Tài liệu Một số biện pháp nâng cao hiệu quả quản lý giáo dục đạo đức cho HS Trung học phổ thông (THPT) huyện Long Thành: ... Ebook Một số biện pháp nâng cao hiệu quả quản lý giáo dục đạo đức cho HS Trung học phổ thông (THPT) huyện Long Thành
84 trang |
Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 1313 | Lượt tải: 1
Tóm tắt tài liệu Một số biện pháp nâng cao hiệu quả quản lý giáo dục đạo đức cho HS Trung học phổ thông (THPT) huyện Long Thành, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Moät soá bieän phaùp naâng cao hieäu quaû
quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh
THPT cuûa Huyeän Long Thaønh
Nguyeãn Thò Ñaùp
I./ LYÙ DO CHOÏN ÑEÀ TAØI:
Ñaïo ñöùc vaø giaùo duïc ñaïo ñöùc laø moät phaïm truø xaõ hoäi, xuaát hieän
khi coù xaõ hoäi loaøi ngöôøi, toàn taïi vaø phaùt trieån theo söï phaùt trieån cuûa xaõ
hoäi loaøi ngöôøi. Ñaïo ñöùc laø moät maët quan troïng trong nhaân caùch cuûa
moãi con ngöôøi, noùi leân moái quan heä giöõa con ngöôøi vôùiï nhau trong xaõ
hoäi. Ñaïo ñöùc laø keát quaûû cuûa moät quaù trình giaùo duïc, laø keát quaû cuûa söï
tu döôõng, reøn luyeän cuûa baûn thaân.
Ngaøy 21 thaùng10 naêm 1964 Baùc Hoà khi veà thaêm tröôøng ÑHSP Haø
Noäi, ñaõ noùi :“coâng taùc giaùo duïc ñaïo ñöùc trong nhaø tröôøng laø moät boä
phaän quan troïng coù tính chaát neàn taûng cuûa giaùo duïc trong nhaø tröôøng
XHCN. Daïy cuõng nhö hoïc phaûi bieát chuù troïng caû ñöùc laãn taøi. Ñöùc laø
ñaïo ñöùc caùch maïng, ñoù laø caùi goác raát quan troïng”. Nhieäm vuï cuûa nhaø
tröôøng laø phaûi laøm sao tìm nhöõng bieän phaùp coù hieäu quaû trong coâng taùc
giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh.
Hoäi nghò laàn II cuûa BCH TW khoaù VIII ñaõ khaúng ñònh “ Muoán
tieán haønh coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù thaéng lôïi phaûi phaùt trieån
maïnh, phaùt huy nguoàn löïc con ngöôøi, yeáu toá cô baûn cuûa söï phaùt trieån
nhanh vaø beàn vöõng ñeå thöïc hieän muïc ñích daân giaøu, nöôùc maïnh, xaõ hoäi
coâng baèng vaên minh”. Phaùt trieån nguoàn löïc con ngöôøi laø phaùt trieån ñöùc
vaø taøi, hai maët cuûa nhaân caùch maø nhaø tröôøng giöõ vai troø quan troïng
trong söï hình thaønh nhaân caùch.
Qua hôn 15 naêm ñoåi môùi veà cô cheá thò tröôøng, nöôùc ta ñaõ ñaït
ñöôïc nhöõng thaønh töïu veà maët kinh teá, ñôøi soáng vaät chaát vaø tinh thaàn
cuûa nhaân daân ñöôïc naâng leân nhöng beân caïnh ñoù nhöõng tieâu cöïc cuûa cô
cheá thò tröôøng ñaõ taùc ñoäng ñeán ñaïi ña soá thanh nieân vaø hoïc sinh nhö :
coù loái soáng thöïc duïng, thieáu öôùc mô vaø hoaøi baõo,laäp thaân, laäp nghieäp,
maët khaùc nhöõng tieâu cöïc trong thi cöû, baèng caáp,chaïy theo thaønh tích ñaõ
laøm cho moät soá tröôøng naëng veà daïy chöõ hôn laø daïy ngöôøi, nhöõng tieâu
cöïc trong daïy theâm vaø hoïc theâm laøm cho tình caûm thaày vaø troø bò toån
thöông, truyeàn thoáng toân sö troïng ñaïo cuûa daân toäc bò mai moät daàn.
Beân caïnh ñoù nhöõng teä naïn xaõ hoäi vaø ma tuyù ñaõ vaø ñang xaâm nhaäp
hoïc ñöôøng vaø coù xu theá gia taêng, teä naïn söû duïng ma tuyù trong hoïc sinh
sinh vieân seõ laøm huyû hoaïi theå löïc, trí tueä, ñaïo ñöùc cuûa theá heä chuû nhaân
töông lai cuûa ñaát nöôùc. Vaø ñieàu naøy ñaõ gaây ra nhieàu khoù khaên phöùc taïp
trong coâng taùc giaùo duïc cuûa nhaø tröôøng. Taïi hoäi nghò phoøng choáng ma
tuyù trong thanh nieân ôû Haø Noäi Thöôïng töôùng Leâ Minh Höông ñaõ nhaán
maïnh “ Caàn nhaän thöùc saâu saéc teä naïn ma tuyù ñang dieãn ra ngaøy caøng
nghieâm troïng, ñaëc bieät trong giôùi treû gaây nguy haïi tôùi caáu truùc cô caáu
xaõ hoäi vaø laøm xoùi moøn caùc giaù trò gia ñình, gaây nguy haïi tôùi phaåm giaù
vaø öôùc voïng cuûa haøng trieäu ngöôøi daân vaø ngöôøi thaân cuûa hoï. (Baùo SG-
GP 27-11-98)
Maët khaùc do cô cheá thò tröôøng, söï du nhaäp vaên hoaù phaåm ñoài truî,
phim aûnh, maïng Internet… laøm aûnh höôûng ñeán nhöõng quan ñieåm veà
tình baïn, tình yeâu, tình duïc trong löùa tuoåi thanh thieáu nieân hoïc sinh…
maø nhaát laø caùc em chöa ñöôïc trang bò vaø thieáu kieán thöùc veà nhöõng vaán
ñeà naøy .
Hoïc sinh THPT laø löùa tuoåi coù söï thay ñoåi veà cô theå, veà sinh lyù,
taâm lyù, ñaëc bieät söï phaùt trieån veà “con ngöôøi sinh lyù” laïi nhanh hôn “con
ngöôøi xaõ hoäi” neáu khoâng ñöôïc giaùo duïc seõ daãn ñeán coù nhöõng haønh vi töï
phaùt thieáu vaên hoaù, phi ñaïo ñöùc, do yù thöùc khoâng kieàm cheá ñöôïc baûn
naêng. Vì vaäy trong nhöõng naêm gaàn ñaây coù moät soá hoïc sinh nöõ phaûi boû
hoïc vì coù thai.
Hoäi nghò BCH TW Ñaûng coäng saûn Vieät Nam laàn II khoaù VIII, khi
ñaùnh giaù veà coâng taùc giaùo duïc ñaøo taïo trong thôøi gian qua ñaõ neâu “Ñaëc
bieät ñaùng lo ngaïi trong moät boä phaän hoïc sinh, sinh vieân coù trình traïng
suy thoaùi ñaïo ñöùc, môø nhaït lyù töôûng, theo loái soáng thöïc duïng, thieáu
hoaøi baõo laäp thaân, laäp nghieäp vì töông lai cuûa baûn thaân vaø ñaát nöôùc”.
Trong nhöõng naêm tôùi caàn “taêng cöôøng giaùo duïc coâng daân, giaùo duïc tö
töôûng ñaïo ñöùc, loøng yeâu nöôùc, chuû nghóa Maùc Leâ Nin…toå chöùc cho hoïc
sinh tham gia caùc hoaït ñoäng xaõ hoäi, vaên hoaù, theå thao phuø hôïp vôùiï löùa
tuoåi vaø vôùi yeâu caàu giaùo duïc toaøn dieän.
Long Thaønh laø moät huyeän cuûa tænh Ñoàng Nai (coù theå noùi ñaây laø
moät trong nhöõng trung taâm vaên hoaù vaø giaùo duïc lôùn cuûa khu vöïc mieàn
Nam), caùch TP.Hoà Chí Minh khoaûng 60Km. Huyeän Long Thaønh deã
daøng vaø nhanh choùng tieáp thu aûnh höôûng nhöõng maët tích cöïc cuõng nhö
tieâu cöïc ñaõ xaûy ra trong cô cheá thò tröôøng vaø quaù trình hoäi nhaäp cuûa
thaønh phoá naøy ñaëc bieät laø loái soáng thaønh thò vôùi nhöõng nhu caàu ñôøi
soáng vaät chaát vaø tinh thaàn raát cao. Nhöõng thöïc traïng treân ñaõ, ñang xaûy
ra ôû huyeän Long Thaønh vaø coù chieàu höôùng ngaøy caøng gia taêng, vì vaäy
caùc nhaø quaûn lyù giaùo duïc caàn nhaän thöùc saâu saéc veà vaán ñeà naøy ñaëc bieät
laø vieäc nghieân cöùu quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh treân ñòa baøn
huyeän Long Thaønh. Cho ñeán nay chöa coù taùc giaû naøo nghieân cöùu toång
keát kinh nghieäm ñeå ruùt ra nhöõng keát luaän khoa hoïc veà vieäc naâng cao
hieäu quaû quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh.
Vì vaäy toâi maïnh daïn choïn ñeà taøi “Moät soá bieän phaùp naâng cao hieäu
quaû quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh THPT cuûa Huyeän Long
Thaønh” vôùi mong muoán goùp phaàn hoaøn thieän hôn vieäc quaûn lyù giaùo duïc
ñaïo ñöùc cho hoïc sinh ôû caùc tröôøng THPT cuûa Huyeän Long Thaønh.
II./ MUÏC ÑÍCH NGHIEÂN CÖÙU :
Tìm hieåu thöïc traïng veà ñaïo ñöùc cuûa hoïc sinh THPT ôû Huyeän Long
Thaønh vaø coâng taùc quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc ôû caùc tröôøng THPT huyeän
Long Thaønh vaø ñöa ra caùc bieän phaùp nhaèm naâng cao hieäu quaû quaûn lyù
giaùo duïc ñaïo ñöùc ôû caùc tröôøng THPT Huyeän Long Thaønh.
III./ KHAÙCH THEÅ VAØ ÑOÁI TÖÔÏNG NGHIEÂN CÖÙU:
1. Khaùch theå :
Coâng taùc quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh caùc tröôøng THPT
Huyeän Long Thaønh ( Long Thaønh , Tam Phöôùc , Long Phöôùc ,Bình Sôn,
Nguyeãn Ñình Chieåu) .
2. Ñoái töôïng :
Thöïc traïng vaø caùc bieän phaùp naâng cao hieäu quaû quaûn lyù giaùo duïc
ñaïo ñöùc cho hoïc sinh THPT ôû huyeän Long Thaønh
IV./ GIAÛ THUYEÁT NGHIEÂN CÖÙU :
Vieäc quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh Long thaønh coøn moät
soá caùc haïn cheá . Neáu coù nhöõng bieän phaùp quaûn lyù hôïp lyù coù chæ ñaïo
chaët cheõ , toå chöùc thöïc hieän toát, kieåm tra ñaùnh giaù chính xaùc thì seõ
khaéc phuïc ñöôïc caùc toàn taïi vaø naâng cao giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh
V./ NHIEÄM VUÏ NGHIEÂN CÖÙU :
1. Moät soá cô sôû lyù luaän veà vieäc quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc
sinh THPT .
2 .Thöïc traïng quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh ôû caùc tröôøng
THPT Long thaønh .
• Thöïc traïng vieäc xaây döïng vaø toå chöùc chæ ñaïo thöïc hieän
keá hoaïch giaùo duïc ñaïo ñöùc.
• Vieäc kieåm tra ñaùnh giaù coâng taùc giaùo duïc ñaïo ñöùc cho
hoïc sinh .
• Moät soá vaán ñeà veà hieäu quaû giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc
sinh .
• Phaân tích nguyeân nhaân cuûa hieän traïng .
3. Ñeà xuaát moät soá bieän phaùp quaûn lyù nhaèm naâng cao hieäu quaû
quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh .
VI./ HEÄ THOÁNG CAÙC PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU :
1. Phöông phaùp nghieân cöùu lyù luaän:
Nghieân cöùu lyù thuyeát veà giaùo duïc, giaùo duïc ñaïo ñöùc , quaûn lyù
gíaùo duïc, quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc.
Nghieân cöùu taøi lieäu veà hoaït ñoäng cuûa caùn boä quaûn lyù, giaùo vieân
chuû nhieäm, Ñoaøn thanh nieân, nghò quyeát Chi Boä. Phaân tích toång hôïp,
phaân loaïi, heä thoáng hoaù thoâng tin.
2 Phöông phaùp ñieàu tra baèng phieáu thaêm doø : chuùng toâi söû duïng 4
loaïi phieáu:
Xin yù kieán cuûa 92 cha meï hoïc sinh cuûa 5 tröôøng. Noäi dung caùc
caâu hoûi nhaèm tìm hieåu veà söï quan taâm cuûa cha meï ñeán vieäc hoïc taäp vaø
giaùo duïc ñaïo ñöùc con mình, söï phoái hôïp giöõa gia ñình vaø nhaø tröôøng
trong vieäc giaùo duïc ñaïo ñöùc .
Xin yù kieán cuûa 95 giaùo vieân chuû nhieäm ôû 5 tröôøng. Noäi dung caùc
caâu hoûi nhaèm tìm hieåu veà söï quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc cuûa Hieäu
tröôûng, veà coâng taùc quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc ôû lôùp chuû nhieäm.
Xin yù kieán cuûa CBQL cuûa 5 tröôøng( 13 Hieäu tröôûng, Phoù Hieäu
tröôûng vaø 37 toå tröôûng chuyeân moân ). Noäi dung tìm hieåu veà coâng taùc
quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc cuûa Hieäu tröôûng..
Tröng caàu yù kieán cuûa 341 hoïc sinh cuûa 5 tröôøng. Noäi dung tìm
hieåu veà caùc hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân chuû nhieäm trong lôùp, yù kieán veà
caùc hoaït ñoäng do Ñoaøn TN toå chöùc, ñoäng cô hoïc taäp…
3. Phöông phaùp quan saùt:
Quan saùt caùc hoaït ñoäng nhaø tröôøng : Hoïp hoäi ñoàng giaùo duïc,sinh
hoaït döôùi côø,sinh hoaït Ñoaøn thanh nieân, sinh hoaït lôùp chuû nhieäm.
4.Phöông phaùp phoûng vaán:
Phoûng vaán caùc CBQL cuûa naêm tröôøng , ñaëc bieät laø :
Bí Thö Ñoaøn thanh nieân cuûa naêm tröôøng. Noäi dung tìm hieåu caùc
hoaït ñoäng cuûa Ñoaøn TN, söï taïo ñieàu kieän cuûa Hieäu tröôûng, söï phoái hôïp
vôùi caùc löïc löôïng giaùo duïc trong tröôøng
Hieäu tröôûng naêm tröôøng veà moät soá vaán ñeà lieân quan ñeán coâng
taùc quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc.
5. Xöû lyù soá lieäu :
Söû duïng phöông phaùp xöû lyù soá lieäu baèng phaàn meàm SPSS 10.0 .
• Ñoái vôùi caùc caâu hoûi coù ñaùnh giaù möùc ñoä khaùc nhau thì tính ñoä
trung bình. Caùch cho ñieåm töø thaáp nhaát 1 ñieåm ñeán cao nhaát 4 ñieåm.
• Ñoái vôùi caùc caâu hoûi ñöôïc khaûo saùt ôû 2 khaùch theå khaùc nhau thì
tính ñoä leäch chuaån ñeå so saùnh söï ñoàng nhaát cuûa hai daõy soá lieäu, daõy
naøo coù ñoä leäch chuaån nhoû hôn ñöôïc xem laø ñoàng nhaát hôn.
• Ñoái vôùi caùc caâu hoûi coù söï löïa choïn thì tính tæ leä phaàn traêm.
CHÖÔNG I :
LÒCH SÖÛ VAÁN ÑEÀ
Ñaïo ñöùc laø moät hình thaùi yù thöùc xaõ hoäi ñöôïc hình thaønh vaø phaùt
trieån theo söï phaùt trieån cuûa xaõ hoäi loaøi ngöôøi. Vieäc giaùo duïc ñaïo ñöùc
luoân laø vaán ñeà ñöôïc ñaët ra töø xa xöa vaø luoân thay ñoåi theo söï thay ñoåi
cuûa xaõ hoäi.
Vieäc giaùo duïc ñaïo ñöùc cuûa hoïc sinh trong nhaø tröôøng ñöôïc xem laø
vaán ñeà quan troïng goùp phaàn trong vieäc hình thaønh vaø phaùt trieån nhaân
caùch cho hoïc sinh, vì theá ñaây laø vaán ñeà ñöôïc nhieàu nhaø nghieân cöùu,
nhaø giaùo duïc trong vaø ngoaøi nöôùc quan taâm.
1/ Taùc giaû phöông Ñoâng :
Töø thôøi coå ñaïi : Khoång Töû (551-479-TCN )trong caùc taùc phaåm:
“Dòch, Thi, Thö, Leã, Nhaïc Xuaân Thu” raát xem troïng vieäc giaùo duïc ñaïo
ñöùc.trong caùc lôøi giaùo huaán cuûa oâng ñeàu nhaán maïnh ñeán “lyù” ñoù laø
caùch öùng xöû thích hôïp, ñuùng möùc.
OÂng khuyeán khích vieäc thôø cuùng toå tieân coi ñoù laø hình thöùc theå
hieän ñaïo hieáu cuûa con caùi ñoái vôùi cha meï. OÂng coi ñaïo hieáu laø ñöùc tính
cao quyù nhaát , laø neàn taûng cuûa gia ñình vaø nöôùc nhaø. Gia ñình laø haït
nhaân cuûa nöôùc vaø “nguõ thöôøng” töùc laø 5 moái quan heä: quaân thaàn(giöõa
vua vaø baày toâi), phu theâ(giöõa choàng vaø vôï), huynh ñeä(giöõa anh vaø em)
baèng höõu(giöõa baïn beø vôùi nhau) ñöôïc xaùc ñònh bôûi 3 ñöùc tính: höõu aùi,
chính tröïc vaø bieát toân troïng.
2/ Taùc giaû phöông Taây:
- ÔÛ phöông Taây coù nhaø trieát hoïc Socrat (470-399-TCN)ñaõ cho
raèng ñaïo ñöùc laø toân troïng nhöõng quy ñònh chung vaø lôïi ích chung cuûa
moïi ngöôøi vaø oâng ñaõ höôùng trieát hoïc vaøo muïc ñích giaùo duïc con ngöôøi.
- Aristoste (384-322-TCN) cho raèng ñaïo ñöùc laø caùi thieän cuûa caù
nhaân, chính trò laø caùi thieän cuûa xaõ hoäi.
- Comenki(1592-1670) ñaõ ñöa ra phöông phaùp giaùo duïc ñaïo ñöùc
trong ñoù chuù troïng ñeán haønh vi laø ñoäng cô ñaïo ñöùc.
- Sang theá kyû 20 coù nhieàu nhaø taâm lyù hoïc,giaùo duïc noåi tieáng cuûa
Lieân Xoâ(cuõ) nhö:
- A-X Makarenko:Trong taùc phaåm baøi ca sö phaïm,caùc vaán ñeà giaùo
duïc ngöôøi coâng daân (giaùo duïc treû em phaïm phaùp vaø khoâng gia ñình) ñaõ
ñaëc bieät nhaán maïnh ñeán vai troø cuûa giaùo duïc ñaïo ñöùc vaø caùc bieän phaùp
giaùo duïc ñuùng ñaén nhö söï neâu göông, nguyeân taéc giaùo duïc taäp theå vaø
thoâng qua taäp theå.
- V-A Xukhomlinki vôùi kinh nghieäm giaûng daïy vaø giaùo duïc ôû
tröôøng noâng thoân Pavlush oâng cho raèng: daïy hoïc tröôùc heát laø söï giao
tieáp veà taâm hoàn giöõa thaày vaø troø “Daïy treû phaûi hieåu treû, thöông treû, vaø
toân troïng treû…”
- V-A Khuchetxki cho raèng : “Quaù trình lónh hoäi nhöõng khaùi nieäm
ñaïo ñöùc laø quaù trình raát phöùc taïp vaø noù ñoøi hoûi phaûi coù söï chæ ñaïo ñaëc
bieät.”
3/ ÔÛ Vieät Nam :
Naêm 938 daân toäc Vieät Nam khoâi phuïc neàn ñoäc laäp daân toäc, thoáng
nhaát quoác gia xaây döïng nhaø nöôùc phong kieán. Neàn giaùo duïc phong kieán
do nhaø nöôùc chæ ñaïo ñöôïc hình vaø phaùt trieån qua 10 theá kyû. Caên baûn laø
gioáng nhau veà cô caáu, noäi dung, caùch toå chöùc vieäc daïy vaø hoïc.
Qua 1000 naêm lòch söû neàn giaùo duïc phong kieán coi troïng vieäc giaùo
duïc luaân lyù leã nghóa goùp phaàn cô baûn xaây döïng neàn taûng ñaïo ñöùc xaõ
hoäi.
Cuoái theá kyû XIX thöïc daân Phaùp xaâm chieám nöôùc ta neàn giaùo duïc
phong kieán bò thay ñoåi toaøn boä. Heä thoáng giaùo duïc nhaø tröôøng chuù
troïng ñeán noäi dung giaûng daïy kieán thöùc khoa hoïc thöïc nghieäm, thöïc
duïng nhaèm ñaøo taïo lôùp ngöôøi phuïc vuï cho lôïi ích thöïc daân phaùp cho
vieäc chinh phuïc thuoäc ñòa.
Sau CMT8(1945) vaø trong suoát hai cuoäc khaùng chieán choáng Phaùp
vaø choáng Myõ:
+ 1950 TW Ñaûng vaø chính phuû quyeát ñònh tieán haønh caûi caùch giaùo
duïc “neàn giaùo duïc cuûa daân, do daân, vì daân” thöïc hieän ba nguyeân taéc
“Daân toäc, khoa hoïc, ñaïi chuùng” vôùi phöông chaâm: “hoïc ñi ñoâi vôùi
haønh”, “lyù luaän gaén lieàn vôùi thöïc tieãn”.
+ Muïc tieâu nhaø tröôøng ñaøo taïo ngöôøi caùn boä vöøa coù taøi vöøa coù
ñöùc, Baùc Hoà ñaõ thöôøng nhaán maïnh ñeán giaù trò ñaïo ñöùc caùch maïng laø
nhaân, nghóa, trí, duõng, lieâm, vaø caàn, kieäm, lieâm, chính, chí coâng, voâ
tö…
Ñeán naêm 1979 Boä chính trò vaø TW Ñaûng CSVN ñaõ ra nghò quyeát
veà caûi caùch giaùo duïc vaø UB caûi caùch giaùo duïc TW ñaõ ra quyeát ñònh soá
01 veà cuoäc vaän ñoäng taêng cöôøng giaùo duïc ñaïo ñöùc caùch maïng trong
tröôøng hoïc, ñaõ ghi roõ: “ Noäi dung ñaïo ñöùc caàn ñöôïc giaùo duïc cho hoïc
sinh töø maãu giaùo ñeán ñaïi hoïc, noäi dung chuû yeáu döïa vaøo 5 ñieàu Baùc Hoà
daïy.
Tieáp sau ñoù ñaõ coù nhieàu taùc giaû nghieân cöùu veà vaán ñeà giaùo duïc
ñaïo ñöùc nhö :
- Thöù tröôûng Voõ Ñình Nho vieát baøi “moät soá vaán ñeà lyù luaän vaø tö
töôûng veà giaùo duïc ñaïo ñöùc caùch maïng trong tröôøng hoïc”-Baùo Nghieân
cöùu giaùo duïc soá 6/1980.
- Taùc giaû Traàn Quang vieát baøi “ Daïy ñaïo ñöùc trong tröôøng hoïc” -
Baùo Giaùo Duïc Thôøi Ñaïi soá 18/1999.
- Taùc giaû Leâ Chaâu vieát baøi “ Caàn xaùc ñònh ñuùng moân Giaùo Duïc
Coâng Daân trong tröôøng THPT”, Baùo Giaùo Duïc Thôøi Ñaïi ngaøy
22/5/2001.
- G.S Ñaëng vuõ Hoaït vieát baøi “ Ñoåi môùi coâng taùc giaùo vieân chuû
nhieäm vôùi vieäc giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh” – Taïp chí Nghieân Cöùu
Giaùo Duïc soá 8/1992.
- PGS-TS Haø Nhaát Thaêng vieát baøi “Thöïc traïng ñaïo ñöùc, tö töôûng
chính trò, loái soáng cuûa thanh nieân –Hoïc sinh - Sinh vieân”-Taïp chí
Nghieân Cöùu Giaùo Duïc soá 39/2002.
-Veà coâng taùc quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc trong nhöõng naêm qua cuõng
coù nhieàu taùc giaû nghieân cöùu nhö :
- PGS-TS Ñaëng Quoác Baûo coù baøi “Nhöõng vaán ñeà cô baûn veà quaûn
lyù giaùo duïc” 1998.
- Taùc giaû Nguyeãn Thò Myõ Loäc “Quaûn lyù nhaø nöôùc veà giaùo duïc ñaøo
taïo” 1998.
Nghò quyeát cuûa hoäi nghò laàn II cuûa BCH TW Ñaûng khoaù VIII
(1996) coù neâu : “Muïc tieâu chuû yeáu laø giaùo duïc toaøn dieän ñöùc, trí, theå,
myõ ôû taát caû caùc baäc hoïc, heát söùc coi troïng giaùo duïc chính trò tö töôûng,
nhaân caùch, khaû naêng tö duy saùng taïo vaø naêng löïc thöïc haønh”.
Vôùi tö töôûng naøy Ñaûng vaø nhaø nöôùc ta ñaõ ñaët con ngöôøi vaøo vò trí
trung taâm: con ngöôøi laø muïc tieâu vaø laø ñoäng löïc cuûa söï phaùt trieån.
Trong giai ñoaïn hieän nay cuûa ñaát nöôùc ta, ñang trong quaù trình hoäi
nhaäp vôùi quoác teá vaø khu vöïc, vieäc giaùo duïc nhaân caùch môùi cho hoïc sinh
laø nhieäm vuï vaø laø muïc tieâu cô baûn cuûa söï nghieäp giaùo duïc ñaøo taïo.
Giaùo duïc nhaân caùch môùi maø thôøi ñaïi môùi yeâu caàu laø “ giaùo duïc cho hoïc
sinh, sinh vieân loøng yeâu nöôùc, yeâu chuû nghóa xaõ hoäi, coù baûn lónh vöõng
vaøng,tö duy saùng taïo, coù naêng löïc thöïc haønh, coù khaû naêng thích öùng vôùi
neàn kinh teá nhieàu thaønh phaàn”.
ÔÛ Ñoàng Nai ngaønh giaùo duïc- ñaøo taïo ñaõ quan taâm vaø coù nhieàu
vaên baûn chæ ñaïo veà vieäc giaùo duïc ñaïo ñöùc truyeàn thoáng cho hoïc sinh
trong nhaø tröôøng vaø ñaõ toå chöùc nhieàu chöông trình hoäi thaûo, toaï ñaøm
veà coâng taùc phoøng choáng teä naïn xaõ hoäi vaø ma tuyù xaâm nhaäp hoïc ñöôøng.
Tuy nhieân ôû Tænh Ñoàng Nai noùi chung vaø huyeän Long Thaønh noùi
rieâng veà lyù luaän vaø thöïc tieãn vaán ñeà naøy chöa ñöôïc nghieân cöùu moät
caùch coù heä thoáng. Vì vaäy chuùng toâi mong raèng vôùi ñeà taøi : “Moät soá bieän
phaùp naâng cao hieäu quaû quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh THPT ôû
Huyeän Long Thaønh” seõ goùp phaàn giuùp cho caùc nhaø QLGD caùc tröôøng
THPT treân ñòa baøn huyeän Long Thaønh coù theå tham khaûo ñeå naâng cao
hieäu quaû vieäc giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh .
CHÖÔNG II :
NHÖÕNG CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN CUÛA ÑEÀ TAØI.
I ./ CAÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN VEÀ QUAÛN LY:Ù
1 / Quaûn lyù laø gì?
Töø khi con ngöôøi soáng thaønh xaõ hoäi coù söï phaân coâng hôïp taùc trong
lao ñoäng thì baét ñaàu xuaát hieän söï quaûn lyù. Tính chaát cuûa vieäc quaûn lyù
thay ñoåi vaø phaùt trieån theo söï phaùt trieån cuûa xaõ hoäi loaøi ngöôøi, nhaèm
baûo ñaûm cho söï toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa xaõ hoäi.
Ñaõ coù nhieàu taùc giaû ñònh nghóa veà quaûn lyù nhö:
Taùc giaû: Haø Sĩ Hồ ñaõ ñònh nghóa “quaûn lyù laø moät quaù trình taùc
ñoäng coù ñònh höôùng, coù toå chöùc löïa choïn trong soá caùc taùc ñoäng coù theå
coù döïa treân caùc thoâng tin veà tình traïng cuûa ñoái töôïng vaø moâi tröôøng,
nhaèm giöõ cho söï vaän haønh cuûa ñoái töôïng ñöôïc oån ñònh vaø laøm cho noù
phaùt trieån tôùi muïc ñích ñaõ ñònh (27/trg34)
Taùc giaû Nguyeãn Ngoïc Quang : “quaûn lyù laø taùc ñoäng coù muïc ñích
coù keá hoaïch cuûa chuû theå quaûn lyù ñeán taäp theå nhöõng ngöôøi lao ñoäng noùi
chung laø khaùch theå quaûn lyù, nhaèm thöïc hieän ñöôïc muïc tieâu döï kieán
(39/trg 24).
Quaûn lyù laø chöùc naêng cuûa quyeàn löïc xaõ hoäi, neân trong xaõ hoäi coù
giai caáp noù laø chöùc naêng cuûa quyeàn löïc chính trò, quyeàn löïc cuûa nhaø
nöôùc, vaø do ñoù quan heä quaûn lyù trong xaõ hoäi coù giai caáp bao giôø cuõng
mang tính giai caáp.
Ñoái vôùi coâng taùc quaûn lyù cuûa ngöôøi Hieäu tröôûng, heä thoáng ñoù
chính laø tröôøng hoïc. Tröôøng hoïc, noùi caùch khaùc laø ñoái töôïng quaûn lyù
cuûa Hieäu tröôûng.
Traïng thaùi môùi cuûa heä thoáng ñöôïc ñaëc tröng bôûi caùc muïc tieâu döï
kieán phaùt trieån cuûa nhaø tröôøng, töùc laø nhöõng muïc tieâu quaûn lyù cuûa
ngöôøi Hieäu tröôûng. Muïc tieâu ñoù ñöôïc xaùc ñònh caên cöù vaøo nhaän thöùc
baûn chaát vaø quy luaät phaùt trieån cuûa nhaø tröôøng phoå thoâng xaõ hoäi chuû
nghóa, vaøo hieän traïng nhaø tröôøng, hoaøn caûnh chính trò kinh teá, xaõ hoäi
cuûa ñaát nöôùc, ñòa phöông.
Vaäy caùc taùc giaû ñeàu coù söï thoáng nhaát laø :
Quaûn lyù ñöôïc tieán haønh trong moät toå chöùc hay moät nhoùm xaõ hoäi
coù lieân quan maät thieát vôùi nhau. Neáu khoâng coù toå chöùc thì khoâng bieát
quaûn lyù ai vaø ngöôïc laïi neáu khoâng coù quaûn lyù thì toå chöùc seõ khoâng toàn
taïi vaø phaùt trieån ñöôïc.
Quaûn lyù laø hoaït ñoäng caàn thieát trong moïi hoaït ñoäng cuûa xaõ hoäi töø
thaáp ñeán cao töø ñôn giaûn ñeán phöùc taïp.
Quaûn lyù bao goàm nhöõng coâng vieäc chæ huy vaø taïo ñieàu kieän cho
nhöõng ngöôøi khaùc thöïc hieän coâng vieäc nhaèm ñaït muïc tieâu cuûa toå chöùc,
cuûa nhoùm ñeà ra.
Muïc ñích hay muïc tieâu cuûa hoaït ñoäng quaûn lyù laø do chuû theå quaûn
lyù ñeà ra döïa vaøo muïc ñích hay muïc tieâu chung cuûa xaõ hoäi hay do söï
cam keát thoaû thuaän giöõa chuû theå vaø khaùch theå quaûn lyù.
Beân caïnh quaûn lyù laø laõnh ñaïo.Hai khaùi nieäm naøy coù gì gioáng vaø
khaùc nhau? Thöïc ra muoán laõnh ñaïo vaø quaûn lyù ngöôøi caùn boä phaûi naém
ñöôïc khaùch theå vaø taùc ñoäng ñeán khaùch theå, chuû theå ra quyeát ñònh, ñieàu
khieån khaùch theå treân cô sôû nhöõng ñaëc ñieåm, thuoäc tính nhöõng quy luaät
cuûa khaùch theå nhaèm thöïc hieän muïc tieâu nhaát ñònh. Caùn boä laõnh ñaïo vaø
caùn boä quaûn lyù ñeàu phaûi tieán haønh quaù trình ñieàu khieån.
Caùn boä laõnh ñaïo phaûi thöïc hieän moät soá chöùc naêng quaûn lyù vaø
ngöôïc laïi, caùn boä quaûn lyù cuõng phaûi thöïc hieän moät soá chöùc naêng laõnh
ñaïo.
Tuy nhieân coù moät soá khía caïnh caàn phaân bieät giöõa laõnh ñaïo vaø
quaûn lyù: Quaù trình laõnh ñaïo chuû yeáu laø quaù trình ñònh höôùng cho khaùch
theå, coøn quaù trình quaûn lyù chuû yeáu laø toå chöùc saép xeáp, boá trí ñeå thöïc
hieän ñònh höôùng cuûa laõnh ñaïo. Quaù trình laõnh ñaïo laø quaù trình laøm thöùc
tænh haønh vi cuûa con ngöôøi vaø ñònh höôùng hoaït ñoäng cho con ngöôøi vaø
xaõ hoäi laø chuû yeáu. Trong laõnh ñaïo, con ngöôøi vöøa laø khaùch theå vöøa laø
chuû theå cuûa moïi hoaït ñoäng, coøn ñoái töôïng taùc ñoäng cuûa quaûn lyù laïi vöøa
laø con ngöôøi vöøa coù theå laø coâng cuï, thieát bò maùy moùc….Trong quaûn lyù,
ngöôøi caùn boä vaän haønh cuï theå thoâng qua nhöõng thieát cheá coù tính phaùp
lyù ñöôïc quy ñònh tröôùc. Nhö vaäy, döôøng nhö chöùc naêng cuûa quaûn lyù laø
söï tieáp tuïc cuûa chöùc naêng laõnh ñaïo, laø böôùc ñi keá tieáp cuûa laõnh ñaïo, laø
yeáu toá vaø laø khaâu taát yeáu ñeå söï laõnh ñaïo ñöôïc thöïc hieän treân thöïc teá.
Coá nhieân söï khaùc nhau giöõa laõnh ñaïo vaø quaûn lyù chæ laø töông ñoái, söï
phaân bieät naøy coù vai troø quan troïng ñeå traùnh söï choàng cheùo, truøng laäp
trong phaân coâng giöõa ngöôøi laõnh ñaïo vaø ngöôøi quaûn ly.ù
2/ Quaûn lyù giaùo duïc laø gì?
Trong taøi lieäu “Toång quan veà lyù luaän quaûn lyù giaùo duïc” cuûa
tröôøng Caùn boä quaûn lyù giaùo duïc - ñaøo taïo coù neâu: “Quaûn lyù giaùo duïc laø
moät loaïi hình quaûn lyù ñöôïc hieåu laø söï taùc ñoäng coù yù thöùc cuûa chuû theå
quaûn lyù tôùi khaùch theå quaûn lyù nhaèm ñöa hoaït ñoäng sö phaïm cuûa heä
thoáng giaùo duïc ñaït tôùi keát quaû mong muoán baèng caùch hieäu quaû nhaát
(50/trg 87).
Chuû theå quaûn lyù giaùo duïc laø nhaø quaûn lyù, taäp theå caùc nhaø quaûn lyù
hay laø boä maùy quaûn lyù giaùo duïc. Trong tröôøng hoïc ñoù laø Hieäu tröôûng
(cuøng vôùi boä maùy giuùp vieäc cuûa Hieäu tröôûng ) ñeán taäp theå giaùo vieân ;
caùc toå chöùc ñoaøn theå.
Khaùch theå quaûn lyù giaùo duïc bao goàm tröôøng hoïc hoaëc laø söï
nghieäp giaùo duïc treân moät ñòa baøn (cô quan quaûn lyù giaùo duïc caùc caáp);
trong ñoù coù boán thaønh toá cuûa moät heä thoáng xaõ hoäi : tö töôûng (quan ñieåm
ñöôøng loái, nguyeân lyù chính saùch cheá ñoä, giaùo duïc…) con ngöôøi(giaùo
vieân, caùn boä CNV vaø caùc hoaït ñoäng cuûa hoï …) quaù trình giaùo duïc (dieãn
ra trong khoâng gian vaø thôøi gian) vaät chaát, taøi chính (tröôøng sôû trang
thieát bò kyõ thuaät phuïc vuï cho giaùo duïc, ngaân saùch, ngaân quyõ…).
Chuû theå quaûn lyù taùc ñoäng ñeán khaùch theå quaûn lyù moät caùch coù yù
thöùc nhaèm ñaït ñöôïc muïc tieâu ñeà ra vaø chính caùc muïc tieâu quaûn lyù laïi
tham gia vaøo söï quy ñònh baûn chaát cuûa quaûn lyù giaùo duïc.
Baûn chaát cuûa quaûn lyù giaùo duïc ñöôïc bieåu hieän ôû caùc chöùc naêng
quaûn lyù. Caùc coâng trình nghieân cöùu veà khoa hoïc quaûn lyù trong nhöõng
naêm gaàn ñaây ñaõ ñöa ñeán moät keát luaän töông ñoái thoáng nhaát veà 5 chöùc
naêng cô baûn cuûa quaûn lyù laø : keá hoaïch hoaù; toå chöùc; kích thích ; kieåm
tra; ñieàu phoái (M.I Kondakov:Nhöõng cô sôû lyù luaän cuûa KH QLGD-1982
- trg 146).
-Keá hoaïch hoaù: laäp keá hoaïch, phoå bieán keá hoaïch.
-Toå chöùc : toå chöùc trieån khai, toå chöùc nhaân söï, phaân coâng traùch
nhieäm.
-Kích thích: khuyeán khích, taïo ñoäng cô.
-Kieåm tra: kieåm soaùt, kieåm keâ, haïch toaùn, phaân tích.
-Ñieàu phoái: phoái hôïp, ñieàu chænh.
Toå hôïp taát caû caùc chöùc naêng quaûn lyù taïo neân noäi dung cuûa quaù
trình quaûn lyù, noäi dung laøm vieäc cuûa chuû theå quaûn lyù, phöông phaùp
quaûn lyù vaø laø cô sôû ñeå phaân coâng lao ñoäng quaûn lyù.
Trong taùc ñoäng cuûa chuû theå quaûn lyù ñeán khaùch theå quaûn lyù coù söï
taùc ñoäng cuûa ngöôøi ñeán ngöôøi, ñoù laø söï taùc ñoäng qua laïi taïo thaønh moät
loaïi quan heä xaõ hoäi ñaëc bieät laø quan heä quaûn lyù. Trong nhaø tröôøng xaõ
hoäi chuû nghóa quan heä quaûn lyù coù nhöõng neùt ñaëc tröng veà maët chính trò -
xaõ hoäi, bieåu hieän baûn chaát öu vieät cuûa cheá ñoä quaûn lyù trong xaõ hoäi chuû
nghóa : hôïp taùc töông trôï laãn nhau giöõa ngöôøi quaûn lyù vaø ngöôøi ñöôïc
quaûn lyù laø tính noàng haäu nhaân ñaïo, döïa treân söï thoáng nhaát veà muïc ñích
vaø nguyeân taéc quaûn lyù, döïa treân söï thoáng nhaát veà lôïi ích khi giaûi quyeát
caùc nhieäm vuï döïa treân söï uûng hoä tích cöïc vaø saùng kieán cuûa chuû theå
quaûn lyù. (7/ trg113)
Vaäy coù theå khaùi quaùt söï quaûn lyù giaùo duïc qua sô ñoà sau:
II./ NHÖÕNG KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN VEÀ QUAÛN LYÙ GIAÙO
DUÏC ÑAÏO ÑÖÙC
1/ Giaùo duïc :
Con ngöôøi töø khi xuaát hieän, qua quaù trình lao ñoäng, caûi taïo töï
nhieân ñaõ phaùt hieän vaø nhaän thöùc ñöôïc caùc quy luaät phaùt sinh, toàn taïi vaø
phaùt trieån cuûa theá giôùi khaùch quan vaø cuõng qua quaù trình naøy con ngöôøi
ñaõ tích luyõ ñöôïc kinh nghieäm soáng, lao ñoäng vaø những hiểu biết quaù
trình phaùt trieån cuûa xaõ hoäi.
Nhöõng tri thöùc vaø kinh nghieäm cuûa theá heä tröôùc tích luyõ ñöôïc theá
heä sau lónh hoäi keá thöøa coù choïn loïc vaø phaùt trieån. Ñaây laø hieän töôïng
ñaëc thuø chæ xuaát hieän ôû xaõ hoäi loaøi ngöôøi-hieän töôïng giaùo duïc. Hieän
töôïng naøy xuaát hieän toàn taïi vaø phaùt trieån cuøng vôùi söï toàn taïi vaø phaùt
trieån cuûa xaõ hoäi loaøi ngöôøi. Laø hieän töôïng taát yeáu vaø vónh haèng.
Giaùo duïc coù ñaëc tröng laø toå chöùc ñònh höôùng theo nhöõng muïc ñích
vaø chuaån möïc nhaát ñònh, ñöôïc löïa choïn noäi dung, phöông phaùp hình
thöùc toå chöùc vaø dieãn ra mang daáu aán cuûa töøng thôøi kyø lòch söû nhaát ñònh
trong quaù trình phaùt trieån cuûa töøng xaõ hoäi nhaát ñònh.
Vaäy giaùo duïc laø hoaït ñoäng coù muïc ñích ñöôïc toå chöùc coù keá hoaïch,
ñöôïc choïn löïa veà noäi dung, phöông phaùp thöïc hieän coù heä thoáng nhaèm
taùc ñoäng ñeán ñoái töôïng naøo ñoù, laøm cho ñoái töôïng ñoù daàn daàn coù ñöôïc
nhöõng phaåm chaát vaø naêng löïc nhö yeâu caàu ñeà ra.
1.1. Caùc chöùc naêng giaùo duïc trong xaõ hoäi hieän nay:
Giaùo duïc laø moät boä phaän cuûa xaõ hoäi, luoân vaän ñoäng vaø phaùt trieån
trong moái quan heä bieän chöùng vôùi caùc lónh vöïc khaùc, goùp phaàn thuùc ñaåy
söï phaùt trieån nhieàu maët cuûa xaõ hoäi. Ñieàu naøy theå hieän qua caùc chöùc
naêng xaõ hoäi cuûa giaùo duïc.
1.1.1.Chöùc naêng vaên hoaù xaõ hoäi:
Giaùo duïc laø yeáu toá tröïc tieáp quan troïng nhaát quyeát ñònh söï phaùt
trieån cuûa caù nhaân vaø xaõ hoäi vì:
Caù nhaân moãi ngöôøi töø beù ñeán tröôûng thaønh laø quaù trình phaùt trieån
caû veà cô theå (maët sinh hoïc, töï nhieân) laãn nhaän thöùc (maët xaõ hoäi). Quaù
trình naøy chòu taùc ñoäng cuûa nhieàu yeáu toá trong ñoù giaùo duïc laø yeáu toá
laøm cho quaù trình phaùt trieån dieãn ra coù heä thoáng, nhanh choùng vaø hieäu
quaû.
Söï phaùt trieån veà vaên hoaù, vaên minh cuûa loaøi ngöôøi luoân gaén lieàn
vôùi vai troø cuûa giaùo duïc. Giaùo duïc laø phöông thöùc cô baûn ñeå baûo toàn vaø
phaùt trieån vaên hoaù nhaân loaïi, taïo ñieàu kieän cho söï giao löu vaên hoaù
giöõa caùc theá heä vaø giöõa caùc nöôùc…
Vaäy giaùo duïc laøm phaùt trieån con ngöôøi trong söï phaùt trieån cuûa xaõ
hoäi vaø phaùt trieån con ngöôøi ñeå phaùt trieån xaõ hoäi.
1.1.2.Chöùc naêng kinh teá – saûn xuaát:
Giaùo duïc ñaøo taïo giöõ vai troø quan troïng trong vieäc ñaøo taïo nguoàn
nhaân löïc phuïc vuï cho neàn kinh teá – saûn xuaát.Giaùo duïc ñaøo taïo chuaån bò
cho theá heä treû coù ñuû tri thöùc, kyõ naêng, kyõ xaûo, söû duïng ñöôïc vaø thích
öùng vôùi nhöõng kyõ thuaät môùi hieän ñaïi giuùp hoï coù khaû naêng lao ñoäng saûn
xuaát, phaùt trieån quaù trình saûn xuaát vaø quaûn lyù saûn xuaát.
Maët khaùc söï phaùt trieån maïnh meõ cuûa khoa hoïc kyõ thuaät vaø cô cheá
thò tröôøng ñaõ ñaët ra yeâu caàu khaùch quan ñoái vôùi theá heä treû : Phaûi thích
öùng vaø phaùt huy ñöôïc naêng löïc cuûa mình treân nhöõng lónh vöïc khaùc
nhau. Vì theá GDÑT ôû nöôùc ta hieän nay phaûi thay ñoåi muïc tieâu, noäi
dung, phöông phaùp ñaøo taïo. Noäi dung chöông trình phaûi gaén vôùi nhu
caàu phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi, giaùo duïc ñaøo taïo phaûi giaûi quyeát nhöõng
vaán ñeà do kinh teá xaõ hoäi ñaët ra. Cô caáu giaùo duïc phaûi gaén chaët vôùi cô
caáu nhaân löïc, cô caáu kinh teá xaõ hoäi vaø chòu söï chi phoái cuûa hai loaïi cô
caáu naøy. Noäi dung giaùo duïc phaûi coi troïng caû ba maët : Môû roäng quy
moâ, naâng cao chaát löôïng vaø phaùt huy hieäu quaû, ñoàng thôøi gaén chaët giaùo
duïc vôùi lao ñoäng saûn xuaát, lyù luaän vôùi thöïc tieãn, nhaø tröôøng vôùi gia
ñình, xaõ hoäi.
Noäi dung giaùo duïc phaûi gaén vôùi nhöõng tieán boä khoa hoïc coâng
ngheä, giaùo duïc ñaøo taïo phaûi nhanh choùng ñöa thaønh töïu khoa hoïc coâng
ngheä vaøo giaûng daïy. Noäi dung giaùo duïc ph._.aûi tieáp thu, öùng duïng moät
caùch coù choïn loïc nhöõng tieán boä khoa hoïc coâng ngheä sao cho phuø hôïp
vôùi ñaëc ñieåm tình hình kinh teá nöôùc ta.
1.1.3.Chöùc naêng chính trị- xaõ hoäi:
Giaùo duïc goùp phaàn truyeàn baù tö töôûng chính trò, luaät phaùp vaø
chuaån möïc ñaïo ñöùc, chuaån bò cho xaõ hoäi coù nhöõng ngöôøi coâng daân
khoeû maïnh coù cuoäc soáng haøi hoaø, coù naêng löïc ngheà nghieäp, loái soáng
vaên hoaù laønh maïnh…
Giaùo duïc goùp phaàn ngaên chaën, uoán naén nhöõng tö töôûng laïc
haäu,hình thaønh thaùi ñoä ñuùng ñaén cho ngöôøi daân.
Giaùo duïc mang tính giai caáp vaø phuïc vuï cho lôïi ích cuûa giai caáp
Baùc Hoà ñaõ noùi: “Caùc thaày coâ giaùo laø nhöõng chieán só caùch maïng treân
maët traän vaên hoaù xaõ hoäi”.
ÔÛ nöôùc ta, giaùo duïc phuïc vuï cho lôïi ích cuûa moïi taàng lôùp nhaân
daân trong ñoù coù giai caáp coâng nhaân vaø nhaân daân lao ñoäng. Taát caû caùc
ñöôøng loái chính saùch giaùo duïc cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ñeàu höôùng tôùi
muïc tieâu “Daân giaøu, nöôùc maïnh, xaõ hoäi coâng baèng, daân chuû, vaên
minh”. Neàn giaùo duïc nöôùc ta ñöôïc tieán haønh döôùi söï laõnh ñaïo cuûa
Ñaûng Coäng Saûn Vieät Nam, thöïc hieän moät neàn giaùo duïc thoáng nhaát bình
ñaúng taïo cô hoäi vaø ñieàu kieän cho taát caû moïi ngöôøi ñeàu ñöôïc ñi hoïc, ñeàu
ñöôïc phaùt trieån toaøn dieän veà nhaân caùch cuûa mình.
1.2. Con ñöôøng giaùo duïc :
Giaùo duïc ñöôïc thöïc hieän chuû yeáu qua hai con ñöôøng: hoaït ñoäng
daïy hoïc treân lôùp vaø caùc hoaït ñoäng ngoaøi giôø leân lôùp. hai hoaït ñoäng naøy
coù moái quan heä bieän chöùng vôùi nhau.
1.2.1. Giaùo duïc thöïc hieän qua caùc giôø daïy chính khoaù treân lôùp:
Noäi dung caùc moân hoïc vaên hoaù (töï nhieân vaø xaõ hoäi) giuùp hoïc sinh
phaùt trieån caû veà ñöùc, trí, theå, myõ, ñaëc bieät moân Vaên, Söû, Giaùo Duïc
Coâng Daân coù vai troø quan troïng trong vieäc giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc
sinh, giuùp hoïc sinh hieåu bieát veà phaùp luaät, hình thaønh yù thöùc coäng ñồng.
Maët khaùc qua nhaân caùch cuûa thaày coâ, (kieán thöùc chuyeân moân, naêng löïc
sö phaïm, taùc phong leân lôùp...)sẽ ñeå laïi trong loøng hoïc sinh nhöõng hình
aûnh ñeïp cuûa ngöôøi thaày, vaø ñieàu naøy sẽ aûnh höôûng raát lôùn trong vieäc
hình thaønh nhöõng tình caûm ñaïo ñöùc cho hoïc sinh.
1.2.2. Giaùo duïc qua caùc hoaït ñoäng ngoaøi giôø leân lôùp:
Giaùo duïc qua lao ñoäng: Coù hai hình thöùc lao ñoäng laø lao ñoäng töï
phuïc vuï vaø lao ñoäng coâng ích. Qua lao ñoäng hoïc sinh coù ñieàu kieän vaän
duïng nhöõng ñieàu ñaõ hoïc treân lôùp (hoïc ñi ñoâi vôùi haønh) phaùt huy tinh
thaàn laøm chuû taäp theå,tính töï quaûn,giaùo duïc hoïc sinh yù thöùc toå chöùc kyû
luaät…
Giaùo duïc qua caùc hoaït ñoäng ngoaïi khoaù : Nhö tham quan, du
khaûo, döï caùc buoåi noùi chuyeän chuyeân ñeà, caém traïi, vaên ngheä,TDTT…
giuùp hoïc sinh môû mang kieán thöùc, cuûng coá cho nhöõng ñieàu ñaõ hoïc trong
saùch vôû, taêng cöôøng tình ñoaøn keát taïo moái quan heä baïn beø,ø giao tieáp xaõ
hoäi. Qua tham quan di tích lòch söû , thaéng caûnh, hoïc sinh caûm thaáy gaàn
guõi vôùi thieân nhieân, caøng theâm yeâu queâ höông ñaát nöôùc.
Vaäy hai con ñöôøng treân coù quan heä hoã trôï vôùi nhau, boå sung cho
nhau. Ñaëc bieät trong giaùo duïc ñaïo ñöùc nhöõng giôø hoïc chính khoaù hoïc
sinh tieáp thu ñöôïc nhöõng tri thöùc, nhöõng chuaån möïc ñaïo ñöùc xaõ hoäi, vaø
töø ñoù hình thaønh trong caùc em tình caûm ñaïo ñöùc, thì qua nhöõng hoaït
ñoäng ngoaïi khoaù seõ taïo ñieàu kieän cho nhöõng tình caûm ñaïo ñöùc ñöôïc
boäc loä theå hieän qua haønh vi ñaïo ñöùc vaø haønh vi naøy ñöôïc laëp ñi laëp laïi
nhieàu laàn seõ thaønh nhöõng thoùi quen ñaïo ñöùc…
1.3. Giaùo duïc THPT hieän nay:
Hieän nay treân theá giôùi ñang xaûy ra söï taêng toác veà caùch maïng khoa
hoïc coâng ngheä hieän ñaïi vaø söï hình thaønh neàn kinh teá tri thöùc, xaõ hoäi
thoâng tin. Vieäc aùp duïng roäng raõi caùc coâng ngheä hieän ñaïi ñang ñaåy
nhanh quaù trình toaøn caàu hoaù treân moïi laõnh vöïc kinh teá –vaên hoaù xaõ
hoäi. Moät cuoäc ñaáu tranh gay gaét ñang dieãn ra ñeå baûo toàn caùc neàn vaên
hoaù yeáu tröôùc nguy cô ñoàng hoaù cuûa caùc neàn vaên hoaù maïnh. Uyû ban
quoác teá veà giaùo duïc cho theá kyû XXI ñaõ nhaän xeùt “Ngöôøi ñöông ñaïi
naèm trong caûm giaùc baøng hoaøng khi bò giaèng co giöõa moät beân laø söï
toaøn caàu hoaù maø hoï ñang chöùng kieán vaø ñang chòu taùc ñoäng vaø moät beân
laø cuoäc truy tìm baûn saéc coäi nguoàn goác reã” vaø ñeå vöôït qua tình traïng ñoù
Uyû ban ñöa ra khuyeán nghò veà boán truï coät cuûa cuûa giaùo duïc trong ñoù coù
vieäc hoïc ñeå chung soáng cuøng nhau.
Quaù trình toaøn caàu hoaù ñoøi hoûi nhaân loaïi chung söùc giaûi quyeát
nhöõng vaán ñeà toaøn caàu lieân quan ñeán söï toàn vong cuûa moät caù nhaân hay
moät quoác gia. Ñoù laø vaán ñeà baûo veä hoaø bình choáng chieán tranh khuûng
boá, traùnh xung ñoät saéc toäc toân giaùo, baûo veä moâi tröôøng haïn cheá buøng
noå daân soá, phoøng choáng AIDS, ma tuyù, toäi phaïm,khuûng boá. Gíao duïc
ñaøo taïo giöõ vai troø chuû yeáu trong vieäc naâng cao yù thöùc vaø tinh thaàn
traùch nhieäm cuûa caùc theá heä hieän nay vaø mai sau trong vieäc cuøng nhau
giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà chung ñoù.
Nghò quyeát TW II khoaù VIII cuûa Ñaûng Coäng Saûn Vieät Nam ñaõ
neâu: “Giaùo duïc ñaøo taïo nöôùc ta coøn nhieàu yeáu keùm baát caäp caû veà quy
moâ, cô caáu vaø nhaát laø veà chaát löôïng hieäu quaû”. Theo baùo caùo chính trò
taïi ñaïi hoäi Ñaûng toaøn quoác laàn VIII vaø chieán löôïc phaùt trieån kinh teá xaõ
hoäi 2001-2010 ñaõ chæ roõ quan ñieåm chæ ñaïo phaùt trieån giaùo duïc ñaøo taïo
nöôùc ta laø : “Giaùo duïc ñaøo taïo laø quoác saùch haøng ñaàu. Xaây döïng neàn
giaùo duïc coù tính nhaân vaên, daân toäc, khoa hoïc, hieän ñaïi, theo ñònh höôùng
XHCN, laáy CN Maùc- Leânin vaø tö töôûng Hoá Chí Minh laøm neàn taûng.
Giaùo duïc ngöôøi Vieät Nam phaùt trieån toaøn dieän coù ñaïo ñöùc, tri thöùc söùc
khoeû vaø thaåm myõ, phaùt trieån ñöôïc naêng löïc caù nhaân, ñaøo taïo nhöõng
ngöôøi lao ñoäng coù kyõ naêng ngheà nghieäp, naêng ñoäng saùng taïo, trung
thaønh vôùi lyù töôûng ñoäc laäp daân toäc vaø chuû nghóa xaõ hoäi, coù yù chí laäp
thaân laäp nghieäp, coù yù thöùc coâng daân goùp phaàn laøm cho daân giaøu nöôùc
maïnh, xaõ hoäi coâng baèng, daân chuû vaên minh phuïc vuï söï nghieäp xaây
döïng vaø baûo veä toå quoác”.
Ñeå phaùt trieån giaùo duïc ñaøo taïo, caàn ñoåi môùi toaøn dieän veà vieäc xaùc
ñònh muïc ñích muïc tieâu ôû töøng caáp hoïc, baäc hoïc, ngaønh hoïc ñeán vieäc
ñoåi môùi chöông trình, noäi dung, phöông phaùp, phöông tieän vaø kieåm tra
ñaùnh giaù.
ÔÛ baäc THPT khoâng chæ taäp trung chuaån bò cho hoïc sinh veà kieán
thöùc xaõ hoäi hieän ñaïi maø caàn phaûi quan taâm nhieàu hôn ñeán vieäc reøn
luyeän kyõ naêng kyõ xaûo caàn thieát ñeå hoïc sinh coù theå hoïc leân, hoïc suoát ñôøi
vaø böôùc vaøo cuoäc soáng xaõ hoäi moät caùch tích cöïc, chuù yù thöïc hieän coù
hieäu quaû vieäc giaùo duïc ñaïo ñöùc, ñeå hình thaønh nhaân caùch toaøn dieän
chuaån bò cho xaõ hoäi ngöôøi coâng daân toát phuø hôïp vôùi xu theá phaùt trieån
chung cuûa theá giôùi hieän nay vaø töông lai.
2/ Giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh THPT:
2.1. Khaùi nieäm ñaïo ñöùc:
Con ngöôøi laø moät thöïc theå cuûa töï nhieân vaø xaõ hoäi vì theá con ngöôøi
coù nhieàu moái quan heä trong ñoù coù moái quan heä vôùi töï nhieân vaø vôùi xaõ
hoäi (giöõa caù nhaân vôùi caù nhaân, giöõa caù nhaân vôùi gia ñình, giöõa caù nhaân
-taäp theå, toå chöùc coäng ñoàng xaõ hoäi).Söï nhaän thöùc cuûa moãi ngöôøi veà
nhöõng moái quan heä tuaân theo nhöõng quy ñònh chuaån möïc cuûa xaõ hoäi
ñöôïc bieåu hieän baèng nhöõng haønh ñoäng cuï theå haøng ngaøy. Nhöõng hoaït
ñoäng ñoù baûo ñaûm quyeàn lôïi cho caùc thaønh vieân vaø cho söï phaùt trieån cuûa
coäng ñoàng.
Trong töø ñieån tieáng Vieät – Vieän ngoân ngöõ – Vieän khoa hoïc xaõ hoäi
Vieät Nam 1992, trang 297 coù neâu:“Ñaïo ñöùc laø nhöõng tieâu chuaån,
nguyeân taéc ñöôïc dö luaän xaõ hoäi thöøa nhaän, quy ñònh haønh vi quan heä
cuûa con ngöôøi ñoái vôùi nhau vaø ñoái vôùi xaõ hoäi”.
“ Ñaïo ñöùc laø nhöõng phaåm chaát toát ñeïp cuûa con ngöôøi, do tu döôõng
theo nhöõng tieâu chuaån ñaïo ñöùc maø coù”.
Vaäy ñaïo ñöùc laø moät heä thoáng nhöõng quy taéc nhöõng chuaån möïc maø
qua ñoù con ngöôøi töï nhaän thöùc vaø ñieàu chænh haønh vi cuûa mình vì haïnh
phuùc cuûa caù nhaân, lôïi ích cuûa taäp theå vaø coäng ñoàng.
Ñaïo ñöùc ñöôïc hình thaønh raát sôùm trong xaõ hoäi nguyeân thuyû vaø
bieán ñoåi phaùt trieån cuøng vôùi söï bieán ñoåi phaùt trieån cuûa xaõ hoäi. Nhöõng
quan nieäm veà chính vaø taø, thieän vaø aùc, coù ñaïo ñöùc vaø voâ ñaïo ñöùc cuõng
thay ñoåi theo sự thay ñoåi của xaõ hội. Ñaïo ñöùc mang tính giai caáp, caùc
phaïm truø ñaïo ñöùc luoân phaûn aûnh ñòa vò vaø lôïi ích giai caáp nhaèm giaûi
quyeát nhöõng maâu thuaãn giöõa caùi chung - rieâng trong noäi boä giai caáp vaø
trong xaõ hoäi.
-Ñôøi soáng ñaïo ñöùc cuûa moãi ngöôøi goàm coù : YÙ thöùc ñaïo ñöùc, tình
caûm, nieàm tin ñaïo ñöùc, haønh vi ñaïo ñöùc, vaän ñoäng trong moái quan heä
bieän chöùng.
-YÙ thöùc ñaïo ñöùc: laø toaøn boä nhöõng quan nieäm veà thieän, aùc, löông
taâm traùch nhieäm, haïnh phuùc, coâng baèng… vaø veà nhöõng quy taéc ñaùnh
giaù,ù ñieàu chænh haønh vi öùng xöû giöõa caù nhaân vôùi xaõ hoäi, giöõa caù nhaân
vôùi caù nhaân trong xaõ hoäi (9 trg trieát hoïc Maùc-Leânin NXB CTQG).
- YÙ thöùc ñaïo ñöùc phaûn aûnh khả naêng töï chuû cuûa con ngöôøi laø söùc
maïnh ñaëc bieät cuûa ñaïo ñöùc, laø neùt cô baûn quy ñònh göông maët ñaïo ñöùc
cuûa con ngöôøi,cuõng laø bieåu hieän baûn chaát xaõ hoäi cuûa con ngöôøi. Vôùi yù
nghóa ñoù, söï phaùt trieån yù thöùc ñaïo ñöùc laø nhaân toá bieåu hieän tieán boä xaõ
hoäi.
-YÙ thöùc ñaïo ñöùc bao goàm heä thoáng tri thöùc veà giaù trò vaø ñònh
höôùng giaù trò ñaïo ñöùc, tình caûm vaø nieàm tin ñaïo ñöùc. Trong ñoù tình
caûm ñaïo ñöùc laø yeáu toá quan troïng nhaát laø ñoäng löïc thuùc ñaåy caù nhaân,
theå hieän nhöõng yù thöùc ñaïo ñöùc qua haønh vi cuûa mình.
-Söï bieåu hieän cuûa yù thöùc ñaïo ñöùc baèng nhöõng haønh ñoäng cuï theå
goïi laø haønh vi ñaïo ñöùc. Haønh vi ñaïo ñöùc ñöôïc thöïc hieän thöôøng xuyeân
trong cuoäc soáng haøng ngaøy seõ trôû thaønh nhöõng thoùi quen ñaïo ñöùc.
- Tuy nhieân khi xem xeùt ñaïo ñöùc khoâng neân caên cöù vaøo keát quaû
cuûa haønh vi maø phaûi löu yù ñeán söï hieåu bieát veà nhöõng chuaån möïc ñaïo
ñöùc vaø nhöõng ñoäng cô caù nhaân theå hieän qua haønh vi ñoù.
- Caùc giaù trò ñaïo ñöùc trong xaõ hoäi chuùng ta hieän nay laø theå hieän söï
keát hôïp saâu saéc truyeàn thoáng ñaïo ñöùc toát ñeïp cuûa daân toäc vôùi xu theá
tieán boä cuûa thôøi ñaïi, cuûa nhaân loaïi, ñoù laø:
- Lao ñoäng saùng taïo, nguoàn goác cuûa moïi giaù trò laø moät nguyeân taéc
ñaïo ñöùc coù yù nghóa chæ ñaïo trong söï giaùo duïc vaø töï giaùo duïc cuûa con
ngöôøi hieän nay.
- Yeâu nöôùc, thoáng nhaát vôùi yeâu queâ höông vaø yeâu chuû nghóa xaõ
hoäi, thöïc hieän nghóa vuï coâng daân, soáng vaø laøm vieäc theo hieán phaùp
phaùp luaät yeâu hoaø bình, tinh thaàn coäng ñoàng vaø quoác teá laø giaù trò ñaïo
ñöùc cao caû cuûa con ngöôøi Vieät Nam.
- Loøng nhaân aùi xaõ hoäi chuû nghóa, tinh thaàn ñoaøn keát, hôïp taùc giuùp
ñôõ laãn nhau laø moät phaåm chaát ñaïo ñöùc cuûa nhaân caùch ñaõ ñöôïc hình
thaønh, cuûng coá vaø phaùt trieån trong lòch söû cuûa daân toäc ta.
- Thaùi ñoä xaây döïng vaø baûo veä moâi tröôøng soáng, thaùi ñoä ñuùng ñaén
vôùi töï nhieân laø theå hieän thaùi ñoä cuûa con ngöôøi ñoái vôùi ngöôøi khaùc, ñoái
vôùi coäng ñoàng, vì theá cuõng theå hieän giaù trò ñaïo ñöùc môùi.
- Thaùi ñoä ñoái vôùi baûn thaân ñöôïc xem xeùt nhö moät giaù trò ñaïo ñöùc
theå hieän phaåm giaù löông taâm cuûa con ngöôøi chaân chính nhö: Tính trung
thöïc, kyû luaät, töï giaùc, khieâm toán, töï troïng, leã pheùp, teá nhò, lòch söï, bieát
kieàm cheá, kieân trì, duõng caûm.
2.2. Giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh THPT:
Giaùo duïc ñaïo ñöùc coù yù nghóa quan troïng haøng ñaàu trong toaøn boä
coâng taùc giaùo duïc ôû nhaø tröôøng xaõ hoäi chuû nghóa. Baùc Hoà ñaõ daïy
“Daïy cuõng nhö hoïc, phaûi bieát chuù troïng caû taøi laån ñöùc”. Ñöùc laø ñaïo
ñöùc caùch maïng, ñoù laø caùi goác quan troïng “ ñaïo ñöùc laø caùi goác quan
troïng cuûa con ngöôøi phaùt trieån toaøn dieän maø nhaø tröôøng phoå thoâng coù
traùch nhieäm ñaøo taïo, do ñoù coâng taùc giaùo duïc ñaïo ñöùc phaûi ñöôïc xem
laø then choát trong nhaø tröôøng. Neáu coâng taùc naøy ñöôïc quan taâm ñuùng
möùc seõ coù taùc duïng thuùc ñaåy vieäc naâng cao chaát löôïng giaùo duïc toaøn
dieän”.
Giaùo duïc ñaïo ñöùc laø quaù trình hình thaønh vaø phaùt trieån yù thöùc, tình
caûm,nieàm tin, haønh vi vaø thoùi quen ñaïo ñöùc cuûa hoïc sinh döôùi nhöõng
taùc ñoäng coù muïc ñích coù keá hoaïch ñöôïc löïa choïn veà noäi dung phöông
phaùp phöông tieän phuø hôïp vôùi ñoái töôïng giaùo duïc vaø söï phaùt trieån kinh
teá xaõ hoäi nhaát ñònh.
Giaùo duïc ñaïo ñöùc trong nhaø tröôøng THPT laø moät quaù trình giaùo
duïc boä phaän trong toång theå caû quaù trình giaùo duïc vaø coù quan heä bieän
chöùng vôùi caùc boä phaän giaùo duïc khaùc nhö: giaùo duïc trí tueä, thaåm
myõ,theå chaát, giaùo duïc lao ñoäng vaø höôùng nghieäp, giuùp hoïc sinh hình
thaønh vaø phaùt trieån nhaân caùch toaøn dieän.
Quaù trình giaùo duïc ñaïo ñöùc gioáng nhö caùc quaù trình giaùo duïc khaùc
laø coù söï tham gia cuûa chuû theå giaùo duïc vaø ñoái töôïng giaùo duïc.
Chuû theå tham gia vaøo quaù trình giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh laø :
Thaày coâ giaùo, cha meï hoïc sinh, vaø nhöõng löïc löôïng giaùo duïc trong xaõ
hoäi.
Hoïc sinh laø ñoái töôïng cuûa quaù trình giaùo duïc, chòu taùc ñoäng cuûa
giaùo vieân vaø caùc löïc löôïng giaùo duïc khaùc. Hoïc sinh coøn laø chuû theå tích
cöïc, töï giaùc tieáp thu caùc chuaån möïc ñaïo ñöùc vaø tham gia caùc hoaït ñoäng
giao löu ñeå theå hieän caùc giaù trò ñaïo ñöùc.
Muïc ñích cuûa giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh THPT laø hình thaønh
nhöõng phaåm chaát toát ñeïp trong nhaân caùch cuûa hoïc sinh.
Noäi dung cô baûn cuûa giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh THPT hieän
nay cuõng chính laø nhöõng phaåm chaát ñaïo ñöùc quan troïng cuûa theá heä treû
Vieät Nam caàn phaûi coù : ñoù laø lao ñoäng saùng taïo, yeâu nöôùc vaø yeâu chuû
nghóa xaõ hoäi, yeâu hoaø bình, coù tinh thaàn coäng ñoàng vaø quoác teá, coù loøng
nhaân aùi xaõ hoäi chuû nghóa tinh thaàn ñoaøn keát, hôïp taùc giuùp ñôõ laãn nhau
coù thaùi ñoä xaây döïng vaø baûo veä moâi tröôøng, coù thaùi ñoä ñuùng ñaén vôùi töï
nhieân vaø baûn thaân.
Phöông phaùp giaùo duïc ñaøo taïo cho hoïc sinh goàm:
-Phöông phaùp taùc ñoäng vaøo nhaän thöùc tình caûm : ñaøm thoaïi, tranh
luaän, keå chuyeän, giaûng giaûi, khuyeân raên.
-Phöông phaùp toå chöùc hoaït ñoäng thöïc tieãn : giao vieäc, reøn luyeän,
taäp thoùi quen…
-Phöông phaùp kích thích tình caûm vaø haønh vi: thi ñua, neâu göông,
khen thöôûng, traùch phaït…
-Khi söû duïng caùc phöông phaùp treân nhaø giaùo duïc caàn löu yù :
• Baûo ñaûm tính nguyeân taéc quaù trình giaùo duïc.
• Baûo ñaûm tính muïc tieâu, noäi dung cuûa giaùo duïc.
• Phoái hôïp caùc phöông phaùp vôùi nhau.
• Hieåu hoaøn caûnh vaø ñaëc ñieåm taâm lyù ñoái töôïng.
Caùc hình thöùc giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh nhö:
-Giaùo duïc thoâng qua caùc giôø daïy vaên hoaù treân lôùp.
-Giaùo duïc thoâng qua caùc hoaït ñoäng ngoaøi giôø leân lôùp.
• Lao ñoäng,veä sinh tröôøng sôû, höôùng nghieäp.
• Hoaït ñoäng vaên hoaù, vaên ngheä,TDTT, vui chôi giaûi trí.
• Hoaït ñoäng tham quan, du lòch, caém traïi.
• Hoaït ñoäng chính trò xaõ hoäi nhaân ñaïo.
3/ Quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh THPT:
Nhaø tröôøng laø moät cô quan giaùo duïc chuyeân bieät thöïc hieän chöùc
naêng giaùo duïc vaø ñaøo taïo.Quaûn lyù nhaø tröôøng thöïc chaát laø quaù trình
quaûn lyù lao ñoäng sö phaïm cuûa thaày,hoaït ñoäng hoïc taäp cuûa troø dieãn ra
trong quaù trình daïy hoïc-giaùo duïc.
Theo GSTS Phaïm Minh Haïc “Quaûn lyù nhaø tröôøng laø thöïc hieän
ñöôøng loái giaùo duïc cuûa Ñaûng trong phaïm vi traùch nhieäm cuûa mình,
ñöôïc nhaø tröôøng vaän haønh theo nguyeân lyù giaùo duïc ñeå tieán tôùi muïc tieâu
giaùo duïc, muïc tieâu ñaøo taïo ñoái vôùi ngaønh giaùo duïc –vôùi theá heä treû-vôùi
tröôøng hoïc”
Tröôøng THPT laø cô quan giaùo duïc cuûa Nhaø nöôùc. Hieäu tröôûng
quaûn lyù nhaø tröôøng, quaûn lyù giaùo duïc theo theo cheá ñoä thuû tröôûng. Hieäu
tröôûng chòu traùch nhieäm quaûn lyù toaøn dieän hoaït ñoäng giaùo duïc cuûa nhaø
tröôøng, trong ñoù coù giaùo duïc ñaïo ñöùc. Heä thoáng muïc tieâu quaûn lyù cuûa
Hieäu tröôûng tröôøng THPT goàm:
Thöïc hieän keá hoaïch thu nhaän hoïc sinh vaøo hoïc theo ñuùng chæ tieâu
vaø tieâu chuaån, baûo ñaûm quyeàn ñöôïc hoïc taäp cuûa hoïc sinh.
Baûo ñaûm chaát löôïng giaùo duïc toaøn dieän theo keá hoaïch vaø chöông
trình maø Boä giaùo duïc ñaõ quy ñònh.
Phaùt trieån taäp theå sö phaïm ñuû vaø ñoàng boä, naâng cao trình ñoä
chuyeân moân, nghieäp vuï, tö töôûng chính trò vaø phaåm chaát ñaïo ñöùc ngheà
nghieäp.
Xaây döïng söû duïng baûo quaûn toát cô sôû vaät chaát kyõ thuaät cuûa nhaø
tröôøng phaùt huy hieäu quaû daïy vaø hoïc vaø caùc hoaït ñoäng giaùo duïc khaùc.
Xaây döïng vaø hoaøn thieän toå chöùc chính quyeàn vaø phoái hôïp giöõa caùc
ñoaøn theå quaàn chuùng trong tröôøng.
Phaùt trieån vaø hoaøn thieän caùc moái quan heä giöõa giaùo duïc cuûa gia
ñình vaø xaõ hoäi ñeå laøm toát coâng taùc giaùo duïc treû.
Toå chöùc thöïc hieän toát coâng taùc vaên thö, tö lieäu, keá toaùn, taøi chính,
chaáp haønh nghieâm chænh caùc quy ñònh cuûa nhaø nöôùc-phaùp luaät vaø giaùo
duïc, thöôøng xuyeân caûi tieán toå chöùc tröôøng hoïc nhaèm naâng cao hieäu quaû
giaùo duïc vaø coâng taùc khaùc,ñaûm baûo caùc nguyeân taéc quaûn lyù tröôøng hoïc.
Ñaûm baûo söï laõnh ñaïo chaët cheõ cuûa caùc Caáp Uyû Ñaûng vaø chính
quyeàn ñòa phöông cuûa caáùp treân ñoái vôùi hoaït ñoäng cuûa nhaø tröôøng, giöõ
moái quan heä maät thieát vôùi caùc toå chöùc kinh teá, vaên hoaù, xaõ hoäi ôû ñòa
phöông vaø loâi cuoán caùc toå chöùc ñoù tham gia vaøo söï nghieäp giaùo duïc hoïc
sinh. Xaây döïng hoäi cha meï hoïc sinh, taïo moái quan heä maät thieát vôùi cha
meï hoïc sinh nhằm goùp phaàn giaùo duïc toaøn dieän cho hoïc sinh trong ñoù
coù giaùo duïc ñaïo ñöùc.
Caùc phoù Hieäu tröôûng, giaùo vieân boä moân vaø giaùo vieân chuû nhieäm,
thaày quaûn sinh, caùc toå chöùc trong tröôøng nhö Coâng ñoaøn, Ñoaøn thanh
nieân cuøng tham gia phoái hôïp vaø giuùp Hieäu tröôûng quaûn lyù giaùo duïc ñaïo
ñöùc cho hoïc sinh.
Quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh tröôùc heát theå hieän ô ûcaùc
chöùc naêng quaûn lyù giaùo duïc : Keá hoaïch hoaù, toå chöùc,chæ ñaïo, kieåm tra
ñaùnh giaù.
3.1. Xaây döïng keá hoaïch :
Giaùo duïc ñaïo ñöùc laø moät quaù trình trong ñoù khaâu ñaàu tieân laø xaây
döïng keá hoaïch. Keá hoaïch hoaù laø chöùc naêng quan troïng haøng ñaàu trong
coâng taùc quaûn lyù. Vì thieáu tính keá hoaïch giaùo duïc khoù ñaït ñöôïc keát quaû
cao.
Laäp keá hoaïch laø quyeát ñònh tröôùc caùi gì caàn phaûi laøm, laøm nhö theá
naøo, khi naøo laøm, vaø ai laøm caùi ñoù ( Nhöõng vaán ñeà coát yeáu cuûa quaûn
lyù. Ngöôøi dòch Nguyeãn maïnh Quaân, Nguyeãn Ñaêng Daäu, NXB KHKT
Haø Noäi 1993).
Laäp keá hoaïch la ømoät quaù trình ñoøi hoûi coù tri thöùc, xaùc ñònh ñöôøng
loái vaø ñöa ra caùc quyeát ñònh treân cô sôû muïc tieâu, söï hieåu bieát vaø nhöõng
ñaùnh giaù thaän troïng.
Muoán keá hoaïch coù tính khaû thi vaø hieäu quaû caàn phaûi ñaàu tö suy
nghó ñeå hoaïch ñònh töø nhöõng vaán ñeà chung nhaát ñeán nhöõng vaán ñeà cuï
theå. Töø nhöõng vaán ñeà mang tính chieán löôïc ñeán nhöõng vaán ñeà mang
tính chieán thuaät trong moãi giai ñoaïn. Khi xaây döïng keá hoaïch giaùo duïc
ñaïo ñöùc cho hoïc sinh, ngöôøi Hieäu tröôûng caàn döïa treân nhöõng cô sôû sau:
Phaân tích thöïc traïng giaùo duïc ñaïo ñöùc trong naêm hoïc. Thöïc traïng
naøy theå hieän roõ trong baûng toång keát naêm hoïc. Qua ñoù thaáy ñöôïc öu vaø
nhöôïc ñieåm cuûa coâng taùc giaùo duïc ñaïo ñöùc, nhöõng vaán ñeà gì coøn toàn
taïi, töø ñoù xeáp öu tieân töøng vaán ñeà caàn giaûi quyeát.
Phaân tích keá hoaïch chung cuûa ngaønh, tröôøng, töø ñoù xaây döïng keá
hoaïch giaùo duïc ñaïo ñöùc. Keá hoaïch naøy laø keá hoaïch cuï theå veà moät maët
giaùo duïc quan troïng cuûa nhaø tröôøng, trong ñoù theå hieän söï thoáng nhaát
giaùo duïc ñaïo ñöùc vôùi caùc maët giaùo duïc khaùc phuø hôïp vôùi ñieàu kieän cuï
theå cuûa nhaø tröôøng.
Tìm hieåu ñaëc ñieåm kinh teá, vaên hoaù,xaõ hoäi cuûa ñòa phöông. Vì
quaù trình giaùo duïc ñaïo ñöùc thoáng nhaát bieän chöùng vôùi quaù trình xaõ hoäi,
vôùi moâi tröôøng soáng.
Tìm hieåu caùc chuaån möïc, giaù trò ñaïo ñöùc trong xaõ hoäi cuûa chuùng ta
hieän nay vaø xu theá giaù trò ñaïo ñöùc treân theá giôùi ñeå xaây döïng noäi dung
giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh.
Xaùc ñònh ñieàu kieän giaùo duïc nhö cô sôû vaät chaát, taøi chính, quyõ thôøi
gian,söï phoái hôïp vôùi löïc löôïng giaùo duïc trong tröôøng vaø ngoaøi tröôøng.
Nhöõng yeâu caàu khi xaây döïng keá hoaïch giaùo duïc ñaïo ñöùc :
Keá hoaïch phaûi theå hieän ñöôïc tính khoa hoïc, keá thöøa, toaøn dieän, cuï
theå vaø troïng taâm trong töøng thôøi kyø.
Keá hoaïch phaûi phaùt huy nhöõng maët maïnh, khaéc phuïc nhöõng maët
yeáu keùm, cuûng coá öu ñieåm, vaïch ra ñöôïc chieàu höôùng phaùt trieån trong
vieäc hình thaønh ñaïo ñöùc ôû hoïc sinh.
Keá hoaïch phaûn aûnh ñöôïc moái quan heä giöõa muïc ñích, muïc tieâu,
noäi dung, phöông phaùp, phöông tieän, thôøi gian,hình thöùc toå chöùc, bieän
phaùp, kieåm tra, ñaùnh giaù.
Keá hoaïch theå hieän ñöôïc söï phaân caáp quaûn lyù cuûa Hieäu tröôûng,
baûo ñaûm tính thoáng nhaát, ñoàng boä vaø cuï theå.
Do ñoù vieäc xaây döïng keá hoaïch giaùo duïc noùi chung vaø ñaëc bieät laø
keá hoaïch giaùo duïc ñaïo ñöùc thì Hieäu tröôûng caàn quan taâm nhieàu ñeán
hieäu quaû xaõ hoäi vaø ñoäng löïc muïc tieâu cuûa nhaø tröôøng, ñöa ra taàm nhìn
môùi vaø tuyeân truyeàn ñeå laøm bieán ñoåi nhaän thöùc vaø haønh ñoäng cuûa caùc
thaønh vieân trong nhaø tröôøng.
Baûn keá hoaïch ñöôïc xaây döïng xong vaøo thaùng 7, thaùng 8. Sau ñoù
pho åùbieán thaûo luaän ñoùng goùp trong laõnh ñaïo, Chi boä, Coâng ñoaøn, Ñoaøn
thanh nieân, caùc toå tröôûng vaø sau ñoù phoå bieán cho toaøn theå caùn boä, giaùo
vieân, coâng nhaân vieân vaøo thaùng 9 thoâng qua hoäi nghò Coâng nhaân vieân
chöùc.
Vieäc thaønh laäp keá hoaïch khoâng ñôn thuaàn laø quaù trình lyù thuyeát
(naèm treân baøn giaáy )maø phaûi thöïc hieän. Do ñoù phaûi coù yeáu toá con ngöôøi
tham gia vaøo.Vì vaäy xaây döïng keá hoaïch khoâng nhöõng ñöôïc coi laø quaù
trình töông taùc giöõa con ngöôøi vôùi con ngöôøi, con ngöôøi vôùi keá hoaïch
maø coøn phaûi coù söï giaûi thích, quyeát ñònh vaø löïa choïn.
3.2. Toå chöùc thöïc hieän keá hoaïch.
Laø xeáp ñaët moät caùch khoa hoïc nhöõng yeáu toá, nhöõng löôïng ngöôøi,
nhöõng daïng hoaït ñoäng cuûa taäp theå ngöôøi lao ñoäng thaønh moät heä toaøn
veïn, baûo ñaûm cho chuùng töông taùc vôùi nhau moät caùch toái öu ñöa heä tôùi
muïc tieâu.
Toå chöùc chính laø sinh thaønh ra heä toaøn veïn, taïo ra hieäu öùng toå
chöùc. Leânin: “Moät traêm ngöôøi seõ maïnh hôn moät ngaøn ngöôøi khi moät
traêm ngöôøi naøy bieát toå chöùc laïi thì noù seõ nhaân söùc maïnh leân möôøi laàn”.
Toå chöùc thöïc hieän giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh phaûi xuaát phaùt töø
quan ñieåm phaùt huy tính tích cöïc, chuû ñoäng cuûa hoïc sinh. Hoïc sinh laø
chuû theå cuûa hoaït ñoäng nhaän thöùc vaø reøn luyeän phaåm chaát ñaïo ñöùc döôùi
söï toå chöùc vaø höôùng daãn cuûa giaùo vieân. Coù nhö vaäy thì nhöõng chuaån
möïc giaù trò ñaïo ñöùc cuûa xaõ hoäi seõ trôû thaønh nhöõng phaåm chaát rieâng
trong nhaân caùch cuûa hoïc sinh.
Toå chöùc thöïc hieän vieäc giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh THPT coù
lieân quan maät thieát ñeán vieäc toå chöùc hoaït ñoäng hoïc taäp vaên hoaù trong
nhaø tröôøng.
Quaù trình toå chöùc thöïc hieän keá hoaïch goàm:
Giaûi thích muïc tieâu, yeâu caàu, cuûa keá hoaïch giaùo duïc ñaïo ñöùc.
Thaûo luaän bieän phaùp thöïc hieän keá hoaïch.
Saép xeáp boá trí nhaân söï, phaân coâng traùch nhieäm quaûn lyù, huy ñoäng
cô sôû vaät chaát, kinh teá. Khi saép xeáp boá trí nhaân söï, Hieäu tröôûng phaûi
bieát ñöôïc phaåm chaát vaø naêng löïc cuûa töøng ngöôøi, maët maïnh, maët yeáu,
neáu caàn coù theå phaân coâng theo töøng “eâ kíp”ñeå coâng vieäc ñöôïc tieán
haønh moät caùch thuaän lôïi vaø coù hieäu quaû.
Ñònh roõ tieán trình, tieán ñoä thöïc hieän. Thôøi gian baét ñaàu, thôøi haïn
keát thuùc.
Trong vieäc toå chöùc thöïc hieän, Hieäu tröôûng caàn taïo ñieàu kieän cho
ngöôøi tham gia phaùt huy tinh thaàn töï giaùc, tích cöïc, phoái hôïp cuøng nhau
hoaøn thaønh toát nhieäm vuï.
3.3. Chæ ñaïo thöïc hieän keá hoaïch:
Chæ ñaïo laø höôùng daãn cuï theå theo moät ñöôøng loái chuû tröông nhaát
ñònh (trang 164 töï ñieån…).
Chæ ñaïo thöïc hieän keá hoaïch giaùo duïc ñaïo ñöùc trong nhaø tröôøng
phoå thoâng laø chæ huy, ra leänh cho caùc boä phaän trong nhaø tröôøng thöïc
hieän nhöõng nhieäm vuï ñeå baûo ñaûm vieäc giaùo duïc ñaïo ñöùc dieãn ra ñuùng
höôùng, ñuùng keá hoaïch, taäp hôïp vaø phoái hôïp caùc löïc löôïng giaùo duïc sao
cho ñaït hieäu quaû.
Trong quaù trình chæ ñaïo, Hieäu tröôûng caàn kieåm tra giaùm saùt vieäc
thöïc hieän keá hoaïch baèng caùch thu thaäp thoâng tin chính xaùc, phaân tích
toång hôïp, xöû lyù thoâng tin ñeå ñöa ra nhöõng quyeát ñònh ñuùng ñaén. Coù theå
ñoù laø nhöõng quyeát ñònh ñieàu chænh, söûa sai(neáu thaáy keá hoaïch coù vaán
ñeà chöa phuø hôïp vôùi thöïc tieãn) ñeå hoaït ñoäng giaùo duïc ñaïo ñöùc dieãn ra
theo ñuùng keá hoaïch.
Vieäc chæ ñaïo giaùo duïc ñaïo ñöùc seõ ñaït hieäu quaû cao neáu trong quaù
trình chæ ñaïo Hieäu tröôûng bieát keát hôïp giöõa söû duïng uy quyeàn vaø thuyeát
phuïc, ñoäng vieân kích thích, toân troïng, taïo ñieàu kieän cho ngöôøi döôùi
quyeàn ñöôïc phaùt huy naêng löïc vaø tính saùng taïo cuûa hoï.
3.4. Kieåm tra thöïc hieän keá hoaïch giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh:
Kieåm tra laø coâng vieäc raát caàn thieát trong quaûn lyù, giuùp nhaø quaûn
lyù bieát ñöôïc tieán ñoä thöïc hieän keá hoaïch, ñoái töôïng ñöôïc phaân coâng
thöïc hieän keá hoaïch, töø ñoù coù bieän phaùp ñieàu chænh kòp thôøi vaø coù höôùng
boài döôõng söû duïng caùn boä toát hôn.
Kieåm tra thöôøng ñi lieàn vôùi ñaùnh giaù, ñoù laø nhöõng phaùn ñoaùn nhaän
ñònh veà keát quaû cuûa coâng vieäc döïa treân muïc tieâu ñeà ra.
Kieåm tra, ñaùnh giaù laø moät chöùc naêng quaûn lyù, thieáu chöùc naêng naøy
ngöôøi quaûn lyù seõ rôi vaøo tình traïng chuû quan duy yù chí hay buoâng loûng
quaûn lyù.
Trong quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc vieäc kieåm tra ñaùnh giaù coù yù nghóa
khoâng chæ ñoái vôùi nhaø quaûn lyù giaùo duïc maø coøn coù yù nghóa ñoái vôùi hoïc
sinh. Vì qua kieåm tra ñaùnh giaù cuûa giaùo vieân, hoïc sinh hieåu roõ hôn veà
nhöõng hoaït ñoäng cuûa mình, khaúng ñònh ñöôïc mình. Töø ñoù hoaït ñoäng
tích cöïc hôn, töï giaùc hôn, bieát töï ñieàu chænh haønh vi cuûa mình cho phuø
hôïp vôùi yeâu caàu chung cuûa xaõ hoäi.
Vieäc kieåm tra ñaùnh giaù phaûi khaùch quan, toaøn dieän, heä thoáng,
coâng khai.
Sau kieåm tra phaûi coù nhaän xeùt, keát luaän, phaûi ñoäng vieân khen
thöôûng, nhaéc nhôû kòp thôøi nhöõng sai traùi thì môùi coù taùc duïng.
Hieäu tröôûng coù theå kieåm tra ñònh kyø, thöôøng xuyeân, ñoät xuaát, tröïc
tieáp hoaëc giaùn tieáp, caàn xaây döïng chuaån ñaùnh giaù phuø hôïp vôùi ñaëc
ñieåm cuûa nhaø tröôøng thì vieäc kieåm tra ñaùnh giaù môùi khaùch quan coâng
baèng roõ raøng chính xaùc.
CHÖÔNG III :
THÖÏC TRAÏNG QUAÛN LYÙ GIAÙO DUÏC ÑAÏO ÑÖÙC ÔÛ
CAÙC TRÖÔØNG THPT HUYEÄN LONG THAØNH
I./ ÑAËC ÑIEÅM VEÀ DAÂN CÖ, KINH TEÁ, VAÊN HOAÙ, XAÕ HOÄI
ÔÛ HUYEÄN LONG THAØNH.
1. Daân soá - söï phaân boá daân cö:
Huyeän Long Thaønh naèm doïc theo quoác loä 51, ranh giôùi töø Ngaõ ba
Vuõng Taøu (thaønh phoá Bieân Hoaø) ñeán huyeän Taân Thaønh (tænh Baø Ròa-
Vuõng Taøu)veà phía nam daøi 33 km, caùch Thaønh phoá Hoà Chí Minh 60
km, laø moät khu vöïc cuûa mieàn Ñoâng Nam Boä. Baéc tieáp giaùp vôùi thaønh
phoá Bieân Hoaø vaø huyeän Thoáng Nhaát, Ñoàng Nai. Nam giaùp tænh Baø
Ròa-Vuõng Taøu.Taây giaùp quaän 9 thaønh phoá Hoà Chí Minh. Ñoâng giaùp
huyeän Caåm Myõ, Ñoàng Nai. Dieän tích töï nhieân laø 53.482ha, daân soá cuûa
huyeän tính ñeán thôøi ñieåm 31/12/2003 laø 204.785 ngöôøi. Long thaønh
ñöôïc chia thaønh 19 ñôn vò haønh chaùnh goàm coù 18 xaõ vaø 1 thò traán.
2. Ñaëc ñieåm veà kinh teá:
Töø naêm 1994 ñeán nay thöïc hieän nghò quyeát Ñaïi hoäi Huyeän Ñaûng
boä Long Thaønh laàn thöù 7,8 cô caáu kinh teá chuyeån dòch theo höôùng coâng
nghieäp- dòch vuï- noâng nghieäp. Söï phaùt trieån veà kinh teá haøng naêm naâng
leân khaù roõ. Khu coâng nghieäp phaùt trieån maïnh, söùc lao ñoäng chuû yeáu
trong lónh vöïc coâng nghieäp. Ñôøi soáng vaät chaát cuûa nhaân daân ñöôïc naâng
leân,hieän huyeän Long Thaønh hoä ñoùi ngheøo chæ coøn döôùi 2%.
3. Ñaëc ñieåm veà vaên hoaù-xaõ hoäi-giaùo duïc
Huyeän Long Thaønh coù 5 tröôøng THPT (4 tröôøng coâng 1 tröôøng baùn
coâng) 1 Trung taâm giaùo duïc thöôøng xuyeân, 1 Trung taâm daïy ngheà,
nhieàu ñòa ñieåm tö nhaân daïy tin hoïc ngoaïi ngöõ. Toång soá hoïc sinh theo
hoïc ôû 5 tröôøng THPT naêm hoïc 2001--2002 coù 7055 hoïc sinh,naêm hoïc
2002-2003 coù 7341 hoïc sinh,naêm hoïc 2003-2004 coù 7161 hoïc sinh.
Tæ leä hoïc sinh lôùp 12 ñaäu toát nghieäp naêm hoïc 2001-2002 laø
89,52%, naêm hoïc 2002-2003 laø 88,23%, naêm hoïc 2003-2004 laø 8._. nhieäm
cuûa mình, thöông yeâu, quan taâm ñeán söï hình thaønh vaø phaùt trieån nhaân
caùch hoïc sinh.
- Ñoái vôùi chính quyeàn ñòa phöông: Hieäu tröôûng caàn cho caáp Uyû,
chính quyeàn ñòa phöông bieát ñöôïc muïc tieâu ñaøo taïo cuûa nhaø tröôøng,
bieát ñöôïc caùc hoaït ñoäng giaùo duïc ñaïo ñöùc cuûa nhaø tröôøng ñeå coù söï
quan taâm vaø taïo ñieàu kieän giuùp ñôõ.
Vaäy trong vieäc tuyeân truyeàn, ñieàu quan troïng laø Hieäu tröôûng phaûi
laøm cho moïi löïc löôïng giaùo duïc trong nhaø tröôøng vaø ngoaøi nhaø tröôøng
nhaän thöùc ñöôïc vai troø, traùch nhieäm cuûa caù nhaân hoaø chung vôùi traùch
nhieäm cuûa toaøn xaõ hoäi. Phaûi coù söï nhaát trí cao, phoái hôïp trong tö töôûng
vaø hoaït ñoäng thì vieäc giaùo duïc ñaïo ñöùc môùi mong ñaït ñöôïc hieäu quaû.
4. Naâng cao hieäu quaû vieäc toå chöùc vaø chæ ñaïo thöïc hieän hoaït
ñoäng giaùo duïc ñaïo ñöùc.
4.1.Toå chöùc thöïc hieän keá hoaïch.
Toå chöùc thöïc hieän giaùo duïc ñaïo ñöùc trong nhaø tröôøng caàn phaûi gaén
lieàn vôùi vieäc xaây döïng caùc cô caáu toå chöùc, ñoaøn theå.
Moät vieäc raát quan troïng, Hieäu tröôûng phaûi löu yù laø coâng taùc löïa
choïn giaùo vieân, caùn boä ñeå giao vieäc sao cho “ñuùng ngöôøi ñuùng vieäc”.
Baùc Hoà ñaõ töøng nhaéc nhôû Ñaûng ta trong coâng taùc caùn boä “Coâng vieäc coù
thaønh coâng hay thaát baïi ñeàu do caùn boä toát hay xaáu maø ra”, vì vaäy Hieäu
tröôûng phaûi bieát roõ naêng löïc chuyeân moân cuõng nhö ñieåm maïnh, ñieåm
yeáu cuûa töøng ngöôøi vaø khi ñaõ choïn ngöôøi naøo phaûi taïo moïi ñieàu kieän
ñeå hoï ñöôïc boài döôõng naêng löïc chuyeân moân, nghieäp vuï sö phaïm vaø
phaåm chaát chính trò.
Tuyø theo ñaëc ñieåm töøng tröôøng (1 phoù Hieäu tröôûng, 2 phoù Hieäu
tröôûng) Hieäu tröôûng coù theå tröïc tieáp chæ ñaïo coâng taùc giaùo duïc ñaïo ñöùc
hoaëc phaân caáp quaûn lyù cho moät phoù Hieäu tröôûng. Sau ñaây laø sô ñoà
minh hoaï söï phaân caáp quaûn lyù ôû tröôøng loaïi 1 coù 2 phoù Hieäu tröôûng.
Yeâu caàu cuûa coâng taùc toå chöùc thöïc hieän:
- Phaûi baûo ñaûm thöïc hieän muïc tieâu giaùo duïc toaøn dieän cuûa Sôû GD-
ÑT vaø cuûa tröôøng THPT.
- Caùc toå chöùc, toå chuyeân moân, toå chuû nhieäm, caàn xaùc ñònh roõ vò trí,
chöùc naêng vaø vai troø cuï theå trong heä thoáng giaùo duïc ñaïo ñöùc cuûa
tröôøng.
- Coù söï phoái hôïp chaët cheõ giöõa caùc toå chöùc, toå chuyeân moân, toå chuû
nhieäm, vaø caùc boä phaän trong tröôøng: T.bò, TV, phoøng haønh chính, ñeå
moïi hoaït ñoäng ñeàu höôùng veà vieäc giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh.
4.2. Chæ ñaïo thöïc hieän keá hoaïch.
4.2.1.Hieäu tröôûng chæ ñaïo phoù Hieäu tröôûng chuyeân moân:
Phoù Hieäu tröôûng chuyeân moân ngoaøi vieäc quaûn lyù chaát löôïng vaên
hoaù, coøn quaûn lyù chaát löôïng giaùo duïc ñaïo ñöùc thoâng qua boä moân ñaëc
bieät laø moân giaùo duïc coâng daân vaø caùc moân xaõ hoäi khaùc.
- Haàu heát caùc hoïc sinh ñeàu xem nheï nhöõng moân nhö Vaên, Söû, Ñòa,
Giaùo Duïc Coâng Daân. Caùc em thöôøng cho raèng nhöõng moân naøy laø nhöõng
moân phuï. Maët khaùc vôùi phöông phaùp giaûng daïy naëng neà lyù thuyeát, khoâ
khan, tröøu töôïng khieán caùc em thieáu höùng thuù khi tieáp thu kieán thöùc caùc
moân hoïc naøy.
- Phoù Hieäu tröôûng chuyeân moân chæ ñaïo giaùo vieân boä moân soaïn
giaùo aùn vaø leân lôùp phaûi neâu baät ñöôïc troïng taâm kieán thöùc khoa hoïc vaø
tính tö töôûng, giaùo duïc ñaïo ñöùc thoâng qua baøi hoïc. Chæ ñaïo toå chuyeân
moân kieåm tra, ñaùnh giaù coi ñaây laø moät trong nhöõng tieâu chuaån ñaùnh giaù
xeáp loaïi cuoái naêm cuûa giaùo vieân.
Toùm laïi, caàn chæ ñaïo giaùo vieân boä moân ñònh höôùng giaùo duïc ñaïo
ñöùc cuï theå cho töøng lôùp, phuø hôïp vôùi caùc ñoái töôïng hoïc sinh. Ñieàu naøy
ñöôïc theå hieän cuï theå qua giaùo aùn leân lôùp, ñöôïc xem nhö laø keá hoaïch
daïy hoïc cuûa mình.
4.2.3. Hieäu tröôûng chæ ñaïo phoù Hieäu tröôûng phuï traùch giaùo duïc
ñaïo ñöùc truyeàn thoáng hoaït ñoäng ngoaøi giôø leân lôùp vaø cô sôû vaät chaát
- Döïa vaøo keá hoaïch cuûa tröôøng, cuï theå hoaù keá hoaïch giaùo duïc ñaïo
ñöùc theo töøng tuaàn, thaùng vaø hoïc kyø. Phaân coâng traùch nhieäm caùc boä
phaän kieåm tra tieán ñoä thöïc hieän, ñaùnh giaù vaø ñieàu chænh kòp thôøi.
- Toå chöùc caùc hoaït ñoäng ngoaøi giôø, caàn chæ ñaïo giaùo vieân chuû
nhieäm phaûi phoái hôïp chaët cheõ vôùi Ñoaøn thanh nieân vaø caùc toå chöùc trong
tröôøng nhö: Hoäi Chöõ Thaäp Ñoû, caùc hoaït ñoäng naøy phaûi ña daïng, phong
phuù, phuø hôïp vôùi löùa tuoåi hoïc sinh.
- Caàn thöïc hieän xaõ hoäi hoaù trong giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh,
taïo ñieàu kieän taøi chính, cô sôû vaät chaát thuaän lôïi, thu huùt hoïc sinh tham
gia.
- Toå chöùc caùc buoåi giao löu vôùi cöïu hoïc sinh tröôøng ñaït thaønh tích
cao trong hoïc taäp vaø thaønh ñaït trong cuoäc soáng, hoaëc giao löu vôùi anh
huøng chieán ñaáu, trong lao ñoäng vaø saûn xuaát ôû ñòa phöông.
- Giôø sinh hoaït döôùi côø ñaàu tuaàn neân söû duïng hôïp lyù, khoa hoïc seõ
coù taùc duïng nhieàu trong giaùo duïc ñaïo ñöùc. Caàn phoái hôïp vôùi Ñoaøn
thanh nieân chuaån bò chöông trình sinh hoaït döôùi côø haøng tuaàn, traùnh laäp
ñi laäp laïi ñieäp khuùc “Haùt Quoác Ca - sô keát thi ñua - nhaéc nhôû thöïc hieän
noäi quy” seõ gaây nhaøm chaùn maø sau khi thöïc hieän caùc böôùc treân neân
theâm vaøo chöông trình muïc tuyeân döông hoïc sinh tieâu bieåu trong hoïc
taäp, reøn luyeän, ñoïc moät caâu chuyeän hay trong saùch ruùt ra yù nghóa giaùo
duïc, ñoá vui haøng tuaàn veà lónh vöïc khoa hoïc, vaên hoaù, xaõ hoäi …
- Ñaùnh giaù thi ñua cuoái naêm ôû caùc lôùp, qua ñoù ñaùnh giaù nhöõng
thaønh quaû ñaït ñöôïc, nhöõng maët haïn cheá trong coâng taùc chuû nhieäm,
nguyeân nhaân daãn ñeán nhöõng keát quaû treân vaø ñöa ra bieän phaùp trong
naêm hoïc môùi. Vieäc ñaùnh giaù thi ñua phaûi keøm theo söï ñoäng vieân khen
thöôûng, möùc ñoä tuyø töøng tröôøng hôïp nhöng qua ñoù noùi leân ñöôïc söï quan
taâm cuûa Hieäu tröôûng ñoái vôùi coâng taùc chuû nhieäm.
- Trong coâng taùc xaây döïng moâi tröôøng sö phaïm taïo ñieàu kieän toát
cho hoïc sinh hoïc taäp. Ngay töø thaùng 8 boä phaän cô sôû vaät chaát cuûa nhaø
tröôøng kieåm tra laïi toaøn boä heä thoáng ñieän, quaït, baøn gheá, heä thoáng
nöôùc, nhaø veä sinh …töø ñoù coù keá hoaïch tu boå, söûa chöõa …ñeå chuaån bò
cho khai giaûng naêm hoïc.
- Vaøo ñaàu naêm hoïc giaùo duïc cho hoïc sinh yù thöùc chaáp haønh noäi
quy nhaø tröôøng, giöõ gìn, baûo veä taøi saûn chung. Haøng tuaàn trong buoåi
hôïp giao ban, giaùo vieân chuû nhieäm seõ baùo caùo neáu coù vaán ñeà ñaëc bieät
töø phía hoïc sinh hoaëc cô sôû vaät chaát cuûa lôùp hoïc bò hö hoûng ñeå nhaø
tröôøng söûa chöõa kòp thôøi.
- Phoái hôïp vôùi Ñoaøn thanh nieân ñöa chæ tieâu lôùp hoïc saïch seõ, baûo
quaûn cô sôû vaät chaát toát vaøo trong keá hoaïch thi ñua cuûa Ñoaøn, kieåm tra
vaø ñaùnh giaù haøng tuaàn, thaùng vaø hoïc kyø.
- Phaân coâng töøng lôùp chòu traùch nhieäm chaêm soùc caây kieång ôû caùc
khu vöïc trong khuoân vieân tröôøng.
- Cuoái naêm hoïc kieåm tra, ñaùnh giaù veà coâng taùc cô sôû vaät chaát, qua
ñoù bieát ñöôïc soá taøi saûn coøn söû duïng ñöôïc, soá taøi saûn caàn phaûi tu boå,
ngaân saùch chi cho söûa chöõa, so vôùi keá hoaïch nhaø nöôùc cho pheùp ñeå töø
ñoù ñaùnh giaù hieäu quaû söû duïng.
- Trong coâng taùc chæ ñaïo giaùo vieân chuû nhieäm:
Giaùo vieân chuû nhieäm do Hieäu tröôûng chæ ñònh trong soá nhöõng giaùo
vieân giaûng daïy cuûa lôùp ñoù. Tuyø theo söï phaân coâng quaûn lyù, ôû moät soá
tröôøng, Hieäu tröôûng chæ ñaïo coâng taùc naøy thoâng qua moät phoù Hieäu
tröôûng.
- Coâng taùc chæ ñaïo cuûa Hieäu tröôûng(phoù Hieäu tröôûng) ñöôïc thöïc
hieän qua buoåi hoïp giao ban vôùi giaùo vieân chuû nhieäm ñaàu tuaàn hoaëc qua
baûng thoâng baùo ñaët ôû phoøng giaùo vieân.
Noäi dung chæ ñaïo goàm nhöõng vieäc sau :
+ Naém vöõng tình hình, ñaëc ñieåm hoïc sinh lôùp mình,(khoái 10, 11,12
söï phaùt trieån taâm lyù löùa tuoåi...) nhöõng yeâu caàu cuûa ngaønh, cuûa tröôøng
trong coâng taùc giaùo duïc ñaïo ñöùc, töø ñoù xaây döïng keá hoaïch giaùo duïc
ñaïo ñöùc ñaëc tröng cho lôùp mình.
+ Theo doõi vaø phaûn aùnh tình hình hoïc taäp reøn luyeän cuûa hoïc sinh,
nhöõng khoù khaên cuûa lôùp mình.
+ Hieåu ñöôïc hoaøn caûnh, ñaëc ñieåm taâm lyù cuûa hoïc sinh, ñaëc bieät
cuûa nhöõng hoïc sinh caù bieät, töø ñoù coù bieän phaùp giuùp ñôõ.
+ Phoái hôïp chaët cheõ vôùi Ñoaøn thanh nieân vaø cha meï hoïc sinh ñeå
giaùo duïc hoïc sinh lôùp mình.
+ Phoái hôïp vôùi giaùo vieân boä moân ñeå coù thoâng tin vaø bieän phaùp kòp
thôøi ñoái vôùi lôùp chuû nhieäm.
+ Ñaùnh giaù xeáp loaïi haïnh kieåm hoïc sinh coâng baèng, khaùch quan
chính xaùc.
Tuyø theo ñaëc ñieåm lôùp hoïc, khaû naêng giaùo vieân, Hieäu tröôûng(phoù
Hieäu tröôûng) seõ phaân coâng GVCN cho phuø hôïp.
Thoâng thöôøng ôû khoái 10 hoïc sinh môùi chuyeån tröôøng THCS leân
THPT neân coøn laï laãm, bôõ ngôõ chöa quen vôùi nhöõng noäi quy neàn neáp
cuûa tröôøng. Khoái 12 do taâm lyù hoïc naêm cuoái saép rôøi tröôøng neân yù thöùc
chaáp haønh noäi quy khoâng baèng khoái 11, maët khaùc do söï phaùt trieån trí
tueä hôn khoái 10, 11 neân ôû 2 khoái naøy caàn coù GVCN nhieàu kinh nghieäm
toå chöùc quaûn lyù, hieåu bieát roäng, uy tín.
Moãi hoïc kyø Hieäu tröôûng(phoù Hieäu tröôûng) thoâng qua khoái tröôûng
chuû nhieäm ñeå ñaùnh giaù keát quaû coâng taùc chuû nhieäm ôû töøng khoái. Vieäc
ñaùnh giaù naøy döïa vaøo keát quaû thi ñua cuûa lôùp vaø keá hoaïch chuû nhieäm
(soå chuû nhieäm). Vieäc ñaùnh giaù naøy phaûi khaùch quan coâng baèng, thaáy
ñöôïc nhöõng coá gaéng noã löïc cuûa giaùo vieân ñoái vôùi coâng taùc chuû nhieäm
vaø ñoäng vieân nhaéc nhôû nhöõng gíao vieân thieáu quan taâm ñeán lôùp.
Moãi hoïc kyø Hieäu tröôûng (phoù Hieäu tröôûng) ñeàu kyù soå lieân laïc, ñaây
laø hình thöùc giuùp Hieäu tröôûng (phoù Hieäu tröôûng)khaùi quaùt ñöôïc tình
hình hoïc taäp reøn luyeän cuûa moãi lôùp, cuõng nhö ñaùnh gía cuûa GVCN coù
gì sai soùt khoâng. (TD: Hoïc Löïc yeáu, thì HK toái ña chæ ñöôïc khaù ) ñeå
nhaéc nhôû söûa chöõa kòp thôøi tröôùc khi chuyeån soå lieân laïc cho PHHS.
Cuoái naêm hoïc Hieäu tröôûng(phoù Hieäu tröôûng) toång keát coâng taùc
chuû nhieäm, caàn khen thöôûng nhöõng caù nhaân ñaït thaønh tích trong coâng
taùc chuû nhieäm(döïa vaøo 6 tieâu chuaån ñaït GVCN gioûi).
5. Phaùt huy hôn nöõa vai troø cuûa Ñoaøn thanh nieân trong giaùo
duïc ñaïo ñöùc.
Hieän ôû caùc tröôøng BT Ñoaøn thanh nieân ñeàu laø giaùo vieân ñöùng lôùp,
coâng taùc BT Ñoaøn laø kieâm nhieäm, vì vaäy caàn taïo ñieàu kieän veà thôøi
khoaù bieåu, thôøi gian sinh hoaït döôùi côø, caùc hoaït ñoäng ngoaïi khoaù,
CSVC, taøi chính… ñeå coâng taùc Ñoaøn ñöôïc thuaän lôïi vaø ñaït hieäu quaû.
Noäi dung hoaït ñoäng cuûa Ñoaøn thanh nieân ñeàu höôùng tôùi muïc tieâu
giaùo duïc toaøn dieän thoáng nhaát vôùi noäi dung trong baûn keá hoaïch cuûa
Hieäu tröôûng. Tuy nhieân caàn taïo ñieàu kieän ñeå Ñoaøn thanh nieân ñöôïc chuû
ñoäng phaùt huy khaû naêng cuûa mình, ñeå hình thöùc hoaït ñoäng döôùi côø
khoâng teû nhaït, thu huùt söï quan taâm chuù yù cuûa hoïc sinh. Trong caùc hoaït
ñoäng ngoaïi khoaù Ñoaøn thanh nieân chuû ñoäng ñeà ra caùc hình thöùc môùi
laï, vöøa mang tính giaùo duïc vöøa thích hôïp vôùi löùa tuoåi hoïc sinh.
Hieäu tröôûng taïo ñieàu kieän cho Ñoaøn thanh nieân laøm toát coâng taùc
phoái hôïp vôùi GVCN. Keá hoaïch cuûa Ñoaøn thanh nieân (phaùt ñoäng thi
ñua, ñieàu ñoäng hoïc sinh, vaän ñoäng quyeân goùp…)ñöôïc phoå bieán ñeán
GVCN thoâng qua buoåi hoïp giao ban ñaàu tuaàn vôùi Hieäu tröôûng(phoù
Hieäu tröôûng).
Do aûnh höôûng bôûi nguyeân taéc thu chi taøi chính neân ngaân saùch
daønh cho hoaït ñoäng Ñoaøn raát haïn cheá. Kinh phí hoaït ñoäng Ñoaøn laáy töø
Ñoaøn phí (1000ñ/thaùng/1 ñoaøn vieân) vaø phaûi trích 1/9 göûi veà Huyeän
Ñoaøn, vì vaäy Hieäu tröôûng neân taïo ñieàu kieän ñeå Ñoaøn thanh nieân coù
ñöôïc söï hoã trôï töø phía hoäi CMHS.
6. Taêng cöôøng vieäc phoái hôïp vôùi gia ñình vaø xaõ hoäi ñeå giaùo duïc
ñaïo ñöùc cho hoïc sinh.
Theo Phoù Giaùo Sö Tieán Só Traàn Tuaán Loä : giaùo duïc nhaø tröôøng,
giaùo duïc gia ñình, giaùo duïc xaõ hoäi laø moät söï lieân keát boä ba ñeå baûo ñaûm
ñöùa treû ñöôïc giaùo duïc toát nhaát. Taát nhieân boä ba nhaø tröôøng-gia ñình-xaõ
hoäi khoâng chæ laø söï lieân keát ñeå phoái hôïp giaùo duïc maø coøn laø söï boå sung
cho nhau vì moãi beân ñeàu coù theá maïnh vaø nhöôïc ñieåm rieâng:
6.1. Phoái hôïp vôùi gia ñình.
Gia ñình-tröôøng hoïc ñaàu tieân, cha meï-ngöôøi thaày ñaàu tieân, baàu
khoâng khí gia ñình, giaùo duïc gia ñình coù vai troø hình thaønh nhöõng vieân
gaïch ñaàu tieân cho söï hình thaønh nhaân caùch ôû treû. Vì vaäy, trong chieán
löôïc giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh phaûi döïa vaøo giaùo duïc gia ñình. Coi
ñaïo ñöùc gia ñình laø nguoàn goác ñaàu tieân laø neàn taûng cuûa ñaïo ñöùc caù
nhaân. Tuy nhieân giaùo duïc gia ñình mang tính chuû quan vaø theo truyeàn
thoáng, vì vaäy phaûi keát hôïp vôùi giaùo duïc nhaø tröôøng (coù muïc tieâu, noäi
dung, phöông phaùp) seõ hình thaønh ñaïo ñöùc, nieàm tin caù nhaân. Vì vaäy
hieäu quaû giaùo duïc ñaïo ñöùc nhaø tröôøng mang laïi khoâng haûi baét ñaàu töø
con soá khoâng, maø treân cô sôû cuûa nhöõng thaønh töïu thu ñöôïc töø giaùo duïc
gia ñình. Maët khaùc caùc hoaït ñoäng xaõ hoäi cuõng aûnh höôûng ñeán söï hình
thaønh nhaân caùch cuûa treû. Vì vaäy phaûi keát hôïp giöõa giaù duïc nhaø tröôøng-
gia ñình vaø xaõ hoäi. Thöïc teá giaùo duïc cuûa nhaø tröôøng chæ dieãn ra trung
bình naêm tieát 1 ngaøy, haàu heát thôøi gian coøn laïi laø gia ñình quaûn lyù. Vì
vaäy giaùo duïc nhaø tröôøng phaûi keát hôïp giaùo duïc gia ñình ñeå thoáng nhaát
trong muïc tieâu giaùo duïc, giuùp nhaân caùch treû phaùt trieån ñuùng höôùng phuø
hôïp vôùi yeâu caàu xaõ hoäi.
Keá hoaïch giaùo duïc nhaø tröôøng ñöôïc phoå bieán trong Ñaïi hoäi Chi
hoäi lôùp, trong phieân hoïp naøy caùc phuï huynh ñeàu naém ñöôïc yeâu caàu, noäi
dung vaø bieän phaùp giaùo duïc cuûa nhaø tröôøng.
Qua Ñaïi hoäi CMHS baàu ra BCH Hoäi vaø ban thöôøng tröïc hoäi
CMHS, Hieäu tröôûng phoái hôïp vôùi thöôøng tröïc hoäi CMHS ñeå baøn veà keá
hoaïch giaùo duïc cuûa nhaø tröôøng. Khi ñaõ coù söï thoáng nhaát cao thì phuï
huynh seõ uûng hoä veà moïi maët nhaát laø vaán ñeà taøi chính, nhö hoã trôï xaây
döïng saân TDTT, saân khaáu bieåu dieãn vaên ngheä, ñoäng vieân giaùo vieân vaø
hoïc sinh ñaït thaønh tích cao…
6.2. Phoái hôïp vôùi ñòa phöông:
- Moãi tröôøng ñeàu ñoùng chaân treân moät ñòa baøn nhaát ñònh(xaõ, thò
traán, huyeän). Vì vaäy Hieäu tröôûng caàn phaûi taïo moái quan heä toát ñeïp vôùi
caùc ban ngaønh ñoaøn theå ôû chính quyeàn ñòa phöông. Neân cô caáu moät
caùn boä ñòa phöông vaøo hoäi ñoàng giaùo duïc cuûa nhaø tröôøng ñeå naém baét
ñöôïc keá hoaïch giaùo duïc cuûa nhaø tröôøng, trong ñoù coù giaùo duïc ñaïo ñöùc,
töø ñoù coù keá hoaïch hoã trôï nhaø tröôøng.
- Phoái hôïp vôùi caùc ban ngaønh ñoaøn theå ñòa phöông trong caùc hoaït
ñoäng ngoaøi giôø nhaèm tuyeân truyeàn giaùo duïc hoïc sinh yù thöùc phoøng
choáng ma tuyù, teä naïn xaõ hoäi, ATGT, BVMT… phoái hôïp vôùi daân phoøng
ñòa phöông hoã trôï tröôøng trong vieäc giöõ gìn traät töï xung quanh tröôøng,
taïo moâi tröôøng xaõ hoäi laønh maïnh, an toaøn xung quanh khu vöïc tröôøng
hoïc.
7. Phaûi xaây döïng moâi tröôøng sö phaïm trong nhaø tröôøng.
Moâi tröôøng soáng, hoïc taäp coù taùc ñoäng maïnh ñeán söï hình thaønh vaø
phaùt trieån nhaân caùch hoïc sinh, vì vaäy Hieäu tröôûng nhaø tröôøng caàn chæ
ñaïo coâng taùc xaây döïng moâi tröôøng sö phaïm cuï theå qua nhöõng vieäc sau:
- Troàng vaø chaêm soùc caây boùng maùt, caây kieång, coù theå phaân coâng
vieäc cho töøng lôùp ñaûm nhaän.
- Giöõ gìn veä sinh chung, khoâng xaõ raùc böøa baõi, moãi phoøng hoïc coù
gioû raùc, trong saân tröôøng choïn ñòa ñieåm thích hôïp ñeå gioû raùc.
- Khoâng vieát veõ baäy leân töôøng, baøn gheá.
- Moãi phoøng hoïc phaûi coù aûnh Baùc, côø Toå Quoác.
- Giaùo duïc hoïc sinh yù thöùc baûo veä giöõ gìn taøi saûn chung.
Ngoaøi ra coøn phaûi giaùo duïc hoïc sinh tinh thaàn ñoaøn keát, thöông
yeâu, giuùp ñôõ laãn nhau, theå hieän haønh vi vaên hoaù trong giao tieáp vôùi baïn
beø, nhaát laø baïn khaùc giôùi. Vôùi thaày coâ phaûi leã pheùp, kính troïng, vôùi cha
meï phaûi hieáu thaûo…
Toùm laïi moâi tröôøng: “töï nhieân” vaø “xaõ hoäi” trong khuoân vieân
tröôøng hoïc ñöôïc toát ñeïp seõ coù taùc duïng toát ñoái vôùi söï hình thaønh vaø
phaùt trieån nhaân caùch cho hoïc sinh.
8. Thöïc hieän xaõ hoäi hoaù giaùo duïc ñaïo ñöùc :
Caùc CBQL caàn maïnh daïn hôn trong vieäc thöïc hieän xaõ hoäi hoaù giaùo
duïc ñaïo ñöùc ñeå xaõ hoäi thay ñoåi caùch nhìn veà giaùo duïc vaø coù traùch
nhieäm cuøng vôùi Nhaø tröôøng trong vieäc giaùo duïc ñaïo ñöùc cho theá heä
treû.
Treân ñaây laø moät soá bieän phaùp, quaûn lyù cuûa Hieäu tröôûng trong
coâng taùc quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh THPT ôû Huyeän Long
Thaønh.
Hieän nay, Long Thaønh laø moät huyeän coù nhieàu tieàm naêng phaùt
trieån maïnh veà kinh teá, vaên hoaù, xaõ hoäi, giaùo duïc. Caàn phaûi phaùt huy
nhieàu hôn nöõa coâng taùc ñaøo taïo nhaân taøi ñeå coù ñöôïc nguoàn nhaân löïc
vôùi chaát löôïng trí tueä cao coù naêng löïc phaåm chaát ñaïo ñöùc toát phuïc vuï
coâng cuoäc CNH, HÑH hieän nay vaø trong thôøi gian tôùi.
CHÖÔNG V
KIEÅM TRA MÖÙC ÑOÄ KHAÛ THI CUÛA
CAÙC GIAÛI PHAÙP
Töø vieäc khaûo saùt thöïc traïng trong QLGD ôû 5 tröôøng THPT ôû
Huyeän Long Thaønh chuùng toâi ñeà ra caùc bieän phaùp nhö ñaõ neâu ôû treân.
Tuy nhieân tính hieäu quaû cuûa nhöõng phöông phaùp treân caàn phaûi ñöôïc
tieáp tuïc kieåm nghieäm qua thöïc teá trong thôøi gian tôùi. Khi khaûo saùt veà
tính khaû thi cuûa caùc bieän phaùp treân ñoái töôïng löïc löôïng laø CBQL,
GVCN, chuùng toâi thu ñöôïc keát quaû sau:
KHAÛ THI CAO KHAÛ THI KHOÂNG KHAÛ
THI TT NOÄI DUNG
n % n % n %
ÑIEÅM
T.BÌNH
1
Xaây döïng keá
hoaïch giaùo duïc
ñaïo ñöùc cuï theå
cho töøng thôøi kyø.
27 45 29 48,33 4 6,67 2.38
2 Xaây döïng tieâu chí ñaùnh giaù GVCN. 22 36,67 31 51,66 7 11,67 2.25
3
Phaân coâng traùch
nhieäm cho töøng boä
phaän trong tröôøng.
36 60 20 33,33 4 6,67 2.53
4
Chæ ñaïo vaø taïo
ñieàu kieän, toå boä
moân, giaùo vieân boä
moân giaùo duïc ñaïo
ñöùc (thoâng qua baøi
giaûng).
30 50 28 46,67 2 3,33 1.96
5
Chæ ñaïo vaø taïo
ñieàu kieän GVCN
giaùo duïc ñaïo ñöùc .
42 70 15 25 3 5 2.65
6
Phoái hôïp chaët cheõ
caùc löïc löôïng giaùo
duïc trong tröôøng
(ÑTN, GVCN,
QS).
45 75 15 25 0 0 2.75
7
Phoái hôïp chaët cheõ
caùc löïc löôïng giaùo
duïc ngoaøi tröôøng
(Toå chöùc, Ñoaøn
theå).
10 16,66 43 71,67 7 11,67 2.05
8
Phoái hôïp chaët cheõ
vôùi cha meï hoïc
sinh(phoå bieán
nhöõng quy ñònh
cuûa Sôû, tröôøng veà
vieäc giaùo duïc ñaïo
ñöùc, thoâng tin kòp
thôøi nhöõng chuyeån
bieán veà hoïc taäp vaø
haïnh kieåm cuûa
hoïc sinh)
31 51,66 26 43,33 3 5 2.46
9
Phoái hôïp vaø taïo
ñieàu kieän cho
Ñoaøn TN hoaït
ñoäng.
26 43,33 32 53,33 2 3,33 1.96
10
Thöïc hieän xaõ hoäi
hoaù trong vieäc
giaùo duïc ñaïo ñöùc.
18 30 34 56,67 8 13,33 2.96
11 Xaây döïng moâi tröôøng sö phaïm. 28 46,67 26 43,33 6 10 2.36
12
Ñaùnh giaù ruùt kinh
nghieäm vieäc thöïc
hieän keá hoaïch
giaùo duïc ñaïo ñöùc.
21 35 38 63,33 1 1,67 2.33
13
Khen thöôûng giaùo
vieân hoaøn thaønh
toát nhieäm vuï.
29 48,33 27 45 4 6,67 2.41
Qua baûng treân chuùng toâi nhaän thaáy, haàu heát yù kieán ñeàu nhaát trí
raèng caùc bieän phaùp ñeà xuaát treân ñaây ñeàu coù tính khaû thi vaø khaû thi cao
(. Ñieåm trung bình thaáp nhaát laø 1,96 vaø cao nhaát laø 2,65 Nhìn chung caùc
yù kieán ñeàu ñoàng tình vôùi 13 bieän phaùp ôû treân laø 729 vôùi tæ leä laø 93,46%.
Khoâng ñoàng tình laø 51 tæ leä la ø6,54%. Ñaây laø söï ñoäng vieân veà tinh thaàn
raát lôùn giuùp chuùng toâi maïnh daïn ñöa vaøo aùp duïng nhöõng bieän phaùp maø
chuùng toâi ñeà xuaát vaø nhöõng vaán ñeà naøy seõ ñöôïc caùc nhaø QLGD quan
taâm, nghieân cöùu saâu hôn nöõa trong thôøi gian tôùi.
I./ KEÁT LUAÄN:
Töø thöïc traïng vieäc quaûn lyù hoaït ñoäng giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc
sinh THPT ôû Huyeän Long Thaønh trong thôøi gian qua, chuùng toâi coù moät
soá nhaän xeùt chung nhö sau:
Vieäc quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc ôû caùc tröôøng Long Thaønh maëc duø
coù nhieàu keát quaû ñaùng traân troïng, tuy nhieân vaãn coøn moät soá toàn taïi
trong coâng taùc quaûn lyù cuûa nhaø tröôøng chuû yeáu laø ôû caùc tröôøng trong
coâng taùc giaùo duïc ñaïo ñöùc, vieäc xaây döïng keá hoaïch thöôøng bò xem nheï,
chöa ñaët ngang taàm vôùi vieäc xaây döïng keá hoaïch giaûng daïy vaø keá hoaïch
naêm hoïc maø chæ laø moät phaàn trong keá hoaïch cuûa naêm hoïc. Vieäc toå chöùc
chæ ñaïo chöa nghieâm vaø chöa nhaát quaùn, thieáu saâu saùt, vieäc kieåm tra
ñaùnh giaù hoaït ñoäng gíao vieân chuû nhieäm ñeå nhaéc nhôõ ñieàu chænh ôû caùc
tröôøng chöa laøm kòp thôøi, neân moät soá GVCN coøn söû duïng giôø sinh hoaït
chuû nhieäm ñeå daïy vaên hoaù hoaëc chöa taän duïng heát giôø sinh hoaït chuû
nhieäm. Haàu nhö ôû caùc tröôøng chöa thöïc hieän toát nguyeân lyù giaùo duïc:
Keát hôïp giöõa Nhaø tröôøng, Gia ñình vaø Xaõ hoäi: Söï gaëp gôõ giöõa GVCN
vaø phuï huynh raát ít, vieäc phuï huynh hieåu bieát veà nhöõng quy ñònh cuûa
Boä, Sôû, tröôøng veà giaùo duïc ñaïo ñöùc chöa nhieàu.
Caùc tröôøng coù xaây döïng tieâu chí ñaùnh giaù nhöng khoâng roõ raøng cuï
theå, coù tröôøng chæ xem vieäc GVCN hoaøn thaønh nhieäm vuï laø moät trong
tieâu chuaån ñeå xeáp loaïi cuoái naêm. Ña soá caùc tröôøng ñeàu khoâng ñaùnh giaù
vaø ñoäng vieân khen thöôûng GVCN.
Nhöõng vieäc nhö treân coù theå laø do moät phaàn yeáu toá khaùch quan töø
phía caùc caáp quaûn lyù giaùo duïc vaø xaõ hoäi chöa nhìn nhaän ñuùng taàm quan
troïng trong giaùo duïc, ñaëc bieät laø giaùo duïc ñaïo ñöùc.
Trong ñoäi nguõ CBQL vaø giaùo vieân ôû caùc tröôøng chöa hieåu vaø
ñaùnh giaù ñuùng vai troø cuûa giaùo duïc nhaø tröôøng laø chuû ñaïo vaø quyeát
ñònh trong vieäc hình thaønh vaø phaùt trieån nhaân caùch cuûa hoïc sinh. Vì vaäy
töø khaâu xaäy döïng keá hoaïch ñeán vieäc toå chöùc, chæ ñaïo thöïc hieän keá
hoaïch, kieåm tra ñaùnh giaù caùc tröôøng ña soá laøm chöa toát. Moät soá GVCN
chöa laøm troøn nhieäm vuï cuûa mình trong vieäc giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc
sinh.
Ñoaøn thanh nieân, maëc duø coù nhöõng hoaït ñoäng tích cöïc trong vieäc
giaùo duïc ñaïo ñöùc tuy nhieân noäi dung hình thöùc toå chöùc coøn nhieàu haïn
cheá vaø phaàn naøo ñaõ aûnh höôûng ñeán hieäu quaû giaùo duïc ñaïo ñöùc cuûa nhaø
tröôøng.
Maët khaùc trong phuï huynh, moät soá ngöôøi chöa quan taâm vaø giao
khoaùn traùch nhieäm giaùo duïc con em mình cho Nhaø tröôøng.
Trong giai ñoaïn hoäi nhaäp vôùi khu vöïc vaø quoác teá hieän nay, ñaát
nöôùc ta caàn nhöõng ngöôøi coâng daân coù ñuû taøi ñuû ñöùc ñeå ñaûm ñöông söï
nghieäp cuûa daân toäc. Vì vaäy ñeå thöïc hieän muïc tieäu cao caû treân phaûi coù
söï coäng ñoàng traùch nhieäm cuûa nhaø tröôøng gia ñình vaø xaõ hoäi, trong ñoù
giaùo duïc cuûa nhaø tröôøng giöõ vai troø heát söùc quan troïng.
Hieäu tröôûng - con chim ñaàu ñaøn - ngöôøi giöõ troïng traùch trong vieäc
quaûn lyù giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh caàn phaûi nhaän thöùc ñuùng ñaén vaø
ñaày ñuû veà nhieäm vuï naøy. Töø ñoù môùi xaây döïng keá hoaïch moät caùch cuï
theå, toå chöùc, chæ ñaïo thöïc hieän keá hoaïch, kieåm tra ñaùnh giaù nghieâm tuùc
thì vieäc giaùo duïc ñaïo ñöùc môùi ñaït hieäu quaû.
- Trong caùc chöùc naêng treân thì chöùc naêng keá hoaïch hoaù caàn phaûi
ñöôïc quan taâm vì baát kyø coâng vieäc gì töø nhoû ñeán lôùn ñeàu phaûi thöïc hieän
theo keá hoaïch vaø vì tính chaát cuûa vieäc giaùo duïc ñaïo ñöùc laø phaûi tieán
haønh thöôøng xuyeân, lieân tuïc vaø caøng khoâng theå xem ñoù nhö moät hoaït
ñoäng coù tính phong traøo. Keá hoaïch ñöôïc xaây döïng khoa hoïc thì hieäu
quaû caøng cao. Vì vaäy yeâu caàu Hieäu tröôûng phaûi laø ngöôøi coù kieán thöùc
chuyeân moân, coù phaåm chaát vaø naêng löïc cuûa ngöôøi quaûn lyù, phaûi bieát
nhìn xa troâng roäng, ñaëc bieät phaûi hieåu ñöôïc ñaëc ñieåm taâm lyù löùa tuoåi
hoïc sinh, hieåu ñöôïc xu theá phaùt trieån veà ñaïo ñöùc cuûa hoïc sinh THPT
hieän nay ôû nöôùc ta vaø treân theá giôùi ñeå xaây döïng muïc tieâu vaø coù bieän
phaùp giaùo duïc cho phuø hôïp.
Caàn naâng cao nhaän thöùc cuûa ñoä nguõ giaùo vieân, trong nhaø tröôøng
veà coâng taùc giaùo duïc ñaïo ñöùc. Phaùt huy hôn nöõa vai troø cuûa Ñoaøn thanh
nieân vaø caùc toå chöùc trong nhaø tröôøng. Taêng cöôøng hôn nöõa vieäc phoái
hôïp vôùi Gia ñình vaø Xaõ hoäi trong vieäc giaùo duïc ñaïo ñöùc. Taïo moâi
tröôøng caûnh quan sö phaïm trong nhaø tröôøng. Coù nhö vaäy seõ naâng cao
ñöôïc hieäu quaû giaùo duïc ñaïo ñöùc cho hoïc sinh ôû caùc tröôøng THPT huyeän
Long thaønh.
II./ ÑEÀ XUAÁT:
1.Ngaønh giaùo duïc- ñaøo taïo:
1.1. Sôû giaùo duïc- ñaøo taïo:
• Caàn chæ ñaïo caùc tröôøng cuï theå hoaù keá hoaïch giaùo duïc ñaïo ñöùc
truyeàn thoáng töøng naêm hoïc. Haøng naêm neân toå chöùc caùc buoåi hoäi thaûo,
chuyeân ñeà veà giaùo duïc ñaïo ñöùc ñeå caùc tröôøng coù theå hoïc hoûi kinh
nghieäm laãn nhau trong coâng taùc quaûn lyù.
• Toå chöùc caùc lôùp boài döôõng cho giaùo vieân daïy giaùo duïc coâng daân
veà kyõ naêng vaän duïng baøi hoïc vaøo giaùo duïc ñaïo ñöùc. Ñoái vôùi giaùo vieân
chuû nhieäm caàn boài döôõng kyõ naêng laäp keá hoaïch chuû nhieäm.
• Chæ ñaïo caùc hoaït ñoäng ngoaøi giôø leân lôùp, ñoäng vieân khen thöôûng
caùc tröôøng töï chuû, naêng ñoäng, coù bieän phaùp hieäu quaû trong coâng taùc
giaùo duïc ñaïo ñöùc.
1.2. Ñoái vôùi tröôøng hoïc:
• Caàn xaây döïng keá hoaïch giaùo duïc ñaïo ñöùc cuï theå cho töøng tuaàn,
thaùng, hoïc kyø vaø naêm hoïc. Hieäu tröôûng( Phoù Hieäu tröôûng ) chòu traùch
nhieäm veà vieäc laäp keá hoaïch, toå chöùc thöïc hieän, chæ ñaïo vaø kieåm tra
ñaùnh giaù thöïc hieän keá hoaïch. Taïo ñieàu kieän cho GVCN xaây döïng keá
hoaïch phuø hôïp vôùi ñaëc ñieåm rieâng vaø taâm lyù löùa tuoåi hoïc sinh lôùp mình
chuû nhieäm .
• Giuùp ñôõ giaùo vieân daïy moân giaùo duïc coâng daân coù ñieàu kieän
tham khaûo tö lieäu, saùch baùo, qua ñoùù thu thaäp nhieàu thoâng tin môùi trong
lónh vöïc vaên hoaù, xaõ hoäi, giaùo duïc. Nhôø vaäy vieäc lieân heä thöïc tieãn seõ
phong phuù, gaàn guõi vaø thieát thöïc gaây höùng thuù hoïc taäp cho hoïc sinh.
• Taïo ñieàu kieän cho Ñoaøn thanh nieân hoaït ñoäng veà thôøi gian, kinh
phí. Ñeå thuaän lôïi hôn cho söï laõnh ñaïo cuûa Chi boä thì caùc Chi boä tröôøng
hoïc caàn phaûi keát naïp ñaûng cho Bí thö Ñoaøn thanh nieân. Neân löïa choïn
caùc hoïc sinh gioûi vaø ham thích hoaït ñoäng ñoaøn theå vaøo Ban chaáp haønh
Ñoaøn.
Haøng naêm Hieäu tröôûng caàn phoå bieán cho phuï huynh bieát nhöõng
quy ñònh cuûa Boä, Sôû, noäi qui nhaø tröôøng, caùc bieän phaùp thöïc hieän giaùo
duïc ñaïo ñöùc, taïo ñieàu kieän cho phuï huynh ñöôïc goùp yù xaây döïng bieän
phaùp giaùo duïc ñaïo ñöùc cuûa nhaø tröôøng. Töø ñoù seõ taïo neân söï thoáng nhaát
cao vaø hoã trôï cho nhaø tröôøng tích cöïc hôn trong coâng taùc giaùo duïc ñaïo
ñöùc
2. Gia ñình :
• Caùc baäc cha meï laø nhaø giaùo duïc ñaàu tieân coù taùc duïng xaây döïng
nhöõng vieân gaïch ñaàu tieân cho söï hình thaønh nhaân caùch cuûa treû.
• Caùc baäc cha meï phaûi coù traùch nhieäm vôùi vieäc giaùo duïc con caùi
mình. Vì vaäy caàn phaûi bieát keát hôïp chaët cheõ moái quan heä nhaø tröôøng -
gia ñình - xaõ hoäi. Cuï theå laø:
• Thöôøng xuyeân lieân heä vôùi nhaø tröôøng ñeå bieát ñöôïc tình hình hoïc
taäp vaø reøn luyeän cuûa con mình. Thoáng nhaát vôùi nhaø tröôøng trong caùc
bieän phaùp giaùo duïc traùnh tình traïng “troáng ñaùnh xuoâi keøn thoåi ngöôïc”
hoaëc bao che giaûm nheï khuyeát ñieåm con caùi.
• Boá meï neân daønh thôøi gian quan taâm ñeán sinh hoaït cuûa con mình;
giôø giaác hoïc taäp, nghæ ngôi, vui chôi giaûi trí, baïn beø. Caàn höôùng con
mình coù nhöõng hoaït ñoäng giaûi trí laønh maïnh, taêng cöôøng söùc khoeû,nhö
chôi theå thao; quan taâm ñeán nhöõng ngöôøi baïn cuûa con mình vaø ngaên
caûn kòp thôøi neáu ñoù laø nhöõng hoïc sinh khoâng ngoan.
• Caàn giaùo duïc con mình phaùt huy nhöõng truyeàn thoáng toát ñeïp cuûa
doøng hoï, gia ñình veà göông “hoïc gioûi soáng toát”, coù yù thöùc vöôn ñeán
“chaân thieän myõ”, ñeå giuùp treû thaáy ñöôïc moät ñieàu laø baûn thaân mình seõ bò
laïc loõng neáu khoâng ñi vaøo “guoàng maùy” chung cuûa gia ñình.
• Boá meï phaûi laø ngöôøi maãu möïc, thöông yeâu coâng baèng vôùi con
caùi, hieåu ñöôïc taâm lyù con mình, saün saøng chia seû thoâng caûm, an uûi khi
con gaëp khoù khaên …..Baàu khoâng khí haïnh phuùc cuûa gia ñình seõ coù taùc
duïng toát trong vieäc hình thaønh nhaân caùch con caùi.
3. Xaõ hoäi:
• Uyû ban nhaân daân Huyeän, thò traán caàn tieáp tuïc thöïc hieän nghò
ñònh 36/ CP, 87/ CP cuûa Thuû Töôùng chính phuû, duy trì caùc bieän phaùp
haønh chính laäp laïi traät töï an toaøn giao thoâng, phoøng choáng ma tuyù vaø
caùc teä naïn xaõ hoäi. Khoâng caáp pheùp cho nhöõng hoä gia ñình xung quanh
tröôøng hoïc môû caùc baøn Bida, ñieän töû, Internet…
• Xaây döïng caùc khu xoùm, aáp vaên hoaù, gia ñình vaên hoaù môùi.
• Xaây döïng nhöõng tuï ñieåm vui chôi giaûi trí laønh maïnh nhö nhaø
vaên hoaù, nhaø thi ñaáu theå duïc theå thao, saân vaän ñoäng ôû töøng ñòa phöông,
giuùp thanh nieân vaø hoïc sinh coù ñieàu kieän vui chôi giaûi trí sau giôø hoïc,
laøm vieäc caêng thaúng.
• Trong lónh vöïc vaên ngheä, theå duïc theå thao, phim aûnh…, caàn löïa
choïn chöông trình tieát muïc mang tính giaùo duïc toát phuø hôïp vôùi ñaëc
ñieåm taâm lyù vaø thu huùt löùa tuoåi thanh thieáu nieân.
._.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- LA7007.pdf