Mở rộng tín dụng ngân hàng đối với khu vực kinh tế ngoài quốc doanh tại Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn (AgriBank) Chi nhánh Định Công

Môc lôc C¬ së lý luËN 1 Ch­¬ng 1: TÝn dông ng©n hµng ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh 7 1.1. TDNH ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi Quèc doanh 7 7 1.1.1. Kh¸i qu¸t vÒ khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh ë ViÖt Nam. 7 7 1.1.2. Vai trß cña khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh trong nÒn kin h tÕ thÞ tr­êng. 9 1.1.3. Mét sè khã kh¨n, h¹n chÕ trong ho¹t ®éng cña khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh. 11 1.1.4. TÝn dông ng©n hµng ®èi víi kinh tÕ NQD 14 1.1.4.1 Kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm vµ vai trß cña tÝn dông ng©n hµng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. 14 1.1.5. Vai trß cña TDNH ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc do anh. 19 1.1.5.1. TDNH lµ kªnh cung cÊp vèn chñ yÕu ®èi víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh 19 1.1.5.2. TDNH gãp phÇn t¨ng c­êng quy m« vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh, thóc ®Èy viÖc s¶n xuÊt ph¸t triÓn. 20 1.1.5.3 TDNH hç trî cho c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh ®Çu t­ chiÒu s©u, ®æi míi c«ng nghÖ, m¸y mãc thiÕt bÞ. 20 1.1.5.4. TDNH gãp phÇn thóc ®Èy c¸c doanh nghiÖp sö dông vèn hiÖu qu¶ h¬n. 21 1.1.6. Quy tr×nh tÝn dông. 21 1.2. Më réng TDNH ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh. 22 1.2.1. H­íng më réng tÝn dông ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i 22 1.2.1.1 ChuyÓn dÞch c¬ cÊu cho vay - mét chiÕn l­îc quan träng cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i. 23 1.2.1.2 Më réng vÒ ®èi t­îng cho vay. 23 1.2.1.3. Më réng vÒ quy m« kho¶n vay .24 1.2.1.4. Më réng theo ph­¬ng thøc cho vay .25 1.2.1.5. Më réng theo ph­¬ng thøc cho vay: .26 1.2.1.6. §¶m b¶o an toµn vèn- mét yªu cÇu trong c«ng t¸c më réng tÝn dông ®èi víi kinh tÕ ngoµi quèc doanh .27 1.2.2. C¸c tiªu thøc ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ më réng TDNH ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh. 27 1.2.3. C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn viÖc më réng tÝn dông ng©n hµng ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh. 28 CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG NGÂN HÀNG ĐỐI VỚI KHU VỰC KINH TẾ NGOÀI QUỐC DOANH TẠI NHNo & PTNT CHI NHÁNH ĐỊNH CÔNG . 31 2.1. KHÁI QUÁT TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG CỦA CHI NHÁNH. 31 2.1.1. Sơ lược về quá trình hình thành và phát triển của NHNo & PTNT Chi nhánh Định Công. 31 2.1.1.1.Sơ lược về sự hình thành và phát triển của NHNo Việt Nam và Chi nhánh NHNo Thăng Long. 31 2.1.1.2. Sơ lược về sự hình thành và phát triển của Chi nhánh NHNo &PTNT Định Công 33 2.1.2. Chức năng của Chi nhánh. 33 2.1.3. Tình hình hoạt động kinh doanh tín dụng của Chi nhánh. 34 2.1.3.1. Tình hình huy động vốn của Chi nhánh 35 2.1.3.2. Tình hình sử dụng vốn tại Chi nhánh. 38 2.2. THỰC TRẠNG TÍN DỤNG ĐỐI VỚI KHU VỰC KINH TẾ NGOÀI QUỐC DOANH TẠI CHI NHÁNH ĐỊNH CÔNG 44 2.2.1. Chiến lược cho vay kinh tế NQD của Chi nhánh. 44 2.2.1.1. Chủ trương lãnh đạo 44 2.2.1.2. Mục tiêu cho vay KT NQD của Chi nhánh. 45 2.2.2. Kết quả cho vay kinh tế NQD tại chi nhánh Định Công. 45 2.2.2.1. Doanh số cho vay, doanh số thu nợ, dư nợ 45 2.2.2.2. Quan hệ giữa chi nhánh với khách hàng NQD. 47 2.2.2.3. Kết quả Thu nhập- Chi phí- của Chi nhánh. 48 2.2.2.4. Đánh giá chất lượng TD đối với khu vực KT NQD. 50 2.3. NHỮNG KẾT QUẢ VÀ HẠN CHẾ. 51 2.3.1. Hiệu quả TDNH đối với khu vực kinh tế NQD. 51 2.4.2. Hạn chế và nguyên nhân. 53 CHƯƠNG III: GIẢI PHÁP TÍN DỤNG NHẰM THÚC ĐẨY PHÁT TRIỂN KINH TẾ NGOÀI QUỐC DOANH TẠI CHI NHÁNH ĐỊNH CÔNG. 57 3.1.ĐỊNH HƯỚNG HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG VỚI VIỆC PHÁT TRIỂN KINH TẾ NGOÀI QUỐC DOANH. 57 3.2. GIẢI PHÁP THÚC ĐẨY PHÁT TRIỂN KINH TẾ NGOÀI QUỐC DOANH TẠI CHI NHÁNH. 60 3.2.1. Giải pháp mở rộng TD đối với khu vực KTNQD. 60 3.2.1.1.Tăng nguồn vốn huy động và đẩy mạnh công tác cho vay. 60 3.2.1.2. Thực hiện chiến lược khách hàng. 61 3.2.1.3. Cần có chính sách lãi suất linh hoạt đối với KTNQD. 61 3.2.1.4. Mở rộng cho vay vốn trung dài hạn đối với KTNQD. 62 3.2.2. Giải pháp nâng cao chất lượng cho vay KTNQD đối với Chi nhánh. 62 3.2.2.1. Giải pháp về nghiệp vụ. 63 3.2.2.2. Tích cực cải cách thủ tục hành chính, tăng cường quản trị kinh doanh. 66 3.2.2.3.Giải pháp về công tác tổ chức cán bộ. 67 3.3. MỘT SỐ KIẾN NGHỊ. 69 3.3.1. Kiến nghị với Nhà nước và các cơ quan chức năng. 69 3.3.2. Kiến nghị đối với NH Nhà nước. 73 3.3.2.1. Điều hành linh hoạt các quy chế quản lý tầm vĩ mô. 73 3.3.2.2. Cải thiện thủ tục hành chính. 73 3.3.2.3. Nâng cao hiệu quả hoạt động của trung tâm thông tin TD(CIC) 74 3.3.3. Kiến nghị đối với NHNo Việt Nam. 74 KÕt luËn 78 Danh môc c¸c tõ viÕt t¾t: TDNH: TÝn dông Ng©n hµng. NH: Ng©n hµng NQD: Ngoµi quèc doanh SXCN: s¶n xuÊt c«ng nghiÖp V§T: vèn ®Çu t­ TCKT: tæ chøc kinh tÕ KTQD: Kinh tÕ quèc doanh KTNQD: kinh tÕ ngoµi quèc doanh. NV: Nguån vèn. DNNQD: Doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh NHNoVN: Ng©n hµng n«ng nghiÖp ViÖt Nam. NHNH & PTNT : Ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n TNHH: Tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n CNVC: C«ng nh©n viªn chøc C¬ së lý luËn Tõ khi ViÖt Nam chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, sù tham gia cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ vµo tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc kinh doanh ngµy cµng s«i næi. M«i tr­êng c¹nh tranh gióp cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh«ng ngõng ph¸t triÓn. Nh­ng ®Ó ph¸t triÓn ®­îc mét c¸ch toµn diÖn th× c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ph¶i cã vèn, tr×nh ®é th× míi cã thÓ c¹nh tranh ®­îc. Tõ §¹i héi VI( 1986), §¶ng vµ Nhµ n­íc ®· kh¼ng ®Þnh vµ nhÊt qu¸n thùc hiÖn chiÕn l­îc nÒn kinh tÕ hµng hãa nhiÒu thµnh phÇn vËn ®éng theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc theo ®Þnh h­íng XHCN. Theo ®ã së h÷u t­ nh©n ®­îc c«ng nhËn, kinh tÕ ngoµi quèc doanh ®­îc tån t¹i vµ ph¸t triÓn b×nh ®»ng víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c, tuy nhiªn vÊn ®Ò khã kh¨n nhÊt hiÖn nay mµ thµnh phÇn kinh tÕ NQD gÆp ph¶i ®ã lµ vèn vµ c«ng nghÖ. ViÖc quan träng hiÖn nay mµ c¸c doanh nghiÖp NQD cÇn ph¶i t×m c¸ch ®Ó cã thÓ vay vèn cña Ng©n hµng phôc vô cho c«ng viÖc kinh doanh cña m×nh. Kinh tÕ NQD trë nªn ngµy cµng quan träng trong nÒn kinh tÕ, mét mÆt kinh tÕ NQD ®ãng gãp mét phÇn kh«ng nhá trong GDP, mÆt kh¸c nã cßn lµm gi¶m n¹n thÊt nghiÖp, n©ng cao ®êi sèng cña d©n c­.Th«ng qua viÖc cho vay ®èi víi khu vùc kinh tÕ nµy, Ng©n hµng cã thÓ më réng ®­îc quy m« kh¸ch hµng, t¨ng doanh sè cho vay, n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông tõ ®ã cã thÓ t¨ng lîi nhuËn ®ång thêi thùc hiÖn ®­îc môc tiªu mµ §¶ng vµ Nhµ n­íc ta ®· ®Ò ra. ChÝnh v× vai trß quan träng cña kinh tÕ NQD trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng nªn t«i ®· chän ®Ò tµi “ Më réng TDNH ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh t¹i NHNo & PTNT Chi nh¸nh §Þnh C«ng” lµm chuyªn ®Ò tèt nghiÖp víi mong muèn phÇn nµo ®ãng gãp vµo viÖc më réng cho vay ®èi víi khu vùc kinh tÕ NQD. §i tõ nhËn thøc c¸c quan ®iÓm, lý luËn, ®Æc ®iÓm cña TD ®Ó ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ t×m c¸c biÖn ph¸p n©ng cao chÊt l­îng cho vay, më réng cho vay ®èi víi kinh tÕ NQD mµ tr­íc hÕt lµ cña NHNo §Þnh C«ng. KÕt cÊu cña chuyªn ®Ò ngoµi lêi më ®Çu, kÕt luËn th× néi dung cña chuyªn ®Ò cßn ®­îc tr×nh bµy thµnh 3 ch­¬ng. Ch­¬ng 1: TÝn dông NH ®èi víi khu vùc kinh tÕ NQD. Ch­¬ng 2: Thùc tr¹ng TDNH ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh t¹i NHNo Chi nh¸nh §Þnh C«ng. Ch­¬ng 3: Gi¶i ph¸p tÝn dông nh»m thóc ®Èy kinh tÕ NQD t¹i NHNo & PTNT Chi nh¸nh §Þnh C«ng. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« gi¸o §ç ThÞ Kim H¶o, ng­êi ®· h­íng dÉn em hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy, c¸c thÇy c« trong khoa Qu¶n trÞ kinh doanh Ng©n hµng ®· gióp ®ì em t×m hiÓu vµ nghiªn cøu kü ®Ò tµi nµy. §ång thêi t«i còng xin ch©n thµnh c¶m ¬n Ban gi¸m §èc còng nh­ c¸c anh chÞ, c« chó t¹i Chi nh¸nh §Þnh C«ng ®· chØ b¶o tËn t×nh , gióp t«i cã thÓ n¾m v÷ng vÒ t×nh h×nh cho vay kinh tÕ NQD qua ®ã cã thÓ hoµn thµnh bµi viÕt cña m×nh ®­îc tèt h¬n. Ch­¬ng 1: TÝn dông ng©n hµng ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh. 1.1. TDNH ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi Quèc doanh 1.1.1. Kh¸i qu¸t vÒ khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh ë ViÖt Nam. Tr­íc n¨m 1986, trong nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch hãa, quan ®iÓm cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ta lµ xo¸ bá c¸c thµnh phÇn kinh phi x· héi chñ nghÜa, x©y dùng quan hÖ s¶n xuÊt víi hai h×nh thøc chñ yÕu lµ kinh tÕ quèc doanh vµ kinh tÕ tËp thÓ. Trªn thùc tÕ kinh tÕ ngoµi quèc doanh ®· kh«ng ®­îc thõa nhËn vµ lµm cho nÒn kinh tÕ mÊt c©n ®èi vµ r¬i vµo tr¹ng th¸i tr× trÖ trong mét thêi gian dµi. Tõ §¹i héi VI (1986), §¶ng vµ Nhµ n­íc ®· kh¼ng ®Þnh vµ nhÊt qu¸n thùc hiÖn chiÕn l­îc nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn vËn ®éng theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n ly cña Nhµ n­íc theo ®Þnh h­íng XHCN. Theo ®ã së h÷u t­ nh©n ®­îc c«ng nhËn, kinh tÕ ngoµi quèc doanh ®­îc tån t¹i vµ ph¸t triÓn vµ b×nh ®¼ng víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c. N¨m 1991 míi chØ cã 123 doanh nghiÖp víi sè vèn ®iÒu lÖ lµ 63 tØ ®ång th× ®Õn n¨m 1996 ®· cã 26.091 doanh nghiÖp víi sè vèn lªn tíi 8.257 tØ ®ång. §Õn n¨m 1998, khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh ®· cã 2.990 hîp t¸c x·, 24.667 doanh nghiÖp t­ nh©n vµ 1.217.300 hé kinh tÕ c¸ thÓ. D­íi ®©y lµ sè liÖu thèng kª c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh cña 3 n¨m 2000, 2001,2002: Khu vùc NQD 35.004 44.314 55.236 Trong ®ã: Hîp t¸c x· 3.237 3.646 4.104 Doanh nghiÖp t­ nh©n 20.548 22.777 24.794 C«ng ty TNHH 10.458 16,291 23485 C«ng ty Cæ phÇn 757 1.595 2.829 §©y lµ sè doanh nghiÖp ®ang ho¹t ®éng vµ lµ c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ h¹ch to¸n ®éc lËp (kh«ng bao gåm c¸c ®¬n vÞ ®· ®­îc cÊp phÐp, m· sè thuÕ,nh­ng ch­a ®i vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, c¸c ®¬n vÞ ®· gi¶i thÓ, s¸p nhËp, chuyÓn ®æi lo¹i h×nh, c¸c doanh nghiÖp ®· ®­îc cÊp ®¨ng ký kinh doanh nh­ng kh«ng cã t¹i ®Þa ph­¬ng; c¸c ®¬n vÞ kh«ng ph¶i lµ c¸c doanh nghiÖp h¹ch to¸n kinh tÕ ®éc lËp). Sè kinh doanh ( Bé kÕ ho¹ch vµ ®Çu t­). Khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh ®· ®¹t ®­îc mét sè kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh vµ kh«ng ngõng t¨ng tr­ëng trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y.n¨m 1995 GDP mµ doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh mang l¹i lµ 19.624 tû ®ång chiÕm 8,6% trong tæng GDP,cho ®Õn n¨m 2001 GDP ma doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh ®em l¹i t¨ng h¬n 2 lÇn so víi n¨m 1995, GDP ®¹t 42.279 vµ chiÕm 8,8% trong tæng GDP. Trong c¬ cÊu cña nÒn kinh tÕ th× khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh chiÕm 87,5% sè c¸c doanh nghiÖp, 36,6% tæng lao ®éng, chiÕm 16,5 tæng nguån vèn cña nÒn kinh tÕ vµ ®ãng gãp 30,1% tæng doanh thu cña toµn bé nÒn kinh tÕ.Trong ®ã chñ yÕu lµ c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n vµ C«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n: Doanh nghiÖp t­ nh©n chiÕm 39,4% vÒ sè doanh nghiÖp, 7,3% lao ®éng, 2,2% nguån vèn vµ 7,6 % doanh thu cña toµn bé nÒn kinh tÕ; cßn ®èi víi C«ng ty TNHH chiÕm 37,3% sè doanh nghiÖp, 19,8% lao ®éng, 8,3% nguån vèn vµ 16,9% doanh thu cña toµn bé nÒn kinh tÕ. Qua ®ã ta thÊy ®­îc vÞ trÝ vµ vai trß rÊt quan träng cña khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh ®èi víi nÒn kinh tÕ. 1.1.2. Vai trß cña khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. - Sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ ngoµi quèc doanh ®· t¹o ®iÒu kiÖn khai th¸c tèi ®a nguån nh©n lùc cña ®Êt n­íc Sau h¬n 15 ®æi míi, mÆc dï ®¹t ®­îc nhiÒu thµnh tùu nh­ng tr×nh ®é nÒn kinh tÕ n­íc ta vÉn cßn thÊp trong khi tiÒm n¨ng ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ cßn rÊt lín. Khu vùc kinh tÕ Nhµ n­íc kh«ng thÓ khai th¸c vËn dông tèi ®a nh÷ng tiÒm n¨ng nµy. V× vËy cÇn ph¶i ph¸t triÓn kinh tÕ ngoµi quèc doanh míi cã thÓ khai th¸c tèt c¸c nguån lùc cña ®Êt n­íc. ViÖc khuyÕn khÝch thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh ph¸t triÓn sÏ huy ®éng ®­îc mét l­îng vèn lín ®ang n»m trong d©n, t¹o ®iÒu kiÖn cho n¨ng lùc con ng­êi ®­îc gi¶i phãng vµ ph¸t huy søc m¹nh - Kinh tÕ ngoµi quèc doanh ph¸t t¹o ®iÒu kiÖn thu hót lao ®éng , gãp phÇn gi¶m tû lÖ thÊt nghiÖp trong x· héi N­íc ta lµ mét quèc gia cã d©n sè trÎ, lùc l­îng lao ®éng ®«ng ®¶o. Khu vùc kinh tÕ Nhµ n­íc kh«ng thÓ t¹o ra ®Çy ®ñ c«ng ¨n viÖc lµm cho tÊt c¶. H¬n n÷a tr¶i qua mét giai ®o¹n nÒn kinh tÕ ho¹t ®éng theo c¬ chÕ tËp trung, bao cÊp ®· béc lé râ nh÷ng mÆt non kÐm cña c«ng t¸c qu¶n lý vµ sö dông lao ®éng cho nªn víi chñ tr­¬ng gi¶m biªn chÕ, khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh lµ ®èi träng ®Ó thu hót lao ®éng d«i ra tõ c¸c ®¬n vÞ, c¬ quan Nhµ n­íc vµ hµnh chÝnh sù nghiÖp - Kinh tÕ ngoµi quèc doanh t¹o ra sù c¹nh tranh, gãp phÇn t¹o ra sù ph¸t triÓn s«i ®éng cña nÒn kinh tÕ Thùc tÕ cho thÊy sù ph¸t triÓn kinh tÕ ngoµi quèc doanh ®· lµm t¨ng søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng. Bëi v×, kinh tÕ ngoµi quèc doanh ph¸t triÓn trªn nhiÒu lÜnh vùc, ngµnh nghÒ lµm cho thÞ tr­êng hµng ho¸ trë nªn s«i ®éng phong phó vµ ®a d¹ng h¬n t¹o ra søc hót ®èi víi nÒn kinh tÕ. §iÒu nµy cµng kh¼ng ®Þnh r»ng viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ ngoµi quèc doanh kh«ng nh÷ng kh«ng lµm suy gi¶m kinh tÕ Nhµ n­íc mµ cßn thóc ®Èy kinh tÕ quèc doanh ph¸t triÓn m¹nh mÏ h¬n - Sù ph¸t triÓn khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh gãp phÇn vµo qu¸ tr×nh C«ng nghiÖp ho¸- hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. NghÞ quyÕt §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø IX ®· ®­a ra môc tiªu ®Õn n¨m 2010, n­íc ta c¬ b¶n trë thµnh n­íc c«ng nghiÖp. Bªn c¹nh ®ã còng ®Æt ra môc tiªu ®Õn n¨m 2005 cã kho¶ng 60% doanh nghiÖp Nhµ n­íc sÏ cæ phÇn ho¸. Nh­ vËy vai trß cña m×nh trong nh÷ng n¨m tíi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh sÏ ®­îc më réng vµ lµ n¬i tËp trung vèn, nh©n lùc vµo c¸c ngµnh kinh tÕ ®ßi hái nhiÒu hµm l­îng tri thøc nh­ c«ng nghÖ th«ng tin, ®iÖn tö…còng nh­ cã thÓ lÊp ®Çy nh÷ng kho¶ng trèng trong c¸c lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh kh«ng cÇn nhiÒu vèn, cã møc lîi nhuËn kh«ng cao mµ c¸c nhµ ®Çu t­ lín Ýt quan t©m tíi. Chóng ta cã thÓ thÊy ®­îc vai trß cña kinh tÕ ngoµi quèc doanh qua nh÷ng con sè sau: N¨m 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 Sè DN 21.800 24.500 27.800 31.542 34.593 38.512 46.500 58.125 Tû lÖ vèn 24,9% 22,6% 23,7% 24,0% 23,8% 23,5% 25,3% 26,7% Vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn ph©n theo thµnh phÇn kinh tÕ : Tèc ®é gia t¨ng s¶n xuÊt c«ng nghiÖp(%): Kinh tÕ NQD 1997 1998 1999 2000 2001 2002 9,5 7,5 10,9 19,2 21,5 19,4 Qua b¶ng sè liÖu trªn ta cã thÓ nhËn thÊy : -Vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn cho kinh tÕ ngoµi quèc doanh ngµy cµng nhiÒu vµ kinh tÕ ngoµi quèc doanh ®­îc ­u tiªn ph¸t triÓn: n¨m 1996 tæng sè vèn chØ ®¹t 21.800 tû vµ chiÕm 24,9% th× cho ®Õn n¨m 2003 tæng sè vèn lµ 58.125 tû vµ chiÕm 26,7 - Trong tèc ®é gia t¨ng cña gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp th× mÆc dï khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh vÉn cßn chiÕm tû träng ch­a cao, tuy nhiªn tèc ®é t¨ng ®ã ®· phÇn nµo nãi lªn ®­îc vai trß cña kinh tÕ ngoµi quèc doanh trong toµn bé nÒn kinh tÕ. N¨m 1997 tèc ®é t¨ng lµ 9,5% thÊp h¬n so víi toµn ngµnh(13,8%), n¨m 1998 gi¶m xuèng cßn 7,5% tuy nhiªn n¨m 2000 tèc ®é t¨ng rÊt cao (19,2%) cao h¬n so víi toµn ngµnh (17,5%) vµ n¨m 2002 tèc ®é t¨ng lµ 19,4% trong khi ®ã toµn ngµnh chØ ®¹t 14,8%. 1.1.3. Mét sè khã kh¨n, h¹n chÕ trong ho¹t ®éng cña khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh. Bªn c¹nh nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y th× kinh tÕ ngoµi quèc doanh cßn mét sè h¹n chÕ vµ nh÷ng khã kh¨n nhÊt ®Þnh: *VÒ chñ quan - Kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh cßn nhá bÐ. Do sù ph¸t triÓn cña thµnh phÇn kinh tÕ nµy míi ®­îc thõa nhËn h¬n 15 n¨m vµ ho¹t ®éng trong m«i tr­êng luËt ph¸p ®ang ®­îc t¹o dùng nªn kinh tÕ ngoµi quèc doanh cßn nhiÒu v­íng m¾c trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn. MÆc dï trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®­îc §¶ng vµ Nhµ n­íc khuyÕn khÝch t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, nh­ng nh×n chung ®é tËp trung vèn cña khu vùc nµy ch­a cao. PhÇn lín c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh ë n­íc ta ®Òu cã quy m« nhá vµ chñ yÕu thuéc lo¹i h×nh doanh nghiÖp võa vµ nhá. - Tr×nh ®é s¶n xuÊt thÊp, c«ng nghÖ l¹c hËu, manh món Do h¹n chÕ vÒ vèn nªn n¨ng lùc s¶n xuÊt thÊp kÐo theo tr×nh ®é kü thuËt c«ng nghÖ cña khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh cßn l¹c hËu,chñ yÕu vÉn lµ kü thuËt c«ng nghÖ sö dông nhiÒu lao ®éng. Theo sè liÖu ®iÒu tra cña ViÖn nghiªn cøu kinh tÕ Trung ­¬ng n¨m 2000 th× chØ cã 26% doanh nghiÖp vµ 21% sè c«ng ty sö dông c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, 39,5% doanh nghiÖp vµ 21,2% c«ng ty sö dông c«ng nghÖ cæ truyÒn, 36,5% doanh nghiÖp vµ 61,3% c«ng ty kÕt hîp c¶ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµ cæ truyÒn. C«ng nghÖ l¹c hËu lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n chÝnh lµm cho c¸c s¶n phÈm kÐm søc c¹nh tranh vµ thÞ phÇn hang ho¸ bÞ giíi h¹n trong khu«n khæ chËt hÑp. Tuy nhiªn ®©y còng lµ ®iÓm chung cña c¸c doanh nghiÖp n­íc ta, kÓ c¶ c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc. -Tr×nh ®é qu¶n lý, kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh cßn nhiÒu h¹n chÕ, kü n¨ng ng­êi lao ®éng thÊp. Thµnh phÇn xuÊt th©n cña c¸c chñ doanh nghiÖp thuéc khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh cã tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau: n«ng d©n, thî thñ c«ng, tÇng líp trÝ thøc. H¬n n÷a,kinh tÕ n­íc ta míi chuyÓn sang kinh tÕ thÞ tr­êng nªn nh÷ng kiÕn thøc vÒ kinh tÕ, nh÷ng hiÓu biÕt vÒ quy luËt kinh doanh kh«ng ph¶i ai còng cã thÓ n¨m b¾t ®­îc. §iÒu nµy tr­íc hÕt g©y khã kh¨n trong viÖc ®iÒu hµnh doanh nghiÖp cho chÝnh nh÷ng ng­êi lµm chñ. Hä gÆp nhiÒu h¹n chÕ, v­íng m¾c trong c«ng t¸c tæ chøc nh©n sù, trong viÖc ho¹ch ®Þnh kÕ ho¹ch còng nh­ ph©n tÝch dù ¸n, c¸c c¬ héi ®Çu *VÒ kh¸ch quan - C¸c chÝnh s¸ch chÕ ®é cña Nhµ n­íc cßn thiÕu ®ång bé, ch­a ®Çy ®ñ, ch­a cã quy ®Þnh râ rµng ®Ó c¸c doanh nghiÖp cã thÓ yªn t©m h¬n khi ®Çu t­ vèn vµo s¶n xuÊt kinh doanh vµ gi¶m bít rñi ro trong ho¹t ®éng. C¸c v¨n kiÖn cña §¶ng c¸c chñ tr­¬ng cña Nhµ n­íc vµ ChÝnh phñ ®· nªu râ vµ c«ng nhËn vai trß quan träng cña kinh tÕ ngoµi quèc doanh trong c¬ chÕ thÞ tr­êng nh­ng viÖc cô thÓ ho¸ thµnh quy ®Þnh vµ h­íng dÉn chi tiÕt thi hµnh ®Ó t¹o m«i tr­êng thuËn lîi ®èi víi kinh tÕ ngoµi quèc doanh ®Õn nay vÉn cßn nhiÒu mÆt h¹n chÕ, k×m h·m . - TÝnh æn ®Þnh cña chÝnh s¸ch kinh tÕ - tµi chÝnh cßn thÊp, thiÕu tÝnh kÝch thÝch mµ chñ yÕu lµ chÝnh s¸ch thuÕ vµ ph¸p luËt cßn nÆng tÝnh rµng buéc vÒ nguyªn t¾c, chÕ ®é. - ChÝnh s¸ch thuÕ cßn nhiÒu ­u ®·i, chiÕu cè cho khu vùc kinh tÕ Nhµ n­íc, ch­a ®¶m b¶o c«ng b»ng, b×nh ®¼ng vµ sù c¹nh tranh lµnh m¹nh gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. T×nh tr¹ng cßn nhiÒu ®¬n vÞ kinh tÕ ngoµi quèc doanh ph¶i nguþ trang nóp bãng d­íi danh nghÜa kinh tÕ Nhµ n­íc, lµ b»ng chøng râ rµng vÒ sù ­u ®·i qu¸ møc ®èi víi kinh tÕ Nhµ n­íc, nªn nóp bãng míi thu ®­îc lîi nhuËn cao. - C¸c chÝnh s¸ch Nhµ n­íc ch­a thùc sù khuyÕn khÝch kinh tÕ ngoµi quèc doanh t¨ng c­êng sö dông c«ng nghÖ míi, ®µo t¹o c¸n bé qu¶n lý, n©ng cao tr×nh ®é khoa häc kü thuËt. ThiÕu chÝnh s¸ch b¶o hé quyÒn lîi chÝnh ®¸ng cña ng­êi lao ®éng trong c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n vÒ c¸c chÕ ®é ng­êi lao ®éng BHXH, BHYT trong thêi gian lµm viÖc, khi vÒ giµ. - Thñ tôc hµnh chÝnh cßn nhiÒu phiÒn hµ, nhòng nhiÔu. T×nh tr¹ng quan liªu, cöa quyÒn trong qu¶n lý kinh tÕ nãi chung vµ ®èi víi kinh tÕ ngoµi quèc doanh nãi riªng vÉn ®ang lµ nh©n tè c¶n trë kh«ng nhá ®èi víi s¶n xuÊt kinh doanh. 1.1.4. TÝn dông ng©n hµng ®èi víi kinh tÕ NQD 1.1.4.1 Kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm vµ vai trß cña tÝn dông ng©n hµng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. 1.1.4.1.a. Kh¸i niÖm. Khã cã thÓ ®­a ra mét ®Þnh nghÜa râ rµng vÒ tÝn dông. V× vËy tuú theo gãc ®é nghiªn cøu mµ chóng ta cã thÓ x¸c ®Þnh néi dung cña thuËt ng÷ nµy. TÝn dông(credit) xuÊt ph¸t tõ ch÷ la tinh lµ credo(tin t­ëng,tÝn nhiÖm). Trong thùc tÕ cuéc sèng thuËt ng÷ tÝn dông ®­îc hiÓu theo nhiÒu nghÜa kh¸c nhau; ngay c¶ trong quan hÖ tµi chÝnh, tuú theo tõng bèi c¶nh cô thÓ mµ thuËt ng÷ tÝn dông cã mét néi dung riªng. Trong quan hÖ tµi chÝnh, tÝn dông cã thÓ hiÓu theo c¸c nghÜa sau: . XÐt trªn gãc ®é chuyÓn dÞch quü cho vay tõ chñ thÓ thÆng d­ tiÕt kiÖm sang chñ thÓ thiÕu hôt tiÕt kiÖm th× tÝn dông ®ù¬c coi lµ ph­¬ng ph¸p chuyÓn dÞch quü tõ ng­êi cho vay sang ng­êi ®i vay. . Trong mét quan hÖ tµi chÝnh cô thÓ, tÝn dông lµ mét giao dÞch vÒ tµi s¶n trªn c¬ së cã hoµn tr¶ gi÷a hai chñ thÓ. Nh­ mét c«ng ty c«ng nghiÖp hoÆc th­¬ng m¹i b¸n hµng tr¶ chËm cho mét c«ng ty kh¸c, trong tr­êng hîp nµy ng­êi b¸n chuyÓn giao hµng ho¸ cho bªn mua vµ sau mét thêi gian nhÊt ®Þnh theo tho¶ thuËn bªn mua ph¶i tr¶ tiÒn cho bªn b¸n. TÝn dông cßn cã nghÜa lµ mét sè tiÒn cho vay mµ c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh cung cÊp cho kh¸ch hµng. Trªn c¬ së tiÕp cËn chøc n¨ng ho¹t ®éng cña ng©n hµng th× tÝn dông ®­îc hiÓu nh­ sau: TÝn dông lµ mét giao dÞch vÒ tµi s¶n(tiÒn hoÆc hµng ho¸) gi÷a bªn cho vay(ng©n hµng hoÆc c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh kh¸c) vµ bªn ®i vay (c¸ nh©n, doanh nghiÖp vµ c¸c chñ thÓ kh¸c), trong ®ã bªn cho vay chuyÓn giao tµi s¶n cho bªn ®i vay sö dông trong mét thêi h¹n nhÊt ®Þnh theo tho¶ thuËn, bªn ®i vay cã tr¸ch nhiÖm hoµn tr¶ v« ®iÒu kiÖn vèn gèc vµ l·i cho bªn cho vay khi ®Õn h¹n thanh to¸n. 1.1.4.1.b. §Æc ®iÓm cña tÝn dông Ng©n hµng. Tµi s¶n giao dÞch trong quan hÖ tÝn dông Ng©n hµng bao gåm hai h×nh thøc lµ cho vay (b»ng tiÒn ) vµ cho thuª (bÊt ®éng s¶n vµ ®éng s¶n). Trong nh÷ng n¨m 1960 trë vÒ tr­íc ho¹t ®éng tÝn dông cu¶ Ng©n hµng chØ cã cho vay b»ng tiÒn. XuÊt ph¸t tõ tÝnh ®Æc thï ®ã mµ nhiÒu lóc thuËt ng÷ tÝn dông vµ cho vay ®­îc coi lµ ®ång nghÜa víi nhau. Tõ nh÷ng n¨m 1970 trë l¹i ®©y, dÞch vô cho thuª vËn hµnh vµ cho thuª tµi chÝnh ®· ®­îc c¸c ng©n hµng hoÆc c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh kh¸c cung cÊp cho kh¸ch hµng.§©y lµ mét s¶n phÈm kinh doanh cña Ng©n hµng, mét h×nh thøc tÝn dông b»ng tµi s¶n thùc(nhµ ë, v¨n phßng lµm viÖc, m¸y mãc- thiÕt bÞ). XuÊt ph¸t tõ nguyªn t¾c hoµn tr¶, v× vËy ng­êi cho vay khi chuyÓn giao tµi s¶n cho ng­êi ®i vay sö dông ph¶i cã c¬ së ®Ó tin r»ng ng­êi ®i vay sÏ tr¶ ®óng h¹n. §©y lµ yÕu tè hÕt søc c¬ b¶n trong qu¶n trÞ tÝn dông.Trong thùc tÕ mét sè nh©n viªn tÝn dông khi xÐt duyÖt cho vay kh«ng dùa trªn c¬ së ®¸nh gi¸ møc ®é tÝn nhiÖm vÒ kh¸ch hµng mµ chØ chó träng ®Õn c¸c b¶o ®¶m, chÝnh quan ®iÓm nµy ®· lµm ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng tÝn dông. CÇn l­u ý r»ng c¸c bËc tiÒn bèi ®· b»ng tõ “credo” hoÆc “tÝn” ®Ó ®Æt tªn cho “credit” hoÆc tÝn dông kh«ng ph¶i lµ vÊn ®Ò ngÉu nhiªn. Gi¸ trÞ hoµn tr¶ th«ng th­êng ph¶i lín h¬n gi¸ trÞ lóc cho vay, hay nãi c¸ch kh¸c lµ ng­êi ®i vay ph¶i tr¶ thªm phÇn l·i ngoµi vèn gèc. §Ó thùc hiªn nguyªn t¾c nµy ph¶i x¸c ®Þnh l·i suÊt danh nghÜa lín h¬n tû lÖ l¹m ph¸t, hay nãi c¸ch kh¸c ph¶i x¸c ®Þnh l·i suÊt thùc d­¬ng (l·i suÊt thùc = l·i suÊt danh nghÜa- tû lÖ l¹m ph¸t). Tuy nhiªn, v× l·i suÊt chÞu ¶nh h­ëng cña nhiÒu yÕu tè kh¸c nhau nªn trong mét sè tr­êng hîp cô thÓ l·i suÊt danh nghÜa cã thÓ thÊp h¬n l¹m ph¸t, ngo¹i lÖ nµy chØ tån t¹i trong mét giai ®o¹n ng¾n. 1.1.4.1.c. Vai trß cña tÝn dông Ng©n hµng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. -TÝn dông ng©n hµng thóc ®Èy qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn hµng hãa vµ lu©n chuyÓn tiÒn tÖ. B»ng viÖc nhËn vµ tr¶ tiÒn göi, më tµi kho¶n vµ thanh to¸n qua ng©n hµng víi quy m« ngµy cµng lín vµ cã tÝnh chÊt th­êng xuyªn vµ liªn tôc. Ho¹t ®éng thanh to¸n gi÷a c¸c chñ thÓ trong nÒn kinh tÕ diÔn ra qua hÖ thèng NHTM ®· lµm t¨ng tèc ®é lu©n chuyÓn hµng ho¸ vµ lu©n chuyÓn tiÒn tÖ. - TÝn dông Ng©n hµng thùc hiÖn chøc n¨ng ph¶n ¸nh, tæng hîp vµ kiÓm so¸t c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ, gãp phÇn thóc ®Èy chÕ ®é h¹ch to¸n kinh tÕ. Sù vËn ®éng cña TÝn dông Ng©n hµng(TDNH) còng nh­ viÖc qu¶n lý tËp trung thèng nhÊt c«ng t¸c tÝn dông ®· t¹o tiÒn ®Ò kh¸ch quan cho TDNH thùc hiÖn chøc n¨ng trªn. Th«ng qua viÖc thùc hiÖn chøc n¨ng ph©n phèi l¹i tiÒn tÖ trªn nguyªn t¾c hoµn tr¶, phôc vô t¸i s¶n xuÊt më réng. TDNH ph¶n ¸nh mét c¸ch tæng qu¸t vµ nh¹y bÐn mèi quan hÖ gi÷a qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp víi t×nh h×nh ho¹t ®éng cña nÒn kinh tÕ. Trªn c¬ së ®ã, Nhµ n­íc cã biÖn ph¸p kÞp thêi ph¸t huy nh÷ng nh©n tè tÝch cùc vµ h¹n chÕ nh÷ng tiªu cùc cã thÓ x¶y ra ®Ó thóc ®Èy sù ph¸t triÓn kinh tÕ. - TDNH t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn c¸c quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i Trong xu thÕ khu vùc ho¸,toµn cÇu ho¸, viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ cña mét n­íc lu«n g¾n liÒn víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi. Trong mèi quan hÖ kinh tÕ ®ã, sù hîp t¸c b×nh ®¼ng hai bªn cïng cã lîi gi÷a c¸c n­íc c¸c n­íc trªn thÕ giíi vµ trong khu vùc ®ang ®­îc ph¸t triÓn ®a d¹ng c¶ vÒ néi dung vµ h×nh thøc, vÒ chiÒu s©u lÉn chiÒu réng. §ã lµ nh©n tè hÕt søc quan träng t¹o ®iÒu kiÖn cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ mçi n­íc, ®Æc biÖt lµ ®èi víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn, trong ®ã cã ViÖt Nam. TDNH ®· trë thµnh mét trong nh÷ng ph­¬ng tiÖn liªn kÕt kinh tÕ c¸c n­íc víi nhau. ë n­íc ta, trong thêi gian qua, TDNH ®· gãp phÇn ®¸ng kÓ vµo qu¸ tr×nh hîp t¸c kinh tÕ víi c¸c n­íc trªn thÕ giíi. 1.1.4.2. Ph©n lo¹i tÝn dông. Ph©n lo¹i cho vay lµ viÖc s¾p xÕp c¸c kho¶n cho vay theo tõng nhãm dùa trªn mét sè tiªu thøc nhÊt ®Þnh. ViÖc ph©n lo¹i cho vay cã c¬ së khoa häc lµ tiÒn ®Ò ®Ó thiÕt lËp c¸c quy tr×nh cho vay thÝch hîp vµ n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n trÞ rñi ro tÝn dông. Ph©n lo¹i cho vay dùa vµo c¸c c¨n cø sau ®©y: a.Môc ®Ých Dùa vµo c¨n cø nµy cho vay th­êng ®­îc chia lµm c¸c lo¹i sau: Cho vay bÊt ®éng s¶n Cho vay c«ng nghiÖp vµ th­¬ng m¹i Cho vay n«ng nghiÖp Cho vay c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh(financial institution loans) Cho vay c¸ nh©n Cho thuª b. Thêi h¹n cho vay Theo c¨n cø nµy cho vay ®­îc chia ra lµm ba lo¹i sau: Cho vay ng¾n h¹n Cho vay trung h¹n Cho vay dµi h¹n c. Møc ®é tÝn nhiÖm ®èi víi kh¸ch hµng Theo c¨n cø nµy cho vay ®­îc chia lµm hai lo¹i: Cho vay kh«ng cã b¶o ®¶m Cho vay cã b¶o ®¶m d. Ph­¬ng ph¸p hoµn tr¶ Dùa vµo c¨n cø nµy cho vay cña Ng©n hµng th­¬ng m¹i(NHTM) ®­îc chia lµm hai lo¹i: Cho vay cã thêi h¹n lµ lo¹i cho vay cã tho¶ thuËn thêi h¹n tr¶ nî cô thÓ theo hîp ®ång. Cho vay cã thêi h¹n bao gåm c¸c lo¹i sau: Cho vay chØ cã mét k× h¹n tr¶ nî( hay cßn gäi lµ phi tr¶ gãp) Cho vay cã nhiÒu k× h¹n tr¶ nî cô thÓ( hay cßn gäi lµ cho vay tr¶ gãp) Cho vay hoµn tr¶ nî nhiÒu lÇn nh­ng kh«ng cã k× h¹n tr¶ nî cô thÓ. Cho vay kh«ng cã thêi h¹n cô thÓ §èi víi lo¹i cho vay kh«ng cã thêi h¹n th× ng©n hµng cã thÓ yªu cÇu hoÆc ng­êi ®i vay tù nguyÖn tr¶ nî bÊt cø lóc nµo nh­ng ph¶i b¸o tr­íc mét thêi gian hîp lý, thêi gian nµy cã thÓ ®­îc tho¶ thuËn trong hîp ®ång. e. XuÊt xø tÝn dông Dùa vµo c¨n cø nµy cho vay chia lµm hai lo¹i: Cho vay trùc tiÕp Cho vay gi¸n tiÕp: C¸c NHTM cho vay gi¸n tiÕp theo c¸c lo¹i sau: + ChiÕt khÊu th­¬ng phiÕu(discount) + Mua c¸c phiÕu b¸n hµng(dealer paper) +NghiÖp vô thanh tÝn(nghiÖp vô factoring) 1.1.5. Vai trß cña TDNH ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh. Trong lÞch sö ph¸t triÓn cña m×nh, ®Ó khai th¸c ®­îc vèn, khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh ®· dùa vµo ba nguån chñ yÕu : vèn tù cã ,th«ng qua thÞ tr­êng tµi chÝnh vµ th«ng qua tÝn dông ng©n hµng.Thùc tÕ ®· chøng minh r»ng, víi sè vèn tù cã nhá bÐ cña m×nh kinh tÕ ngoµi quèc doanh kh«ng thÓ tù m×nh ®æi míi c«ng nghÖ thiÕt bÞ, më réng quy m« s¶n xuÊt, ®Çu t­ vµo nh÷ng lÜnh vùc ngµng nghÒ ®ang ®­îc ­a chuéng. Cßn th«ng qua thÞ tr­êng tµi chÝnh th× rñi ro l¹i rÊt lín vµ ®iÒu kiÖn tham gia rÊt khã kh¨n. VËy muèn ph¸t triÓn kinh tÕ ngoµi quèc doanh chØ cã thÓ dùa vµo nguån vèn ng©n hµng. Ng©n hµng lµ n¬i cung cÊp vèn dåi dµo vµ an toµn nhÊt. V× vËy, TDNH cã vai trß quan träng ®èi víi sù ph¸t triÓn cña khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh. 1.1.5.1. TDNH lµ kªnh cung cÊp vèn chñ yÕu ®èi víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh T¹i thÞ tr­êng tÝn dông chÝnh thøc, ho¹t ®éng cña c¸c HTX tÝn dông vµ quü tÝn dông nh©n d©n chñ yÕu lµ ®Ó hç trî, gi¶i quyÕt nhu cÇu sinh ho¹t vµ vèn ph¸t triÓn kinh tÕ gia ®×nh. MÆt kh¸c, thÞ tr­êng vèn dµi h¹n, thÞ tr­êng chøng kho¸n cña n­íc ta míi trong giai ®o¹n s¬ khai. §iÒu kiÖn tham gia thÞ tr­êng chøng kho¸n cña c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh kh«ng ph¶i lµ dÔ dµng.V× vËy, kªnh cung cÊp vèn chñ yÕu vµ hÕt søc quan träng ®Ó c¸c thµnh phÇn kinh tÕ nµy ph¸t triÓn lµ vèn tÝn dông cña c¸c NHTM. Do ®ã, ®Ó kinh tÕ ngoµi quèc doanh ph¸t triÓn nhÊt thiÕt ph¶i cã sù hç trî vèn tõ c¸c NHTM. 1.1.5.2. TDNH gãp phÇn t¨ng c­êng quy m« vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh, thóc ®Èy viÖc s¶n xuÊt ph¸t triÓn. Do ®¨c ®iÓm cña lo¹i h×nh kinh tÕ ngoµi quèc doanh th­êng cã chu kú s¶n xuÊt va quay vßng v«n nhanh, ®ßi hái th­êng xuyªn bæ sung v«n l­u ®éng vùot qu¸ kh¶ n¨ng vèn tù cã cña doanh nghiÖp . Do ®ã, sù cã mÆt cña vèn vay d­íi h×nh thøc tÝn dông ng¾n h¹n lµ nguån vèn bæ sung vèn l­u ®éng rÊt quan träng ®èi víi khu vùc nµy. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, hµng ho¸ cña c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh s¶n xuÊt ra kh«ng ph¶i lóc nµo còng b¸n ®­¬c hÕt vµ kh«ng ph¶i lóc nµo còng thanh to¸n ®­îc tiÒn ngay, trong khi s¶n xuÊt kh«ng thÓ dõng l¹i. §Ó viÖc kinh doanh tiÕn hµnh b×nh th­êng, liªn tôc vµ cã hiÖu qu¶, tù doanh nghiÖp khã cã thÓ gi¶i quyÕt ®­îc, cÇn thiÕt ph¶i th«ng qua tÝn dông ng©n hµng ®Ó bæ sung vèn l­u ®éng cho chÝnh m×nh. 1.1.5.3 TDNH hç trî cho c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh ®Çu t­ chiÒu s©u, ®æi míi c«ng nghÖ, m¸y mãc thiÕt bÞ. C¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc nãi chung vµ doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh nãi riªng ®Òu cã ®Æc ®iÓm chung lµ tr×nh ®é c«ng nghÖ s¶n xuÊt l¹c hËu, tuæi thä tµi s¶n cè ®Þnh kh¸ cao vµ ®­îc t©n trang l¹i.Do ®ã s¶n phÈm lµm ra cã gi¸ thµnh cao, chÊt l­îng h¹n chÕ, khã c¹nh tranh ®­îc víi c¸c hµng ngo¹i nhËp, dÉn ®Õn kinh doanh bÞ thua lç, ph¸ s¶n.Do vËy, nhu cÇu ®æi míi c«ng nghÖ cña c¸c doanh nghiÖp ngµy cµng bøc xóc. Víi kh¶ n¨ng cña m×nh, Ng©n hµng hoµn toµn cã thÓ hç trî vèn, gióp c¸c doanh nghiÖp tõng b­íc th¸o gì khã kh¨n, thÝch ghi víi thÞ tr­êng th«ng qua ho¹t ®éng cho vay trung vµ dµi h¹n. Ngoµi ra, Ng©n hµng còng cã thÓ gióp c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn ®æi míi c«ng nghÖ th«ng qua h×nh thøc thuª mua. §©y lµ h×nh thøc cho thuª m¸y mãc , thiÕt bÞ ®Ó phôc vô s¶n xuÊt, ®­îc ng©n hµng mua theo yªu cÇu cña cña bªn thuª(c¸c doanh nghiÖp). H×nh thøc nµy thùc hiÖn theo thÓ lÖ tÝn dông thuª mua ®­îc Ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt Nam( NHNNVN) ban hµnh kÌm theo quyÕt ®Þnh sè 149/Q§NH5 ngµy 27/5/19995. 1.1.5.4. TDNH gãp phÇn thóc ®Èy c¸c doanh nghiÖp sö dông vèn hiÖu qu¶ h¬n. Vai trß nµy b¾t nguån tõ chøc n¨ng gi¸m s¸t cña ng©n hµng víi t­ c¸ch lµ chñ së h÷u cho vay ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh vay vèn. Ng©n hµng c¨n cø vµo c¸c nguyªn t¾c tÝn dông, h­íng c¸c doanh nghiÖp sö dông vèn ®óng môc ®Ých, cã hiÖu qu¶, ®ång thêi ®«n ®ècc¸c chñ doanh nghiÖp vay vèn tr¶ ®óng h¹n c¶ gèc lÉn l·i. Tãm l¹i, tÝn dông ng©n hµng cã mét vai trß quan träng trong sù ph¸t triÓn kinh tÕ ngoµi quèc doanh. Víi ®Þnh h­íng cña §¶ng vµ Nhµ n­íc, c¸c NHTM ®ang x©y dùng mét chiÕn l­îc vÒ thÞ tr­êng míi - thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh. 1.1.6. Quy tr×nh tÝn dông -TiÕp nhËn vµ h­íng dÉn kh¸ch hµng vÒ ®iÒu kiÖn TD vµ hå s¬ vay vèn. KiÓm tra hå s¬ vµ môc ®Ých vay vèn. §iÒu tra, thu thËp, tæng hîp th«ng tin vÒ kh¸ch hµng vµ ph­¬ng ¸n vay vèn. KiÓm tra, x¸c minh th«ng tin. Ph©n tÝch ngµnh. Ph©n tÝch, thÈm ®Þnh kh¸ch hµng vay vèn. Dù kiÕn lîi Ých cho NH nÕu kho¶n vay ®­îc phª duyÖt. Ph©n tÝch, thÈm ®Þnh ph­¬ng ¸n vay vèn,dù ¸n ®Çu t­. ThÈm ®Þnh biÖn ph¸p b¶o ®¶m tiÒn vay. LËp b¸o c¸o thÈm ®Þnh kho¶n vay. T¸i thÈm ®Þnh kho¶n vay. X¸c ®Þnh ph­¬ng thøc nghiªn cøu vµ nhu cÇu cho vay. Xem xÐt kh¶ n¨ng nguån vèn vµ ®iÒu kiÖn thanh to¸n cña Chi nh¸nh/ TT§H. Phª duyÖt kho¶n vay. KÝ hîp ®ång TD, sæ vay vèn, hîp ®ång b¶o ®¶m tiÒn vay, giao nhËn giÊy tê vµ tµi s¶n ®¶m b¶o. Tu©n thñ thêi gian thÈm ®Þnh, xÐt duyÖt cho vay. Gi¶i ng©n. KiÓm tra, gi¸m s¸t kho¶n vay. Thu nî l·i vµ gèc vµ xö lý nh÷ng ph¸t sinh. Thanh lý hîp ®ång TD. Gi¶i táa tµi s¶n b._.¶o ®¶m. 1.2. Më réng TDNH ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh. 1.2.1. H­íng më réng tÝn dông ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i 1.2.1.1 ChuyÓn dÞch c¬ cÊu cho vay - mét chiÕn l­îc quan träng cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i. HÖ thèng Ng©n hµng ViÖt Nam víi 4 Ng©n hµng th­¬ng m¹i quèc doanh lµ chñ chèt, tõ tr­íc ®Õn nay vÉn tËp trung cho vay vµo c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc, ®Æc biÖt lµ tæng c«ng ty 90 - 91. Chñ tr­¬ng s¾p xÕp, cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc ®· lµm cho sè l­îng c¸c doanh nghiÖp nµy bÞ thu hÑp l¹i. Do vËy, c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i kh«ng thÓ chØ m·i chó träng tíi nhãm kh¸ch hµng nµy. Trong khi ®ã, c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i cæ phÇn, Ng©n hµng liªn doanh víi chiÕn l­îc kh¸ch hµng cña m×nh ®· nhanh chãng chuyÓn h­íng sang thÞ tr­êng kh¸ch hµng ngoµi quèc doanh. Trªn thùc tÕ, tØ träng c¬ cÊu cho vay cña c¸c Ng©n hµng nµy kh¸ cao ( th­êng tõ 60 - 70% ) , trong khi tØ träng nµy ë c¸c Ng©n hµng quèc doanh sè chØ míi vµi phÇn tr¨m. Do ®ã, tr­íc hÕt v× lîi Ých chÝnh b¶n th©n m×nh, c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i cÇn cã sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu cho vay chó träng sang thÞ tr­êng kinh tÕ ngoµi quèc doanh Ph­¬ng h­íng më réng tÝn dông cña Ng©n hµng cã thÓ ®­îc x©y dùng theo nhiÒu h­íng kh¸c nhau, c¨n cø vµo nhiÒu yÕu tè. Nh×n chung, ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh, Ng©n hµng cã thÓ më réng tÝn dông theo nh÷ng h­íng sau. 1.2.1.2 Më réng vÒ ®èi t­îng cho vay. Nh­ ®· ph©n tÝch ë trªn kinh tÕ quèc doanh ph¸t triÓn víi nhiÒu lo¹i h×nh kinh tÕ kh¸c nhau: Kinh tÕ c¸ thÓ, tiÓu chñ, kinh tÕ hîp t¸c, kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n vµ c¸c h×nh thøc liªn kÕt kh¸c. C¨n cø vµo tõng lo¹i h×nh mµ Ng©n hµng sÏ cã chÝnh s¸ch phï hîp. §èi víi kinh tÕ c¸ thÓ, tiÓu chñ: nhu cÇu vèn vay cña lo¹i h×nh nµy th­êng kh«ng nhiÒu, chñ yÕu vay ng¾n h¹n ®Ó bæ sung l­îng tiÒn mÆt thiÕu hôt t¹m thêi. §øng trªn gãc ®é qu¶n lý Ng©n hµng, kho¶n chi phÝ mµ Ng©n hµng bá ra ®Ó thùc hiÖn trªn mçi mãn vay lµ lín h¬n so víi viÖc cho c¸c doanh nghiÖp vay. Do ®ã, bªn c¹nh viÖc trùc tiÕp cho tõng c¸ nh©n vay vèn, ®èi víi nh÷ng kh¸ch hµng cã cïng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, Ng©n hµng cã thÓ h­íng dÉn hä tËp hîp lai thµnh nhãm kho¶ng tõ 5 ®Õn 6 ng­êi ®Ó thùc hiÖn viÖc cho vay. C¸n bé tÝn dông chØ cÇn lµm viÖc víi 1 hoÆc 2 ng­êi ®¹i diÖn c¶ nhãm . Ng­êi nµy sÏ trùc tiÕp chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc Ng©n hµng vÒ viÖc sö dông vèn vay cua tÊt c¶ c¸c thµnh viªn trong nhãm còng nh­ chuyÓn kho¶n vay tõ Ng©n hµng tíi c¸c thµnh viªn kh¸c. B»ng c¸ch nµy, Ng©n hµng gi¶m ®­îc chi phÝ vay, kh¸ch hµng bít ®­îc c¸c thñ tôc r­êm rµ. §èi víi kinh tÕ hîp t¸c, kinh tÕ t­ b¶n t­ nh©n :®©y lµ nh÷ng ®¬n vÞ kinh tÕ ®­îc tæ chøc theo Lu©t doanh nghiÖp. Ng©n hµng sÏ c¨n cø vµo ®Æc tr­ng cña tõng lo¹i h×nh mµ ¸p dông c¸c chÝnh s¸ch tÝn dông kh¸c nhau. VÝ dô, bªn c¹nh viÖc cho vay ng¾n h¹n ®Ó bæ sung vèn l­u ®éng. Ng©n hµng cã thÓ cho c¸c doanh nghiÖp vay ®Ó thùc hiÖn dù ¸n trung vµ dµi h¹n. Dùa trªn giÊy yªu cÇu vay vèn cña kh¸ch hµng, Ng©n hµng cã thÓ cho vay ®Ó mua vËt t­ , hµng ho¸…c¸c nhu cÇu tµi chÝnh kh¸c theo quy ®Þnh cña NHNN. ViÖc cho vay cã b¶o ®¶m hay kh«ng b¶o ®¶m ®Õn møc ®é nµo còng c¨n cø vµo tÝnh ph¸p lý cña tõng lo¹i h×nh doanh nghiÖp. Tãm l¹i, viÖc më réng ®èi t­îng cho vay kh«ng nh÷ng gióp Ng©n hµng cã thÓ thiÕt lËp quan hÖ víi nhiÒu kh¸ch hµng mµ cßn gióp Ng©n hµng ®a d¹ng ho¸ ®­îc c¸c kho¶n ®Çu t­ cña m×nh. Nhê vËy, Ng©n hµng h¹n chÕ ®­îc rñi ro ®ång thêi vÉn thùc hiÖn ®­îc nhiÖm vô cung øng vèn cho nÒn kinh tÕ. 1.2.1.3. Më réng vÒ quy m« kho¶n vay. C¸c ®¬n vÞ kinh tÕ th­êng cã nhu cÇu vèn kh«ng gièng nhau do ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh kh¸c nhau. Bëi vËy, ®Ó ®¸p øng nhu cÇu kh¸ch hµng, Ng©n hµng cã thÓ më réng viÖc cho vay theo sè l­îng cho vµ kú h¹n kh¸c nhau. Tr­íc hÕt, ®Ó thùc hiÖn viÖc më réng theo h­íng nµy, Ng©n hµng ph¶i c¨n cø vµo tiÒm lùc vÒ vèn cña m×nh. Nguån vèn mµ Ng©n hµng huy ®éng ®­îc cã thÓ theo nhiÒu nguån kh¸c nhau: tõ c¸c tæ chøc, doanh nghiÖp, c¸ nh©n…vµ g¾n liÒn víi kú h¹n kh¸c nhau: 3 th¸ng, 6 th¸ng, 9 th¸ng…Th«ng th­êng quy m« cña c¸c nguån nµy kh«ng gièng nhau. Cã ng­êi chØ göi vµi ba tr¨m ngh×n, cã ng­êi göi tíi hµng tr¨m triÖu. Trong khi ®ã, kh¸ch hµng vay vèn còng cã yªu cÇu kh¸c nhau vÒ sè l­îng, thêi h¹n còng nh­ ph­¬ng thøc vay.Tuú theo môc ®Ých vèn, cã ng­êi vay vµi triÖu trong 3 th¸ng hoÆc 6 th¸ng nh­ng còng cã vay hµng tØ ®ång ®Ó ®Çu t­ nh÷ng dù ¸n lín. 1.2.1.4. Më réng theo ph­¬ng thøc cho vay. Ng©n hµng cã thÓ tiÕn hµnh cho vay theo c¸c ph­¬ng thøc nh­: Cho vay tõng lÇn: mçi mét lÇn vay vèn kh¸ch hµng vµ Ng©n hµng thùc hiÖn thö tôc vay vèn cÇn thiÕt vµ kÝ hîp ®ång tÝn dông. - Cho vay theo h¹n møc tÝn dông: Ng©n hµng vµ kh¸ch hµng x¸c ®Þnh tho¶ thuËn mét h¹n møc tÝn dông duy tr× trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh. - Cho vay theo dù ¸n ®Çu t­: Ng©n hµng cho kh¸ch hµng vay vèn ®Ó thùc hiÖn c¸c dù ¸n ®Çu t­ ph¸t triÓn s¶n xuÊt, kinh doanh, dÞch vô vµ c¸c dù ¸n ®Çu t­ phôc vô ®êi sèng. Cho vay hîp vèn: mét nhãm tæ chøc tÝn dông còng cho vay ®èi víi mét dù ¸n vay vèn hoÆc ph­¬ng ¸n vay vèn cña kh¸ch hµng; trong ®ã cã mét sè tæ chøc tÝn dông lµm ®Çu mèi dµn xÕp, phèi hîp víi c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c. Cho vay tr¶ gãp: khi vay vèn, Ng©n hµng vµ kh¸ch hµng x¸c ®Þnh vµ tho¶ thuËn sè l·i vèn vay ph¶i tr¶ céng víi sè nî gèc ®­îc chia ®Ó tr¶ nî theo nhiÒu k× h¹n trong thêi h¹n cho vay. Cho vay theo h¹n møc tÝn dông dù phßng: Ng©n hµng cam kÕt ®¶m b¶o s½n sµng cho kh¸ch hµng vay vèn trong ph¹m vi h¹n møc tÝn dông nhÊt ®Þnh. Ng©n hµng vµ kh¸ch hµng tho¶ thuËn thêi h¹n hiÖu lùc cña h¹n møc tÝn dông dù phßng, møc phÝ tr¶ cho cho h¹n møc tÝn dông dù phßng. Cho vay th«ng qua nghiÖp vô ph¸t hµnh vµ sö dông thÎ tÝn dông: Ng©n hµng chÊp nhËn cho kh¸c hµng sö dông vèn vay trong ph¹m vi h¹n møc tÝn dông ®Ó thanh to¸n tiÒn mua hµng ho¸, dÞch vô vµ rót tiÒn mÆt t¹i m¸y rót tiÒn tù ®éng hoÆc ®iÓm øng tiÒn mÆt lµ ®¹i lÝ cña Ng©n hµng. Cho vay theo móc h¹n thÊu chi: lµ viÖc cho vay mµ Ng©n hµng tho¶ thuËn b»ng v¨n b¶n chÊp thuËn cho kh¸ch hµng chi v­ît sè tiÒn cã trªn tµi kho¶n thanh to¸n cña kh¸ch hµng. 1.2.1.5. Më réng theo ph­¬ng thøc cho vay: Theo h×nh thøc cho vay, Ng©n hµng cã thÓ cho kh¸ch hµng vay cã ®¶m b¶o hoÆc kh«ng ®¶m b¶o. - Th«ng th­êng khi vay Ng©n hµng, kh¸c hµng thuéc khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh ph¶i cã tµi s¶n thÕ chÊp ®¶m b¶o. MÆc dï vËy, Ng©n hµng cã thÓ c¨n cø vµo móc ®é tÝn nhiÖm ®èi víi kh¸ch hµng ®Ó quyÕt ®Þnh cho vay cã ®¶m b¶o hoÆc kh«ng ®¶m b¶o. ViÖc cho vay cã thÓ ®¶m b¶o b»ng tµi s¶n cña ng­êi vay, b»ng b¶o l·nh cña bªn thø ba hoÆc b»ng tµi s¶n h×nh thµnh tõ chÝnh vèn vay. §èi víi nh÷ng kh¸ch hµng míi hoÆc cã ®é tin cËy kh«ng cao, viÖc b¾t buéc ph¶i cã biÖn ph¸p ®¶m b¶o lµ cÇn thiÕt cho ho¹t déng cña Ng©n hµng ®­îc an toµn. Nh­ vËy, Ng©n hµng cã thÓ më réng ho¹t ®éng cho vay cña m×nh theo nhiÒu h­íng kh¸c nhau. C¸c dÞnh vô, ph­¬ng thóc cho vay cña Ng©n hµng cµng nhiÒu cµng ®a d¹ng th× cµng t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp tiÕp cËn ®­îc nguån vèn Ng©n hµng. Nhê ®ã, doanh nghiÖp cã thªm vèn ®Ó ph¸t triÓn ho¹t ®éng kinh doanh cßn Ng©n hµng còng më réng ho¹t ®éng cña m×nh. 1.2.1.6. §¶m b¶o an toµn vèn- mét yªu cÇu trong c«ng t¸c më réng tÝn dông ®èi víi kinh tÕ ngoµi quèc doanh. - Dï më réng cho vay theo h­íng nµo, yªu cÇu ®¶m b¶o vèn cña Ng©n hµng lu«n ®Æt lªn hµng ®Çu, bëi lÏ nguån vèn mµ Ng©n hµng cho kh¸ch hµng vay, lµ kho¶n tiÒn göi mµ Ng©n hµng huy ®éng ®­îc. Do ®ã, Ng©n hµng cã tr¸ch nhiÖm b¶o toµn vµ hoµn tr¶ cho ng­êi göi. §Æc biÖt khi cho kinh tÕ ngoµi quèc doanh vay ®é rñi ro cña kho¶n vèn lµ cao h¬n so víi khu vùc Nhµ n­íc. - Thùc tÕ, mçi Ng©n hµng cã biÖn ph¸p riªng ®Ó ®¶m b¶o nguån vèn riªng. Cã Ng©n hµng chó träng kh©u thÈm ®Þnh dù ¸n, cã Ng©n hµng l¹i thùc hiÖn tèt kh©u gi¸m s¸t sau khi cho vay. Nh­ng nh×n chung, viÖc tu©n thñ theo quy tr×nh tÝn dông mét c¸ch chÆt chÏ, thùc hiÖn tèt chÝnh s¸ch tÝn dông sÏ gióp Ng©n hµng võa më réng ho¹t ®éng cho vay mµ vÉn ®¶m b¶o ®­îc nguån vèn. 1.2.2. C¸c tiªu thøc ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ më réng TDNH ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh. ViÖc më réng TD ®èi víi khu vùc kinh tÕ NQD lµ hÕt søc cÇn thiÕt. C¸c NH cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p cô thÓ ®Ó cã thÓ x¸c ®Þnh ®­îc kÕt qu¶ cña viÖc më réng TD. Cßn ®èi víi c¸c DN NQD còng cÇn ph¶i chñ ®éng vµ t×m c¸ch ®Ó vay vèn còng nh­ sö dông vèn cã hiÖu qu¶ vµ t¹o uy tÝn cho NH. Cã thÓ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ më réng TD ®èi víi khu vùc NQD th«ng qua c¸c chØ tiªu sau: Doanh sè cho vay khu vùc NQD . Doanh sè thu nî ®èi víi khu vùc NQD. d­ nî ®èi víi khu vùc NQD. Thu l·i tõ ho¹t ®éng cho vay NQD = doanh sè cho vay * l·i suÊt Tû lÖ NQH ®èi víi khu vùc NQD = NQH/ Tæng d­ n¬ NQD. Quy m« cña khu vùc kinh tÕ NQD. KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña khu vùc kinh tÕ NQD… Trªn ®©y chØ lµ mét sè chØ tiªu mµ ta cã thÓ sö dông ®Ó ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ më réng TD ®èi víi khu vùc NQD. ViÖc ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ më réng cßn phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè kh¸c n÷a. 1.2.3. C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn viÖc më réng tÝn dông ng©n hµng ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh. * C¸c nh©n tè chñ quan. ViÖc më réng tÝn dông ®èi víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ nãi chung vµ khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh chÞu ¶nh h­ëng trùc tiÕp bëi c¸c nh©n tè chñ quan tõ phÝa Ng©n hµng vµ c¸c chñ thÓ kinh tÕ nh­: chÝnh s¸ch vµ thÓ lÖ tÝn dông, t×nh h×nh huy ®éng vèn vµ chÝnh hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh. + VÒ phÝa Ng©n hµng : Thø nhÊt, chÝnh s¸ch vµ thÓ lÖ tÝn dông ph¶i ®óng ®¾n, phï hîp víi ®èi t­îng trong qu¸ tr×nh thùc thi nghiÖp vô , ®¶m b¶o phï hîp víi xu thÕ ph¸t triÓn x· héi, cña ChÝnh phñ, ®ång thêi ®¶m b¶o kÕt hîp hµi hoµ quyÒn lîi cña ng­êi göi, ng­êi ®i vay vµ chÝnh b¶n th©n Ng©n hµng. ChÝnh s¸ch tÝn dông ®óng ®¾n sÏ ®¶m b¶o kh¶ n¨ng sinh lêi cña ho¹t ®éng tÝn dông vµ ngµy cµng thu hót ®­îc nhiÒu kh¸ch hµng tíi Ng©n hµng m×nh. Thø hai, vÒ quy tr×nh tÝn dông. Quy tr×nh tÝn dông lµ quy ®Þnh c¸c b­íc cÇn thiÕt ph¶i thùc hiÖn trong qu¸ tr×nh cho vay, thu nî ®¶m b¶o an toµn tÝn dông tiÕn hµnh tõ khi b¾t ®Çu ph©n tÝch nhu cÇu cho ®Õn khi thu håi ®ñ nî vay c¶ vèn lÉn l·i. Thø ba, vÒ th«ng tin tÝn dông. Th«ng tin tÝn dông ®ã lµ th«ng tin vÒ kh¸ch hµng, rñi ro mµ kh¸ch hµng gÆp ph¶i . Th«ng tin ®Çy dñ, kÞp thêi chÝnh x¸c sÏ n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông cho Ng©n hµng, t¹o uy tÝn cho Ng©n hµng, h¬n n÷a nh»m môc ®Ých ngµy cµng ®Èy m¹nh më réng tÝn dông Ng©n hµng. Thø t­, vÒ t×nh h×nh huy ®éng vèn Kinh doanh Ng©n hµng lµ mét ngµnh ®Æc biÖt trong nÒn kinh tÕ, ho¹t ®éng ph­¬ng ch©m “®i vay vµ cho vay”. Bëi vËy, nÕu kh«ng ®i vay ®­îc tøc lµ kh«ng huy ®éng ®­îc vèn th× khã cã thÓ cho vay. Nguån vèn huy ®éng ®­îc cµng lín vµ cµng lín vµ cµng ®a d¹ng cµng t¹o ®iÒu kiÖn cho ho¹t ®éng më réng tÝn dông gi÷a Ng©n hµng víi c¸c chñ thÓ trong nÒn kinh tÕ . Thø n¨m, vÒ chÊt l­îng nh©n sù vµ c¬ së vËt chÊt thiÕt bÞ ChÊt l­îng nh©n sù ®ã chÝnh lµ tr×nh ®é nghiÖp vô, kh¶ n¨ng giao tiÕp, marketting tr×nh ®é ngo¹i ng÷, vi tÝnh, sù nhiÖt t×nh trong c«ng viÖc cña ng­¬i c¸n bé. Cßn c¬ së vËt chÊt thiÕt bÞ chÝnh lµ nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ, ph­¬ng tiÖn lµm viÖc cña con ng­êi. C¶ hai ®iÒu ®ã ¶nh h­ëng m¹nh mÏ tíi nguån tin cña kh¸ch hµng vµ Ng©n hµng. NÕu nh­ kh¸ch hµng giao tiÕp víi c¸n bé mµ thÊy yªn t©m, tho¶ m·n vÒ tr×nh ®é nghiÖp vô, sù tËn t×nh, chu ®¸o cña c¸n bé th× ch¾c ch¾n sÏ t×m ®Õn Ng©n hµng ®ã ®Ó quan hÖ. + VÒ phÝa khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh NÕu khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh lµm ¨n cã hiÖu qu¶, cã uy tÝn th× ch¾c ch¾n nhu cÇu vay vèn Ng©n hµng ngµy cµng t¨ng vµ sÏ ®­¬c Ng©n hµng ®¸p øng nhu cÇu vèn ®ã . Ng­îc l¹i nÕu l¹i lµm ¨n thua lç, ph¸ s¶n khã kh¨n vÒ tµi chÝnh , mÊt uy tÝn víi Ng©n hµng , c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh th× b¶n th©n Ng©n hµng còng kh«ng thÓ cÊp tÝn dông cho cÊc thµnh phÇn kinh tÕ nµy vµ nh­ vËy môc tiªu më réng tÝn dông còng kh«ng thÓ thùc hiÖn ®­îc. *C¸c nh©n tè kh¸ch quan + M«i tr­êng kinh tÕ Thùc tÕ cho thÊy r»ng m«i tr­êng kinh tÕ cã t¸c ®éng rÊt lín ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña tÊt c¶ c¸c thµnh ph©n kinh tÕ trong nÒn kinh tÕ. Khi nÒn kinh tÕ ë tr¹ng th¸i h­ng thÞnh, tèc ®é t¨ng tr­ëng cao vµ æn ®Þnh, c¸c doanh nghiÖp cã nhiÒu c¬ héi ®Ó më réng, ph¸t triÓn ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña m×nh.Khi ®ã nhu cÇu vèn cña hä t¨ng lªn vµ ho¹t ®éng tÝn dông Ng©n hµng cã thÓ më réng theo. §iÒu ng­îc l¹i sÏ x¶y ra ho¹t ®éng tÝn dông cña Ng©n hµng nÕu nh­ c¸c doanh nghiÖp kh«ng thÓ ph¸t triÓn ®­îc trong m«i tr­êng kinh tÕ cã nhiÒu biÕn ®éng. + M«i tr­êng ph¸p lý Trong nÒn kinh tÕ, mäi chñ thÓ ®Òu cã quyÒn tù chñ vª ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh trong ph¹m vi, khu«n khæ ph¸p lô©t cho phÐp. Tr­íc hÕt , ®øng trªn gãc ®é c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh, kÓ tõ khi cã luËt c«ng ty, LuËt doanh nghiÖp t­ nh©n(n¨m 1990) vµ n¨m 2000 LuËt Doanh nghiÖp ®­îc chÝnh thøc ¸p dông, c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh ®· cã mét hµnh lang t­¬ng ®èi an toµn ®Ó ho¹t ®éng. CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG NGÂN HÀNG ĐỐI VỚI KHU VỰC KINH TẾ NGOÀI QUỐC DOANH TẠI NHNo & PTNT CHI NHÁNH ĐỊNH CÔNG. 2.1. KHÁI QUÁT TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG CỦA CHI NHÁNH. 2.1.1. Sơ lược về quá trình hình thành và phát triển của NHNo & PTNT Chi nhánh Định Công. 2.1.1.1.Sơ lược về sự hình thành và phát triển của NHNo Việt Nam và Chi nhánh NHNo Thăng Long. - Ngân hàng No & PTNT Việt Nam là một doanh nghiệp Nhà nước được cấp vốn tự có, được tự chủ hoàn toàn về tài chính từ khâu lựa chọn các phương thức huy động vốn, lựa chọn phương án đầu tư được quyết định mức lãi suất với quan hệ cung cầu trên thị trường vốn. Quá trình xây dựng và trưởng thành của NHNo & PTNT Việt Nam luôn gắn liền với sự chuyển đổi cơ chế chung cũng như cơ chế hoạt động hoạt động của ngành NH. + Thời kỳ trước 1988, NHNo là một bộ phận trong NHNN hoạt động hoàn toàn mang tính hành chính bao cấp. + Thời kỳ 1988- 1990, với Nghị định 53/ HĐBT ngày 26 thán 3 năm 1988 của Hội đồng bộ trưởng đã tách hệ thống NH từ một cấp thành NH 2 cấp là NHNN và các NH chuyên doanh. Trên 80% vốn vay của NHNo là vốn vay của NHNN. Đối tượng cho vay là những doanh nghiệp kinh tế quốc doanh cấp tỉnh và một số hợp tác xã nông nghiệp theo mô hình cũ. + Thời kỳ 1990 đến nay, NHNo được công nhận là doanh nghiệp Nhà nước xếp hạng đặc biệt. Đây là bước ngoặt quan trọng nhất để NHNo thực sự trở thành NHTM có tư cách pháp nhân, hạch toán độc lập, tự chịu trách nhiệm về tài chính. Hiện nay NHNo &PTNT Việt Nam là NH có quy mô lớn nhất VN, là hệ thống NH duy nhất có mạng lưới tổ chức rộng khắp trong phạm vi toàn quốc, dư nợ đạt 24.730 tỷ đồng năm 1997( gấp hơn 16 lần năm 1990). - NHNo & PTNT Chi nhánh Thăng Long(Sở giao dịch I) là một bộ phận của Trung tâm điều hành NHNo & PTNT VN và một chi nhánh của toàn bộ hệ thống NHNo, có trụ sở tại số 4 đường Phạm Ngọc Thạch, quận Đống Đa- Hà Nội. Sở giao dịch I NHNo & PTNT được thành lập theo Quyết định số 15/TCCB ngày 16/3/1991 của Tổng giám đốc NHNo VN với chức năng chủ yếu là đầu mối để quản lý các ngành nông, lâm , ngư nghiệp và thực hiện thí điểm văn bản, chủ trương của ngành trước khi áp dụng cho toàn hệ thống, trực tiếp thực hiện cho vay trên địa bàn Hà Nội, cho vay đối với các công ty lớn về nông nghiệp như: Tổng công ty rau quả, công ty thức ăn gia súc ...ngày 01/04/1991, SGD I chính thức đi vào hoạt động. Lúc mới thành lập, SGD I chỉ có 2 phòng ban: Phòng tín dụng và phòng kế toán cùng một tổ kho quỹ. Từ cuối năm 1994, SGD I thực hiện việc điều chỉnh vốn theo lệnh của SGD I và thực hiện kinh doanh tiền tệ trên địa bàn Hà Nội bằng cách huy động tiền nhàn rỗi của dân cư, các tổ chức kinh tế bằng nội tệ, ngoại tệ sau đó cho vay để phát triển sử dụng kinh doanh đối với mọi thanh phần kinh tế. Ngoài ra SGD I còn làm các dịch vụ tư ván đầu tư, bảo lãnh, thực hiện chiết khấu các thương phiếu, các nghiệp vụ thanh toán, nhận cầm cố, thế chấp tài sản, mua bán kinh doanh ngoại tệ, vàng bạc đá quý, tài trợ xuất khẩu... và ngày càng khẳng định tầm quan trọng của mình trong hệ thống NHNo VN. Từ ngày 14/4/2003, SGD I đổi thành Chi nhánh NHNo&PTNT Thăng Long 2.1.1.2. Sơ lược về sự hình thành và phát triển của Chi nhánh NHNo &PTNT Định Công. Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế, nhu cầu đòi hỏi của thị trường và chính sách mở rộng địa bàn hoạt động của Chi nhánh NHNo & PTNT Thăng Long theo định hướng của NHNo Việt Nam, ngày 12/8/2000 NHNo & PTNT Chi nhánh Định Công được thành lập theo quyết định số 79/TCCB của Giám đốc NHNo Thăng Long. Chi nhánh Định Công là một bộ phận quan trọng của Chi nhánh Định Công, luôn có số dư nợ cho vay lớn nhất trong các chi nhánh trực thuộc chi nhánh Thăng Long, có địa điểm giao dịch tại CT5 – Khu Đô Thị mới Định Công - Quận Thanh Xuân- Hà nội. 2.1.2. Chức năng của Chi nhánh. Chi nhánh Định Công là một trong những đơn vị có tầm quan trọng trong hệ thống của Chi nhánh Thăng long, chính vì thế Chi nhánh luôn phải làm tốt công tác chỉ đạo của NHNo Thăng Long, làm tốt những nhiệm vụ mà cấp trên giao cho. * Các chức năng chính: - Chức năng chủ yếu của Chi nhánh là trực tiếp cho vay trên địa bàn , cho vay đối với các công ty về nông nghiệp, các hộ sản xuất kinh doanh, cá nhân... - Thực hiện các hoạt động dịch vụ. Đây cũng là một chức năng có vai trò quan trọng của chi nhánh: thực hiện các nghiệp vụ chuyển tiền kiều hối, kinh doanh ngoại tệ, vàng bạc đá quý. - Thực hiện các nghiệp vụ cầm cố thế chấp. * Nhiệm vụ chính của chi nhánh: - Tiếp nhận và quản lý vốn mà ngân hàng cấp trên giao cho. Đồng thời quản lý vốn đối với phòng giao dịch số 1 của chi nhánh. - Thúc đẩy hoạt động kinh doanh của khu vực. - Thực hiện nghiệp vụ điều chỉnh vốn theo lệnh của Chi nhánh Thăng Long và thực hiện kinh doanh tiền tệ trên địa bàn bằng cách huy động tiền nhàn rỗi của dân cư, các TCKT bằng nội tệ, ngoại tệ sau đó cho vay để phát sản xuất kinh doanh đối với mọi thành phần kinh tế. - Thực hiện theo chỉ thị, quyết định mà NH cấp trên giao cho. 2.1.3. Tình hình hoạt động kinh doanh tín dụng của Chi nhánh. Nền kinh tế Việt Nam năm 2004 tiếp tục tăng trưởng vững chắc, nhiều chỉ tiêu kinh tế tăng trưởng vượt kế hoạch đề ra. Tăng trưởng GDP đạt 7,4%, cao hơn so với năm 2003 là 0,2%. Giá trị sản xuất công nghiệp tăng 15,2% , vốn đầu tư phát triển tăng 20,5%. Hoạt động kinh tế đối ngoại khá thuận lợi, giá cả nhiều mặt hàng xuất khẩu chủ lực tăng dẫn đến kim ngạch xuất khẩu tăng 36,6%. Tuy vậy trong năm 2004 cũng là năm có nhiều biến động. Đặc biệt là chỉ số giá cả các mặt hàng tăng cao, cao nhất so với các năm gần đây. Đặc biệt là hàng tiêu dùng. Nó làm ảnh hưởng không nhỏ tới nền kinh tế. Giá trị SXCN tăng cao nhưng tăng nhiều ở những sản phẩm có tỷ lệ giá trị tăng thêm thấp và phụ thuộc lớn vào nguyên liệu nhập khẩu như dệt may, giày dép, láp ráp hàng điện tư. VĐT gia tăng nhưng hiệu quả đầu tư vẫn còn thấp, giá vốn, giá bất động sản cao làm cho hiệu quả sản xuất kinh doanh thấp. Nhập siêu gia tăng cả về kim ngạch và tỷ lệ, tăng 22,3% so với cùng kỳ năm 2003. Thị trường tài chính tiền tệ trong nước cũng có nhiều biến động. Lãi suất VND không ổn định và tương đối cao, chênh lệch lãi suất thấp làm ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh của NH. Lãi suất USD giảm dẫn đến hiện tượng chuyển đổi từ tiền gửi USD sang VND trong khi người vay vốn lại thích vay ngoại tệ hơn vì lãi suất thấp dẫn đến việc điều hành vốn gặp khó khăn. Mặc dù có nhiều khó khăn, song được sự quan tâm của NHNo VN, NHNN thành phố Hà Nội, cấp uỷ chính quyền và các cơ quan chức năng địa phương, sự hợp tác có hiệu quả của khách hàng, Chi nhánh đã phấn đấu vươn lên và đạt được một số kết quả nhất định. 2.1.3.1. Tình hình huy động vốn của Chi nhánh. Huy động vốn là công việc đầu tiên, làm nền tảng cho những hoạt động tiếp theo của quá trình kinh doanh ngân hàng. Nó thu gom toàn bộ số tiền nhàn rỗi từ nhỏ đến lớn của nền kinh tế. Nhờ có hoạt động HĐV mà ngân hàng có thể thực hiện các hoạt động khác. Với mạng lưới rộng lớn được sự bố trí một cách hợp lý, đội ngũ cán bộ với phong cách phục vụ văn minh, lịch sự, nhiệt tình, chu đáo đã thu hút thêm khách hàng ngày càng nhiều. HĐV là một trong những chức năng chủ yếu của NH. HĐV là cơ sở tạo ra NV để cho vay và thực hiện các nghiệp vụ khác của NH, HĐV còn giúp NH tăng tính chủ động trong kinh doanh, tạo nên một môi trường cạnh tranh và đem lại hiệu quả kinh doanh cho NH. Xác định được vai trò quan trọng trong kinh doanh, Chi nhánh đã có những phương thức và biện pháp hợp lý để HĐV từ nền kinh tế, đảm bảo cho hoạt động của mình như tập trung mọi nỗ lực để khai thác NV, thường xuyên khảo sát, nghiên cứu các hình thức HĐV như kỳ hạn,lãi suất của các NHTM trên địa bàn để xây dựng chiến lược HĐV có hiệu quả, lãi suất sát với mặt bằng lãi suất chung trên thi trường, đảm bảo hài hoà lợi ích của NH, khách hàng và có tính cạnh tranh. Áp dụng chính sách ưu đãi với lãi suất phù hợp để tăng nguồn vốn, chú trọng khai thác NV có giá rẻ. Đẩy mạnh khai thác NV trung dài hạn để cho vay trung dài hạn. Nghiên cứu và mở rộng các hình thức thanh toán phù hợp để huy động vốn. Bảng 1: Hoạt động HĐV tại Chi nhánh. Đơn vị: tỷ đồng Chỉ tiêu Năm 2002 Năm 2003 Năm 2004 2004/2003 Tiền % Tiền % Tiền % Tiền % S Vốn HĐ 48,55 100 194,8 100 457,1 100 263,3 100 Theo TPKT +TG dân cư 35,4 72,9 121,4 62,3 301,6 66 180,2 68,4 +TG DN 13,15 27,1 73,4 37,7 155,5 34 83,12 31,6 Theo kỳ hạn +KKH 25,44 52,4 90,28 46,3 117,7 25,7 27,39 10,8 +CKH 23,11 47,6 104,5 53,7 339,5 74,3 243,9 89,2 Nguồn: Bảng cân đối tài khoản tổng hợp Qua số liệu ở bảng 1 ta thấy NV của NH đã không ngừng tăng lên qua các năm. Năm 2002 chi nhánh đã huy động được 48,55 tỷ đồng, tăng hơn so với năm 2001 là 25,2 tỷ đồng. Năm 2003, nguồn tiền gửi của khách hàng tiếp tục tăng lên: NV huy động đạt 194,8 tỷ đồng tăng gấp hơn 3 lần so với năm 2002, số tuyệt đối là 146,3 tỷ đồng. Năm 2004 NV đạt 457,1 tỷ đồng, tăng 263,3 tỷ so với năm 2003,số tương đối tăng135,2%. Xét theo cơ cấu NV: Cơ cấu tiền gửi của NH có ảnh hưởng tới thu nhập của NH. Đối với những loại tiền gửi có lãi suất thấp, thậm chí không phải trả lãi, luôn mang theo phí dịch vụ đối với khách hàng và chính nó đem lại thu nhiều hơn. Năm 2002 TG dân cư 35,4 tỷ đồng chiếm 72,7% trong khi đó TG DN là 13,15 tỷ đồng chiếm 27,1%. Năm 2003, TGDN đạt 73,4 tỷ đồng chiếm 37,7% trong tổng NV huy động. Năm 2004, TGDN đạt 155,5 tỷ đồng chiếm 34%, vượt kế hoach đặt ra là 13,5%. Qua số liệu trên ta thấy được NV huy động từ các doanh nghiệp tăng nhanh qua các năm mặc dù tỷ lệ còn thấp. Điều đó đã chứng tỏ chi nhánh đã phát huy được năng lực và có mối quan hệ tốt với khách hàng là doanh nghiệp. Đây là nguồn vốn rất quan trọng đem lại lợi nhuận cho NH bởi vì với NV này NH chỉ phải trả lãi rất thấp hoặc không phải trả lãi,các doanh nghiệp gửi tiền vào NH với mục đích chính là đáp ứng nhu cầu thanh toán và an toàn vốn chứ không vì mục tiêu kiếm lời. Mặc dù vậy, NH cũng rất quan tâm tới việc cân đối NV giữa TG có kỳ hạn và không kỳ hạn để đảm bảo kế hoạch kinh doanh của NH. Trong những năm qua, TG có kỳ hạn tại chi nhánh cũng tăng lên: Năm 2002, TG có kỳ hạn là 23,11 tỷ đồng chiếm 47,6% Năm 2003 TG có kỳ hạn là104,5% chiếm 53,7%, vượt 21% so với kế hoạch. Năm 2004 là 339,5 tỷ đồng chiếm 74,3%, vượt 17% so với kế hoạch. Có thể nói trong những năm qua tỷ trọng NV tiền gửi CKH có những thay đổi, liên tục tăng. Việc tăng NV tiền gửi CKH là chiến lược kinh doanh của NH, NH tập trung đầu tư vào các doanh nghiệp có nhu cầu vốn trung và dài hạn,các DN đầu tư vào tài sản cố định, thiết bị công nghệ... Chính vì thế NH cần phải thu hút nguồn TG CKH để mở rộng cho vay TDH. Đây là thời điểm có tính chất bước ngoặt bởi vì trong nền kinh tế thị trường tự do cạnh tranh, việc dành giật khách hàng là vấn đề mà các NH đang rất quan tâm. Các NH ngày càng hoàn thiện mình, phát minh ra nhiều dịch vụ mới nhằm thu hút khách hàng. Chính vì thế Chi nhánh cũng cần phải có chiến lược của mình để không ngừng đổi mới nhằm thu hút nguồn tiền gửi của DN cũng như của dân cư nhằm ổn định NV, đảm bảo cho sự phát triển lâu dài của NH. 2.1.3.2. Tình hình sử dụng vốn tại Chi nhánh. 2.1.3.2.a. Thực trạng hoạt động tín dụng. Tín dụng là hoạt động tài trợ của NH cho khách hàng, thông qua nghiệp vụ tài trợ, NHTM đã tạo tiền cho nền kinh tế, trợ giúp cho các TCKT trong hoạt động sản xuất kinh doanh, tăng cường hoạt động sản xuất lưu thông hàng hoá, giảm chi phí lưu thông tiền tệ, giúp ổn định và phát triển kinh tế. Hoạt động TD là hoạt động cơ bản, quan trọng của NH, nó chiếm tỷ trọng cao nhất trong tổng tài sản, tạo thu nhập lãi lơn nhất và cũng là hoạt động mang lại rủi ro cao nhất. Cũng do bởi hoạt động TD là hoạt động chứa nhiều rủi ro nhất nên chất lượng TD ảnh hưởng trực tiếp tới mức độ an toàn của vốn đầu tư và cũng là nhân tố quyết định đến thu nhập của NH, tạo hình ảnh đẹp, quan hệ tốt với khách hàng. Nếu chất lượng TD kém thì hàm chứa trong đó mối nguy cơ rủi ro TD, và NH có thể bị dẫn đến tổn thất, phá sản. Đứng trước tình hình đó, Ban giám đốc Chi nhánh đã luôn chú trọng đến hoạt động tài trợ nhằm đảm bảo tăng trưởng TD lành mạnh, vững chắc, cung cấp các khoản mục TD có chất lượng cao, lựa chọn khách hàng có khả năng và có dự án khả thi để cho vay, hạn chế nợ quá hạn và khó đòi tới mức thấp nhất có thể được, từ đó tăng thu cho NH nhằm tăng cường và ổn định vốn cho NH đáp ứng nhu cầu phát triển lành mạnh và hiệu quả. Bảng 2: Dư nợ cho vay tại Chi nhánh: Đơn vị : tỷ đồng Chỉ tiêu Năm 2002 Năm 2003 Năm 2004 2004/2003 Tiền % Tiền % Tiền % Tiền % S Dư nợ 18,37 100 238,8 100 304,5 100 65,68 27,5 Theo thời hạn Ngắn hạn 7,32 39,9 160,6 67,2 244,2 80,2 83,61 52,1 TDH 11,05 60,1 78,26 32,8 60,33 19,8 -17,9 Theo TPKT QD 14,1 76,8 183,7 76,9 225,3 74 41,6 22,6 NQD 4,27 23,2 55,13 23,1 79,21 26 24,08 43,7 Nguồn: Bảng cân đối tài khoản tổng hợp Qua bảng số liệu trên ta thấy dư nợ TD đã tăng rất nhiều qua các năm: Năm 2002, dư nợ TD đạt 18,37 tỷ đồng, tăng 17,78 tỷ đồng so với năm 2001. Năm 2003 Chi nhánh đã phấn đấu và đạt được mức dư nợ TD là 238,3 tỷ đồng, tăng rất nhiều so với năm 2002. Đây là thành tích rất lớn của Chi nhánh. Năm 2004, với nhiều hình thức cho vay phù hợp và khả năng quan hệ tốt với khách hàng nên doanh số dư nợ cho vay của Chi nhánh đã tăng lên tới mức kỷ lục đạt 304,5 tỷ đồng, vượt 26% so với kế hoạch mà Ban giám đốc chi nhánh đã đề ra, tăng hơn so với năm 2003 là 65,68 tỷ đồng, về số tương đối tăng 27,5% so với 2003. Để có được kết quả như vậy, ngoài những chính sách ưu đãi đối với khách hàng như ưu đãi về lãi suất cho vay, phí dịch vụ, các chương trình khuyến mãi, tiếp thị khách hàng, NH còn chủ động cơ cấu hệ thống khách hàng theo chương trình hiện đại hoá công nghệ giao dịch của NH trên cơ sở tình hình phát triển kinh tế chung và thực trạng kinh doanh của doanh nghiệp. Bên cạnh đó NH luôn chú trọng việc phân tích để nắm vững kế hoạch sản xuất kinh doanh trong xu hướng phát triển kinh tế cùng địa bàn, chủ động tiếp cận và có phương án cho vay khi khách hàng có nhu cầu. Ta thấy, cả dư nợ cho vay ngắn hạn, trung và dài hạn đều tăng qua các năm. Tuy nhiên tốc độ tăng của cho vay NH tăng nhanh hơn so với cho vay TDH. Năm 2002 cho vay ngắn hạn đạt 7,32 tỷ đồng chiếm 39,9% trong tổng dư nợ trong khi đó cho vay TDH đạt 11,05 tỷ đồng, chiếm 60,1% Năm 2003 dư nợ cho vay ngắn hạn lại tăng rất nhanh đạt 160,6 tỷ đồng, chiếm tới 67,2% trong tổng dư nợ, cho vay TDH chỉ đạt 78,26 tỷ đồng chiếm 32,8%. Năm 2004 cho vay ngắn hạn đạt 244,2 tỷ đồng chiếm tới 80,2% trong tổng dư nợ cho vay. Số liệu trên cho ta thấy trong những năm qua tỷ trọng cho vay ngắn hạn tại chi nhánh tăng rất nhanh. NH chủ yếu tập trung cho vay đối với những khách hàng có nhu cầu vốn lưu động, điều này cũng phù hợp với kế hoạch kinh doanh của NH. Tuy nhiên trong những năm tới NH cần mở rộng cho vay TDH, vì cho vay TDH sẽ mang lại cho NH nhiều lợi nhuận đồng thời phù hợp với đường lối CNH- HĐH của Đảng và Nhà nước đã đề ra. Xét theo thành phần kinh tế: Ta thấy: tỷ trọng dư nợ đối với khu vực QD cao hơn nhiều so với khu vực NQD. Cụ thể: Năm 2002 dư nợ cho vay đối với khu vực KTQD là 14,1 tỷ đồng chiếm 76,8% trong khi đó dư nợ cho vay khu vực NQD là 4,27 tỷ đồng chiếm 23,2% Năm 2003 dư nợ cho vay khu vực KTQD là 183,7 tỷ đồng chiếm 76,9%, khu vực NQD là 55,13 tỷ đồng chiếm 23,1% Năm 2004 dư nợ cho vay của cả hai khu vực QD và NQD đều tăng. Khu vực QD là 255,3 tỷ đồng chiếm 74% còn khu vực NQD là 79,21 tỷ đồng chiếm 26%. Sở dĩ có kết quả trên là do các DN NQD không đủ điều kiện để được vay vốn tại chi nhánh, ngoài ra NH tập trung vào những khách hàng có uy tín mà chủ yếu là các DNQD. Qua các năm dư nợ TD đối với khu vực NQD đã tăng đáng kể cả về doanh số và tỷ trọng. Điều đó thể hiện sự quan tâm của Chi nhánh và sự chỉ đạo của NHNo Thăng Long, đã tạo điều kiện cho KH NQD có thể vay vốn để mở rộng sản xuất kinh doanh như nới lỏng về điều kiện vay vốn mà không làm tăng mức độ rủi ro cho NH. Tuy ngân hàng đã tập trung, chú trọng đầu tư vào khu vực KT NQD nhưng hiện nay khu vực kinh tế này vẫn chưa đáp ứng đủ các điều kiện và đảm bảo tiền vay của NH như điều kiện về tài sản thế chấp còn hạn chế, báo cáo tài chính chưa trung thực... Chính vì thế tỷ trọng cho vay đối với khu vực này vẫn còn nhiều hạn chế. 2.1.3.2.b. Đánh giá chất lượng hoạt động TD của Chi nhánh. NHTM là một doanh nghiệp hạng đặc biệt, kinh doanh tiền tệ, mà TD là một nghiệp vụ truyền thống và chủ yếu của NHTM. Bất cứ một DN nào khi bỏ vốn vào kinh doanh đều nhằm mục đích thu hồi vốn nhanh và có lãi. NH cũng vậy, cái khác của nó là vốn đi vay để cho vay vì vậy rủi ro kinh doanh của NH là lớn hơn nhiều. Cho nên điều đầu tiên của một khoản vay là quan tâm chất lượng TD của khoản vay đó hay nói một cách tổng quát hơn NHTM phải luôn quan tâm đến việc bảo đảm an toàn TD. Chất lượng TD là một chỉ tiêu tổng hợp, nó phản ánh mức độ thích nghi của NHTM với sự thay đổi của môi trường bên ngoài, thể hiện sức mạnh của một NH trong quá trình cạnh tranh để tồn tại. Vấn đề đặt ra cho các NHTM là phải có biện pháp tích cực ngăn ngừa nợ qua hạn. Một khi mở rộng TD NH thì điều đó cũng có nghĩa là khả năng rủi ro cũng có thể tăng lên. Đây chính là vấn đề cần được quan tâm nhằm đảm bảo an toàn, hiệu quả cho._.