Một số giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao hiệu quả marketing xuất khẩu thủy sản Việt Nam vào thị trường Hoa Kỳ giai đoạn 2005-2010

BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH - - - - - o 0 o - - - - - VOÕ MINH LONG MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP CHUÛ YEÁU NHAÈM NAÂNG CAO HIEÄU QUAÛ MARKETING XUAÁT KHAÅU THUÛY SAÛN VIEÄT NAM VAØO THÒ TRÖÔØNG HOA KYØ GIAI ÑOAÏN 2005 - 2010 Chuyeân ngaønh: Kinh teá phaùt trieån Maõ soá: 60 . 31 . 0 5 LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ KINH TEÁ NGÖÔØI HÖÔÙNG DAÃN KHOA HOÏC: TS. NGUYEÃN THUAÁN THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH - 03/2005 LÔØI MÔÛ ÑAÀU I/ ÑAËT VAÁN ÑEÀ. Trong nhöõng naêm gaàn ñaây tình hình xuaát khaåu cuûa Vieät Nam treân tröôøng quoác teá ngaøy caøng taêng nhanh caû veà soá löôïng laãn giaù trò vaø ñaëc bieät laø ngaønh thuûy saûn vaø noù caøng quan troïng hôn trong boái caûnh Vieät Nam ñang trong quaù trình hoäi nhaäp, cuï theå laø tham gia hieäp hoäi caùc nöôùc Ñoâng Nam AÙ (ASEAN), gia nhaäp khu vöïc maäu dòch töï do ASEAN (AFTA), Dieãn Ñaøn Hôïp Taùc Kinh Teá Chaâu AÙ - Thaùi Bình Döông (APEC), kyù keát caùc hieäp öôùc song phöông vaø ña phöông vôùi caùc nöôùc ñoái taùc trong vaø ngoaøi khu vöïc (ñaëc bieät laø hieäp ñònh thöông maïi Vieät Nam - Hoa Kyø) vaø quan troïng nhaát laø ñang noã löïc tieán tôùi trôû thaønh thaønh vieân cuûa toå chöùc thöông maïi quoác teá (WTO)…. Trong boái caûnh hoäi nhaäp ñoù, tình hình caïnh tranh giöõa caùc doanh nghieäp, giöõa caùc quoác gia vôùi nhau ngaøy caøng gay gaét bieåu hieän cuï theå nhaát laø söï caïnh tranh, caùc cuoäc tranh chaáp thöông maïi khoâng chæ naèm trong giôùi haïn quoác gia maø coøn vöôït qua caùc vuï kieän mang tính khu vöïc vaø theá giôùi nhö trong ngaønh thuûy saûn laø caùc vuï kieän baùn phaù giaù cuûa saûn phaåm caù basa, toâm… cuûa Vieät Nam noùi rieâng vaø cuûa caùc nöôùc khaùc noùi chung khi xuaát khaåu caùc saûn phaåm thuûy saûn vaøo thò tröôøng Hoa Kyø - moät thò tröôøng ñaày tieàm naêng vôùi tính caïnh tranh raát lôùn. Gaén lieàn vôùi söï caïnh tranh ñoù thì chính phuû Hoa Kyø coøn ñöa ra caùc raøo caûn thöông maïi, phi thöông maïi nhö quy ñònh khaét khe veà veä sinh an toaøn thöïc phaåm, quy ñònh veà baûo veä moâi tröôøng, caùc coâng öôùc lao ñoäng quoác teá… nhaèm haïn cheá khaû naêng xuaát khaåu thuûy saûn cuûa Vieät Nam vaøo thò tröôøng lôùn naøy. Tuy xuaát khaåu thuûy saûn Vieät Nam vaøo thò tröôøng Hoa Kyø vaãn taêng nhöng mang tính oån ñònh khoâng cao, caùc ruõi ro veà thò tröôøng tieàm aån cao (doanh thu ñaït hôn 654 trieäu USD naêm 2002 vaø hôn 777 trieäu USD naêm 2003). Nguyeân nhaân chính laø do caùc doanh nghieäp xuaát khaåu thuûy saûn Vieät Nam chöa thöïc hieän toát vaø hoaøn haûo caùc chieán löôïc marketing xuaát khaåu vaøo thò tröôøng Hoa Kyø nhaèm haïn cheá caùc nhöôïc ñieåm, ñaåy maïnh caùc öu ñieåm vaø ñeå thöïc hieän chieán löôïc naøy neân toâi quyeát ñònh choïn ñeà taøi: “Moät soá giaûi phaùp chuû yeáu nhaèm naâng cao hieäu quaû marketing xuaát khaåu thuûy saûn Vieät Nam vaøo thò tröôøng Hoa Kyø giai ñoaïn 2005 - 2010” laøm ñeà taøi nghieân cöùu cho luaän vaên thaïc só kinh teá. Thoâng qua söï phaân tích, ñaùnh giaù keát hôïp vôùi nghieân cöùu thöïc tieãn caùc tieàm naêng vaø vieäc thöïc hieän caùc chieán löôïc marketing xuaát khaåu cuûa caùc doanh nghieäp trong thôøi gian qua ñeå tìm ra caùc nguyeân nhaân, khoù khaên toàn taïi; treân cô sôû ñoù toâi seõ ñöa ra caùc giaûi phaùp ñeå naâng cao hieäu quaû marketing xuaát khaåu nhaèm thaâm nhaäp vaø môû roäng thò tröôøng saûn phaåm thuûy saûn Vieät Nam vaøo Hoa Kyø giai ñoaïn 2005 - 2010. II/ ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHAÏM VI NGHIEÂN CÖÙU. - Ñoái töôïng: caùc chieán löôïc marketing xuaát khaåu thuûy saûn Vieät Nam vaøo thò tröôøng Hoa Kyø. - Phaïm vi nghieân cöùu: taát caû caùc maët haøng thuûy saûn Vieät Nam ñaëc bieät laø saûn phaåm toâm xuaát khaåu vaøo thò tröôøng Hoa Kyø. III/ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU. - Phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc vaø suy luaän logic. - Phöông phaùp chuyeân gia. - Phöông phaùp phaân tích, thoáng keâ, moâ taû. IV/ THU THAÄP DÖÕ LIEÄU. - Caùc soá lieäu sô caáp vaø thöù caáp ñöôïc cung caáp bôûi caùc coâng ty cheá bieán, kinh doanh vaø xuaát nhaäp khaåu thuûy saûn vaø vaên phoøng 2 cuûa boä thuûy saûn taïi Thaønh Phoá Hoà Chí Minh. - Caùc döõ lieäu ñöôïc thu thaäp treân maïng Internet vaø saùch baùo. - Caùc soá lieäu ñieàu tra vaø phaân tích tröïc tieáp cuûa taùc giaû taïi coâng ty. V/ KEÁT CAÁU ÑEÀ TAØI. Luaän vaên goàm 54 trang vôùi 3 chöông vaø 7 baûng phuï luïc. Chöông 1: Moät soá lyù thuyeát veà marketing quoác teá. - Giôùi thieäu moät soá lyù thuyeát veà lôïi theá caïnh tranh vaø lyù thuyeát ngoaïi thöông cuûa moät quoác gia trong boái caûnh toaøn caàu hoùa. - Nghieân cöùu caùc lyù thuyeát marketing xuaát khaåu nhaèm vaän duïng vaø ñöa ra caùc giaûi phaùp cuï theå trong quaù trình thaâm nhaäp vaø môû roäng thò tröôøng quoác teá cuûa saûn phaåm thuûy saûn noùi rieâng vaø caùc saûn phaåm khaùc noùi chung. Chöông 2: Phaân tích tình hình xuaát khaåu vaø thöïc hieän chieán löôïc marketing xuaát khaåu thuûy saûn Vieät Nam vaøo thò tröôøng Hoa Kyø trong thôøi gian vöøa qua. - Giôùi thieäu khaùi quaùt veà tình hình thò tröôøng Hoa Kyø. - Phaân tích tình hình nhaäp khaåu thuûy saûn cuûa Hoa Kyø trong thôøi gian qua. - Phaân tích tình hình xuaát khaåu thuûy saûn cuûa Vieät Nam vaøo thò tröôøng Hoa Kyø trong thôøi gian qua. - Ñaùnh giaù tình hình thöïc hieän chieán löôïc marketing xuaát khaåu thuûy saûn vaøo thò tröôøng Hoa Kyø. Chöông 3: Moät soá giaûi phaùp chuû yeáu nhaèm naâng cao hieäu quaû marketing xuaát khaåu thuûy saûn Vieät Nam vaøo thò tröôøng Hoa Kyø giai ñoaïn 2005 - 2010. - Moät soá thoâng tin veà thò tröôøng tieâu duøng thuûy saûn Hoa Kyø. - Phaân tích ma traän SWOT veà marketing xuaát khaåu thuûy saûn Vieät Nam vaøo thò tröôøng Hoa Kyø. - Moät soá giaûi phaùp nhaèm naâng cao hieäu quaû marketing xuaát khaåu thuûy saûn Vieät Nam vaøo thò tröôøng Hoa Kyø giai ñoaïn 2005 - 2010. MUÏC LUÏC LÔØI MÔÛ ÑAÀU Chöông 1: MOÄT SOÁ LYÙ THUYEÁT VEÀ MARKETING QUOÁC TEÁ I. MOÄT SOÁ LYÙ THUYEÁT VEÀ NGOAÏI THÖÔNG 01 I.1. Neàn kinh teá toaøn caàu 01 I.2. Caùc chính saùch maäu dòch cuûa chính phuû vaø lôïi theá caïnh tranh cuûa moät quoác gia 02 II. NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CAÊN BAÛN CUÛA MARKETING QUOÁC TEÁ 04 II.1. Moät soá khaùi nieäm veà marketing 04 II.2. Vò trí, vai troø cuûa marketing xuaát nhaäp khaåu 04 II.3. Nghieân cöùu thò tröôøng theá giôùi 05 II.4. Caùc phöông thöùc thöïc hieän chieán löôïc thaâm nhaäp thò tröôøng theá giôùi 06 II.4.1. Moät soá lyù do ñeå thaâm nhaäp thò tröôøng theá giôùi 06 II.4.2. Khaùi nieäm vaø caùc phöông thöùc thaâm nhaäp thò tröôøng theá giôùi 06 II.4.2.1. Phöông thöùc thaâm nhaäp thò tröôøng theá giôùi töø saûn xuaát trong nöôùc 06 II.4.2.2. Phöông thöùc thaâm nhaäp thò tröôøng theá giôùi töø saûn xuaát ôû nöôùc ngoaøi 07 II.4.2.3. Phöông thöùc thaâm nhaäp thò tröôøng theá giôùi taïi khu thöông maïi töï do 09 II.5. Chieán löôïc Marketing - Mix cho saûn phaåm thaâm nhaäp thò tröôøng theá giôùi 10 II.5.1. Chieán löôïc saûn phaåm treân thò tröôøng quoác teá 10 II.5.2. Chieán löôïc giaù 11 II.5.3. Chieán löôïc phaân phoái saûn phaåm quoác teá 12 II.5.4. Chieán löôïc xuùc tieán saûn phaåm quoác teá 12 Chöông 2: PHAÂN TÍCH TÌNH HÌNH XUAÁT KHAÅU VAØ THÖÏC HIEÄN CHIEÁN LÖÔÏC MARKETING XUAÁT KHAÅU THUÛY SAÛN CUÛA VIEÄT NAM VAØO THÒ TRÖÔØNG HOA KYØ TRONG THÔØI GIAN QUA I/ GIÔÙI THIEÄU KHAÙI QUAÙT VEÀ THÒ TRÖÔØNG HOA KYØ 13 I.1. Moâi tröôøng nhaân khaåu 14 I.2. Moâi tröôøng kinh teá 14 I.3. Moâi tröôøng caïnh tranh 16 I.4. Moâi tröôøng chính trò phaùp luaät 16 I.5. Moâi tröôøng vaên hoùa 17 II. PHAÂN TÍCH TÌNH HÌNH NHAÄP KHAÅU THUÛY SAÛN HOA KYØ TRONG THÔØI GIAN QUA 17 II.1. Phaân tích tình hình nhaäp khaåu saûn phaåm thuûy saûn cuûa Hoa Kyø 17 II.2. Cô caáu nhaäp khaåu thuûy saûn cuûa Hoa Kyø 18 II.3. Moät soá caùc quy ñònh cuûa Hoa Kyø ñoái vôùi haøng thuûy saûn nhaäp khaåu vaøo thò tröôøng Hoa Kyø 23 III. PHAÂN TÍCH TÌNH HÌNH XUAÁT KHAÅU THUÛY SAÛN CUÛA VIEÄT NAM VAØO THÒ TRÖÔØNG HOA KYØ TRONG THÔØI GIAN GAÀN ÑAÂY 25 III.1. Toång quan tình hình khai thaùc vaø xuaát khaåu thuûy saûn Vieät Nam trong thôøi gian qua. 25 III.2. Phaân tích tình hình xuaát khaåu thuûy saûn Vieät Nam vaøo thò tröôøng Hoa Kyø trong thôøi gian gaàn ñaây. 29 Chöông 3: MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP CHUÛ YEÁU NHAÈM NAÂNG CAO HIEÄU QUAÛ MARKETING XUAÁT KHAÅU THUÛY SAÛN VIEÄT NAM VAØO THÒ TRÖÔØNG HOA KYØ GIAI ÑOAÏN 2005 - 2010 I. MOÄT SOÁ THOÂNG TIN VEÀ THÒ TRÖÔØNG TIEÂU DUØNG THUÛY SAÛN HOA KYØ 39 II. PHAÂN TÍCH MA TRAÄN SWOT MARKETING XUAÁT KHAÅU THUÛY SAÛN VIEÄT NAM VAØO THÒ TRÖÔØNG HOA KYØ 40 II.1. Phaân tích caùc ñieåm maïnh cuûa marketing xuaát khaåu thuûy saûn Vieät Nam vaøo Hoa Kyø 41 II.2. Phaân tích caùc ñieåm yeáu cuûa marketing xuaát khaåu thuûy saûn Vieät Nam vaøo Hoa Kyø 42 II.3. Phaân tích caùc cô hoäi cuûa marketing xuaát khaåu thuûy saûn Vieät Nam vaøo Hoa Kyø 42 II.4. Phaân tích caùc thaùch thöùc cuûa marketing xuaát khaåu thuûy saûn Vieät Nam vaøo Hoa Kyø 43 III. MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP NAÂNG CAO HIEÄU QUAÛ MARKETING XUAÁT KHAÅU THUÛY SAÛN VIEÄT NAM VAØO THÒ TRÖÔØNG HOA KYØ GIAI ÑOAÏN 2005 - 2010 44 III.1. Giaûi phaùp veà nghieân cöùu thò tröôøng 44 III.2. Chieán löôïc saûn phaåm xuaát khaåu 45 III.3. Chieán löôïc giaù caû xuaát khaåu 47 III.4. Chieán löôïc phaân phoái thuûy saûn xuaát khaåu 48 III.5. Chieán löôïc xuùc tieán xuaát khaåu thuûy saûn 50 III.6. Moät soá giaûi phaùp khaùc nhaèm hoã trôï chieán löôïc marketing thuûy saûn Vieät Nam taïi thò tröôøng Hoa Kyø 51 III.6.1. Giaûi phaùp veà nguoàn cung thuûy saûn xuaát khaåu 51 III.6.2. Giaûi phaùp hoaøn thieän cô cheá quaûn lyù ngaønh 52 III.6.3. Caùc giaûi phaùp veà thuû tuïc xuaát nhaäp khaåu 52 Chöông 1 MOÄT SOÁ LYÙ THUYEÁT VEÀ MARKETING QUOÁC TEÁ I/ MOÄT SOÁ LYÙ THUYEÁT VEÀ NGOAÏI THÖÔNG. I.1/ Neàn kinh teá toaøn caàu. Töø raát laâu, con ngöôøi ñaõ nhaän thöùc ñöôïc raèng maäu dòch quoác teá laø vaán ñeà soáng coøn cuûa moïi quoác gia vaø cuõng chính ñieàu ñoù laøm cho thöông maïi giöõa caùc quoác gia treân theá giôùi luoân dieãn ra vaø quy moâ ngaøy caøng lôùn hôn. Hoaït ñoäng thöông maïi quoác teá ñöôïc lyù giaûi qua caùc lyù thuyeát cuûa caùc nhaø kinh teá töø coå ñieån ñeán hieän ñaïi nhö: söï trao ñoåi saûn phaåm giöõa caùc quoác gia ñöôïc giaûi thích qua lyù thuyeát veà lôïi theá tuyeät ñoái cuûa Adam Smith (1723 - 1790), OÂng laäp luaän raèng caùc quoác gia seõ coù lôïi khi tieán haønh chuyeân moân hoùa saûn xuaát vaø trao ñoåi saûn phaåm cho nhau. Khi tieán haønh phaân coâng lao ñoäng giöõa caùc quoác gia thì phaûi döïa treân lôïi theá tuyeät ñoái cuûa mình; töùc laø, moät quoác gia seõ tieán haønh taäp trung saûn xuaát chuyeân moân hoùa vaø xuaát khaåu nhöõng saûn phaåm maø khi saûn xuaát chuùng coù hao phí caù bieät cuûa quoác gia mình thaáp hôn hao phí trung bình cuûa theá giôùi vaø seõ nhaäp khaåu nhöõng saûn phaåm maø khi saûn xuaát chuùng coù hao phí caù bieät cuûa quoác gia mình cao hôn hao phí trung bình cuûa theá giôùi, vôùi lyù thuyeát naøy nghóa laø neáu caùc quoác gia khoâng coù lôïi theá so saùnh tuyeät ñoái veà moät maët haøng naøo ñoù thì khoâng theå tham gia vaøo quaù trình trao ñoåi treân theá giôùi veà chuûng loaïi maët haøng ñoù. Tuy nhieân, thöïc teá trong neàn kinh teá hieän ñaïi thì vieäc chuyeân hoùa giöõa caùc quoác gia treân theá giôùi ngaøy caøng phaùt trieån hay thöông maïi theá giôùi ngaøy caøng gia taêng veà chuûng loaïi caùc saûn phaåm vaø dòch vuï. Lyù thuyeát lôïi theá so saùnh cuûa David Ricardo (1772 - 1823) lyù giaûi raèng caùc quoác gia khoâng coù lôïi theá so saùnh tuyeät ñoái vaãn coù lôïi khi tham gia thöông maïi quoác teá töùc laø moät quoác gia coù theå nhaäp khaåu caùc saûn phaåm, maëc duø saûn xuaát ôû trong nöôùc coù giaù reû hôn, bôûi vì caùc quoác gia naøy taäp trung vaøo caùc ngaønh saûn xuaát khaùc coù lôïi theá hôn. Ñieàu naøy chöùng toû baèng söï thay ñoåi cô caáu caùc saûn phaåm cuûa caùc quoác gia treân theá giôùi qua caùc giai ñoaïn khaùc nhau. Töø caùc daãn chöùng treân thì caùc lyù thuyeát cuûa caùc nhaø kinh teá cho raèng trong neàn kinh teá toaøn caàu, vieäc ñaàu tö vaøo thöông maïi quoác teá caàn quan taâm ñaëc bieät moät soá vaán ñeà: ƒ Caùc nguoàn löïc taïo ra lôïi theá luoân ñöôïc môû roäng vaø thay ñoåi. ƒ Trong neàn kinh teá toaøn caàu, caùc doanh nghieäp bò laøm cho taùch rôøi khoûi yeáu toá veà töï nhieân vaø caùc nguoàn löïc trong nöôùc vaø noù ñöôïc theå hieän roõ nhö caùc coâng ty trong nöôùc sang ñaàu tö ôû nöôùc ngoaøi thoâng qua caùc luaät ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Hay noùi khaùc ñi, treân theá giôùi vieäc ñaàu tö trong nhieàu ngaønh ngheà khoâng coøn bieân giôùi. ƒ Ngaøy nay nhieàu quoác gia coù theå cuøng ñaït ñöôïc lôïi theá so saùnh tuyeät ñoái vaø töông ñoái: Ví duï nhö moät quoác gia coù chi phí saûn xuaát thaáp ôû moät ngaønh ngheà nhöng löu yù ôû ñaây chi phí saûn xuaát thaáp chæ mang tính töông ñoái hay chæ laø giôùi haïn taïm thôøi. Nhö ví duï döôùi ñaây laø moät minh chöùng soáng ñoäng cho vaán ñeà naøy: hoaït ñoäng nhaäp khaåu toâm cho thò tröôøng Hoa Kyø ñöôïc raát nhieàu quoác gia xuaát khaåu toâm cuûa theá giôùi tham gia. ÔÛ ñaây seõ coù caïnh tranh treân nhieàu maët veà giaù caû, chaát löôïng, khaû naêng cung öùng…. Do ñoù, caùc thöù haïng veà xuaát khaåu toâm giöõa caùc quoác gia xuaát khaåu coù söï thay ñoåi lieân tuïc giöõa moät soá quoác gia xuaát khaåu lôùn veà thuûy saûn: Thaùi Lan, Inñoâneâsia, AÁn Ñoä, Vieät Nam, Trung Quoác…. Nhieàu nhaø kinh teá cho raèng, ngaøy nay neàn kinh teá theá giôùi ngaøy caøng naêng ñoäng vaø söï phaùt trieån cuûa noù seõ coù nhöõng bieán ñoäng lôùn khoù döï ñoaùn vaø neáu quoác gia naøo khoâng theo kòp söï hoøa nhaäp vaøo neàn kinh teá theá giôùi thì coù theå bò tuït haäu vaø khoù coù cô hoäi phaùt trieån. Ñieàu naøy laøm chuùng ta lieân töôûng ñeán moät vaán ñeà laø thöông maïi theá giôùi khoâng chæ dieãn ra giöõa hai nöôùc, maø dieãn ra giöõa nhieàu nöôùc vôùi nhau töùc laø treân cuøng moät thò tröôøng cuûa moät quoác gia seõ coù nhieàu quoác gia tham gia cung caáp moät saûn phaåm. ƒ Vaán ñeà kyõ thuaät, coâng ngheä: ngaøy nay vôùi söï tieán boä nhö vuõ baûo cuûa khoa hoïc vaø kyõ thuaät ñaõ laøm thay ñoåi raát nhieàu lónh vöïc trong saûn xuaát vaø noù thay ñoåi caên baûn ñeán thöông maïi theá giôùi. Ví duï: Ngaøy nay thì nguoàn nguyeân lieäu daàu moû ngaøy caøng bò khan hieám vaø giaù caû ñöôïc döï baùo bieán ñoäng khoâng theå löôøng tröôùc ñöôïc vì theá ngöôøi ta coá gaéng tìm ra nhöõng nguoàn nguyeân lieäu ñeå thay theá: naêng löôïng maët trôøi, gioù… I.2/ Caùc chính saùch maäu dòch cuûa chính phuû vaø lôïi theá caïnh tranh cuûa moät quoác gia. Lyù thuyeát truyeàn thoáng cho thaáy chính saùch maäu dòch toát nhaát laø khoâng coù chính saùch naøo. Tuy nhieân, trong thöïc teá haàu heát caùc quoác gia ñeàu tham gia ñieàu tieát maäu dòch quoác teá. Vaø noù ñöôïc theå hieän qua moät soá chính saùch sau: ƒ Chính saùch maäu dòch töï do: khoâng coù söï can thieäp cuûa chính phuû vaø vai troø chính phuû neáu coù laø laøm giaûm caùc raøo caûn ñoái vôùi maäu dòch quoác teá cuõng nhö thay ñoåi theå cheá nhaèm laøm cho thò tröôøng hoaït coù hieäu quaû hôn ñeå toái ña hoùa phuùc lôïi xaõ hoäi. ƒ Chính saùch baûo hoä: nhaèm ngaên chaën tình traïng phaân boå laïi saûn xuaát cuõng nhö thay ñoåi möùc nhaân duïng cuûa maäu dòch töï do. Noù nhaèm baûo veä caùc ngaønh saûn xuaát trong nöôùc, duy trì möùc nhaân duïng tröôùc söï ñe doïa cuûa haøng hoùa nhaäp khaåu vaø tình traïng phaân phoái laïi thu nhaäp töø nhöõng ngaønh coù lôïi theá caïnh tranh nhieàu hôn sang nhöõng ngaønh ít coù khaû naêng caïnh tranh. Ñoái vôùi caùc nöôùc ñang phaùt trieån thì chính saùch naøy kyø voïng trong töông lai caùc ngaønh ñöôïc baûo hoä seõ ñaït ñöôïc lôïi theá kinh teá theo quy moâ vaø deã daøng caïnh tranh treân thöông tröôøng quoác teá. ƒ Chính saùch maäu dòch coâng baèng: choáng laïi thöïc teá maäu dòch khoâng coâng baèng: trôï caáp xuaát khaåu, trôï caáp cho saûn xuaát, baùn phaù giaù, taïo ra söï phaân bieät ñoái xöû ñoái vôùi nhöõng nhaø xuaát khaåu… => chính saùch naøy taïo ra lôïi ích cho caû nhaø saûn xuaát vaø ngöôøi tieâu duøng. ƒ Chính saùch thay theá haøng nhaäp khaåu: muïc tieâu caûi thieän caùn caân thanh toaùn vaø tieát kieäm ngoaïi hoái. ƒ Chính saùch maäu dòch chieán löôïc: chính saùch naøy nhaèm naâng cao khaû naêng caïnh tranh cuûa caùc ngaønh troïng yeáu trong neàn kinh teá. Töø nhöõng chính saùch treân ñeå taïo ra lôïi theá cuûa moät quoác gia, chính phuû caàn löu yù quan taâm ñeán caùc vaán ñeà sau: - Caùc doanh nghieäp phaûi chaáp nhaän caïnh tranh treân phaïm vi toaøn caàu. - Lôïi theá caïnh tranh cuûa moät quoác gia trong moät ngaønh chæ coù tính chaát töông ñoái. - Tính naêng ñoäng daãn ñeán lôïi theá caïnh tranh cuûa moät doanh nghieäp, moät quoác gia. - Söï thònh vöôïng cuûa moät quoác gia ñoøi hoûi caùc ngaønh coâng nghieäp caàn thöôøng xuyeân hieän ñaïi hoùa. - Caàn taïo ra caùc trung taâm coâng nghieäp ôû caùc vuøng troïng ñieåm saûn xuaát. - Lôïi theá caïnh tranh coù ñöôïc töø nhöõng chieán löôïc laâu daøi vaø ñeå duy trì lôïi theá caïnh tranh naøy caùc doanh nghieäp phaûi hoaøn thieän vaø ñaàu tö ñoåi môùi lieân tuïc. - Caùc quoác gia ñaït ñöôïc lôïi theá caïnh tranh nhôø söï khaùc bieät veà nhieàu maët, nhö caùc yeáu toá saûn xuaát, phöông phaùp quaûn lyù, toå chöùc xaõ hoäi…. II/ NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CAÊN BAÛN CUÛA MARKETING QUOÁC TEÁ. II.1/ Moät soá khaùi nieäm veà marketing. Ngaøy nay, marketing ñaõ phaùt trieån vôùi trình ñoä raát cao vaø noù ñaõ ñi vaøo nhieàu lónh vöïc khaùc nhau: thöông maïi, coâng nghieäp, …. Vaø noù ñöôïc nhaän thöùc theo nhieàu noäi dung khaùc nhau töø nhaän thöùc marketing laø “baùn caùi maø doanh nghieäp coù” ñöôïc goïi laø marketing truyeàn thoáng ñeán “baùn caùi maø thò tröôøng caàn” coù nghóa khoâng chæ tìm thò tröôøng tieâu thuï saûn phaåm maø coøn taïo ra saûn phaåm cho thò tröôøng vôùi söï nghieân cöùu nhu caàu moät caùch khoa hoïc ñöôïc goïi laø marketing hieän ñaïi. Vôùi caùc nhaän thöùc treân coù nhieàu ñònh nghóa veà marketing nhö sau: - Ñònh nghóa cuûa hoïc vieän Hamilton (Hoa Kyø): “Marketing laø nhöõng hoaït ñoäng kinh teá trong ñoù haøng hoùa ñöôïc ñöa töø ngöôøi saûn xuaát ñeán ngöôøi tieâu duøng”. - Ñònh nghóa theo Gronroos (1990): “Marketing laø nhöõng hoaït ñoäng ñeå thieát laäp, duy trì vaø cuõng coá laâu daøi nhöõng moái lieân heä vôùi khaùch haøng moät caùch coù lôïi ñeå ñaùp öùng muïc tieâu cuûa caùc beân. Ñieàu naøy ñöôïc thöïc hieän baèng söï trao ñoåi vaø thoûa maõn nhöõng ñieàu mong ñôïi”. II.2/ Vò trí, vai troø cuûa marketing xuaát nhaäp khaåu. Trong hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh, marketing giöõ vai troø raát quan troïng, laø khôûi ñaàu ñeå saûn xuaát kinh doanh vaø i5aûm baûo cho doanh nghieäp coù lôïi theá beàn vöõng so vôùi caùc ñoái thuû caïnh tranh vaø caùc hoaït ñoäng cuûa marketing xuaát khaåu raát chuù troïng ñeán thò tröôøng theá giôùi vôùi caùc vaán ñeà sau: - Nghieân cöùu thò tröôøng theá giôùi, nhu caàu, khaû naêng xaâm nhaäp, caïnh tranh treân thò tröôøng. - Chieán löôïc xaâm nhaäp thò tröôøng. - Caùc chính saùch veà saûn phaåm, giaù caû, phaân phoái vaø xuùc tieán. Ñeå thöïc hieän toát chieán löôïc marketing xuaát khaåu, ñieàu cô baûn laø caùc doanh nghieäp caàn phaûi nghieân cöùu thò tröôøng theá giôùi nhaèm tìm ra caùc nhu caàu, mong muoán cuûa khaùch haøng cuõng nhö caùc ñoái thuû caïnh tranh… vaø caùc phöông phaùp nghieân cöùu ñöôïc thöïc hieän döôùi ñaây. II.3/ Nghieân cöùu thò tröôøng theá giôùi. Ñeå nhöõng haøng hoùa vaø dòch vuï cuûa moät quoác gia vöôn ra ñöôïc thò tröôøng theá giôùi thì ñoøi hoûi caùc doanh nghieäp caàn phaûi nghieân cöùu thaät kyõ thò tröôøng nöôùc ngoaøi veà caùc yeáu toá ñòa lyù, kinh teá, xaõ hoäi, chính trò, luaät phaùp, caùc thuû tuïc haønh chính, nhöõng taïp quaùn thöông maïi quoác teá, caùc ñoái thuû caïnh tranh quoác teá veà saûn phaåm, taøi chính, khaû naêng kinh doanh treân thöông tröôøng quoác teá… nhaèm laøm cô sôû cho caùc doanh nghieäp coù chieán löôïc phuø hôïp nhaát ñoái vôùi töøng thò tröôøng trong saûn xuaát, kinh doanh treân thò tröôøng theá giôùi. Ñeå coù ñöôïc caùc thoâng tin caàn thieát, ngöôøi ta thöôøng duøng nhieàu phöông phaùp khaùc nhau ñeå thu thaäp döõ lieäu vaø thoâng thöôøng duøng hai phöông phaùp chính ñeå thu thaäp döõ lieäu: nghieân cöùu taïi baøn vaø nghieân cöùu hieän tröôøng. ƒ Phöông phaùp nghieân cöùu taïi baøn: nhaèm thu nhaäp nhöõng thoâng tin caáp hai, ñoù laø nhöõng thoâng tin coù trong caùc taøi lieäu, soå saùch cuûa caùc doanh nghieäp, caùc coâng ty nghieân cöùu thò tröôøng vaø caùc saùch, baùo, taïp chí… cuûa caùc cô quan quaûn lyù nhaø nöôùc, nhöõng toå chöùc cuûa phi chính phuû, chính phuû, nhöõng toå chöùc quoác teá vaø nhöõng toå chöùc khaùc. ƒ Phöông phaùp nghieân cöùu hieän tröôøng: laø quaù trình cöû caùn boä tröïc tieáp thu thaäp thoâng tin ôû nöôùc ngoaøi nhaèm thu nhaäp nhöõng thoâng tin caáp moät. Trong quaù trình naøy coù theå vaän duïng caùc phöông phaùp nghieân cöùu sau: - Phöông phaùp quan saùt: quan saùt thöïc teá tình hình thò tröôøng nhö nhöõng haønh vi cuûa khaùch haøng, caùc loaïi saûn phaåm caïnh tranh, caùc kyõ thuaät quaûng caùo cuûa ñoái thuû caïnh tranh…. Tuy nhieân, ngaøy nay vôùi caùc loaïi kyõ thuaät hieän ñaïi ngöôøi ta coù theå khoâng tröïc tieáp ñeán hieän tröôøng maø vaãn thu thaäp ñöôïc nhöõng hình aûnh cuûa noù qua heä thoáng camera vaø nhöõng phöông tieän truyeàn thoâng quoác teá. Töø nhöõng döõ lieäu thu ñöôïc, ta seõ deã daøng phaân tích nhaèm hoaïch ñònh caùc chính saùch marketing phuø hôïp nhaát cho töøng thò tröôøng. - Phöông phaùp phoûng vaán (coù theå tröïc tieáp hoaëc giaùn tieáp): coù theå phoûng vaán khaùch haøng moät caùch tröïc tieáp hoaëc qua nhöõng phöông tieän thoâng tin khaùc nhö ñieän thoaïi, thö… Tuy nhieân vôùi moãi phöông phaùp khaùc nhau ñeàu coù nhöõng öu nhöôïc ñieåm nhaát ñònh vì vaäy caàn phaûi keát hôïp söû duïng caùc phöông phaùp naøy ñeå ñaït keát quaû toát nhaát veà maët thôøi gian, chi phí cuõng nhö ñaït ñöôïc caùc thoâng tin chính xaùc. Khi ñaõ coù thoâng tin veà thò tröôøng nöôùc ngoaøi thì caùc doanh nghieäp seõ löïa choïn caùc phöông thöùc khaùc nhau ñeå thaâm nhaäp vaø môû roäng ra thò tröôøng theá giôùi. II.4/ Caùc phöông thöùc thöïc hieän chieán löôïc thaâm nhaäp thò tröôøng theá giôùi. II.4.1/ Moät soá lyù do ñeå thaâm nhaäp thò tröôøng theá giôùi. - Saûn phaåm ñang ôû giai ñoaïn tröôûng thaønh nhöng doanh soá baùn ra khoâng taêng do thò tröôøng trong nöôùc ñaõ baõo hoøa vì vaäy caàn tìm kieám thò tröôøng nöôùc ngoaøi ñeå môû roäng tieâu thuï saûn phaåm. - Coù theå do söï caïnh tranh ôû trong nöôùc quaù khoác lieät, doanh nghieäp caàn tìm thò tröôøng ngoaøi nöôùc ít caïnh tranh hôn. - Coù theå söû duïng caùc naêng löïc saûn xuaát bò dö thöøa. - Taïo ñieàu kieän ña daïng hoùa hôn trong kinh doanh nhaèm haïn cheá caùc ruõi ro. II.4.2/ Khaùi nieäm vaø caùc phöông thöùc thaâm nhaäp thò tröôøng theá giôùi. Chieán löôïc thaâm nhaäp thò tröôøng theá giôùi laø moät heä thoáng nhöõng quan ñieåm, muïc tieâu ñònh höôùng, caùc phöông thöùc thaâm nhaäp thò tröôøng theá giôùi vaø caùc chieán löôïc marketing nhaèm ñöa saûn phaåm thaâm nhaäp coù hieäu quaû vaø vöõng chaéc treân thöông tröôøng quoác teá. Treân thöïc teá, caùc doanh nghieäp coù theå thöïc hieän chieán löôïc thaâm nhaäp thò tröôøng baèng nhieàu phöông thöùc khaùc nhau, trong ñoù coù 3 phöông thöùc thöôøng söû duïng sau ñaây: thaâm nhaäp thò tröôøng theá giôùi töø saûn xuaát trong nöôùc; thaâm nhaäp thò tröôøng theá giôùi töø saûn xuaát ôû nöôùc ngoaøi; thaâm nhaäp thò tröôøng theá giôùi töø vuøng thöông maïi töï do. II.4.2.1/ Phöông thöùc thaâm nhaäp thò tröôøng theá giôùi töø saûn xuaát trong nöôùc. Ñaây laø phöông thöùc thaâm nhaäp thò tröôøng ñöôïc caùc quoác gia ñang phaùt trieån treân theá giôùi thöôøng aùp duïng nhaèm ñöa saûn phaåm thaâm nhaäp vaøo thò tröôøng theá giôùi thoâng qua xuaát khaåu. Vôùi phöông thöùc naøy seõ taïo ra nhöõng ích lôïi sau: - Söû duïng caùc nguoàn lao ñoäng trong nöôùc, taêng thu nhaäp cuûa daân cö, caûi thieän ñôøi soáng, oån ñònh kinh teá xaõ hoäi. - Phaùt trieån cô sôû haï taàng trong nöôùc, söû duïng ñöôïc caùc nguoàn voán trong vaø ngoaøi nöôùc, ñaåy nhanh quaù trình coâng nghieäp hoùa vaø hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc. - Taêng cöôøng söï hôïp taùc quoác teá giöõa caùc nöôùc vaø naâng cao vò trí, vai troø quoác gia treân thò tröôøng quoác teá vaø khu vöïc. Trong phöông thöùc naøy coù hai hình thöùc chính: xuaát khaåu tröïc tieáp hoaëc giaùn tieáp. ƒ Hình thöùc xuaát khaåu tröïc tieáp: caùc doanh nghieäp töï baùn saûn phaåm tröïc tieáp ra nöôùc ngoaøi. Hình thöùc naøy thöôøng ñöôïc aùp duïng ñoái vôùi doanh nghieäp coù quy moâ saûn xuaát lôùn, coù kinh nghieäm vaø nhaõn hieäu coù uy tín treân thöông tröôøng quoác teá…. Vôùi hình thöùc naøy doanh nghieäp seõ coù lôïi theá veà giaù, caùc saûn phaåm saùt thöïc vôùi nhu caàu khaùch haøng, taïo ñöôïc thò tröôøng oån ñònh. ƒ Hình thöùc xuaát khaåu giaùn tieáp: caùc doanh nghieäp thoâng qua caùc toå chöùc hoaëc cô quan chuyeân nghieäp coù quyeàn xuaát khaåu ñeå baùn caùc saûn phaåm cuûa mình. Hình thöùc naøy thöôøng ñöôïc aùp duïng ñoái vôùi nhöõng coâng ty coù quy moâ nhoû, hoaëc chöa coù khaùch haøng quen ôû nöôùc ngoaøi hay chöa hoäi ñuû caùc ñieàu kieän xuaát khaåu tröïc tieáp…. Vôùi hình thöùc naøy caùc doanh nghieäp phaûi traû moät khoaûn phí nhaát ñònh cho nhaø xuaát khaåu vaø khoâng naém roõ ñöôïc nhöõng nhu caàu thaät söï cuûa khaùch haøng, vì vaäy coù theå gaëp khoù khaên do thò tröôøng khoâng oån ñònh. Caùc doanh nghieäp coù theå thöïc hieän xuaát khaåu giaùn tieáp qua caùc hình thöùc: - Caùc coâng ty quaûn lyù xuaát khaåu: nhöõng coâng ty quaûn trò xuaát khaåu cho caùc coâng ty khaùc. - Thoâng qua caùc khaùch haøng nöôùc ngoaøi: ñaây laø hình thöùc xuaát khaåu thoâng qua caùc nhaân vieân cuûa caùc coâng ty nhaäp khaåu nöôùc ngoaøi. - Qua uûy thaùc xuaát khaåu: nhöõng ngöôøi hoaëc toå chöùc ñöôïc uûy thaùc thöôøng laø ñaïi dieän cho nhöõng ngöôøi mua nöôùc ngoaøi cö truù treân nöôùc cuûa nhaø xuaát khaåu. - Qua moâi giôùi xuaát khaåu: moâi giôùi xuaát khaåu thöïc hieän chöùc naêng keát noái giöõa nhaø xuaát khaåu vaø nhaø nhaäp khaåu. - Qua haõng buoân xuaát khaåu: haõng buoân xuaát khaåu thöôøng ñoùng taïi nöôùc xuaát khaåu vaø mua haøng cuûa ngöôøi cheá bieán hoaëc nhaø saûn xuaát vaø sau ñoù hoï tieáp tuïc thöïc hieän caùc nghieäp vuï ñeå xuaát khaåu vaø chòu moïi ruõi ro lieân quan ñeán xuaát khaåu. Phöông thöùc thöïc hieän chieán löôïc thaâm nhaäp thò tröôøng theá giôùi töø saûn xuaát trong nöôùc laø moät chieán löôïc ñöôïc raát nhieàu doanh nghieäp nöôùc ta söû duïng ñaëc bieät laø xuaát khaåu caùc saûn phaåm töø noâng nghieäp noùi chung vaø trong lónh vöïc xuaát khaåu thuûy haûi saûn noùi rieâng. II.4.2.2/ Phöông thöùc thaâm nhaäp thò tröôøng theá giôùi töø saûn xuaát ôû nöôùc ngoaøi. Phöông thöùc naøy thöôøng ñöôïc aùp duïng ñoái vôùi nhöõng nöôùc phaùt trieån. Noù coù nhöõng yù nghóa quan troïng sau: - Thoâng qua saûn xuaát ôû nöôùc ngoaøi, caùc doanh nghieäp coù khaû naêng söû duïng caùc theá maïnh cuûa quoác gia ñoù veà kyõ thuaät coâng ngheä, voán, taøi nguyeân, lao ñoäng… => giaù thaønh coù theå giaûm vì vaäy saûn phaåm coù theå coù söùc caïnh tranh raát cao. - Coù theå khaéc phuïc ñöôïc nhöõng raøo caûn phaùp lyù lieân quan ñeán xuaát nhaäp khaåu: thueá xuaát nhaäp khaåu, haïn ngaïch nhaäp khaåu. Trong phöông thöùc naøy coù moät soá hình thöùc thaâm nhaäp sau: - Nhöôïng baûn quyeàn: ñaây laø hình thöùc ngöôøi coù baûn quyeàn cho söû duïng nhöõng baèng phaùt minh, saùng cheá, nhaõn hieäu, cung öùng caùc dòch vuï veà kyõ thuaät, hoaëc caùc dòch vuï khaùc ñeå nhaän moät khoaûn tieàn naøo ñoù. Öu ñieåm caùc phöông thöùc naøy laø möùc ñoä ruõi ro thaáp vaø doanh nghieäp coù baûn quyeàn coù theå söû duïng coâng ngheä tieân tieán hoaëc nhaõn hieäu noåi tieáng nhaèm saûn xuaát ra caùc saûn phaåm coù chaát löôïng cao vaø coù theå ñaït lôïi nhuaän cao. Tuy nhieân nhöôïc ñieåm cuûa noù laø khoù kieåm soaùt ñöôïc beân nhöôïng quyeàn vaø khi hôïp ñoàng nhöôïng baûn quyeàn chaám döùt, doanh nghieäp coù baûn quyeàn coù theå ñaõ taïo ra moät ñoái thuû caïnh tranh vôùi chính mình. - Saûn xuaát theo hôïp ñoàng: söï hôïp taùc veà cheá taïo hoaëc laép raùp saûn phaåm do nhaø saûn xuaát thöïc hieän ôû thò tröôøng nöôùc ngoaøi. Öu ñieåm hình thöùc naøy laø cho pheùp doanh nghieäp thaâm nhaäp thò tröôøng theá giôùi ruõi ro ít, giaù thaønh saûn phaåm coù theå haï neáu giaù nhaân coâng hoaëc giaù nguyeân vaät lieäu thaáp hôn ôû trong nöôùc. Tuy nhieân nhöôïc ñieåm laø doanh nghieäp ít kieåm soaùt quy trình saûn xuaát nöôùc ngoaøi, khi hôïp ñoàng chaám döùt doanh nghieäp coù theå ñaõ taïo ra moät ñoái thuû caïnh tranh vôùi chính mình. - Ñaïi lyù ñoäc quyeàn tieâu thuï: nhaø doanh nghieäp giao cho nhaø phaân phoái ôû nöôùc ngoaøi ñöôïc pheùp toå chöùc phaân phoái saûn phaåm cuûa mình theo nhöõng ñieàu kieän ñaõ thoûa thuaän, tuyeät ñoái khoâng ñöôïc giao cho ngöôøi thöù hai trong cuøng moät nöôùc ñeå phaân phoái vaø nhaø phaân phoái ñöôïc höôûng moät khoaûn hoa hoàng. - Lieân doanh: moät toå chöùc kinh doanh trong ñoù coù hai hay nhieàu coâng ty coù chung quyeàn sôû höõu, quyeàn quaûn lyù, ñieàu haønh vaø ñöôïc höôûng caùc quyeàn lôïi veà taøi saûn khaùc. - Ñaàu tö tröïc tieáp: coâng ty laäp nhöõng cô sôû saûn xuaát ôû nöôùc ngoaøi baèng voán cuûa mình. Öu ñieåm laø tieát kieäm chi phí vaän chuyeån, taïo ra saûn phaåm thích hôïp vôùi thò tröôøng nöôùc ngoaøi, kieåm soaùt hoaøn toaøn saûn xuaát kinh doanh…. Tuy nhieân nhöôïc ñieåm laø ruõi ro lôùn hôn so vôùi caùc hình thöùc thaâm nhaäp treân. II.4.2.3/ Phöông thöùc thaâm nhaäp thò tröôøng theá giôùi taïi khu thöông maïi töï do. Ñaây laø moät vuøng laõnh thoå trong moät quoác gia vaø vuøng naøy ñöôïc höôûng nhöõng quy cheá ñaëc bieät veà thueá khoùa, caùc ñieàu kieän mua baùn. Phöông thöùc naøy bao goàm: ñaëc khu kinh teá; khu cheá xuaát; khu thöông maïi töï do. Öu ñieåm: Caùc doanh nghieäp seõ taän duïng ñöôïc nhöõng lôïi theá nhö: mieãn giaûm caùc loaïi thueá, chi phí thue._.â möôùn ñaát ñai, nhaø cöûa, tieàn löông nhaân coâng thaáp…. Toùm laïi: Quaù trình vaø phöông thöùc thaâm nhaäp thò tröôøng theá giôùi phuï thuoäc vaøo raát nhieàu yeáu toá taùc ñoäng: - Ñaëc ñieåm cuûa thò tröôøng thaâm nhaäp: caàn xem xeùt ñaày ñuû nhöõng yeáu toá aûnh höôûng ñeán quaù trình vaø caùch thöùc thaâm nhaäp: kinh teá, chính trò, xaõ hoäi, phaùp luaät, vaên hoùa, moâi tröôøng caïnh tranh vì ôû caùc nöôùc thöôøng khaùc nhau nhieàu. Ñieån hình nhö ôû moät quoác gia maø tình hình chính trò khoâng oån ñònh, caùc doanh nghieäp neân choïn xuaát khaåu giaùn tieáp hôn ñaàu tö tröïc tieáp. - Ñaëc ñieåm cuï theå cuûa khaùch haøng: phuï thuoäc vaøo soá löôïng khaùch haøng, thu nhaäp, phaân boá daân cö, taäp quaùn mua haøng…. - Ñaëc ñieåm cuûa caùc trung gian: thöôøng caùc trung gian thích baùn nhöõng saûn phaåm coù khaû naêng tieâu thuï nhanh, hoa hoàng cao… => seõ gay trôû ngaïi ñaùng keå cho caùc doanh nghieäp môùi böôùc ñaàu thaâm nhaäp vaøo thò tröôøng theá giôùi. - Ñaëc ñieåm cuûa saûn phaåm: moãi saûn phaåm ñeàu coù nhöõng ñaëc ñieåm rieâng veà keát caáu, tính chaát lyù hoùa hoïc… do ñoù coù theå bò aûnh höôûng veà phaåm chaát, möùc ñoä an toaøn trong quaù trình vaän chuyeån vaø baûo quaûn. - Tieàm löïc cuûa doanh nghieäp: Caên cöù vaøo khaû naêng taøi chính, trình ñoä khoa hoïc kyõ thuaät coâng ngheä, trình ñoä quaûn lyù, caùc chính saùch Marketing - Mix cuûa doanh nghieäp phuø hôïp vôùi tình hình thöïc teá cuûa thò tröôøng. Vaø khi thöïc hieän toát chieán löôïc thaâm nhaäp thò tröôøng theá giôùi seõ taïo ñieàu kieän taêng thu nhaäp, taêng lôïi nhuaän, taêng uy tín treân thöông tröôøng….vaø keùo daøi chu kyø soáng cuûa saûn phaåm; giuùp doanh nghieäp môû roäng thò tröôøng tieâu thuï saûn phaåm, phaïm vi hoaït ñoäng, giaûm bôùt ruõi ro trong kinh doanh vaø giaûi thoùat naêng löïc saûn xuaát dö thöøa cuûa moät soá doanh nghieäp…. II.5/ Chieán löôïc Marketing - Mix cho saûn phaåm thaâm nhaäp thò tröôøng theá giôùi. Chieán löôïc Marketing - Mix cho saûn phaåm thaâm nhaäp thò tröôøng theá giôùi laø söï phoái hôïp vaø söû duïng caùc thaønh phaàn cuûa marketing ñeå taùc ñoäng vaøo thò tröôøng theá giôùi nhaèm ñaït ñöôïc muïc tieâu cuûa doanh nghieäp xuaát nhaäp khaåu ñaõ hoaïch ñònh. Noäi dung chieán löôïc Marketing - Mix goàm 4 thaønh phaàn goïi laø chieán löôïc 4P (Product: saûn phaåm; Price: giaù; Place: phaân phoái; Promotion: xuùc tieán). II.5.1/ Chieán löôïc saûn phaåm treân thò tröôøng quoác teá. Saûn phaåm (hay dòch vuï) laø toång soá caùc thoûa maõn vaø taâm lyù ngöôøi mua nhaän ñöôïc: chaát löôïng, kieåu daùng, bao bì, baûo haønh, uy tín, dòch vuï söûa chöõa vaø thoâng tin veà saûn phaåm. Ñeå coù nhöõng quyeát ñònh ñoái vôùi saûn phaåm quoác teá, doanh nghieäp caàn quan taâm ñeán: caùc chính saùch saûn phaåm quoác teá, bao bì, nhaõn hieäu haøng hoùa, nhöõng dòch vuï gaén lieàn vôùi saûn phaåm. ƒ Caùc chính saùch saûn phaåm quoác teá: moãi nhaø xuaát khaåu phaûi löïa choïn giöõa ba saùch löôïc haøng hoùa khi xuaát khaåu ra nöôùc ngoaøi: - Chæ baùn ra nöôùc ngoaøi nhöõng saûn phaåm naøo khoâng ñoøi hoûi baát kyø moät söï thay ñoåi hay ñieàu chænh naøo. Öu ñieåm: khoâng caàn thay ñoåi maãu maõ, coù theå baùn ñöôïc ngay laäp töùc töø löôïng haøng toàn kho. Nhöôïc ñieåm: nhu caàu saûn phaåm cuûa caùc quoác gia treân theá giôùi raát ít truøng laëp, giaù baùn coù theå bò giaûm xuoáng vaø coù theå gaëp khoù khaên trong caïnh tranh. - Laøm cho saûn phaåm thích öùng vôùi ñieàu kieän töøng thò tröôøng nöôùc ngoaøi: baèng caùch thieát keá laïi maãu maõ, kieåu daùng, bao bì nhaèm taêng theâm söùc haáp daãn. Tuy nhieân, doanh nghieäp phaûi chaáp nhaän theâm caùc chi phí veà nghieân cöùu vaø phaùt trieån saûn phaåm. - Saùng taïo saûn phaåm môùi: vôùi chính saùch naøy ñoøi hoûi caùc doanh nghieäp luoân phaûi saùng taïo ra nhöõng saûn phaåm môùi phuø hôïp vôùi nhu caàu thò tröôøng ñeå toàn taïi vaø phaùt trieån. ƒ Bao bì haøng hoùa xuaát khaåu: bao bì luoân gaén lieàn vôùi saûn phaåm vì vaäy noù phaûi phuø hôïp vôùi taïp quaùn veà vaên hoùa, sôû thích, thoùi quen, quy ñònh luaät phaùp cuûa thò tröôøng nöôùc ngoaøi. Ngoaøi ra, noù ñoøi hoûi phaûi giöõ ñöôïc chaát löôïng haøng hoùa, baûo veä saûn phaåm,…. Beân caïnh ñoù, noù coøn coù taùc duïng quaûng caùo vaø coù theå laøm taêng giaù trò cuûa saûn phaåm. ƒ Nhaõn hieäu haøng hoùa: coù muïc ñích truyeàn ñaït thoâng tin ñeán ngöôøi tieâu duøng nhaèm giuùp khaùch haøng traùnh nhaàm laãn vôùi caùc saûn phaåm khaùc ñoàng thôøi noù cuõng raøng buoäc caùc nhaø saûn xuaát vôùi caùc saûn phaåm cuûa mình. Nhaõn hieäu ñoøi hoûi phaûi roõ neùt, ñaëc tröng veà bieåu töôïng, maøu saéc haáp daãn ngöôøi mua. Noäi dung nhaõn hieäu caàn theå hieän roõ: + Xuaát xöù haøng hoùa. + Teân vaø ñòa chæ nhaø saûn xuaát. + Thaønh phaàn caáu taïo. + Ngaøy saûn xuaát, thôøi haïn söû duïng. + Tieâu chuaån ñaêng kyù chaát löôïng…. ƒ Dòch vuï gaén lieàn vôùi saûn phaåm: ñoái vôùi saûn phaåm ñoøi hoûi nhöõng ñieàu kieän hoã trôï cho vieäc söû duïng ñöôïc thuaän lôïi nhö baûo haønh, söûa chöõa, phuï tuøng thay theá…. Chính ñieàu naøy taïo söï quan taâm cuûa nhaø saûn xuaát ñoái vôùi khaùch haøng laøm naâng cao uy tín cuûa nhaø saûn xuaát. II.5.2/ Chieán löôïc giaù. - Giaù caû laø moät trong nhöõng yeáu toá quan troïng nhaát cuûa saûn phaåm. Noù laø löôïng tieàn maø ngöôøi baùn ñöa ra ñeå thu ñöôïc töø ngöôøi mua vaø ñoåi laïi ngöôøi mua ñöôïc sôû höõu saûn phaåm. Vaø vieäc ñònh ra moät möùc giaù phuø hôïp vôùi ngöôøi tieâu duøng quoác teá khoâng phaûi deã vaø noù phuï thuoäc ñeán nhöõng yeáu toá sau: chi phí saûn xuaát vaø phaân phoái saûn phaåm quoác teá; ñieàu kieän thò tröôøng; thueá vaø haûi quan; tình hình caïnh tranh; phí toån trung gian; yeáu toá phaùp lyù chính trò… - Moät soá phöông phaùp ñònh giaù maø caùc doanh nghieäp aùp duïng: + Ñònh giaù theo chi phí: ñònh giaù höôùng vaøo caùc chi phí vaø lôïi nhuaän muïc tieâu cuûa coâng ty ñeà ra. + Ñònh giaù höôùng theo tình hình thöïc teá thò tröôøng. + Ñònh giaù theo khaùch haøng: caên cöù vaøo nhöõng khaùch haøng thöôøng xuyeân, khaùch haøng khoâng thöôøng xuyeân. + Ñònh giaù theo muøa vuï: caên cöù theo muøa vuï saûn xuaát vaø tieâu duøng ñeå ñònh giaù….. II.5.3/ Chieán löôïc phaân phoái saûn phaåm quoác teá. Phaân phoái laø caùc hoaït ñoäng coù lieân quan ñeán vieäc toå chöùc ñieàu haønh vaø vaän chuyeån haøng hoùa töø nôi saûn xuaát ñeán nôi tieâu duøng nhaèm ñaït hieäu quaû toái ña vôùi chi phí thaáp nhaát. Vieäc phaân phoái caùc saûn phaåm quoác teá thöôøng ñöôïc thöïc hieän qua caùc hình thöùc sau: baùn haøng tröïc tieáp cho ngöôøi tieâu duøng; baùn buoân, baùn leû, baùn qua caùc ñaïi lyù, baùn qua caùc chi nhaùnh, cöûa haøng…. Vaø chính saùch phaân phoái saûn phaåm xuaát khaåu phuï thuoäc vaøo nhieàu yeáu toá: - Moâi tröôøng: chính trò, vaên hoùa, taïp quaùn, thoùi quen tieâu duøng…. - Khaû naêng coâng ty xuaát khaåu: veà taøi chính, nhaõn hieäu saûn phaåm vaø caùc hoaït ñoäng marketing ñeå tieáp caän nhöõng nhaø nhaäp khaåu cuõng nhö heä thoáng phaân phoái ôû nöôùc ngoaøi. - Nhöõng ñaëc ñieåm saûn phaåm: moãi loaïi saûn phaåm ñeàu coù tính chaát lyù hoùa nhaát ñònh, do ñoù caàn choïn keânh phaân phoái thích hôïp. II.5.4/ Chieán löôïc xuùc tieán saûn phaåm quoác teá. - Quaûng caùo: muïc tieâu nhaèm thu huùt söï chuù yù vaø thuyeát phuïc khaùch haøng mua haøng. Caùc hình thöùc quaûng caùo: baùo chí, taïp chí, phim aûnh, tivi, radio, cataloge, brochure, qua heä thoáng internet….. - Khuyeán maõi: nhöõng bieän phaùp nhaèm kích thích khaùch haøng mua haøng ngay, mua nhieàu khi daønh cho khaùch haøng moät soá quyeàn lôïi nhaát ñònh. Caùc hình thöùc khuyeán maõi: quaø taëng, xoå soá coù thöôûng, giaûm giaù neáu mua nhieàu,.… - Tuyeân truyeàn: duøng caùc phöông tieän: baùo, phoùng söï, phim aûnh ñeå ñöa nhöõng thoâng tin toát veà coâng ty xuaát khaåu, saûn phaåm xuaát khaåu, nöôùc xuaát khaåu…. - Chaøo haøng: duøng nhaân vieân cuûa nhaø xuaát khaåu tieáp xuùc tröïc tieáp vôùi nhöõng nhaø phaân phoái, ñaïi lyù nhaèm thuùc ñaåy vieäc kyù keát thöïc hieän nhöõng hôïp ñoàng xuaát khaåu. Chöông 2 PHAÂN TÍCH TÌNH HÌNH XUAÁT KHAÅU VAØ THÖÏC HIEÄN CHIEÁN LÖÔÏC MARKETING XUAÁT KHAÅU THUÛY SAÛN CUÛA VIEÄT NAM VAØO THÒ TRÖÔØNG HOA KYØ TRONG THÔØI GIAN QUA I/ GIÔÙI THIEÄU KHAÙI QUAÙT VEÀ THÒ TRÖÔØNG HOA KYØ. Nöôùc Myõ coøn ñöôïc goïi laø hôïp chuûng quoác Hoa Kyø, laø quoác gia ñöùng ñaàu theá giôùi veà nhieàu maët: kinh teá, khoa hoïc kyõ thuaät, quaân söï, ngoaïi giao, söï aûnh höôûng chính trò… laø quoác gia coù dieän tích roäng lôùn thöù 4 treân theá giôùi sau Lieân Bang Nga, Canaña vaø Trung Quoác. Hoa Kyø thuoäc Baéc Chaâu Myõ vôùi dieän tích 9.372.571 km2. Töø ñoâng sang taây daøi 4.500 km, töø baéc chí nam: 2.500 km. Phía ñoâng vaø taây ñöôïc bao boïc bôûi Ñaïi Taây Döông vaø Thaùi Bình Döông vaø nöôùc Myõ coù 19.924 km bôø bieån. Laø vuøng ñaát raát giaøu coù veà taøi nguyeân thieân nhieân vôùi khí haäu muøa heø noùng nöïc vaø muøa ñoâng laïnh giaù vaø gaén lieàn vôùi khí haäu luïc ñòa aåm thaáp ñoù laø töï nhieân raát ña daïng vaø phong phuù; tyû leä taêng daân soá bình quaân haøng naêm laø khoaûng 1%, 1/7/ 2004 daân soá Hoa Kyø khoaûng 294,7 trieäu daân - ñöùng thöù 3 treân theá giôùi sau Trung Quoác vaø AÁn Ñoä. Ñaây chính laø moät thò tröôøng tieâu duøng lôùn nhaát treân theá giôùi (chieám khoaûng 20% toång thöông maïi theá giôùi), coù toác ñoä taêng tröôûng cao vaø oån ñònh, laø nöôùc coù neàn kinh teá lôùn vôùi GDP hieän nay ñaït gaàn 11.000 tyû USD vôùi GDP bình quaân ñaàu ngöôøi laø treân 37.000 USD/ngöôøi/naêm. Vaø cuõng laø thò tröôøng raát lôùn cho haøng hoùa - dòch vuï nhaäp khaåu (vôùi kim ngaïch nhaäp khaåu haøng naêm leân ñeán treân 1.400 tyû USD - chieám gaàn 18% kim ngaïch nhaäp khaåu theá giôùi) vôùi nhu caàu haøng hoùa cuûa hoï cöïc kyø ña daïng veà chuûng loaïi vaø chaát löôïng. Ñoái vôùi caùc maët haøng thuûy saûn, maëc duø ñaõ ñöôïc cung caáp raát nhieàu bôûi caùc coâng ty vaø nhaø cheá bieán noäi ñòa nhöng haøng naêm nöôùc naøy cuõng nhaäp khaåu treân 10 tyû USD vaø hieän nay ñang coù xu höôùng taêng nhanh (töông ñöông 16 - 18% nhaäp khaåu thuûy saûn cuûa theá giôùi). Hoa Kyø laø moät trong nhöõng nöôùc nhaäp khaåu thuûy saûn lôùn cuûa Vieät Nam treân theá giôùi trong nhöõng naêm gaàn ñaây vaø trong töông lai gaàn theo ñònh höôùng cuûa Boä Thuûy Saûn thì Hoa Kyø seõ laø thò tröôøng xuaát khaåu chuû löïc cuûa Vieät Nam maëc duø chuùng ta gaëp khoâng ít khoù khaên khi xuaát khaåu vaøo thò tröôøng naøy sau khi hieäp ñònh thöông maïi Vieät - Myõ ñaõ ñöôïc kyù keát vaøo thaùng 7/2000. I.1/ Moâi tröôøng nhaân khaåu. Ñaây laø moät thò tröôøng tieâu duøng ñöôïc ñaùnh giaù laø lôùn nhaát treân theá giôùi vôùi soá daân soá khoaûng 294,7 trieäu (1/7/2004). Baûng soá 1: Daân soá Hoa Kyø. Ñôn vò tính: ngaøn ngöôøi Thôøi ñieåm 1/7/2000 1/7/2001 1/7/2002 1/7/2003 1/7/2004 Daân soá 282.177 285.093 287.973 290.809 294.711 Toác ñoä taêng (%) - 1,03 1,0 0,98 1,34 Nguoàn: Qua baûng soá 1: vôùi daân soá raát ñoâng vaø ngaøy caøng taêng leân nhanh choùng, ñoàng thôøi vôùi thu nhaäp bình quaân ñaàu ngöôøi thuoäc loaïi raát cao treân theá giôùi thì Hoa Kyø laø moät thò tröôøng tieâu duøng khoång loà vaø ngaøy caøng taêng leân ñoái vôùi caùc loaïi haøng hoùa. Beân caïnh ñoù, Hoa Kyø laø moät quoác gia ña chuûng toäc vaø ñöôïc di daân töø nhieàu nöôùc khaùc treân theá giôùi, giöõa caùc bang trong cuøng laõnh thoå taïo neân caùc nhu caàu veà haøng hoùa vaø dòch vuï ngaøy caøng ña daïng vaø phong phuù. Ñaây chính laø thò tröôøng ñaày tieàm naêng cho caùc nhaø nhaäp khaåu nöôùc ngoaøi noùi chung vaø Vieät Nam noùi rieâng. I.2/ Moâi tröôøng kinh teá. Tình hình neàn kinh teá Hoa Kyø. Hieän nay neàn kinh teá Hoa Kyø ñöôïc xem nhö laø maïch maùu cuûa neàn kinh teá theá giôùi. Vôùi söï taêng tröôûng hay suy thoaùi cuûa neàn kinh teá Hoa Kyø seõ coù aûnh höôûng tröïc tieáp hoaëc giaùn tieáp ñeán söï phaùt trieån vaø taêng tröôûng cuûa caùc nöôùc khaùc vaø ñaëc bieät laø caùc nöôùc phuï thuoäc nhieàu vaøo vieäc xuaát khaåu haøng hoùa vaøo thò tröôøng Hoa Kyø. Baûng soá 2: Möùc taêng tröôûng cuûa neàn kinh teá Hoa Kyø Naêm 2000 2001 2002 2003 2004 (est) GDP (tyû ñoâla) 9.810,2 10.065,3 10.327,4 10.595,5 10.990 Toác ñoä taêng tröôûng (%) - 102,6 102,6 102,6 103,7 Nguoàn: Worldbank and CIA - The World Factbook -- United States.htm Qua baûng soá 2: trong nhöõng naêm gaàn ñaây thì neàn kinh teá Hoa Kyø ngaøy caøng lôùn maïnh, taêng tröôûng töông ñoái nhanh, oån ñònh vaø ñaëc bieät hôn khi so vôùi caùc neàn kinh teá lôùn khaùc treân theá giôùi nhö Nhaät, Chaâu AÂu,…. maëc duø bò aûnh höôûng nhieàu bôûi cuoäc khuûng hoaûng taøi chính tieàn teä Chaâu AÙ naêm 1997, söï bieán ñoäng giaù daàu treân thò tröôøng theá giôùi khoù coù theå döï ñoaùn vaø kieåm soaùt ñöôïc trong naêm 2003 vaø 2004 vaø ñaëc bieät laø caùc cuoäc chieán tranh gaàn ñaây maø Hoa Kyø laø quoác gia tham gia vôùi vai troø chuû chieán. Söï taêng tröôûng naøy chuû yeáu do caùc nguyeân nhaân chính nhö söï taêng leân cuûa tieâu duøng caù nhaân, ñaàu tö doanh nghieäp, ñaàu tö cuûa chính phuû, xuaát khaåu ñeàu taêng. Vaø ñaëc bieät hôn khi neàn kinh teá caøng taêng tröôûng nhanh vaø oån ñònh thì ngöôøi daân Hoa Kyø caøng tieâu duøng nhieàu hôn caùc saûn phaåm cao caáp vaø hoï caøng quan taâm nhieàu hôn ñeán söùc khoõe vôùi caùc saûn phaåm thöïc phaåm noùi chung vaø caùc saûn phaåm thuûy saûn noùi rieâng vôùi yeâu caàu veà chaát löôïng vaø veä sinh an toaøn veä sinh thöïc phaåm cao => ñaây laø ñaëc tröng tieâu duøng cuûa ngöôøi daân Hoa Kyø maø caùc doanh nghieäp xuaát khaåu thuûy saûn Vieät Nam caàn quan taâm khi xem ñaây laø thò tröôøng chuû löïc trong chieán löôïc phaùt trieån ngaønh thuûy saûn trong töông lai. Laïm phaùt - thaát nghieäp: Baûng soá 3: Soá lieäu veà tình traïng laïm phaùt cuûa Hoa Kyø. Naêm Chæ tieâu 2000 2001 2002 2003 2004 Tyû leä laïm phaùt theo giaù tieâu duøng 3,4 2,8 2,7 2,4 2,3 Nguoàn: Worldbank and CIA - The World Factbook -- United States.htm Qua baûng soá 3: trong nhöõng naêm gaàn ñaây chính phuû Hoa Kyø ñaõ kieåm soaùt raát chaët cheõ vaø hieäu quaû caùc chính saùch kinh teá vó moâ: laïm phaùt vaø thaát nghieäp coù tieàm aån taêng cao nhöng chính phuû Hoa Kyø ñaõ ñieàu tieát vôùi möùc laïm phaùt ôû traïng thaùi an toaøn cao vaø keùo daøi trong raát nhieàu naêm ñaõ kích thích söï taêng tröôûng kinh teá vaø laøm taêng tieâu duøng => taïo ra söï oån ñònh cao trong neàn kinh teá vaø ñaây laø moät trong caùc nhaân toá taùc ñoäng ñeán söï phaân phoái thu nhaäp cuûa neàn kinh teá Hoa Kyø. Phaân phoái thu nhaäp: Nöôùc Myõ heát söùc giaøu coù veà vaät chaát, thöøa thaûi veà haøng hoùa, löông thöïc thöïc phaåm, laø moät ñaát nöôùc “sieâu cöôøng” duy nhaát treân theá giôùi veà raát nhieàu lónh vöïc.… Nhöng ñoái cöïc vôùi ñieàu ñoù laø khoaûng caùch giaøu ngheøo cuûa ngöôøi daân nöôùc Myõ ngaøy caøng saâu vaø roäng. Bieåu hieän cuï theå nhöõng naêm gaàn ñaây: söï thu nhaäp cuûa caùc gia ñình ngheøo ñaõ giaûm 8%, trong khi ñoù thu nhaäp cuûa caùc gia ñình giaøu laïi taêng 9% => laøm cho khoaûng caùch ngaøy laïi caøng roäng theâm. Chính noù laøm cho nhu caàu cuûa ngöôøi daân Hoa Kyø veà caùc loaïi saûn phaåm ngaøy caøng ña daïng vaø phong phuù töø thaáp caáp ñeán cao caáp nhaát treân theá giôùi. I.3/ Moâi tröôøng caïnh tranh. Söï caïnh tranh khoâng chæ dieãn ra quyeát lieät giöõa caùc coâng ty trong cuøng moät ngaønh maø coøn giöõa caùc ngaønh vôùi nhau. ÔÛ Myõ söï caïnh tranh haàu nhö ñöôïc ñaët leân haøng ñaàu cho baát kyø caù nhaân hay toå chöùc naøo muoán toàn taïi vaø phaùt trieån keå caû caùc cuoäc baàu cöû toång thoáng vaø söï caïnh tranh dieãn ra ngaøy caøng khoác lieät. Chính söï caïnh tranh naøy taïo ñieàu kieän toát nhaát cho hoï trôû thaønh nhöõng con ngöôøi naêng ñoäng vaø coù oùc tieán thuû nhaát giuùp hoï laøm vieäc toát hôn, xaây döïng moät cuoäc soáng ñaày ñuû hôn vaø toát ñeïp hôn vaø cuõng chính ñieàu naøy ñaõ laøm cho ngöôøi Myõ trôû neân thöïc duïng nhaát treân theá giôùi. Ngöôøi Myõ luoân taâm nieäm raèng laøm theá naøo kieám ñöôïc nhieàu tieàn, doanh nghieäp thu ñöôïc nhieàu lôïi nhuaän laø toát nhaát neân caøng thuùc ñaåy hoï laøm vieäc nhieàu hôn, caêng thaúng hôn, caïnh tranh ngaøy caøng nhieàu hôn… ñeå laøm sao cung caáp ñöôïc nhieàu haøng hoùa, dòch vuï ñeán khaùch haøng toát hôn so vôùi ñoái thuû cuûa mình vôùi caùc nhaäp löôïng ñaàu vaøo thaáp nhaát. Ví duï: Caùc saûn phaåm thuûy saûn Vieät Nam muoán thaâm nhaäp vaøo thò tröôøng Hoa Kyø oån ñònh vaø taêng tröôûng thì caùc doanh nghieäp Vieät Nam caàn xaùc ñònh roõ ñaây laø thò tröôøng maø söï caïnh tranh raát khoác lieät veà chaát löôïng saûn phaåm, caùc dòch vuï sau baùn haøng, caùc tieâu chuaån veà veä sinh an toaøn thöïc phaåm heát söùc khaéc khe…. I.4/ Moâi tröôøng chính trò phaùp luaät. Maëc duø hieän nay thì heä thoáng luaät phaùp cuûa hoa kyø ñöôïc xem laø coù tính oån ñònh vaø mang tính phaùp lyù cao nhöng heä thoáng naøy laïi cöïc kyø phöùc taïp, noù ñöôïc theå cheá theo luaät lieân bang vaø luaät cuûa töøng bang cuï theå. Vaø luaät phaùp naøy chuû yeáu nhaèm baûo veä quyeàn lôïi cho caùc doanh nghieäp Hoa Kyø neân khi coù söï caïnh tranh hay caùc vuï kieän tranh chaáp thöông maïi thì caùc doanh nghieäp nöôùc ngoaøi thöôøng bò thieät (ñaëc bieät laø raát toán keùm caùc chi phí cho toaø aùn, caùc luaät sö tham gia tranh tuïng taïi caùc phieân toøa ñaày tính phöùc taïp naøy,…). Ñeå coù hieäu quaû vaø haïn cheá caùc ruõi ro coù theå gaëp phaûi trong quaù trình hoaït ñoäng kinh doanh caùc doanh nghieäp nöôùc ngoaøi taïi Hoa Kyø thì hoï caàn phaûi tìm hieåu raát kyõ moâi tröôøng chính trò phaùp luaät cuûa Hoa Kyø vì hoï bò ñieàu chænh bôûi luaät phaùp cuûa Hoa Kyø - luaät phaùp naøy coù theå coù raát nhieàu söï khaùc nhau vôùi luaät cuûa caùc nöôùc vaø söï khaùc bieät naøy seõ aûnh höôûng raát nhieàu ñeán hoaït ñoäng cuûa hoï. Ví duï: Hieän nay trong lónh vöïc xuaát khaåu thuûy saûn vaøo thò tröôøng Hoa Kyø coù raát nhieàu quoác gia tham gia (coù quoác gia ñaõ laø thaønh vieân hoaëc chöa laø thaønh vieân cuûa WTO) vaø hieän nay caùc quoác gia naøy trong ñoù coù Vieät Nam bò raát nhieàu raøo caûn do luaät phaùp Hoa Kyø quy ñònh nhaèm haïn cheá xuaát khaåu vaøo thò tröôøng nöôùc naøy: luaät choáng baùn phaù giaù, caùc raøo caûn veà thueá quan, caùc raøo caûn veà kyõ thuaät, luaät baûo veä ngöôøi tieâu duøng; luaät baûo veä thöông hieäu, maãu maõ, kieåu daùng; luaät lieân bang veà thöïc phaåm vaø döôïc phaåm, luaät choáng ñoäc quyeàn,…. I.5/ Moâi tröôøng vaên hoùa. Baát kyø quoác gia naøo treân theá giôùi ñeàu coù moät neàn vaên hoùa ñaëc thuø cuûa mình. Khi noùi ñeán vaên hoùa Hoa Kyø thì noùi ñeán vaên hoùa cuûa söï töï do daân chuû, chuû nghóa thöïc duïng… vaø ñaëc bieät laø vaên hoùa cuûa söï tieâu duøng vôùi ñaëc ñieåm Hoa Kyø laø moät quoác gia ña vaên hoùa, ña chuûng toäc neân vaên hoùa tieâu duøng cuûa töøng vuøng, töøng chuûng toäc cuõng khaùc nhau vôùi nhu caàu raát phong phuù, ña daïng vaø ñoøi hoûi veà chaát löôïng, maãu maõ ngaøy caøng cao… vaø noù phuï thuoäc nhieàu vaøo ñoái töôïng, thu nhaäp, sôû thích, thò hieáu, phong caùch soáng…. II/ PHAÂN TÍCH TÌNH HÌNH NHAÄP KHAÅU THUÛY SAÛN HOA KYØ TRONG THÔØI GIAN QUA. II.1/ Phaân tích tình hình nhaäp khaåu saûn phaåm thuûy saûn cuûa Hoa Kyø. Baûng soá 4: Tình hình nhaäp khaåu thuûy saûn cuûa Hoa Kyø. ÑVT: Tyû USD. Naêm 2000 2001 2002 2003 Toång kim ngaïch nhaäp khaåu 1.259,3 1.180,1 1.235,5 1.260 Kim ngaïch nhaäp khaåu thuûy saûn 10,5 10,3 10,552 10,6 Tyû troïng kim ngaïch nhaäp khaåu thuûy saûn/ toång kim ngaïch nhaäp khaåu (%) 0,834 0,87 0,85 0,84 Nguoàn: World Bank Qua baûng soá 4: Hoa Kyø laø quoác gia coù toång kim ngaïch nhaäp khaåu lôùn nhaát treân theá giôùi vôùi raát nhieàu chuûng loaïi haøng hoùa khaùc nhau vaø laø quoác gia ñöùng thöù hai treân theá giôùi sau Nhaät Baûn veà nhaäp khaåu haøng thuûy saûn vôùi giaù trò vaø saûn löôïng raát lôùn. Vaø theo xu höôùng veà taêng tröôûng nhaäp khaåu thì trong töông lai toång kim ngaïch nhaäp khaåu noùi chung vaø kim ngaïch nhaäp khaåu thuûy saûn noùi rieâng cuûa Hoa Kyø ngaøy caøng taêng, cuï theå naêm 2002 Hoa Kyø nhaäp khaåu thuûy saûn 10.552 trieäu USD taêng 2,45% so vôùi naêm 2001 vaø naêm 2003 nhaäp khaåu thuûy saûn Hoa Kyø laïi taêng vaø ñaït möùc 10.600 trieäu USD vaø taêng 0,45% so vôùi naêm 2002. Vaø vôùi giaù trò naøy thì tyû troïng cuûa kim ngaïch nhaäp khaåu thuûy saûn so vôùi toång kim ngaïch chæ chieám khoaûng 0,85% vaø chieám töø 16-18% toång giaù trò nhaäp khaåu thuûy saûn cuûa toaøn theá giôùi vôùi caùc maët haøng nhaäp khaåu thuûy saûn chuû yeáu töø toâm vaø caù ñoâng laïnh caùc loaïi; ngoaøi ra coøn nhaäp khaåu moät soá loaøi nhuyeãn theå khaùc nhöng giaù trò töông ñoái thaáp so vôùi hai loaïi saûn phaåm treân. Chính vì vaäy ñaây ñöôïc xem laø moät thò tröôøng tieâu thuï raát lôùn veà haøng thuûy saûn vaø laø thò tröôøng tieàm naêng cuûa taát caû caùc quoác gia nhaäp khaåu treân theá giôùi vaø ñaëc bieät hôn ñoái vôùi Vieät Nam thì ñaây laø thò tröôøng maø chuùng ta xuaát khaåu thuûy saûn nhieàu nhaát vaø chieám tyû troïng cao nhaát so vôùi caùc thò tröôøng xuaát khaåu khaùc. II.2/ Cô caáu nhaäp khaåu thuûy saûn cuûa Hoa Kyø. Hieän nay nhu caàu tieâu duøng thuûy saûn cuûa ngöôøi daân Hoa Kyø cao hôn nhieàu so vôùi khaû naêng khai thaùc töï nhieân vaø nuoâi troàng noäi ñòa. Haàu heát nhieàu saûn phaåm thuûy saûn ñöôïc tieâu duøng taïi Hoa Kyø ñöôïc nhaäp khaåu töø raát nhieàu quoác gia khaùc nhau treân theá giôùi, chuû yeáu töø caùc nöôùc ôû Chaâu AÙ, Chaâu Myõ… nhö Canaña, Thaùi lan, Trung quoác, Ecuaño, Chileâ, Meâhicoâ, Inñoâneâsia, Vieät Nam… vôùi caùc chuûng loaïi ngaøy caøng ña daïng vaø phong phuù. Thò tröôøng toâm caùc loaïi taïi Hoa Kyø: Baûng soá 5: Caùc quoác gia xuaát khaåu toâm vaøo thò tröôøng Hoa Kyø. Ñôn vò tính: taán Saûn löôïng nhaäp khaåu Quoác gia 2000 2001 2002 2003 Thaùi Lan 126.279 135.984 115.011 133.220 Trung Quoác 17.781 27.616 49.092 81.011 Vieät Nam 15.717 33.235 44.642 57.378 AÁn Ñoä 28.205 32.578 43.890 45.469 Eâcuaño 19.097 26.759 29.713 34.029 Meâhicoâ 28.938 29.811 24.157 25.494 Braxin 5.896 9.815 17.724 21.783 Inñoâneâxia 16.656 15.815 17.410 21.663 Veâneâzueâla 14.885 9.515 10.314 9.958 Honñuras 7.880 9.685 9.781 9.706 Guyana 8.620 11.690 9.657 11.423 Baênglañet 10.220 8.726 8.535 8.143 Canaña 8.517 6.482 7.740 6.478 Panama 5.851 6.862 6.401 6.153 Nicaragua 4.827 5.034 4.720 4.507 Caùc nöôùc khaùc 24.226 29.195 28.921 28.080 Toång coäng 343.595 398.802 427.708 504.495 Nguoàn: WILLKIE FARR & GALLAGHER LLP. Qua baûng soá 5: ñaây laø thò tröôøng tieâu thuï toâm lôùn nhaát treân theá giôùi vôùi saûn löôïng tieâu thuï vaø nhaäp khaåu taêng leân haøng naêm vaø laø thò tröôøng raát tieàm naêng vôùi hôn 90 quoác gia tham gia xuaát khaåu toâm vaøo thò tröôøng naøy nhöng vò trí ñöùng ñaàu xuaát khaåu toâm luoân thuoäc veà Thaùi Lan vôùi saûn löôïng xuaát khaåu ñaït 133.220 taán vaøo naêm 2003 vôùi tyû troïng chieám 26,95% vaø Vieät Nam xuaát khaåu vaøo thò tröôøng naøy vôùi soá löôïng cuõng khoâng nhoû vaø ñaït möùc 57.378 taán vaøo naêm 2003 vaø taêng 28,5% so vôùi naêm 2002. Moãi naêm Hoa Kyø nhaäp khaåu treân 3,5 tyû USD toâm caùc loaïi (naêm 2003 nhaäp khaåu 3,76 tyû USD taêng gaàn 10% veà giaù trò vaø taêng 17,95% veà khoái löôïng vaø so vôùi naêm 2002). Saûn löôïng toâm nhaäp khaåu cuûa Hoa Kyø chieám khoaûng 88% saûn löôïng toâm cung öùng cho toaøn boä nhu caàu tieâu duøng taïi Myõ, khai thaùc töï nhieân vaø nuoâi noäi ñòa chieám khoaûng 12% - ñaây laø moät trong nhöõng nguyeân nhaân quan troïng nhaát cuûa vuï kieän baùn phaù giaù toâm maø moät soá quoác gia xuaát khaåu lôùn toâm sang Hoa Kyø laø bò ñôn vaøo cuoái naêm 2003. Trong nhöõng naêm gaàn ñaây thì giaù trò xuaát khaåu toâm cuûa Thaùi Lan vaø moät soá nöôùc Chaâu Myõ La Tinh vaøo Hoa Kyø bieán ñoäng raát nhanh vaø theo chieàu höôùng khoù döï baùo vôùi nguyeân nhaân chính laø thôøi tieát dieãn bieán baát lôïi keát hôïp vôùi caùc beänh dòch toâm laøm saûn löôïng khai thaùc thaáp. Ngöôïc laïi vôùi moät soá nöôùc treân thì moät soá quoác gia coù giaù trò xuaát khaåu vaøo thò tröôøng Hoa Kyø laïi taêng leân nhanh choùng nhö Vieät Nam (naêm 2003 saûn löôïng vaø giaù trò xuaát khaåu toâm vaøo Hoa Kyø taêng laàn löôït laø 28,5% vaø 23,7% so vôùi naêm 2002); Trung Quoác (laàn löôït 77,7% vaø 57,8%)…. Nguyeân nhaân do ñieàu kieän khí haäu ôû caùc quoác gia naøy töông ñoái thuaän lôïi, dieän tích nuoâi toâm cuûa caùc quoác gia naøy taêng leân nhanh choùng, caùc dòch beänh ñöôïc phoøng ngöøa töông ñoái toát. Ngoaøi ra, caùc nöôùc naøy ñaõ coù chieán löôïc toát veà saûn phaåm, giaù caû, phaân phoái vaø xuùc tieán coù hieäu quaû trong vieäc thaâm nhaäp thò tröôøng caïnh tranh ñaày khaéc nghieät naøy vaø quan troïng nhaát laø caùc doanh nghieäp Vieät Nam ñaõ ñaùp öùng ñöôïc nhöõng yeâu caàu cao veà an toaøn thöïc phaåm cho thò tröôøng naøy. Ñoái vôùi cô caáu saûn phaåm toâm: trong cô caáu tieâu duøng thuûy saûn thì toâm ñöôïc ngöôøi daân Hoa Kyø öa chuoäng nhaát vôùi caùc loaïi saûn phaåm nhö toâm theû, toâm suù, toâm boû ñaàu nguyeân voû, toâm boùc noõn …. Vaø caùc saûn phaåm naøy ñöôïc cung caáp bôûi moät soá quoác gia chính nhö: Thaùi Lan (chuû yeáu toâm suù, toâm he chaân traéng, toâm huøm côõ lôùn….), Trung Quoác (chuyeân xuaát khaåu toâm he chaân traéng), Vieät Nam (toâm suù…), AÁn Ñoä (toâm suù…), caùc nöôùc Myõ La Tinh (chuû yeáu nhö toâm PTO chín), EÂcuañor (toâm boû ñaàu nguyeân voû)…. Chính söï ña daïng veà nhu caàu vaø nhaø cung caáp saûn phaåm laøm cho thò tröôøng toâm Hoa Kyø ngaøy caøng môû roäng hôn vaø ña daïng hoùa saûn phaåm nhieàu hôn, vaø noù laø nguyeân nhaân taïo ra söï caïnh tranh caøng khoác lieät hôn. - Giaù toâm: nhìn chung giaù toâm cuøng loaïi ôû thò tröôøng Hoa Kyø cao töông ñoái so vôùi caùc thò tröôøng khaùc treân theá giôùi vôùi nhieàu nguyeân nhaân, trong ñoù nguyeân nhaân lôùn nhaát laø do söï ñoøi hoûi cao veà chaát löôïng saûn phaåm raát cao cuûa ngöôøi tieâu duøng keát hôïp vôùi söï chaáp nhaän traû giaù cao cho caùc saûn phaåm naøy; bình quaân giaù toâm ñoâng laïnh baùn buoân taïi New York cuûa moät soá saûn phaåm nhö: toâm suù naáu chín, boùc voû vaø boû ñuoâi (Cooked & peeled, tail on) côõ 16-20 con/kg giaù bình quaân 18,96-19,60 USD/kg; hay toâm boû ñaàu nguyeân voû (Headless, shell-on) côõ 16-20 con/kg giaù bình quaân 13 USD/kg…. haàu nhö ít thay ñoåi so vôùi naêm 2002. Tuy nhieân coù moät ñieàu ñaëc bieät laø giaù nhaäp khaåu toâm suù töø Thaùi Lan tröôùc ñaây luoân cao hôn saûn phaåm cuøng loaïi nhaäp khaåu caùc nöôùc khaùc nhö AÁn Ñoä, Bangladesh, Trung Quoác vaø Vieät Nam töø 0,5-1,7 USD/kg vaø cuûa Indonesia töø 0,1-0,7 USD/kg vôùi nguyeân nhaân chính laø caùc saûn phaåm naøy cuûa Thaùi Lan ñaõ ñöôïc ngöôøi tieâu duøng Hoa Kyø tin töôûng cao veà chaát löôïng cuõng nhö veä sinh an toaøn thöïc phaåm; möùc ñoä ngon cuûa saûn phaåm phuø hôïp vôùi sôû thích, thò hieáu ngöôøi tieâu duøng; ñaúng caáp cheá bieán caùc saûn phaåm raát cao; naêng löïc söû duïng caùc coâng cuï marketing raát hieäu quaû. Vaø vôùi giaù caû cheânh leäch nhö vaäy coù theå ñaây laø moät trong nhöõng ñieåm maïnh cuûa caùc saûn thuûy saûn Vieät Nam trong quaù trình caïnh tranh giaù treân thò tröôøng Hoa Kyø. Tuy nhieân trong naêm 2004 vaø 2005 theo döï baùo thì giaù toâm cuûa raát nhieàu loaïi seõ taêng nhanh choùng khi uûy ban ITC vaø DOC döï kieán seõ phaùn quyeát veà vuï kieän baùn phaù giaù toâm vaøo thò tröôøng Hoa Kyø laøm cho löôïng cung toâm treân thò tröôøng Hoa Kyø seõ bò giaûm vaø caùc quoác gia bò kieän seõ chòu möùc thueá suaát cao hôn. Vaø noù chính laø nguyeân nhaân laøm aûnh höôûng maïnh ñeán lôïi ích cuûa ngöôøi tieâu duøng Hoa Kyø. ƒ Xem dieãn bieán vuï kieän toâm seõ trình baøy ôû phuï luïc soá 1. Thò tröôøng caù caùc loaïi taïi Hoa Kyø: Caù laø loaïi thuûy saûn ñöùng vò trí thöù hai trong giaù trò haøng thuûy saûn nhaäp khaåu cuûa Hoa Kyø vôùi nhieàu chuûng loaïi khaù ña daïng: caù töôi caùc loaïi, caù ñoâng laïnh caùc loaïi, caù ñoùng hoäp caùc loaïi, caù hun khoùi, caù khoâ,... Trong ñoù ñaëc bieät caùc loaïi caù fillet vaø caù ngöø laø caùc saûn phaåm maø ngöôøi tieâu duøng Hoa Kyø raát öa chuoäng. + Saûn phaåm caù hoài: ñaây laø saûn phaåm thuûy saûn ñöôïc öa chuoäng thöù 2 sau toâm. Caùc saûn phaåm naøy ñöôïc cung caáp bôûi nhöõng ngöôøi nuoâi caù hoài trong nöôùc vaø phaàn lôùn ñöôïc nhaäp khaåu töø Canaña vaø Chileâ. Naêm 2003 nhaäp khaåu caù hoài cuûa Hoa Kyø ñaït 1,1 tyû USD, taêng 15% veà giaù trò vaø taêng 4% veà khoái löôïng nhaäp khaåu so vôùi naêm 2002. Vôùi sôû thích ngöôøi tieâu duøng Hoa Kyø ngaøy caøng taêng thì ñaây laø moät thò tröôøng ñaày tieàm naêng cho caùc nhaø nhaäp khaåu ñang höôùng vaøo thò tröôøng Hoa Kyø. + Saûn phaåm caù ngöø: saûn löôïng caù ngöø tieâu thuï haøng naêm taïi Hoa Kyø ñaït 35.000 taán (Nguoàn: Boä Thuûy saûn Hoa Kyø) goàm caû saûn phaåm töôi vaø saûn phaåm ñoùng hoäp vôùi nhöõng loaïi ñöôïc öa chuoäng: caù ngöø vaây xanh, caù ngöø maét to, caù ngöø vaây vaøng vaø caù ngöø vaây daøi. Treân 70% caù ngöø tieâu thuï taïi Hoa Kyø laø nhaäp khaåu chuû yeáu töø caùc quoác gia nhö: Meâhicoâ, Taây Ban Nha vaø Canaña….. Hieän nay Vieät Nam laø quoác gia xuaát khaåu haøng ñaàu veà caù ngöø vaây vaøng sang thò tröôøng Hoa Kyø vaø noù ñöôïc tieâu thuï roäng raõi vaø phoå bieán nhaát taïi Hoa Kyø. + Caù roâ phi: hieän nay saûn phaåm naøy raát ñöôïc ngöôøi tieâu duøng Hoa Kyø öa chuoäng vôùi saûn löôïng nhaäp khaåu taêng treân 700% trong voøng 10 naêm qua vaø laø nöôùc nhaäp khaåu caù roâ phi lôùn ._.nh thöùc. Taát caû caùc hoà sô ghi cheùp cuõng nhö taát caû caùc keá hoaïch, thuû tuïc maø phaàn naøy yeâu caàu phaûi saün saøng ñeå phuïc vuï cho vieäc thaåm tra chính thöùc vaø in sao vaøo caùc thôøi ñieåm caàn thieát. d/ Phoå bieán coâng khai. (1) Theo caùc giôùi haïn neâu trong ñoaïn (d) (2) cuûa muïc naøy, taát caû caùc keá hoaïch vaø hoà sô ghi cheùp ñöôïc quy ñònh trong phaàn naøy khoâng caàn phaûi phoå bieán coâng khai tröø khi tröôùc ñoù caùc taøi lieäu naøy ñaõ ñöôïc phoå bieán theo quy ñònh neâu taïi muïc 20.81 cuûa chöông naøy hoaëc caùc taøi lieäu naøy lieân quan ñeán moät saûn phaåm hay moät thaønh phaàn ñaõ bò loaïi boû vaø khoâng phaûi laø bí maät kinh doanh hay caùc thoâng tin thöông maïi hoaëc taøi chính bí maät theo quy ñònh neâu taïi muïc 20.61 cuûa chöông naøy. (2) Tuy nhieân, caùc hoà sô ghi cheùp vaø keá hoaïch naøy coù theå ñöôïc phoå bieán trong phaïm vi nhöõng phaàn ñaõ ñöôïc coâng boá coâng khai hoaëc trong tröôøng hôïp vieäc xuaát baûn chuùng khoâng gaây ra khoù khaên trong caïnh tranh, nhö caùc keá hoaïch HACCP chung phaûn aùnh caùc thao taùc coâng nghieäp chuaån (qui phaïm coâng nghieäp). e/ Theû haøng hoùa. Caùc theû haøng hoùa nhö ñaõ neâu trong muïc 123(t) khoâng caàn phaûi tuaân theo caùc quy ñònh neâu taïi muïc naøy tröø khi caùc theû ñoù ñöôïc söû duïng ñeå ñaùp öùng caùc yeâu caàu neâu taïi muïc 123.28(c). f/ Caùc hoà sô löu tröõ trong maùy vi tính. Ñöôïc pheùp löu tröõ hoà sô trong maùy vi tính mieãn laø coù caùc bieän phaùp kieåm soaùt ñaày ñuû ñeå ñaûm baûo söï thoáng nhaát giöõa caùc döõ lieäu ñieän töû vaø chöõ kyù ñieän töû. ƒ Phaàn 123.310 Ñaøo taïo. Toái thieåu, nhöõng ngöôøi thöïc hieän caùc coâng vieäc sau phaûi laø nhöõng caù nhaân ñaõ qua caùc khoùa ñaøo taïo veà aùp duïng caùc nguyeân taéc HACCP vaøo cheá bieán thuûy saûn vaø saûn phaåm thuûy saûn ít nhaát cuõng ôû möùc töông ñöông vôùi chöông trình ñaøo taïo chuaån do cô quan quaûn lyù thöïc phaåm vaø döôïc phaåm Myõ coâng nhaän, hoaëc nhöõng caù nhaân ñöôïc coâng nhaän ñuû naêng löïc thoâng qua kinh nghieäm ngheà nghieäp trong vieäc thöïc hieän caùc nhieäm vuï naøy. Caùc kinh nghieäm ngheà nghieäp seõ laøm cho caù nhaân ñoù coù ñuû khaû naêng thöïc hieän caùc nhieäm vuï naøy neáu caùc kinh nghieäm naøy cung caáp cho caùc kieán thöùc ít nhaát töông ñöông vôùi caùc kieán thöùc ñöôïc cung caáp thoâng qua caùc chöông trình ñaøo taïo chuaån noùi treân. a/ Vieäc thieát laäp moät keá hoaïch HACCP coù theå bao goàm caû vieäc chaáp nhaän moät moâ hình hoaëc keá hoaïch HACCP chung thích hôïp vôùi moät cô sôû cheá bieán cuï theå ñeå ñaùp öùng caùc yeâu caàu neâu trong muïc 123.6(b). b/ Vieäc ñaùnh giaù laïi vaø söûa ñoåi keá hoaïch HACCP theo caùc thuû tuïc haønh ñoäng söõa chöõa ñöôïc quy ñònh taïi muïc 123.7(c)(5), cuõng nhö theo hoaït ñoäng thaåm tra ñöôïc quy ñònh taïi ñieàu 123.8(a)(1), vaø söûa ñoåi vieäc phaân tích moái nguy theo caùc hoaït ñoäng thaåm tra ñöôïc quy ñònh taïi ñieàu 123.8(c). c/ Thöïc hieän vieäc xem xeùt hoà sô ñöôïc quy ñònh taïi muïc 123.8(a)(3), vaø caù nhaân ñöôïc ñaøo taïo khoâng nhaát thieát phaûi laø coâng nhaân cuûa cô sôû cheá bieán. ƒ Ñieàu 123.11 Quy phaïm laøm veä sinh. a/ Quy phaïm laøm veä sinh (SSOP). Moãi nhaø cheá bieán caàn thieát laäp vaø thöïc hieän vaên baûn quy phaïm laøm veä sinh chuaån (ôû ñaây goïi taéc laø SSOP) hoaëc caùc taøi lieäu töông töï ñöôïc cuï theå hoùa ñoái vôùi töøng cô sôû saûn xuaát thuûy saûn vaø saûn phaåm thuûy saûn. SSOP neân quy ñònh roõ caùch thöùc nhaø cheá bieán caàn thöïc hieän ñeå ñaùp öùng caùc ñieàu kieän veä sinh hoaëc caùc quy phaïm veä sinh maø caùc ñieàu kieän vaø caùc quy phaïm ñoù ñöôïc kieåm soaùt theo caùc yeâu caàu neâu taïi ñoaïn (b) cuûa muïc naøy. b/ Giaùm saùt vieäc laøm veä sinh. Moãi nhaø cheá bieán phaûi giaùm saùt caùc ñieàu kieän vaø quy phaïm trong suoát quaù trình cheá bieán vôùi taàn suaát phuø hôïp ñeå ñaûm baûo ôû möùc toái thieåu vieäc tuaân thuû caùc ñieàu kieän vaø quy phaïm ñöôïc quy ñònh taïi phaàn 110 cuûa chöông naøy. Caùc ñieàu kieän vaø quy phaïm naøy ñeàu phuø hôïp vôùi caû xí nghieäp laãn thöïc phaåm ñang ñöôïc cheá bieán, vaø lieân quan ñeán caùc vaán ñeà sau: (1) Söï an toaøn cuûa nöôùc tieáp xuùc vôùi thöïc phaåm hoaëc caùc beà maët tieáp xuùc vôùi thöïc phaåm, hay nöôùc ñöôïc söû duïng trong saûn xuaát ñaù. (2) Ñieàu kieän vaø ñoä saïch cuûa caùc beà maët tieáp xuùc vôùi thöïc phaåm, bao goàm caùc duïng cuï cheá bieán, gaêng tay vaø quaàn aùo baûo hoä lao ñoäng. (3) Vieäc ngaên ngöøa söï laây nhieãm cheùo töø caùc ñoà vaät maát veä sinh sang thöïc phaåm, vaät lieäu bao goùi thöïc phaåm vaø caùc beà maët khaùc tieáp xuùc vôùi thöïc phaåm bao goàm caùc duïng cuï cheá bieán, gaêng tay vaø quaàn aùo baûo hoä cuõng nhö töø nguyeân lieäu sang saûn phaåm chính. (4) Vieäc baûo döôõng caùc thieát bò röõa vaø khöû truøng tay cuõng nhö caùc thieát bò veä sinh. (5) Vieäc baûo veä thöïc phaåm, vaät lieäu bao goùi thöïc phaåm vaø caùc beà maët khaùc tieáp xuùc vôùi thöïc phaåm khoûi bò nhieãm daáu boâi trôn, nhieân lieäu, thuoác tröø saâu, chaát taåy röõa, chaát saùt truøng, chaát ngöng tuï vaø caùc söï laây nhieãm hoùa hoïc, lyù hoïc, sinh hoïc khaùc. (6) Vieäc daùn nhaõn, löu kho vaø söû duïng caùc hôïp chaát ñoäc haïi ñuùng quy ñònh. (7) Kieåm soaùt tình traïng söùc khoûe coâng nhaân maø tình traïng söùc khoûe khoâng toát ñoù coù theå gaây ra laây nhieãm vi sinh trong thöïc phaåm, vaät lieäu bao goùi thöïc phaåm vaø caùc beà maët tieáp xuùc vôùi thöïc phaåm, vaø (8) Vieäc loaïi tröø caùc ñoäng vaät gaây haïi ra khoûi xí nghieäp thöïc phaåm. Nhaø cheá bieán phaûi söûa chöõa kòp thôøi caùc ñieàu kieän vaø caùc quy phaïm khoâng ñaït yeâu caàu. c/ Hoà sô ghi cheùp veà kieåm soaùt veä sinh. Moãi nhaø cheá bieán phaûi löu tröõ hoà sô veà kieåm soaùt veä sinh, toái thieåu laø caùc taøi lieäu giaùm saùt vaø söûa chöõa nhö ñaõ ñöôïc quy ñònh taïi ñoaïn (b) cuûa muïc naøy. Caùc hoà sô ghi cheùp ñoù phaûi tuaân thuû caùc quy ñònh cuûa muïc 123.9. d/ Moái quan heä vôùi keá hoaïch HACCP. Vieäc kieåm soaùt veä sinh coù theå ñöôïc naèm trong keá hoaïch HACCP theo caùc yeâu caàu neâu taïi muïc 123.6(b). Tuy nhieân trong tröôøng hôïp vieäc kieåm soaùt ñaõ ñöôïc giaùm saùt theo yeâu caàu neâu taïi ñoaïn (b) cuûa muïc naøy thì khoâng nhaát thieát phaûi ñöa vaøo keá hoaïch HACCP vaø ngöôïc laïi. ƒ Ñieàu 123.12 caùc yeâu caàu ñaët bieät ñoái vôùi saûn phaåm nhaäp khaåu. Muïc naøy quy ñònh caùc yeâu caàu cuï theå ñoái vôùi thuûy saûn vaø saûn phaåm thuûy saûn nhaäp khaåu. a/ Hoaït ñoäng thaåm tra cuûa nhaø nhaäp khaåu. Taát caû caùc nhaø nhaäp khaåu thuûy saûn vaø saûn phaåm thuûy saûn phaûi hoaëc: (1) Thu mua thuûy saûn vaø saûn phaåm thuûy saûn töø nöôùc ñaõ kyù keát vôùi cô quan quaûn lyù thöïc phaåm vaø döôïc phaåm Myõ moät baûn ghi nhôù (MOU) hoaëc caùc nghò ñònh töông töï veà thuûy saûn vaø saûn phaåm thuûy saûn vaø chöùng minh ñöôïc thoâng qua caùc taøi lieäu, vaên baûn veà söï töông ñoàng hay phuø hôïp cuûa heä thoáng thanh tra nöôùc ñoù vôùi heä thoáng cuûa Myõ, phaûn aùnh chính xaùc hieän traïng giöõa caùc beân kyù keát, vaø caùc taøi lieäu ñoù ñang coù giaù trò vaø hieäu löïc; hoaëc (2) Thieát laäp vaø thöïc hieän vaên baûn quy ñònh thuû tuïc thaåm tra nhaèm ñaûm baûo raèng thuûy saûn vaø saûn paåm thuûy saûn döï kieán nhaäp khaåu vaøo Myõ ñöôïc cheá bieán theo ñuùng caùc yeâu caàu neâu taïi phaàn naøy. Caùc thuû tuïc thaåm tra naøy toái thieåu phaûi lieät keâ ñöôïc: (i) Caùc ñaët tính kyõ thuaät cuûa saûn phaåm ñöôïc thieát keá nhaèm ñaûm baûo raèng saûn phaåm khoâng bò laãn loän theo quy ñònh ñöôïc neâu taïi ñieàu 402 cuûa boä luaät Thöïc phaåm, Döôïc phaåm vaø myõ phaåm lieân bang vì söï laãn loän ñoù coù theå gaây toån haïi ñeán söùc khoûe hoaëc saûn phaåm khoâng ñöôïc cheá bieán döôùi ñieàu kieän khoâng phuø hôïp veä sinh; vaø (ii) Caùc böôùc khaúng ñònh coù theå bao goàm baát kyø böôùc naøo trong soá caùc böôùc sau: A. Thu thaäp töø nhaø cheá bieán nöôùc ngoaøi keá hoaïch HACCP vaø caùc hoà sô giaùm saùt veä sinh theo yeâu caàu taïi phaàn naøy lieân quan ñeán caùc loâ haøng thuûy saûn vaø saûn phaåm thuûy saûn döï kieán nhaäp khaåu; B. Thu thaäp lieân tuïc hoaëc theo töøng loâ caùc giaáy chöùng nhaän do cô quan kieåm tra chöùc naêng cuûa chính phuû nöôùc ngoaøi hoaëc moät beân thöù ba coù ñuû thaåm quyeàn chöùng nhaän raèng thuûy saûn hoaëc saûn phaåm thuûy saûn nhaäp khaåu ñöôïc hoaëc ñaõ ñöôïc cheá bieán theo caùc yeâu caàu neâu taïi phaàn naøy; C. Kieåm tra ñònh kyø cô sôû vaät chaát cuûa nhaø cheá bieán nöôùc ngoaøi nhaèm ñaûm baûo raèng thuûy saûn vaø saûn phaåm thuûy saûn nhaäp khaåu ñang ñöôïc cheá bieán theo ñuùng caùc yeâu caàu neâu taïi phaàn naøy; D. Löu tröõ trong hoà sô moät baûn sao baèng tieáng Anh keá hoaïch HACCP cuûa nhaø cheá bieán nöôùc ngoaøi vaø moät vaên baûn cam keát cuûa nhaø cheá bieán nöôùc ngoaøi ñaûm baûo raèng thuûy saûn vaø saûn phaåm thuûy saûn nhaäp khaåu ñöôïc cheá bieán theo ñuùng caùc yeâu caàu neâu taïi phaàn naøy; E. Kieåm tra ñònh kyø thuûy saûn vaø saûn phaåm thuûy saûn nhaäp khaåu vaø löu tröõ trong hoà sô moät baûn sao baèng tieáng Anh cuûa vaên baûn cam keát cuûa nhaø cheá bieán nöôùc ngoaøi ñaûm baûo raèng thuûy saûn vaø saûn phaåm thuûy saûn nhaäp khaåu ñöôïc cheá bieán theo ñuùng caùc yeâu caàu neâu taïi phaàn naøy; hoaëc, F. Caùc bieän phaùp thaåm tra khaùc chöùng minh söï ñaûm baûo töông ñöông vieäc tuaân thuû caùc yeâu caàu neâu taïi muïc naøy. b/ Beân thöù ba coù ñuû thaåm quyeàn. Ngöôøi nhaäp khaåu coù theå thueâ moät beân thöù ba coù ñuû thaåm quyeàn ñeå giuùp hoaëc thöïc hieän taát caû hoaëc baát kyø moät hoaït ñoäng thaåm tra naøo nhaân danh nhaø nhaäp khaåu ñöôïc quy ñònh trong ñoaïn (a)(2) cuûa muïc naøy, bao goàm caû caùc vaên baûn quy ñònh thuû tuïc thaåm tra cuûa nhaø nhaäp khaåu. c/ Hoà sô ghi cheùp. Nhaø nhaäp khaåu phaûi löu tröõ hoà sô ghi cheùp baèng tieáng Anh veà vieäc thöïc hieän vaø keát quaû cuûa caùc böôùc khaúng ñònh ñöôïc quy ñònh trong ñoaïn (a)(2)(ii) cuûa muïc naøy. Caùc hoà sô ghi cheùp ñoù phaûi tuaân thuû caùc ñieàu khoaûn thích hôïp cuûa muïc 123.9. d/ Xaùc ñònh söï tuaân thuû. Phaûi coù baèng chöùng chöùng toû raèng taát caû thuûy saûn vaø saûn phaåm thuûy saûn döï kieán nhaäp khaåu vaøo Myõ ñaõ ñöôïc cheá bieán trong ñieàu kieän theo ñuùng caùc yeâu caàu neâu taïi muïc naøy. Neáu khoâng coù söï ñaûm baûo raèng thuûy saûn vaø saûn phaåm thuûy saûn nhaäp khaåu ñöôïc cheá bieán döôùi ñieàu kieän theo ñuùng caùc yeâu caàu ñaët ra ñoái vôùi nhaø cheá bieán trong nöôùc neâu taïi muïc naøy, saûn phaåm seõ bò coi laø khoâng ñaït tieâu chuaån vaø khoâng ñöôïc pheùp nhaäp khaåu vaøo Myõ. Phaàn B - Saûn phaåm thuûy saûn xoâng khoùi vaø taåm höông lieäu khoùi. ƒ Muïc 123.15 Toång quaùt Tieåu phaàn naøy boå trôï cho tieåu phaàn A cuûa phaàn naøy baèng vieäc quy ñònh caùc yeâu caàu cuï theå ñoái vôùi quaù trình cheá bieán saûn phaåm thuûy saûn xoâng khoùi vaø taåm höông lieäu xoâng khoùi. ƒ Muïc 123.16 Kieåm soaùt quaù trình cheá bieán. Ñeå ñaùp öùng caùc yeâu caàu cuûa tieåu phaàn A cuûa phaàn naøy, nhaø cheá bieán caùc saûn phaåm thuûy saûn xoâng khoùi vaø taåm höông lieäu xoâng khoùi, ngoaïi tröø caùc nhaø cheá bieán ñöôïc quy ñònh trong muïc 113 hoaëc 114 cuûa chöông naøy, phaûi ñeà ra trong keá hoaïch HACCP cuûa hoï caùch thöùc quaûn lyù moái nguy an toaøn thöïc phaåm coù lieân quan tôùi vieäc hình thaønh ñoäc toá cuûa Clositridium botulinum toái thieåu laø trong moät giai ñoaïn baèng thôøi gian söû duïng cuûa saûn phaåm döôùi nhöõng ñieàu kieän bình thöôøng vaø ñieàu kieän laïm duïng vöøa phaûi. Phaàn C - Nguyeân lieäu nhuyeãn theå hai maûnh voû. ƒ Muïc 123.20 Toång quaùt. Tieåu phaàn naøy boå trôï cho tieåu phaàn A cuûa phaàn naøy baèng vieäc quy ñònh caùc yeâu caàu cuï theå ñoái vôùi quaù trình cheá bieán nhuyeãn theå hai maûnh voû töôi soáng hoaëc ñoâng laïnh maø caùc quaù trình cheá bieán ra caùc saûn phaåm ñoù khoâng coù caùc bieän phaùp xöû lyù ñeå ñaûm baûo tieâu dieät caùc teá baøo sinh döôõng cuûa caùc vi sinh vaät gaây haïi cho söùc khoûe coäng ñoàng. ƒ Muïc 123.28 Kieåm soaùt nguoàn nguyeân lieäu. a/ Ñeå ñaùp öùng caùc yeâu caàu neâu taïi tieåu phaàn A cuûa phaàn naøy ñoái vôùi vieäc nhieãm vi sinh, hoùa hoïc, caùc ñoäc toá töï nhieân vaø caùc moái nguy an toaøn thöïc phaåm coù lieân quan, caùc nhaø cheá bieán phaûi quy ñònh trong keá hoaïch HACCP cuûa hoï caùch thöùc kieåm soaùt nguoàn goác cuûa nhuyeãn theå hai maûnh voû maø hoï cheá bieán ñeå ñaûm baûo ñaùp öùng caùc ñieàu kieän neâu trong ñoaïn (b), (c) vaø (d) cuûa muïc naøy. b/ Caùc nhaø cheá bieán chæ ñöôïc cheá bieán nhuyeãn theå hai maûnh voû thu hoaïch töø vuøng nuoâi ñaõ ñöôïc cô quan coù thaåm quyeàn veà kieåm soaùt nhuyeãn theå hai maûnh voû cho pheùp. Trong tröôøng hôïp nhuyeãn theå hai maõnh voû ñöôïc thu hoaïch töø caùc vuøng nöôùc cuûa Myõ, caùc yeâu caàu cuûa ñoaïn naøy phaûi ñöôïc tuaân thuû ñeå ñaûm baûo khoâng söû duïng nhuyeãn theå hai maûnh voû ñöôïc ñaùnh baét töø caùc vuøng nöôùc bò cô quan chöùc naêng cuûa chính phuû lieân bang ñình chæ thu hoaïch. c/ Ñeå ñaùp öùng caùc yeâu caàu neâu trong ñoaïn (b) cuûa muïc naøy, caùc nhaø cheá bieán thu mua nhuyeãn theå nguyeân lieäu chæ ñöôïc nhaän nhuyeãn theå nguyeân lieäu töø nhaø thu hoaïch tuaân thuû caùc yeâu caàu nhö treân veà hoaït ñoäng thu hoaïch nhuyeãn theå coù voû, hoaëc nhaän nhuyeãn theå nguyeân lieäu töø nhaø cheá bieán ñaõ ñöôïc cô quan coù thaåm quyeàn veà kieåm soaùt nhuyeãn theå caáp giaáy pheùp, vaø coù theû haøng hoùa gaén vaøo moãi coâng- ten- nô ñöïng nhuyeãn theå nguyeân lieäu. Theû haøng hoùa toái thieåu phaûi cung caáp caùc thoâng tin ñöôïc yeâu caàu taïi muïc 1240.60(b) cuûa chöông naøy. Ñoái vôùi caùc loâ haøng lôùn coù theå thay theû haøng hoaù baèng vaän ñôn hay chöùng töø vaän chuyeån töông töï göûi keøm, trong ñoù coù neâu caùc thoâng tin ñöôïc yeâu caàu taïi muïc 1240.60(b) cuûa chöông naøy. Caùc nhaø cheá bieán phaûi löu tröõ caùc hoà sô ghi cheùp chöùng toû raèng taát caû caùc nhuyeãn theå nguyeân lieäu ñaõ ñaùp öùng ñöôïc caùc yeâu caàu cuûa muïc naøy. Caùc hoà sô naøy phaûi coù caùc thoâng tin veà: (1) Ngaøy thu hoaïch. (2) Ñòa ñieåm thu hoaïch theo ñòa chæ vaø teân bang. (3) Soá löôïng vaø chuaån loaïi nhuyeãn theå hai maûnh voû. (4) Ngaøy tieáp nhaän cuûa nhaø cheá bieán; vaø (5) Teân cuûa nhaø thu hoaïch, teân vaø soá ñaêng kyù cuûa taøu cuûa nhaø thu hoaïch hoaëc soá giaáy pheùp cuûa nhaø thu hoaïch do cô quan coù thaåm quyeàn veà kieåm soaùt nhuyeãn theå hai maûnh voû caáp. d/ Ñeå ñaùp öùng caùc yeâu caàu cuûa ñoaïn (b) muïc naøy, caùc nhaø cheá bieán thu mua nhuyeãn theå ñaõ boùc voû chæ ñöôïc nhaän caùc coâng-ten-nô nhuyeãn theå hai maûnh voû ñaõ ñöôïc boùc voû mang nhaõn theo ñuùng quy ñònh neâu taïi muïc 1240.60(c) cuûa chöông naøy. Caùc nhaø cheá bieán phaûi löu tröõ caùc hoà sô ghi cheùp chöùng toû raèng taát caû nhuyeãn theå ñaõ ñöôïc boùc voû ñaùp öùng ñöôïc caùc yeâu caàu cuûa muïc naøy. Caùc hoà sô naøy phaûi coù caùc thoâng tin veà: (1) Ngaøy tieáp nhaän: (2) Soá löôïng vaø chuûng loaïi nhuyeãn theå hai maûnh voû. (3) Teân vaø soá giaáy chöùng nhaän cuûa nhaø ñoùng goùi hoaëc nhaø ñoùng goùi laïi saûn phaåm. PHAÀN 1240 - Kieåm soaùt caùc beänh truyeàn nhieãm. 2. Trích daãn veà thaåm quyeàn ñoái vôùi 21 CFR phaàn 1240 ñöôïc hieåu tieáp nhö sau: Cô quan coù thaåm quyeàn: Caùc ñieàu 215, 311, 361, 368 cuûa boä luaät cô quan y teá coäng ñoàng (42 U.S.C 216, 243, 263, 271). 3. Muïc 1240.3 ñöôïc söûa ñoåi baèng caùch soaùt xeùt ñoaïn (r), vaø boå sung theâm caùc ñoaïn môùi (s), (t) vaø (u), cuï theå nhö sau: ƒ Muïc 1240.3 Caùc ñònh nghóa chung. r/ Nhuyeãn theå hai maûnh voû laø taát caû caùc loaïi haøu, ngheâu, trai, veïm, soø vaø ñieäp coù theå aên ñöôïc hoaëc caùc phaàn coù theå aên ñöôïc cuûa chuùng ôû daïng ñoâng laïnh hoaëc töôi soáng, ngoaïi tröø saûn phaåm goàm toaøn nhöõng cô khôùp cuûa nhuyeãn theå ñaõ ñöôïc boùc voû. s/ Soá giaáy chöùng nhaän laø söï keát hôïp thoáng nhaát giöõa caùc chöõ caùi vaø caùc chöõ soá ñöôïc cô quan coù thaåm quyeàn veà kieåm soaùt thuûy saûn coù voû caáp cho nhaø cheá bieán nhuyeãn theå coù voû. t/ Cô quan coù thaåm quyeàn veà kieåm soaùt nhuyeãn theå hai maûnh voû laø cô quan ñaïi dieän cuûa lieân bang, bang hay cuûa nöôùc ngoaøi hoaëc chính quyeàn töï trò, chòu traùch nhieäm phaùp lyù veà quaûn lyù chöông trình bao goàm caùc hoaït ñoäng nhö phaân loaïi vuøng nuoâi nhuyeãn theå coù voû, thöïc hieän coâng taùc kieåm soaùt vieäc thu hoaïch nhuyeãn theå hai maûnh voû vaø caáp giaáy chöùng nhaän cho caùc nhaø cheá bieán nhuyeãn theå hai maûnh voû. u/ Theû haøng hoùa laø moät baûn ghi cheùp caùc thoâng tin veà hoaït ñoäng thu hoaïch ñöôïc nhaø thu hoaïch hoaëc nhaø cheá bieán gaén keøm theo coâng-ten-nô nguyeân lieäu nhuyeãn theå coù voû. 4. Muïc 1240.60 ñöôïc söûa ñoåi baèng caùch soaùt xeùt tieâu ñeà cuûa muïc, thieát laäp laïi caùc noäi dung hieän coù cuûa ñoaïn (a), theâm töø "nhuyeãn theå" vaøo tröôùc töø "thuûy saûn coù voû" vaøo hai choå coù töø naøy vaø baèng caùch boå sung theâm caùc ñoaïn môùi (b), (c) vaø (e) cuï theå nhö sau: ƒ Muïc 1240.60 Nhuyeãn theå coù voû. b/ Moät loâ nguyeân lieäu nhuyeãn theå hai maûnh voû ñeàu phaûi coù theû haøng hoùa ghi ngaøy vaø ñòa ñieåm thu hoaïch thuûy saûn coù voû (theo ñòa ñieåm thu hoaïch vaø teân bang), chuûng loaïi vaø soá löôïng thuûy saûn coù voû, vaø nhaø thu hoaïch (chaúng haïn soá giaáy ñaêng kyù cuûa nhaø thu hoaïch do cô quan coù thaåm quyeàn veà kieåm soaùt nhuyeãn theå hai maûnh voû caáp neáu coù hoaëc neáu khoâng coù soá giaáy ñaêng kyù nhö vaäy thì thay baèng teân cuûa nhaø thu hoaïch hoaëc teân hay soá ñaêng kyù cuûa taøu cuûa nhaø thu hoaïch). Ñoái vôùi caùc loâ haøng lôùn coù theå thay theû haøng hoùa baèng vaän ñôn hay chöùng töø vaän chuyeån töông töï gôûi keøm, trong ñoù coù neâu caùc thoâng tin nhö treân. c/ Taát caû caùc coâng-ten-nô nhuyeãn theå hai maûnh voû ñaõ boùc voû phaûi daùn nhaõn ghi roõ teân, ñòa chæ, vaø soá chöùng nhaän cuûa nhaø ñoùng goùi hoaëc nhaø ñoùng goùi laïi nhuyeãn theå coù voû. d/ Taát caû caùc nhuyeãn theå hai maûnh voû khoâng coù theû haøng hoùa, chöùng töø vaän chuyeån, hay nhaõn haøng hoùa, hoaëc coù theû haøng hoùa, chöùng töø vaän chuyeån, hay nhaõn haøng hoùa nhöng khoâng mang taát caû caùc thoâng tin theo nhö yeâu caàu neâu taïi ñoaïn (b) vaø (c) cuûa muïc naøy, seõ bò giöõ laïi, hoaëc bò caám nhaäp vaø bò huûy boû. Baûng phuï luïc soá 3. KHAÙI QUAÙT VEÀ HIEÄP ÑÒNH THÖÔNG MAÏI VIEÄT NAM - HOA KYØ Vaøo thôøi ñieåm naêm 2000 maëc duø Vieät Nam ñaõ kyù keát hieäp ñònh thöông maïi vôùi treân 100 quoác gia vaø khu vöïc laõnh thoå nhöng hieäp ñònh thöông maïi Vieät - Myõ ñöôïc ñaùnh giaù coù moät vai troø raát quan troïng ñaëc bieät ñoái vôùi hai nöôùc vaø noù phuø hôïp vôùi nguyeän voïng vaø lôïi ích cuûa hai quoác gia. Ñaùnh giaù ñuùng taàm quan troïng naøy neân sau moät thôøi gian daøi vôùi söï noã löïc ñaøm phaùn cuûa chính phuû hai nöôùc Vieät Nam vaø Hoa Kyø, ngaøy 13 thaùng 7 naêm 2000 hieäp ñònh thöông maïi Vieät Nam - Hoa Kyø ñaõ ñöôïc ñaïi dieän cuûa hai chính phuû kyù keát. Noù ñöôïc xem laø moät vaên baûn ñoà soä vaø toaøn dieän nhaát töø tröôùc ñeán nay trong lónh vöïc thöông maïi maø chính phuû Vieät Nam kyù vôùi moät chính phuû nöôùc ngoaøi. Ngoaøi ra hieäp ñònh naøy ñöôïc ñaøm phaùn döïa treân caùc chuaån möïc cuûa Toå Chöùc Thöông Maïi Theá Giôùi (WTO) daønh cho caùc nöôùc ñang phaùt trieån, vieäc ñöôïc höôûng quy cheá toái hueä quoác (MFN) cuûa Hoa Kyø … nhaèm taïo ñoäng löïc kích thích neàn kinh teá Vieät Nam nhanh choùng chuyeån ñoåi vaø hoaøn thieän ñeå ñaåy nhanh tieán trình hoäi nhaäp taïo ñieàu kieän ñöa ñaát nöôùc phaùt trieån nhanh hôn. Beân caïnh ñoù vaán ñeà caøng ñaëc bieät hôn khi lòch söû quan heä hai nöôùc Vieät Nam vaø Hoa Kyø coù nhieàu phöùc taïp vaø ñieåm nhaïy caûm veà chính trò vaø chính kieán. Hieäp ñònh naøy chöùa ñöïng 4 noäi dung cô baûn: Thöông maïi haøng hoùa; baûn quyeàn vaø taøi saûn trí tueä; thöông maïi dòch vuï; vaø hoaït ñoäng ñaàu tö. Hieäp ñònh naøy coù 8 phuï luïc khaùc nhau vaø raát chi tieát veà taát caû caùc lónh vöïc: caùc loaïi saûn phaåm vaø dòch vuï, ñaàu tö vaø sôû höõu trí tueä, caùc loaïi haøng hoùa haïn cheá hay caám xuaát nhaäp khaåu, thueá quan xuaát nhaäp khaåu,…. Moät soá noäi dung chính cuûa hieäp ñònh hieäp ñònh thöông maïi: Veà thöông maïi haøng hoùa: - Ngay laäp töùc vaø voâ ñieàu kieän, hai beân Myõ vaø Vieät Nam daønh cho nhau quy cheá toái hueä quoác trong quan heä thöông maïi vôùi nhau. - Trong quan heä thöông maïi haøng hoùa, caùc doanh nghieäp Vieät Nam coù quyeàn tham gia ngay laäp töùc phaân phoái haøng hoùa taïi Myõ neáu coù khaû naêng. Coøn caùc doanh nghieäp Myõ theo loä trình veà thôøi gian coù quyeàn toå chöùc phaân phoái haøng hoùa taïi Vieät Nam. - Haøng hoùa cuûa Hoa Kyø ñöa vaøo Vieät Nam seõ ñöôïc caét giaûm thueá nhaäp khaåu theo loä trình cam keát. Möùc thueá xuaát nhaäp khaåu cuûa Myõ ôû moät soá maët haøng naêm 2000. Maët haøng Thueá nhaäp khaåu chöa ñöôïc höôûng MFN Thueá suaát MFN I. THUÛY SAÛN 1. Toâm caùc loaïi 2. Caù (thuøng ñoùng döôùi 6,8kg) 20% 25% 5% 3% II. GIAØY DEÙP 1. Giaøy ñaùnh goân 2. Giaøy vaûi 20% 35% 8,5% 5,1% III. ÑOÀ CHÔI TREÛ EM Thuù nhoài boâng 70% 0% ……… ……… ……… Nguoàn: Amcham 9/2000 vaø hieäp ñònh thöông maïi Vieät Nam - Hoa Kyø. Veà baûn quyeàn vaø taøi saûn trí tueä: - Veà baûn quyeàn, hai beân cam keát thöïc hieän hieäp ñònh veà sôû höõu trí tueä ñaõ kyù tröôùc ñoù. - Veà taøi saûn trí tueä, hai beân ñaõ thoûa thuaän thöïc hieän ñaày ñuû caùc coâng öôùc ña phöông veà vaán ñeà naøy. Veà thöông maïi dòch vuï: Hai nöôùc seõ môû cöûa cho nhau: taïo ñieàu kieän cho caùc doanh nghieäp Vieät Nam töï do kinh doanh dòch vuï taïi Myõ vaø caùc doanh nghieäp Myõ theo loä trình ñöôïc kinh doanh dòch vuï taïi Vieät Nam. Veà hoaït ñoäng ñaàu tö: Hai beân cam keát daønh thuaän lôïi cho caùc nhaø ñaàu tö ñöôïc hoaït ñoäng kinh doanh ñaàu tö treân thò tröôøng cuûa nhau phuø hôïp vôùi caùc thoâng leä vaø quy ñònh quoác teá: cam keát trong voøng 9 naêm töøng böôùc thöïc hieän vieäc ñaêng kyù thay cho cheá ñoä caáp pheùp ñaàu tö, tuy nhieân baûo löu ñaõi ngoä quoác gia ñoái vôùi moät soá lónh vöïc nhaïy caûm nhö vaên hoùa, vaän taûi, khai thaùc khoùang saûn…. Baûng phuï luïc soá 4. * Tieáp nhaän Toâm Cheá bieán Saøng loïc sô boä Saøng loïc tinh Taùch phaân ñoaïn boït * Xaû thaûi Nöôùc Chaát raén * Saáy khoâ * Thu hoài saûn phaåm Nöôùc xoaùy cuoän Hôùt vaøng Coáng thoaùt Coáng thoaùt * Vaän chuyeån * = CCP SÔ ÑOÀ TOÙM TAÉT QUY TRÌNH SAÛN XUAÁT CUÛA CÔ SÔÛ CHEÁ BIEÁN TOÂM QUY TRÌNH SAÛN XUAÁT CAÙ CHÆ VAØNG KHO 1. NGUYEÂN LIEÄU Tieâu chuaån nguyeân lieäu: töôi toát, nguyeân con, khoâng coù muøi hoâi thoái hoaëc muøi laï khaùc. - Röûa saïch, caét ñaàu, caét vaây, boû noäi taïng, fillet töø buïng, boû xöông löng. - Röûa saïch, taåm muoái boät 3% (löu yù söû duïng loaïi muoái tinh khieát khoâng coù taïp chaát). - Taåm sorbitol 0,5% trong thôøi gian töø 5 - 8 giôø baûo quaûn trong kho laïnh khoaûng 5OC. 2. XÖÛ LYÙ CHEÁ BIEÁN 3. PHÔI KHO Caù ñöôïc laøm khoâ baèng phöông phaùp phôi naéng. Caù ñaõ khoâ vanh sô xung quanh vaø sau ñoù ñöôïc phaân laøm 2 côõ: 5 - 7 vaø 7 - up (cm/con). 4. VANH - PHAÂN CÔÕ - Thaønh phaåm coù ñoä aåm 21% + 1. - Mieáng caù saïch xöông, caân ñoái, thaúng, khoâng cong, ñuùng chuûng loaïi vaø kích côõ quy ñònh. - Caù coù muøi thôm töï nhieân, khoâng coù muøi hoâi, chua hoaëc caùc muøi laï khaùc. - Maøu saéc traéng saùng töï nhieân, khoâng bieán vaøng hoaëc coù veát daàu hoaëc dính taïp chaát khaùc. 5. TIEÂU CHUAÅN THAØNH PHAÅM 6. ÑOÙNG GOÙI BAÛO QUAÛN Ñoùng goùi 15kg/PE/carton 5 lôùp. (Xeáp caù goïn gaøng theo töøng lôùp). QUY TRÌNH SAÛN XUAÁT BAÏCH TUOÄC NC ÑL 1. NGUYEÂN LIEÄU - Töôi, khoâng hoâi, khoâng bieán maøu. - Baïch tuoäc 1 da. Chuù yù: Khi nguyeân lieäu khoâng sô cheá kòp, nguyeân lieäu ñöôïc muoái tröïc tieáp trong nöôùc muoái ñaù 3%. 2. SÔ CHEÁ - Laáy noäi taïng tröïc tieáp trong nöôùc ñeå traùnh möïc thaâm vaøo thòt möïc (neáu daäp tuùi möïc). - Laáy raêng, chích maét. Chuù yù: thao taùc nheï nhaøng traùnh daäp tuùi möïc. - Nguyeân lieäu sau khi sô cheá xong seõ ñöôïc qua dung dòch nöôùc muoái 3%, khuaáy ñaûo, tyû leä:1 nguyeân lieäu:1.5 H2O. Muïc ñích: röûa saïch noäi taïng. 3. NGAÂM Nguyeân lieäu sau khi röûa ñöôïc ngaâm trong H2O2:2%,M:1,5-2%,T:12-18h. 4. ÑAÙNH BOÂNG Nguyeân lieäu sau khi röûa qua nöôùc muoái, ñöôïc ñöa vaøo coái quay trong dung dòch M:4%, H2O2:1-2%, T:25-30ph, tyû leä:1 NL:1.2 H2O. Muïc ñích: laøm saên, ñaùnh boâng baïch tuoäc leân deã xeáp vaø taêng caûm quan. Tuy nhieân tuøy theo tình traïng nguyeân lieäu, coù thôøi gian quay thích hôïp. Khoâng neân ñaùnh saên quaù nöùt da. 5. PHAÂN CÔÕ - Phaân côû theo soá con treân 1kg (10-20, 20-30, 30-40, 40-60, 60-80). Chuù yù: Baùn thaønh phaåm chôø phaân côõ treân baøn ñöôïc ñaép ñaù, traùnh BTP tieáp xuùc tröïc tieáp khoâng khí laâu, raát deã bieán maøu. Toát nhaát neân ñöùa leân phaân côõ ñeán ñaâu ñöa BTP leân ñeán ñoù. - Sau khi phaân côõ xong ñöa xuoáng muoái trong dung dòch nöôùc muoái 2%. 6. RÖÛA - Baùn thaønh phaåm ñöôïc röûa qua 3 laàn nöôùc muoái laïnh 2%. 7. CAÂN - XEÁP KHUOÂN - CAÁP ÑOÂNG: caân 470gr Chuù yù: Baùn thaønh phaåm sau khi caân ñeå vaøo block chaâm nöôùc muoái 2%, chôø xeáp khuoân. - Xeáp block tuøy theo côõ, lôùp maët khaùc nhau: Côõ Haøng Con 10 - 20 2 3 20 - 30 2 4 30 - 40 3 4 40 - 60 3 5 60 - 80 3 6 - Sau khi xeáp xong chaâm theâm dung dòch nöôùc muoái 60g (ñoâng semi block). 8. ÑOÙNG GOÙI. - Thaønh phaåm sau khi ra ñoâng ñöa vaøo tuùi PE (18X38), haøn bao. Chuù yù: thao taùc thaät nheï nhaøng traùnh gaõy block. - Ñoùng goùi: 12 block/carton. - Nieàng daây: 4 ñai coù maøu khaùc nhau tuøy theo côõ. 9 THAØNH PHAÅM: Baûo quaûn kho nhieät ñoä: -18oC. Nguoàn: Caùc quy trình naøy taùc giaû ñieàu tra thöïc teá taïi coâng ty coå phaàn cheá bieán xuaát nhaäp khaåu thuûy saûn Baø Ròa - Vuõng Taøu. Baûng phuï luïc soá 5: QUY TRÌNH KIEÅM ÑÒNH CHAÁT LÖÔÏNG TOÂM Moái nguy tieàm aån Moái nguy coù ñaùng keå khoâng Giaûi trình Bieän phaùp phoøng ngöøa CCP Tieáp nhaän toâm Coù Toâm coù theå chöùa caùc DLSP Chöùng nhaän SPF ñoái vôùi moãi loâ haøng tieáp nhaän. Tieán haønh thuû tuïc kieåm dòch vaø thöû nghieäm ñònh kyø caùc DLSP Coù Vaän chuyeån toâm Coù Toâm coù theå chöùa caùc DLSP Chöùng nhaän SPF ñoái vôùi moãi loâ haøng chuyeån ñi Coù Nöôùc caáp Coù Nöôùc hoaëc caùc phaàn töû coù trong nöôùc coù theå chöùa caùc DLSP Thöû nghieäm ñònh kyø caùc DLSP, heä thoáng caáp nöôùc, vieäc khöû truøng nöôùc Coù Thöùc aên töôi ñoâng laïnh, thöùc aên cheá bieán, tröùng Artemia, phaân boùn Coù Thöùc aên, artemia, phaân boùn coù theå chöùa caùc DLSP Chöùng nhaän ñaûm baûo raèng thöùc aên khoâng coù LSP ñoái vôùi moïi loâ haøng chuyeån ñeán. Thöû nghieäm ñònh kyø caùc DLSP ñoái vôùi thöùc aên Coù Thöùc aên soáng Coù Nöôùc hoaëc caùc phaàn töû coù trong nöôùc vôùi thöùc aên soáng coù theå chöùa caùc DLSP Chöùng nhaän ñaûm baûo raèng thöùc aên khoâng coù LSP ñoái vôùi moïi loâ haøng chuyeån ñeán. Thöû nghieäm ñònh kyø caùc DLSP ñoái vôùi thöùc aên Coù Nöôùc thaûi Coù Nöôùc thaûi coù khaû naêng chöùa caùc DLSP Keá hoaïch HACCP ñaûm baûo khoâng coù DLSP trong caùc heä kín. Nöôùc töø caùc heä kín seõ ñöôïc xaû vaøo caùc heä thoáng xöû lyù nuôùc coâng coäng. Khoâng Coù * Kyù chuû trung gian laø ngöôøi Coù Kyù chuû trung gian laø ngöôøi coù theå truyeàn caùc DLSP Kieåm soaùt baèng SOP Khoâng Kyù chuû trung gian laø ñoäng vaät Coù Kyù chuû trung gian laø ñoäng vaät coù theå truyeàn caùc DLSP Kieåm soaùt baèng SOP Khoâng Phöông tieän vaø thieát bò Coù Phöông tieän vaù thieát bò coù theå nhieãm caùc DLSP Kieåm soaùt baèng SOP Khoâng LSP: maàm beänh ñaëc tröng ñaõ lieät keâ. CCP: ñieåm kieåm soaùt tôùi haïn. DLSP: maàm beänh ñaëc tröng ñaõ lieät keâ coù khaû naêng phaùt hieän ñöôïc. SPF: khoâng mang caùc maàm beänh ñaëc tröng. SOP: quy phaïm saûn xuaát. * Nöôùc thaûi töø ao nuoâi vaø caùc nguoàn nöôùc khaùc khoâng xaû vaøo caùc heä thoáng xöû lyù nöôùc coâng coäng. Baûng phuï luïc soá 6. SÔ ÑOÀ QUY TRÌNH SAÛN XUAÁT CUÛA CÔ SÔÛ NUOÂI TOÂM Chuù thích: * = CCP + = SOP Taïo toâm boá meï cho sinh saûn Ao nuoâi lôùn Öông gioáng Nuoâi aáu truøng Thaønh thuïc vaø sinh saûn Kyù chuû trung gian laø ngöôøi vaø ñoäng vaät + Nöôùc * Phöông tieän vaø thieát bò + Thöù ê töôi ñ â l h thöù ê h á bi á A t i Kyù chuû trung gian laø ngöôøi vaø ñoäng vaät + Nöôùc * Phöông tieän vaø thieát bò + Thöù ê töôi ñ â l h thöù ê h á bi á A t i Kyù chuû trung gian laø ngöôøi vaø ñoäng vaät + Nöôùc * Phöông tieän vaø thieát bò + Thöù ê töôi ñ â l h thöù ê h á bi á A t i Kyù chuû trung gian laø ngöôøi vaø ñoäng vaät + Nöôùc * Phöông tieän vaø thieát bò + Thöù ê töôi ñ â l h thöù ê h á bi á A t i Kyù chuû trung gian laø ngöôøi vaø ñoäng vaät + Nöôùc * Phöông tieän vaø thieát bò + Thöù ê töôi ñ â l h thöù ê h á bi á A t i Nguoàn toâm töø beân ngoaøi Nguoàn toâm töø beân ngoaøi Nguoàn toâm töø beân ngoaøi Nguoàn toâm töø beân ngoaøi Nguoàn toâm töø beân ngoaøi Heä kín (Caù theå boá meï) Xaû thaûi Toâm * (Aáu truøng nauplius) Xaû thaûi Toâm * (Haäu aáu truøngï) Xaû thaûi Toâm * (Toâm gioáng) Xaû thaûi Toâm * (Toâm thöông phaåmï) Xaû thaûi Toâm * ._.