Tài liệu Mở rộng & hoàn thiện dịch vụ thanh toán thẻ tại Ngân hàng cổ phần nhà Hà Nội: ... Ebook Mở rộng & hoàn thiện dịch vụ thanh toán thẻ tại Ngân hàng cổ phần nhà Hà Nội
126 trang |
Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 1385 | Lượt tải: 0
Tóm tắt tài liệu Mở rộng & hoàn thiện dịch vụ thanh toán thẻ tại Ngân hàng cổ phần nhà Hà Nội, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lêi më ®Çu
Trong nh÷ng n¨m thùc hiÖn c«ng cuéc ®æi míi cña §¶ng vµ Nhµ níc gÇn ®©y, nÒn kinh tÕ níc ta ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn tÝch cùc, tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ nhanh, s¶n xuÊt hµng ho¸ ph¸t triÓn, ®êi sèng nh©n d©n ngµy mét n©ng cao. Gãp phÇn trong thanh qu¶ ®ã cã sù nç lùc kh«ng nhá cña ngµnh Ng©n hµng. Ng©n hµng víi chøc n¨ng ®Æc biÖt quan träng lµ trung t©m tiÒn tÖ, tÝn dông vµ thanh to¸n ®· t¸c ®éng ®Õn mäi ho¹t ®éng cña ®êi sèng kinh tÕ - x· héi. Nh÷ng ®ãng gãp cña Ng©n hµng ViÖt Nam cho ®Êt níc cã tÇm quan träng ®Æc biÖt vµ ®îc mäi ngêi nh×n nhËn. Mét trong nh÷ng ho¹t ®éng cña Ng©n hµng cã t¸c ®éng m¹nh mÏ ®èi víi nÒn kinh tÕ lµ ho¹t ®éng thanh to¸n qua Ng©n hµng - h×nh thøc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt mµ h×nh thøc cô thÓ t«i muèn ®Ò cËp trong luËn v¨n nµy lµ thÎ thanh to¸n.
ThÎ thanh to¸n lµ ph¬ng tiÖn thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt ®îc lu hµnh trªn toµn thÕ giíi, song song cïng tån t¹i víi c¸c ph¬ng thøc thanh to¸n kh¸c nh: sÐc, uû nhiÖm chi, uû nhiÖm thu...Víi tiÖn Ých mang l¹i cho kh¸ch hµng, ng©n hµng vµ nÒn kinh tÕ, thÎ thanh to¸n ngµy cµng kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ cña nã trong c¸c ho¹t ®éng thanh to¸n cña ng©n hµng.
Kinh doanh thÎ thanh to¸n hiÖn kh«ng cßn lµ mét lÜnh vùc hoµn toµn míi mÎ ë ViÖt Nam. ViÖc ph¸t triÓn thÎ ®ång nghÜa víi mét cuéc c¸ch m¹ng trong ph¬ng thøc giao dÞch vµ mang l¹i nhiÒu lîi Ých cho nÒn kinh tÕ. §Ó ®Èy nhanh tèc ®é "c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸" ng©n hµng vµ nhanh chãng ®a nÒn kinh tÕ ViÖt Nam héi nhËp víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi th× thÎ thanh to¸n lµ mét trong nh÷ng c«ng cô h÷u hiÖu.
MÆc dï thÎ thanh to¸n ®· ®îc cung øng ë ViÖt Nam trong mét thêi gian nhng hiÖn nay thÞ trêng thÎ vÉn lµ mét m¶nh ®Êt tèt vµ réng r·i cho viÖc ph¸t triÓn thÎ ®èi víi c¸c Ng©n hµng nãi chung vµ Ng©n hµng TMCP nhµ Hµ Néi nãi riªng. HiÖn nay thÞ trêng thÎ cßn gÆp rÊt nhiÒu víng m¾c vµ khã kh¨n. §©y lµ mét vÊn ®Ò bøc xóc ®èi víi nhiÒu ng©n hµng ë ViÖt Nam. VÝ dô nh: M«i trêng ph¸p lý quy ®Þnh cho viÖc kinh doanh thÎ cha hoµn thiÖn, c¬ së kü thuËt khoa häc c«ng nghÖ vÉn cßn h¹n chÕ vµ ®Æc biÖt lµ t©m lý a chuéng dïng tiÒn mÆt cña ngêi ViÖt Nam.
VËy c©u hái ®îc ®Æt ra lµ cÇn ph¶i cã nh÷ng gi¶i ph¸p g× ®èi víi viÖc më réng ph¸t triÓn ho¹t ®éng kinh doanh thÎ ®Ó ®¸p øng ®îc ®ßi hái cña ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi.
Víi lßng cÇu thÞ sù tiÒn bé vµ say mª häc hái, em ®· tiÕp cËn víi thÎ thanh to¸n qua s¸ch b¸o, tµi liÖu trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu t×nh h×nh thùc tÕ, häc tËp ë trêng vµ quyÕt ®Þnh chän ®Ò tµi "Më réng vµ hoµn thiÖn dÞch vô thanh to¸n thÎ t¹i Ng©n hµng cæ phÇn nhµ Hµ Néi" lµm luËn v¨n tèt nghiÖp. Trong luËn v¨n cña m×nh, em ®· ®a ra mét sè gi¶i ph¸p h÷u Ých ®¸p øng t×nh h×nh thùc tÕ nhu cÇu sö dông dÞch vô thanh to¸n qua tµi kho¶n ngµy cµng t¨ng. §ång thêi gãp mét phÇn nhá vµo c«ng t¸c ph¸t triÓn thÞ trêng thÎ cña Ng©n hµng TMCP nhµ Hµ Néi.
Ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn, luËn v¨n ®îc chia lµm 3 phÇn chÝnh:
Ch¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ kinh doanh dÞch vô thÎ thanh to¸n.
Ch¬ng II: Thùc tr¹ng ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô thÎ t¹i Ng©n hµng TMCP nhµ Hµ Néi.
Ch¬ng III: Gi¶i ph¸p ph¸t triÓn kinh doanh dÞch vô thÎ t¹i Ng©n hµng TMCP nhµ Hµ Néi.
Trong qu¸ tr×nh hoµn thiÖn luËn v¨n, em ®· nhËn ®îc sù gióp ®ì vµ chØ b¶o tËn t×nh cña PGS.TiÕn sÜ Tr¬ng §×nh ChiÕn vµ c¸c c¸n bé phßng thÎ Ng©n hµng cæ phÇn nhµ Hµ Néi.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n.
Ch¬ng I
Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ kinh doanh dÞch vô thÎ thanh to¸n
1.1 Tæng quan vÒ thÎ thanh to¸n
1.1.1 Qu¸ tr×nh h×nh thµnh thÎ thanh to¸n
Theo luËt c¸c tæ chøc tÝn dông th× “Ho¹t ®éng ng©n hµng lµ ho¹t ®éng kinh doanh tiÒn tÖ vµ dÞch vô ng©n hµng víi néi dung thêng xuyªn lµ nhËn tiÒn göi, sö dông sè tiÒn nµy ®Ó cÊp tÝn dông vµ cung øng dÞch vô thanh to¸n”
“TiÒn tÖ lµ mét ph¹m trï lÞch sö ra ®êi, tån t¹i vµ ph¸t triÓn g¾n liÒn víi tiÕn tr×nh ra ®êi, ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt lu th«ng hµng ho¸. TiÒn tÖ cã nh÷ng chøc n¨ng c¬ b¶n nh thíc ®o gi¸ trÞ, ph¬ng tiÖn lu th«ng, ph¬ng tiÖn cÊt tr÷, ph¬ng tiÖn thanh to¸n…
Cho ®Õn nay tiÒn tÖ ®· tr¶i qua c¸c h×nh th¸i biÓu hiÖn chñ yÕu nh tiÒn thùc, tiÒn danh nghÜa, tiÒn ghi sæ vµ tiÒn ®iÖn tö.
TiÒn thùc lµ mét lo¹i hµng ho¸ chung, cã gi¸ trÞ néi t¹i ®îc thõa nhËn, phôc vô cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ trao ®æi hµng ho¸. TiÒn thùc cã thÓ lµ kim lo¹i quý hiÕm hoÆc lµ c¸c ®å vËt cã gi¸ trÞ kh¸c tuú vµo sù c«ng nhËn trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña lÞch sö.
TiÒn danh nghÜa lµ mét thø tiÒn tÖ mµ b¶n th©n nã kh«ng cã hoÆc kh«ng ®ñ gi¸ trÞ. Nã ®îc sö dông dùa trªn viÖc thÞ trêng chÊp nhËn lu th«ng tiÒn thùc kh«ng ®ñ gi¸ trÞ vµ sù tÝn nhiÖm cña nh÷ng ngêi sö dông.
TiÒn ghi sæ lµ mét h×nh th¸i tiÒn tÖ ®îc sö dông t¹i hÖ thèng ng©n hµng b»ng c¸ch ghi chÐp trong sæ s¸ch kÕ to¸n. Khi nÒn kinh tÕ vµ ng©n hµng ph¸t triÓn th× h×nh thøc nµy chiÕm vÞ trÝ quan träng. Nã gãp phÇn ®¸ng kÓ gi¶m bít chi phÝ còng nh thêi gian giao dÞch.
TiÒn ®iÖn tö, trong thêi ®¹i hiÖn nay, khi khoa häc kü thuËt vµ c«ng nghÖ ng©n hµng ph¸t triÓn th× mét biÓu hiÖn cña h×nh th¸i tiÒn tÖ ra ®êi ®ã lµ “ tiÒn ®iÖn tö”, “TiÒn nhùa”… vµ ®Òu lµ tªn gäi cña c¸c lo¹i thÎ.
Qu¸ tr×nh vËn ®éng cña tiÒn tÖ trong nÒn kinh tÕ ®· ph¸t sinh ra viÖc ngêi t¹m thêi cã tiÒn nhµn rçi hoÆc cã ý ®Þnh ®Çu t lÊy l·i, trong khi ngêi kh¸c thiÕu vèn ®Ó s¶n xuÊt kinh doanh vµ th«ng qua tæ chøc ng©n hµng tÝn dông ra ®êi. TÝn dông ng©n hµng cã hai ®Æc ®iÓm c¬ b¶n:
-Ng©n hµng së h÷u hoÆc qu¶n lý mét sè vèn b»ng tiÒn, chuyÓn giao cho ngêi kh¸c sö dông trong mét thêi gian nhÊt ®inh.
-Sau khi sö dông, ngêi vay ph¶i hoµn tr¶ cho ng©n hµng mét gi¸ trÞ lín h¬n sè vèn nhËn ban ®Çu. PhÇn lín h¬n ®ã lµ l·i vay ng©n hµng.
VËy b¶n chÊt cña tÝn dông ng©n hµng lµ quan hÖ ph©n phèi trªn nguyªn t¾c hoµn tr¶ vµ cã l·i.
Bªn c¹nh chøc n¨ng tiÒn tÖ vµ tÝn dông, chøc n¨ng thanh to¸n cña ng©n hµng còng chiÕm mét vÞ trÝ quan träng, nhÊt lµ trong giai ®o¹n hiÖn nay. Víi chøc n¨ng nµy c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i ®ãng vai trß trung gian thùc hiÖn c¸c yªu cÇu cña kh¸ch hµng nh»m tho¶ m·n môc ®Ých cña hä th«ng qua c¸c h×nh thøc thanh to¸n nh: thu hé, chi hé, chuyÓn tiÒn… b»ng c¸ch trÝch chuyÓn trªn sæ s¸ch ghi chÐp, lu©n chuyÓn th«ng tin tõ quyÒn së h÷u cña ngêi nµy sang ngêi kh¸c mµ kh«ng sö dông tiÒn mÆt. ViÖc thanh to¸n trªn ®îc gäi chung lµ thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt.
Trªn c¬ së c¸c chøc n¨ng tiÒn tÖ, tÝn dông ngµy mét ph¸t triÓn dùa trªn c¬ së thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt qua ng©n hµng gi÷a c¸c níc ®· trë thµnh phæ biÕn vµ ®Æc biÖt lµ dùa trªn nÒn t¶ng cña ph¸t triÓn c«ng nghÖ tin häc, th«ng tin víi tèc ®é nhanh, mét h×nh thøc thanh to¸n v¨n minh, hiÖn ®¹i ®· h×nh thµnh vµ nhanh chãng ®îc x· héi ë nhiÒu níc thõa nhËn vµ ph¸t triÓn, §ã lµ h×nh thøc thanh to¸n thΔ.[3]
1.1.2. Kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm vµ ph©n lo¹i thÎ thanh to¸n
1.1.2.1 Kh¸i niÖm, b¶n chÊt thÎ thanh to¸n
Cã nhiÒu kh¸i niÖm kh¸c nhau vÒ thÎ nhng chung quy l¹i th× b¶n chÊt cña thÎ thanh to¸n lµ mét ph¬ng tiÖn thanh to¸n, chi tr¶ mµ ngêi së h÷u thÎ cã thÓ dïng ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu vÒ tiªu dïng cña m×nh, nh rót tiÒn mÆt hoÆc sö dông nã lµm c«ng cô thùc hiÖn c¸c dÞch vô tù ®éng do ng©n hµng hoÆc do c¸c tæ chøc kh¸c cung cÊp. ThÎ kh«ng hoµn toµn lµ tiÒn tÖ, nã lµ biÓu tîng vÒ sù cam kÕt cña ng©n hµng hoÆc tæ chøc ph¸t hµnh b¶o ®¶m thanh to¸n nh÷ng kho¶n tiÒn do chñ thÎ sö dông b»ng tiÒn cña ng©n hµng cho chñ thÎ vay hoÆc tiÒn cña chÝnh chñ thÎ ®· göi t¹i ng©n hµng.
B¶n chÊt cña thÎ cã thÓ hiÓu qua c¸c kh¸i niÖm kh¸c nhau vÒ thÎ:
Theo kh¸i niÖm tæng qu¸t: ThÎ lµ mét danh tõ chung chØ mét vËt nhá, gän, chøa ®ùng c¸c th«ng tin nh»m sö dông vµo mét hoÆc mét sè môc ®Ých nµo ®ã. Do ®ã, thÎ ®îc g¾n víi nh÷ng tÝnh chÊt, ®Æc ®iÓm, n«i dung riªng biÖt ®Ó trë thµnh mét lo¹i cô thÓ nh: thÎ tÝn dông, thÎ ghi nî…
XÐt tõ gãc ®é ph¸t hµnh: ThÎ lµ mét ph¬ng tiÖn do ng©n hµng hoÆc c¸c c«ng ty thÎ ph¸t hµnh b¸n cho kh¸ch hµng cña m×nh ®Ó thanh to¸n c¸c giao dÞch mua s¶n phÈm hµng ho¸, dÞch vô t¹i c¸c ®iÓm ®Æt thiÕt bÞ chÊp nhËn thÎ vµ rót tiÒn mÆt t¹i c¸c chi nh¸nh ng©n hµng hay t¹i ®iÓm m¸y ATM.
§øng tõ gãc ®é c«ng nghÖ thanh to¸n: ThÎ lµ ph¬ng thøc thanh to¸n ghi sæ ®iÖn tö sè tiÒn cña c¸c giao dÞch cÇn thanh to¸n thùc hiÖn trªn hÖ thèng thanh to¸n ®îc kÕt nèi gi÷a c¸c chñ thÓ tham gia dùa trªn nÒn t¶ng c«ng nghÖ ng©n hµng vµ tin häc viÔn th«ng.
Theo quan ®iÓm cña Ng©n hµng Nhµ níc ViÖt Nam: ThÎ ng©n hµng lµ mét ph¬ng tiÖn thanh to¸n tiÒn hµng ho¸, dÞch vô kh«ng dïng tiÒn mÆt hoÆc cã thÓ rót tiÒn mÆt t¹i c¸c m¸y rót tiÒn tù ®éng hoÆc c¸c ng©n hµng ®¹i lý hoÆc thÎ ng©n hµng lµ mét ph¬ng tiÖn thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt mµ chñ thÎ cã thÓ sö dông ®Ó thanh to¸n chi phÝ mua hµng ho¸, sö dông dÞch vô t¹i c¸c ®iÓm chÊp nhËn thÎ.
1.1.2.2. M« t¶ vÒ mÆt kü thuËt
V× thÎ thanh to¸n cã 2 lo¹i kh¸c nhau lµ thÎ tõ vµ thÎ th«ng minh nhng phæ biÕn nhÊt vÉn lµ thÎ tõ, nªn trong phÇn nµy ta chñ yÕu ®Ò cËp ®Õn ®Æc ®iÓm cña thÎ tõ.
HÇu hÕt c¸c thÎ thanh to¸n hiÖn nay ®Òu lµm b»ng nhùa cøng ASP hoÆc PC cÊu t¹o víi 3 líp ®îc Ðp víi kÜ thuËt cao, h×nh ch÷ nhËt víi kÝch thíc ®îc chuÈn hãa quèc tÕ 54mm x 84mm x 0,76mm, cã 4 gãc trßn. Mµu s¾c cña thÎ cã thÓ kh¸c nhau tïy ng©n hµng ph¸t hµnh.
MÆt tríc cña thÎ
Bao gåm:
C¸c huy hiÖu cña tæ chøc thÎ hay ng©n hµng ph¸t hµnh thÎ, tªn thÎ: VISA, MASTERCARD, Vantage, CONNECT 24…
BiÓu tîng cña thÎ: vÝ dô nh Connect 24 lµ sè 24 ®îc lång trong vßng trßn
Tªn vµ biÓu tîng cña thÎ lµ yÕu tè cho biÕt ng©n hµng ph¸t hµnh. BiÓu tîng nµy do ng©n hµng ph¸t hµnh thiÕt kÕ. §©y lµ biÓu tîng rÊt khã gi¶ m¹o nªn nã ®îc xem nh yÕu tè an ninh chèng gi¶ m¹o.
Sè thÎ: §©y lµ sè dµnh riªng cho mçi chñ thÎ, sè ®îc dËp næi trªn thÎ, sè nµy ®îc in l¹i trªn hãa ®¬n khi chñ thÎ ®i mua s¾m hµng ho¸. Tuú theo tõng lo¹i thÎ mµ cã ch÷ sè kh¸c nhau vµ c¸ch cÊu tróc theo nhãm còng kh¸c nhau. VÝ dô thÎ VISA thêng cã hai lo¹i 16 sè vµ 13 sè vµ lu«n b¾t ®Çu b»ng sè 4, c¸ch ph©n nhãm ®îc tæ chøc nh sau:
4xxx xxxx xxxx xxxx
4xxxx xxx xxx xxx
Ngµy hiÖu lùc cña thÎ ®îc in næi: ®©y lµ thêi h¹n cña thÎ ®îc lu hµnh cã hai c¸ch ghi
+Tõ ngµy… ®Õn ngµy…
+Ngµy hiÖu lùc cuèi cïng cña thÎ
*Hä vµ tªn chñ thÎ: In b»ng ch÷ næi, do thÎ kh«ng ®îc chuyÓn ®æi nªn nÕu lµ tªn c¸ nh©n: lµ thÎ c¸ nh©n, nÕu lµ tªn c«ng ty vµ tªn ngêi ®îc uû quyÒn sö dông thÎ: thÎ c«ng ty.
*Sè mËt m· ®ît ph¸t hµnh(sè nµy kh«ng b¾t buéc)
*Trªn mÆt tríc cña thÎ cßn cã mét sè ®Æc ®iÓm riªng cña tõng lo¹i thÎ
MÆt sau cña thÎ
* Gi¶i tõ tÝnh mµu ®en (®èi víi thÎ tõ) ch¹y däc theo c¹nh dµi phÝa trªn mÆt sau cña thÎ trong ®ã cã chøa th«ng tin sau:
Sè thÎ
Tªn chñ thÎ
Thêi h¹n hiÖu lùc
B¶ng lý lÞch ng©n hµng
M· sè bÝ mËt
Ngµy giao dÞch cuèi cïng
Møc rót tèi ®a vµ sè d
Riªng ®èi víi thÎ th«ng minh cã 1 con chÝp (vi m¹ch) lu gi÷ th«ng tin vÒ ngêi cÇm thÎ vµ tµi kho¶n cña chñ thÎ. Chóng còng lu gi÷ chi tiÕt tèi ®a lµ 200 giao dÞch dïng thÎ gÇn nhÊt. Trªn thÎ cã d¶i b¨ng ch÷ kÝ, dïng ®Ó ®èi chiÕu khi chñ thÎ sö dông thÎ ®Ó thanh to¸n vµ c¸c phÇn kh¸c nh ®iÖn tho¹i khi cã th¾c m¾c.
1.1.2.3. Ph©n lo¹i thÎ thanh to¸n
Trªn thÞ trêng thanh to¸n quèc tÕ vµ ViÖt Nam cã nhiÒu lo¹i thÎ thanh to¸n kh¸c nhau, do nhiÒu tæ chøc ph¸t hµnh vµ cung cÊp dÞch vô. Tuú theo tõng tiªu chÝ, thÎ thanh to¸n ®îc ph©n lo¹i nh sau
Ph©n lo¹i theo ®Æc tÝnh kü thuËt cã 3 lo¹i thÎ:
ThÎ kh¾c ch÷ næi (Embossing Card): §©y lµ lo¹i thÎ ®îc lµm dùa trªn kü thuËt kh¾c ch÷ næi. §ã còng chÝnh lµ tÊm thÎ ®Çu tiªn ®îc s¶n xuÊt theo c«ng nghÖ nµy. Trªn bÒ mÆt thÎ ®îc kh¾c ch÷ næi c¸c th«ng tin cÇn thiÕt. HiÖn nay ngêi ta kh«ng cßn sö dông nã n÷a v× kü thuËt s¶n xuÊt qu¸ th« s¬ dÔ bÞ lµm gi¶.
ThÎ tõ, (Magnetic Stripe): ®îc s¶n xuÊt dùa trªn kü thuËt tõ tÝn víi 1 d¶i b¨ng tõ chøa 2 r·nh th«ng tin ë mÆt sau cña thÎ. ThÎ nµy ®îc sö dông phæ biÕn trong h¬n 20 n¨m nay. Tuy nhiªn cã mét sè nhîc ®iÓm sau:
Kh¶ n¨ng bÞ lîi dông cao do th«ng tin ghi trong thÎ kh«ng tù m· ho¸ ®îc, ngêi ta cã thÓ ®äc thÎ dÔ dµng b»ng thiÕt bÞ ®äc g¾n víi m¸y vi tÝnh.
ThÎ mang tÝnh th«ng tin cè ®Þnh, khu vùc chøa th«ng tin hÑp kh«ng ¸p dông ®îc c¸c kü thuËt m· ho¸, b¶o mËt th«ng tin ®¶m b¶o an toµn. Do ®ã, trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®· bÞ lîi dông lÊy c¾p tiÒn.
ThÎ th«ng minh (Smart Card): lµ lo¹i thÎ nhùa cã g¾n mét con chip ®iÖn tö. So víi c¸c lo¹i thÎ tõ hiÖn nay, kh¶ n¨ng kÕt nèi víi m¸y tÝnh cña lo¹i chip nµy cho phÐp thÎ th«ng minh thùc hiÖn ®îc nhiÒu lùa chän thanh to¸n vµ dÞch vô víi ®é an toµn cao h¬n, thuËn tiÖn vµ nhiÒu chän lùa h¬n. ThÎ th«ng minh lµ t¬ng lai cña thÎ thanh to¸n.
ThÎ th«ng minh cã thÓ lu tr÷ c¸c th«ng tin quan träng ®îc m· ho¸ víi ®é b¶o mËt cao h¬n c¸c lo¹i thÎ tõ kh¸c rÊt nhiÒu. Trong thanh to¸n, thÎ th«ng minh cã thÓ kÕt hîp ®a chøc n¨ng vµ øng dông tõ c¸c ngµnh kh¸c nhau nh kh¶ n¨ng tÝnh ®iÓm u ®·i cho kh¸ch hµng quen thuéc, nhËn d¹ng, truyÒn dÉn, hay th«ng tin søc khoÎ. ThÎ th«ng minh còng cã thÓ cho phÐp øng dông c¸c s¶n phÈm, tÝnh n¨ng vµ øng dông hiÖn t¹i vµo c¸c lÜnh vùc míi vÒ kh¸ch hµng vµ thanh to¸n. Lo¹i thÎ nµy cßn cho phÐp lu gi÷ vµ trao ®æi th«ng tin vÒ chñ thÎ víi ®é b¶o mËt cao trong th¬ng m¹i ®iÖn tö vµ di ®éng.
T¹i sao ph¶i cÇn tíi thÎ th«ng minh?
P Ng¨n chÆn gian lËn :b¶o vÖ chèng gian lËn, ®Æc biÖt lµ lµm thÎ gi¶, lµ vÊn ®Ò then chèt. ThÎ th«ng minh cã thÓ gi¶m ®¸ng kÓ thÊt tho¸t so víi h×nh thøc quÐt hay sao chÐp th«ng tin cña thÎ tõ. NÕu thÎ nµy ®îc sö dông cïng víi m· sè nhËn d¹ng c¸ nh©n (PIN) nã còng cã thÓ ng¨n chÆn viÖc tiÒn bÞ mÊt hay c¸c giao dÞch gian lËn kh¸c. ViÖc gi¶m gian lËn ®· trë thµnh tÝnh n¨ng kinh doanh chÝnh cña thÎ th«ng minh hiÖn nay.
P Lîi thÕ c¹nh tranh: Sù c¹nh tranh gay g¾t vµ nhu cÇu cã mét s¶n phÈm tiÖn Ých vµ phï hîp còng khiÕn cho thÎ th«ng minh ngµy cµng ®îc chÊp nhËn réng r·i. C¸c lo¹i thÎ ®a øng dông cho phÐp thùc hiÖn c¸c øng dông nh truy cËp internet an toµn trong th¬ng m¹i ®iÖn tö, thùc hiÖn c¸c ch¬ng tr×nh kh¸ch hµng thêng xuyªn, b¶o ®¶m an toµn t¹i c¸c ®iÓm truy cËp hiÖn cã ë nhiÒu n¬i trªn thÕ giíi.
P HiÖu qu¶ vÒ chi phÝ - ThÎ th«ng minh bÒn h¬n thÎ tõ rÊt nhiÒu v× vËy kh«ng ph¶i ph¸t hµnh l¹i nhiÒu lÇn. Ngoµi ra, víi thÎ th«ng minh, cßn cã thÓ tiÕt kiÖm ®îc chi phÝ ho¹t ®éng nh chi phÝ viÔn th«ng v× nhiÒu giao dÞch b»ng thÎ chip cã thÓ thùc hiÖn an toµn mµ kh«ng cÇn kÕt nèi m¹ng.
P C¸c thÞ trêng míi – c¸c ng©n hµng thµnh viªn cã thÓ tiÕp cËn nh÷ng kªnh chÊp nhËn thanh to¸n thÎ míi vèn bÞ coi lµ m¹o hiÓm ®èi víi c¸c ch¬ng tr×nh thÎ tÝn dông vµ thÎ ghi nî hoÆc cha s½n sµng chÊp nhËn thanh to¸n b»ng c¸c lo¹i thÎ nµy do mÊt thêi gian kÕt nèi m¹ng(®Ó thanh to¸n). Chñ thÎ t¹i c¸c ®iÓm ®Çu cuèi, kièt hay c¸c ®iÓm thanh to¸n tiÒn mÆt, th¬ng m¹i ®iÖn tö hay c¸c chî cã ®iÒu kiÖn viÔn th«ng h¹n chÕ b©y giê cã thÓ thanh to¸n b»ng thÎ Visa.
P Lîi Ých cña thÎ th«ng minh
Víi kh¸ch
§é b¶o mËt vµ kh¶ n¨ng chèng gian lËn cao h¬n
DÔ sö dông ë nhiÒu ®Þa ®iÓm kh¸c nhau vµ kh«ng ph¶i mang theo nhiÒu tiÒn mÆt
Lµm gän nhÑ chiÕc vÝ cña b¹n v× kh¶ n¨ng kÕt hîp tÝnh n¨ng cña nhiÒu lo¹i thÎ víi nhau
Víi c¸c ®iÓm chÊp nhËn thÎ
Gi¶m chi phÝ viÔn th«ng
TiÕt kiÖm thêi gian giao dÞch
T¨ng hiÖu qu¶ b¸n hµng th«ng qua viÖc t¨ng cêng an toµn trong giao dÞch
Víi c¸c tæ chøc tµi chÝnh thµnh viªn
Gi¶m chi phÝ vµ b¶o vÖ chèng gian lËn
C¬ héi më réng thÞ trêng víi c¸c kªnh chÊp nhËn thÎ thanh to¸n
T¨ng cêng quan hÖ víi kh¸ch hµng vµ c¸c ®iÓm chÊp nhËn thÎ
P Th«ng minh h¬n - ë Ch©u ¸ Th¸i B×nh D¬ng, hiÖn nay cã h¬n 30 triÖu thÎ th«ng minh EVM (lµ tõ viÕt t¾t cña Europay, Mastercard, Visa, tiªu chuÈn quèc tÕ cho c¸c giao dÞch thÎ chip ghi nî vµ tÝn dông toµn cÇu. Tiªu chuÈn EMV ®¶m b¶o an toµn vµ kh¶ n¨ng kÕt nèi toµn cÇu ®Ó Visa cã thÓ ®îc chÊp nhËn ë mäi n¬i trªn thÕ giíi) vµ h¬n 524.000 ®iÓm b¸n hµng ®¹t tiªu chuÈn EMV. Trªn toµn thÕ giíi ®· cã 140 triÖu thÎ th«ng minh EMV ®îc ph¸t hµnh víi h¬n 3 triÖu ®iÓm b¸n hµng ®¹t tiªu chuÈn EMV. ThÎ th«ng minh ®ang ngµy cµng trë nªn quan träng trong ®êi sèng hµng ngµy, t¹o ®iÒu kiÖn cho Visa tiÕn gÇn h¬n viÖc hiÖn thùc ho¸ tÇm nh×n th¬ng m¹i trªn toµn cÇu. §ã lµ kh¶ n¨ng thanh to¸n mäi lóc, mäi n¬i vµ b»ng mäi c¸ch.
ñ Ph©n lo¹i theo chñ thÓ ph¸t hµnh cã 3 lo¹i
ThÎ do ng©n hµng ph¸t hµnh: lµ lo¹i thÎ gióp cho kh¸ch hµng sö dông linh ®éng tµi kho¶n cña m×nh t¹i ng©n hµng, hoÆc sö dông mét sè tiÒn do ng©n hµng cÊp tÝn dông, lo¹i thÎ nµy hiÖn nay ®îc sö dông kh¸ phæ biÕn, nã kh«ng chØ lu hµnh trong mét quèc gia mµ cßn cã thÎ lu hµnh trªn toµn cÇu ( vÝ dô nh: thÎ Visa, Mastercard, …)
ThÎ do c¸c tæ chøc phi ng©n hµng ph¸t hµnh: lµ lo¹i thÎ du lÞch vµ gi¶i trÝ cña c¸c tËp ®oµn kinh doanh lín ph¸t hµnh nh Diners Club, Amex… vµ còng lu hµnh trªn toµn cÇu
ThÎ liªn kÕt: Lµ lo¹i thÎ liªn kÕt gi÷a 2 hay nhiÒu tæ chøc, thÎ liªn kÕt kh«ng ®¬n gi¶n chØ lµ mét ph¬ng tiÖn thanh to¸n mµ cßn cã nh÷ng tiÖn Ých vµ u ®·i do c¸c thµnh viªn liªn kÕt mang l¹i cho chñ thÎ. Sö dông s¶n phÈm thÎ liªn kÕt kh¸ch hµng sÏ nhËn ®îc u ®·i tõ phÝa ng©n hµng ph¸t hµnh, c¶ tõ phÝa ®èi t¸c liªn kÕt. C¸c ng©n hµng cã thÓ ®a ra c¸c u ®·i vÒ phÝ, l·i suÊt, thêi gian ©n h¹n… C¸c ®èi t¸c cã thÓ ®a ra c¸c u ®·i vÒ gi¶m gi¸, khuyÕn m¹i, ch¬ng tr×nh ®iÓm thëng (Bonus Point)…Nh»m khuyÕn khÝch kh¸ch hµng chi tiªu b»ng thÎ.
ñ Ph©n lo¹i theo tÝnh chÊt thanh to¸n cña thÎ
ThÎ tÝn dông (Credit Card): ®©y lµ lo¹i thÎ ®îc sö dông phæ biÕn nhÊt, theo ®ã ngêi chñ thÎ ®îc phÐp sö dông mét h¹n møc tÝn dông quy ®Þnh kh«ng ph¶i tr¶ l·i (nÕu chñ thÎ hoµn tr¶ sè tiÒn ®· sö dông ®óng kú h¹n) ®Ó mua s¾m hµng ho¸, dÞch vô t¹i nh÷ng c¬ së kinh doanh, cöa hµng, kh¸ch s¹n… chÊp nhËn lo¹i thÎ nµy. Vµ lÝ do gäi lµ thÎ tÝn dông v× chñ thÎ ®îc øng tríc mét h¹n møc tiªu dïng mµ kh«ng ph¶i tr¶ tiÒn ngay, chØ thanh to¸n sau mét kú nhÊt ®Þnh. Còng tõ ®Æc ®iÓm trªn mµ ngêi ta gäi thÎ tÝn dông lµ thÎ ghi nî ho·n hiÖu hay tr¶ chËm.
ThÎ ghi nî (Debit Card): lµ lo¹i thÎ cã quan hÖ trùc tiÕp vµ g¾n liÒn víi tµi kho¶n tiÒn göi cña chñ thÎ. Lo¹i thÎ nµy khi mua hµng ho¸, dÞch vô, gi¸ trÞ nh÷ng giao dÞch sÏ ®îc khÊu trõ ngay lËp tøc vµo tµi kho¶n cña chñ thÎ vµ ®ång thêi ghi cã ngay (chuyÓn ng©n ngay) vµo tµi kho¶n cña cöa hµng, kh¸ch s¹n ®ã. ThÎ ghi nî cã 2 lo¹i c¬ b¶n:
ThÎ on-line lµ thÎ ghi nî mµ gi¸ trÞ nh÷ng giao dÞch ®îc khÊu trõ ngay lËp tøc vµo tµi kho¶n cña chñ thÎ.
ThÎ off-line lµ lo¹i thÎ ghi nî mµ gi¸ trÞ nh÷ng giao dÞch sÏ ®îc khÊu trõ vµo tµi kho¶n chñ thÎ sau ®ã vµi ngµy.
ThÎ rót tiÒn mÆt (Cash Card): lµ lo¹i thÎ rót tiÒn mÆt t¹i c¸c m¸y rót tiÒn tù ®éng hoÆc ë ng©n hµng, thÎ do ng©n hµng ph¸t hµnh. Víi chøc n¨ng chuyªn biÖt chØ dïng ®Ó rót tiÒn, yªu cÇu ®Æt ra ®èi víi lo¹i thÎ nµy lµ chñ thÎ ph¶i ký quü tiÒn göi vµo tµi kho¶n ng©n hµng hoÆc ®îc ng©n hµng cÊp mét h¹n møc tÝn dông thÊu chi, dïng ®Ó rót tiÒn mÆt t¹i c¸c m¸y rót tiÒn tù ®éng(ATM) hoÆc ë c¸c ng©n hµng. Sè tiÒn rót ra mçi lÇn sÏ ®îc trõ dÇn vµo sè tiÒn ký quü.
ThÎ thanh to¸n tr¶ sau (Charge Card): lµ lo¹i thÎ du lÞch vµ gi¶i trÝ ( travel and entertainment card) cña c¸c c«ng ty nh American Express, Dinner club… c¸c tæ chøc phi ng©n hµng ph¸t hµnh; ®¬n vÞ ph¸t hµnh thÎ sÏ tham gia gi¶i quyÕt trùc tiÕp mäi giao dÞch gi÷a chñ thÎ vµ c¬ së chÊp nhËn thÎ; lµ lo¹i thÎ kh«ng quy ®Þnh tríc h¹n møc chi tiªu, cuèi th¸ng kh¸ch hµng sÏ ph¶i thanh to¸n theo b¶ng kª th«ng b¸o tµi kho¶n.
ñ Ph©n lo¹i theo môc ®Ých sö dông vµ ®èi tîng sö dông
ThÎ kinh doanh(Business card): Lµ lo¹i thÎ ®îc ph¸t hµnh cho nh©n viªn c¸c c«ng ty sö dông, nh»m gióp c«ng ty qu¶n lý chÆt chÏ viÖc chi tiªu cña c¸c nh©n viªn v× môc ®Ých chung cña c«ng ty trong kinh doanh.
ThÎ du lÞch vµ gi¶i trÝ (Travel and Entertainment card): lµ lo¹i thÎ thêng do c¸c c«ng ty t nh©n ph¸t hµnh ®Ó phôc vô cho ngµnh du lÞch vµ gi¶i trÝ
ThÎ vµng (Golden Card): lµ lo¹i thÎ ®îc ph¸t hµnh cho nh÷ng ®èi tîng cã uy tÝn, kh¶ n¨ng tµi chÝnh lµnh m¹nh, nhu cÇu chi tiªu lín. Lo¹i thÎ nµy cã thÓ cã nh÷ng ®iÓm kh¸c nhau tuú thuéc vµo tËp qu¸n, tr×nh ®é ph¸t triÓn cña mçi vïng, nhng chung nhÊt vÉn lµ thÎ tÝn dông cã h¹n møc tÝn dông cao h¬n thÎ thêng.( T¹i ViÖt Nam, thÎ vµng cã h¹n møc tõ 50 triÖu VND ®Õn 100 triÖu VND).
ThÎ thêng (Standard Card ): §©y lµ lo¹i thÎ c¨n b¶n nhÊt, lµ lo¹i thÎ mang tÝnh chÊt phæ biÕn, ®¹i chóng. H¹n møc tèi thiÓu tuú theo ng©n hµng ph¸t hµnh quy ®Þnh ( T¹i ViÖt Nam thÎ thêng cã h¹n møc tõ 10 triÖu ®Õn 50 triÖu VND).
ñ Ph©n lo¹i theo ph¹m vi sö dông thÎ
ThÎ néi ®Þa (Local Card) cã 2 lo¹i:
+ (Local use only card ) lµ lo¹i thÎ do Tæ chøc tµi chÝnh hoÆc Ng©n hµng trong níc ph¸t hµnh, chØ ®îc dïng trong néi bé hÖ thèng Tæ chøc ®ã mµ th«i.
+ (Domestic use only card ) lµ thÎ thanh to¸n mang th¬ng hiÖu cña Tæ chøc thÎ quèc tÕ ®îc ph¸t hµnh ®Ó sö dông trong níc.
ThÎ quèc tÕ ( International Card ): lµ lo¹i thÎ kh«ng chØ dïng t¹i quèc gia nã ®îc ph¸t hµnh mµ cßn ®îc sö dông trªn ph¹m vi quèc tÕ. Sö dông c¸c ngo¹i tÖ m¹nh ®Ó thanh to¸n, thÎ quèc tÕ ®îc hç trî vµ qu¶n lý trong mét hÖ thèng thèng nhÊt, ®ång bé trªn toµn thÕ giíi bëi nh÷ng tæ chøc tµi chÝnh, c«ng ty ®iÒu hµnh lín nh Master Card, Visa Card, Amex, JCB, …
ñ Ph©n lo¹i theo ®èi tîng chÞu chÊp nhËn thanh to¸n
ThÎ do c«ng ty ph¸t hµnh: phôc vô cho viÖc chi tiªu c«ng t¸c cña nh©n viªn, mäi kho¶n thanh to¸n cña chñ thÎ do c«ng ty chi tr¶
ThÎ c¸ nh©n: phôc vô cho viÖc chi tiªu, mäi kho¶n thanh to¸n cña chñ thÎ do chñ thÎ thanh to¸n víi ng©n hµng ph¸t hµnh
Tãm l¹i:
MÆc dï ®îc ph©n thµnh nh÷ng lo¹i kh¸c nhau nhng c¸c lo¹i thÎ trªn ®Òu cã mét ®Æc ®iÓm chung lµ dïng ®Ó thanh to¸n, chi tr¶ tiÒn hµng ho¸ dÞch vô; do vËy mét c¸ch tæng qu¸t ngêi ta gäi chóng lµ thÎ thanh to¸n.
1.1.3. Vai trß vµ lîi Ých cña thÎ thanh to¸n
1.1.3.1.Vai trß cña thÎ thanh to¸n
- Ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ t¹o ®iÒu kiÖn cho ng©n hµng huy ®éng vèn, bæ sung nguån vèn cho ng©n hµng, ng©n hµng cã thÓ xö lý nguån vèn thanh to¸n nµy ®Ó phôc vô ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, ®©y lµ nguån vèn rÊt lín rÊt cÇn ®îc khai th¸c.
- T¹o ®iÒu kiÖn cho ho¹t ®éng tÝn dông ng©n hµng t¨ng lªn nhiÒu, vèn tÝn dông nµy rÊt lín, viÖc cho vay nµy rñi ro Ýt.
- TiÕt kiÖm thêi gian giao dÞch, nhanh chãng tiÖn lîi vµ tiÕt kiÖm chi phÝ cho ng©n hµng, §VCNT, chñ thÎ.
- ViÖc thanh to¸n b»ng thÎ thanh to¸n rÊt an toµn, chÝnh x¸c vµ tiÕt kiÖm nhiÒu thêi gian, qua ®ã t¹o lËp l¹i niÒm tin cña ngêi d©n vµo ho¹t ®éng cña hÖ thèng ng©n hµng. Nhµ níc kiÓm so¸t ®îc c¸c giao dÞch thanh to¸n cña d©n c, cña nÒn kinh tÕ, lµ tiÒn ®Ò cho viÖc tÝnh to¸n lîng cung øng tiÒn tÖ vµ ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ hiÖu qu¶ h¬n.
- H¹n chÕ ®îc c¸c ho¹t kinh tÕ ngÇm, gi¶m thiÓu c¸c tiªu cùc, t¨ng cêng tÝnh chñ ®¹o cña Nhµ níc trong viÖc ®iÒu tiÕt nÒn kinh tÕ.
- ViÖc ¸p dông c«ng nghÖ hiÖn ®¹i cña viÖc ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc héi nhËp nÒn kinh tÕ thÕ giíi.
- Thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn, ®ãng gãp vµo t¨ng trëng GDP.
- Thóc ®Èy nÒn kinh tÕ theo xu híng nÒn kinh tÕ tri thøc v× dÞch vô thÎ sö dông nhiÒu thµnh tùu cña c«ng nghÖ th«ng tin
- T¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c dÞch vô kh¸c ph¸t triÓn
1.1.3.2. Lîi Ých cña thÎ thanh to¸n
Lîi Ých cña thÎ ®îc thÓ hiÖn víi tÊt c¶ c¸c chñ thÓ tham gia ph¸t hµnh, sö dông vµ thanh to¸n thÎ.
§èi víi ngêi sö dông thÎ:
ThÎ thanh to¸n lµ mét ph¬ng tiÖn chi tr¶ hiÖn ®¹i, cã thÓ sö dông ®Ó thanh to¸n tiÒn hµng ho¸, dÞch vô, rót tiÒn mÆt t¹i c¸c quÇy thanh to¸n cña ng©n hµng hay t¹i c¸c m¸y ATM. Sö dông thÎ thanh to¸n an toµn h¬n nhiÒu so víi c¸c h×nh thøc thanh to¸n kh¸c. Khi thÎ bÞ mÊt, ngêi cÇm thÎ còng khã sö dông ®îc. MÆt kh¸c, thÎ thanh to¸n quèc tÕ cã kh¶ n¨ng sö dông trªn toµn cÇu; do ®ã rÊt tiÖn cho ngêi sö dông khi ®i c«ng t¸c xa, ®i du lÞch, du häc… §ång thêi thanh to¸n b»ng thÎ cßn gióp cho chñ thÎ cã thÓ sö dông ®îc nguån tÝn dông do NHPH cung cÊp, còng nh t¹o thãi quen v¨n minh, lÞch sù, sang träng cho kh¸ch hµng trong thanh to¸n.
§èi víi §VCNT
Khi §VCNT sÏ t¨ng thªm sù sang träng vµ uy tÝn cho cöa hµng, nhµ hµng, kh¸ch s¹n… C¸c §VCNT tr¸nh ®îc hiÖn tîng kh¸ch hµng dïng tiÒn gi¶ hay vÊn ®Ò mÊt c¾p tiÒn mÆt cña kh¸ch hµng xÈy ra trong nhµ hµng cña m×nh. NÕu hä chÊp nhËn thanh to¸n hµng ho¸, cung øng dÞch vô b»ng thÎ th× ch¾c ch¾n doanh thu sÏ cao h¬n bëi cµng ngµy cµng cã nhiÒu ngêi sö dông thÎ.
§èi víi NHPH
ViÖc ¸p dông thÎ cho phÐp c¸c NHPH ®a ra c¸c dÞch vô míi cho kh¸ch hµng, lµ ph¬ng tiÖn ®Ó hÊp dÉn kh¸ch hµng míi vµ t¨ng thªm thu nhËp cho ng©n hµng tõ c¸c kho¶n phÝ ph¸t hµnh thÎ. ThÎ tÝn dông cßn lµ lo¹i tÝn dông tiªu dïng hiÖn ®¹i gãp phÇn ®a d¹ng ho¸ h×nh thøc kinh doanh cña ng©n hµng, më réng kh¶ n¨ng ho¹t ®éng cña ng©n hµng trªn toµn cÇu.
§èi víi NHTT
§îc hëng hoa hång phÝ khi lµm ®¹i lý thanh to¸n cho NHPH. Mét mÆt nhê lµm chung gian thanh to¸n thÎ nªn NHTT gi÷ ®îc kh¸ch hµng lµ nh÷ng nhµ bu«n b¸n lÎ. NÕu hä kh«ng lµm ®iÒu nµy th× nh÷ng ngêi bu«n b¸n lÎ sÏ chuyÓn tµi kho¶n cña hä sang NHPH hay ng©n hµng kh¸c.
§èi víi x· héi
ViÖc thanh to¸n b»ng thÎ lµm gi¶m nhu cÇu gi÷ tiÒn mÆt, gi¶m lîng tiÒn lu th«ng; gi¶m chi phÝ vËn chuyÓn vµ ph¸t hµnh tiÒn. Sö dông thÎ gi¶i quyÕt ®îc t×nh tr¹ng bÊt tiÖn nÕu dïng tiÒn mÆt nh mÊt vÖ sinh, kh«ng an toµn, kh«ng thuËn tiÖn… ThÎ thanh to¸n gãp phÇn thóc ®Èy ho¹t ®éng kinh doanh ph¸t triÓn víi nhÞp ®é nhanh nhê viÖc khuyÕn khÝch tiªu dïng c¸ nh©n cña c¸c tÇng líp d©n c cã thu nhËp æn ®Þnh.
1.2. ®Æc ®iÓm Ho¹t ®éng kinh doanh vµ ph¸t triÓn dÞch vô thÎ thanh to¸n cña Ng©n hµng th¬ng m¹i
1.2.1.Ho¹t ®éng kinh doanh thÎ
1.2.1.1. C¸c chñ thÓ tham gia vµo qu¸ tr×nh ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ
Tæ chøc thanh to¸n thÎ quèc tÕ: lµ tæ chøc ®øng ra liªn kÕt víi c¸c thµnh viªn, ®Æt ra c¸c quy ®Þnh b¾t buéc c¸c thµnh viªn ph¶i ¸p dông vµ tu©n theo thèng nhÊt thµnh mét hÖ thèng toµn cÇu. BÊt cø ng©n hµng nµo hiÖn nay ho¹t ®éng trong lÜnh vùc thÎ thanh to¸n quèc tÕ ®Òu ph¶i gia nhËp vµo mét tæ chøc thÎ quèc tÕ.
Ng©n hµng ph¸t hµnh thÎ: lµ ng©n hµng ®îc NHTW hoÆc c¬ quan cã thÈm quyÒn cña Nhµ níc së t¹i cho phÐp thùc hiÖn nghiÖp vô ph¸t hµnh thÎ, cÊp phÐp cho c¸c chñ thÎ lµ c¸ nh©n sö dông, chÞu tr¸ch nhiÖm thanh to¸n vµ cung cÊp c¸c dÞch vô liªn quan ®Õn thÎ ®ã. §èi víi viÖc ph¸t hµnh thÎ quèc tÕ, Ng©n hµng ph¸t hµnh thÎ lµ thµnh viªn chÝnh thøc cña tæ chøc thÎ quèc tÕ, Ng©n hµng ph¸t hµnh thÎ cã tr¸ch nhiÖm tiÕp nhËn hå s¬ xin cÊp thÎ, xö lý vµ ph¸t hµnh thÎ, më vµ qu¶n lý tµi kho¶n thÎ, ®ång thêi chÞu tr¸ch nhiÖm viÖc thanh to¸n thÎ ®ã.
Ng©n hµng ®¹i lý ph¸t hµnh thÎ: Trªn c¬ së hîp ®ång ®¹i lý ph¸t hµnh, ng©n hµng nµy cã thÓ thay mÆt ng©n hµng ph¸t hµnh, ph¸t hµnh thÎ cho chñ thÎ víi tªn ng©n hµng ph¸t hµnh. Hîp ®ång ®¹i lý ph¶i quy ®Þnh ®Çy ®ñ, chi tiÕt quyÒn vµ nghÜa vô cña c¸c bªn nh»m cã c¬ së ph©n ®Þnh tr¸ch nhiÖm nÕu xÈy ra tranh chÊp
Ng©n hµng thanh to¸n thÎ ( Acquier): Lµ ng©n hµng ®îc ng©n hµng ph¸t hµnh thÎ uû quyÒn thùc hiÖn dÞch vô thanh to¸n thÎ hoÆc lµ thµnh viªn cña tæ chøc thÎ quèc tÕ thùc hiÖn dÞch vô thanh to¸n thÎ theo hîp ®ång. NHTT thÎ lµ Ng©n hµng trùc tiÕp ký hîp ®ång víi c¸c §VCNT ®Ó tiÕp nhËn vµ xö lý c¸c giao dÞch vÒ thÎ t¹i §VCNT, cung cÊp c¸c dÞch vô hç trî cho §VCNT.
Chñ thÎ ( Cardholder ): Lµ ngêi cã tªn trªn thÎ do NHPH thÎ cÊp thÎ vµ ®îc quyÒn sö dông thÎ. Chñ thÎ cã thÓ lµ mét c¸ nh©n riªng lÎ, hoÆc c¸ nh©n ®¹i diÖn cho c«ng ty hay tæ chøc nµo ®ã cã nhu cÇu sö dông thÎ thanh to¸n. ChØ cã chñ thÎ míi cã thÎ sö dông thÎ cña m×nh mµ th«i, chñ thÎ cã thÓ yªu cÇu cÊp thªm cho ngêi th©n mét thÎ phô vµ mét chñ thÎ cã thÓ së h÷u mét hoÆc nhiÒu thÎ.
§¬n vÞ chÊp nhËn thÎ(§VCNT): Lµ ®¬n vÞ b¸n hµng ho¸ - dÞch vô cã ký hîp ®ång víi NHTT vÒ viÖc chÊp nhËn thanh to¸n thÎ nh: Cöa hµng, kh¸ch s¹n, Nhµ hµng… C¸c ®¬n vÞ nµy ®îc NHTT trang bÞ m¸y mãc kü thuËt ®Ó tiÕp nhËn thÎ thanh to¸n thay tiÒn mÆt vµ th«ng thêng §VCNT ph¶i tr¶ mét kho¶n phÝ vÒ viÖc sö dông tiÖn Ých nµy.
Ngoµi ra cßn cã c¸c c¬ quan kh¸c tham gia vµo qu¸ tr×nh ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ
Ng©n hµng Nhµ níc: lµ c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc vÒ lÜnh vùc tµi chÝnh ng©n hµng. NhiÖm vô chñ yÕu lµ ®a ra c¸c v¨n b¶n ph¸p quy cã liªn quan, tiÕp nhËn hå s¬, xem xÐt cÊp phÐp cho c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i ph¸t hµnh thÎ, kiÓm tra vµ gi¸m s¸t ho¹t ®éng ng©n hµng ®¶m b¶o kh«ng tr¸i ph¸p luËt, t¹o sù c¹nh tranh lµnh m¹nh cho thÞ trêng thÎ.
HiÖp héi c¸c ng©n hµng ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ: LËp ra ®Ó cã thÓ trao ®æi th«ng tin, nh÷ng víng m¾c trong ho¹t ®éng ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ, nh»m cïng phèi hîp t×m ra gi¶i ph¸p th«ng qua hiÖp héi c¸c ng©n hµng cïng nhau tho¶ m·n c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh thÎ, nh»m ®¶m b¶o c¹nh tranh lµnh m¹nh, c«ng b»ng gi÷a c¸c ng©n hµng.
Bªn c¹nh ®ã kh«ng thÓ kh«ng kÓ ®Õn mét sè thiÕt bÞ sö dông cho thanh to¸n thÎ. Thanh to¸n thÎ lµ ph¬ng thøc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt vµ nã ®ßi hái ph¶i cã thiÕt bÞ kü thuËt hç trî cho viÖc thanh to¸n ®îc ®¬n gi¶n, nhanh gän vµ an toµn.
* Mét sè thiÕt bÞ sö dông trong thanh to¸n thÎ
M¸y chµ ho¸ ®¬n (M¸y cµ thÎ): M¸y nµy ®îc ®Æt t¹i §VCNT dïng ®Ó ghi l¹i nh÷ng th«ng tin ®îc in næi ë mÆt tríc cña thÎ( sè thÎ, tªn chñ thÎ, ngµy hiÖu lùc cña thÎ…) cïng víi ch÷ ký cña chñ thÎ… tõ ®ã ho¸ ®¬n nµy ®îc xem lµ b»ng chøng x¸c nhËn viÖc chñ thÎ ®· thùc hiÖn giao dÞch nµy, ®ång thêi lµ c¬ së ph¸p lý ®Ó gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp gi÷a c¸c ®èi tîng cã liªn quan (nÕu x¶y ra). M¸y chµ ho¸ ®¬n ®îc cÊu t¹o gän nhÑ, dÔ sö dông víi kÝch thíc 30cm´20cm´4cm, khi sö dông chØ cÇn ®Æt thÎ vµo khung ®· ®îc thiÕt kÕ s½n (mÆt in næi híng lªn) vµ ®Æt hãa ®¬n vµo khung cßn l¹i, sau ®ã kÐo cÇn chµ qua lµ 1 lÇn th× tÊt c¶ c¸c th«ng tin ë mÆt tríc thÎ ®îc in lªn ho¸ ®¬n. §©y lµ thiÕt bÞ ®îc sö dông t¹i ®a sè c¸c ®iÓm chÊp nhËn thÎ ë ViÖt Nam tríc ®©y.
§iÖn tho¹i, Telex: Dïng ®Ó ®iÖn tho¹i hay Telex c¸c th«ng tin nh m· sè thÎ, thêi gian thùc hiÖn, tæng sè tiÒn xin cÊp phÐp ®Õn ng©n hµng ®Ó xin cÊp phÐp hoÆc nh÷ng nghi ngê, sau vµi phót ng©n hµng sÏ tr¶ lêi tõ chèi hay chÊp nhËn b»ng viÖc cho mét m· sè chÊp thuËn (Approved code) vµ c¬ së b¸n hµng ph¶i ghi m· sè nµy vµo ho¸ ®¬n.
M¸y xin cÊp phÐp EDC (Electronic Data Capture): M¸y cÊp phÐp tù ®éng lµ thiÕt bÞ ®iÖn tö ®îc trang bÞ tiÕp nhËn thÎ dïng ®Ó xin cÊp phÐp trùc tuyÕn (On-line) víi Ng©n hµng ph¸t hµnh, c¸c trung t©m cÊp phÐp cña c¸c lo¹i thÎ kh¸c nhau trªn thÕ giíi th«ng qua ng©n hµng thanh to¸n. M¸y nµy rÊt tiÖn lîi, nã gióp cho c¸c th¬ng vô ®îc thùc hiÖn trong suèt 24/24h vµ chØ mÊt trong kho¶ng 30gi©y lµ nhËn ®îc viÖc tr¶ lêi cña ng©n hµng ph¸t hµnh. M¸y ®îc cÊu t¹o ®Æc biÖt, cã bé phËn ®äc gi¶i m· b¨ng tõ trªn thÎ, m¸y nµy cßn kiÓm tra ®îc tÝnh thËt, gi¶ cña thÎ, thÎ bÞ mÊt c¾p hoÆc hÕt møc tÝn dông, khi sö dông chØ cÇn ®a thÎ vµo khe ®äc vµ nhËp vµo m¸y tæng sè tiÒn xin cÊp phÐp. Sau khi th«ng tin ®îc göi ®i m¸y sÏ nhËn ®îc tr¶ lêi trùc tiÕp tõ trung t©m xö lý cÊp phÐp trong vßng 30 gi©y.
M¸y rót tiÒn tù ®éng ._.ATM (Automated Teller Machine): M¸y nµy ®îc øng dông vµo cuèi thËp niªn 60 vµ nhanh chãng trë nªn phæ biÕn v× sù tiÖn lîi vµ linh ho¹t. Kh¸ch hµng cã thÓ rót tiÒn t¹i m¸y rót tiÒn tù ®éng víi thêi gian 24/24h. Ngµy nay rÊt nhiÒu Ng©n hµng ph¸t triÓn hÖ thèng ATM. M¸y ATM ®îc ®Æt ë nhiÒu n¬i c«ng céng. M¸y rót tiÒn tù ®éng bªn trong cã chøa tiÒn mÆt, khi sö dông ®ót thÎ vµo khe, sau ®ã trªn mÆt sÏ xuÊt hiÖn nh÷ng yªu cÇu nh nhËp m· sè c¸ nh©n (PIN)… sè tiÒn cÇn rót. Th«ng tin vÒ giao dÞch nµy sÏ ®îc truyÒn vÒ Ng©n hµng ph¸t hµnh, nÕu Ng©n hµng ph¸t hµnh cho phÐp, m¸y sÏ ®a tiÒn ra cho kh¸ch hµng. Chó ý nÕu kh¸ch hµng nhËp m· sè c¸ nh©n (PIN) sai ®Õn 3 lÇn th× m¸y sÏ tù ®éng gi÷ l¹i thÎ lu«n ®Ó ®Ò phßng viÖc sö dông thÎ bÞ mÊt c¾p.
Ngoµi ra cßn cã thªm m¸y tÝnh c¸c nh©n nèi m¹ng Internet ®Ó chñ thÎ thùc hiÖn giao dÞch Internet Banking, …
* ThuËt ng÷ cÇn biÕt liªn quan ®Õn thÎ thanh to¸n
H¹n møc tÝn dông (Credit line): lµ gi¸ trÞ tèi ®a mµ chñ thÎ ®îc ng©n hµng ph¸t hµnh cho phÐp sö dông trong thêi gian hiÖu lùc cña thÎ.
Møc trÇn hay trÞ sè tèi ®a thanh to¸n (Floor limit ): §Ó h¹n chÕ rñi ro trong ho¹t ®éng thanh to¸n vµ nÕu cã xÈy ra th× tæn thÊt còng sÏ nhá. HiÖp héi thÎ quy ®Þnh møc giíi h¹n cho mçi giao dÞch ®îc thùc hiÖn mµ kh«ng cÇn sù cÊp phÐp cña NHPH, khi vît h¹n møc quy ®Þnh th× §VCNT ph¶i xin cÊp phÐp giao dÞch ®ã, møc trÇn nµy ¸p dông cho c¸c §VCNT thÎ dïng m¸y chµ ho¸ ®¬n. Møc trÇn nµy ë nh÷ng §VCNT cã trang bÞ m¸y xin cÊp phÐp tù ®éng (EDC) lµ b»ng kh«ng.
Qu¸ tr×nh cÊp phÐp (Authorization): hay qu¸ tr×nh chuyÓn chi lµ qu¸ tr×nh §VCNT xin ý kiÕn NHPH cho viÖc thùc hiÖn giao dÞch cã gi¸ trÞ lín h¬n møc trÇn vµ ®îc NHPH tr¶ lêi 1 trong 4 c¸ch sau:
- §ång ý cÊp phÐp (Approve) vµ kÌm theo 5, 6 m· sè x¸c nhËn ®ång ý cÊp phÐp, §VCNT tiÕn hµnh thanh to¸n.
- Kh«ng ®ång ý cÊp phÐp (Deline): §VCNT b¸o cho kh¸ch hµng giao dÞch b»ng thÎ bÞ tõ chèi thanh to¸n vµ kh¸ch hµng cã thÓ liªn hÖ víi NHPH thÎ ®Ó biÕt chi tiÕt. Trong thùc tÕ kh«ng mét NHPH nµo muèn tõ chèi giao dÞch cña chñ thÎ trõ trêng hîp cã vÊn ®Ò trong quan hÖ tÝn dông thanh to¸n.
- Yªu cÇu tÞch thu thÎ (Pic-up) nh©n viªn cña §VCNT khi nhËn ®îc th«ng tin nµy th× biÕt r»ng viÖc lu hµnh thÎ nµy lµ kh«ng ®îc sù ®ång ý cña NHPH . Theo quy ®Þnh th× nh©n viªn giao dÞch ph¶i khÐo lÐo, tÕ nhÞ, dïng biÖn ph¸p «n hoµ ®Ó gi÷ l¹i thÎ. Lu ý chØ ®îc gi÷ thÎ, kh«ng ®îc gi÷ ngêi vµ nÕu cã yªu cÇu cña chñ thÎ th× ph¶i lµm biªn b¶n.
- Liªn hÖ thªm ( Referral): NHPH cÇn x¸c ®Þnh l¹i mét sè th«ng tin cña chñ thÎ tríc khi ra quyÕt ®Þnh, trong mét sè trêng hîp ®Æc biÖt hoÆc nghi ngê.
Qu¸ tr×nh thanh to¸n vµ bï trõ (Clearing and settlement): lµ qu¸ tr×nh ng©n hµng thanh to¸n tr¶ tiÒn cho §VCNT, NHPH thÎ ®ßi tiÒn chñ thÎ vµ thanh to¸n gi÷a NHPH thÎ vµ NHTT thÎ vÒ ho¹t ®éng kinh doanh thÎ th«ng qua tæ chøc thÎ quèc tÕ( nÕu cã).
Clearing ( bï trõ ) lµ qu¸ tr×nh trao ®æi c¸c chi tiÕt c¸c th¬ng vô ®· ®îc thùc hiÖn b»ng thÎ gi÷a NHTT vµ NHPH ®Ó cã c¬ së trong viÖc ghi nî tµi kho¶n chñ thÎ vµ b¸o cã tµi kho¶n thÝch hîp.
Settlement (thanh to¸n) lµ qu¸ tr×nh qua ®ã tiÒn ®îc chuyÓn gi÷a c¸c thµnh viªn phÇn gi¸ trÞ chªnh lÖch cña c¸c th¬ng vô ®· thùc hiÖn b»ng thÎ. Trong qua tr×nh thanh to¸n, Tæ chøc thÎ thanh to¸n quèc tÕ sÏ chØ ®Þnh mét NHTT ®Ó ®iÒu chuyÓn tiÒn ®Õn c¸c thµnh viªn ®îc b¸o cã vµ ghi nî cho c¸c thµnh viªn ®îc b¸o nî( nÕu lµ thÎ quèc tÕ).
Danh s¸ch ®en (Warring Bulletin or Restricted card list ): lµ danh s¸ch liÖt kª sè thÎ kh«ng ®îc phÐp lu hµnh bao gåm: thÎ bÞ mÊt c¾p, thÎ gi¶ vµ c¸c thÎ ®· hÕt møc tÝn dông. Danh s¸ch nµy ®îc lËp ra nh»m môc ®Ých th«ng b¸o cho c¸c §VCNT kh«ng ®îc chÊp nhËn thanh to¸n cho c¸c chñ thÎ ®en cã trong danh s¸ch nµy. Danh s¸ch nµy ®îc tËp hîp tõ nh÷ng d÷ liÖu th«ng tin cña c¸c thµnh viªn ph¸t hµnh vµ cËp nhËp liªn tôc ®Ó th«ng b¸o kÞp thêi cho c¸c §VCNT, nÕu kiÓm tra ph¸t hiÖn thÊy sè thÎ trïng khíp víi sè thÎ trong danh s¸ch nh©n viªn, th× §VCNT khÐo lÐo gi÷ thÎ l¹i vµ b¸o cho ng©n hµng thanh to¸n sÏ ®îc thëng.
Sè PIN(Personal Identification Number ): PIN lµ m· sè c¸ nh©n riªng cña chñ thÎ ®Ó thùc hiÖn giao dÞch rót tiÒn mÆt t¹i m¸y ATM, m· sè nµy do NHPH thÎ cung cÊp cho chñ thÎ khi ph¸t hµnh vµ chñ thÎ ph¶i gi÷ bÝ mËt cho riªng m×nh.
BIN(Bank Identification Number): lµ m· sè ®Ó chØ mét lo¹i s¶n phÈm cñaNHPH. Trong HiÖp héi thÎ cã nhiÒu ng©n hµng thµnh viªn, mçi ng©n hµng thµnh viªn cã mét hay nhiÒu m· sè riªng ®Ó gióp thuËn lîi trong viÖc thanh to¸n hay truy suÊt th«ng tin.
Truy ®ßi tiÒn (Charge Bank): §©y lµ thuËt ng÷ dïng trong thanh to¸n thÎ mang ý nghÜa truy ®ßi tiÒn trong viÖc gi¶i quyÕt c¸c tranh chÊp gi÷a chñ thÎ, NHPH, NHTT vµ §VCNT khi mµ cã yÕu tè bÊt hîp lÖ xÈy ra trong viÖc thanh to¸n b»ng thÎ thanh to¸n.
HiÖn thÎ tÝn dông ®îc ph¸t hµnh dùa trªn ba h×nh thøc: thÕ chÊp, tÝn chÊp vµ kÕt hîp.
Trong thÕ chÊp, chñ së h÷u thÎ tÝn dông ph¶i ký quü 100% hoÆc h¬n h¹n møc thÎ tÝn dông t¹i NHPH. §iÒu nµy ®¶m b¶o sù an toµn tuyÖt ®èi cho ng©n hµng trong trêng hîp chñ thÎ mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n. Tuy vËy, viÖc ph¸t hµnh nµy lµm gi¶m sè lîng thÎ vµ qui m« thÞ trêng, tõ ®ã t¸c ®éng kh«ng nhá ®Õn sè d tiÒn göi thanh to¸n, vèn cña ng©n hµng trong giai ®o¹n thö nghiÖm.
TÝn chÊp: lµ h×nh thøc chøa ®ùng nhiÒu rñi ro h¬n so víi thÕ chÊp. Ng©n hµng c¨n cø vµo sè tiÒn trong tµi kho¶n, vµo møc thu nhËp thêng xuyªn cña kh¸ch hµng ®Ó quyÕt ®Þnh h¹n møc tÝn dông. Rñi ro lín nhÊt ®ã lµ rñi ro kh«ng tr¶ ®îc nî. Tuy nhiªn, nÕu ng©n hµng kiÓm so¸t chÆt chÏ møc thu nhËp cña kh¸ch hµng vµ cã biÖn ph¸p gi¸m s¸t tèt th× h×nh thøc nµy hoµn toµn cã thÓ ®îc thùc hiÖn.
KÕt hîp tÝn chÊp vµ thÕ chÊp: Lµ mét d¹ng thøc ®îc ¸p dông víi nh÷ng u nhîc ®iÓm nhÊt ®Þnh. Chóng cã sù bæ sung cho nhau, v× vËy viÖc ph¸t hµnh thÎ tÝn dông còng ®em l¹i sù an toµn vµ tiÖn Ých ®èi víi ng©n hµng. H×nh thøc tÝn dông nµy mang l¹i sù liªn kÕt, mèi quan hÖ l©u dµi gi÷a kh¸ch hµng vµ ng©n hµng trong thùc hiÖn c¸c dÞch vô ng©n hµng b¸n lÎ, trong ®ã bao gåm c¶ c¸c §VCNT.
1.2.1.2. QuyÒn vµ nghÜa vô cña c¸c bªn trong ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ
Trong ho¹t ®éng ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ, cã rÊt nhiÒu chñ thÓ tham gia nh ng©n hµng ph¸t hµnh, ng©n hµng thanh to¸n, chñ thÎ, §VCNT, ng©n hµng ®¹i lý thanh to¸n, tæ chøc thÎ quèc tÕ. Tuy nhiªn, ë ®©y chØ xin ®îc ®Ò cËp ®Õn quyÒn vµ nghÜa vô ®èi víi c¸c bªn liªn quan chÝnh sau ®©y:
§èi víi chñ thÎ:
ñ QuyÒn h¹n:
- §îc sö dông thÎ ®Ó tiÕp nhËn c¸c dÞch vô do c¸c ng©n hµng thµnh viªn cña tæ chøc quèc tÕ cung cÊp.
- Trong qu¸ tr×nh sö dông thÎ, chñ thÎ cã thÓ yªu cÇu NHPH thay ®æi h¹n møc tÝn dông thÎ hay h¹ng cña thÎ….
- Chñ thÎ cã quyÒn chñ ®éng trong viÖc t¹m thêi hoÆc chÊm døt sö dông thÎ khi cÇn thiÕt.
- Chñ thÎ cã quyÒn khiÕu n¹i NHPH hay c¸c bªn cã liªn quan khi cã sai sãt g©y ¶nh hëng ®Õn quyÒn lîi cña chñ thÎ.
ñ NghÜa vô:
- Ph¶i ký hîp ®ång sö dông thÎ víi ng©n hµng vµ th«ng b¸o cho ng©n hµng ph¸t hµnh biÕt khi chÊm døt hîp ®ång.
- Chñ thÎ cam kÕt sö dông thÎ theo qui ®Þnh cña Ng©n hµng Trung ¦¬ng vµ tæ chøc thÎ tÝn dông quèc tÕ vµ c¸c luËt ®Þnh kh¸c cña níc së t¹i.
- Chñ thÎ ph¶i cã tr¸ch nhiÖm b¶o mËt c¸c th«ng tin vÒ thÎ vµ tµi kho¶n cña m×nh v× kh«ng chØ ¶nh hëng ®Õn chñ thÎ mµ cßn ¶nh hëng ®Õn ng©n hµng khi c¸c th«ng tin ®ã bÞ lät ra ngoµi.
- - Cã tr¸ch nhiÖm thanh to¸n, hoµn tr¶ c¸c kho¶n ®· sö dông vµ l·i cho NHPH nÕu lµ thÎ tÝn dông.
- Khi mÊt thÎ, ph¶i b¸o ngay cho NHPH thÎ (tªn, ®Þa chØ, sè seris ghi ë mÆt sau) ®Ó kÞp thêi xö lý
§èi víi NHPH:
ñQuyÒn h¹n:
- ChÊp nhËn hoÆc tõ chèi c¸c ®¬n vÞ xin ph¸t hµnh thÎ kh«ng ®¶m b¶o ®îc c¸c ®iÒu kiÖn theo yªu cÇu cña NHPH.
- Cã quyÒn qui ®Þnh vÒ lo¹i thÎ, thêi h¹n sö dông còng nh c¸c yªu cÇu vÒ kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña chñ thÎ.
- Cã quyÒn yªu cÇu c¸c bªn cã liªn quan cung cÊp c¸c th«ng tin cÇn thiÕt cho ng©n hµng nÕu ®îc yªu cÇu.
- §îc phÐp tõ chèi c¸c thÎ kh«ng hîp lÖ hay chÊm døt viÖc sö dông thÎ cña nh÷ng chñ thÎ vi ph¹m.
ñ NghÜa vô:
- Xem xÐt viÖc ph¸t hµnh thÎ cho chñ thÎ, híng dÉn chñ thÎ c¸ch sö dông vµ c¸c quy ®Þnh cÇn thiÕt khi sö dông thÎ.
- Thanh to¸n ngay sè tiÒn trªn ho¸ ®¬n do NHTT chuyÓn ®Õn khi ng©n hµng nµy thùc hiÖn ®óng theo thñ tôc do NHPH quy ®Þnh.
- §¨ng kÝ thÎ vµo danh s¸ch ®en ®Ó b¸o cho NHTT vµ §VCNT biÕt.
- CÊp phÐp cho c¸c th¬ng vô thanh to¸n vît h¹n møc th«ng qua trung t©m d÷ liÖu.
- KhÊu trõ trùc tiÕp vµo tµi kho¶n chñ thÎ ®èi víi thÎ ghi nî
- Tõng ®Þnh kú lËp b¶ng sao kª ghi râ c¸c kho¶n cô thÓ ®· sö dông vµ yªu cÇu thanh to¸n víi thÎ tÝn dông.
- Hoµn l¹i tiÒn ký quü nÕu chñ thÎ kh«ng sö dông hÕt ®èi víi thÎ tiÒn mÆt.
- Cung cÊp c¸c vËt dông vµo môc ®Ých qu¶ng c¸o thÎ.
- Tu©n thñ c¸c ®iÒu luËt còng nh qui ®Þnh liªn quan ®Õn viÖc ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ cña NHNN còng nh cña c¸c tæ chøc thÎ quèc tÕ.
- B¶o ®¶m bÝ mËt th«ng tin vÒ giao dÞch tµi kho¶n cña chñ thÓ theo qui ®Þnh cña ph¸p luËt.
- Thùc hiÖn tra so¸t vµ gi¶i quyÕt c¸c khiÕu n¹i cña chñ thÎ.
§èi víi NHTT
ñ QuyÒn h¹n:
- NHTT cã quyÒn yªu cÇu NHPH thanh to¸n ®Çy ®ñ kÞp thêi ®èi víi giao dÞch thÎ ®· ®îc thùc hiÖn theo ®óng hîp ®ång ®· kÝ kÕt.
- Yªu cÇu §VCNT cung cÊp th«ng tin cÇn thiÕt liªn quan ®Õn giao dÞch cña chñ thÎ hoÆc thanh to¸n sè tiÒn ®èi víi nh÷ng giao dÞch thùc hiÖn kh«ng ®óng hîp ®ång sö dông thÎ.
- Cã quyÒn thu gi÷ thÎ cña chñ thÎ khi sö dông thÎ kh«ng ®óng qui ®Þnh.
ñ NghÜa vô:
- Thùc hiÖn nh÷ng yªu cÇu cña NHPH trong thanh to¸n vµ ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ nh÷ng sai sãt do chÝnh m×nh g©y ra.
- Cã tr¸ch nhiÖm híng dÉn th«ng b¸o cho c¸c CSCNT, ng©n hµng ®¹i lý thanh to¸n nh÷ng biÖn ph¸p qui tr×nh kÜ thuËt nghiÖp vô còng nh c¸c yªu cÇu b¶o mËt trong thanh to¸n thÎ theo qui ®Þnh.
§èi víi NH§LTT
Lµ ng©n hµng ®îc NHTT ñy quyÒn thùc hiÖn mét sè dÞch vô chÊp nhËn thanh to¸n thÎ th«ng qua hîp ®ång ng©n hµng ®¹i lý. Do vËy, ng©n hµng ®¹i lý thanh to¸n cã nh÷ng quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm n»m díi sù ñy quyÒn cña NHTT. Còng v× thÕ nã cã nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh vÒ quyÒn h¹n trong thanh to¸n, nã chÞu sù chi phèi cña NHTT vÒ nghiÖp vô kh«ng cã trong hîp ®ång kÝ gi÷a hai ng©n hµng. Tuy nhiªn ®èi víi c¸c nghiÖp vô, c¸c m¶ng mµ nã ®· kÝ kÕt vµ ®îc ñy quyÒn th× NH ®¹i lý ®îc toµn quyÒn quyÕt ®Þnh ®éc lËp nh NHTT.
§èi víi §VCNT
ñ QuyÒn h¹n
- §VCNT cã quyÒn yªu cÇu NHTT thanh to¸n ®Çy ®ñ kÞp thêi ®èi víi giao dÞch thÎ ®· ®îc thùc hiÖn theo ®óng hîp ®ång ®· kÝ kÕt.
- Cã quyÒn gi÷ hay tõ chèi thanh to¸n ®èi víi nh÷ng thÎ nghi ngê lµ gi¶ m¹o hay lÊy c¾p.
ñ NghÜa vô
- ChØ chÊp nhËn thanh to¸n c¸c thÎ ®óng mÉu do NHTT vµ NHPH hay hiÖp héi thÎ quy ®Þnh.
- ChØ thanh to¸n c¸c thÎ ®· kiÓm tra ®óng mËt m·, quy ®Þnh vÒ kü thuËt an toµn cña NH§L vµ NHPH.
- Sau khi giao hµng hoÆc cung øng dÞch vô cho chñ thÎ, trong ph¹m vi sè ngµy lµm viÖc quy ®Þnh ph¶i nép biªn lai thanh to¸n vµo NHTT ®Ó ®ßi tiÒn. §Ó qóa h¹n, nÕu gÆp rñi ro NHTT kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm.
- Cã tr¸ch nhiÖm thêng xuyªn trng bµy c¸c biÓu tîng cña thÎ mµ ®¬n vÞ chÊp nhËn thanh to¸n.
1.2.1.3. C¬ së ph¸p lý vµ nguyªn t¾c ph¸t hµnh thÎ
ThÎ ®îc ph¸t hµnh dùa trªn c¬ së ph¸p lý cña Nhµ níc së t¹i vµ theo qui ®Þnh cña c¸c tæ chøc thÎ quèc tÕ. Ngoµi ra, cßn ®îc ph¸t hµnh theo c¸c nguyªn t¾c mµ ban gi¸m ®èc ng©n hµng ph¸t hµnh (gi¸m ®èc - tæng gi¸m ®èc) qui ®Þnh.
V× lµ mét h×nh thøc cÊp tÝn dông (nÕu lµ thÎ tÝn dông) nªn thÎ ph¶i ®îc ph¸t hµnh trªn c¬ së nguyªn t¾c cã b¶o ®¶m: kh¸ch hµng cÇn ph¶i ®¸p øng c¸c yªu cÇu vÒ tÝn chÊp vµ thÕ chÊp. Nguån vèn cho vay ph¶i lµ nguån vèn ng¾n h¹n.
Trong trêng hîp thanh to¸n quèc tÕ, h¹n møc thanh to¸n ngo¹i tÖ vÉn ph¶i tu©n thñ theo chÝnh s¸ch ngo¹i hèi vµ qu¶n lý ngo¹i hèi cña ng©n hµng trung ¬ng mçi níc vÒ møc thanh to¸n, ®iÒu kho¶n thanh to¸n, møc ®îc phÐp thanh to¸n tiÒn hµng ho¸ dÞch vô ë níc ngoµi.
C¸c qui ®Þnh ph¸t hµnh: ®ång tiÒn ph¸t hµnh, ®ång tiÒn thanh to¸n ph¶i tu©n thñ theo c¸c ®iÒu kiÖn mµ Ng©n hµng Trung ¬ng qui ®Þnh.
Sau khi ph¸t hµnh, thÎ ®îc göi tíi chñ thÎ, chi nh¸nh ph¸t hµnh kh«ng ®îc lµm lé m· sè c¸ nh©n (PIN) cña chñ thÎ. Mäi rñi ro ph¸t sinh trong khi chñ thÎ cha nhËn ®îc thÎ ®Òu do ng©n hµng ph¸t hµnh chÞu tr¸ch nhiÖm.
ViÖc in Ên, n¹p th«ng tin vµo thÎ ®îc thùc hiÖn ®Çy ®ñ, theo ®óng qui ®Þnh vÒ thÈm ®Þnh vµ c¸c th«ng tin thÎ cÇn thiÕt.
Thñ tôc ph¸t hµnh thÎ
ViÖc ph¸t hµnh thÎ c¬ b¶n tu©n theo qui tr×nh sau:
Bíc 1: Kh¸ch hµng göi ®¬n, hå s¬ cÇn thiÕt yªu cÇu ®îc sö dông thÎ ®Õn ng©n hµng vµ ph¶i ®¸p øng ®îc c¸c yªu cÇu cña ng©n hµng vÒ ®é tuæi, thu nhËp ... §ång thêi, kh¸ch hµng cÇn ph¶i cung cÊp ®Çy ®ñ cho ng©n hµng c¸c yÕu tè nh: hä tªn, ®Þa chØ, c¬ quan c«ng t¸c, sè chøng minh th...
Bíc 2: C¨n cø vµo hå s¬ yªu cÇu ph¸t hµnh thÎ cña kh¸ch hµng, bé phËn thÈm ®Þnh sÏ tiÕn hµnh thÈm tra hå s¬ vµ ra quyÕt ®Þnh chÊp nhËn hoÆc tõ chèi ph¸t hµnh. Víi nh÷ng hå s¬ ®îc chÊp nhËn, chi nh¸nh ph¸t hµnh thÎ tiÕn hµnh göi hå s¬, hîp ®ång ký kÕt tíi trung t©m thÎ, ®ång thêi x¸c ®Þnh h¹n møc cho kh¸ch hµng.
Bíc 3: Trung t©m thÎ sÏ tiÕn hµnh më tµi kho¶n thÎ cho kh¸ch hµng cËp nhËt hå s¬ vµ tiÕn hµnh in thÎ. Sau khi in x¸c ®Þnh sè PIN, thÎ ®îc giao l¹i cho bé phËn ph¸t hµnh. Qui tr×nh ph¸t hµnh thÎ, ®Æc biÖt lµ sè PIN ph¶i ®îc ®¶m b¶o gi÷ bÝ mËt.
- §iÒn vµo Form yªu cÇu sö dông thÎ
- Ký hîp ®ång sö dông thÎ
- KÌm theo c¸c giÊy tê kh¸c cho ng©n hµng
Chñ thÎ
- NhËn hå s¬ kh¸ch hµng
- ThÈm ®Þnh hå s¬ kh¸ch hµng
- Më hå s¬ chñ thÎ, tµi kho¶n chñ thÎ, sè thÎ vµ lu vµo File m¸y tÝnh
- Lu hå s¬ gèc
- Göi hå s¬ ph¸t hµnh vÒ trung t©m
- TruyÒn File hå s¬ chñ thÎ ®Õn trung t©m
Chi nh¸nh ph¸t hµnh
- NhËn yªu cÇu ph¸t hµnh thÎ cña chi nh¸nh
- NhËn File hå s¬ vµ t¹o hå s¬ cña chñ thÎ
- In thÎ vµ m· ho¸ th«ng tin thÎ
Trung t©m thÎ
S¬ ®å 1.1: M« h×nh tæng qu¸t vÒ thñ tôc ph¸t hµnh thÎ
Khi ng©n hµng giao thÎ cho kh¸ch hµng th× giao lu«n sè PIN vµ yªu cÇu chñ thÎ ph¶i gi÷ bÝ mËt. NÕu cã mÊt tiÒn do ®Ó lé sè PIN, chñ thÎ ph¶i hoµn toµn chÞu tr¸nh nhiÖm.
1.2.1.4.Quy tr×nh thanh to¸n thÎ
Ng©n hµng thanh to¸n
Ng©n hµng ph¸t hµnh
(6)
(4)
(5)
(3)
(8)
(1b)
(1a)
ATM
(7)
C¬ së chÊp nhËn thÎ
Ngêi sö dông thÎ
S¬ ®å 1.2: M« h×nh tæng qu¸t vÒ thanh to¸n thÎ
Chó thÝch:
1a. C¸c ®¬n vÞ c¸ nh©n ®Õn ng©n hang ph¸t hµnh xin ®îc sö dông thÎ ( ký quü hoÆc vay).
1b. Ng©n hµng ph¸t hµnh cung cÊp thÎ cho ngêi sö dông vµ th«ng b¸o cho ng©n hµng thanh to¸n vµ c¬ së chÊp nhËn thÎ.
2. Ngêi sö dông thÎ mua hµng ho¸, dÞch vô vµ giao thÎ cho c¬ së chÊp nhËn thÎ.
3. Rót tiÒn ë m¸y ATM hoÆc ng©n hµng thanh to¸n.
4. Trong vßng 10 ngµy, c¬ së chÊp nhËn thÎ nép biªn lai vµo ng©n hµng thanh to¸n ®Ó ®ßi tiÒn.
5. Trong vßng 1 ngµy ng©n hµng ®¹i lý tr¶ tiÒn cho c¬ së chÊp nhËn thÎ.
6. Ng©n hµng ®¹i lý chuyÓn biªn lai ®Ó thanh to¸n, lËp b¶ng kª cho ng©n hµng ph¸t hµnh.
7. Ng©n hµng ph¸t hµnh thÎ hoµn l¹i sè tiÒn mµ ng©n hµng ®¹i lý ®· thanh to¸n.
8. Ngêi sö dông thÎ muèn sö dông n÷a hoÆc sö dông hÕt sè tiÒn trªn thÎ th× ng©n hµng ph¸t hµnh thanh hoµn tÊt qu¸ tr×nh sö dông thÎ.
1.2.1.5.Rñi ro trong ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ
Rñi ro trong ho¹t ®éng thÎ lµ c¸c tæn thÊt vÒ vËt chÊt cã liªn quan tíi ho¹t ®éng kinh doanh thÎ, bao gåm ho¹t ®éng ph¸t hµnh vµ ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ. §èi tîng chÞu rñi ro lµ ng©n hµng hoÆc/vµ chñ thÎ, §VCNT.
Rñi ro trong ho¹t ®éng ph¸t hµnh thÎ
ñ Gi¶ m¹o th«ng tin ph¸t hµnh thÎ
Kh¸ch hµng cã thÓ cung cÊp th«ng tin gi¶ m¹o vÒ b¶n th©n, kh¶ n¨ng tµi chÝnh, møc thu nhËp… cho NHPH khi yªu cÇu ph¸t hµnh ph¸t hµnh thÎ. NÕu NHPH kh«ng thÈm ®Þnh th«ng tin kh¸ch hµng cã thÓ dÉn ®Õn tæn thÊt tÝn dông cho NHPH khi chñ thÎ kh«ng cã ®ñ kh¶ n¨ng thanh to¸n c¸c kho¶n tÝn dông thÎ hoÆc chñ thÎ cè t×nh lõa ®¶o ®Ó chiÕm dông tiÒn cña NH.
ñ ThÎ gi¶
ThÎ bÞ thay ®æi th«ng tin trªn thÎ: Téi ph¹m dïng thÎ thËt kh«ng cßn gi¸ trÞ lu hµnh ®Ó thay ®æi c¸c th«ng tin trªn thÎ. Thêng sö dông c¸c c«ng nghÖ ®¬n gi¶n, cã thÓ dÔ dµng kiÓm tra b»ng m¾t thêng. Ph¸t hiÖn gi¶ m¹o b»ng c¸ch kiÓm tra so s¸nh th«ng tin in næi trªn thÎ víi c¸c th«ng tin ®îc in trªn b¨ng ch÷ ký mÆt sau cña thÎ hoÆc víi d÷ liÖu trªn b¨ng tõ ®äc thÎ qua m¸y EDC.
ThÎ gi¶ m¹o: Téi ph¹m lµm thÎ gi¶ dùa trªn c¸c th«ng tin lÊy ®îc tõ viÖc ®¸nh c¾p c¸c d÷ liÖu cña thÎ thËt b»ng c¸c thñ ®o¹n kh¸c nhau. Lo¹i gi¶ m¹o nµy thêng liªn quan ®Õn téi ph¹m cã tæ chøc (v× yªu cÇu c«ng nghÖ cao h¬n). C¸c giao dÞch gi¶ m¹o ®îc thùc hiÖn tõ thÎ gi¶ khã ph¸t hiÖn vµ cã thÎ ®îc NHPH hoÆc tæ chøc thÎ quèc tÕ cÊp phÐp chuÈn chi giao dÞch. NHPH chØ ph¸t hiÖn ra khi kh¸ch hµng thËt ®Õn khiÕu n¹i vvÒ nh÷ng giao dÞch kh«ng ®îc thùc hiÖn.
ThÎ chØ gi¶ m¹o b¨ng tõ: Lµ lo¹i thÎ gi¶ chØ cã b¨ng tõ ®îc m· ho¸ dùa trªn d÷ liÖu cña thÎ thËt nhng kh«ng cã c¸c th«ng tin dËp næi vµ nh÷ng ®Æc ®iÓm b¶o mËt trªn thÎ. Téi ph¹m sö dông thÎ t¹i §VCNT th«ng ®ång cã EDC, hoÆc t¹i c¸c ®iÓm b¸n hµng tù ®éng kh«ng ®îc kiÓm so¸t chÆt chÏ.
ThÎ bÞ lµm gi¶ hoµn toµn: Lµ lo¹i thÎ gi¶ hoµn chØnh víi b¨ng tõ ®îc m· hãa vµ trªn ph«i thÎ cã ®Çy ®ñ nh÷ng yÕu tè nh thÎ thËt. Ph¸t hiÖn gi¶ m¹o b»ng c¸ch kiÓm tra theo ®óng quy tr×nh chÊp nhËn thÎ.
ñ ThÎ mÊt c¾p, thÊt l¹c
ThÎ bÞ mÊt c¾p hoÆc thÊt l¹c vµ bÞ sö dông tríc khi chñ thÎ kÞp th«ng b¸o cho NHPH ®Ó cã c¸c biÖn ph¸p chÊm døt sö dông hoÆc thu håi thÎ. ThÎ bÞ mÊt c¾p, thÊt l¹c còng cã thÓ ®îc c¸c téi ph¹m sö dông lµm thÎ gi¶ (dËp næi, m· ho¸ l¹i b¨ng tõ b»ng c¸c th«ng tin gi¶ m¹o) nh trêng hîp thÎ gi¶. CÇn c¶nh gi¸c víi nh÷ng trêng hîp chñ thÎ cè t×nh gian lËn, b¸o mÊt thÎ vµ sau ®ã sö dông thÎ.
ñ Chñ thÎ kh«ng nhËn ®îc thÎ do NHPH göi
ThÎ bÞ ®¸nh c¾p hoÆc bÞ lîi dông thùc hiÖn giao dÞch trong qu¸ tr×nh chuyÓn tõ NHPH ®Õn chñ thÎ. CÇn c¶nh gi¸c víi nh÷ng nguyªn nh©n: néi bé(c¸n bé giao thÎ), vËn chuyÓn.
Tµi kho¶n chñ thÎ bÞ lîi dông
Rñi ro nµy ph¸t sinh khi NHPH nhËn ®îc nh÷ng thay ®æi th«ng tin cña chñ thÎ ®Æc biÖt lµ thay ®æi ®Þa chØ cña chñ thÎ. Do kh«ng x¸c minh kü, nªn NHPH ®· göi thÎ vÒ ®Þa chØ theo nh yªu cÇu, mµ kh«ng ®Õn tay chñ thÎ thùc. Tµi kho¶n chñ thÎ thùc ®· bÞ ngêi kh¸c lîi dông sö dông.
Rñi ro tÝn dông
Chñ thÎ sö dông thÎ nhng kh«ng thùc hiÖn thanh to¸n hoÆc kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng thanh to¸n. CÇn lu ý trong kh©u thÈm ®Þnh th«ng tin vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña kh¸ch hµng.
* Rñi ro trong ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ
ñ §VCNT gi¶ m¹o
§VCNT cè t×nh ®¨ng kÝ c¸c th«ng tin kh«ng chÝnh x¸c víi NHTT. NHTT sÏ chÞu tæn thÊt khi kh«ng thu ®îc nh÷ng kho¶n ®· t¹m øng cho nh÷ng §VCNT nµy trong trêng hîp nh÷ng §VCNT th«ng ®ång víi chñ thÎ cè t×nh t¹o ra c¸c ho¸ ®¬n vµ/hoÆc giao dÞch gi¶ m¹o.
ñ §VCNT th«ng ®ång víi chñ thÎ
CPP-Common Purchase Point: Lµ hiÖn tîng mét §VCNT ®îc x¸c ®Þnh lµ ®Þa ®iÓm xÈy ra viÖc ®¸nh c¾p d÷ liÖu thÎ ®Ó sö dông vµo môc ®Ých t¹o thÎ gi¶ hoÆc giao dÞch gi¶ m¹o.
POC-Point of Compromise: §VCNT th«ng ®ång víi chñ thÎ chÊp nhËn thanh to¸n thÎ gi¶
ñ Thanh to¸n hµng ho¸ dÞch vô b»ng thÎ qua c¸c ph¬ng tiÖn viÔn th«ng
§VCNT cung cÊp hµng ho¸ dÞch vô theo yªu cÇu cña chñ thÎ qua th, ®iÖn tho¹i, fax hoÆc internet vµ thanh to¸n trªn c¬ së c¸c th«ng tin nh: Lo¹i thÎ, sè thÎ, ngµy hiÖu lùc, tªn chñ thÎ. §VCNT còng nh NHTT cã thÓ chÞu tæn thÊt trong trêng hîp chñ thÎ thùc kh«ng ph¶i lµ kh¸ch ®Æt mua hµng cña §VCNT vµ giao dÞch ®ã bÞ tõ chèi thanh to¸n.
ñ Nh©n viªn §VCNT in nhiÒu ho¸ ®¬n thanh to¸n cña mét thÎ hoÆc söa ®æi th«ng tin trªn c¸c ho¸ ®¬n.
Khi thùc hiÖn giao dÞch, nh©n viªn cña §VCNT ®· cè t×nh in ra nhiÒu hãa ®¬n thanh to¸n thÎ, nhng chØ giao mét bé ho¸ ®¬n cho chñ thÎ ký ®Ó hoµn thµnh giao dÞch. Sau ®ã, nh©n viªn cña §VCNT m¹o ch÷ ký cña chñ thÎ ®Ó nép c¸c ho¸ ®¬n thanh to¸n cßn l¹i cho NHTT ®Ó lÊy tiÒn t¹m øng cña NH.
Nh©n viªn t¹i §VCNT còng cã thÓ söa ®æi c¸c ho¸ ®¬n giao dÞch, ghi t¨ng gi¸ trÞ kh«ng ®îc chñ thÎ chÊp thuËn.
ñ §¸nh c¾p d÷ liÖu b¨ng tõ(Skimming, Line Tapping)
C¸c thiÕt bÞ ®äc thÎ t¹i §VCNT cã thÓ bÞ cµi ®Æt thªm thiÕt bÞ ®Ó thu thËp c¸c th«ng tin trªn b¨ng tõ cña thÎ thanh to¸n t¹i c¸c §VCNT; hoÆc nh©n viªn t¹i §VCNT cã thÓ cÊu kÕt víi c¸c tæ chøc téi ph¹m ®äc d÷ liÖu thÎ thËt b»ng thiÕt bÞ chuyªn dïng riªng.
§Ó phßng chèng, cÇn niªm phong EDC vµ kiÓm tra thêng xuyªn ho¹t ®éng cña c¸c §VCNT còng nh t×nh tr¹ng cña m¸y EDC.
Tæ chøc téi ph¹m cã thÓ g¾n c¸c thiÕt bÞ ghi ©m vµo ®êng d©y ®iÖn tho¹i truyÒn d÷ liÖu tõ m¸y EDC, m¸y ATM vÒ hÖ thèng cña NH ®Ó ®¸nh c¾p d÷ liÖu, sau ®ã gi¶i m· ®Ó t¹o thÎ gi¶.
ñ C¸c §VCNT cã tû lÖ rñi ro cao
C¸c §VCNT cã tû lÖ rñi ro cao lµ c¸c §VCNT kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô cã gi¸ trÞ lín, cã tÝnh chÊt dÔ chuyÓn ®æi sang tiÒn mÆt- n¬i téi ph¹m hoÆc c¸c tæ chøc téi ph¹m thêng sö dông thÎ gi¶ m¹o.
C¸c §VCNT thuéc c¸c lo¹i h×nh cã tû lÖ rñi ro cao bao gåm:
-§iÓm øng tiÒn mÆt
-C¸c hµng hãa dÞch vô ®Æc biÖt nh tiÒn mÆt (sßng b¹c, xæ sè…)
-Kinh doanh vµng b¹c, ®¸ quý, ®å trang søc,®ång hå cao cÊp, phßng tranh…
-Kinh doanh ®iÖn tho¹i di ®éng, thiÕt bÞ viÔn th«ng
-Kinh doanh m¸y tÝnh, thiÕt bÞ ®iÖn tö, tin häc
-Kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô qua m¹ng, ®iÖn tho¹i, th tÝn
* Rñi ro nghiÖp vô
Rñi ro ph¸t sinh t¹i CNPH, CNTT, NHDL vµ TTT(Trung t©m thÎ) trong viÖc xö lý giao dÞch, thùc hiÖn quy tr×nh nghiÖp vô hµng ngµy.
* Rñi ro kü thuËt
Rñi ro ph¸t sinh khi hÖ thèng qu¶n lý thÎ cã sù cè liªn quan ®Õn xö lý d÷ liÖu hoÆc kÕt nèi.
Rñi ro ph¸t sinh tõ viÖc b¶o mËt hÖ thèng c¬ së d÷ liÖu vµ an ninh.
1.2.1.6. Thu nhËp vµ chi phÝ trong kinh doanh thÎ
* Thu nhËp trong kinh doanh thÎ
Víi tÝnh chÊt lµ mét dÞch vô, thÎ ®· mang l¹i cho ng©n hµng nhiÒu nguån thu kh¸c nhau. Tríc hÕt ph¶i kÓ ®Õn lµ c¸c kho¶n phÝ thêng niªn mµ chñ thÎ ph¶i nép theo hîp ®ång sö dông thÎ. Kho¶n phÝ nµy thùc tÕ kh«ng nhiÒu vµ chØ ®ãng gãp chót Ýt vµo nh÷ng kho¶n thu cña ng©n hµng. Tuy vËy, cã thÓ nãi r»ng ng©n hµng lu«n lu«n cã lîi mçi khi giao dÞch thÎ ph¸t sinh.
Víi c¸c giao dÞch thÎ rót tiÒn mÆt: chñ thÎ ph¶i tr¶ mét kho¶n phÝ t¬ng ®èi cao cho ng©n hµng ph¸t hµnh bëi ng©n hµng kh«ng khuyÕn khÝch rót tiÒn mÆt. Kho¶n phÝ nµy kh¸ch hµng ph¶i tr¶ tríc, do ®ã møc phÝ thùc tÕ ng©n hµng thu ®îc cao h¬n so møc phÝ danh nghÜa qui ®Þnh. Ngoµi ra, chñ thÎ sÏ ph¶i tr¶ l·i cho c¸c kho¶n ph¸t sinh cho ®Õn ngµy sao kª (ngµy ng©n hµng göi b¶n sao kª). Kho¶n nµy ®îc thÓ hiÖn trªn sao kª. §Õn h¹n thanh to¸n, nÕu chñ thÎ thanh to¸n toµn bé sao kª th× sÏ ®îc miÔn l·i cho c¸c giao dÞch tõ ngµy sao kª cho ®Õn ngµy chñ thÎ tr¶ nî theo qui ®Þnh. NÕu chñ thÎ kh«ng tr¶ nî hoÆc chØ tr¶ mét phÇn nî, ng©n hµng sÏ tiÕp tôc tÝnh l·i ®èi víi c¸c giao dÞch cha thanh to¸n kÓ tõ ngµy c¸c kho¶n l·i nµy ®îc thÓ hiÖn trªn sao kª trong k× tiÕp theo.
MÆc dï chñ thÎ kh«ng ph¶i tr¶ bÊt kú mét kho¶n phÝ ng©n hµng nµo khi sö dông thÎ ®Ó thanh to¸n tiÒn hµng ho¸, dÞch vô t¹i c¬ së chÊp nhËn thÎ nhng ng©n hµng vÉn ph¶i ®¶m b¶o ®îc nguån thu cè ®Þnh cña m×nh do c¬ së chÊp nhËn thÎ tr¶. §èi víi c¬ së chÊp nhËn thÎ, kho¶n phÝ nµy ®îc coi lµ phÝ cho mçi ®ång doanh thu cã ®îc tõ viÖc chÊp nhËn thanh to¸n thÎ. §©y ®îc coi nh kho¶n chiÕt khÊu th¬ng m¹i. Ngoµi ra, còng nh thÎ rót tiÒn mÆt, kh¸ch hµng còng ph¶i tr¶ mét kho¶n l·i nÕu nh kh«ng thanh to¸n ®Çy ®ñ theo sao kª. Kho¶n phÝ chËm tr¶ mµ ng©n hµng ¸p dông ®èi víi c¸c chñ thÎ øng víi mçi sao kª, ng©n hµng buéc chñ thÎ ph¶i thanh to¸n mét kho¶n tèi thiÓu, phÇn cßn l¹i sÏ ¸p dông møc phÝ chËm tr¶ mµ thùc chÊt lµ l·i qu¸ h¹n.
Kho¶n thu lín nhÊt mµ ng©n hµng cã ®îc lµ tõ kho¶n phÝ cña ng©n hµng do thùc hiÖn thanh to¸n thÎ tÝn dông cho c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c hoÆc cho c¸c tæ chøc ph¸t hµnh thÎ tÝn dông. Kho¶n phÝ nµy ®îc gäi lµ phÝ ®¹i lý thanh to¸n.
Ngoµi ra cßn cã c¸c kho¶n phÝ gia h¹n møc tÝn dông, phÝ tra so¸t, phÝ cÊp l¹i thÎ bÞ mÊt c¾p, thÊt l¹c...
TÊt c¶ c¸c kho¶n thu nµy mang l¹i mét tØ lÖ sinh lêi kh¸ cao lªn tíi 20% mçi n¨m cho ng©n hµng, t¹o søc hÊp dÉn lín ®èi víi nh÷ng ngêi kinh doanh thÎ. TØ lÖ sinh lêi trªn kinh doanh thÎ vît lªn trªn tÊt c¶ c¸c lo¹i h×nh kinh doanh kh¸c víi 1% t¨ng trëng vÒ qui m« thÞ trêng vµ g¾n liÒn víi nã lµ sù t¨ng trëng m¹nh mÏ trong lîi nhuËn kinh doanh.
* Chi phÝ trong kinh doanh thÎ
- Chi phÝ trong trang bÞ m¸y mãc thiÕt bÞ cho c¸c c¬ së chÊp nhËn thÎ. §©y lµ kho¶n chi phÝ liªn quan ®Õn tµi s¶n cè ®Þnh cña ng©n hµng. Víi sù ph¸t triÓn ngµy cµng cao cña khoa häc kÜ thuËt, chi phÝ nµy chiÕm mét tØ träng lín trong tæng chi phÝ kinh doanh thÎ bëi tèc ®é hao mßn v« h×nh cña m¸y mãc thiÕt bÞ. §©y lµ mét khã kh¨n lín cho viÖc ph¸t triÓn thÞ trêng thÎ bëi phÇn lín thiÕt bÞ ®Òu ph¶i nhËp tõ níc cã tr×nh ®é khoa häc kÜ thuËt ph¸t triÓn cao.
- Chi phÝ in Ên vµ m· ho¸ th«ng tin qu¶n lÝ hå s¬ kh¸ch hµng: kho¶n chi phÝ nµy t¬ng ®èi cè ®Þnh vµ chiÕm tû träng nhá.
- C¸c tæn thÊt do c¸c rñi ro ph¸t sinh
- LÖ phÝ tham gia tæ chøc thÎ quèc tÕ: kho¶n nµy cè ®Þnh hµng n¨m vµ ®îc tæ chøc thÎ quèc tÕ qui ®Þnh.
Ngoµi ra, nÕu ng©n hµng kh«ng ph¸t hµnh ®ñ sè thÎ theo kÝ kÕt hµng n¨m víi tæ chøc thÎ quèc tÕ th× ng©n hµng cßn ph¶i chÞu ph¹t mét kho¶n tiÒn t¬ng øng víi sè ph¸t hµnh theo hîp ®ång.
- TiÒn l¬ng c«ng nh©n viªn tham gia ho¹t ®éng kinh doanh thÎ: kho¶n nµy t¬ng ®èi cè ®Þnh, cã thÓ t¨ng theo møc t¨ng cña doanh sè kinh doanh thÎ nhng møc t¨ng cña nã sÏ chËm h¬n møc t¨ng trëng cña doanh sè thanh to¸n. ChÝnh v× vËy mµ tØ träng l¬ng vµ c¸c kho¶n phóc lîi x· héi sÏ gi¶m t¬ng ®èi so víi tØ träng chi phÝ kinh doanh thÎ.
- C¸c chi phÝ kh¸c, bao gåm: Chi phÝ b¶o hiÓm liªn quan ®Õn tµi s¶n cè ®Þnh, c¸c kho¶n tr¶ l·i cho c¸c sè d tµi kho¶n tiÒn göi cña kh¸ch hµng t¹i ng©n hµng vµ c¸c chi phÝ liªn quan kh¸c...
Nh vËy, trong thêi kú ®Çu ph¸t triÓn thÞ trêng thÎ, ng©n hµng ph¶i bá ra mét kho¶n chi t¬ng ®èi lín cho c¬ së vËt chÊt, trang thiÕt bÞ kÜ thuËt. ChÝnh v× vËy, qu¶n lÝ c¸c chi phÝ lµ mét c«ng viÖc kh«ng thÓ thiÕu trong kinh doanh thÎ.
1.2.2. Ph¸t triÓn kinh doanh dÞch vô thÎ thanh to¸n
1.2.2.1. Kh¸i niÖm chung vÒ ph¸t triÓn dÞch vô thÎ
Ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn dÞch vô thÎ ®· trë thµnh mét trong nh÷ng ®Þnh híng chiÕn lîc quan träng cña hÇu hÕt c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i ë trªn l·nh thæ ViÖt Nam hiÖn nay. Ph¸t triÓn dÞch vô thÎ lµ sù ph¸t triÓn dùa trªn nÒn t¶ng c«ng nghÖ hiÖn ®¹i trong thanh to¸n nh»m ®¸p øng nhu cÇu cña con ngêi hiÖn nay.
Hay nãi c¸ch kh¸c ph¸t triÓn dÞch vô thÎ: Lµ ph¸t triÓn thêng xuyªn, liªn tôc vµ l©u dµi tÊt c¶ c¸c nh÷ng chØ tiªu vÒ sè lîng thÎ ph¸t hµnh, c«ng dông cña thÎ, tÝnh ®a d¹ng cña c¸c lo¹i thÎ, cë së chÊp nhËn thÎ, hÖ thèng m¸y ATM, tÝnh an toµn cña thÎ, doanh sè thanh to¸n thÎ.
Hoµn thiÖn dÞch vô thÎ: Hoµn thiÖn c¸c quy tr×nh nghiÖp vô cña dÞch vô thÎ, hoµn thiÖn c¸c v¨n b¶n ph¸p quy liªn quan ®Õn dÞch vô thÎ…nh»m ph¸t triÓn dÞch vô thÎ.
Ph¸t triÓn dÞch vô thÎ thanh to¸n sÏ thóc ®Èy kinh tÕ - x· héi ph¸t triÓn. Sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi l¹i lµ c¬ së quan träng kh«ng thÓ thiÕu ®îc cho sù ph¸t triÓn dÞch vô thÎ (V× sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ®îc t¹o nªn tõ nhiÒu yÕu tè kh¸c nhau: nh kinh tÕ, khoa häc, c«ng nghÖ, con ngêi…)
1.2.2.2. Sù cÇn thiÕt ph¶i hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn dÞch vô thÎ
HiÖn nay trªn thÕ giíi dÞch vô thÎ ®· trë thµnh mét phÇn hÕt søc quan träng cña dÞch vô ng©n hµng nãi chung vµ dÞch vô ng©n hµng b¸n lÎ nãi riªng. C¸c chØ tiªu vÒ kinh doanh thÎ kiªn tôc t¨ng ë møc hai con sè hµng n¨m. DÞch vô kinh doanh thÎ lµ mét m¶ng ph¸t triÓn nhanh vµ cßn nhiÒu tiÒm n¨ng cña thÞ trêng tµi chÝnh.
Trong khu vùc Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D¬ng, dÞch vô ng©n hµng b¸n lÎ nãi chung vµ dÞch vô thÎ nãi riªng còng hÕt søc ph¸t triÓn. Víi sù c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t t¹i c¸c thÞ trêng truyÒn thèng ¢u – Mü, c¸c tæ chøc thÎ quèc tÕ ®· cã nh÷ng bíc chuyÓn chiÕn lîc tËp trung ph¸t triÓn thÞ trêng khu vùc Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D¬ng. Víi h¬n 2/3 d©n sè thÕ giíi vµ phÇn lín d©n sè díi 30 tuæi theo dù b¸o cña Nilson Report.
T¹i ViÖt Nam vµo tríc nh÷ng n¨m 2000, thÞ trêng dÞch vô ng©n hµng b¸n lÎ hÇu nh chØ gãi gän trong dÞch vô tiÒn göi tiÕt kiÖm vµ cho vay c¸ nh©n. GÇn ®©y trong lÜnh vùc ng©n hµng b¸n lÎ, thÎ ng©n hµng ®· næi lªn nh mét s¶n phÈm tµi chÝnh c¸c nh©n ®a chøc n¨ng ®em l¹i nhiÒu tiÖn Ých cho kh¸ch hµng. ThÎ cã thÓ ®îc sö dông ®Ó rót tiÒn, göi tiÒn, cÊp tÝn dông, thanh to¸n hµng ho¸ dÞch vô hay ®Ó chuyÓn kho¶n. ThÎ còng ®îc sö dông cho nhiÒu dÞch vô phi tµi chÝnh nh tra vÊn th«ng tin tµi kho¶n, th«ng tin c¸c kho¶n chi phÝ sinh ho¹t…
§èi víi hÖ thèng ng©n hµng, ph¸t triÓn dÞch vô thÎ kh«ng chØ ®¬n gi¶n lµ mét nguån doanh thu míi. Thùc tiÔn triÓn khai dÞch vô thÎ t¹i c¸c níc trªn thÕ giíi vµ khu vùc ®· chøng minh vai trß cña dÞch vô thÎ ng©n hµng nh mét mòi nhän chiÕn lîc trong hiÖn ®¹i ho¸, ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh dÞch vô ng©n hµng, ®em l¹i nhiÒu tiÖn Ých cho kh¸ch hµng. HiÖn nay th× trêng thÎ ViÖt Nam cßn ®ang ë giai ®o¹n ®Çu, dung lîng thÞ trêng cßn nhiÒu, ®em l¹i c¬ héi cho c¸c ng©n hµng ®i ®Çu vµ cã nh÷ng gi¶i ph¸p kinh doanh hîp lý.
XÐt tõ gãc ®é tµi chÝnh vµ qu¶n trÞ ng©n hµng, c¸c ng©n hµng triÓn khai dÞch vô thÎ sÏ cã ®iÒu kiÖn ®Ó h¹n chÕ phÇn nµo rñi ro do c¸c nh©n tè bªn ngoµi. §èi víi c¸c dÞch vô b¸n bu«n, chØ cÇn mét kh¸ch hµng cã rñi ro lµ cã thÓ ¶nh hëng rÊt lín ®Õn ng©n hµng. Trong khi ®ã víi dÞch vô thÎ nãi riªng vµ ng©n hµng b¸n lÎ nãi chung, rñi ro ®îc san ®Òu cho nhiÒu kh¸ch hµng nhá, cho phÐp ng©n hµng cã kh¶ n¨ng ph¶n øng vµ ®iÒu chØnh c¸c chÝnh s¸ch khi cã sù thay ®æi trong m«i trêng kinh doanh.
Ph¸t triÓn dÞch vô thÎ lµ mét biÖn ph¸p ®Ó t¨ng vÞ thÕ cña mét ng©n hµng trªn thÞ trêng. Ngoµi viÖc x©y dùng mét h×nh ¶nh th©n thiÖn víi tõng kh¸ch hµng c¸ nh©n, viÖc triÓn khai thµnh c«ng dÞch vô thÎ còng kh¼ng ®Þnh sù tiªn tiÕn vÒ c«ng nghÖ cña mét ng©n hµng. C¸c s¶n phÈm dÞch vô thÎ víi tÝnh chuÈn hãa, quèc tÕ cao lµ nh÷ng s¶n phÈm dÞch vô thùc sù cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh quèc tÕ trong qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ thÕ giíi vµ khu vùc. ChÝnh v× vËy, dÞch vô thÎ hiÖn ®¹i ®· vµ ®ang ®îc c¸c ng©n hµng ho¹t ®éng t¹i ViÖt Nam nh×n nhËn lµ mét lîi thÕ c¹nh tranh hÕt søc quan träng trong cuéc ®ua nh»m híng tíi thÞ trêng ng©n hµng b¸n lÎ.
1.3. C¸c nh©n tæ ¶nh hëng ®Õn ph¸t triÓn dÞch vô thÎ
* M«i trêng vÜ m«
M«i trêng d©n sè: Lµ m«i trêng quan träng, bëi v× nã kh«ng chØ t¹o thµnh nhu cÇu vµ kÕt nèi nhu cÇu cña d©n c vÒ dÞch vô thÎ cña ng©n hµng, mµ cßn lµ c¨n cø trong viÖc h×nh thµnh hÖ thèng ph©n phèi cña ng©n hµng. Nh÷ng xu thÕ thay ®æi trong nh©n khÈu häc nh: tæng d©n sè, nh÷ng thay ®æi vÒ d©n sè (nghÒ ngh._.2.1.1. T¨ng cêng c¸c biÖn ph¸p Marketing
Víi ®Æc thï v¨n ho¸ tiªu dïng vµ thãi quen sö dông tiÒn mÆt nh hiÖn nay, c«ng t¸c truyÒn th«ng, qu¶ng ba, tiÕp thÞ ®Ó ngêi d©n biÕt, lµm quen, thÊy ®îc lîi Ých thùc sù vµ chÊp nhËn c¸c dÞch vô tµi chÝnh - ng©n hµng lµ rÊt quan träng. C¸c c«ng ty b¶o hiÓm, ®Æc biÖt lµ c«ng ty liªn doanh b¶o hiÓm, c¸c c«ng ty 100% vèn níc ngoµi nh Prudential, AIA,… tæ chøc tiÕp thÞ, khuyÕn m¹i, më réng thÞ trêng dÞch vô b¶o hiÓm cña m×nh kh¸ tèt, nhng c¸c NHTM vµ tæ chøc tÝn dông kh¸c míi chØ chó träng ®Õn ho¹t ®éng tÝn dông, ®Õn më réng cho vay, cßn c¸c dÞch vô ng©n hµng cha ®îc quan t©m ®óng møc. CÇn ®Èy m¹nh c¸c dÞch vô ng©n hµng, trong ®ã ph¸t triÓn dÞch vô tµi kho¶n c¸ nh©n vµ tiÖn Ých sö dông tµi kho¶n nh: sö dông thÎ rót tiÒn mÆt ATM, thanh to¸n chi tr¶ tiÒn dÞch vô ®iÖn, níc, ®iÖn tho¹i, phÝ b¶o hiÓm, chi tr¶ häc phÝ… tiÕn tíi lµ nép thuÕ, nép c¸c kho¶n phÝ vµ lÖ phÝ cho NSNN qua hÖ thèng kho b¹c th«ng qua sö dông thÎ ATM, thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt qua ng©n hµng. C¸c NHTM nªn ®Õn c¸c doanh nghiÖp, c¸c c¬ quan, ®¬n vÞ, tæ chøc, trêng ®¹i häc, bÖnh viÖn… c¸c hé kinh doanh, hé gia ®×nh vµ c¸ nh©n cã thu nhËp kh¸, æn ®Þnh… vËn ®éng hä më tµi kho¶n vµ thùc hiÖn dÞch vô thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt quan ng©n hµng.
3.2.1.2.Ph¸t triÓn m¹ng líi chÊp nhËn thÎ
Doanh sè thanh to¸n hµng ho¸, dÞch vô th«ng qua sö dông thÎ t¨ng chËm, chñ yÕu do møc ®é ph¸t triÓn m¹ng líi ®¬n vÞ chÊp nhËn thanh to¸n thÎ chËm, nªn sè lîng c¸c ®¬n vÞ chÊp nhËn thanh to¸n thÎ cha nhiÒu. Theo HiÖp Héi Ng©n hµng. TÝnh ®Õn thêi ®iÓm th¸ng 6/2005 cã kho¶ng 10.000 POS ®Æt t¹i c¸c kh¸ch s¹n, nhµ hµng, cöa hµng lu niÖm… ë c¸c thµnh phè lín hoÆc c¸c ®iÓm du lÞch ®Ó phôc vô ngêi níc ngoµi, kh¸ch du lÞch. §iÒu ®ã cho thÊy tÝnh n¨ng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt cña thÎ néi ®Þa cßn rÊt h¹n chÕ, mµ cã thÓ ¶nh hëng ®Õn sù t¨ng trëng æn ®Þnh vµ bÒn v÷ng cña c«ng cô thanh to¸n nµy.
Bëi vËy trong thêi gian tíi, c¸c NHTM nãi chung vµ HBB nãi riªng cÇn chó träng ph¸t triÓn m¹ng líi §VCNT b»ng c¸ch phèi hîp víi c¸c nhµ hµng, siªu thÞ vµ c¸c ®¬n vÞ cung øng hµng ho¸, dÞch vô lín kh¸c trong viÖc l¾p ®Æt c¸c thiÕt bÞ POS ®Ó thùc hiÖn thanh to¸n hµng ho¸, dÞch vô cho chñ thÎ. Khi thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt th«ng qua thÎ thuËn tiÖn sÏ mét mÆt gãp phÇn thu hót thªm sè lîng chñ thÎ, mÆt kh¸c t¹o thuËn lîi cho ®¬n vÞ chÊp nhËn thÎ thùc hiÖn thanh to¸n vµ qu¶n lý ng©n quü hiÖu qu¶ h¬n, gãp phÇn t¹o c¬ së v÷ng ch¾c ph¸t triÓn thÞ trêng thÎ ViÖt Nam.
3.2.1.3.§Çu t hiÖn ®¹i hãa c«ng nghÖ ng©n hµng
§Õn lóc nµy, ngoµi chiÕn lîc më réng thÞ trêng vµ n©ng cao chÊt lîng dÞch vô thÎ, c¸c NH ®ang tÝnh ®Õn viÖc ®Çu t m¹nh vµo c«ng nghÖ ®Ó cã thÓ ph¸t triÓn l©u dµi trªn thÞ trêng ViÖt Nam vµ phï hîp víi t×nh h×nh ph¸t triÓn cña thÕ giíi. Ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng kü thuËt, ®Ó triÓn khai øng dông c«ng nghÖ tin häc-®iÖn tö trong NH. §©y lµ gi¶i ph¸p b¾t buéc trong giai ®o¹n hiÖn nay, quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña hÖ thèng ng©n hµng nãi chung. Sù chËm chÔ trong øng dông c«ng nghÖ tin häc-®iÖn tö trong ho¹t ®éng ng©n hµng sÏ kh«ng tr¸nh khái tôt hËu vµ mÊt c¬ héi kinh doanh rÊt lín. Theo ®ã m« h×nh c«ng ty cæ phÇn dÞch vô tin häc cña c¸c NH; c«ng ty thanh to¸n thÎ … lµ nh÷ng m« h×nh cÇn xem xÐt, nghiªn cøu x©y dung vµ triÓn khai thùc hiÖn.
ViÖc ®Çu t nµy bao gåm c¶ m¸y mãc thiÕt bÞ, ch¬ng tr×nh phÇn mÒm vµ c¶ n©ng cao tr×nh ®é nh©n viªn ng©n hµng. NH còng nªn m¹nh d¹n ®Çu t m¹nh mÏ l¾p ®Æt hÖ thèng m¸y rót tiÒn tù ®éng ATM réng kh¾p ë c¸c ®Þa ph¬ng. Cã thÓ chÊp nhËn lç ë mét sè ®Þa ph¬ng trong mét vµi n¨m ®Çu ®Ó tõng bíc ph¸t triÓn dÞch vô ng©n hµng trong d©n c, thu l·i trong c¸c n¨m sau ®ã.
3.2.1.4.Gi¶i ph¸p vÒ thanh to¸n, ph¸t triÓn tµi kho¶n c¸ nh©n.
§©y lµ c¬ së, lµ ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn ho¹t ®éng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt; ph¸t triÓn dÞch vô thanh to¸n thÎ cïng nhiÒu dÞch vô kh¸c cã liªn quan. HiÖn nay do thãi quen sö dông tiÒn mÆt; nhu cÇu thanh to¸n qua ng©n hµng cha phæ biÕn ®· h¹n chÕ ®¸ng kÓ giao dÞch b»ng tµi kho¶n c¸ nh©n. V× vËy, ®Ó thùc hiÖn tèt gi¶i ph¸p nµy tríc hÕt ng©n hµng cÇn tõng bíc thu hót kh¸ch hµng ®Õn quan hÖ b»ng chÝnh sù tiÖn Ých cña ng©n hµng mang l¹i th«ng qua viÖc qu¶ng b¸, sù thuËn lîi, nhanh chãng trong qu¸ tr×nh cung cÊp s¶n phÈm dÞch vô cho kh¸ch hµng. Theo ®ã cÇn mang l¹i tiÖn Ých thùc sù th«ng qua dÞch vô chi tr¶ l¬ng; tiÒn ®iÖn, níc, ®iÖn tho¹i…
+Ph¶i ®Çu t h¬n n÷a trong viÖc ®Èy m¹nh tiÕp thÞ, tuyªn truyÒn qu¶ng c¸o, hoµn thiÖn c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, më réng m¹ng líi, tæ chøc giao dÞch tiÖn lîi…
+CÇn cã sù phèi hîp, chÊp nhËn, hëng øng cña c¸c tæ chøc cã nguån thu thêng xuyªn lín b»ng tiÒn mÆt nh: kho b¹c Nhµ níc, thuÕ, h¶i quan, b¶o hiÓm, ®iÖn, níc, bu ®iÖn, hµng kh«ng, giao th«ng vËn t¶i, x¨ng dÇu… C¸c ®¬n vÞ tæ chøc nµy cÉn s½n sµng nèi m¹ng vµ tham gia ch¬ng tr×nh thanh to¸n ®iÖn tö, sö dông m¸y ®äc thÎ hay chÊp nhËn thanh to¸n thÎ, khuyÕn khÝch kh¸ch hµng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt vµ gi¶m nh©n viªn thu tiÒn. Tõ sù chÊp nhËn cña c¸c c¬ quan vµ doanh nghiÖp Nhµ níc t¹o tiÒn ®Ò cho sù chÊp nhËn réng r·i trong d©n c.
+Kh«ng thÓ thiÕu ®îc c¸c chÕ tµi cÇn thiÕt, bëi v× thãi quen tuú tiÖn thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt cña c¸c tæ chøc c¸ nh©n cßn qu¸ lín. C¸c kho¶n thanh to¸n cã gi¸ trÞ lín, cã thÓ tõ møc nµo ®ã gi÷a c¸c ®¬n vÞ, doanh nghiÖp hay tæ chøc c¸ nh©n… cã tµi kho¶n t¹i NH hay kho b¹c Nhµ Níc cÇn cã quy ®Þnh yªu cÇu thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt. Mét sè quy ®Þnh kh¸c vÒ sö dông ch÷ ký ®iÖn tö, chøng tõ ®iÖn tö, quy ®Þnh tån quü t¹i c¬ quan, doanh nghiÖp… còng cÇn ®îc cô thÓ h¬n. C¸c quy ®Þnh ®ã cÇn thiÕt ë cÊp ®é lµ NghÞ ®Þnh cña ChÝnh phñ. Sau ®ã ®îc hoµn thiÖn vµ n©ng cÊp lªn thµnh Ph¸p lÖnh vµ LuËt vÒ thanh to¸n, nh vËy tÝnh tu©n thñ sÏ tù gi¸c h¬n vµ ®ång bé h¬n chÕ tµi.
3.2.1.5.Gi¶i ph¸p qu¶n trÞ vµ gi¶m thiÓu rñi ro
Tríc tiªn, cÇn phæ biÕn réng r·i c¸c quy ®Þnh vÒ sö dông, thanh to¸n thÎ cho c¸c chñ thÎ, tËp huÊn vµ cËp nhËp thêng xuyªn kiÕn thøc nghiÖp vô, c¸c quy ®Þnh cña tõng tæ chøc thÎ quèc tÕ cho §VCNT vµ c¸c c¸n bé nghiÖp vô liªn quan ®Ó thùc hiÖn ®óng quy ®Þnh.
CËp nhËp vµ lu hµnh réng r·i danh s¸ch Bulettin.
TËp trung phèi hîp víi c¸c tæ chøc thÎ quèc tÕ vµ c¬ quan an ninh quèc tÕ phßng chèng téi ph¹m trong lÜnh vùc thÎ.
H¹n chÕ rñi ro tÝn dông: CÇn c©n nh¾c vµ xem xÐt kü lìng c¸c trêng hîp cho vay tÝn chÊp ®Ó ph¸t hµnh thÎ; ®Æc biÖt lµ c¸c lo¹i thÎ cã h¹n møc ®Æc biÖt (V.I.P). Lu ý víi chñ thÎ c¸c quyÒn lîi vµ ®Æc biÖt lµ nghÜa cña chñ thÎ ®èi víi ng©n hµng khi sö dông dÞch vô nµy; còng nh theo dâi chÆt chÏ ho¹t ®éng sö dông thÎ vµ t×nh h×nh chi tiªu cña chñ thÎ, chó ý vµ cã biÖn ph¸p theo tõng bíc ®èi víi c¸c chñ thÎ tr× ho·n hoÆc kh«ng thanh to¸n sao kª ®Ó th«ng b¸o, nh¾c nhë, khuyÕn c¸o, kho¸ thÎ t¹m thêi hoÆc chÊm døt hîp ®ång sö dông thÎ tuú theo hµnh vi cña chñ thÎ.
H¹n chÕ rñi ro trong ph¸t hµnh vµ sö dông thÎ: C¸n bé ph¸t hµnh ph¶i kiÓm tra, x¸c minh c¸c th«ng tin ph¸t hµnh thÎ vµ c¸c th«ng tin cña kh¸ch hµng mét c¸ch kü lìng b»ng nhiÒu h×nh thøc phï hîp víi hoµn c¶nh cô thÓ. §¶m b¶o c¸c nguyªn t¾c an toµn nh: ThÎ vµ PIN ph¶i ®îc giao tËn tay chñ thÎ hoÆc thÎ vµ PIN ph¶i ®îc göi t¸ch biÖt nhau. Bªn c¹nh ®ã, ®Èy m¹nh viÖc sö dông ch¬ng tr×nh qu¶n lý rñi ro cña c¸c tæ chøc thÎ quèc tÕ: ph¶i thêng xuyªn sö dông vµ cËp nhËp c¸c th«ng tin trªn c¸c ch¬ng tr×nh qu¶n lý rñi ro cña c¸c Tæ chøc thÎ quèc tÕ nh SAFE cña MasterCard, GFIS, CRIS cña VISA. Thêng xuyªn cËp nhËp vµo hÖ thèng qu¶n lý danh s¸ch c¸c thÎ mÊt c¾p, thÎ bÞ h¹n chÕ hoÆc cÊm lu hµnh…
Mua b¶o hiÓm cho nghiÖp vô thÎ(nÕu cã), hoÆc trÝch lËp dù phßng rñi ro ®Ó bï ®¾p cho c¸c rñi ro ph¸t sinh tõ nghiÖp vô ph¸t hµnh thÎ.
T×m hiÓu kü vÒ §VCNT tríc khi ký kÕt hîp ®ång thanh to¸n thÎ, ®Æc biÖt lµ vÒ t c¸ch cña §VCNT, ho¹t ®éng kinh doanh vµ kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña §VCNT…Theo ®Þnh kú tæ chøc tËp huÊn vµ cung cÊp tµi liÖu vÒ chÊp nhËn thanh to¸n thÎ cho c¸c §VCNT. Cung cÊp c¸c tµi liÖu híng dÉn chi tiÕt ®èi víi c¸c §VCNT kinh doanh mét sè lo¹i hµng ho¸, dÞch vô ®Æc biÖt nh: thanh to¸n quan Internet, c¸c lo¹i hµng ho¸ cã møc ®é rñi ro cao nh tiÒn mÆt, vµng, b¹c, ®å trang søc… Thêng xuyªn th¨m vµ kiÓm tra ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ cña §VCNT. KÞp thêi ph¸t hiÖn nh÷ng thay ®æi lín vÒ doanh sè thanh to¸n hoÆc nh÷ng ho¹t ®éng bÊt thêng cña c¸c §VCNT. Ngoµi ra, cÇn theo dâi c¸c §VCNT mµ chñ thÎ kh«ng cã ®iÒu kiÖn quan s¸t nh©n viªn §VCNT thùc hiÖn giao dÞch nh nhµ hµng, c©u l¹c bé…
§èi víi c¸c §VCNT ®îc phÐp thùc hiÖn c¸c lo¹i h×nh thanh to¸n ®Æc biÖt cã thÓ yªu cÇu ký quü, thanh to¸n t¹m øng mét phÇn hoÆc t¹m øng sau mét thêi gian cho c¸c giao dÞch ®Æc biÖt nµy.
H¹n chÕ rñi ro néi bé: Thêng xuyªn kiÓm tra hÖ thèng m¸y vi tÝnh cña m×nh, ®¶m b¶o tÝnh liªn tôc vµ æn ®Þnh. T¨ng cêng kiÓm so¸t c¸c bíc thùc hiÖn nghiÖp vô cña c¸c c¸n bé lµm viÖc trùc tiÕp. H¹n chÕ tèi ®a t×nh tr¹ng trôc trÆc kü thuËt trong hÖ thèng, khi hÖ thèng ngõng ho¹t ®éng hoÆc ph¸t hiÖn sai sãt ph¶i thùc hiÖn ngay c¸c biÖn ph¸p söa ch÷a vµ xö lý kÞp thêi.
¸p dông c¸c biÖn ph¸p xö lý cÇn thiÕt khi ph¸t sinh c¸c giao dÞch gi¶ m¹o.
3.2.1.6. §µo t¹o vµ n©ng cao tr×nh ®é c¸n bé kinh doanh thÎ
CÇn ®µo t¹o ®éi ngò chuyªn viªn n¾m thËt v÷ng vÒ ho¹t ®éng thÎ ®Ó hä cã thÓ b¾t tay ngay vµo lµm viÖc mµ kh«ng gÆp khã kh¨n mét khi NH ®îc Nhµ níc cÊp phÐp ph¸t hµnh thÎ. C«ng t¸c ®µo t¹o kh«ng chØ dõng ë d¹ng lý thuyÕt mµ cÇn thiÕt cã thÓ chi hä ®i nghiªn cøu thùc hµnh ë c¸c NHNNg. Tõ nh÷ng thùc tÕ mµ hä ®· thÊy, ®· thùc hiÖn th× hä míi cã thÓ vËn dông khi trë vÒ níc.
HBB cÇn tæ chøc héi th¶o víi nh÷ng NH cã uy tÝn trªn thÞ trêng vÒ ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ ®Ó rót kinh nghiÖm, t×m cho ®îc nh÷ng h¹n chÕ mµ c«ng t¸c ph¸t hµnh ®ang gÆp ph¶i, lµm thÓ nµo ph¶i ®Èy m¹nh doanh sè ph¸t hµnh cao h¬n n÷a, cho nhiÒu ®èi tîng h¬n n÷a, kh«ng chØ cho ngêi níc ngoµi mµ chó träng ®Õn ngêi ViÖt Nam.
3.2.2.C¸c gi¶i ph¸p vÜ m«
3.2.2.1.M«i trêng ph¸p lý
Cho ®Õn nay, c¸c v¨n b¶n ph¸p quy vÒ thÎ do NHNN ban hµnh ®Òu cßn thiÕu vµ cßn nhiÒu bÊt cËp. Víi vai trß lµ mét c«ng cô thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt, ho¹t ®éng cña dÞch vô thÎ dùa trªn kh¶ n¨ng hç trî cña c«ng nghÖ cÇn ph¶i cã c¸c quy ®Þnh riªng ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ng©n hµng trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn.
Nhµ níc cÇn nghiªn cøu vµ ban hµnh c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt liªn quan trùc tiÕp ®Õn nghiÖp vô thÎ phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ vµ ®iÒu kiÖn ë ViÖt Nam, v× c¬ së ph¸p lý rµng buéc vµ t¸c ®éng ®Õn viÖc h×nh thµnh, tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña ho¹t ®éng thÎ.
C¸c c¬ quan qu¶n lý kinh tÕ, x· héi, ph¸p luËt cÇn cã sù quan t©m nghiªn cøu vÒ lÜnh vùc thanh to¸n thÎ, th«ng qua viÖc ®a ra c¸c chÝnh s¸ch, quy chÕ, quy ®Þnh t¹o m«i trêng ph¸p lý ®Çy ®ñ ®Ó nghiÖp vô thÎ ng©n hµng cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn lµnh m¹nh, ®óng híng.
3.2.2.2.M«i trêng kinh tÕ chÝnh trÞ x· héi
C¸c ngµnh, c¸c c¬ quan h÷u quan cÇn quan t©m h¬n n÷a ®Õn vÊn ®Ò thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt, cã nh÷ng chñ tr¬ng chÝnh s¸ch, biÖn ph¸p ®óng ®¾n kÞp thêi nh chÊp nhËn thanh to¸n b»ng thÎ t¹i c¸c trêng ®¹i häc vÝ dô nh nép häc phÝ, nép thuÕ, vµ viÖc thanh to¸n cña c¸c doanh nghiÖp …NH Nhµ níc tæ chøc tuyªn truyÒn vËn ®éng mét c¸ch cã hÖ thèng qua c¸c c¬ quan b¸o chÝ, truyÒn thanh, truyÒn h×nh ®Ó ngêi d©n ®Òu hiÓu vµ n¾m ®îc c¸c tiÖn lîi vµ an toµn trong sö dông thÎ, gióp ngêi d©n lµm quen víi nh÷ng dÞch vô ng©n hµng ngµy mét tiÖn Ých vµ ph¸t triÓn trong ®êi sèng kinh tÕ x· héi hiÖn ®¹i. HiÖn nay ë c¸c níc c«ng nghiÖp th× dÞch vô thÎ rÊt ph¸t triÓn v× mäi ngêi ®Òu biÕt ®Õn thÎ thanh to¸n, sù tiÖn lîi cña viÖc dïng thÎ, do vËy hä thÝch dïng thÎ h¬n tiÒn mÆt. §Æc biÖt lµ viÖc tuyªn truyÒn khuyÕn khÝch ngêi d©n kh«ng chØ h¹n chÕ trong ph¹m vi ®èi tîng lµ c¸c c¸n bé ë c¸c c¬ quan lín më tµi kho¶n c¸ nh©n t¹i NH mµ ph¶i ®èi víi mäi ngêi d©n, v× ®©y lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®Ó thùc hiÖn viÖc më réng thanh to¸n qua NH b»ng thÎ. Tríc m¾t cã thÓ thóc ®Èy më tµi kho¶n c¸ nh©n t¹i NH mµ kh«ng cÇn mét sè d tèi thiÓu. Trªn c¬ së ®ã cã thÓ khuyÕn khÝch d©n chóng thùc hiÖn thanh to¸n qua NH.
C¬ quan Nhµ níc cÇn ®i ®Çu trong viÖc më réng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt qua NH. Tríc hÕt b¾t buéc thùc hiÖn chi tr¶ l¬ng cho c¸n bé th«ng qua tµi kho¶n c¸ nh©n më t¹i NH. Sau ®ã cã thÓ më réng thanh to¸n häc phÝ, tiÒn ®iÖn, thuÕ, níc… qua NH ®Ó ngêi d©n lµm quen vÝ c¸c dÞch vô do NH cung cÊp.
Nhµ níc cÇn qu¶n lý chÆt chÏ viÖc n¨m gi÷ vµ dïng ngo¹i tÖ. NÕu Nhµ níc qu¶n lý chÆt chÏ vÊn ®Ò nµy th× ngêi d©n sÏ tù c¶m thÊy r»ng trong c¸c trêng hîp ®i níc ngoµi ®Ó mua hµng ho¸ nhËp khÈu th× viÖc mua thÎ lµ tiÖn lîi nhÊt.
ViÖc duy tr× æn ®Þnh kinh tÕ - chÝnh trÞ, duy tr× chØ sè l¹m ph¸t hîp lý, khuyÕn khÝch ®Çu t níc ngoµi, ph¸t triÓn c¸c ngµnh dÞch vô, c«ng nghiÖp, t¨ng thu nhËp cña ngêi lao ®éng vµ c«ng chøc còng lµ vÊn ®Ò mµ Nhµ níc nªn lµm ®Ó khuyÕn khÝch sù ph¸t triÓn cña thÎ thanh to¸n.
3.2.2.3.M«i trêng kü thuËt c«ng nghÖ
Ho¹t ®éng ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ ®ßi hái cã m«i trêng kü thuËt tiªn tiÕn lµm nÒn t¶ng, ®Æc biÖt trong lÜnh vùc viÔn th«ng. Kh«ng ai kh¸c ngoµi Nhµ níc cã thÓ ®Çu t ®Ó thùc hiÖn. Do vËy, muèn ph¸t triÓn ®îc thÞ trêng thÎ th× tríc hÕt ph¶i chó träng ph¸t triÓn h¹ tÇng c¬ së khoa häc kü thuËt c«ng nghÖ.
T¨ng cêng chuyÓn giao c«ng nghÖ tõ c¸c níc tiªn tiÕn trªn c¬ së tiÕp thu vµ lµm chñ ®îc c«ng nghÖ ®ã. Trong tiÕn tr×nh héi nhËp hiÖn nay hÇu hÕt c¸c níc më réng ®a ph¬ng ho¸ quan hÖ kinh tÕ trªn c¬ së c¸c bªn cïng cã lîi. Do vËy, viÖc tiÕp cËn ®Ó häc hái, viÖc chuyÓn giao c«ng nghÖ ®· cã nhiÒu thuËn lîi h¬n tríc vµ ®©y lµ viÖc tÊt c¶ c¸c NHTM cÇn ph¶i lµm víi sù hç trî cña ChÝnh Phñ vµ NHNN.
Bªn c¹nh ®ã, chiÕn lîc ®µo t¹o nh÷ng chuyªn gia kü thuËt giái cÇn ®îc triÓn khai réng kh¾p mäi lÜnh vùc, ®Æc biÖt lµ trong lÜnh vùc míi nh c«ng nghiÖp thÎ.
3.2.2.4. C¸c ®¬n vÞ thuéc ngµnh tµi chÝnh cÇn tÝch cùc ph¸t triÓn vµ chÊp nhËn dÞch vô ng©n hµng hiÖn ®¹i.
Gi÷a hÖ thèng ng©n hµng vµ hÖ thèng c¸c ®¬n vÞ thuéc ngµnh tµi chÝnh, nhÊt lµ Kho B¹c Nhµ níc, ThuÕ, H¶i quan, B¶o ViÖt, Xæ Sè… lµ nh÷ng ®¬n vÞ cã khèi lîng thu chi, thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt rÊt lín vµ c¸c tæ chøc kh¸c cÇn cã sù phèi hîp chÆt chÏ, ph¸t triÓn ®ång bé trong ph¸t triÓn vµ triÓn khai c¸c dÞch vô tµi chÝnh-ng©n hµng. HÖ thèng Kho B¹c Nhµ níc nªn ®æi míi m¹nh mÏ h¬n n÷a c«ng nghÖ cña m×nh, nhÊt lµ ho¹t ®éng thanh to¸n, nªn sím thùc hiÖn qu¶n lý vèn tËp trung vµ tham gia hÖ thèng TT§TLNH. C¸c ®¬n vÞ, tæ chøc cã kho¶n chi tr¶ l¬ng cho c¸n bé nh©n viªn ë møc ®é kh¸, nªn phèi hîp víi c¸c NHTM, vËn ®éng hä thùc hiÖn chi tr¶ l¬ng qua hÖ thèng ATM. C¸n bé, nh©n viªn cña c¸c ®¬n vÞ thuéc hÖ thèng tµi chÝnh nh: Së tµi chÝnh, Kho B¹c Nhµ níc, ThuÕ, H¶i quan, Quü hç trî ph¸t triÓn, Xæ sè… nªn g¬ng mÉu chÊp nhËn dÞch vô chi tr¶ l¬ng vµ nhËn l¬ng qua hÖ thèng ATM. §Æc biÖt lµ c¬ quan ThuÕ, H¶i quan, nªn chÊp nhËn thu nép thuÕ qua hÖ thèng tµi kho¶n c¸ nh©n, tµi kho¶n cña doanh nghiÖp më t¹i NH hay Kho B¹c.
3.2.2.5 Nhµ níc cÇn cã chÝnh s¸ch tµi chÝnh thÝch hîp khuyÕn khÝch c¸c NHTM ph¸t triÓn m¹nh c¸c dÞch vô tµi chÝnh-ng©n hµng.
Møc thuÕ thu ®èi víi ho¹t ®éng dÞch vô ng©n hµng còng nªn ®îc ®iÒu chØnh gi¶m xuèng ®èi víi c¸c chi nh¸nh NHTM, hay c¸c NHTM ®ang ho¹t ®éng ë c¸c vïng n«ng th«n nãi chung, ®Ó khuyÕn khÝch c¸c NHTM ®Èy m¹nh ®Çu t, hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ, më réng c¸c dÞch vô ng©n hµng, Kho¶n thuÕ ®îc gi¶m ®ã giµnh cho ®Çu t hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ ng©n hµng vµ dÞch vô thanh to¸n.
3.2.2.6. N©ng cao kh¶ n¨ng hîp t¸c gi÷a c¸c NHTM trong viÖc ph¸t triÓn dÞch vô ng©n hµng hiÖn ®¹i.
DÞch vô tµi chÝnh-ng©n hµng trong c¶ níc nãi chung chØ thùc sù ph¸t triÓn nhanh vµ cã hiÖu qu¶ khi cã sù phèi hîp ®ång bé vµ chÆt chÏ gi÷a NHNN, c¸c NHTM vµ Bé tµi chÝnh, c¸c tæ chøc vµ ®¬n vÞ thuéc c¸c ngµnh tµi chÝnh. Sù phèi hîp nµy bao gåm c¶ sù tù gi¸c, nhËn thøc ®îc tÝnh hiÖu qu¶ trong ho¹t ®éng cña c¸c ®¬n vÞ vµ tæ chøc; mÆt kh¸c kh«ng thÓ thiÕu ®îc sù chØ ®¹o kiªn quyÕt, cô thÓ cña c¬ quan chñ qu¶n. DÞch vô tµi chÝnh-ng©n hµng ph¸t triÓn sÏ gi¶m vèn ®äng trong thanh to¸n, t¹o thµnh mét nguån vèn rÊt lín cho ®Çu t, còng nh chu chuyÓn vèn kÞp thêi cho ®Çu t ph¸t triÓn kinh tÕ.
3.2.2.7.Gi¶i ph¸p tõ phÝa NHNNN
NHNN cÇn x©y dùng hÖ thèng tiªu chuÈn c«ng nghÖ thèng nhÊt vµ t¬ng thÝch víi chuÈn toµn cÇu cho hÖ thèng thÎ thanh to¸n gi÷a c¸c NH, ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng ®¸p øng c¸c dÞch vô thÎ thanh to¸n, thèng nhÊt kÕt nèi hÖ thèng ATM vèn ®ang bÞ “chia c¾t” gi÷a c¸c NH nh hiÖn nay hoÆc lîng m¸y ATM/®Çu ngêi d©n lµ qu¸ thÊp (sè liÖu cña Héi thÎ NH ViÖt Nam thèng kª th× lîng ATM trªn ®Çu ngêi d©n thµnh thÞ hiÖn t¹i míi chØ lµ 1ATM/26.000 ngêi. Mét con sè qu¸ nhá bÐ so víi nhu cÇu ngêi d©n)…Song víi tèc ®é ph¸t triÓn ®Õn chãng mÆt cña thÞ trêng thÎ thanh to¸n nh hiÖn nay vµ tû lÖ thuËn víi sù ph¸t triÓn cña c¸c dÞch vô thanh to¸n qua thÎ cña c¸c NH cïng sù kú väng vÒ mét ®¹o luËt giao dÞch ®iÖn tö sÏ ®îc Quèc héi th«ng qua vµo cuèi n¨m nay.
Ph¸t huy n¨ng lùc ho¹t ®éng cña HiÖp héi thÎ ViÖt Nam
Th«ng qua HiÖp héi thÎ, c¸c NH thµnh viªn cÇn cã sù phèi hîp vµ thèng nhÊt nh÷ng chÝnh s¸ch mµ hä ®· ®a ra. HiÖn nay c¹nh tranh trong ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ gi÷a c¸c NH ngµy cµng gay g¾t, c¸c NH tù ý ®a ra c¸c chÝnh s¸ch nh»m t×m mäi biÖn ph¸p l«i kÐo kh¸ch hµng. Tuy nhiªn tríc m¾t cã thÓ ®em l¹i lîi thÕ nµo ®ã, nhng vÒ l©u dµi chÝnh s¸ch ®ã kh«ng thÓ duy tr× m·i ®îc vµ khi ®ã, c¸c NH ph¶i thay ®æi chÝnh s¸ch cho phï hîp víi quan ®iÓm chung cña HiÖp héi ®a ra.
NHNN còng nªn khuyÕn khÝch c¸c NH ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ tham gia HiÖp héi c¸c NH thanh to¸n thÎ t¹i ViÖt Nam ®Ó hç trî nhau cïng ph¸t triÓn trªn c¬ së c¹nh tranh lµnh m¹nh. NHNN còng nªn trao cho HiÖp héi thÎ quyÒn lùc nhÊt ®Þnh trong viÖc xö lý c¸c sai ph¹m, vi ph¹m trong thanh to¸n thÎ, ban hµnh c¸c v¨n b¶n cã tÝnh ph¸p lý cao víi sù cho phÐp cña NHNN vµ tæ chøc híng dÉn tËp huÊn vµ ®µo t¹o c¸c nh©n viªn ho¹t ®éng kinh doanh thÎ, cïng víi c¸c ho¹t ®éng qu¶n lý kh¸c. HiÖp héi còng nªn phèi hîp víi c¸c tæ chøc thÎ quèc tÕ trong viÖc gióp ®ì c¸c NH ho¹ch ®Þnh chiÕn lîc khai th¸c thÞ trêng, thóc ®Èy ho¹t ®éng thanh to¸n vµ ph¸t hµnh thÎ, còng nh øng dông c¸c tiÖn Ých cña c«ng nghÖ thÎ, ®· ®ang vµ sÏ ph¸t triÓn trªn thÕ giíi.
Ph¸t triÓn hÖ thèng thanh to¸n ®iÖn tö quèc gia, thóc ®Èy viÖc më tµi kho¶n c¸ nh©n t¹i NH
HiÖn nay, hÖ thèng thanh to¸n ®iÖn tö quèc gia ®· ®i vµo øng dông bíc ®Çu cã kÕt qu¶. C¸c NH ®·, ®ang triÓn khi hÖ thèng TT§T néi bé cña m×nh ®Ó kÕt nèi víi hÖ thèng thanh to¸n quèc gia. Do ®ã, m¹ng líi thanh to¸n ®· h×nh thµnh réng kh¾p c¶ níc, t¹o ®iÒu kiÖn bíc ®Çu cho kh¶ n¨ng thanh to¸n thÎ. Tuy nhiªn c¸c NH cÇn tiÕp tôc ®Çu t ph¸t triÓn hÖ thèng thanh to¸n cña m×nh h¬n n÷a ®Ó phï hîp víi nhu cÇu ph¸t triÓn cña viÖc sö dông vµ thanh to¸n thÎ.
3.3. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m t¹o ®iÒu kiÖn thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p ®Ò ra
3.3.1. KiÕn nghÞ víi ChÝnh Phñ
Sù trî gióp cña ChÝnh phñ lµ mét vÊn ®Ò v« cïng quan träng ®èi víi mäi ngµnh, mäi cÊp. NÕu cã nh÷ng biÖn ph¸p hç trî m¹nh mÏ tõ ChÝnh phñ vÒ chÝnh s¸ch thuÕ, vÒ quy ®Þnh ph¸p luËt... ®Ó NHNT VN cã ®Þnh híng triÓn khai dÞch vô thÎ gãp phÇn ph¸t triÓn x· héi l©u dµi, thùc hiÖn chñ tr¬ng æn ®Þnh tiÒn tÖ, hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ ng©n hµng, gi¶m lîng tiÒn mÆt trong lu th«ng... th× nhÊt ®Þnh dÞch vô nµy sÏ thu ®îc nh÷ng kÕt qu¶ kh¶ quan. C¸c c¬ quan qu¶n lý kinh tÕ, x· héi vµ ph¸p luËt còng cÇn cã sù quan t©m nghiªn cøu vÒ lÜnh vùc thÎ, bæ sung nh÷ng chÝnh s¸ch, quy chÕ, quy ®Þnh t¹o m«i trêng ph¸p lý ®Çy ®ñ vµ thuËn lîi ®Ó nghiÖp vô thÎ cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn lµnh m¹nh, ®óng híng.
ChÝnh phñ cÇn ¸p dông c¸c biÖn ph¸p m¹nh, cã quy ®Þnh cô thÓ ®èi víi tæ chøc vµ c¸ nh©n ®îc phÐp thanh to¸n tiÒn mÆt víi møc tiÒn cô thÓ, phï hîp víi t×nh h×nh ph¸t triÓn chung cña nÒn kinh tÕ. VÝ dô hiÖn nay quy ®Þnh ®èi víi tæ chøc díi 10triÖu ®ång ®îc sö dông tiÒn mÆt, trªn møc ®ã ph¶i thanh to¸n KDTM. §ång thêi ph¶i xö lý nghiªm nh÷ng trêng hîp vi ph¹m.
CÇn x©y dùng hÖ thèng thanh to¸n hiÖn ®¹i dùa trªn nÒn t¶ng CNTT. Chóng ta ph¶i tËn dông c¬ héi vµ thÕ m¹nh cña c¸c níc ®i sau, thõa hëng nh÷ng thµnh tùu cña khoa häc c«ng nghÖ, v× vËy cÇn tranh thñ huy ®éng tèi ®a c¸c nguån lùc ®Ó ®Çu t x©y dùng hÖ thèng thanh to¸n hiÖn ®¹i gåm trung t©m xö lý quèc gia vµ c¸c trung t©m xö lý khu vùc; trang bÞ m¸y mãc hiÖn ®¹i vµ ®ång bé, ®îc qu¶n lý, vËn hµnh bëi ®éi ngò c¸n bé chuyªn nghiÖp cã tr×nh ®é cao, cã thÓ xö lý mäi t×nh huèng, ®¶m b¶o cho hÖ thèng thanh to¸n ho¹t ®éng thèng suèt, kh«ng bÞ ¸ch t¾c.
3.3.1.1. §Èy m¹nh c«ng t¸c ®Êu tranh chèng téi ph¹m
Cïng víi viÖc ph¸t triÓn cña thÎ tÝn dông lµ sù xuÊt hiÖn mét lo¹i téi ph¹m gian lËn vµ gi¶ m¹o thÎ tÝn dông .§©y lµ mét lo¹i téi ph¹m míi trong thêi ®¹i ®iÖn tö víi kü thuËt cao, rÊt khã ph¸t hiÖn thñ ph¹m .
ë ViÖt nam cha cã rñi ro ph¸t sinh nhng víi tèc ®é ph¸t triÓn nh hiÖn nay lu«n ®Æt c¸c ng©n hµng kinh doanh thÎ tríc nguy c¬ bÞ tÊn c«ng. Trong khi ®ã chóng ta l¹i cha cã chÕ tµi ph¸p luËt ®iÒu chØnh c¸c hµnh vi gi¶ m¹o thÎ . V× vËy, ngay tõ b©y giê cÇn cã ®Þnh híng cho c«ng t¸c chèng téi ph¹m trÖn lÜnh vùc ng©n hµng, ®ång thêi cÇn ph¶i phèi hîp chÆt chÏ víi lùc lîng c«ng an kinh tÕ vµ c¬ quan c¶nh s¸t quèc tÕ Interpol.
3.3.1.2. §Çu t kü thuËt vµ h¹ tÇng c¬ së
ë ViÖt Nam dÞch vô thÎ cßn hÕt søc míi mÎ. ViÖc thùc hiÖn nghiÖp vô thÎ cßn ®ang chËp ch÷ng dùa trªn hÖ thèng thiÕt bÞ cha hiÖn ®¹i. Nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ më réng thÞ trêng thÎ tÝn dông, chóng ta ph¶i hiÖn ®¹i ho¸ hÖ thèng phôc vô thanh to¸n ®Ó theo kÞp c¸c níc trong khu vùc. HiÖn nay chóng ta ph¶i nhËp thÎ tr¾ng tõ níc ngoµi nªn gi¸ thÎ cña ta ®¾t h¬n c¸c níc kh¸c: 10USD/ thÎ.do c¬ së vËt chÊt cña ta cßn thÊp nªn cha thÓ tù s¶n xuÊt ®îc thÎ. Tuy nhiªn trong t¬ng lai, khi mµ sö dông thÎ trë nªn th«ng dông th× kh«ng thÓ tiÕp tôc nhËp thÎ tr¾ng nh b©y giê.
Nhµ níc cÇn cã chÝnh s¸ch ®Çu t hîp lý cho hÖ thèng m¸y mãc, thiÕt bÞ c«ng nghÖ phôc vô thanh to¸n, ph¸t hµnh thÎ. Së dÜ ph¶i ®Çu t hîp lý v× c«ng nghÖ th«ng tin ®ang ph¸t triÓn rÊt nhanh, nhiÒu kü thuËt tiªn tiÕn c¸ch ®©y vµi n¨m ®· trë nªn lçi thêi. C«ng nghÖ øng dông còng kh«ng n»m ngoµi xu thÕ Êy. Thùc tiÔn cho thÊy tríc ®©y nhiÒu ng©n hµng níc ngoµi ®· bá ra nh÷ng kho¶n ®Çu t khæng lå ®Ó ph¸t triÓn hÖ thèng ®Çu cuèi sö dông thÎ tõ, khi thÎ th«ng minh thay thÕ, sù thay ®æi g©y ra tæn thÊt rÊt lín.Víi lîi thÕ cña ngêi ®i sau, chóng ta cã ®iÒu kiÖn tiÕp thu nh÷ng c«ng nghÖ míi nhÊt. Bëi vËy Nhµ níc vµ c¸c ng©n hµng kinh doanh thÎ cÇn ph¸t triÓn hÖ thèng m¸y mãc ®Çu cuèi theo híng t¬ng thÝch víi hÖ thèng thÕ giíi.
3.3.1.3. Hoµn thiÖn m«i trêng ph¸p lý, hoµ nhËp víi c¸c th«ng lÖ chung quèc tÕ.
3.3.2. KiÕn nghÞ ®èi víi Ng©n hµng Nhµ Níc vµ c¸c bé Ngµnh liªn quan
NHNN ®ãng vai trß lín trong viÖc ®Þnh híng chiÕn lîc chung cho c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i thùc hiÖn ho¹t ®éng kinh doanh thÎ th«ng qua c¸c gi¶i ph¸p trî gióp cho c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i, trong ®ã cã HBB nh:
CÇn x©y dùng c¬ chÕ chÝnh s¸ch vÒ thanh to¸n mét c¸ch ®ång bé, nhÊt qu¸n phï hîp víi t×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vµ CNTT. NHTW ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh trong viÖc ban hµnh c¬ chÕ chÝnh s¸ch, t¹o hµnh lang ph¸p lý, m«i trêng thuËn lîi, th«ng tho¸ng cho qu¸ tr×nh sö dông, ph¸t triÓn c¸c ph¬ng tiÖn thanh to¸n vµ hÖ thèng thanh to¸n; lµ ngêi trùc tiÕp qu¶n lý viÖc ®Çu t x©y dùng hÖ thèng thanh to¸n thèng nhÊt gi÷a c¸c NH; tæ chøc, qu¶n lý kiÓm tra gi¸m s¸t ho¹t ®éng cña hÖ thèng thanh to¸n liªn NH.
Phèi hîp víi c¸c NHTMVN vµ c¸c tæ chøc thÎ quèc tÕ trong viÖc ho¹ch ®Þnh chiÕn lîc khai th¸c thÞ trêng, thóc ®Èy ho¹t ®éng thanh to¸n vµ ph¸t hµnh thÎ, øng dông c¸c tiÖn Ých cña c«ng nghÖ thÎ ®·, ®ang vµ sÏ ®îc ph¸t triÓn trªn thÕ giíi vµ khu vùc.
§Ó thÎ thanh to¸n cña HBB nãi riªng vµ cña NHTMVN nãi chung phat triÓn th× NHNN cÇn nhanh chãng kÕt nèi hÖ thèng m¸y ATM cña c¸c NHTM trªn ph¹m vi c¶ níc th«ng qua trung t©m chuyÓn m¹ch ATM quèc gia. Nhê sù liªn kÕt ®ã, khi chñ thÎ rót tiÒn hoÆc thanh to¸n t¹i m¸y ATM cña bÊt cø NH nµo ®· tham gia vµo trung t©m chuyÓn m¹ch quèc gia ®Òu ®îc xö lý nhanh chãng thuËn tiÖn.
NHNN chØ ®¹o ®Ó sím hoµn thiÖn toµn bé dù ¸n HiÖn ®¹i hãa NH vµ hÖ thèng thanh to¸n, ph¸t huy vµ khai th¸c hiÖu qu¶ cña Dù ¸n nµy, lµm c¬ së cho h×nh thøc thanh to¸n thÎ hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn thuËn lîi.
C¸c bé ngµnh cã liªn quan nh Bé C«ng an, Bé Bu chÝnh viÔn th«ng, Bé Tµi chÝnh… cÇn phèi hîp chÆt chÏ víi NHNN ®Ó nghiªn cøu ban hµnh c¸c v¨n b¶n ph¸p quy híng dÉn xö lý cô thÓ c¸c trêng hîp ph¸t sinh liªn quan ®Õn h×nh thøc thanh to¸n thÎ nh xö lý gian lËn trong sö dông thÎ, tranh chÊp, rñi ro …
Cã biÖn ph¸p xö ph¹t nghiªm kh¾c ®èi víi nh÷ng vi ph¹m quy chÕ ho¹t ®éng thÎ nh»m t¹o sù c¹nh tranh lµnh m¹nh gãp phÇn thóc ®Èy thÞ trêng thÎ ViÖt Nam ph¸t triÓn.
ñThµnh lËp Trung t©m bï trõ thanh to¸n thÎ gi÷a c¸c thµnh viªn trong níc. Thùc tÕ hiÖn nay c¸c ng©n hµng qu¶n lý ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ theo m¹ng riªng cña m×nh, ®iÒu nµy cã lîi lµ phï hîp víi chøc n¨ng ho¹t ®éng kinh doanh, kinh phÝ ®Çu t thiÕt bÞ c«ng nghÖ cña tõng ng©n hµng. Nhng thùc tÕ còng cho thÊy sù phøc t¹p khi thÎ cña mét ng©n hµng ®îc ®em rót tiÒn mÆt ë mét ng©n hµng kh¸c trong níc kh¸c hÖ thèng. Lóc ®ã giao dÞch sÏ ph¶i thùc hiÖn th«ng qua trung t©m thanh to¸n cña tæ chøc thÎ quèc tÕ vµ ph¶i chÞu mét kho¶n phÝ do tæ chøc nµy qui ®Þnh . Bëi vËy, thµnh lËp mét Trung t©m bï trõ thanh to¸n thÎ gi÷a c¸c ng©n hµng thµnh viªn trong níc sÏ gi¶m tÝnh phøc t¹p vÒ h×nh thøc thanh to¸n c¸c giao dÞch néi bé trong níc, t¨ng tèc ®é thanh to¸n nhanh, gi¶i quyÕt ®îc vÊn ®Ò chªnh lÖch tû gi¸ vµ sÏ thèng nhÊt ®îc vÒ chñ tr¬ng giao dÞch thÎ ë ViÖt Nam chØ dïng ®ång ViÖt nam. H¬n n÷a, Trung t©m bï trõ thanh to¸n sÏ gióp c¸c ng©n hµng quan hÖ chÆt chÏ h¬n trong mäi lÜnh vùc nh :
* C¸c thµnh viªn ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ sÏ cËp nhËt nhanh nhÊt nh÷ng th«ng tin rñi ro vµ gi¶ m¹o, tr¸nh thÊt tho¸t cho c¸c thµnh viªn .
* KÕt hîp in Ên c¸c danh s¸ch thÎ cÊm lu hµnh, gi¶m ®îc chi phÝ cho c¸c thµnh viªn.
* Cã qui chÕ thèng nhÊt vÒ ®ång tiÒn thanh to¸n, møc phÝ,tû gi¸ t¹o ra mét khÝ thÕ c¹nh tranh lµnh m¹nh trong lÜnh vùc thÎ tÝn dông t¹i thÞ trêng ViÖt nam.
3.3.3. KiÕn nghÞ ®èi víi hiÖp héi c¸c Ng©n hµng
Héi c¸c ng©n hµng thanh to¸n thÎ ph¶i lµ nßng cèt tiÕp tôc ®i ®Çu trong viÖc c¶i tiÕn h×nh thøc, ph¬ng thøc ho¹t ®éng. Thêi gian võa qua, Héi ®· thêng xuyªn lµm viÖc víi NHNN vµ duy tr× mèi quan hÖ chÆt chÏ víi c¸c tæ chøc thÎ quèc tÕ nh»m t¹o ®iÒu kiÖn ®Èy m¹nh h¬n n÷a viÖc ph¸t triÓn nghiÖp vô thÎ ë ViÖt Nam. Héi còng ®· thu hót hÇu hÕt c¸c ng©n hµng thùc hiÖn dÞch vô thÎ t¹i ViÖt Nam tham gia. C¸c ng©n hµng trong Héi ®· thèng nhÊt møc phÝ thanh to¸n tèi thiÓu vµ viÖc ¸p dông thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®îc ¸p dông cho c¸c §VCNT ë ViÖt Nam nh»m môc ®Ých ®¶m b¶o lîi nhuËn cho tÊt c¶ c¸c NH, ®¶m b¶o cho thÞ trêng thÎ c¹nh tranh lµnh m¹nh. Héi còng ®· nghiªn cøu t×nh h×nh khã kh¨n, thuËn lîi, còng nh víng m¾c cña c¸c NH trong Héi vÒ ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ ®Ó cïng nhau ®Ò ra c¸c gi¶i ph¸p kh¾c phôc. Cã thÓ nãi, ho¹t ®éng cña Héi c¸c NHTT thÎ thêi gian qua ®· cã nh÷ng bíc ph¸t triÓn ®a d¹ng vµ m¹nh mÏ, bíc ®Çu thùc hiÖn ®îc tiªu chÝ cña Héi lµ "diÔn ®µn hîp t¸c vµ trao ®æi kinh nghiÖm cña c¸c ng©n hµng thanh to¸n thÎ ViÖt Nam". Tuy nhiªn, Héi cÇn ph¶i ho¹t ®éng m¹nh mÏ vµ cã hiÖu qu¶ h¬n n÷a, cã nh÷ng tho¶ thuËn nghiªm kh¾c vÒ chÕ tµi ®èi víi nh÷ng NH vi ph¹m, nh»m ®ãng gãp tÝch cùc h¬n n÷a cho sù ph¸t triÓn cña dÞch vô thÎ trªn thÞ trêng ViÖt Nam.
KÕt luËn ch¬ng 3
Sau khi ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ®¹t ®îc cña dÞch vô thÎ thanh to¸n cña NH TMCP Nhµ Hµ Néi, th× bªn c¹nh ®ã vÉn cßn cã nhiÒu tån t¹i vµ nh÷ng nguyªn nh©n trong nhng n¨m qua. Ch¬ng 3 dùa trªn c¬ së nh÷ng tån t¹i vµ nguyªn nh©n ë ch¬ng 2 ®Ó ®a ra s®Þnh híng, c¸c gi¶i ph¸p, kiÕn nghÞ víi ChÝnh phñ, NHNN vµ c¸c bé ngµnh liªn quan, HiÖp héi NH nh»m hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn h×nh thøc thanh to¸n thÎ cña NH Nhµ Hµ Néi nãi riªng vµ thÞ trêng thÎ thanh to¸n ViÖt Nam nãi chung.
kÕt luËn
DÞch vô thÎ cã thÓ nãi lµ lo¹i h×nh dÞch vô trÎ, nã ®¸p øng ®îc tèc ®é ph¸t triÓn vµ phï hîp víi xu thÕ míi, ®ã lµ thêi ®¹i cña th«ng tin vµ c«ng nghÖ. ViÖt Nam ®ang trªn con ®êng héi nhËp th× viÖc vËn dông nh÷ng c¸i míi sÏ gióp chóng ta cã nhiÒu c¬ héi h¬n.
NH TMCP Nhµ Hµ Néi trong h¬n ba n¨m qua ®· thùc sù ph¸t huy ®îc lîi thÕ vÒ nÒn t¶ng c«ng nghÖ tiªn tiÕn ®Ó kh¼ng ®Þnh vÞ trªn thÞ trêng thÎ ViÖt Nam. Vµo thêi ®iÓm hiÖn t¹i NH chiÕm kho¶ng 15% thÞ phÇn thanh to¸n thÎ.
Tuy vËy, mét sè yÕu kÐm néi t¹i cßn ®ang c¶n trë sù ph¸t triÓn cña dÞch vô thÎ nµy. Trong m«i trêng c¹nh tranh gay g¾t hiÖn t¹i trªn thÞ trêng thÎ, viÖc gi÷ v÷ng ®îc vÞ thÕ trªn thÞ trêng vµ ph¸t triÓn lµ mét c«ng viÖc hÕt søc khã kh¨n, ®ßi hái sù nç lùc vµ phèi hîp ®ång bé trªn toµn hÖ thèng. ViÖc nh×n nhËn th¼ng th¾n c¸c yÕu kÐm vµ thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p kh¾c phôc lµ vÊn ®Ò cÊp thiÕt hiÖn nay. Víi ®Þnh híng ®óng ®¾n cña Ban l·nh ®¹o, nç lùc cña tõng c¸n bé, ch¾c ch¾n ®Çu t vµo dÞch vô thÎ sÏ thùc sù cã hiÖu qu¶, dÞch vô thÎ NH sÏ hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng.
Danh môc tµi liÖu tham kh¶o
[1] B¸o c¸o thêng niªn cña NHNN ViÖt Nam c¸c n¨m, 2002, 2003, 2004
[2] Lª V¨n TÒ, NghiÖp vô Ng©n hµng th¬ng m¹i.NXB TP. HCM
[3] NguyÔn Danh L¬ng(2003) “Nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m ph¸t triÓn h×nh thøc thanh to¸n thÎ ë ViÖt Nam”. LuËn ¸n tiÕn sÜ kinh tÕ tµi chÝnh-ng©n hµng, Häc ViÖn Ng©n hµng, Hµ Néi
[5] PGS.TS. Lª V¨n TÒ, Th¹c sÜ Tr¬ng ThÞ Hång “ ThÎ thanh to¸n quèc tÕ vµ viÖc øng dông thÎ thanh to¸n t¹i ViÖt Nam”-NXB trÎ.
[6] T¹p chÝ Khoa häc- §µo t¹o ng©n hµng c¸c n¨m 2003, 2004, 2005.
[7] T¹p chÝ Ng©n hµng c¸c n¨m 2003. 2004, 2005
[8] T¹p chÝ Ng©n hµng Ngo¹i Th¬ng ViÖt Nam 2003, 2004, 2005.
[9] T¹p chÝ Nghiªn cøu kinh tÕ 2005
[10] T¹p chÝ ThÞ trêng tµi chÝnh tiÒn tÖ 2003, 2004, 2005.
[11] T¹p chÝ tin häc Ng©n hµng 2003, 2004, 2005.
[13] Tµi liÖu tæng kÕt ho¹t ®éng kinh doanh n¨m 2004 vµ triÓn khai nhiÖm vô n¨m 2005.
[14] Tµi liÖu triÓn khai nhiÖm vô 06 th¸ng cuèi n¨m 2005 cña Ng©n hµng TMCP Nhµ Hµ Néi.
[15] Thêi b¸o ng©n hµng c¸c n¨m 2005, 2006
[16]
[17] Mét sè tµi liÖu tham kh¶o kh¸c cã liªn quan.
môc lôc
._.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- L0209.doc