Mối quan hệ biện chứng giữa chính sách kinh tế & chính sách xã hội trong thời kỳ quá độ lên Chủ nghĩa xã hội ở nước ta hiện nay

§Ò c­¬ng chi tiÕt A. §Æt vÊn ®Ò B. Néi dung I.Nh÷ng vÊn ®Ò lÝ luËn c¬ b¶n 1. Mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a chÝnh s¸ch kinh tÕ vµ chÝnh s¸ch x· héi. 1.1. Kh¸i niÖm chÝnh s¸ch kinh tÕ, chÝnh s¸ch x· héi, thêi kú qu¸ ®é tiÕn lªn Chñ nghÜa x· héi ë n­íc ta. 1.2. C¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh. 1.3. Mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a chÝnh s¸ch kinh tÕ vµ chÝnh s¸ch x· héi nh»m n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt vµ PLXH . 2. Mét vµi sù lùa chän gi÷a chÝnh s¸ch kinh tÕ t¨ng tr­ëngg víi viÖc gi¶i quyÕt chÝnh s¸ch x· héi trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ cña c¸c n­íc. 2.1. Quan ®iÓm t¨ng tr­ëng tr­íc , b×nh ®¼ng sau. 2.2. Quan ®iÓm ­u tiªn c«ng b»ng h¬n t¨ng tr­ëng . 2.3. Quan ®iÓm chÝnh s¸ch kinh tÕ t¨ng tr­ëng ®i liÒn víi c«ng b»ng x· héi (Thùc hiÖn chÝnh s¸ch x· héi). 3. Kinh nghiÖm rót ra tõ mét sè n­íc. 3.1. ChÝnh s¸ch kinh tÕ h­íng tíi sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ nhanh víi ph©n phèi c«ng b»ng, n©ng cao møc sèng cho mäi tÇng líp d©n c­ ®Æc biÖt lµ ng­êi nghÌo nãi chung vµ khu vùc n«ng th«n nãi riªng. 3.2. Chó träng ph¸t triÓn n«ng nghiÖp vµ ®¶m b¶o chÝnh s¸ch x· héi cho ng­êi d©n. 3.3. Coi gi¸o dôc lµ nÒn t¶ng . 4.Quan ®iÓm cña §¶ng vÒ gi¶i quyÕt mèi quan hÖ gi÷a chÝnh s¸ch kinh tÕ víi viÖc thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch x· héi II.Thùc tr¹ng viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch kinh tÕ vµ thùc hiÖn chÝnh s¸ch x· héi ViÖt Nam. 1. §¸nh gi¸ thùc tr¹ng. 1.1. Thùc tr¹ng chÝnh s¸ch kinh tÕ. 1.2. Thùc tr¹ng thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch x· héi. 2. §¸nh gi¸ nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®­îc vµ nh÷ng h¹n chÕ trong viÖc gi¶i quyÕt mèi quan hÖ gi÷a chÝnh s¸ch kinh tÕ víi chÝnh s¸ch x· héi nh»m n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt vµ phóc lîi x· héi ë n­íc ta. 2.1. Nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®­îc . 2.2. Nh÷ng h¹n chÕ vµ nguyªn nh©n. III.Ph­¬ng h­íng vµ gi¶i ph¸p gi¶i quyÕt mèi quan hÖ biÖn chøng giøa chÝnh s¸ch kinh tÕ vµ chÝnh s¸ch x· héi nh»m kh«ng ngõng n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt , PLXH ë n­íc ta trong thêi kú qu¸ ®é. 1. Ph­¬ng h­íng vµ môc tiªu ph¸t triÓn KT-XH ViÖt Nam trong kÕ ho¹ch 2006-2010. 1.1. C¸c môc tiªu chÝnh s¸ch kinh tÕ. 1.2. C¸c môc tiªu chÝnh s¸ch x· héi . 2. C¸c gi¶i ph¸p thùc hiÖn 2.1. Ph­¬ng h­íng ®Ó gi¶i quyÕt tèt mèi quan hÖ . 2.2. C¸c gi¶i ph¸p chñ yÕu. C. KÕt luËn . D. Danh môc tµi liÖu tham kh¶o A. §Æt vÊn ®Ò KÓ tõ sau ®¹i chiÕn thÕ giíi thø hai, nÒn kinh tÕ thÕ giíi cã nh÷ng b­íc tiÕn v­ît bËc. Xu thÕ toµn cÇu ho¸ diÔn ra m¹nh mÏ, nã th«i thóc mäi quèc gia, mäi khu vùc tham gia vµo cuéc tranh ®ua quyÕt liÖt v× sù ph¸t triÓn. Trong cuéc ®ua Êy, sù tôt hËu vÒ kinh tÕ sÏ ®Èy ®Êt n­íc ra khái quü ®¹o ph¸t triÓn. Tuy nhiªn kh«ng ph¶i quçc gia nµo còng ®­îc chuÈn bÞ kü l­ìng ®Ó tham gia vµo cuéc ®ua nµy, mét sè Ýt quèc gia sÏ nhanh chãng v­¬n lªn trë thµnh giµu cã vµ kÐo theo mét bé phËn d©n c­ còng trë thµnh giµu cã bá l¹i mét sè quèc gia tôt hËu ®»ng sau víi ®¹i bé phËn d©n c­ ph¶i sèng trong nghÌo khæ. Thùc tÕ chøng minh , theo thèng kª ViÖt Nam n¨m 1996, h¬n 30 n¨m qua, nÒn kinh tÕ thÕ giíi cã tèc ®é t¨ng tr­ëng rÊt cao, GNP/ng­êi t¨ng 3 lÇn, GNP toµn thÕ giíi t¨ng 6 lÇn tõ 4000 tû(n¨m 1960) lªn 23000 tû (n¨m 1994). Tuy nhiªn hè ng¨n c¸ch giµu nghÌo còng cã xu h­íng gia t¨ng. Kho¶ng ba phÇn t­ d©n sè cña c¸c n­íc kÐm ph¸t triÓn cã møc thu nhËp ©m. Chªnh lÖch gi÷a c¸c n­íc ph¸t triÓn vµ c¸c n­íc thÕ giíi thø ba vÒ thu nhËp t¨ng h¬n 3 lÇn. Thu nhËp cña 20% d©n sè nghÌo nhÊt thÕ giíi chiÕm 1,4% tæng thu nhËp toµn thÕ giíi cßn 20% ng­êi giµu nhÊt l¹i chiÕm tíi 85% thu nhËp thÕ giíi qu¶ lµ mét sù chªnh lÖch qu¸ lín. Tuy nhiªn vÊn ®Ò x· héi kh«ng chØ næi lªn ë c¸c n­íc kÐm ph¸t triÓn, ®ang ph¸t triÓn mµ c¸c n­íc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, vÊn ®Ò x· héi còng rÊt nan gi¶i, ®ã lµ n¹n thÊt nghiÖp, thÊt häc,tÖ n¹n x· héi, sù bÇn cïng ho¸, kho¶ng c¸ch giÇu nghÌo, c¸c m©u thuÉn x· héi næi lªn khã kiÓm so¸t. §ã chÝnh lµ sù kh«ng hµi hoµ hay sù m©u thuÉn gi÷a chÝnh s¸ch kinh tÕ vµ chÝnh s¸ch x· héi. Trong vµi thËp kû gÇn ®©y, c¸c quèc gia nhËn thÊy vÊn ®Ò thùc hiÖn chÝnh s¸ch kinh tÕ ®Ó t¨ng tr­ëng kinh tÕ ph¶i g¾n víi sù tiÕn bé vµ c«ng b»ng x· héi (thùc hiÖn chÝnh s¸ch x· héi). VÊn ®Ò ®Æt ra mang tÝnh chÊt toµn cÇu bëi vÊn ®Ò nµy kh«ng chØ cÇn thiÕt ®èi víi c¸c n­íc nghÌo mµ cßn ®èi víi tÊt c¶ nh÷ng n­íc ph¸t triÓn. §Æc biÖt ®èi víi n­íc ta, gi¶i quyÕt bµi to¸n ph¸t triÓn kinh tÕ víi bµi to¸n chÝnh s¸ch x· héi rÊt cÇn thiÕt, tÊt yÕu ph¶i gi¶i quyÕt trong sù nghiÖp c¶i c¸ch, ®æi míi kinh tÕ, xo¸ bá søc ú vµ sù tr× trÖ x· héi, m©u thuÉn vµ h¹n chÕ chÝnh s¸ch x· héi do nh÷ng h¹n chÕ cña c¬ chÕ qu¶n lý tËp trung quan liªu bao cÊp ë n­íc ta, ®Æc biÖt trong thêi kú qu¸ ®é tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi ë n­íc ta hiÖn nay. ChÝnh v× lý do trªn em chän ®Ò tµi tiÓu luËn: “Mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a chÝnh s¸ch kinh tÕ vµ chÝnh s¸ch x· héi trong thêi kú qu¸ ®é lªn Chñ nghÜa X· héi ë n­íc ta hiÖn nay”. Do kh¶ n¨ng cßn nhiÒu h¹n chÕ nªn kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt, em mong thÇy gi¸o gióp ®ì ®Ó bµi viÕt nµy cña em ®­îc hoµn thiÖn h¬n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n ! B. néi dung I. nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n 1. Mèi quan hÖ biÖn chøng gi÷a chÝnh s¸ch kinh tÕ vµ chÝnh s¸ch x· héi 1.1.Kh¸i niÖm chÝnh s¸ch kinh tÕ, chÝnh s¸ch x· héi . 1.1.1.Kh¸i niÖm chÝnh s¸ch kinh tÕ . ChÝnh s¸ch kinh tÕ lµ nh÷ng chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch cô thÓ, nh÷ng quy ®Þnh cña nhµ n­íc nh»m ®iÒu tiÕt nÒn kinh tÕ víi môc ®Ých t¨ng tr­ëng kinh tÕ, n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n, t¨ng phóc lîi x· héi. ChÝnh s¸ch kinh tÕ bao gåm mét sè lo¹i chÝnh s¸ch chñ yÕu: ChÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m«, chÝnh s¸ch ®iÒu tiÕt ho¹t ®éng kinh tÕ, chÝnh s¸ch kinh tÕ ®èi ngo¹i vµ chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ . C¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ ®Òu nh»m môc tiªu t¨ng tr­ëng kinh tÕ, t¨ng tr­ëng kinh tÕ lµ sù gia t¨ng hay t¨ng thªm vÒ s¶n l­îng (thu nhËp) tÝnh cho toµn bé nÒn kinh tÕ hay b×nh qu©n ®Çu ng­êi trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh. 1.1.2 Kh¸i niÖm chÝnh s¸ch x· héi . ChÝnh s¸ch x· héi lµ nh÷ng chñ tr­¬ng, nh÷ng chÝnh s¸ch cô thÓ, nh÷ng quy ®Þnh cña nhµ n­íc duy tr× hoÆc lµm thay ®æi nh÷ng ®iÒu kiÖn sèng cña c¸c tÇng líp d©n c­, h­íng ®Õn sù thÞnh v­îng cña c¸c tÇng líp d©n c­ trong x· héi; biÓu hiÖn cô thÓ d­íi d¹ng vèn con ng­êi vµ vèn x· héi. ChÝnh s¸ch kinh tÕ tèt lµ tiÒn ®Ò cho sù t¨ng tr­ëng bÒn v÷ng vÒ c¸c tiªu chuÈn sèng bao gåm tiªu dïng vËt chÊt, gi¸o dôc , søc kháe vµ b¶o vÖ m«i tr­êng vv... Ph¸t triÓn bÒn v÷ng lµ sù ph¸t triÓn ®¸p øng ®­îc c¸c nhu cÇu cña hiÖn t¹i mµ kh«ng lµm th­¬ng tæn kh¶ n¨ng ®¸p øng c¸c nhu cÇu t­¬ng lai. Cã nhiÒu quan ®iÓm trong chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ Theo P.Todako: ChÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ cÇn ®­îc hiÓu nh­ mét qu¸ tr×nh nhiÒu mÆt cã liªn quan ®Õn nh÷ng thay ®æi trong c¬ cÊu , trong th¸i ®é vµ thÓ chÕ còng nh­ viÖc ®Èy m¹nh t¨ng tr­ëng kinh tÕ , gi¶m bít møc ®é bÊt b×nh ®¼ng vµ xo¸ bá chÕ ®é nghÌo ®ãi. Chóng ta hiÓu chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ lµ mét qu¸ tr×nh t¨ng tiÕn vÒ mäi mÆt cña nÒn kinh tÕ bao gåm sù gia t¨ng vÒ s¶n l­îng hay thu nhËp vµ nh÷ng biÕn ®æi tiÕn bé vÒ c¬ cÊu kinh tÕ vµ x· héi. 1.2. C¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh. 1.2.1 C¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ thÓ hiÖn chÝnh s¸ch kinh tÕ ®óng d¾n . - Tæng s¶n phÈm quèc néi (GDP): Tæng s¶n phÈm quèc néi lµ toµn bé s¶n phÈm vµ dÞch vô míi t¹o ra trong n¨m b»ng c¸c yÕu tè s¶n xuÊt trong ph¹m vi l·nh thæ quèc gia. - Tæng s¶n phÈm quèc d©n (GNP): Tæng s¶n phÈm quèc d©n lµ toµn bé s¶n phÈm vµ dÞch vô cuèi cïng mµ tÊt c¶ c«ng d©n mét n­íc t¹o ra vµ cã thu nhËp trong n¨m, kh«ng ph©n biÖt s¶n xuÊt ®­îc thùc hiÖn ë trong n­íc hay ngoµi n­íc . - GDP/ng­êi: +Theo ph­¬ng ph¸p quy ®æi ngo¹i tÖ trùc tiÕp: GDP(®« la)/ P P: quy m« d©n sè GDP: quy m« thu nhËp +Theo ngang gi¸ søc mua : GDP thùc tÕ b×nh qu©n ®Çu ng­êi ®· ®­îc ®iÒu chØnh theo ngang gi¸ søc mua(1 $ sÏ mua ®­îc bao nhiªu GDP cña n­íc ®ã so víi 1 $ sÏ mua ®­îc bao nhiªu GDP t¹i MÜ ). 1.2.2 C¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh sù ph¸t triÓn x· héi thÓ hiÖn chÝnh s¸ch x· héi ®óng ®¾n. §Ó ph¶n ¸nh sù ®óng ®¾n cña chÝnh s¸ch x· héi thÓ hiÓn ë sù ph¸t triÓn x· héi ng­êi ta sö dông c¸c chØ tiªu nh­ sau: tuæi thä b×nh qu©n, tØ lÖ biÕt ch÷ , tØ lÖ chÕt yÓu, l­îng tiªu dïng Calo/ng­êi /ngµy, chi tiªu cho gi¸o dôc , % d©n sè ®­îc h­ëng c¸c ph­¬ng tiÖn vÖ sinh, hÖ sè Gini v.v... -ChØ sè ph¸t triÓn con ng­êi (HDI): Lµ chØ sè ®Ó tÝnh trung b×nh c¸c thµnh tùu trong ph¸t triÓn con ng­êi, ®ã lµ nh÷ng thµnh tùu vÒ nh÷ng n¨ng lùc c¬ b¶n nhÊt cña con ng­êi. C¸c bé phËn cÊu thµnh bao gåm: *Tuæi thä b×nh qu©n. *Tr×nh ®é v¨n hãa-gi¸o dôc. *Thu nhËp thùc tÕ b×nh qu©n ®Çu ng­êi tÝnh theo ngang gi¸ søc mua(PPP). -ChØ sè nghÌo khæ (HPI). Lµ th­íc ®o ®Ó ®¸nh gi¸ nghÌo ®ãi ®a chiÒu , chØ sè tæng hîp vÒ sù thiÖt thßi cña con ng­êi ®­îc ®¸nh gi¸ trªn c¸c khÝa c¹nh : cuéc sèng l©u dµi, khoÎ m¹nh, tri thøc , sù b¶o ®¶m vÒ kinh tÕ vµ sù héi nhËp x· héi. C¸c bé phËn cÊu thµnh bao gåm: + §èi víi nh÷ng n­íc ®ang ph¸t triÓn (HPI 1): *TØ lÖ ng­êi dù kiÕn kh«ng sèng ®Õn 40 tuæi. *TØ lÖ mï ch÷ . *TØ lÖ ng­êi kh«ng ®­îc tiÕp cËn víi c¸c dÞch vô y tÕ , n­íc s¹ch. *TØ lÖ trÎ em d­íi 5 tuæi bÞ suy dinh d­ìng. + §èi víi nh÷ng n­íc ph¸t triÓn (HPI 2): *TØ lÖ ng­êi dù kiÕn kh«ng sèng ®Õn 60 tuæi. *TØ lÖ nh÷ng ng­êi ch­a ®¹t ®­îc yªu cÇu chuÈn vÒ ®äc vµ viÕt. *ChØ sè nghÌo vÒ thu nhËp. *Sù thiÖt thßi trong hßa nhËp x· héi. 1.3. Mèi quan hÖ gi÷a chÝnh s¸ch kinh tÕ vµ chÝnh s¸ch x· héi nh»m n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt vµ phóc lîi x· héi . 1.3.1 §Æt vÊn ®Ò vÒ sù h¹n chÕ cña chÝnh s¸ch kinh tÕ chó träng t¨ng tr­ëng . Sau chiÕn tranh thÕ giíi II vµo 1960s c¸c quèc gia ®Òu nhÊn m¹nh ®Õn tÇm quan träng cña chÝnh s¸ch kinh tÕ h­íng ®Õn t¨ng tr­ëng kinh tÕ . Hä cho r»ng t¨ng tr­ëng kinh tÕ lµ môc tiªu c¬ b¶n cña mäi x· héi. KÕt qu¶ lµ nhiÒu n­íc ®· ®¹t ®­îc tèc ®é t¨ng tr­ëng cao, nh­ng sù t¨ng tr­ëng cao ®ã mang l¹i rÊt Ýt lîi Ých cho ng­êi nghÌo . ThÓ hiÖn lµ møc sèng cña hµng tr¨m triÖu ng­êi ë ch©u Phi, ch©u ¸, Trung §«ng d­êng nh­ kh«ng t¨ng thËm chÝ cßn gi¶m ®i; tØ lÖ thÊt nghiÖp vµ b¸n thÊt nghiÖp t¨ng c¶ ë n«ng th«n vµ thµnh thÞ ; ph©n phèi bÊt b×nh ®¼ng trong thu nhËp t¨ng dÉn ®Õn t×nh tr¹ng nghÌo tuyÖt ®èi cßn phæ biÕn. Nh÷ng nguyªn nh©n ®ã lµ: Thø nhÊt, trong mét sè tr­êng hîp ChÝnh phñ muèn t¨ng thªm søc m¹nh qu©n sù , hoÆc danh tiÕng cña ®Êt n­íc vµ danh tiÕng cña c¸c tËp ®oµn cai trÞ mµ ®· ®Çu t­ vµo hÖ thèng qu©n sù , hoÆc c¸c dù ¸n to lín trong rõng rËm, trªn sa m¹c , ®©y lµ nh÷ng ®Çu t­ ®­a l¹i Ýt Ých lîi trùc tiÕp cho nh÷ng ng­êi d©n(t¨ng tr­ëng cao nhê t¨ng ®Çu t­ vµo nh÷ng dù ¸n qu©n sù nh­ tr­êng hîp cña Ên §é , Pakixtan ; nh÷ng dù ¸n ®Ó x©y dùng nh÷ng thµnh phè hiÖn ®¹i mang tÝnh thÝ ®iÓm nh­ thµnh phè Th­îng H¶i cña Trung Quèc. Thø hai, do c¸c nguån lùc khan hiÕm ®Ó t¹o ra sù t¨ng tr­ëng tiÕp theo, do vËy mét bé phËn lín thu nhËp ®­îc dïng ®Ó t¸i ®Çu t­. NÕu qu¸ tr×nh nµy tiÕp tôc trong mét thêi gian dµi th× kh«ng nh÷ng kh«ng n©ng cao ®­îc ®êi sèng nh©n d©n mµ tr¸i l¹i cßn lµm cho mäi tiªu dïng gi¶m sót, mÆc dï vÉn t¹o ra ®­îc sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ . Thø ba, khi thu nhËp vµ tæng quü tiªu dïng t¨ng lªn nh­ng nh÷ng ng­êi giµu cã l¹i nhËn ®­îc toµn bé hoÆc phÇn lín phÇn t¨ng thªm nµy, dÉn ®Õn t×nh tr¹ng ng­êi giµu sÏ giµu thªm, cßn ng­êi nghÌo l¹i nghÌo ®i. §iÒu ®ã thÓ hiÖn chÝnh s¸ch x· héi ®· kh«ng ®­îc quan t©m ®óng møc. 1.3.2. Sù chuyÓn h­íng trong nhËn thøc (sau n¨m 1970) Nh÷ng n­íc ph¸t triÓn : NhÊn m¹nh träng t©m vµo chÊt l­îng cuéc sèng, ®Æc biÖt quan t©m ®Õn m«i tr­êng. Nh÷ng n­íc ®ang ph¸t triÓn: Môc tiªu chÝnh cña ho¹t ®éng kinh tÕ lµ xãa bá n¹n nghÌo ®ãi phæ biÕn vµ sù bÊt b×nh ®¼ng ngµy cµng t¨ng trong ph©n phèi thu nhËp. §©y lµ nh÷ng vÊn ®Ò cèt lâi cña ph¸t triÓn kinh tÕ .  1.3.3. Quan hÖ kh¸ch quan, biÖn chøng gi÷a chÝnh s¸ch kinh tÕ vµ chÝnh s¸ch x· héi . ChÝnh s¸ch kinh tÕ vµ chÝnh s¸ch x· héi ngoµi nh÷ng môc tiªu riªng cßn cã môc tiªu chung lµ nh»m ph¸t triÓn con ng­êi , ®¶m b¶o c«ng b»ng vÒ quyÒn lîi vµ nghÜa vô c«ng d©n, thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña x· héi. ChÝnh s¸ch kinh tÕ tr­íc hÕt nh»m gióp t¨ng tr­ëng kinh tÕ lµ ®iÒu kiÖn tr­íc tiªn ®Ó c¶i thiÖn chÝnh s¸ch x· héi, n©ng cao phóc lîi x· héi , kh¾c phôc t×nh tr¹ng ®ãi nghÌo cña mét quèc gia. Nguyªn nh©n ®Çu tiªn cña ®ãi nghÌo lµ kinh tÕ kh«ng t¨ng tr­ëng . Trong c¸c x· héi tiÒn T­ b¶n chñ nghÜa, kinh tÕ t¨ng tr­ëng rÊt chËm, v× vËy t×nh tr¹ng ®ãi nghÌo rÊt phæ biÕn . ChÝnh s¸ch x· héi tÊt yÕu ph¶i dùa trªn sù ph¸t triÓn kinh tÕ . Ph¸t triÓn kinh tÕ t¹o ra c¬ së vËt chÊt ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò phóc lîi vµ thùc hiÖn tèt c¸c chÝnh s¸ch x· héi. Kinh tÕ ph¸t triÓn sÏ n©ng cao ®êi sèng cña tõng c¸ nh©n vµ toµn x· héi , t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸ nh©n tham gia tÝch cùc vµo c¸c ho¹t ®éng cña céng ®ång, trong ®ã cã ho¹t ®éng phóc lîi x· héi . Kinh tÕ ph¸t triÓn, Nhµ n­íc sÏ cã nguån thu ®Ó thùc hiÖn c¸c ch­¬ng tr×nh phóc lîi x· héi, thù hiÖn chÝnh s¸ch x· héi. Do ®ã , ph¸t triÓn kinh tÕ lµ ®iÒu kiÖn vµ tiÒn ®Ò ®Ó ph¸t triÓn vµ ®a d¹ng hãa c¸c ho¹t ®éng cña chÝnh s¸ch x· héi . ChÝnh phñ c¸c n­íc th­êng dµnh mét tØ lÖ nhÊt ®Þnh cña GNP ®Ó chi cho viÖc gi¶i quyÕt c¸c chÝnh s¸ch x· héi nªn thu nhËp quèc d©n cµng lín th× kh¶ n¨ng ng©n s¸ch chi cho chÝnh s¸ch x· héi cµng lín. Nãi c¸ch kh¸c , sù quan t©m vµ møc chi phÝ dµnh cho chÝnh s¸ch x· héi tØ lÖ thuËn víi ph¸t triÓn kinh tÕ . §iÒu ®ã cã nghÜa lµ kinh tÕ ph¸t triÓn cµng m¹nh th× chi tiªu cho thùc hiÖn chÝnh s¸ch x· héi cµng t¨ng . ChØ khi t¹o ra ®­îc mét khèi l­îng vËt chÊt ®¸ng kÓ th× míi cã thÓ thùc hiÖn vµ ®¸p øng ®­îc c¸c nhu cÇu x· héi ngµy mét t¨ng vµ ®a d¹ng, cã thÓ ®iÒu chØnh , hoµn thiÖn vµ thay ®æi c¸c chÝnh s¸ch x· héi . Thùc tÕ cho thÊy , vÒ tæng thÓ , hÖ thèng chÝnh s¸ch x· héi, phóc lîi x· héi cña c¸c n­íc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn tèt h¬n h¼n so víi hÖ thèng chÝnh s¸ch x· héi, phóc lîi x· héi cña c¸c n­íc kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn . Ng­êi ta cã thÓ phª ph¸n hÖ thèng chÝnh s¸ch x· héi, phóc lîi x· héi cña mét n­íc kinh tÕ ph¸t triÓn nh­ng ®iÒu ®ã chØ muèn nãi lµ chÝnh s¸ch x· héi cña n­íc ®ã ch­a t­¬ng xøng víi tiÒm lùc kinh tÕ cã thÓ ®¸p øng ®­îc . Ng­îc l¹i ng­êi ta th­êng khen hÖ thèng chÝnh s¸ch x· héi vµ phóc lîi x· héi cña mét n­íc ®ang ph¸t triÓn nµo ®ã lµ muèn nãi r»ng chÝnh s¸ch x· héi vµ phóc lîi x· héi cña n­íc ®ã tèt so víi ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ n­íc ®ã cã thÓ ®¸p øng. Mét tØ lÖ nhá GNP cña c¸c n­íc giµu còng lín h¬n rÊt nhiÒu tØ lÖ cao GNP cña c¸c n­íc nghÌo v× GNP cña hai nhãm n­íc qu¸ chªnh lÖch. Kh«ng ai d¸m kh¼ng ®Þnh r»ng chÝnh s¸ch x· héi vµ phóc lîi x· héi cña mét n­íc nghÌo vÒ tæng thÓ l¹i h¬n ®­îc chÝnh s¸ch x· héi vµ phóc lîi x· héi cña mét n­íc giµu mÆc dï cã thÓ phª ph¸n n­íc giµu h¬n vÒ mÆt nµo ®ã. §Ó ph¶n ¸nh chÝnh s¸ch x· héi vµ phóc lîi x· héi cña mét n­íc , bao giê ng­êi ta còng nh×n ®Õn kh¶ n¨ng kinh tÕ cña n­íc ®ã råi ®­a ra nh÷ng ®¸nh gi¸ møc ®é t­¬ng xøng. Nh­ vËy chÝnh s¸ch kinh tÕ t¹o ®iÒu kiÖn cho t¨ng tr­ëng kinh tÕ lµ nh©n tè kh¸ch quan quan träng ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn chÝnh s¸ch x· héi vµ phóc lîi x· héi . ChÝnh s¸ch kinh tÕ h­íng tíi sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ lµ mét trong nh÷ng nh©n tè quyÕt ®Þnh nhÊt ®Ó ®¶m b¶o ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn c¸c chÝnh s¸ch x· héi vµ phóc lîi x· héi. T¨ng tr­ëng kinh tÕ t¹o ra ngµy cµng nhiÒu cña c¶i vËt chÊt cho x· héi, c¬ së ®Ó n©ng cao møc sèng ng­êi d©n, æn ®Þnh chÝnh s¸ch hiÖn t¹i, ®¶m b¶o cuéc sèng t­¬ng lai. Nhê t¨ng tr­ëng kinh tÕ, Nhµ n­íc míi cã ®iÒu kiÖn x©y dùng nh÷ng c¬ së phóc lîi nh­ nhµ d­ìng l·o, tr¹i trÎ må c«i, c¬ së phóc lîi danh cho ng­êi tµn tËt, c¸c khu vui ch¬i gi¶i trÝ, c¸c bÖnh viÖn míi vµ hiÖn ®¹i, më mang hÖ thèng gi¸o dôc, y tÕ ... Nh­ng ph¶i ch¨ng cø cã cã chÝnh s¸ch kinh tÕ tèt, nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn th× chÝnh s¸ch x· héi vµ phóc lîi x· héi sÏ ®­îc c¶i thiÖn? T¨ng tr­ëng kinh tÕ kh«ng tù nã gi¶i quyÕt ®­îc c¸c vÊn ®Ò chÝnh s¸ch x· héi vµ phóc lîi x· héi mÆc dï Nhµ n­íc vÉn chó ý ®Õn viÖc gi¶i quyÕt viÖc gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò chÝnh s¸ch x· héi vµ phóc lîi x· héi nh­ x©y dùng m¹ng l­íi y tÕ ®Õn tËn c¬ së , phßng bÖnh , ch÷a bÖnh cho nh©n d©n, ch¨m lo ®êi sèng cho c¸c gia ®×nh bé ®éi, th­¬ng binh , liÖt sÜ, më mang gi¸o dôc... nh»m æn ®Þnh x· héi. Thùc tÕ nh÷ng n¨m gÇn ®©y, Nhµ n­íc ®· ban hµnh mét sè chÝnh s¸ch chÝnh s¸ch x· héi vµ phóc lîi x· héi trªn tinh thÇn ®æi míi vµ cè g¾ng thùc hiÖn ®ång thêi c¶ chÝnh s¸ch ph¸t triÓn, t¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ chÝnh s¸ch x· héi . C¸c chÝnh s¸ch x· héi kh«ng tån t¹i ®éc lËp mµ n»m trong tæng thÓ hÖ thèng chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc nªn Nhµ n­íc cã vai trß to lín trong viÖc qu¶n lý, thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch x· héi, t¹o ra sù liªn kÕt , thèng nhÊt gi÷a c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ vµ chÝnh s¸ch x· héi ®Ó ®Þnh h­íng vµ thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ phôc vô c¸c môc tiªu chÝnh s¸ch x· héi vµ n©ng cao phóc lîi x· héi , tõ viÖc ®¶m b¶o lîi Ých cña c¸c tÇng líp nh©n d©n ®Õn viÖc ph¸t triÓn con ng­êi vµ hoµn thiÖn c¬ cÊu x· héi . 2. Mét vµi sù lùa chän gi÷a chÝnh s¸ch t¨ng tr­ëng kinh tÕ víi viÖc gi¶i quyÕt chÝnh s¸ch x· héi trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ cña c¸c n­íc. 2.1. Quan ®iÓm t¨ng tr­ëng tr­íc, b×nh ®¼ng sau. Quan ®iÓm nµy nhÊn m¹nh vµo chÝnh s¸ch kinh tÕ thóc ®Èy t¨ng tr­ëng kinh tÕ, coi t¨ng tr­ëng kinh tÕ lµ ®Çu tµu ®Ó kÐo theo sù biÕn ®æi vÒ c¬ cÊu kinh tÕ vµ x· héi. Thùc tÕ cho thÊy, nh÷ng n­íc theo quan ®iÓm nµy ®· ®¹t ®­îc tèc ®é t¨ng tr­ëng cao , kh«ng ngõng t¨ng thu nhËp cho nÒn kinh tÕ song còng cho thÊy nh÷ng h¹n chÕ c¬ b¶n cña viÖc lùa chän nµy(nguån tµi nguyªn bÞ kiÖt quÖ vµ m«i tr­êng sinh th¸i bÞ huû ho¹i nÆng nÒ, cïng víi t¨ng tr­ëng lµ nh÷ng bÊt b×nh ®¼ng vÒ kinh tÕ vµ chÝnh trÞ xuÊt hiÖn t¹o ra nh÷ng m©u thuÉn vµ xung ®ét gay g¾t, ph¸ huû vµ h¹ thÊp mét sè gi¸ trÞ truyÒn thèng tèt ®Ñp nh­ nÒn gi¸o dôc gia ®×nh, c¸c gi¸ trÞ tinh thÇn , thuÇn phong mÜ tôc , c¸c chuÈn mùc d©n téc , sù t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn nhanh chãng ®­a ®Õn nh÷ng diÔn biÕn khã l­êng tr­íc lµm ®êi sèng kinh tÕ x· héi bÞ ®¶o lén , mÊt æn ®Þnh, v.v...) §iÓn h×nh theo quan ®iÓm nµy lµ Braxin. Braxin ph¸t triÓn nhanh nh­ng chÝnh s¸ch x· héi vµ phóc lîi x· héi víi con ng­êi l¹i kh«ng ®­îc gi¶i quyÕt tèt. Braxin lµ mét n­íc lín, giµu tµi nguyªn vµ ®· cã nh÷ng tiÕn bé ®¸ng kÓ trong viÖc t¹o ra mét nÒn kinh tÕ hiÖn ®¹i. Mét vµi ngµnh c«ng nghiÖp vµ thµnh phè cã thÓ s¸nh ®­îc víi c¸c n­íc ph¸t triÓn. Ngoµi sù næi tiÕng vÒ mét sè ngµnh c«ng nghiÖp vµ ®« thÞ , Braxin còng t¹o ®­îc nh÷ng tiÕn bé quan träng trong n«ng nghiÖp , nh­ sù ph¸t triÓn cña ®Ëu t­¬ng , mét lo¹i c©y xuÊt khÈu chÝnh bªn c¹nh cµ phª vµ c¸c s¶n phÈm truyÒn thèng kh¸c. Nh­ng sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ cña Braxin lµ kh«ng v÷ng ch¾c vµ kh«ng ®ång ®Òu. TÊt c¶ nh÷ng ng­êi d©n Braxin ë phÝa §«ng-B¾c hÇu nh­ kh«ng ®­îc h­ëng thô lîi Ých tõ t¨ng tr­ëng . Ngay c¶ nh÷ng thµnh phè lín , hiÖn ®¹i ë phÝa Nam còng cã nh÷ng khu æ chuét ®¸ng kinh sî , ®«i khi liÒn kÒ ngay víi nh÷ng khu kiÕn tróc míi, xa hoa. Nguyªn nh©n lµ ë Braxin quyÒn së h÷u tµi s¶n ®­îc tËp trung cao, kh«ng cã c¶i c¸ch ruéng ®Êt, gi¸o dôc chÞu t¸c ®éng nhiÒu cña c¸c yÕu tè kinh tÕ thÞ tr­êng, trong c«ng nghiÖp vµ n«ng nghiÖp ®Òu nhÊn m¹nh ®Õn c¸c c¬ së s¶n xuÊt cã quy m« lín, khuyÕn khÝch c«ng nghiÖp sö dông nhiÒu vèn. KÕt qu¶ lµ møc ®é bÊt b×nh ®¼ng cña Braxin lµ rÊt cao vµ cã Ýt tiÕn bé trong viÖc gi¶m bít nghÌo khæ mÆc dï møc t¨ng tr­ëng kinh tÕ nhanh. 2.2.Quan ®iÓm ­u tiªn c«ng b»ng h¬n t¨ng tr­ëng . 2.2.1 Ph©n phèi tr­íc , t¨ng tr­ëng sau. §©y lµ quan ®iÓm chñ ®¹o cña c¸c n­íc ®i theo Chñ nghÜa x· héi sau thÕ chiÕn thø hai. Hä cho r»ng , viÖc tËp trung tµi s¶n vµo mét nhãm ng­êi lµ trë ng¹i cho sù ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt. BÊt b×nh ®¼ng kh«ng chØ lµ sù tha ho¸ ph¸t triÓn mµ cßn lµ trë ng¹i cho sù ph¸t triÓn . V× vËy ph©n phèi l¹i lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt cho t¨ng tr­ëng , cô thÓ lµ ®o¹t tõ ng­êi giµu chia cho ng­êi nghÌo . C¬ chÕ ph©n phèi ®­îc x¸c lËp sao cho ®¶m b¶o thu nhËp phô thuéc vµo ®ãng gãp lao ®éng . Tuy nhiªn, nÒn t¶ng cña sù ph©n phèi lµ chñ nghÜa b×nh qu©n . Do vËy mÆc dï nã lµ nguån cæ vò lín lao víi nh©n d©n nh­ng nã ®· kh«ng cã c¬ së v÷ng ch¾c ®Ó tån t¹i. 2.2.2 LÊy con ng­êi lµm trung t©m (D.Korten) . Theo «ng , hÇu hÕt c¸c m« h×nh ph¸t triÓn ®Òu lÊy chÝnh s¸ch kinh tÕ t¨ng tr­ëng lµm träng t©m vµ «ng phª ph¸n c¸c m« h×nh ®ã. ¤ng cho r»ng, ph¸t triÓn lÊy con ng­êi lµm trung t©m lµ mét tiÕn tr×nh qua ®ã c¸c thµnh viªn cña x· héi t¨ng ®­îc kh¶ n¨ng cña c¸ nh©n vµ ®Þnh chÕ cña m×nh ®Ó huy ®éng vµ qu¶n lÝ c¸c nguån lùc nh»m t¹o ra thµnh qu¶ bÒn v÷ng , c¶i thiÖn chÊt l­îng cuéc sèng cña hä sao cho phï hîp h¬n. ¤ng kh¼ng ®Þnh quan ®iÓm lµm trung t©m, ñng hé tÝnh chÊt bÒn v÷ng cña cuéc sèng vµ m«i tr­êng h¬n lµ chÝnh s¸ch kinh tÕ t¨ng s¶n l­îng cña nÒn kinh tÕ . 2.3. Quan ®iÓm chÝnh s¸ch kinh tÕ t¨ng tr­ëng ®i liÒn víi c«ng b»ng x· héi (Thùc hiÖn chÝnh s¸ch x· héi). §©y lµ sù lùa chän trung gian gi÷a hai quan ®iÓm trªn. Quan ®iÓm nµy võa nhÊn m¹nh vÒ sè l­îng , võa chó ý vÒ chÊt l­îng cña sù ph¸t triÓn. ChÝnh s¸ch kinh tÕ ph¶i g¾n víi viÖc gi¶m thiÓu nghÌo ®ãi vµ c«ng b»ng x· héi, t¨ng tr­ëng kinh tÕ ph¶i bÒn v÷ng ®Ó phï hîp víi c¸c môc tiªu æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m«. Theo quan ®iÓm nµy ®iÓn h×nh lµ Hµn Quèc. Hµn Quèc cã møc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ cao víi nh÷ng biÖn ph¸p râ rµng ®Ó gi¶m bít nghÌo khæ vµ tho¶ m·n nh÷ng nhu cÇu c¬ b¶n. ë Hµn Quèc, tµi s¶n ®Æc biÖt lµ ®Êt ®ai ®· ®­îc ph©n phèi t­¬ng ®èi b×nh ®¼ng tr­íc khi b¾t ®Çu cã sù t¨ng tr­ëng nhanh. Sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ nhanh b¾t ®Çu tõ 1960s ®· rÊt quan t©m ®Õn viÖc hiÖn ®¹i hãa nh÷ng c«ng ty nhá vµ võa. QuyÒn së h÷u cña ng­êi n­íc ngoµi ®­îc h¹n chÕ ë møc thÊp nhÊt. T¨ng nhanh s¶n xuÊt ®Ó xuÊt khÈu ®· thu hót nhiÒu lao ®éng. HÖ thèng gi¸o dôc b¶o ®¶m cho tÊt c¶ trÎ em, tr×nh ®é phæ cËp ngµy ®­îc n©ng cao vµ lùa chän nghiªm ngÆt nh÷ng ng­êi cã kh¶ n¨ng tèt nhÊt ®Ó tiÕp tôc häc tËp ë møc cao h¬n. Do ®ã ®· gãp phÇn gi¶m bít nhanh chãng sù nghÌo khæ, ®ång thêi hç trî cho sù c«ng b»ng vµ t¨ng tr­ëng. 3. Kinh nghiÖm rót ra tõ mét sè n­íc. Qu¸ tr×nh thùc hiÖn chÝnh s¸ch kinh tÕ vµ chÝnh s¸ch x· héi gi¶m bÊt b×nh ®¼ng ë Hµn Quèc , Malaixia cho ta mét sè kinh nghiÖm nh­ sau: 3.1.ChÝnh s¸ch kinh tÕ h­íng tíi sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ nhanh víi ph©n phèi c«ng b»ng, n©ng cao møc sèng cho mäi tÇng líp d©n c­ ®Æc biÖt lµ ng­êi nghÌo nãi chung vµ khu vùc n«ng th«n nãi riªng. ChÝnh ®­êng lèi ph¸t triÓn ®óng ®¾n ®· ®­a c¸c n­íc nµy trë thµnh c¸c quèc gia cã tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ cao (8% / n¨m) ®­îc xÕp vµo c¸c quèc gia cã tØ lÖ tiÕt kiÖm/ GDP lín . C¸c ngµnh c«ng nghiÖp cÇn sö dông nhiÒu lao ®éng thu hót ®­îc l­îng lao ®éng nhµn rçi ë khu vùc n«ng th«n, gi¶i quyÕt ®­îc t×nh tr¹ng thÊt nghiÖp trµn lan khi tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸. H¬n n÷a, tiÒn l­¬ng trung b×nh t¨ng rÊt cao (Malaixia 10%/n¨m , Hµn Quèc 6%/n¨m). §iÒu nµy ®­a hä trë thµnh c¸c n­íc cã thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi vµ tiÒn l­¬ng cao nhÊt khu vùc, tØ lÖ thÊt nghiÖp thÊp chøng tá hä tho¸t khái sù ®ãi khæ , tiÕn tíi t¹o ®ñ viÖc lµm cã thu nhËp cao cho ng­êi lao ®éng vµ dÇn xo¸ bá kho¶ng c¸ch trong ph©n phèi thu nhËp . 3.2. Chó träng ph¸t triÓn n«ng nghiÖp vµ ®¶m b¶o chÝnh s¸ch x· héi cho ng­êi d©n. VÒ c¬ b¶n gi¶i quyÕt bÊt b×nh ®¼ng gi÷a thµnh thÞ vµ n«ng th«n , gi÷a vïng kÐm ph¸t triÓn vµ vïng ph¸t triÓn , kh«ng chØ cÇn sù nç lùc cña chÝnh phñ mµ ph¶i cã thêi gian dµi ®Ó ®­a c¸c vïng nµy v­ît qua sù kh¸c biÖt vÒ kinh tÕ –x· héi , tËp trung vèn ®Çu t­ ®Ó ­u tiªn ph¸t triÓn kÞp thêi c¸c vïng kÐm ph¸t triÓn . Sù ®Çu t­ nµy cã thÓ lµm gi¶m tèc ®é t¨ng tr­ëng giai ®o¹n ®Çu nh­ng nã t¹o ®iÒu kiÖn tèt h¬n cho c¸c giai ®o¹n tiÕp theo, tr¸nh hËu qu¶ chªnh lÖch cµng lín vµ khã gi¶i quyÕt cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn sau nµy . NhËn thøc vÊn ®Ò ®ã , do ®iÒu kiÖn thuËn lîi Malaixia chó träng ph¸t triÓn n«ng nghiÖp ngay tõ ®Çu vµ kÕt qu¶ lµ trë thµnh n­íc lín trªn thÕ giíi vÒ xuÊt khÈu dÇu cä , cao su , c«ca. Cßn Hµn Quèc ®· më cöa thÞ tr­êng theo xu thÕ tù do ho¸, c¾t gi¶m c¸c kho¶n môc thuÕ quan xuÊt nhËp khÈu do vËy nÒn kinh tÕ t¨ng tr­ëng nhanh. Sau mét thêi gian dµi , hai quèc gia nµy chØ chó träng ®Õn t¨ng tr­ëng kinh tÕ bá qua c«ng b»ng x· héi cho nªn trong x· héi cã sù x¸o trén, cã sù bÊt c«ng lín trong ph©n phèi thu nhËp nh­ ë Malaixia tËp trung vµo ng­êi M·lai....Do vËy , chÝnh phñ hä míi chó träng ®Õn ph©n phèi thu nhËp , ®¶m b¶o c«ng b»ng cho mäi ng­êi d©n . Malaixia hç trî cho ng­êi d©n ë vïng xa x«i ®Ó hä cã c¬ héi ph¸t triÓn , cã chç ë, ®­îc häc tËp , lµm ¨n. Hµn Quèc cã c¸c chÝnh s¸ch rÊt cô thÓ vÒ b¶o hiÓm y tÕ ph¸t triÓn con ng­êi , ch¨m sãc søc khoÎ céng ®ång , thµnh lËp c¸c ch­¬ng tr×nh an sinh x· héi , cøu trî vÒ x· héi vµ chÕ ®é h­u trÝ. 3.3. Coi gi¸o dôc lµ nÒn t¶ng . §Ó tiÕn hµnh ph©n phèi thu nhËp b×nh ®¼ng ®Ó gi¶m mét c¸ch cã hiÖu qu¶ sù chªnh lÖch thu nhËp, c¶i thiÖn sù b×nh ®¼ng gi÷a c¸c tÇng líp d©n c­ th× viÖc t¨ng c­êng gi¸o dôc lµ rÊt quan träng . Chi tiªu cho gi¸o dôc hµng n¨m trong GDP cña c¸c n­íc lµ rÊt lín nh­ ë Malaixia chiÕm 1/3 chi tiªu c«ng céng . NÕu tÝnh theo HDI th× sù chªnh lÖch vÒ møc ®é ph¸t triÓn nguån lùc ®· thu hÑp tõ n¨m 1970 (T¹i n¨m 1970 HDI cña ng­êi M·lai chØ b»ng 70% cña ng­êi Hoa nh­ng ®Õn 1991 lµ 82%). ViÖc chó träng ®Çu t­ vµo gi¸o dôc , ch¨m sãc søc khoÎ vµ dÞch vô x· héi kh¸c ®· lµm cho HDI cña ng­êi M·lai t¨ng 1,5 lÇn so víi ng­êi Hoa. Do ®Çu t­ m¹nh vµo gi¸o dôc, ng­êi lao ®éng ë Malaixia cã kh¶ n¨ng tiÕp thu c«ng nghÖ míi, ®¸p øng ®­îc nhu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ nhanh chãng cña ®Êt n­íc. Víi Hµn Quèc, do chÝnh phñ ý thøc ®­îc sù cÇn thiÕt ph¶i t¹o ra c¸c c¬ héi b×nh ®¼ng cho con em cña mäi tÇng líp d©n c­, v× vËy gi¸o dôc ë Hµn Quèc lu«n lu«n lµ nh©n tè c¬ b¶n, quan träng trong viÖc t¹o nguån lùc cÇn thiÕt cho ph¸t triÓn kinh tÕ vµ khoa häc kü thuËt . Hµn Quèc lµ n­íc cã tØ lÖ ng­êi biÕt ch÷ cao nhÊt thÕ giíi vµ chÝnh nh÷ng ng­êi cã tr×nh ®é häc vÊn cao ®· lµ nh©n tè c¬ b¶n gióp Hµn Quèc v­ît bËc trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. Nh­ vËy , Hµn Quèc vµ Malaixia coi gi¸o dôc lµ yÕu tè c¬ b¶n cÊu thµnh t¨ng tr­ëng. 4. Quan ®iÓm cña §¶ng ta gi¶i quyÕt mèi quan hÖ gi÷a chÝnh s¸ch kinh tÕ víi viÖc thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch x· héi nh»m n©ng cao ®êi sèng, ®¶m b¶o phóc lîi x· héi cho ng­êi d©n. §¹i héi X cña §¶ng ta ®Ò ra môc tiªu : ®­a n­íc ta ra khái t×nh tr¹ng kÐm ph¸t triÓn , n©ng cao râ rÖt ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn cña nh©n d©n ®Ó ®Õn n¨m 2020 n­íc ta c¬ b¶n trë thµnh n­íc c«ng nghiÖp theo h­íng hiÖn ®¹i . NhiÖm vô chñ yÕu cña chóng ta lµ tËp trung lùc l­îng , tranh thñ thêi c¬, v­ît qua thö th¸ch, ®æi míi toµn diÖn, ph¸t triÓn kinh tÕ ®a thµnh phÇn. Quan ®iÓm cña §¶ng ta lµ ph¸t triÓn nhanh vµ bÒn v÷ng , t¨ng tr­ëng kinh tÕ ®i ®«i víi viÖc thùc hiÖn tiÕn bé , c«ng b»ng x· héi vµ b¶o vÖ m«i tr­êng. Cô thÓ: 4.1. Ph¸t huy cao ®é mäi nguån lùc ®Ó ph¸t triÓn nhanh vµ cã hiÖu qu¶ nh÷ng s¶n phÈm , ngµnh , lÜnh vùc mµ ta cã lîi thÕ , ®¸p øng c¬ b¶n nhu cÇu thiÕt yÕu trong n­íc vµ ®Èy m¹nh xuÊt khÈu. C¸c vïng kinh tÕ träng ®iÓm cã tèc ®é t¨ng tr­ëng nhanh, cao h¬n møc b×nh qu©n chung, ®ãng gãp lín vµo tèc ®é t¨ng tr­ëng cña c¶ n­íc vµ l«i kÐo , hç trî c¸c vïng kh¸c cïng ph¸t triÓn . T¨ng tr­ëng nhanh n¨ng suÊt lao ®éng x· héi vµ n©ng cao chÊt l­îng t¨ng tr­ëng . 4.2. Thùc hiÖn chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ, t¨ng tr­ëng nhanh n¨ng lùc néi sinh vÒ khoa häc vµ c«ng nghÖ , ®Èy m¹nh gi¸o dôc vµ ®µo t¹o , ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cã chÊt l­îng cao phôc vô tèt yªu cÇu c«ng nghiÖp ho¸ , hiÖn ®¹i ho¸ vµ tõng b­íc tiÕp cËn víi nÒn kinh tÕ tri thøc. §i nhanh vµo c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ë nh÷ng ngµnh vµ lÜnh vùc then chèt ®Ó t¹o b­íc nh¶y vät vÒ kinh tÕ vµ c«ng nghÖ , t¹o tèc ®é t¨ng tr­ëng v­ît tréi ë nh÷ng s¶n phÈm chñ lùc . 4.3. Ph¸t huy nh©n tè con ng­êi , më réng c¬ héi cho mäi ng­êi ®Òu cã ®iÒu kiÖn ph¸t huy tµi n¨ng, tham gia vµo qu¸ tr×nh ph¸t triÓn vµ thô h­ëng nh÷ng thµnh qu¶ ph¸t triÓn; ®ång thêi cã tr¸ch nhiÖm gãp søc thùc hiÖn d©n giµu , n­íc m¹nh , x· héi c«ng b»ng , d©n chñ , v¨n minh , gi÷ g×n vµ ph¸t triÓn nÒn v¨n ho¸ d©n téc, ®Èy lïi c¸c tÖ n¹n x· héi. N©ng cao chÊt l­îng cuéc sèng cña nh©n d©n vÒ ¨n , ë , ®i l¹i , phßng vµ ch÷a bÖnh , häc tËp , lµm viÖc , tiÕp nhËn th«ng tin , sinh ho¹t v¨n ho¸. 4.4. ChÝnh s¸ch kinh tÕ , x· héi ph¶i g¾n chÆt víi b¶o vÖ vµ c¶i thiÖn m«i tr­êng, b¶o ®¶m sù hµi hoµ gi÷a m«i tr­êng nh©n t¹o víi m«i tr­êng thiªn nhiªn vµ x· héi . Chñ ®éng phßng tr¸nh vµ kh¾c phôc t¸c ®éng xÊu cña thiªn tai, cña sù biÕn ®éng khÝ hËu bÊt lîi vµ gi¶i quyÕt hËu qu¶ chiÕn tranh cßn ®Ó l¹i ®èi víi m«i tr­êng sinh th¸i . B¶o vÖ vµ c¶i t¹o m«i tr­êng lµ tr¸ch nhiÖm cña toµn x· héi ; t¨ng c­êng qu¶n lÝ Nhµ n­íc ®i ®«i víi n©ng cao ý thøc cña mäi ng­êi d©n. II. Thùc tr¹ng viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch kinh tÕ vµ chÝnh s¸ch x· héi ë ViÖt Nam 1.§¸nh gi¸ thùc tr¹ng 1.1.Thùc tr¹ng chÝnh s¸ch kinh tÕ . Thêi kú 1976-1985 do ¶nh h­ëng chÝnh s¸ch kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung quan liªu bao cÊp nªn nÒn kinh tÕ n­íc ta r¬i vµo t×nh tr¹ng tr× trÖ, tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ b×nh qu©n hµng n¨m thÊp (2%) trong khi tèc ®é t¨ng d©n sè b×nh qu©n lµ 2,4%, lµm kh«ng ®ñ ¨n , chñ yÕu dùa vµo n­íc ngoµi , ph©n phèi thu nhËp ®Çu ng­êi rÊt thÊp. T¹i §¹i héi VI §¶ng ta tiÕn hµnh c«ng cuéc ®æi míi nÒn kinh tÕ , chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ , c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ xo¸ bá nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung quan liªu bao cÊp . Sau 20 n¨m ®æi míi nÒn kinh tÕ ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn râ rÖt . Tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ giai ®o¹n 91-95 lµ 8,2% , 96-2000 lµ 6,7%, hiÖn nay lµ h¬n 8% .C¬ cÊu kinh tÕ cã sù chuyÓn ®æi : nÕu nh­ n¨m 1990 tØ träng c«ng nghiÖp /GDP lµ 22,7% , n«ng nghiÖp lµ 38,7% , dÞch vô lµ 38,6% th× ®Õn n¨m 2000 lÇn l­ît lµ 36,9%, 24,2% , 38,9%, tuy nhiªn sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ cßn chËm. Trong n«ng nghiÖp s¶n l­îng lóa t¨ng nhanh vµ v÷ng ch¾c. N¨m 1998 ®¹t 29,1 triÖu tÊn , t¨ng 4 triÖu tÊn so víi n¨m 1995. Møc l­¬ng thùc ®Çu ng­êi tõ 280 kg n¨m 1987 t¨ng lªn 408 kg n¨m 1998. N¨m 1998 , s¶n l­îng l­¬ng thùc c¶ n­íc ®¹t gÇn 34,25 triÖu tÊn , b¶o ®¶m an ninh l­¬ng thùc t¨ng dù tr÷ vµ xuÊt khÈu. N¨m 1999 , s¶n l­îng l­¬ng thùc b×nh qu©n ®Çu ng­êi ®¹t 440 kg. Cïng víi s¶n xuÊt l­¬ng thùc , c¸c mÆt hµng kh¸c trong ngµnh trång trät , ch¨n nu«i ®Òu cã møc t¨ng tr­ëng kh¸. Trong c«ng nghiÖp , t¨ng tr­ëng b×nh qu©n 5,9% giai ®o¹n 86-90 t¨ng lªn 13,7% nh÷ng n¨m 91-97 vµ 10,4% n¨m 1999. C¸c ngµnh th­¬ng m¹i , dÞch vô , vËn t¶i , y tÕ , gi¸o dôc còng cã tèc ®é t¨ng tr­ëng cao. §Õn nay chóng ta cã thÓ kh¼ng ®Þnh nÒn kinh tÕ n­íc ta ®· cã sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ, tõng b­íc héi nhËp thÞ tr­êng quèc tÕ, ®Æc biÖt sau mét n¨m gia nhËp WTO, chóng ®a ®· ®¹t ®­îc hÇu hÕt c¸c chØ tiªu mµ nghÞ quyÕt §¹i héi §¶ng lÇn thø IX ®· ®Ò ra ( NghÞ quyÕt §¹i héi §¶ng lÇn thø X). 1.2.Thùc tr¹ng thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch x· héi . 1.2.1. Thùc tr¹ng vÒ ®ãi nghÌo Tæng sè hé ®ãi nghÌo n¨m 1998 lµ 2387050 hé chiÕm 15,7% tæng sè hé trªn toµn quèc . PhÇn lín sè hé nghÌo sèng ë vïng n«ng th«n (91,5%) trong ®ã tËp trung ®«ng nhÊt lµ ë khu vùc miÒn nói xa x«i hÎo l¸nh, ®ång bµo d©n téc thiÓu sè. B¶ng 1 : Sè hé nghÌo ®ãi theo vïng Vïng 19._.