Marketing quốc tế và vấn đề nâng cao khả năng cạnh tranh của hàng dệt may Việt Nam vào thị trường Bắc Mỹ

Lêi nãi ®Çu Ngµnh dÖt may ViÖt Nam vèn lµ mét trong nh÷ng ngµnh truyÒn thèng vµ cã thÕ m¹nh tõ l©u trong lÞch sö ph¸t triÓn cña d©n téc. §Õn nay, cïng víi sù ph¸t triÓn cña ngo¹i th­¬ng, ngµnh dÖt may còng v­¬n lªn chiÕm mét vÞ trÝ quan träng, ®¹t kim ng¹ch xuÊt khÈu lín thø hai trong tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña c¶ n­íc (chØ sau dÇu th«). §¶ng vµ Nhµ n­íc ta rÊt chó träng vµo vÊn ®Ò ph¸t triÓn ngµnh dÖt may, coi ®©y lµ mét trong nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp mòi nhän cña ViÖt Nam trong t­¬ng lai. ChÝnh s¸ch §æi míi ®· " më " cho ngµnh dÖt may ViÖt Nam v­¬n ra thÞ tr­êng thÕ giíi réng lín nh­ EU, NhËt B¶n, c¸c n­íc kh¸c... Song ®Õn nay, mét sè thÞ tr­êng truyÒn thèng ®· béc lé nhiÒu bÊt lîi: ThÞ tr­êng EU thiÕu quota, thÞ tr­êng NhËt B¶n còng bÞ h¹n chÕ. Tr­íc t×nh h×nh ®ã, viÖc t×m kiÕm vµ th©m nhËp c¸c thÞ tr­êng míi ®ang lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña c¸c doanh nghiÖp dÖt may ViÖt Nam. Trong sè c¸c thÞ tr­êng míi, B¾c Mü lµ mét thÞ tr­êng giµu tiÒm n¨ng mµ chóng ta kh«ng thÓ bá qua, nhÊt lµ trong ®iÒu kiÖn thuËn lîi nh­ hiÖn nay, bëi lÏ mèi quan hÖ th­¬ng m¹i gi÷a ViÖt Nam vµ c¸c n­íc B¾c Mü ( ®Æc biÖt lµ Mü ) cã nhiÒu tiÕn triÓn tèt ®Ñp. Tuy nhiªn ®Ó th©m nhËp thÞ tr­êng nµy, khã kh¨n còng kh«ng ph¶i lµ nhá. Lµm thÕ nµo ®Ó c¸c doanh nghiÖp dÖt may ViÖt Nam tËn dông ®­îc thêi c¬ th©m nhËp thÞ tr­êng, ®øng v÷ng vµ ph¸t triÓn s¶n phÈm cña m×nh trªn thÞ tr­êng B¾c Mü? C©u hái ®ã còng kh¼ng ®Þnh tÝnh cÊp thiÕt cña t×nh h×nh hiÖn nay. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng bøc xóc ®ã, t¸c gi¶ ®· quyÕt ®Þnh lùa chän ®Ò tµi : " Marketing quèc tÕ vµ vÊn ®Ò n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng dÖt may ViÖt Nam vµo thÞ tr­êng B¾c Mü " cho- kho¸ luËn tèt nghiÖp cña m×nh. CÇn nhÊn m¹nh r»ng, ph¹m vi nghiªn cøu cña ®Ò tµi lµ thÞ tr­êng B¾c Mü më réng thuéc khèi th­¬ng m¹i tù do B¾c Mü(NAFTA) hiÖn nay, gåm 3 n­íc lµ Mü, Canada vµ Mªhic«. Néi dung kho¸ luËn ®­îc kÕt cÊu theo ba ch­¬ng nh­ sau: Ch­¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò lÝ luËn chung vÒ Marketing quèc tÕ vµ tæng quan vÒ thÞ tr­êng hµng dÖt may B¾c Mü. Ch­¬ng II: T×nh h×nh xuÊt khÈu hµng dÖt may cña ViÖt Nam vµo thÞ tr­êng B¾c Mü. Ch­¬ng III: §Þnh h­íng vµ gi¶i ph¸p Marketing cho c¹nh tranh cña hµng dÖt may ViÖt Nam xuÊt khÈu vµo thÞ tr­êng B¾c Mü. Do nh÷ng h¹n chÕ vÒ thêi gian, vÒ tµi liÖu vµ kiÕn thøc cña ng­êi viÕt, ch¾c ch¾n kho¸ luËn nµy kh«ng tr¸nh khái nh÷ng sai sãt. T¸c gi¶ rÊt mong nhËn ®­îc sù chØ dÉn tËn t×nh cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ gãp ý cña ®«ng ®¶o ®éc gi¶. Qua ®©y, t¸c gi¶ còng xin bµy tá lßng c¶m ¬n ch©n thµnh tíi c¸c thÇy c« gi¸o Tr­êng ®¹i häc Ngo¹i th­¬ng ®· h­íng dÉn t¸c gi¶ hoµn thµnh kho¸ luËn tèt nghiÖp nµy. Ch­¬ng I:Nh÷ng vÊn ®Ò lÝ luËn chung vÒ Marketing quèc tÕ vµ tæng quan vÒ thÞ tr­êng hµng dÖt may B¾c Mü I. Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ Marketing quèc tÕ 1. Kh¸i qu¸t chung vÒ Marketing quèc tÕ vµ vÊn ®Ò c¹nh tranh quèc tÕ hiÖn nay 1.1. C¸c ®Þnh nghÜa vÒ Marketing quèc tÕ Tõ ®Çu thÕ kû 20, thuËt ng÷ Marketing vµ Marketing quèc tÕ (International Marketing) b¾t ®Çu ®­îc nh¾c nhiÒu trong c¸c s¸ch b¸o ë n­íc Mü, trong ch­¬ng tr×nh gi¶ng d¹y cña c¸c tr­êng ®¹i häc còng nh­ trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh doanh cña c¸c tËp ®oµn. HiÖn nay, trong c¸c t¸c phÈm vÒ Marketing trªn thÕ giíi cã tíi trªn 2000 ®Þnh nghÜa kh¸c nhau vÒ Marketing, dï vÒ thùc chÊt th× còng kh«ng kh¸c nhau l¾m, nh­ng ch­a cã ®Þnh nghÜa nµo lµ duy nhÊt ®óng v× mçi t¸c gi¶ ®Þnh nghÜa vÒ Marketing quèc tÕ ®Òu xuÊt ph¸t tõ mçi gãc ®é nghiªn cøu vµ nh×n nhËn kh¸c nhau. Thùc vËy, theo ®Þnh nghÜa cña HiÖp héi Marketing Mü (Mü lµ quª h­¬ng cña thuËt ng÷ Marketing quèc tÕ) : " Marketing quèc tÕ lµ mét qu¸ tr×nh ®a quèc gia ®Ó lËp ra kÕ ho¹ch vµ thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch gi¸, xóc tiÕn vµ hç trî kinh doanh, chÝnh s¸ch ph©n phèi hµng ho¸, ý t­ëng hay dÞch vô ®Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng trao ®æi nh»m tho¶ m·n môc ®Ých cña c¸c tæ chøc c¸ nh©n " [30]. Theo kh¸i niÖm cña I. Ansoff: "Marketing quèc tÕ lµ khoa häc vÒ lÜnh vùc trao ®æi, theo ®ã toµn bé ho¹t ®éng s¶n xuÊt- tiªu thô cña c«ng ty ®Òu c¨n cø vµo nhu cÇu biÕn ®éng cña thÞ tr­êng thÕ giíi (lÊy nhu cÇu cña thÞ tr­êng thÕ giíi lµm ®Þnh h­íng). Theo gi¸o s­ Philip. R. Cateora: " Marketing quèc tÕ lµ sù tiÕn hµnh ho¹t ®éng kinh doanh h­íng tíi dßng s¶n phÈm tõ c«ng ty tíi ng­êi tiªu dïng trªn ph¹m vi nhiÒu n­íc nh»m thu ®­îc lîi nhuËn dù kiÕn (Target profit) ". Theo cuèn "International Marketing" cña hai gi¸o s­ Vern Tepstra vµ Ravi Sarathy, " Marketing quèc tÕ lµ c¸c ho¹t ®éng bao gåm nh÷ng h×nh thøc kinh doanh nh­ : xuÊt nhËp khÈu, s¶n xuÊt ë n­íc ngoµi, liªn doanh liªn kÕt víi c«ng ty n­íc ngoµi chuyÓn giao quyÒn sö dông nh·n hiÖu hµng ho¸, quyÒn c«ng nghÖ, bÝ quyÕt s¶n xuÊt kinh doanh" [31]. International Marketing còng ®­îc hiÓu lµ ho¹t ®éng thÞ tr­êng quèc tÕ vµ b¶n chÊt cña nã g¾n liÒn víi nghiªn cøu vÒ thÞ tr­êng quèc tÕ. Nh­ vËy, theo c¸ch hiÓu ®ã, " Marketing quèc tÕ lµ viÖc ®¸nh gi¸ ®óng nhu cÇu cña thÞ tr­êng, vµ kh¶ n¨ng thùc tÕ cña doanh nghiÖp, tõ ®ã x©y dùng chiÕn l­îc kinh doanh cho s¶n phÈm cña m×nh, nh»m tho¶ m·n tèt nhÊt nhu cÇu cña tõng thÞ tr­êng n­íc ngoµi vµ thu ®­îc lîi nhuËn tèi ­u". V× thÕ, néi dung vµ kÕt cÊu cña kho¸ luËn ®­îc x©y dùng theo quan niÖm trªn nh»m ®¹t ®­îc môc tiªu ®Ò ra. 1.2. B¶n chÊt vµ ®Æc tr­ng cña Marketing quèc tÕ YÕu tè cèt lâi trong Marketing quèc tÕ chÝnh lµ thÞ tr­êng quèc tÕ. Trong bÊt kú thÞ tr­êng nµo, hai trôc cung vµ cÇu lu«n ®ãng vai trß chi phèi toµn bé ho¹t ®éng, ®Æc tÝnh cña thÞ tr­êng ®ã. B¶n chÊt cña Marketing quèc tÕ xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu cña ng­êi tiªu dïng n­íc ngoµi: t×m nhu cÇu vµ tho¶ m·n tèt nhÊt nhu cÇu. Marketing quèc tÕ chÝnh lµ ch×a kho¸ gióp c¸c doanh nghiÖp ®¹t ®­îc môc tiªu kinh doanh : ®ã lµ lîi nhuËn vµ më réng thÞ tr­êng tiªu thô. §Æc tr­ng cña Marketing quèc tÕ (kh¸c víi Marketing quèc gia) chÝnh lµ sù di chuyÓn qua biªn giíi quèc gia cña c¸c s¶n phÈm (Object), sù kh¸c nhau vÒ quèc tÞch cña c¸c chñ thÓ mua b¸n (Subject), ®ång tiÒn thanh to¸n lµ ngo¹i tÖ ®èi víi Ýt nhÊt mét trong c¸c bªn, hµnh tr×nh ph©n phèi kÐo dµi c¶ vÒ kh«ng gian vµ thêi gian, vßng ®êi s¶n phÈm ph¶i ®­îc kÐo dµi h¬n so víi trong n­íc vµ sù viÖc x©y dùng kÕ ho¹ch chiÕn l­îc ph¶i ®­îc cô thÓ ho¸ cho tõng quèc gia cô thÓ. Tuy nhiªn, ph¹m vi ho¹t ®éng dï v­¬n ra thÞ tr­êng quèc tÕ nh­ng Marketing quèc tÕ vÉn ph¶i ®¶m b¶o nh÷ng néi dung c¬ b¶n, ®ã lµ: Thø nhÊt, ph©n tÝch vµ dù b¸o thÞ tr­êng trªn c¬ së ph©n tÝch nhu cÇu kh¸ch hµng, t×nh h×nh c¹nh tranh, c¸c trung gian ph©n phèi, ph©n tÝch m«i tr­êng chÝnh trÞ, kinh tÕ, c«ng nghÖ. Thø hai, ho¹ch ®Þnh chiÕn l­îc kinh doanh cña doanh nghiÖp phï hîp víi nhu cÇu vµ ®IÒu kiÖn thÞ tr­êng, t¸c ®éng ®Õn nhu cÇu thÞ tr­êng b»ng c¸c chÝnh s¸ch s¶n phÈm gi¸ c¶, ph©n phèi, yÓm trî. Marketing quèc tÕ còng kh«ng cã nghÜa lµ Marketing trong n­íc trªn mét ph¹m vi réng h¬n, v× Marketing trong n­íc th× chØ liªn quan ®Õn nh÷ng yÕu tè m«i tr­êng (kh«ng kiÓm so¸t ®­îc) trong n­íc, cßn Marketing quèc tÕ liªn quan ®Õn hµng lo¹t c¸c yÕu tè kh«ng kiÓm so¸t ®­îc cña nhiÒu n­íc kh¸c nhau: m«i tr­êng v¨n ho¸, hÖ thèng tiÒn tÖ, m«i tr­êng chÝnh trÞ, ph¸p luËt. Marketing quèc tÕ ®­îc xÐt trong ph¹m vi ®Ò tµi nµy sÏ ®i s©u h¬n vµo Marketing xuÊt khÈu: s¶n xuÊt nh÷ng s¶n phÈm thÝch øng theo nh÷ng tiªu chuÈn, nh÷ng ®ßi hái cña thÞ tr­êng n­íc ngoµi. §ã lµ trong giai ®o¹n hiÖn nay. Cßn víi tÇm nh×n chiÕn l­îc xa h¬n, Marketing quèc tÕ sÏ ®i s©u vµo nh÷ng m¶ng nghiÖp vô kh¸c nhau, nghiªn cøu dù ®o¸n thÞ tr­êng, c¸c nhµ qu¶n lÝ Marketing v¹ch ra chiÕn l­îc kh«ng nh÷ng chØ xuÊt khÈu mµ cßn nhiÒu lo¹i h×nh kinh doanh kh¸c nh­ lËp xÝ nghiÖp liªn doanh, trao ®æi khoa häc c«ng nghÖ, ®¹i lý, b¸n b¶n quyÒn, s¶n xuÊt vµ gia c«ng. Víi xu h­íng quèc tÕ ho¸ ®êi sèng kinh tÕ nh­ hiÖn nay, c¸c ho¹t ®éng Marketing quèc tÕ cña doanh nghiÖp h­íng tíi giai ®o¹n " Marketing toµn cÇu" mµ thÞ tr­êng thÕ giíi ®­îc xem nh­ mét thÞ tr­êng thèng nhÊt, t­¬ng ®ång vÒ v¨n ho¸, së thÝch, xu h­íng tiªu dïng...ë thÞ tr­êng c¸c n­íc kh¸c nhau. §ã chÝnh lµ xu h­íng ph¸t triÓn trong néi dung cña Marketing quèc tÕ. 1.3 Chøc n¨ng c¬ b¶n cña Marketing quèc tÕ. ThÞ tr­êng n­íc ngoµi vµ thÞ tr­êng trong n­íc dÜ nhiªn cã sù kh¸c biÖt rÊt lín. NÕu c¸c doanh nghiÖp muèn sö dông "ch×a kho¸" kinh doanh quèc tÕ th× ph¶i chó träng nh÷ng chøc n¨ng c¬ b¶n sau cña Marketing quèc tÕ. Nghiªn cøu thÞ tr­êng thÕ giíi ®Ó nhËn biÕt vµ dù b¸o mét c¸ch chÝnh x¸c biÕn ®éng cña thÞ tr­êng. X©y dùng c¸c chiÕn l­îc Marketing quèc tÕ cã hiÖu qu¶ trªn c¬ së ®¸nh gi¸ toµn diÖn c¸c yÕu tè kh¸ch quan vÒ m«i tr­êng vµ thÞ tr­êng còng nh­ c¸c yÕu tè chñ quan cña b¶n th©n doanh nghiÖp. Tæ chøc thùc hiÖn thµnh c«ng c¸c chiÕn l­îc Marketing quèc tÕ nãi trªn th«ng qua c¬ chÕ qu¶n lÝ ®iÒu hµnh n¨ng ®éng vµ hÖ thèng th«ng tin nhanh nh¹y. KiÓm tra ®iÒu chØnh kÞp thêi ho¹t ®éng kinh doanh sao cho gi¶m thiÓu nh÷ng rñi ro vµ khai th¸c tèi ®a nh÷ng c¬ héi kinh doanh nh»m ®¶m b¶o cã hiÖu qu¶ tèi ­u. 2. C¹nh tranh quèc tÕ vµ nh÷ng c¬ héi, th¸ch thøc hiÖn nay Trong c¬ chÕ kinh tÕ thÞ tr­êng, ng­êi ta lu«n lu«n ph¶i chó träng ®Õn ba quy luËt c¬ b¶n: quy luËt gi¸ c¶, quy luËt c¹nh tranh,vµ quy luËt cung cÇu. Trong ®ã quy luËt c¹nh tranh chÝnh lµ ®éng lùc cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn. ThËt vËy, c¹nh tranh lµ mét trong nh÷ng quy luËt tÊt yÕu cña nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸.Trªn thùc tÕ, s¶n xuÊt hµng ho¸ cµng ph¸t triÓn th× qui m« vµ møc ®é c¹nh tranh cµng cao. §øng trªn gãc ®é doanh nghiÖp,c¹nh tranh lµ qu¸ tr×nh giµnh giËt nh÷ng lîi thÕ tõ phÝa ®èi thñ vÒ phÝa m×nh nh»m thùc hiÖn th¾ng lîi nh÷ng môc tiªu cña doanh nghiÖp. C¹nh tranh lµ ¸p lùc bªn ngoµi buéc c¸c nhµ doanh nghiÖp ph¶i t×m mäi biÖn ph¸p ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, ®­a ra thÞ tr­êng c¸c s¶n phÈm cã chÊt l­îng vµ gi¸ c¶ hîp lý, më réng kinh doanh, t¨ng tÝch luü cho doanh nghiÖp. C¹nh tranh lµnh m¹nh nh­ lµ mét ®éng lùc quan träng ®Ó ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt, tiÕn bé khoa häc kü thuËt, qu¶n lÝ, lµ ®iÒu kiÖn ®Ó gi¸o dôc tÝnh n¨ng ®éng, nh¹y bÐn vµ ãc s¸ng t¹o cña nh÷ng nhµ doanh nghiÖp. §Æc biÖt trong giai ®o¹n hiÖn nay, víi nÒn kinh tÕ më vµ xu h­íng quèc tÕ ho¸, bÊt luËn lÜnh vùc, ngµnh hµng nµo còng ph¶i ®èi mÆt víi qu¸ tr×nh c¹nh tranh gay g¾t h¬n. Bëi lÏ, thÞ tr­êng nµo còng cã sù ng¨n c¸ch gi÷a doanh nghiÖp trong vµ ngoµi n­íc. B¶n th©n c¸c doanh nghiÖp còng kh«ng bao giê tù b»ng lßng víi phÇn thÞ tr­êng m×nh chiÕm lÜnh ®­îc (v× nh­ vËy cã nghÜa lµ chÊp nhËn bÞ tiªu diÖt, mµ ®iÒu nµy rÊt nguy hiÓm), mµ lu«n t×m c¸ch v­¬n lªn, më réng thÞ tr­êng. §Ó ®¹t ®­îc ®iÒu nµy, c¸c doanh nghiÖp ph¶i cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh vµ ph¶i c¹nh tranh cã hiÖu qu¶. V× vËy, x©y dùng mét chiÕn l­îc c¹nh tranh víi nh÷ng c«ng cô, biÖn ph¸p thÝch hîp nh»m ph¸t triÓn kh¶ n¨ng c¹nh tranh - lµ c¬ së ®¶m b¶o gióp doanh nghiÖp ®øng v÷ng vµ ph¸t triÓn trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh gay g¾t trªn thÞ tr­êng. 2.1. TÝnh chÊt khèc liÖt cña c¹nh tranh quèc tÕ hiÖn nay B¶n th©n c©u : "Th­¬ng tr­êng nh­ chiÕn tr­êng" - ®· kh¼ng ®Þnh tÝnh khèc liÖt cña c¹nh tranh trªn th­¬ng tr­êng. C¹nh tranh trong thÞ tr­êng néi ®Þa ®· khèc liÖt, nh­ng c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng thÕ giíi cßn khèc liÖt vµ gay g¾t h¬n rÊt nhiÒu lÇn. Nh­ng ®Ó giµnh giËt lîi nhuËn vµ thÞ tr­êng, c¸c doanh nghiÖp ph¶i chÊp nhËn c¹nh tranh nh­ mét quy luËt tÊt yÕu, ph¶i ganh ®ua víi nhau, ph¶i lu«n kh«ng ngõng tiÕn bé ®Ó giµnh ­u thÕ v­ît tréi so víi ®èi thñ. NÕu nh­ lîi nhuËn lµ ®éng lùc thóc ®Èy c¸c doanh nghiÖp tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th× c¹nh tranh buéc hä ph¶i tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nhÊt nh»m thu ®­îc lîi nhuËn tèi ­u. Nãi tíi c¹nh tranh lµ nãi tíi thÞ tr­êng, vµ ng­îc l¹i nãi tíi thÞ tr­êng lµ nãi tíi c¹nh tranh. Tõ thÕ kû 17, c¹nh tranh kinh tÕ thÞ tr­êng vÉn ®­îc tiÕn hµnh tËp trung vµo bèn träng ®iÓm mµ ngµy nay vÉn lµ vÊn ®Ò thêi sù: b¶o hé mËu dÞch, chiÕm lÜnh c«ng nghÖ, chinh phôc l·nh thæ vµ chiÕn tranh gi¸ c¶. Sau chiÕn tranh l¹nh, c¹nh tranh quèc tÕ trë nªn quyÕt liÖt h¬n. ThÕ giíi tõ hai cùc ®èi ®Çu chuyÓn sang ®a cùc víi ®Æc ®iÓm lµ ­u thÕ cña an ninh qu©n sù nh­êng chç cho an ninh kinh tÕ, x· héi vµ m«i tr­êng. C¸c n­íc ®Òu ­u tiªn ph¸t triÓn vµ c¶i thiÖn vÞ thÕ cña m×nh trong trËt tù kinh tÕ quèc tÕ mµ ®iÒu nµy chØ cã thÓ cã ®­îc b»ng sù th¾ng lîi trong c¹nh tranh kinh tÕ quèc tÕ trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. C¹nh tranh kinh tÕ quèc tÕ hiÖn nay khèc liÖt h¬n bëi nhiÒu lÝ do. Tr­íc hÕt lµ sù suy yÕu t­¬ng ®èi cña Mü (vÒ kinh tÕ) so víi sù næi lªn vµ ®éc lËp t­¬ng ®èi cña NhËt b¶n vµ EU cïng víi c¸c n­íc NICS (Ch©u ¸). Hai lµ, qu¸ tr×nh quèc tÕ ho¸ ®ang ®i ®Õn nÊc thang toµn cÇu ho¸ nÒn kinh tÕ thÕ giíi, cung v­ît qu¸ cÇu vµ sù c¹nh tranh tÊt yÕu sÏ trë lªn khèc liÖt h¬n. Qu¸ tr×nh nµy ®­îc ®Èy nhanh tõng giê, tõng phót chÝnh tõ sù bïng næ cña khoa häc c«ng nghÖ th«ng tin. NÒn kinh tÕ “sè ho¸” kÓ tõ ®Çu thËp niªn 90 víi c«ng nghÖ World Wide Web ph¸t triÓn ®· t¸c ®éng ®Õn mäi mÆt cña nÒn kinh tÕ x· héi vµ ®Æc biÖt lµ Marketing quèc tÕ. Nã kh«ng chØ t¹o ra c¸ch thøc giao tiÕp, trao ®æi míi mµ cßn t¹o ra c¸c c«ng ty theo m« h×nh vµ c¸ch thøc tiÕn hµnh kinh doanh míi. C¸c s¶n phÈm gi¸ trÞ gia t¨ng còng nh­ h×nh thøc tiªu dïng míi. Ba lµ, tÇm quan träng cña c¸c c­êng quèc kinh tÕ ®ang t¨ng lªn, tÇm quan träng cña søc m¹nh kinh tÕ ®ang ®­îc ®Èy lªn hµng ®Çu. Bèn lµ, tõ sau ®¹i chiÕn thÕ giíi thø hai, nh÷ng vßng ®µm ph¸n vÒ th­¬ng m¹i nèi tiÕp nhau trong khu«n khæ GATT ®· dÉn ®Õn mét sù gi¶m bít ®Çy kinh ng¹c vÒ hµng rµo thuÕ quan vµ sù t¨ng tr­ëng cña nÒn th­¬ng m¹i thÕ giíi. KÓ tõ sau vßng ®µm ph¸n Uruguay cïng víi viÖc më réng dÇn ®iÒu kiÖn mËu dÞch quèc tÕ theo xu h­íng tù do ho¸ th­¬ng m¹i, ®Èy nh÷ng cuéc c¹nh tranh quèc tÕ lªn nh÷ng nÊc thang cao h¬n. S©n ch¬i "b»ng ph¼ng" h¬n vµ luËt ch¬i cµng tho¸ng, râ rµng h¬n lµm cho c¸c cuéc c¹nh tranh còng cµng trë nªn quyÕt liÖt h¬n. 2.2. Nh÷ng yÕu tè quyÕt ®Þnh kh¶ n¨ng c¹nh tranh quèc tÕ BÊt kú mét doanh nghiÖp nµo,khi b­íc ra khái thÞ tr­êng néi ®Þa ®Ó tham gia vµo thÞ tr­êng thÕ giíi, ®Òu kh«ng thÓ phñ nhËn ®­îc sù tån t¹i còng nh­ tÝnh khèc liÖt cña c¹nh tranh quèc tÕ. VËy th×, muèn tån t¹i vµ ®øng v÷ng ®Ó tham gia mét "cuéc ch¬i" c¸c doanh nghiÖp buéc ph¶i t×m hiÓu luËt ch¬i, mµ tr­íc tiªn ph¶i t×m hiÓu ®­îc tÝnh chÊt, nh÷ng yÕu tè quyÕt ®Þnh kh¶ n¨ng c¹nh tranh quèc tÕ, ®Ó tõ ®ã chuÈn bÞ cho m×nh vò khÝ c¹nh tranh cã hiÖu qu¶ nhÊt. Nãi vÒ kh¶ n¨ng c¹nh tranh, hay n¨ng lùc c¹nh tranh, thuËt ng÷ nµy ®­îc sö dông rÊt réng r·i trong c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng, trong s¸ch b¸o chuyªn m«n, ngay c¶ trong giao tiÕp hµng ngµy cña c¸c chuyªn gia kinh tÕ, c¸c nhµ kinh doanh. Song cho ®Õn nay vÉn ch­a cã sù nhÊt trÝ cao trong giíi chuyªn m«n vÒ kh¸i niÖm vµ c¸ch thøc ®o l­êng, ph©n tÝch n¨ng lùc c¹nh tranh c¶ ë cÊp doanh nghiÖp hay ph¹im vi quèc tÕ. §èi víi mét sè ng­êi " kh¶ n¨ng c¹nh tranh" chØ cã ý nghÜa rÊt hÑp, ®­îc thÓ hiÖn qua c¸c chØ sè vÒ tû gi¸ thùc trong mèi quan hÖ th­¬ng m¹i. Trong khi ®ã, thùc tÕ kh¸i niÖm kh¶ n¨ng cßn bao gåm kh¶ n¨ng s¶n xuÊt hµng ho¸ dÞch vô ®¸p øng ®ßi hái c¹nh tranh quèc tÕ vµ yªu cÇu ®¶m b¶o møc sèng cao cho ng­êi d©n trong n­íc. Theo Micheal Porter (§¹i häc Havard) trong cuèn "lîi thÕ c¹nh tranh cña c¸c quèc gia" (1990): yÕu tè quyÕt ®Þnh c¹nh tranh chÝnh lµ n¨ng suÊt. Cßn theo Krugman (1994): "kh¶ n¨ng c¹nh tranh" chØ phï hîp ë møc ®é c«ng ty, nÕu c«ng ty kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng bï ®¾p chi phÝ th× ph¶i tõ bá kinh doanh. Cßn theo "Quan ®iÓm qu¶n trÞ chiÕn l­îc" còng cña Micheal Porter th× yÕu tè quyÕt ®Þnh kh¼ n¨ng c¹nh tranh dï trong hay ngoµi n­íc còng ®­îc quy ®Þnh bëi 5 yÕu tè, ®ã lµ: Sè l­îng c¸c c«ng ty míi tham gia vµo mét ngµnh (®e do¹ c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp sÏ gia nhËp ngµnh) Sù cã mÆt (hay thiÕu v¾ng) nh÷ng s¶n phÈm thay thÕ. VÞ thÕ cña nhµ cung øng. VÞ thÕ cña bªn tiÕp nhËn (hay sù tr¶ gi¸ cña ng­êi mua) ¸p lùc c¹nh tranh cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh hiÖn t¹i trong ngµnh. §©y lµ 5 yÕu tè quyÕt ®Þnh kh¼ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng nh­ng nh÷ng yÕu tè nµy mang tÝnh chÊt "ngo¹i vi" - hay nãi c¸ch kh¸c, ®ã lµ nh÷ng ¸p lùc c¹nh tranh tõ bªn ngoµi ®èi víi kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña mét s¶n phÈm. Cßn nÕu xÐt vÒ b¶n th©n néi t¹i n¨ng lùc c¹nh tranh quèc tÕ cña mét s¶n phÈm, th× ®iÒu tr­íc hÕt chÝnh lµ lîi thÕ so s¸nh cña s¶n phÈm ®ã. Lîi thÕ so s¸nh cña s¶n phÈm ë ®©y chñ yÕu ®­îc nh¾c ®Õn lµ lîi thÕ so s¸nh vÒ chi phÝ s¶n xuÊt (nh©n c«ng, nguyªn vËt liÖu...) vµ n¨ng suÊt. Bëi lÏ c¸c yÕu tè chi phÝ s¶n xuÊt thÊp th­êng ®­îc coi lµ ®iÒu kiÖn c¬ b¶n cña lîi thÕ c¹nh tranh. NÕu xÐt trªn ph¹m vi quèc tÕ, lîi thÕ so s¸nh cßn bao gåm c¶ lîi thÕ vÒ c¸c ®iÒu kiÖn thuËn lîi vÒ giao th«ng bu«n b¸n quèc tÕ, còng nh­ c¸c biÖn ph¸p, chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc khuyÕn khÝch s¶n xuÊt, xuÊt khÈu s¶n phÈm, kÓ c¶ lîi thÕ vÒ c¸c chi phÝ b¸n hµng, xóc tiÕn yÓm trî, thuÕ quan v.v . Nãi chung, yÕu tè quyÕt ®Þnh kh¶ n¨ng c¹nh tranh quèc tÕ hay c¹nh tranh trong n­íc th­êng bao gåm c¶ yÕu tè kh¸ch quan vµ yÕu tè chñ quan. §èi víi nh÷ng yÕu tè kh¸ch quan tån t¹i ngoµi ý muèn chñ quan cña doanh nghiÖp cho nªn b¶n th©n doanh nghiÖp cÇn ph¶i t×m hiÓu vµ n¾m b¾t nhanh nh¹y ®Ó khai th¸c cã hiÖu qu¶ thêi c¬ tèt nhÊt. Cßn víi nh÷ng yÕu tè chñ quan thuéc ph¹m vi kiÓm so¸t cña doanh nghiÖp (nh­ tµi chÝnh, nh©n sù, c«ng nghÖ..) ®©y míi lµ ®iÒu quan träng ®Ó chÝnh b¶n th©n mçi doanh nghiÖp tù ®¸nh gi¸ vµ l­îng søc m×nh trong quyÕt ®Þnh v­¬n ra thÞ tr­êng thÕ giíi. TÊt nhiªn, ®Ó th¾ng thÕ trong c¹nh tranh kinh nghiÖm thùc tÕ th­êng cho thÊy cÇn ph¶i héi tô ®ñ "Thiªn thêi, ®Þa lîi, nh©n hoµ". Tuy nhiªn,®èi víi c¸c doanh nghiÖp ®iÒu quan träng lµ ph¶i biÕt vµ hiÓu râ khi nµo " thiªn thêi", khi nµo "®Þa lîi" vµ "nh©n hoµ", ®Ó ®­a ra chiÕn l­îc thÝch hîp giµnh th¾ng lîi trªn thÞ tr­êng, ®Æc biÖt lµ thÞ tr­êng quèc tÕ. 2.3. C¬ héi vµ th¸ch thøc chñ yÕu trong c¹nh tranh quèc tÕ hiÖn nay. Trong m«i tr­êng c¹nh tranh khèc liÖt hiÖn nay, quan ®iÓm "biÕt ng­êi biÕt ta" (tri kØ tri bØ) l¹i cµng quan träng h¬n bao giê hÕt. Bëi cã hiÓu râ thÞ tr­êng míi n¾m b¾t ®­îc c¬ héi còng nh­ ®èi phã ®­îc víi nh÷ng th¸ch thøc do c¹nh tranh ®em l¹i, gióp cho doanh nghiÖp ®øng v÷ng vµ ph¸t triÓn ®­îc. VËy trong giai ®o¹n hiÖn nay, nh÷ng c¬ héi vµ th¸ch thøc chñ yÕu cña c¹nh tranh quèc tÕ lµ g×? Cã gi¶i ®¸p ®­îc vÊn ®Ò nµy, doanh nghiÖp míi cã thÓ n©ng cao ®­îc søc c¹nh tranh cho s¶n phÈm cña m×nh ®­îc. Tuy nhiªn nãi ®Õn c¬ héi vµ th¸ch thøc, hai diÒu nµy th­êng cã mèi quan hÖ biÖn chøng víi nhau. Bëi lÏ trong c¬ héi cã th¸ch thøc vµ trong th¸ch thøc cã c¬ héi. C¬ héi cho m×nh nh­ng còng ®ång thêi lµ c¬ héi cho ®èi thñ c¹nh tranh cña m×nh, nh­ vËy c¬ héi còng chÝnh lµ th¸ch thøc khi c¹nh tranh víi ®èi thñ cña m×nh trªn th­¬ng tr­êng. ThÕ nh­ng xÐt mét c¸ch tæng thÓ m«i tr­êng c¹nh tranh quèc tÕ hiÖn nay, cã c¸c vÊn ®Ò cÇn chó ý: Tham gia vµo m«i tr­êng c¹nh tranh quèc tÕ sÏ t¹o c¬ héi chung cho nÒn kinh tÕ, trong ®ã cã ngµnh dÖt may: C¸c n­íc tham gia ®­îc thùc sù hoµ nhËp vµo quÜ ®¹o chung cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi, tiÕp cËn mét m«i tr­êng th­¬ng m¹i quy m« toµn cÇu, cã hÖ thèng, tiÕp cËn víi c¸c qui t¾c ph¸p lÝ c«ng b»ng vµ hiÖu qu¶ h¬n so víi viÖc gi¶i quyÕt tranh chÊp th­¬ng m¹i nh»m b¶o vÖ lîi Ých quèc gia, ®ång thêi gióp ta rÌn luyÖn, ®µo t¹o, n©ng cao n¨ng lùc vµ kinh nghiÖm trong c«ng cuéc héi nhËp. Tham gia vµo m«i tr­êng c¹nh tranh quèc tÕ còng cã nghÜa lµ ®­îc tham gia vµo "s©n ch¬i chung", thÞ tr­êng xuÊt nhËp khÈu ®­îc më réng vµ ®­îc h­ëng c¸c quy t¾c ®·i ngé, gi¶m hµng rµo thuÕ quan vµ phi thuÕ quan, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc (trong ®ã cã dÖt may) th©m nhËp kÞp thêi vµo c¸c thÞ tr­êngkhã tÝnh. Bªn c¹nh ®ã, c¬ héi "cä x¸t" trùc tiÕp gi÷a c¸c hµng ViÖt nam víi hµng ho¸ c¸c n­íc kh¸c sÏ t¹o c¬ héi n©ng cao søc c¹nh tranh cña hµng ViÖt nam, thóc ®Èy s¶n phÈm trong n­íc còng nh­ duy tr× tèc ®é t¨ng tr­ëng bÒn v÷ng cña hµng dÖt may ViÖt nam trong nhiÒu n¨m tíi. Tuy nhiªn, viÖc tham gia vµo m«i tr­êng c¹nh tranh quèc tÕ ch¾c ch¾n sÏ lµ th¸ch thøc kh«ng nhá ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cßn non trÎ vÒ tr×nh ®é c«ng nghÖ còng nh­ kinh nghiÖm th­¬ng tr­êng. Thùc tÕ cho thÊy, th¸ch thøc lín nhÊt chÝnh lµ nguy c¬ tôt hËu trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh nh­ vò b·o hiÖn nay. §ã lµ nÐt bao trïm chung cña nÒn kinh tÕ. NÕu xÐt vÒ mÆt hµng dÖt may nãi riªng th× b¶n th©n ViÖt nam sÏ vÊp ph¶i sù c¹nh tranh tõ chÝnh c¸c n­íc trong khu vùc Asean khi gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña ta cßn cao, cßn c«ng nghÖ vµ chiÕn l­îc th«ng tin còng ®i sau c¸c n­íc nµy rÊt nhiÒu. MÆt kh¸c, viÖc chóng ta ®­îc h­ëng c¸c qui chÕ ®·i ngé nh­ng theo nguyªn t¾c "cã ®i cã l¹i" chóng ta còng ph¶i cho hµng ho¸ c¸c n­íc vµo n­íc m×nh dÔ dµng, do ®ã b¶n th©n thÞ tr­êng dÖt may trong n­íc sÏ bÞ tÊn c«ng. Râ rµng víi "lùc" cßn ch­a m¹nh trong c¹nh tranh quèc tÕ nªn th¸ch thøc sÏ mang tÝnh "sèng cßn" thùc sù ®èi víi c¸c s¶n phÈm ViÖt nam t¹i vßng ®ua quyÕt liÖt nµy. Tuy nhiªn khi xem xÐt n¨ng lùc c¹nh tranh cña mét ngµnh hµng trªn mét thÞ tr­êng th× nhÊt thiÕt ph¶i ®Æt nã trªn c¬ së cña nÒn kinh tÕ quèc gia. Theo xÕp h¹ng vÒ n¨ng lùc c¹nh tranh cña c¸c n­íc trªn thÕ giíi trong B¸o c¸o kinh tÕ toµn cÇu cña DiÔn ®µn kinh tÕ thÕ giíi WEF th× n¨m 1997, ViÖt Nam ®øng thø 49/53, n¨m 1998 thø 39/53 n¨m 1999 thø 48/59 vµ n¨m 2000 ®øng thø 53/59 [13]. Nh­ vËy n¨ng lùc c¹nh tranh cña ViÖt nam võa rÊt thÊp l¹i võa lªn xuèng thÊt th­êng. ChÝnh v× vËy viÖc t×m hiÓu n¨ng lùc c¹nh tranh ®Ó n©ng cao ®­îc søc c¹nh tranh cña m×nh cµng lµ vÊn ®Ò bøc xóc cho kh«ng chØ ngµnh dÖt may mµ ë tÊt c¶ c¸c ngµnh hµng cña ViÖt Nam. II. Tæng quan vÒ thÞ tr­êng hµng dÖt may B¾c Mü d­íi gãc ®é Marketing quèc tÕ §øng d­íi gãc ®é Marketing quèc tÕ, viÖc ph¸t triÓn s¶n phÈm lu«n ph¶i xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu cña thÞ tr­êng. ChÝnh v× vËy viÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng mµ xuÊt khÈu dÖt may ViÖt nam ®ang h­íng tíi - thÞ tr­êng B¾c Mü lµ mét viÖc hÕt søc cÇn thiÕt mµ chóng ta cÇn quan t©m. Song tr­íc hÕt, viÖc xem xÐt mét thÞ tr­êng còng cÇn ph¶i ®­îc ®Æt trong bèi c¶nh chung cña thÞ tr­êng thÕ giíi, ®Ó chóng ta cã mét c¸i nh×n tæng quan tr­íc khi ®i vµo xem xÐt cô thÓ. 1. Kh¸i qu¸t vÒ thÞ tr­êng hµng dÖt may thÕ giíi vµ c¸c khu vùc chñ yÕu. §Æc ®iÓm chung. Trong xu h­íng quèc tÕ ho¸ ®êi sèng kinh tÕ hiÖn nay, thÞ tr­êng quèc tÕ cµng trë nªn thèng nhÊt h¬n vµ ranh giíi gi÷a c¸c thÞ tr­êng néi ®Þa ngµy cµng mê nh¹t h¬n. Trªn thùc tÕ, trong mét vµi thËp kØ qua, khèi l­îng th­¬ng m¹i quèc tÕ ®· t¨ng lªn ®¸ng kÓ c¶ vÒ chiÒu réng lÉn chiÒu s©u. C¸c khèi kinh tÕ, c¸c liªn minh kinh tÕ ®· ®­îc h×nh thµnh ë hÇu hÕt c¸c ch©u lôc mµ ®iÓn h×nh lµ EU, ASEAN, NAFTA...Nh×n chung c¸c khèi kinh tÕ ®Òu cã môc ®Ých gi¶i quyÕt vÊn ®Ò sèng cßn cña th­¬ng m¹i quèc tÕ: ®ã lµ vÊn ®Ò thÞ tr­êng, thùc hiÖn tù do ho¸ th­¬ng m¹i vµ ®Çu t­. Môc tiªu nµy sÏ thùc hiÖn ®­îc th«ng qua viÖc gi¶m dÇn tõng b­íc, tiÕn tíi triÖt tiªu hµng rµo thuÕ quan vµ phi thuÕ quan, ®ång thêi hîp t¸c khoa häc kü thuËt nh»m hç trî nhau ph¸t triÓn s¶n xuÊt më réng thÞ tr­êng. Nhê ®ã mµ trong nh÷ng n¨m võa qua bu«n b¸n néi khèi gi÷a c¸c thµnh viªn t¨ng rÊt nhanh. C¸c thµnh viªn còng tranh thñ ®­îc lîi thÕ tËp thÓ cña c¸c khèi kinh tÕ ®Ó n©ng cao vai trß vµ søc c¹nh tranh cña m×nh trong quan hÖ quèc tÕ. Hµng dÖt may lµ mét trong nh÷ng nhãm hµng ho¸ chñ yÕu tham gia vµo mËu dÞch quèc tÕ. Hµng dÖt may cã nh÷ng ®Æc tr­ng riªng biÖt ¶nh h­ëng nhiÒu ®Õn s¶n xuÊt vµ trao ®æi nh­: ®èi t­îng tiªu dïng ®a d¹ng theo v¨n ho¸, phong tôc, khu vùc ®Þa lÝ. S¶n phÈm mang tÝnh thêi trang cao, thay ®æi mÉu m· liªn tôc, nh·n hiÖu s¶n phÈm ®­îc chó träng vµ yÕu tè thêi vô còng lµ ®Æc tr­ng næi bËt cña hµng dÖt may. Nh×n tæng quan vÒ thÞ tr­êng hµng dÖt may thÕ giíi trong 4 n¨m gÇn ®©y, chóng ta thÊy kim ng¹ch hµng dÖt may thÕ giíi ®¹t kho¶ng 153 tØ ®« la mçi n¨m vÒ hµng dÖt, 186 tØ ®« la vÒ hµng may, tæng c¶ hµng dÖt vµ hµng may chiÕm b×nh qu©n kho¶ng 6% tæng kim ng¹ch mËu dÞch trªn toµn thÕ giíi. TrÞ gi¸ quèc tÕ hµng dÖt may cã nhiÒu sù thay ®æi qua c¸c n¨m. B¶ng 1-T×nh h×nh xuÊt khÈu hµng dÖt, may qua c¸c n¨m (1997 –2001) §¬n vÞ : tû USD N¨m 1997 1998 1999 2000 2001 Hµng dÖt 155 151 148 157 159 Hµng may 177 180 186 199 201 Tû träng (*) 6,2% 6,3% 6,1% 6,0% 6,1% (*): Tû träng cña hµng dÖt may so víi tæng kim ng¹ch mËu dÞch trªn toµn thÕ giíi. Nguån : International Trade Statistics (1998,1999,2000,2001) §ã lµ nÐt chung vÒ tæng gi¸ trÞ kim ng¹ch. Cßn xÐt theo khu vùc, chóng ta thÊy s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu chñ yÕu hµng dÖt may tËp trung phÇn lín ë ch©u ¸ vµ ch©u ¢u (hai khu vùc nµy chiÕm kho¶ng 75% tæng s¶n l­îng hµng dÖt may cña thÕ giíi, trong ®ã ch©u ¸ chiÕm h¬n 40 % vµ thu hót h¬n mét nöa lao ®éng trong ngµnh cña thÕ giíi. B¶ng 2-C¸c khu vùc xuÊt khÈu chñ yÕu trªn thÕ giíi vÒ hµng may (n¨m 2000) §¬n vÞ : tû USD Gi¸ trÞ (tû USD) Tû träng(%) ThÕ giíi 198,94 100 Khu vùc Ch©u ¸ 89,39 44,9 Khu vùc T©y ¢u 57,22 28,8 Khu vùc Mü La tinh 22,62 11,4 Khu vùc B¾c Mü 10,71 5,4 Nguån : International Trade Statistics (2001) C¸c khu vùc xuÊt khÈu chñ yÕu trªn thÕ giíi vÒ hµng dÖt (n¨m 2000) Gi¸ trÞ (tû USD) Tû träng (%) ThÕ giíi 157,5 100 Ch©u ¸ 71,4 45,4 NhËt B¶n 7,0 4,5 T©y ¢u 59,6 37,8 B¾c Mü 13,1 8,3 Nguån : International Trade Statistics (2001) Nh×n vµo b¶ng trªn ta nhËn thÊy khu vùc cã tû träng xuÊt khÈu hµng dÖt may lín nhÊt thÕ giíi lµ ch©u ¸, chiÕm tíi 45 % tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu hµng dÖt may thÕ giíi. §©y còng lµ khu vùc cã tèc ®é t¨ng tr­ëng cao gÊp 2 lÇn tèc ®é t¨ng tr­ëng cña thÕ giíi. Nh÷ng n­íc vµ l·nh thæ xuÊt khÈu hµng dÖt may ®iÓn h×nh cña ch©u ¸ tr­íc hÕt ph¶i kÓ ®Õn Trung Quèc, H«ng K«ng, §µi Loan, Hµn Quèc vµ ViÖt nam. Môc tiªu xuÊt khÈu mµ ngµnh dÖt may ViÖt nam h­íng tíi lµ c¸c n­íc, c¸c khu vùc nhËp khÈu lín.V× vËy chóng ta cÇn xem xÐt kü l­ìng mét sè khu vùc nhËp khÈu chñ yÕu trªn thÕ giíi. B¶ng 3 -C¸c khu vùc nhËp khÈu hµng dÖt may chñ yÕu trªn thÕ giíi (n¨m 2000). §¬n vÞ : triÖu USD Khu vùc Kim ng¹ch vÒ hµng dÖt Kim ng¹ch vÒ hµng may Canada 4132 3690 Mü 15709 66392 EU 49774 85909 NhËt B¶n 4939 19709 Nguån : International Trade Statistics (2001) 1.2. C¸c n­íc EU : C¸c n­íc EU lµ nh÷ng quèc gia ®øng ®Çu thÕ giíi vÒ nhËp khÈu hµng dÖt may víi kim ng¹ch nhËp khÈu t¨ng ®Òu qua c¸c n¨m, ®Æc biÖt lµ hµng may. Mét thÞ tr­êng réng lín lªn tíi 17 quèc gia (Thuþ Sü, Na Uy míi kÕt n¹p) víi møc chi tiªu cho hµng may mÆc n¨m 2000 lµ 212 tû euro, t¨ng 2,4 % so víi n¨m 1999, ®øng thø hai sau chi tiªu cho thùc phÈm, rau qu¶. Theo b¸o c¸o hµng n¨m cña tæ chøc WTO, nhËp khÈu hµng dÖt may cña EU chiÕm kho¶ng 2,4% tæng gi¸ trÞ nhËp khÈu cña thÕ giíi. Trong ®ã EU nhËp khÈu nhiÒu nhÊt tõ ch©u ¸, ®Æc biÖt lµ tõ Trung Quèc. B¶ng 4-T×nh h×nh nhËp khÈu hµng dÖt may cña EU qua c¸c n¨m : §¬n vÞ : triÖu USD N¨m 1990 1995 1998 1999 2000 2001 Hµng dÖt 50370 56368 58016 52774 49774 50268 Hµng may 56844 76245 86786 86917 85909 86138 Nguån : International Trade Statistics (2001) 1.3. NhËt B¶n : §©y lµ n­íc lín nhÊt ch©u ¸, ®øng thø ba thÕ giíi vÒ nhËp khÈu hµng dÖt may phôc vô cho tiªu dïng néi ®Þa vµ nhÞp ®é t¨ng tr­ëng kh¸ cao, b×nh qu©n t¨ng 17%/n¨m trong giai ®o¹n 90-96. Riªng n¨m 90, møc nhËp khÈu ®¹t con sè 8737 triÖu USD chiÕm 7,6% kim ng¹ch nhËp khÈu hµng may thÕ giíi. B¶ng 5-T×nh h×nh nhËp khÈu hµng dÖt may cña NhËt B¶n qua c¸c n¨m §¬n vÞ: triÖu USD N¨m 1990 1995 1998 1999 2000 2001 Hµng dÖt 4106 5985 4357 4547 4939 4958 Hµng may 8737 18758 14723 16402 19709 19772 Nguån : International Trade Statistics (2001) 2. §¸nh gi¸ thÞ tr­êng hµng dÖt may B¾c Mü : Nãi ®Õn thÞ tr­êng B¾c Mü ng­êi ta th­êng nghÜ ngay ®Õn NAFTA (North America Free Trade Area) víi c¸c quèc gia Hoa Kú, Canada, Mexico, trong ®ã quan träng nhÊt ph¶i lµ Hoa Kú - mét quèc gia diÖn tÝch lín thø t­ thÕ giíi vµ d©n sè ®«ng thø ba thÕ giíi t¹o nªn mét thÞ tr­êng tiªu thô m¹nh vµo bËc nhÊt thÕ giíi víi nÒn kinhh tÕ cã GDP chiÕm tíi 27% gi¸ trÞ cña c¶ thÕ giíi (9860 tû USD -n¨m 2000) Nh×n chung trong chiÕn l­îc s¶n xuÊt hµng ho¸, c¸c n­íc nµy kh«ng ®Ò cao mét thÞ tr­êng s¶n phÈm toµn diÖn mµ hä chØ chän s¶n xuÊt nh÷ng mÆt hµng thÕ m¹nh, kh«ng cã ®èi thñ vµ khuyÕn khÝch nhËp khÈu hµng ho¸ cÇn nhiÒu lao ®éng tõ c¸c n­íc kh¸c, t¹o sù c¹nh tranh m¹nh mÏ trªn thÞ tr­êng trong n­íc ®Ó d©n chóng ®­îc mua hµng rÎ h¬n víi chÊt l­îng cao h¬n. NÐt ®Æc thï cña thÞ tr­êng nµy lµ søc mua lín víi c¸c ph©n ®o¹n thÞ tr­êng rÊt réng nªn cã thÓ tiªu thô nhiÒu chñng lo¹i hµng ho¸ kh¸c nhau thuéc ®ñ mäi cÊp chÊt l­îng tõ trung b×nh ®Õn cao. ThÞ tr­êng nµy cßn thu hót c¸c nhµ xuÊt khÈu bëi kh¶ n¨ng mua hµng cã khèi l­îng lín vµ æn ®Þnh. Mét khi ®· qua ®­îc giai ®o¹n giíi thiÖu s¶n phÈm vµ th©m nhËp ®­îc vµo hÖ thèng ph©n phèi vµ b¸n lÎ th× c¸c nhµ xuÊt khÈu n­íc ngoµi sÏ nhËn ®­îc nh÷ng ®¬n hµng lín vµ l©u dµi, doanh thu æn ®Þnh gióp hä t¸i ®Çu t­ s¶n xuÊt vµ liªn tôc ph¸t triÓn. Tuy nhiªn thÞ tr­êng B¾c Mü còng cã mét sè nÐt kh¸c biÖt sau mµ c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cÇn chó ý ®Ó dÔ dµng h¬n trong viÖc tiÕp cËn. Thø nhÊt, qui m« ®¬n hµng th­êng lín vµ giíi h¹n thêi gian kh«ng mÊy khi réng r·i. Thø hai, yªu cÇu vÒ chÊt l­îng cña thÞ tr­êng kh¸ cao vµ ®Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng th× ph¶i cã c¸c giÊy chøng nhËn hay x¸c nhËn cña c¸c tæ chøc qu¶n lÝ chÊt l­îng cã uy tÝn trªn thÕ giíi. Thø ba, t­ vÊn lµ tËp qu¸n cña c¸c c«ng ty vµ thÞ tr­êng B¾c Mü, ®Æc biÖt lµ thÞ tr­êng Mü nªn c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu cÇn sö dông t­ vÊn khi th©m nhËp thÞ tr­êng. Thø t­, ph­¬ng thøc giao dÞch kinh doanh trªn thÞ tr­êng rÊt ®a d¹ng, hiÖn ®¹i. VÝ dô: nhiÒu c«ng ti kh«ng cã cöa hµng hay siªu thÞ mµ chØ cã mét kho chøa vµ mét website trªn Internet. §ã lµ nh÷ng ®Æc ®iÓm næi bËt cña thÞ tr­êng B¾c Mü nãi chung, trong ®ã cã c¶ thÞ tr­êng hµng dÖt may nãi riªng. §i vµo cô thÓ, chóng ta sÏ xem xÐt ®¸nh gi¸ mét sè nÐt sau vÒ thÞ tr­êng hµng dÖt may B¾c Mü ë c¸c gãc ®é mµ doanh nghiÖpxuÊt khÈu cÇn quan t©m. 2.1. Møc tiªu thô hµng dÖt may cña thÞ tr­êng B¾c Mü. Ng­êi d©n B¾c Mü vµ ®Æc biÖt lµ d©n Mü rÊt thÝch viÖc ®i mua s¾m vµ xem ®ã nh­ lµ mét nhu cÇu thiÕt yÕu. Tèc ®é t¨ng tr­ëng tiªu dïng c¸ nh©n kh¸ cao vµ møc tiªu dïng còng t¨ng lªn nhanh chãng qua c¸c n¨m (b×nh qu©n 18.000 USD/ng­êi /n¨m). Trong ng©n quü cña m×nh, ng­êi Mü dµnh mét kho¶n chi tiªu kh¸ nhiÒu cho may s¾m quÇn ¸o (7%). Riªng n¨m 2001, Mü tiªu dïng 72 tû USD cho may s¾m quÇn ¸o, con sè nµy b»ng 2 lÇn thu nhËp quèc d©n cña ViÖt nam trong n¨m 2001. §©y lµ møc tiªu dïng ®øng thø t­, chØ sau tiªu dïng cho nhµ ë, ®i l¹i, vµ thùc phÈm. B¶ng 6- Møc tiªu thô hµng dÖt may cña thÞ tr­êng Mü qua c¸c n¨m : §¬n vÞ : tû USD 1996 1997 1998 1999 2000 2001 219,7 231,6 242,3 256,1 272,3 274,7 Nguån : US Department of Commerce, Bureau of Economic Analysis, unpublished data and The Trade Partnership. Nghiªn cøu vÒ thÞ tr­êng, chóng ta kh«ng thÓ bá qua nghi._.ªn cøu vÒ thÞ hiÕu tiªu dïng cña thÞ tr­êng B¾c Mü, ®Æc biÖt lµ thÞ tr­êng Mü. QuÇn ¸o lµ lo¹i s¶n phÈm ®¬n gi¶n, nªn kh¸ch hµng cã nhu cÇu mua ®Þnh kú vµ lu«n thÝch chñng lo¹i hµng phong phó, kiÓu mÉu phï hîp víi thÞ hiÕu thÈm mü thay ®æi theo thêi gian. §a phÇn ng­êi Mü thÝch mÆc mçi ngµy mét mµu quÇn ¸o kh¸c nhau vµ mÉu m· còng ®a d¹ng nªn h¬n 90 % quÇn ¸o tiªu thô t¹i thÞ tr­êng nµy lµ quÇn ¸o may s½n. Nh×n chung, d©n Mü ¨n mÆc kh¸ phãng kho¸ng: n¬i c«ng së hä chän veston, s¬ mi, quÇn ©u, hay jupe. LÔ héi th× hä thªm c¸c bé ®Çm d¹ héi, ®i ch¬i phè, du lÞch, tËp thÓ thao th× ®a sè dïng ¸o dÖt kim cotton, Polo-shirt, T-shirt víi quÇn jean hay quÇn short. Mïa ®«ng hä th­êng mÆc ®å dÖt kim, kho¸c ¸o len, ¸o Jacket hay ¸o l«ng. Nãi chung quÇn ¸o kh«ng chØ ®a d¹ng mµ rÊt thÓ hiÖn tÝnh c¸ch Mü, ph¶n ¸nh lèi sèng c¸ nh©n tù do kiÓu Mü. Khuynh h­íng chung cña hä lµ chuéng thêi trang, hµng cã nÐt ®éc ®¸o. Hä s½n sµng chÊp nhËn rÊt nhiÒu c¸c lo¹i “mode” kh¸c nhau, thËm chÝ m«tip tr¸i ng­îc nhau, nh­ng ph¶i theo c¸c xu h­íng thêi th­îng. Tuy nhiªn hä còng cã tr×nh ®é nhËn thøc rÊt cao vÒ hµng tiªu dïng: ng­êi Mü muèn cã s¶n phÈm chÊt l­îng ®¶m b¶o mµ gi¸ c¶ phï hîp, bao b× mang tÝnh thÈm mü cao. Ngoµi ra, tÝnh thêi vô còng ®­îc coi lµ yÕu tè kh¸ quan träng, tuæi thä hµng tiªu dïng rÊt ng¾n vµ ng­êi b¸n ph¶i th­êng xuyªn ch¹y ®ua víi thêi trang. XÐt vÒ mÆt ph©n ®o¹n thÞ tr­êng th× thÞ tr­êng B¾c Mü cã nhiÒu ph©n ®o¹n vµ t­¬ng ®èi dÔ tÝnh. Trong khi NhËt B¶n chØ chÊp nhËn hai cÊp chÊt l­îng th× ë thÞ tr­êng nµy hä cã thÓ chÊp nhËn ®Õn n¨m, s¸u cÊp. Hä tiªu thô s¶n phÈm tõ b×nh d©n ®Õn cao cÊp, c¶ hai lo¹i nµy ®Òu cã nhu cÇu lín trªn thÞ tr­êng B¾c Mü. 2.2. T×nh h×nh s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu hµng dÖt may cña thÞ tr­êng B¾c Mü Ngµnh dÖt may ®­îc ®¸nh gi¸ lµ mét ngµnh t­¬ng ®èi quan träng trong hÖ thèng c¸c ngµnh c«ng nghiÖp cña B¾c Mü. Riªng t¹i Mü, ®©y lµ ngµnh c«ng nghiÖp lín ®øng thø m­êi sau c¸c ngµnh xe h¬i, n¨ng l­îng, c¬ khÝ, ho¸ chÊt. Còng nh­ t¹i c¸c n­íc kh¸c, ngµnh dÖt may ë B¾c Mü còng ®­îc chia ra lµm hai m¶ng lín lµ dÖt vµ may. Mü lµ mét trong nh÷ng n­íc s¶n xuÊt b«ng x¬ hµng ®Çu thÕ giíi (chØ sau Trung Quèc). Hµng n¨m, Mü s¶n xuÊt kho¶ng 4,2 triÖu tÊn b«ng x¬. Nh­ng thêi gian gÇn ®©y, s¶n l­îng b«ng x¬ cña Mü cã khuynh h­íng gi¶m : S¶n l­îng b«ng vô 98-99 lµ 13,6 triÖu kiÖn ®· gi¶m rÊt nhiÒu so víi vô 94-95 lµ 19,7 triÖu kiÖn vµ vô b«ng 2002 nµy s¶n l­îng b«ng cña Mü dù ®o¸n chØ cßn 3,8 triÖu tÊn (gi¶m 13% so víi vô n¨m tr­íc)[20]. §èi víi s¶n phÈm may mÆc, ngµnh s¶n xuÊt hµng may mÆc cña B¾c Mü ®Òu chÞu sù c¹nh tranh gay g¾t cña hµng nhËp khÈu tõ c¸c n­íc ch©u ¸ nh­ Trung Quèc, Indonesia, B¨ng la ®Ðt. ¦u thÕ cña c¸c n­íc nµy lµ chi phÝ nh©n c«ng thÊp, lµ ®iÒu rÊt quan träng ®èi víi ngµnh sö dông nhiÒu lao ®éng nhiÒu nh­ dÖt may. H¬n n÷a, trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ cña c¸c n­íc nµy ®Òu ­u tiªn s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu nh÷ng mÆt hµng cã hµm l­îng chÊt x¸m cao vµ tiÕn hµnh nhËp khÈu hµng tiªu dïng. §iÒu nµy gi¶i thÝch cho viÖc hµng n¨m Mü ph¶i nhËp mét khèi l­îng khæng lå hµng dÖt may ®Ó phôc vô nhu cÇu trong n­íc. Tõ n¨m 1970, ngµnh c«ng nghiÖp dÖt may cña Mü ph¶i gi¶m gÇn 500.000 nh©n c«ng v× hµng nhËp khÈu. §Ó ®èi phã víi cuéc c¹nh tranh nµy c¸c nhµ m¸y s¶n xuÊt quÇn ¸o lín cña Mü ®Òu cã nh÷ng ®æi míi ®¸ng kÓ. Mét trong nh÷ng ®æi míi ®¸ng kÓ lµ ®Çu t­ chiÒu s©u vµo c«ng nghÖ ngµnh dÖt: trang bÞ m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh ë c¶ thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc. Ngµnh dÖt may cña B¾c Mü ®­îc hç trî rÊt lín bëi nguyªn liÖu ®Çu vµo kh¸ dåi dµo do s¶n xuÊt b«ng x¬ ph¸t triÓn. Ngoµi ra, Mü cßn thùc hiÖn chiÕn l­îc xuÊt khÈu v¶i vµ nguyªn liÖu, sau ®ã nhËp khÈu thµnh phÈm ngay trong néi bé khèi NAFTA.VÝ dô Mü nhËp quÇn ¸o tõ Mªhic« b»ng nguyªn liÖu v¶i mµ Mü cung cÊp. B¶ng 7- Mét sè c«ng ty b¸n lÎ chñ yÕu hµng may mÆc cña Mü Tªn c«ng ty Doanh sè b¸n hµng may mÆc (tû USD) ThÞ phÇn tiªu dïng (%) Wal-Mart Stores J.C.Penney Co Federated Department Stores Gap.Inc. Target Stores The Limited May Department Stores Sears.Roebuck&Co Kmart 34 22,8 14,5 11,6 10,1 9,7 9,7 8,2 7,2 12,5 8,5 5,5 4,4 3,7 3,7 3,7 2,9 2,6 Tæng gi¸ trÞ 127,8 47,5 Nguån: Ira Kalish, Retail Forward, reported in Women ‘s Wear Daily, April 11,2002 and The Trade Partmentship. B¶ng sè liÖu trªn chØ râ t×nh h×nh tiªu thô trong n­íc vµ kh¶ n¨ng ®¸p øng nhu cÇu. NÕu nh×n vµo m¶ng xuÊt khÈu cña ngµnh dÖt may B¾c Mü th× xuÊt khÈu néi vïng NAFTA chiÕm phÇn lín vµ ngµy cµng t¨ng vÒ tû träng bu«n b¸n néi vïng. N¨m 1990 con sè nµy chØ chiÕm kho¶ng 43% th× n¨m 2000 ®· t¨ng lªn kho¶ng 56 %. VÒ c¬ cÊu hµng xuÊt khÈu th× tû lÖ hµng may cã cao h¬n hµng dÖt mét chót. Mét lîi thÕ trong ngµnh hµng dÖt may cña Mü lµ nh÷ng s¶n phÈm thêi trang cao cÊp, dï gi¸ cao nh­ng vÉn cã chç ®øng vµ c¹nh tranh ®­îc víi c¸c n­íc kh¸c, ®iÓn h×nh nh­ h·ng Levi Strauss & Co, Tommy Hilfiger, Lee, Gap, Wrangler.. 2.3. T×nh h×nh nhËp khÈu hµng dÖt may cña thÞ tr­êng B¾c Mü. Nh­ chóng ta ®· biÕt, thÞ tr­êng B¾c Mü vµ ®Æc biÖt lµ Mü lµ mét thÞ tr­êng hÊp dÉn vµ lÝ t­ëng cña hµng dÖt may. V× s¶n xuÊt trong n­íc kh«ng ®¸p øng ®ñ nhu cÇu, mÆt kh¸c chiÕn l­îc ph¸t triÓn cña Mü còng nghiªng vÒ nhËp khÈu hµng tiªu dïng nªn Mü ®­îc coi lµ mét trong nh÷ng n­íc nhËp khÈu hµng dÖt may lín nhÊt thÕ giíi vµ hµng dÖt may ®­îc xÕp vµo mét trong 10 mÆt hµng thiÕt yÕu trong c¬ cÊu nhËp khÈu cña Mü. B¶ng 8-Kim ng¹ch nhËp khÈu hµng dÖt, may cña thÞ tr­êng B¾c Mü (gåm Mü vµ Canada): §¬n vÞ : TriÖu USD N¨m 1990 1995 1998 1999 2000 2001 Hµng dÖt 8.966 13.476 17.373 18.105 19.875 20.237 Hµng may 23.996 37.004 51.119 53.746 60.493 60.586 Tæng 32.962 50.520 68.492 71.851 80.368 80.823 Nguån : ITCB-Council of Representatives 35th Session, Vietnam2002 Nh­ vËy, trong c¬ cÊu hµng dÖt may nhËp khÈu vµo thÞ tr­êng B¾c Mü th× hµng dÖt chiÕm tû lÖ Ýt h¬n hµng may. Bëi lÏ Mü lµ n­íc cã ­u thÕ vÒ s¶n xuÊt b«ng, sîi nªn kh«ng ph¶i nhËp khÈu nhiÒu. Trong khi ®ã, Mü l¹i kh«ng cã ­u thÕ vÒ gi¸ nh©n c«ng nªn lîi thÕ so s¸nh kÐm h¬n c¸c n­íc kh¸c. V× thÕ B¾c Mü më cöa thÞ tr­êng cña m×nh ®Ó nhËp khÈu. Hµng may mÆc chiÕm tû lÖ 75% trong c¬ cÊu trªn. §Ó t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu vµo Mü, c¸c nhµ xuÊt khÈu cña rÊt nhiÒu n­íc ®· cè g¾ng th©m nhËp vµ chiÕm lÜnh thÞ tr­êng nµy. Mét vÝ dô cña thÞ tr­êng Mü - B¶ng sè liÖu sau ®©y thÓ hiÖn nh÷ng n­íc thµnh c«ng nhÊt, cã chç ®øng v÷ng ch¾c trªn thÞ tr­êng hµng dÖt may Mü. B¶ng 9 - C¸c khu vùc xuÊt khÈu chÝnh hµng dÖt-mayvµo thÞ tr­êng Mü n¨m 2001. Gi¸ trÞ (triÖu USD) Tæng 70.240 1. Mexico 8.954 2. Trung Quèc 6.536 3. Hång K«ng 4.403 4. Hµn Quèc 2.931 5. Ên §é 2.633 6. Indonesia 2.553 Nguån : ITCB-Council of Representatives 35th Session, Vietnam2002 Nh×n vµo b¶ng ta nhËn thÊy c¬ cÊu thÞ phÇn hµng dÖt may ë Mü chia ®Òu cho nhiÒu n­íc, kh«ng cã n­íc nµo chiÕm trªn 15% thÞ phÇn vÒ mÆt hµng nµy. Nh÷ng nhµ cung cÊp ®­îc chia lµm hai khèi: lín nhÊt lµ tõ c¸c n­íc vµ l·nh thæ ch©u ¸ nh­ Trung Quèc, §µi Loan, H«ng K«ng, Hµn Quèc, Ên ®é, Philippin. TiÕp ®Õn lµ khèi NAFTA, mµ chñ yÕu lµ Mªhic«. Tuy nhiªn, c¬ cÊu nµy ®ang cã sù thay ®æi m¹nh mÏ do bu«n b¸n néi vïng NAFTA t¨ng lªn rÊt nhiÒu do ¶nh h­ëng cu¶ HiÖp ­íc khu vùc mËu dÞch tù do B¾c Mü nµy. Trong c¬ cÊu c¸c s¶n phÈm may mÆc mµ Mü th­êng nhËp khÈu ta thÊy sù ®a d¹ng vÒ chñng lo¹i, tõ comple ¸o s¬mi nam n÷, ¸o choµng, ¸o thun c¸c lo¹i ®Õn quÇn ¸o trÎ em, ®å ngñ, ®å lãt, bit tÊt. Trong ®ã, comple vµ bé ®å nam n÷ dÖt th­êng ®­îc nhËp khÈu nhiÒu nhÊt, th­êng chiÕm tû träng trªn 50% trÞ gi¸ nhËp khÈu. C¸c s¶n phÈm cotton vÉn lu«n chiÕm tû träng cao nhÊt trong c¸c s¶n phÈm nhËp khÈu v× thÞ hiÕu tiªu dïng cña d©n Mü thÝch ®å cotton h¬n. N¨m 2000, nhËp khÈu s¶n phÈm cotton lªn dÕn 26149 triÖu USD, chiÕm kho¶ng 20% tæng gi¸ trÞ nhËp khÈu hµng dÖt may cña Mü. 2.4. T×nh h×nh gi¸ c¶ nhËp khÈu hµng dÖt may t¹i thÞ tr­êng B¾c Mü ThÞ tr­êng B¾c Mü vÉn ®­îc ®¸nh gi¸ lµ mét thÞ tr­êng “tho¸ng” vÒ gi¸ c¶. §iÒu ®ã cã nghÜa ng­êi d©n B¾c Mü tiªu dïng kh¸ phãng kho¸ng do møc sèng cña hä cao, nhiÒu tÇng líp d©n c­ nªn cã nhiÒu ph©n ®o¹n thÞ tr­êng. §èi víi ng­êi d©n Mü, chuyÖn ®i shopping ®· trë thµnh mét thãi quen tiªu dïng kh«ng thÓ thiÕu trong cuéc sèng. Trªn thùc tÕ, c¸c nhµ nhËp khÈu B¾c Mü th× vÉn nhËp khÈu víi møc gi¸ cµng thÊp cµng tèt, miÔn lµ kh«ng ®Õn møc ph¸ gi¸ thÞ tr­êng ¶nh h­ëng ®Õn c¸c nhµ s¶n xuÊt trong n­íc. ChÝnh s¸ch nhËp khÈu cña Hoa Kú ®èi víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn ®­îc chia thµnh 4 nhãm rÊt kh¸c nhau. Nhãm 1 gåm c¸c n­íc thµnh viªn WTO, nhãm 2 gåm c¸c n­íc ch­a lµ thµnh viªn WTO nh­ng cã HiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i song ph­¬ng víi Hoa Kú, nhãm 3 lµ c¸c n­íc ®èi lËp víi Hoa Kú, bÞ h¹n chÕ gÇn nh­ hoµn toµn víi Hoa Kú, nhãm 4 lµ nhãm c¸c n­íc ®­îc h­ëng ­u ®·i ®Æc biÖt cña Hoa Kú. Song ®iÒu ®¸ng l­u ý lµ chÝnh s¸ch nhËp khÈu cña Hoa Kú hiÕm khi ®­îc tr×nh bµy cô thÓ mµ phÇn lín ®­îc biÓu hiÖn trùc tiÕp trong c¸c ®¹o luËt, c¸c bµi ph¸t biÓu cña giíi chøc chãp bu kinh tÕ th­¬ng m¹i cña Hoa Kú, ®Æc biÖt tõ c¬ quan ®¹i diÖn th­¬ng m¹i Hoa Kú (USTR). Dï ®Ó thùc thi chÝnh s¸ch nµo th× Hoa Kú còng sö dông thuÕ quan lµm c«ng cô chung víi c¸c n­íc. HÖ thèng thuÕ quan cña Hoa Kú lµ biÓu thuÕ quan hµi hoµ ®­îc thèng nhÊt gi÷a c¸c bang cña Hoa Kú vµ chÝnh thøc ¸p dông tõ 1/1/1989 ( Harmonized System_HS), ®­îc tÊt c¶ c¸c n­íc bu«n b¸n lín trªn thÕ giíi ¸p dông. HÇu hÕt thuÕ quan cña Hoa Kú lµ thuÕ quan theo trÞ gi¸, thuÕ ®­îc tÝnh trªn c¬ së % cña trÞ gi¸ hµng nhËp khÈu (Advalorem duty rate). MÆt hµng dÖt may vµ giµy dÐp th­êng bÞ tÝnh thuÕ suÊt cao h¬n c¸c mÆt hµng kh¸c. Së dÜ chóng ta ph¶i nãi nhiÒu ®Õn thuÕ quan v× gi¸ c¶ nhËp khÈu hµng dÖt may tõ c¸c n­íc vµo thÞ tr­êng B¾c Mü chÞu ¸p lùc c¹nh tranh tõ chÝnh chÕ ®é thuÕ quan mµ Mü dµnh cho n­íc xuÊt khÈu. ViÖt nam hiÖn thuéc nhãm 2, HiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt Mü cã hiÖu lùc tõ 10/12/2001, ®©y lµ mét “h¹ rµo” t­¬ng ®èi lín cho n¨ng lùc c¹nh tranh cña hµng dÖt may ViÖt nam vµo thÞ tr­êng B¾c Mü. Mét vÊn ®Ò n÷a ¶nh h­ëng ®Õn gi¸ c¶ nhËp khÈu hµng dÖt may vµo thÞ tr­êng B¾c Mü chÝnh lµ vÊn ®Ò h¹n ng¹ch, bëi ®Ó cã ®­îc h¹n ng¹ch xuÊt khÈu th× c¸c nhµ xuÊt khÈu ph¶i tr¶ thªm mét kho¶n tiÒn trªn nh÷ng s¶n phÈm xuÊt khÈu . B¶ng sè liÖu sau ®©y cho chóng ta biÕt sù chªnh lÖch vÒ gi¸ c¶ nhËp khÈu do h¹n ng¹ch gi÷a Mü vµ EU B¶ng10-So s¸nh gi¸ c¶ nhËp khÈu hµng dÖt may Mü vµ EU do vÊn ®Ò h¹n ng¹ch ®èi víi c¸c n­íc. §¬n vÞ : phÇn tr¨m(%) N­íc Mü (hµng dÖt) Mü(hµng may) EU(hµng dÖt) EU(hµng may) Hµn Quèc Indonesia Malaysia Philipin Singapore Thailand ViÖt Nam China HongKong 2,4 8,1 8,1 6,5 0,0 8,3 0,0 20,0 1,0 1,9 7,8 7,8 7,8 0,6 13,2 0,0 33 10 1,6 6,3 6,3 5,7 0,2 6,4 7,5 12,0 1,0 0,6 6,0 6,0 6,0 0,2 7,8 7,2 15 5 Nguån: Joseph F.Francois and Dean Spinanger, June 2000. §èi víi vÊn ®Ò nµy, ViÖt nam hiÖn vÉn ch­a bÞ ¸p dông h¹n ng¹ch, song theo tin míi nhÊt tõ «ng Peter Mc Grath _phã chñ tÞch tËp ®oµn siªu thÞ J.Cpenney(Mü), gÇn nh­ ch¾c ch¾n chÝnh phñ Hoa Kú sÏ ¸p dông h¹n ng¹ch ®èi víi hµng dÖt may ViÖt nam, cã thÓ trong n¨m 2003. Nguyªn nh©n lµ do ¸p lùc tõ c¸c nhµ s¶n xuÊt Hoa Kú vµ mét nguyªn nh©n n÷a lµ do s¾p tíi 2005 Mü sÏ ph¶i bá h¼n h¹n ng¹ch dÖt may ®èi víi c¸c n­íc thµnh viªn WTO nªn trong giai ®o¹n nµy Hoa Kú muèn ¸p dông h¹n ng¹ch víi ViÖt nam cµng sím cµng tèt. §iÒu bÊt lîi vÒ phÝa ViÖt nam chØ lµ ®iÒu kiÖn xuÊt khÈu, ®ang tõ xuÊt khÈu tù do th× ph¶i chuyÓn sang xuÊt khÈu cã ®iÒu kiÖn vµ tu©n thñ h¹n ng¹ch. 3. HiÖp ®Þnh hµng dÖt may ATC ®èi víi nhËp khÈu hµng dÖt may cña B¾c Mü. 3.1. ATC lµ g×? N¨m 1994, trong khu«n khæ vßng ®µm ph¸n Uruguay cña Tæ chøc th­¬ng m¹i thÕ giíi WTO, HiÖp ®Þnh vÒ hµng dÖt may ATC _(Agreement on Textile and Clothing) ®· ra ®êi thay thÕ cho HiÖp ®Þnh ®a sîi MFA vµ lµ HiÖp ®Þnh quèc tÕ chÝnh bao trïm trong lÜnh vùc dÖt may. Mäi thµnh viªn cña WTO ®Òu ph¶i tu©n theo c¸c qui ®Þnh cña ATC vµ chØ c¸c thµnh viªn cña WTO ®­îc h­ëng c¸c lîi Ých cña HiÖp ®Þnh. 3.2. TiÕn tr×nh héi nhËp theo ATC Theo qui ®Þnh cña ATC qu¸ tr×nh tù do ho¸ bu«n b¸n c¸c s¶n phÈm dÖt may sÏ tr¶i qua mét thêi gian chuyÓn tiÕp lµ 10 n¨m b¾t ®Çu tõ 1/1/1995 vµ ®­îc chia thµnh 4 giai ®o¹n : _Ngµy1/11995, héi nhËp kh«ng d­íi 16%khèi l­îng hµng ho¸ nhËp khÈu trong n¨m 1990 theo b¶n danh môc hµng ho¸ cña HiÖp ®Þnh _Ngµy 1/11998, héi nhËp kh«ng d­íi 17% tiÕp theo cña khèi l­îng hµng ho¸ nhËp khÈu. _Ngµy 1/1/2002, héi nhËp kh«ng d­íi 18% tiÕp theo cña khèi l­îng hµng ho¸ nhËp khÈu. _Ngµy 1/12005. tÊt c¶ sè hµng ho¸ cßn l¹i ph¶i ®­îc héi nhËp, c¸c h¹n chÕ theo MFA ®­îc lo¹i bá hoµn toµn. HiÖp ®Þnh vÒ hµng dÖt may lµ mét trong nh÷ng thµnh c«ng chÝnh cña Vßng ®µm ph¸n Uruguay, t¹o ra triÓn väng cho ngµnh dÖt may thÕ giíi. Tuy nhiªn, cã rÊt nhiÒu yÕu tè kinh tÕ kh¸c t¸c ®éng tíi viÔn c¶nh dÖt may trong t­¬ng lai. Do lo¹i bá MFA s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu hµng dÖt may ë hÇu hÕt c¸c n­íc xuÊt khÈu ®Òu t¨ng. XuÊt khÈu tõ c¸c n­íc bÞ h¹n chÕ theo MFA tíi c¸c n­íc ¸p ®Æt h¹n ng¹ch sÏ t¨ng 26% ®èi víi hµng may mÆc vµ 10% ®èi víi hµng dÖt. S¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu hµng may ë c¸c n­íc xuÊt khÈu lín cã thÓ bÞ thu hÑp do gi¶m kh¶ n¨ng c¹nh tranh v× gi¸ lao ®éng cao t­¬ng ®èi so víi c¸c n­íc ®Çu t­. Tuy nhiªn c¸c n­íc nµy sÏ ®­îc bï l¹i b»ng t¨ng s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu hµng dÖt nhê nhu cÇu hµng dÖt lµm nguyªn liÖu cho c«ng nghiÖp may t¨ng lªn ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn. VÒ l©u dµi, viÖc lo¹i bá MFA cã thÓ mang l¹i nhiÒu lîi Ých h¬n cho c¸c nhµ xuÊt khÈu míi (c¸c n­íc xuÊt khÈu ë Nam ¸, ASEAN vµ Trung Quèc. NÕu c¸c n­íc nµy cã lîi thÕ so s¸nh vµ cã chÝnh s¸ch phï hîp ph¸t huy ®­îc c¸c lîi thÕ ®ã, hä sÏ cã tiÒm n¨ng lín ®Ó t¨ng c­êng xuÊt khÈu h¬n so víi c¸c n­íc xuÊt khÈu l©u ®êi. T¨ng c­êng xuÊt khÈu sÏ lµm t¨ng GDP, ®Æc biÖt lµ ë c¸c n­íc mµ ngµnh c«ng nghiÖp dÖt may gi÷ vai trß quan träng trong nÒn kinh tÕ. ViÖc lo¹i bá MFA sÏ lµm t¨ng c¬ héi xuÊt khÈu cho tÊt c¶ c¸c n­íc. Trong khi B¾c Mü vµ EU vÉn lµ thÞ tr­êng nhËp khÈu lín cña thÕ giíi ë thÕ kØ 21 th× b¶n th©n c¸c n­íc ph¸t triÓn cã lîi thÕ so s¸nh vÒ sîi tæng hîp phô thuéc vµo møc ®é tù do ho¸ thÞ tr­êng ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn, v× tù do ho¸ th­¬ng m¹i sÏ lµm t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c s¶n phÈm nµy do chi phÝ ®Çu vµo thÊp h¬n. C¸c n­íc ph¸t triÓn vÉn tiÕp tôc chiÕm ­u thÕ vÒ c¸c s¶n phÈm may mÆc chÊt l­îng cao v× hä cã lîi thÕ vÒ thÞ tr­êng vµ thiÕt kÕ h¬n h»n c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn. 3.3. ViÖc ®iÒu chØnh chÝnh s¸ch th­¬ng m¹i vµ c«ng nghiÖp cña c¸c n­íc theo ATC. Nh­ ®· ph©n tÝch ë trªn, ATC sÏ cã nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu hµng dÖt may cña toµn thÕ giíi vµ cña tõng n­íc tuú theo møc ®é riªng biÖt. Tuy nhiªn ®Ó cã thÓ ph¸t huy hÕt tiÒm lùc cña tõng n­íc trong ®iÒu kiÖn míi theo ATC, viÖc ®iÒu chØnh c¸c chiÕn l­îc, chÝnh s¸ch c«ng nghiÖp th­¬ng m¹i sao cho phï hîp lµ rÊt cÇn thiÕt, ®Æc biÖt lµ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn. C¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn cã møc thu nhËp thÊp, c«ng nghiÖp dÖt may ®ãng vai trß quan träng trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸. HiÖn nay, chi phÝ tiÒn l­¬ng thÊp vÉn lµ nh÷ng thuËn lîi lín ®Ó c¸c n­íc nµy tiÕp tôc t¨ng tr­ëng xuÊt khÈu hµng dÖt may. Tuy nhiªn còng cÇn ph¶i t×m ra mét sù kÕt hîp tèi ­u vÒ c¬ cÊu hµng ho¸ xuÊt khÈu tuú theo lîi thÕ so s¸nh vµ lîi thÕ c¹nh tranh t­¬ng øng thÝch hîp víi tõng n­íc. C¬ së h¹ tÇng nh­ ®­êng bé, ®­êng s¾t, c¶ng, ph­¬ng tiÖn th«ng tin, dÞch vô c«ng céng còng rÊt quan träng ®èi víi c¹nh tranh trong xuÊt khÈu. Kinh nghiÖm cña nhiÒu n­íc cho thÊy, ph¶i cã nÒn t¶ng c¬ së h¹ tÇng v÷ng ch¾c tr­íc khi muèn t¨ng tr­ëng xuÊt khÈu. Lo¹i bá MFA sÏ khuyÕn khÝch ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. §Çu t­ n­íc ngoµi cã vai trß quan träng trong ph¸t triÓn quan hÖ th­¬ng m¹i vµ c¶i tiÕn c«ng nghÖ s¶n xuÊt dï c«ng nghiÖp dÖt may th­êng ®­îc coi lµ ngµnh sö dông c«ng nghÖ tr×nh ®é thÊp. S¶n xuÊt sÏ ®­îc c¶i thiÖn nÕu c¸c n­íc cïng nhau cam kÕt xo¸ bá rµo c¶n b»ng c¸c chÝnh s¸ch minh b¹ch vµ hµi hoµ cïng m«i tr­êng kinh tÕ cëi më ®èi víi ho¹t ®éng ®Çu t­ n­íc ngoµi. Còng cÇn l­u ý r»ng c«ng nghÖ míi trong ngµnh dÖt may kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i c«ng nghÖ phÇn cøng (m¸y mãc, thiÕt bÞ) mµ c«ng nghÖ phÇn mÒm l¹i cã ý nghÜa quan träng h¬n. VÊn ®Ò kiÓm tra chÊt l­îng, Marketing, tr×nh ®é qu¶n lÝ tèt kh«ng chØ lµm t¨ng hiÖu qu¶ trong c¸c liªn doanh mµ cßn cã t¸c ®éng tÝch cùc tíi c¸c doanh nghiÖp kh¸c. Bªn c¹nh viÖc thùc hiÖn c¶i c¸ch MFA mét c¸ch nghiªm ngÆt cßn cÇn ph¶i cã biÖn ph¸p h¹n chÕ viÖc tiÕp tôc duy tr× b¶o hé d­íi c¸c h×nh thøc kh¸c. C¸c n­íc xuÊt khÈu cã quyÒn yªu cÇu ®iÒu chØnh xu h­íng nµy th«ng qua WTO vµ c¸c tæ chøc quèc tÕ kh¸c. H¬n n÷a, nh×n chung thuÕ quan vÒ hµng dÖt may vÉn cao h¬n nhiÒu so víi ®¸nh thuÕ vµo hµng c«ng nghiÖp. Trong khi møc thuÕ ®¸nh vµo hµng c«ng nghiÖp ®­îc c¸c n­íc ph¸t triÓn cam kÕt gi¶m kho¶ng 40% th× thuÕ ®«Ý víi hµng dÖt may chØ ®­îc gi¶m kho¶ng 22%. C¸c n­íc xuÊt khÈu cÇn cè g¾ng phèi hîp víi nhau th«ng qua WTO ®Ó gi¶m thuÕ hµng dÖt may xuèng t­¬ng ®­¬ng víi c¸c hµng ho¸ kh¸c. §èi víi xuÊt khÈu hµng dÖt may vµo thÞ tr­êng B¾c Mü, HiÖp ®Þnh ATC cã ¶nh h­ëng nh­ thÕ nµo? Thùc tÕ, chØ c¸c n­íc thµnh viªn WTO míi chÞu ¶nh h­ëng cña HiÖp ®Þnh, song phÝa ViÖt nam do cã HiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i song ph­¬ng nªn ®Õn 2005 phÝa Hoa Kú vÉn ph¶i dµnh cho ta nh÷ng ­u ®·i nh­ MFN, xo¸ bá h¹n ng¹ch.v.v. Nh­ng ®©y chØ lµ riªng víi thÞ tr­êng Hoa Kú, cßn víi Canada, Mªhic« th× vÊn ®Ò ViÖt nam gia nhËp tæ chøc WTO lµ ®iÒu kiÖn còng rÊt quan träng ®Ó t¨ng tr­ëng xuÊt khÈu hµng dÖt may vµo thÞ tr­êng B¾c Mü. Tãm l¹i, ch­¬ng I víi nh÷ng nÐt kh¸i qu¸t nhÊt vÒ Marketing quèc tÕ, vÊn ®Ò c¹nh tranh quèc tÕ hiÖn nay vµ ®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t t×nh h×nh thÞ tr­êng hµng dÖt may B¾c Mü, ®· cho ta thÊy bøc tranh toµn c¶nh vÒ mét thÞ tr­êng tiÒm n¨ng mµ chóng ta ®ang h­íng tíi. Song lùc cña chóng ta hiÖn nay nh­ thÕ nµo? Cã ®¸p øng ®­îc thÞ tr­êng B¾c Mü hay kh«ng vµ triÓn väng ph¸t triÓn ra sao? Ch­¬ng II sÏ tiÕp tôc t×m hiÓu vÒ t×nh h×nh s¶n xuÊt, xuÊt khÈu hµng dÖt may vµo thÞ tr­êng B¾c Mü. Ch­¬ng II:T×nh h×nh xuÊt khÈu hµng dÖt may cña ViÖt Nam vµo thÞ tr­êng B¾c Mü I.§¸nh gi¸ kh¸i qu¸t t×nh h×nh s¶n xuÊt trong n­íc. Ngµnh dÖt may ë ViÖt nam lµ ngµnh c«ng nghiÖp truyÒn thèng cã nhiÒu ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn. Tõ khi §æi Míi, c¸c doanh nghiÖp dÖt may kh«ng cßn ®­îc bao cÊp n÷a mµ ph¶i tù h¹ch to¸n c¶ ®Çu vµo, ®Çu ra, tù t×m cho m×nh thÞ tr­êng tiªu thô. Tuy nhiªn, ngµnh kh«ng ngõng ph¸t triÓn c¶ vÒ qui m«, n¨ng lùc s¶n xuÊt, tr×nh ®é trang thiÕt bÞ, ngµy mét t¨ng nhanh c¶ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng s¶n phÈm. Cho ®Õn nay, s¶n phÈm dÖt may ViÖt nam ®· ®¸p øng ®­îc mét phÇn ®¸ng kÓ nhu cÇu cña ng­êi tiªu dïng trong n­íc vµ cã kh¶ n¨ng xuÊt khÈu lín sang c¸c thÞ tr­êng khã tÝnh nh­ EU, NhËt B¶n, B¾c Mü..ViÖc xuÊt khÈu hµng dÖt may ®· ®em l¹i mét kho¶n ngo¹i tÖ kh«ng nhá ®Ó ®æi míi vµ n©ng cÊp toµn bé trang thiÕt bÞ c«ng nghÖ cña ngµnh dÖt may. Ngµnh dÖt may kh«ng chØ ®em l¹i nguån tÝch luü cho nÒn kinh tÕ mµ cßn gãp phÇn quan träng gi¶i quyÕt viÖc lµm, mang l¹i thu nhËp cho ng­êi lao ®éng, t¹o sù æn ®Þnh kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi trong c¶ n­íc. N­íc ta cã sè d©n ®«ng, nguån lao ®éng dåi dµo, ng­êi ViÖt nam l¹i cã truyÒn thèng cÇn cï, khÐo lÐo vµ rÊt s¸ng t¹o. MÆt kh¸c, gi¸ c¶ sinh ho¹t thÊp nªn chi phÝ nh©n c«ng rÎ h¬n t¹o ®iÒu kiÖn quan träng cho hµng dÖt may cã ­u thÕ c¹nh tranh râ rÖt. §Æc ®iÓm cña ngµnh dÖt may kh«ng ®ßi hái vèn ®Çu t­ lín, quay vßng vèn nhanh, ®éi ngò c«ng nh©n lµnh nghÒ cã thÓ s¶n xuÊt ®­îc nh÷ng s¶n phÈm chÊt l­îng cao. H¬n n÷a, ViÖt nam cßn cã vÞ trÝ thuËn lîi cho viÖc chuyªn chë hµng ho¸ b»ng ®­êng biÓn nªn gi¶m ®­îc chi phÝ vËn t¶i. ViÖt nam còng n»m trong khèi c¸c n­íc vµ l·nh thæ xuÊt khÈu lín hµng dÖt may nh­ Trung Quèc, Hµn Quèc, Th¸i Lan, Hång K«ng, §µi Loan, nªn ngµnh c«ng nghiÖp ViÖt nam ®ang lµ mét thÞ tr­êng hÊp dÉn ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. Cã thÓ nãi, ph¸t triÓn ngµnh dÖt may ViÖt nam lµ ph¸t huy tèi ®a nh÷ng lîi thÕ lín hiÖn nay ®Ó ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ cña ®Êt n­íc. 1. N¨ng lùc s¶n xuÊt, c¬ së vËt chÊt kü thuËt. 1.1. N¨ng lùc s¶n xuÊt Nh×n mét c¸ch tæng thÓ, chóng ta thÊy, gi¸ trÞ s¶n phÈm cña ngµnh dÖt may hiÖn nay ®ang chiÕm 8,5% tæng gi¸ trÞ cña toµn ngµnh c«ng nghiÖp ViÖt nam, trong ®ã ngµnh dÖt chiÕm 4,6%, ngµnh may chiÕm 3,9%. §iÒu ®ã kh¼ng ®Þnh râ vÞ trÝ cña ngµnh dÖt may trong c¬ cÊu c¸c ngµnh c«ng nghiÖp. B¶ng 11- Tæng quan vÒ s¶n xuÊt hµng dÖt, may cña n­íc ta nh÷ng n¨m qua. §¬n vÞ: tØ ®ång S¶n phÈm 1996 1997 1998 1999 2000 S¶n phÈm dÖt 7803,7 8838,2 11313,5 11197,3 13627,2 S¶nphÈm may 5137,7 8837 9683,4 9352,3 11091,8 Nguån : Niªn gi¸m thèng kª 2001-NXB Thèng kª. Tõ b¶ng thèng kª trªn, chóng ta thÊy, dÖt vµ may ®¹t gi¸ trÞ s¶n xuÊt gÇn t­¬ng ®­¬ng nhau. Tuy nhiªn, vÒ chiÒu h­íng ph¸t triÓn hiÖn nay ngµnh may ®ang ph¸t triÓn tèt h¬n, ®Æc biÖt lµ may c«ng nghiÖp xuÊt khÈu, HiÖn nay, ngµnh dÖt trong n­íc vÉn ch­a ®ñ ®¸p øng cho ngµnh may mµ chóng ta vÉn ph¶i nhËp ngo¹i kh¸ nhiÒu. Theo nguån sè liÖu cña Tæng c«ng ti DÖt_ may ViÖt nam ®Õn 28/02/2002, t×nh h×nh s¶n xuÊt cña ngµnh dÖt may ViÖt nam hiÖn nay ®­îc ®¸nh gi¸ qua s¶n l­îng sîi, s¶n l­îng dÖt, vµ s¶n l­îng may cña c¸c doanh nghiÖp dÖt vµ may nh­ sau: B¶ng12- T×nh h×nh n¨ng lùc s¶n xuÊt cña ngµnh dÖt may. Doanh nghiÖp S¶n l­îng sîi (tÊn) S¶n l­îng dÖt S¶n l­îng may V¶i dÖt (1000m2) §an kim (1000 kg) Sp ®an thoi (1000 chiÕc) Sp ®an kim (1000 chiÕc) Tæng céng Doanh nghiÖp dÖt 100.008 159.774 13.000 16.113 32.200 48.333 Doanh nghiÖp may 65.029 6.908 71.937 Tæng céng 100.008 159.774 13.000 81.162 39.108 120.270 Nguån: B¸o c¸o n¨ng lùc s¶n xuÊt-Tæng c«ng ti DÖt- may ViÖt Nam MÆc dï ®©y míi chØ lµ b¶ng tæng kÕt n¨ng lùc dÖt may cña c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn thuéc Tæng c«ng ti DÖt- may ViÖt Nam nh­ng còng nãi lªn kh¸ râ t×nh h×nh s¶n xuÊt toµn ngµnh dÖt may n­íc ta ®· cã nh÷ng b­íc ph¸t triÓn râ rÖt. VÝ dô, s¶n l­îng sîi dÖt n¨m 1991 míi lµ 40 ngh×n tÊn, ®Õn n¨m 1997 lµ 69 ngh×n tÊn vµ ®Õn n¨m 2002 ®· ®¹t con sè 100 ngh×n tÊn. Nh÷ng con sè trªn cho thÊy kh¶ n¨ng s¶n xuÊt sîi, nguyªn liÖu cung cÊp cho c¸c c«ng ty may ®· t¨ng lªn. Tuy nhiªn nh­ ®· nãi ë trªn ngµnh dÖt vÉn ph¶i t¨ng c­êng h¬n n÷a kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña m×nh, kh«ng chØ b»ng lßng víi viÖc cung cÊp cho c¸c doanh nghiÖp may trong n­íc nh­ hiÖn nay. Trong ngµnh dÖt may, c¸c c¬ së s¶n xuÊt ph©n bè trªn c¶ n­íc nh­ng sù ph©n bè ®ã ch­a ®¶m b¶o thùc sù hîp lÝ. HiÖn nay Tæng c«ng ty DÖt-may ViÖt nam cã h¬n 40 doanh nghiÖp thµnh viªn h¹ch to¸n ®éc lËp (tham gia s¶n xuÊt tõ kÐo sîi, dÖt v¶i ®Õn c¸c kh©u may mÆc), mét c«ng ty tµi chÝnh, 4 xÝ nghiÖp c¬ khÝ, 2 c«ng ti liªn doanh, 2 viÖn nghiªn cøu øng dông vµ 3 tr­êng ®µo t¹o kinh tÕ kü thuËt, 2 c«ng ty dÞch vô th­¬ng m¹i ë Hµ néi vµ thµnh phè Hå ChÝ Minh, c¸c chi nh¸nh ë §µ N½ng vµ H¶i Phßng. XÐt trªn c¶ n­íc, ngµnh dÖt -may ViÖt nam hiÖn cã gÇn 250 c¬ së s¶n xuÊt dÖt vµ 500 c¬ së s¶n xuÊt may, cã c¶ doanh nghiÖp quèc doanh vµ ngoµi quèc doanh, ph©n bè chñ yÕu ë c¸c thµnh phè lín thuéc hai miÒn B¾c, Nam nhiÒu h¬n ( nh­ thµnh phè Hå ChÝ Minh, Hµ Néi, §µ N½ng..). §èi víi khu vùc ngoµi quèc doanh, ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n, hé c¸ thÓ cã møc t¨ng nhanh vÒ sè c¬ së vµ gi¸ trÞ s¶n xuÊt. §iÒu ®ã t¹o thÕ ph¸t triÓn t­¬ng ®èi hµi hoµ vµ m¹nh mÏ cho ngµnh dÖt may ViÖt nam. §iÒu ®¸ng chó ý lµ sè l­îng nh©n c«ng thu hót vµo ngµnh may hiÖn nay lªn tíi kho¶ng nöa triÖu ng­êi, chiÕm 20% lùc l­îng lao ®éng trong ngµnh c«ng nghiÖp chÕ t¸c cña ViÖt Nam (trong ®ã 80%lµ n÷). VÒ tr×nh ®é v¨n ho¸ vµ chuyªn m«n kü thuËt cña ngµnh, tr×nh ®é phæ th«ng chiÕm ®a sè víi 66% trong khi c«ng nh©n lµnh nghÒ chØ chiÕm 28,6%. Bªn c¹nh ®ã lùc l­îng lao ®éng cã tr×nh ®é trung cÊp vµ ®¹i häc-lùc l­îng cÇn thiÕt ®Ó ph¸t triÓn ngµnh dÖt may c¶ vÒ kü thuËt còng nh­ kü n¨ng bu«n b¸n trªn th­¬ng tr­êng chØ chiÕm cã 5,5%. NÕu so víi tû lÖ c¸c n­íc kh¸c lµ 5-20% cã tr×nh ®é ®¹i häc vµ trªn ®¹i häc, con sè nµy cña ViÖt nam vÉn cßn rÊt thÊp. Nguyªn nh©n lµ do c«ng t¸c ®µo t¹o lao ®éng chÊt x¸m cho ngµnh dÖt may lµ sinh viªn theo häc ngµnh c«ng nghÖ nµy cßn Ýt so víi nhu cÇu, c¸c c¬ së ®µo t¹o c¸n bé cho ngµnh cã xu h­íng bÞ co l¹i. Ngµnh ®ang ®øng tr­íc nguy c¬ khñng ho¶ng thiÕu ®éi ngò c¸n bé khoa häc kü thuËt. Theo dù b¸o cña Tæng c«ng ti dÖt may ViÖt nam, hµng n¨m ngµnh dÖt may n­íc ta cÇn bæ sung kho¶ng 30000 lao ®éng cã tay nghÒ cao, trong ®ã cã kho¶ng 400 kü s­ c«ng nghÖ. Ngµnh dÖt may cÇn chó ý ®Çu t­ h¬n n÷a tay nghÒ còng nh­ n¨ng lùc cña c¸n bé c«ng nh©n viªn nh»m ®¸p øng ®­îc nhu cÇu t¨ng tr­ëng cña ngµnh. 2.1. C¬ së vËt chÊt kü thuËt trang bÞ trong s¶n xuÊt Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, trang thiÕt bÞ ngµnh dÖt may ®· t¨ng nhanh c¶ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng, nhÊt lµ vÒ tÝnh n¨ng c«ng dông tõ m¸y ®¹p ch©n C22 cña Liªn X« cò, m¸y 8322 cña §øc ®Õn m¸y Juki cña NhËt vµ FFAP cña CHLB §øc. VÝ dô ®iÓn h×nh ë Tæng c«ng ti dÖt may ViÖt nam ®· ®Çu t­ c¶i t¹o, n©ng cÊp thay thÕ côc bé nh­ ®­a tù ®éng Auto-Leveller m¸y ghÐp, uster m¸y èng vµ hÖ thèng ch¶i b«ng ®Ó tËn dông gÇn 500000 cäc sîi ch­a cã ®iÒu kiÖn thay thÕ ë c¸c nhµ m¸y kÐo sîi. Võa qua, Tæng c«ng ty còng thay thÕ trªn 4000 m¸y dÖt khæ hÑp, mÊt hÖ tù ®éng kh«ng ®¶m b¶o chÊt l­îng s¶n phÈm, ®ång thêi ph¶i ®æi míi toµn bé sè thiÕt bÞ hå m¾c ®¸nh èng nh»m ®¸p øng cho m¸y dÖt hiÖn ®¹i tèc ®é cao, khæ réng. Tæng c«ng ti cßn thay thÕ míi thiÕt bÞ dÖt kim trßn vµ däc ®Çu t­ tr­íc 1975 ®· bÞ h­ háng nhiÒu, kh«ng cßn phï hîp thêi trang dÖt kim trªn thÕ giíi.ThiÕt bÞ dÖt kim còng ®­îc thay thÕ 55% ®Ó ®ång bé lµm ra c¸c mÆt hµng cao cÊp vµ 45% ®­îc n©ng cÊp, bæ sung ®Ó hoµn thiÖn d©y chuyÒn ®ång bé. §Ó ®¸p øng yªu cÇu chÊt l­îng s¶n phÈm cao, c«ng nghÖ may ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn kh¸ kÞp thêi, c¸c d©y chuyÒn may ®­îc bè trÝ theo qui m« võa ph¶i (25 m¸y), sö dông 34 -37 lao ®éng gän nhÑ vµ cã nh©n viªn kiÓm tra th­êng xuyªn, cã kh¶ n¨ng chÊn chØnh sai sãt ngay còng nh­ thay ®æi m· hµng nhanh. Kh©u hoµn tÊt ®­îc l¾p ®Æt c¸c thiÕt bÞ ®ãng tói, sóng b¾n nh·n, m¸y dß kim...C«ng nghÖ tin häc còng ®­îc ®­a vµo mét sè kh©u s¶n xuÊt ë mét sè c«ng ty. Bªn c¹nh nh÷ng chuyÓn biÕn tÝch cùc trªn, mÆt h¹n chÕ ®iÓn h×nh nhÊt cña ngµnh dÖt may ViÖt nam hiÖn nay lµ n¨ng suÊt lao ®éng cßn thÊp, gi¸ thµnh s¶n phÈm cao. Nguyªn nh©n chÝnh cña t×nh tr¹ng nµy lµ do tr×nh ®é c«ng nghÖ ch­a cao vµ ch­a ®ång bé, tæ chøc s¶n xuÊt ch­a hîp lÝ, møc ®é sö dông dông cô chuyªn dïng thÊp. Bªn c¹nh ®ã, n¨ng lùc thiÕt kÕ mÉu mèt vµ kü thuËt may c«ng nghiÖp cßn yÕu, kh©u c¾t ch­a ®¶m b¶o, cßn dïng ph­¬ng ph¸p thñ c«ng. So víi c«ng nghÖ cña c¸c n­íc Trung Quèc, Th¸i Lan th× tr×nh ®é c«ng nghÖ cña ViÖt nam l¹c hËu kho¶ng 5-7 n¨m, phÇn mÒm ®iÒu khiÓn l¹c hËu tõ 15-20 n¨m. HiÖn nay chØ huy ®éng ®­îc kho¶ng 60% n¨ng lùc hiÖn cã. Nh×n chung, trong ngµnh dÖt may ViÖt nam hiÖn nay, trang bÞ ®· ®­îc n©ng cao so víi chÝnh chóng ta tr­íc ®©y, song vÉn cßn thua kÐm nhiÒu so víi c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn, thËm chÝ cßn ®i sau c¶ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn trong khu vùc nh­ Trung Quèc, Th¸i lan, Malaysia.... 2.Tiªu thô trong n­íc vµ kh¶ n¨ng xuÊt khÈu. 2.1. T×nh h×nh t¨ng tr­ëng vÒ s¶n xuÊt cña ngµnh dÖt may ViÖt nam Trong thêi gian qua, s¶n xuÊt cña ngµnh dÖt may nh»m ®¸p øng tiªu dïng trong n­íc, ®Æc biÖt ngµnh may c«ng nghiÖp phôc vô xuÊt khÈu ®· cã rÊt nhiÒu thµnh tùu ®¸ng kÓ. NÕu nh­ n¨m 1990 xuÊt khÈu hµng dÖt may ®¹t 20 triÖu USD th× ®Õn n¨m 1995 ®· ®¹t 850 triÖu USD vµ n¨m 2001 võa qua, xuÊt khÈu ®¹t 1975,4 triÖu USD, trong ®ã phÇn lín lµ s¶n phÈm cña c«ng nghiÖp may. Nh­ chóng ta ®· biÕt, ­u thÕ vèn Ýt, quay vßng nhanh, kh¶ n¨ng xuÊt khÈu cao nªn ngµnh may c«ng nghiÖp lµ lÜnh vùc ph¸t ®¹t nhÊt trong toµn ngµnh dÖt may. §Æc biÖt khi thÞ tr­êng xuÊt khÈu ngµy cµng ®­îc më réng th× gi¸ trÞ s¶n l­îng cña ngµnh may t¨ng vät h¬n so víi n¨m tr­íc ®ã. Nh×n chung toµn ngµnh cã tèc ®é t¨ng tr­ëng kh¸(10,7%/n¨m).Trong thêi gian qua, xuÊt khÈu t¨ng 59%, riªng may mÆc chiÕm kho¶ng 15% tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu cña c¶ n­íc, t¹o viÖc lµm cho gÇn 50 v¹n lao ®éng, ch­a kÓ sè lao ®éng trong c¸c ngµnh cung cÊp nguyªn liÖu cho ngµnh dÖt nh­ trång b«ng, trång d©u, nu«i t»m.. 2.2. C¬ cÊu s¶n phÈm cña hµng dÖt may ViÖt nam. Ngµnh dÖt, may ViÖt nam còng nh­ ngµnh dÖt may cña c¸c n­íc kh¸c ®­îc chia ra lµm 2 m¶ng chñ yÕu lµ dÖt vµ may. Nãi vÒ s¶n phÈm dÖt, chóng ta th­êng nh¾c tíi c¸c s¶n phÈm dÖt nh­ dÖt th­êng, dÖt kim, dÖt len, dÖt lôa, dÖt gÊm, dÖt thæ cÈm. Tuy nhiªn c¸c s¶n phÈm dÖt mang tÝnh ®éc ®¸o, riªng cã cña ViÖt nam th­êng lµ dÖt thñ c«ng tõ c¸c chÊt liÖu tù nhiªn ®Æc s¾c nh­ t¬ t»m, sîi b«ng, ®ay..t¹o nªn nh÷ng s¶n phÈm v¶i næi tiÕng nh­ lôa Hµ §«ng, lôa V¹n Phóc, thæ cÈm Mai Ch©u, Hoµ B×nh..Tuy nhiªn nh÷ng s¶n phÈm thñ c«ng nµy chØ mang tÝnh chÊt “®Æc s¶n” chø xÐt vÒ tû träng trong toµn ngµnh dÖt th× chiÕm rÊt Ýt. PhÇn lín c¸c s¶n phÈm dÖt cña chóng ta lµ c¸c s¶n phÈm dÖt c«ng nghiÖp t¹i c¸c nhµ m¸y dÖt lín nh­ C«ng ti dÖt Hµ Néi, C«ng ti dÖt 8-3, C«ng ti dÖt kim ®«ng xu©n, C«ng ti dÖt Nam §Þnh. C¸c lo¹i s¶n phÈm dÖt chñ yÕu lµ sîi OE dµnh cho ®an kim, sîi cäc th­êng, v¶i còng cã v¶i dÖt th­êng vµ v¶i ®an kim. B¶ng sè liÖu sau ®©y cho biÕt s¶n l­îng sîi cña s¶n phÈm dÖt: B¶ng 13-C¬ cÊu s¶n phÈm dÖt cña Tæng c«ng ti dÖt may ViÖt nam( ®Õn 28/2/2002) S¶n phÈm Sè l­îng Sîi Sîi OE(chiÕc) Sîi cäc(chiÕc) 10.178 (rotor) 885.756 (cäc sîi) V¶i V¶i dÖt(1000m2) §an kim (kg) 159.774 13.000 Nguån: Tæng c«ng ty DÖt- may ViÖt Nam Nh×n vµo b¶ng sè liÖu trªn, chóng ta nhËn thÊy, s¶n phÈm v¶i dÖt chiÕm tû träng lín h¬n s¶n phÈm v¶i ®an kim, sîi OE chiÕm tû träng ch­a nhiÒu. Nhu cÇu thÞ tr­êng hiÖn nay ®ang më réng s¶n phÈm ®an kim, ®Æc biÖt lµ thÞ tr­êng B¾c Mü. VËy s¶n phÈm sîi OE, dÖt ®an kim cÇn ®Èy m¹nh h¬n n÷a ®Ó ®¸p øng nhu cÇu lín cña thÞ tr­êng hiÖn nay. Thø ®Õn lµ c¬ cÊu s¶n phÈm may mÆc. Ngµnh may mÆc phong phó h¬n vÒ c¬ cÊu s¶n phÈm v× ®©y míi chÝnh lµ c¬ cÊu chÝnh cho xuÊt khÈu hµng dÖt may cña ViÖt nam. Tr­íc ®©y, c¸c s¶n phÈm may c«ng nghiÖp chñ yÕu lµ c¸c lo¹i quÇn ¸o b¶o hé lao ®éng, quÇn ¸o th­êng dïng ë nhµ hay ®ång phôc häc sinh. Cho ®Õn nay, c¬ cÊu s¶n phÈm ®· thay ®æi rÊt nhiÒu, phong phó h¬n rÊt nhiÒu vÒ chñng lo¹i ®Ó ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña nh÷ng nhµ nhËp khÈu. C¸c s¶n phÈm ®­îc më réng h¬n, gåm c¶ quÇn ¸o thÓ thao, quÇn ¸o jean, comple, veston v.v. Ngay c¶ s¶._.tin vËn chuyÓn. Ba lµ, g¾n c¸c c«ng tr×nh míi vÒ kÐo sîi vµ dÖt v¶i tæng hîp víi c«ng tr×nh dÇu khÝ, g¾n c¸c c«ng tr×nh chÕ biÕn kÐo sîi tù nhiªn víi vïng chuyªn canh b«ng, t¬ t»m nh»m h×nh thµnh nh÷ng tæ hîp c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i, tiÕt kiÖm lao ®éng x· héi, gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm. Bèn lµ, kh¾c phôc nh÷ng bÊt cËp trong c«ng t¸c qu¶n lÝ xuÊt nhËp khÈu, c¸c chÝnh s¸ch tµi chÝnh, thuÕ, vèn, ­u ®·i ®Çu t­, c¶i c¸ch thñ tôc hµnh chÝnh r­êm rµ ®ang g©y trë ng¹i cho c¸c nhµ ®Çu t­ còng nh­ c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt, kinh doanh nh»m t¹o mét m«i tr­êng thuËn lîi cho ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp t¹o thÕ m¹nh trong thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi th«ng qua hÖ thèng chÝnh s¸ch ®Çu t­ th«ng tho¸ng. N¨m lµ, g¾n c«ng nghiÖp dÖt, may qui m« nhá, xÝ nghiÖp cæ phÇn, xÝ nghiÖp t­ nh©n vµ c¸c hé c¸ thÓ víi c¸c vïng lµng nghÒ truyÒn thèng ®Ó ph¸t huy thÕ m¹nh cña mäi thµnh phÇn kinh tÕ trong kinh doanh xuÊt khÈu. S¸u lµ, g¾n c«ng nghiÖp dÖt,may thµnh khu c«ng nghiÖp liªn hoµn nguyªn liÖu, sîi, dÖt,nhuém, may, dÞch vô..gi¶m chi phÝ vËn chuyÓn s¶n phÈm, thóc ®Èy c«ng nghiÖp ho¸ vµ thu hót gäi vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. 1.6. C¶i tiÕn thñ tôc xuÊt nhËp khÈu. Tr­íc hÕt, Nhµ n­íc cÇn ®¬n gi¶n ho¸ thñ tôc nhËp nguyªn phô liÖu, nhËp hµng mÉu, nhËp b¶n vÏ ®Ó thùc hiÖn c¸c hîp ®ång gia c«ng xuÊt khÈu. HiÖn nay, kh©u thñ tôc nµy vÉn cßn qu¸ r­êm rµ, mÊt nhiÒu thêi gian, g©y nhiÒu khã kh¨n cho c¸c doanh nghiÖp ®Æc biÖt c¸c hîp ®ång gia c«ng th­êng cã thêi h¹n ng¾n. Chóng ta còng nªn ®¬n gi¶n thñ tôc hoµn thuÕ nhËp khÈu vµ x©y dùng møc thuÕ chi tiÕt cho c¸c lo¹i nguyªn liÖu nhËp khÈu, c¶i tiÕn thñ tôc hoµn thuÕ cho nh÷ng c¬ së s¶n xuÊt hµng nguyªn phô liÖu phôc vô c¸c doanh nghiÖp may xuÊt khÈu. S¾p tíi, Nhµ n­íc cÇn xem xÐt, cho phÐp doanh nghiÖp xuÊt khÈu nép thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®èi víi nguyªn liÖu ®­îc tiÕn hµnh sau khi xuÊt khÈu, thay v× ph¶i nép ngay sau khi nhËp khÈu. 1.7. §Èy m¹nh c«ng t¸c xóc tiÕn th­¬ng m¹i vµ tËp trung thÞ tr­êng. Bé Th­¬ng m¹i, Bé C«ng nghiÖp, HiÖp héi c¸c nhµ s¶n xuÊt hµng dÖt may vµ Tæng c«ng ty DÖt may cÇn phèi hîp vµ gi÷ vai trß ®Çu mèi ®Ó ®Þnh h­íng vµ tæ chøc xóc tiÕn th­¬ng m¹i phôc vô cho c«ng t¸c xuÊt khÈu. CÇn th­êng xuyªn phèi hîp trong kh©u tæ chøc c¸c ®oµn kh¶o s¸t thÞ tr­êng hoÆc phèi hîp tæ chøc cho c¸c doanh nghiÖp n¾m b¾t th«ng tin thÞ tr­êng cËp nhËt, tham gia héi chî triÓn l·m trong vµ ngoµi n­íc ®Ó tõ ®ã c¸c doanh nghiÖp tù rót kinh nghiÖm, t×m ra nh÷ng ph­¬ng thøc ho¹t ®éng phï hîp vµ hiÖu qu¶. MÆt kh¸c cÇn cã c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch hç trî c¸c doanh nghiÖp t¨ng c­êng qu¶ng c¸o s¶n phÈm cña m×nh trªn Internet vµ c¸c ph­¬ng tiÖn truyÒn th«ng kh¸c. Tuy nhiªn ho¹t ®éng nghiªn cøu thÞ tr­êng xuÊt khÈu th­êng v­ît qu¸ kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña nhiÒu doanh nghiÖp, ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. Do vËy, trong thùc tÕ, c¸c th­¬ng vô t¹i c¸c n­íc nhËp khÈu ®ãng vai trß quan träng. ViÖt nam ®· cã th­¬ng vô t¹i hÇu hÕt c¸c n­íc, do ®ã c¸c ®¹i diÖn th­¬ng m¹i cã thÓ n¾m b¾t nhanh nh¹y c¸c thÞ tr­êng ®Ó th«ng tin kÞp thêi cho c¸c doanh nghiÖp. Song ®¹i diÖn th­¬ng m¹i nãi chung khã cã thÓ bao qu¸t c¸c vÊn ®Ò cña tõng ngµnh. V× vËy ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ xuÊt khÈu, ngµnh dÖt may nªn më c¸c v¨n phßng ®¹i diÖn t¹i c¸c thÞ tr­êng xuÊt khÈu quan träng nh­ EU, NhËt, Mü... V¨n phßng ®¹i diÖn cã nhiÖm vô nh­ : n¾m b¾t kÞp thêi t×nh h×nh vÒ gi¸ c¶, tû gi¸, qui ®Þnh h¶i quan, nh÷ng chÝnh s¸ch th­¬ng m¹i ®Çu t­ cña c¸c n­íc nhËp khÈu vÒ hµng dÖt may, ®ång thêi, giíi thiÖu s¶n phÈm ViÖt nam, t×m hiÓu yªu cÇu mÆt hµng cña c¸c n­íc nhËp khÈu. V¨n phßng ®¹i diÖn t¹i c¸c thÞ tr­êng cÇn tiÕp cËn nhanh nh¹y c¸c th«ng tin vÒ c¸c doanh nghiÖp vµ s¶n phÈm dÖt may xuÊt khÈu bao gåm c¶ c¸c s¶n phÈm truyÒn thèng, s¶n phÈm ®Æc tr­ng cña ViÖt nam phôc vô c«ng t¸c xóc tiÕn th­¬ng m¹i, gióp c¸c doanh nghiÖp t×m kiÕm ®èi t¸c vµ c¬ héi thÞ tr­êng xuÊt khÈu. 2. C¸c nhãm gi¶i ph¸p tõ phÝa doanh nghiÖp (nhãm gi¶i ph¸p vi m«). 2.1. Nhãm gi¶i ph¸p vÒ thÞ tr­êng theo gãc ®é Marketing quèc tÕ. BÊt k× mét doanh nghiÖp nµo còng kh«ng thÓ tù b»ng lßng víi thÞ phÇn mµ m×nh ®· cã. Môc tiªu cña c¸c nhµ doanh nghiÖp dÖt may ViÖt nam còng vËy, ph¶i v­¬n ra ®­îc thÞ tr­êng thÕ giíi. ChÝnh v× thÕ chiÕn l­îc thÞ tr­êng lu«n ®­îc ®Æt lªn hµng ®Çu trong mçi chiÕn l­îc ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. Tuy nhiªn v­¬n ra thÞ tr­êng thÕ giíi trong bèi c¶nh hiÖn nay kh«ng thÓ ®ång nhÊt c¸c thÞ tr­êng n­íc ngoµi víi nhau ®­îc, bëi lÏ ®iÒu kiÖn luËt ph¸p, bu«n b¸n, thÞ hiÕu ë mçi thÞ tr­êng mçi kh¸c nhau. Do vËy, viÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng xuÊt khÈu ph¶i ®­îc chó träng. Do vËy c¸c nhµ xuÊt khÈu ph¶i tù m×nh gi¶i ®¸p c©u hái : Ai sÏ lµ nh÷ng kh¸ch hµng chñ yÕu cña m×nh? Hä cÇn chñng lo¹i s¶n phÈm nµo? Bao nhiªu? Khi nµo vµ ë ®©u?v.v.. C¸c doanh nghiÖp cÇn cã kÕ ho¹ch chiÕn l­îc c¹nh tranh h÷u hiÖu nh­: chiÕn l­îc cñng cè ®Þa vÞ hµng dÖt may ViÖt nam trªn thÞ tr­êng quèc tÕ qua viÖc thùc hiÖn c¸c chiÕn l­îc Marketing (s¶n phÈm, gi¸ c¶, ph©n phèi, yÓm trî)), chiÕn l­îc ®i tr­íc c¸c ®èi thñ c¹nh tranh trªn thÞ tr­êngv.v.. §èi víi c¸c doanh nghiÖp, ®iÒu quan träng lµ kÞp thêi ®­a ra ®­îc chiÕn l­îc tÊn c«ng ®iÓm yÕu c¸c ®èi thñ c¹nh tranh m¹nh : c¸c doanh nghiÖp may cã thÓ chän c¸c mÆt hµng mµ ®èi thñ ch­a biÕt tíi, hoÆc ch­a ®¸p øng ®Çy ®ñ nhu cÇu mong muèn cña kh¸ch hµng (vÝ dô doanh nghiÖp may Trung Quèc cã nh÷ng mÆt hµng gi¸ rÎ nh­ng chÊt l­îng kh«ng cao). Bªn c¹nh ®ã, c¸c doanh nghiÖp cã thÓ chän c¸c ph©n ®o¹n thÞ tr­êng ch­a cã ®èi thñ c¹nh tranh ho¹t ®éng nh­ : c¸c khu vùc ®Þa lÝ míi, c¸c thµnh phè nhá, nh÷ng ph©n ®o¹n theo nh©n khÈu häcv.v.. §èi víi thÞ tr­êng B¾c Mü, chóng ta nªn quan t©m chñ yÕu ®Õn 2 thÞ tr­êng lín lµ Hoa Kú vµ Canada, trong ®ã thÞ tr­êng Hoa kú lµ chñ yÕu cßn thÞ tr­êng Canada chØ ®ãng vai trß thø yÕu nh­ng c¶ hai ®Òu kh¸ t­¬ng ®ång vÒ t©m lý thÞ hiÕu, tËp qu¸n th­¬ng m¹i. Dï sao thÞ tr­êng Hoa Kú vÉn khæng lå h¬n (286 triÖu d©n) thÞ tr­êng Canada (32 triÖu d©n) nh­ng nÕu thÞ tr­êng Canada chÊp nhËn ®­îc th× vµo thÞ tr­êng Mü còng ®¬n gi¶n. Trong thêi gian võa qua, c¸c doanh nghiÖp hµng dÖt may xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng Canada coi nh­ mét b­íc ®Öm ®Ó tiÕn vµo thÞ tr­êng Mü. Tuy nhiªn gi¶i ph¸p tiÕp cËn thÞ tr­êng nµy theo ph­¬ng ph¸p truyÒn thèng cña ViÖt nam lµ in Ên catalogue vµ cö ®oµn c«ng t¸c ®i vßng quanh n­íc Mü nh­ thêi gian qua ch­a ®em l¹i hiÖu qu¶ cao. Bëi trong thêi ®¹i Internet ho¸, c«ng nghÖ th«ng tin hiÖn ®¹i lµ kh«ng thÓ thiÕu ®­îc, tõ nhµ kinh doanh, xuÊt nhËp khÈu cho ®Õn c¸c siªu thÞ, b¸ch ho¸ ®¹i lÝ b¸n bu«n, b¸n lÎ, ®Òu tr×nh bµy s¶n phÈm cña m×nh trªn c¸c trang Web. Gi÷a ng­êi mua vµ ng­êi b¸n kh«ng cßn kho¶ng c¸ch vÒ thêi gian, kh«ng gian, viÖc giao dÞch cã thÓ trùc tuyÕn, rót ng¾n thêi gian xö lÝ th«ng tin vµ th­¬ng th¶o hîp ®ång. Tuy nhiªn, tiÕp cËn thÞ tr­êng Mü vµ c¸c ®èi t¸c Mü còng cÇn ph¶i ®­îc chuÈn bÞ kü cµng. Trªn thùc tÕ, lÇn ®Çu tiªn giao dÞch l¹i tiÕn hµnh qua m¹ng th­êng Ýt thµnh c«ng. ChÝnh v× vËy, cÇn ph¶i cã vai trß cña ®¹i diÖn th­¬ng m¹i. Mét doanh nghiÖp n¨ng ®éng cã thÓ lËp mét chi nh¸nh hoÆc v¨n phßng t¹i Mü. Nh­ng kinh nghiÖm cho thÊy cã rÊt nhiÒu khã kh¨n vÒ nh©n sù hµnh chÝnh, thÞ thùc nhËp c¶nh, giÊy phÐp lao ®éng, tæ chøc thÝch øng, chi phÝ ho¹t ®éng ®¾t gÊp 5-10 lÇn so víi ë ViÖt nam. V× vËy, kh«ng ph¶i doanh nghiÖp nµo còng ®ñ kh¶ n¨ng thùc hiÖn vµ triÓn khai nhanh chãng ®­îc. Gi¶i ph¸p thùc tÕ h¬n lµ hîp t¸c víi mét c¬ së ®· quen ho¹t ®éng ë Mü, vµ ®· tõng cã quan hÖ víi c¸c c«ng ty xÝ nghiÖp cña Mü. Trong buæi ®Çu ch­a ®ñ th«ng tin, chóng ta còng nªn tranh thñ chuyªn gia Mü, ®Æc biÖt lµ nh÷ng ng­êi ViÖt kiÒu Mü, vai trß h­íng dÉn trung gian ë ®©y lµ cÇn thiÕt. 2.2. Nhãm gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm xuÊt khÈu Trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t nh­ hiÖn nay, nhÊt lµ sau n¨m 2005, khi h¹n ng¹ch vµ c¸c hµng rµo thuÕ quan kh¸c ®­îc b·i bá, thÞ phÇn cña mçi n­íc xuÊt khÈu phô thuéc phÇn lín vµo kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm. §èi víi hµng dÖt may, c¸c biÖn ph¸p c¹nh tranh “phi gi¸ c¶” tr­íc hÕt lµ c¹nh tranh vÒ chÊt l­îng hµng ho¸ sÏ trë thµnh yÕu tè quyÕt ®Þnh trong c¹nh tranh. ThÞ tr­êng B¾c Mü dï cã dÔ tÝnh h¬n NhËt B¶n song hä còng ®ßi hái rÊt cao vÒ chÊt l­îng. Bëi ng­êi tiªu dïng ë thÞ tr­êng nµy cã kh¶ n¨ng thanh to¸n cao nªn yÕu tè chÊt l­îng vµ nh·n m¸c ®­îc chó ý h¬n lµ gi¸ c¶. C¸c biÖn ph¸p chñ yÕu n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm bao gåm: Thø nhÊt, kiÓm tra chÆt chÏ chÊt l­îng nguyªn phô liÖu, t¹o b¹n hµng cung cÊp nguyªn phô liÖu æn ®Þnh, ®óng thêi h¹n, b¶o qu¶n tèt nguyªn phô liÖu, tr¸nh xuèng cÊp. CÇn chó ý r»ng nguyªn liÖu sîi v¶i lµ nh÷ng hµng ho¸ hót Èm m¹nh, dÔ h­ háng. Thø hai, tu©n thñ nghiªm ngÆt yªu cÇu cña bªn ®Æt hµng vÒ nguyªn phô liÖu, c«ng nghÖ, qui tr×nh s¶n xuÊt theo ®óng mÉu hµng vµ tµi liÖu kü thuËt bªn ®Æt hµng cung cÊp vÒ m· hµng, qui c¸ch kü thuËt, nh·n m¸c, ®ãng gãi bao b×. Thø ba, tu©n thñ ®óng qui tr×nh kiÓm tra chÊt l­îng khi xuÊt khÈu. Thø t­, ®¶m b¶o chÊt l­îng hµng xuÊt khÈu vµ lu«n gi÷ uy tÝn trªn thÞ tr­êng thÕ giíi Muèn vËy mäi s¶n phÈm dÖt, may xuÊt khÈu cña c¸c doanh nghiÖp b¾t buéc ph¶i ®­îc kiÓm tra qua mét hÖ thèng kiÓm tra chÊt l­îng ®¹t tiªu chuÈn quèc tÕ. §èi víi thÞ tr­êng Mü, ngoµi hÖ thèng tiªu chuÈn ISO 9000 ®­îc thõa nhËn, cÇn kÕt hîp c¶ tiªu chuÈn x· héi SA8000 (SAI) vµ Ch­¬ng tr×nh chøng nhËn trong s¶n xuÊt hµng dÖt may trªn qui m« toµn cÇu( Ch­¬ng tr×nh chøng nhËn WRAP). Trªn thùc tÕ, vÊn ®Ò tiªu chuÈn lao ®éng trong ngµnh dÖt may còng lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc quan träng mµ c¸c doanh nghiÖp ViÖt nam ph¶i l­u t©m v× ngµnh dÖt may lµ ngµnh sö dông nhiÒu lao ®éng. 2.3. Nhãm gi¶i ph¸p vÒ hÖ thèng ph©n phèi vµ ph­¬ng thøc xuÊt khÈu. Khi th©m nhËp thÞ tr­êng B¾c Mü qua hÖ thèng ph©n phèi, chóng ta ph¶i biÕt thÞ tr­êng nµy ph©n phèi qua nh÷ng kªnh nµo. Bëi ë thÞ tr­êng B¾c Mü cã rÊt nhiÒu hÖ thèng ph©n phèi hµng dÖt may nhËp khÈu, c¸c nhµ nhËp khÈu hay c¸c nhµ s¶n xuÊt Mü th­êng ph©n chia qu¸ tr×nh ph©n phèi s¶n phÈm tõ chi nh¸nh, nhµ ®¹i lÝ, nhµ b¸n bu«n ®Õn ng­êi tiªu dïng cuèi cïng. Hä cã c¸c C©u l¹c bé b¸n bu«n ®­îc lËp ra víi môc ®Ých b¸n víi gi¸ ®Æc biÖt thÊp cho c¸c thµnh viªn. Tuy nhiªn ®Ó ph©n phèi ®Õn tay ng­êi tiªu dïng th× hµng dÖt may th­êng ®­îc ph©n phèi theo 2 h×nh thøc: c¸c siªu thÞ vµ c¸c cöa hµng b¸n lÎ truyÒn thèng. Ngoµi ra Mü cßn cã h×nh thøc c¸c cöa hµng liªn hîp (Combine Store) kÕt hîp b¸n nhiÒu lo¹i hµng ho¸, hay c¸c siªu cöa hµng, ®¹i siªu thÞ víi qui m« lín. C¸c doanh nghiÖp dÖt may ViÖt nam trong chiÕn l­îc ph©n phèi nh»m th©m nhËp thÞ tr­êng Mü, vÉn ph¶i theo ®uæi ph­¬ng thøc gia c«ng, ph©n phèi qua trung gian. Chóng ta th­êng nhËn gia c«ng theo ®¬n ®Æt hµng ®Ó xuÊt khÈu vµo thÞ tr­êng Mü. Tèt nhÊt lµ nhËn gia c«ng cho c¸c h·ng may lín ë Mü, c¸ch thøc nµy cã thÓ b­íc ®Çu gióp kh¸ch hµng Mü lµm quen víi s¶n phÈm ViÖt nam. Tuy nhiªn cÇn ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ cña ph­¬ng thøc nµy b»ng c¸ch hîp lÝ ho¸ s¶n xuÊt, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, gi¶m tèi ®a nh÷ng chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt. CÇn chó ý nguån hµng bæ sung nh»m gi¶i quyÕt nh÷ng khã kh¨n vÒ viÖc ®¶m b¶o tÝnh liªn tôc trong s¶n xuÊt do tÝnh thêi vô cña hµng dÖt may. VÒ ph­¬ng thøc giao hµng, chóng ta hiÖn vÉn th­êng xuÊt khÈu theo ®iÒu kiÖn FOB. Do ®Æc ®iÓm thÞ tr­êng B¾c Mü kh«ng thÝch lµm viÖc qua trung gian, nÕu muèn ®Èy m¹nh sang ®©y th× chóng ta kh«ng thÓ lµm theo ph­¬ng thøc gia c«ng nh­ ®èi víi nh­ ®èi víi EU hay b¸n qua trung gian mµ ph¶i tiÕn hµnh kinh doanh theo ph­¬ng thøc mua ®øt. §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy, c¸c doanh nghiÖp ViÖt nam cÇn chó ý: Tham gia c¸c ph¸i ®oµn th­¬ng m¹i do Nhµ n­íc tµi trî hoÆc do c¸c HiÖp héi kinh doanh tæ chøc ®Õn Mü t×m hiÓu thÞ tr­êng, t×m kiÕm kh¸ch hµng, c¬ héi kinh doanh t¹i Mü. C¸c c¬ quan ngo¹i giao nh­ §¹i sø qu¸n, Tham t¸n th­¬ng m¹i còng lµ kªnh khai th¸c th«ng tin hiÖu qu¶ vÒ thÞ tr­êng nµy. N©ng cao uy tÝn hµng dÖt may ViÖt nam vµ t¹o lËp mèi quan hÖ c«ng chóng tèt ®Ñp, giíi thiÖu vÒ hµng dÖt may ViÖt nam. ThiÕt lËp c¸c ®¹i lÝ b¸n hµng ®Ó nhanh chãng ®­a s¶n phÈm ®Õn tay ng­êi tiªu dïng, tËn dông céng ®ång kiÒu bµo ë Mü sÏ lµm cho s¶n phÈm cña ViÖt nam dÔ tiÕp nhËn h¬n CÇn tham kh¶o nguån hµng cña c¸c tËp ®oµn siªu thÞ ®Ó t×m cho m×nh kªnh ph©n phèi hµng dÖt may h÷u hiÖu trªn thÞ tr­êng B¾c Mü. Giao hµng ®óng thêi h¹n còng lµ mét yªu cÇu quan träng ®èi víi s¶n phÈm dÖt may v× yÕu tè thêi vô vµ phï hîp thêi trang lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quyÕt ®Þnh vÒ tÝnh c¹nh tranh cña s¶n phÈm nµy. V× vËy c¸c doanh nghiÖp cÇn : Mét, chñ ®éng vËn chuyÓn bèc dì hµng ho¸ Hai, ph©n bè c¸c doanh nghiÖp may xuÊt khÈu ë c¸c khu vùc thuËn tiÖn cho giao hµng xuÊt khÈu Ba, ®¬n gi¶n ho¸ h¬n n÷a c«ng t¸c thñ tôc xuÊt khÈu Nh­ vËy, trong ph­¬ng thøc ph©n phèi còng nh­ ph­¬ng thøc xuÊt khÈu, b¶n th©n c¸c doanh nghiÖp dÖt may ViÖt nam kh«ng thÓ mét sím mét chiÒu mµ xuÊt khÈu trùc tiÕp ngay ®­îc, c¸c b­íc tiÕn hµnh ph¶i theo mét lé tr×nh qui cñ, khi nµo ®ñ lùc chóng ta míi cã thÓ th©m nhËp trùc tiÕp ®­îc. Tuy nhiªn trong giai ®o¹n hiÖn nay dï h×nh thøc xuÊt khÈu qua trung gian vµ gia c«ng th× c¸c doanh nghiÖp vÉn ph¶i tù chuÈn bÞ cho m×nh nh÷ng kiÕn thøc, kinh nghiÖm ®Ó mau chãng tù “b¬i” khi th©m nhËp trùc tiÕp vµo thÞ tr­êng nµy. 2.4. Nhãm gi¶i ph¸p vÒ yÓm trî. Trong kinh doanh xuÊt khÈu hµng dÖt may, qu¶ng c¸o lµ mét kh©u quan träng hµng ®Çu nh»m tung s¶n phÈm thµnh c«ng vµo thÞ tr­êng. Qu¶ng c¸o t¹o ra sù thu hót, hÊp dÉn kh¸ch hµng, kÝch thÝch ng­êi mua sö dông s¶n phÈm. Do vËy tr­íc khi ®­a hµng vµo thÞ tr­êng nµo c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu hµng dÖt may cÇn cã chÝnh s¸ch yÓm trî ®óng ®¾n, phï hîp víi tËp qu¸n v¨n ho¸ vµ thÞ hiÕu tiªu dïng cña thÞ tr­êng ®ã. §èi víi thÞ tr­êng B¾c Mü, nÕu kh«ng khuyÕch tr­¬ng danh tiÕng,uy tÝn cña doanh nghiÖp còng nh­ danh tiÕng s¶n phÈm th× dï chÊt l­îng s¶n phÈm cã hoµn h¶o ®Õn ®©u còng khã cã c¬ héi kinh doanh trªn thÞ tr­êng B¾c Mü. ViÖc lùa chän h×nh thøc qu¶ng c¸o rÊt quan träng. Do hµng dÖt may ViÖt nam ch­a t×m ®­îc chç ®øng v÷ng ch¾c trªn thÞ tr­êng nªn hai h×nh thøc qu¶ng c¸o mµ doanh nghiÖp nªn lùa chän lµ qu¶ng c¸o th«ng tin vµ qu¶ng c¸o thuyÕt phôc. Qu¶ng c¸o th«ng tin thÝch hîp víi giai ®o¹n ®Çu khi hµng ho¸ míi ®­îc ®­a vµo thÞ tr­êng, ®­a ra c«ng chóng nh÷ng th«ng b¸o vÒ s¶n phÈm míi hay øng dông míi cña hµng ho¸ hiÖn cã. Lo¹i h×nh nµy gióp c¸c doanh nghiÖp cã thÓ th«ng tin mét c¸ch réng r·i s¶n phÈm cña m×nh trong c«ng chóng. Qu¶ng c¸o thuyÕt phôc lµ lo¹i qu¶ng c¸o cã gi¸ trÞ ®Æc biÖt trong giai ®o¹n ph¸t triÓn cña s¶n phÈm. Doanh nghiÖp ph¶i chän läc mét sè nhu cÇu cã chän läc, pha lÉn qu¶ng c¸o so s¸nh ®Ó t¨ng tÝnh thuyÕt phôc. Lo¹i nµy ph¶i ®¹t ®­îc yªu cÇu h×nh thµnh nªn sù ­a thÝch nh·n hiÖu, thay ®æi sù chÊp nhËn cña ng­êi tiªu dïng vÒ tÝnh chÊt hµng ho¸, thuyÕt phôc ng­êi tiªu dïng mua ngay. §Ó mét qu¶ng c¸o thµnh c«ng cÇn ®¶m b¶o tèt 4 yªu cÇu theo tiªu chuÈn AIDA( Attention, Interest, Desire, Action). Ph­¬ng tiÖn qu¶ng c¸o hiÖn nay th«ng dông nhÊt chÝnh lµ qua Internet, kh«ng quªn t¨ng c­êng qu¶ng c¸o vµo c¸c vô thêi trang cao ®iÓm nh­ ®Çu mïa ®«ng hay mïa hÌ. Ngoµi ra cã thÓ qu¶ng c¸o qua c¸c tËp ®oµn, HiÖp héi dÖt may hay th«ng qua §¹i sø qu¸n Mü t¹i ViÖt nam, hoÆc göi th­ trùc tiÕp ®Õn c¸c nhµ nhËp khÈu Hoa Kú. Chi phÝ qu¶ng c¸o ë n­íc ngoµi nhiÒu khi v­ît qu¸ kh¶ n¨ng cña c¸c doanh nghiÖp nªn vÒ vÊn ®Ò nµy, Nhµ n­íc còng cÇn trî gióp mét phÇn trong viÖc xóc tiÕn giíi thiÖu s¶n phÈm ë n­íc ngoµi. Thø ®Õn lµ viÖc tham gia héi chî, triÓn l·m th­¬ng m¹i tr­ng bµy hµng ho¸ ®­îc tæ chøc trong vµ ngoµi n­íc. Qua ®©y chóng ta cã thÓ cã c¬ héi t×m hiÓu thÞ tr­êng, nhËn diÖn kh¸ch hµng, ®¸nh gi¸ møc ®é c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng, theo dâi sù ph¸t triÓn vÒ kü thuËt vµ qu¸ tr×nh h×nh thµnh s¶n phÈm míi. ViÖc xóc tiÕn b¸n hµng cã thÓ qua Internet hoÆc Niªn gi¸m ®iÖn tho¹i kinh doanh cña Mü, hoÆc qua c¸c c«ng ty t­ vÊn dÞch vô th«ng tin trªn thÞ tr­êng B¾c Mü...C¸c c«ng ty dÖt may cã thÓ tham gia vµ tæ chøc c¸c cuéc tr×nh diÔn thêi trang mang tÝnh quèc tÕ. ViÖc tr×nh diÔn thêi trang trªn thÞ tr­êng B¾c Mü lµ mét h×nh thøc giíi thiÖu s¶n phÈm cña ngµnh dÖt may, thu hót sù chó ý cña ng­êi tiªu dïng B¾c Mü. Thùc tÕ cho thÊy, viÖc giíi thiÖu s¶n phÈm dÖt may th«ng qua tr×nh diÔn thêi trang mang l¹i hiÖu qu¶ rÊt ®¸ng kÓ. C¸c s¶n phÈm ®éc ®¸o mang ®Ëm dÊu Ên d©n téc ViÖt nam nh­ lôa t¬ t»m, thæ cÈm...®· t¹o ®­îc tiÕng vang qua c¸c cuéc tr×nh diÔn, c¸c cuéc thi thêi trang mang tÝnh quèc tÕ. §èi víi thÞ tr­êng B¾c Mü, mét thÞ tr­êng vèn ­a thÝch sù míi mÎ, ®éc ®¸o, ch¾c ch¾n b»ng c¸ch nµy, hµng dÖt may ViÖt nam sÏ chiÕm ®­îc c¶m t×nh cña ng­êi tiªu dïng. 2.5. Nhãm gi¶i ph¸p gi¶m chi phÝ vµ gi¸ thµnh xuÊt khÈu. BÊt k× s¶n phÈm nµo chø kh«ng riªng g× s¶n phÈm dÖt may, yÕu tè gi¸ c¶ bao giê còng lµ mét yÕu tè quan träng quyÕt ®Þnh tÝnh c¹nh tranh cña s¶n phÈm. §èi víi mäi doanh nghiÖp, ®Ó thu ®­îc lîi nhuËn cao th× ph¶i t×m c¸ch gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh xuÊt khÈu. Chi phÝ s¶n xuÊt bao gåm chi phÝ nguyªn vËt liÖu, chi phÝ nh©n c«ng, chi phÝ tiªu hao m¸y mãc, ®iÖn...trong ®ã yÕu tè ®¸ng kÓ vÉn lµ chi phÝ nh©n c«ng vµ nguyªn vËt liÖu. Gi¸ thµnh xuÊt khÈu liªn quan ®Õn rÊt nhiÒu yÕu tè chi phÝ nh­: vËn chuyÓn, xÕp dì, b¶o hiÓm, thuÕ...Trong ®iÒu kiÖn c¸c doanh nghiÖp dÖt may ViÖt nam hiÖn nay, chi phÝ nh©n c«ng cña ta so víi khu vùc ch­a ph¶i lµ rÎ nhÊt, thªm vµo ®ã nguån nguyªn phô liÖu ch­a ®ñ tù cung cÊp mµ vÉn ph¶i nhËp khÈu, gÇn ®©y gi¸ ®iÖn lªn cao, khiÕn c¸c doanh nghiÖp thËt sù nan gi¶i trong vÊn ®Ò gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt. §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy, c¸ch tèt nhÊt lµ b¶n th©n c¸c doanh nghiÖp ph¶i thùc hiÖn hiÖu qu¶ nguån lùc cña m×nh b»ng c¸ch hîp lÝ ho¸ s¶n xuÊt, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, gi¶m thiÓu nh÷ng chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt vµ chó ý nh÷ng nguån hµng bæ sung ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng khã kh¨n vÒ ®¶m b¶o tÝnh liªn tôc trong s¶n xuÊt do tÝnh thêi vô cña hµng dÖt may. VÒ gi¸ thµnh xuÊt khÈu, ®Ó gi¶m thiÓu chi phÝ vËn t¶i, xÕp dì, phÝa ViÖt nam ph¶i giµnh ®­îc quyÒn ®¶m nhiÖm c¸c chi phÝ ®ã ®Ó tiÕt kiªm v× lµm t¹i ViÖt nam bao giê gi¸ c¶ còng rÎ h¬n. HiÖn nay, chóng ta chñ yÕu b¸n FOB nªn cã thÓ nãi hµng dÖt may ch­a thùc sù “ Selling in” mµ míi chØ “ Selling to” tíi thÞ tr­êng B¾c Mü. Tuy nhiªn ®©y còng kh«ng ph¶i lµ ®iÒu hoµn toµn bÊt lîi. Mét vÝ dô nh­ vô ®×nh c«ng c¸c c¶ng biÓn n­íc Mü ®ît võa qua khiÕn c¸c nhµ xuÊt khÈu hµng dÖt may Ch©u ¸ ®iªu ®øng nh­ng ViÖt nam l¹i kh«ng bÞ ¶nh h­ëng. Song nh×n vÒ l©u dµi, ®Ó thu ®­îc nhiÒu lîi nhuËn h¬n chóng ta ph¶i chÊp nhËn rñi ro, tham gia chñ ®éng xuÊt khÈu trùc tiÕp. §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy, kh«ng chØ ngµnh dÖt may mµ c¸c ngµnh bªn vËn t¶i, b¶o hiÓm còng ph¶i vµo cuéc, n©ng cao tÝnh chñ ®éng cña c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu ViÖt nam. Tùu trung l¹i, theo ®uæi mét vÊn ®Ò cèt lâi trong kinh doanh lµ lîi nhuËn, b¶n th©n c¸c doanh nghiÖp ph¶i thùc sù nh¹y bÐn víi thêi gi¸ thÞ tr­êng. Mét mÆt ph¶i võa liÖu thêi thÕ mµ ®Þnh gi¸ b¸n s¶n phÈm, mÆt kh¸c ph¶i cã ®­îc nh÷ng chiÕn l­îc gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt, gi¸ thµnh xuÊt khÈu mét c¸ch hîp lÝ nhÊt-mµ ®iÒu nµy cÇn ph¶i cã nh÷ng nhµ doanh nghiÖp tæ chøc, cã chiÕn l­îc nh©n sù hiÖu qu¶ míi ®em l¹i thµnh c«ng vµ lîi nhuËn ®­îc. 2.6. Nhãm gi¶i ph¸p vÒ ®µo t¹o ®éi ngò chuyªn m«n trong xuÊt khÈu. S¶n phÈm vµ doanh nghiÖp ViÖt nam ®Òu gÇn nh­ míi mÎ víi thÞ tr­êng B¾c Mü nªn viÖc ®Çu tiªn lµ ph¶i t×m hiÓu kü c¸c ®èi t¸c Mü tr­íc khi ®i ®Õn quyÕt ®Þnh mua b¸n. Ngoµi viÖc t×m hiÓu th«ng tin qua Interner, ®Ó tÝnh kh¶ thi cña th­¬ng vô cao, viÖc gÆp gì c¸c ®èi t¸c Mü lµ ®iÒu rÊt quan träng. §Ó ®¸p øng nhu cÇu quan hÖ nµy, c¸c nhµ xuÊt khÈu ViÖt nam cÇn ph¶i chuÈn bÞ hoÆc ®Õn gÆp lµm viÖc víi ®èi t¸c Mü, hoÆc tæ chøc mêi c¸c ®èi t¸c sang ViÖt nam, dï gi¶i ph¸p nµo còng cÇn lµm viÖc trùc tiÕp. Nh­ng cã bao nhiªu xÝ nghiÖp ViÖt nam cã ®ñ nh©n sù vµ ®ñ kinh nghiÖm ®Ó tiÕp xóc víi c¸c chuyªn gia th­¬ng m¹i Hoa Kú? §ñ kiÕn thøc vÒ luËt ph¸p Hoa Kú vµ phong c¸ch th­¬ng th¶o hîp ®ång, ®ñ ngo¹i ng÷ vµ uy thÕ ®Ó t¹o Ên t­îng tèt ngay trong gi©y phót ®Çu tiªn gÆp mÆt? Th­¬ng tr­êng còng nh­ chiÕn tr­êng, nÕu qu©n t­íng kh«ng tinh nhuÖ tÊt thÊt b¹i. Trong qu¸ tr×nh x©y dùng ®éi ngò ®Ó tù ®¶m nhËn träng tr¸ch tiÕp thÞ vµ ph¸t triÓn xuÊt khÈu qua thÞ tr­êng B¾c Mü, c¸c doanh nghiÖp cÇn cã gi¶i ph¸p ®µo t¹o con ng­êi ngay tõ giai ®o¹n hiÖn nay. Trong doanh nghiÖp, kÕ ho¹ch nh©n sù cã thÓ theo c¸c ch­¬ng tr×nh kÕ ho¹ch nh­: kÕ ho¹ch tuyÓn mé nh©n sù tõ c¸c nguån cung cÊp lµ c¸c tr­êng häc, c¸c doanh nghiÖp kh¸c. KÕ ho¹ch huÊn luyÖn, ®µo t¹o lao ®éng ®Ó n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n, thÝch øng víi m«i tr­êng ho¹t ®éng míi. KÕ ho¹ch ®·i ngé b»ng c¸c chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng, th­ëng, b¶o hiÓm..KÕ ho¹ch ®Þnh møc c¸c c«ng viÖc c¨n cø theo néi dung ho¹t ®éng c¸c bé phËn ®Ó x©y dùng hÖ thèng ®Þnh møc c¸c c«ng viÖc theo sè l­îng, chÊt l­îng. §©y lµ c¬ së ®Ó thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch ®·i ngé, kiÓm tra, ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng cña nh©n sù. Trong bèi c¶nh hiÖn nay, ®µo t¹o nguån nh©n lùc nãi chung vµ nh©n lùc trùc tiÕp s¶n xuÊt nãi riªng lµ chÝnh s¸ch cÊp b¸ch ®Ó n©ng cao chÊt l­îng lao ®éng, t¨ng gi¸ trÞ lao ®éng cña ViÖt nam, lµ mét gi¶i ph¸p n©ng cao søc c¹nh tranh cña hµng dÖt may ViÖt nam. 2.7. Nh÷ng kiÕn nghÞ. Ngµnh dÖt may ViÖt nam ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh c«ng ®¸ng kÓ trong nh÷ng n¨m võa qua. Ngµnh ®· thµnh c«ng trong viÖc chuyÓn ®æi tõ mét nÒn kinh tÕ quan liªu bao cÊp tr­íc ®©y sang mét nÒn kinh tÕ më, hoµ nhËp m¹nh mÏ vµo khu vùc. Nh÷ng nh©n tè quan träng nhÊt cho chiÕn l­îc ph¸t triÓn ngµnh chÝnh lµ xuÊt ph¸t mét phÇn tõ sù æn ®Þnh vÜ m« vÒ chÝnh trÞ vµ kinh tÕ. Lµm nªn nh©n tè ®ã l¹i lµ nÒn t¶ng kinh tÕ vi m« ®èi víi sù ph¸t triÓn c«ng nghiÖp, æn ®Þnh trong nh÷ng ho¹t ®éng vµ chiÕn l­îc cña doanh nghiÖp. Tuy nhiªn cßn rÊt nhiÒu vÊn ®Ò cÇn lµm râ vµ t¸c gi¶ xin ®­a ra mét sè kiÕn nghÞ nh­ sau: Thø nhÊt, ®ã lµ sù thiÕu c©n ®èi gi÷a ngµnh dÖt vµ ngµnh may. May mÆc ®· trë thµnh mét lÜnh vùc ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ trong xuÊt khÈu, mÆc dï ngµy nay ngµnh nµy vÉn cßn kh«ng Ýt h¹n chÕ. VÊn ®Ò ®èi víi ngµnh may chÝnh lµ lµm thÕ nµo ®Ó n©ng cao vÞ thÕ cña m×nh trong m«i tr­êng c¹nh tranh khèc liÖt nh­ hiÖn nay, ®Ó ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm, ®a d¹ng ho¸ thÞ tr­êng, ®ång thêi chuyÓn h­íng tõ tËp trung gia c«ng (CMT) sang c¸c h×nh thøc kh¸c ®em l¹i nhiÒu lîi nhuËn h¬n. Cßn ®èi víi ngµnh dÖt hiÖn t×nh tr¹ng s¶n xuÊt vÉn cßn yÕu kÐm,®iÒu rÊt cÇn lµm lµ viÖc ®Çu t­ thªm vèn vµ ®Èy m¹nh c¶i c¸ch trong qu¶n lÝ, s¶n xuÊt ®Ó cã thÓ nhanh chãng n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh quèc tÕ. §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy, cÇn : T¨ng hiÖu qu¶ s¶n xuÊt vµ chÊt l­îng s¶n phÈm ngang víi tiªu chuÈn quèc tÕ b»ng ­u tiªn hîp lÝ ho¸ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, n©ng cao n¨ng lùc qu¶n lÝ. N©ng cao tr×nh ®é ®éi ngò Marketing, chuyÓn giao c¸c mÆt hµng vµ dÞch vô, t¨ng c­êng kiÕn thøc vÒ thÞ tr­êng, chó träng th«ng tin vÒ t©m lý thÞ hiÕu ng­êi tiªu dïng. Thø hai, vÊn ®Ò c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n vÉn ®ang gÆp nhiÒu trë ng¹i trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn. Nh÷ng trë ng¹i th­êng thÊy trong viÖc sö dông ®Êt vµ vay vèn, nh÷ng phiÒn hµ vÒ thñ tôc hµnh chÝnh..NÕu kh«ng cã sù c¶i c¸ch, ngµnh dÖt may sÏ khã ph¸t triÓn toµn diÖn. Thø ba, doanh nghiÖp nhµ n­íc vÉn ho¹t ®éng trong m«i tr­êng khã kh¨n do kh¶ n¨ng tù qu¶n lÝ non yÕu. Do vËy, cÇn chó träng ®µo t¹o, n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lÝ, ®­a ra c¸c hÖ thèng khuyÕn khÝch liªn quan ®Õn qu¶n lÝ vµ lao ®éng, cËp nhËt hÖ thèng th«ng tin tµi chÝnh, xo¸ bá c¸c kho¶n trî cÊp ®Æc biÖt, cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp cµng nhiÒu cµng tèt, ®¶m b¶o phÇn vèn thu ®­îc gióp ®iÒu chØnh c¬ cÊu, trang bÞ l¹i m¸y mãc. Thø t­, cã thÓ coi Trung Quèc nh­ mét ®iÓn h×nh c¹nh tranh trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña ngµnh dÖt may, bëi Trung Quèc chÝnh lµ ®èi thñ c¹nh tranh chñ yÕu trªn thÞ tr­êng quèc tÕ nãi chung vµ thÞ tr­êng B¾c Mü nãi riªng. Thø n¨m, vÊn ®Ò h¹n ng¹ch vµ ph©n bæ h¹n ng¹ch cÇn cã sù c«ng b»ng, ph©n minh, chuÈn bÞ kü l­ìng cho vÊn ®Ò ®µm ph¸n h¹n ng¹ch víi Hoa Kú. Thø s¸u, cÇn sím thµnh lËp c¸c tæ chøc hç trî nh»m gióp c¸c doanh nghiÖp n©ng cao n¨ng suÊt s¶n xuÊt còng nh­ ®Èy m¹nh hiÖu qu¶ xuÊt khÈu. C¸c tæ chøc nµy sÏ tham gia vµo mét sè lÜnh vùc nh­ ®µo t¹o vµ c¶i tiÕn kü thuËt, thiÕt kÕ mÉu mèt, ®µo t¹o qu¶n lÝ vµ thÞ tr­êng quèc tÕ… Trªn ®©y lµ nh÷ng nhãm gi¶i ph¸p ®­îc nh×n nhËn trªn gãc ®é doanh nghiÖp. Tuy nhiªn, ®Ó c¸c nhãm gi¶i ph¸p nµy ph¸t huy hiÖu qu¶ th× mçi doanh nghiÖp ph¶i tuú theo t×nh h×nh kinh doanh, t×nh h×nh thÞ tr­êng mµ lËp cho m×nh chiÕn l­îc cô thÓ, ph¸t huy thÕ m¹nh, kh¾c phôc ®iÓm yÕu cña m×nh “dÜ bÊt biÕn, øng v¹n biÕn” míi cã thÓ c¹nh tranh ®­îc trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. KÕt luËn B­íc vµo thiªn niªn kû míi, nÒn kinh tÕ ViÖt nam nãi chung vµ ngµnh dÖt may nãi riªng còng b­íc vµo nh÷ng vËn héi vµ th¸ch thøc míi. Nh×n vµo h­íng ®i ph¸t triÓn cho thËp kØ ®Çu tiªn cña thÕ kØ 21 nµy, §¶ng, Nhµ n­íc ta ®· kh¼ng ®Þnh vµ x¸c ®Þnh môc tiªu: “ ChiÕn l­îc ph¸t triÓn xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ vµ dÞch vô thêi k× 2001-2010, nhÊt lµ xuÊt khÈu ph¶i cã nh÷ng chiÕn l­îc t¨ng tèc toµn diÖn, ph¶i cã nh÷ng kh©u ®ét ph¸ víi nh÷ng b­íc ®i v÷ng ch¾c, tiÕp tôc dµnh ­u tiªn cao nhÊt cho xuÊt khÈu” (ChØ thÞ sè 22/2000/CT-Ttg). Nh­ vËy, vÒ ph­¬ng h­íng chung, c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu nãi chung vµ c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu hµng dÖt may nãi riªng ®· cã ®­îc sù ­u ¸i, khuyÕn khÝch ®Èy m¹nh xuÊt khÈu hµng ViÖt nam ra thÞ tr­êng thÕ giíi. Tuy nhiªn, ®Ó ®¹t ®­îc nh÷ng môc tiªu xuÊt khÈu ®· ®Ò ra, cÇn ph¶i cã sù cè g¾ng nç lùc hÕt m×nh cña b¶n th©n c¸c doanh nghiÖp vµ cïng víi ®iÒu ®ã ph¶i cã nh÷ng c¬ héi, ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho xuÊt khÈu. Bëi lÏ, xu h­íng quèc tÕ ho¸, toµn cÇu ho¸ hiÖn nay t¹o nªn mét m«i tr­êng c¹nh tranh víi tÝnh chÊt vµ møc ®é ngµy cµng khèc liÖt. Hµng dÖt may ®­îc coi lµ mét trong nh÷ng mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc ®iÓn h×nh cña ViÖt nam vµ ngµnh dÖt may ®­îc ®¸nh gi¸ lµ ngµnh chÞu nhiÒu ¸p lùc c¹nh tranh nhÊt trong bèi c¶nh hiÖn nay. ChÝnh v× vËy, gi¶i quyÕt vÊn ®Ò thÞ tr­êng vµ kh¼ng ®Þnh chç ®øng cña m×nh trªn thÞ tr­êng chÝnh lµ lèi ra, h­íng ®i ph¸t triÓn cho toµn ngµnh. Nh×n nhËn vÒ mét thÞ tr­êng B¾c Mü ®Çy tiÒm n¨ng, tÊt nhiªn còng kh«ng kÐm phÇn th¸ch thøc vµ trë ng¹i, thiÕt nghÜ c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu ViÖt nam nªn cã b­íc ®i m¹nh d¹n, ®ét ph¸, d¸m chÊp nhËn thö th¸ch ®Ó chñ ®éng ®i vµo thÞ tr­êng nµy, t¹o lËp nªn tªn tuæi hµng dÖt may ViÖt nam. Bëi cã chç ®øng trªn thÞ tr­êng kh«ng chØ mang ý nghÜa lîi nhuËn, ph¸t triÓn s¶n xuÊt mµ cã thÓ kÐo theo c¸c s¶n phÈm “made in ViÖt nam” kh¸c tiÕn vµo thÞ tr­êng B¾c Mü-mét thÞ tr­êng khæng lå, ®Çy hÊp dÉn. Víi nh÷ng nhËn ®Þnh nh­ vËy, t¸c gi¶ ®· tiÕp cËn ph­¬ng ph¸p luËn cña Marketing quèc tÕ, tõ gãc nh×n cña chiÕn l­îc Marketing quèc tÕ ®Ó ®­a ra nh÷ng gi¶i ph¸p n©ng cao søc c¹nh tranh cña hµng dÖt may ViÖt nam xuÊt khÈu vµo thÞ tr­êng B¾c Mü. ThiÕt nghÜ, ¸p dông c«ng cô Marketing quèc tÕ gióp cho c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn tèt nghiªn cøu thÞ tr­êng, lu«n n¨ng ®éng trong viÖc ®iÒu chØnh c¸c chÝnh s¸ch thÝch øng víi nh÷ng thay ®æi ®ang diÔn ra rÊt nhanh trong m«i tr­êng c¹nh tranh, thùc hiÖn th¾ng lîi chiÕn l­îc kinh doanh, gãp phÇn hoµn thµnh môc tiªu xuÊt khÈu cña ®Êt n­íc trong giai ®o¹n 2001-2010 nµy. Môc lôc Danh môc tµi liÖu tham kh¶o PhÇn tiÕng ViÖt STT Tªn tµi liÖu/T¹p chÝ T¸c gi¶/Nguån tµi liÖu [1] BÝ quyÕt th­¬ng m¹i, hái ®¸p xuÊt khÈu cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá International Trade Centre. NXB ThÕ giíi [2] B¸o c¸o xuÊt nhËp khÈu 9 th¸ng ®Çu n¨m 2002 Phßng thÞ tr­êng-Tæng c«ng ty DÖt, may ViÖt Nam [3] B¸o c¸o vÒ thÞ tr­êng xuÊt khÈu hµng dÖt may 1996-2001 Vô xuÊt nhËp khÈu-Bé th­¬ng m¹i [4] B¸o c¸o ch­¬ng tr×nh t­ vÊn cho doanh nghiÖp ViÖt nam xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng Hoa Kú . Phßng th­¬ng m¹i vµ c«ng nghiÖp ViÖt Nam [5] Gi¸o tr×nh Marketing lÝ thuyÕt TËp thÓ t¸c gi¶-Tr­êng §¹i häc Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi. NXB Gi¸o dôc 2000 [6] Gi¸o tr×nh Marketing th­¬ng m¹i quèc tÕ PGS.TS. NguyÔn B¸ch Khoa.-Th.S Phan Thu Hoµi. NXB Gi¸o dôc 1999 [7] Kû yÕu xuÊt khÈu 2001 Thêi b¸o kinh tÕ Sµi Gßn. NXB TP Hå ChÝ Minh [8] Kû yÕu khoa häc Tr­êng §¹i häc Ngo¹i th­¬ng Hµ Néi 2002 TËp thÓ t¸c gi¶ [9] Mét sè th«ng tin vÒ thÞ tr­êng Mü Tæng côc tiªu chuÈn ®o l­êng chÊt l­îng-Trung t©m th«ng tin 2001 [10] HiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt nam Hoa Kú 13/7/2000 Phßng Th­¬ng m¹i vµ C«ng nghiÖp ViÖt Nam [11] Niªn gi¸m thèng kª 2001 Tæng côc Thèng kª. NXB Thèng kª [12] Nh÷ng gi¶i ph¸p chiÕn l­îc nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ngµnh may ViÖt Nam TS. Ph¹m ThÞ Thu Ph­¬ng. NXB Khoa häc vµ Kü thuËt [13] Tæng quan vÒ c¹nh tranh c«ng nghiÖp ViÖt nam . Tæ chøc ph¸t triÓn c«ng nghiÖp Liªn hîp quèc, Bé KÕ ho¹ch vµ ®Çu t­, ViÖn chiÕn l­îc ph¸t triÓn. NXB ChÝnh trÞ quèc gia [14] T×m hiÓu vÒ chÝnh s¸ch xuÊt nhËp khÈu cña Hoa Kú PGS.TS NguyÔn ThÞ M¬-HiÖu tr­ëng §¹i häc Ngo¹i th­¬ng. [15] NhÞp cÇu giao th­¬ng ViÖt-Mü TËp thÓ t¸c gi¶. NXB Tµi chÝnh 5/1999 [16] NhÞp cÇu doanh nghiÖp ViÖt-Mü TËp thÓ t¸c gi¶. NXB Thèng kª 1999 [17] Thùc tr¹ng lao ®éng viÖc lµm ë ViÖt Nam 2001 Bé Lao ®éng-Th­¬ng binh vµ x· héi. NXB Lao ®éng [18] Tr¸ch nhiÖm x· héi SA8000 Tæng côc ®o l­êng chÊt l­îng [19] T¹p chÝ Nh÷ng vÊn ®Ò kinh tÕ thÕ giíi Sè 2(76) 2002 [20] T¹p chÝ dÖt may vµ thêi trang TGF_Sèth¸ng4,5,6,7,8,9,10,11/2002 HiÖp héi DÖt may, Tæng c«ng ty DÖt, may ViÖt Nam [21] Thêi b¸o kinh tÕ ViÖt Nam Sè 138, 18/11/2002 [22] T¹p chÝ Ngo¹i th­¬ng Sè 20/8/2002 [23] Thêi b¸o Kinh tÕ Sµi Gßn Sè th¸ng 7,9,11/2002 [24] Quan hÖ kinh tÕ ViÖt Mü Phßng Th­¬ng m¹i vµ c«ng nghiÖp ViÖt Nam [25] ViÖt Nam h­íng tíi 2010 UNDP/MPI/DSI. NXB ChÝnh trÞ quèc gia [26] V¨n kiÖn §¹i héi §¶ng IX NXB ChÝnh trÞ quèc gia PhÇn tiÕng Anh STT Tªn tµi liÖu/T¹p chÝ Tªn t¸c gi¶/Nguån tµi liÖu [27] International Year Book of Industrial Statistics UNIDO (2001) [28] International Trade Statistics WTO Annual Report 1998,1999,2000,2001 [29] Report of International Textiles and Clothing Bureau(ITCB) Council of Representatives 3 th Session Hanoi, Vietnam, 2002 [30] Marketing Management Phillip Kotler, 6 th -Prentice Hall of India. Ltd, 1998 [31] International Marketing Tepstra & Ravy Sarathy PhÇn th«ng tin tõ c¸c Website: Bé Th­¬ng m¹i Hoa Kú: bea.doc.gov ThuÕ nhËp khÈu vµo Hoa Kú: Tiªu chuÈn xuÊt khÈu vµo Hoa Kú: H­íng dÉn th­¬ng m¹i khi xuÊt khÈu vµo Hoa Kú: Thèng kª kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu : HiÖp héi nhËp khÈu hµng dÖt may Hoa Kú: Bé th­¬ng m¹i Hoa Kú, Côc hµng dÖt_may: ThÞ tr­êng EU : ThÞ tr­êng Canada: ThÞ tr­êng hµng dÖt may Hång K«ng: ._.