Lý luận về lạm phát tiền tệ, Thực trạng & Giải pháp để khắc phục tình trạng lạm phát ở Việt Nam hiện nay

Lý luËn vÒ l¹m ph¸t tiÒn tÖ, thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p ®Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng l¹m ph¸t ë ViÖt Nam hiÖn nay. Môc lôc Më ®Çu ………………………………………………………………..2 Néi dung ………………………………………………………………..4 I – Lý luËn vÒ l¹m ph¸t tiÒn tÖ …………………………………………....4 1 – Kh¸i niÖm vÒ l¹m ph¸t ……………………………………………..4 2 – L¹m ph¸t tiÒn tÖ …………………………………………………..4 3 – Mèi quan hÖ gi÷a l¹m ph¸t vµ t¨ng tr­ëng kinh tÕ ………………...5 4 – Nguyªn nh©n g©y ra l¹m ph¸t …………………………………….5 5 – Gi¶i ph¸p ®Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng l¹mph¸t ………………………5 II – Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p ®Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng l¹m ph¸t ë ViÖt Nam hiÖn nay ………………………………………………………………...7 1 – t×m hiÓu t×nh h×nh l¹m ph¸t cña ViÖt Nam giai ®o¹n 1986 ®Õn 1997…..8 2 – T×nh h×nh l¹m ph¸t trong giai ®o¹n hiÖn nay ………………………..9 2.1 – T×nh tr¹ng l¹m ph¸t …………………………………………………...9 2.2 – Nguyªn nh©n g©y l¹m ph¸t …………………………………….10 2.3 – Gi¶i ph¸p cho t×nh tr¹ng l¹m ph¸t hiÖn nay ……………………….13 KÕt luËn ………………………………………………………………17 Më ®Çu Trong kinh tÕ häc, l¹m ph¸t lµ sù t¨ng lªn theo thêi gian cña møc gi¸ chung cña nÒn kinh tÕ. Mét nÒn kinh tÕ l¹m ph¸t lµ sù mÊt gi¸ thÞ tr­êng hay gi¶m søc mua cña ®ång tiÒn. Khi so s¸nh víi c¸c nÒn kinh tÕ kh¸c th× l¹m ph¸t lµ sù ph¸ gi¸ tiÒn tÖ cña mét lo¹i tiÒn tÖ nµy so víi c¸c lo¹i tiÒn tÖ kh¸c. L¹m ph¸t lµ mét trong nh÷ng chØ tiªu vÜ m« ®¸nh gi¸ søc khoÎ cña nÒn kinh tÕ bªn c¹nh c¸c chØ tiªu t¨ng tr­ëng hay thÊt nghiÖp. V× vËy, æn ®Þnh l¹m ph¸t lµ mét vÊn ®Ò quan trong träng hµng ®Çu cña ®iÒu tiÕt kinh tÕ vÜ m« cña tÊt c¶ c¸c quèc gia trªn thÕ giíi. §èi víi n­íc ta ®Ó triÓn khai thùc hiÖn th¾ng lîi nghÞ quyÕt §¹i héi lÇn thø IX cña §¶ng, cÇn ph¶i ®éng viªn mäi nguån lùc t¹o nªn søc m¹nh tæng hîp nh»m ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc v× môc tiªu d©n giµu, n­íc m¹nh, x· héi c«ng b»ng, d©n chñ, v¨n minh. Do vËy t¨ng tr­ëng bÒn v÷ng vµ æn ®Þnh l¹m ph¸t ë møc thÊp lµ môc tiªu hµng ®Çu. Trong lÞch sö c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn cña kinh tÕ ®Êt n­íc ®· cã nh÷ng giai ®o¹n l¹m ph¸t lªn møc 3 con sè, 2 con sè. V× thÕ mµ nhµ n­íc ta ®· hiÓu hÕt ®­îc t¸c ®éng cña l¹m ph¸t ®Õn nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc. Tõ cuèi n¨m 2007 vµ nh÷ng th¸ng ®Çu n¨m 2008, t×nh h×nh kinh tÕ thÕ giíi cã nhiÒu biÕn ®éng, kinh tÕ MÜ – nÒn kinh tÕ lín nhÊt thÕ giíi ®ang l©m vµo t×nh tr¹ng suy tho¸i, gi¸ dÇu thÕ giíi tiÕp tôc diÔn biÕn theo chiÒu h­íng khã dù b¸o. L¹m ph¸t t¨ng cao ®ang trë thµnh xu h­íng phæ biÕn trªn thÕ giíi. Do ViÖt Nam ®· ra nhËp vµo WTO, nÒn kinh tÕ ViÖt Nam lµ mét nÒn kinh tÕ cã ®é më lín nªn viÖc ¶nh h­ëng bëi biÕn ®éng cña t×nh h×nh kinh tÕ thÕ giíi lµ kh«ng tr¸nh khái. Ngoµi ra ë trong n­íc, thiªn tai dÞch bÖnh diÔn biÕn phøc t¹p(rÐt ®Ëm, rÐt h¹i, dÞch bÖnh ë gia sóc gia cÇm …) trong khi nhu cÇu vµ søc mua cña nh©n d©n t¨ng . Dßng vèn ngo¹i tÖ tiÕp tôc chuyÓn tiÕp vµo n­íc ta (vèn FDI,ODA, ®Çu t­ gi¸n tiÕp n­íc ngoµi, kiÒu hèi..) nh­ng do kh¶ n¨ng hÊp thô cña nÒn kinh tÕ ch­a tèt nªn ®· gãp phÇn t¹o søc Ðp t¨ng tæng ph­¬ng tiÖn thanh to¸n, t¨ng gi¸ VN§… thÞ tr­êng tiÒn tÖ –tÝn dông cã thêi ®iÓm c¨ng th¼ng tÝn dông côc bé, ®Èy l·i xuÊt cho vay lªn cao; thÞ tr­êng chøng kho¸n sôt gi¶m; thÞ tr­êng bÊt ®éng s¶n t¨ng nãng, nhÊt lµ ë mét sè thµnh phè lín; gi¸ vµng liªn tôc t¨ng cao; tiÕp tôc gia t¨ng yªu cÇu thùc hiÖn lé tr×nh gi¸ thÞ tr­êng ®èi víi mét sè mÆt hµng. H¬n n÷a quy m« nÒn kinh tÕ n­íc ta nhá, tr×nh ®é ph¸t triÓn, chÊt l­îng, hiÖu qu¶ cña nÒn kinh tÕ thÊp, søc c¹nh tranh ch­a cao. DÉn ®Õn t×nh tr¹ng trong giai ®o¹n hiÖn nay l¹m ph¸t ë n­íc ta ®ang t¨ng cao, chØ sè gi¸ tiªu dïng liªn tôc t¨ng trong quý I n¨m 2008 t¨ng 9,19% so víi th¸ng12/2007. Nh­ vËy nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ®ang ®èi mÆt víi nhiÒu khã kh¨n th¸ch thøc ,®èi mÆt víi t×nh tr¹ng l¹m ph¸t tiÒn tÖ t¨ng cao vµ nguy c¬ ph¸t triÓn kh«ng bÒn v÷ng cña nÒn kinh tÕ. Kh«ng cã g× ®¸ng ng¹c nhiªn khi c©u hái cã sù tån t¹i vµ b¶n chÊt cña mèi quan hÖ gi÷a l¹m ph¸t vµ t¨ng tr­ëng kinh tÕ ®· ®­îc c¸c nhµ kinh tÕ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch ®Æc biÖt quan t©m vµ trë thµnh trung t©m cña nhiÒu cuéc tranh luËn vÒ chÝnh s¸ch. ChÝnh v× nh÷ng t¸c h¹i to lín do l¹m ph¸t g©y ra cho nÒn kinh tÕ mµ viÖc nghiªn cøu l¹m ph¸t lµ mét vÊn ®Ò cÇn thiÕt vµ cÊp b¸ch ®èi víi nÒn kinh tÕ ®Æc biÖt lµ nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cßn non nít nh­ nÒn kinh tÕ ë n­íc ta. §Ó cã thÓ hiªu râ vÒ t×nh h×nh kinh tÕ n­íc ta hiÖn nay chóng ta cÇn ph¶i t×m hiÓu xem l¹m ph¸t lµ g× ? Do ®©u mµ cã l¹m ph¸t ? Néi dung I Lý luËn vÒ l¹m ph¸t tiÒn tÖ 1- Kh¸i nÖm vÒ l¹m ph¸t L¹m ph¸t lµ sù gia t¨ng liªn tôc cña møc gi¸ chung trong nÒn kinh tÕ. Nh­ vËy sù t¨ng gi¸ cña mét vµi mÆt hµng c¸ biÖt nµo ®ã trong ng¾n h¹n ngoµi thÞ tr­êng th× cïng kh«ng cã nghÜa ®· cã l¹m ph¸t. Trong kinh tÕ häc, l¹m ph¸t lµ sù t¨ng lªn theo thêi gian cña møc gi¸ chung cña nÒn kinh tÕ. Trong mét nÒn kinh tÕ, l¹m ph¸t lµ sù mÊt gi¸ thÞ tr­êng hay gi¶m søc mua cña ®ång tiÒn. Khi so s¸nh víi c¸c nÒn kinh tÕ kh¸c th× l¹m ph¸t lµ sù ph¸ gi¸ tתn tÖ cña mét lo¹i tiÒn tÖ nµy so víi c¸c lo¹i tiÒn tÖ kh¸c. Th«ng th­êng theo nghÜa ®Çu tiªn th× ng­êi ta hiÓu l¹m ph¸t cña ®¬n vÞ tiÒn tÖ trong pham vi nÒn kinh tÕ cña mét quèc gia, còng theo nghÜa thø hai th× ng­êi ta hiÓu l¹m ph¸t cña mét lo¹i tiÒn tÖ trong ph¹m vi thÞ tr­êng toµn cÇu. Ph¹m vi ¶nh h­ëng cña hai thµnh phÇn nµy vÉn lµ mét chñ ®Ò g©y tranh c·i gi÷a c¸c nhµ kinh tÕ häc vÜ m«. 2 – L¹m ph¸t tiÒn tÖ. Lo¹i l¹m ph¸t nµy x¶y ra khi tèc ®é t¨ng tr­ëng cung tiÒn v­ît qu¸ tèc ®é t¨ng tr­ëng thùc sù cña nÒn kinh tÕ. §¬n gi¶n h¬n lµ tiÒn trong l­u th«ng t¨ng nhanh h¬n sè l­îng hµng ho¸ vµ dÞch vô ®­îc s¶n xuÊt ra trong nÒn kinh tÕ. VÝ dô : nÕu tèc ®é t¨ng l­îng cung tiÒn lµ 10% trong khi ®ã tèc ®é t¨ng tr­ëng thùc cña nÒn kinh tÕ lµ 7% th× dÉn ®Õn l¹m ph¸t tiÒn tÖ lµ 3%. Cung tiÒn t¨ng ( ch¼ng h¹n do ng©n hµng trung ­¬ng mua ngo¹i tÖ vµo ®Ó gi÷ cho tiÒn ngo¹i tÖ khái mÊt gi¸ so víi trong n­íc ; hay ch¼ng h¹n do ng©n hµng trung ­¬ng mua c«ng tr¸i theo yªu cÇu cña nhµ n­íc) khiÕn cho l­îng tiÒn trong l­u th«ng t¨ng lªn lµ nguyªn nh©n g©y ra l¹m ph¸t tתn tÖ. 3- Mèi quan hÖ gi÷a l¹m ph¸t vµ t¨ng tr­ëng kinh tÕ Dï ë quèc gia nµo còng vËy , môc tiªu kinh tÕ hµng ®Çu lµ ®¹t tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ cao vµ æn ®Þnh. Tuy nhiªn, viÖc lùa chän con ®­êng t¨ng tr­ëng l¹i cùc k× khã kh¨n. Thùc tÕ khã cã thÓ ph¸t triÓn nhanh, mµ gi÷a v÷ng ®­îc trong dµi h¹n, v× b¶n th©n t¨ng tr­ëng kinh tÕ nhanh th­êng chøa nhiÒu nh©n tè g©y mÊt c©n ®èi, thËm chÝ lµ khñng ho¶ng. Næi bËt nhÊt lµ hiÖn t­îng t¨ng tr­ëng nãng dÉn ®Õn l¹m ph¸t t¨ng vµ kh«ng ph¶i quèc gia nµo còng h¹ nhiÖt an toµn. Cã thÓ nãi lµ l¹m ph¸t vµ t¨ng tr­ëng kinh tÕ cã mèi quan hÖ ®¸nh ®æi lÉn nhau. Nh÷ng lç lùc kiÒm chÕ l¹m ph¸t g©y ra t×nh tr¹ng ®×nh trÖ s¶n xuÊt, vµ do ®ã bÊt lîi ®Õn ph¸t triÓn kinh tÕ. Mét x· héi ­u tiªn cho ph¸t triÓn kinh tÕ th× ph¶i chÊp nhËn l¹m ph¸t ®i kÌm víi nã. 4-Nguyªn nh©n g©y ra l¹m ph¸t tiÒn tÖ - L¹m ph¸t do cÇu kÐo: khi tæng cÇu cao h¬n tæng cung nªn cÇu vÒ tiÒn mÆt cao h¬n, dÉn ®Õn cung tiÒn ph¶i t¨ng lªn ®Ó ®¸p øng. - L¹m ph¸t do cÇu thay ®æi : nÕu l­îng cÇu vÒ mét mÆt hµng gi¶m ®i, trong khi l­îng cÇu vÒ mét mÆt hµng kh¸c l¹i t¨ng lªn. Nh­ng gi¸ c¶ cã tÝnh chÊt cøng nh¾c( chØ cãthÓ t¨ng mµ kh«ng thÓ gi¶m), th× mÆt hµng mµ l­îng cÇu gi¶m vÉn kh«ng gi¶m gia. Trong khi ®ãmÆt hµng cã l­îng cÇu t¨ng th× l¹i t¨ng gi¸. KÕt qu¶ lµ møc gi¸ chung t¨ng lªn. - L¹m ph¸t chi phÝ ®Èy: nÕutiÒn c«ng danh nghÜa t¨ng lªn, th× chi phÝ s¶n xuÊt cña c¸c xÝ nghiÖp t¨ng. C¸c xÝ nghiÖp v× muèn b¶o toµn møc lîinhuËn sÏ t¨ng gi¸ thµnh s¶n phÈm, dÉn ®Õn møc gi¸ chung cña nÒn kinh tÕ t¨ng. - L¹m ph¸t do xuÊt khÈu: n¶y sinh do tæng cung vµ tæng cÇu mÊt c©n b»ng. - L¹m ph¸t do nhËp khÈu: do møc gi¸ chung bÞ gi¸ nhËp khÈu ®éi lªn. - L¹m ph¸t ®Î l¹m ph¸t: khi nhËn thÊy cã l¹m ph¸t, víi sù dù tÝnh sÏ cho r»ng tíi ®©y gi¸ c¶ hµng ho¸ tiÕp tôc t¨ng nªn ®Èy m¹nh tiªu dïng hiÖn t¹i, tæng cÇu cao h¬n tæng cung, g©y ra l¹m ph¸t . 5- Gi¶i ph¸p ®Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng l¹m ph¸t Trong lÞch sö kinh tÕ ®Ó kiÒm chÕ l¹m ph¸t cã hai c¸ch phæ biÕn nhÊt ®Ó kiÒm chÕ l¹m ph¸t ®ã lµ : chÝnh s¸ch tiÒn tÖ th¾t chÆt vµ chÝnh s¸ch tµi kho¸ th¾t chÆt. + ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ th¾t chÆt: - Ng©n hµng nhµ n­íc t¨ng l­îng dù tr÷ b¾t buéc ®Ó lµm gi¶m l­îng tiÒn trong l­u th«ng. -Gi¶m dù tr÷ ng©n hµng nh­: b¸n tr¸i phiÕu, cæ phiÕu trªn thÞ tr­êng më. - Gi¶m l­îng cung tiÒn, xu h­íng lµm t¨ng l·i suÊt vµ th¾t chÆt c¸c ®iÒu kiÖn tÝn dông. Víi biÖn ph¸p nµy lµm cho l­îng cung tiÒn bÞ gi¶m mµ l­îng cÇu vÒ tiÒn kh«ng ®æi th× dÉn ®Õn hiÖn t¨ng l·i suÊt. L·i suÊt cao h¬n th× lµm gi¶m gi¸ trÞ tµi s¶n cña mäi ng­êi ®Èy gi¸ c¶ c¸c tr¸i phiÕu, cæ phiÕu, ®Êt ®ai vµ nhµ cöa gi¶m xuèng. Nh÷ng chi tiªu nh¹y c¶m víi l·i suÊt - ®Æc biÖt lµ ®Çu tõ – cã xu h­íng gi¶m xuèng. V× vËy chÝnh s¸ch tiÒn tÖ th¾t chÆt sÏ lµm t¨ng l·i suÊt vµ gi¶m chi tiªu cho c¸c bé phËn nh¹y c¶m víi l·i suÊt . KÕt qu¶ lµ gi¶m tæng cÇu, gi¶m thu nhËp, gi¶m s¶n l­îng vµ dÉn ®Õn gi¶m l¹m ph¸t. +ChÝnh s¸ch tµi kho¸ th¾t chÆt: ChÝnh s¸ch tµi kho¸ cña chÝnh phñ cã vai trß trong t¸c ®éng ®Õn nh÷ng môc tiªu kinh tÕ vÜ m« then chèt. ChÝnh s¸ch nµy nãi ®Õn qu¸ tr×nh x©y dùng thuÕ kho¸ vµ chi tiªu c«ng céng h¹n chÕ nh÷ng dao ®éng cña chu k× kinh doanh vµ gãp phÇn duy tr× mét nÒn kinh tÕ t¨ng tr­ëng vµ tr¸nh ®­îc l¹m ph¸t lín hay gi÷ cho l¹m ph¸t ë møc æn ®Þnh. -ChÝnh phñ thay ®æi thuÕ cña c¸c chØ tiªu, th«ng qua c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt míi. - X©y dùng c¸c c«ng tr×nh c«ng céng ®Ó t¹o viÖc lµm cho nh÷ng ng­êi thÊt nghiÖp. Môc ®Ých lµ tr¶ lêi cho c©u hái lµ : nÕu vÊn ®Ò lµ thÊt nghiÖp cao, th× t¹i sao l¹i kh«ng t¹o viÖc lµm mét c¸ch trùc tiÕp ?. VD: N¨m 1935 ë MÜ, ®Ó ®èi phã víi t×nh tr¹ng khñng ho¶ng kinh tÕ , tæng thèng MÜ F. Rooservel ®· quyÕt ®Þnh x©y dùng c¸c c«ng tr×nh c«ng céng nh­ : bÖnh viÖn, tr­êng häc, …kÕt qu¶ lµ ®· t¹o viÖc lµm cho 3 triÖu ng­êi MÜ thÊt nghiÖp. - Thay ®æi t¹m thêi trong thuÕ thu nhËp: c¾t gi¶m thuÕ cã thÕ gi÷ cho thu nhËp kh¶ dông kh«ngbÞ gi¶m vµ ng¨n c¶n sù gi¶m sót kinh tÕ tõ nhá ®Õn suy tho¸i. Gi¶m thuÕ nhËp khÈu hoÆc ¸p dông gi¸ trÇn cho c¸c mÆt hµng chiÕn l­îc nh­ x¨ng dÇu, s¾t thÐp, xi m¨ng, ph©n bãn còng cãthÓ t¹m thêi b×nh æn ®­îc l¹m ph¸. VÝ dô: ChÝnh phñ ®· bï lç cho gi¸ x¨ng dÇu trong n­íc ®Ó kh«ng t¨ng gi¸ x¨ng dÇu trong giai ®o¹n hiÖn nay. - ChÝnh s¸ch thu nhËp: trùc tiÕp kiÓm so¸t tiÒn l­¬ng vµ c¸c kho¶n thu kh¸c. Nã cã thÓ lµm gi¶m l¹m ph¸t gi¶m xuèng nhanh. Nh­ng chØ lµ ph­¬ng tiÖn ®iÒu chØnh t¹m thêi. V× nã cã thÓ lµm ®«ng cøng cÊu tróc tiÒn l­¬ng hiÖn cã sÏ lµm cho lùc l­îng thÞ tr­êng hïng m¹nh t¹o ra d­ cung hoÆc d­ cÇu. Tuy nhiªn, ®èi víi chÝnh s¸ch tiÒn tÖ th¾t chÆt th× cã thÓ t¸c ®éng ngay vµo nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng nh­ng sÏ g©y ra c¸c t¸c h¹i gi¶m tæng s¶n l­îng… nh­ng ®èi víi chÝnh s¸ch tµi kho¸ th¾t chÆt th× ph¶i sau mét thêi gian míi ph¸t huy t¸c dông. VÝ dô nh­: dù ¸n c«ng tr×nh c«ng céng mÊt nhiÒu thêi gian míi hoµn thµnh th× sau ®ã mäi ng­êi míi cã viÖc lµm.Thay ®æi hÖ thèng thuÕ cã t¸c ®éng chèng chu k× rÊt nhá so víi chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, v× vËy chÝnh s¸ch tµi kho¸ th¾t chÆt cã t¸c dông æn ®Þnh tõ ®éng. Cho nªn khi nÒn kinh tÕ bÞ l¹m ph¸t ng­êi ta th­êng ¸p dông ®ång thêi c¶ hai biÖn ph¸p nµy ®Ó kiÒm chÕ l¹m ph¸t. II Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p ®Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng l¹m ph¸t ë ViÖt Nam hiÖn nay. NÒn kinh tÕ n­íc ta míi chuyÓn tõ c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung bao cÊp sang c¬ chÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa, tuy thêi gian ch­a nhiÒu, ®ñ ®Ó ph¸t hiÖn vµ kh¶o s¸t tÝnh chu k× cña nÒn kinh tÕ, song nh÷ng biÓu hiÖn cña nã ®· xuÊt hiÖn t­¬ng ®èi râ. KÓ tõ n¨m 1986 ®Õn nay, t¨ng tr­ëng kinh tÕ ®· tr¶i qua 4 giai ®o¹n th¨ng trÇm: n¨m 1986-1991 chØ t¨ng tr­ëng 4,7%/n¨m; n¨m 1992-1997 t¨ng tr­ëng tíi 8,7%/n¨m mµ ®Ønh cao lµ n¨m 1995 víi GDP t¨ng 9,5%; n¨m 1998-2001 l¹i h¹ xuèng cßn kho¶ng 6%/n¨m vµ phôc håi n¨m 2002-2005 víi trªn 7,6%/n¨m, riªng n¨m 2007 võa qua GDP t¨ng 8,48%. Tuy nhiªn cïng víi sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ ®ã th× bao hµm rÊt nhiÒu nguy c¬ l¹m ph¸t gia t¨ng, nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn nãng dÉn ®Õn c¸c nh©n tè khñng ho¶ng kinh tÕ – tµi chÝnh xuÊt hiÖn vµ ngµy cµng chÝn muåi dÉn tíi khñng ho¶ng lµ kh«ng thÓ tr¸nh khái. Tãm l¹i, m« h×nh kinh tÕ t¨ng tr­ëng nhanh tuy cã nh÷ng nguy c¬ cao nh­ng xu h­íng chung vÉn ®­a nÒn kinh tÕ ®¹t tr×nh ®é cao h¬n. 1- T×m hiÓu t×nh h×nh l¹m ph¸t cña ViÖt Nam tõ 1986 ®Õn 1997. Trong nh÷ng n¨m 1986 -1988, l¹m ph¸t ®· t¨ng tíi 3 con sè lµm cho nÒn kinh tÕ chao ®¶o. Tõ n¨m 1989, l¹m ph¸t ®­îc chÆn l¹i ë møc 2 con sè vµ sau ®ã gi¶m xuèng 1 con sè. N¨m 1986: 774,7%, n¨m 1990: 67,4%, n¨m 1995: 12,7%, n¨m 1997: 3,7%, n¨m 1999: 0,1%. Trong khi ®ã tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ kh¸ cao. Nh÷ng n¨m 1986-1997 l¹m ph¸t ë møc cao. Chñ yÕu lµ mÊt c©n ®èi lín vÒ quan hÖ tiÒn - hµng(thiÕu hµng) víi nÒn kinh tÕ tr× trÖ, h¹ tÇng yÕu, qu¶n lý kÐm l¹i diÔn ra trong ®iÒu kiÖn bÞ bao v©y cÊm vËn vµ còng lµ thêi ®iÓm Liªn X« vµ c¸c n­íc §«ng ¢u bÞ tan vì, lóc ®ã ta míi më cöa nÒn kinh tÕ. NÒn kinh tÕ chuyÓn tõ qu¶n lý theo kÕ ho¹ch hãa tËp trung sang qu¶n lý theo nguyªn t¾c cña kinh tÕ thÞ tr­êng. Tr×nh ®é vµ kinh nghiÖm ®Òu thiÕu, m« h×nh ch­a cã. Nguyªn nh©n chñ yÕu dÉn ®Õn l¹m ph¸t lµ do néi t¹i nÒn kinh tÕ, ®Æc tr­ng l¹m ph¸t trong giai ®o¹n nµy lµ l¹m ph¸t trong suy tho¸i. Nh÷ng n¨m khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ khu vùc 1997 diÔn ra tõ biÓu hiÖn kh«ng b×nh th­êng trong ®Çu t­ vµ chu chuyÓn c¸c dßng vèn, tr­íc hÕt lµ ë c¸c n­íc ch©u ¸ trong ®iÒu kiÖn chóng ta b¾t ®Çu ®æi míi, më cöa, nÒn kinh tÕ ch­a héi nhËp s©u. Lóc ®ã chóng ta kh«ng ë t©m b·o khñng ho¶ng, nh­ng còng cã t¸c ®éng ®Õn nhiÒu lÜnh vùc, tíi mèi quan hÖ tiÒn, hµng. Nguyªn nh©n chñ yÕu tõ ngoµi dÉn ®Õn nªn c¸c biÖn ph¸p xö lý nh»m ng¨n chÆn c¸c yÕu tè t¸c ®éng xÊu hoÆc g©y rñi ro cho nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc. 2 T×nh h×nh l¹m ph¸t trong giai ®o¹n hiÖn nay Tõ cuèi n¨m 2007 vµ nh÷ng th¸ng ®Çu n¨m 2008, n­íc ta tiÕp tôc gÆp nhiÒu khã kh¨n th¸ch thøc; sù suy gi¶m kinh tÕ, biÕn ®éng gi¸ c¶ thÞ tr­êng thÕ giíi ®· t¸c ®éng ®Õn t×nh h×nh kinh tÕ vÜ m«, gi¸ c¶ vµ l¹m ph¸t trong n­íc t¨ng cao. Nh­ vËy, ta thÊy trong giai ®o¹n tr­íc th× nguyªn nh©n l¹m ph¸t cña nÒn kinh tÕ nø¬c ta hoÆc lµ do néi t¹i nÒn kinh tÕ hoÆc lµ do tõ nguyªn nh©n bªn ngoµi cßn trong giai ®o¹n hiÖn nay th× lµ do c¶ hai nguyªn nh©n tõ néi t¹i nÒn kinh tÕ vµ c¶ ¶nh h­ëng tõ ngoµi thÕ giíi. 1.1 T×nh h×nh l¹m ph¸t L¹m ph¸t n¨m 2004: 9,5%, n¨m 2005: 8,4%, n¨m 2006: 6,6%;n¨m 2007: 12,48% vµ chØ sè l¹m ph¸t trong quý I n¨m 2008 lµ: 2004 2005 2006 2007 2008 Th¸ng tr­íc =100 Th¸ng 1 Th¸ng 2 Th¸ng 3 101,1 103,0 100,8 101,1 102,5 100,1 101,2 102,1 99,5 101,05 102,17 99,78 102,38 103,56 102,99 Th¸ng 12 n¨m tr­íc = 100 Th¸ng 1 Th¸ng2 Th¸ng 3 101,1 104,1 104,9 101,1 103,6 103,7 101,2 103,3 102,8 101,05 103,24 103,02 102,38 106,02 109,19 Tõ cuèi n¨m 2007 vµ quý I n¨m 2008, n­íc ta tiÕp tôc gÆp nh÷ng khã kh¨n: sù suy gi¶m cña kinh tÕ, biÕn ®éng gi¸ thÞ tr­êng, gÝa c¶ l¹m ph¸t trong n­íc. ChØ sè gi¸ tiªu dïng t¨ng cao: Quý I/2008 t¨ng 9,19% so víi th¸ng 12/2007. Trong ®ã, nh÷ng nhãm hµng cã chØ sè t¨ng cao nhÊt lµ: l­¬ng thùc:17,91%,thùc phÈm: 13,08%, nhµ ë vµ vËt liÖu x©y dùng: 8,01%, ph­¬ng tiÖn ®i l¹i, b­u ®iÖn: 7,32%... TÝnh chung trong 4 th¸ng ®Çu n¨m 2008 l¹m ph¸t ®· t¨ng lªn tíi 11,6% gÇn b»ng cña c¶ n¨m 2007. V× vËy, môc tiªu kiÒm chÕ l¹m ph¸t lµ vÊn ®Ò cÊp thiÕt lóc nµy. §Ó cã thÓ kiÒm chÕ ®­îc l¹m ph¸t th× ph¶i biÕt ®©u lµ nguyªn nh©n cña l¹m ph¸t ë ViÖt Nam trong giai ®o¹n nµy ®Ó cã thÓ ®Þnh h­íng gi¶i quyÕt. 1.2 Nguyªn nh©n g©y ra l¹m ph¸t L¹m ph¸t ë ViÖt Nam giai ®o¹n hiÖn nay lµ sù t¸c ®éng tæ hîp cña c¶ d¹ng thøc l¹m ph¸t: l¹m ph¸t tiÒn tÖ, l¹m ph¸t cÇu kÐo, l¹m ph¸t chi phÝ ®Èy. L¹m ph¸t tiÒn tÖ: N¨m 2007, víi viÖc tung mét khèi l­îng lín tiÒn ®ång ®Ó mua ngo¹i tÖ ®æ vµo trong n­íc ta ®· lµm t¨ng l­îng tiÒn trong l­u th«ng víi møc t¨ng trªn 30%. ViÖc chÝnh phñ in thªm tiÒn ®Ó bï béi chi ng©n s¸ch. L¹m ph¸t cÇu kÐo: Do ®Çu t­ bao gåm ®Çu t­ c«ng vµ ®Çu t­ cña c¸c doanh nghiÖp t¨ng, lµm nhu cÇu vÒ nguyªn liÖu, nhiªn liÖu vµ thiÕt bÞ c«ng nghÖ t¨ng; thu nhËp d©n c­, kÓ c¶ thu nhËp do xuÊt khÈu lao ®éng vµ ng­êi th©n tõ n­íc ngoµi göi vÒ kh«ng ®­îc tÝnh vµo tæng s¶n phÈm quèc néi còng t¨ng, lµm xuÊt hiÖn trong mét bé phËn d©n c­ nhòng nhu cÇu míi cao h¬n. BiÓu hiÖn râ nhÊt cña l¹m ph¸t cÇu kÐo lµ nhu cÇu nhËp khÈu l­¬ng thùc trªn thÞ tr­êng thÕ giíi t¨ng, lµm gi¸ xuÊt khÈu t¨ng ( gi¸ xuÊt khÈu g¹o cña n­íc ta n¨m 2007 t¨ng trªn 15% so víi n¨m 2006) kÐo theo cÇu vÒ l­¬ng thùc trong n­íc cho xuÊt khÈu t¨ng. Trong khi ®ã, nguån cung trong n­íc do t¸c ®éng cña thiªn tai, dÞch bÖnh kh«ng thÓ t¨ng kÞp. Gi¸ l­¬ng thùc, thùc phÈm cuèi n¨m 2007 t¨ng 18,92% so víi n¨m 2006. L¹m ph¸t chi phÝ ®Èy: Gi¸ nguyªn liÖu, nhiªn liÖu( ®Æc biÖt lµ x¨ng dÇu, c¸c s¶n phÈm ho¸ dÇu, thÐp vµ ph«i thÐp….) trªn thÕ giíi trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y t¨ng m¹nh. Trong®iÒu kiÖn kinh tÕ n­íc ta phô thuéc rÊt lín vµo nhËp khÈu( chiÕm 90% GDP) gi¸ nguyªn liÖu nhËp t¨ng lµm gi¸ thÞ tr­êng trong n­íc t¨ng theo. Ngoµi ra cßn do tèc ®é cung tiÒn vµ h¹n møc tÝn dông t¨ng . XÐt nguyªn nh©n kh¸ch quan - Nguyªn nh©n tõ néi t¹i cña nÒn kinh tÕ Lµ quy m« nÒn kinh tÕ nhá, tr×nh ®é ph¸t triÓn, chÊt l­îng, hiÖu qu¶ cña nÒn kinh tÕ thÊp, søc c¹nh tranh ch­a cao: theo b¸o c¸o cña diÔn ®µn kinh tÕ thÕ giíi, so víi c¸c quèc gia ®­îc xem xÐt n¨m 2004: ViÖt Nam xÕp thø 77/104 quèc gia, t­¬ng tù n¨m 2005: 81/117, n¨m 2006: 64/125, n¨m 2007: 68/131. Nguyªn nh©n trùc tiÕp lµ do c¨ng th¼ng côc bé trong cung cÇu hµng ho¸ ë mét sè mÆt hµng do s¶n xuÊt c«ng nghiÖp t¨ng chËm h¬n cïng k× n¨m tr­íc, s¶n xuÊt n«ng nghiÖp bÞ ¶nh h­ëng bëi thêi tiÕt, dÞch bÖnh g©y nhiÒu thiÕt h¹i vÒ ®µn gia suc, gia cÇm, rau mÇu… Trong khi ®ã, nhu cÇu vµ søc mua cña nh©n d©n t¨ng, ®Æc biÖt lµ vµo dÞp tÕt nguyªn ®¸n. Dßng vèn ngo¹i tÖ tiÕp tôc chuyÓn vµo ViÖt Nam: Vèn FDI, ODA, ®Çu tõ gi¸n tiÕp n­íc ngoµi, kiÒu hèi… Nh­ng kh¶ n¨ng hÊp thô cña nÒn kinh tÕ ch­a tèt nªn ®· gãp phÇn t¹o søc Ðp t¨ng tæng ph­¬ng tiÖn thanh to¸n, t¨ng gi¸ VN§… ThÞ tr­êng tiÒn tÖ – tÝn dông cã thêi ®iÓm c¨ng th¼ng tÝn dông côc bé, ®Èy l·i xuÊt cho vay lªn cao( trªn 12%); thÞ tr­êng chøng kho¸n sôt gi¶m; thÞ tr­êng bÊt ®éng s¶n t¨ng cao; ®ång USD sôt gi¸ so víi VN§; tiÕp tôc gia t¨ng yªu cÇu thùc hiÖn lé tr×nh gi¸ thÞ tr­êng ®èivíi mét mÆt hµng ( x¨ng dÇu, than…) Ngoµi ra tõ n¨m 2005 ®Õn n¨m 2007 khi xÐt c¸c chØ sè vÜ m« cña nÒn kinh tÕ ta thÊy: + L¹m ph¸t gi¸ tiªu dïng: 8,8% (2005); 6,6%(2006); 12,6% (2007) +T¨ng tr­ëng thùc GDP: 8,4% (2005);8,2%(2006) ;8,46%(2007) Nh­ vËy th× t¨ng tr­ëng thùc GDP lµ 25,1%, mµ chØ sè l¹m ph¸t lµ 28% Trong khi ®ã l­îng tiÒn cung øng t¨ng lªn 135%. Nh­ vËy lµ nhµ n­íc ®· ph¸t hµnh mét l­îng tiÒn lín h¬n rÊt nhiÒu so víi gi¸ trÞ cña c¶i x· héi t¨ng cho nªn nã ®· trë thµnh mét nguyªn nh©n g©y ra l¹m ph¸t. +MÆt kh¸c theo sè liÖu thèng kª, tØ träng tµi s¶n cè ®Þnh vµ ®Çu t­ tµi chÝnh cña c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc lín h¬n nhiÒu c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c nh­ng chØ sè ph¸t triÓn tæng s¶n phÈm cña doanh nghiÖp nhµ n­íc l¹i thÊp h¬n chØ sè ph¸t triÓn cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c. Sè viÖc lµm t¹o ra trªn mét ®¬n vÞ nhµ n­íc còng thÊp h¬n. §iÒu ®ã chøng tá hiÖu qu¶ ®Çu t­ cña doanh nghiÖp nhµ n­íc cßn thÊp. + Ngoµi ra cßn v× viÖc chÝnh phñ ®· chi tiªu qu¸ møc lµ mét yÕu tè g©y ra l¹m ph¸t vµ cÇn ®­îc c¾t gi¶m. ChÝnh phñ ®· chi tiªu v­ît qu¸ møc tiÒn thu vµo ®Õn 6,6%GDP, kh«ng ph¶i ë møc 5% nh­ quèc héi cho phÐp. V× vËy ®· dÉn ®Õn th©m hôt ng©n s¸ch nhµ n­íc nªn chÝnh phñ ph¶i in thªm tiÒn ®Ó bï vµo kho¶n th©m hôt ®ã dÉn ®Õn t¨ng l­îng tiÒn ®ång trong l­u th«ng. - Nguyªn nh©n tõ nÒn kinh tÕ thÕ giíi Trong bèic¶nh nÒn kinh tÕ MÜ –nÒn kinh tÕ lín nhÊt thÕ giíi kinh tÕ thÕ giíi suy gi¶m, bݪn ®éng phøc t¹p vµ rÊt khã l­êng; ®ång USD mÊt gi¸; l¹m ph¸t cã tÝnh chÊt toµn cÇu; gi¸ dÇu th«, gi¸ nguyªn liÖu c¬ b¶n, l­¬ng thùc thùc phÈm thiÕt yÕu t¨ng cao ®· t¸c ®éng m¹nh ®Õn tõng quèc gia, trong ®ã cã ViÖt Nam (so víi cïng k× n¨m 2007, gi¸ x¨ng dÇu thÕ giíi ®· t¨ng 51,24% , ph«i thÐp t¨ng 43%, ph©n bãn t¨ng 67%...) . §©y lµ yÕu tè bÊt kh¶ kh¸ng khi mµ n­íc ta ®· héi nhËp víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi víi ®é më lín: tæng kim ng¹ch nhËp khÈu ®· chiÕm 80% GDP (cña Trung Quèc lµ 29,69% , Mü : 14,54%, §øc , Anh, Ph¸p tõ 25-30%). Quý I/2008, nhËp siªu b»ng 54,8-55,7% tæng kim ng¹ch nhËp khÈu, gÊp 3 lÇn cïng k× n¨m tr­íc; nhiÒu mÆt hµng cã tØ träng nhËp khÈu cao nh­ : x¨ng dÇu(100%), ph«i thÐp (6-70%), nguyªn liÖu s¶n xuÊt thuèc (60%)… lµ nh÷ng vËt t­ hµng ho¸ quan träng c¬ b¶n phô thuéc vµo biÕn ®éng gi¸ c¶ trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. XÐt nguyªn nh©n chñ quan. C¬ cÊu kinh tÕ ®ang béc lé nh÷ng vÊn ®Ò kh«ng hîp lý mµ nh÷ng biÓu hiÖn cô thÓ nh­ : ®Çu t­ dµn tr¶i, t¨ng tr­ëng víi hÖ sè ICO ngµy cµng cao, l­îng tiÒn cung lín tung ra l­u th«ng nh­ng hµng ho¸ s¶n xuÊt ra kh«ng t­¬ng xøng quan hÖ cung cÇu hµng- tiÒn bÞ ph¸ vì. NhËp siªu liªn tôc t¨ng víi sè l­îng lín lµm cho c¸n c©n th­¬ng m¹i, c¸n c©n thanh to¸n ngµy cµng th©m hôt nghiªm träng ®©y lµ nguyªn nh©n gèc g©y ra l¹m ph¸t. VÒ chÝnh s¸ch tµi kho¸ trong vßng 10 n¨m liªn tôc. Chóng ta gÇn ë møc béi chi ng©n s¸ch so víi GDP ë møc cao 5%, n¨m 2007 lµ 6,6% céng víi t×nh tr¹ng thÊt thu ng©n s¸ch kh«ng ®­îc gi¶i quyÕt triÖt ®Ó vµ chi tiªu hµnh chÝnh kh«ng ®­îc kiÓm so¸t chÆt chÏ dÉn ®Õn t×nh tr¹ng tham « l·ng phÝ g©y thÊt tho¸t. VÒ chÝnh s¸ch tiÒn tÖ biÓu hiÖn cô thÓ lµ chÝnh s¸ch tÝn dông qu¶n lý ngo¹i hèi vµ thùc hiÖn c«ng cô cña nghiÖp vô thÞ tr­êng ®iÒu hµnh kh«ng nhuÇn nhuyÔn , cßn nhiÒu bÊt cËp. Gi¶i ph¸p cho t×nh h×nh l¹m ph¸t hiÖn nay. ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ th¾t chÆt : ®· ®­îc thùc hiÖn b×nh æn l¹m ph¸t. +Trong th¸ng 7-2004, ng©n hµng nhµ n­íc ®· t¨ng d÷ tr÷ b¾t buéc tõ 2% lªn 5% ®èi víi ®ång VN§ vµ tõ 4% ®Õn 8% ®èi víi ngo¹i tÖ nh»m kiÓm so¸t tÝn dông nÒn kinh tÕ. Tuy nhiªn t¨ng d÷ tr÷ b¾t buéc trong ®iÒu kiÖn l·i suÊt tÝn dông còng nh­ l·i suÊt tiÒn göi chËm thay ®æi sÏ lµm t¨ng chi phÝ cña hÖ thèng ng©n hµng th­¬ng m¹i, ng©n hµng thiÕu tiÒn ®ång côc bé dÉn ®Õn hiÖn t­îng t¨ng l·i suÊt tiÒn göi ®Ó huy ®éng vèn trong d©n. V× vËy, chÝnh phñ ®· quyÕt ®Þnh ph¶i ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, tÝn dông vµ kiÓm so¸t ho¹t ®éng cña hÖ thèng ng©n hµng nh»m æn ®Þnh thÞ tr­êng, h¹n chÕ më réng tÝn dông qua ®ã chÝnh phñ gãp phÇn rót tiÒn tõ l­u th«ng vÒ. +VÒ thÞ tr­êng vèn, thÞ tr­êng chøng kho¸n ®· thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p nh»m æn ®Þnh thÞ tr­êng, æn ®Þnh t©m lý nhµ ®Çu t­ khi thùc hiÖn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ th¾t chÆt nh­ : ®iÒu hoµ lÞch IPO, gi¶m ¸p lùc cung trªn thÞ tr­êng; cho phÐp nhµ ®Çu t­ t­ nh©n mua tíi 40% cæ phiÕu cña c«ng ty ®¹i chóng ch­a niªm yÕt; c¸c tæng c«ng ty kinh doanh nhµ n­íc tham gia hç trî thÞ tr­êng. ChÝnh s¸ch tµi kho¸ th¾t chÆt : Th¾t chÆt chi tiªu cña chÝnh phñ; kiÓm so¸t chÆt sÏ ®Çu t­ c«ng vµ ®Çu tõ cña c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc; gi¶m m¹nh chi phÝ hµnh chÝnh trong c¸c c¬ quan nhµ nø¬c nh»m gi¶m bít søc Ðp vÒ cÇu nhÊt lµ c¸c lo¹i cÇu kh«ng t¹o ra hiÖu qu¶. §iÒu hµnh chÝnh s¸ch tµi chÝnh- ng©n s¸ch theo h­íng t¨ng thu, th¾t chÆt chi tiªu, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông ng©n s¸ch nh»m gi¶m béi chi ng©n s¸ch nhµ n­íc. +Gi¶m thuÕ nhËp khÈu hoÆc ¸p dông gi¸ trÇn cho c¸c mÆt hµng chiÕn l­îc nh­ x¨ng dÇu, s¾t thÐp, xi m¨ng, ph©n bãn còng cã thÓ t¹m thêi b×nh æn ®­îc l¹m ph¸t . VÝ dô : trong thêi ®iÓm nµy, dÇu th« trªn thÕ giíi t¨ng m¹nh nh­ng chÝnh phñ vÉn quyÕt ®Þnh bï lç cho c¸c doanh nghiÖp nhËp khÈu dÇu th« ®Ó æn ®Þnh kh«ngt¨ng gi¸ x¨ng dÇu. Nh­ng sÏ t¨ng thuÕ c¸c mÆt hµng suÊt khÈu ®Ó ®¶m b¶o tµi nguyªn trong n­íc VD; than : tõ 0% lªn 10%... +§èivíi c¸c danh môc ®Çu t­ kh«ng hiÖu qu¶ hoÆc hiÖu qu¶ thÊp, ..®Òu chuyÓn vèn gi÷a c¸c dù ¸n sang c¸c dù ¸n tèt h¬n. T¨ng tiÕt kiÖm vµ t¨ng c­êng kiÓm so¸t chi tiªu ng©n s¸ch, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn ng©n s¸ch nh­: c¾t gi¶m nh÷ng kho¶n chi ch­a thùc sù cÇn thiÕt, cÊp b¸ch. +Ph¸t hµnh tr¸i phiÕu chÝnh phñ, kho b¹c, tr¸i phiÕu c«ng tr×nh giao th«ng, thuû lîi, gi¸o dôc, y tÕ phï hîp víi tiÕn ®é gi¶i ng©n. +T¨ng c­êng kiÓm tra, kiÓm so¸t thÞ tr­êng, chèng bu«n lËu, gian lËn th­¬ng m¹i, trèn thuÕ, kiÓm tra vµ xö lý vi ph¹m luËtvÒ gi¸. ChÝnh s¸ch th­¬ng m¹i, xuÊt nhËp khÈu. +XuÊt khÈu: T¨ng tû träng hµng chÕ biÕn, gi¶m chi phÝ kinh doanh, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, dÞch vô; ®Èy m¹nh xuÊt khÈu vµo c¸c thÞ tr­êng ®ang nhËp siªu, thÞ tr­êng tiÒm n¨ng.T¨ng c­êng xóc tiÕn th­¬ng m¹i vµ x©y dùng th­¬ng hiÖu ®Ó ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. +NhËp khÈu vµ h¹n chÕ nhËp siªu: §a d¹ng ho¸ thÞ tr­êng nhËp khÈu.X©y dùng hµng rµo tiªu chuÈn kü thuËt phï hîp víi quy ®Þnh quèc tÕ ®èi víi hµng nhËp khÈu ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy s¶n xuÊt trong n­íc. C«ng cô tØ gi¸: §©y lµ mét gi¶i ph¸p tu©n theo nguyªn t¾c tØ gi¸ hèi ®o¸i gi÷a ®ång USD vµ VND ph¶n ¶nh quan hÖ cung cÇu trªn thÞ tr­êng ngo¹i tÖ. Khi ®ã ®iÒu chØnh t¨ng nhÑ VND so víi USD. §iÒu nay còng phï hîp víi viÖc ®ång USD liªn tôc bÞ gi¶m gi¸ so víi c¸c ®ång tiÒn kh¸c. VÒ b¶n chÊt, chÝnh s¸ch tµi kho¸ t¸c ®éng rÊt m¹nh ®Õn t¨ng tr­ëng vµ l¹m ph¸t, ®Æc biÖt lµ ®èi víi m« hinh kinh tÕ nh­ cña ViÖt Nam hiÖn nay, tõ c¶ phÝa thu ng©n s¸ch, chi ng©n s¸ch còng nh­ quy m« béi chi ng©n s¸ch nhµ n­íc vµ c¸ch thøc bï ®¾p béi chi ng©n s¸ch nhµ n­íc. Ph¸t hµnh tiÒn ®Ó bï ®¾p béi chi ng©n s¸ch nhµ n­íc lu«n ®­îc coi lµ nguyªn nh©n trùc tiÕp, c¬ b¶n dÉn ®Õn l¹m ph¸t. Bªn c¹nh ®ã, nªn chÝnh s¸ch tµi kho¸ lµ c«ng cô vÜ m« t­¬ng ®èi cøng nh¾c, thiÕu ®é linh ho¹t v× mçi sù thay ®æi dù to¸n chi ng©n s¸ch hay thay ®æi thuÕ suÊt tõng s¾c thuÕ ®Òu ph¶i thùc hiÖn theo nh÷ng quy tr×nh t­¬ng ®èi phøc t¹p, th× ng­îc l¹i, chÝnh s¸ch tiÒn tÖ l¹i ®Æc tr­ng bëi møc ®é linh ho¹t rÊt cao, thËm chÝ trong tr­êng hîp “ cè ®Þnh” chÝnh s¸ch tµi kho¸ th× chÝnh s¸ch tiÒn tÖ trë thµnh c«ng cô duy nhÊt, h÷u hiÖu nhÊt ®Ó thóc ®Èy t¨ng tr­ëng trong khi vÉn kiÓm so¸t ®­îc l¹m ph¸t. Tuy nhiªn, chÝnh s¸ch th¾t chÆt tiÒn tÖ cã thÓ b×nh æn l¹m ph¸t nh­ng nguy c¬ vÒ sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng hÖ thèng tµi chÝnh còng nh­ c¶n trë ®Çu t­ khu vùc t­ nh©n lµ c¸i gi¸ ph¶i tr¶. Th¾t chÆt tiÒn tÖ còng lµm t¨ng l·i suÊt trong nÒn kinh tÕ. Sù kÕt hîp hµi hoµ gi÷a chÝnh s¸ch tµi kho¸ vµ chÝnh s¸ch tiÒn tÖ th¾t chÆt lµ ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ ®Çu t­ cña kinh tÕ nhµ n­íc, gi¶m bít søc Ðp cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ®Õn ho¹t ®éng cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i vµ doanh nghiÖp. Giai ®o¹n s¾p tíi n­íc ta sÏ tiÕp tôc chÞu t¸c ®éng tõ thÞ tr­êng thÕ giíi. Kinh tÕ MÜ vÉn ch­a cã dÊu hiÖu kh¶ quan sau rÊt nhiÒu chÝnh s¸ch hç trî cña chÝnh phñ. §ång USD tiÕp tôc mÊt gi¸. Gi¸ dÇu thÕ giíi tiÕp tôc diÔn biÕn phøc t¹p…Trong n­íc, khã kh¨n sÏ tËp trung vµo lÜnh vùc s¶n xuÊt do chi phÝ ®Çu vµo gia t¨ng. XuÊt khÈu còng sÏ ¶nh h­ëng do ®ång ViÖt Nam lªn gi¸ vµ søc tiªu dung cña c¸c n­íc gi¶m. Thiªn tai dÞch bÖnh lµ nguy c¬ tiÒm Èn. ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ th¾t chÆt sÏ t¸c ®éng ®Õn nguån vèn cho ®Çu t­.V× vËy, trong thêi gian tíi cÇn tËp trung vµo c¸c vÊn ®Ò träng t©m sau: + VÒ s¶n xuÊt vµ ®¶m b¶o c©n ®èi cung cÇu hµng ho¸. §Èy m¹nh s¶n xuÊt. Thùc hiÖn sö dông cã hiÖu qu¶ nguån dù tr÷ quèc gia. + C¶i thiÖn m«i tr­êng ®Çu t­ ®Ó huy ®éng ®ñ vèn cho yªu cÇu t¨ng tr­ëng; ®ång thêi, ®Æc biÖt quan t©m ®Õn hiÖu qu¶ sö dông vèn ®Çu tõ, nhÊt lµ lÜnh vùc ®Çu t­ c«ng, + C¸c bé ngµnh vµ ®Þa ph­¬ng phèi hîp chÆt chÏ viÖc thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch, nhÊt lµ c¸c chÝnh s¸ch tµi chÝnh, tiÒn tÖ, chÝnh s¸ch ph¸t triÓn s¶n xuÊt, b¶o ®¶m æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m«. + Ng©n hµng nhµ n­íc c«ng bè vµ thùc hiÖn viÖc hç trî vèn cho c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ®Ó b¶o ®¶m kh¶ n¨ng thanh to¸n ®ång thêi, xem xÐt viÖc t¨ng dù tr÷ b¾t buéc… + TiÕp tôc mua ngo¹i tÖ cho nhµ ®Çu t­, tÝnh to¸n xem xÐt thø tù ­u tiªn. Nghiªn cøu triÓn khai ph¸t hµnh tr¸i phiÕu chÝnh phñ trong n­íc b»ng tiÒn ®ång. TiÕp tôc ®iÒu hµnh tû gi¸ gi÷a ®ång tiÒn ViÖt Nam víi ®ång USD vµ c¸c ngo¹i tÖ kh¸c theo biªn ®é giao ®éng±2%. + §iÒu hµnh ho¹t ®éng tÝn dông ng©n hµng ë møc t¨ng tr­ëng tÝn dông tèi ®a 30% nh­ng ph¶i ®¸p øng yªu cÇu vèn cho t¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ khuyÕn khÝch ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, n«ng th«n. kÕt luËn Thóc ®Èy t¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ kiÓm so¸t l¹m ph¸t lµ bµi to¸n lu«n th­êng trùc trªn bµn nghÞ sù cña c¸c ChÝnh phñ nh­ng còng khã gi¶i nhÊt ®èi víi tÊt c¶ c¸c nÒn kinh tÕ, kÓ c¶ nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ph¸t triÓn. ViÖt Nam còng kh«ng ph¶i lµ ngo¹i lÖ. KiÒm chÕ l¹m ph¸t lµ mét vÊn ®Ò cã tÇm quan träng hµng ®Çu trong chÝnh s¸ch kinh tÕ cña c¸c n­íc nãi chung vµ ë ViÖt Nam ta nãi riªng. Tõ khi §¶ng vµ nhµ n­íc ta chuyÓn nÒn kinh tÕ tËp trung sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®· xem nã lµ nhiÖm vô cÊp b¸ch tr­íc m¾t, còng nh­ vÒ l©u dµi, nªn ®· tiÕn hµnh cïng lóc nhiÒu biÖn ph¸p cã kÕt qu¶ vÒ chÝnh s¸ch kinh tÕ ®Ó kiÒm chÕ l¹m ph¸t vµ thóc ®Èy t¨ng tr­ëng kinh tÕ.V× vËy viÖc t×m hiÓu b¶n chÊt, nguyªn nh©n g©y ra l¹m ph¸t lµ ®iÒu hÕt søc quan träng vµ cÇn thiÕt. Tõ ®ã ta cã thÓ t×m ra gi¶i ph¸p tèi ­u nhÊt ®Ó kh¾c phôc l¹m ph¸t vµ ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nhÊt. L¹m ph¸t lu«n ®i kÌm víi t¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ lµ kÎ thï cña t¨ng tr­ëng kinh tÕ. ._.