Một số giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động nghiên cứu khoa học ở Trường Đại học Văn hóa TP.HCM

BOÄ GIAÙO DUÏC – ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC SÖ PHAÏM TP. HOÀ CHÍ MINH Traàn Hoà Thaûo MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP NAÂNG CAO CHAÁT LÖÔÏNG HOAÏT ÑOÄNG NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC ÔÛ TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC VAÊN HOÙA TP. HOÀ CHÍ MINH LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ GIAÙO DUÏC HOÏC TP. Hoà Chí Minh - 2006 BOÄ GIAÙO DUÏC – ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC SÖ PHAÏM TP. HOÀ CHÍ MINH Traàn Hoà Thaûo MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP NAÂNG CAO CHAÁT LÖÔÏNG HOAÏT ÑOÄNG NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC ÔÛ TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC VAÊN HOÙA TP. HOÀ CHÍ MINH Chuyeân ngaønh : Quaûn lyù giaùo duïc Maõ soá : 60 14 05 LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ GIAÙO DUÏC HOÏC NGÖÔØI HÖÔÙNG DAÃN KHOA HOÏC: TS. TRÖÔNG VAÊN SINH TP. Hoà Chí Minh - 2006 1 Lôøi caûm ôn Chuùng toâi xin chaân thaønh caûm ôn: - Ban Giaùm hieäu, caùc phoøng, ban chöùc naêng vaø Khoa Taâm lyù – Giaùo duïc Tröôøng Ñaïi hoïc Sö phaïm Tp. Hoà Chí Minh; - Caùc giaùo sö, phoù giaùo sö, tieán só; - Ban Giaùm hieäu vaø Phoøng Quaûn lyù khoa hoïc vaø Hôïp taùc quoác teá Tröôøng Ñaïi hoïc Vaên hoùa Tp. Hoà Chí Minh; - Gia ñình vaø baïn beø ñoàng nghieäp ñaõ taïo nhieàu ñieàu kieän thuaän lôïi, taän tình giaûng daïy, hoã trôï, giuùp ñôõ vaø ñoäng vieân chuùng toâi trong suoát quaù trình hoïc taäp vaø thöïc hieän luaän vaên naøy. Ñaëc bieät, xin chaân thaønh caûm ôn Thaày giaùo höôùng daãn – TS. Tröông Vaên Sinh ñaõ taän taâm höôùng daãn, chæ baûo vaø ñoäng vieân chuùng toâi trong quaù trình tieán haønh luaän vaên. Taùc giaû 2 NHÖÕNG CHÖÕ VIEÁT TAÉT TRONG LUAÄN VAÊN CÑ : cao ñaúng CNH : coâng nghieäp hoaù ÑH : ñaïi hoïc GDÑH : giaùo duïc ñaïi hoïc GD & ÑT : Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo HÑH : hieän ñaïi hoaù KHKT & CN: khoa hoïc kyõ thuaät vaø coâng ngheä KT-XH : kinh teá - xaõ hoäi NCKH : nghieân cöùu khoa hoïc Tröôøng ÑHVH Tp. Hoà Chí Minh: Tröôøng Ñaïi hoïc Vaên hoaù thaønh phoá Hoà Chí Minh VHTT : Vaên hoaù Thoâng tin 3 MUÏC LUÏC Trang PHAÀN MÔÛ ÑAÀU ........................................................................................................ 7 1. Lyù do choïn ñeà taøi....................................................................................................... 7 2. Lòch söû vaán ñeà ........................................................................................................... 8 3. Muïc ñích nghieân cöùu ................................................................................................. 9 4. Ñoái töôïng vaø khaùch theå nghieân cöùu ......................................................................... 9 5. Giôùi haïn vaø phaïm vi nghieân cöùu............................................................................. 10 5.1. Giôùi haïn............................................................................................................. 10 5.2. Phaïm vi nghieân cöùu .......................................................................................... 10 6. Ñoùng goùp cuûa ñeà taøi ................................................................................................ 10 7. Noäi dung vaø phöông phaùp nghieân cöùu.................................................................... 10 7.1. Noäi dung nghieân cöùu ........................................................................................ 10 7.2. Phöông phaùp vaø phöông phaùp luaän nghieân cöùu............................................... 11 7.2.1. Phöông phaùp luaän nghieân cöùu ..................................................................... 11 7.2.2. Phöông phaùp nghieân cöùu ............................................................................. 11 8. Keát caáu luaän vaên ..................................................................................................... 12 Chöông 1: CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN CUÛA ÑEÀ TAØI ............................................................ 13 1.1. Moät soá khaùi nieäm lieân quan ................................................................................. 13 1.1.1. Khoa hoïc ........................................................................................................ 13 1.1.2. Hoaït ñoäng....................................................................................................... 13 1.1.3. Nghieân cöùu khoa hoïc..................................................................................... 13 1.1.4. Quaûn lyù vaø quaûn lyù nghieân cöùu khoa hoïc..................................................... 14 4 1.1.4.1. Quaûn lyù .................................................................................................... 14 1.1.4.2. Quaûn lyù nghieân cöùu khoa hoïc................................................................. 14 1.1.5. Giaùo duïc ñaïi hoïc............................................................................................ 14 1.1.6. Chaát löôïng nghieân cöùu khoa hoïc ................................................................ 15 1.1.6.1. Chaát löôïng ............................................................................................... 15 1.1.6.2. Chaát löôïng nghieân cöùu khoa hoïc............................................................ 15 1.2. Vai troø cuûa hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc trong giaùo duïc ñaïi hoïc ................. 15 1.2.1. Vai troø cuûa giaùo duïc ñaïi hoïc vôùi neàn kinh teá quoác daân............................... 15 1.2.2. Nghieân cöùu khoa hoïc laø moät trong hai hoaït ñoäng baét buoäc......................... 17 1.2.3. Nghieân cöùu khoa hoïc ñoái vôùi sinh vieân ........................................................ 19 1.2.4. Nghieân cöùu khoa hoïc gaén vôùi naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo........................ 23 1.2.4.1. Nghieân cöùu khoa hoïc gaén vôùi vieäc naâng cao chaát löôïng ...................... 23 1.2.4.2. Nghieân cöùu khoa hoïc gaén vôùi vieäc naâng cao chaát löôïng cuûa tröôøng.... 24 1.3. Caùc daïng (loaïi) nghieân cöùu khoa hoïc ôû giaùo duïc ñaïi hoïc .................................. 25 1.3.1. Caên cöù vaøo chuû theå saùng taïo......................................................................... 25 1.3.2. Caên cöù vaøo tính chaát, muïc ñích..................................................................... 26 1.3.3. Caên cöù vaøo caáp quaûn lyù................................................................................. 26 1.4. Toå chöùc vaø quaûn lyù nghieân cöùu khoa hoïc ôû tröôøng cao ñaúng, ñaïi hoïc .............. 26 1.5. Quan ñieåm cuûa Ñaûng ta veà hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc ............................. 27 1.5.1. Quan ñieåm cuûa Ñaûng ta veà hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc noùi chung ..... 27 1.5.2. Gaén hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc vôùi nhu caàu caùc lónh vöïc .................. 30 1.5.3. Höôùng hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc vaø ñaøo taïo .................................... 30 1.5.4. Hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc cuûa caùc tröôøng cao ñaúng, ñaïi hoïc ........... 31 1.6. Söï caàn thieát phaûi taêng cöôøng quaûn lyù vaø naâng cao chaát löôïng .......................... 32 5 1.6.1. Vai troø cuûa khoa hoïc kyõ thuaät vaø coâng ngheä ñoái vôùi coâng nghieäp hoaù ...... 32 1.6.2. Vai troø vaø öu theá cuûa giaùo duïc ñaïi hoïc ....................................................... 32 1.6.3. Nhöõng khieám khuyeát cuûa giaùo duïc ñaïi hoïc.................................................. 33 Chöông 2: THÖÏC TRAÏNG HOAÏT ÑOÄNG NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC CUÛA TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC VAÊN HOAÙ TP. HOÀ CHÍ MINH THÔØI GIAN QUA .............. 36 2.1. Toång quan veà Tröôøng .......................................................................................... 36 2.1.1. Quaù trình thaønh laäp vaø phaùt trieån.................................................................. 36 2.1.2. Toå chöùc boä maùy ............................................................................................. 37 2.1.2.1. Chöùc naêng, nhieäm vuï vaø phaïm vi ............................................................ 39 2.1.2.2. Noäi dung ñaøo taïo vaø nghieân cöùu khoa hoïc .............................................. 40 2.1.2.3. Qui moâ vaø thôøi gian ñaøo taïo..................................................................... 41 2.1.3. Cô caáu toå chöùc quaûn lyù ................................................................................ 42 2.2. Hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc cuûa Tröôøng ...................................................... 48 2.2.1. Nhöõng chuû tröông vaø chöông trình................................................................ 48 2.2.2. Moät soá keát quaû .............................................................................................. 49 2.2.3. Ñaùnh giaù ......................................................................................................... 53 2.2.3.1. Moät soá thaønh töïu ....................................................................................... 53 2.2.3.2. Moät soá toàn taïi ............................................................................................ 54 2.2.4. Nguyeân nhaân.................................................................................................. 55 2.2.4.1. Nguyeân nhaân khaùch quan ......................................................................... 55 2.2.4.2. Nguyeân nhaân chuû quan............................................................................. 56 2.3. Moät soá vaán ñeà ñaët ra ............................................................................................ 57 2.3.1. Xaùc ñònh vaø xaây döïng moät nhaän thöùc ñuùng ñaén .......................................... 57 2.3.2. Ñoåi môùi toå chöùc quaûn lyù hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc ........................... 58 6 2.3.3. Khai thaùc theá maïnh tieàm naêng ..................................................................... 59 Chöông 3: MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP NAÂNG CAO CHAÁT LÖÔÏNG HOAÏT ÑOÄNG NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC CUÛA TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC VAÊN HOAÙ TP. HOÀ CHÍ MINH THÔØI GIAN TÔÙI.............................................................................................. 61 3.1. Nhöõng cô sôû ñeà xuaát giaûi phaùp ............................................................................ 61 3.1.1. Cô sôû lyù luaän .................................................................................................. 61 3.1.2. Cô sôû phaùp lyù ................................................................................................. 61 3.1.3. Cô sôû thöïc tieãn ............................................................................................... 62 3.2. Moät soá nguyeân taéc vaø yeâu caàu ............................................................................ 62 3.2.1. Moät soá nguyeân taéc ......................................................................................... 62 3.2.2. Moät soá yeâu caàu .............................................................................................. 63 3.3. Moät soá giaûi phaùp................................................................................................... 63 3.3.1 Hoaøn thieän veà maët toå chöùc vaø naâng cao vai troø cuûa caùc boä phaän ................ 63 3.3.1.1. Hoaøn thieän veà maët toå chöùc ..................................................................... 63 3.3.1.2. Naâng cao vai troø cuûa caùc boä phaän quaûn lyù khoa hoïc ............................ 65 3.3.2. Ñaåy maïnh hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc.................................................. 66 3.3.2.1. Xaây döïng heä thoáng ñeà taøi khoa hoïc vaø toå chöùc trieån khai.................... 66 3.3.2.2. Thaønh laäp “Caâu laïc boä nghieân cöùu khoa hoïc treû” ................................. 69 3.3.3. Taêng cöôøng coâng taùc quaûn lyù hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc ................... 73 3.3.3.1. Taêng bieân cheá quaûn lyù nghieân cöùu khoa hoïc ôû caùc khoa, boä moân ....... 73 3.3.3.2. Quaûn lyù nghieân cöùu khoa hoïc theo ........................................................ 73 3.4. Moät soá kieán nghò................................................................................................... 76 Keát luaän ...................................................................................................................... 77 Phuï luïc 7 PHAÀN MÔÛ ÑAÀU 1. Lyù do choïn ñeà taøi 1.1. Ñaøo taïo vaø nghieân cöùu khoa hoïc (NCKH) laø hai nhieäm vuï cô baûn, gaén boù chaët cheõ vôùi nhau trong hoaït ñoäng ñaøo taïo cuûa baát kyø moät tröôøng cao ñaúng, ñaïi hoïc (CÑ,ÑH) naøo. Khoâng quan taâm ñuùng möùc ñeán hoaït ñoäng NCKH thì chaéc chaén aûnh höôûng khoâng nhoû ñeán chaát löôïng ñaøo taïo. 1.2. Thöïc tieãn giaùo duïc Vieät Nam cho thaáy, chính söï khoâng quan taâm ñuùng möùc ñeán hoaït ñoäng NCKH, xem nheï hoaït ñoäng naøy hoaëc ñònh höôùng NCKH khoâng phuø hôïp ñaõ "goùp phaàn" khoâng nhoû laøm cho chaát löôïng giaùo duïc ÑH Vieät Nam thaáp, khoâng ñaùp öùng ñöôïc nhöõng ñoøi hoûi veà khoa hoïc kyõ thuaät vaø coâng ngheä (KHKT & CN), veà nhaân löïc cho caùc lónh vöïc kinh teá - xaõ hoäi (KT - XH). Do ñoù, ñeå naâng cao chaát löôïng giaùo duïc ñaïi hoïc (GDÑH), laøm cho GDÑH phuïc vuï ñaéc löïc hôn nöõa, thieát thöïc hôn nöõa nhöõng nhu caàu veà KHKT & CN cuûa caùc lónh vöïc KT - XH, moät ñoøi hoûi böùc thieát ñaët ra laø phaûi ñaåy maïnh hoaït ñoäng NCKH, caàn phaûi coù nhöõng giaûi phaùp môùi nhaèm naâng cao chaát löôïng hoaït ñoäng naøy ôû taát caû caùc tröôøng CÑ,ÑH. 1.3. Tröôøng Ñaïi hoïc Vaên hoaù TP. Hoà Chí Minh (Tröôøng ÑHVH Tp. Hoà Chí Minh) ñöôïc thaønh laäp treân cô sôû naâng caáp Tröôøng Cao ñaúng Vaên hoaù TP. Hoà Chí Minh (theo quyeát ñònh soá 154/2005/QÑ-TTg, ngaøy 23 thaùng 6 naêm 2005 cuûa Thuû töôùng Chính phuû) nhaèm ñaùp öùng nhu caàu ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc ôû trình ñoä ñaïi hoïc, sau ñaïi hoïc phuïc vuï cho söï phaùt trieån vaên hoaù xaõ hoäi ôû phía Nam cuûa Toå quoác. Vuøng 8 ñaát phía Nam ñaát nöôùc, töø nam ñeøo Haûi Vaân trôû vaøo ñeán heát Nam Boä, laø vuøng ñaát vaên hoaù voâ cuøng phong phuù, ña daïng vaø giaøu baûn saéc. Theo ñoù, Tröôøng ÑHVH Tp. Hoà Chí Minh khoâng chæ laøm nhieäm vuï ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc cho ngaønh vaên hoaù cuûa caùc tænh phía Nam maø coøn coù nhieäm vuï ñi saâu nghieân cöùu nhöõng giaù trò vaên hoaù cuûa vuøng naøy, nhaèm goùp phaàn phaùt trieån KT-XH cuûa caùc ñòa phöông trong vuøng. Hôn nöõa, ñi saâu NCKH veà vaên hoaù trong vuøng seõ coù taùc ñoäng ngöôïc laïi, phuïc vuï cho hoaït ñoäng ñaøo taïo vaø naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo cuûa Tröôøng. Theá nhöng do nhieàu nguyeân nhaân vaø ñieàu kieän khaùc nhau, thôøi gian qua, khi ñang coøn laø tröôøng cao ñaúng vaø nay laø tröôøng ñaïi hoïc, Tröôøng ÑHVH Tp. Hoà Chí Minh chöa trieån khai ñaày ñuû vaø coù hieäu quaû hoaït ñoäng NCKH. Moät trong nhöõng vaán ñeà caáp baùch ñaët ra cho Tröôøng ÑHVH Tp. Hoà Chí Minh trong giai ñoaïn tröôùc maét laø: ñi ñoâi vôùi vieäc ñaåy maïnh vaø naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo caàn phaûi taêng cöôøng vaø naâng cao hieäu quaû coâng taùc NCKH. Xuaát phaùt töø nhöõng lyù do treân, chuùng toâi choïn ñeà taøi nghieân cöùu "Moät soá giaûi phaùp naâng cao chaát löôïng hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc ôû Tröôøng Ñaïi hoïc Vaên hoùa Tp. Hoà Chí Minh". 2. Lòch söû vaán ñeà Theo choã chuùng toâi ñöôïc bieát, haàu nhö khoâng coù moät coâng trình khoa hoïc naøo ñeà caäp ñeán vaán ñeà NCKH cuûa moät tröôøng CÑ hay ÑH. Coù chaêng chæ laø moät soá ñaùnh giaù nhaän xeùt cuûa caùc ñôn vò, caùc boä phaän laøm coâng taùc quaûn lyù NCKH ñöôïc theå hieän qua caùc baùo caùo ñònh kyø hay caùc baùo caùo toång keát,... Hoaït ñoäng NCKH cuûa Tröôøng Cao ñaúng Vaên hoaù Tp. Hoà Chí Minh tröôùc ñaây, Tröôøng ÑHVH Tp. Hoà Chí Minh hieän nay cuõng rôi vaøo soá phaän nhö vaäy. Vaán ñeà NCKH ôû Tröôøng Cao ñaúng Vaên hoùa Tp. Hoà Chí Minh cuõng chæ ñöôïc ñeà caäp sô löôïc 9 trong caùc hoäi thaûo chuyeân ñeà nhö "Hoäi thaûo khoa hoïc 25 naêm ñaøo taïo vaø nghieân cöùu khoa hoïc cuûa Tröôøng Cao ñaúng Vaên hoùa Tp. Hoà Chí Minh", trong "Ñeà aùn thaønh laäp Tröôøng Ñaïi hoïc Vaên hoùa Tp. Hoà Chí Minh treân cô sôû naâng caáp tröôøng Cao ñaúng Vaên hoùa Tp. Hoà Chí Minh", trong caùc baøi vieát treân Thoâng tin khoa hoïc cuûa Tröôøng, trong moät soá tham luaän caùc hoäi thaûo cuûa ngaønh,... Trong luaän vaên thaïc só "Caùc giaûi phaùp phaùt trieån ñoäi nguõ giaûng vieân nhaèm ñaùp öùng nhu caàu naâng caáp Tröôøng Cao ñaúng Vaên hoùa Tp. Hoà Chí Minh" cuûa thaïc só Nguyeãn Thò Hoàng Sinh – caùn boä cuûa Tröôøng ñaõ ñeà caäp ñeán vieäc ñaåy maïnh vieäc NCKH ôû Tröôøng ÑHVH Tp. Hoà Chí Minh, song cuõng chæ laø moät phaàn raát nhoû trong luaän vaên. Ñaáy laø moät trong nhöõng khoù khaên khi chuùng toâi tieán haønh thöïc hieän ñeà taøi naøy. 3. Muïc ñích nghieân cöùu Xuaát phaùt töø: - Vai troø, taàm quan troïng cuûa hoaït ñoäng NCKH ñoái vôùi caùc Tröôøng CÑ, ÑH; - Quan ñieåm chæ ñaïo cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ñoái vôùi hoaït ñoäng NCKH noùi chung vaø NCKH trong caùc tröôøng CÑ, ÑH noùi rieâng; - Vieäc phaân tích, ñaùnh giaù moät caùch khaùch quan hoaït ñoäng NCKH cuûa Tröôøng ÑHVH Tp. Hoà Chí Minh thôøi gian qua; luaän vaên naøy höôùng tôùi ñeà xuaát moät soá giaûi phaùp nhaèm naâng cao chaát löôïng hoaït ñoäng NCKH cuûa Tröôøng ÑHVH Tp. Hoà Chí Minh, töø ñoù goùp phaàn naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo cuûa Tröôøng thôøi gian tôùi. 4. Ñoái töôïng vaø khaùch theå nghieân cöùu 4.1. Ñoái töôïng nghieân cöùu: Toå chöùc vaø quaûn lyù hoaït ñoäng NCKH cuûa Tröôøng ÑHVH Tp. Hoà Chí Minh. 10 4.2. Khaùch theå nghieân cöùu: Hoaït ñoäng NCKH cuûa Tröôøng ÑHVH Tp. Hoà Chí Minh thôøi gian qua. 5. Giôùi haïn vaø phaïm vi nghieân cöùu 5.1. Giôùi haïn Luaän vaên ñeà xuaát caùc giaûi phaùp nhaèm naâng cao chaát löôïng hoaït ñoäng NCKH treân cô sôû khaûo saùt thöïc traïng hoaït ñoäng cuûa Tröôøng töø naêm 2000 - 2005. 5.2. Phaïm vi nghieân cöùu Coù nhieàu noäi dung gaén vôùi vieäc naâng cao chaát löôïng hoaït ñoäng NCKH. ÔÛ ñaây chuùng toâi chæ taäp trung vaøo moät soá noäi dung sau: - Toå chöùc laïi boä maùy quaûn lyù hoaït ñoäng NCKH cuûa Tröôøng. - Caùc bieän phaùp trieån khai hoaït ñoäng NCKH vaø quaûn lyù hoaït ñoäng naøy. 6. Ñoùng goùp cuûa ñeà taøi Theo chuùng toâi, luaän vaên naøy coù hai ñoùng goùp chuû yeáu: - Khaúng ñònh moät laàn nöõa vai troø, taàm quan troïng cuûa hoaït ñoäng NCKH ñoái vôùi giaùo duïc ñaïi hoïc vaø söï caàn thieát phaûi taêng cöôøng quaûn lyù naâng cao chaát löôïng hoaït ñoäng naøy trong quaù trình ñoåi môùi giaùo duïc ñaïi hoïc giai ñoaïn hieän nay. - Ñeà xuaát moät soá giaûi phaùp coù tính khaû thi nhaèm naâng cao chaát löôïng quaûn lyù hoaït ñoäng NCKH cuûa Tröôøng ÑHVH Tp. Hoà Chí Minh thôøi gian tôùi. 7. Noäi dung vaø phöông phaùp nghieân cöùu 7.1. Noäi dung nghieân cöùu ÔÛ luaän vaên naøy, chuùng toâi ñi saâu vaøo ba noäi dung, moãi noäi dung laøm thaønh moät chöông: - Taàm quan troïng cuûa hoaït ñoäng NCKH ñoái vôùi giaùo duïc ñaïi hoïc vaø söï caàn thieát taêng cöôøng quaûn lyù vaø naâng cao chaát löôïng hoaït ñoäng naøy. 11 - Tìm hieåu thöïc traïng hoaït ñoäng NCKH cuûa Tröôøng ÑHVH Tp. Hoà Chí Minh thôøi gian qua. - Ñeà xuaát moät soá giaûi phaùp naâng cao chaát löôïng quaûn lyù hoaït ñoäng NCKH cuûa Tröôøng ÑHVH Tp. Hoà Chí Minh thôøi gian tôùi. 7.2. Phöông phaùp luaän vaø phöông phaùp nghieân cöùu 7.2.1. Phöông phaùp luaän nghieân cöùu Xuaát phaùt töø quan ñieåm cuûa Ñaûng ta veà phaùt trieån söï nghieäp giaùo duïc vaø vaên hoùa, luaän vaên naøy nghieân cöùu theo höôùng: - Gaén chaët vaán ñeà naâng cao chaát löôïng hoaït ñoäng NCKH trong hai moái quan heä bieän chöùng: + Quan heä giöõa hai maët NCKH vaø ñaøo taïo trong hoaït ñoäng cuûa moät tröôøng CÑ, ÑH. + Quan heä giöõa NCKH vôùi chöùc naêng vaø nhieäm vuï cuûa Tröôøng trong giai ñoaïn môùi. - Giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà ñaët ra theo quan ñieåm heä thoáng vaø phaùt trieån. 7.2.2. Phöông phaùp nghieân cöùu Tuyø töøng chöông, töøng phaàn, chuùng toâi söû duïng moät hoaëc moät soá phöông phaùp sau: - Phöông phaùp thoáng keâ - Phöông phaùp ñoái chieáu, so saùnh. - Phöông phaùp phaân tích, toång hôïp. - … 8. Keát caáu luaän vaên Ngoaøi phaàn môû ñaàu, keát luaän vaø phuï luïc, luaän vaên ñöôïc toå chöùc thaønh ba 12 chöông, moãi chöông coù nhieàu phaàn: Chöông 1: Cô sôû lyù luaän cuûa ñeà taøi 1.1. Moät soá khaùi nieäm lieân quan 1.2. Vai troø cuûa hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc trong giaùo duïc ñaïi hoïc 1.3. Caùc daïng (loaïi) nghieân cöùu khoa hoïc ôû giaùo duïc ñaïi hoïc 1.4. Toå chöùc vaø quaûn lyù nghieân cöùu khoa hoïc ôû tröôøng cao ñaúng, ñaïi hoïc 1.5. Quan ñieåm cuûa Ñaûng ta veà hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc 1.6. Söï caàn thieát phaûi taêng cöôøng quaûn lyù vaø naâng cao chaát löôïng Chöông 2: Thöïc traïng hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc cuûa Tröôøng Ñaïi hoïc Vaên hoaù Tp. Hoà Chí Minh thôøi gian qua 2.1. Toång quan veà Tröôøng 2.2. Hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc cuûa Tröôøng 2.3. Moät soá vaán ñeà ñaët ra Chöông 3:Moät soá giaûi phaùp naâng cao chaát löôïng hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc cuûa Tröôøng Ñaïi hoïc Vaên hoaù Tp. Hoà Chí Minh thôøi gian tôùi. 3.1. Nhöõng cô sôû ñeà xuaát giaûi phaùp 3.2. Moät soá nguyeân taéc vaø yeâu caàu 3.3. Moät soá giaûi phaùp 13 CHÖÔNG 1 CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN CUÛA ÑEÀ TAØI 1.1. Moät soá khaùi nieäm lieân quan 1.1.1. Khoa hoïc: Thoâng thöôøng ngöôøi ta hieåu: “Khoa hoïc laø heä thoáng tri thöùc veà töï nhieân, veà xaõ hoäi vaø tö duy, veà nhöõng quy luaät phaùt trieån khaùch quan cuûa töï nhieân, xaõ hoäi vaø tö duy, heä thoáng tri thöùc naøy ñöôïc hình thaønh trong lòch söû vaø khoâng ngöøng phaùt trieån treân cô sôû thöïc tieãn xaõ hoäi” [30,16] 1.1.2. Hoaït ñoäng: Coù nhieàu ñònh nghóa veà hoaït ñoäng. Töø goùc ñoä trieát hoïc, hoaït ñoäng laø bieän chöùng cuûa chuû theå vaø khaùch theå, bao goàm quaù trình khaùch theå hoùa chuû theå (chuyeån naêng löïc töø con ngöôøi vaøo saûn phaåm cuûa hoaït ñoäng) vaø chuû theå hoùa khaùch theå (con ngöôøi phaûn aùnh vaät theå, tieáp thu ñaëc ñieåm cuûa vaät theå chuyeån thaønh naêng löïc cuûa con ngöôøi)[12]. 1.1.3. Nghieân cöùu khoa hoïc: laø hoaït ñoäng phaùt hieän, tìm hieåu caùc hieän töôïng, söï vaät, qui luaät cuûa töï nhieân, xaõ hoäi vaø tö duy; saùng taïo caùc giaûi phaùp nhaèm öùng duïng vaøo thöïc tieãn. Nghieân cöùu khoa hoïc goàm nghieân cöùu cô baûn, nghieân cöùu öùng duïng [17]. Nhö vaäy, muïc tieâu cuûa hoaït ñoäng NCKH nhaèm xaây döïng neàn khoa hoïc tieân tieán, hieän ñaïi ñeå phaùt trieån löïc löôïng saûn xuaát, naâng cao trình ñoä quaûn lyù; söû duïng hôïp lyù taøi nguyeân thieân nhieân, baûo veä moâi tröôøng; ñaåy maïnh coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa, xaây döïng neàn vaên hoùa tieân tieán, ñaäm ñaø baûn saéc daân toäc, naâng cao chaát löôïng cuoäc soáng cuûa nhaân daân… Xaây döïng vaø phaùt huy naêng löïc noäi sinh veà khoa hoïc, keát hôïp vôùi söï tieáp thu coù choïn loïc caùc thaønh töïu khoa hoïc vaø coâng ngheä theá 14 giôùi, phuø hôïp vôùi thöïc tieãn nöôùc nhaø. Baûo ñaûm söï phaùt trieån oån ñònh, lieân tuïc cho nghieân cöùu cô baûn trong caùc lónh vöïc khoa hoïc, nhaát laø moät soá lónh vöïc khoa hoïc ñaëc thuø cuûa Vieät Nam. Ñaåy maïnh nghieân cöùu öùng duïng, nhanh choùng ñöa thaønh quaû nghieân cöùu vaøo vaøo thöïc tieãn cuoäc soáng goùp phaàn ñaåy nhanh tieán trình CNH, HÑH ñaát nöôùc. 1.1.4. Quaûn lyù vaø Quaûn lyù nghieân cöùu khoa hoïc 1.1.4.1. Quaûn lyù: laø söï taùc ñoäng, chæ huy, ñieàu khieån, höôùng daãn caùc khaùch theå quaûn lyù (söï vaät, hieän töôïng, con ngöôøi…) bieán ñoåi vaø phaùt trieån theo ñuùng qui luaät cuûa chuùng hoaëc theo yù ñònh cuûa chuû theå quaûn lyù. 1.1.4.2. Quaûn lyù nghieân cöùu khoa hoïc: laø quaûn lyù caùc coâng trình, saûn phaåm, hoaït ñoäng cuûa NCKH vaø chuû theå cuûa hoaït ñoäng NCKH (caùc nhaø khoa hoïc) nhaèm ñöa caùc thaønh quaû cuûa NCKH vaøo ñôøi soáng, phuïc vuï cho ñôøi soáng, cho söï phaùt trieån KT-XH. 1.1.5. Giaùo duïc ñaïi hoïc Giaùo duïc ñaïi hoïc (GDÑH) laø moät baäc hoïc vaø laø baäc cao nhaát cuûa heä thoáng giaùo duïc quoác daân. Giaùo duïc ñaïi hoïc laø loaïi hình giaùo duïc chuyeân saâu. Do ñoù, khoâng phaûi taát caû hoïc sinh phoå thoâng ñeàu vaøo ñöôïc ÑH. Giaùo duïc ñaïi hoïc chæ tuyeån choïn vôùi moät tyû leä nhaát ñònh (do Nhaø nöôùc qui ñònh) trong soá hoïc sinh toát nghieäp Trung hoïc phoå thoâng vaø phaûi ñaït keát quaû qua kyø thi tuyeån sinh CÑ, ÑH. Giaùo duïc ñaïi hoïc coù vai troø ñaëc bieät quan troïng trong vieäc ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc coù trình ñoä khoa hoïc kyõ thuaät vaø coâng ngheä (KHKT & CN) cao phuïc vuï cho nhu caàu cuûa caùc lónh vöïc KT-XH. Nhìn vaøo heä thoáng GDÑH ngöôøi ta coù theå nhaän thaáy ñöôïc moät phaàn chaát löôïng cuûa nguoàn nhaân löïc vaø trình ñoä phaùt trieån cuûa moät quoác gia. 15 1.1.6. Chaát löôïng nghieân cöùu khoa hoïc 1.1.6.1. Chaát löôïng: laø moät khaùi nieäm khaù tröøu töôïng, ña chieàu, ña nghóa vaø coù theå ñöôïc xem xeùt döôùi nhieàu goùc ñoä khaùc nhau. Theo Töø ñieån tieáng Vieät phoå thoâng thì chaát löôïng ñöôïc giaûi nghóa laø “Toång theå noùi chung nhöõng tính chaát, thuoäc tính cô baûn cuûa söï vaät (söï vieäc)… laøm cho söï vaät (söï vieäc) naøy phaân bieät vôùi söï vaät (söï vieäc) khaùc” hoaëc laø: “Caùi taïo neân phaåm chaát, giaù trò cuûa moät con ngöôøi, moät söï vaät, söï vieäc” hoaëc laø: “Caùi taïo neân baûn chaát cuûa söï vaät, laøm cho söï vaät naøy khaùc söï vaät kia” [29,144]. Chaát löôïng GDÑH do nhieàu yeáu toá taïo thaønh nhö giaûng vieân, sinh vieân, chöông trình, giaùo trình, noäi dung giaûng daïy, coâng taùc quaûn lyù hoïc taäp, nghieân cöùu, cô sôû vaät chaát, trang thieát bò, kinh phí,… 1.1.6.2. Chaát löôïng NCKH: Ñoái vôùi hoaït ñoäng NCKH, chaát löôïng coù theå ñöôïc theå hieän qua giaù trò vaø hieäu quaû khoa hoïc, coâng ngheä, tính ñaëc thuø, ñoäc ñaùo vaø saùng taïo cuûa keát quaû nghieân cöùu phuø hôïp vôùi muïc tieâu nghieân cöùu ñaõ döï kieán hoaëc mong muoán vaø giaù trò phuïc vuï ñôøi soáng KT-XH… Ñeå naâng cao chaát löôïng GDÑH noùi chung vaø naâng cao chaát löôïng NCKH trong ñaøo taïo ÑH noùi rieâng ñoøi hoûi phaûi thöïc hieän ñoàng boä raát nhieàu caùc giaûi phaùp, trong ñoù caùc giaûi phaùp veà phaùt trieån vaø naâng cao nguoàn löïc nghieân cöùu khoa hoïc laø voâ cuøng quan troïng. 1.2. Vai troø cuûa hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc trong giaùo duïc ñaïi hoïc 1.2.1. Vai troø cuûa giaùo duïc ñaïi hoïc vôùi neàn kinh teá quoác daân Quan ñieåm chuû ñaïo cuûa cuûa Ñaûng ta veà giaùo duïc laø: coi giaùo duïc – ñaøo taïo laø quoác saùch haøng ñaàu nhaèm muïc tieâu naâng cao daân trí, ñaøo taïo nhaân löïc, boài döôõng nhaân taøi. Taát caû caùc baäc hoïc, caùc loaïi hình ñaøo taïo ñeàu tröïc tieáp hoaëc giaùn tieáp giaûi quyeát ba muïc tieâu treân. Cuï theå: naâng cao daân trí laø nhieäm vuï chuû yeáu cuûa giaùo duïc phoå thoâng, ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc laø nhieäm vuï chuû yeáu cuûa giaùo duïc chuyeân ngieäp 16 vaø GDÑH. Boài döôõng nhaân taøi laø nhieäm vuï chung cuûa toaøn xaõ hoäi, cuûa moïi caáp giaùo duïc. Trong khi thöïc hieän nhieäm vuï thöù hai - ñaøo taïo nhaân löïc, baäc giaùo duïc chuyeân nghieäp chæ trang bò moät phaàn tri thöùc, lyù luaän veà moät ngaønh ngheà ñaøo taïo ôû moät möùc ñoä nhaát ñònh, chuû yeáu laø giaùo duïc kyõ naêng, kyõ xaûo thöïc haønh ngheà. Coøn baäc GDÑH vaø sau ÑH höôùng ñeán trang bò cho sinh vieân, hoïc vieân tri thöùc, lyù luaän, kyõ naêng cao, chuyeân saâu veà caùc lónh vöïc KT-XH. Nhöõng ngöôøi toát nghieäp baäc ÑH vaø sau ÑH ñöôïc coi laø caùc chuyeân gia, laø nhöõng ngöôøi coù trình ñoä cao veà KHKT & CN. Hôn theá nöõa, caùc tröôøng CÑ vaø ÑH laø nôi taäp trung ñoâng ñaûo caùc nhaø khoa hoïc, caùc chuyeân gia ñaàu ngaønh vaø caùc trang thieát bò kyõ thuaät phuïc vuï cho coâng taùc giaûng daïy vaø NCKH. Caùc tröôøng CÑ vaø ÑH cuøng caùc vieän, caùc trung taâm nghieân cöùu laäp thaønh moät heä thoáng KHKT & CN cuûa moät quoác gia. Do vaäy, GDÑH laø moät boä phaän cöïc kyø quan troïng ñoái vôùi phaùt trieån KHKT & CN cuûa moãi quoác gia. Thoâng qua heä thoáng GDÑH, ngöôøi ta coù theå thaáy höôùng ñi vaø trình ñoä phaùt trieån veà KHKT & CN cuûa quoác gia aáy. Hôn nöõa, trong moái quan heä bieän chöùng giöõa lyù luaän vaø thöïc tieãn, hoïc vôùi haønh, GDÑH phaûi coù nhieäm vuï ñaùp öùng kòp thôøi, ñaày ñuû moïi yeâu caàu veà KHKT & CN do thöïc tieãn ñôøi soáng xaõ hoäi ñaët ra. Ñoù chính laø nhöõng baøi toaùn ñoøi hoûi GDÑH phaûi giaûi quyeát. GDÑH thoaùt ly khoûi thöïc tieãn, khoâng ñaùp öùng nhu caàu cuoäc soáng thì GDÑH trôû thaønh GD haøn laâm vieän. Töø ñoù, vai troø cuûa GDÑH ñoái vôùi söï phaùt trieån KT-XH noùi rieâng vaø söï phaùt trieån beàn vöõng cuûa quoác gia noùi chung coù moät yù nghóa voâ cuøng to lôùn. Ñieàu naøy theå hieän qua nhöõng khía caïnh sau ñaây: - GDÑH coù nhieäm vuï ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc coù trình ñoä cao veà KHKT & CN. - GDÑH laø moät boä phaän quan troïng khoâng theå thieáu cuûa neàn KHKT&CN cuûa 17 ñaát nöôùc, laø moät boä phaän tröïc tieáp ñaùp öùng nhu caàu veà KHKT &CN vaø nguoàn nhaân löïc coù chaát löôïng cao cho coâng cuoäc CNH, HÑH ñaát nöôùc. - Cuøng caùc vieän, caùc trung taâm nghieân cöùu khoa hoïc, caùc tröôøng ÑH laø nhöõng ñôn vò chuyeån giao KHKT & CN, ñöa khoa hoïc vaøo thöïc tieãn cuoäc soáng, ñoàng thôøi gaén chaët giaùo duïc vaø xaõ hoäi. 1.2.2. Nghieân cöùu khoa hoïc laø moät trong hai hoaït ñoäng baét buoäc cuûa caùc tröôøng cao ñaúng, ñaïi hoïc vaø ngöôøi giaûng vieân Ñaøo taïo vaø NCKH laø hai nhieäm vuï cô baûn, quan troïng nhaát trong coâng taùc chuyeân moân cuûa moät tröôøng CÑ,ÑH vaø moät giaûng vieân. Hai hoaït ñoäng naøy gaén boù chaët cheõ vôùi nhau, coù moái quan heä bieän chöùng vôùi nhau vaø laø ñieàu kieän toàn taïi cuûa nhau: muoán hoaøn thaønh ñöôïc nhieäm vuï giaûng daïy thì phaûi khoâng ngöøng nghieân cöùu khoa hoïc vaø ngöôïc laïi, nghieân cöùu khoa hoïc laø ñeå phuïc vuï cho coâng taùc giaûng daïy ñöôïc toát, naâng cao chaát löôïng baøi giaûng, goùp phaàn thuùc ñaåy söï phaùt trieån cuûa kinh teá – xaõ hoäi. Ñoái vôùi tröôøng CÑ,ÑH seõ ._.khoâng theå coù chaát löôïng cao trong ñaøo taïo neáu khoâng taêng cöôøng hoaït ñoäng NCKH. Nghieân cöùu khoa hoïc laø moät ñoøi hoûi khaùch quan cuûa quaù trình ñaøo taïo baäc ÑH. Bôûi vì, NCKH tröôùc heát laø phöông thöùc töï ñaøo taïo cuûa giaûng vieân, töï taïo ra tieàm löïc ñeå naâng cao trình ñoä, naâng cao chaát löôïng giaûng daïy, treân cô sôû ñoù naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo sinh vieân. Tri thöùc cuûa giaûng vieân neáu khoâng ñöôïc caäp nhaät thöôøng xuyeân thì khoâng theå hoaøn thaønh nhieäm vuï cuûa mình trong quaù trình ñaøo taïo. Nghieân cöùu khoa hoïc chính laø moät trong nhöõng bieän phaùp ñeå caäp nhaät tri thöùc. Giaûng vieân vôùi tö caùch laø ngöôøi coù trình ñoä hoïc vaán cao, coù khaû naêng vaø phöông phaùp NCKH phaûi tích cöïc tham gia nghieân cöùu tröôùc heát laø phuïc vuï cho coâng taùc giaûng daïy vaø tieán tôùi laø phuïc vuï cho cuoäc soáng xaõ hoäi. Thöïc tieãn luoân ñaët ra cho 18 khoa hoïc nhöõng vaán ñeà caàn nghieân cöùu ñeå thuùc ñaåy quaù trình nghieân cöùu chung, ñoàng thôøi cuõng laø nôi thöû thaùch, kieåm nghieäm vaø chöùng minh nhöõng thaønh quaû NCKH. Coâng vieäc giaûng daïy coù theå thöïc söï haáp daãn vaø höùng thuù neáu moãi giaûng vieân ñeàu thaáy coù söï saùng taïo trong lao ñoäng cuûa mình. Nghieân cöùu khoa hoïc laø con ñöôøng saùng taïo cuûa giaûng vieân. Tham gia NCKH coøn goùp phaàn ñoåi môùi phöông phaùp giaûng daïy cuûa ngöôøi giaûng vieân qua caùch caáu truùc laïi noäi dung baøi giaûng hôïp lyù vaø hieäu quaû hôn; qua nhöõng baøi baùo, baøi nghieân cöùu coâng boá vôùi caùc ñoàng nghieäp trong vaø ngoaøi ngaønh ôû caùc buoåi hoäi thaûo, toïa ñaøm nhaèm trao ñoåi thoâng tin,… Vôùi nhöõng coâng trình khoa hoïc, giaûng vieân töï khaúng ñònh mình tröôùc sinh vieân, taêng theâm uy tín cuûa ngöôøi höôùng daãn hoïc taäp. Hieäu tröôûng Tröôøng ÑHVH Tp. Hoà Chí Minh trong buoåi toïa ñaøm veà ñoåi môùi phöông phaùp giaûng daïy vaø NCKH cuûa giaûng vieân treû coù nhaán maïnh “qui trình: ñi – hoïc – ñoïc – vieát” ñoái vôùi ngöôøi laøm coâng taùc giaûng daïy, nghieân cöùu. Neáu khoâng ñi nhieàu, khoâng hoïc nhieàu, khoâng ñoïc nhieàu vaø khoâng vieát ra ñöôïc nhöõng gì thu thaäp ñöôïc töø thöïc teá cuoäc soáng thì chaúng bao laâu kieán thöùc cuûa mình seõ trôû neân laïc haäu, xa rôøi thöïc tieãn, nhöõng baøi giaûng treân lôùp seõ trôû neân khoâ khan, xô cöùng vaø khoâng coù söùc thuyeát phuïc. Nhìn ra nöôùc ngoaøi, ñeå minh chöùng cho taàm quan troïng cuûa hoaït ñoäng NCKH ñoái vôùi giaûng vieân ñaïi hoïc, Traàn Kieát Huøng, trong baøi vieát treân taïp chí Daïy vaø hoïc ngaøy nay (soá 7/2005) coù ñöa ra moät ví duï: “ÔÛ moät tröôøng ñaïi hoïc Stanford (Myõ) coù moät giaùo sö giaûng daïy naêm naêm lieàn ñöôïc sinh vieân bình choïn laø nhaø giaùo öu tuù nhöng roài khoâng bao laâu sau vò giaùo sö naøy bò nhaø tröôøng buoäc thoâi vieäc, vì suoát naêm naêm lieàn oâng khoâng coù ñöôïc moät coâng trình nghieân cöùu khoa hoïc”. Nhö vaäy, ôû nhöõng tröôøng ñaïi hoïc lôùn treân theá giôùi, beân caïnh tri thöùc, khaû naêng sö phaïm,… NCKH laø tieâu chí raát quan troïng ñeå ñaùnh giaù naêng löïc cuûa giaûng vieân ñaïi 19 hoïc. 1.2.3. Nghieân cöùu khoa hoïc ñoái vôùi sinh vieân Böôùc vaøo giaûng ñöôøng ñaïi hoïc, baét ñaàu tieáp xuùc vôùi kieán thöùc môùi vöøa coù tính chuyeân ngaønh, vöøa coù tính lieân ngaønh, sinh vieân nghe thaày giaûng chuû yeáu laø thuyeát trình, khaùi quaùt, gôïi môû laø chính. Vì vaäy, muoán coù hieäu quaû vaø keát quaû toát, sinh vieân phaûi thay ñoåi tö duy vaø phöông phaùp hoïc taäp cuûa nhöõng naêm hoïc phoå thoâng. Tröôùc heát, NCKH (döôùi nhieàu daïng: xemina, vieát tieåu luaän, khoùa luaän,...) laø moät trong nhöõng tieâu chí phaân bieät giaùo duïc phoå thoâng vôùi GDÑH, phaân bieät moät hoïc sinh phoå thoâng vôùi moät sinh vieân. Neáu ngöôøi sinh vieân khoâng tieán haønh NCKH thì seõ töï bieán mình thaønh hoïc sinh phoå thoâng caáp 4. Nghieân cöùu khoa hoïc laø caùch thöùc reøn luyeän cho sinh vieân laøm quen vôùi phöông phaùp luaän NCKH, kích thích tính chuû ñoäng saùng taïo, haïn cheá vaø ñaåy luøi töøng böôùc tính thuï ñoäng, giuùp cho sinh vieân hình thaønh phong caùch hoïc taäp gaén lieàn vôùi thoùi quen tìm toøi ñaët vaán ñeà "taïi sao?", “nhö theá naøo?” vaø nghieân cöùu giaûi quyeát vaán ñeà aáy. Theo nhö Almeida Junior (1956), “Caùi muïc tieâu cao nhaát maø nhaø tröôøng ñaïi hoïc phaûi nhaém tôùi vaø coù nhieäm vuï ñaøo taïo cho sinh vieân cuûa mình ñaït tôùi ñoù laø söï nghieân cöùu khoa hoïc, laø söï khaùm phaù môû ñöôøng vaø coù hieäu quaû treân nhöõng ñòa baøn kyõ thuaät vaø lyù luaän chöa ñöôïc khaùm phaù” [20]. Vì vaäy, hoïc ÑH phaûi gaén lieàn vôùi ñoïc nhieàu taøi lieäu, ñoàng thôøi laøm quen daàn vôùi NCKH. Neáu khoâng ñoïc nhieàu saùch, tö lieäu thì khoâng theå hieåu saâu baøi hoïc vaø khoâng theå vieát thaønh coâng moät ñeà taøi khoa hoïc coù tính thuyeát phuïc. Cuõng khoâng phaûi chæ ñoïc moät vaøi tö lieäu maø phaûi ñoïc raát nhieàu tö lieäu môùi ñuû döõ lieäu giuùp ích cho baøi nghieân cöùu cuûa mình. Nghieân cöùu moät ñeà taøi ñeå vieát thaønh coâng moät coâng trình trình khoa hoïc duø ôû phaïm vi roäng hay heïp, ngöôøi vieát phaûi khoå taâm, toán söùc ñoïc taøi lieäu, choïn loïc tö lieäu, saép xeáp döõ lieäu vaø bieán nhöõng döõ lieäu ñoù thaønh 20 tri thöùc cuûa mình. Ñoù laø chính laø böôùc khôûi ñaàu heát söùc quan troïng ñoái vôùi con ñöôøng NCKH cuûa sinh vieân sau khi ra tröôøng, tieáp xuùc tröïc tieáp vôùi thöïc teá coâng vieäc. Ngoaøi ra, NCKH coøn taïo ñieàu kieän cho sinh vieân thöïc hieän vieäc keát hôïp chaët cheõ hoïc ñi ñoâi vôùi haønh, lyù thuyeát gaén lieàn vôùi thöïc tieãn. Caùc sinh hoaït khoa hoïc noùi chung vaø hoaït ñoäng NCKH noùi rieâng trong nhaø tröôøng giuùp sinh vieân boå sung nhöõng kieán thöùc coù phaàn laïc haäu hay loãi thôøi cuûa heä thoáng giaùo trình ñaõ ñöôïc bieân soaïn tröôùc ñaây. Do vaäy, NCKH khoâng chæ giuùp sinh vieân cuûng coá vaø caäp nhaät tri thöùc, tích luõy kinh nghieäm trong thôøi gian ñöôïc ñaøo taïo ôû tröôøng ñeå vöõng vaøng, töï tin böôùc vaøo ñôøi maø coøn taïo cho sinh vieân phong caùch laøm vieäc khoa hoïc, coù khaû naêng tö duy, nhaän xeùt vaán ñeà moät caùch khoa hoïc, tieáp caän vaø vaän duïng nhöõng phöông phaùp NCKH... Coù moät thöïc teá laø hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc cuûa sinh vieân caùc tröôøng CÑ, ÑH ôû Vieät Nam chöa phaùt trieån maïnh, ñaëc bieät laø ôû caùc tröôøng CÑ,ÑH thuoäc khoái khoa hoïc xaõ hoäi – nhaân vaên. Cuï theå, theo TS. Ñoã Thò Chaâu, Tröôøng Ñaïi hoïc Ngoaïi ngöõ – Ñaïi hoïc quoác gia Haø Noäi vieát treân Taïp chí Giaùo duïc soá 96/2004: “Soá sinh vieân tham gia nghieân cöùu khoa hoïc (vôùi nhöõng ñeà taøi nghieân cöùu nhaát ñònh) so vôùi toång soá sinh vieân ôû moãi tröôøng coøn quaù ít, neân nhieàu sinh vieân khi toát nghieäp ra tröôøng maø vaãn chöa coù ñöôïc phöông phaùp töï hoïc, töï nghieân cöùu, töùc laø chöa coù ñöôïc nhöõng kyõ naêng NCKH cô baûn ñeå coù theå töï naâng cao trình ñoä chuyeân moân, nghieäp vuï ngheà nghieäp cuûa baûn thaân cuõng nhö töï mình giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà mang tính thôøi söï cuûa thöïc tieãn ngheà nghieäp”. Tuy nhieân, caàn xaùc ñònh roõ, muïc tieâu chính cuûa NCKH trong sinh vieân ñaïi hoïc laø nhaèm trang bò cho sinh vieân kieán thöùc, kyõ naêng NCKH ñoäc laäp ñeå hoã trôï hoaït ñoäng hoïc taäp vaø chuaån bò cho caùc nghieân cöùu, caùc coâng trình, döï aùn khoa hoïc 21 thaät söï sau khi toát nghieäp. Do vaäy, hoaït ñoäng NCKH cuûa sinh vieân caùc tröôøng ÑH tröôùc heát vaø chuû yeáu laø maïnh daïn laät ngöôïc vaán ñeà ñöôïc ñeà caäp trong caùc coâng trình khoa hoïc, trong caùc giaùo trình, giaùo aùn (xaây döïng ñeà cöông, toå chöùc thöïc hieän, phöông phaùp thöïc hieän, tìm kieám vaø thu thaäp thoâng tin, thí nghieäm, quan saùt, phaân tích soá lieäu, thöû nghieäm keát quaû, vieát baùo caùo vaø trình baøy baùo caùo...), laø bieát caùch töï hoïc, töï nghieân cöùu, töï giaûi quyeát vaán ñeà cuï theå. Phöông phaùp töï hoïc, töï nghieân cöùu laø caàu noái giöõa hoïc taäp vaø NCKH. Moät yeáu toá quan troïng ñaûm baûo thaønh coâng trong vieäc hoïc taäp vaø NCKH cuûa sinh vieân laø khaû naêng phaùt hieän vaø giaûi quyeát vaán ñeà ñaët ra. Neáu reøn luyeän cho sinh vieân ñöôïc kyõ naêng, phöông phaùp thoùi quen töï hoïc, bieát öùng duïng nhöõng ñieàu ñaõ hoïc ñöôïc vaøo nhöõng tình huoáng môùi, bieát töï löïc phaùt hieän vaø giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà gaëp phaûi seõ taïo cho hoï loøng ham hoïc, khôi daäy tieàm naêng voán coù trong moãi sinh vieân. Neáu ñöôïc nhö vaäy thì hieäu quaû vaø keát quaû hoïc taäp cuûa sinh vieân seõ naâng leân roõ reät vaø khi ra tröôøng coù theå tieáp tuïc töï hoïc, töï nghieân cöùu vaø deã daøng thích öùng vôùi cuoäc soáng lao ñoäng, coâng taùc trong xaõ hoäi. Do vaäy, khi ñaùnh giaù tình hình NCKH trong sinh vieân, caùi caàn chuù yù chính laø chaát löôïng cuûa hoaït ñoäng cuûa NCKH, phong traøo NCKH cuûa sinh vieân ñeán möùc ñoä naøo hay khaû naêng cuûa sinh vieân noùi chung trong vieäc hình thaønh caùc yù töôûng vaø phöông höôùng trieån khai (moät phaàn hay toaøn boä) quaù trình nghieân cöùu moät caùch khoa hoïc. Roõ raøng, NCKH trong sinh vieân khoâng phaûi laø caùi gì quaù xa vôøi nhö nhaän thöùc cuûa phaàn ñoâng sinh vieân maø hoaït ñoäng naøy naèm ngay trong caùch hoïc taäp cuûa sinh vieân vaø trong coâng taùc ñaøo taïo cuûa caùc tröôøng. NCKH baét nguoàn töø nhöõng vieäc nhoû nhö sinh vieân töï tìm ñoïc caùc taøi lieäu lieân quan ñeán ñeà taøi mình ñang chuù yù, caùc coâng trình nghieân cöùu treân taïp chí khoa hoïc, trao ñoåi vôùi nhau vaø vôùi giaûng vieân, caùc nhaø nghieân cöùu,... ôû caùc dieãn ñaøn chính thöùc (caùc buoåi sinh hoaït khoa hoïc, hoäi 22 thaûo, toïa ñaøm,…) vaø khoâng chính thöùc (nhöõng sinh hoaït ngoaïi khoaù, ñi thöïc teá, ñieàn daõ,…) ñeán vieäc thöïc hieän caùc ñeà aùn moân hoïc, tieåu luaän, khoaù luaän hay cao hôn laø vieát nhöõng baøi NCKH veà moät maûng ñeà taøi naøo ñoù hoaëc thöïc hieän hay tham gia vaøo caùc ñeà taøi nghieân cöùu ñoäc laäp. Thöïc teá cho thaáy, sinh vieân thu thaäp kieán thöùc raát nhieàu töø vieäc thöïc hieän caùc ñeà aùn moân hoïc qua söû duïng thö vieän, Internet, tìm ñoïc vaø toång keát taøi lieäu, xaùc ñònh vaán ñeà, phöông phaùp thöïc hieän, laøm vieäc nhoùm, trình baøy vaø baûo veä,... Moät tieåu luaän moân hoïc, moät nieân luaän, khoaù luaän coù theå chöa hoaøn thieän veà giaûi phaùp, nhöng theå hieän söï ñaàu tö lôùn cuûa taùc giaû vaøo vieäc tìm toøi, söu taàm, vaän duïng caùc phöông phaùp NCKH thì cuõng coù theå xem nhö ñaõ ñaït ñöôïc muïc tieâu ñeà ra. Bôûi vì, caùi quan troïng nhaát ôû ñoái töôïng naøy laø vieäc sinh vieân ñoäc laäp vaän duïng vaø thöïc hieän hoaøn chænh moät qui trình NCKH, thaáy ñöôïc nhöõng khoù khaên, trôû ngaïi trong quaù trình thöïc hieän coâng taùc nghieân cöùu vaø töø ñoù tìm ra giaûi phaùp höõu hieäu ñeå giaûi quyeát, xöû lyù nhöõng vaán ñeà naûy sinh. Noùi nhö theá khoâng coù nghóa coi nheï vieäc ñaùnh giaù caùc keát quaû tìm ñöôïc trong caùc nghieân cöùu cuûa sinh vieân. Moät soá sinh vieân taøi naêng xuaát chuùng vaãn coù theå thöïc hieän nhöõng nghieân cöùu hoaøn chænh vôùi keát quaû thaät söï coù yù nghóa khoa hoïc vaø thöïc tieãn. Treân theá giôùi khoâng ít caùc nhaø khoa hoïc ñöôïc giaûi thöôûng Nobel khi tuoåi ñôøi coøn raát treû. Phaàn ñoâng caùc nhaø khoa hoïc danh tieáng, ñöôïc giaûi thöôûng Nobel, ngoaøi 20 tuoåi ñaõ baét ñaàu coù nhöõng coâng trình khoa hoïc taàm côõ vaø caû cuoäc ñôøi hoï gaén lieàn vôøi nhöõng coâng trình khoa hoïc nhö maùu thòt cuûa mình. Töø thöïc teá naøy, Thaønh Ñoaøn thaønh phoá Hoà Chí Minh ñaõ toå chöùc giaûi thöôûng Eureka haøng naêm taäp hôïp nhöõng coâng trình khoa hoïc coù giaù trò cuûa sinh vieân thaønh phoá. 1.2.4. Nghieân cöùu khoa hoïc gaén vôùi vieäc naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo cuûa caùc tröôøng cao ñaúng, ñaïi hoïc noùi chung vaø Tröôøng Ñaïi hoïc Vaên hoùa Tp. Hoà Chí 23 Minh noùi rieâng. 1.2.4.1. Nghieân cöùu khoa hoïc gaén vôùi vieäc naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo cuûa caùc tröôøng cao ñaúng, ñaïi hoïc Khi ñaùnh giaù veà chaát löôïng vaø hieäu quaû cuûa giaùo duïc ñaïi hoïc Vieät Nam hieän nay, Thuû töôùng Phan Vaên Khaûi ñaõ chæ roõ: "Giaùo duïc ñaïi hoïc nöôùc ta ñang coøn nhieàu yeáu keùm, baát caäp. Ñieåm noåi baät laø chaát löôïng ñaøo taïo coøn raát yeáu, vieäc ñaøo taïo ñaïi hoïc coøn ít gaén vôùi saûn xuaát vaø ñôøi soáng, vôùi nghieân cöùu khoa hoïc. Phöông phaùp daïy vaø hoïc vaãn coøn neáp nghó, caùch laøm cuûa vaøi chuïc naêm tröôùc... Ñoäi nguõ nhaø giaùo ñaïi hoïc vöøa thieáu laïi vöøa yeáu... Nhöõng yeáu keùm noùi treân ñaõ kìm haõm heä thoáng giaùo duïc ñaïi hoïc ôû nöôùc ta vaø ñang laøm xaõ hoäi lo laéng" (Baùo "Tuoåi treû" ngaøy 2/10/2001). Do ñoù, muoán phaùt trieån GDÑH Vieät Nam, chuùng ta phaûi giaûi quyeát haøng loaït vaán ñeà, moät trong soá ñoù laø phaûi ñaåy maïnh hoaït ñoäng NCKH cuûa caùc tröôøng CÑ, ÑH, phaûi ñöa caùc tröôøng CÑ, ÑH thaønh caùc trung taâm NCKH. Hoaït ñoäng khoa hoïc coâng ngheä ñöôïc coi laø moät trong nhöõng nhieäm vuï chính cuûa caùc tröôøng ÑH. Caùc tröôøng ÑH phaûi laø trung taâm nghieân cöùu khoa hoïc, coâng ngheä, chuyeån giao vaø öùng duïng coâng ngheä vaøo saûn xuaát, ñôøi soáng. Chaát löôïng ñaøo taïo laø vaán ñeà chuû yeáu cuûa hoaït ñoäng ñaøo taïo. Chaát löôïng ñaøo taïo ÑH ñang ñöôïc dö luaän quan taâm khoâng chæ ôû nöôùc ta maø ôû haàu heát caùc caùc nöôùc treân theá giôùi. Hoaït ñoäng NCKH laø hoaït ñoäng gaén boù chaët cheõ, khoâng theå taùch rôøi vôùi hoaït ñoäng ñaøo taïo, laø hoaït ñoäng naâng cao chaát löôïng vaø hieäu quaû cuûa hoaït ñoäng ñaøo taïo. "Nghieân cöùu khoa hoïc laø söùc soáng cuûa moät tröôøng ñaïi hoïc" laø khaåu hieäu maø moïi tröôøng ñaïi hoïc treân theá giôùi ñeàu laáy laøm phöông chaâm haønh ñoäng. Vaäy, moät trong nhöõng tieâu chí ñaùnh giaù chaát löôïng cuûa moät tröôøng ÑH chính laø keát hôïp ñaøo taïo vôùi NCKH vaø saûn xuaát nhaèm naâng cao chaát löôïng giaùo duïc ñaøo taïo vaø phuïc vuï xaõ hoäi. Coù NCKH 24 môùi giuùp tröôøng ñaïi hoïc töøng böôùc thöïc hieän vai troø trung taâm vaên hoùa, khoa hoïc, coâng ngheä cuûa ñòa phöông vaø cuûa caû nöôùc. 1.2.4.2. Nghieân cöùu khoa hoïc gaén vôùi vieäc naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo cuûa Tröôøng Ñaïi hoïc Vaên hoùa Tp. Hoà Chí Minh Hieän nay, Tröôøng ÑHVH Tp. Hoà Chí Minh ñang ñöùng tröôùc moät thaùch thöùc vaø cuõng laø nhieäm vuï voâ cuøng to lôùn, naëng neà laø ñaøo taïo ñoäi nguõ nhöõng ngöôøi laøm coâng taùc vaên hoaù coù trình ñoä ñaïi hoïc vaø treân ñaïi hoïc cho 34 tænh thaønh phía Nam vôùi gaàn 40 trieäu daân. Ñeå vöôït qua thaùch thöùc vaø ñaûm nhieäm ñöôïc nhieäm vuï ñöôïc giao, höôùng ñi cuûa Tröôøng ÑHVH Tp. Hoà Chí Minh laø ñaåy maïnh NCKH, gaén vieäc NCKH vôùi vieäc naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo. Maët khaùc, caùc tænh phía Nam laø moät vuøng ñaát roäng lôùn, ña daïng veà ñòa lyù, lòch söû, daân toäc. Tính ña daïng ñoù ñaõ taïo neân nhöõng neùt ñaëc thuø veà vaên hoaù vuøng mieàn raát phong phuù vaø ñoäc ñaùo (nhö vuøng vaên hoaù duyeân haûi Nam Trung boä, vuøng vaên hoaù Taây nguyeân, vuøng vaên hoaù Nam boä...) nhöng chöa ñöôïc khai thaùc vaø nghieân cöùu ñaày ñuû. Hôn nöõa, trong söï nghieäp ñoåi môùi hieän nay nhieàu tænh, thaønh phoá ôû phía Nam ñang laø nôi thu huùt söï ñaàu tö phaùt trieån kinh teá, du lòch vaø giao löu vaên hoaù roäng lôùn, ñieàu naøy ñoøi hoûi ñoäi nguõ caùn boä laøm coâng taùc vaên hoaù caàn coù moät böôùc chuyeån môùi veà chaát. Do ñoù, ñaåy maïnh NCKH veà vaên hoaù caùc tænh phía Nam seõ goùp phaàn tích cöïc khoâng nhöõng naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo cuûa Tröôøng ÑHVH Tp. Hoà Chí Minh maø coøn ñaåy maïnh vieäc nghieân cöùu vaø phaùt trieån vaên hoùa cuûa caùc ñòa phöông phía Nam. Vôùi chöùc naêng ñaøo taïo ñoäi nguõ caùn boä vaên hoùa coù trình ñoä cöû nhaân ñaïi hoïc thuoäc caùc chuyeân ngaønh vaên hoùa phuïc vuï cho caùc cô quan, thieát cheá vaên hoùa ôû caùc ñòa phöông, Tröôøng ÑHVH Tp. Hoà Chí Minh ñaët muïc tieâu phaûi naâng cao chaát löôïng 25 ñaøo taïo leân haøng ñaàu. Chaát löôïng ñaøo taïo aáy seõ ñöôïc theå hieän qua trí vaø löïc cuûa sinh vieân khi ra tröôøng. Ñoù laø kieán thöùc, trí tueä vaø naêng löïc vaän duïng tri thöùc, trí tueä aáy vaøo thöïc teá coâng vieäc. Ñoù laø hieäu quaû coâng taùc tìm hieåu, nghieân cöùu vaø quaûn lyù vaên hoùa ôû ñòa phöông sau khi ra tröôøng. Nghieân cöùu khoa hoïc ôû tröôøng phaûi bao goàm caû vieäc nghieân cöùu caûi tieán phöông thöùc giaûng daïy, chuù yù söû duïng coâng ngheä thoâng tin vaøo vieäc giaûng daïy vaø hoïc taäp, nghieân cöùu caûi tieán chöông trình, giaùo trình,… Vieäc phaán ñaáu ñeå Tröôøng ÑHVH Tp. Hoà Chí Minh coù nhieàu ñôn vò, caù nhaân coù nhieàu ñoùng goùp cho khoa hoïc thuoäc lónh vöïc nghieân cöùu vaên hoaù vöøa xaùc laäp uy tín veà chaát löôïng vaø hieäu quaû ñaøo taïo cuûa nhaø tröôøng vöøa goùp phaàn tích cöïc trong vieäc caûi thieän ñôøi soáng vaên hoaù – tinh thaàn cuûa ngöôøi daân khu vöïc phía Nam noùi rieâng vaø caû nöôùc noùi chung. Hoaït ñoäng ñaøo taïo vaø NCKH cuûa nhaø tröôøng cuõng chính laø hoaït ñoäng cuûa töøng caùn boä, giaûng vieân, sinh vieân trong tröôøng. Tuyø thuoäc vaøo vò trí, nhieäm vuï maø moãi caù nhaân caàn noã löïc phaán ñaáu heát mình vì quyeát taâm chung xaây döïng nhaø tröôøng ngaøy caøng lôùn maïnh. 1.3. Caùc daïng (loaïi) nghieân cöùu khoa hoïc ôû giaùo duïc ñaïi hoïc Trong caùc tröôøng CÑ, ÑH, NCKH ñöôïc theå hieän döôùi nhieàu daïng (loaïi), nhieàu möùc ñoä khaùc nhau tuyø thuoäc vaøo tieâu chí phaân loaïi: 1.3.1. Caên cöù vaøo chuû theå saùng taïo (ngöôøi nghieân cöùu), coù: 1.3.1.2. Caùc coâng trình NCKH cuûa giaûng vieân, caùn boä coâng nhaân vieân. 1.3.1.1. Caùc coâng trình NCKH cuûa sinh vieân. 1.3.2. Caên cöù vaøo tính chaát, muïc ñích cuûa coâng trình NCKH, coù: 1.3.2.1. Cuûa sinh vieân: baùo caùo thöïc taäp, tieåu luaän, khoùa luaän,... 1.3.2.2. Cuûa giaûng vieân: giaùo aùn, giaùo trình, moâ hình giaûng daïy,... 1.3.2.3. Caùc ñeà taøi khoa hoïc caùc caáp, baøi baùo, baùo caùo,... 26 1.3.3. Caên cöù vaøo caáp quaûn lyù, coù: 1.3.3.1. Boä moân, Khoa. 1.3.3.2. Tröôøng. 1.3.3.3. Boä, Ngaønh. 1.3.3.4. Nhaø nöôùc. 1.4. Toå chöùc vaø quaûn lyù nghieân cöùu khoa hoïc ôû tröôøng cao ñaúng, ñaïi hoïc Ñieåm 3, ñieàu 23, Döï thaûo laàn thöù 6, Qui ñònh veà hoaït ñoäng khoa hoïc coâng ngheä trong caùc tröôøng ñaïi hoïc (bao goàm caû caùc Ñaïi hoïc quoác gia, Ñaïi hoïc vuøng) cuûa Boä Giaùo duïc Ñaøo taïo chæ roõ: Phoøng, ban KHCN (goïi taét laø Phoøng Khoa hoïc) laø cô quan giuùp Giaùm ñoác, Hieäu tröôûng trong chæ ñaïo vaø quaûn lyù hoaït ñoäng KHCN, cuï theå laø: a. Toå chöùc xaây döïng, toång hôïp keá hoaïch KHCN cuûa tröôøng. Ñieàu hoøa, phoái hôïp theo doõi, kieåm tra, ñaùnh giaù vieäc thöïc hieän keá hoaïch KHCN. Ñònh kyø baùo caùo tình hình hoaït ñoäng KHCN cuûa tröôøng leân caáp treân. b. Quaûn lyù vieäc thöïc hieän caùc qui cheá, cheá ñoä KHCN thoáng nhaát trong toaøn tröôøng. c. Thoâng qua caùc hôïp ñoàng KHCN theo uûy nhieäm cuûa Hieäu tröôûng vaø toå chöùc chæ ñaïo vieäc thöïc hieän caùc hôïp ñoàng ñaõ kyù, xöû lyù caùc tröôøng hôïp khieáu naïi. d. Toå chöùc giôùi thieäu caùc thaønh töïu khoa hoïc vaø kyõ thuaät tieán boä vôùi caùc cô sôû saûn xuaát, coù bieän phaùp chuû ñoäng taêng nhanh soá löôïng vaø giaù trò caùc hôïp ñoàng KHCN-LÑSX nhaèm aùp duïng caùc tieán boä kyõ thuaät vaøo saûn xuaát. e. Toå chöùc vieäc ñaùnh giaù keát quaû KHCN, kieán nghò khen thöôûng caùc coâng trình khoa hoïc xuaát saéc, phoái hôïp vôùi phoøng Taøi vuï quyeát toaùn kinh phí KHCN. f. Quaûn lyù coâng taùc NCKH cuûa sinh vieân. 27 g. Quaûn lyù coâng taùc thoâng tin, xuaát baûn taøi lieäu khoa hoïc, caùc hoaït ñoäng saùng kieán, saùng cheá, phaùt minh. h. Theo doõi, chæ ñaïo hoaït ñoäng cuûa caùc ñôn vò NCKH – lao ñoäng saûn xuaát trong tröôøng. i. Phoái hôïp vôùi Phoøng, Ban Quan heä quoác teá höôùng daãn vaø quaûn lyù caùc hoaït ñoäng hôïp taùc quoác teá veà KHCN. j. Thöôøng tröïc Ban kyõ thuaät an toaøn vaø Baûo hoä lao ñoäng. Phoái hôïp vôùi caùc phoøng chöùc naêng lieân quan ñeå giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà veà caùn boä, lao ñoäng, thieát bò vaät tö, kinh phí, caùc cheá ñoä chính saùch lieân quan ñeán hoaït ñoäng KHCN-LÑSX cuûa tröôøng theo cheá ñoä chính saùch ñaõ ban haønh. Nhö vaäy, Phoøng (ban) Quaûn lyù NCKH (vaø Coâng ngheä) laø ñôn vò chöùc naêng trong caùc tröôøng CÑ,ÑH thöïc hieän vieäc leân keá hoaïch vaø trieån khai hoaït ñoäng NCKH. Phoøng (ban) naøy coù traùch nhieäm giuùp Hieäu tröôûng trong vieäc chæ ñaïo vaø quaûn lyù caùc hoaït ñoäng lieân quan ñeán vaán ñeà NCKH cuûa nhaø tröôøng. 1.5. Quan ñieåm cuûa Ñaûng ta veà hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc ñoái vôùi giaùo duïc ñaïi hoïc 1.5.1. Quan ñieåm cuûa Ñaûng ta veà hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc noùi chung vaø hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc ôû tröôøng cao ñaúng, ñaïi hoïc noùi rieâng Ñaûng ta ñaõ xaùc ñònh coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc laø nhieäm vuï troïng taâm cuûa thôøi kyø quaù ñoä. Hoäi nghò Trung öông 2 (khoùa VIII) ñaõ neâu ra naêm quan ñieåm chæ ñaïo söï nghieäp phaùt trieån khoa hoïc vaø coâng ngheä, trong ñoù coù quan ñieåm: “Cuøng vôùi giaùo duïc vaø ñaøo taïo, khoa hoïc vaø coâng ngheä laø quoác saùch haøng ñaàu, laø ñoäng löïc phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi, laø ñieàu kieän caàn thieát ñeå giöõ vöõng ñoäc laäp daân toäc vaø chuû nghóa xaõ hoäi”. Ñaïi hoäi IX cuõng khaúng ñònh: “Phaùt trieån khoa hoïc 28 vaø coâng ngheä cuøng vôùi phaùt trieån giaùo duïc vaø ñaøo taïo laø quoác saùch haøng ñaàu, laø neàn taûng vaø ñoäng löïc ñaåy maïnh coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc”. Nhaän thöùc ñöôïc vai troø ñaëc bieät quan troïng cuûa NCKH trong caùc tröôøng ñaïi hoïc, Ñaûng vaø Nhaø nöôùc chæ ñaïo caàn xaây döïng caùc tröôøng ÑH, CÑ thaønh caùc trung taâm vöøa ñaøo taïo vöøa NCKH, öùng duïng vaø chuyeån giao coâng ngheä; xaây döïng caùc Vieän, Trung taâm, Boä moân NCKH, coâng ngheä maïnh ôû caùc tröôøng ñaïi hoïc, ñöa moät soá Vieän nghieân cöùu khoa hoïc, maø tröôùc heát laø caùc Vieän nghieân cöùu khoa hoïc cô baûn vaøo caùc tröôøng ñaïi hoïc. Chuû ñoäng nghieân cöùu tìm ra caùc hình thöùc, cô cheá keát hôïp höõu cô giöõa ñaøo taïo, nghieân cöùu vaø öùng duïng thöïc tieãn, laáy hieäu quaû öùng duïng thöïc tieãn laøm ñích ñeå ñònh höôùng vaø gaén keát ñaøo taïo vôùi nghieân cöùu, laøm cho coâng taùc ñaøo taïo vaø nghieân cöùu thích öùng vôùi cô cheá thò tröôøng, tröïc tieáp goùp phaàn laøm taêng söùc caïnh tranh cuûa haøng hoùa Vieät Nam. Ñieàu 12, Luaät khoa hoïc coâng ngheä (phaàn Nhieäm vuï khoa hoïc vaø coâng ngheä cuûa tröôøng ÑH) chæ roõ: 1. Tröôøng ñaïi hoïc coù nhieäm vuï tieán haønh nghieân cöùu khoa hoïc vaø phaùt trieån coâng ngheä, keát hôïp ñaøo taïo vôùi nghieân cöùu khoa hoïc vaø saûn xuaát, dòch vuï khoa hoïc vaø coâng ngheä theo qui ñònh cuûa Luaät naøy, Luaät Giaùo duïc vaø caùc qui ñònh khaùc cuûa phaùp luaät. 2. Tröôøng ñaïi hoïc thöïc hieän nhieäm vuï nghieân cöùu cô baûn, nhieäm vuï khoa hoïc vaø coâng ngheä öu tieân, troïng ñieåm cuûa Nhaø nöôùc vaø nghieân cöùu khoa hoïc veà giaùo duïc. Nghieân cöùu khoa hoïc cuûa sinh vieân laø moät phaàn cuûa cuûa keá hoaïch khoa hoïc vaø coâng ngheä cuûa cô sôû. 29 Beân caïnh ñoù, ñeå goùp phaàn naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo, giuùp sinh vieân tieáp caän vaø vaän duïng caùc phöông phaùp NCKH nhaèm giaûi quyeát moät soá vaán ñeà cuûa khoa hoïc vaø thöïc tieãn xaõ hoäi, Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo cuõng ñaõ coù Qui cheá veà NCKH cuûa sinh vieân trong caùc tröôøng ÑH,CÑ (Ban haønh keøm theo Quyeát ñònh soá 08/2000/QÑ- BGD&ÑT ngaøy 30 thaùng 03 naêm 2000 cuûa Boä tröôûng Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo). Qui cheá ñaõ qui ñònh raát roõ yeâu caàu, noäi dung, hình thöùc NCKH cuõng nhö traùch nhieäm, quyeàn lôïi ñoái vôùi sinh vieân tham gia hoaït ñoäng NCKH. Theo ñoù, NCKH cuûa sinh vieân phaûi: - Phuø hôïp vôùi noäi dung cuûa chöông trình ñaøo taïo - Phuø hôïp vôùi khaû naêng vaø nguyeän voïng cuûa sinh vieân, - Phuø hôïp vôùi noäi dung cuûa chöông trình ñaøo taïo vaø moät soá ñoøi hoûi thöïc tieãn cuûa xaõ hoäi - Khoâng aûnh höôûng ñeán hoaït ñoäng chính khoùa cuûa sinh vieân. Qui cheá cuõng qui ñònh haøng naêm, thuû tröôûng caùc cô sôû quyeát ñònh daønh moät khoaûn kinh phí thích hôïp ñeå hoã trôï hoaït ñoäng NCKH cuûa sinh vieân, traùch nhieäm cuûa Phoøng (Ban) NCKH, traùch nhieäm vaø quyeàn lôïi cuûa caùn boä höôùng daãn,…. Nhö vaäy, Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ta raát quan taâm ñeán NCKH ôû caùc tröôøng ÑH. Gaàn ñaây, khi laøm vieäc vôùi Hoäi ñoàng giaùo duïc Quoác gia, Thuû Töôùng Phan Vaên Khaûi ñaõ nhaán maïnh moät laàn nöõa vai troø vaø taàm quan troïng cuûa nghieân cöùu khoa hoïc trong caùc tröôøng ñaïi hoïc raèng, "cuøng vôùi chöùc naêng ñaøo taïo, caùc tröôøng ñaïi hoïc phaûi laø nhöõng trung taâm nghieân cöùu khoa hoïc" [Baùo Saøi goøn giaûi phoùng ra ngaøy 21-5-05]. 1.5.2. Gaén hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc vôùi nhu caàu cuûa caùc lónh vöïc kinh teá – xaõ hoäi Coâng cuoäc CNH,HÑH ñaát nöôùc ñoøi hoûi moät nguoàn nhaân löïc coù trình ñoä vaên 30 hoaù cao, kyõ naêng, kyõ xaûo thaønh thaïo. Vì theá, caùc tröôøng CÑ, ÑH – nôi ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc coù trình ñoä vaên hoaù cao – phaûi thay ñoåi phöông chaâm ñaøo taïo: caùc cöû nhaân, kyõ sö ñöôïc ñaøo taïo phaûi laø nhöõng ngöôøi “hoïc ñi ñoâi vôùi haønh”, “lyù thuyeát gaén vôùi thöïc teá”, “hoïc ñeå laøm chöù khoâng phaûi hoïc ñeå bieát”. Tuy nhieân, trong thöïc teá phöông chaâm naøy chöa ñöôïc trieån khai ñaày ñuû. Coù nhieàu nguyeân nhaân, caû chuû quan laãn khaùch quan daãn ñeán tình traïng treân: nhö do cô sôû haï taàng, do trình ñoä, naêng löïc giaûng vieân, do thoùi quen, söùc yø, cô cheá,… Phöông chaâm hoaït ñoäng cuûa caùc tröôøng CÑ, ÑH laø phaûi gaén chaët hai nhieäm vuï ñaøo taïo vaø NCKH. Ñaøo taïo vaø NCKH phaûi ñaùp öùng ñaày ñuû, kòp thôøi nhöõng ñoøi hoûi do cuoäc soáng, do caùc lónh vöïc KT-XH ñaët ra. 1.5.3. Höôùng hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc vaø ñaøo taïo hoäi nhaäp vôùi khoa hoïc kyõ thuaät vaø coâng ngheä theá giôùi. Phaùt trieån giaùo duïc noùi chung vaø hoaøn thieän heä thoáng giaùo duïc noùi rieâng ñaõ vaø ñang laø moái quan taâm lôùn cuûa caùc quoác gia trong khu vöïc vaø treân theá giôùi khi böôùc vaøo thieân nieân kyû môùi vôùi nhieàu cô hoäi môùi vaø thaùch thöùc môùi. Hieán phaùp nöôùc Coäng hoøa xaõ hoäi chuû nghóa Vieät Nam naêm 1992, Luaät Giaùo duïc naêm 1998 (boå sung vaø söûa ñoåi naêm 2005), Baùo caùo chính trò taïi Ñaïi hoäi IX cuûa Ñaûng (2001) vaø Chieán löôïc phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi naêm 2001-2010 ñaõ chæ roõ nhöõng quan ñieåm chæ ñaïo phaùt trieån giaùo duïc Vieät Nam trong 10 naêm tôùi, trong phaàn caùc giaûi phaùp phaùt trieån giaùo duïc vaø heä thoáng giaùo duïc coù neâu: Khuyeán khích môû roäng vaø ñaåy maïnh quan heä hôïp taùc veà ñaøo taïo, nghieân cöùu khoa hoïc vôùi caùc tröôøng, caùc cô quan nghieân cöùu khoa hoïc coù uy tín vaø chaát löôïng cao treân theá giôùi quoác teá. Vieäc hôïp taùc quoác teá veà lónh vöïc NCKH mang nhieàu yù nghóa quan troïng. Coù quan heä toát vôùi theá giôùi trong lónh vöïc naøy seõ giuùp caùc tröôøng CÑ, ÑH coù cô hoäi trao ñoåi thoâng tin, phoái hôïp nghieân cöùu, tham döï caùc hoäi nghò quoác teá, coâng boá coâng trình 31 nghieân cöùu,… qua ñoù naâng cao naêng löïc NCKH. Neáu toå chöùc toát coâng taùc hôïp taùc quoác teá veà giaùo duïc ñaøo taïo noùi chung vaø NCKH noùi rieâng seõ mang laïi nhöõng hieäu quaû raát thieát thöïc nhaèm taêng cöôøng cô sôû vaät chaát NCKH, goùp phaàn ñaøo taïo caùc caùc boä laøm coâng taùc khoa hoïc coù trình ñoä cao nhaèm giaûi quyeát caùc vaán ñeà thöïc tieãn Vieät Nam. Ngoaøi ra, hoaït ñoäng NCKH vaø chuyeån giao coâng ngheä laø cô sôû, choã döïa ñeå goùp phaàn hôïp taùc vaø hoäi nhaäp quoác teá. 1.5.4. Hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc cuûa caùc tröôøng cao ñaúng, ñaïi hoïc chuyeân ngaønh tuaân thuû caùc quan ñieåm chæ ñaïo cuûa Ñaûng ñoái vôùi ngaønh, lónh vöïc Hoaït ñoäng NCKH cuûa caùc tröôøng CÑ, ÑH chuyeân ngaønh cuõng naèm trong söï chæ ñaïo chung cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc. Beân caïnh vieäc tuaân thuû caùc chuû tröông, chính saùch, nghò quyeát cuûa Ñaûng vaø Chính phuû, caùc tröôøng CÑ, ÑH chuyeân ngaønh coøn coù nhieäm vuï lôùn laø tuyø theo yeâu caàu cuûa ngaønh maø coù traùch nhieäm ñaøo taïo nguoàn nhaân löïc cho ngaønh cuõng nhö ñaàu tö NCKH phuïc vuï söï nghieäp xaây döïng vaø phaùt trieån cuûa ngaønh. Tuyø theo yeâu caàu cuï theå cuûa töøng thôøi kyø, töøng giai ñoaïn maø caùc tröôøng CÑ, ÑH caàn xaây döïng phöông höôùng, chieán löôïc nhaèm hoaøn thaønh nhieäm vuï vaø söù meänh trong lónh vöïc maø Ñaûng, Nhaø nöôùc vaø ngaønh giao phoù. 1.6. Söï caàn thieát phaûi taêng cöôøng quaûn lyù vaø naâng cao chaát löôïng hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc ñoái vôùi giaùo duïc ñaïi hoïc Trong giai ñoaïn hieän nay – giai ñoaïn ñaát nöôùc tieán haønh CNH, HÑH vaø ñang coá gaéng hoäi nhaäp vôùi theá giôùi – hoaït ñoäng NCKH noùi chung, hoaït ñoäng NCKH cuûa GDÑH noùi rieâng voâ cuøng quan troïng. Taàm quan troïng cuûa vieäc taêng cöôøng quaûn lyù vaø naâng cao chaát löôïng NCKH cuûa GDÑH xuaát phaùt töø: 1.6.1. Vai troø cuûa khoa hoïc kyõ thuaät vaø coâng ngheä ñoái vôùi coâng cuoäc coâng 32 nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ta khaúng ñònh phaùt trieån khoa hoïc coâng ngheä cuøng vôùi phaùt trieån giaùo duïc vaø ñaøo taïo laø quoác saùch haøng ñaàu, laø neàn taûng vaø ñoäng löïc cho CNH,HÑH ñaát nöôùc. Trong boái caûnh toaøn caàu hoùa kinh teá, vôùi ñöôøng loái ña phöông hoùa, ña daïng hoùa quan heä quoác teá hieän nay, Vieät Nam chuùng ta coù cô._.uoác teá - Taêng cöôøng nhaân söï cho Phoøng Quaûn lyù khoa hoïc vaø Hôïp taùc quoác teá. Caàn löïa choïn nhöõng ngöôøi coù ñuû ñieàu kieän cho Phoøng (am hieåu veà khoa hoïc, gioûi veà ngoaïi ngöõ, coù khaû naêng giao tieáp, quan heä…) - Toå chöùc cuï theå caùc boä phaän chuyeân moân nghieäp vuï cuûa phoøng. Vaø khi ñieàu kieän cho pheùp, coù theå taùch thaønh hai phoøng: phoøng Quaûn lyù khoa hoïc vaø phoøng Hôïp taùc quoác teá. 3.3.1.2. Naâng cao vai troø cuûa caùc boä phaän quaûn lyù khoa hoïc. a. Ñoái vôùi Hoäi ñoàng khoa hoïc - Nhanh choùng hoaøn thieän chöông trình, keá hoaïch NCKH, xaây döïng caùc höôùng NCKH laâu daøi (2006-2020) vaø cho töøng giai ñoaïn (2006-2010; 2010-2015; 2015- 2020) cho tröôøng. - Toå chöùc trieån khai caùc ñeà taøi khoa hoïc. - Môû roäng hôïp taùc nghieân cöùu, tröôùc maét hôïp taùc vôùi caùc tröôøng CÑ, ÑH, caùc vieän, caùc trung taâm nghieân cöùu khoa hoïc trong nöôùc. Thoâng qua nhöõng hôïp taùc naøy, moät maët trieån khai caùc ñeà taøi, maët khaùc seõ taïo ñieàu kieän cho ñoäi nguõ giaûng vieân treû nhanh choùng laøm quen vôùi vieäc NCKH. 66 - Xaây döïng caùc cheá ñoä, qui ñònh ñoái vôùi vieäc trieån khai caùc coâng trình NCKH (kinh phí, khen thöôûng, nghieäm thu, in aán,…). b. Ñoái vôùi Phoøng Quaûn lyù khoa hoïc vaø Hôïp taùc quoác teá Maëc duø ñöôïc thaønh laäp khaù laâu, töø khi Tröôøng ñang coøn laø tröôøng cao ñaúng, nhöng hoaït ñoäng cuûa Phoøng Quaûn lyù khoa hoïc vaø Hôïp taùc quoác teá chöa phaùt huy heát chöùc naêng. Ñeå hoaøn thaønh chöùc naêng cuûa mình, Phoøng caàn: - Maïnh daïn tham möu cho Hoäi ñoàng khoa hoïc tröôøng khi xaây döïng caùc chöông trình, keá hoaïch NCKH, phoái hôïp vaø höôùng daãn cho caùc khoa, caùc boä moân ñaêng kyù, trieån khai vaø nghieäm thu caùc ñeà taøi khoa hoïc. - Trao ñoåi, hoïc hoûi kinh nghieäm quaûn lyù hoaït ñoäng NCKH cuûa baïn beø ñoàng nghieäp, cuûa caùc phoøng quaûn lyù NCKH caùc tröôøng ÑH coù beà daøy kinh nghieäm. - Naâng cao chaát löôïng taäp san “Thoâng tin khoa hoïc”, naâng taäp san leân thaønh taïp chí. Kieán nghò vôùi Tröôøng laäp toå in aán ñeå xuaát baûn, in aán caùc coâng trình khoa hoïc cuûa giaûng vieân, sinh vieân Tröôøng ÑHVH Tp. Hoà Chí Minh. - Yeâu caàu caùc caùn boä treû cuûa Phoøng tích cöïc, chuû ñoäng tham gia caùc hoaït ñoäng NCKH. 3.3.2. Ñaåy maïnh hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc 3.3.2.1. Xaây döïng heä thoáng ñeà taøi khoa hoïc vaø toå chöùc trieån khai a. Xaây döïng heä thoáng ñeà taøi khoa hoïc Ñeå khaéc phuïc nhöõng haïn cheá ñaõ neâu (xem chöông 2), coâng vieäc ñaàu tieân laø Tröôøng ÑHVH Tp. Hoà Chí Minh phaûi xaây döïng cho ñöôïc moät heä thoáng ñeà taøi khoa hoïc cho caû moät giai ñoaïn daøi, trong voøng 10-15 naêm (2006-2020) vaø cho töøng giai ñoaïn ngaén (2006-2010; 2010-2015; 2015-2020). Xuaát phaùt töø tieàm löïc hieän taïi cuûa Tröôøng ÑHVH Tp. Hoà Chí Minh, theo thieån yù chuùng toâi, trong 10-15 naêm tôùi, hoaït 67 ñoäng NCKH cuûa Tröôøng höôùng vaøo hai maûng ñeà taøi chuû yeáu sau: - Maûng ñeà taøi gaén vôùi noäi dung, chöông trình vaø phöông phaùp giaûng daïy: Nhö chuùng ta bieát, moät trong nhöõng vaán ñeà quan troïng cuûa GDÑH Vieät Nam ñaõ ñöôïc baøn thaûo laâu nay vaø chöa coù hoài keát thuùc laø: ñoåi môùi chöông trình, noäi dung vaø phöông phaùp ñaøo taïo ôû baäc ñaïi hoïc theo höôùng hieän ñaïi hoaù. Laø moät tröôøng ñaïi hoïc môùi ñöôïc thaønh laäp (treân cô sôû naâng caáp tröôøng cao ñaúng), ñöông nhieân Tröôøng ÑHVH Tp. Hoà Chí Minh caàn phaûi baét nhòp nhanh vôùi moät vaán ñeà mang tính thôøi söï nhöng cuõng ñaày böùc xuùc cuûa GDÑH Vieät Nam, phaûi coù moät loaït ñeà taøi khoa hoïc ñeà caäp ñeán vieäc ñoåi môùi chöông trình, noäi dung vaø phöông phaùp giaûng daïy cho sinh vieân vaø hoïc vieân cao hoïc, nghieân cöùu sinh lónh vöïc vaên hoaù sao cho phuø hôïp vôùi quan ñieåm cuûa Ñaûng ñaõ ñeà caäp trong nghò quyeát 5 cuûa BCH TÖ Ñaûng khoaù VIII: “xaây döïng moät neàn vaên hoaù Vieät Nam tieân tieán, ñaäm ñaø baûn saéc daân toäc”. - Maûng ñeà taøi gaén vôùi lónh vöïc vaên hoaù Ñaây laø maûng ñeà taøi heát söùc lôùn. Vôùi vò trí “ñoùng quaân” vaø tieàm löïc hieän nay cuûa mình, tröôùc maét Tröôøng neân taäp trung vaøo: + Nhöõng ñeà taøi khoa hoïc veà vaên hoaù ngöôøi Vieät vuøng ñaát môùi. Ñaây laø maûng ñeà taøi gaén vôùi daân cö naèm trong ñòa baøn tuyeån sinh vaø ñaøo taïo (goàm caùc tænh, thaønh töø Quaûng Trò trôû vaøo) cuûa Tröôøng ÑHVH Tp. Hoà Chí Minh. Maûng ñeà taøi seõ cho chuùng ta nhaän thaáy söï taùc ñoäng laãn nhau giöõa caùc neàn vaên hoaù treân con ñöôøng phaùt trieån (vaên hoaù Vieät – Möôøng, vaên hoaù Chaêmpa, vaên hoaù Khmer,…). Töø keát quaû nghieân cöùu veà maûng ñeà taøi naøy, Tröôøng seõ xaây döïng moät soá giaùo trình (döôùi daïng phaàn meàm) môùi ñeå ñöa vaøo giaûng daïy. Ñaây coù theå coi laø moät thuaän lôïi cuûa Tröôøng. + Nhöõng ñeà taøi khoa hoïc veà vaên hoaù caùc daân toäc ít ngöôøi (vaên hoaù Taây Nguyeân, vaên hoaù caùc daân toäc doïc Tröôøng Sôn, vaên hoaù Chaêmpa, vaên hoaù Khmer,…) 68 + Nhöõng ñeà taøi khoa hoïc veà vaên hoaù Vieät Nam trong coâng cuoäc ñoåi môùi. + Nhöõng ñeà taøi khoa hoïc veà vaên hoaù ñoâ thò vaø trong quaù trình ñoâ thò hoaù. +… b. Toå chöùc trieån khai caùc ñeà taøi khoa hoïc Vôùi moät heä thoáng ñeà taøi heát söùc lôùn nhö vöøa neâu, baûn thaân Tröôøng ÑHVH Tp. Hoà Chí Minh khoâng theå “kham” noåi. Löïa choïn maûng naøo, giai ñoaïn naøo ñi vaøo maûng ñeà taøi naøo,… tuyø vaøo söï caân nhaéc, quyeát ñònh cuûa Tröôøng. Tuy nhieân, tröôùc heát phaûi toå chöùc trieån khai. Coù theå coù moät soá bieän phaùp sau: - Ban Giaùm hieäu vaø Hoäi ñoàng khoa hoïc tröôøng vöøa ñoäng vieân, khuyeán khích vöøa huy ñoäng toaøn boä caùn boä, giaûng vieân, sinh vieân trong Tröôøng ñi vaøo NCKH theo caùc maûng ñeà taøi khoa hoïc ñöôïc Tröôøng löïa choïn: + Gôïi yù vaø giao cho caùc khoa caùc ñeà taøi phuø hôïp vôùi noäi dung ñaøo taïo vaø tieàm löïc cuûa töøng khoa. Ñöa noäi dung NCKH vaøo noäi dung thi ñua. + Gôïi yù cho ñoäi nguõ giaûng vieân treû löïa choïn nhöõng ñeà taøi vöøa laøm ñeà taøi khoa hoïc vöøa laøm ñeà taøi luaän vaên thaïc só, tieán só. + Xaây döïng cheá ñoä, chính saùch taøi trôï vaø khen thöôûng thích ñaùng cho caùc taùc giaû vaø caùc coâng trình NCKH coù giaù trò. + Toå chöùc in aán vaø phoå bieán kòp thôøi caùc coâng trình NCKH ñaõ ñöôïc nghieäm thu. + Gôïi yù cho caùc caùn boä, giaûng vieân coù kinh nghieäm, coù beà daøy vaø thaønh quaû NCKH ñaûm nhieäm caùc ñeà taøi lôùn vaø chia caùc ñeà taøi lôùn thaønh caùc ñeà taøi nhoû (ñeà taøi nhaùnh), giao vaø höôùng daãn giaûng vieân treû thöïc hieän caùc ñeà taøi nhaùnh. - Lieân keát, hôïp taùc nghieân cöùu vôùi: + Caùc tröôøng CÑ, ÑH (ÑH Hueá, ÑH Ñaø Naüng, ÑH Ñaø Laït, ÑH Taây Nguyeân, 69 ÑH Caàn Thô vaø caùc tröôøng ÑH taïi Tp. Hoà Chí Minh,…), caùc vieän, caùc trung taâm nghieân cöùu (Vieän Vaên hoaù Thoâng tin, Vieän Vaên hoaù daân gian, Vieän Khoa hoïc xaõ hoäi vaø Nhaân vaên Nam boä, Ban Vaên hoaù Tö töôûng Tp. Hoà Chí Minh,…), môøi caùc giaùo sö, phoù giaùo sö, tieán só ôû caùc ñôn vò naøy tham gia vôùi tö caùch laø ngöôøi chuû trì hay vôùi tö caùch thaønh vieân. Ñoàng thôøi göûi giaûng vieân treû nhôø caùc giaùo sö, phoù giaùo sö, tieán só höôùng daãn ñeà taøi khoa hoïc vaø luaän vaên thaïc só, tieán só. + Caùc ñôn vò vaø caù nhaân ôû ñòa phöông taïo thaønh maïng löôùi cuøng goùp söùc NCKH. Töø ñaây, Tröôøng coù theå hoã trôï cho caùc ñòa phöông ñaøo taïo ñoäi nguõ caùn boä laøm coâng taùc vaên hoaù. + Caùc tröôøng ÑH, caùc trung taâm khoa hoïc ngoaøi nöôùc (tröôùc heát vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc) toå chöùc nghieân cöùu caùc ñeà taøi khoa hoïc vaø hoäi thaûo khoa hoïc. - Ñoäng vieân sinh vieân nghieân cöùu khoa hoïc: + Taïo söï lieân keát chaët cheõ giöõa NCKH cuûa giaûng vieân vôùi caùc ñeà taøi NCKH, caùc khoaù luaän cuûa sinh vieân. + Toå chöùc ñònh kyø caùc hoäi thaûo khoa hoïc cuûa sinh vieân, ra nhöõng chuyeân san NCKH cuûa sinh vieân. + Thaønh laäp Caâu laïc boä nghieân cöùu khoa hoïc treû. - Tröôøng chuû ñoäng ñaêng cai caùc hoäi thaûo khoa hoïc veà vaên hoaù theo töøng chuû ñeà. 3.3.2.2. Thaønh laäp “Caâu laïc boä nghieân cöùu khoa hoïc treû” “Nhoùm sinh vieân nghieân cöùu khoa hoïc” cuûa Tröôøng ñöôïc thaønh laäp caùch ñaây 3 naêm. Ñaây laø moät trong nhöõng böôùc tieán tích cöïc nhaèm ñaåy maïnh phong traøo NCKH cuûa sinh vieân vaø cuõng ñaõ mang laïi hieäu quaû nhaát ñònh. Tuy nhieân, trong thôøi kyø môùi, khi Tröôøng ñöôïc naâng caáp thaønh Ñaïi hoïc, “Nhoùm” cuõng caàn coù böôùc phaùt trieån hôn veà qui moâ cuõng nhö hình thöùc. Sau khi tieáp caän, tìm hieåu nhu caàu NCKH 70 cuûa sinh vieân, cuûa caùc caùn boä, giaûng vieân treû cuõng nhö tham khaûo moät soá moâ hình cuûa moät moät soá tröôøng ñaïi hoïc khaùc, theo thieån yù cuûa chuùng toâi, ñeå goùp phaàn ñaåy maïnh phong traøo NCKH trong sinh vieân, trong giaûng vieân treû, bieán hoaït ñoäng nghieân cöùu thaønh phong traøo roäng khaép trong nhaø tröôøng thì tröôøng caàn thaønh laäp "Caâu laïc boä nghieân cöùu nghieân cöùu khoa hoïc treû". Muïc ñích cuûa vieäc thaønh laäp Caâu laïc boä laø nhaèm muïc tieâu naâng cao chaát löôïng vaø qui moâ hoaït ñoäng NCKH trong sinh vieân vaø trong giaûng vieân treû phuø hôïp vôùi chöùc naêng, nhieäm vuï ngaøy caøng naâng cao khi thaønh tröôøng Ñaïi hoïc cuûa Tröôøng ÑHVH Tp. Hoà Chí Minh. Ngoaøi ra, vieäc thaønh laäp vaø ñi vaøo hoaït ñoäng cuûa Caâu laïc boä coøn ñeå caùc khoa chuû ñoäng vaø hieäu quaû hôn, coù traùch nhieäm hôn trong vieäc ñaåy maïnh phong traøo NCKH trong sinh vieân vaø trong giaûng vieân treû cuûa khoa mình. a. Veà nguyeân taéc hoaït ñoäng cuûa Caâu laïc boä - Caâu laïc boä hoaït ñoäng döôùi söï laõnh ñaïo cuûa Ñaûng uyû vaø söï chæ ñaïo cuûa Ban Giaùm hieäu nhaø tröôøng döïa treân nhöõng vaên baûn phaùp qui cuûa Boä Giaùo duïc - Ñaøo taïo, cuûa Boä Vaên hoaù - Thoâng tin, Boä Khoa hoïc & Coâng ngheä cuøng nhöõng qui ñònh cuûa Nhaø tröôøng veà hoaït ñoäng NCKH ñaùp öùng yeâu caàu phuïc vuï coâng taùc ñaøo taïo. - Ñoaøn Thanh nieân Coäng saûn Hoà Chí Minh tröïc tieáp chuû trì Caâu laïc boä, caùc thaønh vieân coù traùch nhieäm tuaân thuû caùc qui ñònh cuûa Caâu laïc boä. - Caùc Khoa vaø Phoøng Quaûn lyù khoa hoïc & Hôïp taùc quoác teá coù traùch nhieäm giuùp ñôõ taïo ñieàu kieän cho Caâu laïc boä hoaït ñoäng ñaït hieäu quaû. b. Caùch toå chöùc “Caâu laïc boä Nghieân cöùu khoa hoïc treû” Tröôøng ÑHVH Tp. Hoà Chí Minh laø moät toå chöùc quaàn chuùng töï nguyeän cuûa sinh vieân vaø caùn boä, giaûng vieân treû yeâu thích NCKH. Caâu laïc boä ñöôïc phaân thaønh caùc tieåu ban chuyeân ngaønh, coù Ban ñieàu haønh 71 vaø caùc Tröôûng, Phoù tieåu ban. Tieåu ban thuoäc khoa naøo seõ do khoa ñoù quaûn lyù vaø chæ ñaïo thöïc hieän. Ban ñieàu haønh chung do ñaïi hoäi caùc Hoäi vieân Caâu laïc boä baàu ra vôùi nhieäm kyø 2 naêm. - Caùc Tieåu ban chuyeân moân + Tieåu ban Baûo taøng + Tieåu ban Vaên hoaù du lòch + Tieåu ban Thoâng tin Thö vieän + Tieåu ban Quaûn lyù Vaên hoaù + Tieåu ban Phaùt haønh xuaát baûn phaåm + Tieåu ban Vaên hoaù daân toäc thieåu soá. ÆTröôûng tieåu ban laø moät giaûng vieân treû (toát nhaát laø trôï lyù khoa hoïc cuûa khoa), coù khaû naêng vaø yeâu thích nghieân cöùu khoa hoïc, do khoa phaân coâng chuyeân traùch. Tröôûng tieåu ban coù traùch nhieäm theo doõi phong traøo NCKH cuûa caùc thaønh vieân trong tieåu ban cuõng nhö tieán trình thöïc hieän ñeà taøi nghieân cöùu do tieåu ban ñaêng kyù. Æ Phoù tieåu ban laø moät sinh vieân coù hoïc löïc khaù, naêng noå vaø yeâu thích NCKH. Phoù tieåu ban do Tröôûng tieåu ban chæ ñònh. Phoù tieåu ban laø ngöôøi giuùp Tröôûng tieåu ban thöïc hieän nhöõng coâng vieäc lieân quan ñeán hoaït ñoäng NCKH cuûa tieåu ban. - Hoäi ñoàng coá vaán khoa hoïc Ñaïi dieän Ban Giaùm hieäu, caùc thaønh vieân Hoäi ñoàng khoa hoïc cuûa Tröôøng vaø coá vaán caùc tieåu ban. - Coá vaán caùc tieåu ban Coá vaán caùc tieåu ban laø caùc caùn boä, giaûng vieân coù kinh nghieäm trong moät hoaëc nhieàu lónh vöïc khoa hoïc ñoàng yù laøm coá vaán theo lôøi môøi cuûa caùc tieåu ban. Caùc tieåu ban coù theå môøi laøm coá vaán daøi haïn hoaëc coá vaán cho töøng ñeà taøi. 72 - Thaønh vieân Caâu laïc boä Thaønh vieân Caâu laïc boä bao goàm caùc ñoái töôïng sau: + Sinh vieân tích cöïc trong hoïc taäp vaø NCKH thuoäc caùc chuyeân ngaønh ñaøo taïo cuûa nhaø tröôøng. + Caùn boä, giaûng vieân treû yeâu thích NCKH. - Keá hoaïch hoaït ñoäng * Trong thôøi gian ñaàu (moät hoaëc hai naêm) Töøng khoa maø ñaïi dieän laø tröôûng tieåu ban tuyø theo khaû naêng seõ ñaêng kyù nhieàu hôn hoaëc ít nhaát laø moät ñeà taøi NCKH caáp Khoa hoaëc caáp Tröôøng. Sau khi ñaõ ñöôïc Hoäi ñoàng khoa hoïc tröôøng hoaëc khoa thoâng qua, döïa treân söï giuùp ñôõ cuûa caùc coá vaán, tröôûng tieåu ban taäp hôïp caùc thaønh vieân trong tieåu ban cuøng nhau tìm caùch thöïc hieän ñeà taøi ñoù. Keát quaû nghieân cöùu ôû ñaây chæ neân döøng laïi ôû vieäc taïo neân moät phong traøo nghieân cöùu cho caùc thaønh vieân cuûa tieåu ban. Khoâng ñaët quaù naëng vaøo ñoä khoù cuûa ñeà taøi hay yù nghóa khoa hoïc hoaëc yù nghóa thöïc tieãn to lôùn maø ñeà taøi mang laïi. Ñeà taøi seõ ñöôïc thöïc hieän trong khoaûng moät naêm vaø ñöôïc nghieäm thu, ñaùnh giaù. Ñoù laø cô sôû ñeå taïo tieàn ñeà cho phong traøo nghieân cöùu veà sau. Moät soá ñieàu caàn löu yù khi thöïc hieän ñeà taøi NCKH: + Tröôûng tieåu ban neân cheû ñeà taøi ra thaønh nhieàu maûng vaø phaân coâng cho töøng thaønh vieân nhieäm vuï cuï theå. + Tröôûng tieåu ban coù vai troø laø ngöôøi tö vaán cho caùc thaønh vieân nghieân cöùu, sau ñoù taäp hôïp caùc maûng nghieân cöùu cuûa caùc thaønh vieân. + Caùc giaûng vieân treû trong tieåu ban laø thaønh phaàn noøng coát giuùp ñôõ caùc thaønh vieân laø sinh vieân thöïc hieän vieäc nghieân cöùu khoa hoïc. 73 * Laâu daøi Khi ñaõ coù phong traøo vaø ñaõ coù kinh nghieäm toå chöùc, caùc tieåu ban coù theå ñaêng kyù nhieàu ñeà taøi hôn, nhaø tröôøng seõ khuyeán khích vaø taïo ñieàu kieän ñeå caùc thaønh vieân caùc tieåu ban ñaêng kyù ñeà taøi nghieân cöùu ñoäc laäp. 3.3.3. Taêng cöôøng coâng taùc quaûn lyù hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc cuûa caùn boä, giaûng vieân Ñeå cho hoaït ñoäng NCKH cuûa Tröôøng ñi vaøo neà neáp vaø hoaït ñoäng coù hieäu quaû caàn phaûi taêng cöôøng coâng taùc quaûn lyù. Tham gia quaûn lyù hoaït ñoäng NCKH, ngoaøi Ban Giaùm hieäu, Hoäi ñoàng khoa hoïc cuûa Tröôøng, Phoøng Quaûn lyù khoa hoïc vaø Hôïp taùc quoác teá coøn coù Ban chuû nhieäm khoa caùc khoa vaø caùc boä moân tröïc thuoäc Tröôøng. Coù moät soá bieän phaùp ñeå taêng cöôøng coâng taùc quaûn lyù hoaït ñoäng NCKH: 3.3.3.1. Taêng bieân cheá quaûn lyù nghieân cöùu khoa hoïc ôû caùc khoa, boä moân Moãi khoa, boä moân caàn coù moät trôï lyù NCKH. Trôï lyù naøy seõ giuùp cho Ban chuû nhieäm khoa: - Theo doõi vieäc ñaêng kyù ñeà taøi khoa hoïc, tieán ñoä trieån khai ñeà taøi vaø nghieäm thu. - Tham möu cho Ban chuû nhieäm khoa xaây döïng vaø trieån khai hoaït ñoäng NCKH. - Theo doõi vaø quaûn lyù caùc hoaït ñoäng cuûa sinh vieân. 3.3.3.2. Quaûn lyù nghieân cöùu khoa hoïc Quaûn lyù NCKH theo: a. Ñònh möùc: Beân caïnh caùc ñònh möùc veà soá tieát daïy trong naêm, veà coâng taùc xaõ hoäi, lao 74 ñoäng, veà coâng taùc kieâm nhieäm,… ñoái vôùi töøng ñoái töôïng caàn coù nhöõng ñònh möùc khaùc veà NCKH. Hieän nay, tuyø theo loaïi hình chuyeân moân nhaø tröôøng ñeàu coù caùc ñònh möùc qui ñònh moät caùch khaù cuï theå, ñaûm baûo cho caùc chöùc danh ñoùng goùp, coáng hieán theo ñuùng khaû naêng vaø höôûng quyeàn lôïi theo keát quaû coâng taùc mình ñaõ ñaït ñöôïc. Tuy nhieân, thöïc söï caùc ñònh möùc naøy vaãn chöa ñi vaøo chieàu saâu chaát löôïng maø nhaø tröôøng chæ döøng laïi ôû möùc quaûn lyù soá löôïng coâng vieäc. Vaø ñònh möùc veà NCKH cuûa phaàn ñoâng caùn boä - giaûng vieân thöôøng khoâng ñaït ñöôïc, nhöng roài moïi vieäc cuõng theo tình hình chung cuûa haàu heát caùc tröôøng ÑH khaùc, töùc… ñaâu cuõng vaøo ñoù. Thieát nghó, moät khi ñaõ ñeà ra ñònh möùc nhaø tröôøng cuõng caàn kieân quyeát hôn khi ñònh möùc ñeà ra khoâng ñöôïc hoaøn thaønh maø khoâng coù lyù do xaùc ñaùng. b. Keá hoaïch: Maëc duø ñaõ coù ñònh möùc cuï theå cho moãi chöùc danh, tuy nhieân nhaø tröôøng cuõng neân yeâu caàu vôùi moãi coâng vieäc cuûa caùc nhieäm vuï phaân coâng caàn phaûi ñöôïc theå hieän qua caùc keá hoaïch daøi vaø ngaén haïn. Keá hoaïch cuûa moãi caù nhaân caàn phaûi theå hieän roõ noäi dung coâng vieäc, thôøi gian thöïc hieän vaø saûn phaåm ñaït ñöôïc. Keá hoaïch caàn phaûi ñöôïc thoâng qua trong toå boä moân, toaøn khoa ñeå moïi ngöôøi ñeàu bieát ñeå coù söï quan taâm chia seû vôùi nhau traùch nhieäm cuõng nhö hoã trôï nhau veà coâng vieäc. Ñeå laøm ñöôïc vieäc naøy, nhaø tröôøng, khoa vaø toå boä moân caàn xaây döïng ñöôïc keá hoaïch naêm hoïc, hoïc kyø ngay töø ñaàu naêm hoïc ñeå giaûng vieân döïa vaøo ñoù xaây döïng keá hoaïch caù nhaân. Quaûn lyù theo keá hoaïch vöøa theå hieän söï ñeà cao toân troïng tính chuû ñoäng cuûa giaûng vieân, vöøa theå hieän söï quaûn lyù nghieâm cuûa caùn boä quaûn lyù. Ñaây laø hình thöùc neân laøm thöôøng xuyeân, ñi vaøo neà neáp. Tuy nhieân, trong baûn keá hoaïch caù nhaân cuõng phaûi cho pheùp coù phaàn linh ñoäng ôû moät tyû leä nhaát ñònh, vì trong thöïc teá coù nhieàu lyù do (caû chuû quan laãn khaùch quan) chi phoái vaø vieäc thöïc hieän keá hoaïch khoâng phaûi luùc 75 naøo cuõng theo ñuùng tieán ñoä ñeà ra. Tuy nhieân, vieäc hoaøn thaønh keá hoaïch chöùng toû traùch nhieäm cuûa caù nhaân ñoái vôùi taäp theå ñôn vò neân caàn theo doõi, taïo ñieàu kieän nhaèm ñoäng vieân khích leä sao cho caøng nhieàu caù nhaân hoaøn thaønh keá hoaïch caøng toát ñeå ñoùng goùp vaøo söï phaùt trieån chung cuûa nhaø tröôøng. c. Döïa vaøo thi ñua: Thi ñua laø moät coâng cuï quaûn lyù caû veà soá löôïng vaø chaát löôïng cuûa nhaø tröôøng nhaèm ñaùnh giaù hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa töøng caùn boä, giaûng vieân trong ñoäi nguõ. Tuy vaäy, treân thöïc teá, thi ñua chöa trôû thaønh ñoäng löïc thuùc ñaåy söï phaùt trieån chung cuõng nhö cuûa töøng caù nhaân. Söï bình choïn thieáu ñònh löôïng cuï theå vaø phaàn thöôûng mang yeáu toá tinh thaàn nhieàu hôn vaät chaát ñaõ phaàn naøo laøm giaûm ñi hieäu quaû cuûa thi ñua. Saép tôùi, khi nhaø tröôøng thöïc hieän cheá ñoä haïch toaùn chi tieâu noäi boä, vieäc löôïng hoaù keát quaû caùc hoaït ñoäng seõ taêng tính tích cöïc vaø hieäu quaû cuûa thi ñua hôn. Ñöa nghieân cöùu khoa hoïc vaøo khung thi ñua seõ kích thích töøng caù nhaân noã löïc hôn trong hoaït ñoäng naøy. Maët khaùc, Nhaø nöôùc vaø nhaø tröôøng caàn chuù yù hôn ñeán yù nghóa vaät chaát cuûa thi ñua. Phaán ñaáu, maø ñaëc bieät laø phaán ñaáu trong lónh vöïc NCKH ñoøi hoûi söï noã löïc ñaàu tö raát nhieàu, caû veà trí löïc laãn thôøi gian. Caàn coù phaàn thöôûng xöùng ñaùng hôn ñeå beân caïnh yeáu toá tinh thaàn, nghieân cöùu khoa hoïc coøn mang laïi hieäu quaû ñích thöïc veà vaät chaát cho ngöôøi laøm coâng taùc nghieân cöùu. Noùi chung, coù nhieàu caùch quaûn lyù, moãi caùch quaûn lyù ñeàu coù nhöõng maët tích cöïc rieâng, tuyø theo töøng tröôøng hôïp cuï theå maø nhaø tröôøng coù theå aùp duïng caùch naøy hay caùch khaùc hoaëc keát hôïp nhieàu caùch ñeå ñaït ñöôïc hieäu quaû toái öu. Nhöõng phöông caùch quaûn lyù nhaø tröôøng chuùng toâi ñeà caäp ôû treân coù theå keát hôïp thöïc hieän nhaèm naâng cao nhaän thöùc vaø traùch nhieäm cuûa töøng caùn boä, giaûng vieân ñoái vôùi hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc. 76 3.4. Moät soá kieán nghò Ñeå cho caùc giaûi phaùp treân ñaây coù tính khaû thi cao khi khi aùp duïng, chuùng toâi xin coù moät soá kieán nghò sau: 1. Ban Giaùm hieäu nhaø tröôøng neân nhanh choùng xaây döïng chieán löôïc NCKH daøi laâu cho Tröôøng, ñoàng thôøi chi tieát hoaù vaø coâng khai hoaù chöông trình NCKH giai ñoaïn 2006-2010 cho toaøn theå caùn boä, giaûng vieân, sinh vieân cuûa Tröôøng vaø coù keá hoaïch trieån khai chöông trình aáy. 2. Nhaø tröôøng caàn sôùm kieän toaøn veà maët toå chöùc vaø naâng cao vai troø cuûa caùc boä phaän quaûn lyù hoaït ñoäng NCKH. Taêng cöôøng nhaân löïc cho Phoøng quaûn lyù khoa hoïc vaø Hôïp taùc quoác teá. Xaây döïng cô cheá, chính saùch vöøa coù tính khuyeán khích cao ngöôøi laøm coâng taùc nghieân cöùu vöøa coù tính baét buoäc hôn nöõa vôùi caùn boä, giaûng vieân coøn thôø ô, chöa quan taâm ñuùng möùc vôùi hoaït ñoäng naøy. 3. Khai thaùc saâu hôn nöõa nhöõng ñeà taøi “noùng”, phöùc taïp mang tính thôøi söï treân ñòa baøn, taêng cöôøng hôïp taùc vôùi caùc cô sôû nghieân cöùu, caùc tröôøng ñaïi hoïc trong vaø ngoaøi khu vöïc, chuû ñoäng nghieân cöùu, khai thaùc, phaùt trieån vaø phoå bieán vaên hoaù vuøng mieàn ñaëc saéc cuûa khu vöïc phía Nam. 4. Nhanh choùng hoaøn thaønh nhöõng thuû tuïc caàn thieát ñeå naâng caáp taäp san “Thoâng tin khoa hoïc” cuûa Tröôøng thaønh taïp chí. 77 KEÁT LUAÄN 1. Nghieân cöùu khoa hoïc laø moät trong hai hoaït ñoäng chuû yeáu cuûa moät tröôøng CÑ, ÑH vaø laø hoaït ñoäng baét buoäc ñoái vôùi moät giaûng vieân ôû tröôøng CÑ, ÑH. Hoaït ñoäng naøy gaén chaët vôùi hoaït ñoäng ñaøo taïo, coù taùc ñoäng raát lôùn ñeán vieäc naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo cuûa nhaø tröôøng vaø giaûng vieân. Trong quaù trình CNH, HÑH ñaát nöôùc, vai troø cuûa giaùo duïc – ñaøo taïo noùi chung, cuûa GDÑH noùi rieâng caøng lôùn bao nhieâu thì vai troø cuûa hoaït ñoäng NCKH ôû moät tröôøng CÑ, ÑH, moät giaûng vieân caøng lôùn baáy nhieâu. 2. Tuy nhieân, ñaõ moät thôøi gian khaù daøi, trong hoaït ñoäng ñaøo taïo cuûa caùc tröôøng CÑ, ÑH hoaït ñoäng NCKH khoâng ñöôïc chuù troïng ñuùng möùc: moät soá tröôøng khi ñaùnh giaù keát quaû hoaït ñoäng cuûa ñôn vò hay cuûa tröôøng, giaûng vieân hoaëc khoâng ñeà caäp ñeán hoaït ñoäng NCKH, hoaëc chæ ñeà caäp qua loa. Moät soá giaûng vieân tieán haønh hoaït ñoäng NCKH mang tính chaát hình thöùc, ñoái phoù. Moät soá toàn taïi, böùc xuùc cuûa GDÑH hieän nay moät phaàn xuaát phaùt töø choã hoaït ñoäng NCKH khoâng ñöôïc chuù troïng. Moät khi hoaït ñoäng NCKH khoâng ñöôïc coi troïng thì caùc tröôøng CÑ, ÑH deã bò coi laø tröôøng phoå thoâng caáp 4. Tröôøng Cao ñaúng Vaên hoaù Tp. Hoà Chí Minh tröôùc ñaây vaø tröôøng Tröôøng Ñaïi hoïc Vaên hoaù Tp. Hoà Chí Minh hieän nay cuõng khoâng naèm ngoaøi tình traïng vöøa neâu. Trong giai ñoaïn hieän nay, moät trong nhöõng ñoøi hoûi caáp baùch ñaët ra cho caùc tröôøng CÑ, ÑH laø phaûi ñaåy maïnh hoaït ñoäng NCKH, gaén chaët hoaït ñoäng naøy vôùi hoaït ñoäng ñaøo taïo, phaûi ñöa hoaït ñoäng NCKH cuûa tröôøng CÑ, ÑH vaøo cuoäc soáng, giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà naûy sinh töø cuoäc soáng. 78 3. Luaän vaên naøy nhö teân goïi cuûa noù nhaèm ñeà xuaát moät soá giaûi phaùp naâng cao hoaït ñoäng NCKH ôû Tröôøng Ñaïi hoïc Vaên hoaù Tp. Hoà Chí Minh – moät tröôøng môùi ñöôïc thaønh laäp treân cô sôû moät tröôøng cao ñaúng. Ñeå ñeà xuaát caùc giaûi phaùp, chuùng toâi laàn löôït ñeà caäp ñeán: - Vai troø cuûa hoaït ñoäng NCKH trong GDÑH, khaúng ñònh hoaït ñoäng NCKH laø moät trong hai hoaït ñoäng baét buoäc ñoái vôùi moïi tröôøng CÑ, ÑH vaø moïi giaûng vieân; söï taùc ñoäng qua laïi giöõa hoaït ñoäng NCKH vaø hoaït ñoäng ñaøo taïo. Ñoàng thôøi, luaän vaên cuõng ñeà caäp ñeán quan ñieåm cuûa Ñaûng ta veà hoaït ñoäng NCKH noùi chung vaø hoaït ñoäng NCKH cuûa caùc tröôøng CÑ, ÑH noùi rieâng. Töø ñoù, cho thaáy söï caàn thieát phaûi taêng cöôøng quaûn lyù vaø naâng cao chaát löôïng NCKH ñoái vôùi GDÑH. - Thöïc traïng hoaït ñoäng NCKH cuûa Tröôøng Ñaïi hoïc Vaên hoaù Tp. Hoà Chí Minh thôøi gian qua, chæ roõ nhöõng thaønh töïu vaø haïn cheá cuûa hoaït ñoäng naøy, lyù giaûi nhöõng nguyeân nhaân ñöa ñeán thöïc traïng aáy. - Nhöõng cô sôû, nguyeân taéc, yeâu caàu khi xaây döïng caùc giaûi phaùp. Coù nhieàu giaûi phaùp ñeå naâng cao chaát löôïng hoaït ñoäng NCKH cuûa Tröôøng Ñaïi hoïc Vaên hoaù Tp. Hoà Chí Minh trong thôøi gian tôùi. ÔÛ luaän vaên naøy, chuùng toâi chæ ñeà caäp ñeán moät soá giaûi phaùp chuû yeáu. Gaén lieàn vôùi noäi dung cuûa moãi giaûi phaùp laø nhöõng bieän phaùp trieån khai giaûi phaùp. Theo thieån yù cuûa chuùng toâi, nhöõng giaûi phaùp ñöa ra trong luaän vaên seõ coù taùc duïng tröïc tieáp naâng cao chaát löôïng hoaït ñoäng NCKH vaø qua ñoù naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo cuûa Tröôøng. Töø ñaây goùp phaàn khaúng ñònh choã ñöùng cuûa Tröôøng Ñaïi hoïc Vaên hoaù Tp. Hoà Chí Minh trong heä thoáng GDÑH Vieät Nam. 4. Duø ñaõ noã löïc nhieàu, song do tính phöùc taïp cuûa ñeà taøi cuõng nhö nhöõng haïn cheá, eo heïp veà thôøi gian vaø naêng löïc baûn thaân, chuùng toâi chöa theå ñeà caäp ñaày ñuû moïi 79 khía caïnh lieân quan ñeán ñeà taøi. Chuùng toâi mong nhaän ñöôïc söï ñoùng goùp chaân tình cuûa taát caû quí thaày coâ, baïn beø ñoàng nghieäp vaø ñoäc giaû quan taâm. Chuùng toâi hy voïng trôû laïi vôùi ñeà taøi naøy khi ñieàu kieän cho pheùp. Tp. Hoà Chí Minh, 2006 80 DANH MUÏC TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 1. Ban khoa giaùo trung öông (2002), Giaùo duïc vaø ñaøo taïo trong thôøi kyø ñoåi môùi, chuû tröông, hieän thöïc ñaùnh giaù, Nxb Chính trò quoác gia, Haø Noäi. 2. Boä Giaùo duïc – Ñaøo taïo (1997), Lyù luaän vaø thöïc tieãn xaây döïng chieán löôïc giaùo duïc vaø ñaøo taïo. Nxb Giaùo duïc, Haø Noäi. 3. Boä Giaùo duïc – Ñaøo taïo (2002), Ngaønh Giaùo duïc – Ñaøo taïo thöïc hieän Nghò quyeát trung öông 2 (khoùa VIII) vaø Nghò quyeát Ñaïi hoäi Ñaûng laàn thöù IX, Nxb Giaùo duïc, Haø Noäi. 4. Buøi Duy Cam(2004), “Ñaåy maïnh nghieân cöùu khoa hoïc ñeå naâng cao chaát löôïng giaùo duïc ñaïi hoïc”, Daïy vaø hoïc ngaøy nay, (5), tr.33-35 5. Vuõ Theá Duõng (2005), “Nghieân cöùu khoa hoïc trong sinh vieân: caàn caùch tieáp caän môùi”, Baùo Tuoåi treû chuû nhaät, Soá ra ngaøy 16.01, tr. 23. 6. Voõ Xuaân Ñaøn (2005), “Vai troø cuûa giaûng vieân tröôùc yeâu caàu naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo ñaïi hoïc vaø sau ñaïi hoïc”, Taïp chí giaùo duïc, (116 ), tr. 9 7. Ñaûng Coäng saûn Vieät Nam(1996), Nghò quyeát 2, Ban Chaáp haønh Trung öông Ñaûng khoaù VIII, Nxb Chính trò quoác gia, Haø Noäi. 8. Ñaûng Coäng saûn Vieät Nam (1996), Vaên kieän Ñaïi hoäi Ñaûng toaøn quoác laàn thöù VIII. Nxb. Chính trò quoác gia, Haø Noäi, 1996 9. Ñaûng Coäng saûn Vieät Nam (2002), Nghò quyeát Trung öông 6 (khaù (IX) veà giaùo duïc – ñaøo taïo vaø khoa hoïc coâng ngheä, Haø Noäi. 10. Traàn Khaùnh Ñöùc. Ñaùnh giaù chaát löôïng vaø hieäu quaû hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc coâng ngheä. (taøi lieäu ñaùnh maùy) 81 11. Höông Giang (2004), “Giaùo duïc ñaïi hoïc Vieät Nam phaùt trieån theo moâ hình naøo”, Theá giôùi môùi, (580), tr.8-12 12. Phaïm Minh Haïc (1996), Phaùt trieån giaùo duïc – phaùt trieån con ngöôøi – phuïc vuï phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi, Nxb KH-XH, Haø Noäi. 13. Nguyeãn Hieáu Haûo (2004), “Laøm theá naøo ñeå ñoåi môùi phöông phaùp giaûng daïy ôû ñaïi hoïc”, Daïy vaø hoïc ngaøy nay.(5), tr.31-32 14. Phaïm Xuaân Haäu, Nguyeãn Ñöùc Vuõ (2004), “Quaûn lí, boài döôõng, phaùt trieån ñoäi nguõ giaûng vieân ñaïi hoïc: thöïc teá vaø moät soá suy nghó”, Taïp chí giaùo duïc (11), tr.3-8 15. Khieát Höng (2005), “Nghieân cöùu khoa hoïc vôùi ñaøo taïo vaø saûn xuaát: Gaén baèng “keo” naøo?”, Baùo Tuoåi treû.- Soá ra thöù 6, ngaøy 11.3 16. Luaät giaùo duïc (boå sung vaø söûa ñoåi) (2005), Nxb Chính trò quoác gia, Haø Noäi. 17. Luaät Khoa hoïc vaø Coâng ngheä (2000), Nxb Chính trò quoác gia, Haø Noäi. 18. Traàn Phuùc (2005), “Ñoâi ñieàu goùp yù veà ñaøo taïo baäc ñaïi hoïc”, Baùo Saøi Goøn giaûi phoùng.- Soá ra ngaøy 14.12 19. Nguyeãn Thò Hoàng Sinh (2004), Caùc giaûi phaùp phaùt trieån ñoäi nguõ giaûng vieân nhaèm ñaùp öùng nhu caàu naâng caáp tröôøng Cao ñaúng Vaên hoùa Tp. Hoà Chí Minh, Luaän vaên thaïc só Quaûn lyù giaùo duïc, Vieän Chieán löôïc vaø phaùt trieån giaùo duïc, Haø Noäi. 20. Phan Thieàu (1992), “Nghieân cöùu khoa hoïc vaø giaùo duïc ñaïi hoïc”, Taïp chí Ñaïi hoïc vaø giaùo duïc chuyeân nghieäp, (4). 21. Thuû töôùng Chính phuû. Quyeát ñònh 153/2003/QÑ-TTg veà vieäc ban haønh “Ñieàu leä tröôøng ñaïi hoïc”. 22. Leâ Minh Tieán (2005), “Nghieân cöùu khoa hoïc trong sinh vieân: Ñi tìm nhöõng cô hoäi”, Tuoåi treû chuû nhaät.- Soá ra ngaøy 16.01, tr. 24. 82 23. Tröôøng Cao ñaúng Vaên hoaù Tp. HCM (2001), Kyû yeáu Hoäi thaûo khoa hoïc “25 naêm ñaøo taïo vaø nghieân cöùu khoa hoïc”, Tp. HCM. 24. Tröôøng Cao ñaúng Vaên hoaù Tp. HCM (2001), Thoâng tin khoa hoïc (2(6)).Tp. HCM. 25. Tröôøng Cao ñaúng Vaên hoaù Tp. HCM (2001), Thoâng tin khoa hoïc chuyeân ñeà Naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo caùn boä vaên hoaù, (1(5)), Tp. HCM. 26. Tröôøng Cao ñaúng Vaên hoaù Tp. Hoà Chí Minh (2002), Nhöõng vaên baûn phaùp lyù veà caùn boä coâng chöùc Tröôøng Cao ñaúng Vaên hoaù Tp. Hoà Chí Minh. 27. Tröôøng Cao ñaúng Vaên hoaù Tp. Hoà Chí Minh (2003), Ñeà aùn thaønh laäp Tröôøng Ñaïi hoïc Vaên hoaù Tp. Hoà Chí Minh treân cô sôû Tröôøng Cao ñaúng Vaên hoaù Tp. Hoà Chí Minh. 28. V.L – B.M (2004), “Giaùo duïc ñaïi hoïc Vieät Nam treân ñöôøng hoäi nhaäp”, Baùo Saøi goøn giaûi phoùng, soá ra ngaøy 31.3 29. Vieän Ngoân ngöõ hoïc (2000), Töø ñieån tieáng Vieät, Nxb. Ñaø Naüng. 30. Phaïm Vieát Vöôïng(2000), Phöông phaùp luaän nghieân cöùu khoa hoïc, Nxb ÑHQG Haø Noäi. Tröôøng Ñaïi hoïc Vaên hoùa Tp. Hoà Chí Minh Toïa ñaøm 25 naêm ñaøo taïo vaø nghieân cöùu khoa hoïc cuûa Tröôøng Cao ñaúng Vaên hoùa Tp. Hoà Chí Minh Baûo veä ñeà taøi NCKH caáp Boä Hoäi thaûo veà vai troø vaø phöông phaùp NCKH trong sinh vieân Hoäi thaûo khoa hoïc vôùi sinh vieân cuûa Tröôøng Buoåi ra maét "Nhoùm Sinh vieân NCKH" cuûa Tröôøng Hoäi thaûo khoa hoïc quoác teá taïi Tröôøng ÑHVH Tp. Hoà Chí Minh Moät soá saùch vaø taøi lieäu tham khaûo do nhaø tröôøng xuaát baûn ._.