä quaûn lyù haáp thuï töø nöôùc ngoaøi ........................................................ 33 4 2.2.8. Cô caáu xuaát khaåu saûn phaåm töø ñaàu tö nöôùc ngoaøi ........................................ 34 2.2.9. Soá lao ñoäng cuûa tænh ñöôïc thu huùt vaøo döï aùn ñaàu tö nöôùc ngoaøi .................. 35 2.2.10. AÛnh höôûng cuûa ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñeán cô sôû haï taàng kyõ thuaät vaø cô sôû haï taàng xaõ hoäi cuûa tænh Champasack.................................................................. 36 2.3. ÑAÙNH GIAÙ NGUYEÂN NHAÂN AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN THU HUÙT ÑAÀU TÖ NÖÔÙC NGOAØI VAØO TÆNH CHAMPASACK...................................... 38 2.3.1. Ñieäu kieän Töï nhieân - Vò trí ñòa lyù.................................................................. 38 2.3.2. Chính trò – xaõ hoäi........................................................................................... 39 2.3.3. Cô sôû haï taàng ................................................................................................. 40 2.3.4. Kinh teá vó moâ ................................................................................................. 41 2.3.5. Taøi chính ngaân haøng ...................................................................................... 44 2.3.6. Thöông maïi – dòch vuï.................................................................................... 46 2.3.7. Khoa hoïc coâng ngheä ...................................................................................... 47 2.3.8. Nguoàn nhaân löïc.............................................................................................. 48 2.3.9. Chính phuû, luaät phaùp vaø chính saùch............................................................... 49 Toùm taét Chöông 2..................................................................................................... 52 CHÖÔNG 3 : GIAÛI PHAÙP THU HUÙT ÑAÀU TÖ NÖÔÙC NGOAØI VAØO TÆNH CHAMPASACK, (CHÑCN LAØO) ÑEÁN NAÊM 2020. 2.1. QUAN ÑIEÅM XAÂY DÖÏNG GIAÛI PHAÙP.................................................... 53 2.1.1. Quan ñieåm 1 .................................................................................................. 53 2.1.2. Quan ñieåm 2 .................................................................................................. 54 2.1.3. Quan ñieåm 3 .................................................................................................. 55 2.1.4. Quan ñieåm 4 .................................................................................................. 56 2.1.5. Quan ñieåm 5 .................................................................................................. 57 2.1.6. Quan ñieåm 6 ................................................................................................. 58 5 2.2. MUÏC TIEÂU THU HUÙT ÑAÀU TÖ NÖÔÙC NGOAØI VAØO TÆNH CHAMPASACK ÑEÁN NAÊM 2020 .............................................................. 59 2.2.1. Muïc tieâu toång quaùt ........................................................................................ 59 2.2.2. Muïc tieâu cuï theå.............................................................................................. 60 2.3. MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP THU HUÙT ÑAÀU TÖ NÖÔÙC NGOAØI VAØO TÆNH CHAMPASACK ÑEÁN NAÊM 2020 .............................................................. 61 2.3.1. Giaûi phaùp 1 .................................................................................................... 62 2.3.2. Giaûi phaùp 2. ................................................................................................... 64 2.3.3. Giaûi phaùp 3 .................................................................................................... 69 2.3.4. Giaûi phaùp 4 .................................................................................................... 70 2.3.5. Giaûi phaùp 5 .................................................................................................... 72 2.3.6. Hieäu quaû (So saùnh tröôùc vaø sau khi coù giaûi phaùp)......................................... 76 1. Tröôùc khi coù giaûi phaùp ............................................................................. 76 2. Sau khi coù giaûi phaùp ................................................................................. 76 2.3.7. Ñieàu kieän thöïc hieän ....................................................................................... 77 2.4. KIEÁN NGHÒ.................................................................................................. 79 2.4.1. Ñoái vôùi Nhaø nöôùc. ......................................................................................... 79 2.4.2. Ñoái vôùi tænh Champasack. ............................................................................. 81 Toùm taét Chöông 3..................................................................................................... 82 KEÁT LUAÄN. ............................................................................................................ 83 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 6 DANH MUÏC CHÖÕ VIEÁT TAÉT STT TÖØ VIEÁT TAÉT NOÄI DUNG CUÛA TÖØ VIEÁT TAÉT 1 AFTA (Asean Free Trade Area) Khu maäu dòch töï do Asean 2 AIA (Asean Investment Area) Hieäp ñònh thaønh laäp khu ñaàu tö Asean 3 BOT Hôïp ñoàng xaây döïng – kinh doanh – chuyeån giao 4 BT Hôïp ñoàng xaây döïng – chuyeån giao 5 BTO Hôïp ñoàng xaây döïng – chuyeån giao – kinh doanh 6 CEPT (Common Effective Preferentical Tariffs)ø Khu vöïc nhôø cheá ñoä thueá quaùn öu ñaõi 7 CHDCND Laøo Coäng Hoaø Daân Chuû Nhaân Daân Laøo 8 CNH-HÑH Coâng nghieäp hoaù – hieän ñaïi hoaù 9 CHXHCNVN Coäng Hoaø Xaõ Hoäi Chuû Nghóa Vieät Nam 10 CSTCTT Chính saùch taid chính tieàn teä 11 DN Doanh nghieäp 12 DNLD Doanh nghieäp lieân doanh 13 ÑT Ñaàu tö 14 ÑTNN Ñaàu tö nöôùc ngoaøi 15 ÑTTTNN Ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi 16 EU (European Union) Lieân minh Chaâu Aâu 17 FDI Ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi 18 FEA Khu vöïc kinh teá töï do Chaâu Aâu 19 FPI ñaàu tö giaùn tieáp 20 IL (Inclusion List) Danh muïc giaûm thueá nhaäp khaåu 21 GEL (General Exclusion List) Danh muïc loaïi tröø hoaøn toaøn 22 GDP Toång saûn phaåm quoác noäi 23 GNP Toång saûn phaåm quoác daân 24 GSP Generalized System of Preferences 25 HÑHTKD Hôïp ñoàng hôïp taùc kinh doanh 26 HÑKD Hoaït ñoäng kinh doanh 27 KCN Khu coâng nghieäp 28 KD Kinh doanh 29 KTQT Kinh teá quoác teá 30 KT – XH Kinh teá – xaõ hoäi 31 NAFTA Khu maäu dòch töï do cuûa caùc nöôùc Baéc Myõ 32 NDN Nhaø doanh nghieäp 7 33 NÑTNN Nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi 34 NHLD Ngaân haøng lieân doanh 35 OECD Caùc nöôùc coâng nghieäp phaùt trieån 36 SL (Sensitive List) Danh muïc haøng nhaïy caûm 37 SX Saûn xuaát 38 SPXK saûn phaåm xuaát khaåu 39 SXHH saûn xuaát haøng hoaù 40 SXKD Saûn xuaát kinh doanh 41 SXSP Saûn xuaát saûn phaåm 42 TCTT Taøi chính tieàn teä 43 TEL (Temporary Exclusion List) Danh muïc loaïi tröø taïm thôøi 44 TNCs Caùc nöôùc coâng nghieäp môùi 45 TMDV Thöông maïi dòch vuï 46 XHCN Xaõ hoäi chuû nghóa 47 XNK Xuaát nhaäp khaåu 8 DANH MUÏC CAÙC BAÛNG VAØ ÑOÀ THÒ TT BAÛNG NOÄI DUNG CUÛA BAÛNG TRANG 1 Baûng 2.1 Soá döï aùn vaø voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi naêm 2001 – 2005 29 2 Baûng 2.2 Soá döï aùn vaø voán ÑTNN vaøo caùc ngaønh naêm 2001 - 2005 30 3 Baûng 2.3 Caùc huyeän thu huùt ñaàu tö nhieàu nhaát cuûa tænh trong thôøi gian qua 31 4 Baûng 2.4 10 Quoác gia ñaàu tö lôùn nhaát vaøo tænh Champasack thôøi gian qua 32 5 Baûng 2.5 Moät soá saûn phaåm töø ÑTNN naêm 2001 – 2005 33 6 Baûng 2.6 Möùc ñoä hieän ñaïi cuûa maùy moùc thieát bò söû duïng trong caùc khu vöïc kinh teá treân ñòa baøn tænh Champasack so vôùi möùc chuaån trong nöôùc. 33 7 Baûng 2.7 Möùc ñoä ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc cuûa tænh Champasack trong thôøi gian qua (2001-2005) 34 8 Baûng 2.8 Kim ngaïch xuaát khaåu cuûa tænh naêm 2001 – 2005 35 9 Baûng 2.9 Soá löôïng vieäc laøm do khu vöïc ñaàu tö nöôùc ngoaøi 36 10 Ñoà thò 2.1 Toác ñoä taêng GDP cuûa tænh trong thôøi gian qua vaø keá hoaïch naêm 2006 - 2010. 43 11 Baûng 2.10 Toác ñoä taêng GDP cuûa caùc nöôùc ASEAN giai ñoaïn 2001 – 2005 44 12 Baûng 3.1 Keá hoaïch thöïc hieän hoaït ñoäng thu huùt ñaàu tö vaøo tænh Champasack giai ñoaïn naêm 2006 – 2020 61 9 PHAÀN MÔÛ ÑAÀU 1. YÙ nghóa choïn ñeà taøi. Söï phaùt trieån cuûa kinh teá toaøn caàu laø söï lieân keát vaø hoøa nhaäp giöõa kinh teá caùc nöôùc vaøo kinh teá toaøn caàu thaønh moät thò tröôøng thoáng nhaát, ñaëc bieät caùc nöôùc ñang phaùt trieån, maø ñang böôùc vaøo thôøi kyø hoài phuïc kinh teá sau cuoäc khuûng hoaøng taøi chính tieàn teä. Ñaây laø moät cô hoäi thuaän lôïi coù yù nghóa raát quan troïng ñoái vôùi neàn kinh teá Laøo noùi chung vaø tænh Champasack noùi rieâng, trong vieäc ñoùn nhaän ÑTNN cuûa nhieàu quoác gia treân toaøn caàu. Maët khaùc, ÑTNN khoâng phaûi laø nguoàn voán taøi chính ñôn thuaän, ñi cung vôùi noù laø coâng ngheä tieân tieán, tieáp thu ñöôïc nhöõng kinh nghieäm quaûn lyù, kinh nghieäm tieáp caän thò tröôøng toaøn caàu. Baèng nhöõng bieän phaùp thích hôïp vaø thu huùt voán ÑTNN, nhieàu nöôùc keùm vaø ñang phaùt trieån trong thôøi gian qua ñaõ thu ñöôïc nhöõng keát quaû to lôùn trong cuoäc caïnh tranh naøy. Sau moät quaù trình chuaån bò khoù khaên vaø phöùc taïp, ngaøy 23/07/1997 Laøo ñaõ trôû thaønh moät thaønh vieân chính thöùc cuûa Hieäp hoäi caùc nöôùc Ñoâng nam – AÙ (ASEAN), mang ñaày ñuû nhöõng ñaëc ñieåm cuûa moät nöôùc keùm phaùt trieån; möùc soáng thaáp, naêng suaát thaáp phuï thuoäc vaøo saûn xuaát noâng nghieäp vaø xuaát khaåu nhöõng haøng sô cheá. Do vaäy trong vieäc xaây döïng laïi ñaát nöôùc thì chính phuû Laøo noùi chung vaø chính quyeàn tænh Champasack noùi rieâng raát caàn nguoàn voán ÑTNN ñeå goùp phaàn phaùt trieån kinh teá, chuyeån töø kinh teá keá hoaïch hoaù taäp trung sang kinh teá thò tröôøng, môû roäng quan heä kinh teá ñoái ngoaïi trong vaø ngoaøi khu vöïc. Do chuû tröông coá gaéng thu huùt nguoàn voán nöôùc ngoaøi cuûa tænh sau chính saùch môû cöûa vaø Luaät ñaàu tö nöôùc ngoaøi ra ñôøi 14 / 03 / 1994, tính ñeán cuoái naêm 2005 ñaõ thu ñöôïc hôn 21,1 trieäu USD töông ñöông vôùi 221,6 tyû Kíp löôïng voán ÑTNN. Nhöng, moâi tröôøng ñaàu tö cuûa tænh chöa ñuû söùc haáp daãn caùc nhaø ñaàu tö, 10 coâng taùc quaûn lyù nhaø nöôùc ñoái vôùi ñaàu tö nöôùc ngoaøi coøn nhieàu khieám khuyeát neân voán vaøo chöa nhieàu. Hôn nöõa traûi qua 10 naêm hôïp taùc ñaàu tö vôùi nöôùc ngoaøi-moät lónh vöïc môùi ñaåy thaùch thöùc vaø phöùc taïp ñoái vôùi tænh Champasack. Do vaäy, taát caû ñoù laø nhöõng lyù do maø taùc giaû choïn ñeà taøi : “Moät soá giaûi phaùp thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo tænh Champasack, (CHDCND Laøo) ñeán naêm 2020” laøm luaän vaên thaïc só kinh teá. 2. Muïc tieâu nghieân cöùu cuûa luaän vaên. - Phaân tích thöïc traïng thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi tænh Champasack. - Ñaùnh giaù nguyeân nhaân aûnh höôûng ñeán thu huùt ÑTNNN vaøo tænh Champasack. - Ñeà xuaát caùc giaûi phaùp ñeå huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo tænh Champasack. 3. Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghieân cöùu. Ñoái töôïng nghieân cöùu cuûa luaän aùn laø veà vaán ñeà thu huùt ÑTNN vaøo tænh Champasack ñeán naêm 2020, ñaây laø vaán ñeà lieân quan tôùi nhieàu lónh vöïc khaùc nhau nhö kinh teá quoác gia, taøi chính quoác giaù, luaät phaùp lieân quan tôùi caùc hoaït ñoäng kinh teá quoác giaù vaø nhieàu hoaït ñoäng coù lieân quan tôùi caùc ngaønh vaø nhieàu hình thöùc khaùc nhau. 4. Phöông phaùp nghieân cöùu cuûa ñeà taøi. Treân cô sôû nhöõng soá lieäu ñaõ thu thaäp töø Sôû keá hoaïch vaø Ñaàu tö; tænh Champasack laø chuû yeáu, töø ñoù ruùt ra nhöõng keát luaän khaû duïng. Ngoaøi ra, Luaän aùn coøn söû duïng moät soá phöông phaùp khaùc nhö phöông phaân tích thoáng keâ, phöông phaùp dieãn dòch quy naïp, phöông phaùp duy vaät bieïn chöùng, söû duïng caùc taøi lieäu, caùc coâng trình nghieân cöùu trong vaø ngoaøi nöôùc veà vaán ñeà coù lieân quan ñeán ñeà taøi. 5. Nhöõng ñoùng goùp cuûa ñeà taøi. Ñeà taøi neâu moät heä thoáng hoaù nhöõng vaán ñeà cô sôû lyù luaän veà thu huùt voán ñaàu 11 tö nöôùc ngoaøi vaøo tænh Champasack. - Phaân tích thöïc traïng thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaø ñaùnh giaù caùc nguyeân nhaân aûnh höôûng ñeán thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo Tænh Champasack theo höôùng CNH-HÑH. - Treân cô sôû ñoù, Luaän aùn ñeà ra moät soá heä quan ñieåm vaø giaûi phaùp coù tính chaát khaû thi nhaèm thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo thöïc hieän chieán löôïc CNH-HÑH ôû tænh Champasack. 6. Noäi dung nghieân cöùu ñeà taøi: Ngoaøi phaàn môû ñaàu vaø keát luaän, phuïc luïc, toaøn boä noäi dung cuûa luaän aùn ñöôïc trình baøy theo keát caáu sau: CHÖÔNG 1 : CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ THU HUÙT ÑAÀU TÖ NÖÔÙC NGOAØI TRONG PHAÙT TRIEÅN KINH TEÁ TAÏI LAØO. CHÖÔNG 2 : THÖÏC TRAÏNG THU HUÙT ÑAÀU TÖ NÖÔÙC NGOAØI VAØO TÆNH CHAMPASACK THÔØI GIAN QUA. CHÖÔNG 3 : MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP THU HUÙT ÑAÀU TÖ NÖÔÙC NGOAØI VAØO TÆNH CHAMPASACK (CHDCND LAØO) ÑEÁN NAÊM 12 CHÖÔNG 1 CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ THU HUÙT ÑAÀU TÖ NÖÔÙC NGOAØI TRONG PHAÙT TRIEÅN KINH TEÁ TAÏI LAØO 1.4. KHAÙI NIEÄM VAØ HÌNH THÖÙC CUÛA ÑAÀU TÖ NÖÔÙC NGOAØI. 1.4.1. Khaùi nieäm veà ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Theo quan ñieåm cuûa chuû ñaàu tö (DN): Ñaàu tö laø hoaït ñoäng boû voán kinh doanh, ñeå töø ñoù thu ñöôïc soá voán lôùn hôn soá ñaõ boû ra, thoâng qua lôïi nhuaän. Theo quan ñieåm cuûa xaõ hoäi (Quoác gia): ÑT laø hoaït ñoäng boû voán phaùt trieån, ñeå töø ñoù thu ñöôïc caùc hieäu quaû Kinh teá - Xaõ hoäi, vì muïc tieâu phaùt trieån quoác gia. ÑTNN laø hieän töôïng di chuyeån voán töø nöôùc naøy sang nöôùc khaùc nhaèm muïc dòch kieâm lôïi. Vôùi khaùi nieäm ñaàu tö nöôùc ngoaøi nhö theå, cho thaáy muïc tieâu cuûa söï di chuyeån voán sang nöôc ngoaøi ñeå ñaàu tö chính laø lôïi nhuaän. 1.1.2. Caùc hình thöùc cuûa ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Ngaøy nay quaù trình quoác teá hoaù ñôøi soáng kinh teá ñang dieãn ra nhanh choùng, vôùi quy moâ vaø toác ñoä ngaøy caøng lôùn, taïo neân moät neàn kinh teá thò tröôøng toaøn caàu, trong ñoù tính phuï thuoäc laãn nhau cuûa caùc neàn kinh teá daân toäc ngaøy caøng gia taêng, nhaát laø sau chieán tranh laïnh keát thuùc ñaõ laøm cho caùc neàn kinh teá daân toäc ñeàu theo xu höôùng môû cöûa vaø hoäi nhaäp kinh teá quoác teá. ÑTNN laø nhöõng phöông thöùc ñaàu tö voán, taøi saûn ôû nöôùc ngoaøi ñeå tieán haønh SX, KD, dòch vuï vôùi muïc ñích kieám lôïi nhuaän vaø nhöõng muïc tieâu kinh teá xaõ hoäi nhaát ñònh hoaëc laø hình thöùc di chuyeån voán ñaàu tö quoác teá töø nöôùc naøy sang nöôùc khaùc nhaèm muïc ñích kieám lôøi. Trong ñoù ÑTTTNN laø moät hoaït ñoäng kinh teá ñoái ngoaïi ra ñôøi muoän hôn so vôùi caùc hoaït ñoäng kinh teá ñoái ngoaïi khaùc, cuøng vôùi 13 quaù trình phaùt trieån maïnh meõ cuûa caùc quan heä KTQT, hoaït ñoäng ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi khoâng ngöøng ñöôïc môû roäng vaø chieám vò trí ngaøy caøng quan troïng trong quan heä kinh teá quoác teá. 1.1.2.1. Ñaàu tö tröïc tieáp FDI 1. Ñònh nghóa: Ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi laø phöông thöùc ñaàu tö, trong ñoù, chuû ñaàu tö tröïc tieáp tham gia quaûn trò voán ñaõ boû ra. 2. Öu ñieåm cuûa ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi ™ Veà beân chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi: Cho pheùp chuû ÑTNN ôû möùc ñoä nhaát ñònh (phuï thuoäc vaøo tyû leä goùp voán) tham gia vaøo vieäc ñieàu haønh quaù trình saûn xuaát kinh doanh cuûa xí nghieäp, neân hoï tröïc tieáp kieåm soaùt hoaït ñoäng vaø kòp thôøi ñöa ra nhöõng quyeát ñònh coù lôïi nhaát cho voán ñaàu tö maø boû ra, neáu moâi tröôøng ñaàu tö oån ñònh caùc chuû ñaàu tö thöôøng thích boû100% voán ñaàu tö. Caùc NÑTNN tröïc tieáp quaûn lyù vaø ñieàu haønh döï aùn neân hoï thöôøng coù traùch nghieäm cao, thöôøng ñöa ra nhöõng quyeát ñònh coù lôïi nhaát cho hoï. Do ñoù, coù theå baûo ñaûm hieäu quaû cuûa voán FDI cao. Giuùp caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi môû roäng thò tröôøng tieâu thuï saûn phaåm nguyeân lieäu, caû coâng ngheä vaø thieát bò trong khu vöïc vaø theá giôùi. Coù theå giaûm giaù thaønh saûn phaåm do khai thaùc ñöôïc nguoàn lao ñoäng giaù reû hoaëc gaàn nguoàn nguyeân lieäu, gaàn thò tröôøng tieâu thuï saûn phaåm. Töø ñoù maø naâng cao hieäu quaû kinh teá cuûa voán FDI, taêng naêng suaát vaø thu nhaäp quoác daân. Giuùp caùc chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi traùnh ñöôïc haøng raøo baûo hoä maäu dòch vaø coù cô hoäi chieám lónh vöïc thò tröôøng tieâu thuï, nguoàn cung caáp nguyeân lieäu chuû yeáu cuûa nöôùc chuû nhaø vaø khaùc thaùc lôïi theá cuûa caùc quoác gia khaùc: thò tröôøng, vò trí ñòa lyù, taøi nguyeân, nguoàn nhaân löïc, ñaát ñai... nhaèm giaûm chi phí kinh doanh ñeå taêng lôïi nhuaän. Hôn nöõa, lôïi duïng cô cheá quaûn lyù thueá ñoái vôùi hoaït ñoäng ñaàu tö ôû caùc nöôùc khaùc nhau ñeå thöïc hieän “chuyeån giaù” nhaèm toái ña hoaù lôïi nhuaän. 14 ™ Veà beân nöôùc tieáp nhaän ñaàu tö: Giuùp khai thaùc voán cuûa töøng chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi, nhieàu nöôùc thieáu voán traàm troïng cho neân khoâng quy ñònh möùc ñoùng goùp voán toái ña cuûa moãi chuû ñaàu tö, thaäm chí ñoùng goùp voán caøng nhieàu, thì caøng döôïc höôûng öu ñaõi veà thueá cuûa caùc chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaø giuùp tieáp thu ñöôïc coâng ngheä tieân tieán, kinh nghieäm quaûn lyù kinh doanh cuûa caùc chuû ñaàu tö nöôùc ngoøi. Nhôø coù voán ÑTNN cho pheùp chuû nhaø coù ñieàu kieän khaùc thaùc toát nhaát nhöõng lôïi theá cuûa mình veà nguoàn taøi nguyeân, vò trí ñòa lyù, maët ñaát, maët nöôùc... Do ñoù coù theå ñaåy nhanh tieán trình hoäi nhaäp cuûa quoác gia vôùi neàn kinh teá theá giôùi vì ÑTTTNN laø moät nhaân toá taùc ñoäng maïnh tôùi tieán trình hoaøn thieän theå cheá, chính saùch ñeán moâi tröôøng ñaàu tö. Hôn nöõa, goùp phaàn thay ñoåi cô caáu neàn kinh teá theo höôùng coâng nghieäp vaø dòch vuï laøm cho tính hieäu quaû cuûa söï phaùt trieån kinh teá ñöôïc naâng cao vaø goùp phaàn naâng cao möùc soáng cuûa nöôùc tieáp caän ñaàu tö thoâng qua giaûi quyeát vieäc laøm, taêng thu nhaäp, taïo ñoäi nguõ lao ñoäng coù trình ñoä vaø tay ngheà. Goùp phaàn caûi taïo caûnh quan xaõ hoäi, taêng naêng suaát vaø thu nhaäp quoác daân vaø khuyeán khích naêng löïc kinh doanh trong nöôùc, tieáp caän vôùi thò tröôøng nöôùc ngoaøi, ñoàng thôøi taêng toác ñoä taêng tröôûng cuûa ñoái töôïng boû voán vaø neàn kinh teá, naâng cao ñôøi soáng cuûa caùn boä coâng nhaân vieân. 3. Haïn cheá cuûa ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi Chuû ñaàu tö seõ bò maát voán neáu boû voán vaøo moâi tröôøng baát oån ñònh veà kinh teá vaø chính trò. Caùc nöôùc phaùt trieån thöïc hieän söï kieåm soaùt gaét gao nhöõng döï aùn gaây oâ nhieãm moâi tröôøng, neân xu theá nhieàu nhaø ñaàu tö cuûa caùc nöôùc coâng nghieäp phaùt trieån ñaõ vaø ñang chuyeån giao nhöõng coâng ngheä ñoäc haïi sang caùc nöôùc keùm phaùt trieån. Hieän töôïng chaûy maùu chaát xaùm xaûy ra raát traàm troïng, hoaït ñoäng FDI ñaõ taïo ra ñieàu kieän ñeå daãn tôùi tình traïng phaân hoaù giaøu ngheøo, loái soáng sính ngoaïi, tha hoaù veà ñaïo ñöùc, ñaùnh maát baûn saéc daân toäc, pha troän veà vaên hoaù. 15 4. Caùc hình thöùc cuûa ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi 4.1. Ñoái vôùi caùc nöôùc tieáp nhaän ñaàu tö nöôùc ngoaøi khaùc: ÑTNN toàn taïi döôùi nhieàu hình thöùc khaùc nhau, nhöõng hình thöùc chuû yeáu laø: Doanh nghieäp lieân doanh; DN 100% voán nöôùc ngoaøi, Hôïp taùc kinh doanh treân cô sôû hôïp ñoàng hôïp taùc kinh doanh, BOT, BTO vaø BT. 4.2. Ñoái vôùi Laøo : Theo Luaät ÑTNN cuûa Laøo naêm 1994, ñöôïc boå sung söûa ñoåi naêm 2004 ñaõ qui ñònh roõ raøng veà hình thöùc ÑTNN, cuï theå coù 3 hình thöùc sau: ™ Hôïp ñoàng hôïp taùc kinh doanh: HÑHTKD laø moät vaên baûn kyù keát giöõa hai hoaëc nhieàu beân ñöôïc hôïp taùc kinh doanh, cuøng nhau quy ñònh traùch nhieäm vaø phaân chia keát quaû SXKD, vaø nghóa vuï cuûa moãi beân maø khoâng thaønh laäp moät xí nghieäp lieân doanh hoaëc baát cöù moät phaùp nhaân môùi naøo. Hôïp ñoàng hôïp taùc phaûi do ñaïi dieän coù thaåm quyeàn cuûa moãi beân kyù. Tuy nhieân, chæ coù nhöõng hoaït ñoäng hôïp taùc kinh doanh coù phaân chia lôïi nhuaän hoaëc saûn phaåm keát quaû SXKD thì môùi ñöôïc thöïc hieän döôùi hình thöùc naøy ñaàu tö naøy. Thôøi haïn caàn thieát cuûa HÑHTKD laø do moãi beân hôïp doanh thoaû thuaän phuø hôïp vôùi tính chaát hoaït ñoäng, muïc tieâu kinh doanh vaø ñöôïc Uyû ban Nhaø nöôùc veà hôïp taùc ñaàu tö chuaån y. Khoâng thaønh laäp moät phaùp nhaân môùi, coù nghóa laø khoâng cho ra ñôøi coâng ty hoaëc xí nghieäp môùi. Chính vì vaäy, hôïp taùc kinh doanh treân cô sôû hôïp ñoàng laø moät hình thöùc ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi trong ñoù beân Laøo vaø beân chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuøng nhau thi haønh hôïp ñoàng ñöôïc kyù giöõa hai beân, quy ñònh roõ traùch nghieäp nghóa vuï vaø lôïi nhuaän cuûa moãi beân. ™ Doanh nghieäp lieân doanh: DNLD laø doanh nghieäp do hai beân hoaëc nhieàu beân hôïp taùc thaønh laäp vaø ñaêng kyù taïi Laøo treân cô sôû hôïp ñoàng lieân doanh, theo Phaùp luaät nöôùc CHDCND Laøo qui ñònh. Trong ñoù, nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi phaûi goùp voán khoâng döôùi 30% cuûa toång voán ñaêng kyù. Moät ñôn vò lieân 16 doanh coù theå tham gia voán ñeå thaønh laäp moät lieân doanh môùi khaùc vôùi nöôùc ngoaøi, trong lieân doanh môùi naøy phaûi coù tröïc tieáp tham gia ít nhaát cuûa hai thaønh vieân thuoäc lieân doanh cuõ, trong Hoäi ñoàng quaûn trò vaø moät trong hai thaønh vieân ñoù phaûi laø ngöôøi coù quoác tòch Laøo. ™ Doanh nghieäp 100% voán nöôùc ngoaøi: DN 100% voán nöôùc ngoaøi laø DN thuoäc sôû höõu hoaøn toaøn cuûa nhaø NÑTNN, ñöôïc thaønh laäp vaø hoaït ñoäng taïi Laøo, do NÑTNN tröïc tieáp quaûn lyù ñoái töôïng boû voán vaø töï chòu traùch nhieäm veà keát quaû kinh doanh cuûa doanh nghieäp, theo Phaùp luaät nöôùc CHDCND Laøo quyeát ñònh. DN 100% voán nöôùc ngoaøi laø moät thöïc theå kinh doanh quoác teá, coù thö caùch phaùp nhaân trong ñoù caùc NÑTNN goùp 100% voán phaùp ñònh, töï quaûn lyù DN vaø töï chòu traùch nhieäm hoaøn toaøn veà keát quaû KD cuûa DN. Qua caùc quan ñieåm treân coù theå ñònh nghóa: “DN100% voán nöôùc ngoaøi laø doanh ngheäp do NÑTNN ñaàu tö 100% voán taïi nöôùc sôû taïi ”. 1.1.2.2. Ñaàu tö giaùn tieáp 1. Ñònh nghóa: Ñaàu tö giaùn tieáp laø phöông thöùc ñaàu tö, trong ñoù, chuû ñaàu tö khoâng tröïc tieáp tham gia quaûn trò voán ñaõ boû ra. 2. Öu ñieåm cuûa ñaàu tö giaùn tieáp ™ Veà beân chuû ñaàu tö: Chuû ÑTNN khoâng ñöôïc pheùp tröïc tieáp ñieàu haønh hoaït ñoäng cuûa xí nghieäp maø hoï boû voán mua coå phieáu (hoaëc chöùng khoaùn). Tuy theo Luaät ñònh cuûa töøng nöôùc maø moãi chuû ÑTNN bò khoáng cheá möùc ñoä goùp voán, thöôøng döôùi 10 - 25% voán phaùp ñònh. Khi coù söï coá trong KD xaûy ra ñoái vôùi xí nghieäp coù voán ÑTNN thì caùc chuû ñaàu tö ít bò thieät haïi vì voán ñaàu tö ñöôïc phaân taùn trong voâ soá ñoâng nhöõng ngöôøi mua coå phieáu, traùi phieáu. Khi tình hình taøi chính, tieàn teä, chính trò cuûa nöôùc tieáp nhaän ñaàu tö baát oån ñònh coù theå deã daøng baùn hoaëc chuyeån nhöôïng chöùng khoaùn hôn so vôùi hình thöùc ñaàu tö FDI. 17 ™ Veà beân nöôùc tieáp nhaän ñaàu tö: Beân nöôùc tieáp nhaän ñaàu tö hoaøn toaøn chuû ñoäng quaûn lyù voán kinh doanh theo yù mình moät caùch taäp trung. Môû roäng naêng löïc thu huùt voán töø caùc chuû ñaàu tö coù soá voán nhoû töø moïi nguoàn cuûa theá giôùi. 3. Haïn cheá cuûa ñaàu tö giaùn tieáp: Quaûn lyù vaø ñieàu tieát thò tröôøng chöùng khoaùn thieát chaët cheõ, deã daãn tôùi söï thao tuùng cuûa caùc theá löïc ñaàu cô tieàn teä quoác teá. Haïn cheá khaû naêng thu huùt voán cuûa töøng chuû ñaàu töø ngoaøi vì bò khoáng cheá möùc ñoä ñoùng goùp voán toái ña cuûa töøng chuû ñaàu tö. Chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi ít hình thöùc ñaàu tö giaùn tieáp bôûi hoï khoâng ñöôïc tröïc tieáp tham gia ñieàu haønh HÑKD cuûa xí nghieäp maø hoï boû voán ñaàu tö. Haïn cheá khaû naêng tieáp thu kyõ thuaät, coâng ngheä vaø kinh nghieäm quaûn lyù tieân tieán cuûa caùc chuû ÑTNN. 1.1.2.3. Tín duïng quoác teá Laø hình thöùc ñaàu tö döôùi daïng cho vay vaø kieám lôøi thoâng qua laõi suaát tieàn vay. Ñaây laø hình thöùc ñaàu tö chuû yeáu vì noù coù öu ñieåm sau ñaây: Voán vay chuû yeáu döôùi daïng tieàn teä deã daøng chuyeån thaønh caùc phöông tieän ñaàu tö khaùc. Nöôùc tieáp nhaän ñaàu tö toaøn quyeàn söû duïng voán ñaàu tö cho caùc muïc ñích rieâng reõ cuûa mình. Chuû ñaàu tö nöôùc ngoaøi coù thu nhaäp oån ñònh thoâng qua laõi suaát, soá tieàn naøy khoâng phuï thuoäc vaøo hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa voán ñaàu tö. Nhieàu nöôùc cho vay voán ñöôïc truïc lôïi veà chính trò, troùi buoäc caùc nöôùc vay voán vaøo voøng aûnh höôûng cuûa mình. Ñoàng thôøi, hình thöùc ñaàu tö naøy vaãn coøn coù nhöôïc ñieåm laø hieäu quaû söû duïng voán thöôøng thaáp do beân nöôùc ngoaøi khoâng tröïc tieáp tham._. gia vaøo quaûn lyù hieäu quaû söû duïng voán ñaàu tö. 1.2. VAI TROØ CUÛA ÑAÀU TÖ NÖÔÙC NGOAØI TRONG PHAÙT TRIEÅN KINH TEÁ TAÏI LAØO. Ñaàu tö nöôùc ngoaøi ngaøy caøng coù vai troø raát lôùn ñoái vôùi vieäc thuùc ñaåy quaù trình phaùt trieån kinh teá vaø thöông maïi ôû caùc nöôùc ñi ñaàu tö laãn tieáp nhaän ñaàu tö. 1.2.1. Ñoái vôùi nöôùc xuaát khaåu voán ñaàu tö. 18 Thoâng qua hoaït ñoäng ñaàu tö nöôùc ngoaøi caùc doanh nghieäp nöôùc ngoaøi coù thôøi cô thaâm nhaäp hôïp phaùp vaøo thò tröôøng höõu hieäu nöôùc tieáp nhaän ñaàu tö, môû roäng thò tröôøng tieâu thuï saûn phaåm, traùnh ñöôïc nhöõng haøng raøo baûo hoä maäu dòch cuûa caùc nöôùc chuû nhaø. Ñaëc bieät thò tröôøng tieâu thuï saûn phaåm noäi ñòa cuûa nhöõng nöôùc lôùn nhö thò tröôûng Trung Quoác, AÁn Ñoä, Indonesia... coù söùc haáp daãn maïnh meõ ñoái vôùi nguoàn voán FDI Giuùp naâng cao hieäu quaû söû duïng voán ñaàu tö thoâng qua vieäc söû duïng nhöõng lôïi theá saûn xuaát cuûa nôi tieáp nhaän ñaàu tö, giuùp haï giaù thaønh saûn phaåm, ruùt ngaén thôøi gian thu hoài voán ñaàu tö vaø naâng cao tyû suaát lôïi nhuaän cuûa donah nghieäp. Ñaây chính laø moät trong nhöõng ñoäng löïc chính ñeå caùc chuû ñaàu tö thöïc hieän ñaàu tö ra nöôùc ngoaøi. ÑTNN laø ñaàu tö vaøo moät thò tröôøng môùi coù nguoàn lao ñoäng doài daøo hôn, taøi nguyeân öu ñaõi hôn, vaø caùc yeáu toá ñaàu vaøo reû hôn, do ñoù coù theå ruùt ngaén thôøi gian thu hoài voán ñaàu tö vaø thu lôïi nhuaän cao. Ñaây chính laø moät trong nhöõng ñoäng löïc chính ñeå caùc nhaø ñaàu tö thöïc hieän ñaàu tö ra nöôùc ngoaøi. Baønh tröôùng söùc maïnh veà kinh teá vaø vai troø aûnh höôûng treân theá giôùi, naâng cao uy tín chính trò treân tröôøng quoác teá: thoâng qua vieäc xaây döïng nhaø maùy saûn xuaát, cheá taïo hoaëc laép raùp ôû nöôùc sôû taïi seõ môû roäng thò tröôøng tieâu thuï saûn phaåm, phuï tuøng cuûa coâng ty meï ôû nöôùc ngoaøi. Vieäc toå chöùc saûn xuaát vaø tieâu thuï saûn phaåm ôû nöôùc ngoaøi cuõng giuùp caùc chuû ñaàu tö giaûm chi phí vaän chuyeån caát giöõ haøng hoaù, tieát kieäm chi phí quang caùo, tieáp thò,... Muïc tieâu cuûa ÑTNN laø giuùp caùc chuû ñaàu tö tìm kieám nguoàn nguyeân lieäu doài daøo oån ñònh, nhieân lieäu phuïc vuï cho nhu caàu phaùt trieån SXKD cuûa caùc chuû ñaàu tö, chaúng haïn, nhö vieäc thaêm doø khai thaùc daàu khí, taøi nguyeân thieân nhieân, khoaùng saûn, taøi nguyeân bieån, röøng, saûn phaåm caây coâng nghieäp... Do khoâng coù ñieàu kieän, thieáu voán, coâng ngheä kyõ thuaät keùm cuûa caùc nöôùc ñang phaùt trieån. Cho neân, ñaàu tö vaøo lónh vöïc naøy seõ thu ñöôïc nguyeân lieäu thoâ vôùi giaù reû vaø qua quaù trình cheá bieán seõ thu ñöôïc lôïi nhuaän cao. 19 ÑTNN giuùp caùc chuû ÑTNN thay ñoåi cô caáu neàn kinh teá trong nöôùc theo höôùng hieäu quaû hôn, thích nghi hôn, aùp duïng coâng ngheä môùi, naâng cao caïnh tranh. Trong ñieàu kieän caïnh tranh khoác lieät, caûi tieán vaø ñoåi môùi coâng ngheä seõ giuùp cho caùc DN toàn taïi vaø phaùt trieån. Vì vaäy, caùc chuû ÑTNN thöôøng chuyeån nhöõng thieát bò maùy moùc coâng ngheä kyõ thuaät loãi thôøi, laïc haäu so vôùi trình ñoä phaùt trieån cuûa theá giôùi sang caùc nöôùc coâng nghieäp keùm phaùt trieån khaùc vôùi söï phaân coâng lao ñoäng lónh vöïc vaø quoác teá môùi. Ñieàu naøy minh chöùng raèng caùc chuû ñaàu tö ñaõ giaûi quyeát ñöôïc coâng ngheä loãi thôøi nhaèm ñoåi môùi coâng ngheä. Hôn nöõa, coù theå duy trì ñöôïc chu kyø soáng cuûa saûn phaåm ôû caùc thò tröôøng môùi ñöôïc khai thaùc. Trong 20 naêm 1975-1996 khi ñoàng Yeân taêng giaù vaø vieäc di chuyeån SX cuûa caùc coâng ty Nhaät Baûn ra nöôùc ngoaøi seõ taïo ñieàu kieän toát hôn cho vieäc lieân keát theo chieàu ngang trong khu vöïc. Trong ñoù, caùc coâng ty meï ôû Nhaït Baûn chæ taäp trung SX vaøo nhöõng maët haøng cao caáp, nhöõng thieát bò caàn thieát ñeå cung caáp cho caùc chi nhaùnh cuûa hoï ôû khaép Chaâu-AÙ, coøn caùc chi nhaùnh vaø hôïp doanh ñang ngaøy caøng ñöôïc phaùt trieån taïi caùc nöôùc trong khu vöïc seõ ñöôïc höôùng vaøo SX caùc maët haøng caàn nhieàu lao ñoäng, kyõ thuaät vöøa vaø thaáp ñeå thay theá cho caùc haøng xuaát khaåu töø Nhaät Baûn, phuïc vuï cho thò tröôøng ñòa phöông, cung caáp laãn nhau, xuaát khaåu sang nöôùc thöù ba vaø ngöôïc trôû laïi Nhaät Baûn (ñoàng Yeân leân giaù vaø söï taùc ñoäng cuûa noù. An Ninh-PTS. Ngoïc Trinh. Vieän Kinh teá Theá giôùi). 1.2.2. Ñoái vôùi nöôùc tieáp nhaän ñaàu tö. 1.2.2.1. Caùc nöôùc coâng nghieäp phaùt trieån. Laø nhöõng nöôùc tieáp nhaän voán ÑTTTNN nhieàu nhaát, nhöng cuõng laø nhöõng nöôùc xuaát khaåu voán ÑTTTNN nhieàu nhaát, taïo neân luoàng ñaàu tö hai chieàu giöõa caùc quoác gia, trong ñoù caùc taäp ñoaøn xuyeân quoác gia giöõ vai troø chuû choát. Nguoàn voán ÑTNN ñoùng vaøi troø raát quan troïng ñeán söï phaùt trieån kinh teá ñaát nöôùc cuûa caùc quoác gia naøy vaø chieán löôïc phaùt trieån cuûa caùc nöôùc TNCs, ñaëc bieät laø taêng cöôøng 20 cô sôû vaät chaát kyõ thuaät cuûa neàn kinh teá , thuùc ñaåy saûn xuaát vaø taêng cöôøng kinh teá, kieàm cheá laïm phaùt... Chæ tính rieâng 100 taäp ñoaøn xuyeân quoác gia nhöng laïi coù khoái löôïng taøi saûn ÑTNN khoaûng 1400 tyû USD; tieâu thuï khoaûng 1500 tyû USD; söû duïng 12 trieäu lao ñoäng trong ñoù 5 trieäu lao ñoäng taïi caùc chi nhaùnh nöôùc ngoaøi töông ñöông 16% cuûa toaøn boä caùc taäp ñoaøn xuyeân quoác gia. Goùp phaàn giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà khoù khaên veà kinh teá xaõ hoäi trong nöôùc nhö: thaát nghieäp vaø kieàm cheá laïm phaùt, goùp phaàn taêng cöôøng cô sôû vaät chaát coâng ngheä kyõ thuaät cuûa neàn kinh teá, taïo ra moâi tröôøng caïnh tranh ñeå thuùc ñaåy SX vaø taêng tröôûng kinh teá. Giuùp caûi thieän tình hình thanh toaùn, caùn caân thanh toaùn quoác teá, caùn caân thöông maïi, caùc hoaït ñoäng kinh teá do ÑTTTNN mang laïi thu huùt theâm löïc löôïng lao ñoäng taïi choã taïo coâng aên vieäc laøm môùi cho ngöôøi lao ñoäng, ñoàng thôøi taïo theâm moät nguoàn cung voán môùi cho SX, taêng thu ngaân saùch döôùi hình thöùc caùc loaïi thueá ñeå caûi thieän tình hình boäi chi ngaân saùch cuûa chính phuû. Hôn nöõa, doøng voán ÑTNN cuõng coù theå cöùu nhöõng DN coù nguy cô bò phaù saûn vaø maët khaùc taïo ra söï caïnh tranh caàn thieát ñeå phaùt trieån SXSP vaø TMDV. Maët khaùc, caùc hoaït ñoäng ÑTNN taïi nöôùc tieáp nhaän ñaàu tö goùp phaàn giuùp caùc NDN caùc nöôùc naøy hoïc hoûi kinh nghieäm laãn nhau qua caùc HÑKD vaø hoïc hoûi theâm caùch thöùc quaûn lyù môùi coù hieäu quaû. 1.2.2.2. Caùc nöôùc ñang phaùt trieån vaø keùm phaùt trieån. Voán ÑTNN ñoùng vai troø heát söùc quan troïng trong vieäc ñaåy nhanh toác ñoä phaùt trieån kinh teá vaø taêng thu nhaäp quoác daân, ñaëc bieät, laø ñoái vôùi caùc quoác gia keùm phaùt trieån vaø ñang phaùt trieån. Cuï theå nhö: ÑTNN ñoùng vai troø heát söùc quan troïng ñoái vôùi caùc nöôùc tieáp nhaän ñaàu tö, ñaëc bieät ñoái vôùi caùc nöôùc coâng nghieäp chaäm vaø ñang phaùt trieån bôûi vì ÑTNN laø nguoàn voán boå sung raát quan troïng ñeå caùc nöôùc ñoù thöïc hieän CNH-HÑH neàn kinh teá ñaát nöôùc, thu huùt theâm lao ñoäng goùp phaàn giaûi quyeát moät phaàn naïn thaát nghieäp ôû caùc nöôùc naøy. Chính vì vaäy, ñeå 21 daåy nhanh toác ñoä phaùt trieån kinh teá trong nöôùc, ñaàu tieân quyeát laø phaûi coù voán, trong khi nguoàn voán trong nöôùc coøn coù haïn thì voán ÑTNN laø moät ñaùp soá cho baøi toaùn tìm voán ôû caùc quoác gia naøy, ñoàng thôøi moät taùc ñoäng khaùc cuûa ÑTNN vaøo caùc quoác gia chaäm vaø ñang phaùt trieån laø goùp phaàn giaûi quyeát coâng aên vieäc laøm, ñaåy luøi naïn thaát nghieäp, naâng cao ñôøi soáng cuûa nhaân daân caû nöôùc. Ñaëc bieät ÑTNN thoâng qua vieäc tieáp nhaän nhöõng kyõ thuaät coâng ngheä vaø trình ñoä quaûn lyù tieân tieán cuûa caùc quoác gia xuaát khaåu ñaàu tö (ña soá laø caùc quoác gia tö baûn coù neàn kinh teá phaùt trieån) seõ giuùp caùc quoác gia coâng nghieäp ñang phaùt trieån ñuoåi kòp trình ñoä trình ñoä phaùt trieån kyõ thuaät cao cuûa theá giôùi. ÑTNN goùp phaàn taïo ra moâi tröôøng caïnh tranh môû roäng thi tröôøng laø ñoäng löïc kích thích taêng tröôûng coâng nghieäp noùi rieâng vaø neàn kinh teá taêng tröôûng caû veà löôïng cuõng nhö veà chaát noùi chung, ñoàng thôøi goùp phaàn giuùp caùc nöôùc naøy giaûm ñöôïc moät phaàn nôï nöôùc ngoaøi, goùp phaàn boå sung quan troïng cho ngaân saùch cuûa caùc quoác gia coù theå thu töø caùc khoaûn cho thueâ ñaát, thieân nhieân, thueá doanh thu, thueá lôïi töùc, thueá XNK. Ngoaøi ra thoâng qua vieäc tieáp nhaän ÑTNN caùc nöôùc naøy cuõng coù ñieàu kieän tieáp nhaän kyõ thuaät, coâng ngheä vaø kinh nghieäm quaûn lyù tieân tieán cuûa nöôùc ngoaøi. Qua chính saùch thu huùt ÑTNN goùp phaàn khai thaùc nhanh vaø coù hieäu quaû caùc nguoàn nhaân löïc cuûa coâng nghieäp vaø lôïi theá so saùnh cuûa caùc quoác gia. Caùc döï aùn ñaàu tö nöôùc ngoaøi coù nhu caàu cao veà chaát löôïng lao ñoäng cho neân söï gia taêng cuûa hoaït ñoäng ÑTNN taïo ra moät söùc caàu môùi veà lao ñoäng coù trình ñoä veà chuyeân moân. Hôn nöõa caùc doanh nghieäp ÑTNN coøn taïo cô hoäi cho ngöôøi lao ñoäng ñöôïc boài döôõng ñaøo taïo ôû nöôùc ngoaøi, tham gia hoäi thaûo quoác teá. 1.2.3. Vai troø cuûa ñaàu tö nöôùc ngoaøi trong phaùt trieån kinh teá taïi Laøo. Sau moät quaù trình chuaån bò khoù khaên vaø phöùc taïp, ngaøy 23/07/1997 Laøo ñaõ trôû thaønh moät thaønh vieân chính thöùc cuûa Hieäp hoäi caùc nöôùc Ñoâng nam – AÙ (ASEAN), mang ñaày ñuû nhöõng ñaëc ñieåm cuûa moät nöôùc keùm phaùt trieån; möùc soáng 22 thaáp, naêng suaát thaáp phuï thuoäc vaøo saûn xuaát noâng nghieäp vaø xuaát khaåu nhöõng haøng sô cheá. Do vaäy trong vieäc xaây döïng laïi ñaát nöôùc thì Chính phuû Laøo noùi chung vaø Chính quyeàn tænh Champasack noùi rieâng raát caàn nguoàn voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñeå goùp phaàn phaùt trieån kinh teá, chuyeån töø kinh teá keá hoaïch hoaù taäp trung sang kinh teá thò tröôøng, môû roäng quan heä KT ñoái ngoaïi trong vaø ngoaøi khu vöïc. Ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñoùng vaøi troø heát söùc quan troïng trong vieäc huy ñoäng nguoàn voán ñeå thöïc hieän coâng nghieäp hoaù – hieän ñòa hoaù neàn kinh teá quoác daân, vaán ñeà naøy mang yù nghóa ñaëc cöïc kyø to lôùn ñoái vôùi neàn kinh teá theá giôùi, keå caû nhöõng quoác gia coù neàn kinh teá phaùt trieån. Rieâng ñoái vôùi caùc quoác gia chaäm vaø ñang phaùt trieån trong ñoù coù Laøo, ñang coù nhu caàu veà voán raát lôùn ñeå thöïc hieän CNH-HÑH vaø keát caáu laïi neàn kinh teá quoác daân nhieàâu naêm bò chieán tranh taøn phaù. Ngoaøi ra, thoâng qua vieäc thu huùt vaø tieáp nhaän ñaàu tö nöôùc ngoaøi laøm cho Laøo coù ñieàu kieän tieáp nhaän kyõ thuaät, coâng ngheä vaø kinh nghieäm quaûn lyù tieân tieán cuûa nöôùc ngoaøi. 1.3. MOÁT SOÁ YEÁU TOÁ AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN THU HUÙT ÑAÀU TÖ NÖÔÙC NGOAØI TAÏI LAØO. Ña soá caùc quoác gia treân theá giôùi hieän nay, ñang vaø ñaõ thieáu voán ñaàu tö phaùt trieån raát lôùn vaø ngay moät gia taêng, nhöng khaû naêng cung caáp voán ñaàu tö raát haïn cheá, do ñoù quan heä cung caàu veà voán raát caêng thaúng. Khaû naêng thu huùt ñaàu tö cuûa caùc quoác gia phuï thuoäc vaøo nhieàu yeáu toá nhö sau: 1.3.1. Yeáu toá töï nhieân - vò trí ñòa lyù: Tænh Champasack naèm ôû mieàn Nam cuûa Coäng Hoaø Daân Chuû Nhaân Daân Laøo. Coù dieän tích khoaûng 1.541.500 ha ( 15.415 km2 ), khí haäu bình quaân khoaûng 20 - 21°C. Vôùi daân soá 603.880 ngöôøi daân, Maät ñoä daân soá khoaûng 38 ngöôøi/ Km2 [soá lieäu cuûa Uyû ban ñieàu tra daân soá naêm 2005], ñòa giôùi phía Baéc giaùp tænh Salavane, daøi 140 km, phía Nam giaùp vôùi Campuchia, daøi 135 km, phía Ñoâng giaùp vôùi tænh Sekong vaø Attapeu, daøi 180 km 23 vaø phaùi Taây giaùp vôùi Thailand, daøi 233 km. Tænh chia thaønh 2 vuøng, 74% laø vuøng Ñoàng baèng vaø coøn laïi laø vuøng mieàn Nuùi 26%. Tænh coù nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân phong phuù nhö röøng, khoaùng saûn… 1.3.2. Yeáu toá veà Chính trò - xaõ hoäi: Theo kinh nghieäm cuûa moät soá quoác gia treân theá giôùi, caùc muïc tieâu cuûa ÑTNN coù ñaït ñöôïc hay khoâng coøn phuï thuoäc vaøo vaán ñeà an ninh chính trò – xaõ hoäi. Tröôùc heát phaûi ñaët vaán ñeà an ninh chính trò – xaõ hoäi trong quaù trình thöïc hieän ÑTNN. Chính nhö vaäy, söï oån ñònh veà neàn chính trò vaø an ninh quoác gia laø muïc tieâu caàn thieát ñaàu tieân cuûa caùc nhaø ñaàu tö (coâng ty ña quoác gia) thöôøng xuyeân xem xeùt ñeå ñi ñeán quyeát ñònh ñaàu tö hay khoâng nhaèm tìm kieám lôïi nhuaän, nhöng phaûi trong ñieàu kieän ít ruûi ro nhaát. Khoâng bao giôø caùc taäp ñoaøn ña quoác gia ñaàu tö vaøo moät quoác gia coù moâi tröôøng chính trò baát oån luoân bò ñe doaï, ñaûo chính hoaëc chieán tranh. Vì söï oån ñònh veà moâi tröôøng chính trò laø neàn taûng ñeå coù theå coù moät chính saùch oån ñònh vaø nhaát quaùn ñoái vôùi ÑTNN. Ngoaøi ra söï oån ñònh chính trò – an ninh xaõ hoäi maø caùc nhaø ñaàu tö quan taâm ñoù laø söï beàn vöõng cuûa chính phuû. Neáu caùc ñieàu kieän khaùc cuûa moâi tröôøng ñaàu tö khoâng ñoåi, thì neàn chính trò – an ninh xaõ hoäi caøng oån vaø möùc ñoä tin caäy caøng cao, caøng haáp daãn ñaàu tö. Do ñoù, söï oån ñònh chính trò–xaõ hoäi coù theå ñöôïc xem laø moät lôïi theá so saùnh caàn phaùt huy. 1.3.3. Yeáu toá veà Cô sôû haï taàng : Laø moät toång theå caùc cô sôû vaät chaát – kyõ thuaät, caùc phöông tieän, caùc coâng trình hieän coù trong moät quoác gia nhaát ñònh ñöôïc duøng laøm ñieàu kieän saûn xuaát vaø sinh hoaït, ñaûm baûo söï vaän haønh lieân tuïc, thoâng suoát caùc luoàng cuûa caûi vaät chaát, caùc luoàng thoâng tin, dòch vuï nhaèm ñaùp öùng nhu caàu trong quaù trình saûn xuaát vaø ñôøi soáng. Vôùi quan nieäm treân, cô sôû haï taàng goàm coù cô sôû haï taàng kyõ thuaät vaø cô sôû haï taàng xaõ hoäi. 1.3.4. Yeáu toá kinh teá vó moâ 24 1.3.4.1. Taêng tröôûng kinh teá: Taêng tröôûng kinh teá ñöôïc bieåu hieän laø söï taêng leân cuûa toång saûn phaåm quoác gia (GDP, GNP) qua nhöõng khoaûng thôøi gian nhaát ñònh, coù theå tính naêm naøy so vôùi naêm khaùc, trung bình trong moät soá naêm hoaëc so vôùi naêm goác. Theo J.M.Keynes, muoán taêng thu nhaäp quoác daân (saûn löôïng quoác gia) thì phaûi gia taêng ñaàu tö, moái quan heä giöõa gia taêng ñaàu tö vaø gia taêng saûn löôïng quoác gia J.M. Keynes ñöa ra khai nieäm soá nhaân ñaàu tö. Soá nhaân ñaàu tö (k) theå hieän moái quan heä giöõa gia taêng ñaàu tö vaø gia taêng thu nhaäp khi coù moät löôïng theâm veà ñaàu tö toång hôïp, thì thu nhaäp seõ taêng theâm moät löôïng baèng k laàn laø möùc gia taêng ñaàu tö. Do ñoù soá nhaân ñaàu tö laø k = IY ΔΔ / Suy ra: IkY Δ=Δ . (Y laø thay ñoåi cuûa saûn löôïng; k laø soá nhaân, IΔ laø thay ñoåi ñaàu tö). Ñeå taêng tröôûng kinh teá oån ñònh nghóa laø ôû ñoù caùc yeáu toá taïo ra noù ñeàu oån ñònh vaø coù bieåu hieän taêng tröôûng taïo neân caùc ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå hoaït ñoäng ñaàu tö coù theå ñaït ñöôïc hieäu quaû nhanh nhaát, cao nhaát. Ngöôïc laïi, neáu taêng tröôûng kinh teá khoâng oån ñònh laøm xoùi moøn loøng tin cuûa caùc nhaø ÑTNN, gaây aûnh höôûng tôùi caùc hoaït ñoäng thu huùt ÑTNN. Chính vì vaäy, toaøn caàu hoaù veà kinh teá daãn tôùi söï phaùt trieån ôû moãi quoác gia ñeàu chòu söï aûnh höôûng maïnh meõ bôûi neàn kinh teá cuûa caùc quoác gia khaùc, nhaát laø phuï thuoäc vaøo kinh teá cuûa Myõ (kinh teá cuûa Myõ chieám 30,5% GDP cuûa theá giôùi), Nhaät Baûn, vaø Lieân minh Chaâu AÂu. Cuõng nhö naêm 2000 toác ñoä taêng tröôûng kinh teá bình quaân cuûa caùc nöôùc coâng nghieäp phaùt trieån OECD laø 4,2%; naêm 2001 chæ laø 1%; naêm 2002 döï kieán 0,9%. Nhaäït Baûn laø nöôùc coù neàn kinh teá ñöùng thöù hai treân theá giôùi naêm 2000 GDP cuûa Nhaät taêng 1,4%; naêm 2001 ñaït -0,9% vaø naêm 2002 laø 0%. Coøn Lieân minh Chaâu AÂu möùc taêng tröôûng 2001 ñaït 1,8%; naêm 2002: 1,7%. [trích trang 26, Quan heä kinh teá quoác teá cuûa GS-TS Voõ Thanh Thu]. 1.3.4.2. Cô caáu kinh teá: Cô caáu kinh teá ñöôïc coi laø troïng taâm vaø nhieäm vuï ñaàu tieân, do ñoù cô caáu kinh teá laø vaán ñeà quan troïng trong chieán löôïc 25 ñaàu tö phaùt trieån cuûa caùc nöôùc coâng nghieäp phaùt trieån. Caùch maïng khoa hoïc coâng ngheä ñaõ laøm xuaát hieän nhieàu ngaønh coâng nghieäp môùi, nhieàu saûn phaåm coù haøm löôïng khoa hoïc coâng ngheä cao nhö: Coâng nghieäp cheá bieán; thoâng tin vieãn thoâng, coâng ngheä thoâng tin, ñieän töû, coâng ngheä sinh hoïc, vaät lieäu môùi..., vaø cuøng vôùi söï phaùt trieån maïnh cuûa löïc löôïng saûn xuaát, ñôøi soáng vaät chaát ngaøy caøng ñöôïc naâng cao, do vaäy maø nhu caàu veà caùc loaïi dòch vuï phuï vuï ñôøi soáng vaø SXKD, nhaát laø dòch vuï kyõ thuaät, taøi chính, du lòch. Ñaây laø nhöõng ngaønh ñaày höùa heïn lôïi nhuaän sieâu ngaïch lôùn ñem laïi khaû naêng chi phoái kinh teá theá giôùi trong töông lai neáu laøm chuû noù, vì vaäy coù söï haáp daãn maïnh ñoái vôùi ñaàu tö. Hôn nöõa caùc nöôùc coâng nghieäp phaùt trieån ñaõ hoaøn thieän, cheá ñoä chính trò khaù oån ñònh, trình ñoä coâng ngheä vaø lao ñoäng cao phuø hôïp vôùi yeâu caàu ñaàu tö cuûa caùc taäp ñoaøn xuyeân quoác gia TNCs. Do ñoù, muïc tieâu ñaàu tö vaøo nhöõng ngaønh ñoù cho pheùp caùc nhaø ñaàu tö thu ñöôïc lôïi nhuaän cao, ít gaëp ruûi ro hôn, nhanh choùng thu hoài ñöôïc voán ñaàu tö. Maët khaùc, söï phaùt trieån kinh teá luoân ñaët ra vaán ñeà laø phaûi chuyeån dòch cô caàu neàn kinh teá theo höôùng hieän ñaïi hoaù phuø hôïp vôùi xu theá hoäi nhaäp cuûa neàn kinh teá theá giôùi, ñeå giaûi quyeát vaán ñeà naøy phaûi baét ñaàu tö hoaït ñoäng ñaàu tö, vieäc thay ñoåi cô caáu cô caáu ñaàu tö seõ laøm dòch chuyeån cô caáu kinh teá. Döôùi taùc ñoäng cuûa caùch maïng khoa hoïc coâng ngheä, ngaøy caøng coù nhieàu ngaønh kinh teá ra ñôøi vaø phaùt trieån nhanh choùng, nhieàu lónh vöïc SXKD môùi xuaát hieän thay theá cho nhieàu ngaønh, lónh vöïc môùi, SXKD truyeàn thoáng tröôùc ñaây; moät soá lónh vöïc KD môùi, phuø hôïp vôùi bieán ñoåi cuûa thôøi ñaïi ngaøy nay ñaõ trôû neân coù söùc haáp daãn maïnh meõ ñaàu tö. Chính vì vaäy, maø haàu heát caùc quoác gia ñeàu taäp trung moïi coá gaéng ñeå taïo ra nhöõng ñieàu kieän thuaän lôïi thu huùt ÑTNN vaøo phaùt trieån neàn kinh teá cuûa mình. 1.3.5. Yeáu toá Chính saùch Taøi chính vaø tieàn teä: Laø moät yeáu toá quan troïng khoâng theå thieáu ñöôïc cuûa heä thoáng chính saùch kinh teá maø ôû ñoù caùc yeáu toá taïo ra noù ñeàu oån ñònh vaø coù bieåu hieän taêng tröôøng taïo ra caùc ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå 26 hoaït ñoäng ñaàu tö coù theå ñaït ñöôïc keát quaû cao nhaát. Caùc NÑTNN thöôøng xuyeân nhaän xeùt vaø so saùnh giöõa chính saùch veà thueá vaø chính saùch taøi chính ôû caùc nöôùc ñeå ñi ñeán ñaàu tö tìm kieám ñòa ñieåm thích hôïp ñaàu tö naøo mang laïi lôïi nhuaän cao nhaát. Tuy nhieân, moãi chính saùch taøi chính ñeàu aûnh höôûng tröïc tieáp hoaëc giaùn tieáp ñeán söùc caïnh tranh thu huùt ÑTNN. Chaúng haïn, vieäc taêng thueá lôïi töùc seõ daãn ñeán gia taêng ÑTNN vaø möùc ñoä taùc duïng phuï thuoäc vaøo nguoàn voán cuûa caùc chi nhaùnh laø ñöôïc taïo ra taïi choã, hoaëc ñöôïc chuyeån tö coâng ty meï ñeán, hoaëc ñöôïc ñöa töø beân ngoaøi vaøo. Vì vaäy, neáu giaûm tín duïng thueá ñoái vôùi nöôùc ngoaøi seõ laøm giaûm löôïng voán ñaàu tö ra nöôùc ngoaøi tröø phi nguoàn voán cho caùc chi nhaùnh ñöôïc hình thaønh töø phaàn thu nhaäp giöõ laïi vaø ngöôïc laïi neáu taêng tín duïng thueá ñoái vôùi ñaàu tö trong nöôùc, hoaëc khoâng cho pheùp trì hoaõn chi traû thueá ñoái vôùi phaàn thu nhaäp khoâng ñöôïc chuyeån veà coâng ty meï caøng seõ laøm giaûm doøng voán ÑTNN. Veà chính saùch tieàn teä: Laø moät trong ngöõng yeáu toá aûnh höôûng ñeán vieäc thu huùt ÑTNN. Bôûi vì noù coù vai troø caûi thieän caùn caân thanh toaùn. Baèng caùc coâng cuï nhö laõi suaát, tyû giaù hoái ñoaùi... chính saùch tieàn teä - tín duïng taùc ñoäng leân möùc ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Khi khoái löôïng tieàn teä taêng daãn ñeán laõi suaát tín duïng giaûm xuoáng laøm cho ñoàng tieàn reû seõ kích thích ñaàu tö, phaùt trieån toång saûn phaåm quoác daân, taêng toång caàu, phaùt trieån söùc mua thò tröôøng, giaûm haøng hoaù toàn ñoäng, kích thích gia taêng saûn xuaát. Ngöôïc laïi khi khoái löôïng tieàn teä giaûm, laõi suaát seõ taêng, laøm giaûm ñaàu tö. Chính saùch tieàn teä veà laõi suaá, tyû giaù hoái ñoaùi, cô cheá quaûn lyù taøi chính tieàn teä seõ taùc ñoäng tröïc tieáp tôùi hieäu quaû taøi chính cuûa hoaït ñoäng ÑTNN thoâng qua chæ tieâu lôïi nhuaän, moät chæ tieâu maø baát cöù chuû ñaàu tö naøo cuõng quan taâm. Thöôøng coù söï so saùnh giöõa heä thoáng thueá vaø chính saùch tieàn teä ôû caùc nöôùc tieáp nhaän cuûa caùc NÑTNN muïc ñích nhaèm tìm kieám ñòa ñieåm ñaàu tö vaøo mang lôïi nhuaän cao nhaát. Hoaït ñoäng cuûa thò tröôøng voán vaø heä thoáng ngaân haøng phaàn naøo cuõng taïo söï thuaän lôïi hoaëc haïn cheá trong caïnh tranh thu huùt ÑTNN. 27 1.3.6. Yeáu toá Thöông maïi – dòch vuï: Töï do hoaù thöông maïi treân toaøn caàu ngaøy caøng gia taêng, caùc raøo caûn thöông maïi: thueá quan vaø caùc bieän phaùp phi thueá quan ñang trong giai ñoaïn giaûm maïnh (keát quaû thöïc thi caùc hieäp ñònh thöông maïi song phöông vaø ña phöông) ñaõ taïo ñieàu kieän thuaän lôïi toái ña cho hoaït ñoäng thöông maïi phaùt trieån. Haàu heát caùc nöôùc ôû 5 Chaâu luïc ñòa ñang ñua nhau laäp ra lieân minh kinh teá khu vöïc döôùi daïng vuøng maäu dòch töï do hay lieân minh veà thueá quan, thò tröôøng chung v.v... Nguyeân nhaân cuûa hieän naøy laø do xu theá nhaát theå hoaù neàn kinh teá cho pheùp vöøa gia taêng toác ñoä phaùt trieån töï do thöông maïi maïnh meõ ôû töøng khu vöïc, vöøa giuùp caùc nöôùc trong khoái lieân minh döïa vaøo nhau ñeå choáng laïi söï xaâm phaïm töø caùc quoác gia khaùc, ôû caùc khu vöïc khaùc. Vaø khi lieân minh kinh teá phaùt trieån cao thì keát naïp hôïi thaønh vieân vaø tieán tôùi thaønh laäp lieân minh kinh teá khu vöïc. Ví duï, hieän taïi toång soá thaønh vieân Lieân minh Chaâu AÂu (EU) laø 25 nöôùc. Ñöùng tröôùc söï phaùt trieån vaø môû roäng kinh teá ôû caùc khu vöïc khaùc Myõ ñaõ thaønh laäp khu maäu dòch töï do cuûa caùc nöôùc Baéc Myõ NAFTA bao goàm: Myõ, Canada vaø Mexico vaø Hieäp ñònh cuûa NAFTA coù hieäu löïc töø ngaøy 01/01/1994. Ñaây laø lieân keát khu vöïc maäu dòch tö do lôùn nhaát theá giôùi. Coøn ôû Ñoâng Nam AÙ, caùc thaønh vieân cuûa ASEAN hieän ñang thöïc hieän AFTA vaø tieán ñeán xaây döïng maäu dòch töï do ASEAN vôùi Haøn Quoác , Trung Quoác vaø Nhaät Baûn ñeå môû roäng thò tröôøng. 1.3.6.1. Thöïc hieän AFTA (ASEAN Free Trade Area): Vieäc xaây döïng ASEAN thaønh khu maäu dòch töï do AFTA laø caùc nöôùc thuoäc khu vöïc ñaõ thoâng qua 9 chöông trình hôïp taùc kinh teá vôùi muïc tieâu thuùc ñaåy buoân baùn giöõa caùc nöôùc trong khu vöïc nhôø cheá ñoä thueá quaùn öu ñaõi CEPT vaø caùc öu ñaõi khaùc, taêng khaû naêng caïnh tranh cuûa ASEAN treân tröôøng quoác teá, vaø taêng söùc haáp daãn 28 cuûa moâi tröôøng ñaàu tö nhaèm thu huùt voán ÑTNN. Noäi dung cô baûn cuûa 9 chöông trình hôïp taùc kinh teá goàm coù sau: 1. Chöông trình hôïp taùc thöông maïi: thöïc hieän 5 chöông trình: Chöông trình xaây döïng ASEAN trôû thaønh khu maäu dòch töï do – AFTA baèng thöïc hieän keá hoaïch thu thueá quan öu ñaõi coù hieäu löïc chung – CEPT; Chöông trình hôïp taùc haøng hoaù; Thaønh laäp Ngaân haøng döõ lieäu ADBC; Hoäi trôï thöông maïi ASEAN ; Chöông trình tham khaûo yù kieán tö nhaân vaø Chöông trình phoái hôïp laäp tröôøng trong caùc vaán ñeà thöông maïi quoác teá 2. Chöông trình hôïp taùc trong lónh vöïc haûi quan. 3. Chöông trình hôïp taùc trong lónh vöïc coâng nghieäp. 4. Chöông trình hôïp taùc trong lónh vöïc noâng, laâm, ngö nghieäp vaø löông thöïc nhö: Hôïp taùc veà caây troàng, chaên nuoâi, ñaøo taïo, khuyeán noâng, khuyeán khích thöông maïi noâng laâm saûn, löông thöïc; kyù keát hieäp ñònh thaønh laäp quyõ an ninh löông thöïc nhaèm giuùp ñôõ nhau khi xaûy ra tình hình khaån caáp. 5. Chöông trình hôïp taùc veà ñaàu tö; hieäp ñònh thaønh laäp khu ñaàu tö ASEAN- AIA. 6. Chöông trình hôïp taùc trong lónh vöïc dòch vuï 7. Chöông trình hôïp taùc trong lónh vöïc khoaùng saûn vaø naêng löôïng 8. Chöông trình hôïp taùc trong lónh vöïc taøi chính vaø ngaân haøng 9. Caùc chöông trình hôïp taùc kinh teá khaùc nhö trong lónh vöïc giao thoâng vaän taûi vaø thoâng tin lieân laïc; sôû höõu trí tueä; hôïp taùc trong lónh vöïc phaùt trieån cô sôû haï taàng... Thöïc hieän AFTA caùc beân tham gia kyù hieäp ñònh veà chöông trình thueá quan öu ñaõi coù hieäu löïc chung CEPT, Chöông trình thöïc hieän töø 01/01/1993, luùc ñaàu döï kieán thöïc hieän CEPT trong 15 naêm, nhöng veà sau ruùt ngaén thôøi haïn thöïc hieän xuoáng coøn 10 naêm ñeå AFTA ñöôïc hình thaønh vaøo naêm 2003. Nhöng Laøo gia 29 nhaäp ASEN muoän hôn neân seõ keát thuùc thöïc hieän CEPT vaø FATA vaøo naêm 2008. Thöïc chaát cuûa chöông trình CEPT laø caùc nöôùc thanh vieân ASEAN ñaït ñöôïc sö thoaû thuaän giaûm thueá quaùn xuoáng coøn 0 - 5% trong thöông maïi noäi boä caùc nöôùc ASEAN trong voøng 10 naêm, baét ñaàu töø 01/01/1993 vaø hoaøn thaønh vaøo 01/01/2003. Caùc saûn phaåm thöïc hieän giaûm thueá nhaäp khaåu do caùc nöôùc hoäi thaønh vieân cuûa moãi nöôùc. Ñeå thöïc hieän CEPT, moãi nöôùc phaûi thöïc hieän phaân loaïi haøng hoaù theo 4 danh muïc nhö: Danh muïc giaûm thueá nhaäp khaåu (IL); Danh muïc loaïi tröø taïm thôøi(TEL); Danh muïc loaïi tröø hoaøn toaøn (GEL); Danh muïc haøng nhaïy caûm (SL). 1.3.6.2. Xuaát nhaäp khaåu: Xuaát nhaäp khaåu laø moät coâng cuï hay coøn goïi laø phöông tieän ñeå chuyeån taûi ñaàu tö quoác teá, hoaëc laø hình thöùc bieán töôùng cuûa ñaàu tö quoác teá. Noùi caùch khaùc, xuaát nhaäp khaåu laø ñeå chuyeån taûi lôïi theá cuûa quoác gia ñaàu tö sang caùc quoác gia tieáp nhaän ñaàu tö vaø ngöôïc laïi. Ngoaøi ra, laø caùc NÑTNN, khi ñöa voán ñaàu tö vaøo moät quoác gia naøo ñoù cuõng laáy nhu caàu noäi ñòa cuûa baûn thaân quoác gia XK voán laøm muïc tieâu ñaàu tö, vaø saûn phaåm cuûa caùc döï aùn naøy ñöôïc xuaát khaåu ngöôïc laïi trong nöôùc. Trong boái caûnh quoác teá hoaù veà kinh teá hieän nay, XNK laø nhaân toá aûnh höôûng tröïc tieáp tôùi hoaït ñoäng thu huùt ÑTNN. 1.3.6.3. Thò tröôøng noäi ñòa: Quy moâ vaø tính chaát cuûa thò tröôøng noäi ñòa quyeát ñònh quy moâ tính chaát cuûa quaù trình saûn xuaát vaø höôùng luoàng ñaàu tö vaøo caùc saûn phaåm hoaëc nhöõng lónh vöïc maø thò tröôøng noäi ñòa yeâu caàu. Nhö vaäy, quy moâ cuûa thò tröôøng quyeát ñònh quy moâ ñaàu tö vaø toång lôïi nhuaän cuûa nhaø ñaàu tö. Do ñoù chi phí giaù nhaân coâng lao ñoäng chieám tyû troïng raát nhoû, duø giaù nhaân coâng lao ñoäng thaáp thì chi phí thaáp cuõng khoâng giaûm ñöôïc nhieàu vaø toång lôïi nhuaän thu ñöôïc taêng theâm raát haïn cheá. Chính vì vaäy, caùc nhaø ñaàu tö hieän nay thöông coù xu höôùng veà nhöõng quoác gia naøo coù quy moâ thò tröôøng noäi ñòa lôùn ñeå ñaàu tö. Do vaäy, muoán môû roäng thò tröôøng tröôùc heát phaûi naâng cao möùc soáng cuûa 30 daân chuùng. Toùm laïi thò tröôøng noäi ñòa laø moät yeáu toá quan troïng ñoùng vai troø laø ñoäng cô thuùc ñaåy söï hình thaønh vaø phaùt trieån caùc ñieàu kieän thuaän lôïi vaø haáp daãn ñoái vôùi ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Laøo noùi chung vôùi khoaûng 6 trieäu ngöôøi daân so vôùi caùc quoác gia trong khu vöïc ñang caïnh tranh thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaø nhö Vieät Nam, Thaùi Lan, Trung Quoác, AÂn Ñoä vaø caùc quoác gia khaùc trong ASEAN maø mình khoâng coù lôïi theá baèng. 1.3.7. Khoa hoïc coâng ngheä: Khoa hoïc vaø coâng ngheä ñöôïc xaùc ñònh laø ñoäng löïc cuûa CNH – HÑH. Khoa hoïc vaø coâng ngheä coø vai troø quyeát ñònh lôïi theá caïnh tranh vaø toác ñoä phaùt trieån kinh teá noùi chung, CNH - HÑH noùi rieâng cuûa caùc quoác gia. Laø moät nöôùc quaù ñoä leân chuû nghóa xaõ hoäi töø moät neàn kinh teá keùm phaùt trieån neân tieàm löïc khoa hoïc vaø coâng ngheä cuûa Laøo coøn yeáu. Muoán tieán haønh CNH - HÑH thaønh coâng thì phaûi xaây döïng moät tieàm löïc khoa hoïc vaø coâng ngheä thích öùng vôùi ñoøi hoûi cuûa söï nghieäp coâng nghieäp hoaù. Ñaây laø moät coâng vieäc voâ cuøng khoù khaên vaø laâu daøi. Trình ñoä phaùt trieån khoa hoïc vaø coâng ngheä vaø laø tieàm löïc trí tueä vaø saùng taïo cuûa moät daân toäc. Muoán laøm ñöôïc nhöõng vieäc treân caàn phaûi xaây döïng vaø thöïc hieän toát cô cheá vaø chính saùch ñoàng boä cho phaùt trieån khoa hoïc vaø coâng ngheä (khuyeán khích baèng lôïi ích vaät chaát vaø tinh thaàn, thò tröôøng, quyeàn sôû höõu trí tueä, öu ñaõi nhaân taøi…). Ñeå khoa hoïc vaø coâng ngheä trôû thaønh ñoäng löïc phaùt trieån thì tröôùc heát phaûi taïo ra ñoäng löïc cho söï phaùt trieån cuûa chính baûn thaân khoa hoïc coâng ngheä. 1.3.8. Yeáu toá Nguoàn nhaân löïc: Yeáu toá con ngöôøi trong vieäc naâng cao thu huùt ÑTNN laø voâ cuøng quan troïng. Chính vì vaäy, khi ñeà caäp ñeán caùc coâng cuï ñeå thu huùt ÑTNN thì caùc nhaø nghieân cöùu ñaõ coi nhaân toá con ngöôøi nhö laø caáp ñoä ñaàu tieân caàn quan taâm giaûi quyeát ñeå taïo neân söùc maïnh. Ñieàu naøy cuõng khoâng coù gì laø môùi qua thöïc teá phaùt trieån cuûa moät soá nöôùc trong khu vöïc nhö: Singapore, Haøn Quoác, Nhaät Baûn... laïi phaùt trieån raát nhanh trong khi nhöõng ñieàu kieän ban 31 ñaàu cuûa caùc nöôùc ñoù thua xa caùc nöôùc khaùc vaø laïi khoâng coù nguoàn taøi nguyeân phong phuù. Phaûi chaêng naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc nöôùc ñoù naèm trong yeáu toá con ngöôøi – nguoàn löïc cuûa trí thöùc vaø söùc saùng taïo. Con ngöôøi laø moät chuû theå, laø moät nhaân toá ñaëc bieät trong soá caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán vieäc thu huùt ÑTNN. Laø moät chuû theå ñaëc bieät nhö vaäy, “vöøa laø ñoäng löïc, vöøa laø muïc tieâu cuûa söï phaùt trieån”, laø moät chuû theå soáng, cuøng vaän ñoäng ñeå toàn taïi vaø phaùt trieån trong xaõ hoäi, do vaäy kh._.aø ngoaøi khu vöïc nhaèm trao ñoåi thoâng tin, kinh nghieäm, ñoàng thôøi ñaåy maïnh quan heä vôùi caùc coâng ty tö vaán phaùp luaät, dòch vuï ñaàu tö quoác teá ñeå thu ñöôïc nguoàn thoâng tin vaø söï giuùp ñôõ trong vieäc xaây döïng heä thoáng phaùp Luaät vaø vaän ñoäng hoaït ñoäng ñaàu tö. & Caàn xaép xeáp laïi caùc DN, coâng ty, trung taâm dòch vuï, tö vaán phaùp luaät ñaàu tö, quyeát taâm loaïi boû vaø xöû lyù nghieâm tuùc ñoái vôùi nhöõng tö nhaân hay caùc toå chöùc yeáu keùm ñang laøm xaáu moâi tröôøng ñaàu tö ôû tænh Champasack. Kieåm tra laïi nhöõng coâng ty tö nhaân, coâng ty traùch nhieäm höõu haïn ñang laøm nhieäm vuï tö vaán trong lónh vöïc hoaït ñoäng ñaàu tö. & Tìm hieåu saâu theâm veà caùc ñoái taùc nöôùc ngoaøi ñeå laøm cô sôû cho vieäc xaây döïng chieán löôïc thu huùt ñoái taùc ñoái vôùi töøng ngaønh, töøng loaïi caùc maët haøng, giuùp mình con ñöôøng ngaén vaø phuø hôïp vôùi tieáp caän coâng ngheä kyõ thuaät tieân tieán, 86 cuï theå nhö ngaønh thaêm doø khai thaùc moû neân löïa choïn ñoái taùc naøo? ñieän töû – coâng ngheä thoâng tin ñoái taùc seõ laø ai? & Coâng vieäc tìm hieåu kyõ veà caùc taäp ñoaøn kinh doanh, caùc coâng ty ña quoác gia giuùp cho tieáp thò hoaït ñoäng coù hieäu quaû vaø ñuùng höôùng. Kinh nghieäm cho thaáy moãi taäp ñoaøn kinh teá ñaàu tö vaøo nhieàu döï aùn thuoäc nhieàu lónh vöïc, do vaäy caùc cô quan Nhaø nöôùc caàn ñaøm phaøn tröïc tieáp vôùi ngöôøi ñöùng ñaàu taäp ñoaøn, phoái hôïp keá hoaïch phaùt trieån cuûa hai beân, daønh cho hoï nhöõng döï aùn hoï seõ thöïc hieän. Vì caùc coâng ty naøy, khoâng nhöõng coù vai troø cöïc kyø quan troïng trong vieäc chi phoái neàn kinh teá theá giôùi maø coøn coù thöïc löïc veà kinh teá vaø coâng ngheä raát maïnh. Neân tìm hieåu xem hoï caàn gì ôû mình vaø hoï coù theå cho mình nhöõng gì? & Thieát laäp chöông trình tuyeân truyeàn vaø giôùi thieäu kyõ beân ñoái taùc tænh ñeå ñoái taùc nöôùc ngoaøi hieåu hôn veà tænh Champasack. & Taäp trung thöïc hieän theo höôùng cô cheá caïnh tranh trong tieáp thò hoaït ñoäng maø coù nhieàu ngöôøi goïi ñoù laø töï hoaù tieáp thò hoaït ñoäng, cô cheá naøy cho pheùp caùc ñôn vò ñöôïc thaønh laäp vaø ñöôïc giaûi theå neáu khoâng ñuû söùc caïnh tranh vôùi caùc ñôn vò khaùc. Caïnh tranh seõ taïo ñieàu kieän cho moät söï löïa choïn töï nhieân, nhöng loái laøm kinh doanh khoâng chính ñaùng nhö ñaët chi phí dòch vuï quaù cao, bieåu hieän tình traïng gian laän hoaëc laïm duïng ñoái vôùi caùc nhaø ÑTNN chaéc chaén vaãn coøn toàn taïi, xong khoâng theå laâu daøi. Toùm laïi, moät soá giaûi phaùp ñaõ trình baøy ôû treân caàn tieán haønh trong giai ñoaïn tröôùc maét nhaèm muïc ñích caûi thieän moâi tröôøng ñaàu tö, thaùo gôõ nhöõng vaán ñeà khoù khaên ñang caûn trôû trong vieäc thu huùt ÑTNN vaøo tænh Champasack theo höôùng CNH–HÑH. Maët khaùc, thöôøng xuyeân caûi thieän quan heä vôùi caùc nhaø ñaàu tö , xaây döïng ñöôïc heä thoáng phaùp luaät hoaøn chænh, ñöa ra nhöõng chính saùch hôïp lyù nhaát, treân cô sôû hai beân cuøng tham gia vaø cuøng coù lôïi. 87 3.3.6. Hieäu quaû( so saùnh tröôùc vaø sau khi coù giaûi phaùp ) 3.3.6.1. Tröôùc khi coù giaûi phaùp Ô Veà kinh teá: Qua möôøi naêm tieáp nhaän voán ÑTNN vaøo tænh Champasack, noù goùp phaàn khoâng ít vaøo quaù trình phaùt trieån kinh teá – xaõ hoâi tænh theo höôùng coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù qua nhieàu keânh nhö hình thaønh voán taøi chính vaø voán vaät chaát; ñaåy nhanh tieán boä khoa hoïc kyõ thuaät; phaùt trieån ngoaïi thöông. Toùm laïi, sau 10 naêm thu huùt ÑTNN, khu vöïc kinh teá coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñaõ giöõ moät vò trí quan troïng trong neàn kinh teá cuûa tænh vaø coù söï taùc ñoäng tích cöïc ñeán söï taêng tröôûng chung cuûa neàn kinh teá tænh Champasack. Qua baûng phaân thích trong Muïc 2.2.2, Chöông 2, chuùng ta seõ nhình thaáy raèng cô caáu kinh teá cuûa tænh laø Noâng laâm nghieäp – CN – Thöông maïi dòch vuï. Do chuû tröông coá gaéng thu huùt nguoàn voán nöôùc ngoaøi cuûa tænh sau chính saùch môû cöûa vaø Luaät ñaàu tö nöôùc ngoaøi ra ñôøi 14 / 03 / 1994, tính ñeán naêm 2005 ñaõ thu ñöôïc hôn 38 trieäu USD löôïng voán ÑTNN. Nhöng, moâi tröôøng ñaàu tö cuûa tænh chöa ñuû söùc haáp daãn caùc nhaø ñaàu tö, coâng taùc quaûn lyù nhaø nöôùc ñoái vôùi ñaàu tö nöôùc ngoaøi coøn nhieàu khieám khuyeát neân voán vaøo chöa nhieàu. Ô Veà xaõ hoäi: ÑTNN ñaõ goùp phaàn giaûi quyeát vieäc laøm cho löïc löôïng lao ñoäng khoång loà vaø naâng cao ñôøi soáng cuûa ngöôøi lao ñoäng. Ñeán naêm 2005, soá löôïng lao ñoäng ñang laøm vieäc cho caùc ñôn vò coù voán ÑTNN ñaõ taêng leân töø khoaûng 200 ngöôøi trong naêm 2001 leân 1.000 ngöôøi vaøo naêm 2005. Möùc thu nhaäp cuûa ngöôøi lao ñoäng laøm vieäc cho caùc doanh nghieäp coù voán ÑTNN töông ñoái khaù hôn so vôùi löông cuûa caùc doanh nghieäp noäi ñòa. Cô sôû haï taàng chính trò – xaõ hoäi coù höôùng phaùt trieån maïnh meõ, ñôøi soáng cuûa ngöôøi daân ngaøy caøng ñöôïc caûi thieän theâm. 3.3.6.2. Sau khi coù giaûi phaùp: Söï hoäi nhaäp kinh teá quoác teá cuûa Laøo noùi chung vaø tænh Champasack noùi rieâng seõ thu ñöôïc nhieàu keát quaû khaû quan. 88 Chaéc chaén raèng trong vieäc thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi tænh Champasack trong thôøi gian tôùi seõ ñem laïi nhieàu thaønh coâng. Thu huùt ÑTNN ñoái vôùi tænh ta laø moät trong nhöõng giaûi phaùp nhaèm ñaùp öùng ñoøi hoûi veà taêng toác trong phaùt trieån kinh teá vaø thöïc hieän thaønh coâng muïc tieâu xaây döïng tænh thaønh ñòa phöông ñaàu tö an toaøn vaø tin caäy ñoái vôùi caùc NÑTNN, qua ñoù naâng cao chaát löôïng voán ÑTNN. Vì vaäy, tích cöïc caûi thieän moâi tröôøng ñaàu tö ñöôïc coi laø nhieäm vuï troïng taâm. Chuùng toâi, raát hy voïng raèng nhöõng giaûi phaùp maø chuùng toâi ñaõ neâu treân seõ goùp phaàn khoâng nhoû trong vieäc thu huùt ÑTNN vaøo tænh Champasack theo höôùng CNH–HÑH ñaát nöôùc cuûa Chính phuû cuõng nhö Chính quyeàn tænh ñaït ra thaønh hieän thöùc. 3.3.7. Ñieäu kieän thöïc hieän Xuaát phaùt töø muïc tieâu chieán löôïc laâu daøi cuûa coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù laø töøng böôùc ñöa Champasack trôû thaønh moät tænh gia coâng nghieäp coù haï taàng cô sôû vaät chaát – coâng ngheä hieän ñaïi, coù cô caáu kinh teá töông ñoái hôïp lyù. Ñeå ñaït ñöôïc muïc tieâu treân, caàn phaûi xaây döïng moät neàn CN hieän ñaïi (ñaåy maïnh xaây döïng khu CN, khu CX), thuùc ñaåy CN saûn xuaát caùc maët haøng phuïc vuï thò tröôøng trong tænh thay theá nhaäp khaåu, taän duïng ñöôïc nguoàn taøi nguyeân phong phuù trong nöôùc baèng coâng ngheä hieän ñaïi vaø löïc löôïng lao ñoäng doài daøo, coá gaéng saûn xuaát ñöôïc moät phaàn quan troïng nguyeân lieäu phuï vuï CN, coù khaû naêng thay ñoåi moät phaàn ñaùng keå cho CN vaø caùc ngaønh kinh teá quan troïng taùc ñoäng tôùi quaù trình phaùt trieån noâng nghieäp, laøm ñoåi thay boä maët kinh teá – xaõ hoäi, thaønh laäp nhieàu cuïm coâng nghieäp nhoû ñaåy nhanh quaù trình ñoâ thò hoaù, phaùt trieån töông ñoái tôùi caùc vuøng khaùc. Töø naøy tôùi naêm 2020, caàn phaûi phaán ñaáu ñaït ñöôïc caùc muïc tieâu ñaõ xaùc ñònh trong chieán löôïc phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi 2006 – 2010 vaø 2011 – 2020, oån ñònh tình hình kinh teá an ninh – chính trò – xaõ hoäi, vöôït qua khoûi tình traïng tænh 89 ngheøo vaø keùm phaùt trieån, caûi thieän möùc soáng coâng daân, goùp phaàn taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho phaùt trieån tænh nhanh hôn vaøo ñaàu theá kyû XXII. Phaán ñaáu taêng saûn phaåm trong tænh (GDP) töø 1,5 ñeán 2 laàn so vôùi naêm 2005, trong ñoù CN taêng bình quaàn haøng naêm töø 15%, ñöa tyû troïng coâng nghieäp trong GDP leân khoaûng 40% vaøo naêm 2020. Phaán ñaáu ñeå thöïc hieän caùc muïc tieâu chieán löôïc cuûa Chính quyeàn tænh nhö ñaõ trình baøy ôû treân, chuùng ta caàn phaûi taäp trung chuû ñoäng khuyeán khích ñaàu tö cho caùc ngaønh, vuøng, lónh vöïc sao cho phuø hôïp vôùi cô caáu kinh teá quoác daân caàn chuyeån dòch. Hôn nöõa, muoán ñaàu tö ñuùng vaø ñaït hieäu quaû kinh teá cao, tröôùc heát caàn phaûi döï ñoaùn nhu caàu phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi. Do ñoù, taäp trung xaây döïng chieán löôïc thu huùt ÑTNN vaø coù keá hoaïch söû duïng nguoàn voán ñoù cho phuø hôïp töøng cô caáu kinh teá vaø ñaït hieäu quaû kinh teá cao nhaát, phuïc vuï toát nhaát cho coâng vieäc chuyeån dòch cô caáu kinh teá - xaõ hoäi theo höôùng CNH – HÑH. Coù theå noùi raèng, coù nhieàu phöông phaùp döï baùo nhöng trong döï baùo nhu caàu laø moät trong nhöõng phöông phaùp döï baùo quan troïng vaø thöôøng söû duïng nhaát. ÔÛ trong phaàn naøy, chuùng toâi khoâng ñi saâu phaân tích phöông phaùp döï baùo nhu caàu bôûi vì trong noäi dung cuûa noù vöôït qua khuoân khoå cuûa luaän aùn naøy. Chæ coá gaéng öôùc tính nhu caàu voán ñaàu tö vaøo tænh töø naøy tôùi naêm 2020 ñeå laøm cô sôû cho hoaïch ñònh phaân boá voán ñaàu tö cho phuø hôïp giöõa boán ngaønh kinh teá lôùn. Töø ñoù ñònh höôùng thu huùt voán ÑTNN, quy hoaïch huy ñoäng vaø söû duïng coù hieäu quaû löôïng voán ÑTNN maø ñöôïc phaân boá vaøo caùc ngaønh, vuøng muïc ñích nhaèm phuïc vuï thaät toát cho nhu caàu chuyeån dòch cô caáu kinh teá. Xuaát phaùt töø muïc tieâu chieán löôïc phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi cuøng vôùi troïng taâm theo höôùng coâng nghieäp hoaù, hieän hoaù ñaát nöôùc vaø töï do hoaù, tö nhaân hoaù neàn kinh teá, döï baùo nhu caàu voán ñaàu tö cho toaøn boä neàn kinh teá tænh giai ñoaïn 2006-2010 vaø 2011-2020 cuûa Uyû ban keá hoaïch tænh, thì höôùng ñeán muïc tieâu 90 taêng 2,5-3,5 laàn GDP ñaàu ngöôøi. Cho ñeán heát thaùng 10/2006, tyû leä voán ÑTNN vaøo tænh Champasack ñaït ñöôïc 65% toång soá voán ñaàu tö cuûa toaøn boä neàn kinh teá. Ñeå ñaït muïc tieâu cuûa Chính quyeàn tænh ñeán naêm 2020, thì cô caáu kinh teá cuõng chuyeån dòch theo höôùng tyû troïng GDP cuûa CN phaûi ñaït 40% GDP cuûa toaøn ngaønh kinh teá. Muoán ñaït ñöôïc hieäu quaû treân, tyû troïng coâng nghieäp phaûi taêng leân, trong ñoù tyû troïng voán ÑTNN caàn taêng leân tôùi tyû leä 65-70% toång soá voán ÑTNN vaøo trong taát caû caùc ngaønh kinh teá. Cöù theo toác ñoä trung bình veà vieäc huy ñoäng vaø söû duïng voán ñaàu tö nhö trong thôøi gian qua thì muïc tieâu ñeà ra nhö treân laø coù theå ñaït ñöôïc. 3.4. KIEÁN NGHÒ 3.4.1. Ñoái vôùi Nhaø nöôùc Ô Ña daïng hoaù caùc hình thöùc ÑTNN, “DNLD, DN 100% voán ÑTNN vaø BOT”, trong ñoù neân heát söùc ñaëc bieät khuyeán khích hình thöùc DNLD vaø hình thöùc BOT, vì caùc hình thöùc naøy lôïi cho beân Laøo trong vieäc tieáp nhaän khoa hoïc kyõ thuaät tieân tieán, kinh nghieäm quaûn lyù SXKD vaø kieåm soaùt hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa caùc doanh nghieäp. Hôn nöõa, ngoaøi nhöõng hình thöùc treân, ÑTNN caàn aùp duïng nhieàu hình thöùc khaùc nhö BTO, BT. Bôûi vì nhöõng hình thöùc naøy seõ thu huùt ÑTNN vaøo caùc ngaønh vaø caùc vuøng khaùc nhau, tuyø ñieàu kieän cuï theå cuûa töøng ngaønh, töøng vuøng. Ñaëc bieät, laø ñoái vôùi nhöõng coâng trình cô sôû haï taàng do caàn nhieàu voán, thôøi gian thu hoài voán chaäm, lôïi nhuaän thaáp nhöng noù laïi laø nhaân toá heát söùc quan troïng trong vieäc caûi thieän moâi tröôøng ñaàu tö sao cho haáp daãn hôn. Ngoaøi ra moãi hình thöùc ÑTNN ñöôïc quy ñònh trong Luaät ñaàu tö ñieàu coù nhöõng öu ñieåm vaø nhöôïc ñieåm cuûa noù, neân vieäc choïn löïa hình thöùc ñaàu tö naøo coøn phuï thuoäc vaøo khaû naêng, ñieàu kieän cuûa moãi beân ñoái taùc tham gia. Ô Ña phöông hoaù caùc ñoái taùc ñaàu tö coù nghóa laø phaûi taêng cöôøng môû roäng caùc quan heä hôïp taùc ñaàu tö vôùi baát cöù caùc nöôùc naøo treân theá giôùi, ñaëc bieät caùc 91 nöôùc NICs vaø ASEAN vì ngoaøi lôïi ích kinh teá coøn taêng cöôøng söï hieåu bieát laãn nhau, deã gaëp gôõ nhau treân bình dieän chính trò – xaõ hoäi, khoâng phaân bieät cheá ñoä chính trò. Nhöng phaûi coù tính minh baïch trong vieäc xaùc ñònh roõ ñuùng vò trí troïng taâm, troïng ñieåm veà caùc ñoái taùc ñaàu tö trong caùc ngaønh cuï theå muïc ñích nhaèm ñaït ñöôïc hieäu quaû trong vieäc thu huùt ÑTNN, ñaëc bieät laø chuyeån giao coâng ngheä. Neân vieäc ñaùnh giaù möùc ñoä ñoái vôùi töøng ñoái taùc ñaàu tö trong caùc ngaønh cuï theå coù theå giuùp chuùng ta coù chính saùch ñuùng ñaén vôùi ñoái taùc ñaàu tö, taêng cöôøng môû roäng vaø thu huùt voán ÑTNN. Ngoaøi ra taïo ñieàu kieän taêng cöôøng thu huùt voán ÑTNN, caàn quan taâm : Ô Ñaåy maïnh, ñoäng vieân vaø phaûi taïo moïi ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå aùp duïng taát caû caùc hình thöùc ÑTNN ñöôïc quy ñònh trong Luaät Ñaàu tö. Song nghieân cöùu phaùt trieån nhöõng hình thöùc môùi sao cho phuø hôïp vôùi tính chaát ñaëc thuø cuûa töøng ngaønh, töøng vuøng ñeå thu huùt voán ñaàu tö thoâng qua nhöõng hình thöùc ñaëc bieät. Cuï theå, hôïp ñoàng phaân chia saûn phaåm trong lónh vöïc thaêm doø, khai thaùc ngaønh moû, hôïp ñoàng quaûn lyù coâng trình do caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi boû voán, ... Ô Chính phuû caàn ñaàu tö thích ñaùng trong vieäc xaây döïng nhieàu khu coâng nghieäp, khu cheá xuaát vaø taïo ñieàu kieän cho caùc khu naøy coù khaû naêng thu huùt ñöôïc nhieàu voán ñaàu tö vaø hoaït ñoäng ñaït hieäu quaû cao, laáy ñoù laøm ñieåm töïa taùc ñoäng tôùi neàn kinh teá trong nöôùc. Ô Quan taâm ñeán caùc ñoái taùc ñaàu tö nhö Myõ, EU, Nhaät Baûn, ñoái vôùi nhöõng saûn phaåm ñoøi hoûi khoa hoïc kyõ thuaät cao. Trong ñoù, ñaëc bieät laø saûn phaåm tieâu duøng nhaát laø saûn phaåm trong coâng nghieäp cheá bieán, may maëc vaø deät may vì Laøo ñaõ ñöôïc nhaän MFN vaø GSP töø caùc nöôùc ñoù. Coi ñoù laø nhöõng ñoái taùc ñaàu tö quan troïng coù theå tranh thuû voán, khoa hoïc – coâng ngheä, taïo coâng aên vieäc laøm cho nhieàu lao ñoäng taïi choã. Quan taâm ñeán caùc nöôùc NICs vaø caùc nöôùc trong khu vöïc ñoái vôùi nhöõng saûn phaåm trong ngaønh cheá bieán löông thöïc phaåm. 92 Ô Môû roäng moái quan heä ngoaïi giao vôùi taát caû caùc nöôùc treân theá giôùi khoâng phaân bieät cheá ñoä chính trò, cuûng coá loøng tin, taïo theá caân baèng löïc löôïng coù lôïi theá cho vieäc baûo ñaûm ñoäc laäp chuû quyeàn, giöõ vöõng an ninh chính trò – xaõ hoäi vaø kinh teá. Song töøng böôùc hoäi nhaäp neàn kinh teá Laøo vôùi kinh teá toaøn caàu vaø naâng cao vò trí cuûa Laøo treân tröôøng quoác teá. 3.4.2. Ñoái vôùi tænh Champasack. Trong quaù trình hôïp taùc ñaàu tö phaûi ñöôïc thaåm tra moät caùch thaät kyõ caùc beân ñoái taùc nöôùc ngoaøi, coù nhöõng ñoäng cô khoâng gioáng nhau cuûa beân nöôùc ngoaøi khi ñi vaøo ñòa baøn ñaàu tö khaùc nhau, Chính quyeàn tænh caàn taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho beân ñoái taùc NN. Tröôùc maét, caàn thöïc hieän toát moät soá vaán ñeà cô baûn nhö: Ô Phaùt trieån coâng nghieäp phuï trôï, xaây döïng quy hoaïch toång theå phaùt trieån coâng nghieäp phuï trôï taïi tænh Champasack. Xaây döïng caùc trung taâm ñaøo taïo kinh doanh vaø coâng ngheä cuõng nhö caùc trung taâm hoã trôï kyõ thuaät cho caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoû. Xaây döïng cô sôû döõ lieäu cuûa caùc doanh nghieäp tænh trong ngaønh coâng nghieäp phuï trôï. Xaây döïng caùc khu coâng nghieäp daønh rieâng cho caùc doanh nghieäp trong ngaønh coâng nghieäp phuï trôï. Ô Thu huùt ÑTNN vaø ngaønh coâng nghieäp phuï trôï, chính quyeàn tænh caàn taêng cöôøng öu ñaõi thueá cho moät soá ngaønh coâng nghieäp phuï trôï thoâng qua vieäc ban haønh nghò ñònh höôùng daãn vieäc thi haønh Luaät thueá thu nhaäp doanh nghieäp trong thôøi gian tôùi caøng sôùm caøng toát. Ô Xaûo boû caùc qui ñònh veà haïn cheá ñaàu tö, qui ñònh lieân quan ñeán ñaàu tö nhö tyû leä xuaát khaåp (ít nhaát laø 70% saûn phaåm) vaø yeâu caàu noäi ñòa hoaù baét buoäc ñang laø nhöõng haïn cheá vaø caûn hoaït ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp coù voán ÑTNN. Beân caïnh ñoù, nguyeân taéc nhaát trí – nguyeân taéc khoâng thaáy ôû caùc nöôùc trong khu vöïc, cuõng laø moät raøo caûn taùc ñoäng tôùi hoaït ñoäng quaûn lyù troâi chaûy cuûa lieân doanh. Ñoàng thôøi cuõng caàn phaûi xoaù boû cheá ñoä hai giaù caøng sôùm caøng toát. 93 Ô Laøm roõ caùc lónh vöïc cho pheùp ñaàu tö 100% voán nöôùc ngoaøi, nhieàu nhaø saûn xuaát mong muoán ñaàu tö döôùi daïng 100% voán nöôùc ngoaøi. Nhöng moät soá ngaønh neâu taïi danh muïc haïn cheá chæ ñöôïc pheùp hoaït ñoäng döôùi hình thöùc lieân doanh, hôïp ñoàng hôïp taùc KD hoaëc theo nhöõng ñieàu kieän nhaát ñònh. Cho neân, caàn ban haønh moät “danh saùch haïn cheá” cuï theå hôn vaø chæ roõ vieäc cho pheùp thaønh laäp DN 100% voán nöôùc ngoaøi ñoái vôùi döï aùn khoâng naèm trong danh saùch haïn cheá. Ô Xaùo boû qui ñònh khoâng ñöôïc giaûm voán ñaàu tö, vôùi muïc ñích ñaûm baûo söï meàm deûo cuûa caùc hoaït ñoàng kinh doanh cuûa caùc doanh nghieäp, neân cho pheùp caùc doanh nghieäp ÑTNN ñöôïc giaûm voán ñaàu tö trong nhöõng ñieàu kieän nhaát ñònh. Toùm taét Chöông 3 Xu höôùng toaøn caàu hoaù ñang dieãn ra vôùi toác ñoä nhanh choùng cuøng vôùi söï hoài phuïc cuûa neàn kinh teá theá giôùi ñaõ môû ra trieån voïng thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi khoâng nhöng ñoái vôùi Laøo maø coøn ñoái vôùi caùc nöôùc treân theá giôùi vaø trong khu vöïc. Ñieàu naøy vöøa laø cô hoäi vöøa laø thaùch thöùc ñoái vôùi Laøo noùi chung vaø tænh Champasack noùi rieâng. Trong quaù trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá, Laøo vaø caùc nöôùc trong khu vöïc ñaõ vaø ñang coù nhöõng böôùc chuyeån bieán maïnh meõ. Söï hôïp taùc giöõa Laøo vôùi caùc nöôùc treân theá giôùi, ñaëc bieät laø vôùi caùc nöôùc thaønh vieân ASEAN trong haàu heát taát caû caùc lónh vöïc ñaàu tö, coâng nghieäp, taøi chính, du lòch… phaùt trieån nhanh choùng vaø thu ñöôïc nhieàu keát quaû quan troïng, goùp phaàn vaøo phaùt trieån kinh teá cuûa töøng nöôùc vaø cuûa caû khu vöïc. Trong chöông 3, chuùng toâi ñaõ neâu leân nhöõng quan ñieåm ñeà xuaát caùc giaûi phaùp cuõng nhö muïc tieâu thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo tænh Champasack ñeán naêm 2020. Ngoaøi ra, coøn ñöa ra nhöõng giaûi phaùp nhaèm thöïc hieän muïc tieâu treân ñeå ñaït hieäu quaû cao nhaát. 94 KEÁT LUAÄN Qua thöïc tieãn ôû tænh Champasack ñöôïc phaân tích ôû treân ñaõ minh chöùng raèn, thu huùt voán ÑTNN laø moät vieäc hoaøn toaøn môùi meû, raát phöùc taïp ñoái vôùi caùc nöôùc ñi sau trong ñoù coù Laøo. Tuy nhieân, trong maáy naêm trôû laïi ñaây, löôïng voán ÑTNN vaøo Laøo noùi chung vaø vaøo tænh Champasack noùi rieâng ñaõ suït giaûm nhieàu vaø caøng ngaøy caøng coù xu höôùng giaûm thaáp. Maët khaùc, hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp coù voán nöôùc ngoaøi chöa cao, tình traïng thua loã keùo daøi. Coù theå noùi, trong quaù trình thu huùt voán ÑTNN, nhöõng khieám khuyeát ñaõ trình baøy ôû treân laø khoâng traùnh khoûi ñöôïc. Chæ coù ñieàu laø chuùng ta coù maïnh daïn, tích cöïc vaø quyeát taâm khaéc phuïc vaø söûa chöõa haäu quaû ñoù hay khoâng. Xuaát phaùt töø nguyeân nhaân khaùch quan cuûa löôïng voán ñaàu tö theá giôùi vaø töø nhöõng nhaân toá gaây aûnh höôûng tôùi vieäc thu huùt ÑTNN vaøo tænh Champasack. Ñoù laø nhöõng nhaân toá toàn taïi trong heä thoáng luaät phaùp hieän haønh, heä thoáng taøi chính ngaân haøng, khoa hoïc coâng ngheä, nguoàn nhaân löïc, ñoái thuû caïnh tranh ... Trong boái caûnh trong nöôùc vaø quoác teá hieän nay, tænh Champasack khoâng theå boû lôõ cô hoäi ñeå thoaùt khoûi tình traïng moät tænh laïc haäu, keùm phaùt trieån keùo daøi hieän nay. Vieäc ñaåy nhanh toác ñoä taêng tröôûng kinh teá seõ giuùp cho loái thoaùt khoûi tình traïng ñoù, ñieàu nay phuø hôïp vôùi muïc tieâu cuûa Chính phuû ñeà ra phaûi ñaït ñöôïc möùc taêng tröôûng kinh teá bình quaân töø 6-7% /naêm. Nhöõng giaûi phaùp ñaõ trình baøy treân, coù vai troø vaø vò trí khaùc bieät nhau nhöng laïi coù moái quan heä taùc ñoäng laãn nhau vaø cuøng taùc ñoäng tôùi quaù trình thu huùt voán ÑTNN thoâng qua moâi tröôøng ñaàu tö. Nhö vaäy khi vaän duïng, ñoøi hoûi coù söï hôïp taùc vaø noã löïc töø nhieàu phía, töø Chính phuû, chính quyeàn tænh ñeán caùc cô quan quaûn lyù hoaït ñoäng voán ÑTNN, töø caùc DN coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñeán caùc ñoäi nguõ caùn boä quaûn lyù vaø coâng vieân lao ñoäng trong lónh vöïc ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Coù nhö theá, voán ÑTNN vaøo tænh Champasack môùi phaùt huy heát vai troø laø moät 95 trong nhöõng ñoäng löïc thuùc ñaåy maïnh söï phaùt trieån kinh teá theo höôùng coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù. Maët khaùc, khi vaän duïng chuùng ta caàn ñaët trong moái quan heä bieän chöùng vaø coù quan ñieåm heä thoáng, ñoàng thôøi caàn phaûi taäp trung giaûi quyeát nhöõng giaûi phaùp caáp baùch tröôùc maét, coi ñoù laø nhöõng giaûi phaùp mang tính tình theá, keát hôïp vôùi caùc giaûi phaùp mang tính chieán löôïc laâu daøi. Khi baét tay thöïc hieän ñeà taøi naøy, chuùng toâi chæ hy voïng raèng nhöõng noäi dung cuûa ñeà taøi seõ goùp moät phaàn nhoû coâng taùc “Thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo tænh Champasack, CHDCND Laøo”. Tuy nhieân, do naêng löïc caù nhaân vaø thôøi gian coù haïn, chaéc chaén ñeà taøi naøy coøn coù nhieàu khieám khuyeát. Raát mong söï goùp yù cuûa quyù Thaày Coâ, cuûa caùc nhaø khoa hoïc vaø cuûa taát caû nhöõng ai ñang quan taâm ñeán ñeà taøi naøy./. ---------------------------- 96 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 1. Nguyeãn Xuaân Teá Tieán só chuyeân ngaønh khoa hoïc chính trò, naêm 2001, THEÁ CHEÁ CHÍNH TRÒ CAÙC NÖÔÙC ASEAN, NXB TP. HCM. 2. TSKH. Traàn Troïng Khueâ, naêm 2005, Ñeà taøi nghieân cöùu khao hoïc caáp vieân, ÑAÀU TÖ TRÖÏC TIEÁP CUÛA NÖÔÙC NGOAØI ÔÛ THAØNH PHOÅ HOÀ CHÍ MINH – TÌNH TRAÏNG VAØ GIAÛI PHAÙP, TP. HCM. 3. PGS. TS. Trònh Thò Hoa Mai, naêm 2006, KINH TEÁ TÖ NHAÂN VIEÄT NAM TRONG TIEÁN TRÌNH HOÄI NHAÄP, NXB Theá giôùi. 4. GS. TS Voõ Thanh Thu, naêm 2005, QUAN HEÄ KINH TEÁ QUOÁC TEÁ, NXB Thoáng keâ. 5. GS. TS. Voõ Thanh Thu, TS. Ngoâ Thò Ngoïc Huyeàn, KS. Nguyeãn Cöôøng, thaùng 5 naêm 2004, KYÕ THUAÄT ÑAÀU TÖ TRÖÏC TIEÁP NÖÔÙC NGOAØI, NXB Thoáng keâ. 6. PGS. TS. Vuõ Coâng Tuaán, naêm 2002, THAÅM ÑÒNH DÖÏ AÙN ÑAÀU TÖ, NXB TP. HCM. 7. PGS. TS. Vuõ Coâng Tuaán, naêm 1999, QUAÛN TRÒ DÖÏ AÙN, NXB TP. HCM. 8. Chieán löôïc vaø keá hoaïch phaùt trieån Kinh teá – Xaõ hoäi 5 naêm laàn thöù VI (2006 – 2010) cuûa CHÑCN Laøo. 9. Keá hoaïch phaùt trieån Kinh teá – Xaõ hoäi naêm 2006 – 2010 cuûa tænh Champasack, CHÑCN Laøo. 10. Baùo caùo veà theá maïnh vaø söï phaùt trieån cuûa tænh Champasack, 2004. Nguoàn: Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö tænh Champasack. 11. Baùo caùo veà theá maïnh vaø söï phaùt trieån cuûa tænh Champasack, 2005. Nguoàn: Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö tænh Champasack. 97 12. Baùo caùo veà vieäc ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc, naêm 2001 – 2002 vaø Keá hoaïch 2002 – 2003. Nguoàn: Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö tænh Champasack. 13. Baùo caùo veà vieäc ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc, naêm 2002 – 2003 vaø Keá hoaïch 2003 – 20043. Nguoàn: Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö tænh Champasack. 14. Baùo caùo veà vieäc ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc, naêm 2004 – 2005 vaø Keá hoaïch 20006. Nguoàn: Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö tænh Champasack. 15. Baùo caùo veà vieäc ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc, naêm 2001 – 2002 vaø Keá hoaïch 2002 – 2003. nguoàn: Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö tænh Champasack. 16. Baùo caùo veà vieäc ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc, naêm 2001 – 2002 vaø Keá hoaïch 2002 – 2003. nguoàn: Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö tænh Champasack. 17. 30 naêm phaùt trieån kinh teá Laøo (1976 – 2006); Nguoàn Internet:: 18. Nguoàn Internet: 98 PHUÏ LUÏC PHUÏ LUÏC 1: Caùc Döï aùn ñang keâu goïi nhaø ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc vaøo ñaàu tö taïi tænh Champasack trong thôøi gian tôùi. No Project Name Location Preliminary Detail I Agro-Forestry (25 Projects) A Crop production (15 Projects) 1 Project for promotion/Plantation of Castor tree (for oil) Bachieng district 77 ha 2 Olive Plantation Project Km 35, Paksong district 9,000 ha 3 Cashewnut Promotion/plantation Project Soukhouma, Bachieng and Sanasomboun district 1.800 ha 4 Mazie Promotion/plantation Project Bachieng district 200 ha 5 Tea Promotion/plantation Project Paksong district 500 ha 6 Cassava Promotion/plantation Project Pathomphone +Champasack+ Sanasomboun, district 3.000 ha 7 Sugar Cane Promotion/plantation Project Pathomphone + Sanasomboun + Champasack , district 8 Rice Conmmercial Promotion/production Project Lowland 10 district 9 Legume Promotion/plantation Project 10 district 10 Coffee Promotion/plantation Project Paksong district 11 Cabbadge Promotion/plantation Project Paksong district 12 Cacao Promotion/plantation Project Paksong district 13 Creem Pepper Promotion/plantation Project Bachieng district 14 Potatose Promotion/plantation Project Paksong district 15 Kadania Promotion/plantation Project Paksong district 623 ha B Livestock and Fishery (6 projects) 16 Paulty raising project 10 district 17 Prg raising project 10 district 99 18 Caltle and Goat raising project Paksong + Sanasomboun, district 19 Buffalo raising project Lowland 10 district 20 Fish Cage culture project 8 district close to Mekong river 21 Fish Tangasius gigas Project Bachieng district C Forestry Sectore (4 projects) 60.000 ha 22 Natural Rubber tree plantation pro ject Bachieng+Sanasomboun +Pathomphone, district 23 Agar wood plantation project Bachieng+Paksong, district 24 Bong tree plantation project Paksong, district 25 Fast growing trees plantation project Phonthong, Champasack and Sanasomboun district II Industry & Handicraft (17 projects) A Construction of Factorise (11 projects) 26 White sugar factory Industry zone (Km 10-19) Average: 28,500 T/year, Capital: 20 trieäu USD 27 Vegetal cooking oil factory Industry zone (Km 10-19) Average:15,000 T /year, Capital: 5 trieäu USD 28 Small scale animal feed factory Industry zone (Km 10-19) Average: 5,000 T/year, Capital: 150 trieäu USD 29 Wood and vegetable processing factorise Bachieng district 30 Floor – tile production factory Industry zone (Km 10-19) Capital: 3 trieäu USD 31 Roofing – tiles production factory Industry zone (Km 10-19) Capital: 1,5 trieäu USD 32 Filature factory Industry zone (Km 10-19) Capital: 1,5 trieäu USD 33 Pulp production factory Industry zone (Km 10-19) Capital:200 trieäu USD 34 Flour production factory Industry zone (Km 10-19) Average: 1.000 T/year, Capital:500,000 USD 35 Mineral drinking water factory Pathumphone district B Electricity sector (4 projects) 36 Development study/construction of small –scale Hydro-power project “Houay Champi” B. Itou, Km 35 37 Development study/construction of small Paksong district 100 –scale Hydro-power project “Houay yen” 38 Survey design & construction of Thakho Hydro-power project B. Thakho, Khong district 60 MKW 39 Survey design & construction of Housomhong Hydro-power project B. Donsomhong, Khong district 240MKW C Geology and mines sector (2 projects) 40 Development study/ construction of ceramic project Sansomboun + Phonthing district 41 Development study of bronze mineral Sansomboun district III Trad, Service & Tourism (4 projects) 42 Construction of Market in Vangtao border area Phonthing district 43 Construction of Soukhouma Market Soukhouma district 44 Construction of Thahine Market Pakse district 45 Toueism Development IV Construction, Transportation, post and Communication (5 projects) 46 Construction of Donekhong bridge Khong district 47 Construction of Asphalted road and a harbour at Ban Donedeth Khong district 48 Construction of Asphalted road and a harbour at Ban Nakasang Khong district 49 Construction of Asphalted road and a harbour at Ban Muong phaphhin Champasack + Pathoumphone district 50 Construction of Asphalted road to Phouasa tourist destination and construction of asphalted to KonPhapheng water fall Khong district Nguoàn: Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö tænh Champasack, 2006 101 PHUÏ LUÏC 2: Ñoà thò veà ñaàu tö cuûa nöôùc ngoaøi taïi tænh Champasack Nguoàn: Sôû Keá hoaïch vaø Ñaàu tö tænh Champasack, 2006 102 PHUÏ LUÏC 3: Cost of doing business in Lao PDR Business costs: 1. Industry land cost ( average cost in USD ) Location Land sale/m2 Land lease/m2 Prime areas (capital city) Other areas USD 30 – 50 USD 20 - 30 USD 3 – 5/year (2004) Lees than USD 0.5/year (2001) Nguoàn: DDFI, 2006 2. Office space cost ( average cost in USD ) Type of Office Location Office space area(m2) Rental cost /month Prime areas (capital city) Other areas Vientiane Vientiane 50 50 Approx USD 300 Approx USD 30 Nguoàn: DDFI, 2006 Production cost: 1. Labour cost minimum monthly wage for labors USD 28/month (290.000 Kip), Salaries in USD (2001) position Monthly median salary range Manager entry level Manager middle level Manager senior level Accountant Secretary Office cleek Driver Janitor 300 – 500 400 – 500 400 – 700 100 – 300 40 – 200 40 – 200 > 40 100 - 250 Nguoàn: DDFI, 2006 103 2. Utility cost: 2.1. Electricity cost 2.2. Water cost(m3/USD) Category Power wage Tariff (Kip/kwh) Residential 0 - 50 kwh 51 – 150 kwh Consumption Nguoàn: Laowater supply enterprise, 2006 Nguoàn: EDL, 2006 Fuel cost Telephine cost Petrol Wholesale (Kip/liter) Retail (Kip/liter) Unleaded Premium Diesel 5,830 6,470 4,980 5,830 6,570 4,980 Nguoàn: State fuel company, 2006 Nguoàn: Lao telephone, 2006 > 151 kwh 113 265 765 Business/ Industrial Commercial Entertainment Government office Irrigation, Agriculture industry 826 1,095 706 295 636 Category Block (m3/month) Tariff (USD/m3) Residential 0 – 5 6 – 30 0.03 0.04 > 30 0.05 Business/ Industrial 1 – 10 11 – 50 0.10 0.14 0.018 > 50 Call to other province Category Call within Vientiane (Kip/mn) (Kip/mn) Fixed line Mobile Prepaid mobile 200 300 360 360 700 900 ._.