Một số giải pháp nhằm đẩy mạnh xuất khẩu hàng dệt may Việt Nam sang thị trường Mỹ
Tài liệu Một số giải pháp nhằm đẩy mạnh xuất khẩu hàng dệt may Việt Nam sang thị trường Mỹ: ... Ebook Một số giải pháp nhằm đẩy mạnh xuất khẩu hàng dệt may Việt Nam sang thị trường Mỹ
Tóm tắt tài liệu Một số giải pháp nhằm đẩy mạnh xuất khẩu hàng dệt may Việt Nam sang thị trường Mỹ, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
CH¦¥NG 1: tæng quan vÒ ThÞ trêng hµng dÖt may Mü vµ tiÒm n¨ng s¶n xuÊt - xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam.
I/. §ÆC §IÓM THÞ TR¦êNG hµng dÖt may mü.
1. Qui m« thÞ trêng hµng dÖt may Mü.
Mü lµ mét quèc gia cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn hµng ®Çu thÕ giíi. Kinh tÕ Mü ®Æc biÖt ph¸t triÓn tõ n¨m 1990 trë l¹i ®©y. NÕu n¨m 1992 GDP cña MÜ chØ cã 7.100 tû USD th× ®Õn n¨m 1998 lµ 8.500 tû USD, chiÕm 21% GDP thÕ giíi. Víi diÖn tÝch 9.629,09 km2 vµ d©n sè 278,05 triÖu ngêi, Mü ®îc xem lµ thÞ trêng tiªu thô hµng dÖt may lín nhÊt thÕ giíi c¶ vÒ trÞ gi¸ lÉn sè lîng. Theo íc tÝnh, tæng kim ng¹ch nhËp khÈu mÆt hµng nµy vµo Mü trong giai ®o¹n 2002-2005 ®¹t vµo kho¶ng 70 tû USD/n¨m. Møc tiªu thô b×nh qu©n ®Çu ngêi lµ 27 kg/ngêi/n¨m. N¨m 2000, tæng trÞ gi¸ nhËp khÈu hµng dÖt may vµo Mü lªn tíi 76 tû USD. Trong n¨m 2002, do t¸c ®éng cña sù suy tho¸i nÒn kinh tÕ Mü nãi riªng vµ nÒn kinh tÕ thÕ giíi nãi chung, gi¸ trÞ nhËp khÈu hµng dÖt may vµo thÞ trêng Mü ®Õn cuèi th¸ng 3 n¨m 2002 ®· gi¶m 11% so víi cïng kú n¨m tríc nhng ®©y vÉn lµ mét trong nh÷ng mÆt hµng nhËp khÈu chñ lùc cña thÞ trêng Mü.
Nh×n chung, ngêi d©n Mü cã xu híng tiªu dïng ngµy cµng nhiÒu c¸c mÆt hµng dÖt vµ may mÆc trong ®ã nhãm hµng cã gi¸ trÞ tiªu thô lín nhÊt lµ quÇn ¸o may s½n, chiÕm tû träng 89% kim ng¹ch hµng dÖt may ®îc nhËp khÈu vµo Mü (t¬ng ®¬ng 68 tû USD). NhËp khÈu b«ng, sîi (thùc vËt vµ nh©n t¹o), v¶i vãc, nguyªn phô liÖu chØ chiÕm 11%, hÇu hÕt lµ nh÷ng lo¹i mµ Mü kh«ng s¶n xuÊt hoÆc nh÷ng lo¹i hµng chÊt lîng cao mua vÒ phôc vô gia c«ng cho s¶n xuÊt trong níc.
Cã thÓ nãi r»ng Mü lµ níc tiªu thô hµng dÖt may nhiÒu nhÊt trªn thÕ giíi, vµ ®©y lµ thÞ trêng ®Çy tiÒm n¨ng ®èi víi c¸c quèc gia ph¸t triÓn còng nh ®ang ph¸t triÓn trong qu¸ tr×nh héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi. Tuy nhiªn, chiÕm lÜnh ®îc thÞ trêng Mü lµ mét ®iÒu kh«ng dÔ dµng. Nh÷ng viÖc cÇn ph¶i lµm ®èi víi nh÷ng níc xuÊt khÈu hµng dÖt may vµo Mü nãi chung vµ ViÖt Nam nãi riªng lµ ph¶i ®¸p øng ®îc yªu cÇu cña ngêi tiªu dïng Mü, th©m nhËp vµ thÝch nghi víi tËp qu¸n bu«n b¸n ë Mü, n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh còng nh ph¶i vît qua ®îc nh÷ng rµo c¶n th¬ng m¹i mµ Mü ®Æt ra. §ã lµ môc tiªu mµ mçi doanh nghiÖp xuÊt khÈu ®Òu híng tíi nh»m ®Èy m¹nh xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam sang thÞ trêng Mü còng nh kh¼ng ®Þnh vÞ thÕ cña ngµnh dÖt may ViÖt Nam .
2. §Æc ®iÓm thÞ trêng tiªu thô hµng dÖt may Mü.
ThÞ trêng hµng dÖt may Mü rÊt phong phó vµ ®a d¹ng. Nhu cÇu cña ngêi d©n cã thÓ ®îc hÖ thèng ho¸ thµnh 3 cÊp ®é chÝnh: b×nh d©n, trung vµ cao cÊp. Phôc vô cho nhãm kh¸ch hµng b×nh d©n lµ nhãm hµng gi¶ rÎ ®îc b¸n trong c¸c cöa hµng h¹ gi¸ (gäi lµ discounters), thêng b¸n s¶n phÈm víi nh·n m¸c riªng cña m×nh, ngoµi ra cßn mét sè s¶n phÈm cã th¬ng hiÖu riªng nhng kh«ng næi tiÕng. Nhãm hµng nµy phôc vô cho tÇng líp ngêi b×nh d©n cã thu nhËp thÊp hoÆc sè ngêi lao ®éng lµ d©n c víi ®iÒu kiÖn sèng thÊp. Nh·n m¸c næi tiÕng kh«ng ph¶i lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña hä. §iÓm næi bËt ë ph©n khóc thÞ trêng nµy chÝnh lµ lµm thÕ nµo ®Ó ®¸p øng ®îc nhu cÇu lu«n thay ®æi cña ngêi tiªu dïng ë møc gi¸ thÊp nhÊt cã thÓ.
Hai nhãm hµng cßn l¹i, trung vµ cao cÊp chñ yÕu ®îc b¸n trong c¸c cöa hiÖu sang träng (®«i khi còng ®îc b¸n trong quÇy hµng c¸c trung t©m th¬ng m¹i) lµ c¸c mÆt hµng gi¸ cao ®i ®«i víi chÊt lîng. Ngoµi ra, mét sè ®¹i siªu thÞ cã quÇy hµng may mÆc còng kinh doanh hµng ho¸ vµ vËt liÖu víi tr÷ lîng t¬ng ®èi lín.
ThÞ trêng Mü hiÖn nay còng ®· b¾t ®Çu ph¸t triÓn h×nh thøc ®Æt hµng qua th trong hÖ thèng kinh doanh b¸n lÎ, ngay c¶ ®èi víi c«ng ty nhá vµ c¸c ®¹i gia trong ngµnh may mÆc Mü. H×nh thøc ®Æt mua trùc tuyÕn còng ®ang lµ mét lÜnh vùc kinh doanh míi ®èi víi mÆt hµng thiÕt yÕu nµy.
3. C¸c kªnh ph©n phèi chñ yÕu trªn thÞ trêng hµng dÖt may Mü.
T¹i Mü cã rÊt nhiÒu c«ng ty lín nhá víi c¸c kªnh thÞ trêng kh¸c nhau. §èi víi c¸c c«ng ty lín, hä cã hÖ thèng ph©n phèi riªng vµ tù lµm lÊy tÊt c¶ c¸c kh©u tõ nghiªn cøu, s¶n xuÊt, tiÕp thÞ, ph©n phèi vµ tù nhËp khÈu s¶n phÈm vÒ ®Ó b¸n. C¸c c«ng ty lo¹i nµy thêng t¸c ®éng m¹nh ®Õn c¸c chÝnh s¸ch cña chÝnh phñ. Cßn c¸c c«ng ty võa vµ nhá ®îc sù hç trî tõ phÝa chÝnh phñ vµ vËn ®éng xung quanh hÖ thèng thÞ trêng.
C¸c c«ng ty võa vµ nhá cã nhiÒu c¸ch b¸n hµng nhËp khÈu t¹i Mü. Hä thêng nhËp khÈu hµng ho¸ vÒ ®Ó b¸n theo c¸c h×nh thøc phæ biÕn sau ®©y:
1. B¸n sØ cho c¸c cöa hµng b¸n lÎ: C¸c lo¹i quÇn ¸o thêi trang ®Òu cã thÓ b¸n trùc tiÕp cho c¸c nhµ b¸n lÎ th«ng qua c¸c nhµ nhËp khÈu hay nh÷ng ngêi b¸n hµng cã tÝnh chÊt c¸ nh©n vµ c¸c c«ng ty nhËp khÈu hay c¸c tæ chøc bu«n b¸n hµng ho¸ chuyªn nghiÖp. §©y lµ mét trong nh÷ng c¸ch b¸n hµng cã hiÖu qu¶ ®èi víi hµng ho¸ cã nhu cÇu m¹nh, ®Æc biÖt trong trêng hîp ngµnh hµng ®a d¹ng, cã thÓ ®¸p øng ®îc hÕt c¸c chñng lo¹i cã liªn quan.
2. B¸n cho nhµ ph©n phèi: Thay thÕ cho h×nh thøc b¸n lÎ, ngêi ta cã thÓ b¸n hµng cho c¸c nhµ ph©n phèi v× hä cã hÖ thèng ph©n phèi réng kh¾p mét khu vùc nµo ®ã hoÆc n»m trong mét nhãm ngµnh c«ng nghiÖp nµo ®ã. Tuy nhiªn, víi hÖ thèng ph©n phèi nµy, ngêi ta ph¶i chia sÎ bít mét phÇn lîi nhuËn cña m×nh cho nhµ ph©n phèi.
3. B¸n trùc tiÕp cho c¸c nhµ c«ng nghiÖp: §©y lµ c¸ch mµ c¸c nhµ m¸y, c«ng xëng trùc tiÕp mua hµng cña mét sè th¬ng nh©n nhá ë níc së t¹i khi hä kh«ng cã ®iÒu kiÖn ®Ó mua trùc tiÕp cña c¸c nhµ xuÊt khÈu níc ngoµi hoÆc mua qua c¸c nhµ nhËp khÈu trong níc.
4 B¸n sØ qua ®êng bu ®iÖn: §©y lµ ph¬ng ph¸p ®îc sö dông ®èi víi mét sè s¶n phÈm nhá kh«ng ®¾t l¾m. Lîi ®iÓm cña ph¬ng ph¸p nµy lµ kh«ng ph¶i qua kh©u trung gian ph©n phèi hay b¸n bu«n. Tuy nhiªn, nh÷ng s¶n phÈm hµng dÖt may tiªu thô hµng lo¹t thêng kh«ng thÝch hîp khi sö dông ph¬ng ph¸p nµy.
5. B¸n lÎ qua ®êng bu ®iÖn: C¸c nhµ nhËp khÈu sÏ göi trùc tiÕp bu kiÖn ®Õn tay ngêi mua mµ kh«ng cÇn ph¶i qua kh©u trung gian. Song, ®Ó thùc hiÖn mét c¸ch cã hiÖu qu¶ th× c«ng ty ph¶i cã hÖ thèng nghiªn cøu thÞ trêng chuÈn x¸c vµ thiÕt kÕ thÞ trêng mét c¸ch chi tiÕt.
6. B¸n hµng qua catalogue: Mét sè nhµ nhËp khÈu thêng b¸n hµng qua c¸c nhµ bu«n theo kiÓu nµy hoÆc trùc tiÕp lËp c«ng ty ®Ó b¸n hµng theo catalogue. Ch×a kho¸ cho ph¬ng thøc nµy lµ ph¶i biÕt ®îc ®Þa chØ cña ngêi hay c«ng ty cã nhu cÇu thêng xuyªn vÒ mÆt hµng mµ m×nh kinh doanh.
7. B¸n lÎ: Nhµ nhËp khÈu sÏ tù tæ chøc viÖc nhËp khÈu vµ b¸n lÎ hµng ho¸ theo kh¶ n¨ng vÒ thÞ trêng, tµi chÝnh cña m×nh vµ tù g¸nh chÞu mäi rñi ro vÒ nhu cÇu cña thÞ trêng, bï l¹i, hä sÏ thu ®îc toµn bé lîi nhuËn do ho¹t ®éng nhËp khÈu mang l¹i. H×nh thøc nµy chøa ®ùng nhiÒu rñi ro v× nã ®ßi hái nhµ nhËp khÈu ph¶i n¾m râ xu híng cña thÞ trêng, ®ång thêi ph¶i tiÕn hµnh mäi ho¹t ®éng trong c¸c kh©u bu«n b¸n vµ nhËp khÈu.
8. B¸n hµng qua c¸c cuéc trng bµy hµng ho¸ trªn c¸c kªnh truyÒn h×nh: §©y lµ h×nh thøc míi vµ cã thÓ ¸p dông ®èi víi hµng may mÆc thêi trang, do lo¹i h×nh qu¶ng c¸o nµy dÔ dµng thu hót ®îc ®«ng ®¶o ngêi tiªu dïng. Ph¬ng ph¸p n¸y ®ßi hái ph¶i cã hµng tøc thêi vµ b¸n theo gi¸ c«ng bè.
9. B¸n hµng trùc tiÕp cho c¸c nhµ m¸y, c«ng xëng víi c¸c ®iÒu kiÖn t¬ng tù nh b¸n cho c¸c nhµ b¸n lÎ.
10. Lµm ®¹i lý b¸n hµng: §èi víi nh÷ng th¬ng nh©n hay c«ng ty ë Mü cã quan hÖ tèt c¶ hai chiÒu víi th¬ng nh©n, c¸c nhµ xuÊt khÈu níc ngoµi vµ hÖ thèng b¸n bu«n, b¸n lÎ trong níc th× hä thêng ®øng ra lµm ®¹i lý cho bªn níc ngoµi. §iÓm thuËn lîi lµ ë chç hä kh«ng ph¶i ®¶m nhËn vÊn ®Ò tµi chÝnh cho kinh doanh. §iÒu kho¶n L/C chuyÓn nhîng cã thÓ gióp gi¶i quyÕt ®îc ®iÒu nµy.
11. B¸n hµng qua buæi giíi thiÖu b¸n hµng (Ball Imports Party): Mét sè nhµ nhËp khÈu mua mét lîng nhá hµng ho¸ vÒ vµ mêi nh÷ng ngêi th©n quen ®Õn dù buæi giíi thiÖu b¸n hµng t¹i chç. Còng cã trêng hîp nh÷ng nhµ nhËp khÈu sÏ tr¶ hoa hång cho nh÷ng ngêi ®øng ra tæ chøc vµ giíi thiÖu b¹n hµng cho hä.
12. B¸n ë chî ngoµi trêi (Flea Market): C¸ch thøc nµy ®ßi hái c«ng ty ph¶i cã quan hÖ réng víi nh÷ng ngêi b¸n ë nhiÒu níc kh¸c nhau vµ ph¶i tr¶ mét phÇn lîi tøc cho ngêi b¸n hµng, ®ång thêi ph¶i ®Æt gi¸ trùc tiÕp ®Õn ngêi tiªu dïng.
13. B¸n hµng qua c¸c héi chî, triÓn l·m t¹i Mü: Cã nh÷ng c«ng ty mua hµng vÒ kho cña m×nh vµ quanh n¨m ®i tham dù c¸c héi chî triÓn l·m trªn kh¾p mäi miÒn ®Êt níc ®Ó t×m kiÕm c¸c ®¬n ®Æt hµng t¹i quÇy råi göi hµng cho ngêi mua qua bu ®iÖn hoÆc ph¸t chuyÓn nhanh. C¸ch nµy chØ míi cã thÓ vËn dông ë qui m« nhá víi hµng ®Æc chñng, hµng míi vµ gi¸ cao.
Cuèi cïng lµ b¸n hµng qua Internet nh Amazon.com.
Nghiªn cøu hÖ thèng ph©n phèi ë Mü sÏ gióp c¸c nhµ xuÊt khÈu hµng dÖt may vµo thÞ trêng nµy cã kh¸i niÖm chung vÒ c¸ch thøc bu«n b¸n, nhËp khÈu hµng ho¸ vµo Mü vµ c¸ch ®a hµng ®Õn tay ngêi tiªu dïng. §èi víi tõng lo¹i s¶n phÈm trong tõng ®iÒu kiÖn cô thÓ, c¸c nhµ xuÊt khÈu sÏ c©n nh¾c gi÷a c¸c c¸ch thøc trªn vµ lùa chän hÖ thèng ph©n phèi sao cho phï hîp víi s¶n phÈm vµ ®Æc ®iÓm riªng cña doanh nghiÖp m×nh.
4. T×nh h×nh c¹nh tranh trªn thÞ trêng hµng dÖt may Mü.
Mü lµ mét thÞ trêng rÊt lín víi nhiÒu t¸c nh©n tham gia nªn c¹nh tranh diÔn ra rÊt gay g¾t. Lµm thÕ nµo ®Ó t¹o ®îc chç ®øng trªn thÞ trêng Mü lµ mét vÊn ®Ò ®îc ®Æt ra víi tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp muèn xuÊt khÈu hµng ho¸ sang thÞ trêng nµy. V× vËy, viÖc t×m hiÓu mét sè níc nhËp khÈu chñ yÕu cña Mü sÏ gióp chóng ta hiÓu râ h¬n vÒ ¸p lùc c¹nh tranh trªn thÞ trêng Mü nãi chung vµ thÞ trêng hµng dÖt may nãi riªng.
HiÖn nay hai níc trong khèi NAFTA (Mexico, Canada) vÉn lµ hai ®èi t¸c nhËp khÈu chÝnh cña Mü, chiÕm tíi 50% gi¸ trÞ nhËp khÈu vµo Mü, tiÕp ®Õn lµ Trung Quèc víi kim ngh¹ch xuÊt khÈu sang Mü n¨m 2001 ®¹t 136 triÖu USD, t¨ng 21,4% so víi n¨m 2000 (112 triÖu USD). TÝnh ®Õn th¸ng 3/2002, nhËp khÈu hµng dÖt may tõ Trung Quèc vµo Mü t¨ng 20% vµ lµ mét trong hai níc cã møc t¨ng lín, trong ®ã Hµn Quèc t¨ng 3,61% cïng kú t¬ng øng. ViÖc nhËp khÈu tõ Trung Quèc t¨ng xuÊt ph¸t tõ vÊn ®Ò ®iÒu tiÕt chung trong quan hÖ song ph¬ng vÒ dÖt may gi÷a Trung Quèc vµ Mü.
Bªn c¹nh ®ã trong khu«n khæ chiÕn lîc ph¸t triÓn hîp t¸c kinh tÕ gi÷a Mü vµ c¸c níc vïng vÞnh Caribª, mét sè hµng dÖt may tõ vïng vÞnh Caribª vµ Ch©u Phi ®îc hëng chÕ ®é u ®·i phi h¹n ngh¹ch vµ kh«ng thu thuÕ nhËp khÈu tõ n¨m 2000. §ã lµ nguyªn nh©n thu hót kh¸ nhiÒu nhµ ®Çu t vµ kh¸ch hµng vµo khu vùc nµy. Héi nghÞ 34 níc Ch©u Mü ®· thèng nhÊt thµnh lËp khèi mËu dÞch tù do Ch©u Mü (FTAA) cã hiÖu lùc tõ n¨m 2005 sÏ lµm cho kh¶ n¨ng nhËp khÈu hµng dÖt may tõ c¸c níc Ch©u ¸ trong ®ã cã ViÖt Nam bÞ thu hÑp.
§iÓm qua mét sè níc xuÊt khÈu chÝnh hµng dÖt may sang thÞ trêng Mü, vÞ trÝ vµ nh÷ng ®iÓm m¹nh mµ nh÷ng quèc gia nµy ®ang khai th¸c sÏ gióp t×m kiÕm nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m tèi u ho¸ viÖc xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam sang thÞ trêng nµy.
1. Mexico lu«n ®øng ®Çu vÒ xuÊt khÈu hµng may mÆc sang thÞ trêng Mü. RÊt nhiÒu nhµ ®Çu t Mü ®· ®Çu t vµo ngµnh may ë níc nµy ®Ó tËn dông nguån nh©n c«ng rÎ, ®Þa ®iÓm gÇn Mü vµ n»m trong Khu vùc Th¬ng m¹i Tù do B¾c Mü (NAFTA).
2. Sau ®ã lµ Trung Quèc ®øng thø hai vÒ xuÊt khÈu hµng may mÆc sang thÞ trêng Mü. Lîi thÕ lín nhÊt cña quèc gia nµy lµ gi¸ nh©n c«ng vµ ®îc c¸c nhµ ®Çu t quan t©m nhiÒu sau khi gia nhËp WTO. Hµng xuÊt khÈu Trung Quèc sang Mü ngµy cµng t¨ng vµ Trung Quèc ®ang trë thµnh mét ®èi thñ ®¸ng gêm cña nh÷ng níc muèn xuÊt khÈu hµng dÖt may sang Mü.
3. On®urat lµ mét quèc gia tuy d©n sè kh«ng ®«ng nhng ®øng thø t vÒ xuÊt khÈu hµng may mÆc sang Mü - ®ã lµ nhê tho¶ thuËn th¬ng m¹i song ph¬ng vµ u thÕ n»m gÇn Mü nªn gi¶m ®îc chi phÝ vËn chuyÓn.
4. Ên §é ®øng thø t¸m vÒ xuÊt khÈu hµng may mÆc sang Mü v× níc nµy biÕt khai th¸c thÕ m¹nh vÒ nguån lao ®éng dåi dµo ®Ó t¹o lîi thÕ c¹nh tranh vÒ gi¸, lËp riªng Bé dÖt may ®Ó chuyªn tr¸ch vÒ c«ng t¸c thÞ trêng. Ngoµi ra cßn cã ViÖn thêi trang quèc gia hç trî cho viÖc thiÕt kÕ mÉu m· vµ n¾m b¾t nhu cÇu, thÞ hiÕu cña ngêi tiªu dïng. Tuy nhiªn, thÞ phÇn hµng may mÆc cña Ên §é t¹i Mü cha thËt æn ®Þnh.
5. §øng thø 11 vÒ xuÊt khÈu hµng dÖt may vµo thÞ trêng Mü lµ Th¸i Lan víi thÞ phÇn kho¶ng 3%. Song Mü l¹i lµ thÞ trêng sè mét, nhËp 55,7% hµng may mÆc xuÊt khÈu cña Th¸i Lan.
6. XuÊt khÈu hµng may mÆc cña Pakixtan vµo thÞ trêng Mü thêi gian gÇn ®©y cã chiÒu híng liªn tôc t¨ng, ®¸ng lu ý lµ th¸i ®é hîp t¸c toµn diÖn cña Pakixtan víi Mü ë cuéc chiÕn Apganixtan nªn ®îc Mü dµnh cho nh÷ng u ®·i vÒ thuÕ quan.
7. §«minica lµ níc tiÕp nhËn di chuyÓn ®Þa ®iÓm gia c«ng cña c¸c nhµ s¶n xuÊt hµng may mÆc Mü. Hµng ho¸ nhËp khÈu vµo Mü ®îc hëng qui chÕ u ®·i vÒ thuÕ quan, ®Æc biÖt víi nh÷ng mÆt hµng dïng nguyªn liÖu lµ v¶i s¶n xuÊt ë Mü.
8. §øng ®Çu trong c¸c níc ASEAN vÒ gi¸ trÞ hµng may mÆc xuÊt khÈu vµo Mü lµ Indonexia víi lîi thÕ vÒ nh©n c«ng vµ nguyªn liÖu.
Thùc tÕ cho thÊy th©m nhËp vµo thÞ trêng Mü lµ mét ®iÒu kh«ng dÔ dµng nªn mçi quèc gia ph¶i biÕt tËn dông nh÷ng u thÕ riªng cña m×nh, biÕt kÕt hîp néi lùc vµ ngo¹i lùc ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong nÒn kinh tÕ thÕ giíi ®ang cã nhiÒu biÕn ®éng. ChÝnh v× thÕ viÖc t×m hiÓu hÖ thèng ph¸p lý còng nh nh÷ng qui ®Þnh tiªu chuÈn ®èi víi hµng ho¸ xuÊt khÈu vµo Mü sÏ hç trî cho qu¸ tr×nh ®Èy m¹nh xuÊt khÈu hµng ho¸ sang thÞ trêng nµy mét c¸ch hiÖu qu¶.
5. Nh÷ng qui ®Þnh ph¸p lý ®èi víi hµng dÖt may nhËp khÈu vµo Mü.
Hµng ho¸ nhËp khÈu vµo Mü ®îc kiÓm so¸t rÊt chÆt chÏ bëi mét hÖ thèng luËt ph¸p t¬ng ®èi hoµn bÞ, nÕu kh«ng nãi lµ phøc t¹p. Mét sè hµng ho¸ bÞ cÊm nhËp hoÆc h¹n chÕ nhËp khÈu ®Ó b¶o vÖ lîi Ých kinh tÕ vµ an ninh quèc gia, b¶o ®¶m an toµn, vÖ sinh cho ngêi tiªu dïng, b¶o vÖ m«i trêng,... mét sè hµng ph¶i xin h¹n ng¹ch hoÆc visa nhËp khÈu vµ ph¶i tu©n thñ nh÷ng qui ®Þnh vÒ nh·n m¸c, nh÷ng qui chÕ ®èi víi s¶n phÈm hoÆc chÞu sù ®iÒu tiÕt cña nh÷ng HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i song ph¬ng vµ ®a ph¬ng. NhiÒu mÆt hµng cßn ph¶i tu©n theo nh÷ng yªu cÇu kh¸c cña h¶i quan, c¸c luËt lÖ vµ qui ®Þnh cña c¸c c¬ quan ChÝnh phñ. C¸c luËt lÖ vµ qui ®Þnh nµy cã thÓ cÊm nhËp, giíi h¹n nhËp vµo mét sè cöa khÈu nhÊt ®Þnh, qui ®Þnh vËn chuyÓn theo tuyÕn vµ n¬i lu kho nhÊt ®Þnh, yªu cÇu xö lý, d¸n nh·n l¹i hoÆc t¸i xö lý tríc khi ®îc lµm thñ tôc h¶i quan vµ nhËn hµng. ChÝnh sù phøc t¹p nµy ®· g©y kh«ng Ýt khã kh¨n cho c¸c níc muèn xuÊt khÈu hµng sang Mü. Hµng dÖt may víi kim ng¹ch 70 tû USD lµ mét trong nh÷ng mÆt hµng chÞu sù ®iÒu tiÕt cña kh¸ nhiÒu c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý còng nh c¸c qui chÕ ph¸p lý cña chÝnh phñ Mü. Trong khu«n khæ mèi quan hÖ th¬ng m¹i song ph¬ng ViÖt - Mü, ngoµi nh÷ng qui ®Þnh chung ®èi víi hµng dÖt may nhËp khÈu vµo Mü cßn nh÷ng tiªu chuÈn vµ biÖn ph¸p qu¶n lý ¸p dông riªng ®èi víi hµng dÖt may ViÖt Nam xuÊt khÈu sang thÞ trêng nµy. §©y lµ ®iÒu mµ c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cÇn quan t©m nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ xuÊt khÈu sang thÞ trêng Mü.
5.1. C¸c biÖn ph¸p qu¶n lý nhËp khÈu cña Mü ®èi víi hµng dÖt may.
5.1.1. Nhãm c¸c biÖn ph¸p thuÕ quan.
ThuÕ quan lµ biÖn ph¸p qu¶n lý nhËp khÈu ®Çu tiªn vµ c¬ b¶n nhÊt. Mäi hµng ho¸ nhËp khÈu vµo Mü sÏ bÞ ®¸nh thuÕ hay ®îc miÔn thuÕ theo ph©n lo¹i trong biÓu thuÕ nhËp khÈu HTS cña Mü (Harmonized Tarrif System of the U.S - HTUSA). HÖ thèng ph©n lo¹i møc thuÕ nµy sö dông mét hÖ thèng m· sè quèc tÕ tiªu chuÈn gåm 6 ch÷ sè ®Ó x¸c ®Þnh lo¹i hµng ho¸.
MÆc dï ®· thùc hiÖn viÖc gi¶m møc thuÕ nhËp khÈu theo tho¶ thuËn vßng ®µm ph¸n Uruguay vµ theo xu thÕ tù do mËu dÞch trªn toµn thÕ giíi nhng Mü vÉn lµ mét trong nh÷ng níc ¸p dông møc thuÕ nhËp khÈu cao ®èi víi nhiÒu hµng kh¸c nhau trong ®ã cã hµng dÖt may. Tõ sau khi HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt - Mü chÝnh thøc cã hiÖu lùc, hµng ho¸ ViÖt Nam xuÊt khÈu sang Mü ®îc hëng qui chÕ tèi huÖ quèc (MFN), do ®ã thuÕ suÊt ®· gi¶m tõ 40% xuèng cßn 4%.
Ngoµi hÖ thèng thuÕ quan th«ng thêng, Mü cßn ¸p dông nhiÒu lo¹i h×nh thuÕ kh¸c ®èi víi hµng ho¸ xuÊt khÈu trong ®ã cã thuÕ chèng b¸n ph¸ gi¸ vµ thuÕ ®èi kh¸ng.
Nh÷ng hµng ho¸ nhËp khÈu ®îc kÕt luËn lµ b¸n ph¸ gi¸ hay ®îc bï gi¸ sÏ ph¶i chÞu mét møc thuÕ suÊt nhÊt ®Þnh theo qui ®Þnh cña chÝnh phñ Mü ®Ó ng¨n chÆn t×nh tr¹ng c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh g©y thiÖt h¹i cho nÒn kinh tÕ Mü.
5.1.2. Nhãm c¸c biÖn ph¸p phi thuÕ quan.
a/. H¹n ng¹ch nhËp khÈu.
Nh×n chung, Mü kh«ng cã giíi h¹n vÒ h¹n ng¹ch trõ phi trong mét HiÖp ®Þnh hµng dÖt may cã qui ®Þnh vÒ h¹n ng¹ch. Tuy nhiªn, LuËt th¬ng m¹i Mü cho phÐp chÝnh phñ Mü ®¬n ph¬ng ¸p ®Æt c¸c h¹n ng¹ch mang tÝnh hµnh chÝnh ®èi víi c¸c lo¹i hµng dÖt may. Cã hai lo¹i h¹n ng¹ch: H¹n ng¹ch tuyÖt ®èi vµ h¹n ng¹ch tÝnh theo thuÕ suÊt.
* H¹n ng¹ch tuyÖt ®èi: Lµ h¹n ng¹ch h¹n chÕ vÒ sè lîng nªn trong suèt thêi gian ¸p dông h¹n ng¹ch, chØ mét sè lîng hµng ho¸ ®· ®îc Ên ®Þnh míi ®îc phÐp nhËp khÈu. Mét sè h¹n ng¹ch tuyÖt ®èi ®îc ¸p dông trªn toµn thÕ giíi, cßn mét sè chØ ¸p dông ®èi víi mét vµo quèc gia nµo ®ã. Sè hµng nhËp khÈu nµo vît h¬n h¹n ng¹ch sÏ bÞ gi÷ l¹i t¹i mét khu “ngo¹i th¬ng” ®Ó bæ sung cho phÇn h¹n ng¹ch sau ®ã hoÆc ®îc ®a vµo khu ngo¹i quan hoÆc còng cã thÓ bÞ tr¶ vÒ, hoÆc tiªu huû díi sù gi¸m s¸t cña h¶i quan. C¸c HiÖp ®Þnh vÒ hµng dÖt may cã qui ®Þnh gia t¨ng h¹n ng¹ch theo tõng thêi ®iÓm.
* H¹n ng¹ch tÝnh theo thuÕ suÊt: ¸p dông cho mét sè lîng hµng nhËp khÈu ®îc qui ®Þnh víi møc thuÕ thÊp trong mét thêi h¹n nµo ®ã. Kh«ng cã giíi h¹n vÒ sè lîng hµng nhËp khÈu trong suèt thêi h¹n nµy nhng nÕu hµng nhËp khÈu vît qu¸ sè lîng cho phÐp hëng møc thuÕ thÊp th× sè hµng d ®ã sÏ ph¶i chÞu møc thuÕ suÊt cao h¬n.
b/. Visa ®èi víi hµng dÖt may.
Hµng dÖt may cÇn cã “visa” míi ®îc nhËp khÈu vµo Mü. Mét visa hµng dÖt may lµ dÊu x¸c nhËn trªn mét ho¸ ®¬n hoÆc “mét giÊy phÐp kiÓm so¸t nhËp khÈu” do chÝnh phñ níc ngoµi cÊp ®îc dïng ®Ó kiÓm so¸t viÖc xuÊt khÈu hµng dÖt may vµ s¶n phÈm tõ hµng dÖt tõ níc ngoµi vµo Mü. Mét visa hµng dÖt may cã thÓ bao gåm hµng cã h¹n ng¹ch hoÆc kh«ng cã h¹n ng¹ch. Trong ®ã hµng dÖt cã h¹n ng¹ch cã thÓ cÇn hoÆc kh«ng cÇn visa tuú thuéc vµo níc xuÊt xø. Tuy nhiªn, mét visa hµng dÖt may kh«ng ®ång nghÜa lµ mét sù b¶o ®¶m cho viÖc nhËp khÈu vµo Mü. NÕu thêi gian h¹n ng¹ch chÊm døt mµ visa cho hµng dÖt may ®îc cÊp sau ®ã bëi chÝnh phñ níc ngoµi vµ hµng ®· nhËp vµo Mü th× l« hµng nµy sÏ kh«ng ®îc gi¶i phãng cho nhµ nhËp khÈu cho ®Õn khi h¹n ng¹ch míi ®îc cÊp phÐp.
c/. Qui ®Þnh vÒ nh·n m¸c s¶n phÈm.
LuËt ¸p dông chñ yÕu vÒ nh·n hµng ho¸ ®èi víi hµng dÖt may nhËp khÈu vµo Mü lµ LuËt x¸c ®Þnh s¶n phÈm sîi dÖt. Trõ mét sè trêng hîp ngo¹i lÖ, tÊt c¶ c¸c s¶n phÈm sîi, dÖt khi nhËp vµo Mü ®Òu ph¶i ®îc ®ãng dÊu, niªm phong kÝn vµ ghi nh·n hoÆc ghi nh÷ng th«ng tin sau: tªn riªng c¸c lo¹i sîi vµ tû lÖ phÇn tr¨m träng lîng cña c¸c chÊt sîi trong s¶n phÈm, tªn cña nhµ s¶n xuÊt hoÆc tªn hay sè ®¨ng ký “chøng minh” cña mét hay nhiÒu ngêi phô tr¸ch tiÕp thÞ hoÆc ®iÒu hµnh s¶n phÈm sîi dÖt do Uû ban Th¬ng M¹i Liªn Bang Hoa Kú cÊp, tªn quèc gia n¬i s¶n phÈm ®îc gia c«ng hoÆc s¶n xuÊt . Ngoµi ra ®èi víi chuyÕn hµng sîi, dÖt cã gi¸ trÞ trªn 500 USD th× trªn ho¸ ®¬n th¬ng m¹i ph¶i ghi nh÷ng th«ng tin sau: chÊt liÖu sîi hoÆc tæng hîp c¸c sîi, x¸c ®Þnh theo tªn chñng lo¹i cho mçi lo¹i sîi thiªn nhiªn hoÆc sîi s¶n xuÊt (nh©n t¹o) theo thø tù tû lÖ träng lîng tõ thÊp ®Õn cao nÕu lo¹i sîi ®ã cã träng lîng tõ 5% hoÆc h¬n trong tæng träng lîng s¶n phÈm, tû lÖ träng lîng cña mçi lo¹i sîi cã trong s¶n phÈm, tªn hoÆc ®Æc ®iÓm nhËn d¹ng kh¸c cña nhµ s¶n xuÊt hoÆc cña mét hay nhiÒu ngêi theo qui ®Þnh phÇn 3 cña LuËt x¸c ®Þnh s¶n phÈm sîi dÖt ®îc cÊp vµ ®¨ng ký t¹i Uû ban Th¬ng M¹i Liªn Bang Hoa Kú, ký tªn cña quèc gia gia c«ng hay s¶n xuÊt.
LuËt x¸c ®Þnh s¶n phÈm sîi dÖt còng qui ®Þnh c¸c chi tiÕt nh : lo¹i nh·n hµng ho¸, c¸ch thøc g¾n, vÞ trÝ cña nh·n hµng hãa trªn s¶n phÈm vµ nh·n hiÖu trªn bao b×.
d/. Qui ®Þnh vÒ chÊt lîng, tiªu chuÈn s¶n phÈm (ISO, SA 8000, tiªu chuÈn hµng dÔ ch¸y).
ThÞ trêng Mü còng ®Æt ra hµng lo¹t nh÷ng tiªu chuÈn vµ qui ®Þnh vÒ chÊt lîng s¶n phÈm nhËp khÈu vµo Mü, phæ biÕn lµ tiªu chuÈn chÊt lîng ISO (9000,14000). HÖ thèng tiªu chuÈn chÊt lîng ISO ®Æt ra nh÷ng chuÈn mùc vÒ qu¶n lý chÊt lîng s¶n phÈm nh»m ®¶m b¶o s¶n phÈm tiªu thô trªn thÞ trêng phï hîp víi nh÷ng qui ®Þnh ®îc ®Ò cËp theo tõng chuÈn mùc ISO mµ doanh nghiÖp ®¨ng ký chøng nhËn. Ngoµi ra, tiªu chuÈn ISO 14000 cßn ®a ra nh÷ng yªu cÇu vÒ m«i trêng, theo ®ã, c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt ph¶i ®¶m b¶o tu©n thñ nh÷ng yªu cÇu nhÊt ®Þnh vÒ m«i trêng th× s¶n phÈm ®îc tiªu thô míi ®îc xem lµ ®¶m b¶o chÊt lîng.
5.2. C¸c vÊn ®Ò luËt ph¸p liªn quan ®Õn hµng dÖt may nhËp khÈu vµo thÞ trêng Mü.
Trong m«i trêng kinh doanh hiÖn nay, viÖc n¾m b¾t th«ng tin c¬ b¶n vÒ c¸c vÊn ®Ò luËt ph¸p liªn quan tíi xuÊt nhËp khÈu sÏ gãp phÇn ®¸ng kÓ t¹o nªn sù thµnh c«ng cña doanh nghiÖp, gióp doanh nghiÖp trang bÞ nguån th«ng tin phï hîp víi nhu cÇu, ®ång thêi gi¶m c¸c chi phÝ cã liªn quan ®Õn luËt ph¸p khi ph¶i tham kiÕn c¸c c¬ quan cã liªn quan. Díi ®©y lµ mét sè vÊn ®Ò luËt ph¸p Hoa Kú mµ c¸c nhµ xuÊt khÈu cÇn biÕt vµ thêng gÆp.
5.2.1. LuËt ph¸p vÒ b¶o hé së h÷u trÝ tuÖ.
C¸c c«ng ty vµ c¸ nh©n ngµy cµng cã nhiÒu nhËn thøc vÒ c¸c gi¸ trÞ ®îc gäi lµ tµi s¶n v« h×nh. Nã bao gåm: c¸c ph¸t minh, tªn vµ mÉu m· nh·n m¸c, mÉu m· s¶n phÈm vµ kiÓu d¸ng th¬ng m¹i, bÝ mËt th¬ng m¹i vµ b¶n quyÒn. Lo¹i h×nh tµi s¶n nµy ngµy cµng trë nªn quan träng ®èi víi c«ng viÖc kinh doanh vµ ®èi víi c¸c giao dÞch th¬ng m¹i lín vµ cã lîi nhuËn.
Mét yÕu tè quan träng trong viÖc b¶o vÖ tµi s¶n v« h×nh ®ã lµ LuËt së h÷u trÝ tuÖ. LuËt nµy ®îc sö dông nh»m b¶o vÖ c¸c tµi s¶n v« h×nh ®Ó duy tr× vµ n©ng cao gi¸ trÞ cña ho¹t ®éng kinh doanh vµ c¸c lîi Ých th¬ng m¹i cña doanh nghiÖp. Nã lµ vÊn ®Ò sèng cßn kh«ng chØ trong c¸c giao dÞch th¬ng m¹i ®Æc biÖt mµ c¶ trong c¬ chÕ x©y dùng gi¸ trÞ víi c¸i nh×n më réng vµ mong muèn tiÕp tôc ph¸t triÓn. NÕu kh«ng cã c¸c ph¬ng ph¸p b¶o vÖ thÝch hîp ®èi víi c¸c gi¸ trÞ nµy th× lîi thÕ th¬ng m¹i sÏ bÞ mai mét nhanh chãng thËm chÝ tríc khi chóng ta nhËn ra. LuËt së h÷u trÝ tuÖ ra ®êi nh»m b¶o vÖ cho nh÷ng gi¸ trÞ v« h×nh ®ã, trong ®ã c¸c nhµ xuÊt nhËp khÈu hµng dÖt may quan t©m nhÊt ®Õn luËt vÒ nh·n hiÖu th¬ng m¹i.
LuËt nh·n hiÖu th¬ng m¹i - Trademark Laws cung cÊp mét chøc n¨ng quan träng trong viÖc b¶o vÖ gi¸ trÞ cña logo/nh·n m¸c cña c«ng ty hoÆc c¸ nh©n. Vai trß quan träng cña c¸c luËt vÒ nh·n hiÖu th¬ng m¹i hiÖn nay trong viÖc b¶o vÖ nh·n m¸c cña c¸c c«ng ty lµ chèng l¹i sù l¹m dông hoÆc gi¶ m¹o cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh. V× vÊn ®Ò nh·n m¸c ngµy cµng trë nªn quan träng nªn vai trß cña LuËt vÒ nh·n hiÖu th¬ng m¹i trë thµnh träng t©m cña c¸c chiÕn lîc kinh doanh. T¹i nhiÒu níc nh Mü, viÖc b¶o vÖ nh·n m¸c th¬ng m¹i ®îc qui ®Þnh trong c¸c luËt riªng vµ c¶ trong c¸c luËt chung. C¸c h×nh thøc b¶o vÖ ®îc qui ®Þnh vµ quyÒn cña ®èi tîng së h÷u nh·n m¸c sÏ phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè bao gåm viÖc c¸c nh·n m¸c cã ®¨ng ký hay kh«ng.
5.2.2. Quy ®Þnh vÒ luËt xuÊt xø cña Mü.
Ngµy 30/6/1996, Mü ®· thay ®æi qui ®Þnh tríc kia r»ng kh©u c¾t còng liªn quan ®Õn xuÊt xø. LuËt míi qui ®Þnh viÖc may ghÐp lµ tiªu chuÈn chÝnh. Trªn thùc tÕ, cã 6 qui ®Þnh x¸c nhËn níc xuÊt xø cña c¸c lo¹i hµng dÖt may kh¸c nhau.
Tuy nhiªn trªn thùc tÕ vÉn diÔn ra t×nh tr¹ng chuyÓn t¶i bÊt hîp ph¸p lµm sai lÖch xuÊt xø s¶n phÈm. H¶i quan Mü hÕt søc c¶nh gi¸c víi nh÷ng dÊu hiÖu chuyÓn t¶i bÊt hîp ph¸p vµ sÏ tiÕn hµnh kiÓm tra ®èi víi nh÷ng trêng hîp kh¶ nghi nh»m ®¶m b¶o tÝnh c«ng minh vµ tu©n thñ mét c¸ch tuyÖt ®èi mäi qui ®Þnh cña ph¸p luËt.
ViÖc x¸c ®Þnh xuÊt xø cña hµng ho¸ dùa trªn tê khai xuÊt xø ®Ýnh kÌm víi mäi l« hµng nhËp khÈu vµo Mü nép cho h¶i quan ngay khi hµng nhËp vµo. Nhng nÕu th«ng tin trªn tê khai kh«ng ®Çy ®ñ th× H¶i quan cã quyÒn yªu cÇu cung cÊp thªm th«ng tin cÇn thiÕt, vµ l« hµng sÏ kh«ng ®îc gi¶i phãng cho ®Õn khi viÖc x¸c ®Þnh ®îc thùc hiÖn xong. Tê khai nµy phô thuéc vµo tÝnh chÊt cña viÖc nhËp khÈu vµ ®îc chia lµm 3 lo¹i: tê khai xuÊt xø ®¬n, tê khai xuÊt xø kÐp vµ tê khai phô.
5.2.3. LuËt thuÕ bï gi¸ vµ thuÕ chèng b¸n ph¸ gi¸.
* LuËt thuÕ bï gi¸ hay cßn gäi lµ luËt thuÕ ®èi kh¸ng (CVD): §îc dïng ®Ó lµm v« hiÖu ho¸ u thÕ c¹nh tranh kh«ng b×nh ®¼ng cña nhµ s¶n xuÊt, xuÊt khÈu níc ngoµi víi nhµ s¶n xuÊt, xuÊt khÈu Mü nhê cã trî cÊp. ThuÕ ®èi kh¸ng ®îc ®¸nh ®óng b»ng trÞ gi¸ tÞnh cña phÇn trî cÊp vµ ®îc thu khi nhËp khÈu vµo Mü nÕu tho¶ m·n 2 ®iÒu kiÖn: Mét lµ Bé Th¬ng m¹i Mü ph¶i lµm râ lµ cã trî cÊp ®èi kh¸ng, trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp, liªn quan ®Õn s¶n xuÊt, xuÊt khÈu cña nhãm, lo¹i hµng nhËp khÈu ®îc b¸n vµo Mü vµ ph¶i x¸c ®Þnh trÞ gi¸ cña phÇn trî cÊp tÞnh. Hai lµ, Uû ban Th¬ng m¹i Mü ph¶i x¸c ®Þnh ®îc lµ nghµnh c«ng nghiÖp níc m×nh bÞ thiÖt h¹i vËt chÊt, hoÆc cã nguy c¬ bÞ thiÖt h¹i vËt chÊt. LuËt ®îc ¸p dông cho nhËp khÈu tõ c¸c níc WTO hoÆc c¸c níc mµ Mü cã HiÖp ®Þnh MFN v« ®iÒu kiÖn.
* LuËt thuÕ chèng b¸n ph¸ gi¸ (AD): B¸n ph¸ gi¸ nãi chung lµ mét h×nh thøc ph©n biÖt gi¸ quèc tÕ, theo ®ã hµng ®îc b¸n ë mét níc víi gi¸ thÊp h¬n cña mÆt hµng t¬ng tù t¹i níc xuÊt khÈu hoÆc ë thÞ trêng xuÊt khÈu kh¸c cña níc xuÊt khÈu ®ã hoÆc thÊp h¬n gi¸ cÇn thiÕt ®Ó thu håi chi phÝ s¶n xuÊt (b¸n díi gi¸ thµnh) hßng triÖt tiªu ®èi thñ c¹nh tranh trªn cïng mét mÆt hµng. NÕu ®îc x¸c ®Þnh r»ng hµng nhËp khÈu cã hµnh vi b¸n ph¸ gi¸ g©y thiÖt h¹i cho ngµnh s¶n xuÊt Mü th× l« hµng nhËp khÈu sÏ ph¶i chÞu mét h×nh ph¹t b»ng thuÕ chèng ph¸ gi¸. LuËt nµy qui ®Þnh c¸c qui tr×nh, thñ tôc tiÕn hµnh c¸c bíc x¸c ®Þnh thiÖt h¹i, c¸c c¬ quan chøc n¨ng cã liªn quan ®Õn thuÕ ®èi kh¸ng vµ b¸n ph¸ gi¸, thêi h¹n tè tông,...
5.2.4. C¸c hiÖp ®Þnh th¬ng m¹i song ph¬ng vµ ®a ph¬ng.
Cïng víi hÖ thèng luËt th¬ng m¹i ®iÒu chØnh c¸c mèi quan hÖ th¬ng m¹i, t¹i Mü ngµy cµng cã sù ¶nh hëng lín vµ ngµy cµng t¨ng cña c¸c HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ®a ph¬ng khu vùc, vµ nhÊt lµ cña WTO. §èi víi tõng mÆt hµng cô thÓ còng cã nh÷ng qui ®Þnh riªng, vµ c¸c doanh nghiÖp khi xuÊt khÈu hµng ho¸ vµo Mü cÇn t×m hiÓu chi tiÕt nh÷ng qui ®Þnh ®ã nh»m ®¶m b¶o sù tu©n thñ vÒ mÆt luËt ph¸p còng nh khai th¸c ®îc nh÷ng u ®·i ®èi víi nh÷ng mÆt hµng nhÊt ®Þnh mµ Mü dµnh cho mét níc.
Bªn c¹nh HiÖp ®Þnh cña Tæ chøc th¬ng m¹i thÕ giíi (WTO) vµ HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i song ph¬ng ViÖt - Mü lµ hai v¨n b¶n ph¸p lý ®iÒu tiÕt vÊn ®Ò xuÊt nhËp khÈu vµo Mü ®èi víi nhiÒu mÆt hµng, Mü cßn ký c¸c HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i song ph¬ng vµ ®a ph¬ng kh¸c trong khu«n khæ héi nhËp quèc tÕ vµ khu vùc nh : DiÔn ®µn hîp t¸c kinh tÕ Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D¬ng (APEC), HiÖp ®Þnh tù do th¬ng m¹i B¾c Mü (NAFTA),... C¸c HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ngµy cµng cã søc ¶nh hëng m¹nh mÏ ®Õn ho¹t ®éng th¬ng m¹i gi÷a Mü vµ c¸c quèc gia kh¸c trªn thÕ giíi. Do ®ã, mçi doanh nghiÖp, mçi quèc gia, cÇn nghiªn cøu ë tÇm vi m« còng nh vÜ m« ®Ó cã nh÷ng chiÕn lîc vµ chiÕn thuËt kinh doanh phï hîp, tËn dông ®îc lîi thÕ trong th¬ng m¹i quèc tÕ vµ ®¸p øng ®îc nh÷ng yªu cÇu mµ thÞ trêng nµy ®Æt ra.
II/. TiÒm n¨ng s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt nam.
Trong xu híng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ nh hiÖn nay, c¸c níc ph¶i t×m ra c¸c biÖn ph¸p thÝch hîp ®Ó thóc ®Èy nÒn kinh tÕ níc m×nh ph¸t triÓn, ®Æc biÖt lµ th«ng qua xuÊt khÈu hµng ho¸. ViÖt Nam lµ mét quèc gia ®ang ph¸t triÓn nhng cã nh÷ng tiÒm lùc nhÊt ®Þnh trong mét sè ngµnh c«ng nghiÖp, ®Æc biÖt lµ trong c«ng nghiÖp dÖt may. NÕu cã nh÷ng biÖn ph¸p phï hîp ®Ó khai th¸c tèt nh÷ng tiÒm lùc nµy sÏ mang l¹i lîi thÕ lín cho ViÖt Nam khi xuÊt khÈu hµng dÖt may vµo thÞ trêng Mü.
1. DÖt may lµ mét trong nh÷ng ngµnh nghÒ truyÒn thèng cña ViÖt Nam.
Ngµnh dÖt may ®· xuÊt hiÖn ë ViÖt Nam h¬n nöa thÕ kû qua. LÞch sö tõng ghi l¹i kh«ng Ýt nh÷ng triÒu ®¹i ViÖt Nam ®· dïng nhiÒu lo¹i v¶i quÝ ®em cèng n¹p sang ®Êt níc Trung Hoa, vµ cho ®Õn nay, mét sè lµng nghÒ truyÒn thèng cæ nh V¹n Phóc (Hµ T©y), TriÒu Khóc (Hµ Néi), Lµng MÌo (Th¸i B×nh) vÉn tån t¹i vµ ph¸t triÓn.
Sau chiÕn tranh thÕ giíi thø hai, ngµnh dÖt may ViÖt Nam ph¸t triÓn m¹nh mÏ, ®Æc biÖt lµ ë miÒn Nam víi nh÷ng thiÕt bÞ c«ng nghÖ tiªn tiÕn tõ Ch©u ¢u vµ ë miÒn B¾c lµ c«ng nghÖ tõ Trung Quèc, Liªn X« cò vµ c¸c níc §«ng ¢u. N¨m 1975, sau khi hoµ b×nh lËp l¹i, díi chñ tr¬ng ®æi míi cña §¶ng vµ Nhµ níc, ngµnh dÖt may cµng ph¸t triÓn h¬n n÷a vµ gi÷ vai trß quan träng trong s¶n xuÊt c«ng nghiÖp ë ViÖt Nam.
HiÖn nay, nh÷ng s¶n phÈm dÖt vµ may mÆc ViÖt Nam ®· ®îc tiªu thô ë rÊt nhiÒu quèc gia trªn thÕ giíi nh NhËt B¶n, c¸c níc EU, Mü vµ nhiÒu níc kh¸c trong c¸c khèi §«ng ¢u vµ Nga. §iÒu nµy còng gãp phÇn chøng minh r»ng yÕu tè truyÒn thèng lµ mét lîi thÕ ®Ó ph¸t triÓn ngµnh dÖt may ViÖt Nam trong thêi gian tíi.
2. TiÒm n¨ng vÒ nguån nh©n lùc.
Theo thèng kª n¨m 2001, d©n sè ViÖt Nam vµo kho¶ng 78 triÖu ngêi, trong ®ã sè ngêi trong ®é tuæi lao ®éng chiÕm kho¶ng 35% (t¬ng ®¬ng 27,3 triÖu ngêi). Víi nguån nh©n lùc dåi dµo cïng víi viÖc sö dông lao ®éng hîp lý sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn ngµnh dÖt may ViÖt Nam.
MÆt kh¸c, gi¸ l¬ng c«ng nh©n dÖt may cña ViÖt Nam thÊp h¬n nhiÒu so víi nhiÒu quèc gia trªn thÕ giíi.
B¶ng 1: L¬ng c«ng nh©n ngµnh dÖt may ë ViÖt Nam vµ mét sè níc trªn thÕ giíi:
§¬n vÞ tÝnh: USD/giê
NhËt
Ph¸p
Mü
Anh
§µi Loan
Hµn Quèc
Hongkong
Singapore
16,31
12,63
10,33
10,16
5
3,6
3,39
3,16
Malaysia
Th¸i Lan
Philippine
Ên §é
Trung Quèc
Indonesia
ViÖt Nam
0,95
0,87
0,67
0,54
0,34
0,23
0,18
§©y lµ mét lîi thÕ ®Ó ph¸t triÓn nghµnh dÖt may ViÖt Nam v× mét sè níc trong khu vùc ASEAN vµ nhiÒu níc kh¸c vÉn nhËp khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam nªn víi gi¸ nh©n c«ng rÎ h¬n, hµng ViÖt Nam cã cã lîi thÕ c¹nh tranh h¬n so víi hµng cña c¸c níc kh¸c. Tuy nhiªn ®iÒu quan träng lµ ph¶i n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng vµ tay nghÒ cña c«ng nh©n ®Ó t¨ng cêng tÝnh c¹nh tranh h¬n n÷a.
3. Khuynh híng chuyÓn dÞch ngµnh dÖt may tõ c¸c níc ph¸t triÓn sang c¸c níc ®ang ph¸t triÓn.
ViÖt Nam cã nhiÒu ®iÒu kiÖn thuËn lîi trong viÖc kÕ thõa nh÷ng thµnh tùu tõ nh÷ng quèc gia c«ng nghiÖp ph¸t triÓn. Sù chuyÓn dÞch nghµnh dÖt may tõ c¸c níc ph¸t triÓn sang nh÷ng níc ®ang ph¸t triÓn, n¬i cã lîi thÕ h¬n vÒ lùc lîng lao ®éng vµ chi phÝ nh©n c«ng ®· më ra nh÷ng c¬ héi cho sù ph¸t triÓn nghµnh c«ng nghiÖp nµy ë ViÖt Nam. Nhng ®iÒu nµy kh«ng cã nghÜa lµ nghµnh dÖt may kh«ng cßn tån t¹i ë c¸c níc ph¸t triÓn mµ nã sÏ tiÕn lªn mét møc ®é cao h¬n víi nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt lîng cao vµ hµm lîng c«ng nghÖ trong gi¸ trÞ hµng ho¸ còng cao h¬n. Ngµnh dÖt may thÕ giíi xuÊt hiÖn sím nhÊt ë Anh vµo cuèi thÕ kû 18 vµ còng lµ lÇn chuyÓn dÞch thø nhÊt tõ Anh sang nh÷ng quèc gia kh¸c ë Ch©u ¢u. LÇn chuyÓn ®æi thø hai tõ Ch©u ¢u sang NhËt B¶n vµo n¨m 1950. Tõ nh÷ng n¨m 60, khi chi phÝ s¶n xuÊt ë NhËt B¶n rÊt cao vµ nguån nh©n lùc bÞ thiÕu hôt, nghµnh dÖt may l¹i chuyÓn ®æi lÇn thø ba tõ NhËt B¶n sang nh÷ng níc c«ng nghiÖp míi Ch©u ¸ (NICS) nh HongKong, §µi Loan, Hµn Quèc. §Õn n¨m 80, khi nh÷ng quèc gia §«ng ¸ tËp trung vµo s¶n xuÊt nh÷ng s¶n phÈm c«ng nghÖ cao nh «t«, ®iÖn tö,... th× lîi thÕ so s¸nh vÒ ._.nh©n c«ng vµ chi phÝ ®· mÊt ®i, ®ång thêi do sù t¨ng tèc vèn ®Çu t níc ngoµi nªn c¸c níc NICS vµ c¸c níc ph¸t triÓn kh¸c buéc ph¶i chuyÓn dÞch ngµnh dÖt may sang c¸c quèc gia ®ang ph¸t triÓn nh ASEAN, Trung Quèc vµ c¸c níc Nam ¸.
§©y lµ mét qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi cã lîi cho ngµnh dÖt may ViÖt Nam. Khai th¸c ®îc tèi ®a xu híng nµy sÏ mang l¹i cho ViÖt Nam nhiÒu c¬ héi ®Ó ph¸t triÓn.
4. Kh¶ n¨ng thu håi vèn nhanh, kh«ng ®ßi hái vèn ®Çu t lín vµ tr×nh ®é c«ng nghÖ tinh vi.
Ngµnh dÖt may lµ mét ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ nªn so víi nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp kh¸c nh c«ng nghiÖp nÆng th× tû lÖ vèn ®Çu t thÊp h¬n rÊt nhiÒu, chØ b»ng 1/10 ngµnh n¨ng lîng, 1/15 ngµnh c¬ khÝ vµ 1/20 ngµnh luyÖn kim. MÆt kh¸c hµng dÖt may lµ hµng tiªu dïng ng¾n h¹n nªn thêi gian thu håi vèn cña ngµnh cao h¬n nhiÒu c¸c ngµnh c«ng nghiÖp kh¸c. §èi víi ngµnh dÖt, thêi gian thu håi vèn tõ 12 ®Õn 15 n¨m, ngµnh may tõ 5 ®Õn 7 n¨m trong khi nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp kh¸c ph¶i mÊt trªn 15 n¨m, thËm chÝ hµng chôc n¨m nh ngµnh s¶n xuÊt thÐp.
So víi c¸c ngµnh s¶n xuÊt hµng tiªu dïng, ®Ó t¹o ra mét chç lµm míi, ngµnh dÖt chØ cÇn ®Çu t 15.000 USD vµ ngµnh may cÇn kho¶ng 1.000 USD, trong khi ®ã, møc ®é vèn ®Çu t cho ngµnh giÊy ph¶i lªn ®Õn gÇn 30.000 USD (theo bµi nghiªn cøu "Ngµnh dÖt may ViÖt Nam: ChÝnh s¸ch ph¸t triÓn trong bèi c¶nh héi nhËp quèc tÕ" do nhãm nghiªn cøu ViÖt - NhËt vµ nhãm chuyªn gia NhËt tr×nh bµy trong cuéc héi th¶o ngµy 8-9/2000 t¹i Hµ Néi)
MÆt kh¸c, còng do kh«ng ®ßi hái c«ng nghÖ qu¸ phøc t¹p nªn lao ®éng trong ngµnh dÖt may dÔ ®µo t¹o nªn dÔ dµng trong viÖc s¶n xuÊt theo m« h×nh c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. §©y chÝnh lµ tiÒm n¨ng ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt hµng dÖt may ViÖt Nam trong thêi gian tíi.
5. Nhµ níc ban hµnh nhiÒu ®êng lèi, chÝnh s¸ch thuËn lîi cho sù ph¸t triÓn cña ngµnh dÖt may ViÖt Nam.
Tríc hÕt, ngµnh dÖt may ®îc xem lµ mét trong nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp then chèt, ®ãng vai trß quan träng trong c«ng cuéc CNH-H§H ®Êt níc. Cã thÓ kh¼ng ®Þnh nh vËy, v× nh ®· ph©n tÝch ë trªn, ViÖt Nam cã nh÷ng lîi thÕ vµ c¬ së nhÊt ®Þnh ®Ó ph¸t triÓn ngµnh c«ng nghiÖp truyÒn thèng nµy trªn c¬ së tiÕp nhËn c«ng nghÖ chuyÓn giao tõ nh÷ng quèc gia ph¸t triÓn h¬n, còng nh ®îc hç trî vÒ mÆt tµi chÝnh vµ häc hái c¸ch thøc th©m nhËp thÞ trêng. Hµng lo¹t chÝnh s¸ch ra ®êi nh»m kÝch thÝch sù ph¸t triÓn lÜnh vùc nµy. Thùc tÕ cho thÊy, tæng vèn ®Çu t dµnh riªng cho Tæng c«ng ty dÖt may trong 5 n¨m (1995-2000) lµ 3.504 tû ®ång, n©ng møc t¨ng trëng trung b×nh hµng n¨m tõ 5,2% lªn 13,3% (Theo Thêi b¸o kinh tÕ ViÖt Nam - sè 120 ngµy 30/10/02).
Thø ®Õn lµ chÝnh s¸ch ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ ®a thµnh phÇn còng t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó huy ®éng mäi nguån lùc trong lÉn ngoµi níc ®Çu t vµo ngµnh dÖt may ViÖt Nam. NÕu nh tríc ®©y, ngµnh dÖt may níc ta bÞ chi phèi hoµn toµn bëi nh÷ng xÝ nghiÖp quèc doanh, kÕt qu¶ lµ s¶n phÈm lµm ra chØ cã thÓ ®¸p øng ®îc nhu cÇu trong níc vµ xuÊt khÈu sang mét vµi níc trong khèi SEV th× giê ®©y, sù t¸i c¬ cÊu nÒn kinh tÕ vµ nh÷ng thay ®æi vÒ chÕ ®é së h÷u trong ngµnh c«ng nghiÖp dÖt may ®· mang l¹i cho ngµnh sù ph¸t triÓn ®a d¹ng h¬n. Cïng víi viÖc c¶i thiÖn vµ ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp quèc doanh, khu vùc t nh©n vµ c¸c thµnh phÇn cã vèn ®Çu t níc ngoµi dÇn gi÷ vai trß quan träng trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn ngµnh dÖt may. C¸c doanh nghiÖp nµy n¾m gi÷ 55,55% s¶n lîng dÖt, 52,5% s¶n lîng v¶i vµ 30% s¶n lîng hµng may mÆc ë ViÖt Nam.
Ngoµi nh÷ng ®êng lèi, chÝnh s¸ch chung Êy, Nhµ níc ta còng ban hµnh nhiÒu chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p cô thÓ nh»m ®Èy m¹nh sù ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp dÖt may. Theo LuËt khuyÕn khÝch ®Çu t trong níc, c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu hµng dÖt may sÏ ®îc vay tõ quü hç trî ®Çu t quèc gia víi l·i suÊt u ®·i vµ ®îc ®¶m b¶o tÝn dông xuÊt khÈu, miÔn tiÒn thuª ®Êt tõ 3-6 n¨m, vµ gi¶m 50% thuÕ ®èi víi quyÒn sö dông ®Êt. C¸c doanh nghiÖp nµy cßn ®îc hëng nh÷ng u ®·i kh¸c vÒ thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp (25% so víi møc th«ng thêng 32%, gi¶m 50% khi xuÊt khÈu sang thÞ trêng míi, gi¶m 20% trong trêng hîp doanh thu xuÊt khÈu vît h¬n 50% tæng doanh thu vµ cã thÞ trêng æn ®Þnh trong 3 n¨m ho¹t ®éng). Trong trêng hîp doanh nghiÖp trong ngµnh may sö dông nhiÒu lao ®éng sÏ ®îc gi¶m 50% thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp trong 2 n¨m ®èi víi phÇn doanh thu t¨ng thªm tõ ho¹t ®éng ®Çu t míi. §èi víi LuËt ®Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt Nam, Nhµ níc ta còng ®a ra nh÷ng biÖn ph¸p u ®·i nhÊt ®Þnh ®èi víi viÖc xuÊt khÈu hµng dÖt may. C¸c doanh nghiÖp n»m trong danh s¸ch ®îc hëng u ®·i vÒ th¬ng m¹i vµ ®Çu t (miÔn thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp trong 4 n¨m kÓ tõ khi doanh nghiÖp ho¹t ®éng cã l·i vµ ®îc tiÕp tôc gi¶m thuÕ trong 4 n¨m sau ®ã) ®îc phÐp xuÊt khÈu trùc tiÕp, uû th¸c xuÊt khÈu hay nhËn uû th¸c tõ c¸c doanh nghiÖp kh¸c nh÷ng s¶n phÈm kh«ng do doanh nghiÖp s¶n xuÊt. NÕu doanh nghiÖp b¸n s¶n phÈm cho doanh nghiÖp kh¸c ®Ó xuÊt khÈu sÏ ®îc miÔn thuÕ ®èi víi nguyªn phô liÖu nhËp khÈu vµ VAT ®èi víi s¶n phÈm ®Çu ra.
Bªn c¹nh ®ã, c¸c thñ tôc xuÊt nhËp khÈu vµ h¶i quan còng ®îc c¶i thiÖn ®· t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy sù ph¸t triÓn ngµnh dÖt may níc ta.
6. C¬ héi cho sù ph¸t triÓn ngµnh dÖt may ViÖt Nam khi tham gia vµo thÞ trêng thÕ giíi.
NÒn kinh tÕ thÕ giíi ®ang ph¸t triÓn vµ chuyÓn dÞch tõng ngµy mét, cïng víi nã lµ vai trß cña tæ chøc th¬ng m¹i thÕ giíi (WTO). ViÖt Nam ®ang tiÕn hµnh c¶i c¸ch nhiÒu mÆt nÒn kinh tÕ víi mong muèn sím trë thµnh thµnh viªn cña tæ chøc nµy. NÕu trë thµnh thµnh viªn cña WTO, hµng ho¸ ViÖt Nam sÏ cã c¬ héi th©m nhËp thÞ trêng cña tÊt c¶ c¸c quèc gia thµnh viªn trªn thÕ giíi, t¹o ra mét thÞ trêng níc ngoµi v« cïng réng lín cho nhµ xuÊt khÈu ViÖt Nam. Bªn c¹nh ®ã, c¸c ®iÒu kiÖn vÒ më réng cöa ®Çu t còng th«ng tho¸ng h¬n thu hót nhiÒu nhµ ®Çu t níc ngoµi vµo thÞ trêng ViÖt Nam, c¶i tiÕn c«ng nghÖ s¶n xuÊt, tiÕp cËn ph¬ng thøc bu«n b¸n míi ë tÇm cao h¬n vµ hiÖn ®¹i h¬n, tõ ®ã n©ng cao søc c¹nh tranh cña hµng ho¸ ViÖt Nam trªn thÞ trêng thÕ giíi ®Æc biÖt ®èi víi nh÷ng mÆt hµng cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh m¹nh vÒ gi¸ nh : hµng dÖt may, hµng n«ng s¶n,... th× ®©y chÝnh lµ c¬ héi thuËn lîi ®Ó ®Èy m¹nh xuÊt khÈu.
§Æc biÖt, sau nh÷ng biÕn ®éng lín trªn thÕ giíi (khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ Ch©u ¸, vô khñng bè t¹i Mü ngµy 11/9/2001), ViÖt Nam ®îc thÕ giíi ®¸nh gi¸ lµ mét trong nh÷ng níc cã t×nh h×nh kinh tÕ - x· héi æn ®Þnh nhÊt, ®©y lµ mét ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó hÊp dÉn c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi. MÆt kh¸c, sau sù kiÖn ngµy 11/9 c¸c ®¬n ®Æt hµng cña Mü tõ nh÷ng níc ®¹o Håi cã kim ngh¹ch xuÊt khÈu lín ®ang ®îc chuyÓn dÞch sang Trung Quèc vµ ViÖt Nam. TËn dông ®îc nh÷ng thêi c¬ nµy sÏ mang l¹i cho ngµnh dÖt may ViÖt Nam nh÷ng kÕt qu¶ ®Çy l¹c quan .
7. Nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi sau khi HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt - Mü cã hiÖu lùc.
Ngµy 13/7/2000, ®¹i diÖn hai níc ViÖt - Mü ®· ký mét v¨n kiÖn lÞch
sö : HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt - Mü nhng ®Õn ngµy 10/12/2001 th«ng qua sù phª chuÈn cña Quèc héi hai níc, HiÖp ®Þnh nµy chÝnh thøc cã hiÖu lùc. §©y lµ mét HiÖp ®Þnh hîp t¸c toµn diÖn vµ lµ mét bíc tiÕn lín trong qu¸ tr×nh b×nh thêng ho¸ quan hÖ gi÷a hai níc còng nh t¹o ra nhiÒu c¬ héi cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam t¨ng kh¶ n¨ng xuÊt khÈu hµng ho¸ vµo Mü, gãp phÇn kh«ng nhá cho viÖc më ®êng cho nÒn kinh tÕ ViÖt Nam héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi nãi chung vµ ngµnh dÖt may nãi riªng tiÕp cËn vµo thÞ trêng Mü.
Bé trëng Tr¬ng §×nh TuyÓn nhËn xÐt r»ng, thÞ trêng Mü réng lín, nhu cÇu ®a d¹ng vµ phong phó; khèi lîng nhËp khÈu hµng hãa cña Mü ®øng ë møc cao nhÊt thÕ giíi. Víi viÖc ký kÕt HiÖp ®Þnh, ViÖt Nam sÏ ®îc Mü dµnh cho quy chÕ “Quan hÖ th¬ng m¹i b×nh thêng” (NTR), tríc ®©y gäi lµ quy chÕ “Tèi huÖ quèc” (MFN), t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc gia t¨ng hµng hãa xuÊt khÈu cña ViÖt Nam vµo Mü. MÆt kh¸c ViÖt Nam còng cã thÓ tiÕp nhËn c¸c c«ng nghÖ cao vµ c¸c nguån vèn ®Çu t lín tõ Mü (hiÖn ®øng thø 9 trong c¸c quèc gia vµ l·nh thæ ®Çu t vµo ViÖt Nam víi tæng vèn ®¨ng ký 1,1 tØ USD). Bªn c¹nh ®ã, theo c¸c chuyªn gia, HiÖp ®Þnh nµy còng sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c nhµ ®Çu t cña níc kh¸c t¨ng cêng ®Çu t vµo ViÖt Nam, v× khi ®ã hä cã nhiÒu kh¶ n¨ng xuÊt khÈu hµng hãa vµo thÞ trêng Mü.
Khi Mü gi¶m, lo¹i bá hay thay ®æi mét lo¹i thuÕ quan nµo ®ã th× sù thay ®æi ®ã dîc ¸p dông b×nh ®¼ng víi tÊt c¶ c¸c quèc gia cïng ®îc hëng qui chÕ MFN. Trªn nguyªn t¾c ®ã, hµng ho¸ cã xuÊt xø tõ ViÖt Nam kh«ng cßn ph¶i chÞu møc thuÕ cao khi xuÊt khÈu sang thÞ trêng Mü nh tríc ®©y. Møc thuÕ trung b×nh ®èi víi hµng dÖt may, h¶i s¶n,... gi¶m tõ 40% xuèng cßn 3-4%. Hµng dÖt may kim ng¹ch cßn nhá so víi tiÒm n¨ng chñ yÕu lµ do møc chªnh lÖch gi÷a thuÕ MFN vµ phi MFN qu¸ lín thêng tõ 30%-40%. Do cã lîi thÕ vÒ gi¸ nh©n c«ng nªn kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam sang Mü ch¾c ch¾n sÏ t¨ng m¹nh sau khi HiÖp th¬ng m¹i ViÖt - Mü ®îc hai quèc gia phª chuÈn.
B¶ng 2: BiÓu thuÕ MFN vµ phi MFN cña mét sè s¶n phÈm dÖt may:
Tªn hµng
ThuÕ MFN
ThuÕ phi MFN
¸o kho¸c lµm tõ s¬i nh©n t¹o
29,3%
72%
¸o kho¸c ®an mãc víi trªn 70% khèi lîng lµ t¬ t»m
4%
45%
¸o kho¸c tõ sîi nh©n t¹o, kh«ng dÖt kim/mãc, trªn 36% len
20,5%
58,5%
¸o kho¸c, tõ sîi nh©n t¹o, kh«ng dÖt kim/mãc, lo¹i kh¸c
28,8%
90%
Qui chÕ MFN cßn ¸p dông cho nh÷ng s¶n phÈm hµng ho¸ do chÝnh c¸c c«ng ty HongKong hay Mü s¶n xuÊt t¹i ViÖt Nam hoÆc do c¸c c«ng ty ViÖt Nam s¶n xuÊt, v× thÕ sÏ hÊp dÉn c¸c quèc gia nµy tham gia ®Çu t vµo ViÖt Nam ®Ó xuÊt khÈu sang thÞ trêng Mü trong ®iÒu kiÖn u ®·i. Nh vËy, ViÖt Nam sÏ cã mét c¬ héi lÞch sö ®Ó theo ®uæi chiÕn lîc t¨ng trëng nÒn kinh tÕ híng vÒ xuÊt khÈu nh c¸c níc NhËt B¶n, §µi Loan, Hµn Quèc vµ theo sau lµ HongKong, Singapore, Trung Quèc ®· thùc hiÖn thµnh c«ng trong thêi gian qua.
Nhµ ®Çu t níc ngoµi sÏ yªn t©m, tin tëng vµo thÞ trêng ViÖt Nam, mét m«i trêng kinh doanh lµnh m¹nh, hÖ thèng luËt lÖ vÒ th¬ng m¹i “®óng luËt ch¬i", cã thÓ b¶o vÖ lîi Ých cña hä. C¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi tõ c¸c níc vµ thÞ trêng khu vùc sÏ cïng ®èi t¸c ViÖt Nam tæ chøc s¶n xuÊt, xuÊt khÈu vµo thÞ trêng Mü nh÷ng mÆt hµng mµ thÞ trêng nµy cã nhu cÇu. Hµng ho¸ cña ViÖt Nam vµo thÞ trêng Mü sÏ kh«ng bÞ c¹nh tranh bÊt lîi víi c¸c níc kh¸c. Bªn c¹nh ®ã, ViÖt Nam häc hái ®îc kinh nghiÖm qu¶n lý gióp Ých rÊt nhiÒu cho nÒn kinh tÕ ®ang ph¸t triÓn cña m×nh. HiÖp ®Þnh ®îc ký kÕt t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ViÖt Nam ®µm ph¸n gia nhËp WTO. Lîi Ých nµy ®Æc biÖt cã ý nghÜa ®èi víi nh÷ng nhµ s¶n xuÊt hµng dÖt may ë ViÖt Nam, mét lÜnh vùc gi÷ vai trß nßng cèt trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn.
Mét lîi Ých kh¸c mµ HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt - Mü mang l¹i lµ thñ tôc h¶i quan. HiÖp ®Þnh nµy yªu cÇu ViÖt Nam ph¶i ¸p dông nh÷ng nh÷ng nguyªn t¾c cña WTO t¬ng tù nh nh÷ng ®èi t¸c th¬ng m¹i kh¸c, nghÜa lµ viÖc nhËp khÈu nguyªn liÖu vµ xuÊt khÈu thµnh phÈm sÏ trë nªn dÔ dµng h¬n. C¬ së ®Þnh gi¸ h¶i quan lµ gi¸ trÞ giao dÞch chø kh«ng ph¶i lµ gi¸ trÞ qui ®Þnh s½n. Tuy nhiªn, h¶i quan cã quyÒn kh«ng dùa trªn gi¸ trÞ giao dÞch khai b¸o nÕu nh cã b»ng chøng vÒ gian lËn th¬ng m¹i, nhng nh×n chung, gi¸ trÞ thùc tÕ theo hîp ®ång ®îc ký kÕt vÉn lµ c¬ së tÝnh thuÕ xuÊt nhËp khÈu. LÖ phÝ h¶i quan còng ®îc giíi h¹n chØ n»m trong møc phÝ dÞch vô cung cÊp cho chñ hµng. Bªn c¹nh dã, ViÖt Nam sÏ sö dông hÖ thèng ph©n lo¹i hµng ho¸ HTS cho phï hîp víi c¸ch ph©n lo¹i cña nhiÒu quèc gia trªn thÕ giíi. ViÖt Nam sÏ cã thêi gian 2 n¨m ®Ó ®iÒu chØnh hÖ thèng luËt ph¸p nh»m ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu trªn.
Nh×n chung, HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt - Mü ®ãng vai trß v« cïng quan träng trong viÖc thóc ®Èy quan hÖ nhiÒu mÆt gi÷a ViÖt Nam vµ Mü, nã còng t¹o nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho hµng ho¸ cña ViÖt Nam nãi chung vµ hµng dÖt may nãi riªng th©m nhËp vµo thÞ trêng Mü vµ c¬ héi héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ quèc tÕ.
III/. Sù cÇn thiÕt ph¶I ®Èy m¹nh xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt nam sang thÞ trêng Mü.
1. Vai trß cña ngµnh dÖt may trong nÒn kinh tÕ.
DÖt may ®îc xem lµ mét trong nh÷ng ngµnh nghÒ ®ãng vai trß chñ ®¹o trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn nÒn c«ng nghiÖp ë ViÖt Nam, ®Æc biÖt trong c«ng cuéc ®Èy m¹nh sù nghiÖp CNH-H§H ®Êt níc. Lµ mét trong nh÷ng ngµnh truyÒn thèng l©u ®êi, dÖt may ®îc ®¸nh gi¸ lµ mét ngµnh cã tiÒm n¨ng ph¸t triÓn m¹nh mÏ. Trong suèt qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi tõ c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang c¬ chÕ kinh tÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña Nhµ níc, c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m« ®Òu t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn ngµnh dÖt may.
Sè liÖu thùc tÕ cho thÊy tèc ®é t¨ng trëng cña ngµnh t¬ng ®èi cao. Trong 5 n¨m tõ 1995-2000, møc t¨ng hµng n¨m cña ngµnh lµ 10,7% gãp phÇn t¹o ra 9,14% gi¸ trÞ GDP cña ngµnh c«ng nghiÖp níc ta. Ngµnh dÖt may hiÖn nay chiÕm kho¶ng 20% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng ho¸ vµ 41% kim ng¹ch xuÊt khÈu s¶n phÈm c«ng nghiÖp cña ViÖt Nam. Ngoµi ra, do tÝnh chÊt sö dông nhiÒu lao ®éng nªn ngµnh cßn gióp gi¶i quyÕt vÊn ®Ò viÖc lµm vµ æn ®Þnh x· héi. Cã kho¶ng 500.000 chç lµm ®îc t¹o ra trong ngµnh dÖt may t¬ng ®¬ng 22,7% lîc lîng lao ®éng s¶n xuÊt cña ®Êt níc.
V× vËy, cã thÓ nãi viÖc ph¸t triÓn ngµnh dÖt may sÏ gãp phÇn kh«ng nhá vµo sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña níc ta vµ ®a s¶n phÈm ViÖt Nam ®Õn víi ngêi tiªu dïng thÕ giíi nªn viÖc ®Èy m¹nh s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan.
2. Lîi Ých kinh tÕ khi xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam vµo thÞ trêng Mü.
§îc xem lµ mét trong nh÷ng mÆt hµng cã lîi thÕ c¹nh tranh trong thêi kú 2001-2010, xuÊt khÈu hµng dÖt may sÏ ®em l¹i lîi Ých to lín cho nÒn kinh tÕ ViÖt Nam.
B¶ng 3: Dù b¸o vÒ lîi thÕ c¹nh tranh cña mét sè nhãm s¶n phÈm:
Thêi kú 2001-2005
Thêi kú 2006-2010
C«ng nghiÖp phÇn mÒm
Khai th¸c dÇu th« vµ khÝ thiªn nhiªn
Thùc phÈm vµ ®å uèng
Khai th¸c ®¸ vµ c¸c má kh¸c
Khai th¸c kim lo¹i
S¶n xuÊt thiÕt bÞ v¨n phßng, m¸y tÝnh
S¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm b»ng da vµ gi¶ da
Hµng may mÆc
Ph©n phèi ®iÖn, gas, níc
C«ng nghiÖp phÇn mÒm
Khai th¸c dÇu th« vµ khÝ thiªn nhiªn
S¶n xuÊt thiÕt bÞ v¨n phßng, thùc phÈm vµ ®å uèng
Khai th¸c ®¸ vµ c¸c má kh¸c
S¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm b»ng da vµ gi¶ da
S¶n phÈm may mÆc
ThiÕt bÞ ®iÖn tö, thiÕt bÞ tiªu dïng vµ thiÕt bÞ viÔn th«ng
S¶n xuÊt, ph©n phèi ®iÖn gas, khai th¸c than
S¶n xuÊt s¶n phÈm gç vµ l©m s¶n.
Nguån: B¸o ®Çu t
Lîi Ých tríc tiªn lµ thÞ trêng cho hµng dÖt may ViÖt Nam ®îc më réng, thóc ®Èy ph¸t triÓn s¶n xuÊt trong níc, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm vµ khuyÕn khÝch c¶i tiÕn c«ng nghÖ s¶n xuÊt ®Ó t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt lîng cao h¬n. MÆt kh¸c, Mü lµ mét thÞ trêng ®Çy tiÒm n¨ng vµ lµ quèc gia nhËp khÈu hµng dÖt may sè mét trªn thÕ giíi nªn nÕu th©m nhËp thµnh c«ng vµo thÞ trêng nµy sÏ gióp më réng qui m« hµng dÖt may ViÖt Nam xuÊt khÈu vµ dÇn t¹o ®îc chç ®øng cña hµng ViÖt Nam trªn thÞ trêng thÕ giíi.
XuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam cã nhiÒu lîi thÕ so s¸nh vµ lîi thÕ tuyÖt ®èi nhÊt ®Þnh vµ do c¬ cÊu kinh tÕ hai níc kh¸c nhau nªn trao ®æi th¬ng m¹i sÏ mang l¹i lîi Ých cho c¶ hai bªn. ViÖt Nam cã nguån nguyªn liÖu vµ lao ®éng s½n cã vµ rÎ, trong khi Mü lµ mét níc cã nÒn c«ng nghiÖp ph¸t triÓn cao, nguån tµi chÝnh dåi dµo, hÖ thèng thÞ trêng ph¸t triÓn vµ kinh nghiÖm qu¶n lý tiªn tiÕn nªn sÏ t¹o ra kh¶ n¨ng tèt cho c¶ hai bªn chuyÓn dÞch c¬ cÊu s¶n xuÊt theo híng t¹o ra ngµy cµng nhiÒu lîi thÕ so s¸nh h¬n.
H¬n n÷a, më réng bu«n b¸n vµ xuÊt khÈu hµng ho¸ sang Mü sÏ gióp c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam häc hái ®îc nhiÒu kinh nghiÖm trong bu«n b¸n quèc tÕ, ®Çu t, qu¶n lý vµ tiÕp thu nh÷ng thµnh tùu khoa häc kü thuËt míi øng dông cho s¶n xuÊt vµ ®iÒu hµnh kinh tÕ ë tÇm quèc gia vµ quèc tÕ. Khi bu«n b¸n víi Mü ®îc më réng, ViÖt Nam sÏ thiÕt lËp ®îc mèi quan hÖ b¹n hµng víi c¸c tËp ®oµn, c«ng ty ®a quèc gia tõ ®ã më réng quan hÖ bu«n b¸n víi c¸c quèc gia trong khu vùc. Trong xu thÕ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ nh ngµy nay th× ®©y lµ mét yªu cÇu cÊp thiÕt nh»m ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ ViÖt Nam nãi chung vµ ngµnh dÖt may nãi riªng.
Tãm l¹i, Mü lµ mét thÞ trêng v« cïng réng lín vµ ®Çy tiÒm n¨ng mµ rÊt nhiÒu nhµ nhËp khÈu muèn híng ®Õn. Tuy nhiªn, ®Ó cã thÓ th©m nhËp thµnh c«ng vµo thÞ trêng nµy ®ßi hái c¸c nhµ xuÊt khÈu, c¸c th¬ng nh©n vµ c¶ c¸c chÝnh phñ cña c¸c quèc gia ph¶i hiÓu biÕt kh¸ toµn diÖn vÒ hÖ thèng luËt ph¸p Mü, thÞ hiÕu ngêi d©n Mü, c¸c yªu cÇu vµ thñ tôc ph¸p lý ®èi víi hµng dÖt may nhËp khÈu vµo thÞ trêng Mü, hÖ thèng vµ c¸ch thøc ph©n phèi hµng ho¸ trªn thÞ trêng nµy,... MÆc dï nh÷ng qui ®Þnh tõ phÝa Mü v« cïng phøc t¹p nhng nÕu hiÓu vµ vËn dông tèt nh÷ng qui ®Þnh ®ã sÏ më ra nhiÒu c¬ héi cho hµng ho¸ ViÖt Nam bíc ch©n vµo thÞ trêng réng lín nµy. §Æc biÖt, víi nh÷ng tiÒm n¨ng ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu cña ViÖt Nam nh yÕu tè nguån nh©n lùc, yÕu tè truyÒn thèng,... cïng víi nh÷ng biÕn chuyÓn thuËn lîi trªn thÞ trêng thÕ giíi, hµng dÖt may níc ta cã ®ñ c¬ së ®Ó ph¸t triÓn lªn tÇm cao h¬n vµ th©m nhËp m¹nh mÏ h¬n vµo thÞ trêng nµy.
Ch¬ng 2: T×nh h×nh xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt nam sang thÞ trêng Mü trong thêi gian qua.
I/. MéT Sè DOANH NGHIÖP VIÖT NAM CHñ YÕU THAM GIA XUÊT KHÈU HµNG DÖT MAY SANG THÞ trêng mü.
1. Tæng c«ng ty dÖt may ViÖt Nam.
Tæng C«ng Ty DÖt May ViÖt Nam (Vinatex) ®îc xem lµ ®¬n vÞ hµng ®Çu trong ngµnh dÖt may ViÖt Nam, ®îc thµnh lËp trªn c¬ së s¾p xÕp l¹i c¸c doanh nghiÖp dÖt may thuéc së h÷u Nhµ nuíc do Trung ¦¬ng qu¶n lý. Vinatex võa lµ nhµ s¶n xuÊt, nhµ xuÊt khÈu, nhËp khÈu võa lµ nhµ ph©n phèi (b¸n bu«n, b¸n lÎ) c¸c s¶n phÈm dÖt may. Vinatex thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô tõ ®Çu t, s¶n xuÊt, cung øng, tiªu thô ®Õn kinh doanh, theo quy ®Þnh cña luËt ph¸p.
Víi vai trß chñ ®¹o trong HiÖp héi DÖt May ViÖt Nam, Vinatex gióp Nhµ nuíc ®Þnh híng vµ ph¸t triÓn ngµnh dÖt may cña c¶ nuíc. §îc trang bÞ nh÷ng m¸y mãc hiÖn ®¹i vµ ®ång bé tõ kÐo sîi, dÖt v¶i, nhuém in hoµn tÊt ®Õn may mÆc. C¸c c«ng ty thµnh viªn cña Vinatex cã kh¶ n¨ng cung cÊp ®Çy ®ñ nh÷ng lo¹i s¶n phÈm vÒ sîi, v¶i vµ hµng may mÆc cho c¸c thÞ truêng kh¸c nhau. ThÞ trêng xuÊt khÈu chÝnh lµ NhËt B¶n, EU, óc, §µi Loan víi c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu chÝnh lµ: c¸c lo¹i x¬ sîi, c¸c lo¹i v¶i; quÇn ¸o gåm: s¬ mi, ¸o choµng, jacket, quÇn ¸o thÓ thao, quÇn c¸c lo¹i, quÇn ¸o trÎ em, quÇn ¸o jean, T-shirt,... kh¨n mÆt, th¶m ®ay vµ len, g¨ng tay, bÝt tÊt, kh¨n quµng cæ, rÌm, mµnh,...
2. C«ng ty dÖt Thµnh C«ng.
C«ng ty dÖt Thµnh C«ng lµ doanh nghiÖp Nhµ níc, trùc thuéc Tæng c«ng ty dÖt may ViÖt Nam - Bé c«ng nghiÖp. DÖt Thµnh C«ng ®îc Nhµ níc tiÕp qu¶n 16/8/1976. Ph¸t triÓn n¨ng lùc s¶n xuÊt víi ph¬ng ch©m “Ph¸t triÓn ®Ó tån t¹i, tån t¹i ®Ó ph¸t triÓn”. Tõ n¨m 86 C«ng ty ®· liªn tôc ®Çu t m¸y mãc thiÕt bÞ, më réng nhµ xëng ®Ó hiÖn ®¹i ho¸ vµ n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt. N¨ng lùc s¶n xuÊt tõ kh«ng cã, ®Õn n¨m 1996 ®¹t 1.480 tÊn, n¨m 1999 ®¹t 4.000 tÊn. S¶n phÈm v¶i tõ 11,5 triÖu mÐt n¨m 1986 t¨ng lªn 21,3 triÖu mÐt n¨m 1996 vµ 30 triÖu mÐt n¨m 1999. S¶n phÈm may tõ kh«ng cã, ®Õn n¨m 1996 ®¹t 5,17 triÖu s¶n phÈm, n¨m 1999 ®¹t 5,6 triÖu s¶n phÈm.
VÒ më réng thÞ trêng néi ®Þa: thÞ trêng trong níc dï bÞ c¹nh tranh quyÕt liÖt nhng C«ng ty Thµnh C«ng ®· tõng bíc më réng thÞ trêng, hµng v¶i (víi nh·n hiÖu T.C.TEX) vµ ¸o pull (víi nh·n hiÖu TCM) ngµy cµng ®îc ®a ®¹ng ho¸ vµ ®îc kh¸ch hµng a chuéng. Doanh sè tiªu thô néi ®Þa hµng n¨m ®Òu t¨ng, cô thÓ lµ: n¨m 1986 ®¹t 32 tû ®ång, n¨m 1996 ®¹t 156 tû ®ång, n¨m 1999 ®¹t 230 tû ®ång.
VÒ ®Èy m¹nh xuÊt khÈu: hiÖn nay c«ng ty Thµnh C«ng cã quan hÖ bu«n b¸n víi gÇn 60 c«ng ty cña 16 níc thuéc 5 Ch©u lôc, tû träng c¸c thÞ trêng nh sau:
NhËt B¶n: 65,3%
EU: 21%
Mü: 13,4%
C¸c níc kh¸c: 0,3%
Doanh thu ngo¹i tÖ ®¹t tõ 4,4 triÖu USD n¨m 1986 t¨ng lªn 18 triÖu n¨m 1999.
3. C«ng ty May 10.
Môc tiªu chung cña C«ng ty May 10 lµ trë thµnh c«ng ty hµng ®Çu cña ViÖt Nam trong lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh hµng may mÆc. B»ng nç lùc vµ sù phÊn ®Êu cña c¸n bé nh©n viªn, c«ng ty ®· xuÊt khÈu hµng sang nhiÒu níc trªn thÕ giíi, chñ yÕu lµ NhËt B¶n, Hµn Quèc, EU,... víi c¸c s¶n phÈm chÝnh
lµ: ¸o s¬mi, T-shirt, quÇn ¸o thÓ thao,...
C«ng ty ®¶m b¶o r»ng chÝnh s¸ch chÊt lîng vµ c¸c qui tr×nh kiÓm so¸t ®îc phæ biÕn vµ thÊu hiÓu tíi mäi thµnh viªn vµ coi chÊt lîng s¶n phÈm lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Ó kh¸ch hµng ®Õn víi C«ng ty còng nh ®Ó më réng thÞ trêng xuÊt khÈu.
4. C«ng ty may Th¨ng Long.
Lµ mét trong nh÷ng c«ng ty ph¸t triÓn m¹nh cña ngµnh dÖt may ViÖt Nam víi gi¸ trÞ xuÊt khÈu hµng n¨m t¬ng ®èi lín vµo c¸c thÞ trêng nh Hµn Quèc, EU, Canada... C¸c s¶n phÈm ngµy cµng ®îc c¶i tiÕn vÒ mÉu m· vµ chÊt lîng. C«ng ty hy väng r»ng sÏ chiÕm ®îc thÞ phÇn lín h¬n cho c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu.
5. C«ng ty may B¾c Giang.
Lµ mét trong nh÷ng c«ng ty may mÆc ph¸t triÓn m¹nh ë ViÖt Nam. Trong n¨m 2003, sè lîng ¸o jacket xuÊt khÈu sang Mü cña C«ng ty ®· t¨ng 40%. Bªn c¹nh ®ã, C«ng ty võa ký hîp ®ång xuÊt khÈu 350.000 s¶n phÈm ¸o jacket sang thÞ trêng Mü trong quÝ 2/2003 víi tæng gi¸ trÞ ®¹t kho¶ng 5 triÖu USD, t¨ng 40% so víi cïng kú n¨m ngo¸i.
QuÝ 1/2003, C«ng ty ®· xuÊt khÈu ®îc 300.000 s¶n phÈm víi tæng gi¸ trÞ ®¹t 1,1 triÖu USD, t¨ng 20% so víi cïng kú n¨m tríc. Trong ®ã cã tíi 90% s¶n phÈm quÇn ©u ®îc xuÊt khÈu sang Mü, c¸c s¶n phÈm kh¸c nh ¸o jacket, ghilª vµo thÞ trêng EU, Ba Lan. C¸c hîp ®ång ®· ký víi kh¸ch hµng n¨m nay cña c«ng ty íc ®¹t 10,4 triÖu USD víi tæng lîng s¶n phÈm 940.000 s¶n phÈm. C«ng ty tiÕp tôc ®Çu t 19,5 tû ®ång x©y dùng míi xÝ nghiÖp may 4 víi c«ng suÊt ®¹t tõ 320.000 ®Õn 350.000 ¸o jacket/n¨m, thu hót 700 lao ®éng.
II/. T×nh h×nh xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt nam sang THÞ TR¦êng Mü trong thêi gian qua.
1. Khèi lîng vµ kim ng¹ch xuÊt khÈu.
Trong 2 n¨m trë l¹i ®©y, kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam sang Mü hÇu nh kh«ng thay ®æi víi gÇn 50 triÖu USD. Tríc khi HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt - Mü cã hiÖu lùc ngµy 10/12/2001, hµng dÖt may ViÖt Nam xuÊt sang Mü ph¶i chÞu thuÕ suÊt phi tèi huÖ quèc cao h¬n rÊt nhiÒu so víi hµng ho¸ c¸c níc kh¸c. DÖt may l¹i lµ nhãm hµng cã thuÕ suÊt thuéc lo¹i cao, tõ 40%-90% nªn h¹n chÕ rÊt lín ®Õn viÖc ph¸t triÓn mÆt hµng nµy vµo Mü trong nh÷ng n¨m qua. KÓ tõ th¸ng 12/2001 ®Õn hÕt quÝ 1/2002 ®· cã biÕn chuyÓn t¨ng m¹nh xuÊt khÈu vµo Mü víi møc thuÕ Tèi huÖ quèc míi thÊp h¬n nhiÒu so víi tríc ®©y. MÆc dï n¨m 2002, kim ng¹ch xuÊt khÈu cã t¨ng m¹nh 234% so víi ®Çu n¨m, nhng thùc tÕ, tû träng hµng dÖt may ViÖt Nam vµo Mü míi chiÕm thÞ phÇn khiªm tèn lµ 0,7% vµ ®øng thø 26 trong tæng sè c¸c níc xuÊt khÈu hµng dÖt may vµo Mü.
So s¸nh hµng dÖt may xuÊt khÈu cña c¸c níc ASEAN víi ViÖt Nam, ta thÊy tæng xuÊt khÈu cña c¸c níc ASEAN vµo Mü chiÕm tíi 14%, ®¹t gÇn 10 tû USD hµng n¨m. C¸c níc nh Th¸i Lan, Indonesia, Philippines xuÊt khÈu 2 ®Õn 3 tû USD vµo thÞ trêng nµy. Th¸i Lan xÕp thø 13 trong sè nh÷ng níc xuÊt khÈu hµng dÖt may vµo thÞ trêng Mü, chiÕm 2,8% thÞ phÇn, Philippines xÕp thø 11, chiÕm 3,1%, Indonesia xÕp thø 8, chiÕm 3,7%. Mét níc míi ®îc hëng thuÕ tèi huÖ quèc vµo Mü nh Campuchia còng ®· t¨ng tõ vµi chôc triÖu USD mÊy n¨m tríc ®©y lªn hµng tr¨m triÖu USD trong vßng 2 n¨m gÇn ®©y vµ ®¹t 953 triÖu USD n¨m 2001, chiÕm gÇn 10% xuÊt khÈu cña c¸c níc ASEAN vµo Mü vµ gÊp 20 lÇn doanh sè ViÖt Nam n¨m 2001, trë thµnh níc xuÊt khÈu thø 17 vµo thÞ trêng Mü. ThÞ phÇn cña ViÖt Nam chØ b»ng 1/10 cña Trung Quèc.
Tuy nhiªn trong 6 th¸ng ®Çu n¨m 2002, trong khi xuÊt khÈu c¶ níc nãi chung sôt gi¶m th× xuÊt khÈu hµng dÖt may tiÕp tôc t¨ng trëng 3% vµ chiÕm kho¶ng 20% tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu cña c¶ níc. Theo Tæng côc thèng kª, hµng dÖt may ViÖt Nam tiÕp tôc ®øng thø 2 trong c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sau dÇu th« víi kim ng¹ch 900 triÖu USD trong n¨m 2002. Mü tuy lµ mét thÞ trêng míi nhng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam ®· ®¹t 180 triÖu USD, t¨ng lªn 7 lÇn so víi n¨m 2001.
Tæng c«ng ty dÖt may ViÖt nam (Vinatex), trong th¸ng ®Çu n¨m 2002 ®· ®¹t kim ng¹ch xuÊt khÈu sang thÞ trêng Mü 4,3 triÖu USD trong ®ã C«ng ty may Th¨ng Long (Thalogamex) cã gi¸ trÞ xuÊt khÈu cao nhÊt víi 1,16 triÖu USD, C«ng ty DÖt Thµnh c«ng còng ®¹t 500.000 USD, chñ yÕu lµ c¸c s¶n phÈm ¸o T-shirt. ChØ míi ®Çu th¸ng 3/2002 mµ nhiÒu ®¬n vÞ thuéc Tæng c«ng ty DÖt may ViÖt Nam ®· cã rÊt nhiÒu c¸c ®¬n ®Æt hµng cña Mü cho ®Õn hÕt th¸ng 7 vµ mét sè doanh nghiÖp ®· cã ®¬n ®Æt hµng ®Õn hÕt n¨m 2002 nh May Th¨ng Long, May Nhµ BÌ, DÖt may Hµ Néi,...
Kh«ng chØ c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam xuÊt hµng vµo Mü mµ phÝa Mü còng thóc ®Èy nhiÒu ho¹t ®éng tham quan, nghiªn cøu thÞ trêng ViÖt Nam ®Ó t×m kiÕm c¬ héi kinh doanh, hîp t¸c víi c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam trong lÜnh vùc nµy. §©y lµ dÊu hiÖu ®¸ng mõng cho ngµnh dÖt may ViÖt Nam th©m nhËp vµo thÞ trêng tiªu thô hµng dÖt may sè 1 trªn thÕ giíi, cô thÓ lµ n¨m 2001, trªn 281 triÖu ngêi Mü ®· chi 272,3 tû USD ®Ó mua c¸c s¶n phÈm quÇn ¸o may mÆc.
TÝnh ®Õn th¸ng 7/2002, ViÖt Nam ®· xuÊt khÈu trªn 180 triÖu USD hµng dÖt may sang thÞ trêng Mü (theo b¸o §Çu t). Riªng Tæng c«ng ty dÖt may ViÖt nam (Vinatex) ®¹t xÊp xØ 45 triÖu USD, t¨ng kho¶ng 4,5 lÇn so víi cïng kú n¨m tríc. HiÖn nay c¸c doanh nghiÖp dÖt may ViÖt Nam ®ang nç lùc c¶i tiÕn mÉu m·, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm ®Ó cã thÓ ®¸p øng ®îc nh÷ng nhu cÇu cña thÞ trêng khã tÝnh nµy.
2. H×nh thøc xuÊt khÈu vµ c¸c ph¬ng thøc, ®iÒu kiÖn b¸n hµng.
Cho ®Õn nay, phÇn lín ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng dÖt may vµo thÞ trêng Mü nãi riªng vµ vµo c¸c thÞ trêng EU, NhËt B¶n nãi chung ®Òu ®îc thùc hiÖn th«ng qua trung gian mét bªn thø ba, th«ng thêng lµ c¸c th¬ng nh©n Hµn Quèc, §µi Loan, Mexico,... lµ do tríc ®©y khi quan hÖ th¬ng m¹i ViÖt - Mü cha ®îc b×nh thêng ho¸, viÖc xuÊt khÈu hµng ho¸ níc ta sang thÞ trêng Mü ®Òu ph¶i qua mét níc thø ba. §iÒu nµy dÉn ®Õn sù phô thuéc kh¸ nÆng nÒ vµo c¸c ®èi t¸c trung gian trong viÖc tiÕp cËn thÞ trêng níc ngoµi. Khi quan hÖ th¬ng m¹i ®îc b×nh thêng trë l¹i, viÖc thiÕu th«ng tin trùc tiÕp vÒ thÞ trêng, vÒ nhu cÇu cña kh¸ch hµng ®· phÇn nµo c¶n trë viÖc xuÊt khÈu trùc tiÕp hµng dÖt may sang thÞ trêng Mü, mµ thay vµo ®ã, viÖc xuÊt khÈu sÏ ®îc tiÕn hµnh qua mét bªn trung gian vèn ®· cã quan hÖ trùc tiÕp víi c¸c nhµ xuÊt khÈu Mü tõ tríc.
Tû lÖ xuÊt khÈu theo ®iÒu kiÖn FOB míi chØ chiÕm kho¶ng 30 - 40%, mét bé phËn lín trong sè 1000 doanh nghiÖp dÖt may trªn c¶ níc ®ang gia c«ng s¶n phÈm cho níc ngoµi, do dã hiÖu qu¶ tõ xuÊt khÈu thùc tÕ cha cao. Tû lÖ gia c«ng hµng cho níc ngoµi trong toµn ngµnh dÖt may ViÖt Nam hiÖn chiÕm ®Õn 60-70%. C¸c doanh nghiÖp trong níc vÉn cha chñ ®éng vÒ nguyªn liÖu vµ mÉu m· thiÕt kÕ. Toµn bé phô liÖu, v¶i sîi vµ mÉu m· c¾t may ®Òu do phÝa níc ngoµi cung cÊp.
MÆc dï nhiÒu nhµ s¶n xuÊt ViÖt Nam ®ang lªn tiÕng r»ng hä sÏ t¹o dùng nh÷ng lo¹i s¶n phÈm riªng víi mÉu m· riªng vµ chuyÓn tõ gia c«ng xuÊt khÈu sang xuÊt khÈu trùc tiÕp, song trªn thùc tÕ hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp ®Òu kh«ng thµnh c«ng víi lo¹i h×nh xuÊt khÈu trùc tiÕp nµy. Nguyªn nh©n chÝnh lµ do mèi quan hÖ láng lÎo víi kh¸ch hµng nhËp khÈu vµ cha cã ®ñ kinh nghiÖm vÒ viÖc mua nguyªn phô liÖu ë ®©u vµ nh thÕ nµo. Mét ®iÓm quan träng h¬n n÷a chÝnh lµ hä kh«ng cã ®ñ kh¶ n¨ng tµi chÝnh ®Ó chi mua mét khèi lîng lín nguyªn phô liÖu vÒ s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu nÕu nh kh«ng cã sù trî gióp cña c¸c ng©n hµng . Vµ trªn thùc tÕ, nhiÒu c«ng ty quèc doanh dêng nh t¹m hµi lßng víi h×nh thøc xuÊt khÈu tuy t¹o ra Ýt gi¸ trÞ gia t¨ng (20-25%) trong s¶n phÈm nhng l¹i an toµn vµ Ýt rñi ro.
3. C¸c ho¹t ®éng hç trî xuÊt khÈu sang thÞ trêng Mü: ký kÕt hîp ®ång xuÊt khÈu, vËn t¶i, b¶o hiÓm vµ ph¬ng thøc thanh to¸n.
Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng ho¸ sang thÞ trêng Mü ®· cã nh÷ng biÕn chuyÓn tÝch cùc. Khèi lîng vµ kim ng¹ch xuÊt khÈu ®Òu gia t¨ng so víi tríc ®©y vµ c¸c ho¹t ®éng xuÊt khÈu còng trë nªn s«i ®éng h¬n. Sù xuÊt hiÖn cña ngµy cµng nhiÒu c¸c h·ng chuyªn chë, b¶o hiÓm, dÞch vô giao nhËn vµ c¸c dÞch vô thanh to¸n tiÒn hµng xuÊt khÈu xuÊt ph¸t tõ nguyªn nh©n kÓ trªn.
Tríc hÕt lµ vÊn ®Ò ký kÕt hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th¬ng cho hµng ho¸ ViÖt Nam xuÊt khÈu sang Mü. Nh ®· ph©n tÝch ë trªn, c¸c doanh nghiÖp dÖt may ViÖt Nam phÇn lín s¶n xuÊt theo h×nh thøc gia c«ng xuÊt khÈu, tõ nguyªn phô liÖu cho ®Õn mÉu m· thiÕt kÕ ®Òu nhËp khÈu tõ níc ngoµi vµo. H¬n n÷a, nÕu ®em so s¸nh víi Mü th× tiÕng nãi cña c¸c doanh nghiÖp níc ta rÊt nhá bÐ so víi c¸c th¬ng nh©n Mü giÇu kinh nghiÖm vµ cã nhiÒu u thÕ vÒ tµi chÝnh trªn thÞ trêng quèc tÕ. Do ®ã, cho ®Õn nay chóng ta vÉn thêng kh«ng giµnh ®îc nh÷ng ®iÒu kiÖn u ®·i vÒ mäi ph¬ng diÖn khi ký kÕt hîp ®ång ngo¹i th¬ng mµ ph¶i ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu s½n cã do phÝa Mü ¸p ®Æt cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu, trong khi nh÷ng qui ®Þnh Êy kh«ng ph¶i lóc nµo còng cã thÓ thùc hiÖn ®îc.
§èi víi c¸c ho¹t ®éng vËn t¶i, b¶o hiÓm hµng dÖt may xuÊt khÈu sang Mü, do tÝnh chÊt lo¹i hµng nµy lµ dÔ ch¸y nªn bªn c¹nh viÖc ®¸p øng nh÷ng tiªu chuÈn vÒ s¶n phÈm dÔ ch¸y cña Mü, nh÷ng doanh nghiÖp xuÊt khÈu ViÖt Nam thêng ®îc chØ ®Þnh h·ng tµu chuyªn chë theo yªu cÇu do phÝa Mü ®Ò ra. ChÝnh x¸c h¬n, c¸c ®èi t¸c nhËp khÈu Mü sÏ qui ®Þnh cô thÓ viÖc vËn chuyÓn hµng ho¸ víi mét bªn trung gian vµ c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam sÏ nhËn th«ng b¸o trùc tiÕp tõ bªn trung gian Êy ®Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng vËn t¶i cho hµng ho¸. Thùc tÕ, c¸c h·ng tµu chuyªn chë th«ng thêng lµ c¸c h·ng níc ngoµi cã v¨n phßng t¹i ViÖt Nam. §iÒu nµy phÇn nµo h¹n chÕ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn ngµnh vËn t¶i hµng h¶i níc ta. Do ®ã, mÆc dï lîng hµng xuÊt khÈu sang thÞ trêng Mü cã t¨ng lªn so víi tríc ®©y, ®Æc biÖt sau khi HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt - Mü ®îc phª chuÈn nhng ho¹t ®éng vËn t¶i níc ta vÉn cha cã ®îc sù t¨ng trëng t¬ng øng. Ho¹t ®éng b¶o hiÓm còng gÆp ph¶i nh÷ng vÊn ®Ò t¬ng tù, c¸c doanh nghiÖp nhËp khÈu Mü thêng tin tëng vµo c¸c c«ng ty b¶o hiÓm danh tiÕng trªn thÕ giíi vµ hä sÏ lµ ngêi quyÕt ®Þnh mua lo¹i h×nh b¶o hiÓm nµo vµ t¹i c«ng ty nµo. §©y còng lµ mét vÊn ®Ò cÇn ®îc quan t©m nÕu muèn t¨ng cêng ho¹t ®éng b¶o hiÓm ë níc ta ®Ó phôc vô cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu sang Mü.
Bªn c¹nh ®ã, viÖc ®Èy m¹nh s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam sang thÞ trêng níc ngoµi, cô thÓ lµ thÞ trêng Mü lµ mét bíc khëi ®éng cho c¸c dÞch vô thanh to¸n tiÒn hµng xuÊt khÈu qua ng©n hµng ph¸t triÓn m¹nh mÏ h¬n. Ph¬ng thøc thanh to¸n chñ yÕu ®èi víi hµng dÖt may ViÖt Nam xuÊt khÈu vµo Mü lµ ph¬ng thøc thanh to¸n tÝn dông chøng tõ (L/C) hoÆc ph¬ng thøc chuyÓn tiÒn (T.TR). Trong k._. c¬ héi gia c«ng, mua b¸n ë c¸c khu vùc thÞ trêng thÕ giíi, nhÊt lµ thÞ trêng Mü, cung cÊp nh÷ng mÉu thêi trang cho c¸c doanh nghiÖp; m«i giíi thuª mín, mua b¸n m¸y mãc, trang thiÕt bÞ ngµnh may, tæ chøc b×nh chän nh÷ng s¶n phÈm hµng ®Çu trong dÖt may ®Ó khuyÕn khÝch n©ng cao chÊt lîng.
Do ®ã, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ph¶i chuÈn bÞ ngay tõ b©y giê ®Ó kÞp n¾m b¾t xu thÕ chung trªn thÞ trêng thÕ giíi, mang l¹i thµnh c«ng trong kinh doanh.
1.5. ChiÕn lîc th©m nhËp thÞ trêng Mü ®èi víi ngµnh dÖt may ViÖt Nam.
Trong 1-2 n¨m ®Çu kÓ tõ khi HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt-Mü cã hiÖu lùc, viÖc t¨ng nhanh khèi lîng vµ doanh sè xuÊt khÈu sang thÞ trêng Mü cã ý nghÜa quan träng v× theo qui ®Þnh cña LuËt Th¬ng m¹i Mü, møc quota nhËp khÈu hµng dÖt vµo thÞ trêng Mü sÏ ®îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së trÞ gi¸ hoÆc khèi lîng hµng dÖt ®· ®a vµo thÞ trêng Mü. Thêng khèi lîng hµng dÖt ®a vµo Mü ®¹t 100.000 t¸ s¶n phÈm th× h¶i quan Mü b¾t ®Çu theo dâi, vµ khi khèi lîng nµy t¨ng lªn 200.000 th× phÝa Mü chÝnh thøc ®Ò nghÞ ®µm ph¸n ®Ó x¸c ®Þnh h¹n ng¹ch nhËp khÈu. §Ó ViÖt Nam nhËn ®îc h¹n ng¹ch nhËp khÈu lín, ®Æc biÖt lµ trong giai ®o¹n hiÖn nay, khi c¸c doanh nghiÖp Mü ®· cã chñ tr¬ng ¸p dông h¹n ng¹ch ®èi víi hµng dÖt may ViÖt Nam th× c¸c doanh nghiÖp ph¶i nç lùc tèi ®a ®Ó ®a khèi lîng hµng ho¸ lín sang thÞ trêng nµy. Nh÷ng ph¬ng thøc th©m nhËp sau ®©y cã thÓ ¸p dông trong giai ®o¹n ®Çu:
a. VÉn duy tr× gia c«ng, b¸n vµ ph©n phèi qua trung gian ®Ó ®a hµng vµo Mü.
b. XuÊt khÈu trùc tiÕp cho c¸c doanh nghiÖp Mü (Selling to the US) th«ng qua viÖc mau chãng t×m kiÕm kh¸ch hµng Mü, ®Èy m¹nh ho¹t ®éng marketing, ®Çu t vµo c«ng nghÖ thiÕt kÕ thêi trang, t¹o s¶n phÈm mÉu m· phï hîp víi yªu cÇu cña ngêi tiªu thô Mü, ®¨ng ký nh·n hiÖu b¶n quyÒn, tõng bíc t¹o lËp th¬ng hiÖu cã uy tÝn. Trong giai ®o¹n nµy, Nhµ níc cÇn hç trî c¸c doanh nghiÖp c¶i thiÖn m«i trêng ®Çu t ®Ó khuyÕn khÝch ®Çu t níc ngoµi, ®ång thêi cã c¬ chÕ tµi chÝnh hç trî sù ph¸t triÓn cña ngµnh dÖt may, v× xuÊt khÈu trùc tiÕp cÇn nhiÒu vèn h¬n so víi xuÊt khÈu gia c«ng. §Õn giai ®o¹n 2006-2010, cÇn tiÕn tíi thiÕt lËp hÖ thèng ph©n phèi s¶n phÈm dÖt may ViÖt Nam t¹i Mü (Selling in the US) th«ng qua c¸c c¸ch tèt nhÊt lµ t¹o lËp mèi quan hÖ c«ng chóng (th«ng qua mèi quan hÖ tèt ®Ñp ®· cã víi c¸c h·ng may vµ tËp ®oµn quèc tÕ næi tiÕng ®Ó giíi thiÖu víi c«ng chóng Mü s¶n phÈm may mÆc ViÖt Nam); thiÕt lËp c¸c ®¹i lý b¸n hµng ë Mü ®Ó giao hµng nhanh chãng, t¹o lËp mèi quan hÖ g¾n bã víi kh¸ch hµng. Chóng ta cÇn chó ý th©m nhËp thÞ trêng Mü tríc hÕt th«ng qua c¸c khu phè, siªu thÞ vµ chî, n¬i cã céng ®ång ngêi ViÖt sinh sèng nh California, Boston, Wasington DC, New York, Houston...
1.6. Nhµ níc cÇn ®a ra c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch xuÊt khÈu thÝch hîp.
Qua h¬n 10 n¨m ®æi míi, ®Êt níc cã nhiÒu thay ®æi vÒ mäi mÆt. NÒn kinh tÕ, th¬ng m¹i thÕ giíi ®ang diÔn biÕn s«i ®éng, xu thÕ toµn cÇu ho¸ vµ tù do ho¸ th¬ng m¹i ®ang lµ xu thÕ chung cña mäi thêi ®¹i. ViÖt Nam ®ang ®øng tríc nh÷ng c¬ héi thuËn lîi ®Ó ®¹t t¨ng trëng cao vÒ kinh tÕ, tho¸t khái t×nh tr¹ng l¹c hËu nghÌo nµn. ChÝnh v× vËy, §¹i héi §¶ng VIII ®· v¹ch ra chiÕn lîc phï hîp víi t×nh tr¹ng ph¸t triÓn trong vµ ngoµi níc “híng m¹nh vµo xuÊt khÈu, thay thÕ nhËp khÈu nh÷ng mÆt hµng s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶ ”. §Ó thùc hiÖn chiÕn lîc trªn, ViÖt Nam cÇn më réng thÞ trêng cho hµng ho¸ níc m×nh sang khu vùc thÞ trêng míi nh Ch©u Mü. HiÖn nay, bu«n b¸n cña ViÖt Nam chØ tËp trung ë khu vùc Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D¬ng (70%) nhng dù kiÕn vµo 2020 bu«n b¸n víi Ch©u ¸ chØ cßn chiÕm 40% bu«n b¸n cña ViÖt Nam, cßn víi Ch©u Mü lªn tíi 30%. Do vËy, mét hÖ thèng chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch xuÊt khÈu hîp lý sÏ lµ ®éng lùc ®Èy m¹nh xuÊt khÈu, gãp phÇn lµm nªn sù thµnh c«ng cho chiÕn lîc nµy. Tríc hÕt, ViÖt Nam cÇn v¹ch ra nh÷ng ph¬ng híng xuÊt khÈu cho thêi gian tíi ®Ó tõ ®ã hoµn thiÖn c¸c chÝnh s¸ch vµ c¬ chÕ qu¶n lý xuÊt khÈu.
§Ó khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu nãi chung vµ c¸c doanh nghiÖp dÖt may nãi riªng, Nhµ níc nªn thµnh lËp QuÜ hç trî xuÊt khÈu. §©y sÏ lµ mét phÇn thëng vËt chÊt ®Ó khÝch lÖ c¸c doanh nghiÖp ®Èy m¹nh ho¹t ®éng cña m×nh trong lÜnh vùc xuÊt khÈu. Nhµ níc còng nªn tham gia vµo hç trî doanh nghiÖp b»ng c¸ch cung cÊp c¸c tµi liÖu híng dÉn c¸c vÊn ®Ò cÇn thiÕt khi tham gia vµo thÞ trêng Mü. B»ng nh÷ng chÝnh s¸ch u ®·i vÒ thuÕ, vèn, b¶o hiÓm, xãa bá mäi thñ tôc phiÒn hµ,... Nhµ níc cÇn khuyÕn khÝch ViÖt kiÒu ®Çu t vÒ níc ®Ó tham gia xuÊt khÈu vµo thÞ trêng Mü.
Bªn c¹nh ®ã cÇn cã chÝnh s¸ch vÒ tû gi¸ hèi ®o¸i linh ho¹t ®¸p øng sù thay ®æi nhanh chãng cña thÞ trêng trong níc vµ ngoµi níc v× tû gi¸ hèi ®o¸i cã thÓ lµm cho nh÷ng cè g¾ng trong s¶n xuÊt ®Ó xuÊt khÈu t¨ng thªm phÇn lín gi¸ trÞ hoÆc lµm uæng c«ng. Mét chÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i linh ho¹t lµ mét chÝnh s¸ch lu«n lu«n gi÷ cho kim ng¹ch xuÊt khÈu cã thÓ c©n b»ng víi kim ng¹ch nhËp khÈu trong mäi biÕn ®éng gi¸ c¶ ë thÞ trêng néi ®Þa vµ thÞ trêng thÕ giíi.
1.7. C¸c vÊn ®Ò vÒ c«ng nghÖ.
CÇn chó träng nhËp khÈu c«ng nghÖ ®ßi hái ®Çu t thÊp, thu håi vèn nhanh, cã kh¶ n¨ng t¹o thªm nhiÒu viÖc lµm trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp. T¹o lËp mét thÞ trêng c«ng nghÖ ®Ó c¸c s¶n phÈm khoa häc c«ng nghÖ ®îc tr¶ gi¸ ®óng møc vµ lu th«ng b×nh thêng nh mét d¹ng hµng ho¸ ®Æc biÖt.
Thi hµnh nghiªm tóc c¸c qui ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ b¶o hé quyÒn së h÷u trÝ tuÖ. H¬n n÷a, ¸p dông chÕ ®é ®¨ng ký, kiÓm tra chÊt lîng b¾t buéc ®èi víi hµng xuÊt khÈu ®Ó võa thóc ®Èy c¸c doanh nghiÖp quan t©m h¬n n÷a ®Õn vÊn ®Ò c«ng nghÖ (®Æc biÖt lµ c«ng nghÖ s¹ch) võa n©ng cao uy tÝn cho hµng ho¸ ViÖt Nam trªn thÞ trêng thÕ giíi nãi chung vµ thÞ trêng Mü nãi riªng.
Bµi häc kinh nghiÖm rót ra tõ nh÷ng lÇn c¶i tiÕn c«ng nghÖ thêi gian qua cho thÊy:
- Ph¶i lùa chän s¶n phÈm phï hîp ®Ó s¶n xuÊt dùa trªn sù ph©n tÝch tØ mØ vÒ thÞ trêng.
- Lùa chän qui m« ®Çu t hîp lý, thiÕt bÞ phï hîp víi ®iÒu kiÖn ViÖt Nam vèn cã lîi thÕ vÒ lao ®éng.
- C©n b»ng sù c¶i tiÕn c«ng nghÖ ë c¸c giai ®o¹n s¶n xuÊt nh»m ng¨n chÆn t×nh tr¹ng ®Çu t qu¸ møc ë mét giai ®o¹n nµy, trong khi ë nh÷ng giai ®o¹n kh¸c l¹i thiÕu sù ®Çu t thÝch ®¸ng.
- N©ng cao n¨ng lùc tiÕp thu c«ng nghÖ ®Ó t¨ng tÝnh hiÖu qu¶ trong viÖc øng dông c«ng nghÖ nhËp khÈu.
C¸c gi¶i ph¸p ë tÇm vi m«.
2.1. N©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña hµng dÖt may ViÖt Nam trªn thÞ trêng Mü.
N¨ng lùc c¹nh tranh cña hµng dÖt may níc ta hiÖn nay nh×n chung vÉn cßn thÊp so víi c¸c ®èi t¸c lín xuÊt khÈu vµo Mü nh Trung Quèc. Sù yÕu kÐm vÒ chÊt lîng s¶n phÈm, gi¸ thµnh s¶n xuÊt vµ mÉu m· thiÕt kÕ lµ nh÷ng nh©n tè ¶nh hëng kh¸ s©u s¾c ®Õn kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng dÖt may níc ta. V× thÕ, lµm thÕ nµo ®Ó n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña hµng ho¸ lu«n lµ c©u hái ®îc ®Æt ra cho c¸c doanh nghiÖp lÉn giíi chøc trong ngµnh dÖt may níc ta.
Tríc hÕt, xem xÐt ®Õn yÕu tè gi¸ c¶. Mét trong nh÷ng biÖn ph¸p h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm chÝnh lµ c¾t gi¶m chi phÝ ®Çu vµo cho s¶n xuÊt. Doanh nghiÖp cÇn thùc hiÖn chÝnh s¸ch tiÕt kiÖm chi phÝ, ®ång thêi tæ chøc s¶n xuÊt mét c¸ch cã hiÖu qu¶, më réng qui m« s¶n xuÊt nh»m tËn dông lîi thÕ s¶n xuÊt theo qui m« lín. HiÖn nay, hµng may ViÖt Nam cha cã th¬ng hiÖu cã tiÕng trªn thÕ giíi th× nªn tiÕp tôc duy tr× chÝnh s¸ch ®Þnh gi¸ thÊp ®Ó tho¶ m·n thÞ trêng b×nh d©n cña Mü. §Ó ®¹t ®îc ®iÒu nµy, ta cÇn cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng ®Ó gi¶m chi phÝ nh©n c«ng trªn mçi ®¬n vÞ s¶n phÈm; x©y dùng tiªu chuÈn qu¶n trÞ ISO 9000 ®Ó hîp lý ho¸ quy tr×nh s¶n xuÊt, gãp phÇn lµm gi¶m s¶n phÈm h háng, t×m kiÕm nguyªn liÖu trong níc; liªn kÕt víi c¸c h·ng níc ngoµi ®Ó sö dông th¬ng hiÖu s¶n phÈm cña hä. Còng cÇn lu ý lµ c¸c c«ng ty may mÆc xuÊt khÈu ViÖt Nam kh«ng nªn ®Þnh gi¸ qu¸ thÊp so víi gi¸ hiÖn hµnh trªn thÞ trêng Mü v× nh thÕ sÏ bÞ xem lµ b¸n ph¸ gi¸ vµ bÞ ®¸nh thuÕ b¸n ph¸ gi¸. HiÖn nay, trong bèi c¶nh c¹nh tranh toµn cÇu v« cïng gay g¾t, ®Æc biÖt lµ trªn thÞ trêng Mü, mét x· héi tiªu thô hµng dÖt may sè mét thÕ giíi, lµm thÕ nµo ®Ó vît qua c¸c quèc gia kh¸c ®Ó th©m nhËp hiÖu qu¶ vµo thÞ trêng nµy lµ mét bµi to¸n khã cho c¸c doanh nghiÖp dÖt may ViÖt Nam.
Nh©n tè chÊt lîng còng kh«ng kÐm phÇn quan träng. Nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng hiÖn nay v« cïng ®a d¹ng vµ chia lµm nhiÒu lo¹i kh¸c nhau. C¸c kh¸ch hµng bËc trung vµ cao cÊp lu«n coi yÕu tè chÊt lîng lµ tiªu chÝ quan träng hµng ®Çu. Ngay c¶ nh÷ng kh¸ch hµng b×nh d©n, mÆc dï quan t©m nhiÒu ®Õn gi¸ c¶, song, chÊt lîng s¶n phÈm b¶o ®¶m lµ yÕu tè cÇn thiÕt nÕu muèn t¹o nªn sù g¾n bã cña kh¸ch hµng víi s¶n phÈm cña doanh nghiÖp. N©ng cao chÊt lîng vµ thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm th«ng qua n©ng cao tay nghÒ c«ng nh©n, tiÕp tôc ®Çu t ®æi míi trang thiÕt bÞ, quan t©m ®Çu t tho¶ ®¸ng vµo c«ng nghiÖp thiÕt kÕ thêi trang, cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch vµ hç trî c¸c c«ng ty lín ®Çu t vµo m¸y tÝnh trî gióp thiÕt kÕ vµ s¶n xuÊt c«ng nghÖ CAD-CAM, t¹o nh÷ng th¬ng hiÖu may cã uy tÝn, chó ý tÝnh ®éc ®¸o cña s¶n phÈm th«ng qua viÖc sö dông chÊt liÖu thæ cÈm, s¶n phÈm thªu tay, ®an, ren,... chó ý chÊt liÖu lµm ra s¶n phÈm may (phÇn lín ngêi Mü thÝch dïng hµng dÖt kim, hµng v¶i cotton hoÆc chÊt liÖu cã hµm lîng cotton cao), ®Çu t tho¶ ®¸ng vµo c«ng nghÖ bao b×. HiÖn nay, do c«ng nghiÖp may mÆc Mü cha cã nhiÒu th«ng tin vÒ chÊt lîng hµng may mÆc ViÖt Nam, c¸c doanh nghiÖp dÖt may ViÖt Nam nªn tiªu chuÈn ho¸ chÊt lîng s¶n xuÊt s¶n phÈm theo tiªu chuÈn quèc tÕ, thùc hiÖn qu¶n lý chÊt lîng theo ISO 9000, t¹o lßng tin cho kh¸ch hµng níc ngoµi vµ Mü nãi riªng.
Mét ®iÓm n÷a cÇn ph¶i quan t©m xem xÐt, ®ã lµ mÉu vµ thiÕt kÕ cña ngµnh may mÆc ViÖt Nam phôc vô xuÊt khÈu. MÆc dï, trong thêi gian qua, ngµnh thiÕt kÕ thêi trang níc ta ®· cã nh÷ng bíc tiÕn nhÊt ®Þnh, song vÉn cßn nhiÒu h¹n chÕ. C¸c ViÖn mÉu thêi trang cÇn ®îc quan t©m ®Çu t ®óng møc ®Ó phôc vô nhu cÇu cho ngµnh may mÆc ViÖt Nam. C¸c s¶n phÈm thiÕt kÕ ph¶i lµ nh÷ng s¶n phÈm cã kh¶ n¨ng tiªu thô ë thÞ trêng níc ngoµi, muèn vËy, c¸c doanh nghiÖp cÇn liªn kÕt chÆt chÏ víi c¸c viÖn mÉu thêi trang, trao ®æi vµ cËp nhËp th«ng tin vÒ xu híng thêi trang trªn c¸c thÞ trêng nh»m t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm phï hîp víi nhu cÇu vµ thÞ hiÕu cña ngêi tiªu dïng, ®a hµng ho¸ ViÖt Nam ®Õn víi thÞ trêng thÕ giíi.
Bªn c¹nh ®ã, chóng ta còng cÇn ®¶m b¶o thùc hiÖn c¸c hîp ®ång xuÊt khÈu lín ®óng thêi h¹n qui ®Þnh (®©y còng lµ biÓu hiÖn kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña nhµ cung cÊp).
§Ó n¨ng lùc c¹nh tranh cña hµng dÖt may ViÖt Nam ®îc c¶i thiÖn vµ s¶n phÈm ®Öt may ViÖt Nam cã ®îc chç ®øng trªn thÞ trêng thÕ giíi còng nh thÞ trêng Mü th× cÇn sù nç lùc cña mçi doanh nghiÖp vµ toµn ngµnh dÖt may níc ta.
2.2. N©ng cao tr×nh ®é tay nghÒ cho c«ng nh©n, tr×nh ®é chuyªn m«n cho c¸n bé qu¶n lý vµ ®Èy m¹nh vai trß cña c¸c ViÖn nghiªn cøu phôc vô ngµnh dÖt may.
Nh©n lùc lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò nãng hæi cña ngµnh dÖt may níc ta hiÖn nay. Vµo thêi ®iÓm cã nhiÒu ®¬n ®Æt hµng xuÊt ®i Mü víi sè lîng lín nh hiÖn nay th× vÊn ®Ò thiÕu nh©n lùc, ®Æc biÖt lµ nguån nh©n lùc cã tay nghÒ l¹i cµng ®îc ®Æt lªn hµng ®Çu. Lµm thÕ nµo ®Ó thu hót ®îc lao ®éng vµo ngµnh c«ng nghiÖp then chèt nµy lµ mét bµi to¸n cÇn ®îc gi¶i quyÕt v× lîi Ých tríc m¾t vµ l©u dµi.
Tríc hÕt, ®iÒu kiÖn lao ®éng trong ngµnh dÖt may ViÖt Nam vÉn cßn thÊp so víi c¸c níc trong khu vùc, do ®ã phÇn nµo h¹n chÕ søc thu hót ®èi víi ngêi lao ®éng ViÖt Nam. ViÖc tríc tiªn cÇn gi¶i quyÕt, ®ã lµ t¹o mét m«i trêng lµm viÖc tèt h¬n cho ngêi lao ®éng, bè trÝ thêi gian lµm viÖc hîp lý h¬n, tr¸nh t×nh tr¹ng kÐo dµi liªn tôc thêi gian lµm viÖc sÏ ¶nh hëng ®Õn kh¶ n¨ng lµm viÖc cña c«ng nh©n vµ kÐo theo ®ã lµ n¨ng suÊt lao ®éng thÊp. Bªn c¹nh ®ã, c¸c chÕ ®é ®·i ngé c«ng nh©n cÇn ®îc n©ng cao h¬n, t¹o cho ngêi lao ®éng g¾n bã víi c«ng viÖc, ng¨n chÆn viÖc thay ®æi lao ®éng liªn tôc sÏ g©y trë ng¹i cho doanh nghiÖp trong viÖc ®µo t¹o l¹i vµ bè trÝ c«ng viÖc, ¶nh hëng ®Õn thêi gian giao hµng ®óng h¹n.
VÊn ®Ò thø hai cÇn gi¶i quyÕt, ®ã lµ ®µo t¹o tay nghÒ vµ tr×nh ®é kü thuËt cho c«ng nh©n dÖt may. C¸i mµ doanh nghiÖp ViÖt Nam thùc sù thiÕu chÝnh lµ nh÷ng c«ng nh©n kü thuËt lµnh nghÒ, mµ vÊn ®Ò bÊt cËp xuÊt ph¸t tõ kh©u ®µo t¹o. CÇn gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng c¸ch biÖt gi÷a ®µo t¹o vµ thùc tÕ, cã nh vËy th× nguån nh©n lùc ®îc ®µo t¹o míi cã thÓ lµm viÖc cã hiÖu qu¶. Sè lîng vµ chÊt lîng häc viªn ë c¸c khoa, c¸c trêng, c¸c trung t©m ®µo t¹o cÇn ®îc n©ng lªn. HiÖn nay, sè trêng cã chuyªn ngµnh ®µo t¹o dÖt may vÉn cßn khiªm tèn. Thùc tr¹ng nµy rÊt ®¸ng quan t©m. C¸c trêng cÇn nghiªn cøu kü lìng nhu cÇu ®Çu ra vÒ lao ®éng phôc vô cho ngµnh ®Ó tæ chøc ®µo t¹o vÒ sè lîng vµ néi dung cho phï hîp. ViÖc ®µo t¹o t¹i chç còng lµ mét c¸ch thøc n©ng cao tay nghÒ cña c«ng nh©n, phï hîp víi yªu cÇu c«ng viÖc thùc tiÔn tõng doanh nghiÖp vµ cÇn ®îc tiÕn hµnh thêng xuyªn. §ång thêi, trªn tinh thÇn c¶i tiÕn c«ng nghÖ vµ ®Çu t trang thiÕt bÞ míi vµo d©y chuyÒn s¶n xuÊt, c¸c c«ng nh©n còng cÇn ®îc n©ng cao vÒ tr×nh ®é v¨n ho¸, ngo¹i ng÷ vµ tr×nh ®é kü thuËt chuyªn m«n ®Ó cã thÓ vËn hµnh hiÖu qu¶ m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng chung cña ngµnh.
Ngoµi ®éi ngò lao ®éng kü thuËt vµ lao ®éng phæ th«ng chiÕm ®¹i ®a sè, bé phËn c¸n bé qu¶n lý vµ c¸c chuyªn gia kü thuËt còng ®ãng vai trß quan träng kh«ng kÐm. Nh»m n©ng cao tÝnh hiÖu qu¶ tæ chøc s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, c¸c doanh nghiÖp cÇn nghiªn cøu vµ øng dông ph¬ng ph¸p qu¶n lý hiÖn ®¹i, t¨ng cêng hiÖu qu¶ qu¶n lý cña c¸c doanh nghiÖp dÖt may, ®Æc biÖt, c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc cÇn t×m kiÕm nh÷ng gi¶i ph¸p t¨ng hiÖu qu¶ qu¶n lý cña hÖ thèng “mét ngêi l·nh ®¹o” phï hîp víi tiªu chuÈn qu¶n lý ISO 9000, trong ®ã ngêi l·nh ®¹o cÇn ®îc t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t huy tÝnh tù chñ trong c«ng viÖc, cã ®ñ t c¸ch ph¸p lý ®Ó thùc hiÖn quyÒn vµ nghÜa vô cña m×nh, tõ ®ã míi ®¶m b¶o tÝnh hiÖu qu¶ trong qu¶n lý vµ t¹o niÒm tin n¬i ngêi lao ®éng. Mét m¹ng líi th«ng tin vÒ qu¶n lý gi÷a c¸c doanh nghiÖp dÖt may cÇn ®îc thiÕt lËp ®Ó t¨ng tÝnh hiÖu qu¶ trong kiÓm so¸t vµ qu¶n lý doanh nghiÖp vµ ®©y lµ mét phÇn cña ph¬ng ph¸p qu¶n lý hiÖn ®¹i.
§i song song víi viÖc tiÕp thu c«ng nghÖ vµ nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ t¬ng øng, ngµnh cÇn ®Èy m¹nh vai trß cña c¸c ViÖn nghiªn cøu vµ thuª chuyªn gia níc ngoµi lµm viÖc ë nh÷ng kh©u ®ßi hái tr×nh ®é chuyªn m«n cao mµ ViÖt Nam cha ®µo t¹o ®îc, ®ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c c¸n bé qu¶n lý níc ta dÇn tiÕp cËn vµ häc hái kinh nghiÖm lÉn kiÕn thøc tõ c¸c chuyªn gia níc ngoµi vµ qua hÖ thèng th«ng tin thÕ giíi. DÉu sao, viÖc thuª chuyªn gia níc ngoµi vÉn cßn nhiÒu h¹n chÕ, nhÊt lµ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa cßn h¹n hÑp vÒ kinh phÝ. H¬n n÷a, ®Ó t¨ng tÝnh tù chñ trong qu¶n lý, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cÇn tõng bíc x©y dùng ®éi ngò qu¶n lý ngêi ViÖt thay thÕ dÇn ngêi níc ngoµi ë nh÷ng kh©u n»m trong kh¶ n¨ng cña ta.
2.3. TÝch cùc ph¸t triÓn nguån nguyªn liÖu trong níc phôc vô xuÊt khÈu, h¹n chÕ vµ thay thÕ nguyªn liÖu nhËp khÈu.
Nguån nguyªn liÖu ®Çu vµo phôc vô cho s¶n xuÊt hµng dÖt may xuÊt khÈu ë níc ta phÇn lín nhËp khÈu tõ níc ngoµi. Do ®ã, ®Ó t¨ng tÝnh chñ ®éng cho c¸c doanh nghiÖp, viÖc ph¸t triÓn nguån nguyªn liÖu s¶n xuÊt trong níc lµ mét nhu cÇu tÊt yÕu cho sù ph¸t triÓn l©u dµi ngµnh dÖt may ViÖt Nam. Song hiÖn t¹i, s¶n phÈm dÖt trong níc kh«ng b¶o ®¶m yªu cÇu vÒ chÊt lîng ®Ó s¶n xuÊt hµng may mÆc xuÊt khÈu sang thÞ trêng thÕ giíi. V× thÕ, gi¶i ph¸p vÒ nguån nguyªn liÖu ®Æt ra ®ßi hái lµm sao ®Ó cung cÊp ®ñ nguyªn liÖu ®Çu vµo cho c¶ ngµnh dÖt vµ ngµnh may.
Mét trong nh÷ng biÖn ph¸p ®¸p øng nguån nguyªn liÖu cho ngµnh dÖt, ®ã lµ ph¸t triÓn c¸c n«ng trêng trång b«ng, nu«i t»m, trång d©u ë níc ta. Nhµ níc cÇn t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn nh÷ng vïng chuyªn m«n ho¸, tr¸nh t×nh tr¹ng s¶n xuÊt nhá vµ m¹nh món nh hiÖn nay, võa ¶nh hëng ®Õn n¨ng suÊt, võa kh«ng ®¶m b¶o tÝnh ®ång nhÊt vÒ chÊt lîng nguyªn liÖu, tõ ®ã dÉn ®Õn chÊt lîng v¶i kh«ng ®¹t yªu cÇu s¶n xuÊt hµng may mÆc xuÊt khÈu. §èi víi thÞ trêng khã tÝnh nh Mü th× ®©y l¹i lµ vÊn ®Ò cÇn ®îc quan t©m. NhiÒu nhµ s¶n xuÊt ®· nhËp khÈu nh÷ng gièng b«ng tõ níc ngoµi thay thÕ gièng hiÖn t¹i trong níc, nhng vÊn ®Ò n¶y sinh chÝnh lµ cÇn thêi gian ®Ó c¸c gièng c©y nµy trë nªn t¬ng thÝch víi ®iÒu kiÖn níc ta. VÊn ®Ò chän lùa vïng khÝ hËu, thæ nhìng, biÖn ph¸p ch¨m sãc vµ thu ho¹ch còng cÇn ®îc c¶i thiÖn ®Ó khai th¸c tèi ®a n¨ng suÊt thu ho¹ch cña c¸c gièng c©y nµy.
Bªn c¹nh ®ã, mçi doanh nghiÖp còng nh toµn ngµnh cÇn tÝnh to¸n kü lìng hiÖu qu¶ kinh tÕ tõ viÖc nhËp khÈu nguyªn liÖu vµ viÖc tù s¶n xuÊt trong níc. C¸c chi phÝ nhËp khÈu ph¸t sinh tõ bªn níc ngoµi sÏ ¶nh hëng kh«ng nhá ®Õn gi¸ thµnh s¶n phÈm ®Çu ra, tõ ®ã g©y khã kh¨n cho doanh nghiÖp dÖt may ViÖt Nam trong cuéc c¹nh tranh trªn thÞ trêng thÕ giíi. Do ®ã, ®èi víi nh÷ng lo¹i nguyªn liÖu trong níc cã kh¶ n¨ng tù tóc ®îc th× nªn h¹n chÕ tèi ®a viÖc nhËp khÈu, ®ång thêi, tõng bíc c¶i thiÖn c«ng nghÖ nh»m n©ng cao chÊt lîng nguyªn liÖu s¶n xuÊt. §èi víi nh÷ng nguyªn liÖu trong níc cha s¶n xuÊt ®îc hoÆc cha ®¶m b¶o vÒ mÆt chÊt lîng th× râ rµng ph¶i nhËp khÈu, nhng c¸c doanh nghiÖp còng nªn chñ ®éng lùa chän nguån cung øng nguyªn liÖu, tr¸nh sù lÖ thuéc qu¸ møc vµo mét nhµ cung øng níc ngoµi.
Mét ®iÓm n÷a cÇn ®îc ®Ò cËp chÝnh lµ lµm sao gi¶i quyÕt mét c¸ch hµi hoµ gi÷a lîi Ých kinh tÕ vµ lîi Ých x· héi. Nhµ níc cÇn can thiÖp ®óng møc ®Ó khuyÕn khÝch vµ hç trî n«ng d©n trång b«ng lµm nguyªn liÖu s¶n xuÊt, ch¨m lo ®êi sèng cña n«ng d©n vµ t¹o mäi ®iÒu kiÖn ®Ó ngêi d©n tËp trung s¶n xuÊt, ®¶m b¶o lîi Ých l©u dµi cho xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam.
2.4. T×m hiÓu kü lìng hÖ thèng luËt ph¸p cña Mü.
HÖ thèng luËt th¬ng m¹i Mü v« cïng phøc t¹p vµ lµ mét trong nh÷ng trë ng¹i lín cho c¸c nhµ xuÊt khÈu ViÖt Nam khi míi th©m nhËp vµo thÞ trêng nµy. Do ®ã, ®Ó b¶o ®¶m tÝnh hiÖu qu¶ trong kinh doanh xuÊt khÈu, c¸c doanh nghiÖp níc ta cÇn t×m hiÓu hÖ thèng ph¸p lý ë Mü, tõ ®ã tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng cho phï hîp víi luËt ®Þnh.
Mét trong nh÷ng qui ®Þnh kh¸ chÆt chÏ ë Mü ®èi víi hµng nhËp khÈu lµ qui chÕ vÒ xuÊt xø. H¶i quan Mü ®· tõng t¹m gi÷ kh«ng cho nhËp khÈu l« hµng dÖt may cña Arab Saudi ®Ó tiÕn hµnh ®iÒu tra v× kh«ng râ xuÊt xø. Bé Th¬ng m¹i ViÖt Nam lu ý c¸c doanh nghiÖp nªn nghiªn cøu kü c¸c qui t¾c xuÊt xø cña h¶i quan Mü, nhÊt lµ hµng dÖt may níc ta chñ yÕu díi h×nh thøc gia c«ng nhiÒu c«ng ®o¹n vµ ë nhiÒu n¬i kh¸c nhau, tr¸nh vi ph¹m qui ®Þnh lµm ¶nh hëng ®Õn quan hÖ th¬ng m¹i nãi chung cña hai níc. Ngoµi ra, hµng dÖt may ViÖt Nam xuÊt khÈu sang thÞ trêng Mü cßn chÞu sù ®iÒu tiÕt cña nhiÒu qui ®Þnh vÒ h¶i quan vµ nh÷ng qui ®Þnh kh¸c phøc t¹p. §iÒu nµy ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp dÖt may ViÖt Nam ph¶i cã mét qu¸ tr×nh t×m hiÓu toµn diÖn ®Ó hµng ho¸ ViÖt Nam xuÊt khÈu phï hîp víi c¸c chuÈn mùc quèc tÕ theo yªu cÇu phÝa Mü. Song, trong ®iÒu kiÖn viÖc xuÊt khÈu vµo thÞ trêng Mü míi chØ ph¸t triÓn m¹nh trong thêi gian gÇn ®©y, c¸c doanh nghiÖp vÉn cha quen thuéc nhiÒu víi hÖ thèng luËt ph¸p vµ tËp qu¸n th¬ng m¹i ë ®Êt níc nµy. Mét trong nh÷ng c¸ch gi¶i quyÕt lµ thuª luËt s t vÊn vµ luËt s Mü, nh÷ng ngêi cã kiÕn thøc vµ kinh nghiÖm vÒ viÖc vËn dông hÖ thèng luËt kinh doanh Mü nh»m t¹o thuËn lîi cho viÖc xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam. Ngoµi ra, c¸c c¬ quan th¬ng m¹i, c¸c tæ chøc ChÝnh phñ níc ta ë Mü còng cÇn hç trî c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam vÒ nh÷ng thñ tôc ph¸p lý cÇn thiÕt, cung cÊp th«ng tin vÒ luËt ë Mü ®Ó c¸c doanh nghiÖp tham kh¶o vµ vËn dông ®óng ®¾n.
Mét bµi häc c¶nh b¸o c¸c doanh nghiÖp dÖt may ViÖt Nam xuÊt khÈu hµng sang thÞ trêng Mü, ®ã lµ qui ®Þnh vÒ chèng ph¸ gi¸, mµ cô thÓ lµ ngµnh thuû s¶n níc ta ®ang ph¶i ®¬ng ®Çu víi vô kiÖn chèng ph¸ gi¸ ®Çy gay go ë Mü. §©y lµ lÇn ®Çu tiªn ViÖt Nam víng vµo cuéc chiÕn th¬ng m¹i ë níc ngoµi, song, trong t¬ng lai, ®iÒu nµy sÏ vÉn cßn tiÕp diÔn khi chóng ta th©m nhËp s©u h¬n vµo thÞ trêng thÕ giíi víi luËt ch¬i chÆt chÏ h¬n. C¸c ngµnh mòi nhän cã kim ng¹ch xuÊt khÈu sang Mü ë møc cao nh ngµnh dÖt may sÏ cã nguy c¬ rÊt lín ph¶i ®èi mÆt víi nh÷ng qui ®Þnh kh¾c nghiÖt nµy. Do ®ã, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ph¶i chuÈn bÞ ngay tõ b©y giê. Lu gi÷ hå s¬ ®Çy ®ñ ®Ó lµm b»ng chøng khi cã tranh chÊp x¶y ra.
LuËt ph¸p Hoa Kú vèn rÊt phøc t¹p, v× thÕ, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam nªn thËn träng t×m hiÓu vµ cã sù chuÈn bÞ ®Ó ®¶m b¶o tu©n thñ tuyÖt ®èi mäi qui ®Þnh liªn quan, t¹o thuËn lîi cho hµng ho¸ ViÖt Nam xuÊt khÈu sang thÞ trêng nµy, ®ång thêi, lu«n s½n sµng cho mäi cuéc chiÕn ph¸p lý nh»m b¶o vÖ uy tÝn vµ nh·n hiÖu cho m×nh vµ cho c¶ quèc gia.
2.5. Nhµ níc cÇn ®a ra nh÷ng cam kÕt vÒ vÊn ®Ò h¹n ng¹ch cho c¸c doanh nghiÖp dÖt may ViÖt Nam.
¤ng Vò §øc ThÞnh, Phã Tæng Gi¸m ®èc Tæng c«ng ty dÖt may ViÖt Nam nãi “NÕu kh«ng cã nh÷ng ®éng th¸i tõ ChÝnh phñ, nh viÖc cam kÕt víi nh÷ng doanh nghiÖp lín ®ang lµm hµng dÖt may víi Mü vÒ viÖc cung cÊp quota vµo thÞ trêng nµy, th× kim ng¹ch xuÊt khÈu s¾p tíi sÏ bÞ ¶nh hëng”. C¸c doanh nghiÖp dÖt may còng cho biÕt, ®Ó gi¶i to¶ t©m lý phÊp pháng vÒ chuyÖn quota, hä cÇn ®îc ChÝnh phñ cam kÕt khi Mü ¸p dông h¹n ng¹ch.
ChÝnh phñ cÊp quota cho doanh nghiÖp bao nhiªu, theo ph¬ng thøc nµo ®Ó hä cã c¬ së ký hîp ®ång víi kh¸ch hµng. Theo c¸c doanh nghiÖp th× nªn ph©n bæ kho¶ng 60-70% sè n¨ng lùc xuÊt khÈu ®ang thùc hiÖn, ®Ó doanh nghiÖp cã c¬ së ký nh÷ng hîp ®ång tiÕp theo.
Tuy nhiªn, mét khi Mü ¸p ®Æt h¹n ng¹ch qu¸ sÝt sao sÏ g©y khã kh¨n cho t¨ng trëng cña ngµnh dÖt may ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m sau. V× vËy c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam lµm ¨n c¨n c¬, trong cuéc ®ua nh»m ®¹t ®îc h¹n ng¹ch lín vµo thÞ trêng Mü, vÉn gi÷ mét phÇn n¨ng lùc nhÊt ®Þnh ®Ó lµm cho c¸c ®¬n hµng xuÊt ®i EU, NhËt,... nhÊt lµ h¹n ng¹ch vµo thÞ trêng EU võa t¨ng ®¸ng kÓ ( kho¶ng 50-70%). Hä cho r»ng c¸ch “®i b»ng hai ch©n” nh vËy míi ®¶m b¶o cho doanh nghiÖp m×nh ph¸t triÓn æn ®Þnh.
2.6. X©y dùng vµ b¶o vÖ th¬ng hiÖu cho hµng dÖt may ViÖt Nam khi xuÊt khÈu sang thÞ trêng Mü.
Mét vÊn ®Ò næi bËt trong giai ®o¹n hiÖn nay khi th©m nhËp thÞ trêng Mü lµ vÊn ®Ò th¬ng hiÖu. Ngµy nay, lèi kinh doanh truyÒn thèng lµ cung cÊp hµng ho¸ mµ kh«ng quan t©m ®Õn nh·n hiÖu ®ang dÇn ph¶i ®îc thay ®æi. Ngêi tiªu dïng cÇn biÕt râ hµng ho¸ hä ®ang sö dông do nhµ s¶n xuÊt nµo cung cÊp, v× thÕ, nh·n hiÖu hµng ho¸ sÏ gióp ngêi tiªu dïng biÕt ®Õn nhµ s¶n xuÊt, xuÊt khÈu, ®ång thêi t¹o ®îc niÒm tin n¬i ngêi sö dông. §ã lµ lý do v× sao c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam khi bíc ch©n vµo thÞ trêng Mü cÇn ®¨ng ký nh·n hiÖu cña m×nh, mét mÆt ®Ó thÕ giíi biÕt ®Õn hµng ViÖt Nam, mÆt kh¸c t¹o c¬ së ph¸p lý ®Ó b¶o vÖ s¶n phÈm cña m×nh khi cã gian lËn th¬ng m¹i hoÆc x©m ph¹m quyÒn së h÷u trÝ tuÖ ®èi víi hµng ho¸ ViÖt Nam. HiÖn nay, viÖc ®¨ng ký th¬ng hiÖu t¹i Mü cã thÓ ®îc thùc hiÖn th«ng qua Internet. Song, c¸c doanh nghiÖp chØ nªn ®¨ng ký theo c¸ch nµy khi ®· am hiÓu têng tËn luËt ph¸p Mü. Th«ng thêng, c¸c doanh nghiÖp nªn thuª luËt s t vÊn ®Ó ®¶m b¶o c¬ së ph¸p lý.
“Phßng bÖnh” lµ ph¬ng ph¸p tèt nhÊt. Song, viÖc th¬ng hiÖu ®¨ng ký bÞ ®¸nh c¾p kh«ng ph¶i lµ chuyÖn l¹ trªn ®Êt Mü. Theo lêi khuyªn cña c¸c chuyªn gia luËt, khi th¬ng hiÖu bÞ ®¸nh c¾p, c¸c doanh nghiÖp cã hai c¸ch gi¶i quyÕt:
Thø nhÊt lµ tranh tông vµ thuª luËt s trong níc. Tuy nhiªn, c¸c luËt s trong níc mÆc dï vÉn cã kh¶ n¨ng theo ®uæi vô kiÖn nhng c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam l¹i gÆp nhiÒu khã kh¨n vµ thiÕu kinh nghiÖm trong viÖc vËn ®éng hµnh lang t¹i Mü.
C¸ch thø hai lµ tranh tông vµ thuª luËt s t¹i Mü. C¸ch nµy ch¾c ch¾n h¬n nhng còng tèn kÐm h¬n. Song, dï thÕ nµo ®i n÷a th× c¸c doanh nghiÖp cÇn quan t©m ®Õn viÖc b¶o vÖ th¬ng hiÖu cña m×nh v× lîi Ých l©u dµi.
Bªn c¹nh viÖc ®¨ng ký vµ b¶o vÖ th¬ng hiÖu, c¸c doanh nghiÖp cÇn x©y dùng ®îc h×nh ¶nh nh·n hiÖu cã gi¸ trÞ l©u bÒn vµ mang gi¸ trÞ v¨n ho¸, ®Ó lµm ®îc ®iÒu ®ã th× ph¶i hiÓu ®îc t©m lý tiªu dïng. Ngµy nay, ngµy cµng cã nhiÒu c«ng ty m¹nh d¹n chi tiÒn thuª c«ng ty nghiªn cøu thÞ trêng chuyªn nghiÖp ®Ó thùc hiÖn c¸c ch¬ng tr×nh nghiªn cøu, vÝ dô nh kh¶o s¸t sö dông vµ hµnh vi (usage and attitude), kh¶o s¸t m«i trêng b¸n (retail census), kh¶o s¸t h×nh ¶nh nh·n hiÖu (brand image monitoring) vµ nhiÒu ph¬ng ph¸p kh¸c tríc khi ®a ra kÕt luËn. Qu¸ tr×nh s¸ng t¹o h×nh ¶nh nh·n hiÖu lµ c«ng viÖc cña c¸c c«ng ty qu¶ng c¸o chuyªn nghiÖp. Cã hai c¸ch thùc hiÖn, mét lµ thuª gi¸m ®èc s¸ng t¹o, hai lµ tæ chøc nhãm s¸ng t¹o. C¸c tËp ®oµn qu¶ng c¸o ®a quèc gia cã lîi thÕ h¬n trong viÖc thuª c¸c gi¸m ®èc s¸ng t¹o giái víi møc l¬ng hµng chôc ngµn USD mçi th¸ng. C¸c gi¸m ®èc s¸ng t¹o nµy cã thÓ lµm viÖc cïng lóc cho c¸c c«ng ty ë c¸c níc kh¸c nhau (ë cïng tËp ®oµn), vµ chØ tham gia khi cã nh÷ng c«ng viÖc ph¸t sinh ë mçi níc. Tuy nhiªn, rñi ro lµ tr¹ng th¸i t©m lý, søc khoÎ vµ n·o tr¹ng cña mçi gi¸m ®èc s¸ng t¹o kh«ng ph¶i lóc nµo còng phÊn khÝch vµ phï hîp víi yªu cÇu.
Hy väng r»ng, ngµy cµng cã nhiÒu c«ng ty ViÖt Nam nãi chung vµ c¸c doanh nghiÖp dÖt may nãi riªng thÊy ®îc tÇm quan träng cña viÖc x©y dùng nh·n hiÖu vµ x©y dùng nã b»ng mét qui tr×nh mang tÝnh chuyªn nghiÖp, ngµy cµng cã nhiÒu gi¸m ®èc s¸ng t¹o am hiÓu nhu cÇu kh¸ch hµng vµ cã thÓ x©y dùng nh÷ng h×nh ¶nh nh·n hiÖu ViÖt Nam thµnh c«ng.
III./ BµI häc kinh nghiÖm tõ trung quèc trong viÖc tiÕp cËn thÞ trêng mü.
§iÓm t¬ng ®ång gi÷a Trung Quèc vµ ViÖt Nam lµ c¶ hai ®Òu xuÊt ph¸t tõ nh÷ng níc n«ng nghiÖp nghÌo nµn, l¹c hËu, song, nhê qu¸ tr×nh c¶i c¸ch vµ chuyÓn ®æi tÝch cùc, Trung Quèc ®· v¬n lªn trë thµnh nÒn kinh tÕ lín vµ trong t¬ng lai cã thÓ vît c¶ Mü. Ngµnh dÖt may Trung Quèc ngµy cµng lín m¹nh víi kim ng¹ch xuÊt khÈu vµo Mü thuéc hµng cao nhÊt trong nhiÒu n¨m qua. §©y lµ tÊm g¬ng ®Ó c¸c doanh nghiÖp vµ Nhµ níc ViÖt Nam noi theo trong giai ®o¹n ngµnh dÖt may níc ta ®ang trong giai ®o¹n tiÕn vµo thÞ trêng Mü.
ChÝnh phñ Trung Quèc ®· cã nhiÒu hç trî cho ngµnh dÖt may ph¸t triÓn. Ph¬ng híng ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt níc ngay tõ ban ®Çu ®· ®îc x¸c ®Þnh lµ më cöa ra thÞ trêng thÕ giíi. ViÖc Trung Quèc tiÕp cËn ®îc víi c¸c thÞ trêng níc ngoµi ®· ®em l¹i nh÷ng kªnh tiªu thô cho hµng c«ng nghiÖp xuÊt khÈu cña ®Êt níc, trong ®ã cã hµng dÖt may.
C¸c doanh nghiÖp Trung Quèc ®· cã nhiÒu nç lùc trong viÖc tæ chøc s¶n xuÊt vµ c¶i tæ c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc. C¸c doanh nghiÖp Nhµ níc trong c¸c lÜnh vùc kh«ng cßn gi÷ vai trß ®éc nhÊt mµ giê ®©y, c¸c doanh nghiÖp t nh©n còng nhËn ®îc nhiÒu sù hç trî cña ChÝnh phñ. C¸c doanh nghiÖp nµy ®· v¬n m¹nh ra thÞ trêng thÕ giíi, nhiÒu doanh nghiÖp dÖt may t nh©n ®· lµm ¨n hiÖu qu¶ víi c¸c ®èi t¸c Mü b»ng nç lùc cña chÝnh b¶n th©n. TÝch cùc vµ chñ ®éng trong doanh nghiÖp lu«n ®îc Nhµ níc khuyÕn khÝch.
Mét yÕu tè n÷a lµm nªn thÕ m¹nh cña kh«ng chØ riªng ngµnh dÖt may Trung Quèc lµ sù ®·i ngé hîp lý c¸c th¬ng nh©n vµ Hoa kiÒu ë níc ngoµi. ChÝnh phñ khuyÕn khÝch nh÷ng ngêi Hoa sinh sèng vµ lµm viÖc ë níc ngoµi gãp phÇn vµo x©y dùng ®Êt níc vµ hç trî tÝch cùc cho c¸c doanh nghiÖp Trung Quèc tham gia vµo thÞ trêng thÕ giíi. Sù ®ãng gãp vÒ mÆt kü thuËt, tr×nh ®é qu¶n lý tiªn tiÕn còng nh t¹o cÇu nèi trong bu«n b¸n quèc tÕ cña nh÷ng Hoa kiÒu lµ mét thÕ m¹nh cho Trung Quèc trong cuéc chiÕn trªn thÞ trêng Mü ®Çy gay go, quyÕt liÖt. Cã ®îc ®iÒu nµy lµ do th¸i ®é ®èi xö c«ng b»ng vµ cëi më cña ChÝnh phñ Trung Quèc, vµ ®©y lµ ®iÒu mµ ViÖt Nam cÇn häc hái. Chóng ta vÉn cßn kh¸ dÌ dÆt víi mét bé phËn ViÖt kiÒu sèng vµ lµm viÖc ë níc ngoµi, trong khi ®©y sÏ lµ mét nguån hç trî tÝch cùc cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam khi tham gia vµo thÞ trêng thÕ giíi. Thùc tÕ, mäi ngêi d©n ViÖt Nam ë kh¾p n¬i trªn thÕ giíi ®Òu mong muèn ®îc ®ãng gãp cho sù ph¸t triÓn cña ®Êt níc, do ®ã, ChÝnh phñ níc ta cÇn cã chÕ ®é ®·i ngé hîp lý ®Ó thu hót søc ngêi, søc cña trong viÖc ®Èy m¹nh viÖc th©m nhËp vµo thÞ trêng quèc tÕ.
Sù tu©n thñ qui t¾c vµ th«ng lÖ th¬ng m¹i quèc tÕ còng lµ mét yÕu tè lµm nªn sù thµnh c«ng cho Trung Quèc khi bíc vµo thÞ trêng quèc tÕ. C¸c c¬ quan Nhµ níc lu«n hç trî tÝch cùc cho c¸c doanh nghiÖp vµ cã nh÷ng chÕ ®é u ®·i khi doanh nghiÖp xuÊt hµng ra níc ngoµi, ®Æc biÖt lµ c¸c thÞ trêng chiÕn lîc nh Mü. §iÒu nµy t¹o nªn sù phÊn khÝch cho doanh nghiÖp, ®ång thêi t¹o nªn mèi liªn hÖ chÆt chÏ gi÷a doanh nghiÖp vµ Nhµ níc. Sù kiÖn Trung Quèc gia nhËp WTO lµ mét thµnh c«ng lín trong nç lùc héi nhËp s©u s¾c vµo nÒn th¬ng m¹i quèc tÕ vµ còng v× quyÒn lîi cña c¸c doanh nghiÖp Trung Quèc kinh doanh, xuÊt khÈu ra níc ngoµi. C¸c doanh nghiÖp nµy lu«n chuÈn bÞ s½n sµng cho mäi cuéc chiÕn ph¸p lý cã thÓ x¶y ra trªn thÞ trêng níc ngoµi, ®Æc biÖt lµ thÞ trêng Mü víi nhiÒu luËt lÖ qui t¾c rêm rµ, phøc t¹p vµ còng lµ n¬i diÔn ra nhiÒu cuéc khëi kiÖn h¬n c¶. Do ®ã, Trung Quèc lµ níc kh¸ kinh nghiÖm trong viÖc hÇu kiÖn trªn thÞ trêng Mü, cô thÓ lµ vÊn ®Ò b¸n ph¸ gi¸ do gi¸ thµnh s¶n phÈm lu«n ë møc thÊp. §©y còng lµ vÊn ®Ò nãng hæi ®èi víi ViÖt Nam vµ lµ mèi quan t©m cña nhiÒu doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp xuÊt khÈu lín nh dÖt may dùa vµo gi¸ thµnh lµ yÕu tè c¹nh tranh. Tríc hay sau, ViÖt Nam còng ph¶i ®èi ®Çu víi kh«ng Ýt nh÷ng cuéc chiÕn ph¸p lý t¬ng tù ë Mü, v× thÕ, tham kh¶o kinh nghiÖm cña Trung Quèc sÏ gióp cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam trong t¬ng lai.
§èi víi vÊn ®Ò kiÖn chèng ph¸ gi¸, c¸c doanh nghiÖp Trung Quèc khuyªn r»ng: ph¶i n¾m v÷ng c¸c qui t¾c liªn quan cña Tæ chøc th¬ng m¹i thÕ giíi (WTO), sæ s¸ch chøng tõ ghi chÐp ch©n thËt, râ rµng, lu tr÷ cÈn mËt. NhiÒu doanh nghiÖp do kh«ng n¾m v÷ng luËt th¬ng m¹i quèc tÕ ®µnh chÊp nhËn nép thuÕ chèng ph¸ gi¸ vµ chÞu tæn thÊt nÆng nÒ. C¸c doanh nghiÖp cÇn thuª ®éi ngò luËt s giái, th«ng th¹o tËp qu¸n bu«n b¸n trªn thÕ giíi ®Ó ®èi mÆt víi th¸ch thøc, v× sù ®Êu tranh nµy lµ v× lîi Ých l©u dµi.
Sù ph¸t triÓn cña ngµnh dÖt may còng nh toµn ngµnh kinh tÕ Trung Quèc lµ mét bµi häc quÝ gi¸ cho ViÖt Nam. Ngµy nay, c¸c doanh nghiÖp Trung Quèc ®· v¬n ra thÞ trêng thÕ giíi vµ s½n sµng ®¬ng ®Çu víi mäi cuéc c¹nh tranh trªn ®Êu trêng Mü, trë thµnh mét trong nh÷ng quèc gia xuÊt khÈu hµng dÖt may sè mét vµo thÞ trêng nµy. §Ó hµng dÖt may ViÖt Nam cã thÓ th©m nhËp thµnh c«ng vµo thÞ trêng Mü ®ßi hái mét qu¸ tr×nh l©u dµi, nç lùc lín còng nh tham kh¶o kinh nghiÖm cña Trung Quèc sÏ mang l¹i lîi Ých cho c¸c doanh nghiÖp dÖt may vµ c¶ Nhµ níc ViÖt Nam.
._.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
KHOA LUAN.doc- bia khoa luan.doc
- ket luan.doc
- loi noi dau.doc
- muc luc.doc
- tai lieu tham khao.doc
