Một số giải pháp nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh của hệ thống Ngân hàng thương mại Việt Nam trong tiến trình hội nhập Quốc tế

MUÏC LUÏC Muïc luïc Danh muïc caùc chöõ vieát taét LÔØI MÔÛ ÑAÀU CHÖÔNG I: MOÄT SOÁ VAÁN ÑEÀ VEÀ CAÏNH TRANH CUÛA NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI TRONG THÒ TRÖÔØNG TAØI CHÍNH TOAØN CAÀU....................1 1.1 Khaùi nieäm vaø naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc NHTM.................................... 1 1.1.1 Khaùi nieäm veà caïnh tranh ............................................................................1 1.1.2 Caùc nhaân toá cuûa moâ hình söùc caïnh tranh toång quaùt ...................................1 1.1.3 Caùc chæ tieâu ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh cuûa NHTM..............................2 1.2 Khaû naêng caïnh tranh cuûa NHTM Vieät Nam vaø hoäi nhaäp taøi chính quoác teá .......................................................................................................... 4 1.2.1 Hoäi nhaäp taøi chính, quaù trình phaùt trieån taát yeáu cuûa neàn kinh teá nöôùc ta ..... 4 1.2.2 Nhöõng quan ñieåm vaø nguyeân taéc thöïc hieän quaù trình hoäi nhaäp.................... 5 1.2.3 Taùc ñoäng cuûa hoäi nhaäp ñeán khaû naêng caïnh tranh cuûa heä thoáng NHTM Vieät Nam ..................................................................................................... 6 1.3 Hoaït ñoäng cuûa NHTM trong boái caûnh toaøn caàu hoùa thò tröôøng taøi chính . 8 1.3.1 Toaøn caàu hoùa vaø hoäi nhaäp kinh teá................................................................. 8 1.3.2 Ñaëc ñieåm cuûa ngaønh dòch vuï taøi chính trong quaù trình toaøn caàu hoùa ......... 10 1.3.3 Hoaït ñoäng cuûa NHTM trong boái caûnh toaøn caàu hoùa thò tröôøng taøi chính ... 11 1.3.3.1 Quy moâ ngaân haøng ngaøy caøng lôùn maïnh ......................................... 11 1.3.3.2 Coâng ngheä ngaân haøng ngaøy caøng phaùt trieån .................................... 11 1.3.3.3 Saûn phaåm dòch vuï cuûa ngaân haøng ngaøy caøng ña daïng..................... 12 1.3.3.4 Ruûi ro gia taêng vaø tyû suaát lôïi nhuaän giaûm........................................ 13 Trang 1 CHÖÔNG II: ÑAÙNH GIAÙ THÖÏC TRAÏNG VAØ KHAÛ NAÊNG CAÏNH TRANH CUÛA HEÄ THOÁNG NHTM Vieät Nam................................................................... 14 2.1 Lòch söû ra ñôøi vaø quaù trình phaùt trieån cuûa NHTM Vieät Nam.................... 14 2.2.1 Lòch söû ra ñôøi............................................................................................... 14 2.1.2 Hoaït ñoäng cuûa heä thoáng NHTM Vieät Nam trong nhöõng naêm qua............. 15 2.2 Ñaùnh giaù thöïc traïng vaø khaû naêng caïnh tranh cuûa heä thoáng NHTM VN . 18 2.2.1 Caùc yeáu toá noäi taïi cuûa heä thoáng NHTM...................................................... 18 2.2.1.1 Quy moâ voán ñieàu leä vaø voán töï coù ...................................................... 18 2.2.1.2 Chaát löôïng taøi saûn coù ......................................................................... 20 2.2.1.3 Trang bò khoa hoïc coâng ngheä ............................................................ 20 2.2.1.4 Yeáu toá con ngöôøi ............................................................................... 22 2.2.1.5 Trình ñoä quaûn lyù ................................................................................ 23 2.2.2 Nhu caàu cuûa khaùch haøng ............................................................................. 24 2.2.3 Moâi tröôøng kinh teá vaø caùc lónh vöïc lieân quan ............................................. 25 2.2.4 Chieán löôïc kinh doanh vaø ñoái thuû caïnh tranh cuûa caùc NHTM ................... 27 2.3 Ñaùnh giaù thöïc traïng caùc dòch vuï cuûa heä thoáng NHTM Vieät Nam. ................ 28 2.3.1 Dòch vuï huy ñoäng voán 2.3.1.1 Quy moâ huy ñoäng voán........................................................................ 28 2.3.1.2 Ñaùnh giaù veà hieäu quaû vaø chaát löôïng cuûa dòch vuï huy ñoäng voán ....... 29 2.3.1.3 Khaû naêng caïnh tranh so vôùi caùc NHNNg trong coâng taùc huy ñoäng voán...................................................................................... 30 2.3.2 Dòch vuï tín duïng .......................................................................................... 32 2.3.2.1 Quy moâ hoaït ñoäng tín duïng.............................................................. 32 2.3.2.2 Ñaùnh giaù veà chaát löôïng vaø hieäu quaû cuûa hoaït ñoäng tín duïng.......... 33 2.3.2.3 Khaû naêng caïnh tranh vôùi caùc NHNNg trong coâng taùc cho vay........ 34 2.3.3 Dòch vuï thanh toaùn ...................................................................................... 35 2.3.3.1 Quy moâ hoaït ñoäng thanh toaùn.......................................................... 36 Trang 2 2.3.3.2 Moät soá toàn taïi trong hoaït ñoäng thanh toaùn....................................... 37 2.3.3.3 Khaû naêng caïnh tranh vôùi caùc NHNNg trong hoaït ñoäng thanh toaùn . 37 CHÖÔNG III: MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP NHAÈM NAÂNG CAO KHAÛ NAÊNG CAÏNH TRANH CUÛA HEÄ THOÁNG NHTM Vieät Nam TRONG TIEÁN TRÌNH HOÄI NHAÄP QUOÁC TEÁ ............................................................................................................ 39 3.1 Ñònh höôùng phaùt trieån cuûa ngaønh ngaân haøng Vieät Nam trong boái caûnh toaøn caàu hoùa veà taøi chính ............................................................................... 39 3.1.1 Ñònh höôùng phaùt trieån kinh doanh cuûa heä thoáng NHTM Vieät Nam...... 39 3.1.2 Caùc muïc tieâu chieán löôïc cuûa ngaønh ngaân haøng Vieät Nam ñeán naêm 2010 ................................................................................................................................ 41 3.1.3 Caùc chæ tieâu kinh teá vaø phaùt trieån ngaønh ngaân haøng ñeán naêm 2010...... 42 3.2 Moät soá giaûi phaùp nhaèm naâng cao khaû naêng caïnh tranh cuûa heä thoáng NHTM Vieät Nam........................................................................................... 42 3.2.1 Caùc giaûi phaùp khaéc phuïc nguyeân nhaân noäi taïi ......................................... 43 3.2.1.1 Cô caáu laïi voán ñieàu leä, voán töï coù cuûa NHTM................................ 43 3.2.1.2 Xöû lyù vaø ngaên ngöøa phaùt sinh nôï toàn ñoïng nhaèm naâng cao chaát löôïng taøi saûn coù ................................................................................ 45 3.2.1.3 Xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån coâng ngheä ................................... 47 3.2.1.4 Ñaøo taïo vaø phaùt trieån nguoàn nhaân löïc........................................... 49 3.2.2 Caùc giaûi phaùp nhaèm xaây döïng chieán löôïc kinh doanh höôùng veà khaùch haøng 3.2.2.1 Heä thoáng hoùa coâng taùc nghieân cöùu thò tröôøng.................................50 3.2.2.2 Ña daïng hoùa vaø naâng cao chaát löôïng caùc saûn phaåm dòch vuï ..........51 3.2.2.3 Taêng cöôøng xuùc tieán quaûng caùo. .....................................................54 3.2.2.4 Caûi thieän coâng taùc chaêm soùc khaùch haøng .......................................55 3.3 Kieán nghò vôùi cô quan chöùc naêng 3.3.1 Kieán nghò vôùi Nhaø nöôùc, caùc boä, ngaønh chöùc naêng................................ 56 3.3.2 Kieán nghò vôùi NHNN ................................................................................. 59 KEÁT LUAÄN Phuï luïc Taøi lieäu tham khaûo Trang 3 LÔØI MÔÛ ÑAÀU 1. Lyù do choïn ñeà taøi. Trong khoaûng 20 naêm trôû laïi ñaây, hoäi nhaäp kinh teá quoác teá ñaõ trôû thaønh xu theá cuûa thôøi ñaïi vaø dieãn ra maïnh meõ treân nhieàu lónh vöïc. Trong xu theá ñoù, Vieät Nam ñaõ chuû ñoäng tham gia vaøo quaù trình hoäi nhaäp quoác teá nhö gia nhaäp khoái ASEAN; tham gia vaøo khu vöïc maäu dòch töï do (AFTA), kyù keát Hieäp ñònh thöông maïi song phöông Vieät Nam – Hoa Kyø vaø ñang trong quaù trình ñaøm phaùn ñeå gia nhaäp WTO. Ñaây laø nhöõng böôùc ñi ñuùng ñaén vaø quan troïng laøm tieàn ñeà cho vieäc taïo döïng vò theá cuûa nöôùc ta treân tröôøng quoác teá. Hoøa vaøo tieán trình chung cuûa caû nöôùc, heä thoáng Ngaân haøng thöông maïi Vieät Nam cuõng ñöùng tröôùc yeâu caàu hoäi nhaäp vaøo coäng ñoàng taøi chính khu vöïc. Ñieàu naøy môû ra nhieàu cô hoäi veà nguoàn löïc, coâng ngheä, thò tröôøng cho caùc NHTM Vieät Nam, maët khaùc cuõng taïo ra nhöõng aùp löïc caïnh tranh lôùn cho caùc NHTM khi caùc ngaân haøng ña quoác gia ñaày tieàm löïc xuaát hieän ngay taïi saân chôi cuûa mình, nhaát laø khi caùc raøo caûn veà dòch vuï taøi chính ñöôïc hoaøn toaøn dôõ boû theo caùc cam keát hoäi nhaäp. Trong nhöõng naêm qua, heä thoáng Ngaân haøng Vieät Nam ñaõ daàn hoäi nhaäp vaøo coäng ñoàng taøi chính quoác teá vaø coù moái quan heä hôïp taùc chính thöùc vôùi nhieàu nöôùc, nhieàu toå chöùc quoác teá vaø khu vöïc. Ngoaøi ra, heä thoáng Ngaân haøng ñaõ coù nhöõng böôùc ñi tích cöïc trong vieäc thöïc hieän caùc cam keát quoác teá, daàn daàn dôõ boû caùc raøo caûn veà hoaït ñoäng Ngaân haøng, taøi chính vôùi beân ngoaøi; ñoàng thôøi cho pheùp caùc chi nhaùnh Ngaân haøng nöôùc ngoaøi hoaït ñoäng vaø thaønh laäp caùc lieân doanh taïi Vieät Nam. Trong thôøi gian tôùi, khi Vieät Nam tieáp tuïc ñaåy maïnh hoäi nhaäp kinh teá quoác teá, heä thoáng NHTM Vieät Nam seõ phaûi ñoái maët vôùi nhieàu thaùch thöùc hôn khi naêng löïc caïnh tranh vaãn chöa ñuû maïnh,bôûi vì: moâi tröôøng phaùp lyù chöa laønh maïnh, möùc voán coøn thaáp, trình ñoä quaûn lyù coøn haïn cheá, trình ñoä coâng ngheä aùp duïng chöa hieän ñaïi, chaát löôïng saûn phaåm dòch vuï chöa toát, daãn ñeán hieäu quaû kinh doanh thaáp. Trang 4 Töø nhöõng nhaän ñònh treân ñaõ thoâi thuùc toâi maïnh daïn choïn ñeà taøi: “Moät soá giaûi phaùp nhaèm naâng cao khaû naêng caïnh tranh cuûa heä thoáng NHTM Vieät Nam trong tieán trình hoäi nhaäp quoác teá” vôùi mong muoán ngaønh Ngaân haøng Vieät Nam seõ ñöùng vöõng, phaùt trieån vaø hoäi nhaäp hieäu quaû vaøo coäng ñoàng taøi chính khu vöïc vaø quoác teá. 2. Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghieân cöùu. Ñeà taøi nghieân cöùu hoaït ñoäng cuûa caùc NHTM treân phaïm vi caû nöôùc. Caùc nhoùm ñeà xuaát ñöôïc caân nhaéc vaø trình baøy mang tính ñònh höôùng ôû taàm quaûn lyù vó moâ vaø vi moâ. 3. Muïc ñích vaø yù nghóa cuûa ñeà taøi. Giuùp caùc NHTM hình dung caùc vaán ñeà caáp baùch ñaët ra tröôùc boái caûnh toaøn caàu hoùa thò tröôøng taøi chính vaø hoäi nhaäp quoác teá, thöïc tieãn hoaït ñoäng cuûa caùc NHTM Vieät Nam hieän nay, töø ñoù ñeà xuaát moät soá giaûi phaùp giuùp caùc NHTM Vieät Nam cuûng coá vaø naâng cao hieäu quaû ñeå coù theå caïnh tranh vôùi caùc Ngaân haøng nöôùc ngoaøi. 4. Phöông phaùp luaän Ñeå laøm roõ nhöõng noäi dung trong luaän vaên, toâi ñaõ söû duïng phöông phaùp heä thoáng, so saùnh, khaùi quaùt, lòch söû, cuï theå, thu thaäp 5. Noäi dung keát caáu cuûa luaän vaên. Ngoaøi phaàn môû ñaàu, phaàn keát luaän, phuï luïc, danh muïc taøi lieäu tham khaûo, luaän vaên coù 60 trang… Nguoàn soá lieäu trong luaän vaên ñöôïc laáy töø baùo caùo thöôøng nieân cuûa ngaân haøng nhaø nöôùc, baùo caùo thöôøng nieân cuûa caùc NHTM, taïp chí Ngaân haøng, taïp chí taøi chính tieàn teä, Internet… Noäi dung keát caáu luaän vaên goàm 3 chöông: Trang 5 Chöông I: Moät soá vaán ñeà veà caïnh tranh cuûa caùc ngaân haøng thöông maïi trong thò tröôøng taøi chính toaøn caàu. Chöông II: Ñaùnh giaù thöïc traïng vaø khaû naêng caïnh tranh cuûa heä thoáng Ngaân haøng thöông maïi Vieät Nam. Chöông III: Moät soá giaûi phaùp nhaèm naâng cao khaû naêng caïnh tranh cuûa heä thoáng ngaân haøng thöông maïi Vieät Nam trong tieán trình hoäi nhaäp quoác teá. Trang 6 CHÖÔNG I: MOÄT SOÁ VAÁN ÑEÀ VEÀ CAÏNH TRANH CUÛA NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI TRONG THÒ TRÖÔØNG TAØI CHÍNH TOAØN CAÀU. 1.1 Khaùi nieäm vaø naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaân haøng thöông maïi. 1.1.1 Khaùi nieäm veà caïnh tranh. “Caïnh tranh cuûa moät doanh nghieäp, moät ngaønh, moät quoác gia laø möùc ñoä maø ôû ñoù, döôùi caùc ñieàu kieän veà thò tröôøng töï do vaø coâng baèng, coù theå saûn xuaát ra caùc haøng hoùa vaø dòch vuï ñaùp öùng ñöôïc caùc ñoøi hoûi cuûa thò tröôøng, ñoàng thôøi taïo ra vieäc laøm vaø naâng cao ñöôïc thu nhaäp thöïc teá”. Moät doanh nghieäp ñöôïc xem laø coù söùc caïnh tranh khi noù coù theå thöôøng xuyeân ñöa ra caùc saûn phaåm thay theá, maø caùc saûn phaåm naøy coù möùc giaù thaáp hôn so vôùi saûn phaåm cuøng loaïi, hoaëc baèng caùch cung caáp caùc saûn phaåm töông töï vôùi caùc ñaëc tính veà chaát löôïng hay dòch vuï ngang baèng hay toát hôn. Nhìn chung khi xeùt ñeán tính caïnh tranh cuûa moät doanh nghieäp ta caàn phaûi xeùt ñeán tieàm naêng saûn xuaát moät loaïi haøng hoùa hay dòch vuï naøo ñoù ôû moät möùc giaù ngang baèng hay thaáp hôn möùc giaù phoå bieán maø khoâng caàn ñeán caùc yeáu toá trôï giuùp. 1.1.2 Caùc nhaân toá cuûa moâ hình caïnh tranh toång quaùt. Theo Micheal Porter thì khaû naêng caïnh tranh cuûa doanh nghieäp goàm boán yeáu toá sau: (1) Caùc yeáu toá cuûa baûn thaân doanh nghieäp: Bao goàm caùc yeáu toá veà con ngöôøi: chaát löôïng, kyõ naêng; caùc yeáu toá veà trình ñoä nhö khoa hoïc kyõ thuaät, kinh nghieäm thò tröôøng; caùc yeáu toá veà voán. Caùc yeáu toá naøy coù theå chia thaønh 2 loaïi, moät laø caùc yeáu toá cô baûn nhö moâi tröôøng töï nhieân, ñòa lyù, lao ñoäng; hai laø caùc yeáu toá naâng cao nhö thoâng tin, lao ñoäng coù trình ñoä cao… Trong ñoù, yeáu toá thöù hai coù yù nghóa quyeát ñònh ñeán khaû naêng caïnh tranh cuûa doanh nghieäp. Chuùng quyeát ñònh nhöõng lôïi theá caïnh tranh ôû ñoä cao vaø nhöõng coâng ngheä coù tính ñoäc quyeàn. Trong Trang 7 daøi haïn thì ñaây laø nhöõng yeáu toá coù tính quyeát ñònh, phaûi ñöôïc ñaàu tö moät caùch ñaày ñuû vaø ñuùng möùc. (2) Nhu caàu cuûa khaùch haøng: ñaây laø yeáu toá coù taùc ñoäng raát lôùn ñeán söï phaùt trieån cuûa doanh nghieäp. Thoâng qua nhu caàu cuûa khaùch haøng maø doanh nghieäp coù theå taän duïng ñöôïc lôïi theá theo quy moâ, töø ñoù caûi thieän caùc hoaït ñoäng kinh doanh vaø dòch vuï cuûa mình. Nhu caàu cuûa khaùch haøng coøn coù theå gôïi môû cho doanh nghieäp ñeå phaùt trieån caùc loaïi hình saûn phaåm vaø dòch vuï môùi. Caùc loaïi hình naøy coù theå ñöôïc phaùt trieån roäng raõi ra thò tröôøng beân ngoaøi vaø khi ñoù doanh nghieäp seõ laø ngöôøi tröôùc tieân coù ñöôïc lôïi theá caïnh tranh. (3) Caùc lónh vöïc coù lieân quan vaø phuï trôï: söï phaùt trieån cuûa doanh nghieäp khoâng theå taùch rôøi söï phaùt trieån caùc lónh vöïc coù lieân quan vaø phuï trôï nhö thò tröôøng taøi chính, söï phaùt trieån cuûa coâng ngheä thoâng tin, tin hoïc. Ngaøy nay, vôùi söï phaùt trieån cuûa coâng ngheä tin hoïc vaø thoâng tin, caùc ngaân haøng coù theå theo doõi vaø tham gia vaøo thò tröôøng taøi chính 24/24 giôø trong ngaøy. (4) Chieán löôïc cuûa doanh nghieäp, caáu truùc ngaønh vaø ñoái thuû caïnh tranh : söï phaùt trieån caùc hoaït ñoäng doanh nghieäp seõ thaønh coâng neáu ñöôïc quaûn lyù vaø toå chöùc trong moät moâi tröôøng phuø hôïp vaø kích thích ñöôïc caùc lôïi theá caïnh tranh cuûa noù. Söï caïnh tranh giöõa caùc doanh nghieäp seõ laø yeáu toá thuùc ñaåy söï caûi tieán vaø thay ñoåi nhaèm haï thaáp chi phí, naâng cao chaát löôïng dòch vuï. Trong 4 yeáu toá treân, yeáu toá 1 vaø 4 ñöôïc coi laø yeáu toá noäi taïi cuûa doanh nghieäp, yeáu toá 2 vaø 3 laø nhöõng yeáu toá coù tính chaát taùc ñoäng vaø thuùc ñaåy söï phaùt trieån cuûa chuùng. Ngoaøi ra coøn hai yeáu toá maø doanh nghieäp caàn tính ñeán laø nhöõng cô hoäi vaø vai troø cuûa Chính phuû. Vai troø cuûa chính phuû coù taùc ñoäng töông ñoái lôùn tôùi khaû naêng caïnh tranh cuûa doanh nghieäp nhaát laø trong vieäc ñònh ra caùc chính saùch veà coâng ngheä, ñaøo taïo, trôï caáp. Trang 8 1.1.3 Caùc chæ tieâu ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaân haøng thöông maïi. Naêng löïc caïnh tranh cuûa moät NHTM laø khaû naêng taïo ra vaø söû duïng coù hieäu quaû caùc lôïi theá so saùnh, ñeå giaønh thaéng lôïi trong quaù trình caïnh tranh vôùi caùc NHTM khaùc. Ñeå ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh cuûa caùc NHTM Vieät Nam, ngöôøi ta coù theå döïa vaøo ba nhoùm chæ tieâu sau ñaây: (1) Nhoùm caùc chæ tieâu caáu thaønh naêng löïc caïnh tranh cuûa NHTM: bao goàm ƒ Caùc chæ tieâu ñaùnh giaù naêng löïc quaûn lyù, phaùt trieån nguoàn nhaân löïc. ƒ Caùc chæ tieâu ñaùnh giaù naêng löïc coâng ngheä ngaân haøng. ƒ Caùc chæ tieâu ñaùnh giaù naêng löïc taøi chính, möùc ñoä ruûi ro hoaït ñoäng. ƒ Caùc chæ tieâu phaûn aùnh phaïm vi, chaát löôïng saûn phaåm-dòch vuï, uy tín, giaù trò thöông hieäu. ƒ Caùc chæ tieâu ñaùnh giaù naêng löïc heä thoáng vaø maïng löôùi phaân phoái. (2) Nhoùm caùc chæ tieâu phaûn aùnh cô cheá, chính saùch söû duïng vaø phaùt trieån caùc lôïi theá so saùnh cuûa moät NHTM: bao goàm ƒ Caùc chæ tieâu phaûn aùnh hieäu löïc vaø hieäu quaû cuûa chính saùch phaùt trieån vaø söû duïng hôïp lyù nguoàn nhaân löïc. ƒ Caùc chæ tieâu phaûn aùnh hieäu löïc, hieäu quaû vaø möùc ñoä an toaøn cuûa chính saùch phaùt trieån coâng ngheä ngaân haøng. ƒ Caùc chæ tieâu phaûn aùnh hieäu löïc vaø hieäu quaû cuûa chính saùch phaùt trieån vaø söû duïng hôïp lyù naêng löïc taøi chính ƒ Caùc chæ tieâu phaûn aùnh hieäu löïc vaø hieäu quaû cuûa chính saùch phaùt trieån vaø söû duïng hôïp lyù heä thoáng phaân phoái saûn phaåm – dòch vuï. ƒ Caùc chæ tieâu phaûn aùnh hieäu löïc vaø hieäu quaû cuûa chính saùch phaùt trieån vaø söû duïng hôïp lyù giaù trò thöông hieäu. Trang 9 (3) Nhoùm caùc chæ tieâu phaûn aùnh keát quaû thöïc hieän chính saùch caïnh tranh cuûa moät NHTM: bao goàm ƒ Möùc ñoä taêng tröôûng cuûa Taøi saûn Coù, thò phaàn taêng theâm hoaëc tyû leä taêng theâm khaùch haøng. ƒ Tyû troïng thu nhaäp töø caùc saûn phaåm dòch vuï môùi trong toång thu nhaäp cuûa NHTM. ƒ Thu nhaäp taêng theâm nhôø caùc bieän phaùp caïnh tranh. Sô ñoà 1: Heä thoáng caùc chæ tieâu phaûn aùnh söùc caïnh tranh cuûa NHTM. Chaát löôïng cao: - Chaát löôïng nhaân vieân. - Thuû tuïc giao dòch. - Ñoä an toaøn chính xaùc. Lieân tuïc ñoåi môùi: - Dòch vuï môùi - Ñòa ñieåm cung öùng môùi. - Coâng ngheä tieân tieán Thoûa maõn khaùch haøng: - Tieän ích toái öu. - Dòch vuï ña daïng. - Keânh phaân phoái roäng. - Quan heä khaùch haøng toát Kinh doanh coù hieäu quaû: - ROE - ROA - Chi phí/thu nhaäp. SÖÙC CAÏNH TRANH NHTM. 1.2 Khaû naêng caïnh tranh cuûa NHTM Vieät Nam vaø hoäi nhaäp taøi chính quoác teá. 1.2.1 Hoäi nhaäp taøi chính, quaù trình phaùt trieån taát yeáu cuûa neàn kinh teá nöôùc ta. Quaù trình toaøn caàu hoùa veà kinh teá ñang dieãn ra heát söùc soâi ñoäng, môû ra thôøi kyø phaùt trieån môùi vôùi söï töông taùc giöõa caùc neàn kinh teá, caùc khu vöïc. Noù chöùa Trang 10 ñöïng caû nhöõng nhaân toá tích cöïc, ñoåi môùi vaø naêng ñoäng nhöng cuõng bao haøm caû yeáu toá tieâu cöïc, baát oån vaø trôû thaønh thaùch thöùc ñoái vôùi caùc neàn kinh teá cuûa caùc quoác gia vaø khu vöïc. Ñaây laø xu theá taát yeáu nhöng vaán ñeà ñaët ra ñoái vôùi chuùng ta laø phaûi phaùt huy tính tích cöïc, naêng ñoäng vaø haïn cheá nhöõng tieâu cöïc maø quaù trình naøy mang laïi. Toå chöùc thöông maïi theá giôùi (WTO) laø moät toå chöùc kinh teá coù tính toaøn caàu, thu huùt söï tham gia cuûa haàu heát caùc quoác gia treân theá giôùi. Vieäc thöïc thi chính saùch kinh teá ñoái ngoaïi môû roäng ñoøi hoûi chuùng ta phaûi ñaøm phaùn vaø chuaån bò caùc böôùc ñi caàn thieát ñeå nhanh choùng gia nhaäp toå chöùc naøy. Gia nhaäp WTO seõ cho pheùp chuùng ta hoäi nhaäp vaøo neàn kinh teá theá giôùi moät caùch toaøn dieän, coù ñieàu kieän tieáp caän vôùi moâi tröôøng thöông maïi quy moâ toaøn caàu, coù ñieàu kieän môû roäng thò tröôøng xuaát khaåu, khoâng bò phaân bieät ñoái xöû trong thöông maïi quoác teá, ñöôïc tieáp caän vôùi caùc toå chöùc taøi chính quoác teá, hoïc hoûi kinh nghieäm trong thöông löôïng vaø giaûi quyeát tranh chaáp. Cuøng vôùi söï phaùt trieån cuûa quaù trình toaøn caàu hoùa laø quaù trình khu vöïc hoùa vôùi söï ra ñôøi vaø phaùt trieån cuûa caùc khu vöïc maäu dòch töï do, lieân minh chaâu AÂu EU, khu vöïc maäu dòch töï do Baéc Myõ (NAFTA), dieãn ñaøn hôïp taùc kinh teá Chaâu AÙ- Thaùi Bình Döông (APEC), khu vöïc buoân baùn töï do ASEAN (AFTA)…Ñoái vôùi nöôùc ta, tham gia ASEAN vaø thöïc hieän AFTA chính laø böôùc khôûi ñaàu ñeå hoäi nhaäp kinh teá quoác teá, beân caïnh caùc hieäp ñònh hôïp taùc song phöông vaø caùc dieãn ñaøn hôïp taùc khaùc nhö APEC, ASEM. Ñieàu naøy cho pheùp chuùng ta nhanh choùng ñuùc ruùt kinh nghieäm caàn thieát vaø quyù baùu tröôùc khi tham gia vaøo quaù trình hôïp taùc roäng lôùn hôn, khoù khaên hôn laø WTO. 1.2.2 Nhöõng quan ñieåm vaø nguyeân taéc thöïc hieän quaù trình hoäi nhaäp. Hoäi nhaäp kinh teá quoác teá trong thôøi ñaïi hieän nay khoâng chæ dieãn ra ôû moät soá nöôùc maø laø ñoøi hoûi chung nhö laø moät taát yeáu khaùch quan. Hoäi nhaäp kinh teá quoác Trang 11 teá cuûa Ngaønh ngaân haøng nöôùc ta tröôùc heát phaûi quaùn trieät quan ñieåm vaø chuû tröông hoäi nhaäp cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc vôùi yeâu caàu: ƒ Chuû ñoäng tham gia. ƒ Naâng cao hieäu quaû hoïat ñoäng. ƒ Taän duïng toái ña lôïi theá ñang coù. ƒ Chaáp nhaän caïnh tranh vaø môû cöûa ñeå phaùt trieån. ƒ Phaûi thöïc hieän nguyeân taéc an toøan, hieäu quaû, bình ñaúng vaø cuøng coù lôïi. ƒ Phaûi thöïc hieän caûi caùch moät caùch toøan dieän vaø ñoàng boä. Vieäc thöïc hieän loä trình hoäi nhaäp phaûi caên cöù vaøo ñieàu kieän cuï theå cuûa ñaát nöôùc vaø cuûa Ngaønh Ngaân haøng nöôùc ta, ñoù laø: nhöõng lôïi theá vaø nhöõng baát caäp caàn phaûi khaéc phuïc ngay, ñoàng thôøi phaûi chuaån bò sôùm caùc ñieàu kieän vaø böôùc ñi cuï theå cho vieäc môû cöûa theo loä trình ñaõ cam keát. 1.2.3 Taùc ñoäng cuûa hoäi nhaäp ñeán khaû naêng caïnh tranh cuûa heä thoáng NHTM Vieät Nam. Hoäi nhaäp thöïc chaát laø ñaáu tranh ñeå giaønh laïi thò tröôøng haøng hoùa, voán, coâng ngheä nhaèm taän duïng caùc tieàm naêng beân ngoøai, keát hôïp vôùi vieäc khai thaùc toái ña noäi löïc nhaèm khoâng ngöøng naâng cao söùc maïnh tieàm löïc kinh teá cuûa quoác gia. Hoäi nhaäp quoác teá trong lónh vöïc ngaân haøng seõ mang laïi nhieàu lôïi ích to lôùn, nhö: ƒ Ñaùp öùng caùc ñieàu kieän hoäi nhaäp vaø thöïc hieän cam keát vôùi caùc toå chöùc thöông maïi toøan caàu cuõng nhö caùc nöôùc trong khu vöïc, vôùi caùc cam keát ngaøy caøng phöùc taïp vaø chaët cheõ hôn theo xu höôùng nôùi loûng caùc haïn cheá, tieán tôùi môû cöûa vaø töï do hoùa caùc giao dòch. Ngaønh ngaân haøng caàn phaûi coù nhöõng caûi caùch saâu roäng hôn, trieät ñeå hôn nhaèm ñem laïi hieäu quaû vaø lôïi ích cho neàn kinh teá Vieät Nam. Nhö vaäy, Vieät Nam coù cô hoäi ñeå taêng cöôøng söùc maïnh, phaùt trieån heä thoáng ngaân Trang 12 haøng treân caùc lónh vöïc nhö voán, kinh nghieäm, quaûn lyù, ñieàu haønh hieän ñaïi hoùa coâng ngheä vaø taêng cöôøng caùc dòch vuï ngaân haøng môùi; qua ñoù, goùp phaàn naâng cao chaát löôïng dòch vuï ngaân haøng hieän ñaïi cho moät neàn kinh teá môû. ƒ Hoäi nhaäp quoác teá veà ngaân haøng laø cô sôû vaø tieàn ñeà quan troïng cho vieäc hoäi nhaäp quoác teá veà thöông maïi vaø dòch vuï, ñaàu tö vaø caùc loïai hình dòch vuï khaùc. Noù cuõng taïo ñieàu kieän khôi thoâng caùc keânh luaân chuyeån voán töø beân ngoøai vaøo thò tröôøng Vieät Nam. Ñoàng thôøi cuõng taïo ñieàu kieän cho caùc NHTM, caùc taäp ñoøan kinh teá Vieät Nam ñaàu tö ra nöôùc ngoaøi, qua ñoù naâng cao vò theá quoác teá cuûa ngaân haøng Vieät Nam trong caùc giao dòch taøi chính quoác teá. ƒ Hoäi nhaäp quoác teá cuøng vôùi vieäc aùp duïng caùc chuaån möïc quoác teá trong hoaït ñoäng ngaân haøng seõ naâng cao ñöôïc tính minh baïch vaø hieäu quaû cuûa toaøn heä thoáng, qua ñoù goùp phaàn quan troïng vaøo vieäc oån ñònh kinh teá vó moâ. ƒ Hoäi nhaäp quoác teá seõ taïo ñoäng löïc thuùc ñaåy quaù trình caûi caùch ngaân haøng Vieät Nam, kieän toaøn heä thoáng vaên baûn phaùp luaät noùi chung vaø cuûa ngaønh ngaân haøng noùi rieâng. Beân caïnh ñoù, söï taêng tröôûng kinh teá trong nöôùc cuøng vôùi söï gia taêng veà quy moâ hoaït ñoäng cuûa caùc NHNNg seõ laøm cho thò tröôøng haáp daãn hôn, thu huùt nhieàu hôn voán ñaàu tö cuûa nöôùc ngoaøi, nhôø ñoù thò tröôøng taøi chính Vieät Nam seõ phaùt trieån maïnh meõ hôn. Tuy nhieân, hoäi nhaäp cuõng ñoàng nghóa vôùi vieäc chaáp nhaän nhöõng thaùch thöùc vaø ruûi ro: ƒ Môû cöûa hoâïi nhaäp quoác teá veà ngaân haøng laø chaáp nhaän cô cheá caïnh tranh khoác lieät. Do xuaát phaùt ñieåm thaáp veà chaát löôïng dòch vuï, khaû naêng haïn cheá veà nguoàn voán, kinh nghieäm cuõng nhö coâng ngheä cuûa caùc NHTM Vieät Nam vì theá söï caïnh tranh maïnh meõ töø phía caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi coù theå laøm cho caùc ngaân haøng trong nöôùc ít coù cô hoäi phaùt trieån, thaäm chí coù theå phaù saûn neáu khoâng bieát caùch taän duïng caùc lôïi theá vaø khaéc phuïc caùc haïn cheá treân. Trang 13 ƒ Heä thoáng ngaân haøng Vieät Nam qua nhieàu naêm hoaït ñoäng vaãn coøn mang naëng tö töôûng ñöôïc nhaø nöôùc bao caáp, cô cheá haønh chính xin cho. Ñeå thoaùt khoûi cô cheá naøy ñoøi hoûi moät quaù trình caûi caùch, ñoåi môùi kieân quyeát vaø söï noã löïc cuûa heä thoáng ngaân haøng. Do vaäy, caàn moät thôøi gian ñeå ñoåi môùi moät caùch caên baûn cô cheá vaø heä thoáng quaûn lyù ngaân haøng theo höôùng chaáp nhaän ngaøy caøng cao xu theá taát yeáu cuûa hoäi nhaäp. ƒ Möùc ñoä ruûi ro cao hôn, nhaát laø ruûi ro quoác teá. Môû cöûa hoäi nhaäp quoác teá veà ngaân haøng coù nghóa laø gia taêng söï giao dòch vôùi beân ngoaøi vôùi quy moâ ngaøy caøng lôùn, do vaäy caøng nhieàu ruûi ro hôn. Vieäc môû cöûa vaø tieán tôùi töï do hoùa trong lónh vöïc dòch vuï ngaân haøng ôû Vieät Nam cuøng vôùi söï phaùt trieån caùc hoaït ñoäng cuûa toå chöùc tín duïng nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam ñaët ra caùc thaùch thöùc veà maët ñieàu haønh, quaûn lyù vaø giaùm saùt cuûa ngaân haøng Nhaø nöôùc. ƒ Moät heä quaû taát yeáu veà maët xaõ hoäi do hoäi nhaäp quoác teá laø thaát nghieäp. Vieäc môû cöûa thò tröôøng, chaáp nhaän caïnh tranh seõ daãn ñeán phaûi caét giaûm chi phí, nhaát laø chi phí quaûn lyù vaø giaûm bieân cheá. Ngoaøi ra, hoäi nhaäp cho pheùp tieán caän vôùi nhöõng coâng ngheä hieän ñaïi song laïi phaûi giaûi quyeát maâu thuaãn giöõa trình ñoä yeáu keùm cuûa ñoäi nguõ caùn boä vôùi coâng ngheä khoa hoïc tieân tieán. 1.3 Hoaït ñoäng cuûa ngaân haøng thöông maïi trong boái caûnh toaøn caàu hoùa thò tröôøng taøi chính. 1.3.1 Toaøn caàu hoùa vaø hoäi nhaäp kinh teá. Trong khoaûng 20 naêm trôû laïi ñaây, hoäi nhaäp kinh teá quoác teá trôû thaønh moät xu theá taát yeáu cuûa thôøi ñaïi vaø dieãn ra treân nhieàu lónh vöïc theå hieän ôû söï gia taêng quy moâ vaø hình thöùc trao ñoåi haøng hoùa, dòch vuï, löu chuyeån voán quoác teá…Trong xu theá ñoù, Vieät Nam ñaõ chuû ñoäng tham gia vaøo quaù trình hoäi nhaäp quoác teá nhö gia nhaäp khoái ASEAN; tham gia vaøo khu vöïc maäu dòch töï do (AFTA), kyù keát hieäp Trang 14 ñònh thöông maïi song phöông Vieät Nam – Hoa Kyø vaø ñang trong quaù trình ñaøm phaùn ñeå gia nhaäp WTO; tham gia vaøo nhieàu toå chöùc kinh teá quoác teá cuõng nhö caùc hieäp ñònh thuùc ñaåy quan heä thöông maïi song phöông khaùc. Toaøn caàu hoùa kinh teá bieåu hieän chuû yeáu ôû nhöõng maët sau: - Phaân coâng lao ñoäng quoác teá vôùi tö caùch laø cô sôû cuûa nhaát theå hoùa kinh teá theá giôùi phaùt trieån khoâng ngöøng. - Thöông maïi quoác teá phaùt trieån nhanh choùng, gaén boù chaët cheõ vôùi neàn kinh teá theá giôùi. - Toác ñoä löu thoâng cuûa caùc yeáu toá saûn xuaát nhö voán, kyõ thuaät, lao ñoäng quoác teá taêng leân laøm taêng söï phuï thuoäc laãn nhau giöõa caùc neàn kinh teá treân theá giôùi. - Caùc coâng ty xuyeân quoác gia phaùt trieån nhanh choùng keát noái neàn kinh teá theá giôùi thaønh moät chænh theå thoáng nhaát, chi phoái hoaït ñoäng kinh doanh vaø ñoái ngoaïi vöôït khoûi bieân giôùi quoác gia. - Cô cheá ñieàu hoøa hoaït ñoäng kinh teá vaø thöông maïi theá giôùi ngaøy caøng hoaøn thieän, vai troø vaø quyeàn löïc cuûa caùc toå chöùc giaùm saùt vaø ñieàu hoøa kinh teá theá giôùi ngaøy caøng theå hieän roõ neùt. - Xu theá phaùt trieån coâng nghieäp, thöông maïi, coâng ngheä thoâng tin daãn ñeán vieäc tranh giaønh vò trí thoáng trò cuûa moät soá neàn kinh teá, laøm cho naïn khuûng boá xaûy ra treân toaøn caàu, ñoøi hoûi moãi quoác gia caàn phaûi chuû ñoäng vaø phoái hôïp trong vieäc giöõ gìn an ninh chung. Veà phöông dieän vó moâ, vieäc môû cöûa neàn kinh teá theo höôùng hoäi nhaäp quoác teá coù theå ñem laïi cho moät quoác gia nhieàu lôïi ích veà nguoàn löïc, coâng ngheä, kinh nghieäm, ñaëc bieät laø naâng cao hieäu quaû söû duïng nguoàn löïc taøi chính. Nhöng maët khaùc, caïnh tranh vaø hoäi nhaäp cuõng ñaët ra yeâu caàu veà naâng cao quaûn lyù Nhaø nöôùc Trang 15 nhaèm giaûm thieåu, haïn cheá ruûi ro (khuûng boá, baát oån kinh teá…) nhaèm toái ña hoùa lôïi ích cuûa caïnh tranh vaø hoäi nhaäp quoác teá. 1.3.2 Ñaëc ñieåm cuûa ngaønh dòch vuï taøi chính trong quaù trình toaøn caàu hoùa. Ngaønh dòch vuï taøi chính laø moät ngaønh coù vò trí quan troïng trong neàn kinh teá hieän ñaïi. Trong xu theá phaùt trieån chung cuûa xaõ hoäi, ngaønh naøy coù vai troø ngaøy caøng lôùn maïnh vaø khoâng ngöøng phaùt trieån trong haàu heát caùc neàn kinh teá caû phaùt trieån cuõng nhö ñang phaùt trieån. Moät ñaêïc ñieåm quan troïng trong xu höôùng töï do hoùa kinh teá laø ngaønh dòch vuï taøi chính trôû thaønh moät ngaønh lôùn trong neàn kinh teá hieän ñaïi. Noù ñöôïc phaûn aùnh baèng tyû leä taïo ra vieäc laøm vaø tyû leä ñoùng goùp cho GDP cuûa nhieàu nöôùc. Ôû moät soá nöôùc nhö Phaùp, Canada, Nhaät Baûn…trong nhöõng naêm gaàn ñaây, tyû leä lao ñoäng cuûa ngaønh dòch vuï taøi chính trong toång soá lao ñoäng taêng leân khoaûng 25%, tyû leä dòch vuï taøi chính trong GDP cuõng gia taêng ñaùng keå. Taát caû caùc nöôùc coâng nghieäp hoùa ñaït ñöôïc tyû leä dòch vuï taøi chính trong GDP khoaûng 2-4% cuûa GDP vaøo nhöõng naêm 1970. Ñeán giöõa nhöõng naêm 90, Hoa Kyø vaø Thuïy Syõ ñaït ñöôïc tyû leä veà giaù trò gia taêng trong ngaønh dòch vuï taøi chính ñaït töø 7,3-13%, möùc cao nhaát trong caùc nöôùc phaùt trieån. Caùc nöôùc coâng nghieäp khaùc cuõng ñaït ñöôïc tyû leä gia taêng cao trong GDP töø 2.5-6% trong thôøi gian naøy. Ñaëc ñieåm khaùc trong xu höôùng hoäi nhaäp laø thò tröôøng taøi chính ñang ngaøy caøng mang tín._.h toaøn caàu. Möùc taêng tröôûng cuûa caùc hoaït ñoäng taøi chính quoác teá thaäm chí coøn nhanh hôn möùc taêng tröôûng cuûa thò tröôøng taøi chính trong nöôùc. Giaù trò phaùt haønh chöùng khoaùn taêng töø 100 tyû USD naêm 1987 leân treân 500 tyû USD, ñöa hoaït ñoäng naøy trôû neân quan troïng hôn caû hoaït ñoäng cho vay quoác teá (ñaït 400 tyû USD naêm 1996). Caùc giao dòch kyø haïn veà laõi suaát, tieàn teä vaø chæ soá chöùng khoaùn taêng leân tôùi 10 nghìn tyû USD vaøo naêm 1996. Maëc duø phaàn lôùn hoïat ñoäng treân thò tröôøng taøi chính quoác teá taäp trung taïi caùc nöôùc coâng nghieäp nhöng caùc neàn kinh teá Trang 16 ñang phaùt trieån vaø ñang chuyeån ñoåi ngaøy caøng coù söùc huùt ñoái vôùi neàn kinh teá theá giôùi. Theo nghieân cöùu cuûa Ngaân haøng Theá Giôùi cho thaáy, moät nöûa trong soá 60 nöôùc ñang phaùt trieån ñöôïc nghieân cöùu, ñaõ ñaït möùc ñoä hoäi nhaäp cuûa ngaønh taøi chính töø trung bình ñeán cao vaøo ñaàu nhöõng naêm 1990. Ngoaøi ra, caùc neàn kinh teá ñang chuyeån ñoåi cuõng ngaøy caøng söû duïng ñeán nguoàn voán quoác teá maëc duø giaù trò coøn töông ñoái nhoû. Taàm quan troïng ngaøy caøng lôùn cuûa thò tröôøng voán vôùi vai troø laø moät coâng cuï taøi trôï cho caùc neàn kinh teá ñang phaùt trieån cho thaáy raèng thò tröôøng naøy ngaøy caøng môû cöûa. 1.3.3 Hoaït ñoäng cuûa NHTM trong boái caûnh toaøn caàu hoùa thò tröôøng taøi chính. 1.3.3.1 Quy moâ cuûa caùc ngaân haøng ngaøy caøng lôùn maïnh. Toaøn caàu hoùa buoäc caùc toå chöùc taøi chính phaûi cô caáu laïi theo höôùng saùt nhaäp vaø hôïp nhaát nhaèm laøm taêng söùc caïnh tranh. Beân caïnh ñoù, caùc hình thöùc khaùc nhö goùp voán, mua coå phaàn, lieân doanh lieân keát, kyù thoûa thuaän hôïp taùc nhaèm muïc tieâu taêng quy moâ voán töï coù, naâng cao hieäu quaû kinh doanh. Ñeå coù quy moâ lôùn, Ngaân haøng phaûi môû roäng maïng löôùi khaùch haøng baèng caùch vöôn tôùi nhöõng thò tröôøng môùi. Nhieàu ngaân haøng treân theá giôùi ñaõ vöôn khoûi thò tröôøng ñòa phöông, thoân tính caùc ngaân haøng nhoû ñeå trôû thaønh ngaân haøng taàm côõ quoác gia. Tuy nhieân, vieäc taêng quy moâ cuûa caùc ngaân haøng phaûi thoûa maõn caùc yeâu caàu: giaûm thieåu chi phí coá ñònh nhôø hôïp lyù hoùa toå chöùc saûn xuaát sau khi hôïp nhaát; caùc khoaûn ñaàu tö vaøo trang thieát bò coâng ngheä môùi ñoøi hoûi chi phí lôùn; ñoàng thôøi phaûi ña daïng hoùa saûn phaåm nhaèm duy trì khaû naêng caïnh tranh. 1.3.3.2 Coâng ngheä ngaân haøng ngaøy caøng phaùt trieån. Toaøn caàu hoùa taïo ñieàu kieän môû roäng thò tröôøng noäi ñòa, caùc haøng raøo baûo hoä daàn ñöôïc xoùa boû, taïo ra söï caïnh tranh gay gaét giöõa caùc toå chöùc tín duïng trong vaø ngoaøi nöôùc. Ñieàu naøy baét buoäc caùc TCTD caàn chuù troïng aùp duïng nhöõng coâng Trang 17 ngheä môùi nhaát, caûi tieán saûn phaåm, taïo ñieàu kieän kinh doanh treân quy moâ lôùn, naâng cao chaát löôïng vaø ñoä an toaøn. Nhöõng naêm gaàn ñaây caùc ngaân haøng ngaøy caøng söû duïng nhieàu heä thoáng hoaït ñoäng ñieän töû thay theá cho hoaït ñoäng döïa treân lao ñoäng thuû coâng, ñaëc bieät laø trong vieäc nhaän tieàn göûi, thanh toaùn buø tröø vaø caáp tín duïng. 1.3.3.3 Saûn phaåm dòch vuï cuûa ngaân haøng ngaøy caøng ña daïng. Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, quaù trình môû roäng danh muïc dòch vuï ñaõ taêng toác döôùi aùp löïc caïnh tranh gia taêng töø nhöõng toå chöùc taøi chính khaùc, töø nhu caàu cuûa khaùch haøng, töø söï thay ñoåi coâng ngheä, töø söï nôùi loûng veà taøi chính vaø söï taêng tröôûng nhanh cuûa hoaït ñoäng thöông maïi. Caùc dòch vuï truyeàn thoáng cuûa ngaân haøng nhö: mua baùn trao ñoåi ngoaïi teä, chieát khaáu thöông phieáu vaø cho vay thöông maïi, nhaän tieàn göûi, baûo quaûn vaät coù giaù, taøi trôï caùc hoaït ñoäng cuûa chính phuû, cung caáp caùc taøi khoaûn giao dòch, cung caáp dòch vuï uûy thaùc. Nhöõng dòch vuï ngaân haøng môùi phaùt trieån gaàn ñaây nhö cho vay tieâu duøng, tö vaán taøi chính, quaûn lyù tieàn maët, dòch vuï thueâ mua thieát bò, cho vay taøi trôï döï aùn, baùn caùc dòch vuï baûo hieåm, cung caáp dòch vuï moâi giôùi vaø ñaàu tö chöùng khoaùn… Xu höôùng ña daïng hoùa dòch vuï coù hai ñaëc ñieåm noåi baät laø: - Thöù nhaát, nhöõng chöùc naêng ñoäc quyeàn cuûa ngaân haøng ngaøy caøng thu heïp, ñoàng thôøi ngaân haøng cuõng daàn thaâm nhaäp vaøo chöùc naêng hoaït ñoäng cuûa caùc toå chöùc taøi chính khaùc nhö moâi giôùi chöùng khoaùn, kinh doanh baát ñoäng saûn vaø baûo hieåm. - Thöù hai, caùc saûn phaåm dòch vuï môùi cuûa ngaân haøng chuû yeáu laø caùc dòch vuï thu phí. Caùc dòch vuï phi tín duïng ngaøy caøng phaùt trieån xuaát phaùt töø vieäc môû roäng thöông maïi quoác teá, phaùt trieån thò tröôøng taøi chính. Trang 18 1.3.3.4 Ruûi ro gia taêng vaø tyû suaát lôïi nhuaän cuûa ngaân haøng giaûm. Trong boái caûnh hoäi nhaäp taøi chính, vieäc coù nhieàu ngaân haøng tham gia treân moät thò tröôøng seõ laø ruûi ro lôùn ñoái vôùi moät ngaân haøng nhaát laø khi ngaân haøng ñoù khoâng hieåu roõ ñoái thuû vaø khoâng xaùc ñònh ñöôïc nhöõng lôïi theá rieâng ñeå giaønh thò phaàn cho mình. Söï gia taêng veà caïnh tranh seõ deã daãn ñeán vieäc caùc ngaân haøng phaûi gia taêng caùc chi phí voán. Beân caïnh ñoù, caùc ngaân haøng cuõng phaûi taêng caùc khoaûn döï phoøng ruûi ro. Chính vì vaäy tyû suaát lôïi nhuaän cuûa ngaân haøng seõ coù xu höôùng giaûm. Toùm laïi: Chöông I cuûa luaän vaên ñaõ ñeà caäp ñeán caùc khaùi nhieäm veà caïnh tranh, naêng löïc caïnh tranh, caùc moâ hình caïnh tranh cuõng nhö khaû naêng caïnh tranh cuûa caùc NHTM Vieät Nam trong boái caûnh toaøn caàu hoùa thò tröôøng taøi chính. Ñoàng thôøi chöông I cuõng heä thoáng hoùa caùc ñaëc ñieåm cuûa ngaønh dòch vuï taøi chính vaø hoaït ñoäng cuûa caùc NHTM trong boái caûnh toaøn caàu hoùa, töø ñoù laøm tieàn ñeà ñeå phaân tích caùc hoaït ñoäng cuûa NHTM Vieät Nam hieän nay ôû chöông II. Trang 19 CHÖÔNG II: ÑAÙNH GIAÙ THÖÏC TRAÏNG VAØ KHAÛ NAÊNG CAÏNH TRANH CUÛA HEÄ THOÁNG NGAÂN HAØNG THÖÔNG MAÏI VIEÄT NAM. 2.1 Lòch söû ra ñôøi vaø quaù trình phaùt trieån cuûa NHTM Vieät Nam. 2.1.1 Lòch söû ra ñôøi. Tröôùc caùch maïng thaùng 8/1945, ôû Vieät Nam coù ngaân haøng Ñoâng Döông do Phaùp thaønh laäp. Heä thoáng tieàn teä – tín duïng naøy ñöôïc thieát laäp vaø hoaït ñoäng chuû yeáu phuïc vuï cho chính saùch khai thaùc thuoäc ñòa cuûa nhaø nöôùc Phaùp ôû Vieät Nam. Noù ñaõ ñem laïi nhöõng lôïi ích to lôùn cho thöïc daân Phaùp vaø goùp phaàn môû mang neàn kinh teá cuûa ba nöôùc: Vieät Nam, Campuchia vaø Laøo. Ngaân haøng Ñoâng Döông hoaït ñoäng vôùi tö caùch laø moät ngaân haøng phaùt haønh trung öông ñoàng thôøi laø moät ngaân haøng kinh doanh ña naêng. Trong khoaûng thôøi gian töø thaùng 8/1945 ñeán thaùng 5/1951, maëc duø Boä Taøi Chính vaø caùc ñòa phöông ñaõ phaùt haønh tieàn vaø caùc loaïi tín phieáu nhöng chính quyeàn caùch maïng chöa coù moät heä thoáng ngaân haøng. Ngaøy 06/05/1951, chính phuû ñaõ ban haønh saéc leänh 15/SL thaønh laäp Ngaân haøng Quoác gia Vieät Nam (nay laø Ngaân Haøng Nhaø Nöôùc Vieät Nam). Heä thoáng ngaân haøng Vieät Nam toå chöùc theo moâ hình moät caáp ôû mieàn Baéc tröôùc 1975 vaø caû nöôùc töø naêm 1975 tôùi naêm 1990. Moâ hình naøy chæ toàn taïi NHNN, do Nhaø nöôùc ñoäc quyeàn naém giöõ, vöøa laøm chöùc naêng quaûn lyù cuûa ngaân haøng trung öông, vöøa tröïc tieáp kinh doanh tieàn teä tín duïng cuûa NHTM. Chæ coù Hôïp taùc xaõ tín duïng, moät loaïi hình kinh teá taäp theå ñöôïc Nhaø nöôùc baûo trôï vaø chæ ñaïo, ñöôïc huy ñoäng vaø cho vay voán trong ñòa baøn heïp – chuû yeáu ôû khu vöïc noâng thoân. Heä thoáng ngaân haøng moät caáp phuø hôïp vôùi cô cheá quaûn lyù taäp trung bao caáp, vôùi quan ñieåm Nhaø nöôùc phaûi naém ñoäc quyeàn veà ngaân haøng vaø ngoaïi thöông. Thöïc hieän coâng cuoäc ñoåi môùi kinh teá, chuyeån neàn kinh teá töø cô cheá taäp trung bao Trang 20 caáp sang cô cheá thò tröôøng, vôùi nhieàu thaønh phaàn kinh teá coù söï quaûn lyù cuûa Nhaø nöôùc theo ñònh höôùng XHCN, trong ñoù ñoåi môùi heä thoáng ngaân haøng ñöôïc coi laø ñoät phaù, then choát. Töø naêm 1988, thöïc hieän Nghò ñònh 53/HÑBT cuûa Chính phuû, thaønh laäp caùc ngaân haøng chuyeân doanh taùch khoûi ngaân haøng Nhaø nöôùc. Tôùi thaùng 5/1990 Phaùp leänh NHNN vaø Phaùp leänh Ngaân haøng, hôïp taùc xaõ tín duïng vaø coâng ty taøi chính ra ñôøi, chính thöùc ñaùnh daáu söï hình thaønh ngaân haøng hai caáp: NHNN laø cô quan quaûn lyù Nhaø nöôùc veà tieàn teä vaø tín duïng, laø ngaân haøng phaùt haønh, ñoàng thôøi laø ngaân haøng cuûa caùc ngaân haøng treân laõnh thoå Vieät Nam; caùc NHTM vaø caùc toå chöùc tín duïng hoaït ñoäng kinh doanh tieàn teä vaø dòch vuï ngaân haøng theo cô cheá thò tröôøng trong khuoân khoå phaùp luaät. Ñaây coù theå coi laø thôøi ñieåm ra ñôøi cuûa heä thoáng NHTM Vieät Nam vaø hình thaønh heä thoáng ngaân haøng hai caáp. Bôûi vì, tuy ngaân haøng Ñaàu tö vaø Phaùt trieån (tieàn thaân laø ngaân haøng Kieán thieát) ñöôïc thaønh laäp naêm 1957 vaø ngaân haøng Ngoaïi Thöông ñöôïc thaønh laäp naêm 1963, song cho tôùi naêm 1990, hai ngaân haøng treân chöa ñöôïc toå chöùc vaø hoaït ñoäng nhö NHTM. 2.1.2 Hoaït ñoäng cuûa heä thoáng NHTM Vieät Nam trong nhöõng naêm qua. Qua gaàn 20 naêm ñoåi môùi, heä thoáng ngaân haøng ñaõ daàn hoäi nhaäp vaøo coäng ñoàng taøi chính quoác teá vaø coù moái quan heä hôïp taùc chính thöùc vôùi nhieàu nöôùc, nhieàu toå chöùc quoác teá vaø khu vöïc. Ñoàng thôøi, heä thoáng ngaân haøng cuõng ñaõ coù nhöõng böôùc ñi tích cöïc trong vieäc thöïc hieän caùc cam keát quoác teá, daàn daàn dôõ boû caùc raøo caûn veà hoaït ñoäng ngaân haøng, taøi chính vôùi beân ngoaøi; ñoàng thôøi cho pheùp caùc chi nhaùnh ngaân haøng nöôùc ngoaøi hoaït ñoäng vaø thaønh laäp caùc ngaân haøng lieân doanh taïi Vieät Nam. Söï coù maët cuûa caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam böôùc ñaàu ñaõ taïo ra söï tin caäy cho caùc hoaït ñoäng ñaàu tö nöôùc ngoaøi, taïo ñieàu kieän cho caùc doanh nghieäp nöôùc ngoaøi yeân taâm môû roäng hoaït ñoäng thöông maïi vaø ñaàu tö vaøo Vieät Trang 21 Nam. Khoâng nhöõng theá, caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi ñaõ goùp phaàn laøm phong phuù theâm vaø soâi ñoäng hôn thò tröôøng taøi chính, tieàn teä; taïo neân moâi tröôøng caïnh tranh môùi, phaù daàn theá ñoäc quyeàn treân thò tröôøng taøi chính, tieàn teä cuõng nhö quoác teá hoaù hoaït ñoäng cuûa heä thoáng ngaân haøng ôû Vieät Nam. Heä thoáng NHTM Vieät Nam coù maïng löôùi raát roäng lôùn, phaân boá ñeàu treân khaép ñaát nöôùc. Trong ñoù, khoái caùc NHTM Nhaø nöôùc coù maïng löôùi roäng lôùn hôn caû. Ngaân haøng NN & PTNT Vieät Nam coù 1611 chi nhaùnh treân toaøn quoác vaø treân 450 ngaân haøng ñaïi lyù; ngaân haøng Ngoaïi Thöông phaùt trieån vôùi 25 chi nhaùnh caáp I, 23 chi nhaùnh caáp II vaø coù quan heä ñaïi lyù vôùi treân 1200 Ngaân haøng taïi 85 nöôùc; Ngaân haøng Coâng Thöông coù 106 chi nhaùnh caáp I, II, 160 phoøng Giao dòch, 358 quyõ tieát kieäm quan heä ñaïi lyù vôùi 430 ngaân haøng, ngaân haøng Ñaàu tö & PT tính ñeán cuoái naêm 2000 ñaõ coù treân 102 chi nhaùnh vaø quan heä vôùi 565 ngaân haøng. Veà maët thò phaàn, caùc NHTM Vieät Nam ñang chieám moät thò phaàn lôùn nhaát vôùi: 85% thò phaàn voán huy ñoäng, 89% thò phaàn tín duïng, 60% voán trong toaøn heä thoáng. Vôùi heä thoáng maïng löôùi chi nhaùnh roäng lôùn treân khaép ñaát nöôùc, vôùi lòch söû phaùt trieån laâu ñôøi, caùc NHTM Vieät Nam ñaõ xaây döïng ñöôïc cho mình moät heä thoáng roäng lôùn, ñaùp öùng toát cho caùc nhu caàu voán ñeå phaùt trieån neàn kinh teá. Caùc khaùch haøng chuû yeáu cuûa NHTM Vieät Nam laø caùc doanh nghieäp lôùn, caùc Toång coâng ty Nhaø nöôùc. Thò tröôøng cuûa caùc NHTM khaùch haøng khoâng chæ ôû thaønh thò maø coøn caû thò tröôøng noâng nghieäp ôû khu vöïc noâng thoân. Nhöõng thaønh töïu heä thoáng NHTM Vieät Nam ñaït ñöôïc trong nhöõng naêm qua theå hieän qua moät soá lónh vöïc nhö sau: Trang 22 Thöù nhaát: Huy ñoäng nguoàn voán ñaùng keå caû noäi vaø ngoaïi teä, taêng tröôûng ñaàu tö cho vay ñaùp öùng nhu caàu cuûa neàn kinh teá. Bieåu 1: Nguoàn voán huy ñoäng cuûa NHTM Ñvt: tyû ñoàng. STT Chæ tieâu Naêm 2000 Naêm 2001 Naêm 2002 Naêm 2003 1 NHQD 143.640 175.560 218.950 262.740 2 N.H Coå Phaàn 34.020 47.355 52.200 63.600 3 NHNNg vaø lieân doanh 11.340 12.705 18.850 24.650 Toång coäng 189.000 231.000 290.000 350.990 Nguoàn: NHNN Bieåu 2: Taêng tröôûng dö nôï cuûa NHTM Ñvt: tyû ñoàng. STT Chæ tieâu Naêm 2000 Naêm 2001 Naêm 2002 Naêm 2003 1 NHQD 123.840 156.950 206.535 257.842 2 N.H Coå Phaàn 18.920 27.950 40.745 65.178 3 NHNNg vaø lieân doanh 29.240 30.100 33.720 36.980 Toång coäng 172.000 215.000 281.000 360.000 Nguoàn: NHNN So vôùi GDP (2000: 444.139 tyû ñoàng, 2001: 484.493 tyû ñoàng, 2002: 536.098 tyû ñoàng) heä thoáng NHTM ñaõ huy ñoäng voán baèng 42.55%, 47,68%, 54,09% vaø dö nôï baèng 38,73%, 44.38%, 52.42%. Ñieàu ñoù cho thaáy trong boái caûnh thò tröôøng chöùng khoaùn, traùi phieáu …coøn haïn heïp, caùc NHTM ñaõ giöõ vai troø chuû ñaïo, chuû löïc treân thò tröôøng tieàn teä vaø thò tröôøng voán. Thöù hai: Vôùi vai troø laø trung taâm thanh toaùn cuûa nhaø nöôùc, ngaân haøng ñaõ goùp phaàn quan troïng ñaåy nhanh toác ñoä chu chuyeån thanh toaùn, chu chuyeån voán. Trang 23 Neàn kinh teá caøng phaùt trieån, chu chuyeån thanh toaùn khoâng duøng tieàn maët caøng taêng, vai troø cuûa NHTM trong thanh toaùn caøng maïnh hôn. Vôùi vieäc aùp duïng coâng ngheä vaø kyõ thuaät ngaân haøng hieän ñaïi, toác ñoä thanh toaùn qua ngaân haøng taêng nhanh. Caùc phöông tieän thanh toaùn hieän ñaïi: theû ñieän töû, ruùt tieàn töï ñoäng, caùc loaïi card…ñaõ xuaát hieän vaø ngaøy caøng ñöôïc söû duïng roäng raõi trong ñôøi soáng kinh teá. Thöù ba: Ngaân haøng ñaõ töøng böôùc môû roäng caùc nghieäp vuï ngaân haøng hieän ñaïi phuïc vuï nhu caàu cuûa neàn kinh teá, ñôøi soáng. Neáu nhöõng naêm tröôùc ñaây, caùc NHTM Vieät Nam haàu nhö chæ thöïc hieän caùc nghieäp vuï truyeàn thoáng, thì töø maáy naêm nay ñaõ töøng böôùc môû roäng caùc nghieäp vuï môùi cuûa NHTM hieän ñaïi, dòch vuï tieân tieán: dòch vuï ngaân haøng taïi nhaø, Internetbanking, heä thoáng thanh toaùn theû… Tuy nhieân caùc NHTM Vieät Nam seõ maát daàn nhöõng lôïi theá treân moät khi thò tröôøng taøi chính tieàn teä trong nöôùc ñöôïc môû cho caùc ngaân haøng nöôùc ngoaøi vaøo tham gia. Caùc NHNNg vôùi nhöõng öu theá noåi baät veà coâng ngheä, dòch vuï, voán seõ ñaët caùc NHTM Vieät Nam vaøo theá caïnh tranh maïnh meõ, caùc lôïi theá voán coù seõ khoù ñöôïc phaùt huy neáu nhö caùc NHTM Vieät Nam khoâng ngöøng caûi caùch. 2.2 Ñaùnh giaù thöïc traïng vaø khaû naêng caïnh tranh cuûa heä thoáng ngaân haøng thöông maïi Vieät Nam 2.2.1 Caùc yeáu toá noäi taïi cuûa heä thoáng ngaân haøng thöông maïi. 2.2.1.1 Quy moâ voán ñieàu leä vaø voán töï coù. Voán ñieàu leä vaø voán töï coù coù yù nghóa raát quan troïng ñoái vôùi hoïat ñoäng kinh doanh cuûa doanh nghieäp noùi chung vaø ñaëc bieät ñoái vôùi NHTM - loïai hình doanh nghieäp kinh doanh tieàn teä, thu huùt voán cuûa caùc doanh nghieäp khaùc vaø daân cö. Voán ñieàu leä laø tieàm löïc taøi chính, laø ñieàu kieän ñaûm baûo an toøan trong hoïat ñoäng cuûa NHTM, laø uy tín cuûa NHTM ñeå taïo loøng tin ñoái vôùi coâng chuùng. Song Trang 24 hieän nay, voán ñieàu leä cuûa NHTM Vieät Nam coøn nhoû beù, keå caû NHTMQD. Lôùn nhaát laø Ngaân haøng NN & PTNT vôùi 5.190 tyû ñoàng, coøn caùc NHTM QD khaùc chæ coù khoûang 2.000 - 3.000 tyû ñoàng. Caùc Ngaân haøng coå phaàn coù toång voán khoûang treân 25.000 tyû ñoàng, nhö vaäy trung bình moãi Ngaân haøng coå phaàn chæ coù voán ñieàu leä treân 3 trieäu USD. Moät chæ tieâu quan troïng ñaùnh giaù an toøan ngaân haøng laø tyû troïng voán töï coù so vôùi toång taøi saûn Coù ruûi ro. Luaät caùc toå chöùc tín duïng (12/1997) ñieàu 81 ñaõ quy ñònh: toå chöùc tín duïng phaûi duy trì tyû leä ñaûm baûo an toøan naøy. Theo tieâu chuaån cuûa UÛy Ban Giaùm saùt Balse thì heä soá toái thieåu laø 8%. Trong khi ñoù, tôùi nay caùc NHTMNN hieän nay môùi chæ ñaït cao nhaát gaàn 6.17%; caùc NHTMCP vaøo khoaûng 3%-7%, ít coù Ngaân haøng naøo ñaït con soá chuaån 8%. Neáu so saùnh vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc, coù theå noùi caùc NHTM Vieät Nam ñeàu coù voán töï coù ít hôn nhieàu so vôùi caùc Ngaân haøng trong khu vöïc. Ngaân haøng coù voán töï coù lôùn nhaát chæ vaøo khoaûng 170 trieäu USD, nhoû nhaát vaøo khoaûng 1 trieäu USD trong khi 1 Ngaân haøng trong khu vöïc coù voán khoaûng 1 tyû USD, töùc laø voán töï coù cuûa moät NHTM Vieät Nam chæ baèng 1/5 voán töï coù cuûa moät Ngaân haøng trong khu vöïc. Voán töï coù nhoû beù coøn laøm haïn cheá khaû naêng môû roäng cho vay baûo laõnh do quy ñònh chaët cheõ cuûa Luaät caùc TCTD (12/1997): toång dö nôï cho vay ñoái vôùi moät khaùch haøng khoâng ñöôïc vöôït quaù 15% voán töï coù cuûa TCTD. Ñieàu naøy raát haïn cheá NHTM cho vay caùc döï aùn lôùn. Ñaây laø moät thaùch thöùc lôùn cuûa heä thoáng NHTM Vieät Nam trong tieán trình hoäi nhaäp vôùi coäng ñoàng taøi chính quoác teá. Voán töï coù thaáp seõ laøm maát ñi cô hoäi laøm aên vôùi caùc ñoái taùc nöôùc ngoaøi, caû veà hoaït ñoäng dòch vuï vaø tín duïng. Do vaäy vieäc taêng voán ñieàu leä vaø voán töï coù laø moät vaán ñeà böùc xuùc hieän nay. Trang 25 Treân thöïc teá, ñeán nay nhaø nöôùc ñaõ caáp boå sung voán ñieàu leä treân 9.000 tyû (ñaït 85% keá hoaïch ñeán naêm 2005) nhöng tyû leä an toaøn voán cuûa caùc NHTMQD vaãn thaáp. Ngaân haøng Noâng nghieäp & PT Noâng thoân laø ngaân haøng coù tyû leä voán töï coù lôùn nhaát laø 6.17%. Beân caïnh ñoù, toác ñoä taêng tröôûng taøi saûn coù bình quaân cuûa caùc NHTM trong giai ñoaïn qua laø quaù nhanh, giai ñoaïn 2001-2003 laø töø 20-22% ñaõ gaây aùp löïc lôùn phaûi taêng voán töï coù cuõng nhö kieåm soaùt chaát löôïng hoaït ñoäng. Theo tính toaùn, ñeå ñaûm baûo toác ñoä taêng tröôûng toång taøi saûn coù (chuû yeáu laø toác ñoä tín duïng ñoái vôùi neàn kinh teá) haøng naêm töø 15-20% vaø tyû leä an toaøn voán toái thieåu 5% vaøo naêm 2005, 8% cho giai ñoaïn 2006-2010, nhu caàu boå sung voán ñieàu leä cho caùc NHTMQD laø raát lôùn, haøng chuïc ngaøn tyû ñoàng. 2.2.1.2. Chaát löôïng Taøi saûn Coù. Moät chæ tieâu coù theå noùi laø quan troïng nhaát trong vieäc ñaùnh giaù chaát löôïng tín duïng ñoù laø Nôï quaù haïn treân Toång dö nôï. Theo thoâng leä quoác teá, tyû leä coù theå chaáp nhaän ñöôïc laø vaøo khoaûng 3%-5%. Tính ñeán thôøi ñieåm 31/12/2002, toång soá nôï quaù haïn bao goàm caû nôï quaù haïn thoâng thöôøng, nôï khoù ñoøi (coøn trong haïn hoaëc ñaõ quaù haïn), nôï chôø xöû lyù (coù taøi saûn ñaûm baûo chôø xöû lyù) vaø nôï ñöôïc khoanh (ñöôïc pheùp cuûa Chính phuû) chieám treân 7% toång dö nôï. Ñaëc bieät, moät soá NHTM lôùn coù soá nôï quaù haïn (nôï xaáu) lôùn hôn voán töï coù. Vieäc cô caáu laïi nôï cuûa caùc NHTM Vieät Nam cuõng ñang gaëp nhöõng khoù khaên lôùn veà nguoàn taøi chính. Beân caïnh ñoù, nguy cô veà tieáp tuïc phaùt sinh nôï quaù haïn môùi seõ tieáp tuïc gia taêng do hieäu quaû kinh doanh cuûa caùc doanh nghieäp, ñaëc bieät laø cuûa caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc laøm aên keùm hieäu quaû. Nhö vaäy, möùc nôï quaù haïn vöøa qua vaø keùo daøi ñeán nay, cuøng vôùi soá voán phaùp ñònh moûng manh laøm cho caùc ngaân haøng raát deã bò toån thöông tröôùc nhöõng bieán ñoäng cuûa neàn kinh teá. Do vaäy, vieäc ñaåy maïnh vaø xöû lyù nôï toàn ñoïng cuûa caùc NHTM Vieät Nam trong thôøi ñieåm hieän nay laø voâ cuøng caáp baùch. Trang 26 2.2.1.3 Trang bò Khoa hoïc Coâng ngheä cuûa heä thoáng NHTM Vieät Nam. Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, hieän ñaïi hoùa coâng ngheä Ngaân haøng vaø dòch vuï thanh toaùn laø moät trong nhöõng nhieäm vuï lôùn cuûa ngaønh Ngaân haøng. Döï aùn naøy ñöôïc baét ñaàu töø naêm 1994 do WB cho vay voán vôùi toång soá tieàn 49 trieäu USD nhaèm hieän ñaïi hoùa heä thoáng thanh toaùn lieân Ngaân haøng vaø heä thoáng thanh toaùn noäi boä. Ñeán nay, heä thoáng thanh toaùn lieân ngaân haøng ñaõ cô baûn vaän haønh troâi chaûy, caùc giao dòch thanh toaùn qua heä thoáng ñaûm baûo an toaøn, chính xaùc, ñaùp öùng nhu caàu ña daïng cuûa caùc ngaân haøng thaønh vieân tham gia. Heä thoáng Ngaân haøng Vieät Nam ñaëc bieät laø NHTMNN ngaøy caøng chuù troïng ñeán vieäc aùp duïng coâng ngheä tin hoïc vaøo caùc hoaït ñoäng cuûa mình nhö: trieån khai heä thoáng thanh toaùn ñieän töû (ñeán nay heä thoáng ñaõ coù treân 200 chi nhaùnh cuûa 50 thaønh vieân tham gia, soá leänh xöû lyù bình quaân moãi ngaøy khoaûng 8.000 leänh vôùi soá tieàn thanh toaùn bình quaân moãi ngaøy laø 4.000 tyû ñoàng), heä thoáng thanh toaøn buø tröø ñieän töû cuõng ñöôïc ñöa vaøo vaän haønh chính thöùc töø 01/01/2003; ñöa vaøo öùng duïng coâng ngheä thoâng tin trong hoaït ñoäng dòch vuï cuûa mình nhaèm cung caáp caùc dòch vuï theo höôùng "ngaân haøng ñieän töû" nhö dòch vuï Homebanking, MobileBanking, Phone Banking, Internetbank, thanh toaùn online… Tuy nhieân, quaù trình hieän ñaïi hoùa coâng ngheä vaø phaùt trieån caùc dòch vuï Ngaân haøng coøn dieãn ra chaäm, söï phoái keát giöõa caùc NHTM coøn thieáu chaët cheõ neân hieäu quaû khai thaùc coøn thaáp, gaây laõng phí. Moät soá dòch vuï Ngaân haøng hieän ñaïi tuy ñaõ ñöôïc trieån khai nhöng môùi chæ ôû giai ñoaïn thöû nghieäm vaø cung caáp cho moät soá ít ñoái töôïng khaùch haøng. Caùc NHTM Vieät Nam chöa ñuû trình ñoä thieát keá toång theå, coøn nhieàu heä thoáng öùng duïng töï phaùt trieån vaø mang tính taïm thôøi, do ñoù vieäc kieåm soaùt gaëp nhieàu khoù khaên vaø heä thoáng coù nhieàu ruûi ro. Heä thoáng caùc chöông trình öùng duïng Trang 27 cuõng khoâng ñoàng boä giöõa caùc heä thoáng Ngaân haøng gaây khoù khaên trong vieäc truy caäp lieân keát caùc döõ lieäu cuõng nhö noái maïng trong toaøn heä thoáng Nguyeân nhaân laø do caùc NHTM Vieät Nam coøn thieáu voán ñeå ñaàu tö cho coâng ngheä. Trình ñoä cuûa ñoäi nguõ caùn boä chuyeân veà coâng ngheä taïi caùc NHTM coøn baát caäp, chöa tieáp caän vaø öùng duïng ñöôïc nhöõng coâng ngheä môùi. Caùc Ngaân haøng cuõng chöa yù thöùc heát ñöôïc taàm quan troïng cuûa coâng ngheä trong vieäc naâng cao khaû naêng caïnh tranh cuûa saûn phaåm dòch vuï Ngaân haøng neân vieäc ñaàu tö cho coâng ngheä chöa thích ñaùng. 2.2.1.4 Caùc yeáu toá veà con ngöôøi . Coù theå noùi, con ngöôøi luoân giöõ vai troø trung taâm trong moïi hoaït ñoäng kinh teá xaõ hoäi. Trong lónh vöïc Ngaân haøng, con ngöôøi caøng coù vai troø quan troïng do ñaây laø moät hoaït ñoäng dòch vuï, vieäc duy trì quan heä giöõa khaùch haøng vaø ngaân haøng laø nhieäm vuï trung taâm cho söï toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa caùc NHTM. Qua soá lieäu khaûo saùt cho thaáy ñang coù söï giaûm bôùt veà tyû leä lao ñoäng chöa qua ñaøo taïo, trong khi ñoù tyû troïng lao ñoäng ñöôïc ñaøo taïo treân ñaïi hoïc vaø ñaïi hoïc trong toaøn ngaønh taêng ñaùng keå. Tuy nhieân, neáu so saùnh vôùi heä thoáng Ngaân haøng cuûa caùc nöôùc khaùc thì tyû leä ñaïi hoïc vaø treân ñaïi hoïc trong toång soá lao ñoäng cuûa Vieät Nam vaãn coøn thaáp hôn raát nhieàu, cuï theå tyû leä naøy ôû Thaùi Lan laø 65% so vôùi 39% cuûa ta. Moät trong nhöõng ñieåm yeáu cuûa trình ñoä caùn boä Ngaân haøng laø xuaát phaùt töø ñaëc thuø hình thaønh vaø phaùt trieån, nguoàn nhaân löïc do chuyeån töø heä thoáng cuõ neân raát ñoâng chòu aûnh höôûng khaù naëng cuûa tö töôûng kinh doanh bao caáp. Phaàn ñoâng trình ñoä cuûa caùn boä coøn nhieàu baát caäp, nhieàu caùn boä chöa qua ñaøo taïo cô baûn vaø trong soá ñoù khoâng ít ngöôøi khoù coù khaû naêng ñaøo taïo laïi. Theo ñaùnh giaù chung thì ngay caû trong soá caùn boä coù trình ñoä cao vaãn coù moät soá baát caäp nhö: Trang 28 - Khoaûng moät nöûa soá caùn boä treân ñaïi hoïc trong ngaønh hieän nay ñöôïc ñaøo taïo ôû caùc nöôùc XHCN tröôùc ñaây tuy coù phöông phaùp luaän toát nhöng xuaát phaùt ñieåm veà kinh teá thò tröôøng khoâng cao vaø nhöng phaàn ñoâng ñaõ cao tuoåi. - Hôn moät nöûa ñoäi nguõ caùn boä treân ñaïi hoïc hieän nay ñöôïc ñaøo taïo trong cô cheá môùi, nhöng do vieäc ñaøo taïo ñöôïc thöïc hieän moät caùch oà aït trong ngaén haïn neân ñaõ boäc loä nhöõng vaán ñeà veà chaát löôïng vaø khaû naêng ñaûm nhaän coâng vieäc. - Trình ñoä cuûa ñoäi nguõ lao ñoäng veà ngoaïi ngöõ, söû duïng coâng ngheä thoâng tin coøn haïn cheá neân khoâng theå nghieân cöùu, hieåu bieát töôøng taän veà saûn phaåm, dòch vuï cuûa caùc ñoái thuû caïnh tranh. Nhieàu caùn boä Ngaân haøng chöa hình dung ñöôïc nhöõng dòch vuï ngaân haøng tieân tieán treân theá giôùi ñöôïc giôùi thieäu qua ñaøi, baùo. Tieàm aån ruûi ro tín duïng cao laø moät minh chöùng cho söï chöa thaønh thaïo veà nghieäp vuï tín duïng, chöa keå laø caùc nghieäp vuï môùi. Soá ngöôøi am hieåu töôøng taän luaät phaùp quoác teá, caùc quy ñònh cuûa toå chöùc theá giôùi khoâng nhieàu. - Chöa ñoåi môùi taùc phong laøm vieäc, vaãn laøm vieäc theo giôø haønh chính. Vieäc boá trí phuïc vuï khaùch haøng vaøo nhöõng ngaøy nghæ ñöôïc toå chöùc tín duïng coù keá hoaïch trieån khai, laõnh ñaïo heát söùc quan taâm vaø nhieàu ngöôøi mong moûi. Nhöng phaùt sinh nhieàu vaán ñeà caàn phaûi xöû lyù ñoàng boä töø cheá ñoä kho quyõ, cheá ñoä tröïc cuûa caùn boä laõnh ñaïo, cheá ñoä laøm theâm ngoaøi giôø…môùi thöïc hieän ñöôïc. 2.2.1.5 Trình ñoä quaûn lyù. Coâng taùc quaûn trò ñieàu haønh cuûa caùc NHTM vaãn coøn nhieàu baát caäp. Phaàn lôùn caùc NHTM chöa coù chieán löôïc, keá hoaïch kinh doanh hieäu quaû vaø beàn vöõng treân cô sôû ñaùnh giaù nguoàn löïc hieän coù, phaân tích moâi tröôøng kinh teá, moâi tröôøng kinh doanh hieän taïi vaø trong töông lai. Chính saùch khaùch haøng cuûa caùc Ngaân haøng cuõng coøn yeáu keùm. Khaû naêng phaân tích taøi chính nhö ñaùnh giaù lôïi nhuaän, ruûi ro cuõng nhö coâng taùc quaûn lyù taøi saûn Nôï-Coù cuûa Ngaân haøng chöa ñöôïc quan taâm ñuùng möùc. Trang 29 Caùc Ngaân haøng coøn thieáu moät taàm nhìn daøi haïn ñeå naâng cao vò theá cuûa Ngaân haøng. Tuy nhieân, haàu heát caùc Ngaân haøng thöông maïi quoác doanh ñeàu muoán phaùt trieån thaønh nhöõng taäp ñoaøn ña naêng, tham gia cung caáp haàu nhö taát caû caùc lónh vöïc dòch vuï vaø nhö vaäy laø seõ saün saøng ñoái maët vôùi söï caïnh tranh gay gaét, keå caû nhöõng lónh vöïc khoâng phaûi laø theá maïnh cuûa Ngaân haøng. Moät ví duï ñieån hình cho söï yeáu keùm cuûa coâng taùc quaûn trò laø ñaàu naêm 2003, khi Ngaân haøng nhaø nöôùc töï do hoùa laõi suaát, caùc NHTM ñaõ lao vaøo cuoäc chieán giaù caû. Laõi suaát huy ñoäng ñöôïc ñaåy leân quaù cao nhöng khoâng coù taùc ñoäng roõ reät ñeán löôïng voán huy ñoäng. Ngöôïc laïi, noù khieán chaát löôïng tín duïng cuûa caùc Ngaân haøng bò giaûm suùt do vaán ñeà veà ruûi ro ñaïo ñöùc vaø löïa choïn ñoái nghòch. Ñieàu naøy roõ raøng ñaõ taùc ñoäng tieâu cöïc ñeán lôïi nhuaän cuûa heä thoáng Ngaân haøng voán ñaõ thaáp. Heä thoáng NHTM ñaõ khoâng taän duïng ñöôïc maët tích cöïc cuûa töï do hoùa laõi suaát maø ñaõ töï laøm suy yeáu baûn thaân mình tröôùc khi caïnh tranh vôùi caùc Ngaân haøng nöôùc ngoaøi. Ngoaøi ra, neáu xem xeùt vôùi caùc Ngaân haøng trong khu vöïc thì tyû leä chi phí cho hoaït ñoäng nhaát laø caùc chi phí quaûn lyù haønh chính, chi phí nhaân löïc cuûa caùc NHTM Vieät Nam ñang ôû möùc raát cao, khoaûng 9% so vôùi 2.5-3% cuûa caùc Ngaân haøng trong khu vöïc. Ñaây cuõng laø thaùch thöùc chuû yeáu cuûa caùc NHTM Vieät Nam trong quaù trình tham gia caïnh tranh rong khu vöïc vaø treân quoác teá. 2.2.2 Nhu caàu cuûa khaùch haøng. Nhu caàu cuûa khaùch haøng laø yeáu toá quan troïng nhaát trong vieäc môû roäng caùc dòch vuï Ngaân haøng. Tuy nhieân coù theå thaáy raèng hieän nay, söï hieåu bieát cuûa phaàn lôùn khaùch haøng ñoái vôùi caùc dòch vuï Ngaân haøng coøn quaù ñôn giaûn, nhu caàu cuûa khaùch haøng ñoái vôùi caùc saûn phaåm vaø dòch vuï Ngaân haøng môùi chæ döøng laïi ôû möùc söû duïng caùc saûn phaåm do Ngaân haøng cung caáp. Hieän nay, trong khi hoaït ñoäng cuûa caùc Ngaân haøng hieän ñaïi treân theá giôùi taêng nhanh tyû troïng dòch vuï thanh toaùn vaø cung caáp caùc tieän ích gaén lieàn vôùi öùng Trang 30 duïng coâng ngheä tin hoïc, vieãn thoâng hieän ñaïi thì caùc NHTM nöôùc ta vaãn chuû yeáu taäp trung vaøo thò phaàn saûn phaåm tín duïng. Moät soá Ngaân haøng nöôùc ngoaøi ñaõ taäp trung trong lónh vöïc taøi trôï thöông maïi, môû L/C, baûo laõnh hôïp ñoàng xuaát nhaäp khaåu…vì hoï coù theá maïnh laø coù caû maïng löôùi caùc Ngaân haøng treân khaép theá giôùi raát thuaän tieän cho thanh toaùn quoác teá vaø giaûm thieåu ruûi ro. Ñeå thu huùt khaùch haøng, caùc NHNNg loaïi boû nhöõng thuû tuïc röôøm raø vaø khi khaùch haøng heïn gaëp deã daøng hôn khi gaëp giaùm ñoác caùc Ngaân haøng trong nöôùc, thaäm chí coøn töï tìm ñeán khaùch haøng neáu xeùt thaáy naêng löïc cuûa khaùch haøng ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu. Ngoaøi ra, söï hieåu bieát vaø söû duïng cuûa khaùch haøng veà caùc saûn phaåm hieän ñaïi cuûa Ngaân haøng cuõng coøn raát haïn cheá. Ñoù laø do coâng taùc Marketing höôùng veà khaùch haøng vaãn chöa ñöôïc caùc Ngaân haøng quan taâm ñuùng möùc. Trong thôøi gian gaàn ñaây, caùc Ngaân haøng cuõng ñaõ noã löïc trong vieäc ña daïng hoùa caùc loaïi hình dòch vuï Ngaân haøng ñeå khoâng nhöõng ñaùp öùng maø coøn taïo ra nhöõng saûn phaåm môùi cho khaùch haøng löïa choïn nhö caùc dòch vuï veà theû ATM, thanh toaùn baèng theû ATM, tieát kieäm tích luõy, tieát kieäm theo hình thöùc baäc thang. Caùc NHTM ñaõ vaø ñang xaây döïng chieán löôïc ñoäi nguõ khaùch haøng truyeàn thoáng maø ñaõ traûi qua quaù trình “saøng loïc” ñöôïc, ñoàng thôøi cuõng tìm ñeán nhöõng doanh nghieäp, baïn haøng môùi vì noù quyeát ñònh söï toàn taïi tröôùc maét cuõng nhö trong töông lai laâu daøi. Trong thôøi gian qua, caùc Ngaân haøng cuõng ñaõ coù nhieàu coá gaéng trong vi._.hính saùch, taïo moâi tröôøng phaùp lyù thoâng thoaùng giuùp caùc NHTM Vieät Nam deã daøng hôn trong quaù trình taùi cô caáu hoaït ñoäng kinh doanh. Ñaây laø moät ñeà taøi raát roäng bao goàm nhieàu noäi dung caàn phaûi ñöôïc nghieân cöùu saâu hôn. Tuy nhieân, do thôøi gian coù haïn, ñeà taøi chaéc chaén khoâng traùnh khoûi nhöõng sai soùt. Ngöôøi vieát raát mong nhaän ñöôïc caùc chæ daãn, ñoùng goùp yù kieán töø phía thaày coâ vaø caùc ñoäc giaû ñeå luaän vaên hoaøn thieän hôn vaø coù tính khaû thi hôn. Toâi xin chaân thaønh caûm ôn. Trang 69 PHUÏ LUÏC 1 (HOÄI NHAÄP QUOÁC TEÁ CUÛA NGAØNH NGAÂN HAØNG ) 1. Yeâu caàu veà hoäi nhaäp quoác teá trong lónh vöïc ngaân haøng. 1.2 Yeâu caàu cuûa Hieäp ñònh Thöông maïi Vieät - Myõ. Veà lónh vöïc taøi chính ngaân haøng, Hieäp Ñònh thöông maïi Vieät - Myõ neâu 6 bieän phaùp ñöôïc cam keát bao goàm: -Khoâng haïn cheá soá löôïng ngöôøi cung caáp dòch vuï. - Khoâng haïn cheá veà toång giaù trò caùc giao dòch dòch vuï hay giaù trò taøi saûn. - Khoâng haïn cheá veà toång soá caùc hoaït ñoäng dòch vuï hoaëc toång soá löôïng dòch vuï theå hieän theo ñôn vò soá löôïng. - Khoâng haïn cheá veà toång soá theå nhaân ñöôïc tuyeån duïng trong moät ngaønh dòch vuï. - Khoâng aùp duïng caùc bieän phaùp haïn cheá hoaëc ñoøi hoûi phaûi coù nhöõng hình thöùc phaùp lyù cuï theå hoaëc lieân doanh ñeå moät ngaønh cung caáp dòch vuï ñöôïc cung öùng dòch vuï. - Khoâng haïn cheá söï tham gia voán nöôùc ngoaøi döôùi hình thöùc haïn cheá tyû leä toái ña vôùi coå phaàn nöôùc ngoaøi, hoaëc toång giaù trò töøng khoaûn ñaàu tö hoaëc toång soá ñaàu tö. - Theo cam keát taïi Hieäp ñònh, caùc nhaø cung caáp dòch vuï taøi chính Hoa Kyø ñöôïc pheùp cung caáp 12 phaân ngaønh dòch vuï bao goàm: a. Cho vay döôùi moïi hình thöùc, bao goàm tín duïng tieâu duøng, tín duïng theá chaáp, bao tieâu vaø caùc giao dòch thöông maïi khaùc. b. Thueâ mua taøi chính. c. Taát caû caùc giao dòch thanh toaùn vaø chuyeån tieàn, bao goàm theû tín duïng, ghi nôï, baùo nôï, seùc du lòch vaø hoái phieáu ngaân haøng. Trang 70 d. Baûo laõnh vaø cam keát. e. Moâi giôùi tieàn teä. f. Quaûn lyù taøi saûn nhö quaûn lyù tieàn maët, quaûn lyù danh muïc ñaàu tö, moïi hình thöùc quaûn lyù ñaàu tö taäp theå, quaûn lyù quyõ höu trí, caùc dòch vuï troâng coi baûo quaûn, löu giöõ vaø uûy thaùc. g. Caùc dòch vuï thaùnh toaùn vaø quyeát toaùn ñoái vôùi caùc taøi saûn taøi chính, bao goàm chöùng khoaùn, saûn phaåm taøi chính phaùt sinh vaø caùc coâng cuï thanh toaùn khaùc. h. Cung caáp vaø chuyeån thoâng tin taøi chính, xöû lyù döõ lieäu taøi chính vaø caùc phaân meàm cuûa caùc nhaø cung caáp caùc dòch vuï taøi chính khaùc. i. Tö vaán, trung gian moâi giôùi vaø caùc dòch vuï taøi chính phuï trôï khaùc lieân quan ñeán caùc muïc töø (a) ñeán (k), keå caû tham chieáu vaø phaân tích tín duïng, tö vaán vaø nghieân cöùu ñaàu tö vaø danh muïc ñaàu tö, tö vaán veà chieán löôïc vaø cô caáu cuûa coâng ty. j. Buoân baùn treân taøi khoaûn cuûa mình hay taøi khoaûn cuûa khaùch haøng taïi sôû giao dòch chöùng khoaùn, treân thò tröôøng chöùng khoaùn khoâng chính thöùc (OTC) hay treânc aùc thò tröôøng khaùc, nhöõng saûn phaåm sau: - Caùc saûn phaåm cuûa thò tröôøng tieàn teä, bao goàm seùc, hoái phieáu, chöùng chæ tieàn göûi. - Ngoaïi hoái. - Caùc saûn phaåm taøi chính phaùt sinh bao goàm caùc hôïp ñoàng giao dòch kyø haïn (futures) vaø quyeàn choïn (options). - Caùc saûn phaåm döïa treân tyû giaù hoái ñoaùi vaø laõi suaát, bao goàm hoaùn ñoåi (swaps, forward ) - Caùc chöùng khoaùn coù theå chuyeån nhöôïng. - Caùc coâng cuï coù theå thanh toaùn vaø taøi saûn taøi chính khaùc, keå caû vaøng neùn. Trang 71 k. Tham gia phaùt haønh moïi loaïi chöùng khoaùn, keå caû baûo laõnh phaùt haønh vaø chaøo baùn nhö ñaïi lyù ( theo caùch coâng khai hay thoûa thuaän rieâng) vaø cung caáp caùc dòch vuï lieân quan ñeán vieäc phaùt haønh ñoù. Nhaø cung caáp dòch vuï Hoa Kyø coù theå hoaït ñoäng kinh doanh theo 5 hình thöùc phaùp lyù: chi nhaùnh ngaân haøng Hoa Kyø, ngaân haøng lieân doanh Vieät Nam – Hoa Kyø, ngaân haøng con 100% voán Hoa Kyø, coâng ty thueâ mua taøi chính lieân doanh Vieät Nam – Hoa Kyø, coâng ty cho thueâ taøi chính 100% voán Hoa Kyø Caùc ñònh cheá taøi chính Hoa Kyø phaûi tuaân thuû nhöõng quy ñònh sau: - Ñoái vôùi chi nhaùnh ngaân haøng Hoøa Kyø, phaûi coù soá voán do ngaân haøng meï caáp toái thieåu 15 trieäu USD vaø ngaân haøng meï coù vaên baûn cam keát chòu moïi traùch nhieäm taïi thò tröôøng Vieät Nam - Ñoái vôùi ngaân haøng lieân doanh Vieät Nam – Hoøa Kyø hay ngaân haøng con 100% voán Hoa Kyø phaûi coù voán toái thieåu 10 trieäu USD. - Ñoái vôùi coâng ty thueâ mua taøi chính 100% voán Hoa Kyø hay lieân doanh Vieät Nam – Hoa Kyø, caàn phaûi coù voán ñieàu leä toái thieåu 5 trieäu USD. Phía Hoa Kyø ñöôïc pheùp trieån khai thöïc hieän caùc dòch vuï taøi chính ngaân haøng taïi Vieät Nam theo loä trình baûy moác nhö sau: o Trong voøng ba naêm keå töø khi Hieäp ñònh coù hieäu löïc, hình thöùc phaùp lyù maø caùc nhaø cung caáp dòch vuï Hoa Kyø ñöôïc pheùp hoaït ñoäng laø lieân doanh vôùi ñoái taùc Vieät Nam. o Sau ba naêm keå töø khi Hieäp ñònh coù hieäu löïc, Vieät Nam daønh ñoái xöû quoác gia ñaày ñuû vôùi quyeàn tieáp caän NHTW trong caùc hoaït ñoäng taùi chieát khaáu, swap, forward. o Trong voøng 8 naêm ñaàu, Vieät Nam coù theå haïn cheá quyeàn cuûa moät chi nhaùnh ngaân haøng Hoa Kyø nhaän tieàn göûi töø caùc phaùp nhaân Vieät Nam maø ngaân haøng khoâng coù quan heä tín duïng. Möùc voán cuûa chi nhaùnh ñöôïc quy Trang 72 ñònh nhö sau: naêm thöù nhaát: 50% voán phaùp ñònh ñöôïc chuyeån vaøo, naêm thöù hai: 100%, naêm thöù ba: 250%, naêm thöù 4: 400%, naêm thöù naêm: 600%, naêm thöù 6: 700%, naêm thöù baûy: 800%, naêm thöù taùm: 900%, naêm thöù 9: 1.000%, naêm thöù möôøi: ñoái xöû quoác gia ñaày ñuû o Sau taùm taùm, caùc ñònh cheá taøi chính coù voán ñaàu tö Hoa Kyø coù theå phaùt haønh theû tín duïng treân cô sôû ñoái xöû quoác gia. o Caùc chi nhaùnh ngaân haøng Hoa Kyø khoâng ñöôïc ñaët maùy ATM taïi caùc ñòa ñieåm ngoaøi vaên phoøng cuûa hoï cho ñeán khi caùc ngaân haøng Vieät Nam ñöôïc pheùp laøm nhö vaäy. o Sau chín naêm, caùc ngaân haøng Hoa Kyø ñöôïc pheùp thaønh laäp ngaân haøng con 100% voán Hoa Kyø. Trong thôøi gian naøy, caùc ngaân haøng Hoa Kyø lieân doanh caàn coù voán goùp khoâng thaáp hôn 30% vaø khoâng vöôït quaù 49% voán phaùp ñònh cuûa lieân doanh. o Trong voøng möôøi naêm ñaàu, Vieät Nam coù theå haïn cheá quyeàn cuûa moät chi nhaùnh ngaân haøng Hoa Kyø nhaän tieàn göûi töø caùc nhaø cung caáp dòch vuï Vieät Nam maø ngaân haøng khoâng coù quan heä tín duïng theo möùc voán cuûa chi nhaùnh phuø hôïp vôùi bieåu nhö sau: naêm thöù nhaát: 50% voán phaùp ñònh ñöôïc chuyeån vaøo, naêm thöù hai: 100%, naêm thöù ba: 250%, naêm thöù tö: 350%, naêm thöù naêm: 500%, naêm thöù saùu: 650%, naêm thöù baûy: 800%, naêm thöù taùm: 900%, naêm thöù chín: 1.000%, naêm thöù möôøi: ñoái xöû quoác gia ñaày ñuû. 1.2 Yeâu caàu cuûa WTO Vieät Nam ñaõ cam keát gia nhaäp WTO, quaù trình ñaøm phaùn ñang ñöôïc tieán haønh nhöng vôùi nhöõng yeâu caàu chuû yeáu nhö sau: - Trong cam keát môû cuûa thò tröôøng dòch vuï ngaân haøng, tröø khi coù quy ñònh cuï theå trong danh muïc cam keát, caùc thaønh vieân seõ khoâng ban haønh theâm hay aùp Trang 73 duïng nhöõng bieän phaùp ñöôïc neâu döôùi ñaây duø ôû quy moâ vuøng hay treân toaøn laõnh thoå. - Haïn cheá soá löôïng nhaø cung caáp dòch vuï ngaân haøng duø döôùi hình thöùc quota theo soá löôïng, hay ñoäc quyeàn, toaøn quyeàn cung caáp dòch vuï ngaân haøng hoaëc yeâu caàu ñaùp öùng nhu caàu cuûa neàn kinh teá. - Haïn cheá veà toång giaù trò caùc giao dòch veà dòch vuï ngaân haøng vaø taøi saûn duø döôùi hình thöùc quota theo soá löôïng hay yeâu caàu phaûi ñaùp öùng caùc nhu caàu cuûa neàn kinh teá. - Haïn cheá veà toång soá caùc hoaït ñoäng taùc nghieäp hay toång soá löôïng dòch vuï ngaân haøng ñaàu ra tính theo soá löôïng ñôn vò döôùi hình thöùc quota hay yeâu caàu phaûi ñaùp öùng caùc nhu caàu cuûa neàn kinh teá. - Haïn cheá veà toång soá ngöôøi ñöôïc tuyeån duïng trong lónh vöïc cuï theå hay moät nhaø cung caáp dòch vuï ñöôïc pheùp tuyeån duïng vaø nhöõng ngöôøi caàn lieân quan tröïc tieáp tôùi vieäc cung caáp dòch vuï ngaân haøng döôùi hình thöùc quota hay yeâu caàu phaûi ñaùp öùng caùc nhu caàu cuûa neàn kinh teá. - Caùc bieän phaùp haïn cheá hay yeâu caàu phaûi mang moät hình thöùc phaùp nhaân cuï theå hay lieân doanh, thoâng qua ñoù nhöõng nhaø cung caáp dòch vuï ngaân haøng coù theå cung caáp moät dòch vuï. - Haïn cheá vieäc tham gia ñoùng goùp voán cuûa beân nöôùc ngoaøi döôùi hình thöùc tyû leä phaàn traêm toái ña soá coå phieáu nöôùc ngoaøi ñöôïc pheùp naém giöõ, hoaëc toång giaù trò ñaàu tö nöôùc ngoaøi tính ñôn leû hay tính goäp. - Moãi thaønh vieân seõ daønh cho dòch vuï ngaân haøng hay nhaø cung caáp dòch vuï ngaân haøng cuûa baát kyø moät thaønh vieân naøo khaùc söï ñaõi ngoä khoâng keùm phaàn thuaän lôïi hôn söï ñaõi ngoä vôùi nhöõng ñieàu kieän, ñieàu khoaûn vaø nhöõng haïn cheá ñaõ ñöôïc thoûa thuaän vaø quy ñònh treân danh muïc cam keát cuï theå cuûa caùc thaønh vieân ñoù. Trang 74 - Tröø khi gaëp tình huoáng phaûi baûo veä caùn caân thanh toaùn, moät nöôùc thaønh vieân seõ khoâng aùp duïng haïn cheá veà thanh toaùn vaø chuyeån tieàn quoác teá cho caùc dòch vuï vaõng lai lieân quan tôùi caùc cam keát cuï theå cuûa mình. - Moãi nöôùc thaønh vieân seõ cho pheùp ngöôøi cung caáp dòch vuï ngaân haøng cuûa caùc nöôùc thaønh vieân khaùc ñöôïc ñöa ra caùc dòch vuï ngaân haøng môùi treân laõnh thoå nöôùc ñoù. - Moãi nöôùc thaønh vieân seõ cho pheùp ngöôøi cung caáp dòch vuï ngaân haøng vaø tieáp caän heä thoáng thanh toaùn buø tröø do nhaø nöôùc ñieàu haønh vaø tieáp caän caùc theå thöùc caáp voán trong quùa trình kinh doanh thoâng thöôøng. - Moãi nöôùc thaønh vieân seõ daønh cho ngöôøi cung caáp dòch vuï ngaân haøng cuûa baát kyø nöôùc thaønh vieân naøo khaùc quyeàn ñöôïc thaønh laäp vaø môû roäng hoaït ñoäng trong laõnh thoå nöôùc mình, keå caû vieäc mua laïi caùc doanh nghieäp hieän taïi hay moät toå chöùc thöông maïi. - Caùc nöôùc thaønh vieân cam keát, trong tröôøng hôïp nhaát ñònh, trôï caáp coù theå gaây bieán daïng dòch vuï thöông maïi. Vì theá, caùc nöôùc thaønh vieân seõ tieán haønh ñaøm phaùn ñeå ñònh ra nhöõng quy taéc ña beân caàn thieát nhaèm traùnh taùc ñoäng tieâu cöïc döôùi ñaây. Moãi thaønh vieân seõ traû lôøi khoâng chaäm treã khi coù yeâu caàu cuûa baát kyø thaønh vieân naøo khaùc veà nhöõng thoâng tin cuï theå veà baát kyø bieän phaùp naøo ñöôïc aùp duïng chung hay veà hieäp ñònh quoác teá. 1.3 Yeâu caàu cuûa Hieäp ñònh khung veà hôïp taùc vaø thöông maïi dòch vuï (AFAS) cuûa ASEAN ñöôïc kyù keát ngaøy 15/12/1995 taïi Bangkok. - Taêng cöôøng hôïp taùc trong lónh vöïc dòch vuï giöõa caùc nöôùc thaønh vieân nhaèm naâng cao hieäu quûa vaø tính caïnh tranh, ña daïng hoùa khaû naêng saûn xuaát vaø phaân phoái dòch vuï cuûa caùc cô sôû cung caáp dòch vuï thuoäc caùc nöôùc thaønh vieân ASEAN. Trang 75 - Loaïi boû phaàn lôùn haïn cheá veà thöông maïi dòch vuï giöõa caùc nöôùc thaønh vieân. - Töï do hoùa thöông maïi dòch vuï (thoâng qua vieäc môû roäng quy moâ vaø phaïm vi töï do hoùa) cao hôn caùc cam keát cuûa caùc nöôùc thaønh vieân trong khuoân khoå hieäp ñònh chung veà thöông maïi dòch vuï (GATS) cuûa WTO, tieán tôùi thaønh laäp moät khu vöïc töï do thöông maïi dòch vuï ASEAN vaøo naêm 2020. 2. Cô cheá ñaøm phaùn Vieät nam ñang ñoàng thôøi tieán haønh ñaøm phaùn theo yeâu caàu cuûa GATS, cuûa WTO vaø Hieäp ñònh khung veà hôïp taùc vaø thöông maïi dòch vuï (AFAS) cuûa ASEAN. Trong ñoù, Hieäp ñònh khung AFAS laáy GATS laøm cô sôû ñeå ñaøm phaùn hôïp taùc dòch vuï trong ASEAN vôùi möùc ñoä phaûi ñöôïc nhö sau: - Ñoái vôùi nhöõng nöôùc ñaõ laø thaønh vieân cuûa WTO, cam keát phaûi cao hôn möùc ñaõ cam keát taïi GATS (goïi laø GATS coäng). - Ñoái vôùi nhöõng nöôùc chöa phaûi laø thaønh vieân cuûa WTO, caùc cam keát khoâng ñöôïc thaáp hôn möùc ñaõ cho caùc nöôùc ngoaøi ASEAN höôûng. Trang 76 PHUÏ LUÏC 02 (Giôùi thieäu heä thoáng NHTMNN Vieät Nam) Caác NHTM nhaø nước bao gồm: 1.Ngaân haøng Ngoại thương Việt Nam Trụ sở chính : 198 Trần Quang Khải - Hà Nội Vốn tiều lệ : 3.428,8 tỷ đồng Được thành lập theo quyết định số 115/CP ngày 31/12/1962 của Hội đồng Chính phủ và được thành lập lại theo QĐ số 286 /QĐ-NH5 ngày 21/09/1996 của Thống đốc NHNN Nội dung hoạt động: Thực hiện hoạt động ngân hàng và các hoạt động kinh doanh khác có liên quan vì mục tiêu lợi nhuận, góp phần thực hiện các mục tiêu kinh tế của Nhà nước. 2.Ngân hàng Công thương Việt Nam Trụ sở chính : 108 Trần Hưng Đạo - Hà Nội Vốn điều lệ : 2.940,5 tỷ đồng Được thành lập theo quyết định số 402/CT ngày 14/11/1990 của Chủ tịch HĐBT và được thành lập lại theo QĐ số 285 /QĐ-NH5 ngày 21/09/1996 của Thống đốc NHNN Nội dung hoạt động: Thực hiện hoạt động ngân hàng và các hoạt động kinh doanh khác có liên quan vì mục tiêu lợi nhuận, góp phần thực hiện các mục tiêu kinh tế của Nhà nước. 3.Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam Trụ sở chính : Số 2 Láng Hạ - Hà Nội Trang 77 Vốn điều lệ : 5.190 tỷ đồng Được thành lập theo quyết định số 400/CP ngày 14/11/1962 của Chủ tịch HĐBT và được thành lập lại theo QĐ số 280 /QĐ-NH5 ngày 15/10/1996 của Thống đốc NHNN Nội dung hoạt động: Thực hiện hoạt động ngân hàng và các hoạt động kinh doanh khác có liên quan vì mục tiêu lợi nhuận, góp phần thực hiện các mục tiêu kinh tế của Nhà nước. 4.Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam Trụ sở chính : 194 Trần Quang Khải - Hà Nội Vốn điều lệ : 3.746,3 tỷ đồng Được thành lập theo quyết định số 177/TTg ngày 26/4/1957 của Thủ tướng Chính phủ và được thành lập lại theo QĐ số 287 /QĐ-NH5 ngày 21/09/1996 của Thống đốc NHNN Nội dung hoạt động: Thực hiện hoạt động ngân hàng và các hoạt động kinh doanh khác có liên quan vì mục tiêu lợi nhuận, góp phần thực hiện các mục tiêu kinh tế của Nhà nước nhất là trong lĩnh vực đầu tư phát triển. 5.Ngân hàng Phát triển nhà Đồng bằng sông Cửu Long Trụ sở chính : Số 9 Võ Văn Tần - Quận 3 - TP Hồ Chí Minh Vốn điều lệ : 700 tỷ đồng Được thành lập theo quyết định số 769/TTg ngày 18/09/1997 của Thủ tướng Chính phủ. Nội dung hoạt động: Thực hiện huy động vốn và tiếp nhận các nguồn vốn của các tổ chức, cá nhân trong nước và ngoài nước để đầu tư cho các chương trình phát triển nhà ở, phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bằng sông Cửu Long; hoạt động trong lĩnh Trang 78 vực tiền tệ, tín dụng và ngân hàng theo quy định. 6.Ngân hàng Chính sách xã hội Việt Nam Trụ sở chính : Số 29 Nguyễn Đình Chiểu, Hà Nội Vốn điều lệ : 5.000 tỷ đồng Được thành lập theo quyết định số 131/2002/QĐ-TTg ngày 4/10/2002 của Thủ tướng Chính phủ trên cơ sở tổ chức lại Ngân hàng Phục vụ người nghèo được thành lập theo QĐ số 230/QĐ-NH5 ngày 1/9/1995 của Thống đốc NHNN. Nội dung hoạt động: NHCSXH hoạt động không vì mục đích lợi nhuận, được Nhà nước đảm bảo khả năng thanh toán; tỷ lệ dự trữ bắt buộc bằng 0%; không tham gia bảo hiểm tiền gửi, được miễn thuế và các khoản nộp ngân sách khác; thực hiệntín dụng ưu đãi đối với hộ nghèo và đối tượng chính sách khác để phục vụ sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm, cải thiện đời sống, góp phần thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xoá đói, giảm nghèo, ổn định xã hội. Trang 79 PHUÏ LUÏC 03 (Giôùi thieäu heä thoáng NHTMCP Vieät Nam) I. Các ngân hàng thương mại cổ phần đô thị bao gồm: Stt Tên ngân hàng Số đăng ký Ngày cấp Vốn pháp định Địa chỉ trụ sở chính 1 Á Châu 0032/NHGP 24/04/1993 481,138 tỷ 442 Nguyễn Thị Minh Khai. Q3. TP HCM 2 Đông á 0009/NHGP 27/03/1992 253 tỷ 130 Phan Đăng Lưu. Q Phú Nhuận. TPHCM 3 Đông Nam á 0051/NHGP 25/03/1994 85 tỷ 15 Minh Khai. TP Hải Phòng 4 Đệ Nhất 0033/NHGP 27/04/1992 98,163 tỷ 715 Trần Hưng Đạo. Q5. TPHCM 5 Bắc á 0052/NHGP 01/09/1994 85 tỷ 117 Quang Trung. TP Vinh. Nghệ An 6 Gia Định 0025/NHGP 22/08/1992 25,96 tỷ 68 Bạch Đằng. Q Bình Thạnh. TP HCM 7 Hàng hải 0001/NHGP 08/06/1991 109,31 tỷ 5 Nguyễn Tri Phương. TP Hải Phòng 8 Kỹ Thương 0040/NHGP 06/08/1993 202,19 tỷ 15 Đào Duy Từ. Q Hoàn Kiếm. Hà Nội 9 Nam Đô 0049/NHGP 29/12/1993 27,06 tỷ 171 Hàm Nghi. Q1. TP HCM 10 Nam á 0026/NHGP 22/08/1992 70 tỷ 210 Lê Thánh. Q1. TP HCM Trang 80 11 Ngoài quốc doanh 0042/NHGP 12/08/1993 174,9 tỷ 4 Dã Tượng. Q Hoàn Kiếm. Hà Nội 12 Nhà Hà Nội 0020/NHGP 06/06/1992 200 tỷ B7 Giảng Võ. Q Ba Đình. Hà Nội 13 Phát triển Nhà TPHCM 0019/NHGP 06/06/1992 70,026 tỷ 33 Pasteur. Q1. TP HCM 14 Phương Đông 0061/NHGP 13/04/1996 137,130 tỷ 45 Lê Duẩn. Q1. TP HCM 15 Phương Nam 0030/NHGP 17/03/1993 217,222 tỷ 279 Lý Thường Kiệt. Q11. TP HCM 16 Quân Đội 0054/NHGP 14/09/1994 280 tỷ 28A Điện Biên Phủ. Q Ba Đình. Hà Nội 17 Quốc tế 0060/NHGP 25/01/1996 175 tỷ 64, 86 Lý Thường Kiệt. Hà Nội 18 Sài Gòn 0018/NHGP 06/06/1992 150 tỷ 426 Nguyễn Thị Minh Khai Q3 TPHCM 19 Sài gòn công thương 0034/NHGP 04/05/1993 250 tỷ Số 2C Phó Đức Chính,Q1. TPHCM 20 Sài gòn thương tín 0006/NHGP 05/12/1991 505 tỷ 278 Nam kỳ khởi nghĩa. Q3.TPHCM 21 Tân Việt 0028/NHGP 22/08/1992 70,035 tỷ 340 Hoàng Văn Thụ.Q Tân Bình.TPHCM 22 Vũng Tàu 0004/NHGP 28/08/1991 58 tỷ 59 Trần Hưng Đạo. TP Vũng Tàu 23 Việt á 12/NHGP 09/05/2003 115,438 tỷ 115 Nguyễn Công Trứ.Q1.TP HCM Trang 81 24 Việt Hoa 0027/NHGP 15/08/1992 72,91 tỷ 203 Phùng Hưng. Q5. TPHCM 25 Xuất nhập khẩu 0011/NHGP 06/04/1992 300 tỷ 7 Lê Thị Hồng Gấm. Q1. TPHCM II.Các ngân hàng thương mại cổ phần nông thôn bao gồm: Stt Tên ngân hàng Số đăng ký Ngày cấp Vốn điều lệ Địa chỉ trụ sở chính 1 Đại á 0036/NH-GP 23/09/1993 25.000 triệu đồng 152, Đường Cách mạnh tháng 8-Thành phố Biên Hoà-Tỉnh Đồng Nai 2 Đồng Tháp Mười 0045/NH-GP 13/11/1993 5.000 triệu đồng Thị Trấn Mỹ Tho-Huyện Cao Lãnh-Tỉnh Đồng Tháp 3 An Bình 0031/NH-GP 15/04/1993 70.004 triệu đồng 138,Hùng Vương-Thị trấn An Lạc-Huyện Bình Chánh- TP. Hồ Chí Minh 4 Cờ Đỏ 0016/NH-GP 06/04/1992 30.000 triệu đồng Thị Tứ Cờ đỏ-Huyện Ô Môn- Tỉnh Cần Thơ 5 Hải Hưng 0048/NH-GP 30/12/1993 5.188 triệu đồng Số 199-Đường Nguyễn Lương Bằng - TP Hải Dương 6 Kiên Long 0054/NH-GP 18/09/1995 12.501 triệu đồng 35-Phạm Hồng Thái – P.Vĩnh Thanh Vân–TX rạch giá-Tỉnh Kiên Giang 7 Mỹ Xuyên 0022/NH-GP 10.000 248,Trần Hưng Đạo-Phường Trang 82 12/09/1992 triệu đồng Mỹ Xuyên-Thị xã Long Xuyên- Tỉnh An Giang 8 Nhơn Ái 0041/NH-GP 13/11/1993 12.000 triệu đồng 138- Đường 3/2- Phường Hưng Lợi – TP Cần Thơ - Tỉnh Cần Thơ 9 Ninh Bình 0043/NH-GP 13/11/1993 9.000 triệu đồng 339,Phố Lê Hồng Phong- Phường Vân Giang-Thị xã Ninh Bình-Tỉnh Ninh Bình 10 Rạch Kiên 0047/NH-GP 29/12/1993 7.600 triệu đồng Xã Long Hoà-Huyện Cần Đước-Tỉnh Long An 11 Sông Kiên 0057/NH-GP 18/09/1995 6.500 triệu đồng Xã Rạch Sỏi-Huyện Châu Thành-Tỉnh Kiên Giang 12 Tân Hiệp 0038/NH-GP 23/06/1993 5.000 triệu đồng Xã Thạnh ĐôngA-Huyện Tân Hiệp-Tỉnh Kiên Giang Trang 83 PHUÏ LUÏC 05 (Giôùi thieäu NHNNg taïi Vieät Nam) Loạ i hình Chi nhánh ngân hàng nư ớ c ngoài tạ i Việ t Nam STT Tên ngân hàng Số Giấ y Phép Ngày tháng cấ p giấ y phép Địa chỉ Vố n điều lệ (triệ u USD) 1 ABN Amro Bank(Hà lan) 23/NH-GP 14/09/1995 360 Kim Mã, Hà Nội 15 2 ANZ (Australia & New Zealand Banking Group) (úc) 07/NH-GP 15/06/1992 14 Lê Thái Tổ Hà Nội 20 08/NH-GPCN 19/01/1996 TPHCM(CN phụ) 3 BANK OF CHINA (Trung Quốc) 21/NH-GP 24/07/1995 115 Nguyễn Huệ, Q.1, TPHCM 15 4 BANK OF TOKYO MISUBISHI (Nhật) 24/NH-GP 17/02/1996 5b Tôn Đức Thắng, Q.1, TPHCM 30 306/NH- GPCNHP 05/09/1998 Hà Nội (CN phụ) 5 BANKOK BANK(Thái lan) 03/NH-GP 15/04/1992 117 Nguyễn Huệ, Q.1,TPHCM 15 06/NH-GPCN 10/08/1994 Hà Nội (CN phụ) 56 Lý Thái Tổ 6 BNP (Banque Nationale de Paris) (Pháp) 05/NH-GP 05/06/1992 8 nguyễn Huệ, Q.1, TPHCM 15 7 CALYON (Pháp) 02/NH-GP 01/04/1992 21-23 Nguyễn Thị Minh Khai, TPHCM 20 04/NH-GP 27/05/1992 Hà Nội Tower, 49 Hai Bà Trưng, Hà Nội (CN phụ) 8 Chinatrust(Đài loan) 04/NH-GP 06/02/2002 37 Tôn Đức ThắngTp HCM 15 9 CHINFON COM. BANK (Đài loan) 11/NH-GP 09/04/1993 14 Láng Hạ, Hà Nội 30 07/NH-GPCN 24/12/1994 27 Tú Xương, Quận 3, TPHCM (CN phụ) 10 CITY BANK (Mỹ) 13/NH-GP 19/12/1994 17 Ngô Quyền,Hà Nội 20 35/NH-GPCN 22/12/1997 TPHCM(CN phụ) 11 DEUSTCHE BANK (Đức) 20/NH-GP 28/06/1995 65 Lê Lợi, Q.1, TPHCM 15 Trang 84 12 FENB (Mỹ) 03/NHNN-GP 20/05/2004 Số 2A-4A, Tôn Đức Thắng, TP.HCM 15 13 First Commercial Bank (Đài loan) 09/NHNN-GP 09/12/2002 88 Đồng Khởi, Q1, TP HCM 15 14 HONGKONG SHANGHAI BANKING CORPERATION (Anh) 15/NH-GP 22/03/1995 235 Đồng khởi,Q.1, TPHCM 15 15 ICBC (International comercial corperation) (Đài loan) 25/NH-GP 03/05/1996 5b Tôn Đức Thắng, Q.1, TPHCM 15 16 JP Morgan CHASE bank(Mỹ) 09/NH-GP 27/07/1999 29 Lê Duẩn, Q.1, TPHCM 15 17 KOREA EXCHANGE BANK (KEB) (Hàn Quốc) 298/NH-GP 29/08/1998 360 Kim Mã Hà nội 15 18 LAO-VIET BANK (Lào) 05/NH-GP 23/03/2000 17 Hàn Thuyên, Hà Nội 2,5 08/NHNN-GP 04/03/2014 181 Hai Bà Trưng, Q.1 Tp HCM 19 MAY BANK (Malaysia) 22/NH-GP 15/08/1995 63 Lý Thái Tổ, Hà Nội 15 20 Mizuho Corporate BANK(Nhật) 26/NH-GP 03/07/1996 63 Lý Thái Tổ, Hà Nội 15 21 NATEXIS (Pháp) 06/NH-GP 12/06/1992 11 C.T Mê Linh 15 22 OCBC (Singapore)(Keppel) 27/NH-GP 31/10/1996 8 Hoàng Diệu,Vũng Tàu 15 23 SHINHAN BANK (Hàn Quốc) 17/NH-GP 25/03/1995 41 Nguyễn thị Minh Khai, Q.1, TPHCM 15 24 STANDARD CHARTERED BANK (Anh) 12/NH-GP 01/06/1994 49 Hai Bà Trưng, Hà Nội 15 25 UFJ (Nhật) 04/NHNN-GP 03/06/2004 Toà nhà Sun Wah Tower, 115 Nguyễn Huệ, Quận I, TP.HCM 15 26 UNITED OVERSEAS BANK (UOB)(Singapore) 18/NH-GP 27/03/1995 17 Lê Duẩn, Q.1, TPHCM 15 27 WOORI BANK(Hàn Quốc) (Hanvit cũ) 16/NH-GP 10/07/1997 360 Kim Mã, Hà Nội 15 Nội dung hoạt động chính của Chi nhánh ngân hàng nước ngoài tại Việt Nam Chi nhánh Ngân hàng nước ngoài có thể được thực hiện một số hoặc toàn bộ các nghiệp vụ sau đây: 1. Nhận tiền gửi có kỳ hạn và không kỳ hạn theo quy định của Ngân hàng Nhà nước; 2. Phát hành chứng chỉ tiền gửi, giấy tờ có giá; 3. Vay vốn của các tổ chức tín dụng trong và ngoài nước ; Trang 85 4. Vay vốn ngắn hạn của Ngân hàng Nhà nước; 5. Cho vay ngắn hạn, trung hạn và dài hạn; 6. Chiết khấu, tái chiết khấu, cầm cố thương phiếu, giấy tờ có giá; 7. Bảo lãnh ngân hàng; 8. Kinh doanh ngoại hối; 9.Thực hiện dịch vụ thanh toán và dịch vụ ngân quỹ; 10. Mở tài khoản tiền gửi tại tổ chức tín dụng nước ngoài theo quy định của Ngân hàng Nhà nước; 11. Đại lý chi trả thẻ tín dụng; 12. Thực hiện các dịch vụ thu hộ, chi hộ; 13. Thực hiện các dịch vụ uỷ thác và quản lý tài sản; 14. Thực hiện các dịch vụ tư vấn tài chính, tiền tệ. - Nội dung hoạt động cụ thể của từng chi nhánh Ngân hàng nước ngoài được quy định trong Giấy phép mở chi nhánh ngân hàng nước ngoài. - Khi có nhu cầu và được Ngân hàng Nhà nước cho phép, chi nhánh Ngân hàng nước ngoài được phép thực hiện các nghiệp vụ khác phù hợp với pháp luật liên quan của Việt Nam. Trang 86 PHUÏ LUÏC 04 (GIÔÙI THIEÄU NGAÂN HAØNG LIEÂN DOANH TAÏI VIEÄT NAM) Loạ i hình Ngân hàng liên doanh tạ i Việ t Nam STT Tên ngân hàng Số Giấ y Phép Ngày tháng cấ p giấ y phép Đ ị a chỉ Vố n đ iề u lệ (triệ u USD) 1 CHOHUNGVINA BANK 10/NH-GP 04/01/1993 35 Hồ Tùng Mậu, Q.1, TPHCM 20 Chi nhánh Hà nội 04/NH-GPCN 15/06/1994 360 Kim Mã, Hà nội 2 INDOVINA BANK 135/GP-SCCI 21/11/1990 36 Tôn Thất Đạm, Q.1, TPHCM 20 Chi nhánh Bình Dương 07/NHNN- CNN 11/09/2002 Lô 147, Khu CN Sóng thần, huyện Dĩ An, Bình Dương Chi nhánh Cần Thơ 14/NH-GPCN 17/04/1997 59A Phan Đình Phùng, TP Cần Thơ Chi nhánh Hà Nội 08/NH-GP 29/10/1992 88 Hai Bà Trưng, Hà Nội Chi nhánh Hải Phòng 05/NH-GPCN 16/07/1994 30 Trần Phú, Hải Phòng 3 VID PUBLIC BANK 01/NH-GP 25/03/1992 2 Ngô Quyền, Hà Nội 20 Chi nhánh Đà Nẵng 03/NH-GPCN 23/02/1994 2 Trần Phú, TP Đà Nẵng Chi nhánh Bình Dương 14/NHNN- CNH 28/05/2003 Đường DT 743, Khu CN Sóng thần 2, huyện Thuận An, Bình Dương Chi nhánh Hải Phòng 09/NH-GPCN 06/03/1996 56 Điện Biên Phủ, TP Hải Phòng Chi nhánh Hồ Chí Minh 01/NH-GPCN 26/12/1992 15A Bến Chương Dương, Q.1, TP HCM 4 VINASIAM 19/NH-GP 20/04/1995 2 Phó Đức Chính, Q.1, TPHCM 15 Chi nhánh Đồng Nai 01/GP-NHNN 30/01/2004 Số 93A Khu phố 8, Quốc lộ I, TP.Biên Hoà, Đồng Nai Chi nhánh Hà nội 05/NHNN- CNH 02/05/2002 61 Ngô Thì Nhậm, Hà nội Trang 87 Chi nhánh Tp Hồ Chí Minh 17/GP-NHNN 01/09/2003 20-18 Đường 3 tháng 2, Q10, Tp HCM Nội dung hoạt động chính của Ngân hàng liên doanh tại Việt Nam Ngân hàng liên doanh có thể được thực hiện một số hoặc toàn bộ các nghiệp vụ sau đây: 1. Nhận tiền gửi có kỳ hạn và không kỳ hạn; 2. Phát hành chứng chỉ tiền gửi, giấy tờ có giá; 3. Vay vốn của các tổ chức tín dụng trong và ngoài nước; 4. Vay vốn ngắn hạn của Ngân hàng Nhà nước; 5. Cho vay ngắn hạn, trung hạn và dài hạn; 6. Chiết khấu, tái chiết khấu, cầm cố thương phiếu, giấy tờ có giá; 7. Bảo lãnh ngân hàng; 8. Kinh doanh ngoại hối; 9.Thực hiện dịch vụ thanh toán và dịch vụ ngân quỹ; 10. Mở tài khoản tiền gửi tại tổ chức tín dụng nước ngoài theo quy định của Ngân hàng Nhà nước; 11. Đại lý chi trả thẻ tín dụng; 12. Thực hiện các dịch vụ thu hộ và chi hộ; 13. Thực hiện các dịch vụ ủy thác và quản lý tài sản; 14. Thực hiện các dịch vụ tư vấn tài chính, tiền tệ. - Nội dung hoạt động cụ thể của từng Ngân hàng liên doanh được quy định trong Giấy phép thành lập và hoạt động ngân hàng liên doanh. Trang 88 PHUÏ LUÏC 06 ( XEÁP LOAÏI NÔÏ QUAÙ HAÏN) Hieän nay, vieäc xeáp loaïi nôï quaù haïn cuûa caùc NHTM Vieät Nam chuû yeáu döïa vaøo tieâu chí thôøi gian quaù haïn cuûa khoaûn vay, chöa tính ñeán tieâu chí ruûi ro cuûa khoaûn vay. Ñieàu ñoù coù nghóa laø vieäc tính toaùn nôï quaù haïn môùi chæ döïa treân cô sôû ñònh löôïng maø chöa döïa treân cô sôû ñònh tính ruûi ro. Ñaây chính laø ñieåm khaùc bieät cô baûn trong tieâu chí phaân loaïi nôï cuûa Vieät Nam so vôùi thoâng leä quoác teá trong vieäc phaân loaïi nôï vaø trích laäp döï phoøng. Beân caïnh ñoù, vieäc xaùc ñònh nôï quaù haïn theo tieâu chuaån keá toaùn Vieät Nam hieän nay vaø quoác teá cuõng coù nhöõng ñieåm khaùc bieät lôùn: - Thöù nhaát: Hieän nay, Vieät Nam chöa xeáp nôï quaù haïn ñoái vôùi nhöõng khoaûn vay ñeán haïn traû nôï, khaùch haøng khoâng traû ñöôc nôï nhöng ñöôïc ngaân haøng gia haïn nôï. Trong khi ñoù, theo thoâng leä quoác teá, nhöõng khoaûn vay naøy phaûi ñöôïc xeáp vaøo nôï quaù haïn. - Thöù hai: Theo thoâng leä quoác teá, moät khoaûn vay ñeán kyø traû nôï goác hoaëc laõi thì ñeàu xeáp vaøo nôï quaù haïn. Quyeát ñònh 1627 cuûa Thoâng ñoác NHNN ban haønh ngaøy 31/12/2001 veà quy cheá cho vay cuûa toå chöùc tín duïng ñoái vôùi khaùch haøng ñaõ khaéc phuïc ñöôïc moat phaàn söï khaùc bieät naøy ;”khi ñeán kyø haïn traû nôï goác hoaëc laõi, neáu khaùch haøng khoâng traû ñöôïc nôï ñuùng haïn vaø khoâng ñöôïc ñieàu chænh kyø haïn nôï goác hoaëc laõi hoaëc khoâng ñöôïc gia haïn nôï goác hoaëc laõi, thì toå chöùc tín duïng chuyeån toaøn boä soá dö sang nôï quaù haïn”. Ôû ñieåm naøy, Vieät Nam ñaõ coù söï chænh Trang 89 söûa, song vaãn coøn söï khaùc bieät so vôùi thoâng leä quoác teá ôû choã, neáu khaùch haøng ñöôïc ñieàu chænh kyø haïn traû nôï goác hoaëc laõi hoaëc ñöôïc gia haïn nôï goác hoaëc laõi thì vaãn khoâng ñöôïc xeáp vaøo quaù haïn. - Thöù ba: Theo thoâng leä quoác teá moät khaùch haøng coù nhieàu khoaûn vay ñoái vôùi ngaân haøng, neáu coù moät khoaûn vay bò xeáp vaøo nôï quaù haïn, thì taát caû caùc khoaûn vay khaùc cuõng xeáp vaøo nôï quaù haïn. Neáu aùp duïng nhöõng tieâu chí quoác teá veà nôï quaù haïn vaøo heä thoág ngaân haøng Vieät Nam thì möùc nôï toàn ñoïng cuûa caùc NHTM Vieät Nam theo öôùc tính cuûa WB coù theå leân tôùi 3-4 tyû USD. Trang 90 DANH MUÏC TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 1. Tieàn teä ngaân haøng – TS Nguyeãn Ñaêng Dôøn (chuû bieân) – NXB Tp Hoà Chí Minh - 1999. 2. Tín duïng ngaân haøng – TS Nguyeãn Ñaêng Dôøn (chuû bieân) – NXB tp Hoà Chí minh – 1999 3. Quaûn trò ngaân haøng thöông maïi – PGS.TS Leâ Vaên teà & ThS Nguyeãn thò Xuaân Lieãu (bieân soaïn) – NXB Thoáng keâ – 1999 4. Ngaân haøng thöông maïi – GS-TS Leâ Vaên Tö – NXB Thoáng Keâ – 1999 5. Tieán trình hoäi nhaäp Vieät Nam – Asean, NXB ÑHQG – 2001. 6. Chieán löôïc caïnh tranh – Michael E.Porter – NXB Khoa hoïc vaø Kyõ thuaät Haø Noäi – 1996. 7. Ngaân haøng vôùi neàn kinh teá tri thöùc –Vieän nghieân cöùu khoa hoïc ngaân haøng - NXB Thoáng Keâ Haø noäi – 2001 8. Hoaøn thieän cô cheá chính saùch nhaèm ñoåi môùi hoaït ñoäng ngaân haøng trong ñieàu kieän hoäi nhaäp quoác teá – Vieän nghieân cöùu khoa hoïc ngaân haøng – NXB Thoáng keâ Haø noäi – 2003 9. Giaûi phaùp xöû lyù nôï xaáu trong tieán trình taùi cô caáu caùc NHTM Vieät Nam – Vieän nghieân cöùu khoa hoïc ngaân haøng – NXB thoáng Keâ Haø noäi – 2003 10. Baùo caùo thöôøng nieân cuûa NHNN Vieät Nam, VCB Vieät Nam 11. Taïp chí ngaân haøng, caùc soá qua caùc naêm 2001-2004. 12. Taïp chí thò tröôøng taøi chính, caùc soá qua caùc naêm 2001-2004 Trang 91 13. Taïp chí ngaân haøng Ngoaïi Thöông Vieät Nam, caùc soá qua caùc naêm 2001-2004. 14. Caùc website: www.sbv.org.com; www.vietcombank.com; www.vneconomy.com.vn; www.bidv.com.vn Trang 92 ._.