Một số giải pháp nhằm thúc đẩy hoạt động tiêu thụ sản phẩm tại các liên doanh ô tô trong bối cảnh toàn cầu hoá

Môc lôc Trang Lêi më ®Çu Ch­¬ng I: Toµn cÇu ho¸ vµ héi nhËp kinh tÕ Quèc tÕ cña ViÖt Nam 7 I. Mét sè vÊn ®Ò vÒ toµn cÇu ho¸ 7 1. Toµn cÇu ho¸ vµ chiÕn l­îc cña c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn 7 1.1. C¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn trong c¬n lèc toµn cÇu ho¸ 7 1.1.1. BÊt b×nh ®¼ng - m¶ng tèi cña bøc tranh toµn cÇu ho¸ 10 1.1.2. Gi¸o dôc - Ph­¬ng thuèc h÷u hiÖu lµm gi¶m bÊt b×nh ®¼ng 12 1.2. Toµn cÇu ho¸ mang tÝnh hai mÆt 13 1.2.1 Nh÷ng c¬ héi khi tham gia toµn cÇu ho¸ 13 1.2.2 Nh÷ng th¸ch thøc khi tham gia toµn cÇu ho¸ 16 1.3 Toµn cÇu ho¸ g¾n liÒn víi xu thÕ khu vùc ho¸ 17 2. Héi nhËp kinh tÕ Quèc tÕ cña ViÖt Nam - thuËn lîi vµ khã kh¨n 19 2.1 Qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ Quèc tÕ trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y 19 2.2 Mét sè thuËn lîi vµ khã kh¨n 21 2.2.1 ThuËn lîi 21 2.2.2 Khã kh¨n, th¸ch thøc chñ yÕu 23 Ch­¬ng II: C«ng nghiÖp « t« ViÖt Nam trong bèi c¶nh toµn cÇu ho¸ 26 1. C«ng nghiÖp « t« thÕ giíi 26 1.1 LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn 26 1.2 NÒn c«ng nghiÖp « t« thÕ giíi trong bèi c¶nh toµn cÇu ho¸ 28 1.3. ThÞ tr­êng « t« thÕ giíi hiÖn t¹i 30 2. HiÖn tr¹ng ngµnh c«ng nghiÖp s¶n xuÊt vµ l¾p r¸p « t« ë ViÖt Nam 31 trong bèi c¶nh toµn cÇu ho¸ 2.1. HiÖn tr¹ng ngµnh c«ng nghiÖp s¶n xuÊt vµ l¾p r¸p « t« ë ViÖt Nam 31 2.2. C¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt vµ l¾p r¸p « t« ë ViÖt Nam 33 3. Ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm ë c¸c doanh nghiÖp liªn doanh s¶n 38 xuÊt vµ l¾p r¸p « t« t¹i ViÖt Nam 3.1. T×nh h×nh thÞ tr­êng tiªu thô « t« ViÖt Nam tr­íc n¨m 1990 38 3.2. T×nh h×nh thÞ tr­êng tiªu thô « t« ViÖt Nam tõ khi cã c¸c liªn doanh « t« 40 3.2.1. Nhu cÇu thÞ tr­êng « t« ë ViÖt Nam 40 3.2.2. Kh¶ n¨ng ®¸p øng nhu cÇu cña c¸c liªn doanh « t« 41 3.2.3. §èi t­îng kh¸ch hµng 43 4. Kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c liªn doanh s¶n xuÊt vµ l¾p r¸p « t« trong n­íc 44 4.1.C¹nh tranh gi÷a xe l¾p r¸p trong n­íc víi xe nguyªn chiÕc nhËp ngo¹i 44 4.2.C¹nh tranh gi÷a c¸c xe l¾p r¸p trong n­íc víi nhau 46 4.2.1. §èi víi xe t¶i nhÑ 46 4.2.2. §èi víi xe du lÞch 7 chç 46 4.2.3. §èi víi xe hai cÇu 7 chç 47 4.2.4. §èi víi xe du lÞch 12 chç 47 4.2.5. §èi víi xe du lÞch 7 chç 48 4.2.6. §èi víi xe du lÞch 5 chç 48 Ch­¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p nh»m thóc ®Èy ho¹t ®éng tiªu 51 thô s¶n phÈm cña c¸c liªn doanh s¶n xuÊt vµ l¾p r¸p « t« t¹i ViÖt nam - Nghiªn cøu ®iÓn h×nh t¹i XÝ nghiÖp liªn doanh s¶n xuÊt « t« Hßa B×nh I. Ph©n tÝch thùc tr¹ng ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm cña VMC 51 1. Ph©n tÝch kÕt qu¶ tiªu thô s¶n phÈm 51 1. 1.S¶n phÈm cña VMC 51 1.2.Ph©n tÝch kÕt qu¶ tiªu thô s¶n phÈm cña VMC 54 2. Ph©n tÝch c¸c ho¹t ®éng hç trî tiªu thô s¶n phÈm cña VMC 59 2.1. Ho¹t ®éng ®iÒu tra nghiªn cøu thÞ tr­êng 59 2.2. ChiÕn l­îc s¶n ph¶m 59 2.3. ChiÕn l­îc gi¸ c¶ 61 2.4. ChÝnh s¸ch ph©n phèi s¶n phÈm 63 2.5. KhuyÕch tr­¬ng s¶n phÈm 65 2.6. ChÝch s¸ch hËu m·i 67 3. Kh¶ n¨ng n¨ng c¹nh tranh cña VMC 68 II. §Þnh h­íng s¶n xuÊt kinh doanh cña xÝ nghiÖp liªn doanh VMC 69 1. Ph­¬ng h­íng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp 69 1.1 Nh÷ng thuËn lîi: 69 1.2. Nh÷ng khã kh¨n: 70 2. Môc tiªu, ph­¬ng h­íng s¶n xuÊt kinh doanh cña VMC 72 III. Gi¶i ph¸p thóc ®Èy ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm 73 1. T¨ng c­êng c«ng t¸c ®iÒu tra nghiªn cøu thÞ tr­êng 73 2. N©ng cao chÊt l­îng, ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm ®Ó gi÷ uy tÝn víi kh¸ch hµng 74 3. X©y dùng chÝnh s¸ch gi¸ c¶ linh ho¹t 76 4. Qu¶n lý hiÖu qu¶ vµ ph¸t triÓn m¹ng l­íi tiªu thô s¶n phÈm 77 5. Thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng hç trî tiªu thô s¶n phÈm 79 5.1. Ho¹t ®éng khuyÕch tr­¬ng s¶n phÈm 79 5.2. Tæ chøc tèt ho¹t ®éng b¶o hµnh b¶o d­ìng sau b¸n 80 IV. C¸c ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o thùc hiÖn t¹i XÝ nghiÖp liªn doanh s¶n 81 xuÊt « t« Hoµ B×nh 1. §iÒu kiÖn vÒ c«ng nghÖ vµ kü thuËt s¶n xuÊt 81 2. §iÒu kiÖn vÒ vèn kinh doanh 82 3. §iÒu kiÖn vÒ tæ chøc vµ nh©n sù 82 Danh môc b¶ng biÓu: B¶ng: B¶ng 1: Tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ hµng n¨m vµ møc ®é thay ®æi cña khèi l­îng mËu dÞch thÕ giíi (%) B¶ng 2: Vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo c¸c khu vùc n¨m 2002. B¶ng 3: Sè l­îng tiªu thô « t« t¹i mét sè n­íc ASEAN B¶ng 4: S¶n l­îng « t« cña 11 liªn doanh s¶n xuÊt vµ l¾p r¸p t¹i VN tõ n¨m 1998 - 2002 B¶ng 5: KÕt qu¶ tiªu thô cña c¸c liªn doanh s¶n xuÊt « t« ë ViÖt Nam tõ n¨m 1998 - 2002. B¶ng 6: Tû träng kh¸ch hµng mua xe theo nhãm B¶ng 7: Thèng kª l­îng tiªu thô cña xe nguyªn chiÕc nhËp khÈu. B¶ng 8: Thèng kª l­îng tiªu thô cña xe l¾p r¸p trong n­íc. B¶ng 8: Danh môc xe t¶i nhÑ B¶ng 9: Danh môc xe t¶i nhÑ B¶ng 10: Danh môc xe hai cÇu 7 chç B¶ng 11: B¶ng thèng kª c¸c lo¹i xe 5 chç s¶n xuÊt t¹i ViÖt Nam B¶ng 12: So s¸nh sè l­îng xe l¾p r¸p vµ tiªu thô tõ 1999 - 2002 B¶ng 13: C¬ cÊu s¶n phÈm tiªu thô chñ yÕu B¶ng 14: Tû träng tiªu thô theo nhãm kh¸ch hµng B¶ng 15: Tiªu thô c¸c s¶n phÈm chÝnh B¶ng 16: KÕt qu¶ tiªu thô s¶n phÈm cña VMC vµ §¹i lý VMC B¶ng 16: Gi¸ b¸n mét sè lo¹i xe cña VMC t¹i thêi ®iÓm th¸ng 12/2002. B¶ng 17: Chi phÝ cho c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn b¸n hµng tõ 1999 - 2002 Lêi më ®Çu HiÖn ë ViÖt Nam cã 14 liªn doanh s¶n xuÊt vµ l¾p r¸p « t« ®­îc cÊp giÊy phÐp ho¹t ®éng, trong ®ã 11 liªn doanh ®· ®i vµo ho¹t ®éng vµ cã s¶n phÈm tiªu thô trªn thÞ tr­êng, 02 liªn doanh ®ang tiÕn hµnh x©y dùng nhµ x­ëng vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ, 1 liªn doanh ®· bÞ gi¶i thÓ. Ngµnh c«ng nghiÖp « t« ViÖt Nam ®ang ph¸t triÓn trong mét xu thÕ chung cña toµn thÕ giíi - ®ã lµ xu thÕ toµn cÇu ho¸. Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ vµ khu vùc ®ang lµ mét vÊn ®Ò nãng báng buéc c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch ph¶i dµy c«ng suy nghÜ ®Ó lµm sao cã ®­îc kÕt qu¶ tèt nhÊt, phï hîp nhÊt. Mét trong nh÷ng b­íc ®i ®Çu tiªn trong qu¸ tr×nh héi nhËp lµ nh÷ng cam kÕt cña khu vùc mËu dÞch tù do ASEAN (AFTA/CEPT). C«ng nghiÖp « t« VÞªt nam còng ph¶i t×m ra con ®­êng ®i riªng cña m×nh. Khi nh÷ng cam kÕt nµy ®­îc thùc hiÖn, « t« cña c¸c n­íc ASEAN sÏ trµn sang ViÖt Nam. Vµ víi lîi thÕ cña nhòng n­íc ®i tr­íc, hä sÏ chiÕm ­u thÕ so víi ngµnh c«ng nghiÖp « t« non trÎ cña chóng ta. ë c¸c doanh nghiÖp, tiªu thô s¶n phÈm lµ giai ®o¹n cuèi cïng cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. Khi s¶n phÈm cña doanh nghiÖp ®­îc tiªu thô tøc lµ nã ®­îc ng­êi tiªu dïng chÊp nhËn. Søc tiªu thô s¶n phÈm cña doanh nghiÖp thÓ hiÖn uy tÝn cña doanh nghiÖp, chÊt l­îng s¶n phÈm, sù thÝch øng víi nhu cÇu ng­êi tiªu dïng vµ sù hoµn thiÖn c¸c ho¹t ®éng dÞch vô. Nãi c¸ch kh¸c tiªu thô s¶n phÈm ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ nh÷ng ®iÓm m¹nh vµ ®iÓm yÕu cña doanh nghiÖp ®ång thêi nã thÓ hiÖn c¶ ba môc tiªu: lîi nhuËn, vÞ thÕ vµ an toµn. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t b¾t buéc mçi doanh nghiÖp ph¶i nç lùc hÕt søc ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn th× viÖc tiªu thô s¶n phÈm cµng cã ý nghÜa ®Æc biÖt quan träng. Nã lµ c¬ së ®Ó ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ®­îc tiÕn hµnh th­êng xuyªn, liªn tôc, cã hiÖu qu¶ nh»m ®­a doanh nghiÖp ph¸t triÓn h¬n n÷a. §iÒu nµy ®ßi hái mçi doanh nghiÖp ph¶i tù x¸c ®Þnh cho m×nh ph­¬ng h­íng, c¸ch thøc tiªu thô thÝch hîp víi kh¶ n¨ng vµ ®iÒu kiÖn cña doanh nghiÖp m×nh. §Èy m¹nh ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm, chiÕm thÞ phÇn lín lu«n lµ môc tiªu phÊn ®Êu chung cña tÊt c¶ c¸c liªn doanh « t« hiÖn ®ang ho¹t ®éng t¹i ViÖt Nam. Nã cã ý nghÜa rÊt lín ®èi víi sù ph¸t triÓn cña c¸c liªn doanh vµ cßn ®èi víi sù ph¸t triÓn cña ngµnh c«ng nghiÖp « t« non trÎ trong n­íc còng nh­ sù ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc trong nh÷ng n¨m tíi. Theo gîi ý cña khoa Kinh tÕ Ngo¹i th­¬ng - Tr­êng ®¹i häc Ngo¹i th­¬ng vµ nguyÖn väng c¸ nh©n ®­îc t×m hiÓu vÊn ®Ò nµy, t«i ®· chän ®Ò tµi: "Mét sè gi¶i ph¸p nh»m thóc ®Èy ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm t¹i c¸c liªn doanh « t« trong bèi c¶nh toµn cÇu ho¸" - Nghiªn cøu ®iÓn h×nh t¹i XÝ nghiÖp Liªn Doanh S¶n XuÊt ¤ t« Hoµ B×nh". Kho¸ luËn nµy tËp trung tr×nh bµy kh¸i qu¸t mét sè yÕu tè vÒ toµn cÇu ho¸ vµ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ cña ViÖt Nam còng nh­ thùc tr¹ng ngµnh c«ng nghiÖp « t« thÕ giíi, thÞ tr­êng « t« ViÖt Nam trong bèi c¶nh toµn cÇu ho¸; ph©n tÝch kh¶ n¨ng ®¸p øng thÞ tr­êng tõ ®ã ®­a ra gi¶i ph¸p nh»m thóc ®Èy ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm cho c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt vµ l¾p r¸p « t« trong n­íc. Tuy nhiªn do kh¶ n¨ng cßn h¹n chÕ nªn b¶n khãa luËn nµy kh«ng tr¸nh khái nh÷ng khiÕm khuyÕt. T«i rÊt mong nhËn ®­îc sù gãp ý cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ ®ång nghiÖp ®Ó b¶n kho¸ luËn cña t«i ®­îc hoµn chØnh h¬n. Néi dung chÝnh cña kho¸ luËn gåm cã 3 ch­¬ng: Ch­¬ng I: Toµn cÇu ho¸ vµ héi nhËp kinh tÕ Quèc tÕ cña ViÖt Nam Ch­¬ng II: NÒn c«ng nghiÖp « t« ViÖt Nam trong bèi c¶nh toµn cÇu ho¸ Ch­¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p nh»m thóc ®Èy ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm cña c¸c liªn doanh s¶n xuÊt vµ l¾p r¸p « t« t¹i thÞ tr­êng ViÖt Nam - Nghiªn cøu ®iÓn h×nh t¹i XÝ nghiÖp liªn doanh s¶n xuÊt « t« Hßa B×nh. T«i xin bµy tá lßng biÕt ¬n s©u s¾c ®èi víi c« gi¸o Th¹c sÜ §Æng ThÞ Lan, thÇy gi¸o TiÕn sÜ NguyÔn M¹nh TuÊn - Khoa Kinh tÕ Ngo¹i th­¬ng - Tr­êng §¹i häc Ngo¹i th­¬ng, c¸c b¹n ®ång nghiÖp vµ anh Vâ Hoµng Anh ®· gióp ®ì nhiÖt t×nh trong kh©u t×m kiÕm tµi liÖu, sè liÖu ®Ó t«i cã thÓ hoµn thµnh b¶n kho¸ luËn nµy. Ch­¬ng I toµn cÇu ho¸ vµ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ cña ViÖt Nam I. Mét sè vÊn ®Ò vÒ toµn cÇu hãa 1. Toµn cÇu ho¸ vµ chiÕn l­îc cña c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn 1.1. C¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn trong c¬n lèc toµn cÇu hãa Chóng ta biÕt r»ng chñ nghÜa t­ b¶n ®· t¹o ra sù ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt mµ ch­a nÒn v¨n minh nµo tr­íc ®ã ®¹t ®­îc. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña chñ nghÜa t­ b¶n, c¸c cuéc chiÕn tranh giµnh giËt thÞ tr­êng còng kh«ng ngõng bïng næ. ChÝnh tõ nh÷ng cuéc chiÕn tranh nµy mµ c¸c n­íc t­ b¶n ®· triÓn khai mét søc m¹nh kinh tÕ, qu©n sù bao trïm thÕ giíi. Nh­ vËy, cã thÓ nãi thêi ®¹i quèc tÕ hãa ®· ®­îc më ra trong vò lùc vµ bãc lét ®èi víi c¸c vïng thuéc ®Þa. Vµo thÕ kû XIX ®Õ quèc Anh cã sù ph¸t triÓn m¹nh, khèng chÕ hÇu nh­ toµn bé thÕ giíi. Cho ®Õn ®Çu thÕ kû XX n­íc Anh kiÓm so¸t c¸c ®­êng giao th«ng hµng h¶i quèc tÕ vµ khèng chÕ nhiÒu vïng thuéc ®Þa víi 1/5 diÖn tÝch tr¸i ®Êt. Sù héi nhËp cña c¸c thÞ tr­êng thuéc ®Þa vµo thÞ tr­êng thÕ giíi ®· ®­a ®Õn sù biÕn ®éng vÒ luång di d©n vµ giao l­u ph¸t triÓn kinh tÕ. Thêi kú nµy bªn c¹nh ho¹t ®éng hµng hãa h÷u h×nh lµ sù gia t¨ng ho¹t ®éng xuÊt khÈu vèn d­íi d¹ng t­ b¶n cho vay. Vµo nöa sau thÕ kû XIX, mËu dÞch gi÷a c¸c n­íc mµ trung t©m ®Æt t¹i Lu©n §«n ®· trë thµnh mét hÖ thèng thèng nhÊt sau khi c¸c quèc gia chÝnh ë Ch©u ¢u ®· chÝnh thøc c«ng nhËn chÕ ®é b¶n vÞ vµng. Mét ®Æc tr­ng næi bËt cña c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn trong bèi c¶nh toµn cÇu ho¸ hiÖn nay lµ sù khan hiÕm vµ thiÕu sãt cña tµi nguyªn con ng­êi vµ thÓ chÕ cÇn thiÕt cho ph¸t triÓn. V× vËy, ®Æc ®iÓm quan träng cña c¸c n­íc nµy lµ t¨ng tr­ëng kinh tÕ ®«i khi kh«ng ®ång hµnh víi ph¸t triÓn kinh tÕ, do nh÷ng bÊt b×nh ®¼ng trong ph©n phèi thu nhËp vµ do phóc lîi x· héi nh­ gi¸o dôc, y tÕ, giao th«ng, m«i tr­êng...chËm ®­îc c¶i thiÖn. T¨ng tr­ëng kinh tÕ kh«ng ®i liÒn víi ph¸t triÓn lµ mét vÊn ®Ò rÊt ®¸ng l­u ý, v× nã cho thÊy toµn cÇu ho¸ kh«ng ph¶i lµ mét qu¸ tr×nh tù ph¸t mµ lµ mét qu¸ tr×nh ¸p ®Æt, d­íi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau, c¸i gäi lµ "chñ nghÜa tù do míi" (neo - liberalism) cña c¸c n­íc t­ b¶n lín, lªn nh÷ng n­íc ph¸t triÓn. §Ó hiÓu râ h¬n vÊn ®Ò nµy, chóng ta h·y cïng quay l¹i víi bèi c¶nh quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ cuèi nh÷ng n¨m 1980, khi ng©n s¸ch cña c¸c n­íc Mü, Anh th©m hôt nghiªm träng. Nh÷ng n¨m cuèi nhiÖm kú cña tæng thèng Ronald Reagan vµ suèt nhiÖm kú cña tæng thèng George Bush, do chÝnh s¸ch ch¹y ®ua vò trang víi Liªn X«, ng©n s¸ch cña th©m hôt kho¶ng 200 tû USD mçi n¨m. Trong thêi kú ®ã, Mü vµ c¸c n­íc ®ång minh ph­¬ng T©y ®· Ðp c¸c n­íc nghÌo ph¶i tu©n thñ nghiªm ngÆt c¸c ®iÒu kho¶n bÊt b×nh ®¼ng trong c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ víi hä, ®ång thêi ra c¸c ®iÒu kiÖn bÊt b×nh ®¼ng trong quan hÖ viÖn trî vµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. §Õn n¨m 1989, chÝnh phñ Mü cïng víi Ng©n hµng thÕ giíi (WB) vµ Quü tiÒn tÖ quèc tÕ (IMF) nhÊt trÝ ®i tíi c¸i gäi lµ "Sù ®ång thuËn Oasinht¬n" (The Washington Concencus), bao gåm 10 chÝnh s¸ch lín - mµ IMF gäi lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt - nh»m ®Þnh nghÜa m« h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ míi mµ chÝnh quyÒn Mü vµ ®ång minh b¾t buéc c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn ph¶i thi hµnh ®Ó c¶i c¸ch vµ thóc ®Èy ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ. §iÒu nµy cã nghÜa lµ, Mü dïng c¸c thÓ chÕ quèc tÕ WB vµ IMF ®Ó thu hÑp th©m hôt kinh tÕ thµnh t¨ng tr­ëng kinh tÕ theo m« h×nh cña Mü. M« h×nh nµy dùa trªn hai vÊn ®Ò chñ yÕu sau: mét lµ æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m« mµ trong ®ã gi¶m l¹m ph¸t vµ gi¶m th©m hôt ng©n s¸ch lµ môc tiªu hµng ®Çu; hai lµ c¶i c¸ch c¬ cÊu kinh tÕ b»ng tù do ho¸ mËu dÞch, tù do ho¸ tµi chÝnh, t­ nh©n ho¸ vµ thu nhá mét c¸ch døt kho¸t vai trß cña nhµ n­íc trong nÒn kinh tÕ. Trªn lý thuyÕt th× tù do ho¸ th­¬ng m¹i vµ tµi chÝnh gióp gia t¨ng hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ vÒ l©u dµi nã ®Èy m¹nh hîp t¸c kinh tÕ quèc tÕ. Trªn thùc tÕ, tù do ho¸, ®Æc biÖt lµ tù do ho¸ tµi chÝnh, lµm lîi nhiÒu nhÊt cho nhãm thu nhËp cao, lµm tµi s¶n cña hä ngµy mét gia t¨ng, dùa trªn viÖc ®Çu t­ nh÷ng tµi s¶n ®· cã. Tù do ho¸ gióp hä cã nh÷ng c¬ héi ®Çu t­ víi lîi nhuËn cao vµ nhanh chãng rót ra khái cuéc ch¬i khi rñi ro ®Õn gÇn, do hä lµ mét trong sè Ýt ng­êi ®­îc trang bÞ tri thøc ®Çy ®ñ vÒ thÞ tr­êng vµ cã kh¶ n¨ng n¾m b¾t, xö lý th«ng tin h¬n c¸c bé phËn kh¸c trong céng ®ång. Khi kinh tÕ suy tho¸i, nhãm thu nhËp thÊp lu«n lµ nhãm bÞ tæn th­¬ng nhiÒu nhÊt do nh÷ng kho¶n tiÕt kiÖm Ýt ái cña hä buéc ph¶i ®em ra ®Ó tr¶ nî n­íc ngoµi, phÇn cßn l¹i cña c¸c kho¶n tiÕt kiÖm nµy th× l¹i bÞ mÊt m¸t lín do ®ång tiÒn trong n­íc mÊt gi¸. T­ nh©n ho¸, nÕu thi hµnh mét c¸ch d©n chñ, c«ng khai, t«n träng ph¸p luËt, cã gi¸m s¸t cña chÝnh quyÒn vµ nh©n d©n, th× cã thÓ ®em l¹i lîi Ých chung cho nÒn kinh tÕ còng nh­ cho nhãm cã thu nhËp thÊp. Nh­ng ë nhiÒu n­íc, t­ nh©n ho¸ ®· lµm cho ph©n ho¸ giµu nghÌo thªm s©u s¾c. Tr­êng hîp ®iÓn h×nh lµ ë Nga, v× vÊn ®Ò tham nhòng ®­îc "hîp ph¸p ho¸" qua t­ nh©n ho¸. V× thÕ, nÕu chÝnh s¸ch t­ nh©n ho¸ kh«ng ®­îc thi hµnh víi môc ®Ých t¹o thªm b×nh ®¼ng cho x· héi th× vÒ l©u dµi sÏ lµm cho bÊt b×nh ®¼ng ngµy cµng trÇm träng. B¶ng 1 - Tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ hµng n¨m vµ møc thay ®æi cña khèi l­îng mËu dÞch thÕ giíi (%). C¸c n¨m Møc t¨ng mËu dÞch thÕ giíi (%) Møc t¨ng tr­ëng kinh tÕ thÕ giíi (%) 1981 - 1990 (tÝnh trung b×nh trong suèt thêi kú) 4,7 3,4 1991 4,6 1,8 1992 4,7 2,5 1993 3,9 2,7 1994 9,1 4,0 1995 9,4 3,8 1996 6,8 4,3 1997 9,9 4,2 1998 3,6 2,5 1999 4,3 3,0 2000 6,3 3,5 2001 6,5 3,7 2002* 6,2 4,0 Nguån: World Economic Review, 10/2002; * Sè liÖu dù b¸o Trong c¬ cÊu cña nÒn th­¬ng m¹i thÕ giíi hiÖn nay xuÊt hiÖn mét lo¹i h×nh bu«n b¸n míi vÒ hµng hãa vµ dÞch vô dùa trªn tèc ®é ph¸t triÓn chãng mÆt cña ngµnh c«ng nghÖ th«ng tin - ®ã lµ th­¬ng m¹i ®iÖn tö. Víi lîi thÕ trong giao dÞch thanh to¸n, qu¶n lý vv..., th­¬ng m¹i ®iÖn tö ®· nhanh chãng ®­îc phæ biÕn vµ ¸p dông trong c¸c th­¬ng vô ë c¸c quy m« kh¸c nhau. Víi th­¬ng m¹i ®iÖn tö c¸c ho¹t ®éng th­¬ng m¹i toµn cÇu sÏ thùc sù g¾n bã chÆt chÏ víi nhau, ®ã sÏ lµ c«ng cô ®¾c lùc cña toµn cÇu hãa kinh tÕ. Mét vÊn ®Ò kh¸c lµ thÞ tr­êng lao ®éng quèc tÕ ®­îc më réng. Trong xu thÕ toµn cÇu hãa hiÖn nay, d­íi t¸c ®éng cña sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña khoa häc kü thuËt ®· më ra cho con ng­êi kh¶ n¨ng giao l­u, tiÕp cËn c¸c th«ng tin, n©ng cao tr×nh ®é d©n trÝ. V× vËy con ng­êi cã thÓ tiÕp cËn ®­îc nhiÒu c¸c c¬ héi viÖc lµm h¬n ë c¸c n­íc kh¸c nhau. Bªn c¹nh ®ã, b¶n th©n sù bµnh tr­íng cña c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia ®· lµ nh©n tè h¹n chÕ sù dÞch chuyÓn lao ®éng quèc tÕ. Song chÝnh ®iÒu ®ã l¹i cµng t¹o ra sù g¾n kÕt chÆt chÏ cña thÞ tr­êng lao ®éng quèc tÕ chø kh«ng ph¶i lµ ng­îc l¹i. Lao ®éng ë c¸c quèc gia ®ang ph¸t triÓn ®­îc thu hót vµo chi nh¸nh c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia. 1.1.1. BÊt b×nh ®¼ng - m¶ng tèi trong bøc tranh toµn cÇu ho¸ HiÓn nhiªn qu¸ tr×nh toµn cÇu hãa g¾n liÒn víi chñ nghÜa t­ b¶n dùa trªn sù ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt t¹o ra sù ph¸t triÓn s¶n xuÊt m¹nh mÏ. Vµ chÝnh trong sù ph¸t triÓn s¶n xuÊt víi môc tiªu lîi nhuËn c¸c tæ chøc ®éc quyÒn c¹nh tranh nhau gay g¾t. KÕt qu¶ lµ h×nh thµnh nh÷ng liªn minh ®éc quyÒn kh«ng chØ trong ph¹m vi quèc gia mµ trªn ph¹m vi quèc tÕ. Sau khi chñ nghÜa x· héi ë Liªn X« vµ c¸c n­íc §«ng ¢u sôp ®æ, ph¹m vi ¶nh h­ëng cña chñ nghÜa t­ b¶n ®­îc më réng. C¸c n­íc ®Õ quèc m­u toan lîi dông xu thÕ toµn cÇu hãa ®Ó nh»m xãa bá c¸c n­íc x· héi chñ nghÜa cßn l¹i. Râ rµng lµ xÐt vÒ logic vµ lÞch sö th× toµn cÇu hãa lµ mét xu thÕ tÊt yÕu, lµ kÕt qu¶ cña sù ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt, cña kinh tÕ thÞ tr­êng, song còng cÇn ph¶i thÊy toµn cÇu hãa hiÖn nay kh«ng ph¶i kh«ng cã tÝnh chÊt chÝnh trÞ do viÖc tham gia vµo toµn cÇu hãa xuÊt ph¸t tõ c¸c lîi Ých kh¸c nhau, ®«i khi ®èi nghÞch nhau gi÷a c¸c chñ thÓ cña chÝnh qu¸ tr×nh toµn cÇu hãa. Sù t¸c ®éng to lín cña Mü ®èi víi qu¸ tr×nh toµn cÇu hãa b¾t nguån tõ sù chi phèi cña Mü ®èi víi c¸c lÜnh vùc quyÒn lîi c¬ b¶n cña thÕ giíi ngµy nay, ®ã lµ søc m¹nh vÒ kinh tÕ, khoa häc c«ng nghÖ vµ vÒ qu©n sù. Nh÷ng ®iÒu nµy kh¼ng ®Þnh vai trß siªu c­êng sè mét, chi phèi phÇn quan träng ®èi víi quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ. Thõa nhËn sù chi phèi cña chñ nghÜa t­ b¶n ®èi víi qu¸ tr×nh toµn cÇu hãa hiÖn nay, thõa nhËn tÝnh chÝnh trÞ cña qu¸ tr×nh toµn cÇu hãa kh«ng cã nghÜa lµ chóng ta tÈy chay, tõ chèi tham gia toµn cÇu hãa mµ ng­îc l¹i ph¶i ®Êu tranh v× toµn cÇu hãa h­íng tíi sù tiÕn bé vµ ph¸t triÓn cña nh©n lo¹i. Tham gia vµo toµn cÇu hãa kh«ng chØ cã Mü vµ c¸c n­íc t­ b¶n mµ cßn cã hµng lo¹t c¸c quèc gia trªn thÕ giíi trong ®ã cã c¸c quèc gia ®ang trªn con ®­êng ®i lªn chñ nghÜa x· héi. Do vËy qu¸ tr×nh toµn cÇu hãa kh«ng ph¶i ®¬n gi¶n lµ sù phæ biÕn c¸c gi¸ trÞ cña chñ nghÜa t­ b¶n mµ lµ qu¸ tr×nh ®Êu tranh sµng läc mµ trong ®ã c¸c gi¸ trÞ v¨n minh nh©n ®¹o cña loµi ng­êi sÏ ®­îc chÊp nhËn vµ trong qu¸ tr×nh Êy nh÷ng g× lµ tiÕn bé sím muén sÏ ®­îc ph¸t huy. §©y còng lµ quy luËt ph¸t triÓn chung cña x· héi. Tõ nh÷ng n¨m cuèi thËp kû 70 ®Õn nay, chóng ta ®· ®­îc chøng kiÕn sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ ngo¹n môc cña c¸c n­íc §«ng ¸ vµ mét sè n­íc Mü La tinh nh­ Braxin, Mªhic«....Sù t¨ng tr­ëng nµy, bªn c¹nh nh÷ng yÕu tè trong n­íc, cßn dùa trªn chiÕn l­îc toµn cÇu ho¸ mµ Mü võa viÕt kÞch b¶n võa lµm tæng ®¹o diÔn. ViÖc khuyÕn khÝch kinh tÕ thÞ tr­êng ph¸t triÓn trªn quy m« toµn thÕ giíi ®· gióp mét sè nhãm giµu cã cña c¸c n­íc ph¸t triÓn n¾m ®­îc nh÷ng nguån lùc quan träng nhÊt cña x· héi. Sù tËp trung nguån lùc ®ã vµo tay mét sè nhãm ng­êi nhÊt ®Þnh ®· lµm gia t¨ng nhanh chãng møc ®é bÊt b×nh ®¼ng trong c¸c quèc gia nµy. Thu nhËp cña nÒn kinh tÕ tËp trung vµo c¸c nhãm trÎ ë thµnh thÞ - nh÷ng ng­êi cã c¬ héi n¾m b¾t tri thøc vµ th«ng tin nhanh chãng cña Mü vµ c¸c n­íc ph­¬ng T©y. NhiÒu ng­êi cho r»ng bÊt b×nh ®¼ng trong thu nhËp lµ ®iÒu tÝch cùc gióp cho nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn m¹nh. Nh­ng ®©y lµ c¸ch nh×n sai l¹c lín nhÊt cña c¸c nhµ kinh tÕ häc trong h¬n 40 n¨m qua vÒ liªn hÖ gi÷a b×nh ®¼ng vµ t¨ng tr­ëng kinh tÕ. Tr­íc hÕt hä cho r»ng sù bÊt b×nh ®¼ng dÜ nhiªn lµ tèt v× nã lµ ®éng c¬ thóc ®Èy mäi ng­êi lµm viÖc tÝch cùc h¬n vµ do ®ã thóc ®Èy t¨ng tr­ëng kinh tÕ. Nh­ng nhiÒu nghiªn cøu tõ gi÷a thËp kû 90 ®Õn nay ®· chøng minh r»ng sù bÊt b×nh ®¼ng ë c¸c n­íc trªn thÕ giíi ®· cã ¶nh h­ëng tiªu cùc ®èi víi t¨ng tr­ëng kinh tÕ trong c¸c n­íc Êy trong vßng 150 n¨m qua. C¸c con sè thèng kª cho thÊy, bÊt b×nh ®¼ng th­êng gia t¨ng nhanh h¬n ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn. Bªn c¹nh ®ã, møc ®é chªnh lÖch cña c¸c nhãm nghÌo gi÷a c¸c n­íc ph¸t triÓn vµ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn rÊt lín vµ ngµy cµng t¨ng. NÕu tÝnh theo chØ sè ph¸t triÓn con ng­êi cña Ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn Liªn hîp quèc (UNDP) dùa trªn ba tiªu chuÈn c¬ b¶n lµ gi¸o dôc, thu nhËp vµ tuæi thä th× møc ®é bÊt b×nh ®¼ng cßn nghiªm träng h¬n nhiÒu. TÝnh ®Õn n¨m 1995, chØ sè ph¸t triÓn con ng­êi cña Th¸i Lan ®øng thø 59 trªn thÕ giíi, cña In®«nªxia lµ 96, cña Malaixia lµ 98, cña ViÖt Nam lµ 122. §iÒu nµy chøng tá c¸i gäi lµ "thÇn kú kinh tÕ" cña ch©u ¸ ch­a ®Õn ®­îc víi ®«ng ®¶o ng­êi d©n ë ®©y. Tuy nhiªn, nÕu kh«ng cã t¨ng tr­ëng kinh tÕ th× sè ng­êi nghÌo cµng ®«ng h¬n vµ viÖc xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo cµng khã duy tr×. MÆt kh¸c, nÕu kh«ng gi¶i quyÕt ®­îc mét phÇn nµo vÊn ®Ò ph©n hãa giµu nghÌo th× kh«ng thÓ ®¶m b¶o ph¸t triÓn kinh tÕ dµi h¹n. BÊt b×nh ®¼ng c¶n trë ph¸t triÓn kinh tÕ vµ hiÖu qu¶ cña nÒn kinh tÕ v× nã lµm gi¶m bít sù h¨ng say cña con ng­êi trong qu¸ tr×nh lµm viÖc còng nh­ tiÕt kiÖm vµ ®Çu t­. Bªn c¹nh ®ã, bÊt b×nh ®¼ng cßn g©y cho ng­êi d©n c¶m gi¸c vÒ mét thÓ chÕ bÊt c«ng, phi hiÖu qña, ¶nh h­ëng ®Õn tiÕn tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ dµi h¹n. 1.1.2. Gi¸o dôc - Ph­¬ng thuèc h÷u hiÖu gi¶m bÊt b×nh ®¼ng. Trong thêi ®¹i kinh tÕ toµn cÇu ho¸ dùa trªn tri thøc vµ th«ng tin, th× gi¸o dôc lµ tµi s¶n cßn quý h¬n ®Êt ®ai v× nã gióp con ng­êi c¶i thiÖn thu nhËp nhanh chãng. §èi víi mét n­íc Ýt ®Êt nh­ng gÇn 80% d©n sè lµ n«ng d©n nh­ ViÖt Nam th× gi¸o dôc lµ tµi s¶n quý b¸u mµ Nhµ n­íc cã thÓ ph©n phèi c«ng b»ng cho hä ®­îc. ChÊt l­îng gi¸o dôc cña n­íc ta Ýt nhÊt ph¶i b»ng c¸c n­íc trong khu vùc th× míi cã kh¶ n¨ng c¶i thiÖn thu nhËp cho ng­êi d©n. Gi¸o dôc lµ mét trong nh÷ng viÖc cã hiÖu qu¶ nhÊt ®Ó xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo vµ gi¶m bít ph©n ho¸ giµu nghÌo. Trong thËp kû võa qua, nhiÒu nghiªn cøu vÒ ph¸t triÓn trªn thÕ giíi ®· chøng minh r»ng nguån lùc con ng­êi, víi chÊt l­îng vµ sè l­îng gi¸o dôc, lµ mét trong nh÷ng nh©n tè quan träng nhÊt gióp t¨ng tr­ëng kinh tÕ ®­îc l©u dµi. Gi¸o dôc lµm t¨ng kü n¨ng nhËn thøc vµ nh÷ng kü n¨ng kh¸c, qua ®ã lµm t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. H¬n thÕ n÷a, ph©n bè gi¸o dôc mét c¸ch c«ng b»ng còng gióp lµm gi¶m bít sù bÊt b×nh ®¼ng trong thu nhËp mét c¸ch h÷u hiÖu nhÊt. Thùc tÕ ®· chøng minh, cïng sè l­îng nguån lùc con ng­êi ban ®Çu, n­íc nghÌo t¨ng tr­ëng kinh tÕ nhanh h¬n n­íc giµu vµ do ®ã qua mét thêi gian, møc thu nhËp cña c¸c n­íc cã møc gi¸o dôc gièng nhau sÏ b»ng nhau. Nghiªn cøu cña mét nhãm c¸c nhµ kinh tÕ do Nancy Birdsall lµm chñ nhiÖm ®· cho thÊy, c¸c n­íc cã thu nhËp cao th× hai phÇn ba cña tæng sè bÊt b×nh ®¼ng trong l­¬ng bæng g©y ra. BÊt b×nh ®¼ng cao trong thu nhËp gia ®×nh lµm cho nh÷ng hé nghÌo kh«ng ®ñ ph­¬ng tiÖn ®Çu t­ cho gi¸o dôc con c¸i, dï hä biÕt r»ng ®Çu t­ vµo gi¸o dôc sÏ thu lîi nhuËn lín trong t­¬ng lai. Nh÷ng gia ®×nh nghÌo cÇn ph¶i dïng thu nhËp cña hä ®Ó sèng qua ngµy ®o¹n th¸ng nªn hä kh«ng thÓ ®Çu t­ vµo gi¸o dôc cho con c¸i. Birdsall dùa trªn sè liÖu cña Ng©n hµng thÕ giíi ®Ó so s¸nh c¸c n­íc §«ng ¸ vµ c¸c n­íc kh¸c cã møc thu nhËp trung b×nh trªn ®Çu ng­êi b»ng nhau nh­ng cã møc ®é bÊt b×nh ®¼ng trong thu nhËp cao h¬n ®Ó chØ ra ¶nh h­ëng cña bÊt b×nh ®¼ng trong thu nhËp tíi tû lÖ häc sinh ®Õn tr­êng lµ rÊt lín. Bªn c¹nh ®ã, «ng còng cho biÕt bÊt b×nh ®¼ng cao trong thu nhËp còng ¶nh h­ëng s©u s¾c tíi cung vµ cÇu gi¸o dôc trong nÒn kinh tÕ. NÕu c¸c chÝnh phñ tµi trî gi¸o dôc phæ th«ng cho nhiÒu trÎ em trong tuæi ®i häc, th× g¸nh nÆng thuÕ sÏ chuyÓn dÞch tõ nhãm cã thu nhËp thÊp sang nhãm thu nhËp cao h¬n, dÉn tíi sù ph©n bæ nguån lùc c«ng b»ng h¬n. Tuy nhiªn, ®Ó tr¸nh g¸nh nÆng thuÕ, c¸c nhãm thu nhËp cao sÏ chèng c¸c biÖn ph¸p tµi trî gi¸o dôc phæ th«ng vµ t×m c¸ch ®Ó chuyÓn c¸c nguån tiÒn tµi trî nµy cho gi¸o dôc ®¹i häc vµ sau ®¹i häc, n¬i mµ con em cña hä sÏ ®­îc lîi nhiÒu nhÊt. NÕu thu nhËp ®­îc ph©n bè ®ång ®Òu h¬n, th× thuÕ dïng ®Ó tµi trî cho gi¸o dôc phæ th«ng còng ®­îc chia ®ång ®Òu h¬n, do ®ã sù chèng ®èi cña c¸c nhãm thu nhËp cao sÏ yÕu h¬n. Birdsall còng chØ ra r»ng tuy ng©n s¸ch cho gi¸o dôc tÝnh theo phÇn tr¨m GDP ë ch©u Mü Latinh kh«ng thÊp h¬n c¸c n­íc §«ng ¸, nh­ng tû lÖ ng©n s¸ch ®­îc ph©n bæ cho gi¸o dôc phæ th«ng l¹i thÊp h¬n §«ng ¸. Mét nghiªn cøu cho biÕt r»ng chi phÝ cho mét sinh viªn ®¹i häc lín gÊp 50 lÇn chi phÝ cho mét häc sinh cÊp tiÓu häc. Mét vÝ dô t­¬ng ph¶n gi÷a ch©u Mü Latinh vµ §«ng ¸ lµ tr­êng hîp cña Venezuela vµ Hµn Quèc. N¨m 1985 Venezuela dµnh 43% ng©n s¸ch gi¸o dôc cho ®¹i häc vµ sau ®¹i häc trong khi Hµn Quèc chØ dµnh cã 10%. Ng©n s¸ch dµnh cho gi¸o dôc tÝnh theo phÇn tr¨m GDP cña Venezuela cao h¬n (4,3%) ë Hµn Quèc (3%) nh­ng sau khi trõ ®i phÇn chi phÝ cho gi¸o dôc ®¹i häc vµ sau ®¹i häc, phÇn ng©n s¸ch cho gi¸o dôc phæ th«ng ë Hµn Quèc lµ 2,5% GDP, trong khi Venezuela chØ lµ 1,3%. Do ®ã, ë §«ng ¸, mét sè l­îng lín c¸c trÎ em nghÌo ®­îc h­ëng ng©n s¸ch cho gi¸o dôc phæ th«ng, trong khi ë ch©u Mü Latinh, sè l­îng nhá c¸c con c¸i nhµ giµu ®­îc lîi. §©y lµ lý do t¹i sao trÎ em nghÌo ë ch©u Mü Latinh Ýt cã c¬ héi häc phæ th«ng h¬n vµ chÊt l­îng gi¸o dôc thÊp h¬n khu vùc §«ng ¸. Tãm l¹i toµn cÇu ho¸ ®ang t¹o mét s©n ch¬i b×nh ®¼ng cho c¸c n­íc nghÌo. Vµ ®Ó gi¶m bít sù bÊt b×nh ®¼ng nµy, bªn c¹nh viÖc kªu gäi x©y dùng luËt ch¬i míi b×nh ®¼ng h¬n cho toµn cÇu ho¸, c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn ph¶i nç lùc nhiÒu h¬n n÷a trong ph¸t triÓn kinh tÕ, trong ®ã c¶i c¸ch gi¸o dôc vµ vÊn ®Ò quan träng hµng ®Çu. 1.2. Toµn cÇu ho¸ mang tÝnh hai mÆt ViÖc tham gia vµo toµn cÇu hãa kinh tÕ sÏ t¹o ra cho c¸c bªn tham gia nh÷ng c¬ héi, ®ång thêi nã còng ®Æt ra nh÷ng th¸ch thøc. Cã ý kiÕn cho r»ng toµn cÇu hãa lµ "con dao hai l­ìi" cã thÓ t¹o ra nh÷ng xung lùc lµm t¨ng tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ, gãp phÇn n©ng cao ®êi sèng cña ng­êi d©n nh­ng nã còng cã thÓ lµm xãi mßn nÒn v¨n hãa vµ chñ quyÒn quèc gia, ®e däa sù æn ®Þnh kinh tÕ x· héi. 1.2.1. Nh÷ng c¬ héi cña tham gia toµn cÇu hãa §Ò cËp ®Õn nh÷ng c¬ héi cña tham gia toµn cÇu hãa cã rÊt nhiÒu ý kiÕn, thËm chÝ cã nhiÒu ng­êi tuyÖt ®èi hãa nh÷ng ­u thÕ do toµn cÇu hãa mang l¹i. Tuy nhiªn vËn dông nã nh­ thÕ nµo cßn phô thuéc vµo n¨ng lùc vµ thùc tr¹ng cña mçi quèc gia. Cã thÓ nªu ra mét sè c¬ héi sau: - Toµn cÇu hãa nÒn kinh tÕ ph¸ bá nh÷ng c¶n trë, nh÷ng rµo ng¨n c¸ch gi÷a c¸c quèc gia, më ra nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ quèc tÕ, tõ ®ã c¸c quèc gia cã thÓ tËn dông c¬ héi ph¸t triÓn cho thÞ tr­êng bªn ngoµi. Mét thùc tÕ hiÓn nhiªn lµ kh«ng mét quèc gia nµo cã ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn x©y dùng mét nÒn kinh tÕ néi ®Þa hiÖu qu¶ mµ kh«ng xÐt ®Õn thÞ tr­êng bªn ngoµi, cho dï ®ã lµ nh÷ng n­íc khæng lå nh­ Mü, Nga, Trung Quèc, NhËt b¶n. ChÝnh Nga vµ Trung Quèc tr­íc kia ®· chñ tr­¬ng t¹o lËp mét nÒn kinh tÕ tù chñ bao gåm tÊt c¶ c¸c ngµnh, c¸c lÜnh vùc cÇn thiÕt cho nhu cÇu s¶n xuÊt vµ ®êi sèng nh©n d©n. C¬ cÊu kinh tÕ ®ã kh«ng nh÷ng ®· kh«ng ®em l¹i hiÖu qu¶ mµ cßn lµm chËm tèc ®é t¨ng tr­ëng, l·ng phÝ tµi nguyªn vµ kÕt côc ®· ph¶i cã nh÷ng c¶i c¸ch më cöa h­íng ®Õn x©y dùng mét c¬ cÊu kinh tÕ phï hîp, g¾n s¶n xuÊt néi ®Þa víi nhu cÇu cña thÞ tr­êng quèc tÕ, ®Æc biÖt chó ý ph¸t triÓn nh÷ng ngµnh cã lîi thÕ xuÊt khÈu. - Toµn cÇu hãa kinh tÕ më ra kh¶ n¨ng cho c¸c quèc gia chËm ph¸t triÓn tham gia vµo hÖ thèng ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ, tõ ®ã h×nh thµnh mét c¬ cÊu kinh tÕ - x· héi hiÖu qu¶, ®Èy nhanh tiÕn tr×nh hiÖn ®¹i hãa. - Qu¸ tr×nh toµn cÇu hãa t¹o c¬ héi cho c¸c quèc gia tiÕp cËn víi nguån vèn vµ c«ng nghÖ kü thuËt, tr×nh ®é qu¶n lý cao. Ngµy nay, trong nÒn kinh tÕ toµn cÇu cïng víi viÖc më cöa thÞ tr­êng lµm cho quan hÖ trao ®æi mua b¸n hµng hãa dÞch vô gia t¨ng m¹nh mÏ lµ dßng l­u chuyÓn cña vèn, cña c«ng nghÖ còng ®­îc më réng vµ ®Èy nhanh. Tham gia vµo toµn cÇu hãa c¸c quèc gia kh«ng chØ tËn dông ®­îc thÞ tr­êng mµ cßn cã thÓ thu hót, sö dông c¸c dßng vèn quèc tÕ. §iÒu nµy cã ý nghÜa quan träng ®Æc biÖt ®èi víi c¸c quèc gia ®ang ph¸t triÓn, n¬i ®ang rÊt cÇn vèn vµ tr×nh ®é qu¶n lý tiªn tiÕn. V× vËy, cã thÓ thÊy toµn cÇu hãa võa lµ ®iÒu kiÖn võa lµ nh©n tè kÝch thÝch sù ph¸t triÓn cña khoa häc c«ng nghÖ. (xem b¶ng 2). B¶ng 2 - Vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo c¸c khu vùc n¨m 2002: §¬n vÞ: tû USD C¸c khu vùc Sè l­îng vèn ®Çu t­ Tû lÖ (%) ThÕ giíi 3.578 100 C¸c n­íc c«ng nghiÖp 2.491 69,6 T©y ¢u 1.267 35,4 B¾c Mü 872 24,4 C¸c n­íc c«ng nghiÖp kh¸c 245 6,8 C¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn 1.104 30,8 Achentina, Braxin, Mªhic« 257 7,2 C¸c n­íc Mü Latinh kh¸c 126 3,5 Trung Quèc (c¶ Hongkong) 228 6,3 §«ng ¸ * 222 6,2 C¸c n­íc ch©u ¸ kh¸c 94 2,6 Ch©u Phi 60 1,7 C¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn kh¸c 11 0,3 * §«ng ¸ gåm: In®«nªxia, Hµn Quèc, Malaixia, Philipines, Singapore, §µi Loan, Th¸i Lan Nguån: UNCTAD , World Investment Report, 2002 - Héi nhËp vµo c¸c tæ chøc kinh tÕ toµn cÇu vµ khu vùc cho phÐp c¸c quèc gia thµnh viªn ®­îc h­ëng nh÷ng ­u ®·i vÒ thuÕ quan, hµng hãa cã thÓ nhanh chãng tiÕp cËn ®­îc thÞ tr­êng thÕ giíi. §èi víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn th× héi nhËp vµo c¸c tæ chøc kinh tÕ quèc tÕ còng chÝnh lµ tham gia vµo diÔn ®µn cho phÐp m×nh b×nh ®¼ng bµy tá quan ®iÓm b¶o vÖ lîi Ých chÝnh ®¸ng cña m×nh. ViÖc héi nhËp vµo c¸c tæ chøc khu vùc vµ toµn cÇu, vÒ thùc chÊt lµ sù phô thuéc lÉn nhau vÒ kinh tÕ. §iÒu nµy v« h×nh chung t¹o ra c¬ chÕ ®¶m b¶o an toµn trong ho¹t ®éng kinh doanh. Víi thùc tÕ ®ã toµn cÇu hãa còng sÏ gãp phÇn gia t¨ng xu thÕ hßa b×nh hîp t¸c vµ ph¸t triÓn. Tham gia héi nhËp còng ®ßi hái ph¶i më cöa thÞ tr­êng, ph¸ bá c¸c rµo c¶n. Nh­ vËy muèn héi nhËp ph¶i n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. -Toµn cÇu hãa kinh tÕ thùc chÊt lµ qu¸ tr×nh më cöa héi nhËp cña quèc gia. Trong qu¸ tr×nh héi nhËp, c¸c quèc gia ®Òu nhanh chãng ®­îc tiÕp nhËn nh÷ng th«ng tin tri thøc míi gãp phÇn n©ng cao tr×nh ®é d©n trÝ, t¹o c¬ së nÒn t¶ng cho d©n chñ ph¸t triÓn. Trong m«i tr­êng b¶o hé, ®Æc biÖt víi nÒn kinh tÕ "khÐp kÝn" khã cã thÓ tiÕp nhËn vµ ¸p dông nh÷ng th«ng tin tri thøc míi. Ngµy nay, sù hiÖn diÖn cña m¹ng Internet ®· nhanh chãng lan truyÒn th«ng tin toµn cÇu, sù ng¨n c¸ch kh«ng gian hÇu nh­ kh«ng cßn ý nghÜa. Víi c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin vµ giao th«ng hiÖn ®¹i, con ng­ßi ë c¸c vïng xa x«i hÎo l¸nh còng tiÕp cËn ®­îc nh÷ng tri thøc v¨n hãa thÕ giíi. Toµn cÇu hãa ®­a l¹i ®iÒu kiÖn giao l­u héi nhËp cña con ng­êi gi÷a c¸c nÒn v¨n hãa, kh«ng nh÷ng con ng­êi hiÓu nhau h¬n mµ cßn gãp phÇn n©ng cao gi¸ trÞ v¨n hãa truyÒn thèng, xãa bá nh÷ng hñ tôc phi nh©n v¨n, më ra ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn cho con ng­êi vµ cho sù chung sèng hßa b×nh cña c¸c nÒn v¨n hãa. 1.2.2. Nh÷ng th¸ch trong qu¸ tr×nh tham gia toµn cÇu hãa - Toµn cÇu hãa ®· kh«ng ph©n phèi c«ng b»ng c¸c c¬ héi vµ lîi Ých gi÷a c¸c khu vùc, quèc gia, trong mçi quèc gia vµ tõng nhãm d©n c­. Trªn thùc tÕ, trong toµn cÇu hãa nh÷ng n­íc ph¸t triÓn giµu cã, nh÷ng c¸ nh©n giµu cã míi ®­îc h­ëng phÇn lín nh÷ng lîi thÕ. V× vËy, toµn cÇu hãa ®· lµm gia t¨ng t×nh tr¹ng bÊt c«ng, lµm s©u s¾c sù ph©n hãa giµu nghÌo. HiÖn nay, c¸c quèc gia ph¸t triÓn chiÕm 20% d©n sè thÕ giíi, n¾m 73% khèi l­îng bu«n b¸n trao ®æi tµi s¶n vµ dÞch vô, 58% ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi vµ 91% sè ng­êi sö dông Internet. HÇu nh­ tuyÖt ®¹i ®a sè bé phËn c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia, thÕ lùc chÝnh cña toµn cÇu hãa thuéc vÒ c¸c quèc gia ph¸t triÓn. Cïng víi sù gia t¨ng cña qu¸ tr×nh toµn cÇu hãa sù chªnh lÖch thu nhËp gi÷a 20% d©n sè giµu nhÊt víi 20% d©n sè nghÌo nhÊt còng t¨ng lªn m¹nh mÏ. Tû lÖ nµy n._.¨m 1960 lµ 30/1, n¨m 1990 lµ 60/1 vµ n¨m 2001 lµ 77/4. Tæng tµi s¶n cña 367 tû phó trªn thÕ giíi hiÖn nay kh«ng thua kÐm thu nhËp cña 3,1 tû ng­êi ë c¸c n­íc nghÌo. VÊn ®Ò ®Æt ra lµ ph¶i ch¨ng toµn cÇu hãa cµng gia t¨ng th× thÕ giíi cµng ph©n hãa? Thùc tÕ nµy ®Æt ra yªu cÇu cÇn ph¶i ®Êu tranh cho mét qu¸ tr×nh toµn cÇu hãa víi môc tiªu nh©n b¶n h¬n. - Khi héi nhËp, kü thuËt c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®­îc du nhËp t¹o ra kh¶ n¨ng n©ng cao n¨ng suÊt, ®ång thêi dßng s¶n phÈm hµng hãa dÞch vô cña c¸c n­íc ph¸t triÓn cã lîi thÕ còng sÏ lÊn ¸t s¶n phÈm cña c¸c quèc gia kÐm ph¸t triÓn h¬n. §iÒu nµy ®· dÉn ®Õn viÖc c¹nh tranh gay g¾t lµm n¶y sinh vÊn ®Ò ph¸ s¶n, thÊt nghiÖp, lµm trÇm träng thªm c¸c vÊn ®Ò x· héi vèn ®· rÊt nan gi¶i ë c¸c quèc gia chËm ph¸t triÓn. Tuy nhiªn, khi nh×n nhËn vÊn ®Ò nµy còng cÇn nhËn thÊy mét thùc tÕ lµ do ¸p lùc c¹nh tranh buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i ®æi míi lµm ¨n cã hiÖu qu¶ h¬n. ë ®©y g¾n liÒn víi vai trß cña doanh nghiÖp lµ vai trß cña nhµ n­íc trong viÖc hç trî cho c¸c doanh nghiÖp. - Toµn cÇu hãa më ra c¬ héi tranh thñ nguån lùc bªn ngoµi, song chÝnh ®iÒu ®ã l¹i bao hµm kh¶ n¨ng phô thuéc vµo hÖ thèng ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ, nÕu nh­ kh«ng x¸c ®Þnh ®­îc mét chiÕn l­îc ph¸t triÓn phï hîp dùa trªn c¬ së ph¸t huy néi lùc lµ chÝnh. - Toµn cÇu hãa cho phÐp tËn dông c¸c nguån lùc ®Ó rót ng¾n qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, song nã bao hµm kh¶ n¨ng kh«ng bÒn v÷ng trong ph¸t triÓn. Cã thÓ cã t¨ng tr­ëng nh­ng l¹i kÌm theo nh÷ng hËu qu¶ vÒ mÆt m«i tr­êng x· héi. §iÒu nµy phô thuéc rÊt lín vµo chÝnh s¸ch ph¸t triÓn vµ hiÖu qu¶ cña bé m¸y qu¶n lý nhµ n­íc. Thùc tr¹ng cña nhiÒu quèc gia trong ®ã cã ViÖt Nam, viÖc më cöa du nhËp c¸c thµnh tùu c«ng nghÖ, nguån vèn v.v...®Ó ph¸t triÓn, song c«ng nghÖ l¹c hËu, « nhiÔm m«i tr­êng, vèn thÊt tho¸t cïng c¸c tÖ n¹n x· héi kh¸c gia t¨ng. Do vËy, nÕu kh«ng cã sù kiÓm so¸t, nguy c¬ trë thµnh b·i th¶i c«ng nghÖ ®èi víi c¸c n­íc tiÕp nhËn c«ng nghÖ kh«ng ph¶i xa vêi. Ngay ViÖt Nam theo thèng kª gÇn ®©y viÖc nhËp khÈu m¸y mãc c«ng nghÖ trong nh÷ng n¨m võa qua cã ®Õn 50% thuéc lo¹i ®· l¹c hËu, cã nh÷ng m¸y mãc ®· hÕt khÊu hao, thËm chÝ cã lo¹i ®­îc s¶n xuÊt tõ nh÷ng n¨m 20. Víi t×nh tr¹ng nhËp c«ng nghÖ nh­ vËy c¸c quèc gia ®i sau ®· chÞu thua thiÖt lín, nguy c¬ tôt hËu ngµy cµng t¨ng. - Toµn cÇu hãa cßn ®Æt ra nh÷ng hËu qu¶ phi kinh tÕ. §ã lµ vÊn ®Ò phæ biÕn lan trµn nhanh c¸c dÞch bÖnh, ®Æc biÖt HIV/ AIDS. Do toµn cÇu hãa luång di chuyÓn lao ®éng, du lÞch giao l­u gia t¨ng m¹nh, theo ®ã dÞch bÖnh còng cã kh¶ n¨ng l©y lan nhanh. §ång thêi ®ã còng cßn lµ sù phæ biÕn cña c¸c lo¹i h×nh v¨n hãa ngo¹i lai víi lèi sèng tr¸i ng­îc thuÇn phong mü tôc, lµm b¨ng ho¹i ®¹o ®øc con ng­êi. M¹ng Internet lµ ph­¬ng tiÖn th«ng tin tuyÖt vêi vµ nã còng lµ con ®­êng x©m thùc vÒ mÆt v¨n hãa kh¸ nguy hiÓm nÕu kh«ng cã c¸ch qu¶n lý hiÖu qu¶. 1.3. Toµn cÇu hãa kinh tÕ g¾n liÒn víi xu thÕ khu vùc hãa. NÐt míi vµ lµ mét trong nh÷ng ®Æc tr­ng cña xu thÕ toµn cÇu hãa kinh tÕ hiÖn nay lµ nã diÔn ra cïng víi xu thÕ khu vùc hãa. Trong quan hÖ víi toµn cÇu hãa th× xu thÕ khu vùc hãa ®­îc xem lµ b­íc chuÈn bÞ ®Ó tiÕn tíi toµn cÇu hãa, mÆt kh¸c xu thÕ khu vùc hãa hiÖn nay ph¶n ¸nh mét thùc tr¹ng co côm nh»m b¶o vÖ nh÷ng lîi Ých t­¬ng ®ång gi÷a mét vµi n­íc tr­íc nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc do toµn cÇu hãa ®Æt ra. Khu vùc hãa cã nhiÒu møc ®é kh¸c nhau, tõ mét vµi n­íc vµ l·nh thæ ®Õn nhiÒu n­íc tham gia vµo mét tæ chøc khu vùc ®Þa lý. HiÖn nay cã c¸c tæ chøc ®¸ng chó ý nh­ Liªn minh ch©u ¢u (EU); Khu vùc th­¬ng m¹i tù do ASEAN (AFTA); DiÔn ®µn kinh tÕ hîp t¸c ch©u ¸ - Th¸i B×nh D­¬ng (APEC); Khu vùc mËu dÞch tù do B¾c Mü (NAFTA); Tæ chøc hîp t¸c khu vùc Nam ¸ (SAARC)....EU - tæ chøc liªn kÕt khu vùc ë tr×nh ®é cao nhÊt, vµ AFTA - tæ chøc liªn kÕt khu vùc mµ chÝnh ViÖt Nam chóng ta ®ang lµ mét thµnh viªn. Víi viÖc thùc hiÖn liªn kÕt AFTA râ rµng n¨ng lùc héi nhËp cña ASEAN vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi sÏ gia t¨ng. Bëi lÏ, viÖc më réng bu«n b¸n tù do trong khu vùc sÏ b¶o vÖ vµ n©ng cao vÞ thÕ cña ASEAN ®èi víi c¸c khu vùc kh¸c. Qua hîp t¸c néi bé sÏ gãp phÇn gi¶m bít sù lÖ thuéc vµo c¸c tæ chøc vµ quèc gia bªn ngoµi vµ sù hîp t¸c nµy sÏ t¹o ®µ cho viÖc tham gia hîp t¸c trong kh«ng gian më réng h¬n nh­ APEC vµ WTO. Víi nh÷ng lîi thÕ râ rÖt cña AFTA, t¹i Héi nghÞ ngo¹i tr­ëng ASEAN th¸ng 7/1994 häp t¹i Th¸i Lan c¸c quèc gia thµnh viªn ®· quyÕt ®Þnh ®Èy nhanh tiÕn tr×nh AFTA nh»m kÕt thóc vµo 2003 chø kh«ng ph¶i 2008 nh­ kÕ ho¹ch ban ®Çu. Sù ph¸t triÓn ngµy cµng m¹nh cña ASEAN ®­îc kh¼ng ®Þnh qua Héi nghÞ th­îng ®Ønh kh«ng chÝnh thøc häp t¹i Kuala Lumpur víi viÖc ®Æt AFTA trong tÇm nh×n 2020 vµ ®iÒu nµy ®­îc cô thÓ hãa trong Tuyªn bè Hµ Néi vµ ch­¬ng tr×nh hµnh ®éng. C¸c ho¹t ®éng cña ASEAN ®ang tËp trung chó ý so¹n th¶o c¸c ch­¬ng tr×nh gióp ®ì c¸c quèc gia cßn kÐm ph¸t triÓn nh»m bè trÝ l¹i c¬ cÊu kinh tÕ, ®µo t¹o nguån nh©n lùc; t¹o lËp c¸c tam gi¸c ph¸t triÓn gi÷a c¸c quèc gia cã vÞ trÝ gÇn nhau; thùc hiÖn thóc ®Èy tù do hãa tµi chÝnh g¾n víi tù do ho¸ vÒ ®Çu t­, th­¬ng m¹i; ®­a ra ý t­ëng vÒ ®ång tiÒn chung cña khu vùc lµm c¬ së thanh to¸n néi bé, gi¶m lÖ thuéc vµo ®ång USD; t¹o lËp c¬ së cho sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng, h­íng tíi mét m« h×nh ph¸t triÓn phï hîp víi ®iÒu kiÖn trong mçi n­íc còng nh­ ®iÒu kiÖn khu vùc vµ thÕ giíi ®Çu thÕ kû 21. §éng lùc gia t¨ng xu thÕ khu vùc ho¸ trong giai ®o¹n hiÖn nay xuÊt ph¸t tõ môc ®Ých ph¸t huy nh÷ng lîi Ých so s¸nh, nh÷ng nÐt t­¬ng ®ång cña c¸c quèc gia trong mçi nhãm khu vùc. §ång thêi xu thÕ khu vùc ho¸ cßn ®­îc ®Èy m¹nh bëi xu thÕ toµn cÇu ho¸ cßn ®­îc ®Èy m¹nh bëi chÝnh xu thÕ toµn cÇu ho¸ gia t¨ng m¹nh mÏ v­ît tr­íc c¶ viÖc hoµn thiÖn nh÷ng ®Þnh chÕ toµn cÇu ®Ó qu¶n lý qu¸ tr×nh nµy. Toµn cÇu ho¸ kinh tÕ vÒ b¶n chÊt lµ ®i ®Õn tù do ho¸ c¸c yÕu tè s¶n xuÊt trªn ph¹m vi toµn cÇu nh»m phôc vô lîi Ých cña c¸c d©n téc. Tuy vËy do nh÷ng kh¸c biÖt vÒ tr×nh ®é ph¸t triÓn, vÒ nguån lùc s¶n xuÊt ®· ®­a l¹i nh÷ng lîi Ých kh¸c nhau khi tham gia vµo qu¸ tr×nh nµy. §Ó kh¾c phôc ®iÒu ®ã c¸c quèc gia cã nh÷ng ®iÓm t­¬ng ®ång t×m ®Õn nhau t¹o lËp c¸c tæ chøc kinh tÕ, t¹o cho nhau nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi h¬n c¸c quy ®Þnh quèc tÕ hiÖn hµnh. Nh­ vËy vÒ tr×nh ®é hîp t¸c ho¸ khu vùc hiÖn nay cao h¬n so víi toµn cÇu ho¸. Tuy vËy khu vùc ho¸ chØ lµ t¹m thêi, nã ra ®êi trªn c¬ së mét tr×nh ®é ph¸t triÓn nhÊt ®Þnh cña toµn cÇu ho¸, lµ b­íc tÊt yÕu trªn ®­êng ®i tíi toµn cÇu ho¸. Hîp t¸c ho¸ kinh tÕ khu vùc cµng ph¸t triÓn sÏ lµ ®iÒu kiÖn vµ ®éng lùc cho toµn cÇu ho¸ kinh tÕ. Thùc tr¹ng ph¸t triÓn hiÖn nay cho thÊy toµn cÇu ho¸ míi chØ ë giai ®o¹n ®Çu. §Ó tiÕn tíi mét thÕ giíi toµn cÇu ho¸, loµi ng­êi cßn ph¶i phÊn ®Êu l©u dµi ®Ó lo¹i bá nh÷ng kh¸c biÖt trªn nh÷ng b×nh diÖn kh¸c nhau. Toµn cÇu ho¸ vµ khu vùc ho¸ lµ xu h­íng tÊt yÕu, nã xuÊt hiÖn vµ gia t¨ng g¾n liÒn víi sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt, ®Æc biÖt lµ khoa häc c«ng nghÖ. §iÒu nµy còng cã nghÜa héi nhËp quèc tÕ vµ khu vùc lµ yªu cÇu tÊt yÕu cña ph¸t triÓn. VÊn ®Ò lµ héi nhËp ra sao? TiÕn tr×nh vµ c¸ch thøc thÕ nµo ®Ó tËn dông ®­îc nh÷ng mÆt tÝch cùc, h¹n chÕ t¸c ®éng tiªu cùc cña nh÷ng xu thÕ trªn. 2. Héi nhËp kinh tÕ Quèc tÕ cña ViÖt Nam - ThuËn lîi vµ khã kh¨n Trªn thùc tÕ nÒn kinh tÕ ViÖt Nam míi héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ë møc ®é vµ quy m« h¹n chÕ. Do nhu cÇu ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hiÖn t¹i vµ trong t­¬ng lai còng nh­ xu thÕ ph¸t triÓn chung cña thÕ giíi ®· ®Õn lóc chóng ta cÇn ph¶i ®Èy nhanh qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi. 2.1. Qu¸ tr×nh héi nhËp quèc tÕ trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y Trong suèt qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña d©n téc ta, thùc ra ch­a bao giê chóng ta t¸ch khái nÒn kinh tÕ thÕ giíi. Tr­íc khi nhµ n­íc ViÖt Nam D©n Chñ Céng Hoµ (nay lµ Céng Hoµ X· Héi Chñ NghÜa ViÖt Nam) ra ®êi, chóng ta ®· tham gia vµo tiÕn tr×nh kinh tÕ thÕ giíi, tuy nhiªn ®ã lµ qu¸ tr×nh bÞ ®éng khi mµ nÒn kinh tÕ cña chóng ta chÞu sù chi phèi cña chñ nghÜa thùc d©n. Sau khi n­íc ViÖt Nam D©n Chñ Céng Hoµ ra ®êi, do ®iÒu kiÖn chiÕn tranh nªn viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ rÊt h¹n chÕ. Quan hÖ cña ViÖt Nam víi khu vùc §«ng Nam ¸ kÓ tõ sau 1945 ®Õn tr­íc khi thùc hiÖn ®æi míi bÞ ng­ng trÖ. Khi ®ã chóng ta chØ quan hÖ víi c¸c n­íc XHCN mµ ®¸ng chó ý lµ viÖc tham gia vµo khèi SEV (Héi ®ång t­¬ng trî kinh tÕ). Song b¶n th©n viÖc tham gia vµo SEV còng kh«ng ph¶i xuÊt ph¸t tõ yªu cÇu tÊt yÕu cña ph©n c«ng hîp t¸c vÒ mÆt kinh tÕ ®èi víi ViÖt Nam. Tõ cuèi thËp kû 70, ®Êt n­íc ta l©m vµo t×nh tr¹ng khã kh¨n, c¬ chÕ kinh tÕ cò kh«ng cßn t¸c dông, c¬ chÕ míi ch­a h×nh thµnh. ViÖn trî tõ bªn ngoµi gi¶m trong khi c¸c thÕ lùc thï ®Þch trong vµ ngoµi n­íc chèng ph¸ trªn mäi ph­¬ng diÖn. GÇn suèt thËp kû 80 chóng ta loay hoay t×m c¸ch kh¾c phôc song kh«ng nh÷ng kh«ng hiÖu qu¶ mµ cßn lµm cho t×nh tr¹ng khã kh¨n phøc t¹p thªm. §¹i héi §¶ng VI ®· më ra ph­¬ng c¸ch míi, chóng ta ®· b¾t ®Çu chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr­êng. Cïng víi nh÷ng ®æi míi bªn trong, chóng ta còng thùc hiÖn tõng b­íc chuyÓn h­íng chiÕn l­îc trong kinh tÕ ®èi ngo¹i, tõng b­íc héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi. TiÕp tôc tinh thÇn ®æi míi ®ã, c¸c §¹i héi §¶ng VII vµ VIII cïng c¸c NghÞ quyÕt cña Héi nghÞ Trung ­¬ng ®Òu cã chó ý ®Õn c¸c vÊn ®Ò héi nhËp quèc tÕ. Tr¶i qua h¬n mét thËp kû tõng b­íc héi nhËp chóng ta ®· cã ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ b­íc ®Çu trªn c¸c mÆt th­¬ng m¹i, ®Çu t­, ngo¹i giao..., ph¸ bá thÕ c« lËp, t¹o ra m«i tr­êng cïng hîp t¸c ph¸t triÓn víi c¸c ®èi t¸c trªn thÕ giíi. VÒ ngo¹i th­¬ng, chóng ta ®· më quan hÖ kinh tÕ víi 150 quèc gia vµ l·nh thè trªn thÕ giíi. Tõ 1990 ®Õn 2000 tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu cña ViÖt Nam t¨ng gÇn 5 lÇn, trong khi ®ã tæng gi¸ trÞ nhËp khÈu t¨ng h¬n 4 lÇn. Trªn thùc tÕ kÕt thóc n¨m 2000 kim ng¹ch xuÊt khÈu vµ nhËp khÈu gÇn nh­ ngang b»ng. Trong c¬ cÊu hµng ho¸ còng cã chuyÓn biÕn tÝch cùc, t¨ng dÇn nh÷ng hµng ho¸ ®· qua chÕ biÕn. Trong lÜnh vùc thu hót vèn n­íc ngoµi chóng ta còng ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ. TÝnh ®Õn th¸ng 9/2000 chóng ta ®· thu hót gÇn 36 tû USD FDI cña h¬n 70 quèc gia vµ l·nh thæ trªn thÕ giíi, trong ®ã ®Çu t­ vµo c«ng nghiÖp x©y dùng ®¹t gÇn 53%. Cïng víi vèn FDI chóng ta cßn tiÕp nhËn mét l­îng kh«ng nhá nguån vèn ODA thùc sù cã ý nghÜa quan träng trong ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng. TÝnh ra møc vèn n­íc ngoµi hiÖn nay chiÕm kho¶ng 32% tæng vèn ®Çu t­ x· héi. Tû lÖ ®ãng gãp cña khu vùc cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi trong GDP ®Òu t¨ng lªn qua c¸c n¨m. Cïng víi viÖc më cöa thu hót vèn n­íc ngoµi, gia t¨ng xuÊt khÈu, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam còng ®· m¹nh d¹n ®Çu t­ ra n­íc ngoµi, kÓ c¶ vµo nh÷ng n­íc ph¸t triÓn nh­ NhËt B¶n. TÝnh cho ®Õn nay c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ®· cã 27 dù ¸n ®Çu t­ ra n­íc ngoµi víi tæng sè kho¶ng 8 triÖu USD, tËp trung chñ yÕu trong lÜnh vùc chÕ biÕn thùc phÈm, th­¬ng m¹i, dÞch vô vµ x©y dùng. §ång thêi nh÷ng n¨m 90 chóng ta ®· ký c¸c hîp ®ång lao ®éng ®­a h¬n 8 v¹n lao ®éng ra n­íc ngoµi lµm viÖc. Thùc ra ®Ó ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ nh­ trªn trong nh÷ng n¨m qua ViÖt Nam ®· cã nhiÒu ®æi míi c¶i thiÖn m«i tr­êng ®Çu t­, ®Æc biÖt lµ LuËt ®Çu t­, mÆc dï cßn ph¶i ®iÒu chØnh song ®· ®­îc thõa nhËn lµ luËt cëi më, cã søc thu hót ®èi víi FDI. Chóng ta còng cã nhiÒu ®æi míi trong lÜnh vùc tµi chÝnh tiÒn tÖ, ®iÒu chØnh c¸c møc thuÕ theo h­íng ngµy mét tù do h¬n. KÕt qu¶ héi nhËp cßn ®­îc thÓ hiÖn râ ë viÖc gia nhËp vµ tham gia vµo nh÷ng ho¹t ®éng kinh tÕ khu vùc vµ toµn cÇu. Chóng ta ®· trë thµnh thµnh viªn cña ASEAN, APEC, cã quan hÖ chÆt chÏ víi c¸c tæ chøc chuyªn m«n cña UN, IMF, WB vµ ADB. §Æc biÖt chóng ta ®· tõng b­íc b×nh th­êng ho¸ quan hÖ ngo¹i giao vµ th­¬ng m¹i víi Mü, ®· ký kÕt hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt - Mü vµ ®ang xóc tiÕn gia nhËp WTO. ViÖc héi nhËp tÝch cùc, chñ ®éng nh­ trªn ®· gãp phÇn quan träng vµo thµnh tùu kinh tÕ - x· héi nh÷ng n¨m ®æi míi võa qua. Kh«ng nh÷ng ph¸ vì ®­îc thÕ bao v©y c« lËp mµ cßn n©ng cao vÞ thÕ cña ViÖt Nam trong khu vùc còng nh­ trªn tr­êng quèc tÕ. Tuy vËy, còng cÇn thÊy lµ bªn c¹nh nh÷ng kÕt qu¶, tiÕn tr×nh héi nhËp cña ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m qua còng ®· vµ ®ang ®Æt ra nhiÒu vÊn ®Ò ë c¶ tÇm vÜ m« vµ vi m« cÇn ph¶i suy nghÜ vµ gi¶i quyÕt ®Ó tiÕp tôc héi nhËp ngµy cµng hiÖu qu¶ h¬n. 2.2. Mét sè thuËn lîi vµ khã kh¨n. 2.2.1. Nh÷ng thuËn lîi - §¶ng vµ Nhµ n­íc ®· cã nh÷ng chñ tr­¬ng vµ chÝnh s¸ch nhÊt qu¸n cho viÖc chñ ®éng tham gia vµo tiÕn tr×nh khu vùc ho¸ vµ toµn cÇu ho¸, nhê ®ã chóng ta sÏ ®Èy nhanh ®­îc qu¸ tr×nh héi nhËp. VÒ xu thÕ kh«ng thÓ tr¸nh khái ®èi víi sù ph¸t triÓn cña viÖc tham gia toµn cÇu ho¸ thùc chÊt cã ý nghÜa rÊt lín ®èi víi sù nghiÖp ®æi míi, héi nhËp cña ViÖt Nam. Tõ nhËn thøc nµy, trong nh÷ng n¨m qua c¸c chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ ®èi néi vµ ®èi ngo¹i ®Òu theo h­íng tù do ho¸, tÊt nhiªn cßn phô thuéc vµo thùc lùc cña mçi lÜnh vùc. - Tham gia vµo toµn cÇu ho¸ chÝnh lµ nh»m tranh thñ nh÷ng ®iÒu kiÖn quèc tÕ ®Ó khai th¸c c¸c tiÒm n¨ng kinh tÕ n­íc nhµ, phôc vô cho viÖc n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n. ViÖt Nam lµ quèc gia cã nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn phong phó nh­ng ch­a ®­îc khai th¸c hiÖu qu¶. Nguån tµi nguyªn nµy cßn lµ søc thu hót ®èi víi c¸c c«ng ty n­íc ngoµi. Trªn c¬ së c¸c nguån tµi nguyªn, chóng ta cã thÓ x¸c lËp c¬ cÊu ngµnh kinh tÕ víi nh÷ng s¶n phÈm cã tÝnh c¹nh tranh ®¸p øng nhu cÇu thÞ tr­êng thÕ giíi. - ViÖt Nam hiÖn nay tuy lµ quèc gia ®ang ph¸t triÓn, lµ mét trong nh÷ng n­íc nghÌo nhÊt thÕ giíi, song n­íc ta ®­îc ®¸nh gi¸ cao vÒ chØ sè nguån nh©n lùc. Víi thÞ tr­êng gÇn 80 triÖu d©n, trong ®ã tû lÖ ng­êi trong tuæi lao ®éng kh¸ cao, cã tr×nh ®é v¨n ho¸, cÇn cï lao ®éng vµ ®Æc biÖt lµ gi¸ lao ®éng rÎ. §ã lµ lîi thÕ so s¸nh cã ý nghÜa trong qu¸ tr×nh tham gia héi nhËp. Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÕ giíi ®ang chuyÓn sang nÒn kinh tÕ trÝ tuÖ, khoa häc - c«ng nghÖ ph¸t triÓn m¹nh, trë thµnh lùc l­îng s¶n xuÊt trùc tiÕp chi phèi mäi lÜnh vùc kinh tÕ x· héi, nh­ng còng kh«ng thÓ thay thÕ ®­îc vai trß cña nguån nh©n lùc lao ®éng. Trong thùc tÕ nhiÒu c«ng ty n­íc ngoµi vµo ViÖt Nam, mét trong nh÷ng lý do quan träng lµ tËn dông nguån nh©n lùc lao ®éng dåi dµo, rÎ vµ cã kh¶ n¨ng tiÕp thu c«ng nghÖ míi. - Chóng ta ®Èy nhanh tiÕn tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ trong ®iÒu kiÖn ®Êt n­íc hoµ b×nh, chÝnh trÞ x· héi æn ®Þnh. §©y lµ ®iÒu kiÖn quan träng tiªn quyÕt ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ, më réng quan hÖ ®èi ngo¹i. H¬n n÷a, nã ®¶m b¶o vai trß ®Þnh h­íng trong héi nhËp quèc tÕ. Sù æn ®Þnh vÒ kinh tÕ x· héi cho phÐp tËp trung toµn thÓ søc lùc cña nh©n d©n cho ph¸t triÓn ®Êt n­íc. Trong nh÷ng n¨m qua chóng ta kh«ng nh÷ng ph¸t huy tèt nguån nh©n lùc trong n­íc mµ cßn thu hót ®­îc sù ®ãng gãp kh«ng nhá cña kiÒu bµo ta ë n­íc ngoµi cïng víi mét l­îng vèn lín cña n­íc ngoµi ®æ vµo ViÖt Nam. Sù æn ®Þnh chÝnh trÞ x· héi thùc sù lµ yÕu tè quan träng t¹o ra m«i tr­êng kinh doanh lµnh m¹nh t¨ng thu hót ®èi víi ®Çu t­. Trong nh÷ng n¨m qua ViÖt Nam còng ®· gia t¨ng quan hÖ víi Liªn HiÖp Quèc, IMF, WB. Cho ®Õn nay ®· h¬n 20 n¨m ViÖt Nam tham gia vµo LHQ. Sù tham gia nµy cho phÐp ViÖt Nam nhËn ®­îc sù gióp ®ì cña LHQ trong nhiÒu lÜnh vùc, ®ång thêi qua ®ã ViÖt Nam còng ®ãng gãp vµo sù ph¸t triÓn cña tæ chøc nµy. Ngµy nay chóng ta ®· tham gia tÝch cùc vµo c¸c ho¹t ®éng cña LHQ vµ cã quan hÖ chÆt chÏ víi c¸c tæ chøc cña LHQ nh­ UNDP, UNFPA, UNICEF, UNHCR v.v... Ngoµi ra, ViÖt Nam còng ®· tham gia héi nhËp tÝch cùc d­íi h×nh thøc quan hÖ song ph­¬ng. §¸ng chó ý lµ quan hÖ cña ta víi NhËt, Mü vµ c¸c n­íc thµnh viªn EU. Riªng NhËt B¶n vµ c¸c thµnh viªn EU lµ nh÷ng quèc gia cã quan hÖ kh¸ thuËn lîi ®èi víi ViÖt Nam. NhËt B¶n lu«n lµ quèc gia cung cÊp ODA lín nhÊt, b¹n hµng th­¬ng m¹i lín nhÊt vµ lµ mét trong ba nhµ ®Çu t­ hµng ®Çu ë ViÖt Nam. §èi víi EU, ViÖt Nam còng lµ mét trong nh÷ng quèc gia nhËn tµi trî chÝnh tõ EU. Th¸ng 7/1995 ViÖt Nam vµ EU ®· ký hiÖp ®Þnh khung vÒ hîp t¸c. Trong quan hÖ víi Mü, ViÖt Nam lu«n tá ra thiÖn chÝ. N¨m 1994 Mü b·i bá lÖnh cÊm vËn víi ViÖt Nam vµ ®Æc biÖt lµ th¸ng 7/2001 HiÖp ®Þnh Th­¬ng m¹i ViÖt - Mü ®· ®­îc ký kÕt gãp phÇn gia t¨ng quan hÖ ViÖt - Mü còng nh­ quan hÖ cña ViÖt Nam víi thÕ giíi. Cã thÓ nãi sù ph¸t triÓn kinh tÕ trë thµnh môc tiªu chiÕn l­îc cña mçi quèc gia, trong ®ã hîp t¸c lµ c¸ch thøc chñ yÕu vµ æn ®Þnh lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó ph¸t triÓn. Víi sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ vÒ kinh tÕ d­íi t¸c ®éng cña khoa häc kü thuËt ®· lµm cho ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ ngµy cµng s©u s¾c, c¸c quèc gia ngµy mét g¾n bã, phô thuéc vµo nhau. Tuy vËy hîp t¸c l¹i ®i liÒn víi c¹nh tranh. Sù c¹nh tranh diÔn ra trong sù rµng buéc, x©m nhËp lÉn nhau, c¸c quèc gia kh«ng thÓ ph¸t triÓn nÕu ®øng t¸ch riªng trong ®iÒu kiÖn toµn cÇu ho¸ ngµy nay. 2.2.2. Nh÷ng khã kh¨n, th¸ch thøc chñ yÕu - VÒ mÆt kinh tÕ, tr×nh ®é ph¸t triÓn cña ta so víi quèc tÕ cßn thÊp vµ l¹c hËu. HiÖn nay, 75% lao ®éng lµm viÖc trong lÜnh vùc n«ng nghiÖp. Cho ®Õn n¨m 1999 nÒn kinh tÕ n­íc ta vÒ b¶n chÊt vÉn lµ nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp, trong ®ã khu vùc n«ng nghiÖp chiÕm 25,4% GDP, c«ng nghiÖp chiÕm 34,5% vµ dÞch vô chiÕm 40,1%. Trong khi ®ã ë c¸c n­íc ph¸t triÓn, tû träng khu vùc n«ng nghiÖp gi¶m m¹nh, chØ cßn kho¶ng 3% GDP, c«ng nghiÖp còng gi¶m dÇn chØ cßn kho¶ng 20% GDP, khu vùc dÞch vô th× ®Æc biÖt ph¸t triÓn, nhÊt lµ lÜnh vùc th«ng tin. Nh×n chung trong nÒn kinh tÕ ViÖt Nam hiÖn nay, c«ng nghÖ lµ v« cïng l¹c hËu, chËm h¬n so víi thÕ giíi tõ 50 - 100 n¨m. HÖ thèng thiÕt bÞ kü thuËt ë hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp l¹c hËu h¬n so víi møc trung b×nh cña thÕ giíi tõ 2 - 3 thÕ hÖ, thËm chÝ cã nh÷ng lÜnh vùc tõ 5 - 6 thÕ hÖ. ChÝnh v× vËy n¨ng suÊt lao ®éng cña ta thÊp, s¶n phÈm sÏ cã gi¸ thµnh cao, kh«ng cã søc c¹nh tranh. Sù yÕu kÐm cßn thÓ hiÖn ë chç c¬ cÊu mÆt hµng xuÊt khÈu còng kh«ng cã tÝnh c¹nh tranh. HiÖn chóng ta chñ yÕu xuÊt khÈu nguyªn liÖu vµ c¸c s¶n phÈm s¬ chÕ nh­ dÇu th«, g¹o, cao su, chÌ, cµ phª.. .C¸c s¶n phÈm c«ng nghiÖp, nhÊt lµ nh÷ng s¶n phÈm cã hµm l­îng c«ng nghÖ cao Ýt, søc c¹nh tranh yÕu. Chóng ta biÕt r»ng chñ thÓ tham gia thùc sù vµo héi nhËp lµ c¸c doanh nghiÖp. Trong khi ®ã c¸c doanh nghiÖp cña ta cßn nhá vµ yÕu. YÕu c¶ vÒ kh¶ n¨ng qu¶n lý kinh doanh lÉn n¨ng lùc s¶n xuÊt. HiÖn nay trong 6000 doanh nghiÖp Nhµ n­íc chØ cã kho¶ng 5% lµm ¨n thùc sù cã hiÖu qu¶ h¬n, nh­ng phÇn tuyÖt ®¹i bé phËn còng lµ doanh nghiÖp võa vµ nhá, kh¶ n¨ng vÒ vèn vµ c«ng nghÖ còng bÞ h¹n chÕ. Trong khi ®ã, c¬ chÕ chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch bé phËn kinh tÕ nµy còng ch­a t¹o ra cho hä m«i tr­êng thuËn lîi. §ã lµ ch­a kÓ hÖ thèng thuÕ cña ta, nhiÒu doanh nghiÖp cßn kªu qu¸ cao dÉn ®Õn gi¸ thµnh s¶n phÈm cña hä cao, gi¶m n¨ng lùc c¹nh tranh. N¨ng lùc c¹nh tranh kÐm lµ nguy c¬ lín khi ®Èy nhanh nhÞp ®é héi nhËp. §Ó héi nhËp cã hiÖu qu¶ vÊn ®Ò lµ lµm sao ph¶i n©ng cao ®­îc n¨ng lùc c¹nh tranh th× c¸c doanh nghiÖp míi cã thÓ ®øng v÷ng ®­îc tr­íc sù x©m nhËp cña hµng ho¸ bªn ngoµi vµ tõ ®ã míi cã thÓ v­¬n ra ®­îc thÞ tr­êng thÕ giíi. V× vËy, nhµ n­íc còng nh­ c¸c doanh nghiÖp cÇn cã chÝnh s¸ch ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh, t¨ng n¨ng lùc c¹nh tranh, xem ®ã lµ nhiÖm vô hµng ®Çu hiÖn nay nÕu kh«ng sÏ kh«ng thÓ ch¹y kÞp víi lÞch tr×nh héi nhËp vµo AFTA. - NÒn kinh tÕ thÞ tr­êng thÕ giíi hiÖn nay ®· ph¸t triÓn trong khi ®ã chóng ta míi chuyÓn sang kinh tÕ thÞ tr­êng, v× vËy, c¸c yÕu tè cña thÞ tr­êng còng chØ míi h×nh thµnh ë b­íc ®Çu ch­a ph¸t triÓn. H¬n n÷a nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng thÕ giíi hiÖn nay ®ang n»m d­íi sù chi phèi cña c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia. Héi nhËp, chóng ta ph¶i tham gia vµo c¸c ®Þnh chÕ khu vùc vµ toµn cÇu. C¸c luËt ch¬i chóng ta ch­a th«ng th¹o, thËm chÝ kiÕn thøc kinh tÕ thÞ tr­êng cßn bÊt cËp. Th¸ch thøc nµy béc lé kh¸ râ trong qu¸ tr×nh héi nhËp võa qua. Do míi chuyÓn sang kinh tÕ thÞ tr­êng mµ tr×nh ®é c¸n bé qu¶n lý cßn yÕu. Héi nhËp ®Æt ra yªu cÇu cao ®èi víi c¸c nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp, bªn c¹nh kiÕn thøc, n¨ng lùc kinh doanh cßn ph¶i hiÓu biÕt vÒ kinh tÕ quèc tÕ, tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña c¸c thÓ chÕ kinh tÕ quèc tÕ, c¸c cam kÕt mµ ViÖt Nam vµ c¸c quèc gia kh¸c ®· tho¶ thuËn.. . Cã thÓ nãi nh×n chung c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu nµy. - Muèn héi nhËp tèt mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn quan träng lµ cã bé m¸y ®iÒu hµnh cã hiÖu qu¶. T×nh tr¹ng tham nhòng kh«ng hiÖu qu¶ cña bé m¸y ®iÒu hµnh trªn thùc tÕ ®· lµm n¶n lßng c¸c nhµ kinh doanh n­íc ngoµi. Riªng trong lÜnh vùc tiÕp nhËn ®Çu t­ n­íc ngoµi theo «ng Shunzo Osawa thuéc c«ng ty thÐp Vinakyoei Steel ®· ph¶i chê 3 n¨m míi nhËn ®­îc giÊy phÐp ®Çu t­. “MÆc dï luËt ®Çu t­ ë ViÖt Nam tù do h¬n nhiÒu n­íc ch©u ¸ kh¸c nh­ng ViÖt Nam thiÕu mét hÖ thèng hµnh chÝnh hoµn chØnh ®Ó thùc hiÖn luËt nµy” - ¤ng Eri Habu gi¸m ®èc t­ vÊn ®Çu t­ quèc tÕ thuéc c«ng ty Tomatsu nhËn xÐt. Râ rµng bé m¸y hµnh chÝnh cña ta cÇn ®­îc c¶i c¸ch tÝch cùc ®Ó héi nhËp cã hiÖu qu¶. - Cïng víi c¶i c¸ch hµnh chÝnh, chóng ta ph¶i cã hÖ thèng luËt lÖ chÝnh s¸ch thèng nhÊt phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ mµ vÉn ®¶m b¶o ®­îc chñ quyÒn quèc gia. §©y còng lµ c¸i khã cña ta khi tham gia toµn cÇu ho¸. - §Ó ®Èy nhanh héi nhËp, vÊn ®Ò ®Æt ra lµ ph¶i cã chiÕn l­îc tæng thÓ vÒ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ g¾n víi chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. Chóng ta thÊy c¸c quèc gia l¸ng giÒng ®Òu cã chiÕn l­îc ph¸t triÓn hîp t¸c kinh tÕ quèc tÕ víi cam kÕt vÒ lé tr×nh tù do ho¸. Chóng ta trong nh÷ng n¨m võa qua võa héi nhËp võa nghe ngãng ®Ò ®iÒu chØnh c¸c cam kÕt. §µnh r»ng ta ch­a cã kinh nghiÖm cïng víi nhiÒu rµng buéc kh¸c vÒ an ninh chÝnh trÞ song còng ph¶i cã chiÕn l­îc tæng thÓ vÒ héi nhËp ®Ó c¸c cÊp, c¸c ngµnh, c¸c doanh nghiÖp cã ph­¬ng h­íng x¸c ®Þnh, chñ ®éng tham gia héi nhËp. - Ph¶i thÊy r»ng trong qu¸ tr×nh héi nhËp võa qua kh«ng ph¶i mäi ng­êi ®Òu ®· hiÓu vµ nhËn thøc ®­îc yªu cÇu ph¶i më cöa héi nhËp. Trong nh÷ng n¨m qua hµng hãa ngo¹i trµn vµo ViÖt Nam ®· phÇn nµo kÐo theo c¶ nÕp sèng "sïng ngo¹i". Kho¶ng c¸ch ph©n ho¸ giÇu nghÌo ngµy cµng t¨ng ®i liÒn víi tÖ n¹n x· héi næi lªn ch­a tõng thÊy lµm ¶nh h­ëng s©u s¾c ®Õn thuÇn phong mü tôc, ®Õn b¶n s¾c d©n téc. Cã thÓ nãi nh÷ng hËu qu¶ kÐo theo qu¸ tr×nh héi nhËp ®ang lµ th¸ch thøc lín cña n­íc ta hiÖn nay. NÕu ®Èy nhanh héi nhËp mµ kh«ng cã c¬ chÕ chÝnh s¸ch ®i kÌm ®Ó gi¶i quyÕt c¸c hiÖn t­îng nµy th× héi nhËp kh«ng h¼n ®· hiÖu qu¶, ®· thµnh c«ng. Trong thêi ®¹i ngµy nay kh«ng thÓ ph¸t triÓn nÕu kh«ng héi nhËp, kh«ng tham gia vµo qu¸ tr×nh toµn cÇu ho¸. Toµn cÇu ho¸ ®·, ®ang vµ sÏ diÔn ra tõng giê tõng phót kh«ng chØ trªn ph¹m vi toµn thÕ giíi mµ trong khu«n khæ h¹n hÑp cña b¶n kho¸ luËn nµy chóng ta kh«ng thÓ ®Ò cËp hÕt mäi khÝa c¹nh ®­îc. ë ch­¬ng sau, chóng ta sÏ ®i s©u vµo mét ngµnh cô thÓ ®ang ®Æt ra kh¸ nhiÒu vÊn ®Ò cÇn ph¶i gi¶i quyÕt vµ mét phÇn nµo ®ã chóng ta sÏ ®øng trªn gãc ®é cña toµn cÇu hãa, cña qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ ®Ó xem xÐt ngµnh nghÒ nµy - ®ã lµ ngµnh C«ng nghiÖp ¤ t« ViÖt Nam. §Ó cã thÓ hiÓu vµ ph©n tÝch cÆn kÏ vÒ ngµnh c«ng nghiÖp « t« ViÖt Nam, thiÕt nghÜ chóng ta còng nªn ®iÓm qua ®«i nÐt vÒ lÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña nÒn c«ng nghiÖp « t« thÕ giíi trong bèi c¶nh toµn cÇu ho¸ hiÖn nay. Ch­¬ng II: NÒn c«ng nghiÖp « t« ViÖt Nam trong bèi c¶nh toµn cÇu ho¸ 1. NÒn c«ng nghiÖp « t« thÕ giíi 1.1. LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng nghiÖp « t« Lêi tiªn ®o¸n cña nhµ hiÒn triÕt xø së s­¬ng mï tõ thÕ kû 13 míi cã c¬ së ®Ó trë thµnh hiÖn thùc tõ cuèi thÕ kû 18, khi Christian Huygens t¹o ra ®éng c¬ lùc ®Èy piston b»ng chÊt næ vµ Jame Watt (1736 - 1819) cho ra ®êi m¸y h¬i n­íc. Amede Boile ®­îc coi lµ cha ®Î cña chiÕc xe h¬i ®Çu tiªn khi «ng giíi thiÖu chiÕc xe gièng nh­ xe ngùa ch¹y b»ng h¬i n­íc mang tªn “Obeissante” vµo n¨m 1873. ChiÕc xe nµy ®· ®­îc ®Ých th©n chñ nh©n cña nã thùc hiÖn chuyÕn ®i lÞch sö tõ Paris ®Õn Berlin. Th¸ng 4 n¨m 1885, Gottlieb Daimler ®· ®¨ng ký b¶n quyÒn s¶n xuÊt ®éng c¬ ch¹y b»ng x¨ng vµ th¸ng 8 cïng n¨m, «ng cho ra ®êi chiÕc m« t« ch¹y b»ng ®éng c¬ ®Çu tiªn mang tªn “Montura” do chÝnh con trai «ng lµ Paul Daimler l¸i biÓu diÔn tr­íc c«ng chóng. §ã lµ lo¹i xe 1 xy lanh 0,88 m· lùc ®éc nhÊt mang tªn Benz Victoria vµ råi thÞ tr­êng xuÊt hiÖn hµng lo¹t xe Benz Velo, nhá vµ nhÑ h¬n. Ngay sau khi ra ®êi, « t« ®· ph¸t huy c«ng dông lµ phôc vô ®êi sèng chø kh«ng chØ ®¬n thaïan lµ ®å trang søc cña c¸c quÝ «ng quÝ bµ n÷a. Còng chÝnh v× lý do ®ã, nhu cÇu c¶i tiÕn ®éng c¬, néi ngo¹i thÊt xe trë nªn cÊp thiÕt vµ liªn tôc. N¨m ®Çu tiªn cña thÕ kû 20, n¨m 1901, trªn toµn thÕ giíi ®· cã 621 nhµ m¸y s¶n xuÊt « t« xe m¸y, trong ®ã 112 ë V­¬ng quèc Anh, 11 ë Italy, 35 ë §øc, 167 ë Ph¸p, 215 ë Mü vµ 11 n­íc kh¸c. Dï ®· chÕ t¹o ra chiÕc xe h¬i ®Çu tiªn cho m×nh tõ nh÷ng n¨m 1896, song m·i 7 n¨m sau Henry Ford míi thµnh lËp h·ng Ford Motor ë Detroit vµ b¾t ®Çu s¶n xuÊt hµng lo¹t xe. §Õn n¨m 1920 th× nh÷ng chiÕc xe Ford T næi tiÕng ®· chiÕm mét nöa sè xe l­u hµnh trªn thÕ giíi. MÆc dï bÞ ¶nh h­ëng nÆng nÒ cña §¹i chiÕn thÕ giíi I (1914 - 1918), ngµnh c«ng nghiÖp s¶n xuÊt « t« xe m¸y vÉn tiÕp tôc ph¸t triÓn. N¨m 1916, h·ng xe h¬i næi tiÕng BMW (Bayerische Motoren Werke) ®· ra ®êi t¹i thµnh phè Munich (§øc) tõ liªn doanh gi÷a mét c«ng ty s¶n xuÊt ®éng c¬ víi h·ng s¶n xuÊt m¸y bay cña Gustav Otto. Ngµy nay, ngµnh c«ng nghiÖp « t« ®ang ®ãng mét vai trß rÊt quan träng trong ph¸t triÓn kinh tÕ. ë c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn, c«ng nghiÖp « t« lµ nguån ®éng lùc ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh c«ng nghiÖp kh¸c. Mét n­íc c«ng nghiÖp ho¸ kh«ng thÓ kh«ng quan t©m ®Õn ngµnh c«ng nghiÖp s¶n xuÊt « t«. Mü, NhËt vµ c¸c n­íc T©y ¢u lµ ba trung t©m lín vÒ chÕ t¹o « t« vµ còng lµ thÞ tr­êng tiªu thô lín nhÊt. Theo phßng th­¬ng m¹i Mü (US Department of Commerce) th× nÒn c«ng nghiÖp « t« Mü chiÕm 4,5% tæng s¶n phÈm quèc d©n vµ t¹o 1,4 triÖu chç lµm cho c«ng nh©n trong 4400 nhµ m¸y chÕ t¹o « t«. Vai trß cña ngµnh c«ng nghiÖp « t« cßn thÓ hiÖn ë chç nã lµ ®éng lùc cho sù ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh c«ng nghiÖp liªn quan nh­: c«ng nghiÖp « t« tiªu thô 70% cao su tù nhiªn; 67% ch×; 64% gang ®óc; 50% cao su tæng hîp; 40% m¸y c«ng cô; 25% thñy tinh; 20% vËt liÖu b¸n dÉn; 18% nh«m; 12% thÐp vµ mét sè nhiªn liÖu, dÇu nhít khæng lå. Trong sè nµy, nh÷ng vËt liÖu nhÑ nh­ nh«m, vËt liÖu b¸n dÉn sö dông trong c«ng nghiÖp « t« nµy cµng nhiÒu v× ®ßi hái chÊt l­îng « t« ngµy cµng ph¶i bÒn, ®Ñp, hiÖn ®¹i vµ tiÖn nghi. T¹i NhËt B¶n, theo thèng kª chÝnh x¸c n¨m 2001, c«ng nghiÖp « t« chiÕm 13,6% tæng s¶n phÈm quèc d©n vµ chiÕm 24,2% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu. Theo Industrial Research Department th× trong tæng sè 64,4 triÖu lao ®éng ë NhËt th× cã tíi 7,7 triÖu lµm trong ngµnh c«ng nghiÖp « t«, chiÕm 11,95%. C¸c h·ng xe « t« hµng ®Çu lµ Toyota, Honda, Nissan, Mitsubishi, Mazda, Isuzu, Hino, Suzuki, Daihatsu. T¹i Ch©u ¢u, ®¹i diÖn cho nÒn c«ng nghiÖp « t« lµ c¸c H·ng næi tiÕng cña §øc nh­ BMW, Mercedes Benz; cña Ph¸p nh­ Renault, Peugeot, Citroen; cña Italy nh­ Fiat, Iveco....Riªng h·ng xe Renault - Volvo ®· cã doanh sè b¸n n¨m 1998 lµ 267 triÖu FF. T¹i Mü cã ba h·ng « t« khæng lå lµ GM, Ford, Chrysler vµ ngoµi ra cßn cã c¸c h·ng xe cña NhËt liªn doanh nh­ Navistar, US Honda, International, Diamond - ster, Numi. Sù ph¸t triÓn cña ngµnh c«ng nghiÖp « t« trªn thÕ giíi cã thÓ chia lµm ba giai ®o¹n: Tr­íc n¨m 1945: nÒn c«ng nghiÖp « t« cña thÕ giíi chñ yÕu tËp trung t¹i Mü, s¶n l­îng c«ng nghiÖp « t« ë T©y ¢u vµ NhËt B¶n rÊt thÊp. Giai ®o¹n 1945 - 1960: s¶n l­îng c«ng nghiÖp « t« cña NhËt B¶n vµ T©y ¢u t¨ng m¹nh song cßn nhá bÐ so víi Mü. Giai ®o¹n tõ 1960 trë l¹i ®©y: nÒn c«ng nghiÖp s¶n xuÊt « t« xe m¸y NhËt ®· v­¬n lªn m¹nh mÏ vµ ®· chiÕm vÞ trÝ thø nhÊt trong ngµnh c«ng nghiÖp to lín nµy. NhËt ®· trë thµnh ®èi thñ sè mét cña Mü vµ T©y ¢u trong ngµnh c«ng nghiÖp « t«. Ngµnh c«ng nghiÖp « t« cña NhËt cã kh¶ n¨ng c¹nh tr¹nh rÊt lín, ®Ó s¶n xuÊt 1 chiÕc xe « t« míi, NhËt chØ cÇn 17 giê trong khi Mü cÇn 25 giê vµ T©y ¢u cÇn 37 giê. Cßn ®Ó xuÊt x­ëng 1 mÉu xe míi NhËt chØ cÇn 43 th¸ng trong khi Mü cÇn 62 th¸ng vµ T©y ¢u cÇn nh÷ng 63 th¸ng. Bªn c¹nh ®ã lµ tÝnh c¹nh tranh cña c¸c bé phËn chi tiÕt phô tïng. Sè l­îng c¸c khuyÕt tËt tÝnh trung b×nh trªn 1 xe cña NhËt lµ 0,24 so víi Mü lµ 0,33 vµ T©y ¢u lµ 0,62. Tuy nhiªn søc c¹nh tranh nµy gÇn ®©y ®· gi¶m. 1.2. NÒn c«ng nghiÖp « t« thÕ giíi trong bèi c¶nh toµn cÇu ho¸ Ngµy nay, trong xu thÕ ph¸t triÓn kh«ng ngõng cña c¸c tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ, ngµnh c«ng nghiÖp « t« còng cã nh÷ng tiÕn bé kh«ng ngõng trong sù ph¸t triÓn cña m×nh. Cã thÓ nãi c«ng nghiÖp « t« lµ ngµnh tiÕp cËn nhanh nhÊt vµ sím nhÊt c¸c thµnh tùu khoa häc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i tõ c«ng nghÖ th«ng tin, ®iÒu khiÓn, vËt liÖu míi vµ tù ®éng ho¸ s¶n xuÊt víi c¸c hÖ thèng m¸y mãc hiÖn ®¹i nhÊt cña ngµnh c¬ khÝ. VÝ dô nh­ viÖc ®­a c¸c vËt liÖu míi vµ t¨ng tû träng c¸c vËt liÖu nhÑ vµ bÒn vµo kÕt cÊu « t« (nh«m, chÊt dÎo....); c¸c trang thiÕt bÞ ®iÖn vµ ®iÖn tö hiÖn ®¹i (hÖ thèng ®iÒu khiÓn, m¸y ®iÒu hoµ, b¨ng ®Üa, TV....), thiÕt bÞ ®iÒu khiÓn, b¸o tr­íc sù cè, hÖ thèng phun nhiªn liÖu ®iÖn tö vv.,. Do søc Ðp vÒ yªu cÇu b¶o vÖ m«i tr­êng vµ viÖc ngµy cµng khan hiÕm c¸c nguån nhiªn liÖu, trªn thÕ giíi ®· xuÊt hiÖn c¸c lo¹i xe h¬i ch¹y b»ng n¨ng l­îng mÆt trêi, xe h¬i ch¹y b»ng ®iÖn, khÝ ®èt. Tuy nhiªn chØ cã « t« ch¹y b»ng khÝ ®èt vµ b»ng ®iÖn míi cã nhiÒu triÓn väng th­¬ng m¹i. Gi¸ trung b×nh cña « t« trªn thÕ giíi ®ang gi¶m, nhÊt lµ ®èi víi c¸c kiÓu « t« cò, tèn nhiªn liÖu, « nhiÔm m«i tr­êng. C«ng nghiÖp « t« ®­îc ®¸nh gi¸ lµ bé mÆt cho nÒn c«ng nghiÖp mçi n­íc. Tæng sè « t« thÕ giíi hiÖn nay lµ kho¶ng 660 triÖu xe, tøc lµ b×nh qu©n trªn thÕ giíi cø 8 ng­êi d©n cã 1 xe « t«. Sè l­îng nµy hÇu nh­ kh«ng t¨ng gi¶m trong nhiÒu n¨m gÇn ®©y. S¶n l­îng « t« trªn thÕ giíi gÇn nh­ æn ®Þnh quanh con sè kho¶ng 50 - 52 triÖu xe/ n¨m, tËp trung vµo ba trung t©m c«ng nghiÖp lín lµ Mü, NhËt B¶n vµ T©y ¢u. ThÞ tr­êng thÕ giíi vÒ « t« vµo kho¶ng 780 tû USD/ n¨m. Riªng 6 tËp ®oµn lín cña c«ng nghiÖp « t« n¨m 1999 ®· s¶n xuÊt tíi 82,5% tæng sè « t« thÕ giíi trong ®ã Mü cã 3 tËp ®oµn, NhËt, §øc, Ph¸p mçi n­íc cã 1 tËp ®oµn. Cã thÓ nãi c«ng nghiÖp « t« lµ ngµnh c«ng nghiÖp toµn cÇu ho¸ sím nhÊt, vµ hiÖn nay cung ®· v­ît cÇu, n¨ng lùc s¶n xuÊt d­ thõa kho¶ng 21%. C¸c thÞ tr­êng Mü vµ Ch©u ¢u gÇn nh­ b·o hoµ hoÆc t¨ng rÊt Ýt. Xu h­íng cña c¸c n­íc c«ng nghiÖp « t« lµ dÞch chuyÓn c¸c nhµ m¸y cña hä vµ ®Çu t­ sang c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn ®Ó khai th¸c thÞ tr­êng vµ tËn dông lao ®éng rÎ cña c¸c n­íc nµy, víi nguyªn t¾c s¶n xuÊt ë ®©u tiªu thô ë ®ã. SÏ lµ thiÕu sãt nÕu chóng ta kh«ng ®Ò cËp ®Õn sù bïng næ cña nÒn c«ng nghiÖp « t« ë ch©u ¸. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, ch©u ¸ lµ khu vùc cã t._.ngò nh©n viªn b¸n hµng cã nhiÒu kinh nghiÖm, rÊt giái tiÕp thÞ, thuyÕt phôc kh¸ch hµng mua s¶n phÈm cña VMC. §Æc biÖt hä cßn nghiªn cøu thÞ tr­êng mét c¸ch chÝnh x¸c vµ nhanh chãng biÕt ®­îc nhu cÇu thÞ hiÕu cña ng­êi tiªu dïng. VMC cã chÝnh s¸ch gi¸ c¶ mÒm dÎo vµ linh ho¹t, yÕu tè nµy rÊt thuËn lîi cho VMC khi c¹nh tranh víi h·ng kh¸c trªn thÞ tr­êng. ChÕ ®é b¶o hµnh, b¶o d­ìng, dÞch vô sau b¸n hµng tèt, thuËn lîi cho kh¸ch hµng. §¹i diÖn cña c¸c ®èi t¸c trong Liªn doanh lu«n hîp t¸c chÆt chÏ vµ lµm viÖc víi nguyªn t¾c nhÊt trÝ cao vµ hiÓu biÕt lÉn nhau. §­îc sù ñng hé cña cÊp trªn còng nh­ c¸c tæ chøc §¶ng, C«ng ®oµn, Thanh niªn vv... Cã m¹ng l­íi ®¹i lý b¸n hµng réng kh¾p trªn toµn quèc. 1.2. Nh÷ng khã kh¨n Bªn c¹nh ®ã, trong c«ng t¸c tiªu thô s¶n phÈm VMC cßn cã nh÷ng h¹n chÕ nh­ sau: C«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng ch­a ph¸t huy ®­îc hiÖu qu¶. ChØ tËp trung nghiªn cøu ë nh÷ng thÞ tr­êng träng ®iÓm nh­ Hµ Néi, Hå ChÝ Minh vµ mét sè tØnh thµnh phè lín kh¸c. Ch­a lµm tèt c«ng t¸c ph©n vïng kh¸ch hµng, ch­a t×m hiÓu thèng kª sè b¸n ë tõng ®Þa ph­¬ng trªn c¶ n­íc. C¸c nh©n viªn b¸n hµng cßn ng¹i chµo hµng ë nh÷ng tØnh xa ®Æc biÖt lµ miÒn nói. Gi¸ b¸n xe cßn cao v× viÖc ®Þnh gia cßn ph¶i c¨n cø vµo chi phÝ vµ quan hÖ cung cÇu trªn thÞ tr­êng. Gi¸ b¸n cña VMC lu«n biÕn ®æi theo sù biÕn ®éng cña thÞ tr­êng chung. Ngoµi ra do gi¸ nhËp linh kiÖn l¾p r¸p l¹i tuú thuéc vµo c¸c nhµ cung cÊp n­íc ngoµi. Ph­¬ng thøc thanh to¸n ch­a thËt linh ho¹t. ViÖc b¸n xe tr¶ gãp chØ giíi h¹n ë mét sè Ýt tr­êng hîp, ch­a më réng ra mäi ®èi t­îng kh¸ch hµng nªn phÇn nµo còng h¹n chÕ sè l­îng xe b¸n ra. ViÖc qu¶n lý ®¹i lý cßn láng lÎo, nhiÒu phßng tr­ng bµy cña ®¹i lý bÞ xuèng cÊp kh«ng ®¹t tiªu chuÈn, hoÆc ®¹i lý tr­ng bµy xe cña VMC lÉn víi c¸c lo¹i xe cña h·ng « t« kh¸c lµm gi¶m hiÖu qu¶ b¸n ®èi víi s¶n phÈm cña VMC. Ho¹t ®éng khuÕch tr­¬ng s¶n phÈm bÞ gi¶m sót do ®iÒu kiÖn kinh phÝ bÞ thu hÑp. Sè lÇn tham gia héi chî triÓn l·m gi¶m, ho¹t ®éng qu¶ng c¸o bÞ h¹n chÕ. Ho¹t ®éng b¶o hµnh b¶o d­ìng ch­a ®¹t hiÖu qu¶ cao do gi¸ phô tïng thay thÕ cßn cao. Nh÷ng kÕt qu¶ trªn ®©y lµ nh÷ng nÐt c¬ b¶n kh¸i qu¸t ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tiªu thô « t« ë xÝ nghiÖp liªn doanh « t« Hoµ B×nh trong nh÷ng n¨m qua. Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc ®ã lµ sù cè g¾ng nç lùc cña toµn thÓ c¸n bé trong c«ng ty trong giai ®o¹n ®Çy khã kh¨n vµ thÞ tr­êng « t« ViÖt Nam vèn ®· nhá bÐ l¹i ph¶i "xÐ lÎ" cho nhiÒu ®èi thñ c¹nh tranh kh¸c nhau. Víi 14 Liªn doanh « t« ra ®êi vµ ®· ®i vµo ho¹t ®éng, VMC còng kh«ng tr¸nh khái nh÷ng khã kh¨n trong c«ng t¸c tiªu thô s¶n phÈm. nhÊt lµ vµo thêi ®iÓm hiÖn nay c¸c Liªn doanh « t« kh¸c nh­ Toyota, Ford, Daewoo còng ®ang tung ra rÊt nhiÒu s¶n phÈm míi ®Ó c¹nh tranh víi c¸c s¶n phÈm cña VMC vµ c¸c s¶n phÈm cña c¸c h·ng kh¸c nh­ s¶n phÈm xe Lanos cña c«ng ty « t« Daewoo vµ s¶n phÈm míi cña c«ng ty « t« Toyota sÏ ra ®êi vµo th¸ng 9 n¨m 2000. HÇu hÕt c¸c Liªn doanh s¶n xuÊt « t« ë ViÖt Nam ®èi t¸c n­íc ngoµi cña hä ®Òu lµ nhµ s¶n xuÊt « t« chÝnh h·ng do ®ã sÏ gÆp nhiÒu thuËn lîi h¬n trong viÖc nhËp nguån linh kiÖn ®Çu vµo, mÆt kh¸c gi¸ nhËp sÏ rÎ h¬n do phÝa ®ãi t¸c n­íc ngoµi ®iÒu chØnh phô thuéc vµo t×nh h×nh thÞ tr­êng ë ViÖt Nam. Cßn ®èi víi VMC ®èi t¸c n­íc ngoµi kh«ng ph¶i lµ s¶n xuÊt « t« chÝnh h·ng mµ hä nhËp hµng theo hîp ®ång mua b¸n linh kiÖn « t« víi c¸c nhµ cung cÊp linh kiÖn « t« n­íc ngoµi. T×nh h×nh bu«n lËu xe cò vÉn tiÕp diÔn vµ Nhµ n­íc ®ang cã chñ tr­¬ng b¸n c¸c xe cò nhËp lËu bÞ b¾t gi÷ cho c¸c ®¬n vÞ ®­îc h­ëng nguån ng©n s¸ch Nhµ n­íc. Nguån c©n ®èi ngo¹i tÖ cña Nhµ n­íc dµnh cho c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi bÞ h¹n chÕ. Doanh nghiÖp ch­a thÓ thùc hiÖn ®­îc chÝnh s¸ch néi ®Þa ho¸ mét c¸ch triÖt ®Ó do kh¶ n¨ng tµi chÝnh cã h¹n. §èi t¸c cña liªn doanh kh«ng ph¶i lµ mét nhµ s¶n xuÊt cung cÊp cã danh tiÕng mµ chØ lµ mét nhµ th­¬ng m¹i do ®ã nh·n hiÖu s¶n phÈm cña VMC kh«ng ph¶i lµ nh·n hiÖu næi tiÕng vµ cã uy tÝn trªn thÕ giíi, ®Çu vµo cña VMC sÏ ph¶i tr¶i qua nhiÒu giai ®o¹n tèn nhiÒu chi phÝ, lµm cho gi¸ thµnh s¶n phÈm cao. C«ng t¸c ®¸nh gi¸, ph©n tÝch thÞ tr­êng, còng nh­ n¨ng lùc b¸n hµng cña c¸c ®¹i lý khi quyÕt ®Þnh ®Çu t­ cña VMC cßn h¹n chÕ. Khã kh¨n thuéc vÒ tÇm vÜ m« lµ c¬ së vËt chÊt kü thuËt, h¹ tÇng c¬ së ë ViÖt Nam cßn thÊp, m¹ng l­íi giao th«ng ch­a ®ång bé cho nªn cã ¶nh h­ëng kh«ng nhá trong viÖc tiªu thô s¶n phÈm cña Liªn doanh. Tuy nhiªn víi nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n nªu trªn XÝ nghiÖp Liªn doanh ®· cã nh÷ng chiÕn l­îc kinh doanh míi trªn ®µ nh÷ng thuËn lîi vµ quyÕt t©m kh¾c phôc khã kh¨n thùc hiÖn môc tiªu c¾t gi¶m chi phÝ t¨ng lîi nhuËn. Vµ ®Ých lín nhÊt cña VMC trong n¨m 2000 lµ kinh doanh cã l·i nh»m chiÕm l¹i vÞ thÕ cña VMC trªn thÞ tr­êng « t« ViÖt Nam 2. Môc tiªu, ph­¬ng h­íng s¶n xuÊt kinh doanh cña VMC. Trong mét nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, c¸c doanh nghiÖp tÊt yÕu ph¶i chÊp nhËn c¹nh tranh. C¹nh tranh víi hµng trong n­íc, c¹nh tranh víi hµng nhËp ngo¹i. LÏ ®­¬ng nhiªn chóng ta ®Òu biÕt râ ë c¸c n­íc ®Òu cã lËp hµng rµo thuÕ quan ®Ó b¶o hé cho hµng néi ®Þa. Nh­ng ®ång thêi hµng nhËp ngo¹i còng cã mÆt tÝch cùc thóc ®Èy ph¸t triÓn s¶n xuÊt, n©ng cao chÊt l­îng hµng néi ®Þa. Vµ XÝ nghiÖp liªn doanh s¶n xuÊt « t« Hoµ B×nh lµ mét trong nh÷ng doanh nghiÖp n»m trong sù c¹nh tranh nµy. Trong sù ®Þnh h­íng ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nãi chung, ngµnh c«ng nghiÖp « t« nãi riªng, 14 Liªn doanh s¶n xuÊt l¾p r¸p ®· ®­îc thµnh lËp trong thêi gian 1991-1997. Sù ph¸t triÓn nµy ®· ®¸p øng ®­îc phÇn lín c¸c nhu cÇu trong n­íc. Tuy nhiªn sù ph©n c«ng s¶n xuÊt gi÷a c¸c Liªn doanh cßn nhiÒu h¹n chÕ dÉn ®Õn cã nhiÒu s¶n phÈm chñ chèt cña c¸c Liªn doanh ph¶i c¹nh tranh víi nhau. Trong khi ®ã tæng c«ng suÊt thiÕt kÕ cña ngµnh ®· lín gÊp nhiÒu lÇn con sè tiªu thô ®­îc trong n­íc, nh­ vËy ®· t¹o ra mét m«i tr­êng c¹nh tranh hÕt søc gay g¾t vµ nh÷ng ¶nh h­ëng tiªu cùc cña nã ®· xuÊt hiÖn. Tr­íc t×nh h×nh ®ã, môc tiªu cña VMC lµ s¶n xuÊt vµ tiªu thô h¬n 2000 xe c¸c lo¹i mçi n¨m. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ VMC lµ ®­a dÇn møc tiªu thô b×nh qu©n hµng th¸ng hiÖn nay lµ 140 -150 s¶n phÈm lªn 160-180 s¶n phÈm trong thêi gian tíi. XÐt theo khÝa c¹nh doanh nghiÖp vµ s¶n xuÊt th× môc tiªu phÊn ®Êu ®ã sÏ ®¶m b¶o c«ng ¨n viÖc lµm cho gÇn 600 lao ®éng hiÖn nay còng nh­ ph¸t huy c«ng suÊt sö dông m¸y mãc lªn 60%. §èi víi môc ®Ých kinh doanh th× ®ã sÏ lµ con sè ®¶m b¶o bï ®¾p chi phÝ vµ mét phÇn dµnh cho tÝch lòy (cã l·i). VÒ mÆt thÞ tr­êng, xÐt theo khÝa c¹nh Marketing, thÞ phÇn cña VMC còng sÏ t¨ng víi møc ®é kho¶ng 5% so víi hiÖn t¹i lµ 17%. VMC ®ang nghiªn cøu vµ ®Çu t­ vµo c¸c s¶n phÈm míi phï hîp víi xu thÕ chung cña thÞ tr­êng « t« vµ xu thÕ ph¸t triÓn cña x· héi. Cô thÓ, VMC ®ang tiÕn hµnh ®µm ph¸n víi c¸c nhµ cung cÊp cña c¸c h·ng Mazda ®Ó triÓn khai l¾p r¸p lo¹i xe gia ®×nh cña h·ng nµy vµ tiÕn hµnh ®µm ph¸n víi h·ng Kia ®Ó l¾p r¸p xe buýt 24 chç ngåi, ph¸t triÓn giíi thiÖu lo¹i xe Kia Grand Sportage ®Ó c¹nh canh víi xe Zace cña h·ng Toyota, xe Kia Carens vµ Kia Carnival ®Ó c¹nh tranh víi lo¹i xe Ford Transit cña h·ng Ford vµ Hi-ace cña h·ng Toyota. ®Æc biÖt VMC sÏ ra m¾t lo¹i xe t¶i 2,7 tÊn cña h·ng Kia Motors lµ lo¹i xe mµ tõ tr­íc nay ®­îc tiªu thô rÊt nhiÒu t¹i thÞ tr­êng ViÖt Nam vµo ®Çu n¨m 2001. Môc tiªu chiÕn l­îc Marketing cña VMC lµ më réng thÞ tr­êng, do ®ã ngoµi viÖc khai th¸c c¸c thÞ tr­êng truyÒn thèng nh­ ë c¸c trung t©m kinh tÕ chÝnh trÞ lín nh­ Hµ Néi, Thµnh phè Hå ChÝ Minh, VMC cßn ph¶i dµnh sù quan t©m thÝch ®¸ng tíi c¸c thÞ tr­êng c¸c ®Þa ph­¬ng kh¸c còng cã nhiÒu tiÒm n¨ng. C¸c ®Þa ph­¬ng nh­ §µ N½ng, HuÕ, NghÖ An, Thanh Hãa, Qu¶ng Ninh, Phó Thä, Th¸i Nguyªn, H¶i Phßng ®· ®­îc VMC khai th¸c. Tuy nhiªn ho¹t ®éng cña mét sè ®¹i lý cßn tá ra kÐm thuyÕt phôc so víi nh÷ng lîi thÕ tiÒm n¨ng còng nh­ tiÒm n¨ng cña thÞ tr­êng ®Þa ph­¬ng. Ngoµi môc tiªu më réng thÞ tr­êng, chiÕn l­îc Marketing cña VMC cßn ph¶i ®¶m b¶o n©ng cao uy tÝn cña VMC còng nh­ s¶n phÈm cña VMC, n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh vµ ph¸t triÓn lùc l­îng Marketing chuyªn nghiÖp trong vµ xung quanh VMC. C¶i tiÕn chÊt l­îng s¶n phÈm, t¨ng tØ lÖ néi ®Þa ho¸ trong n­íc ®Ó h­íng tíi xuÊt khÈu lµ môc tiªu cña VMC III. Mét sè biÖn ph¸p nh»m thóc ®Èy ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm cña VMC §Èy m¹nh c«ng t¸c tiªu thô s¶n phÈm lu«n chiÕm vÞ trÝ quan träng trong chiÕn l­îc chung cña c«ng ty. §Ó thùc hiÖn c¸c môc tiªu mµ c«ng ty ®Ò ra, xuÊt phat tõ thùc tr¹ng cña m×nh vµ xu h­íng vËn ®éng cña nÒn kinh tÕ trong nh÷ng n¨n tí, VMC thùc hiÖn mét sè biÖn ph¸p cô thÓ nh­ sau: 1. T¨ng c­êng c«ng t¸c ®iÒu tra nghiªn cøu thÞ tr­êng: Nghiªn cøu thÞ tr­êng ®ãng mét vai trß rÊt quan träng trong ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm , nã lµ c¬ së trong viÖc ®Ò ra nh÷ng chiÕn l­îc, chÝnh s¸ch, biÖn ph¸p ®Èy nhanh tèc ®é tiªu thô s¶n phÈm. §Ó lµm tèt c«ng t¸c nµy Liªn doanh VMC cÇn ph¶i: - C¬ cÊu vµ tæ chøc l¹i bé phËn nghiªn cøu thÞ tr­êng, ®Ò cö nh÷ng c¸n bé cã n¨ng lùc, n¨ng ®éng, nh¹y bÐn víi thÞ tr­êng, cã kiÕn thøc chuyªn m«n s©u réng vÒ lÜnh vùc « t« còng nh­ c¸c kiÕn thøc kinh tÕ kh¸c ... ®Ó chuyªn theo dâi, thu thËp, ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ nh÷ng th«ng tin vÒ thÞ tr­êng « t« nh»m gióp cho Ban l·nh ®¹o cã nh÷ng chÝnh s¸ch phï hîp trong ®iÒu kiÖn thÞ tr­êng ®Çy biÕn ®éng vµ cã nh÷ng c¹nh tranh gay g¾t nh­ hiÖn nay. Cô thÓ: + Theo dâi c¸c chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc liªn quan ®Õn chÝnh s¸ch cña VMC vµ thÞ tr­êng « t«. + Ph©n vïng kh¸ch hµng ®Ó tõ ®ã cã nh÷ng chÝnh s¸ch s¶n phÈm thÝch hîp ®èi víi tõng vïng ®Þa lý. + Nghiªn cøu thÞ hiÕu kh¸ch hµng ®Ó x¸c lËp mét c¬ cÊu s¶n phÈm phï hîp vÒ sè l­îng, kiªu d¸ng, mµu s¾c, c¸c ­u ®iÓm cña mçi lo¹i s¶n phÈm, cã ®¸nh gi¸, so s¸nh víi nh÷ng s¶n phÈm cïng lo¹i. + Nghiªn cøu kü diÔn biÕn ho¹t ®éng cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh bao gåm tÊt c¶ c¸c th«ng tin cÇn thiÕt vÒ t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh, thÞ tr­êng, chÝnh s¸ch s¶n phÈm, gi¸ c¶, ph©n phèi xóc tiÕn vv... + §­a ra c¸c ®Ò xuÊt vÒ chÝnh s¸ch Marketing cña VMC. + Cung cÊp th«ng tin, kü n¨ng nghiÖp vô cho c¸c trung t©m b¸n hµng vµ ®¹i lý cña VMC. + Theo dâi, ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng b¸n hµng cña c¸c ®¹i lý cña VMC , ph¸t triÓn m¹ng l­íi b¸n hµng vµ dÞch vô service. - T¹o ®iÒu kiÖn c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho nhãm nµy ho¹t ®éng nh­ cho phÐp sö dông ph­¬ng tiÖn cña c«ng ty ®Ó thùc hiÖn c¸c chuyÕn ®i nghiªn cøu thÞ tr­êng ë nh÷ng tØnh xa. Phèi hîp, liªn kÕt víi c¸c m¹ng l­íi ®¹i lý cña VMC trong c¶ n­íc ®Ó n¾m b¾t ®­îc nh÷ng th«ng tin cô thÓ chÝnh x¸c ë tõng ®Þa ph­¬ng. 2. N©ng cao chÊt l­îng, ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm, gi÷ uy tÝn víi kh¸ch hµng C¬ cÊu s¶n phÈm cña VMC trong nh÷ng n¨m qua t­¬ng ®èi phï hîp víi thÞ tr­êng cã phÇn chiÕm ­u thÕ h¬n mét sè ®èi thñ c¹nh tranh. VMC vÉn x¸c ®Þnh cho m×nh chiÕn l­îc ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm nh»m ®¸p øng nh÷ng nhu cÇu, thÞ hiÕu kh¸c nhau cña ng­êi tiªu dïng. CÇn tiÕn hµnh nghiªn cøu cÈn thËn h¬n mçi chu kú sèng cña s¶n phÈm ®Ó cã nh÷ng quyÕt ®Þnh kinh doanh ®óng ®¾n, kÞp thêi tung ra thÞ tr­êng nh÷ng s¶n phÈm míi mang tÝnh c¹nh tranh còng nh­ viÖc ®iÒu chØnh gi¸ c¶, ph©n phèi, qu¶ng c¸o. §Ó s¶n phÈm mang tÝnh c¹nh tranh cÇn l­u ý c¸c vÊn ®Ò sau:² N©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm: - ¤t« lµ s¶n phÈm cã gi¸ trÞ sö dông cao, gi¸ thµnh cao cho nªn VMC cÇn quan t©m h¬n n÷a ®Õn chÊt l­îng s¶n phÈm, h·y tu©n theo khÈu hiÖu “ chÊt l­îng quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp”. Trong qui tr×nh s¶n xuÊt tõ kh©u hµn, s¬n, l¾p r¸p, hoµn thiÖn cÇn cã sù gi¸m s¸t, kiÓm tra kü l­ìng h¬n bëi c¸c nh©n viªn kiÓm tra chÊt l­îng. Sau khi s¶n phÈm ra ®êi ph¶i chuyÓn ngay ®Õn nhãm thanh tra chÊt l­îng cña xÝ nghiÖp ®Ó t×m ra nh÷ng khuyÕt tËt trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt l¾p r¸p ®Ó khi ®­a xe ra tiªu thô ®­îc kh¸ch hµng chÊp thuËn. V× vËy VMC ph¶i tiÕn hµnh mét sè c«ng viÖc sau: ² N©ng cao h¬n n÷a tay nghÒ c«ng nh©n: Bè trÝ nh÷ng ng­êi cã tr×nh ®é tay nghÒ cao, am hiÓu nghiÖp vô chuyªn m«n, t©m huyÕt víi nghÒ nghiÖp. Do vËy vÊn ®Ò ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn c¸n bé c«ng nh©n kü thuËt cã ®­îc tr×nh ®é chuyªn m«n cao, cã kû luËt lao ®éng lu«n lu«n ph¶i ®­îc quan t©m. * NhËp c¸c linh kiÖn l¾p r¸p ph¶i ®ång bé vµ ®¶m b¶o chÊt l­îng, cÇn bè trÝ l¹i ®éi ngò kiÓm tra chÊt l­îng ngay tõ khi c¸c bé linh kiÖn cßn ë kho vËt t­ tr­íc khi ®­a vµo s¶n xuÊt ®Ó x¸c ®inh ®óng, chÝnh x¸c s« l­îng chñng lo¹i c¸c linh kiÖn gióp cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt l¾p r¸p nhanh chãng, ®¶m b¶o chÊt l­îng. * B¶o d­ìng, söa ch÷a thay thÕ m¸y mãc theo ®óng h­íng dÉn, ®Þnh kú kiÓm tra vµ ph¶i cã b¸o c¸o cô thÓ. ² TiÕp tôc c¶i tiÕn mÉu m· ®Ó cho ra ®­îc nh÷ng s¶n phÈm míi: - TiÕp tôc c¶i tiÕn, n©ng cÊp hoÆc trang bÞ thªm mét sè trang thiÕt bÞ cho c¸c lo¹i s¶n phÈm hiÖn cã ®Ó b¸n nhanh ra thÞ tr­êng. VÝ dô nh­ l¾p ghÕ da, l¾p kho¸ ®iÒu khiÓn tõ xa, trang bÞ thªm æ ®Üa compad 10 ®Üa cho c¸c s¶n phÈm Mazda 323 Familia; l¾p thªm thanh ch¾n phÝa sau trang trÝ cho xe Kia GTX, s¬n ba-®ê sèc cïng mµu xe t¨ng c¶m gi¸c cho kh¸ch hµng, thay ®æi mÉu m· ®Ìn « t«. - Nghiªn cøu thÞ hiÕu ng­êi tiªu dïng ®Ó ®­a ra nh÷ng s¶n phÈm ®a d¹ng vÒ chñng lo¹i vµ mµu s¾c ph¶i phï hîp víi tõng lo¹i xe cô thÓ v× mµu s¾c xe ®¬n ®Öu sÏ lµm mÊt kh¶ n¨ng lùa chän tõ phÝa kh¸ch hµng. vµ ®ãi víi mçi lo¹i xe , ngoµi yªu cÇu vÒ chÊt l­îng th× nã cßn ph¶i ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu vÒ thÈm mü, an toµn. KiÓu d¸ng, cöa xe, trang trÝ néi thÊt còng lµ mét ®Æc ®iÓm ®­îc kh¸ch hµng quan t©m khi lùa chän xe. ² Gi÷ uy tÝn víi kh¸ch hµng: s½n sµng söa ch÷a miÔn phÝ cho kh¸ch hµng nÕu nh­ xe gÆp trôc trÆc hoÆc do lçi trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nh»m ®¶m b¶o r»ng d­íi con m¾t cña kh¸ch hµng s¶n phÈm cña VMC lµ chÊt l­îng lµ hiÖu qu¶. 3. X©y dùng chÝnh s¸ch gi¸ c¶ linh ho¹t ChÝnh s¸ch gi¸ ®­îc Tæng gi¸m ®èc ®­a ra phï hîp nh­ng ph¶i linh ho¹t, lÊy c¬ së tiªu thô ®­îc s¶n phÈm nh­ng ph¶i ®¶m b¶o kinh doanh cã l·i. MÆc dï chÝnh s¸ch gi¸ ®­a ra dùa trªn c¬ së ph©n tÝch kü c¸c chi phÝ, t×nh h×nh thÞ tr­êng (bao gåm nhu cÇu, dung l­îng thÞ tr­êng, c¸c møc gi¸ vµ sù c¹nh tranh). §Ó gi¸ b¸n thùc sù trë thµnh ®éng lùc thóc ®Èy viÖc tiªu thô, VMC tiÕp tôc thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p: Sö dông linh ho¹t c¸c kü thuËt ®iÒu chØnh gi¸ + Gi¶m gi¸ cho c¸c kh¸ch hµng mua víi sè l­îng lín , kh¸ch hµng truyÒn thèng víi ph­¬ng thøc tr¶ ®ñ tiÒn ngay ®Ó thu hót vµ gi÷ kh¸ch hµng. + ChiÕt gi¸ chØ ¸p dông cho c¸c l¹i lý lín cã c¬ cÊu tæ chøc tèt vµ n¨ng lùc vÒ tµi chÝnh t­¬ng ®èi m¹nh. QuyÕt ®Þnh gi¸ s¶n phÈm còng rÊt phøc t¹p , ®ßi hái VMC ph¶i nghiªn cøu kü, tû mØ, hîp lý ®Ó cã thÓ ®Þnh gi¸ thÝch hîp cho s¶n phÈm cña m×nh trong tõng giai ®o¹n nhÊt ®Þnh nh­ng cÇn ph¶i l­u ý ®Õn c¸c yÕu tè : chi phÝ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, vËt t­ ®Çu vµo, nguån vµo, quan hÖ cung cÇu, søc mua cña ®ång tiÒn, lîi thÕ cña s¶n phÈm... Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét c¨n cø quan träng ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ b¸n s¶n phÈm . S¶n phÈm víi gi¸ thµnh cao sÏ lµm cho gi¸ b¸n t¨ng cao lµm h¹n chÕ sè l­îng tiªu thô. Do vËy ®Ó gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm VMC ph¶i ¸p dông mét sè biÖn ph¸p cô thÓ nh­ sau: - Gi¶m gi¸ vËt t­ ®Çu vµo b»ng c¸ch thay thÕ mét sè linh kiÖn, phô tïng nhËp ngo¹i b»ng c¸c linh kiÖn s¶n xuÊt trong n­íc cã tÝnh n¨ng kü thuËt vµ chÊt l­îng t­¬ng ®­¬ng vÝ dô nh­ ho¸ chÊt ®Ó pha s¬n, matÝt, chÊt ®¸nh bãng n­íc s¬n, phô tïng cho xe Kia Ceres, Kia GTX, lèp, ¨c qui « t«... - VMC nªn t¨ng c­êng sù hîp t¸c l©u dµi víi c¸c xÝ nghiÖp s¶n xuÊt phô tïng « t« trong n­íc ®Ó tiÕn tíi néi ®Þa ho¸ mét sè chi tiÕt l¾p r¸p nh»m thùc hiÖn cam kÕt víi Nhµ n­íc ViÖt Nam vÒ ch­¬ng tr×nh néi ®Þa ho¸ s¶n phÈm. - TiÕp tôc thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh c¾t gi¶m chi phÝ: gi¶m chi tiªu nh÷ng kho¶n kh«ng cÇn thiÕt, gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt, chi phÝ qu¶n lý vµ c¸c chi phÝ kh¸c. Cô thÓ: kiÓm so¸t nguån mua vËt t­ linh kiÖn ®Çu vµo trong n­íc, kÓ c¶ c¸c nguån linh kiÖn tõ n­íc ngoµi ph¶i cã b¸o gi¸ râ rµng. - Kªu gäi c¸c c¸n bé c«ng nh©n viªn ph¸t huy s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt, thùc hµnh tiÕt kiÖm nh­ tiÕt kiÖm ®iÖn n¨ng tiªu thô, tiÕt kiÖm n­íc, chi phÝ v¨n phßng phÈm... - Kªu gäi c¸n bé c«ng nh©n viªn gi÷ g×n néi qui kû luËt, t¹o mét tr­êng s¶n xuÊt tèt gióp cho viÖc t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, - Cã ý thøc s¶n xuÊt ®Ó tr¸nh mÊt m¸t, háng, vì vËt t­ s¶n xuÊt... 4. Qu¶n lý hiÖu qu¶ vµ ph¸t triÓn m¹ng l­íi tiªu thô s¶n phÈm HiÖu qu¶ cña chÝnh s¸ch ph©n phèi lµ kh¸ râ rµng trong tiªu thô s¶n phÈm, hµng ho¸ b¸n ra kh«ng ®­îc ph©n phèi hîp lý tíi c¸c kªnh tiªu thô tõ ®ã tíi tay ng­êi tiªu dïng sÏ ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm . Do ®ã cÇn ph¶i tæ chøc vµ ph¸t triÓn m¹ng l­íi tiªu thô s¶n phÈm theo h­íng sau: ¨ B¸n hµng trùc tiÕp: HiÖn nay VMC cã 5 trung t©m tr­ng bµy vµ b¸n s¶n phÈm « t«, ë Hµ Néi cã mét trung t©m b¸n s¶n phÈm Mazda, Kia vµ mét trung t©m b¸n s¶n phÈm BMW. ë TP. Hå ChÝ Minh cã hai trung t©m b¸n s¶n phÈm Mazda, Kia vµ mét trung t©m b¸n s¶n phÈm BMW. V× VMC ®· ®Çu t­ cho c¸c Trung t©m nµy rÊt nhiÒu chi phÝ kh¸ lín do ®ã tõ th¸ng 10 n¨m 1999, VMC ®· tiÕn hµnh kho¸n doanh sè ®èi víi hai Trung t©m b¸n Mazda, Kia ë Hµ Néi vµ TP. Hå ChÝ Minh tøc lµ c¸c Trung t©m ph¶i tù h¹ch to¸n chi tiªu cho c¸c ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm cña m×nh...Do vËy c¸c Trung t©m b¸n hµng trùc tiÕp nµy cÇn s¾p xÕp l¹i tæ chøc cña chÝnh bé phËn m×nh cho hîp lý, h÷u hiÖu tõ kh©u nhËn xe tõ kho thµnh phÈm vÒ tr­ng bµy, b¸n cho kh¸ch hµng ®Õn kh©u chµo hµng, giíi thiÖu s¶n phÈm, bè trÝ cho nh©n viªn chµo hµng c¶ ë nh÷ng tØnh xa. Quan träng h¬n c¶ lµ ph¶i cã ®ñ hµng cung cÊp cho kh¸ch hµng vÒ mÆt sè l­îng, chñng lo¹i, mµu xe; cã sù ph©n phèi hîp lý s¶n phÈm cho tõng nh©n viªn b¸n hµng. Gi÷ c¸c ®Çu mèi liªn l¹c víi kh¸ch hµng ë c¸c tØnh xe, quan hÖ ®èi ngo¹i víi c¸c c¬ quan chñ chèt cña tØnh thµnh ....nh»m më réng ho¹t ®éng cña m×nh. ¨ Ph¸t triÓn m¹ng l­íi ph©n phèi qua ®¹i lý: HiÖn nay VMC ®· cã 17 ®¹i lý ®ang ho¹t ®éng n»m ë mét sè tØnh thµnh lín trong c¶ n­íc. §©y lµ mét m¹ng l­íi ph©n phèi s¶n phÈm kh¸ hiÖu qu¶ cho VMC (®­îc thÓ hiÖn ë b¶ng kÕt qu¶ b¸n hµng cña ®¹i lý). N¨m 1999 c¸c ®¹i lý nµy ®· ®­îc s¾p xÕp ph©n lo¹i, vµ tiªu chuÈn ho¸. Nh÷ng ®¹i lý nµo kh«ng ®¹t tiªu chuÈn, tiªu thô xe qu¸ kÐm VMC ®· lµm thanh lý chÊm døt hîp ®ång. §èi víi nh÷ng ®¹i lý ®¹t tiªu chuÈn VMC ph¶i tiÕn hµnh ký l¹i hîp ®ång ®¹i lý víi nh÷ng ®iÒu kho¶n bæ sung chÆt chÏ h¬n ®¶m b¶o nguyªn t¾c ký kÕt hîp ®ång. VMC nªn tiÕn hµnh cÊp kinh phÝ cho c¸c ®¹i lý thay ®æi l¹i biÓn hiÖu ®¹i lý theo mét mÉu tiªu chuÈn ho¸ do VMC qui ®Þnh nh»m g©y Ên t­îng cho kh¸ch hµng. T¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ®¹i lý ho¹t ®éng nh­ cung cÊp catalog, tê qu¶ng c¸o, s¸ch h­íng dÉn b¸n hµng, nghÖ thuËt ®µm ph¸n, s¸ch qui ®Þnh vÒ chÕ ®é b¶o qu¶n xe ®¹i lý, pa-n«, ¸p phÝch, tranh ¶nh tr­ng bµy... Cã chÝnh s¸ch vµ chÕ ®é ­u ®·i tho¶ ®¸ng víi ®¹i lý nh­ t¹o ®iÒu kiÖn cho ®¹i lý lùa chän b¸n ®óng gi¸ tiªu chuÈn cña VMC ®Ó h­ëng hoa hång hoÆc VMC b¸n cho ®¹i lý gi¸ chiÕt khÊu sau ®ã ®¹i lý xuÊt ho¸ ®¬n b¸n cho kh¸ch hµng theo yªu cÇu cña kh¸ch nh­ng kh«ng ®­îc cao h¬n gi¸ b¸n tiªu chuÈn cña VMC. ViÖc lµm nµy gióp cho ®¹i lý linh ho¹t h¬n trong ph­¬ng thøc thanh to¸n víi kh¸ch hµng. VMC nªn tiÕp tôc kh¶o s¸t ë mét sè ®Þa ph­¬ng ®Ó ph¸t triÓn thªm mét sè ®¹i lý míi ë c¸c tØnh miÒn nói vµ miÒn Trung (nªn tham kh¶o thªm ë tæng hîp kÕt qu¶ ph©n vïng b¸n hµng). Më c¸c líp ®µo t¹o cho c¸c ®¹i lý míi vÒ c¸ch thøc chµo hµng, giíi thiÖu s¶n phÈm b¸n hµng, qu¶ng c¸o vµ b¶o hµnh b¶o d­ìng sau b¸n... c¸c c¸ch thøc phèi hîp lµm viÖc víi VMC... H­íng dÉn cho c¸c ®¹i lý c¸ch thøc b¶o qu¶n s¶n phÈm « t« cña VMC tr­ng bµy t¹i §¹i lý.. Nãi tãm l¹i dï cã më réng thÞ tr­êng, më réng m¹ng l­íi tiªu thô th× môc tiªu hiÖn t¹i cña Liªn doanh vÉn ph¶i lµ gi÷ v÷ng thÞ tr­êng hiÖn cã. 5. Thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng hç trî tiªu thô s¶n phÈm vµ ch¨m sãc kh¸ch hµng 5.1. Ho¹t ®éng khuÕch tr­¬ng s¶n phÈm Nh÷ng n¨m gÇn ®©y ho¹t ®éng qu¶ng c¸o cña VMC ®· gi¶m sót rÊt nhiÒu so víi nh÷ng n¨m tr­íc. Cô thÓ chi chÝ cho qu¶ng c¸o khuyÕn m¹i nh­ sau: - N¨m 1996 15 tû ®ång - N¨m 1997 10 tû ®ång - N¨m 1998 6 tû ®ång - N¨m 1999 4 tû ®ång - N¨m 2000 4,5 tû ®ång - N¨m 2001 5 tû ®ång - N¨m 2002 6 tû ®ång VMC nªn tËp trung n©ng cao nhËn thøc cña nhãm kh¸ch hµng t­ nh©n vµ c¸c doanh nghiÖp v× ®©y lµ kh¸ch hµng tiÒm n¨ng cña VMC. - Gi÷ v÷ng h×nh ¶nh cña VMC trong nh÷ng nhãm kh¸ch hµng cò nh­ lµ Doanh nghiÖp nhµ n­íc, c¸c c¬ quan tæ chøc nhµ n­íc. ChÝnh v× lÏ ®ã khi qu¶ng c¸o vÒ s¶n phÈm cña m×nh VMC nªn t¨ng c­êng h¬n n÷a qu¶ng c¸o trªn ti vi tíi ®¹i bé phËn d©n chóng; b»ng tÊm catalog, tê r¬i vµ trªn b¸o DiÔn ®µn doanh nghiÖp. V× nh÷ng b¸o nµy c¸c nhµ doanh nghiÖp th­êng hay ®äc vµ hay quan t©m c¸c tin tøc trong ®ã. Ngoµi ra VMC cã thÓ qu¶ng c¸o qua trung t©m cña m×nh vµ ®¹i lý ®Ó n©ng cao th«ng tin nh­ : phßng tr­ng bµy, biÓn hiÖu, s¶n phÈm tr­ng bµy, cung cÊp tµi liÖu Marketing ... Ngoµi viÖc ®¶m b¶o yªu cÇu cho c¸c phßng tr­ng bµy VMC cÇn cung cÊp c¸c Catalog giíi thiÖu s¶n phÈm hay c¸c tµi liÖu Ên phÈm mang biÓu t­îng cña VMC nh­ cê, ¸o, mò ... tuy nhiªn viÖc ph©n ph¸t nh÷ng Ên phÈm nµy th× VMC cÇn ph¶i c©n nh¾c kü l­ìng c¸c yÕu tè v¨n ho¸, thêi vô ... ®Ó cã t¸c ®éng tèt nhÊt tíi c¸c kh¸ch hµng tiÒm n¨ng. Tr­íc thêi ®iÓm kh¸ch hµng cã ý ®Þnh mua s¶n phÈm nh­ vµo nh÷ng dÞp cuèi n¨m, lóc duyÖt ng©n s¸ch cho c¸c ®¬n vÞ hµnh chÝnh sù nghiÖp, c¬ quan lµ lóc thuËn lîi ®Ó tÆng quµ hay tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng qu¶ng c¸o. - Trong ho¹t ®éng khuyÕn m¹i, XÝ nghiÖp nªn t¨ng c­êng hiÖu qu¶ cña viÖc t¨ng chiÕt khÊu trong gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ khèi l­îng mua cña c¸c ®¹i lý vµ kh¸ch hµng nh»m t¨ng nhanh doanh sè hµng ho¸ tiªu thô. XÝ nghiÖp nªn t¨ng c­êng h×nh thøc quµ tÆng ®èi víi c¸c ®¹i lý lín, víi c¸c kh¸ch hµng mua víi sè l­îng nhiÒu d­íi h×nh thøc nh­: gi¶m gi¸, tÆng ®ång hå, tói x¸ch tay, ¸o, mò ... víi gi¸ trÞ t­¬ng øng víi sè l­îng xe. - Cè g¾ng tham gia c¸c triÓn l·m Héi chî do Nhµ n­íc tæ chøc hµng n¨m ®Ó nh©n dÞp nµy qu¶ng b¸ tíi kh¸ch hµng vÒ s¶n phÈm cña m×nh. 5.2.Tæ chøc tèt ho¹t ®éng b¶o hµnh b¶o d­ìng sau b¸n: C¸c ho¹t ®éng sau b¸n hµng n»m trong chøc n¨ng chÝnh cña VMC, cã ý nghÜa v« cïng quan träng t¹o nªn kho¶n thu nhËp kh¸ lín cho VMC vµ t¹o uy tÝn l©u dµi ®èi víi kh¸ch hµng. V× vËy ®Ó ho¹t ®éng dÞch vô b¶o hµnh b¶o d­ìng cã hiÖu qu¶, VMC ph¶i thùc hiÖn mét sè biÖn ph¸p sau: - Tæ chøc l¹i c¬ cÊu cña c¸c trung t©m b¶o hµnh b¶o d­ìng xe sau b¸n ë c¶ hai miÒn B¾c, nam. - C©n ®èi l­îng hµng phô tïng b¶o hµnh b¶o d­ìng cho kh¸ch hµng, ®¶m b¶o trong kho cã hµng nh­ng kh«ng qu¸ nhiÒu g©y tån ®äng t¹o. - X©y dùng l¹i chÝnh s¸ch gi¸ phô tïng b¶o hµnh b¶o d­ìng bëi v× còng ®· cã nhiÒu ý kiÕn cña kh¸ch hµng cho r»ng gi¸ phô tïng cña Lien doanh cßn qu¸ cao. - T¹o t©m Ên t­îng tèt cho kh¸ch hµng vÒ cung c¸ch phôc vô cña bé phËn b¶o hµnh b¶o d­ìng sau b¸n. - Söa ch÷a xe cho kh¸ch hµng nhanh chãng, ¸p dông chÝnh s¸ch b¶o hµnh b¶o d­ìng thuËn lîi ®óng qui ®Þnh, kh«ng vßi vÜnh thªm tiÒn cña kh¸ch hµng ®Ó tr¸nh t×nh tr¹nh “chØ cÇn kh¸ch hµng ®Õn trung t©m cña m×nh mét lÇn lµ ®ñ”. §iÒu ®ã gióp cho kh¸ch hµng cã niÒm tin vµo s¶n phÈm còng nh­ c¸c dÞch vô cña VMC. - Häc tËp kinh nghiÖp cña Liªn doanh TOYOTA ®Ó qu¶ng c¸o cho chÝnh s¸ch b¶o hµnh b¶o d­ìng cña chÝnh c«ng ty m×nh, thËp chÝ nªn qu¶ng c¸o trªn b¸o chÝ vÒ chÕ ®é khuyÕn m·i trong b¶o hµnh b¶o d­ìng ®­îc ¸p dông trong c¸c dÞp lÔ lín cña d©n téc hay nh©n dÞp kû niÖm thµnh lËp Liªn doanh ... - TiÕp tôc ph¸t huy c«ng t¸c sö ch÷a l­u ®éng cho kh¸ch hµng kh«ng qu¶n ngµy ®ªm víi khÈu hiÖu: “khi kh¸ch hµng cÇn lµ nh©n viªn sña ch÷a l­u ®éng cã”. IV. C¸c ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o thùc hiÖn ë XÝ nghiÖp liªn doanh s¶n xuÊt « t« Hoµ B×nh 1. §iÒu kiÖn c«ng nghÖ vµ kü thuËt s¶n xuÊt: ë víi c¸c Liªn doanh s¶n xuÊt « t« ë ViÖt Nam hiÖn nay ë ViÖt Nam, d©y chuyÒn c«ng nghÖ s¶n xuÊt gÇn gièng nhau gåm c¸c d©y chuyÒn l¾p r¸p, d©y chuyÒn s¬n, d©y chuyÒn l¾p r¸p vµ hoµn thiÖn. §èi víi Liªn doanh VMC, toµn bé c¸c d©y chuyÒn hµn vá xe, l¾p r¸p, hoµn thiÖn lµ mua tõ thÞ tr­êng NhËt B¶n, hoÆc lµ cña c«ng ty « t« Columbian Motos (Phlippin) b»ng tiÒn gãp vèn cña ®èi t¸c n­íc ngoµi. Khi tiÕn hµnh Liªn doanh VMC ®· cö c¸n bé c«ng nh©n viªn ra n­íc ngoµi häc tËp lÜnh héi nh÷ng kiÕn thøc cÇn thiÕt t¹o ®iÒu kiÖn tèt cho qu¸ tr×nh chuyÓn giao c«ng nghÖ s¶n xuÊt l¾p r¸p ë VMC HiÖn nay, VMC ®­îc phÝa n­íc ngoµi chuyÓn giao c«ng nghÖ l¾p r¸p c¸c lo¹i « t« cña hµng Mazda (NhËt), Kia (Hµn Quèc) vµ BMW (§øc) theo d¹ng CKD-I vµ CKD-II víi tr×nh ®é kü thuËt l¾p r¸p vµ chÊt l­îng ngang víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ ®¹t tiªu chuÈn quèc tÕ. Khi tiÕn hµnh l¾p mét s¶n phÈm míi c¸c chuyªn gia kü thuËt tõ c¸c nhµ cung cÊp Kia, Mazda, BMW ®Òu ®Õn ®Ó truyÒn b¸ nh÷ng kinh nghiÖm quÝ b¸u cho c¸c c«ng nh©n VMC nh»m hoµn thiÖn s¶n phÈm. TÊt c¶ c¸c kiÓu xe do VMC l¾p r¸p ®Òu ®¹t chÊt l­îng cña nhµ s¶n xuÊt vµ ®­îc cÊp chøng chØ tiªu chuÈn l¾p r¸p. §èi víi d©y chuyÒn s¬n tÜnh ®iÖn: do ®Æc thï lµ d©y chuyÒn ®· sö dông nªn trong qu¸ tr×nh vËn hµnh cßn cã nhiÒu khiÕm khuyÕt tuy nhiªn c¸n bé kü thuËt cña VMC lu«n t×m tßi c¶i t¹o nay ®· rÊt æn ®Þnh. Tuy nhiªn ®èi víi d©y chuyÒn nµy VMC còng cÇn nªn kiÓm tra, th¨m dß l¹i møc vËt t­, ho¸ chÊt cho bÓ nhóng tÜnh ®iÖn v× lo¹i ho¸ chÊt nµy rÊt ®¾t. §Çu t­ thªm d©y chuyÒn thiÕt bÞ: Trong n¨m 2001 sÏ l¾p r¸p lo¹i xe 24 chç ngåi cña h·ng Kia, xe 7 chç ngåi cña h·ng Mazda do vËy VMC sÏ ph¶i nhËp trang thiÕt bÞ kü thuËt cho d©y chuyÒn s¶n xuÊt xe míi nµy. V× vËy VMC cÇn ph¶i tiÕn hµnh th¨m dß nguån cung øng thiÕt bÞ ®Ó ®¶m b¶o khi nhËp d©y chuyÒn c«ng nghÖ vÒ sÏ ®i vµo ho¹t ®éng ®­îc ngay. 2. §iÒu kiÖn vÒ vèn kinh doanh Nh­ chóng ta ®· biÕt yÕu tè vèn c¬ cÊu vèn cña VMC rÊt ®¬n gi¶n, chñ yÕu lµ vèn gãp vµ vèn vay. Tæng vèn ph¸p ®Þnh cña Liªn doanh sau khi t¨ng vèn lµ 18 triÖu §« la. C¸c bªn Liªn doanh míi chØ ®ãng gãp ®­îc 13 triÖu §«-la. Ngµy 14/2/2000, Héi ®ång qu¶n trÞ VMC ®· ®ång ý gãp thªm 500.000 USD vµo phÇn vèn ph¸p ®Þnh nµy. PhÝa ViÖt Nam cam kÕt ®ãng gãp kho¶n vèn ph¸p ®Þnh ch­a thùc hiÖn cña m×nh b»ng c¸ch xin gia h¹n quyÒn sö dông ®Êt gãp vèn Liªn doanh thªm 10 n¨m n÷a (chê Nhµ n­íc ViÖt Nam phª duyÖt) Vèn l­u ®éng cña Liªn doanh vµ vèn cè ®Þnh chÝnh lµ kho¶n vay dµi h¹n (cã gi¸ trÞ 32 triÖu) tõ c«ng ty th­¬ng m¹i CVL (mét c«ng ty con cña bªn ®èi t¸c Philippin). Kho¶n vay nµy cã thêi h¹n 3 n¨m víi l·i suÊt 2,5% + LIBOR sè l·i ®­îc thanh to¸n 3 th¸ng mét lÇn. VÊn ®Ò vèn kinh doanh rÊt quan träng nªn VMC ®ang tiÕp tôc quan hÖ ®Ó vay vèn tõ c¸c ng©n hµng trong n­íc nh­ ng©n hµng Indovina, Chi nh¸nh ng©n hµng B¨ng cèc Hµ Néi. Tuy nhiªn ®©y míi chØ lµ c¸c kho¶n vay ng¾n h¹n sè l­îng tiÒn vay bÞ h¹n chÕ cã gi¸ trÞ 1 triÖu USD , XÝ nghiÖp Liªn doanh ph¶i b¶o l·nh bëi sè hµng tån kho kh«ng thÊp h¬n 1,5 triÖu USD. Kho¶n tiÒn vay nµy ®­îc dïng ®Ó nhËp khÈu chi tiÕt vµ phô tïng « t«. 3. §iÒu kiÖn vÒ tæ chøc vµ nh©n sù HiÖn nay VMC ®· ®i vµo s¶n xuÊt rÊt æn ®Þnh víi sè l­îng s¶n xuÊt trung b×nh 180 xe/th¸ng, ®iÒu ®ã ®¶m b¶o sù æn ®Þnh viÖc lµm vµ thu nhËp cho 562 c¸n bé c«ng nh©n viªn. C¬ cÊu tæ c¸c bé phËn cña VMC hiÖn nay t­¬ng ®èi æn ®Þnh. C¸n bé c«ng nh©n viªn VMC lu«n cã ý thøc tæ chøc kû luËt tu©n thñ néi qui cña xÝ nghiÖp. Tuy nhiªn t¹i VMC vÉn tån t¹i t×nh tr¹ng cã ng­êi lµm kh«ng hÕt viÖc, cã ng­êi l¹i qu¸ Ýt viÖc ngåi ch¬i lµm ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn hiÖu qu¶ c«ng viÖc chung. Tr×nh ®é c¸n bé c«ng nh©n viªn ch­a ®ång ®Òu, l¹i lµ Liªn doanh víi n­íc ngoµi nªn c«ng ty rÊt khuyÕn khÝch c¸n bé c«ng nh©n viªn tù n©ng cao nghiÖp vô chuyªn m«n, tr×nh ®é ngo¹i ng÷ nh»m ph¸t huy hÕt kh¶ n¨ng cña m×nh ë vÞ trÝ ®­îc giao. - Sö dông lao ®éng ®óng víi kh¶ n¨ng chuyªn m«n ®­îc ®µo t¹o nh»m ph¸t huy tèi ®a tÝnh n¨ng ®éng sangs t¹o, tù gi¸c cña mçi lao ®éng - T­¬ng lai ph¶i tuyÓn thªm lao ®éng trÎ, cã søc kháe, tr×nh ®é vµ tri thøc phï hîp víi yªu cÇu ph¸t triÓn cña Liªn doanh - VÒ c«ng t¸c nh©n sù VMC lu«n chó ý ®µo t¹o nguån c¸n bé trÎ, t¹o ®iÒu kiÖn cho nh©n viªn ®i dù c¸c líp ®µo t¹o, héi th¶o ë n­íc ngoµi.. - Hµng n¨m VMC tæ chøc ®¸nh gi¸ n¨ng lùc c¸n bé c«ng nh©n viªn lµm c¬ së cho viÖc t¨ng l­¬ng vµ ®Ò b¹t c¸n bé nguån. Lêi KÕt Cã thÓ nãi ngµnh c«ng nghiÖp « t« ViÖt Nam ®ang tr¶i qua nh÷ng b­íc ®i ®Çu tiªn ®Çy khã kh¨n th¸ch thøc. Sù ph¸t triÓn cña ngµnh nµy hoµn toµn kh«ng ph¶i chØ do nhu cÇu cña thÞ tr­êng mµ cßn liªn quan rÊt nhiÒu ®Õn c¸c chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc trong viÖc ®Þnh h­íng ph¸t triÓn. H¬n thÕ n÷a, do xu thÕ kh¸ch quan tÊt yÕu cña toµn cÇu ho¸ nÒn kinh tÕ thÕ giíi mµ tr­íc m¾t lµ nh÷ng cam kÕt thùc hiÖn AFTA, ngµnh c«ng nghiÖp « t« ViÖt Nam cµng ph¶i cã nh÷ng b­íc ®i ®óng ®¾n ®Ó ph¸t triÓn cïng víi xu thÕ héi nhËp nµy. Mäi nç lùc cè g¾ng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®Òu ®­îc ®¸nh gi¸ vµ thÓ hiÖn qua kh¶ n¨ng vµ hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm. §Ò tµi: “Mét sè gi¶i ph¸p nh»m thóc ®Èy ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm cña c¸c liªn doanh « t« trong bèi c¶nh toµn cÇu ho¸" - nghiªn cøu ®iÓn h×nh t¹i XÝ nghiÖp liªn doanh « t« Bßa B×nh ®· tr×nh bµy mét c¸ch cã hÖ thèng nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ toµn cÇu ho¸ vµ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ cña ViÖt Nam còng nh­ thùc tr¹ng nghµnh c«ng nghiÖp « t« thÕ giíi, thÞ tr­êng « t« ViÖt Nam trong bèi c¶nh toµn cÇu ho¸; ph©n tÝch kh¶ n¨ng ®¸p øng thÞ tr­êng tõ ®ã m¹nh d¹n ®Ò xuÊt c¸c ph­¬ng ¸n, c¸ch thøc thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p nh»m thóc ®Èy ho¹t ®éng tiªu thô s¶n phÈm cña c¸c Liªn doanh « t« trong bèi c¶nh toµn cÇu ho¸ hiÖn nay. Víi ý nghÜa thiÕt thùc cña ®Ò tµi nghiªn cøu, hy väng b¶n kho¸ luËn nµy sÏ gãp phÇn gióp kh«ng nh÷ng XÝ nghiÖp liªn doanh s¶n xuÊt « t« Hoµ B×nh mµ lµ c¸c liªn doanh « t« t¹i ViÖt Nam gi¶i quyÕt bµi to¸n ®Çu ra cho s¶n xuÊt. Tuy nhiªn b¶n kho¸ luËn kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt vµ h¹n chÕ trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu. T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n vµ rÊt mong nhËn ®­îc sù gãp ý cña c¸c thÇy c« gi¸o, cña c¸c b¹n ®ång nghiÖp còng nh­ tÊt c¶ nh÷ng ai quan t©m tíi ®Ò tµi nµy nh»m hoµn thiÖn ®Ò tµi h¬n n÷a. Tµi liÖu tham kh¶o 1.Trung t©m nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn - Liªn hÞªp c¸c héi KHKT ViÖt Nam - T¹p chÝ « t« xe m¸y ViÖt Nam c¸c sè tõ 1/2002 - 4/2003 2. Sè liÖu tõ HiÖp héi « t« xe m¸y ViÖt Nam 3. T­ liÖu cña Phßng nghiªn cøu ph¸t triÓn thÞ tr­êng - XÝ nghiÖp liªn doanh s¶n xuÊt « t« Hßa B×nh 4. Tham kh¶o t­ liÖu cña c¸c gi¸o tr×nh: - Gi¸o tr×nh Marketing Quèc tÕ - Lý thuyÕt qu¶n trÞ kinh doanh - T©m lý kinh doanh 6. B¶n tin trªn Internet: FTP, VN Express, t¹p chÝ « t« BMW tõ quÝ 1/2002 - quÝ 1/2003. 7. T¹p chÝ th«ng tin kinh tÕ kÕ ho¹ch - Bé kÕ ho¹ch vµ ®Çu t­ ._.