Một số giải pháp hoàn thiện hoạt động đào tạo và phát triển nguồn nhân lực ở Công ty Coca-Cola Việt Nam

Lêi nãi ®Çu Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t, c¸c doanh nghiÖp ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®­îc ph¶i kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l­îng nguån nh©n lùc cña doanh nghiÖp m×nh. Trong ®ã, ®µo t¹o vµ ph¸t triÎn nguån nh©n lùc cã vai trß ®Æc biÖt quan träng. Song lµm thÕ nµo ®Ó x©y dùng ®­îc c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o hîp lý, tiÕn hµnh thùc hiÖn tèt, nh»m mang l¹i hiÖu qu¶ cho doanh nghiÖp? §ã lµ ®iÒu mµ bÊt cø doanh nghiÖp nµo còng mong muèn. §­îc nghiªn cøu chuyªn nghµnh qu¶n trÞ kinh doanh quèc tÕ. Sau mét thêi gian thùc tËp vµ lùa chän ®Ò tµi “Mét sè gi¶i ph¸p hoµn thiÖn ho¹t ®éng ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc ë c«ng ty Coca-Cola ViÖt nam “ Víi: 1.Môc ®Ých vµ nhiÖm vô nghiªn cøu: T×m ra nh÷ng h¹n chÕ vµ nguyªn nh©n trong ho¹t ®éng ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn t¹i c«ng ty Coca-Cola ViÖt nam nh»m ®­a ra mét sè gi¶i ph¸p hoµn thiÖn. 2.§èi t­îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu: C¸c ho¹t ®éng ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc t¹i c«ng ty Coca-Cola ViÖt nam. 3.Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu: Duy vËt biÖn chøng vµ thèng kª, tæng hîp, ph©n tÝch d÷ liÖu Bµi viÕt sau cã kÕt cÊu 3 ch­¬ng sau: Ch­¬ng 1: C¬ së lý luËn vÒ ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc trong doanh nghiÖp Ch­¬ng 2: Thùc tr¹ng ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc ë c«ng ty Coca-Cola ViÖt nam. Ch­¬ng 3: Mét sè gi¶i ph¸p hoµn thiÖn ho¹t ®éng ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn ë c«ng ty Coca-Cola. Do thêi gian vµ tr×nh ®é cã h¹n nªn bµi viÕt kh«ng tr¸ch khæi nh÷ng thiÕu sãt em mong ®­îc sù gãp ý vµ chØ b¶o thªm. Ch­¬ng 1: C¬ së lý luËn ®µo t¹o vµ Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc trong doanh nghiÖp. 1.1. Kh¸i qu¸t chung vÒ ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn 1.1.1.Mét sè kh¸i qu¸t c¬ b¶n: Nguån nh©n lùc cã thÓ hiÓu lµ nh÷ng ng­êi lao ®éng lµm viÖc cho tæ chøc gåm cã thÓ lùc vµ tÝnh lùc. Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc lµ tæng thÓ c¸c ho¹t ®éng häc tËp ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch cã tæ chøc trong nh÷ng kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh ®Î thay ®æi hµnh vi nghÒ nghiÖp cña ng­êi lao ®éng hay c¶i thiÖn hµnh vi nghÒ nghiÖp cña ng­êi lao ®éng. XÐt vÒ néi dung, ph¸t triÓn nguån nh©n lùc gåm 3 h×nh thøc: §µo t¹o, gi¸o dôc, Ph¸t triÓn. Ba kh¸i niÖm nµy ®Òu ®Ò cËp ®Õn qu¸ tr×nh cho phÐp con ng­êi tiÕp thu c¸c kiÕn thøc, häc c¸c kü n¨ng míi vµ thay ®æi hay n©ng cao kh¶ n¨ng thùc hiÖn c«ng viÖc cña c¸ nh©n. Tuy nhiªn trªn thùc tÕ cã nhiÒu quan ®iÓm kh¸c nhau vÒ kh¸i niÖm gi¸o dôc, ®µo t¹o, Ph¸t triÓn (TrÇn kim Dung- Qu¶n trÞ nguån nh©n lùc-trang 186.NXB thèng kª) Theo Cherrington: Gi¸o dôc mang tÝnh chÊt chung. Cung cÊp cho c¸c häc viªn c¸c kiÕn thøc chung cã thÓ sö dông vµo trong c¸c lÜnh vùc kh¸c nhau. §µo t¹o liªn quan ®Õn viÖc tiÕp thu c¸c kiÕn thøc, kü n¨ng ®Æc biÖt, nh»m thùc hiÖn c«ng viÖc cô thÓ, cßn Ph¸t triÓn liªn quan ®Õn viÖc n©ng cao kh¶ n¨ng trÝ tuÖ vµ c¶m xóc cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn c«ng viÖc tèt h¬n. Theo Carvel: §µo t¹o cã 2 lo¹i: §µo t¹o chung vµ ®µo t¹o chuyªn, ®­îc sö dung trong tr­êng hîp c¸c nh©n viªn häc tËp, lÜnh héi ®­îc c¸c kiÓu thøc, kü n¨ng kü thuËt. Cßn Ph¸t triÓn lµ ho¹t ®éng nh»m n©ng cao kh¶ n¨ng qu¶n trÞ b»ng c¸ch truyÒn ®¹t c¸c kݪn thøc, thay ®æi quan ®iÓm, hoÆc n©ng cao kü n¨ng thùc hµnh cho Qu¶n trÞ gia hiÖn t¹i hoÆc t­¬ng lai. Theo quan ®iÓm cña Wayne: Wayne kh«ng t¸n thµnh víi quan ®iÓm truyÒn thèng coi ®µo t¹o ®­îc giµnh cho nh÷ng nh©n viªn cÊp d­íi, cßn ph¸t triÓn giµnh cho c¸c nh©n viªn cÊp cao vµ sù kh¸c biÖt c¬ b¶n gi÷a ®µo t¹o vµ Ph¸t triÓn thÓ hiÖn ë ch, ®µo t¹o chó träng vµo c¸c kü n¨ng n©ng tay ch©n cßn Ph¸t triÓn chó träng vµo c¸c kü n¨ng giao tiÕp, ra quyÕt ®Þnh…. ¤ng cho r»ng ®µo t¹o vµ Ph¸t triÓn dïng ®Ó thay thÕ cho nhau vµ ®Òu bao gåm c¸c ch­¬ng tr×nh ho¹ch ®Þnh nh»m hoµn thiÖn viÖc thùc hiÖn c«ng viÖc ë c¸c cÊp. Theo quan ®iÓm cña Cenzo vµ Robbins: §µo t¹o vµ Ph¸t triÓn ®Òu cã ®iÓm t­¬ng ®ång lµ cã c¸c ph­¬ng ph¸p t­¬ng tù, ®­îc sö dông nh»m t¸c dông lªn qu¸ tr×nh häc tËp ®Ó n©ng cao c¸c kiÕn thøc, kü n¨ng thùc hµnh. Tuy nhiªn ®µo t¹o ®Þnh h­íng vµo hiÖn t¹i cßn Ph¸t triÓn nh»m chó träng ®Õn c«ng viÖc t­¬ng lai cña tæ chøc, doanh nghiÖp Tõ c¸c quan ®iÓm trªn cã thÓ hiÓu r»ng: §µo t¹o lµ c¸c ho¹t ®éng häc tËp nh»m gióp cho ng­êi lao ®éng cã thÓ thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ h¬n chøc n¨ng, nhiÖm vô cña m×nh.Ph¸t triÓn lµ c¸c ho¹t ®éng häc tËp v­ît ra khái c«ng viÖc tr­íc m¾t cña ng­êi lao ®éng, nh»m më ra cho hä ng÷ng c«ng viÖc míi dùa trªn c¬ së nh÷ng ®Þnh h­íng t­¬ng lai cña doanh nghiÖp hoÆc ph¸t triÓn nghÒ nghiÖp cho hä. I.1.2.Vai trß cña ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc . §µo t¹o vµ Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cã vai trß ngµy cµng quan träng v× giê ®©y, chÊt l­îng cña lùc l­îng lao ®éng (nguån nh©n lùc ) ®· trë thµnh mét trong nh÷ng tµi s¶n quý gi¸ nhÊt cña c¸c tæ chøc, doanh nghiÖp, quèc gia. Vai trß cña ®µo t¹o vµ Ph¸t triÓn thÓ hiÖn ë mét sè khÝa c¹nh sau: * D­íi khÝa c¹nh ng­êi lao ®éng: §µo t¹o vµ Ph¸t triÓn gióp hä cËp nhËt c¸c kiÕn thøc, kü n¨ng míi tõ ®ã vËn dông vµo c«ng viÖc thùc tÕ. Gióp hä n©ng cao kh¶ n¨ng tù gi¸m s¸t v× khi cã chuyªn m«n tèt h¬n qua ®µo t¹o vµ Ph¸t triÓn, ng­êi lao ®éng sÏ lµm viÖc mét c¸ch chñ ®éng, hä sÏ t¨ng kh¶ n¨ng thÝch øng víi c«ng viÖc, víi m«i tr­êng, tõ ®ã thùc hiÖn c«ng viÖc tèt h¬n. Khi nh©n viªn lµm viÖc hiÖu qu¶ hä sÏ tho¶ m·n trong c«ng viÖc, sÏ t¨ng thu nhËp ®¶m b¶o cuéc sèng cho b¶n th©n vµ gia ®×nh tõ ®ã g¾n bã víi c«ng viÖc. §µo t¹o vµ Ph¸t triÓn cßn tho¶ m·n nhu cÇu Ph¸t triÓn cña ng­êi lao ®éng. §­îc trang bÞ nh÷ng kiÕn thøc vµ kü n¨ng míi sÏ kÝch thÝch tiÒm lùc vµ søc m¹nh s¸ng t¹o cña hä. Ngoµi ra, ®µo t¹o vµ Ph¸t triÓn cßn cã vai trß h­íng dÉn c«ng viÖc cho nh©n viªn míi, v× hä th­êng gÆp nhiÒu khã kh¨n bì ngì trong nh÷ng ngµy ®Çu lµm viÖc, gióp hä thÝch øng víi c«ng viÖc, m«i tr­êng míi. * D­íi gãc ®é nhµ Qu¶n lý: §µo t¹o vµ Ph¸t triÓn gióp c¸c nhµ Qu¶n lý tr¸nh ®­îc t×nh tr¹ng qu¶n lý lçi thêi v× hä ph¶i ¸p dông c¸c ph­¬ng ph¸p qu¶n lý sao cho phï hîp ®­îc víi nh÷ng thay ®æi vÒ quy trinh c«ng nghÖ, kü thuËt vµ m«i tr­êng kinh doanh ®ång thêi gióp nhµ qu¶n lý gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò vÒ m©u thuÉn, xung ®ét gi÷a c¸ nh©n vµ gi÷a c«ng ®oµn víi c¸c nhµ qu¶n trÞ, ®Ò ra c¸c chÝnh s¸ch vÒ qu¶n lý nh©n lùc cña tæ chøc, doanh nghiÖp cã hiÖu qu¶. Ngoµi ra trong ®µo t¹o vµ Ph¸t triÓn gióp nh©n viªn cã ®­îc nh÷ng kü n¨ng cÇn thiÕt cho c¸c c¬ héi th¨ng tiÕn vµ thay thÕ cho c¸c c¸n bé qu¶n lý chuyªn m«n khi cÇn thiÕt. * D­íi gãc ®é doanh nghiÖp: §µo t¹o vµ Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc lµ ®iÒu kiÖn quan träng ®Ó doanh nghiÖp tån t¹i vµ Ph¸t triÓn bÒn v÷ng gióp doanh nghiÖp n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh. Ngoµi ra ®µo t¹o vµ Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cßn lµ mét ho¹t ®éng sinh lîi ®¸ng kÓ, ®iÒu nµy thÓ hiÖn ë viÖc hiÖu qu¶ do ®µo t¹o vµ Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc mang l¹i lín h¬n chi phÝ dµnh cho ®µo t¹o vµ Ph¸t triÓn. * D­íi gãc ®é quèc gia: §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc ®­îc ®¸nh gi¸ lµ søc m¹nh cña mçi quèc gia, cã vai trß quyÕt ®Þnh trong c¹nh tranh kinh tÕ, n©ng cao vÞ thÕ cña quèc gia ®ã. Từ các vai trò được thể hiện ở trên có thể khẳng định đào tạo và phát triển nguån nh©n lùc điều kiện quan trọng để doanh nghiệp tồn tại và phát triển bền vững. Trong nền kinh tế thị trường để tồn tại và phát triển đòi hỏi các doanh nghiệp phải không ngừng nâng cao, nâng cao lực lượng cạnh tranh của mình trong đó vốn nhân lực là tài sản rất có giá trị. Doanh nghiệp phải biết khai thác tận dụng những sáng kiến cải tiến kỹ thuật của nhân viên trong việc tạo ra những sản phẩm có chất lượng cao đưa ra được các phương thức kinh doanh các chương trình Marketing sáng tạo. Nhu cầu và thÞ hiÕu của khách hàng luôn thay đổi đòi hỏi doanh nghiệp phải nắm bắt được từng cơ hội, để đáp ứng kịp thời sự lựa chọn của khách hàng. Doanh nghiệp phải không ngừng đào tạo bồi dưỡng để n©ng cao chÊt lượng lao động. Tạo một môi trường thuận lợi để người lao động phát huy sáng kiến, khả năng sáng tạo của họ… 1.2.Tr×nh tù tiÕn hµnh mét ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc Để xây dựng một kế hoạch đào tạo và phát triển nguån nh©n lùc có tính khả thi cao phù hợp với chiến lựơc kinh doanh của doanh nghiệp, phù hợp với đặc điểm, trình độ của người lao động, từ đó góp phần nâng cao hiệu quả của hoạt động đào tạo th× cần tiến hµnh tốt các bước sau: 1.2.1: X¸c định nhu cầu đào tạo và phát triển: Để xác định đúng nhu cầu đào tạo và phát triển phải căn cứ vào một số phận tích sau: * Phân tích doanh nghiệp: Trong phân tích doanh nghiệp cần phân tích tổ chức của doanh nghiệp, phân tích kế hoạch chuẩn bị đội ngũ cán bộ kế cân, phân tích môi trường tổ chức: - Phân tích tổ chức bao gồm vịêc tổ chức các tiêu thức như, nămg xuất, chất lượng thực hiện công việc, chi phí lao động, kỹ thuật lao động… Sẽ giúp doanh nghiệp xác định những vấn đề cơ bản của doanh nghiệp và xác định sự cần thiết áp dụng các hình thức đào tạo. - Phân tích kế hoạch chuẩn bị đội ngũ cán bộ kế cận doanh nghiệp, cần xác định những chức vụ trống và các cách thức chuẩn bị ứng viên cho các chức vụ trống. Nếu doanh nghiệp áp dụng hình thức đề bạt nội bộ thì cần dự kiến các chương trình đào tạo giúp nhân viên có được các kỹ năng theo yêu cầu công việc. - Trong phân tích môi trường tổ chức cần đánh giá đầy đủ quan điểm, tình cảm niềm tin của các thành viên trong doanh nghiệp đối với tổ chức doanh nghiệp và tác động của vấn đề đào tạo không đầy đủ đến những điều không tốt trong môi trường tổ chức. * Phân tích tác nghiệp: Phân tích tác nghiệp xác định loại kỹ năng và các hành vi cần thiết cho nhân viên thực hiện công việc tốt. Phân tích tác nghiệp hơi giống với phân tích công việc. Tuy nhiên phân tích tác nghiệp là định hướng nhân viên không phải định hướng công việc. Phân tích tác nghiệp sẽ chú trọng xác định xem nhân viên cần làm gì để thực hiện công việc tốt. Loại công việc này thường được sử đụng để xác định nhu cầu đào tạo nhân viên mới hoặc các công việc mới đựơc thực hiện lần đầu đối với nhân viên. * Phân tích nhân viên: Loại phân tích này chú trọng lên các năng lực và các đặc tính cá nhân của nhân viên, được sử dụng để xác định ai là người cần thiết được đào tạo và những kỹ năng, kiến thức, quan điểm nào cần thiết đựơc lĩnh hội hay chú trọng trong quá trình đào tạo, phát triển. Phân tích nhân viên đòi hỏi phải đánh giá đúng khả năng cá nhân, kỹ năng nghề nghiệp của nhân viên. 1.2.2: Xác định mục tiêu đào tạo: Mçi mét ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o ®Òu ph¶i x¸c ®Þnh môc tiªu mét c¸ch cô thÓ, râ rµng vµ hîp lý. Môc tiªu cña ®µo t¹o vµ Ph¸t triÓn cÇn cho thÊy kiÕn thøc, kü n¨ng cô thÓ nµo cÇn t¹o vµ tr×nh ®é cã ®ù¬c sau ®µo t¹o. Còng nh­ thÊy ®­îc sè lù¬ng c¬ cÊu häc viªn cÇn ®µo t¹o, thêi gian ®µo t¹o lµ bao l©u. 1.2.3: Lựa chọn đối tượng đào tạo: Sau khi tiến hành xác định nhu cầu dào tạo phải tiến hành lựa chọn trong số những đối tượng đó ai là người thích hợp tham gia vào các chương trình đào tạo. Căn cứ vào quá trình làm việc bảng thành tích làm việc của người lao động để chọn ra ngưòi phù hợp đạt tiêu chuẩn trong doanh nghiệp. Lựa chọn đối tượng phải đảm bảo tính công bằng hiệu quả, kịp thời đối với người lao động, với yêu cầu của công việc. Điều này có nghĩa là nghiên cứu nhu cầu và động cơ muấn tham gia chương trình đào tạo của họ có chính đáng không doanh nghiệp có đáp ứng được không. Dự báo triển vọng nghề nghiệp xem họ có thể tiến xa trong công tác không. Nghiên cứu tác dụng của chương trình đoà tạo xem phù hợp với người lao động nào?Cuối cùng khi lựa chọn đối tượng đào tào phải lưu ý đều tuổi tác đặc biệt tâm sinh lý, sự khác bịêt cá nhân của người lao động. 1.2.4: Xây dựng và lựa chọn phương pháp ®ào tạo: Căn cứ vào nhu cÇu và đối tượng đào tạo và xây dựng , một chương trình và phương pháp đào tạo phù hợp. Trong một chương trình có thể áp dụng nhiều phương pháp đào tạo khác nhau về nội dung giảng dạy cũng như về thời gian biểu, học môn gì, bài gì, do ai giảng dạy và học bao nhiêu tiết. Để chương trình đào tạo và phát triển đạt hiệu quả kinh tế cao thì việc lựa chọn phương pháp dào tạo thích hợp có vai trò rất quan trọng. Nếu chọn đúng phương pháp đào tạo sẽ tiết kiệm đựơc chi phí đào tạo thời gian đào tạo mà chất lượng của những học viên sau khi tham gia chương trình đào tạo vẫn đảm bảo thoả mãn các yêu cầu của mục tiêu đào tạo. Các phương pháp đào tạo rất đa dạng và phong phú với mỗi đối tượng đào tạo khác nhau thì có những phương pháp đào tạo khác nhau và cũng có những phương pháp áp dụng cho nhiều đối tượng. Xét về vai trò vị trí chức năng của đối tượng đào tạo thì phương pháp đào tạo cho các cán bộ quản lý và các phương pháp đào tạo cho công nhân và nhân viên. * Các phương pháp đào tạo cho cán bộ Quản lý: Thực tế cho thấy tương lai của doanh nghiệp được quyết định bởi các nhà quản lý. Doanh nghiệp nào có đội ngũ những nhà quản lý giỏi, biết sử dụng thu hút những người tài về doanh nghiệp mình, biết khai thác thị trường để tạo ra thế mạnh cho mình thì doanh nghiệp đó sẽ tồn tại và phát triển vững chắc. Nói tóm lại những thành công của doanh nghiệp không thể không nhắc đến vai trò của cán bộ doanh nghiệp. Cạnh tranh gay gắt trên thị trường là sự thử thách cũng là trường học rèn luyện các doanh nghiệp. Mà quy tắc của nền kinh tế thị trường rất khắc nghiệt, nó đòi hỏi các nhà doanh nghiệp, các cán bộ quản lý phải khiêm tốn thông minh, nhanh nhẹn, năng động, giỏi ngoại ngữ, vi tính để thích nghi với sự thay đổi của thị trường, không bao giời được thoả mãn với chính mình. Như vậy phát triển cấp quản lý là một nhu cầu tất yếu của mọi tổ chức, mọi doanh nghiệp. Đào tạo cán bộ quản lý thường có các phương pháp sau: Phương pháp dạy kèm. Đây là phương pháp đào tạo tại chỗ để phát triển cấp quản trị trên cơ sở, một kèm một trong doanh nghiệp người kèm cặp có thể là thủ trưởng trực tiếp, chuyên viên dạy người quản lý, làm nghề hơn, thành tích làm việc tốt hơn. Người học có thể gọi là phụ tá hay trợ lý. Để đạt được kết quả, các cấp quản trị dạy kèm phải có kiến thức toàn diện về công việc liên hệ với các mục tiêu của doanh nghiệp. Họ phải là những người chia sẻ thông tin với cấp dưới và sẵn lòng mất thời gian đáng kể để thực hiện công việc huấn luyện này. Mối quan hệ này phải dựa trên lòng tin tượng lẫn nhau. Hai bên học hỏi lẫn nhau trên tinh thần hợp tác, tuy nhiên nếu cấp dưới không sàng lọc được những mặt tốt để học hỏi thì cũng dễ mắc phải những sai làm, những quan điểm còn bị hạn chế của cấp trên. Do đó, việc chọn người dạy kèm có năng lực phù hợp với mục tiêu đào tạo là rất quan trọng. Phương pháp lu©n phiªn công tác. Lu©n phiên công tác là phương pháp học viên được lu©n chuyển từ bộ phận này sang bộ phận khác, từ ®ã được học về nội dung và phương pháp.Khi đó học viên sẽ nắm được nhiều kỹ năng thực hiện các công việc của các bộ phân khác nhau trong doanh nghiệp. Phương pháp này giúp cho học viªn ®­îc đào tạo đa kỹ năng, tránh được tình trạng trì trệ, dễ dàng thích ứng với các công việc khác nhau. Doanh nghiệp có thể phân công bố trí nhân viên linh hoạt hơn, phối hợp hoạt động của các phòng ban có hiểu qủa cao hơn còn nhân viên có khả năng thăng tiến cao hơn, đồng thời, giúp học viên kiểm tra phát hiện ra các điểm mạnh, điểm yếu của mình và có kế hoạch đầu tư phát triển nghề nghiệp phù hợp. Phương pháp sử dụng bài thuyết trình trên lớp: Các bài thuyết trình trên lớp cũng trang bi nhiều kiến thức cho các cấp quản trị. Tuy nhiên phương pháp này chỉ thích hợp khi các nhà thuyết trình cung cấp nhiều thông tin thích hợp, khi nhà thuyểt trình cung cấp nhiều thông tin mới, khi lớp học có ít người tham dự để mọi người cùng thảo luận bày tỏ ý kiến quan điểm của mình trong phương pháp này vai trò của giảng viên hết sức quan trọng và để tăng thêm hiệu quả các bải thuyết trình cần phải hỗ trợ bằng các phương tiện nghe nhìn như máy tính,máy chiếu…. về các vần đề ngày càng sinh động hơn. Phương pháp nghiên cứu tình huống: Phương này thường áp dụng và nâng cao năng lực quản trị. Học viên được tạo bản mô tả các tình huống về các vần đề tổ chức, quản lý xảy ra trước đây trong các doanh nghiệp khác tương tự. Mỗi học viên phải tự phân tích các tình huống, trình bày suy nghĩ và cách giải quyết vấn đề với các học viên khác trong nhóm, thông qua thảo luận học viên tìm hiểu được nhiều cách tiếp cận quan điểm tìm hiểu giải quyết các vấn đề phức tạp trong công ty. Ưu điểm của phương pháp nghiên cứu tình huống - Tạo khả năng lớn nhất để thu hút mọi người tham gia phát biểu các quan điểm khác nhau và đề ra quyết định. - Giúp cho học viên làm quen với các phương thức, giải quyết vấn đề thực tiễn. Phương pháp trò chơi quản trị. Phương pháp này thường áp dụng các chương trình nắp sẵn trên máy tính để đào tạo và nâng cao năng lực quản trị giảng viên. Cáchọc viên thường được chia thành một số nhóm, mỗi nhóm đóng vai trò các thành viên ban giám đốc của doanh nghiệp đang cạnh tranh gay gắt với các doanh nghiệp khác trên thị trường. Mỗi doanh nghiệp cần xác định các mục tiêu chủ yếu của mình và đề ra các quyết định tương ứng nhằm đạt được mục tiêu đó. Ưu điểm của phương pháp này: - Trò chơi quản trị rất sinh động vi tính cạnh tranh hấp dẫn của nó. - Học viên đựơc học cách phán đoán những gì của môi trường kinh doanh sẽ ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp. - Học viên có cơ hội phát triển khả năng giải quyết vấn đề, đề ra chiến lược và chính sách kinh doanh phù hợp. -Học viên được phát triển khả năng thủ lĩnh và khuyến khích khả năng hợp tác, làm việc tập thể. Nhược điểm của phương pháp này. - Đòi hỏi chi phí cao. - Học viên chỉ được quyền lựa chọn một trong số các phương pháp án lập sẵn, trong khi đó, thực tiễn thường đòi hỏi có rất nhiều phương án thực hiện sáng tạo khác nhau: Phương pháp đóng kịch: Đây là phương pháp đưa ra một vấn đề giải quyết nào đó vấn đề đó có thể có thật hoặc có thể là do tưởng tưởng ra sau đó vấn đề sẽ được phân vai một cách tự nhiên. Các thành viên có thể đóng vai trò mà đó trong cơ cấu tổ chức trong một tình huốngnhất định nào đó. Chẳng hạn như một người đóng vai quản đốc phân xưởng đang phê bình một công nhân vì hay đị làm muộn và hay về sớm. Một thành viên khácđóng vai người công nhân. Người đóng vai quản đốc phân xưởng sẽ làm bất cứ hành động nào mà anh ta cho rằng phù hợp với vai trò của mình. Hành động này sẽ là cơ sở cho cuộc thảo luận vì bình luận trong nhóm. Sau đó các vai trò đựơc đổi lại nhằm cung cấp cho học viên những khía cạnh khá nhau của vấn đề. Điều này sẽ giúp phát triển sự thông cảm một phẩm chất mà các nhà quản trị cần có. Phương pháp này tạo ra nhiều tình huống mà qua đó nhà quản trị sẽ nhận thức được và có những hành động đúng phù hợp với vai trò và vị trí của mình để từ đó khai thác sử dụng những tiềm năng của người lao động tốt hơn hiệu quả hơn. *Các phương pháp đào tạo công nhân: Công nhân kỹ thuật và nhân viên nghiệp vụ là những người trực tiếp tham gia vào qúa trình sản xuất. Để nâng cao kinh nghiệm, kỹ năng sản xuất của công nhân có thể áp dụng một số phương pháp đào tạo sau: Đào tạo tại nơi làm việc: Đào tạo công nhận tại nơi làm vịêc là đào tạo trực tiếp, chủ yếu là thực hành ngay trong quá trình sản xuất do doanh nghiệp tổ chức. Đào tạo tại nơi làm việc được tiến hành dưới 2 hình thức. Cá nhân và tổ đội sản xuất với đào tạo cá nhân mỗi thợ học nghề có một công nhân lành nghề hướng dẫn. Với hình thức đào tạo theo tổ đội sản xuất thợ học nghề được tổ chức thành từng tổ và phân công cho những công nhân dạy nghề thoát ly khỏi sản xuất chuyên trách hướng dẫn. Những công nhân dạy nghề đòi hỏi phải có trình độ chuyên môn và phưong pháp sư phạm nhất định. Quá trình này được tiến hành qua các bước. - Phân công cho những công nhân có trình độ lành nghề cao vừa sản xuất vừa hướng dẫn thợ học nghề. Trong bước này người học nghề được học cấu tạo máy móc, nguyên tắc vận hành, quy trình công nghệ và phương pháp làm việc khoa học. Người học nghề quan sát ghi nhớ lại những thao tác và phương pháp làm việc của người hướng dẫn. Ngoài ra, doanh nghiệp hoặc phân xưởng tổ chức dạy lý thuyết cho học viên do kỹ sư hoặc kỹ thuật nên phụ trách. - Sau khi nắm được những nguyên tắc và phương pháp làm việc học viên được giao việc và làm thử dưới sự kiểm tra uốn nắn cảu người hướng dẫn. - Giao việc hoàn toàn cho học viên khi học viên có thể tiến hành công việc độc lập được người hướng dẫn giao hẳn công việc cho học viên nhưng vẫn phải thường xuyên theo dõi, giúp đỡ chỉ bảo. Đẻ hình thức này đạt kết quả tốt, việc kèm cặp trong sản xuất phải được tổ chức hợp lý có khoa học có chế độ dồng kèm cặp giữa người dậy và người học giữa doanh nghiệp và người dậy. Hình thức đào tạo này có nhiêu ưu điểm như: - Có khả năng đào tạo được nhiều công nhân cùng một lúc ở tất cả các doanh nghiệp phân xưởng. Thời gian đào tạo ngắn. Đây là biện pháp bảo đảm tài sản xuất sức lao động lành nghề với tốc dộ nhanh đáp ứng kịp thời công nhân kỹ thuật theo yêu cầu của doanh nghiệp. - Trong quá trình học tập, học viên có thể trực tiếp tham gia lao động góp phần hoàn thành kế hoạch sản xuất của doanh nghiệp. Đồng thời qúa trình học tập liền với qúa trình sản xuất dào tạo điều kiện cho học viên nắm vững kỹ năng lao động. Một số nhược điểm: - Các kiến thức được truyền đạt một cách không hệ thống. - Đối với hình thức này, thời gian học tập ngắn, xen kẽ học tập là sản xuất. Do vậy người dạy nghề không chuyên tránh nên thiếu kinh nghiệm trong việc dạy kỹ năng thực hành cũng như lý thuyết làm cho kết quả học tập bị hạn chế. Hình thức đào tạo này chỉ thích hợp với công việc không đòi hỏi trình độ lành nghề cao. Các lớp học chính quy. Để đáp ứng yều cầu sản xuất ngày càng phát triển trên cơ sở kỹ thuật hiện đại,các bộ và các ngành đã tổ chức các trung tâm dạy nghề, các trường dạy nghề, tập trung với quy mô tương đối lớn để đào tạo ra những công nhân có trình độ lành nghề cao. Kinh nghiệm áp dụng hình thức này sẽ có những thuận lợi sau: - Học viên được học tập một cách hệ thống từ đơn giản đến phức tạp, từ lý thuyết đến khi thực hành. Do đó sẽ tạo điều kiện cho các học viên tiếp thu kiến thức nhanh chóng, dễ dàng. - §µo t¹o t­¬ng ®èi toµn diÖn c¶ vÒ lý thuyÕt vµ thùc hµnh sÏ gióp cho häc viªn n¾m v÷ng c¸c kiÕn thøc cã bµi b¶n vµ kü nghiÖp vô víi h×nh thøc ®µo t¹o nµy, khi ra tr­êng c«ng nh©n cã thÓ chñ ®éng ®éc lËp gi¶i quyÕt c«ng viÖc cã kh¶ n¨ng ®¶m nhËn c¸c c«ng viÖc t­¬ng ®èi phøc t¹p vµ tr×nh ®é lµnh nghÒ. Víi sù ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt vµ tiÕn bé cña khoa häc kü thuËt h×nh thøc nµy cµng gi÷ vai trß quan träng trong viÖc ®µo t¹o ®éi ngò c«ng nh©n kü thuËt tuy nhiªn, ®µo t¹o b»ng h×nh thøc nµy ®ßi hái ph¶i cã c¬ së vËt chÊt kü thuËt t­¬ng ®èi ®Çy ®ñ, bé m¸y qu¶n lý ®éi ngò gi¸o viªn gi¶ng d¹y chuyªn nghiÖp cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao, chi phÝ trong ®µo t¹o lín, thêi gian ®µo t¹o t­¬ng ®èi dµi. Ph­¬ng ph¸p sö dông c«ng cô m« pháng. C¸c dông cô m« pháng ho¹t ®éng diÔn ra gièng hÖt nh­ trong thùc thÕ, dông cô cã thÓ ®¬n gi¶n lµ c¸c m« h×nh gièng cho tíi dông cô computer hãa. C¸c chuyªn viªn ®µo t¹o vµo c¸c tr­êng chuÈn bÞ c¸c quÇy hµng, c¸c xe h¬i vµ m¸y bay m« pháng ®Ó c¸c häc viªn häc tËp. Trong vµi tr­êng hîp ph­¬ng ph¸p nµy cã ­u ®iÓm ë chç bít tèn tèn kÐm vµ bít nguy hiÓm h¬n n÷a ph­¬ng ph¸p ®µo t¹o t¹i lµm viÖc. Ph­¬ng ph¸p nµy th­êng ®­îc sö dông ®Ó ®µo t¹o phi c«ng, c«ng nh©n cøu ho¶ v× nã kh«ng lµm thiÖt m¹ng g©y mÊt m¸t, ph¸ huû tµi s¶n thËt. Cã thÓ nãi r»ng sù ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc víi sù gióp ®ì cña c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i. §iÒu nµy t¹o nªn sù phong phó cña c¸c ph­¬ng ph¸p ®µo t¹o. Tuú thuéc vµo môc tiªu chi phÝ mµ doanh nghiÖp cã thÓ lùa chän cho m×nh nh÷ng ph­¬ng ph¸p ®µo t¹o thÝch hîp cã nh÷ng ph­¬ng ph¸p ¸p dông ®­îc cho c¶ ®µo t¹o Qu¶n lý còng nh­ ®µo t¹o c«ng nh©n. 1.2.5: Dù tÝnh vÒ kinh phÝ ®µo t¹o: §ã lµ c¸c kho¶n chi phÝ trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp liªn quan ®Õn ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o. Bao gåm chi phÝ cho ng­êi gi¶ng d¹y, chi phÝ cho ng­êi häc, chi phÝ mua s¾m dông cô, trang thiÕt bÞ, häc tËp…. So s¸nh xem chi phÝ nµy cã c©n ®èi víi kinh phÝ ®­îc cÊp hay kh«ng. 1.2.6: Lùa chän nhµ ®µo t¹o: Tr­ícmçi mét ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o tuú thuéc vµo néi dung h×nh thøc ®µo t¹o mµ cã thÓ lùa chän c¸c gi¸o viªn tõ nh÷ng ng­êi trong biªn chÕ doanh nghiÖp hoÆc thuª tõ bªn ngoµi. C¸c gi¸o viªn ph¶i ®­îc tËp huÊn ®Ó n¾m v÷ng môc tiªu vµ c¬ cÊu cña ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o. I.2.7: §¸nh gi¸ ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o: Sau khi kÕt thóc mçi kho¸ häc cÇn ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ mµ ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o, ®¹t ®­îc: Tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ ch­¬ng tr×nh lµ vÒ chi phÝ ®µo t¹o vÒ thêi gian ®µo t¹o, vÒ chÊt l­îng häc viªn, vÒ kÕt qu¶ kinh tÕ ®¹t ®­îc qua c¸c n¨m. TÊt c¶ cã ®óng nh­ theo kÕ ho¹ch, cã ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu mµ tæ chøc ®Ò ra hay kh«ng. §Ó ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c hiÖu qu¶ mµ mét ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o mang l¹i ph¶i thu thËp ®Çy ®ñ th«ng tin vÒ qóa tr×nh häc tËp, kÕt qña häc tËp cña häc viªn, còng nh­ kÕt qu¶ lao ®éng t¹i n¬i lµm viÖc… Cã nh÷ng kÕt qu¶ thÊy ngay ®­îc nh­ng còng cã nh÷ng kÕt qu¶ ph¶i qua mét thêi gian dµi míi thÊy ®­îc. Tãm l¹i, cÇn ph¶i ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o 1 c¸ch nghiªm tóc ®Ó rót ra kinh nghiÖm cho nh÷ng ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o sau thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ h¬n. Ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o th­êng ®­îc ®¸nh gi¸ qua hai giai ®o¹n. * Giai ®o¹n 1: Häc viªn tiÕp thu häc hái ®­îc g× sau ®µo t¹o * Giai ®o¹n 2: Häc viªn ¸p dông c¸c kiÕn thøc, kü n¨ng ®· häc hái ®­a vµo thùc tÕ ®Ó thùc hiÖn c«ng viÖc nh­ thÕ nµo. §Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ mét ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o cã thÓ ¸p dông mét hoÆc nhiÒu c¸ch ®¸nh gi¸ sau ®©y. 1.2.7.1. Ph©n tÝch thùc nghiÖm: Chän hai nhãm thùc nghiÖm ghi l¹i kÕt qu¶ thùc hiÖn c«ng viÖc cña mçi nhãm lóc tr­íc khi ¸p dông c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o. Chän mét nhãm ®­îc tham gia qóa tr×nh ®µo t¹o cßn nhãm kia vÉn thùc hiÖn c«ng viÖc b×nh th­êng. Sau mét thêi gian ®µo t¹o, ghi l¹i kÕt qu¶ thùc hiÖn c«ng viÖc c¶ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng c«ng viÖc gi÷a hai nhãm: Nhãm ®­îc ®µo t¹o vµ nhãm kh«ng ®­îc ®µo t¹o ph©n tÝch so s¸nh ®µo t¹o sÏ cho phÐp x¸c ®Þnh møc ®é hiÖu cña ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o. 1.2.7.2 §¸nh gi¸ nh÷ng thay ®æi cña häc viªn: §¸nh gi¸ nh÷ng thay ®æi cña häc viªn theo c¸c tiªu thøc: ph¶n øng, häc thuéc, hµnh vi vµ môc tiªu. Ph¶n øng: Tr­íc hÕt cÇn ®¸nh gi¸ ph¶n øng cña häc viªn víi c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o. Hä cã thÝch ch­¬ng tr×nh kh«ng? Néi dung ch­¬ng tr×nh cã phï hîp víi c«ng viÖc thùc tÕ cña hä kh«ng? Cã xøng ®¸ng víi chi phÝ vÒ tiÒn b¹c, thêi gian cña doanh nghiÖp vµ c¸ nh©n häc hay kh«ng? Häc thuéc: C¸c häc viªn tham dù c¸c kho¸ häc, nªn ®­îc kiÓm tra ®Ó x¸c ®Þnh liÖu häc ®· n¾m v÷ng c¸c nguyªn t¾c kü n¨ng, c¸c vÊn ®Ò theo yªu cÇu kho¸ ®µo t¹o ch­a? Hµnh vi thay ®æi: Nghiªn cøu hµnh vi cña nh©n viªn cã thay ®æi g× sau khi tham gia kho¸ ®µo t¹o. Môc tiªu: Cuèi cïng lµ vÊn ®Ò quan träng nhÊt, häc viªn cã ®¹t ®­îc c¸c môc tiªu cña ®µo t¹o hay kh«ng cho dï häc viªn cã ­a thÝch kho¸ ®µo t¹o vµ n¾m v÷ng h¬n c¸c vÊn ®Ò vÒ lý thuyÕt, kü n¨ng theo yªu cÇu, cã thay ®æi hµnh vi trong thùc hiÖn c«ng viÖc nh­ng nÕu cuèi cïng häc viªn vÉn kh«ng ®¹t ®­îc môc tiªu cña ®µo t¹o n¨ng suÊt chÊt l­îng t¹i n¬i lµmviÖc kh«ng t¨ng th× ®µo t¹o vÉn kh«ng ®¹t hiÖu qña. 1.2.7.3. §¸nh gi¸ ®Þnh l­¬ng hiÖu qña ®µo t¹o: §µo t¹o còng lµ mét h×nh thøc ®Çu t­, gièng nh­ viÖc ®Çu t­ c¶i tiÕn, n©ng cao tr×nh ®é trang bÞ kü thuËt vµ më réng s¶n xuÊt kinh doanh. Doanh nghiÖp cÇn tÝnh to¸n ®Õn hiÖu qu¶ cña ®Çu t­. Do ®ã khi thùc hiÖn c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o, c¸c doanh nghiÖp nªn dù tÝnh, ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña ®µo t¹o vÒ mÆt ®Þnh l­îng th«ng qua viÖc so s¸nh, ph©n tÝch tæng chi phÝ vµ tæng lîi Ých do ®µo t¹o mang l¹i. * Chi phÝ vËt chÊt trong ®µo t¹o bao gåm c¸c kho¶n. - Chi phÝ cho c¸c ph­¬ng tiÖn vËt chÊt kü thuËt c¬ b¶n nh­ x©y dùng tr­¬ng së, trang bÞ kü thuËt, nguyªn vËt liÖu, tµi liÖu sö dông trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y. - Chi cho ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý vµ ®éi ngò gi¶ng viªn. - Häc bæng hoÆc tiÒn l­¬ngtr¶ cho nh©n viªn trong thêi gian ®i häc (nÕu cã) - Chi phÝ c¬ héi do nh©n viªn tham dù c¸c kho¸ ®µo t¹o kh«ng thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc th­êng ngµy cña hä. Khi qu¸ tr×nh ®µo t¹o kÐo dµi nhiÒu n¨m tæng chi phÝ ®µo t¹o cÇn ®­îc quy vÒ gi¸ trÞ hiÖn thêi. Lîi Ých do b»ng tiÒn do ®µo t¹o m¹ng laÞ ®­îc x¸c ®Þnh b»ng nhau chªnh lÖch gi÷a lîi Ých hµng n¨m do nh©n viªn mang l¹i cho doanh nghiÖp tr­íc vµ sau ®µo t¹o. Th«ng th­êng, cã thÓ sö dông hai c¸ch tÝnh chi phÝ hiÖu qu¶ cña ®µo t¹o vµ gi¸o dôc. *Theo tæng gi¸ trÞ hiÖn thêi (NPV) víi l·i suÊt (r) cô thÓ doanh nghiÖp cÇn x¸c ®Þnh gi¸ trÞ cña tæng lîi Ých gia t¨ng do kÕt qu¶ cña häat ®éng ®µo t¹o lín h¬n hay b»ng tæng chi phÝ bá ra trong qu¸ tr×nh ®µo t¹o theo c«ng thøc (Bt - Ct) NPV = (1 + r)t Trong ®ã: Bt: Lîi Ých gia t¨ng do kÕt qu¶ ®µo t¹o n¨m t Ct: Chi phÝ t¨ng thªm do ®µo t¹o n¨m t. NÕu NPV > o doanh nghiÖp nªn ¸p dông c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o. Khi ®ã ®µo t¹o kh«ng nh÷ng mang l¹i c¸c gi¸ trÞ t©m lý x· héi n©ng cao mµ cßn lµ mét hinh thøc ®Çu t­ cã lêi nhiÒu h¬n khi ®Çu t­ vµo c¸c ho¹t ®éng kinh doanh kh¸c. * Theo tû lÖ hoµn vèn néi t¹i. (IRR) NPV1 IRR r1+(r2-r1) x (NPV2 – NPV1) Trong ®ã: NPV1: Tæng gi¸ trÞ hiÖn thêi ë møc chiÕt khÊu r1 NPV2: Tæng gi¸ trÞ hiÖn thêi ë møc chiÕt khÊu r2 R1: L·i xuÊt chiÕt khÊu øng víi NPV1 cã gÝa trÞ d­¬ng gÇn b»ng kh«ng. R2: L·i xuÊt chiÕt kh©u øng víi NPV2 cã gi¸ trÞ ©m b»ng kh«ng. So s¸nh chØ sè hoµn vèn héi t¸c trong ®µo t¹o víi chØ sè hoµn vèn néi t¹i chung cña doanh nghiÖp sÏ cã c©u tr¶ lêi chÝnh x¸c nhÊt cho c©u hái ®Çu t­ vµo ho¹y ®éng ®µo t¹o cã hiÖu qu¶ cao hay kh«ng. Th«ng th­êng doanh nghiÖp nªn ®µo t¹o khi chØ sè hoµn vèn néi t¹i trong ®µo t¹o cao h¬n trong c¸c h×nh thøc ®Çu t­ kh¸c. ViÖc x¸c ®Þnh chi phÝ ®µo t¹o nguån nh©n lùc ®· khã nh­ng viÖc x¸c ®Þnh lîi Ých nã ®em l¹i cßn khã kh¨n h¬n nhiÒu. Bá ra mét mét kho¶n tiÒn lín cho ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn NNL nh­ng khã x¸c ®Þnh lîi Ých ®ã ®em l¹i ®Çy chÝnh lµ ®iÒu lµm cho c¸c doanh nghiÖp ph¶i ®¾n ®o suy nghÜ tÝnh to¸n kü l­ìng. Tuy nhiªn thùc tÕ ®· chøng minh r»ng ®»ut vµo nguån nh©n lùc cã thÓ mang l¹i hiÖu qña tÝnh s¶n xuÊt kinh doanh. §ã chÝnh lµ lý do t¹i sao c¸c nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp giµu kinh nghiÖm ë c¸c n­íc ph¸t triÓn ®Óu chó träng hµng ®Çu c«ng t¸c ®µo t¹o ph¸t triÓn nguån nh©n lùc . Vµ xu h­íng nµy còng ®ang ®­îc c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam häc tËp ¸p dông vµ b­íc ®Çu thu ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ. 1.3: C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc 1.3.1. C¸c nh©n tè bªn ngoµi doanh nghiÖp: Thêi ®¹i khoa häc kü thuËt ngµy nay cã rÊt nhiÒu nh©n tè ë bªn ngoµi t¸c ®éng tíi hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc . Cã thÓ kÓ ®Õn nh­ lµ khi nÒn kinh tÕ x· héi cña ®Êt n­íc cµng ph¸t triÓn, møc sèng cña ng­êi d©n ngµy t¨ng lªn th× nhu cÇu häc t._.Ëp ®Ó n©ng cao kiÕn thøc, kü n¨ng ngµy cµng lín h¬n ®Ó cã thªm thu nhËp ®¸p øng nhiÒu h¬n n÷a nhu cÇu cña cuéc sèng. MÆt kh¸c trong sù c¹nh tranh vÒ vÞªc lµm, ng­êi lao ®éng qu¸ chó träng ®Õn b»ng cÊp mµ ch­a coi träng kü n¨ng thu ®­îc qua ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn kh¶ n¨ng lµm viÖc thùc tÕ cña m×nh. Do ®ã lµm gi¶m hiÖu qu¶ ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. Khoa häc c«ng nghÖ cµng ph¸t triÓn th× cµng cã nhiÒu h×nh thøc ®¹o t¹o ph­¬ng ph¸p ®µo t¹o míi, hiÖn ®¹i h¬n gãp phÇn n©ng cao hiÖu qña ho¹t ®éng ®µo t¹o. Vµ cßn nhiÒu nh©n tè t¸c ®éng ®Õn hiÖu qu¶ ®µo t¹o n÷a nh­ chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc vÒ c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn ë n­íc ta tõ tr­íc ®Õn nay chØ ®¹o t¹o kü s­ nÆng vÒ lý thuyÕt mµ kh«ng ®µo t¹o c¸c nhµ c«ng nghÖ víi tr×nh ®é cao ®¼ng thùc hµnh. Bëi vËy, c¸c kü s­ nµy b­íc vµo lÜnh vùc ®iÒu hµnh c«ng nghÖ rÊt lóng tóng cÇn ®­îc båi d­ìng thªm vÒ thùc hµnh th× míi ®¶m ®­¬ng ®­îc c«ng viÖc. 1.3.2. C¸c yÕu tè thuéc vÒ doanh nghiÖp.. Tr­íc hÕt ta ph¶i kÓ ®Õn chÝnh s¸ch cña c«ng ty trong c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc . NÕu c«ng ty cã chñ tr­¬ng chÝnh s¸ch quan t©m ®Õn c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc , th× sÏ x©y dùng ®­îc ®éi ngò c¸n bé lµm c«ng t¸c ®µo t¹o cã ®ñ n¨ng lùc ®¶m nhËn c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc mét c¸ch hiÖu qu¶. VÒ chi phÝ cho c«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc . C«ng ty cã nh÷ng kho¶n ®Çu t­ ®¸ng kÓ ®Ó ®æi míi trang thiÕt bÞ d¹y vµ häc sö dông trang thiÕt bÞ, dông cô häc tËp hiÖn ®¹i n©ng cao hiÖu qu¶ ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc. §ång thêi chÝnh s¸ch ®µo t¹o ph¶i g¾n víi chÝnh s¸ch ®µo t¹o tuyÓn dông vµ sö dông lao ®éng còng nh­ chiÕn l­îc kinh doanh cña doanh nghiÖp. 1.3 .3. C¸c yÕu tè thuéc vÒ c¸ nh©n ng­êi lao ®éng: C¸c yÕu tè thuéc vÒ c¸ nh©n ng­êi lao ®éng ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qña vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc ®ã lµ. Tr×nh ®é häc vÊn cña ng­êi lao ®éng, ý thøc, th¸i ®é, muÊn n©ng cao tr×nh ®é cña ng­êi lao ®éng, søc khoÎ vµ hoµn c¶nh gia ®×nh cña ng­êi lao ®éng còng g©y ¶nh h­ëng kh«ng nhá tíi hiÖu qña ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc. 1.4. Kinh nghiÖm ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn NNL ë mét sè doanh nghiÖp trong vµ ngoµi n­íc 1.4.1. C¸c c«ng ty ë n­íc ngoµi . ë NhËt B¶n, viÖc ®µo t¹o vµ båi d­ìng cho nh©n c«ng cña c¸c c«ng ty b¾t ®Çu tõ c¸c kho¸ häc nhËp m«n nh»m cung cÊp cho hä nh÷ng kiÕn thøc c¬ së vÒ nghÒ nghiÖp, môc ®Ých c¸c ho¹t ®éng cña c«ng ty, t×m hiÓu nh÷ng qóa tr×nh s¶n xuÊt. Nh÷ng nh©n viªn míi ®­îc tuyÓn vµo ®Òu ph¶i qua tr¶i qua hai giai ®o¹n: Gi¸o dôc tæng qu¸t vµ ®µo t¹o chuyªn m«n. Trong giai ®o¹n ®µo t¹o chuyªn m«n: Thî c¶ d¹y cho thî trÎ cÊp trªn d¹y cho cÊp d­íi. Kho¶ng tõ 3 – 5 n¨m, c«ng nh©n kü s­ cña c«ng ty ®Òu ®ù¬c ®µo t¹o l¹i mét lÇn. Hä häc ch­¬ng tr×nh n©ng cao tay nghÒ hoÆc häc nghÒ kh¸c tai tr­êng ®µo t¹o cña c«ng ty .Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ,hä ®­îc lu©n chuyÓn lµm tÊt c¶ c¸c nhiÖm vô trong gi©y truyÒn s¶n xuÊt , c¸c c«ng viÖc nµy tr¸i víi nghÒ chÝnh cña hä ( th­êng chiÕm tõ 5-10% nh©n sù cña c«ng ty ) . lµm nh­ vËy th× c«ng nh©n giái mét nghÒ vµ biÕt nhiÒu nghÒ ®Ó trong qu¸ tr×nh lµm viÖc hä cã thÓ hiÓu nh÷ng yªu cÇu cña c¸c vÞ trÝ kh¸c nªn cã thÓ ®¸p øng tèt nh÷ng yªu cÇu cña c¸c vÞ trÝ kh¸c trong d©y truyÒn s¶n xuÊt . Vµ hä cã thÓ thay thÕ sù cè lÉn nhau nÕu cã sù cè x¶y ra. Hµng n¨m c«ng ty ®Òu tæ chøc huÊn luyÖn vÒ chÊt l­îng cho tÊt c¶ mäi c¸n bé c«ng nh©n viªn nh»m n©ng cao nhËn thøc vÒ chÊt l­îng s¶n phÈm, dÞch vô cña c«ng ty. Ngoµi ra c«ng ty cßn huÊn luyÖn cho mäi ng­êi c¸c ph­¬ng ph¸p kiÓm tra chÊt l­îng ®Ó hä cã thÓ kiÓm tra mäi s¶n phÈm cña c«ng ty nh»m phôc vô kh¸ch hµng ngµy cµng tèt h¬n, ®Æc biÖt c«ng ty cßn tæ chøc nhiÒu h×nh thøc ho¹t ®éng nh»m thóc ®Èy chÊt l­îng. C«ng ty khuyÕn khÝch nh©n viªn phÊn ®Çu häc thªm c¸c b»ng cÊp ë c¸c tr­êng ®¹i häc, tr­êng d¹y nghÒ ngoµi giê lµm viÖc b»ng c¸c biÖn ph¸p khuyÕn khÝch, hç trî. VÝ dô: nh­ ngµy ®i häc ®­îc nghØ tr­íc giê mµ vÉn ®­îc h­ëng nguyªn l­¬ng, ngoµi ra cßn ®­îc trî cÊp 1 nöa hoÆc 1/3 häc phÝ. Vµ khi tèt nghiÖp b»ng cÊp g× th× ®­îc ®èi sö b×nh ®¼ng nh­ nh÷ng ng­åi ®· tèt nghiÖp b»ng cÊp ®ã. NÕu cã nhiÒu b»ng cÊp chuyªn m«n sÏ ®­îc h­ëng quyÒn lîi cao h¬n. §èi víi c¸c nhµ qu¶n trÞ: Tr­íc khi ®­îc bæ nhiÖm vµo c¸c chøc vô l·nh ®¹o, c¸c nhµ qu¶n trÞ ®­îc göi ®i ®µo t¹o t¹i c¸c tr­êng qu¶n trÞ cña c«ng ty, cña quèc gia hoÆc ®i tu nghiÖp ë n­íc ngoµi. C¸c tr­êng nµy chñ yÕu ®µo t¹o vÒ chÝnh trÞ, hÖ t­ t­ëng kinh tÕ øng dông vµ phong c¸ch t×m hiÓu vÒ con ng­êi. ë ®ã, Ph­¬ng ph¸p häc chñ yÕu lµ tù häc, tù rÌn luþÖn. Nhµ tr­êng th­êng tæ chøc c¸c buæi sªminar ®Ó häc viªn ®èi tho¹i víi c¸c nhµ chÝnh trÞ, c¸c nhµ kinh doanh lín, c¸c bé tr­ëng, c¸c nhµ b¸o næi tiÕng. Nhê ®ã mµ hä trë thµnh nh÷ng con ng­êi n¨ng ®éng s¸ng t¹o. Nh÷ng ai tèt nghiÖp sÏ ®­îc th¨ng chøc, ai kh«ng v­ît qua ®­îc sÏ ®­îc tr¶ vÒ c«ng ty, vµ cã khi xin nghØ viÖc v× bÞ chª c­êi hoÆc bÞ sa th¶i. Cßn ë Hoa Kú, c¸c h·ng thµnh lËp c¸c trung t©m ®µo t¹o vµ øng dông c«ng nghÖ míi, lµm cho ®µo t¹o ng¾n liÒn víi viÖc øng dông c«ng nghÖ míi trong s¶n xuÊt. Ban l·nh ®¹o h·ng cung chi nh÷ng kho¶n tiÒn rÊt lín cho nh÷ng ng­êi míi n©ng cao tr×nh ®é b»ng c¸ch thi lÊy b»ng ®¹i häc, cao häc, b»ng tiÕn sÜ vÒ c¸c ®Ò tµi mµ h·ng quan t©m. Gi÷a c¸c h·ng vµ c¸c tr­êng ®¹i häc, tr­êng cao ®¼ng, tr­êng d¹y nghÒ cã sù hîp t¸c víi nhau trong lÜnh vùc so¹n th¶o ch­¬ng tr×nh vÒ c¸c c«ng nghÖ míi, trong lÜnh vùc ®µo t¹o vÒ c¸c ngµnh nghÒ míi. Gi¸o dôc vµ ®µo t¹o chuyªn m«n cho c¸n bé ®ßi hái ph¶i chi mét kho¶n tiÒn rÊt lín. VÊn ®Ò ®­îc gi¶i ®¸p lµ liÖu chi phÝ bá ra cã ®­a l¹i hiÖu qu¶ cao t­¬ng xøng hay kh«ng. Chóng ta biÕt r»ng ®Çu t­ cho gi¸o dôc vµ ®µo t¹o cã tÝnh chÊt l©u dµi, hiÖu qu¶ cña nã ®­îc thÓ hiÖn trong xuèt qu¸ tr×nh ng­êi lao ®éng lµm viÖc cho h·ng. Qua c¸c sè liªu ®iÒu tra ë c¸c doanh nghiÖp ë Hoa Kú cho thÊy thêi gian bï l¹i cho chi phÝ ®µo t¹o t­¬ng ®èi ng¾n ®«i khi chØ tõ 2 – 4 n¨m. Kinh nghiÖm cña c¸c nø¬c ph¸t triÓn c«ng nghiÖp cho thÊy kh«ng nªn sa th¶i nh©n c«ng lµ c¸n bé nßng cèt vµ cã kÕ ho¹ch båi d­ìng ®Ó ph¸t huy nghÒ nghiÖp cña mçi c¸ nh©n. 1.4.2. C¸c c«ng ty ë trong n­íc: C«ng ty B¶o hiÓm Frudential: NhËn thÊy ®éi ngò nh©n viªn b¸n b¶o hiÓm lµ mét trong nh÷ng bé phËn quan träng trong chiÕn lîc kinh doanh cña c«ng ty. Nªn viÖc ®µo t¹o cho hä hiÓu vÒ c¸c s¶n phÈm cña c«ng ty, vÒ quy tr×nh b¸n b¶o hiÓm, vÒ c¸c kü n¨ng b¸n hµng, vÒ kh¸ch hµng vµ ch¨m sãc kh¸ch hµng ®· ®îc c«ng ty rÊt quan t©m. c«ng ty ®· thµnh lËp mét bé phËn ®µo t¹o gåm nh÷ng ngêi cã tr×nh ®é vµ kinh nghiÖm. Hä ®· x©y dùng mét ch¬ng tr×nh ®µo t¹o gåm 5 giai ®o¹n ®Ó t¨ng dÇn c¸c kiÕn thøc vµ kü n¨ng cho nh©n viªn, víi nh÷ng néi dung thiÕt yÕu cho c«ng viÖc nh: kiÕn thøc vÒ c«ng ty, vÒ s¶n phÈm, vÒ thÞ trêng còng nh c¸c kü n¨ng nh: kü n¨ng giao tiÕp, kü n¨ng thuyÕt phôc, kü n¨ng ch¨m sãc kh¸ch hµng, víi nhiÒu h×nh thøc nh: ®µo t¹o tËp trung t¹i líp häc, ph¬ng ph¸p ®ãng kÞch, cung cÊp tµi liÖu, bµi gi¶ng…vv. ®Õn nay cã thÓ nãi ho¹t ®éng ®µo t¹o cña c«ng ty ®· ®em l¹i hiÖu qu¶ cao thÓ hiÖn ë sù tin tëng cña kh¸ch hµng ®èi v¬i nh©n viªn c«ng ty, sè lîng kh¸ch hµng cña c«ng ty t¨ng lªn qua c¸c n¨m, niÒm tin cña ®éi ngò nh©n viªn víi c«ng viÖc còng t¨ng lªn. Tr­êng quèc tÕ SITC: Vµo ViÖt Nam trong bèi c¶nh cã rÊt nhiÒu c¸c trung t©m ngo¹i ng÷ cña c¶ trong vµ ngoµi níc ®ang ho¹t ®éng. Tr­êng quèc tÕ anh ng÷ Singapore (SITC) ®¨ sö dông h×nh thøc c¸c t­ vÊn viªn (nh©n viªn b¸n hµng) ®Ó khai th¸c thÞ tr­êng häc tiÕng anh ®Çy tiÒm n¨ng ë ViÖt Nam. Hä tuyÓn sinh viªn tõ c¸c tr­êng ®¹i häc chó träng ®µo t¹o cho hä c¸c kü n¨ng cÇn thiÕt nh­ kü n¨ng giao tiÕp, tiÕp cËn kh¸ch hµng, thuyÕt phôc qua ®ã hä ®· x©y dùng ®­îc mét ®éi ngò nh©n viªn t­ vÊn n¨ng ®éng lµ viÖc hiÖu qu¶. KÕt qu¶ lµ chØ trong 6 th¸ng ho¹t ®éng hä ®· thu hót ®îc mét l­îng lín c¸c häc viªn cho 16 líp häc víi 3 ca. Ch­¬ng 2: Thùc tr¹ng ®µo t¹o vµ Ph¸t triÓn NNL ë c«ng ty Coca – Cola ViÖt Nam 2.1. §Æc ®iÓm vµ t×nh h×nh tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. 2.1.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ Ph¸t triÓn . 2.1.1.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh. C«ng ty TNHH n­íc gi¶i kh¸t Coca – Cola ViÖt Nam ®­îc thµnh lËp th¸ng 1 n¨m 2001. Sau khi chÝnh phñ ViÖt Nam cho phÐp s¸t nhËp 3 doanh nghiÖp t¹i 3 miÒn B¾c, Trung, Nam thµnh mét c«ng ty cã trô së chÝnh ®ãng t¹i khu 17 xa lé Hµ Néi, Thñ §øc, Thµnh Phè HCM vµ hai chi nh¸nh phÝa B¾c t¹i km 17 quèc lé 1A x· Duyªn Th¸i, huyÖn th­êng tÝn tØnh Hµ T©y vµ chi nh¸nh miÒn trung, quèc lé 1A ph­êng Hoµ Minh, quËn linh chiÓu, Thµnh phè §µ N½ng. Tuy míi thµnh lËp ®ù¬c h¬n 3 n¨m nh­ng qu¸ tr×nh h×nh thµnh cña c«ng ty TNHH Coca – Cola ViÖt Nam tr¶i qua mét sè mèc thêi gian ®¸ng chó ý sau: * Th¸ng 9 n¨m 1995 liªn doanh Coca – Cola ViÖt Nam t¹i Thµnh phè HCM ra ®êi gi÷a mét bªn lµ c«ng ty TNHH Coca – Cola §«ng D­¬ng vµ mét bªn lµ c«ng ty n­í gi¶i kh¸t Ch­¬ng D­¬ng ®­îc thµnh lËp gäi tªn lµ C«ng ty n­íc gi¶i kh¸t Coca – Cola Ch­¬ng D­¬ng. * Th¸ng 8 n¨m 1995, liªn doanh Coca – Cola t¹i Hµ Néi cã tªn gäi C«ng ty liªn doanh n­íc gi¶i kh¸t Ngäc Håi ®­îc thµnh lËp gi÷a mét bªn lµ c«ng ty Coca – Cola §«ng D­¬ng mét bªn lµ tæng c«ng ty Vinafirnex thuéc bé n«ng nhiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n. * Th¸ng 1 n¨m 1998, liªn doanh gi÷a Coca – Cola §«ng D­¬ng (70% sè vèn ) vµ c«ng ty n­íc gi¶i kh¸t §µ N½ng (30% sè vèn gãp) h×nh thµnh c«ng ty TNHH n­íc gi¶i kh¸t Coca – Cola non n­íc. * Th¸ng 10 n¨m 1998 ChÝnh phñ chÊp nhËn liªn doanh t¹i miÒn nam chuyÓn sang h×nh thøc 100% vèn n­íc ngoµi. * Th¸ng 3 n¨m 1999 ChÝnh phñ cho phÐp Coca – Cola §«ng D­¬ng mua l¹i toµn bé cæ phÇn t¹i Coca – Cola MiÒn Trung. * Th¸ng 8 n¨m 1999, chÝnh phñ cho phÐp chuyÓn Coca – Cola Ngäc Håi sang h×nh thøc 100% vèn n­íc ngoµi. HiÖn nay Coca – Cola Ngäc Håi lµ chi nh¸nh. PhÝa B¾c, cßn Coca – Co la non n­íc lµ chi nh¸nh MiÕn Trung cña Coca – Cola ViÖt nam. 2.1.2. Chøc n¨ng, nhiÖm vô tõng bé phËn trong c«ng ty: Trong c«ng ty TNHH n­íc gi¶i kh¸t Coca – Cola ®­îc cÊp giÊy phÐp ®Çu t­ ®Ó tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh vµ ph©n phèi c¸c mÆt hµng n­íc gi¶i kh¸t t¹i ViÖt Nam. Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng c«ng ty cã c¸c bé phËn víi chøc n¨ng nhiÖm vô cô thÓ nh­ sau: * Bé phËn tµi chÝnh kÕ to¸n: Bé phËn nµy cã nh÷ng chøc n¨ng chÝnh nh­: -Ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty. -NhËn ®Þnh dù b¸o c¸c c¬ héi kinh doanh. -X©y dùng c¸c ph­¬ng ¸n tiÕt kiÖm chi phÝ. §¶m b¶o c¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vµ hoµn thµnh nghÜa vô thuÕ víi nhµ n­íc. Ho¹t ®éng, tµi chÝnh chñ yÕu ®­îc thùc hiÖn t¹i trô së chÝnh ë Thµnh phè HCM cßn t¹i hai chi nh¸nh MiÒn B¾c vµ MiÒn Trung chñ yÕu thùc hiÖn nghiÖp vô kÕ to¸n ghi chÐp sæ s¸ch vµ chuyÓn sè liÖu vµo trô së chÝnh ®Ó tæng hîp. * Bé phËn s¶n xuÊt : Bé phËn nµy ho¹t ®éng ®éc lËp trªn c¶ 3 miÒn víi c¸c chøc n¨ng sau: - LËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt : Dùa trªn kÕ ho¹ch s¶n l­îng tiªu thô, bé phËn nµy sÏ lËp kÕ ho¹ch tõ kh©u nhËp nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo ®Õn khi hoµn thµnh sau s¶n phÈm víi chi phÝ vµ thêi gian th©p nhÊt cã thÓ. - Mua s¾m vËt t­: Bé phËn nµy trùc tiÕp lµm viÖc víi c¸c nhµ cung cÊp nguyªn vËt liÖu thiÕt bÞ, bao b× ®Ó ®¶m b¶o cung cÊp ®óng ®ñ, vµ kÞp thêi. - Kü thuËt: LËp kÕ ho¹ch, thiÕt kÕ, l¾p ®Æt, vËn hµnh vµ b¶o trÝ toµn bé m¸y mãc vµ d©y truyÒn s¶n xuÊt . - Kho vËn vµ ®iÒu phèi : NhËn ®¬n ®Æt hµng vµ sö lý c¸c ®¬n ®Æt hµng, ph©n phèi ®Õn c¸c ®iÓm giao hµng ®óng thêi h¹n chÊt l­îng sè l­îng vµ ®Þa ®iÓm. - Qu¶n lý chÊt l­îng: §¶m b¶o c¸c s¶n xuÊt ®­a ra c¸c s¸ng kiÕn ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt ®¶m b¶o s¶n phÈm ®óng chÊt l­îng. * Bé phËn b¸n hµng: ChÞu tr¸ch nhiÖm th­ hiÖu c¸c chiÕn lù¬c cña c«ng ty vÒ tiÕp thÞ, doanh sè, ph©n phèi, gi¸ c¶, tr­ng bµy s¶n phÈm. * Bé phËn tiÕp thÞ : LËp chiÕn lù¬c vÒ x©y dùng th­¬ng hiÖu phÈm nghiªn cøu ThÞ tr­êng. * Bé phËn c«ng nghÖ th«ng tin: qu¶n lý hÖ thèng mang th«ng tin liªn l¹c trong toµn bé c«ng ty mäi th«ng tin l­u th«ng kÞp thêi. * Bé phËn nh©n sù: Cã tr¸ch nhiÖm lªn c¸c kÕ ho¹ch chÝnh s¸ch nh©n sù tr¶ l­¬ng th­ëng vµ c¸c kho¶n phóc lîi ®Ò b¹t vµ xa th¶i. - §µo t¹o ,tuyÓn dông vµ t¹o lËp mèi quan hÖ lao ®éng gi÷a c¸c nh©n viªn. - Ph¸t triÓn NNL - T¹o m«i tr­êng lµm viÖc thô©n lîi cho nh©n viªn 2.1.3. C¬ cÊu tæ chøc cña c«ng ty TNHH n­íc gi¶i kh¸t Coca – Cola ViÖt Nam .  Tõ s¬ ®å trªn cã thÓ thÊy m« h×nh tæ chøc qu¶n trÞ cña c«ng ty lµ m« h×nh kiÓu chøc n¨ng (®a tuyÓn). c¸c bé phËn chøc n¨ng ®­îc thµnh lËp cho toµn c«ng ty. §Æc ®iÓm cña m« h×nh nµy: - Ho¹t ®éng qu¶n trÞ ®­îc ph©n thµnh c¸c chøc n¨ng vµ mçi chøc n¨ng ®­îc giao cho mét bé phËn qu¶n lý. - MÖnh lÖnh cña thñ tr­ëng, doanh nghiÖp (Tæng gi¸m ®èc) ®­îc truyÒn xuèng c¸c cÊp c¬ së th«ng qua bé phËn chøc n¨ng. - Mçi ®èi t­îng qu¶n lý (c¬ së) ph¶i nhËn lÖnh tõ nhiÒu l·nh ®¹o chøc n¨ng ¸p dông m« h×nh qu¶n trÞ nµy cã mét sè ­u ®iÓm sau: -TËn dông ®­îc ý kiÕn cña c¸c chuyªn gia phô tr¸ch c¸c chøc n¨ng qu¶n trÞ vµo viÖc gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò s¶n xuÊt kinh doanh. -C¸c quyÕt ®Þnh, cã chiÒu s©u vµ nhanh h¬n. -Gi¶m bít g¸nh nÆng cho thñ tr­ëng doanh nghiÖp. Nh­îc ®iÓm cña m« h×nh tæ chøc qu¶n trÞ nµy: -§èi t­îng qu¶n lý ph¶i nhËn vµ thùc hiÖn nhiÒu mÖnh lÖnh. -Vai trß cña thñ tr­ëng, l·nh ®¹o doanh nghiÖp bÞ suy yÕu tÝnh tËp chung thèng nhÊt cña ban qu¶n trÞ gi¶m. -Thñ tr­ëng doanh nghiÖp ph¶i xuÊt nhiÒu c«ng søc ®Ó phèi hîp c¸c bé phËn chøc n¨ng ®Ó ®iÓu hµnh s¶n xu©t trong khoa häc. 2.1.4. §Æc ®iÓm cña t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh *T×nh h×nh doanh thu, lîi nhuËn B¶ng 2.1: T×nh h×nh doanh thu, chi phÝ cña c«ng ty (®¬n vÞ: triÖu USD) N¨m 2001 2002 2003 Tæng doanh thu 42,5 46 50,3 Tæng chi phÝ 47 49 51,5 Lîi nhuËn - 4,5 - 3 - 1,2 Nguån phßng nh©n sù Tõ b¶ng sè liÖu trªn cho thÊy h¬n hai n¨m trë thµnh c«ng ty 100% vèn n­íc ngoµi thèng nhÊt trong c¶ nø¬c nh­ng c«ng ty vÉn lµm ¨n ch­a cã l·i ®iÒu nµy lµ do c«ng ty thùc hiÖn vÞªc tÝnh khÊu trõ nhanh vµ tr¶ l·i cho nh÷ng kho¶n vay ®Ó mua l¹i phÇn vèn gãp cña c¸c bªn trong liªn doanh tr­íc ®©y cao h¬n nhiÒu so víi sè vèn gãp ban ®Çu. Tuy nhiªn còng tõ b¶ng sè liÖu trªn ta thÊy tû xuÊt lîi nhuËn/doanh thu n¨m 2001 : - 10,58%, n¨m 2002 lµ : - 6,5% vµ n¨m 2003 – 2,4% ®· chuyÓn biÕn theo h­íng tÝch cùc, sè lç gi¶m ®Òu theo c¸c n¨m c¶ vÒ gi¸ trÞ tuyÖt ®èi l©u gi¸ trÞ t­¬ng ®èi c«ng ty ®ang cè g¾ng phÊn ®Êu ®Ó lµm ¨n cã l·i tõ n¨m 2004. * Ho¹t ®éng b¸n hµng cña c«ng ty: Ho¹t ®éng b¸n hµng lµ ho¹t ®éng s«i næi nhÊt vµ ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh trùc tiÕp ®Õn doanh thu cña c«ng ty ®©y còng lµ bé phËn cã l­¬ng nh©n lùc ®éng nhÊt vµ chÞu tr¸ch nhiÖm nÆng nÒ nhÊt trong viÖc tiªu thô s¶n phÈm cña c«ng ty. §Ó ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng b¸n hµng cÇn ph¶i ®¸nh gi¸ trªn hai gãc ®é. Ho¹t ®éng ch¨m sãc kh¸ch hµng vµ s¶n l­îng tiªu thô . - Thø nhÊt vÒ s¶n l­îng tiªu thu: Nh÷ng n¨m qua c«ng ty ®· ®¹t ®­îc kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh dÉn ®Çu ThÞ tr­êng n­íc gi¶i kh¸t cã ga víi thÞ phÇn lu«n chiÕm trªn 55% c¶ n­íc (riªng miÒn B¾c chiÕm 80%). Mçi n¨m c«ng ty tiªu thô ®­îc trªn 100 tiªu lÝt n­íc ngät cã ga c¸c lo¹i nh­ Coca – Cola, Fanta, Spite, Dietcoke, Schwepper, Crush sarsi, n­íc t¨ng lùc Samurai, n­íc tinh khiÕt Joy víi c¸c chñng lo¹i chai, lon, pet. HiÖn t¹i do ThÞ tr­êng mÆt hµng n­íc ngät cã ga ngµy cµng bÞ thu hÑp nªn ®Ó duy tr× thÞ phÇn vµ s¶n l­îng tiªu thô c«ng ty cã nh÷ng h­íng Ph¸t triÓn sau: + Thóc ®Èy viÖc b¸n c¸c s¶n phÈm míi: N­íc uèng t¨ng lùc Samurai, n­íc uèng tinh khiÕt Joy. + T×m kiÕm nh÷ng ®èi t­îng tiªu dïng míi: Häc sinh, sinh viªn t¹i c¸c tr­êng häc, c¨ng tin, ng­êi b¸n hµng vµ ng­êi ®i mua hµng t¹i c¸c chî, siªu thÞ, nh©n viªn, v¨n phßng t¹i c¸c khu v¨n phßng, kh¸ch ®Õn th¨m quan vµ ng­êi b¸n hµng t¹i c¸c khu triÓn l·m, c¸c festival,…. + Sö dông nhiÒu h×nh thøc cung cÊp, ngo¹i h×nh thøc lon vµ chai truyÒn thèng sÏ t¨ng c­ên sö dông m¸y Premix vµ b×nh nhùa cã vßi chiÕt 19 lÝt. Thø hai lµ ho¹t ®éng ch¨m sãc kh¸ch hµng: Tõ cuèi n¨m 2003 trë vÒ tr­íc c«ng ty duy tr× mét ®éi ngò b¸n hµng trùc tiÕp, th­êng xuyªn ch¨m sãc kh¸ch nh­ lµm vÖ sinh tñ l¹nh, gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò nh­ ph¸t sinh,nh­ng hiÖn nay do søc Ðp vÒ c¾t gi¶m chi phÝ cho nªn ho¹t ®éng ch¨m sãc kh¸ch hµng cña c«ng ty kh«ng cßn tèt nh­ tr­íc, nhiÒu kh¸ch hµng th­êng xuyªn phµn nµn r»ng ph¶i mÊt bao l©u míi cã thî ®Õn söa m¸y Premix, thËm chÝ cã nhiÒu n¬i kh«ng cßn nh©n viªn c«ng ty ®Õn giao hµng n÷a mµ hä ph¶i ®i ®Õn c¸c quÇy t¹p phÈm ®Ó mua. * Ho¹t ®éng Marketing - ChiÕn l­îc vÒ gi¸: §Æc ®iÓm næi bËt trong chiÕn l­îc gi¸ cña Coca – Cola lµ x©y dùng mét møc gi¸ c¹nh tranh vµ thèng nhÊt, nhiÒu ng­êi coi chiÕn l­îc gi¸ cña Coca – Cola lµ h×nh thøc ®iÓm h×nh vÒ b¸n ph¸ gi¸ ®Ó lo¹i bá dÇn c¸c ®èi thñ c¹nh tranh vµ dÇn ®éc chiÕm ThÞ tr­êng ViÖt Nam . Tuy nhiªn kh«ng ph¶i dÔ g× duy tr× ®­îc mét chiÕn l­îc nh­ vËy víi t×nh tr¹ng kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng vÒ tµi chÝnh, h¬n thÕ ®©y lµ mÆt ®©y lµ mÆt hµng tiªu thô nhá lÎ tr¶i qua mét kªnh ph©n phèi nhiÒu cÊp míi ®Õn tay ng­êi tiªu dïng cho nªn møc gi¸ kh¸c nhau lµ ®iÒu kh«ng tr¸nh khái, møc gi¸ ng­êi tiªu dïng ph¶i tr¶ kh«ng chØ dõng l¹i ë 1500 ®ång / chai vµ 2500 ®ång/chai n­íc ngät cã gas (CSD), 4500/lon n­íc ngät cã gas, 4000 ®ång/lon n­íc t¨ng lùc Samurai mµ cßn ph¶i céng thªm chi phÝ c¸c dÞch vô ®i kÌm. ¦u ®iÓm lín nhÊt cña chiÕn l­îc vÒ gi¸ nµy lµ lo¹i bá nhiÒu ®èi thñ c¹nh tranh, t¹o ra mét s¶n phÈm thèng nhÊt trªn ThÞ tr­êng tuy nhiªn víi chiÕn l­îc nµy c«ng ty ph¶i chÞu nh÷ng thö th¸ch rÊt lín vÒ vÊn ®Ò tµi chÝnh, qu¸ tr×nh ph©n phèi ®Æc biÖt ®Õn c¸c tØnh xa lµm sao cho s¶n phÈm ph©n phèi ®Õn ®ã cã møc gi¸ phï hîp nh÷ng vÉn ®¶m b¶o hiÖu qu¶ cho c«ng ty, sao cho ng­êi tiªu dïng kh«ng ph¶i b¨n kho¨n t¹i sao chai Coca – Cola cã gi¸ 1500 ®ång mµ ch­a bao giê hä mua ®­îc víi gi¸ nh­ vËy. - Ho¹t ®éng khuyÕch tr­¬ng s¶n phÈm vµ xóc tiÕn b¸n hµng: Coca – Cola lµ mét trong nh÷ng c«ng ty dÉn ®Çu vÒ chi tiªu cho qu¶ng c¸o vµ ho¹t ®éng khuyÕch tr­¬ng s¶n phÈm víi mét sè ch­¬ng tr×nh lín nh­ sau: - Hç trî c¸c ®iÓm b¸n lÎ: b×nh ®¸, khay nhùa, tñ l¹nh, xe ®Èy, biÓn hµng, Pan« vµ hiÖn nay lµ m¸y Premix… c¸c ®iÓm b¸n lÎ nÕu cã nhu cÇu kinh doanh c¸c mÆt hµng cña Coca – Cola sÏ ®­îc cho m­în nh÷ng thiÕt bÞ phô trî chØ cÇn cã sù chøng nhËn vµ b¶o ®¶m cña chÝnh quyÒn. - KhuyÕn m¹i, chiÕt khÊu cho c¸c ®¹i lý: hµng th¸ng c«ng ty ®Òu cã nh÷ng ch­¬ng tr×nh khuyÕn m¹i riªng cho c¸c ®¹i lý nh­ tÆng thªm s¶n phÈm hay chiÕt khÊu sè l­îng, th­ëng tr­ng bµy… VÝ dô nh­ ch­¬ng tr×nh khuyÕn m¹i tõ ngµy 24 th¸ng 2 ®Õn ngµy 24 th¸ng 3 lµ tr­ng bµy 3 kÐt Fanta (1 chanh /1cam/1d©u) ®­îc th­ëng 1 kÐt Sprite. - Qu¶ng c¸o vµ khuyÕn m¹i ng­êi tiªu dïng: Ch­¬ng tr×nh míi nhÊt “cïng Ðn ®ãn xu©n vui”, ch­¬ng tr×nh tr­íc ®©y nh­. “B¸nh tÐt khæng lå”… - Qu¶n lý c¸c kªnh ph©n phèi: HÖ thèng ph©n phèi cña Coca – Cola bao gåm 2 bé phËn: + HÖ thèng kªnh ph©n phèi trùc tiÕp (kªnh mét cÊp): th­êng lµ nh÷ng kh¸ch hµng lín + HÖ thèng kªnh ph©n phèi gi¸n tiÕp (kªnh ®a cÊp): ®©y lµ hÖ thèng ph©n phèi phøc t¹p nhÊt vµ th­êng xuyªn x¶y ra xung ®ét nhÊt, nh­ng vÉn lµ hÖ thèng h÷u dông nhÊt hiÖn t¹i, ®èi víi hÖ thèng nµy hµng ho¸ sÏ tiªu thô qua 2 con ®­êng lµ th«ng qua hÖ thèng b¸n lÎ cña c«ng ty (®Õn c¸c cöa hµng t¹p phÈm vµ c¸c ®iÓm b¸n lÎ) vµ hÖ thèng b¸n lÎ cña nhµ ph©n phèi (cã 2 lo¹i nhµ ph©n phèi: nhµ ph©n phèi ®Æc quyÒn vµ nhµ ph©n phèi s¶n phÈm tõ nhiÒu h·ng), do ®ã kh«ng thÓ tr¸nh khái sù c¹nh tranh gi÷a hai hÖ thèng ®ã, viÖc mét quÇy t¹p phÈm cã nhiÒu ng­êi ®Õn tiÕp thÞ s¶n phÈm Coca – Cola lµ ®iÒu kh«ng thÓ tr¸nh khái, th«ng th­êng qua mçi cÊp tû lÖ chiÕt khÊu lµ 1500/kÐt nh­ vËy c¸c nhµ ph©n phèi chØ cÇn bít 500 lµ hä ®· cã gi¸ c¹nh tranh, trong khi nh©n viªn c«ng ty kh«ng thÓ tù ý gi¶m s¶n phÈm ®Ó b¸n khi ch­a cã sù chÊp thuËn tõ phÝa c«ng ty. CÊp 3 CÊp 2 CÊp1 Nhµ s¶n xuÊt Kh¸ch s¹n nhµ hµng Ng­êi tiªu dïng nhµ b¸n lÎ HÖ thèng ph©n phèi cña c«ng ty ®Õn c¸c ®iÓm b¸n lÎ H×nh 2.1 M¹ng l­íi ph©n phèi cña Coca – Cola Trong m¹ng l­íi trªn, c¸c ®iÓm b¸n lÎ lµ nh÷ng quÇy t¹p phÈm, qu¸n gi¶i kh¸t,… hÖ thèng ph©n phèi cña c«ng ty th­êng chØ ®Õn nh÷ng ®iÓm b¸n lÎ cã l­îng tiªu thô ®¸ng kÓ trong khi hÖ thèng ph©n phèi cña c¸c nhµ ph©n phèi cña hä cã nhiÒu mÆt hµng kh¸c cho nªn viÖc ph©n phèi cña hä vÉn ®¹t hiÖu qña trong khi nÕu c«ng ty ph©n phèi ®Õn nh÷ng ®iÓm b¸n lÎ tr¸nh t×nh tr¹ng t¾c nghÏn trong kªnh ph©n phèi hay sù chi phèi cña c¸c nhµ ph©n phèi. Cho nªn vÊn ®Ò t¹o lËp vµ duy tr× mèi quan hÖ gi÷a c¸c thµnh viªn trong kªnh lµ cùc kú quan träng ®¶m b¶o cho dßng ch¶y hµng ho¸ trong kªnh th«ng suèt, nh­ng trong thêi gian qua, do l­îng nh©n viªn c«ng ty qóa máng cho nªn kh«ng thÓ ch¨m sãc ®Çy ®ñ ®Õn tõng kh¸ch hµng nh­ tr­íc ®©y, nhiÒu ®iÓm ph©n phèi kh«ng cßn cã ng­êi ®Õn ph©n phèi trong khi tr­íc ®©y cã c¶ ®éi ngò nh©n viªn chuyªn ®i lau chïi c¸c thiÕt bÞ cung cÊp hay thiÕt bÞ phô trî nh­ tñ l¹nh, m¸y Premix. §iÒu nµy còng xuÊt ph¸t tõ nhiÒu nguyªn nh©n nh­ do c«ng ty c¾t gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt v× ThÞ tr­êng ®ang dÇn bÞ bÞ thu hÑp (gi¶m 6%/n¨m) vµ còng do viÖc c«ng ty tiÕn hµnh chiÕn l­îc kinh doanh míi ¦u ®iÓm chÝnh cña hÖ thèng ph©n phèi nµy lµ ®¶m b¶o dßng ch¶y hµng ho¸ th«ng suÊt vµ ®Õn tËn tay ng­êi tiªu dïng ë hÇu hÕt mäi n¬i. Nh­ng hÖ thèng ph©n phèi nµy còng cã nh­îc ®iÓm lµ nã qu¸ phøc t¹p, chång chÐo, th­êng x¶y ra xung ®ét ngang gi÷a c¸c kªnh vµ xung ®ét däc trong kªnh nh­ ®· ph©n tÝch, cã nh÷ng ®iÓm cã nhiÒu nhµ ph©n phèi ®Õn tiÕp thÞ trong khi cã ®iÓm l¹i kh«ng tiÕp cËn ®ù¬c nguån hµng. ChÝnh nh÷ng nh­îc ®iÓm nµy rÊt cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p kh¾c phôc nh»m x©y dùng mét kªnh ph©n phèi cã hiÖu qña nhÊt. * Ho¹t ®éng qu¶n lý nh©n s­: Ho¹t ®éng qu¶n lý nh©n sù thùc chÊt lµ sö dông c¸c c«ng cô, biÖn ph¸p, chÝnh s¸ch nh»m t×m kiÕm vµ ph¸t huy nguån nh©n lùc. KÓ tõ khi thµnh lËp cho ®Õn nay, c«ng ty lu«n t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi nhÊt cho nh©n viªn lµm viÖc ®Ó hä cã thÓ ph¸t huy mäi kh¶ n¨ng cña m×nh, vµ c«ng ty th­êng xuyªn cã nh÷ng ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o vµ tuyÓn dông míi nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng ty. Thùc tÕ b»ng nh÷ng ho¹t ®éng qu¶n lý nh©n sù cña m×nh c«ng ty ®· t¹o ra mét m«i tr­êng lµm viÖc n¨ng ®éng, s¸ng t¹o, v× c¸ nh©n ng­êi lao ®éng vµ c«ng ty. HÇu hÕt trong sè hä ®Òu ®¶m nhËn nh÷ng vÞ trÝ phï hîp víi kh¶ n¨ng cña m×nh vµ cã c¬ héi lµm viÖc ®Ó ph¸t huy kh¶ n¨ng ®ã. Mét m«i tr­êng lµm viÖc cã nhiÒu ¸p lùc do tÝnh chÊt lµ c«ng ty s¶n xuÊt, kinh doanh nh­ng kh«ng qóa c¨ng th¼ng, mÖt nhäc. Mét m«i tr­êng lµm vÞªc t¹o nªn m«i tr­êng v¨n ho¸ riªng cña Coca – Cola ViÖt Nam vÒ phong c¸ch lµm viÖc, c¸ch øng xö víi c«ng viÖc, víi ®ång nghiÖp, víi ng­êi qu¶n lý vµ c¶ víi kh¸ch hµng theo ®óng quy t¾c ®¹o ®øc kinh doanh ®ã lµ: “Tµi s¶n quý b¸u nhÊt cña c«ng ty Coca – Cola lµ th­¬ng hiÖu cña chóng ta. Gi¸ trÞ cña nã ®· ®ù¬c x©y dùng qua h¬n mét thÕ kû b»ng sù cam kÕt vµ lßng chÝnh trùc cña toµn thÓ nh©n viªn Coca – Cola” Dã ®ã mçi mét nh©n viªn kh«ng chØ cã tr¸ch nhiÖm víi riªng chi nh¸nh mµ hä cßn lµ bé mÆt cña c¶ c«ng ty toµn cÇu, mçi hµnh ®éng cña hä sÏ ¶nh h­ëng xÊu hay ®Ñp th­¬ng hiÖu cña Coca – Cola. M«i tr­êng lµm viÖc cña Coca – Cola ®­îc ®¸nh gi¸ lµ tèt trong sè nhiÒu doanh nghiÖp cã vèn FDI ë ViÖt Nam lµ do nh÷ng nguyªn nh©n sau ®©y: - §éi ngò qu¶n lý nh©n sù cã tr×nh ®é chuyªn m«n, cã n¨ng lùc vµ thµnh th¹o trong c«ng viÖc. - C¬ së vËt chÊt lµm viÖc thuËn lîi: V¨n phßng lµm viÖc vµ c¸c trang thiÕt bÞ vËt chÊt hiÖn ®¹i hç trî cho nh©n viªn. - ChÕ ®é l­¬ng hîp lý: møc l­¬ng kh¸ cao, ®èi víi c¸c ASM ngoµi l­¬ng cè ®Þnh lµ 1.200.000 VND/ th¸ng th× cßn cã thªm kho¶n th­ëng ®¹t kÕ ho¹ch, v­ît kÕ ho¹ch theo quy ®Þnh cña c«ng ty vµ c¸c kho¶n phÝ tæn kh¸c víi møc thÊp nhÊt lµ 1.500.000 VND/ th¸ng, cßn ®èi víi c¸n bé qu¶n lý th× møc l­¬ng khëi ®iÓm lµ 5.000.000 VND/ th¸ng. - Cã c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o vµ Ph¸t triÓn kü n¨ng: ngoµi 6 bé phËn chøc n¨ng cña c«ng ty nh­ ®­îc giíi thiÖu trong phÇn 1 th× c«ng ty cßn cã thªm mét phßng ®¹o t¹o vµ Ph¸t triÓn kü n¨ng cña nh©n viªn nh»m ph¸t huy kh¶ n¨ng s½n cã, n©ng cao tr×nh ®é vµ phï hîp h¬n víi tõng c«ng cô thÓ. - BiÕt ph¸t huy tÝnh s¸ng t¹o trong nh©n viªn: ngoµi viÖc hç trî khuyÕn khÝch c¸c nh©n viªn trong c«ng ty ph¸t huy tÝnh s¸ng t¹o, c«ng ty cßn tæ chøc c¸c buæi nghiªn cøu nh»m khai th¸c nh÷ng kh¶ n¨ng kh¸c cña nh©n viªn. - Ch¨m lo ®êi sèng tinh thÇn: th­êng xuyªn tæ chøc c¸c buæi tham quan, nghØ m¸t cho c«ng nh©n vµ ®µo t¹o mét m«i tr­êng hoµ ®ång vµ th©n thiÖn. Bªn c¹nh nh÷ng ®iÓm tÝch cùc trong ho¹t ®éng qu¶n lý nh©n sù, cßn cÇn ph¶i kÓ ®Õn nh÷ng ®iÓm cùc vµ h¹n chÕ cã ¶nh h­æng kh«ng tèt ®Õn ho¹t ®éng cña c«ng ty mµ næi nªn nhÊt ®ã lµ chÝnh s¸ch nh©n sù th­êng xuyªn thay ®æi, trong mét thêi gian ng¾n c«ng ty lu«n chuyÓn hµng lo¹t c¸n bé qu¶n lý vµ sa th¶i hµng lo¹t nh©n viªn. Ho¹t ®éng qu¶n lý nh©n sù ®ãng vai trß rÊt quan träng trong ho¹t ®éng cña c«ng ty. Mét c«ng ty ho¹t ®éng tèt ph¶i lµ c«ng ty cã ho¹t ®éng qu¶n lý nh©n sù tèt ng­îc l¹i qu¶n lý nh©n sù kh«ng tèt kh«ng bao giê ®em l¹i hiÖu qu¶ cho c«ng ty cho dï c«ng ty ®ã cã së h÷u mét nguån lîi thÕ kh¸c nh­ chÊt l­îng ®Æc bÞªt cña s¶n phÈm, th­¬ng hiÖu. * Ho¹t ®éng s¶n xuÊt, c¶i tiÕn s¶n phÈm: HiÖn nay c«ng ty cã 14 d©y chuyÒn s¶n xuÊt c¸c lo¹i nh­ sau: 5 d©y chuyÒn ®ãng chai thuû tinh víi c«ng suÊt thùc tÕ: 300 chai/ phót 2 d©y chuyÒn ®ãng lon: 200 lon/ phót 6 d©y chuyÒn s¶n xuÊt gãi bét uèng liÒn : 20 gãi/ phót 1 d©y chuyÒn ®ãng chai PET: 70 chai/ phót Trong c¸c d©y chuyÒn ®ãng chai thuû tinh cßn cã bé phËn xóc röa vá chai vµ lo¹i bá c¸c vá chai kh«ng ®¹t tiªu chuÈn, ë ngoµi B¾c cã 3 d©y chuyÒn ®ãng chai vµ lon, nhËp vá lon tõ nhµ m¸y t¹i H¶i Phßng. HiÖn nay ngoµi s¶n phÈm truyÒn thèng, c«ng ty c¶i tiÕn, ®æi míi cho ra ThÞ tr­êng nhiÒu lo¹i s¶n phÈm kh¸c nhau nh»m phôc vô mäi ®èi t­îng, nh­ ngoµi h­¬ng vÞ cam truyÒn thèng cña Fanta cßn cã thªm h­¬ng vÞ chanh, ®µo, d©u, c¸c s¶n phÈm n­íc tinh khiÕt, n­íc uèng t¨ng lùc giµu chÊt bæ d­ìng, vµ DietCoke cho nh÷ng ng­êi ¨n kiªng, mÉu m· s¶n phÈm th­êng xuyªn thay ®æi nh­ng chØ thay ®æi h×nh thøc nh·n hiÖu cßn kiÓu d¸ng vÉn gi÷ nh­ cò. D©y chuyÒn s¶n phÈm xuÊt kh¸ hiÖn ®¹i tiÕt kiÖm ®¸ng kÓ chi phÝ s¶n xuÊt, l­îng nh©n c«ng lao ®éng, víi c«ng suÊt vµ n¨ng lùc cña c«ng ty th× c«ng ty cã thÓ cung cÊp 80% nhu cÇu n­íc ngät cã gas trªn ThÞ tr­êng ViÖt Nam (160/200 triÖu lÝt/ n¨m) Tuy nhiªn thùc tÕ tiªu thô vµo kho¶ng trªn 100 triÖu lÝt chiÕm kho¶ng 70% n¨ng lùc thùc tÕ cña doanh nghiÖp. HiÖn nay ®Ó tËn dông c«ng suÊt d­ thõa doanh nghiÖp chuyÓn sang ®ãng chai mÆt hµng n­íc uèng tinh khiÕt v× theo ®iÒu tra nhu cÇu vÒ mÆt hµng nµy ®ang t¨ng nhanh. 2. 2.Tæng quan vÒ nguån nh©n lùc cña c«ng ty Coca-Cola ViÖt nam 2.2.1.Sè l­îng lao ®éng: Sè l­¬ng lao ®éng cña c«ng ty ®­îc c©n ®èi cho phï hîp nhu cÇu kinh doanh tõng thêi kú. Sè l­îng cô thÓ trong mét sè n¨m qua nh­ sau: B¶ng. 2.2: C¬ cÊu lao ®éng theo chøc danh §¬n vÞ: ng­êi Chøc danh 2001 2002 % biÕn ®æi 2003 % biÕn ®æi Qu¶n lý 286 210 -26,5 174 -17,2 Nh©n viªn phôc vô 212 208 -1,9 140 -32,7 C«ng nh©n 216 213 -1,4 196 -7,9 Nh©n viªn b¸n hµng 1200 715 -40,4 390 -45,5 Tæng sè 1914 1346 -29,6 900 -33,1 Nguån: Phßng nh©n sù . Qua b¶ng sè liÖu trªn cho thÊy sè l­îng lao ®éng cña c«ng ty gi¶m m¹nh qua c¸c n¨m. §iÒu nµy ®­îc lý gi¶i lµ do c«ng ty ®ang t¸i c¬ cÊu l¹i lùc l­îng lao ®éng cho phï hîp víi chiÕn lù¬c kinh doanh tõng thêi kú. N¨m 2001 lµ n¨m c«ng ty TNHH n­íc gi¶i kh¸t Coca – Cola ViÖt Nam hîp nhÊt nªn c«ng ty ®· c¾t gi¶m mét sè l­îng lín lao ®éng (568 ng­êi) t­¬ng ®­¬ng víi 29,6% sè l­îng lao ®éng ®Ó tr¸nh c¸c vÞ trÞ trïng lÆp. Trong ®ã gi¶m nhiÒu nhÊt lµ sè lao ®éng ë lùc l­îng b¸n hµng (485 ng­êi) hay 40,4% tiÕp ®Õn lµ lao ®éng Qu¶n lý (76 ng­êi) hay 26,5%. N¨m 2003 do chuyÓn sang ph­¬ng thøc kinh doanh míi lµ sö dông nh©n viªn b¸n hµng cña nhµ ph©n phèi trong viÖc cung cÊp hµng cho c¸c kh¸ch hµng. C«ng ty chØ sö dông ng­êi qu¶n lý b¸n hµng cho tõng khu vùc vµ hç trî nhµ ph©n phèi cïng víi ®éi ngò b¸n hµng theo xe « t« phôc vô kh¸ch hµng lín nh­: Kh¸ch s¹n, nhµ hµng chÝnh v× vËy nh©n viªn b¸n hµng cña c«ng ty ®· gi¶m ®i 325 ng­êi t­¬ng ®­¬ng víi 45,5%. Bªn c¹nh ®ã ®Ó gi¶m chi phÝ c«ng ty còng ®· thùc hiÖn lùc l­îng b¶o vÖ tõ c«ng ty cung øng dÞch vô b¶o vÖ nªn sè nh©n viªn phôc vô ®· gi¶m 68 ng­êi hay 32,7% chÝnh viÖc gi¶m m¹nh lùc l­îng lao ®éng tõ hai bé phËn nµy ®· lµm cho sè lù¬ng lao ®éng cña c«ng ty gi¶m 446 ng­êi hay 33,1%. ViÖc c¾t gi¶m lín sè lù¬ng lao ®éng c¶ vÒ sè t­¬ng ®èi vµ tuyÖt ®èi trong hai n¨m qua cña c«ng ty cho phï hîp víi t×nh h×nh kinh doanh trªn thÞ tr­êng. V× sau mét thêi gian x©m nhËp thÞ tr­êng ®­îc ®¸nh gi¸ lµ khã kh¨n ë ViÖt Nam ®· thµnh c«ng, c«ng ty kh«ng cÇn xö dông mét l­îng lín nh©n viªn b¸n hµng n÷a, ®· g©y lªn nh÷ng ph¶n øng tiªu cùc tõ phÝa ng­êi lao ®éng còng nh­ c¸c tæ chøc x· héi, ®Ønh cao cña xung ®ét nµy lµ vÞªc c¸c b¶o vÖ cña c«ng ty nhµ m¸y Thñ §øc ®· chiÕm gi÷ nhµ m¸y trong nhiÒu ngµy sau khi cã quyÕt ®Þnh sa th¶i cña c«ng ty. Sau ®ã l·nh ®¹o c«ng ty ®· tiÕn hµnh th­¬ng l­îng vµ quyÕt ®Þnh båi d­ìng xøng ®¸ng míi gi¶i quyÕt ®­îc xung ®ét. §©y lµ bµi häc kinh nghiÖm cho ho¹t ®éng nh©n sù cña c«ng ty trong thêi gian tíi. NÕu coi sè l­îng lao ®éng kh«ng chØ ®­îc ph©n theo chøc danh nh­ b¶ng 2 mµ cßn ph©n theo giíi tÝnh th× cã b¶ng sè liÖu vÒ lao ®éng qua 3 n¨m 2001, 2002, 2003 nh­ sau: B¶ng.2. 3: Ph©n lo¹i lao ®éng theo chøc danh vµ giíi tÝnh §¬n vÞ: ng­êi Chøc danh 2001 2002 2003 Tæng sè N÷ Tæng sè N÷ Tæng sè N÷ Qu¶n lý 286 123 210 115 174 78 Nh©n viªn b¸n hµng 1200 140 715 83 390 60 Nh©n viªn phôc vô 212 96 208 95 140 92 C«ng nh©n 216 63 213 57 196 52 Tæng sè 1914 422 1346 350 900 282 Nguån: Phßng nh©n sù c«ng ty. Trong tæng sè lùc l­îng lao ®éng cña c«ng ty; - N¨m 2001: Lao ®éng qu¶n lý chiÕm 14,9% nh©n viªn b¸n hµng chiÕm 62,69% nh©n viªn phôc vô chiÕm 11,1% c«ng nh©n chiÕm 11,28%. - N¨m 2002: Lao ®éng qu¶n lý chiÕm 15,6%, nh©n viªn b¸n hµng 53,12%, nh©n viªn phôc vô 15,45%, c«ng nh©n chiÕm 15,82%. - N¨m 2003: Lao ®éng qu¶n lý chiÕm 19,55%, lao ®éng lµ nh©n viªn b¸n hµng 43,3%, nh©n viªn phôc vô 15,55%,c«ng nh©n 21,77%. Qua c¸c sè liÖu trªn cho thÊy tû träng cña lao ®éng qu¶n lý trong c«ng ty ngµy cµng t¨ng vÒ sè t­¬ng ®èi tõ 14,9% n¨m 2001 lªn 15,6% n¨m 2002 vµ 19,55% n¨m 2003. §iÒu nµy thÓ hiÖn cho dï cã chuyÓn sang ph­¬ng thøc kinh doanh míi th× lùc l­îng lao ®éng qu¶n lý vÉn ®._.