Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác tổ chức tiền lương tại Công ty in Công Đoàn(74tr)

Lêi më ®Çu Trong neàn kinh teá thò tröôøng hieän nay thì naêng suaát, chaát löôïng vaø hieäu quaû luoân laø muïc tieâu haøng ñaàu cuûa caùc doanh nghieäp saûn xuaát kinh doanh. Caùc doanh nghieäp duøng raát nhieàu caùc bieän phaùp, chính saùch ñeå nhaèm ñaït ñöôïc muïc tieâu ñoù, trong ñoù tieàn löông ñöôïc coi laø moät trong nhöõng chính saùch quan troïng nhÊt kích thích ngöôøi lao ñoäng h¨ng h¸i laøm vieäc nhaèm ñaït hieäu quaû kinh teá cao trong quaù trình saûn xuaát kinh doanh Tieàn löông ñoái vôùi ngöôøi lao ñoäng laø phaàn thu nhaäp chuû yeáu, laø nguoàn soáng, laø ñieàu kieän ñeå ngöôøi lao ñoäng taùi saûn xuaát söùc lao ñoäng maø hoï ñaõ hao phí . Ñoái vôùi doanh nghieäp thì tieàn löông ñöôïc coi laø moät khoaûn chi phí trong quaù trình saûn xuaát vaø ñöôïc tính vaøo giaù thaønh saûn phaåm . Thùc tÕ ®· chøng minh r»ng ë doanh nghiÖp nµo cã chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng ñuùng ñaén, tieàn löông maø ngöôøi lao ñoäng nhaän ñöôïc xöùng ñaùng vôùi coâng söùc maø hoï ñaõ boû ra thì ngöôøi lao ñoäng trong doanh nghieäp ñoù seõ h¨ng haùi lao ñoäng, tích cöïc caûi tieán kyõ thuaät, saùng taïo . . . ñem laïi hieäu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cao. Ng­îc l¹i nÕu doanh nghiÖp kh«ng cã chính saùch tieàn löông toát, ngöôøi lao ñoäng ñöôïc traû l­¬ng khoâng xöùng ñaùng vôùi coâng söùc hoï boû ra hoaëc khoâng coâng baèng trong traû löông thì seõ khoâng kích thích ñöôïc ngöôøi lao ñoäng thaäm chí hoï seõ boû vieäc . Nhaän thöùc ñöôïc taàm quan troïng cuûa coâng taùc tieàn löông do vaäy sau quaù trình hoïc taäp taïi Tröôøng Ñaïi hoïc Coâng ñoaøn vaø thôøi gian thöïc taäp taïi Coâng ty In Coâng ñoaøn, em ñaõ choïn ñeà taøi ''Moät soá giaûi phaùp nhaèm hoaøn thieän coâng taùc toå chöùc tieàn löông ôû Coâng ty in Coâng ñoaøn'' laøm ñeà taøicho chuyªn ®Ò tèt nghiÖp. Em hy väng qua kho¸ luËn nµy sÏ nghiªn cøu s©u h¬n vÒ vÊn ®Ò tiÒn l­¬ng t¹i c«ng ty vµ ®­a ra caùc kieán nghò nhaèm hoaøn thieän hôn coâng taùc tieàn löông . Noäi dung khoaù luaän goàm 3 phaàn : PhÇn 1: Lý luËn chung vÒ tæ chøc tiÒn l­¬ng. PhÇn 2: Thùc tr¹ng c«ng t¸c tæ chøc tiÒn l­¬ng t¹i C«ng ty in C«ng ®oµn. PhÇn 3: Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c tæ chøc tiÒn l­¬ng. PhÇn 1 C¬ së lý luËn vÒ tæ chøc tiÒn l­¬ng I-C¸c kh¸i niÖm vÒ tiÒn l­¬ng: 1-C¸c kh¸i niÖm vÒ tiÒn l­¬ng: TiÒn l­¬ng lu«n ®­îc coi lµ ®èi t­îng quan t©m hµng ®Çu cña ng­êi lao ®éng vµ cña c¸c doanh nghiÖp. §èi víi ng­êi lao ®éng th× tiÒn l­¬ng lµ nguån thu nhËp chñ yÕu cña b¶n th©n ng­êi ®ã vµ víi gia ®×nh hä, cßn ®èi víi doanh nghiÖp th× tiÒn l­¬ng l¹i lµ mét yÕu tè n»m trong chi phÝ s¶n xuÊt. Trong mçi thêi kú kh¸c nhau, mçi h×nh th¸i kinh tÕ-x· héi kh¸c nhau th× quan niÖm vÒ tiÒn l­¬ng còng cã sù thay ®æi ®Ó phï hîp víi h×nh th¸i kinh tÕ x· héi ®ã.  1.1-TiÒn l­¬ng trong c¬ chÕ thÞ tr­êng: Khi ®Êt n­íc ta chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ tõ tËp trung bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XNCN cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc. Ng­êi lao ®éng ®­îc tù chñ trong viÖc lùa chän viÖc lµm vµ ®ßi hái møc tiÒn l­¬ng xøng ®¸ng víi søc lao ®éng mµ hä bá ra, ®iÒu nµy dÉn ®Õn viÖc ph¶i thay ®æi vÒ quan ®iÓm tiÒn l­¬ng "TiÒn l­¬ng lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña gi¸ trÞ søc lao ®éng ph¶i tr¶ cho ng­êi cung øng søc lao ®éng, tu©n theo c¸c nguyªn t¾c cung-cÇu, gi¸ c¶ cña thÞ tr­êng vµ ph¸p luËt hiÖn hµnh cña Nhµ n­íc" (Gi¸o tr×nh kinh tÕ lao ®éng). Quan niÖm vÒ tiÒn l­¬ng trong c¬ chÕ thÞ tr­êng ®Êt n­íc ta hiÖn nay ®­îc xuÊt ph¸t tõ c¸c yªu cÇu ®Æt ra cña nÒn kinh tÕ, ®ã lµ: -Ph¶i coi søc lao ®éng lµ mét hµng ho¸ vµ lµ mét yÕu tè ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Quan ®iÓm nµy ph¶i ®­îc c«ng nhËn víi ng­êi lao ®éng trong mäi thµnh phÇn kinh tÕ. -C¸c tæ chøc, c¸ nh©n sö dông lao ®éng ph¶i tù chñ trong viÖc tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng c¨n cø vµo hîp ®ång gi÷a ng­êi cung øng vµ ng­êi sö dông søc lao ®éng trong khu«n khæ cña ph¸p luËt. Nhµ n­íc chØ qu¶n lý vÒ mét mÆt vÜ m« nh­ ban hµnh c¸c chÝnh s¸ch, ph¸p luËt vÒ tiÒn l­¬ng. -TiÒn l­¬ng ph¶i ®­îc coi lµ mét bé phËn c¬ b¶n trong thu nhËp cña ng­êi lao ®éng, ®ång thêi lµ mét yÕu tè chi phÝ ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp. Víi c¸c quan ®iÓm nh­ trªn nªn tiÒn l­¬ng trong thêi kú nµy ®· ph¸t huy cao ®é chøc n¨ng cña nã kÝch thÝch ng­êi lao ®éng h¨ng h¸i lµm viÖc, n©ng cao tÝnh tù chñ, s¸ng t¹o trong qóa tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh tõ ®ã ngµy cµng t¹o ra nhiÒu cña c¶i vËt chÊt cho x· héi. Cïng víi kh¸i niÖm vÒ tiÒn l­¬ng lµ c¸c kh¸i niÖm kh¸c nh­ tiÒn l­¬ng thùc tÕ, tiÒn l­¬ng danh nghÜa, tiÒn l­¬ng tèi thiÓu... 1.2-TiÒn l­¬ng danh nghÜa: §­îc hiÓu lµ sè tiÒn mµ ng­êi sö dông lao ®éng tr¶ cho ng­êi lao ®éng c¨n cø vµo sè l­îng, chÊt l­îng hoÆc sè l­îng c«ng viÖc mµ ng­êi lao ®éng ®· hoµn thµnh. Do vËy mµ tiÒn l­¬ng thùc tÕ phô thuéc rÊt nhiÒu vµo n¨ng suÊt lao ®éng vµ hiÖu qu¶ lao ®éng trong qu¸ tr×nh lao ®éng cña ng­êi lao ®éng ®ã. 1.3-TiÒn l­¬ng thùc tÕ : §­îc hiÓu lµ sè l­îng c¸c lo¹i hµng ho¸ tiªu dïng vµ c¸c lo¹i dÞch vô cÇn thiÕt mµ ng­êi lao ®éng mua ®­îc tõ tiÒn l­¬ng danh nghÜa cña hä: ITLdn I TLTT = Ip Trong ®ã: ITLTT: ChØ sè tiÒn l­¬ng ITLdn: ChØ sè tiÒn l­¬ng danh nghÜa Ip: ChØ sè cña gi¸ c¶ tiªu dïng Nh­ vËy ta cã thÓ thÊy r»ng tiÒn l­¬ng thùc tÕ kh«ng chØ phô thuéc vµo tiÒn l­¬ng danh nghÜa vµ cßn phô thuéc gi¸ c¶ tiªu dïng. NÕu chØ sè gi¸ c¶ tiªu dïng t¨ng nhanh h¬n chØ sè vÒ tiÒn l­¬ng danh nghÜa, th× víi sè tiÒn l­¬ngdanh nghÜa lín h¬n song ng­êi lao ®éng sÏ mua ®­îc Ýt hµng ho¸ h¬n g©y ra ®êi sèng khã kh¨n h¬n cho ng­êi lao ®éng. Do vËy mµ ChÝnh phñ lu«n ph¶i ®Ò ra c¸c chÝnh s¸ch, tr¸nh t×nh tr¹ng cho l¹m ph¸t cao nh­: khèng chÕ gi¸ c¶ tiªu dïng cña c¸c mÆt hµng thiÕt yÕu, trî cÊp, trî gi¸... TiÒn l­¬ng tèi tiÓu lµ møc l­¬ng ®Ó tr¶ cho ng­êi lao ®éng lµm c«ng viÖc gi¶n ®¬n nhÊt (kh«ng qua ®µo t¹o) víi ®iÒu kiÖn lao ®éng vµ m«i tr­êng lao ®éng ë møc b×nh th­êng (nghÞ ®Þnh 197/CP cña n­íc Céng hoµ XHCN ViÖt Nam ngµy 31/12/1994). Trong ®iÒu 56, ch­¬ng II Bé luËt Lao ®éng cã ghi "Khi chØ sè gi¸ c¶ sinh ho¹t t¨ng lªn lµm tiÒn l­¬ng thùc tÕ gi¶m ®i, th× ChÝnh phñ ®iÒu chØnh møc l­¬ng tèi thiÓu ®Ó ®¶m b¶o tiÒn l­¬ng thùc tÕ cña ng­êi lao ®éng". Møc tiÒn l­¬ng tèi thiÓu ®­îc quy ®Þnh cho c¸c thêi kú cô thÓ sau: -Ngµy 22/5/1993 ChÝnh phñ ban hµnh nghÞ ®Þnh sè 260 N§/CP quy ®Þnh møc l­¬ng tèi thiÓu lµ 120.000®/th¸ng/ng­êi. -Tõ ngµy 28/3/1997 ChÝnh phñ ban hµnh nghÞ ®Þnh sè 06 N§/CP quy ®Þnh møc l­¬ng tèi thiÓu lµ 144.000®/th¸ng/ng­êi (thùc hiÖn tõ ngµy 1/1/1998). -Tõ ngµy 1/1/2000 møc l­¬ng tèi thiÓu lµ 180.000®/th¸ng/ng­êi. -§Õn ngµy 1/1/2001 møc l­¬ng tèi thiÓu ®­îc ban hµnh lµ 210.000®/th¸ng/ng­êi. -Tõ ngµy 1/1/2003 møc l­¬ng tèi thiÓu ®­îc thay ®æi lµ 290.000®/ng­êi/th¸ng. Tõ møc l­¬ng tèi thiÓu ®ã c¸c doanh nghiÖp x©y dùng lªn møc l­¬ng tèi thiÓu cña doanh nghiÖp c¨n cø theo nghÞ ®Þnh sè 10/2000 N§/CP vµ ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng riªng cña doanh nghiÖp m×nh song tiÒn l­¬ng tèi thiÓu doanh nghiÖp kh«ng ®­îc qu¸ 2,5 lÇn so víi møc tiÒn tèi thiÓu chung. Tlmin dn = Tlmin (1+kdc ) Trong ®ã: Tlmin dn: TiÒn l­¬ng tèi thiÓu cña doanh nghiÖp. Tlmin: TiÒn l­¬ng tèi thiÖu chung do nhµ n­íc quy ®Þnh kdc: HÖ sè ®iÒu chØnh cho doanh nghiÖp. 2-Chøc n¨ng cña tiÒn l­¬ng: TiÒn l­¬ng lµ phÇn thu nhËp chñ yÕu cña ng­êi lao ®éng, do vËy khi thùc hiÖn viÖc chi tr¶ l­¬ng chóng ta cÇn ph¶i biÕt ®­îc c¸c chøc n¨ng cña tiÒn l­¬ng: *Chøc n¨ng th­íc ®o gi¸ trÞ cña søc lao ®éng: Còng nh­ mèi quan hÖ hµng ho¸ kh¸c, søc lao ®éng còng ®­îc tr¶ c«ng c¨n cø vµo gi¸ trÞ søc lao ®éng. Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng ngµy nay ë n­íc ta th× tiÒn l­¬ng cßn thÓ hiÖn mét phÇn gi¸ trÞ søc lao ®éng mµ mçi c¸ nh©n ®· ®­îc bá ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. *Chøc n¨ng duy tr× søc lao ®éng: §©y lµ chøc n¨ng c¬ b¶n cña tiÒn l­¬ng ®èi víi ng­êi lao ®éng bëi sau mçi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh th× ng­êi lao ®éng ph¶i ®­îc bï ®¾p søc lao ®éng mµ hä ®· bá ra. §Ó cã thÓ bï ®¾p l¹i ®­îc hä cÇn cã thu nhËp mµ: Thu nhËp = tiÒn l­¬ng + c¸c kho¶n thu kh¸c (mµ tiÒn l­¬ng lµ chñ yÕu) do vËy mµ tiÒn l­¬ng ph¶i gióp ng­êi lao ®éng bï ®¾p l¹i søc lao ®éng ®· hao phÝ ®Ó hä cã thÓ duy tr× liªn tôc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. *Chøc n¨ng t¹o ®éng lùc ®èi víi ng­êi lao ®éng: §Ó thùc hiÖn tèt chøc n¨ng nµy th× tiÒn l­¬ng ph¶i lµ phÇn thu chñ yÕu trong tæng sè thu nhËp cña ng­êi lao ®éng, cã nh­ thÕ ng­êi lao ®éng míi dµnh sù quan t©m vµo c«ng viÖc, nghiªn cøu t×m tßi c¸c s¸ng kiÕn c¶i tiÕn m¸y mãc thiÕt bÞ vµ quy tr×nh c«ng nghÖ, n©ng cao tr×nh ®é tay nghÒ lµm cho hiÖu qu¶ s¶n xuÊt cña ®¬n vÞ ngµy cµng ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. *Chøc n¨ng kÝch thÝch vµ thóc ®Èy ph©n c«ng lao ®éng x· héi. Khi tiÒn l­¬ng lµ ®éng lùc cho ng­êi lao ®éng h¨ng h¸i lµm viÖc s¶n xuÊt th× sÏ lµm cho n¨ng xuÊt lao ®éng t¨ng lªn ®©y lµ tiÒn ®Ò cho viÖc ph©n c«ng lao ®éng x· héi mét c¸ch ®Çy ®ñ h¬n. Ng­êi lao ®éng sÏ ®­îc ph©n c«ng lµm cho nh÷ng c«ng viÖc thuéc së tr­êng cña hä. Ngoµi c¸c chøc n¨ng trªn tiÒn l­¬ng cßn gãp phÇn lµm cho viÖc qu¶n lý lao ®éng trong ®¬n vÞ trë lªn dÔ dµng vµ tiÒn l­¬ng cã phÇn hoµn thiÖn mèi quan hÖ x· héi gi÷a con ng­êi víi con ng­êi trong qu¸ tr×nh lao ®éng. 3.C¸c nguyªn t¾c cña tæ chøc tiÒn l­¬ng: Khi tæ chøc tiÒn l­¬ngmuèn ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ cao c¶ vÒ mÆt kinh tÕ vµ x· héi th× ph¶i tu©n theo c¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n vÒ tæ chøc tiÒn l­¬ng: §©y lµ nh÷ng c¬ së quan träng nhÊt ®Ó x©y dùng ®­îc mét c¬ chÕ tr¶ l­¬ng, qu¶n lý tiÒn l­¬ng vµ chÝnh s¸ch thu nhËp thÝch hîp nhÊt trong mét thÓ chÕ kinh tÕ-x· héi nhÊt ®Þnh. §Êt n­íc ta tõ khi chuyÓn ®æi sang c¬ chÕ thÞ tr­êng theo ®Þnh h­íng XHCN, c«ng t¸c tæ chøc tiÒn l­¬ng tu©n theo c¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n sau ®©y: 3.1.Tr¶ l­¬ng ngang nhau cho lao ®éng nh­ nhau: Tr¶ l­¬ng ngang nhau cho lao ®éng nh­ nhau ®­îc xuÊt ph¸t tõ nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng. §Ó cã thÓ thùc hiÖn ®­îc nguyªn t¾c nµy ng­êi ta dïng th­íc ®o lao ®éng. Mäi ng­êi lao ®éng kh«ng ph©n biÖt tuæi t¸c, giíi tÝnh, tr×nh ®é... cã møc hao phÝ lao ®éng nh­ nhau th× ®Òu ®­îc tr¶ l­¬ng nh­ nhau. §Ó thùc hiÖn ®­îc nguyªn t¾c nµy ®ßi hái nhµ qu¶n lý ph¶i thùc sù c«ng b»ng trong sù ®¸nh gi¸ ng­êi lao ®éng, kh«ng ®­îc dùa trªn møc ®é t×nh c¶m c¸ nh©n mµ ph¶i ®¸nh gi¸ sù cèng hiÕn cña ng­êi lao ®éng dùa vµo kÕt qu¶ lao ®éng, hiÖu qu¶ lao ®éng, tõ ®ã ®Þnh ra møc l­¬ng hîp lý phï hîp víi mçi ng­êi ®óng víi l­îng lao ®éng hao phÝ mµ hä ®· b¶o ra. ViÖc ph¶i thùc hiÖn nguyªn t¾c nµy lµ rÊt quan träng trong c«ng t¸c tr¶ l­¬ng bëi ng­êi lao ®éng ngoµi mong muèn ®­îc tr¶ l­¬ng cao hä cßn ®ßi hái ph¶i ®­îc tr¶ l­¬ng mét c¸ch thùc sù c«ng b»ng víi søc lao ®éng mµ hä ®· bá ra Ýt nhÊt lµ trong ph¹m vi ®¬n vÞ hä c«ng t¸c. Trong ®iÒu kiÖn thùc tÕ cña n­íc ta hiÖn nay, khi mµ chóng ta ®ang phÊn ®Êu x©y dùng mét x· héi d©n chñ c«ng b»ng, v¨n minh th× viÖc thùc hiÖn c«ng b»ng trong tr¶ l­¬ng mang mét ý nghÜa quan träng. Nã lµ c¬ së cho viÖc x©y dùng mét x· héi c«ng b»ng. NhËn thøc ®­îc vÊn ®Ò®ã nªn ngay tõ khi míi thµnh lËp n­íc ViÖt Nam d©n chñ Céng hoµ, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· ký s¾c lÖnh ngµy 12/3/1947 trong ®ã ghi râ "C«ng nh©n, ®µn bµ, hay trÎ em mµ lµm mét viÖc nh­ ®µn «ng th× ®­îc tÝnh sè tiÒn b»ng sè tiÒn c«ng nh©n cña ®µn «ng". Ngµy nay ®Ó thùc hiÖn nguyªn t¾c nµy §¶ng vµ Nhµ n­íc ta ®· ®Ò ra nhiÒu chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng nh­ møc tiÒn l­¬ng tèi thiÓu, thang l­¬ng, b¶ng l­¬ng... h­íng c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh thùc hiÖn theo mét thÓ thèng nhÊt. 3.2.Nguyªn t¾c tr¶ l­¬ng ®¶m b¶o t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng: §Ó cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®ßi hái qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt kinh doanh ph¶i diÔn ra liªn tôc vµ ngµy cµng më réng. Do vËy ®Ó ®¸p øng yªu cÇu cña s¶n xuÊt th× søc lao ®éng ph¶i ®­îc sö dông vµ ngµy cµng sö dông víi quy m« lín h¬n. Thùc hiÖn nguyªn t¾c nµy ®ßi hái viÖc tr¶ l­¬ng mét mÆt ph¶i ®¸p øng ®­îc yªu cÇu lµ bï ®¾p l¹i søc lao ®éng mµ ng­êi lao ®éng ®· hao phÝ trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, mÆt kh¸c ph¶i t¹o ®iÒu kiÖn t¸i s¶n xuÊt më réng søc lao ®éng cho b¶n th©n vµ gia ®×nh ng­êi lao ®éng. Nhµ n­íc lu«n ®Ò ra c¸c chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng nh»m ®iÒu chØnh møc l­¬ng gióp cho ng­êi lao ®éng t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng vµ t¸i s¶n xuÊt më réng b»ng c¸ch lu«n thay ®æi møc l­¬ng tèi thiÓu: N¨m 1993 lµ 120.000®ång, n¨m 1997 lµ 144.000®, ... tõ ngµy 1/1/2003 lµ 290.000®/ng­êi/th¸ng. 3.3-§¶m b¶o n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng nhanh h¬n tèc ®é t¨ng tiÒn l­¬ng: Theo quy luËt ph¸t triÓn cña x· héi th× n¨ng suÊt lao ®éng kh«ng ngõng t¨ng lªn nh»m ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng t¨ng cña ng­êi lao ®éng. Song ®Ó hµi hoµ gi÷a lîi Ých cña ng­êi sö dông søc lao ®éng vµ ng­êi lao ®éng th× tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng ph¶i nhanh h¬n tèc ®é t¨ng cña tiÒn l­¬ng. Thùc tÕ ®· chøng minh r»ng viÖc t¨ng n¨ng suÊt cña ng­êi lao ®éng do hai nguyªn nh©n: -Do ®æi míi c«ng nghÖ s¶n xuÊt, tr×nh ®é qu¶n lý... -Do tr×nh ®é tay nghÒ cña ng­êi lao ®éng thµnh th¹o h¬n. Thùc hiÖn nguyªn t¾c nµy trong viÖc tr¶ l­¬ng th× míi cã thÓ kÝch thÝch ng­êi sö dông lao ®éng bá tiÒn ra ®Çu t­ mua c¸c thiÕt bÞ míi ®Ó ®­a vµo s¶n xuÊt. Nh­ng thùc hiÖn nguyªn t¾c nµy c¸c nhµ qu¶n lý ph¶i xem xÐt c©n nh¾c mét c¸ch kü l­ìng h¬n bëi v× nÕu sù chªnh lÖch qu¸ cao sÏ kh«ng kÝch thÝch ®­îc ng­êi lao ®éng n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n, sù thµnh th¹o tay nghÒ... g©y c¶n trë cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. 3.4.Nguyªn t¾c thùc hiÖn mèi t­¬ng quan hîp lý vÒ tiÒn l­¬ng cña c¸c bé phËn lao ®éng x· héi: Thùc hiÖn nguyªn t¾c nµy trong tr¶ l­¬ng kh«ng ph¶i lµ trong tr¶ l­¬ng bõng nhau trong tÊt c¶ c¸c ngµnh, c¸c khu vùc kinh tÕ mµ lµ tr¶ l­¬ng ph¶i c¨n cø vµo c¸c c¬ së cÇn thiÕt sau ®©y: Tr×nh ®é lµnh nghÒ b×nh qu©n cña ng­êi lao ®éng ë mçi ngµnh ®Æc ®iÓm vÒ c«ng nghÖ, kü thuËt kh¸c nhau, do vËy nã còng ®ßi hái tr×nh ®é tay nghÒ, tr×nh ®é chuyªn m«n cña ng­êi lao ®éng kh¸c nhau. Phô thuéc vµo ý nghÜa kinh tÕ cña mçi ngµnh trong nÒn kinh tÕ quèc d©n: Mçi thêi kú, mét sè ngµnh ®­îc xem lµ träng ®iÓm cña nÒn kinh tÕ, do vËy mµ cÇn ph¶i ­u tiªn ph¸t triÓn. §Ó thùc hiÖn ®­îc Nhµ n­íc ph¶i cã chÝnh s¸ch tr¶ l­¬ng lµm sao võa khuyÕn khÝch ®­îc ng­êi lao ®éng, võa thu hót ®­îc ng­êi lao ®éng cã tr×nh ®é chuyªn m«n. C¨n cø vµo ®Þa ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp v× mçi khu vùc, mçi vïng kh¸c nhau vÒ ®Þa lý th× ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn, tËp tôc còng kh¸c nhau. 4.C¸c yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn tiÒn l­¬ng cña ng­êi lao ®éng: TiÒn l­¬ng cña ng­êi lao ®éng chÞu ¶nh h­ëng cña rÊt nhiÒu yÕu tè nh­ gi¸ c¶ søc lao ®éng, thêi gian lµm viÖc, n¨ng suÊt lao ®éng, hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ, møc vèn ®Çu t­, c¸c quy ®Þnh cña Nhµ n­íc... 4.1.Gi¸ c¶ søc lao ®éng: Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay th× môc tiªu chung cña c¸c doanh nghiÖp tèi ®a ho¸ lîi nhuËn, do vËy khi tiÕn hµnh bÊt kú ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nµo ®ã ng­êi chñ ph¶i c©n nh¾c tÝnh to¸n xem ph¶i thuª ng­êi lao ®éng víi møc tiÒn l­¬ng vµ thêi gian lµm viÖc lµ bao nhiªu. Th«ng th­êng th× thêi gian lµm viÖc th­êng tû lÖ thuËn víi tiÒn l­¬ng cña ng­êi lao ®éng nghÜa lµ thêi gian lµm viÖc nhiÒu th× thu nhËp cña ng­êi lao ®éng cao vµ ng­îc l¹i. Cïng víi thêi gian lµm viÖc th× yÕu tè cña gi¸ c¶ søc lao ®éng còng ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn tiÒn l­¬ng cña ng­êi lao ®éng. Gi¸ c¶ søc lao ®éng phô thuéc vµo c¸c yÕu tè nh­: tr×nh ®é chuyªn m«n, tr×nh ®é tay nghÒ cña mçi ng­êi. Mçi ng­êi cã tr×nh ®é kh¸c nhau do ®ã tiÒn l­¬ng cña mçi ng­êi còng ®­îc tr¶ kh¸c nhau. Do vËy khi muèn n©ng cao thu nhËp cña m×nh ng­êi lao ®éng ph¶i tù båi d­ìng kiÕn thøc, båi d­ìng chuyªn m«n tay nghÒ cña m×nh lµm cho gi¸ trÞ s¶n xuÊt ra trong mét ®¬n vÞ thêi gian lao ®éng ®­îc n©ng lªn ®Èy gi¸ c¶ søc lao ®éng lªn. 4.2.N¨ng suÊt lao ®éng: N¨ng suÊt lao ®éng ®­îc coi lµ th­íc ®o chÝnh x¸c søc lao ®éng ®· bá ra cña ng­êi lao ®éng vµ tr×nh ®é thµnh th¹o chuyªn m«n tay nghÒ cña hä bëi v× n¨ng suÊt lao ®éng phô thuéc rÊt lín vµo tr×nh ®é, kü n¨ng, kü s¶o cña ng­êi lao ®éng nªn nã ph¶n ¸nh gi¸ trÞ hiÖn thùc cña søc lao ®éng tr×nh ®é cao, kü n¨ng thµnh th¹o th× n¨ng suÊt lao ®éng cµng cao, gi¸ trÞ s¶n l­îng s¶n xuÊt ra lín. Do ®ã tiÒn l­¬ng cña mçi ng­êi lao ®éng ph¶i t¨ng theo nh­ng tèc ®é t¨ng cña tiÒn l­¬ng ph¶i lu«n ®¶m b¶o tu©n theo nguyªn t¾c ®ã lµ t¨ng chËm h¬n n¨ng suÊt lao ®éng. Cã nh­ thÕ th× míi gi¶m ®­îc gi¸ thµnh s¶n phÈm, t¨ng lîi nhuËn cho ng­êi thuª lao ®éng, tõ ®ã kÝch thÝch ng­êi sö dông lao ®éng t¸i s¶n xuÊt vµ t¸i s¶n xuÊt víi quy m« ngµy cµng ®­îc më réng h¬n. 4.3.HiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp: Mét doanh nghiÖp ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ cao, s¶n phÈm b¸n ch¹y, hµng ho¸ cã søc c¹nh tranh cao trªn thÞ tr­êng sÏ thu ®­îc lîi nhuËn cao th× t­¬ng øng víi nã lµ møc tiÒn l­¬ng cña ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp ®ã sÏ ®¶m b¶o ®­îc cao h¬n ë mét doanh nghiÖp ®ang lµm ¨n thua lç, s¶n phÈm s¶n xuÊt ra bÞ ø ®äng. Trong ®iÒu kiÖn thùc tÕ, c¸c doanh nghiÖp ë ViÖt Nam hiÖn nay, ng­êi lao ®éng trong c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi th­êng cã thu nhËp cao h¬n. Cã sù kh¸c biÖt nµy v× c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi th­êng ®­îc ®Çu t­, ¸p dông c¸c c«ng nghÖ tiªn tiÕn trªn thÕ giíi vµo s¶n xuÊt, ®ßi hái ng­êi lao ®éng lµm viÖc ë ®ã ph¶i cã tr×nh ®é chuyªn m«n tr×nh ®é tay nghÒ cao, s¶n phÈm s¶n xuÊt ra ®¹t chÊt l­îng cao gi¸ c¶ hîp lý tõ ®ã c¹nh tranh vµ chiÕm lÜnh thÞ tr­êng tiªu thô thu ®­îc nhiÒu lîi nhu©n do vËy mµ møc tiÒn l­¬ng cña mçi ng­êi lao ®éng sÏ ®­îc tr¶ mét c¸ch x­ng ®¸ng h¬n víi søc lao ®éng mµ hä bá ra 4.4. C¸c quy ®Þnh cña nhµ n­íc. C¸c quy ®Þnh cña nhµ n­íc cã ¶nh h­ëng rÊt lín ®èi víi tiÒn l­¬ng cña ng­êi lao ®éng ®Æc biÖt lµ ng­êi lao ®éng lµm viÖc trong c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc. Trong c¸c quy ®Þnh cña nhµ n­íc nhu thang l­¬ng, b¶ng l­¬ng møc l­¬ng... th× møc tiÒn l­¬ng tèi thiÓu cã ¶nh h­ëng rÊt lín. TiÒn l­¬ng tèi thiÓu lµ do Nhµ n­íc quy ®Þnh. Møc tiÒn l­¬ng tèi thiÓu lµ sè tiÒn chi tr¶ ®ñ cho ng­êi lao ®éng chi tr¶ ë møc tèi thiÓu nhÊt. Mçi thêi kú kh¸c nhau th× quan niÖm vÒ nhu cÇu tèi thiÓu còng cã sù kh¸c biÖt, do vËy mµ Nhµ n­íc lu«n ®iÒu chØnh møc tiÒn l­¬ng tèi thiÓu còng cã sù kh¸c biÖt, do vËy mµ Nhµ n­íc lu«ng ®iÒu chØnh møc l­¬ng tèi thiÓu ®¶m b¶o ®êi sèng cho ng­êi lao ®éng. VÝ dô tiÒn l­¬ng tèi thiÓu thay ®æi tõ møc 210.000®/th¸ng lªn 290.000®/ th¸ng. Bªn c¹nh ®ã c¸c quy ®Þnh cña Nhµ n­íc vÒ viÖc x©y dùng ®¬n gi¸ s¶n phÈm c¸c quy chÕ, h×nh thøc tr¶ l­¬ng còng ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn møc tiÒn l­¬ng cña ng­êi lao ®éng. 4.5. C¸c nh©n tè kh¸c. Ngoµi 4 yÕu tè trªn, tiÒn l­¬ng ng­êi lao ®éng cßn chÞu sù ¶nh h­ëng cña nhiÒu yÕu tè kh¸c cña nÒn kinh tÕ mµ bÊt kú mét doanh nghiÖp nµo còng chÞu ¶nh h­ëng nh­: Quan hª cung cÇu, søc lao ®éng trªn thÞ tr­êng, l¹m ph¸t, tèc ®é t¨ng GDP, GNP ... c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng mét c¸ch kh«ng trùc tiÕp ®Õn tiÒn l­¬ng cña ng­êi lao ®«ng nh­ sau: *Quan hÖ cung cÇu- cÇu søc lao ®éng trªn thÞ tr­êng. §©y lµ mét yÕu tè gi¸n tiÕp song nã cã t¸c ®éng c¬ b¶n ®Õn tiÒn l­¬ng cña ng­êi lao ®éng. Khi nÒn kinh tÕ cã biÓu hiÖn suy tho¸i hoÆc cung lao ®«ng lín h¬n cÇu lao ®éng v× nhiÒu lý do th× sè l­îng c«ng viªc gi¶m mµ sè ng­êi ®i t×m viÖc t¨ng lªn. Khi ®ã th× tiÒn l­¬ng cña ng­êi lao ®éng co xu h­íng gi¶m xuèng. Ng­îc l¹i khi mµ nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn cña tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp lµm ¨n cã hiÖu qu¶ hä sÏ t¸i s¶n xuÊt vÒ lao ®éng míi t¨ng lªn ®Ó thu hót lao ®éng. * L¹m ph¸t NÒn kinh tÕ l¹m ph¸t cã nhiÒu nguyªn nh©n nh­ nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn qu¸ nãng, do có sèc tõ phÝa cung hoÆc do l­îng tiÒn mÆt l­u th«ng qu¸ lín... theo xu h­íng chung khi gi¸ c¶ t¨ng lªn th× tiÒn l­¬ng danh nghÜa mµ ng­êi lao ®éng nhËn ®­îc còng t¨ng lªn ®Ó ®¶m b¶o cuéc sèng cña ng­êi d©n lao ®éng. Nh­ng khi tû lÖ l¹m ph¸t t¨ng qu¸ nhanh (vÝ dô ë ViÖt Nam vµo c¸c n¨m cña thËp kû 80 tèc ®é l¹m ph¸t ®Õn 3 con sè) lµm cho tèc ®é t¨ng cña tiÒn l­¬ng kh«ng bï ®¾p ®­îc sù t¨ng cña l¹m ph¸t g©y khã kh¨n cho ®êi sèng cña ng­êi lao ®éng. Trong ®iÒu kiÖn t¨ng tr­ëng kinh tÕ nh­ hiÖn nay ë ViÖt Nam tèc ®é l¹m ph¸t b×nh qu©n hµng n¨m t¨ng ®Òu ë møc kiÓm so¸t ®­îc vµ møc t¨ng cña tiÒn l­¬ng cao h¬n tèc ®é t¨ng cña l¹m ph¸t do vËy mµ ®êi sèng cña ng­êi lao ®éng dÇn ®­¬c c¶i thiÖn vµ n©ng cao. *Tèc ®é t¨ng GDP vµ GNP. Tèc ®é t¨ng GDP vµ GNP thÓ hiÖn sù t¨ng tr­ëng cña nÒn kinh tÕ. Do vËy mµ tèc ®é t¨ng GDP vµ GNP cã ý nghÜa rÊt lín ®Ó thu hót ®Çu t­ tõ c¸c nguån t¹o ra nhiÒu viÖc lµm, t¨ng tiÒn l­¬ng cho ng­êi lao ®éng. Trong c¸c n¨m gÇn ®©y mÆc dï cã nhiÒu cuéc khñng ho¶ng trÇm träng vÒ kinh tÕ x· héi trªn thÕ giíi vµ khu v­c song ViÖt Nam Ýt chÞu ¶nh h­ëng, lu«n gi÷ ®­îc møc t¨ng tr­ëng GDP tõ 7-8%/n¨m. §©y lµ c¬ së ®Ó thu hót c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi ®Çu t­ vµo ViÖt Nam t¹o ra nhiÒu chç lµm viÖc, gi¶i quyÕt viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng tõng b­íc t¨ng thu nhËp, æn ®Þnh vµ n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt tinh thÇn cho ng­êi lao ®éng. II. C¸c ph­¬ng ph¸p x©y dùng ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng. 1.X¸c ®Þnh quü l­¬ng n¨m kÕ ho¹ch ®Ó x©y d­ng ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng: Quü l­¬ng mµ sè tiÒn mµ doanh nghiÖp dïng ®Ó chi tr¶ l­¬ng cho CBCNVC lao ®éng cña doanh nghiÖp Quü l­¬ng kÕ ho¹ch ®Ó x¸c ®Þnh ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng ®­îc x©y dùng theo c«ng thøc sau: VKH Ldb x TLmindn x (Hcb + Hpc) + Vql) x 12 Trong ®ã: TLmindn:TiÒn l­¬ng tèi thiÓu cña doanh nghiÖp Hpc: HÖ sè phô cÊp b×nh qu©n Hcb: HÖ sè cÊp bËc c«ng viÖc Vql: Quü l­¬ng cña ng­êi lao ®éng qu¶n lý ch­a ®­îc tÝnh trong lao ®éng Ldb: Lao ®éng ®Þnh biªn (lµ sè l­îng lao ®éng ®­îc ®Þnh møc ®Ó hoµn thµnh sè l­îng c«ng viÖc theo kÕ ho¹ch ®ã ®Ò ra ). L®b = Lyc+ Lpv + L bs + Lql Trong ®ã: Lyc:Lao ®éng theo yªu cÇu cña c«ng viÖc. Lpv: Lao ®éng phôc vô. L bs: Lao ®éng bæ xung. Lql: Lao ®éng qu¶n lý §Ó tÝnh Hcb : C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt, tæ chøc lao ®éng, tr×nh ®é c«ng nghÖ, tiªu chuÈn cÊp bËc kü thuËt cña b¶ng ph©n tÝch c«ng viÖc ®Ó x¸c ®Þnh hÖ sè cÊp bËc b×nh qu©n. §Ó tÝnh Hpc : C¨n cø vµo phô cÊp khu vùc, phô cÊp ®éc h¹i, nguy hiÓm, tr¸ch nhiÖm, lµm ®ªm, thu hót l­u ®éng, chøc vô l·nh ®¹o ®Ó tÝnh ra hÖ sè phô cÊp b×nh qu©n chung cho toµn ®¬n vÞ. Vql : Gåm l­¬ng cña c¸c ng­êi chuyªn tr¸ch qu¶n lý c«ng ty nh­: cña Héi ®ång qu¶n trÞ, bé phËn gióp viÖc, bé m¸y v¨n phßng c«ng ty, c¸n bé chuyªn tr¸ch vÒ c¸c c«ng t¸c ®oµn thÓ, §¶ng vµ mét sè ®èi t­îng kh¸c mµ ch­a ®­îc tÝnh trong ®Þnh møc lao ®éng tæng hîp hoÆc quü tiÒn l­¬ng cña c¸c ®èi t­îng nµy kh«ng ®­îc trÝch tõ c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn cña doanh nghiÖp. 2-C¸c ph­¬ng ph¸p x©y dùng ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng: §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng hay cßn gäi lµ chi phÝ tiÒn l­¬ng cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm lµ phÇn tiÒn l­¬ng mµ doanh nghiÖp ph¶i tr¶ cho ng­êi lao ®éng sau khi hä hoµn thµnh mét s¶n phÈm hoÆc mét c«ng viÖc cô thÓ nµo ®ã. ViÖc x©y dùng ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng theo kho¶n 1 vµ kho¶n 2, §iÒu 5 nghÞ ®Þnh sè 206/2004/N§- CP ®Ó lµm c¨n cø tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng phï hîp víi gi¸ tiÒn c«ng vµ quan hÖ cung cÇu lao ®éng trªn thÞ tr­êng. Quy ®Þnh ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng cã thÓ tÝnh theo mét trong 4 ph­¬ng ph¸p sau: 2.1-§¬n gi¸ tiÒn l­¬ng tÝnh trªn mét ®¬n vÞ s¶n phÈm (hoÆc s¶n phÈm quy ®æi). C«ng thøc tÝnh ®¬n gi¸: §G = VG x TSP Trong ®ã: §G: §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng (§V: ®ång s¶n phÈm). Vg : TiÒn l­¬ng giê. TSP: Møc lao ®éng cña mét s¶n phÈm (giê c«ng). Ph­¬ng ph¸p nµy ¸p dông ë c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt mét lo¹i hµng hoÆc s¶n xuÊt nhiÒu lo¹i mÆt hµng song cã thÓ quy ®æi ®­îc víi nhau. 2.2-§¬n gi¸ tiÒn l­¬ng tÝnh trªn doanh thu: Ph­¬ng ph¸p nµy ®­îc ¸p dông nÕu quü l­¬ng n¨m vµ doanh thu kÕ ho¹ch cã thÓ x¸c ®Þnh mét c¸ch t­¬ng ®èi chÝnh x¸c. C«ng thøc tÝnh: åVKH §G = åVKH Trong ®ã: §G: §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng (®ång/1000 ®ång doanh thu). VKH: Tæng quü l­¬ng kÕ ho¹ch. TKH: Tæng doanh thu kÕ ho¹ch. Ph­¬ng ph¸p nµy dïng cho viÖc tÝnh ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng ë c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô tæng hîp, viÖc quy ®æi ra giê c«ng ®Þnh møc khã thùc hiÖn ®­îc. 2.3-§¬n gi¸ tiÒn l­¬ng tÝnh trªn lîi nhuËn: C«ng thøc tÝnh åVKH §G = PKH Trong ®ã: §G: §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng (®ång/1000 ®ång doanh thu). åVKH: Tæng quü l­¬ng kÕ ho¹ch. åPKH: Tæng lîi nhuËn n¨m kÕ ho¹ch. C«ng thøc nµy ®­îc ¸p dông ®Ó tÝnh ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng t¹i c¸c ®¬n vÞ mµ cã thÓ x¸c ®Þnh ®­îc tæng thu vµ tæng chi s¸t víi thùc tÕ ®Ó tõ ®ã tÝnh ra lîi nhuËn t­¬ng ®èi chÝnh x¸c so víi thùc hiÖn. 2.4 Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh ®¬n gi¸ theo tæng thu trõ tæng chi (trong tæng chi kh«ng cã l­¬ng): Khi ¸p dông ph­¬ng ph¸p nµy ®ßi hái c¸c ®¬n vÞ ph¶i qu¶n lý ®­îc tæng thu vµ tæng chi chÆt chÏ bëi v× tiªu thøc lùa chän cña ph­¬ng ph¸p nµy lµ tæng doanh thu vµ tæng chi phÝ (ch­a kÓ l­¬ng cña ng­êi lao ®éng trong ®¬n vÞ). C«ng thøc tÝnh lµ: åVKH §G = åTKH-åCKH Trong ®ã: åVKH : Tæng quü l­¬ng n¨m kÕ ho¹ch. åTKH :Tæng doanh thu n¨m kÕ ho¹ch. åCKH:Tæng chi phÝ n¨m kÕ ho¹ch (ch­a cã l­¬ng). Trong c¸c ph­¬ng ph¸p nµy tÝnh ®¬n gi¸ ë trªn mçi ph­¬ng ph¸p cã ®Æc ®iÓm kh¸c nhau, c¸c ®¬n vÞ c¨n cø vµo t×nh h×nh thùc tÕ cña m×nh mµ lùa chän cho thÝch hîp. III/-ChÕ ®é tiÒn l­¬ng vµ c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng: 1-ChÕ ®é tiÒn l­¬ng: 1.1-ChÕ ®é tiÒn l­¬ng cÊp bËc: Lµ chÕ ®é tiÒn l­¬ng ¸p dông ®Ó tr¶ cho ng­êi lao ®éng trùc tiÕp. §Ó tr¶ l­¬ng ®óng ®¾n ta c¨n cø vµo sè l­îng, chÊt l­îng cña tõng ng­êi lao ®éng. ChÕ ®é tr¶ l­¬ng cÊp bËc ®­îc Nhµ n­íc quy ®Þnh vµ doanh nghiÖp ph¶i c¨n cø vµo ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt thùc tÕ cña m×nh mµ x©y dùng lªn c¸c chÝnh s¸ch riªng cho phï hîp víi thùc tÕ. ChÕ ®é tiÒn l­¬ng cÊp bËc bao gåm 3 yÕu tè sau: *Thang l­¬ng: Thang l­¬ng lµ b¶ng x¸c ®Þnh quan hÖ tû lÖ vÒ tiÒn l­¬ng gi÷a nh÷ng c«ng nh©n cïng nghÒ hoÆc nh÷ng nhãm nghÒ gièng nhau, song tr×nh ®é thµnh th¹o cña hä l¹i kh¸c nhau. Mçi thang l­¬ng ®­îc chia thµnh c¸c bËc vµ hÖ sè cÊp bËc. §Ó cã thÓ x¸c ®Þnh hÖ sè l­¬ng ph¶i c¨n cø vµo: -§Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh tõng ngµnh cô thÓ. -Møc ®é phøc t¹p cña c«ng viÖc. -Thêi gian ®µo t¹o. -Kh¶ n¨ng phÊn ®Êu n©ng bËc cña c«ng nh©n. *B¶ng l­¬ng Còng t­¬ng tù nh­ thang l­¬ng song møc ®é phøc t¹p cña c«ng viÖc trong b¶ng l­¬ng cßn phô thuéc vµo c«ng suÊt thiÕt kÕ vµ quy m« cña doanh nghiÖp. *Møc l­¬ng: Lµ sè l­îng tiÒn tÖ ®Ó tr¶ c«ng cho ng­êi lao ®éng trong mét ®¬n vÞ thêi gian (giê, ngµy, th¸ng). T­¬ng øng víi c¸c bËc trong thang l­¬ng. §Ó x¸c ®Þnh ®­îc møc l­¬ng c¸c ®¬n vÞ ph¶i c¨n cø vµo møc l­¬ng tèi thiÓu chung cña Nhµ n­íc x©y dùng lªn møc l­¬ng tèi thiÓu cña doanh nghiÖp, tõ ®ã tÝnh ra møc l­¬ng cô thÓ ®èi víi tõng c¸ nh©n. 1.2-ChÕ ®é tiÒn l­¬ng chøc vô: ChÕ ®é tiÒn l­¬ng chøc vô lµ chÕ ®é dïng chi tr¶ l­¬ng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn qu¶n lý trong c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c nhau. Do sù ph©n c«ng lao ®éng ®ßi hái ph¶i t¸ch lao ®éng qu¶n lý ra khái lao ®éng chung ®Ó chØ ®¹o s¶n xuÊt kinh doanh. Lao ®éng qu¶n lý cã ®Æc ®iÓm riªng biÖt so víi lao ®éng s¶n xuÊt trùc tiÕp lµ hä kh«ng trùc tiÕp chÕ t¹o ra s¶n phÈm, kÕt qu¶ lao ®éng cña hä chØ cã thÓ biÓu hiÖn gi¸n tiÕp th«ng qua kÕt qu¶ c«ng t¸c cña tËp thÓ mµ hä l·nh ®¹o hoÆc phôc vô. §Ó cã thÓ tÝnh l­¬ng, Nhµ n­íc th«ng qua mét sè b¶ng l­¬ng chøc vô.Mçi chøc vô t­¬ng øng víi mét møc l­¬ng vµ nh÷ng quy ®Þnh vÒ c¸c tiªu chuÈn b¾t buéc gi÷ chøc vô ®ã ph¶i cã. 2-C¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng: Trong ®iÒu 58 ch­¬ng 6 Bé luËt lao ®éng cã ghi "Ng­êi sö dông lao ®éng cã quyÒn chän c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian, theo s¶n phÈm, theo kho¸n nh­ng ph¶i duy tr× h×nh thøc tr¶ l­¬ng ®· chän trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh vµ ph¶i th«ng b¸o cho ng­êi lao ®éng biÕt". Trong ®iÒu kiÖn thùc tÕ hiÖn nay c¸c doanh nghiÖp th­êng ¸p dông hai h×nh thøc tr¶ l­¬ng sau ®©y: -Tr¶ l­¬ng theo thêi gian. -Tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm. 2.1-H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian: Tr¶ l­¬ng theo thêi gian th­êng ¸p dông ®èi víi c¸n bé c«ng nh©n viªn lµm c«ng t¸c qu¶n lý, cßn ®èi víi c«ng nh©n th­êng th× chØ ¸p dông víi ng­êi lao ®éng trong c¸c bé phËn m¸y mãc hoÆc c¸c c«ng viÖc mµ kh«ng thÓ tiÕn hµnh ®Þnh møc chÝnh x¸c vµ chÆt chÏ ®­îc hay do ®¶m b¶o yªu cÇu vÒ chÊt l­îng s¶n phÈm ®ßi hái. Khi thùc hiÖn h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian ®ßi hái ng­êi qu¶n lý mét mÆt ph¶i qu¸n triÖt theo nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng, mÆt kh¸c ph¶i qu¶n lý tÝnh to¸n ®Çy ®ñ, ®óng thêi gian lµm viÖc x¸c ®Þnh, bè trÝ lao ®éng ®óng tr×nh ®é vµ ¸p dông ®óng ®¾n nh÷ng ®Þnh møc phôc vô. H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian ®­îc chia lµm hai lo¹i tuú vµo ®iÒu kiÖn yªu cÇu c«ng viÖc mµ ¸p dông mét c¸ch linh ho¹t. *H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian ®¬n gi¶n. Ph­¬ng ph¸p nµy tÝnh sè tiÒn l­¬ng cho ng­êi lao ®éng chØ c¨n cø vµo møc l­¬ng vµ sè ngµy lµm viÖc thùc tÕ cña ng­êi lao ®éng kh«ng c¨n cø vµo kÕt qu¶ c«ng viÖc vµ th¸i ®é lao ®éng. C«ng thøc tÝnh: LTT + LCB x TTT LTT : TiÒn l­¬ng thùc tÕ theo thêi gian. LCB : TiÒn l­¬ng cÊp bËc theo thêi gian. TTT: Thêi gian lµm viÖc thùc tÕ cña c«ng nh©n. Qua trªn cho ta thÊy chÕ ®é tr¶ l­¬ng nµy mang nÆng tÝnh chÊt b×nh qu©n kh«ng khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng sö dông tèi ®a thêi gian lao ®éng, kh«ng t¹o ®­îc ®éng lùc cho mäi ng­êi h¨ng h¸i lµm viÖc khuyÕn khÝch tÝnh s¸ng t¹o, tù chñ. *H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian cã th­ëng: H×nh thøc tr¶ l­¬ng nµy lµ viÖc kÕt hîp gi÷a h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian ®¬n gi¶n víi c¸c h×nh thøc tiÒn th­ëng khi ng­êi c¸n bé, c«ng nh©n viªn ®¹t ®­îc nh÷ng chØ tiªu vÒ sè l­îng hoÆc chÊt l­îng quy ®Þnh cña ®¬n vÞ. LTT = LCB x TTT + th­ëng (nÕu cã). Trong ®ã LTT: TiÒn l­¬ng thùc tÕ LCB : Møc l­¬ng cÊp bËc. TTT : Thêi gian lam viÖc thùc tÕ. H×nh thøc nµy th­êng ®­îc ¸p dông ®èi víi nh÷ng c«ng nh©n phôc vô söa ch÷a, ®iÒu chØnh thiÕt bÞ... hoÆc ¸p dông ®èi víi nh÷ng c«ng nh©n s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng ®ßi hái chÊt l­îng cao. So víi h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian ®¬n gi¶n th× h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian cã th­ëng ®· tÝch cùc h¬n, bëi nã ®· khuyÕn khÝch ®­îc ng­êi lao ®éng n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt l­îng s¶n phÈm, hiÖu qu¶ c«ng viÖc... Song nã ch­a ph¶n ¸nh ®­îc mét c¸ch ®Çy ®ñ nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng, bëi v× viÖc x¸c ®Þnh tiªu chuÈn ®Ó th­ëng lµ bao nhiªu cho hîp lý lµ rÊt khã kh¨n. Do vËy khi ¸p dông h×nh thøc tr¶ l­¬ng nµy th× tr­íc hÕt ®¬n vÞ ph¶i ®Ò ra c¸c tiªu chuÈn ®­îc th­ëng, kiÓm tra th¸i ®é lµm viÖc cña ng­êi lao ®éng mét c¸ch chÆt chÏ. 2.2.H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm: Tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm lµ h×nh thøc tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng c¨n cø trùc tiÕp vµo sè l­îng vµ chÊt l­îng s¶n phÈm (hay dÞch vô) mµ hä hoµn thµnh. Ngµy nay h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm ¸p dông réng r·i ®èi víi ng­êi lao ®éng lµm viÖc trong c¸c khu vùc s¶n xuÊt vËt chÊt mµ c«ng viÖc cña hä cã thÓ ®Þnh møc mét c¸ch t­¬ng ®èi chÝnh x¸c. *ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm cã nh÷ng ­u ®iÓm sau: -Qu¸n triÖt ®Çy ®ñ h¬n nguyªn t¾c tr¶ l­¬ng theo lao ®éng cã t¸c dông lín trong viÖc khuyÕn khÝch c«ng nh©n t¨ng n¨ng suÊt chÊt, l­îng vµ hiÖu qu¶ lao ®éng. -Tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm khuyÕn khÝch c«ng nh©n lao ®éng n©ng cao tr×nh ®é lµnh nghÒ, tr×nh ®é chuyªn m«n, x©y dùng cho ng­êi lao ®éng tÝnh n¨ng ®éng, s¸ng t¹o, tù chñ. -§Èy m¹nh thi ®ua s¶n xuÊt tiÕt kiÖm chi phÝ nguyªn vËt liÖu, n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt m¸y mãc, thiÕt bÞ. *Nh­îc ®iÓm: §Ó thùc hiÖn ®­îc ph­¬ng ph¸p tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm c._.Çn ph¶i x©y dùng ®­îc ®Þnh møc lao ®éng, x¸c ®Þnh ®¬n gi¸, ®©y lµ mét viÖc rÊt khã ®èi víi qu¶n lý lao ®éng. Muèn cho ph­¬ng ph¸p tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm cã hiÖu qu¶ c¸c ®¬n vÞ doanh nghiÖp ph¶i chuÈn bÞ ®­îc c¸c ®iÒu kiÖn sau: -ChuÈn bÞ tèt ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt: Doanh nghiÖp ph¶i tiÕn hµnh chuÈn bÞ thËt tèt c¸c yÕu tè ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh nh­: m¸y mãc, nguyªn vËt liÖu... t¹o ®iÒu kiÖn cho ng­êi lao ®éng n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, chÊt l­îng s¶n phÈm. -Ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng mét c¸ch hîp lý, bëi lÏ nÕu ®¬n gi¸ khong chÝnh x¸c qu¸ cao th× ng­êi lao ®éng cã lîi song doanh nghiÖp th× sÏ gi¶m hiÖu qu¶ kinh doanh lµm t¨ng gi¸ thµnh s¶n phÈm. Muèn x¸c ®Þnh ®­îc ®¬n gi¸ chÝnh x¸c ph¶i c¨n cø vµo c¸c yÕu tè nh­: møc l­¬ng cÊp bËc c«ng viÖc, ®Þnh møc lao ®éng, møc s¶n l­îng, mÆt kh¸c ph¶i tÝnh thªm c¸c kho¶n trî cÊp, ®Æc biÖt lµ ph¶i tÝnh ®Õn c¸c viÖc lµm ®ªm, lµm thªm giê. -Ph¶i tæ chøc c«ng t¸c kiÓm tra, nghiÖm thu s¶n phÈm mét c¸ch ®óng ®¾n: ng­êi qu¶n lý c«ng t¸c kiÓm tra ph¶i c¨n cø vµo c¸c yªu cÇu vÒ chÊt l­îng s¶n phÈm kh«ng ®­îc dùa vµo møc ®é t×nh c¶m c¸ nh©n. Cã 6 h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm, c¸c ®¬n vÞ cã thÓ lùa chän mét hoÆc nhiÒu h×nh thøc tr¶ l­¬ng, trong ®ã tuú thuéc vµo ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt thùc tÕ vµ mÆt hµng s¶n xuÊt. 2.2.1.Tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp c¸ nh©n: ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp c¸ nh©n ®­îc dïng chñ yÕu ®Ó tr¶ l­¬ng cho c«ng nh©n s¶n xuÊt mµ c«ng viÖc cña hä mang tÝnh ®éc lËp t­¬ng ®èi, c¸c s¶n phÈm s¶n xuÊt ra ®­îc nghiÖm thu vµ kiÓm tra mét c¸ch cô thÓ, riªng biÖt. ChÕ ®é tr¶ l­¬ng nµy c¨n cø vµo sè l­îng s¶n phÈm ®­îc nghiÖm thu vµ ®¬n gi¸ x¸c ®Þnh. C«ng thøc x¸c ®Þnh ®¬n gi¸: §G = L1 x (1 + K c¸c lo¹i) x MTG L1 x H (1 + K c¸c lo¹i) §G = MSL Trong ®ã: L1 :Møc tiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n bËc 1. H : HÖ sè cÊp bËc cña c«ng nh©n ®¶m nhËn. MTG : Møc thêi gian ®Ó chÕ t¹o mét s¶n phÈm. MSL : Møc s¶n l­îng quy ®Þnh trong 1 ®¬n vÞ thêi gian. K c¸c lo¹i : HÖ sè phô cÊp c¸c lo¹i. Møc tiÒn l­¬ng thùc tÕ cña c«ng nhËn ®­îc lÜnh tÝnh theo c«ng thøc sau: LTT = §G x Q1 Trong ®ã: LTT : L­¬ng thùc tÕ ®­îc lÜnh. §G: §¬n gi¸ mét ®¬n vÞ s¶n phÈm. Q1 : S¶n l­îng thùc tÕ. *¦u ®iÓm: Khi ¸p dông ph­¬ng ph¸p nµy th× ®¬n vÞ dÔ dµng tÝnh to¸n ®­îc tiÒn l­¬ng thùc lÜnh cña c«ng nh©n. KhuyÕn khÝch trùc tiÕp ®Õn ng­êi lao ®éng t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng tõ ®ã t¨ng thu nhËp cho b¶n th©n hä. *Nh­îc ®iÓm: Ng­êi lao ®éng rÊt dÔ ch¹y theo sè l­îng, Ýt quan t©m ®Õn n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, Ýt quan t©m ®Õn tiÕt kiÖm vËt t­, nguyªn vËt liÖu vµ hiÖu qu¶ cña m¸y mãc thiÕt bÞ. 2.2.2.Tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm tËp thÓ: ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm tËp thÓ lµ chÕ ®é tr¶ l­¬ng c¨n cø vµo s¶n phÈm hay mét c«ng viÖc do tËp thÓ c«ng nh©n ®· hoµn thµnh vµ ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng cho mét s¶n phÈm hoÆc mét c«ng viÖc nµo ®ã. ChÕ ®é nµy dïng ®Ó tr¶ l­¬ng khi mµ ®Ó chÕ t¹o ra s¶n phÈm hay hoµn thµnh c«ng viÖc mµ ph¶i cã sù phèi hîp cña nhiÒu ng­êi lao ®éng cïng thùc hiÖn. *§¬n gi¸ tiÒn l­¬ng: -NÕu tæ hoµn thµnh nhiÒu s¶n phÈm trong kú: åLCB §G = Q0 Trong ®ã: åLCB : L­¬ng cÊp bËc cña c¶ tËp thÓ. Q 0: Møc s¶n l­îng c¶ tæ. -NÕu tæ hoµn thµnh 1 s¶n phÈm trong kú: §G = åLCB x M tg Trong ®ã: å LCB: L­¬ng cÊp bËc cña c¶ tæ. Mtg: Møc thêi gian cña tËp thÓ. * Tieàn löông thöïc teá maø taäp theå nhaän ñöôïc. LTT - ÑG x Ql Trong ñoù: LTT : tieàn löông thöïc teá toå nhaän ñöôïc trong kyø. ÑG : Ñôn giaù saûn phaåm. QI : Soá löôïng saûn phaåm (coâng vieäc) thöïc teá hoaøn thaønh. . Sau khi tính löông thöïc teá cho caû taäp theå ta coù theå aùp duïng caùc phöông phaùp chia löông sau: * Phöông phaùp l: Chia löông theo heä soá quy ñoåi (giôø ). Ñeå thöïc hieän chia löông theo phöông phaùp naøy ta tieán haønh theo böôùc sau ñaây: Böôùc l : Tính chuyeån thôøi gian laøm vieäc thöïc teá ra thôøi gian quy ñoåi qua heä soá löông cuûa ngöôøi coâng nhaân ñoù trong baûng löông, thang löông. Thôøi gian laøm Thôøi gian laøm vieäc Heä soá löông vieäc quy ñoåi cuûa = thöïc teá cuûa coâng x CBCV cuûa coâng coâng nhaân i nhaân i nhaân i Böôùc 2 : Tính ñôn giaù tieàn löông cho l ñôn vò thôøi gian quy ®æi. Tieàn löông thöïc teá cuûa caû toå §¬n gi¸ 1 ®¬n vÞ thôøi gian quy ñoåi = Toång thôøi gian laøm vieäc qui ñoåi cuûa toå Böôùc 3 : Tính tieàn löông cho töøng ngöôøi. Tieàn löông Thôøi gian laøm Ñôn giaù tieàn cuûa coâng = vieäc quy ñoåi cuûa x löông moät ñôn vò nhaân i coâng nhaân i thôøi gian qui ñoåi * Phöông phaùp 2: Tính theo heä soá cheânh leäch giöõa tieàn löông theo saûn phaåm vaø tieàn löông cÊp baäc theo thôøi gian. Böôùc l: Xaùc ñònh tieàn löông caáp baäc theo thôøi gian cuûa toå. B­íc 2: TÝnh hÖ sè chªnh lÖch: L`1 H®c = L0 Trong ®ã: H®c : HÖ sè ®iÒu chØnh. L`1 : TiÒn l­¬ng thùc tÕ cña tæ tÝnh theo ®¬n gi¸ s¶n phÈm. L0 : TiÒn l­¬ng cÊp bËc cña c¶ tæ B­íc 3: TÝnh l­¬ng cho tõng c«ng nh©n: Lhi = LCBi x H®c Trong ®ã: Lhi : L­¬ng thùc tÕ theo s¶n phÈm cña c«ng nh©n i. LCBi : L­¬ng cÊp bËc cña c«ng nh©n. H®c : HÖ sè ®iÒu chØnh. Hai ph­¬ng ph¸p trªn ®¶m b¶o tÝnh t­¬ng ®èi chÝnh x¸c trong tr¶ l­¬ng song viÖc tÝnh to¸n l¹i phøc t¹p, do vËy mµ ë nhiÒu ®¬n vÞ ¸p dông h×nh thøc chia l­¬ng ®¬n gi¶n mang tÝnh b×nh qu©n. *¦u ®iÓm: Tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm tËp thÓ cã t¸c dông n©ng cao ý thøc tr¸ch nhiÖm, tinh thÇn hîp t¸c gi÷a nh÷ng ng­êi lao ®éng trong cïng tæ ®Ó c¶ tæ ®ã ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao h¬n. *Nh­îc ®iÓm: Ch­a trùc tiÕp khuyÕn khÝch ®­îc ng­êi lao ®éng bëi v× tiÒn l­¬ng cña hä phôc thuéc rÊt lín vµo tËp thÓ (tæ) cña hä. 2.2.3.H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm gi¸n tiÕp: ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm gi¸n tiÕp lµ chÕ ®é tr¶ l­¬ng cho c«ng nh©n phôc vô. C¨n cø vµo kÕt qu¶ lao ®éng cña c«ng nh©n chÝnh mµ c«ng nh©n ®ã phôc vô. ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm gi¸n tiÕp ®­îc ¸p dông ®èi víi c¸c c«ng nh©n phôc vô, phô trî mµ kÕt qu¶ phôc vô cña hä ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn viÖc h×nh thµnh sè l­îng vµ chÊt l­îng s¶n phÈm cña c«ng nh©n chÝnh. -§¬n gi¸ tiÒn l­¬ng: LCB §gphô = M x Q0 LCB : L­¬ng cÊp bËc cña c«ng nh©n phô trî. §gphô : §¬n gi¸ phô. M : Møc phôc vô cña c«ng nh©n phô trî. Q0 : Møc s¶n l­îng cña c«ng nh©n chÝnh. -TiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n phôc vô, phô trî ®­îc tÝnh b»ng c«ng thøc L1 = §Gphô x Q1 Trong ®ã: L1 : TiÒn l­¬ng thùc tÕ cña c«ng nh©n phô trî. §Gphô : §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n phô trî. Q1 : S¶n l­îng thùc tÕ cña c«ng nh©n chÝnh. Ngoµi ra tiÒn l­¬ng thùc tÕ cña c«ng nh©n phô trî cã thÓ ®­îc tÝnh dùa vµo møc t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng cña c«ng nh©n chÝnh. L Q1 L1 = §Gphô x x M Q L L1 = §Gphô x x IW M Trong ®ã: IW : ChØ sè n¨ng xuÊt cña c«ng nh©n chÝnh * Öu ñieåm: Cheá ñoä traû löông theo hình thöùc naøy khuyeán khích ñöôïc ngöôøi lao ñoäng phuï - phuïc vuï tích cöïc phuïc vuï toát hôn cho hoaït ñoäng cuûa coâng nhaân chính phaàn cho vieäc taêng naêng suaát lao ñoäng cuûa coâng nhaân chính. *Nh­îc ®iÓm: Tieàn löông cuûa coâng nhaân phuïc vuï hoaøn toaøn phuï thuoäc vaøo keát quaû lao ñoäng cuûa coâng nhaân chính, maø keát quaû lao ñoäng cuûa coâng nhaân chính laïi chòu aûnh höôûng cuûa caùc yeáu toá khaùc. Do vaäy traû löông theo hình thöùc naøy ñoâi khi coù haïn cheá söï coá gaéng laøm vieäc cuûa coâng nhaân phuï. 2 .2.4. Tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm kho¸n: Tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm kho¸n lµ chÕ ®é tr¶ l­¬ng cho mét tËp thÓ ng­êi lao ®éng hay mét ng­êi lao ®éng c¨n cø vµo møc ®é hoµn thµnh c«ng viÖc, nh÷ng s¶n phÈm mµ xÐt giao cho tõng chi tiÕt kh«ng mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. Nã ®­îc thÓ hiÖn kh¸ phæ biÕn trong ngµnh n«ng nghiÖp, x©y dùng c¬ b¶n... Coâng thöùc tính löông khoaùn: LI = ÑGk x Ql Trong ñoù: LI : löông thöïc teá cuûa ngöôøi coâng nhaân nhaän ñöôïc. ÑGk : Ñôn giaù khoaùn cho l saûn phaåm hay moät coâng vieäc. Q1 : Soá löôïng saûn phaåm lay coâng vieäc hoaøn thaønh. Ñeå thöïc hieän traû löông theo saûn phaåm khoaùn mang laïi hieäu quaû cao thì ñieàu quan troïng nhaát laø caùch xaùc ñònh ñôn giaù khoaùn moät caùch chính xaùc döïa treân vieäc tính toaùn vaø phaân tích caùc böôùc coâng vieäc khoaùn. *Öu ñieåm : Traû löông theo saûn phaåm khoaùn coù taùc duïng laøm cho ngöôøi lao ñoäng phaùt huy ñöôïc saùng kieán vaø tích cöïc caûi taïo lao ñoäng töø ñoù laøm toái öu hoaù quaù trình laøm vieäc, giaûm thôøi gian lao ñoäng hoaøn thaønh coâng vieäc khoaùn nhanh nhaát. *Nhöôïc ñieåm : Khoù xaùc ñònh ñôn giaù khoaùn moät caùch chính xaùc. Deã gaây thaùi ®é bi quan hay khoâng chuù yù ñeán coâng vieäc, boä phaän quan troïng trong quaù trình hoaøn thaønh coâng vieäc ®­îc giao kho¸n. 2.2.5.Tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm cã th­ëng: ChÕ ®é traû löông theo saûn phaåm coù thöôûng laø cheá ñoä traû löông theo saûn phaåm keát hôïp vôùi caùc hình thöùc thöôûng neáu coâng nhaân ñaït tieâu chuaån thöôûng quy ñònh. Hình thöùc traû löông naøy ñöôïc aùp duïng khi maø saûn phaåm maø doanh nghieäp ñoù caàn hoaøn thaønh ñeå ñaït keá hoaïch cuûa ñôn vò. Tieàn löông cuûa ngöôøi lao ñoäng luùc naøy seõ goàm hai phaàn: -Phaàn tieàn löông theo ñôn giaù coá ñònh vaø soá löôïng saûn phaåm. -PhÇn tiÒn th­ëng dùavµo tr×nh ®é hoµn thµnh vµ møc v­ît chØ tiªu kÕ ho¹ch ®Ò ra. Coâng thöùc tính : L = L x m x h Lth = 100 Trong ñoù : Ltll : Tieàn löông theo saûn phaåm coù thöôûng. ' L : Tieàn löông traû theo saûn phaåm coù thöôûng vaø ñôn giaù coá ñònh. m : Tyû leä phaàn traêm thöôøng cho l% hoaøn thaønh vöôït möùc. n : Tyû leä phaàn traêm hoaøn thaønh vöôït möùc keá hoaïch. *¦u ®iÓm: aùp duïng cheá ñoä traû löông theo saûn phaåm coù thöôûng kích thích ngöôøi lao ñoäng tích cöïc hoµn thµnh v­ît møc keá hoaïch, tieát kieäm chi phí saûn xuaát, an toaøn lao ñoäng. . . Nhöôïc ñieåm: Neáu vieäc xaùc ñònh tyû leä thöôûng vaø hình thöùc thöôûng khoâng lôïp lyù seõ giaûm taùc duïng kích thích lao ñoäng hoaëc giaûm hieäu quaû kinh teá cuûa doanh nghieäp. 2.2.6.Tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm luü tiÕn: ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm luü tiÕn ®­îc ¸p dông réng r·i ®èi víi c«ng nh©n s¶n xuÊt trùc tiÕp ë c¸c kh©u träng yÕu cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh trong doanh nghiÖp hoÆc do yªu cÇu ®ét xuÊt ®ßi hái ph¶i hoµn thµnh khÈn tr­¬ng, kÞp kÕ ho¹ch trong thêi kú ®ã. TiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm luü tiÕn bao gåm hai phÇn c¬ b¶n sau: PhÇn tiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm trong h¹n møc khëi ®iÓm luü tiÕn vµ ®¬n gi¸ b×nh th­êng (®¬n gi¸ cè ®Þnh). PhÇn tiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm cña c¸c s¶n phÈm v­ît møc kÕ ho¹ch vµ ®¬n gi¸ luü tiÕn. X¸c ®Þnh ®¬n gi¸ luü tiÕn: Tøc lµ x¸c ®Þnh ®­îc tû lÖ t¨ng ®¬n gi¸ hîp lý. Dcd x Tk x 100 K = D1 Trong ®ã: K : Tû lÖ % t¨ng ®¬n gi¸ hîp lý. Dcd : Tû träng chi phÝ gi¸n tiÕp cè ®Þnh trong gi¸ thµnh 1 s¶n phÈm. D1 : Tû träng tiÒn l­¬ng c«ng nh©n trong gi¸ thµnh s¶n phÈm. Tk : Tû lÖ % sè tiÒn tiÕt kiÖm chi phÝ gi¸n tiÕp cè ®Þnh dïng ®Ó tÝnh ®¬n gi¸. Nh­ vËy viÖc t¨ng tû lÖ % ®¬n gi¸ so víi ®¬n gi¸ cè ®Þnh lµ viÖc tiÕt kiÖm chi phÝ gi¸n tiÕp cè ®Þnh bï sang. C«ng thøc tÝnh: LTT = Q1 x §g + K x (Q1 - Q0 ) x §G Trong ®ã: LTT : L­¬ng thùc lÜnh theo s¶n phÈm luü tiÕn. Q1 : S¶n l­îng cña ng­êi lao ®éng. Q1 : S¶n l­îng ®¹t møc khëi ®iÓm. Q0 : Tû lÖ %t¨ng ®¬n gi¸. §G : §¬n gi¸ cè®Þnh. *¦u ®iÓm: Tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm luü tiÕn khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng tÝch cùc t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, phÇn hoµn thµnh v­ît møc lao ®éng, hoµn thµnh kÕ ho¹ch s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. *Nh­îc ®iÓm: Tæ chøc qu¶n lý vµ tÝnh l­¬ng theo ph­¬ng ph¸p nµy phøc t¹p cã thÓ lµm cho tèc ®é t¨ng tiÒn l­¬ng lín h¬n tèc ®é t¨ng cña n¨ng suÊt lao ®éng nÕu kh«ng x¸c ®Þnh ®­îc tû lÖ t¨ng ®¬n gi¸ hîp lý g©y ra t¨ng gi¸ thµnh s¶n phÈm dÉn ®Õn viÖc s¶n xuÊt kinh doanh kh«ng ®¹t hiÖu qu¶ mong muèn. 3.ChÕ ®é tr¶ l­¬ng lµm thªm giê vµ tr¶ phô cÊp: 3.1.ChÕ ®é tr¶ l­¬ng lµm thªm giê: ChÕ ®é tr¶ l­¬ng lµm thªm giê ¸p dông ®èi víi c¸c ®èi t­îng lµ c«ng nh©n viªn chøc trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh, c«ng nh©n viªn chøc hµnh chÝnh sù nghiÖp trong c¸c c¬ quan Nhµ n­íc. C«ng thøc tÝnh tiÒn l­¬ng lµm thªm giê: LCB Ltg = x 150% (hoÆc 200%) x Tlµm thªm T q® Trong ®ã: Ltg : L­¬ng lµm thªm giê. LCB : L­¬ng cÊp bËc c«ng viÖc (c¸c kho¶n phô cÊp nÕu cã). T q® : Sè giê tiªu chuÈn quy ®Þnh. Tlµm thªm : Sè giê thùc tÕ lµm thªm ngoµi giê tiªu chuÈn quy®Þnh. Khi sè giê lµm thªm ®ã lµ vµo c¸c ngµy b×nh th­êng, th× tiÒn l­¬ng lµm thªm giê ®­îc tÝnh b»ng 150% giê tiÒn l­¬ng cña giê tiªu chuÈn ®­îc quy ®Þnh. NÕu lµ lµm thªm vµo c¸c ngµy nghØ hµng tuÇn, ngµy lÔ, ngµy tÕt th× tiÒn l­¬ng lµm thªm ®­îc tÝnh b»ng 200% sè tiÒn l­¬ng cña giê quy® Þnh (gÊp ®«i l­¬ng so víi giê quy ®Þnh). NÕu ngµy lµm thªm ®ã l¹i trïng víi ngµy nghØ hµng tuÇn vµ ngµy lÔ th× ngoµi sè tiÒn tr¶ theo lµm thªm cßn ®­îc tr¶ c¶ sè tiÒn l­¬ng ®­îc h­ëng vµo ngµy nghØ ®ã. Trong tr­êng hîp lµm thªm giê vµo ban ®ªm, ngoµi sè tiÒn l­¬ng lµm thªm cßn ®­îc h­ëng chÕ ®é trî cÊp lµm ®ªm theo quy ®Þnh. 3.2.ChÕ ®é phô cÊp: 3.2.1.Phô cÊp lµm ®ªm: Phô cÊp lµm ®ªm lµ sè tiÒn tr¶ thªm cho c¸c ng­êi lao ®éng ph¶i lµm viÖc vµo ban ®ªm (theo quy ®Þnh lµ tõ 22h-6h s¸ng h«m sau) ®Ó gióp ng­êi lao ®éng t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng. C«ng thøc tÝnh phô cÊp lµm ®ªm: LCB PC® = x 30% (hoÆc 40%) x Tlµm ®ªm Tq® Trong ®ã: PC® : Phô cÊp lµm ®ªm. LCB : L­¬ng cÊp bËc, chøc vô (c¶ phô cÊp nÕu cã). Tq®: Sè giê lµm viÖc tiªu chuÈn quy ®Þnh. Tlµm ®ªm : Sè giê thùc tÕ lµm ®ªm. 3.2.2.Phô cÊp tr¸ch nhiÖm: ChÕ ®é phô cÊp tr¸ch nhiÖm lµ víi môc ®Ých nh»m bï ®¾p nh÷ng ng­êi võa trùc tiÕp s¶n xuÊt, lµm c«ng t¸c chuyªn m«n, võa kiªm nhiÖm c«ng t¸c qu¶n lý gi¸m s¸t song kh«ng thuéc vµo chøc vô l·nh ®¹o bæ nhiÖm, hoÆc ng­êi lao ®éng lµm nh÷ng c«ng viÖc ®ßi hái ph¶i cã tr¸ch nhiÖm cao mµ ch­a ®­îc tÝnh ®Õn trong khi tr¶ l­¬ng. Møc phô cÊp tr¸ch nhiÖm cña Nhµ n­íc bao gåm 4 møc lµ: 0,5; 0,3; 0,2 ; 0,1 so víi møc l­¬ng tèi thiÓu chung, cô thÓ ®­îc tÝnh nh­ sau: -Møc 1: Cã hÖ sè lµ 0,3 so víi møc l­¬ng tèi thiÓu vµ ¸p dông víi c¸c tr­êng hîp: Tr¹m tr­ëng, tr¹i tr­ëng c¸c t¹i nghiªn cøu... nh÷ng ng­êi lµm viÖc trong tæ b¶o vÖ søc khoÎ cña c¸n bé l·nh ®¹o cao cÊp cña §¶ng vµ Nhµ n­íc, l¸i xe cho c¸c vô tõ Thø tr­ëng ChÝnh phñ trë lªn. -Møc 2: Cã hÖ sè lµ 0,2 ¸p dông ®èi víi c¸c ngµnh khai th¸c, x©y dùng c¬ b¶n, c¸n bé qu¶n lý, gi¸o viªn trong c¸c tr­êng d©n téc néi tró, dËy trÎ em tËt nguyÒn v.v... -Møc 3: hÖ sè lµ 0,1 ¸p dông víi tæ tr­ëng trong c¸c ngµnh cßn l¹i. *Quy ®Þnh vÒ tr¶ phô cÊp tr¸ch nhiÖm: Phô cÊp tr¸ch nhiÖm ®­îc tÝnh vµo tr¶ l­¬ng hµng kú cïng víi tiÒn l­¬ng th¸ng cña ng­êi ®­îc h­ëng. §èi víi c¸c ®èi t­îng lµ ng­êi ®­îc h­ëng l­¬ng ng©n s¸ch Nhµ n­íc th× viÖc tr¶ l­¬ng phô cÊp sÏ ®­îc ng©n s¸ch chi tr¶ theo c¸c quy ®Þnh hiÖn hµnh. §èi víi c¸c doanh nghiÖp tù h¹ch to¸n tiÒn l­¬ng th× phô cÊp tr¸ch nhiÖm ®­îc c¨n cø vµo møc quy ®Þnh trªn ®Ó chi tr¶ cïng víi tiÒn l­¬ng hµng th¸ng cña ng­êi ®ã. 3.2.3.Phô cÊp ®éc h¹i, nguy hiÓm: ChÕ ®é phô cÊp ®éc h¹i nguy hiÓm ®­îc tr¶ cho nh÷ng ng­êi lµm viÖc trong c¸c m«i tr­êng lµm viÖc ®éc h¹i nguy hiÓm sau ®©y: TiÕp xóc trùc tiÕp víi chÊt ®éc, chÊt khÝ ®éc víi nång ®é cao, cã thÓ bÞ nhiÔm ®éc g©y bÖnh nghÒ nghiÖp. Lµm viÖc trong m«i tr­êng qu¸ nãng, qu¸ l¹nh, ph¸t sinh tõ c«ng nghÖ s¶n xuÊt mµ kh«ng kh¾c phôc ®­îc. Lµm viÖc trong m«i tr­êng chÞu ¸p xuÊt cao, thiÕu d­ìng khÝ. Lµm viÖc trong m«i tr­êng cã tiÕng ån cao so víi quy ®Þnh. Lµm viÖc ë n¬i dÔ l©y nhiÔm m¾c bÖnh. ChÕ ®é phô cÊp ®éc h¹i nguy hiÓm ®­îc tÝnh theo thêi gian lµm viÖc thùc tÕ t¹i n¬i lµm viÖc ®éc h¹i, nguy hiÓm ®ã. NÕu lµm viÖc tõ 4-8 h th× phô cÊp tÝnh c¶ ngµy tiÒn phô cÊp ®­îc tÝnh vµ tr¶ cïng víi tiÒn l­¬ng hµng th¸ng cña ng­êi lao ®éng. 4-TiÒn th­ëng: TiÒn th­ëng lµ kho¶n tiÒn bæ xung cho tiÒn l­¬ng nh»m khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng h¨ng say lao ®éng, lao ®éng ®­a ra c¸c s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt t¹o ra n¨ng suÊt lao ®éng cao h¬n. TiÒn th­ëng ®­îc chi tr¶ theo nguyªn t¾c ph©n phèi theo søc lao ®éng ®· hao phÝ vµ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh mµ ng­êi lao ®éng®· bá ra trong qu¸ tr×nh lao ®éng. HiÖn nay cã mét sè h×nh thøc th­ëng ®ang ¸p dông trong c¸c doanh nghiÖp lµ: -Th­ëng tiÕt kiÖm vËt t­, nguyªn liÖu. -Th­ëng do gi¶m tû lÖ phÕ phÈm. -Th­ëng cho c¸c s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt, m¸y mãc. -Th­ëng cho n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm. -Th­ëng do n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng. -Th­ëng do ®¶m b¶o thêi gian lao ®éng. Tuú theo tõng ®èi t­îng lao ®éng, c¨n cø vµo møc phøc t¹p cña c«ng viÖc, ®iÒu kiÖn lao ®éng ë tõng bé phËn mµ cã c¸c møc tiÒn th­ëng kh¸c nhau. C«ng thøc tÝnh lµ: T i = V x Li x Hi Trong ®ã: T i : TiÒn th­ëng cña ng­êi lao ®éng, bé phËn. C : Tæng quü tiÒn th­ëng cña bé phËn hoÆc cña ng­êi lao ®éng. Li: L­¬ng cÊp bËc. Hi: HÖ sè tiÒn th­ëng. Vµ: Qi H i = Vi Qi : Tæng quü tiÒn th­ëng cña doanh nghiÖp. Vi: Tæng quü l­¬ng C¸c doanh nghiÖp tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh vµ c¨n cø theo yªu cÇu s¶n xuÊt cña tõng kh©u mµ cã chÕ ®é tiÒn th­ëng hîp lý ®Ó kÝch thÝch ng­êi lao ®éng thùc hiÖn ®óng chøc n¨ng cña tiÒn th­ëng. IV/-Sù cÇn thiÐt ph¶i hoµn thiÖn c«ng t¸c tæ chøc tiÒn l­¬ng trong doanh nghiÖp: TiÒn l­¬ng lµ vÊn ®Ò rÊt phøc t¹p vµ quan träng cña kinh tÕ. BÊt kú d­íi mét h×nh th¸i kinh tÕ x· héi nµo ng­êi lao ®éng, ng­êi qu¶n lý lao ®éng nãi riªng vµ toµn x· héi nãi chung ®Òu ph¶i quan t©m ®Õn chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng. §èi víi ng­êi lao ®éng th× tiÒn l­¬ng lµ nguån thu nhËp chñ yÕu, cßn ®èi víi doanh nghiÖp th× tiÒn l­¬ng ®­îc coi lµ chi phÝ vµ lµ mét yÕu tè cÊu thµnh lªn gi¸ thµnh s¶n phÈm. §¶m b¶o tiÒn l­¬ng hîp lý lµ mét ®ßn bÈy m¹nh mÏ thóc ®Èy ng­êi lao ®éng lµm viÖc tÝch cùc, ®Æc biÖt khi ng­êi lao ®éng ®­îc tr¶ l­¬ng ®óng víi kh¶ n¨ng vµ søc lao ®éng hä ®· bá ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh th× ng­êi lao ®éng sÏ tËn tôy víi c«ng viÖc cña hä h¬n. Do vËy mµ hoµn thiÖn c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng lµm sao cho tr¶ l­¬ng ph¶i ®¶m b¶o kÝch thÝch lao ®éng, ®¶m b¶o cho hä cã cuéc sèng æn ®Þnh, yªn t©m lµm viÖc l©u dµi trong doanh nghiÖp. Doanh nghiÖp ph¶i c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt cña m×nh vµ tõng c«ng viÖc cô thÓ mµ lùa chän h×nh thøc tr¶ l­¬ng cho phï hîp. Song bÊt kú h×nh thøc nµo còng cã ­u nh­îc ®iÓm cña nã nh­: Tr¶ l­¬ng theo thêi gian th× kh«ng khuyÕn khÝch ®­îc ng­êi lao ®éng tÝch cùc lµm viÖc, kh«ng ph¸t huy hÕt s¸ng t¹o, tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm th× viÖc x©y dùng ®Þnh møc vµ x¸c ®Þnh ®¬n gi¸ khã chÝnh x¸c, cã thÓ lµm gi¶m hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp hoÆc kh«ng tr¶ ®­îc ®Çy ®ñ søc lao ®éng mµ ng­êi lao ®éng ®· bá ra. Trong ®iÒu kiÖn thøc tÕ cña ®Êt n­íc ta hiÖn nay th× l­îng cung øng lao ®éng lµ rÊt lín, do vËy vµ c¸c doanh nghiÖp lu«n t×m c¸ch gi¶m bít chi phÝ tiÒn l­¬ng, gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt, t¨ng lîi nhuËn cho doanh nghiÖp. §iÒu nµy dÉn tíi x¶y ra nhiÒu vÊn ®Ò vi ph¹m c¸c nguyªn t¾c, c¸c quy ®Þnh vÒ tiÒn l­¬ng. Bëi vËy viÖc kiÓm tra, hoµn thiÖn c«ng t¸c tæ chøc tiÒn l­¬ng lµ mét vÊn ®Ò tÊt yÕu mang tÝnh kh¸ch quan. PhÇn 2 Thùc tr¹ng c«ng t¸c tæ chøc tiÒn l­¬ng ë c«ng ty in c«ng ®oµn I/-Nh÷ng ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cã ¶nh h­ëng ®Õn c«ng t¸c tæ chøc tiÒn l­¬ng ë c«ng ty in c«ng ®oµn. 1-Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty in C«ng ®oµn: C«ng ty in C«ng ®oµn lµ doanh nghiÖp trùc thuéc Tæng liªn ®oµn lao ®éng ViÖt Nam, tiÒn th©n lµ Nhµ in lao ®éng ®­îc thµnh lËp vµo ngµy 28/08/1945, t¹i chiÕn khu ViÖt B¾c. Ban ®Çu c«ng ty chñ yÕu in c¸c tµi liÖu, s¸ch b¸o phôc vô cho viÖc x©y dùng vµ ph¸t triÎn c«ng ®oµn trong giai cÊp c«ng nh©n ViÖt Nam. Khi míi thµnh lËp tµi s¶n ban ®Çu cña C«ng ty chØ cã 2 m¸y in cuén do tæng liªn ®oµn cÊp b»ng nguån vèn viÖn trî cña Tæng c«ng héi Trung Quèc, do vËy mµ c«ng suÊt cña Nhµ m¸y chØ t­¬ng ®­¬ng víi mét phÇn x­ëng in, Tr¶i qua qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn, C«ng ty in C«ng ®oµn ®· gãp phÇn quan träng t¹o nªn th¾ng lîi chung cña ®Êt n­íc trong sù nghiÖp thèng nhÊt ®Êt n­íc vµ x©y dùng CNXH. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty in C«ng ®oµn cã thÓ ®­îc kh¸i qu¸t thµnh c¸c giai ®o¹n sau: -Giai ®o¹n 1946 - 1975: Trong giai ®o¹n nµy c«ng suÊt quy m« vµ ho¹t ®éng cña Nhµ m¸y thÊp vµ kh«ng æn ®Þnh do ¶nh h­ëng chiÕn tranh ph¸ ho¹i cña thùc d©n Ph¸p vµ ®Õ quèc Mü. N¨m 1972 ®Õ quèc Mü cho m¸y bay b52 nÐm bom ph¸ ho¹i miÒn B¾c. §Ó tr¸nh sù ph¸ ho¹i, Tæng liªn ®oµn lao ®éng ®· quyÕt ®Þnh x©y dùng c¬ së in t¹i Hßa B×nh ®Ó in b¸o nh©n d©n phôc vô c«ng t¸c tuyªn truyÒn, gi¸o dôc chÝnh trÞ §¶ng. -Giai ®o¹n tõ 1976 - 1989: Khi ®Êt n­íc ®­îc hoµn toµn ®éc lËp, C«ng ty in C«ng ®oµn còng nh­ c¸c doanh nghiÖp kh¸c ho¹t ®éng theo c¬ chÕ bao cÊp, mäi ho¹t ®éng cña c«ng ty ®Òu do TL§L§VN quyÕt ®Þnh nh­ sè l­îng b¸o in, chñng lo¹i, nguyªn vËt liÖu... TÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng cña ®¬n vÞ ®Òu ®­îc Tæng liªn ®oµn lao ®éng chØ ®¹o C«ng ty ph¶i thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc ®ã theo kÕ ho¹ch. MÆc dï chÞu nhiÒu ¶nh h­ëng khã kh¨n cña c¬ chÕ bao cÊp song c«ng ty vÉn ®¹t ®­îc c«ng xuÊt kh¸ cao (80% c«ng suÊt thiÕt kÕ), ®êi sèng c¸n bé nh©n viªn chøc lao ®éng trong c«ng ty æn ®Þnh. N¨m 1989 c«ng ty ®· ®¹t s¶n l­îng lµ 2 triÖu trang in. 1-B¸o c¸c lo¹i: 60%. 2-S¸ch vµ s¸ch gi¸o khoa: 20%. 3-TËp san: 10%. 4-V¨n ho¸ phÈm: 10%. -Giai ®o¹n 1990 - 1998: Trong giai ®o¹n nµy nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc chuyÓn ®æi c¬ chÕ tËp trung bao cÊp sang c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý vµ ®Þnh h­íng cña Nhµ n­íc, do vËy mµ c«ng ty in C«ng ®oµn ®· cã nh÷ng thay ®æi c¶ vÒ h×nh thøc lÉn néi dung ®Ó thÝch øng víi c¬ chÕ kinh tÕ míi. N¨m 1994 TL§L§VN ®· phª duyÖt luËn chøng kinh tÕ-kü thuËt më réng c«ng ty c¶ vÒ quy m« vµ c«ng nghÖ. MÆc dï chuyÓn ®æi tõ c¬ chÕ bao cÊp sang c¬ chÕ thÞ tr­êng, c«ng ty ®· gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n, song nhê cã sù nç lùc cña c¸n bé, c«ng nh©n lao ®éng toµn c«ng ty vµ nhê cã trang thiÕt bÞ míi, c«ng ty ®· tõng b­íc v­ît qua khã kh¨n ngµy cµng t¹o ra thÕ ®øng ch¾c trong c¬ chÕ thÞ tr­êng. Ngµy 10/10/1997 C«ng ty chÝnh thøc ®æi tªn thµnh c«ng tin in c«ng ®oµn thay cho tªn cò lµ xÝ nghiÖp in c«ng ®oµn. -Giai ®o¹n 1999 ®Õn nay: C«ng ty ®· thùc hiÖn thay thÕ tõng b­íc c¸c m¸y mãc, thiÕt bÞ l¹c hËu b»ng c¸c m¸y mãc hiÖn ®¹i trªn thÕ giíi phôc vô cho viÖc in Ên vµ qu¶n lý cña c«ng ty nh­: M¸y in cuén Conoman 4/4 m¸y xÐm 3 mÆt, m¸y vµo b×a tù ®éng... Víi ph­¬ng ch©m ®óng ®¾n lµ chÊt l­îng, thêi gian ph¸t hµnh lµ trªn hÕt nªn C«ng ty in C«ng ®oµn®· tõng b­íc t¹o ra ®­îc uy tÝn cña m×nh víi kh¸ch hµng. Trong 2 n¨m 1999-2000 C«ng ty ®· in ®­îc h¬n 500 sè b¸o lao ®éng th­êng kú vµ C«ng ty ®· nhËn in hîp ®ång cho c¸c b¸o nh­: B¸o v¨n nghÖ trÎ; B¸o n«ng th«n ngµy nay; B¸o kinh tÕ VAC; B¸o mua vµ b¸n... vµ 40 lo¹i t¹p chÝ Trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng. Bªn c¹nh ®ã c«ng ty cßn in rÊt nhiÒu s¸ch cho c¸c nhµ xuÊt b¶n nh­: Nhµ XBGD; Nhµ xuÊt b¶n Kim ®ång: Tµi liÖu cña Tæng liªn ®oµn lao ®éng ViÖt Nam... C«ng ty ®· t¹o viÖc lµm t­¬ng ®èi æn ®Þnh cho trªn 200 lao ®éng. HiÖn nay c«ng ty in C«ng ®oµn ®Æt ®Þa ®iÓm t¹i 169 T©y S¬n-§èng §a-Hµ Néi. 2-§Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty: Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, khi thÞ tr­êng in Ên ph¸t triÓn ngµy cµng ®a d¹ng vµ phong phó ®· g©y ra sù c¹nh tranh gay g¾t vµ quyÕt liÖt gi÷a c¸c c«ng ty in. Trªn c¶ n­íc hiÖn nay cã trªn 500 c¬ së in c«ng nghiÖp vµ t­ nh©n, do vËy ®Ó t¹o ra vÞ trÝ ®øng v÷ng ch¾c cho c«ng ty nªn thÞ tr­êng lµ ®iÒu rÊt khã kh¨n. NhËn thøc ®óng ®¾n vÊn ®Ò trªn nªn ban l·nh ®¹o c«ng ty ®· ®Ò ra ph­¬ng h­íng vµ nhiÖm vô cho c«ng ty lµ ph¶i phÊn ®Êu, ®æi míi m¸y mãc, c«ng nghÖ s¶n xuÊt theo h­íng hiÖn ®¹i ho¸... C«ng ty còng ®­a ra mét sè gi¶i ph¸p ®Ó x¾p xÕp l¹i ®éi ngò lao ®éng vµ c¸n bé qu¶n lý lµm cho c¬ cÊu ho¹t ®éng cña nhµ m¸y ngµy cµng phï hîp h¬n víi nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, ®µo t¹o vµ tuyÓn dông nh÷ng ng­êi lao ®éng am hiÓu chuyªn m«n vµ tr×nh ®é ®¸p øng yªu cÇu cña c«ng viÖc. Tõ h­íng ®æi míi ®· ®Ò ra, trong c¸c n¨m gÇn ®©y c«ng ty ®· mua c¸c d©y truyÒn thiÕt bÞ in Ên hiÖn ®¹i hµng ®Çu thÕ giíi nh­ m¸y in 4/4 mµu cononman cña §øc, m¸y in 2 mµu manroland ... ®Ó ®­a vµo s¶n xu¸t. Do ®Æc thï riªng biÖt cña ngµnh in nªn viÖc s¶n xuÊt cña c«ng ty lµ chØ in theo ®¬n ®Æt hµng cña c¸c ®¬n vÞ kh¸c, do vËy dÞch vô cña c«ng ty in C«ng ®oµn kh«ng ph¸t triÓn, c«ng ty kh«ng cã c¸c ®¹i lý, cöa hµng giíi thiÖu s¶n phÈm, s¶n phÈm mµ c«ng ty s¶n xuÊt ra còng ®­îc tiªu thô ë c¸c ®Þa chØ cô thÓ kh«ng th«ng qua viÖc tiªu thô qua mét ®¹i lý nµo c¶. Mét ®Æc thï riªng biÖt cña c«ng ty lµ chØ s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng vµ hîp ®ång s¶n xuÊt cho nªn s¶n phÈm s¶n xuÊt cña c«ng ty s¶n xuÊt ra lµ kh«ng tån kho bëi v× b¸o chÝ khi ®­îc in song lµ ph¶i ®­îc chuyÓn ngay tíi ®éc gi¶. Do cã tÝnh chÊt ®Æc thï riªng biÖt ®ã nªn c«ng ty in C«ng ®oµn lu«n lÊy c¸c tiªu chuÈn sau: MÉu m· ®Ñp, chÊt l­îng cao, chÝnh x¸c vÒ th«ng tin, tuyÖt ®èi vÒ thêi gian... lµm tiªu thøc cho s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh, do vËy mµ c«ng ty ®· ngµy cµng t¹o ®­îc uy tÝn víi kh¸ch hµng, hîp ®ång s¶n xuÊt cña c«ng ty ngµy cµng nhiÒu. 3-§Æc ®iÓm vÒ bé m¸y qu¶n lý: Trong c¸c doanh nghiÖp th× bé m¸y tæ chøc qu¶n lý gi÷ vai trß rÊt quan träng, ®Æc biÖt trong c¬ chÕ thÞ tr­êng hiÖn nay. NÕu bé m¸y qu¶n lý cña doanh nghiÖp ®­îc tæ chøc mét c¸ch khoa häc kh«ng chång chÐo th× nã thóc ®Èy ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp ph¸t triÓn ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao vµ ng­îc l¹i. C«ng ty in C«ng ®oµn lµ mét c«ng ty cßn nhá vÒ quy m«, do vËy mµ bé m¸y tæ chøc qu¶n lý cña c«ng ty rÊt gän vµ ®¬n gi¶n theo nguyªn t¾c khÐp kÝn, kh«ng cã phßng ban trung gian, mäi viÖc s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty ®Òu do Gi¸m ®èc trùc tiÕp ra quyÕt ®Þnh. Do vËy mµ th«ng tin lu«n chÝnh x¸c, phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. S¬ ®å 1: Bé m¸y qu¶n lý Gi¸m ®èc Phã Gi¸m ®èc phô tr¸ch kü thuËt Phßng qu¶n lý tæng hîp -Kü thuËt c¬ ®iÖn. -KÕ ho¹ch vËt t­. Phßng KÕ to¸n tµi vô Phßng Tæ chøc hµnh chÝnh Ph©n x­ëng ®ãng s¸ch Ph©n x­ëng in ffset Ph©n x­ëng chÕ b¶n 2 tæ s¸ch In Coro man Ofet Tohsiba offset B×nhb¶n Phèi b¶n Vi tÝnh Tæ xÐn Tæ OTK Chó ý: Quan hÖ chØ ®¹o Quan hÖ th«ng tin phèi hîp NhiÖm vô cña c¸c phßng ban trong C«ng ty lµ ph¶i cã tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô kÕ ho¹ch s¶n xuÊt cña Gi¸m ®èc vµ ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p tÝch cùc tr×nh Gi¸m ®èc vµ gióp Gi¸m ®èc theo dâi kiÓm tra thùc hiÖn tiÕn ®é s¶n xuÊt. Theo ®iÒu 3 ch­¬ng 2 quy chÕ tæ chøc bé m¸y qu¶n lý c«ng ty in C«ng ®oµn cã ghi râ c¬ cÊu, chøc n¨ng quyÒn h¹n cña tõng phßng ban cô thÓ nh­ sau: *Gi¸m ®èc: Gi¸m ®èc c«ng ty in C«ng ®oµn ®­îc Chñ tÞch TL§L§ ViÖt Nam bæ nhiÖm. Gi¸m ®èc thay mÆt TL§L§VN qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty theo chÕ ®é mét Thñ tr­ëng; ®ång thêi Gi¸m ®èc lµ ng­êi ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc §oµn chñ tÞch TL§L§VN vÒ viÖc thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô mµ §oµn chñ tÞch giao cho. Gi¸m ®èc qu¶n trÞ tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng cña c«ng ty, gi¶i quyÕt c¸c mèi quan hÖ trong c«ng ty vµ ®èi víi bªn ngoµi c«ng ty nh­: b¹n hµng, kh¸ch hµng, cÊp trªn... Ngoµi ra Gi¸m ®èc c«ng ty in C«ng ®oµn ph¶i cã t¸c ®éng qua l¹i víi 2 tæ chøc lµ §¶ng ñy vµ C«ng ®oµn cña c«ng ty. Hai tæ chøc nµy theo dâi tham m­u t×nh h×nh chung cña c«ng ty, thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p nh»m t¨ng c­êng b¶o vÖ lîi Ých cho ng­êi lao ®éng trong c«ng ty. *Phßng tæ chøc hµnh chÝnh: Phßng tæ chøc hµnh chÝnh cã tr¸ch nhiÖm tham m­u cho Gi¸m ®èc trong viÖc tæ chøc bé m¸y s¶n xuÊt, qu¶n lý, ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc lao ®éng trong c«ng ty. Thùc hiÖn c¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng th­ëng cho ng­êi lao ®éng. Ngoµi ra phßng tæ chøc hµnh chÝnh c«ng ty cßn thùc hiÖn c¸c c«ng t¸c tuyÓn dông, s¾p xÕp l¹i ®éi ngò lao ®éng, thùc hiÖn c¸c c«ng t¸c b¶o hé lao ®éng, kü thuËt an toµn, vÖ sinh lao ®éng, tÝnh b¶o hiÓm y tÕ, b¶o hiÓm x· héi. *Phßng kÕ to¸n tµi vô: cã nhiÖm vô tham m­u cho Gi¸m ®èc trong c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n, kiÓm kª tµi s¶n, kiÓm tra kiÓm so¸t vµ qu¶n lý nh÷ng tµi liÖu chøng tõ kÕ to¸n cña c«ng ty. Qua ®ã lËp b¸o c¸o vÒ t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty trong tõng thêi kú nh­ th¸ng, quý, n¨m, t×nh h×nh vÒ tµi s¶n cè ®Þnh vµ l­u ®éng cña c«ng ty... *Phßng qu¶n lý tæng hîp: §­îc chia lµm 2 bé phËn: -Phßng kÕ ho¹ch vËt t­ c¸ch tr¸ch nhiÖm tham m­u cho Gi¸m ®èc trong viÖc x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch vÒ ®Þnh møc lao ®éng, kÕ ho¹ch sö dông vèn, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, cung øng nguyªn vËt liÖu cho c¸c ph©n x­ëng s¶n xuÊt. MÆt kh¸c phßng kÕ ho¹ch cßn ph¶i chuÈn bÞ so¹n th¶o tham m­u gióp cho Gi¸m ®èc ký kÕt c¸c hîp ®ång kinh tÕ. Tæ chøc qu¶n lý chÆt chÏ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty tõ vËt t­, nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo vµ c¸c yÕu tè cña qu¸ tr×nh ®Çu ra tæ chøc c«ng t¸c tiªu thô thanh to¸n víi c¸c ®¬n vÞ kh¸c nh»m ®¶m b¶o thùc hiÖn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh gi¶i quyÕt viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng. -Phßng kü thuËt c¬ ®iÖn: Cã nhiÖm vô chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ mÆt kü thuËt in bao gåm qu¶n lý vµ ban hµnh c¸c quy tr×nh c«ng nghÖ cña s¶n phÈm in, kiÓm tra ®«n ®èc c¸c bé phËn thùc hiÖn dóng tèt c¸c quy tr×nh c«ng nghÖ ®ã, h­íng dÉn x©y dùng vµ ban hµnh c¸c ®Þnh møc kinh tÕ, kü thuËt, c¸c chØ tiªu chuyªn m«n. Tæ chøc nghiªn cøu vµ ¸p dông c¸c tiÕn bé kü thuËt míi, quy tr×nh c«ng nghÖ míi ®Ó gióp cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ cao h¬n. 4-§Æc ®iÓm vÒ m¸y mãc thiÕt bÞ vµ quy tr×nh c«ng nghÖ: a-§Æc ®iÓm vÒ m¸y mãc thiÕt bÞ: M¸y mãc thiÕt bÞ lµ mét phÇn quan träng t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña bÊt kú mét ®¬n vÞ s¶n xuÊt nµo. XuÊt ph¸t tõ quan ®iÓm ph¶i ®æi míi vµ ¸p dông c¸c c«ng nghÖ míi hiÖn ®¹i vµo xuÊt ®Ó ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ kinh tÕ cao, do vËy mµ trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y c«ng ty lu«n chó träng vµo viÖc ®Çu t­ ®æi míi c«ng nghÖ. N¨m 2003 c«ng ty ®Çu t­ thªm 1 m¸y in cuén 4/4 vµ thiÕt bÞ gia c«ng sau in (míi 100%). Víi vèn ®Çu t­ lµ 1.250.USD b»ng nguån vèn vay ­u ®·i cho c«ng nghiÖp in. N¨m 2004 c«ng ty in tiÕp tôc ®Çu t­ mua mét m¸y in cuén Coroman cña §øc (míi 100%) trÞ gi¸ 14 tû ®ång víi c«ng suÊt in lµ 36.000 b¶n mét giê vµ mua thªm 1 m¸y in cuén cña NhËt b¶n víi c«ng nghÖ c¶i tiÕn in xong tù ®éng gÊp lu«n, mét lóc cã thÓ in 12 mÇu. Cho ®Õn nay tæng sè m¸y mãc thiÕt bÞ ®Ó phô vô in Ên cña c«ng ty ®­îc tæng hîp cô thÓ nh­ sau: B¶ng 1: M¸y mãc phôc vô in Ên cña c«ng ty in C«ng ®oµn (n¨m 2004) STT Tªn thiÕt bÞ Sl­îng (c) N¨m S¶n xuÊt N­íc S¶n xuÊt Khæ giÊy C«ng suÊt (1000/c) I M¸y in 1 M¸y in 1 mµu 4 trang 04 1982 NhËt 32x44 2 M¸y in 4 mµu 8 trang 04 1982 NhËt 44x64 3 M¸y in 8 mµu 16 trang 01 1982 §øc 55x86 4 M¸y in 4 mµu 16 trang 01 1986 NhËt 72x102 5 M¸y in Coroman 01 1999 §._.äc lËp trong nhöõng naêm vöøa qua vieäc saûn xuaát kinh doanh cuûa Coâng ty ñaõ ñaït ñöôïc hieäu quaû khaù cao vaø ngaøy moät taêng. Coù ñöôïc keát quaû ñaùng khích lÖ ñoù laø nhôø sù noã löïc kh«ng ngöøng cuûa taäp theå ngöôøi lao ñoäng trong Coâng ty cuøng vôùi caùc chính saùch ñuùng ñaén cuûa Coâng ty, trong ñoù chính saùch veà tiÒn l­¬ng ®ãng vai trß cùc kú quan träng, bëi v× tiÒn l­¬ng laø ñoäng löïc trùc tiÕp cña ngöôøi lao ñoäng trong quaù trình saûn xuaát. Noù gaén tröïc trùc tiÕp vôùi quyeàn lôïi cuûa ngöôøi lao ñoäng. Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, Coâng ty aùp duïng chính saùch tieàn löông moät caùch töông ñoái hôïp lí, ñaëc bieät laø caùc hình thöùc traû löông laø Coâng ty ¸p duïng raát linh hoaït, noù ñaõ gaén vôùi yeâu caàu cuûa töøng loaïi coâng vieäc, kích thích ngöôøi lao ®éng, gaén thu nhaäp vôùi keát quaû saûn xuaát kinh doanh cuûa chÝnh hoï, töøng böôùc taïo ra söï gaén boù cuûa ngöôøi lao ñoäng vôùi Coâng ty. Tuy nhieân, beân caïnh caùc thaønh tích ñaõ ñaït ñöôïc trong quaù trình nghiªn cøu vaø phaân tích coâng taùc tieàn löông taïi Coâng ty, em thaáy coøn moät soá toàn taïi caàn khaéc phuïc. Xuaát phaùt töø vieäc laøm theá naøo ñeå chính saùch tieàn löông ñaït hieäu quaû cao hôn, naâng cao thu nhaäp cho ngöôøi lao ñoäng, em xin maïnh daïn ñöa ra moät soá kieán nghò nhaèm hoaøn thieän coâng taùc tieàn löông, töø ñoù ñöa tieàn löông thöïc söï trôû thaønh ñoøn baåy kinh teá kích thích ngöôøi lao ñoäng haêng haùi laøm vieäc, taêng naêng suaát lao ñoäng ñaït hieäu quaû kinh teá cao trong quaù trình saûn xuaát kinh doanh. 1-Gi¶i ph¸p vÒ x©y dùng quü l­¬ng kÕ ho¹ch: Hieän nay vieäc tính quyõ löông keá hoaïch ôû Coâng ty chæ caên cöù vaøo keá hoaïch saûn löôïng vaø ñôn giaù coá ñònh, maø vieäc saûn xuaát kinh doanh cuûa Coâng ty chòu aûnh höôûng nhieàu cuûa caùc hôïp ñoàng saûn xuaát daøi haïn vaø caùc hôïp ñoàng baát thöôøng. Maët khaùc do ñaëc thuø cña coâng vieäc in aán neân vieäc lµm thªm lµ kh«ng tr¸nh khái mµ c«ng ty l¹i ch­a x©y dùng ®­îc quü l­¬ng dù phßng, quü l­¬ng lµm thªm giê. Theo th«ng t­ sè 4320/L§TBXH-TT cña Bé lao ®éng th­¬ng b×nh x· héi vÒ viÖc h­íng dÉn, x©ydùng quy chÕ tr¶ l­¬ng trong doanh nghiÖp Nhµ n­íc ®· quy ®Þnh, c«ng ty ph¶i trÝch 10% lËp quü dù phßng. Quü l­¬ng dù phßng ®­îc lËp ra ®Ó ®iÒu hoµ thu nhËp cho ng­êi lao ®éng, c¸c tæ s¶n xuÊt gÆp khã kh¨n vÒ viÖc lµm, chi tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng trong c¸c ngµy nghØ lÔ, tÕt... theo quyÕt ®Þnh cña ph¸p luËt, viÖc chi tr¶ tõ quü l­¬ng dù phßng ®­îc c¨n cø vµo ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt, thu nhËp cña ng­êi lao ®éng trong tõng th¸ng ®Ó xÐt duyÖt. Trªn thùctÕ c«ng ty x©y dùng quü l­¬ng dù phßng theo c¸ch trÝch 10% tõ quü l­¬ng theo ®¬n gi¸ s¶n phÈm lµ kh«ng chÝnh x¸c víi quy ®Þnh cña Nhµ n­íc, c«ng ty cÇn ph¶i tiÕn hµnh x©ydùng quü l­¬ng dù phßng ®Ó bæ xung cho quü l­¬ng nh»m chi tr¶ cho ng­êi lao®éng ®­îc ®Çy ®ñ h¬n. B¶ng 25: Quü l­¬ng bæ sung kÕ ho¹ch n¨m 2005. STT C¸c kho¶n tr¶ theo chÕ ®é Thêi gian ®­îc h­ëng (ngµy) Sè ng­êi ®­îc h­ëng TiÒn l­¬ng bq ®­îc h­ëng Thµnh tiÒn 1 NghØ lÔ 3 235 30.000 21.361.500 2 NghØ phÐp 15 235 30.300 106.807.500 3 Héi häp, häc tËp, c«ng t¸c x· héi 3 235 30.300 21.361.500 4 ChÕ ®é n÷ 3 145 30.300 13.108.500 5 Céng 162.711.000 Nh­ vËy tæng quü l­¬ng kÕ ho¹ch n¨m 2005 sÏ lµ: Vc = Vsp + Vbs Vc = 6,7302361 + 0,162711 = 6.8650720 (tû ®ång). (Møc b×nh qu©n ®­îc h­ëng, c«ng ty kh«ng c¨n cø vµo tiÒn l­¬ng thùc tÕ b×nh qu©n mµ c¨n cø vµo møc l­¬ng tèi thiÓu, hÖ sè cÊp bËc b×nh qu©n vµ sè ngµy lµm viÖc theo quy ®Þnh ®Ó tÝnh). Nh­ vËy, viÖc lËp quü l­¬ng dù phßng bæ xung lµ rÊt cÇn thiÕt. Nã gióp C«ng ty cã quü l­¬ng ®Ó chi tr¶ cho ng­êi lao ®éng trong nh÷ng ngµy nghØ theo quy ®Þnh, tõ ®ã t¹o cho ng­êi lao ®éng c¶m thÊy g¾n bã h¬n n÷a víi c«ng ty, cho dï viÖc s¶n xuÊt cña C«ng ty cã gÆp khã kh¨n nã gióp ng­êi lao ®éng tËn t©m víi C«ng ty, cïng C«ng ty th¸o gì nh÷ng khã kh¨n gÆp ph¶i trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh còng nh­ ®êi sèng hµng ngµy. 2-Hîp lý ho¸ tèc ®« t¨ng tiÒn lu¬ng víi tèc ®é t¨ng NSL§: §Ó thùc hiÖn viÖc s¶n xuÊt kinh doanh ®¹t hiÖu qu¶ th× ph¶i kÝch thÝch ng­êi lao ®éng, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n th«ng qua viÖc t¨ng tiÒn l­¬ng cho ng­êi lao ®éng song ph¶i ®¶m b¶o t¨ng theo nguyªn t¾c lµ: Tèc ®é t¨ng cña n¨ng suÊt lao ®éng lín h¬n tèc ®é t¨ng cña tiÒn l­¬ng th× viÖc s¶n xuÊt kinh doanh míi ®¹t kÕt qu¶ cao. Theo nghiªn cøu cña c¸c nhµ kinh tÕ häc th× tèc ®é t¨ng cña n¨ng suÊt lao ®éng chÞu ¶nh h­ëng cña nhiÒu nh©n tè: §æi míi thiÕt bÞ c«ng 'nghÖ, t¨ng c­êng ®é lao ®éng, tæ chøc qu¶n lÝ chÆt chÏ lao ®éng, n©ng cao tr×nh ®é tay nghÒ cña ng­êi lao ®éng . . .Do vËy mµ tèc ®é t¨ng cña n¨ng suÊt lao ®éng ph¶i lu«n lín h¬n tèc ®é t¨ng cña tiÒn l­¬ng. Cã nh­ vËy míi kÝch thÝch ®­îc c¸c ®¬n vÞ ®æi míi m¸y mãc kÜ thuËt, tæ chøc qu¶n lý chÆt chÏ lao ®éng. B¶ng 26: Møc ®é t¨ng cña tiÒn l­¬ng vµ n¨ng suÊt lao ®éng ë c«ng ty trong vµi n¨m gÇn ®©y: STT ChØ tiªu §¬n vÞ 2003 2004 2005 SS 2004 - 2003 SS KH 2005 - 2004 1 NSL§ bq Tr.®ång 195,8667 183,3636 192,6383 0,936 1,051 2 TLbq th¸ng Ng.®ång 1.300 1400 1700 1,077 1,21 (Nguån: Phßng kÕ to¸n c«ng ty) Qua b¶ng trªn ta thÊy tèc ®é t¨ng NSL§ ë C«ng ty in C«ng ®oµn chËm h¬n so víi tèc ®é t¨ng cña tiÒn l­¬ng, ®iÒu nµy ch­a hîp lý cÇn ph¶i cã sù ®iÒu chØnh cho hîp lý, lµm sao võa ph¶i kÝch thÝch ng­êi lao ®éng võa ®¶m b¶o hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. C¨n cø vµo th«ng t­ sè 06/2001/TT-BL§TBXH ngµy 29/01/2001 cña Bé L§TBXH. Cô thÓ nh­ sau: I w Trong ®ã: TLkhmax = TLth + TLth * * 0,8 100 TLkhmax : TiÒn l­¬ng b×nh qu©n kÕ ho¹ch tèi ®a. . TLth: TiÒn l­¬ng b×nh qu©n thùc hiÖn n¨m tr­íc liÒn kÒ. I w : Tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. Ta cã kÕ ho¹ch tiÒn l­¬ng b×nh qu©n n¨m 2003 Do Nhµ ln­íc ®iÒu chØnh l­¬ng tèi thiÓu t¨ng tõ 210.000® ®Õn 290.000®/th¸ng. HÖ sè phô cÊp b×nh qu©n cña lao ®éng toµn C«ng ty lµ 2,75, sè tiÒn t¨ng thªm lµ: 80.000 * 2,75 = 220.000® TLkhmax = 1456,672 + 220,000 = 1.676.672 (ng ®). Nh­ vËy víi møc t¨ng NSL§ bq nh­ kÕ ho¹ch th× møc l­¬ng bq tèi ®a kÕ ho¹ch lµ l .676,672 (ng®) chªnh so víi kÕ ho¹ch lµ 23.000®/ng­êi/th¸ng. Do vËy c«ng ty ph¶i xem xÐt l¹i ®Þnh møc lao ®éng, ®¬n gi¸ s¶n phÈm ®Ó cã kÕ ho¹ch tr¶ l­¬ng chÝnh x¸c h¬n. 3-Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm: 3.1-X©y dùng l¹i hÖ thèng ®¬n gi¸ s¶n phÈm: §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng lµmét nh©n tè rÊt quan träng ®Ó tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm. TÝnh to¸n ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng chÝnh x¸c sÏ gióp cho viÖc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch ®Çy ®ñ, ng­êi lao ®éng sÏ nhËn ®­îc tiÒn l­¬ng xøng ®¸ng víi søc lao ®éng hä ®· bá ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Ng­îc l¹i, nÕu ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng ®­îc tÝnh mét c¸ch tuú tiÖn th× sÏ g©y thiÖt h¹i cho ng­êi lao ®éng hoÆc doanh nghiÖp, lµm cho viÖc s¶n xuÊt kinh doanh ®¹t hiÖu qu¶ thÊp. HÖ thèng ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng mµ C«ng ty in C«ng ®oµn ®ang ¸p dông hiÖn nay mÆc dï kh¸ chi tiÕt vµ cô thÓ ®èi víi tõng c«ng viÖc nh­ng nã ®­îc x©y dùng tõ tr­íc n¨m 1997, do vËy kh«ng cßn chÝnh x¸c bëi v× c¸c n¨m gÇn ®©y c«ng ty thay ®æi m¸y mãc thiÕt bÞ, tr×nh ®é ng­êi lao ®éng ®­îc n©ng cao... Cho nªn tèc ®é s¶n xuÊt rÊt cao, thêi gian ®Ó s¶n xuÊt ra mét s¶n phÈm ®­îc rót ng¾n. MÆt kh¸c, møc tiÒn l­¬ng tèi thiÓu còng lu«n thay ®æi, do vËy cÇn x©y dùng l¹i hÖ thèng ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng lµ tÊt yÕu kh¸ch quan. §Ó x©y dùng hÖ thèng ®¬n gi¸ ®­îc chÝnh x¸c x¸c c«ng ty nªn tiÕn hµnh mét sè viÖc sau: - TiÕn hµnh x©y dùng hÖ thèng møc lao ®éng cho c¸c c«ng viÖc trong quy tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm, tõ ®ã tæng hîp møc hao phÝ thêi gian cho tõng lo¹i s¶n phÈm. Ph©n tÝch yªu cÇu vÒ tr×nh ®é chuyªn m«n cña ng­êi lao ®éng ®èi víi c¸c c«ng viÖc trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ra s¶n phÈm. -C¨n cø vµo møc l­¬ng cÊp bËc cña ng­êi lao ®éng ®¶m tr¸ch c¸c c«ng c«ng viÖc sau ®ã ¸p dông thøc sau: §¬n gi¸ = TiÒn l­¬ng giê cña ng­êi x Møc lao ®éng ®Ó s¶n phÈm i lao ®éng s¶n xuÊt s¶n phÈm i s¶n xuÊt s¶n phÈm i 3.2 Hoµn thiÖn hÖ thèng møc lao ®éng. Nh­ ®· biÖt c«ng t¸c ®Þnh møc lao ®éng lµ ®iÒu kiÖn quan träng trong h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm, lµm tèt c«ng t¸c nµy th× viÖc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm míi ®­îc chÝnh x¸c vµ ®Çy ®ñ v× ®Þnh møc lao ®éng lµ c¬ së cho viÖc tÝnh to¸n, x©y dùng ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng tõ x©y dùng kÕ ho¹ch vµ sö dông quü l­¬ng ®­îc hîp lý. MÆt kh¸c x©y dùng hÖ thèng møc lao ®éng cßn gióp cho viÖc lËp kÕ ho¹ch tuyÓn dông, x¾p xÕp vµ qu¶n lý lao ®éng cã khoa häc. HiÖn nay viÖc x©y dùng ®Þnh møc lao ®éng ë C«ng ly in C«ng ®oµn ch­a ®­îc lµm mét c¸ch khoa häc, C«ng ty ch­a cã bé phËn chuyªn tr¸ch vÒ c«ng t¸c ®Þnh møc lao ®éng, c¸c møc lao ®éng trong c«ng ty ®­îc x©y dùng chñ yÕu dùa vµo kinh nghiÖm s¶n xuÊt c¸c n¨m tr­íc vµ cña c¸c c«ng ty cïng ngµnh in. Do vËy, møc lao ®éng cña C«ng ty kh«ng ®­îc chÝnh x¸c vµ mang tÝnh khoa häc, ng­êi lao ®éng phÇn lín ®Òu ®­îc lµm v­ît møc s¶n l­¬ng quy ®Þnh. §Ó x©y dùng lªn hÖ møc lao ®éng hîp lý, C«ng ty ph¶i tiÕn hµnh thµnh lËp mét bé phËn chuyªn tr¸ch vÒ c«ng t¸c x©y dùng møc lao ®éng , tèt nhÊt lµ nªn giao cho bé phËn kü thuËt: MÆt kh¸c, viÖc x©y dùng møc lao ®éng ph¶i kÕt hîp mét c¸ch ®ång bé gi÷a ng­êi lµm c«ng t¸c ®Þnh møc víi c¸c phßng, ban cña c«ng ty nh­: phßng nh©n sù, phßng kÕ ho¹ch, phßng kü thuËt... Sau khi x©y dùng ®­îc ®Þnh møc lao ®éng th× c«ng ty ph¶i cã nhËn thøc mét c¸ch ®Çy ®ñ lµ viÖc x©y dùng møc nµy ph¶i lµm mét c¸ch th­êng xuyªn sau mçi kú s¶n xuÊt kinh doanh, bëi v× trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt c«ng ty lu«n cã môc tiªu lµ c¶i tiÕn m¸y mãc thiÕt bÞ, ®æi míi quy tr×nh c«ng nghÖ, m¸y mãc thiÕt bÞ hao mßn... mµ c«ng ty vÉn ¸p dông hÖ thèng møc cò th× sÏ kh«ng chÝnh x¸c n÷a, lµm gi¶m hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. ViÖc ®Þnh møc l¹i lao ®éng lµ cùc kú quan träng. §Ó ®Þnh møc l¹i th× ban chuyªn tr¸ch ph¶i c¨n cø vµo c¸c tµi liÖu, th«ng sè kü thuËt cña m¸y mãc, ®Þnh møc lao ®éng cò vµ®Æc biÖt lµ ph­¬ng ph¸p thèng kª, bÊm giê, chôp ¶nh c¸c c«ng ®o¹n s¶n xuÊt thùc tÕ x¸c ®Þnh møc lao ®éng khoa häc. Mét yªu cÇu quan träng gióp viÖc ®Þnh møc lao ®éng lµ hµng n¨m c«ng ty nªn tiÕn hµnh tæ chøc c¸c cuéc thi tay nghÒ, thi n©ng cao bËc thî, kiÓm tra bËc thî... ®©y lµ c¸c c¨n cø chÝnh x¸c cho viÖc ®Þnh møc lao ®éng ®­îc hoµn thiÖn h¬n. Cïng víi c¸c c«ng t¸c ®Þnh møc lµ viÖc x©y dùng hÖ thèng ®iÓm ®iÒu chØnh cho c¸c c«ng viÖc kh«ng ®Þnh møc ®­îc. §Ó x©y dùng ®­îc hÖ thèng ®iÓm ®iÒu chØnh, tr­íc hÕt c«ng ty nªn ch­a viÖc ra thµnh c¸c nhãm, trong c¸c nhãm lµ c¸c c«ng viÖc t­¬ng tù nhau, chän mét c«ng viÖc ®iÓn h×nh ®Ó tiÕn hµnh ®Þnh møc mét c¸ch thËt chÝnh x¸c råi c¨n cø vµo c¸c c«ng viÖc trong nhãm mµ tiÕn hµnh x©y dùng hÖ thèng ®iÓm ®iÒu chØnh hîp lý. Tãm l¹i, cã x©y dùng ®­îc hÖ thèng møc lao ®éng hîp lý th× míi ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt diÔn ra ®óng kÕ ho¹ch, tr¸nh ®­îc c¸c hao phÝ nh­ søc lao ®éng, hao phÝ nguyªn vËt liÖu... Còng th«ng qua ®Þnh møc lao ®éng mµ c«ng ty cã kÕ ho¹ch vÒ lao ®éng, nguyªn vËt liÖu... ®¶m b¶o qu¸ tr×nh s¶n xuÊt diÔn ra ®óng kÕ ho¹ch, mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. 3.3-Hoµn thiÖn c«ng t¸c kiÓm tra nghiÖm thu s¶n phÈm: Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay th× c«ng t¸c kiÓm tra, nghiÖm thu s¶n phÈm lµ kh©u cùc kú quan träng bëi v× nã ph¶n ¸nh kÕt qu¶ s¶n xuÊt cô thÓ cña tõng ng­êi lao ®éng hoÆc tËp thÓ lao ®éng vÒ mÆt sè l­îng vµ chÊt l­îng s¶n phÈm. MÆt kh¸c, chÊt l­îng s¶n phÈm lµ ®iÒu kiÖn sèng cßn ®èi víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Ngoµi ra lµm tèt c«ng t¸c kiÓm tra vµ nghiÖm thu s¶n phÈm sÏ gióp cho c«ng ty ng¨n chÆn h¹n chÕ c¸c tr­êng hîp chØ ch¹y theo sè l­îng s¶n phÈm, kh«ng quan t©m ®Õn viÖc tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu, c¸c chØ tiªu vÒ chÊt l­îng s¶n phÈm… HiÖn nay, c«ng t¸c kiÓm tra vµ nghiÖm thu s¶n phÈm ë c«ng ty mÆc dï ®­îc quan t©m song viÖc tiÕn hµnh ch­a ®­îc ®Çy ®ñ. Do ®Æc ®iÓm vÒ tr×nh c«ng nghÖ in nªn ®Ó s¶n xuÊt ra mét s¶n phÈm ph¶i tr¶i qua nhiÒu giai ®o¹n, s¶n phÈm cña giai ®o¹n tr­íc lµ ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ra ®¹t yªu cÇu th× viÖc kiÓm tra ph¶i ®­îc thùc hiÖn ë tÊt c¶ c¸c giai ®o¹n. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt th× viÖc kiÓm tra vµ nghiÖm thu ë kh©u b×nh b¶n, phèi b¶n ®­îc tiÕn hµnh rÊt kü cµng, mäi s¶n phÈm ®­îc hoµn thiÖn ®Òu ph¶i ®­îc kiÓm tra cña c¸n bé chuyªn tr¸ch vµ ®Ých th©n gi¸m ®èc duyÖt míi ®­îc ®­a vµo s¶n xuÊt. Nh­ng viÖc kiÓm tra, nghiÖm thu ë c¸c kh©u in, ®ãng s¸ch cßn h¹n chÕ ch­a ®­îc ®Çy ®ñ. §Ó lµm tèt c«ng t¸c kiÓm tra vµ nghiÖm thu s¶n phÈm C«ng ty nªn tiÕn hµnh mét sè viÖc sau ®©y: -Ph¶i ghi chÐp mét c¸ch ®Çy ®ñ vµ tØ mØ vÒ khèi l­îng c«ng viÖc, yªu cÇu vÒ chÊt l­îng ®Ó lËp lªn b¶n ph©n tÝch c«ng viÖc. B¶n ph©n tÝch c«ng viÖc nµy sÏ lµ c¬ së ®Ó s¾p xÕp ng­êi lao ®éng hîp lý so víi yªu cÇu cña c«ng viÖc vµ tÝnh l­¬ng cho ng­êi lµm viÖc ®ã. -Ng­êi chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c«ng t¸c kiÓm tra vµ nghiÖm thu s¶n phÈm ph¶i n¾m râ c¸c ®Æc ®iÓm, c¸c yªu cÇu vÒ chØ tiªu chÊt l­îng, hÖ thèng møc lao ®éng, ®Þnh møc nguyªn vËt liÖu vÒ lo¹i s¶n phÈm ®ang s¶n xuÊt. -Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt th× c«ng ty ph¶i bè trÝ ng­êi chÞu tr¸ch nhiÖm kiÓm tra nghiÖm thu s¶n phÈm th­êng xuyªn theo dâi, gi¸m s¸t chÊt l­îng s¶n phÈm ®Ó ®­a ra c¸c yªu cÇu ®iÒu chØnh kÞp thêi vÒ kü thuËt ®Ó s¶n phÈm s¶n xuÊt ra ®¹t chÊt l­îng cao. -Do s¶n phÈm ®­îc s¶n xuÊt qua nhiÒu c«ng ®o¹n nªn sau mçi c«ng ®o¹n th× ph¶i tiÕn hµnh kiÓm tra nghiÖm thu s¶n phÈm cña c«ng ®o¹n ®ã. -§Çu t­ c¸c tiÕt bÞ gióp ng­êi phô tr¸ch c«ng t¸c kiÓm tra tiÕn hµnh c«ng viÖc ®­îc nhanh chãng, chÝnh x¸c. -§­a ra c¸c quy chÕ vÒ th­ëng ph¹t râ rµng ®èi víi ng­êi lao ®éng s¶n xuÊt s¶n phÈm. NÕu ng­êi lao ®éng lµm tèt, s¶n phÈm h­ háng Ýt ph¶i ®­îc th­ëng vµ ng­îc l¹i, nÕu s¶n phÈm sai háng nhiÒu, tiªu hao nguyªn vËt liÖu v­ît ®Þnh møc sÏ bÞ ph¹t. -Mét nh©n tè quan träng n÷a lµ ph¶i gi¸o dôc t­ t­ëng cho ng­êi lao ®éng vµ ng­êi lµm c«ng t¸c kiÓm tra, nghiÖm thu s¶n phÈm hiÓu r»ng cã n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm th× míi t¹o ra vÞ thÕ uy tÝn v÷ng ch¾c cho c«ng ty trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®¶m b¶o cho hä cuéc sèng æn ®Þnh. 3.4-Tæ chøc phôc vô n¬i lµm viÖc: Tæ chøc phôc vô tèt n¬i lµm viÖc lµc¬ së cho viÖc t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, t¹o ®iÒu kiÖn n©ng cao thu nhËp cho ng­êi lao ®éng. NÕu viÖc tæ chøc n¬i lµm viÖc kh«ng tèt, kh«ng khoa häc th× sÏ g©y ra viÖc l·ng phÝ thêi gian lao ®éng do háng m¸y , do thiÕu nguyªn vËt liÖu... Tõ ®ã lµm gi¶m hiÖu qu¶ s¶n xuÊt cña ng­êi lao ®éng g©y t­ t­ëng kh«ng tèt trong toµn c«ng ty. Thùc tÕ hiÖn nay viÖc tæ chøc n¬i lµm viÖc ë c«ng ty in C«ng ®oµn cßn mét sè h¹n chÕ sau: -Mét sè m¸y mãc thiÕt bÞ qu¸ cò ®· khÊu hao hÕt song vÉn ®­îc sö dông trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, do vËy th­êng xuyªn bÞ háng hãc, mÆt kh¸c c«ng ty tiÕn hµnh viÖc söa ch÷a b¶o d­ìng ®¹i tu ch­a th­êng xuyªn. -Nguyªn vËt liÖu phôc vô qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ch­a ®­îc h¹ch to¸n mét c¸ch chÝnh x¸c, ®¸p øng nhu cÇu cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®· ®Ò ra nªn vËt liÖu mua vÒ ®«i khi qu¸ nhiÒu ph¶i ®Ó ë xa n¬i s¶n xuÊt khi dïng ph¶i mÊt thêi gian chuyªn chë ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng s¶n phÈm. -C«ng t¸c vÖ sinh cho n¬i lµm viÖc ch­a ®­îc quan t©m ®Çy ®ñ vµ tiÕn hµnh mét c¸ch th­êng xuyªn. §Ó phôc vô tèt n¬i lµm viÖc c«ng ty nªn tiÕn hµnh ¸p dông mét sè gi¶i ph¸p cô thÓ sau: -C¶i tiÕn, ®æi míi hiÖn ®¹i ho¸ trang thiÕt bÞ s¶n xuÊt gióp cho viÖc s¶n xuÊt ®­îc diÔn ra mét c¸ch liªn tôc, h¹n chÕ viÖc l·ng phÝ thêi gian do m¸y háng. -Tæ chøc söa ch÷a, b¶o d­ìng m¸y mãc thiÕt bÞ mét c¸ch ®Çy ®ñ theo ®Þnh kú vµ th­êng xuyªn, bëi v× viÖc in Ên ph¶i ®­îc diÔn ra chÝnh x¸c c¶ vÒ néi dung vµ thêi gian. -Cã kÕ ho¹ch cung cÊp nguyªn vËt liÖu mét c¸ch khoa häc, tr¸nh th­a hoÆc thiÕu bëi v× diÖn tÝch kho x­ëng cho viÖc cÊt gi÷ nguyªn vËt liÖu cña c«ng ty lµ rÊt Ýt, nÕu sè l­îng vËt liÖu nhËp vÒ qu¸ nhiÒu, ®Æc biÖt lµ giÊy th× kh«ng cã chç ®Ó, ph¶i ®Ó xa võa mÊt thêi gian, võa kh«ng ®¶m b¶o chÊt l­îng s¶n phÈm. 3.5-Hoµn thiÖn viÖc chia l­¬ng s¶n phÈm tËp thÓ: Ph©n tÝch viÖc tr¶l­¬ng s¶n phÈm tËp thÓ ë c«ng ty in C«ng ®oµn, em thÊy viÖc tr¶ l­¬ng cho tËp thÓ ®· ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ cao, song trong c«ng t¸c chia l­¬ng cßn mét sè h¹n chÕ nh­: ViÖc x©y dùng hÖ sè ®iÓm cßn tuú tiÖn, kh«ng c¨n cø vµo c¬ së nµo, viÖc b×nh bÇu mang tÝnh chñ quan c¸ nh©n... tõ ®ã lµm gi¶m kh¶ n¨ng lµm viÖc, gi¶m n¨ng suÊt lao ®éng cña ng­êi lao ®éng trong tæ. §Ó cho viÖc chia l­¬ng tËp thÓ ®­îc chÝnh x¸c h¬n, em xin ®­a ra gi¶i ph¸p sau: Tõ quü l­¬ng cña tæ nhËn ®­îc ta chia lµm 2 phÇn: -Quü l­¬ng c¬ b¶n: Lµ quü l­¬ng tÝnh ®­îc c¨n ª­s vµo møc tiÒn l­¬ng tèi thiÓu vµ hÖ sè cÊp bËc cña ng­êi lao déng trong tæ, sè ngµy lµ viÖc thùc tÕ. -Quü l­¬ng tr¸ch nhiÖm vµ th¸i ®é lao ®éng: Quü l­¬ng nµy lµ quü l­¬ng dïng ®Ó ph©n phèi cho ng­êi lao ®éng trong tæ c¨n cø vµo vÞ trÝ cña hä trong d©y chuyÒn s¶n xuÊt vµ møc ®é tÝch cùc. TiÒn l­¬ng cÊp bËc cña ng­êi lao ®éng trong tæ nhËn ®­îc tÝnh theo c«ng thøc sau: Tlmin x Hcbi TLcbi = x Ttti Tc® Trong ®ã: TLcbi : TiÒn l­¬ng cÊp bËc cña ng­êi trong tæ nhËn ®­îc. TLmin: Møc tiÒn l­¬ng tèi thiÓu. Hcbi: HÖ sè cÊp bËc cña c«ng nh©n i. Tc®: Sè ngµy lµm viÖc theo chÕ ®é quy ®Þnh. Ttti: Sè ngµy lµm viÖc thùc tÕ cña ng­êi lao ®éng i. ViÖc chia quü l­¬ng tr¸ch nhiÖm vµ th¸i ®é lao ®éng c¨n cø vµo sè ngµy lµm viÖc thùc tÕ vµ hÖ sè tr¸ch nhiÖm, th¸i ®é lao ®éng cña ng­êi lao ®éng ®ã trong th¸ng: Qtn TLtni = x Ttti åTtti x hi Trong ®ã: TLtni: TiÒn l­¬ng tr¸ch nhiÖm vµ n¨ng suÊt lao ®éng cña c«ng nh©n i. Qtn: Quü l­¬ng tr¸ch nhiÖm vµ n¨ng suÊt lao ®éng. Ttti: Sè ngµy lµm viÖc thùc tÕ cña c«ng nh©n i. hi: HÖ sè ®¸nh gi¸ tr¸ch nhiÖm vµ n¨ng suÊt cña c«ng nh©n i. Do vËy khi tiÕn hµnh theo c¸ch chia nµy th× viÖc khã lµ h×nh thµnh nªn hÖ sè ®¸nh gi¸ vÒ tr¸ch nhiÖm vµ n¨ng suÊt cña tõng ng­êi lao ®éng, em xin ®­a ra c¸ch x¸c ®Þnh hÖ sè tr¸ch nhiÖm vµ n¨ng suÊt lao ®éng sau: C¸ch x¸c ®Þnh hÖ sè ®ãng gãp (hi): §Ó hoµn thµnh c«ng viÖc møc ®é lao ®éng cña mçi ng­êi lao ®éng trong tæ còng cã c¸c ®ãng gãp kh¸c nhau, c«ng ty nªn tiÕn hµnh chia lµm 3 lo¹i: -Lo¹i 1: HÖ sè ®óng gãp lµ 1 ®èi víi nh÷ng ng­êi lao ®éng gi÷ vÞ trÝ träng yÕu trong d©y chuyÒn s¶n xuÊt, th¸i ®é lao ®éng nghiªm tóc, cã ý thøc chÊp hµnh sù ph©n c«ng lao ®éng cao, ®¶m b¶o kÕt qu¶ lao ®éng, ®é an toµn vÒ lao ®éng, ®¶m b¶o møc ngµy c«ng ®¹t 22 ngµy trë lªn. -Lo¹i 2: Cã hÖ sè ®ãng gãp lµ 0,85 ¸p dông ®èi víi nh÷ng ng­êi lao ®éng cã vÞ trÝ quan träng trong d©y chuyÒn s¶n xu¸t, chÊp hµnh ph©n c«ng lao ®éng, chÊp hµnh kû luËt lao ®éng cã sè ngµy c«ng ®¹t 22 ngµy/th¸ng. -Lo¹i 3: cã hÖ sè ®ãng gãp lµ 0,7 ¸p dông ®èi víi ng­êi lao ®éng cã mét sè vi ph¹m nhá, th¸i ®é lao ®éng b×nh th­êng, ngµy c«ng thùc tÕ ®¹t d­íi 22 ngµy. ViÖc x¸c ®Þnh hÖ sè ®ãnggãp cña ng­êi lao ®éng trong tæ c¨n cø vµo b¶ng chÊm c«ng, sù ®¸nh gi¸ b×nh bÇu cña tËp thÓ thao ®éng. VÝ dô: Trong th¸ng 2 n¨m 2005, tæ m¸y 5M ®­îc thanh to¸n l­¬ng theo s¶n phÈm c¶ tæ lµ 14.096.000 ®. Ta tiÕn hµnh chia l­¬ng nh­ sau: Lu¬ng cÊp bËc cña tõng c«ng nh©n c¨n cø vµo møc l­¬ng tèi thiÓu lµ 290.000 ®, hÖ sè cÊp bËc cña tõng ng­êi vµ sè ngµy lµm viÖc thùc tÕ cña hä. VÝ dô: C«ng nh©n §Æng Thanh B×nh lµ thî bËc 5 l­¬ng cÊp bËc nhËn ®­îc lµ: 290.000 x 2,33 Lcb = x 26 = 798.554 (®). 22 B¶ng 28: L­¬ng cÊp bËc tæ m¸y 5M th¸ng 2/2005 ¬ S TT Hä vµ tªn BËc thî Ngµy c«ng HÖ sè cÊp bËc L­¬ng cÊp bËc 1 ®Æng thanh b×nh 5 26 2,33 798.554 2 Hoµng v¨n s¬n 5 24 2,33 737.127 3 Ph¹m v¨n quang 4 25 1,92 632.727 4 Ph¹m trÝ 4 26 1,92 658.036 5 Vò quèc th¾ng 3 22 1,72 498.800 6 NguyÔn tiÕn thiÖn 7 28 3,45 1.237.363 7 NguyÔn v¨n vinh 5 27 2,33 829.268 Céng 178 5.427.877 Tæng tiÒn l­¬ng theo cÊp bËc cña tæ m¸y 5M th¸ng 2/2005 lµ: 5.427.877(®) Quü l­¬ng theo n¨ng xuÊt vµ chÊt l­îng lµ: 14.096.000- 5.427.877 = 8.668.123(®) C¨n cø vµo ngµy c«ng lµm viÖc thùc tÕ møc ®é quan träng cña ng­êi lao ®éng trong gi©y truyÒn s¶n xuÊt vµ thêi trùc tiÕp kh¶o s¸t th¸i ®é lµm viÖc cña ng­êi lao ®éng tæ m¸y 5M trong th¸ng 2/2005. em xin ®­a ra hÖ sè ®ãng gãp cô thÓ ®èi víi tõng ng­êi trong th¸ng lµ: B¶ng 27: L­¬ng theo møc ®é ®ãng gãp. S TT Hä vµ tªn Ngµy c«ng HÖ sè ®ãng gãp Sè ®iÓm L­¬ng møc ®é ®ãng gãp 1 ®Æng thanh b×nh 26 1 26 1.375.053 2 Hoµng v¨n s¬n 24 0,85 20,4 1.078.888 3 Ph¹m v¨n quang 25 1 25 1.322.166 4 Ph¹m trÝ 26 0,85 22,1 1.168.795 5 Vò quèc th¾ng 22 0,7 15,4 814.454 6 NguyÔn tiÕn thiÖn 28 1 28 1.480.826 7 NguyÔn v¨n vinh 27 1 27 1.427.930 Céng 178 178 163,9 8.668.123 Tõ l­¬ng cÊp bËc vµ l­¬ng theo hÖ sè ®ãng gãp ta cã: Tæng l­¬ng thùc lÜnh cña tõng c«ng nh©n nh­ sau: B¶ng 28: Tæng l­¬ng ®­îc lÜnh theo c¸ch tÝnh míi. S'TT Hä vµ tªn Ngµy c«ng BËc thî L­¬ng cÊp bËc L­¬ng møc ®é ®ãng gãp Tæng l­¬ng 1 ®Æng thanh b×nh 26 5 798.554 1.375.053 2.173.607 2 Hoµng v¨n s¬n 24 5 737.127 1.078.888 1.816.015 3 Ph¹m v¨n quang 25 4 632.727 1.322.166 1.954.993 4 Ph¹m trÝ 26 4 658.036 1.168.795 1.826.831 5 Vò quèc th¾ng 22 3 498.800 814.454 1.313.254 6 NguyÔn tiÕn thiÖn 28 7 1.237.363 1.480.826 2.754.189 7 NguyÔn v¨n vinh 27 5 829.268 1.427.930 2.257.207 Céng 178 5.427.877 8,668.123 14.095.113 §Ó thÊy ®­îc sù kh¸c nhau gi÷a c¸ch tÝnh theo c«ng ty vµ c¸ch tÝnh l­¬ng míi ta lËp b¶ng so s¸nh: B¶ng 29: B¶ng so s¸nh møc chªnh lÖch vÒ tiÒn l­¬ng. STT Hä vµ tªn L­¬ng hiÖn hµnh L­¬ng míi Chªnh lÖch 1 ®Æng thanh b×nh 2.093.230 2.173.607 +80.377 2 Hoµng v¨n s¬n 1.980.316 1.816.015 -164.301 3 Ph¹m v¨n quang 1.954.993 1.954.993 +733 4 Ph¹m trÝ 1.919.517 1.826.831 -92.686 5 Vò quèc th¾ng 1.528.665 1.313.254 -215.411 6 NguyÔn tiÕn thiÖn 2.431.968 2.754.189 +322.211 7 NguyÔn v¨n vinh 2.180.954 2.257.207 +76.253 Céng 14.095.113 14.095.113 Qua b¶ng so s¸nh gi÷a 2 c¸ch chia l­¬ng ta thÊy cã sù chªnh lÖch kh¸ lín: Nh÷ng ng­êi lao ®éng mµ cã tay nghÒ cao, sè ngµy lµm viÖc nhiÒu th× tiÒn l­¬ng t¨ng, ng­êi lao ®éng mµ cã tay nghÒ thÊp, hÖ sè ®ãng gãp thÊp th× tiÒn l­¬ng gi¶m. Víi c¸ch chia l­¬ng míi nh­ thÕ cã thÓ kÝch thÝch ®­îc ng­êi lao ®éng h¨ng h¸i lµm viÖc, tÝch cùc häc tËp n©ng cao tr×nh ®é tay nghÒ chuyªn m«n, ®¶m b¶o sè ngµy c«ng ®Ó cã thÓ ®­îc h­ëng møc l­¬ng cao h¬n. 4-C¸c gi¶i ph¸p hoµn thiÖn h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian: 4.1-X©y dùng møc l­¬ng tèi thiÓu cña c«ng ty: §Ó n©ng cao thu nhËp cho lao ®éng qu¶n lý vµ tÝnh l­¬ng mét c¸ch hîp lý h¬n, c«ng ty nªn x©y dùng møc l­¬ng tèi thiÓu cña m×nh. HiÖn nay c«ng ty ¸p dông møc l­¬ng tèi thiÓu theo quy ®Þnh cña Nhµ n­íc lµ 290.000®/th¸ng ®Ó tÝnh c¸c kho¶n ph¶i tr¶ nh­ b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ vµ x©y dùng quü l­¬ng kÕ ho¹ch... Do vËy kh«ng ®­îc chÝnh x¸c l¾m, c«ng ty lªn x©y dùng møc l­¬ng tèi thiÓu theo c«ng thøc sau: TLmindn = TLmin x (1 + K1 + K2) Trong ®ã: TLmindn : Møc l­¬ng tèi thiÓu doanh nghiÖp. TLmin : TiÒn l­¬ng tèi thiÓu chung. K1: HÖ sè ®iÒu chØnh theo vïng (hÖ sè cña c«ng ty lµ 0,3). K2: HÖ sè ®iÒu chØnh theo ngµnh (c«ng ty cã møc ®iÒu chØnh theo ngµnh 1). Møc l­¬ng tèi thiÓu cña c«ng ty in C«ng ®oµn lµ: TLmindn = 290 x (1 = 0,3 + 1,0) = 667.000®/th¸ng. Sau khi tÝnh ®­îc møc l­¬ng tèi thiÓu, c«ng ty nªn tr¶ l­¬ng cho lao ®éng qu¶n lý c¨n cø vµo hÖ sè cÊp bËc, tiÒn l­¬ng tèi thiÓu c«ng ty. Quü l­¬ng cßn l¹i chia cho lao ®éng qu¶n lý c¨n cø vµo tr¸ch nhiÖm, hÖ sè hoµn thµnh c«ng viÖc... nh­ vËy sÏ gióp cho viÖc tr¶ l­¬ng cho lao ®éng qu¶n lý cã c¬ së khoa häc h¬n t¹o ®éng lùc thóc ®Èy hä tÝch cùc tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty, ®­a c«ng ty ngµy cµng ph¸t triÓn ®i lªn. 4.2-T¨ng c­êng kiÓm tra gi¸m s¸t thêi gian lµm viÖc cña lao ®éng qu¶n lý: Thêi gian lµm viÖc cña lao ®éng qu¶n lý rÊt khã kiÓm so¸t, trong c¸c c«ng ty nãi chung vµ c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc nãi riªng. HiÖn nay, th¸i ®é lµm viÖc cña lao ®éng qu¶n lý vÉn cßn mang nÆng t­ t­ëng bao cÊp, quan liªu, h¸ch dÞch, ®i sím vÒ muén. MÆc dï tiÒn l­¬ng lao ®éng qu¶n lý ë c«ng ty in C«ng ®oµn ®· g¾n chÆt víi lao ®éng s¶n xuÊt trùc tiÕp theo s¶n phÈm. Bëi vËy thu nhËp cña ng­êi s¶n xuÊt trùc tiÕp t¨ng th× thu nhËp cña lao ®éng qu¶n lý còng t¨ng vµ ng­îc l¹i. Song ®Ó cho viÖc qu¶n lý®¹t hiÖu qu¶ h¬n c«ng ty nªn lµm mét sè viÖc sau: KiÓm tra møc ®é hoµn thµnh c«ng viÖc ®­îc giao. Gi¸o dôc t­ t­ëng cho lao ®éng qu¶n lý, cho hä hiÓu r»ng chØ cã t¹o ®iÒu kiÖn cho lao ®éng s¶n xuÊt ®¹t hiÖu qu¶ cao th× míi t¨ng thu nhËp cho b¶n th©n hä. Cã chÝnh s¸ch kÝch thÝch vËt chÊt vµ tinh thÇn ®èi víi c¸c c¸ nh©n, tËp thÓ cã ®ãng gãp lín ®èi víi sù ph¸t triÓn cña c«ng ty. II/-Mét sè gi¶i ph¸p gi¸n tiÕp liªn quan ®Õn c«ng t¸c tæ chøc tiÒn l­¬ng. 1-N©ng cao tr×nh ®é hiÓu biÕt ph¸p luËt, tr×nh ®é qu¶n lý cña ng­êi lao ®éng: Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay, c¸c c«ng ty ®Òu cè g¾ng tr¶ l­¬ng ng­êi lao ®éng theo ®óng søc lao ®éng hä ®· bá ra, do vËy tiÒn l­¬ng ng­êi lao ®éng nhËn ®­îc sau qu¸ tr×nh lao ®éng cho c«ng ty phô thuéc rÊt lín vµo tr×nh ®é tay nghÒ, kÜ n¨ng, kÜ x¶o vµ sù cèng hiÕn cña ng­êi lao ®éng. Theo xu h­íng chung, C«ng ty lu«n s½n sµng tr¶ l­¬ng cao h¬n cho c¸c lao ®éng cã tr×nh ®é tay nghÒ cao ®Ó hä lµm viÖc cho C«ng ty vµ kh«ng muèn nhËn, tr¶ l­¬ng cho nh÷ng ng­êi lao ®éng cã tr×nh ®é tay nghÒ thÊp hoÆc ch­a qua ®µo t¹o. Do vËy C«ng ty ph¶i tiÕn hµnh gi¸o dôc cho ng­êi lao ®éng hiÓu viÖc n©ng cao tr×nh ®é tay nghÒ chuyªn m«n lµ ®iÒu kiÖn tiÒn ®Ò ®Ó cho hä cã viÖc lµm æn ®Þnh, t¹o nguån thu nhËp cao, ®¶m b¶o cuéc sèng cho b¶n th©n vµ gia ®×nh hä. MÆt kh¸c C«ng ty ph¶i cã c¸c chÝnh s¸ch gi¸o dôc ®µo t¹o ng­êi lao ®éng mét c¸ch khoa häc: §µo t¹o theo yªu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh, gióp ng­êi lao ®éng cã thÓ ®¶m tr¸ch c¸c c«ng viÖc ®ßi hái tr×nh ®é cao h¬n, kh«ng tiÕn hµnh ®µo t¹o mµ C«ng ty kh«ng cã yªu cÇu trong lÜnh vùc ®ã thêi gian tíi, kh«ng ch¹y theo viªc ®µo t¹o theo sè l­îng. Mét vÊn ®Ò n÷a lµ C«ng ty ph¶i quan t©m h¬n n÷a trong viÖc n©ng cao hiÓu biÕt ph¸p luËt cña ng­êi lao ®éng. Nh×n chung tr×nh ®é hiÓu biÕt ph¸p luËt cña ng­êi lao ®éng cña tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp hiªn nay chØ ë møc s¬ khai, mµ trong khi ®ã ph¸p luËt lao ®éng ë n­íc ta lµ c¸i g¾n trùc tiÕp víi quyÒn lîi vµ nghÜa vô cña ng­êi lao ®éng. Do vËy ®Ó kh¾c phôc ®iÒu nµy, C«ng ty ph¶i khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng t×m hiÓu ph¸p luËt lao ®éng trong c¸c s¸ch b¸o, c¸c v¨n b¶n ph¸p qui, tæ chøc c¸c cuéc thi t×m hiÓu vÒ ph¸p luËt lao ®éng... Tõ ®ã t¹o cho ng­êi lao ®«ng thÊy c¸c sai sãt ®Ó tù söa ch÷a hoÆc ph¸t hiÖn c¸c sai sãt tõ phÝa C«ng ty, gióp c«ng ty ®­a ra c¸c chÝnh s¸ch xö lý kÞp thêi tr¸nh t×nh tr¹ng sai sãt kÐo dµi. 2-S¾p xÕp l¹i ®éi ngò lao ®éng: Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y mÆc dï viÖc s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty ®¹t hiÖu qu¶ kh¸ cao vÒ doanh thu vµ lîi nhuËn, song viÖc s¾p xÕp, ®µo t¹o ®éi ngò lao ®éng trong c«ng ty cßn nhiÒu bÊt cËp. §iÒu nµy g©y ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. Ngµy nay khi mµ khoa häc c«ng nghÖ ®ang ph¸t triÓn nh­ vò b·o th× viÖc ®µo t¹o, båi d­ìng n©ng cao tr×nh ®é cña ng­êi lao ®éng lµ mét viÖc rÊt quan träng. Theo nghiªn cøu cña ViÖn lao ®éng khoa häc vµ x· héi, víi thêi gian tõ 7 tíi 10 n¨m th× l­îng kiÕn thøc sÏ bÞ l¹c hËu lµ 30%. Do vËy mµ n©ng cao tr×nh ®é tay nghÒ cho ng­êi lao ®éng lµ tÊt yÕu kh¸ch quan nh­ng viÖc x¸c ®Þnh nhu cÇu ®µo t¹o ph¶i c¨n cø vµo thùc tiÔn s¶n xuÊt cña c«ng ty mµ cã kÕ ho¹ch cô thÓ, viÖc nµy t¹i c«ng ty in C«ng ®oµn lµm ch­a ®­îc tèt ®óng víi yªu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. Hµng n¨m c«ng ty ®Òu cã tiªu chuÈn cö ng­êi ®i häc t¹i chøc ë c¸c tr­êng §¹i häc nh­ng viÖc cö ng­êi ®i häc ë c«ng ty cßn lµm mét c¸ch thiÕu khoa häc, mang tÝnh chñ quan c¸ nh©n, viÖc ®i häc kh«ng xuÊt ph¸t tõ yªu cÇu cña c«ng viÖc mµ xuÊt ph¸t tõ møc ®é quen biÕt, møc ®é t×nh c¶m cña ng­êi lao ®éng ®ã ®èi víi l·nh ®¹o c«ng ty hoÆc c«ng nh©n ®­îc cö ®i häc c¸c chuyªn ngµnh kinh tÕ kh«ng liªn quan ®Õn viÖc n©ng cao tr×nh ®é tay nghÒ. Mét thiÕu sãt n÷a lµ do viÖc ®µo t¹o cña c«ng ty ch­a mang tÝnh khoa häc, nªn sau khi ®­îc ®i ®µo t¹o ë c¸c tr­êng §¹i häc vÒ th× kh«ng biÕt s¾p xÕp ng­êi lao ®éng ®ã vµo vÞ trÝ nµo, cã nhiÒu tr­êng hîp sau 4 n¨m häc vÒ vÉn gi÷ nguyªn c«ng viÖc tr­íc lóc ®i häc, song ®­îc h­ëng l­¬ng cña møc chuyªn viªn g©y ra sù kh«ng c«ng b»ng víi ng­êi lao ®éng trong c«ng ty. Nh­ vËy, viÖc x¾p xÕp l¹i ®éi ngò c¸n bé trong c«ng ty lµ mét yªu cÇu kh¸ch quan lµm sao b¶o ®¶m t­¬ng ®èi ®óng ng­êi, ®óng viÖc, ®óng tr×nh ®é chuyªn m«n tay nghÒ cña hä, ®Ó cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña c«ng ty ngµy cµng ®¹t hiÖu qu¶ cao. KÕt luËn TiÒn l­¬ng lµ mét ®éng lùc m¹nh mÏ nhÊt thóc ®Èy ng­êi lao ®éng h¨ng h¸i lµm viÖc, t×m tßi häc hái, ph¸t huy ãc s¸ng t¹o, tù n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n, tay nghÒ tõ ®ã n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng còng nh­ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Víi ng­êi lao ®éng tiÒn l­¬ng ®­îc coi lµ nguån thu nhËp chñ yÕu, do vËy n©ng cao tiÒn l­¬ng chÝnh lµ n©ng cao thu nhËp cho ng­êi lao ®éng, ®©y lµ mét ®ßi hái tÊt yÕu kh¸ch quan cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn x· héi. Nh­ng n©ng cao tiÒn l­¬ng cho ng­êi lao ®éng ph¶i ®­îc sù kÕt hîp hµi hoµ víi lîi Ých cña doanh nghiÖp, cã nh­ vËy míi thóc ®Èy sù më réng s¶n xuÊt cña c¸c doanh nghiÖp nh»m t¨ng thªm viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng. Trong nh÷ng n¨m võa qua c«ng ty in C«ng ®oµn ®· ®¹t ®­îc mét sè kÕt qu¶ trong c«ng t¸c tiÒn l­¬ng tr¶ cho c«ng nh©n viªn chøc lao ®éng trong c«ng ty, tiÒn l­¬ng ®· thùc sù trë thµnh ®éng lùc kÝch thÝch ng­êi lao ®éng h¨ng h¸i s¶n xuÊt gióp cho c«ng ty ngµy cµng ph¸t triÓn vµ t¹o ra vÞ thÕ v÷ng ch¾c trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Song ®Ó c«ng t¸c tiÒn l­¬ng ®­îc tèt h¬n, c«ng ty vÉn cÇn ph¶i xem xÐt, nghiªn cøu vµ ®Ò ra c¸c gi¶i ph¸p ®Ó hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c tiÒn l­¬ng gióp ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ngµy cµng ®¹t hiÖu qu¶. Trong thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty in C«ng ®oµn, em ®· cè g¾ng xem xÐt, ph©n tÝch thùc tr¹ng cña c«ng t¸c tiÒn l­¬ng ®Ó tõ ®ã ®­a ra mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c tiÒn l­¬ng. Nh­ng do tr×nh ®é vµ thêi gian cßn h¹n chÕ, nªn chuyªn ®Ò nµy kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt, em rÊt mong nhËn ®­îc sù chØ b¶o, ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c b¹n ®Ó chuyªn ®Ò nµy ®­îc hoµn chØnh h¬n. Em xin bµy tá lßng biÕt ¬n s©u s¾c tíi thÇy NguyÔn Trung Kiªn, c¸c thÇy gi¸o, c«ng gi¸o tr­êng §¹i häc C«ng ®oµn; Phßng tæ chøc vµ toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc trong C«ng ty in C«ng ®oµn ®· gióp em hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy./. Hµ Néi, th¸ng 4 n¨m 2005 Sinh viªn: NguyÔn V¨n TuÊn ._.