Tài liệu Một số giải pháp phát triển vận tải hàng hóa của Vietnam Airlines đến năm 2015: ... Ebook Một số giải pháp phát triển vận tải hàng hóa của Vietnam Airlines đến năm 2015
94 trang |
Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 1348 | Lượt tải: 0
Tóm tắt tài liệu Một số giải pháp phát triển vận tải hàng hóa của Vietnam Airlines đến năm 2015, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
15
MUÏC LUÏC
LÔØI MÔÛ ÑAÀU Trang
1. Tính caáp thieát cuûa ñeà taøi
2. Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghieân cöùu
3. Muïc tieâu nghieân cöùu
4. Caùc phöông phaùp nghieân cöùu
5. Keát caáu cuûa luaän vaên
CHÖÔNG I: TOÅNG QUAN VEÀ LYÙ LUAÄN VAØ THÖÏC TIEÃN VEÀ
VAÄN TAÛI HAØNG KHOÂNG
1
1.1. Khaùi nieäm 1
1.1.1. Caùc ñaëc tröng veà vaän taûi Haøng Khoâng 1
1.1.2. Khaùi nieäm veà vaän taûi haøng hoaù bằng ñöôøng Haøng Khoâng 3
1.2. Vai troø cuûa vaän taûi haøng hoaù ñoái vôùi phaùt trieån cuûa Ngaønh Haøng
khoâng vaø ñoái vôùi phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa quoác gia 4
1.3. Taùc ñoäng cuûa moâi tröôøng ñeán vaän taûi haøng hoaù cuûa ngaønh Haøng
khoâng 5
1.3.1. Caùc yeáu toá cuûa moâi tröôøng vó moâ 5
1.3.2. Caùc yeáu toá moâi tröôøng vi moâ 6
1.4. Thöïc traïng veà neàn coâng nghieäp vaän taûi haøng khoâng treân theá giôùi 8
1.5. Baøi hoïc kinh nghieäm veà vaän taûi haøng hoaù baèng ñöôøng haøng khoâng
cuûa caùc quoác gia trong khu vöïc
12
1.6. Moät soá coâng cuï ñeå xaây döïng vaø löïa choïn giaûi phaùp 14
Toùm taét chöông I 14
16
CHÖÔNG II: THÖÏC TRAÏNG VEÀ VAÄN TAÛI HAØNG HOAÙ CUÛA
VIETNAM AIRLINES TRONG THÔØI GIAN QUA
15
2.1. Quaù trình hình thaønh chung vaø quaù trình hình thaønh vaän taûi haøng
hoaù cuûa Vietnam Airlines
15
2.1.1. Quaù trình hình thaønh vaø phaùt trieån cuûa Vietnam Airlines 15
2.1.2. Quaù trình hình thaønh vaän taûi haøng hoaù cuûa Vietnam Airlines 16
2.2. Phaân tích caùc nguoàn löïc trong vaän taûi haøng hoaù cuûa Vietnam
Airlines
16
2.3.1. Nguoàn löïc töï nhieân 16
2.3.2. Nguoàn löïc cuûa caûi vaät chaát 19
2.2.2.1. Taøi chính 19
2.2.2.2. Ñoäi maùy bay 22
2.2.2.3. Cô sôû vaät chaát kyõ thuaät ñaûm baûo khai thaùc baûo döôõng 23
2.2.2. Nguoàn nhaân löïc 24
2.2.3. Toå chöùc quaûn lyù 26
2.3. Phaân tích hoaït ñoäng vaän taûi haøng hoaù cuûa Vietnam Airlines 29
2.3.1. Saûn löôïng kinh doanh haøng hoaù vaø möùc taêng tröôûng haøng naêm
cuûa Vietnam Airlines
29
2.3.2. Toå chöùc hoaït ñoäng kinh doanh 31
2.3.2.1. Maïng ñöôøng bay 31
2.3.2.2. Hoaït ñoäng Marketing 32
2.3.2.2.1. Chaát löôïng dòch vuï 32
2.3.2.2.2. Chính saùch veà giaù caû 33
2.3.2.2.3. Hoaït ñoäng phaân phoái 34
Nhöõng ñieåm maïnh (S) 34
Nhöõng ñieåm yeáu (W) 34
2.3.3. Taùc ñoäng cuûa moâi tröôøng beân ngoaøi ñeán vaän taûi haøng hoaù cuûa
Vietnam Airlines
37
2.3.3.1. Taùc ñoäng cuûa moâi tröôøng vó moâ 37
17
2.3.2.1. Caùc yeáu toá kinh teá 37
2.3.2.2. Caùc yeáu toá chính trò xaõ hoäi 38
2.3.2.3. Caùc yeáu toá töï nhieân - xaõ hoäi 39
2.3.2.4. Caùc yeáu toá veà coâng ngheä vaø khoa hoïc kyõ thuaät 39
2.3.3.2. Taùc ñoäng cuûa moâi tröôøng vi moâ 40
2.3.3.2.1. Ñoái thuû caïnh tranh 40
2.3.3.2.2. Saûn phaåm thay theá 43
2.3.3.2.3. Khaùch haøng 44
Nhöõng cô hoäi (O) 44
Nhöõng ñe doaï (T) 45
Toùm taét chöông II 46
CHÖÔNG III: MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP PHAÙT TRIEÅN VAÄN TAÛI
HAØNG
HOAÙ CUÛA VIETNAM AIRLINES
47
3.1. Muïc tieâu cuûa vaän taûi haøng hoaù cuûa Vietnam Airlines töø 2005 ñeán
naêm 2015
47
3.1.1. Döï baùo thò tröôøng vaän taûi haøng hoaù 47
3.1.2. Döï baùo thò tröôøng voán 49
3.1.3. Muïc tieâu, chæ tieâu taêng tröôûng vaän taûi haøng hoaù cuûa Ngaønh
HKDDVN ñeán naêm 2015
49
3.1.3.1. Muïc tieâu 49
3.1.3.2. Chæ tieâu taêng tröôûng vaän taûi haøng hoaù cuûa Ngaønh HKDDVN 50
3.2. Moät soá giaûi phaùp 51
3.2.1. Hình thaønh giaûi phaùp qua phaân tích ma traän SWOT 51
3.2.2. Löïa choïn giaûi phaùp thoâng qua ma traän QSPM cho nhoùm (SO) 54
3.2.3. Löïa choïn giaûi phaùp thoâng qua ma traän QSPM cho nhoùm (ST) 56
18
3.2.4. Löïa choïn giaûi phaùp thoâng qua ma traän QSPM cho nhoùm (WO) 58
3.2.5. Löïa choïn giaûi phaùp thoâng qua ma traän QSPM cho nhoùm (WT) 60
3.2.3.1. Caùc giaûi phaùp chuû yeáu 62
3.2.3.1.1. Giaûi phaùp môû roäng qui moâ veà soá löôïng vaø naêng löïc ñoäi maùy
bay vaø maùy bay chuyeân duïng chôû haøng ñeå caïnh tranh treân thò
tröôøng - (giaûi phaùp- SO2)
62
3.2.3.1.2. Giaûi phaùp söû duïng chính saùch giaù saûn phaåm dòch vuï ñeå naâng
cao naêng löïc caïnh tranh (giaûi phaùp- ST2)
63
3.2.3.1.3. Giaûi phaùp taïo nguoàn löïc taøi chính ñeå khaéc phuïc tình traïng
thieáu voán ñaàu tö cho hoaït ñoäng kinh doanh cuûa doanh nghieäp
- (giaûi phaùp WT1)
64
3.2.3.1.4. Giaûi phaùp naâng cao chaát löôïng dòch vuï vaän chuyeån, dòch vuï
boå trôï, cô sôû vaät chaát trong vaän chuyeån haøng hoaù (giaûi phaùp
WO1)
65
3.2.3.2. Giaûi phaùp boå trôï 67
3.2.3.2.1. Giaûi phaùp löïa choïn thò tröôøng muïc tieâu - (giaûi phaùp- ST1) 67
3.3. Moät soá kieán nghò ñoái vôùi nhaø nöôùc 68
Toùm taét chöông III 69
KEÁT LUAÄN 70
Taøi lieäu tham khaûo
PHUÏ LUÏC
19
LÔØI MÔÛ ÑAÀU
1. Tính caáp thieát cuûa ñeà taøi
Vôùi xu theá hoäi nhaäp mang tính toaøn caàu, kinh doanh vaän taûi haøng khoâng laø
hoaït ñoäng khoâng theå khoâng bò aûnh höôûng vaø laø moät trong nhöõng ngaønh kinh teá
muõi nhoïn cuûa moãi quoác gia, ngaønh Haøng khoâng khoâng nhöõng chæ phuïc vuï söï
phaùt trieån cuûa neàn kinh teá quoác daân maø coøn ñoùng vai troø nhö chieác caàu noái trong
quan heä hôïp taùc kinh teá, chính trò, vaên hoùa cuûa moãi ñaát nöôùc vôùi caùc quoác gia,
daân toäc khaùc treân theá giôùi.
Töø thöïc tieãn hoaït ñoäng cuûa ngaønh trong nhöõng naêm qua vaø kinh nghieäm phaùt
trieån ngaønh HKDD cuûa caùc nöôùc treân theá giôùi cho thaáy, ngaønh HKDD chæ coù theå
phaùt huy ñöôïc heát tieàm naêng, taïo ra hieäu quaû kinh teá - xaõ hoäi to lôùn khi ñöôïc söï
quan taâm ñaàu tö ñuùng möùc cuûa Nhaø nöôùc, nhaát laø trong giai ñoaïn hieän nay.
Nghò quyeát veà keá hoaïch phaùt trieån kinh teá- xaõ hoäi 5 naêm 2006-2010 cuûa Kyø hoïp
thöù 9, Quoác hoäi khoùa XI ñaõ khaúng ñònh: “Ñaåy nhanh toác ñoä taêng tröôûng kinh teá,
naâng cao hieäu quaû vaø tính beàn vöõng cuûa söï phaùt trieån, sôùm ñöa nöôùc ta ra khoûi
tình traïng keùm phaùt trieån. … Ñaåy maïnh coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa vaø phaùt
trieån kinh teá tri thöùc, taïo neàn taûng ñeå ñöa nöôùc ta cô baûn trôû thaønh moät nöôùc
coâng nghieäp theo höôùng hieän ñaïi vaøo naêm 2020. …Tieáp tuïc cuûng coá vaø môû roäng
caùc quan heä ñoái ngoaïi, naâng cao vò theá cuûa Vieät Nam trong khu vöïc vaø treân
tröôøng quoác teá”. laø nhöõng yeáu toá caàn phaûi ñöôïc chuù troïng khi phaùt trieån kinh teá
quoác daân, do ñoù ta nhaän thaáy:
- HKDD laø ngaønh coù heä soá taùc ñoäng cao ñeán söï phaùt trieån cuûa haàu heát caùc
ngaønh, lónh vöïc kinh teá - xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc, trong ñoù söï phaùt trieån cuûa Vaän
taûi haøng khoâng laø yeáu toá khoâng theå thieáu ñöôïc ñeå hình thaønh caùc trung taâm
thöông maïi - dòch vuï hieän ñaïi.
20
- Caùc ñònh höôùng coâng ngheä kyõ thuaät tieân tieán trong vaän taûi haøng khoâng coù taùc
duïng thuùc ñaåy cho quaù trình coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù neàn kinh teá quoác
daân.
- Tính quoác teá hoaù cao cuûa ngaønh Vaän taûi Haøng Khoâng taïo cô sôû daøi haïn cho
- söï taêng tröôûng kinh teá theo ñònh höôùng xuaát khaåu vaø nhaäp khaåu cuûa toaøn neàn
kinh teá.
- Söï phaùt trieån cuûa Vaän taûi haøng khoâng trong ñoù coù hai maûng laø vaän taûi Haønh
khaùch vaø vaän taûi Haøng hoaù cho pheùp khai thaùc moät caùch coù hieäu quaû caùc
nguoàn löïc kinh teá raát lôùn vaø ngaøy caøng taêng cuûa ñaát nöôùc ñoù laø thöông quyeàn
haøng khoâng.
Vôùi söï ñaàu tö ban ñaàu thích ñaùng, Vaän taûi haøng khoâng noùi chung vaø vaän taûi
haøng hoaù noùi rieâng seõ trôû thaønh ngaønh kinh teá coù hieäu quaû cao, goùp phaàn taïo
nguoàn thu lôùn cho ngaân saùch nhaø nöôùc, tröôùc heát laø thu ngoaïi teä.
Vôùi vai troø to lôùn ñoù, neáu moät khi ngaønh naøy phaùt trieån toát nhôø nhöõng ñònh
höôùng chieán löôïc ñuùng, noù seõ coù nhöõng taùc duïng taùc ñoäng tích cöïc ñeán söï phaùt
trieån kinh teá cuûa ñaát nöôùc. Xuaát phaùt töø yeâu caàu thöïc teá, taùc giaû maïnh daïn choïn
ñeà taøi: " MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP PHAÙT TRIEÅN VAÄN TAÛI HAØNG HOAÙ
CUÛA VIETNAM AIRLINES ÑEÁN NAÊM 2015”
2.Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghieân cöùu
Ñoái töôïng nghieân cöùu: taùc giaû seõ taäp trung vaøo vieäc nghieân cöùu phaân tích caùc
hoaït ñoäng vaän taûi haøng khoâng cuûa Vietnam Airlines chuû yeáu laø maûng vaän taûi
haøng hoaù thoâng qua vieäc phaân tích caùc moâi tröôøng noäi boä vaø moâi tröôøng beân
ngoaøi cuûa Vietnam Airlines taïi Toång Coâng ty Haøng khoâng Vieät Nam.
21
Phaïm vi nghieân cöùu: Luaän vaên chæ ñi saâu vaøo phaân tích moät soá hoaït ñoäng
tröïc tieáp lieân quan ñeán lónh vöïc vaän taûi haøng hoaù baèng ñöôøng haøng khoâng cuûa
Vietnam Airlines.
2. Muïc tieâu nghieân cöùu
Vaän duïng caùc vaán ñeà lyù luaän veà phaân tích chieán löôïc ñeå ñöa ra nhöõng ñònh
höôùng phaùt trieån Vietnam Airlines phuø hôïp vôùi xu theá toaøn caàu hoaù, vaø xu theá
môû cöûa baàu trôøi, qua ñoù Vietnam Airlines coù theå ñöùng vöõng trong boái caûnh caïnh
tranh gay gaét cuõng nhö chính saùch môùi veà kinh doanh vaän taûi haøng khoâng nhö
hieän nay (theå hieän trong döï thaûo Luaät Haøng khoâng söûa ñoåi naêm 2005), ñeà xuaát
caùc giaûi phaùp goùp phaàn thöïc hieän muïc tieâu ñeà ra cho lónh vöõc vaän taûi haøng hoaù
cuûa Vieät Nam Airlines ñeán naêm 2015.
3 Caùc phöông phaùp nghieân cöùu
Taùc giaû ñaõ söû duïng moät soá phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc nhö: Ñieàu tra
tröïc tieáp, chuyeân gia, toång hôïp töø nhieàu nguoàn soá lieäu, phaân tích, thoáng keâ, moâ
taû ñeå laøm cô sôû phaân tích vaø ñaùnh giaù töø ñoù ruùt ra nhöõng keát luaän vaø nhöõng giaûi
phaùp mang tính lyù luaän öùng vôùi thöïc tieãn phuø hôïp vôùi ñieàu kieän thöïc teá tình hình
cuûa vaän taûi haøng hoaù baèng ñöôøng haøng khoâng taïi Vieät Nam hieän nay.
4. Keát caáu cuûa luaän vaên
Ngoaøi phaàn môû ñaàu, keát luaän vaø caùc phuï luïc, luaän vaên goàm ba chöông chính:
Chöông I: Toång quan veà lyù luaän vaø thöïc tieãn veà Vaän Taûi Haøng Khoâng
Chöông II: Thöïc traïng veà Vaän Taûi Haøng Hoaù cuûa Vietnam Airlines trong
thôøi gian qua
Chöông III: Moät soá giaûi phaùp phaùt trieån Vaän Taûi Haøng Hoaù cuûa Vietnam
Airlines
22
CHÖÔNG I: TOÅNG QUAN VEÀ LYÙ LUAÄN VAØ THÖÏC TIEÃN
VEÀ VAÄN TAÛI HAØNG KHOÂNG
1.1. Khaùi nieäm
Vaän taûi haøng khoâng noùi theo nghóa roäng laø söï taäp hôïp caùc yeáu toá kinh teá-kyõ
thuaät, nhaèm khai thaùc vieäc chuyeân chôû baèng maùy bay moät caùch coù hieäu quaû. Coøn
theo nghóa heïp thì vaän taûi haøng khoâng laø söï di chuyeån cuûa maùy bay trong khoâng
trung, hay cuï theå hôn laø hình thöùc vaän chuyeån haønh khaùch, haøng hoaù, haønh lyù, böu
kieän töø moät ñòa ñieåm naøy ñeán moät ñòa ñieåm khaùc baèng maùy bay.
Vaän taûi haøng khoâng laø moät ngaønh vaän taûi coøn raát treû so vôùi caùc loaïi hình vaän
taûi khaùc. Neáu nhö vaän taûi ñöôøng bieån ra ñôøi vaø phaùt trieån töø theá kyû thöù V tröôùc
coâng nguyeân thì vaän taûi haøng khoâng môùi chæ phaùt trieån töø nhöõng naêm ñaàu cuûa theá
kyû XX. Tuy môùi ra ñôøi, nhöng vaän taûi haøng khoâng ñaõ phaùt trieån moät caùch heát söùc
nhanh choùng do söï tieán boä vöôït baäc cuûa khoa hoïc, coâng ngheä vaø do nhu caàu ngaøy
caøng taêng veà toác ñoä löu chuyeån cao phuø hôïp vôùi neàn vaên minh nhaân loaïi.
Vaän taûi haøng khoâng khi môùi ra ñôøi chæ phuïc vuï nhu caàu quaân söï, nhöng cho
ñeán nay, söï phaùt trieån cuûa vaän taûi haøng khoâng ñaõ gaén lieàn vôùi nhu caàu vaän chuyeån
haønh khaùch, haøng hoaù vaø noù ñaõ trôû thaønh moät ngaønh coù vò trí raát quan troïng ñoái vôùi
neàn kinh teá theá giôùi noùi chung vaø ñoái vôùi hoaït ñoäng thöông maïi quoác teá noùi rieâng.
Vaän taûi haøng khoâng ñoùng vai troø quan troïng trong vieäc thieát laäp vaø môû mang giao
thöông nhieàu vuøng kinh teá khaùc nhau cuõng nhö trong vieäc taïo böôùc phaùt trieån
chung cho neàn kinh teá theá giôùi. Baûn thaân noù cuõng laø moät ngaønh coâng nghieäp lôùn,
khoâng ngöøng phaùt trieån vôùi chæ soá an toaøn khai thaùc töông ñoái cao.
1.1.1.Caùc ñaëc tröng veà vaän taûi haøng khoâng
Vaän taûi haøng khoâng coù nhöõng neùt ñaëc thuø so vôùi nhöõng ngaønh vaän taûi khaùc
nhö sau:
23
Toác ñoä löu chuyeån caùc ñoái töôïng vaän taûi baèng ñöôøng haøng khoâng cao, thôøi gian
vaän taûi ngaén. Trong caùc phöông tieän vaän taûi coâng coäng, vaän taûi haøng khoâng laø
phöông tieän nhanh nhaát, do toác ñoä vaän chuyeån cuûa caùc maùy bay vaän taûi thöông maïi
(ña soá ñeàu söû duïng ñoäng cô phaûn löïc nhö hieän nay) thöôøng coù toác ñoä lôùn hôn nhieàu
laàn so vôùi toác ñoä cuûa caùc phöông tieän vaän taûi khaùc nhö taøu thuyeàn ñöôøng bieån, oâ toâ
vaø taøu hoaû treân ñöôøng boä.
Vaän taûi haøng khoâng theá giôùi mang tính thoáng nhaát cao (tính quoác teá hoaù). Do
ñaëc ñieåm caùc phöông tieän vaän taûi haøng khoâng coù thôøi gian xoay voøng khai thaùc
nhanh neân caùc qui taéc, quy ñònh, thuû tuïc, chöùng töø, ngoân ngöõ qui trình,… coù lieân
quan ñeán hoaït ñoäng haøng khoâng ôû nhöõng nöôùc khaùc nhau thöôøng ñöôïc thoáng nhaát
treân phaïm vi toaøn caàu. Thöïc teá caùc nöôùc khai thaùc vaän taûi haøng khoâng ñeàu bò phuï
thuoäc vaø chi phoái bôûi caùc qui ñònh veà khai thaùc bay, an toaøn bay thoâng qua caùc toå
chöùc haøng khoâng quoác teá nhö: Toå chöùc haøng khoâng quoác teá (ICAO), Hieäp hoäi vaän
taûi haøng khoâng quoác teá (IATA), caùc coâng öôùc quoác teá, caùc nghò ñònh thö giöõa caùc
quoác gia vaø nhöõng thöông quyeàn khai thaùc (thöông quyeàn 1 ñeán 7). Nhôø vaøo ñaëc
ñieåm naøy caùc chuyeán bay thöông maïi giöõa caùc quoác gia treân theá giôùi ñi laïi ñöôïc
thuaän lôïi vaø deã daøng hôn traùnh ñöôïc nhöõng thuû tuïc röôøm raø, laøm giaûm thieåu nhöõng
sai soùt vaø thôøi gian vaän chuyeån trong quaù trình khai thaùc bay thöông maïi cuûa caùc
haõng haøng khoâng.
Nhöõng tieän ích vaø ñoä an toaøn phuïc vuï cho haønh khaùch vaø haøng hoaù cuûa vaän taûi
haøng khoâng vöôït troäi so vôùi caùc loaïi hình vaän taûi khaùc. Vieäc aùp duïng nhöõng tieán boä
khoa hoïc taïo neân nhöõng saûn phaåm dòch vuï toát hôn an toaøn hôn ñem laïi nhieàu söï
thoaûi maùi tieän nghi trong vaän chuyeån haønh khaùch ñoàng thôøi ngaøy moät haïn cheá
nhöõng hö hoûng maát maùt, thaát thoaùt trong quaù trình vaän chuyeån ñoái vôùi haøng hoaù
trong suoát quaù trình chuyeân chôû töø khaâu chuaån bò tröôùc chuyeán bay, trong khi bay
vaø sau khi haï caùnh ngaøy caøng ñöôïc caùc haõng vaän taûi haøng khoâng hoaøn thieän theo
24
töøng phaân khuùc thò tröôøng phuï thuoäc vaøo töøng ñoái töôïng chuyeân chôû treân chuyeán
bay.
Vaän taûi haøng khoâng coøn laø moät ngaønh kinh doanh toång hôïp. Ngaønh vaän taûi
haøng khoâng ñoøi hoûi löôïng voán ñaàu tö ban ñaàu raát lôùn cho phöông tieän nhö: maùy
bay, trang thieát bò phuïc vuï haønh khaùch, haøng hoaù, trang thieát bò kieåm soaùt khoâng
löu,.... Ñaàu tö cô sôû haï taàng nhö: nhaø ga, ñöôøng caát haï caùnh, saân ñoã, vaø haøng loaït
caùc dòch vuï hoã trôï khaùc nhö caùc dòch vuï phuïc vuï haønh khaùch taïi nhaø ga, dòch vuï göûi
haøng taïi ga haøng hoaù, caùc dòch vuï cung caáp xuaát aên, nhieân lieäu, Hangar söûa chöõa
baûo trì maùy bay,…, do ñoù thôøi gian thu hoài voán thöôøng raát daøi vaø lôïi nhuaän tröïc tieáp
töø vaän taûi haøng khoâng thöôøng thaáp, thaäm chí coù khi loã trong thôøi gian daøi. Caùc haõng
haøng khoâng quoác teá khoâng nhöõng chæ mong ñôïi lôïi nhuaän tröïc tieáp töø vieäc chuyeân
chôû haønh khaùch cuõng nhö haøng hoaù maø hoï coøn taän duïng gia taêng lôïi nhuaän töø
nhieàu nguoàn kinh doanh khaùc nhau nhö caùc dòch vuï khaùch saïn, du lòch, dòch vuï maët
ñaát, dòch vuï taïi nhaø ga haønh khaùch vaø caùc dòch vuï taïi ga haøng hoaù,...
1.1.2.Khaùi nieäm veà Vaän taûi haøng hoaù bằng ñöôøng Haøng khoâng
Vaän taûi haøng hoaù laø moät trong hai maûng kinh doanh chính trong vaän taûi haøng
khoâng beân caïnh kinh doanh vaän chuyeån haønh khaùch vaø ñaây cuõng laø nguoàn ñoùng
goùp doanh thu vaø lôïi nhuaän chính cuûa caùc haõng chuyeân chôû, goùp phaàn laøm taêng saûn
löôïng khai thaùc vaø tyû leä taêng tröôûng cuûa caùc haõng haøng khoâng.
Vaän taûi baèng ñöôøng haøng khoâng noùi chung hoaït ñoäng vaän taûi haøng hoaù baèng
ñöôøng haøng khoâng noùi rieâng, phuï thuoäc vaøo nhöõng qui ñònh cuûa caùc toå chöùc sau:
- ICAO (International Civil Aviation Organisation) coù truï sôû ñaët taïi
MONTREAL - CANADA vôùi 170 thaønh vieân.
- IATA (International Air Transport Association) coù truï sôû ñaët taïi
MONTREAL CANADA vôùi 160 thaønh vieân.
25
- FIATA (International Federation of Freight Forwarder Associations) – Lieân
ñoaøn quoác teá caùc hieäp hoäi giao nhaän haøng hoaù.
- Ngoaøi ra coøn coù caùc hieäp hoäi giao nhaän trong caùc khu vöïc tieåu vuøng töï hình
thaønh lieân keát trong quaù trình kinh doanh giao nhaän haøng hoaù.
*) Vò trí cuûa vaän taûi haøng hoaù baèng ñöôøng haøng khoâng:
- Vaän chuyeån haøng hoaù baèng ñöôøng haøng khoâng chieám tyû troïng 1% vaän taûi
buoân baùn quoác teá.
bao gồm- Caùc chuûng loaïi haøng vận chuyeån thöôøng : haøng coù giaù trò cao, haøng
deã hö hoûng, haøng töôi soáng, haøng coù nhu caàu vaän chuyeån nhanh, haøng coù tính
chaát muøa vuï, haøng cöùu trôï khaån caáp, ñoäng vaät soáng,....
*) Öu ñieåm:
- Tuyeán ñöôøng laø baàu trôøi neân: deã daøng vaän chuyeån, ít chöôùng ngaïi vaät, vaän
taûi vôùi quaõng ñöôøng ngaén nhaát so vôùi caùc phöông tieän vaän taûi khaùc,….
- Toác ñoä vaän chuyeån cao gaáp 27 laàn so vôùi ñöôøng bieån, gaáp gaàn 10 laàn so vôùi
ñöôøng 4 oâ toâ, gaáp 8 laàn so vôùi taàu hoaû.
- Coù heä soá an toaøn cao nhaát so vôùi caùc phöông tieän vaän taûi khaùc.
- Thích hôïp vôùi vaän chuyeån haøng hoaù coù giaù trò cao, mang tính thôøi vuï, caàn
phaûi ñöôïc vaän chuyeån gaáp, haøng cöùu trôï,..….
- Giaûm thieåu tyû leä hö hoûng do quaù trình vaän chuyeån.
*) Nhöôïc ñieåm:
- Giaù cöôùc cao gaáp 8 laàn so vôùi ñöôøng bieån, gaáp 2 ñeán 4 laàn so vôùi ñöôøng boä
hoaëc ñöôøng saét.
- Khoâng thích hôïp trong vaän chuyeån haøng coù giaù trò thaáp, khoái löôïng lôùn coàng
keành.
26
- Ñoøi hoûi ñaàu tö lôùn nhö: nguoàn nhaân löïc, maùy bay, trang thieát bò phuïc vuï
cuõng nhö cô sôû haï taàng phuïc vuï khai thaùc, nhaø ga, kho chöùa, thieát bò löu
tröõ,….
*)Tyû troïng veà thôøi gian phuïc vuï haøng hoaù baèng ñöôøng haøng khoâng:
- Taïi ñieåm khôûi haønh (ga haøng hoaù ñi ): 34%
- Treân chuyeán bay (nhaø chuyeân chôû): 8%
- Taïi ñieåm ñeán (ga haøng hoaù ñeán): 58%
1.2. Vai troø cuûa Vaän taûi Haøng hoaù ñoái vôùi phaùt trieån cuûa ngaønh
Haøng Khoâng vaø ñoái vôùi phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa quoác gia.
Song song vôùi vaän taûi haønh khaùch, vaän taûi haøng hoaù trong ngaønh haøng
khoâng cuõng coù vai troø heát söùc quan troïng, do löu löôïng vaän taûi haøng hoaù, böu
kieän chieám tyû leä 20-30% treân toång doanh thu cuûa caùc haõng vaän taûi chuyeân
chôû haønh khaùch vaø haøng hoaù baèng ñöôøng haøng khoâng, thöôøng ñöôïc khai thaùc
treân caùc loaïi maùy bay keát hôïp giöõa chôû khaùch vaø chôû haøng hoaù (Combi
Aircraft) hoaëc caùc loaïi maùy bay chuyeân duïng chôû haøng (Cargo Aircraft), ñaëc
bieät laø phuï thuoäc vaøo löu löôïng haøng hoaù giao dòch trong neàn kinh teá cuûa caùc
quoác gia, caùc haõng haøng khoâng vöøa giaûi quyeát ñöôïc nhu caàu chuyeân chôû
haøng hoaù cuûa thò tröôøng ñoàng thôøi laøm taêng ñaùng keå cho doanh thu vaø tyû leä
taêng tröôûng cuûa caùc doanh nghieäp vaän taûi haøng khoâng, goùp phaàn vaøo söï phaùt
trieån chung cho toaøn ngaønh haøng khoâng daân duïng cuûa caùc quoác gia.
Trong neàn kinh teá quoác daân cuûa baát cöù quoác gia naøo, muoán phaùt trieån
ñoàng boä kinh teá giöõa caùc ñòa phöông, khu vöïc thì vieäc giao thöông, trao ñoåi
haøng hoaù giöõa caùc ñòa phöông, khu vöïc vaø giöõa caùc quoác gia vôùi nhau khoâng
theå thieáu vai troø cuûa ngaønh vaän taûi noùi chung vaø ngaønh vaän taûi haøng khoâng
daân duïng noùi rieâng, bôûi vì tuyø thuoäc vaøo tính chaát ñòa lyù cuûa töøng khu vöïc,
27
quoác gia, tính chaát lyù hoaù cuûa loâ haøng, yeâu caàu phuïc vuï, thôøi gian cung öùng,
caùc ñieàu khoaûn cuûa hôïp ñoàng mua baùn trao ñoåi,… caùc loâ haøng seõ ñöôïc quyeát
ñònh chuyeân chôû baèng phöông tieän naøo cho phuø hôïp nhaèm ñaùp öùng yeâu caàu
cung öùng vaø giao nhaän haøng hoaù. Do ñoù söï ñoàng boä phaùt trieån giöõa caùc
ngaønh trong lónh vöïc giao thoâng vaän taûi laø heát söùc quan troïng vaø caàn thieát,
töùc laø phaûi coù söï lieân keát, phoái hôïp ñoàng boä giöõa caùc ngaønh vaän taûi nhö
ñöôøng thuyû, ñöôøng oâ toâ, ñöôøng taøu hoaû, ñöôøng haøng khoâng,…taïo thaønh moät
daây chuyeàn phuïc vuï kheùp kín döôùi hình thöùc vaän taûi ña phöông tieän hoaëc
chuyeân duïng. Töø ñoù laøm gia taêng ñaùng keå caùc doanh thu cuûa doanh nghieäp
cuõng nhö ñoùng goùp cho phaùt trieån neàn kinh teá cuûa caùc quoác gia.
1.3. Taùc ñoäng cuûa moâi tröôøng ñeán vaän taûi haøng hoaù cuûa
ngaønh Haøng khoâng
1.3.1.Caùc yeáu toá cuûa moâi tröôøng vó moâ
Do ñaëc ñieåm moâi tröôøng vó moâ laø loaïi moâi tröôøng coù aûnh höôûng ñeán haàu heát
caùc doanh nghieäp trong moät khoâng gian kinh teá, tuy nhieân tính chaát vaø möùc ñoä
taùc ñoäng thay ñoåi tuyø thuoäc vaøo töøng ngaønh, töøng doanh nghieäp cuï theå, bao
goàm:
- Yeáu toá kinh teá: nhö laõi suaát ngaân haøng, chính saùch taøi chính tieàn teä, caùn caân
thanh toaùn, tyû leä laïm phaùt, xu höôùng thu nhaäp quoác daân,.. ñaây laø nhöõng yeáu
toá aûnh höôûng raát lôùn ñeán caùc doanh nghieäp cuõng nhö löôïng haøng hoaù trao ñoåi
treân thò tröôøng, neáu löôïng haøng hoaù naøy bieán ñoäng (taêng hay giaûm) cuõng seõ
aûnh höôûng giaùn tieáp hoaëc aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán doanh thu cuûa caùc doanh
nghieäp vaän taûi haøng hoaù baèng ñöôøng haøng khoâng.
28
- Yeáu toá chính phuû vaø chính trò nhö: caùc quy ñònh chính saùch veà vaät giaù,
quaûng caùo, baûo veä moâi tröôøng, baûo hoä doanh nghieäp cuûa Chính Phuû. Ñaây
chính laø coâng cuï vó moâ cuûa nhaø nöôùc ñeå ñieàu chænh neàn kinh teá trong noäi boä
töøng quoác gia, caùc doanh nghieäp vaän taûi haøng hoaù baèng ñöôøng haøng khoâng
seõ gaëp khoù khaên neáu khoâng nghieân cöùu vaø naém roõ nhöõng qui ñònh cuûa caùc
quoác gia khi doanh nghieäp môû tuyeán bay khai thaùc ñeán thò tröôøng caùc quoác
gia naøy.
- Yeáu toá xaõ hoäi nhö: Xu höôùng daân soá, hình thöùc tieâu khieån, haønh vi xaõ hoäi,
tính linh hoaït cuûa ngöôøi tieâu duøng.... Yeáu toá naøy ñoøi hoûi caùc doanh nghieäp
vaän taûi haøng hoaù baèng ñöôøng haøng khoâng phaûi coù chính saùch Marketing phuø
hôïp ñeå ñaùp öùng nhu caàu cuûa khaùch haøng, nhaèm laøm taêng thò phaàn trong caùc
khu vöïc vaø caùc quoác gia, ñaëc bieät phaûi löu yù yeáu toá vaên hoaù khaùc nhau giöõa
caùc quoác gia khi ñöa vaøo khai thaùc caùc tuyeán bay quoác teá.
- Yeáu toá töï nhieân: goàm caùc vaán ñeà lieân quan ñeán oâ nhieãm moâi tröôøng, nguoàn
taøi nguyeân, naêng löôïng,... ñaây chính laø yeáu toá maø caùc doanh nghieäp vaän taûi
baèng ñöôøng haøng khoâng caàn phaûi quan taâm ñeå döï baùo saûn löôïng nguoàn haøng,
phöông tieän khai thaùc bay, tuyeán bay, caùc phöông aùn veà chi phí… cho phuø
hôïp tuyeán bay khai thaùc.
- Yeáu toá coâng ngheä vaø kyõ thuaät nhö: caùc coâng ngheä môùi, giaûi phaùp kyõ thuaät
môùi, chuyeån giao coâng ngheä, .... ñaây laø yeáu toá ñoøi hoûi voán ñaàu tö, ñoåi môùi
khaù cao, nhöng do ñaëc ñieåm vaän taûi haøng khoâng yeâu caàu möùc ñoä an toaøn cho
haønh khaùch vaø haøng hoaù raát cao neân caùc doanh nghieäp vaän chuyeån haøng hoaù
baèng ñöôøng haøng khoâng cuõng caàn coù caùc giaûi phaùp veà kyõ thuaät, ñoåi môùi coâng
ngheä cho phuø hôïp vôùi khaû naêng taøi chính cuûa doanh nghieäp mình, nhaèm laøm
taêng söï dò bieät trong dòch vuï vaø saûn phaåm cuøng loaïi giöõa caùc haõng töø ñoù laøm
gia taêng thò phaàn treân caùc tuyeán bay ñang khai thaùc.
29
Caùc yeáu toá veà moâi tröôøng vó moâ noùi treân thöôøng töông taùc laãn nhau vaø aûnh
höôûng tröïc tieáp ñeán hoaït ñoäng kinh doanh cuûa caùc doanh nghieäp. Do ñoù, vieäc lyù
giaûi khoâng ñuùng moâi tröôøng vó moâ coù theå daãn ñeán caùc sai leäch trong hoaïch ñònh
chieán löôïc phaùt trieån cuûa doanh nghieäp vaø ngöôïc laïi neáu hoaïch ñònh ñuùng ñaén seõ
goùp phaàn laøm doanh nghieäp ñöùng vöõng vaø phaùt trieån tröôùc nhöõng bieán ñoäng cuûa
neàn kinh teá vaø tröôùc nhöõng ñoái thuû trong cuøng lónh vöïc kinh doanh.
1.3.2.Caùc yeáu toá moâi tröôøng vi moâ
Caùc yeáu toá moâi tröôøng vi moâ bao goàm chuû yeáu laø caùc yeáu toá trong noäi boä ngaønh
taùc ñoäng ñeán, coù taùc ñoäng tröïc tieáp ñeán tính chaát, möùc ñoä caïnh tranh vaø phaùt trieån
cuûa ngaønh ñoù, caùc yeáu toá naøy bao goàm:
- Caùc ñoái thuû caïnh tranh hay coøn goïi laø caïnh tranh noäi boä ngaønh. Caàn nhaän daïng
ñöôïc ñieåm maïnh, ñieåm yeáu, tieàm naêng, muïc tieâu töông lai cuûa caùc ñoái thuû caïnh
tranh. Möùc ñoä caïnh tranh seõ gay gaét neáu ngaønh kinh doanh coù toác ñoä taêng
tröôûng chaäm, dö thöøa coâng suaát, saûn phaåm ñöôïc tieâu chuaån hoùa neân khoâng coù söï
khaùc bieät naøo, söï khoù khaên trong vieäc ruùt ra khoûi ngaønh ...
Vôùi xu theá hoäi nhaäp neàn kinh teá nhö hieän nay, caùc ñoái thuû caïnh tranh trong
vaän chuyeån haøng hoaù baèng ñöôøng haøng khoâng ngaøy moät gay gaét cuøng chính
saùch môû cöûa baàu trôøi trong khu vöïc cuõng nhö trong caùc nöôùc thaønh vieân cuûa caùc
hieäp hoäi toå chöùc quoác teá (FIATA, IATA, AFTA, ASIAN, EU, ,….) saûn phaåm dòch
vuï vaän chuyeån haøng hoaù coù ñaëc ñieåm laø ñöôïc tieâu chuaån hoaù raát cao vaø khaù
ñoàng boä ít dò bieät, neân ñoøi hoûi baûn thaân caùc doanh nghieäp phaûi xaùc ñònh roõ ñieåm
maïnh vaø ñieåm yeáu cuûa mình trong khai thaùc vaän taûi, töø ñoù khaéc phuïc vaø ñöa ra
chieán löôïc phaùt trieån ñuùng ñaén cho doanh nghieäp cuûa mình.
30
- Khaùch haøng (ngöôøi mua dòch vuï hay saûn phaåm): doanh nghieäp caàn khaûo saùt nhu
caàu khaùch haøng vaø naêng löïc maëc caû ngöôøi mua, aùp löïc cuûa khaùch haøng caøng cao
khi tyû troïng doanh soá dòch vuï hay saûn phaåm maø hoï mua cuûa coâng ty lôùn, chi phí
chuyeån ñoåi sang söû duïng dòch vuï hay saûn phaåm khaùc thì thaáp, saûn phaåm cuûa
ngaønh ñöôïc tieâu chuaån hoùa, khoâng coù dò bieät, möùc ñoä lieân keát veà phía tröôùc
cao,... Caùch khaéc phuïc hieän nay cuûa caùc haõng chuyeân chôû vaän taûi baèng ñöôøng
haøng khoâng laø taäp trung nghieân cöùu khaûo saùt thò tröôøng, ñaùnh giaù naêng löïc phuïc
vuï cuûa doanh nghieäp töøng phaân khuùc thò tröôøng, xaây döïng chieán löôïc kinh
doanh vaø kyù keát caùc hôïp ñoàng lieân keát, chuyeån nhöôïng thöông quyeàn khai thaùc
vôùi caùc haõng haøng khoâng khaùc,… nhaèm naâng cao thò phaàn cuûa doanh nghieäp.
- Nhaø cung caáp: laø nhöõng ngöôøi cung caáp nguoàn haøng hoùa, dòch vuï, saûn phaåm, vaät
tö, thieát bò,… cho doanh nghieäp, aùp löïc cuûa caùc nhaø cung caáp maïnh hay yeáu tuøy
thuoäc vaøo soá löôïng caùc nhaø cung caáp nhieàu hay ít vaø soá löôïng saûn phaåm thay
theá treân töøng thò tröôøng cuï theå.
Trong vaän taûi haøng hoaù baèng ñöôøng haøng khoâng, nhaø cung caáp ôû ñaây chuû
yeáu laø caùc ñaïi lyù giao nhaän haøng hoaù, caùc coâng ty vaän taûi ña phöông tieän. Vai
troø cuûa hoï raát lôùn vôùi caùc haõng haøng khoâng vì hoï laø caùc nhaø trung gian (xaép
xeáp, thöông löôïng, gom haøng, giao haøng,…) giöõa khaùch haøng vaø haõng chuyeân
chôû haøng hoaù baèng ñöôøng haøng khoâng. Do ñoù phaûi coù chính saùch hôïp lyù ñeå thu
huùt môû roäng maïng löôùi thu mua vaø phaân phoái haøng hoaù trong caùc khu vöïc trong
phaïm quoác gia cuõng nhö treân thò tröôøng haøng hoaù theá giôùi.
- Ñoái thuû tieàm aån hay coøn goïi laø nhöõng doanh nghieäp seõ nhaäp cuoäc, xaâm nhaäp
vaøo ngaønh. Söï gia taêng caùc ñoái thuû môùi seõ bò haïn cheá bôûi caùc raøo caûn nhö hieäu
quaû kinh teá theo quy moâ, söï dò bieät cao cuûa saûn phaåm ñoøi hoûi chi phí cao neáu
muoán thaâm nhaäp vaøo ngaønh, yeâu caàu veà voán cao, chính saùch cuûa Nhaø nöôùc coù
giôùi haïn hay xoaù boû raøo caûn hay khoâng? ...Chaéc chaén vôùi caùc chính saùch quaûn lyù
31
vó moâ cuûa caùc nöôùc ngaøy moät thoâng thoaùng, taïo ñieàu kieän cho caùc haõng haøng
khoâng gia taêng thò phaàn trong khu vöïc vaø môû roäng ra thò tröôøng caùc quoác gia
khaùc coù nguoàn haøng doài daøo nhieàu tieàm naêng hôn thì ñoàng nghóa vôùi vieäc gia
taêng caùc ñoái thuû tieàm aån, töø ñoù ñoøi hoûi ngaønh haøng khoâng caùc quoác gia ngaøy
caøng ñöông ñaàu vôùi caïnh tranh gay gaét khi coù ngaøy caøng nhieàu haõng haøng
khoâng ñoå vaøo khai thaùc thò tröôøng hieän coù cuûa mình.
- Saûn phaåm thay theá: Phaàn lôùn saûn phaåm thay theá laø keát quaû cuûa buøng noå coâng
ngheä. Muoán ñaït ñöôïc thaønh coâng, caùc doanh nghieäp caàn chuù yù vaø daønh nguoàn
löïc ñeå phaùt trieån hoaëc vaän duïng coâng ngheä môùi vaøo chieán löôïc cuûa mình, töø ñoù
khoâng ngöøng nghieân cöùu vaø kieåm tra caùc maët haøng thay theá tieàm aån thöôøng
xuyeân ñeå coù nhöõng ñoái phoù kòp thôøi nhaèm giöõ ñöôïc tieàm naêng lôïi nhuaän cuûa
ngaønh. Söï ñe doïa cuûa saûn phaåm thay theá xuaát hieän khi: giaù caû chaøo môøi cuûa caùc
nhaø saûn xuaát saûn phaåm thay theá haáp daãn hôn; chi phí chuyeån ñoåi sang tieâu duøng
saûn phaåm khaùc cuûa ngöôøi mua thaáp; coù tieàm naêng cho söï caïnh tranh cuûa caùc saûn
phaåm thay theá. Do ñaëc tính laø ngaønh kinh doanh vôùi coâng ngheä cao, caùc nhaø
chuyeân chôû haøng hoaù baèng ñöôøng haøng khoâng luoân ñoåi môùi coâng ngheä trong
baûo quaûn kho taøng, phöông tieän giao nhaän haøng hoaù cuõng nhö ñoåi môùi heä thoáng
maùy bay hieän ñaïi, naâng caáp toå bay ñöa vaøo khai thaùc nhaèm laøm taêng chaát löôïng
dòch vuï vaø ñoä an toaøn cho haøng hoaù trong quaù trình giao nhaän vaø chuyeân chôû,
ñaây chính laø giaûi phaùp giöõ chaân khaùch haøng vôùi doanh nghieäp cuûa mình tröôùc
caùc haõng vaän taûi ñöôøng saét ñöôøng bieån vaø ñöôøng boä.
1.4.Thöïc traïng veà neàn coâng nghieäp vaän taûi haøng khoâng treân theá
giôùi:
Ngaønh haøng khoâng treân theá giôùi ñang phaûi ñoái maët vôùi moät cuoäc khuûng hoaûng
nghieâm troïng do lieân tuïc bò thua loã naëng trong thôøi gian qua khi chi phí nhieân lieäu,
döôùi taùc ñoäng cuûa giaù xaêng daàu ñöùng ôû möùc cao, ngaøy caøng taêng. Ngoaøi ra caïnh
32
tranh gay gaét giöõa caùc haõng haøng khoâng vaø tai naïn maùy bay lieân tieáp xaûy ra cuõng
laøm ch._.o tình hình kinh doanh haøng khoâng khoù khaên hôn vaø ñöa caùc haõng haøng
khoâng treân theá giôùi vaøo caùc tình traïng nhö sau:
Ñöùng tröôùc nguy cô thua loã vaø phaù saûn:
Hai haõng haøng khoâng lôùn thöù 3 vaø thöù 4 cuûa Myõ laø Delta Airlines vaø Northwest
Airlines ñaõ laøm thuû tuïc phaù saûn do khoâng ñuû khaû naêng thanh toaùn nôï. Toång soá nôï
cuûa Delta hieän leân tôùi 20,5 tyû USD, so vôùi toång giaù trò taøi saûn cuûa haõng vaøo khoaûng
21,6 tyû USD. Delta seõ laø coâng ty lôùn thöù 9 trong lòch söû ngaønh haøng khoâng Myõ bò
phaù saûn.
Tröôùc ñoù, hai haõng haøng khoâng lôùn vaø laâu ñôøi cuûa Hoa Kyø laø American Airlines
vaø United Airlines ñaõ ôû trong tình traïng phaù saûn.
Moät soá nhöõng nguyeân nhaân daãn ñeán tình traïng caùc haõng haøng khoâng thua loã phaù
saûn laø:
• AÛnh höôûng giaù xaêng daàu leo thang:
Hieäp hoäi Vaän taûi Haøng khoâng Quoác teá (IATA) coâng boá thieät haïi cuûa ngaønh
haøng khoâng theá giôùi coù theå leân tôùi 7,4 tyû USD trong naêm 2005, cao hôn möùc 6 tyû
USD ñöa ra hoài thaùng 5/2005 khi giaù daàu theá giôùi ñöùng ôû möùc 47 USD/thuøng. Nhö
vaäy, toång thieät haïi cuûa ngaønh vaän taûi haøng khoâng theá giôùi giai ñoaïn 2001-2005 seõ
ñaït möùc kyû luïc 43,4 tyû USD.
Caùc haõng haøng khoâng treân theá giôùi bò thua loã naëng trong nhöõng naêm vöøa qua laø
do giaù xaêng daàu treân theá giôùi lieân tuïc taêng cao, ñaõ ñaït möùc kyû luïc 75 USD/thuøng
hoâm 09/8/2006 vöøa qua sau ñoù giaûm chuùt ít vaø hieän ñöùng ôû möùc khoaûng 68
USD/thuøng (06/09/2006), ñaõ gaây raát nhieàu khoù khaên cho caùc haõng do chi phí nhieân
lieäu taêng theo. Neáu giaù daàu cöù taêng theâm 1 USD/thuøng thì caùc haõng vaän taûi haøng
khoâng treân theá giôùi phaûi chi theâm khoaûng 1 tyû USD. Do vaäy, chi phí cho nhieân lieäu
33
cuûa ngaønh vaän taûi haøng khoâng theá giôùi ñöôïc thống keâ keát quaû caùc naêm vaø döï baùo
naêm 2006 nhö sau:
Baûng 1.1: Tyû leä chi phí söû duïng nhieân lieäu do giaù daàu theá giôùi bieán ñoäng
Năm Giaù daàu
theá giôùi
(USD/thuøng)
Chi phí nhieân lieäu cho
ngaønh HK theá giôùi
(Tyû USD)
Tyû leä chi phí taêng
so vôùi naêm tröôùc
2003 22 54,27 12,52%
2004 31 63,28 16,60%
2005 65 97,45 54,00%
2006(Döï baùo) 75 107,46 10,27%
(Nguoàn: Taïp chí Haøng khoâng soá 6/2006)
Töø soá lieäu treân cho ta thaáy ngaøy moät khoù khaên hôn cho caùc haõng haøng khoâng
vôùi ñaø taêng chi phí nhieân lieäu nhö hieän nay.
Tuy nhieân, neáu nhö trong naêm qua, nhieàu haõng haøng khoâng cuûa Myõ bò thua
loã vaø gaëp khuûng hoaûng keå töø sau vuï khuûng boá 11/9/2001, thì caùc haõng haøng khoâng
Chaâu AÙ vaø chaâu AÂu luoân phaûi tìm caùch taêng phuï phí nhieân lieäu, taêng cöôùc phí vaø
tieát kieäm toái ña nhieân lieäu ñeå giaûm thieåu nhöõng thua loã, thieät haïi vaø goàng mình tìm
caùch vöôït qua giai ñoaïn khoù khaên hieän nay.
Haõng haøng khoâng Singapore Airlines (SIA) cuûa Singapore cho bieát hoï döï
ñònh seõ taêng phuï phí nhieân lieäu theâm 5 USDngöôøi/chuyeán bay, tröôùc khaû naêng giaù
daàu theá giôùi coù theå taêng leân 80 USD/thuøng trong töông lai khoâng xa. Trong khi ñoù,
ñeå buø giaù nhieân lieäu, haõng haøng khoâng lôùn thöù 3 chaâu AÂu, British Airways (BA)
cuûa Anh cuõng baét ñaàu aùp duïng möùc giaù cao hôn cho caùc chuyeán bay cuûa haõng.
34
AÛnh höôûng caïnh tranh gay gaét:
Khoâng chæ gaëp nhieàu khoù khaên veà giaù daàu leo thang, ngaønh haøng khoâng theá
giôùi coøn ñang ñöùng tröôùc cuoäc caïnh tranh gay gaét veà thò tröôøng, veà ñöôøng bay vôùi
söï xuaát hieän theâm nhieàu haõng haøng khoâng giaù reû nhö Tiger Airways cuûa
Singapore, Thai Air Asia cuûa Thaùi Lan, Spring Airlines cuûa Trung Quoác, Ryanair
cuûa Ireland, Easyjet cuûa chaâu AÂu….vaø nhieàu haõng haøng khoâng tö nhaân khaùc môùi ra
ñôøi.
Vôùi söï xuaát hieän cuûa nhieàu haõng haøng khoâng giaù reû vaø tö nhaân, caùc haõng
haøng khoâng truyeàn thoáng gaëp theâm raát nhieàu khoù khaên do khoâng caïnh tranh ñöôïc
veà giaù caû. Ñeán naêm 2005 treân theá giôùi coù khoaûng 930 haõng vaän taûi haøng khoâng,
taêng 180 haõng so vôùi naêm 1995.
Tai naïn maùy bay:
Naêm 2004 ñeán nay(2006), tai naïn maùy bay ñaõ xaûy ra lieân tieáp, laøm gaàn 1200
ngöôøi thieät maïng, caùc vuï tai naïn lieân tieáp ñaõ phuû boùng ñen leân ngaønh haøng khoâng
theá giôùi, moät trong nhöõng ngaønh vaän taûi haønh khaùch vaø haøng hoaù ñöôïc cho laø an
toaøn nhaát.
Loaït tai naïn maùy bay vöøa qua do nhieàu nguyeân nhaân khaùc nhau song caùc
chuyeân gia cho raèng ñaây laø lôøi caûnh baùo veà tình traïng an toaøn haøng khoâng bò xuoáng
caáp nghieâm troïng vaø coâng taùc baûo ñaûm an toaøn khoâng ñöôïc coi troïng. Keát quaû ñieàu
tra caùc vuï tai naïn gaàn ñaây cho thaáy yeáu toá kyõ thuaät vaø söï caïnh tranh quyeát lieät giöõa
caùc haõng laø nguyeân nhaân chính gaây tai naïn.
Maët khaùc, soá chuyeán bay gaëp tai naïn cuõng ngaøy caøng taêng, trong ñoù chuû yeáu
laø caùc chuyeán bay cuûa caùc haõng haøng khoâng giaù reû vaø caùc haõng haøng khoâng thuoäc
caùc nöôùc ñang phaùt trieån, caùc nöôùc chaâu Phi.......
35
Theo baùo caùo thöôøng nieân cuûa Chuû tòch Hieäp hoäi haøng khoâng Chaâu AÙ Thaùi
Bình Döông (AAPA) ñaõ theå hieän söï laïc quan moät caùch thaän troïng trong lónh vöïc
kinh doanh haøng khoâng trong nhöõng naêm tôùi. Caùc baùo caùo naøy coù ñeà caäp ñeán aûnh
höôûng tieàm taøng cuûa vieäc giaù nhieân lieäu luoân duy trì ôû möùc cao. Noù thöïc söï laø vaán
ñeà ñaùng quan taâm bôûi noù seõ laøm cho neàn kinh teá theá giôùi phaùt trieån chaäm daãn ñeán
suùt giaûm nhu caàu caû veà dòch vuï vaän chuyeån haøng hoaù laãn haønh khaùch. Beân caïnh ñoù
naïn khuûng boá taïi khaép nôi treân theá giôùi vaø dòch cuùm gia caàm buøng phaùt taïi caùc
nöôùc Chaâu AÙ vaø coù nguy cô lan roäng caû theá giôùi ñaõ trôû thaønh vaán ñeà ñaùng lo ngaïi
nhaát aûnh höôûng ñaùng keå ñeán nhu caàu ñi laïi cuûa khaùch du lòch vaø vaän chuyeån haøng
hoaù giöõa caùc chaâu luïc.
Tín hieäu laïc quan trong kinh doanh vaän taûi haøng khoâng giai ñoaïn
2006-2008:
Tuy nhieân, Toå chöùc Haøng khoâng daân duïng quoác teá (ICAO) ngaøy 3/7/2006 coâng
boá baùo caùo cho bieát trong voøng 3 naêm 2006-2008, hoaït ñoäng ngaønh haøng khoâng theá
giôùi vaãn khaû quan.
Naêm 2006, du lòch haøng khoâng coù theå ñaït möùc taêng tröôûng 6,1%, naêm 2007 taêng
5,8% vaø naêm 2008 taêng 5,6%. Phaùt trieån cuûa ngaønh haøng khoâng traûi ñeàu taïi caùc
khu vöïc vaø lieân khu vöïc. Trong 3 naêm tôùi ngaønh haøng khoâng khu vöïc chaâu Phi vaø
Trung Ñoâng coù toác ñoä taêng tröôûng nhanh nhaát 11%, haøng khoâng Chaâu AÙ taêng 8%,
haøng khoâng Chaâu AÂu vaø Chaâu Myõ taêng tröôûng chaäm hôn, khoaûng 2-3%. Toång
giaùm ñoác Hieäp hoäi haøng khoâng Chaâu AÙ - Thaùi Bình Döông (AAPA), Andrew
Herdman cho raèng taêng tröôûng cuûa caùc haõng haøng khoâng Chaâu AÙ-Thaùi Bình
Döông vaãn oån ñònh.
36
Töø ñoù chæ roõ söï thaùch thöùc cuûa caùc haõng haøng khoâng trong khu vöïc Chaâu AÙ vôùi
döï baùo ñoä taêng tröôûng 8% nhö treân, hoï seõ tieáp tuïc duy trì söï taäp trung moät caùch
chaët cheõ, vaán ñeà chi phí quaûn lyù thoâng qua chính saùch ñaàu tö trong töông lai, ôû lónh
vöïc khai thaùc bay, ñoåi môùi phöông thöùc hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh, bao goàm
caû vieäc söû duïng caùc nguoàn löïc töø beân ngoaøi vaø ñoåi môùi dòch vuï nhaèm ñaùp öùng nhu
caàu vaän chuyeån ngaøy caøng cao cuûa haønh khaùch vaø haøng hoaù, maø Vietnam Airlines
cuõng naèm trong soá caùc haõng haøng khoâng coù ñoä taêng tröôûng vaän chuyeån haønh khaùch
vaø haøng hoaù cao trong khu vöïc.
Caùc chæ soá veà thöïc traïng neàn coâng nghieäp haøng khoâng theá giôùi giai
ñoaïn 1994-2005
Thoâng qua phaân tích Bieåu ñoà 1.1 (trang beân), ta nhaän thaáy giai ñoaïn töø naêm
1994 ñeán 2000 ngaønh vaän taûi haøng khoâng phaùt trieån raát toát ñaït saûn löôïng cao laøm
doanh thu vaø lôïi nhuaän ôû möùc töông ñoái cao vaø oån ñònh. Ñeán giai ñoaïn 2001-2005
laø giai ñoaïn nhieàu bieán coá xaûy ra ñoái vôùi ngaønh vaän taûi haøng khoâng, töø naêm 2001
maëc duø ñaït möùc doanh thu cao nhöng lôïi nhuaän laïi giaûm thaäm chí thua loã do caùc
haõng haøng khoâng söû duïng chi phí lôùn hôn doanh thu cho hoaït ñoäng kinh doanh cuûa
mình vaø trong giai ñoaïn naêm 2001 ñeán 2003 tình hình kinh doanh eá aåm ñaõ daãn ñeán
nhieàu haõng haøng khoâng laøm aên thua loã, ñaây laø thôøi kyø suùt giaûm ñaø taêng tröôûng lôùn
trong hoaït ñoäng vaän taûi haøng khoâng do söï gia taêng hoaït ñoäng cuûa chuû nghóa khuûng
boá, ñaïi dòch SAR dieãn ra treân dieän roäng treân theá giôùi (2003), cuoäc chieán tranh Iraq
(2003) gaây aûnh höôûng laøm giaù daàu leo thang vaø khieán möùc ñoä taêng tröôûng kinh teá
theá giôùi bò suy giaûm vaø aûnh höôûng nghieâm troïng ñeán hoaït ñoäng vaän taûi haøng
khoâng. Tình hình baét ñaàu khaû quan hôn keå töø naêm 2004 do neàn kinh teá theá giôùi
phuïc hoài khieán cho doanh thu vaø lôïi nhuaän cuûa caùc haõng haøng khoâng coù chieàu
höôùng gia taêng tuy vaãn chöa ñaït möùc lôïi nhuaän so vôùi giai ñoaïn 1994-1999.
37
Bieåu ñoà 1.1: Thoáng keâ Doanh thu - Chi phí - Lôïi nhuaän
cuûa Vaän taûi Haøng khoâng Theá giôùi giai ñoaïn 1994-2005
(Ñôn vò: Trieäu USD)
-50000
0
50000
100000
150000
200000
250000
300000
350000
400000
Doanh thu 244700 267000 282500 291000 295500 305500 328500 307500 312500 315625 339297 342634
Chi phí 237000 253500 270200 274700 279600 293200 317800 319300 319800 321399 334255 339125
Lôïi nhuaän 57700 13500 12300 16300 15900 12900 10700 -11800 -7300 -5774 5042 5136
1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005
(Nguoàn: Hieäp hoäi Haøng khoâng Chaâu aù Thaùi Bình Döông – AAPA)
1.3.Baøi hoïc kinh nghieäm veà vaän taûi haøng hoaù baèng ñöôøng haøng
khoâng cuûa caùc quoác gia trong khu vöïc:
Caên cöù vaøo thöïc traïng veà neàn coâng nghieäp vaän taûi haøng khoâng treân theá giôùi
nhö ñaõ ñeà caäp, ta nhaän thaáy vaän taûi haøng khoâng rôi vaøo thôøi kyø khuûng hoaûng,
nhieàu haõng haøng khoâng thua loã keùo daøi trong nhieàu naêm vaø buoäc phaûi thu heïp
quy moâ hoaït ñoäng, sa thaûi nhaân vieân, phaù saûn, giaûi theå hoaëc saùt nhaäp vôùi caùc
haõng haøng khoâng lôùn khaùc. Beân caïnh ñoù coù moät soá haõng haøng khoâng vaãn duy trì
toát hoaït ñoäng kinh doanh vaän taûi cuûa mình, thaønh coâng cuûa nhöõng haõng naøy coù
theå ñuùc keát thaønh nhöõng baøi hoïc chuû yeáu sau:
38
Ñöa ra chieán löôïc phaùt trieån nguoàn nhaân löïc, ñaøo taïo ñoäi nguõ quaûn lyù ñieàu
haønh, nhaân vieân tröïc tieáp trong daây chuyeàn phuïc vuï haøng hoaù baèng ñöôøng haøng
khoâng ñaùp öùng toát yeâu caàu phuïc vuï cuûa töøng tuyeán bay khaùc nhau, toå chöùc phaân
coâng hôïp lyù nhaân löïc theo qui trình khai thaùc phuïc vuï haøng hoaù, ngoaøi ra yeáu toá
vaên hoaù trong noäi boä doanh nghieäp cuõng ñöôïc chuù troïng ñeå taïo söï gaén keát trong
doanh nghieäp phaùt huy ñöôïc noäi löïc cuûa doanh nghieäp.
Chính saùch lieân keát kinh doanh hôïp lyù vôùi caùc haõng haøng khoâng treân caùc maïng
ñöôøng bay: do khoái löôïng haøng hoaù vaän chuyeån khoâng ñoàng ñeàu trong caùc muøa
hoaëc thaùng trong naêm, caùc doanh nghieäp vaän taûi haøng khoâng thöôøng kyù keát
chuyeån nhöôïng quyeàn khai thaùc cho moät vaøi haõng uy tín (Code Shared), töø ñoù
giuùp cho caùc doanh nghieäp khoâng bò quaù taûi khi nhu caàu vaän chuyeån haøng hoaù
vöôït quaù cung trong thò tröôøng cuûa mình, cuõng nhö taän duïng ñöôïc nguoàn haøng
cuûa caùc thò tröôøng khaùc trong nhöõng muøa doanh nghieäp coù tröõ löôïng khai thaùc
thaáp.
Chieán löôïc caét giaûm chi phí: maïnh daïn caét boû hoaëc dôøi chuyeån nhöõng boä phaän
keùm hieäu quaû hoaëc khoâng coøn hôïp lyù trong qui trình phuïc vuï khai thaùc bay, coù
theå caét giaûm hay taïm ngöng caùc tuyeán bay coù tröõ löôïng haøng chuyeân chôû thaáp,
keùm hieäu quaû, … khi khai thaùc maùy bay, coù theå söû duïng giaûi phaùp kyõ thuaät ñeå
tieát kieäm nhieân lieäu nhö yeâu caàu veà möïc bay, tuyeán ñöôøng bay. Thueâ hoaëc mua
ñoàng boä chuûng loaïi maùy bay, töø ñoù giaûm chí phi baûo trì, baûo döôõng, huaán luyeän
vaø khai thaùc. Maët khaùc thay vì khai thaùc maïng ñöôøng bay theo kieåu truïc nan-
hoa cuûa caùc haõng truyeàn thoáng, ñöôøng bay cuûa caùc haõng coù theå thay ñoåi taïo neân
moät maïng löôùi coù tính lieân keát cao, treân ñoù caùc chuyeán bay phuïc vuï giöõa caùc
caëp giao ñieåm taïo söï thuaän lôïi cho caùc ñieåm trao ñoåi löu chuyeån haøng hoaù.
39
Thöïc hieän chính saùch kích caàu theo töøng phaân khuùc thò tröôøng khai thaùc nhö:
giaûm giaù cöôùc vaän chuyeån theo muøa, theo khoái löôïng vaän chuyeån lôùn, theo tyû
giaù tieâu duøng thò tröôøng bieán ñoäng, khuyeán khích caùc ñaïi lyù gom haøng vaø khaùch
haøng göûi haøng tröïc tieáp vôùi möùc giaù öu ñaõi,…
Thöïc hieän chieán löôïc vaän chuyeån haøng hoaù vôùi cöôùc phí thaáp khi söû duïng caùc
chuyeán bay chôû khaùch ñeán nhöõng thò tröôøng coù löôïng giao dòch haøng hoaù baèng
ñöôøng haøng khoâng ít, khoâng ñoàng ñeàu,.. nhaèm thu huùt nhöõng khaùch haøng tieàm
naêng vaø laøm taêng hieäu quaû khai thaùc thöông maïi cuûa caùc chuyeán bay.
Khaâu khaûo saùt thò tröôøng (Marketing) phaûi nhaïy beùn trong coâng taùc thu thaäp vaø
xöû lyù soá lieäu, töø ñoù coù ñöôïc döï baùo chính xaùc laøm giaûm thieåu ruûi ro tröôùc nhöõng
bieán ñoäng cuûa thò tröôøng ñaëc bieät laø thò tröôøng nhieân lieäu, thò tröôøng chöùng
khoaùn, caùc chính saùch choáng khuûng boá, chính saùch ñieàu tieát neàn kinh teá cuûa caùc
quoác gia,.. ñoù laø nhöõng yeáu toá coù bieán ñoäng lôùn taùc ñoäng tröïc tieáp ñeán hoaït
ñoäng kinh doanh cuûa caùc doanh nghieäp vaän taûi baèng ñöôøng haøng khoâng.
Moät soá coâng cuï ñeå xaây döïng vaø löïa choïn giaûi phaùp
- Ma traän beân trong (IFE): Phaân tích nhöõng yeáu toá beân trong cuûa noäi boä doanh
nghieäp treân cô sôû phaân tích ñieåm maïnh, ñieåm yeáu cuûa doanh nghieäp.
- Ma traän beân ngoaøi (EFE): Phaân tích nhöõng yeáu toá cuûa moâi tröôøng beân ngoaøi
(moâi tröôøng vó moâ, moâi tröôøng vi moâ) taùc ñoäng leân doanh nghieäp treân cô sôû
phaân tích cô hoäi vaø ñe doaï ñoái vôùi doanh nghieäp.
- Ma traän keát hôïp (SWOT): Phaân tích ñeå choïn ra nhöõng giaûi phaùp phaùt huy
ñieåm maïnh vaø cô hoäi, nhöõng giaûi phaùp haïn cheá nhöõng ñieåm yeáu vaø ñe doaï
ñoái vôùi doanh nghieäp.
40
- Ma traän ñònh löôïng (QSPM): Phaân tích ñeå ñònh löôïng choïn ra nhöõng giaûi
phaùp chuû yeáu vaø caùc giaûi phaùp boå trôï ñeå aùp duïng cho tình hình kinh doanh
thöïc teá cuûa doanh nghieäp theo töøng phaân kyø.
TOÙM TAÉT CHÖÔNG I:
Trong Chöông I, taùc giaû ñaõ ñeà caäp ñeán nhöõng khaùi nieäm vaø caùc ñaëc
ñieåm veà vaän taûi haøng khoâng hieän nay noùi chung vaø vaän taûi haøng hoaù baèng
ñöôøng haøng khoâng noùi rieâng. Tình hình vaän taûi haøng khoâng treân theá giôùi vaø
nhöõng daáu hieäu taêng tröôûng töø naêm 2004 ñeán nay, ñaùnh daáu moät giai ñoaïn
phuïc hoài sau thôøi kyø ñaày khoù khaên, tröôùc nhöõng caïnh tranh gay gaét treân thò
tröôøng vaän taûi haøng khoâng quoác teá. Chöông naøy cuõng neâu leân nhöõng yeáu toá
veà moâi tröôøng vó moâ, vi moâ vaø moät soá kinh nghieäm phaùt trieån vaän taûi haøng
hoaù cuûa caùc haõng haøng khoâng treân theá giôùi. Nhöõng yeáu toá naøy seõ ñöôïc phaân
tích kyõ trong chöông 2, keát hôïp vôùi caùc yeáu toá noäi boä cuûa doanh nghieäp ñeå
xaùc ñònh ñieåm maïnh vaø yeáu, cô hoäi vaø nguy cô trong vaän taûi haøng hoaù cuûa
Vietnam Airlines.
41
CHÖÔNG II: THÖÏC TRAÏNG VEÀ VAÄN TAÛI HAØNG HOAÙ CUÛA
VIETNAM AIRLINES TRONG THÔØI GIAN QUA
2.1.Quaù trình hình thaønh chung cuûa Vietnam Airlines vaø quaù trình
hình thaønh vaän taûi haøng hoaù cuûa Vietnam Airlines
2.1.1Quaù trình hình thaønh vaø phaùt trieån cuûa Vietnam Airlines
Ñöôïc hình thaønh vaøo naêm 1976, Toång cuïc Haøng khoâng daân duïng Vieät Nam
(vieát taét laø Toång cuïc Haøng khoâng Daân duïng Vieät Nam) ñöôïc ra ñôøi nhaèm thöïc hieän
caùc chöùc naêng quaûn lyù Nhaø nöôùc vaø chöùc naêng kinh doanh vaän taûi haøng khoâng,
trong giai ñoaïn 1976-1989, Toång Cuïc Haøng khoâng Daân duïng Vieät Nam hoaït ñoäng
trong ñieàu kieän neàn kinh teá bao caáp vôùi moät thò tröôøng haïn cheá. Chuyeân chôû theo
keá hoaïch trung bình 250.000 haønh khaùch moãi naêm. Maïng ñöôøng bay coù môû theâm
moät soá tuyeán noäi ñòa ñeán Thaønh phoá Hoà Chí Minh, Ñaø naüng, Phuù Quoác,… vaø moät
soá tuyeán bay quoác teá sang caùc nöôùc laân caän nhö Trung Quoác, Laøo, Campuchia,
Thaùi Lan,…
Naêm 1989, Toång coâng ty Haøng khoâng Vieät Nam ñöôïc thaønh laäp (laàn thöù nhaát)
theo quyeát ñònh soá 225/CT ngaøy 22/8/1989 cuûa Chuû tòch Hoäi ñoàng Boä tröôûng, laø
moät ñôn vò kinh teá quoác doanh toå chöùc theo ñieàu leä lieân hieäp Xí nghieäp, tröïc thuoäc
Toång cuïc Haøng khoâng Daân duïng Vieät Nam. Ñaây laø moät böôùc phaùt trieån quan troïng
cuûa ngaønh Haøng Khoâng Vieät Nam trong vieäc taùch rôøi chöùc naêng quaûn lyù Nhaø nöôùc
vaø chöùc naêng kinh doanh cuûa doanh nghieäp.
Ngaøy 20/04/1993, Haõng Haøng khoâng Quoác gia Vieät Nam (Vietnam Airlines)
ñöôïc thaønh laäp, tröïc thuoäc Cuïc Haøng khoâng Daân duïng Vieät Nam. Song ñeå taïo ñieàu
kieän thuaän lôïi trong vieäc quaûn lyù vaø kinh doanh vaän taûi, ngaøy 27/05/1995 Toång
Coâng ty Haøng khoâng Vieät Nam (teân tieáng Anh laø Vietnam Airlines Corporation)
42
ñöôïc ra ñôøi theo quyeát ñònh soá 328/TTG cuûa Thuû töôùng Chính phuû. Ñieàu ñoù ñaõ goùp
phaàn cuûng coá veà maët toå chöùc hoaït ñoäng cuûa Toång coâng ty Haøng khoâng Vieät Nam
vôùi tö caùch laø moät Toång Coâng Ty Vaän Taûi Haøng khoâng coù quy moâ lôùn cuûa Nhaø
nöôùc. Caùc yeáu toá ñoù ñaõ taùc ñoäng tích cöïc tôùi quaù trình phaùt trieån maïnh meõ cuûa
Toång coâng ty Haøng khoâng Vieät Nam trong moâi tröôøng kinh teá thò tröôøng vaø caïnh
tranh ôû trong nöôùc vaø quoác teá trong thôøi gian qua.
Böôùc ñaàu, Toång Coâng ty Haøng khoâng Vieät Nam coù 20 ñôn vò thaønh vieân. Moãi
ñôn vò coù moät chöùc naêng rieâng vaø chuû yeáu laø cung caáp caùc saûn phaåm dòch vuï phuïc
vuï cho vieäc kinh doanh vaän taûi Haøng khoâng. Laø moät trong nhöõng thaønh vieân tröïc
thuoäc Toång coâng ty, Vietnam Airlines laø ñôn vò chuû löïc, ñaõ daàn daàn lôùn maïnh vaø
trôû thaønh doanh nghieäp muõi nhoïn trong chieán löôïc phaùt trieån kinh teá cuûa nöôùc ta.
Vietnam Airlines coù chöùc naêng chính laø hoaït ñoäng kinh doanh vaän taûi haøng khoâng
(vaän taûi haønh khaùch, haønh lyù haøng hoùa vaø böu kieän). Hieän nay, Vietnam Airlines
ñaõ môû roäng maïng ñöôøng bay ñeán hôn 20 ñieåm trong nöôùc vaø 22 ñieåm quoác teá taïi
caùc nöôùc Chaâu AÙ, Chaâu UÙc, Chaâu AÂu vaø Chaâu Myõ.
2.1.2.Quaù trình hình thaønh vaän taûi haøng hoaù cuûa Vietnam Airlines
Theo quyeát ñònh soá 141/TTG cuûa Thuû töôùng Chính phuû vaø theo ñaêng kyù kinh
doanh soá 199748 ngaøy 30/08/94, toång soá voán Nhaø nöôùc giao cho Vietnam Airlines
laø 395 tæ ñoàng, trong ñoù voán ngaân saùch caáp laø 72,5 tæ ñoàng, voán töï boå sung laø 322,5
tæ ñoàng töông ñöông 38 trieäu USD.
Thöïc hieän nghò ñònh 91/CP cuûa Thuû töôùng Chính phuû veà vieäc thaønh laäp caùc
toång coâng ty maïnh, thaùng 5/1996, Toång coâng ty haøng khoâng Vieät Nam ñi vaøo hoaït
ñoäng bao goàm 20 ñôn vò thaønh vieân trong ñoù Vietnam Airlines laøm noøng coát.
43
Hai dòch vuï kinh doanh chính cuûa Vietnam Airlines laø vaän chuyeån haønh
khaùch vaø vaän chuyeån haøng hoaù. Töø 1989 ñeán 1994, ngaønh haøng khoâng taïi Vieät
Nam chæ taäp trung kinh doanh vaän chuyeån haønh khaùch. Cho ñeán cuoái 1994, saûn
löôïng vaän chuyeån haøng hoaù taêng raát nhanh vaø ñem laïi nguoàn thu ñaùng keå cho vaän
taûi haøng khoâng taïi Vieät Nam, ñoàng thôøi toác ñoä taêng tröôûng dòch vuï vaän chuyeån
haønh khaùch coù chieàu höôùng taêng chaäm, Ban laõnh ñaïo Vietnam Airlines ñaõ döï baùo
ñöôïc söï caàn thieát phaûi phaùt trieån kinh doanh dòch vuï vaän chuyeån haøng hoaù leân moät
taàm môùi vaø ngaøy 13/12/1994 Toång giaùm ñoác ra quyeát ñònh thaønh laäp Ban Tieáp Thò
Haøng Hoaù laø ban tham möu cho Toång giaùm ñoác ñeå quaûn lyù kinh doanh dòch vuï vaän
taûi haøng hoaù cho haõng Vietnam Airlines. Hieän nay goïi laø Ban Keá hoaïch vaø Tieáp
Thò Haøng Hoaù tröïc thuoäc khoái thöông maïi cuûa Toång Coâng Ty Haøng Khoâng Vieät
Nam. (Xem bieåu 2.2 - sô ñoà toå chöùc cuûa Toång Coâng ty Haøng khoâng Vieät Nam –
Trang 27)
Phaân tích caùc nguoàn löïc cuûa vaän taûi haøng hoaù cuûa Vietnam Airlines
2.2.1. Nguoàn löïc töï nhieân
Haõng haøng khoâng sôû höõu nhöõng nguoàn löïc töï nhieân ñeå taïo ra nhöõng saûn phaåm
vaø nhöõng nguoàn löïc naøy ñoùng vai troø quan troïng trong ñôøi soáng kinh doanh cuûa
doanh nghieäp. Nhöõng nguoàn löïc töï nhieân cuï theå goàm:
- Ñaát ñai, nhaø xöôûng laø nhöõng nguoàn löïc töï nhieân maø doanh nghieäp ñöôïc khai
thaùc tröïc tieáp töø thieân nhieân vaø xaõ hoäi.
- Quyeàn ñöôïc saûn xuaát kinh doanh laø moät nguoàn löïc töï nhieân raát quan troïng
ñoái vôùi caùc doanh nghieäp vaän taûi haøng khoâng. Nhöõng thöông quyeàn ñoù bao
goàm: Quyeàn söû duïng ñöôøng bay (Route rights); Quyeàn khai thaùc
(Operational rights); Quyeàn kinh doanh nhöõng dòch vuï hoã trôï.
44
- Quyeàn söû duïng ñöôøng bay, ñöôïc cuï theå trong caùc hoaïch ñònh haøng khoâng bao
goàm caùc ñieåm xuaát phaùt töø quoác gia nhaän thöông quyeàn ñeán caùc ñieåm cuûa
quoác gia caáp thöông quyeàn qua caùc ñieåm trung gian vaø caùc ñieåm tieáp theo
neáu coù.
- Quyeàn khai thaùc, xaùc ñònh bao nhieâu haõng haøng khoâng ñöôïc khai thaùc theo
tuyeán ñöôøng bay, loaïi maùy bay, taàn suaát bay.
- Thöông quyeàn trong ngaønh vaän taûi haøng khoâng thoâng thöôøng ñöôïc quy ñònh
vôùi caùc daïng thöông quyeàn cô baûn theo Coâng öôùc Chicago veà Haøng khoâng
daân duïng naêm 1944 laø:
+ Thöông quyeàn 1: Quyeàn bay qua
+ Thöông quyeàn 2: Quyeàn haï caùnh kyõ thuaät
+ Thöông quyeàn 3: Quyeàn ñöôïc caáp ñeå khai thaùc dòch vuï vaän taûi haøng
khoâng thöôøng leä töø quoác gia caáp tôùi quoác gia khaùc cho nhaø vaän chuyeån
+ Thöông quyeàn 4:Quyeàn ñöôïc caáp ñeå khai thaùc dòch vuï vaän taûi haøng
khoâng thöôøng leä töø quoác gia ñöôïc caáp tôùi quoác gia cuûa nhaø vaän chuyeån
+ Thöông quyeàn 5: Quyeàn ñöôïc caáp ñeå cung öùng dòch vuï vaän taûi haøng
khoâng thöôøng leä cho haõng vaän chuyeån töø quoác gia ñi ñeán quoác gia thöù ba
+ Thöông quyeàn 6, 7: Hieän Vietnam Airlines chöa aùp duïng nhöng trong
töông lai, cuøng vôùi söï phaùt trieån maïnh meõ veà thöông maïi, môû roäng hôïp taùc
kinh doanh veà vaän taûi haøng khoâng seõ ñöôïc aùp duïng, nhaèm ñaùp öùng vôùi noäi
dung vaø quy moâ cuûa hoaït ñoäng thöông maïi vaän taûi haøng khoâng
Vôùi caùc nguoàn löïc töï nhieân naøy, coâng taùc kinh doanh vaän taûi haøng hoaù bò aûnh
höôûng tröïc tieáp, neáu nhö doanh nghieäp bieát vaän duïng toát thöông quyeàn cuûa mình seõ
coù chieán löôïc kinh doanh cuï theå cho töøng thò tröôøng moãi khi coù maïng ñöôøng bay
ñöôïc thieát laäp, ngöôïc laïi doanh nghieäp seõ ñeå maát thò phaàn cuûa mình neáu nhö khoâng
bieát vaän duïng toát nguoàn löïc naøy. Vietnam Airlines ñang tranh thuû toái ña nguoàn löïc
45
30%
2%
68%
Vietnam Airlines
PacificAirlines
Caùc haõng HK QT
cuûa mình taïi caùc maïng ñöôøng bay ñöôïc thieát laäp, tuy nhieân thò phaàn vaän taûi haøng
hoaù quoác teá vaãn chöa cao (thò phaàn chæ chieám 30%) coøn thò tröôøng trong nöôùc
Vietnam Airlines chieám thò phaàn aùp ñaûo 91%), töø ñoù ta thaáy saûn löôïng khai thaùc
haøng hoaù caùc tuyeán bay quoác teá vaãn chöa cao, töùc laø chöa khai thaùc trieät ñeå caùc
nguoàn löïc töï nhieân naøy.
Bieåu ñoà 2.1: Thò phaàn vaän taûi haøng hoaù cuûa Vietnam Airlines so
saùnh vôùi Pacific Airlines vaø caùc Haõng Haøng khoâng khaùc trong khu vöïc
naêm 2005
Thò phaàn vaän taûi haøng hoaù quoác teá cuûa Vietnam Airlines naêm 2005
Thò phaàn vaän taûi haøng hoaù trong nöôùc cuûa Vietnam Airlines naêm 2005
91%
9%Vietnam Airlines
PacificAirlines
46
2.2.2. Nguoàn löïc cuûa caûi vaät chaát:
2.2.2.1. Taøi chính:
Toång soá voán cuûa Vietnam Airlines ñeán thôøi ñieåm thaùng 12/2005 laø 16.982 tæ
ñoàng, trong ñoù tyû leä voán cuûa Vietnam Airlines goàm voán chuû sôû höõu chieám 33,22%
töông ñöông 290 trieäu USD, voán vay chieám khoaûng 66,88% trong toång soá voán trong
khi ñoù caùc haõng haøng khoâng trong khu vöïc coù soá voán vay chieám khoaûng 20-30%
toång soá voán. Toång giaù trò taøi saûn coá ñònh 14.228 tæ ñoàng töông ñöông 893 trieäu USD
- chieám 84% giaù trò taøi saûn, trong ñoù giaù trò ñoäi maùy bay chieám 92% giaù trò taøi saûn
coá ñònh. Töø ñoù ta thaáy, voán vay cuûa Vietnam Airlines chuû yeáu duøng ñeå mua vaø
naâng soá löôïng maùy bay trong khai thaùc (voán ñaàu tö daøi haïn).
Ñeå aùp duïng ñöôïc hình thöùc thueâ mua, vay mua moät ñoäi maùy bay cho hoaït
ñoäng khai thaùc vôùi trò giaù gaàn 1 tæ USD caàn coù toái thieåu 150 trieäu USD tieàn maët
(chieám tyû leä15%) vôùi giaû thieát coù theå vay 850 trieäu USD (tyû leä 85% theo thoâng leä
khi thöïc hieän thueâ mua). Thì caùc khoaûn tín duïng thöïc (toång taøi saûn löu ñoäng
khoaûng 172 trieäu USD) coù ñeå thanh toaùn cho vieäc thueâ mua naøy coøn quaù nhoû
khoâng ñaùng keå, vì vaäy muoán vay taøi trôï vôùi qui moâ lôùn phaûi coù söï baûo laõnh cuûa
Chính phuû Vieät Nam töùc laø vaãn caàn coù söï can thieäp cuûa chính phuû vaøo hoaït ñoäng
kinh doanh cuûa doanh nghieäp.
Tieàm löïc taøi chính chöa ñuû maïnh ñaõ haïn cheá söï phaùt trieån cuûa Vietnam
Airlines, ñaëc bieät laø ñaàu tö phaùt trieån ñoäi maùy bay veà soá löôïng vaø chaát löôïng trong
khai thaùc cuõng nhö ñaùp öùng nhu caàu ñaàu tö caùc heä thoáng cô sôû vaät chaát, trang thieát
bò phuïc vuï khai thaùc vaän taûi taïi caùc saân bay trong nöôùc ñaëc bieät laø nhöõng saân bay
quoác teá nhö Taân Sôn Nhaát, Ñaø naüng vaø Noäi Baøi.
Khaû naêng thanh toaùn cuûa Vietnam Airlines chöa cao vaø chöùa ñöïng nhieàu ruûi
ro maát khaû naêng thanh toaùn ñaëc bieät khi coù nhöõng nguyeân nhaân do khaùch quan nhö:
dòch beänh, chieán tranh, khuûng boá vaø nhaát laø khi giaù daàu hoaû treân theá giôùi bieán ñoäng
47
maïnh trong caùc naêm gaàn ñaây, ñaëc bieät laø naêm 2005-2006, ñieàu ñoù ñaõ laøm haïn cheá
toác ñoä taêng tröôûng cuûa vaän taûi haøng khoâng taïi Vieät Nam.
Baûng 2.1: Caùc chæ soá veà cô caáu taøi chính cuûa Vietnam Airline
(Ñôn vò: Tyû VND)
Chæ tieâu 2001 2002 2003 2004 2005
Toång taøi saûn 6.267 9.065 11.643 15.298 16.982
Nôï phaûi traû 3.760 5.892 8.150 11.000 11.341
Voán chuû sôû höõu 2.507 3.173 3.493 4.298 5.641
Lôïi nhuaän tröôùc thueá vaø laõi vay 408 548 304 886 1.025
Chi phí laõi vay 234 267 288 864 970
Tyû soá nôï (laàn) 0,6 0,65 0,7 0,72 0,67
Khaû naêng thanh toaùn laõi vay
(L à )
1,74 2,05 1,05 1,02 1,06
(Nguoàn: Baùo caùo taøi chính cuûa Toång Coâng Ty Haøng Khoâng Vieät Nam 2005)
Qua phaân tích ta thaáy tieàm löïc taøi chính cuûa Vietnam Airlines coøn raát haïn cheá
so vôùi nhu caàu ñaàu tö taøi saûn ñeå hoaït ñoäng kinh doanh. Do coù möùc voán chuû sôû höõu
thaáp, nôï phaûi traû cao vaø khaû naêng thanh toaùn laõi vay thaáp. (Baûng 2.1)
Ngoaøi ra toång doanh thu coøn raát thaáp so vôùi caùc haõng haøng khoâng trong khu vöïc,
do taøi saûn (chuû yeáu laø ñoäi maùy bay) chæ baèng 1/5 so vôùi haõng GARUDA –Indonesia
(ñaây laø moät haõng coù tieàm löïc trung bình trong khu vöïc), lôïi nhuaän kinh doanh cuõng
coøn ôû möùc thaáp so vôùi caùc haõng haøng khoâng khaùc (Baûng 2.2).
47
Ñoäi maùy bay:
Ñoái vôùi moät doanh nghieäp vaän taûi haøng khoâng, ñoäi maùy bay laø nguoàn löïc
khoâng theå thieáu vaø chieám tyû troïng lôùn nhaát trong toång soá voán vaø taøi saûn cuûa
doanh nghieäp vaän taûi haøng khoâng. Quy moâ, cô caáu cuûa ñoäi maùy bay ñoùng vai
troø quan troïng trong vieäc xaùc ñònh naêng löïc cuûa doanh nghieäp. Quy moâ, cô caáu
toái öu cuûa ñoäi maùy bay phuø hôïp vôùi nhu caàu thò tröôøng seõ mang laïi hieäu quaû
cao cho hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa doanh nghieäp vaän taûi haøng khoâng.
Tính ñeán 2005, ñoäi maùy bay cuûa Vietnam Airlines toång soá 37 chieác bao goàm:
Baûng 2.3: Cô caáu ñoäi maùy bay cuûa Vietnam Airlines
TT Chuûng loaïi maùy bay Soá löôïng (chieác)
1 Boeing 777 08
2 Boeing 767 01
3 Airbus A320 10
4 Airbus A321 07
5 Fokker 70 02
6 ATR72 09
(Nguoàn: Baùo caùo tình hình hoaït ñoäng kinh doanh cuûa Toång Coâng Ty Haøng
Khoâng Vieät Nam 2005)
Soá maùy bay thuoäc sôû höõu cuûa Vietnam Airlines ñeán nay 18 chieác, chieám tyû
leä 49% (goàm 04 Boeing 777, 05 Airbus 321, 07 ATR 72 vaø 02 Fokker 70).
Trong khi so saùnh vôùi caùc haõng haøng khoâng trong khu vöïc tyû leä naøy töø 70%-
80% trong toång soá maùy bay ñang khai thaùc cuûa doanh nghieäp, soá maùy bay coøn
laïi laø ñi thueâ ñeå phuïc vuï khai thaùc.
Toång giaù trò toaøn boä ñoäi taøy bay khoaûng 700 trieäu USD (bao goàm caû ñoäng
cô döï phoøng, phuï tuøng vaø khí taøi maùy bay), trong ñoù Vietnam Airlines chæ sôû
höõu khoaûng 150 trieäu USD chöa ñeán 22%. Cho thaáy tæ leä maùy bay sôû höõu thaáp,
48
nhaát laø ñoái vôùi loaïi maùy bay chuû löïc töø 150 gheá trôû leân (Airbus A230/A321 vaø
Boeing 767/777) laø haïn cheá lôùn veà naêng löïc kinh doanh vaø taøi chính cuûa
Vietnam Airlines do chi phí thueâ maùy bay lôùn (chieám 37% trong khi ñoù caùc
haõng haøng khoâng trong khu vöïc chæ chieám 4-5% toång chi phí)
Vôùi muïc tieâu xaây döïng Vietnam Airlines trôû thaønh haõng haøng khoâng coù taàm
côõ, hieän ñaïi, coù uy tín vaø baûn saéc rieâng trong khu vöïc, ñaùp öùng söï gia taêng cuûa
nhu caàu vaän taûi haøng khoâng, Vietnam Airlines ñaõ chuaån bò moät keá hoaïch ñaàu
tö toaøn dieän trong ñoù ñaëc bieät chuù troïng tôùi coâng taùc phaùt trieån ñoäi maùy bay
hieän ñaïi theo nhieàu doøng coâng ngheä. Chính vì vaäy, môùi ñaây Chính phuû ñaõ phe._.Thò tröôøng muïc tieâu roäng nhôø coù chieán
löôïc môû roäng maïng ñöôøng bay ra roäng
khaép caùc thò tröôøng
3 4 12 3 9 Thuaän lôïi
Möùc giaù cöôùc haøng hoaù coøn thieáu linh 2 3 6 4 8 Thuaän
92
hoaït theo töøng thò tröôøng, töøng chuûng
loaïi haøng hoaù, töøng muøa,...
lôïi WO2
Maïng löôùi phaân phoái saûn phaåm theo
moâ hình ñaïi lyù roäng khaép, trong nöôùc
vaø quoác teá.
3 3 9 3 9 Thuaän lôïi
Chaát löôïng dòch vuï vaãn coøn loûng leûo vaø
chöa chuù troïng vaøo thò hieáu cuûa khaùch
haøng
2 4 8 3 6 Thuaän lôïi WO1
Nguoàn nhaân löïc coù chaát löôïng nhöng
chöa cao, caàn phaûi coù theâm nhieàu caùn
boä quaûn lyù gioûi, nhaân vieân nghieäp vuï
haøng hoaù vaø nhaân vieân kyõ thuaät laønh
ngheà.
3 4 12 2 6 Thuaän lôïi WO1
Chieán löôïc Makerting chöa ñuû maïnh
vaø chöa ñi ñuùng höôùng 3 3 9 4 12
Thuaän
lôïi WO2
Cô caáu toå chöùc chöa hôïp lyù, coøn qua
nhieàu caáp neân phaàn naøo laøm giaûm tính
linh hoaït trong hoaït ñoäng kinh doanh
2 3 6 3 6 Thuaän lôïi
CAÙC YEÁU TOÁ BEÂN NGOAØI
Toác ñoä taêng tröôûng kinh teá cuûa Vieät
nam ôû möùc cao 2 4 8 3 6
Thuaän
lôïi WO1
Söï trôï giuùp cuûa Nhaø nöôùc veà taøi chính
ñoái vôùi Vietnam Airlines 3 4 12 2 6
Thuaän
lôïi WO1
Heä thoáng phaùp luaät hoaøn chænh laøm
aûnh höôûng ñeán khaû naêng caïnh tranh
cuûa Vietnam Airlines do doanh nghieäp
hieän ñang ñöôïc baûo hoä khai thaùc ñoäc
quyeàn
4 4 16 3 12 Thuaän lôïi
Söï oån ñònh chính trò – xaõ hoäi 2 3 6 4 8 Thuaän lôïi WO2
Vò theá ñòa lyù thuaän lôïi ñeå khai thaùc caùc
tuyeán ñöôøng bay 2 3 6 3 6
Thuaän
lôïi
Caùc haõng haøng khoâng ñang hoaït ñoäng
vaän taûi quoác teá laø ñoái thuû caïnh tranh coù
lôïi theá hôn Vietnam Airlines
4 4 16 4 16 Thuaän lôïi
Söï phaùt trieån caùc phöông tieän giao
thoâng khaùc nhö ñöôøng saét, ñöôøng boä,
ñöôøng thuyû ñe doaïï thò phaàn cuûa
Vietnam Airlines
3 4 12 4 12 Thuaän lôïi
Caùc bieän phaùp thu huùt khaùch haøng
trong vaän chuyeån baèng ñöôøng haøng
khoâng
3 3 9 4 12 Thuaän lôïi WO2
Toång soá ñieåm haáp daãn
183 172
93
Ta choïn “Giaûi phaùp naâng cao chaát löôïng dòch vuï vaän chuyeån, dòch vuï boå trôï, cô sôû
vaät chaát trong vaän chuyeån haøng hoaù”-(WO1)” do coù toång soá ñieåm haáp daãn
(ATS=183 laø lôùn nhaát).
3.2.5.Löïa choïn giaûi phaùp thoâng qua ma traän QSPM cho nhoùm (WT)
Ghi chuù:
- AS: Soá ñieåm haáp daãn
- TAS: Toång soá ñieåm haáp daãn
- Giaûi phaùp WT1: Giaûi phaùp taïo nguoàn löïc taøi chính ñeå khaéc phuïc tình traïng
thieáu voán ñaàu tö cho hoaït ñoäng kinh doanh cuûa doanh nghieäp ù
- Giaûi phaùp WT2: Giaûi phaùp môû roäng lieân minh lieân keát vôùi caùc haõng haøng khoâng
(veà tuyeán khai thaùc, söû duïng ñoäi maùy bay) vaø caùc haõng vaän taûi ña phöông thöùc
khaùc
Baûng 3.7: Ma traän QSPM cho nhoùm (WT)
Giaûi phaùp coù theå thay theá
Giaûi phaùp
WT1
Giaûi phaùp
WT2Caùc yeáu toá quan troïng Phaân
loaïi
AS TAS AS TAS
Cô sôû
cuûa soá
ñieåm
haáp
daãn
CAÙC YEÁU TOÁ BEÂN TRONG
Nguoàn löïc taøi chính cuûa doanh nghieäp
chöa ñuû maïnh phuï thuoäc nhieàu vaøo
chính phuû, cô caáu voán chöa caân ñoái
1 4 4 4 4
Thuaän
lôïi
Soá löôïng maùy bay khai thaùc coøn thieáu,
chöa coù ñoäi maùy bay chôû haøng,chöa
ñaùp öùng ñöôïc tröõ löôïng vaän taûi haøng
hoaù cuûa thò tröôøng
2 4 8 3 6
Thuaän
lôïi
94
Kho baõi vaø thieát bò khai thaùc taïi saân ñoã
phuïc vuï vaän chuyeån haøng hoaù chöa
ñoàng boä, coøn thieáu veà soá löôïng, thieát bò
laïc haäu
2 4 8 2 4
Thuaän
lôïi WO1
Lôïi theá trong khai thaùc haøng hoaù tuyeán
trong nöôùc nhôø vaøo vò theá ñoäc quyeàn
hieän nay
4 3 12 1 4
Baát
lôïi WO2
Coù toác ñoä taêng tröôûng cao trong nhöõng
naêm gaàn ñaây vaø ngaøy caøng khaúng ñònh
ñöôïc thöông hieäu treân thò tröôøng
3 3 9 2 6
Baát
lôïi WO2
Thò tröôøng muïc tieâu roäng nhôø coù chieán
löôïc môû roäng maïng ñöôøng bay ra roäng
khaép caùc thò tröôøng
3 3 9 3 9
Thuaän
lôïi
Möùc giaù cöôùc haøng hoaù coøn thieáu linh
hoaït theo töøng thò tröôøng, töøng chuûng
loaïi haøng hoaù, töøng muøa,...
2 2 4 3 6
Baát
lôïi WO1
Maïng löôùi phaân phoái saûn phaåm theo
moâ hình ñaïi lyù roäng khaép, trong nöôùc
vaø quoác teá.
3 4 12 1 3
Thuaän
lôïi
Chaát löôïng dòch vuï vaãn coøn loûng leûo vaø
chöa chuù troïng vaøo thò hieáu cuûa khaùch
haøng
2 2 4 3 6
Baát lôïi
WO2
Nguoàn nhaân löïc coù chaát löôïng nhöng
chöa cao, caàn phaûi coù theâm nhieàu caùn
boä quaûn lyù gioûi, nhaân vieân nghieäp vuï
haøng hoaù vaø nhaân vieân kyõ thuaät laønh
ngheà.
3 3 9 3 9
Thuaän
lôïi
Chieán löôïc Makerting chöa ñuû maïnh
vaø chöa ñi ñuùng höôùng
3 3 9 2 6
Baát lôïi
WO2
Cô caáu toå chöùc chöa hôïp lyù, coøn qua 2 2 4 2 4 Baát
95
nhieàu caáp neân phaàn naøo laøm giaûm tính
linh hoaït trong hoaït ñoäng kinh doanh
lôïi
CAÙC YEÁU TOÁ BEÂN NGOAØI
Toác ñoä taêng tröôûng kinh teá cuûa Vieät
nam ôû möùc cao
2 4 8 3 6
Thuaän
lôïi WO1
Söï trôï giuùp cuûa Nhaø nöôùc veà taøi chính
ñoái vôùi Vietnam Airlines
3 4 12 1 3
Thuaän
lôïi WO1
Heä thoáng phaùp luaät hoaøn chænh laøm
aûnh höôûng ñeán khaû naêng caïnh tranh
cuûa Vietnam Airlines do doanh nghieäp
hieän ñang ñöôïc baûo hoä khai thaùc ñoäc
quyeàn
4 4 16 3 12
Thuaän
lôïi
Söï oån ñònh chính trò – xaõ hoäi 2 3 6 4 8
Thuaän
lôïi
Vò theá ñòa lyù thuaän lôïi ñeå khai thaùc caùc
tuyeán ñöôøng bay
2 4 8 3 6
Thuaän
lôïi
Caùc haõng haøng khoâng ñang hoaït ñoäng
vaän taûi quoác teá laø ñoái thuû caïnh tranh coù
lôïi theá hôn Vietnam Airlines
4 2 8 4 16
Thuaän
lôïi WO2
Söï phaùt trieån caùc phöông tieän giao
thoâng khaùc nhö ñöôøng saét, ñöôøng boä,
ñöôøng thuyû ñe doaïï thò phaàn cuûa
Vietnam Airlines
3 2 6 4 12
Thuaän
lôïi WO2
Caùc bieän phaùp thu huùt khaùch haøng
trong vaän chuyeån baèng ñöôøng haøng
khoâng
3 4 12 3 9
Thuaän
lôïi WO1
Toång soá ñieåm haáp daãn 168 139
96
Ta choïn “Giaûi phaùp taïo nguoàn löïc taøi chính ñeå khaéc phuïc tình traïng thieáu voán
ñaàu tö cho hoaït ñoäng kinh doanh cuûa doanh nghieäp”-(WT1)” do coù toång soá ñieåm
haáp daãn (ATS=168) laø lôùn nhaát).
3.2.3.3. Sau khi phaân tích ma traän QSPM ta choïn ra ñöôïc caùc giaûi
phaùp chuû yeáu sau:
3.2.3.1.1. Giaûi phaùp môû roäng qui moâ veà soá löôïng vaø naêng löïc ñoäi maùy bay vaø
maùy bay chuyeân duïng chôû haøng ñeå caïnh tranh treân thò tröôøng -
(giaûi phaùp- SO2):
- Ñoái vôùi thò tröôøng trong nöôùc coù theå taän duïng ñoäi maùy bay taàm ngaén
(ATR72, Forker 70)/ taàm trung (Airbus 320, Airbus 321)/ taàm trung xa
(Boeing 767, Boeing 777) hieän ñang khai thaùc vaän chuyeån haønh khaùch ñeå
keát hôïp chuyeân chôû haøng hoaù ñi vaø ñeán caùc ñòa phöông trong nöôùc, tieát kieäm
ñöôïc chi phí ñaàu tö thueâ mua maùy bay môùi.
- Ñoái vôùi thò tröôøng quoác teá, do nhu caàu veà vaän chuyeån haøng hoaù qua caùc cuïm
caûng theo nhö döï baùo (baûng 3.1) ñaït möùc taêng tröôûng khaù cao keát hôïp vôùi
döï baùo nhu caàu vaän chuyeån haøng hoaù taïi caùc thò tröôøng muïc tieâu nhö: caùc
khu vöïc Ñoâng Baéc AÙ, ASEAN, EU, Baéc Myõ,… Vietnam Airlines ngoaøi vieäc
taän duïng ñoäi maùy bay taàm trung vaø taàm trung xa keát hôïp giöõa chôû haønh
khaùch vaø chôû haøng, caàn ñaàu tö mua hoaëc thueâ ñoäi maùy bay taàm trung/taàm
trung xa/taàm xa ñuû veà soá löôïng theo töøng phaân kyø vöøa khai thaùc vaän chuyeån
haønh khaùch vöøa keát hôïp khai thaùc chuyeân chôû haøng hoaù ñeán caùc thò tröôøng
treân, ñoàng thôøi (mua hoaëc thueâ) ít nhaát 3-5 maùy bay chôû haøng chuyeân duïng
taàm trung/taàm trung xa, coù taûi troïng töø 15-20 taán ñeå ñaùp öùng löu löôïng haøng
hoaù caàn vaän chuyeån döï kieán seõ gia taêng ñaùng keå töø naêm 2008 ñeán naêm 2015,
do öu ñieåm cuûa maùy bay chôû haøng chuyeân duïng (Cargo Aircraft) coù theå
chuyeân chôû taûi troïng haøng hoaù vôùi khoái löôïng vaø theå tích lôùn vaø khoâng bò leä
thuoäc vaøo löôïng taûi haønh khaùch vaø haønh lyù nhö maùy bay chôû khaùch nhö hieän
97
nay giuùp Vietnam Airlines chuû ñoäng hôn nöõa tröôùc yeâu caàu veà naâng cao
coâng suaát veà troïng taûi vaø dung taûi chuyeân chôû cuûa ñoäi maùy bay hieän coù.
- Khi ñaàu tö naâng soá löôïng caùc maùy bay (thueâ hoaëc mua) caàn phaûi löu yù ñeán
yeáu toá tieát kieäm nhieân lieäu vaø phaïm vi khai thaùc (taàm bay) tröôùc nhöõng bieán
ñoäng lôùn veà thò tröôøng giaù daàu moû nhö hieän nay cuõng nhö caùc yeâu caàu veà tieát
kieäm voán cho nhöõng haïng muïc ñaàu tö ban ñaàu cuûa Vietnam Airlines (Phuï
luïc 2).
3.2.3.1.2. Giaûi phaùp söû duïng chính saùch giaù saûn phaåm dòch vuï ñeå naâng cao
naêng löïc caïnh tranh (giaûi phaùp- ST2)
- Vietnam Airlines hieän ñang aùp duïng caùc loaïi giaù nhö sau:
+ Giaù coâng boá: laø möùc giaù cao nhaát aùp duïng cho khaùch göûi haøng leû
+ Giaù ñaïi lyù: aùp duïng cho caùc ñaïi lyù (baèng 90-95% giaù cöôùc coâng boá)
+ Giaù ñaëc bieät: aùp duïng cho nhöõng muøa thaáp ñieåm, khuyeán maïi,… cuûa haõng
(lôùn hôn hoaëc baèng 80% giaù cöôùc coâng boá)
- Vietnam Airlines aùp duïng möùc giaù khaùc nhau cho caùc loâ haøng coù troïng löôïng
khaùc nhau treân cô sôû “Troïng löôïng cuûa loâ haøng caøng lôùn möùc giaù cöôùc seõ
caøng giaûm”, töø ñoù giuùp khuyeán khích khaùch göûi haøng vôùi soá löôïng lôùn.
- Chính saùch giaù phaûi meàm deûo, linh hoaït tröôùc nhöõng bieán ñoäng cuûa thò
tröôøng vaø ñoái thuû caïnh tranh, ñaëc bieät phaûi löu yù chính saùch giaù cuûa caùc ñoái
thuû caïnh tranh nhö Pacific Airlines, Eva-Air, China Airlines,… töø ñoù coù nhöõng
bieän phaùp ñieàu chænh möùc giaù vaøo töøng thôøi ñieåm cho phuø hôïp ñeå coù ñöôïc
möùc giaù caïnh tranh vaø khaû naêng thu huùt khaùch haøng taïi thò tröôøng trong nöôùc
vaø quoác teá.
- Coù chính saùch öu ñaõi möùc giaù cöôùc moät caùch linh hoaït ñoái vôùi nhöõng khaùch
haøng lôùn nhö caùc ñaïi lyù ñöôïc uyû nhieäm cuûa Vietnam Airlines, caùc ñaïi lyù giao
nhaän (ñaïi lyù gom haøng), caùc doanh nghieäp haäu caàn (Logistic) caùc doanh
98
nghieäp vaän taûi ña phöông tieän hoaëc khaùch göûi haøng tröïc tieáp thöôøng xuyeân,….
Trong tröôøng hôïp caùc ñoái töôïng naøy ñaït saûn löôïng theo chæ tieâu ñeà ra seõ ñöôïc
höôûng möùc giaù öu ñaõi hôn nöõa töø phía nhaø chuyeân chôû, nhaèm muïc ñích laøm
taêng thò phaàn vaø thu huùt toái ña löôïng haøng hoaù tröôùc nhöõng ñoái thuû caïnh
tranh khaùc.
- Giaù baùn keøm aùp duïng cho caùc tuyeán khai thaùc maø Vietnam Airlines coù saûn
löôïng cao (tuyeán A) baùn giaù hoã trôï ñeå khuyeán khích khaùch göûi haøng treân
tuyeán bay coù saûn löôïng thaáp (tuyeán B) coù nghóa laø giaûm giaù (tuyeán A) moät tyû
leä 5-10% ñeå khuyeán khích khaùch haøng söû duïng taûi treân (tuyeán B). Muïc ñích
laø söû duïng giaûm giaù tuyeán bay noäi ñòa (thò phaàn maïnh) ñeå naâng cao khaû naêng
caïnh tranh veà giaù caùc tuyeán bay quoác teá (thò phaàn coøn yeáu).
- AÙp duïng möùc phí löu kho thaáp vaø thôøi gian löu kho, theo nhöõng thôøi ñieåm löu
löôïng haøng doàn taûi trong khu vöïc taäp keát haøng hoaù (kho haøng) moät caùch hôïp
lyù vaø khoa hoïc,…
- Bình oån vaø haïn cheá thay ñoåi hoaëc naâng cao caùc möùc phí vaø phuï phí phuïc vuï
khaùch ñeán göûi haøng cuõng nhö khaùch ñeán nhaän haøng.
3.2.3.1.3. Giaûi phaùp taïo nguoàn löïc taøi chính ñeå khaéc phuïc tình traïng thieáu
voán ñaàu tö cho hoaït ñoäng kinh doanh cuûa doanh nghieäp - (giaûi phaùp
WT1)
- Toång nhu caàu voán cuûa Vietnam Airlines giai ñoaïn 2006-2015 khoaûng 25.000
tyû ñoàng (nguoàn chieán löôïc phaùt trieån HKDDVN) ñaùp öùng nhu caàu mua saém
maùy bay, cô sôû haï taàng, ñaàu tö naâng caáp trang thieát bò vaø caùc dòch vuï vaø ñaøo
taïo nguoàn nhaân löïc. Hieän taïi Vietnam Airlines neân tranh thuû söï trôï giuùp cuûa
chính phuû tìm caùc giaûi phaùp thu huùt vaø söû duïng nhöõng nguoàn voán vieän trôï
ODA khoâng hoaøn laïi hoaëc voán vay ODA vôùi möùc laõi suaát thaáp cuûa kyù keát
99
thoâng qua caùc Nghò ñònh thö giöõa caùc chính phuû haøng naêm ñeå naâng cao
nguoàn löïc taøi chính ñang raát thieáu hieän nay cuûa doanh nghieäp.
- Sau khi Vietnam Airlines ñöôïc coå phaàn hoaù (2008), nhanh choùng ñöa coå
phieáu leân saøn giao dòch ñeå thu huùt ngay nhöõng nguoàn löïc taøi chính töø beân
ngoaøi.
- Ñoái vôùi caùc döï aùn coù qui moâ vöøa vaø nhoû, söû duïng lôïi nhuaän trích ra töø doanh
thu ñeå traû laõi vaø voán vay khi coù caùc phöông aùn vay möôïn, thueâ taøi chính vôùi
caùc toå chöùc tieàn teä nhö WB, IMF,…
- Coù theå choïn phöông aùn thueâ maùy bay, thueâ taøi chính mua maùy bay,… ñeå
giaûm caùc khoaûn ñaàu tö ban ñaàu thay vì hình thöùc mua sôû höõu, chæ neân taäp
trung ñaàu tö vaøo nhöõng haïng muïc caàn thieát theo keá hoaïch ñeà ra seõ tieát kieäm
ñaùng keå löôïng voán ñaàu tö ban ñaàu.
- Uyû quyeàn cho caùc ñaïi lyù haøng hoaù, caùc doanh nghieäp haäu caàn (Logistic)
hoaëc giao khoaùn cho caùc doanh nghieäp naøy nhöõng phaân ñoaïn ñaàu vaø cuoái
trong vaän chuyeån haøng hoaù ñeå giaûm bôùt söï coàng keành cuûa boä maùy phuïc vuï,
giaûm bôùt taûi trong kho baõi, tieát kieäm ñöôïc moät phaàn chi phí vaø giuùp taäp trung
nguoàn taøi chính vaøo caùc haïng muïc chính caàn phaûi ñöôïc naâng caáp, tu boå, thay
môùi.
- Hình thaønh caùc dòch vuï phuï trôï trong hoaït ñoäng kinh doanh ñeå gia taêng
nguoàn löïc taøi chính nhö: môû roäng theâm caùc loaïi hình giao nhaän, caùc dòch vuï
göûi vaø nhaän haøng nhanh, dòch vuï taùch haøng, dòch vuï chuyeån taûi hoaëc chuyeân
chôû giao nhaän haøng hoùa noäi ñòa (thoâng qua xaây döïng ñoäi xe taûi cuûa Vietnam
Airlines hoaëc kyù keát hôïp ñoàng vôùi caùc hôïp taùc xaõ vaän taûi, coâng ty vaän taûi tö
nhaân) ñeå nhaèm laøm taêng theâm doanh thu vaø taùc ñoäng hình aûnh Vietnam
Airlines ñoái vôùi khaùch haøng.
100
3.2.3.1.4. Giaûi phaùp naâng cao chaát löôïng dòch vuï vaän chuyeån, dòch vuï boå trôï,
cô sôû vaät chaát trong vaän chuyeån haøng hoaù (giaûi phaùp WO1)
Ñeå toå chöùc thöïc hieän toát chaát löôïng caùc dòch vuï vaø dòch vuï hoã trôï trong
vaän chuyeån haøng hoaù Vietnam Airlines coù theå thöïc hieän caùc noäi dung sau:
Xaây döïng naâng caáp caùc dòch vuï hoã trôï trong khai thaùc vaän chuyeån haøng
hoaù baèng ñöôøng haøng khoâng mang tính chuyeân nghieäp:
Xaây döïng heä thoáng cung caáp thoâng tin cho khaùch haøng moät caùch
ñaày ñuû ñeå khaùch haøng kòp thôøi naém baét caùc thoâng tin veà lòch bay, troïng taûi vaø dung
taûi treân moãi chuyeán bay moät caùch cuï theå, töø ñoù coù phöông aùn ñaët choã vaø göûi haøng
hoaëc theo doõi haønh trình, tình traïng cuûa haøng hoaù trong suoát quaù trình chuyeân chôû
(töø saân bay khôûi haønh - saân bay trung chuyeån - saân bay ñeán). Giaûi quyeát ñöôïc nhu
caàu veà thoâng tin ñoái vôùi khaùch haøng, giaûm thieåu tình traïng boû choã khi bò ñoäng veà
thôøi gian vaø thieáu thoâng tin cung caáp töø phía nhaø chuyeân chôû (baûng caâu hoûi ñieàu tra
khaùch haøng phuï luïc 1).
- Ñieàu chænh caûi caùch thuû tuïc, aùp duïng nhöõng qui trình phuïc vuï hieäu quaû sao
cho taïo ñieàu kieän thuaän tieän nhanh choùng nhaát cho khaùch ñeán göûi haøng cuõng
nhö khaùch ñeán nhaän haøng, ñaáu tranh vôùi nhöõng hieän töôïng tieâu cöïc nhö
phieàn nhieãu, neà haø, chaäm treã, thaäm chí gaây khoù khaên cho khaùch göûi hoaëc
nhaän haøng cuûa moät soá nhaân vieân thaùi hoaù.
- Uyû quyeàn cho caùc ñaïi lyù haøng hoaù hoaëc giao nhöõng phaân ñoaïn ñaàu vaø cuoái
trong vaän chuyeån haøng hoaù nhö: chuaån bò saép xeáp, ñoùng goùi bao bì, daùn
nhaõn, caân ño, phaân loaïi haøng hoùa, taùch haøng, giao haøng cho ngöôøi nhaän
haøng,… cho caùc ñaïi lyù hoaëc caùc coâng ty haäu caàn (Logistic) giuùp phuïc vuï
khaùch ñeán göûi haøng cuõng nhö khaùch ñeán nhaän haøng. Vietnam Airlines tieát
kieäm ñöôïc kho baõi, nhaân söï cho coâng ñoaïn naøy. Töùc laø coâng ñoaïn phuïc vuï
vaän chuyeån haøng hoaù tröôùc vaø sau moãi chuyeán bay ñöôïc ruùt ngaén (do tyû
troïng thôøi gian laøm haøng hieän nay taïi caùc kho chieám tyû leä 34%-58%) töø ñoù
101
moät maët goùp phaàn cung öùng haøng hoaù nhanh choùng coù maët treân thò tröôøng,
ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu kinh doanh cuûa khaùch haøng, maët khaùc giuùp Vietnam
Airlines taïo ra nguoàn haøng doài daøo hôn, ñeàu ñaën hôn vôùi hình aûnh moät haõng
haøng khoâng vaän taûi haøng hoaù mang tính chuyeân nghieäp khi bieát keát hôïp kinh
doanh thoâng qua caùc ñaïi lyù, caùc coâng ty giao nhaän (ñaïi lyù gom haøng) vaø caùc
coâng ty haäu caàn (Logistic).
- ÖÙng duïng heä thoáng maùy moùc vôùi coâng ngheä hieän ñaïi trong phuïc vuï chuyeân
chôû haøng hoaù nhö: Ñaàu tö thieát bò chuyeån taûi, heä thoáng baêng chuyeàn, thuøng
maâm (ULDs), trang thieát bò naâng haøng, boác dôõ haøng (caùc loaïi xe naâng haøng,
xe keùo haøng, xe chuyeân duïng khaùc), phuø hôïp vôùi yeâu caàu ña daïng cuûa töøng
loaïi haøng, töøng loaïi hình vaän chuyeån (haøng rôøi/ haøng chaát thuøng maâm,…).
Nhaèm giuùp cho khaâu phuïc vuï chuaån bò cho haøng hoaù cuûa Vietnam Airlines
tröôùc vaø sau moãi chuyeán bay ñöôïc nhanh choùng, thuaän tieän, ít hö hoûng, maát
maùt, thaát laïc,…
Môû roäng vaø naâng caáp heä thoáng kho baõi hieän coù vaø öùng duïng caùc
coâng ngheä hieän ñaïi
- Heä thoáng kho baõi phaûi ñöôïc ñeà xuaát naâng caáp, quy hoaïch laïi cho hôïp lyù, boá
trí kho phaûi ñaït caùc tieâu chuaån quoác teá (ñoái vôùi caùc saân bay quoác teá), toái öu
dieän tích söû duïng, ñöôïc toå chöùc xaây döïng gaàn saân bay vaø phaûi phuø hôïp vôùi
tính chaát lyù- hoùa cuûa töøng chuûng loaïi haøng hoùa, thuaän tieän cho caùc phöông
tieän vaän taûi khaùc ñeán giao vaø nhaän haøng. Kho baõi cuûa Vietnam Airlines hieän
nay qui hoaïch vaãn chöa hôïp lyù, coøn töï phaùt, chöa ñaït caùc tieâu chuaån kyõ thuaät
quoác teá veà kho baõi löu giöõ haøng hoaù.
- Hình thaønh caùc cuïm kho chuyeân duïng cho vieäc baûo quaûn vaø baûo veä theo yeâu
caàu rieâng cuûa töøng loaïi haøng nhö: cuïm kho chöùa hoùa chaát; kho chöùa haøng deã
chaùy noå (haøng nguy hieåm); kho chöùa haøng thöïc phaåm ñoâng laïnh, haøng töôi
102
soáng; kho duøng chöùa haøng bao, haøng rôøi, haøng coù khoái löôïng lôùn; haøng coàng
keành; kho laïnh duøng chöùa haøng thöïc phaåm töôi soáng vaø nhöõng loaïi haøng yeâu
caàu löu giöõ theo nhieät ñoä, aùp suaát,…; kho haøng quí; kho duøng chöùa haøng coâng
ngheä phaåm coù giaù trò cao (saûn phaåm kyõ thuaät, cô khí, thieát bò ñoàng boä, thieát
bò ñieän töû, ... töø ñoù giuùp Vietnam Airlines xaây döïng ñöôïc qui trình phuïc vuï
haøng hoaù mang tính chuyeân nghieäp, ít hö hoûng maát maùt trong taùc nghieäp ñaûm
baûo tính nhanh choùng vaø chính xaùc.
- Aùp duïng kyõ thuaät quaûn trò kho haøng baèng öùng duïng coâng ngheä hieän ñaïi, xaây
döïng heä thoáng phaân loaïi haøng hoaù töï ñoäng vaø löu kho töï ñoäng treân cô sôû kyõ
thuaät maõ vaïch nhö caùc nöôùc tieân tieán treân theá giôùi, töø ñoù giaûm bôùt ñöôïc chi
phí veà nhaân coâng taïi caùc kho baõi löu tröõ haøng hoaù giuùp thuaän tieän vaø nhanh
choùng trong quaù trình löu kho, göûi vaø nhaän haøng.
3.2.3.4. Giaûi phaùp boå trôï
2.3.2.2.2. Giaûi phaùp löïa choïn thò tröôøng muïc tieâu - (giaûi phaùp- ST1)
Ñoái vôùi thò tröôøng vaän chuyeån haøng hoaù trong nöôùc cuûa Vietnam Airlines raát
maïnh (chieám 91% thò phaàn) caàn phaûi coù nhöõng chính saùch kinh doanh phuø hôïp vôùi
toác ñoä taêng tröôûng neàn kinh teá vaø söï hoaøn thieän cuûa heä thoáng phaùp luaät hieän nay,
caàn luoân duy trì vaø giöõ vöõng thò phaàn.
Ñoái vôùi thò tröôøng vaän chuyeån haøng hoaù quoác teá, theo soá lieäu chæ tieâu cuûa
Vietnam Airlines (Baûng 3.2) cho thaáy saûn löôïng haøng hoaù quoác teá seõ taêng maïnh töø
naêm 2010 -2015, do ñoù phaûi caên cöù vaøo thò tröôøng hoaït ñoäng vaän taûi haøng hoùa xuaát
nhaäp khaåu cuûa ngaønh ngoaïi thöông ñeå ñònh höôùng phaùt trieån thò tröôøng vaän chuyeån
haøng hoaù quoác teá cuûa Vietnam Airlines. Cô caáu thò tröôøng haøng hoùa xuaát nhaäp
khaåu seõ aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán saûn löôïng haøng hoaù vaän taûi baèng ñöôøng haøng
103
khoâng. Vietnam Airlines caàn phaûi xaùc ñònh roõ caùc thò tröôøng muïc tieâu trong soá ñoù
ñeå naâng cao naêng löïc caïnh tranh vaø gia taêng thò phaàn taïi caùc thò tröôøng naøy.
Sau ñaây laø moät soá thò tröôøng tieàm naêng theo nhöõng chuûng loaïi haøng hoaù
thöôøng ñöôïc trao ñoåi ngoaïi thöông vôùi thò tröôøng Vieät Nam:
+ Thò tröôøng Baéc Myõ: Myõ vaø Canada nhaäp khaåu nhieàu loaïi saûn phaåm Vieät Nam
coù ñuû khaû naêng saûn xuaát nhö haøng noâng saûn vaø noâng saûn cheá bieán (gaïo, caø pheâ,
haït ñieàu, haøng rau quaû...); Daàu thoâ, haøng deät may; Giaày deùp, tuùi xaùch; Haøng thuû
coâng myõ ngheä; Thuûy haûi saûn; Traø...
+ Thò tröôøng Ñoâng Baéc AÙ chuû yeáu laø Nhaät vaø Haøn Quoác. Ñaây laø thò tröôøng luoân
chieám vò trí haøng ñaàu trong soá nhöõng baïn haøng lôùn cuûa Vieät Nam. Haøng hoùa
ñöa vaøo thò tröôøng naøy chuû yeáu laø haøng deät may, daàu thoâ, haøng noâng saûn, haûi
saûn... Haøng hoùa nhaäp khaåu töø thò tröôøng naøy thoâng thöôøng laø haøng tieâu duøng,
vaät tö nguyeân lieäu phuïc vuï cho saûn xuaát nhö oâ toâ, xe maùy, thieát bò - phuï tuøng,
hoùa chaát, haøng ñieän töû...
+ Thò tröôøng Nga vaø caùc nöôùc thuoäc khoái SNG laø thò tröôøng vaän chuyeån tuy heïp
nhöng veà laâu daøi thì ñaây laø thò tröôøng truyeàn thoáng coù nhieàu khaùch haøng quen
thuoäc, coù khaû naêng khai thaùc. Caùc maët haøng xuaát khaåu sang Nga vaø caùc nöôùc
SNG laø haøng tieâu duøng thoâng thöôøng nhö: quaàn aùo may saün, haøng len, deät kim,
ñoà duøng hoïc sinh, haøng maây tre laù, haøng da vaø giaû da...
+ Thò tröôøng EU laø moät thò tröôøng lôùn, khaû naêng taêng tröôûng vaän chuyeån cao, Vieät
Nam coù hieäp ñònh thöông maïi song phöông vôùi caùc nöôùc EU, nhaát laø haøng deät
may vaø giaøy da, löôïng quota maët haøng naøy chieám 60 - 65% toång löôïng giao
nhaän baèng ñöôøng haøng khoâng.
+ Thò tröôøng ASEAN cuõng laø moät thò tröôøng lôùn vôùi khaû naêng tieâu thuï haøng hoùa
doài daøo. Nhöõng maët haøng Vieät Nam cung caáp cho caùc nöôùc AESAN laø daàu thoâ,
noâng saûn chöa cheá bieán, cao su, thuûy saûn, theùp, goã, than, thieác, haøng thuû coâng
104
myõ ngheä... vaø nhaäp khaåu töø ASEAN xaêng daàu, phaân boùn, thieát bò, xe maùy, haøng
tieâu duøng cao caáp.
Thò tröôøng muïc tieâu hieän nay Vietnam Airlines ñang höôùng tôùi khai thaùc maûng
vaän taûi haøng hoaù laø nhöõng thò tröôøng coù tröõ löôïng haøng hoaù giao dòch lôùn vaø phuø
hôïp vôùi ñònh höôùng ñoäi maùy bay cuûa Vietnnam Airlines nhö: Thò tröôøng Ñoâng Baéc
AÙ (chuû yeáu laø Nhaät baûn), thò tröôøng Chaâu AÂu (chuû yeáu khoái EU), thò tröôøng Baéc
Myõ (chuû yeáu laø Myõ).
Khi Vietnam Airlines môû caùc tuyeán bay ñeán caùc thò tröôøng treân ñeå khai thaùc
löôïng haøng hoaù trao ñoåi giöõa hai thò tröôøng caàn phaûi chuù yù veà saûn löôïng khai thaùc
töøng thò tröôøng (tính hieäu quaû kinh teá), taàm bay (ñeå mua hoaëc thueâ ñoäi maùy bay) vaø
aûnh höôûng cuûa caùc ñoái thuû caïnh tranh trong lónh vöïc vaän chuyeån haøng hoaù baèng
ñöôøng haøng khoâng taïi caùc thò tröôøng naøy (nhaèm taêng naêng löïc caïnh tranh).
3.3. Moät soá kieán nghò ñoái vôùi Nhaø nöôùc
- Hoaøn thieän heä thoáng phaùp luaät aùp duïng cho caùc boä phaän thi haønh coâng vuï nhö:
haûi quan, an ninh cöûa khaåu, thueá, kieåm ñònh vaên hoaù phaåm, kieåm dòch ñoäng
thöïc vaät, kieåm dòch y teá,…moät caùch roõ raøng, cuï theå hôn nöõa, ñaûm baûo tính thöïc
teá, phoå caäp caùc qui ñònh cuûa Nhaø nöôùc, giaûm thieåu nhöõng phieàn haø cho khaùch
göûi nhaän haøng. Ñaáu tranh maïnh meõ vôùi moät soá boä phaän tieâu cöïc, taïo söï ñoàng
nhaát chung caùc qui ñònh taïi caùc saân bay, ñaëc bieät chuù troïng caùc saân bay quoác teá,
töø ñoù taïo ñieàu kieän thuaän lôïi nhaát cho ñoái töôïng haøng hoaù ñöôïc löu chuyeån qua
caùc caûng haøng khoâng moät caùch “nhanh choùng, thuaän tieän vaø thuû tuïc ñôn giaûn”
vì ñaëc ñieåm cuûa haøng hoaù trao ñoåi ngoaïi thöông neáu chaäm treã seõ gaây ra nhöõng
toån thaát khoâng nhoû veà tính chaát lyù hoaù cuûa haøng hoaù cuõng nhö toån thaát veà maët
taøi chính cho caû ngöôøi göûi haøng laãn ngöôøi nhaän haøng. Töø ñoù môùi taïo ñaø phaùt
trieån maïnh meõ cho haøng hoaù giao thöông baèng ñöôøng haøng khoâng vôùi caùc nöôùc
treân theá giôùi.
105
- Taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho Vietnam Airlines coù khaû naêng taïo thu huùt ñöôïc caùc
nguoàn voán hoaëc voán vay töø caùc nguoàn hoã trôï tín duïng hoaëc töø caùc toå chöùc taøi
chính trong nöôùc vaø quoác teá ñeå thueâ hoaëc mua maùy bay cuõng nhö ñaàu tö phaùt
trieån theo caùc haïng muïc phuø hôïp vôùi chieán löôïc phaùt trieån cuûa doanh nghieäp
trong töøng thôøi kyø.
- Ñaàu tö xaây môùi hoaëc naâng caáp caùc saân bay hieän coù ñeå coù theå ñaûm baûo veà söùc
chòu taûi cuûa heä thoáng ñöôøng caát haï caùnh, ñöôøng laên, saân ñoã, heä thoáng ñeøn baùo
tín hieäu, phöông tieän trôï giuùp, trang thieát bò, sôû sôû haï taàng caùc nhaø ga haøng
hoaù,.. treân cô sôû ñoù seõ hoã trôï raát nhieàu cho Vietnam Airlines môû roäng ñöôïc caùc
maïng ñöôøng bay ñoàng thôøi giaûm bôùt löôïng ñaàu tö ban ñaàu vaøo cô sôû vaät chaát
kho baõi phuïc vuï vaän chuyeån haøng hoaù nhö hieän nay.
TOÙM TAÉT CHÖÔNG III
Trong Chöông III cuûa luaän vaên, taùc giaû ñaõ ñöa ra muïc tieâu vaø caùc chæ tieâu
keát hôïp vôùi nhöõng döï baùo cuûa thò tröôøng veà saûn löôïng khai thaùc haøng hoaù, döï baùo
veà nguoàn voán vaø tyû leä taêng tröôûng vaän chuyeån haøng hoaù treân thò tröôøng Vieät Nam
qua caùc naêm (2006-2010) ñoàng thôøi söû duïng nhöõng phöông phaùp phaân tích trong
quaûn trò chieán löôïc thoâng qua phaân tích ma traän SWOT choïn ra ñöôïc moät soá giaûi
phaùp cho söï phaùt trieån dòch vuï vaän taûi haøng hoaù cuûa Vietnam Airlines vaø thoâng qua
phaân tích ma traän QSPM töø ñoù ñöa ra ñöôïc nhöõng giaûi phaùp chuû yeáu vaø giaûi phaùp
boå trôï phuø hôïp vôùi tình hình thöïc teá trong nhöõng naêm tieáp theo (2006-2015) nhaèm
khaéc phuïc nhöõng ñieåm yeáu vaø haïn cheá nhöõng nguy cô ñoàng thôøi phaùt huy nhöõng
ñieåm maïnh vaø taän duïng toát caùc cô hoäi cuûa Vietnam Airlines trong thôøi kyø naøy.
106
KEÁT LUAÄN
Tröôùc xu theá hoäi nhaäp kinh teá quoác teá vaø toaøn caàu hoaù nhö hieän nay,
baát cöù doanh nghieäp naøo trong neàn kinh teá ñeàu phaûi chuaån bò cho mình nhöõng
chieán löôïc, giaûi phaùp cho phuø hôïp vôùi yeâu caàu phaùt trieån cuûa töøng doanh nghieäp
trong töøng giai ñoaïn chuyeån mình cuûa neàn kinh teá, taïo cho doanh nghieäp coù khaû
naêng thích öùng vôùi ñieàu kieän kinh doanh môùi, ñuû naêng löïc caïnh tranh tröôùc
nhöõng ñoái thuû cuõng nhö tìm ra nhöõng giaûi phaùp ñeå khaéc phuïc nhöõng maët coøn
yeáu keùm, ñoàng thôøi phaùt huy ñöôïc nhöõng maët maïnh vaø thuaän lôïi cuûa mình,
Vietnam Airlines cuõng laø moät trong soá caùc doanh nghieäp ñoù.
Ñeå ñaùp öùng nhu caàu phaùt trieån maûng kinh doanh vaän taûi haøng hoaù cuûa
Vietnam Airlines töø nay ñeán naêm 2015, thoâng qua ñeà taøi nghieân cöùu, taùc giaû ñaõ
töøng böôùc trình baøy theo saùt yeâu caàu vaø muïc tieâu cuûa ñeà taøi thoâng qua phaân tích
töø nhöõng vaán ñeà veà lyù luaän vaø thöïc tieãn veà vaän taûi haøng khoâng ôû Chöông I;
Phaân tích thöïc traïng cuûa vaän taûi haøng hoaù cuûa Vietnam Airlines, caùc yeáu toá noäi
boä, caùc yeáu toá beân ngoaøi,… ôû chöông II, sau ñoù keát hôïp vôùi moät soá coâng cuï söû
duïng ñeå phaân tích caùc soá lieäu döï baùo vaø löïa choïn giaûi phaùp phuø hôïp vôùi tình
hình thöïc teá kinh doanh cuûa Vienam Airlines ôû chöông III, töø ñoù taùc giaû ñaõ ñöa
ra ñöôïc moät soá giaûi phaùp chuû yeáu vaø moät soá giaûi phaùp boå trôï cho Vietnam
Airlines phaùt trieån kinh doanh vaän taûi haøng hoaù.
Tuy nhieân trong khuoân khoå cuûa luaän vaên, vôùi khaû naêng vaø thôøi gian
nghieân cöùu coøn nhieàu haïn cheá, luaän vaên khoâng theå ñeà caäp taát caû moïi yeáu toá
khaùch quan taùc ñoäng leân ñieàu kieän kinh doanh vaän taûi haøng hoaù cuûa Vietnam
Airlines ñöôïc, neân khi choïn löïa caùc giaûi phaùp ñeå phaùt trieån maûng kinh doanh
naøy caàn phaûi ñaûm baûo gaén lieàn vôùi muïc tieâu chieán löôïc trong töøng thôøi kyø cuûa
Vietnam Airlines ñoàng thôøi caùc giaûi phaùp choïn löïa phaûi phuø hôïp vôùi khaû naêng
taøi chính cuûa Vietnam Airlines vaø phaûi ñaûm baûo mang tính khaû thi cao khi xem
xeùt taùc ñoäng cuûa nhöõng ñieàu kieän thöïc teá khaùch quan khaùc.
*****
107
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
1. Chieán löôïc vaø Chính saùch Kinh doanh - PGS.TS Nguyeãn Thò Lieân Dieäp,
Th.S Phaïm Vaên Nam - Nhaø xuaát baûn Thoáng Keâ - 1999.
2. Quaûn trò hoïc - PGS.TS Nguyeãn Thò Lieân Dieäp Nhaø xuaát baûn Thoáng Keâ-
1999
3. Khaùi luaän veà quaûn trò chieán löôïc - Fred R.David - Nhaø xuaát baûn Thoáng
keâ.
4. Thò tröôøng, chieán löôïc, cô caáu : Caïnh tranh veà giaù trò gia taêng, ñònh vò vaø
phaùt trieån doanh nghieäp - Toân Thaát Nguyeãn Thieâm - Nhaø xuaát baûn
Thaønh phoá Hoà Chí Minh.
5. Trieån khai chieán löôïc kinh doanh – David A- Aaker – Nhaø xuaát baûn treû
6. Ñeå caïnh tranh vôùi ngöôøi khoång loà – Don Taylor, Jeanne Smalling
Archer – Nhaø xuaát baûn Thoáng keâ.
7. Quaûn trò tieáp thò – Lyù thuyeát vaø Tình huoáng – Ths. Vuõ Theá Duõng, Ths.
Tröông Toân Hieàn Ñöùc – Nhaø xuaát baûn khoa hoïc kyõ thuaät.
8. Tình huoáng Marketing Vieät Nam – PGS. TS Buøi xuaân Queá - Nhaø xuaát
baûn Lao ñoäng Xaõ hoäi -2004
9. Chieán löôïc phaùt trieån Ngaønh Haøng Khoâng Daân Duïng Vieät Nam 2005 -
2010 vaø ñònh höôùng ñeán naêm 2020
10. Chieán löôïc Phaùt trieån Toång Coâng Ty Haøng khoâng Vieät Nam 2005-2015
11. Nghò quyeát Ñaïi hoäi Ñaûng boä Toång Coâng Ty Haøng khoâng Vieät Nam tieán
tôùi Ñaïi Hoäi Ñaïi Bieåu Toaøn Quoác laàn thöù X cuûa Ñaûng - 2005
Air Cargo Management - Hieäp hoäi vaän chuyeån haøng khoâng quoác teá IATA- 2005
._.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- LA1523.pdf