Một số giải pháp cơ bản nâng cao chất lượng hoạt động tín dụng tại Ngân hàng nông nghiệp Hai Bà Trưng

Lêi më ®Çu Chóng ta ®· b­íc sang mét thiªn niªn kû míi víi rÊt nhiÒu c¬ héi vµ th¸ch thøc, trªn con ®­êng chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ tËp trung sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lÝ vÜ m« cña Nhµ n­íc th× nhu cÇu vÒ vèn ®Ó phôc vô cho qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ lµ v« cïng quan träng vµ hÕt søc cÇn thiÕt. §Ó ®¹t ®­îc ®iÒu nµy th× ph¶i cã mét tæ chøc cã kh¶ n¨ng ®øng ra thùc hiÖn chøc n¨ng tiÕp nhËn vµ ph©n phèi c¸c nguån vèn trong x· héi-®ã lµ c¸c Ng©n hµng. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ , ngµnh Ng©n hµng ®· ®ãng gãp kh«ng nhá nh÷ng thµnh tùu cña m×nh vµo thµnh tùu chung cña ®Êt n­íc. Víi vai trß lµ mét trung gian tµi chÝnh, cung cÊp vèn cho nÒn kinh tÕ, thóc ®Èy ®Çu t­, gãp phÇn t¨ng tr­ëng kinh tÕ , hÖ thèng Ng©n hµng ®· kh«ng ngõng ®æi míi, hoµn thiÖn c¬ cÊu tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña m×nh mét c¸ch cã c¬ së khoa häc . NhÊt lµ tõ khi hÖ th«ng Ng©n hµng ho¹t ®éng theo c¬ chÕ Ng©n hµng hai cÊp th× vai trß cña Ng©n hµng ngµy cµng ®­îc thÓ hiÖn theo h­íng tÝch cùc . Mét trong c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i quèc doanh ®­îc thµnh lËp ®ã lµ Ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n ViÖt Nam. Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng , Ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n viÖt nam ®· ph¸t triÓn vµ cã sù ®ãng gãp cña chi nh¸nh Ng©n hµng n«ng nghiÖp Hai Bµ Tr­ng - trùc thuéc Ng©n hµng vµ ph¸t triÓn n«ng th«n thµnh phè Hµ Néi. §Ó tiÕp tôc v­¬n lªn më réng ho¹t ®éng kinh doanh, n©ng cao chÊt l­îng ®Çu t­ tÝn dông th× viÖc t×m ra nguyªn nh©n, tån t¹i ®Ó tõ ®ã mµ ®­a ra ®­îc nh÷ng gi¶i ph¸p vµ h­íng ®i cho chi nh¸nh Ng©n hµng n«ng nghiÖp Hai Bµ Tr­ng lµ hÕt søc cÇn thiÕt ®ã lµ viÖc n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông, t¨ng møc ®Çu t­, gi¶m d¬ nî qóa h¹n, t¨ng thu nhËp cho c¸n bé c«ng nh©n viªn vµ t¨ng tÝch luü cho Ng©n hµng lµ viÖc lµm hÕt søc cÇn thiÕt. Tõ nhËn thøc trªn, víi nh÷ng kiÕn thøc ®· lÜnh héi ®­îc trong qu¸ tr×nh häc tËp t¹i tr­êng, qua c¸c tµi liÖu tham kh¶o, kÕt hîp víi thêi gian 2 th¸ng thùc tËp t¹i Ng©n hµng n«ng nghiÖp Hai Bµ Tr­ng, em quyÕt ®Þnh chän ®Ò tµi: “Mét sè gi¶i ph¸p c¬ b¶n n©ng cao chÊt l­îng ho¹t ®éng tÝn dông t¹i Ng©n hµng n«ng nghiÖp Hai Bµ Tr­ng”, lµm chuyªn ®Ò thùc tËp. Do kinh nghiÖm thùc tÕ ch­a nhiÒu, thêi gian h¹n chÕ, cho nªn bµi viÕt kh«ng tr¸nh khái nh÷ng sai xãt . V× vËy , em kÝnh mong cã ®­îc sù gãp ý ch©n thµnh cña c¸c thÇy c« gi¸o trong häc viÖn vµ c¸c c« chó c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c¬ quan- n¬i em thùc tËp ®Ó bµi viÕt ®­îc hoµn thiÖn h¬n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! ch­¬ng i tÝn dông vµ tÇm quan träng cña tÝn dông trong c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i. I/ TÝn dông vµ tÇm quan träng cña tÝn dôngng©n hµng 1/ TÝn dông lµ g× ? Khã cã thÓ ®­a ra mét ®Þnh nghÜa râ rµng vÒ tÝn dông. V× vËy tuú theo gãc ®é nghiªn cøu mµ chóng ta cã thÓ x¸c ®Þnh néi dung cña thuËt ng÷ nµy. TÝn dông( credit) xuÊt ph¸t tõ ch÷ la tinh lµ credo ( tin t­ëng, tÝn nhiÖm ). Trong thùc tÕ cuéc sèng thuËt ng÷ tÝn dông ®­îc hiÓu theo nhiÒu nghÜa kh¸c nhau: ngay c¶ trong quan hÖ tµi chÝnh, tuú theo tõng bèi c¶nh cô thÓ mµ thuËt ng÷ tÝn dông cã mét néi dung riªng. Trong quan hÖ tµi chÝnh, tÝn dông cã thÓ hiÓu theo c¸c nghÜa sau: - XÐt trªn gãc ®é chuyÓn dÞch quü cho vay tõ chñ thÓ thÆng d­ tiÕt kiÖm sang chñ thÓ thiÕu hôt tiÕt kiÖm th× tÝn dông ®­îc coi lµ ph­¬ng ph¸p chuyÓn dÞch quü tõ ng­êi nµy cho vay sang ng­êi ®i vay. Trong mét quan hÖ cô thÓ, tÝn dông lµ mét giao dÞch vÒ tµi s¶n trªn c¬ së cã hoµn tr¶ gi÷a hai chñ thÓ. Nh­ mét c«ng ty c«ng nghiÖp hoÆc th­¬ng m¹i b¸n hµng tr¶ chËm cho mét c«ng ty kh¸c, trong tr­êng hîp nµy ng­êi b¸n chuyÓn giao hµng hãa cho bªn mua vµ sau mét thêi gian nhÊt ®Þnh theo tho¶ thuËn bªn mua ph¶i tr¶ tiÒn cho bªn b¸n. Phæ biÕn h¬n c¶ lµ lµ giao dÞch gi÷a ng©n hµng vµ c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh kh¸c víi c¸c doanh nghiÖp vµ c¸ nh©n thÓ hiÖn d­íi h×nh thøc cho vay, tøc lµ ng©n hµng cÊp tiÒn cho bªn ®i vay vµ sau mét thêi h¹n nhÊt ®Þnh ng­êi ®i vay phØa thanh to¸n vèn gèc vµ l·i. TÝn dông cßn cã nghÜa lµ mét sè tiÒn cho vay mµ c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh cung cÊp cho kh¸ch hµng. - Trong mét sè ng÷ c¶nh cô thÓ thuËt ng÷ tÝn dông ®ång nghÜa víi thuËt ng÷ cho vay. VÝ dô: TÝn dông ng¾n h¹n (Short-term Credit) ®ång nghÜa víi cho vay ng¾n h¹n (Short term loans); hoÆc nh­ tõ tÝn dông tuÇn hoµn ( revoking credit ) lµ mét lo¹i cho vay cô thÓ. - Trªn c¬ së tiÕp cËn theo chøc n¨ng ho¹t ®éng cña ng©n hµng th× tÝn dông ®­îc hiÓu nh­ sau: TÝn dông lµ mét giao dÞch vÒ tµi s¶n (tiÒn hoÆc hµng ho¸) gi÷a bªn cho vay (ng©n hµng vµ c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh kh¸c) vµ bªn ®i vay (c¸ nh©n, doanh nghiÖp vµ c¸c chñ thÓ kh¸c), trong ®ã bªn cho vay chuûªn giao tµi s¶n cho bªn ®i vay sö dông trong mét thêi h¹n nhÊt ®Þnh theo tho¶ thuËn, bªn ®i vay cã tr¸ch nhiÖm hoµn tr¶ v« ®iÒu kiÖn vèn gèc vµ l·i cho bªn ®i vay khi ®Õn h¹n thanh to¸n. Tõ kh¸i niÖm trªn, b¶n chÊt cña tÝn dông lµ mét giao dÞch vÒ tµi s¶n trªn c¬ së hoµn tr¶ vµ cã c¸c ®Æc tr­ng sau: Tµi s¶n giao dÞch trong quan hÖ tÝn dông ng©n hµng bao gåm hai h×nh thøc lµ cho vay (b»ng tiÒn) vµ cho thuª (bÊt ®éng s¶n vµ ®éng s¶n). Trong nh÷ng n¨m 1960 trë vÒ tr­íc ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng chØ lµ cho vay b»ng tiÒn. XuÊt ph¸t tõ ®Æc thï ®ã mµ nhiÒu lóc thuËt ng÷ tÝn dông vµ cho vay ®­îc coi lµ ®ång nghÜa víi nhau. Tõ nh÷ng n¨m 70 trë l¹i ®©y, dÞch vô cho thuª vËn hµnh vµ cho thuª tµi chÝnh ®· ®­îc c¸c ng©n hµng hoÆc c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh kh¸c cung cÊp cho kh¸ch hµng. §©y lµ mét s¶n phÈm kinh doanh cña ng©n hµng, mét h×nh thøc tÝn dông b»ng tµi s¶n thùc (nhµ ë, v¨n phßng lµm viÖc, m¸y mãc-thiÕt bÞ). XuÊt ph¸t tõ nguyªn t¾c hoµn tr¶, v× vËy ng­êi cho vay khi chuyÓn giao tµi s¶n cho ng­êi ®i vay sö dông ph¶i cã c¬ së ®Ó tin r»ng ng­êi ®i vay sÏ tr¶ ®óng h¹n. §©y lµ yÕu tè hÕt søc c¬ b¶n trong qu¶n trÞ tÝn dông. Trong thùc tÕ mét sè nh©n viªn tÝn dông khi xÐt duyÖt cho vay kh«ng dùa trªn cã së ®¸nh gi¸ møc ®é tÝn nhiÖm kh¸ch hµng mµ l¹i chó träng ®Õn c¸c ®¶m b¶o, chÝnh quan ®iÓm nµy ®· lµm ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng tÝn dông. CÇn chó ý r»ng c¸c bËc tiÒn bèi ®· b»ng tõ “credo” hoÆc tõ “tÝn” ®Ó ®Æt tªn cho “credit” hoÆc tÝn dông kh«ng ph¶i lµ vÊn ®Ò ngÉu nhiªn. Gi¸ trÞ hoµn tr¶ th­êng ph¶i lín h¬n gi¸ trÞ lóc cho vay, hay nãi c¸ch kh¸c lµ ng­êi ®i vay ph¶i tr¶ thªm phÇn l·i ngoµi vèn gèc. §Ó thùc hiÖn ®­îc nguyªn t¾c nµy ph¶i x¸c ®Þnh l·i xuÊt danh nghÜa ph¶i lín h¬n tû lÖ l¹m ph¸t, hay nãi c¸ch kh¸c ph¶i x¸c ®Þnh l·i suÊt thùc d­¬ng (L·i suÊt thùc = L·i xuÊt danh nghÜa – Tû lÖ l¹m ph¸t). Tuy nhiªn, v× l·i suÊt chôi ¶nh h­ëng cña nhiÒu yÕu tè kh¸c nhau, nªn trong mét sè tr­êng hîp cô thÓ l·i suÊt danh nghÜa cã thÓ thÊp h¬n l¹m ph¸t, ngo¹i lÖ nµy chØ tån t¹i trong mét giai ®o¹n ng¾n. Trong quan hÖ tÝn dông ng©n hµng tiÒn vay ®­îc cÊp trªn c¬ së hoµn tr¶ b« ®iÒu kiÖn. VÒ khÝa c¹nh ph¸p lý, nh÷ng v¨n b¶n x¸c ®Þnh quan hÖ tÝn dông nh­ hîp ®ång tÝn dông, khÕ ­íc… thùc chÊt lµ lÖnh phiÕu, trong ®ã bªn ®i vay cam kÕt hoµn tr¶ v« ®iÒu kiÖn cho bªn cho vay khi ®Õn h¹n thanh to¸n. 2/ Vai trß cña tÝn dông ng©n hµng Kinh tÕ hµng hãa nhiÒu thµnh phÇn, t¹o ra ®éng lùc lín, ®Èy nhanh sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ, t¨ng thu nhËp, ®­a l¹i sù phån vinh cho ®Êt n­íc. §¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ nµy cã mét nh©n tè quan träng gãp phÇn vµo sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ ®Êt n­íc, ®ã lµ ho¹t ®éng tÝn dông ng©n hµng. Khi nÒn kinh tÕ bao cÊp chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng më, cã sù ®iÒu tiÕt cña Nhµ n­íc th× tÝn dông ng©n hµng ®­îc sö dông nh­ mét ®ßn bÈy kinh tÕ, ®iÒu hßa vèn tõ n¬i thõa ®Õn n¬i thiÕu, gióp cho nÒn kinh tÕ ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶. Vai trß cña tÝn dông ng©n hµng ngµy cµng ®­îc n©ng cao vµ ph¸t huy m¹nh mÏ. 2.1-TÝn dông ng©n hµng thóc ®Èy qu¸ tr×nh tÝch tô tËp trung vèn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn Ng©n hµng víi chøc n¨ng lµ trung gian tµi chÝnh ®· thu hót mäi nguån tiÒn ph©n t¸n nhá lÎ trong x· héi thµnh nguån vèn tËp trung, qua ®ã ®iÒu hßa quan hÖ cung cÇu tiÒn tÖ trong x· héi, tháa m·n tèt nhÊt nhu cÇu vÒ vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn cña kh¸ch hµng. §Ó thùc hiÖn qu¸ tr×nh kinh doanh cña m×nh, ngoµi vèn tù cã, ng©n hµng cßn ph¶i t¹o vèn d­íi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau. Ng©n hµng ®· ®éng viªn, tËp trung c¸c nguån vèn tiÒn tÖ t¹m thêi nhµn rçi cña c¸c tÇng líp d©n c­ trong x· héi ®Ó cho vay phôc vô s¶n xuÊt, gióp cho c¸c doanh nghiÖp bï ®¾p ®­îc nhu cÇu thiÕu hôt vèn t¹m thêi trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh nh»m t¸i s¶n xuÊt më réng thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn. Ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i lu«n ®Æt lîi nhuËn lªn hµng ®Çu. §Ó ®¹t ®­îc môc tiªu nµy th× c¸c ng©n hµng cÇn ph¶i cã vèn vµ cho vay vèn nhu thÕ nµo trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng më ®Ó cã hiÖu qu¶, cã lîi nhuËn, cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®­îc, ®Æc biÖt lµ trong m«i tr­êng c¹nh tranh khèc liÖt hiÖn nay th× ®ßi hái mçi ng©n hµng ph¶i cã mét chiÕn l­îc kinh doanh riªng, ph¶i t×m mäi biÖn ph¸p h÷u hiÖu nh»m thu hót tèi ®a nguån vèn víi chi phÝ thÊp nhÊt ®Ó kinh doanh cã hiÖu qu¶ nhÊt. Nh­ vËy, cã thÓ nãi r»ng ho¹t ®éng tÝn dông ng©n hµng ®· ®iÒu tiÕt ®­îc gi¸ c¶, lµm suy yÕu nguy c¬ tÝch tr÷ tiÒn tÖ trong d©n c­, lo¹i trõ tÖ n¹n x· héi nh­ cho vay nÆng l·i, gãp phÇn vµo qu¸ tr×nh vËn ®éng liªn tôc cña qu¸ tr×nh t¨ng tr­ëng nÒn kinh tÕ. 2.2-TÝn dông ng©n hµng gãp phÇn ®Èy nhanh qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt, më réng ®Èy m¹nh ®Çu t­ ph¸t triÓn Trong thùc tÕ, bÊt kú mét doanh nghiÖp nµo muèn s¶n xuÊt kinh doanh th× cÇn ph¶i cã mét l­îng vèn nhÊt ®Þnh ban ®Çu. NÕu muèn më réng s¶n xuÊt kinh doanh th× cÇn ph¶i cã mét l­îng vèn lín h¬n, nhÊt lµ trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cã sù c¹nh tranh gay g¾t gi÷a c¸c doanh nghiÖp, ®ßi hái c¸c chñ doanh nghiÖp lu«n lu«n ph¶i ®æi míi c«ng nghÖ, më réng s¶n xuÊt, n©ng cao chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ kinh doanh. Song song víi nh÷ng ®ßi hái nµy lµ ®ßi hái vÒ vèn. TÝn dông ng©n hµng sÏ lµ ng­êi b¹n ®ång hµnh gióp cho c¸c doanh nghiÖp tháa m·n vÒ vèn, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp nhanh chãng më réng quy m« s¶n xuÊt. Nh­ vËy th× nÒn kinh tÕ cã kh¶ n¨ng t¸i s¶n xuÊt më réng nhanh h¬n. MÆt kh¸c, tÝn dông ng©n hµng còng t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc thay ®æi c¬ cÊu s¶n xuÊt kinh doanh. C¸c nhµ kinh doanh sÏ dÔ dµng chuyÓn tõ ngµnh cã lîi nhuËn thÊp sang c¸c ngµnh cã lîi nhuËn cao, h×nh thµnh nªn mét c¬ cÊu hîp lý. ë n­íc ta hiÖn nay, nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®ang chuyÓn dÞch theo h­íng CNH - H§H, më cöa th«ng th­¬ng víi nhiÒu n­íc. Do vËy, nhu cÇu ®æi míi vÒ c«ng nghÖ, thiÕt bÞ ®Ó phï hîp víi sù ph¸t triÓn cña x· héi cµng cao th× nhu cÇu vÒ vèn l¹i cµng lín, ®ßi hái c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ph¶i lµm tèt c«ng t¸c huy ®éng vèn vµ x©y dùng ®­îc nh÷ng chiÕn l­îc kinh doanh hîp lý, phï hîp víi xu thÕ ph¸t triÓn cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, cã nh­ vËy míi ®Èy m¹nh ®Çu t­ ph¸t triÓn. 2.3-TÝn dông ng©n hµng cã vai trß quan träng trong viÖc tæ chøc ®iÒu hßa, l­u th«ng tiÒn tÖ Ho¹t ®éng tÝn dông ng©n hµng g¾n liÒn víi thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt, gãp phÇn gi¶m bít l­îng tiÒn mÆt trong l­u th«ng mµ kh«ng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc. MÆt kh¸c, ng©n hµng víi chøc n¨ng trung gian tµi chÝnh ®· huy ®éng vµ tËp trung l­îng vèn nhµn rçi trong x· héi, nghÜa lµ ®· rót ra khái l­u th«ng mét bé phËn tiÒn tÖ kh«ng cÇn thiÕt, gãp phÇn gi¶m l¹m ph¸t. Víi chøc n¨ng t¹o tiÒn, c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i cã kh¶ n¨ng më réng tiÒn göi lµm t¨ng khèi l­îng tiÒn trong l­u th«ng. V× vËy, Ng©n hµng trung ­¬ng ph¶i sö dông c¸c c«ng cô, chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ®Ó thùc hiÖn viÖc ®iÒu tiÕt ho¹t ®éng tÝn dông cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i nh­ tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc, h¹n møc tÝn dông … 2.4-TÝn dông ng©n hµng lµ c«ng cô tµi trî cho c¸c ngµnh kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn vµ c¸c ngµnh kinh tÕ mòi nhän Ho¹t ®éng tÝn dông ng©n hµng mang l¹i lîi nhuËn cao, song còng chøa ®ùng nhiÒu rñi ro. Mét trong nh÷ng biÖn ph¸p gi¶m thiÓu rñi ro lµ ng©n hµng chØ thùc hiÖn cÊp tÝn dông vµo mét sè ®¬n vÞ lµm ¨n cã hiÖu qu¶ vµ cã triÓn väng trong s¶n xuÊt kinh doanh. §èi víi n­íc ta hiÖn nay, mét bé phËn lín d©n c­ sèng b¨ng nghÒ n«ng, v× vËy, trong giai ®o¹n tr­íc m¾t, ho¹t ®éng tÝn dông cÇn tËp trung vµo ph¸t triÓn n«ng nghiÖp ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng nhu cÇu tèi thiÓu cña x· héi, ®ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c. Thùc hiÖn chñ tr­¬ng cña §¶ng vµ Nhµ n­íc lµ c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa, bëi vËy, cÇn ph¶i tËp trung vµo viÖc ph¸t triÓn c¸c ngµnh mòi nhän vµ tÝn dông ng©n hµng lµ mét trong nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n gãp phÇn thóc ®Èy c¸c ngµnh kinh tÕ nµy ph¸t triÓn th«ng qua viÖc sö dông l·i suÊt ­u ®·i, cÊp tÝn dông cho c¸c dù ¸n, c¸c ch­¬ng tr×nh träng ®iÓm ®Ó khai th¸c triÖt ®Ó nguån nh©n lùc, gãp phÇn thóc ®Èy c¸c ngµnh kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn vµ c¸c ngµnh kinh tÕ mòi nhän cã c¬ héi ph¸t triÓn nhanh. 2.5-TÝn dông ng©n hµng lµ ®ßn bÈy kinh tÕ quan träng thóc ®Èy qu¸ tr×nh më réng giao l­u quèc tÕ Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng më, ph¸t triÓn kinh tÕ kh«ng chØ trong ph¹m vi mét quèc gia mµ ph¶i hßa nhËp vµo sù ph¸t triÓn chung cña c¸c quèc gia trªn thÕ giíi. ViÖc ®Çu t­ ra n­íc ngoµi vµ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu hµng hãa lµ hai lÜnh vùc hîp t¸c quèc tÕ th«ng dông vµ phæ biÕn gi÷a c¸c n­íc. ChÝnh tÝn dông ng©n hµng sÏ lµ ph­¬ng tiÖn nèi liÒn thóc ®Èy quan hÖ kinh tÕ c¸c n­íc víi nhau ph¸t triÓn m¹nh thªm. Kh«ng mét doanh nghiÖp nµo, mét nÒn kinh tÕ nµo ho¹t ®éng mµ l¹i kh«ng cÇn ®Õn vèn, vµ v× vËy, tÝn dông ng©n hµng sÏ lµ nguån vèn tµi trî ®¾c lùc cho c¸c nhµ ®Çu t­, kinh doanh xuÊt nhËp khÈu hµng hãa, dÞch vô. Sù ph¸t triÓn cña ho¹t ®éng tÝn dông gi÷a c¸c tæ chøc tµi chÝnh quèc tÕ vµ c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi víi ChÝnh phñ ViÖt Nam ®· gãp phÇn to lín trong viÖc thóc ®Èy nÒn kinh tÕ n­íc ta ph¸t triÓn, hßa nhËp víi c¸c tæ chøc kinh tÕ trong khu vùc vµ trªn toµn thÕ giíi. 2.6- TÝn dông ng©n hµng cã vai trß kiÓm so¸t ®èi víi nÒn kinh tÕ Ng©n hµng th­¬ng m¹i víi chøc n¨ng lµ trung gian tÝn dông - tiÒn tÖ - thanh to¸n, cã thÓ kiÓm so¸t ®­îc mäi ho¹t ®éng kinh tÕ th«ng qua kh¶ n¨ng huy ®éng vèn tiÒn göi nhµn rçi cña c¸c tÇng líp d©n c­ vµ c¸c quan hÖ giao dÞch thanh to¸n cña c¸c tæ chøc kinh tÕ qua ng©n hµng. Trªn c¬ së ®ã, ng©n hµng cã thÓ ®¸nh gi¸ ®­îc tèc ®é ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ cao hay thÊp, ngµnh kinh tÕ nµo cã xu h­íng ph¸t triÓn vµ ngµnh kinh tÕ nµo ph¶i co hÑp s¶n xuÊt, tõ ®ã, ng©n hµng cã ®­îc nh÷ng chiÕn l­îc vµ quyÕt s¸ch hîp lý trong viÖc c¬ cÊu l¹i vèn ®Çu t­ khi cã sù mÊt c©n ®èi trong c¬ cÊu kinh tÕ. Tãm l¹i, tÝn dông ng©n hµng cã vai trß hÕt søc quan träng ®èi víi nÒn kinh tÕ còng nh­ ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i. ChÝnh v× vËy mµ chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ tÝn dông lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò bøc xóc hiÖn nay, do ®ã, viÖc kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông lµ mét tÊt yÕu trong ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng. 3. Ph©n lo¹i tÝn dông Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, ho¹t ®éng tÝn dông rÊt ®a d¹ng vµ phong phó víi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau. §Ó sö dông vµ qu¶n lý tÝn dông cã hiÖu qu¶ th× ph¶i tiÕn hµnh ph©n lo¹i tÝn dông. MÆt kh¸c, ®Ó ®¶m b¶o an toµn vèn trong kinh doanh th× viÖc cÊp tÝn dông ph¶i g¾n liÒn víi ®èi t­îng vay, ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho sù vËn ®éng cña vèn phï hîp víi sù vËn ®éng cña vËt t­ hµng hãa th× ph¶i tiÕn hµnh ph©n lo¹i tÝn dông. Nguån vèn kinh doanh cña ng©n hµng lµ huy ®éng tõ nÒn kinh tÕ, tõ vèn t¹m thêi nhµn rçi cña c¸ nh©n vµ cña c¸c doanh nghiÖp ®­îc gi¶i phãng ra khái qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. C¸c tæ chøc kinh tÕ vµ c¸c c¸ nh©n kh¸c nhau. V× vËy, nguån vèn huy ®éng cña ng©n hµng còng bao gåm nhiÒu lo¹i: tiÒn göi kh«ng kú h¹n, tiÒn göi cã kú h¹n ng¾n h¹n vµ tiÒn göi cã kú h¹n dµi h¹n … Do ®ã, ph¶i tiÕn hµnh ph©n lo¹i tÝn dông ®Ó thùc hiÖn c©n ®èi gi÷a vèn vµ sö dông vèn trong ng©n hµng th­¬ng m¹i, gióp cho qu¸ tr×nh qu¶n lý ®iÒu hµnh ngµy cµng cã hiÖu qu¶. Trong qu¸ tr×nh ph©n lo¹i cã thÓ sö dông nhiÒu chiªu thøc ®Ó ph©n lo¹i tÝn dông, song thùc tÕ c¸c nhµ kinh tÕ häc th­êng ph©n lo¹i tÝn dông theo c¸c tiªu thøc sau ®©y: 3.1-Thêi h¹n tÝn dông C¨n cø vµo tiªu thøc nµy, ng­êi ta chia tÝn dông thµnh 3 lo¹i: - TÝn dông ng¾n h¹n: Lµ lo¹i tÝn dông cã thêi h¹n d­íi mét n¨m (mét sè n­íc quy ®Þnh d­íi hai n¨m). TÝn dông ng¾n h¹n ®­îc dïng ®Ó bæ sung sù thiÕu hôt t¹m thêi vÒ vèn l­u ®éng cña c¸c doanh nghiÖp vµ phôc vô c¸c nhu cÇu sinh ho¹t cña c¸c c¸ nh©n. - TÝn dông trung h¹n: Lµ lo¹i tÝn dông cã thêi h¹n tõ 1 n¨m ®Õn 5 n¨m. Lo¹i tÝn dông nµy ®­îc cÊp ®Ó mua s¾m tµi s¶n cè ®Þnh, c¶i tiÕn vµ ®æi míi kü thuËt, më réng s¶n xuÊt vµ x©y dùng c¸c c«ng tr×nh nhá, cã thêi h¹n thu håi vèn nhanh. - TÝn dông dµi h¹n: Lµ lo¹i tÝn dông cã thêi h¹n trªn 5 n¨m, ®­îc sö dông ®Ó cÊp vèn cho x©y dùng c¬ b¶n, ®Çu t­ x©y dùng c¸c xÝ nghiÖp míi, c¸c c«ng tr×nh thuéc c¬ së h¹ tÇng (®­êng x¸, bÕn c¶ng, s©n bay ...) c¶i tiÕn vµ më réng s¶n xuÊt víi quy m« lín. 3.2-§èi t­îng tÝn dông C¨n cø vµo tiªu thøc nµy, ng­êi ta chia tÝn dông thµnh 2 lo¹i: - TÝn dông vèn l­u ®éng: Lµ lo¹i tÝn dông ®­îc sö dông ®Ó h×nh thµnh vèn l­u ®éng cña c¸c tæ chøc kinh tÕ, cã nghÜa lµ cho vay bï ®¾p vèn l­u ®éng thiÕu hôt t¹m thêi. TÝn dông vèn l­u ®éng bao gåm: cho vay dù tr÷ hµng hãa, cho vay chi phÝ s¶n xuÊt, cho vay ®Ó thanh to¸n c¸c kho¶n nî d­íi h×nh thøc chiÕt khÊu kú phiÕu. - TÝn dông vèn cè ®Þnh: Lµ lo¹i tÝn dông ®­îc sö dông ®Ó h×nh thµnh tµi s¶n cè ®Þnh, cã nghÜa lµ ®Çu t­ ®Ó mua s¾m tµi s¶n cè ®Þnh, c¶i tiÕn vµ ®æi míi kü thuËt, më réng s¶n xuÊt, x©y dùng c¸c xÝ nghiÖp vµ c«ng tr×nh míi. 3.3-Môc ®Ých sö dông vèn C¨n cø vµo tiªu thøc nµy, ng­êi ta chia tÝn dông thµnh 2 lo¹i: - TÝn dông s¶n xuÊt vµ l­u th«ng hµng hãa: Lµ lo¹i tÝn dông cÊp cho c¸c nhµ doanh nghiÖp, c¸c chñ thÓ kinh doanh ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt vµ l­u th«ng hµng hãa. - TÝn dông tiªu dïng: Lµ lo¹i tÝn dông cÊp cho c¸c c¸ nh©n ®Ó ®¸p øng nhu cÇu tiªu dïng nh­: mua s¾m nhµ cöa, xe cé, c¸c lo¹i hµng hãa bÒn ch¾c nh­ tñ l¹nh, ®iÒu hßa, m¸y giÆt … 3.4-Møc ®é ®¶m b¶o C¨n cø vµo tiªu thøc nµy, ng­êi ta chia tÝn dông thµnh c¸c lo¹i: - TÝn dông cã ®¶m b¶o: Lµ h×nh thøc cÊp tÝn dông cã tµi s¶n hoÆc ng­êi b¶o l·nh ®øng ra lµm ®¶m b¶o cho kho¶n nî vay. - TÝn dông kh«ng cã ®¶m b¶o: Lµ h×nh thøc tÝn dông kh«ng cã tµi s¶n hoÆc ng­êi b¶o l·nh ®¶m b¶o cho kho¶n nî vay. 3.5-Ph­¬ng ph¸p cho vay C¨n cø vµo tiªu thøc nµy, ng­êi ta chia tÝn dông thµnh c¸c lo¹i: - TÝn dông gi¸n tiÕp: Lµ h×nh thøc cÊp tÝn dông th«ng qua mét trung gian tµi chÝnh nh­ ng©n hµng th­¬ng m¹i hoÆc mét tæ chøc tÝn dông kh¸c. - TÝn dông trùc tiÕp: Lµ h×nh thøc cÊp tÝn dông gi÷a ng­êi cã tiÒn (hoÆc hµng hãa) víi ng­êi cÇn sö dông tiÒn (hoÆc hµng hãa) ®ã, kh«ng cÇn ph¶i th«ng qua mét trung gian tµi chÝnh nµo c¶ II/ ChÊt l­îng cña tÝn dông ng©n hµng 1/ Kh¸i niÖm chÊt l­îng tÝn dông - ChÊt l­îng tÝn dông ng©n hµng chÝnh lµ biÓu hiÖn chÊt l­îng cña mèi quan hÖ chuyÓn giao vèn, gi÷a ng­êi së h÷u (mµ ë ®©y lµ c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i) víi ng­êi sö dông vèn (lµ c¸c ph¸p nh©n, hé gia ®×nh, c¸ nh©n, doanh nghiÖp...). Trong mèi quan hÖ nµy, ng­êi sö dông vèn ph¶i thùc hiÖn ®óng cam kÕt vÒ tÝnh thêi h¹n vµ gi¸ trÞ hoµn tr¶ cña kho¶n vèn chuyÓn giao. - Trong ph¹m vi x· héi vµ toµn bé nÒn kinh tÕ , chÊt l­îng tÝn dông lµ biÓu hiÖn tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c cam kÕt ®èi víi c¶ hai bªn (ng­êi cho vay vµ ng­êi sö dông tiÒn vay) ®· ®­îc quy ®Þnh trong hîp ®ång tÝn dông sau khi hai bªn ®· ký kÕt. HiÓu mét c¸ch ®Çy ®ñ, chÊt l­îng tÝn dông ng©n hµng ®­îc thÓ hiÖn: - §èi víi ng©n hµng cho vay, sau khi yªu cÇu ng­êi ®i vay cung cÊp ®Çy ®ñ c¸c t¸i liÖu chøng minh tÝnh hîp ph¸p, hîp lÖ, tÝnh hiÖu qu¶ cña dù ¸n xin vay vµ c¸c ®iÒu kiÖn vay vèn kh¸c theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vµ ng©n hµng cho vay nh­ n¨ng lùc ph¸p luËt d©n sù, n¨ng lùc hµnh vi d©n sù, c¸c ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o tiÒn vay … sÏ tiÕn hµnh thÈm ®Þnh dù ¸n vay vèn, vµ nÕu quyÕt ®Þnh cho vay ph¶i ®¸p øng kÞp thêi, thuËn tiÖn, chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ vµ an toµn nhu cÇu vay vèn cña kh¸ch hµng; tiÕn hµnh thùc hiÖn c¸c b­íc kiÓm tra, gi¸m s¸t trong qu¸ tr×nh sö dông vèn nh»m t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ng­êi vay thùc hiÖn thµnh c«ng vµ cã hiÖu qu¶ dù ¸n vay vèn. - §èi víi ng­êi ®i vay, sau khi ®· ®¸p øng ®Çy ®ñ, kÞp thêi, thuËn tiÖn sè vèn vay theo nhu cÇu, ph¶i thùc hiÖn sö dông vèn ®óng môc ®Ých vµ c¸c ®iÒu kiÖn sö dông vèn kh¸c theo cam kÕt; t×m mäi biÖn ph¸p h¹n chÕ ®Õn møc thÊp nhÊt ¶nh h­ëng xÊu cña m«i tr­êng kh¸ch quan nh»m thu hót ®­îc hiÖu qu¶ kinh doanh vµ x· héi lín nhÊt.; t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn ®óng c¸c cam kÕt vÒ tÝnh thêi h¹n vµ gi¸ trÞ hoµn tr¶ cña kho¶n vèn vay. - HiÖu qu¶ cña dù ¸n võa b¶o toµn vµ më réng quy m« vèn cho c¸c ng©n hµng ho¹t ®éng vµ ph¸t triÓn, võa t¹o lîi Ých kinh tÕ ®Ó ng­êi vay më réng quy m« ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh; ®ång thêi t¹o ra nhiÒu s¶n phÈm hµng hãa cho x· héi ®Ó ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ vµ ®¶m b¶o c¸c ®iÒu kiÖn vÒ sinh m«i tr­êng theo quy ®Þnh. ChÝnh v× vËy, chÊt l­îng tÝn dông cã ý nghÜa vµ vai trß rÊt quan träng ®èi víi ho¹t ®éng ng©n hµng, ®èi víi ho¹t ®éng doanh nghiÖp vµ toµn bé nÒn kinh tÕ. 2/ Vai trß cña chÊt l­îng tÝn dông * §èi víi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp vµ nÒn kinh tÕ - T¨ng nhanh vßng quay vèn, thóc ®Èy qu¸ tr×nh tËp trung vèn, tËp trung s¶n xuÊt, ®¸p øng nhu cÇu vèn cho nÒn kinh tÕ. - Thóc ®Èy nhanh qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn hµng hãa vµ lu©n chuyÓn tiÒn tÖ, thóc ®Èy qu¸ tr×nh ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ. - Gãp phÇn thóc ®Èy chÕ ®é h¹ch to¸n kinh tÕ kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp. - T¹o ®iÒu kiÖn ®Ó thiÕt lËp vµ ph¸t triÓn quan hÖ kinh tÕ víi n­íc ngoµi. * §èi víi ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng th­¬ng m¹i ChÊt l­îng tÝn dông cã vai trß ®Æc biÖt quan träng, lµ ®iÒu kiÖn t¨ng nhanh vßng quay vèn tÝn dông, më réng quy m« ho¹t ®éng, t¨ng kh¶ n¨ng tµi chÝnh vµ n¨ng lùc c¹nh tranh trªn th­¬ng tr­êng, n©ng cao uy tÝn, vÞ thÕ cña ng©n hµng th­¬ng m¹i, ®èi víi thÞ tr­êng trong n­íc vµ quèc tÕ. ChÊt l­îng tÝn dông thÊp sÏ cã kÕt qu¶ ¶nh h­ëng ng­îc l¹i. 3/ C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ chÊt l­îng tÝn dông §Ó ®¸nh gi¸ chÊt l­îng tÝn dông th× cã rÊt nhiÒu c¸c chØ tiªu kh¸c nhau, song th­êng sö dông mét sè chØ tiªu chÝnh sau ®©y: * Tæng vèn huy ®éng ChØ tiªu nµy cho biÕt nguån vèn ng©n hµng huy ®éng ®­îc trong nÒn kinh tÕ, ®¸nh gi¸ møc ®é tÝn nhiÖm cña ng­êi göi víi ng©n hµng ®Õn møc ®é nµo, ®ång thêi còng ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng më réng cho vay cña ng©n hµng. * Tæng d­ nî ChØ tiªu nµy cho biÕt ng©n hµng cho vay ®­îc nhiÒu hay Ýt, mèi quan hÖ gi÷a ng©n hµng vµ kh¸ch hµng ra sao, chØ tiªu nµy cao chøng tá ng©n hµng cho vay ®­îc nhiÒu, c¸c s¶n phÈm dÞch vô cña ng©n hµng ®a d¹ng vµ phong phó. * HiÖu suÊt sö dông vèn vay Tæng d­ nî HiÖu suÊt sö dông vèn vay = Tæng vèn huy ®éng ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng huy ®éng vèn vµ sö dông vèn cã hiÖu qu¶ hay kh«ng cña ng©n hµng. * Tû lÖ nî qu¸ h¹n D­ nî qu¸ h¹n Tû lÖ nî qu¸ h¹n = x 100% Tæng d­ nî ChØ tiªu nµy ®o l­êng chÊt l­îng c¸c kho¶n vay, khi tû lÖ nµy v­ît qu¸ giíi h¹n cho phÐp th× nã ph¶n ¸nh ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng yÕu kÐm. * ChØ tiªu lîi nhuËn Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tÝn dông ChØ tiªu lîi nhuËn = Tæng d­ nî tÝn dông ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng sinh lêi cña tÝn dông, chØ tiªu nµy lín chøng tá chÊt l­îng tÝn dông tèt, ph¶n ¸nh cø mét ®ång ®Çu t­ th× thu ®­îc bao nhiªu ®ång lîi nhuËn. * Thêi h¹n tr¶ nî V T= P ChØ tiªu nµy cho biÕt gi÷a vèn bá ra vµ lîi nhuËn thu ®­îc th× sau thêi gian lµ bao l©u thu håi ®­îc hÕt vèn ®Çu t­, chØ tiªu nµy thÊp ph¶n ¸nh thêi gian thu håi nhanh. ViÖc x¸c ®Þnh thêi h¹n cho vay lµ rÊt quan träng, nÕu x¸c ®Þnh ®óng phï hîp víi chu kú s¶n xuÊt kinh doanh cña ®èi t­îng vay th× sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho kh¸ch hµng thùc hiÖn tèt qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh, ®ång thêi khi kÕt thócchu tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, hä sÏ cã nguån vèn ®Ó tr¶ nî ng©n hµng. Ng­îc l¹i, nÕu x¸c ®Þnh thêi h¹n cho vay kh«ng phï hîp víi chu kú s¶n xuÊt kinh doanh cña ®èi t­îng vay, cã nghÜa lµ cã thÓ ng¾n h¬n hoÆc kÐo dµi thêi gian cho vay th× sÏ dÉn ®Õn t×nh tr¹ng khã kh¨n trong viÖc thu håi nî ®Õn h¹n kÞp thêi bëi vÞ kh¸ch hµng sÏ kh«ng cã nguån tr¶ nî khi thêi h¹n cho vay ng¾n h¬n chu kú lu©n chuyÓn vèn cña ®èi t­îng vay hoÆc dÉn ®Õn rñi ro vÒ vèn khi ng©n hµng Ên ®Þnh thêi h¹n cho vay dµi h¬n (hä sÏ sö dông vèn vay sai môc ®Ých), cho nªn viÖc x¸c ®Þnh thêi h¹n tr¶ nî ®óng hay kh«ng ®óng còng ph¶n ¸nh chÊt l­îng tÝn dông cña c¸c ng©n hµng. * Vßng quay vèn tÝn dông Doanh sè thu nî Vßng quay vèn tÝn dông = D­ nî b×nh qu©n ChØ tiªu nµy cho biÕt, trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh vèn tÝn dông quay ®­îc bao nhiªu vßng. ChØ tiªu nµy cµng lín cµng tèt v× nã ph¶n ¸nh tèc ®é lu©n chuyÓn vèn nhanh. ViÖc ®¸nh gi¸ chÊt l­îng tÝn dông thùc chÊt lµ qu¸ tr×nh kiÓm tra tÝnh to¸n c¸c chØ tiªu trªn ®Ó so s¸nh, ®èi chiÕu víi c¸c ®Þnh møc vµ chuÈn mùc cho phÐp. NÕu vßng quay vèn tÝn dông lín; tû lÖ vµ sè tuyÖt ®èi vÒ nî qu¸ h¹n thÊp; c¬ cÊu ®Çu t­ = 70% ng¾n h¹n + 30% trung h¹n; hÖ sè an toµn tèi thiÓu ≥ 8% .. thÓ hiÖn chÊt l­îng tÝn dông cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i lµ tèt vµ ng­îc l¹i. Nh­ng trong sè c¸c chØ sè vµ chØ tiªu ®ã th× chØ tiªu vÒ nî qu¸ h¹n (sè nî qu¸ h¹n so víi tæng d­ nî) lµ quan träng h¬n c¶, nã còng biÓu hiÖn kÕt qu¶ cuèi cïng vÒ chÊt l­îng ®Çu t­ vèn tÝn dông. 4/ Nh÷ng nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng tÝn dông §Ó ho¹t ®éng kinh doanh ng©n hµng cã hiÖu qu¶ th× mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng mµ c¸c nhµ l·nh ®¹o ng©n hµng hiÖn nay ®ang rÊt quan t©m chÝnh lµ chÊt l­îng tÝn dông. TÝn dông lµ ho¹t ®éng sinh lêi chñ yÕu, song phÇn lín rñi ro vµ mÊt an toµn ®Òu ph¸t sinh tõ ®©y, do ®ã, ®iÒu kiÖn vµ biÖn ph¸p hµng ®Çu cña ng©n hµng lµ ®¶m b¶o cho ng©n hµng æn ®Þnh, ph¸t triÓn ho¹t ®éng tÝn dông lµnh m¹nh, an toµn vµ cã hiÖu qu¶. §Ó qu¶n lý vµ ®­a ra ®­îc nh÷ng biÖn ph¸p phßng ngõa rñi ro, n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông th× ph¶i n¾m b¾t ®­îc vµ ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c nh÷ng nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn nã. Cã rÊt nhiÒu c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng tÝn dông, nh­ng c¬ b¶n th× cã mét sè nh©n tè sau: 4.1-Nh©n tè kh¸ch quan * M«i tr­êng kinh tÕ Khi nÒn kinh tÕ æn ®Þnh sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ho¹t ®éng tÝn dông ng©n hµng ph¸t triÓn, bëi v× khi ®ã, ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp ®­îc tiÕn hµnh b×nh th­êng, kh«ng bÞ ¶nh h­ëng cña l¹m ph¸t vµ khñng ho¶ng tµi chÝnh. Nhu cÇu ®Çu t­ ph¸t triÓn cao dÉn ®Õn kh¶ n¨ng më réng cho vay vµ thu nî ®Õn h¹n cña c¸c ng©n hµng ®­îc thuËn lîi. Trong tr­êng hîp nµy, chÊt l­îng tÝn dông phô thuéc vµo viÖc qu¶n lý chÊt l­îng tÝn dông cña c¸c ng©n hµng. HiÖn nay, víi chñ tr­¬ng më réng quan hÖ quèc tÕ trªn nhiÒu lÜnh vùc ®· ®em l¹i cho n­íc ta cã nhiÒu thuËn lîi, trong ®ã cã sù ph¸t triÓn vÒ lÜnh vùc kinh tÕ. Song viÖc ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo trong n­íc mét c¸ch å ¹t sÏ lµm mÊt c©n b»ng cung cÇu tiÒn tÖ, g©y ra l¹m ph¸t ¶nh h­ëng kh«ng nhá tíi chÊt l­îng tÝn dông. MÆt kh¸c, chu kú ph¸t triÓn kinh tÕ còng t¸c ®éng kh«ng nhá tíi ho¹t ®éng tÝn dông. Thêi kú nÒn kinh tÕ h­ng thÞnh, c¸c doanh nghiÖp ®ua nhau më réng s¶n xuÊt vÒ quy m« vµ chñng lo¹i, v× vËy, nhu cÇu vÒ vèn lín, rñi ro thÞ tr­êng cao, nÕu c«ng t¸c qu¶n lý tÝn dông ë c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i kh«ng tèt sÏ dÉn ®Õn më tÝn dông qu¸ giíi h¹n cho phÐp vµ x¶y ra tèc ®é l¹m ph¸t cao, c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i sÏ bÞ chÞu thiÖt thßi lín do sù mÊt gi¸ cña ®ång tiÒn, chÊt l­îng tÝn dông bÞ gi¶m sót. Ng­îc l¹i, khi nÒn kinh tÕ suy gi¶m, ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp bÞ ngõng trÖ, nhu cÇu ®Çu t­ gi¶m, vèn tÝn dông bÞ ø ®äng, kh¶ n¨ng thu håi c¸c kho¶n vèn vay ng©n hµng gÆp nhiÒu khã kh¨n vµ nh­ vËy, chÊt l­îng tÝn dông kh«ng ®­îc ®¶m b¶o. Ngoµi ra, chÝnh s¸ch kinh tÕ cña nhµ n­íc ®iÒu tiÕt ®Ó ­u tiªn hay h¹n chÕ sù ph¸t triÓn cña mét ngµnh, mét lÜnh vùc nµo ®ã nh»m ®¶m b¶o sù c©n ®èi trong nÒn kinh tÕ còng ¶nh h­ëng tíi chÊt l­îng tÝn dông. Mét yÕu tè n÷a ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng tÝn dông còng cÇn ph¶i nãi ®Õn, ®ã lµ l·i suÊt tiÒn vay. NÕu møc l·i suÊt cao sÏ lµm gi¶m thu nhËp cña c¸c doanh nghiÖp, lµm cho kh¶ n¨ng ph¸t triÓn vµ më réng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp bÞ h¹n chÕ. Lóc nµy, tÝn dông kh«ng cßn lµ ®ßn bÈy thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn vµ chÊt l­îng tÝn dông còng bÞ ¶nh h­ëng theo. Víi ph­¬ng ch©m ®i vay ®Ó cho vay, c¸c ng©n hµng cÇn ph¶i cè g¾ng ®Ó cã thÓ ®­a ra mét møc l·i suÊt hîp lý ®Ó võa cã thÓ thu hót ®­îc vèn nhµn rçi trong x· héi nh­ng l¹i kh«ng bÞ ø ®äng vèn mµ vÉn b¶o toµn ®­îc vèn, ®em l¹i lîi nhuËn cao vµ th¾ng ®­îc trong c¹nh tranh. * M«i tr­êng ph¸p lý Ho¹t ®éng cña nÒn kinh tÕ nãi chung vµ cña ngµnh ng©n hµng nãi riªng, muèn kinh doanh cã hiÖu qu¶, tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®­îc cÇn ph¶i cã mét hÖ thèng ph¸p luËt ®ång bé, thèng nhÊt hç trî t¹o ra mét hµnh lang ph¸p lý v÷ng ch¾c, gióp cho mäi ho¹t ®éng kinh doanh ®­îc thuËn lîi vµ cã hiÖu qu¶. Trong ®iÒu kiÖn n­íc ta hiÖn nay, hÖ thèng ph¸p luËt ch­a ®ång bé ®· phÇn nµo g©y khã kh¨n cho ho¹t ®éng kinh doanh ng©n hµng, ®Æc biÖt lµ trong lÜnh vùc tÝn dông. * Nh©n tè x· héi TÝn dông lµ mét quan hÖ gi÷a ng­êi cho vay vµ ng­êi ®i vay, nã ®­îc cÊu thµnh tõ sù kÕt hîp cña ba yÕu tè chÝnh lµ: nhu cÇu cña kh¸ch hµng - kh¶ n¨ng cña ng©n hµng - sù tÝn nhiÖm lÉn nhau gi÷a ng©n hµng vµ kh¸ch hµng. V× vËy, chÊt l­îng tÝn dông còng ®­îc phô thuéc vµo 3 yÕu tè trªn, trong ®ã sù tin t­ëng lµ cÇu nèi. Ng©n hµng cã uy tÝn cao th× kh¶ n¨ng thu hót vèn lín, vµ ng­îc l¹i kh¸ch hµng mµ cã tÝn nhiÖm víi ng©n hµng th× sÏ ®­îc ­u ®·i vÒ l·i suÊt cho vay, thñ tôc vay còng ®¬n gi¶n h¬n, vay vèn dÔ dµng h¬n. Nh­ vËy, cã thÓ nãi, sù tÝn nhiÖm cã t¸c ®éng rÊt lín ®Õn chÊt l­îng tÝn dông ng©n hµng. VÒ phÝa kh¸ch hµng, lµ nh÷ng tæ chøc kinh tÕ, c¸c hé s¶n xuÊt víi t­ c¸ch lµ c¸c nhµ s¶n xuÊt kinh doanh cã nhu cÇu vÒ vèn ®Çu t­, hä mong muèn ®­îc tõ ng©n hµng mét quan hÖ giao dÞch thuËn lîi, nhanh chãng. NÕu sù tÝn nhiÖm cña kh¸ch hµng víi ng©n hµng cao (biÓu hiÖn ë t­ c¸ch ®¹o ®øc tèt, tµi chÝnh lµnh m¹nh, quan hÖ tÝn dông sßng ph¼ng …) th× nh÷ng kho¶n tÝn dông mµ ng©n hµng cÊp cho hä sÏ ®­îc kÞp thêi vÒ thêi gian, chÊt l­îng tÝn dông còng ®­îc ®¶m b¶o. VÒ phÝa ng©n hµng, lµ mét ®¬n vÞ kinh tÕ víi t­ c¸ch lµ ng­êi cung cÊp vèn cho c¸c nhµ s¶n xuÊt, th× trong tr­êng hîp lßng tin bÞ lîi dông ®Ó lõa ®¶o hoÆc do d©n trÝ, tr×nh ®é hiÓu biÕt ch­a cao, lµm ¨n kÐm hiÖu qu¶ dÉn ®Õn kh«ng tr¶ nî ®­îc ng©n hµng, vµ nh­ vËy, lßng tin (sù tÝn nhiÖm) ®· t¸c ®éng xÊu ®Õn chÊt l­îng tÝn dông. * YÕu tè tù nhiªn §©y lµ nh÷ng nguyªn nh©n bÊt kh¶ kh¸ng nh­ thiªn tai, háa ho¹n, dÞch bÖnh … Khi x¶y ra nh÷ng ®iÒu nµy th­êng xuyªn còng sÏ t¸c ®éng g©y hËu qu¶ xÊu ®Õn ng©n hµng vµ kh¸ch hµng, chÊt l­îng tÝn dông còng bÞ ¶nh h­ëng theo. 4.2-Nh©n tè chñ quan * ChÝnh s¸ch tÝn dông ChÝnh s¸ch tÝn dông lµ kim chØ nam cho mäi ho¹t ®éng tÝn dông, ®¶m b¶o cho c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i thùc hiÖn ®­îc c¸c môc tiªu ®· ho¹ch ®Þnh nh­ng vÉn ®¶m b¶o ®­îc an toµn vµ cã hiÖu qu¶. Mét chÝnh s¸ch tÝn dông ®óng ®¾n, phï hîp sÏ thu hót ®­îc nhiÒu kh¸ch hµng më réng ®­îc cho vay, ®¶m b¶o ®­îc kh¶ n¨ng sinh lêi trªn c¬ së tu©n thñ ph¸p luËt, vµ l¹i ph©n t¸n ®­îc rñi ro. BÊt cø ng©n hµng th­¬ng ._.m¹i nµo muèn ho¹t ®éng kinh doanh cã hiÖu qu¶ th× ®Òu ph¶i cã nh÷ng chÝnh s¸ch tÝn dông phï hîp víi ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ. ChÊt l­îng tÝn dông sÏ tïy thuéc vµo viÖc x©y dùng chÝnh s¸ch tÝn dông cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i. * C«ng t¸c tæ chøc cña ng©n hµng Tæ chøc cña ng©n hµng cÇn ®­îc cô thÓ hãa vµ s¾p xÕp mét c¸ch khoa häc, ®¶m b¶o sù phèi hîp nhÞp nhµng gi÷a c¸c phßng ban, c¸c bé phËn trong tõng ng©n hµng nãi riªng vµ toµn hÖ thèng ng©n hµng nãi chung, t¹o ®iÒu kiÖn ®¸p øng kÞp thêi yªu cÇu cña kh¸ch hµng, gióp ng©n hµng theo dâi qu¶n lý s¸t sao c¸c mÆt nghiÖp vô vµ kÞp thêi ph¸t hiÖn gi¶i quyÕt c¸c v­íng m¾c vÒ nghiÖp vô khi cÇn thiÕt. * ChÊt l­îng nh©n sù Con ng­êi lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh b¹i trong qu¶n lý vèn tÝn dông nãi riªng vµ ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng nãi chung. NÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, ho¹t ®éng cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i cµng ®a d¹ng, phong phó vÒ c¸c s¶n phÈm dÞch vô ®ßi hái chÊt l­îng nh©n sù ngµy cµng cao ®Ó cã thÓ sö dông ®­îc c¸c m¸y mãc, c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. Do vËy, viÖc tuyÓn chän nh©n sù cÇn ®­îc kiÓm tra, s¸t h¹ch kü l­ìng, c¸n bé tÝn dông ph¶i lµ ng­êi cã t­ c¸ch ®¹o ®øc tèt, tr¸ch nhiÖm cao, chuyªn m«n v÷ng míi cã thÓ ®¸p øng ®­îc yªu cÇu c«ng viÖc ng¨n ngõa nh÷ng sai ph¹m trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô tÝn dông. Tr×nh ®é c¸n bé qu¶n lý, ®iÒu hµnh c¸n bé tÝn dông yÕu kÐm sÏ ¶nh h­ëng kh«ng tèt ®Õn chÊt l­îng thÈm ®Þnh, kh«ng cã biÖn ph¸p xö lý kÞp thêi nh÷ng t×nh huèng bÊt lîi x¶y ra. * Quy tr×nh tÝn dông Thùc chÊt ®©y lµ nh÷ng c«ng viÖc ph¶i lµm theo mét tr×nh tù nhÊt ®Þnh trong qu¸ tr×nh cho vay, thu nî kÓ tõ khi nhËn ®­îc ®¬n xin vay cña kh¸ch hµng. Nã bao gåm c¸c kh©u thÈm ®Þnh dù ¸n, h­íng dÉn lËp hå s¬ vay, xÐt duyÖt cho vay, kiÓm tra sau vµ trong khi vay, thu nî ®Õn h¹n … ThÈm ®Þnh dù ¸n lµ giai ®o¹n khëi ®Çu cã ý nghÜa quan träng trong viÖc ®¶m b¶o an toµn vèn vay. Ng©n hµng sÏ tiÕn hµnh thÈm ®inh vÒ t­ c¸ch ph¸p nh©n hoÆc thÓ nh©n, ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng tÝnh to¸n s¶n xuÊt kinh doanh cña hé s¶n xuÊt hoÆc kh¶ n¨ng ®iÒu hµnh cña chñ doanh nghiÖp, t×nh h×nh tµi chÝnh vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña dù ¸n ®Çu t­, gi¸ trÞ tµi s¶n ®¶m b¶o tiÒn vay. Trªn c¬ së thÈm ®Þnh kü l­ìng ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè trªn, ng©n hµng sÏ quyÕt ®Þnh cho vay hay kh«ng, nÕu cho vay th× møc cho vay lµ bao nhiªu, ®iÒu nµy phô thuéc vµo møc vèn cña ng©n hµng cã t¹i thêi ®iÓm vay vµ gi¸ trÞ tµi s¶n ®¶m b¶o. Khi ng©n hµng quyÕt ®Þnh cÊp tÝn dông cho kh¸ch hµng lµ lóc c¸n bé tÝn dông ph¶i theo dâi, gi¸m s¸t chÆt chÏ qu¸ tr×nh sö dông tiÒn vay cña kh¸ch hµng, ®Ó qua ®ã, ng©n hµng ph¸t hiÖn vµ xö lý kÞp thêi nh÷ng kho¶n nî cã biÓu hiÖn kh«ng lµnh m¹nh, sö dông vèn vay sai môc ®Ých. Thu nî lµ kh©u cuèi cïng ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn vay còng nh­ chÊt l­îng tÝn dông. NÕu mét kho¶n vay cña ng©n hµng kh«ng thu ®­îc nî ®Õn h¹n kÞp thêi, ®ã lµ dÊu hiÖu ph¸t triÓn kh«ng b×nh th­êng cña ho¹t ®éng tÝn dông. ChÊt l­îng tÝn dông cßn phô thuéc vµo viÖc cã chÊp hµnh ®óng quy tr×nh tÝn dông hay kh«ng, vµ viÖc thùc hiÖn c¸c kh©u trong quy tr×nh tÝn dông còng nh­ sù phèi hîp nhÞp nhµng gi÷a c¸c giai ®o¹n nh­ thÕ nµo. Mét kho¶n tÝn dông kh«ng thùc hiÖn ®óng quy tr×nh sÏ g©y hËu qu¶ kh«ng tèt ®Õn chÊt l­îng tÝn dông. * Th«ng tin tÝn dông Th«ng tin tÝn dông cã t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn quyÕt ®Þnh cho vay hay kh«ng cña ng©n hµng. XÐt trªn tÇm vÜ m« th× th«ng tin tÝn dông lµ c¬ së, lµ yÕu tè c¬ b¶n trong qu¶n lý tÝn dông cña ng©n hµng. Nã ®¸nh gi¸ chÊt l­îng tÝn dông vµ ®­a ra c¸c dù b¸o vÒ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn kinh tÕ. Th«ng tin cµng ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c, kÞp thêi th× kh¶ n¨ng phßng ngõa rñi ro cµng lín, chÊt l­îng tÝn dông cµng cao, ho¹t ®éng tÝn dông mµ kh«ng n¾m b¾t ®­îc th«ng tin th× ng©n hµng khã cã thÓ l­êng hÕt ®­îc hËu qu¶ nghiªm träng ®èi víi ho¹t ®éng tÝn dông trong ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh. * KiÓm tra, kiÓm so¸t néi bé Th«ng qua c«ng t¸c nµy, c¸c nhµ l·nh ®¹o ng©n hµng n¾m b¾t ®­îc t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh ®ang diÔn ra, nh÷ng khã kh¨n, nh÷ng thuËn lîi ®Ó tõ ®ã tù ®iÒu chØnh, kiÓm tra, kiÓm so¸t viÖc chÊp hµnh c¸c thÓ lÖ, chÕ ®é, c¸c quy tr×nh nghiÖp vô cho vay … C«ng t¸c nµy ®­îc c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i hÕt søc quan t©m vµ coi träng, xem ®©y lµ viÖc lµm th­êng xuyªn, tõ ®ã ph¸t hiÖn ra nh÷ng khe hë trong quy ®Þnh chØ ®¹o ho¹t ®éng tÝn dông vµ bæ sung kÞp thêi ®Ó xãa bá nh÷ng khe hë ®ã. T¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm so¸t c¶ vÒ sè l­îng, chÊt l­îng míi ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn tèt c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh. Ng©n hµng víi ph­¬ng ch©m “tù kiÓm tra, tù söa sai lµ tù cøu lÊy m×nh”, cho nªn thùc hiÖn tèt c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm so¸t néi bé sÏ gãp phÇn lµm t¨ng chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ c¸c ho¹t ®éng ng©n hµng nãi chung vµ ho¹t ®éng tÝn dông nãi riªng. * Trang thiÕt bÞ phôc vô cho ho¹t ®éng tÝn dông NÒn kinh tÕ ph¸t triÓn ®ßi hái ngµnh ng©n hµng ph¶i ®­îc trang bÞ ®Çy ®ñ c¸c c«ng nghÖ thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, phï hîp víi nhu cÇu cña x· héi vµ phôc vô kÞp thêi yªu cÇu cña kh¸ch hµng vÒ c¸c mÆt dÞch vô víi chi phÝ c¶ hai bªn ®Òu chÊp nhËn ®­îc. MÆt kh¸c, c¸c trang thiÕt bÞ nµy còng gióp cho c¸c nhµ qu¶n trÞ ng©n hµng kÞp thêi n¾m b¾t ®­îc mäi diÔn biÕn cña thÞ tr­êng, c¸c dù b¸o vÒ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn kinh tÕ vµ mäi ho¹t ®éng tÝn dông ®Ó ®­a ra ®­îc nh÷ng chiÕn l­îc, nh÷ng quyÕt s¸ch phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ, nh»m tháa m·n yªu cÇu ngµy cµng cao cña kh¸ch hµng. Nh­ vËy, trang thiÕt bÞ vµ kh«ng ngõng ®æi míi c«ng nghÖ còng lµ yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn viÖc n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông CH­¬ng II: ChÊt l­îng tÝn dông t¹i ng©n hµng NNO&PTNT hai bµ tr­ng Hµ Néi. I. Kh¸i qu¸t vÒ chi nh¸nh NHNo&PTNT QuËn Hai Bµ Tr­ng 1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn Ng©n hµng lµ mét trong nh÷ng lÜnh vùc kinh tÕ träng ®iÓm cña ViÖt Nam ph¸t triÓn cïng víi sù nghiªp CNH-H§H. Tr­íc nhu cÇu ngµy cµng t¨ng cña nÒn kinh tÕ nhu cÇu sö dông vèn vµ c¸c dÞch vô cña ng©n hµng cµng t¨ng ®ång thêi nh»m môc tiªu më réng m¹ng l­íi ho¹t ®éng, ®a d¹ng hãa c¸c dÞch vô ng©n hµng n©ng cao h¬n n÷a uy tÝn vµ hiÖu qu¶ kinh doanh cña m×nh NHNo&PTNT ®· kh«ng ngõng më réng c¸c chi nh¸nh míi. Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n Hµ néi ra ®êi cïng víi quyÕt ®Þnh sè 69- Q§NHNN th¸ng 8 - 1988 chuyÓn hÖ thèng Ng©n hµng ViÖt nam tõ 1 cÊp thµnh 2 cÊp vµ thµnh lËp 4 NHTM quèc doanh trªn c¬ së c¸c phßng tÝn dông tr­íc ®©y ë Ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt Nam. Ng©n hµng N«ng nghiÖp Hµ néi lµ mét Ng©n hµng võa lµm nhiÖm vô qu¶n lý võa lµm nhiÖm vô kinh doanh. Tõ th¸ng 8 - 1988 Ng©n hµng N«ng nghiÖp Hµ Néi lµm nhiÖm vô qu¶n lý vÒ nghiÖp vô Ng©n hµng, víi 12 Ng©n hµng cÊp huyÖn (tøc lµ Ng©n hµng cÊp 3) cña thµnh phè Hµ Néi lóc ®ã lµ Ng©n hµng N«ng nghiÖp Ba V×, Phóc Thä, S¬n T©y, Th¹ch ThÊt, §an Ph­îng, Hoµi §øc, Mª Linh. Sãc S¬n, §«ng Anh, Tõ Liªm, Gia L©m vµ Thanh Tr×. §ång thêi tæ chøc ho¹t ®éng kinh doanh t¹i trô së sè 2 - L¹c Trung - Hµ néi. Sau kú hîp Quèc héi kho¸ IX n¨m 1991 ®· t¸ch 7 huyÖn ngo¹i thµnh Hµ Néi vÒ TØnh Hµ T©y ®ã lµ c¸c huyÖn: Ba V×, Phóc Thä, S¬n T©y, Th¹ch ThÊt, §an Ph­îng, Hoµi §øc vµ huyÖn Mª Linh chuyÓn vÒ TØnh VÜnh Phóc. Nh­ vËy lóc nµy ho¹t ®éng qu¶n lý cña Ng©n hµng N«ng nghiÖp Hµ Néi ®· bÞ thu hÑp l¹i, tËp trung nhiÒu vµo c¸c ®Þa bµn néi thµnh . Trªn c¬ së nhiÖm vô qu¶n lý NHNo&PTNT Hµ Néi nhanh chãng më réng ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh trªn c¸c quËn néi thµnh b»ng viÖc më ra 6 chi nh¸nh cÊp 4 lµ: Chî H«m, Hoµn KiÕm, Thanh Xu©n, Gi¶ng Vâ, T©y Hå, CÇu GiÊy. C¸c chi nh¸nh Ng©n Hµng cÊp 4 ho¹t ®éng nh­ mét phßng giao dÞch cña NHNo&PTNT Hµ Néi . Chi nh¸nh NHNo&PTNT Chî H«m lµ 1 trong 6 chi nh¸nh cña NHNo&PTNT Hµ Néi. §­îc thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh 59/ Q§ ngµy 27/7/1994 cña tæng gi¸m ®èc NHNo&PTNT ViÖt Nam. Chi nh¸nh NHNo&PTNT Chî H«m ®­îc t¸ch ra tõ NHNo&PTNT Hµ Néi, khi míi ra ®êi chi nh¸nh lµ mét Ng©n Hµng cÊp 4 sau 3 n¨m ®i vµo ho¹t ®éng chi nh¸nh NHNo&PTNT Chî H«m ®­îc n©ng cÊp thµnh Ng©n Hµng cÊp 3 víi tªn gäi lµ Chi nh¸nh NHNo&PTNT QuËn Hai Bµ Tr­ng. Chi nh¸nh NHNo&PTNT QuËn Hai Bµ Tr­ng lµ mét ®¹i diÖn theo ñy quyÒn cña NHNo&PTNT Hµ Néi, lµ mét ®¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc cã con dÊu, cã b¶ng c©n ®èi tµi s¶n, ho¹t ®éng theo ph¸p lÖnh Ng©n Hµng, HTX tÝn dông, ®iÒu lÖ vµ quy chÕ tæ chøc ho¹t ®éng cña NHNo&PTNT ViÖt Nam. Tõ ngµy 6/1/2003 trô së cña chi nh¸nh NHNo&PTNT QuËn Hai Bµ Tr­ng ®­îc ®Æt t¹i 60 Ng« Th× NhËm – Hai Bµ Tr­ng – Hµ Néi.Vµ hiÖn nay ®· ®­îc n©ng cÊp thµnh chi nh¸nh cÊp II víi 4 phßng giao dÞch ®Æt t¹i Tr­¬ng §Þnh, Lß §óc, Lª Thanh NghÞ, §Çm TrÊu. Lµ mét trong nh÷ng chi nh¸nh lín cña NHNo&PTNT Hµ Néi trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng NHNo&PTNT QuËn Hai Bµ Tr­ng ®­îc sù chØ ®¹o trùc tiÕp cña NHNo&PTNT Hµ Néi, ®­îc sù quan t©m cña UBND quËn Hai Bµ Tr­ng, sù hç trî tÝch cùc cña c¸c ban ngµnh Hµ Néi vµ quËn Hai Bµ Tr­ng vÒ mäi mÆt, ë mäi thµnh phÇn kinh tÕ chi nh¸nh NHNo&PTNT QuËn Hai Bµ Tr­ng ®· kh«ng ngõng ph¸t triÓn vÒ mäi mÆt nh­: ho¹t ®éng tÝn dông, ho¹t ®éng thanh to¸n vµ ng©n quü tµi chÝnh, ho¹t ®éng huy ®éng vèn, ho¹t ®éng kinh doanh ngo¹i tÖ…….. 2. C¬ cÊu tæ chøc - bé m¸y c¸n bé Phßng gi¸m ®èc Phã gi¸m ®èc phô tr¸ch kinh doanh Phã gi¸m ®èc phô tr¸ch hµnh chÝnh Phßng kÕ to¸n ng©n quü Phßng kiÓm so¸t Phßng kÕ ho¹ch Phßng hµnh chÝnh Phßng kinh doanh Phßng giao dÞch 12 Phßng giao dÞch 14 Phßng giao dÞch 40 Phßng giao dÞch 52 Cho vay doanh nghiÖp Cho vay cÇm ®å, c¸c giÊy tê cã gi¸ Thanh to¸n quèc tÕ - Ban gi¸m ®èc NHNo&PTNT QuËn Hai Bµ Tr­ng: Lµ ng­êi trùc tiÕp ra quyÕt ®Þnh thi hµnh, qu¶n lý ho¹t ®éng cña c¸c phßng ban trong chi nh¸nh. - NghiÖp vô tÝn dông : Thùc hiÖn nhiÖm vô cho vay vµ tæng hîp hîp ®ång kinh doanh cña chi nh¸nh. Nghiªn cøu ®Ò xuÊt chiÕn l­îc kinh doanh an toµn vµ hiÖu qu¶ tõ ®ã tæng hîp c¸c th«ng tin, cung cÊp c¸c th«ng tin gióp ban gi¸m ®èc ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh kÞp thêi vµ ®óng ®¾n. - NghiÖp vô kÕ to¸n :Tæ chøc h¹ch to¸n theo dâi c¸c quü vèn tËp trung toµn chi nh¸nh, thùc hiÖn h¹ch to¸n kÕ to¸n, c¸c nghiÖp vô huy ®éng vèn, cho vay vµ c¸c nghiÖp vô kinh doanh kh¸c cña chi nh¸nh. Cuèi ngµy, th¸ng, quý, n¨m tiÕn hµnh h¹ch to¸n quyÕt to¸n vµ c¸c b¸o c¸o thùc hiÖn c¸c kho¶n nép Ng©n s¸ch Nhµ n­íc. - NghiÖp kiÓm so¸t: KiÓm tra c«ng t¸c ®iÒu hµnh cña c¸c phßng giao dÞch, gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn quy ®Þnh cña chi nh¸nh. - Phßng hµnh chÝnh –nh©n sù: Thùc hiÖn c«ng t¸c v¨n th­, l­u tr÷ hµnh chÝnh qu¶n trÞ th«ng tin tuyªn truyÒn, qu¶ng c¸o th«ng tin tiÕp thÞ theo sù chØ ®¹o cña ban gi¸m ®èc, gióp ban gi¸m ®èc ®­a ra quyÕt ®Þnh kÞp thêi vµ ®óng ®¾n. - C¸c phßng giao dÞch: NhiÖm vô chÝnh cña c¸c phßng giao dÞch lµ huy ®éng vèn. 3. Kh¸i qu¸t vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña chi nh¸nh NHNo&PTNT QuËn Hai Bµ Tr­ng 3.1. Ho¹t ®éng huy ®éng vèn Víi ph­¬ng ch©m lµ “ ®i vay ®Ó cho vay” chi nh¸nh NHNo&PTNT QuËn Hai Bµ Tr­ng hÕt søc coi träng c«ng t¸c huy ®éng vèn vµ coi ®©y lµ mét trong nh÷ng c«ng t¸c chñ yÕu nh»m më réng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ trong ho¹t ®éng cña m×nh. Nh×n nhËn tõ quan ®iÓm ®ã, ng©n hµng lu«n chó träng ®Õn c«ng t¸c huy ®éng vèn t¹i chç. Ng©n hµng lu«n coi träng chiÕn l­îc kh¸ch hµng trong huy ®éng vèn vµ ®­a ra mäi biÖn ph¸p nh»m khai th¸c nguån vèn trªn ®Þa bµn nh­: vËn ®éng kh¸ch hµng më tµi kho¶n t¹i ng©n hµng, lu«n l¾ng nghe ý kiÕn ®ãng gãp tõ phÝa kh¸ch hµng… Nhê lµm tèt c«ng t¸c huy ®éng vèn nªn trong nh÷ng n¨m qua ng©n hµng lu«n ®¸p øng ®ñ nhu cÇu vèn cho ho¹t ®éng cña m×nh. Nguån vèn huy ®éng cña ng©n hµng kh«ng ngõng t¨ng lªn qua c¸c n¨m. §iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn ë b¶ng 1 B¶ng 1: KÕt qu¶ huy ®éng vèn. §¬n vÞ: triÖu ®ång N¨m Nguån vèn huy ®éng T¨ng gi¶m Sè tiÒn % 2005 490.112 2006 620.372 130.260 26,58 2007 730.495 110.123 17,75 (Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh n¨m 2005, 2006, 2007 cña chi nh¸nh NHNo&PTNT QuËn Hai Bµ Tr­ng ) Qua b¶ng sè liªu trªn ta thÊy nguån vèn ho¹t ®éng cña chi nh¸nh NHNo&PTNT QuËn Hai Bµ Tr­ng liªn tôc t¨ng tr­ëng qua c¸c n¨m, n¨m sau cao h¬n n¨m tr­íc, cô thÓ lµ: N¨m 2006 nguån huy ®éng ®¹t 620.372 triÖu ®ång t¨ng so víi n¨m 2005 lµ 130.260 triÖu ®ång hay t¨ng 26,58% N¨m 2007 nguån huy ®éng ®¹t 730.495 triÖu ®ång t¨ng so víi n¨m 2006 lµ 110.123 triÖu ®ång hay t¨ng 17,75% Ta nhËn thÊy tèc ®é t¨ng cña nguån vèn huy ®éng cã gi¶m ®i . Sù gi¶m nµy lµ do n¨m 2007 thÞ tr­êng chøng kho¸n kho¸n ViÖt Nam ph¸t triÓn m¹nh c«ng chóng thay v× göi tiÒn vµo ng©n hµng ®Ó h­ëng l·i suÊt hä ®· tham gia ch¬i chøng kho¸n. MÆt kh¸c do n¨m 2007 gi¸ vµng t¨ng cao, tû lÖ l¹m ph¸t t¨ng cao ®iÒu nµy ¶nh h­ëng lín ®Õn nguån vèn huy ®éng cña ng©n hµng. 3.2. Ho¹t ®éng sö dông vèn Bªn c¹nh viÖc coi träng c«ng t¸c huy ®éng vèn, ë NHNo&PTNT QuËn Hai Bµ Tr­ng c«ng t¸c sö dông vèn còng rÊt ®­îc coi träng v× ®©y lµ ho¹t ®éng chñ yÕu mang l¹i lîi nhuËn cho ng©n hµng. H¬n n÷a, nÕu lµm tèt c«ng t¸c sö dông vèn cã thÓ t¸c ®éng trë l¹i thóc ®Èy c«ng t¸c huy ®éng vèn. Do b¸m s¸t ®Þnh h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®ia bµn, ®Þnh h­íng kinh doanh cña ngµnh NHNo&PTNT QuËn Hai Bµ Tr­ng ®· ®­a ra ®­îc c¸c chÝnh s¸ch hîp lý nh»m t¨ng tr­ëng d­ nî, ®¸p øng ®­îc nhu cÇu vèn trªn ®Þa bµn.Trong nh÷ng n¨m qua d­ nî cña ng©n hµng t¨ng tr­ëng, thÓ hiÖn ë b¶ng 2 d­íi ®©y B¶ng 2: D­ nî theo thµnh phÇn kinh tÕ §¬n vÞ: TriÖu ®ång ChØ tiªu 2005 2006 2007 Sè tiÒn % Sè tiÒn % Sè tiÒn % 1. Cho vay DNNN 240.934 84,5 295.080 73,3 435.244 83,5 2. Cho vay DNNQD 15.112 5,3 19.323 4,8 45.349 8,7 3. Cho vay hé s¶n xuÊt 7.414 2,6 5.636 1,4 13.552 2,6 4. Cho vay kh¸c 21.668 7,6 82.527 20,5 27.105 5,2 Tæng céng 285.128 100 402.546 100 521.250 100 (Nguån:B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh n¨m 2005, 2006, 2007 cña chi nh¸nh NHNo&PTNTQuËn Hai Bµ Tr­ng ) Nh×n vµo b¶ng trªn ta thÊy tæng d­ nî cña chi nh¸nh NHNo&PTNT QuËn Hai Bµ Tr­ng cã møc t¨ng tr­ëng æn ®Þnh vµ kh¸ cao trong nh÷ng n¨m qua. NÕu nh­ trong n¨m 2005 doanh sè cho vay chØ ®¹t 285.128 triÖu ®ång th× sang n¨m 2006 con sè nµy ®· cã b­íc nh¶y vät, ®¹t 402.546 triÖu ®ång, t¨ng 117.418 triÖu ®ång hay 41,18% so víi n¨m 2005. §Õn n¨m 2007 lµ 521.250 t¨ng 118.704 triÖu ®ång hay 29,5% so víi n¨m 2006. Së dÜ chi nh¸nh NHNo&PTNT QuËn Hai Bµ Tr­ng ®· cã nh÷ng b­íc t¨ng tr­ëng m¹nh mÏ trong nh÷ng n¨m qua lµ do ChÝnh Phñ ®· cã chÝnh s¸ch ®Èy m¹nh t¨ng tr­ëng kinh tÕ. ChÝnh v× vËy mµ nhu cÇu vay vèn cña c¸c doanh nghiÖp ®· t¨ng lªn nhanh chãng. Ng©n hµng nhµ n­íc còng t¹o ®iÒu kiÖn tèi ®a cho c¸c ng©n hµng thµnh viªn cã thÕ më réng tÝn dông. ChÝnh v× c¸c nguyªn nh©n trªn mµ trong ba n¨m qua hÖ thèng ng©n hµng nãi chung còng nh­ chi nh¸nh NHNo&PTNT QuËn Hai Bµ Tr­ng cã nh÷ng b­íc t¨ng tr­ëng m¹nh mÏ trong ho¹t ®éng tÝn dông. II/ Thùc tr¹ng ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n Hai Bµ Tr­ng 1/ T×nh h×nh huy ®éng vèn cña ng©n hµng trong thêi gian qua §èi víi ng©n hµng th­¬ng m¹i nguån vèn huy ®éng lµ nguån vèn quan träng vµ lu«n chiÕm tû träng cao trong tæng nguån vèn. ViÖc c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ®¶m b¶o huy ®éng ®ñ vèn cho c«ng t¸c sö dông vèn võa ®¶m b¶o thu hót ®­îc mäi nguån vèn nhµn rçi trong x· héi vµo c«ng cuéc x©y dùng vµ ph¸t triÓn ®Êt n­íc võa ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng cña ng©n hµng th­¬ng m¹i ®­îc æn ®Þnh vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao. Kh«ng gièng c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp kh¸c trong nÒn kinh tÕ, ho¹t ®éng cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i dùa chñ yÕu vµo nguån vèn huy ®éng, nguån vèn tù cã chiÕm mét tû träng rÊt nhá vµ chñ yÕu ®­îc ®Çu t­ vµo c¬ së vËt chÊt, t¹o uy tÝn ®èi víi kh¸ch hµng. Ngoµi ra c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i cßn sö dông mét sè nguån vèn kh¸c nh­ ®i vay, vèn tµi trî, uû th¸c ®Çu t­. Nh­ng nh÷ng nguån vèn nµy chiÕm mét tû träng rÊt nhá. NhËn thøc ®­îc ®iÒu ®ã NHNo&PTNT QuËn Hai Bµ Tr­ng ®· tËp trung mäi nç lùc vµ coi ®©y lµ nhiÖm vô träng t©m cña toµn chi nh¸nh nªn vèn huy ®éng ®· t¨ng c¶ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng. C¸c h×nh thøc huy ®éng chñ yÕu ®­îc ¸p dông t¹i NHNo&PTNT QuËn Hai Bµ Tr­ng trong thêi gian qua bao gåm: NhËn tiÒn göi tiÕt kiÖm, NhËn tiÒn göi cña c¸c tæ chøc kinh tÕ vµ ph¸t hµnh giÊy tê cã gi¸. B¶ng 3: C¬ cÊu nguån vèn huy ®éng §¬n vÞ: triÖu ®ång ChØ tiªu 2005 2006 2007 Sè TiÒn % Sè TiÒn % Sè TiÒn % 1. TiÒn göi tiÕt kiÖm 295.436 60,28 361.500 58,27 375.210 51,36 2. TiÒn göi cña c¸c tæ chøc kinh tÕ,c¸ nh©n 98.801 20,16 147.994 23,86 230.285 31,52 3. Ph¸t hµnh giÊy tê cã gi¸ 95.875 19,56 110.878 17,87 125.000 17,12 Tæng céng 490.112 100 620.372 100 730.495 100 (Nguån:B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh n¨m 2005, 2006, 2007 cña chi nh¸nh NHNo&PTNTQuËn Hai Bµ Tr­ng ) Qua biÓu trªn cho thÊy c¬ cÊu nguån vèn huy ®éng cña NHNo&PTNT QuËn Hai Bµ Tr­ng bao gåm: TiÒn göi tiÕt kiÖm; tiÒn göi cña c¸c tæ chøc kinh tÕ, c¸ nh©n; ph¸t hµnh giÊy tê cã gi¸. Trong ®ã tiÒn göi tiÕt kiÖm chiÕm tû träng lín nhÊt trong tæng nguån vèn huy ®éng. §©y lµ nguån vèn cã tÝnh æn ®Þnh cao t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ng©n hµng trong qu¸ tr×nh sö dông. TiÒn göi cña tæ chøc kinh tÕ c¸ nh©n lu«n chiÕm mét vÞ trÝ quan träng trong tæng nguån vèn huy ®éng. V× ®©y lµ nguån vèn huy ®éng cã chi phÝ rÊt thÊp nhÊt, t¹o ®iÒu kiÖn cho ng©n hµng t¨ng søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng, t¨ng ®­îc tû träng nguån nµy nghÜa lµ ng©n hµng ®· th¾ng trong kinh doanh kh«ng chØ trong ho¹t ®éng tÝn dông mµ cßn trong c«ng t¸c dÞch vô ng©n hµng. Nguån vèn tõ ph¸t hµnh giÊy tê cã gi¸ cña NHNo&PTNT QuËn Hai Bµ Tr­ng chiÕm tû träng nhá nhÊt trong c¸c nguån vèn trªn. MÆc dï ®©y lµ nguån vèn cã chi phÝ huy ®éng cao h¬n c¸c nguån vèn kh¸c nh­ng nã còng chÝnh lµ nguån vèn mµ ng©n hµng cã thÓ chñ ®éng huy ®éng c¶ vÒ sè l­îng, l·i suÊt vµ thêi ®iÓm huy ®éng. Ng©n hµng cã thÓ sö dông nguån vèn nµy cho ®Çu t­ trung dµi h¹n mét lÜnh vùc ®ang më ra rÊt nhiÒu tiÒm n¨ng cho ng©n hµng. 2/ C«ng t¸c sö dông vèn t¹i ng©n hµng NNo & PTNT Hai Bµ Tr­ng. Huy ®éng vèn vµ sö dông vèn lµ 2 mÆt cña qu¸ tr×nh ho¹t ®éng tÝn dông. Mét NH ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ lµ ph¶i gi¶i quyÕt tèt ®­îc 2 mÆt nµy. Chóng ta ®Òu biÕt r»ng môc ®Ých ho¹t ®éng chñ yÕu cña NH lµ “®i vay ®Ó cho vay”, ®iÒu nµy cã nghÜa lµ NH sÏ huy ®éng vèn tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau vµ ®em kinh doanh sè vèn ®ã nh»m thu lîi nhuËn. ChÝnh v× vËy ta cã thÓ nãi r»ng ®Ó sö dông vèn lµ kh©u mÊu chèt quyÕt ®Þnh hiÖu qu¶ kinh doanh cña ng©n hµng. Trong bèi c¶nh cã sù c¹nh tranh quyÕt liÖt trªn thÞ tr­êng tiÒn tÖ nh­ hiÖn nay, ®Ó cã thÓ ®øng v÷ng vµ ph¸t triÓn ®­îc th× c¸c NHTM VN nãi chung vµ NHNo&PTNT HN nãi riªng buéc ph¶i x©y dùng cho m×nh mét chiÕn l­îc kinh doanh hîp lý. Dùa trªn c¬ së nguån vèn huy ®éng ®­îc, NHNo&PTNT Hai Bµ Tr­ng sÏ ph¶i tiÕn hµnh nghiªn cøu ®¸nh gi¸ sao cho c«ng viÖc sö dông vèn ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt v× ®©y lµ kh©u tiÕp nèi cña qu¸ tr×nh t¹o vèn vµ lµ kh©u cuèi cïng quyÕt ®Þnh sù thµnh b¹i cña NH trªn th­¬ng tr­êng. Nh­ ®· tr×nh bµy ë trªn, xuÊt ph¸t tõ nh÷ng lîi thÕ mµ nhiÒu NHNo&PTNT kh¸c trong hÖ thèng kh«ng cã ®­îc ®ã lµ ®ãng trªn mét ®Þa bµn cã mËt ®é d©n sè cao víi hµng lo¹t c¸c doanh nghiÖp lín nhá kinh doanh trªn mäi lÜnh vùc nªn c«ng t¸c huy ®éng vèn cña NHNo&PTNT Hai Bµ Tr­ng lµ kh¸ thuËn lîi. Cßn trong ho¹t ®éng sö dông vèn, ngoµi viÖc ng©n hµng thùc hiÖn viÖc cho vay ra ®èi víi nÒn kinh tÕ th× vèn cña NH cßn tham gia vµo ho¹t ®éng ®iÒu chuyÓn vèn trong hÖ thèng NHNo&PTN Hai Bµ Tr­ng víi mét khèi l­îng kh¸ lín. §Ó cã thÓ hiÓu râ h¬n vÒ ho¹t ®éng sö dông vèn ta sÏ lÇn l­ît ph©n tÝch diÔn biÕn t×nh h×nh d­ nî cña NHNo&PTNH Hai Bµ Tr­ng trªn nhiÒu b×nh diÖn. B¶ng 4. D­ nî theo thµnh phÇn kinh tÕ §¬n vÞ: TriÖu VND Thêi gian Kho¶n môc 31/12/2005 31/12/2006 31/12/2007 Sè tiÒn Tû lÖ% ` Tû lÖ% Sè tiÒn Tû lÖ% 1. Cho vay DNNN 240.934 84,5 295.080 73,3 435.244 83,5 2. Cho vay DNNQD 15.112 5,3 19.323 4,8 45.349 8,7 3. Cho vay hé s¶n xuÊt 7.413 2,6 5.636 1,4 13.552 2,6 4. Cho vay kh¸c 21.668 7,6 82.526 20,5 27.105 5,2 Tæng d­ nî 285.128 100 402.546 100 521.250 100 BiÕn ®éng t¨ng gi¶m 117.418 41.18 118.704 29.5 (Nguån:B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh n¨m 2005, 2006, 2007 cña chi nh¸nh NHNo&PTNTQuËn Hai Bµ Tr­ng ) Nh×n vµo b¶ng trªn ta thÊy tæng d­ nî cña NHNo&PTNT Hai Bµ Tr­ng cã møc t¨ng tr­ëng æn ®Þnh vµ kh¸ cao trong nh÷ng n¨m qua. NÕu nh­ trong n¨m 2005 doanh sè cho vay chØ ®¹t 285.128 triÖu ®ång th× sang n¨m 2006 con sè nµy ®· cã b­íc nh¶y vät, ®¹t 402.546 triÖu ®ång, t¨ng 56,9%. §Õn n¨m 2007 møc t¨ng tr­ëng d­ nî tuy cã gi¶m so víi n¨m 2006 chØ ®¹t 29,5%, vÒ sè tuyÖt ®èi ®¹t 521.250 triÖu ®ång song còng vµo hµng cao nhÊt trong sè c¸c NH ®ãng trªn ®Þa bµn. Së dÜ ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n Hai Bµ Tr­ng ®· cã nh÷ng b­íc t¨ng tr­ëng m¹nh mÏ trong nh÷ng n¨m qua lµ do trong nh÷ng n¨m qua chÝnh phñ ®ang cã chÝnh s¸ch ®Èy m¹nh t¨ng tr­ëng kinh tÕ. §Ó ®¹t ®­îc môc ®Ých t¨ng tr­ëng kinh tÕ, chÝnh phñ ®· cã nh÷ng chÝnh s¸ch rÊt ­u ®·i ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó ®Ó ®Çu t­ cã thÓ më réng s¶n xuÊt t¨ng thu nhËp quèc d©n. ChÝnh v× vËy mµ nhu cÇu vay vèn ®Ó phôc vô cho qu¸ tr×nh më réng s¶n xu©t cña c¸c doanh nghiÖp ®· t¨ng lªn nhanh chãng. Ng©n hµng nhµ n­íc còng t¹o ®iÒu kiÖn tèi ®a cho c¸c ng©n hµng thµnh viªn cã thÕ më réng tÝn dông. ChÝnh v× c¸c nguyªn nh©n trªn mµ trong ba n¨m qua hÖ thèng ng©n hµng nãi chung còng nh­ ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n Hai Bµ Tr­¬ng cã nh÷ng b­íc t¨ng tr­ëng m¹nh mÏ trong ho¹t ®éng tÝn dông. Trong giai ®o¹n 2005 – 2007 hÖ thèng NHTM VN nãi chung, NHNo&PTNT Hai Bµ Tr­ng nãi riªng ®· cã nh÷ng ph­¬ng ph¸p më réng vµ n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông kh¸c nhau nh»m t¨ng sè l­îng kh¸ch hµng. Nhê c¸c biÖn ph¸p hiÖu qu¶ vµ kÞp thêi mµ trong giai ®o¹n nµy ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n Hai Bµ Tr­ng ®· thu hót ®­îc mét l­îng lín kh¸ch hµng ®Õn vay vèn, chñ yÕu lµ c¸c doanh nghiÖp cã nhu cÇu ®Çu t­ míi vÒ nhµ x­ëng, trang thiÕt bÞ c«ng nghÖ nh»m më réng s¶n xuÊt. Ta cã thÓ thÊy râ ®iÒu nµy qua b¶ng sau: B¶ng 5. D­ nî theo môc ®Ých §¬n vÞ: TriÖu VND Thêi gian Kho¶n môc 31/12/2005 31/12/2006 31/12/2007 Sè tiÒn Tû lÖ % Sè tiÒn Tû lÖ % Sè tiÒn Tû lÖ % 1.Cho vay ®Ó s¶n xuÊt 274.293 96,2 393.689 97,8 494.145 94,8 BiÕn ®éng t¨ng gi¶m +119.396 +43.53 +100.456 +25.5 2.Cho vay ®Ó tiªu dïng 10.835 3,8 8.856 2,2 27.105 5,2 BiÕn ®éng t¨ng gi¶m -1.978 -18,3 +18.249 +206.1 Tæng d­ nî 285.128 100 402.546 100 521.250 100 (Nguån:B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh n¨m 2005, 2006, 2007 cña chi nh¸nh NHNo&PTNTQuËn Hai Bµ Tr­ng ) Nh­ vËy d­ nî cho vay ®Ó s¶n xuÊt n¨m 2006 t¨ng 43,53% so víi n¨m 2005 t­¬ng ®­¬ng víi 119.396 triÖu ®ång vµ ®· ®­a tæng d­ nî ®¹t 402.546 triÖu ®ång t¨ng 41.18% mÆc dï nhu cÇu vay tiªu dïng gi¶m. Sang n¨m 2007 cïng víi TP HCM, TP Hµ Néi thùc hiÖn chÝnh s¸ch kÝch cÇu tiªu dïng, kÕt qu¶ lµ d­ nî cho vay tiªu dïng t¨ng 206.1% song vÉn chØ chiÕm mét tû träng nhá trong tæng d­ nî (5,2%). Cßn d­ nî cho vay s¶n xuÊt tuy cã chËm l¹i song vÉn t¨ng h¬n n¨m 2006 lµ 25.5%. ChÝnh v× vËy tæng d­ nî còng t¨ng 29,5% vÒ con sè tuyÖt ®èi ®¹t 521.250 triÖu ®ång. XÐt vÒ c¬ cÊu d­ nî theo thµnh phÇn kinh tÕ ta thÊy d­ nî cho vay doanh nghiÖp quèc doanh lu«n chiÕm tû träng lín (n¨m 2005 chiÕm 94,1%, n¨m 2006 chiÕm 93,8%, n¨m 2007 chiÕm 90,6%) vµ cã sù t¨ng tr­ëng æn ®Þnh. §iÒu nµy cho thÊy chñ tr­¬ng cña ng©n hµng trong chÝnh s¸ch tÝn dông ®ã lµ ­u tiªn kh¸ch hµng lµ nh÷ng doanh nghiÖp quèc doanh lín, cã vÞ trÝ quan träng trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ. §©y hÇu hÕt lµ nh÷ng doanh nghiÖp cã sù hç trî cña nhµ n­íc nªn lµm ¨n cã hiÖu qu¶ chÝnh v× vËy viÖc cho vay sÏ gÆp Ýt rñi ro h¬n. H¬n n÷a do c¸c doanh nghiÖp quèc doanh cã nhu cÇu vÒ vèn tÝn dông cao nªn thu hót sù quan t©m cña ng©n hµng h¬n. §©y chÝnh lµ nh÷ng kh¸ch hµng ®em l¹i nguån lîi nhuËn rÊt lín vµ æn ®Þnh cho ng©n hµng. B¶ng 6.D­ nî theo khu vùc kinh tÕ §¬n vÞ: TriÖu VND Thêi gian Kho¶n môc 31/12/2005 31/12/2006 31/12/2007 Sè tiÒn Tû lÖ % Sè tiÒn Tû lÖ % Sè tiÒn Tû lÖ % 1.Cho vay khu vùc quèc doanh 240.934 94,1 295.080 93,8 435.244 90,6 BiÕn ®éng t¨ng gi¶m +54.146 +22,5 +140.164 +47,5 2.Cho vay khu vùc ngoµi quèc doanh 15.112 5,9 19.323 6,2 45.349 9,4 BiÕn ®éng t¨ng gi¶m +4211 +28 +26.026 +134,7 Tæng d­ nî 256.046 100 314.403 100 480.593 100 (Nguån:B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh n¨m 2005, 2006, 2007 cña chi nh¸nh NHNo&PTNTQuËn Hai Bµ Tr­ng ) §èi víi khu vùc ngoµi quèc doanh, do c«ng viÖc kinh doanh lu«n gÆp rñi ro lín mµ kh«ng cã sù b¶o trî cña nhµ n­íc nªn NH thùc hiÖn qu¶n lý viÖc cho vay chÆt chÏ h¬n. §iÒu nµy lý gi¶i t¹i sao d­ nî cho vay ngoµi quèc doanh lu«n chiÕm mét tû träng khiªm tèn trong c¬ cÊu tæng d­ nî. Tuy nhiªn ®iÒu nµy kh«ng cã ý nghÜa lµ Ng©n hµng kh«ng quan t©m ®Õn viÖc cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh vay. D­ nî cho vay ngoµi quèc doanh hµng n¨m vÉn t¨ng tr­ëng cao ®Æc biÖt lµ n¨m 2007 tû lÖ t¨ng tr­ëng trong khu vùc ngoµi quèc doanh ®· t¨ng tr­ëng gÊp ®«i (28% n¨m 2006 vµ 134,7% n¨m 2007). §iÒu nµy còng lý gi¶i mét phÇn cho viÖc doanh sè cho vay khu vùc quèc doanh n¨m 2006 vµ 2007 t¨ng kh¸ (22,5% n¨m 2006 vµ 47,5% n¨m 2007) nh­ng l¹i gi¶m vÒ tû träng so víi n¨m 2005. Së dÜ cã hiÖn t­îng nh­ trªn lµ v× trrong nh÷ng n¨m gÇn ®©y chÝnh phñ vµ nhµ n­íc ®· cã chñ tr­¬ng ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh võa vµ nhá, c¸c doanh nghiÖp nµy ®­îc nhµ n­íc cã nh÷ng chÝnh s¸ch ­u ®·i ®Ó ph¸t triÓn nªn c¸c doanh nghiÖp nµy cã nhu cÇu vay vèn t¨ng m¹nh. §ång thêi ®èi víi nh÷ng thµnh phÇn kinh tÕ nµy Ng©n hµng ®· chó träng ®Çu t­ theo mãn, c¸n bé tÝn dông ®· tiÕp cËn kÞp thêi n¾m b¾t t×nh h×nh tµi chÝnh vµ kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp ®ã vµ m¹nh d¹n ®Çu t­, cung øng vèn gãp phÇn ®­a d­ nî ë khu vùc nµy t¨ng lªn qua c¸c n¨m. D­ nî cho vay hé s¶n xuÊt vµ cho vay kh¸c hµng n¨m còng cã møc t¨ng tr­ëng kh¸. §iÒu nµy thÓ hiÖn Ng©n hµng lu«n chó träng ®a d¹ng ho¸ néi dung cho vay nh»m khai th¸c triÖt ®Ó nguån vèn huy ®éng ®­îc ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. Nh­ vËy, ®Ó cã thÓ kh¸i qu¸t ®­îc t×nh h×nh sö dông vèn cña NHNo & PTNT Hai Bµ Tr­ng, ta cã b¶ng sau ®©y: B¶ng 7. C¬ cÊu nguån vèn tÝn dông theo kú h¹n §¬n vÞ : TriÖu VN§ Thêi gian Kho¶n môc 31/ 12/ 2005 31/ 12/ 2006 31/ 12/ 2007 Sè tiÒn Tû lÖ % Sè tiÒn Tû lÖ % Sè tiÒn Tû lÖ % Cho vay ng¾n h¹n BiÕn ®éng t¨ng gi¶m 242073 84,9 295.066 +52.993 73,3 +21,89 386.246 +91.180 74,1 +30,9 Cho vay trung - dµi h¹n BiÕn ®éng t¨ng gi¶m 43.054 15,1 107.480 +64.426 26,7 +149,6 135.004 +27.524 25,9 +25.6 Tæng d­ nî 285.128 100 402.546 100 521.250 100 (Nguån:B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh n¨m 2005, 2006, 2007 cña chi nh¸nh NHNo&PTNTQuËn Hai Bµ Tr­ng ) Nh­ vËy, qua c¸c sè liÖu ë b¶ng trªn, ta cã thÓ nh×n thÊy mét c¸ch tæng thÓ vÒ tæng d­ nî cña NHNo & PTNT Hai Bµ Tr­ng trong c¸c n¨m 2005 - 2006 - 2007. D­ nî ng¾n h¹n cã sù t¨ng tr­ëng kh¸ cao qua c¸c n¨m. N¨m 2006, d­ nî tÝn dông ng¾n h¹n t¨ng 21,89% so víi n¨m 2005 vµ n¨m 2007 t¨ng 30,9%. Trong nh÷ng n¨m nµy, d­ nî tÝn dông ng¾n h¹n chiÕm phÇn lín trong tæng d­ nî, song d­ nî tÝn dông trung vµ dµi h¹n còng cã møc t¨ng tr­ëng cao, nhÊt lµ trong n¨m 2006 ®· t¨ng 149,6% vµ t¨ng dÇn tû träng trong c¬ cÊu d­ nî. §iÒu nµy chøng tá ng©n hµng ®· chó träng ®Õn viÖc hç trî c¸c doanh nghiÖp cÇn mét l­îng vèn lín trong thêi gian dµi ®Ó phôc vô cho nh÷ng dù ¸n lín. §©y còng lµ mét chiÕn l­îc nh»m n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña ng©n hµng trªn thÞ tr­êng tiÒn tÖ tÝn dông. Ngoµi ra, NHNo & PTNT Hai Bµ Tr­ng cßn tham gia b¶o l·nh cho c¸c dù ¸n vay vèn n­íc ngoµi. Kh«ng chØ dõng l¹i ë viÖc b¶o l·nh cho c¸c dù ¸n vay vèn thuéc c¸c ngµnh kinh tÕ träng ®iÓm nh­ c«ng nghiÖp … mµ cßn më réng sang nhiÒu lÜnh vùc kh¸c nh­ s¶n xuÊt, gia c«ng hµng xuÊt khÈu … tuy nhiªn møc ®é vÉn cßn kh¸ khiªm tèn. B¶ng 8. Ho¹t ®éng b¶o l·nh §¬n vÞ : TriÖu VN§ Thêi gian Kho¶n môc 31/ 12/ 2005 31/ 12/ 2006 31/ 12/ 2007 Ho¹t ®éng b¶o l·nh 7.170 9.070 8.359 Nguån: NHNo & PTNT Hai Bµ Tr­ng * T×nh h×nh thu nî Ho¹t ®éng tÝn dông mang l¹i lîi nhuËn cao nhÊt, song còng tiÒm Èn nh÷ng rñi ro cao, ®Æc biÖt lµ trong hÖ thèng NHNo & PTNT. §èi víi NHNo & PTNT Hai Bµ Tr­ng, do cã ®Æc thï lµ cho vay vèn ®èi víi mäi thµnh phÇn kinh tÕ nªn viÖc thu nî chÞu ¶nh h­ëng cña rÊt nhiÒu yÕu tè c¶ vÒ chñ quan tõ phÝa ng­êi xin vay lÉn kh¸ch quan do ngo¹i c¶nh t¸c ®éng. Bëi vËy, viÖc ®«n ®èc thu nî ®­îc ng©n hµng thùc hiÖn th­êng xuyªn song vÉn x¶y ra t×nh tr¹ng nî qu¸ h¹n nhÊt lµ trong nh÷ng n¨m g©n ®©y t×nh h×nh nî xÊu ®ang trë thµnh mét vÊn ®Ò g©y nhøc nhèi ®èi víi kh«ng chØ c¸c ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n mµ nã ®· trë thµnh vÊn ®Ò nan gi¶i víi toµn bé ngµnh ng©n hang. §©y lµ vÊn ®Ò lµm ®au ®Çu toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn cña ng©n hµng bëi v× khi cã nî qu¸ h¹n x¶y ra lµ ®ång nghÜa víi viÖc chÊt l­îng tÝn dông cña ng©n hµng gi¶m sót. §iÒu nµy sÏ ®e däa trùc tiÕp ®Õn sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña chÝnh b¶n th©n ng©n hµng v× vèn cña ng©n hµng lµ vèn “®i vay ®Ó cho vay”. B¶ng 9. Tû lÖ nî qu¸ h¹n trong tæng d­ nî §¬n vÞ : TriÖu VN§ Thêi gian Kho¶n môc 31/ 12/ 2005 31/ 12/ 2006 31/ 12/ 2007 Tæng d­ nî Nî qu¸ h¹n Tû träng (%) 285.128 9.125 3,2 402.546 18.115 4,5 521.250 14.595 2,8 (Nguån:B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh n¨m 2005, 2006, 2007 cña chi nh¸nh NHNo&PTNTQuËn Hai Bµ Tr­ng ) N¨m 2005 víi con sè tuyÖt ®èi nî qu¸ h¹n lµ 9.125 triÖu ®ång, chiÕm 3,2% trong tæng d­ nî. XÐt vÒ tû lÖ th× møc nî qu¸ h¹n lµ b×nh th­êng. N¨m 2006, nî qu¸ h¹n ®· trë thµnh mét vÊn ®Ò lín cña toµn bé ngµnh ng©n hµng. Tû lÖ nî xÊu cña ng©n hµng t¨ng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n Hai Bµ Tr­ng còng t¨ng lªn 18.115 triÖu ®ång chiÕm 4.5% trong tæng d­ nî vµ sang n¨m 2007, do ng©n hµng ®· chó träng ®Õn c«ng t¸c h¹n chÕ tû lÖ nî qu¸ h¹n nªn tû lÖ nµy ®· giam xuèng cßn 2,2 %. §Ó cã thÓ hiÓu râ h¬n, ta sÏ xem xÐt tû lÖ nî qu¸ h¹n trªn b×nh diÖn sau: B¶ng 10. Nî qu¸ h¹n theo thµnh phÇn kinh tÕ §¬n vÞ : TriÖu VN§ ChØ tiªu Kho¶n môc 31/ 12/ 2005 31/ 12/ 2006 31/ 12/ 2007 Sè tiÒn Tû träng (%) Sè tiÒn Tû träng (%) Sè tiÒn Tû träng (%) Tæng d­ NQH KTQD KTNQD Hé SX vµ c¸ thÓ NQH kh¸c 9.125 3.112 3686 1.652 675 100 34,1 40,4 18,1 7,4 18.115 8.315 5.887 3.170 743 100 45,9 32,5 17,5 4,1 14.595 6.349 4.452 3.448 306 100 43,5 30,5 23,9 2,1 (Nguån:B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh n¨m 2005, 2006, 2007 cña chi nh¸nh NHNo&PTNTQuËn Hai Bµ Tr­ng ) Nh­ vËy, qua b¶ng trªn, ta thÊy khu vùc kinh tÕ quèc doanh lu«n cã tû lÖ nî qu¸ h¹n lµ lín nhÊt, ®Æc biÖt lµ trong hai n¨m gÇn ®©y. Nguyªn nh©n chÝnh lµ do nhiÒu doan._.