Tài liệu Một số giải pháp chủ yếu nhằm thúc đẩy xuất khẩu nông sản tại Công ty Intimex: ... Ebook Một số giải pháp chủ yếu nhằm thúc đẩy xuất khẩu nông sản tại Công ty Intimex
73 trang |
Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 1361 | Lượt tải: 0
Tóm tắt tài liệu Một số giải pháp chủ yếu nhằm thúc đẩy xuất khẩu nông sản tại Công ty Intimex, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
®Ò tµi:
Mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m thóc ®Èy xuÊt khÈu n«ng s¶n ë c«ng ty Intimex.
Më ®Çu
Ph¸t triÓn th¬ng m¹i quèc tÕ ®· trë thµnh xu thÕ mang tÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan cña lÞch sö vµ ngµy nay nã ®îc xem nh lµ ®iÒu kiÖn lµm tiÒn ®Ò cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ toµn cÇu nãi chung vµ mçi quèc gia nãi riªng ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng ho¸ cã ý nghÜa vµ vai trß v« cïng quan träng ®èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n . ViÖt Nam chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ tËp trung quan liªu bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho th¬ng m¹i quèc tÕ ph¸t triÓn , ®¶m b¶o sù lu th«ng hµng ho¸ víi níc ngoµi , khai th¸c ®îc tiÒm n¨ng vµ lîi thÕ cña níc ta trªn c¬ së ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ ngµy cµng s©u s¾c . Tõ ®ã t¹o ®iÒu kiÖn gióp ViÖt Nam rót ng¾n kho¶ng c¸ch víi c¸c quèc gia ph¸t triÓn, ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ vµ thùc hiÖn thµnh c«ng sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ mµ §¶ng ta ®· ®Ò ra .
Tõ ®Æc ®iÓm lµ mét níc n«ng nghiÖp l¹c hËu trªn 70% lùc lîng lao ®éng ho¹t ®éng trong ngµnh n«ng nghiÖp , v× thÕ §¶ng vµ Nhµ níc ta ®· x¸c ®Þnh n«ng s¶n lµ mÆt hµng xuÊt khÈu chiÕn lîc nh»m gi¶i phãng lùc lîng lao ®éng nhµn rçi rÊt lín trong n«ng nghiÖp , ph©n c«ng l¹i lùc lîng lao ®éng vµ t¹o nguån vèn ban ®Çu rÊt cÇn thiÕt cho sù nghiÖp hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghiÖp ho¸ . NhËn râ ®îc nh÷ng lîi thÕ to lín cña hµng n«ng s¶n níc ta vµo n¨m 1997 ban gi¸m ®èc c«ng ty INTIMEX ®· m¹nh d¹n ®iÒu chØnh chiÕn lîc kinh doanh , ®ã lµ lÊy xuÊt khÈu n«ng s¶n lµm mòi nhän ®ét ph¸ ®Ó t¨ng cêng më réng kinh doanh . V× lÏ ®ã mµ tõ mét doanh nghiÖp cha bao giê tham gia xuÊt khÈu n«ng s¶n nay c«ng ty ®· trë thµnh ®¬n vÞ dÉn ®Çu vÒ xuÊt khÈu h¹t tiªu vµ ®øng thø hai vÒ xuÊt khÈu cµ phª cña níc ta , kim ng¹ch xuÊt khÈu n«ng s¶n n¨m 2001 ®· chiÕm trªn 90% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña c«ng ty . Bªn c¹nh nh÷ng thµnh c«ng to lín ®ã vÉn cßn mét sè h¹n chÕ nhÊt ®Þnh mµ c«ng ty cÇn ph¶i gi¶i quyÕt trong thêi gian tíi ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh xuÊt khÈu n«ng s¶n , v× vËy ®Ò tµi : “Mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m thóc ®Èy xuÊt khÈu n«ng s¶n t¹i c«ng ty INTIMEX” ®îc em chän ®Ó nghiªn cøu trong luËn v¨n tèt nghiÖp nµy .
Môc ®Ých nghiªn cøu cña ®Ò tµi : Trªn c¬ së vËn dông nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ ho¹t ®éng xuÊt khÈu vµ qua ph©n tÝch t×nh h×nh xuÊt khÈu n«ng s¶n cña c«ng ty INTIMEX trong giai ®o¹n 1997- 2001 ®Ó ®a ra mét sè gi¶i ph¸p kiÕn nghÞ c¬ b¶n nh»m ®Èy m¹nh xuÊt khÈu n«ng s¶n cña c«ng ty trong thêi gian tíi .
§èi tîng ph¹m vi nghiªn cøu cña ®Ò tµi:Nh÷ng mÆt hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu chñ yÕu cña c«ng ty trong giai ®o¹n 1997-2001 .
KÕt cÊu cña ®Ò tµi gåm 3 ch¬ng :
Ch¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ ho¹t ®éng xuÊt khÈu.
Ch¬ng II: Thùc tr¹ng xuÊt khÈu n«ng s¶n t¹i c«ng ty INTIMEX trong thêi gian qua.
Ch¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ chñ yÕu nh»m thóc ®Èy xuÊt khÈu n«ng s¶n cña c«ng ty INTIMEX.
Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu cña ®Ò tµi : Ph¬ng ph¸p to¸n , thèng kª , tæng hîp , ph©n tÝch vµ dù b¸o .
Do cßn h¹n chÕ vÒ mÆt kiÕn thøc vµ kinh nghiÖm nªn kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt , em rÊt mong ®îc sù gãp ý cña c¸c thÇy c« gi¸o cïng c¸c b¹n ®Ó ®Ò tµi ®îc hoµn thiÖn h¬n . Qua ®©y em xin ch©n thµnh c¶m ¬n GS.TS.NGND Bïi Xu©n Lu , cïng toµn thÓ c¸c c« b¸c , anh chÞ trong c«ng ty ®· tËn t×nh gióp ®ì em hoµn thµnh ®Ò tµi nghiªn cøu nµy .
Hµ néi ngµy 10/12/2002.
Sinh viªn thùc hiÖn
NguyÔn ThÞ Thu Thuû
Ch¬ng I
vai trß cña xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n trong chiÕn lîc xuÊt khÈu cña viÖt nam.
I. vai trß cña ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu
1. VÞ trÝ cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu .
XuÊt khÈu hµng ho¸ lµ ho¹t ®éng kinh doanh bu«n b¸n ë ph¹m vi quèc tÕ . Nã kh«ng ®¬n gi¶n lµ hµnh vi mua b¸n riªng lÎ gi÷a c¸c c¸ thÓ riªng biÖt mµ lµ mét hÖ thèng mua b¸n trong mét nÒn th¬ng m¹i cã tæ chøc thèng nhÊt c¶ bªn trong vµ bªn ngoµi .
XuÊt khÈu n»m trong lÜnh vùc lu th«ng hµng ho¸ cña qóa tr×nh t¸i s¶n xuÊt më réng nh»m môc ®Ých liªn kÕt s¶n xuÊt víi tiªu dïng cña níc nµy víi níc kh¸c . Nªn s¶n xuÊt x· héi ph¸t triÓn nh thÕ nµo phô thuéc rÊt nhiÒu vµo ho¹t ®éng kinh doanh nµy .
2. Vai trß cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu .
XuÊt khÈu hµng ho¸ cã vai trß to lín ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña mçi quèc gia . Th«ng qua xuÊt khÈu cã thÓ lµm gia t¨ng ngo¹i tÖ thu ®îc, c¶i thiÖn c¸n c©n thanh to¸n , t¨ng thu ng©n s¸ch , kÝch thÝch ®æi míi c«ng nghÖ , chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ , t¹o thªm c«ng ¨n viÖc lµm , lµ c¬ héi kinh doanh hÕt søc hÊp dÉn cho c¸c chñ thÓ kinh doanh .
Víi ®iÒu kiÖn c¬ së vËt chÊt kü thuËt , c¬ cÊu kinh tÕ cña mét sè níc n«ng nghiÖp cã tr×nh ®é ph¸t triÓn thÊp th× viÖc ®Èy m¹nh xuÊt khÈu cã vÞ trÝ hÕt søc quan träng ®èi víi ph¸t triÓn ®Êt níc . NhËn thøc s©u s¾c vÒ vÊn ®Ò nµy §¶ng vµ nhµ níc ta ®· ®Ò ra nhiÖm vô chiÕn lîc ®ã lµ x©y dùng nÒn kinh tÕ híng vÒ xuÊt khÈu .
§èi víi mäi quèc gia , ho¹t ®éng xuÊt khÈu lµ yªu cÇu tÊt yÕu kh¸ch quan bëi nh÷ng lîi Ých to lín mang l¹i cho tÊt c¶ c¸c bªn tham gia . Cô thÓ ®îc thÓ hiÖn qua mét sè mÆt chÝnh sau :
2.1 Ph¸t huy ®îc lîi thÕ cña ®Êt níc
XuÊt khÈu kh«ng chØ thóc ®Èy khai th¸c ®îc lîi thÕ cña ®Êt níc mµ lµm cho viÖc khai th¸c lîi thÕ cã hiÖu qu¶ h¬n . Th«ng qua ®ã mµ h×nh thµnh c¸c lîi thÕ then chèt ®èi víi tõng quèc gia ®Ó tõ ®ã nhµ níc cã c¸c chiÕn lîc kÕ ho¹ch ph¸t triÓn ®óng ®¾n ®Ó ph¸t huy tèi ®a lîi thÕ cña níc m×nh . §èi víi níc ta lîi thÕ ®ã lµ nguån nh©n lùc rÎ , n¨ng ®éng , s¸ng t¹o , tµi nguyªn phong phó víi tiÒm n¨ng lín , vÞ trÝ ®Þa lý thuËn tiÖn , t×nh h×nh chÝnh trÞ æn ®Þnh , tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ cao .
2.2. XuÊt khÈu ®ãng gãp vµo chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn
C¬ cÊu s¶n xuÊt vµ tiªu dïng trªn thÕ giíi ®· vµ ®ang thay ®æi v« cïng m¹nh mÏ ®ã lµ thµnh qu¶ cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc kü thuËt c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµ ngîc l¹i c¬ cÊu kinh tÕ còng cã sù t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn c¬ së vËt chÊt kü thuËt cña nÒn kinh tÕ. §èi víi níc ta, viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo híng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i hãa lµ yªu cÇu tÊt yÕu vµ hÕt søc quan träng. §Ó x©y dùng ®îc c¬ cÊu kinh tÕ th× ho¹t ®éng xuÊt khÈu lu«n gi÷ vÞ trÝ then chèt.
Mäi quèc gia kh«ng thÓ ®Çu t tù t¹o cho m×nh mét s©n ch¬i riªng trong xu thÕ héi nhËp hiÖn nay . Do ®ã , c¬ cÊu kinh tÕ ph¶i lµ c¬ cÊu cña mét nÒn kinh tÕ më mµ cô thÓ lµ tû lÖ gi÷a kim ng¹ch XNK vµ GDP ngµy mét lín .
H×nh thµnh c¸c ngµnh chuyªn m«n ho¸ , c¸c vïng chuyªn m«n ho¸ dùa trªn c¸c lîi thÕ t¬ng ®èi cña tõng quèc gia . Thóc ®Èy qu¸ tr×nh ph©n c«ng lao ®éng ngµy cµng s©u s¾c trªn ph¹m vi toµn thÕ giíi . Bªn c¹nh ®ã th«ng qua quan hÖ trao ®æi sÏ thu hÑp vµ lµm biÕn mÊt mét sè ngµnh nghÒ kh«ng cã chç ®øng trªn thÞ trêng thÕ giíi ®Ó chuyÓn sang nh÷ng ngµnh nghÒ , lÜnh vùc cã lîi thÕ h¬n .
V× vËy , xuÊt khÈu cã t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn c¬ cÊu lao ®éng vµ c¬ cÊu GDP cña tõng quèc gia .
2.3. XuÊt khÈu ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh ®æi míi c«ng nghÖ
XuÊt khÈu lµ ho¹t ®éng híng ra thÞ trêng thÕ giíi víi møc ®é c¹nh tranh cña nã lµ hÕt søc khèc liÖt , do ®ã hµng ho¸ tån t¹i vµ ®÷ng v÷ng trªn thÞ trêng cÇn ph¶i cã chÊt lîng cao , gi¸ c¶ hîp lý , ®îc kiÓm tra , kiÓm ®Þnh hÕt søc chÆt chÏ , kh«ng ngõng ®æi míi chñng lo¹i mÉu m· , n©ng cao chÊt lîng . Do ®ã yªu cÇu c¸c doanh nghiÖp ph¶i kh«ng ngõng t×m tßi , c¶i tiÕn , ®æi míi c«ng nghÖ , n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý phï hîp víi yªu cÇu kinh doanh quèc tÕ .
2.4. XuÊt khÈu t¹o nguån vèn, ngo¹i tÖ cho nhËp khÈu
XuÊt khÈu t¹o nguån vèn cho nhËp khÈu vµ tÝch luü ph¸t triÓn s¶n xuÊt phôc vô cho sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ . Nh ®· ph©n tÝch ë phÇn trªn , trong th¬ng m¹i quèc tÕ ®ång tiÒn thanh to¸n th«ng thêng lµ mét sè ngo¹i tÖ m¹nh . §èi víi nh÷ng níc kinh tÕ l¹c hËu nh níc ta khi mµ dù tr÷ ngo¹i tÖ thÊp, thÞ trêng tµi chÝnh ®ang cßn ë giai ®o¹n s¬ khai th× nhËp khÈu tÊt ph¶i phô thuéc chÆt chÏ vµ ®îc quyÕt ®Þnh bëi tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu .
Trong sù nghiÖp x©y dùng vµ b¶o vÖ tæ quèc cô thÓ lµ thùc hiÖn th¾ng lîi môc tiªu c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Õn n¨m 2020 còng nh qu¸ tr×nh héi nhËp vµ gi÷ v÷ng ®éc lËp chñ quyÒn th× xuÊt khÈu kh«ng nh÷ng t¹o ra nguån lùc vËt chÊt to lín mµ cßn gãp phÇn n©ng cao vÞ thÕ cña ViÖt Nam trªn trêng quèc tÕ còng nh kh¶ n¨ng ®éc lËp tù chñ cña d©n téc ta .
2.5. XuÊt khÈu gãp phÇn gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm
XuÊt khÈu cã t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm vµ c¶i thiÖn ®êi sèng cña nh©n d©n . XuÊt khÈu ngµy cµng chiÕm tû träng lín trong GDP cña níc ta do ®ã ®· gi¶i quyÕt ®îc khèi lîng c«ng ¨n viÖc lµm cho nÒn kinh tÕ quèc d©n ®Æc biÖt ®èi víi níc ta khi lùc lîng lao ®éng chñ yÕu lµ trong n«ng nghiÖp víi tr×nh ®é tay nghÒ thÊp , mang nÆng tÝnh thñ c«ng vµ cã tÝnh thêi vô cao . NhËn thøc râ lîi thÕ nµy §¶ng vµ Nhµ níc ta cã chiÕn lîc tËp trung ph¸t triÓn hµng n«ng s¶n, ®å thñ c«ng mÜ nghÖ... §· gãp phÇn to lín gi¶i phãng ®îc lùc lîng lao ®éng , vèn nhµn rçi rÊt lín . N©ng cao kh¶ n¨ng tiªu dïng cña toµn bé nÒn kinh tÕ , tõ ®ã cã t¸c dông thóc ®Èy kinh tÕ ph¸t triÓn .
2.6. XuÊt khÈu lµ c¬ së ®Ó më réng thóc ®Èy quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i cña níc ta
§Èy m¹nh xuÊt khÈu kh«ng chØ më réng c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ ®¬n thuÇn nh tÝn dông , thanh to¸n giao dÞch ®µm ph¸n , trao ®æi hµng ho¸ , ®Çu t vµ ph¸t triÓn, vËn t¶i b¶o hiÓm... Mµ cßn më réng c¸c quan hÖ chÝnh trÞ, v¨n ho¸, ph¸p luËt ... gãp phÇn n©ng cao vÞ thÕ ViÖt Nam trªn trêng quèc tÕ.
2.7. Vai trß xuÊt khÈu ®èi víi doanh nghiÖp
T¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp më réng ®îc thÞ trêng xuÊt khÈu. Th«ng qua xuÊt khÈu mµ s¶n phÈm cña doanh nghiÖp kh«ng bÞ giíi h¹n vÒ ph¹m vÞ ®Þa lý trong mét quèc gia cã kh¶ n¨ng xuÊt hiÖn bÊt kú n¬i nµo trªn thÕ giíi miÔn lµ ngêi tiªu dïng cã thÓ chÊp nhËn ®îc.V× vËy xuÊt khÈu ®ãng vai trß quan träng trong viÖc ph¸ vì ranh giíi s¶n xuÊt tù nhiªn, tù cÊp tù tóc ®Ó t¹o thµnh thÓ thèng nhÊt trong toµn nÒn kinh tÕ quèc d©n.
XuÊt khÈu gãp phÇn híng dÉn s¶n xuÊt kinh doanh, gióp doanh nghiÖp cã ®Çy ®ñ th«ng tin vÒ thÞ trêng thÕ giíi tõ ®ã cã thÓ ph¸t triÓn thÞ trêng cña m×nh theo chiÒu réng vµ chiÒu s©u. Qua ®ã doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng nhËp khÈu ®îc m¸y mãc thiÕt bÞ nguyªn nhiªn vËt liÖu phï hîp víi kh¶ n¨ng vÒ c«ng nghÖ vµ tµi chÝnh cña m×nh.
Kinh doanh xuÊt khÈu ph¸t huy cao ®é tÝnh n¨ng ®éng s¸ng t¹o cña c¸n bé, b¾t buéc hä ph¶i lu«n t×m tßi, kh«ng ngõng häc hái ®Ó t×m ra bíc ®i thÝch hîp trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh khèc liÖt trªn th¬ng trêng. ChÝnh v× vËy mµ chÊt lîng hµng ho¸ xuÊt khÈu kh«ng ngõng ®îc n©ng cao, s¶n phÈm lu«n ®îc c¶i tiÕn, gi¸ thµnh ngµy cµng gi¶m.
Th«ng qua ho¹t ®éng xuÊt khÈu h×nh thµnh nh÷ng mÆt hµng thÕ m¹nh cña doanh nghiÖp. Doanh nghiÖp cã ®iÒu kiÖn tiÕp xóc víi c¸c thµnh tùu khoa häc, c«ng nghÖ tiªn tiÕn nhê ®ã mµ cã thÓ n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng.
Tãm l¹i, ngµy nay trong xu híng toµn cÇu ho¸ mét quèc gia cho dï cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn nh thÕ nµo ®i ch¨ng n÷a hay cã thÞ trêng néi ®Þa hÕt søc réng lín th× còng kh«ng thÓ kh«ng tham gia vµo c¸c quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ. Mµ ngîc l¹i hä lu«n lµ ngêi ®i ®Çu trong tiÕn tr×nh toµn cÇu ho¸ nÒn kinh tÕ thÕ giíi bëi nh÷ng lîi Ých to lín th«ng qua ho¹t ®éng ngo¹i th¬ng. §èi víi nh÷ng níc chËm ph¸t triÓn th× xuÊt khÈu lµ mét trong nh÷ng ®éng lùc c¬ b¶n thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi.
3. Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm kinh doanh xuÊt khÈu
3.1 Kh¸i niÖm:
Ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu hµng hãa lµ viÖc b¸n hµng ho¸ dÞch vô cña mét quèc gia cho mét quèc gia kh¸c trªn c¬ së dïng tiÒn tÖ lµm ph¬ng tiÖn thanh to¸n nh»m ph¸t triÓn s¶n xuÊt , kinh doanh vµ ®êi sèng .
C¬ së cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu lµ ho¹t ®éng mua b¸n vµ trao ®æi hµng ho¸ trong níc.Khi s¶n xuÊt ph¸t triÓn vµ viÖc trao ®æi hµng ho¸ gi¬· c¸c quèc gia ph¸t triÓn,sù ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ h×nh thµnh râ nÐt,ho¹t déng nµy më réng ra ph¹m vi ngoµi biªn giíi cña c¸c quèc gia.
3.2 §Æc ®iÓm:
Kinh doanh xuÊt khÈu lµ bé phËn c¬ b¶n, chñ yÕu cña ngo¹i th¬ng . Nã xuÊt hiÖn tõ thêi kú Trung Cæ c¸ch ®©y hµng ngµn n¨m vµ ngµy cµng ®îc ph¸t triÓn vÒ quy m« , h×nh thøc vµ néi dung .
Ngµy nay , ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu diÔn ra trªn mäi lÜnh vùc víi ph¹m vi réng lín c¶ vÒ kh«ng gian lÉn thêi gian . Kh«ng chØ bã hÑp trong trao ®æi hµng ho¸ h÷u h×nh mµ cßn më réng sang hµng ho¸ v« h×nh (bé phËn nµy chiÕm vÞ trÝ ngµy cµng cao trong ho¹t ®éng XNK) , còng kh«ng giíi h¹n trong ph¹m vi mét vµi níc l¸ng giÒng , trong mét khu vùc hay nh÷ng níc cã cïng hÖ thèng chÝnh trÞ mµ nã ®îc më réng trªn ph¹m vi toµn thÕ giíi , biÕn thÕ giíi thµnh mét khèi thÞ trêng chung vµ thèng nhÊt .
Kinh doanh xuÊt khÈu diÔn ra rÊt phøc t¹p , chÞu sù t¸c ®éng cña rÊt nhiÒu yÕu tè . Kh«ng chØ c¸c yÕu tè vÒ kinh tÕ , v¨n ho¸ , chÝnh trÞ trong níc mµ cßn chÞu sù t¸c ®éng m¹nh mÏ vµ hÕt søc nh¹y c¶m tõ c¸c níc bªn ngoµi nh gi¸ c¶ cña thÞ trêng thÕ giíi , ®iÒu kiÖn vÒ hèi ®o¸i , vÒ kinh tÕ chÝnh trÞ ,... Do ®ã , bªn c¹nh nh÷ng lîi Ých kinh tÕ to lín th× ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu còng cã tÝnh rñi ro t¬ng ®èi cao vµ ®Ó ®Ó l¹i nh÷ng thiÖt h¹i kinh tÕ khã lêng . Bëi vËy nã yªu cÇu tÝnh chuyªn nghiÖp vµ nh¹y bÐn trong kinh doanh xuÊt khÈu .
Kinh doanh hµng ho¸ xuÊt khÈu tõ hµng ho¸ ph¶i ®îc vËn ®éng qua biªn giíi h¶i quan cña níc xuÊt khÈu , do ®ã ®i kÌm víi nã lµ c¸c thñ tôc h¶i quan vµ thñ tôc hµnh chÝnh kh¸c . Qu¸ tr×nh trao ®æi chñ yÕu lµ dïng tiÒn tÖ lµ trung gian trong ®ã Ýt nhÊt lµ ngo¹i tÖ ®èi víi mét níc , th«ng thêng c¸c ngo¹i tÖ m¹nh nh USD , GBP , JPY , ...
4. C¸c h×nh thøc xuÊt khÈu chñ yÕu
4.1. XuÊt khÈu trùc tiÕp
Lµ h×nh thøc xuÊt khÈu c¸c hµng ho¸ dÞch vô do doanh nghiÖp s¶n xuÊt ra hoÆc thu mua tõ c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt trong níc tíi c¸c kh¸ch hµng níc ngoµi th«ng qua c¸c tæ chøc cña m×nh .
4.2. XuÊt khÈu uû th¸c
Trong h×nh thøc nµy ®¬n vÞ cã hµng xuÊt khÈu (bªn uû th¸c) giao cho ®¬n vÞ XNK (gäi lµ bªn nhËn uû th¸c) tiÕn hµnh xuÊt khÈu hµng ho¸ trªn danh nghÜa cña m×nh nhng víi chi phÝ cña bªn uû th¸c vµ bªn nhËn uû th¸c ®îc nhËn phÝ uû th¸c theo sù tho¶ thuËn cña hai bªn .
4.3. Bu«n b¸n ®èi lu
Lµ mét ph¬ng thøc giao dÞch trao ®æi hµng ho¸ trong ®ã xuÊt khÈu kÕt hîp chÆt chÏ víi nhËp khÈu . Ngêi b¸n ®ång thêi lµ ngêi mua lîng hµng giao ®i t¬ng xøng víi lîng hµng nhËn l¹i vÒ trÞ gi¸ .
4.4 T¸i xuÊt
T¸i xuÊt lµ xuÊt khÈu trë l¹i nh÷ng hµng ho¸ tríc ®©y ®· nhËp khÈu vµ cha qua chÕ biÕn .
4.5- Gia c«ng xuÊt khÈu
Gia c«ng xuÊt khÈu lµ mét ho¹t ®éng kinh doanh th¬ng m¹i trong ®ã mét bªn (gäi lµ bªn nhËn gia c«ng) nhËp khÈu nguyªn vËt liÖu hoÆc b¸n thµnh phÈm cña mét bªn kh¸c (gäi lµ bªn ®Æt gia c«ng) ®Ó chÕ biÕn ra thµnh phÈm giao l¹i cho bªn ®Æt gia c«ng vµ nhËn thï lao (phÝ gia c«ng) .
4.6 - XuÊt khÈu theo nghÞ ®Þnh th
§©y lµ h×nh thøc doanh nghiÖp xuÊt khÈu cña Nhµ níc giao tiÕn hµnh xuÊt khÈu mét sè mÆt hµng nhÊt ®Þnh cho chÝnh phñ níc ngoµi trªn c¬ së nghÞ ®Þnh th ®· ký gi÷a hai chÝnh phñ .
5. Néi dung cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu.
Ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ lµ hÖ thèng c¸c nghiÖp vô cã quan hÖ chÆt chÏ víi nhau ®Ó ®a doanh nghiÖp ®¹t ®îc nh÷ng môc tiªu ®Ò ra . Tuy nhiªn ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu lµ ho¹t ®éng v« cïng phøc t¹p vµ chøa rÊt nhiÒu yÕu tè t¸c ®éng do ®ã ®ßi hái sù n¨ng ®éng , s¸ng t¹o vµ kinh nghiÖm cña c¸c nhµ kinh doanh . Tuú vµo ®Æc ®iÓm cña b¹n hµng , hµng ho¸ , tiÒm lùc cña doanh nghiÖp.... mµ néi dung cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu còng cã sù thay ®æi linh ho¹t kh¸c nhau . Tuy nhiªn néi dung cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu gåm c¸c nghiÖp vô c¬ b¶n sau :
5.1-Nghiªn cøu thÞ trêng quèc tÕ
§©y lµ c«ng viÖc ®Çu tiªn cÇn ph¶i ®îc tiÕn hµnh mét c¸ch chu ®¸o , chÆt chÏ . Nghiªn cøu thÞ trêng t¹o kh¶ n¨ng cho c¸c nhµ kinh doanh nhËn ra ®îc quy luËt vËn ®éng cña tõng hµng ho¸ cô thÓ th«ng qua sù biÕn ®æi nhu cÇu cung cÊp vµ gi¸ c¶ hµng ho¸ ®ã trªn thÞ trêng , gióp hä gi¶i quyÕt ®îc vÊn ®Ò thùc tiÔn kinh doanh nh : dung lîng thÞ trêng vÒ nhu cÇu cô thÓ , nhu cÇu ®èi víi hµng ho¸ cña doanh nghiÖp , chu kú sèng cña s¶n phÈm , kh¶ n¨ng c¹nh tranh hµng ho¸ cña doanh nghiÖp ...
Nh×n chung c«ng viÖc cña doanh nghiÖp bao gåm :
Nghiªn cøu thÞ trêng hµng ho¸ thÕ giíi : ph¶i bao gåm viÖc nghiªn cøu toµn bé qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña mét ngµnh s¶n xuÊt cô thÓ , tøc lµ viÖc nghiªn cøu kh«ng chØ giíi h¹n ë lÜnh vùc lu th«ng hµng ho¸ , tiªu dïng , yªu cÇu cña c«ng viÖc nµy lµ ph¶i x¸c ®Þnh ®îc tæng cung , tæng cÇu dù b¸o cña thÕ giíi , khu vùc hay quèc gia , ph¶i x¸c ®Þnh ®îc t×nh h×nh tiªu dïng mÆt hµng ®ã nh thÕ nµo , chu kú sèng cña s¶n phÈm , t×nh h×nh cung øng nguyªn nhiªn vËt liÖu s¶n xuÊt mÆt hµng ®ã ...
X¸c ®Þnh c¸c yÕu tè ¶nh hëng : trªn c¬ së ph©n tÝch c¸c yÕu tè vÒ kinh tÕ , v¨n ho¸ , chÝnh trÞ , thÞ hiÕu tiªu dïng ... cña c¸c quèc gia tõ ®ã ®a ra c¸c dù b¸o vÒ sù biÕn ®éng cña thÞ trêng vµ x¸c ®Þnh ®îc nhu cÇu cña hµng ho¸ kh«ng chØ ë hiÖn t¹i mµ cßn ë t¬ng lai .
Lùa chän ®èi t¸c bu«n b¸n: môc ®Ých cña ho¹t ®éng nµy lµ lùa chän b¹n hµng cã thÓ céng t¸c ®îc , ®¶m b¶o an toµn vµ cã l·i . Néi dung cÇn thiÕt ®Ó nghiªn cøu lùa chän ®èi t¸c bao gåm :
Quan ®iÓm kinh doanh cña th¬ng nh©n ®ã .
LÜnh vùc kinh doanh cña hä .
Kh¶ n¨ng vèn vµ c¬ së vËt chÊt cña hä .
Uy tÝn vµ mèi quan hÖ kinh doanh .
Nh÷ng ngêi chÞu tr¸ch nhiÖm kinh doanh vµ ph¹m vi tr¸ch nhiÖm cña hä ....
Nghiªn cøu gi¸ c¶ hµng ho¸ trªn thÕ giíi : ®©y lµ yªu cÇu hÕt søc quan träng ®Æc biÖt ®èi víi nh÷ng níc cã quy m« s¶n xuÊt bÐ vµ kinh doanh theo nguyªn t¾c chÊp nhËn gi¸ . §Þnh gi¸ ®óng ®¶m b¶o cho c¸c nhµ kinh doanh tèi ®a ho¸ lîi nhuËn cña m×nh , gi¶m thiÓu ®îc c¸c rñi ro , thua lç . Th«ng thêng c¸c nhµ kinh doanh xuÊt khÈu ®Þnh gi¸ dùa trªn bèn c¨n cø :
Gi¸ thµnh vµ c¸c chi phÝ kh¸c .
Søc mua cña ngêi tiªu dïng .
Gi¸ c¶ hµng ho¸ trªn thÞ trêng ®èi víi s¶n phÈm ®ã .
§iÒu kiÖn c¹nh tranh cña doanh nghiÖp trªn thÞ trêng .
Thanh to¸n trong th¬ng m¹i quèc tÕ : ®©y lµ nghiÖp vô rÊt quan träng vµ phøc t¹p . Nã ®¶m b¶o hiÖu qu¶ kinh tÕ trong kinh doanh xuÊt khÈu , gi¶m bít ®îc c¸c rñi ro cho c¸c doanh nghiÖp . ViÖc thanh to¸n ph¶i xÐt ®Õn c¸c vÊn ®Ò :
TiÒn tÖ trong thanh to¸n quèc tÕ .
Thêi h¹n thanh to¸n quèc tÕ .
C¸c h×nh thøc vµ ph¬ng thøc thanh to¸n quèc tÕ .
C¸c ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o hèi ®o¸i .
5.2 LËp ph¬ng ¸n kinh doanh
Trªn c¬ së nh÷ng kÕt qu¶ thu ®îc trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu thÞ trêng , ®¬n vÞ kinh doanh lËp ph¬ng ¸n kinh doanh cho m×nh . §©y lµ kÕ ho¹ch ho¹t ®éng cña ®¬n vÞ nh»m ®¹t ®îc c¸c môc tiªu ®· x¸c ®Þnh trong kinh doanh . Nã thêng bao gåm c¸c c«ng viÖc sau :
Lùa chän mÆt hµng kinh doanh .
§©y lµ mét trong nh÷ng néi dung ban ®Çu , c¬ b¶n , nhng rÊt quan träng vµ cÇn thiÕt ®Ó cã thÓ tiÕn hµnh ho¹t ®éng xuÊt khÈu .
Trªn thùc tÕ doanh nghiÖp cã thÓ lùa chän xuÊt khÈu c¸c s¶n phÈm ë nh÷ng d¹ng sau :
- SWYG : Doanh nghiÖp xuÊt khÈu nh÷ng s¶n phÈm mµ m×nh s¶n xuÊt (Sell What You Got) .
- SWAB : Doanh nghiÖp xuÊt khÈu nh÷ng s¶n phÈm mµ thÞ trêng cÇn (Sell What People Actually Need ) .
- GLOB : Doanh nghiÖp xuÊt khÈu nh÷ng mÆt hµng gièng nhau ra thÞ trêng quèc tÕ kh«ng ph©n biÖt kh¸c nhau vÒ v¨n ho¸ , x· héi , ng«n ng÷ , phong tôc tËp qu¸n vµ biªn giíi quèc gia (Sell The same things globally disregarding national frontier) .
Ngµy nay xu híng xuÊt khÈu nh÷ng s¶n phÈm mµ thÞ trêng cÇn vµ xuÊt khÈu nh÷ng mÆt hµng t¬ng tù nhau ra tÊt c¶ c¸c thÞ trêng lµ phæ biÕn . Cßn xuÊt khÈu nh÷ng s¶n phÈm mµ doanh nghiÖp s¶n xuÊt chØ bã hÑp trong mét sè lÜnh vùc nh s¶n phÈm kÜ thuËt cao , kÜ thuËt toµn bé , m¸y bay tµu vò trô ...
Do vËy trong qu¸ tr×nh kinh doanh ®Ó lùa chän ®óng nh÷ng mÆt hµng mµ thÞ trêng cÇn ®ßi hái doanh nghiÖp cã mét qu¸ tr×nh nghiªn cøu tØ mØ ,ph©n tÝch mét c¸ch cã hÖ thèng vÒ nhu cÇu thÞ trêng , kh¶ n¨ng cña doanh nghiÖp . §ång thêi ph¶i dù ®o¸n xu híng biÕn ®éng cña thÞ trõ¬ng còng nh c¬ héi vµ th¸ch thøc mµ m×nh gÆp ph¶i trªn thÞ trêng thÕ giíi .
Lùa chän thÞ trêng kinh doanh .
Sau khi ®· lùa chän mÆt hµng xuÊt khÈu , doanh nghiÖp ph¶i tiÕn hµnh nghiªn cøu tríc khi tiÕn hµnh lùa chän thÞ trêng xuÊt khÈu ®ã . ViÖc lùa chän thÞ trêng ®ßi hái ph©n tÝch tæng hîp nhiÒu yÕu tè bao gåm c¶ nh÷ng yÕu tè vi m« , vÜ m« vµ kh¶ n¨ng cña doanh nghiÖp . Th«ng thêng lµ c¸c yÕu tè vÒ v¨n ho¸ , x· héi , luËt ph¸p , kinh tÕ chÝnh trÞ , khoa häc c«ng nghÖ , ®ång tiÒn thanh to¸n , c¸c hµng rµo th¬ng m¹i vµ c¸c yÕu tè m«i trêng tµi chÝnh .
Lùa chän ph¬ng thøc giao dÞch , ph¬ng thøc thanh to¸n .
Ph¬ng thøc giao dÞch lµ c¸c c¸ch thøc mµ doanh nghiÖp sö dông ®Ó thùc hiÖn c¸c môc tiªu kÕ ho¹ch cña m×nh trªn thÞ trêng thÕ giíi .
Nh÷ng c¸ch thøc nµy quy ®Þnh thñ tôc cÇn tiÕn hµnh , c¸c ®iÒu kiÖn giao dÞch c¸c thao t¸c vµ c¸c chøng tõ cÇn thiÕt cña quan hÖ giao dÞch kinh doanh . Cã nhiÒu ph¬ng tiÖn giao dÞch kh¸c nhau nhng phæ biÕn nhÊt vµ ®îc sö dông nhiÒu nhÊt lµ ph¬ng thøc giao dÞch th«ng thêng .
Giao dÞch th«ng thêng lµ giao dÞch mµ trong ®ã ngêi b¸n ngêi mua bµn b¹c tho¶ thuËn trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp vÒ hµng ho¸ , c¸c ®iÒu kiÖn giao dÞch , gi¸ c¶ ...
Tuú vµo hµng ho¸ , tuú vµo ®Æc ®iÓm cña thÞ trêng vµ kh¶ n¨ng cña doanh nghiÖp mµ doanh nghiÖp cã thÓ lùa chän ph¬ng thøc giao dÞch cho phï hîp .
§¸nh gi¸ s¬ bé hiÖu qu¶ kinh doanh .
5.3- Nghiªn cøu vµ t¹o nguån hµng cho xuÊt khÈu
Nguån hµng lµ toµn bé khèi lîng vµ c¬ cÊu hµng ho¸ thÝch hîp víi nhu cÇu kh¸ch hµng hay ®¶m b¶o xuÊt khÈu ®îc cã kh¶ n¨ng huy ®éng trong kú kÕ ho¹ch . Nã kh«ng ph¶i lµ toµn bé nguån cung cÊp hµng ho¸ cho xuÊt khÈu . C«ng t¸c t¹o nguån hµng cho xuÊt khÈu mang ý nghÜa chiÕn lîc ®èi víi uy tÝn , sù æn ®Þnh , tÝnh linh ®éng vµ chi phÝ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp , gióp doanh nghiÖp kh«ng bÞ ®éng trong qu¸ tr×nh giao hµng cho ®èi t¸c níc ngoµi . Do ®ã yªu cÇu doanh nghiÖp cÇn ph¶i cã kÕ ho¹ch t¹o nguån cô thÓ, cÇn ph¶i x¸c ®Þnh nhu cÇu cô thÓ cña kh¸ch hµng , t×m hiÓu kh¶ n¨ng s¶n xuÊt trong vµ ngoµi níc , tæ chøc giao dÞch ®µm ph¸n vµ thùc hiÖn hîp ®ång , ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ cña c«ng t¸c t¹o nguån .
5.4- §µm ph¸n vµ ký kÕt hîp ®ång kinh tÕ
5.4.1 Giao dÞch, ®µm ph¸n kinh doanh
Sau khi nghiªn cøu kü thÞ trêng hµng ho¸ thÕ giíi vµ lùa chän kh¸ch hµng c¸c doanh nghiÖp ph¶i tiÕn hµnh giao dÞch ®µm ph¸n ®Ó ®i ®Õn nh÷ng tho¶ thuËn chi tiÕt .
§µm ph¸n thêng ®îc diÔn ra b»ng c¸c ph¬ng thøc sau :
§µm ph¸n giao dÞch qua th tÝn : lµ nh÷ng cuéc tiÕp xóc gi÷a c¸c chñ thÓ bu«n b¸n quèc tÕ th«ng qua ph¬ng tiÖn th tÝn ®Ó giao dÞch .
§µm ph¸n th«ng qua ®iÖn tho¹i , ®iÖn tÝn : lµ viÖc chñ ®éng dïng ®iÖn tho¹i , Internet lµm ph¬ng tiÖn trao ®æi vÒ c¸c ®iÒu kiÖn bu«n b¸n quèc tÕ .
Giao dÞch ®µm ph¸n trùc tiÕp : lµ viÖc gÆp gì trùc tiÕp gi÷a c¸c bªn ®Ó trao ®æi mäi ®iÒu kiÖn vÒ giao dÞch , vÊn ®Ò liªn quan ®Õn ký hîp ®ång mua b¸n .
5.4.2- Ký kÕt hîp ®ång kinh tÕ
Do yÕu tè níc ngoµi , hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu cã nguån luËt ®iÒu chØnh phøc t¹p h¬n hîp ®ång mua b¸n trong níc . C¸c bªn cã thÓ ¸p dông c«ng íc quèc tÕ , ph¸p luËt níc ngoµi trong c¸c trêng hîp :
§iÒu íc quèc tÕ mµ nhµ níc ViÖt Nam ®· ký kÕt hoÆc tham gia cã quy ®Þnh kh¸c víi quy ®Þnh cña luËt th¬ng m¹i ViÖt Nam th× c¸c bªn trong hîp ®ång cã thÓ ¸p dông c¸c quy ®Þnh cña ®iÒu luËt ®ã .
C¸c bªn cã thÓ tho¶ thuËn ¸p dông ®iÒu luËt cña mét quèc gia nµo ®ã nÕu kh«ng tr¸i víi quy ®Þnh cña ViÖt Nam , trong trêng hîp ®iÒu íc quèc tÕ mµ ViÖt Nam ký kÕt hoÆc tham gia cã quy ®Þnh ¸p dông luËt níc ngoµi .
C¸c bªn cã thÓ tho¶ thuËn ¸p dông tËp qu¸n th¬ng m¹i quèc tÕ nÕu kh«ng tr¸i víi ph¸p luËt ViÖt Nam .
Chó ý vÒ c¸c ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång xuÊt khÈu : C¸c níc cã quan ®iÓm kh¸c nhau vÒ nh÷ng ®iÒu kho¶n b¾t buéc trong hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th¬ng , ë ViÖt Nam b¾t buéc ph¶i cã c¸c ®iÒu kho¶n chñ yÕu sau :
Tªn hµng .
Sè lîng vµ c¸ch x¸c ®Þnh .
Quy c¸ch phÈm chÊt .
Thêi h¹n vµ ®Þa ®iÓm giao hµng .
Gi¸ c¶ (®¬n gi¸ , tæng gi¸) .
§iÒu kiÖn giao hµng .
§iÒu kiÖn thanh to¸n , chøng tõ thanh to¸n .
Tríc khi ®i ®Õn hîp ®ång cÇn cã sù tho¶ thuËn thèng nhÊt víi nhau mäi ®iÒu kho¶n . Ngêi ký kÕt ph¶i lµ ngêi cã thÈm quyÒn ký kÕt . Hîp ®ång ph¶i ®îc lµm b»ng v¨n b¶n hîp lÖ .
5.4.3- C¸c bíc tiÕn hµnh
Ho¹t ®éng xuÊt khÈu cã nh÷ng nÐt riªng biÖt nh giao dÞch víi ngêi cã quèc tÞch , ng«n ng÷ kh¸c nhau , thÞ trêng réng lín , hµng ho¸ ®îc vËn chuyÓn qua biªn giíi c¸c quèc gia kh¸c nhau ... Do ®ã qu¸ tr×nh giao dÞch rÊt phøc t¹p . Trong kinh doanh xuÊt khÈu qu¸ tr×nh nµy thêng theo c¸c bíc sau :
Bíc 1 : Chµo hµng , ®©y lµ viÖc ngêi b¸n (xuÊt khÈu) thÓ hiÖn cã ý ®Þnh b¸n hµng cña m×nh , lµ lêi ®Ò nghÞ ký kÕt hîp ®ång .
Bíc 2 : Hoµn gi¸ : khi nhËn ®îc ®Æt hµng tõ phÝa ngêi mua, kh«ng chÊp nhËn hoµn toµn mµ ®a ra lêi ®Ò nghÞ míi th× lêi ®Ò nghÞ nµy ®îc gäi lµ hoµn gi¸.
Bíc 3 : ChÊp nhËn : lµ sù ®ång ý hoµn toµn v« ®iÒu kiÖn mäi néi dung cña chµo hµng , ®Æt hµng mµ phÝa bªn kia yªu cÇu .
Bíc 4: X¸c nhËn: hai bªn sau khi ®· thèng nhÊt tho¶ thuËn víi nhau vÒ ®iÒu kiÖn giao dÞch , cã khi cÇn thiÕt ghi l¹i mäi ®iÒu kho¶n ®· tho¶ thuËn . §ã lµ x¸c nhËn .
5.5- Thùc hiÖn hîp ®ång
Sau khi c¸c bªn tiÕn hµnh giao dÞch ®µm ph¸n cã kÕt qu¶ th× ph¶i lËp vµ ký kÕt c¸c hîp ®ång trong ®ã quyÒn h¹n vµ nghÜa vô cô thÓ cña c¸c bªn ph¶i ®îc ghi ®Çy ®ñ .
Sau khi ký kÕt ®¬n vÞ xuÊt khÈu cÇn ph¶i tæ chøc thùc hiÖn mét c¸ch nghiªm tóc , cô thÓ . Qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu thêng qua c¸c bíc sau :
Xin giÊy phÐp xuÊt khÈu .
KiÓm tra L/C .
ChuÈn bÞ hµng ®Ó giao .
KiÓm tra hµng ho¸ .
Thuª tµu hoÆc uû th¸c thuª tµu (nÕu cã) .
Mua b¶o hiÓm (nÕu cã) .
Lµm thñ tôc h¶i quan .
Lµm thñ tôc thanh to¸n .
Tæ chøc gi¶i quyÕt tranh chÊp nÕu cã .
II- C¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu
1- Nhãm nh©n tè bªn ngoµi
§©y lµ c¸c yÕu tè kh¸ch quan mµ doanh nghiÖp kh«ng kiÓm so¸t ®îc . Nghiªn cøu c¸c yÕu tè nµy kh«ng nh»m ®Ó ®iÒu khiÓn nã theo ý muèn cña doanh nghiÖp mµ gióp doanh nghiÖp t¹o ra kh¶ n¨ng thÝch øng víi xu híng vËn ®éng cña nã . Nh×n chung bao gåm c¸c nh©n tè chÝnh sau :
1.1- C¸c c«ng cô cña Nhµ níc trong qu¶n lý xuÊt khÈu
Trong qu¶n lý Nhµ níc c¸c quèc gia thêng sö dông c¸c c«ng cô sau :
C«ng cô h¹n ng¹ch (Quota) .
Lµ quy ®Þnh cña Nhµ níc vÒ sè lîng (hay gi¸ trÞ) cña mét mÆt hµng ®îc phÐp xuÊt trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh .
C«ng cô thuÕ quan (thuÕ XNK) .
Lµ lo¹i thuÕ gi¸n thu ®¸nh vµo hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu . Mçi quèc gia cã mét biÓu thuÕ quan riªng cho tõng nhãm mÆt hµng vµ tõng nhãm níc .
Hµng rµo phi thuÕ quan : ®©y lµ nh÷ng quy ®Þnh hµnh chÝnh ph©n biÖt , ®èi xö nh»m chèng l¹i nh÷ng hµng ho¸ níc ngoµi vµ b¶o hé s¶n xuÊt néi ®Þa .
Trî cÊp xuÊt khÈu : lµ biÖn ph¸p cña Nhµ níc hç trî c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt , kinh doanh hµng xuÊt khÈu nh»m khuyÕn khÝch t¨ng nhanh sè lîng vµ gi¸ trÞ kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng ho¸ vµ dÞch vô .
ChÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i : lµ quan hÖ søc mua cña ®ång néi tÖ so víi ®ång ngo¹i tÖ . KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu rÊt nh¹y c¶m víi tû gi¸ hèi ®o¸i nÕu t¨ng thêng cã lîi cho xuÊt khÈu .
1.2- C¸c quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ
Trong xu híng toµn cÇu ho¸ hiÖn nay , nhiÒu hiÖp ®Þnh kinh tÕ song ph¬ng , ®a ph¬ng ®îc ký kÕt , nhiÒu liªn minh kinh tÕ , khèi mËu dÞch tù do h×nh thµnh víi môc tiªu dì bá hµng rµo thuÕ quan phi thuÕ quan gi÷a c¸c níc tham gia , tõ ®ã thóc ®Èy ho¹t ®éng th¬ng m¹i gi÷a c¸c níc . NÕu lµ thµnh viªn trong c¸c liªn minh kinh tÕ , c¸c hiÖp ®Þnh th¬ng m¹i Êy th× quèc gia ®ã cã c¬ héi thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt khÈu , nÕu kh«ng th× sÏ gÆp ph¶i nh÷ng rµo c¶n lín trong qu¸ tr×nh th©m nhËp vµ më réng thÞ trêng .
1.3- ¶nh hëng cña nÒn kinh tÕ trong níc vµ thÕ giíi
S¶n xuÊt trong níc lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh ®Õn lîng cung cña hµng xuÊt khÈu , nÕu nã ph¸t triÓn th× kh¶ n¨ng cung øng hµng xuÊt khÈu sÏ t¨ng , doanh nghiÖp sÏ thuËn lîi trong c«ng t¸c thu mua t¹o nguån vµ ngîc l¹i .
NÒn kinh tÕ thÕ giíi vµ níc trùc tiÕp nhËp khÈu hµng ho¸ cña doanh nghiÖp ph¸t triÓn th× nhu cÇu nhËp khÈu sÏ t¨ng lªn , t¹o cho doanh nghiÖp nhiÒu c¬ héi kinh doanh míi . Nhng doanh nghiÖp còng ph¶i c¹nh tranh khèc liÖt víi c¸c ®èi thñ trong còng nh ngoµi níc .
1.4- Tr×nh ®é ph¸t triÓn hÖ thèng tµi chÝnh ng©n hµng, c¬ së h¹ tÇng
Trong kinh doanh xuÊt khÈu quan hÖ thanh to¸n rÊt phøc t¹p , nguån vèn ngo¹i tÖ cÇn huy ®éng lín . Khi hÖ thèng tµi chÝnh ng©n hµng níc xuÊt nhËp khÈu ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp sÏ dÔ dµng huy ®éng vèn , ngo¹i tÖ , thùc hiÖn nghiÖp vô thanh to¸n nhanh chãng , chi phÝ thÊp .
HÖ thèng c¬ së h¹ tÇng ®Æc biÖt hÖ thèng th«ng tin cã t¸c ®éng lín tíi xuÊt khÈu . Kh¶ n¨ng thu thËp th«ng tin nhanh chãng, chÝnh x¸c gióp doanh nghiÖp ph¸t hiÖn c¸c c¬ héi kinh doanh , giao dÞch nhanh chãng , thuËn lîi víi chi phÝ thÊp . HÖ thèng giao th«ng ®êng bé , ®êng thuû , c¶ng biÓn … bè trÝ thuËn lîi sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc kinh doanh xuÊt khÈu nh t¨ng kh¶ n¨ng ®¸p øng kÞp thêi nhu cÇu cña kh¸ch hµng , gi¶m thêi gian , chi phÝ vËn chuyÓn , n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh .
1.5- ¶nh hëng cña yÕu tè d©n sè v¨n ho¸ x· héi
§©y lµ yÕu tè cã sù kh¸c biÖt rÊt lín gi÷a c¸c níc quyÕt ®Þnh dung lîng vµ nhu cÇu cña thÞ trêng híng vµo s¶n phÈm cña doanh nghiÖp , khi nghiªn cøu doanh nghiÖp ph¶i n¾m ®îc quy m« , c¬ cÊu d©n sè thÞ hiÕu tiªu dïng , phong tôc tËp qu¸n tõng ®Þa ph¬ng ®Ó ®a ra c¸c quyÕt ®Þnh maketing- mix phï hîp .
1.6- ¶nh hëng cña yÕu tè ®Þa lý, sinh th¸i
C¸c yÕu tè ®Þa lý sinh th¸i lu«n ®îc nghiªn cøu kü ®Ó cã quyÕt ®Þnh ®óng vÒ c¸ch thøc , néi dung kinh doanh , ®Æc biÖt trong kinh doanh xuÊt khÈu bëi chi phÝ vËn t¶i chiÕm tû träng rÊt lín . KhÝ hËu , thêi tiÕt ¶nh hëng nhiÒu ®Õn kh¶ n¨ng cung øng , chi phÝ b¶o qu¶n , chÕ biÕn hµng ho¸ ë níc xuÊt khÈu vµ thÞ hiÕu , nhu cÇu tiªu dïng ë níc nhËp khÈu .
VÊn ®Ò m«i trêng sinh th¸i cµng ®îc quan t©m v× vËy trong thêi gian tíi doanh nghiÖp cÇn ph¶i ®¸p øng ®îc c¸c yªu cÇu vÒ tiªu chuÈn m«i trêng .
2. C¸c nh©n tè vÒ b¶n th©n doanh nghiÖp
2.1- Nguån nh©n lùc
Con ngêi chñ thÓ mäi ho¹t ®éng x· héi , ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp còng do con ngêi vµ v× con ngêi nªn lu«n ®Æt ë vÞ trÝ trung t©m khi xem xÐt c¸c vÊn ®Ò cña doanh nghiÖp . Víi ®éi ngò lao ®éng v÷ng vµng chuyªn m«n , cã kinh nghiÖm bu«n b¸n quèc tÕ , cã kh¶ n¨ng øng phã linh ho¹t tríc mäi biÕn ®éng sÏ lµ ®éi ngò kinh doanh lý tëng cña doanh nghiÖp vµ ngîc l¹i .
2.2 Kh¶ n¨ng tµi chÝnh
§©y lµ yÕu tè tæng hîp ph¶n ¸nh søc m¹nh doanh nghiÖp th«ng qua lîng vèn doanh nghiÖp cã thÓ huy ®éng vµo kinh doanh , kh¶ n¨ng ph©n phèi , ®Çu t cã hiÖu qña nguån vèn . NÕu doanh nghiÖp cã tiÒm lùc tµi chÝnh m¹nh th× hä cã kh¶ n¨ng ®æi míi , c¶i tiÕn c«ng nghÖ , thùc hiÖn nh÷ng hîp ®ång cã gi¸ trÞ lín , cã kh¶ n¨ng huy ®éng ngo¹i tÖ .
2.3. VÞ trÝ ®Þa lý cña doanh nghiÖp
NÕu bè trÝ gÇn n¬i cung cÊp c¸c yÕu tè ®Çu vµo cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh hoÆc c¸c nhµ ga , bÕn c¶ng , doanh nghiÖp sÏ linh ®éng trong viÖc t¹o nguån ph©n phèi hµng ho¸ , gi¶m ®îc chi phÝ vËn ch._.uyÓn .
2.4. Uy tÝn cña doanh nghiÖp
§©y lµ tµi s¶n v« h×nh t¹o nªn søc m¹nh cña doanh nghiÖp th«ng qua kh¶ n¨ng lùa chän vµ ra quyÕt ®Þnh mua hµng . Nã ngµy cµng ®îc xem träng trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh khèc liÖt cña thÞ trêng . §Æc biÖt , trong giai ®o¹n chuyÓn tõ c¹nh tranh gi¸ c¶ sang phi gi¸ c¶ nã ¶nh hëng ®Õn sù sèng cßn cña doanh nghiÖp .
2.5 Tr×nh ®é tæ chøc qu¶n lý
Mçi doanh nghiÖp lµ mét hÖ thèng víi nh÷ng mèi liªn hÖ chÆt chÏ víi nhau ®Ó híng tíi môc tiªu . KÕt qu¶ kinh doanh kh«ng chØ lµ tæng kÕt qu¶ thùc hiÖn cña c¸c bé phËn trong doanh nghiÖp mµ lµ hµm sè cña sù t¬ng t¸c gi÷a chóng .
Ch¬ng II
Thùc tr¹ng xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n t¹i c«ng ty INTIMEX trong nh÷ng n¨m qua
I. Thùc tr¹ng kinh doanh xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n cña níc ta
1) §Æc ®iÓm hµng n«ng s¶n vµ nh÷ng chØ dÉn Marketing c¬ b¶n
Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt thu ho¹ch , bu«n b¸n hµng n«ng s¶n mang tÝnh thêi vô , vµo lóc chÝnh vô hµng n«ng s¶n phong phó vÒ chñng lo¹i , chÊt lîng kh¸ ®ång ®Òu gi¸ b¸n rÎ vµ vµo lóc tr¸i vô hµng n«ng s¶n khan hiÕm , chÊt lîng kh«ng ®ång ®Òu vµ gi¸ b¸n thêng cao . NÕu doanh nghiÖp thùc hiÖn ®îc ®¬n ®Æt hµng vµo lóc khan hiÕm th× sÏ thu ®îc lîi nhuËn cao so víi chÝnh vô rÊt nhiÒu .
T¹i c¸c quèc gia ph¸t triÓn ngµy cµng cã nhiÒu yªu cÇu cao víi hµng nhËp khÈu nh tiªu chuÈn chÊt lîng vÖ sinh an toµn thùc phÈm, xuÊt xø … §Ó x©m nhËp thÞ trêng khã tÝnh nµy buéc doanh nghiÖp ph¶i t¨ng cêng kiÓm tra , kiÓm dÞch , n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm ®¹t c¸c tiªu chuÈn quèc tÕ nh : ISO 9001 , ISO 9002 vÒ qu¶n lý chÊt lîng vµ ISO 14000 vÒ b¶o vÖ m«i trêng .
§èi víi hµng n«ng s¶n , kh©u b¶o qu¶n chÕ biÕn rÊt quan träng v× cã ®Æc tÝnh t¬i sèng nªn khã b¶o qu¶n ®îc trong thêi gian dµi , yÕu tè thêi vô cña nã dÉn ®Õn tÝnh kh«ng phï hîp gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng v× vËy kh©u chÕ biÕn vµ b¶o qu¶n cã ý nghÜa sèng cßn ®èi víi doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt khÈu.
Chñng lo¹i hµng n«ng s¶n rÊt phong phó ®a d¹ng , nªn chÊt lîng cña mét mÆt hµng còng rÊt phong phó ®a d¹ng . Bëi vËy trong hîp ®ång xuÊt khÈu vÊn ®Ò quy ®Þnh chÊt lîng hµng ho¸ rÊt khã kh¨n vµ phøc t¹p v× vËy yªu cÇu doanh nghiÖp cÇn cã ®éi ngò c¸n bé giµu kinh nghiÖm trong viÖc ký kÕt hîp ®ång vµ kiÓm ®Þnh chÊt lîng .
HiÖn nay hÇu hÕt c¸c quèc gia trªn thÕ giíi ®Òu xuÊt nhËp khÈu hµng n«ng s¶n vµ do ®iÒu kiÖn thêi tiÕt , khÝ hËu ë c¸c quèc gia lµ kh¸c nhau do ®ã mçi níc cã nh÷ng mÆt hµng n«ng s¶n ®Æc trng .
ThÞ trêng nhËp khÈu hµng n«ng s¶n ë c¸c níc chËm ph¸t triÓn thêng lµ hµng s¬ chÕ phôc vô cho nhu cÇu thiÕt yÕu cña nh©n d©n , do ®ã kh«ng ®ßi hái nghiªm ngÆt c¸c tiªu chuÈn chÊt lîng, mÉu m· ... §èi víi c¸c níc ph¸t triÓn th× tiªu thô hµng n«ng s¶n lín , tuy nhiªn c¸c tiªu chuÈn vÒ chÊt lîng , vÖ sinh an toµn ®îc kiÓm tra nghiªm ngÆt tríc khi lu th«ng trªn thÞ trêng . Nhu cÇu s¶n phÈm n«ng s¶n cao cÊp ë ®ã ngµy mét t¨ng cßn nhu cÇu n«ng s¶n s¬ cÊp tuy cÇn thiÕt song sÏ ngµy mét gi¶m .
2. Thùc tr¹ng s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu n«ng s¶n cña ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m qua
2.1. T×nh h×nh s¶n xuÊt
Sau h¬n 15 n¨m thùc hiÖn ®êng lèi ®æi míi ngµnh n«ng nghiÖp níc ta ®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu to lín , toµn diÖn , nhiÒu mÆt hµng cã tèc ®é ph¸t triÓn nhanh æn ®Þnh . Trong ®ã næi bËt nhÊt lµ sù ph¸t triÓn trong s¶n xuÊt l¬ng thùc . Tõ chç lµ mét níc ph¶i nhËp khÈu g¹o nay ViÖt Nam ®· v¬n lªn trë thµnh níc xuÊt khÈu g¹o ®øng thø hai trªn thÕ giíi .
Cïng víi tèc ®é t¨ng trëng nhanh æn ®Þnh, viÖc ®a d¹ng ho¸ c©y trång , më réng diÖn tÝch trång trät trong nh÷ng n¨m qua ®· mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao trong n«ng nghiÖp vµ ®· h×nh thµnh c¸c vïng chuyªn m«n ho¸ râ rÖt. Ch¼ng h¹n ®èi víi cµ phª n¨m 1986 , diÖn tÝch trång míi 6,6 ngh×n ha s¶n lîng lµ 18,5 ngh×n tÊn ®Õn n¨m 2001 lµ 910 ngh×n tÊn , c©y cao su n¨m 1986 s¶n lîng lµ 30 ngh×n tÊn th× n¨m 1998 ®· lµ 190 ngh×n tÊn vµ n¨m 2001 lµ 300 ngh×n tÊn .
Tr×nh ®é øng dông khoa häc vµo s¶n xuÊt ®îc c¶i thiÖn nªn n¨ng suÊt c©y trång t¨ng ®¸ng kÓ . Râ nhÊt lµ c©y lóa , n¨m 1986 n¨ng suÊt chØ ®¹t 28,1 t¹/ ha th× n¨m 1988 lµ 39,6 t¹ / ha . N¨ng suÊt cao su ViÖt Nam n¨m 1998 lµ ®¹t 1 tÊn/ ha , cao h¬n møc trung b×nh thÕ giíi 916 t¹/ ha . N¨ng suÊt cµ phª ViÖt Nam gÊp 1,5 lÇn cña Braxin vµ 1,7 lÇn Colombia .
2.2 T×nh h×nh chÕ biÕn mét sè mÆt hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu
ChÕ biÕn lµ lÜnh vùc cßn yÕu kÐm , cha ®¸p øng ®îc yªu cÇu ph¸t triÓn hµng n«ng s¶n ViÖt Nam , cha ®îc thùc hiÖn mét c¸ch hîp lý ®ång bé , cha ®îc quan t©m ®óng møc nªn s¶n phÈm t¹o ra thêng cã phÈm cÊp thÊp , t¹p chÊt nhiÒu , chÊt lîng kh«ng cao ...Nh÷ng yÕu kÐm trong kh©u chÕ biÕn ®îc xem lµ næi cém nhÊt hiÖn nay vµ lµ nguyªn nh©n lµm gi¶m søc c¹nh tranh cña hµng n«ng s¶n ViÖt Nam .
2.3. T×nh h×nh xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n ViÖt Nam
Cã thÓ nãi tõ n¨m 1990 trë l¹i ®©y , xuÊt khÈu n«ng s¶n ViÖt Nam ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn lín , cã tèc ®é t¨ng trëng nhanh ®Æc biÖt lµ c¸c mÆt hµng : G¹o , cµ phª , cao su ... thÓ hiÖn ë b¶ng sau :
B¶ng 1 : S¶n lîng xuÊt khÈu mét sè mÆt hµng n«ng s¶n chñ yÕu cña ViÖt Nam giai ®o¹n 1997 – 2001 .
§¬n vÞ: 1000 tÊn, %
MÆt hµng
N¨m 1997
Tèc ®é t¨ng trëng
N¨m 1998
Tèc ®é t¨ng trëng
N¨m 1999
Tèc ®é t¨ng trëng
N¨m 2000
Tèc ®é t¨ng trëng
N¨m 2001
Tèc ®é t¨ng trëng
G¹o
3682
21
3800
3
4500
18
3500
-22
3550
1
Cµ phª
392
392
382
-0,3
488
28
640
31
910
42
Cao su
195
0,3
197
1
265
35
325
23
300
-8
Nguån: Bé th¬ng m¹i , Bé kÕ ho¹ch vµ ®Çu t n¨m 2000 .
HiÖn nay c¸c mÆt hµng nµy trë thµnh c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc cña ViÖt Nam . Tõ n¨m 1997 ViÖt Nam ®· vît lªn Mü vÒ xuÊt khÈu g¹o chØ ®øng sau Th¸i Lan . Cµ phª ViÖt Nam hiÖn vît lªn Indonexia vÒ sè lîng xuÊt khÈu v¬n lªn ®øng thø ba trªn thÕ giíi .
ChÊt lîng hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu cña ViÖt Nam còng t¨ng râ rÖt . Tû träng g¹o 25% tÊm gi¶m tõ 60% xuèng cßn 30% nh hiÖn nay . Cµ phª lo¹i I t¨ng tõ 15% n¨m 1994 lªn gÇn 80% n¨m 2001 . Gi¸ c¶ còng ®îc c¶i thiÖn . VÝ dô chªnh lÖch gi¸ g¹o ViÖt Nam víi Th¸i Lan tõ 60 USD/tÊn n¨m 1995 nay cßn 5-10 USD/tÊn , gi¸ cµ phª víi Braxin tõ 600 USD n¨m 1995 nay xuèng díi 100 USD/ tÊn .
ThÞ trêng xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n ngµy cµng më réng , tríc ®©y xuÊt khÈu chñ yÕu sang c¸c níc §«ng ¢u vµ Liªn X« nay ®· cã mÆt ë kh¾p c¸c ch©u lôc . Hµng n«ng s¶n ViÖt Nam ®· b¾t ®Çu x©m nhËp vµo c¸c thÞ trêng khã tÝnh nh Anh , Thuþ SÜ , NhËt B¶n , Ph¸p ... vµ nh÷ng thÞ trêng xa l¹ nh Mü La Tinh vµ Ch©u Phi .
Trªn ®©y lµ nh÷ng thµnh tùu hµng n«ng s¶n ViÖt Nam ®¹t ®îc trong thêi gian qua . Tuy nhiªn ngµnh còng cã kh«ng Ýt tån t¹i thÓ hiÖn qua mét sè mÆt sau :
Tuy tèc ®é t¨ng trëng mét sè mÆt hµng chñ lùc cña ViÖt Nam t¬ng ®èi cao nhng so víi tiÒm n¨ng cña ngµnh vµ kÕt qu¶ xuÊt khÈu cña mét sè quèc gia kh¸c th× cßn kh¸ khiªm tèn . ThÞ trêng xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n chØ cã 10 quèc gia hÇu hÕt ë Ch©u ¸ , lµ nh÷ng thÞ trêng nhá vµ kh«ng æn ®Þnh .
Hµng n«ng s¶n ViÖt Nam chñ yÕu tån t¹i ë d¹ng th« hoÆc míi chØ qua s¬ chÕ , bao b× , mÉu m· l¹c hËu nªn gi¸ kh«ng cao ph¶i tu©n theo gi¸ c¶ thÞ trêng thÕ giíi . Víi thÞ trêng ®ßi hái chÊt lîng cao , tiªu chuÈn vÖ sinh nghiªm ngÆt th× hµng ViÖt Nam cßn rÊt Ýt .
Ho¹t ®éng thu thËp th«ng tin, t×m kiÕm thÞ trêng cßn yÕu kÐm , biÕn ®éng gi¸ c¶ t×nh h×nh cung cÇu trªn thÞ trêng kh«ng n¾m b¾t ®îc , nªn gi¸ cao kh«ng cã hµng xuÊt khÈu , gi¸ thÊp hµng d thõa dÉn tíi bÞ chÌn Ðp gi¸ , hiÖu qu¶ xuÊt khÈu kh«ng cao .
II. Ph©n tÝch t×nh h×nh xuÊt khÈu n«ng s¶n cña C«ng ty trong nh÷ng n¨m qua
A. Tæng quan vÒ C«ng ty xuÊt nhËp khÈu INTIMEX
1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn C«ng ty
1.1. Tªn gäi
Tªn ViÖt Nam C«ng ty xuÊt nhËp khÈu– dÞch vô th¬ng m¹i víi tªn giao dÞch lµ INTIMEX .
Tªn giao dÞch ®èi ngo¹i Foreign Trade Enterprise , Intimex .
1.2. Trô së
Trô së chÝnh cña C«ng ty ®Æt t¹i 96 TrÇn Hng §¹o , QuËn Hoµn KiÕm Hµ Néi .
1.4 Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty
C«ng ty xuÊt nhËp khÈu INTIMEX ®îc thµnh lËp vµo ngµy 10/8/1979 víi tªn gäi ban ®Çu lµ C«ng ty xuÊt nhËp khÈu néi th¬ng .
Theo quyÕt ®Þnh sè 496 T M TCCB cña Bé trëng bé th¬ng m¹i ngµy 20/3/1995 C«ng ty xuÊt nhËp khÈu néi th¬ng vµ hîp t¸c x· Hµ Néi ®îc ®æi thµnh C«ng ty xuÊt nhËp khÈu dÞch vô th¬ng m¹i INTIMEX (nay gäi lµ C«ng ty xuÊt nhËp khÈu INTIMEX) lµ doanh nghiÖp Nhµ níc cã quy m« võa , trùc thuéc Bé Th¬ng M¹i , thùc hiÖn chÕ ®é h¹ch to¸n ®éc lËp , cã t c¸ch ph¸p nh©n , ®îc më tµi kho¶n t¹i ng©n hµng vµ ®îc sö dông con dÊu riªng .
2. Chøc n¨ng cña C«ng ty
HiÖn nay chøc n¨ng cña c«ng ty bao gåm :
S¶n xuÊt vµ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu c¸c mÆt hµng .
§îc phÐp trùc tiÕp xuÊt khÈu vµ nhËn uû th¸c xuÊt khÈu .
S¶n xuÊt hµng tiªu dïng trong níc .
Trùc tiÕp nhËp khÈu vµ nhËn uû th¸c nhËp khÈu c¸c mÆt hµng vËt t , nguyªn vËt liÖu , hµng tiªu dïng , t¹m nhËp t¸i xuÊt , l¾p r¸p gia c«ng liªn doanh .
Kinh doanh b¸n bu«n vµ b¸n lÎ hµng ho¸ trªn thÞ trêng néi ®Þa
3. C¸c mÆt hµng kinh doanh cña C«ng ty
C«ng ty Intimex ho¹t ®éng kinh doanh trªn c¸c lÜnh vùc sau :
XuÊt khÈu hµng ho¸ tiªu dïng vµ phôc vô s¶n xuÊt :
Hµng thñ c«ng mü nghÖ, m¨y mÆc v¶i sîi .
Hµng n«ng s¶n thùc phÈm .
NhËp khÈu c¸c mÆt hµng :
VËt t , nguyªn vËt liÖu,ph©n bãn ho¸ chÊt .
M¸y mãc thiÕt bÞ phôc vô s¶n xuÊt .
Kinh doanh c¸c mÆt hµng dÖt may , n«ng s¶n , nguyªn vËt liÖu s¶n xuÊt vµ mét sè mÆt hµng nhËp khÈu .
Kinh doanh dÞch vô nh ¨n uèng , nhËn tr¶ kiÒu hèi cho ViÖt KiÒu .
4. KÕt qu¶ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu
T×nh h×nh kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cña C«ng ty thÓ hiÖn qua b¶ng sau :
B¶ng 4 : Kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cña C«ng ty Intimex giai ®o¹n 1998-2001
§¬n vÞ :1000 USD
N¨m
XuÊt khÈu
NhËp khÈu
Tæng Kim ng¹ch XNK
Gi¸ trÞ
Tû träng (%)
Gi¸ trÞ
Tû träng (%)
1998
10255
33
22.034
67
32.289
1999
23001
69
14.060
31
36.257
2000
58345
73,2
21.998
26,8
80.343
2001
52547
65
25.206
35
77.753
Nguån : B¸o c¸o tæng kÕt kinh doanh 3 n¨m 1998-2000 vµ n¨m 2001
Qua b¶ng trªn ta thÊy sù t¨ng vät kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cña C«ng ty . Tuy n¨m 2001 gi¶m so víi n¨m 2000 nhng gÊp 2,3 lÇn n¨m 1998 . Tû träng xuÊt khÈu trong tæng kim ng¹ch cã xu híng t¨ng tuy n¨m 2001 cã gi¶m song 4 n¨m qua vÞ trÝ cña xuÊt khÈu ®· trë thµnh chñ ®¹o thay cho nhËp khÈu .
C¬ cÊu mÆt hµng cña C«ng ty cã sù chuyÓn biÕn . MÆt hµng n«ng s¶n trë thµnh mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc . N¨m 1998 hµng n«ng s¶n chiÕm trªn 60 % n¨m 1999 chiÕm trªn 80 % n¨m 2000 vµ 2001chiÕm trªn 90 % kim ng¹ch xuÊt khÈu . Trong ®ã cµ phª vµ h¹t tiªu lµ hai mÆt hµng xuÊt khÈu chñ yÕu .
B. Ph©n tÝch t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n cña C«ng ty INTIMEX trong thêi gian qua
Trong h¬n 15 n¨m ®æi míi , nÒn kinh tÕ níc ta ®· cã nh÷ng bíc ph¸t triÓn vît bËc trong sù ph¸t triÓn chung Êy kh«ng thÓ kh«ng nh¾c tíi nh÷ng kÕt qu¶ mµ nÒn n«ng nghiÖp ®¹t ®îc ®Æc biÖt lµ trong lÜnh vùc kinh doanh vµ s¶n xuÊt hµng n«ng s¶n . Tõ mét níc cã nÒn n«ng nhiÖp l¹c hËu, ph¶i nhËp l¬ng thùc nay ®· trë thµnh níc xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n hµng ®Çu trªn thÕ giíi . Cã ®îc nh÷ng thµnh tùu to lín Êy lµ nhê vµo sù nç lùc kh«ng ngõng cña toµn §¶ng , toµn d©n , cña mäi cÊp mäi ngµnh . Trong sù ph¸t triÓn chung cña n«ng nghiÖp ViÖt Nam cã phÇn ®ãng gãp kh«ng nhá cña c¸c doanh nghiÖp tham gia xuÊt khÈu n«ng s¶n trong ®ã cã C«ng ty Intimex . MÆc dï gÆp khã kh¨n trong nh÷ng n¨m ®Çu ®æi míi kinh tÕ võa qua nh bÞ h¹n chÕ vÒ chøc n¨ng quyÒn h¹n kinh doanh , c¬ së vËt chÊt kü thuËt võa thiÕu võa yÕu , cha cã kinh nghiÖm ho¹t ®éng trong c¬ chÕ thÞ trêng , ®Æc biÖt lµ trong kinh doanh ngo¹i th¬ng , tr×nh ®é chuyªn m«n cña ®éi ngò c¸n bé cßn kÐm , ho¹t ®éng trong ®iÒu kiÖn c¬ chÕ chÝnh s¸ch lu«n thay ®æi ... Nhng vît lªn trªn nh÷ng khã kh¨n ®ã , ban l·nh ®¹o vµ toµn bé ®éi ngò c¸n bé nh©n viªn cña C«ng ty ®· ®oµn kÕt nç lùc hÕt m×nh , kh«ng ngõng häc hái , t×m tßi s¸ng t¹o ®Ó ®¹t ®îc kÕt qu¶ tèt trong kinh doanh . Trªn thùc tÕ trong thêi gian qua C«ng ty ®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh qu¶ ®¸ng khÝch lÖ . Tæng kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu ngµy cµng t¨ng víi tèc ®é lín , ®Æc biÖt lµ hµng n«ng s¶n víi tû träng ngµy cµng lín , c¸c mÆt hµng ®a d¹ng . Kh¶ n¨ng thu mua duy tr× thÞ trêng cò , tiÕp cËn thÞ trêng míi ngµy cµng ®îc c¶i thiÖn . Ngoµi ra hµng n¨m tõ ho¹t ®éng xuÊt khÈu n«ng s¶n C«ng ty gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm mang l¹i thu nhËp cho nhiÒu ngêi lao ®éng trong vµ ngoµi C«ng ty , ®ång thêi ®ãng gãp hµng chôc tû ®ång cho ng©n s¸ch nhµ níc . §Ò ®i s©u h¬n vÒ kÕt qu¶ kinh doanh hµng n«ng s¶n cña C«ng ty trong thêi gian qua em xin ph©n tÝch trªn mét sè khÝa c¹nh sau :
1. C«ng t¸c nghiªn cøu thÞ trêng vµ ho¹t ®éng marketing mix
1.1 C«ng t¸c nghiªn cøu thÞ trêng .
Cho ®Õn nay C«ng ty Intimex còng nh hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu ë ViÖt Nam ¸p dông Marketing xuÊt khÈu mét c¸ch kh«ng cã kÕ ho¹ch vµ tõng phÇn . Hä gÇn nh lùa chän theo c¸ch ph¶n øng l¹i thÞ trêng ®iÒu nµy cã nghÜa lµ C«ng ty rÊt bÞ ®éng trong viÖc thu thËp th«ng tin vÒ kh¸ch hµng còng nh cung cÊp th«ng tin cÇn thiÕt ®Õn kh¸ch hµng tiÒm n¨ng cña m×nh . Nguyªn nh©n chÝnh lµ do lÒ lèi lµm viÖc mang tÝnh bao cÊp cha nhËn thøc hÕt tÇm quan träng cña c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ trêng quèc tÕ . Trong thêi gian qua C«ng ty chñ yÕu thu thËp qua c¸c th«ng tin thø cÊp nh s¸ch, b¸o, tµi liÖu , t¹p chÝ níc ngoµi . §Æc biÖt võa qua C«ng ty ®· l¾p ®Æt hÖ thèng m¹ng néi bé th«ng qua kÕt nèi hÖ thèng c¸c m¸y tÝnh ë c¸c phßng ban trong C«ng ty vµ gi÷a c¸c ®¬n vÞ víi nhau do ®ã th«ng tin vÒ thÞ trêng ®îc chia sÎ gi÷a c¸c ®¬n vÞ , gi¶m thiÓu ®îc sù c¹nh tranh ngoµi ra c¸c phßng cã thÓ t×m kiÕm th«ng tin qua Internet . §©y lµ h×nh thøc thu thËp th«ng tin hiªu qu¶ , nhanh chãng vµ rÎ tiÒn .
Ngoµi ra trong n¨m 2000 C«ng ty ®· cã ®¹i diÖn th¬ng m¹i t¹i c¸c níc Nga , Ucrina , Rumani , cã quan hÖ chÆt chÏ víi tham t¸n th¬ng m¹i c¸c níc t¹i ViÖt Nam vµ tham t¸n th¬ng m¹i ViÖt Nam t¹i níc ngoµi . §©y lµ nguån cung cÊp th«ng tin cã ®é chÝnh x¸c vµ ®é tin cËy cao , mang tÝnh cËp nhËt v× vËy nã cã thÓ mang l¹i cho c¸c doanh nghiÖp nh÷ng hîp ®ång xuÊt khÈu lín mµ chi phÝ bá ra Ýt .
Lµ doanh nghiÖp nhµ níc trùc thuéc Bé Th¬ng M¹i do ®ã C«ng ty còng cã quan hÖ tèt víi c¸c bé , ngµnh , víi c¸c vô cña Bé Th¬ng M¹i ®©y lµ nh÷ng n¬i cung cÊp th«ng tin hÕt søc gi¸ trÞ . Ngoµi ra C«ng ty cßn quan hÖ tèt víi c¸c b¹n hµng truyÒn thèng , c¸c tæ chøc hiÖp héi cµ phª , h¹t tiªu , cao su ... Qu¶n lý ®oµn ra , ®oµn vµo t¹o mäi ®iÒu kiÖn tèt gióp cho c¸c ®oµn C«ng ty ®Õn lµm viÖc t¹i C«ng ty lµm thñ tôc vµ tæ chøc c¸c ®oµn ®i c«ng t¸c , kh¶o s¸t thÞ trêng níc ngoµi nh Trung Quèc , Malaisia , Iraq , Singapore , ...
§èi víi c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ trêng ®Çu vµo cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu l¹i cµng Ýt ®îc sù quan t©m h¬n . C«ng ty chñ yÕu dùa vµo kinh nghiÖm tõ nh÷ng n¨m tríc . Mèi quan hÖ vµ nh÷ng th«ng tin vÒ nhµ cung øng rÊt láng lÎo vµ s¬ sµi . Cha cã nguån th«ng tin vµ dù b¸o tin cËy, ®éi ngò thu thËp th«ng tin ë c¸c c¬ së rÊt máng .
HiÖn nay C«ng ty cha cã phßng Marketing hoÆc phßng thÞ trêng chuyªn vÒ c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ trêng v× thÕ c«ng viÖc nµy chñ yÕu do phßng kinh tÕ tæng hîp ®¶m nhiÖm do ®ã lîng th«ng tin cÇn thiÕt bÞ bá sãt rÊt nhiÒu , qu¸ tr×nh xö lý l©u , ®é tin cËy vµ chÊt lîng th«ng tin thÊp . Ngoµi ra víi c¸ch thøc qu¶n lý th«ng tin nh hiÖn nay v« h×nh chung doanh nghiÖp ®· t¹o ra c¹nh tranh kh«ng cÇn thiÕt gi÷a c¸c ®¬n vÞ , dÉn ®Õn sù ph©n bæ nguån lùc cña doanh nghiÖp kh«ng hîp lý , C«ng ty cã thÓ bá qua nhiÒu c¬ héi lµm ¨n hÊp dÉn .
1.2 Ho¹t ®éng Marketing-mix
ChÝnh s¸ch vÒ s¶n phÈm : §èi víi hµng n«ng s¶n C«ng ty chñ tr¬ng më réng danh môc hµng ho¸ kinh doanh ®Ó t¨ng tÝnh n¨ng ®éng , tù chñ cho tõng ®¬n vÞ thµnh viªn song hai mÆt hµng n«ng s¶n chiÕn lîc cña C«ng ty lµ cµ phª vµ h¹t tiªu . C¸c mÆt hµng nµy lu«n ®Æt ë vÞ trÝ cÊp C«ng ty . §iÒu nµy cã nghÜa lµ nã lu«n ®îc sù quan t©m theo dâi trùc tiÕp tõ tÊt c¶ c¸c bé phËn trong C«ng ty .
Nh×n chung hµng n«ng s¶n cña C«ng ty ®Òu ®îc xuÊt khÈu díi d¹ng th« míi chØ th«ng qua s¬ chÕ víi c«ng cô th« s¬ l¹c hËu vµ b»ng ph¬ng ph¸p thñ c«ng lµ chñ yÕu do ®ã chÊt lîng hµng n«ng s¶n cña C«ng ty cßn thÊp ®iÒu nµy ¶nh hëng lín ®Õn gi¸ hµng n«ng s¶n b¸n ra cña C«ng ty . VÝ dô : §èi víi cµ phª C«ng ty chñ yÕu xuÊt khÈu cµ phª nh©n R«buta sau khi thùc hiÖn s¬ chÕ nh ph¬i , sÊy kh« ph©n lo¹i , ®¸nh bãng h¹t . Do chØ dõng l¹i ë c«ng ®o¹n nµy mµ gi¸ xuÊt khÈu cña C«ng ty thêng bÞ gi¶m so víi cµ phª cïng lo¹i cña níc kh¸c . H¹t tiªu vµ l¹c nh©n còng chØ xuÊt ë d¹ng h¹t sau khi qua s¬ chÕ v× vËy nã cÇn ph¶i tr¶i qua mét sè c«ng ®o¹n chÕ biÕn n÷a th× kh¸ch hµng cuèi cïng míi cã thÓ tiªu dïng ®îc .
ChÝnh s¸ch gi¸ : §èi víi hµng ho¸ cña níc ta nãi chung vµ hµng n«ng s¶n nãi riªng khi tham gia vµo thÞ trêng quèc tÕ ph¶i chÊp nhËn gi¸ cña thÞ trêng thÕ giíi . V× vËy ®èi víi toµn bé C«ng ty Intimex th× gi¸ hµng n«ng s¶n chñ yÕu do thÞ trêng thÕ giíi quyÕt ®Þnh . Dùa vµo gi¸ c¶ cña thÞ trêng thÕ giíi mµ chñ yÕu lµ gi¸ t¹i c¸c giao dÞch Lon Don vµ New York . Gi¸ hµng C«ng ty ®îc chÊp nhËn hµng ngµy th«ng qua m¹ng Internet vµ c¸c dù b¸o cña chuyªn gia ®Ó C«ng ty kÝ kÕt hîp ®ång víi ®èi t¸c . Trong hîp ®ång ®Ó tr¸nh sù rñi ro do biÕn ®éng gi¸ C«ng ty cã thÓ sö dông ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ linh ®éng . Gi¸ b¸n cña C«ng ty thêng gi¸ FOB t¹i c¶ng ®i nh FOB H¶i Phßng , FOB Vòng Tµu , FOB Sµi Gßn ... §èi víi gi¸ mua vµo cña C«ng ty còng chÞu t¸c ®éng chñ yÕu tõ gÝa c¶ thÞ trêng thÕ giíi song møc ®é ¶nh hëng nµy kh«ng nh¹y c¶m b»ng gi¸ b¸n ra bëi nhiÒu khi cã hiÖn tîng ®Çu c¬ trong níc .
Ho¹t ®éng ph©n phèi .
Intimex lµ doanh nghiÖp th¬ng m¹i . V× vËy nã lµ mét phÇn tö trong kªnh ph©n phèi tõ ngêi s¶n xuÊt ®Õn ngêi tiªu dïng . §èi víi ho¹t ®éng xuÊt khÈu n«ng s¶n th× C«ng ty kinh doanh b¸n bu«n lµ chñ yÕu . Hµng ho¸ ®îc thu gom tõ c¸c doanh nghiÖp cung øng ë ®Þa ph¬ng sau ®ã ®îc C«ng ty b¸n l¹i cho c¸c trung gian níc ngoµi th«ng qua h×nh thøc mua ®øt b¸n ®o¹n . Nh vËy doanh nghiÖp Ýt cã ®iÒu kiÖn tiÕp xóc trùc tiÕp víi ngêi s¶n xuÊt còng nh ngêi tiªu dïng . Nh chóng ta biÕt ®èi víi hµng n«ng s¶n C«ng ty chñ yÕu xuÊt díi d¹ng th« s¬ v× vËy sau khi hµng ho¸ ®îc b¸n ra tiÕp tôc vËn ®éng qua mét sè trung gian vµ nhµ s¶n suÊt chÕ biÕn míi ®i ®Õn ngêi tiªu dïng cuèi cïng .
Ngoµi ra do yªu cÇu phøc t¹p cña kinh doanh quèc tÕ mµ l©u nay doanh nghiÖp vÉn cha cã ®iÒu kiÖn më c¸c v¨n phßng ®¹i diÖn , c¸c chi nh¸nh , c¸c ®¹i lý ë níc ngoµi .
Ho¹t ®éng xóc tiÕn , qu¶ng c¸o .
2. C«ng t¸c thu mua t¹o nguån
Mét thùc tÕ cña ngµnh xuÊt khÈu ®ang tån t¹i ë níc ta nh hiÖn nay ®ã lµ tÝnh chÊt thu gom manh món , lµm ¨n mang tÝnh chôp giËt , kh«ng cã chiÕn lîc l©u dµi . Thùc tÕ nµy cµng ®óng víi ngµnh hµng xuÊt khÈu n«ng s¶n . HiÖn nay chØ khi mét mÆt hµng nµo ®ã xuÊt khÈu thuËn lîi c¸c ®în vÞ kinh doanh míi ®æ x« ®i gom hµng . Khi mÆt hµng Êy xuÊt khÈu kh«ng thuËn lîi th× bá mÆc ngêi s¶n xuÊt lµm cho hµng ho¸ s¶n xuÊt bÞ ø ®äng , kh«ng tiªu thô ®îc lµm cho hä l©m vµo t×nh tr¹ng thua lç nªn chØ trong mét thêi gian ng¾n hä chÆt ph¸ lo¹i bá c©y trång Êy ®i vµ thay vµo ®ã lµ mét lo¹i c©y trång míi . Khi cÇu vÒ mÆt hµng Êy trªn thÞ trêng thÕ giíi t¨ng trë l¹i c¸c C«ng ty kinh doanh l¹i kh«ng cã hµng ®Ó xuÊt khÈu . ChÝnh v× sù phèi hîp kh«ng ®ång bé , láng lÎo gi÷a nhµ s¶n xuÊt vµ ngêi xuÊt khÈu nªn dÉn ®Õn c¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu thiÕu æn ®Þnh kh«ng mang tÝnh chiÕn lîc l©u dµi . Tuy nhiªn ®©y lµ mÆt tr¸i cña c¬ chÕ thÞ trêng ®Ó kh¾c phôc cÇn cã sù liªn kÕt vµ nç lùc cña c¸c nhµ s¶n xuÊt vµ c¸c nhµ xuÊt khÈu céng víi sù ®iÒu tiÕt cña nhµ níc chø kh«ng ph¶i c«ng viÖc cña mét c¸ nh©n hay mét C«ng ty . Cho ®Õn nay ®èi víi c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu chÝnh C«ng ty Intimex ho¹t ®éng t¹o nguån vÉn cßn ë trong thùc tr¹ng chung Êy .
ViÖc Tæ chøc thu mua vµ t¹o nguån hµng cña C«ng ty chñ yÕu ®îc thùc hiÖn qua m« h×nh sau :
H×nh 1
Nhµ cung øng ë ®Þa ph¬ng
Hé gia ®×nh s¶n xuÊt
C«ng ty
C¸c chi nh¸nh vµ phßng kinh doanh cña C«ng ty
Víi m« h×nh nµy nhµ bu«n nhá ë ®Þa ph¬ng lµ nguån cung cÊp chÝnh cho C«ng ty . Mèi quan hÖ gi÷a C«ng ty vµ ngêi s¶n xuÊt rÊt láng lÎo , C«ng ty kh«ng hÒ cã liªn hÖ mËt thiÕt hay mét sù híng dÉn nµo ®ã vÒ chÊt lîng , tiªu chuÈn kÜ thuËt cña hµng ho¸ ®èi víi ngêi s¶n xuÊt . Vµ ngîc l¹i nhµ s¶n xuÊt còng kh«ng hÒ biÕt ngêi xuÊt khÈu hµng ho¸ m×nh lµ ai v× thÕ dÉn ®Õn sù kh«ng trïng hîp gi÷a nhu cÇu thùc tÕ vµ chÊt lîng hµng ho¸ . Hµng ho¸ cña C«ng ty phô thuéc vµo c¸c nhµ bu«n nhá ë ®Þa ph¬ng song mèi quan hÖ nµy còng cha mËt thiÕt do vËy còng thêng gÆp khã kh¨n trong viÖc thu mua hµng ho¸ ®óng chÊt lîng , ®óng thêi gian , qu¸ tr×nh giao dÞch , thanh to¸n tèn nhiÒu thêi gian vµ thñ tôc rêm rµ . Thªm vµo ®ã ho¹t ®éng cña C«ng ty mang tÝnh chÊt th¬ng vô nªn dÔ bÞ Ðp gi¸ .
§Ó gi¶m bít sù phô thuéc vµo c¸c nhµ bu«n nhá ë c¸c ®Þa ph¬ng ®Õn c«ng t¸c thu mua hµng , thêi gian qua C«ng ty ®É thµnh lËp ®îc mét sè tr¹m thu mua hµng t¹i NghÖ An, §¾c L¾c ... vµ t¨ng cêng mèi quan hÖ mËt thiÕt víi c¸c ch©n hµng : VÝ dô L¹c nh©n cã C«ng ty n«ng s¶n nhËp khÈu NghÖ An , XÝ nghiÖp dÇu xuÊt khÈu Vinh , víi cµ phª cã C«ng ty n«ng s¶n xuÊt khÈu §¾k L¾k , h¹t tiªu ë C«ng ty xuÊt nhËp khÈu Nha Trang , C«ng ty n«ng s¶n §¾k L¾k . §Ó mua hµng , C«ng ty vµ c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn kÝ hîp ®ång víi c¸c ch©n hµng , thêng lµ theo ph¬ng thøc mua ®øt , b¸n ®o¹n . Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn C«ng ty ®· giao toµn quyÒn cho c¸c ch©n hµng . §©y lµ nh÷ng b¹n hµng quen thuéc ®· lµm viÖc víi C«ng ty trong nhiÒu n¨m nªn C«ng ty rÊt tin tëng vµo hä . Tuy nhiªn khèi lîng mua hµng b»ng h×nh thøc nµy vÉn cha nhiÒu nh mong muèn . Víi hÖ thèng c¸c chi nh¸nh trªn toµn quèc ®Òu thùc hiÖn ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n gÇn nh ®éc lËp nhau v× vËy hÖ thèng m¹ng líi thu mua n«ng s¶n cña C«ng ty v« cïng phøc t¹p . Tuy nhiªn qu¸ tr×nh mua hµng nh×n chung ®îc thùc hiÖn qua c¸c bíc sau :
H×nh 2 : Qu¸ tr×nh thu mua t¹o nguån hµng xuÊt khÈu cña C«ng ty .
X¸c ®Þnh nhu cÇu
X©y dùng ®¬n gi¸
Lùa chän khu vùc thÞ trêng
TiÕp cËn ®µm ph¸n ký kÕt hîp ®ång
Tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång
Thanh lý hîp ®ång
T×m kiÕm nhµ cung øng
Lùa chän nhµ cung øng
KiÓm tra hµng ho¸
TiÕp nhËn hµng ho¸
VËn chuyÓn hµng ho¸
B¶o qu¶n hµng ho¸
Bíc 1: X¸c ®Þnh nhu cÇu
§©y lµ bíc ®Çu tiªn cã vai trß v« cïng quan träng trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña C«ng ty . Nã quyÕt ®Þnh trùc tiÕp ®Õn néi dung vµ kÕt qu¶ cña c¸c bíc tiÕp sau . Yªu cÇu cña bíc nµy lµ C«ng ty ph¶i n¾m ch¾c ®îc c¸c ®Æc ®iÓm vÒ chÊt lîng , t×nh h×nh gi¸ c¶ vµ nhu cÇu cña tõng mÆt hµng cña doanh nghiÖp trong k× . ChØ cã n¾m ch¾c bíc nµy th× C«ng ty míi thùc hiÖn tèt c«ng t¸c thu mua , b¶o qu¶n , ®¸p øng kÞp thêi nhu cÇu cña kh¸ch hµng vµ gi¶m thiÓu ®îc chi phÝ thu mua , b¶o qu¶n dù tr÷ . Mét trong nh÷ng c¨n cø gióp C«ng ty x¸c ®Þnh ®îc nhu cÇu lµ dùa trªn hîp ®ång xuÊt khÈu , c¸c ®¬n ®Æt hµng tõ níc ngoµi , c¸c con sè dù b¸o , thèng kª tõ n¨m tríc ... Tríc mçi th¬ng vô hoÆc vô thu ho¹ch C«ng ty thêng cö c¸c c¸n bé xuèng c¬ së ®Ó n¾m b¾t t×nh h×nh s¶n xuÊt , chÕ biÕn , xem xÐt kh¶ n¨ng cung øng ...
Bíc 2 : X©y dùng ®¬n hµng
Sau khi cã ®îc c¸c th«ng tin vÒ nhu cÇu cña b¹n hµng th× C«ng ty tiÕn hµnh x©y dùng cho m×nh ®¬n hµng vÒ tõng n¬i , tõng mÆt hµng . §¬n hµng nµy sÏ cã ®iÒu kho¶n vÒ sè lîng , chÊt lîng gièng nh kh¸ch hµng yªu cÇu cßn c¸c ®iÒu kho¶n kh¸c th× kh«ng gièng . Gi¸ c¶ trong hîp ®ång xuÊt khÈu thêng lín h¬n 3-7% so víi gi¸ trong ®¬n hµng mµ c«ng ty thu mua .
Bíc 3: Lùa chän khu vùc thÞ trêng ngêi cung øng
Sau khi lËp ®¬n hµng C«ng ty sÏ tiÕn hµnh xem xÐt khu vùc thÞ trêng nµo cã kh¶ n¨ng ®¶m b¶o mét c¸ch tèt nhÊt ®¬n hµng cña C«ng ty . §èi víi c¸c mÆt hµng kh¸c nhau th× C«ng ty sÏ lùa chän khu vùc thÞ trêng kh¸c nhau , nh÷ng ngêi cung øng kh¸c nhau .
Khu vùc NghÖ An , Hµ TÜnh , Qu¶ng B×nh sÏ cung cÊp l¹c nh©n vµ h¹t tiªu .
Khu vùc T©y Nguyªn cung øng cµ phª , h¹t tiªu , cao su ...
Bíc 4: §µm ph¸n vµ kÝ kÕt hîp ®ång
Sau khi lùa chän ®îc ngêi cung øng C«ng ty sÏ tiÕp cËn ®µm ph¸n vµ kÝ kÕt hîp ®ång .
Bíc 5: Thùc hiÖn hîp ®ång
Sau khi kÝ kÕt hîp ®ång víi nhµ cung øng 2 bªn sÏ ®i vµo thùc hiÖn hîp ®ång . §Ó qu¸ tr×nh mua hµng diÔn ra su«n sÎ , theo ®óng tiÕn ®é C«ng ty thêng cö nh©n viªn cña m×nh xuèng c¬ së ®Ó kiÓm tra chÊt lîng hµng ho¸ , ®«n ®èc giao hµng kÞp thêi . Song ho¹t ®éng kiÓm tra chÊt lîng cña c¸n bé dùa vµo kinh nghiÖm cña hä lµ chñ yÕu .
Sau khi nhËn hµng C«ng ty sÏ tiÕp nhËn hµng t¹i ®iÓm giao hµng cô thÓ hµng ho¸ ®îc tËp trung vµo kho cña C«ng ty , ®îc kiÓm tra lÇn cuèi , ®ãng gãi hµng ho¸ vµ lµm thñ tôc h¶i quan cho l« hµng ®ã .
§èi víi mÆt hµng n«ng s¶n yªu cÇu vÒ tiªu chuÈn kÜ thuËt ®èi víi kh©u b¶o qu¶n , chÕ biÕn lµ rÊt cao , ®Ó h¹n chÕ sù biÕn d¹ng , biÕn chÊt , nÊm mèc , c«n trung ph¸ ho¹i . Tuy nhiªn ®èi víi C«ng ty Intimex hÖ thèng kho b·i cßn rÊt Ýt , cha ®¶m b¶o tèt c¸c yªu cÇu vÒ tiªu chuÈn kü thuËt, trang thiÕt bÞ phôc vô cho c«ng t¸c chÕ biÕn b¶o qu¶n ®· l¹c hËu nªn n¨ng suÊt chÕ biÕn vµ hiÖu qu¶ b¶o qu¶n thÊp .
Bíc 6 : Thanh lÝ hîp ®ång
3. Thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu
3.1 Giao dÞch ®µm ph¸n vµ kÝ kÕt hîp ®ång
Sau khi t×m kiÕm kh¸ch hµng cã nhu cÇu C«ng ty thêng tiÕn hµnh giao dÞch víi hä theo hai ph¬ng thøc trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp .
Giao dÞch gi¸n tiÕp lµ ph¬ng thøc giao dÞch víi kh¸ch hµng níc ngoµi chñ yÕu thùc hiÖn qua m¹ng Internet , hoÆc cã thÓ viÕt th , göi fax .
H×nh thøc giao dÞch trùc tiÕp .
Khi kh¸ch hµng nhËn ®îc ®¬n chµo hµng , catalog cã nhu cÇu mua khèi lîng lín , hai bªn trùc tiÕp trao ®æi vÒ ®iÒu kiÖn giao dÞch , c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn hîp ®ång .
Trong hîp ®ång xuÊt khÈu n«ng s¶n c¸c ®iÒu kho¶n ®îc chó ý lµ : tªn hµng , phÈm chÊt , gi¸ c¶ , ®iÒu kiÖn giao hµng , thanh to¸n , vÒ hao hôt vµ c¸ch x¸c ®Þnh hao hôt . Bªn c¹nh ®ã ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ linh ho¹t dùa vµo gi¸ c¹nh tranh gióp C«ng ty thÝch øng víi sù thay ®æi cña thÞ trêng . §èi víi kh¸ch hµng truyÒn thèng hoÆc mua víi sè lîng lín C«ng ty cã sù u ®·i nhÊt ®Þnh vÒ gi¸ , ®iÒu kiÖn thanh to¸n ...
3.2 C«ng t¸c chuÈn bÞ hµng ho¸ vµ chøng tõ hµng ho¸
Sau khi kÝ kÕt hîp ®ång xuÊt khÈu C«ng ty tæ chøc thùc hiÖn . Do ¸p dông ph¬ng thøc thanh to¸n b»ng L/C sau khi nhËn ®îc L/C C«ng ty tiÕn hµnh kiÓm tra néi dung L/C . NÕu kh«ng cã khóc m¾c C«ng ty sÏ chuÈn bÞ hµng cho xuÊt khÈu .
C«ng ty thêng thu gom hµng tõ c¸c nhµ bu«n nhá ë ®Þa ph¬ng , c¸c nhµ cung øng nh C«ng ty xuÊt nhËp khÈu n«ng s¶n NghÖ An , §¾c L¾c , Nha Trang ...
HiÖn nay tuy cã m¹ng líi thu mua réng kh¾p c¶ níc song quan hÖ víi c¸c nhµ cung øng vµ s¶n xuÊt cßn láng lÎo . §iÒu nµy g©y khã kh¨n cho C«ng ty khi thÞ trêng biÕn ®éng .
3.3 KiÓm nghiÖm vµ lµm thñ tôc h¶i quan cho hµng xuÊt khÈu
Tríc khi hµng ho¸ ®îc ®ãng gãi , kÎ , kÝ m· hiÖu hµng xuÊt khÈu th× viÖc kiÓm tra chÊt lîng ®îc tiÕn hµnh rÊt cÈn thËn bëi . Víi C«ng ty Intimex kiÓm tra ®îc tiÕn hµnh t¹i kho cña ®¬n vÞ ch©n hµng do Vinacontrol thùc hiÖn . ChÊt lîng xuÊt khÈu tríc hÕt ph¶i ®¶m b¶o yªu cÇu chÊt lîng ®· ®¨ng kÝ theo hÖ thèng tiªu chuÈn ViÖt Nam. Sau ®ã ph¶i ®¶m b¶o chÊt lîng trong hîp ®ång .
Th«ng thêng C«ng ty lµm thñ tôc h¶i quan t¹i kho c¸c ®¬n vÞ ch©n hµng. Khi lµm thñ tôc h¶i quan C«ng ty ph¶i chuÈn bÞ mét sè v¨n b¶n sau :
Hîp ®ång xuÊt khÈu .
L/C .
Tê khai h¶i quan .
GiÊy phÐp kinh doanh .
B¶ng kª chi tiÕt .
§¬n xin kiÓm ho¸ (Trêng hîp C«ng ty xin kiÓm tra hµng t¹i kho) .
GiÊy giíi thiÖu (GiÊy uû quyÒn cho ®¬n vÞ lµm thñ tôc h¶i quan hé C«ng ty) .
Sau ®ã xuÊt tr×nh hµng ho¸ víi c¬ quan h¶i quan, kiÓm tra vÒ sè lîng mÉu m· ... Tríc khi hµng ho¸ ®îc C«ng ty ®a vÒ n¬i tËp kÕt ®Ó ®ãng hµng vµo container .
3.4 Thuª ph¬ng tiÖn vµ mua b¶o hiÓm
§èi víi hµng n«ng s¶n chÆng vËn t¶i chÝnh thêng lµ ®êng biÓn . Víi c«ng t¸c vËn chuyÓn néi ®Þa , C«ng ty chñ ®éng thuª c¸c ph¬ng tiÖn vËn t¶i t¹i c¸c ®i¹ ph¬ng , víi vËn chuyÓn ®êng biÓn th× hÇu hÕt C«ng ty xuÊt khÈu theo gi¸ FOB , C«ng ty kh«ng ®îc thuª tµu vµ mua b¶o hiÓm hµng ho¸ . §iÒu nµy g©y thiÖt h¹i lín cho toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n .
Trêng hîp b¸n hµng theo gi¸ CIF C«ng ty ®îc mua b¶o hiÓm hµng ho¸ vµ thuª tµu . Th«ng thêng hµng n«ng s¶n C«ng ty mua theo ®iÒu kiÖn C cña B¶o ViÖt . Cßn thuª tµu biÓn th× thêng uû th¸c cho c¸c ®¹i diÖn , C«ng ty m«i giíi hµng h¶i nh APM , Viconship , Macsrkline …
§Õn thêi h¹n giao hµng C«ng ty chë hµng tíi c¶ng theo ®óng ngµy giê ®îc th«ng b¸o tríc . Sau khi giao hµng C«ng ty lÊy vËn ®¬n s¹ch (B/C) . Tuú hîp ®ång mµ hµng ho¸ ®îc giao mét lÇn hay nhiÒu lÇn .
3.5- LËp chøng tõ thanh to¸n vµ lµm thñ tôc thanh to¸n
Sau khi giao hµng , C«ng ty lËp bé chøng tõ thanh to¸n theo yªu cÇu cña L/C . Vµ ®em nép t¹i ng©n hµng th«ng b¸o (Vietcombank) ®Ó th«ng b¸o cho ng©n hµng më th tÝn dông thanh to¸n. Bé chøng tõ thanh to¸n gåm :
Hèi phiÕu .
Ho¸ ®¬n th¬ng m¹i .
VËn ®¬n .
PhiÕu ®ãng gãi .
GiÊy chøng nhËn khö trïng .
GiÊy chóng nhËn kiÓm dÞch .
GiÊy chøng nhËn sè lîng vµ chÊt lîng .
GiÊy chøng nhËn xuÊt xø .
Vietcombank sau khi kiÓm tra chøng tõ cña C«ng ty . NÕu hîp lÖ theo L/C th× ng©n hµng sÏ chuyÓn cho ng©n hµng më L/C vµ ph¸t lÖnh . Ng©n hµng më L/C khi nhËn sÏ kiÓm tra l¹i nÕu phï hîp th× tr¶ tiÒn cho Vietcombank vµ Vietcombank sÏ tr¶ tiÒn cho C«ng ty .
Nh×n chung xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n cña C«ng ty Intimex n¨m qua ®¹t ®îc nhiÒu thµnh tùu ®¸ng kÓ . Tuy nhiªn sù thiÕu ®ång bé vµ liªn kÕt gi÷a c¸c nghiÖp vô dÉn ®Õn t×nh tr¹ng chång chÐo vµ û l¹i trong c«ng viÖc , c«ng t¸c tæ chøc thu mua , kiÓm tra , kiÓm so¸t chÊt lîng , b¶o qu¶n chÕ biÕn hµng ho¸ cha ®îc quan t©m ®óng møc . Trong c«ng t¸c thanh to¸n cßn nhiÒu bÊt cËp .
4. H×nh thøc xuÊt khÈu
Sù chuyÓn dÞch m¹nh mÏ c¬ cÊu xuÊt khÈu trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp cña C«ng ty trong thêi gian qua lµ mét trong nh÷ng thµnh tùu to lín mµ C«ng ty ®¹t ®îc . §iÒu nµy thÓ hiÖn tÝnh ®éc lËp, tù chñ, s¸ng t¹o , thÝch nghi víi c¬ chÕ thÞ trêng ngµy cµng t¨ng . Nh chóng ta biÕt xuÊt khÈu uû th¸c lµ xuÊt khÈu hµng ho¸ kh«ng thuéc së h÷u cña ®¬n vÞ nhng ®îc ®¬n vÞ kh¸c uû th¸c vµ ®¬n vÞ ®· nhËn xuÊt hé theo hîp ®ång kinh tÕ gi÷a hai bªn sau khi thùc hiÖn hîp ®ång ®¬n vÞ nhËn uû th¸c ®îc thèng kª tæng kim ng¹ch vµ sè lîng mÆt hµng xuÊt khÈu cho ®¬n vÞ m×nh nhng chØ nhËn ®îc hoa hång uû th¸c . Nh vËy víi h×nh thøc xuÊt khÈu nµy tuy kim ng¹ch cña C«ng ty._. trong thêi gian tíi ho¹t ®éng nµy cÇn ph¶i linh ®éng h¬n . Cô thÓ quy ®Þnh møc gi¶m gi¸ víi thay ®æi linh ho¹t cho tõng kh¸ch hµng , tõng sè lîng mua cô thÓ …
3. §a d¹ng ho¸ c¸c mÆt hµng, më réng thÞ trêng xuÊt khÈu
Trong thêi gian tíi , nhãm hµng n«ng s¶n vÉn lµ nhãm hµng chiÕn lîc chñ lùc ®èi víi ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña C«ng ty . Trong ®ã 2 mÆt hµng cµ phª vµ h¹t tiªu vÉn gi÷ thÕ m¹nh vµ lu«n gi÷ tû träng cao , song ®ang cã xu híng b·o hoµ , vµ hay biÕn ®éng trªn thÞ trêng . Do vËy ®Ó tr¸nh sù phô thuéc nhiÒu vµo 2 mÆt hµng nµy C«ng ty cÇn ph¶i nghiªn cøu më réng vµ ph¸t triÓn cã chiÒu s©u c¸c mÆt hµng n«ng s¶n kh¸c ®Æc biÖt lµ cao su , l¹c nh©n , g¹o , h¹t ®iÒu , chÌ ...Bªn c¹nh ®ã , cÇn chó träng ph¸t triÓn mÆt hµng thuû s¶n . §Ó ®¹t ®îc môc tiªu nµy C«ng ty cÇn ph¶i tæ chøc thùc hiÖn c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ trêng mét c¸ch hÕt søc kü lìng ®Ó qua ®ã x¸c ®Þnh nhu cÇu cña thÞ trêng , dung lîng thÞ trêng ®Ó tõ ®ã ®a ra c¸c kÝch thÝch marketing phï hîp .
N©ng cao thÞ phÇn ë c¸c thÞ trêng truyÒn thèng nh thÞ trêng Ch©u ¸ , ®Æc biÖt lµ c¸c níc ASEAN vµ Trung Quèc , ®©y lµ c¸c thÞ trêng träng ®iÓm cña C«ng ty , thÞ trêng nµy kh«ng ®ßi hái chÊt lîng s¶n phÈm qu¸ cao , cã vÞ trÝ ®Þa lý rÊt gÇn víi níc ta , lµ thÞ trêng rÊt nh¹y c¶m víi gi¸ . V× vËy ®èi víi thÞ trêng nµy ngoµi viÖc ®¸p øng c¸c tiªu chuÈn chÊt lîng th× C«ng ty cÇn cã chÝnh s¸ch gÝa linh ®éng . §èi víi c¸c mÆt hµng t¬ng tù ®èi víi c¸c ®èi thñ c¹nh tranh , C«ng ty nªn khuyÕn khÝch mua hµng th«ng qua viÖc gi¶m gi¸ , hoÆc khèi lîng ®èi víi c¸c kh¸ch hµng mua víi khèi lîng lín , kh¸ch hµng thêng xuyªn vµ kh¸ch hµng ®Çu tiªn mua hµng . HoÆc th«ng qua viÖc cung cÊp mét sè dÞch vô miÔn phÝ cho kh¸ch hµng nh thuª tµu , mua b¶o hiÓm , ...
§Èy m¹nh c«ng t¸c th©m nhËp vµo c¸c thÞ trêng, míi trong ®ã ®¸ng chó ý lµ thÞ trêng NhËt B¶n , EU vµ Mü . §©y lµ nh÷ng thÞ trêng cã nh cÇu vÒ hµng n«ng s¶n rÊt lín song C«ng ty vÉn cha cã chç ®øng thùc sù trªn c¸c thÞ trêng nµy . §Ó th©m nhËp thµnh c«ng th× kh«ng cã con ®êng nµo kh¸c lµ ph¶i n©ng cao ch©t lîng s¶n phÈm ®¸p øng ®Çy ®ñ c¸c tiªu chuÈn vÒ chÊt lîng vÖ sinh y tÕ , b¶o vÖ m«i trêng , tiªu chuÈn vÒ m· sè m· v¹ch bao b× ... Cã ®¸p øng ®îc mét c¸ch ®ång bé c¸c yªu cÇu nµy th× C«ng ty míi x¸c ®Þnh ®îc c¸c c«ng viÖc tiÕp theo ®Ó tæ chøc th©m nhËp thÞ trêng . Trong nhãm thÞ trêng nµy th× thÞ trêng Mü sÏ cã nh÷ng chuyÓn biÕn m¹nh mÏ vµ hÕt søc cã lîi cho C«ng ty . V× vËy , yªu cÇu cÇn ph¶i tæ chøc nghiªn cøu , lËp kÕ ho¹ch ®Ó cã nh÷ng bíc ®i thÝch hîp trªn thÞ trêng nµy .
Ngoµi ra hiÖn nay C«ng ty cßn bá ngá mét sè thÞ trêng cã tiÒm n¨ng nh thÞ trêng Ch©u Phi , thÞ trêng SNG , thÞ trêng Trung §«ng , Nam Mü ... §©y lµ c¸c thÞ trêng, mµ C«ng ty cÇn ph¶i chinh phôc trong thêi gian tíi.
4. Thùc hiÖn tèt c«ng t¸c thu mua hµng n«ng s¶n
C«ng t¸c t¹o nguån thu mua hµng xuÊt khÈu cña C«ng ty cßn nhiÒu bÊt cËp , cha thiÕt lËp ®îc mét m¹ng líi thu mua hµng æn ®Þnh ngay t¹i ®Þa ph¬ng . Do vËy nguån hµng cung cÊp cho C«ng ty bÊp bªnh , chÊt lîng kh«ng æn ®Þnh , c«ng t¸c kiÓm tra chÊt lîng hµng hµng ho¸ sau khi mua cha tèt , qu¸ tr×nh vËn chuyÓn , giao hµng cha gi¸m s¸t chÆt chÏ . ChÝnh v× vËy , trong thêi gian tíi ®Ó c¶i thiÖn c«ng t¸c thu mua , t¹o nguån hµng xuÊt khÈu C«ng ty nªn thùc hiÖn mét sè c«ng viÖc sau :
X©y dùng mèi quan hÖ tèt víi c¸c ®Þa ph¬ng s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu cña C«ng ty , khi ®ã qu¸ tr×nh thu mua cña C«ng ty sÏ thuËn lîi h¬n , khèi lîng thu mua sÏ nhiÒu vµ ®ång ®Òu vÒ chÊt lîng . Muèn x©y dùng ®îc mèi quan hÖ tèt nµy , C«ng ty cÇn tiÕn hµnh c¸c c«ng viÖc nh gÆp gì c¸c ®¹i biÓu ë c¸c ®Þa ph¬ng ngay tõ ®Çu vô s¶n xuÊt ®Ó trao ®æi , bµn b¹c vµ ký hîp ®ång mua hµng , hç trî vèn , ph©n bãn , kü thuËt trång trät , c¸c gièng míi cña thÕ giíi , cung cÊp th«ng tin vÒ thÞ trêng cho nhµ s¶n xuÊt vµ c¸c t th¬ng ë ®Þa ph¬ng ®Ó tõ ®ã hä cung cÊp c¸c s¶n phÈm phï hîp víi nhu cÇu thÞ trêng . §ång thêi C«ng ty cã thÓ hç trî ®Þa ph¬ng mét phÇn vµo c¸c c«ng tr×nh phóc lîi c«ng céng nh bÖnh viÖn trêng häc , hÖ thèng thuû lîi ... tõ ®ã t¹o ra ®îc mèi quan hÖ rµng buéc chÆt chÏ gi÷a C«ng ty vµ ®Þa ph¬ng , n©ng cao uy tÝn h×nh ¶nh cña C«ng ty .
§a ra c¸c biÖn ph¸p khuyÕn khÝch vËt chÊt ®èi víi ho¹t ®éng thu mua cã hiÖu qu¶ , nh quy ®Þnh mét tû lÖ hoa hång mµ c¸n bé thu mua ®îc khèi lîng lín , chÊt lîng ®¶m b¶o víi yªu cÇu cña C«ng ty , hay mua ®îc gi¸ dù kiÕn . Cung cÊp c¸c kho¶n lîi Ých vËt chÊt cho c¸c ®¬n vÞ giao hµng trong c¸c trêng hîp cÇn thiÕt . §ång thêi xö lý nghiªm tóc ®èi víi nh÷ng trêng hîp gian lËn , tr¸o hµng lµm gi¶m chÊt lîng vµ uy tÝn cña C«ng ty .
C¶i tiÕn c«ng t¸c kiÓm tra chÊt lîng s¶n phÈm khi thu mua sÏ quyÕt ®Þnh c¨n b¶n ®Õn chÊt lîng hµng xuÊt khÈu cña C«ng ty . HiÖn t¹i ho¹t ®éng nµy cßn nhiÒu h¹n chÕ mµ nguyªn nh©n lµ do C«ng ty cha cã ®éi ngò chuyªn kiÓm tra , kiÓm nghiÖm chÊt lîng cã kinh nghiÖm vµ tr×nh ®é chuyªn m«n cao , cßn thiÕu trÇm träng vµ hÇu nh cha cã thiÕt bÞ hiÖn ®¹i nµo trî gióp cho c¸n bé thu mua trong c«ng viÖc nµy . V× vËy c«ng t¸c kiÓm tra cßn mang nÆng c¶m tÝnh vµ phô thuéc vµo kinh nghiÖm cña c¸n bé thu mua . Trong thêi gian tíi muèn ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n , ®a mÆt hµng nµy th©m nhËp s©u vµo thÞ trêng khã tÝnh th× viÖc c¶i tiÕn c«ng t¸c kiÓm tra chÊt lîng s¶n phÈm ngay tõ kh©u thu mua cã ý nghÜa sèng cßn ®èi víi C«ng ty . §èi víi c¸c s¶n phÈm kh¸c nhau C«ng ty ph¶i ®Ò ra nh÷ng tiªu chuÈn kiÓm tra kh¸c nhau ®ång thêi sö dông c¸c m¸y mãc kiÓm tra chÊt lîng tiªn tiÕn ®Ó trî gióp cho c¸n bé thu mua . §i ®«i víi trang bÞ , m¸y mãc tiªn tiÕn lµ c«ng t¸c ®µo t¹o, tuyÓn dông ®éi ngò c¸n bé thu mua cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao ®èi víi tõng mÆt hµng n«ng s¶n , cã t©m huyÕt víi nghÒ nghiÖp .
5. T¨ng cêng ®Çu t vµo c«ng t¸c dù tr÷ , chÕ biÕn b¶o qu¶n n«ng s¶n
Hµng n«ng s¶n lµ mÆt hµng cã tÝnh thêi vô , ¶nh hëng rÊt lín vµo ®iÒu kiÖn khÝ hËu thêi tiÕt vµ rÊt khã b¶o qu¶n . §Æc biÖt ®èi víi níc cã khÝ hËu nãng Èm nh ViÖt Nam th× hµng hãa dÔ bÞ nÊm mèc , s©u bÖnh , mèi mät ... V× vËy c«ng t¸c dù tr÷ , chÕ biÕn b¶o qu¶n trong ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu n«ng s¶n gi÷ vai trß ®Æc biÖt quan träng .
HiÖn t¹i C«ng ty Intimex ®· cã mét sè c¬ së b¶o qu¶n chÕ biÕn víi hÖ thèng kho ë tÊt c¶ c¸c chi nh¸nh song quy m« cßn nhá , hiÖu qu¶ sö dông thÊp . Do ®Æc tÝnh thêi vô nªn c«ng ty ph¶i thuª kho cña c¸c ®¬n vÞ kh¸c víi chi phÝ lín , c«ng ty kh«ng thÓ dù tr÷ hµng ho¸ ®ñ lín v× vËy khi gi¸ n«ng s¶n lªn cao kh«ng cã hµng ®Ó b¸n do ®ã trong thêi gian tíi c«ng ty cÇn ph¶i n©ng cÊp trang bÞ c¸c thiÕt bÞ b¶o qu¶n hiÖn ®¹i ®Ó n©ng cao hiÖu suÊt ho¹t ®éng cña kho tõ ®ã n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm , gi¶m tû lÖ hao hôt . CÇn ph¶i ®æi míi c«ng t¸c ho¹t ®éng cña kho theo híng tæ chøc kinh doanh kho trong thêi gian rçi . §µo t¹o ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n vµ c¸n bé qu¶n lÝ kho cã kinh nghiÖm cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao , cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô nh : xuÊt, nhËp , kiÓm tra , kiÓm kª , ®¸nh gi¸ chÊt lîng hµng n«ng s¶n mét c¸ch thµnh th¹o . Bªn c¹nh ®ã cÇn ph¶i t¨ng cêng kiÓm tra gi¸m s¸t kÞp thêi ph¸t hiÖn nh÷ng sai ph¹m ®Ó tõ ®ã ®a ra biÖn ph¸p xö lÝ thÝch hîp , ban hµnh c¸c néi qui qui ®Þnh vÒ an toµn lao ®éng , chèng ch¸y næ , c¸c trêng hîp thëng ph¹t ... §i ®«i víi c«ng t¸c n©ng cÊp kho hiÖn cã c«ng ty cÇn ph¶i ®Çu t ®Ó x©y dùng c¸c kho lín ë §µ N½ng , H¶i Phßng , B×nh D¬ng ,Vòng Tµu ... víi hÖ thèng kho nµy sÏ gi¶m ®îc t×nh tr¹ng bÞ t th¬ng Ðp gi¸ .
6. Hoµn thiÖn hÖ thèng kªnh ph©n phèi
HiÖn nay hµng n«ng s¶n cña c«ng ty sau khi b¸n ra cßn ph¶i vËn ®éng qua nhiÒu nhµ trung gian råi míi ®Õn nhµ s¶n xuÊt , chÕ biÕn sau ®ã hµng ho¸ míi ®Õn tay ngêi tiªu dïng cuèi cïng . C¸c nhµ trung gian níc ngoµi thêng mua hµng cña c«ng ty theo ph¬ng thøc mua ®øt b¸n ®o¹n (theo gi¸ FOB c¶ng ®i) . V× vËy cho ®Õn nay hÖ thèng kªnh ph©n phèi cña c«ng ty rÊt ®¬n ®iÖu v× vËy trong thêi gian tíi c«ng ty ph¶i :
TiÕp tôc cñng cè mèi quan hÖ víi c¸c h·ng , c¸c trung gian th¬ng m¹i cã quan hÖ lµm ¨n mËt thiÕt .
Thµnh lËp c¸c chi nh¸nh , ®¹i lÝ t¹i thÞ trêng níc ngoµi .
Tæ chøc thùc hiÖn c¸c h×nh thøc giao dÞch kh¸c nh niªm yÕt hµng ho¸ t¹i c¸c së giao dÞch nh London , New York , Amtecdam ...
Tranh thñ ®îc c¸c hîp ®ång tr¶ nî ODA më réng ph¬ng thøc b¸n hµng ®æi hµng .
7. Tõng bíc tiÕn tíi xuÊt khÈu hµng tinh thay cho hµng th«
§Ó tËp trung vµo ph¸t triÓn theo chiÒu s©u tÊt yÕu ph¶i thùc hiÖn bíc chuyÓn biÕn nµy . Bëi cã thùc hiÖn thµnh c«ng th× c«ng ty míi cã thÓ ®Èy m¹nh ®îc kim ng¹ch xuÊt khÈu khi s¶n lîng ®· ®¹t tíi møc b·o hoµ víi qui m« cña doanh nghiÖp , vµ khi nhu cÇu cña thÞ trêng lu«n biÕn ®éng theo yªu cÇu chÊt lîng , mÉu m· ngµy cµng cao . §©y lµ bíc ®i hÕt søc khã kh¨n ®ßi hái c«ng ty ph¶i nç lùc hÕt m×nh ®Ó thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc sau :
Tæ chøc nghiªn cøu thÞ trêng tiªu dïng träng ®iÓm tiªu dïng ë níc ngoµi ®Ó tõ ®ã x¸c ®Þnh ®îc nhu cÇu cô thÓ cña ngêi tiªu dïng c¸ nh©n vµ dung lîng cña thÞ trêng ®ã .
N©ng cao uy tÝn nh·n hiÖu s¶n phÈm cña c«ng ty trªn thÞ trêng quèc tÕ .
§Çu t m¹nh vµo x©y dùng hÖ thèng kho, nhµ m¸y chÕ biÕn theo c«ng nghÖ hiÖn ®¹i tiªn tiÕn .
T¨ng cêng huy ®éng vèn mét c¸ch hiÖu qu¶ h¬n . Nh ®· ph©n tÝch ë phÇn thùc tr¹ng cïng víi sù chuyÓn biÕn m¹nh tõ h×nh thøc xuÊt khÈu uû th¸c sang xuÊt khÈu trùc tiÕp lµ sù chuyÓn biÕn vÒ c¬ cÊu vèn tõ ho¹t ®éng chñ yÕu dùa trªn vèn tù cã chuyÓn sang ho¹t ®éng b»ng vèn ®i vay lµ chñ yÕu v× vËy c«ng t¸c huy ®éng vèn cã ¶nh hëng rÊt lín ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh cña c«ng ty . HiÖn nay c«ng ty cã thÓ huy ®éng vèn tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau , mçi nguån cã mét u thÕ kh¸c nhau v× vËy ®ßi hái ban l·nh ®¹o doanh nghiÖp cÇn ph¶i cã sù ®iÒu chØnh c¬ cÊu c¸c nguån vay mét c¸ch hîp lÝ vµ phï hîp , tr¸nh l·ng phÝ v« Ých vµ tËp trung rñi ro vµo mét vµi ®èi t¸c nhÊt ®Þnh . Do ®Æc tÝnh thêi vô cña hµng n«ng s¶n mµ hiÖn nay c«ng ty huy ®éng vèn vay víi l·i suÊt ng¾n h¹n vµ trung h¹n víi l·i suÊt cao, song trong thêi gian tíi tríc yªu cÇu ph¶i tiÕn hµnh ®Çu t x©y dùng th× c«ng ty ph¶i vay víi l·i suÊt thÊp .
Víi nguån vèn chiÕm dông tõ phÝa b¹n hµng , kh¸ch hµng th× ®©y lµ nguån huy ®éng víi l·i suÊt thÊp song vÊn ®Ò ®Æt ra lµ c«ng ty ph¶i ®¶m b¶o ®îc ch÷ tÝn víi kh¸ch hµng . Tr¸nh t×nh tr¹ng v× t lîi tøc thêi c¸ nh©n mµ lµm ¶nh hëng ®Õn kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña toµn C«ng ty , vµ còng kh«ng v× nh÷ng kho¶n tÝn dông mµ mua ph¶i hµng ho¸ kh«ng ®óng nhu cÇu , g©y thiÖt h¹i rÊt lín cho c«ng ty . Ngoµi ra trong thêi gian tíi c«ng ty cã thÓ huy ®éng vèn th«ng qua cæ phÇn ho¸ tõ c¸n bé C«ng ty . §Æc biÖt lµ liªn doanh liªn kÕt víi c¸c ®èi t¸c trong vµ ngoµi níc ®Ó ®Çu t x©y dùng nhµ m¸y chÕ biÕn, hÖ thèng kho b¶o qu¶n hµng ho¸ ... ®©y lµ h×nh thøc huy ®éng vèn hiÖn ®¹i tiªn tiÕn .
8. N©ng cao tr×nh ®é c¸n bé .
BÊt cø mét c«ng ty nµo dï nguån vèn lín hay nhá trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i mµ nguån nh©n lùc kh«ng ®¶m b¶o yªu cÇu th× kh«ng tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®îc , bëi nh©n tè con ngêi lµ nh©n tè quan träng nhÊt quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña c«ng ty ®Æc biÖt lµ c«ng ty ho¹t ®éng trong lÜnh vùc th¬ng m¹i . §èi víi ho¹t ®éng xuÊt khÈu yªu cÇu c¸n bé ph¶i giái nghiÖp vô ngo¹i th¬ng , cã ®Çu ãc kinh doanh nh¹y bÐn , n¨ng ®éng , s¸ng t¹o øng phã kÞp thêi víi biÕn ®éng phøc t¹p trªn thÞ trêng th«ng th¹o ngo¹i ng÷ cã kh¶ n¨ng giao tiÕp trùc tiÕp víi ®èi t¸c níc ngoµi . Tuy nhiªn ®èi víi c«ng ty INTIMEX sè c¸n bé ®¹t ®îc tr×nh ®é nµy cßn rÊt Ýt , nguån nh©n lùc võa thõa , võa thiÕu , tû lÖ lao ®éng cã tuæi víi tr×nh ®é díi ®¹i häc kh¸ lín , ®©y lµ nh÷ng ngêi Ýt nhiÒu chÞu ¶nh hëng cña c¬ chÕ cò nªn rÊt nhiÒu trong sè hä ®· cè g¾ng song vÉn thiÕu tÝnh n¨ng ®éng s¸ng t¹o , kh«ng d¸m m¹o hiÓm . V× vËy trong thêi gian tíi c«ng ty cÇn ph¶i n©ng cao chÊt lîng hiÖu qu¶ sö dông hiÖu qu¶ nguån nh©n lùc , thêng xuyªn göi c¸c c¸n bé trÎ cã triÓn väng tíi c¸c trung t©m ®µo t¹o kinh doanh quèc tÕ cã uy tÝn trong vµ ngoµi níc . T¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c nh©n viªn cßn yÕu vÒ nghiÖp vô ®i häc hoÆc tæ chøc c¸c líp häc ®Ó n©ng cao kiÕn thøc , tæ chøc c¸c buæi to¹ ®µm trao ®æi víi c¸c nhµ kinh doanh c¸c gi¸o viªn , chuyªn gia cã tiÕng . Bè trÝ c¸c nh©n viªn trÎ cã n¨ng lùc song thiÕu kinh nghiÖm lµm viÖc víi c¸c nh©n viªn lín tuæi cã kinh nghiÖm thùc tiÔn ®Ó bæ sung nh÷ng thiÕu sãt cho nhau .
Cö c¸c ®oµn c¸n bé kinh doanh ra níc ngßai ®Ó n¾m b¾t nhu cÇu thÞ trêng , kinh nghiÖm lµm ¨n , t¹o dùng mèi quan hÖ b¹n hµng v÷ng ch¾c .
Thµnh lËp c©u l¹c bé tiÕng Anh cho c¸c nh©n viªn trÎ . KhuyÕn khÝch tÊt c¶ c¸c c¸n bé c«ng nh©n viªn ®i häc ngo¹i ng÷ th«ng qua viÖc trî cÊp cho hä mét phÇn chi , c¶ mét sè c¸n bé ®i häc ngo¹i ng÷ kh¸c nh tiÕng NhËt , tiÕng Trung ...
Hµng n¨m tæ chøc c¸c cuéc thi nghiÖp vô qua ®ã c¸c nh©n viªn cã thÓ trao ®æi kinh nghiÖm , cñng cè kiÕn thøc . Kh¾c phôc nh÷ng mÆt yÕu kÐm , ph¸t huy nh÷ng mÆt m¹nh .
C«ng t¸c bè trÝ c¸n bé cÇn ph¶i dùa theo tr×nh ®é n¨ng lùc , kinh nghiÖm . Tr¸nh hiÖn tîng c©n nh¾c theo mèi quan hÖ c¸ nh©n lµm mÊt ®oµn kÕt néi bé .
9. ChuÈn bÞ tèt cho qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ
Héi nhËp kinh tÕ ®ã lµ chñ tr¬ng lín cña §¶ng vµ nhµ níc ta ®Ó ph¸t huy lîi thÕ cña ®Êt níc . Cho ®Õn nay ViÖt Nam ®· ký kÕt ®îc nhiÒu hiÖp ®Þnh th¬ng m¹i song ph¬ng vµ víi c¸c khèi mËu dÞch tù do nh Mü , EU , AFTA , ... Vµ s¾p tíi ViÖt Nam sÏ gia nhËp vµo WTO . Song qu¸ tr×nh nµy qu¸ tr×nh nµy míi dõng l¹i ë møc ®é quan t©m cña Nhµ níc , cßn ®èi víi c¸c doanh nghiÖp th× viÖc chuÈn bÞ cho qu¸ tr×nh héi nhËp dêng nh bÞ bá ngá , C«ng ty Intimex còng n»m trong xu thÕ ®ã . V× vËy ngay trong thêi gian tíi C«ng ty ph¶i cã nh÷ng bíc ®i cô thÓ ®Ó chuÈn bÞ cho qu¸ tr×nh héi nhËp tríc khi qu¸ muén . Theo t«i nh÷ng c«ng viÖc ph¶i lµm tríc m¾t lµ :
Ban gi¸m ®èc ph¶i x¸c ®Þnh ®îc møc ®é t¸c ®éng cña qu¸ tr×nh héi nhËp tíi C«ng ty . Tõ ®ã ®a ra c¸c ®Þnh híng chiÕn lîc phï hîp , phæ biÕn cho toµn thÓ C«ng ty vai trß to lín cña qu¸ tr×nh chuÈn bÞ héi nhËp ®Ó tõ ®ã ph¸t huy søc m¹nh ®oµn kÕt næ lùc hÕt m×nh ®Ó ph¸t huy n¨ng ®éng s¸ng t¹o , vît qua mäi khã kh¨n ®Ó n¾m b¾t c¬ héi kinh doanh míi .
Cö ®éi ngò chuyªn gia cã kinh nghiÖm nghiªn cøu hÕt søc kü cµng c¸c hiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ®· ký kÕt ®Ó tõ ®ã x¸c ®Þnh ®îc lîi Ých cÇn ph¸t huy vµ nh÷ng khã kh¨n cÇn ph¶i vît qua .
ChuÈn bÞ tèt c¸c tiÒn ®Ò vÒ tµi chÝnh , c¬ së vËt chÊt vµ ®Æc biÖt lµ nguån nh©n lùc ®Ó n¾m b¾t c¸c c¬ héi sÏ ®Õn trong qóa tr×nh héi nhËp .
B. Mét sè kiÕn nghÞ víi nhµ níc .
1- T¨ng cêng hç trî c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn hµng n«ng s¶n .
Ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn c¸c mÆt hµng n«ng s¶n chÝnh lµ kh©u t¹o ra hµng cho xuÊt khÈu . Trong thêi gian qua nhµ níc cã quan t©m ®Õn c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn hµng n«ng s¶n nhng cha nhiÒu nªn chÊt lîng hµng n«ng s¶n cña ViÖt Nam trong ®ã cã C«ng ty Intimex cha ®¸p øng ®îc nh÷ng yªu cÇu cña nh÷ng thÞ trêng khã tÝnh nhng cã kh¶ n¨ng chi tr¶ lín nh EU , NhËt B¶n , Mü ... Do ®ã hiÖu qu¶ tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt hµng n«ng s¶n vÉn cha cao . V× vËy trong thêi gian tíi nhµ níc cÇn t¨ng cêng hç trî cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn hµng n«ng s¶n ®Ó t¹o ra c¸c s¶n phÈm cã gi¸ trÞ cao , phï hîp víi nhu cÇu thÞ trêng c¸c biÖn ph¸p ®ã bao gåm :
Hç trî vèn ban ®Çu cho n«ng d©n .
§©y lµ viÖc lµm hÕt søc cÇn thiÕt v× ®Ó thay ®æi nh÷ng c¬ cÊu gièng c©y trång , ¸p dông c¸c tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµ khoa häc qu¶n lý vµo trong s¶n xuÊt ®ßi hái nh÷ng kho¶n chi phÝ kh«ng nhá mµ n«ng d©n kh«ng thÓ trang tr¶i næi .
Tríc t×nh h×nh gi¸ c¶ hµng n«ng s¶n gi¶m liªn tôc , g©y bÊt lîi cho ngêi s¶n vµ c¸c ®¬n vÞ xuÊt khÈu ; ®ång thêi ngµnh ng©n hµng còng gÆp khã kh¨n vÒ vèn bÞ ®äng kh«ng thu l¹i ®îc , l·i ph¶i treo .
Trong thêi gian qua c¸c ch¬ng tr×nh trî gióp vèn cho n«ng d©n ®· ®îc thùc hiÖn song kÕt qu¶ thu ®îc cßn h¹n chÕ , ngêi n«ng d©n vay vèn dµn tr¶i , thiÕu tËp trung , thêi gian vay vèn ng¾n , nhiÒu khi vèn kh«ng ®Õn tay ®îc ngêi cÇn hç trî dÉn ®Õn sö dông sai môc ®Ých vµ kh«ng hiÖu qu¶ . C¸c hé n«ng d©n n¨ng ®éng muèn lµm ¨n lín chÊp nhËn ®i vay víi l·i xuÊt th«ng thêng th× l¹i gÆp khã kh¨n trong vÊn ®Ò thÕ chÊp tµi s¶n , trong khi ®ã ng©n hµng l¹i cã hiÖn tîng ø ®äng tiÒn mÆt . §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy trong thêi gian tíi nhµ níc cÇn ph¶i cã chÝnh s¸ch u ®·i ®èi víi ng©n hµng phôc vô ngêi s¶n xuÊt n«ng s¶n , c¶i c¸ch , c¶i tæ ph¬ng thøc quy chÕ ho¹t ®éng cña ng©n hµng ®Ó vèn sö dông ®óng môc ®Ých ®¹t hiÖu qu¶ cao .
Ng©n hµng nhµ níc xem xÐt chØ ®¹o c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i gi·n nî cò vµ cho vay míi ®Ó hç trî n«ng d©n cã vèn th©m canh ch¨m sãc mµ kh«ng ph¶i b¸n véi n«ng s¶n . §èi víi doanh nghiÖp cÇn dù tr÷ hµng n«ng s¶n vµ thu mua hµng n«ng s¶n ®Ó xuÊt khÈu , ng©n hµng cÇn xem xÐt gi·n nî cò vµ cho vay míi .
Hç trî vÒ gièng , phæ biÕn kiÕn thøc cho n«ng d©n . HiÖn t¹i , nhiÒu n«ng d©n ViÖt Nam cha hiÓu biÕt ®Çy ®ñ c¸c kiÕn thøc vÒ n«ng nghiÖp nh gièng c©y nµo phï hîp víi ®iÒu kiÖn ®Êt ®ai, khÝ hËu cña ®Þa ph¬ng m×nh . C¸c gièng nµo thÞ trêng cÇn , ph¬ng thøc ch¨m sãc tiªn tiÕn ®Ó cho ra c¸c lo¹i s¶n phÈm cao víi n¨ng suÊt lín . HiÖn nay nh×n chung hä s¶n xuÊt cßn mang nÆng tÝnh kinh nghiÖm dÉn ®Õn t×nh tr¹ng hµng ho¸ s¶n xuÊt ra víi n¨ng suÊt thÊp kh«ng phï hîp víi nhu cÇu thÞ trêng . V× vËy trong thêi gian tíi nhµ níc ph¶i tæ chøc nghiªn cøu hoÆc nhËp c¸c gièng tèt , cho n¨ng suÊt cao , phï hîp víi ®iÒu kiÖn tù nhiªn tõng vïng vµ quan träng h¬n c¶ lµ phï hîp víi yªu cÇu thÞ trêng . Bªn c¹nh ®ã ph¶i kh«ng ngõng phæ biÕn c¸c kiÕn thøc trång trät, hiÖn ®¹i th«ng qua ph¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng , tæ chøc c¸c líp häc vµ ph¸t hµnh c¸c Ên phÈm phæ biÕn kiÕn thøc .
Tæ chøc c«ng t¸c thu mua n«ng s¶n cho n«ng d©n . Ho¹t ®éng thu ho¹ch cña n«ng d©n diÔn ra dån dËp trong mét thêi gian ng¾n do ®Æc tÝnh thêi vô cu¶ n«ng s¶n . Tuy nhiªn ®èi víi n«ng d©n kh¶ n¨ng vÒ vèn cã h¹n víi quy m« s¶n xuÊt nhá hiÖn nay th× hä kh«ng thÓ ®Çu t cho dù tr÷ , chÕ biÕn b¶o qu¶n mét c¸ch ®ång bé ®îc nªn th«ng thêng hä ph¶i b¸n n«ng s¶n ngay sau khi thu ho¹ch . §iÒu nµy dÉn ®Õn t×nh tr¹ng bÞ t th¬ng Ðp gi¸ do ®ã kh«ng khuyÕn khÝch n«ng d©n s¶n xuÊt . §©y còng lµ nh©n tè ¶nh hëng ®Õn nguån hµng xuÊt khÈu cña C«ng ty . Trong thêi gian tíi nhµ níc cÇn chuÈn bÞ ®Çu t x©y dùng hÖ thèng kho chøa , m¹ng líi thu mua víi mét lîng vèn lín ®Ó mua hµng khi vµo vô . §Æc biÖt lµ cã lËp quü dù phßng gi¶m gi¸ ®èi víi hµng n«ng s¶n ®Ó gi¶m bít thiÖt h¹i cho n«ng d©n khi gi¸ n«ng s¶n xuèng qu¸ thÊp .
T¨ng cêng ®Çu t t¹o ra c¸c vïng nguyªn liÖu tËp trung dùa trªn c¸c lîi thÕ vÒ tù nhiªn vµ x· héi tõng ®Þa ph¬ng mµ nhµ níc tËp trung ®Çu t ®Ó h×nh thµnh nh÷ng vïng chuyªn canh nh cµ phª ë cao nguyªn , cao su ë §«ng Nam Bé ... Muèn vËy nhµ níc ngoµi hç trî gièng , vèn , kü thuËt cÇn ph¶i ®Çu t hÖ thèng thuû lîi , nhµ m¸y chÕ biÕn ...
§Çu t cho ph¸t triÓn c«ng nghiÖp vµ chÕ biÕn hµng n«ng s¶n :
§Çu t cho c«ng t¸c chÕ biÕn n«ng s¶n dêng nh qu¸ søc ®èi víi c¸c C«ng ty tham gia xuÊt khÈu bëi c«ng viÖc nµy ®ßi hái C«ng ty ph¶i bá ra mét lîng vèn t¬ng ®èi lín ®Ó nhËp khÈu c¸c lo¹i trang thiÕt bÞ m¸y mãc hiÖn ®¹i . Tuy nhiªn nhµ níc kh«ng thÓ trùc tiÕp qu¶n lý c¸c nhµ m¸y mµ sÏ giao vèn hoÆc giao nhµ m¸y cho c¸c doanh nghiÖp nhµ níc qu¶n lý . §ång thêi cã chÝnh s¸ch u ®·i vµ kªu gäi vèn ®Çu t tõ níc ngoµi vµo lÜnh vùc chÕ biÕn hµng n«ng s¶n .
2. Trî gióp cho c¸c C«ng ty xuÊt khÈu n«ng s¶n.
Trî gióp vèn
Hµng n«ng s¶n lµ mÆt hµng mang tÝnh thêi vô nªn ®ßi hái c¸c C«ng ty ph¶i cã lîng vèn ®ñ lín ®Ó thu mua hµng trong vô thu ho¹ch vµ dù tr÷ trong kho ®Ó xuÊt khÈu trong c¶ n¨m . HiÖn nay C«ng ty ®Òu ph¶i huy ®éng vèn tõ bªn ngoµi víi l·i suÊt kh¸ cao nªn nhiÒu khi do chÇn chõ mµ bá lì c¬ héi kinh doanh . Thªm vµo ®ã do thiÕu vèn nªn C«ng ty gÆp khã kh¨n trong c«ng t¸c ®Çu t chÕ biÕn n©ng cao chÊt lîng hµng xuÊt khÈu , kh«ng m¹nh d¹n kinh doanh khi gi¸ c¶ n«ng s¶n giao ®éng . C«ng ty cha x©y dùng ®îc hÖ thèng kho hµng vµ thiÕt bÞ chÕ biÕn , b¶o qu¶n ®¶m b¶o nguån hµng vµ chÊt lîng hµng xuÊt khÈu . V× vËy nhµ níc th«ng qua ng©n hµng t¹o ®iÒu kiÖn cho C«ng ty vay vèn víi l·i suÊt thÊp ®Ó ®Çu t x©y dùng c¸c nhµ m¸y chÕ biÕn cã tÝnh kh¶ thi , hÖ thèng kho hµng vµ hç trî vèn khi cã biÕn ®éng vÒ gi¸ .
Hç trî cung cÊp th«ng tin vÒ thÞ trêng n«ng s¶n .
HiÖn nay C«ng ty ®ang thiÕu c¸c th«ng tin vÒ t×nh h×nh cung , cÇu , gi¸ c¶ vµ c¸c dù b¸o vÒ thÞ trêng n«ng s¶n , c¸c th«ng tin vÒ v¨n ho¸ , chÝnh trÞ , kinh tÕ , kh¸ch hµng víi nhu cÇu cña hä ... Do ®ã nhµ níc cÇn ph¶i hç trî thiÕt lËp hÖ thèng th«ng tin cho doanh nghiÖp th«ng qua c¸c biÖn ph¸p sau :
Thµnh lËp c¸c ng©n hµng d÷ liÖu chøa ®ùng c¸c th«ng tin liªn quan ®Õn thÞ trêng hµng n«ng s¶n trong nãc vµ thÕ giíi nh nguån hµng cung øng , gi¸ mua vµo , gi¸ b¸n ra ...
Thµnh lËp c¸c viÖn , c¸c tæ chøc chuyªn nghiªn cøu vµ ph©n tÝch th«ng tin vÒ t×nh h×nh n«ng s¶n trªn thÕ giíi tõ ®ã ®a ra c¸c dù b¸o vµ ®Þnh híng ph¸t triÓn cho C«ng ty .
Tæ chøc , hç trî cho c¸c doanh nghiÖp tham gia héi trî , triÓn l·m quèc tÕ vµ ®i nghiªn cøu thÞ trêng níc ngoµi .
Thµnh lËp c¸c hiÖp héi chuyªn kinh doanh c¸c mÆt hµng n«ng s¶n nh hiÖp héi cµ phª , h¹t tiªu vµ tham gia c¸c hiÖp héi cña thÕ giíi .
Nhµ níc cÇn lËp quü b¶o hiÓm xuÊt khÈu .
§Ó chiÕm lÜnh ®îc thÞ trêng níc ngoµi nhiÒu C«ng ty thùc hiÖn c¸c ph¬ng thøc thanh to¸n t¬ng ®èi rñi ro nh tr¶ chËm , ... do ®ã nhiÒu khi C«ng ty kh«ng thÓ thu håi ®îc tiÒn b¸n hµng . Do vËy nhµ níc ®øng ra lËp quü b¶o hiÓm xuÊt khÈu ®Ó khuyÕn khÝch c¸c C«ng ty xuÊt khÈu vµ b¶o toµn ®îc nguån vèn cña m×nh .
Thùc hiÖn tèt chÝnh s¸ch thëng xuÊt khÈu ®Ó khuyÕn khÝch doanh t¨ng trëng nhanh kim ng¹ch xuÊt khÈu , t×m kiÕm thÞ trêng míi , b¹n hµng míi .
LËp quü b×nh æn gi¸ .
Nhê cã quü nµy mµ c¸c C«ng ty sÏ gi¶m bít ®îc rñi ro khi thÞ trêng gi¸ c¶ thÕ giíi mÊt æn ®Þnh . Do ®©y còng lµ xu híng biÕn ®éng cña t×nh h×nh gi¸ c¶ thÕ giíi trong thêi gian qua vµ tiÕp tôc diÔn biÕn phøc t¹p trong thêi gian tíi .
Hç trî chuyÓn giao c«ng nghÖ , n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm n«ng s¶n xuÊt khÈu trong qu¸ tr×nh toµn cÇu ho¸ vµ khu vùc ho¸ hµng ho¸ ®îc s¶n xuÊt trªn c¬ së c«ng nghÖ cao ®ãng vai trß hÕt søc quan träng trong sù c¹nh tranh quèc tÕ , v× vËy nhµ níc cÇn ph¶i hç trî c¸c doanh nghiÖp ®Èy m¹nh nghiªn cøu khoa häc vµ c¸c ho¹t ®éng ph¸t triÓn kü thuËt kh¸c .
Thùc hiÖn c¸c ch¬ng tr×nh hç trî ®µo t¹o .
§µo t¹o c¸n bé vµ båi dìng nghiÖp vô xuÊt khÈu cho c¸c doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt khÈu theo c¸c h×nh thøc sau :
Më c¸c líp ®µo t¹o ng¾n h¹n vµ dµi h¹n do c¸c chuyªn gia trong vµ ngoµi níc gi¶ng d¹y .
Híng dÉn ph¬ng thøc t×m hiÓu , th©m nhËp , kinh doanh ë thÞ trêng níc ngoµi .
KhuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp tù ®µo t¹o . Nhµ níc cã thÓ trÝch mét phÇn thuÕ trong nghÜa vô thuª cña doanh nghiÖp gi÷ l¹i lµm quü ®µo t¹o nh ë mét sè níc . Gi¶m mét phÇn chi phÝ ®µo t¹o trong tæng thu nhËp chÞu thuÕ cña doanh nghiÖp .
3. Hoµn thiÖn chÝnh s¸ch vµ c¬ chÕ qu¶n lý xuÊt khÈu n«ng s¶n theo híng ®¬n gi¶n, th«ng tho¸ng vµ phï hîp víi c¬ chÕ thÞ trêng.
Nh÷ng quy ®Þnh vÒ xuÊt khÈu ®Ó thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt khÈu n«ng s¶n , hÖ thèng c¸c chÝnh s¸ch vµ quy ®Þnh vÒ xuÊt khÈu cña nhµ níc cÇn ph¶i ®æi míi vµ hoµn thiÖn h¬n n÷a theo c¸c híng sau :
§ång bé hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p lý .
HÖ thèng v¨n b¶n ph¸p lý ph¶i ®¶m b¶o tÝnh ®ång bé , nhÊt qu¸n trong viÖc khuyÕn khÝch tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ tham gia s¶n xuÊt kinh doanh hµng xuÊt khÈu . Tr¸nh t×nh tr¹ng “trèng ®¸nh xu«i kÌn thæi ngîc” “s¸ng n¾ng chiÒu ma” gi÷a c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt .
HiÖn nay viÖc khuyÕn khÝch xuÊt khÈu vµ khuyÕn khÝch ®Çu t xuÊt khÈu míi dõng l¹i ë c¬ së trùc tiÕp s¶n xuÊt kinh doanh xuÊt khÈu cha cã sù quan t©m thÝch ®¸ng ®Õn c¸c C«ng ty cung øng c¸c nguyªn liÖu ®Çu vµo , m¸y mãc , trang thiÕt bÞ , v× vËy trong thêi gian tíi nhµ níc ph¶i cã chÝnh s¸ch u ®·i ®èi víi c¸c ®¬n vÞ nµy .
ChÝnh s¸ch thuÕ VAT nh hiÖn nay ®ang c¶n trë ®Õn hîp ®ång xuÊt khÈu cña C«ng ty . §Ó nép VAT C«ng ty ph¶i ®i vay tiÒn ng©n hµng víi l·i suÊt cao , tuy nhiªn qu¸ tr×nh hoµn thuÕ VAT diÔn ra chËm ch¹p víi thñ tôc phiÒn hµ song cha chÆt chÏ . §iÒu nµy lµm ¶nh hëng ®Õn nguån vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp . V× vËy trong thêi gian tíi cÇn ph¶i c¶i c¸ch thñ tôc nép VAT mét c¸ch nhanh chãng , ®¬n gi¶n h¬n song kh«ng t¹o ra c¸c kÏ hë cho c¸c ®¬n vÞ gian lËn .
§Èy m¹nh qu¸ tr×nh c¶i c¸ch thuÕ, trong ®ã hoµn chØnh thuÕ xuÊt nhËp khÈu.Cã chÝnh s¸ch u ®·i cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu nh hç trî tÝn dông, rñi ro, c¸c khã kh¨n tµi chÝnh th«ng qua quü hç trî xuÊt khÈu hoÆc ng©n hµng xuÊt nhËp khÈu.
§¬n gi¶n c¬ chÕ qu¶n lý xuÊt khÈu.
HiÖn nay c«ng t¸c qu¶n lý xuÊt khÈu cña nhµ níc cßn nhiÒu bÊt cËp, thñ tôc xuÊt khÈu rêm rµ vµ phøc t¹p, g©y l·ng phÝ thêi gian vµ c«ng søc cho doanh nghiÖp xuÊt khÈu. HiÖn tîng quan liªu cöa quyÒn ®ang diÔn ra kh¸ phæ biÕn chÝnh v× vËy trong thêi gian tíi nhµ níc cÇn ph¶i tiÕp tôc hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý xuÊt khÈu cho phï hîp víi yªu cÇu trong tiÕn tr×nh héi nhËp ®ã lµ ®¬n gi¶n, nhanh chãng, chÝnh x¸c.CÇn tiÕp tôc thùc hiÖn tèt c¸c viÖc nh ®Èy m¹nh c¶i c¸ch hµnh chÝnh, ph©n ®Þnh râ chøc n¨ng nhiÖm vô vµ quyÒn h¹n cña c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ níc ®èi víi ngo¹i th¬ng. §Ó thùc hiÖn ®îc ®iÒu nµy cÇn ph¶i trang bÞ hÖ thèng c¬ së vËt chÊt hiÖn ®¹i cho c¸c c¬ quan qu¶n lý xuÊt khÈu.N©ng cao n¨ng lùc chuyªn m«n vµ ®¹o ®øc cña c¸n bé, c«ng chøc nhµ níc.T¨ng cêng kû c¬ng hµnh chÝnh vµ xö ph¹t nghiªm kh¾c c¸c trêng hîp vi ph¹m ®èi víi c¸n bé nhµ níc còng nh c¸c doanh nghiÖp, xo¸ bá dÇn viÖc cung cÊp h¹n ng¹ch...
ThiÕt lËp mét chÕ ®é tØ gi¸ hèi ®o¸i thuËn lîi cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu:
§©y lµ chÝnh s¸ch cã tÝnh chÊt hç trî, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng xuÊt khÈu nãi chung. ChÝnh s¸ch nµy cÇn ®îc phèi hîp nhÞp nhµng víi c¸c chÝnh s¸ch kh¸c, tuú theo tõng thêi kú t¹o tØ gi¸ hèi ®o¸i cã lîi vµ kh«ng chªnh lÖch qu¸ lín so víi gi¸ thùc tÕ trªn thÞ trêng, ë chÝnh s¸ch nµy ®Ó t¹o thuËn lîi cho nhµ xuÊt khÈu th× cÇn ph¶i ph¸ gi¸ ®ång b¶n tÖ song ®iÒu nµy l¹i kh«ng khuyÕn khÝch nhËp khÈu khã kh¨n chñ yÕu ë ®©y lµ ph¶i x¸c ®Þnh ®îc tØ gi¸ võa ®ñ nhng còng ph¶i võa ng¾n ®Ó thu ®îc hiÖu øng cã lîi cho ngo¹i th¬ng vµ b¶o toµn ®éi ngò b¹n hµng.
§èi víi c¸c mÆt hµng lín nh cµ phª, h¹t tiªu ph¶i t¨ng cêng c¸c biÖn ph¸p th«ng tin chiÕn lîc, chiÕn thuËt kiÒm chÕ tèc ®é b¸n ra . Tham gia c¸c kÕ ho¹ch thiÕt kÕ vÒ ®iÒu tiÕt nguån cung øng nÕu cã thÓ ®Ó t¸c ®éng vµo thÞ trêng vµ gi¸ c¶ theo híng cã lîi cho ta .
KÕt luËn
XuÊt khÈu lµ lÜnh vùc quan träng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n .Th«ng qua ®ã c¸c quèc gia cã ®îc nguån ngo¹i tÖ ®Ó trang tr¶i cho nhu cÇu nhËp khÈu cña nÒn kinh tÕ duy tr× më réng t¸i s¶n xuÊt trong níc , tranh thñ tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ tiªn tiÕn cña thÕ giíi , gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm vµ kh«ng ngõng n©ng cao tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi , ®Èy nhanh qu¸ tr×nh héi nhËp cña níc ta .
Víi tÇm quan träng nh vËy ë níc ta xuÊt khÈu ®îc dÆt vµo vÞ trÝ trung t©m , lµm ®ßn bÈy cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi .
§Èy m¹nh xuÊt khÈu ®· trë thµnh nhiÖm vô chiÕn lîc cña quèc gia trong suèt thêi k× c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc . §©y lµ nhiÖm vô ®ßi hái sù cè g¾ng cña §¶ng Nhµ níc , c¸c bé ngµnh vµ ®Æc biÖt lµ sù thùc hiÖn cña c¸c c«ng ty ®ang tham gia vµo ho¹t ®éng xuÊt khÈu . Tríc c¬ héi vµ th¸ch thøc nµy c«ng ty INTIMEX ®· t×m cho m×nh mét híng ®i ®óng ®¾n ®Ó ®Èy m¹nh xuÊt khÈu , tõ ®ã gióp doanh nghiÖp tån t¹i vµ ph¸t triÓn æn ®Þnh , vµ phôc vô c¸c ch¬ng tr×nh kinh tÕ cña §¶ng vµ nhµ níc gãp phÇn n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n .
§Ò tµi nghiªn cøu nµy ®· tr×nh bµy néi dung thùc tiÔn vµ ®a ra c¸c gi¶i ph¸p kiÕn nghÞ nh»m thóc ®Èy ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu n«ng s¶n ë c«ng ty INTIMEX trong thêi gian tíi .
Do thêi gian thùc tËp cã h¹n , nªn phÇn tr×nh bµy chØ tËp trung vµo mÆt hµng n«ng s¶n xuÊt khÈu , nh mét vÝ dô ®Ó ®i s©u nghiªn cøu.Th«ng qua ®ã hiÓu râ h¬n thùc tÕ thÞ trêng, vÒ t×nh h×nh xuÊt khÈu hµng n«ng s¶n ViÖt Nam nãi chung vµ cña c«ng ty Intimex nãi riªng. Tuy nhiªn do tr×nh ®é cã h¹n vµ cßn thiÕu kinh nghiÖm nªn ®Ò tµi nghiªn cøu kh«ng tr¸nh khái thiªó sãt . KÝnh mong sù gãp ý , bæ sung ®Ó ®Ò tµi ®îc hoµn thiÖn h¬n .
Hµ Néi th¸ng 12 n¨m 2002 .
Tµi liÖu tham kh¶o
* Gi¸o tr×nh "Kinh tÕ ngo¹i th¬ng"_Chñ biªn : GS.TS.NGND Bïi Xu©n Lu_Trêng §¹i häc Ngo¹i th¬ng.NXB Gi¸o Dôc 1998 .
* Gi¸o tr×nh Kü thuËt nghiÖp vô ngo¹i th¬ng – Chñ biªn : PGS.NGUT Vò H÷u Töu -Trêng §¹i häc Ngo¹i th¬ng_NXB Gi¸o Dôc 1998 .
* Gi¸o tr×nh Tæ chøc qu¶n lý nghiÖp vô kinh doanh xuÊt nhËp khÈu –Chñ biªn : PGS.NG¦T Vò H÷u Töu- Trêng ®¹i häc Ngo¹i th¬ng – NXB Gi¸o dôc 2000 .
* Gi¸o tr×nh "Ph¸p luËt trong ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i"_PGS.TS.NG¦T NguyÔn ThÞ M¬ vµ PGS.TS Hoµng Ngäc ThiÕt_Trêng §¹i häc Ngo¹i th¬ng_NXB Gi¸o Dôc 1997 .
*Gi¸o tr×nh Th¬ng m¹i quèc tÕ – Chñ biªn: PGS.TS. NguyÔn Duy Bét-Trêng §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n –NXB Gi¸o dôc 1999 .
*Gi¸o tr×nh Marketing Th¬ng m¹i – Chñ biªn: TS. NguyÔn Xu©n Quang-Trêng §¹i häc Kinh tÐ quèc d©n-NXB Thèng kª 1999 .
*Gi¸o tr×nh Kinh tÕ th¬ng m¹i –Chñ biªn: PGS.TS. §Æng §×nh §µo-PGS.TS.Hoµng §øc Th©n-NXB Thèng kª 2001 .
*Gi¸o tr×nh Kinh doanh quèc tÕ – Chñ biªn: PTS. §ç §øc B×nh -Trêng §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n –NXB Gi¸o dôc 1998 .
*Gi¸o tr×nh Marketing Th¬ng m¹i quèc tÕ –Chñ biªn: PGS.TS. NguyÔn Duy Bét –Trêng ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n –NXB Gi¸o dôc 1998 .
*Thêi b¸o kinh tÕ ViÖt Nam. Sè 1 th¸ng 1-2002 .
* Vµ c¸c tµi liÖu kh¸c .
S¬ ®å tæ chøc m¹ng líi c«ng ty xuÊt nhËp khÈu Intimex
Ban Gi¸m ®èc c«ng ty
Bch ®¶ng bé
c«ng ty
Bch c«ng ®oµn c«ng ty
Bch chi ®oµn TN c«ng ty
V¨n phßng
11 l§
p. qu¶n trÞ
16 l®
p. tæ chøc - c¸n bé
5 l®
p. kinh tÕ.th
10 l®
phßng tckt
10 l§
kinh doanh 1
13 l§
phßng ktnb
3 l§
kinh doanh
13 l§
kinh doanh 6
13 l§
kinh doanh 10
13 l§
ban thch
4 l§
trung t©m th¬ng m¹i intemex
161 l®
xÝ nghiÖp l¾p r¸p xe m¸y intemex
53 l®
chi nh¸nh
intemex hå chÝ minh
44 l®
chi nh¸nh
intemex
®ång nai
51 l®
chi nh¸nh
intemex
®µ n½ng
19 l®
chi nh¸nh
intemex
nghÖ an
13 l®
chi nh¸nh
intemex
h¶i phßng
53 l®
®¹i diÖn
th¬ng m¹i t¹i liªn bang nga
®¹i diÖn
th¬ng m¹i t¹i ucraina
1 L§
®¹i diÖn
th¬ng m¹i t¹i
rumani
1 L§
(Cã ®Õn 31/12/2001)
._.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- khoa luan tot nghiep thu thuy'.doc
- luËn v¨n Thuû.doc