Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản cố định tại Công ty cổ phần xe khách Hà Nội

Lêi më ®Çu Trong lịch sử phát triển loài người, mỗi xã hội đều có một nền văn minh đặc trưng riêng cho từng xã hội ấy. Đi cïng với nền văn minh ấy có những cách thức, phương thức, công cụ lao động và cơ sở vật chất đặc trưng riêng. Ngày nay với sự phát triển như vũ bão của khoa học kỹ thuật thì lao động thủ công phải nhường chỗ cho các máy móc thiết bị hiÖn ®¹i. Cã thÓ nãi tµi s¶n cè ®Þnh ®ãng mét vai trß quan träng trong lao ®éng s¶n xuÊt vµ gãp phÇn t¹o ra nh÷ng thµnh tùu cña x· héi. Do vËy dï lµ lo¹i h×nh doanh nghiÖp nµo, thuéc bÊt cø thµnh phÇn kinh tÕ g×, quy m« lín hay nhá, muèn tån t¹i vµ c¹nh tranh thµnh c«ng th× ®Òu ph¶i hÕt søc quan t©m ®Çu t­ cho tµi s¶n cè ®Þnh, yªu cÇu ®Æt ra lµ ph¶i qu¶n lý mét c¸ch chÆt chÏ vµ hiÖu qu¶ ®èi víi tµi s¶n cè ®Þnh. Tuy nhiªn trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh, th× tµi s¶n cè ®Þnh cña c¸c doanh nghiÖp v× nhiÒu lý do mµ bÞ hao mßn, sö dông kh«ng hîp lý, l·ng phÝ lµm gi¶m hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. XuÊt ph¸t tõ thùc tr¹ng trªn, cã thÓ thÊy r»ng h¬n lóc nµo hÕt, ®· ®Õn lóc ta ph¶i quan t©m, ®Çu t­ nhiÒu h¬n n÷a ®Ó ®æi míi, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh, cã nh­ vËy míi ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®¹t hiÖu qu¶. Sau một thời gian thực tập tại Công ty cổ phần xe khách Hà Nội, xuÊt ph¸t tõ thùc tÕ thùc tÕ t×nh h×nh sö dông tµi s¶n cè ®Þnh t¹i C«ng ty, trªn c¬ së nh÷ng kiÕn thøc ®· ®­îc trang bÞ trong qu¸ tr×nh häc tËp t¹i nhµ tr­êng, em ®· lùa chän ®Ò tµi“ Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng Tài sản cố định tại Công ty cổ phần xe khách Hà Nội” Đề tài được thực hiện với mục đích: Hệ thống hóa một cách khoa học và làm rõ những lý luận chung về Tài sản cố định hiện hành ở Việt Nam. Xuất phát từ thực tế tình hình sử dụng Tài sản cố định trong các doanh nghiệp ở Việt Nam nói chung và Công ty cổ phần xe khách Hà Nội nói riêng để tìm ra những mặt còn tồn tại, hạn chế cần khắc phục của việc quản lý sử dụng tài sản cố định. Đề tài kết hợp lý luận đã học ở trường với tìm hiểu thực tế trên cơ sở thực tập tại Công ty cổ phần xe khách Hà Nội để thu thập những thông tin định tính, định lượng về tài sản cố định. Đồng thời sử dụng phương pháp tổng hợp, phân tích, đánh giá thực trạng công tác tổ chức sử dụng tài sản cố định của Công ty, từ đó đề xuất những giải pháp thích hợp. Kết cấu của luận văn gồm 3 chương Chương I: Những vấn đề cơ bản về TSCĐ và nâng cao hiệu quả sử dụng TSCĐ trong các doanh nghiệp hiện nay. Chương II: Thực trạng quản lý và sử dụng TSCĐ tại Công ty cổ phần xe khách Hà Nội. Chương III: Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng TSCĐ tại Công ty cổ phần xe khách Hµ Néi. Ch­¬ng I Nh÷ng VÊn ®Ò chung vÒ TSC§ vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông tSC§ trong c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay I. Vai trò của TSCĐ ®èi với hoạt động của các Doanh nghiệp. 1. Khái niệm và đặc điểm của TSCĐ 1.1.Khái niệm. Trong bất cứ một quá trình kinh doanh nào đều phải có 3 yếu tố cơ bản: đối tượng lao động, tư liệu lao động và sức lao động. Bộ phận tư liệu lao động có giá trị lớn và thời gian sử dụng lâu dài(như nhà xưởng, văn phòng, máy móc thiết bị, phương tiện vận tải…)được gọi là những TSCĐ. Tài sản cố định theo nghĩa chung nhất được hiểu là tất cả những tư liệu lao động có giá trị tương đối lớn, thời gian sử dụng tương đối dài và tham gia vào nhiều chu kỳ hoạt động sản xuất kinh doanh của Doanh nghiệp. Theo cách hiểu trên thì TSCĐ là những tư liệu lao động chủ yếu phục vụ cho quá trình kinh doanh của các doanh nghiệp trong nhiều chu kỳ kinh doanh. Hay đây là bộ phận quan trọng biểu hiện quy mô cơ sở vật chất kỹ thuật chủ yếu của doanh nghiệp mà biểu hiện của nó trong các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ vận chuyển là các phương tiện vận tải, nhà xưởng, bến bãi… Trong thực tế tùy theo mỗi quốc gia mà TSCĐ được quy định theo những tiêu chuẩn khác nhau, thậm chí ngay trong cả một quốc gia ở những thời kỳ khác nhau mà cũng có thể đưa ra các tiêu chuẩn khác nhau về TSCĐ, mục đích là để phù hợp với sự phát triển của nền kinh tế trong các thời kỳ đó. Ở Việt nam hiện nay, căn cứ vào quyết định số 206/2003/QĐ-BTC của Bộ trưởng bộ tài chính ban hành ngày 12/12/2003: Các tài sản được nghi nhận là tài sản cố định phải thoả mãn đồng thời cả 4 tiêu chuẩn sau: + Chắc chắn thu được lợi ích kinh tế trong tương lai do tài sản đó mang lại hoặc từ việc sử dụng tài sản đó. + Nguyên giá tài sản phải được xác định một cách đáng tin cậy. + Thời gian sử dụng ước tính trên một năm. + Có đủ giá trị theo quy định hiện hành. Những tài sản không hội đủ các tiêu chuẩn trên được coi là tài sản lưu động của doanh nghiệp, bao gồm những tài sản là đối tượng lao động với quá trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và những tư liệu lao động có giá trị nhỏ hoặc thời gian sử dụng ngắn. Việc nhận biết và phân biệt TSCĐ với tài sản lưu động của Doanh nghiệp có ý nghĩa quan trọng không chỉ trong công tác nghiên cứu mà còn giúp cho Doanh nghiệp quản lý, sử dụng tài sản một cách tốt nhất. Do đó để phân biệt được TSCĐ và tài sản lưu động ta cần biết TSCĐ có những đặc điểm gì?. 1.2. Đặc điÓm của TSCĐ. Trong thực tế có nhiều loại TSCĐ khác nhau và được sử dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau, song chúng đều có những đặc điểm chung sau: - TSCĐ tham gia vào nhiều chu kỳ sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp với vai trò là các tư liệu lao động chủ yếu. - Trong quá trình tồn tại, hình thái vật chất và đặc tính sử dụng ban đầu của TSCĐ hầu như không thay đổi. Song giá trị và giá trị sử dụng giảm dần. Khi các TSCĐ tham gia vào các hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp thì giá trị của chúng được dịch chuyển dần từng bộ phận vào chi phí kinh doanh hay vào giá trị sản phẩm, dịch vụ tạo ra. Bộ phận dịch chuyển này là yếu tố cấu thành chi phí sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và nó phải được bù đắp lại dưới hình thái giá trị mỗi sản phẩm, dịch vụ được tiêu thô. 2. Phân loại TSCĐ. Để phục vụ cho quá trình nghiên cứu và công tác quản lý của từng Doanh nghiệp với những đặc thù khác nhau, mà người ta phân loại TSCĐ thành những tiêu thức khác nhau. Phân loại TSCĐ được hiểu là việc phân chia tổng thể TSCĐ đang thuộc quyÒn quản lý, theo dõi, sử dụng của doanh nghiệp thành những nhóm, loại nhất định theo những tiêu thức cụ thể nhằm phục vụ cho mục đích nghiên cứu và quản lý của Doanh nghiệp. Sau đây là một số cách phân loại thông dụng: 2.1. Căn cứ vào hình thái biểu hiện. Theo tiêu thức này thì TSCĐ được chia làm 2 loại: TSCĐ hữu hình và TSCĐ vô hình. Theo quyết định số 206/2003/QĐ-BTC của Bộ trưởng bộ tài chính ban hành ngày 12/12/2003 thì TSCĐ hữu hình và TSCĐ vô hình được quy định như sau: TSCĐ hữu hình: Tư liệu lao động là những tài sản hữu hình có kết cấu độc lập, hoặc là một hệ thống gồm nhiều bộ phận tài sản riêng lẻ liên kết với nhau để cùng thực hiện một hay một số chức năng nhất định mà nếu thiếu bất kỳ một bộ phận nào trong đó thì cả hệ thống không thể hoạt động được, nếu thỏa mãn đồng thời cả 4 tiêu chuẩn dưới đây thì được gọi là TSCĐ hữu hình: a. Chắc chắn thu được lợi ích kinh tế trong tương lai từ việc sử dụng tài sản đó. b. Nguyên giá phải được xác định một cách đáng tin cậy. c. Có thời gian sử dụng từ 1 năm trở lên. d. Có giá trị từ 10.000.000 đồng (mười triệu đồng ) trở lên. Trường hợp một hệ thống gồm nhiều bộ phận tài sản riêng lẻ liên kết với nhau, trong đó mỗi bộ phận cấu thành có thời gian sử dụng khác nhau và nếu thiếu một bộ phận nào đó mà cả hệ thống vẫn thực hiện được chức năng hoạt động chính của nó nhưng do yêu cầu quản lý, sử dụng tài sản cố định đòi hỏi phải quản lý riêng từng bộ phận tài sản thì mỗi bộ phận tài sản đó nếu cùng thoả mãn đồng thời cả 4 tiêu chuẩn của tài sản cố định được coi là một tài sản cố định độc lập. Đối với súc vật làm viÖc và/ hoặc cho sản phẩm, thì từng con súc vật thoả mãn đồng thời bốn tiêu chuẩn của tài sản cố định được coi là tài sản cố định hữu hình. Đối với vườn cây lâu năm thì từng mảnh vườn cây, hoặc cây thoả mãn đồng thời bốn tiêu chuẩn tài sản cố định được coi là tài sản cố định hữu hình. TSCĐ vô hình Là những tài sản không có hình thái vật chất, thể hiện một lượng giá trị đã được đầu tư thoả mãn các tiêu chuẩn của tài sản cố định vô hình tham gia vào nhiều chu kỳ kinh doanh của doanh nghiệp như một số chi phí liên quan đến quyền phát hành, bằng phát minh, bằng sáng chế, bản quyền tác giả… Tài sản cố định vô hình bao gồm các loại sau: Quyền sử dụng đất, quyền phát hành, bằng phát minh sáng chế, nhãn hiệu thương mại… Tiêu chuẩn nhận biết tài sản cố định vô hình: Mọi khoản chi phí thực tế mà doanh nghiệp đã chi ra thoả mãn đồng thời cả bốn điều kiện quy định như trên mà không hình thành tài sản cố định hữu hình thì được coi là tài sản cố định vô hình. Những khoản chi phí không đồng thời thoả mãn cả bốn tiêu chuẩn thì được hạch toán trực tiếp hoặc được phân bổ dần vào chi phí kinh doanh của doanh nghiệp. Riêng các chi phí phát sinh trong giai đoạn triển khai được ghi nhận là tài sản cố định vô hình được tạo ra từ nội bộ doanh nghiệp nếu thoả mãn được bảy điều kiện sau: a. Tính khả thi về mặt kỹ thuật đảm bảo cho việc hoàn thành và đưa tài sản cố định vô hình vào sử dụng theo dự tính hoặc để bán: b. Doanh nghiệp dự tính hoàn thành tài sản cố định vô hình để sử dụng hoặc để bán: c. Doanh nghiệp có khả năng sử dụng hoặc bán tài sản vô hình đó; d. Tài sản vô hình đó phải tạo ra được lợi ích kinh tế trong tương lai; đ. Có đầy đủ các nguồn lực về kỹ thuật tài chính và các nguồn lực khác để hoàn tất các giai đoạn triển khai, bán hoặc sử dụng tài sản vô hình đó; e. Có khả năng xác định một cách chắc chắn toàn bộ chi phí trong giai đoạn triển khai, bán hoặc sử dụng tài sản vô hình đó; g. Ước tính có đủ tiêu chuẩn về thời gian sử dụng và giá trị theo quy định cho tài sản cố định vô hình. Chi phí thành lập doanh nghiệp, chi phí đào tạo nhân viên, chi phí quảng cáo phát sinh trước khi thành lập doanh nghiệp, chi phí cho giai đoạn nghiên cứu, chi phí chuyển dịch địa điểm, lợi thế thương mại không phải là tài sản cố định vô hình mà được phân bổ vào chi phí kinh doanh trong thời gian tối đa không quá 3 năm kể từ khi doanh nghiệp bắt đầu hoạt động. *Việc phân loại này giúp cho doanh nghiệp thấy được cơ cấu vốn đầu tư vào tài sản cố định theo hình thái biểu hiện, từ đó có thể đưa ra các quyết định đầu tư, khai thác sử dụng TSCĐ hay điều chỉnh cơ cấu này sao cho phù hợp và có hiệu quả nhất. 2.2.Căn cứ vào mục đích sử dụng. Theo căn cứ này TSCĐ của doanh nghiệp được chia làm 3 loại Tài sản cố định dùng trong sản xuất kinh doanh: Bao gồm tất cả các tài sản cố định được dùng phục vụ trong hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp ở các bộ phận trực tiếp sản xuất kinh doanh, bộ phận quản lý doanh nghiệp. chẳng hạn như kho tàng, cửa hàng, nhà xưởng, máy móc thiết bị, giá trị quyền sử dụng đất… TSCĐ sử dụng cho mục đích phúc lợi, sự nghiệp, an ninh quốc phòng: Bao gồm các tài sản cố định được phép sử dụng để phục vụ đời sống văn hoá, nhà truyền thống, thư viện, nhà trẻ…,hoặc các tài sản cố định phục vụ an ninh quốc phòng trong toàn doanh nghiệp. Tài sản cố định bảo quản hộ, giữ hộ, cất giữ hộ Nhà nước. Là những tài sản cố định doanh nghiệp bảo quản hộ, giữ hộ cho đơn vị khác hoặc cất giữ hộ Nhà nước theo quy định của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền. TSCĐ này không thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp nhưng doanh nghiệp có trách nhiệm bảo quản , giữ hộ cho Nhà nước hay cho các doanh nghiệp khác. *Với việc phân loại này sẽ giúp cho doanh nghiệp biết được kết cấu tài sản cố định theo mục đích sử dụng đồng thời sẽ giúp quản lý và phân tích đúng đắn tình hình, hiệu quả của việc sử dụng TSCĐ trong quá trình hoạt động của doanh nghiệp, phải làm rõ hiệu quả thực sự do tài sản cố định đã được sử dụng trong quá trình kinh doanh so sánh với tổng giá trị tài sản cố định hiện có, từ đó có kế hoặch khai thác, sử dụng TSCĐ một cách hữu hiệu nhất. 2.3. Căn cứ vào công dụng kinh tế. Toàn bộ tài sản cố định của doanh nghiệp được chia thành các loại sau: Nhà cửa vật kiến trúc: là tài sản cố định của doanh nghiệp được hình thành sau quá trình thi công xây dựng như trụ sở làm việc, nhà kho, hàng rào, tháp nước, sân bãi, các công trình trang trí cho nhà cửa, đường xã, cầu cống, đường sắt, cầu tầu, cầu cảng… Máy móc, thiết bị: là toàn bộ các loại máy móc, thiết bị dùng trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp như máy móc chuyên dùng, thiết bị công tác, dây chuyền công nghÖ, những máy móc đơn lẻ… Phương tiện vận tải, thiết bị truyền dẫn: là các loại phương tiện vận tải gồm phương tiện vận tải đường sắt, đường thuỷ, đường bộ, đường không, đường ống và các thiết bị truyền dẫn như hệ thống thông tin, hệ thống điện, đường ống nước… Thiết bị, dụng cụ quản lý: là những thiết bị, dụng cụ dùng trong công tác quản lý hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp như máy vi tính phục vụ công tác quản lý, thiết bị điện tử, thiết bị, dụng cụ đo lường, kiểm tra chất lượng, máy hút ẩm, hút bụi, chống mối mọt… Vườn cây lâu năm, súc vật làm việc và/hoặc cho sản phẩm: là các loại cây lâu năm như vườn cà phê, vườn chè, vườn cao su, vườn cây ăn quả, thảm cỏ, thảm cây xanh…, súc vật làm việc và/ hoặc cho sản phẩm như đàn voi, đàn ngựa, đàn trâu, đàn bò… Các loại tài sản cố định khác: là toàn bộ các loại tài sản cố định khác chưa liệt kê vào năm loại trên như tranh ảnh, tác phẩm nghệ thuật… *Cách thức phân loại này cho thấy công dụng cụ thể của từng loại tài sản cố định của doanh nghiệp từ ®ã tạo điều kiện cho doanh nghiệp có thể đưa ra các biện pháp, quản lý khai thác sử dụng và trích khấu hao hợp lý. 2.4.Căn cứ vào tình hình sử dụng. Theo cách phân loại này tài sản cố định được chia thành 3 loại: + Tài sản cố định đang sử dụng tại doanh nghiệp: Đây là những tài sản cố định của doanh nghiệp sử dụng cho các hoạt động sản xuất kinh doanh, phúc lợi, sự nghiệp, an ninh quốc phòng của doanh nghiệp. + Tài sản cố định chưa cần dùng: là những tài sản cố định của doanh nghiệp cần thiết cho hoạt động của doanh nghiệp song hiện tại chưa được sử dụng, đang trong quá trình dự trữ, cất giữ để sử dụng sau này. + Tài sản cố định không cần dùng chờ nhượng bán, thanh lý: là những tài sản cố định không cần thiết hay không phù hợp với hoạt động của doanh nghiệp hoặc đã hư hỏng cần được nhượng bán, thanh lý để giải phóng mặt bằng, thu hồi vốn đầu tư. *Với cách phân loại này sẽ giúp cho doanh nghiệp thấy được tình hình khai thác và sử dụng tài sản cố định của doanh nghiệp để từ đó có thể đề ra các biện pháp trong quá trình quản lý và trích khấu hao tài sản cố định. 2.5. Căn cứ vào nguồn vốn hình thành. Theo cách này tài sản cố định của doanh nghiệp được chia thành các loại sau: + Tài sản cố định thuộc nguồn vốn ngân sách: Bao gồm những tài sản cố định được Nhà nước cấp khi doanh nghiệp bước vào hoạt động, hoặc được xác định là có nguồn gốc từ ngân sách Nhà nước thực hiện giao vốn cho doanh nghiệp, hoặc là những tài sản cố định do mua sắm, xây dựng bằng nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản mà Nhà nước cấp cho doanh nghiệp. + Tài sản cố định thuộc nguồn vốn tự bæ sung: Bao gồm những tài sản cố định được xây dựng, mua sắm bằng các nguồn vốn, quỹ chuyên dùng của doanh nghiệp như mua sắm bằng quỹ đầu tư phát triÓn, quỹ phúc lợi hoặc tài sản được biếu tặng, viện trợ không hoàn lại. + Tài sản cố định thuộc nguồn vốn vay: Bao gồm những tài sản cố định được xây dựng, mua sắm bằng nguồn vốn vay từ ngân hàng, các tổ chức tín dụng và các đối tượng khác. + Tài sản cố định thuộc nguồn vốn liên doanh: Bao gồm những tài sản cố định do các bên liên doanh tham gia đóng góp, hoặc được xây dựng, mua sắm bằng nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản do các bên tham gia liên doanh tài trợ. 2.6. Căn cứ vào quyền sở hữu Theo cách phân loại này TSCĐ được chia làm 2 loại chính: + Tài sản cố định thuộc quyÒn sở hữu của doanh nghiệp: là các loại tài sản cố định được đầu tư từ nguồn vốn của doanh nghiệp, doanh nghiệp có quyền sở hữu và sử dụng chúng. Các tài sản này được đăng ký đứng tên doanh nghiệp, doanh nghiệp được quyền định đoạt như nhượng bán, thanh lý… trên cơ sở chấp hành đúng các thủ tục theo quy định của pháp luật. + Tài sản cố định không thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp: là những tài sản cố định của đơn vị khác(của liên doanh, liên kết, tài sản cố định nhận bảo quản hộ, giữ hộ và tài sản cố định thuê ngoài) nhưng doanh nghiệp được quyền quản lý, sử dụng theo điều kiện rằng buộc nhất định. 3. Vai trò của tài sản cố định trong các doanh nghiệp Trong lịch sử phát triển của con người, các cuộc đại cách mạng xẩy ra đều tập trung vào gi¶i quyết các vấn đề cơ khí hoá, tự động hoá, hiện đại hoá các quá trình sản xuất mà thực chất là đổi mới, cải tiến và hoàn thiện tài sản cố định. Để đánh giá sự tồn taị, phát triển của doanh nghiệp có khả năng cạnh tranh cao hay không và có chỗ đứng trên thị trường hay không thì chắc chắn chúng ta phải xem xét đánh giá cơ sở vật chất, máy móc thiết bị, quy trình công nghệ sản xuất của doanh nghiệp đó như thế nào?...thực chất của vấn đề là xem xét tài sản cố định của doanh nghiệp đó. Có thể nói tài sản cố định có vai trò quan trọng đối với các doanh nghiệp, bởi nó vừa là động lực vừa là yếu tố tích cực biểu hiện sự tăng năng suất lao động: + Tài sản cố định là bộ phận tư liệu chủ yếu trong quá trình sản xuất, là cơ sở vật chất kỹ thuật cho mọi quá trình sản xuất kinh doanh. + Tài sản cố định được coi là điều kiện để tăng năng suất lao động, phát triển nền kinh tế quốc dân. Việc trang bị tài sản cố định thể hiện trình độ, năng lực hoạt động và sự phát triển của mỗi doanh nghiệp. + Quy mô của doanh nghiệp biểu hiện ở cơ sở vật chất kỹ thuật, trang thiết bị hiện đại, đánh giá sự phát triển của doanh nghiệp chúng ta cũng cần đánh giá ở sự tăng trưởng về quy mô của cơ sở vật chất bởi có phát triển, có thu nhập thì doanh nghiệp mới có sự đầu tư vào cơ sở vật chất kỹ thuật. Không những thế, điều đó còn thể hiện sự quan tâm và nâng đời sống làm việc của công nhân viên trong công ty từ đó góp phần nâng cao hiệu quả làm việc tăng năng suất lao động tiết kiệm chi phí. Từ đó ta có thể khẳng định trong hoạt động sản xuất kinh doanh của từng doanh nghiệp thì tài sản cố định là cơ sở vật chÊt có ý nghĩa quan trọng hàng đầu trong quá trình chế tạo sản phẩm. Tài sản cố định được cải tiến theo sự tiến bộ của khoa học kỹ thuật, các cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật ngày càng ra tăng điều đó có nghĩa là tài sản cố định ngày càng có sự hoàn thiện đổi mới để phù hợp với thời đại khoa học kỹ thuật. Đó cũng là điều kiện để tồn tại và phát triển cho các doanh nghiệp, mà sự tồn tại và phát triển của các doanh sẽ là đòn bẩy thúc đẩy nền kinh tế đất nước ngày một lớn mạnh. II.Quản lý và nâng cao hiệu quả sử dụng TSCĐ 1.Mục đích và yêu cầu. 1.1.Mục đích. Tài sản cố định có ý nghĩa quan trọng cho nên quản lý và sử dụng TSCĐ sao cho có hiệu quả là một nội dung không thể thiếu được trong các doanh nghiệp hiện nay. Tài sản cố định là một bộ phận quan trọng và không thể thiếu được đối với mỗi doanh nghiệp. Mặt khác việc sử dụng nó có thể bị thất thoát, lãng phí dưới các hình thức TSCĐ bị hư hỏng trước thời hạn, TSCĐ bị ứ đọng không sử dụng được, các khoản đầu tư dài hạn có thể không thu hồi được hoặc bị thua lỗ, giá trị của TSCĐ có thể bị giảm sút do tác động của lạm phát tiền tệ, tỷ giá,… gây ra. Do đó, doanh nghiệp cần phải quản lý và nâng cao hiệu quả TSCĐ nhằm bảo toàn, phát triển giá trị của chúng góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng tổng tài sản của doanh nghiệp. Đối với các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ vận tải thì TSCĐ là một bộ phận chiếm tỷ trọng lớn trong tổng tài sản vì vậy việc quản lý và sử dụng TSCĐ có ảnh hưởng rất nhiều đến kết quả kinh doanh của doanh nghiệp. Do đã việc quản lý và sử dụng TSCĐ sao có hiệu quả cần phải đảm bảo theo các yêu cầu đề ra trong công tác quản lý và sử dụng TSCĐ 1.2.Yêu cầu của công tác quản lý. Thứ nhất: Phải nắm được toàn bộ tài sản cố định hiện có đang sử dụng ở doanh nghiệp cả về hiện vật và giá trị, doanh nghiệp phải tổ chức theo dõi TSCĐ về cả hai mặt, có phương pháp xác định chính xác giá trị của tài sản cố định. Việc xác định giá trị của tài sản cố định phải dựa trên nguyên tắc đánh giá nhất định, từ đó cung cấp được các thông tin tổng quát về toàn bộ năng lực của TSCĐ phục vụ yêu cầu quản lý kinh tế. Phải có tiêu thức phân loại hợp lý để có thể quản lý một cách chặt chẽ và cung cấp thông tin một cách chính xác về tình hình hiện có của TSCĐ. Thứ hai: Phải nắm chắc được tình hình sử dụng tài sản cố định trong các bộ phận của doanh nghiệp, cung cấp thông tin phục vụ cho bộ phận phân tích đánh giá tình hình sử dụng tài sản cố định và đảm bảo an toàn cho tài sản cố định trong quá trình sử dụng. Trước hết doanh nghiệp phải xây dựng được quy chế trách nhiệm vật chất đối với người bảo quản sử dụng tài sản phải có phương pháp để theo dõi tài sản cố định hiện đang sử dụng ở từng bộ phận trong doanh nghiệp cả về hiện vật và giá trị. Khi thực hiện yêu cầu này, doanh nghiệp sẽ có các thông tin cụ thể chi tiết về tài sản cố định đang sử dụng ở bộ phận nào, từ đó có các biện pháp kịp thời để phát huy năng lực tài sản cố định trong kinh doanh. Thứ ba: Phải xây dựng các phương pháp khấu hao một cách khoa học, hợp lý áp dụng trong quá trình sử dụng tài sản cố định. Đây là một yêu cầu quan trọng, vì việc áp dụng phương pháp khấu hao cho các tài sản cố định trong doanh nghiệp có liên quan tới quá trình phân biệt với chi phí đầu tư ban đầu, liên quan tới quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh, liên quan tới thu nhập kinh doanh, thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp…Vì vậy ngay từ khi mua sắm TSCĐ doanh nghiệp phải xác định được thời gian sử dụng của TSCĐ một cách hợp lý và lựa chọn được phương pháp khấu hao thích hợp. Đồng thời trong quá trình sử dụng TSCĐ phải phân tích xem xét mức khấu hao đó có phù hợp với thực tế và thực trạng của TSCĐ hay không? để có biện pháp điều chỉnh kịp thời phương pháp khấu hao cũng như mức khấu hao theo yêu cầu. Thứ tư: Tài sản cố định phải được quản lý từ khi đầu tư, xây dựng, mua sắm đến quá trình sử dụng tài sản và cả cho đến khi không còn sử dụng( hư hỏng, thanh lý, nhượng bán). Do chi phí để có một tài sản thường rất lớn, trong quá trình sử dụng phải phân bổ chi phí đã đầu tư ban đầu của doanh nghiệp hoặc tài sản bị lỗi thời, doanh nghiệp cần có biện pháp sử lý như nhượng bán để thay thế bằng tài sản cố định khác. Hoặc khi tài sản cố định bị hư hỏng và thanh lý, phải xác định được giá trị thanh lý của tài sản, phần giá trị thanh lý sẽ giảm được phí tổn đã đầu tư vào tài sản của doanh nghiệp. Thứ năm: Phải thường xuyên phân tích đánh giá hiệu quả sử dụng cũng như lợi ích do tài sản cố định đem lại, cung cấp các thông tin để nhà quản lý nắm bắt được việc sử dụng tài sản cố định có hợp lý không?, bố trí cơ cấu tài sản trong doanh nghiệp đã đảm bảo phát huy được năng lực của tài sản hay chưa, cơ cấu tài sản cố định trong cơ cấu chung của doanh nghiệp. Từ đó có những biện pháp chỉ đạo trong khâu đầu tư, sử dụng để đem lại hiệu quả cao nhất đối với tài sản cố định. 2.Nội dung công tác quản lý tài sản cố định. Tài sản cố định là bộ phận quan trọng trong tổng tài sản của doanh nghiệp cho nên cần được quản lý chặt chẽ nhằm phát huy được hiệu quả cao nhất trong quá trình sử dụng. Công tác quản lý TSCĐ của một doanh nghiệp bao gồm nhiều nội dung liªn quan mật thiết với nhau. 2.1. Khai thác và tạo lập nguồn vốn thích hợp để hình thành và duy trì quy mô TSCĐ phù hợp. Đây đựơc coi là một nội dung hoạt động tài chính khởi nguồn cho các hoạt động khai thác và sử dụng TSCĐ của doanh nghiệp. Việc khai thác và tạo lập nguồn hình thành tài sản cố định sẽ quyết định đến quy mô và ảnh hưởng tới sự tồn tại của TSCĐ. Do đó để tạo lập nguồn vốn thích hợp, trước hết các doanh nghiệp phải xác định nhu cầu đầu tư TSCĐ hiện tại và tương lai, đồng thời cần xác định đặc điểm của tài sản dài hạn, thời gian luân chuyển của từng loại tài sản để có kế hoặch chủ động trong việc khai thác các nguồn vốn đáp ứng cho nhu cầu sản xuât kinh doanh của doanh nghiệp. Doanh nghiệp có thể khai thác và tạo lập nguồn vốn hình thành TSCĐ từ nhiều nguồn khác nhau bao gồm: +Quỹ khấu hao, quỹ đầu tư phát triển, lợi nhuận để lại của doanh nghiệp. +Nguồn vốn tài trợ từ ngân sách Nhà nước +Nguồn vốn vay, nguồn vốn phát hành chứng khoán. +Nguồn vốn liên doanh liên kết. +Nguồn vốn khác. Tuỳ thuộc vào loại hình doanh nghiệp, chi phí sử dụng vốn khác nhau, doanh nghiệp có thể lựa chọn nguồn tài trợ phù hợp cho mình. 2.2. Quản lý quá trình sử dụng tài sản cố định. 2.2.1.Quản lý quá trình đầu tư hình thành kết cấu TSCĐ hợp lý. Thực chất đây là quá trình quản lý về mặt hiện vật của TSCĐ: Công tác quản lý TSCĐ của doanh nghiệp phải quan tâm đến các nội dung sau: + Thực hiện đúng quy chế về quản lý đầu tư và xây dựng. Tất cả các dự án đầu tư hình thành TSCĐ của doanh nghiệp đều phải được lập, thẩm định, tổ chức thực hiện và quản lý đúng theo các quy định của Nhà nước. Công tác này sẽ giúp cho doanh nghiệp có được các dự án đầu tư TSCĐ mang tính khả thi và có hiệu quả nhất. + Xây dựng và tổ chức thực hiện đúng các quy trình sử dụng, bảo quản, bảo dưỡng và sửa chữa các TSCĐ nhằm duy trì năng lực phục vụ của các TSCĐ và ngăn ngừa, hạn chế tình trạng TSCĐ bị hư hỏng trước thời hạn sử dụng. Nếu phải sửa chữa lớn TSCĐ thì cần phải cân nhắc hiệu quả kinh tế của nghiệp vụ này. + Khai thác tối đa công suất, công dụng của TSCĐ và tránh tình trạng TSCĐ không sử dụng được, bị mất mát, bị ứ đọng. + Nhượng bán và thanh lý nhanh chóng những TSCĐ không cần dïng và đã hư hỏng để giải phóng mặt bằng, đảm bảo an toàn lao động và thu hồi phần giá trị bị ứ đọng nhằm tái tạo tài sản cố định mới. 2.2.2.Quản lý quá trình khấu hao và thu hồi vốn khấu hao. a.Hao mòn và khấu hao TSCĐ a.1.Hao mòn TSCĐ TSCĐ tham gia vào chiều chu kỳ sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, trong quá trình tồn tại và sử dụng của TSCĐ, giá trị và giá trị sử dụng của TSCĐ bị giảm đi do nhiều tác động của nhiều yếu tố. Hiện tượng này được gọi là sự hao mòn TSCĐ. Giá trị của TSCĐ được dịch chuyển dần vào giá trị của sản phẩm hàng hoá mà doanh nghiệp đã tạo ra. Trong thực tế có hai loại hao mòn: Hao mòn TSCĐ hữu hình: Đây là hao mòn về hiện vật và giá trị của TSCĐ trong quá trình tồn tại và sử dụng tài sản. Hình thức hao mòn này được biểu hiện ở 2 khía cạnh. -Về mặt hiện vật: Giá trị sử dụng TSCĐ giảm đi thể hiện ở sự thay đổi trạng thái vật lý ban đầu của TSCĐ, sự bào mòn cơ lý, hoá các chi tiết của TSCĐ, sự giảm sút về chất lượng và tính năng công dụng ban đầu. -Về mặt giá trị: Hao mòn hữu hình là sự giảm dần giá trị của TSCĐ và phần giá trị hao mòn này được dịch chuyển vào chi phí kinh doanh của doanh nghiệp, hay giá trị sản phẩm dịch vụ tạo ra. Nguyên nhân của sự hao mòn hữu hình là do TSCĐ tham gia vào các hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp nên bị bào mòn cơ lý hoá và do tác động của các điều kiện tự nhiên như nhiệt độ, độ ẩm,…Mức độ hao mòn phụ thuộc vào sự tác động các nhân tố, cường độ sử dụng TSCĐ và việc chấp hành các quy định kỹ thuật… Hao mòn vô hình: Hao mòn vô hình là sự giảm đi thuần tuý về mặt giá trị(giá trị trao đổi) của TSCĐ do tác động chủ yếu của tiến bộ khoa học kỹ thuật. Thông thường có 3 hình thức hao mòn vô hình. -Do sự xuất hiện của TSCĐ giống như cũ nhưng với giá mua rẻ hơn nên TSCĐ bị giảm giá trị trao đổi. Nguyên nhân cơ bản là do sự tiến bộ của khoa học kỹ thuật được áp dụng vào sản xuất làm cho năng suất lao động tăng lên, kết quả là giá thành sản xuất TSCĐ giảm xuống từ đó doanh nghiệp có điều kiện đÓ hạ giá bán. -Do sự xuất hiện của TSCĐ mới, hoàn thiện và hiện đại hơn về tính năng kỹ thuật nhưng với giá mua như cũ nên TSCĐ bị giảm giá trị trao đổi. Nguyên nhân là do sự tiến bộ của khoa học kỹ thuật được áp dụng vào sản xuất tạo ra những TSCĐ hoàn thiện và hiện đại hơn với giá thành và giá bán gần như cũ. -Do kết thúc chu kỳ sống của sản phẩm dẫn đến những TSCĐ sử dụng sản xuất ra sản phẩm đó cũng bị lạc hậu, mất tác dụng. Kể cả trường hợp máy móc thiết bị, quy trình công nghệ còn nằm trên các dự án thiết kế song đã trở nên lạc hậu tại thời điểm đó. Vậy nguyên nhân cơ bản của hao mòn vô hình là do sự phát triển của khoa học công nghệ. a.2.Khấu hao TSCĐ. TSCĐ bị giảm dần giá trị và giá trị sử dụng trong quá trình tham gia vào hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, và đến một lúc nào đó TSCĐ không thể sử dụng được nữa. Vì vậy doanh nghiệp cần phải đổi mới và thay thế TSCĐ để hoạt động sản xuất kinh doanh được liên tục. Để có nguồn tài chính đảm bảo đầu tư khi cần thiết, doanh nghiệp phải tính toán, xác định phần giá trị hao mòn TSCĐ và đưa nó vào chi phí sản xuất kinh doanh hay giá trị sản phẩm dịch vụ tạo ra… phần giá trị này sẽ được bù đắp và tích luỹ lại mỗi khi hàng hóa được tiêu thụ. Quá trình này được gọi là quá trình khấu hao TSCĐ. Như vậy, Khấu hao TSCĐ được hiểu là quá trình tính toán, xác định và dịch chuyển phần giá trị hao mòn TSCĐ vào chi phí sản xuất, kinh doanh hay giá trị sản phẩm, dịch vụ tạo ra. Trong thực tế, một mặt do xác định chính xác giá trị hao mòn TSCĐ không thể thực hiện được. Hơn nữa, mục đích của khấu hao là để thu hồi vốn cố định và đầu tư vào tài sản cố định, tích luỹ lại nhằm đảm bảo vốn cho tái đầu tư tài sản cố định. Do đó việc đạt được mục đích khấu hao là rất quan trọng, công tác khấu hao là việc tính toán và phân bổ một cách có hệ thống nguyên giá tài sản cố định vào chi phí kinh doanh qua thời gian sử dụng. Theo quyết định 206/2003 của bộ trưởng Bộ tài chính, mọi tài sản cố định của doanh nghiệp có liên quan đến hoạt động kinh doanh đều phải trích khấu hao. Mức trích khấu hao tài sản cố định được hạch toán vào chi phí kinh doanh trong kỳ. Doanh nghiệp không được tính và trích khấu hao đối với những tài sản cố định đã khấu hao hết nhưng vẫn sử dụng vào hoạt động kinh doanh, những tài sản chưa khấu hao hết nhưng đã hỏng, doanh nghiệp phải xác định nguyên nhân, quy trách nhiệm đền bù, đòi bồi thường, thiệt hại…và tính vào chi phí khác. b.Nội dung quản lý công tác tính khấu hao và thu hồi vốn khấu hao. b.1. Néi dung qu¶n lý c«ng t¸c tÝnh khÊu hao Thực chất của công tác tính khấu hao là việc bảo toàn và phát triển bộ phận giá trị đã đầu tư vào TSCĐ cả về mặt hiện vật và giá trị:Bảo toàn về mặt hiện vật là tiền đề để bảo toàn TSCĐ về mặt giá trị. Bảo toàn về mặt hiện vật là việc bảo toàn duy trì được quy mô ban đầu của TSCĐ và duy trì thường xuyên năng lực phục vụ của nó. Bảo toàn TSCĐ về mặt giá trị có nghĩa là phải duy trì được sức mua của TSCĐ ở thời điểm ban đầu trước những tác động của các yếu tố giá cả, tỷ giá hối đoái, lạm phát tiền tệ, và ảnh hưởng của tiến bộ khoa học kỹ thuật. Nếu doanh nghiệp không những duy trì được quy mô ban đầu c._.ủa TSCĐ mà còn mở rộng nó thì thực chất doanh nghiệp đã phát triển giá trị TSCĐ của mình. Để bảo toàn được giá trị ban đầu của TSCĐ thì ngoài nội dung trên, doanh nghiệp cần đảm bảo các công tác sau: * Xác định và phản ánh đúng nguyên giá và thời gian sử dụng TSCĐ. Đây là cơ sở để xác định đúng quy mô của vốn đầu tư ban đầu và là căn cứ để tính khấu hao chính xác Nguyên giá TSCĐ được hiểu là toàn bộ các chi phí mà doanh nghiệp đã bỏ ra để có được TSCĐ và cho tới khi đưa nó vào trạng thái sẵn sàng sử dụng. ( nguyên giá của TSCĐ được xác định căn cứ vào QĐ206/2003 của bộ tài chính ban hành) Thời gian sử dụng TSCĐ: Đây là khoảng thời gian doanh nghiệp dự kiến sử dụng TSCĐ vào hoạt động kinh doanh trong điều kiện bình thường, phù hợp với các thông số kinh tế kỹ thuật và các yếu tố khác có liên quan trực tiếp đến TSCĐ. + Hiện nay, để đánh giá thời gian sử dụng của TSCĐ người ta căn cứ vào các chỉ tiêu sau: Căn cứ vào tiêu thức tuổi thọ kinh tế và tuổi thọ kỹ thuật của TSCĐ theo thiết kế. Căn cứ vào hiện trạng của TSCĐ. Căn cứ vào quy định của bộ tài chính về khung thời gian sử dụng TSCĐ *Đánh giá đúng giá trị của TSCĐ để tạo điều kiện xác định đúng quy mô vốn hiện có, quy mô vốn phải bảo toàn, đồng thời điều chỉnh kịp thời giá trị TSCĐ để tạo điều kiện tính đúng, tính đủ chi phí khấu hao. b.2.Quản lý quá trình thu hồi vốn khấu hao. Quản lý chặt chẽ quá trình luân chuyển của bộ phận phận giá trị đầu tư ban đầu vào TSCĐ. Do đặc điểm của TSCĐ là tham gia vào nhiều chu kỳ kinh doanh của doanh nghiệp, trong quá trình ấy hình thái vật chất ban đầu hầu như không đổi, song giá trị đầu tư ban đầu của TSCĐ bị giảm dần và dịch chuyển vào chi phí sản xuất kinh doanh. Vì vậy giá trị TSCĐ dễ bị mất mát thất thoát cho nên cần phải quản lý và theo dõi chặt chẽ quá trình luân chuyển của bộ phận giá trị đầu tư vào TSCĐ nhằm thu hồi bộ phận giá trị đó một cách tèt nhất để bù đắp chi phí ban đầu đã đầu tư vào TSCĐ. Để làm được điều đó doanh nghiệp phải giải quyết các vấn đề sau: Xác định mức khấu hao thích hợp: có nghĩa là doanh nghiệp phải chọn cho mình một phương pháp tính khấu hao phù hợp nhất nhằm thu hồi bộ phận giá trị đã đầu tư vào TSCĐ. Về nguyên tắc mức khấu hao phải phù hợp và phản ánh mức độ hao mòn thực tế của TSCĐ. Nếu mức khấu hao thấp hơn giá trị hao mòn thực tế của TSCĐ thì sẽ không đảm bảo việc thu hồi vốn đầy đủ kịp thời làm cho số vốn thực tế còn lại ở TSCĐ nhỏ hơn trên sổ sách. Ngược lại nếu mức khấu hao cao hơn giá trị hao mòn thực tế của TSCĐ thì sẽ làm tăng chi phí và giá thành một cách giả tạo. Do vậy doanh nghiệp cần lựa chọn cho mình một phương pháp tính khấu hao thích hợp nhất để vừa đảm bảo thu hồi vốn, vừa không gây ra những đột biến về giá cả. Quản lý và theo dõi tiền khấu hao theo đúng nguồn hình thành TSCĐ: Mặc dù giá trị TSCĐ luôn bị giảm dần và chuyển hoá thành giá trị tài sản lưu động trong quá trình kinh doanh của doanh nghiệp. Nh÷ng bộ phận thu hồi nằm dưới hình thức tiền khấu hao( nằm trong giá trị tài sản lưu động của doanh nghiệp) vẫn phải đựơc theo dõi và quản lý chặt chẽ theo đúng nguồn hình thành để đảm bảo trách nhiệm của doanh nghiệp đối với các nguồn vốn đã huy động. Nguyên tắc: TSCĐ đựơc hình thành từ nguồn vốn vay thì tiền khấu hao phải được dùng để trả nợ vay, TSCĐ được hình thành từ vốn liên doanh liên, liên kết thì tiền khấu hao được dïng để trả cho các đối tác… 3.Nâng cao hiệu quả sử dụng TSCĐ. 3.1.Sự cần thiết nâng cao hiệu quả sử dụng TSCĐ. Trong nền kinh tế thị trường có sự quản lý của Nhà nước, hiện nay đang phát triển ngày càng đang dạng hơn với nhiều loại hình doanh nghiệp khác nhau. Các doanh nghiệp cạnh tranh gay gắt nhằm tìm cho mình một chỗ đững vững chắc trên thị trường, tuy nhiên sự cạnh tranh đó luôn diễn ra trong khuôn khổ của pháp luật. Các doanh nghiệp bình đẳng trưíc pháp luật, Nhà nước không can thiệp vào hoạt động của doanh nghiệp nhưng Nhà nước tạo điều kiện và hành lang pháp lý cho các doanh nghiệp tham gia. Hiện nay, doanh nghiệp Nhà nước không còn chiếm vị trí “độc tôn” như trước kia và cũng không còn nhận được sự bao cấp của Nhà nước. Song cũng nhờ đó các doanh nghiệp được toàn quyền chủ động trong việc sử dụng vốn và tài sản của mình vào hoạt động sản xuất kinh doanh trong khuôn khổ pháp luật. Trong điều kiện như vậy tồn tại và phát triển của doanh nghiệp phụ thuộc hoàn toàn vào kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh, uy tín cũng như thế mạnh của doanh nghiệp trên thị trường. Việc các doanh nghiệp tìm ra các biện pháp nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, tăng doanh thu, tăng lợi nhuận là điều tất yếu. Một trong các biện pháp doanh nghiệp phải làm là nâng cao hiệu quả sử dụng TSCĐ, thúc đẩy mở rộng sản xuất phát triển, tăng quy mô sản xuất, từ đó tăng lợi nhuận. Đối với các doanh nghiệp nói chung và các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ vận tải nói riêng thì TSCĐ là bộ phận quan trọng bởi vì để sản xuất ra các sản phẩm, dịch vụ của mình thì doanh nghiệp cần có cơ sở vật chất, phương tiện vận tải. Quan trọng hơn là bộ phận này khi sử dụng phải thu được kết quả cao, do đó việc nâng cao hiệu quả sử dụng TSCĐ là rất cần thiết. Hơn nữa, trong tổng tài sản của các doanh nghiệp đặc biệt là doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ vận tải thì TSCĐ luôn chiếm một tỷ trọng lớn và nó ảnh hưởng mạnh mẽ trực tiếp tới năng lực sản xuất, năng lực kinh doanh của chính doanh nghiệp. Do đó việc các doanh nghiệp tìm ra các biện pháp để nâng cao hiệu quả TSCĐ, nâng cao năng lực sản xuất kinh doanh là hoàn toàn cần thiết, nhất là trong nền kinh tế thị trường khi mà sự canh tranh ngày cang khốc liệt. Việc sử dụng lãng phí bất kỳ một yếu tố nào trong quá trình kinh doanh nhất là TSCĐ thì tức là doanh nghiêp đã làm giảm tính cạnh tranh của sản phẩm và của doanh nghiệp. 3.2.Các nhân tố ảnh hưởng tới hiệu quả sử dụng TSCĐ. Trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh, tài sản cố định của doanh nghiệp chịu hiều ảnh hưởng từ nhiều nhân tố tác động. Các nhân tố được chia làm 2 nhóm chính: nhân tố khách quan và nhân tố chủ quan. 3.2.1.Nhân tố khách quan. Nhân tố khách quan hay còn gọi là nhân tố bên ngoài, các nhân tố này tác động ngoài ý muốn của doanh nghiệp. Thông thường tác động này theo hai chiều hướng: thuận lợi hay bất lợi. Nếu các nhân tố tác động có lợi cho doanh nghiệp thì không những nâng cao hiệu quả sử dụng TSCĐ mà còn thúc đẩy doanh nghiệp phát triển, tạo cho doanh nghiệp nhiều cơ hội khác nhau để mở rộng quy mô, tăng năng suất, tăng lợi nhuận. Ngược lại nếu như những tác động này có ảnh hưởng bất lợi thì doanh nghiệp phải thay đổi phương thức quản lý và hoạt động của mình sao cho phù hợp để tránh hoặc giảm thiểu rủi ro không mong muốn có thể gặp phải. Dưới đây là một số nhân tố khách quan ảnh hưởng tới hiệu quả sử dụng tài sản cố định của doanh nghiệp. *Chính sách kinh tế của Đảng và Nhà nước. Mỗi một quốc gia khi xây dựng thể chế của mình đều có những chính sách phát triển kinh tế đặc thù khác biệt so với các quốc gia khác. Trong mỗi giai đoạn phát triển khác nhau của nền kinh tế thì quốc gia đó cũng có những chính sách phát triển khác nhau, các chính sách này mang tính định hướng phát triển cho cả nền kinh tế quốc dân. Đây chính là môi trường và hành lang pháp lý mà Nhà nước tạo cho các doanh nghiệp phát triển sản xuất kinh doanh và hướng hoạt động theo sự phát triển chung của nền kinh tế. Trong thực tế sự tác động của chính sách kinh tế của Nhà nước đối với hiệu quả sử dụng TSCĐ của doanh nghiệp được thể hiện rõ nhất ở các văn bản về tài chính, kế toán, thống kê, quy chế đầu tư và nhất là các quy định về tính khấu hao, trích lập các quỹ và các văn bản về thuế. *Thị trường cạnh tranh: Để có thể tồn tại trong cơ chế thị trường cạnh tranh đầy khốc liệt đòi hỏi doanh nghiệp phải nhanh nhạy trong kinh doanh và thấm nhuần nguyên tắc: bán cái mà thị trường cần chứ không phải bán cái mà mình thích, mình có sẵn. Sản phẩm của doanh nghiệp có được thị trường chấp nhận thì mới đảm bảo cho phát triển của doanh nghiệp được bền vững. Đối với các doanh nghiệp sản xuất thì máy móc thiết bị, dây truyền công nghệ sản xuất hay TSCĐ của doanh nghiệp có ảnh hưởng mạnh mẽ trực tiếp tới việc sản phẩm của doanh nghiệp có đáp ứng được yêu cầu chất lượng và thị hiếu của thị trường hay không? Do đó việc nâng cao hiệu quả sử dụng TSCĐ nhằm đáp ứng yêu cầu của thị trường là điều mà bất kỳ doanh nghiệp sản xuất nào cũng phải quan tâm. Trong đó, sự đầu tư mới công nghệ cũng là một trong những yếu tố quan tâm hµng đầu. Cụ thể, khi TSCĐ của doanh nghiệp để sản xuất ra sản phẩm vẫn còn sử dụng được tốt, thời gian sử dụng còn lâu dài, chất lượng của sản phẩm vẫn tốt. Nhưng do nhu cầu thị hiếu của thị trường thay đổi, do đó sản phẩm của doanh nghiệp không còn đáp ứng, thoả mãn được yêu cầu của thị trường. Nếu doanh nghiệp không sớm tìm ra biện pháp cải tiến, nâng cấp hoặc đầu tư mới TSCĐ thì sớm muộn gì cũng sẽ dẫn tới sự thất bại trong kinh doanh. Tóm lại, thị trường và cạnh tranh chi phối mọi quyết định của doanh nghiệp, bao gồm cả đầu tư, quản lý và sử dụng TSCĐ, từ đó ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng TSCĐ. *Lãi suất và tiền vay. Lãi suất và tiền vay là một nhân tố quan trọng ảnh hưởng tới sự đầu tư mới TSCĐ của doanh nghiệp. Bởi lãi suất và tiền vay ảnh hưởng tới chi phí để đầu tư mới tài sản cố định, ảnh hưởng tới việc huy động các nguồn vốn để mở rộng sản xuất kinh doanh, từ đó ảnh hưởng tới hiệu quả sử dụng tài sản cố định. Sự thay đổi lãi suất kéo theo những biến đổi cơ bản về dự án đầu tư, doanh nghiệp cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi đưa ra các quyết định liên quan đến hiệu quả sử dụng tài sản cố định. *Sự tiến bộ của khoa học kỹ thuật công nghệ. Theo cơ chế phát triển của xã hội thì khoa học kỹ thuật ngày càng phát triển đi lên với những tầm cao mới, trên thị trường ngày càng nhiều những sản phẩm thể hiện sự hiện đại của khoa học kỹ thuật. Những sản phẩm mới khi xuất hiện thay thế các sản phẩm cũ, lạc hậu. Tài sản cố định của các doanh nghiệp cũng không nằm ngoài vấn đề này, khoa học kỹ thuật công nghệ càng cao thì càng cho ra những tài sản cố định mới hiện đại hơn và công suất hoạt động cao hơn dần dần thay thế các tài sản cố đÞnh cũ, lạc hậu. Tốc độ phát triển của khoa học ngày càng nhanh thì tài sản cố định đầu tư mua sắm càng nhanh bị lạc hậu và mức độ mất giá tương đối tăng nhanh hay nói cách khác hao mòn vô hình tăng nhanh. Sự hao mòn vô hình này chắc chắn cũng sẽ làm giảm hiệu quả sử dụng tài sản cố định của doanh nghiệp. *Ảnh hưởng của điều kiện tự nhiên, môi trường. Đây là những nhân tố bất khả kháng, mặc dù doanh nghiệp không mong muốn nhưng nó vÉn xảy ra và ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu quả sử dụng tài sản cố định của doanh nghiệp. Những nhân tố này thường là thiên tai, hoả hoạn, lũ lụt, động đất, song thần,…Chúng sẽ tàn phá , huỷ hoại hoặc làm giảm năng suất, chất lượng cũng như hiệu quả của tài sản cố định vì những nhân tố này làm tài sản cố định bị bào mòn về mặt hiện vật tức là hao mòn hữu hình tăng nhanh. Để đối phó với những nhân tố này thì doanh nghiệp chỉ đưa ra các giải pháp dự phòng hoặc hạn chế giảm nhẹ mức độ thiện hại do thiên tai gây ra mà thôi. Nói tóm lại: những nhân tố khách quan là những nhân tố nằm ngoài sự kiểm soát của doanh nghiệp, doanh nghiệp không thể trực tiếp điều chỉnh được mà chỉ đưa ra được các biện pháp khắc phục nhằm giảm nhẹ sự ảnh hưởng của chúng tới quá trình sử dụng tài sản cố định. Hạn chế một cách tối thiểu sự tác động bất lợi của chúng gây ra đối với hiệu quả sử dụng tài sản cố định bởi không thể loại bỏ được những rủi ro này. Trong quá trình sử dụng tài sản cố định doanh nghiệp cần phân tích kỹ lưỡng những tác động có lợi hay bất lợi để có những biện pháp đối phó kịp thời, giúp doanh nghiệp nâng cao hiÖu quả sử dụng tài sản cố định. 3.2.2.Nhân tố chủ quan. Nhân tố chủ quan hay còn gọi là những nhân tố tác động từ bên trong Doanh nghiệp, Doanh nghiệp hoàn toàn có thể điều chỉnh được các tác động này để thúc đẩy nâng cao hơn nữa hiệu quả sử dụng tài sản cố định của mình. Sau đây là một số nhân tố chủ quan tác động tới hiệu quả sử dụng tài sản cố định của doanh nghiệp. *Nhân tố con người. Con người là nhân tố quan trọng của quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh, mục đích cuối cùng của hoạt động sản xuất kinh doanh là phục vụ nhu cầu của con người. Hơn thế nữa, nếu không có nhân tố con người thì tài sản cố định dù có hiện đại đến đâu thì cũng không thể vận hành được. Không phải chỉ dừng ở chỗ giải quyết vấn đề nhân lực, dï cho con người có ®«ng nhưng không có khả năng lao động và không có trình độ thì hoạt động sản xuất cũng không có hiệu quả. Vì vậy nhân tố con người là yếu tố ảnh hưởng lớn đến hiệu quả sử dụng của tài sản cố định, con người vừa tạo ra TSCĐ vừa là người sử dụng nó. Việc bộ máy sản xuất cùng toàn bộ tài sản cố định của doanh nghiệp có được sử dụng hợp lý hay không là phụ thuộc vào con người. Do vậy, doanh nghiệp cần tuyển chọn được đội ngũ cán bộ công nhân viên có trình đé, tinh thần trách nhiệm và ý thức kỷ luật cao, tự giác, nhiệt tình trong sử dụng và bảo vệ tài sản cố định. Bên cạnh đó cần kết hợp tăng cường giáo dục về ý thức với việc đào tạo nâng cao tay nghề của công nhân trực tiếp sử dụng máy móc thiết bị, phương tiện vận tải… của doanh nghiệp. Tóm lại nhân tố con người là nhân tố chủ quan tác động trực tiếp tới hiệu quả sử dụng tài sản cố định, doanh nghiệp hoàn toàn điều chỉnh được nhân tố này để từ đó có tác động tốt tới hiệu quả sử dụng tài sản cố định tại chính doanh nghiệp. *Chính sách của doanh nghiệp. Doanh nghiệp phải có các chính sách quản lý và nâng cao hiệu quả tài sản cố định, các chính sách của doanh nghiệp quyết định cách thức cũng như phương hướng hoạt động của doanh nghiệp. Chính sách có phù hợp mới khích lệ, thúc đẩy nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản cố định. Ngược lại sẽ dẫn tới sử dụng lãng phí, mất nhiều chi phí không cần thiết,… từ đó làm giảm năng suất lao động của máy móc thiết bị, giảm hiệu quả sử dụng tài sản cố định của doanh nghiệp. 3.3. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng TSCĐ. TSCĐ là bộ phận chủ yếu của tư liệu lao động, có ảnh hưởng lớn đối với quá trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Để đánh giá được hiệu quả sử dụng tài sản cố định, người ta thường dùng các chỉ tiêu sau: *Hệ số phục vụ của TSCĐ. Chỉ tiªu này cho biết 1 đồng TSCĐ tham gia tạo bao nhiªu đồng doanh thu thực hiện trong kỳ. Doanh thu thùc hiÖn trong kú HÖ sè phôc vô TSC§ = Tæng nguyªn gi¸TSC§ b×nh qu©n trong kú *Hµm l­îng TSC§. ChØ tiªu nµy lµ chØ tiªu nghÞch ®¶o cña chi tiªu 1. ChØ tiªu nµy cho biÕt trong kú ®Ó t¹o ra mét ®ång doanh thu th× doanh nghiÖp ph¶I sö dông bao nhiªu ®ång TSC§. Tæng nguyªn gi¸ TSC§ b×nh qu©n trong kú Hµm l­îng TSC§ = Doanh thu thùc hiÖn trong kú *HÖ sè sinh lîi cña TSC§. Hay cßn gäi lµ tû suÊt lîi nhuËn cña TSC§. ChØ tiªu nµy cho biÕt mèi quan hÖ gi÷a lîi nhuËn thu ®­îc sau thuÕ cña doanh nghiÖp víi tæng vèn cè ®Þnh ®· ®Çu t­. ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh mét ®ång TSC§ tham gia trong kú t¹o ra bao nhiªu ®ång lîi nhuËn. Lîi nhuËn sau thuÕ cña doanh nghiÖp HÖ sè sinh lîi cña TSC§ = Tæng nguyªn gi¸TSC§ b×nh qu©n trong kú *HiÖu suÊt sö dông TSC§ ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh mèi quan hÖ vÒ c«ng suÊt thùc tÕ sö dông vµ c«ng suÊt theo thiÕt kÕ cña TSC§ trong kú. Sö dông hÕt c«ng suÊt thiÕt kÕ cña TSC§ lµ doanh nghiÖp ®· tËn dông toµn bé kh¶ n¨ng phôc vô TSC§, tr¸nh l·ng phÝ TSC§. ChØ tiªu nµy cho biÕt møc ®é khai th¸c, sö dông TSC§ trong kú b»ng bao nhiªu % so víi c«ng suÊt thiÕt kÕ cña TSC§. Tæng c«ng suÊt khai th¸c thùc tÕ trong kú HiÖu suÊt sö dông TSC§ = Tæng c«ng suÊt thiÕt kÕ cña TSC§ *HÖ sè sinh lêi cña chi phÝ sö dông TSC§ ChØ tiªu nµy cho biÕt trong kú mét ®ång chi phÝ sö dông TSC§ tham gia t¹o bao nhiªu ®ång lîi nhuËn doanh nghiÖp. HÖ sè sinh lêi Lîi nhuËn sau thuÕ cña doanh nghiÖp cña chi phÝ = sö dôngTSCD Tæng chi phÝ sö dông TSC§ trong kú Trong ®ã, tæng chi phÝ sö dông TSC§ trong kú bao gåm: chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh vµ chi phÝ thuª tµi s¶n cè ®Þnh trong kú. 3.4.Một số biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng TSCĐ. Về nguyên tắc, để nâng cao hiệu quả sử dụng TSCĐ thì doanh nghiệp cần tìm ra các biện pháp nhằm tác động đến quá trình đầu tư, sử dụng và quản lý TSCĐ sao cho các chỉ tiêu hiệu quả của TSCĐ được biểu hiện tốt nhất: Có 2 nhóm biện pháp sau: + Nhóm các biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng TSCĐ về mặt kỹ thuật + Nhóm các biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng TSCĐ về mặt kinh tế. a.Nhóm các biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng TSCĐ về mặt kỹ thuật. Cơ sở của nhóm biện pháp này là phải khai thác sử dụng triệt để công suất của các loại tài sản cố định, tránh việc sử dụng lãng phí sử dụng không hết công suất thiết kế của máy móc thiết bị. Thông thường, cá biện pháp này được áp dụng ngay trong quá trình đầu tư TSCĐ và trong quá trình sử dụng TSCĐ. Chúng bao gồm các biện pháp sau: - Xây dựng thẩm định, lựa chọn các phương án đầu tư TSCĐ tối ưu nhất. Tổ chức thực hiện và quản lý tốt quá trình đầu tư TSCĐ để đảm báo đúng tiến độ đầu tư hình thành TSCĐ và tiết kiệm chi phí trong quá trình đầu tư. - Trong khai thác vốn tài trợ cho TSCĐ, phải quán triệt nguyên tắc: nguồn vốn ngắn hạn đầu tư cho tài sản lưu động, còn nguồn vốn dài hạn đầu tư cho tài sản cố định. Không được lạm dụng nguồn vốn ngắn hạn để đầu tư cho tài sản cố định để tránh cho doanh nghiệp bị rơi vào tình trạng thiếu khả năng thanh toán. -Tăng cường công tác quản lý TSCĐ, đẩy mạnh việc phân cấp quản lý TSCĐ. Đồng thời đưa các chính sách, quy định trong sử dụng và bảo quản TSCĐ nhằm khai thác tối đa, hợp lý, tránh việc khai thác không hết hoặc quá mức công suất thiết kế của TSCĐ. Mặt khác doanh nghiệp cũng phải có những bịên pháp nhằm hạn chế các tác động xấu từ điều kiện tự nhiên tới hiệu quả sử dụng TSCĐ. -Xây dựng và thực hiện tốt qui trình sử dụng bảo quản, bảo dưỡng và sửa chữa TSCĐ nhằm nâng cao năng lực phục vụ của TSCĐ, ngăn ngừa và hạn chế tình trạng TSCĐ bị hư hỏng trước thời hạn sử dụng. -Khai thác triệt để công suất, công dụng của TSCĐ hạn chế đến mức thấp nhất tình trạng TSCĐ bị ứ đọng, mất mát, bị giảm giá trị trước những tác động của các nhân tố bên trong và ngoài doanh nghiệp. -Nâng cao chất lượng lao động cả về trình độ và tinh thần làm việc của cán bộ công nhân viên cũng có tác động tốt tới việc nâng cao hiệu quả sử dụng TSCĐ về mặt kỹ thuật. Bởi lẽ người sử dụng có trình độ và hiểu biết thì máy móc mới được sử dụng đúng và hiệu quả hơn “của bền tại người”. Sự bền bỉ của máy móc ngoài tính năng kỹ thuật ban đầu của bản thân , nó còn phụ thuộc vào trình độ của người trực tiếp sử dụng nó. -Đánh giá đúng giá trị TSCĐ, tính đúng, tính đủ hao mòn TSCĐ, thực hiện khấu hao nhanh kết hợp với việc khai thác triệt để công suất công dụng của TSCĐ để thu hồi vốn nhanh. Việc làm này giúp cho doanh nghiệp vó điều kiện nhanh chóng đổi mới TSCĐ để tránh tụt hậu, nâng cao chất lượng sản phẩm và sức cạnh tranh trên thị trừơng. b.Nhóm các biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng TSCĐ về mặt kinh tế. Nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản cố định về mặt kinh tế là góp phần tiết kiệm chi phí đầu tư, sử dụng tài sản cố định và tăng doanh thu cũng như lợi nhuận của doanh nghiệp. Quan trọng hơn cả, là đưa ra được các biện pháp để khi sử dụng thiết bị máy móc đó không gây ra những tiếng ồn quá mức, không làm ô nhiễm môi trường ảnh hưởng tới chất lượng sản phẩm cũng như người lao động và toàn xã hội. Việc nâng cao hiệu quả sử dụng TSCĐ về mặt kinh tế có mối quan hệ mật thiết đối với việc nâng cao hiệu quả sử dụng TSCĐ về mặt kỹ thuật. Bởi vì khi nâng cao đ­îc các đặc tính kỹ thuật, năng suất của máy móc thiết bị… thì đó là cơ sở để doanh nghiệp có thể giảm chi phí, hạ giá thành, tăng doanh thu, tăng lợi nhuận, và sức cạnh tranh. Cũng từ đó doanh nghiệp có điều kiện quan tâm hơn đến các công tác xã hội và người lao động, hạn chế được các tác hại do việc sử dụng TSCĐ đó gây ra, đồng thời cũng nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản cố định về mặt kinh tế. Ch­¬ng II Thùc tr¹ng qu¶n lý vµ sö dông TSC§ t¹i c«ng ty cæ phÇn xe kh¸ch hµ néi I.Tæng quan vÒ C«ng ty cæ phÇn xe kh¸ch Hµ Néi 1.LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty. 1.1.Giíi thiÖu vÒ C«ng ty cæ phÇn xe kh¸ch Hµ Néi. Tªn doanh nghiÖp: C«ng ty cæ phÇn xe kh¸ch Hµ Néi Trô së chÝnh: G¸c 2 bÕn xe Gia L©m Tµi kho¶n1: 102020000027878 T¹i: Së giao dÞch ng©n hµng C«ng Th­¬ng ViÖt Nam Tµi kho¶n 2: 102010000048776 T¹i Ng©n hµng C«ng Th­¬ng khu vùc Ch­¬ng D­¬ng M· sè thuÕ: 010010601-7 §iÖn tho¹i: 04 827192382 Fax: 04 71923 - 04 8733780 Chøc n¨ng cña c«ng ty: -Kinh doanh vËn t¶i hµnh kh¸ch -Kinh doanh khai th¸c bÕn xe -Söa ch÷a ph­¬ng tiÖn vËn t¶i NhiÖm vô cña c«ng ty -Tæ chøc vËn chuyÓn hµnh kh¸ch ®i c¸c tØnh phÝa B¾c vµ bus néi ®«. -Tæ chøc dÞch vô tr«ng gi÷ xe «t« ngµy vµ ®ªm -Tæ chøc kinh doanh khai th¸c dÞch vô: hµng n­íc: nhµ vÖ sinh; tr«ng xe ®¹p, xe m¸y; bèc xÕp hµng hãa -Tæ chøc b¶o d­ìng, sö¨ ch÷a ph­¬ng tiÖn «t« cña c«ng ty, khai th¸c dÞch vô söa ch÷a «t« bªn ngoµi. 1.2.Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty cæ phÇn xe kh¸ch Hµ Néi. *TiÒn th©n cña C«ng ty cæ phÇn xe kh¸ch Hµ Néi lµ c«ng ty Xe kh¸ch thèng nhÊt Hµ Néi ®­îc thµnh lËp n¨m 1960. Ngay tõ khi ra ®êi c«ng ty xe kh¸ch thèng nhÊt ®· ®­îc giao nhiÖm vô phôc vô vµ vËn chuyÓn hµnh kh¸ch ®i c¸c tuyÕn néi thµnh vµ c¸c tØnh kÕ cËn. Trong nh÷ng n¨m kh¸ng chiÕn chèng mü cøu n­íc C«ng ty xe kh¸ch thèng nhÊt ®· cïng qu©n d©n c¶ n­íc vËn chuyÓn hµnh kh¸ch thuËn tiÖn an toµn nhanh chãng gãp phÇn lµm nªn chiÕn th¾ng lÞch sö mïa xu©n n¨m 1975. N¨m 1992, do nhu cÇu vËn chuyÓn hµnh kh¸ch ngµy mét bøc thiÕt trªn tÊt c¶ c¸c luång tuyÕn néi tØnh, c«ng ty t¸ch ra thµnh 3 c«ng ty theo quyÕt ®Þnh sè 343/Q§UB ®ã lµ: -C«ng ty xe buýt Hµ Néi -C«ng ty xe kh¸ch Nam Hµ Néi -C«ng ty vËn t¶i hµnh kh¸ch PhÝa B¾c Hµ Néi Ngµy 24/3/1993 C«ng ty VËn t¶i hµnh kh¸ch phÝa B¾c ®­îc thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh sè 1193/Q§UB thµnh phè Hµ Néi, ®­îc cÊp giÊy phÐp kinh doanh sè 105920/DNNN do träng tµi kinh tÕ Hµ Néi cÊp ngµy 1/4/1993. Trô së chÝnh cña c«ng ty g¸c 2 bÕn xe Gia L©m, nhiÖm vô chÝnh lµ vËn chuyÓn vµ phôc vô hµnh kh¸ch ®i c¸c tuyÕn phÝa B¾c, víi 289 lao ®éng, tæng nguån vèn lµ: 4.500.000.000 ®ång. Th¸ng 7/1996 theo quyÕt ®Þnh cña UBND thµnh phè C«ng ty t¸ch mét phÇn qu¶n lý bÕn xe Gia L©m chuyÓn vÒ C«ng ty qu¶n lý bÕn xe. Ngµy 23/6/1999 Theo quyÕt ®Þnh sè 2582/Q§UB cña UBND thµnh phè Hµ Néi thùc hiÖn chñ tr­¬ng cæ phÇn ho¸ Doanh nghiÖp Nhµ n­íc C«ng ty vËn t¶i hµnh kh¸ch PhÝa B¾c thµnh c«ng ty cæ phÇn xe kh¸ch Hµ Néi. Khi chuyÓn sang C«ng ty cæ phÇn ho¹t ®éng kinh doanh vËn t¶i hµnh kh¸ch cña C«ng ty tËp trung chñ yÕu ë phÝa B¾c, ®«ng b¾c vµ c¸c tuyÕn kÕ cËn Hµ Néi. Khi ®ã C«ng ty cã 321 lao ®éng, víi sè vèn ®iÒu lÖ 4.330.000.000 ®ång vµ tæng nguån vèn lµ:7.482.936.560 ®ång. §Õn nay quy m« cña c«ng ty lµ: cã 162 lao ®éng, tæng nguån vèn 17.195.847.558 ®ång. C«ng ty cã 2 b·i xe: B·i xe Gia L©m víi tæng diÖn tÝch ®Êt lµ:8.360 m2, B·i xe Phóc X¸(bÕn Long Biªn)cã 2.800m2 ®Êt. Tõ khi xo¸ bá bao cÊp chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, C«ng ty cæ phÇn xe kh¸ch Hµ Néi ®· gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n thö th¸ch, trªn c¸c luång tuyÕn vËn t¶i cã rÊt nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ tham gia, c¸c tuyÕn xe vËn chuyÓn ph¶i qua nhiÒu cÇu phµ ®åi nói, ®­êng giao th«ng chÊt l­îng kÐm bÕn b·i kh«ng æn ®Þnh, hµnh kh¸ch ®i l¹i rÊt thÊp. Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i hÇu hÕt lµ xe W50 cò n¸t ®· ho¹t ®éng ®­îc tõ 10-20 n¨m. Song d­íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng uû, Ban gi¸m ®èc, sù hç trî cña Ban chÊp hµnh C«ng ®oµn C«ng ty, tËp thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn ®· cã nhiÒu cè g¾ng phÊn ®Êu v­¬n lªn m¹nh mÏ, kh¾c phôc mäi khã kh¨n, ®¶m b¶o ho¹t ®éng kinh doanh cã hiÖu qu¶ vµ lu«n hoµn thµnh nhiÖm vô ®­îc giao. 2.C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty cæ phÇn xe kh¸ch Hµ Néi : C«ng cæ phÇn xe kh¸ch Hµ Néi lu«n lu«n hoµn thµnh nhiÖm vô ®­îc giao bëi v× ngay tõ khi thµnh lËp c«ng ty lu«n qu¸n triÖt kh©u tæ chøc qu¶n lý ph¶i chÆt chÏ , gåm c¸c phßng ban, chøc n¨ng mçi phßng ban ®¶m nhiÖm mét nhiÖm vô riªng vµ cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi nhau cïng hoµn thµnh nhiÖm vô chung cña C«ng ty. M« h×nh tæ chøc qu¶n lý qu¶n lý cña C«ng ty ®­îc thÓ hiÖn qua s¬ ®å sau: S¬ ®å : M« h×nh tæ chøc qu¶n lý cña C«ng ty Gi¸m §èc P.Gi¸m ®èc kü thuËt P.Gi¸m §èc Kinh Doanh Phßng kü thuËt Ban gi¸m s¸t Phßng tæ chøc hµnh chÝnh Phßng kÕ to¸n Ban dÞch vô Phßng kÕ ho¹ch X­ëng söa ch÷a C¸c ®oµn xe 1,2… H§QT Ghi chó: Quan hÖ trùc tiÕp Quan hÖ chøc n¨ng 2.1.Héi ®ång qu¶n trÞ: lµ c¬ quan quyÒn lùc cao nhÊt cña C«ng ty cã nhiÖm vô: -Qu¶n lý vèn -Phª duyÖt ph­¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh -Phª duyÖt ®Çu t­ -BÇu gi¸m ®èc, phã gi¸m ®èc 2.2. Ban gi¸m ®èc ®iÒu hµnh (Gåm 1 gi¸m ®èc vµ 2 phã gi¸m ®èc) Ph©n c«ng trong Ban gi¸m ®èc. + Gi¸m ®èc: Phô tr¸ch chung, chÞu tr¸ch nhiÖm ®iÒu hµnh vµ qu¶n lý mäi ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty. Gi¸m ®èc bæ nhiÖm c¸c chÝnh s¸ch, qu¶n lý c¸c bé phËn phßng ban… + Phã gi¸m ®èc kinh doanh phô tr¸ch: - 2 ®oµn xe - BÕn xe Phóc X¸ - Ban dÞch vô b¶o vÖ + Phã gi¸m ®èc kü thuËt phô tr¸ch: - Phßng kü thuËt qu¶n lý xe - X­ëng söa ch÷a b¶o d­ìng - Ban gi¸m s¸t Phã gi¸m ®èc chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ kinh doanh vµ chÞu tr¸ch nhiÖm ®iÒu hµnh ho¹t ®éng khi gi¸m ®èc v¾ng mÆt. 2.3. Tæ chøc c¸c phßng ban cña C«ng ty. Khèi phßng ban nghiÖp vô lµ nh÷ng ®¬n vÞ cã chøc n¨ng tham m­u cho Ban gi¸m ®èc vÒ c¸c mÆt nghiÖp vô qu¶n lý ho¹t ®éng kinh doanh. Cô thÓ ho¸ mäi chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch, ph­¬ng thøc qu¶n lý míi cña cÊp trªn vµ Nhµ n­íc cho phï hîp víi t×nh h×nh. Sè l­îng phßng ban bao gåm: 4 phßng vµ 2 ban. * Phßng tæ chøc hµnh chÝnh: Gåm hai bé phËn. Tæ chøc vµ hµnh chÝnh. Chøc n¨ng: Phßng tæ chøc hµnh chÝnh gióp ban gi¸m ®èc qu¶n lý lao ®éng vµ ®iÒu hµnh ho¹t ®éng kinh doanh. NhiÖm vô: - §Ò ra c¸c néi quy, quy chÕ phôc vô cho s¶n xuÊt kinh doanh ®ång thêi lµ n¬i thùc hiÖn mäi chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch, chÕ ®é cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ®èi víi ng­êi lao ®éng. - Quy ho¹ch c¸n bé theo tæng thêi gian ng¾n, dµi h¹n ®Ó ®Ò xuÊt lªn Gi¸m ®èc, §¶ng uû C«ng ty ®Ò b¹t nh÷ng c¸n bé c«ng nh©n viªn cã n¨ng lùc theo ph©n cÊp qu¶n lý. - C¨n cø vµo nhu cÇu s¶n xuÊt cña c«ng ty tuyÓn chän lao ®éng, ®iÒu ®éng lao ®éng c©n ®èi trong C«ng ty. - Qu¶n lý hå s¬, gi¶i quyÕt c¸c thñ tôc, chÕ ®é, theo dâi, kiÓm tra vµ thùc hiÖn viÖc ph©n phèi kÕt qu¶ lao ®éng vµ qu¶n lý quü l­¬ng, b¶o hiÓm x· héi, quü khen th­ëng. - B¶o vÖ an toµn vÒ an ninh chÝnh trÞ, kinh tÕ cho C«ng ty. - Giao dÞch tiÕp kh¸ch - TiÕp chuyÓn vµ l­u gi÷ v¨n th­, con dÊu - B¶o qu¶n thiÕt bÞ v¨n phßng, mua s¾m vËt phÈm vµ trang thiÕt bÞ v¨n phßng. - Tæ chøc kh¸m ®iÒu trÞ mua b¶o hiÓm y tÕ cho CBCNV trong C«ng ty * Phßng kÕ to¸n thèng kª: Chøc n¨ng:Lµ bé phËn tham m­u cho Ban gi¸m ®èc qu¶n lý c¸c mÆt tµi chÝnh, qu¶n lý toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n, qu¶n lý chÆt chÏ chÕ ®é h¹ch to¸n vµ chÕ ®é qu¶n lý kinh tÕ tµi chÝnh trong toµn c«ng ty. NhiÖm vô cña phßng kÕ to¸n thèng kª lµ: - LËp kÕ ho¹ch tµi chÝnh hµng n¨m, lËp sæ s¸ch ghi chÐp ph¶n ¸nh kÞp thêi, chñ déng thu håi vèn, vay vèn, sö dông vèn hîp lý, lµ phßng ph¶n ¸nh chÝnh x¸c, kÞp thêi liªn tôc cho Ban gi¸m ®èc vÒ t×nh h×nh biÕn ®éng cña vèn, nguån vèn, tµi s¶n. - TÝnh to¸n cô thÓ mäi chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh, gi¸ thµnh vÐ, c­íc vËn chuyÓn, kÕt qu¶ lç l·i vµ c¸c kho¶n môc thanh to¸n ®èi víi ng©n s¸ch vµ cÊp trªn. - Tæ chøc h¹ch to¸n kinh tÕ, ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ hµng n¨m, quyÕt to¸n ho¹t ®éng kinh doanh vµ kiªm kª tµi s¶n hµng n¨m. *Phßng kü thuËt: Chøc n¨ng: Lµ phßng tham m­u cho Ban gi¸m ®èc c«ng ty vÒ theo dâi ho¹t ®éng kinh doanh vµ kiÓm kª tµi s¶n hµng n¨m. NhiÖm vô cña phßng kü thuËt: - LËp kÕ ho¹ch theo dâi ngµy xe tèt, lËp kÕ ho¹ch vµ tæ chøc thùc hiÖn kÕ ho¹ch söa ch÷a b¶o d­ìng xe. - Tæ chøc thùc hiÖn kÕ ho¹ch ®Çu t­ ph­¬ng tiÖn, thanh lý ph­¬ng tiÖn vµ trang thiÕt bÞ kü thuËt. - Theo dâi giÊy phÐp l­u hµnh xe, b¶o hiÓm ph­¬ng tiÖn vËn t¶i vµ gi¶i quyÕt c¸c vô tai n¹n giao th«ng. - In Ên vµ b¶o qu¶n vÐ, ph¬i lÖnh vµ c¸c biÓu b¶ng phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý c«ng ty. *Phßng kÕ ho¹ch: - NhiÖm vô: §Ò ra mäi quy chÕ ph¬i lÖch vËn chuyÓn, kinh doanh, dÞch vô… ®ång thêi lËp c¸c ph­¬ng ¸n, kÕ ho¹ch ho¹t ®éng kinh doanh theo tõng møc ®é ng¾n h¹n, dµi h¹n cho c¸c ®oµn xe, bÕn x­ëng, tæ chøc vµ qu¶n lý viÖc ký kÕt c¸c hîp ®ång kinh tÕ víi c¸c tæ chøc, c¸ nh©n ®Ó liªn doanh, liªn kÕt më réng ho¹t ®éng kinh doanh. *X­ëng söa ch÷a vµ b¶o d­ìng: Chøc n¨ng: B¶o d­ìng söa ch÷a ph­¬ng tiÖn theo kÕ ho¹ch vµ ®ét xuÊt nh»m n©ng cao chÊt l­îng vµ duy tr× tÝnh n¨ng kü thuËt cña ®Çu xe. NhiÖm vô: - LËp kÕ ho¹ch b¶o d­ìng söa ch÷a c¸c cÊp, kÕ ho¹ch thu chi tµi chÝnh vµ h¹ch to¸n néi bé, khai th¸c dÞch vô söa ch÷a bªn ngoµi - Tæ chøc b¶o d­ìng, söa ch÷a ph­¬ng tiÖn c¸c ®oµn xe vµ söa ch÷a ph­¬ng tiÖn c¸c ®¬n vÞ kh¸c cã nhu cÇu. - Trang bÞ ®Çy ®ñ c¸c dông cô phßng ch¸y ch÷a ch¸y vµ an toµn lao ®éng *Ban gi¸m s¸t: KiÓm tra viÖc chÊp hµnh néi quy, quy chÕ cña c¸c ®¬n vÞ vµ c¸ nh©n trong C«ng ty, ph¸t hiÖn c¸c sai ph¹m, thiÕu sãt trong ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty. *Ban dÞch vô vµ b¶o vÖ: Lµ ®¬n vÞ tæ chøc vµ s¾p xÕp bÕn b·i tr«ng göi xe «t«, b¶o vÖ trËt tù bÕn xe « t«, khai th¸c c¸c dÞch vô kh¸c vµ b¶o vÖ trËt tù an toµn cña b·i göi xe còng nh­ toµn C«ng ty. 2.4. C¸c ®oµn xe: Tr­íc n¨m 2003 c«ng ty cã 3 ®oµn xe, nh­ng ®Õn n¨m 2003 ®oµn xe 3 ®­îc s¸t nhËp vµo ®oµn xe 2 vµ 1 nªn c«ng ty hiÖn cã 2 ®oµn xe C¸c ®oµn xe chÞu tr¸ch nhiÖm vËn chuyÓn hµnh kh¸ch ®i c¸c tØnh PhÝa B¾c §oµn xe 1:víi tæng sè xe biªn chÕ lµ: 61 xe ®­îc giao nhiÖm vô tæ chøc vËn chuyÓn hµnh kh¸ch trªn c¸c tuyÕn: -Hµ Néi - SÆt: 7 xe, cã 8 l¸i xe -Hµ Néi - Gia L­¬ng: 8 xe, cã 8 l¸i xe -Hµ Néi - §¹i B¸i: 1 xe, cã 1 l¸i xe -Hµ Néi - CÈm Giµng: 1 xe, cã 1 l¸i xe -Hµ Néi - Yªn Mü: 7 xe, cã 8 l¸i xe -Hµ Néi - B¾c Ninh: 15 xe, cã 15 l¸i xe -Hµ Néi - Th¸i Nguyªn CLC: 15 xe, cã 15 l¸i xe -Hµ Néi - Th¸i Nguyªn CL: 5 xe, cã 6 l¸i xe -Hµ Néi - Kho¸i Ch©u: 1 xe, cã 1 l¸i xe -Hµ Néi - H­ng Hµ: 1 xe, cã 2 l¸i xe -Hµ Néi - Nû- Phæ Yªn: 2 xe, cã 3 l¸i xe -Hµ Néi - Cao B»ng: 1 xe, cã 1 l¸i xe -Hµ Néi - B¾c Giang: 2 xe, cã 2 l¸i xe §oµn xe 2: víi tæng sè xe biªn chÕ ._.ng ph¸t triÓn cña c«ng ty còng rÊt cao doanh thu hµng n¨m t¨ng nhanh céng thªm ®éi ngò lao ®éng chuyªn cÇn lao ®éng, trau dåi kiÕn thøc, ham häc hái. Do ®ã, ®Ó c«ng ty ¸p dông thµnh c«ng biÖn ph¸p nµy ngay tõ b©y giê C«ng ty cÇn cã kÕ ho¹ch vµ biÖn ph¸p ®µo t¹o lao ®éng, t×m t×m hiÓu vµ nghiªn cøu thÞ tr­êng chøng kho¸n, chuÈn bÞ ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn vµ nguån lùc cÇn thiÕt ®Ó chuÈn bÞ tham gia vµo thÞ tr­êng tiÒm n¨ng nµy. 2.1.2.Vay vèn tõ c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i. Vay vèn tõ c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i lµ h×nh thøc doanh nghiÖp vay vèn d­íi c¸c h×nh thøc cô thÓ ng¾n h¹n, trung h¹n hoÆc dµi h¹n tõ c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i, ë ®©y lµ quan hÖ tÝn dông gi÷a mét bªn ®i vay vµ mét bªn cho vay. H×nh thøc nµy C«ng ty còng cã thÓ huy ®éng ®­îc mét l­îng vèn lín, ®óng h¹n vµ cã thÓ mêi c¸c ng©n hµng cïng tham gia thÈm ®Þnh dù ¸n nÕu cã cÇu vay vèn lín. H×nh thøc nµy thùc hiÖn ®­îc ®ßi hái C«ng ty ph¶i cã uy tÝn lín, kiªn tr× ®µm ph¸n vµ chÊp nhËn nh÷ng quy ®Þnh do ng©n hµng ®Æt ra vµ C«ng ty cã thÓ bÞ kiÓm so¸t c¸c ho¹t ®éng c¸c ho¹t ®éng trong thêi gian cho vay ch¼ng h¹n nh­: _Ng©n hµng cho vay cã thÓ khèng chÕ gi¸ trÞ TSC§ ®Ó tr¸nh “ng©m” vèn tr¸nh rñi ro. _C«ng ty kh«ng ®­îc vay thªm vèn dµi h¹n nÕu kh«ng ®­îc sù ®ång ý cña ng©n hµng cho vay. _C«ng ty kh«ng ®­îc ®em thÕ chÊp tµi s¶n nÕu kh«ng ®­îc sù ®ång ý cña ng©n hµng cho vay. _Ng©n hµng cho vay cã thÓ ¸p dông chÕ ®é kiÓm so¸t chi phèi ho¹t ®éng ®Çu t­ ®Ó phßng ngõa c«ng ty sö dông vèn bõa b·i _Ng©n hµng cho vay cã thÓ ®ßi hái can thiÖp vµo ban l·nh ®¹o cña c«ng ty. T¹i thêi ®iÓm nµy th× h×nh thøc nµy cÇn ®­îc c«ng ty cæ phÇn xe kh¸ch Hµ Néi quan t©m vµ khai th¸c ®Ó cã thÓ ®¸p øng ®ñ vèn cÇn thiÕt cho c«ng ty ®Ó ®æi míi vµ n©ng cao chÊt l­îng tµi s¶n cè ®Þnh. MÆc dï ®· ®­îc cæ phÇn hãa nh­ng cæ ®«ng Nhµ n­íc vÉn chiÕm h¬n 50% cæ phÇn vµ C«ng ty chÞu sù qu¶n lý cña së giao th«ng c«ng chÝnh, do ®ã c«ng ty cã thÓ nhê vµo sù can thiÖp cña c¸c c¬ quan Nhµ n­íc mµ cô thÓ lµ së giao th«ng c«ng chÝnh ®Ó cã thÓ dÔ dµng trong viÖc vay vèn t¹i c¸c ng©n hµng va cã thÓ h­ëng møc l·i suÊt ­u ®·i. 2.1.3.TÝn dông th­¬ng m¹i tõ c¸c nhµ cung cÊp. H×nh thøc tÝn dông th­¬ng m¹i mµ c«ng ty cã thÓ sö dông trong nh÷ng tr­êng hîp sau: Khi c«ng ty mua m¸y mãc thiÕt bÞ, ph­¬ng tiÖn vËn t¶i theo h×nh thøc tr¶ chËm. Thùc chÊt lµ c¸c nhµ cung cÊp cÊp tÝn dông cho C«ng ty, v× vËy ®Ó c¸c nhµ cung cÊp yªn t©m cÊp tÝn dông cho c«ng ty th× yªu cÇu ®Æt ra lµ c«ng ty ph¶i lµm ¨m cã hiÖu qu¶, Ta thÊy ho¹t ®éng cña c«ng ty qua c¸c n¨m lµ tèt doanh thu t¨ng nhanh, lîi nhuËn cao ®iÒu nµy lµ rÊt quan träng ®èi víi nhµ cung cÊp. H¬n n÷a kh¶ n¨ng tù chñ cña c«ng ty lµ rÊt cao, c«ng ty cã thÓ tù trang tr¶i vèn, tuy nhiªn ®Ó ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ h¬n n÷a c«ng ty cÇn xem xÐt c¸c biÖn ph¸p huy ®éng vèn ®Ó cã thÓ ®Çu t­ h¬n n÷a vµo tµi s¶n cè ®Þnh cña c«ng ty nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh. 2.2.Hoµn thiÖn c«ng t¸c tÝnh khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh. Gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh sÏ bÞ gi¶m dÇn trong qua tr×nh tham gia vµo ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp vµ ®Õn mét lóc nµo ®ã TSC§ sÏ kh«ng sö dông ®­îc n÷a cÇn ph¶i ®æi míi vµ thay thÕ. §Ó cã nguån tµi chÝnh ®¶m b¶o ®Çu t­ TSC§ khi cÇn thiÕt, doanh nghiÖp ph¶i tÝnh to¸n, x¸c ®Þnh phÇn gi¸ trÞ hao mßn TSC§ dÞch chuyÓn vµo chi phÝ kinh doanh hay gi¸ trÞ s¶n phÈm dÞch vô t¹o ra. Qu¸ tr×nh nµy ®­îc gäi lµ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh. Theo quyÕt ®Þnh 206/Q§-BTC cña Bé tµi chÝnh ban hµnh ngµy 12/12/2003 quy ®Þnh: Mäi TSC§ cña doanh nghiÖp cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh ®Òu ph¶i trÝch khÊu hao, møc trÝch khÊu hao ®­îc h¹ch to¸n vµo chi phÝ kinh doanh trong kú. TrÝch khÊu hao c¬ b¶n lµ h×nh thøc thu håi vèn cè ®Þnh ®Ó t¸i s¶n xuÊt gi¶n ®¬n hoÆc t¸i s¶n xuÊt më réng TSC§. HiÖn nay, trong c«ng t¸c khÊu hao TSC§, c«ng ty ®· chó träng h¬n tíi viÖc x¸c ®Þnh møc khÊu hao hµng n¨m cña TSC§. Nh­ng c«ng ty l¹i sö dông ph­¬ng ph¸p khÊu hao ®Òu: ph­¬ng ph¸p nµy cã tÝnh chÊt ®¬n gi¶n, dÔ sö dông, møc khÊu hao æn ®Þnh song cã h¹n chÕ lín ®ã lµ ®· b×nh qu©n ho¸, møc khÊu hao theo thêi gian cña TSC§. Do ®ã, kh«ng ph¶n ¸nh ®óng møc ®é sö dông tµi s¶n cè ®Þnh còng nh­ tèc ®é hao mßn cña nã. Víi tû lÖ nhÊt ®Þnh, c«ng ty ®· gÆp khã kh¨n trong viÖc trÝch khÊu hao ë nh÷ng n¨m cuèi do n¨ng lùc s¶n xuÊt cña TSC§ gi¶m dÇn theo qu¸ tr×nh ho¹t ®éng. ViÖc nµy lµm gi¶m tèc ®é thu håi vèn ®Çu t­ vµ ®æi míi TSC§. §iÒu nµy thùc sù kh«ng phï hîp, nhÊt lµ trong giai ®o¹n hiÖn nay khi khoa häc ph¸t triÓn m¹nh mÏ, gi¸ c¶ biÕn ®éng m¹nh, tµi s¶n cè ®Þnh bÞ hao mßn v« h×nh. §Æc biÖt ®èi víi TSC§ lµ ph­¬ng tiÖn vËn t¶i th× ¸p dông ph­¬ng ph¸p khÊu hao ®Òu ®èi víi lo¹i nµy lµ kh«ng hîp lý, ¸p dông ph­¬ng ph¸p trªn sÏ kÐo dµi thêi gian thu håi vèn ®Çu t­ ®Ó ®æi míi ph­¬ng tiÖn vËn t¶i, dÔ dÉn ®Õn t×nh tr¹ng sÏ cã nh÷ng ph­¬ng tiÖn vËn t¶i kh«ng ®ñ tiªu chuÈn kü thuËt ®Î phôc vô hµnh kh¸ch nh­ng vÉn tham gia phôc vô hµnh kh¸ch ®i l¹i, ®iÒu ®ã kh«ng chØ lµm thiÖt h¹i vÒ mÆt kinh tÕ mµ nghiªm träng h¬n nã cßn ¶nh h­ëng ®Õn tÝnh m¹ng cña hµnh kh¸ch, cña ng­êi d©n. Do ®ã, ®Ó ®¶m b¶o cã quü khÊu hao ®Ó thùc hiÖn t¸i ®Çu t­ TSC§, nhanh chãng ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ vµ ®Æc biÖt lµ ph­¬ng tiªn vËn t¶i vµo ho¹t ®éng kinh doanh th× c«ng t¸c khÊu hao TSC§ cÇn tÝnh ®Õn c¸c yÕu tè nh­ sù ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt, sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶, møc ho¹t ®éng cña TSC§… Tõ nh÷ng h¹n chÕ nªu trªn vµ thùc tr¹ng sö dông TSC§ cña c«ng ty em xin ®Ò xuÊt gi¶i ph¸p nh»m c¶i thiÖn c«ng t¸c khÊu hao TSC§ nh­ sau: +§èi víi TSC§ lµ nhµ cöa, vËt kiÕn tróc: C«ng ty sö dông trong thêi gian kh¸ dµi, hao mßn diÔn ra kh¸ ®Òu ®Æn víi tèc ®é hao mßn chËm h¬n c¸c lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh kh¸c. Do ®ã, C«ng ty sö dông ph­¬ng ph¸p khÊu hao tuyÕn tÝnh ®Ó tÝnh khÊu hao cho lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh nµy lµ hîp lý, ph¶n ¸nh t­¬ng ®èi hîp lý møc hao mßn thùc tÕ cña lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh nµy. +§èi víi lo¹i TSC§ lµ m¸y mãc thiÕt bÞ v¨n phßng gåm dông cô, thiÕt bÞ qu¶n lý,… Hao mßn v« h×nh diÔn ra rÊt nhanh do t¸c ®éng m¹nh mÏ cña tiÕn bé khoa häc kü thuËt. NÕu C«ng ty sö dông ph­¬ng ph¸p khÊu hao gi¶m dÇn ®Ó tÝnh khÊu hao nh»m thu håi vèn nhanh ®Ó ®Çu t­ ®æi míi tµi s¶n cè ®Þnh ®¸p øng nhu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n trÞ lµ hîp lý. Nh­ng do lo¹i tµi s¶n nµy ë C«ng ty chiÕm mét tû träng rÊt nhá nªn c«ng ty ¸p dông ph­¬ng ph¸p khÊu hao trªn sÏ kh«ng mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ lín mµ cßn lµm t¨ng khèi l­îng c«ng viÖc cho nh©n viªn kÕ to¸n v× ph­¬ng ph¸p tÝnh cång kÒnh vµ phøc t¹p. Do ®ã c«ng ty cã thÓ vÉn ¸p dông ph­¬ng ph¸p khÇu hao tuyÕn tÝnh ®Ó tÝnh khÊu hao cho lo¹i TSC§ trªn vÉn ®­îc. +§èi víi TSC§ lµ ph­¬ng tiÖn vËn t¶i, c«ng ty cã thÓ chuyÓn sang sö dông ph­¬ng ph¸p khÊu hao theo s¶n l­îng. §©y lµ ph­¬ng ph¸p khÊu hao trong ®ã tû lÖ khÊu hao vµ møc khÊu hao ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së sè l­îng, khèi l­îng s¶n phÈm(gäi lµ s¶n l­îng) mµ TSC§ thùc tÕ s¶n xuÊt ®­îc trong kú vµ s¶n l­îng biÓu hiÖn thêi gian sö dông h÷u Ých cña TSC§. C«ng thøc M(t)= S(t) * m0 m0 = NG/S0 Trong ®ã: NG: nguyªn gi¸ TSC§ M(t): Møc trÝch khÊu hao TSC§ trong kú thø t S0: Tæng s¶n l­îng theo c«ng suÊt thiÕt kÕ cña TSC§( Sè hµnh kh¸ch, hay sè nghÕ quy ®Þnh cho mçi xe) S(t): S¶n l­îng thùc tÕ mµ TSC§ s¶n xuÊt ®­îc trong kú thø t ( sè hµnh kh¸ch mµ xe ®· vËn chuyÓn trong kú t) m0: Møc trÝch khÊu hao b×nh qu©n tÝnh cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm. 2.3. N©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c b¶o d­ìng vµ söa ch÷a TSC§. B¶o d­ìng vµ söa ch÷a lµ ho¹t ®éng cÇn thiÕt cho mäi doanh nghiÖp võa míi x©y dùng vµ ®ang ho¹t ®éng. Mäi yÕu tè cÊu thµnh doanh nghiÖp bao gåm mÆt b»ng, nhµ x­ëng vËt kiÕn tróc, m¸y mãc thiÕt bÞ, ph­¬ng tiÖn vËn t¶i… ®Òu cÇn ®­îc b¶o d­ìng vµ söa ch÷a. Ho¹t ®éng b¶o d­ìng vµ söa ch÷a lµ mét chøc n¨ng cña qu¶n trÞ s¶n xuÊt nh»m ®¶m b¶o cho tõng bé phËn còng nh­ toµn doanh nghiÖp lu«n ë tr¹ng th¸i ho¹t ®éng tèt. Sù ph¸t triÓn cña kü thuËt c«ng nghÖ lµm t¨ng khèi l­îng c«ng viÖc, tÝnh phøc t¹p vµ cµng lµm cho c«ng t¸c nµy trë nªn quan träng. B¶o d­ìng vµ söa ch÷a lµ c¬ së ®Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng s¶n phÈm vµ dÞch vô, n©ng cao hÖ sè sö dông TSC§, thiÕt bÞ, gi¶m chi phÝ kinh doanh kh«ng t¶i, gi¶m gi¸ thµnh vµ tiÕt kiÖm chi phÝ. HiÖn nay, C«ng ty quy ®Þnh c¸c chu kú b¶o d­ìng söa ch÷a cho c¸c lo¹i xe trong c«ng ty nh­ sau: -Chu kú söa ch÷a th­êng xuyªn C1:3000 Km/lÇn b¶o d­ìng C2:12000 Km/lÇn b¶o d­ìng -Chu kú söa ch÷a lín M¸y: 120.000-180.000 Km/lÇn söa ch÷a GÇm: 130.000-200.000 Km/lÇn söa ch÷a Vá bÖ: 100.000-160.000 Km/lÇn söa ch÷a S¬n: 60.000-80.000 Km/lÇn söa ch÷a Chu kú söa ch÷a nµy ¸p dông cho tÊt c¶ c¸c ph­¬ng tiÖn vËn t¶i cña c«ng ty, c¶ nh÷ng ph­¬ng tiÖn míi vµ nh÷ng ph­¬ng tiÖn ®· qua sö dông l©u n¨m. §©y chÝnh lµ ®iÓm kh«ng ®­îc v× nh÷ng ph­¬ng tiÖn ®· qua sö dông l©u n¨m th× tèc ®é hao mßn diÔn ra nhanh. XÐt trªn c¬ së kü thuËt tèc ®é hao mßn cña TSC§, thiÕt bÞ còng nh­ tõng bé phËn, chi tiÕt cña nã kh«ng tû lÖ víi thêi gian sö dông mµ tu©n theo nguyªn lý chung: lóc ®Çu, tèc ®é hao mßn diÔn ra chËm ch¹p, cµng ngµy tèc ®é hao mßn cµng lín vµ ®Õn mét lóc nµo ®ã tèc ®é nµy lµ rÊt lín. Do ®ã c¸c ph­¬ng tiÖn nµy cÇn cã chu kú b¶o d­ìng ng¾n h¬n so víi c¸c ph­¬ng tiÖn míi ®­a vµo sö dông cã nh­ vËy míi ®¶m chÊt l­îng cho c¸c ph­¬ng tiÖn tham gia ho¹t ®éng. Nªn trong thêi gian tíi C«ng ty cÇn cã mét sù ®iÒu chØnh trong viÖc x¸c ®Þnh c¸c chu kú söa ch÷a cho c¸c ph­¬ng tiÖn vËn t¶i, C«ng ty còng cÇn n©ng cao h¬n n÷a ®Ó ®¶m b¶o c¸c xe ®i söa ch÷a ®Òu ®­îc ®¶m b¶o ®¹t hiÖu qu¶ cao c¶ vÒ kinh tÕ lÉn chÊt l­îng. §Ó lµm ®­îc nh­ vËy c«ng ty cÇn lµm c¸c néi dung sau: +X¸c ®Þnh hao mßn cña tµi s¶n vµ thiÕt bÞ C«ng ty cã thÓ dùa trªn nhiÒu nguyªn lý hao mßn cña tõng bé phËn, côm chi tiÕt cña tõng lo¹i tµi s¶n, thiÕt bÞ mµ x¸c ®Þnh ®iÓm giíi h¹n hao mßn cña chóng. V× b¾t ®Çu tõ ®iÓm giíi h¹n hao mßn tèc ®é hao mßn diÔn ra rÊt nhanh lµm cho bé phËn( chi tiÕt) cã thÓ h­ háng bÊt th­êng nªn cã thÓ dùa vµo ®ã ®Ó c«ng ty x©y dùng kÕ hoÆch chñ ®éng thay thÕ vµ söa ch÷a tµi s¶n, thiÕt bÞ. Tuy nhiªn kh«ng ph¶i bao giê còng x¸c ®Þnh chÝnh x¸c giíi h¹n hao mßn cña tõng bé phËn chi tiÕt nªn c«ng ty cÇn chó ý sö dông nh÷ng dông cô nh¹y c¶m: m¸y ph©n tÝch ®é rung, m¸y ®o biªn ®é, m¸y dß siªu ©m, dông cô quang häc, dông cô ®o ¸p suÊt nhiÖt ®é… ®Ó dù b¸o trôc trÆc. NÕu lµm tèt c«ng t¸c nµy th× c«ng ty sÏ ®­a ra ®­îc nh÷ng quyÕt ®Þnh söa ch÷a b¶o d­ìng ®óng lóc,kÞp thêi, tr¸nh nh÷ng thiÖt h¹i vÒ mÆt kinh tÕ vµ con ng­êi do ph­¬ng tiÖn g©y ra. Tõ ®ã gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông TSC§ cho c«ng ty. +N©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c söa ch÷a b¶o d­ìng dù phßng theo kÕ ho¹ch. ChÕ ®é b¶o d­ìng vµ söa ch÷a dù phßng theo kÕ ho¹ch lµ tæng hîp c¸c biÖn ph¸p tæ chøc, kü thuËt vÒ b¶o d­ìng kiÓm tra vµ söa ch÷a tiÕn hµnh theo nguyªn lý dù phßng nh»m h¹n chÕ hao mßn, ng¨n ngõa nh÷ng h­ háng bÊt th­êng, b¶o ®¶m tµi s¶n, thiÕt bÞ lu«n ë tr¹ng th¸i ho¹t ®éng b×nh th­êng. §Ó c«ng t¸c söa ch÷a vµ b¶o d­ìng dù phong theo kÕ ho¹ch cña C«ng ty ®¹t hiÖu qu¶, nhiÖm vô quan träng ®Çu tiªn lµ x©y dùng kÕ hoÆch b¶o d­ìng vµ söa ch÷a dù phßng. C¸c néi dung c¬ b¶n cña kÕ ho¹ch nµy mµ c«ng ty ®Æc biÖt chó ý lµ: -C¸c c«ng viÖc b¶o d­ìng vµ söa ch÷a cô thÓ trong kú kÕ ho¹ch -X¸c ®Þnh thêi gian ngõng s¶n xuÊt ®Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng söa ch÷a -X¸c ®Þnh thø tù ­u tiªn c¸c c«ng viÖc b¶o d­ìng vµ söa ch÷a -X¸c ®Þnh tiÕn ®é thêi gian tiÕn hµnh c¸c c«ng viÖc -X¸c ®Þnh c¸c nguån lùc: lao ®éng, vËt t­, dông cô.. -Nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m ®¶m b¶o an toµn tiÕn ®é vµ chÊt l­îng. KÕ ho¹ch b¶o d­ìng vµ söa ch÷a ph¶i ®ù¬c x©y dùng trªn c¬ së ph©n tÝch c¸c nh©n tè: dù b¸o t×nh tr¹ng hao mßn ®èi víi tõng TSC§, kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, kÕ ho¹ch huy ®éng vµ sö dông tµi s¶n, thiÕt bÞ. ViÖc lËp kÕ ho¹ch cã chÝnh x¸c th× c¸c TSC§ ®­îc b¶o d­ìng ®óng tiÕn ®é ®¶m b¶o n©ng cao chÊt l­îng TSC§ vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông TSC§ cho c«ng ty. +ChÕ ®é söa ch÷a theo lÖnh. Kh¸c víi dù phßng, trong chÕ ®é söa ch÷a theo lÖnh c«ng viÖc chØ ®­îc tiÕn hµnh khi ph¸t hiÖn ®èi t­îng söa ch÷a bÞ h­ hongr vµ ph¸t hiÖn söa ch÷a. Theo chÕ ®é nµy c¸c bé phËn ®oµn xe vµ söa ch÷a ®Òu bÞ ®éng tr­íc viÖc ngõng s¶n xuÊt vµ tiÕn hµnh c«ng viÖc söa ch÷a. §Ó n©ng cao ho¹t ®éng söa ch÷a nµy ph¶i thùc hiÖn sù phèi hîp tèt gi÷a bé phËn ®oµn xe vµ söa ch÷a, ®¬n gi¶n ho¸ c¸c thñ tôc söa ch÷a, t¨ng c­êng c«ng t¸c chuÈn bÞ. Ngoµi ra phßng kÕ to¸n cÇn cung cÊp ®ñ tiÒn ®Ó qu¸ tr×nh söa ch÷a ®­îc tiÕn hµnh ngay, nhanh chãng ®­a ph­¬ng tiÖn vµo ho¹t ®éng trë l¹i, gi¶m thiÖt h¹i kinh tÕ. 2.4.N©ng cao tr×nh ®é vµ t¹o ®éng lùc cho lao ®éng. Lao ®éng lµ yÕu tè cùc kú quan träng, kh«ng thÓ thiÕu, cã vai trß quyÕt ®Þnh ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh nãi trªn chung vµ hiÖu qu¶ sö dông TSC§ nãi riªng. Do ®ã n©ng cao tr×nh ®é lao ®éng la yªu cÇu cÊp thiÕt cÇn ®­îc c¸c c«ng ty chó ý thùc hiÖn. Ngoµi ra cÇn t¹o ®éng lùc ®Ó ng­êi lao ®éng h¨ng say h¬n trong c«ng viÖc, n©ng cao hiÖu qu¶ lµm viÖc. §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy C«ng ty cÇn thùc hiÖn theo c¸c néi dung sau: C«ng ty cÇn thèng kª l¹i chÊt l­îng ®éi ngò lao ®éng theo c¸c yÕu tè: tr×nh ®é häc vÊn, tuæi, kinh nghiÖm, søc khoÎ, n¨ng lùc lao ®éng. Ph©n tÝch t×nh h×nh biÕn ®éng cña lùc l­îng lao ®éng vµ nhu c©ï ho¹t ®éng kinh doanh trong thêi gian tíi cña C«ng ty. Tõ ®ã, C«ng ty cã kÕ ho¹ch ®µo t¹o, tuyÓn dông hîp lý. CÇn chó träng vµo chÊt l­îng ®µo t¹o chø kh«ng ph¶i lµ c¸c b»ng cÊp hay chøng chØ ®µo t¹o cho hîp lÖ. *§èi víi nhµ qu¶n trÞ vµ nh©n viªn v¨n phßng. §èi víi c¸c c¸n bé vµ nh©n viªn nµy, C«ng ty cÇn cã kÕ ho¹ch ®µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô cho hä th«ng qua: tæ chøc t¹o ®iÒu kiÖn cho lao ®éng tham gia häc tËp t¹i c¸c líp n©ng cao nghiÖp vô do së giao th«ng c«ng chÝnh tæ chøc. Ngoµi ra C«ng ty cßn trî gióp cho nh©n viªn ®i häc hµm thô, häc t¹i chøc t¹i c¸c tr­êng ®¹i häc, cao ®¼ng, trung häc chuyªn nghiÖp… Gióp c¸c nhµ qu¶n trÞ vµ nh©n viªn v¨n phßng tiÕp cËn ®­îc víi c¸c ph­¬ng ph¸p qu¶n lý míi, tiÕp cËn víi kü thuËt míi, hiÖn ®¹i ®Ó theo kÞp víi sù ph¸t triÓn rÊt nhanh hiÖn nay. *§èi víi c¸c nh©n viªn kü thuËt. §©y lµ c¸c thî söa ch÷a trùc tiÕp c¸c ph­¬ng tiÖn vËn t¶i trong C«ng ty. Do ®ã, n©ng cao tay nghÒ cho c¸c c«ng nh©n kü thuËt còng chÝnh lµ ®¶m b¶o c«ng t¸c söa ch÷a b¶o d­ìng cña c«ng ty tiÕn hµnh thuËn lîi, ®¶m b¶o ®¹t yªu cÇu ®Ò ra. Tr×nh ®é cña c«ng nh©n kü thuËt ®­îc n©ng cao th× C«ng ty sÏ Ýt ph¶i sö dông h×nh thøc söa bªn ngoµi, tiªt kiÖm ®­îc chi phÝ söa ch÷a, ngoµi ra cßn thu hót kh¸ch hµng ®Õn víi C«ng ty ®Ó söa ch÷a ph­¬ng tiÖn vËn t¶i, t¨ng doanh thu cho C«ng ty . §èi víi c«ng nh©n cã thÓ cho hä häc tËp t¹i c¸c c¬ së d¹y nghÒ vµ lµm quen víi c¸c kü thuËt míi. Ngoµi ra nÕu thÊy cÇn thiÕt th× c«ng ty cã thÓ thuª chuyªn gia vÒ C«ng ty ®Ó trùc tiÕp truyÒn ®¹t c¸c kü thuËt vµ h­íng dÉn c«ng nh©n lµm viÖc.Tuy chi phÝ cho qu¸ tr×nh häc tËp lµ cao song thu ®­îc hiÖu qu¶ rÊt cao v× c«ng nh©n kü thuËt cã tay nghÒ cao dÔ dµng lµm cho chÊt l­îng TSC§ cña C«ng ty tang lªn rÊt nhiÒu. *§èi víi c¸c l¸i xe. §èi víi c¸c doanh nghiÖp vËn t¶i th× tr×nh ®é vµ kinh nghiÖm cña l¸i xe quyÕt ®Þnh kh«ng nhá tíi doanh thu vµ lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. NÕu l¸i xe cã tr×nh ®é vµ kinh nghiÖm th× viÖc t¹o ra giê xe tèt, giê xe an toµn lµ cao, biÕt sö dông hiÖu qu¶ ph­¬ng tiÖn vËn t¶i tr¸nh háng hãc gi÷ g×n xe tèt, ph¸t hiÖn kÞp thêi nh÷ng háng hãc nhÑ ®Ó kÞp thêi söa ch÷a, tiÕt kiÖm chi phÝ. Ngoµi ra khi vËn chuyÓn hµnh kh¸ch th× l¸i xe lµ ng­êi n¾m gi÷ sinh m¹ng cña hµnh kh¸ch vµ cña ng­êi tham gia giao th«ng. V× ý nghÜa quan träng nh­ vËy nªn viÖc n©ng cao tr×nh ®é cho tÊt c¶ cac l¸i xe lµ yªu cÇu cÊp thiÕt. C«ng ty cã thÓ n©ng cao tr×nh ®é cho ng­êi l¸i xe qua c¸c biÖn ph¸p sau: -Tæ chøc c¸c buæi häc tËp rót kinh nghiÖm -Tæ chøc c¸c cuéc thi s¸t h¹ch tay nghÒ th­êng xuyªn. NÕu l¸i xe nµo kh«ng ®ñ yªu cÇu th× thu xe ngay, t¹m thêi kh«ng cho phÐp l¸i xe n÷a. -C«ng ty chØ tuyÓn nh÷ng l¸i xe cã b»ng l¸i xe tõ h¹ng D trë lªn, cã ®ñ søc kháe l¸i xe theo quy ®Þnh cña Bé giao th«ng vËn t¶i, cã ®é tuæi tõ 25 ®Õn 50 tuæi. Tr­íc ®©y, giao th«ng vËn t¶i lµ nghµnh ®éc quyÒn cña Nhµ n­íc nªn víi tinh thÇn phôc vô nh­ thÕ nµo vÉn cã hµnh kh¸ch ®Ó vËn chuyÓn kh«ng cã c¹nh tranh. Nh­ng tõ khi nÒn kinh tÕ chuyÓn ®æi sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, Nhµ n­íc ®· cho phÐp nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ tham gia vµo lÜnh vùc giao th«ng vËn t¶i. Cã nhiÒu c«ng ty cïng tham gia vËn chuyÓn hµnh kh¸ch trªn cïng mét tuyÕn ®­êng, hµnh kh¸ch cã nhiÒu sù lùa chän h¬n. Do ®ã c«ng ty nµo phôc vô hµnh kh¸ch tèt h¬n th× sÏ thu hót ®­îc nhiÒu hanh kh¸ch h¬n. ViÖc n©ng cao chÊt l­îng phôc vô lµ rÊt quan träng. C«ng ty cã thÓ dïng c¸c biÖn ph¸p sau: -Th¸i ®é cña l¸i xe vµ phô xe ph¶i hoµ nh·, lÞch sù. - Kh«ng dõng xe ®Ó ®ãn tr¶ kh¸ch kh«ng ®óng n¬i quy ®Þnh. - Kh«ng b¾t kh¸ch däc ®­êng ®Ó ®¶m b¶o giê xe ch¹y. - §Æt ®é an toµn cho hµnh kh¸ch lµm ph­¬ng ch©m kinh doanh. - Kh«ng b¾t chÑt, thu thªm tiÒn ngoµi gi¸ vÐ. - Kh«ng ®­îc chë qu¸ sè hµnh kh¸ch theo quy ®Þnh. - §¶m b¶o ®óng giê xe xuÊt bÕn vµ ®Õn bÕn Song song víi c¸c biÖn ph¸p ®µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é cho lao ®éng, C«ng ty cÇn sö dông c¸c h×nh thøc kÝch thÝch vËt chÊt th«ng qua tiÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng. TiÒn th­ëng lµ mét h×nh thøc kÝch thÝch vËt chÊt cã t¸c dông rÊt tÝch cùc ®èi víi ng­êi lao ®éng trong viÖc phÊn ®Êu c«ng viÖc tèt h¬n. TiÒn th­ëng kh«ng chØ khÝch lÖ tinh thÇn lµm viÖc cña c«ng nh©n viªn mµ cßn lµm t¨ng thu nhËp cña ng­êi lao ®éng gióp hä yªn tÇm lµm viÖc, chuyªn t©m vµo c«ng viÖc h¬n. C¸c h×nh thøc tiÒn th­ëng nh­: Th­ëng n¨ng suÊt, chÊt l­îng: ¸p dông khi ng­êi lao ®éng thùc hiÖn tèt h¬n møc ®é trung b×nh vÒ sè l­îng, chÊt l­îng s¶n phÈm hoÆc dÞch vô. Th­ëng tiÕt kiÖm: ¸p dông khi ng­êi lao ®éng sö dông tiÕt kiÖm c¸c lo¹i vËt t­, nguyªn liÖu, cã t¸c dông gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm, dÞch vô mµ vÉn ®¶m b¶o ®­îc chÊt l­îng theo yªu cÇu. Th­ëng s¸ng kiÕn: ¸p dông khi ng­êi lao ®éng cã s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt, t×m ra c¸c ph­¬ng ph¸p lµm viÖc míi… cã t¸c dông n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, gi¶m gi¸ thµnh, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, dÞch vô. Th­ëng do ký kÕt ®­îc hîp ®ång míi: ¸p dông cho c¸c nh©n viªn t×m thªm ®­îc c¸c ®Þa chØ tiªu thô míi, giíi thiÖu kh¸ch hµng, ký kÕt ®­îc thªm hîp ®ång cho C«ng ty. §Ó thùc hiÖn ®­îc c¸c biÖn ph¸p trªn C«ng ty ph¶i bá ra mét chi phÝ kh¸ lín, vµ ®Ó ®¹t hiÖu qu¶ cao th× tinh thÇn phÊn, ham häc hái, ham hiÓu biÕt cña c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty lµ rÊt cÇn thiÕt. NÕu thùc hiÖn tèt c¸c biÖn ph¸p trªn th× t­¬ng lai C«ng ty cã mét ®éi ngò lao ®éng cã tr×nh ®é vµ chuyªn m«n cao phï hîp víi sù ph¸t triÓn vµ tiÕn bé cña khoa häc kü thuËt trªn thÕ giíi. 2.5.§iÒu chØnh l¹i sè xe ho¹t ®éng trªn c¸c tuyÕn. HiÖn nay, trong mét th¸ng trung b×nh mét xe nghØ kh«ng ho¹t ®éng tõ hai ®Õn ba ngµy, chÝnh lµ do c¬ sè xe ho¹t ®éng trªn mét tuyÕn ch­a thËt hîp lý: TuyÕn B¾c Ninh cã ®Õn 15 xe, SÆt cã 7 xe, Gia L­¬ng cã 8 xe. §©y lµ nh÷ng tuyÕn kÕ cËn cã cù ly ng¾n: tuyÕn B¾c Ninh cã cù ly 29km, tuyÕn SÆt cã cù ly 43km vµ Gia L­¬ng cã cù ly 42km Víi cù ly trªn th× thêi gian ho¹t ®éng Ýt nhÊt mét tuyÕn lµ 50 phót, nh­ vËy trong mét ngµy xe cã thÓ thùc hiÖn ®­îc kho¶ng 8 l­ît vËn chuyÓn nªn kh«ng nhÊt thiÕt lµ nhiÒu xe nh­ vËy. Víi sè l­îng nhiÒu nh­ thÕ th× mét ngµy sÏ cã xe nghØ vµ chØ thùc hiÖn ®­îc hai l­ît vËn chuyÓn mµ th«i, do ®ã lµm gi¶m hiÖu suÊt sö dông xe vµ g©y l·ng phÝ. Trong thêi gian tíi C«ng ty cÇn cã kÕ ho¹ch chuyÓn mét sè xe ë c¸c tuyÕn trªn sang ho¹t ®éng ë c¸c tuyÕn nh­ Kho¸i Ch©u hiÖn nay chi cã 1 xe, §¹i B¸i hiÖn nay còng cã 1 xe, Cao B»ng vµ H­ng Hµ còng cã 1 xe. §©y lµ nh÷ng tuyÕn hiÖn nay l­îng hµnh kh¸ch ®ang cã xu h­íng t¨ng lªn trong khi hiÖn nay sè chuyÕn l­ît vËn chuyÓn hµnh kh¸ch cña C«ng ty lµ Ýt kh«ng ®¸p øng nhu cÇu thùc tÕ cña hµnh kh¸ch. C«ng ty cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p qu¶n lý chÆt chÏ h¬n vÒ thêi gian ho¹t ®éng cña c¸c xe, giê xe xuÊt ph¸t ë hai ®Çu bÕn ®Ó gi¶m thiÓu thêi gian xe kh«ng ho¹t ®éng. *Trong c«ng t¸c ®æi míi TSC§ lµ ph­¬ng tiÖn vËn t¶i C«ng ty cÇn chó ý ®æi míi nh­ng ph¶i phï hîp víi ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng kinh doanh vµ t×nh h×nh thùc tÕ cña C«ng ty. §èi víi lo¹i h×nh kinh doanh phôc vô vËn chuyÓn hµnh kh¸ch th× yªu cÇu ®æi míi ph­¬ng tiÖn vËn t¶i lµ hÕt søc cÇn thiÕt, v× cã nh­ vËy míi n©ng cao ®­îc chÊt l­îng phôc vô, ®¶m b¶o ho¹t ®éng an toµn hiÖu qu¶, ®¶m b¶o an toµn tÝnh m¹ng cho hµnh kh¸ch. Nªn ®¶m b¶o c¸c xe ®­îc ®Çu t­ cã hiÖu qu¶ phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ cña C«ng ty. Kh«ng nªn ®æi míi c¸c ph­¬ng tiÖn vËn t¶i cã gi¸ trÞ qu¸ cao, c¸c ph­¬ng tiÖn vËn t¶i hiÖn ®¹i vµ ®êi míi nhÊt. Kh«ng nªn ®Çu t­ vµo c¸c ph­¬ng tiÖn vËn t¶i cã h×nh thøc bªn ngoµi qu¸ sang träng nh­ng chÊt l­îng kh«ng cao. ChØ nªn ®Çu t­ vµo c¸c ph­¬ng tiÖn vËn t¶i cã gi¸ thµnh võa ph¶i. Cã thÓ mua s¾m c¸c ph­¬ng tiÖn vËn t¶i s¶n xuÊt trong n­íc cã gi¸ thµnh h¹ h¬n. Nh­ng cÇn chó ý tíi chÊt l­îng cña xe ®Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng ph­¬ng tiÖn vµ an toµn cho kh¸ch hµng. C«ng ty lµm tèt c«ng t¸c trªn th× c«ng ty ®· sö dông TSC§ lµ ph­¬ng tiÖn vËn t¶i cã hiÖu qu¶ h¬n nhiÒu. V× gi¸ c­íc vËn t¶i lµ do c¸c ®¬n vÞ vËn t¶i hiÖp th­¬ng ®· ®­îc phª duyÖt kh«ng dÔ g× thay ®æi trong mét thêi gian ng¾n, nÕu lµm tèt th× C«ng ty ®· gi¶m ®­îc c¸c chi phÝ khÊu hao, chi phÝ b¶o qu¶n,…nh­ng chÊt l­îng c¸c ph­¬ng tiÖn vÉn ®­îc ®¶m b¶o cã chÊt l­îng cao, tõ ®ã gãp phÇn t¨ng lîi nhuËn cho C«ng ty. 3. Mét sè kiÕn nghÞ ®Ò xuÊt. §Ó t¹o ®iÒu kiÖn h¬n n÷a trong viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông TSC§ t¹i C«ng ty cæ phÇn xe kh¸ch Hµ Néi, theo em C«ng ty cÇn ph¶i cã m«i tr­êng thuËn lîi vµ ph¸t triÓn. Do ®ã em xin ®Ò xuÊt mét sè ý kiÕn sau: +Hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n ly vÜ m« cña Nhµ n­íc vÒ qu¶n lý TSC§ trong c¸c doanh nghiÖp, n©ng quyÒn tù chñ cña c¸c doanh nghiÖp trong qu¶n lý vµ sö dông TSC§. Sù ®æi míi hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý vÜ m« cña Nhµ n­íc vÒ TSC§ trong c¸c doanh nghiÖp còng cã nh÷ng t¸c ®éng ¶nh h­ëng m¹nh mÏ tíi viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông TSC§ cña c¸c doanh nghiÖp. Thùc tÕ cho thÊy, mét c¬ chÕ chÝnh s¸ch kh«ng hîp lý cña Nhµ n­íc cã thÓ g©y ra nhiÒu khã kh¨n cho c¸c doanh nghiÖp dÉn ®Õn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp kh«ng cao, thËm chÝ cã thÓ thua lç hoÆc ph¸ s¶n. Ng­îc l¹i, víi c¬ chÕ chÝnh s¸ch hîp lý cña Nhµ n­íc sÏ lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi t¹o ®µ khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp ph¸t triÓn. Do ®ã víi c«ng t¸c qu¶n lý TSC§ trong doanh nghiÖp ë tÇm vÜ m« th× Nhµ n­íc cÇn cã chÝnh s¸ch khoa häc kü thuËt, cÇn ph¶i h­íng c¸c doanh nghiÖp nªn ®Çu t­, mua s¾m thiÕt bÞ sao cho phï hîp víi ®Æc ®iÓm kinh doanh cña doanh nghiÖp m×nh, ®ång Nhµ n­íc nªn cã nh÷ng chÝnh s¸ch hç trî doanh nghiÖp nh­ ­u ®·i vÒ thuÕ… Bªn c¹nh ®ã, viÖc Nhµ n­íc t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp cã quyÒn tù chñ cao trong vÊn ®Ò qu¶n lý vµ sö dông vèn, ®Æc biÖt lµ vèn cè ®Þnh sÏ lµ ®éng lùc thóc ®Èy cho doanh nghiÖp n¨ng ®éng s¸ng t¹o h¬n n÷a trong s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông TSC§ nãi riªng. +X©y dùng vµ ph¸t triÓn thÞ tr­êng tµi chÝnh. Song song víi viÖc x©y dùng vµ hoµn thiÖn hÖ thèng ng©n hµng th­¬ng m¹i th× Nhµ n­íc cÇn ph¸t triÓn, hoµn thiÖn thªm hÖ thèng thÞ tr­êng chøng kho¸n, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp cã thÓ huy ®éng vèn mét c¸ch kÞp thêi ®Ó më réng s¶n xuÊt. +Qu¶n lý vi m« cña doanh nghiÖp. Doanh nghiÖp cÇn x©y dùng chÕ ®é th­ëng ph¹t thÝch ®¸ng ®èi víi ng­êi lao ®éng, ®Ò cao h¬n n÷a tr¸ch nhiÖm cña ng­êi lao ®éng, tõ ®ã khuyªn khÝch hä sö dông TSC§ cña doanh nghiÖp cã tr¸ch nhiÖm, cã hiÖu qu¶. C¸c nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp cÇn ph¶i thÊy vµ hiÓu ®­îc tÇm quan träng cña viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông TSC§ th× míi ®­a ra vµ thùc thi c¸c gi¶i ph¸p. +T¨ng c­êng ph©n tÝch t×nh h×nh qu¶n lý vµ sö dông TSC§ t¹i C«ng ty. ViÖc qu¶n lý vµ sö dông TSC§ lµ mét trong nh÷ng néi dung c¬ b¶n trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. Ph©n tÝch t×nh h×nh qu¶n lý vµ sö dông TSC§ sÏ gióp cho C«ng ty vµ c¬ quan qu¶n lý cÊp trªn n¾m ®­îc t×nh h×nh thùc tÕ vÒ qu¶n lý vµ sö dông TSC§ t¹i C«ng ty, trªn c¬ së ®ã cã thÓ ®¸nh gi¸ ®­îc nh÷ng thµnh c«ng vµ nh÷ng ®iÓm tån t¹i, bÊt hîp lý trong qu¶n lý sö dông TSC§, tõ ®ã ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông TSC§, n©ng cao s¶n xuÊt kinh doanh cho C«ng ty. Trªn ®©y lµ mét sè ®Þnh h­íng c¬ b¶n trong viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông TSC§ t¹i c«ng ty cæ phÇn xe kh¸ch Hµ Néi. Tuy nhiªn nã ch­a thÓ ®Çy ®ñ nh­ng hy väng sÏ gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông TSC§ t¹i C«ng ty. KÕt luËn Sù thµnh c«ng cña viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông TSC§ vµ thµnh c«ng cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp cã mèi quan hÖ chÆt chÏ, g¾n bã víi nhau, lµ ®iÒu kiÖn cña nhau ®Ó doanh nghiÖp cã thÓ v­ît lªn, ph¸t triÓn ë mét tÇm cao míi. T¹i C«ng ty cæ phÇn xe kh¸ch Hµ Néi, trong nh÷ng n¨m qua C«ng ty ®· kh«ng ngõng nç lùc cè g¾ng ph¸t triÓn vµ ®­a ra nhiÒu chÝnh s¸ch n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. Bªn c¹nh nh÷ng thµnh c«ng nhÊt ®Þnh mµ C«ng ty ®· ®¹t ®­îc th× C«ng ty còng cßn gÆp ph¶i rÊt nhiÒu khã kh¨n thö th¸ch, ®Æc biÖt lµ cßn rÊt nhiÒu khã kh¨n ®ang ®îi phÝa tr­íc. Muèn ®¹t ®­îc c¸c môc tiªu mµ c«ng ty ®· ®Æt ra, muèn thµnh c«ng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th× con ®­êng mµ c«ng ty cÇn ph¶i lµm lµ tiÕp tôc kh«ng ngõng n©ng cao n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông TSC§ cña m×nh. Bëi v×, chØ sö dông tèt tµi s¶n cè ®Þnh th«i lµ ch­a ®ñ mµ cÇn ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông TSC§ cã nh­ vËy míi ®¶m b¶o ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty ®¹t th¾ng lîi. Qua thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty cæ phÇn xe kh¸ch Hµ Néi, trªn c¬ së v©n dông lý thuyÕt vµo thùc tiÔn ®· gióp em cñng cè nhiÒu kiÕn thøc ®· ®­îc häc ë tr­êng ®ång thêi bæ sung nhiÒu kiÕn thøc míi. LuËn v¨n ®­îc hoµn thµnh ®· gi¶i quyÕt ®­îc mét sè vÊn ®Ò sau: +HÖ thèng ho¸ nh÷ng lý luËn vÒ TSC§ vµ c«ng t¸c qu¶n lý vµ sö dông TSC§ trong c¸c doanh nghiÖp +Trªn c¬ së ph©n tÝch thùc tÕ t×nh h×nh qu¶n lý vµ sö dông TSC§ t¹i c«ng ty cæ phÇn xe k h¸ch Hµ Néi, dùa vµo ®Þnh h­íng ph¸t triÓn còng nh­ c¸c thuËn lîi vµ khã kh¨n, luËn v¨n ®· ®­a ra mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông TSC§ t¹i c«ng ty. Do h¹n chÕ vÒ thêi gian thùc tÕ vµ nghiÖp vô nªn kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng sai sãt, em rÊt mong nhËn ®­îc nh÷ng ý kiÕn nhËn xÐt cña thÇy c« gi¸o vµ tËp thÓ c¸n bé nh©n viªn phßng kÕ to¸n cña c«ng ty cæ phÇn xe kh¸ch Hµ Néi ®Ó b¶n luËn v¨n nµy ®­îc hoµn chØnh h¬n. Em còng xin ®­îc c¶m ¬n sù chØ dÉn cña c¸c thÇy c« trong bé m«n Tµi chÝnh tÝn dông, khoa kÕ to¸n tµi chÝnh tr­êng ®¹i häc Th­¬ng M¹i, ®Æc biÖt lµ thÇy gi¸o: GVC. TrÇn Thanh NghÞ cïng ban gi¸m ®èc, c¸c c« chó, c¸c anh chÞ trong phßng kÕ to¸n thèng kª cña C«ng ty cæ phÇn xe kh¸ch Hµ Néi ®· nhiÖt t×nh gióp ®ì em hoµn thµnh bµi luËn v¨n nµy. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! Hµ Néi, ngµy 20 th¸ng 06 n¨m 2006 Sinh viªn thùc hiÖn: NguyÔn ThÞ Lan Anh. Danh môc tµi liÖu tham kh¶o Gi¸o tr×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp th­¬ng m¹i: Tr­êng ®¹i häc th­¬ng m¹i, NXB DHQG n¨m 2005 Gi¸o tr×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp: NXB Lao ®éng n¨m 2003 Gi¸o tr×nh qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp: NXB Tµi chÝnh n¨m 1999 Tµi chÝnh doanh nghiÖp: tr­êng ®¹i häc Kinh tÕ thµnh phè HCM, NXB Thèng kª n¨m 2004 Mét sè v¨n b¶n, Th«ng t­, nghÞ ®Þnh do bé tµi chÝnh ban hµnh n¨m 2003. T¹p chÝ tµi chÝnh Môc lôc Lêi më ®Çu 1 Ch­¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ TSC§ vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh trong c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay 3 I.Vai trß cña TSC§ ®èi víi ho¹t ®éng cña c¸c Doanh nghiÖp 3 1.Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm cña TSC§ 3 1.1.Kh¸i niÖm 3 1.2.§Æc ®iÓm cña TSC§ 4 2. Ph©n lo¹i TSC§ 5 2.1. C¨n cø vµo h×nh th¸i biÓu hiÖn 5 2.2. C¨n cø vµo môc ®Ých sö dông 7 2.3. C¨n cø vµo c«ng dông kinh tÕ 8 2.4. C¨n cø vµo t×nh h×nh sö dông 9 2.5. C¨n cø vµo nguån h×nh thµnh 10 2.6. C¨n cø vµo quyÒn së h÷u 11 3. Vai trß cña tµi s¶n cè ®Þnh trong c¸c doanh nghiÖp 11 II. Qu¶n lý vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông TSC§ 12 1. Môc ®Ých vµ yªu cÇu 12 1.1. Môc ®Ých 12 1.2. Yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý TSC§ 13 2. Néi dung c«ng t¸c qu¶n lý tµi s¶n cè ®Þnh 15 2.1. Khai th¸c vµ t¹o lËp nguån vèn thÝch hîp ®Ó h×nh thµnh vµ duy tr× quy m« tµi s¶n cè ®Þnh phï hîp 15 2.2.Qu¶n lý qu¸ trïnh sö dông TSC§ 16 2.2.1.Qu¶n lý qu¸ tr×nh ®Çu t­ h×nh thµnh kÕt cÊu TSC§ hîp lý 16 2.2.2. Qu¶n lý qu¸ tr×nh khÊu hao vµ thu håi vèn khÊu hao 16 3. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông TSC§ 21 3.1. Sù cÇn thiÕt n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông TSC§ 21 3.2. C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng tíi hiÖu qu¶ sö dông TSC§ 23 3.2.1. Nh©n tè kh¸ch quan 23 3.2.2. Nh©n tè chñ quan 26 3.3. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông TSC§ 28 3.4. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông TSC§ 29 Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng qu¶n lý vµ sö dông TSC§ t¹i C«ng ty cæ phÇn xe kh¸ch Hµ Néi 32 I. Tæng quan vÒ C«ng ty cæ phÇn xe kh¸ch Hµ Néi 32 1. LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty 32 1.1. Giíi thiÖu vÒ c«ng ty cæ phÇn xe kh¸ch Hµ Néi 32 1.2. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty. 33 2. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty cæ phÇn xe kh¸ch Hµ Néi 34 3. §Æc ®iÓm tæ chøc qu¶n lý kinh doanh cña C«ng ty 40 4. T×nh h×nh tµi s¶n vµ nguån vèn cña C«ng ty. 41 5. KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty 43 II. T×nh h×nh qu¶n lý vµ sö dông TSC§ t¹i C«ng ty cæ phÇn xe kh¸ch Hµ Néi.. 44 1.C«ng t¸c qu¶n lý TSC§ t¹i C«ng ty 45 1.1. LËp kÕ hoach qu¶n lý TSC§ 45 1.2.Tæ chøc theo dâi thùc hiÖn kÕ ho¹ch 45 1.3. C«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm so¸t c¸c b¸o c¸o cña C«ng ty 47 2. §¸nh gi¸ t×nh h×nh sö dông TSC§ 48 2.1. Thùc tramg kÕt cÊu TSC§ cña C«ng ty 48 2.2. Nguån vèn h×nh thµnh TSC§ cña C«ng ty 51 2.3. Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ 52 2.4. §¸nh gi¸ t×nh h×nh t¨ng gi¶m cña TSC§ theo nguyªn gi¸ 53 3. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh 56 3.1. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c ®oµn xe 56 3.2. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh 57 4. Mét sè kÕt qu¶ ®¹t ®­îc vµ h¹n chÕ trong c«ng t¸c qu¶n lý vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh. 60 4.1. Mét sè kÕt qu¶ 60 4.2. Nh÷ng h¹n chÕ cßn tån t¹i 61 Ch­¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông TSC§ t¹i C«ng ty cæ phÇn xe kh¸ch Hµ Néi 63 I. Ph­¬ng h­íng ho¹t ®éng cña C«ng ty trong thêi gian tíi 63 II. Nh÷ng thuËn lîi vµ nh÷ng khã kh¨n trong qu¸ tr×nh qu¶n lý vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh 64 1.ThuËn lîi 64 2.Khã kh¨n 65 III. Mét sè biÖn ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông TSC§ 67 1.Gi¶i ph¸p chung 67 2.Gi¶i ph¸p cô thÓ 71 3.Mét sè kiÕn nghÞ ®Ò xuÊt 84 KÕt luËn 87 Danh môc tµi liÖu tham kh¶o 88 ._.