Một số giải pháp nâng cao chất lượng phân tích tài chính đối với khách hàng vay vốn tại Chi nhánh Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn (AgriBank) Thành phố Ninh Bình

LêI Më §ÇU LÞch sö ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña ng©n hµng th­¬ng m¹i g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt vµ l­u th«ng hµng ho¸, tr­íc hÕt nã ®¸p øng c¸c nhu cÇu vÒ vèn cña c¸c c¸ nh©n vµ tËp thÓ, muèn ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh l¹i thiÕu vèn, cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i ngµy cµng x©m nhËp s©u s¾c h¬n vµo mäi ho¹t ®éng cña nÒn kinh tÕ, trë thµnh mét trung gian tµi chÝnh quan träng bËc nhÊt cña mäi nÒn kinh tÕ. Trong c¸c ho¹t ®éng cña Ng©n hµng th× tÝn dông ®ãng mét vai trß quan träng. TÝn dông lµ tµi s¶n chiÕm tû träng cao nhÊt, t¹o thu nhËp tõ l·i lín nhÊt vµ còng lµ ho¹t ®éng mang l¹i rñi ro nhÊt. V× thÕ, ®¶m b¶o vµ n©ng cao chÊt l­îng ho¹t ®éng tÝn dông võa lµ môc tiªu, lµ nh©n tè quan träng ®Ó c¹nh tranh vµ ph¸t triÓn cña mçi Ng©n hµng th­¬ng m¹i. Tr­íc mçi quyÕt ®Þnh tµi trî, Ng©n hµng lu«n ph¶i c©n nh¾c kü l­ìng, ­íc l­îng kh¶ n¨ng rñi ro vµ sinh lêi dùa trªn ph©n tÝch c¸c khÝa c¹nh tµi chÝnh, phi tµi chÝnh theo mét quy tr×nh nghiÖp vô nghiªm ngÆt, mang tÝnh khoa häc cao, ph©n tÝch tµi chÝnh kh¸ch hµng lµ mét trong nh÷ng néi dung ®ã. Nh­ vËy, quan hÖ tÝn dông gi÷a Ng©n hµng vµ kh¸ch hµng (®Æc biÖt lµ c¸c Doanh nghiÖp) ngµy cµng g¾n bã, t­¬ng t¸c lÉn nhau. Kh¸ch hµng kh«ng tr¶ ®­îc nî ®Õn h¹n, doanh thu cña Ng©n hµng gi¶m, ¶nh h­ëng ®Õn viÖc cho kh¸ch hµng kh¸c vay vèn, ¶nh h­ëng ®Õn sù tån t¹i cña Ng©n hµng. §Ó tr¸nh ®­îc nh÷ng rñi ro tÝn dông nµy, trong qu¸ tr×nh thÈm ®Þnh cho vay, Ng©n hµng cÇn n©ng cao chÊt l­îng trong kh©u ph©n tÝch ®¸nh gi¸ tµi chÝnh ®èi víi kh¸ch hµng – kh©u quyÕt ®Þnh xem kh¸ch hµng cã ®ñ ®iÒu kiÖn vay vèn cña Ng©n hµng kh«ng. §èi víi c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i ViÖt Nam, ho¹t ®éng cho vay lu«n chiÕm tû träng tõ 85% - 95% doanh thu, tuy nhiªn c«ng t¸c ph©n tÝch tÝn dông, trong ®ã cã ph©n tÝch tµi chÝnh kh¸ch hµng vÉn cßn nhiÒu bÊt cËp dÉn ®Õn hiÖu qu¶ cho vay ch­a cao, tû lÖ nî qu¸ h¹n cßn cao… Trong qu¸ tr×nh thùc tËp ë NHN0&PTNT Thµnh phè Ninh B×nh em ®· chän ®Ò tµi: “Mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt l­îng ph©n tÝch tµi chÝnh ®èi víi kh¸ch hµng vay vèn t¹i Chi nh¸nh NHNo&PTNT Thµnh phè Ninh B×nh” lµ chuyªn ®Ò tèt nghiÖp. Ngoµi phÇn më ®Çu, kÕt luËn, tµi liÖu tham kh¶o, kÕt cÊu cña kho¸ luËn gåm 2 ch­¬ng. Ch­¬ng 1: Thùc tr¹ng c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp vay vèn t¹i NHNo&PTNT Thµnh phè Ninh B×nh. Ch­¬ng 2: Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp nh»m t¨ng hiÖu qu¶ ho¹t ®éng tÝn dông cña NHNo&PTNT Thµnh phè Ninh B×nh. Trong khu«n khæ cña kho¸ luËn nµy, em cã ®­a ra mét sè nhËn ®Þnh vµ gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao chÊt l­îng ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp t¹i NHNo&PTNT Thµnh phão Ninh B×nh. V× tr×nh ®é kiÕn thøc vµ thêi gian nghiªn cøu cßn h¹n chÕ nªn bµi viÕt cña em kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng sai sãt. Em rÊt mong nhËn ®­îc sù ®ãng gãp ý kiÕn chØ ®¹o cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c b¹n sinh viªn quan t©m ®Õn ®Ò tµi nµy. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n Th.S NguyÔn V¨n Th¸i ®· tËn t×nh h­íng dÉn em trong suèt qu¸ tr×nh lµm kho¸ luËn tèt nghiÖp. Em còng xin c¶m ¬n c¸c c¸n bé NHNo&PTNT Thµnh phè Ninh B×nh ®· nhiÖt t×nh gióp ®ì em trong qu¸ tr×nh thùc tËp vµ hoµn thµnh kho¸ luËn nµy. Em xin chÇn thµnh c¶m ¬n!. Ch­¬ng 1 Thùc tr¹ng c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp vay vèn t¹i ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n thµnh phè ninh b×nh 1. Kh¸i qu¸t chung vÒ ho¹t ®éng kinh doanh cña chi nh¸nh NHNo&PTNT Thµnh phè Ninh B×nh. 1.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh, ph¸t triÓn vµ c¬ cÊu tæ chøc cña chi nh¸nh. NHNo&PTNT Thµnh phè Ninh B×nh lµ chi nh¸nh Ng©n hµng cÊp 2 trùc thuéc Ng©n hµng N«ng nghiÖp tØnh Ninh B×nh, trong qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ph¸t triÓn mÆc dï ph¶i ®èi ®Çu víi v« cïng khã kh¨n thö th¸ch tr­íc yªu cÇu cña c«ng cuéc ®æi míi nÒn kinh tÕ nãi chung vµ kinh tÕ thµnh phè Ninh B×nh nãi riªng, nh­ng b»ng sù quyÕt t©m vµ nç lùc cña m×nh, chi nh¸nh ®· thùc sù v­¬n lªn, ®ãng gãp phÇn quan träng vµo viÖc thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ®Þa ph­¬ng ph¸t triÓn thùc hiÖn th¾ng lîi nh÷ng môc tiªu kinh tÕ ®Ò ra, gãp phÇn gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng, æn ®Þnh kinh tÕ vµ cuéc sèng. Lµ mét chi nh¸nh trùc thuéc NHNo&PTNT tØnh Ninh B×nh, hÖ thèng tæ chøc cña NHNo&PTNT Thµnh phè Ninh B×nh gåm 3 phßng nghiÖp vô, 3 phßng giao dÞch víi tæng sè c¸n bé c«ng nh©n viªn lµ 60 ng­êi, m¹ng l­íi ho¹t ®éng cña chi nh¸nh tËp trung chñ yÕu huy ®éng vèn vµ cho vay tíi mäi thµnh phÇn kinh tÕ trªn ®Þa bµn thµnh phè Ninh B×nh, mäi thµnh phÇn kinh tÕ thuéc mäi ngµnh nghÒ s¶n xuÊt kinh doanh cã nhu cÇu sö dông c¸c dÞch vô Ng©n hµng ®Òu ®­îc NHNo&PTNT Thµnh phè Ninh B×nh tiÕp cËn vµ ®¸p øng ®Çy ®ñ kÞp thêi cã chÊt l­îng. * NhiÖm vô cña c¸c phßng thuéc chi nh¸nh NHNo&PTNT: a. Phßng kinh tÕ kÕ ho¹ch - Nghiªn cøu, ®Ò xuÊt chiÕn l­îc kh¸ch hµng, chiÕn l­îc huy ®éng vèn t¹i ®Þa ph­¬ng. - X©y dùng kÕ ho¹ch kinh doanh ng¾n, trung vµ dµi h¹n theo ®Þnh h­íng kinh doanh cña ng©n hµng n«ng nghiÖp. - Tæng hîp, theo dâi c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch kinh doanh vµ quyÕt to¸n kÕ ho¹ch ®Õn c¸c chi nh¸nh NHNo&PTNT trªn ®Þa bµn. - Tæng hîp, ph¸t triÓn ho¹t ®éng kinh doanh quý, n¨m. Dù th¶o c¸c b¸o c¸o s¬ kÕt, tæng kÕt. - §Çu mèi thùc hiÖn th«ng tin phßng ngõa rñi ro vµ xö lý rñi ro tÝn dông. - Tæng hîp, b¸o c¸o c¸c chuyªn ®Ò theo quy ®Þnh. b. Phßng tÝn dông - Nghiªn cøu x©y dùng chiÕn l­îc kh¸ch hµng tÝn dông, ph©n lo¹i kh¸ch hµng vµ ®Ò xuÊt c¸c chÝnh s¸ch ­u ®·i ®èi víi tõng lo¹i kh¸ch hµng nh»m më réng theo h­íng ®Çu t­ tÝn dông khÐp kÝn: s¶n xuÊt, chÕ biÕn, tiªu thô, xuÊt khÈu vµ g¾n tÝn dông s¶n xuÊt, l­u th«ng vµ tiªu dïng. - ThÈm ®Þnh vµ ®Ò xuÊt cho vay c¸c dù ¸n tÝn dông theo ph©n cÊp uû quyÒn. - TiÕp nhËn vµ thùc hiÖn c¸c ch­¬ng tr×nh, dù ¸n thuéc nguån vèn trong n­íc vµ n­íc ngoµi. Trùc tiÕp lµm dÞch vô uû th¸c nguån vèn thuéc ChÝnh phñ, Bé, ngµnh kh¸c vµ c¸c tæ chøc kinh tÕ, c¸ nh©n trong vµ ngoµi n­íc. - Th­êng xuyªn ph©n lo¹i d­ nî, ph©n tÝch nî qu¸ h¹n, t×m nguyªn nh©n vµ ®Ò xuÊt h­íng kh¾c phôc. c. Phßng kÕ to¸n – ng©n quü - Trùc tiÕp h¹ch to¸n kÕ to¸n, h¹ch to¸n thèng kª vµ thanh to¸n theo quy ®Þnh cña ng©n hµng Nhµ n­íc, Ng©n hµng n«ng nghiÖp. - X©y dùng chØ tiªu kÕ ho¹ch tµi chÝnh, quyÕt to¸n kÕ ho¹ch thu, chi tµi chÝnh, quü tiÒn l­¬ng ®èi víi c¸c chi nh¸nh NHNo&PTNT trªn ®Þa bµn tr×nh ng©n hµng n«ng nghiÖp cÊp trªn phª duyÖt. - Qu¶n lý vµ sö dông c¸c quü chuyªn dïng theo quy ®Þnh cña NHNo&PTNT trªn ®Þa bµn. - Tæng hîp, l­u tr÷ hå s¬, tµi liÖu vÒ h¹ch to¸n, kÕ to¸n, quyÕt to¸n vµ c¸c b¸o c¸o theo quy ®Þnh. d. Phßng tæ chøc c¸n bé ®µo t¹o - X©y dùng quy tr×nh lÒ lèi lµm viÖc trong ®¬n vÞ vµ mèi quan hÖ ®èi víi tæ chøc §¶ng, C«ng ®oµn, chi nh¸nh trùc thuéc trªn ®Þa bµn. - §Ò xuÊt ®Þnh møc lao ®éng, giao kho¸n quü tiÒn l­¬ng ®Õn c¸c chi nh¸nh NHNo&PTNT trùc thuéc ®Þa bµn theo quy chÕ kho¸n tµi chÝnh cña NHNo&PTNT. - Thùc hiÖn c«ng t¸c quy ho¹ch c¸n bé, ®Ò xuÊt cö c¸n bé, nh©n viªn ®i c«ng t¸c, häc tËp trong vµ ngoµi n­íc. Tæng hîp, theo dâi th­êng xuyªn c¸n bé, nh©n viªn ®­îc quy ho¹ch ®µo t¹o. - Trùc tiÕp qu¶n lý hå s¬ c¸n bé thuéc chi nh¸nh NHNo&PTNT qu¶n lý vµ hoµn tÊt hå s¬, chÕ ®é ®èi víi c¸n bé nghØ h­u, nghØ chÕ ®è theo quy ®Þnh cña nhµ n­íc, cña ngµnh ng©n hµng. e. Phßng kiÓm tra, kÕ to¸n néi bé - KiÓm tra c«ng t¸c ®iÒu hµnh cña chi nh¸nh NHNo&PTNT vµ c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc theo NghÞ quyÕt cña Héi ®ång qu¶n trÞ vµ chØ ®¹o cña Tæng Gi¸m ®èc Ng©n hµng N«ng nghiÖp. - KiÓm tra gi¸m s¸t viÖc chÊp hµnh quy tr×nh nghiÖp vô kinh doanh theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt, ng©n hµng N«ng nghiÖp. - KiÓm tra ®é chÝnh x¸c cña b¸o c¸o tµi chÝnh, b¸o c¸o c©n ®èi kÕ to¸n, viÖc tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c chÕ ®é vÒ chÝnh s¸ch kÕ to¸n theo quy ®Þnh cña Nhµ n­íc, ngµnh ng©n hµng. - Gi¶i quyÕt ®¬n th­, khiÕu tè liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña chi nh¸nh NHNo&PTNT trªn ®Þa bµn trong ph¹m vi ph©n cÊp uû quyÒn cña Tæng gi¸m ®èc Ng©n hµng N«ng nghiÖp. 1.2. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng t¹i NHNo&PTNT Thµnh phè Ninh B×nh T×nh h×nh cho vay t¹i Chi nh¸nh NHNo&PTNT Thµnh phè Ninh B×nh trong 2 n¨m 2006 – 2007 lµ: §¬n vÞ: TriÖu ®ång ChØ tiªu 2006 2007 Tæng d­ nî 425403 508485 D­ nî ph©n theo thêi gian 1. Ng¾n h¹n 412391 487272 2. Trung dµi h¹n 13012 21213 D­ nî theo thµnh phÇn kinh tÕ 1. D­ nî DNNN 0 0 2. D­ nî ngoµi quèc doanh 266132 288357 3. D­ nî hîp t¸c x· 0 0 4. D­ nî kinh tÕ hé 159271 218306 Nî qu¸ h¹n Nguån: B¸o c¸o tæng kÕt ho¹t ®éng kinh doanh §Ó hiÓu râ h¬n vÒ ho¹t ®éng tÝn dông cña Chi nh¸nh NHNo&PTNT thµnh phè Ninh B×nh trong thêi gian qua, chóng ta xem xÐt b¶ng t×nh h×nh sö dông vèn. §¬n vÞ: TriÖu ®ång ChØ tiªu 2006 2007 2007/2006 Doanh sè cho vay 1086608 1710703 157% Doanh sè thu nî 1112949 1625847 146% Tæng d­ nî 2199557 3336550 152% Nguån: B¸o c¸o tæng kÕt ho¹t ®éng kinh doanh - N¨m 2007 tæng nguån vèn t¨ng 29.020 triÖu ®ång so víi n¨m 2006, tèc ®é t¨ng tr­ëng lµ 18,6% NHNo&PTNT Thµnh phè Ninh B×nh ®· ¸p dông nhiÒu gi¶i ph¸p thùc hiÖn viÖc huy ®éng vèn t¹i ®Þa ph­¬ng: cñng cè vµ n©ng cÊp c¸c ®iÓm giao dÞch, ®æi míi t­ duy, ph­¬ng ph¸p huy ®éng nguån vèn…. ¸p dông linh ho¹t l·i suÊt huy ®éng, ®a d¹ng c¸c h×nh thøc huy ®éng (TiÕt kiÖm bËc thang, tiÕt kiÖm dù th­ëng…). Thùc hiÖn tèt viÖc tuyªn truyÒn qu¶ng c¸o, tiÕp thÞ, t¨ng c­êng vµ ®¶m b¶o thêi gian giao dÞch víi kh¸ch hµng. Thùc hiÖn viÖc giao chØ tiªu, kho¸n huy ®éng nguån ®Õn toµn thÓ CBCNV trong ®¬n vÞ, g¾n c«ng t¸c huy ®éng nguån vèn víi c«ng t¸c thi ®ua khen th­ëng hµng quý, s¸u th¸ng vµ c¶ n¨m. Tuy NHNo&PTNT Thµnh phè Ninh B×nh ®· ¸p dông nhiÒu biÖn ¸p ®Ó t¨ng c­êng nguån vèn nh­ng so víi chØ tiªu kÕ ho¹ch tØnh giao míi chØ ®¹t 95,6%. Nguyªn nh©n NHNo&PTNT Thµnh phè Ninh B×nh ch­a ®¹t ®­îc chØ tiªu nguån vèn lµ do gi¸ c¶ mét sè mÆt hµng thiÕt yÕu t¨ng m¹nh nh­: vµng, x¨ng, dÇu, ®iÖn, n­íc…. ®· ¶nh h­ëng ®Õn t©m lý ng­êi göi. V× vËy viÖc thu hót tiÒn nhµn rçi trong d©n c­ gÆp nhiÒu khã kh¨n. * ChÊt l­îng tÝn dông: §Õn 31/12/2007 NHNo&PTNT Thµnh phè Ninh B×nh kh«ng cã d­ nî. - Trong n¨m qua, NHNo&PTNT Thµnh phè Ninh B×nh ®· thùc hiÖn tèt viÖc ph©n lo¹i kh¸ch hµng, ph©n lo¹i nî, cñng cè chÊt l­îng tÝn dông. Th­êng xuyªn kiÓm tra gi¸m s¸t c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña kh¸ch hµng ®Ó xö lý ®èi víi kh¸ch hµng thùc hienÑ dù ¸n kÐm hiÖu qu¶, h¹n chÕ thÊp nhÊt rñi ro tÝn dông. * KÕt qu¶ tµi chÝnh: ®¶m b¶o ®ñ hÖ sè l­¬ng theo kÕ ho¹ch, l­¬ng b×nh qu©n c¶ n¨m ®¹t hÖ sè 1,06 lÇn. * Thu ngoµi tÝn dông: §¹t 1.676 triÖu ®ång, t¨ng so víi n¨m 2006 lµ 511 triÖu ®ång, tèc ®é t¨ng 43,9%. * Gi¶i ph¸p kh¾c phôc: - Më réng vµ t¨ng tr­ëng cho vay khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh, hé kinh doanh, c¸ thÓ vµ cho vay tiªu dïng cã ph­¬ng ¸n kh¶ thi nh»m thay ®æi c¬ cÊu tÝn dông hîp lý cã lîi cho t¨ng tr­ëng tÝn dông khi c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc chuyÓn ®æi h×nh thøc qu¶n lý míi. - §æi míi c¸ch nghÜ, c¸ch lµm vµ kh«ng ngõng n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô chuyªn m«n vµ thùc tiÔn ho¹t ®éng tÝn dông trªn ®Þa bµn Thµnh phè Ninh B×nh cho c¸n bé tÝn dông. - Coi träng chÊt l­îng tÝn dông. L­u ý c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc thuéc diÖn cæ phÇn ho¸ tõ nay ®Õn 2008. 2. Thùc tr¹ng c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh c¸c doanh nghiÖp vay vèn t¹i NHNo&PTNT Thµnh phè Ninh B×nh 2.1. C«ng t¸c tæ chøc ph©n tÝch vµ thu nhËp th«ng tin doanh nghiÖp Còng nh­ ho¹t ®éng cña bÊt kú Ng©n hµng th­¬ng m¹i nµo kh¸c, ®èi víi Chi nh¸nh NHNo&PTNT Thµnh phè Ninh B×nh, c«ng t¸c ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ ®èi víi tµi chÝnh kh¸ch hµng lµ mét kh©u quan träng c¬ b¶n cña toµn bé qu¸ tr×nh thÈm ®Þnh cho vay vèn nh»m phßng ngõa, h¹n chÕ rñi ro trong ho¹t ®éng kinh doanh nãi chung vµ ho¹t ®éng tÝn dông nãi riªng. §©y lµ c«ng t¸c th­êng xuyªn liªn tôc ph¶i lµm ®èi víi kh¸ch hµng vay vèn t¹i chi nh¸nh, kÕt qu¶ ®­a ra tõ c«ng t¸c trî gióp ®¾c lùc cho viÖc ra quyÕt ®Þnh cho vay hay kh«ng cña Ban l·nh ®¹o vµ c¸n bé tÝn dông ®èi víi kh¸ch hµng. C¸c th«ng tin ®­îc dïng ®Ó ph©n tÝch tµi chÝnh kh¸ch hµng lµ: - B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n: cßn gäi lµ b¶ng tæng kÕt tµi s¶n lµ b¸o c¸o tµi chÝnh tæng hîp, m« t¶ thùc tr¹ng tµi chÝnh cña mét kh¸ch hµng t¹i mét thêi ®iÓm nµo ®ã. Néi dung cña b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n kh¸i qu¸t t×nh tr¹ng tµi chÝnh cña mét kh¸ch hµng t¹i mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh th­êng lµ cuèi kú kinh doanh. .. KÕt cÊu cña b¶ng ®­îc chia thµnh hai phÇn lu«n b»ng nhau: tµi s¶n vµ nguån vèn tøc nguån h×nh thµnh nªn tµi s¶n gåm nî ph¶i tr¶ céng víi vèn chñ së h÷u. B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n lµ mét t­ liÖu quan träng bËc nhÊt gióp c¸c nhµ ph©n tÝch ®¸nh gi¸ ®­îc tæng qu¸t t×nh h×nh tµi chÝnh, kh¶ n¨ng thanh to¸n, c¬ cÊu vèn vµ tr×nh ®é sö dông vèn cña kh¸ch hµng. Tuy nhiªn mÆt h¹n chÕ cña b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n còng nh­ c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh nãi chung lµm ¶nh h­ëng ®Õn c«ng t¸c ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh ®ã lµ d÷ liÖu mµ chóng ta cung cÊp thuéc vÒ qu¸ khø trong khi ph©n tÝch l¹i h­íng ®Õn t­¬ng lai. Ng­êi ta lu«n muèn biÕt liÖu mét kÕt qu¶ nµo ®ã cña n¨m nay cã ®­îc lÆp l¹i vµo n¨m tíi kh«ng? - B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh: B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh lµ b¸o c¸o tæng hîp cho biÕt t×nh h×nh tµi chÝnh vµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña kh¸ch hµng t¹i nh÷ng thêi kú nhÊt ®Þnh. Nã cung cÊp c¸c th«ng tin tæng hîp vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh vµ kÕt qu¶ sö dông c¸c tiÒm n¨ng vÒ sö dông vèn, lao ®éng, kü thuËt vµ tr×nh ®é qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh cña kh¸ch hµng. §ång thêi, nã còng gióp ph©n tÝch so s¸nh ®­îc doanh thu vµ sè tiÒn thùc nhËp quü khi b¸n hµng, dÞch vô víi tæng chi phÝ ph¸t sinh vµ sè tiÒn thùc xuÊt quü ®Ó vËn hµnh kinh doanh. Ngoµi ra theo quy ®Þnh ë ViÖt Nam, b¸o c¸o thu nhËp cßn cã thªm phÇn kª khai t×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vô cña kh¸ch hµng ®èi víi ng©n s¸ch Nhµ n­íc vµ t×nh h×nh thùc hiÖn thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng – VAT. H¹n chÕ cña b¸o c¸o thu nhËp lµ kÕt qu¶ thu nhËp sÏ lÖ thuéc rÊt nhiÒu vµo quan ®iÓm cña kÕ to¸n trong qu¸ tr×nh h¹ch to¸n. §ång thêi còng do nguyªn t¾c kÕ to¸n vÒ ghi nhËn doanh thu, theo ®ã doanh thu ®­îc ghi nhËn khi nghiÖp vô mua b¸n hoµn thµnh, tøc lµ khi së h÷u hµng ho¸ cã thÓ x¶y ra vµo mét thêi ®iÓm kh¸c, nh­îc ®iÓm nµy dÉn ®Õn sù cÇn thiÕt cña b¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ. - B¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ: B¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ lµ b¸o c¸o tµi chÝnh tæng hîp ph¶n ¸nh viÖc h×nh thµnh vµ sö dông tiÒn ph¸t sinh trong kú b¸o c¸o cña kh¸ch hµng. B¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ cung cÊp c¸c th«ng tin gióp ng­êi sö dông ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña kh¸ch hµng, ph©n tÝch mèi quan hÖ gi÷a lîi tøc rßng vµ l­u chuyÓn tiÒn tÖ rßng, dù ®o¸n trong t­¬ng lai l­îng tiÒn mang l¹i tõ ho¹t ®éng cña kh¸ch hµng. B¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ gåm ba phÇn: + L­u chuyÓn tiÒn tÖ tõ ho¹t ®éng kinh doanh + L­u chuyÓn tiÒn tÖ tõ ho¹t ®éng ®Çu t­ + L­u chuyÓn tiÒn tÖ tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh Cã hai ph­¬ng ph¸p l­u chuyÓn tiÒn lÖ: Ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp vµ ph­¬ng ph¸p gi¸n tiÕp. - ThuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh ThuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh ®­îc lËp nh»m cung cÊp c¸c th«ng tin vÒ t×nh h×nh s¶n xuÊt, kinh doanh ch­a cã trong hÖ thèng b¸o c¸o tµi chÝnh ®ång thêi, gi¶i thÝch thªm mét sè chØ tiªu mµ trong c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh ch­a ®­îc tr×nh bµy, gi¶i thÝch râ rµng, cô thÓ nh­ c¸c th«ng tin vÒ ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng cña kh¸ch hµng, chÕ ®é kÕ to¸n ¸p dông, t×nh h×nh vµ lý do biÕn ®éng mét sè tµi s¶n vµ nguån vèn quan träng… - C¸c th«ng tin kh¸c liªn quan ®Õn t×nh h×nh tµi chÝnh cña kh¸ch hµng. 2.2. Quy tr×nh ph©n tÝch TCDN - Ph©n tÝch tr­íc khi cho vay Tr­íc bÊt kú mét yªu cÇu vay vèn nµo, Ng©n hµng lu«n ph¶i xem xÐt, ph©n tÝch kü kh¸ch hµng, vÒ ph­¬ng ¸n dù ¸n xin tµi trî. Qu¸ tr×nh nµy gäi lµ ph©n tÝch tÝn dông hay thÈm ®Þnh tÝn dông vµ thÈm ®Þnh tµi chÝnh kh¸ch hµng lµ mét néi dung trong ®ã. Dùa trªn nh÷ng nguån th«ng tin thu thËp ®­îc, Ng©n hµng tiÕn hµnh ph©n tÝch tµi chÝnh kh¸ch hµng nh»m x¸c nhËp ®­îc, Ng©n hµng tiÕn hµnh ph©n tÝch tµi chÝnh kh¸ch hµng nh»m x¸c ®Þnh ®­îc t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh hiÖn t¹i, tiÒm n¨ng t­¬ng lai vµ dù b¸o kh¶ n¨ng tr¶ nî cña kh¸ch hµng. ViÖc ph©n tÝch nµy cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn quyÕt ®Þnh cho vay hay kh«ng cña Ng©n hµng. Ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh bao gåm nhiÒu néi dung nh­ng tËp trung vµo ph©n tÝch kh¶ n¨ng sinh lêi vµ ph©n tÝch rñi ro tõ ®ã x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng tr¶ nî. Rñi ro lµ kh¶ n¨ng mµ mét sù kiÖn kh«ng thuËn lîi nµo ®ã sÏ xuÊt hiÖn, rñi ro x¶y ra cho kh¸ch hµng còng chÝnh lµ rñi ro cho Ng©n hµng v× nguy c¬ kh«ng thu håi ®­îc mãn vay. T×nh tr¹ng s¶n xuÊt kinh doanh kh«ng hiÖu qu¶, s¶n xuÊt s¶n phÈm kh«ng tiªu thô ®­îc, kinh doanh kh«ng cã l·i lç kÐo dµi sÏ lµm mÊt kh¶ n¨ng chi tr¶ c¸c kho¶n nî ®Õn h¹n cña kh¸ch hµng. Trong tr­êng hîp ng­êi vay vèn bÞ ph¸ s¶n th× nguy c¬ kh«ng thu håi ®­îc nî cña Ng©n hµng sÏ rÊt cao. Ph©n tÝch rñi ro lµ viÖc Ng©n hµng dùa vµo sè liÖu trªn b¶ng c©n ®èi ®Ó tÝnh to¸n ®¸nh gi¸ c¸c chØ tiªu nh­: tû lÖ thanh kho¶n, n¨ng lùc ho¹t ®éng, kh¶ n¨ng c©n ®èi vèn… ®Ó x¸c ®Þnh lµnh m¹nh, an toµn cña tµi chÝnh kh¸ch hµng. - Ph©n tÝch trong khi cho vay Ph©n tÝch tr­íc khi cho vay lµ c¬ së ®Ó Ng©n hµng ra quyÕt ®Þnh tÝn dông. NÕu qua ph©n tÝch Ng©n hµng chÊp nhËn cho vay th× thÕ theo Ng©n hµng ph¶i thùc hiÖn ph©n tÝch trong khi cho vay. Khi cho vay, quyÒn sö dông vèn cña Ng©n hµng ®· chuyÓn giao cho kh¸ch hµng nh­ng Ng©n hµng vÉn cã quyÒn vµ nghÜa vô kiÓm tra theo dâi mãn vay. KiÓm tra theo dâi nhãm vay d­íi gi¸c ®é c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh kh¸ch hµng bao gåm c¸c c«ng viÖc… x¸c ®Þnh nguån vèn tr¶ nî, ph©n tÝch l¹i c¸c chØ tiªu tµi chÝnh c¨n cø vµo c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh trong c¸c kú kÕ to¸n tiÕp theo mµ kh¸ch hµng cã nghÜa vô ph¶i göi cho Ng©n hµng. ViÖc ph©n tÝch nµy gióp ng©n hµng thÊy ®­îc hiÖu qu¶ viÖc ®Çu t­ b»ng vèn vay Ng©n hµng cña kh¸ch hµng, thÊy t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña kh¸ch hµng cã diÔn ra ®óng theo ®iÒu kiÖn hay kh«ng, cã xu h­íng biÕn ®éng tèt hay xÊu… tõ ®ã lµ c¬ së hay yªu cÇu kh¸ch hµng bæ sung thªm tµi s¶n thÕ chÊp hay t×m c¸ch ®«n ®èc viÖc tr¶ nî sím. - Ph©n tÝch sau khi cho vay Quan hÖ tÝn dông kÕt thóc khi Ng©n hµng thu håi ®ñ gèc vµ l·i. C¸c kho¶n tÝn dông ®¶m b¶o hoµn tr¶ ®Çy ®ñ vµ ®óng h¹n lµ c¸c kho¶n tÝn dông an toµn, Ng©n hµng sÏ chuyÓn toµn bé hå s¬ liªn quan ®Õn kho¶n vay kh«ng hoµn tr¶ hay kh«ng hoµn tr¶ ®óng h¹n, Ng©n hµng ph¶i ph©n tÝch c¸c nguyªn nh©n vµ ®Ò ra biÖn ph¸p xö lý, Ng©n hµng vÉn ph¶i theo s¸t ho¹t ®éng cña kh¸ch hµng ®Ó khi thÊy kh¸ch hµng cã nguån thu b»ng c¸ch ®«n ®èc tr¶. 2.3. Néi dung ho¹t ®éng ph©n tÝch tµi chÝnh ®èi víi kh¸ch hµng vay vèn A. Néi dung Ph©n tÝch c¸c chØ tiªu tÝn dông trong b¸o c¸o tµi chÝnh Khi cho vay vèn ®iÒu mµ Ng©n hµng quan t©m nhÊt lµ kh¶ n¨ng thanh to¸n vµ tr¶ nî cña kh¸ch hµng vay vèn. Do ®ã, khi ph©n tÝch tµi chÝnh, Ng©n hµng quan t©m nhiÒu h¬n tíi viÖc ®¸nh gi¸ rñi ro thanh kho¶n cña kh¸ch hµng tøc lµ ph©n tÝch c¸c chØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n, c¬ cÊu tµi chÝnh, kh¶ n¨ng ho¹t ®éng, kh¶ n¨ng sinh lêi vµ b¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ nh»m ®¸nh gi¸ rñi ro cña doanh nghiÖp trong t­¬ng lai. Do vËy Ng©n hµng ®Æc biÖt quan t©m tíi c¸c chØ tiªu tµi chÝnh tõ b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh vµ b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n. a. §èi víi cho vay ng¾n h¹n * Nhãm chØ tiªu vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n §©y lµ nhãm chØ tiªu mµ kh«ng riªng g× Ng©n hµng mµ rÊt nhiÒu ®èi t­îng kh¸c quan t©m tíi, bÊt kú ®èi t­îng nµy liªn quan ®Õn doanh nghiÖp nh­ nhµ ®Çu t­, c«ng ty tµi chÝnh, c¸n bé c«ng nh©n viªn. Ph©n tÝch t×nh h×nh thanh to¸n cña doanh nghiÖp ®èi víi c¸c kho¶n nî tr­íc ®©y rÊt quan träng v× nã ph¶n ¸nh ®­îc phÇn nµo møc ®é tÝn nhiÖm hay sù s½n sµng chi tr¶ cña doanh nghiÖp. ChØ tiªu thanh to¸n ng¾n h¹n HÖ sè thanh to¸n ng¾n h¹n = Tµi s¶n l­u ®éng Nî ng¾n h¹n ChØ tiªu nµy lµ th­íc ®o kh¶ n¨ng cã thÓ tr¶ nî cña doanh nghiÖp b»ng c¸ch chuyÓn ®æi nh÷ng tµi s¶n l­u ®éng thµnh tiÒn trong thêi kú phï hîp víi thêi kú tr¶ nî. Tµi s¶n l­u ®éng gåm: TiÒn, chøng kho¸n ng¾n h¹n, c¸c kho¶n ph¶i thu vµ d­ nî. Nî ng¾n h¹n bao gåm: vay ng¾n h¹n, nî ng¾n h¹n… c¶ tµi s¶n l­u ®éng vµ nî ng¾n h¹n ®Òu cã thêi gian d­íi mét n¨m. - ChØ tiªu thanh to¸n nhanh HÖ sè thanh to¸n nhanh = Vèn b»ng tiÒn Nî ng¾n h¹n ChØ tiªu nµy cho biÕt kh¶ n¨ng thanh to¸n ngay tøc th× cña doanh nghiÑp b»ng nguån vèn b»ng tiÒn, kh«ng bÞ chi phèi bëi thêi gian chuyÓn ®æi cña hµng ho¸ tån kho vµ c¸c kho¶n ph¶i thu. VÒ mÆt lý thuyÕt, hÖ sè nµy lín h¬n 0,5 lµ dÊu hiÖu tèt. NÕu qu¸ lín tøc lµ vèn b»ng tiÒn cña doanh nghiÖp qu¸ lín, chi phÝ cho viÖc l­u tr÷, ghi chÐp, kiÓm ®Õm, ph©n lo¹i kh¸ lín, mÆt kh¾c kh«ng sinh lêi nªn còng kh«ng ph¶i lµ tèt. - HÖ sè thµnh to¸n HÖ sè thanh to¸n = Kh¶ n¨ng thanh to¸n Nhu cÇu thanh to¸n * Nhãm chØ tiªu vÒ n¨ng lùc ho¹t ®éng HÖ sè nµy cho thÊy l­îng hµng ho¸ tån kho cã l©u hay kh«ng, cã quay vßng nhanh hay kh«ng. BÊt kú doanh nghiÖp nµo ®i vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®Òu tÊt c¶ cã hµng tån kho. Tuy nhiªn sè l­îng nhiÒu hay Ýt tuú vµo nhiÒu yÕu tè kh¸c nh­ lÜnh vùc kinh doanh, quy m« kinh doanh…. Vßng quay hµng tån kho = Gi¸ vèn hµng b¸n Hµng tån kho Vßng quay vèn l­u ®éng = Gi¸ vèn hµng b¸n Vèn l­u ®éng * Nhãm chØ tiªu vÒ c¬ cÊu tµi chÝnh HÖ sè c¬ cÊu nguån vèn = Vèn chñ së h÷u Tæng nguån vèn Trong qu¸ tr×nh ph©n tÝch th«ng qua c¸c nhãm chØ tiªu trªn, Ng©n hµng cã thÓ ph¸t hiÖn ®­îc c¸c kho¶n nî cã vÊn ®Ò khi cã nh÷ng dÊu hiÖu khã kh¨n vÒ tµi chÝnh, nh­: tû suÊt lîi nhuËn gi¶m, tû suÊt tù tµi trî gi¶m, sè d­ tiÒn göi gi¶m sót, gia t¨ng bÊt th­êng sè hµng tån kho, gia t¨ng c¸c kho¶n nî th­¬ng m¹i, gia t¨ng c¸c kho¶n ph¶i thu… b) §èi víi cho vay trung vµ dµi h¹n. Khi ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh kh¸ch hµng ®èi víi cho vay trung vµ dµi h¹n c¸c NHTM th­êng tËp trung ph©n tÝch c¸c nhãm tû lÖ vµ c¸c tû lÖ cô thÓ sau: - Nhãm chØ tiªu vÒ c¬ cÊu vèn cña doanh nghiÖp Vèn cña doanh nghiÖp bao gåm vèn tù cã vµ vèn ®i vay. Nguån gèc vµ cÊu thµnh hai lo¹i vèn nµy x¸c ®Þnh sù æn ®Þnh tµi chÝnh vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n dµi h¹n cña doanh nghiÖp. Nh×n chung, trong ho¹t ®éng s¶n xu¸t kinh doanh, c¸c doanh nghiÖp th­êng muèn sö dông vèn tù cã nhá nhÊt bëi v×: chi phÝ cña vèn chñ së h÷u lín h¬n so víi chi phÝ cña vèn vay, do khi sö dông vèn vay doanh nghiÖp ®­îc h­ëng mét kho¶n tiÕt kiÖm nhê thuÕ, mÆt kh¸c, nÕu doanh nghiÖp chØ gãp mét phÇn nhá trong toµn bé vèn ho¹t ®éng th× rñi ro trong kinh doanh chñ yÕu do ng­êi cho vay g¸nh chÞu. Trong khi ®ã, doanh nghiÖp n¾m phÇn lîi râ rÖt, doanh nghiÖp chØ cÇn bá ra mét sè vèn Ýt nh­ng ®­îc quyÒn sö dông mét l­îng tµi s¶n lín ®Ó kinh doanh ®ang ph¸t triÓn, l·i thu ®­îc trªn tiÒn vay lín h¬n l·i suÊt tiÒn vay, lîi nhuËn dµnh cho chñ doanh nghiÖp t¨ng lªn gÊp béi. Doanh nghiÖp cµng vay cµng cã hiÖu qu¶ vµ khi cã rñi ro ®Õn víi ng­êi cho vay còng cµng lín. Tû sè nî = Nî ph¶i tr¶ Tæng nguån vèn cña doanh nghiÖp Tû sè tù tµi trî = Nguån vèn chñ së h÷u Tæng nguån vèn cña doanh nghiÖp Tû sè nµy cho biÕt tæng sè vèn cña doanh nghiÖp chiÕm tû träng bao nhiªu trong tæng sè vèn cña doanh nghiÖp ®­a ra s¶n xuÊt kinh doanh. Tû sè cµng lín cµng cã sù ®¶m b¶o cao cho c¸c kho¶n nî vay. Trong t×nh huèng xÊu nhÊt, khi doanh nghiÖp kh«ng cßn kh¼ n¨ng ®èi ®Çu víi nh÷ng cam kÕt trªn thÞ tr­êng vµ bÞ ®Æt vµo t×nh trong thanh lý th× sè vèn tù cã sÏ dïng ®Ó trang tr¶i nh÷ng cam kÕt cña doanh nghiÑp nh­ phÝ thanh lý, tiÒn ph¹t do kh«ng thùc hiÖn hîp ®ång, hoÆc tr¶ tiÒn trî cÊp cho ng­êi lao ®éng nÕu doanh nghiÖp gi¶i thÓ. Nãi tãm l¹i, trong ho¹t ®éng cña bÊt kú doanh nghiÖp nµo, nguån vèn chñ së h÷u doanh nghiÖp nµo, nguån vèn chñ së h÷u th­êng ph¶i b¶o ®¶m nh÷ng kho¶n môc cã møc ®é rñi ro cao nh­ TSC§ v« h×nh, TSC§ cã tÝnh chuyªn dïng, c¸c b¸n thµnh phÈm… Tû sè dµi h¹n= Sè d­ nî dµi h¹n Nguån vèn chñ së h÷u Tû sè nµy cao ph¶n ¸nh doanh nghiÖp phô thuéc nhiÒu vµo chñ nî, ®ã lµ cÊu tróc vèn m¹o hiÓm. Tû sè nµy cµng cao th× sù an toµn trong ®Çu t­ cµng gi¶m vµ do rñi ro cña doanh nghiÖp cµng t¨ng, tuy nhiªn tû sè nµy còng thay ®æi theo ngµnh ho¹t ®éng. VÝ dô: gi¸ trÞ cña nã rÊt cao ®èi víi ngµnh c«ng nghiÖp nguyªn liÖu, cßn thÊp h¬n nhiÒu. Theo kinh nghiÖm ë mét sè n­íc, ng­êi ta cho vay chØ chÊp nhËn chØ sè nµy <1. Tøc lµ tû sè nµy cµng gÇn 1, doanh nghiÖp cµng Ýt cã kh¶ n¨ng ®­îc vay dµi h¹n. Tû sè tù tµi trî tµi s¶n cè ®Þnh = Nguån vèn dµi h¹n Gi¸ trÞ TSC§ Tû sè tµi trî TSC§ lu«n ph¶i lín h¬n 1 míi mang l¹i cho doanh nghiÖp sù æn ®Þnh vµ an toµn tµi chÝnh. V× TSC§ thÓ hiÖn n¨ng lùc s¶n xuÊt l©u dµi cña doanh nghiÖp kh«ng thÓ thu håi nhanh chãng nªn nguyªn t¾c nguån vèn dµi h¹n trong doanh nghiÖp ph¶i ®¶m b¶o ®ñ tµi trî cho TSC§ vµ mét phÇn tµi s¶n l­u ®éng tèi thiÓu, th­êng xuyªn, cÇn thiÕt, ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ®­îc tiÕn hµnh biÒnh th­êng kh«ng bÞ gi¸n do¹n. Tû sè trªn nhá h¬n 1 cã nghÜa lµ doanh nghiÖp kh«ng b×nh th­êng, nÕu NH ®Çu t­ vèn vµo doanh nghiÖp trong t×nh tr¹ng trªn th× sÏ qu¸ m¹o hiÓm. *Nhãm chØ tiªu sinh lîi HÖ sè sinh lîi doanh thu = Lîi nhuËn sau thuÕ Doanh thu HÖ sè sinh lîi tµi s¶n = Lîi nhuËn sau thuÕ Tæng tµi s¶n ChØ tiªu nµy cho thÊy sau khi ®Çu t­ vµo tµi s¶n b»ng nguån vèn míi huy ®éng sÏ ®em l¹i hiÖu cña cao hay thÊp h¬n so víi lóc ch­a ®Çu t­. V× vËy, trong ph©n tÝch tµi chÝnh kh¸ch hµng ®Ó ra quyÕt ®Þnh cho vay th× ®©y lµ tû lÖ ®­îc Ng©n hµng quan t©m. HÖ sè sinh lîi vèn chñ së h÷u = Lîi nhuËn sau thuÕ Vèn chñ së h÷u Ng©n hµng sö dông chØ tiªu nµy ®Ó ®¸nh gi¸ mét ®ång vèn chñ së h÷u bá ra ®em vÒ bao nhiªu doanh thu, tõ ®ã ®¸nh gi¸ doanh nghiÖp lµm ¨n nh­ vËy cã hiÖu qu¶ hay kh«ng. *Nhãm tû lÖ vÒ kh¶ n¨ng tr¶ nî §Ó ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng tr¶ nî cña doanh nghiÑp, c¸c hÖ sè sau ®©y cã thÓ ®­îc xÐt: Kh¶ n¨ng hoµn tr¶ nî vay = Vay dµi h¹n Kh¶ n¨ng tù tµi trî V× nguån vèn tr¶ nî dµi h¹n lµ kh¶ n¨ng tù tµi trî. Tû sè nµy nªu lªn thêi h¹n lý thuyÕt tèi thiÓu cÇn thiÕt ®Ó hoµn tr¶ toµn bé nguån kinh phÝ vay m­în víi gi¶ thiÐt cho r»ng kh¶ n¨ng tù tµi trî ®­îc dïng toµn bé vµo hoµn tr¶ nî vay. NÕu hÖ sè nµy b»ng 3, ®iÒu ®ã cã nghÜa lµ trong vßng 3 n¨m doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng tÝch luü ®­îc sè tiÒn ®ñ ®Ó tr¶ nî dµi h¹n. Kh¶ n¨ng thanh to¸n l·i = LN tr­íc thuÕ + L·i ph¶i tr¶ vÒ nî dµi h¹n Tæng nguån vèn cña doanh nghiÖp Kh¶ n¨ng thanh to¸n l·i vay th­êng xuyªn ®­îc tÝnh ®Ó ®¸nh gi¸ ®é an toµn cña viÖc hoµn tr¶ nî cho chñ nî. Sè tiÒn thu nhËp tr­íc khi tr¶ thuÕ TNDN vµ c¸c kho¶n tiÒn l·i cè ®Þnh lµ sè tiÒn s½n sµng ®Ó thanh to¸n tiÒn l·i cho c¸c kho¶n nî vay dµi h¹n. HÖ sè nµy cµng lín cµng tèt. Th«ng th­êng kh¶ n¨ng thanh to¸n l·i vay ®­îc xem lµ an toµn, hîp lý, nÕu doanh nghiÖp t¹o ra kho¶n thu nhËp gÊp h¬n hai lÇn kho¶n l·i cè ®Þnh ph¶i tr¶ hµng n¨m. Nhãm chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña dù ¸n ®Çu t­ trung vµ dµi h¹n: Tr­íc ®©y khi tr×nh bµy c¸c chØ tiªu nµy, cã mét ®iÓm cÇn l­u ý lµ: ®èi víi c¸c chØ tiªu nµy, viÖc thÈm ®Þnh cña Ng©n hµng chØ lµ thÈm ®Þnh l¹i nh÷ng g× ®· cã mµ chñ dù ¸n ®· thÈm ®Þnh, viÖc tÝnh to¸n c¸c chØ tiªu nµy còng lµ Ng©n hµng ®øng trªn quan ®iÓm cña doanh nghiÖp ®Ó tÝnh to¸n, bëi v× c¸c chØ tiªu nµy mµ hÊp dÉn ®èi víi doanh nghiÖp th× ch¾c ch¾n lµ hÊp dÉn ®èi víi Ng©n hµng. Cßn c¸c chØ tiªu thuéc nhãm nµy ®èi víi Ng©n hµng lµ hoµn toµn kh¸c so víi doanh nghiÖp. C¸c chØ tiªu chñ yÕu ®­îc sö dông ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña dù ¸n ®Çu t­ trung vµ dµi h¹n: - Gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng (NPV) C«ng thøc tÝnh: Trong ®ã: CFi : Ph¶n ¸nh dßng chi (liªn quan ®Õn sù gi¶m sót ng©n quü cña doanh nghiÖp CFi = Bi - Ci víi c¸c kho¶n thu nhËp rßng cña n¨m thø i Lµ vèn ®Çu t­ thùc hiÖn t¹i n¨m thø i R lµ l·i xuÊt chiÕt khÊu i lµ thø tù c¸c n¨m, i = (0, n), n lµ thø tù c¸c n¨m NPV cµng lín cµng tèt, nh­ng nhÊt thiÕt NPV ph¶i lín h¬n th× dù ¸n míi ®­îc chän. §èi víi Ng©n hµng, NPV cña dù ¸n cã lín ®Õn mÊy th× Ng©n hµng còng chØ thu ®­îc gèc vµ l·i nhanh h¬n v× lóc ®ã lîi nhuËn do dù ¸n t¹o ra ch¾c ch¾n trang tr¶i ®­îc chi phÝ vµ gèc, l·ivay cho Ng©n hµng. NÕu tû gi¸ cã thay ®æi th× kh¶ n¨ng chèng ®ì cña dù ¸n tæ nªn kh¶ n¨ng thu håi gèc vµ l·i vay tèt. - Tû suÊt thu håi néi bé IRR IRR chÝnh lµ tû suÊt chiÕt khÈu sao cho NPV = 0 hay IRR ®­îc x¸c ®Þnh b»ng c«ng thøc: §Ó ®¸nh gi¸ dù ¸n, ta cã thÓ ®¸nh gi¸ IRR cña dù ¸n b»ng c¸ch so s¸nh nã víi gi¸ trÞ IRR ®Þnh møc. Tuú theo tõng dù ¸n mµ IRR ®Þnh møc cã thÓ lµ l·i suÊt cho vay dµi h¹n, tû suÊt lîi nhuËn b×nh qu©n cña ngµnh, lîi tøc cæ phÇn, chi phÝ c¬ héi… §Ó tÝnh IRR ta ph¶i lµm nh­ sau. Chän l·i suÊt chiÕt khÊu r2, th­êng lÊy b»ng l·i suÊt vay vèn ta sÏ tÝnh ®­îc NPV1. Chän l·i suÊt chiÕt khÊu i2, tÝnh ®­îc NPV2, gi¸ trÞ nµy cÇn chän sao cho NPV2< 0. Dïng ph­¬ng ph¸p néi suy ta tÝnh ®­îc: * ­u ®iÓm cña ph­¬ng ph¸p nµy IRR cho biÕt l·i suÊt mµ tù b¶n th©n dù ¸n cã thÓ mang l¹i cho nhµ ®Çu t­, IRR cµng lín th× cµng tèt. NÕu cã hai hay nhiÒu dù ¸n cÇn so s¸nh th× dù ¸n nµo cã tû suÊt thu håi néi bé tèi ®a th× sÏ chän. IRR cßn ®Æc biÖt quan träng trong tr­êng hîp ®Çu t­ b»ng vèn vay. Gi¶ sö l·i suÊt vay lµ i%th×: - NÕu IRR <i th× dù ¸n kh«ng ®ñ tiÒn ®Ó tr¶ nî - NÕu IRR >i th× nhµ ®Çu t­ kh«ng nh÷ng sÏ tr¶ ®­îc nî mµ cßn cã lêi Do vËy ®èi víi Ng©n hµng, Ng©n hµng sÏ cho vay khi IRR lín h¬n l·i vay vµ cµng lín cµng tèt (th­êng th× IRR >15%) - HÖ sè lîi Ých trªn chi phÝ Tû sè nµy cho biÕt mét ®ång vèn bá ra thu ®­îcd bao nhiªu ®ång thu nhËp. Tû sè nµy cµng lín cµng tèt nh­ng nhÊt thiÕt ph¶i lín h¬n 1 th× dù ¸n míi ®­îc chän. - Thêi gian hoµn vèn ®¬n vµ thêi gian vèn cã chiÕt khÊu. Thêi gian hoµn vèn ®¬n (PP): lµ kho¶ng thêi gian mµ t¹i ®ã: thêi gian hoµn vèn ®¬n Thêi gian hoµn vèn chiÕt khÈu: lµ kho¶ng thêi gian mµ t¹i ®ã thêi gian hoµn vèn cã chiÕt khÊu *Nhãm chØ tiªu vÒ ®o l­êng ®é rñi ro cña dù ¸n * §iÓm hoµ vèn l·i lç: Gäi R: doanh thu b¸n hµng; F: Tæng chi phÝ cè ®Þnh; V: Chi phÝ biÕn ®æi mét s¶n phÈm. X: L­îng s¶n phÈm tiªu thô; P: Gi¸ b¸n ®¬n vÞ s¶n phÈm; c: Tæng chi phÝ trong kú. Ta cã R = P x X C = F + (V x X) Theo kh¸i niÖm hoµ vèn : R = C ó P x X = F + (V x X) VËy S¶n l­îng hoµ vèn ®¹t tõ 50% ®Õn 60% c«ng suÊt cña dù ¸n lµ tèt * §iÓm hoµ vèn tr¶ nî §iÓm hoµ vèn tr¶ nî lµ ®iÓm mµ t¹i ®ã doanh thu do dù ¸n t¹o ra võa ®ñ ®Ó trang tr¶i gèc vµ l·i vay cho Ng©n hµng. S¶n l­îng t¹i ®iÓm hoµ vèn tr¶ nî ®¹t tõ 30% ®Õn 40% c«ng suÊt cña dù ¸n lµ tèt. Tãm l¹i: Th«ng qua ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh kh¸ch hµng, NHTM cã thÓ biÕt ®­îc mét phÇn t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh, t×nh h×nh tµi chÝnh kh¶ quan hay kh«ng kh¶ quan, xu h­íng ph¸t triÓn cña ®¬n vÞ nh­ thÕ nµo ®Ó tõ ®ã cã quyÕt ®Þnh cho vay ®óng, ®¶m b¶o thu håi nî ®óng h¹n, ®Èy ®ñ gèc vµ l·i. Ph©n tÝch b¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ B¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ thÓ hiÖn l­u ®éng tiÒn vµo, ra cña doanh nghiÖp trong mét chu kú kinh doanh. KÕt qu¶ ph©n tÝch b¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ sÏ cho biÕt ®­îc sù vËn ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, l­îng tiÒn b×nh qu©n trong kú. B¶n chÊt sù vËn ®éng nh­ sau: - Nguån thu t¨ng do gi¶m tµi s¶n nµy hay t¨ng nî ph¶i tr¶ vµ vèn chñ së h÷u. - Nguån chi t¨ng do t¨ng tµi s¶n, tr¶ c¸c kho¶n nî ®Õn h¹n hay tr¶ cho ®ång së rót vèn. - TiÒn mÆt ®Çu kú + Ti._.Òn ph¸t sinh trong kú = TiÒn mÆt cuèikú Sù ho¹t ®éng cña dßng tiÒn thÓ hiÖn qua ba ho¹t ®éng. Dßng tiÒn tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh: lµ ho¹t ®éng chñ yÐu cña doanh nghiÖp. Dßng tiÒn nµy > =0 do: doanh thu t¨ng, b¸n chÞu Ýt, tèc ®é t¨ng doanh thu b»ng tiÒn lín h¬n tèc ®é t¨ng s¶n phÈm ®­îc s¶n xuÊt ra,. T¨ng ph¶i thu kú tr­íc. §©y lµ dÊu hiÖu s¶n xuÊt kinh doanh æn ®Þnh ph¸t triÓn. Dßng tiÒn <0 do nguyªn nh©n ng­îc l¹i. Dßng tiÒn tõ ho¹t ®éng ®Çu t­: Dßng tiÒn nµy >0: do thu l·i ®Çu t­ thu tiÒn b¸n tµi s¶n cè ®inh, thu håi ®Çu t­ kh«ng cã hiÖu qu¶, t¨ng vèn chñ së h÷u, t×m nguån ho¹t ®éng tõ bªn ngoµi; dßng tiÒn nµy <0 do: Doanh nghiÖp míi ®Çu t­ vµo tµi s¶n hay ®Çu t­ ra ngoµi doanh nghiÖp, c¸n bé tÝn dông ph¶i xem xÐt nguån vèn ®Ó ®Çu t­, nÕu kh«ng ph¶i vèn chñ së h÷u hay vèn dµi h¹n th× chøng tá doanh nghiÖp ®· ®Çu t­ b»ng vèn ng¾n h¹n nh­ vËy tiÒm Èn rñi ro tÝn dông. Dßng tiÒn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh: dßng tiÒn nµy liªn quan tíi vèn chñ së h÷u, vay vèn, nhËn vèn liªn doanh, ph¸t hµnh cæ phiÕu. Dßng tiÒn nµy 0. T¨ng vay vèn, gãp thªm vèn. D tiÒn H§SXKD D tiÒn H§§T D tiÒn H§TC Tæng §¸nh gi¸ + + + + DN thõa tiÒn, chØ cho vay më réng SXKD + + - + DN gÆp khã kh¨n vÒ tµi chÝnh, chi cho vay më réng SXKD - DN cã vÊn ®Ò, cÈn träng trong cho vay míi + - + + DN cã ®Çu t­ lín, chØ xem xÐt cho vay bæ sung vèn l­u ®éng - DN ®Çu t­ qu¸ lín, cÈn träng trong cho vay míi - + + + DN gÆp khã kh¨n trong tiªu thô s¶n phÈm, cÈn träng trong cho vay míi - DN rÊt khã kh¨n trong tiªu thô s¶n phÈm, cÈn träng trong cho vay - - + + DN ®Çu t­ lín, gÆp khã kh¨n tiªu thô s¶n phÈm, cÈn träng trong cho vay, chØ cho vay gi¶i quyÕt khã kh¨n nµy. - Kh«ng cho vay n÷a - - - - DN cã khã kh¨n rÊt lín nguy co kh«ng tr¶ ®­îc nî, kh«ng cho vay n÷a. B. VÝ dô - Tªn kh¸ch hµng: DN x©y dùng H¶i Chung - H×nh thøc së h÷u: T­ nh©n LÜnh vùc kinh doanh: §Çu t­ ph¸t triÓn c¸c khu d©n c­, khu ®« thÞ, khu c«ng nghiÖp tËp trung; t­ vÊn ®Çu t­ x©y dùng; kinh doanh nhµ vµ h¹ tÇng khu ®« thÞ, khu c«ng nghiÖp; thi c«ng x©y l¾p; s¶n xuÊt kinh doanh vËt t­ thiÕt bÞ; qu¶n lý khai th¸c dÞch vô tæng hîp khu c«ng nghiÖp; hîp t¸c ®Çu t­ c¸c dù ¸n ph¸t triÓn ®« thÞ n­íc ngoµi. - Sè c«ng nh©n viªn: 2055 ng­êi Trong ®ã: Nh©n viªn qu¶n lý: 307 ng­êi Nh÷ng ¶nh h­ëng quan träng ®Õn t×nh h×nh kinh doanh: Trong nh÷ng n¨m qua, do triÓn khai ho¹t ®éng theo m« h×nh DN t­ nh©n, DN ®· cã mét c¬ chÕ phï hîp vÒ triÓn khai vµ qu¶n lý dù ¸n, huy ®éng ®­îc nguån kinh doanh, ®­îc c¸c cÊp c¸c ngµnh ph©n tÝch c¸c chØ tiªu trong b¸o c¸o tµi chÝnh ñng hé, bªn c¹nh ®ã cßn nhiÒu khã kh¨n; thÞ tr­êng kinh odanh vµ h¹ tÇng c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t, viÖc gi¶i phãng mÆt b»ng ngµy cµng gÆp nhiÒu khã kh¨n do ¶nh h­ëng kh«ng nhá tíi chÊt l­îng ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. Nh­ ®· ®Ò cËp ë trªn: Ta cã b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n vµ b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh cña DN X©y dùng H¶i Chung. B¶ng 1: B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh ba n¨m cña DN §¬n vÞ: TriÖu ®ång ChØ tiªu 2005 2006 2007 Tæng doanh thu 365421 608816 813259 Doanh thu thuÇn 355141 604503 812857 Gi¸ vèn hµng b¸n 274207 292201 744989 Lîi nhuËn gép 80934 312302 67868 Chi phÝ b¸n hµng 61654 315 38313 Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp 8680 28469 29376 Lîi nhuËn tõ H§KD 10600 283517 9932 Lîi nhuËn kh¸c 9564 8646 29791 Tæng lîi nhuËn tr­íc thuÕ 20164 292163 39724 ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ph¶i nép 5105 4155 9743 Lîi nhuËn sau thuÕ 15058 288007 299981 Nguån: Tµi liÖu phßng quan hÖ kh¸ch hµng B¶ng 2: B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n trong 3 n¨m cña DN ChØ tiªu 2005 2006 2007 A- Tµi s¶n 436391 831901 1128010 I. Tµi s¶n l­­ ®éng vµ ®Çu t­ ng¾n h¹n 315779 703027 997489 1. TiÒn 128985 165983 192861 2. C¸c kho¶n ®Çu t­ tµi chÝnh NH 15 15 15 3. C¸c kho¶n ph¶i thu 123190 443468 610495 4. Tµi s¶n l­u ®éng kh¸c 4603 11105 -10348 5. Hµng tån kho 58985 82454 204466 II. Tµi s¶n cè ®Þnh vµ ®Çu t­ dµi h¹n 120612 128874 130521 1. Tµi s¶n cè ®Þnh 65914 72107 85120 Nguyªn gi¸ 70902 79676 97790 Hao mßn (Luü kÕ) (4988) (7569) (12670) 2. C¸c kho¶n ®Çu t­ tµi chÝnh dµi h¹n 17 17 17 3. Chi phÝ x©y dùng dë dang 54681 56751 45384 B. Nguån vèn 436391 831901 1128010 I. Nî ph¶i tr¶ 287591 390830 67831 Nî ng¾n h¹n 180975 103041 146115 Trong ®ã: Ph¶i tr¶ ng­êi b¸n 64214 241092 352150 Ph¶i tr¶ kh¸c 42402 46707 181566 II. Nguån vèn chñ së h÷u 148800 441071 448179 Nguån: Tµi liÖu phßng quan hÖ kh¸ch hµng Trªn c¸c mÆt: Kh¶ n¨ng tù chñ tµi chÝnh trong kinh doanh; t×nh h×nh c«ng nî, kh¶ n¨ng thanh to¸n cña kh¸ch hµng, uy tÝn vµ xu thÕ ph¸t triÓn cña hä trong t­¬ng lai. *Ph©n tÝch c¸c chØ tiªu tµi chÝnh *Nhãm chØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n B¶ng 3: Nhãm chØ tiªu vÒ thanh to¸n cña DN X©y dùng H¶i Chung ChØ tiªu §¬n vÞ 2005 2006 2007 HÖ sè thanh to¸n ng¾n h¹n LÇn 3,89 6,82 6,83 HÖ sè thanh to¸n hiÖn hµnh LÇn 1,13 2,13 1,66 HÖ sè thanh to¸n nhanh LÇn 1,59 1,61 1,32 HÖ sè thanh to¸n nî dµi h¹n LÇn 0,00 0,00 Nguån: Phßng quan hÖ kh¸ch hµng HÖ sè thanh to¸n ng¾n h¹n: c¶ 3 n¨m 2005,2006,2007 hÖ sè thanh to¸n ng¾n h¹n lÇn l­ît lµ 1,59; 6,82; 6,83 ®Òu lín h¬n 1 chøng tá kh¶ n¨ng thanh to¸n ng¾n h¹ng cña DN lµ rÊt tèt vµ theo tiªu chuÈn cña Ng©n hµng tû lÖ nµy >=1,4 lµ tèt ®iÒu ®ã chøng tá kh¶ n¨ng thanh to¸n ng¾n h¹n cña Tæng C«ng rÊt tèt, ®Æc biÖt lµ n¨m 2006 vµ n¨m 2007. n¨m 2005 quy m« cña DN ch­a lín m¹nh nh­u hai n¨m sau do ®ã quy m« nguån vèn cña n¨m 2006,2007 gÊp 3 lÇn 2005, tuy nî ph¶i tr¶ c¶u doanh nghiÖp so víi hai n¨m 2006, 2007 nhá gÊp hai lÇn nh­ng l­îng vèn l­u ®éng n¨m 2005. HÖ sè nµy cho biÕt mét ®ång nî ng¾n h¹n cña DN ®ùoc trang tr¶i b»ng 3,899 (2005); 6,82 (2006); 6,83 (2007); ®ång tµi s¶n l­u ®éng vµ ®Çu t­ ng¾n h¹n mµ kh«ng cÇn sö dông c¸c tµi s¶n kh¸c. - HÖ sè thanh to¸n nhanh: HÖ sè nµy cho biÕt mét ®ång nî ng¾n h¹n ®­îc tµi trî b»ng bao nhiªu ®ång vèn b»ng tiÒn, tèt nhÊt lµ hÖ sè nµy lín h¬n 0,5. N¨m 2005; n¨m 2006; n¨m 2007 kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh cña DN lµ tèt, n¨m 2007 kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh so víi hai n¨m tr­íc cã gi¶m ®ã lµ do l­îng tiÒn cña DN cã t¨ng so víi n¨m nh­ng kh«ng t¨ng b»ng víi l­îng t¨ng cña vèn ng¾n h¹ng do ®ã kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh thÊp h¬n. Nh­ng sù gi¶m sót ®ã kh«ng ®¸ng kÓ do ®ã kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh cña DN lµ tèt. - HÖ sè thanh to¸n hiÖn hµnh cña ba n¨m ®Òu lín h¬n 1. §iÒu ®ã còng thÓ hiÖn kh¶ n¨ng thanh to¸n cña DN kh«ng nh÷ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n tèt nî ng¾n h¹n vµ thanh to¸n mµ cßn cã kh¶ n¨ng thanh to¸n tèt c¸c kho¶n nî cña DN. - HÖ sè thanh to¸n nî dµi h¹n cña DN trong ba n¨m ®Òu lµ 0,06. Lµ do trong ba n¨m 2005,2006,2007, DN kh«ng cã nî dµi h¹n. DN chØ cã nî ng¾n h¹n vµ kho¶n nî kh¸c do ®ã thÓ hiÖn kh¶ n¨ng ho¹t ®éng cña DN lµ tèt, vµ kh«ng cã biÓu hiÖn cña sù tr× trÖ trong tr¶ nî. Qua ph©n tÝch ta thÊy DN cã kh¶ n¨ng thanh to¸n nî tèt nhÊt lµ nî ng¾n h¹n. Do ®ã víi yªu cÇu ng¾n h¹n th× DN cã ®ñ tiªu chuÈn vµ chØ tiªu nµy. HÖ sè thanh to¸n ng¾n h¹n: c¶ 3 n¨m 2005, 2006, 2007 hÖ sè thanh to¸n ng¾n h¹n lÇn l­ît lµ 1,59; 6,82, 6,83 ®Òu lín h¬n 1 chøng tá kh¶ n¨ng thanh to¸n ng¾n h¹n cña doanh nghiÖp lµ rÊt tèt vµ theo tiªu chuÈn cña Ng©n hµng tû lÖ nµy >=1,4 lµ tèt ®iÒu ®ã chøng tá kh¶ n¨ng thanh to¸n ng¾n h¹n cña Tæng c«ng ty rÊt tèt, ®Æc biÖt lµ n¨m 2006 vµ n¨m 2007. N¨m 2005 quy m« cña doanh nghiÖp ch­a lín m¹nh nh­ hai n¨m sau do ®ã quy m« nguån vèn cña n¨m 2006, 2007 gÊp 3 lÇn 2005, tuy nî ph¶i tr¶ cña doanh nghiÖp so víi hai n¨m 2006, 2007 nhá gÊp hai lÇn nh­ng l­îng vèn l­u ®éng n¨m 2005 nhá gÊp 3 do ®ã hÖ sè thanh to¸n ng¾n h¹n cña n¨m 200, 2007 gÇn gÊp 2 lÇn so víi n¨m 2005. HÖ sè nµy cho biÕt mét ®ång nî ng¾n h¹n cña doanh nghiÖp ®­îc trang tr¶i b»ng 3,899 (2005); 6,82 (2006); 6,83 (2007) ®ång tµi s¶n l­u ®éng vµ ®Çu t­ ng¾n h¹n mµ kh«ng cÇn sö dông c¸c tµi s¶n kh¸c. - HÖ sè thanh to¸n nhanh: hÖ sè nµy cho biÕt mét ®ång nî ng¾n h¹n ®­îc tµi trî b»ng bao nhiªu ®ång vèn b»ng tiÒn, tèt nhÊt lµ hÖ sè nµy lín h¬n 0,5. N¨m 2005; n¨m 2006; n¨m 2007 kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh cña doanh nghiÖp lµ tèt, n¨m 2007 kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh so víi hai n¨m tr­íc cã gi¶m ®ã lµ do l­îng tiÒn mÆt cña doanh nghiÖp cã t¨ng so víi hai n¨m nh­ng kh«ng t¨ng b»ng víi l­îng t¨ng cña vèn ng¾n h¹n do ®ã kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh thÊp h¬n. Nh­ng sù gi¶m sót ®ã kh«ng ®¸ng kÓ do ®ã kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh cña doanh nghiÖp lµ tèt. - HÖ sè thanh to¸n hiÖn hµnh cña ba n¨m ®Òu lín h¬n 1. §iÒu ®ã còng thÓ hiÖn kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp kh«ng nh÷ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n tèt nî ng¾n h¹n vµ thanh to¸n nhanh mµ cßn cã kh¶ n¨ng thanh to¸n tèt c¸c kho¶n nî cña doanh nghiÖp. - HÖ sè thanh to¸n nî dµi h¹n cña doanh nghiÖp trong ba n¨m ®Òu lµ 0,06. Lµ do trong 3 n¨m 2005, 2006, 2007 doanh nghiÖp kh«ng cã nî dµi h¹n. Doanh nghiÖp chØ cã nî ng¾n h¹n vµ kho¶n nî kh¸c do ®ã thÓ hienÑ kh¶ n¨ng ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp lµ tèt, vµ kh«ng cã biÓu hiÖn cña sù tr× trÖ trong tr¶ nî. Qua ph©n tÝch ta thÊy doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng thanh to¸n nî tèt nhÊt lµ nî ng¾n h¹n. Do ®ã víi yªu cÇu vay ng¾n h¹n th× doanh nghiÖp cã ®ñ tiªu chuÈn vÒ chØ tiªu nµy. * Nhãm chØ tiªu vÒ c¬ cÊu tµi chÝnh Ph©n tÝch nhãm chØ tiªu vÒ c¬ cÊu tµi chÝnh gióp c¸n bé tÝn dông ®¸nh gi¸ tr¹ng th¸i nî còng nh­ kh¶ n¨ng tù chñ tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. B¶ng 4: Nhãm chØ tiªu vÒ c¬ cÊu tµi chÝnh cña doanh nghiÖp ChØ tiªu §VT 2005 2006 2007 HÖ sè nî tæng tµi s¶n % 65,9 46,9 60,26 HÖ sè c¬ cÊu tµi s¶n l­u ®éng % 72,3 84,5 88,4 HÖ sè c¬ cÊu nguån vèn % 34,1 53,02 39,7 Nguån: Phßng quan hÖ kh¸ch hµng Theo quan ®iÓm cña Ng©n hµng, c¸c chØ tiªu nh­ sau ®­îc gäi lµ tèt: HÖ sè nî tæng tµi s¶n < 50% HÖ sè c¬ cÊu tµi s¶n l­u ®éng (TSC§) = 50% HÖ sè c¬ cÊu nguån vèn > 30% Theo tiªu chuÈn trªn ta thÊy r»ng: - HÖ sè nî tæng tµi s¶n cña c¶ 3 n¨m ®Òu n»m trong l©n cËn 0,5, tõ b¶ng trªn ta thÊy sè nî ph¶i tr¶ cña n¨m 2005, 2007 lín so víi tæng tµi s¶n v× nguån vèn cña c«ng ty tËp trung cho tµi s¶n l­u ®éng vµ ®Çu t­ ng¾n h¹n, cïng víi hµng tån kho, hÖ sè nî tæng tµi s¶n cña doanh nghiÖp lµ t­¬ng ®èi tèt ®Æc biÖt lµ n¨m 2006 hÖ sè nî tæng tµi s¶n lµ 46,9% nhá h¬n 50% cho thÊy nî ph¶i tr¶ nhá so víi tæng tµi s¶n, ®iÒu nµy còng ®· ®­îc ph¶n ¸nh ë kh¶ n¨ng thanh to¸n tèt cña doanh nghiÖp ®· ®­îc ph©n tÝch ë trªn. - HÖ sè c¬ cÊu tµi s¶n l­u ®éng so víi tæng tµi s¶n t¨ng dÇn qua 3 n¨m. Do doanh nghiÖp ®· ®i vµo ho¹t ®éng trong thêi gian dµi nªn tû lÖ tµi s¶n l­u ®éng chiÕm phÇn lín so víi tµi s¶n cè ®Þnh, ho¹t ®éng kinh doanh ph¸t triÓn m¹nh, ho¹t ®éng ph¸t triÓn m¹nh cña doanh nghiÖp lµ nh÷ng dÞch vô t­ vÊn, cung cÊp nhµ… ®ã lµ tµi s¶n l­u ®éng cña doanh nghiÖp so víi tµi s¶n cè ®Þnh lµ chiÕm ­u thÕ. - hÖ sè c¬ cÊu nguån: HÖ sè c¬ cÊu nguån ®Òu lín h¬n 0,3 tuy nhiªn cã n¨m 2002 hÖ sè c¬ cÊu nguån (0,53) lín h¬n h¼n so víi n¨m 2005, 2007 do nguån vèn chñ së h÷u n¨m 2006 t¨ng m¹nh do lîi nhuËn sau thuÕ cña n¨m 2006 v­ît tréi so víi n¨m 2005 víi n¨m 2007. n¨m 2007 l­îng vèn chñ së h÷u kh«ng t¨ng m¹nh nh­ng nguån vèn l¹i t¨ng v­ît tréi, ®ång thêi c¸c nî ph¶i tr¶ t¨ng cao v× thÕ hÖ sè c¬ cÊu nguån gi¶m nh­ng vÉn ®¶m b¶o lín h¬n 0,3 do ®ã c¬ cÊu nguån vèn cña doanh nghiÖp t­¬ng ®èi hîp lý. * Nhãm chØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng ho¹t ®éng B¶ng 5: Nhãm chØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp ChØ tiªu 2005 2006 2007 Vßng quay hµng tån kho 7,148 vßng 5,969 vßng 3,643 vßng Vßng quay vèn l­u ®éng 1,58 vßng 0,859 vßng 0,747 vßng HiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n 1,147 0,727 0,79 Nguån: Phßng quan hÖ kh¸ch hµng - Vßng quay hµng tån kho chËm c¸c n¨m 2006, 2007 tèc ®é quay vßng hµng tån kho chËm dÇn, nhÊt lµ n¨m 2007 vßng quay hµng tån kho lµ 3,643 vßng kh«ng thÓ hiÖn tèc ®é ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp mµ ®ã lµ do ®Æc ®iÓm kinh doanh cña doanh nghiÖp do ®ã sù quay vßng cña hµng tån kho lµ rÊt chËm, viÖc thu håi vèn lµ l©u, v× hµng ho¸ cña doanh nghiÖp kh«ng nh­ c¸c mÆt hµng kh¸c mµ ®ã lµ ®a phÇn lµ nh÷ng mÆt hµng cã gi¸ trÞ lín thêi gian sö dông l©u dµi. - Vßng quay vèn l­u ®éng còng nh­ vßng quay hµng tån kho so víi n¨m tr­íc th× vßng quay vèn l­u ®éng n¨m 2006 vµ 2007 gi¶m so víi n¨m 2005, do tµi s¶n l­u ®éng vµ ®Çu t­ ng¾n h¹n n¨m 2006 vµ 2007 t¨ng cao n¨m 2005 lµ 315779301865 VN§, n¨m 2006 lµ 703027190810 VN§, n¨m 2007 lµ 997489606474 VN§ mÆt kh¸c doanh thu cña n¨m 2007 so víi c¸c n¨m 2006, 2005 t¨ng kh«ng ®¸ng kÓ do vËy vßng quay vèn l­u ®éng so víi c¸c n¨m tr­íc lµ thÊp. - HiÖu suÊt sö dông tæng tµi s¶n n¨m 2006, 2007 gi¶m so víi n¨m 2005, tuy nhiªn n¨m 2007 cã nhÝch h¬n so víi n¨m 2006 mét chót. §iÒu nµy cho thÊy trong hai n¨m nay tµi s¶n cña c«ng ty sö dông ch­a ®­îc hiÖu qu¶, tõ ®ã sÏ dÉn ®Õn t¨ng rñi ro thanh kho¶n ®èi víi c¸c kho¶n vay ®Ó tµi trî tµi s¶n ®ã. * Nhãm chØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng sinh l·i B¶ng 6: Nhãm chØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng sinh l·i cña doanh nghiÖp. ChØ tiªu §¬n vÞ 2005 2006 2007 HÖ sè sinh lîi doanh thu % 4,24 46,88 3,64 HÖ sè sinh lîi tµi s¶n % 3,45 34,62 2,66 HÖ sè sinh lîi vèn chñ së h÷u % 10,12 66,44 6,83 Nguån: Phßng quan hÖ kh¸ch hµng Do ®Æc thï lÜnh vùc kinh doanh lµ bÊt ®éng s¶n vµ x©y dùng do vËy t×nh h×nh kinh doanh kh«ng gièng nh­ c¸c ngµnh trong lÜnh vùc s¶n xuÊt kh¸c mµ sÏ thay ®æi tuú theo h¹n môc c«ng tr×nh vµ tiÕn ®é thi c«ng do vËy n¨m 2006 do lîi n¨m 2007 hÖ sè sinh lîi doanh thu, tµi s¶n vµ hÖ sè sinh lîi vèn chñ së h÷u so víi n¨m 2005 lµ thÊp h¬n, lµ do thu nhËp sau thuÕ t¨ng so víi n¨m 2005 nh­ng tèc ®é t¨ng cña lîi nhuËn sau thuÕ kh«ng b»ng tèc ®é t¨ng cña tµi s¶n vµ vèn chñ së h÷u do ®ã lµm cho c¸c hÖ sè nhá ®i. T×m hiÓu nguyªn nh©n lµm cho thu nhËp cña doanh nghiÖp trong n¨m 2007 so víi n¨m 2006 gi¶m m¹nh, doanh nghiÖp ®· gi¶i tr×nh nh­ sau: - N¨m 2007 so víi n¨m 2006 yÕu tè chi phÝ ®­îc ph¶n ¸nh nh­ sau: B¶ng 7: Chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh theo yÕu tè n¨m 2007 §¬n vÞ tÝnh: TriÖu ®ång STT YÕu tè chi phÝ Sè tiÒn 1 Nguyªn liÖu, vËt liÖu 144833 2 Nh©n c«ng (Bao gåm tiÒn l­¬ng, nh©n c«ng thuª ngoµi, BHXH, BHYT, KPC§…) 57566 3 KhÊu hao TSC§ 5986 4 Chi phÝ m¸y thi c«ng 7869 5 Chi phÝ mua ngoµi, chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c 9477 6 Chi phÝ kh¸c (giao thÇu, tiÒn sö dông ®Êt, ®Òn bï GPMB…) 557569 Céng 783300 Nguån: Phßng quan hÖ kh¸ch hµng B¶ng 8: Chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh theo yÕu tè 2006 STT YÕu tè chi phÝ Sè tiÒn 1 Nguyªn liÖu, vËt liÖu 69931 2 Nh©n c«ng (Bao gåm tiÒn l­¬ng, nh©n c«ng thuª ngoµi, BHXH, BHYT, KPC§…) 16721 3 KhÊu hao TSC§ 2002 4 Chi phÝ m¸y thi c«ng 4245 5 Chi phÝ mua ngoµi, chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c 6257 6 Chi phÝ kh¸c (giao thÇu, tiÒn sö dông ®Êt, ®Òn bï GPMB…) 221512 Céng 320670 Tõ hai b¶ng trªn ta thÊy ®­îc n¨m 2007 so víi n¨m 2006 tæng chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh gÊp hai lÇn do gia t¨ng m¹nh c¸c chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu, nh©n c«ng, chi phÝ kh¸c do ®ã lµm cho gi¸ vèn hµng b¸n n¨m 2007 lµ 744989 triÖu ®ång, cßn n¨m 2006 gi¸ vèn hµng b¸n lµ 292201 triÖu ®ång. - Do trong c¸c n¨m 2005, 2006, 2007 doanh nghiÖp x©y dùng nhiÒu c«ng tr×nh n»m trong diÖn ®­îc ­u tiªn vÒ thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp nªn sè thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ph¶i nép kh«ng b»ng 32% nh­ c¸c doanh nghiÖp kh¸c. N¨m 2007, tõ c¸c chØ tiªu lîi nhuËn cho thÊy n¨m 2007 so víi c¸c n¨m lµ kÐm h¬n. §iÒu nµy kh«ng ¶nh h­ëng l¾m ®Õn t×nh h×nh ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp, v× ®Æc thï ho¹t ®éng lµ kinh doanh trong lÜnh vùc bÊt ®éng s¶n, nh­ng doanh nghiÖp ph¶i cã nh÷ng chÝnh s¸ch ph¸t triÓn hiÖu qu¶ ®Ó cã ®­îc c¸c hÖ sè sinh lêi cao. Tãm l¹i ta thÊy t×nh h×nh ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp t­¬ng ®èi tèt, doanh nghiÖp lµm ¨n cã hiÖu qu¶ vµ t¨ng tr­ëng tèt. - Ph©n tÝch b¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ: B¶ng 9: B¶ng thay ®æi tµi s¶n, nguån vèn vµ c¸c dßng ng©n l­u cña doanh nghiÖp §¬n vÞ tÝnh: TriÖu ®ång ChØ tiªu 2005 2006 Ng©n l­u 2007 Ng©n l­u (1) (2) (3) (4) (5) A. Tµi s¶n 436391 831901 1128010 I. Tµi s¶n l­u ®éng vµ ®Çu t­ ng¾n h¹n 315779 703027 997489 1. TiÒn 128985 165983 36999 192861 26878 2. C¸c kho¶n ®Çu t­ tµi chÝnh NH kh¸c 15 15 0 15 3. C¸c kho¶n ph¶i thu 123190 443468 -320278 610495 -167027 4. Tµi s¶n l­u ®éng kh¸c 4603 11105 -6502 -10348 +21520 5. Hµng tån kho 58985 82454 -23469 204466 -122012 II. Tµi s¶n cè ®Þnh vµ ®Çu t­ dµi h¹n 120612 128874 -8262 130521 -1647 Tµi s¶n cè ®Þnh 65914 72107 -6192 85120 -13013 Nguyªn gi¸ 70902 79676 -8774 97790 -18114 Hao mßn (luü kÕ) (4988) (7569) +2581 (12670) +5101 C¸c kho¶n ®Çu t­ tµi chÝnh dµi h¹n 17 17 0 17 0 Chi phÝ x©y dùng dë dang 54681 56751 -2070 45384 +11367 B. Nguån vèn 436391 831901 1128010 I. Nî ph¶i tr¶ 287591 390830 +103239 679831 +289001 Nî ng¾n h¹n 80975 103041 146115 +43074 Trong ®ã: Ph¶i tr¶ ng­êi b¸n 15421 24109 +8598 35215 +20833 h¶i tr¶ kh¸c 42402 59807 +17405 35215 +16000 II. Nguån vèn chñ së h÷u 148800 441071 +292271 448179 +7108 Nguån: Phßng quan hÖ kh¸ch hµng Cét (3), (5) chªnh lÖch gi÷a n¨m 2006 víi n¨m 2005 vµ n¨m 2007 víi n¨m 2006, thÓ hiÖn sù thay ®æi cña quy m« ho¹t ®éng. Dßng ng©n l­u vµo (+) vµ ra (-) ThÓ hiÖn ng­îc dÊu víi sù thay ®æi cña tµi s¶n ë cét (3), (5). NghÜa lµ, mét tµi s¶n t¨ng lªn (+) t­¬ng øng víi mét dßng ng©n l­u ra (-); mét tµi s¶n gi¶m ®i (-) t­¬ng øng víi mét dßng ng©n l­u vµo (+). ThÓ hiÖn thuËn dÊu víi sù thay ®æi nguån vèn ë cét 4. NghhÜa lµ, mét nguån vèn t¨ng lªn, tøc mét kho¶n nî hoÆc mét kho¶n vèn chñ së h÷u t¨ng lªn (+) t­¬ng øng víi dßng ng©n l­u ®i vµo (+); mét nguån vèn gi¶m ®i, tøc mét kho¶n tr¶ nî hoÆc mét kho¶n vèn chñ së h÷u gi¶m ®i (-) t­¬ng øng víi dßng ng©n l­u ®i ra (-). Tæng céng c¸c dßng ng©n l­u ë cét (3), (5) b»ng chªnh lÖch quü tiÒn mÆt cña n¨m 2006 so víi n¨m 2005 lµ 36999, vµ chªnh lÖch quü tiÒn mÆt n¨m 2006 so víi n¨m 2007 lµ 26878. VËy dßng ng©n l­u chªnh lÖch n¨m 2006 vµ n¨m 2005 lín h¬n dßng ng©n l­u chªnh lÖch n¨m 2007 so víi n¨m 2006, chøng tá ho¹t ®éng n¨m 2007 so víi c¸c n¨m tr­íc lµ kÐm hiÖu qu¶ h¬n lµ do hµng tån kho t¨ng m¹nh mÆt kh¸c tµi s¶n l­u ®éng kh¸c ©m v× thÕ lµm cho dßng tiÒn vµo doanh nghiÖp gi¶m. B¶ng 10: B¸o c¸o ng©n quü doanh nghiÖp x©y dùng H¶i Chung (Ph­¬ng ph¸p gi¸n tiÕp) §¬n vÞ tÝnh: TriÖu ®ång ChØ tiªu N¨m 2006 N¨m 2007 I. Ho¹t ®éng kinh doanh - Lîi nhuËn rßng 288007 29981 §iÒu chØnh c¸c kho¶n thu chi kh«ng b»ng tiÒn mÆt - KhÊu hao +2581 +5101 §iÒu chØnh c¸c kho¶n thay ®æi trong tµi s¶n l­u ®éng - T¨ng c¸c kho¶n ph¶i thu -320278 -167027 - T¨ng hµng tån kho -23469 -122012 T¨ng tµi s¶n l­u ®éng kh¸c -6502 +21453 - T¨ng ph¶i tr¶ ng¾n h¹n +26003 +27068 - T¨ng ph¶i tr¶ dµi h¹n +81173 +245927 Thu kh¸c tõ ho¹t ®éng kinh doanh -378 -16600 Ng©n l­u rßng tõ ho¹t ®éng kinh doanh +47137 +23891 II. Ho¹t ®éng ®Çu t­ - §Çu t­ tµi s¶n cè ®Þnh -6193 -13013 Ng©n l­u rßng tõ ho¹t ®éng ®Çu t­ -6193 -13013 III. Ho¹t ®éng tµi chÝnh Vay nî ng¾n h¹n -3937 +16000 Nî dµi h¹n 0 0 Ng©n l­u rßng tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh -3937 +16000 Tæng ng©n l­u 36998 26878 Nguån: Phßng quan hÖ kh¸ch hµng Tõ b¶ng trªn ta thÊy dßng tiÒn tõ ho¹t ®éng kinh doanh vµ ®Çu t­ lµ mang dÊu (+) cßn dßng tiÒn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh mang dÊu (-) n¨m 2006 vµ mang dÊu (+) n¨m 2007, chøng tá doanh nghiÖp ®ang tËp trung vµo nh÷ng dù ¸n x©y dùng lín. DÊu (-) ®iÒu ®ã chøng tá doanh nghiÖp vÉn ®ang cã ®Çu t­ lín. Trong n­m 2005 vµ ®Çu 2006, thÞ tr­êng bÊt ®éng s¶n trªn c¶ n­íc, ®Æc biÖt lµ t¹i c¸c thµnh phè lín cã nhiÒu biÕn ®éng phøc t¹p, ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn t×nh h×nh ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp v× vËy luång tiÒn tõ ho¹t ®éng kinh doanh, ho¹t ®éng ®Çu t­, ho¹t ®éng tµi chÝnh gi÷a c¸c n¨m kh«ng ®ång ®Òu, biÕn ®éng m¹nh n¨m 2006 ng©n l­u tõ ho¹t ®éng kinh doanh n¨m 2006 ©m nh­ng so víi n¨m 2007 ng©n l­u tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh n¨m 2006 lµ +73232, n¨m 2007 lµ +261927, n¨m 2007 cã sù t¨ng m¹nh vÒ ng©n l­u rßng ho¹t ®éng tµi chÝnh lµ do cã sù t¨ng m¹nh vÒ c¸c kho¶n nî dµi h¹n. N¨m 2006 thu nhËp sau thuÕ cña doanh nghiÖp lín do gi¸ vèn hµng b¸n n¨m 2006 chØ cã 292201 triÖu ®ång. Do ®ã ng©n l­u n¨m 2006 lµ 36998, nh­ng n¨m 2006 ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ ho¹t ®éng ®Çu t­ mang gi¸ trÞ ©m ®iÒu ®ã cho thÊy doanh nghiÖp tËp trung qu¸ lín vµo ho¹t ®éng ®Çu t­ vµ ho¹t ®éng tµi chÝnh. Tíi n¨m 2007, ho¹t ®éng ®Çu t­ mang dÊu ©m chøng tá doanh nghiÖp vÉn ®ang tËp trung vµo ®Çu t­ lín. Tuy thu nhËp sau thuÕ cña n¨m 2007 nhá h¬n nhiÒu so víi n¨m 2006 nh­ng ng©n l­u rßng n¨m 2007 vÉn mang dÊu d­¬ng, +26878 lµ do t¨ng kho¶n ph¶i tr¶ dµi h¹n. Tãm l¹i qua ph©n tÝch ë trªn ta thÊy t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp x©y dùng H¶i Chung ®­îc ph¶n ¸nh lµ tèt vµ kinh doanh cã l·i. Ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, tù chñ tµi chÝnh tèt, rñi ro tÝn dông ë møc trung b×nh. Ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp ®ang cã chiÒu h­íng ®­îc c¶i thiÖn, kh¶ n¨ng thanh to¸n ®¶m b¶o, thu nhËp n¨m 2007 ch­a cao lµ do nh÷ng nguyªn nh©n vÒ yÕu tè chi phÝ ®Çu vµo vµ c¸c chi phÝ ph¸t sinh cao ®ång thêi do nh÷ng biÕn ®éng trªn thÞ tr­êng do ®ã g©y ¶nh h­ëng xÊu ®Õn t×nh h×nh ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. Qua t×nh h×nh ph©n tÝch trªn, Chi nh¸nh NHNo&PTNT Thµnh phè Ninh B×nh cã thÓ chÊp nhËn cho doanh nghiÖp x©y dùng H¶i Chung vay vèn. 3. §¸nh gi¸ chung vÒ thùc tr¹ng c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp trong ho¹t ®éng tÝn dông t¹i NHNo&PTNT Thµnh phè Ninh B×nh. 3.1. Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc Thùc tr¹ng ho¹t ®éng tÝn dông cña Chi nhanh NHNo&PTNT Thµnh phè Ninh B×nh ®­îc thÓ hiÖn qua hai mÆt: t×nh h×nh sö dông vèn vµ t×nh h×nh nî qu¸ h¹n. Hai mÆt nµy cã mèi liªn hÖ chÆt chÏ víi ho¹t ®éng ph©n tÝch tµi chÝnh kh¸ch hµng t¹i Ng©n hµng bëi ®Ó ®i ®Õn quyÕt ®Þnh cho vay cuèi cïng. Chi nh¸nh NHNo&PTNT Thµnh phè Ninh B×nh ph¶i tiÕn hµnh theo mét quy tr×nh thÈm ®Þnh tÝn dông hÕt søc nghiªm ngÆt vµ chÆt chÏ, trong ®ã ho¹t ®éng ph©n tÝch tµi chÝnh kh¸ch hµng cã ý nghÜa quan träng. H¬n n÷a ®Ó cã thÓ thu håi c¶ gèc vµ l·i ®óng h¹n cho Ng©n hµng th× viÖc tÝnh to¸n nguån tr¶ nî, ph©n tÝch dù ®o¸n tiÕp c¸c chØ tiªu tµi chÝnh ®Æc tr­ng tr­íc khi cho vay lµ kh«ng thÓ thiÕu. Do ®ã, ®Ó xem xÐt t¸c ®éng cña ho¹t ®éng ph©n tÝch tµi chÝnh víi thùc tr¹ng ho¹t ®éng tÝn dông cña Chi nh¸nh NHNo&PTNT Thµnh phè Ninh B×nh ta ph¶i ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông vèn vµ nî qu¸ h¹n cña Ng©n hµng trong mèi liªn hÖ víi hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng ph©n tÝch tµi chÝnh kh¸ch hµng. TÝnh chÊt kh¶ quan hay kh«ng cña ho¹t ®éng tÝn dông sÏ thÓ hiÖn râ nÐt nhÊt hiÖu qu¶ ho¹t ®éng ph©n tÝch tµi chÝnh kh¸ch hµng. Sau ®©y lµ nh÷ng ph©n tÝch: - T×nh h×nh ho¹t ®éng tÝn dông cña Chi nh¸nh NHNo&PTNT Thµnh phè Ninh B×nh: §Ó hiÓu râ h¬n vÒ ho¹t ®éng tÝn dông cña Chi nh¸nh trong thêi gian qua, chóng ta xem xÐt b¶ng t×nh h×nh sö dông vèn: §¬n vÞ tÝnh: TriÖu ®ång ChØ tiªu 2006 2007 2007/2006 Doanh sè cho vay 1086608 1710703 157% Doanh sè thu nî 1112949 1625847 146% Tæng d­ nî 2199557 3336550 152% Tõ b¶ng t×nh h×nh sö dông vèn ta nhËn thÊy t×nh h×nh sö dông vèn qua hai n¨m ®i vµo ho¹t ®éng cña Chi nh¸nh NHNo&PTNT Thµnh phè Ninh B×nh cã dÊu hiÖu ®¸ng mõng. Doanh sè cho vay n¨m 2007 ®¹t 1710703 triÖu ®ång t¨ng so víi n¨m 2006 lµ 57%. C«ng t¸c thu håi vèn ®­îc thùc hiÖn song song v× môc tiªu cña c«ng t¸c tÝn dông lµ an toµn vèn vµ cã lîi nhuËn. Cho vay ph¶i thu håi c¶ gèc vµ l·i. N¨m 2007 doanh sè thu nî ®¹t 1625847 triÖu ®ång t¨ng 46% so víi n¨m 2006. Cã ®­îc sù t¨ng tr­ëng d­ nî tÝn dông nh­ vËy lµ nhê Chi nhanh NHNo&PTNT Thµnh phè Ninh B×nh ®· lµm tèt c«ng t¸c tiÕp thÞ nhê vËy ®· thu hót ®­îc nhiÒu kh¸ch hµng míi mÆc dï míi ®i vµo ho¹t ®éng ®­îc 2 n¨m. Do míi ®i vµo ho¹t ®éng nªn trong doanh sè cho vay, cho ng¾n h¹n chiÕm tû träng cao h¬n cho vay trung vµ dµi h¹n. §©y lµ mét th¸ch thøc ®Æt ra cho Ng©n hµng v× cho vay dµi h¹n Ng©n hµng sÏ thu ®­îc lîi nhuËn cao h¬n v× thÕ ®ßi hái Ng©n hµng cÇn ph¶i n¾m b¾t ®­îc c¸c kh¸ch hµng vµ t¨ng c­êng gi¸m s¸t ho¹t ®éng cho vay ®Ó n©ng cao chÊt l­îng cho vay trung vµ dµi h¹n tõ ®ã n©ng cao cho vay dµi h¹n vµ trung h¹n. * Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc n¨m 2007 - KÕt qu¶ thùc hiÖn c¸c chØ tiªu chñ yÕu: + Nguån vèn: Tæng nguån vèn ®Õn 31/12/2007 lµ: 184328 triÖu ®ång; so víi n¨m 2006 t¨ng 29020 triÖu ®ång; tèc ®é t¨ng tr­ëng: 18%, ®¹t 95,6% kÕ ho¹ch. Trong ®ã: TiÒn göi néi tÖ: 162599 triÖu ®ång; t¨ng so víi n¨m 2006: 19,9 tû ®ång; tèc ®é t¨ng 13,9%. TiÒn göi ngo¹i tÖ ®· ®­îc quy ®æi: 21729 triÖu ®ång; t¨ng 9,1 tû ®ång; tèc ®é t¨ng 72,2%. - C¬ cÊu nguån vèn huy ®éng: + Ph©n theo thêi h¹n huy ®éng: TiÒn göi kh«ng kú h¹n: 33548 triÖu ®ång TiÒn göi cã kú h¹n: 146531 triÖu ®ång TiÒn göi kú phiÕu tr¸i phiÕu: 4249 triÖu ®ång - Ph©n theo tÝnh chÊt nguån vèn + TiÒn göi d©n c­ sè d­: 151414 triÖu ®ång; so víi n¨m 2006 t¨ng 17.176 triÖu ®ång; tèc ®é t¨ng: 12,8%. + TiÒn göi TCKT: 32914 triÖu ®ång; so víi n¨m 2006 t¨ng 11844 triÖu ®ång, tèc ®é t¨ng 56,2%. * KÕt qu¶ huy ®éng vèn do Trung ­¬ng, do tØnh tæ chøc: - KÕt qu¶ huy ®éng vèn TW + KH giao theo v¨n b¶n sè 4655 Néi tÖ: KÕ ho¹ch giao 8 tû; thùc hiÖn 14 tû; t¨ng 6 tû ®¹t 175% KH. Ngo¹i tÖ: KH giao 80 ngµn, thùc hiÖn 332 ngµn; t¨ng 252 ngµn, ®¹t 415% KH. + Huy ®éng ngo¹i thÕ theo VB 1337: KH giao 0,34 tû; thùc hiÖn: 0. Kh«ng hoµn thµnh KH. + KH giao theo v¨n b¶n 3299/NHNo ngµy 15/10/2007 sè liÖu ®Õn 31/12/2007. Néi tÖ: KH giao 8 tû, thùc hiÖn: 3,995 tû, gi¶m 4,005 tû ®¹t 49,9%KH. Ngo¹i tÖ: KH giao 260 ngµn, thùc hiÖn 362 ngµn, t¨ng 102 ngµn, ®¹t 139,2%. Huy ®éng kú phiÕu ngo¹i tÖ 364 ngµy KH giao theo v¨n b¶n 34/NHNo 3.2. Nh÷ng tån t¹i vµ nguyªn nh©n cña tån t¹i 3.2.1- Nguyên nhân khách quan : * Về phía doanh nghiệp vay vốn Thứ nhất: là do doanh nghiệp không lập đầy đủ báo cáo tài chính theo quy định, hoặc những báo cáo tài chính doanh nghiệp nộp nhưng chưa đầy đủ không mang tính đồng bộ . Do đó chi nhánh NHNo&PTNT Thµnh phè Ninh B×nh chưa có đủ thông tin làm căn cứ phân tích do các doanh nghiệp không nộp đủ hồ sơ kinh tế chủ yếu là báo cáo lưu chuyển tiền tệ, điều này khiến cho chi nhánh NHNo & PTNT TP Ninh Bình có những nhận định không đúng về lượng dư thừa hay thiếu hụt tiền mặt trong khi đầu tư. Trong kho đó bản thân chi nhánh NHNo&PTNT Thµnh phè Ninh B×nh vẫn phải phân tích đánh giá để cho vay. Do đó tại chi nhánh NHNo&PTNT Thµnh phè Ninh B×nh vẫn có tình trạng đánh giá không đầy đủ và thiếu bao quát về tình hình tài của các doanh nghiệp vay vốn . Thứ hai : là do doanh nghiệp đưa ra số liệu khong chính xác, dẫn đến làm sai lệch báo cáo tài chính ảnh hưởng đến chất lượng phân tích tài chính doanh nghiệp. Sự đa dạng, phức tạp của ngành nghề kinh doanh .Kèm theo đó tâm lý muốn vay được vốn có thể dẫn đến những nghi hoặc, những gian lận về báo cáo tài chính ,nhất là đối với các doanh nghiệp tư nhân. Do vậy nhiều doanh nghiệp vay vốn đã không trung thực trong viêc cung cấp các thông tin về mình cho chi nhánh NHNo&PTNT Thµnh phè Ninh B×nh, cụ thể là các bao cáo tài chính không trung thực số liệu bỏ sót hoặc đã được điều chỉnh cho đẹp hơn (ví dụ báo cáo lãi nhiều để ngân hàng đánh giá năng lực tài chính tốt và kinh doanh có hiệu quả để dễ dàng vay vốn)…hoặc là thiếu những thông tin về báo cáo tài chính được kiểm toán một cách chính xác , kịp thời, nhiều doanh nghiệp chưa tiến hành kiểm toán, một số khác tiến hành kiểm toán nhưng chậm so với thời gian mà chi nhánh NHNo&PTNT Thµnh phè Ninh B×nh cần có để sử dụng cho việc phân tích. Trong khi chi nhánh NHNo&PTNT Thµnh phè Ninh B×nh không thể kiểm tra, đôi chiếu với sổ sách kế toán mà chỉ dựa trên tính logic của các số liệu, dựa trên thông tin từ trung tâm tín dụng mà những thông tin này không đầy đủ được. Hiện tượng doanh nghiệp cố tình che dấu hay thay đổi các thông tin trên báo cáo tài chính để tạo ấn tượng tốt với ngân hàng xảy ra khá phổ biến vì thế cán bộ tín dụng không có đủ số liệu có chất lượng để đánh giá.Đây là một nguyên nhân dẫn đến rất nhiều tồn tại của hoat động phân tích tài chính doanh nghiệp. * Về phía chính sách kinh tế vĩ mô: Chính sách kinh tế vĩ mô không ổn định, thường xuyên thay đổi như sang lỗ kéo theo những rủi tín dụng cho ngân hàng, giảm chất lượng phan tịhs tài thuế, đất đai, cơ chế tài chính, tỷ giá làm cho doanh nghiệp chuyển từ lãi chính doanh nghiệp. Hệ thong văn ban quy phạm pháp luật hiện hành chưa đày đủ và đồng bộ đẻ đảm bảo quyền tự chủ cho NHTM trong việc hợp đồng tín dụng, trong việc điều chỉnh thời hạn hoặc gia hạn nợ, xử lý nợ có vấn đề đăc biệt trong việc thanh lý,phát mại, xử lý khách hàng không trả được nợ. Điều này cũng ảnh hưởng đến chất lượng của công tác phân tích tài chính doanh nghiệp. * Thiếu những văn bản hướng dẫn công tác phân tích tài chính doanh nghiệp của nhà nước. Xuất phát từ thực tế của hoạt động ngân hàng trong nền kinh tế vô cùng phức tạp, còn nhiều vấn đề cần phải giải quyết, nhà nước đã không ngừng có những văn bản cụ thể hướng dẫn hoàn thiện hoạt động của hệ thống ngân hàng nhưng cho đến nay, mới chỉ có văn bản hướng dẫn quá trình thẩm định dự án của doanh nghiệp vay vốn, chứ chưa có văn bản cụ thể làm hướng dẫn quy trình và phân tích nội dung phân tích tài chính doanh nghiệp. Đây là nội dung khó trong quá trình thẩm định, cần thiết phải có những văn bản hướng dẫn cụ thể . * Các cơ quan lãnh đạo quản lý hành chính chưa có những nghiên cứu tìm hiểu một cách chính thức, có hệ thống đối với toàn bộ lính vực, ngành nghề kinh doanh trong nền kinh tế để đưa ra các tiêu chuẩn chung là căn cứ, tạo môi trường, mặt bằng cho các doanh nghiệp trong ngành cạnh tranh lành mạnh, đồng thời giúp cho cơ quan hữu quan thực hiện quản lý một cách có hệ thống và đơn giản hơn đối với ngành nghề, cung cấp các thông tin cần thiết cho các chủ nợ, các nhà đầu tư, trong đó có ngân hàng . * Môi trường thông tin ở nước ta còn nhiều bất cập, quản lý chưa chặt chẽ gây nhiễu cho hoạt động ngân hàng . Các doanh nghiệp còn chưa thực hiện công khai hóa các thông tin ngoài những doanh nghiệp đã niêm yết trên thị trường chứng khoán, các thông tin về doanh nghiệp hầu như chưa có nhiều nguần cung cấp. Môi trương pháp luật chưa nghiêm minh , các quy định không rõ rang, các văn bản chồng chéo lên nhau gây ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp cũng như của chi nhánh NHNo&PTNT Thµnh phè Ninh B×nh. 3.2.2- Nguyên nhân chủ quan: Thứ nhất: do Tr×nh ®é c¸n bé kh«ng ®ång ®Òu, tr×nh ®é chuyªn m«n, kinh nghiÖm thùc tiÔn cßn h¹n chÕ, viÖc tÝnh to¸._.