Một số biện pháp nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh của sản phẩm sữa đậu nành của Công ty kinh doanh vận tải lương thực

Lêi më ®Çu Qua h¬n 10 n¨m thùc hiÖn c«ng cuéc ®æi míi ®Êt n­íc, chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ tõ c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang ho¹t ®éng theo c¬ chÕ thÞ tr­êng ®· më ra 1 thêi kú míi ®Çy nh÷ng c¬ héi vµ th¸ch thøc lín lao cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ , c¸c doanh nghiÖp ë ViÖt nam VËn ®éng theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã nghÜa lµ c¸c doanh nghiÖp ph¶i ho¹t ®éng g¾n liÒn víi thÞ tr­êng , tu©n thñ c¸c qui luËt kinh tÕ trong ®ã qui luËt c¹nh tranh . Mçi doanh nghiÖp ph¶i biÕt thÝch nghi víi thÞ tr­êng , c¹nh tranh nhau ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn .Trong cuéc c¹nh tranh nµy , doanh nghiÖp nµo biÕt thÝch nghi víi thÞ tr­êng , tËn dông mäi c¬ héi, ph¸t huy ®­îc kh¶ n¨ng sÏ giµnh th¾ng lîi, ng­îc l¹i nh÷ng doanh nghiÖp yÕu thÕ kh«ng tËn dông c¬ héi, kh«ng thÝch nghi víi m«i tr­êng sÏ bÞ ®µo th¶i khái thÞ tr­êng. Giµnh th¾ng lîi trong c¹nh tranh tøc lµ doanh nghiÖp sÏ thu d­îc nhiÒu lîi nhuËn muèn thÕ ph¶i thu hót ®­îc nhiÒu kh¸ch hµng vÒ phÝa m×nh b»ng mäi c¸ch v­ît tréi h¬n c¸c ®èi thñ kh¸c. Trong ho¹t ®éng kinh doanh kh«ng ph¶i doanh nghiÖp nµo còng thµnh c«ng , cã nh÷ng doanh nghiÖp tån t¹i ph¸t triÓn ph¸t triÓn song cã nh÷ng doanh nghiÖp lµm ¨n sa sót vµ dÉn tíi ph¸ s¶n. Bëi vËy, mçi doanh nghiÖp ph¶i v¹ch ra cho m×nh nh÷ng chiÕn l­îc kh¸c nhau ®Ó duy tr× sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña m×nh vµ dÔ thÊy r»ng c¸c chiÕn l­îc nµy ®Òu cã 1 ®iÓm chung nh»m vµo viÖc t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp . Cã thÓ nãi r»ng kh«ng cßn con ®­êng nµo kh¸c buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i c¹nh tranh ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn X· héi ngµy cµng ph¸t triÓn , song vÊn ®Ò « nhiÔm th× kh«ng gi¶m do ®ã vÊn ®Ò søc khoÎ ngµy cµng ®­îc con ng­êi quan t©m nhÊt lµ khi x· héi ph¸t triÓn . S÷a ®Ëu nµnh lµ mét lo¹i n­íc võa nh»m môc ®Ých gi¶i kh¸t võa t¨ng c­êng søc khoÎ cho con ng­êi, lµ mét lo¹i n­íc gi¶i kh¸t bæ d­ìng vµ ngµy cµng ®­îc ng­êi tiªu dïng ­a chuéng VíÝ nh÷ng ý nghÜa ®ã sau 1 thêi gian thùc tËp ë c«ng ty kinh doanh vËn t¶i l­¬ng thùc em ®· chän ®Ò tµi “ Mét sè biÖn ph¸p nh»m n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm s÷a ®Ëu nµnh cña c«ng ty kinh doanh vËn t¶i l­¬ng thùc” lµm ®Ò tµi nghiªn cøu cña m×nh Bµi viÕt nµy ngoµi phÇn më ®Çu vµ phÇn kÕt luËn cßn ®­îc tr×nh bµy thµnh c¸c phÇn sau PhÇn I. N©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh lµ ®éng lùc thóc ®Èy doanh ngghiÖp ph¸t triÓn trong c¬ chÕ thÞ tr­êng PhÇn II Thùc tr¹ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm s÷a ®Ëu nµnh cña c«ng ty kinh doanh vËn t¶i l­¬ng thùc PhÇn III. BiÖn ph¸p chñ yÕu nh»m n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm s÷a ®Ëu nµnh cña c«ng ty kinh doanh vËn t¶i l­¬ng thùc Em xin tr©n thµnh c¸m ¬n ®èi víi c« gi¸o th¹c sÜ Ng« Kim Thanh cïng c¸c c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty kinh doanh vËn t¶i l­¬ng thùc nh÷ng ng­êi ®· gióp em hoµn thµnh bµi viÕt nµy PhÇn I N©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh lµ ®éng lùc thóc ®Èy doanh nghiÖp ph¸t triÓn trong c¬ chÕ thÞ tr­êng I. Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ c¹nh tranh. 1. C¹nh tranh vµ qui luËt c¹nh tranh 1.1.C¹nh tranh vµ qui luËt c¹nh tranh. C¹nh tranh xuÊt hiÖn tõ khi cã h×nh thøc trao ®æi hµng ho¸ nh­ng trong h×nh thøc trao ®æi trùc tiÕp sÏ kh«ng ph¸t sinh ra c¹nh tranh mµ c¹nh tranh chØ xuÊt hiÖn trong ®iÒu kiÖn trao ®æi th«ng qua vËt ngang gi¸ lµ tiÒn . C¹nh tranh ®Æc biÖt ph¸t triÓn cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ t­ b¶n chñ nghÜa . Theo M¸c,” C¹nh tranh t­ b¶n chñ nghÜa lµ sù ganh ®ua , sù ®Êu tranh gay g¾t gi÷a c¸c nhµ t­ b¶n nh»m giµnh giËt nh÷ng diÒu kiÖn thuËn lîi trong s¶n xuÊt vµ tiªu thô hµng ho¸ ®Ó thu ®­îc lîi nhuËn siªu ngh¹ch “ Nghiªn cøu s©u vÒ nÒn s¶n xuÊt t­ b¶n chñ nghÜa vµ c¹nh tranh t­ b¶n chñ nghÜa , M¸c ®· ph¸t hiÖn ra qui luËt c¬ b¶n cña c¹nh tranh TBCN lµ qui luËt ®iÒu chØnh tû suÊt lîi nhuËn b×nh qu©n nguån vèn vµ qua ®ã h×nh thµnh nªn hÖ thèng gi¸ c¶ thÞ tr­êng , qui luËt nµy dùa trªn sù chªnh lÖch gi÷a gi¸ trÞ vµ chi phÝ s¶n xuÊt vµ kh¶ n¨ng cã thÓ b¸n hµng ho¸ d­íi gi¸ trÞ cña nã nh­ng vÉn thu ®­îc lîi nhuËn. Ngµy nay , trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng , c¹nh tranh lµ mét ®iÒu kiÖn vµ lµ yÕu tè kÝch thÝch kinh doanh , lµ m«i truêng vµ ®éng lùc thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn , t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng vµ sù ph¸t triÓn cña x· héi nãi chung Nh­ vËy, c¹nh tranh lµ mét qui luËt kh¸ch quan cña nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ , néi dung c¬ chÕ vËn ®éng cña thÞ tr­êng . Ng­îc l¹i cã thÓ nãi thÞ tr­êng lµ vò ®µi cña c¹nh tranh , lµ n¬i qÆp gì cña c¸c ®èi thñ mµ kÕt qu¶ cña cuéc ®ua tµi sÏ ®¶m b¶o kh«ng nh÷ng tån t¹i mµ cßn ph¸t triÓn cho chÝnh hä Tãm l¹i, c¹nh tranh lµ 1 cuéc ®Êu tranh gay g¾t, quyÕt liÖt gi÷a c¸c chñ thÓ ho¹t ®éng trªn thÞ tr­êng víi nhau nh»m giµnh giËt nh÷ng ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt thuËn lîi vµ n¬i tiªu thô hµng ho¸ dÞch vô cã lîi nhÊt, ®ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn 1.2.C¸c h×nh thøc c¹nh tranh 1.2.1 C¨n cø vµo møc ®é c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng ThÞ tr­êng c¹nh tranh hoµn h¶o ThÞ tr­êng c¹nh tranh hoµn h¶o cã nhiÒu ng­êi mua vµ nhiÒu ng­êi b¸n ®éc lËp víi nhau , tÊt c¶ c¸c ®¬n vÞ hµng ho¸ trao ®æi ®­îc coi lµ gièng nhau , tÊt c¶ ng­êi mua vµ ng­êi b¸n ®Òu cã hiÓu biÕt ®Çy ®ñ vÒ c¸c th«ng tin cã liªn quan ®Õn trao ®æi , kh«ng cã g× c¶n trë viÖc gia nhËp vµ rót lui khái thÞ tr­êng . Doanh nghiÖp c¹nh tranh hoµn h¶o cã thÓ b¸n tÊt c¶ s¶n l­îng cña m×nh ë møc gi¸ thÞ tr­êng ®ang thÞnh hµnh nÕu doanh nghiÖp ®¹t gi¸ cao h¬n th× sÏ kh«ng b¸n ®­îc v× ng­êi tiªu dïng sÏ mua cña ng­êi kh¸c . Theo nghÜa ®ã doanh nghiÖp c¹nh tranh hoµn h¶o kh«ng cã søc m¹nh thÞ tr­êng nghÜa lµ kh«ng cã kh¶ n¨ng kiÓm so¸t gi¸ thÞ tr­êng ®èi víi s¶n phÈm m×nh b¸n. S¶n l­îng cña doanh nghiÖp lµ nhá so víi cung thÞ tr­êng , v× thÕ doanh nghiÖp kh«ng cã ¶nh h­ëng ®¸ng kÓ ®Õn tæng s¶n l­îng hoÆc gi¸ thÞ tr­êng. Trong c¹nh tranh hoµn h¶o kh«ng cã c¹nh tranh phi gi¸, do vËy chÝnh s¸ch cña doanh nghiÖp lµ gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt , t¨ng c­êng dÞch vô sau b¸n hµng , c¸c tin tøc vÒ thÞ tr­êng , gi¸ c¶ , c¶ ng­êi mua vµ ng­êi b¸n ®Òu n¾m râ ThÞ tr­êng ®éc quyÒn ThÞ tr­êng ®éc quyÒn chØ cã 1 ng­êi mua ( ®éc quyÒn mua ) hoÆc 1 ng­êi b¸n ( ®éc quyÒn b¸n ) lµ duy nhÊt, s¶n phÈm lµ ®éc nhÊt. ChÝnh s¸ch cña doanh nghiÖp trong thÞ tr­êng ®éc quyÒn lµ chÝnh s¸ch gi¸ cao vµ s¶n l­îng s¶n xuÊt Ýt. Tuy nhiªn kh«ng cã nghÜa lµ nhµ ®éc quyÒn ®Þnh gi¸ bao nhiªu còng ®­îc , tuú theo ®Æc ®iÓm tiªu dïng cña s¶n phÈm (thuéc nhu cÇu cøng hay mÒm ) vµ c¬ chÕ qu¶n lý gi¸ cña nhµ n­íc mµ nhµ ®éc quyÒn ®Þnh gi¸ cao hay thÊp ®Ó cuèi cïng thu ®­îc lîi nhuËn tèi ®a . C¸c nhµ ®éc quyÒn còng dïng h×nh thøc c¹nh tranh phi gi¸ nh­ qu¶ng c¸o ®Ó thu hót thªm kh¸ch hµng . Trong thÞ tr­êng ®éc quyÒn th× viÖc gia nhËp thÞ tr­êng lµ cùc kú khã kh¨n Nãi chung, ®éc quyÒn trong s¶n xuÊt kinh doanh lµ lîi thÕ lín nhÊt ®èi víi nhµ ®éc quyÒn , song vÒ mÆt x· héi th× nã sÏ k×m h·m sù ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt , lµm h¹i ng­êi tiªu dïng, ë n­íc ta , thêi bao cÊp ®éc quyÒn rÊt phæ biÕn, ®Õn nay nhµ n­íc chØ cho phÐp 1 sè doanh nghiÖp ®éc quyÒn nh­ : ®iÖn, n­íc. ®­êng s¾t.. C¹nh tranh ®éc quyÒn Trong thi tr­êng c¹nh tranh ®éc quyÒn , c¸c doanh nghiÖp c¹nh tranh víi nhau viÖc b¸n s¶n phÈm ph©n biÖt ( ®· lµm cho kh¸c víi s¶n phÈm cña doanh nghiÖp kh¸c ) c¸c s¶n phÈm nµy cã thÓ thay thÕ ®­îc cho nhau ë møc ®é cao nh­ng kh«ng ph¶i lµ thay thÕ hoµn toµn , v× lý do nµy hay lý do kh¸c kh¸ch hµng coi s¶n phÈm cña mçi doanh nghiÖp lµ kh¸c nhau. , sù kh¸c nhau cña s¶n phÈm lµ do ng­êi tiªu dïng nghÜ ra cã thÓ ®óng cã thÓ kh«ng ®óng , do ®ã 1 sè ng­êi tiªu dïng sÏ tr¶ gi¸ cao h¬n cho s¶n phÈm mµ m×nh thÝch. Trong ng¾n h¹n khã cã thÓ gia nhËp thÞ tr­êng nh­ng trong dµi h¹n th× cã thÓ. Nhµ s¶n xuÊt lµ ng­êi quyÕt ®Þnh gi¸ nh­ng viÖc t¨ng gi¸ kh«ng ph¶i lµ v« téi v¹ mµ ph¶i cã sù c©n nh¾c suy xÐt, vÒ dµi h¹n th× kh«ng thÓ trë thµnh thÞ tr­êng ®éc quyÒn ®­îc. C¹nh tranh ®éc quyÒn sö dông h×nh thøc c¹nh tranh phi gi¸ nh­ qu¶ng c¸o, ph©n biÖt s¶n phÈm §éc quyÒn tËp ®oµn Trong thÞ tr­êng ®éc quyÒn tËp ®oµn, s¶n phÈm cã thÓ gièng nhau hoÆc kh¸c nhau vµ chØ cã 1 doanh nghiÖp s¶n xuÊt toµn bé hay hÇu hÕt tæng s¶n l­îng, tÝnh phô thuéc gi÷a c¸c doanh nghiÖp lµ lín, hµnh vi cña doanh nghiÖp nµy ¶nh h­ëng ®Õn doanh nghiÖp kh¸c, nÕu 1 doanh nghiÖp gi¶m gi¸ sÏ dÉn ®Õn t×nh tr¹ng ph¸ gi¸. Do ®ã c¸c doanh nghiÖp dÔ cÊu kÕt víi nhau . V× c¹nh tranh b»ng gi¸ lµ kh«ng cã lîi do ®ã ng­êi ta chuyÓn sang c¹nh tranh b»ng chÊt l­îng , ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm . Trong thÞ tr­êng ®éc quyÒn tËp ®oµn , mét sè hoÆc tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp ®Òu thu hót ®­îc lîi nhuËn ®¸ng kÓ , trong dµi h¹n th× cã c¸c hµng dµo gia nhËp lµm cho c¸c doanh nghiÖp míi kh«ng thÓ hoÆc khã mµ gia nhËp ®­îc vµo thÞ tr­êng, c¸c h×nh thøc nh­ qu¶ng c¸o hoÆc ph©n biÖt s¶n phÈm còng ®­îc ¸p dông trong ®éc quyÒn tËp ®oµn 1.2.2.XÐt theo tÝnh chÊt cña c¹nh tranh C¹nh tranh lµnh m¹nh C¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp b»ng chÝnh néi lùc cña m×nh , c¹nh tranh b»ng nh÷ng h×nh thøc chÝnh ®¸ng, theo ®óng luËt cña nhµ n­íc qui ®Þnh, kh«ng vi ph¹m ph¸p luËt C¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh Lµ h×nh thøc c¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp b»ng nh÷ng ©m m­u thñ ®o¹n ®Ì bÑp lÉn nhau , th«n tÝnh nhau 1 c¸ch kh«ng th­¬ng tiÕc, ®ã lµ h×nh thøc phæ biÕn trong c¬ chÕ thÞ tr­êng 1.2.3 C¨n cø vµo chñ thÓ kinh tÕ tham gia vµo thÞ tr­êng C¹nh tranh gi÷a ng­êi b¸n vµ ng­êi mua §­îc diÔn ra theo qui luËt mua rÎ, b¸n ®¾t, ng­êi mua muèn mua thËt rÎ víi gi¸ thÊp nhÊt nh­ng ®ßi hái chÊt l­îng ph¶i cao . Ng­êi b¸n muèn b¸n víi gi¸ cao nhÊt ®èi víi hµng ho¸ chÊt l­îng kh«ng cao ®Ó tèi ®a ho¸ lîi nhuËn thu ®­îc , hµng ho¸ ®­îc mua b¸n trªn thÞ tr­êng cã sù tho¶ thuËn thèng nhÊt C¹nh tranh gi÷a ng­êi mua víi nhau Do hµng ho¸ trªn thÞ tr­êng khan hiÕm (cung <cÇu) nªn ng­êi mua s·n sµng chÊp nhËn gi¸ cao ®Ó cã ®­îc hµng ho¸ mµ m×nh cÇn, v× cung < cÇu nªn ng­êi b¸n cø n©ng gi¸ ®Õn 1 møc ®é nµo ®ã vµ ng­êi mua vÉn ph¶i chÊp nhËn gi¸ ®ã mÆc dï lµ ng­êi mua lu«n lu«n chÞu thiÖt thßi C¹nh tranh gi÷a nh÷ng ng­êi b¸n víi nhau §©y lµ h×nh thøc c¹nh tranh gay go quyÕt liÖt nhÊt gi÷a c¸c doanh nghiÖp víi nhau v× sù sèng cßn cña c¸c doanh nghiÖp , nh»m môc ®Ých giµnh giËt lîi Ých kinh tÕ, giµnh ®­îc thÞ phÇn trªn thÞ tr­êng, t¨ng doanh thu , t¨ng lîi nhuËn 1.2.4 XÐt theo ph¹m vi nÒn kinh tÕ C¹nh tranh trong néi bé nghµnh Lµ sù c¹nh tranh gi÷a c¸c xÝ nghiÖp trong cïng 1 nghµnh , cïng s¶n xuÊt ra mét lo¹i hµng ho¸ nh»m môc ®Ých tiªu thô hµng ho¸ cã lîi h¬n ®Ó thu lîi nhuËn siªu ngh¹ch ®Ó ®­îc ®iÒu ®ã c¸c nhµ t­ b¶n th­êng xuyªn c¶i tiÕn kü thuËt , n©ng cao cÊu t¹o h÷u c¬ t­ b¶n , n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng nh»m lµm cho gi¸ trÞ c¸ biÖt cña hµng ho¸ xÝ nghiÖp s¶n xuÊt ra thÊp h¬n gi¸ trÞ x· héi ®Ó thu ®­îc lîi nhuËn siªu ngh¹ch C¹nh tranh gi÷a c¸c nghµnh Lµ sù c¹nh tranh gi÷a c¸c nhµ t­ b¶n kinh doanh trong c¸c nghµnh s¶n xuÊt kh¸c nhau nh»m môc ®Ých t×m n¬i ®Çu t­ cã lîi h¬n, ®­îc tù do di chuyÓn t­ b¶n t­ nghµnh nµy sang nghµnh kh¸c kÕt qu¶ cña cuéc c¹nh tranh lµ h×nh thµnh nªn tû suÊt lîi nhuËn b×nh qu©n vµ gi¸ trÞ hµng ho¸ chuyÓn thµnh gi¸ c¶ s¶n xuÊt 1.3 Vai trß cña c¹nh tranh trong nÒn kinh tÕ C¹nh tranh kh«ng chØ cã vai trß ®èi víi tõng doanh nghiÖp mµ nã cßn cã vai trß ®èi víi ng­êi tiªu dïng nãi riªng vµ víi nÒn kinh tÕ quèc d©n nãi chung §èi víi doanh nghiÖp Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng c¹nh tranh quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp lµ ®éng lùc thóc ®Èy doanh nghiÖp ph¸t triÓn , cã thÓ lµm cho doanh nghiÖp thµnh c«ng lµm ¨n cã hiÖu qu¶ ng­îc l¹i nã nh­ con dao 2 l­ìi lµm cho doanh nghiÖp lµm ¨n xa sót cã thÓ dÉn tíi ph¸ s¶n . Do ®ã c¸c doanh nghiÖp muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn th× ph¶i t×m mäi biÖn ph¸p ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh , c¹nh tranh ®Ó giµnh thÞ phÇn , t¨ng lîi nhuËn, do vËy doanh nghiÖp ph¶i ph¸t triÓn c«ng t¸c marketing b¾t ®Çu tõ viÖc nghiªn cøu t×m hiÓu thÞ tr­êng , doanh nghiÖp s¶n xuÊt nh÷ng g× mµ thÞ tr­êng cÇn chø kh«ng ph¶i nh÷ng g× mµ doanh nghiÖp cã , sö dông linh ho¹t c¸c kü thuËt mar nh­ qu¶ng c¸o, yÓm trî, xóc tiÕn b¸n hµng... ®Ó ®Èy nhanh , t¨ng tèc ®é tiªu thô dÉn ®Õn thÞ phÇn ®­îc më réng , ®Ó gi¶m chi phÝ t¨ng lîi nhuËn buéc c¸c doanh nghiÖp ¸p dông c¸c tiÕn bé khoa häc kü thuËt phï hîp víi ®iÒu kiÖn kinh doanh cña m×nh §èi víi ng­êi tiªu dïng C¹nh tranh gióp ®¶m b¶o lîi Ých cho ng­êi tiªu dïng, ®¸p øng ®­îc nhu cÇu ®a d¹ng phong phó cho ng­êi tiªu dïng, lîi Ých cña hä ®­îc n©ng cao §èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n C¹nh tranh xo¸ ®i nh÷ng bÊt b×nh ®¼ng trong kinh doanh . Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i cã tr×nh ®é n¨ng lùc nÕu kh«ng tÊt yÕu sÏ bÞ ®µo th¶i , thóc ®Èy sù ph¸t triÓn b×nh ®¼ng cña mäi thµnh phÇn kinh tÕ trong c¬ chÕ thÞ tr­êng C¹nh tranh thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt, t¹o sù ph©n c«ng lao ®éng x· héi ngµy cµng s©u s¾c h¬n C¹nh tranh thóc ®Èy sù s¸ng t¹o, t¹o ra nh÷ng nhµ kinh doanh giái , ch©n chÝnh C¹nh tranh thóc ®Èy sù ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm , ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng cao cña x· héi, lµm n¶y sinh nhu cÇu míi Tuy nhiªn, bªn c¹nh vai trß to lín ®ã cña c¹nh tranh th× cßn tån t¹i nh÷ng mÆt tiªu cùc cña nã nh­ t¹o ra hè ng¨n c¸ch giµu ngÌo, ph¸t sinh hµng gi¶ lµm rèi lo¹n thÞ tr­êng , gi¶m lîi Ých cña ng­êi tiªu dïng , g©y « nhiÏm m«i tr­êng ,cã thÓ dÉn ®Õn ®éc quyÒn ... 2 .Sù cÇn thiÕt n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh ®èi víi ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh 2.1. Kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp Cho ®Õn nay cã nhiÒu t¸c gi¶ ®­a ra c¸c c¸ch hiÓu kh¸c nhau vÒ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp nh­ : Fafchamps cho r»ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp lµ kh¶ n¨ng cña doanh nghiÖp ®ã cã thÓ s¶n xuÊt s¶n phÈm víi chi phÝ biÕn ®æi trung b×nh thÊp h¬n gi¸ cña nã trªn thÞ tr­êng , theo c¸ch nµy , doanh nghiÖp nµo cã kh¶ n¨ng s¶n xuÊt ra s¶n phÈm cã chÊt l­îng t­¬ng tù s¶n phÈm cña doanh nghiÖp kh¸c nh­ng víi chi phÝ thÊp h¬n th× ®­îc coi lµ cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh cao h¬n. Randall l¹i cho r»ng , kh¶ n¨ng c¹nh tranh lµ kh¶ n¨ng giµnh ®­îc vµ duy tr× thÞ phÇn trªn thÞ tr­êng víi lîi nhuËn nhÊt ®Þnh . Mét quan niÖm kh¸c cho r»ng , kh¶ n¨ng c¹nh tranh lµ tr×nh ®é cña c«ng nghiÖp cã thÓ s¶n xuÊt ra s¶n phÈm theo ®óng nhu cÇu cu¶ thÞ tr­êng , ®ång thêi duy tr× ®­îc møc thu nhËp thùc tÕ cña m×nh Cã thÓ thÊy r»ng c¸c quan niÖm nªu trªn xuÊt ph¸t tõ c¸c gãc ®é kh¸c nhau nh­ng ®Òu cã liªn quan ddÕn 2 khÝa c¹nh : chiÕm lÜnh thÞ tr­êng vµ cã lîi nhuËn hay møc ®é hiÖu qu¶ chÊp nhËn ®­îc 2.2. C¸c chØ tiªu chÝnh ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp ThÞ phÇn cña doanh nghiÖp ThÞ phÇn cña doanh nghiÖp *100 Khèi l­îng s¶n phÈm doanh nghiÖp b¸n ra = Khèi l­îng s¶n phÈm trªn thÞ tr­êng *100 Gi¸ trÞ s¶n phÈm doanh nghiÖp b¸n ra = HoÆc Gi¸ trÞ s¶n phÈm trªn thÞ tr­êng ChØ tiªu nµy nãi lªn møc ®é lín cña thÞ tr­êng vµ vai trß vÞ trÝ cña doanh nghiÖp. Nãi lªn møc ®é ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ hay kh«ng th«ng qua sù biÕn ®éng cña chØ tiªu nµy. Khi tiÒm lùc cña thÞ tr­êng ®ang lªn mµ phÇn thÞ tr­êng cña doanh nghiÖp kh«ng thay ®æi tøc lµ thÞ tr­êng ®· ngoµi tÇm kiÓm so¸t cña doanh nghiÖp hay mét phÇn thÞ tr­êng ®· r¬i vµo tay ®èi thñ c¹nh tranh cho nªn doanh nghiÖp cÇn xem xÐt l¹i chiÕn l­îc kinh doanh cña m×nh ®Ó më réng phÇn thÞ phÇn cña doanh nghiÖp , doanh nghiÖp cã thÓ t¨ng khèi l­îng s¶n phÈm trªn thÞ tr­êng hiÖn t¹i , cã gi¶i ph¸p thÝch hîp l«i kÐo c¸c dèi t­îng tiªu dïng t­¬ng ®èi , ®èi t­îng kh«ng th­êng xuyªn, l«i kÐo kh¸ch hµng tõ thÞ tr­êng cña doanh nghiÖp c¹nh tranh víi m×nh... Lîi nhuËn Lîi nhuËn ®­îc ®Þnh nghÜa 1 c¸ch kh¸i qu¸t lµ phÇn chªnh lÖch gi÷a tæng doanh thu vµ tæng chi phÝ, hoÆc tÝnh b»ng c«ng thøc Lo=(P-ATC)*Q trong ®ã : L: lîi nhuËn P: gi¸ ATC: chi phÝ ®¬n vÞ s¶n phÈm Q: khèi l­îng ®¬n vÞ b¸n ra (P-ATC): lîi nhuËn ®¬n vÞ s¶n phÈm Lîi nhuËn lµ môc tiªu cao nhÊt, lµ ®iÒu kiÖn tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp . ®Ó cung cÊp hµng ho¸ vµ dÞch vô cho thÞ tr­êng c¸c nhµ s¶n xuÊt ph¶i bá tiÒn vèn trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, hä mong nuèn chi phÝ cho ®Çu vµo Ýt nhÊt vµ b¸n hµng ho¸ víi gi¸ cao nhÊt ®Ó sau khi tõ ®i c¸c chi phÝ cßn sè d­ d«i ®Ó kh«ng chØ s¶n xuÊt d¶n ®¬n mµ cßn t¸i s¶n xuÊt më réng , kh«ng ngõng tÝch luü ph¸t triÓn s¶n xuÊt , cñng cè vµ t¨ng c­êng vÞ trÝ cña m×nh trªn thÞ tr­êng ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp Lîi nhuËn = Tû suÊt lîi nhuËn trªn vèn Tû suÊt lîi nhuËn Tæng tµi s¶n(vèn) Tû suÊt doanh thu trªn vèn Doanh thu Tæng tµi s¶n ( vèn ) = Tû suÊt lîi nhuËn trªn vèn cho biÕt møc sinh lêi cña ®ång vèn dïng trong kinh doanh . Tû lÖ nµy cÇn bï ®¾p chi phÝ c¬ héi cña viÖc sö dông vèn . Th«ng th­êng ®ång vèn ®­îc coi lµ sö dông cã hiÖu qu¶ nÕu tû lÖ nãi trªn cao h¬n møc sinh lêi khi ®Çu t­ vµo c¸c c¬ héi kh¸c hay Ýt nhÊt ph¶i cao h¬n møc l·i suÊt tÝn dông ng©n hµng Tû suÊt doanh thu trªn vèn cho biÕt møc doanh thu t¹o ra trªn mét ®ång vèn ngoµi ra nã cßn cho biÕt møc ®é quay vßng cña vèn . Tû suÊt nµy phô thuécvµo ®Æc ®iÓm kinh tÕ kü thuËt cña nghµnh vµ chu kú s¶n xuÊt kinh doanh Ngoµi ra, xÐt vÒ quyÒn lîi cña nhµ ®Çu t­ ng­êi ta cã thÓ dïng chØ tiªu tû suÊt lîi nhuËn trªn vèn chñ së h÷u ®Ó ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng sinh l¬× trªn 1 ®ång vèn cña ng­êi gãp vèn vµo doanh nghiÖp 2.3. C«ng cô c¹nh tranh chñ yÕu cña doanh nghiÖp 2.3.1. C¹nh tranh b»ng gi¸ Gi¸ c¶ lµ biÓu hiÖn sù gÆp nhau gi÷a cung vµ cÇu th«ng qua c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng hay quan niÖm “ gi¸ c¶ cña s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña gi¸ trÞ s¶n phÈm mµ ng­êi b¸n dù tÝnh cã thÓ nhËn ®uîc tõ ng­êi mua” viÖc x¸c ®Þnh gi¸ c¶ chØ ®­îc coi lµ hîp lý vµ ®óng d¾n khi suÊt ph¸t tõ gi¸ c¶ thÞ tr­êng ( khi cã ®èi thñ c¹nh tranh ) hay suÊt ph¸t tõ gi¸ c¶ do doanh nghiÖp x¸c ®Þnh ChÝnh s¸ch gi¸ c¶ s¶n phÈm cña doanh nghiÖp lµ 1 trong nh÷ng néi dông c¬ b¶n cña marketing øng dông , lµ viÖc dù kiÕn gi¸ c¶ trong t­¬ng lai sÏ ®­îc thÞ tr­êng chÊp nhËn , chÝnh s¸ch gi¸ c¶ chØ cã tÝnh kh¶ thi cao khi nã xuÊt ph¸t tõ chiÕn l­îc thÞ tr­êng , tõ chÝnh s¸ch s¶n phÈm vµ dù kiÕn ®­îc sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶ trong t­¬ng lai trªn tõng lo¹i thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc Do trªn thÞ tr­êng kh¸ch hµng th­êng mua víi khèi l­îng kh¸c nhau vµo nh÷ng thêi gian kh¸c nhau víi nghÖ thuËt mÆc c¶ kh¸c nhau .... nªn khã cã thÓ ¸p dông 1 gi¸ thèng nhÊt . Trªn thùc tÕ , ng­êi b¸n cã thÓ t¨ng gi¸ lªn khi cÇu t¨ng hoÆc thùc hiÖn chiÕt khÊu b¸n hµng khi kh¸ch hµng mua víi khèi l­îng lín . §Ó cã c¬ së cho viÖc t¨ng gi¶m gi¸ trong tõng tr­êng hîp cô thÓ, chÝnh s¸ch gi¸ b¸n cña doanh nghiÖp cÇn x¸c ®Þnh ®é linh ho¹t cña gi¸ §Ó chiÕm lÜnh ®­îc ­u thÕ trong c¹nh tranh, doanh nghiÖp cÇn ph¶i cã sù lùa chän chÝnh s¸ch gi¸ thÝch hîp cho tõng lo¹i s¶n phÈm , tõng giai ®o¹n trong chu kú sèng cña s¶n phÈm hay tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm cña tõng vïng thÞ tr­êng Mét sè chÝnh s¸ch gi¸ nh­ sau ChÝnh s¸ch ®Þnh gi¸ theo thÞ tr­êng Tøc lµ ®Þnh gi¸ b¸n s¶n phÈm xoay quanh møc gi¸ thÞ tr­êng cña s¶n phÈm ®ã . Do kh«ng sö dông yÕu tè gi¸ lµ ®ßn bÈy kinh tÕ kÝch thÝch ng­êi tiªu dïng , ®Ó hç trî doanh nghiÖp nªn gi¶m chi phÝ ®Ó t¨ng chªnh lÖch gi÷a gi¸ b¸n vµ chi phÝ , t¨ng c­êng c«ng t¸c khuyÕc tr­¬ng , c¶i tiÕn hç trî , phôc vô b¸n hµng ChÝnh s¸ch ®Þnh gi¸ thÊp §Þnh gi¸ b¸n thÊp h¬n gi¸ thÞ tr­êng nh­ng cao h¬n gi¸ trÞ s¶n phÈm tøc lµ vÉn cã møc l·i thÊp . Nã ®­îc ¸p dông trong tr­êng hîp s¶n phÈm míi th©m nhËp vµo thÞ tr­êng cÇn b¸n hµng nhanh víi khèi l­îng b¸n lín hoÆc dïng gi¸ ®Ó c¹nh tranh víi c¸c ®èi thñ §Þnh gi¸ b¸n thÊp h¬n gi¸ thÞ tr­êng vµ còng thÊp h¬n gi¸ trÞ s¶n phÈm ( chÊp nhËn thua lç ) ¸p dông trong thêi kú khai tr­¬ng cöa hµng hoÆc muèn b¸n nhanh ®Ó thu håi vèn ( t­¬ng tù b¸n ph¸ gi¸ ) ChÝnh s¸ch ®Þnh gi¸ cao §Þnh gi¸ b¸n cao h¬n gi¸ thÞ tr­êng vµ cao h¬n gi¸ trÞ s¶n phÈm , ®­îc ¸p dông ®èi víi s¶n phÈm míi tung ra thÞ tr­êng víi mÆt hµng cao cÊp , víi nh÷ng doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong thÞ tr­êng ®éc quyÒn . Trong 1 vµi tr­êng hîp ®Þnh gi¸ cao ®Ó h¹n chÕ ng­êi mua vµ t×m nhu cÇu thay thÕ, ®Ó b¸n gi¸ cao tèt cÇn t×m hiÓu thÞ tr­êng, tuyªn truyÒn... ChÝnh s¸ch æn ®Þnh gi¸ Gi¸ b¸n sÏ æn ®Þnh kh«ng thay ®æi trong mäi thÞ t­êng vµ cho dï cung cÇu cã thay ®æi trong tõng thêi kú th× gi¸ còng kh«ng thay ®æi , c¸ch nµy gióp doanh nghiÖp th©m nhËp, gi÷ v÷ng vµ më réng thÞ tr­êng... ChÝnh s¸ch b¸n ph¸ gi¸ §©y lµ h×nh thøc cùc kú nguy hiÓm ®èi víi doanh nghiÖp , nh»m tèi thiÓu ho¸ rñi ro vµ thua lç hoÆc trong tr­êng hîp doanh nghiÖp muèn ®¸nh b¹i ®èi thñ c¹nh tranh, môc ®Ých lµ thu håi phÇn chi phÝ bá ra nh­ng uy tÝn vÒ s¶n phÈm sÏ bÞ mÊt . Mét sè s¶n phÈm nªn thùc hiÖn b¸n ph¸ gi¸ khi s¶n phÈm kh«ng b¸n ra th× sÏ bÞ háng , s¶n phÈm ®Ó qóa l©u, s¶n phÈm bÞ c¹nh tranh gay g¾t.. ChÝnh s¸ch ®Þnh gi¸ ph©n biÖt Do yªu cÇu cña ng­êi tiªu dïng ë mçi n¬i kh¸c nhau nªn c¸c doanh nghiÖp ph¶i ®iÒu chØnh gi¸ cña m×nh , viÖc x¸c ®Þnh gi¸ ph©n biÖt ®­îc thùc hiÖn d­íi nhiÒu h×nh thøc Ph©n biÖt theo khèi l­îng Ph©n biÖt theo chÊt l­îng Ph©n biÖt theo thêi gian Ph©n biÖt theo ®Þa ®iÓm Ph©n biÖt theo lo¹i ng­ßi mua 2.3.2 C¹nh tranh b»ng s¶n phÈm §Ó cã thÓ c¹nh tranh víi c¸c ®èi thñ kh¸c trªn thÞ tr­êng 1 trong nh÷ng biÖn ph¸p lµ doanh nghiÖp thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm. Thùc chÊt cña ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm lµ doanh nghiÖp më réng hîp lý danh môc s¶n phÈm t¹o nªn 1 c¬ cÊu s¶n phÈm cã hiÖu qu¶ cho doanh nghiÖp, s¶n phÈm cña doanh nghiÖp ph¶i lu«n ®­îc hoµn thiÖn kh«ng ngõng ®Ó cã thÓ theo kÞp víi thÞ tr­êng b»ng c¸ch nh­ : duy tr× nh÷ng mÆt hµng cã tÝnh chÊt truyÒn thèng vµ ®­îc thÞ tr­êng chÊp nhËn . Më réng chñng lo¹i biÕn ®æi c¬ cÊu mÆt hµng , dïng c¸c chÝnh s¸ch hoµn thiÖn, n©ng cao c¸c ®Æc tÝnh cña s¶n phÈm nh­ mµu s¾c, h×nh d¸ng, kiÓu c¸ch, ®Æc tÝnh vÒ c«ng dông cña s¶n phÈm, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, muèn thÕ doanh nghiÖp ph¶i øng dông khoa häc kü thuËt thùc hiÖn ®æi míi c«ng nghÖ, ®æi míi thiÕt bÞ m¸y mãc, n©ng cao tr×nh ®é lµnh nghÒ cña ng­êi lao ®éng, cho ®Õn nay vÒ mÆt chÊt l­îng s¶n phÈm ng­êi ta phÊn ®Êu theo tiªu chuÈn quèc tÕ . chóng ta thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch nh­ chÝnh s¸ch c¶i tiÕn vµ ®æi míi s¶n phÈm , chÝnh s¸ch nµy xuÊt ph¸t tõ néi dung cèt yÕu cña viÖc s¶n xuÊt s¶n phÈm lµ trong bÊt kú 1 giai ®o¹n hay 1 thêi kú kinh doanh nµo cña s¶n phÈm còng cã Ýt nhÊt 1 lo¹i s¶n phÈm ®­îc gäi lµ míi vµ ®¶m b¶o cho doanh nghiÖp tån t¹i vµ ph¸t triÓn §i ®«i víi thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm , ®Ó ®¶m b¶o ®øng v÷ng trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh gay g¾t , doanh nghiÖp cã thÓ thùc hiÖn träng t©m ho¸ s¶n phÈm vµo 1 sè lo¹i s¶n phÈm nh»m cung cÊp cho 1 nhãm ng­êi hoÆc 1 vïng thÞ tr­êng cña m×nh Ngoµi ra, doanh nghiÖp còng thùc hiÖn chiÕn l­îc kh¸c biÖt ho¸ s¶n phÈm, t¹o ra nh÷ng nÐt ®éc ®¸o riªng cho m×nh ®Ó thu hót , t¹o sù hÊp dÉn cho kh¸ch hµng vµo c¸c s¶n phÈm cña m×nh, n©ng cao uy tÝn cho doanh nghiÖp 2.3.3 C¹nh tranh b»ng dÞch vô X©y dùng m¹ng l­íi tiªu thô s¶n phÈm M¹ng l­íi ph©n phèi ®­îc t¹o lËp bëi c¸c kªnh ph©n phèi ( kªnh trùc tiÕp, kªnh gi¸n tiÕp, kªnh hçn hîp ) víi môc ®Ých ®­a s¶n phÈm ®Õn tËn tay ng­êi tiªu dïng víi hiÖu qu¶ cao. ViÖc ®iÒu khiÓn dßng hµng ho¸ tõ ng­êi s¶n xuÊt ®Õn ng­êi tiªu dïng ®­îc thùc hiÖn b»ng 1 hÖ thèng kªnh ph©n phèi , c¸c doanh nghiÖp th­êng hay sö dông trung gian v× nã ®em l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt trong viÖc ®¶m b¶o ph©n phèi hµng ho¸ réng lín vµ ®­a hµng tíi môc tiªu Kªnh tiªu thô s¶n phÈm cña doanh nghiÖp ®­îc chia lµm 4 cÊp theo s¬ ®å sau S¬ ®å 1 C¸c kªnh ph©n phèi cã c¸c cÊp kh¸c nhau Ng­êi s¶n xuÊt §¹i lý §¹i lý Ng­êi b¸n bu«n Ng­êi b¸n lÎ Ng­êi tiªu dïng Ng­êi b¸n lÎ Ng­êi b¸n lÎ (a) (b) (c) (d) Kªnh cÊp kh«ng ( kªnh trùc tiÕp ng¾n) kh«ng qua c¸c kh©u trung gian mµ b¸n trùc tiÕp b»ng c¸ch më cöa hµng b¸n cña doanh nghiÖp hay b¸n hµng l­u ®éng th­êng ¸p dông víi mÆt hµng t­¬i sèng mang tÝnh ®¬n chiÕc Kªnh cÊp 1 ( kªnh trùc tiÕp dµi ) ¸p dông khi doanh nghiÖp s¶n xuÊt chuyªn m«n ho¸ nh­ng qui m« nhá, kh¶ n¨ng tµi chÝnh h¹n chÕ (*) ¦u ®iÓm cña kªnh trùc tiÕp X©y dùng ®­îc mèi quan hÖ tèt ®Ñp gi÷a doanh nghiÖp vµ ng­êi tiªu dïng , do th­êng xuyªn tiÕp xóc víi kh¸ch hµng gióp doanh nghiÖp hiÓu râ nhu cÇu thÞ tr­êng, biÕt ®­îc mong muèn , nguyÖn väng cña ng­êi tiªu dïng. Do ®ã doanh nghiÖp sÏ thuËn lîi trong t¹o ch÷ tÝn cho s¶n phÈm cña m×nh (*) Nh­îc ®iÓm cña kªnh trùc tiÕp H¹n chÕ tr×nh ®é chuyªn m«n ho¸ , tæ chøc vµ qu¶n lý tiªu tèn nhiÒu chi phÝ vµ nh©n lùc (c) Kªnh cÊp 2 ( kªnh gi¸n tiÕp ng¾n) (d) Kªnh cÊp 3 ( kªnh gi¸n tiÕp dµi) Lµ lo¹i kªnh cã kh©u trung gian mar bao gåm ng­êi b¸n bu«n, ng­êi b¸n lÎ, ®¹i lý , m«i giíi... (*) ¦u ®iÓm cña kªnh gi¸n tiÕp Tiªu thô 1 khèi l­îng hµng ho¸ lín trong 1 kho¶ng thêi gian ng¾n, t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp tËp trung chuyªn m«n ho¸ s¶n xuÊt (*) Nh­îc ®iÓm cña kªnh gi¸n tiÕp C¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kh«ng kiÓm so¸t ®­îc gi¸ b¸n cña c¸c trung gian, kh«ng cã c¬ héi g©y ®­îc ch÷ tÝn víi ng­êi tiªu dïng , kh«ng nhËn biÕt ®­îc nh÷ng ®ßi hái cña kh¸ch hµng Ngoµi ra , cßn cã kªnh hçn hîp, doanh nghiÖp cïng lóc võa sö dông kªnh gi¸n tiÕp võa sö dông kªnh trùc tiÕp Mét sè biÖn ph¸p ®Èy nhanh ho¹t ®éng tiªu thô Qu¶ng c¸o: Lµ viÖc sö dông c¸c ph­¬ng tiÖn truyÒn tin ( ®µi b¸o, truyÒn h×nh..) vÒ hµng ho¸ , dÞch vô cña doanh nghiÖp ®Õn ng­êi tiªu dïng nh»m lµm cho kh¸ch hµng chó ý tíi s¶n phÈm , dÞch vô mµ doanh nghiÖp sÏ cung cÊp. Qu¶ng c¸o lµm sao ph¶i g©y Ên t­îng víi kh¸ch hµng, t¸c ®éng vµo t©m lý kh¸ch hµng Bªn c¹nh ®ã doanh nghiÖp cßn thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng nh­ tham gia héi trî, tæ chøc héi nghÞ kh¸ch hµng ... ®Ó giíi thiÖu s¶n phÈm cña doanh nghiÖp m×nh, hay vËn chuyÓn hµng miÔn phÝ, khuyÕn m·i, ph­¬ng thøc thanh to¸n thuËn tiÖn... c¸c dÞch vô sau b¸n hµng nh­ b¶o hµnh, h­íng dÉn sö dông... C«ng t¸c tæ chøc ho¹t ®éng tiªu thô tèt t¸c ®éng m¹nh tíi kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp v×: Gióp cho doanh nghiÖp t¨ng s¶n l­îng tiªu thô , t¨ng doanh thu , lîi nhuËn , thu håi vèn nhanh... T¹o uy tÝn cña s¶n phÈm trªn thÞ tr­êng lµm cho kh¸ch hµng biÕt ®Õn vµ hiÓu râ tÝnh n¨ng c«ng dông cña s¶n phÈm Doanh nghiÖp t×m ®­îc nhiÒu hµng míi, khai th¸c ®­îc nhiÒu thÞ tr­êng KÝch thÝch s¶n xuÊt kinh doanh ph¸t triÓn 2.4 Sù cÇn thiÕt ph¶i t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp Chóng ta ngµy cµng muèn t¹o ­u thÕ cho s¶n phÈm cña m×nh vÒ mÆt gi¸ c¶ , gi¸ trÞ sö dông, chÊt l­îng, uy tÝn s¶n phÈm, thùc chÊt chóng ta muèn ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng cao cµng ®a d¹ng cña kh¸ch hµng, muèn b¸n ®­îc nhiÒu hµng , cã nhiÒu kh¸ch hµng vµ thu ®­îc nhiÒu lîi nhuËn h¬n c¸c ®èi thñ kh¸c ®ã thùc chÊt lµ chóng ta ®ang muèn t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh lµ chóng ta ®ang muèn thay ®æi mèi t­¬ng quan gi÷a thÕ vµ lùc cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng vÒ mäi mÆt cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng , c¹nh tranh lµ ®iÒu kiÖn ®Ó doanh nghiÖp tån t¹i vµ ph¸t triÓn v× víi nhu cÇu cµng cao cña ng­êi tiªu dïng , doanh nghiÖp nµo ®¸p øng tèt ®¸p øng cao h¬n th× sÏ giµnh th¾ng lîi, cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn cßn doanh nghiÖp nµo kh«ng ®¸p øng ®­îc mµ cø giËm ch©n t¹i chç chØ s¶n xuÊt c¸i mµ m×nh cã sÏ bÞ tiªu diÖt , lµm ¨n sa xót vµ cã thÓ ph¸ s¶n §Ó n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i gi¶m gi¸ thµnh , n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm , t¨ng uy tÝn cho doanh nghiÖp ... II. C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng tíi kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp 1. C¸c nh©n tè kh¸ch quan 1.1. M«i tr­êng nÒn kinh tÕ quèc d©n C¸c nh©n tè vÒ kinh tÕ §ã lµ nh©n tè quan träng nhÊt cña m«i tr­êng ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp, gåm c¸c nh©n tè Tèc ®é t¨ng tr­ëng cña nÒn kinh tÕ Tû lÖ l¹m ph¸t ¶nh h­ëng tíi kh¶ n¨ng sinh lîi, ®Õn vèn ®Çu t­ Tû lÖ thÊt nghiÖp cã ¶nh h­ëng ®Õn vÊn ®Ò nh©n c«ng Sù b¶o ®¶m chung cña tiÒn c«ng vµ gi¸ Thu nhËp quèc d©n Nh©n tè chÝnh trÞ ,ph¸p luËt Cã thÓ t¹o ra lîi thÕ, trë ng¹i thËm chÝ rñi ro cho doanh nghiÖp chóng gåm : sù æn ®Þnh vÒ chÝnh trÞ, sù nhÊt qu¸n vÒ quan ®iÓm chÝnh s¸ch lín c¸c qui ®Þnh vÒ qu¶ng c¸o ®èi víi 1 sè doanh nghiÖp cã thÓ lµ ®e do¹ nh­ nghµnh r­îu , thuèc l¸ Nh©n tè kü thuËt c«ng nghÖ Cã ¶nh h­ëng lín , trùc tiÕp ®Ðn chiÕn l­îc kinh doanh cña nghµnh, lÜnh vùc còng nh­ nhiÒu doanh nghiÖp , doanh nhgiÖp cÇn ph¶i quan t©m ®Õn c¸c chÝnh s¸ch khoa häc vµ c«ng nghÖ, cho nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn cho chuyÓn giao c«ng nghÖ... Nh©n tè vÒ v¨n ho¸, x· héi CÇn quan t©m tíi sù chªnh lÖch vÒ c¬ cÊu d©n sè, møc sèng, phong tôc tËp qu¸n 1.2. M«i tr­êng nghµnh Mèi ®e do¹ cña ®èi thñ c¹nh tranh Khi 1 doanh nghiÖp tham gia vµo c¹nh tranh trong 1 nghµnh th× cã 2 vÊn ®Ò cÇn xem xÐt ®ã lµ : nh÷ng c¶n trë x©m nhËp ®èi víi doanh nghiÖp vµo 1 nghµnh kinh doanh vµ ph¶n øng cña c¸c nghµng doanh nghiÖp ®ang c¹nh tranh trong nghµnh ®ã Nh÷ng c¶n trë x©m nhËp + T¨ng s¶n l­îng s¶n phÈm : viÖc t¨ng s¶n l­îng s¶n phÈm sÏ lµm gi¶m gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm hoÆc dÞch vô, ®©y lµ 1 c¶n trë ®­îc coi lµ rñi ro ®èi víi 1 doanh nghiÖp míi +Ph©n biÖt s¶n phÈm: C¸c doanh nghiÖp míi th­êng mong muèn cã s¶n phÈm cã tªn tuæi vµ cã uy tÝn víi kh¸ch hµng h¬n so víi s¶n phÈm hiÖn cã trªn thÞ tr­êng hoÆc cã sù h¬n h¼n vÒ qu¶ng c¸o vÒ dÞch vô phôc vô kh¸ch hµng NÕu c¸c doanh nghiÖp ®ang c¹nh tranh n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm , ph©n ho¸ s¶n phÈm cao th× buéc doanh nghiÖp míi ph¶i chi phÝ 1 kho¶n tiÒn lín vµ ph¶i cã 1 thêi gian dµi nhÊt ®Þnh ®Ó v­ît qua c¶n trë nµy + Nhu cÇu vÒ vèn: Nhu cÇu ®Çu t­ víi nguån vèn tµi chÝnh lín ®Ó c¹nh tranh , l­îng ®Çu t­ ph¶i lín cÇn thiÕt ®­îc sö dông cho viÖc x©y dùng c¸c ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt , cho nghiªn cøu ph¸t triÓn s¶n xuÊt +Chi phÝ ®Æt cäc +M¹ng l­íi, kªnh ph©n phèi Khi tham gia vµo m¹ng l­íi ph©n phèi ®· ®­îc thiÕt lËp tr­íc , c¸c doanh nghiÖp míi th«ng th­êng ph¶i chia sÎ vÒ gi¸ c¶ , chi phÝ hîp t¸c qu¶ng c¸o hoÆc hç trî b¸n hµng . ®ã còng lµ 1 thö th¸ch ®èi víi doanh nghiÖp míi + Lîi thÕ vÒ chi phÝ cè ®Þnh + ChÝnh s¸ch cña nhµ n­íc Sù ph¶n øng cña doanh nghiÖp ®ang c¹nh tranh ViÖc x©m nhËp vµo thÞ tr­êng cña doanh nghiÖp míi dÔ bÞ thÊt b¹i nÕu c¸c ®èi thñ c¹nh tranh hiÖn cã ph¶n øng quyÕt liÖt Sù ph¶n øng cña c¸c doanh nghiÖp ®ang c¹nh tranh suÊt ph¸t tõ nhiÒu lý do + Nghµnh cã truyÒn thèng ph¶n øng quyÕt liÖt l¹i víi c¸c doanh nghiÖp míi x©m nhËp hoÆc nghµnh ph¸t triÓn chËm th× sù xuÊt hiÖn cña c¸c nghµnh míi sÏ lµm t¨ng thªm c­êng ®é c¹nh tranh trong nghµnh nh»m tranh dµnh thÞ tr­êng +Sù ph¶n øng còng x¶y ra khi c¸c h·ng c¹nh tranh g¾n bã víi nghµnh kinh doanh ®ã vµ cã l­îng tµi s¶n chuyªn m«n ho¸ mµ kh«ng thÓ chuyÓn giao hoÆc ®æi sang nghµnh kh¸c ®­îc + C¸c h·ng c¹nh tranh cã ®ñ l­îng tiÒn mÆt vµ n¨ng lùc ®Ó ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña kh¸ch hµng trong t­¬ng lai NÕu doanh nghiÖp míi xuÊt hiÖn lµm cho møc ®é c¹nh tranh trë nªn quyÕt liÖt th× buéc c¸c doanh nghiÖp hiÖn cã ph¶i liªn kÕt víi nhau ®Ó ®èi phã vµ c¶n trë sù x©m nhËp cña doanh nghiÖp míi nµy C­êng ®é c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp hiÖn cã C­êng ®é c¹nh tranh t¨ng lªn khi 1 hoÆc nhiÒu h·ng trong nghµnh thÊy cã c¬ héi ®Ó cñng cè trªn thÞ tr­êng hoÆc nhËn thÊy ¸p lùc c¹nh tranh tõ phÝa c¸c doanh nghiÖp kh¸c , nã ®­îc thÓ hiÖn d­íi d¹ng chÝnh s¸ch h¹ gi¸ b¸n s¶n phÈm , chiÕn dÞch qu¶ng c¸o, chiÕn dÞch c¶i tiÕn ®­a s¶n phÈm ra thÞ tr­._.êng , t¨ng c­êng c¸c dÞch vô kh¸ch hµng vµ b¶o hµnh s¶n phÈm QuyÒn lùc cña kh¸ch hµng Kh¸ch hµng mua s¶n phÈm cña 1 nghµnh nµo ®ã th× cã thÓ lµm gi¶m lîi nhuËn cña ngµnh ®ã b»ng c¸ch yªu cÇu chÊt l­îng cao h¬n hoÆc dÞch vô nhiÒu h¬n cã thÓ dïng doanh nghiÖp nµy chèng l¹i doanh nghiÖp kh¸c . Do ®ã doanh nghiÖp cÇn t×m hiÓu kü nh÷ng th«ng tin vÒ kh¸ch hµng QuyÒn lùc cña nhµ cung cÊp C¸c nhµ cung øng ®Çu vµo cã cã thÓ g©y khã kh¨n lµm gi¶m kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp, ®Ó gi¶m c¸c t¸c ®éng kh«ng tèt tõ phÝa c¸c nhµ cung øng c¸c doanh nghiÖp cÇn lùa chän cho m×nh 1 hay nhiÒu nhµ cung øng, nghiªn cøu t×m s¶n phÈm thay thÕ, cã chÝnh s¸ch dù ch÷ nguyªn vËt liÖu hîp lý 2. C¸c nh©n tè chñ quan 2.1. Nguån nh©n lùc Nh©n lùc lµ yÕu tè quan träng nhÊt cña s¶n xuÊt kinh doanh Ban gi¸m ®èc Lµ nh÷ng c¸n bé qu¶n lý ë cÊp cao nhÊt trong doanh nghiÖp, c¸c thµnh viªn trong ban nµy cã ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn hËu qu¶ sau nµy cña doanh nghiÖp lµ ng­êi trùc tiÕp v¹ch ra chiÕn l­îc, ®iÒu hµnh , tæ chøc c¸c ho¹t ®éng kinh doanh trong doanh nghiÖp do ®ã kh¶ n¨ng x©y dùng vµ ®¸nh gi¸ chiÕn l­îc c¹nh tranh chÝnh x¸c vµ ®óng h­íng sÏ gióp cho doanh nghiÖp ph¸t triÓn l©u dµi trong m«i tr­êng c¹nh tranh gay g¾t NÕu nh­ thµnh viªn cña ban gi¸m ®èc lµm viÖc l©u n¨m t¹i doanh nghiÖp th× ngoµi kinh nghiÖm l©u n¨m, ®Ó t¹o lîi thÕ c¹nh tranh th× b¶n th©n hä ph¶i nhiÖt t×nh h¬n. Tuy nhiªn cã ng­êi ”trÞ v× “ qu¸ l©u trªn 1 c­¬ng vÞ cã thÓ dÉn ®Õn nguy c¬ b¶o thñ , tr× trÖ trong qu¶n lý lµm gi¶m kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp §éi ngò c¸n bé qu¶n lý cÊp doanh nghiÖp §©y lµ nh÷ng nh­êi qu¶n lý chñ chèt , cã kinh nghiÖm c«ng t¸c, phong c¸ch qu¶n lý, kh¶ n¨ng ra quyÕt ®Þnh, doanh nghiÖp sÏ cã nhiÌu thuËn lîi trong x©y dùng chiÕn l­îc c¹nh tranh nÕu nh­ ®éi ngò nµy cã nhiÖt huyÕt, hiÓu biÕt s©u réng vÒ kinh doanh, ng­îc l¹i viÖc sö dông ®éi ngò c¸n bé thiÕu n¨ng lùc vµ tr×nh ®é chuyªn m«n sÏ lµm gi¶m kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp C¸n bé qu¶n lý trung gian, ®èc c«ng vµ c«ng nh©n §©y lµ ®éi ngò lao ®éng cã t¸c ®éng m¹nh mÏ tíi kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp , lµ nh÷ng ng­êi trùc tiÕp sö dông m¸y mãc thiÐt bÞ, ¸p dông c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®Ó t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng , gi¶m chi phÝ ,n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm. §©y lµ tiÒn ®Ò ®Ó doanh nghiÖp ®øng v÷ng trong c¹nh tranh, muèn vËy doanh nghiÖp nªn lµm tèt c«ng t¸c ®µo t¹o , ®µo t¹o l¹i cho c¸n bé c«ng nh©n viªn , cã chÕ ®é khen th­ëng tho¶ ®¸ng, khÝch thÝch vËt chÊt khuyÕn khÝch ng­êi tiªu dïng.. 2.2 Nguån lùc vËt chÊt vµ tµi chÝnh M¸y mãc thiÕt bÞ, c«ng nghÖ Cã ¶nh h­ëng rÊt lín tíi chÊt l­îng s¶n phÈm , nÕu m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i phï hîp víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh sÏ trùc tiÕp lµm n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm.. ng­îc l¹i nÕu m¸y mãc thiÕt bÞ l¹c hËu kh«ng phï hîp víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh sÏ ¶nh h­ëng trùc tiÕp tíi chÊt l­îng s¶n phÈm tõ ®ã lµm gi¶m kh¶ n¨ng c¹nh tranh T×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp Nguån nh©n lùc vÒ tµi chÝnh lu«n lµ 1 nh©n tè cã t¸c ®éng quyÕt ®Þnh ®Õn søc c¹nh tranh . ë ®©y nguån tµi chÝnh hay vèn kh«ng chØ lµ sè l­îng mµ tr­íc hÕt lµ kh¶ n¨ng sö dông hiÖu qu¶ nguån vèn cña c¸c doanh nghiÖp. HiÖu qu¶ cao khi sö dông vèn sÏ lµm cho nhu cÇu vÒ nguån vèn gi¶m t­¬ng ®èi do ®ã sÏ cÇn Ýt vèn h¬n cho nhu cÇu kinh doanh nhÊt ®Þnh tõ ®ã chi phÝ cho sö dông vèn sÏ gi¶m , t¨ng thÕ c¹nh tranh vÒ chi phÝ , cßn liªn quan ®Õn chi phÝ c¬ héi khi sö dông vèn : khi dïng vèn cho s¶n xuÊt kinh doanh cÇn ®¹t ®­îc møc ®é sinh lêi cao h¬n phÝ tæn cho vèn ®ã , nÕu kh«ng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh sÏ kh«ng ý nghÜa ®èi víi doanh nghiÖp Nh­ vËy, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp t¨ng c­êng søc m¹nh tµi chÝnh tiÕn tíi ®æi míi c«ng nghÖ , n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh M¹ng l­íi ph©n phèi s¶n phÈm Doanh nghiÖp cã m¹ng l­íi ph©n phèi s¶n phÈm hîp lý sÏ gióp cho doanh nghiÖp t¨ng kh¶ n¨ng tiªu thô, n©ng cao hiÖu qu¶ tiªu thô ®Ó tõ ®ã n©ng cao tÝnh c¹nh tranh cho doanh nghiÖp 2.3 Tr×nh ®é tæ chøc qu¶n lý §©y lµ yÕu tè mang tÝnh nghÖ thuËt tæ chøc vµ qu¶n lý trong kinh doanh. Mét trong nh÷ng yÕu tè t¹o nªn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng qu¶n lý tõ ®ã gi¶m gi¸ thµnh s¶n xuÊt. §Ó doanh nghiÖp ngµy cµng cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh cao ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i x©y dùng cho m×nh 1 c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý gän nhÑ nh­ng vÉn ®¶m b¶o thùc hiÖn ®­îc c¸c chøc n¨ng, c«ng viÖc víi hiÖu qu¶ cao. Khi bé m¸y qu¶n lý ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ sÏ t¸c ®éng kh«ng chØ ®Õn hiÖu qu¶ cña c¸c ho¹t ®éng kh¸c trong doanh nghiÖp mµ ngay c¶ viÖc gi¶m c¸c chi phÝ qu¶n lý kh«ng cÇn thiÕt do ®ã kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp sÏ t¨ng . PhÇn II Thùc tr¹ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh s¶n phÈm s÷a ®Ëu nµnh cña c«ng ty kinh doanh vËn t¶i l­¬ng thùc I. Giíi thiÖu chung vÒ c«ng ty kinh doanh vËn t¶i l­¬ng thùc C«ng ty kinh doanh vËn t¶i l­¬ng thùc lµ mét doanh nghiÖp nhµ n­íc thuéc bé n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n.Chñ qu¶n lµ tæng c«ng ty l­¬ng thùc miÒn B¾c. Trô së chÝnh cña c«ng ty ®Æt t¹i sè 9A- VÜnh tuy-Hµ néi tiÒn th©n cu¶ c«ng ty lµ xÝ nghiÖp V73, ®­îc thµnh lËp ngµy 30/10/1973 theo quyÕt ®Þnh sè 353-LT-TCCB/Q§ vµ ®Õn ngµy 8/1/1993 sè 44/VN-TCCB/Q§ thµnh lËp c«ng ty kinh doanh vËn t¶i l­¬ng thùc C¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp Tr­íc n¨m 1986 c«ng ty thùc hiÖn nhiÖm vô s¶n xuÊt theo kÕ ho¹ch tõ trªn xuèng , chñ yÕu lµ vËn t¶i hµng l­¬ng thùc ( thãc, g¹o, lóa... ) ®Õn c¸c tØnh phÝa B¾c vµ mét phÇn c¸c tØnh phÝa Nam Tõ n¨m 1986 ®Õn 1990 ®­îc chia lµm 2 giai ®o¹n +N¨m 1986 ®Õn 1988 c«ng ty tiÕp tôc ho¹t ®éng trªn lÜnh vùc vËn t¶i hµng l­¬ng thùc nh­ng cã kh¸c c¬ b¶n lµ hµng ho¸ phÇn lín tù khai th¸c ®Þa bµn ho¹t ®éng trªn toµn quèc +N¨m 1988 ®Õn 1990 c«ng ty võa thùc hiÖn nhiÖm vô s¶n xuÊt vËn t¶i võa t×m c¸ch kinh doanh c¸c mÆt hµng l­¬ng thùc ( thêi gian lµm quen víi thÞ tr­êng) Tõ 1991 ®Õn 1995 c«ng ty ho¹t ®éng trªn c¸c lÜnh vùc +Kinh doanh vËn t¶i ®­êng bé ( «t«) nh­ng ho¹t ®éng ngµy cµng thu hÑp . ®ång thêi lµm ®¹i lý vËn t¶i ®­êng thuû, vËn chuyÓn l­¬ng thùc tõ miÒn Nam ra miÒn B¾c b»ng ®­êng biÓn. +Kinh doanh c¸c mÆt hµng l­¬ng thùc mua b¸n g¹o, ng«, thãc trong néi ®Þa vµ xuÊt khÈu theo chØ tiªu cña trªn giao Tõ n¨m 1996 ®Õn nay ngoµi ho¹t ®éng trªn c¸c lÜnh vùc nh­ giai ®o¹n 1991-1995 c«ng ty më thªm 2 x­ëng s¶n xuÊt bia h¬i vµ s÷a ®Ëu nµnh l­¬ng thùc, s¶n phÈm s÷a ®Ëu nµnh l­¬ng thùc tõ khi ra ®êi ®Õn nay liªn tôc ®­îc c¶i tiÕn vÒ mÉu m· , chÊt l­îng... vµ ngµy nay cµng ®­îc ng­êi tiªu dïng khã tÝnh ë c¸c thµnh phè lín ­a chän, c«ng suÊt tiªu thô ngµy cµng t¨ng, thÞ phÇn ngµy cµng më réng. Tãm l¹i, tõ n¨m 1973 ®Õn n¨m 1990 nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh chñ yÕu cu¶ c«ng ty lµ thùc hiÖn kÕ ho¹ch tõ trªn giao ( mang tÝnh thô ®éng ) s¶n xuÊt bã hÑp kh«ng ph¸t triÓn. Nh­ng tõ n¨m 1990 ®Õn nay c«ng ty ®· tù chñ trong s¶n xuÊt kinh doanh ( mÆc dï viÖc s¶n xuÊt cã chØ tiªu ) tù chÞu tr¸ch nhiÖm ho¹t ®éng kinh doanh vµ thùc tÕ doanh thu cña c«ng ty ngµy cµng t¨ng , s¶n xuÊt ph¸t triÓn h¬n, ®êi sèng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn ngµy ®­îc n©ng cao vµ c«ng ty më mang khang trang h¬n. II. Nh÷ng ®Æc ®iÓm kinh tÕ kü thuËt chñ yÕu ¶nh h­ëng tíi kh¶ n¨ng c¹nh tranh s¶n phÈm s÷a ®Ëu nµnh cña c«ng ty kinh doanh vËn t¶i l­¬ng thùc 1.§Æc ®iÓm s¶n phÈm s÷a ®Ëu nµnh S¶n phÈm s÷a ®Ëu nµnh ®­îc coi lµ s¶n phÈm ®­îc c«ng ty chó ý ®Çu t­ nhiÒu, mçi chai chøa 200ml, bªn nhoµi cã d¸n m¸c ®Ñp, phÇn nót chai ®­îc b¶o qu¶n tèt ®Ó tr¸nh bÞ dØ, mµu s÷a tr¾ng ngµ, s÷a kh«ng bÞ pha trén vµ mang ®Æc tr­ng h­¬ng liÖu ®ç t­¬ng vµ ®­êng kÝnh tr¾ng, ®é ngät cña s÷a phôc vô theo yªu cÇu ng­êi tiªu dïng, c«ng ty rÊt chó träng ®Õn ®iÒu kiÖn vÖ sinh cña s÷a. §ã lµ thÕ m¹nh vÒ s¶n phÈm cña c«ng ty ngµy cµng t¹o ch÷ tÝn trªn thÞ tr­êng ®Æc biÖt tõ khi giµnh huy ch­¬ng vµng , gióp cho doanh nghiÖp ngµy cµng më réng thÞ phÇn 2. §Æc ®iÓm vÒ thÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm s÷a ®Ëu nµnh S¶n phÈm s÷a ®Ëu nµnh l­¬ng thùc chñ yÕu tiªu thô trªn ®o¹n thÞ tr­êng trung - cao cÊp mét phÇn trªn ®o¹n thÞ tr­êng cao cÊp vµ b×nh d©n. XÐt theo khu vùc ®Þa lý th× tiªu thô chñ yÕu ë c¸c tØnh phÝa B¾c mét phÇn ë thÞ tr­êng miÒn Trung cßn ë miÒn Nam th× ch­a th©m nhËp ®­îc.ë phÝa B¾c tËp trung chñ yÕu ë Hµ néi vµ ë c¸c tØnh nh­ H¶i d­¬ng, Qu¶ng ninh, VÜnh phóc,Ninh b×nh, Nam ®Þnh, Hoµ b×nh.... ë miÒn Trung cã Thanh ho¸, NghÖ an, Qu¶ng ng·i.. 3. §Æc ®iÓm vÒ qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm s÷a ®Ëu nµnh l­¬ng thùc Còng nh­ c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt s÷a ®Ëu nµnh kh¸c nh­ Hoa l­. Tr­êng sinh, Thiªn h­¬ng, Hoµng hµ... s¶n phÈm cña c«ng ty ®­îc chÕ biÕn tuÇn tù qua c¸c giai ®o¹n víi kü nghÖ cao vµ d©y chuyÒn c«ng nghÖ hiÖn ®¹i Sau ®©y lµ qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s÷a ®Ëu nµnh §ç t­¬ng D¸n d·n S÷a ca cao Thanh trïng §ãng chai NÊu Xay Ly t©m §ång ho¸ Xay nguyªn liÖu: nh»m ph¸ vì mµng tÕ bµo gi¶i phãng protein, putin,lipit, mét phÇn gluxit...l­îng n­íc cho vµo trong khi xay quyÕt ®Þnh ®é hoµ tan cña pr«tein cu¶ h¹t ®Ëu tû lÖ n­íc lµ 1 ®©ô/ 6 n­íc. Trong khi xay ph¶i cho n­íc liªn tôc Li t©m: t¸ch vá vµ n­íc s÷a §ång ho¸: lµ qu¸ tr×nh khuÊy ®¶o nh»m pha trén ®ång ®Òu c¸c chÊt hoµ tan nh»m tr¸nh hiÖn t­îng chia pha ( ph©n líp ) trong dung dÞch, lµm gi¶m chÊt l­îng c¶m quang cña s÷a NÊu: môc ®Ých ®Ó ph©n huû c¸c chÊt g©y ®éc, ®ång thêi diÖt c¸c lo¹i vi khuÈn g©y h¹i vµ khö mïi tanh cña s÷a ChiÕt: lµ qu¸ tr×nh läc c¸c dÞch s÷a ®¹t tiªu chuÈn Khö trïng: hÊp ¸p lùc ë nhiÖt ®é 120 ®é C ®Ó ®¶m b¶o vÒ chÊt l­îng cña s¶n phÈm §ãng gãi: s÷a ®­îc ®ãng vµo chai vµ b¶o qu¶n trong tñ ë l¹nh ë nhiÖt ®é thÊp 0-4 ®é C 4. §Æc ®iÓm vÒ m¸y mãc thiÕt bÞ s¶n xuÊt s÷a ®Ëu nµnh Tuy ch­a ®æi míi c¶ d©y chuyÒn c«ng nghÖ s¶n xuÊt s÷a ®Ëu nµnh nh­ng c¸c phô tïng thay thÕ phÇn lín ®­îc nhËp ngo¹i ®· tiÕt kiÖm ®­îc mét phÇn chi phÝ trong gi¸ thµnh mét sè thiÕt bÞ l¹c hËu vÉn cßn sÏ ¶nh h­ëng tíi mét phÇn chÊt l­îng cña s÷a BiÓu 1: C¸c lo¹i thiÕt bÞ STT Lo¹i thiÕt bÞ Sè l­îng N­íc s¶n xuÊt N¨m trang bÞ 1 M¸y xay 1 ViÖt nam 1997 2 M¸y li t©m 1 ViÖt nam 1997 3 M¸y ®ång ho¸ 2 ViÖt nam 1997 4 Nåi nÊu 1 ViÖt nam 1997 5 M¸y chiÕt 1 ViÖt nam 1997 6 M¸y dËp nót 1 ViÖt nam 1997 7 M¸y thanh trïng 1 ViÖt nam 1997 8 M¸y röa chai 3 ViÖt nam 1997 (Nguån:X­ëng s¶n xuÊt s÷a ®Ëu nµnh) BiÓu 2: C¸c phô tïng thay thÕ STT Lo¹i phô tïng N­íc s¶n xuÊt 1 M« t¬ ®µi loan 2 ®ång hå Liªn x« 3 M¸y b¬m Liªn x« 4 Vßng bi NhËt +®µi loan (Nguån: x­ëng s¶n xuÊt s÷a ®Ëu nµnh)5. §Æc ®iÓm nguyªn nhiªn vËt liÖu Nguyªn vËt liÖu chÝnh s¶n xuÊt s÷a ®Ëu nµnh bao gåm : n­íc, ®­êng , ®ç, tû lÖ 1 ®ç/ 6 n­íc, ®ç ®­îc lùa chän rÊt kü ®¶m b¶o kh«ng cã h¹t háng ®­îc nh©n viªn nhÆt ra tõng h¹t háng Ngoµi nguyªn liÖu chÝnh trùc tiÕp s¶n xuÊt s÷a ®Ëu nµnh c«ng ty cßn sö dông c¸c nguyªn nhiªn vËt liÖu phô ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho m¸y mãc ho¹t ®éng b×nh th­êng , s¶n phÈm hoµn h¶o h¬n BiÓu 3:C¸c lo¹i nguyªn nhiªn vËt liÖu phô STT Tªn nguyªn vËt liÖu phô C«ng dông 1 Than cñi,than c¸m NÊu s÷a 2 X¨ng dÇu c¸c lo¹i VËn chuyÓn s÷a 3 Nh·n nót , vá chai, kÐt Lµm nh·n, bao b×, vá chai 4 Mì, dÇu nhít B¶o d­ìng , söa ch÷a m¸y 5 N­íc röa men kÝnh, n­íc röa b¸t( giaven) VÖ sinh, s¸t trïng 6 Vßng bi, d©y ®ai, ®¸ mµi c¸c lo¹i Söa ch÷a thiÕt bÞ ( Nguån: x­ëng s¶n xuÊt s÷a ®Ëu nµnh) II. Thùc tr¹ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh s¶n phÈm s÷a ®Ëu nµnh cña c«ng ty kinh doanh vËn t¶i l­¬ng thùc 1.KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh s¶n phÈm s÷a ®Ëu nµnh cña c«ng ty BiÓu 4: KÕt qu¶ kinh doanh cña ph©n x­ëng s÷a ®Ëu nµnh cña c«ng ty qua mét sè n¨m 1997-2000 STT ChØ tiªu ®¬n vÞ 1997 1998 1999 2000 1 Tæng s¶n l­îng 1000 chai 880 1300 15600 1620 2 Tæng doanh thu 1000 ®ång 704.000 1.102.289 1.299.999 1.349.978 3 ThuÕ 1000 ®ång 56320 88663 118.138,8 122.682,6 4 Lîi nhuËn 1000 ®ång 58000 172798 207.412 169.365 5 Tæng tµi s¶n 1000 ®ång 1.205.000 1.278.000 1.391.000 1.534.000 6 Sè lao ®éng Ng­êi 28 37 47 60 7 Thu nhËp b×nh qu©n ®ång 490000 560000 630000 700000 (Nguån: X­ëng s¶n xuÊt kinh doanh s÷a ®Ëu nµnh ) §¬n vÞ 1000 chai §¬n vÞ 1000 dång Nh×n vµo ®å thÞ ta thÊy n¨m 1997 lµ n¨m ph©n xuëng míi ®i vµo s¶n xuÊt vµ chØ s¶n xuÊt trong 8 th¸ng , c«ng suÊt thÊp chØ cã 880000 chai ®ång thêi tr×nh ®é qu¶n lý cßn ch­a cao cho nªn l·i thÊp . Nh­ng tõ n¨m 1998-2000 s¶n l­îng cña ph©n x­ëng t¨ng liªn tôc tõ 1300000chai (1998) lªn 1620000 chai (2000)cïng víi nã lµ sù t¨ng lªn cña doanh thu vµ lîi nhuËn, tû lÖ thuÕ còng t¨ng Doanh thu cña ph©n x­ëng t¨ng tõ n¨m 1997 (704000ngh×n ®ång)lªn®Õn n¨m 2000 (1349978 ngh×n ®ång)t¨ng lªn lµ do tõ n¨m 1998 x­ëng ®· ®i vµo s¶n xuÊt liªn tôc12 th¸ng trong n¨m vµ gi¸ t¨ng tõ 800 ®ång/chai lªn 833,3 ®ång /chai Lîi nhuËn t¨ng kh«ng ®Òu nhau N¨m 1997 lµ 58 triÖu , 1998 t¨ng 114 triÖu so 1997, 1999 t¨ng 31 triÖu so 1998, 2000 gi¶m 38 triÖu so 1999 Ph©n x­ëng nép thuÕ doanh thu 8% vµ VAT 10% thay cho thuÕ doanh thu b¾t ®Çu tõ n¨m 1999 vµ thuÕ t¨ng liªn tôc qua c¸c n¨m Tuy nhiªn ®Õn n¨m 2000, mÆc dï cã nhiÒu cè g¾ng nh­ng do thÞ tr­êng c¹nh tranh d÷ déi , viÖc t×m kiÕm ®Çu ra khã kh¨n h¬n, nhiÒu c«ng ty , xÝ nghiÖp s¶n xuÊt s÷a ®Ëu nµnh xuÊt hiÖn cho nªn lîi nhuËn tõ kinh doanh s¶n xuÊt s÷a b¸n ra cã phÇn ch÷ng l¹i vµ gi¶m xuèng 2. T×nh h×nh c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng s÷a ®Ëu nµnh vµ mét sè ®èi thñ c¹nh tranh chÝnh cña s¶n phÈm s÷a ®Ëu nµnh cña c«ng ty 2.1. T×nh h×nh c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng s÷a ®Ëu nµnh S÷a ®Ëu nµnh lµ mét lo¹i n­íc uèng rÊt cã lîi cho søc khoÎ, vÊn ®Ò søc khoÎ ngµy cµng ®­îc ng­êi d©n quan t©m nhÊt lµ khi ®êi sèng ®­îc n©ng cao do ®ã nhu cÇu vÒ s¶n phÈm ngµy cµng lín( s¶n phÈm phï hîp víi mäi løa tuæi) do ®ã ngµy cµng cã nhiÒu c¬ së s¶n xuÊt s÷a ®Ëu nµnh ra ®êi c¹nh tranh nhau gay g¾t vÒ chÊt l­îng , gi¸ c¶, dÞch vô, c¸c c¬ së tËp trung c¸c biÖn ph¸p n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm , h¹ chi phÝ , t¨ng lîi nhuËn, dïng mäi biÖn ph¸p ®Ó më réng thÞ phÇn do ®ã nghµnh s¶n xuÊt s÷a ®Ëu nµnh hiÖn nay ®ang cã nh÷ng b­íc ph¸t triÓn m¹nh mÏ. NÕu nh­ tr­íc ®©y , tæng s¶n l­îng s÷a ®Ëu nµnh cung cÊp ra thÞ tr­êng chñ yÕu lµ cña s÷a ®Ëu nµnh 199, 406 ..th× ngµy nay víi sù ra ®êi cña hµng lo¹t c¸c c¬ së ®Þa ph­¬ng vµ c¸c c«ng ty , c¸c c«ng ty cung cÊp ra thÞ tr­êng hµng n¨m kho¶ng 15 triÖu chai ®¸p øng mäi løa tuæi, mäi tÇng líp x· héi BiÓu 5 : Danh môc s¶n phÈm s÷a ®Ëu nµnh trªn mét sè tØnh thµnh lín N¬i s¶n xuÊt Nh·n hiÖu Hµ néi L­¬ng thùc, Tr­êng thä, Hoa l­, H¶i hµ B¾c ninh 199 Hµ t©y 406 Qu¶ng ninh Hµ long Th¸i nguyªn Thiªn h­¬ng Qu¶ng nh·i C«ng ty ®­êng NghÖ an S«ng lam Tp Hå chÝ minh Tribeco, vinamilk (Nguån : phßng tiÕp thÞ) 2.2 Mét sè ®èi thñ c¹nh tranh chÝnh cña s¶n phÈm s÷a ®Ëu nµnh cña c«ng ty C¨n cø vµo møc ®é thay thÕ cña s¶n phÈm . XÐt vÒ c¹nh c¹nh tranh nh·n hiÖu th× tÊt c¶ c¸c c«ng ty cïng b¸n s÷a ®Ëu nµnh cho cïng 1 sè kh¸ch hµng víi gi¸ t­¬ng tù lµ ®èi thñ c¹nh tranh cña s÷a ®Ëu nµnh l­¬ng thùc nh­ s÷a ®Ëu nµnh 199, 406, Tr­êng thä, Hoa l­, tribeco . XÐt vÒ c¹nh tranh nghµnh th× tÊt c¶ nh÷ng c«ng ty cïng s¶n xuÊt s÷a ®Ëu nµnh ®Òu lµ ®èi thñ cña s÷a ®Ëu nµnh l­¬ng thùc khi ®ã ®èi thñ c¹nh tranh cßn lµ tÊt c¶ c¸c c¬ së s¶n xuÊt s÷a ®Ëu nµnh ë ®Þa ph­¬ng. XÐt vÒ c¹nh tranh c«ng dông th× tÊt c¶ nh÷ng c«ng ty s¶n xuÊt ra nh÷ng s¶n phÈm cïng thùc hiÖn 1 dÞch vô lµ gi¶i kh¸t lµ ®èi thñ c¹nh tranh nh­ s¶n xuÊt bia , n­íc ngät… Nh­ vËy , s÷a ®Ëu nµnh l­¬ng thùc cã rÊt nhiÒu ®èi thñ c¹nh tranh tiÒm Èn vµ thùc tÕ mµ c«ng ty kh«ng thÓ l­êng tr­íc ®­îc hÕt BiÓu 6 §èi thñ c¹nh tranh chÝnh cña s¶n phÈm s÷a ®Ëu nµnh cña c«ng ty STT Tªn c«ng ty Chñng lo¹i s¶n phÈm Nh·n hiÖu s¶n phÈm C«ng suÊt hiÖn cã (triÖu chai/n¨m) 1 X­ëng s¶n xuÊt r­îu- n­íc gi¶i kh¸t Hoµng hµ chai 109 0,8-1 2 C¬ së n­íc gi¶i kh¸t 406 chai 406 1-1,5 3 C¬ së n­íc gi¶i kh¸t Tr­êng Thä chai Tr­êng thä 1 4 C¬ së n­íc gi¶i kh¸t Hoa l­ chai Hoa l­ 0,8-1 (Nguån: phßng tiÕp thÞ ) Thùc tÕ cho thÊy c¸c ®èi thñ c¹nh tranh chÝnh cña c«ng ty ( vÒ s¶n phÈm s÷a ®Ëu nµnh ) cã søc c¹nh tranh còng t­¬ng ®èi m¹nh v× c¸c c«ng ty ra ®êi tr­íc cho nªn ®· ®i vµo thãi quen ng­êi tiªu dïng ®Ó thay ®æi thãi quen lµ rÊt khã vµ gi¶ c¶ cña hä th× thÊp h¬n nh­: +199: 750®ång/chai +406: 750®ång/ chai +Tr­êng thä.: 650 ®ång/chai +Hoa l­: 700®ång/ chai Trong khi s÷a cña ta lµ 833 ®ång/chai, tuy nhiªn s¶n phÈm s÷a cña ta cã chÊt l­îng cao h¬n so víi c¸c ®èi thñ v× lµ doanh nghiÖp nhµ n­íc nªn ®­îc ®Çu t­ thiÕt bÞ, m¸y mãc nhµ x­ëng, ®Æc biÖt ®iÒu kiÖn vÖ sinh ®­îc ®¶m b¶o tèt, thêi gian b¶o qu¶n s÷a l©u cã thÓ ®Ó ®Õn 1 n¨m ( ë phßng thÝ nghiÖm) mÆc dï c«ng ty ®· ®¨ng ký chÊt l­îng chØ 3 th¸ng s¶n phÈm chñ yÕu ®­îc khai th¸c trªn 2 ®o¹n thÞ tr­êng trung - cao cÊp vµ cao cÊp, mét phÇn trªn thÞ tr­êng b×nh d©n BiÓu 7: VÞ trÝ c¹nh tranh cña s¶n phÈm trªn tõng ®o¹n thÞ tr­êng §o¹n thÞ tr­êng Nh·n hiÖu Cao cÊp L­¬ng thùc, 406. tribeco Trung - cao cÊp L­¬ng thùc, 199, hoa l­, 406 B×nh d©n Hµ long, s«ng lam, l­¬ng thùc, 199, Tr­êng thä Nh­ vËy, ®èi thñ ®¸ng g­êm nhÊt cña ta lµ 406, mäi ®Þa ®iÓm b¸n ë c¸c tØnh, thµnh phè c¶ hai nh·n hiÖu cïng tån t¹i song song vµ cïng t×m mäi biÖn ph¸p giµnh giËt thÞ tr­êng vÒ phÝa m×nh 3. Ph©n tÝch c¸c yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn kh¶ n¨ng c¹nh tranh s¶n phÈm s÷a ®Ëu nµnh hiÖn nay cña c«ng ty 3.1. Nguån nh©n lùc BiÓu 8: C¬ cÊu lao ®éng qua c¸c n¨m 1998,1999,2000 cña x­ëng s¶n xuÊt s÷a ®Ëu nµnh STT C¬ cÊu lao ®éng 1998 1999 2000 1 2 3 Tæng lao ®éng Theo giíi tÝnh Trong ®ã:nam N÷ Theo tÝnh chÊt c«ng viÖc + lao ®éng trùc tiÕp +lao ®éng gi¸n tiÕp Theo tr×nh ®é lao ®éng + §¹i häc + Cao ®¼ng+ trung cÊp + C«ng nh©n ST§ % ST§ % ST§ % 37 19 18 32 5 3 19 15 100 51 49 86 14 8 51 41 47 22 25 40 7 4 24 19 100 46 54 85 15 8,5 51 40,5 60 30 30 51 9 6 30 24 100 50 50 85 15 10 50 40 ( Nguån : phßng tæ chøc) BiÓu 9: BËc thî c«ng nh©n n¨m 2000 cña x­ëng BËc thî Sè c«ng nh©n Tû träng(%) 6/6 15 29,4 5/6 5 9,8 4/6 5 9,8 3/6 16 31,37 2/6 10 5,1 Tæng 51 100 ( Nguån : phßng tæ chøc) NhËn xÐt: nh×n vµo 2 biÓu trªn ta thÊy , sè lao ®éng cã tr×nh ®é ®¹i häc t¨ng lªn qua c¸c n¨m 1998 lµ 8%;1999 lµ 8,5%, tíi n¨m 2000 lµ 10%, sè lao ®éng t¨ng lªn lµ mét ®iÒu ®¸ng mõng ®èi víi x­ëng s¶n xuÊt, ®ång thêi sè lao ®éng cã tr×nh ®é cao ®¼ng+trung cÊp, c«ng nh©n còng t¨ng lªn chøng tá qui m« s¶n xuÊt cña x­ëng ngµy cµng ®­îc më réng. Sè bËc thî c«ng nh©n bËc 6/6 còng kh¸ cao 29,4% ®iÒu ®ã thÓ hiÖn sè lao ®éng cã tr×nh ®é cña x­ëng kh«ng ngõng t¨ng lªn. Tuy nhiªn vÊn ®Ò ë ®©y lµ chÊt l­îng lao ®éng, v× chÊt l­îng lao ®éng ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn n¨ng suÊt lao ®éng, tíi chÊt l­îng s¶n phÈm vµ do ®ã ¶nh h­ëng tíi kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong n¨m 2000 c«ng ty ®· ®Çu t­ mét m¸y röa chai míi cho x­ëng víi c«ng suÊt 10000 chai/ngµy thay thÕ cho m¸y röa chai cò víi c«ng suÊt 2000 chai/ngµy ®· gi¶m bít ®­îc 50% lao ®éng ®øng m¸y cò ®iÒu ®ã sÏ gi¶m bít chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp , gi¶m gi¸ thµnh s¶n xuÊt, t¨ng lîi nhuËn n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cho s¶n phÈm. Sö dông m¸y mãc kü thuËt cao ®ßi hái lao ®éng ph¶i cã tr×nh ®é tay nghÒ. Do ®ã c«ng ty cÇn cã chÝnh s¸ch ®µo t¹o, tuyÓn dông vµ khuyÕn khÝch lao ®éng hîp lý 3.2 Kh¶ n¨ng tµi chÝnh Nguån lùc vÒ vèn lµ nh©n tè cã quyÕt ®Þnh tíi kh¶ n¨ng c¹nh tranh. Tuy nhiªn ta kh«ng thÓ hiÓu lµ sè l­îng vèn mµ lµ kh¶ n¨ng sö dông hiÖu qu¶ nguån vèn Tû sè lîi nhuËn trªn vèn: chØ tªu cho biÕt møc sinh lêi cña ®ång vèn dïng trong kinh doanh BiÓu 10: Tû sè lîi nhuËn trªn vèn trong kinh doanh s÷a ®Ëu nµnh cña c«ng ty ChØ tiªu §¬n vÞ 1997 1998 1999 2000 Doanh thu 1000®ång 704000 1108289 1299999 1349978 Lîi nhuËn 1000®ång 58000 172798,7 207412,242 169365,687 Vèn kinh doanh 1000®ång 1205000 1278000 1392000 1534000 Tû sè lîi nhuËn /vèn % 4,8 14,3 14,9 11 Vßng quay vèn vßng 0,584 0,867 0,933 0,88 (Nguån : x­ëng s¶n xuÊt s÷a dËu nµnh ) Qua sè liÖu ta thÊy, N¨m 1997 tû suÊt lîi nhuËn trªn vèn kinh doanh thÊp nhÊt chØ ®¹t 4,8% NghÜa lµ trong n¨m 1997 1 ®ång vèn dïng trong s¶n xuÊt kinh doanh chØ t¹o ra ®­îc 0,048 ®ång lîi nhuËn ( v× lµ n¨m ®Çu s¶n xuÊt nªn ph¶i ®Çu t­ nhiÒu m¸y mãc thiÕt bÞ vµ chØ s¶n xu©tµi s¶n trong 8 th¸ng) N¨m 1999 lµ cao nhÊt ®¹t 14,9% , 1 ®ång vèn dïng trong s¶n xuÊt kinh doanh s÷a ®Ëu nµnh t¹o ra ®­îc 0,149 ®ång lîi nhuËn Nh­ vËy tû suÊt lîi nhuËn trªn 4 n¨m trong kinh doanh s÷a ®Ëu nµnh cßn thÊp vµ t¨ng gi¶m kh«ng ®ång ®Òu Sè vßng quay cña vèn kinh doanh lµ thÊp c¶ 4 n¨m kh«ng cã n¨m nµo ®¹t 1 vßng , thÊp nhÊt lµ n¨m 1997 lµ 0,584 vßng n¨m 1997 chØ quay ®­îc 1/2 vßng , vèn kinnh doanh hÇu nh­ kh«ng dÞch chuyÓn, cao nhÊt lµ n¨m 1999 còng chØ ®­îc 0,993 vßng cµng chøng tá vèn kinh doanh ch­a ®­îc sö dông cã hiÖu qu¶. Ta sÏ xem chi tiÕt h¬n vÒ hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh(TSC§) vµ tµi s¶n l­u ®éng(TSL§) BiÓu 11: Thùc tr¹ng sö dông vèn cè ®Þnh vµ vèn l­u ®éng trong s¶n xuÊt kinh doanh s÷a ®Ëu nµnh ChØ tiªu §¬n vÞ 1997 1998 1999 2000 Vèn L§ 1000 ®ång 373550 441676 502512 621270 Vèn C§ 1000 ®ång 831450 836324 889488 912730 Doanh thu 1000 ®ång 704000 1108289 1299999 1349997 Lîi nhuËn 1000 ®ång 58000 172798 207412 169365 Sè vßng quay cña vèn L§ vßng 1,88 2,5 2,58 2,14 Sè vßng quay cña vèn C§ vßng 0,846 1,325 1,461 1,479 HiÖu qu¶ sö dông vèn C§ % 6,9 20,6 23,3 18,5 HiÖu qu¶ sö dông vèn L§ % 15,5 39,1 41,2 27,2 Thêi gian quay vßng cña vèn L§ Ngµy 194 146 141 168,2 (Nguån: x­ëng s¶n xuÊt s÷a ®Ëu nµnh4/2000) Qua b¶ng sè liÖu ta thÊy 1 ®ång vèn l­u ®éng bá vµo kinh doanh s÷a ®Ëu nµnh t¹o ra ®­îc - N¨m 1997 lµ 0,155 ®ång lîi nhuËn 1998:0,391 t¨ng so víi n¨m 1997 lµ 0,236 ®ång 1999: 0,412 T¨ng so víi n¨m 1998 lµ 0,021 ®ång 2000: 0,272 gi¶m so víi n¨m 1999 lµ 1,14 ®ång Nh­ vËy n¨m 1997 tµi s¶n l­u ®éng sö dông kÐm nhÊt HiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh còng cho biÕt : 1 ®ång vèn bá vµo s¶n xuÊt kinh doanh s÷a ®Ëu nµnh t¹o ra ®­îc ë n¨m 1997 lµ 0,069 ®ång lîi nhuËn1998 lµ 0,206 ®ång t¨ng 0,137 so víi 1997, 1999 lµ 0,233 t¨ng so 1998 lµ 0,027 ®ång, 2000 lµ 0,185 gi¶m 0,048 so 1999. Nhu vËy lµ qu¸ thÊp Sè vßng quay vèn l­u ®éng còng thÊp trung b×nh lµ 2 ngµy, sè vßng quay vèn cè ®Þnh trung b×nh 1 ngµy, chøng tá x­ëng ®· sö dông kh«ng cã hiÖu qu¶ TSC§vµ TSL§ MÆc dï sè vßng quay vèn cè ®Þnh vèn l­u ®éng trong kinh doanh kh¸ thÊp nh­ng ho¹t ®éng cña x­ëng vÉn cã l·i cã lÏ lµ do ph©n x­ëng sö dông hoµn toµn b»ng vèn tù cã cña c«ng ty cho nªn hä kh«ng ph¶i tr¶ chi phÝ c¬ héi cho viÖc vay vèn .. V× vËy c«ng ty cÇn xem xÐt 1 sè biÖn ph¸p nh»m n¨ng cao hiÖu quÈ sö dông vèn cã thÓ b»ng c¸ch nh­ ®èi víi 1 sè m¸y mãc thiÕt bÞ kh«ng sö dông ®­îc , c«ng ty nªn m¹nh d¹n chuyÓn nh­îng vµ thanh lý nh÷ng thiÕt bÞ kh«ng sö dông ®­îc ®Ó gi¶i phãng cè ®Þnhhay ¸p dông ph­¬ng ph¸p “ võa ®óng thêi ®iÓm “ trong dù tr÷ vËt t­ chän nhµ cung øng cung cÊp kÞp thêi ngay khi cÇn ®Õn , lµm ®­îc ®iÒu ®ã sÏ gi¶m ®¸ng kÓ nguån vèn l­u ®éng cÇn thiÕt , gi¶m nhu cÇu vèn cè ®Þnh , n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn sÏ n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh 3.3 C¬ së h¹ tÇng Tr×nh ®é kü thuËt - c«ng nghÖ hiÖn t¹i cña x­ëng C¸c m¸y mãc thiÕt bÞ cña c«ng ty ®Òu lµ c¸c thiÕt bÞ néi ®Þa, ch­a cã c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. Mét ®Æc ®iÓm quan träng n÷a lµ hÇu nh­ tÊt c¶ c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ cña c«ng ty ®­îc ®­a vµ s¶n xuÊt lµ kh«ng cã thiÕt bÞ dù phßng nªn nÕu x¶y ra sù cè ë mét thiÕt bÞ chÝnh nµo th× toµn bé d©y chuyÒn bÞ ïn t¶i. MÆt kh¸c qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®­îc bè chÝ liªn tôc : m¸y mãc thiÕt bÞ ®­îc bè chÝ theo d©y chuyÒn theo c¸c giai ®o¹n s¶n xuÊt tõ xay nguyªn liÖu ®Õn ®ãng gãi...do ®ã sù ¸ch t¾c háng hãc trong mét kh©u sÏ lµm dõng ho¹t ®éng cña toµn bé hÖ thèng lµm mÊt uy tÝn, h×nh ¶nh cña s¶n phÈm Trong n¨m 2000, c«ng ty ®· ®Çu t­ ®æi míi mét m¸y röa chai víi c«ng suÊt 10000 chai/ ngµy thay thÕ ®­îc 5 ®Õn 6 m¸y cò víi hÖ thèng vßng bi trong m¸y cña §µi loan vµ NhËt lµm t¨ng chÊt l­îng vµ sè l­îng cña chai s÷a ®Ëu nµnh, ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng tèt h¬n cña ng­êi tiªu dïng. §Æc biÖt ë x­ëng ®­îc ®Çu t­ 1 m¸y ®ång ho¸ ( mµ ë c«ng ty kh¸c kh«ng cã) nã cã t¸c dông lµm cho c¸c thµnh phÇn ho¸ häc ®ång nhÊt víi nhau gióp cho s÷a ®­îc gi÷ l©u h¬n cã thÓ tèi 1 n¨m ( s÷a trong phßng thÝ nghiÖm) trung b×nh cã thÓ ®Ó ®­îc tõ 6 ®Õn 9 th¸ng mÆc dï c«ng ty cã ®¨ng ký chÊt l­îng chØ 3 th¸ng, ngoµi ra nåi hÊp s÷a ®Ëu nµnh ®¹t ®Õn nhiÖt ®é 125 ®é C lµ nh÷ng thiÕt bÞ t¸c ®éng tíi chÊt l­îng s÷a ®Ëu nµnh tõ ®ã t¸c ®éng tíi kh¶ n¨ng c¹nh tranh Do thiÕu vèn nªn qu¸ tr×nh ®Çu t­ ®æi míi c«ng nghÖ kh«ng ®Çu t­ ®­îc c¶ d©y chuyÒn, mµ x­ëng chØ ®Çu t­ nh÷ng phô tïng thay thÕ nh­ m«t«, ®ång hå , m¸y b¬m cña §µi loan, Liªn x«, NhËt Nh­ vËy trong viÖc ®Çu t­ ®èi míi c«ng nghÖ x­ëng míi chØ chó träng phÇn cøng c«ng nghÖ ( m¸y mãc , thiÕt bÞ.. ) cßn phÇn mÒm c«ng nghÖ vÒ bÝ quyÕt kü thuËt, phÇn ®µo t¹o ®éi ngò kü thuËt vµ c«ng nh©n lµnh nghÒ vÒ c«ng nghÖ , c¬ khÝ, phÇn kiÕn thøc qu¶n lý c«ng nghÖ míi x­ëng ch­a ®Çu t­ nªn viÖc lµm chñ thiÕt bÞ c«ng nghÖ , tËn dông hÕt c«ng suÊt cña nã bÞ h¹n chÕ, do ®ã ¶nh h­ëng tíi kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi c¸c ®èi thñ kh¸c nh­ 406, 199, Tr­êng thä, Tribeco.. ¶nh h­ëng tíi viÖc më réng thÞ tr­êng tiªu thô BiÓu 12 : ThiÕt bÞ, m¸y mãc tr­íc vµ sau ®æi míi c«ng nghÖ STT Tr­íc ®æi míi sau ®æi míi 1 M¸y xay 2 M¸y li t©m Thay vßng bi cò b»ng vßng bi cña TiÖp vµ ®øc 3 M¸y ®ång ho¸ 4 Nåi nÊu víi nhiÖt ®é 120 ®é C Thay víi nåi nÊu 125 ®é C 5 M¸y chiÕt 6 M¸y dËp nót 7 M¸y thanh trïng 8 M¸y röa th« s¬ víi c«ng suÊt 2000 chai/ ngµy M¸y röa chai víi c«ng suÊt 10000 chai/ ngµy, víi hÖ thèng vßng bi cña NhËt vµ §µi loan (Nguån: x­ëng s¶n xuÊt s÷a ®Ëu nµnh ) Ho¹t ®éng ®Çu t­ m¸y mãc thiÕt bÞ, phô tïng thay thÕ ®· ®em l¹i hiÖu qu¶ cao trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña x­ëng nh­: t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, t¨ng chÊt l­îng s¶n phÈm s÷a, t¨ng s¶n l­îng, doanh thu, lîi nhuËn... BiÓu 13: S¶n l­îng s÷a ®Ëu nµnh s¶n xuÊt qua c¸c n¨m N¨m s¶n xuÊt Sè l­îng( ngh×n chai) 1997 880 1998 1300 1999 1560 2000 1620 (Nguån : x­ëng s¶n xuÊt s÷a ®Ëu nµnh ) BiÓu 14: chÊt l­îng s÷a ®Ëu nµnh tr­íc vµ sau khi ®Çu t­, ®æi míi thiÕt bÞ ChØ tiªu Tiªu chuÈn n¨m 1997 Tiªu chuÈn n¨m 2000 C¶m quang + Mµu s¾c: tr¾ng ngµ +Tr¹ng th¸i: láng, kh«ng vÈn ®ôc +H­¬ng th¬m ®Æc tr­ng cña s÷a ®Ëu nµnh, kh«ng cã mïi l¹ +VÞ : ngät dÞu Tr¾ng ngµ Láng, kh«ng vÈn ®ôc Mang ®Æc tr­ng h­¬ng liÖu ®ç t­¬ng vµ ®­êng kÝnh tr¾ng Ngät dÞu Ho¸ lý +Pr«tit:1,5-2,5% +Lipit:0,4-0,6% +§­êng saccaroza:80-100g/l +Hµm l­îng axit<1g/l +Hµm l­îng chÊt khÝ 15% 2,6% 0,9% 90g/l 0,4 g/l 15% Vi sinh +Tæng sè vi khuÈn hiÕu khÝ KL/ml<100 +Ecoli cm/m: kh«ng cã +CL.perfringens cm/10ml: kh«ng cã + NÊm mèc, nÊm men sinh ®éc tè KN/m: kh«ng cã +Vi khuÈn g©y bÖnh ®­êng ruét cm/25ml:kh«ng cã KL/ml<60 Kh«ng cã Kh«ng cã Kh«ng cã Kh«ng cã (Nguån : x­ëng s¶n xuÊt s÷a ®Ëu nµnh) Qua b¶ng chØ tiªu chÊt l­îng ta thÊy: s¶n phÈm s÷a ®Òu ®¹t vµ v­ît tiªu chuÈn vÒ chÊt l­îng, ®ã lµ 1 c«ng cô c¹nh tranh lín cña x­ëng, cña c«ng ty Qui m« c«ng suÊt s¶n xuÊt X­ëng cã qui m« c«ng suÊt lín kho¶ng 1,5 ®Õn 2 triÖu chai / n¨m ngang b»ng víi 109 vµ ®ang c¹nh tranh ®Ó ®øng hµng thø nhÊt so víi toµn nghµnh. Trong t­¬ng lai s¶n phÈm s÷a cña c«ng ty sÏ lµ 1 ®èi thñ c¹nh tranh lín trong nghµnh 3.4 Tr×nh ®é tæ chøc qu¶n lý Trong c«ng ty , x­ëng ngang hµng víi c¸c phßng, ban cña c«ng ty nh­ : phßng kinh doanh, tiÕp thÞ , tµi vô ... Trong x­ëng gåm cã : + 3 qu¶n ®èc + 2 kü thuËt + 1 thñ kho + 1 thñ quü + 3 kÕ to¸n trong ®ã cã : +1 qu¶n ®èc phô tr¸ch chung +1 phã qu¶n ®èc phô tr¸ch s¶n xuÊt +1 phã qu¶n ®èc phô tr¸ch tiªu thô vµ nghiÖp vô c¸c qu¶n ®èc ph©n x­ëng s÷a ®Ëu nµnh chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ ho¹t ®éng cña ph©n x­ëng m×nh tr­íc gi¸m ®èc c«ng ty. Do chØ lµ ph©n x­ëng s¶n xuÊt trong c«ng ty nªn bé m¸y qu¶n lý cßn ®¬n gi¶n, tÊt c¶ ho¹t ®éng tiªu thô , ho¹t ®éng marketing chØ do mét phè qu¶n ®èc phô tr¸ch cho nªn sÏ cã h¹n chÕ trong c«ng t¸c tiªu thô ¶nh h­ëng tíi kh¶ n¨ng c¹nh tranh. Do 1 ng­êi th­êng cã ý kiÕn chñ quan c¸ nh©n hay do tr×nh ®é hiÓu biÕt bÞ h¹n chÕ. Tuy nhiªn c«ng ty cã 1 phßng tiÐp thÞ, phô tr¸ch chung c«ng t¸c tiªu thô cho c¶ c«ng ty do ®ã ®· h¹n chÕ rÊt nhiÒu trong viÖc tiªu thô s¶n phÈm s÷a, sù kÕt hîp hµi hoµ, ¨n khíp nhau gi÷a phßng tiÕp thÞ vµ ph©n x­ëng s¶n xuÊt s÷a ®Ëu nµnh cßn gióp cho ho¹t ®éng tiªu thô cã hiÖu qu¶ cao h¬n , gãp phÇn më réng thÞ tr­êng tiªu thô. 3.5 Ho¹t ®éng marketing Ho¹t ®éng nghiªn cøu thÞ tr­êng Tõ n¨m 1973 ®Õn 1990 nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty chñ yÕu lµ thùc hiÖn theo kÕ ho¹ch tõ trªn giao ( mang tÝnh thô ®éng) s¶n xuÊt bã hÑp kh«ng ph¸t triÓn. Nh­ng tõ n¨m 1990 trë l¹i ®©y, ®Æc biÖt ®èi víi s¶n phÈm s÷a ®Ëu nµnh s¶n xuÊt tõ n¨m 1997 , c«ng ty ®· tù biÕt lo liÖu ®Çu vµo vµ ®Çu ra cho m×nh, tù khai th¸c nguån hµng cho m×nh . Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ ®Çy biÕn ®éng , t×nh h×nh c¹nh tranh gay g¾t ®Ó tån t¹i vµ ph©ts triÓn c«ng ty ®· chó träng nhiÒu ®Õn ho¹t ®éng nghiªn cøu thÞ tr­êng ®Ó n¾m b¾t nhu cÇu kh¸ch hµng. Ho¹t ®éng nghiªn cøu thÞ tr­êng lµ mét chøc n¨ng chÝnh cña phßng tiÕp thÞ . Hµng th¸ng hoÆc theo ®Þnh kú, c¸c nh©n viªn nµy ®i xuèng ®Þa bµn m×nh phô tr¸ch ®Ó theo dâi vµ thu thËp th«ng tin vÒ nhu cÇu , t×nh h×nh tiªu thô, tèc ®é tiªu thô. Sau ®ã tæng hîp l¹i ph©n tÝch thµnh t×nh h×nh chung, kÕt hîp víi sè liÖu thèng kª kú tr­íc phßng tµi vô sÏ ®­a ra kÕt qu¶ chung nhÊt vÒ t×nh h×nh thÞ tr­êng, lµm c¬ së ®Ó x©y dùng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt vµ tiªu thô hîp lý nhÊt. ChÝnh s¸ch ph©n phèi s¶n phÈm S¬ ®å 2: M¹ng l­íi ph©n phèi s¶n phÈm s÷a ®Ëu nµnh cña c«ng ty C«ng ty kinh doanh vËn t¶i l­¬ng thùc Ng­ßi b¸n lÎ Ng­êi tiªu dïng ®¹i lý cña c«ng ty C«ng ty ®· ¸p dông chÝnh s¸ch ph©n phèi s¶n phÈm víi 2 kªnh trøc tiÕp vµ gi¸n tiÕp. C¶ 2 kªnh cã nh÷ng mÆt m¹nh vµ yÕu . Song c«ng ty ®· dïng linh ho¹t vµ mÒm dÎo ®èi víi tõng khu vùc nh»m tho¶ m·n tèi ®a nhu cÇu kh¸ch hµng. §èi víi khu vùc Hµ néi , thÞ tr­êng s÷a ®Ëu nµnh c¹nh tranh gay g¾t do ®ã c«ng ty ®· sö dông kªnh trùc tiÕp ng¾n vµ dµi, phôc vô trùc tiÕp nhu cÇu tõng c¸ nh©n, phôc vô theo yªu cÇu c¶ vÒ ®é ngät cña s÷a theo ®óng thêi gian yªu cÇu. Do ®ã kh¸ch hµng lu«n an t©m vÒ chÊt l­îng vµ thêi gian sö dông. NÕu c¸c s¶n phÈm kh«ng b¸n hÕt, cÇn b¶o hµnh c«ng ty sÏ chÞu tr¸ch nhiÖm, kh¸ch hµng mua s¶._.