Một số biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh tại Công ty tạp phẩm và bảo hộ lao động

Lêi nãi ®Çu Dï lµ mét doamh nghiÖp ho¹t ®éng trong lÜnh vùc nµo th× huy ®éng vèn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn ®Çu t­ lµ môc tiªu phÊn ®Êu hµng ®Çu vµ l©u dµi cña doanh nghiÖp. Vèn kinh doanh vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn ®ãng vai trß quan träng ®Ó më réng kinh doanh vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh, t¨ng doanh lîi cña doanh nghiÖp. ChuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ tõ tËp trung quan liªu bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña nhµ n­íc lµ mét qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ tr­íc hÕt. Nhµ n­íc c¾t gi¶m nguån vèn ng©n s¸ch cÊp cho c¸c doanh nghiÖp, më réng quyÒn tù chñ kinh doanh vµ tµi chÝnh cho c¸c doanh nghiÖp. Víi c¬ chÕ qu¶n lý míi nµy ®· ®em l¹i cho mét sè doanh nghiÖp nh÷ng lîi thÕ trong viÖc huy ®éng vµ sö dông vèn, ®ång thêi còng ®em l¹i mét sè khã kh¨n cho c¸c doanh nghiÖp trong viÖc huy ®éng vèn, ph¸t triÓn nguån vèn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn. Vµ trong chiÕn l­îc æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ, §¶ng ta ®· chØ râ " ChÝnh s¸ch tµi chÝnh quèc gia h­íng vµo viÖc t¹o vèn vµ sö dông vèn cã hiÖu qu¶ trong toµn x· h«Þ, t¨ng nhanh s¶n phÈm x· héi, thu nhËp quèc d©n…". V× vËy, nghiªn cøu ®ång bé c¸c biÖn ph¸p ®Ó ph¸t triÓn nguån vèn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh mang tÝnh cÊp thiÕt cña mäi doanh nghiÖp, gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh, ®êi sèng c¸n bé c«ng nh©n viªn trong doanh nghiÖp nãi riªng vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc nãi chung. XuÊt ph¸t tõ t×nh h×nh thùc tÕ cña c¸c doanh nghiÖp ë ViÖt Nam vµ qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i C«ng ty T¹p phÈm vµ b¶o hé lao ®éng d­íi sù h­íng dÉn tËn t×nh cña TiÕn sÜ Phan Tè Uyªn vµ c¸c c¸n bé C«ng ty, t«i ®· lùa chän ®Ò tµi: "Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh t¹i C«ng ty T¹p phÈm vµ b¶o hé lao ®éng" lµm néi dung nghiªn cøu cña m×nh. Víi ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu kÕt hîp lý luËn thùc tiÔn, trªn c¬ së ph©n tÝch c¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh cña C«ng ty, ®Ò tµi nh»m nªu râ b¶n chÊt vµ vai trß cña vèn kinh doanh trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, nguyªn t¾c vµ néi dung c«ng t¸c sö dông vèn kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp, ®ång thêi ®­a ra c¸c gi¶i ph¸p c¬ b¶n n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh t¹i C«ng ty T¹p phÈm vµ b¶o hé lao ®éng. Víi h­íng nghiªn cøu nh­ vËy, ®Ò tµi ®­îc x©y dùng thµnh 3 ch­¬ng: Ch­¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ vèn vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn trong kinh doanh Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng sö dông vèn vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh t¹i C«ng ty T¹p phÈm vµ b¶o hé lao ®éng Ch­¬ng III: Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh t¹i C«ng ty T¹p phÈm vµ b¶o hé lao ®éng Do tr×nh ®é lý luËn còng nh­ kh¶ n¨ng thùc tÕ cßn h¹n chÕ nªn vÊn ®Ò nghiªn cøu cña t«i ch¾c ch¾n kh«ng thÓ tr¸nh khái thiÕu sãt. T«i mong nhËn ®­îc sù chØ b¶o, ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c thÇy c« cïng víi b¹n ®äc ®Ó ®Ò tµi nghiªn cøu cña t«i ®­îc hoµn thiÖn h¬n. T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n Ts. Phan Tè Uyªn, cïng c¸n bé c¸c phßng ban liªn quan cña C«ng ty T¹p phÈm vµ b¶o hé lao ®éng ®· h­íng dÉn tËn t×nh, t¹o ®iÒu kiÖn vµ gióp ®ì t«i hoµn thµnh ®Ò tµi nghiªn cøu nµy.  Ch­¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ vèn vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn trong kinh doanh. I. Kh¸i niÖm vÒ vèn vµ ph©n lo¹i vèn trong kinh doanh: 1. Kh¸i niÖm vÒ vèn kinh doanh. Doanh nghiÖp lµ mét tæ chøc kinh tÕ cã tªn riªng, cã tµi s¶n, cã trô së giao dÞch æn ®Þnh, ®­îc ®¨ng ký kinh doanh theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt nh»m thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng kinh doanh víi môc tiªu chung vµ quan träng nhÊt ®èi víi doanh nghiÖp ®ã lµ lîi nhuËn. Qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp ph¶i lu«n g¾n liÒn víi sù ho¹t ®éng cña ®ång vèn. Chñ thÓ kinh doanh kh«ng chØ cã vèn mµ cßn ph¶i biÕt vËn ®éng kh«ng ngõng ph¸t triÓn ®ång vèn ®ã. NÕu g¹t bá nguån gèc bãc lét cña CNTB trong c«ng thøc T-H-SX...H’-T’ cña K.Marx th× cã thÓ xem ®©y lµ mét c«ng thøc kinh doanh: Chñ thÓ kinh doanh dïng vèn cña m×nh d­íi h×nh thøc tiÒn tÖ mua nh÷ng t­ liÖu s¶n xuÊt ®Ó tiÕn hµnh qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ra s¶n phÈm, hµng ho¸ theo nhu cÇu cña thÞ tr­êng råi ®em nh÷ng thµnh phÈm hµng ho¸ nµy b¸n ra cho kh¸ch hµng trªn thÞ tr­êng ®Ó thu ®­îc mét l­îng tiÒn tÒ lín h¬n sè ban ®Çu bá ra. Nh­ vËy, theo quan ®iÓm cña K.Marx, vèn (t­ b¶n) lµ gi¸ trÞ ®em l¹i gi¸ trÞ thÆng d­, lµ mét ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. §Þnh nghÜa nµy mang mét tÇm kh¸i qu¸t lín, nh­ng do bÞ h¹n chÕ bëi nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¸ch quan lóc bÊy giê nªn Marx ®· quan niÖm chØ cã khu vùc s¶n xuÊt vËt chÊt míi t¹o ra gi¸ trÞ thÆng d­ cho nÒn kinh tÕ. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, c¸c nhµ khoa häc ®¹i diÖn cho c¸c tr­êng ph¸i kh¸c nhau ®· bæ sung c¸c yÕu tè míi còng ®­îc coi lµ vèn. Næi bËt nhÊt lµ Paul.A.Samuelson_ Nhµ kinh tÕ häc theo tr­êng ph¸i “t©n cæ ®iÓn” ®· kÕ thõa c¸c quan niÖm cña tr­êng ph¸i “cæ ®iÓn” vÒ yÕu tè s¶n xuÊt ®Ó ph©n chia c¸c yÕu tè ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt thµnh 3 bé phËn lµ ®Êt ®ai, lao ®éng vµ vèn . Theo «ng, vèn lµ hµng ho¸ ®­îc s¶n xuÊt ra ®Ó phôc vô cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt míi. Sau ®ã, David Begg ®· bæ sung thªm cho ®Þnh nghÜa vèn cña Samuelson, theo «ng vèn bao gåm cã vèn hiÖn vËt (c¸c hµng ho¸ dù tr÷, ®Ó s¶n xuÊt ra hµng ho¸ kh¸c) vµ vèn tµi chÝnh (tiÒn, c¸c giÊy tê cã gi¸ trÞ cña doanh nghiÖp). Nh×n chung, c¶ Samuelson vµ Begg ®Òu cã mét quan ®iÓm chung thèng nhÊt c¬ b¶n lµ c¸c vèn lµ mét ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Tuy nhiªn, quan ®iÓm nµy cho thÊy vèn vÉn bÞ ®ång nhÊt víi tµi s¶n cña doanh nghiÖp. Thùc chÊt, vèn kinh doanh lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé tµi s¶n cña doanh nghiÖp huy ®éng vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh nh»m môc ®Ých sinh lêi. Nh­ vËy, muèn tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh doanh nghiÖp nµo còng cÇn ph¶i cã mét l­îng vèn nhÊt ®Þnh. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, vèn lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt, cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh tíi mäi kh©u trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh.Vèn kinh doanh lµ ®iÒu kiÖn ®Ó duy tr× s¶n xuÊt, ®æi míi thiÕt bÞ c«ng nghÖ, më réng quy m« s¶n xuÊt, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, t¨ng viÖc lµm vµ thu nhËp cho ng­êi lao ®éng. Tõ ®ã, t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp t¨ng c­êng kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng, më réng xuÊt khÈu, n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Vai trß cña vèn ®èi víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®­îc kh¸i qu¸t theo s¬ ®å sau: TiÕp tôc s¶n xuÊt -Thay m¸y cò -Mua m¸y míi -Gi¶i quyÕt khñng ho¶ng Vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp Dïng cho ®Çu t­ trung vµ dµi h¹n Dïng cho c¸c ho¹t ®éng vµ khai th¸c S¶n xuÊt nhiÒu h¬n C¸c n¨ng lùc vÒ s¶n xuÊt S¶n xuÊt tèi h¬n C¸c ®Çu t­ vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt B¶o ®¶m c¸c ho¹t ®éng hµng ngµy cña doanh nghiÖp Tr¶ tiÒn cho ng­êi cung øng Thanh to¸n tiÒn l­¬ng. Nép thuÕ, phÝ, lÖ phÝ. §ãng gãp cho x· héi Vèn lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng nhÊt cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, ®ãng vai trß quan träng ®èi víi sù ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nãi chung vµ ®èi víi doanh nghiÖp nãi riªng, thÓ hiÖn trªn c¸c mÆt sau: Vèn kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i cã vai trß quyÕt ®Þnh trong viÖc thµnh lËp, ho¹t ®éng, ph¸t triÓn cña tõng lo¹i h×nh doanh nghiÖp theo luËt ®Þnh. Vèn ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh më réng ®Çu t­ ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh, ®æi míi quy tr×nh c«ng nghÖ, øng dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµo s¶n xuÊt kinh doanh, gãp phÇn t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng vµ gi¶m gi¸ thµnh chi phÝ cña doanh nghiÖp. Vèn lµ mét nguån lùc quan träng ®Ó ph¸t huy tµi n¨ng cña ban l·nh ®¹o doanh nghiÖp, nã lµ mét ®iÒu kiÖn thùc hiÖn c¸c chiÕn l­îc, s¸ch l­îc kinh doanh, nã còng lµ “dÇu nhít” b«i trªn cho cç m¸y kinh tÕ vËn ®éng. Vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp lµ yÕu tè vÒ gi¸ trÞ. Nh­ vËy, doanh nghiÖp ®¸p øng ®Çy ®ñ nhu vÇu vÒ vèn kinh doanh sÏ gióp cho doanh nghiÖp chñ ®éng vÒ tµi chÝnh, më réng s¶n xuÊt kinh doanh, t¹o søc c¹nh tranh. Cßn ng­îc l¹i, nÕu vèn kh«ng ®­îc b¶o tån vµ t¨ng lªn trong mçi chu kú kinh doanh th× vèn ®· bÞ thiÖt h¹i, ®ã lµ hiÖn t­îng mÊt vèn. Sù thiÖt h¹i lín dÉn ®Õn doanh nghiÖp mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n, sÏ lµm cho doanh nghiÖp bÞ ph¸ s¶n, tøc lµ vèn kinh doanh ®· bÞ sö dông mét c¸ch l·ng phÝ, kh«ng cã hiÖu qu¶. Tãm l¹i, vai trß cña vèn kinh doanh ®· ®­îc K.Marx kh¼ng ®Þnh: “ T­ §ång thêi, K.Marx cßn nhÊn m¹nh:” kh«ng mét hÖ thèng nµo cã thÓ tån t¹i nÕu kh«ng v­ît qua sù suy gi¶m vÒ hiÖu qña t­ b¶n”. b¶n ®øng vÞ trÝ hµng ®Çu v× t­ b¶n lµ t­¬ng lai”. C¨n cø vµo kh¸i niÖm vµ vai trß cña vèn ë trªn, ta cã thÓ thÊy vèn cã nh÷ng ®Æc tr­ng c¬ b¶n sau: Vèn lµ ®¹i diÖn cho mét l­îng gi¸ trÞ tµi s¶n: §iÒu nµy cã nghÜa vèn lµ sù biÓu hiÖn b»ng gi¸ trÞ cña c¸c tµi s¶n h÷u h×nh vµ v« h×nh nh­: Nhµ x­ëng, m¸y mãc, thiÕt bÞ, ®Êt ®ai, b»ng ph¸t minh, s¸ng chÕ... Víi t­ c¸ch nµy c¸c tµi s¶n tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh nh­ng nã kh«ng bÞ mÊt ®i mµ thu håi ®­îc gi¸ trÞ. Vèn lu«n vËn ®éng ®Ó sinh lêi: Vèn ®­îc biÓu hiÖn b»ng tiÒn, nh­ng tiÒn chØ lµ d¹ng tiÒm n¨ng cña vèn, ®Ó trë thµnh vèn th× ®ång tiÒn ph¶i ®­îc ®­a vµo ho¹t ®éng kinh doanh ®Ó sinh lêi. Trong qu¸ tr×nh vËn ®éng, vèn cã thÓ thay ®æi h×nh th¸i biÓu hiÖn nh­ng ®iÓm xuÊt ph¸t vµ ®iÓm cuèi cïng cña vßng tuÇn hoµn ph¶i lµ gi¸ trÞ- lµ tiÒn. §ång vèn ®Õn ®iÓm xuÊt ph¸t míi víi gi¸ trÞ lín h¬n. §ã còng lµ nguyªn t¾c ®Çu t­, sö dông, b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn. Nãi mét c¸ch kh¸c, vèn kinh doanh trong qu¸ tr×nh tuÇn hoµn lu«n cã ë giai ®o¹n cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt vµ th­êng xuyªn chuyÓn tõ d¹ng nµy sang d¹ng kh¸c. C¸c giai ®o¹n nµy ®­îc lÆp ®i lÆp l¹i theo mét chu kú, mµ sau mçi chu kú vèn kinh doanh ®­îc ®Çu t­ nhiÒu h¬n. ChÝnh yÕu tè nµy ®· t¹o ra sù ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp theo quy luËt t¸i s¶n xuÊt më réng. Trong qu¸ tr×nh vËn ®éng vèn kh«ng t¸ch rêi chñ së h÷u: Mçi ®ång vèn ®Òu cã chñ së h÷u nhÊt ®inh, nghÜa lµ kh«ng cã nh÷ng ®ång vèn v« chñ, ë ®©u cã ®ång vèn v« chñ th× ë ®ã sÏ cã sù chi tiªu, l·ng phÝ, kÐm hiªu qu¶. ë ®©y vÇn cã sù ph©n biÖt quyÒn së h÷u vµ quyÒn sö dông vèn, ®ã lµ hai quyÒn n¨ng kh¸c nhau. Tuú theo h×nh thøc ®Çu t­ mµ ng­êi së h÷u vµ ng­êi sö dông vèn cã thÓ ®ång nhÊt hay t¸ch rêi. Song, dï tr­êng hîp nµo ®i ch¨ng n÷a, ng­êi së h÷u vèn vÉn ®­îc ­u tiªn ®¶m b¶o quyÒn lîi vµ ph¶i ®­îc t«n träng quyÒn së h÷u vèn cña m×nh. Cã thÓ nãi ®©y lµ mét nguyªn t¾c cùc kú quan träng trong viÖc huy ®éng, qu¶n lý vµ sö dông vèn. Nã cho phÐp huy ®éng ®­îc vèn nhµn rçi trong d©n c­ vµo s¶n xuÊt kinh doanh, ®ång thêi qu¶n lý vµ sö dông vèn cã hiÖu qu¶. NhËn thøc ®­îc ®Æc tr­ng nµy sÏ gióp doanh nghiÖp t×m mäi biÖn ph¸p ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn. Vèn ph¶i ®­îc tËp trung tÝch tô ®Õn mét l­îng nhÊt ®Þnh míi cã thÓ ph¸t huy t¸c dông: Muèn ®Çu t­ vµo s¶n xuÊt kinh doanh, vèn ph¶i ®­îc tËp trung thµnh mét l­îng ®ñ lín ®Ó mua s¾m m¸y mãc thiÕt bÞ, nguyªn vËt liÖu cho s¶n xuÊt vµ chñ ®éng trong c¸c ph­¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh. Muèn lµm ®­îc ®iÒu ®ã, c¸c doanh nghiÖp kh«ng chØ khai th¸c c¸c tiÒm n¨ng vÒ vèn cña m×nh, mµ ph¶i t×m c¸ch thu hót vèn tõ nhiÒu nguån kh¸c nh­ ph¸t cæ phiÕu, gãp vèn liªn doanh liªn kÕt... Vèn cã gi¸ trÞ vÒ mÆt thêi gian: Mét ®ång h«m nay cã gi¸ trÞ h¬n gi¸ trÞ ®ång tiÒn ngµy h«m sau, do gi¸ trÞ cña ®ång tiÒn chÞu ¶nh h­ëng cña nhiÒu yÕu tè nh­: ®Çu t­, rñi ro, l¹m ph¸t, chÝnh trÞ... Trong c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung, vÊn ®Ò nµy kh«ng ®­îc xem xÐt kü l­ìng v× nhµ n­íc ®· t¹o ra sù æn ®Þnh cña ®ång tiÒn mét c¸ch gi¶ t¹o trong nÒn kinh tÕ. Trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ tr­êng cÇn ph¶i xem xÐt vÒ yÕu tè thêi gian cña ®ång vèn, bëi do ¶nh h­ëng sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶ thÞ tr­êng, l¹m ph¸t... nªn søc mua cña ®ång tiÒn ë c¸c thêi ®iÓm lµ kh¸c nhau. Vèn lµ loai hµng ho¸ ®Æc biÖt: Nh÷ng ng­êi s½n cã vèn cã thÓ ®­a vèn vµo thÞ tr­êng, cßn nh÷ng ng­êi cÇn vèn th× vay. NghÜa lµ nh÷ng ng­êi ®i vay ®­îc quyÒn sö dông vèn cña ng­ê cho vay. Ng­êi ®i vay ph¶i mÊt mét kho¶n tiÒn tr¶ cho ng­êi vay. §©y lµ mét kho¶n chi phÝ sö dông vèn mµ ng­êi ®i vay ph¶i tr¶ cho ng­êi cho vay, hay nãi c¸ch kh¸c chÝnh lµ gi¸ cña quyÒn sö dông vèn. Kh¸c víi c¸c lo¹i hµng ho¸ th«ng th­êng kh¸c, “ hµng ho¸ vèn “ khi b¸n ®i sÏ kh«ng mÊt quyÒn sö h÷u mµ chØ mÊt quyÒn sö dông trong mét thêi gian nhÊt ®inh. ViÖc mua b¸n nµy diÔn ra trªn thÞ tr­êng tµi chÝnh, gi¸ mua b¸n tu©n theo quan hÖ cung- cÇu vÒ vèn trªn thÞ tr­êng. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, vèn kh«ng chØ ®­îc biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña nh÷ng tµi s¶n h÷u h×nh mµ nã cßn biÓu hiÖn gi¸ trÞ cña nh÷ng tµi s¶n v« h×nh nh­: VÞ trÝ ®Þa lý kinh doanh, nh·n hiÖu th­¬ng m¹i, b¶n quyÒn, ph¸t minh s¸ng chÕ, bÝ quyÕt c«ng nghÖ... Cïng víi sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ thÞ tr­êng th× khoa häc kü thuËt, c«ng nghÖ còng ph¸t triÓn m¹nh mÏ. §iÒu nµy lµm cho tµi s¶n v« h×nh ngµy cµng ®a d¹ng phong phó, ®ãng gãp mét phÇn kh«ng nhá trong viÖc t¹o ra kh¶ n»ng sinh lêi cña doanh nghiÖp. Tõ nh÷ng ®Æc tr­ng trªn cho phÐp ta ph©n biÖt gi÷a tiÒn vµ vèn : gi÷a mét sè quü tiÒn tÖ kh¸c trong doanh nghiÖp vµ vèn. Vèn kinh doanh ®­îc sö dông cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh tøc lµ cho môc ®Ých tÝch luü chø kh«ng ph¶i môc ®Ých tiªu dïng nh­ mét sè quü kh¸c trong doanh nghiÖp. Vèn kinh doanh ®­îc øng ra cho mét chu kú s¶n xuÊt kinh doanh vµ ph¶i ®­îc th vÒ khi chu kú kinh doanh kÕt thóc. Vµ l¹i ®­îc øng cho chu kú tiÕp theo. V× vËy, kinh doanh kh«ng thÓ “ tiªu dïng” nh­ mét sè quü kh¸c trong doanh nghiÖp. MÊt vèn kinh doanh ®ång nghÜa víi nguy c¬ ph¸ s¶n doanh nghiÖp. Ngoµi ra, muèn cã vèn th× ph¶i cã tiÒn song cã tiÒn ch­a h¼n lµ ®· cã vèn. TiÒn ®­îc coi lµ vèn ph¶i tho¶ m·n nh÷ng ®iÒu kiÖn sau: TiÒn ph¶i ®¹i diÖn cho mét l­îng hµng ho¸ nhÊt ®Þnh, tøc lµ ph¶i ®­îc ®¶m b¶o b»ng mét l­îng hµng ho¸ nhÊt ®Þnh cã thùc. TiÒn ph¶i ®­îc tËp trông, tÝch tô thµnh mét kho¶n nhÊt ®Þnh ®ñ søc ®Çu t­ cho mét dù ¸n kinh doanh nµo ®ã. NÕu tiÒn r¶i r¸c, kh«ng gom thµnh kho¶n th× kh«ng lµm ®­îc g×. Khi ®· ®ñ vÒ l­îng, tiÒn ph¶i vËn ®éng nh»m môc ®Ých sinh lêi. C¸ch thøc, h×nh th¸i vËn ®éng cña tiÒn phô thuéc vµo ph­¬ng thøc kinh doanh. Ngoµi nh÷ng ®Æc tr­ng c¬ b¶n trªn, tiÒn cßn cã mét sè ®Æc tr­ng n÷a mang tÝnh riªng biÖt nh­: + Lµ nguån duy nhÊt s¸ng t¹o ra gi¸ trÞ míi. + Võa lµ chñ thÓ qu¶n lý võa lµ ®èi t­îng qu¶n lý. + TiÒn Èn trong mäi ng­êi, phô thuéc vµo t­ t­ëng, t×nh c¶m, m«i tr­êng... chØ biÓu hiÖn khi tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. 2. Ph©n lo¹i vèn kinh doanh. §Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, cung cÊp dÞch vô ... hay ho¹t ®éng bÊt cø ngµnh nghÒ g×, c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i cã mét l­îng vèn nhÊt ®Þnh. Sè vèn kinh doanh ®ã ®­îc biÓu hiÖn d­íi d¹ng tµi s¶n. Trong ho¹t ®éng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp qu¶n lý vèn kinh doanh vµ sö dông vèn kinh doanh cã hiªu qu¶ lµ néi dung quan träng nhÊt, cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh ®Õn møc ®é t¨ng tr­ëng hay suy tho¸i cña doanh nghiÖp. Do vËy, ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh ta vÇn ph¶i n¾m ®­îc vèn cã nh÷ng lo¹i nµo, ®Æc biÖt vËn ®éng cña nã ra sao... Cã nhiÒu c¸ch ph©n lo¹i vèn kinh doanh, tuú theo môc tiªu nghiªn cøu mµ cã thÓ cã nhiÒu tiªu thøc ph©n lo¹i vèn kinh doanh kh¸c nhau. 2.1. Ph©n lo¹i vèn trªn gãc ®é ph¸p luËt, vèn bao gåm : - Vèn ph¸p ®Þnh: lµ møc vèn tèi thiÓu ph¶i c㠮Πthµnh lËp doanh nghiÖp do ph¸p luËt quy ®Þnh, ®¶m b¶o n¨ng lùc kinh doanh ®èi víi tõng ngµnh nghÒ vµ tõng lo¹i h×nh së h÷u cña doanh nghiÖp. D­íi møc vèn ph¸p ®Þnh th× kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó thµnh lËp doanh nghiÖp. - Vèn ®iÒu lÖ: lµ vèn do c¸c thµnh viªn ®ãng gãp vµ ®­îc ghi vµo ®iÒu lÖ cña C«ng ty (doanh nghiÖp). Tuú theo tõng lo¹i h×nh doanh nghiÖp, theo tõng ngµnh nghÒ , vèn ®iÒu lÖ kh«ng ®­îc thÊp h¬n vèn ph¸p ®Þnh. 2.2. Ph©n lo¹i vèn theo nguån h×nh thµnh: Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy, vèn ®­îc chia thµnh c¸c lo¹i sau: - Vèn ®Çu t­ ban ®Çu: lµ sè vèn ph¶i cã khi h×nh thµnh doanh nghiÖp, tøc lµ sè vèn cÇn thiÕt ®Ó ®¨ng ký kinh doanh, hoÆc vèn gãp cña c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, c«ng ty cæ phÇn, doanh nghiÖp t­ nh©n hoÆc vèn cña nhµ n­íc giao. - Vèn liªn doanh: lµ vèn ®ãng gãp do c¸c bªn cïng cam kÕt kiªn doanh víi nhau ®Ó ho¹t ®éng th­¬ng m¹i hoÆc dÞch vô... - Vèn bæ sung: lµ sè vèn t¨ng thªm do bæ sung tõ lîi nhuËn, do nhµ n­íc bæ sung b»ng ph©n phèi hoÆc ph©n phèi l¹i nguån vèn do sù ®ãng gãp cña c¸c thµnh viªn hoÆc, do b¸n tr¸i phiÕu... - Vèn ®i vay: lµ c¸c kho¶n nî ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh kinh doanh mµ doanh nghiÖp cã nhiÖm vô ph¶i thanh to¸n cho c¸c t¸c nh©n kinh tÕ kh¸c nh­ ng©n hµng, c¸c tæ chøc kinh tÕ, ph¶i tr¶ nhµ n­íc, ph¶i tr¶ cho ng­êi b¸n... Ngoµi ra, cßn cã kho¶n vèn chiÕm dông lÉn nhau cña c¸c ®¬n vÞ nguån hµng, kh¸ch hµng vµ b¹n hµng. 2.3. Ph©n lo¹i vèn theo thêi gian huy ®éng vèn. Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy, vèn ®­îc chia thµnh hai lo¹i lµ vèn th­êng xuyªn vµ vèn t¹m thêi. - Vèn th­êng xuyªn: bao gåm vèn chñ së h÷u vµ c¸c kho¶n nî dµi h¹n cña doanh nghiÖp. §©y lµ nguån vèn ®­îc dïng ®Ó tµi trî cho c¸c ho¹t ®éng ®Çu t­ mang tÝnh dµi h¹n cña doanh nghiÖp. - Vèn t¹m thêi: Lµ nguån vèn cã tÝnh chÊt ng¾n h¹n (d­íi mét n¨m) mµ doanh nghiÖp cã thÓ sö dông ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cã tÝnh chÊt t¹m thêi, bÊt th­êng ph¸t sinh trong ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. 2.4. Ph©n lo¹i vèn theo ph­¬ng thøc chu chuyÓn: Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ t¸i s¶n xuÊt, vèn vËn ®éng mét c¸ch liªn tôc. Nã biÓu hiÖn b»ng nh÷ng h×nh th¸i vËt chÊt kh¸c nhau, tõ tiÒn mÆt ®Õn t­ liÖu lao ®éng, hµng ho¸ dù tr÷... Sù kh¸c nhau vÒ mÆt vËt chÊt nµy t¹o ra ®Æc ®iÓm chu chuyÓn vèn, theo ®ã ng­êi ta ph©n chia vèn thµnh hai lo¹i lµ vèn cè ®Þnh vµ vèn l­u ®éng. - Vèn cè ®Þnh: Lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña tµi s¶n cè ®Þnh, hay nãi c¸ch kh¸c: Vèn cè ®Þnh cña doanh nghiÖp lµ mét bé phËn cña vèn s¶n xuÊt biÓu hiÖn d­íi gi¸ trÞ ban ®Çu ®Ó ®Çu t­ vµo c¸c tµi s¶n cè ®Þnh nh»m phôc vô cho ho¹t ®éng ®­îc kinh doanh, mµ ®Æc ®iÓm cña nã lµ lu©n chuyÓn dÇn dÇn tõng phÇn vµo gi¸ trÞ cña s¶n phÈm qua nhiÒu chu kú s¶n xuÊt vµ hoµn thµnh mét vßng tuÇn hoµn khi tµi s¶n cè ®Þnh hÕt thêi gian sö dông. Bé phËn vèn cè ®Þnh trë vÒ tay ng­êi së h÷u (chñ doanh nghiÖp) d­íi h×nh th¸i tiÒn tÖ sau khi tiªu thô s¶n phÈm hay dÞch vô hµng ho¸ cña m×nh. - Vèn l­u ®éng: lµ mét bé phËn cña vèn s¶n xuÊt ®­îc biÓu hiÖn b»ng sè tiÒn øng tr­íc vÒ tµi s¶n l­u ®éng nh»m ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp ®­îc tiÕn hµnh mét c¸ch th­êng xuyªn liªn tôc, nã ®­îc chuyÓn toµn bé mét lÇn vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm cµ ®­îc thu håi sau khi thu ®­îc tiÒn b¸n s¶n phÈm. ViÖc nghiªn cøu c¸c ph­¬ng ph¸p ph©n lo¹i vèn cho thay moâi ph­¬ng ph¸p cã ­u ®iÓm vµ nh­îc ®iÓm kh¸c nhau, tõ ®ã doanh nghiÖp cã c¸c gi¶i ph¸p huy ®éng vµ sö dông vèn phï hîp, cã hiÖu qu¶. 3. C¸c bé phËn cÊu thµnh, ®Æc ®iÓm vèn vµ nguån vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp. Vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp ®­îc cÊu thµnh bëi hai bé phËn lµ vèn cè ®Þnh vµ vèn l­u ®éng. Tuú theo tõng lo¹i h×nh doanh nghiÖp, ngµnh nghÒ kinh doanh, c«ng nghÖ s¶n xuÊt ¸p tr×nh ®é ¸p dông khoa häc kü thuËt mµ c¸c doanh nghiÖp x¸c ®Þnh ®­îc tû lÖ vèn hîp lý. ViÖc x¸c ®Þnh c¬ cÊu vèn lµ yÕu tè quan träng, nã thÓ hiÖn tr×nh ®é qu¶n lý vµ sö dông vèn ë mçi doanh nghiÖp. 3.1. Vèn cè ®Þnh cña doanh nghiÖp. 3.1.1. Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm vèn cè ®Þnh. Vèn cè ®Þnh: lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña tµi s¶n cè ®Þnh. Hay nãi c¸ch kh¸c: sè vèn ®Çu t­ øng tr­íc ®Ó mua s¾m, x©y dùng hay l¾p ®Æt c¸c tµi s¶n cè ®Þnh v« h×nh vµ h÷u h×nh nh»m phôc vô s¶n xuÊt kinh doanh ®­îc gäi lµ vèn cè ®Þnh cña doanh nghiÖp. §©y lµ sè vèn ®Çu t­ øng tr­íc, sè vèn nµy nÕu ®­îc sö dông cã hiÖu quÈ sÏ kh«ng mÊt ®i mµ doanh nghiÖp sÏ thu håi l¹i sau khi tiªu thô c¸c s¶n phÈm, hµng ho¸ hay dÞch vô cña m×nh. Do ®ã, ®Ó biÓu hiÖn râ h¬n vÒ vèn cè ®Þnh cña doanh nghiÖp, chóng ta xem xÐt h×nh th¸i biÓu hiÖn cña nã, tøc lµ dùa trªn c¬ së nghiªn cøu vÒ tµi s¶n cè ®Þnh. §Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh, c¸c doanh nghiÖp cÇn cã t­ liÖu s¶n xuÊt. C¨n cø vµo tÝnh chÊt, t¸c dông, t­ liÖu s¶n xuÊt ®­îc chia thµnh hai bé phËn lµ t­ liÖu lao ®éng vµ ®èi t­îng lao ®éng. T­ liÖu lao ®éng ®­îc sö dông ®Ó t¸c ®éng vµo ®èi t­îng lao ®éng, t¹o ra s¶n phÈm cho doanh nghiÖp. §Æc ®iÓm c¬ b¶n cña t­ liÖu lao ®éng lµ chóng cã thÓ tham gia trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp vµo mét hay nhiÒu chu kú s¶n xuÊt. Trong qua tr×nh ®ã, gi¸ trÞ cña chóng bÞ gi¶m ®i mÆc dï gi¸ trÞ sö dông vÉn nh­ ban ®Çu. PhÇn gi¸ trÞ gi¶m ®i ®­îc chuyÓn vµo gi¸ trÞ cña s¶n phÈm. Do ®ã qua c¸c chu kú, gi¸ trÞ cña t­ liÖu lao ®éng ®­îc chuyÓn dÇn vµo gi¸ trÞ cña s¶n phÈm. Tµi s¶n cè ®Þnh lµ bé phËn t­ liÖu lao ®éng chñ yÕu quan träng nhÊt cña doanh nghiÖp. §ã lµ nh÷ng t­ liÖu lao ®éng nh­ m¸y mãc thiÕt bÞ, nhµ x­ëng, ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn... Khi tham gia vµo s¶n xuÊt, chóng kh«ng bÞ thay ®æi vÒ h×nh th¸i ban ®Çu, gi¸ trÞ cña chóng ®­îc chuyÓn dÇn vµo gi¸ trÞ cña s¶n phÈm. Sau mét hay nhiÒu chu kú s¶n xuÊt gi¸ trÞ cña tµi s¶n cè ®Þnh sÏ ®­îc chuyÓn hÕt vµo gi¸ trÞ cña s¶n phÈm, khi ®ã tµi s¶n cè ®Þnh ®· hÕt thêi h¹n sö dông. QuyÕt ®Þnh sè 1062/TC/Q§/CSTC ngµy 14/11/1996 cña Bé tµi chÝnh quy ®Þnh, mäi t­ liÖu lao ®éng ®­îc coi lµ tµi s¶n cè ®inh tho¶ m·n ®ñ hai ®iÒu kiÖn sau: - Thêi gian sö dông tèi thiÓu lµ mét n¨m - Gi¸ trÞ ph¶i ®¹t ®Õn mét ®é lín nhÊt ®Þnh. HiÖn nay ¸p dông møc tèi thiÓu lµ 5 triÖu ®ång. Nh­ ph©n tÝch ë trªn, khi tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, sù vËn ®éng tµi s¶n cè ®Þnh cã nh÷ng ®Æc ®iÓm sau: - VÒ mÆt hiÖn vËt: Tµi s¶n cè ®Þnh tham gia hoµn toµn vµ nhiÒu lÇn vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh vµ nã bÞ lo¹i ra khái qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. - VÒ mÆt gi¸ trÞ: Gi¸ trÞ cña tµi s¶n sè ®Þnh sÏ ®­îc chuyÓn dÞch dÇn tõng phÇn vµo gi¸ trÞ hµng ho¸, s¶n phÈm mµ nã t¹o ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Do ®Æc ®iÓm vÒ mÆt hiÖn vËt vµ gi¸ trÞ cña tµi s¶n cè ®Þnh ®· quyÕt ®Þnh ®Õn h×nh th¸i biÓu hiÖn cña vèn cè ®Þnh trªn hai gãc ®é ®ã lµ: Vèn d­íi h×nh th¸i hiÖn vËt vµ vèn tiÒn tÖ. PhÇn gi¸ trÞ hao mßn cña tµi s¶n cè ®Þnh ®­îc dÞch chuyÓn dÇn vµo gi¸ trÞ cña s¶n phÈm gäi lµ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh. Bé phËn gi¸ trÞ nµy lµ yÕu tè chi phÝ s¶n xuÊt vµ cÊu thµnh nªn gi¸ thµnh s¶n phÈm, biÓu hiÖn d­íi h×nh thøc tiÒn tÖ gäi lµ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh. Sè tiÒn khÊu hao nµy ®­îc trÝch l¹i vµ tÝch luü thµnh quü gäi lµ quü khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, hay lµ vèn tiÒn tÖ cña doanh nghiÖp, nh»m môc ®Ých ®Ó t¸i s¶n xuÊt tµi s¶n cè ®Þnh, duy tr× n¨ng lùc s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. Qua c¸c chy kú s¶n xuÊt kinh doanh, phÇn vèn tiÒn tÖ nµy t¨ng dÇn. PhÇn gi¸ trÞ cßn l¹i cña vèn cè ®Þnh ®­îc cè ®Þnh “trong h×nh th¸i hiÖn vËt cña tµi s¶n cè ®Þnh mµ doanh nghiÖp ®ang sö dông. PhÇn gi¸ trÞ nµy gi¶m dÇn qua c¸c chy kú cïng víi sù t¨ng lªn cña phÇn vèn tiÒn tÖ. Khi tµi s¶n cè ®Þnh hÕt thêi h¹n sö dông còng lµ lóc phÇn vèn hiÖn vËt b»ng kh«ng vµ phÇn vèn tiÒn tÖ ®¹t ®Õn gi¸ trÞ øng ra ban ®Çu vÒ tµi s¶n cè ®Þnh. VÒ mÆt lý thuyÕt, doanh nghiÖp ®· cã thÓ ®Çu t­ tµi s¶n cè ®Þnh míi víi gi¸ trÞ t­¬ng ®­¬ng ®Ó thay thÕ tµi s¶n cò. Vèn cè ®Þnh ®· hoµn thµnh mét vßng lu©n chuyÓn. Tµi s¶n cè ®Þnh lµ c¬ së vËt chÊt kü thuËt cña s¶n xuÊt, lµ ®iÒu kiÖn quan träng ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, chÊt l­îng s¶n phÈm, t¨ng tÝch luü vµ ph¸t triÓn doanh nghiÖp. Víi vai trß quan träng nh­ vËy, nªn viÖc n©ng cao n¨ng suÊt, hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh tøc lµ viÖc t¨ng c­êng n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh kh«ng nh÷ng cã vai trß quan träng ®èi víi doanh nghiÖp, mµ cßn gãp phÇn c¬ khÝ ho¸, tù ®éng ho¸ s¶n xuÊt kinh doanh, ph¸t triÓn s¶n xuÊt x· héi vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ quèc d©n. 3.1.2. Ph©n lo¹i vèn cè ®Þnh. §Ó qu¶n lý vµ sö dông vèn cè ®Þnh cã hiÖu qu¶, ta ph¶i nghiªn cøu c¸c ph­¬ng ph¸p ph©n lo¹i vµ kÕt cÊu cña tµi s¶n cè ®Þnh. Song, tuú theo tõng c¨n cø kh¸c nhau mµ cã thÓ ph©n chia tµi s¶n cè ®Þnh thµnh nh÷ng lo¹i kh¸c nhau. * C¨n cø v¸o h×nh th¸i biÓu hiÖn: Tµi s¶n cè ®Þnh ®­îc chia thµnh: Tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh: lµ nh÷ng t­ liÖu lao ®éng chñ yÕu cã h×nh th¸i vËt chÊt, cã gi¸ trÞ lín, thêi gian sö dông l©u, tham gia vµo nhiÒu chu kú kinh doanh nh­ng vÉn gi÷ nguyªn h×nh th¸i ban ®Çu nh­: Nhµ cöa, vËt kiÕn tróc, m¸y mãc thiÕt bÞ, ph­¬ng tiÖn vËn t¶i... Tµi s¶n cè ®Þnh v« h×nh: lµ nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh kh«ng cã h×nh th¸i vËt chÊt, thÓ hiÖn mét l­îng gi¸ trÞ ®· ®­îc ®Çu t­ cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn nhiÒu chu kú kinh doanh cña doanh nghiÖp nh­: chi phÝ b»ng ph¸t minh s¸ng chÕ, nh·n hiÖu s¶n phÈm... * C¨n cø vµo c«ng dông kinh tÕ : Tµi s¶n cè ®Þnh ®­îc chia thµnh: Nhµ cöa, vËt kiÕn tróc: lµ nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh cña doanh nghiÖp ®­îc h×nh thµnh sau qu¸ tr×nh thi c«ng, x©y dùng vµ ®­îc sö dông trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh nh­: Nhµ x­ëng, trô së lµm viÖc... M¸y mãc thiÕt bÞ: lµ toµn bé c¸c lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ dïng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp nh­: M¸y thiÕt bÞ ®éng lùc, thiÕt bÞ chuyªn dïng, m¸y mãc c«ng t¸c... Ph­¬ng tiÖn vËn t¶i, truyÒn dÉn: lµ c¸c ph­¬ng tiÖn vËn t¶i dïng cho ho¹t ®éng vËn chuyÓn s¶n phÈm, hµng ho¸ do qu¸ tr×nh kinh doanh t¹o ra. ThiÕt bÞ vµ dông cô qu¶n lý: lµ nh÷ng thiÕt bÞ, dông cô dïng trong c«ng t¸c qu¶n lý ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp nh­ m¸y vi tÝnh, thiÕt bÞ ®iÖn tö... C¸c lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh kh¸c: lµ nh÷ng lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh ch­a ®­îc liÖt kª vµo c¸c lo¹i trªn. * C¨n cø vµo môc ®Ých sö dông: Tµi s¶n cè ®Þnh ®­îc chia thµnh: Tµi s¶n cè ®Þnh dïng cho môc ®Ých s¶n xuÊt kinh doanh: lµ nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh dïng cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh c¬ b¶n vµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh phô cña c«ng nghiÖp nh­: nhµ x­ëng, m¸y mãc thiÕt bÞ, ph­¬ng tiÖn vËn t¶i... Tµi s¶n cè ®Þnh dïng cho môc ®Ých phóc lîi, sù nghiÖp an ninh quèc phßng: lµ nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh do doanh nghiÖp qu¶n lý vµ sö dông vµo c¸c ho¹t ®éng phóc lîi, sù nghiÖp, ®¶m b¶o an ninh quèc phßng cña doanh nghiÖp. Tµi s¶n cè ®Þnh cña doanh nghiÖp b¶o qu¶n, gi÷ hé cho ®¬n vÞ kh¸c hoÆc nhµ n­íc theo quy ®Þnh cña c¬ quan nhµ n­íc cã thÈm quyÒn. * C¨n cø vµo h×nh thøc sö dông: Tµi s¶n cè ®Þnh ®­îc chia thµnh Tµi s¶n cè ®Þnh ®ang sö dông: lµ nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh cña doanh nghiÖp ®ang sö dông cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, ho¹t ®éng phóc lîi, sù nghiÖp an ninh quèc phßng cña doanh nghiÖp. Tµi s¶n cè ®Þnh ch­a cÇn sö dông: lµ nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh cÇn thiÕt cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh hay c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña doanh nghiÖp song hiÖn t¹i ch­a cÇn sö dông, ®ang ®­îc dù tr÷ ®Ó sö dông sau nµy. Tµi s¶n cè ®Þnh kh«ng cÇn sö dông: lµ nh÷ng lo¹i tµi s¶n kh«ng cÇn thiÕt hay kh«ng phï hîp víi nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp cÇn ®­îc thanh lý, nh­îng bµn ®Ó thu håi vèn ®Çu t­ ®· bá ra ban ®Çu. Mçi c¸ch ph©n lo¹i cã c¸c ý nghÜa kh¸c nhau, cho phÐp nhµ qu¶n trÞ ®¸nh gi¸ ®­îc t×nh h×nh tµi s¶n cè ®inh, xem xÐt kÕt cÊu tµi s¶n cè ®Þnh cña doanh nghiÖp. Tõ ®ã cã biÖn ph¸p t¸c ®éng ®Ó sö dông vèn cè ®Þnh cã hiÖu qu¶ h¬n. 3.1.3. C¬ cÊu vèn cè ®Þnh: C¬ cÊu vèn cè ®Þnh lµ tû lÖ phÇn tr¨m cña tõng nhãm vèn cè ®Þnh trong tæng sè vèn cè ®Þnh. Nghiªn cøu c¬ cÊu vèn cè ®Þnh cho phÐp ®¸nh gi¸ viÖc ®Çu t­ cã ®óng ®¾n hay kh«ng vµ nã cho phÐp x¸c ®Þnh h­íng ®Çu t­ vèn cè ®Þnh trong t­¬ng lai. C¬ cÊu vèn cè ®Þnh vµ sù thay ®æi cña nã lµ nh÷ng chØ tiªu quan träng nãi lªn tr×nh ®é kü thuËt, kh¶ n¨ng ph¸t triÓn ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp gióp cho viÖc ph¸t triÓn ph­¬ng h­íng t¸i s¶n xuÊt tµi s¶n cè ®Þnh. 3.1.4. Nguån vèn cè ®Þnh . Vèn cè ®Þnh ®­îc h×nh thµnh tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau nh­: nguån vèn ph¸p ®Þnh, nguån vèn tù bæ sung, nguån vèn liªn doanh liªn kÕt. Nguån vèn ph¸p ®Þnh: gåm vèn cè ®Þnh do ng©n s¸ch nhµ n­íc cÊp, do cÊp trªn cÊp ph¸t cho doanh nghiÖp, vèn cæ phÇn do x· viªn hîp t¸c x· vµ c¸c cæ ®«ng ®ãng gãp b»ng tµi s¶n cè ®Þnh, vèn ph¸p ®Þnh do chñ së h÷u bá ra ban ®Çu khi thµnh lËp doanh nghiÖp. Nguån vèn tù bæ sung: gåm vèn cè ®Þnh cña nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh ®· ®­îc ®Çu t­ vµ mua s¾m b»ng quý cña doanh nghiÖp. Nguån vèn liªn doanh, liªn kÕt: gåm c¸c nguån vèn do c¸c ®¬n vÞ tham gia liªn doanh, liªn kÕt ®ãng gãp b»ng tµi s¶n cè ®Þnh vµ b»ng vèn ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n ®· hoµn thµnh. 3.2. Vèn l­u ®éng. Bªn c¹nh vèn cè ®Þnh, mét bé phËn kh¸c kh«ng thÓ thiÕu trong ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp ®ã lµ vèn l­u ®éng. 3.2.1. Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, bªn c¹nh tµi s¶n cè ®Þnh, doanh nghiÖp lu«n cã mét khèi l­îng tµi s¶n nhÊt ®Þnh n»m r¶i r¸c trong c¸c kh©u cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ t¸i s¶n xuÊt nh­: dù tr÷ chuÈn bÞ s¶n xuÊt, phôc vô s¶n xuÊt, ph©n phèi, tiªu thô s¶n phÈm. §ã chÝnh lµ tµi s¶n l­u ®éng cña doanh nghiÖp. Tµi s¶n l­u ®éng chñ yÕu n»m trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp lµ c¸c ®èi t­îng lao ®éng. §èi t­îng lao ®éng kho tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kh«ng gi÷ nguyªn h×nh th¸i vËt chÊt ban ®Çu, bé phËn chñ yÕu cña ®èi t­îng lao ®éng sÏ th«ng qua qu¸ tr×nh s¶n xuÊt t¹o nªn thùc thÓ cña s¶n phÈm, bé phËn kh¸c sÏ hao phÝ mÊt ®i trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. §èi t­îng lao ®éng chØ tham gia vµo mét chu kú s¶n xuÊt, do ®ã toµn bé gi¸ trÞ cña chóng ®­îc dÞch chuyÓn 1 lÇn vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm vµ ®­îc thùc hiÖn khi s¶n phÈm trë thµnh hµng ho¸. Bªn c¹nh mét sè tµi s¶n l­u ®éng n»m trong qu¸ tr×nh l­u th«ng, thanh to¸n, s¶n xuÊt... th× doanh nghiÖp cßn cã mét sè ®èi t­îng lao ®éng kh¸c nh­ vËt t­ phô tïng qu¸ tr×nh tiªu thô, c¸c kho¶n hµng göi b¸n, c¸c kho¶n ph¶i thu... Nh­ vËy, d­íi gãc ®é tµi s¶n th× vèn l­u ®éng ®­îc sö dông ®Ó chØ c¸c tµi kho¶n l­u ®éng. Vèn l­u ®éng chÞu sù chi phèi bëi tÝnh lu©n chuyÓn cña tµi s¶n l­u ®éng. Phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña tµi s¶n l­u ®éng, vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp còng kh«ng ngõng vËn ®éng qua c¸c giai ®o¹n cña chu kú s¶n xuÊt kinh doanh: dù tr÷, s¶n xuÊt vµ l­u th«ng. Vèn l­u ®éng lu«n ®­îc chuyÓn ho¸ qua nhiÒu h×nh th¸i vËt chÊt kh¸c nhau vµ chuyÓn ho¸ phÇn lín vµo gi¸ trÞ cña s¶n phÈm, phÇn cßn l¹i chuyÓn ho¸ trong qu¸ tr×nh l­u th«ng. Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp diÔn ra mét c¸ch th­êng xuyªn, liªn tôc nªn vèn l­u ®éng còng tuÇn hoµn kh«ng ngõng vµ mang tÝnh chu kú. Vèn l­u ®éng hoµn thµnh mét vßng tuÇn hoµn sau mét chu kú s¶n xuÊt kinh doanh. Vèn l­u ®éng lµ ®iÒu kiÖn vËt chÊt kh«ng thÓ thiÕu ®­îc cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt. Muèn cho qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt ®­îc liªn tôc th× yªu cÇu ®Æt ra ®èi víi doanh nghiÖp lµ ph¶i cã ®ñ vèn l­u ®éng ®Ó ®Çu t­ vµo c¸c t­ liÖu lao ®éng tån t¹i mét c¸ch hîp lý, ®ång bé víi nhau trong mét c¬ cÊu. Do ®Æc ®iÓm cña vèn l­u ®éng lµ trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh lu©n chuyÓn toµn bé gi¸ trÞ ngay trong mét lÇn, tuÇn hoµn liªn tôc ®· quyÕt ®Þnh sù vËn ®éng cña vèn l­u ®éng- tøc h×nh th¸i gi¸ trÞ cña tµi s¶n l­u ®éng lµ: + Khëi ®Çu vßng tuÇn hoµn : Vèn l­u ®éng ®­îc dïng ®Ó mua s¾m c¸c ®èi t­îng lao ®éng trong kh©u dù tr÷ s¶n xuÊt. ë giai ®o¹n nµy vèn ®· thay ®æi h×nh th¸i tõ vèn tiÒn tÖ sang vèn vËt t­ (T-H). + TiÕp theo lµ giai ®o¹n s¶n xuÊt: C¸c vËt t­ ®­îc chÕ t¹o thµnh b¸n thµnh phÈm vµ thµnh phÈm. ë giai ®o¹n nµy vèn vËt t­ chuyÓn ho¸ thµnh thµnh phÈm vµ b¸n thµnh phÈm nhê søc lao ®éng vµ c«ng cô lao ®éng (H-SX...-H’). + KÕt thóc vßng tuÇn hoµn: Sau khi s¶n xuÊt ®­îc tiªu thô, vèn l­u ®éng l¹i chuyÓn ho¸ sang h×nh th¸i vèn tiÒn tÖ nh­ ®iÓm xuÊt ph¸t ban ®Çu (H’-T’) (T’ > T). Trong thùc tÕ, sù vËn ®éng cña vèn l­u ®éng kh«ng diÔn ra mét c¸ch tuÇn tù n._.h­ m« h×nh lý thuyÕt trªn mµ c¸c giai ®o¹n vËn ®éng cña vèn ®­îc ®an xen vµo nhau, c¸c chu kú s¶n xuÊt ®­îc tiÕp tôc lÆp l¹i, vèn l­u ®éng ®­îc liªn tôc tuÇn hoµn vµ chu chuyÓn. Trong doanh nghiÖp, viÖc qu¶n lý tèt vèn l­u ®éng cã vai trß rÊt quan träng. Muèn qu¶n lý vèn l­u ®éng, c¸c doanh nghiÖp ph¶i ph©n biÖt ®­îc c¸c bé phËn cÊu thµnh vèn l­u ®éng ®Ó trªn c¬ së ®ã ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý phï hîp. Trªn thùc tÕ, vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp bao gåm nh÷ng bé phËn sau: Vèn b»ng tiÒn: bao gåm tiÒn hiÖn cã trong kÐt vµ tiÒn göi ng©n hµng cña doanh nghiÖp. C¸c kho¶n ®Çu t­ ng¾n h¹n: bao gåm c¸c tÝn phiÕu kho b¹c, th­¬ng phiÕu ng¾n h¹n... C¸c kho¶n ph¶i thu: lµ mét kho¶n môc tån t¹i tÊt yÕu trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. B»ng chøng cña nã lµ c¸c ho¸ ®¬n b¸n hµng, c¸c tê phiÕu chÊp nhËn tr¶ tiÒn cña ng­êi mua nh­ng cßn nhiÒu lý do mµ ng­êi b¸n ch­a thu ®­îc tiÒn ngay. Kho¶n dù tr÷: ViÖc tån t¹i vËt t­, hµng ho¸ dù tr÷, tån kho lµ b­íc ®Öm cÇn thiÕt cho qu¸ tr×nh ho¹t ®éng th­êng xuyªn cña doanh nghiÖp. Sù tån t¹i nµy trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp lµ hoµn toµn kh¸ch quan. Vèn l­u ®éng cã vai trß to lín trong toµn bé qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. V× vËy, ®Ó tæ chøc qu¶n lý vµ sö dông vèn l­u ®éng, tÊt nhiªn, chóng ta ph¶i qu¶n lý trªn tÊt c¶ c¸c mÆt, c¸c kh©u vµ tõng thµnh phÇn vèn l­u ®éng. 3.2.2. C¬ cÊu vèn l­u ®éng. C¬ cÊu vèn l­u ®éng lµ tû lÖ gi÷a c¸c bé phËn cÊu thµnh vèn l­u ®éng vµ mèi quan hÖ gi÷a c¸c lo¹i vµ cña tõng lo¹i so víi tæng sè vèn kinh doanh. X¸c ®Þnh c¬ cÊu vèn l­u ®éng hîp lý cã ý nghÜa quan träng trong c«ng t¸c sö dông hiÖu qu¶ vèn l­u ®éng. Nã ®¸p øng yªu cÇu vÒ vèn trong tõng kh©u, t­ng bé phËn, trªn c¬ së ®ã ®¸p øng nhu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn. 3.2.3. Ph©n lo¹i vèn l­u ®éng. §Ó qu¶n lý vµ sö dông vèn l­u ®éng cã hiÖu qu¶ th× viÖc ph©n lo¹i vèn l­u ®éng lµ rÊt cÇn thiÕt. Cã nhiÒu ph©n lo¹i vèn l­u ®éng kh¸c nhau, tuú thuéc vµo c¸c tiªu thøc ph©n lo¹i. C¨n cø vµo qu¸ tr×nh tuÇn hoµn vµ l­u chuyÓn vèn l­u ®éng: vèn l­u ®éng ®­îc chia thµnh: Vèn dù tr÷: lµ bé phËn dïng ®Ó mua nguyªn vËt liÖu, nhiªn liÖu phô tïng thay thÕ dù tr÷ vµ chuÈn bÞ ®­a vµo s¶n xuÊt. Vèn trong s¶n xuÊt: lµ bé phËn dïng cho giai ®o¹n s¶n xuÊt nh­ s¶n phÈm dë dang, b¸n thµnh phÈm... Vèn trong l­u ®éng: lµ bé phËn trùc tiÕp dïng cho giai ®o¹n l­u th«ng: thµnh phÈm, vèn b»ng tiÒn mÆt. C¨n cø vµo kÕ ho¹ch ho¸, ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh: vèn l­u ®«ng chia thµnh: Vèn ®Þnh møc: lµ sè vèn tèi thiÓu dïng ®Ó hoµn thµnh kÕ ho¹ch l­u chuyÓn hµng ho¸ vµ kÕ ho¹ch s¶n xuÊt dÞch vô phô thuéc. Vèn l­u ®éng ®Þnh møc gåm cã: vèn dù tr÷ hµng ho¸ vµ vèn phi hµng ho¸. + Vèn dù tr÷ hµng ho¸ lµ sè tiÒn ë c¸c kho, cöa hµng, tr¹m, trÞ gi¸ hµng ho¸ trªn ®­êng v©n chuyÓn vµ trÞ gi¸ hµng ho¸ b»ng chøng tõ. + Vèn phi hµng ho¸ lÇ sè tiÒn ®Þnh møc cña vèn b»ng tiÒn. Vèn phi hµng ho¸ gåm vèn b»ng tiÒn vµ c¸c atµi s¶n kh¸c. Vèn kh«ng ®Þnh møc: lµ sè vèn l­u ®éng cã thÓ phat sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh vµ s¶n xuÊt dÞch vô phô thuéc nh­ng kh«ng cã ®ñ c¨n cø ®Ó tÝnh to¸n ®­îc. Tuú theo mçi c¸ch ph©n lo¹i vèn l­u ®éng mµ nhµ qu¶n trÞ sÏ ®­a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh cô thÓ trong viÖc qu¶n lý vµ sö dông vèn l­u ®éng mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nhÊt. 3.2.4. Nguån vèn l­u ®éng. Nguån vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp gåm cã: vèn tù cã, vèn coi nh­ tù cã vµ vèn ®i vay. Vèn tù cã: Bao gåm: + Nguån vèn ph¸p ®Þnh: gåm vèn l­u ®éng do ng©n s¸ch cÊp hoÆc cÊp trªn cÊp ph¸t cho ®¬n vÞ ( cÊp lÇn ®Çu hoÆc bæ sung), nguån vèn cæ phÇn nghÜa vô do c¸c x· viªn hîp t¸c x· hoÆc c¸c cæ ®«ng ®ãng gãp, hoÆc vèn ph¸p ®Þnh do chñ doanh nghiÖp t­ nh©n bá ra ban ®Çu khi thµnh lËp doanh nghiÖp. + Nguån vèn tù bæ sung: h×nh thµnh tõ kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ th«ng qua quü khuyÕn khÝch ph¸t triÓn s¶n xuÊt c¸c kho¶n chªnh lÖch gi¸ hµng ho¸ tån kho (theo c¬ chÕ b¶o toµn gi¸ trÞ vèn) + Nguån vèn liªn doanh, liªn kÕt: Gåm cã c¸c kho¶n vèn cña c¸c ®¬n vÞ tham gia liªn doanh, liªn kÕt gãp b»ng tiÒn, hµng ho¸, s¶n phÈm, nguyªn vËt liÖu... Vèn coi nh­ tù cã: do ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n hiÖn hµnh, cã mét sè kho¶n tiÒn tuy kh«ng ph¶i cña doanh nghiÖp nh­ng cã thÓ sö dông trong kho¶ng thêi gian rçi ®Ó bæ sung vèn l­u ®éng, ng­êi ta coi dè nh­ kho¶n vèn tù cã nh­: tiÒn thuÕ, tiÒn l­¬ng, b¶o hiÓm x· héi, phÝ trÝch tr­íc ch­a ®Õn h¹n ph¶i chi cã thÓ sö dông vµ c¸c kho¶n nî kh¸c. Nguån vèn ®i vay ®Ó ®¶m b¶o thanh to¸n cho ng©n hµng, nhµ cung øng...trong khi hang ch­a b¸n ®· mua hoÆc sù kh«ng khíp trong thanh to¸n, doanh nghiÖp ph¶i cã sù liªn kÕt víi c¸c tæ chøc cho vay ®Ó vay tiÒn. Nguån vèn ®i vay lµ mét nguån quan träng. Tuy nhiªn, vay d­íi h×nh thøc kh¸c nhau th× chÞu l·i suÊt kh¸c nhau vµ ph¶i tr¶ kÞp thêi c¶ vèn lÉn l·i vay khi ®Õn thêi h¹n II. TÇm quan träng cña vèn ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp th­¬ng m¹i. KÕt qu¶ cuèi cïng cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh lµ s¶n phÈm.S¶n phÈm cña doanh nghiÖp cã thÓ lµ hµng ho¸, dÞch vô, cã thÓ tån t¹i ë h×nh thøc vËt chÊt hay phi vËt chÊt, nh­ng chóng ®Òu lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh dïng søc lao ®éng vµ t­ liÖu lao ®éng t¸c ®éng vµo ®èi t­îng lao ®éng ®Ó lµm biÕn ®æi nã. T­ liÖu lao ®éng vµ ®èi t­îng lao ®éng lµ ®iÒu kiÖn vËt chÊt kh«ng thÓ thiÕu ®­îc cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ t¸i s¶n xuÊt. V× vËy, cã thÓ nãi vèn (biÓu hiÖn b¨ng t­ liÖu lao ®éng vµ ®èi t­îng lao ®éng) cã vai trß quan träng cho sù ra ®êi, sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. Song, tr­íc ®©y trong c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung bao cÊp, c¸c xÝ nghiÖp quèc doanh ®Òu ®­îc ng©n s¸ch nhµ n­íc tµi trî vèn, nÕu thiÕu vèn sÏ ®­îc ng©n hµng cho vay víi l·i suÊt ­u ®·i. §èi víi c¬ chÕ bao cÊp nÆng nÒ nh­ vËy nªn vai trß khai th¸c , thu hót vèn cña doanh nghiÖp kh«ng ®­îc ®Æt ra nh­ mét nhu cÇu cÊp b¸ch, cã tÝnh sång cßn ®èi víi doanh nghiÖp. ChÕ ®é cÊp ph¸t, giao nép mét mÆt ®· thñ tiªu tÝnh c¬ ®éng cña doanh nghiÖp, mÆt kh¸c l¹i t¹o ra sù c©n ®èi gi¶ t¹o vÒ quan hÖ cung- cÇu vèn trong nÒn kinh tÕ. §©y lµ lý do chñ yÕu t¹i sao trong thêi kú bao cÊp l¹i v¾ng mÆt, kh«ng vÇn thiÕt cã thÞ tr­êng vèn. ChuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, vèn kinh doanh cã tÇm quan träng ®Æc biÖt trong c¸c doanh nghiÖp. Vµ nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng thùc sù lµ m«i tr­êng ®Ó cho vèn béc lé ®Çy ®ñ b¶n chÊt, vai trß vµ tÇm quan träng cña nã. Thø nhÊt, Vèn kinh doanh cña sn cã vai trß quyÕt ®Þnh cho viÖc thµnh lËp, ho¹t ®éng vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. V× vèn lµ mét yÕu tè ®Çu vµo cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, lµ ®iÒu kiÖn vËt chÊt kh«ng thÓ thiÕu ®­îc trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Trong ph¹m vi mét doanh nghiÖp cã thÓ thÊy r»ng, ®iÓm xuÊt ph¸t ®Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh lµ cã mét sè vèn ®Çu t­ ban ®Çu nhÊt ®Þnh. Vèn kinh doanh lµ ®iÒu kiÖn tiÒn ®Ò cho doanh nghiÖp cã thÓ thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. NÕu kh«ng cã vèn sÏ kh«ng cã bÊt kú mét ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nµo c¶, vèn kinh doanh lµ c¬ së ®Ó doanh nghiÖp tÝnh to¸n, ho¹ch ®Þnh c¸c chiÕn l­îc vµ kÕ ho¹ch kinh doanh. VÒ mÆt ph¸p lý, tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp dï ë thµnh phÇn kinh tÕ nµo, ®Ó ®­îc thµnh lËp vµ ®i vµo ho¹t ®éng th× nhÊt thiÕt cÇn ph¶i cã l­îng vèn cÇn thiÕt tèi thiÓu theo quy ®Þnh cña nhµ n­íc hay cßn gäi lµ vèn ph¸p ®Þnh. L­îng vèn nµy nhiÒu hay Ýt phô thuéc vµo lo¹i h×nh doanh nghiÖp cña doanh nghiÖp ®ã. Thø hai, Vèn kinh doanh gióp c¸c doanh nghiÖp tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh mät c¸ch liªn tôc cã hiÖu qu¶. Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, vèn kinh doanh cña mét doanh nghiÖp kh«ng ngõng ®­îc t¨ng lªn t­¬ng øng víi sù t¨ng tr­ëng quy m« s¶n xuÊt, ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt ®­îc tiÕn hµnh mét c¸ch liªn tôc. NÕu doanh nghiÖp thiÕu vèn kinh doanh sÏ g©y ra nh÷ng tæn thÊt nh­ : s¶n xuÊt ®×nh trÖ, kh«ng ®¶m b¶o thùc hiÖn c¸c hîp ®ång ®· ký kÕt víi kh¸ch hµng, kh«ng ®ñ tiÒn ®Ó thanh to¸n víi nhµ cung øng kÞp thêi dÉn tíi mÊt tÝn nhiÖm trong quan hÖ mua b¸n, vµ do ®ã sÏ kh«ng gi÷ ®­îc kh¸ch hµng...Nh÷ng khã kh¨n ®ã kÐo dµn nhÊt ®Þnh sÏ dÉn ®Õn thua lç, ph¸ s¶i doanh nghiÖp. §iÒu ®ã, ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i lu«n b¶o ®¶m ®Çy ®ñ, kÞp thêi vèn kinh doanh cho qu¸ trinhd s¶n xuÊt, ®¸p øng nhu cÇu më réng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Thø ba, Vèn kinh doanh lµ mét trong nh÷ng tiªu thøc ®Ó ph©n lo¹i quy m« cña doanh nghiÖp xÕp lo¹i doanh nghiÖp vµo lo¹i lín, nhá hay trung b×nh vµ lµ mét trong nh÷ng tiÒm n¨ng quan träng ®Ó doanh nghiÖp sö dông hiÖu qu¶ nguån lùc hiÖn cã vµ t­¬ng lai vÒ søc lao ®éng, nguån cung øng, ph¸t triÓn më réng thÞ tr­êng. Thø t­, Vèn kinh doanh kh«ng nh÷ng lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®Ó c¸c doanh nghiÖp kh¼ng ®Þnh ®­îc chç ®øng cña m×nh mµ cßn lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi t¹o nªn sù c¹nh tranh cña doanh nghiÖp trong c¬ chÕ thÞ tr­êng. Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng, d­íi t¸c ®éng cña quy luËt canh tranh, cïng víi kh¸t väng lîi nhuËn, c¸c doanh nghiÖp ph¶i kh«ng ngõng ph¸t triÓn vèn kinh doanh cña m×nh, cho nªn nhu cÇu vÒ vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp lµ rÊt lín. §Ó ®¶m b¶o chiÕn th¾ng trong c¹nh tranh, ®¶m b¶o sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp, t©t yÕu c¸c doanh nghiÖp ph¶i n¨ng ®éng n¾m b¾t nhu cÇu thÞ tr­êng, ®Çu t­ ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ, c¶i tiÕn quy tr×nh c«ng nghÖ, ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm, h¹ gi¸ thµnh. §iÒu ®ã ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp phai cã nhiÒu vèn. Vèn ®· trë thµnh ®éng lùc vµ lµ yªu cÇu cÊp b¸ch ®èi víi tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp. ChØ cã vèn trong tay míi cã thÓ gióp doanh nghiÖp ®Çu t­ hiÖn ®¹i ho¸ s¶n xuÊt, tån t¹i trong m«i tr­êng c¹nh tranh vµ tèi ®a ho¸ lîi nhuËn. Nhu cÇu vÒ vèn®Ó ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, cho sù ph¸t triÓn ngµnh nghÒ míi ®· trë thµnh mét ®ßi hái cÊp thiÕt víi tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp nãi chung còng nh­ doanh nghiÖp th­¬ng m¹i nãi riªng. Nh­ vËy, vèn kinh doanh ®ãng vai trß quan träng, lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt trong qu¸ tr×nh ®Çu t­, ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp, t¹o lîi thÕ c¹nh tranh vµ ®øng v÷ng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Thø n¨m, Vèn kinh doanh cßn lµ c«ng cô ph¶n ¸nh vµ ®¸nh gi¸ qu¸ tr×nh vËn ®éng cña tµi s¶n, nghÜa lµ ph¶n ¸nh vµ kiÓm tra qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Th«ng qua sù vËn ®éng cña vèn kinh doanh, c¸c chØ tiªu tµi chÝnh nh­: hiÖu qu¶ sù dông vèn, hÖ thèng thanh to¸n, hÖ sè sinh lêi, c¬ cÊu c¸c nguån vèn vµ c¬ cÊu ph©n phèi sö dông vèn… mµ qu¶n lý cã thÓ nhËn biÕt ®­îc tr¹ng th¸i vèn trong c¸c kh©u cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Víi kh¶ n¨ng ®ã, nhµ qu¶n lý cã thÓ ph¸t hiÖn ra c¸c khuyÕt tËt vµ nguyªn nh©n cña nã ®Ó ®iÒu chØnh qu¸ tr×nh kinh doanh nh»m môc tiªu ®· ®Þnh. ViÖc më réng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong ®iÒu kiÖn tiÕn bé cña khoa häc- kü thuËt, c«ng nghÖ ph¸t triÓn cao. Nhu cÇu vèn ®Çu t­ cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ngµy cµng t¨ng nªn viÖc tæ chøc huy ®éng vèn ngµy cµng trë nªn quan träng ®èi víi mçi doanh nghiÖp. Huy ®éng vèn ®Çy ®ñ vµ kÞp thêi cã thÓ gióp doanh nghiÖp chíp thêi c¬ kinh doanh, t¹o ®­îc lîi thÕ trong c¹nh tranh. Thªm vµo ®ã viÖc lùa chän c¸c h×nh thøc vµ ph­¬ng ph¸p huy ®éng vèn thÝch hîp sÏ gi¶m bít chi phÝ sö dông vèn, ®iÒu ®ã t¸c ®éng rÊt lín ®Õn viÖc t¨ng lîi nhuËn cho doanh nghiÖp. Tõ nh÷ng lý do trªn, cho thÊy viÖc tæ chøc ®¶m b¶o ®Çy ®ñ, kÞp thêi vèn cho nhu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh cã t¸c ®éng rÊt m¹nh mÏ ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh, nã quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong t­¬ng lai cña doanh nghiÖp. Tuy nhiªn, trong sù c¹nh tranh gay g¾t cña thÞ tr­êng, viÖc huy ®éng ®­îc vèn míi chØ lµ b­íc ®i ®Çu, quan träng h¬n vµ quyÕt ®inh h¬n lµ nghiÖ thuËt ph©n bè, sö dông vèn cã hiÖu qu¶ cao nhÊt ¶nh h­ëng ®Õn vÞ thÕ cña doanh nghiÖp trªn th­¬ng tr­êng.V× vËy, ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p sö dông, b¶o toµn vµ më réng vèn kinh doanh hiÖu qu¶, tõ ®ã míi gióp doanh nghiÖp tån t¹i vµ ngµy cµng ph¸t triÓn trong c¬ chÕ thÞ tr­êng. Qua nh÷ng sù ph©n tÝch ë trªn ta thÊy, vèn kinh doanh cã tÇm quan träng to l¬n. Do ®ã, vÊn ®Ò sö dông vèn trong kinh doanh cã ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. Môc ®Ých cña sö dông vèn trong kinh doanh lµ nh»m ®¶m b¶o nhu cÇu tèi ®a vÒ vèn cho viÖc ph¸t triÓn kinh doanh hµng ho¸ trªn c¬ së nguån vèn cã h¹n ®­îc sö dông mét c¸ch hîp lý, tiÕt kiÖm ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nhÊt. §Ó ®¹t ®­îc môc ®Ých trªn, yªu cÇu c¬ b¶n cña sö dông vèn lµ: B¶o ®¶m sö dông vèn ®óng ph­¬ng h­íng, ®óng môc ®Ých vµ ®óng kÕ ho¹ch kinh doanh cña doanh nghiÖp. ChÊp hµnh ®óng c¸c quy ®Þnh vµ chÕ ®é qu¶n lý l­u th«ng tiÒn tÖ cña nhµ n­íc. H¹ch to¸n ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c, kÞp thêi sè vèn hiÖn cã vµ t×nh h×nh sö dông vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp. Nh÷ng biÖn ph¸p cÇn ph¶i ¸p dông ®Ó sö dông vèn cã hiÖu qu¶ kinh tÕ lµ: Mét lµ: T¨ng nhanh vßng quay cña vèn l­u ®éng hay rót ng¾n sè ngµy l­u chuyÓn cña hµng ho¸. §Èy m¹nh b¸n ra, thu hót nhiÒu kh¸ch hµng trªn c¬ së chÊt l­îng hµng ho¸ tèt vµ sè l­îng ®¶m b¶o. Më réng l­u chuyÓn hµng ho¸ trªn c¬ së ¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, t¨ng c­êng m¹ng l­íi b¸n hµng ®Ó phôc vô thuËn tiÖn cho kh¸ch hµng. Tæ chøc hîp lý, tr¸nh ø ®äng, tån kho thõa, hµng chËm k­u chuyÓn. Hai lµ: TiÕt kiÖm chi phÝ sö dông hîp lý tµi s¶n, gi¶m thiÖt h¹i: TiÕt kiÖm chi phÝ l­u th«ng Mua hµng tËn ng­êi s¶n xuÊt, tËn n¬i b¸n hµng Sö dông c¸c m¸y mãc, thiÕt bÞ ph­¬ng tiÖn, c¶ vÒ thêi gian vµ c«ng suÊt, ®æi míi kü thuËt, ¸p dông kinh nghiÖm tiªn tiÕn tring viÖc xuÊt nhËp, dù tr÷ b¶o qu¶n. Cho thuª c¸c c¬ së vµ ph­¬ng tiÖn thõa hoÆc trong thêi gian ch­a sö dông; hoÆc liªn doanh liªn kÕt ®Ó sö dông hÕt n¨ng lùc cña tµi s¶n cè ®inh. Ba lµ: T¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh: H¹ch to¸n, theo dâi ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c, kÞp thêi t×nh h×nh thu chi cña doanh nghiÖp. ChÊp hµnh viÖc thanh to¸n ®Ó gi¶m chi phÝ l·i vay ng©n hµng Qu¶n lý chÆt chÏ vèn, chèng tham «, l·ng phÝ vµ gi¶m nh÷ng thiÖt h¹i do vi ph¹m hîp ®ång, vay, tr¶ cña doanh nghiÖp. III. HiÖu qu¶ sö dông vèn cña doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. 1. Sù cÇn thiÕt cña viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn. §Ó ®¸nh gi¸ tr×nh ®é qu¶n lý, ®iÒu hµnh ho¹t ®éng cña mçi doanh nghiÖp, ng­êi ta th­êng sö dông th­íc ®o lµ hiÖu qu¶ kinh tÕ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ®ã. §©y lµ mét ph¹m trï ph¶n ¸nh tr×nh ®é sö dông c¸c nguån lùc cña doanh nghiÖp ®Ó ®¹t ®­îc kÕt qu¶ cao nhÊt víi chi phÝ hîp lý nhÊt. Do vËy, c¸c nguån lùc kinh tÕ ®Æc biÖt lµ nguån vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp cã t¸c ®éng rÊt lín tíi hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. ViÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn lµ yªu c©u mang tÝnh th­êng xuyªn vµ b¾t buéc ®èi víi bÊt cø doanh nghiÖp nµo trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn sÏ gióp ta thÊy ®­îc hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung vµ tr×nh ®é qu¶n lý sö dông vèn nãi riªng ThËt vËy, sö dông vèn trong kinh doanh th­¬ng m¹i lµ mét kh©u cã tÇm quan träng, quyÕt ®Þnh ®Õn hiÖu qu¶ cña kinh doanh. Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, mét doanh nghiÖp qu¶n lý tµi chÝnh yÕu kÐm, kh«ng b¶o toµn ®­îc vèn, ®Ó mÊt vèn, sö dông vèn kh«ng tiÕt kiÖm, sai môc ®Ých, doanh thu kh«ng ®ñ bï ®¾p chi phÝ, t×nh tr¹ng thua lç kÐo dµi th× ta cã thÓ nãi doanh nghiÖp ®ã sö dông vèn kÐm hiÖu qu¶. §Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn, c¸c doanh nghiÖp ph¶i lu«n lu«n t×m c¸ch b¶o toµn, sö dông vèn cã hiÖu qu¶ vµ ph¶i cã biÖn ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn. §©y lµ mét vÊn ®Ò kh«ng ®¬n gi¶n vµ kh«ng ph¶i doanh nghiÖp nµo còng lµm ®­îc, nhÊt lµ trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ cßn ch­a æn ®Þnh. HiÖu qu¶ sö dông vèn cña doanh nghiÖp lµ mét ph¹m trï kinh tÕ ph¶n ¸nh tr×nh ®é khai th¸c, sö dông vµ qu¶n lý nguån vèn, lµm cho ®ång vèn sinh lêi tèi ®a, nh»n môc tiªu cuèi cïng lµ tèi ®a ho¸ gi¸ trÞ tµi s¶n cña chñ së h÷u. HiÖu qu¶ sö dông vèn ®­îc l­îng ho¸ th«ng qua c¸c chØ tiªu vÒ hiÖu suÊt, hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh, vèn l­u ®éng, møc sinh lêi vµ tèc ®é chu chuyÓn cña vèn l­u ®éng... Nã ph¶n ¸nh mèi quan hÖ gi÷a ®Çu ra vµ ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh th«ng qua th­íc ®o tiÒn tÖ hay cô thÓ lµ mèi t­¬ng quan gi÷a kÕt qu¶ thu ®­îc víi chi phÝ bá ra. KÕt qu¶ thu ®­îc cµng cao so víi chi phÝ bá ra thi hiÖu qu¶ sö dông vèn cµng cao. Do ®ã, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn lµ ®iÒu kÖn qu¶ träng ®Ó doanh nghiÖp ph¸t triÓn v÷ng m¹nh. Tãm l¹i, viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn lµ tÊt yÕu kh¸ch quan vµ nã cã ý nghÜa quan träng ®èi víi mçi doanh nghiÖp nãi riªng vµ ®ãi víi nÒn kinh tÕ nãi chung, ®Æc biÖt lµ trong c¬ chÕ hiÖn nay. - N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn sÏ ®¶m b¶o ®­îc tÝnh an toµn vÒ tµi chÝnh cho doanh nghiÖp, ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. Qua ®ã, c¸c doanh nghiÖp sÏ cã ®ñ vèn vµ ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n, kh¾c phôc còng nh­ gi¶m bít nh÷ng rñi ro trong kinh doanh. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn sÏ lµm t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp. §Ó ®¸p øng c¸c yªu cÇu c¶i tiÕn c«ng nghÖ,n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, ®a dang ho¸ mÉu m· s¶n phÈm...doanh nghiÖp ph¶i cã vèn. Trong ®iÒu kiÖn vèn cña doanh nghiÖp cã h¹n viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn lµ rÊt cÇn thiÕt. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn sÏ gióp doanh nghiÖp ®¹t ®­îc môc tiªu t¨ng gi¸ tµi s¶n cña chñ së h÷u vµ c¸c môc tiªu kh¸c nh­ n©ng cao uy tÝn s¶n phÈm trªn thÞ tr­êng, n©ng cao møc sèng cña ng­êi lao ®éng...Khi ho¹t ®éng kinh doanh mang l¹i lîi nhuËn th× doanh nghiÖp cã thÓ më réng quy m« s¶n xuÊt, t¹o thªm c«ng ¨n viÖc lµm vµ møc sèng cho ng­êi lao ®éng còng ngµy cµng ®­îc c¶i thiÖn. §iÒu ®ã gióp cho n¨ng xuÊt lao ®éng ngµy cµng n©ng cao, t¹o sù ph¸t triÓn cho doanh nghiÖp vµ c¸c ngµnh liªn quan. §ång thêi nã còng lµm t¨ng c¸c kho¶n ®ãng gãp cho ng©n s¸ch nhµ n­íc. 2. Nguyªn t¾c c¬ b¶n ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn. Nh­ trªn ®· ph©n tÝch, viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn lµ ®iÒu kiÖn quan träng cho sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp còng nh­ nÒn kinh tÕ. Do ®ã, cac doanh nghiÖp ph¶i lu«n t×m biÖn ph¸p ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng sö dông nguån vèn cña m×nh. Trong thùc tÕ, c¸c doanh nghiÖp ®Òu thùc hiÖn nhiÒu biÖn ph¸p kh¸c nhau ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn, tuú thuéc vµo tõng ngµnh nghÒ, quy m« vèn còng nh­ uy tÝn cña doanh nghiÖp. Nh­ng c¸c biÖn ph¸p nµy dï kh¸c nhau song ®Òu theo nguyªn t¾c nhÊt ®Þnh, ®ã lµ sö dông hiÖu qu¶ ‘b¶o toµn ph¸t triÓn vèn”. Mét doanh nghiÖp khã cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn khi mµ nguån vèn cña nã l¹i gi¶m dÇn ®i. §Ó duy tr× s¶n xuÊt kinh doanh, nguån vèn cña doanh nghiÖp ph¶i vËn ®éng kh«ng ngõng kÕt thóc mçi vßng chu chuyÓn, vèn ph¶i ®­îc gi÷ nguyªn gia trÞ. B¶o toµn vèn lµ ®iÒu kiÖn tr­íc tiªn ®Ó doanh nghiÖp tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay. Yªu cÇu b¶o toµn vèn lµ thùc chÊt lµ duy tr× gi¸ trÞ, søc mua, n¨ng lùc cña nguån vèn chñ së h÷u vµ mÆc dï c¬ cÊu tµi trî cña doanh nghiÖp bao gåm vèn chñ së h÷u vµ vèn vay nî kh¸c, song mäi kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cuèi cïng ®Òu ph¶n ¸nh vµo sù t¨ng gi¶m vèn chñ së h÷u. Mét dù ¸n mµ doanh nghiÖp tµi trî b»ng nguån vèn vay bÞ thua lç th× nh÷ng thua lç ®ã doanh nghiÖp ph¶i chÞu doanh nghiÖp b»ng chÝnh nguån vèn cña m×nh. Nh­ vËy thua lç cña doanh nghiÖp víi mäi kho¶n ®Çu t­ dï ®­îc tµi trî b»ng nguån vèn nµo cuèi cïng còng lµm gi¶m nguån vèn chñ së h÷u. Mét ®Æc tr­ng c¬ b¶n cña vèn lµ tÝnh gi¸ trÞ vÒ mÆt thêi gian. §iÒu nµy vèn øng ra ®Çu t­ ch¼ng nh÷ng ph¶i thu håi ®­îc ®ñ gi¸ trÞ ban ®Çu mµ gi¸ trÞ nhËn ®­îc cµng ph¶i lín gi¸ trÞ ban ®Çu. Cã nh­ vËy míi tho¶ m·n ®­îc gi¸ trÞ cña nhµ ®Çu t­. §Æc biÖt trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, chØ cã s¶n xuÊt vµ t¸i s¶n xuÊt liªn tôc th× doanh nghiÖp míi cã thÓ ®óng v÷ng vµ chiÕn th¾ng trong c¹nh tranh. YÒu cÇu ph¸t triÓn vèn lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®Ó kh¼ng ®Þnh sù tån t¹i cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng. Thùc chÊt cña viÖc ph¸t triÓn vèn lµ kh«ng ngõng lµm t¨ng tiÒm lùc tµi chÝnh cho chñ së h÷u doanh nghiÖp. Vèn chñ së h÷u ph¶i ®­îc t¨ng gia t¨ng c¶ vÒ mÆt tuyÖt ®èi lÉn t­¬ng ®èi. Nh­ vËy, b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn lµ nguyªn t¾c cña viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn t¹i doanh nghiÖp. Tãm l¹i, thùc chÊt cña viÖc b¶o toµn vèn lµ gi÷ ®­îc gi¸ trÞ thùc tÕ hay søc mua cña vèn (thÓ hiÖn b»ng tiÒn), gi÷ ®­îc kh¶ n¨ng chuyÓn ®æi so víi c¸c lo¹i tiÒn kh¸c t¹i mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh. Nãi c¸ch kh¸c, b¶o toµn vèn chÝnh lµ b¶o toµn gi¸ trÞ cña c¸c nguån vèn kh¸c. ViÖc ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng b¶o toµn vèn cña doanh nghiÖp ®­îc tÝnh b»ng c¸ch so s¸nh sè vèn hiÖn cã cña doanh nghiÖp so víi sè vèn cña doanh nghiÖp ph¶i b¶o tån theo ký kÕt giao nhËn vèn hoÆc theo kú tr­íc. Sè vèn hiÖn cã cña doanh nghiÖp HÖ sè b¶o tån vèn= Sè vèn doanh nghiÖp ph¶i b¶o tån Sè vèn doanh nghiÖp ph¶i b¶o tån t¹i thêi®iÓm x¸c ®Þnh = Sè vèn doanh nghiÖp ph¶i b¶o toµn khi giao nhËn hoÆc kú tr­íc x ChØ sè gi¸ vµ tû gi¸ t¹i thêi®iÓm x¸c ®Þnh do c¬ quan cã thÈm quyÒn x¸c ®Þnh NÕu hÖ sè b»ng 1, tøc lµ doanh nghiÖp ph¶i b¶o toµn ®­îc vèn, lín h¬n 1 tøc lµ doanh nghiÖp kh«ng b¶o toµn ®­îc vèn mµ cãn ph¸t triÓn ®­îc vèn. Ng­îc l¹i, nÕu nhá h¬n 1, tøc lµ doanh nghiÖp kh«ng b¶o toµn ®­îc vèn. Trong tr­êng hîp nµy, doanh nghiÖp ph¶i lÊy thu nhËp ®Ó bï. V× vËy, cÇn tÝnh thªm hÖ sè kh¶ n¨ng an toµn: HÖ sè kh¶ n¨ng b¶o toµn = Sè vèn hiÖn cã cña DN + Thu nhËp Sè vèn doanh nghiÖp ph¶i b¶o toµn C¸c biÖn ph¸p b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn cña c¸c doanh nghiÖp nh­ lµ: -Thùc hiÖn ®óng chÕ ®é qu¶n lý, sö dông vèn, tµi s¶n, theo quy ®Þnh cña nhµ nhµ n­íc vµ theo th«ng t­ sè 62/1999/TT-BTC ngµy 7/6/1999. -Thùc hiÖn viÖc mua b¶o hiÓm tµi s¶n thuéc quyÒn qu¶n lý vµ sö dông cña doanh nghiÖp. ViÖc mua b¶o hiÓm ®­îc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh. -Doanh nghiÖp ®­îc h¹ch to¸n vµo chi phÝ kinh doanh, chi phÝ ho¹t ®éng kh¸c c¸c kho¶n dù phßng sau : + Dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho : lµ kho¶n gi¶m gi¸ vËt t­, hµng ho¸ tån kho dù kiÕn sÏ xÈy ra trong kú kinh doanh tiÕp theo. +Dù phßng c¸c kho¶n nî ph¶i thu håi khã ®ßi : Lµ c¸c kho¶n ph¶i dù kiÕn kh«ng ®­îc trong kú kinh doanh tíi do kh¸ch hµng nî kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n . + Dù phßng gi¶m gi¸ c¸c lo¹i chøng kho¸n trong ho¹t ®éng tµi chÝnh. ViÖc lËp vµ sö dông c¸c kho¶n dù phßng nãi trªn thùc hiÖn theo quy ®Þnh hiÖn hµnh . + Dù phßng c¸c kho¶n gi¶m gi¸ gi÷a ®ång ViÖt Nam so víi ®ång ngo¹i tÖ kh¸c . + Dïng l·i n¨m sau ®Ó bï lç cho c¸c n¨m tr­íc +§­îc h¹ch to¸n mét sè thiÖt h¹i vµo chi phÝ hoÆc kÕt qu¶ kinh doanh theo chÕ ®é nhµ n­íc quy ®Þnh . 3. ChØ tiªu x¸c ®Þnh hiÖu qu¶ sö dông vèn. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, môc ®Ých duy nhÊt cña mäi doanh nghiÖp lµ s¶n xuÊt kinh doanh ®em l¹i hiÖu qu¶ nhÊt ®Þnh, lÊy hiÖu qu¶ kinh doanh lµm th­íc ®o cho mäi ho¹t ®éng kinh tÕ cña doanh nghiÖp. HiÖu qu¶ kinh doanh lµ lîi Ých kinh tÕ ®¹t ®­îc sau khi ®· bï ®¾p mét kho¶n chi phÝ bá ra cho ho¹t ®éng kinh doanh. Nh­ vËy, hiÖu qu¶ lµ mét chØ tiªu chÊt l­îng ph¶n ¸nh mèi quan hÖ gi÷a kÕt qu¶ thu ®­îc tõ ho¹t ®éng kinh doanh víi chi phÝ bá ra ®Ó thu ®­îc kÕt qu¶ ®ã. Do ®ã, hiÖu qu¶ kinh doanh ®­îc x¸c ®Þnh d­íi hai gãc ®é: HiÖu qu¶ kinh tÕ vµ hiÖu qu¶ x· héi. - HiÖu qu¶ kinh tÕ: Lµ ph¹m trï kinh tÕ ph¶n ¸nh tr×nh ®é sö dông c¸c nguån nh©n lùc vµ vËt lùc cña doanh nghiÖp ®Ó ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ cao nhÊt trong qu¸ tr×nh kinh doanh. HiÖu qu¶ kinh tÕ ®­îc so s¸nh gi÷a kÕt qu¶ ®Çu ra vµ chi phÝ ®Çu vµo. HiÖu qu¶ kinh tÕ = KÕt qu¶ ®Çu vµo Chi phÝ ®Çu vµo Qua c«ng thøc trªn ta thÊy, hiÖu qu¶ kinh tÕ chÞu ¶nh h­ëng cña hai nh©n tè ®ã lµ: KÕt qu¶ ®Çu ra vµ chi phÝ ®Çu vµo. HiÖu qña t¨ng lªn khi: + KÕt qu¶ ®Çu ra t¨ng lªn vµ chi phÝ ®Çu vµo kh«ng ®æi + HoÆc kÕt qu¶ ®Çu ra kh«ng ®æi vµ chi phÝ ®Çu vµo gi¶m xuèng + HoÆc kÕt qu¶ ®Çu ra vµ chi phÝ ®Çu vµo ®Òu t¨ng nh­ng tèc ®é t¨ng cña kÕt qu¶ lín h¬n tèc ®é t¨ng cña chi phÝ. KÕt qu¶ ®Çu ra ®­îc x¸c ®Þnh trªn 3 chØ tiªu: + ChØ tiªu lîi nhuËn rßng: lµ chØ tiªu quan träng nhÊt, nã lµ chØ tiªu chÊt l­îng thÓ hiÖn râ nhÊt t×nh h×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp. ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh mét phÇn c¸c chØ tiªu kh¸c nh­ doanh thu vµ thu nhËp. Th«ng th­êng khi chØ tiªu nµy t¨ng lªn th× c¸c chØ tiªu kh¸c còng ®­îc thùc hiÖn t­¬ng ®èi tèt. + ChØ tiªu doanh thu: Mang tÝnh chÊt cña chØ tiªu khèi l­îng, ph¶n ¸nh quy m« ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Tuy nhiªn, khi xem xÐt chØ tiªu nµy ph¶i lu«n cã sù so s¸nh nã víi c¸c chØ tiªu kh¸c, ®Æc biÖt lµ chØ tiªu lîi nhuËn cña doanh nghiÖp míi cã thÓ nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ ®­îc chØ tiªu doanh thu lµ tÝch cùc hay lµ h¹n chÕ. + ChØ tiªu thu nhËp: Lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh toµn bé thu nhËp cña doanh nghiÖp ®¹t ®­îc. Tõ 3 chØ tiªu trªn ta thÊy, doanh thu thùc hiÖn lín còng ch­a ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ ho¹t ®éng kinh doanh còng nh­ hiÖu qu¶ sö dông vèn cña doanh nghiÖp, nã chØ ph¶n ¸nh quy m« ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng. V× vËy, ta ph¶i c¨n cø vµo lîi nhuËn rßng vµ thu nhËp cña doanh nghiÖp, so s¸nh chØ tiªu nµy víi kho¶n chi phÝ ®Çu vµo ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh nãi chung vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn nãi riªng. ChØ tiªu chi phÝ ®Çu vµo ®­îc x¸c ®Þnh dùa trªn c¸c chØ tiªu nh­: gi¸ vèn hµng b¸n, chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. - HiÖu qu¶ x· héi: lµ nh÷ng t¸c ®éng tíi thùc tiÔn ®êi sèng x· héi khi doanh nghiÖp tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Tãm l¹i, ®èi víi c¸c quèc gia ®Æc biÖt lµ c¸c n­íc cã nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa nh­ ViÖt Nam th× chØ tiªu hiÖu qu¶ kinh tÕ còng nh­ chØ tiªu hiÖu qu¶ x· héi ®Òu quan träng vµ cÇn thiÕt. Trong mét sè tr­êng hîp th× hiÖu qu¶ kinh tÕ t¨ng tr­ëng sÏ kÐo theo t¨ng tr­ëng hiÖu qu¶ x· héi. Tuy nhiªn, ®iÒu nµy kh«ng ph¶i lu«n lu«n ®óng v× nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng lu«n kÌm theo nhiÒu khuyÕt tËt. Víi quan ®iÓm ®ã, mçi doanh nghiÖp cÇn ph¶i ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ kinh tÕ trªn c¬ së hiÖu qu¶ x· héi, tõ ®ã cã t¸c ®éng qua l¹i, kÝch thÝch lµm t¨ng hiÖu qu¶ kinh tÕ. 4. ChØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn. Môc tiªu hµng ®Çu cña mäi doanh nghiÖp kinh doanh lµ thu ®­îc lîi nhuËn. Do ®ã, hiÖu qu¶ sö dông vèn ®­îc thÓ hiÖn ë sè lîi nhuËn doanh nghiÖp thu ®­îc trong kú vµ møc sinh lêi cña mét ®ång vèn kinh doanh. §Ó so s¸nh, ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh gi÷a c¸c thêi kú kh¸c nhau cña doanh nghiÖp ta cã thÓ sö dông c¸c chØ tiªu chñ yÕu sau: 4.1. C¸c chØ tiªu tæng qu¸t ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh. Vèn kinh doanh ®ãng vai trß quan träng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, nªn viÖc khai th¸c vµ sö dông c¸c tiÒm lùc vÒ vèn sÏ ®­îc ®¸nh gi¸ th«ng qua hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. §Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh mét c¸ch tæng hîp ta sö dông mét sè chØ tiªu sau: HiÖu suÊt sö dông vèn kinh doanh (sè vßng quay cña vèn kinh doanh) HiÖu suÊt sö dông vèn kinh doanh Doanh thu thuÇn trong kú Tæng vèn kinh doanh sö dông b×nh qu©n trong kú = §©y lµ chØ tiªu ®o l­êng hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh trong kú cña doanh nghiÖp. ChØ tiªu nµy cho biÕt mét ®ång vèn kinh doanh huy ®éng vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh sau mét kú sÏ ®em l¹i bao nhiªu ®ång doanh thu. ChØ tiªu nµy cµng lín chøng tá tr×nh ®é qu¶n lý vµ sö dông vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp cã hiÖu qu¶. Hµm l­îng vèn kinh doanh: Tæng vèn kinh doanh sö dông b×nh qu©n trong kú Hµm l­îng vèn kinh doanh Doanh thu thuÇn trong kú = ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh, ®Ó thu ®­îc mét ®ång doanh thu th× doanh nghiÖp cÇn bá ra bao nhiªu ®ång vèn. ChØ tiªu nµy ng­îc l¹i víi chØ tiªu hiÖu suÊt sö dông vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp cµng hiÖu qu¶. HÖ sè doanh lîi cña vèn kinh doanh: HÖ sè doanh lîi cña vèn kinh doanh L·i thuÇn trong kú Tæng vèn kinh doanh sö dông b×nh qu©n trong kú = ChØ tiªu nµy cho biÕt, mét ®ång vèn kinh doanh ®em l¹i bao nhiªu ®ång lîi nhuËn sau thuÕ trong kú kinh doanh. ChØ tiªu nµy thÓ hiÖn b¶n chÊt cña hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh, cho biÕt thùc tr¹ng kinh doanh lç, l·i cña doanh nghiÖp. x 100% Lîi nhuËn tr­íc thuÕ Tæng vèn kinh doanh sö dông b×nh qu©n trong kú = Tû suÊt lîi nhuËn vèn kinh doanh Tû suÊt lîi nhuËn vèn kinh doanh: ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh 100 ®ång vèn kinh doanh tham gia t¹o ra bao nhiªu ®ång lîi nhuËn tr­íc thuÕ. ChØ tiªu nµy cho biÕt tr­íc khi doanh nghiÖp nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp, ho¹t ®éng kinh doanh lç, l·i cña doanh nghiÖp. Tãm l¹i, c¸c chØ tiªu tæng qu¸t trªn ®· phÇn nµo cho ta thÊy t×nh h×nh chung hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp. Tuy nhiªn, c¸c chØ tiªu nµy ch­a ph¶n ¸nh ®­îc nÐt riªng biÖt vÒ hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh cña tõng bé phËn vèn. Do ®ã, ®Ó ®¸nh gi¸ ®Çy ®ñ h¬n hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh chóng ta cÇn xem xÐt tíi c¸c chØ tiªu c¸ biÖt, ®ã lµ toµn bé c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng vµ vèn cè ®Þnh cña doanh nghiÖp. 4.2. ChØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng. HiÖu suÊt sö dông vèn l­u ®éng ( sè vßng quay vèn l­u ®éng) Sè vßng quay vèn l­u ®éng Doanh thu thuÇn trong kú Vèn l­u ®éng sö dông b×nh qu©n trong kú = ChØ tiªu nµy cho biÕt mét ®ång vèn l­u ®éng doanh nghiÖp sö dông vµo ho¹t ®éng kinh doanh t¹o ra ®­îc bao nhiªu ®ång doanh thu thuÇn. Hay nãi c¸ch kh¸c, chØ tiªu nµy cho biÕt trong kú ph©n tÝch vèn l­u ®éng cµng lín chøng tá hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp cµng cao. Thêi gian mét vßng lu©n chuyÓn: Thêi gian mét vßng lu©n chuyÓn Thêi gian cña mét kú ph©n tÝch Sè vßng quay vèn = ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh thêi gian cÇn thiÕt ®Ó vèn l­u ®éng thùc hiÖn ®­îc mét lÇn lu©n chuyÓn. Ng­îc l¹i víi sè vßng quay vèn l­u ®éng, chØ tiªu nµy cµng nhá thÓ hiÖn vèn l­u ®éng ®­îc lu©n chuyÓn nhanh, chøng tá hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cµng cao. Hµm l­îng vèn l­u ®éng: Hµm l­îng vèn l­u ®éng VL§ sö dông b×nh qu©n trong kú Doanh thu thuÇn = ChØ tiªu nµy cho biÕt ®Ó thu ®­îc mét ®ång doanh thu thuÇn th× sè vèn l­u ®éng mµ doanh nghiÖp ph¶i bá ra lµ bao nhiªu. ChØ tiªu nµy cµng nhá chøng tá hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp cµng cao. Tû lÖ sinh lêi cña VL§ Lîi nhuËn sau thuÕ Vèn l­u ®éng sö dông b×nh qu©n trong kú = Tû lÖ sinh lêi cña VL§: ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh mét ®ång vèn l­u ®éng trong kú cã thÓ t¹o ra bao nhiªu ®ång lîi nhuËn sau thuÕ. ChØ tiªu nµy cµng lín chøng tá doanh nghiÖp sö dông vèn l­u ®éng cµng cã hiÖu qu¶. Do ®ã, chØ tiªu nµy cµng cao cµng tèt. 4.3. ChØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh. HiÖu suÊt sö dông vèn cè ®Þnh: HiÖu suÊt sö dông vèn cè ®Þnh Doanh thu thuÇn trong kú Vèn cè ®Þnh sö dông b×nh qu©n trong kú = ChØ tiªu nµy cho biÕt, mét ®ång vèn cè ®Þnh ®Çu t­ vµo viÖc mua s¾m vµ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh trong kú t¹o ra ®­îc bao nhiªu ®ång doanh ._.,7% tæng tµi s¶n lµm ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh nãi chung còng nh­ vèn l­u ®éng nãi riªng do vèn l­u ®éng bÞ chiÕm dông. Do vËy, ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn, C«ng ty ph¶i gi¶i phãng nhanh l­îng hµng tån kho b»ng c¸c biÖn ph¸p: - T¹m ngõng viÖc nhËp c¸c hµng ho¸ cßn thÊp. - TiÕn hµnh b¸n hµng ho¸ víi gi¸ thÊp h¬n gi¸ trªn thÞ tr­êng nh­ng vÉn ®¶m b¶o hoµ vèn ®Ó gi¶i phãng hµng ho¸, thµnh phÈm tån kho thu håi vèn nh¨m t¸i ®Çu t­ vµ s¶n xuÊt. - C«ng ty ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc l­îmg hµng ho¸ dù tr÷ cÇn ®­îc sö dông trong tõng th¸ng hoÆc tøng quý. Tèt nhÊt, C«ng ty nªn dùa vµo kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh trong tõng th¸ng, tõng quý vµ n¨ng lùc s¶n xuÊt trong thêi gian nµy ®Ó x¸c ®Þnh l­îng hµng ho¸ dù tr÷. 9. §Èy nhanh c«ng t¸c thu håi nî vµ thanh to¸n c¸c kho¶n nî. N¨m 1999, c¸c kho¶n ph¶i thu cña C«ng ty chiÕm 33% tæng tµi s¶n, n¨m 2000 chiÕm 26,5% tæng tµi s¶n, n¨m 2001 chiÕm 37,6% tæng tµi s¶n vµ n¨m 2002 chiÕm 30,7% tæng tµi s¶n. Nh­ vËy, c¸c kho¶n phØa thu cña C«ng ty tõ n¨m 1999-2002 chiÕm tû träng t­¬ng ®èi cao trong tæng tµi s¶n cña C«ng ty. V× vËy, C«ng ty cÇn ph¶i cã c¸c viÖn ph¸p thu håi ®Ó c¸c kho¶n ph¶i thu gi¶m xuèng, kh¸ch hµng chiÕm dông vèn l©u g©u ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ sö dông vèn. §Ó thùc hiÖn ®­îc ®iÒu nµy, trong hîp ®ång ký kÕt, C«ng ty nªn cã c¸c ®iÒu kho¶n rµng buéc chÆt chÏ nh­ quy ®Þnh râ thêi h¹n tr¶ tiÒn, ph­¬ng ¸n thanh to¸n cô thÓ. NÕu bªn nµo vi ph¹m hîp ®ång th× bªn ®ã ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm båi th­êng theo tho¶ thuËn vµ thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c cam kÕt trong hîp ®ång. Nh÷ng ®iÒu kho¶n quy ®Þnh trong hîp ®ång ph¶i phï hîp víi chÝnh s¸ch chÕ ®é hiÖn hµnh. §ång thêi, c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ cña C«ng ty rÊt lín, t¨ng dÇn theo c¸c n¨m. N¨m 1999 lµ 32.540.133 ngh×n ®ång, n¨m 2000 lµ 39.807.837 ngh×n ®ång, n¨m 2001 lµ 39.829.615 ngh×n ®ång vµ n¨m 2002 lµ 51.938.851 ngh×n ®ång. §©y lµ con sè qu¸ lín, v× vËy mµ b¶n th©n C«ng ty cÇn ph¶i cã ph­¬ng ¸n thÝch hîp ®Ó thanh to¸n c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶. §ã lµ kho¶n vèn C«ng ty chiÕm dông ë vªn ngoµi, sù ciÕn dông jnaïy truy ®· phÇn nµo gi¶m bít sù c¨ng th¼ng vÒ vèn cña C«ng ty, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó gia t¨ng lîi nhuËn. Song nÕu chiÕm dông qu¸ nhiÒu sÏ g©y t×nh tr¹ng rèi lo¹n trong thanh to¸nh, ¶nh h­ëng tíi uy tÝn trong C«ng ty. Do ®ã, C«ng ty ph¶i khÐo lÐo linh ho¹t trong viÖc thanh to¸nh nî, C«ng ty cÇn thanh to¸n c¸c kho¶n nî ®óng h¹n, ­u tiªn tr¶ tr­íc cho nh÷n kh¸ch hµng quen thuéc, xin gia h¹n thªm cho c¸c kho¶n nî ch­a cã kh¶ n¨ng thanh to¸n, kÕt hîp víi viÖc thu håi nî sÏ gióp C«ng ty sö dông vèn cã hiÖu qu¶. 10. BiÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh. Vèn cè ®Þnh lµ bé phËn quan trän cÊu thµnh nªn vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp. Do ®ã, viÖc qu¶n lý vµ sö dông cã hiÖu qu¶ sè vèn nµy sÏ gãp phÇn tÝch cùc vµo hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp. Tõ n¨m 1999-2002, viÖc qu¶n lý vµ sö dông vèn cè ®Þnh cña C«ng ty thùc sù cã hiÖu qu¶ nh­ ph©n tÝch ë trªn, ®ã lµ mét cè g¾ng rÊt lín cña C«ng ty trong viÖc sö dông vèn cè ®Þnh, nh­ng ®Ó n©ng cao h¬n n÷a viÖc sö dông vèn cè ®Þnh, C«ng ty cã thÓ ¸p dông mét sè biÖn ph¸p sau: 10.1 ¸p dông c¸c tiÕn bé khoa häc kü , n©ng cÊp , ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ c¬ së h¹ tÇng. Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, khi c¸ch m¹ng khoa häc c«ng nghÖ ngµy cµng ph¸t triÓn ,th× viÖc ¸p dông c¸c tiÕn ®é ®ã vµo trong kinh doanh lµ mét ®iÒu kiÖn tÊt yÕu, gãp phÇn ®Èy m¹nh ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty . sö dông c¸c thiÕt bÞ c«ng nghÖ míi gióp doanh nghiÖp më rénh thÞ tr­êng ®¸p øng nhu cÇu cña khachs hµng , rót ng¾n thêi gian l­u chuyÓn hµng ho¸ tíi tay kh¸ch hµng, cã nh­ vËy míi t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c«ng ty. ¸p dông c¸c thiÕt bÞ m¸y mãc hiÖn ®¹i, ®Çu t­ ®æi míi tµi s¶n cè ®Þnh gióp cho c«ng ty cã thÓ b¶o hµng ho¸ dù tr÷ tèt, viÖc bèc dì hµng ho¸ thuËn tiÖn,gi¶m tiªu hao nh»m rót ng¾n thêi gian lu©n chuyÓn hµng ho¸ qua kho, t¨ng tèc ®é quay cña vèn, tiÕt kiÖm chi phÝ , h¹ gi¸ thµnh hµng ho¸. Tuy nhiªn khi quyÕt ®Þnh ¸p dông c¸c tiÕn bé kü thuËt, mua s¾m thªm tµi s¶n cè ®Þnh ,c«ng ty ph¶i lùa hän c«ng nghÖ phï hîp víi ®iÒu kiÖn hiÖn cã cña m×nh mµ vÉn ®¸p øng tèt t×nh h×nh kinh doanh, kh«ng g©y l·nh phÝ vèn. Ngoµi ra c«ng ty nªn tiÕn hµnh thanh lý c¸c tµi s¶n cè ®Þnh kh«ng cÇn dïng hoÆc hÕt thêi gian sö dông nh»m thu håi vèn cho ho¹t ®éng kinh doanh, gi¶m bít chi phÝ b¶o qu¶n. 10.2 §Þnh møc khÊu hao hîp lý Víi mçi lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh, c«ng ty ph¶i tÝnh to¸n ®­a ra møc khÊu hao hîp lý dùa trªn c«ng dông , gi¸ c¶ vµ thêi gian phôc vô cña tµi s¶n ®ã. Cã nh­ vËy c«ngty míi khai th¸c, ph¸t huy hÕt c«ng dông cña tµi s¶n phôc vô cã Ých ch« ho¹t ®éng kinh doanh, b¶o ®¶m vèn trong thêi gian nhÊt ®Þnh, gi¶m l­îng chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt 10.3 th­êng xuyªn ®¸nh gi¸ vµ ®¸nh gi¸ l¹i tµi s¶n cè ®Þnh Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng lu«n biÕn ®éng th× sù thay ®æi gi¸ c¶( hiÖn t­îng hao mßn v« h×nh ) th­êng xuyªn diÔn ra. ®iÒu ®ã lµm cho nguyªn gi¸ t¸i s¶n vµ gi¸ trÞ cßn l¹i cña nã bÞ ph¶n ¸nh sai lÖch so víi møc gi¸ trÞ thùc tÕ cña nã. V× vËy, viÖc th­êng xuyªn ®¸nh gi¸ l¹i tµi s¶n cè ®Þnh ( tøc lµ x¸c ®Þnh gi¸ trÞ thùc cña tµi s¶n cè ®inh ) lµ c¬ së cho viÖc x¸c ®Þnh møc khÊu hao dÓ thu håi vèn hoÆc kÞp thêi xö lý nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh bÞ h­ háng mÊt m¸t, tr¸nh sù thÊt thaãat vèn trong kinh doanh. 10.4. TiÕn hµnh trÝch, ph©n bæ vµ sö dông quü khÊu hao hîp lý Trong qu¸ tr×nh sö dông, do chÞu nhiÒu ¶nh h­ëng kh¸c nhau, tµi s¶n cè ®Þnh cña C«ng ty sÏ bÞ hao mßn dÇn lµm gi¶m sót tÝnh n¨ng kü thuËt ban ®Çu. §Ó bï ®¾p gi¸ trÞ tµi s¶n tµi s¶n cè ®Þnh bÞ hao mßn trong qu¸ tr×nh kinh doanh, c«ng ty ph¶i chuyÓn dÞch dÇn gi¸ trÞ hao mßn ®ã vµo gi¸ trÞ hµng ho¸ kinh doanh trong kú. Môc ®Ých cña viÖc khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh lµ nh»m tÝch lòy vèn cho kinh doanh. Quü khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh lµ nguån tµi chÝnh quan träng gióp c«ng ty më réng kinh doanh. Sè tiÒn trÝch khÊu hao cña C«ng ty ®­îc ®­a vµo chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. Víi nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh Ýt hao mßn, l©u ph¶i ®æi míi, C«ng ty nªn ¸p dông khung thêi gian tèi ®a ®Ó gi¶m bít tiÒn khÊu hao, gi¶m bít chi phÝ. §èi víi nh÷ng trang thiÕt bÞ chÞu hao mßn v« h×nh lín, c«ng ty nªn ¸p dông ph­¬ng ph¸p khÊu hao nhanh ®Ó cã thÓ thu håi vèn ®Çu t­ nhanh h¬n tr¸nh sù l·ng phÝ vèn. ViÖc cè ®Þnh møc khÊu hao cho mät lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh trong mét thêi gian dµi cã thÓ h¹n chÕ tÝnh linh ho¹t trong viÖc ®iÒu chØnh nguyªn gi¸ vµ khÊu hao cña tµi s¶n. Kh«ng kh¾c phôc ®­îc hao mßn v« h×nh hoÆc nh÷ng biÕn ®éng trªn thÞ tr­êng vÒ gi¸ c¶, dÉn ®Õn tr×nh tr¹ng hao mßn v« h×nh cña tµi s¶n t¨ng lªn ®ét ngét, th× nguyªn gi¸ cña tµi s¶n cè ®Þnh trong sæ s¸ch sÏ thÊp h¬n thùc tÕ, vèn cè ®Þnh sÏ kh«ng ®­îc thu håi ®ñ do khÊu hao kh«ng ph¶n ¸nh ®­îc hao mßn v« h×nh. 11. BiÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng. C«ng ty t¹p phÈm vµ b¶o hé lao ®éng lµ mét doanh nghiÖp th­¬ng m¹i nªn vèn l­u ®éng chiÕm tû träng lín c¬ cÊu vèn cña c«ng ty. Trong nh÷ng n¨m qua, vèn l­u ®éng cña c«ng ty chiÕm tû träng rÊt lín 96 -98% song viÖc sö dông vèn l­u ®éng cña c«ng ty ch­a thùc sù hiÖu qu¶. V× vËy, ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña c«ng ty trong nh÷ng n¨m tíi, c«ng ty cã thÓ ¸p dông mét sè biÖn ph¸p sau: 11.1. Gi¶i ph¸p huy ®éng vèn ®¸p øng tèt nhu cÇu kinh doanh cña c«ng ty. §Ó cã thÓ thùc hiÖn tèt môc tiªu, kÕ ho¹ch ®Ò ra, c«ng ty ph¶i tiÕp tôc ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý vµ ph­¬ng thøc kinh doanh, t×m kiÕm më réng thÞ tr­êng t¹o thÞ tr­êng æn ®Þnh trong n­íc, tÝch cùc ®Çu t­ c¬ së vËt chÊt, ¸p dông c«ng nghÖ míi t¨ng kh¶ n¨ng dù tr­c hµng ho¸. Tuy nhiªn, ®Ó gi¶i quyÕt ®­îc nh÷ng vÊn ®Ò trªn c«ng ty cÇn ph¶i cã vèn. Th«ng qua c«ng t¸c t×m hiÓu nhu cÇu thÞ tr­êng vµ môc tiªu ®Çu t­ cho ph¸t triÓn kinh doanh trong tõng thêi kú, c«ng ty cã thÓ x¸c ®Þnh ®­îc nhucÇu vèn cho ho¹t ®éng kinh doanh, tõ ®ã t×m ra biÖn ph¸p t¹o vèn ®Ó ®¸p øng nhu cÇu vÒ vèn mét c¸ch tèt nhÊt. Trong nh÷ng n¨m qua, nguån vèn chñ së h÷u cña c«ng ty cßn thÊp, v× vËy ®Ó ®¸p øng nhu cÇu kinh doanh c«ng ty ®· sö dông nguån vèn nî. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, hÖ thèng ng©n hµng ®· ®­îc kiÖn toµn vµ c¶i tæ m¹nh mÏ, chÝnh s¸ch tÝn dông cã nhiÒu ®æi míi, l·i suÊt cho vay ®· cã biÕn ®æi tÝch cùc. ViÖc huy ®éng vèn tõ nguån tÝn dông ng©n hµng cña c«ng ty cÇn tÝnh toµn kü sao cho ph¸t huy hÕt, sö dông hîp lý nguån vèn vay. C«ng ty ph¶i tÝnh ®Õn l·i suÊt, phÝ cam kÕt tÝn dông, rñi ro tÝn dông ®Ó tÝnh to¸n hiÖu qu¶ ®Çu t­, nh»m lùa chän gi¶i ph¸p huy ®éng vèn tÝn dông ng©n hµng thÝch hîp, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn. Nh­ng ®Ó ®¸p øng cho nhu cÇu ph¸t triÓn kinh doanh, c«ng ty nªn tÝch cùc huy ®éng triÖt ®Ó nguån vèn chñ së h÷u, gi¶m ®­îc rñi ro tÝn dông, gi¶m bãt chi phÝ kinh doanh do tr¶ l·i suÊt vèn vay. Muèn vËy, c«ng ty cÇn t¨ng c­êng tÝch luü vèn b»ng viÖc tiÕt kiÖm chi phÝ kinh doanh vµ chi tiªu, danh lîi nhuËn vµo ®Çu t­ ph¸t triÓn kinh doanh. Trong ®ã t¨ng tÝch luü lµ yÕu tè quan träng, lµ ®iÒu kiÖn kh«ng thÓ thiÕu trong kinh doanh, thùc hiÖn chuyÓn ®æi c¬ cÊu tµi s¶n phï hîp víi nhu cÇu kinh doanh trªn thÞ tr­êng theo nguyªn t¾c b¶o toµn, ph¸t triÓn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn. ViÖc huy ®éng vµ sö dông vèn l­u ®éng ®a d¹ng, thÝch hîp, võa b¶o ®¶m tËp trung ®­îc l­îng vèn l­u ®éng cÇn thiÕt cho nhu cÇu kinh doanh, võa ®¶m b¶o an toµn cña ®ång vèn nh»m tèi ®a ho¸ lîi Ých cña doanh nghiÖp. §èi víi c«ng ty, trong nh÷ng n¨m qua nguån vèn tù bæ sung cßn h¹n chÕ, v× thÕ trong nh÷ng n¨m tíi cÇn ph¶i t¨ng l­îng vèn tù bæ sung ®Ó cã thÓ khai th¸c c¸c nguån vèn kh¸c, t¨ng tÝnh chñ ®éng tµi chÝnh cho c«ng ty. 11.2. B¶o toµn vèn l­u ®éng, h¹n chÕ ®Õn møc tèi thiÕu l­îng vèn l­u ®éng bÞ chiÕm dông. Mçi mét doanh nghiÖp khi tham gia vµo ho¹t ®éng kinh doanh ë bÊt kú lÜnh vùc nµo th× môc tiªu cuèi cïng mµ doanh nghiÖp mong muèn ®¹t ®­îc lµ lîi nhuËn. §Ó ®¹t ®­îc môc tiªu ®ã, doanh nghiÖp ph¶i cã nh÷ng chiÕn l­îc kinh doanh ®óng ®¾n, thÝch hîp víi m×nh, vµ vÊn dÒ sö dông vèn kinh doanh sao cho cã hiÖu qu¶ lµ chiÕn l­îc hÕt søc quan träng ¶nh h­ëng tíi vÞ thÕ cña doanh nghiÖp trªn th­¬ng tr­êng. V× thÕ, sö dông vèn cã hiÖu qu¶ nghÜa lµ doanh nghiÖp ph¶i cã chiÕn l­îc b¶o toµn, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vãn kinh doanh, ®Æc biÖt lµ vèn l­u ®éng. Muèn sö dông cã hiÖu qu¶ vèn l­u ®éng, tr­íc hÕt c«ng ty cÇn ph¶i b¶o toµn ®­îc gi¸ trÞ thùc tÕ vèn l­u ®éng ®· sö dông trong tõng thêi kú. VÒ c¬ b¶n, b¶o toµn vèn l­u ®éng gióp cho c«ng ty x¸c ®Þnh ®­îc sè lîi nhuËn mµ c«ng ty cÇn ph¶i thu håi, vµ sè lîi nhuËn c«ng ty thu ®­îc sau kú kinh doanh. Nh­ vËy, b¶o toµn vèn l­u ®éng lµ b¶o toµn theo gi¸ trÞ thùc tÕ cña ®ång vèn tøc lµ ph¶i b¶o toµn c¶ vÒ mÆt hiÖn vËt vµ gi¸ trÞ. Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng th­êng xuyªn biÕn ®éng, gi¸ hµng ho¸ ®Çu kú vµ cuèi kú lu«n cã sù chªnh lÖch. Do vËy, yªu cÇu ®èi víi C«ng ty lµ ph¶i x¸c ®Þnh ®óng gi¸ trÞ ®ång vèn m×nh ®ang qu¶n lý. Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, viÖc chiÕm dông vèn lÉn nhau gi÷a c¸c doanh nghiÖp cã xu h­íng ngµy cµng gia t¨ng. L­îng vèn l­u ®éng bÞ chiÕm dông kh«ng nh÷ng sinh l·i mµ cßn lµm gi¶m vßng quay cña vèn, h¹n chÕ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng. Do vËy, C«ng ty cã thÓ thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p sau ®Ó h¹n chÕ bÞ chiÕm dông trong kh©u l­u th«ng. Mét lµ, tr­íc khi cung cÊp hµng ho¸, tÝn dông cho kh¸ch hµng, C«ng ty nªn ph©n tÝch kh¶ n¨ng tµi chÝnh tÝn dông còng nh­ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña kh¸ch hµng, cã nh­ vËy C«ng ty míi h¹n chÕ ®­îc sè tiÒn nî cña kh¸ch hµng xuèng møc thÊp nhÊt. Hai lµ, khi ký kÕt hîp ®ång C«ng ty cÇn cã sù tho¶ thuËn trong hîp ®ång cã phÇn ph¹t chËm thanh to¸n tiÒn hµng, møc ®é tuú thuéc vµo gi¸ trÞ l« hµng vµ thêi gian tr¶ chËm cña kh¸ch hµng. MÆt kh¸c, C«ng ty s½n sµng t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi khi kh¸ch hµng thanh to¸n ®óng thêi h¹n quy ®Þnh cña hîp ®ång. Ba lµ, C«ng ty ph¶i theo dâi chÆt chÏ c¸c kho¶n ph¶i thu, hµng th¸ng cÇn kiÓm tra sæ kh¸ch hµng nî, nh÷ng kho¶n nµo ®· ®Õn h¹n thanh to¸n, nh÷ng kho¶n nµo qu¸ h¹n ®Ó cã kÕ ho¹ch thu håi nî. Ngoµi ra, ®Ó h¹n chÕ tèc ®é t¨ng c«ng nî, c«ng ty nªn qu¶n lý chÆt chÏ ho¹t ®éng thanh to¸n cña c¸c cöa hµng. Mçi kú nªn cã b¶n x¸c nhËn c«ng nî gi÷a C«ng ty vµ kh¸ch hµng ®Ó hai bªn cïng ®èi chiÕu vµ còng lµ h×nh thøc nh¾c nhë kho¶n nî cña kh¸ch hµng. Bªn c¹nh ®ã, ®Ó ®Ò phßng tæn thÊt do c¸c kho¶n ph¶i thu khã ®ßi, C«ng ty cÇn cã nguån vèn dù tr÷ bï ®¾p vµo ®ã gióp cho ho¹t ®éng kinh doanh liªn tôc, mang l¹i hiÖu qu¶ cao. 1.1.3. T¨ng nhanh vßng vèn l­u ®éng T¨ng nhanh vßng quay cña vèn l­u ®éng hay rót ng¾n sè ngµy l­u chuyÓn hµng ho¸, rót ng¾n thêi gian vèn l­u ®éng n»m trong lÜnh vùc l­u th«ng, tõ ®ã gi¶m bít sè vèn l­u ®éng bÞ chiÕm dông, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh cña C«ng ty. §Ó thùc hiÖn ®­îc ®iÒu nµy, C«ng ty cã thÓ ¸p dông mét sè biÖn ph¸p sau: Mét lµ, trong nh÷ng n¨m tíi c«ng ty cÇn ®Èy m¹nh khèi l­îng hµng ho¸ b¸n ra, thu hót thªm nhiÒu b¹n hµng trªn c¬ së cung cÊp ®a d¹ng ho¸ c¸c s¶n phÈm phôc vô nhu cÇu trong n­íc, ®Ó t¨ng thªm doanh thu b¸n hµng. ViÖc t¨ng thªm doanh thu còng cã nghÜa lµ víi sè vèn nhÊt ®Þnh phôc vô khèi l­îng kinh doanh lín h¬n. Hai lµ, gi¶m chi phÝ, muèn vËy c«ng ty ph¶i ®æi míi c¸c trang thiÕt bÞ m¸y mãc hiÖn ®¹i trong viÖc xÕp dì hµng ho¸, hoµn thiÖn c«ng t¸c tæ chøc kinh doanh theo h­íng ®ång bä, nhÞp nhµng gi÷a c¸c bé phËn trong c«ng ty. Trong tõng bé phËn ph¶i bè trÝ lao ®éng mét c¸ch khoa häc hîp lý, kh«ng ®Ó l·ng pýi lao ®éng còng nh­ l­îng vèn bá ra. §ång thêi, c«ng ty còng t¨ng c­êng x©y dùng chÕ ®é th­ëng ph¹t râ rµng cô thÓ th«ng qua c¸c h×nh thøc khuyÕn khÝch vËt chÊt nh­; tiÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng, dodäng viªn c¸n bé c«ng nh©n viªn n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. Ba lµ, cã biÖn ph¸p rót ng¾n cña mét sè vßng lu©n chuyÓn vèn. B»ng c¸c biªn ph¸p kinh tÕ - kü thuËt ®Ó cã thÓ rót ng¾n sè ngµy kinh doanh hîp lý, gi¶m sè ngµy thanh to¸n ë kh©u l­u th«ng, sÏ cã t¸c dông n©ng cao ®­îc hiÖu su¸t lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng. Ngoµi ra, c«ng ty cÇn t¨ng c­êng qu¶n lý vµ kiÓm tra hµng ho¸ trong kho, cã biÖn ph¸p nhanh chãng gi¶i quyÕt tr¸nh ø ®äng vèn, t¨ng nhanh tèc ®é lu©n chuyÓn vèn... Muèn t¨ng nhanh vßng quay cña vèn l­u ®éng, c«ng ty cã thÓ t¸c ®éng tíi hai nh©n tè chñ yÕu lµ: t¨ng doanh thu thuÇn vµ gi¶m thiÓu l­îng vèn l­u ®éng sö dông b×nh qu©n trong kú. §èi víi chØ tiªu doanh thu thuÇn, c«ng ty cÇn cã nh÷ng chiÕn l­îc kinh doanh phï hîp trong thêi tian tíi, t×m mäi c¸ch n©ng cao khèi l­îng hµng ho¸ b¸n ra, lu«n t×m kiÕm thÞ tr­êng míi, t×m kiÕm nguån hµng míi mµ thÞ tr­êng néi ®Þa cã nhu cÇu lµm ®a d¹ng nguån hµng kinh doanh bªn c¹nh ®ã, c«ng ty còng cã thÓ sö dông tiÕt kiÖm chi phÝ trong kh©u l­u th«ng dù tr÷ hµng ho¸, cã c¸c biÖn ph¸p tr¸nh tr×nh tr¹ng mÊt m¸t, hao hôt l·ng phÝ vèn, nhanh chãng thu håi vèn nî cña kh¸ch hµng ®Ó gi¶m thiÓu l­îng vèn l­u ®éng sö dông b×nh qu©n. III. Mét sè kiÕn nghÞ víi nhµ n­íc. Trong kinh doanh, doanh nghiÖp th­êng gÆp rÊt nhiÒu rñi ro khi m«i tr­êng kinh doanh kh«ng æn ®Þnh. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh lu«n lµ môc tiªu phÊn ®Êu th­êng xuyªn cña bÊt kú mét doanh nghiÖp nµo ®ang tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay. Song kÕt qu¶ thu ®­îc sau sù nç lùc, cè g¾ng cña c¸c nhµ kinh doanh phô thuéc rÊt nhiÒu vµo kh¶ n¨ng nhËn thøc chÝnh x¸c vµ cã ph¶n øng kÞp thêi, ®óng ®¾n tr­íc nh÷ng t×nh huèng ngÉu nhiªn, bÊt ®Þnh, nh÷ng yÕu tè n»m trong còng nh­ n»m ngoµi tÇm kiÓm so¸t cña doanh nghiÖp. Nh­ vËy, ®Ó viÖc sö dông vèn cã hiÖu qu¶ trong ®iÒu kiÖn phøc t¹p cña c¬ chÕ thÞ tr­êng, c«ng ty ph¶i h¹n chÕ rñi ro b»ng c¸ch lu«n b¸m s¸t thÞ tr­êng, tù tin giµnh thÕ chñ ®éng trong ®µm phµn ký kÕt hîp ®ång, tù x©y dùng mét c¬ cÊu tæ chøc vµ qu¶n trÞ hîp lý, cã kh¶ n¨ng thÝch nghi cao víi m«i tr­êng kh«ng æn ®Þnh. XuÊt ph¸t tõ môc tiªu ph¸t huy kh¶ n¨ng ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh, ®øng v÷ng trªn th­¬ng tr­êng, c«ng ty cÇn biÕt ph¸t huy, tËn dông tèt c¸c thêi c¬ vµ thuËn lîi trong kinh doanh. Cã thÓ kÓ ®Õn mét sè thêi c¬ vµ thuËn lîi lµ. - M«i tr­êng ph¸p lý ngµy cµng thuËn lîi h¬n cho kinh doanh. - Sù ph¸t triÓn kh«ng ngõng cña khoa häc kü thuËt c«ng nghÖ. - Xu thÕ toµn cµu ho¸ nÒn kinh tÕ, ViÖt Nam gia nhËp c¸c tæ chøc kinh tÕ quèc tÕ. - C«ng ty ban l·nh ®¹o cïng ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn cã tr×nh ®é, giµu kinh nghiÖm vµ cã truyÒn thèng. - C«ng ty cã uy tÝn trªn thÞ tr­êng, cã mèi quan hÖ ræng·i. Bªn c¹nh nh÷ng chuyÓn biÕn tÝch cùc cña m«i tr­êng kinh doanh vµ m«i tr­êng ph¸p lý. Song vÉn cã mét sè tån t¹i, h¹n chÕ trong m«i tr­êng kinh doanh ®ã lµ. - ThÞ tr­êng tµi chÝnh ch­a ph¸t triÓn. - Kh¶ n¨ng cung øng vèn cña c¸c trung gian tµi chÝnh cßn nhiÒu h¹n chÕ. - Ho¹t ®éng c¸c quü ®Çu t­ m¹o hiÓm kÕm hiÖu qu¶. Trªn c¬ së nh÷ng thêi c¬ vµ thuËn lîi, ®Ó thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p nh»m th¸o gì khã kh¨n, C«ng ty kh«ng nh÷ng phô thuéc vµo sù nç lùc cña toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn mµ cßn phô thuéc rÊt nhiÒu vµo c¸c ®iÒu kiÖn kh¸ch quan nh­ c¸c chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc. V× vËy, t«i xin ®­a ra mét sè kiÕn nghÞ vÒ phÝa Nhµ n­íc nh»m hoµn thiÖn h¬n c¸c chÝnh s¸ch ë cÊp vÜ m« gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cña C«ng ty t¹p phÈm vµ b¶o hé lao ®éng. 1. Nh÷ng c¶i c¸ch nh»m t¨ng c­êng kh¶ n¨ng tµi chÝnh. Môc ®Ých cña thùc thi c¸c c¶i c¸ch nµy nµy lµ khu vùc kinh tÕ t­ nh©n tiÕp cËn dÔ dµng h¬n nh÷ng nguån vèn tÝn dông do trung gian tµi chÝnh cung øng. Nh÷ng c¶i c¸ch ®ã bao gåm: - Nèi láng c¸c ®iÒu kiÖn cho vay ®Ó t¹o thuËn lîi vÒ vèn cho c¸c doanh nghiÖp, viÖc thÈm ®Þnh tÝn dông cÇn dùa nhiÒu h¬n c¸c chiÕn l­îc ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp vµ xu h­íng thÞ tr­êng víi c¸c s¶n phÈm cña doanh nghiÖp chø kh«ng chØ dùa chñ yÕu vµo tr×nh h×nh l·i lç hiÖn t¹i vµ c¸c tµi s¶n thÕ chÊp cña c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay, ®iÒu nµy võa cã t¸c dông l­u thoong l­îng vèn tån ®äng t¹i ng©n hµng võa ®¶m b¶o vèn cho doanh nghiÖp ®Çu t­ ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh. - Tù do hoµ c¸c quy ®Þnh hiÖn hµnh ®Ó cho c¸c ng©n hµng ®Ó cho c¸c ng©n hµng cæ phÇn, ng©n hµng n­íc ngoµi ®­îc c¹nh trnah b×nh ®¼ng víi c¸c ng©n hµng quèc doanh. - Hç trî vÒ tµi chÝnh vµ c¬ chÕ cho c¸c ng©n hµng ®Ó gióp c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n tiÕp cËn c¸c nguån vèn tÝn dông dÔ dµng h¬n. - S¾p xÕp c¬ cÊu l¹i, cæ phÇn ho¸ c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i. ChuÈn bÞ mäi ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó cã thÓ trë thµnh trung gian tµi chÝnh thùc sù cã hiÖu qu¶, ®ång thêi kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l­îng uy tÝn trong c¸c nghiÖp vô cña m×nh. - Gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån t¹i trong c¸c quy ®Þnh ph¸p lý vÒ gi¶i ph¸p tµi s¶n thÕ chÊp cÇm cè. 2. Nh÷ng c¶i c¸ch nh»m ph¸t triÓn quü ®Çu t­ m¹o hiÓm. Quü ®Çu t­ m¹o hiÓm lµ tæ chøc tµi chÝnh quy tô nhiÒu nhµ ®Çu t­ víi chøc n¨ng kinh doanh chÝnh lµ ®Çu t­ vèn vµo khu vùc kinh tÕ m¹o hiÓm. ë ViÖt Nam, khu vùc ®ã bao gåm. Khu vùc t­ b¶n nhµ n­íc, khu vùc t­ b¶n t­ nh©n vµ khu vùc cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. ViÖc ph¸t triÓn c¸c quü ®Çu t­ m¹o hiÓm cã ý nghÜa quan träng trong hç trî c¸c khu vùc kinh tÕ trªn ph¸t triÓn khi thÞ tr­êng tµi chÝnh ë ViÖt Nam míi ®i vµo ho¹t ®éng. Nã sÏ ®ãng vai trß t­¬ng trî cho thÞ tr­êng tµi chÝnh trong cung øng vèn dµi h¹n cho doanh nghiÖp. Gi¶i ph¸p cho viÖc ph¸t triÓn quü nµy lµ: - Ph¸t triÓn thÞ tr­êng tµi chÝnh. - Xo¸ bá nh÷ng rµo c¶n, h¹n chÕ ®ang k×m h·m sù ph¸t triÓn c¸c khu vùc kinh tÕ. - Nèi láng c¸c c¬ chÕ, t¹o ®iÒu kiÖn dÔ dµng h¬n cho ng­êi n­íc ngoµi tham gia së h÷u c¸c C«ng ty cæ phÇn. - Hoµn thiÖn c¸c quy ®Þnh vÒ c«ng t¸c kiÓm to¸n, kÕ to¸n cña c¸c doanh nghiÖp, t¨ng c­êng c«ng t¸c thanh tra, hËu kiÓm. - Ngoµi ra, b¶n th©n c¸c quü ®Çu t­ còng ph¶i x©y dùng chiÕn l­îc ®Çu t­, chñ ®éng tr¸nh t×nh tr¹ng ®Çu t­ thô ®éng (dµn tr¶i ra c¸c ngµnh khi cã c¬ héi) nh­ hiÖn nay. 3. Nh÷ng c¶i c¸ch nh»m ph¸t triÓn thÞ tr­êng tµi chÝnh. ThÞ tr­êng tµi chÝnh lµ kªnh dÉn vèn trùc tiÕp cho c¸c doanh nghiÖp, ph¸t triÓn thÞ tr­êng tµi chÝnh cã hai lîi Ých quan träng cho c«ng t¸c huy ®éng vèn cña doanh nghiÖp. - T¹o ®iÒu kiÖn cho c«ng t¸c huy ®éng vèn dµi h¹n ®­îc dÔ dµng h¬n. - Cung cÊp nh÷ng chØ tiªu tµi chÝnh cho ho¹t ®éng qu¶n trÞ, c«ng t¸c huy ®éng vèn t¹i doanh nghiÖp. HiÖn nay ë ViÖt Nam do thÞ tr­êng tµi chÝnh míi ®i vµo ho¹t ®éng, nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc cña nã víi c«ng t¸c huy ®éng vèn cßn nhiÒu hanh chÕ. C¸c doanh nghiÖp ®· cã thÓ ph¸t hµnh mét sè chøng kho¸n ®Ó huy ®éng vèn, tuy nhiªn hiÖu qu¶ ch­a cao. Mét phÇn do ng­êi d©n ch­a cã thãi quen ®Çu t­ tµi chÝnh, hai lµ thÞ tr­êng chøng kho¸n ch­a ph¸t triÓn ®Çy ®ñ vµ ch­a t¹o ®­îc lßng tin c¸c nhµ ®Çu t­. V× vËy, trong thêi gian tíi, ChÝnh phñ cÇn kÕt hîp víi Bé Tµi chÝnh vµ c¸c ban ngµnh cã liªn quan ®Ó tõng b­íc ph¸t triÓn nhanh chongs vµ v÷ng ch¾c thÞ tr­êng nµy, trong ®ã cÇn: - Ph¸t triÓn thÞ tr­êng tµi chÝnh kh«ng chÝnh thøc hay cßn gäi lµ thÞ tr­êng OTC. - TÝch cùc qu¶ng c¸o, truyÒn b¸ s©u réng c¸c kiÕn thøc vÒ thÞ tr­êng chøng kho¸n cho ng­êi d©n, nh»m kh¬i dËy kh«ng khÝ ®Çu t­ vµo chøng kho¸n cña c«ng chóng. - Lµnh m¹nh ho¸ c¬ chÕ kiÓm to¸n, kÕ to¸n c¸c doanh nghiÖp. X©y dùng hÖ thèng kiÓm to¸n ®éc lËp, vµ cã nh÷ng v¨n b¶n quy ®Þnh vi trß, chøc n¨ng, quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm cña tæ chøc nµy. - T¨ng c­êng quy chÕ kiÓm tra, thanh tra, nh»m ng¨n chÆn lîi dông thÞ tr­êng tµi chÝnh ®Ó gian lËn. - Thµnh lËp c«ng ty tµi chÝnh quèc gia ®Ó qu¶n lý vµ kinh doanh nguån vèn thuéc së h÷u Nhµ n­íc trong c¸c doanh nghiÖp ®­îc cæ phÇn ho¸. - Nhµ n­íc cÇn so¹n th¶o nh÷ng quy ®Þnh cô thÓ cho phÐp mét sè tæ chøc tµi chÝnh quèc tÕ tham gia vµo thÞ tr­êng nµy ®Ó t¹o m«i tr­êng vµ ®éng lùc c¹nh tranh víi c¸c tæ chøc tµi chÝnh ViÖt Nam, ®Ó dÇn dÇn n©ng cao tr×nh ®é ngang tÇm víi ®ßi hái cña ho¹t ®éng thÞ tr­êng chøng kho¸n trong n­íc vµ quèc tÕ. KÕt luËn: Sö dông vèn kinh doanh cã hiÖu qu¶ nh»m b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn kinh doanh trong c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay ®ang lµ vÊn ®Ò rÊt cÊp b¸ch, cã ý nghÜa quan träng quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng trong ho¹t ®éng kinh doanh cña mçi doanh nghiÖp nãi riªng vµ toµn bé nÒn kinh tÕ nãi chung. §Æc biÖt, víi ®iÒu kiÖn hiÖn nay khi n­íc ta ®ang tiÕn trªn con ®­êng c«ng nghiÖp ho¸- hiÖn ®¹i ho¸ gia nhËp vµo nÒn kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi th× vÊn ®Ò sö dông vèn kinh doanh cã hiÖu qu¶ sÏ gióp cho doanh nghiÖp còng nh­ nÒn kinh tÕ n­íc ta æn ®Þnh h¬n, v­¬n lªn ngang tÇm víi c¸c n­íc trªn thÕ giíi. Lµ mét doanh nghiÖp th­¬ng m¹i- Nhµ n­íc, ho¹ch to¸n kinh doanh ®éc lËp, ho¹t ®éng kinh doanh ®Æc thï trong nghµnh t¹p phÈm vµ b¶o hé lao ®éng trªn thÞ tr­êng néi ®Þa lµ chÝnh, chuÈn bÞ tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp. Trong nh÷ng n¨m qua, c«ng t¸c qu¶n lý vµ sö dông vèn cña C«ng ty T¹p phÈm vµ b¶o hé lao ®éng ®· ®Æc biÖt ®­îc quan t©m, doanh thu còng nh­ lîi nhuËn t¨ng dÇn lªn theo thêi gian. Song nh×n chung, hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh còng nh­ hiÖu qu¶ kinh doanh ch­a cao, ch­a tho¶ m·n môc tiªu ®Ò ra. Do ®ã, ®Ó ®¹t ®­îc môc tiªu nµy trong thêi gian tíi, ®ßi hái C«ng ty ph¶i cè g¾ng h¬n n÷a kh«ng nh÷ng trong c«ng t¸c nghiÖp vô mµ cßn ph¶i x©y dùng hoµn thiÖn kÕ ho¹ch kinh doanh, ®Æc biÖt lµ kÕ ho¹ch huy ®éng vµ sö dông vèn hîp lý, hiÖu qu¶. Vµ viÖc nghiªn cøu t×m ra c¸c gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng theo ®Þnh h­íng XHCN lµm viÖc lµm cÇn thiÕt, cã ý nghÜa thiÕt thùc ®ßi hái sù nç lùc, ý thøc tr¸ch nhiÖm cña toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn C«ng ty. §Ó gãp phÇn kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i vµ khai th¸c tiÒm n¨ng trong C«ng ty, mÆc dï thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty T¹p phÈm vµ b¶o hé lao ®éng kh«ng nhiÒu, song t«i ®· m¹nh d¹n nªu ra mét vµi biÖn ph¸p ®Ó C«ng ty xem xÐt, tham kh¶o nh»m n©ng cao h¬n n÷a c«ng t¸c qu¶n lý vµ sö dông vèn cña C«ng ty. Mét lÇn n÷a t«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n TS. Phan Tè Uyªn cïng toµn thÓ c¸c c¸n bé phßng ban cã liªn quan ®· gióp ®ì t«i hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy. tµi liÖu tham kh¶o 1. PGS. TS. §Æng §×nh §µo - PGS.TS. Hoµng §øc Th©n (2000), Gi¸o tr×nh kinh tÕ th­¬ng m¹i, NXB Thèng kª - Hµ Néi 2. PGS.TS. §Æng §×nh §µo (2001), nh÷ng c¬ së ph¸p lý kinh doanh, NXB thèng kª - Hµ Néi. 3. TS. Vò Duy Hµo, §µm V¨n HuÖ, Ph¹m Long (2002), Gi¸o tr×nh Qu¶n trÞ Tµi chÝnh doanh nghiÖp, NXB Thèng kª - Hµ Néi. 4.TS. NguyÔn Xu©n Quang - TS. NguyÔn Thõa Léc (1998), Gi¸o tr×nh Qu¶n trÞ kinh doanh doanh nghiÖp th­¬ng m¹i, NXB Thèng kª - Hµ Néi. 5. TS. D­¬ng §¨ng Chinh (2000), Lý thuyÕt tµi chÝnh, NXB Tµi chÝnh - Hµ Néi. 6. NguyÔn C«ng NghiÖp (1992) , B¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn, NXB Thèng kª - Hµ Néi. 7. Gi¸o tr×nh ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh (2001) Khoa KÕ to¸n, NXB Thèng kª - Hµ Néi/. 8. C.Marx. T­ b¶n (QuyÓn I, tËp II) (1992), NXB sù thËt - Hµ Néi. 9. David Begg (1992), Kinh tÕ häc (tËp I, II) , NXB gi¸o dôc - Hµ Néi. 10. Samuelson. Kinh tÕ häc (TËp I), NXB gi¸o dôc - Hµ Néi. 11. T¹p chÝ Tµi chÝnh doanh nghiÖp: Sè 8/1998 , sè 9 /1998, sè 2/1999, sè 10/2001, sè 12/2001. 12. Thêi b¸o Tµi chÝnh ViÖt Nam: Sè 11/2001, sè 12/2001. 13. C¸c tµi liÖu do ®¬n vÞ thùc tËp cung cÊp. - B¸o tµi chÝnh tõ n¨m 1999 -2002. - B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh tõ n¨m 1999 -2002. - Ph­¬ng h­íng, nhiÖm vô c«ng t¸c n¨m 2003 môc lôc Lêi nãi ®Çu 1 Ch­¬ng I. Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ vèn vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn trong kinh doanh 3 I. Kh¸i niÖm vÒ vèn vµ ph©n lo¹i vèn trong kinh doanh 3 1. Kh¸i niÖm vÌe vèn kinh doanh 3 2. Ph©n lo¹i vèn kinh doanh 8 2.1. Ph©n lo¹i vèn trªn gãc ®é ph¸p luËt, vèn bao gåm 8 2.2. Ph©n lo¹i vèn theo nguån h×nh thµnh 8 2.3. Ph©n lo¹i vèn theo thêi gian huy ®éng vèn 9 2.4. Ph©n lo¹i vèn theo ph­¬ng thøc chu chuyÓn 9 3. C¸c bé phËn cÊu thµnh, ®Æc ®iÓm vèn vµ nguån vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp 10 31. Vèn cè ®Þnh cña doanh nghiÖp 10 3.2. Vèn l­u ®éng 14 II. TÇm quan träng cña vèn ®èi víi ho¹t ®éng kinh tÕ cña doanh nghiÖp th­¬ng m¹i 18 III. HiÖu qu¶ sö dông vèn cña doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng 23 1. Sù cÇn thiÕt cña viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn 23 2. Nguyªn t¾c c¬ b¶n ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn 24 3. ChØ tiªu x¸c ®Þnh hiÖu qu¶ sö dông vèn 27 4. ChØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn 28 4.1. C¸c chØ tiªu tæng qu¸t ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh 28 4.2. ChØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng 30 4.3. ChØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh 31 IV. C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ sö dông vèn t¹i doanh nghiÖp 32 1. Nh÷ng nh©n tè kh¸ch quan 33 1.1. Tr¹ng th¸i ph¸t triÓn kinh tÕ 33 1.2. C¬ chÕ qu¶n lý vµ c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ cña nhµ n­íc 33 1.3. Søc mua cña thÞ tr­êng 34 1.4. ThÞ tr­êng tµi chÝnh 35 1.5. Møc ®é l¹m ph¸t 35 1.6. Rñi ro bÊt th­êng trong kinh doanh 35 2. Nh÷ng nh©n tè chñ quan 36 2.1. X¸c ®Þnh nhu cÇu vèn vµ sö dông vèn kinh doanh 36 2.2. YÕu tè chi phÝ 36 2.3. §Æc ®iÓm kinh tÕ kü thuËt cña ngµnh s¶n xuÊt kinh doanh 37 2.4. Lùa chän ph­¬ng ¸n ®Çu t­ 37 2.5. N¨ng lùc qu¶n lý cña doanh nghiÖp 38 Ch­¬ng II. Thùc tr¹ng sö dông vèn kinh doanh t¹i C«ng ty t¹p phÈm vµ b¶o hé lao ®éng 39 I. Kh¸i qu¸t chung vÒ C«ng ty t¹p phÈm vµ b¶o hé lao ®éng 39 1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn c«ng ty 39 2. Chøc n¨ng, nhiÖm vô vµ c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty 40 2.1. Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña C«ng ty 40 2.2. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty 41 3. KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty t¹p phÈm vµ b¶o hé lao ®éng 49 3.1. T×nh h×nh ph¸t triÓn kinh doanh 49 3.2. KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y 55 4. §¸nh gi¸ tæng qu¸t t×nh h×nh kinh doanh cña tæng c«ng ty t¹p phÈm vµ b¶o hé lao ®éng tõ n¨m 1999 -2002 61 II. T×nh h×nh sö dông vèn vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh t¹i c«ng ty t¹p phÈm vµ b¶o hé lao ®éng 63 1. §Æc ®iÓm ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty t¹p phÈm vµ b¶o hé lao ®éng 63 2. T×nh h×nh sö dông vèn kinh doanh t¹i c«ng ty t¹p phÈm vµ b¶o hé lao ®éng 64 2.1. C¬ cÊu tµi s¶n cña c«ng ty t¹p phÈm vµ b¶o hé lao ®éng 64 2.2. C¬ cÊu nguån vèn cña c«ng ty t¹p phÈm vµ b¶o hé lao ®éng 68 3. HiÖu qu¶ s­ dông vèn kinh doanh t¹i c«ng ty t¹p phÈm vµ b¶o hé lao ®éng 71 3.1. Thùc tr¹ng hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh t¹i c«ng ty t¹p phÈm vµ b¶o hé lao ®éng 71 3.2. HiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña c«ng ty t¹p phÈm vµ b¶o hé lao ®éng 76 3.3. HiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh cña c«ng ty t¹p phÈm vµ b¶o hé lao ®éng 81 III. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn t¹i c«ng ty t¹p phÈm vµ b¶o hé lao ®éng 85 1. Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc 85 2. Nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån t¹i 86 3. Nguyªn nh©n cña nh÷ng yÕu kÐm 86 Ch­¬ng III. Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh t¹i c«ng ty t¹p phÈm vµ b¶o hé lao ®éng 88 I. Ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn cña c«ng ty nh÷ng n¨m s¾p tíi 88 1. §èi víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh 89 1.1. VÒ nguån hµng 89 1.2. VÒ nhËp khÈu 90 1.3. VÒ b¸n ra 90 1.4. C«ng t¸c xuÊt khÈu 91 2. C«ng t¸c qu¶n lý vµ tr¸ch nhiÖm cña c¸n bé c«ng nh©n viªn 91 2.1. VÒ qu¶n lý 91 2.2. NhiÖm vô vµ tr¸ch nhiÖm cña CBCNV c«ngty 92 3. C«ng t¸c kh¸c 92 3.1. VÒ tæ chøc bé m¸y vµ c¸n bé 92 3.2. C«ng t¸c c¸n bé vµ thùc hiÖn chÕ ®é ®èi víi ng­êi lao ®éng 93 II. Mét sè biÖn ph¸p chñ yÕu nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh t¹i c«ng ty t¹p phÈm vµ b¶o hé lao ®éng 93 1. C¸c biÖn ph¸p nh»m huy ®éng vèn kinh doanh 93 2. §Çu t­ më réng m¹ng l­íi kinh doanh 94 3. Hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ trong qu¶n lý vµ trong s¶n xuÊt kinh doanh 94 4. §iÒu chØnh kÞp thêi gi¸ b¸n hµng 95 5. X©y dùng c¸c chiÕn l­îc kh¸ch hµng, më réng m¹ng l­íi cöa hµng 95 6. TÝch cùc nghiªn cøu vµ t×m kiÕm thÞ tr­êng ®Èy nhanh tiªu thu s¶n phÈm 96 7. C¶i thiÖn tõng b­íc t×nh h×nh tµi chÝnh, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cña c«ng ty 97 8. T¨ng c­êng qu¶n lý hµng tån kho 97 9. §Èy nhanh c«ng t¸c thu håi nî vµ thanh to¸n c¸c kho¶n nî 98 10. BiÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh 98 10.1 ¸p dông c¸c tiÕn bé khoa häc kü, n©ng cÊp, ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ c¬ së h¹ tÇng 99 10.2. §Þnh møc khÊu hao hîp lý 99 10.3. Th­êng xuyªn ®¸nh gi¸ vµ ®¸nh gi¸ l¹i tµi s¶n cè ®Þnh 99 10.4. TiÕn hµnh trÝchm, ph©n bæ vµ sö dông quü khÊu hao hîp lý 100 11. BiÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng 100 11.1. Gi¶i ph¸p huy ®éng vèn ®¸p øng tèt nhu cÇu kinh doanh cña c«ng ty 100 11.2. B¶o toµn vèn l­u ®éng, h¹n chÕ ®Õn møc tèi thiÓu l­îng vèn l­u ®éng bÞ chiÕm dông 101 11.3. T¨ng nhanh vßng quay vèn l­u ®éng 103 III. Mét sè kiÕn nghÞ víi nhµ n­íc 104 1. Nh÷ng c¶i c¸ch nh»m t¨ng c­êng kh¶ n¨ng tµi chÝnh 105 2. Nh÷ng c¶i c¸ch nh»m ph¸t triÓn quü ®Çu t­ m¹o hiÓm 105 3. Nh÷ng c¶i c¸ch nh»m ph¸t triÓn thÞ tr­êng tµi chÝnh 106 KÕt luËn 108 T¶i liÖu tham kh¶o 109 ._.